Spravljanje, transport, Spravljanje transport ugradnja i njegovanje betona Predavanje, 11.12.2012. Pripremili: Doc.dr. Merima Šahinagić-Isović Asis. Marko Ćećez Ć SADRŽAJ z Spravljanje betona ⇒ ⇒ z Transport svježeg betona ⇒ ⇒ z ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ z Karakteristične, tipizirane, specijalne Faktori prijanjanja između betona i oplata Sredstva za premazivanje oplata Ugrađivanje betona ⇒ z Transportovani p beton-sredstva spoljašnjeg p j j g transporta p Unutrašnji transport svježeg betona Oplate ⇒ z Fabrike betona Mješalice za beton Punjenje oplate masom Zbijanje betona Završna obrada Njega betona Demontaža oplate Spravljanje betona • • • • • Spravljanje betona u savremenoj tehnologiji betona se obavlja mašinskim putem Obuhvata operacije doziranja i mješanja komponentnih materijala do dobijanja homogene betonske mješavine Beton se proizvodi samo na osnovu predhodno definisanih receptura sa tačno utvrđenim količinama: agregata agregata, cementa cementa, vode i dodataka Za spravljanje B.II mora se predhodno eksperimentalno dokazati da j svježeg j g i očvrslog g betona odgovaraju g j p projektovanim j svojstva svojstvima za konkretni objekat Spravljanje betona se obavlja u: • Gradilišnim pogonima (B.I) • Fabrikama betona (>15m3/h) ili (>10m3/h U.M1.050) (B.II i B.I) Spravljanje betona z Tehnologija proizvodnje betona: 3) Doziranje agregata i cementa ⇒ Smještanje u sabirni bunker Doziranje voda-aditivi (tečni) Mješanje u mješalici za beton z Doziranje po masi (težinski) 1) 2) z tačnost ±2% za cement i vodu z tačnost ±3 % za agregat i dodatke Opšta tehnološka šema proizvodnje betona Spravljanje betona • Kada se radi o vlažnom agregatu mora se korigovati količina vode: mv-mva: mva • 1 z = ⋅ mak ⋅ H k 100 k =1 Σ Istovremeno se p pri korištenju j vlažnog g agregata, g g , mora korigovati g i količina agregata: H ⎞ ⎛ ma1,vl = ma1 ⎜1 + 1 ⎟ ⎝ 100 ⎠ H ⎞ ⎛ ma 2,vl = ma 2 ⎜1 + 2 ⎟ ⎝ 100 ⎠ H ⎞ ⎛ ma 3,vl = ma 3 ⎜1 + 3 ⎟ ⎝ 100 ⎠ .............................. H ⎞ ⎛ maz ,vll = maz ⎜1 + z ⎟ ⎝ 100 ⎠ Spravljanje betona z Vertikalna šema proizvodnje u fabrikama betona z Tehnološki proces teče “od gore na dole” Spravljanje betona z Parterna šema proizvodnje u fabrikama betona z Pojedine ili sve komponente lagerovane ispod nivoa mješalice Spravljanje betona z Dispozicija fabrike betona sa linijskim trakama za dopremanje agregata Spravljanje betona z Dispozicija fabrike betona sa radijalnim boksovima za agregat Spravljanje betona z Zbog izloženosti atmosferskim uticajima u deponijama se poduzimaju slijedeće mjere: z z z z z kontrola vlažnosti agregata betonska podloga sa nagibom odvodnjavanje ne koristiti donji sloj 20-30cm (zaprljanost) Pravilan način istovara agregata na deponiju: Spravljanje betona z Cementi i drugi praškasti materijali (hemijski i mineralni dodaci) čuvaju se u silosima: z z z z treba da zadovolje potrebe nedeljne proizvodnje kapacitet silosa 200-4000t jedan silos: jedna vrsta odnosno klasa cementa punjenje silosa: aeraciono-pneumatski elevatori Spravljanje betona z z Cementi u rinfuzi Cementi u vrećama z z z z slažu se prema vrsti, klasi i datumu isporuke premještaju se i okreću svakih 10-15 dana zgrudvani g cement se mora ispitati p Dodaci betonu (aditivi) se lageruju prema uputsvima proizvođača Mješalice za beton z Mješalice za beton obezbjeđuju homogenost mase i omogućuju dobijanje predviđene količine svježeg betona u jedinici vremena z Mješalice prema režimu rada: z z z Mješalice prema odnosu položaja ose bubnja: z z z z sa periodičnim radom sa neprekidnim (kontinualnim) radom vertikalne horizontalne kose Mješalice u odnosu na način mješanja: z z gravitacione sa prinudnim mješanjem (tzv. protivstrujne mješalice) Mješalice za beton z Gravitaciona mješalica za beton: z z z nisu pogodne za krute mješavine mjera slijeganja ≥2cm t=1-3min Mješalice za beton z Mješalice sa prinudnim mješanjem (tzv.protivstrujna mješalica): z z z z za vrlo krute mješavine sistem lopatica koje se rotiraju u suprotnim smjerovima 10-20 10 20 obrtaja u minuti krupnozrni betoni t=2-3min, a sitnozrni betoni t=3-5min (D=4mm ili D=8mm) Mješalice za beton z Koeficijent izlaza betonske mješavine (ki=0,6-0,7): 1000 ki = Vcem + Vagr g z Proizvodnost mješalica za beton: z z z z mješalice malog kapaciteta (do 20m3/h) mješalice srednjeg kapaciteta (20-50m3/h) mješalice velikog kapaciteta (50-100m (50 100m3/h) mješalice vrlo velikog kapaciteta (preko 100m3/h) Mješalice za beton z Vremena mješanja svježeg betona: Vrste transporta z z Vanjski transport Unutrašnji transport Punjenja transportnih sredstava POGREŠNO! POGREŠNO! POGREŠNO! Š Vrijeme transporta z Ovisi o: ⇒ ⇒ ⇒ z Uticaju spoljašnje temperature na proces hidratacije Uticaju temperature na konzistenciju Eventualnim aditivima Temperatura svježeg betona (°C) 5-10 10-20 20-30 Maksimalno vrijeme transporta 120 90 45 Nekontrolisano N k li d d dodavanje j vode d u toku k transporta nije dozvoljeno!! Karakteristike transporta z Mora se voditi računa da: ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Temperatura betona u toku transporta ne prelazi dozvoljene granice Krupne frakcije ne smiju mrviti sitnije – mijenja se granulometrijski sastav Potreban je nešto veći v/c faktor (pupani beton) Može doći do segregacije betona (viši odnos v/c) Obično potrebno više brige posvetiti njegovanju ugrađenog betona Sredstva vanjskog transporta z Ubrajaju se: ⇒ ⇒ ⇒ Automikseri Silobusi Damperi i kiperi Sredstva vanjskog transporta z Ubrajaju se: ⇒ ⇒ Automikseri Silobusi → → ⇒ Brzo punjenje i pražnjenje Opremljeni uređajim za uzburkivanje mase betona D Damperi i i ki kiperii → Koriste se samo za betone krute i slaboplastične konzistencije Automikseri z Omogućavaju spravljanje betona ⇒ ⇒ ⇒ Doziraju se sve čvrste komponente, a voda se dodaje pri ugrađivanju B i miješanja Brzina ij š j 2 2-6 6 obrt/min b t/ i Prema JUS U.M1.045 zabranjeno je ugrađivanje g betona u nosivu konstrukciju j ovakvog 1 – bubanj 2 – organ za punjenje j j i pražnjenje ž j j 3 – sistem za doziranje vode 4 – šasija pogon g bubnja j 5–p Automikseri z z Omogućavaju transport betona svih konzistencija Zapremina bubnja do 20 m3 (korisna do 16 m3) Unutrašnji transport z z Obuhvata transport od mjesta prihvata mase na gradilištu do mjesta ugradnje Primjenjuju se: ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Ručna kolica sa jednim i dva točka Prenosne posude (kible) – ugradnja kranovima Trakasti transporteri Pumpe za beton Unutrašnji transport z Ručna kolica primjenjuju se za male količine betona i za teško dostupna mjesta Unutrašnji transport z Privremeni prihvat betonske mase na gradilištu obično se vrši sa tzv. pretovarnim silosom (bunkerom) Unutrašnji transport z Ugradnja kranom vrši se pomoću kible Unutrašnji transport z Transport trakastim transporterima ⇒ Transport zavisi od konzistencije betona i primjenuje se pri određenim nagibima Konzistencija j svježeg j g betona izražena preko mjere slijeganja (cm) Slučaj podizanja Slučaj spuštanja <1 30° 15° 1–4 25° 12° 5 – 14 20° 10° > 14 Maksimalni nagib g transportne p trake Trake nisu pogodne za primjenu Unutrašnji transport z Transport trakastim transporterima Unutrašnji transport z Transport pumpama za beton ⇒ ⇒ Tečna do plastična konzistencija Dmax=31,5 mm – granulometrija → → ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Dmax < Ø/3 (Ø>100 mm)) Dmax < 0,25Ø (Ø≤100 mm) Omogućuju g j horizontalni i vertikalni transport p Dohvati se povećavaju sa tehnologijom Postoje: stacionarne i mobilne pumpe (autopumpe) Izbjegavati česte prelome cjevovoda jer su na tim mjestima veliki gubici u radu! Unutrašnji transport z Stacionarne pumpe Unutrašnji transport z Autopumpe ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Imaju najširu primjenu od svih pumpi Pumpe su montirane na kamione O Omogućavaju ć j b brz i llak k pristup i t Mogu biti montirane i na automješalice Unutrašnji transport z Autopumpe Unutrašnji transport z Autopumpe Unutrašnji transport z Različite varijante unutrašnjeg transporta Oplate z z Beton se ugrađuje u prethodno pripremljene kalupe – oplate Oplate mogu biti od: ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Drveta Metala Plastičnih masa Gume Betona Kombinacije nekih od navedenih materijala Oplate z z z Oplata treba da se lako montira i demontira, omogući ći kkvalitetnu lit t ugradnju d j tjtj. d da jje hermetički zatvorena i da ne dolazi do gubitka mase pri betoniranju Oplata daje oblik konstrukciji i ne smije da dođe do oštećenja u postukpu skidanja oplate Dio oplate p kojij jje u dodiru sa betonom (oplatna ploha) treba da je čist, bez ostataka starog betona i premazan nekim od zaštitnih sredstava d t Oplate z Naročito obratiti pažnju na izbor metala koji su dio di oplate l t ili ostaju t j ub betonu: t ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Aluminij i legure korodiraju u betonu ako dođe do kontakta armatura-aluminij armatura-aluminij, pri velikom sardžaju hlorida Olovo brzo korodira u betonu zbog prisustva kalcijumhidroksida, ali ne oštećuje beton Bakar i legure korodiraju samo ako su u betonu prisutni amonijak amonijak, nitrat i hloridi hloridi, armatura korodira u kontaktu sa bakrom Cink korodira u svježem betonu ako je prisutan značajan č j sadržaj d ž j alkalija lk lij Oplate z Drvene oplate koriste se još uvijek u velikom obimu, naročito za unikatne građevine ili dijelove građevina Oplate Oplate Oplate z Čelične oplate najviše se primjenjuju u prefabrikaciji betonskih elemenata Oplate Tipizirane oplate z Oplatni stolovi Tipizirane oplate z Tunelska oplata Tipizirane oplate z Klizna oplata Specijalne oplate z Izgubljene oplate ⇒ ⇒ Rađene od betona često se koriste OMNIA ploče Ošupljene ploče Specijalne oplate z Kartonske oplate Jednostavne za rukovanje rukovanje, lake ⇒ Izrađuju se od vodonepropusnog recikliranog kartona. kartona ⇒ Namenjene su za betoniranje kružnih stubova. ⇒ Specijalne oplate z Gumene oplate Predstavljaju najbržu i najkvalitetniju izradu fasada i fasadnih elemenata prilikom izgradnje stambenih objekata. objekata ⇒ Gumena oplata daje površinsku obradu fasada bez dodatnog napora s upotrebom skela, dodatne radne snage, troška materijala itd. ⇒ Faktori prijanjanja između betona i oplate l t z z z Povezivanje betona i oplate je neizbježno uslijed hrapavosti, poroznosti i izbočina oplate Pri kontaktu dva različita materijala uvijek se javlja athezija, čak ako su kontakti idelano ravni Cilj jeste da beton “ne kvasi” oplatnu plohu Faktori prijanjanja između betona i oplate l t z Sila čupanja kojoj je beton izložen je: P⊥ = kc ⋅ f ⊥ ⋅ Aeo → → → Aeo – površina oplate koja se uklanja kc – koeficijent koji uzima u obzir krutost elementa f┴ - veličina prijanjanja Materijal od koga je izrađena oplata Prijanjanje f┴ (MPa) Čelik bez posebne površinske obrade i bez sredstava za premazivanje 0,185 Čelik sa sredstvom za premazivanje 0 047 0,047 Nerendisana daska 0,125 Rendisana daska 0,120 Vodootporna šper šper-ploča ploča 0,115 Staklom armiran poliester i druge plastične mase 0,02 – 0,05 Vrijednost prijanjanja za beton MB15 pri starosti od jednog dana Faktori prijanjanja između betona i oplate l t z Prilikom demontaže moguća su tri slučaja: 1. 2. 3. Athezija vrlo mala, kohezija velika – oplata se odvaja tačno po kontaktnoj površini (athezino razdvajanje). d j j ) U praksi k i se tteži ži ovom slučaju l č j Athezija veća od kohezije – pri skidanju oplate dolazi do kidanja tankog sloja betona po površini (koheziono razdvajanje) Adhezija j i kohezija j p približno jjednake – otkidanje j djelimično po kontaktu oplata – beton, a djelimično po betonu (kombinovano razdvajanje) Sredstva za p premazivanje j oplata p z Četiri su osnovne grupe sredstava za premazivanje: ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Vodene suspenzije Premazi za hidrofobizaciju površina Usporivači vezivanja cementa Kombinovani premazi Sredstva za p premazivanje j oplata p z Vodene suspenzije ⇒ ⇒ ⇒ Mješavina fino-disperznih materijala i vode Koriste se suspenzije od hidratisanog kreča, kamenog brašna, betonita, gline i dr. Rijetko se koriste je se uklanjaju priliko vibriranja betona i miješaju se sa betonom Sredstva za p premazivanje j oplata p z Premazi za hidrofobizaciju površina ⇒ ⇒ ⇒ Najrasprostranjeni u praksi Sastoje se od dvije tečnosti: nerastvorljive i malo rastvorljive jedna u drugoj, od kojih je jedna neprekidna sredina, a druga diskretna i sastoji se od mnoštva zasebnih kapljica Emulzije koje se primjenjuju dobiju se emulgovanjem g j u vodi različitih mineralnih ulja, j , masnih kiselina, tehničkih vazelina i sl. Sredstva za p premazivanje j oplata p z Usporivači vezivanja cementa ⇒ ⇒ Djeluju na površinski sloj betona Nedostatak je u teškoći regulisanja debljine zaštitnog sloja Sredstva za p premazivanje j oplata p z Kombinovani premazi ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Najefikasniji od svih navedenih U sastav ulaze hidrofobizatori i usporivači vezivanja Često se koriste i iskorištena motorna ulja koja su ekonomski isplativija Mogu da se koriste i bez vode, čista ili pomješana sa nekim rastvaračem (benzin (benzin, kerozin kerozin, nafta i sl sl.)) Cijena dosta visoka u odnosu na druga sredstva Sredstva za p premazivanje j oplata p Ugrađivanje betona z z z z Zahtjeva se ugradnja betona prije početka vezivanja cementa Ukoliko dođe do vezivanja beton se ne smije ugraditi!! diti!! Beton krućih konzistencija, pri suhom i toplom vremenu treba t b ugraditi diti najkasnije jk ij 1 satt od d spravljanja, a pri vlažnom i prohladnom vremenu najkasnije 2 sata Za betone plastičnih konzistencija to je vrijeme uvijek duže i može se prethodno utvrditi Ugrađivanje betona z Pod ugrađivanjem podrazumjeva se: ⇒ ⇒ ⇒ z Punjenje oplate Zbijanje mase Završna obrada gornje površine (eventualno) Pri betoniranju niskih stubova direktno iz transportnog sredstva postupak treba izvršiti prema skici POGREŠNO! Punjenje oplate z Ugrađivanje betona u više stubove treba da se izvodi: POGREŠNO! Š Punjenje oplate z Pri betoniranju ploča sloj se nanosi: POGREŠNO! Zbijanje betona z z z Nakon postupka betoniranja vrši se zbijanje mase betona Danas se svi postupci baziraju na vibriranju betonske mase Efikasnost zbijanja betona vibriranjem zavisi od: ⇒ ⇒ z z z Intenziteta vibracija Trajanja vibriranja Tokom procesa dolazi do “pakovanja” čestica i istiskivanja mjehurića vazduha Nakon završetka postupka obično ostaje 1-3% zaostalog vazduha Zapreminska masa se povećaje na projektovanu vrijednost Zbijanje betona z Intenzitet vibriranja karakterišu: ⇒ ⇒ z z z Amplituda oscilovanja “a” Frekfrencija oscilovanja “f” Za beton sa vrlo krupnim agregatom (D=50 – 70 mm) potrebna je mala frekfrencija a visoka amplituda, pa se koriste niskofrekfrentni vibratori Za beton sa agregatom srednje krupnoće (D=10 – 50 mm) koriste se vibratori srednjih frekfrencija i srednjih amplituda Za sitnozrni beton koriste se vibratori visokih frekfrencija a niskih amplituda Zbijanje betona z Svakoj mješavini odgovara određeno vrijeme vibriranja ⇒ ⇒ Plastične mješavine nekoliko sekundi Kruće mješavine 3 – 5 min Zbijanje betona z Vrijeme betoniranja više od 4 min neće pozitivno uticati na povećanje čvrstoće betona Zbijanje betona z Vibratori ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Površinski vibratori Unutrašnji vibratori Oplatni vibratori Vibrostolovi Zbijanje betona z Površinski vibratori ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Koriste se za podove, ploče, kolovozne konstrukcije i sl. Dubina dejstva 25 cm Brzina 0,5 – 1,0 m/min Koriste se za krute i slaboplastične konzistencije Ub j j se: Ubrajaju → → → Vibroletve Vibrodaske Vibrogrede Zbijanje betona z Unutrašnji vibratori (pervibratori) ⇒ ⇒ ⇒ Imaju najširu upotrebu Sastoje se od od pogonskog motora (elektromotora), mehanizma za transmisiju i pervibratorske igle koja se uranja u betonsku masu Mehanizam za transmisiju je obično fleksibilno crijevo Zbijanje betona z Unutrašnji vibratori (pervibratori) ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Radijus dejstva ovisi o konstrukciji i iznosi 25-75 cm Debljina sloja koji se vibrira treba da je manja od 70 cm D ži vibriranja Dužina ib i j iiznosii 20 – 40 sec u zavisnosti i ti od d konzistencije Igla ne smije da dodiruje oplatu i treba da se uvuče u donji, izvibrirani sloj radi povezanosti slojeva Zbijanje betona z Unutrašnji vibratori (pervibratori) ⇒ ⇒ Preklop radijusa vibratora treba da iznosi 1,5Rd Pri betoniranju većih elemenata sipanje betonske mase i vibriranje izvode se paralelno Zbijanje betona z Unutrašnji vibratori (pervibratori) Zbijanje betona z Oplatni (spoljašnji) vibratori ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ Pričvršćuju se za oplatu sa vanjske strane Koriste se ako nema prostora za korištenje pervibratora Česti su kod tankih elemenata Vrijeme rada na jednom mjestu je 50 – 90 sec Za korištenje ovih vibratora važna je konstrukcija i svojstvo oplate Dejstvo vibratora 25 cm Zbijanje betona z Vibrostolovi ⇒ ⇒ Sastoje se od gornje ploče koja predstavlja oplatu i uređaja za vibracije koji se nalazi ispod oplate Naročitu primjenu imaju kod prefabrikovanih elemenata Završna obrada površina z Gladilica za beton (helikopter) Njega betona z z Pod njegovanjem betona se podrazumjeva skup različitih postupaka i mjera koje se preduzimaju u cilju ostvarenja projektovanih mehaničkih karakteristika Njega betona ovisi o lokalnim vremenskim uslovima i vrsti konstrukcije Njega betona z z z Njegom betona spriječava se isparavanje vode iz betona koja je potrebna za proces hidratacije cementa Pravilnom njegom spriječava se skupljanje betona i pojava pukotina – plastično skupljanje Ako beton ne sadrži dovoljno vode za hidrataciju, doći će do “pregorjelog betona” Njega betona z z z Njega se ogleda u neprekidnom polijevanju površine betona vodom Često ima funkciju hlađenja betona – masivne konstrukcije Njezi j betona treba da se p pristupi p odmah p po vezivanju cementa i treba da traje do 7 dana, tj. dostizanje 60% MB Njega betona z Mjere njege betona ⇒ ⇒ Polijevanje vodom Prekrivanje mokrim krpama (jutanim, hartijom, plastičnim) Njega betona z z U prosječnim uslovima (RH=70%, T=21°C, vjetar 9 m/s) beton gubi 0,5 l/m2 vode Ako se beton ne njeguje ili nekvalitetno njeguje ⇒ ⇒ ⇒ Ostvari se samo oko 40% zahtijevane MB Površina betona je ispucala Brzo dolazi do destrukcije elementa Demontaža oplate z Vrijeme demontiranja oplate propisano je PBAB-87 i iznosi: ⇒ ⇒ z z Dostizanjem 30% MB za stubove, zidove, temelje Dostizanjem 70% MB za ploče i grede Ako je konstrukcija opterećena, MB mora odgovarati propisanoj Ovo vrijeme definiše se pomoću kontrolnih uzoraka koji se čuvaju u istim uslovima i na kojima se u određenim rokovima provode ispitivanja Demontaža oplate z Ovim načinom dobijaju se mjerodavni podaci o vremenu uklanjanja oplate koje je u tehnološkom smislu veoma važan podatak Slijedeće predavanje: SPECIJALNE VRSTE I TEHNOLOGIJE UGRAĐIVANJA BETONA
© Copyright 2024 Paperzz
