«Δυσκολευόμαστε να
χαρούμε με τη χαρά
του άλλου»
Γιαννησ
μπΈΧρακησ
«Ο κίνδυνος είναι
κομμάτι της δουλειάς
μου, αλλά όχι το
πιο σημαντικό»
h ιστορια τησ πατρασ
μΈσα απο καρτ ποσταΛ
η πρωτη μοΥ φορα…
νΈοι ποιητΈσ
καταΛηψΈισ
ROad TRiP
στην αΛΛη ακρη
όΚτΩΒριόΣ 2013
ΔώρεΑΝ με ΤηΝ ΠελΟΠΟΝΝησΟ
κΑι μεΤΑ, σΤΑ ΠεριΠΤερΑ 0,50 €
Γιαννησ
στανκοΓΛοΥ
www.arte.gr
NATURAL
BEHAVIOUR
AUTUMN-WINTER
2013-2014
www.dur.gr
Join us
ΈνθΈτη πΈριοδικη Έκδοση τησ ΈφημΈριδασ «πΈΛοποννησοσ»
ΕΚΔΟΤΗΣ
Θεόδωρός Η. ΛόυΛόυδΗς
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣΕΚΔΟΣΗΣ δΗμΗτρΗς ς. ΑβρΑμίδΗς
Σ’ΑΥΤΟΤΟΤΕΥΧΟΣΤΟΥTRIPΓΡΑΦΟΥΝΟΙ
δΗμΗτρΗς ς. ΑβρΑμίδΗς
ίφίγενείΑ ΑβρΑμόπόυΛόυ
ΚωνςτΑντίνός ΑΘΑνΑςόπόυΛός
ςτεργίός ΑΛΑμΑνΗς
βίΚτωρίΑ ΑΛεξ
ΛΑμπρός ΑρΑπΑΚός
νίΚός βΑρΘόΛόμΑτός
δΗμΗτρΗς γΚίόυΛός
είρΗνΗ ΚρΑνίΑ
γίΑννΗς ΚυΛπΑςΗς
ΚΑτερίνΑ ΛΑμπρΑΚόπόυΛόυ
ΚωνςτΑντίνός μΑγνΗς
ευτυχίΑ μεςίςΚΛΗ
ΑΛεξΗς-εμμΑνόυΗΛ πΑνΑγίωτόπόυΛός
βΑςίΛΗς πΑπΑϊωΑννόυ
ΚΑτερίνΑ ςΑμψωνΑ
ΚΑΛυψω τίγΚΑ
εΛίςΑβετ φΑΚόυ
πετρός ψωμΑς
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
ΛΑμπρός ΑρΑπΑΚός
ΥΠΕΥθΥΝΗΥΛΗΣ
ευτυχίΑ μεςίςΚΛΗ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
βίΚτωρίΑ ΑΛεξ
δΗμΗτρΗς γΚίόυΛός
ςτεργίός ΑΛΑμΑνΗς
γίωργός ΚυζΑς
γίΑννΗς ΚυΛπΑςΗς
βΑςίΛΗς πΑπΑϊωΑννόυ
ΚΑΛυψω τίγΚΑ
6
Εικόνες
10
ΜιααφήγησηγιατηνΠάτρα
12
Ηπαραλαβήτωννηπίων
14
Αντίαντίο
16
Μέρεςπαράξενεςκαιπαράλογες
18
Μαύροςγάτος-άσπρηγάτα
20
ΗλύτρωσητουΝίτσε
22
Φύσηκαιμελωδία
24
Είμαιό,τιυποδύομαι
26
Ηκρίσηείναιτοάλλοθι
30
Reculture-2
32
Τοαγόριμετηβαλίτσα
33
Συγκατοίκησηδιαφορετικών
34
Ταμελλοντικάμαςερείπια
35
«Προσάναμμα»στηνΠάτρα
36
Ακόλαστεςεσπερίδες
37
Ηκαλύτερησυναυλία
38
Μετηχαράτουάλλου
46
Μέρα-Νύχτα
48
Σούζητρως
50
Victoria’sSecrets
52
ΤουπέροχοπαρελθόντηςΠάτρας
58
Girlandtheσπίτι
60
Αυτοδίδακτοςκαιταλαντούχος
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ
ίφίγενείΑ ΑβρΑμόπόυΛόΥ
66
ΕίναιBleach!
PHOTOEDITOR
βΑςίΛΗς πΑπΑϊωΑννόυ
68
Camefromwaters
ARTDIRECTOR
μΑρίΑ μΑνωΛόπόυΛόυ
70
Αφιέρωμα:Αυτοκτονία
74
Αυτόπουμετράειείναιτοταξίδι
78
Τοκίνηματωνκαταλήψεων
84
Κάθαρση
86
Παρουσίαση:Πέντενέοιποιητές
96
ΟμυθικόςΓιάννηςΜπεχράκης
104
Μετολευκόγίγαντα
110
Ηπρώτημαςφορά
114
Είναιευαίσθητοςκαιοργισμένος
120
Βιβλία
122
Ηφρίκηστοελληνικόσινεμά
126
Μόδα
134
Backstage
ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣΑΤΕΛΙΕ ΚωνςτΑντίνός γΑΛΑνόπόυΛός
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗΣΥΛΗΣ
χρΗςτός τζόυρΑμΑνΗς
ΕΜΠΟΡΙΚΟΤΜΗΜΑ
χρΗςτός τζόυρΑμΑνΗς
ΘΑΛείΑ περΛεγΚΑ
ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Fortosis printFactory
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
πεΛόπόννΗςός εΚδότίΚΗ Α.ε.
ΚΟΡΙΝθΟΥ167ΚΑΙΓΚΟΤΣΗ,26223,ΠΑΤΡΑ
ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟΚΕΝΤΡΟ2610312530-4
[email protected].
www.facebook.com/tripelop
ΚΕΙΜΕΝΑΗΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣΠΟΥΑΠΟΣΤΕΛΛΟΝΤΑΙΣΤΟΠΕΡΙΟΔΙΚΟΓΙΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΔΕΝ
ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΝΤΑΙ.ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙΗΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ,ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΗΜΕΤΑΔΟΣΗΜΕ
ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟΜΕΣΟ,ΟΛΟΥΗΜΕΡΟΥΣΤΟΥΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥΧΩΡΙΣΤΗΝ
ΕΓΓΡΑΦΗΑΔΕΙΑΤΟΥΕΚΔΟΤΗ.ΤΟΠΕΡΙΟΔΙΚΟTRIPΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙΜΕΤΗΝΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
"ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ"ΚΑΙΜΕΤΑΣΤΑΠΕΡΙΠΤΕΡΑΠΡΟΣ0,50ϐ
4
είΚόνες
φώΤΟΓρΑφιa ΓιώρΓΟσ κύζΑσ • κειμεΝo ΔημηΤρη σ. ΑβρΑμιΔη
είναι ανείπωτη η θλίψη που αναδίνουν τα
παλιά εγκαταλελειμμένα εργοστάσια. Τούτο
δω είναι η παλιά ΑμιΑΝΤιΤ στο Δρέπανο κι αν
στη θλίψη της εγκατάλειψης προσθέσουμε την
καρκινογόνα της φύση που μπορεί ακόμα να
κατοικεί στα παρατημένα ρούχα της δουλειάς
των παλιών εργατών της, τότε το τοπίο που
αιχμαλωτίζει ο φακός αποκτά μια εφιαλτική
διάσταση.
6
7
είΚόνες
φωτόγρΑφίΑ βΑσιλησ ΠΑΠΑϊώΑΝΝΟύ• Κείμενό δΗμΗτρΗ ς. ΑβρΑμίδΗ
Το 1998 μια ακμαία (;) ερΑ γιόρταζε τα πενήντα
της χρόνια και προς τούτο τοποθετήθηκε
η αναμνηστική πλάκα στους περίφημους
ραδιοθαλάμους του ζαππείου. μια ακμαία (;)
χώρα ετοιμαζόταν να μπει στην ευρωζώνη και
να οργανώσει ολυμπιακούς αγώνες, δίχως κάτι
να προμηνύει τη συνέχεια. σήμερα αυτή
η μαρμάρινη πλάκα είναι εκεί και μάλλον μας
ειρωνεύεται.
8
φωτόγρΑφίΑ γίΑννΗς ΚυΛπΑςΗς • Κείμενό δΗμΗτρΗ ς. ΑβρΑμίδΗ
είΚόνες
Αν έστω για μια στιγμή προσπεράσουμε την
ντροπή της επαιτείας, το μάτι στέκεται στα
καταπληκτικά παντοφλέ παπούτσια του επαίτη.
Του τα χάρισαν, τα βρήκε στα σκουπίδια,
δεν έχει καμιά σημασία. σε κάθε περίπτωση
βγάζουν μάτι και μένει κανείς με την υποψία
ότι αυτό ήταν το στοιχείο, πιο πολύ κι από
την επαιτεία, που τράβηξε την προσοχή του
φωτογράφου.
9
ΜιααφήγησηγιατηνΠάτρα
ΑΠΟ ΤΟ ΔημηΤρη σ. ΑβρΑμιΔη
Μ
πορεί και να φταίω εγώ. Να μεγαλώνω κι όλα να μου φταίνε.
Αλλά κανονικά, επτά μήνες πριν
από τις επόμενες δημοτικές εκλογές, θα
έπρεπε να έχουν πάρει φωτιά τα τόπια,
πλην όμως δεν ακούγεται μήτε στρακαστρούκα.
Όχι πως λείπουν οι ενδιαφερόμενοι και
οι προαλείφοντες εαυτούς για το αξίωμα
του δημάρχου. Ίσα ίσα που ο αριθμός
τους αυτήν τη στιγμή μπορεί και να’ ναι
διψήφιος. Κι ούτε έχει νόημα να φτιάξουμε τη λίστα με όσους μέχρι τώρα, φανερά
ή αφανώς, κινούνται. Μόνο που οι κινήσεις τους μοιάζουν με χειρονομίες δίχως
νόημα.
Και προ παντός, κανείς μα κανείς δεν έχει
μια νέα ιδέα, μια οποιαδήποτε ιδέα. Να
βγει, βρε αδελφέ, κάποιος με ένα σχέδιο
που κάτι θα λέει. Έτσι θα γίνει η Πάτρα
καθαρή, έτσι θα είναι φωτισμένη τις νύχτες, αυτά πρέπει να γίνουν με την ύδρευση και ετούτο με το Αρσάκειο. Να πει:
«αυτά σκέπτομαι για τα μικρά κι εκείνα για
τα μεγάλα». Με δύο λόγια, να βγει κάποιος
που θα κάνει κατά σειρά τα εξής:
Πρώτον, θα μιλάει σαν άνθρωπος κι όχι
σαν πολιτευτής.
10
Δεύτερον, θα πει πέντε κουβέντες που θα
είναι συνάμα ρεαλιστικές και φρέσκες.
Τρίτον, θα διαθέτει μια -πώς το λένε;- μια
αφήγηση για την πόλη και τη θέση της
στη χώρα και στον κόσμο.
Τέταρτον, θα επιχειρήσει να πείσει τους
Πατρινούς για το σχέδιό του.
Πέμπτον και τελευταίο, θα ζητήσει από
τους Πατρινούς να του αναθέσουν να
υλοποιήσει αυτό το σχέδιο, δηλαδή να
τον ψηφίσουν.
Αντ’ αυτών βλέπουμε τα γνωστά: Υποψηφίους που κινούνται καθαρώς επικοινωνιακά, δηλαδή στην επιφάνεια, αποφεύγοντας οτιδήποτε το ουσιαστικό και ενδεχομένως οχληρό. Υποψηφίους που απλώς
πολιτικολογούν, λες και το να είσαι κατά
του μνημονίου θα σε κάνει από μόνο
του καλό δήμαρχο. Υποψηφίους που
εξακολουθούν να παζαρεύουν χρίσματα,
λες και το να είσαι ο εκλεκτός ενός κόμματος σε κάνει από μόνο καλό δήμαρχο.
Υποψηφίους που είναι πρόθυμοι να
ξεκατινιαστούν και να διοχετεύουν παραπολιτικά ο ένας σε βάρος του άλλου, λες
και με την υπονόμευση γίνεται δουλειά.
Υποψηφίους που νομίζουν ότι το παν
είναι να εκλεγούν «κι ύστερα βλέπουμε»,
μόνο που στην πραγματικότητα ύστερα
δεν βλέπονται.
Ποια είναι η Πάτρα; Τι είναι ο Δήμος
της; Τι μπορεί να κάνει ο Δήμος για τη
ζωή στην πόλη; Τι σημαίνει να είσαι
δήμαρχος ή δημοτικός σύμβουλος; Οι
ερωτήσεις αυτές απαιτούν απαντήσεις και
μάλιστα από μηδενική βάση. Διαφορετικά
θα συνεχίσουμε να κινούμεθα στο μηδέν
ή κάπου εκεί κοντά κι αρκεί να δούμε
την απερχόμενη δημοτική αρχή και το
απερχόμενο δημοτικό συμβούλιο και θα
καταλάβουμε τι είναι αυτό που πρέπει να
αποφευχθεί. Αν είναι δυνατόν να αποφευχθεί.
Και κάτι ακόμα. Είναι το κλίμα στραβό,
το τρώει όμως και ο γάιδαρος. Γιατί δεν
είναι δυνατόν επτά μήνες πριν από τις
δημοτικές εκλογές και να μην είναι ακόμα γνωστό με ποιο εκλογικό σύστημα θα
πραγματοποιηθούν. Πότε δηλαδή θα το
αποφασίσει η κυβέρνηση; Ένα-δύο μήνες
πριν;
Στο μεταξύ η ζωή στην πόλη συνεχίζεται,
μόνο που αυτό το καράβι ταξιδεύει στα
τυφλά. T
σας,
θηλυκότητά
Τονίζουν τη φάνισή σας.
.
ες
β
γό
ές
εμ
λυκ
ντάνια στην
ι άκρως θη
κομψές κα λ στα άκρα σας και ζω
τι
σ
ν
χαρίζου
κομψές γυναικείες
τσάντες, ιδιαίτερα
μοντέρνες και
πρακτικές. ιδανικό
αξεσουάρ για να
σας ακολουθεί
παντού,
κάθε στιγμή της
ημέρας.
ου θα
Γόβες π κάθε
ν
υ
ο
ν
κά
άνιση
σας εμφ και
η
χ
υπέρο ή και
μοναδικ είξουν
θα αναδ αι το πιο
κ
ακόμη σιμο
απλό ντύ
σας.
Ολοκληρώστε
κάθε σας
εμφάνιση
φορώντας αυτές
τις εντυπωσιακές
γόβες
Απόψείς
Ηπαραλαβήτωννηπίων
ΑΠΟ ΤΟΝ κώΝσΤΑΝΤιΝΟ μΑΓΝη
Α
πό Δευτέρα μέχρι και Παρασκευή
το μεσημέρι, στο διάστημα από
Σεπτέμβριο μέχρι και Μάιο -εξαιρουμένων αργιών και περιόδου εκλογώνσχολάει το Στρούμπειο. Πολλοί γονείς
πηγαίνουν να παραλάβουν τα παιδιά τους
με ΙΧ. Μοιραία, διπλοσταθμεύουν. Όσο
διαρκεί η αναμονή και η παραλαβή, η
Μαιζώνος σκάει. Σκάει και η Καρόλου,
γιατί είναι αδύνατη η ομαλή παροχέτευση
της κυκλοφορίας, όσο η Μαιζώνος είναι
φορτωμένη. Το πήξιμο αυτό επηρεάζει και
τους κάθετους άξονες. Και πάει λέγοντας.
Για μια ωρίτσα, ένα ευρύ κομμάτι της πόλης πνίγεται στο καυσαέριο.
Ανάλογα φαινόμενα παρατηρούνται και
σε άλλα σημεία. Αν διατρέξει κανείς την
πόλη, επιθεωρώντας πιο προσεκτικά, θα
διαπιστώσει ότι σε μεγάλο βαθμό, το αποκαλούμενο «κυκλοφοριακό πρόβλημα» της
Πάτρας δεν είναι τόσο πολύ ποσοτικό, όσο
ποιοτικό. Έρχεται, δηλαδή, ως αποτέλεσμα
εντοπισμένων συνθηκών που επικρατούν
σε σημεία για ειδικούς λόγους. Πάει να
πει: Ξεφορτώνει ώρα αιχμής φορτηγό στην
Αγίου Νικολάου; Δεν τρέχει κάστανο -το
είδαμε και αυτό. Και ήταν και Παρασκευή
-αν έχουμε το θεό μας-, με αποτέλεσμα να
συρθεί η κυκλοφορία στη Μαιζώνος -και
12
όχι μόνον. Σταματάνε αυτοκίνητα κατά το
δοκούν στη Γούναρη; Απόφραξη, εγκαρσίως και καθέτως. Αρκεί δε το διπλοπαρκάρισμα δύο και μόνον ΙΧ στην Αγίου
Ανδρέου, για να κάνουν τον δρόμο να
σκάσει.
Και εδώ έρχεται το ζήτημα: Μιλάμε για
δύο οχήματα και όχι για «δεκαδύο». Μιλάμε για το σχόλασμα του Στρουμπείου
και όχι για το σύνολο της πόλης. Μιλάμε
για το ξεφόρτωμα του μεταφορέα που δεν
τον ενοχλεί κανείς, όταν πνίγει τον κόσμο
στην εξάτμιση. Το πρόβλημα της πόλης
είναι ότι δεν ασχολείται με τα προβλήματά της. Σε μια άλλη πόλη -γερμανική ας
πούμε- οι αρχές θα έλεγαν: Μήπως να
απαγορεύουμε το παρκάρισμα έξω από το
Στρούμπειο, για μια ώρα κάθε μεσημέρι,
ώστε να μπορούν οι γονείς να σταθμεύουν σε μονή σειρά; Μήπως να ξέρει κάθε
έμπορος ότι εκφόρτωση άλλες ώρες πλην
των θεσμοθετημένων συνεπάγεται βαρύτατο πρόστιμο; Μήπως να ενθαρρυνθεί η
παράδοση προϊόντων κατ’ οίκον σε όλα
τα εμπορικά αντικείμενα, ώστε να μη χρειάζεται να διπλοπαρκάρει ο πελάτης στην
Αγίου Ανδρέου;
Εμείς, ωστόσο, δεν κάνουμε τίποτα. Αποδεχόμαστε όλες τις καταστάσεις σαν φυσι-
ολογικές, πάντα με πνεύμα συγκατάβασης
υπέρ του ατακτούντος. Όλοι «έχουν δίκιο»,
εξαιρουμένου του πολίτη που επιθυμεί ένα
περιβάλλον με λιγότερους χημικούς ρύπους και κόρνες.
Πάνε χρόνια: Ήταν ο πρώτος καιρός από
τη συνένωση των Γερμανιών και «των
Βερολίνων». Είχαμε βρεθεί στη σημερινή
γερμανική πρωτεύουσα και κάποια στιγμή
η κίνηση φράκαρε, σε ένα μήκος 50 μέτρων. «Καθώς ενώθηκε το Ανατολικό και
το Δυτικό τμήμα», μας απολογήθηκε ένας
αξιωματούχος -λες και έπρεπε να ζητήσει
συγνώμη-, «παρατηρούνται κάποια μποτιλιαρίσματα, αλλά θα το λύσουμε το πρόβλημα», κατέληξε με μια ήρεμη αποφασιστικότητα. Τα λόγια του είχαν μια απόχρωση
από αυτονόητο: Αφού έχω ένα πρόβλημα,
δεν πρέπει να το λύσω; Έτσι θα το αφήσω;
Και πράγματι το έλυσαν. Αλλά αυτό είναι
το κουσούρι των Γερμανών. Θεωρούν ότι
είναι προορισμένοι να βελτιώνονται και να
κυριαρχούν. Εμείς δεν θέλουμε τίποτε από
τα δύο, πρώτον γιατί είμαστε ήδη τέλειοι,
και επίσης είμαστε ήδη κυρίαρχοι. Αν δεν
το έχει αναγνωρίσει ο έξω κόσμος, δικό
του το πρόβλημα, όχι δικό μας.
Άνετο, θα
ι
συμπληρώσε ς
σα
θε
κά
ια
τέλε
εμφάνιση. ική,
η αντιολισθητλα θα
εύκαμπτη σό ίσει
σας εξασφαλ ετα
ι άν
σταθερά κα
βήματα.
ου δεν
Ένα loafer π ει
ίπ
λε
να
ει
π
πρέ
ή
ογ
λλ
συ
τη
από
σας.
ίτερα
τσι ιδια ετο, μία
ύ
ο
π
α
Π
και άν
ις
κομψό ή για όλες τ
γ
ο
επιλ ης μέρας.
τ
ώρες
Το στυλ που
ξέρει πώς να
κερδίζει τις
εντυπώσεις.
Δερμάτινο άκι,
ανδρικό μποτ ητας
αρίστης ποιότ
και υφής, σε
γήινη καφέ
απόχρωση.
ι
Άνεση κα ε
σιγουριά σ
κάθε σας
βήμα
μποτακία που ΣαΣ
ΣυντροΦευουν, με Στυλ, ΣτίΣ
χείμερίνεΣ ΣαΣ εξορμηΣείΣ
Στο βουνο καί Στη πολη,
προΦυλαΣΣονταΣ ΣαΣ απο τον
δυΣκολο καίρο.
η τρακτε
σόλα απ ρωτή
καουτσ ό σκληρό
ο
εξασφα ύκ
λ
άριστη ίζει
π
και αντο ρόσφυση
χή.
,
άκι
ποτ
,
μ
ό
α
τας
λ
Ψη δέρμ οιότη ε
ό
π
σ
π
α στης ένο
άρι οτισμ δι για ση.
εμπ ικό λά οποίη
ειδ αβροχ
αδι
Απόψείς
Αντίαντίο
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠεΤρΟ ΨώμΑ
Ε
ίχε μόλις τελειώσει την πρώτη δημοτικού εκείνη την Παρασκευή. Δεν
θα ξαναπήγαινε σχολείο παρά τον
επόμενο Σεπτέμβρη. Δεν έδειχνε όμως να
το έχει συνειδητοποιήσει. Κυκλοφορούσε
παντού με εκείνο το τετραδιάκι, το «πρόχειρο», όπως έγραφε στην ετικέτα του. Πρόχειρο με ένα τεράστιο «Π» στην αρχή του.
Τα γράμματα τα είχε όλα μάθει μες στη
χρονιά. Καλλιγράφο δεν τον έλεγες, αλλά
στο να στα πει και να στα γράψει ήταν
αστέρι. Πεζά, κεφαλαία, με αλφαβητική
σειρά, τα σύμφωνα μόνα τους, τους δίφθογγους. Ήταν καλός στα γράμματα ο
Παναγιώτης. Για ένα όμως έτρεφε αγάπη
ιδιαίτερη, λατρεία μάλλον. Το «Π», το αρχικό του –τον είχε καταγοητεύσει.
Στο τετραδιάκι του είχε καταγράψει πλήθος
λέξεων που άρχιζαν από «π», ακόμα και
λέξεις που δεν ήξερε καν τη σημασία τους.
Ό,τι άκουγε απ’ τους μεγαλύτερους, απ’ την
τηλεόραση, στη γειτονιά. Από κάποια στιγμή και μετά ρωτούσε κιόλας –συγγενείς
κυρίως– κι όποια λέξη από «π» του λέγανε,
εκείνος την κατέγραφε. Χρόνια αργότερα,
σαν έπεσε στα χέρια του ένα λεξικό και
έμαθε πως κάποιος είχε ήδη κάνει την
14
πλήρη καταγραφή αυτών των λέξεων, έπαθε μεγάλο σοκ.
Είχε και ένα δισέλιδο που το γέμιζε με
λέξεις δικές του. Και με αυτές δεν είχε άλλος καταπιαστεί ποτέ. Παναγιώτης, Πάτρα,
Παναχαϊκή, πλατεία Παπαδιαμαντοπούλου,
Πάνω πόλη, Πειραματικό. Σαν ένα πρωτότυπο βιογραφικό με λέξεις από π. «Παιχνιδίσματα» το είχε ονομάσει. Κι αυτή η μανία
μάλλον τον ακολουθεί ακόμα.
Περισσότερο απ’ όλα όμως τον είχε
παιδέψει –ήθελε και παιδευόταν, το χαιρότανε– εκείνη η τελευταία η σελίδα στο
τετράδιο, στην οποία είχε βαλθεί να γράφει
λέξεις που μόνο τους σύμφωνο είχαν το
«π»: ποιο, παπί, επί, από, Ποπάι, Πίπη, όπα,
απαπά, πουά. Τέτοιες λέξεις όταν άκουγε,
σκεφτόταν ή σκάρωνε, έπαιρνε το μολυβάκι του και τις συμπλήρωνε.
Κι όσο του τέλειωναν οι σπάνιες («όπωπα» του είπε ένας λόγιος θείος κάποτε,
«Παπούα, φυλή είναι» του είπε ο μεγάλος
αδερφός), τόσο εκείνος έψαχνε καινούργιες. «Ποια να είναι η μεγαλύτερη;» αναρωτήθηκε κάποιο βράδυ, πριν κοιμηθεί. Και
έκτοτε προσπαθούσε μήπως βρει λέξη με
μόνο σύμφωνο το π και πλήθος γραμμά-
των μεγαλύτερο από τα έξι του «παππού»
και των «Παπούα». Υπάρχει άραγε; Καλούκακού είχε αφήσει μια γραμμή στο πρόχειρό του.
Εκείνο το βράδυ κάθισαν στην τηλεόραση
οικογενειακώς. Όπως ολόκληρη η χώρα.
Ήταν Κυριακή 14 Ιουνίου 1987. Ο πρώτος
αγώνας μπάσκετ που θα παρακολουθούσε
όλος ο ελληνισμός. Στο τέλος της –πέρα
από πανηγυρισμούς, κορναρίσματα, σημαίες, εθνική υπερηφάνεια– η βραδιά έκρυβε,
για τον Παναγιώτη μόνο, μία μεγάλη έκπληξη, ένα σπουδαίο δώρο:
Ο Αργύρης Καμπούρης έβαλε τις δύο
βολές, ο Σεργκέι Γιοβάισα βρήκε ταμπλό
στο τελευταίο σουτ και ο Φίλιππος Συρίγος βρήκε τα τελευταία αποθέματα φωνής,
συγκίνησης και έμπνευσης και την ώρα
που στην οθόνη αναβόσβηνε ένας πελαργός και το όνομα HELLAS, είπε σ’ όποιον
άκουγε, δηλαδή σ’ όλη την Ελλάδα:
«Η Ελλάδα, πρωταθλήτρια Ευρώπης, κερδίζοντας τη Σοβιετική Ένωση. Ένας μύθος
καταρρίφθηκε απόψε και γράφτηκε μία
μεγάλη… εποποιία!».
Μέρεςπαράξενες,παράλογεςμέρες
ΑΠΟ ΤΟΝ ΔημηΤρη ΓκιΟύλΟ
Ο
Κούντερα έλεγε «ο αγώνας του
ανθρώπου ενάντια στην εξουσία
είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη». Είναι οι μέρες που ζούμε.
Οι μέρες που δεν μπορείς να σκεφτείς παραπέρα, να σχεδιάσεις το μέλλον. Τα όνειρα βλέπεις έχουν πια την αξία εισιτήριου
αστικής συγκοινωνίας που σε πάει μέχρι
τη δουλειά ή πάλι πίσω στο σπίτι κι αν
κάνεις το λάθος και παρακούσεις και κρατήσεις το όνειρό σου για μια άλλη μέρα,
για κάτι μεγαλύτερο, βρίσκεσαι με το κεφάλι ανοιγμένο στο κράσπεδο, σπρωγμένος
έξω από κάποιο τρόλεϊ.
Οι μέρες που δεν μπορείς πια να τραγουδήσεις ελεύθερος αυτά που νιώθεις, αυτά
που σκέφτηκες, αυτά που κάθισες να γράψεις σε ένα χαρτί και τους πέταξες και δυο
νότες από πάνω, γιατί μπορεί να βρεθείς
σφαγμένος στην άκρη του δρόμου.
Οι μέρες που αν είσαι μετανάστης και τυχερός θα τις περάσεις στα κοντέινερ του
σύγχρονου Άουσβιτς της Αμυγδαλέζας,
16
ενώ, αν είσαι άτυχος, στον πάτο της Αδριατικής, χωρίς κανένας ποτέ να μάθει το
όνομά σου.
Οι μέρες που η βία των φασιστών εξισώνεται με εκείνη των κατοίκων των Σκουριών ή την άλλη, των καταλήψεων, εγκληματικές οργανώσεις όλες σύμφωνα με τα
δικαστήρια.
Οι μέρες που ο κόμπος δεν γίνεται στη
γραβάτα, αλλά σε κάποια θηλιά και που η
απόσταση μπαλκόνι - δρόμος γίνεται, όλο
και συχνότερα, όλο και πιο κοντά.
Οι μέρες που η βία του γιαουρτιού είναι
ίδια με τη βία των φόρων και η βία της
σφεντόνας είναι ίδια με τη βία των όπλων.
Οι μέρες που κλείνουν σχολεία, νοσοκομεία, ψυχιατρεία κι ανοίγουν φυλακές.
Οι μέρες που μαζί με το καλοκαίρι φεύγουν και οι φίλοι σου, αποδημητικά πουλιά, χωρίς να ξέρεις αν θα επιστρέψουν και
συ έχεις εκείνο το χαζό μούδιασμα που
είχες, όταν πρωτόμαθες για τη φθορά της
ύλης.
Οι μέρες που οι πρωτοπορίες σωπαίνουν
και προτιμούν τη σιγή της βολής και που
όλοι οι υπόλοιποι ουρλιάζουν, κρίνουν,
ειρωνεύονται, χωρίς ποτέ να απαντούν στο
ερώτημά σου: «Πώς θα βγει ο χειμώνας»; Τ
ευτυχως
ΑΠΟΤΗΝEYTYXIAΜΕΣΙΣΚΛΗ•EΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΙΦΙΓΕΝΕΙΑΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ
Μαύρος Γάτος…
• Αλλάξαμε σκίτσο (όπως βλέπετε επάνω της μοναδικότατης Ιφιγένειας), αλλάξαμε μυαλά, διάθεση και ρούχα και είμαστε έτοιμοι
να υποδεχτούμε τον χειμώνα. Παρατηρούμε την πόλη να έχει
τιγκάρει από μαύρα γατιά να πηγαίνουν εδώ και εκεί, στη μορφή
φαναριών, απλήρωτων δόσεων και λύσσας. Ναι, ναι, κανονικής
λύσσας. Προσοχή στα σκυλάκια σας.
• Κάθε μέρα μπαίνω στο facebook και διαβάζω πράματα και θάματα. Απόψεις για τη Χρυσή Αυγή, απόψεις για τον Σαμαρά, απόψεις για το κολιέ της Τρέμη, απόψεις για τα pampers naturally
clean. Αν μαζεύαμε όλα αυτά τα εθελοντικά σχόλια, θα αναγεννούσαμε τον τύπο. Αλλά από λόγια, καλοί είστε.
• Μπαίνω στο αυτοκίνητο κάθε μέρα. Το έχω βαρεθεί. Το καταλαβαίνετε; Με έχει κουράσει, γιατί όλο διαμαρτύρεται από τις σκόνες και τις λάσπες που του πετάνε. Για αντίποινα, όλο χώνεται σε
κάτι λακκούβες, για να μου τη σπάσει. Πάνε οι καιροί που απολάμβανα τις διαδρομές στην Πάτρα. Τώρα σκέφτομαι τα ιπτάμενα
αυτοκίνητα του 5ου στοιχείου και λιγουρεύομαι. Γαμώτο.
• Χάθηκαν σπουδαίοι άνθρωποι το διάστημα που πέρασε. Η
Πόλυ Πάνου με τη γνήσια καρδιά, ο Μιχάλης Γιαννάτος, ο Γιώργος Περαντάκος… Άνθρωποι αυθεντικοί, με ουσία και έργο.
Είναι ώρες, που κοιτάζοντας από το παράθυρο αυτό τον σπαστικό αέρα να ρίχνει όλες τις γλάστρες κάτω, μελαγχολώ. Από
την άλλη, σκέφτομαι ότι είναι ακόμα δυνατός ο άνεμός τους και
χαμογελώ. Τίποτα δεν χάνεται.
18
Άσπρη γάτα…
• Δεν ξέρω γιατί, αλλά τώρα τελευταία σε όποια γωνιά και να
σταθώ, όλο και μια κιθάρα θα παίζει. Θες η εποχή, θες η καλλιτεχνική ανεξήγητη υπερδιέγερση, κάθε μαγαζάκι, κάθε πλατεία, κάθε συνοικία κάνει και από ένα live. Σαν να διαβάζω το
πιο ερωτικό διήγημα, περπατώντας. Μην το αγνοείτε. Θα φταίει
το ότι δεν διαβάζετε αρκετά.
• Ξέρετε τι απολαμβάνω άπειρα; Να βλέπω κορίτσια με σορτς και
αρβυλάκια, νεαρούς με μπλούζα των one direction -γιατί το
είδα και αυτό- να παίζουν uno μέσα στο τρένο και να μιλούν
για το πάρτι της Παρασκευής. Το «… ρε, αν έρθω 11 θα με τσακίσει η μάνα μου· πρέπει να είμαι πίσω στις 2» είναι το αιώνιο
πρόβλημα, που αυτή τη στιγμή μου φαντάζει αγαπημένο.
• Οι αρουραίοι πάσης φύσεως κατατρώνε τα μυαλά μας και η
Πάτρα κάθεται και ασχολείται με χορούς, πανηγύρια, εξέλιξη
και πράσσειν άλογα. Γράψτε λάθος. Η Μυρτώ με τον Νίτσε της
με ταρακουνά λίγο. «Η Πάτρα αποφεύγει με την τέχνη την αλήθεια», λέει, τρομάζοντας το γατί (το μαύρο). Νιάουου.
• Αν κάτι δεν θα ξεχάσω για τα τουλάχιστον 10 επόμενα TRIP
είναι η αδίστακτη ματιά του Στάνκογλου. Με κοιτάζει θαρρείς
πως έχει να μου τάξει διάφορα. Και όχι τίποτα άλλο, δεν φοράω το καλό μου κραγιόν. Και οι σκέψεις μου ακόμα είναι
μαραζωμένες. Τι θα του πω, αν μου μιλήσει; Μμμμ… αυτή είναι η μαγκιά του TRIP. Θα του μιλήσω για την «ομάδα μου». Ε,
και θα με ερωτευτεί. Τ
πρόςωπΑ
20
ΜυρτώΜωραΐτου
ΜΟΥΣΙΚΟΣ,ΕΤΩΝ26
Η λύτρωση του Νίτσε
ΑΠΟΤΗΝΕΥΤΥΧΙΑΜΕΣΙΣΚΛΗ•ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΒΑΣΙΛΗΣΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
Ε
ξαιρετική μουσικός, οξύ πνεύμα
και λάτρης του Νίτσε. Ξεκίνησε τις
σπουδές της στο βιολί σε ηλικία
4 ετών στο Δημοτικό Ωδείο Πατρών και
αποφοίτησε στα 19 της με άριστα. Τώρα
σπουδάζει στο Rotterdam της Ολλανδίας,
στο Codarts University of Arts. Ως σολίστ
έχει δώσει ρεσιτάλ και έχει συνεργαστεί
με τους Σολίστ της Πάτρας υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Saulius Sondeckis.
Παίζει από το 2013 με βιολί του Jo.
Baptista Ceruti που της έχει παραχωρηθεί από το National Muziekinstrumenten
Fonds της Ολλανδίας. Γουστάρει τη σκηνή και νομίζουμε πως αυτή η έλξη είναι
αμοιβαία.
Κάποιος μου είπε τις προάλλες: «Μάθε
τέχνη και πιάσ’ την». Τελικά, μήπως η
τέχνη είναι αυτό που θα μας σώσει;
Υποστηρίζω περισσότερο την άποψη της
τέχνης ως λύτρωση παρά ως σωτηρία.
Ψυχική λύτρωση από την επαφή με το
δημιούργημα και το κάλλος σε οποιαδήποτε μορφή. Όπως είπε και ο Νίτσε
«έχουμε την τέχνη, για να μη μας καταστρέψει η αλήθεια».
Τι βρίσκεις στο Ρότερνταμ που δεν βρίσκεις στην Πάτρα;
Δύσκολο να τα συγκρίνω. Θα έλεγα ότι
μάλλον είναι η ποιότητα της δουλειάς που
με κρατάει εδώ και όχι η ζωή ή οτιδήποτε άλλο.
Είμαστε θύματα μιας εξωγήινης εισβολής που θα αφανίσει τον πλανήτη. Ποιο
κομμάτι θα έπαιζες, για να κάνεις τους
θύτες - εξωγήινους να αλλάξουν γνώμη;
Εξωγήινη εισβολή; Μάλλον θα έτρεχα να
κρυφτώ… Παρ’ όλα αυτά ένα κομμάτι
που αγαπώ πολύ αυτόν τον καιρό είναι η
Romance του Dvorak για βιολί και πιάνο.
η μύρΤώ ΠΑιζει εΠισησ σΤΟ quarteto Lebet String quartet. ΑΠΟ
ΤΟ 2012 κΑΝει σΟλΟ σύΝΑύλιεσ σΤΟ φεσΤιβΑλ MarianSke Lazne
nocturneS Τησ ΤσεχιΑσ, σΤηΝ ΟλλΑΝΔιΑ κΑι ΑλλΟύ.
Ακούμε «γυναίκα και βιολί» και μας
έρχεται στο μυαλό η Vanessa May...
Τραγικό;
Ασχολείται με κάτι το οποίο δεν με αντιπροσωπεύει, αλλά οφείλω να παραδεχτώ
πως το κάνει καλά. Πριν από την Vanessa,
δεν ήταν τόσο διαδεδομένο το στυλ αυτό
στο ευρύ κοινό. Επίσης τα τελευταία χρόνια ψάχνουμε συνεχώς κάτι πρωτότυπο.
Έτσι υπάρχουν κατά καιρούς διάφορες
περσόνες στις τέχνες που κάνουν τον κύκλο τους.
21
ΦρόσωΠανά
ΜΟΥΣΙΚΟΣ,ΕΤΩΝ23
Φύση και μελωδία
ΑΠΟ ΤηΝ εύΤύχιΑ μεσισκλη • φώΤΟΓρΑφιΑ βΑσιλησ ΠΑΠΑϊώΑΝΝΟύ
Π
ροσηνής, φιλόδοξη και ταλέντο.
Η μουσική της ακολουθεί μια
αριστοκρατική γραμμή που μας
παραπέμπει σε σπουδαίους καλλιτέχνες
του κόσμου, ενώ η μεσογειακή γοητεία της
ολοκληρώνει ένα σπάνιο πακέτο που σε
μαγνητίζει. Τελειόφοιτη πιάνου στο Σύγχρονο Ωδείο Πατρών (τάξη Αθηνάς Ματθιοπούλου), με πτυχία αρμονίας, αντίστιξης,
ενορχήστρωσης και φούγκας. Πτυχιούχος
του τμήματος Φιλοσοφίας του Παν/μίου
Πατρών και πρόσφατα κάτοχος του τετάρτου έτους της École normale de musique
de Paris. Εκεί, συνεχίζει τις σπουδές της, με
καθηγήτρια τη διεθνούς φήμης πιανίστα,
Ναταλία Μιχαηλίδου (τάξη Αθηνών). Έχει
συμμετάσχει ως ενεργό μέλος στο Festival
de Saint-Lizier (Γαλλία) και έχει παρακολουθήσει σεμινάρια με τους πιανίστες
David Lively και Ναταλία Μιχαηλίδου. Η
γεννημένη στο Αγρίνιο Φρόσω Πανά ανοίγει περίτρανα την πόρτα της καταξίωσης και
παίζει πιάνο, εξιστορώντας το «είναι» της.
22
Πόσο σημαντική είναι η επιτυχία σου
στην École normale de musique de
Paris; Η École normale de musique de
Paris είναι μια σχολή διεθνούς φήμης,
οπότε μια διάκριση εκεί θεωρείται σημαντική. Τα ερεθίσματα που δέχεται κανείς
εκεί παίζουν καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη της πορείας του, σε έναν κλάδο που
δεν γνωρίζει όρια σε επίπεδο σπουδών.
Έπειτα από τη διάκριση αυτή μου δίνεται η
δυνατότητα να περάσω σε ενα πιο εξειδικευμένο επίπεδο σπουδών.
Ένα κομμάτι που κάθε φορά που το
παίζεις πηγαίνεις «αλλού»… Μέσα σε
έναν πλούτο έργων και μελωδιών, όπου
κάθε ένα φέρει τη δική του ταυτότητα, μου
είναι δύσκολο να ξεχωρίσω κάποιο. Κάθε
έργο αφηγείται και μια διαφορετική ιστορία που μου γεννά συναισθήματα και με
ταξιδεύει.
Στην εποχή της υπερ-πληθώρας καλλιτεχνών και μουσικών ειδών, τι ξε-
χωριστό μπορείς να προσφέρεις; Κάθε
καλλιτέχνης μέσω της μουσικής αντανακλά
τα δικά του μηνύματα και συναισθήματα
πρός το κοινό. Ανεξάρτητα λοιπόν απο το
μουσικό είδος, ο καθένας καθίσταται μοναδικός, χαράσσοντας τις δικές του λέξεις
στην πλούσια πανανθρώπινη γλώσσα της
μουσικής.
Πού καταχωνιάζεις τη σκοτεινή σου
πλευρά; Μεταξύ αρμονίας της φύσης… και
μελωδίας!
°ìåàòé áðÞ
ôïî ôÞðï
óïù...!
°ìåàòé
áðÞ
ôïî°ìåàòé
ôÞðï óïù...!
áðÞ
ôïî ôÞðï óïù...!
Σ. ΜΠΙΤΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.
Σ. ΜΠΙΤΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.
∆ΑΦΝΟΥΛΑ - Τ.Κ. 25008, Τηλ/Fax: 26940 71498
∆ΑΦΝΟΥΛΑ
- Τ.Κ. 25008, Τηλ/Fax: 26940
71498
E-mail:
E-mail:[email protected],
[email protected],
www.miloiachaias.gr
E-mail: [email protected], www.miloiachaias.gr
E-mail:[email protected],
Σ. ΜΠΙΤΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.
24
ΝικόλαςΜαραζιώτης
ΛΥΡΙΚΟΣΕΡΜΗΝΕΥΤΗΣ,ΕΤΩΝ25
Είμαι ό,τι υποδύομαι
ΑΠΟΤΗΝΕΥΤΥΧΙΑΜΕΣΙΣΚΛΗ•ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΒΑΣΙΛΗΣΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
Τ
ολμά, αλλάζει και δημιουργεί.
Σπούδασε μουσική και μουσική
τεχνολογία στο Πανεπιστήμιο
του Keele της Αγγλίας. Συνεργάστηκε ως
συνθέτης και ερμηνευτής με θεατρικές
ομάδες, μουσικούς και ιδιωτικά ωδεία.
Το 2011 συμμετείχε σε σειρά από ρεσιτάλ
στη μνήμη του μουσικού Gustav Mahler
στην Αγγλία, ενώ το Μάρτιο του 2013
συμμετείχε στα εναρκτήρια σεμινάρια του
Εργαστηρίου Μουσικού Θεάτρου του
ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας. Πρόσφατα, συμμετείχε στο κλασικό ρεσιτάλ που άνοιξε την
παράσταση των Τρωάδων του ΔΗ.ΠΕ.
ΘΕ. Πάτρας και σύντομα θα αφοσιωθεί
στην όπερα. Πώς; Με την απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος στο εξωτερικό.
Ο Νικόλας Μαραζιώτης βάζει δύσκολα
στοιχήματα, εμπιστεύεται τη διαίσθησή του
και ερμηνεύει πανέμορφα. Με μία λέξη;
Λυρισμός.
Τι σκεφτόσουν, όταν επέλεξες αυτή τη
σχολή; Ήταν περισσότερο διαίσθηση,
παρά λογική σκέψη. Όταν γράφτηκα στο
μάθημα του κλασικού ρεσιτάλ, από τις
πρώτες κιόλας παρακολουθήσεις ένιωσα
ότι είχα κάνει τη σωστή επιλογή. Βέβαια,
είχα αμφιβολίες και ενδοιασμούς, αλλά
όλα καταλύθηκαν, όταν τελείωσα το πρώτο
μου κλασικό ρεσιτάλ στο πλαίσιο εξετάσεων. Ήθελα να το επαναλάβω και την επόμενη μέρα.
Ποια εικόνα έχεις στο νου, όταν βγαίνεις
στη σκηνή; Τη στιγμή που βγαίνω στη
σκηνή σταματάω κάθε σκέψη και παύω
να είμαι ο Νικόλας. Προσπαθώ να είμαι ο
χαρακτήρας που καλούμαι να υποδυθώ,
ώστε να νιώθω κάθε συναίσθημα, σκέψη
και κίνηση με βάση τον ήρωα του έργου.
στο λυρικό τραγούδι. Να συνεργαστώ με
καλλιτέχνες που θαυμάζω και να παραμείνω δημιουργικός και παραγωγικός. Ακόμα, δεν το έχω κερδίσει, φυσικά.
Τι «καταριέσαι» και τι «αποθεώνεις» στην
πόλη μας; «Αποθεώνω» την ομορφιά των
νεοκλασικών κτιρίων, τα στενά δρομάκια
της Άνω Πόλης, τις παλιές συνοικίες που
παραμένουν αυθεντικές και το ηλιοβασίλεμα του Πατραϊκού. Από την άλλη,
«καταριέμαι» τις άσχημες πολυκατοικίες της
δεκαετίας ’60/’70, την έλλειψη πράσινου
και τις απρόσωπες, μα πολυσύχναστες καφετέριες…
Το μεγαλύτερο στοίχημα που έχεις βάλει στον εαυτό σου... Να κάνω καριέρα
25
26
ΜιχάληςΣταματόγιαννης
ΑθΛΗΤΗΣ,ΕΤΩΝ31
Η κρίση είναι το τέλειο άλλοθι…
ΑΠΟΤΗΝΕΥΤΥΧΙΑΜΕΣΙΣΚΛΗ•ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΒΑΣΙΛΗΣΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
Ε
νας αθλητής με κότσια, επιμονή
και συνείδηση. Αυτήν τη στιγμή
αγωνίζεται για 4η χρονιά στον Αίολο Πατρών στη σφαιροβολία και η μέχρι
τώρα πορεία του προοιωνίζει το λαμπρό
του μέλλον. Ξεκίνησε τον αθλητισμό το
1992 ως δρομέας και ασχολήθηκε με
τη σφαίρα 3 χρόνια αργότερα. Μετράει
2 συμμετοχές σε Ολυμπιακούς Aγώνες,
πολλές σε πανευρωπαϊκά και παγκόσμια
πρωταθλήματα, είναι κάτοχος πανελλήνιων ρεκόρ, με μεγαλύτερες διακρίσεις την
κατάκτηση της 7ης θέσης στο ευρωπαϊκό
πρωτάθλημα εφήβων και της 1ης θέσης
στο βαλκανικό πρωτάθλημα ανδρών.
Σήμερα διατηρεί φοβερή αφοσίωση στο
στόχο, αξιώνοντας παράλληλα τη ζωή και
τα «ταξίδια» της…
Πώς συνδέεσαι με την Πάτρα; Η σχέση
μου με την Πάτρα είναι ιδιαίτερα καλή.
Μπαίνω στον 4ο χρόνο που αγωνίζομαι
με τα χρώματα του Αιόλου Πατρών και
έχω την αμέριστη συμπαράσταση των ανθρώπων του Συλλόγου.
Ποιες είναι οι διακρίσεις σου και ποια
σε συγκίνησε περισσότερο; Έχω πολλά
μετάλλια, εφόσον ξεκίνησα πολύ μικρός
να αγωνίζομαι. Ο πρώτος μου αγώνας
ήταν στα 12 μου χρόνια.
Η μεγαλύτερή μου συγκίνηση ήταν το
2008, οπότε και κατάφερα να πιάσω το
όριο συμμετοχής στον τελευταίο αγώνα
των Oλυμπιακών Aγώνων. Μόλις ο αγώνας τελείωσε, έβαλα τα κλάματα, καθώς ένα
μεγάλο μου όνειρο είχε μόλις πραγματοποιηθεί…
Όταν ο πρωταθλητισμός τελειώνει, πώς
περνάς την ημέρα σου;
Προσπαθώ να περνάω όμορφες στιγμές
με τους δικούς μου ανθρώπους. Όμως,
δεν παραμελώ το διάβασμα, τον κινηματογράφο και, όταν έχω τη δυνατότητα, τα
ταξίδια. Λατρεύω τα ταξίδια… Τ
Η πολιτεία βοηθάει τους αθλητές ή
χρησιμοποιεί το πρόσχημα της κρίσης,
για να αδιαφορήσει; Η πολιτεία δεν βοηθούσε ανέκαθεν τον αθλητισμό. Βέβαια,
εκδηλώθηκε ένα ενδιαφέρον κατά την
περίοδο που φιλοξενούσαμε στη χώρα
μας τους Oλυμπιακούς, αλλά από εκεί και
έπειτα άρχισε η απόλυτη αδιαφορία. Η
κρίση είναι το τέλειο άλλοθι, για να γυρίσει την πλάτη της στον αθλητισμό. Κάθε
χρόνο εξάλλου, μειώνει όλο και περισσότερο την οικονομική της ενίσχυση.
27
γεγόνός
28
φώΤΟΓρΑφιεσ: ΓιΑΝΝησ κύλΠΑσησ
6/10/2013 run greece
2.500
άνθρωποι κάθε ηλικίας,
έμπειροι αθλητές, ερασιτέχνες δρομείς και μικρά παιδιά έλαβαν
μέρος στους αγώνες δρόμου RUN GREECE
– ΠΑΤΡΑ που διοργάνωσε ο ΣΕΓΑΣ με την
υποστήριξη της WIND, την Κυριακή 6
Οκτωβρίου. Μια πραγματικά μεγάλη γιορτή σ’ όλη την πόλη!
Παρά την απειλή βροχής, το κέντρο της
πόλης πλημμύρισε από ένα γαλάζιο ποτάμι. Από την Παπαφλέσσα έως την Αγίας
Σοφίας οι δρομείς έδωσαν το δικό τους
μήνυμα πως υπάρχει η δυνατότητα για
μαζικό λαϊκό αθλητισμό, πως είναι ευχής
έργον να γίνονται τέτοιοι αγώνες και πως
τα πρωινά της Κυριακής μπορούν να γεμίσουν με ευεξία και αισιόδοξια!
Αξίζει να σημειωθεί ότι η WIND, ως χορηγός του Run Greece Πάτρα, έδωσε κοινωνική διάσταση στη διοργάνωση, προσφέροντας για κάθε συμμετοχή 3€ υπέρ της
ΚΙΒΩΤΟΥ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ για τα παιδιά με νοητικές και σωματικές αναπηρίες. Οι δρομείς
των 5 και 10 χλμ. και τα παιδιά, απλώς
πατώντας τον ειδικό τάπητα της αψίδας
που βρισκόταν λίγο πριν τον τερματισμό,
συνέβαλαν στην προσπάθεια της εταιρείας
για την ενίσχυση του πολύτιμου έργου
της ΚΙΒΩΤΟΥ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ. «Εκ μέρους της
WIND ευχαριστούμε τους Πατρινούς και
τους επισκέπτες από την Πελοπόννησο
και τη Στερεά για τη θερμή συμμετοχή
στους αγώνες, αλλά και τη στήριξη της
πρωτοβουλίας αλληλεγγύης στα παιδιά της
ΚΙΒΩΤΟΥ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Τσαπρούνης, διευθυντής
εταιρικών σχέσεων WIND.
Ανυπομονούμε για το επόμενο RUN GREECE!
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ(Oιτρειςπρώτοιανάκατηγορία)
10.000μ. ανδρών:ΚώσταςΚοκόλας(Πέλοπα)
34.49,ΚωνσταντίνοςΑμτζόπουλος(Ολυμπιάδα)
35.07,θόδωροςΛαζαρης(Πέλοπα)35.08.Στην
πρώτηδεκάδαήτανκαιοιεξήςΠατρινοί:4οςΚωνσταντίνοςΝτεντόπουλος(Ολυμπιάδα),5οςΦάνης
Αρκουμάνης(Πέλοπας),6οςΑντώνηςΚατσίκης
(Φειδιππίδης),8οςΣάββαςΚραβαριώτης(Ολυμπιάδα),9οςΣπύροςΙατρόπουλος(Αθηνόδωρος).
10.000μ. γυναικών:ΒηθλεέμΣαπίου(Αθηνόδωρος)40.45,ΑγγελικήΖερβή(Πέλοπας)42.18,ΓεωργίαΛουβή(Πέλοπας)42.32.Στηνπρώτηδεκάδα
τερμάτισανκαιοι:5ηΑγγελικήΜακρή(Ολυμπιάδα),
6ηΑριστέαΝικολοπούλου(Πέλοπας),10ηΑμαλία
Σάρρα(Ολυμπιάδα).
5.000μ. ανδρών:ΓρηγόρηςΒουτσινάς(ΑΕΚ)16.42,
ΧρήστοςΞενοπανάγος(Ολυμπιάδα)17.24,Γιάννης
Μανάι(Αθηνόδωρος)17.31.Στηνπρώτηδεκάδα
καιοι:5οςΕυθύμηςθεριστόπουλος(Πέλοπας),6ος
θάνοςΜυλωνάς(Πέλοπας),8οςΚώσταςΙατρόπουλος(Αθηνόδωρος),9οςΠαναγιώτηςΠαπακωνσταντίνου(Αθηνόδωρος),10οςΚώσταςΒαγγελάκος
(Ολυμπιάδα).
29
γεγόνός
κειμεΝΟ-φώΤΟΓρΑφιεσ: ΓιΑΝΝησ κύλΠΑσησ
1/9-31/10/13.re-cuLture 2
«εικΑσΤικεσ ΤεχΝεσ κΑι ΔιΑφΟρεΤικΟΤηΤΑ
σε μιΑ εύρώΠη ΠΟύ ΑΝΑσΤΟχΑζεΤΑι»
Γ
ια δεύτερη χρονιά φέτος, διοργανώνεται από τους ανθρώπους της Art
in Progress η σπουδαιότερη διεθνής εικαστική διοργάνωση στην Πάτρα.
Σε ταυτόχρονα τρεις χώρους* -στολίδιατης πόλης μας, μέχρι και τις 31 Οκτώβρη,
φιλοξενούνται οι διεθνείς καλλιτεχνικές
αντιπροσωπείες 6 χωρών (Η.Π.Α., Νορβηγία, Σουηδία, Γερμανία, Ολλανδία,
Αυστρία) και τα έργα τους, καθώς και 4
ελληνικοί φορείς
(Κ. Μ. Σ. Τ. Θεσσαλονίκης, το Μ. Σ. Τ.
Ρεθύμνου, η Α. Σ. Κ. Τ. Αθήνας και το
πεδίο Δράσης Κόδρα της Θεσσαλονίκης). 150 και πλέον έργα καλλιτεχνών
και 40 workshops με κύρια εκπαίδευση
σε εικαστικά, θέατρο, χορό, video art και
animation, μας υπενθυμίζουν ότι σε δύσκολες εποχές και σκοτεινές ημέρες, η
τέχνη και η διαφορετικότητα ενώνουν τις
δυνάμεις τους, για να αφυπνίσουν συνειδήσεις, να εξυπηρετήσουν ηθικές ανάγκες
και αξίες και να αφουγκραστούν τις αδυ30
ναμίες μιας κατακερματισμένης κοινωνίας.
Τέλος, το Υπουργείο Πολιτισμού και η
Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος θα λάμψουν
πάλι δια της απουσίας τους, μιας και το
φεστιβάλ πραγματώνεται για δεύτερη φορά
με την αμέριστη οικονομική χορηγία κυρίως ιδιωτών.
* σκΑΓιΟΠΟύλειΟ κεΝΤρΟ μεριμΝΑσ (σΟλώμΟύ & ιερΟθεΟύ)
ΑΓΟρΑ ΑρΓύρη (ΑΓ. ΑΝΔρεΟύ 12)
ΠΑλΑιΑ ΔημΟΤικΑ λΟύΤρΑ (ΓΟύΝΑρη 118)
www.artinprogreSS.eu
31
γεγόνός
επίμεΛείΑ: ΛΑμπρός ΑρΑπΑΚός • φωτόγρΑφίες: γίωργός ΚυζΑς
Δη.Πε.θε. ΠΑΤρΑσ. ΤΟ ΑΓΟρι με Τη βΑλιΤσΑ
32
το ΈρΓο
ο σΥΓΓραφΈασ
κινητη θΈατρικη μοναδα
Ο νεαρός Ναζ με προτροπή των γονιών
του αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εμπόλεμη πατρίδα του προς αναζήτηση μίας
καλύτερης ζωής στο Λονδίνο. Στο ταξίδι
του θα συναντήσει ενδιαφέροντες ανθρώπους και όμορφα μέρη, αλλά δεν είναι
όλα ρόδινα… Αρκετές φορές θα βρεθεί
αντιμέτωπος και με καταστάσεις στις οποίες θα πρέπει να αντιδράσει άμεσα, αν
θέλει να ζήσει. Στην αναζήτηση αυτή δεν
είναι μόνος του. Μαζί του είναι η Κρίσια,
ένα κορίτσι που θα γνωρίσει τυχαία σε
ένα λεωφορείο, και ο Σεβάχ, ο ήρωας των
παιδικών του χρόνων, με τη βοήθεια των
οποίων θα καταφέρει να φτάσει ύστερα
από πολλές αντιξοότητες στον προορισμό
του. Είναι όμως το Λονδίνο ο προορισμός
που είχε ονειρευτεί;
«Η προσωπική μου άποψη είναι ότι ξεχνάμε πολύ εύκολα. Η παγκόσμια ιστορία θα
μπορούσε να γραφτεί ως ιστορία μετακινούμενων ανθρώπων –και καχυποψίας
για τον ξένο. Αυτοί και εμείς. Εγώ γράφω
έργα που θέμα τους είμαστε εμείς, έργα για
εμάς. Και αισθάνομαι ότι δεν υπάρχουν
άνθρωποι που κατατάσσονται χωριστά,
που τους λέμε: αυτοί. Δεν υπάρχουν αυτοί.
Υπάρχουμε μόνο εμείς, όλοι οι άνθρωποι,
κι όλες οι ιστορίες μας», αναφέρει ο συγγραφέας του έργου, Μάικ Κένι, ο όποιος
είναι ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς θεατρικών έργων για παιδιά και εφήβους στη Μεγάλη Βρετανία. Έχει αποσπάσει
πληθώρα βραβείων για το έργο του κι έχει
συμπεριληφθεί σε λίστα της εφημερίδας
«The independent» ως ένας από τους δέκα
καλύτερους εν ζωή συγγραφείς θεατρικών
έργων στη Μεγάλη Βρετανία.
Η παράσταση του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας θ’
ανέβει σε σκηνοθεσία Στρατή Πανούριου και δεν θα παίζεται σε θέατρο, αλλά
στα σχολεία της πόλης και της ευρύτερης
περιοχής της Αχαΐας, αλλά και τα νοσοκομεία. Μία κινητή θεατρική μονάδα έχει
δημιουργηθεί και είναι έτοιμη για δράση
ΠΑΝΤΟΥ!
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρεμιέρα έγινε την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου στην
ταράτσα του Κέντρο Ημέρας (Drop-In
Centre) της PRAKSIS για ασυνόδευτους
ανήλικους στην Πάτρα. Πάνω από 45 ασυνόδευτοι ανήλικοι παρακολούθησαν τη
παράσταση συγκινήθηκαν και ταυτίστηκαν
με την ιστορία του Ναζ.
Από τόν ΛΑμπρό ΑρΑπΑΚό • φωτόγρΑφίΑ: γίΑννΗς ΚυΛπΑςΗς
3/10/13. η «σύΓκΑΤΟικηση» ΤώΝ ΔιΑφΟρεΤικώΝ
Η
Λίνα Ιντζεγιάννη είναι κειμενογράφος, η Ρεγγίνα Τρυφωνοπούλου είναι γραφίστρια και
η Μαρία Βασιλάκη ενδυματολόγος και
σκηνογράφος. Οι τρεις τους λοιπόν (ή
μάλλον οι δυο τους: το Queenstudio και
το Things to love) αποφάσισαν να ενώσουν τα ταλέντα τους και τη δουλειά τους
κάτω από την ίδια στέγη και μας κάλεσαν
για ξενάγηση στο νέο «σπίτι» τους, στην
Πατρέως 14. Dj set, άφθονο κρασί, ωραίες
κουβέντες στα «ας πούμε» εγκαίνια που
είχαν χαρακτήρα «ελάτε ν’ ανακαλύψετε τα
μυστικά του χώρου μας». Συζητώντας μαζί
τους, μάθαμε ότι ετοιμάζουν εκθέσεις και
ενδιαφέροντα workshops.
Στο εξωτερικό και τα τελευταία χρόνια
στην Αθήνα (και τώρα και στην Πάτρα),
επιχειρήσεις με διαφορετικό αντικείμενο
συστεγάζονται και μοιράζονται λογαρια-
σμούς, ενοίκια, χαράτσια, αποδεικνύοντας
ότι η συστέγαση - συνύπαρξη δεν είναι
μόνο απάντηση στην κρίση, αλλά μια έξυπνη δράση αλληλεγγύης. Ένα δημιουργικό γραφείο και ένα χαριτωμένο μαγαζί με
παιδικά ρούχα καταργούν διαχωρισμούς,
συνυπάρχουν, συνεργάζονται, εμπνέονται
και κλείνουν το μάτι στην επιχειρηματικότητα που τόσο ταλαιπωρείται…
γεγόνός
γεγόνός
ΑΠΟ ΤΟΝ ΔημηΤρη ΓκιΟύλΟ • φώΤΟΓρΑφιΑ: ΓιώρΓΟσ κύζΑσ
29/9/2013. ΤΑ (μελλΟΝΤικΑ) ερειΠιΑ ΤΟύ ΠΟλιΤισμΟύ μΑσ
Κ
υριακή. Τόπος: Μικρός Πρίγκιπας
με τη συνεργασία του Mojo Radio.
Λόγος: Το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ
«ruins» αφορά την υπόθεση της διαπόμπευσης οροθετικών γυναικών από την
κυβέρνηση και τα ΜΜΕ πριν τις εκλογές
του 2012. «Το χρονικό της άθλιας εκμετάλλευσης άρρωστων και ανήμπορων
συνανθρώπων για κομματική χρήση και
σκοπιμότητες και πώς εξουσία και ΜΜΕ
χρησιμοποιούν την εικόνα και ψεύδη, για
να χειραγωγήσουν τους πολίτες, να τους
εμποτίσουν με φόβο, ώστε να καταφύγουν
αυτόματα στην ηρεμία, την τάξη και την
ασφάλεια». Όπως, τέλος πάντων, είναι με
λόγια των συντελεστών το ρεζουμέ της
υπόθεσης. Ένα πολύ καλοδουλεμένο ντοκιμαντέρ που δείχνει πώς είναι να φτιάχνεις ιστορία από την πλευρά του αδύνα34
μου, μιας και στη συγκεκριμένη περίπτωση το κράτος παρανόμησε, διαπόμπευσε
και κατέστρεψε εύθραυστες ανθρώπινες
ζωές, με σκοπό το πρόσκαιρο μικροπολιτικό συμφέρον. Αυτό τουλάχιστον διαφαίνεται αρχικά. Το ίδιο το ντοκιμαντέρ όμως
(διακριτικά), αλλά και η πολύ σύγχρονη
ιστορία δείχνει μια στροφή των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών στο συντηρητισμό και την επίθεση σε αυτό που ονομάζουμε περιθώριο. Αντισυστημικοί του
κάθε είδους -ναρκομανείς, πόρνες, ασθενείς και οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε
να ταράξει την εικόνα του φυσιολογικού,
του καθώς πρέπει, του αθάνατου δυτικού
ανθρώπου- πρέπει να «εξαφανιστούν», για
να πάψουν να προκαλούν οποιουδήποτε
είδους ταραχή. Ο άνθρωπος πρέπει να
μένει προσηλωμένος στο στόχο που του
έχει τεθεί: να εργάζεται, να καταναλώνει
και να σκέφτεται όσο το δυνατόν λιγότερο. Να αποκτά από νωρίς την αίσθηση
του προγράμματος και η επιτυχία του να
εξαρτάται από τη συνεχόμενη κατάκτηση
στόχων. Να είναι υγιής και ακμαίος, να
κάνει το ίδιος υγιείς απογόνους που θα
συνεχίσουν στο ίδιο μονοπάτι. Αξίες ανθρωπιστικές του διαφωτισμού χάνονται,
η μνήμη παύει να είναι εργαλείο μελέτης
της εξέλιξης και όλα υποτάσσονται στην
ατομικότητα σε μια σύγχρονη θεώρηση
του νόμου της ζούγκλας. Οι ατομικές
ελευθερίες είναι είδος προς εξαφάνιση και
σε αντάλλαγμα ζητάμε όλο και περισσότερη ασφάλεια. Στην τελική έχουμε μια νίκη
του σώματος (ύλη) απέναντι στο πνεύμα,
κάτι που φοβάμαι πως μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα καταστροφικό.
Κείμενό δΗμΗτρΗς γΚίόυΛός • φωτόγρΑφίες γίΑννΗς ΚυΛπΑςΗς
γεγόνός
«ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ»:
Στηναρχή
έτσικαιπειςπωςξεκινάς
συνήθωςυπάρχουνδυοτρόποι:
νοσταλγία
ή
θάνατος.
Έτσικαιακούσειςτηνπρώτηκαληνύχτα
σανδεις
τοπρώτοάρωμα
τοπρώτοπερίγραμμαναξεμακραίνει,
λεςθάνατος.
Έτσικαιπουνναμείνουν
καιτααρώματασενοτίσουν
καιστοπερίγραμμααγγίζειςτονεαυτόσου
κιηκαληνύχταλέγεταισεκόκκινακρεβάτια
κιόχισεγέρικουςδρόμους,
λεςνοσταλγία.
Άσπονδεςκαληνύχτες
ναλέμε
μέχρι
νακαούνόλα
απ’όσαμαςείπαν
πωςείναιναδιαλέξουμε.
20/9/13. «ΠρΟσΑΝΑμμΑ» σΤηΝ ΠΑΤρΑ
O
χι, δεν μιλάμε για τους νέους φόρους στο πετρέλαιο θέρμανσης
και πως αυτό μας αναγκάζει να
στραφούμε σε διαφορετικές μεθόδους, ώστε
να ζεσταθούμε στο δύσκολο χειμώνα που
έρχεται, δεν μιλάμε για την παρακμή του
πολιτισμού μας, αλλά για τη δημιουργία του.
Την Παρασκευή 20/9, στον πολύ όμορφο
κήπο του Παλαιού Νοσοκομείου, σε μια
εξίσου όμορφη βραδιά είχαμε την τύχη –και
ήμασταν πολλοί οι τυχεροί– να παρακολουθήσουμε την παρουσίαση της ποιητικής
συλλογής του Βαγγέλη Γέττου, Προσάναμμα, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις των
Συναδέρφων. Την όμορφη εκδήλωση άνοιξε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αχαΐας, Μαρία
Κανελλοπούλου, ενώ για το βιβλίο μίλησαν
οι Όθωνας Νικολακόπουλος (φιλόλογος,
λύκειο Καστριτσίου) και ο Ορέστης Τάτσης
(σκηνοθέτης, καθηγητής Δραματικής Σχολής ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας).
Υπό τους ήχους μουσικής από τις παλιές
πατρίδες της Κάτω Ιταλίας (Γκρεκάνικης),
εκτελεσμένες μαεστρικά από τους μουσικούς Άλκη Αλεβίζο (φωνή, κιθάρα), Μάρκο
Κοντό (μαντολίνο, φωνητικά) και Δημήτρη Σανδαλή (κοντραμπάσο), αλλά και τις
απαγγελίες των ηθοποιών Νίκου Γιαλελή
και Βασίλη Κόκκαλη (του ΔΗΕΘΕ Πάτρας),
άρχισε ένα ταξίδι. Ένα ταξίδι στο τώρα και
το χτες, στην ελληνική επαρχία, στα αστέρια,
αλλά και στους υπονόμους. Μας σκότωσε,
αλλά επειδή το ασθενοφόρο που μας μετέφερε δεν κόλλησε στην κίνηση, μας ανέστησε και μας άφησε να φύγουμε γεμάτοι
από συναισθήματα, εικόνες και μουσικές, με
μοναδικό παράπονο από μεριάς του γράφοντος: «Γιατί ρε γαμώτο να είναι η ποίηση μια
αστική τέχνη, μια τέχνη για λίγους;».
Ο βΑΓΓελησ ΓεΤΤΟσ ΓεΝΝηθηκε ΤΟ 1986 σΤηΝ ΠΑΤρΑ. σΠΟύΔΑσε
ΝΟμικΑ σΤηΝ ΑθηΝΑ κΑι σΤη ΝικΑιΑ Τησ ΓΑλλιΑσ. εχει ερΓΑσΤει ώσ
ρΑΔιΟφώΝικΟσ ρεΠΟρΤερ, ΑσκΟύμεΝΟσ ΔικηΓΟρΟσ κΑι εΠισΤημΟΝικΟσ σύΝερΓΑΤησ. ζει σΤηΝ ΑθηΝΑ ΑΠΟ ΤΟ 2004. ΑΠΟ ΤΟ 2012 ειΝΑι
εΠισΤημΟΝικΟσ σύΝερΓΑΤησ Τησ βΟύλεύΤη ΤΟύ σύριζΑ ΑχΑϊΑσ,
μΑριΑσ κΑΝελλΟΠΟύλΟύ.
35
γεγόνός
Από τΗν εΛίςΑβετ φΑΚόυ φωτόγρΑφίΑ: γίΑννΗς ΚυΛπΑςΗς
14/9/13. «ΑκΟλΑσΤεσ εσΠεριΔεσ»
Η
Ελένη Καραμούζη μπέρδεψε τις
δυο αγάπες της, το θέατρο και
τη μόδα, και στον πανέμορφο
κήπο Πολύεδρου παρουσίασε τη νέα της
συλλογή με ρούχα μέσα από έναν δραματικό μονόλογο, τον οποίο σκηνοθέτησε
η ίδια και πρωταγωνίστησε η Ανδριάνα
Χαλκίδη, ενώ στο πιάνο ήταν ο Δημήτρης
Τζαβάρας.
Η ίδια δηλώνει πως, αν και είμαστε εν
μέσω κρίσης, όλοι πρέπει να είμαστε
δημιουργικοί και να προσπαθούμε για
αυτά που μας αρέσουν. Έτσι, μέσα από το
απόσπασμα από το έργο του Ανδρέα Στάικου «Ακόλαστες Εσπερίδες» μπορέσαμε
να δούμε τι πραγματικά αρέσει στη σχεδιάστρια και μάλιστα καταλάβαμε πως ένας
άνθρωπος μπορεί να είναι καλός σε πολλούς τομείς. Αξίζει ν’ αναφέρουμε ότι το
36
σκηνοθετικό της ταλέντο, αλλά και το ταλέντο της να σχεδιάζει ρούχα άρχισαν να
ανθίζουν κατά τη διάρκεια των σπουδών
της, τότε που το αγαπημένο της μάθημα
ήταν η ενδυματολογία.
Τα σχέδια της Ελένης Καραμούζη εκφράζουν τον ρομαντισμό, την άνεση και την
απλότητα που ψάχνει κάθε γυναίκα και
αυτό είναι που τα κάνει ξεχωριστά κάτω
από τα φώτα της σκηνής του θεάτρου,
αλλά και έξω στον δρόμο φορεμένα από
κάθε γυναίκα που λατρεύει να ντύνεται.
Κείμενό- φωτόγρΑφίες: δΗμΗτρΗς γΚίόυΛός
γεγόνός
η κΑλύΤερη σύΝΑύλιΑ ΤΟύ κΑλΟκΑιριΟύ
Μ
ια αλλιώτικη συναυλία στον πεζόδρομο της Ρήγα Φεραίου, που
ήρθε να κάνει τον καυτό Αύγουστο ακόμα πιο καυτό.
Σε προηγούμενο τεύχος σάς είχα παρουσιάσει το couchsurfing. Ελάτε, ξεσκονίστε
περιοδικά, ακονίστε μυαλά, γυμνάστε
πληκτρολόγια. Ε, μια από τις επισκέψεις
του καλοκαιριού στο σπίτι του φίλου μου
του Θοδωρή ήταν και αυτή η παρέα των 5
τρελών, ελεύθερων Αμερικανίδων. Είχαν
ήδη κάνει την περιοδεία τους σε Μεγάλη
Βρετανία και Τσεχία και, πριν πάνε στην
Ιταλία, έκαναν μια στάση στην Κεφαλονιά
κι άλλη μια στην Πάτρα για μπάνια και χαλάρωση. Ο Θοδωρής τις φιλοξένησε στην
Πάτρα και, εννοείται, τις συνάντησα.
Χυμώδεις, σέξι, ζωντανές, όπως και η μουσική τους, οι Rainbow girls, συστήθηκαν
στο κοινό της Πάτρας, παίζοντας στον πεζόδρομο της Ρήγα Φεραίου για περίπου
μία ώρα, το πρωινό της 17ης Αυγούστου.
Σε μια Πάτρα ασυνήθιστα ζωντανή για
την εποχή έδωσαν ένα τόνο funk/soul/
country/ethnic (όπως μου περιέγραψαν
τον ήχο τους) μουσικής, πούλησαν 4-5
σιντί, προκάλεσαν με το σεξαπίλ τους και
μετά φύγαμε μαζί για μπάνιο σε κοντινή
παραλία.
Τις μυήσαμε στα μυστικά του τσίπουρου,
κάναμε ατέλειωτες συζητήσεις, στις οποίες μου εξήγησαν ότι, ερχόμενες στην
Ευρώπη, μπόρεσαν να κατανοήσουν το
μένος ολόκληρου του υπόλοιπου πλανήτη για τη χώρα τους, μου αποκάλυψαν
πως είναι ήδη στο line-up για το επόμενο
Glastonbury festival, ότι ετοιμάζουν ήδη
το δεύτερο cd τους σε ελαφρώς διαφορε-
τικό ύφος από το πρώτο.
Μιλήσαμε για το πώς είναι να ταξιδεύεις
την Ευρώπη με mini van, για σέξι ιστορίες για τα αμερικάνικα λύκεια και κολέγια
(πολλές από τις φήμες αληθεύουν), για
ρομαντικές βραδιές στην καλοκαιρινή
Πράγα, για το πώς αντέχουν 5 γυναίκες να
είναι μαζί όλη την ώρα, χωρίς να σφάζονται μεταξύ τους. Αυτά όμως είναι μυστικά
που δεν θα σας αποκαλύψω από εδώ.
Αυτό που θα σας πω είναι πως με άφησαν
με μια γλυκιά μελαγχολία και με τη σκέψη
πως κάποια στιγμή μέσα σε αυτό το πράγμα που ονομάζεται ΖΩΗ θα πρέπει να
ζήσω μια τέτοια εμπειρία. Τ
θΑ Τισ βρειΤε εΔώ: httpS://www.Facebook.coM/
rainbowgirLSStoMp.
Γιαννησ στανκοΓΛοΥ
«Δυσκολευόμαστεναχαρούμε
μετηχαράτουάλλου»
Τα παιδικά του χρόνια στον Έβρο, τα πρώτα χρήματα που έβγαλε
από την οικοδομή σε ηλικία 14,5 χρόνων, η ξαφνική απόφαση να
γίνει ηθοποιός, η τετράχρονη κόρη του, οι πρόβες με τη σύζυγό
του, η ανάγκη να δοθεί χώρος στους νέους…
Επικοινωνιακός και αυθόρμητος. Ειλικρινής και ευαίσθητος.
Ο Γιάννης Στάνκογλου φαίνεται να μην είναι αυτό που δείχνει
στους άγριους ρόλους που τον έχουμε συνηθίσει. Ξέρει πολύ καλά
ότι δεν είναι αδυναμία να μιλάς και να παραδέχεσαι λάθη, φόβους
και ανασφάλειες. Δραστήριος και διαρκώς έτοιμος για νέα βήματα
που θα τον πάνε παραπέρα. «Τα μόνα πράγματα που έχουν αξία
στη ζωή είναι αυτά που δημιουργούμε με τα δικά μας χέρια», λέει
ο Αρθούρος Ρεμπώ και ο 39χρονος ηθοποιός συμφωνεί με τον
ποιητή, ενώ ετοιμάζεται να τον υποδυθεί.
σύΝεΝΤεύξη σΤΟΝ λΑμΠρΟ ΑρΑΠΑκΟ, LarapakoS.bLogSpot.coM
φώΤΟΓρΑφιεσ: βΑσιλησ ΠΑΠΑϊώΑΝΝΟύ
38
39
«Αυτό που χρειάζεται
να κάνουμε είναι
να πάρουμε τη ζωή
στα χέρια μας, όσο
μπορούμε.
Και όταν
νιώσουμε καλά, να
προσπαθήσουμε
να “σηκώσουμε”
και κάνα δυο που
έχουμε δίπλα μας».
Ε
τοιμάζεσαι να ερμηνεύσεις τον
ποιητή Αρθούρο Ρεμπώ στο μονόλογο «Είμαι ένας άλλος» του Μίκαελ Αζάρ, που ανεβαίνει για πρώτη φορά
στην Ελλάδα. Δύσκολη αναμέτρηση;
Είναι η πρώτη φορά που κάνω μονόλογο
και απαιτείται τρομερή δουλειά, πρέπει να
ξέρεις ακριβώς τι κάνεις, τι σκέφτεσαι, γιατί
το κάνεις, τι ακολουθεί. Πρόκειται για ένα
κείμενο εμπνευσμένο από τον Ρεμπώ που
έχει γράψει ο Αζάρ και χρησιμοποιεί τη
ζωή και το έργο του ποιητή, για να πει μια
ιστορία. Μια ιστορία αναμέτρησης με τον
θάνατο, τον Θεό, τους άλλους ανθρώπους
και, στο τέλος, με τον ίδιο τον εαυτό.
και γι’ αυτό ήταν διαρκώς σε εγρήγορση.
Έξι χρονών ο πατέρας του τους παρατάει,
η μητέρα του πολύ σκληρή… Αυτός είχε
τάση και έφεση στη γνώση, ήταν άριστος
μαθητής. Αγαπούσε τις ξένες γλώσσες, μπορούσε να μάθει μια γλώσσα μέσα σε τρεις
μήνες και να συνεννοείται κανονικά. Στα 16
του έφυγε από το χωριό του και πήγε στο
Παρίσι χωρίς λεφτά, χωρίς εισιτήριο και
χωρίς διαβατήριο. Τον συνέλαβαν και έμεινε δύο εβδομάδες στη φυλακή. Μεγαλύτερη
όμως εντύπωση μου έχει κάνει ότι έγραψε
ουσιαστικά από τα 14 του ως τα 20 και έπειτα τα παράτησε όλα και πήγε στην Αφρική,
ενώ όλη η Γαλλία και το Παρίσι μιλούσαν
Τι σου έχει κάνει περισσότερο εντύπωση, για αυτόν… Είναι η πιο καθαρή ροκ μορφή, σαν να γεννήθηκε το ροκ από τον Ρεμελετώντας τη ζωή του Ρεμπώ;
μπώ. Με την ποίηση του και τις απόψεις του
Διαβάζοντας τη βιογραφία, καταλαβαίνω
ότι είναι ένας άνθρωπος με φωτιά, δύναμη, για την ελευθερία επηρέασε και ενέπνευσε
πάθος. Κάθε πράξη του ήταν γεμάτη πείσμα καλλιτέχνες όπως οι Jim Morrison, Patti
Smith, Jack Kerouac, John Lennon.
και θράσος. Ήθελε να τα μάθει όλα, ήθελε
συνέχεια να προχωράει. Οτιδήποτε σκεφτό- Την παράσταση αυτή σκηνοθετεί η σύταν ήταν σαν να τον τρόμαζε και έψαχνε
ζυγός σου, Αλίκη Δανέζη – Knutsen. Να
διαρκώς να βρει το γιατί. Πήγαινε παρακάτω φανταστώ ότι κάνετε πρόβες και στο σπίτι;
40
Όχι, δεν κάνουμε πρόβα στο σπίτι. Προσπαθούμε όσο τον δυνατόν περισσότερο
να μην κουβαλάμε τη δουλειά μας στο
σπίτι.
Έχω την αίσθηση ότι οι πρόβες σας πρέπει να είναι πολύ ήσυχες.
Ήσυχες; Δεν είναι καθόλου. Μου φωνάζει!
Κάποιος άλλος σκηνοθέτης που δεν σε
ξέρει είναι πιο ευγενικός μαζί σου. Η σύζυγός μου έχει την ευκολία και την άνεση να
μου πει ότι κάτι το έκανα εντελώς χάλια. Με
την Αλίκη πια επικοινωνούμε. Γνωριζόμαστε τόσα χρόνια μαζί και έχουμε δουλέψει
σε πολλές δουλειές, οπότε καταλαβαίνει και
αυτή τον τρόπο δουλειάς μου και εγώ το
δικό της. Ξέρουμε καλά ότι, όταν δουλεύεις
σε μια παράσταση, χρειάζεσαι τον χρόνο
σου, χρειάζεσαι την καλή ενέργεια του άλλου. Θέλεις την αλήθεια, δεν θέλεις ντάντεμα. Να σου πουν ότι είναι καλό και να είναι
όντως καλό.
Συμμετείχες πριν λίγο καιρό στην παράσταση - αφιέρωμα στη Μελίνα Μερκούρη
με τίτλο «Μελίνα: όπου και να ταξιδέψω, >
41
η Ελλάδα...». Τι σου έμαθε αυτή η «συνάντηση» με την Μελίνα;
Η Μελίνα, εκτός από καλλιτέχνης, υπήρξε
ένα πολιτικό πρόσωπο που δεν κάηκε,
άφησε ένα σπουδαίο έργο πίσω της και
κέρδισε την αποδοχή. Ήταν ένας δυναμικός χαρακτήρας και θα συνεχίσει να είναι
αγαπητή στον κόσμο. Θα ήθελα πολύ να
την είχα γνωρίσει: Να την έχεις δίπλα σου,
να εμπνέεσαι, να βλέπεις το θράσος της, το
θάρρος της και ότι δεν μάσαγε.
Εσύ δεν μασάς σε τίποτα;
Πώς δεν μασάω; Όλοι μασάμε. Νομίζω ότι
έχω τα θέματα που έχουμε όλοι. Δηλαδή
μην ξεκινήσω από τα πιο ουσιαστικά και
ιδεολογικά πράγματα: το θέμα του θανάτου
ή μην πάθει τίποτα κάποιο αγαπημένο μου
πρόσωπο. Από εκεί και περά το θέμα της
δουλειάς, η ανασφάλεια του τι θα κάνω
την επόμενη φορά… Κάθε φορά που ολοκληρώνεται μια δουλειά, ο κατήφορος και
η πτώση μέσα μου είναι μεγάλη, μέχρι να
έρθει και να ξεκινήσει το νέο.
42
Έχει αλλάξει το τοπίο;
Έχει αλλάξει το τοπίο πάρα πολύ. Βλέπεις
ότι γύρω σου δεν υπάρχει ευτυχία. Βλέπεις
ανθρώπους που δουλεύουν σαν τρελοί
και είναι λίγο χαμένοι -και δεν βγάζω τον
εαυτό μου απέξω- μέχρι ανθρώπους που
δεν έχουν δουλειά και περνούν δύσκολα.
Ούτε οι μεν μπορούν να χαρούν, ούτε οι
δε. Οι μέρες που ζούμε είναι δύσκολες
έως και επικίνδυνες. Δεν μπορούμε να
σταματήσουμε να δουλεύουμε -αν έχουμε
δουλειά. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε
να ζούμε, οφείλουμε να προσπαθούμε για
το καλύτερο. Νομίζω ότι αυτό χρειάζεται να
κάνουμε, να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας,
όσο μπορούμε. Και όταν νιώσουμε καλά,
να προσπαθήσουμε να «σηκώσουμε» και
κάνα δυο που έχουμε δίπλα μας.
Η αλληλεγγύη, τελικά, είναι το trend της
εποχής ή είναι μια «λύση» σε όλο αυτό
που βιώνουμε;
Θεωρώ ότι τώρα υπάρχουν πολλοί λόγοι,
για να είμαστε αλληλέγγυοι. Πρέπει να
μάθουμε από τα λάθη μας, να μάθουμε ότι
δεν είμαστε μόνοι μας σ’ αυτόν τον κόσμο,
ότι μετά από εμάς θα έρθουν και άλλοι.
Μπορούμε να προστατεύσουμε αυτόν τον
κόσμο. Μπορούμε να προστατεύσουμε τους
φίλους μας, τους ανθρώπους που αγαπάμε,
τους γύρω μας.
Πώς το διδάσκεις όλο αυτό στην τετράχρονη κόρη σου;
Νομίζω με τη στάση μου, χωρίς να της το
λέω δασκαλίστικα. Όταν χρειαστεί να της
το κάνω πιο καθαρό ή όπου δεν θα το καταλάβει, θα της το εξηγήσω με λόγια. Αλλά
νομίζω ότι οι πράξεις είναι αυτές που δείχνουν ποιοι πραγματικά είμαστε. Είναι αυτό
που λέει ο Ρεμπώ ότι «οι σκέψεις και τα
λόγια δεν έχουν σημασία, οι πράξεις είναι
αυτό που πραγματικά είμαστε και πιθανόν
ότι τα μονά πράγματα που έχουν αξία είναι
αυτά που δημιουργήσαμε με τα δικά μας
χέρια».
Εσύ το ξέρεις πολύ καλά αυτό, αφού από
πολύ μικρή ηλικία δούλευες και ήσουν
ανεξάρτητος.
14,5 πήγα οικοδομή. Δούλευε οικοδομή ο
«Στα 17 μου κατάφερα να
νοικιάσω το σπίτι μιας
θείας μου -ένα μικρό
δωμάτιο- και να μείνω, να
έχω τον δικό μου χώρο.
Έμαθα να δουλεύω,
ψήθηκα, ήθελα να είμαι
ανεξάρτητος, ήθελα να μην
περιμένω από τον άλλον
να μου δώσει λεφτά για να
βγω, να το κάνω εγώ».
πατέρας μου και κάποια στιγμή με ρώτησε
αν θέλω να πάω μαζί του για παρέα. Και
είπα: «ναι». Και πήγα οικοδομή, έτσι για να
δω, σαν να πηγαίνω μια εκδρομή. Άρχισα
να βοηθάω και σιγά σιγά ο πατέρας μου
είδε ότι τα καταφέρνω και μου είπε: «Θέλεις
να έρχεσαι σαββατοκύριακα να κάνεις κανένα μεροκάματο»; Και μου κανόνισε και
χρήματα. Έτσι, στα 17 μου κατάφερα να νοικιάσω το σπίτι μιας θείας μου -ένα μικρό
δωμάτιο- και να μείνω, να έχω τον δικό
μου χώρο. Έμαθα να δουλεύω, ψήθηκα,
ήθελα να είμαι ανεξάρτητος, ήθελα να μην
περιμένω από τον άλλον να μου δώσει
λεφτά για να βγω.
Και στα 23 σου, αποφασίζεις να γίνεις
ηθοποιός και να φοιτήσεις στη δραματική σχολή του Γιώργου Κιμούλη. Πώς
προκύπτει αυτή η απόφαση;
Τέλειωσα το λύκειο, δεν έδωσα πανελλήνιες εξετάσεις, πήγα φαντάρος, επέστρεψα και
συνέχισα να δουλεύω οικοδομή. Ήμουν
με μια κοπέλα η όποια είχε δύο φίλους
που μόλις είχαν τελειώσει δραματική σχο-
λή και κάποια στιγμή ακούω αυτά τα παιδιά
να μιλούν για όσα έκαναν στη σχολή και
ενθουσιάστηκα, γοητεύτηκα από όλο αυτό.
Μιλούσαν για τα θεατρικά παιχνίδια, τους
αυτοσχεδιασμούς, που έμπλεκαν τον λόγο
με την κίνηση. Πήρα μια αποζημίωση από
την τότε δουλειά μου -και τότε ήταν καλή
η αποζημίωση, κοντά στο ένα εκατομμύριο
δραχμές- και στρώθηκα για έξι μήνες στο
διάβασμα.
Και άνοιξε ένας νέος κόσμος;
Ακριβώς. Είπα να πάω να δώσω, να δοκιμάσω. Έδωσα, πέρασα και δούλευα παράλληλα, για να βγάλω τη σχολή, σε μπαρ,
σε εστιατόρια. Την έβγαλα και μετά έφυγα
στην Ευρώπη. Γνώρισα τη γυναίκα μου και
πήγαμε στην Αμερική, στη Νέα Υόρκη, για
δύο χρόνια. Και εκεί δούλευα. Και θέατρο
έκανα, και σερβιτόρος δούλευα, και πάντα
θυμάμαι τον εαυτό μου να δουλεύει.
Αλήθεια, οι δικοί σου πώς αντιμετώπισαν το αναπάντεχο γεγονός της δραματικής;
Στην αρχή τούς ήρθε πολύ ξαφνικό, γιατί δεν ήξεραν ότι εγώ προετοιμαζόμουν
να δώσω εξετάσεις. Και μια παιδική μου
φίλη αποφάσισε να δώσει μαζί μου την
τελευταία στιγμή και προετοιμάστηκε μέσα
σε μια εβδομάδα και πέρασε και αυτή στη
σχολή... Η φίλη μου συνάντησε τη μάνα
μου, αφού είχαν βγει τα αποτελέσματα και
είχαμε περάσει και ξέχασε η χαζή ότι δεν
ξέρουν τίποτα και πάει και λέει στη μάνα
μου: «Συγχαρητήρια ο γιος σας πέρασε!».
«Πού πέρασε;», ρώτησε η μάνα μου και
ευτυχώς το θυμήθηκε και το μάζεψε…
Στην αρχή δεν το περίμεναν. Από μικρός,
όμως, έκανα αυτό που ήθελα, ο κόσμος να
χαλάσει. Οι γονείς μου το είχαν συνειδητοποιήσει και με άφησαν να κάνω αυτό που
επιθυμούσα.
Σε τσαντίζει καθόλου που οι ρόλοι που
σου δίνουν είναι αυτοί του σκληρού, του
ζόρικου;
Από την τηλεόραση έχει προκύψει αυτή
η άποψη. Την ώρα που έκανα τους σκληρούς ρόλους στη «Δεκάτη εντολή», στο >
43
θέατρο έκανα κάτι εντελώς διαφορετικό. Για αυτή που δεν έζησε πόλεμο, βίωσε τη φούπαράδειγμα, στην παράσταση του Μαρμαρη- σκα, η γενιά που τώρα κάνει οικογένεια,
νού φορούσα τακούνια.
που δεν θα πάρει ποτέ σύνταξη… Επίσης
Εξαιτίας αυτών των ρόλων, ο κόσμος που εκείνο που παρατηρώ για τους Έλληνες είναι ότι δυσκολευόμαστε να χαρούμε με τη
σε πλησιάζει σε φοβάται λίγο;
χαρά του άλλου. Για παράδειγμα, κερδίζει
Είναι λίγο συγκρατημένοι.
η ταινία του Αλέξανδρου Αβράνα και ο ΘέΒλέπεις έναν φόβο.
μης Πάνου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου
Όχι τώρα πια, παλιότερα.
Βενετίας και κατ’ ευθείαν άρχισαν διάφορα
Υπήρχε μια απόσταση. Δεν υπήρχε «είναι αρνητικά σχόλια. Αφήστε αυτό το πράγμα!
Γιατί πρέπει πάντα να υπάρχει αυτός ο διτο φιλαράκι μου, πάω να του μιλήσω».
χασμός; Ο φθόνος!
Ναι, αυτό.
Με το που συμβαίνει κάτι καλό στον διΚαι έτσι επιτυγχάνεται και ένας σεβαπλανό, κατ’ ευθείαν έρχεται η αρνητική
σμός.
σκέψη, η κακία.
Ναι. Με κάποιον τρόπο.
Είναι στοιχείο του Έλληνα και αυτό μας
Αυτός ο χειμώνας θα είναι για σένα
έχει πάει πολύ πίσω: Να μην χαιρόμαστε με
άκρως δημιουργικός.
τη χαρά του άλλου.
Αρχικά συνεχίζουμε την παράσταση «ΘηΓιατί το έκανες εσύ και δεν το έκανα εγώ.
σέας και Αριάδνη στο νησί των ταύρων»
Να χαίρεσαι. Πήρε ο Θέμης Πάνου το βραστο θέατρο Badminton και επίσης θα παίβείο. Πρέπει να χαίρεσαι που ένας Έλληνας
ξω στην παράσταση «Όλοι οι ρεμπέτες του
ηθοποιός πήρε το βραβείο πρώτου ανδριντουνιά», που έχει γράψει ο Λάμπρος Λιάκού ρόλου στη Βενετία. Ό,τι αρνητικό μου
βας σε σκηνοθεσία Σοφίας Σπυράτου στο
θέατρο «Ροές» τον Γενάρη. Είναι δυο παράλ- πεις, θα σου απαντήσω: «ρε, άντε από εδώ
πέρα»...
ληλοι μουσικοί μονόλογοι που αναφέρονται στη ζωή του Μάρκου Βαμβακάρη και
Λέω να τελειώσουμε με Ρεμπώ. Γράφει
του Μιχάλη Γενίτσαρη. Θα παίξω μαζί με
στο ποίημά του «Η βροχή που βρέχει για
τον Τάσο Νούσια. Επίσης τον Σεπτέμβριο
πάντα»: «Η ζωή έχει χώμα που μυρίζει
παρουσιάστηκε στις «Νύχτες Πρεμιέρας»
άστρα / έχει την / ύλη αδιάφορη / στο
η ταινία «Illusion» του Σάββα Καρύδα που
ξεχασμένο κοχύλι / πάνω στις σπείρες
συμμετέχω και επίσης παίζω στην καινού- που διαγράφεται το νέφος / η πόλη/ κι ο
δρόμος». Τελικά τι είναι η ζωή και από τι
ρια ταινία του Πάνου Κούτρα, που θα λέγεται «Ξενία». Πρόκειται για την ιστορία δύο αποτελείται;
ανήλικων αδερφιών αλβανικής καταγωγής Η ζωή είναι ένα δώρο μεγάλο. Έχει ευκολίες, έχει δυσκολίες, μερικά πράγματα
που διασχίζουν την Ελλάδα, αναζητώντας
μπορεί να σου βγουν, μερικά να μην. Είναι
τον Έλληνα πατέρα τους που δεν έχουν
ένας παιδεμός. Η ζωή για έμενα είναι τα
γνωρίσει ποτέ. Εμφανίζομαι στα τελευταία
15 λεπτά της ταινίας, είμαι πολύ αλλαγμένος συναισθήματα, οι άνθρωποι που έχω γνωρίσει, οι άνθρωποι που αγαπώ, οι χαρές,
με μαύρα μούσια και μαύρα μαλλιά. Θα
βγει τον Φλεβάρη στους κινηματογράφους. η θάλασσα, είναι κάτι βράδια όμορφα με
τραγούδι και χορό, είναι κάποια μεθύσια
Η ταινία μιλάει για το ρατσισμό. Η κρίση
ωραία, η εφηβεία, το χωριό μου, το οποίο
έκανε την ξενοφοβία πιο ισχυρή.
είναι πάνω στον Έβρο, το Θούριο. Εκεί μεΖούμε εποχές δύσκολες. Μιλάμε για έναν
γάλωσα, πήγαινα μέχρι τα δεκαέξι μου κάθε
τόπο ο οποίος έχει μείνει πολύ πίσω στην
καλοκαίρι για τρεις μήνες. Έχω φίλους
παιδεία του. Αντί να επενδύσει όλα αυτά
ακόμα, η γιαγιά μου ζει. Έχω μνήμες από
τα χρόνια στην παιδεία και τον πολιτισμό
τον τόπο μου, χώματα, λάσπες, ποδόσφαιρο
του, επένδυε στο ρουσφέτι. Ποτέ δεν είναι
στο χώμα, ομαδικό κρυφτό. Κρυφτό με
αργά, αλλά θέλει τρομερές αποφάσεις από
δύο ομάδες των δέκα ατόμων: η μία ομάδα
τον οποιονδήποτε πολιτικό αναλάβει. Να
κρυβόταν σε κάποια καλή κρυψώνα και οι
κάνει μια στροφή και να δώσει χώρο στους
άλλοι δέκα τους έψαχναν σε όλο το χωριό.
νέους, στους μικρότερους. Γιατί, ας μην
Και μπορεί να περνούσε όλη η νύχτα και
ξεχνάμε, τώρα έχει αρχίσει λίγο το πράγμα
να μην μας έβρισκαν και να γυρίζαμε στις
να αλλάζει. Πριν 10-20 χρόνια δεν έβλεπες
έξι το πρωί στο σπίτι… Τ
νέους ανθρώπους να παίρνουν θέσεις που
πραγματικά αξίζουν. Θέσεις υψηλές. Γιατί
δεν είναι θέμα ηλικίας. Είναι θέμα μυαλού.
Δεν θα αφήσεις αυτόν που είναι 60 - 70
χρονών να σκέφτεται για εσένα που είσαι
25. Ούτως ή άλλως είσαι πιο μπροστά από
αυτόν. Ο άλλος έχει μία σοφία και μπορεί
να σε βοηθήσει. Ελπίζω πολύ στη μικρότερη γενιά από έμενα. Η δική μου γενιά είναι
44
45
μερΑ | νυχτΑ
Από τόν ΛΑμπρό ΑρΑπΑΚό • φωτόγρΑφίες: βΑςίΛΗς πΑπΑϊωΑννόυ (μερΑ), γίΑννΗς ΚυΛπΑςΗς (νυχτΑ)
μερΑ: ειρήνη μπέκα
27 Έτων, μαΓΈιρισσα στη δομη παροΧησ σΥσσιτιων
Η
αγάπη της για τη μαγειρική ξεκινάει από τη σμυρνιώτισσα γιαγιά της.
«Κάθε φορά που μας επισκεπτόταν,
όλο το σπίτι, όλη η γειτονιά ευωδίαζε από
τις μυρωδιές των πολίτικων μαγειρευτών
της. Μπαχάρια λογιών λογιών που όλα
μαζί συντελούσαν ένα υπέροχο αποτέλεσμα τόσο σε γεύση, όσο και σε όσφρηση.
Θυμάμαι τον εαυτό μου πάνω σ’ ένα σκαμνάκι δίπλα της να την ρωτάω ξανά και
ξανά τι είναι αυτό και πώς το χρησιμοποιούμε. Στα δε γλυκά, κάθε φορά που τελείωνε τη συνταγή, το δάχτυλό μου έκανε μια
βουτιά στο μείγμα και δοκίμαζα τις υπέροχες γεύσεις πρώτη απ’ όλους. «Νομίζω
ότι όλη αυτή η εμπειρία με ώθησε στο να
ακολουθήσω αυτό το επάγγελμα», αναφέρει
η Ειρήνη, η οποία εργάζεται στη Δομή Παροχής Συσσιτίων που λειτουργεί υπό την
επίβλεψη της αστικής μη κερδοσκοπικής
εταιρείας «ΣΤΗΡΙΞΗ» και του Δήμου Πατρέων. Η δομή σιτίζει καθημερινά άπορους,
46
άστεγους και άτομα ή οικογένειες που
πλήττονται από το φαινόμενο της φτώχειας,
δημότες του Δήμου Πατρέων.
«Το έργο μας ξεκίνησε στις 20 Μάρτη του
2013 και η λήξη του θα αποφασιστεί από
την αναγκαιότητα ύπαρξης τέτοιου είδους
δομών. Μακάρι όλη αυτή η κρίση που
βιώνουμε το τελευταίο καιρό να τελειώσει
γρήγορα και να μην υπάρχει ανάγκη συσσιτίου». Τα πράγματα, πάντως, γίνονται πιο
δύσκολα. Καθημερινά, λαμβάνουν νέες
αιτήσεις και εντάσσονται κι άλλα άτομα στη
δομή.
Βλέποντας να μαγειρεύουν για τόσα άτομα
καθημερινά, αναρωτιέμαι πού τα βρίσκουν
τόσα πολλά υλικά. «Δυσκολευόμαστε. Μας
περιορίζουν τα υλικά που έχουμε στη
διάθεσή μας... Εξασφαλίζονται είτε μέσω
δράσεων που πραγματοποιούνται κατά
καιρούς, είτε μέσω εθελοντικών προσφορών από επιχειρηματίες της πόλης ή και
της υπόλοιπης χώρας. Ακόμη σημαντική
είναι η συμβολή της Ιεράς Μητρόπολης
Πατρών, αλλά και του Δήμου».
Η Ειρήνη επιβεβαιώνει ότι οι άνθρωποι
που πηγαίνουν και παίρνουν φαγητό ντρέπονται. «Το καταλαβαίνεις στον τρόπο που
φτάνουν κατά τη διανομή του γεύματος: με
σχολικές τσάντες, με καρότσια της λαϊκής,
με σακίδια μεταφοράς που μέσα έχουν
κρυμμένη μια κατσαρόλα. Επίσης, άλλο
ένα συναίσθημα που τους καταβάλλει είναι
η θλίψη και η απογοήτευση και το βλέπεις
στα μάτια τους, το αισθάνεσαι την ώρα που
σου δίνουν το μπολ τους και κατεβάζουν
το κεφάλι κάτω, λες και θα τους κατηγορήσεις για κάτι».
Η δομή βρίσκεται στην περιοχή της Αγίας
Σοφίας, πίσω ακριβώς από την εκκλησία
και λειτουργεί κάθε μέρα –και Σάββατο και
Κυριακή– από τις 9:00 μέχρι τις 17:00. Περισσότερες πληροφορίες: www.patrasos.gr
και www.stirixiamke.gr
ΝΥΧΤΑ: ∆ηµήτρης Καλκαβούρας
58 ΕΤΩΝ, «ΝΤΕΛΙΒΕΡΑΣ»
Ο
κ. ∆ηµήτρης δούλευε για πάνω
από 30 χρόνια ως ελαιοχρωµατιστής σε οικοδοµές. «Πέθανε η
οικοδοµή και ευτυχώς βρήκα κατ’ ευθείαν δουλειά. Εδώ και 5 χρόνια δουλεύω
ντελιβεράς τις νύχτες, εδώ στη “Σουβλακέρι” στην πλατεία Όλγας». Καβαλάει το
µηχανάκι του και πηγαίνει να «χορτάσει»
την πόλη, σπάζοντας το στερεότυπο ότι οι
ντελιβεράδες είναι πιτσιρικάδες.
Αρνείται κατηγορηµατικά ότι οι βροχές
είναι ο «εχθρός» της δουλειάς του. «Το πιο
δύσκολο είναι το κρύο, όχι η βροχή. Έχω
πάρει ένα αδιάβροχο από την Ιταλία και
είµαι κοµπλέ. Επίσης, άλλο δύσκολο είναι
οι ατζαµήδες οδηγοί που δεν προσέχουν.
Είναι µερικοί που “τρώνε” τα stop ή περνάνε µε κόκκινο. Τις προάλλες, πέρασε
ο άλλος µε κόκκινο, τον βλέπω τελευταία
στιγµή, φρενάρω απότοµα και έπεσα κάτω,
χτύπησα τον ώµο µου και τώρα που αλλάζει ο καιρός πάλι µε πονάει».
Και µε το φιλοδώρηµα τι γίνεται; «Όχι
πολλά πράγµατα. Μπορεί να σου δώσει
ο άλλος και 1 ευρώ µπορεί και 2, µπορεί
και 10 λεπτά. Παλιά ήταν πιο καλά. Μέσο
όρο το οχτάωρο βγάζω ένα τάλιρο».
Ο κ. ∆ηµήτρης εξηγεί ότι τις νύχτες που
έχει ποδοσφαιρικό ντέρµπι και παράλληλα βρέχει, το τηλέφωνο του µαγαζιού
παίρνει φωτιά. Ο κόσµος γκρινιάζει, επειδή αργούν οι παραγγελίες; «Εντάξει, όταν
συµβαίνει, τους ζητάω συγνώµη, βλέπουν
ότι είµαι και µεγάλος άνθρωπος -όχι πιτσιρικάς- και ηρεµούν».
Του έχει συµβεί δύο φορές να του κλέψουν το φαγητό. «Παίρνω τα φαγητά της
παραγγελίας και ανεβαίνω στην πολυκατοικία και αφήνω τα υπόλοιπα των επόµενων παραγγελιών ξεκλείδωτα, κατεβαίνω
και δεν τα βλέπω πουθενά».
Του ζητάω να µου διηγηθεί κάποιο περίεργο σκηνικό που του έχει συµβεί.
Χαµογελάει και λέει: «Ε, αυτά τα πράγ-
µατα δεν λέγονται. Παντού συµβαίνουν
περίεργα: και στο ταξί να µπεις και στο
λεωφορείο»… Επιµένω στην ερώτηση
και απαντάει: «Εγώ κάνω τη δουλειά µου,
είµαι σοβαρός… Μου έχει, όµως, πει ένας
συνάδελφός ότι πήγε σ’ ένα σπίτι ν’ αφήσει παραγγελίες και είδε τρεις γυναίκες να
κάνουν σεξ πάνω σε κάτι στρώµατα»…
Ο κ. ∆ηµήτρης έχει ένα γιο, 33 χρονών, ο
οποίος κάνει την ίδια δουλειά σε µια ψησταριά στα Ζαρουχλέικα. «Πολλές φορές
µε παίρνει τηλέφωνο και µε συµβουλεύεται για οδούς, ενώ συχνά συναντιόµαστε,
πατέρας και γιος, στο δρόµο µε τα µηχανάκια». T
47
ΣΟΥΖΗ ΤΡΩΣ!
ΚΕΙΜΕΝΟ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΚΑΛΥΨΩ ΤΙΓΚΑ
O
κτώβρης. Γνήσιο φθινόπωρο.
Τον Σεπτέμβρη γλιστράς ακόμα
από το αντηλιακό, τον Νοέμβρη
έχεις χωθεί στο πουλόβερ. Τον Οκτώβρη
όμως κυκλοφορείς με μια ζακετούλα και
μια ομπρέλα και μυρίζεις την αλλαγή
της εποχής στον αέρα. Έχεις μπει για τα
καλά στους ρυθμούς της δουλειάς, έχουν
αρχίσει τα σχολεία, έχεις ξυπνήσει από
την καλοκαιρινή νάρκη και αρχίζεις να
περνάς περισσότερο χρόνο στο σπίτι. Στη
Μεσόγειο το φθινόπωρο είναι γλυκό, μη
γελιόμαστε, δεν μένεις μέσα μόνο λόγω
του καιρού. Απλά τα πρωτοβρόχια κρατάνε ρομαντική παρέα στην άδεια τσέπη. Το
«πάμε για έναν καφέ» έχει γίνει «έλα από
δω το απόγευμα που θα έχω σχολάσει να
τα πούμε». Σε όποιο σπίτι και να πας αυτός
ο καφές δεν έρχεται μόνος του. Ο συμφοιτητής θα σου βγάλει ένα κρουασανάκι
από το σούπερ μάρκετ ή μπισκότα από
το πρώτο δέμα της χρονιάς που έστειλε
η ελληνίδα μάνα με το ΚΤΕΛ. Στη φίλη
48
θα σου έρθει ένα πιατάκι γλυκό σταφύλι
που έφτιαξε προχτές η γιαγιά. Έχω να σου
προτείνω κάτι για αυτά τα απογεύματα.
Από εδώ και πέρα θα βρεις σε αφθονία
μήλα. Τώρα είναι πιο νόστιμα από ποτέ.
Άκου τι θα κάνεις. Κόψε το μηλαράκι σου
σε λεπτές φέτες, βγάλε την φλούδα -μην
βαριέσαι-, άλειψε δυο φετούλες ψωμί
του τοστ με βούτυρο και βάλε στη μέση
τα μήλα. Ψήσε στην τοστιέρα και, όταν
τα σερβίρεις, πασπάλισε με λίγη ζάχαρη
άχνη. Η κουζίνα αυτή την εποχή γίνεται
πάλι το κέντρο του σπιτιού και το τραπέζι
τόπος συνάντησης. Το στρογγυλό του
καφενείου, το φτηνό τετράγωνο του ΙΚΕΑ,
η ροτόντα της γιαγιάς ή το μακρόστενο
της μαμάς ήταν πάντα η «κόλλα» ανάμεσα
στους ανθρώπους. Το δικό μου βρίσκεται
στο μπαλκόνι και όσο κρατάει ο καιρός
δεν προλαβαίνει να αδειάσει από κόσμο.
Πριν προλάβουν να φύγουν όλοι για κάποια ευρωπαϊκή πόλη που τους έταξε τον
παράδεισο, φουρνίζω και πασπαλίζω ό,τι
προλαβαίνω. Παίρνω το καρότσι μου και
κάνω περιπάτους στους διαδρόμους του
σούπερ μάρκετ. Δεν είναι γεμάτο σαν πολυκατοικία, πιο πολύ με σκηνή σε οικόπεδο μοιάζει. Για την αυλή του φροντίζει
η λαϊκή. Η πρώτη μου φορά σε αυτό το
υπαίθριο μικρό θαύμα της γης ήταν στους
ώμους του πατέρα μου. Είχα ενθουσιαστεί
με τα μανταρίνια, λέει. Με τον ίδιο ενθουσιασμό αντικρίζω και τώρα τα πολύχρωμα
βουναλάκια που φαίνονται από τη γωνία.
Αν πας νωρίς, θα βρεις τα πάντα σε ποσότητες, αν πας μεσημέρι, θα τα βρεις πιο
φτηνά. Πήγαινε ό,τι ώρα θέλεις, αλλά μην
πάρεις ό,τι θερμοκήπιο βρεις. Ψάξε τα
προϊόντα της εποχής. Τελευταία βλίτα, κολοκυθάκια, μάραθος, μελιτζάνες, πιπεριές,
ραπανάκια, φασολάκια και ντομάτες. Αγγούρια, αντίδι, άνηθος, καρότο, κολοκύθα,
κουνουπίδι, λάχανο, μαϊντανός, παντζάρι,
μαρούλι, πράσο, ραδίκια, σέλινα, σέσκουλα, σπανάκια, μπρόκολο, φινόκιο. Ακτινίδια, κυδώνια, μήλα, σταφύλια, ρόδια, ξερά
σύκα, σταφίδες, αμύγδαλα, καρύδια. Στα
έγραψα όλα να ξέρεις τι πρέπει να πάρεις.
Ψάξε ανάμεσα στους πάγκους και θα βρεις
ένα μπουκάλι σπιτικό ξύδι, ένα βαζάκι
γλυκό του κουταλιού από το φρούτο του
κήπου της παραγωγού και λίγα ζευγάρια
αυγά. Πάρε κι ένα γλαστράκι βασιλικό
και φρόντισε το. Μην ψάχνεις τα πολλά,
τα μεγάλα, τα γυαλιστερά. Θα σε αποζημιώσει η κατσαρόλα σου. Για σένα που
η ηλεκτρική κουζίνα είναι πιο δύσκολη
κι από διαστημόπλοιο ή ο χρόνος είναι
λίγος έχω να προτείνω το cookisto. Με
μότο τους «σπιτικό φαγητό για όλους», οι
άνθρωποι του cookisto φέρνουν και στην
Πάτρα ένα νέο μοντέλο εθελοντισμού και
προσφοράς. Μπαίνεις στη σελίδα τους
cookisto.gr και βλέπεις τι φαγητό υπάρχει
εύκαιρο στην περιοχή σου. Επικοινωνείς
με τον ιδιωτικό σου μάγειρα και σε λίγη
ώρα έχεις σπιτικό φαγάκι στο πιάτο. Μπορείς να το κάνεις και αντίστροφα. Να δώσεις κι εσύ μια μερίδα φαγητό που έμεινε.
Αυτή τη φορά ήθελα να γνωριστούμε και
δεν άρχισα να σου μιλάω για τις βόλτες
μου στην πόλη. Όμως θα κλέψω μερικές
γραμμές, για να σου πω για το αγαπημένο μου μέρος. Μιλάω για το ΜΑΚΙΝΑ.
Στην οδό Πατρέως 83. Απλό, φωτεινό και
νόστιμο. Μην ξεχάσεις να φας το σαντουιτσάκι του με την ομελέτα δυόσμου και το
κορμό σοκολάτας με καραμελωμένα αμύγδαλα. Συνδύασέ τα με τον καφέ φίλτρου
που στον ετοιμάζουν αργά και βασανιστικά, αλλά αξίζει την αναμονή. Αυτά από
μένα για αρχή. Πάω να χωθώ στη μικρή
μου κουζίνα, που αξίζει όσο μια μεγάλη
μόνο και μόνο για τον μαρμάρινο νεροχύτη της. Εκεί που σκαλίζω σακουλάκια
και βαζάκια κρυφά, έρχεται στο μυαλό
μου η Ρένα με το χέρι στη μέση να με
δείχνει με το δάχτυλο και να λέει: «Σούζυ
τρως! Και ψεύδεσαι και τρως»! Τ
49
Victoria'sSecrets,Patras
Mουσικές, καφές, φοιτητές, δρόμος, βιβλία, φθινόπωρο, θάλασσα.
Η πόλη μου, η Πάτρα μας.
ΑΠΟ Τη βικΤώριΑ Αλεξ
bazaar βιβλίων
books & rings
όμου
bazaar, του δρ
το τέλος του καλοκαιριού
τσάι με λεμόνι
καπέλα
50
Παράρτημα.
αντίο μίκυ μάους 1.6.1966 - 30.8.2013
she loves you, yeah!
βρης
ζεστός Οκτώ
το χαμόγελο του παιδι
ού
chanel no5
bedroom
νέοι & τέχνες
εξεταστικές
51
ΤοπαρελθόντηςΠάτρας
μέσααπόυπέροχεςκαρτποστάλ
Ο Γιώργος Παναγιωτόπουλος, όταν δεν διδάσκει χημεία, συλλέγει
παλιές καρτ ποστάλ που αποτυπώνουν την Πάτρα και τους ανθρώπους
της. Βρεθήκαμε στο σπίτι του -μια ανάσα από το Αρχαίο Ωδείο- με τον
φωτογράφο Βασίλη Παπαϊωάννου και με χαρά μάς «αποκάλυψε» ένα
μεγάλο μέρος της συλλογής του. Διαθέτει πάνω από 800 καρτ ποστάλ, όλες
αυθεντικές, που τις μαζεύει με μεράκι από το 1980. Δρόμοι, πλατείες, σκάλες,
σοκάκια διηγούνται συναισθήματα μιας άλλης ζωής και μας μαθαίνουν την
ιστορία της πόλης. Ολοζώντανη και πλούσια.
ΑΠΟ ΤΟΝ κώΝσΤΑΝΤιΝΟ ΑθΑΝΑσΟΠΟύλΟ
Σ
υζητώντας με τον κ. Παναγιωτόπουλο και
παρατηρώντας με προσοχή τις καρτ ποστάλ,
δημιουργούνται αφορμές για ποίκιλα ερωτήματα.
Για παράδειγμα, πότε εμφανίστηκαν τα περίπτερα
στην ελληνική πραγματικότητα ή πώς ξεκίνησε η
ιδέα του ισιώματος των ρούχων; Και το ψάξιμο
για ιστορία (στο ίντερνετ και όχι μόνο) έχει ήδη
αρχίσει.
52
ΜόλοςΑγίουΝικολάουένακυριακάτικο
πρωινό.Οκόσμος
είναιτόσοςπολύςπου
μοιάζεισανεθνική
εορτή.Ντυμένοιόλοι
μετακαλάτουςρούχα
καιεννοείταιμεκαπέλα!
ΤαΨηλαλώνιαπαλαιότερααποτελούσαντην
έδραεξοχικώνκατοικιώντωνπλούσιων
οικογενειώντουεμπορίουτηςΠάτρας,ενώ
έναδιάστημακαιχώρος
εκτελέσεωνθανατοποινιτών.Σήμεραείναιμια
περιοχήπολύπυκνοδομημένηκαιπυκνοκατοικημένημεέντονη
ζωή.Γιαέναδιάστημα
ηπλατείαονομαζόταν
«ΜπενιζέλουΡούφου».
Οιφοίνικεςσεπρώιμο
σχετικάστάδιοσεσχέση
μετοσημερινότους
μέγεθος.Το1899στην
περιοχήαγόρασεκτήμα
καιοΓεώργιοςΑ΄.
53
ειααπό
Κυρίεςτηςεποχήςκάνουνβόλταστηνάδ
πολη.
ητρό
τηΜ
τροχοφόραοδόΜαιζώνοςμεθέα
ύτου
ισμο
λεκτρ
ίαςη
ταιρε
Μίαμεγάληκολόνατηςε
ικίες
κατο
ότις
τρισμ
ηλεκ
είμε
οδοτ
Γλαύκουτροφ
καιτακαταστήματατηςπεριοχής.
ποιοσ ηταν, ομωσ, ο μαιζων;
eph
«ΟΝικόλαος-ΙωσήφΜαιζών(nicolasJos
ρίου
ρουα
Φεβ
-13
1771
Maison,19Δεκεμβρίου
ός.
ολιτικ
καιπ
ρχης
τρατά
λοςσ
1840)ήτανΓάλ
αικαΓεννήθηκεστοΕπιναί(Épinay-sur-Seine)κ
ύματα.
τρατε
κάσ
στατι
τατάχθηκεσταγαλλικάεπανα
,
μους
πολέ
ιους
εόντε
απολ
ΠήρεμέροςστουςΝ
του
αθμό
τονβ
ταςσ
άνον
ε,φτ
ίθηκ
όπουκαιδιακρ
σεστους
αντιστράτηγου.Στησυνέχειαπροσχώρη
΄τού
λοςΙ
Κάρο
λιάς
Βουρβώνους.Το1828οβασι
ντης
μεω
δυνά
ικών
γαλλ
ανέθεσετηνηγεσίατων
ωξη
εκδί
ετην
τισεμ
ιφόρ
ονεπ
καιτ
Πελοποννήσου
ςτου
ατεία
τουΙμπραήμκατάτηδιάρκειατηςεκστρ
α
ούρι
αφρ
χητίτ
Μωριά.ΟΜαιζώνκατέλαβεαμα
ορώνης,
τηςΜεθώνης,τουΝαυαρίνουκαιτηςΚ
πό
εραα
,ύστ
ωσε
υθέρ
πελε
ριοα
ενώτονΟκτώβ
ίου.Το
ουΡ
καιτ
τρας
ςΠά
ιατη
ρούρ
,ταφ
ρκία
πολιο
ήθηκεμε
1829ανακλήθηκεαπότηνΕλλάδακαιτιμ
.
ρχη»
τοβαθμότουστρατά
Τηνεποχήεκείν
ητα
σιντριβάνια«έδε
ναν»
άρισταμετονπερ
ιβάλλονταχώρο
της
πλατείαςΓεωργίο
υΑ΄:
τοθέατροΑπόλλω
ν,
τονΈσπεροκαιό
λα
ταγύρωνεοκλα
σικά
κτίρια.
54
Ένακαθημερινόπρωινόστη
νοδόΑγίουΑνδρέου.
Μιασειράπαρκαρισμένων
ταξίτηςεποχήςμπροστάστακεντρικάξενοδοχεία
τηςπλατείαςΤριών
Συμμάχων,δίπλασεκάραμ
εάλογα,αλλάκαιστο
περίπτεροτηςπλατείαςπο
υυπάρχειμέχρικαι
σήμερα.
ποτΈ Έμφανιστηκαν τα
πΈριπτΈρα στην ΈΛΛηνικη πραΓματικοτητα
;
«Μετάτο1821,πρώταστοΝ
αύπλιοκαιέπειταστην
Αθήνα,ωςμικράκαπνοπωλ
εία.Μετάτο1860,τα
καπνοπωλείαμεταφέρθηκα
νσεμεγαλύτερακαι
πιοοργανωμέναμαγαζιά.
Σιγάσιγάταπερίπτερα
άρχισανναπωλούνπεριοδι
κά,μεπρώτοτοφιλολογικόπεριοδικό«Ίρις»,
προς25λεπτά.Το1889
ξεκίνησεμαζικάηεμφάνισ
ητωνπεριπτέρωνκαι
παραχωρούντανκυρίωςσε
τραυματίεςπολέμου.
Ηπώλησηεφημερίδωνήτα
νείδοςανάγκηςλόγω
τηςσημασίαςτωνειδήσεω
νκαιέλλειψηςάλλων
μέσωνενημέρωσης».
Οπιοπολυσύχναστοςπεζόδρομοςτηςσημερινής
Πάτρας,ΡήγαΦεραίου,μοιάζειτότεσανένας
ήσυχοςσυνοικιακόςδρόμος.Ταπερισσότερα
νεοκλασικάκτίριατηςφωτογραφίαςσώζονταιως
τιςμέρεςμας.
τι Έιναι ο νΈοκΛασικισμοσ;
«ΕίναιέναπολιτιστικόκίνημαπουέκανετηνεμφάνισήτουστηνΕυρώπησταμέσατου18ουαι.
καιστιςαρχέςτου19ουαι.Χαρακτηρίζεταιαπότην
τάσηαναβίωσηςτουκλασικισμούσεδιάφορες
μορφέςτηςτέχνης.Βάσητουαποτελείηαναζήτησησυμμετρίαςκαιαρμονίαςτωνμορφών,καθώς
επίσηςκαιηεπιδίωξηισόρροπωνκαισταθερών
συνθέσεων.ΠρωτεργάτεςτουείναιοΓερμανός
ερευνητήςκαικαλλιτέχνηςΓιόχανΙωακείμΒίνκελμανμετοέργο«ΙστορίατηςΤέχνηςτηςΑρχαιότητας».
55
Τα σκαλιά στο πάνω μέρος της Αγίου
Νικολάου. Καφενεία της εποχής με
τραπεζάκια ακόμα και στον δρόμο. Το
ύψος των σπιτιών τότε επέτρεπε τη θέα
του Κάστρου από το ύψος της οδού
Καραϊσκάκη. Λίγα χρόνια μετά ξεκίνησε η
αντιπαροχή και η εμφάνιση των πρώτων
πολυκατοικιών στην πόλη.
Πλατεία
Μία με Όλγας.
γά
για την λη μέρα
π
αποκα όλη. Τα
λυπτήρ
ια του
καλαίσ
θ
μάρινο ητου μαρυ
της Δό αγάλματος
ξας στη
ν
πλατεία
Ό
Πολιτικ λγας.
ο
τικοί κ ί, στρατιωαι εκκλ
ησιαστικο
ίπ
της επο αράγοντες
χ
και πλ ής, καθώς
ήθος π
ατρινών πα
ρ
θούν τ ακολουην τελε
τή.
56
Η τότε οδός Ιτεών
και σημερινή Ακτή
Δυμαίων! Τότε
ακόμα ένας μικρός
παραθαλάσσιος
δρόμος με τη
βιομηχανία
της εποχής
συγκεντρωμένη
παραλιακά.
Συνέδεε το κέντρο
της πόλης με την
εξοχική περιοχή
των Ιτεών και
της σημερινής
Παραλίας όπου
διέμεναν οι
εύποροι ξένοι της
Πάτρας.
Ένας από τους πιο κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της πόλης, η Μαιζώνος.
Στα δεξιά το πρώτο τηλεφωνικό κέντρο
της Πάτρας από το 1908 μέχρι το 1935 με
την επιγραφή «BUREAU TELEPHONIQUE». Στις
κολόνες έχουν ξεκινήσει οι διαφημίσεις
οικιακών ηλεκτρικών συσκευών, όπως το
ηλεκτρικό σίδερο που θα αντικαθιστούσε
το προγενέστερο με το κάρβουνο.
πωσ ξΈκινησΈ η ιδΈα τοΥ ισιωματοσ των ροΥΧων;
Είναι πολύ παλιά συνήθεια. Ξεκινά με
εργαλεία ισιώματος φτιαγμένα από ξύλο,
γυαλί ή μάρμαρο, ενώ η όλη διαδικασία
βελτιώθηκε με την προσθήκη της θερμότητας. Έτσι, βαριές πέτρες ζεσταίνονταν
στο τζάκι και χρησιμοποιούνταν για να
πιέσουν τα ρούχα. Η πρώτη αναφορά στη
χρήση του σίδερου για πλυμένα ρούχα
γίνεται τον 17ο αιώνα. Τα πρώτα σίδερα
ζεσταίνονται πάνω σε μια ανοιχτή φωτιά,
αλλά οι επόμενες βελτιωμένες εκδόσεις
περιλαμβάνουν κούφια σίδερα. Ο Henry
W. Seely ( Η.Π.Α.) αντιλήφθηκε ότι υπήρχε ένας άλλος τρόπος, για να ζεσταίνεται
η βάση του σίδερου, με τη χρήση του
ηλεκτρικού ρεύματος. Το 1882 εφηύρε το
ηλεκτρικό σίδερο, το οποίο ζεσταινόταν
από ένα τόξο ηλεκτρισμού. Ο Seely βελτίωσε αυτήν την κατασκευή το 1883 με ένα
αρκετά ασφαλέστερο ηλεκτρικό σίδερο
χωρίς καλώδια. Τοποθετούνταν σε μία
ειδική υποδοχή, όπου θερμαινόταν και
στη συνέχεια αποκρινόταν από εκεί, επιτρέποντας στο χρήστη να σιδερώσει χωρίς
να επιβαρύνεται με τη χρήση του καλωδίου. Το 1926 στη Νέα Υόρκη η εταιρεία
στεγνοκαθαρισμού Eldec εισήγαγε στην
αγορά το πρώτο σίδερο ατμού». T
Girlandtheσπίτι
Η Καλυψώ Τίγκα μπαίνει στα σπίτια φωτεινών προσώπων της πόλης,
ψαχουλεύει, φωτογραφίζει, ανακρίνει και μεταφέρει το ανατρεπτικό blog της στο ΤRIP.
Oικοδέσποινά της, η Αναστασία Κασιάδη
58
A
νοιξα τη σιδερένια εξώπορτα και
μπήκα στον καταπράσινο κήπο,
προσέχοντας μην πατήσω καμιά
χελώνα. Τελικά δεν πέρασε καμία. Μάλλον ήταν κάπου κρυμμένη με τον σκαντζόχοιρο και τον λαγό. Μπήκα στο σπίτι
και ήμουν πια σίγουρη ότι είχα μεταμορφωθεί σε αυτό το κοριτσάκι με το γαλάζιο
φόρεμα και την άσπρη ποδιά. Έτσι πρέπει
να ένιωθε η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων. Μόνο που σε αυτό το σπίτι ζουν όλοι
οι παραμυθένιοι ήρωες μαζί.
Χρώματα, αρώματα, πίνακες, πολυέλαιοι,
γιρλάντες, τσαγιέρες, βάζα, χρωματιστές
κλωστές, ένας Πινόκιο. Βούλιαξα μέσα σε
μια πολυθρόνα και πήρα ανάσα. Ήρθε και
η Αναστασία και μου έφερε γλυκό του
κουταλιού και cupcake με κορδέλα από
ζαχαρόπαστα φτιαγμένο από την κόρη
της. Έχει δυο κόρες η Αναστασία και το
βλέπεις στα μάτια της ότι είναι γι’ αυτήν
οι ωραιότεροι πίνακες που έφτιαξε ποτέ.
Καθίσαμε μαζί και κουβεντιάσαμε. Έχει
σπουδάσει θεολογία και παράλληλα με τις
σπουδές της έκανε σεμινάρια ζωγραφικής,
κεραμικής και αγιογραφίας. Επέστρεψε
στην Πάτρα και ξεκίνησε να παραδίδει η
ίδια σεμινάρια σε φοιτητές στην Ελεύθερη Δράση του Πανεπιστημίου Πατρών.
Ακολούθησαν διδασκαλία σε σχολεία και
εκθέσεις με την προσωπική της δουλειά.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα πληροφορία για
την Αναστασία είναι ότι έχει κάνει τοιχογραφίες σε πολλά μαγαζιά που σίγουρα
έχεις πιει τον καφέ σου ή έχεις φάει. Έχει
ζωγραφίσει τοίχους σε παιδικά δωμάτια,
σε σπίτια και σε γραφεία. Με πήγε στο
αίθριο του σπιτιού: Ένας φωτεινός χώρος
φυτεμένος στην πίσω αυλή. Εκεί έχει τα
καβαλέτα της, τα υλικά της, τα έργα των μαθητών της και ενίοτε κυκλοφορεί η μπουμπού. Ήρθε ξαφνικά εκεί που καθόμασταν
και ξάπλωσε στα πόδια μας. Από τα παράθυρα του αίθριου βλέπεις μια παιδική
χαρά ανάμεσα στα λουλούδια της. Εντυπωσιάστηκα από το wc που έχει φτιάξει ο
σύζυγός της με τα χέρια του. Ο νιπτήρας
είναι κουβάς και η σαπουνοθήκη κουτάλα. Σε αυτό το σπίτι δεν πετάει κανείς τίποτα. Βάφει, ξύνει, σκαλίζει, αλλά δεν πετάει.
Οι τεχνικές της Αναστασίας τα μετατρέπουν
όλα σε χρήσιμα αντικείμενα. Το diy που
στις μέρες μας είναι η τελευταία τάση, για
την Αναστασία ήταν πάντα τρόπος ζωής.
Ωραία πέρασα και εδώ. Μετάνιωσα μόνο
που δεν κάθισα στην κουνιστή πολυθρόνα να κάνω μερικές βόλτες. Μου έβαλε σε
χάρτινο σακουλάκι το cupcake μου και
έφυγα. Βγαίνοντας, έπεσα πάνω σε ένα
ποδήλατο γεμάτο πιτσιλιές και καρό κάλυμμα για τη σέλα. Είναι το αγαπημένο της
αντικείμενο, όπως μου είπε. Έκλεισα την
πόρτα πίσω μου και το γαλάζιο φόρεμα
έγινε κολοκύθα. Θα ξαναέρθω όμως εδώ,
νύχτα, να πετύχω τον κρυμμένο λαγό και
τα ζωντανά τραπουλόχαρτα. T
ΠερισσΟΤερΟ girL & the σΠιΤι σΤΟ girlandthespiti.blogspot.gr
59
60
χρησΤΟσ μΠΑλΑλΑσ
Αυτοδίδακτοςκαιταλαντούχος
Από μικρό παιδί είχε μεγάλη αγάπη για τα ρούχα.
Στα 15 του αυτή η αγάπη έγινε πιο έντονη: έντυνε όποιον
έβρισκε μπροστά του και παράλληλα προσπαθούσε να
αποτυπώσει αυτό που είχε στο μυαλό του στο χαρτί.
Σπούδασε πληροφορική στη διοίκηση και την οικονομία,
αλλά τελικά δεν τον κέρδισε ο τομέας αυτός.
Βέβαια, απέκτησε πολλές και σημαντικές γνώσεις σε θέματα
μάρκετινγκ και διαφήμισης. Ταυτόχρονα με τις σπουδές του,
άρχισε να σχεδιάζει και να ράβει ρούχα με τη βοήθεια της
μοδίστρας γιαγιάς του. Σήμερα στα 25 του, έχει δημιουργήσει
το brandname «Risko» και φτιάχνει ευφάνταστα, όμορφα και
άνετα ρούχα, που κινούνται σε casual baggy γραμμές με
μίνιμαλ ιδιαίτερες λεπτομέρειες.
Ο Πατρινός Χρήστος Μπαλαλάς γεμάτος όνειρα εισβάλλει
στο χώρο της μόδας, μας χαρίζει ένα υπέροχο editorial και
αποδεικνύει ότι ήρθε για να μείνει.
ΑΠΟ ΤΟΝ λΑμΠρΟ ΑρΑΠΑκΟ
φώΤΟΓρΑφιεσ: βΑσιλησ ΠΑΠΑϊώΑΝΝΟύ
ρΟύχΑ- StyLing: χρησΤΟσ μΠΑλΑλΑσ, riSko
μΑκιΓιΑζ- μΑλλιΑ: βιβη κΑρύΤιΝoύ
61
Σ
ε τι γραμμές κινείσαι; Επιλέγεις
«σκοτεινές καταστάσεις»;
Επιλεγώ καταστάσεις οι οποίες
μπορούν να μου αποφέρουν κάτι ουσιαστικό είτε αυτό έχει να κάνει με έμπνευση,
είτε με εμπειρίες, είτε με το οτιδήποτε
που θα μου ανοίξει το μυαλό και θα μου
δώσει την ώθηση για να πάω ένα βήμα
παραπέρα, γι’ αυτό και το αποτέλεσμα των
ρούχων μου είναι επηρεασμένο από διαφορετικά πράγματα, συνδεόμενα όμως σε
μια κοινή λογική.
Κατά κύριο λόγο κινούμαι σε πιο casual
baggy (φαρδιές) γραμμές με μίνιμαλ ιδιαίτερες λεπτομέρειες που δίνουν στα ρούχα
μια δυναμική, χωρίς να χρειάζεται αυτός
που θα το βάλει να κάνει υπερβολές και
έτσι θα αναδείξει το στυλ του.
Είσαι αυτοδίδακτος, εννοώ ότι δεν πήγες σε κάποια σχολή. Δεν είναι δύσκολο να σχεδιάζεις και να ράβεις ρούχα,
χωρίς να το έχεις σπουδάσει;
62
Είμαι αυτοδίδακτος στο μεγαλύτερο κομμάτι μου, παρ’ όλα αυτά έχω παρακολουθήσει σεμινάρια ραπτικής και θα συνεχίσω να παρακολουθώ, γιατί αφορούν
σε βασικές γνώσεις που πρέπει να έχει
κάποιος που ασχολείται με αυτό.
Πιστεύω πιο πολύ όμως στο όνειρο και
στο πάθος. Ο Jean Paul Gaultier και η
DVF (Dian Von Fürstenberg), που είναι
από τα σημαντικότερα ονόματα στον παγκόσμιο χώρο της μόδας, είναι αυτοδίδακτοι σχεδιαστές.
Πάντως, δεν μου είναι καθόλου δύσκολο ούτε να ράβω ούτε να σχεδιάζω, γιατί
πολύ απλά είναι κάτι που αγαπώ και με
γεμίζει.
Η γιαγιά σου είναι μοδίστρα και ξέρω
ότι σε βοηθάει λίγο. Τι λέει για τα ρούχα που σχεδιάζεις; Τα θεωρεί προκλητικά ας πούμε;
Η γιαγιά μου με βοηθά αρκετά, της αρέσει
που ασχολούμαι με τον κλάδο της και με
στηρίζει σε αυτό. Από δασκάλα έχει γίνει
πάλι μαθήτρια, αφού τέτοιου είδους ρούχα
πρώτη φορά τα «μεταχειρίζεται» και έτσι
δεν μαθαίνω μόνο εγώ από αυτήν, αλλά
και αυτή από έμενα.
Κατανοεί το γεγονός ότι οι εποχές είναι διαφορετικές και κατ’ επέκταση και
ο τρόπος που ντυνόμαστε, όποτε έχει
συμβιβαστεί. Δεν θεωρεί τα ρούχα μου
υπερβολικά και προκλητικά, ίσως λίγο
πιο φευγάτα.
Ποιο είναι το χρώμα και γενικότερα οι
τάσεις του φετινού χειμώνα;
Γήινες, σκούρες αποχρώσεις, μαύρο άσπρο και γεωμετρικά print είναι οι φετινές τάσεις του χειμώνα, αλλά έχει ανοίξει
τόσο πολύ το φάσμα και έτσι τα πάντα
πλέον είναι μόδα! Γι’ αυτό είναι καλό να
παρακολουθούμε τη μόδα, αλλά να την
ασπαζόμαστε μέχρι κάποιο βαθμό και να
την φέρνουμε πάντα στα μέτρα του προσωπικού μας στυλ. >
63
Ποια διάσημη Ελληνίδα και ποιο διάσημο Έλληνα θεωρείς «βασιλιά» και
«βασίλισσα του στυλ»; Ποια θα ήθελες
να ντύσεις;
Βασιλιά του στυλ θα έλεγα τον Γιώργο
Μαζωνάκη. Είναι από τους πιο καλοντυμένους και με πολύ ιδιαίτερη εικόνα
και άποψη. Από γυναίκες στην πιο ποπ
εκδοχή του στυλ θα έλεγα Τάμτα, αλλά
στην πιο κλασάτη σίγουρα την κυρία
Έλλη Στάη που είναι και μια γυναίκα που
θα ήθελα πολύ να ντύσω, γιατί θεωρώ
πως ό,τι και να της βάλεις θα το αποδώσει με ένα class. Σίγουρα θα ήταν και ένα
μεγάλο Risko για μένα, εάν την έντυνα.
Στο editorial που ετοίμασες για το TRIP
πώς θα το περιέγραφες; Τι φορούν τα
μοντέλα στο στόμα τους; Γιατί;
Θα το περιέγραφα κατά βάση
underground με chic και industrial
στοιχεία και αρκετό ερωτισμό τόσο στο
64
concept, όσο και στα ρούχα. Επέλεξα
να βάλω μάσκες με πρόκες στα μοντέλα,
παρουσιάζοντας έτσι μια έντονη κτητικότητα από τη μια πλευρά προς την άλλη,
αλλά υποδηλώνοντας τη δυσκολία της
έκφρασης και του «ωμού» συναισθήματος.
Βέβαια αυτή είναι η δική μου οπτική και
κάποιος άλλος μπορεί να το εκλάβει τελείως διαφορετικά. T
inFo
η ΟλΟκληρώμεΝη ΔΟύλειΑ ΤΟύ χρησΤΟύ μΠΑλΑλΑ: httpS://
www.Facebook.coM/riSko.cLotheS, εΝώ ΤΑ ΔιΑθεσιμΑ κΟμμΑΤιΑ κΑι Οι Τιμεσ σΤΟ http://inFo.ricardo.gr/riSkocLotheS.
Bleach!
«θαθέλαμεναείμαστετο
openingactστηνΑννούλαΦλωρινιώτη»
Ακούγοντας τα τραγούδια τους, στο μυαλό μου συνειρμικά
έρχονται οι κολλητοί μου και όλες οι πλάκες που κάναμε τότε που χωρίς λόγο χτυπάγαμε τα κουδούνια πολυκατοικιών
μεσημεριάτικα και τρέχαμε, αναστατώνοντας την πόλη.
Αυτό μάλλον είναι bleach!
σύΝεΝΤεύξη σΤΟΝ λΑμΠρΟ ΑρΑΠΑκΟ • φώΤΟΓρΑφιa: ΓιΑΝΝησ κύλΠΑσησ
66
66
Μ
“Μας χαλάει η έπαρση
του φασισμού και η
παρουσία του στην
πόλη μας, η έλλειψη
ουσιαστικής μουσικής
σκηνής (αλλά όχι
συγκροτημάτων,
πράγμα παράδοξο), ο
παραγκωνισμός της
διαφορετικοτητας...”
ια παρέα κολλητών με ταλέντο
και πείσμα που θέλουν ν’ αναστατώνουν. Μελωδικοί, ρυθμικοί,
ολόφρεσκοι… και Πατρινοί. Τους ακούς
και ανεβαίνεις, χαμογελάς, δυναμώνεις τον
εξαιρετικό ήχο τους, χορεύεις! Κυμαίνονται σε pop rock πλαίσιο, μπερδεύοντας
όμως και ένα σωρό άλλα αγαπημένα είδη
μουσικής όπως swing, country, funky. Κυκλοφόρησαν την πρώτη δουλειά τους με
τίτλο «To the last drop» και ετοιμάζονται για
τον πρώτο live στο εξωτερικό, συγκεκριμένα στο Sheffield στην Αγγλία! Για να τους
γνωρίσουμε…
Πώς προέκυψε να γίνετε συγκρότημα;
Η ιδέα ενός ολοκληρωμένου συγκροτήματος προϋπήρχε από το 2011, όταν δυο φίλοι αποφάσισαν να συγκατοικήσουν. Έτσι
ξεκίνησαν δειλά οι πρώτες μας μουσικές
αλληλεπιδράσεις και οι πρώτες απόπειρες
σύνθεσης.
Πείτε μου ένα μίνι βιογραφικό της μέχρι
τώρα πορεία σας. Τι έχετε κάνει ακριβώς;
Έχουμε προσπαθήσει να δώσουμε το παρών όσο περισσότερο μπορούμε στη μουσική σκηνή της πόλης με όσο το δυνατόν
περισσότερες live εμφανίσεις. Επίσης,
πέρυσι το καλοκαίρι ηχογραφήσαμε τον
πρώτο μας δίσκο, ο οποίος και κυκλοφορεί ανεξάρτητα σε ψηφιακή μορφή στο
internet και θα κυκλοφορήσει σε μορφή
βινυλίου μέσω της B-otherside records
στο επόμενο χρονικό διάστημα. Τέλος, κυκλοφορήσαμε το πρώτο μας videoclip στο
youtube με τίτλο “Victoria”.
Γεμάτο στάδιο, Αγγλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Βέλγιο κτλ. Ανοίγετε συναυλία,
ποιοι θα ήταν οι ιδανικοί χεντλάηνερς;
Είναι κάπως δύσκολο να απαντήσουμε σε
αυτή την ερώτηση, καθώς μεγαλώσαμε με
τους θρύλους της ροκ και πιστεύουμε πως
όλων η συμβολή στη μουσική είναι θεμελιώδης και δεν θα θέλαμε να μειώσουμε
κανέναν. Παρ’ όλα αυτά, το μόνο σίγουρο
είναι ότι θα θέλαμε να είμαστε το opening
act στην Αννούλα Φλωρινιώτη, η οποία, αν
και ζει στη σκιά του πατέρα της (ο οποίος
είναι και πολύ μεγάλη φίρμα και δεν πειράζει), κατάφερε να κάνει το όνειρο μιας
προσωπικής καριέρας πραγματικότητα. Αννούλα, έχεις την αγάπη μας και τη στήριξη
μας σε ό,τι και αν κάνεις.
Στην Αγγλία τι θα κάνετε; Πότε; Πώς προέκυψε; Η επόμενη κανονισμένη εμφάνιση
που έχουμε είναι στις 23 Νοεμβρίου στο
Sheffield στην Αγγλία. Προέκυψε μέσω
μιας αγγλικής booking εταιρείας που ειδικεύεται σε μπάντες του είδους.
Τι άλλαξε η κρίση στα όνειρα, στη στόχευση, στην πραγματικότητα της μπάντας;
Η κρίση σίγουρα επηρέασε τη μουσική
εξίσου με τα υπόλοιπα κομμάτια της κοινωνίας, καθιστώντας το βιοπορισμό του
μουσικού πρακτικά αδύνατο. Παρά τις
αντιξοότητες που αντιμετωπίζουμε ως συγκρότημα, αλλά και σε ατομικό επίπεδο,
φροντίζουμε τα όνειρα μας, οι στόχοι μας
και η δημιουργικότητά μας να μένουν
αναλλοίωτα από όλα τα σκατά που μας περιβάλλουν.
Τι σας χαλάει και τι σας φτιάχνει στην
Πάτρα; Τι μας χαλάει: η έπαρση του φασισμού και η παρουσία του στην πόλη μας,
η έλλειψη ουσιαστικής μουσικής σκηνής
(αλλά όχι συγκροτημάτων, πράγμα παράδοξο), ο παραγκωνισμός της διαφορετικότητας και η πλήρης αδιαφορία μπροστά
στην καταστροφή του ιστορικού κέντρου.
Τι μας φτιάχνει: η θάλασσα, η Γεροκωστοπούλου, η ζωντάνια της, η πολυπολιτισμικότητά της και οι τσαχπίνες Πατρινές.
Μπορεί το συγκρότημα να γίνει η κύρια
επαγγελματική σας δραστηριότητα; OXI!
Πώς μπορεί να ξεχωρίσει ένα συγκρότημα τη δεδομένη στιγμή που στην Ελλάδα υπάρχουν χιλιάδες; Θα θέλαμε και
εμείς πάρα πολύ να μάθουμε. Πιθανότατα
θα μπορούσαμε να απαντήσουμε στο μέλλον.
Πείτε μου ένα στίχο σας που γουστάρετε πολύ; Από το Οh Mary: «We love
the air inside our mind, seems like we’re
bleeding from the eyes».
Βικτώρια, Μαίρη, πόσες γυναίκες στα
τραγούδια σας; Τρεις και δεν θα επεκταθούμε άλλο.
Ποιους θα θέλατε να ευχαριστήσετε στις
παρακάτω γραμμές και γιατί; Καταρχάς,
θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε το κοινό
μας που μας στηρίζει, καθώς και τους
ανθρώπους που μας βοήθησαν και μας
στήριξαν με κάθε τρόπο, γιατί χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχαμε. Σε πιο προσωπικό
επίπεδο θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε
τον Σάκη Μπάστα για την υπομονή του
και την καταπληκτική δουλειά που έκανε
στην ηχογράφηση του δίσκου μας και της
οποίας το αποτέλεσμα είναι εμφανές. Τον
Χρήστο Σωτηρόπουλο, γιατί πίστεψε και
δεν ερεύνησε, το Cinema cafe γιατί απλώς
υπάρχει, τους Monostyle για τη στήριξή
τους, τον Δημήτρη (Rodrigo) Βαλσάμη για
την καταπληκτική δουλειά στο videoclip
μας, καθώς και τα προηγούμενα μέλη της
μπάντας, τον Γιώργο (Evoxos) Καρούνια,
τον Κωνσταντίνο (Baurice) Νικολάτο, τον
Γαβριήλη Μπιρλή και τον Ηλία (Nathaniel)
Νικολαΐδη για τη φιλία τους και τη συμβολή τους στη μουσική μας. T
ΠερισσΟΤερΑ ΓιΑ ΤΟύσ βLeach! www.bLeach2.bandcaMp.coM,
www.reverbnation.coM/thebLeachband,
Facebook: bLeach (band)
67
68
68
We caMe FROM WaTeRS
I’mlustingforlife
I’mlustingforlove*
Διάδοχοι της new wave/ post-punk σκηνής των 80’s,
από Πάτρα και Αθήνα, κατακτούν τις εγχώριες μουσικές
σκηνές, αλλά και του… Τόκιο, με πρόσφατη εμφάνισή τους
στο RockGodDam festival! «Έδεσαν» στη Φλώρινα το 2011,
όταν και κυκλοφόρησαν τα πρώτα τους demo με τίτλο
«famous quotes», ενώ το 2012 ήρθε το πρώτο full length με
τίτλο «unfamous quotes» με τη
γερμανική indiependent εταιρεία «afmusic».
Αυτό που γεννήθηκε μαζί τους ήρθε για να λάμψει!
ΑΠΟ ΤηΝ ιφιΓεΝειΑ ΑβρΑμΟΠΟύλΟύ
φώΤΟΓρΑφιΑ: ΑλεξΑΝΔρΟσ βΑρελιΔησ
W
e came to learn the art of
pain and love. Υπάρχει τρόπος, για να «μάθουμε» να
πονάμε και να αγαπάμε; Ο πόνος και η
αγάπη είναι δύο καθαρά βιολογικές αντιδράσεις και πρωτόγονα ένστικτα που αλληλοσυνδέονται κατά κάποιο τρόπο. Άρα
δεν μπορείς να τις «μάθεις», διότι είναι έμφυτες. Σε ερωτικό επίπεδο όλοι μας έχουμε αγαπήσει, επομένως όλοι μας έχουμε
πονέσει. Έτσι είναι κάτι που έρχεται φυσικά και αυτό που μαθαίνουμε στην ουσία
είναι να τα αποδεχόμαστε και τα δύο.
Τι θέλετε να θίξετε με τη μουσική και
τους στίχους σας; Οι στίχοι εστιάζουν
σε βιώματα και δεν θίγουν κάτι πολιτικό,
όσο κοινωνικό. Εξάλλου η επικαιρότητα
όσο και να μας αφορά, δεν μας επηρεάζει
μουσικά. Είναι κάτι ασταθές, ενώ εμείς
προσπαθούμε να αναφερθούμε σε κάτι
διαχρονικό και κοινό.
Η Φλώρινα παραμένει έδρα σας. Προφανώς, δεν σας περιορίζει! Μπορεί η
Φλώρινα να είναι αποκλεισμένη από τα
μεγάλα αστικά κέντρα, συνεπώς να μας
περιορίζει. Παρ’ όλα αυτά μας προσφέρει
δυνατά τοπία, που εκμεταλλευόμαστε δεόντως για εξώφυλλα και βίντεο. Έχει στέκια
ιδανικά, όπου κάνουμε όμορφα local live
gigs. Επίσης, λόγω μικρής έκτασης, μας
επιτρέπει να είμαστε κοντά ως μέλη και να
προβάρουμε και να συνθέτουμε πιο εύκολα απ’ ό,τι σε ένα μεγάλο αστικό κέντρο.
Σας ανακάλυψε η γερμανική
indiependent εταιρεία afmusic. Το συναίσθημα; Ανακουφιστικό, καθώς για
μήνες προσπαθούσαμε να προσεγγίσουμε
ελληνικές δισκογραφικές εταιρείες, οι
οποίες, όπως φάνηκε δεν ενδιαφέρονταν
για τον συγκεκριμένο ήχο. Η afmusic φάνηκε να μην έχει κολλήματα όσον αφορά
το πόσο dark, indie ή alternative είναι μία
μπάντα. Αποδείχθηκε να έχει αποδεσμευτεί από ταμπέλες που ενίοτε συμβάλλουν
αρνητικά στις λίστες των εισαχθέντων
σε δισκογραφικές. Είναι φανερό ότι οι
«alternative» μόδες που κατά καιρούς αλλάζουν περιορίζουν τη μουσική σκηνή
και τις μπάντες.
Πού έχετε παίξει έως τώρα; Αθήνα: Six
Dogs (ήταν το πρώτο μας live), Seven
Sins, Death Disco και Κύτταρο, όπου
ανοίξαμε τους O.Children. Κέρκυρα στο
Ionian Festival. Θεσσαλονίκη στα Μικρόπολις και 8ball και Φλώρινα στα Ληθηνόη
και Επί σκηνής.
Πού βλέπετε τους WCFW στο μέλλον;
Προς το παρόν τελειοποιούμε τον δεύτερο δίσκο μας και είμαστε και σε ανεύρεση
καινούριου label. Περισσότερα live στην
Ελλάδα και σίγουρα όσα περισσότερα
μπορούμε στο εξωτερικό. T
inFo
oι we caMe FroM waterS ειΝΑι Οι: Αλεξησ - vocaLS / LyricS, θΑΝΟσ - baSS, φώΤησ - guitar, βΑσιλησ - druM Machine/ padS &
noiSeS/ SynthS
www.wecaMeFroMwaterS.bandcaMp.coM,
www.Facebook.coM/pageS/we-caMe-FroMwaterS/214792558540016
*στίχοι από το κομμάτι τους “Yellow
Position”
ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ.
Ασπρόμαυρες εικόνες του ’29, με
ανθρώπους να πέφτουν από τους
ουρανοξύστες της Γουόλ Στριτ, επειδή
«χρεωκόπησαν». Κάπως έτσι, αλλά
έγχρωμα πια το 2013 γεμίζουν τα
τηλεοπτικά ανακοινωθέντα και τα
πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, με την
είδηση μιας ή δύο σε καθημερινή βάση
αυτοκτονιών σε διάφορες περιοχές
της χώρας μας. Όλοι εμείς παγωμένοι
παρακολουθούμε...
Από την ψυχόλόγό -ψυχόθερΑπευτριΑ ειρηνη ΚρΑνιΑ
70
Στη χώρα μαΣ πεθαίνεί
αυτοκτονώνταΣ εναΣ ανθρώποΣ
καθε 18 ώρεΣ, ενώ καθε 45
λεπτα εναΣ ανθρώποΣ προΣπαθεί
να βαλεί τελοΣ Στη ζώη του,
αυτοκτονώνταΣ.
ΈΛΛαδα:
απο κομπαρσοσ σΈ ροΛο πρωταΓωνιστη...
Περιπτώσεις ανθρώπων που αυτοκτονούσαν υπήρχαν πάντα. Ωστόσο στη χώρα
μας, μια χώρα με τα πιο χαμηλά ποσοστά
αυτοκτονίας, ακόμα και σήμερα, η αύξηση
του ρυθμού των αυτοκτονιών κατά τη
διάρκεια της τελευταίας πενταετίας είναι
γεγονός. Τεκμηριώνεται και από δημοσιευθέντα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής
Στατιστικής Αρχής: Συγκεκριμένα, το 2011
καταγράφηκαν 477 αυτοκτονίες, δηλαδή,
αύξηση των αυτοκτονιών της τάξης του
26,5%, σε σχέση με το 2010 (377) και
αύξηση της τάξης του 43%, σε σχέση με
το 2007 (328). Αυτή η αύξηση του 43%
κατατάσσει την Ελλάδα στην πρώτη θέση
παγκοσμίως σε ρυθμό ανόδου των ατόμων που οδηγούνται να βάζουν τέρμα
στη ζωή τους.
Με βάση λοιπόν υπολογισμούς που
προκύπτουν από επίσημες πηγές, στη
χώρα μας πεθαίνει αυτοκτονώντας ένας
άνθρωπος κάθε 18 ώρες, ενώ κάθε 45
λεπτά ένας άνθρωπος προσπαθεί να βάλει
τέλος στη ζωή του, αυτοκτονώντας. Και
να μην ξεχνάμε ότι η υποκαταγραφή των
αυτοκτονιών λόγω του στίγματος των οικογενειών των αυτοχείρων επηρεάζει τα
παραπάνω δεδομένα.
«φταιω Λοιπον ΈΓω...»
Ποιοι είναι όμως οι λόγοι για τους οποί-
ους κάποιοι άνθρωποι βλέπουν ως τη
μόνη διέξοδο στα προβλήματά τους τον
θάνατο;
Να ξεκαθαρίσουμε καταρχάς ότι η κατάθλιψη, που αποτελεί την κατεξοχήν ψυχική διαταραχή της κρίσης, συνδέεται και
«κρύβεται πίσω» από την αυτοκτονία στις
περισσότερες περιπτώσεις αυτοχειρίας.
Όπως επίσης καθοριστικό ρόλο παίζει η
αλληλεπίδραση του κοινωνικού πλαισίου
με έναν εαυτό που έχει τη δική του ιστορία, εμπειρίες και βιώματα, τη δική του
συγκρότηση και πιθανά ψυχοπαθολογία.
Μια συνάρτηση εσωτερικών και εξωτερικών διεργασιών οδηγούν το βαριά
καταθλιπτικό και απελπισμένο άτομο σε
μια αδιέξοδη κατάσταση που το παρελθόν
δεν γίνεται παρελθόν, μην επιτρέποντας
έτσι στο παρόν να υπάρξει και στο μέλλον να έρθει. Ο ορίζοντας της ζωής παύει
να υπάρχει, καμία προοπτική δεν αποκαλύπτεται, αφού εξανεμίζονται η επιθυμία
και η ελπίδα, τα κίνητρα δηλαδή για ζωή.
Τη θέση τους παίρνει τώρα η αγωνία
του θανάτου, κάνοντας το άτομο να μην
μπορεί να ελπίζει σε τίποτα. Αυτομομφή
και αναξιότητα κάνουν τον αυτόχειρα να
αρνείται το δώρο της ζωής, δηλώνοντας
εμπράκτως πια ότι η ζωή δεν του αξίζει.
Η παραδοχή όμως αυτή της ύστατης αποτυχίας σημαίνει σίγουρα διαταραχή της
κρίσης του ατόμου και συναισθηματική
σύγχυση.
Η διεθνής επιστημονική κοινότητα συμφωνεί ότι το ποσοστό των αυτοχείρων
που εμφανίζουν μια ψυχική διαταραχή
κυμαίνεται από 80% έως 90%. Παρ’ όλα
αυτά ο σημαντικός παράγοντας της ύπαρξης ψυχικής διαταραχής και η αντίστοιχη
ευαλωτότητα κάποιων ατόμων δεν αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για να
οδηγήσει κάποιον στην αυτοκτονία. Ψυχοπιεστικές και στρεσογόνες συνθήκες οι
οποίες «σκάνε» κυριολεκτικά ευάλωτους
κατά τα άλλα ανθρώπους υποβοηθούν
και «σπρώχνουν» σε επιλογές που σίγουρα δεν έχουν θετική έκβαση για κανέναν.
κριση: Ένοσ κακοΥ μΥρια Έπονται...
Η ανεργία, οι ευέλικτες σχέσεις εργασίας,
η αβεβαιότητα, η συλλογική κοινωνική
απελπισία, η διάλυση του κοινωνικού
κράτους, τα χρέη, οι κατασχέσεις, οι διαθεσιμότητες, τα χιλιάδες μαγαζιά που
βάζουν λουκέτο, η κατ’ επέκταση διάρρηξη των προσωπικών και οικογενειακών
σχέσεων, ο κοινωνικός αποκλεισμός και
η μοναξιά τροφοδοτούν άραγε τον πυροδοτητή των αυτοκτονιών στη χώρα μας; Η
συσσωρευμένη έρευνα και η γνώση τα τελευταία 90 περίπου χρόνια για τα παραπάνω απαντά με σαφήνεια για τις επιπτώσεις
του «οικονομικού κύκλου» στην ψυχική
υγεία, αλλά και την υγεία γενικότερα. Για
παράδειγμα, ξέρουμε ότι η κάθε αύξηση
της ανεργίας κατά 3% έχει ως συνέπεια >
71
η καθε αυξηΣη τηΣ ανεργίαΣ
κατα 3% εχεί ώΣ Συνεπεία μία
αυξηΣη 5%, κατα μεΣον ορο,
τών αυτοκτονίών καί 30% τών
θανατών απο αλκοολ.
μια αύξηση 5%, κατά μέσον όρο, των
αυτοκτονιών και 30% των θανάτων από
αλκοόλ.
Είναι αυτές λοιπόν οι συνθήκες οι οποίες
γιγαντώνουν τον ψυχικό πόνο, συρρικνώνουν ολοένα και περισσότερο τις
υπηρεσίες υγείας και ψυχικής υγείας,
στερώντας έτσι αναγκαίες υπηρεσίες στήριξης, φροντίδας και ανακούφισης για
ανθρώπους που οφείλουμε να υποστηρίξουμε σε επιλογές ζωής και όχι θανάτου.
Η οικονομική κρίση συναντάται με την
«κρίση ή την απώλεια ταυτότητας», μιας
ταυτότητας που συγκροτούσε ο κοινωνικός ρόλος του εργαζόμενου και η σχετική οικονομική επάρκεια. Τα άτομα που
βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα των
«μέτρων», των οποίων οι συνθήκες ζωής
πλήττονται περισσότερο, αισθάνονται πιο
θυμωμένα, αδικημένα, αποκλεισμένα από
τα πάντα. Βρίσκουν κάποιες φορές το
«καταφύγιό» τους στην ατομική λύση της
αυτοκτονίας. Συνηθισμένοι από ατομικές
λύσεις, αφού σπάνια κάποιοι μίλησαν,
άκουσαν, δίδαξαν, έζησαν το συλλογικό
και το «μαζί θα τα καταφέρουμε, μαζί μπορούμε περισσότερα».
τοί που οι ζωές τους πλασσάρονταν στις
χρυσές εποχές του ιλουστρασιόν και των
ταμπλόιντ ως πρότυπα για τη φαντασίωση
του κάθε Έλληνα. Αυτοί που έδιναν και
καλά υπόσταση στα «οικονομικά θαύματα». Και σ’ αυτούς η κρίση χτύπησε την
πόρτα, συστήνοντάς τους νέα δεδομένα,
κινητοποιώντας και σε κείνους τα δικά
τους σκοτεινά κομμάτια. Απώλεια του
νοήματος της δικής τους ζωής, αίσθημα
παγίδευσης και απομόνωσης σε νέες για
εκείνους συνθήκες, που δεν μπορούν πια
να λειτουργήσουν, όπως έκαναν μέχρι
τώρα. Έχοντας μάθει να λειτουργούν ως
πρότυπα ατομικότητας, βλέποντας πως
η μπογιά τους δεν περνά τώρα πια και
συνειδητοποιώντας πως ήρθε η ώρα να
συμμορφωθούν, εκπίπτοντας από τους
θρόνους τους, επιλέγουν να αντιδρούν με
μορφές που ενέχουν δόσεις βιαιότητας
κατά του εαυτού τους, όπως η αυτοκτονία.
Τη διαδρομή αυτής της παρόρμησης που
δημιουργεί η απελπισία επωνύμων -πάλαι ποτέ πετυχημένων- προτύπων είναι
αυτή που κρέμεται σήμερα στα μανταλάκια της κρίσης.
οι «σταρ» τησ κρισησ
Η αυτοκτονία ως είδηση σοκάρει, κινητοποιώντας αισθήματα λύπης, συμπόνιας,
πολλές φορές ακόμα και ενοχής. Πολλοί
θα εστιάσουν στην είδηση μιας αυτοκτονίας, θέλοντας να ενισχύσουν τη σκοτεινή
Ανάλογη κρίση ταυτότητας βέβαια αντιμετωπίζουν και αυτοί που μέχρι πριν
λίγα χρόνια βρίσκονταν στο προσκήνιο
της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Αυ72
αΥτοκτονια: πρωτο θΈμα
πλευρά και της δικής τους σκέψης και
αγωνίας. Πολλοί θα προσπαθήσουν να
ταυτιστούν με το προφίλ του αυτόχειρα.
Κι όλα αυτά μάλλον τα ΜΜΕ τα ξέρουν, κι
όμως προβάλλουν ως πρώτη είδηση -με
αδεξιότητα- τις πράξεις αυτές απελπισίας
ως πράξεις εναλλακτικής επιλογής διεξόδου από την κρίση. Ας υπενθυμίσουμε
λοιπόν για μια ακόμα φορά ότι τα αίτια
μιας αυτοκτονίας δεν είναι προφανή. Η
ψυχολογική αυτοψία που διενεργείται στο
προφίλ του αυτόχειρα, όσο ενδελεχής και
να είναι, σχεδόν ποτέ δεν μπορεί να αποτυπώσει με ακρίβεια τι τον έκανε να λάβει
τούτη εδώ την απόφαση αυτοτιμωρίας και
ατομικής λύσης.
οι ΛΥσΈισ:
σΥΛΛοΓικοτητα, αΛΛηΛΈΓΓΥη, ανθρωπια
Παραφράζοντας τα λόγια του γνωστού
Αμερικάνου William James, θα λέγαμε
πως «η καλύτερη χρήση της ζωής είναι να
την αφιερώσεις σε κάτι που θα διαρκέσει
περισσότερο απ’ αυτήν και πέρα από την
ατομικότητά της».
Κατά τη γνώμη μου λοιπόν -και ευτυχώς
κατά τη γνώμη και πολλών άλλων ακόμα- υπάρχει κάτι που σίγουρα μπορεί να
λειτουργήσει προληπτικά, μειώνοντας την
ευαλωτότητά μας σε αυτό το φαινόμενο.
Μια κοινωνία περισσότερο συλλογική και
στα καλά και στα άσχημα, μια κοινωνία με
επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες
η ελλαδα καταταΣΣεταί Στην
πρώτη θεΣη παγκοΣμίώΣ Σε
ρυθμο ανοδου τών ατομών που
οδηγουνταί να βαζουν τερμα
Στη ζώη τουΣ.
του, μια κοινωνία που δεν ξεδιαλέγει τα
«παιδιά» της, βάζοντας κάποια στο περιθώριο, μια κοινωνία αλληλεγγύης και
ανθρωπιάς. Μπορούμε να τα καταφέρουμε, το έχουμε ξανακάνει άλλωστε... Ίσως
αυτή η κοινωνία φαντάζει μακρινή, μα να
είστε σίγουροι πως είναι τόσο κοντά. Γιατί
το μόνο σίγουρο και ρεαλιστικό είναι το
αναγκαίο.
προΈιδοποιητικα σημαδια στη σΥμπΈριφορα
Ένοσ ανθρωποΥ ποΥ σκΈφτΈται να αΥτοκτονησΈι:
• Είναιπολύθλιμμένος,ανήσυχοςήβρίσκεταισε
πανικό.
• Κλείνεταιστονεαυτότου,απομονώνεται.
• Δυσκολεύεταιστιςσχέσειςτουμετηνοικογένεια
καιτουςφίλουςτου.
• Χάνειτοενδιαφέροντουγιαδραστηριότητεςπου
πριντονευχαριστούσαν.
• Πέφτειηαπόδοσήτουστηδουλειάήτοσχολείο.
• Αλλάζειησυμπεριφοράτου:γίνεταιαπαισιόδοξος,ευερέθιστος,απαθήςήεμφανίζειοποιαδήποτεξαφνικήαλλαγήστησυμπεριφορά.
• Μιλάγιατοθάνατοήγιατηναυτοκτονία.
• Αναζητάθανατηφόραμέσα(όπλα,χάπιακ.λπ.).
• Αλλάζουνοιδιατροφικέςτουσυνήθειες(έχει
αυξημένηόρεξηγιαφαγητόήαντίθεταέχειμειωμένηόρεξηκαιχάνειβάρος).
• Αλλάζουνοισυνήθειεςτουύπνουτου(έχειαϋπνίαήυπνηλία).
• Αισθάνεταιενοχή,ντροπή,αναξιότητα.
• Αισθάνεταιαπελπισμένος.
• Αισθάνεταιαβοήθητος.
• Αισθάνεταιπαγιδευμένος,ότιβρίσκεταισεαδιέξοδο.
• Έχειτηνξαφνικήεπιθυμίανατακτοποιήσειπροσωπικέςυποθέσεις(π.χ.συντάσσειτηδιαθήκη
του).
• Χαρίζειπροσωπικάτουαντικείμενα.
Κάποιοςπουσκέφτεταινααυτοκτονήσεισυνήθως
εμφανίζειέναήπερισσότερααπόαυτάτασημάδια
στησυμπεριφοράτου.Σεπερίπτωσηπουπαρατηρήσουμεαυτάτασημάδιαστησυμπεριφοράενός
δικούμαςανθρώπου,πρέπεινααπευθυνθούμετο
συντομότεροδυνατόσεκάποιονειδικό(ψυχολόγο
ήψυχίατρο).
Ωστόσο,αξίζεινααναφερθείότιτασημάδιααυτά
δενεμφανίζονταισεκάθεάνθρωποπουσκέφτεται
νακάνεικακόστονεαυτότου.Είναιπιθανόένας
άνθρωποςνασκέφτεταινααυτοκτονήσει,χωρίςνα
αλλάξειησυμπεριφοράτου.
ΠηΓη: 1018- κλιμΑκΑ ΓρΑμμη ΠΑρεμβΑσησ ΓιΑ ΤηΝ ΑύΤΟκΤΟΝιΑ.
Χρησιμοι σΥνδΈσμοι:
• ΓραμμήΠαρέμβασηςγιατηνΑυτοκτονίαμετο
νούμερο1018.
• klimaka.org.gr:Κλίμακα-ΦορέαςΑνάπτυξης
ΑνθρώπινουκαιΚοινωνικούΚεφαλαίου
• suicidehelp-klimaka.blogspot.com:Toblogτης
Κλίμακαςγιατηναυτοκτονία
• iasp.info:InternationalAssociationforSuicide
PreventionT
73
ιnTeRRail
Όταντοταξίδιείναιαυτό
πουμετράει
Ο Στέργιος Αλαμάνης (ster-yo.blogspot.gr)
φωτογραφίζει, γράφει και δίνει συμβουλές σε όλους αυτούς
που σκέφτονται να γνωρίσουν τον κόσμο,
διανύοντας άπειρα σιδηροδρομικά χιλιόμετρα!
74
Πάτρα, Ιταλία, Παρίσι,
Ισπανία και βλέπουμε.
Διαμονή, βλέπουμε,
φαγητό, βλέπουμε.
Το μόνο δεδομένο ήταν
η αναχώρηση και η
επιστροφή.
Π
άτρα, άνοιξη, λίγα χρόνια πριν. Η
ιδέα πέφτει στο τραπέζι, η παρέα
μεγάλη και ενθουσιασμένη. «Το
καλοκαίρι πάμε interRail!». Οι μήνες κυλούν και η ιδέα συνεχίζει να συζητιέται
όλο και πιο θερμά. Ο αρχικός ενθουσιασμός έρχεται να αντικατασταθεί από
ωριμότερη σκέψη και ορθολογιστικούς
υπολογισμούς. Ένας ένας οι υποψήφιοι
ταξιδιώτες δείχνουν να έχουν ενδοιασμούς. Στη μέση οικονομικά, γάμοι,
υποχρεώσεις. Τίποτα δεν είναι σίγουρο
ακόμα. Ήταν πλέον αρχή καλοκαιριού και
ως συνήθως το σούρουπο μετά το μπάνιο
στη θάλασσα μαζευόμασταν για σουβλάκια στη Τριών Ναυάρχων. Και ενώ κάπου
μεταξύ κρασιού και σουβλακίου βλέπω
την προσηλυτιστική μου προσπάθεια να
αποβαίνει άκαρπη, κάποια στιγμή γυρνάει
και μου λέει ο Βασίλης: «Θα πάμε». Έτσι
και έγινε. Μετά από σύντομη αναζήτηση
σχετικά με τα πακέτα του interRail και τις
διαδρομές, καταστρώσαμε το πολύ γενικό
μας πλάνο: Πάτρα, Ιταλία, Παρίσι, Ισπανία
και βλέπουμε. Διαμονή, βλέπουμε, φαγητό, βλέπουμε. Το μόνο δεδομένο ήταν η
αναχώρηση και η επιστροφή. Ήταν Παρασκευή και 13 Ιουλίου η μέρα που ξεκινούσαμε. Όχι και ο καλύτερος οιωνός για
ένα τόσο καλά προετοιμασμένο ταξίδι! Το
πλοίο σάλπαρε στις οκτώ το απόγευμα με
προορισμό την Ανκόνα. Δεκατρείς μέρες
κύλησαν, άλλες αργά και άλλες γρήγορα.
Άπειρα σιδηροδρομικά χιλιόμετρα, ατελείωτο περπάτημα σε κάθε στάση. Αναζητήσεις hostel, ιστορικών μνημείων, φαγητού.
Όλα με μια κάμερα στο χέρι και ένα
σακίδιο στην πλάτη, ενώ τα πρώτα φωτογραφικά βήματα συμπίπτουν με τα πρώτα
ταξιδιωτικά. Περάσαμε από αμφιβόλου
υγιεινής καταλύματα, από παγκάκια, από
δρόμους και στενάκια, συνομιλήσαμε με
κόσμο και κοσμάκη, φάγαμε «διεθνή κουζίνα», ήπιαμε πολλά λίτρα νερό και αυτό
που μένει μαζί με την εμπειρία είναι αυτές
οι φωτογραφίες. Φωτογραφίες οι οποίες
έγιναν -αισίως- η αρχή μιας συνέχειας
άλλων ταξιδιών.
μΈρικΈσ σΥμβοΥΛΈσ πριν ξΈκινησΈισ
• ΚαθώςηΕλλάδααπόπρόπερσιβρίσκεταισε
σιδηροδρομικήαπομόνωσηαπόταγειτονικά
κράτη,τοταξίδιξεκινάειπλέονυποχρεωτικά
μετοπλοίοαπότηνΠάτρα.Τοεισιτήριοκαλύπτεικαιμέροςτωνακτοπλοϊκών.
• Σημαντικόείναιναγνωρίζετεπωςσεκάθε
τρένοπουθαεπιβιβάζεστεενδέχεταιναχρειαστείσυμπληρωματικόαντίτιμο,συνήθως
μικρό,ανάλογαμετηνκατηγορίατηςαμαξοστοιχίας.
• Λεπτομερήςσχεδιασμόςδενχρειάζεται.
Αφήστεκάθεφοράτονπίνακααναχωρήσεων
τουσταθμούνασαςοδηγήσει.Οπουδήποτε
θαείναικαλά,γιατίθαείναιαυθεντικά.Εκμεταλλευτείτετιςβραδινέςδιαδρομές,γιανα
καλύψετεμεγάλεςαποστάσεις.>
75
• Ηδιαμονήστηνπροbooking.comεποχήήταν
περιπετειώδηςυπόθεση,πουμπορείνακατέληγεμέχρικαισεύπνοσεπαγκάκι.Σήμερα
είναιπαιχνιδάκι,μεμόνηπεριπέτειαπλέον
τηναναζήτησηπροσβάσιμουδικτύουwi-fi.
• Ηδιατροφήείναιευθέωςανάλογητου
budget.Στηνπρώτηθέσητωνεπιλογώνπου
κανείςδενμετάνιωσεπαραμένουντακατά
τόπουςσούπερμάρκετ.
• Όσοναφοράτονερό,ξεχάστετο«50λεπτάτο
μισόλιτρομπουκαλάκι»καιετοιμαστείτενα
ανακαλύψετενέες,πανάκριβες,πληνόμως
καινοτόμεςσυσκευασίεςμέχρικαι100ml!
• Επειδήτοναμένειςήναδιατρέφεσαισαν
τουρίσταςοπωσδήποτεδιαφέρειαπότονα
είσαιντόπιος,εκμεταλλευτείτετηδυνατότηταξενάγησηςήκαιφιλοξενίαςμέσωτου
couchsurfing.org.Τ
εΠισημη ισΤΟσελιΔΑ: www.interraiL.eu
76
ΟικαταλήψειςστηνΕλλάδα,τηνΕυρώπη
καιτονκόσμο
Ως μέσο πολιτικής και κοινωνικής διαμαρτυρίας, αλλά και ως μέρη
πολιτικών ζυμώσεων, οι καταλήψεις είναι απαραίτητες σε εποχές όπως αυτή
που ζούμε. Εποχές που η διαφορετικότητα και η πολυφωνία βρίσκονται στο
επίκεντρο μιας πολεμικής προσπάθειας φίμωσης, οι αυτοδιαχειριζόμενοι
χώροι αποτελούν οάσεις ελευθερίας.
ΑΠΟ ΤΟύσ ΔημηΤρη ΓκιΟύλΟ κΑι ΝικΟ βΑρθΟλΟμΑΤΟ
78
Ο
ι καταλήψεις δεν είναι ένα φαινόμενο που εμφανίστηκε τα
τελευταία χρόνια, αλλά περισσότερο μια ανάγκη. Ανάγκη για στέγη ή για
πολιτική έκφραση. Νησίδες μέσα στον
καπιταλισμό έχουν χαρακτηριστεί τα τελευταία χρόνια πολλές από αυτές και αυτός ο
χαρακτηρισμός δεν μπορεί παρά να είναι
διφορούμενος. Ας δούμε όμως τι γίνεται
σε διάφορες χώρες του κόσμου και στη
χώρα μας και μετά ας δούμε τι συμβαίνει
στην Πάτρα.
Υπάρχουν πέντε τύποι καταλήψεων σύμφωνα με τον Ολλανδό κοινωνιολόγο
Hans Pruijt:
1) με βάση την ανάγκη (άστεγοι),
2) ως εναλλακτική τακτική στέγασης, π.χ.
όταν κάποιοι δεν είναι έτοιμοι να περιμένουν μέχρι να έρθει η σειρά τους για να
βρουν σπίτι (εξωτερικό),
3) για επιχειρήσεις, π.χ. καταλήψεις κτηρίων, για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες μιας
κοινότητας (σύλλογοι, φθηνά μπαρ κ.λπ.),
4) για συντήρηση, π.χ. συντήρηση αρχαίων
κτηρίων που οι αρχές έχουν εγκαταλείψει,
5) πολιτικές, π.χ. καταλήψεις ως κέντρα
διαμαρτυρίας ή κοινωνικά κέντρα.
Η αναρχική Colin Ward έχει πει: «Η κατάληψη είναι η παλαιότερη μορφή διακατοχής στον κόσμο και όλοι καταγόμαστε
από καταληψίες. Αυτό ισχύει τόσο για τη
βασίλισσα [του Ηνωμένου Βασιλείου] με
τα 176.000 στρέμματά της, όπως και για το
54% των ιδιοκτητών στη Βρετανία που είναι ιδιοκατοικούντες. Όλοι είναι οι τελικοί
αποδέκτες της κλεμμένης γης -γιατί το να
θεωρήσουμε τον πλανήτη μας ως εμπόρευμα προσβάλλει κάθε δυνατή αρχή των
φυσικών δικαιωμάτων».
Εκτός από κατοικίες, ορισμένες καταλήψεις χρησιμοποιούνται ως κοινωνικά
κέντρα, ραδιοσταθμοί ή καφέ. Σε πολλές
ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχουν καταλήψεις
σπιτιών που χρησιμοποιούνται ως κατοικίες και επίσης μεγαλύτερες καταλήψεις,
όπου οι άνθρωποι επιδιώκουν κοινωνι-
κές και πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως
π.χ. ένα παλιό νοσοκομείο λεπρών έξω
από τη Βαρκελώνη που ονομάζεται Can
Masdeu και ένας πρώην στρατώνας που
ονομάζεται Metelkova στη Σλοβενία, ErnstKirchweger-Haus στην Αυστρία (έχει νομική υπόσταση) ή Blitz στη Νορβηγία (έχει
νομική υπόσταση).
Η περίπτωση της Δανίας είναι μια πολύ
ιδιαίτερη περίπτωση για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Εκεί τη δεκαετία του 1980 αναπτύχθηκε ένα κοινωνικό κίνημα, που στόχο
είχε την παροχή στέγασης και την εναλλακτική κουλτούρα. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας οι περισσότερες είχαν κλείσει μετά
από βάναυσες επιθέσεις της αστυνομίας.
Παρόλα αυτά, επιβιώνει ακόμα η κατάληψη
μιας ολόκληρης περιοχής, της Christiania,
μιας ανεξάρτητης κοινότητας περίπου 900
ατόμων που ιδρύθηκε το 1971 σε μια
εγκαταλελειμμένη στρατιωτική ζώνη. Διατηρείται μέχρι και σήμερα, παρότι έχει εν
μέρει αλλοτριωθεί εμπορικά. >
79
ΈΥρωπη
Οι καταλήψεις είναι σε γενικές γραμμές
ένα σημαντικό οικονομικό θέμα στη Γαλλία, ιδιαίτερα στο Παρίσι, μία από τις πιο
ακριβές πόλεις της Ευρώπης. Στη δεκαετία
του 1980, έχουμε το Art-Cloche που προωθεί την «καλλιτεχνική κατάληψη». Ακόμα
πιο δημοφιλείς έγιναν τη δεκαετία του
1990 και τη νέα χιλιετία, καθώς αποτέλεσαν εφαλτήριο για ένα νέο ρεύμα αντίστασης μέσα από την τέχνη.
Στη Γερμανία τη δεκαετία του 1970, οι
καταλήψεις στις δυτικές γερμανικές πόλεις οδήγησαν σε ένα κίνημα αστικής
αντικουλτούρας με δική του υποδομή
εφημερίδων, αυτοδιαχειριζόμενους συνεταιρισμούς και συλλογικότητες στέγασης,
φεμινιστικές ομάδες, και ούτω καθεξής,
το οποίο ήταν έτοιμο να παρέμβει στην
τοπική και ευρύτερη «πολιτική». Το κίνημα
Autonomen προστάτευε τις καταλήψεις
ενάντια στην έξωση και συμμετείχε με ριζική άμεση δράση.
80
Παρόλο που δεν είναι νόμιμες, καταλήψεις υπάρχουν σε πολλές μεγάλες πόλεις. Παραδείγματα είναι η κατάληψη Au
στη Φρανκφούρτη, η Hafenstraße και η
Rote Flora στο Αμβούργο, ενώ στο Βερολίνο η τελευταία ανοιχτή κατάληψη, η
Brunnenstraße183, εκκενώθηκε το Νοέμβριο του 2009.
Η Ισλανδία, από την άλλη πλευρά, δεν
έχει μακρά παράδοση στις καταλήψεις,
αλλά κι εκεί οι άστεγοι καταλαμβάνουν
εγκαταλελειμμένα σπίτια για τους ίδιους
λόγους, όπως και σε άλλες χώρες. Ο αριθμός των αστέγων στην Ισλανδία δεν είναι
υψηλός, γι’ αυτό και δεν έχει λάβει μεγάλη προσοχή το θέμα των καταλήψεων,
αφού δεν υπάρχουν και φτωχογειτονιές.
Η πρώτη πολιτική κατάληψη έγινε στο
Vatnsstigur 4 στο Ρέικιαβικ στις 9 Απριλίου 2009, έξι μήνες μετά από μια πλήρη
οικονομική κατάρρευση του τραπεζικού
συστήματος.
Στην Ιταλία οι καταλήψεις δεν είναι θε-
σμοθετημένες νομικά, αλλά υπάρχουν
πολλές καταλήψεις που χρησιμοποιούνται
ως κοινωνικά κέντρα. Επίσης υπάρχουν
καταλήψεις Oi!, Ska, punk hardcore και
ροκ συγκροτημάτων, αλλά και πολλές
ακροδεξιές καταλήψεις έχουν επίσης προκύψει, η πιο γνωστή είναι η φασιστική
Casa Pound, με 5.000 μέλη και πολλά κέντρα σε όλη την Ιταλία.
Στην Ολλανδία την 1η Ιουνίου 2010
η απαγόρευση των καταλήψεων έγινε
αποδεκτή από αμφότερα τα σώματα του
Κοινοβουλίου. Οι καταλήψεις στην Ολλανδία άρχισαν να διώκονται. Υπάρχουν
ακόμα πολλές καταλήψεις κατοικιών σε
πόλεις της Ολλανδίας. Υπάρχουν, επίσης,
κάποιες καταλήψεις στην ύπαιθρο, όπως
ένα κατειλημμένο χωριό που ονομάζεται
Ruigoord κοντά στο Άμστερνταμ και το
Fort Pannerden κοντά στο Nijmegen.
Η παλαιότερη κατάληψη στην Πολωνία
είναι η Rozbrat, η οποία δημιουργήθηκε
το 1994 στο Πόζναν. Αρχικά, η μορφή της
κατάληψης Rozbrat ήταν ως ελευθεριακή
κοινότητα. Το 1997 η Αναρχική Ομοσπονδία ξεκίνησε τη δραστηριότητά της
στο Rozbrat και έπαιξε πολύ σημαντικό
ρόλο στη διαμόρφωση της κατάληψης,
τόσο σε ιδεολογικό επίπεδο, αλλά και σε
υλικό.
Στην Ισπανία οι καταλήψεις okupas
σχετίζονται με το αναρχικό κίνημα του
autogestion και δημιουργούν κοινωνικά
κέντρα, τα οποία εκτελούν διάφορες δραστηριότητες σε επίπεδο βάσης. Η κίνηση
okupa αντιπροσωπεύει μια άκρως πολιτικοποιημένη μορφή των καταλήψεων, σε
τέτοιο βαθμό, ώστε οι συμμετέχοντες συχνά ισχυρίζονται ότι ζουν σε καταλήψεις
ως μια μορφή πολιτικής διαμαρτυρίας.
Το κίνημα εμπλέκεται σε διάφορους
άλλους κοινωνικούς αγώνες, συμπεριλαμβανομένης της εναλλακτικής κίνησης
για την παγκοσμιοποίηση. Από το 2007
υπάρχουν περίπου 200 κατειλημμένα σπίτια στη Βαρκελώνη. Τουλάχιστον 45 από
αυτά χρησιμοποιούνται ως κοινωνικά και
πολιτιστικά κέντρα, τα λεγόμενα «ανοικτά
σπίτια».
Στην Αγγλία οι καταλήψεις έχουν μια μακρά ιστορική παράδοση. Το BBC αναφέρει ότι η κατάληψη ήταν ένα μεγάλο ζήτημα στην εξέγερση των Χωρικών του 1381,
καθώς και για τους Diggers του 17ου αιώνα που ήταν χωρικοί που καλλιεργούσαν
άχρηστη και κοινή γη, υποστηρίζοντας ότι
ήταν νόμιμη υποχρέωσή τους και ότι η
κατάληψη ήταν μια ανάγκη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου και υπήρχαν πολλοί άστεγοι. Το BBC ανέφερε επίσης ότι το 2011 η βρετανική κυβέρνηση
δήλωσε ότι υπήρχαν 20.000 καταληψίες
στο Ηνωμένο Βασίλειο και 650.000 κενές ιδιοκτησίες. Από την 1η Σεπτεμβρίου
2012, σύμφωνα με το άρθρο 144, οι καταλήψεις σε μια ιδιοκτησία έχουν οριστεί εκ
νέου από την κυβέρνηση, ως ποινικό αδίκημα. Η κατάληψη Κεμπέλ στο Μπρίστολ
είναι η πιο γνωστή στην Αγγλία.
ηνωμΈνΈσ ποΛιτΈιΈσ
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι νόμοι για τις
καταλήψεις διαφέρουν από πολιτεία σε
πολιτεία και από πόλη σε πόλη και είναι
σπάνια ανεκτές, ιδιαίτερα στις μεγαλουπόλεις. Οι καταληψίες μπορεί να είναι νέοι
με χαμηλό εισόδημα ή άστεγοι, μέλη συμμοριών του δρόμου ή καλλιτέχνες. Πρόσφατα έχει αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων που κάνουν καταλήψεις σε κατασχεμένα σπίτια. Υπάρχουν επίσης αναφορές
σε ανθρώπους που έκαναν κατάληψη σε
δικά τους σπίτια που έχουν κατασχεθεί.
ΈΛΛαδα
Στην Ελλάδα οι περισσότερες καταλήψεις
διοργανώνονται από αναρχικούς, η παλαιότερη από τις οποίες είναι η κατάληψη της
Βίλας Αμαλίας και Λέλας Καραγιάννη που
ξεκίνησαν τα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Επιπλέον άλλες καταλήψεις στην Αθήνα
(μέχρι τα τέλη του 2012, όταν ξεκίνησαν >
81
οι επιδρομές της αστυνομίας) είναι της
Πατησίων και Σκαραμαγκά, της Ζαΐμη, η
κατάληψη Άνω Κάτω, του ΠΙΚΠΑ και η
Στρούγκα. Ένα παράδειγμα μιας πιο σύγχρονης κατάληψης είναι η κατάληψη του
κτήματος Πραποπούλου στο Χαλάνδρι, η
οποία είναι γνωστή διεθνώς.
Υπάρχουν επτά αναρχικές καταλήψεις κτηρίων στη Θεσσαλονίκη, κυρίως αυτή της
Φάμπρικα Υφανέτ, μιας έκτασης 19.000 τ.μ.
που περιλαμβάνει το άνω των 100 ετών
εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας. Άλλες
καταλήψεις είναι η Terra Incognita, η Δέλτα,
Σχολείο, το Παπουτσάδικο και άλλες. Πολλές καταλήψεις αναρχικών στην Ελλάδα
έχουν ένα εγκαταλελειμμένο κήπο, όπου
συχνά οι καταληψίες φροντίζουν και καλλιεργούν, παράγοντας οργανικά λαχανικά.
Από τον Δεκέμβριο του 2012, η ελληνική
αστυνομία ξεκίνησε εκτεταμένες επιδρομές
σε μια σειρά από καταλήψεις που οδήγησαν σε συλλήψεις και επιβολή κατηγοριών σε όλους τους καταληψίες (κυρίως
82
αναρχικούς). Αξιοσημείωτες καταλήψεις,
όπως η «Βίλα Αμαλίας» και η «Πατησίων &
Σκαραμαγκά» εκκενώθηκαν. Οι ελληνικές
αρχές έχουν δηλώσει ότι θα συνεχίσουν
τις εισβολές μέχρι να εκκενωθούν όλες οι
καταλήψεις.
παραρτημα
Ο χώρος του Παραρτήματος (παλιό παράρτημα του Πανεπιστημίου Πατρών) είναι
ιστορικά φορτισμένος με έντονους κοινωνικούς αγώνες. Χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο αγώνα για πρώτη φορά το 1973, όταν
καταλήφθηκε από φοιτητές, αριστερούς,
αναρχικούς και άλλα κομμάτια της κοινωνίας εν μέσω της εξέγερσης του Νοέμβρη
ενάντια στη χούντα. Αποτέλεσε προπύργιο
δυναμικών κινητοποιήσεων, διαδηλώσεων,
συγκρούσεων ενάντια στους τότε εγχώριους φασίστες, ενώ έχει καταγραφεί στη
συνείδηση της τοπικής κοινωνίας ως το
κύριο κέντρο αντιδικτατορικής δράσης.
Στη δεκαετία του ’80 το παράρτημα παρέ-
μεινε ζωντανό και υπήρξε επίκεντρο ποικίλων και πολυμορφικών κοινωνικών αντιστάσεων. Αναφορικά και μόνο, ο χώρος
αυτός καταλήφθηκε και χρησιμοποιήθηκε
ως ορμητήριο στα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία του Καλτεζά και
συσπείρωσε μεγάλα κομμάτια του φοιτητικού και εργατικού κινήματος ενάντια στο
κλείσιμο των εργοστασίων, όπως αυτά του
Λαδόπουλου και της Πειραϊκής Πατραϊκής.
Στα χρόνια που ακολουθούν το παράρτημα
παύει να ανήκει στο Πανεπιστήμιο Πατρών
και παραχωρείται στη νομαρχία που με τη
σειρά της το παραδίδει στον ΟΣΚ, αφού
συστεγάζεται με σχολικό συγκρότημα.
Εφόσον φεύγει λοιπόν από τη δικαιοδοσία
του Πανεπιστημίου, το άσυλο νομότυπα
παύει να ισχύει.
Το 1992 μεγάλο μέρος του Παραρτήματος
καταστρέφεται από πυρκαγιά που ξεσπάει
κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες.
Ο χώρος καταλαμβάνεται επετειακά κάθε
χρόνο από φοιτητικούς συλλόγους, αριστε-
...οι καταλήψεις όχι μόνο
βρίσκονται στην κουλτούρα
μας, αλλά πολλές φορές
κρίνονται και απαραίτητες,
για να καλύψουν ανάγκες
στέγασης και ανθρώπινης
έκφρασης...
ρές οργανώσεις, αναρχικούς και αντιεξουσιαστές για τον τριήμερο εορτασμό της 17
Νοέμβρη.
Τη δεκαετία του ’90 το Παράρτημα θα συνεχίσει να αποτελεί στέγη πολιτικών ζυμώσεων και θα συνδεθεί άμεσα με σημαντικά
γεγονότα, όπως οι απαντήσεις μετά τη δολοφονία του καθηγητή Ν. Τεμπονέρα.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και μετά
από προσπάθειες του δήμου για μετατροπή
του Παραρτήματος σε αποστειρωμένο συνεδριακό πολυχώρο εκδηλώσεων, ανακαταλαμβάνεται και χρησιμοποιείται από πολλές και διαφορετικές ομάδες. Οι ομάδες
αυτές το λειτουργούν ως χώρο συνελεύσεων και καφενείο, αλλά και ως συναυλιακό
χώρο και χώρο προβολών. Υπήρξε κέντρο
της εξέγερσης του 2008, που ακολούθησε
τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου.
μαραΓκοποΥΛΈιο, πρωην πικπα
Το Μαραγκοπούλειο ανήκει στο υπουργείο Υγείας. Το κτήριο ήταν παρατημένο
και σε πολύ κακή κατάσταση. Καταλήφθηκε
τον Οκτώβρη του 2010, για να στεγάσει τη
συλλογικότητα «Πέρασμα». Ανακαινίστηκε
και επισκευάστηκε πλήρως την τελευταία
τριετία. Είχε εκκενωθεί και ανακαταληφθεί
τουλάχιστον άλλες 2 φορές.
τραπούν σε ανοικτούς χώρους ελεύθερης
έκφρασης, διατήρησης της συλλογικής
μνήμης, καλλιτεχνικής δημιουργίας και
πολιτικής ζύμωσης. T
Βλέπουμε λοιπόν τόσο από τα παραδείγματα των καταλήψεων στην Ευρώπη, αλλά και
στον υπόλοιπο κόσμο πως οι καταλήψεις
όχι μόνο βρίσκονται στην κουλτούρα μας,
αλλά πολλές φορές κρίνονται και απαραίτητες, για να καλύψουν ανάγκες στέγασης
και ανθρώπινης έκφρασης.
Οι 2 καταλήψεις της πόλης μας (και άλλη
μια σε ένα κατειλημμένο κτήριο του ΤΕΙ)
εκκενώθηκαν από την αστυνομία τον Αύγουστο που μας πέρασε. Είτε είχαν στραβά
είτε όχι, κουβαλάνε μια αρκετά μεγάλη
ιστορία (ιδιαίτερα το Παράρτημα) και είτε
ανακαταληφθούν είτε χρησιμοποιηθούν
από το (με μεγάλα οικονομικά προβλήματα) Δήμο Πατρέων, θα πρέπει να μετα83
πΑρΑμυΘί
84
ΑΠΟ ΤΟΝ ΝικΟ βΑρθΟλΟμΑΤΟ • εικΟΝΟΓρΑφηση: ιφιΓεΝειΑ ΑβρΑμΟΠΟύλΟύ
Κάθαρση
Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα
η βροχή άρχισε να
αναπηδά στη βεράντα. Το
χώμα άρχισε να μυρίζει
έντονα. Σηκώθηκε και
πήγε στην πόρτα της
βεράντας. Μελαγχόλησε. Οι
βροντές διαδέχονταν τους
κεραυνούς σε ένα χορό
εντυπώσεων. Το κουδούνι
της πόρτας χτύπησε.
Ο
κέρσορας στη λευκή σελίδα
τον παρακαλούσε να πατήσει
ένα γράμμα. Για να προχωρήσει μπροστά. Να μην είναι πια στάσιμος.
Μέρες τώρα έψαχνε τίτλο για τη νέα του
νουβέλα. Το πρώτο φως άρχισε να γεμίζει τον ουρανό. Ο Φάνης είχε σηκωθεί
από νωρίς. Έφτιαξε καφέ. Αγκάλιασε το
lap top και βγήκε στη βεράντα. Έκανε
ψύχρα. Μπήκε μέσα και άρχισε να ψάχνει στην ντουλάπα. Πήρε το παιδικό
του κασκόλ και το τύλιξε στο λαιμό του.
Από μικρό παιδί είχε αυτή τη συνήθεια.
Όταν το φθινόπωρο δήλωνε την παρουσία του στο δέρμα του, το κασκόλ τύλιγε
τον λαιμό του. Και τον ζέσταινε. Ίσως να
ήταν ψευδαίσθηση, ίσως και όχι. Ίσως να
του πρόσφερε την αληθινή ζεστασιά που
έχασε κάπου στην εφηβεία του. Ο ήλιος
είχε ανατείλει πια. Τον ένιωθε πάνω στο
πρόσωπό του. Με κλειστά τα μάτια του,
χάθηκε σε αναμνήσεις από το καλοκαίρι
που μόλις είχε τελειώσει. Και που κουβαλούσε ακόμα μαζί του. Μέσα Οκτωβρίου
και οι βαλίτσες ήταν ακόμα γεμάτες. Τον
είχε καταλάβει άρνηση. Μια άρνηση που
τον οδήγησε στα μαγαζιά. Καινούρια
ρούχα. Πεταμένα λεφτά. Αλλά οι βαλίτσες
γεμάτες. Πήγε στη βιβλιοθήκη. Πήρε ένα
βιβλίο και, φυσώντας, έδιωξε τη σκόνη
από τις σελίδες του. Έκατσε στην μπρεζέρα και άρχισε να καταβροχθίζει τις λέξεις.
Οι ώρες έφυγαν. Πήραν μαζί τους και το
φως. Μια βροντή ακούστηκε και ένας δυνατός αέρας άρχισε να γεμίζει το δωμάτιο
με κίτρινα φύλλα. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, η βροχή, άρχισε να αναπηδά
στη βεράντα. Το χώμα άρχισε να μυρίζει
έντονα. Σηκώθηκε και πήγε στην πόρτα
της βεράντας. Μελαγχόλησε. Οι βροντές
διαδέχονταν τους κεραυνούς σε ένα χορό
εντυπώσεων. Το κουδούνι της πόρτας
χτύπησε. Δεν ήθελε να την ανοίξει. Κοντο-
στάθηκε για λίγο. Μάζεψε όσο θάρρος τού
είχε απομείνει και κατέβασε το χερούλι. Η
πόρτα άνοιξε. Όλο του το καλοκαίρι ήταν
εκεί. Έξω από την πόρτα του και περίμενε
να μπει μέσα. Στο σπίτι. Και στη ζωή του.
Για δέκα λεπτά δεν μιλούσαν. Κοιτάζονταν.
– Δεν τις άδειασες τις βαλίτσες σου ακόμα.
Τι σε εμποδίζει;
Ο Φάνης δεν απάντησε. Σηκώθηκε και
έβαλε ένα ποτό. Έκατσε στο πάτωμα. Ήπιε
δύο γουλιές. Και μετά άλλες δύο.
– Θέλω να φύγεις. Όσο πιο μακριά γίνεται.
– Τι φοβάσαι;
– Τους ανθρώπους.
– Θα φύγω. Σήμερα το βράδυ πετάω για
Βερολίνο. Ήρθα να σου ζητήσω να έρθεις
μαζί μου. Σκέψου το. Σκέψου εσένα. Μια
τελευταία χάρη. Σήκω από το πάτωμα. Δεν
είναι εκεί η θέση σου.
Σηκώθηκε και κατευθύνθηκε προς την
πόρτα. Έβγαλε ένα εισιτήριο για την πρωινή πτήση και το άφησε πάνω στο γραφείο.
Άνοιξε την πόρτα. Γύρισε. Ένα φιλί στα
μαλλιά. Η πόρτα έκλεισε. Ο Φάνης σηκώθηκε και έβαλε ένα δεύτερο ποτό. Το
πήρε και βγήκε στη βροχή. Έκατσε εκεί
μέχρι που νύχτωσε. Ένιωσε τη βροχή να
αφαιρεί τα φαντάσματα, τους φόβους, τις
τύψεις, τις ενοχές. Ένιωσε ελεύθερος. Καθαρός. Σηκώθηκε και έτρεξε στο κινητό
του. Ένα μήνυμα. «Και εγώ σε αγαπάω Δημήτρη. Να με περιμένεις». Οι βαλίτσες ήταν
έτοιμες. Πριν φύγει, πήγε στο lap top. Μία
λέξη. Ένας τίτλος. Κάθαρση. T
85
5ποιητέςγύρωστα30μπορούν
καιπαράγουνσυναισθήματαστα
χρόνιατηςχολέρας
Ποιητές. Αυτοί οι παράξενοι τύποι που παίρνουν τις λεξούλες, τις
ανακατεύουν, συμπυκνώνουν νοήματα σε λίγες (ή και περισσότερες) γραμμές
και φτιάχνουν κάτι που σου μένει ανεξίτηλα καρφωμένο στο μυαλό, κάνοντας
την καρδιά σου να επιταχύνει σαν ντοπαρισμένος σπρίντερ κάθε φορά
που έρχεσαι σε επαφή μαζί του. Σε άλλες εποχές θα μπορούσαν να είναι
σταυροφόροι μιας διαφορετικής ουσίας, βάρδοι και φιλόσοφοι, αλλά είναι
εδώ όλοι τους γύρω στα 30, όλοι τους στην Ευρώπη της κρίσης, κουβαλώντας
μέσα τους τόπους, ανθρώπους και ιστορίες.
Παράξενα πουλιά αυτοί οι ποιητές, τη μια μοιάζουν μονόχρωμα σαν
κοράκια, την άλλη πλουμιστά σαν να ήρθαν από τη Μαρτινίκα. Ερωτεύονται,
πειραματίζονται και επιστρέφουν πάντα για να μας φωνάξουν κατάμουτρα
πως, ναι, στο τέλος θα νικήσουμε. Χμ…, εκτός φυσικά κι αν χάσουμε. Αλλά,
όπως και να έχει, αυτό θα το κάνουμε με στυλ. Και αφού καταλαγιάσει ο
κουρνιαχτός, θα μαζέψουν τις λέξεις, θα τις βάλουν στη σειρά και θα μας πάνε
σε καινούρια ταξίδια, σε καινούριες πληγές. Προσοχή, ζουν ανάμεσά μας.
aΠΟ ΤΟΝ ΔημηΤρη ΓκιΟύλΟ
φώΤΟΓρΑφιεσ: ΓιΑΝΝησ κύλΠΑσησ κΑι ΠρΟσώΠικΟ ΑρχειΟ ΠΟιηΤώΝ
Η ποίηση είναι σκέψεις
που αναπνέουν
και λέξεις που καίνε.
edgaR allan POe
86
ΔημηΤρησ ΑθηΝΑκησ
«Ποτέ δεν γράφω, όταν
είμαι ερωτευμένος. Προτιμώ
να είμαι ερωτευμένος.»
Ο Δημήτρης Αθηνάκης (Δράμα, 1981)
σπούδασε κοινωνική θεολογία στην Αθήνα,
φιλοσοφία στη Θεσσαλονίκη και φιλοσοφία της επιστήμης στο Άμστερνταμ. Μεταφράζει, επιμελείται και γράφει (για) βιβλία,
μένοντας επίμονα και ανυποχώρητα στο
κέντρο της Αθήνας. Ποιήματά του έχουν εμφανιστεί σε διάφορες ξένες γλώσσες, αλλά
εξακολουθούν να εξαφανίζονται στη δική
του. Έχει εκδώσει τις συλλογές «Χωρίσεμεις»
(Κοινωνία των (δε)κάτων, 2009) και «Δωμάτιο μικρών διακοπών: ένα ποίημα μικρού
μήκους και άλλα πλάνα» (Κέδρος, 2012). Ζει
με την ελπίδα να σταματήσει να ελπίζει.
Γιατί δεν διαβάζουμε ποίηση;
Ο Γκόρπας είχε γράψει: «Οι μισοί Έλληνες
γράφουν ποίηση και οι άλλοι μισοί δεν
διαβάζουν τίποτα». Μπορεί να είναι αυτός
ο λόγος, δεν ξέρω. Σκέφτομαι όμως και το
άλλο: Μπορεί να μη διαβάζουμε ποίηση
γιατί φταίει και η ίδια, μπορεί να μη μας
καλύπτει. Ας μην τα ρίχνουμε όλα στους
άλλους.
Σε ποια γενιά ανήκεις;
Σ’ εκείνη που θα προσπαθήσει περισσότερο απ’ οποιαδήποτε άλλη. Ο αισιόδοξος
εαυτός μου λέει ότι θα τα καταφέρει καλύτερα απ’ όλες τις άλλες. Ο απαισιόδοξος
λέει το ίδιο. Το φοβάμαι αυτό το «καλύτερα».
Δεν ξέρω τι σημαίνει πια «καλά» σ’ αυτήν τη
χώρα.
ΣΚΗΝΟθΕΣΙΑ
Μελέξειςμόνοςγονατίζω
―μιαθάλασσαλέξειςγύρωμου―
ταμάτιαμουταχάνω
μέρεςοχτώ·
έξιτηςδημιουργίας,μιατηςξεκούρασης,
καιμιατηςδυστυχίας.
Ηανάσαμόνητηςμιλά
τηνκόβω―συνεχίζει
τηντιθασεύω―μεπροσβάλλει
τηνκαταπνίγω―γίνεταιαπαραίτητη.
Κιέναςολοκαίνουργιοςκαιρόςταμάτιαμουμούεπιστρέφει
ταβάζειμεστοργήσταγόνατάμουπάνω
τοχώμαπιοκοντάναβλέπω
ναμεζητώ,νασεζητώ
τοσώμασουστοσώμαμουνακαταδίδω.
Ο έρωτας ή το τέλος του είναι ιδανικότερος συμπαραστάτης για το γράψιμο;
Ο καλύτερος συμπαραστάτης για το γράψιμο
είναι το τσιγάρο, καταρχήν. Αν πρέπει όμως
να επιλέξω κάτι από το δίλημμα της ερώτησης, επιλέγω "στρατηγικά και ωφελιμιστικά"
το τέλος του. Ποτέ δεν γράφω, όταν είμαι
ερωτευμένος. Προτιμώ να είμαι ερωτευμένος.
Παραφράζοντας λίγο τους αγαπημένους
σου Κόρε Ύδρο, ακριβή ποίηση για τις
μάζες ή φτηνή για την ελίτ;
Ακριβή για όλους, γιατί ελίτ δεν ξέρω τι σημαίνει και με τις μάζες δεν τα πάω καθόλου
καλά. Οπότε, πάμε πάλι: ακριβή για όλους.
Για να πέσουμε μέσα.
Ποιο είναι το αγαπημένο σου αντικείμενο;
Το κινητό μου. Ξέρω, είναι εξόχως αντιποιητικό, αλλά αυτό είναι. Μ’ έχει απαλλάξει απ’
όσα προβλήματα μου έχει το ίδιο δημιουργήσει. Ποιος ή τι άλλο έχει καταφέρει κάτι
τέτοιο;
87
σΤερΓιΑ κΑββΑλΟύ
«Η ποίηση θα σε διαλέξει, κι αν
έχεις καλά αντανακλαστικά και περιέργειες
μεγάλες, θα την ακολουθήσεις.»
Η Στέργια Κάββαλου γεννήθηκε, δεν γεννήθηκε τον Μάρτη
του 1982. Από τις εκδόσεις Τετράγωνο κυκλοφορούν τα διηγήματά της «Αλτσχάιμερ trance» και το αφήγημα «Αρνητικό 13».
Τα παραμύθια της «Η κόκκινη πινέζα» και «Το μπλε τριαντάφυλλο» διάλεξαν έναν πιο kid friendly εκδότη. Το τελειωτικό
χτύπημα ήρθε το καλοκαίρι του 2013 με την ποίησή της «πλαστική άνοιξη» των εκδόσεων Εκάτη.
Γιατί να μη διαλέξει κάποιος την ποίηση ως εκφραστικό
μέσο;
Γιατί με ξεκινάς με άρνηση; Να τη διαλέξει και να την παραδιαλέξει, εάν έχει τη συμπύκνωση στο τσεπάκι του. Αλλά επειδή
δεν πιστεύω στην ελεύθερη βούληση, δεν θα την διαλέξεις
εσύ. Αυτή θα σε διαλέξει, κι αν έχεις καλά αντανακλαστικά και
περιέργειες μεγάλες, θα την ακολουθήσεις.
Έχεις περάσει απ’ όλα τα είδη γραψίματος. Ποιο είναι περισσότερο εσύ;
«Εγώ κι εσύ, εσύ κι εγώ, μόνοι πάνω στη γη». Σοβαρά τώρα, ο
καθένας είναι μέσα στις λέξεις του κρυμμένος, φανερωμένος,
όλα. Άρα και όταν κρύβεσαι, θέλεις το μέρος να είναι σαν το
σπίτι σου και, όταν δείχνεσαι, να υπερασπίσεις τον λεκτικό
σου χώρο με όλες σου τις πανοπλίες. Την πρώτη φορά που
διάβασα διήγημα, συγκινήθηκα, και αμέσως σκέφτηκα ότι
θέλω και μπορώ να κάνω το ίδιο. Πράγμα που δεν έχει συμβεί ακόμα με το μυθιστόρημα. Το παραμύθι σού δίνει αυτή
την ψευδαίσθηση, ότι εσύ βάζεις τους κανόνες του παιχνιδιού,
χτίζεις τον κόσμο με τη δική σου γλυκύτητα και μαρτυράς
όλα τα λάθη και τις αδυναμίες των μεγάλων. Και αυτό είναι
σαν σκανταλιά. Κι η σκανταλιά σε βάζει σε εγρήγορση χαράς.
Η ποίηση, κάτι σαν απόσταγμα της θέασης των ημερών μου.
Πώς να το αρνηθώ;
Τι διάβασες τελευταία και σου έδωσε ελπίδα;
Διάβασα ότι τον μεσαίωνα οι άνθρωποι έτρωγαν με τα χέρια,
κυκλοφορούσαν γυμνοί για να πάνε στα λουτρά, κοιμόντουσαν στα κρεβάτια ολ τουγκέδερ και γενικά δεν είχαν το
αίσθημα ούτε της αιδούς ούτε της αποστροφής προς τις γενετήσιες λειτουργίες του ανθρωπίνου σώματος. Ελπιδοφόρο και
απελευθερωτικό. Ειδικά αν πιστέψουμε τα περί κύκλου της
ιστορίας.
Πότε και πού θα ήθελες να ζεις;
Υποθέτω ότι το εννοείς με μια άποψη διάρκειας. Θα ήθελα
να ζω εδώ, εκεί και παραπέρα. Να πατήσω πόδι σε Μαρτινίκα
που την ονειρεύομαι από μικρή και σε όποια terra incognita
βγάζει ο δρόμος. Τώρα είμαι εδώ: Μαρούσι, Athens, Greece.
Κι επειδή έχω ζήσει πολλές ώρες και καιρούς σε παρελθόντα
και μέλλοντα, ψηφίζω παρούσα στο παρόν.
Αν μπορούσες να ζωντανέψεις κάποιον ήρωα βιντεοπαιχνιδιού, ποιος θα ήταν;
Όχι μόνο δεν θα ζωντάνευα κανέναν, αλλά θα τους άφηνα
στην εικονική τους λήθη. Τα video games είναι creepy. Τα
βάζω στο στόμα μου μόνο σαν δικαιολογία, για να τσακώνομαι με τον boyfriend. Μια φορά είχα παίξει ένα με τον Χάρι
Πότερ. Ok, εντάξει. Θα τον έσωζα μόνο και μόνο, για να με
πάει στο Χόγκουαρτς. Μάγος αυτός, μαγεμένη εγώ, σούπερ θα
τα περνούσαμε στο κάστρο.
88
IT’SASIn
κάθεχρόνοαποθηκεύωστοκεφάλιμου
τριάντακοκαλάκιανυχτερίδας.
ταπρωινάπουδενμετανιώνωγιατιςνύχτες
ταβγάζωκαιταστολίζωσταμαλλιάμου.
παραδεισένιοπουλίμιαςτυχαίαςγενναιότητας.
ταπρωινάπουμετανιώνω
βιαστικήεντολήτούςδίνωναλιώσουν,
ναπάψουνναμεζαλίζουνμετιςμοίρεςκαιτατυχαίατους.
στηβιβλικήμουμνήμηδενχωράειπιαηκόλαση
εύΤύχιΑ ΠΑΝΑΓιώΤΟύ
«Η επιθυμία για υπέρβαση
είναι ο πυρήνας
της δημιουργίας μου.»
Η Ευτυχία Παναγιώτου (Λευκωσία, 1980) ζει στην Αθήνα. Έγραψε τα
βιβλία «Μέγας κηπουρός» [Κοινωνία των (δε)κάτων, 2007] και «Μαύρη Μωραλίνα» (Κέδρος, 2010). Μεταφράζοντας ποιήματα της Ανν
Σέξτον («Ερωτικά ποιήματα», Μελάνι, 2010), δεν υπολόγισε πως θα
την ταύτιζαν ποτέ ούτε με τη «γυναικεία γραφή» ούτε, βέβαια, με την
αυτοχειρία. Με το τρίτο της βιβλίο, που ετοιμάζεται, μένει να αποδειχτεί ότι όλα αυτά είναι φήμες.
Ποια ποίηση διαβάζουμε;
Την ποίηση που μας αντιστέκεται, γιατί είναι ανοίκεια, έξω από μας,
και θέλουμε να την κατακτήσουμε. Αλλά και την ποίηση εκείνη που,
σαν παλιά γνώριμη, μας καλεί σε ανεξιχνίαστα όνειρα ή μνήμες, τα
οποία πρέπει πάση θυσία να (επανα)διαλευκάνουμε. Διαβάζουμε
όσα ποιήματα μπορούμε και αντέχουμε χωρίς προκαταλήψεις, ποιήματα παλιά και σύγχρονα. Ο καθένας επιλέγει τους εκλεκτούς του.
Ένα όμως είναι σίγουρο: στις αναγνωστικές σχέσεις, ερωμένοι και
ερωμένες συνυπάρχουμε αρμονικά.
ΤΟΝθΕΛΩΑΝΕΛΕΗΤΟΝΑΤΡΕΧΕΙΜΕΣΑΣΤΗΒΡΟΧΗ
κάποτεσυνέβη.
ήρθεσανελεημοσύνητηςθλίψης
πουκοίταξεχορτασμένητοέργοτης.
τονωραίοάνθρωπο,
τοπιοθλιμμένοστονκόσμοπραγματάκι,
πουδενέχεικανέναν.
φτάνειαυτότοχάρισμα,
ναχαρακώσειταχέριατου·μελέξεις,
σφάλματαδίχωςσυγχώρεση.
καιτομολύβιστησελίδα
πιέζει-σκίζει-πνίγεταιστοτρίγωνοπηγάδι.
ηαγάπησώθηκεαπόσαρκοφαγωμένηθλίψη.
τοθέαμαθριαμβικό.
ισιώνειτώρατηνκορνίζα,σκουπίζειτογυαλί
καιηανάμνησηγελά.
αρκεί,γιαλίγο,μιακουβέντα,
χειρονομίαμικρή,
φόροςτιμήςστηντρέλα
ίσωςαρκεί.
Υπάρχει νέα γενιά ποιητών; Συγκροτείται σαν όρος από κάτι κοινό και, αν ναι, ποιο είναι αυτό;
Ο όρος «γενιά» δεν με καλύπτει, γιατί προϋποθέτει τουλάχιστον
τρία πράγματα: πρώτον, ποιήματα που να επηρεάζονται άμεσα από
την (ιστορική) πραγματικότητα· δεύτερον, μια πραγματικότητα που
να διαμορφώνει παράλληλα και λογοτεχνικά ρεύματα· τρίτον, μια
πραγματικότητα που, όσο ανθρωποφαγική κι αν είναι, να συνδέει
με κάποιο τρόπο τους ανθρώπους, να μην τους διασπά και να τους
διαλύει. Δεν ξέρω τι θα γίνει στο μέλλον, ωστόσο, αν κάτι ανέθρεψε
τους/τις σύγχρονους/ες ποιητές/τριες και τις ποιητικές τους ήταν
–κατά τη γνώμη μου– η απουσία κοινής ή σαφούς κοινωνικοαισθητικής κοσμοθεωρίας· οι παράλληλοι δρόμοι, η θραυσματικότητα και
η ιστορία ως «αφηγήσεις».
Θα ήθελες να μελοποιηθεί η ποίησή σου;
Ως χαρακτήρας είμαι ανοιχτή στις προκλήσεις και στους πειραματισμούς, αλλά όλα κρίνονται ανά περίπτωση (και δυστυχώς εκ των
υστέρων). Μέχρι στιγμής, σε συνεργασία με την ομάδα barouak, έχω
ασχοληθεί μόνο με τη βιντεοποίηση (http://www.youtube.com/
watch?v=Ivl0u0G_gbE), όπου η μουσική και οι στίχοι παντρεύονται
κάπως διαφορετικά και η εικόνα έρχεται να παίξει καταλυτικό ρόλο.
Η κρίση σε κάνει δημιουργική;
Και ναι και όχι. Οι οποιεσδήποτε κρίσεις (ακόμη και σε εποχή ευμάρειας) περιλαμβάνουν στάδια παράλυσης και φαινομενικής αδράνειας, γιατί η δυστυχία, πέρα από εξουσιαστική, μπορεί να γίνει και
εθιστική. Φτάνει όμως μια μέρα που το μυαλό αρχίζει ξαφνικά να
επιτελεί ακροβατικές υπερβάσεις, να μηχανεύεται την έξοδό του σ’
έναν πιο ανθρώπινο κόσμο, έστω επινοημένο. Αυτή η επιθυμία για
υπέρβαση είναι για μένα ο πυρήνας της δημιουργίας.
Ποιος απ’ όλους τους τόπους σου είναι περισσότερο εσύ;
Η Αθήνα, όπου έζησα τα πιο δημιουργικά μου χρόνια, έχει κονταροχτυπηθεί πολλές φορές με τη Λευκωσία, το μέρος όπου γεννήθηκα και έζησα μέχρι τα δεκαοχτώ. Λόγω αιματηρών συγκρούσεων,
κατάλαβα ότι είναι προτιμότερο να παραιτηθώ από την ψευδαίσθηση
πως μπορούμε όλοι μας να ανήκουμε κάπου. Κάποιοι βρισκόμαστε
και εδώ και αλλού και, για να επιβιώσουμε, μεταμορφώνουμε τους
τόπους (ειδικά εκείνους από τους οποίους σωματικά απουσιάζουμε)
σε ψυχικές πραγματικότητες. Τοποθέτησα έτσι το καλύβι μου κάπου
πολύ βαθιά, ώστε να μην απειλείται από ενάντιους ανέμους.
89
Νικη χΑλκιΑΔΑκη
«Ποίηση είναι
η πληγή μου και
η γλώσσα μου.»
Η Νίκη Χαλκιαδάκη γεννήθηκε το 1980.
Αποφοίτησε από το Τμήμα Φιλολογίας της
Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Εισήχθη με
υποτροφία στο πρόγραμμα μεταπτυχιακών
σπουδών «Δημιουργική Γραφή» του Π.Δ.Μ.
Το 2012 κυκλοφόρησε η ποιητική της συλλογή «Ανάσκελη με πυρετό», από τις εκδόσεις
Μανδραγόρας, η οποία βραβεύτηκε με το
πρώτο βραβείο καλύτερης ποιητικής συλλογής
νέου ποιητή από το Συμπόσιο Πάτρας.
Πώς αντιδράς στην κριτική;
Ο ρόλος της κριτικής, είτε είναι ενθαρρυντική
είτε αποκαρδιωτική, δεν αφορά και δεν απευθύνεται στην προσωπική ικανοποίηση ή στην
προσωπική απογοήτευση αντιστοίχως του
ποιητή. Συνεπώς δεν είναι θέμα αντίδρασης.
Όταν η κριτική της τέχνης γίνεται η ίδια τέχνη,
τότε αξιολογείται το ποιητικό έργο του γράφοντος και παράλληλα κρίνεται η κρίση και το
κριτήριο του υπογράφοντος. Ο ποιητής, φύσει
και θέσει άλλωστε, οφείλει να μην παραμένει
δέκτης της κριτικής, αλλά να την ασκεί και ο
ίδιος τόσο στα έργα άλλων δημιουργών, όσο
και στο δικό του.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου ποιητές;
Θα έλεγα εκείνους που κάθε φορά, ακόμη
και αν έχω φθείρει τις σελίδες των έργων
τους με τα μάτια και τα δάχτυλα, έχουν να μου
προσφέρουν νέες ποιητικές εμπειρίες. Κλασικοί και αγαπημένοι μου είναι ο Όμηρος, η
Σαπφώ, ο Σολωμός, ο Κάλβος και ο Καβάφης.
Υπάρχουν όμως και χίλιοι άλλοι που εκτιμώ,
θαυμάζω, με γοητεύουν, με συν-κινούν και με
ξενυχτούν, όμως μια ξερή παράθεση ονομάτων θα ήταν άδικη.
Τι σημαίνει για σένα ποίηση;
Είναι η πληγή μου και η γλώσσα μου. Δεν
ξέρω ποια από τις δύο γιατρεύει ποια.
Θα άφηνες ποτέ την Ελλάδα και, αν ναι,
ποιος θα ήταν ονειρικός προορισμός (ουτοπία) ενός ποιητή;
Δεν ζω πια στην Ελλάδα. Δεν νιώθω όμως ότι
την έχω αφήσει, γιατί όσο μεγαλώνω, ο προορισμός –και δεν ξέρω αν είναι ο ονειρικός–
μοιάζει με εκείνον της επιστροφής.
Μια ερώτηση που πάντα θα ήθελες να σου
κάνουν;
Γενικά οι ερωτήσεις δεν μου αρέσουν. Άρα,
δεν έχω κανένα τέτοιου είδους καημό. Όταν
όμως προέρχονται από παιδιά έως 6 χρονών
ή από παιδιά άνω των 60, τότε διασκεδάζω
τόσο με την έννοια της ψυχαγωγίας, όσο και
με αυτή του διασκεδάννυμι. Με σκορπίζουν
και με διαλύουν αυθορμήτως και ουσιαστικώς.
90
ΥΠΟθΕΣΗΒΑΡΥΤΗΤΑΣ
Αναπόψεπέσωαπ’τοπαράθυρο
τοσπίτιμαςθαπουληθείαμέσως
κιαςέχουμεπεθάνεισταεντόσθιάτου
δύοάνθρωποικαιχιλιάδεςέντομα
Αναπόψεπέσωαπ’τοπαράθυρο
θαπροδώσωτηlibidoπουφυλάω
γιαχρόνιαδύσκολα
όπωςηΤετάρτηκαιταμεσημέριαμεκαύσωνα
θαμείνωακίνητημετολαιμόσπασμένο
έναςάντραςθ’αλλάξειτοεπίθετόμαςστοκουδούνι
καιδεθαμαςνοιάζειπιαηυγρασίαστομπάνιο
aΝΝΑ ΝιΑρΑκη
«Κάνω ό,τι μπορώ, για να αποφύγω τη
γραφή, μέχρι τη στιγμή που δεν γίνεται
διαφορετικά.»
Η Άννα Νιαράκη γεννήθηκε τον Μάιο του 1979 στην Αθήνα,
αλλά μεγάλωσε στην Πάτρα. Είναι χημικός με μεταπτυχιακές
σπουδές (Msc., PhD) στη Βιοχημεία. Ποιήματα, κείμενα και
μεταφράσεις της έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες, καθώς
και σε έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά, ελληνικά και ξένα. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές: «Τετράδιο
Πειραμάτων» (Εκδόσεις Χαραμάδα, 2010), «Το μερίδιο των
αγγέλων» (Lulu, 2012). Διατηρεί το διαδικτυακό περιοδικό «Το
Παράθυρο», περιοδικό ποίησης και άλλων αμαρτημάτων και το
ιστολόγιο «Αντιποίηση». Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται
στο Παρίσι.
Γιατί από όλες τις φόρμες, ποίηση;
Δεν ξέρω γιατί η ποίηση. Δεν τη διάλεξα εγώ, αυτή με διάλεξε.
Και σε περίπτωση χωρισμού, αυτή θα με εγκαταλείψει πρώτη.
Αντίθετα, στα πεζά αναλαμβάνω πλήρως την ευθύνη.
ΜΙΚΡΕΣΑΣΚΗΣΕΙΣΟΥΤΟΠΙΑΣ
Στήνωταπιόνιαμουξανάκαιξανά
σεμιαπαρτίδαχαμένη.
Επιμένω,εφαρμόζωνέεςστρατηγικές
γιανέεςπιοένδοξεςήττες.
Πώς είναι να γράφεις σε παραπάνω από 2 γλώσσες;
Γράφω στα ελληνικά και στα αγγλικά, μεταφράζω στα γαλλικά,
και βοήθησα ελάχιστα στη μετάφραση ενός μεγάλου μέρους
του «Τετραδίου» στα ισπανικά. Αγαπώ τις γλώσσες, καθεμιά κι
ένα καινούργιο κλειδί για καινούργιους κόσμους.
Για να γράψω σε μια γλώσσα αυθόρμητα, σημαίνει ότι την νιώθω κτήμα μου. Εκτός της μητρικής, αυτό συμβαίνει μόνο με την
αγγλική, κι αυτό γιατί ξεκίνησα να την μαθαίνω σε πολύ μικρή
ηλικία, γύρω στα τρία με τέσσερα. Η δυνατότητα αυτή, δημιουργεί ένα άνοιγμα σε πολύ μεγαλύτερο κοινό και πολλές περισσότερες ευκαιρίες αλληλεπίδρασης.
Πόσο δουλεύεις τα ποιήματά σου; Πού παλαντζάρει η ζυγαριά μεταξύ τεχνικής και συναισθήματος;
Τα ποιήματά μου βασανίζονται πολύ εντός μου. Είναι γεννήματα δύσκολων κυήσεων. Για αυτό και δεν γράφω με πρόγραμμα.
Κάνω ό,τι μπορώ, για να αποφύγω τη γραφή, μέχρι τη στιγμή
που δεν γίνεται διαφορετικά.
Σπανίως διορθώνω εξαντλητικά. Αν υπάρξει ανάγκη για εξαντλητική διόρθωση, το ποίημα οδεύει προς τον κάλαθο, εν
αντιθέσει με τα πεζά, όπου απαιτείται και πρόγραμμα και πειθαρχία και εξαντλητική διόρθωση. Σε ό,τι έχει να κάνει με την
τεχνική, μετά από χρόνια τριβής και ενασχόλησης με το αντικείμενο, αθροιστικά με κάποιο προϋπάρχον ταλέντο, δημιουργείται ένας σχετικός αυτοματισμός. Θέλω να πω πως είναι πολύ
δύσκολο μετά από κάποια χρόνια να γράψεις ένα πραγματικά
κακό τεχνικά ποίημα. Εκτός κι αν είσαι ένας πραγματικά κακός
ποιητής. Για το δεύτερο σκέλος, προσπαθώ να αποφεύγω συνειδητά φτηνούς συναισθηματισμούς. Το ποίημα δεν πρέπει
να εκβιάζει, πρέπει να προκαλεί. Άλλες φορές ισορροπώ, άλλες
γκρεμίζομαι.
Αν μπορούσες να ζεις αποκλειστικά από την ποίηση θα
άφηνες την επιστήμη σου;
Πολλές φορές έχω ευχηθεί να είχα περισσότερο χρόνο, πότε
για την επιστήμη, πότε για την ποίηση. Θέλω να κάνω τόσα
πράγματα και η μέρα έχει μόνο 24 ώρες. Η χημεία υπήρξε επιλογή και έρωτας, πολλά ποιήματα επωάστηκαν στο εργαστήριο,
δύσκολα μπορώ να με φανταστώ να κάνω μόνο το ένα ή μόνο
το άλλο. Τέλος, το γεγονός ότι η επιστήμη μού δίνει τη δυνατότητα βιοπορισμού, με απαλλάσσει από πολλούς συμβιβασμούς
στην ποίηση. T
91
<Τζένη
Μαλαγκονιάρη
92
^Ραφαήλ
Φωτόπουλος
5ΝΕΟΙΦΩΤΟΓΡΑΦΟΙΠΟΥ
ΖΟΥΝΣΤΗΝΠΑΤΡΑΑΠΟΤΥΠΩΝΟΥΝ
ΤΟΦθΙΝΟΠΩΡΟ
εΠιμελειΑ: λΑμΠρΟσ ΑρΑΠΑκΟσ
Αντί προλόγου παραθέτω το υπέροχο ποίημα του
Ναπολέοντα Λαπαθιώτη (1888-1944)
Πόθος
Βαθὺ χινόπωρο γοερό, πόσο καιρὸ σὲ καρτερῶ,
μὲ τὶς πλατιές, βαριές σου στάλες
τῶν φύλλων ἄραχλοι χαμοί, τῶν δειλινῶν ἀργοὶ καημοί,
ποῦ μὲ μεθούσατε τὶς ἄλλες...
Τὰ καλοκαίρια μ' ἕψησαν καὶ τὰ λιοπύρια τὰ βαριά,
κι οἱ ξάστεροι οὐρανοὶ οἱ γαλάζοι:
ἀπόψε μου ποθεῖ ἡ καρδιὰ πότε νὰ ῾ρθεῖ μέσ' τὰ κλαριά,
ὁ θεῖος βοριὰς καὶ τὸ χαλάζι!
Τότε, γερτὸς κι ἐγὼ ξανά, μέσ' τὰ μουγγὰ τὰ δειλινά,
θ' ἀναπολῶ γλυκά, -ποιὸς ξέρει-,
καὶ θὰ μὲ σφάζει πιὸ πολύ, σὰν ἕνα μακρινὸ βιολί,
τὸ περασμένο καλοκαίρι...
93
<Ευθύμιος
Κούστας
94
Γιώργος>
Στραβόλαιμος
Rodrigo>
Valsamis
95
ΓιΑΝΝησ μΠεχρΑκησ
«Ο κίνδυνος είναι κομμάτι της δουλειάς μου,
αλλά όχι το πιο σημαντικό»
Λίγο να μιλήσεις μαζί του, παρασύρεσαι από τις ιστορίες που περιγράφει
και παρακαλάς να είναι όλα ψέματα… H ενέργεια και το πάθος που
κουβαλάει θυμίζει πιτσιρικά που μόλις ξεκίνησε.
Μιλάει πολύ, πάει από το ένα θέμα στο άλλο, χωρίς να είναι χαοτικός και
ας είναι η μισή ζωή του βουτηγμένη στο χάος του πολέμου.
Τον ξέρει από πρώτο χέρι, τον αποτυπώνει και αφυπνίζει.
Ο διεθνώς διακεκριμένος φωτορεπόρτερ, Γιάννης Μπεχράκης, που μέχρι
σήμερα έχει καλύψει τους πολέμους στον Κόλπο, στην Κροατία, τη Βοσνία,
το Κόσσοβο, την Τσετσενία, τη Σομαλία, τη Σιέρα Λεόνε, το Αφγανιστάν,
τη Λιβύη, το Λίβανο, τις ένοπλες συγκρούσεις στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη,
αλλά και μεγάλα ειδησεογραφικά γεγονότα παγκοσμίως, καθώς και
τέσσερις Ολυμπιάδες, περιγράφει στο TRIP τις στιγμές εκείνες που η ανείπωτη
βία και οι ανυπέρβλητες δυσκολίες δεν αποτελέσαν εμπόδιο,
για να κάνει τη δουλειά του.
ςυνεντευξΗ ςτόν ΛΑμπρό ΑρΑπΑΚό, larapakos.blogpot.coM
φωτόγρΑφίες: γίΑννΗς ΚυΛπΑςΗς ΚΑί Αρχείό γίΑννΗ μπεχρΑΚΗ
96
97
Πρόσφυγες περνούν από τη λιβύη στην Τυνησία κατά τη διάρκεια του πολέμου, Απρίλιος 2011
Τ
ι δεν φοβάστε;
Φοβάμαι μην πάθει κακό η κόρη
μου. Είναι σχεδόν 7, έχω και έναν γιο
24 από άλλο γάμο, αλλά αυτός έχει πλέον
μεγαλώσει και έχει φύγει από την οικογένεια. Δεν φοβάμαι πολλά πράγματα. Ένας
άνθρωπος σαν και εμένα, έχει κατά καιρούς
διάφορες φοβίες. Όταν δημιουργείται τέτοια
φοβία, κανονίζω και τη διώχνω. Παλιότερα,
είχα μια φοβία με ενέσεις. Είχα αρρωστήσει
πιτσιρικάς και έπρεπε να κάνω για πολλά
χρόνια θεραπεία με ενέσεις. Ήταν εφιάλτης!
Δεν μπορούσα να το ξεπεράσω. Κάποια
στιγμή, όταν σταμάτησε η θεραπεία είπα: «Τελείωσε, δεν ξανακάνω ενέσεις». Όμως μετά
τύχαιναν πράγματα: χτύπαγα, έπρεπε να κάνω
αντιτετανικό ή αναισθησία για δόντι και προτιμούσα να με ράψουν χωρίς αναισθησία.
Ήταν στα όρια του γελοίου. Πάω φαντάρος
20 χρονών και περιμένω σε μια ουρά με
2.000 ανθρώπους, για να μου κάνουν τα
εμβόλια. Σκέφτομαι ότι θα γίνω ρεζίλι σε
όλο τον κόσμο, δεν μπορώ να το επιτρέψω.
Παλεύω με τον εαυτό μου και εκεί τελείωσε. Την αντιμετώπισα τη φοβία face to face.
98
Μετά από αυτό έχω δώσει 6 φορές αίμα και
κάνω συνέχεια εμβόλια για αρρώστιες, πριν
πάω Αφρική ή γενικότερα σε κάποια αποστολή. Πέρασε έτσι, τώρα παίρνω μια ένεση
και την κάνω… Επίσης, μια άλλη φοβία μού
δημιουργήθηκε ξαφνικά. Δεν είχα ποτέ πρόβλημα υψοφοβίας, ακροφοβίας, αεροφοβίας.
Αντίθετα, μάλλον γούσταρα να είμαι συνέχεια
σε αεροπλάνα και ελικόπτερα. Ξαφνικά μου
προκλήθηκε μια απίστευτη φοβία για τα αεροπλάνα. Είχα καιρό να πετάξω και ξαφνικά
έπρεπε να πετάξω και φρίκαρα. Για μένα
αυτό ήταν θανατική ποινή, είναι σαν να είσαι
επαγγελματίας στρατιώτης και να φοβάσαι
τα όπλα. Αποφάσισα ν’ ανεβώ σ’ ένα πολύ
υψηλό κτίριο. Ανέβηκα, λοιπόν, στον 10ο
όροφο και βγήκα στο μπαλκόνι για ώρες,
κοίταγα πάνω, κοίταγα κάτω. Σκεφτόμουνα.
Ήταν πολύ δυνατά συναισθήματα… Έτσι το
ξεπέρασα, πριν μου δημιουργήσει πρόβλημα. Αντιμετωπίζω τους φόβους μου στα ίσα.
Τι ελκύει έναν άνθρωπο να πηγαίνει
στους πολέμους και να φωτογραφίζει τον
πόνο και τη βία;
Όταν έγινα φωτογράφος και κατάλαβα ότι με
ενδιαφέρει η δημοσιογραφική φωτογραφία,
ήθελα ως επαγγελματίας να καλύψω μεγάλα
γεγονότα παγκοσμίως. Ο κόσμος μου είναι
όλη η γη. Όχι, μόνο η Ελλάδα ή η Ευρώπη.
Ήμουν πάντα ταξιδευτής. Ένας δικηγόρος
ονειρεύεται να καλύψει μεγάλες δίκες, ένας
αρχιτέκτονας να κάνει μεγάλα αρχιτεκτονήματα. Αν είσαι φωτογράφος μόδας, να
καλύψεις επιδείξεις στο Μιλάνο. Αν είσαι
επικαιρότητας φωτογράφος, θέλεις να καλύψεις μεγάλα γεγονότα. Είχα δει ένα κινηματογραφικό έργο, το Under fire: αποστολή
στη Νικαράγουα. Η ταινία είναι βασισμένη σε
αληθινά γεγονότα. Δηλαδή, ο φωτογράφος
τράβηξε το φόνο του δημοσιογράφου και με
τη φωτογραφία αυτή άλλαξε την πολιτική της
Αμερικής στη Νικαράγουα και στη Λατινική
Αμερική. Είπα αυτό θέλω να κάνω. Δηλαδή,
έστω και με κίνδυνο της ζωής μου να ανακαλύπτω την αλήθεια που κρύβεται πίσω
από αυτό που βλέπουμε και, ταξιδεύοντας,
να είμαι αυτόπτης μάρτυρας. Βάζω και εγώ
το λιθαράκι μου για ν’ αλλάξει ο κόσμος
προς το καλύτερο. Είμαι ας πούμε ιππότης
ταγμένος με το καλό. Είναι ρομαντικό και το
Αφγανιστάν, 2001, λίγο πριν πέσει η καμπούλ
έχω ακόμα… Ήξερα ότι οι πόλεμοι ήταν η
αποθέωση του ρεπορτάζ και ήθελα να δοκιμάσω. Είμαι πολύ τυχερός, δεν θα μουρμουρίσω ποτέ, δεν θα γκρινιάξω. Μου αρέσουν
τα δύσκολα, γιατί βάζω στοίχημα με τον
εαυτό μου. Πάντα με ενδιαφέρει να πιάνω
μεγαλύτερους στόχους.
Ο Γιάννης μπεχράκης στην έρημο της λιβύης στον πόλεμο το 2011
ναντούν και έχετε πραγματικά βαρεθεί ν’
απαντάτε;
Μου την έκανες ήδη! (γέλια) Είναι η ερώτηση: «Καλά δεν φοβάσαι;»
Ναι, αλλά εγώ σας ρώτησα τι δεν φοβάστε
και όχι αν φοβάστε. (γέλια)
Εγώ εκείνο που απαντάω είναι ότι αυτή είναι
η δουλειά μου. Δεν έχω να αποδείξω κάτι.
Ο κίνδυνος είναι κομμάτι της δουλειάς μου,
αλλά όχι το πιο σημαντικό.
-προχθές απήγαγαν έναν Ισπανό. Έχω έναν
φίλο Γάλλο που έχουν απαγάγει εδώ και
ένα χρόνο και δεν ξέρουμε πού είναι. Έχουμε εκπαιδεύσει ντόπιους και μας στέλνουν
φωτογραφίες. Στη Λιβύη, για παράδειγμα,
πήγαινες και φωτογράφιζες με την πλευρά
των επαναστατών, είχες κάποιον κατά κάποιο
τρόπο να σε προφυλάξει. Τώρα στη Συρία
υπάρχουν 15 διαφορετικές συμμορίες και
δεν ξέρεις τι γίνεται.
Ποιο είναι το πιο σημαντικό;
Η έμπνευση και η πίστη που έχω ότι αυτό
που κάνω είναι σημαντικό για τον υπόλοιπο
κόσμο. Δηλαδή ότι πρέπει να είμαι εκεί, για
Κάτι ωραίο που διαβάσατε τελευταία;
Διάβασα ένα βιβλίο «Το πρόβλημα Σπινόζα», να είμαι κομιστής της αλήθειας –βαριά κουείναι για τον Μπαρούχ Σπινόζα. Θεωρώ πως βέντα είναι αυτή που λέω.
είναι ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόΗ ματαιοδοξία μπορεί να είναι μια από τις
φους όλων των εποχών, το έχει γράψει ο
αιτίες, για να συνεχίσετε να κάνετε αυτή τη
Irvin Yalom. Φέτος το καλοκαίρι τελείωσα
δουλειά;
και την αυτοβιογραφία του Βαλεντίνο Ρόσι,
Όχι, όμως η πίστη ότι μπορώ και θέλω να
είναι και αυτός ένα άνθρωπος που θαυμάζω προσφέρω στην παγκόσμια κοινότητα είναι!
απέραντα, τον θεωρώ πολύ μάγκα. ΚαταπληΣτη Συρία θα πάτε;
κτικό βιβλίο!
Δεν μπορώ να πάω. Δεν θέλει το Reuters να
Ποια ερώτηση σας κάνουν όταν σας συστείλει ξένους, «παίζουν» πολλές απαγωγές
Είστε επικεφαλής του φωτογραφικού τμήματος του Reuters στην Ελλάδα. Τι γίνεται
ακριβώς εκεί;
Είναι πρακτορείο ειδήσεων. Είναι ένα τεράστιο super market. Δεν ανήκει σε κάποιο
κράτος. Είναι μια πολυεθνική επιχείρηση,
που είναι στο χρηματιστήριο. Γιατί το λέω
αυτό; Δεν υπάρχει ταυτότητα. Δεν ανήκει σε
κάποιον, οπότε δεν υποστηρίζει συγκεκριμένα συμφέροντα. Ούτε σε κράτος, ούτε σε
ειδική εταιρεία. Ούτε σε εθνικότητα. Δεν έχει
γνώμη, υπάρχουν, βέβαια, αναλύσεις, αλλά
δεν εκφράζουν γνώμη οι δημοσιογράφοι
του Reuters. Γι’ αυτό και έχουμε προβλήματα, διότι βγάζοντας την αλήθεια ωμά, >
Επόμενος στόχος;
Να πάω στο Harvard. Προσπαθώ να πάρω
μια υποτροφία να σπουδάσω για ένα χρόνο
θέματα της Μέσης Ανατολής. Έχω μανία με
την εκπαίδευση, το διάβασμα. Είναι το φάρμακο για τις αρρώστιες της εποχής μας.
99
μάχη μέσα στην πόλη της μισράτα στη λιβύη, μάιος 2011
κάποιοι ενοχλούνται και έχουμε αντιπαραθέσεις. Εμείς πάντως στο Reuters λέμε ότι όσοι
πιο πολλοί μας μισούν, τόσο πιο καλά κάνουμε τη δουλειά μας. Επίσης το Reuters δεν
πουλάει με το κομμάτι, έρχεσαι και κάνεις
συνδρομή για ένα χρόνο και για ένα χρόνο
θα παίρνεις τα κείμενα και τις φωτογραφίες
και θα τα χρησιμοποιείς κατά βούληση, χωρίς όμως να τα αρχειοθετείς.
Έχετε δεχθεί ποτέ λογοκρισία από το
Reuters;
Ποτέ. Μου έχουν απόλυτη εμπιστοσύνη,
ούτε παρεμβαίνουν στη δουλειά μου και γι’
αυτό είμαι ευτυχισμένος.
Το Reuters σάς θέλει τώρα εδώ στην Ελλάδα, για να καταγράφετε την κρίση.
Ήμουν στο Ισραήλ 2008-9, διευθυντής στο
Reuters εκεί και ήρθα στην Ελλάδα το 2010,
στην αρχή της κρίσης.
σου πω ότι είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να
συμβεί σε μια κοινωνία. Εκείνο που μπορώ
να σου πω με σιγουριά είναι τι δεν θα ήθελα
να καλύψω φωτογραφικά: έναν πόλεμο στην
Ελλάδα. Είμαι συναισθηματικά δεμένος. Σε
περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο, δεν θα
μπορέσω να είμαι αποστασιοποιημένος και
ουδέτερος για να το καλύψω.
Μα, πώς μπορείτε να αποστασιοποιείστε
με όλα αυτά που βλέπετε στους πολέμους;
Δεν πλαντάζετε στο κλάμα;
Μερικές φορές έχω δακρύσει. Σε κηδείες.
Το μοιρολόι, το κλάμα, οι μυρωδιές, δηλαδή
όλα αυτά που δεν έχει η φωτογραφία.
Υπάρχουν φωτογραφίες σας που έπαιξαν
καθοριστικό ρόλο στη συλλογική μνήμη;
Υπάρχουν πολλές φωτογραφίες που έχουν
παίξει διάφορους ρόλους, σε διάφορες καταστάσεις και κοινωνικά σύνολα. Υπάρχουν
Αυτό που ζει η Ελλάδα με την κρίση είναι φωτογραφίες μου που έχουν αποφυλακίσει
ανθρώπους, έχουν αφυπνίσει συνειδήσεις,
πόλεμος;
Η λέξη πόλεμος χρησιμοποιείται και μεταξύ έχουν συγκινήσει βαθιά ανθρώπους. Και
ζευγαριών: «Έχω πόλεμο με τη γυναίκα μου». αυτό μ’ αρέσει περισσότερο: η κοινωνική
προσφορά της φωτογραφίας.
Ξέρω πώς είναι ο πόλεμος και μπορώ να
100
Ενώ όταν σας καλούν σε ομιλίες, τα χρήματα από τα έσοδα πάνε για καλό σκοπό.
Όταν με καλούν σε ομιλίες και παρουσιάσεις, η αμοιβή μου και ένα μέρος των
εσόδων απαιτώ να πηγαίνει πάντα για φιλανθρωπικό σκοπό. Και την έκθεση που έκανα
για το Αφγανιστάν, τα έσοδα από τις πωλήσεις των αφισών διατέθηκαν στη UNICEF
για τα παιδιά του Αφγανιστάν. Καταφέραμε
και μαζέψαμε 10.000 ευρώ.
Υπάρχει κάποιο πρότζεκτ που ετοιμάζετε
αυτή την περίοδο;
Αυτήν τη στιγμή όχι. Δούλευα για έξι μήνες
ένα πρότζεκτ για τους άστεγους της Αθήνας.
Τι σας έμαθαν οι άστεγοι;
Το πόσο εύκολο είναι να γίνεις άστεγος.
Ποια ήταν η στιγμή που φοβηθήκατε περισσότερο και είπατε «τώρα πεθαίνω»;
Τσετσενία, το Γενάρη του ’95. Ήταν από τους
πιο επικίνδυνους, τρελούς πολέμους. Άγριο
πράγμα. Είχα τραυματιστεί στο πόδι, είχα
μπλοκαριστεί μέσα στο παλάτι, δεν μπορούσα φύγω με τίποτα. Πρόκειται για ένα κτίριο
στη μέση μιας πλατείας περιτριγυρισμένο
κάιρο, κατά τη διάρκεια επεισοδίων, τον Γενάρη του 2011, λίγες μέρες πριν πέσει ο μουμπάρακ
από το ρώσικο στρατό. Τα 3/4 της πλατείας ήταν περικυκλωμένα, μόνο μια έξοδος
υπήρχε. Οβίδες έμπαιναν από τη μια και
έβγαιναν από την άλλη. Πτώματα παντού. Δεν
μπορούσα να κάνω τίποτα. Όμως, δεν έχασα
την ψυχραιμία μου, δεν χάνω γενικά την
ψυχραιμία μου, σκέφτομαι λογικά και δεν
τρομοκρατούμαι.
Κάνετε ψυχοθεραπεία και έχετε καταφέρει
να διαχειρίζεστε αυτά τα συναισθήματα;
Δεν έχω κάνει. Έχω πάει σε ψυχολόγο του
στρατού στην Αγγλία μετά από συνεχόμενα ατυχή γεγονότα στην Αφρική και στην
Παλαιστίνη, όπου μέσα σε έξι μήνες έχασα
δυο καλούς φίλους μπροστά στα μάτια μου
και άλλοι δυο τραυματίστηκαν βαριά επίσης
μπροστά στα μάτια μου! Στη δεύτερη μάλιστα
περίπτωση ένας Γάλλος φίλος μου χτυπήθηκε από σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή στη
Δυτική όχθη και, όταν τον μετέφερα στο
τοπικό νοσοκομείο, μπήκα μαζί του στο χειρουργείο σε κατάσταση αλλοφροσύνης και
είπα, πολύ εμφατικά, στο γιατρό που θα τον
εγχείριζε ότι, αν του κόψει το πόδι -που ήταν
τυπική αντιμετώπιση τραυματία τότε στην Πα-
λαιστίνη-, θα τον σκότωνα μαζί με την οικογένειά του! Αργότερα, όταν πραγματικά ο γιατρός έκανε ό,τι καλύτερο για τον φίλο μου,
ζήτησα ταπεινά συγγνώμη. Ο ψυχολόγος
μού είπε να ξεκουραστώ 6 μήνες. Και ξεκουράστηκα. Δεν θέλω να δημιουργήσω λάθος
εντυπώσεις, δεν μπορείς να πεις ότι δεν σε
επηρεάζουν αυτά τα πράγματα. Η γυναίκα
μου είναι γιατρός, ακτινολόγος. Μου λέει ότι
για αυτά που έχω περάσει, μια χαρά είμαι.
Έχω περάσει μετατραυματικό σοκ στην αρχή
της καριέρας μου. Έχει κάποια συμπτώματα:
Βάραγε η πόρτα και μου σηκωνόταν η τρίχα.
Ήμουν συνέχεια στην τσίτα. Πέρασε όμως.
Γενικότερα όμως, έχω φίλους- συναδέλφους
με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Αν σου
δείξω το τηλέφωνό μου, θα δεις αριθμούς
από ανθρώπους πoυ δεν υπάρχουν. Πρόσφατα έχασα 2 φίλους στη Λιβύη…
Αυτό δεν σας κινητοποιεί έτσι ώστε να
μην ξαναπάτε σε πόλεμο;
Όχι.
Πότε θα σταματήσετε να πηγαίνετε σε
εμπόλεμες ζώνες;
Θέλω να συνεχίσω. Αισθάνομαι σε φόρμα
και σωματικά και ψυχολογικά. Έχω σκεφτεί
ότι, αν κάποια στιγμή δεν μπορώ να κάνω
αυτό που κάνω είτε συναισθηματικά είτε
επειδή δεν θα μπορώ να κάνω «ταρζανιές»,
να σκαρφαλώνω, να τρέχω κ.λπ., τότε, ναι,
θα σταματήσω. Θα ήθελα κάποια στιγμή στη
ζωή μου να αποσυρθώ χαμηλόφωνα και
να πάω να ζήσω κάπου στην επαρχία, κοντά
στη θάλασσα και να γράψω ένα βιβλίο. Μου
αρέσει να γράφω. Ήμουν καλός στην έκθεση
στο σχολείο.
Φωτογραφίες έχετε χάσει, έχει καταστραφεί ποτέ ο εξοπλισμός σας;
Όχι. Μόνο μια φορά κάηκε το δωμάτιό μου
και καήκαν τα φιλμ μου στη Βοσνία. Και
όταν έπεσα στην ενέδρα στη Σιέρα Λεόνε,
μόλις βγήκα από το αμάξι για να τρέξω στη
ζούγκλα, πήρα τις μηχανές μαζί μου, αλλά
πιάστηκε το λουράκι της μίας στην πόρτα και
την παράτησα. Κρυβόμουν μέσα στη ζούγκλα 4 ώρες. Εκεί κατάλαβα ότι μπορεί και
να έφτασε το τέλος, το σκέφτηκα, αλλά δεν
με πήρε από κάτω. Έκανα ό,τι έπρεπε, για να
επιβιώσω. >
101
Και διάβασα κάπου ότι εκείνη τη στιγμή
πιάσατε κουβέντα με κάτι τεράστιες σαρανταποδαρούσες…
Όπως το λες, τεράστιες. Σαν αυτές στο
discovery channel. Οι μόνοι μου φίλοι
εκείνη τη στιγμή ήταν αυτά τα τέρατα.
«Έχω φίλουςσυναδέλφους με
σοβαρά ψυχολογικά
προβλήματα… Αν σου
δείξω το τηλέφωνό μου,
θα δεις αριθμούς από
ανθρώπους πoυ δεν
υπάρχουν. Πρόσφατα
έχασα 2 φίλους στη
Λιβύη…»
τα βραβΈια τοΥ Γιαννη μπΈΧρακη
εχει ΑΠΟσΠΑσει ΤΟ ΠρώΤΟ βρΑβειΟ σΤηΝ κΑΤηΓΟριΑ «ειΔησεισ»
σΤΟΝ ΠΑΓκΟσμιΟ φώΤΟΓρΑφικΟ ΔιΑΓώΝισμΟ worLd preSS photo
κΑι εχει ΑΝΑΓΟρεύΤει Τρεισ φΟρεσ εύρώΠΑιΟσ φώΤΟρεΠΟρΤερ
Τησ χρΟΝιΑσ κΑι εΠΤΑ φΟρεσ φώΤΟρεΠΟρΤερ Τησ χρΟΝιΑσ σΤηΝ
ελλΑΔΑ ΑΠΟ Τη FuJi.
εΠισησ, εχει βρΑβεύθει ΑΠΟ ΤΟ overSeaS preSS cLub oF new
york, ΠΟύ ΑΠΟΤελει ΤΟ ΠιΟ σημΑΝΤικΟ βρΑβειΟ σΤηΝ Αμερικη ΓιΑ
ξεΝΟύσ ΑΝΤΑΠΟκριΤεσ.
ΤΟ βρΑβειΟ ΤΟύ ιΔρύμΑΤΟσ μΠΟΤση ΑΠΟ ΤΟΝ ΠρΟεΔρΟ Τησ ΔημΟκρΑΤιΑσ ΤΟ 2000.
ΤΟ 2002 κερΔισε ΤΟ βρΑβειΟ bayeux ΓιΑ ΤΟύσ ΠΟλεμικΟύσ ΑΝΤΑΠΟκριΤεσ, σΤΟΝ εΤησιΟ ΠΑΓκΟσμιΟ ΔιΑΓώΝισμΟ ΓιΑ ΤηΝ βρΑβεύση
ΤώΝ ΔημΟσιΟΓρΑφώΝ ΠΟύ κΑλύΠΤΟύΝ ΠΟλεμικεσ σύΓκρΟύσεισ σε
ΟλΟ ΤΟΝ κΟσμΟ ΑΠΟ ΤΟύσ βεΤερΑΝΟύσ Τησ ΑΠΟβΑσησ σΤη ΝΟρμΑΝΔιΑ (d-day) ΓιΑ ΤηΝ κΑλύΨη ΤΟύ ΠΟλεμΟύ σΤΟ ΑφΓΑΝισΤΑΝ
ΤΟ 2001.
εΠισησ βρΑβειΑ σΤΟύσ ΠΑΓκΟσμιΟύσ ΔιΑΓώΝισμΟύσ pictureS oF
the year internationaL (poyi) κΑι beSt oF photoJournaLiSM
(bop).
η ΔΟύλειΑ ΤΟύ εχει ΔημΟσιεύΤει σΤΑ μεΓΑλύΤερΑ ΠεριΟΔικΑ κΑι
εφημεριΔεσ ΤΟύ ΠΑΓκΟσμιΟύ ΤύΠΟύ ΟΠώσ, Οι new york tiMeS,
waShington poSt, London tiMeS, guardian, newSweek, tiMe
Magazine, LiFe Magazine.
102
Αλήθεια, στις αποστολές στους πόλεμους
πόσα άτομα πάτε;
Εγώ δεν πάω αποστολή με άλλους, πάω
μόνος. Πάω κάπου, βρίσκω οδηγό, τον
μεταφραστή και πάω. Δεν μπορώ να δουλεύω με άλλους φωτογράφους. Μπορεί να
συναντήσω άλλους εκεί και να «παίξουμε»
όλοι μαζί.
Με ποια πλευρά μαχόμενων πηγαίνετε;
Θα πας από την πλευρά εκείνη που μπορείς
να πας. Συνήθως, η μια πλευρά σού δίνει
καλή πρόσβαση. Αλλά κυρίως με τους επαναστάτες. Αν και για παράδειγμα, στη Σιέρα
Λεόνε ήμασταν με τον στρατό.
Το να βγάζεις φωτογραφίες μόνο από τη
μια πλευρά είναι αντικειμενικό;
Προσπαθούμε να πάμε απ’ όλες τις πλευρές
και, όσο μπορούμε, το κάνουμε. Αν μας
προσφέρουν τη δυνατότητα να πάμε από τη
μια πλευρά, δεν θα πούμε όχι. Γενικά, όταν
πας στον πόλεμο, καταλαβαίνεις τι γίνεται.
Το ψάχνεις. Εγώ πάντα ψάχνω, βλέπω ένα
σπίτι να καίγεται και θέλω να μπω μέσα.
Μου αρέσει η έρευνα, να ανακαλύψω. Όταν
φωτογραφίζεις κάτι, χωρίς να το ακουμπήσεις, δεν δίνει την πραγματικότητα. Αν θες
να μπεις στην ιστορία, πρέπει να το ψάξεις.
Έτσι, μέσα από το ψάξιμο, μπορεί να έρθει η
αντικειμενικότητα.
Παρατήσατε ποτέ τη μηχανή, για να βοηθήσετε άνθρωπο που βρίσκεται σε μεγάλη ανάγκη σε κατάσταση πολέμου;
Φυσικά, πολλές φορές. Υπάρχει ο μύθος
ότι θα τραβήξεις πρώτα. Αυτό είναι ένα ψέμα.
Σίγουρα υπάρχουν κάποιοι που έχουν λιγότερες ηθικές αξίες ή είναι πιο φανατικοί
και θέλουν να κάνουν έτσι τη δουλειά τους.
Εγώ στο τέλος της ημέρας θέλω να αισθάνομαι καλά με τον εαυτό μου και με την
ηθική μου. Η ηθική μου δεν μου επιτρέπει
ν’ αφήσω κάποιον να πεθαίνει μπροστά
μου και να τον φωτογραφίζω. Καταλαβαίνω
ότι παίρνω μέρος στην εξέλιξη της ιστορίας, γιατί, σώζοντας έναν άνθρωπο, μπορεί
ν’ αλλάξω ένα κομμάτι της ιστορίας. Όταν
πρόκειται για ατυχήματα, συνήθως δεν φωτογραφίζω, αλλά βοηθώ, αν μπορώ και καταλάβω ότι χρειάζεται. Έχω κάνει 8-9 φορές
μαθήματα πρώτων βοηθειών, όποτε ξέρω να
το κάνω σωστά… Και τώρα, πριν 2 βδομάδες, έκανα τα τελευταία μαθήματα.
Στον πόλεμο επιτρέπεται να φωτογραφίζονται οι νεκροί;
Φυσικά και πρέπει να φαίνονται νεκροί.
Αυτό είναι το πρόσωπο του πολέμου.
Άσχημο. Δεν μπορείς να το ωραιοποιήσεις.
Ως ντοκουμέντο τραβάω ωμές φωτογραφίες, αλλά δεν μ’ ενδιαφέρει να τις βλέπει
ο κόσμος. Αν έχουν ένα κομμένο πόδι ή
χυμένα μυαλά, δεν θα τις πάρει ούτε η εφημερίδα ούτε το περιοδικό και ο αναγνώστης
μόλις τις δει, θα γυρίσει σελίδα. Θέλω να
δει ο αναγνώστης τις φωτογραφίες και να
κολλήσει, να σκεφτεί έτσι, ώστε ν’ αρχίζει να
παίρνει μηνύματα, όχι να κάνει εμετό.
Η κόρη σας είναι εφτά χρόνων. Ξέρει τι
δουλειά κάνετε;
Με ρώτησε πριν λίγες μέρες: «Μπαμπά, είσαι
ο καλύτερος φωτογράφος του κόσμου»;Kαι
της απάντησα: «Αγάπη μου, προσπαθώ να
κάνω τη δουλειά μου». Αν σταματήσεις να
προσπαθείς, δεν κάνεις τίποτα.
Η γυναίκα σας τι λέει;
Είναι ψύχραιμη, ξέρει πόσο σημαντική είναι
η δουλειά μου για μένα και γ’ αυτό με αγαπάει και με παντρεύτηκε.
Διάβασα κάπου ότι ήσασταν σε πολεμική
αποστολή και σας φώναξαν άρον άρον
να έρθετε, γιατί η μητέρα σας θα πέθαινε.
Σας είπε ποτέ η μητέρα σας εκείνες τις
τελευταίες στιγμές της να σταματήσετε να
κάνετε αυτή τη δουλειά, διότι φοβάται
πολύ;
Όχι ιδιαίτερα. Μoυ έλεγε: «Πρόσεχε, παιδί
μου». Αλλά δεν άφηνα πολλά περιθώρια.
Της έλεγα ότι όλα είναι καλά. Από την άλλη
ήταν υπερήφανη για μένα. Της έλεγαν οι
φίλες της ότι με είδαν στην τηλεόραση και
μου παραπονιόταν: «Γιατί δεν μου είπες ότι
θα είσαι στη τηλεόραση»; Και της απαντούσα:
«Μαμά, αυτά είναι της δουλειάς» και μου έλεγε: «Εγώ θέλω να τα βλέπω, να μου λες».
Και στη γέννηση του γιου σας δεν ήσασταν παρών;
Όχι μόνο δεν ήμουν, αλλά δεν το ήξερα για
3 μέρες. Γεννήθηκε πρόωρα και εγώ βρισκόμουν στο Κόσσοβο το 1989.
Ο πιο σκληρός πόλεμος που έχετε βιώσει;
O εμφύλιος στη Γιουγκοσλαβία. Θυμάμαι
ότι είχα συναντήσει ένα παλικάρι και μου
είπε ότι ήταν φυλακισμένος και ότι βασανιστής του ήταν ο τερματοφύλακας της ομάδας
του.
Γιατί κάνουμε πολέμους;
Είναι στη φύση του ανθρώπου. Δεν θα
σταματήσουν ποτέ. Ξεχνάμε από πού ερχόμαστε, αν κοιτάξεις πίσω, ο άνθρωπος είναι
ζώο που εξελίχθηκε. Υπάρχουν άνθρωποι
που σκοτώνονται για μια θέση στο πάρκινγκ. Εδώ βλέπεις συγγενείς ν’ ασελγούν
στα ανίψια τους, πατεράδες να ασελγούν στα
μικρά παιδιά τους. Απλώς κάποια ανθρώπινα ζώα είναι πιο εξελιγμένα. Η εκπαίδευση
είναι που κάνει τη διαφορά. Αν διαβάζεις,
αν προβληματίζεσαι, αν συζητάς, παύεις να
είσαι ζώο, έχεις προχωρήσει… T
Τεχνογνωσία
Προετοιµασία
Εκτύπωση
Βιβλιοδεσία
Ελεγχος ποιότητας
Συνέπεια
VASSILATOS.gr | 12.11
Ολα αυτά,
έχουν σαν αποτέλεσµα
το περιοδικό που κρατάτε στα χέρια σας.
'' πίσω από κάθε έντυπο ''
road trip
στην άλλη άκρη με τον
λευκό γίγαντα
Ο πατρινός φωτογράφος Αλέξης Εμμανουήλ Παναγιωτόπουλος
διένυσε 2.500 χλμ., για να φτάσει με αυτοκίνητο μέχρι τη Σουηδία
και περιγράφει στο TRIP τις ιστορίες και τους ανθρώπους που
συνάντησε στο πιο τρελό ταξίδι της ζωής του!
Κείμενό - φωτόγρΑφίες: ΑΛεξΗς εμμΑνόυΗΛ πΑνΑγίωτόπόυΛός
104
Υπαιθροσ σοΥηδια
105
μποΛονια ιταΛια
18/8/2013
Καλό ταξίδι! Να τα περάσετε τέλεια! Χτυπούσαν τα ποτήρια γεμάτα ευχές! Ένα
ελαφρύ μειδίαμα σχηματιζόταν στα χείλη
μου, μη μπορώντας να συνειδητοποιήσω
ότι το πρωί της επομένης μέρας θα ξεκινούσαμε για την άλλη άκρη της Ευρώπης.
Δεν πήγαιναν 2 εβδομάδες όταν ο Χάρης,
ο συνταξιδιώτης μου, με πηρέ τηλέφωνο
λέγοντάς μου ότι θα πάει Σουηδία για το
μεταπτυχιακό του με το αυτοκίνητο. «Θες
να έρθεις για παρέα;». Δεν το σκέφτηκα
δευτερόλεπτο...
19/8/2013
Ξημέρωσε. Γεμάτος φρεσκάδα μπαίνω στο
αμάξι και οδεύουμε για λιμάνι. Πρώτη
φορά απομακρυνόμουν με καράβι από
την Πάτρα προς τη Δύση. Στην πορεία μας
είδα το ακρωτήριο Λευκάτης ή κατά τον
Όμηρο Λεύκας Πετρά, απ’ όπου πήδηξε η
αρχαία ποιήτρια Σαπφώ για έναν έρωτα, τα
ψηλά βουνά τις Αλβανίας και όσο βράδια106
στοκΧοΛμη σοΥηδια
ζε τη σελήνη που όλο μεγάλωνε.
Το ταξίδι δεν ήταν διόλου βαρετό. Πολλές
συζητήσεις και γέλια με τον Χάρη. Κάτσαμε για μια μπύρα, απολαμβάνοντας το
σεληνόφως και την αντανάκλασή του στην
Αδριατική, συζητώντας για πολιτικά θέματα. Διπλά μας καθόταν ένας μεσήλικας.
Πιάνεται από το όνομα του Ομπάμα που
είχα αναφέρει και με ρωτάει αν μιλάμε για
πολιτική. Ήταν ο Irfan, ένας τούρκος από
την Πόλη. Ξεκίνησε έναν αντιαμερικανικό
λόγο, και στο τέλος, με αφορμή τα γεγονότα του Καΐρου, αναρωτιόταν γιατί να γίνονται πόλεμοι και να σκοτώνουν γυναίκες
και παιδιά. «Μη δίνετε σημασία, έχω μεθύσει», μας λέει. Πάντως τα αγγλικά του ήταν
καλυτέρα από οποιουδήποτε Ιταλού θα
συναντούσαμε την επομένη μέρα.
20/8/2013
«Μπόρα είναι, θα περάσει», λέω στον Χάρη.
Η ξαφνική πρωινή καταιγίδα δεν μας
φόβισε καθόλου, ίσα ίσα. Την αφήσαμε
πίσω μας και αυτή και τους κεραυνούς
της. Η εμφάνιση των γλάρων φανέρωνε
ότι φτάνουμε σε ξηρά. Η χαρά μου, όταν
αντίκρισα το λιμάνι της Ανκόνα, απερίγραπτη. Το πλοίο μπαρκάρει, μπαίνουμε στο
αμάξι, έτοιμο και το GPS. Επομένη στάση
Bologna!
Τελικά η μπόρα μάς ξαναβρήκε μέχρι να
φτάσουμε στην Bologna. Η πόλη ήταν ένα
ταξίδι στον χρόνο. Η πόλη με το αρχαιότερο πανεπιστήμιο της Ευρώπης (από το
1088) και με τους δυο μεγαλεπήβολους
πύργους της (Due Torri) όπου τον 12ο
-13ο αιώνα έφταναν τους 180 σε αριθμό!
Στάση στην κεντρική πλατεία στη Piazza
Maggiore για έναν εσπρέσο. Δεν χόρταινα
να χαζεύω τον κόσμο και τα μεσαιωνικά
κτίρια.
O Χάρης έχει τελειώσει μηχανολογία
και έχει τρέλα για τα αυτοκίνητα. Όποτε
μια μικρή στάση στο μουσείο της Ferrari
στη μικρή πόλη του Μaranello δεν ήταν
κόπος. Ήταν για κείνον ό,τι θα ήταν ένα
ιnnSBRuck αΥστρια
γνωστό αρχαιολογικό μουσείο για μένα.
Επιτέλους έβλεπα από κοντά την Ferrari
F40, ένα αμάξι που εμείς, τα αγόρια των
90s, το είχαμε σε μινιατούρες και το θαυμάζαμε σε αφίσες.
Αν κάτι δεν πάει, όπως το έχεις υπολογίσει, δεν υφίσταται σαν ταξίδι. Το GPS για
κάποιο λόγο δεν φόρτιζε στο αμάξι, με
αποτέλεσμα να αργήσουμε να φτάσουμε
στο κέντρο της Βερόνα, μέχρι να βρούμε
λύση. Μπροστά μας ξεπρόβαλε η αρχαία
ρωμαϊκή αρένα της πόλης. Οι δρόμοι της
παλιάς πόλης ήταν γεμάτοι από κόσμο.
Παιδιά, ζευγαράκια, ποδηλάτες. Εξαιτίας
κάποιου event στην αρένα έβλεπες αρκετούς Ιταλούς και Ιταλίδες, όπως τους
φαντάζεσαι: στην τελευταία λέξη της μόδας!
Η πόλη με καλούσε να χαθώ στα στενά
της, να ακούσω τη φωνή της Ιουλιέτας και
να κάτσω κάτω από το μπαλκόνι της. «Άσε
με εδώ Χάρη, δεν φεύγω». Είχα μαγευτεί
εκείνο το βράδυ... Έπρεπε να φύγουμε
όμως για τις κορυφές των Άλπεων, στο
Innsbruck, δίνοντας υπόσχεση στον εαυτό
μου ότι θα επιστρέψω.
21/8/2013
Οι Άλπεις το βράδυ είχαν άλλη ομορφιά.
Το φεγγάρι συνέχιζε να μεγαλώνει μαζί
και η ένταση του φωτός του. Τα επιβλητικά βουνά διαγράφονταν σαν σκιές από
πάνω μας. Μικρά φωταγωγημένα κάστρα,
ο ήχος του ποταμού, η ομίχλη, το κρύο
και ο καθαρός αέρας. Φτάνουμε στο
Ιnnsbruck γύρω στη 01:30.
Το πρωί, όταν ξυπνήσαμε, το θέαμα ήταν
φοβερό. Επιτέλους έβλεπα τις απότομες
κορυφές των Άλπεων που περικύκλωναν
στην κυριολεξία τo Innsbruck. Μετά από
ένα γεμάτο παραδοσιακό πρωινό βολτάραμε στην πόλη. Αυτό που μου έκανε
εντύπωση εκεί ήταν μια συναυλία αστυνομικών στην κεντρική πλατεία. Ήταν μια
εικόνα για αυτό το επάγγελμα τελείως διαφορετική από ό,τι έχουμε συνηθίσει στην
Ελλάδα. Μετά από δυόμιση ώρες, «χορτα-
σμένοι» από το Ιnnsbruck, αποφασίσαμε
να ξεκινήσουμε για το Osnabrûck της
Γερμανίας που ήταν η επομένη μας στάση.
Ό,τι αχνοέβλεπα το προηγούμενο βράδυ
τώρα ζωντάνευε εμπρός μου! Τα ξέφωτα
με τις αγροικίες, η πλούσια χλωρίδα, οι
λιμνούλες και τα κάστρα!
Όταν περάσαμε τα σύνορα της Αυστρίας,
ο ουρανός και το τοπίο άλλαξε απότομα
σαν ταχυδακτυλουργικό κόλπο. Τα τοπία
πάλι διαφορετικά. Οι μηχανές αλώνιζαν
το στάρι, αγελάδες στα λιβάδια, όλα είχαν μια ηρεμία.. Μετά από 7 ½ ώρες στο
Osnabrûck, στο σπίτι του Πέτρου και της
Λέτας. Ο Πέτρος είναι ξάδερφος του Χάρη
και η Λέτα η κοπέλα του. Πατρινοί και
οι δυο, θύματα της οικονομικής κρίσης.
Μετανάστευσαν στη Γερμανία για δουλειά.
Ο Πέτρος εργάζεται ως σεφ σε ένα πολύ
καλό ελληνικό εστιατόριο, 50 χλμ. από
την πόλη και η Λέτα ως καθαρίστρια σε
σχολεία, φυσικοθεραπεύτρια στην Ελλάδα.
Οικονομικά τα βγάζουν πολύ καλά. >
107
Η χαρά τους ήταν τεράστια, όταν μας είδαν! Ο Πέτρος μάς μύησε αμέσως στις
γερμανικές συνήθειες. Μπύρα. Πολύ
μπύρα... Από παραδοσιακές μπυραρίες σε
νεανικά μπαράκια πήραμε μια γερή δόση
της διασκέδασης των Γερμανών. Η πόλη
είχε δυο επιβλητικότατες εκκλησίες, την
μια απέναντι στην άλλη. Μια καθολική
και μια προτεσταντική. Η απογευματινή
λειτουργιά στην καθολική άγγιζε χολιγουντιανή ταινία. Η προτεσταντική γινόταν
κέντρο ενός φεστιβάλ φαγητού και ποτού
φωταγωγημένη με ψυχεδελικά σχήματα!
Μείναμε δυο βράδια εκεί...
23/8/2013
22:00: Αποχαιρετήσαμε τα παιδιά και ξεκινήσαμε για Σουηδία και το τελικό στάδιο
του road trip. 1.000 χλμ. για Link�ping. Η
σελήνη είχε αρχίσει να μικραίνει, συνειδητοποιώντας ότι η αυγουστιάτικη πανσέληνος είχε περάσει κι ότι οι Γερμανοί
δεν έδιναν δεκάρα για αυτό το θέαμα.
Από το Fehrmann πήραμε πλοίο για Δανία. Ήμουν πολύ χαρούμενος, γιατί μετά
τα δάση, τα ποτάμια και τα βουνά έβλεπα
πάλι θάλασσα και πόσω μάλλον μια ξένη
θάλασσα.
24/8/2013
inFo
o Αλεξησ εμμΑΝΟύηλ ειΝΑι ΑΠΟφΟιΤΟσ ΑρχΑιΟλΟΓιΑσ κΑι ισΤΟριΑσ Τησ ΤεχΝησ ΤΟύ εθΝικΟύ κΑΠΟΔισΤριΑκΟύ ΠΑΝεΠισΤημιΟύ
ΑθηΝώΝ κΑι ειΝΑι εΠΑΓΓελμΑΤιΑσ φώΤΟΓρΑφΟσ.
www.Facebook.coM/aLexeMManueLphot, www.inStagraM.
coM/aLex_eMManueL
108
Στον ουρανό ο Ωρίων είχε ξαπλώσει, η
Μεγάλη Άρκτος χασμουριόταν κι εμείς
ακολουθούσαμε τον Πολικό Αστέρα. Καθώς διασχίζαμε τη Νήσο Zealand της Δανίας, διακρίνω φως στον ορίζοντα. Ήταν
το πρώτο φως του ηλίου. Ώρα 04:15. Χαρήκαμε ιδιαίτερα, γιατί θα βλέπαμε, καθώς
θα τη διασχίζαμε, τη δημοφιλή γέφυρα
Öresund των 7,3 χλμ. που ενώνει τη Δανία με τη Σουηδία. Ο ήλιος είχε αρχίσει
να ξεπροβάλλει για τα καλά και, όταν μπήκαμε Σουηδία, σταματήσαμε στο πρώτο
rest stop. Η ώρα πρέπει να ήταν 05:15. Η
θερμοκρασία στους 8-9 βαθμούς. Ο ήλιος
και η σελήνη σε μια τροχιά πρωτόγνωρη.
Το χρώμα του ουρανού ήταν ένα γλυκό
μπλε. Φορώντας μια ζακέτα, βγαίνω έξω
από το rest stop να χαζέψω την ανατολή.
Γαλήνη. Τα λίγα λεπτά ήταν από τις καλύτερες στιγμές που έχω ζήσει. «Αλέξη δεν
έχω συνειδητοποιήσει ακόμα πού έχουμε
φτάσει», μου λέει ο Χάρης. Γιατί είχα συνειδητοποιήσει εγώ;
Πάλι στο δρόμο. Η ώρα 6:00 και έχει
ξημερώσει για τα καλά. Η σουηδική ύπαιθρος ήταν πανέμορφη. Εναλλαγές δασών,
πεδιάδων, λιμνών και θάλασσας. Μετά από
πολλές ώρες επιτέλους βλέπαμε στις ταμπέλες Link�ping, τον προορισμό μας. Φτάσαμε και, αφού κανονίσαμε τα σχετικά με το
νέο σπίτι του Χάρη, κοιμηθήκαμε 15 ώρες
έκαστος μετά από την πολύωρη αγρύπνια...
25/8/2013
Την πρώτη μέρα στο Link�ping ακούσαμε αχνά ένα τραγούδι από Μητροπάνο.
Βρισκόμασταν σε ελληνική γωνία! Καθίσαμε σε μια κρεπερί δυο αδερφών από
τον Πειραιά, του Δημήτρη και της Ξένιας,
αρκετά νέοι. Ο Δημήτρης ζούσε 3 χρονιά
εκεί με τη σουηδέζα σύζυγό του. Η Ξένια
όμως ήταν 3 μήνες και δεν είχε εγκλιματιστεί. Μας έλεγε ότι δεν έβρισκε δουλειά
στην Ελλάδα, για αυτό μετανάστευσε, άλλα
της λείπει ο ήλιος και η θάλασσα.
Οι Σουηδοί, πάντως, ήταν αρκετά συμπαθείς (και οι Σουηδέζες...) και πολλοί
ήρεμοι, αν εξαιρέσεις τους πρωτοετείς που
έκαναν διάφορες μικρές αποστολές στο
κέντρο, όπως να έρπονται στον κεντρικό
πεζόδρομο ή να κολυμπάμε στα σιντριβάνια!
30/8/2013
Τελευταίο βραδύ στο Link�ping. Απολάμβανα τον τελευταίο μου καφέ στην κεντρική πλατεία. Ο σερβιτόρος πίεζε με μια
σκούπα την τέντα, για να διώξει τα νερά.
«Έχεις ένα τσιγάρο», μου λέει; «Βεβαίως!
Κάτσε», του προτείνω!
Ήταν από το Ιράκ. Μετανάστης, ετών 31.
Τον ρωτούσα για το πόλεμο και μου διηγούταν τα γεγονότα χωρίς αίσθημα τρόμου, με απάθεια, σαν κάτι συνηθισμένο.
Είχε μεγαλώσει μέσα στον πόλεμο, ήταν η
πραγματικότητά του.
Οι γονείς του βρίσκονται στη Βαγδάτη, ο
αδελφός του στη Γερμανία και η αδελφή
του Αυστραλία. Θυμήθηκα τον Ιrfan στο
πλοίο για Αncona, που αναρωτιόταν με
την αφέλεια ενός παιδιού γιατί να γίνονται
πόλεμοι...
31/8/2013
Αποχαιρετώ το Link�ping. Ο καιρός άρχισε να αγριεύει, μπήκαμε στο αμάξι και
οδεύαμε προς τη Στοκχόλμη, πριν πάμε
στο αεροδρόμιο. Η παλιά πόλη της Στοκχόλμης δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από
τις παραδοσιακές πόλεις του Νότου και η
παρουσία της θάλασσας και των καναλιών
την απογείωνε!
Φτάσαμε στο αεροδρόμιο. Αποχαιρέτησα
τον συνταξιδιώτη μου με θέρμες αγκαλιές,
υποσχόμενος ότι θα έρθω σε ενάμιση
χρόνο να δούμε το Βόρειο Σέλας! Είπαμε
αντίο και μπήκε στο ασανσέρ για το γκαράζ. Κάθισα δίπλα, κοιτώντας τον από μια
τζαμαρία να φεύγει με το λευκό του smart.
Ακούγεται τρελό, άλλα αυτό ήταν το αμάξι
που διασχίσαμε 2.500 χλμ.: τους αμπελώνες της Ιταλίας, τα βουνά της Αυστρίας, τα
δάση της Γερμανίας, τις γέφυρες της Δανίας και τις λίμνες της Σουηδίας. Ο «Λευκός
Γίγαντας». T
οsnabrÜck γερμανια
109
Οι «ΑΝθρώΠΟι» ΤΟύ trip
ΓρΑφΟύΝ ΓιΑ ΤηΝ
«ΠρώΤη ΤΟύσ φΟρΑ»
EΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΙΦΙΓΕΝΕΙΑΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ
Το φθινόπωρο φέρνει
ξεκινήματα, σχολεία,
αθλητικές, τηλεοπτικές,
κινηματογραφικές σεζόν.
Ξεκινήσαμε λοιπόν μια
κουβέντα για το πώς θα
ήταν να γράφαμε για
την πρώτη μας μέρα στο
σχολείο. Κάποια στιγμή
πετάχτηκε η ιδέα: «Γιατί να
μη γράψουμε γενικά για
πρώτες φορές;» με σαφές το
σεξουαλικό υπονοούμενο.
Αφού κόπασαν οι εφηβικές
μας αντιδράσεις (γέλια και
σχόλια), είπαμε ναι, γιατί
όχι, πρώτες φορές που μας
έμειναν αξέχαστες.
Απολαύστε μας.
110
… ποΥ πηΓα σΈ σΥναΥΛια
… ποΥ Έιδα ανθρωπο να τρωΈι
μΈσα σΈ καδο σκοΥπιδιων
Δεν ήμουν πάνω από 12 χρονών, όταν
για πρώτη φορά οι δικοί μου με πήγαν
σε συναυλία. Συναυλία του Τσιτσάνη στο
στάδιο της Παναχαϊκής. Μάλλον ήταν και
η πρώτη μου φορά σε στάδιο. Θυμάμαι
που κάτσαμε στις τσιμεντένιες κερκίδες
και δεν βολευόμουνα, αλλά ήμουν εκστασιασμένος από το μέγεθος του χώρου
και από όλον αυτόν τον κόσμο γύρω
μου. Και όταν ξεκίνησε η συναυλία και
άρχισαν όλοι να τραγουδάνε, ένιωσα ότι
βρισκόμουν σε ένα φανταστικό μέρος.
Ακόμα και σήμερα τα ρεμπέτικα τραγούδια με συγκινούν!
Βασίλης Παπαϊωάννου
Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνο το σφίξιμο
στο στομάχι, όταν αντίκρισα για πρώτη
φορά άνθρωπο να τρώει μέσα από κάδο
σκουπιδιών, κάπου στην Κορίνθου. Περίμενα στο φανάρι, 3-4 χρόνια πριν, όταν
το βλέμμα μου έπεσε τυχαία σε ένα κορμί
που είχε γύρει μέσα σε έναν κάδο. Ένας
κύριος, περίπου στα 55, είχε βγάλει τα
υπολείμματα μιας πίτσας και έτρωγε σαν
να πρόκειται για το τελευταίο του γεύμα...
Ίσως βέβαια και να ήταν.
Κατερίνα Σαμψώνα
… ποΥ Έκανα διακοπΈσ μονη μοΥ
… στο νοσοκομΈιο (Για δοΥΛΈια)
… στη σΧοΛη
Οκ, είχα πάει πολλές φορές διακοπές
οικογενειακά, ούτε και εγώ θυμάμαι πότε
ήταν η πρώτη φορά, αλλά καμία από αυτές
δεν μπορεί να συγκριθεί με την πρώτη
φορά που πήγα διακοπές μόνη μου, μακριά από τους γονείς μου. Τα είχα οργανώσει όλα, το πού θα μείνουμε, το πώς θα
φτάσουμε εκεί και φυσικά ο προορισμός
ήταν αυτονόητος: Πάρος. Από το Πάσχα
και μετά υπήρχε ένας κουμπαράς στην είσοδο του σπιτιού στον οποίο είχα γράψει:
«Πάρος: ό,τι έχετε ευχαρίστηση». Ο καθένας
έπρεπε να συνδράμει σε αυτό το παρθενικό μου ταξίδι. Ενώ το πλάνο αφορούσε
διακοπές με άλλες 3 κολλητές, βρεθήκαμε
σε ένα νησί με άλλους 20 συμμαθητές.
Ήταν όλοι εκεί, γιατί ήταν «Ο Προορισμός».
Φυσικά κάθε ιστορία έχει και τα απρόοπτά
της. Ένα μικρό ατυχηματάκι 24 ώρες πριν
την αναχώρησή μας από την Πάτρα μού
κόστισε 15 ράμματα στο πόδι. Φυσικά
τίποτα δεν άλλαζε τη διάθεση και την ανυπομονησία των διακοπών, ούτε καν αυτό.
Όμως γι’αυτό είναι οι φίλες, αφουγκράζονται το πρόβλημά σου και σου κουβαλούν
τη διακοσίων κιλών βαλίτσα σου, όταν εσύ
με το ζόρι σηκώνεις τον εαυτό σου. Οι
πρώτες μου διακοπές ήταν με διαφορά και
οι καλύτερες.
Ελίσαβετ Φάκου
Ξύπνησα 5:30. Μία ώρα μετά βρισκόμουν στο γραφείο της νοσηλευτικής. Με
οδήγησαν στον 5ο όροφο. Παθολογική.
Διασχίζοντας τον διάδρομο, μια έντονη
μυρωδιά από ιώδιο με κάνει να φτερνίζομαι. Συστήνομαι στην προϊσταμένη
και εκείνη με στέλνει για τις πρώτες
δουλειές. 40 ασθενείς. Όλοι πάνω από
50 χρονών. Αργώ πολύ. Μια νοσηλεύτρια μου λέει: «πιο γρήγορα». Γίνεται
επίσκεψη γιατρών και όλοι τρέχουν. Τα
πόδια μου πονάνε, αλλά τρέχω και εγώ.
Η μέρα περνάει αστραπιαία. Τελευταία
ενέργεια της μέρας να στρώσουμε ένα
κρεβάτι. Μπαίνουμε στο δωμάτιο, κοιτάμε τον ασθενή, φαίνεται χλωμός, τα μάτια
του κλειστά. Κοιτάζω τη συνάδελφό μου.
Εκείνη φεύγει. Έχω μείνει αποσβολωμένη και κοιτάζω τα πόδια του. Δειλά
δειλά τον ακουμπάω. Έχει παγώσει. Δεν
φοβάμαι, ούτε ταράζομαι, ούτε αηδιάζω, ούτε στεναχωριέμαι. Είμαι απαθής.
Το απόγευμα πήγα σε σπίτι με φίλους.
Ήμουν ξαπλωμένη με τα μάτια κλειστά.
Άκουσα να λένε: «Η καημένη, πτώμα
είναι!» Εγώ συνέχισα να προσποιούμαι
ότι κοιμάμαι, ενώ προσπαθούσα να καταλάβω τι ήταν αυτό που μπήκε στη ζωή
μου.
Βικτώρια Άλεξ
Το μάθημα: «Εισαγωγή στην υποκριτική».
Ψαρωμένος και μην ξέροντας τι θα συναντήσω, ξεκίνησα για το Πανεπιστήμιο.
Μέσα στο λεωφορείο κατάλαβα πόσοι
φοιτητές υπάρχουν στην Πάτρα. Φόβος
για το αν θα καταφέρω να ταιριάξω με
κάποιους από τους συμφοιτητές μου δεν
γεννήθηκε ποτέ μέσα μου. Είναι βλέπεις
το πλεονέκτημα που έχουν οι σπουδές
στην πόλη που γεννήθηκες. Έχεις ήδη
φίλους και το περιθώριο να διαλέξεις
τους καταλληλότερους για εσένα νέους.
Το λεωφορείο έφτασε. Πρώτη στάση.
Όταν έφτασα στη σχολή, βρήκα ελάχιστους συμφοιτητές να περιμένουν. Μετά
από λίγο μας ενημέρωσαν πως το μάθημα θα γινόταν στο θεατράκι του Πανεπιστημίου. Ξεκινήσαμε για εκεί. Εφτά κορίτσια και εγώ. Όταν φτάσαμε στο θεατράκι,
η δυσαναλογία αρσενικών θηλυκών έγινε
ακόμα μεγαλύτερη. Τις εφτά υπάρχουσες
συμφοιτήτριες πλαισίωσαν άλλες οκτώ.
Μετά το πέρας μισής ώρας την καθηγήτρια άρχισαν να την ζώνουν τα φίδια,
μια και ο αριθμός των φοιτητών ήταν ο
ίδιος. Αποφασίσαμε να γυρίσουμε πίσω
στη σχολή. Μπαίνοντας στην αίθουσα,
που ήταν γεμάτη, είδα πολλές, μα πάρα
πολλές κοπέλες, και κάπου σε μια γωνία, τον Θωμά. Η χαρά της απώλειας του
φόβου να μείνουμε και οι δύο μόνοι σε
μια σχολή που έμοιαζε περισσότερο με
χωριό αμαζόνων ήταν τέτοια που αγκαλιαστήκαμε σαν να γνωριζόμαστε χρόνια.
Τα υπόλοιπα αποτελούν ιστορία. Υπέροχη
πρώτη ημέρα. Υπέροχες σπουδές.
Nίκος Βαρθολομάτος
111
112
… ποΥ Έκανα «φτηνα» τσιΓαρα
… ποΥ Έδωσα το πρωτο μοΥ φιΛι («ισμηνη»)
… ποΥ Έδωσα το πρωτο μοΥ φιΛι…
Έχουμε και λέμε, ήμουν κι εγώ από κείνα
τα ξενέρωτα παιδιά που δεν κάπνιζαν στο
σχολείο, ούτε καν στην πενταήμερη, και
γενικά δεν μου ήταν και πολύ συμπαθές
το «άθλημα»! Γύρω στα 21 μου και όταν
οι χυλόπιτες έπεφταν απανωτές (προς
εμένα φυσικά…), δεν ήθελα και πολύ να
το ρίξω εκεί. Οπότε έπαιρνα το discman
(η εξέλιξη του θρυλικού walkman, αλλά
με cd), ανέβαινα προς την περιοχή του
Kάστρου, στα στενά σοκάκια με τους
ασβέστες και σε όποιο ωραίο πλατύσκαλο
έβρισκα καθόμουν σαν τον περιπλανώμενο και έπνιγα τον πόνο μου με καψουροτράγουδα και τσιγάρα. Επειδή μια ζωή
μπατιράκι ήμουν, προτιμούσα τα φτηνά
τσιγάρα (και από άποψη φυσικά, χα χα),
με σκοπό μετά το πέρας του φουμαρίσματος να εξαφανίσω τα πειστήρια του
εγκλήματος στα σκουπίδια… Δεν ήμουν
να κουβαλάω πακέτο στο σπίτι, καθώς η
mother έψαχνε με μανία στις τσέπες για
ναρκωτικά (φάση που περνάει κάθε μάνα,
πιστεύοντας ότι το παιδί της έχει μπλέξει). Έτσι έπαιρνα κάτι «leader» που είχαν
βγει τότε με 1,5 ευρώ. Ξεκίναγα το πρώτο
τσιγάρο και ένιωθα το εγκεφαλικό να
κοντοζυγώνει. Ένιωθα ότι λιποθυμούσα
και ξαναζωντάνευα με κάθε τζούρα . Τα
χρόνια πέρασαν, τα «leader» ακρίβυναν, οι
χυλόπιτες μειώθηκαν η συνήθεια όμως
έμεινε….
Κωνσταντίνος Αθανασόπουλος
Τα αθώα λένε είναι και τα πιο αληθινά.
Βέβαια ισχύει και το αντίστροφο. Εκείνη
η ειλικρίνεια μάλλον υπήρξε η αφόρμηση για κάτι τόσο αθώο στα χρόνια του
δημοτικού. Εκεί που ο μόνος κοινός
χρόνος μαζί της ήταν η εναλλαγή της διαφορετικής μας βάρδιας στο σχολείο και
η ημερήσια εκδρομή όπου περιελάμβανε
τους μαθητές και των δύο βαρδιών. Όταν
άδειαζα εγώ το κεφάλι μου από γνώσεις,
εσύ ερχόσουν να το γεμίσεις. Σε έβλεπα
και μου άρεσες. Σου άρεσα κι εγώ. Εκδηλώθηκες, στέλνοντας τη φίλη σου να μου
δώσει μία μικρή κάρτα που με ορνιθοσκαλίσματα έγραφε: «Ντρέπομαι να σου
πω το πόσο σ’ αγαπώ!». Ήρθε και η ημέρα
της εκδρομής. Χωριστήκαμε τα αγόρια
σε 2 ομάδες να παίξουμε ποδόσφαιρο.
Θυμάμαι πώς έκανα τα πάντα, για να σε
εντυπωσιάσω. Έφαγα όλο το γρασίδι, σκάτεψα και τα δύο μου πόδια, ίδρωσα, τσακώθηκα με όλους τους αντιπάλους, δεν
θυμάμαι αν βρήκα και «πλεκτό». Μικρή
σημασία έχει. Το ματς τελείωσε και έσπευσες να με συγχαρείς. Με ένα δικό σου
πρώτο αξέχαστο φιλί στο μάγουλο που το
έλεγαν «Ισμήνη».
Γιάννης Κυλπάσης
Η πρώτη φορά που φίλησα δεν ήταν μαγική. Δεν ήταν ονειρεμένη. Δεν ήταν όλα
αυτά που λένε ότι είναι. Ήταν το παραμύθι
μου που κατέρρευσε μέσα σε λίγα δεύτερα. Ήμουν 14 στα 15 -και μην πείτε ότι
άργησα- και ήταν κάτι σαν η αναγκαστική
απόροια μιας πλατωνικής σχέσης. Με ένα
γλυκύτατο αγόρι 2 χρόνια μεγαλύτερό
μου. Έγινε στην Κολοκοτρώνη, ύστερα
από έναν πολύωρο καφέ. Γελούσα, γελούσε, έλεγε «αντίο», έλεγα: «Ωχ, τώρα πρέπει να κάνω αυτό που μου είπαν οι φίλες
μου ότι πρέπει να κάνω. Διάολε!». Κατακόκκινη και πύρινη από το στρες το έκανα. Αμήχανο και άσχετο. Η απόλυτη τεχνική του λάθους. Κράτησε ελάχιστα. Κοιταχτήκαμε, ξαναγελάσαμε και χωριστήκαμε.
Δεν σχολιάσαμε καν. Νομίζω ότι και οι
δύο θα θέλαμε να το ξεχάσουμε. Όμως
να, που ήταν τόσο ξεχωριστά «κακό», που
είμαι βέβαιη ότι δεν το έχουμε ξεχάσει.
Απλώς δεν ειδωθήκαμε ποτέ ξανά και
έτσι γεννήθηκε ένα άλλο παραμύθι. Αυτό
του «ανεκπλήρωτου έρωτα». Λέμε τώρα...
Ευτυχία Μεσίσκλη
… στο σινΈμα
… ποΥ ΧορΈψα μΈ την ψΥΧη μοΥ
… ποΥ Έπαιξα στο θΈατρο
Δεν θα σας μιλήσω για τα σπουδαία της
ζωής, αυτά τη μικραίνουν. Θα σας μιλήσω για τα άλλα, τα μικρά που την κάνουν
σπουδαία. Σαν και κείνο το καλοκαίρι του
1994 που έμελε να γνωρίσω το μεγαλύτερο έρωτά μου μέχρι και τη στιγμή που
μιλάμε. Τον κινηματογράφο. Μπορεί σε
σας που μεγαλώσατε σε μεγάλες πόλεις
να μη μοιάζει σπουδαίο, αλλά το γεγονός
ότι άνοιξε θερινός κινηματογράφος (χειμερινός άνοιξε αργότερα) στη μικρή Άμφισσα ήταν το γεγονός του καλοκαιριού.
Βέβαια όταν είσαι 9-10 χρονών δεν σου
επιτρέπεται η είσοδος σε πάρα πολλές
ταινίες. Κάποια στιγμή όμως ήρθε η ώρα
που περίμενα για εβδομάδες ολόκληρες.
Lion King. Και το ταξίδι άρχισε πάνω στη
ράχη ενός γενναίου λιονταριού. Για να
είμαι ειλικρινής, την ταινία την έχω δει
αρκετές φορές από τότε, αλλά την αίσθηση της πρώτης φοράς μπορώ να την παρομοιάσω μόνο με κείνη του ήρωα του
Τορνατόρε στο «Σινεμά ο Παράδεισος».
20 χρόνια μετά η πληγή είναι ανοικτή και
δεν χορταίνει να καταναλώνει ερεθίσματα.
Ευτυχώς.
Δημήτρης Γκιούλος
Ήμουν γύρω στα 8, τρίτη δημοτικού σε
αποκριάτικο πάρτι του σχολείου, στην
τότε Disco Smile, μετέπειτα Ιπποδρόμιο
(αν δεν με απατά η μνήμη μου με τα τόσα
ονόματα που άλλαξε αυτό το πολύπαθο
κτίριο στην Ακτή Δυμαίων). Ντυμένη
κοζάκος, με μία δανεική στολή από
έναν θείο στη Θεσσαλονίκη, με βαμμένα
μουστάκια στο πρόσωπο. Προφανώς και
τότε αγνοούσα τι εστί κοζάκος, αλλά ήταν
η μόνη διαθέσιμη αποκριάτικη στολή
στο σπίτι και καθότι αγοροκόριτσο με
αλλεργία στο ροζ χρώμα και τις στολές
νεράιδας, πριγκίπισσας και λοιπών συναφών φανταχτερών αμφιέσεων, καθόλου
δεν με ενοχλούσε η περιβολή μου. Απεναντίας, μάλιστα, με τον χορό που έριξα
εκείνο το απόγευμα συνειδητοποίησα ότι
η θηλυκότητα και η σωματική έκφραση
δεν σχετίζονται ούτε με το περιτύλιγμα
του κορμιού, ούτε με τον τρόπο που
προσλαμβάνει ο περίγυρος την κίνηση
ενός ανθρώπου στο χώρο. Κι αν αυτή η
διαπίστωση τοιουτοτρόπως διατυπωμένη
φαντάζει πολύ προχωρημένη και σύνθετη
για το μυαλό ενός 8χρονου, μπορώ με
σιγουριά να πω πως η απελευθερωτική δύναμη του χορού, η εκτόνωση της
ενέργειας, η εκφραστική δυνατότητα που
παρέχει ο χορός είναι κάτι το οποίο ακόμα κι όταν δεν βρίσκεις τις λέξεις να το
αποτυπώσεις, το νιώθεις σε κάθε σου κίνηση, σε κάθε νεύρο και μυ του σώματός
σου και καθοδηγεί τα βήματά σου. Εκείνο
το βράδυ χόρεψα κυριολεκτικά ασταμάτητα, υπό το άγρυπνο -πάντα- βλέμμα του
πατέρα μου. Από τότε χορεύω όποτε μου
δοθεί η ευκαιρία, αδιαφορώντας για τα
βλέμματα των άλλων.
Κατερίνα Λαμπρακοπούλου
Έκτη δημοτικού. Ο αγαπημένος δάσκαλος, κ. Ζαφειρόπουλος, μας ανακοινώνει
ότι θ’ ανεβάσουμε παράσταση για την
25η Μαρτίου. Θα συμμετέχω; Αγχώθηκα.
Πολύ. Όμως το μεγαλύτερο (παιδικό)
μου άγχος ήταν … αν θα πάρω μεγάλο ρόλο. Όταν ο δάσκαλος μας έφερε
το έργο, απογοητεύτηκα! Ο «Χορός του
Ζαλόγγου», που σημαίνει ότι θα πρωταγωνιστήσουν κυρίως γυναίκες που θα
κάνουν τις Σουλιώτισσες. Μας ρώτησε
πόσοι θα παίξουμε. Σήκωσα το χέρι μου
με διλημματική συστολή. Την επόμενη
ώρα μάς έφερε το κείμενο και τη διανομή.
«Λάμπρο, θα υποδυθείς τον γενναίο Λάμπρο Τζαβέλλα», μου λέει και κατευθείαν
ανατρέχω στο φωτοτυπημένο κείμενο,
για να μετρήσω ατάκες και, ΝΑΙ, έρχεται
η έκπληξη: Σχεδόν σε κάθε σελίδα είχα
ατάκα. Πώς θα τις μάθω τόσες πολλές;
Και το άγχος πολλαπλασιάστηκε. Στις 3
πρώτες πρόβες σκεφτόμουν να τα παρατήσω. Ήμουν σίγουρος ότι επί σκηνής
θα τα ξεχάσω όλα. Οι πρόβες πολλές και
μάλλον τότε άρχιζα να συνειδητοποιώ ότι
το θέατρο δεν είναι παίξε- γέλασε... Φορέσαμε τα μουστάκια και φουστανέλες και η
παράσταση έγινε και τη χαρήκαμε με την
ψύχη μας. Λόγια δεν ξέχασα. Στο τέλος,
με λουλούδια στο χέρι, η αδερφή μου, η
Πολύτιμη, μου ψιθύρισε με γλυκιά αφέλεια: «Ήσουν ο καλύτερος, εσύ σίγουρα
θα γίνεις ηθοποιός». T
Λάμπρος Αραπάκος
113
114
ΑλεξΑΝΔρΟσ βΑρελιΔησ
ευαίσθητος και οργισμένος
Ανθρώπινες μορφές λιτά ντυμένες ή γυμνές σε ατμοσφαιρικούς
τόπους, εγκαταλελειμμένα κτίρια και δάση. Άνθρωποι συνήθως
μόνοι, φωνάζουν, φοβούνται, ερωτεύονται.
Άνθρωποι μπροστά από τον φακό του 20χρονου πατρινού,
Αλέξανδρου Βαρελίδη, φοιτητή στη Σχολή Καλών Τεχνών του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας στη Φλώρινα.
«Η φωτογραφία είναι μια αυστηρή και εκθαμβωτική ποίηση
του πραγματικού», έχει πει ο Άνταμς Άνσελ, ένας από τους
σημαντικότερους φωτογράφους του 20ού αιώνα και ο
Αλέξανδρος Βαρελίδης φαίνεται να το ακολουθεί πιστά…
ςυνεντευξΗ ςτόν ΛΑμπρό ΑρΑπΑΚό
115
116
Τ
ι μπορεί να γίνει έμπνευση για
σένα; Τροφή για έμπνευση αποτελούν συχνά όνειρα, συναισθηματικές καταστάσεις, καθώς και επιρροές από την Αναγεννησιακή εποχή με
την προσθήκη σκοτεινών στοιχείων.
Σπουδάζεις στην Καλών Τεχνών στη
Φλώρινα. Τι μαθαίνεις εκεί;
Είμαι αρκετά ικανοποιημένος από
τη σχολή μου, καθώς μου δίνει την
ευκαιρία να έρθω σε επαφή με περισσότερες τέχνες, όπως τη γλυπτική,
τη ζωγραφική, τον κινηματογράφο,
τη σκηνογραφία. Ταυτόχρονα όμως,
διευρύνω τις γνώσεις μου στη φωτογραφία και βρίσκομαι σε ένα κλίμα
συνεργασίας και αλληλεπίδρασης με
τους υπόλοιπους καλλιτέχνες-φοιτητές.
Επίσης, φέτος, θέλω να εκμεταλλευτώ
περισσότερο τα ατμοσφαιρικά τοπία της
πόλης και να αποκτήσω μεγαλύτερο
υλικό για κάποια έκθεση που ενδεχομένως πραγματοποιηθεί τους επόμενους μήνες.
Οι φωτογραφίες σου είναι σκοτεινές,
γεμάτες τρόμο, πόνο, αποξένωση, ρομαντισμό, ποίηση. Γιατί;
Μέσω των φωτογραφιών μου προβάλλω κάποιες πιο σκοτεινές πτυχές του
εαυτού μου. Η τέχνη αποτελούσε από
παλιότερα για μένα έναν τρόπο, για να
εξωτερικεύσω αυτά τα συναισθήματα.
Γενικότερα, στις φωτογραφίες μου θα
έλεγα πως αντικρίζεις μια πλευρά του
εαυτού μου περισσότερο ρομαντική και
ευαίσθητη και ταυτόχρονα σκοτεινή και
οργισμένη.
Ποιους καλλιτέχνες θαυμάζεις;
Πηγή έμπνευσης αποτελούν καλλιτέχνες όπως η Anne Rice, o Caravaggio,
o Witkin και ο Steven Klein. >
117
Όλοι βγάζουμε φωτογραφίες από τα
κινητά, τις ανεβάζουμε και παίρνουμε like. Αυτός ο φωτογραφικός ιντερνετικός χαμός καταστρέφει την τέχνη
της φωτογραφίας. Ποια φωτογραφία
είναι τελικά τέχνη;
Η τέχνη είναι υποκειμενική. Δεν έχουμε διαμορφώσει όλοι κοινή άποψη για
αυτήν, καθώς η ίδια αλλάζει ανάλογα
με το επίπεδο και τις ιδέες του καθενός. Το αν κάτι θεωρείται καλλιτεχνικό
ή όχι, πιστεύω πως έχει να κάνει με
τον λόγο δημιουργίας του. Δύσκολα
θα θεωρούσα «τέχνη» μια φωτογραφία
τραβηγμένη με σκοπό να αναρτηθεί
στο facebook, για να πληροφορήσει το
κοινό για νέα ή στιγμές κάποιου χρήστη. Ωστόσο, εύκολα θα εντυπωσιαζόμουν με μια φωτογραφία που έχει τραβηχτεί με σκοπό να ευαισθητοποιήσει
ή να προβληματίσει. T
πΈρισσοτΈρΈσ φωτοΓραφιΈσ τοΥ αΛΈξανδροΥ στο WWW.
alexandeR-vaRelidiS.TuMBlR.cOM.
118
XEnOS
HAIR
CAFFE
Οι διαρκώς ανήσυχοι και άκρως
ταλαντούχοι κομμωτές, Μανώλης και
Σάκης Ξένος, μιλούν στο TRIP για
την αγαπημένη τους τέχνη και μας
ενημερώνουν για τις νέες τάσεις στα
μαλλιά.
μανωΛησ ξΈνοσ
Η αγάπη σου για την τέχνη κομμωτικής
πότε ξεκινάει; Είμαστε η τρίτη γενιά κομμωτών, οπότε όλο αυτό δεν υπήρξε «ξένο»
στο σπίτι. Γεννηθήκαμε, μεγαλώσαμε και
συνεχίζουμε με την τέχνη της κομμωτικής
από το ’40 μέχρι και σήμερα...
Τι είναι που κάνει το XENOS HAIR
CAFFE τόσο αγαπητό και αποτελεί επιλογή ετών για τους πατρινούς και τις
πατρινές; Η μεγάλη αγάπη και η αφοσίωση που έχουμε στην κομμωτική ενδεχομένως γίνεται αντιληπτή στον κόσμο και
έτσι μας επιλέγουν.
Για το φετινό χειμώνα τι είναι αυτό
που θα πρότεινες στις αναγνώστριες
του TRIP; Τι επιτάσσει η μόδα για τα
μαλλιά; Οι ισχυρότερες τάσεις hairstyle
για τη σεζόν, όπως εμφανίζονται μέσα
από τις παριζιάνικες πασαρέλες και πηγαίνουν κατευθείαν στους δρόμους είναι
τα μαλλιά με μινιμαλιστικές κουπ, με
εμφάνιση πανκ, τονισμένες σε διπλές αποχρώσεις.
Σε ποια διάσημη θα ήθελες ν’ αλλάξεις
εντελώς τα μαλλιά. Τι θα της έκανες;
σακησ ξΈνοσ
Είναι κάπως σχετικά όλα αυτά με τις διάσημες, διότι από μόνος του ένας κομμωτής δεν μπορεί να επέμβει είτε σε κούρεμα είτε σε χρώμα. Χρειάζεται ένα σύνολο
ανθρώπων που να την κατευθύνουν σ’
ένα αποτέλεσμα που θα έχουν επιλέξει
πάνω σε κάποιες βάσεις... Όλο αυτό έχει
να κάνει με το κοινωνικό status, τις φιλοδοξίες και την προσωπικότητα του ατόμου.
Ο Γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας
Βολταίρος έχει πει «Για να χαρακτηρίσεις κάτι “όμορφο”, πρέπει να σου
προκαλεί θαυμασμό και ευχαρίστηση».
Τελικά τι είναι «όμορφο» και πώς αυτό
επιτυγχάνεται;
Θεωρώ πως όλα είναι θέμα αισθητικής. Ο
καλύτερος τρόπος για να ερμηνεύσει κανείς το όμορφο είναι ο εξής: όμορφο είναι
ό,τι είναι σωστό και κοινωνικά αποδεκτό.
Πόσα χρόνια το XENOS HAIR CAFFE δραστηριοποιείται; 13 χρόνια στην Πατρέως
και 7 χρόνια στο στενό της Ασκληπιού.
Έχεις αναλάβει το management της
επιχείρησης, αλλά και τα ανδρικά κουρέματα. Η μόδα για τους άνδρες; Ρετρό
κουπ, έντονες φράντζες που ολοκληρώνονται σε ένα σοφιστικέ style.
Πώς είναι να δουλεύεις στο ίδιο χώρο
με τον αδερφό σου, Μανώλη, και μάλιστα να κάνετε τo ίδιο επάγγελμα;
Τσακώνεστε; Δεν τσακωνόμαστε, διότι
δεν μπλέκεται ο ένας στο αντικείμενο του
άλλου. Υπάρχει οριοθέτηση και εννοείται
καλή συνεργασία. Ο ένας συμπληρώνει
τον άλλον. Είναι σημαντικό ο αδερφός
σου να είναι και ο πιο άμεσος συνεργάτης
σου.
Ποιες 5 λέξεις θα επέλεγες, για να χαρακτηρίσεις το XENOS HAIR CAFFE;
Σοβαρότητα, επαγγελματισμός, εξυπηρέτηση, διακριτικότητα, άποψη.
www.xenoShaircaFFe.gr, ΑσκληΠιΟύ 9 & ρ.φερΑιΟύ, ΠΑΤρΑ,
2610-276663
119
βίβΛίό
ΑΠΟ ΤηΝ κΑΤεριΝΑ σΑμΨώΝΑ
ΗΣύσσηΚαπλάνη
μάςπαρουσιάζειτις
εκδόσειςΦίλντισι
τι είναι οι εκδόσεις
Φίλντισι;
Έναμικρό,καινούργιο
κλαράκιστοτεράστιο,
ελληνικόεκδοτικό
δέντρο.Μεουσιαστικά
ελάχιστηδιάρκεια
ζωής(μόλιςαπότον
Δεκέμβρητου2011),
μετηνευθύνητου
παρελθόντοςκαιτων
βιβλίωνπουείχανήδη
κυκλοφορήσει(θατα
βρείτεστοhttp://www.
filntisi.gr/books.html)
σχεδιάσαμε,ενμέσω
οικονομικήςκρίσης
πλέον,μιαπροσεκτική
πορείαμεβιβλίανέων
δημιουργών,πουεμάς
κάτιμας«είπαν».
Δύσκολοι καιροί για
εκδόσεις;
Χρόνιαπολλάτο
ακούμεαυτόκιόμως,
ευτυχώς,πάντα
εκδίδονταιβιβλία
καιόσαείναικαλά
ταμαθαίνουμεκαι
διαγράφουντημικρή
ήμεγαλύτερηπορεία
τους.
το μέλλον αβέβαιο;
Είναιέτσικιαλλιώς,
αλλάτοκοιτάμε
χαμογελαστοίκιόχι
συνοφρυωμένοι
μεσχέδιαγιανέες
εκδόσειςμεάποψη.
120
ΤΟ μηλΟ βΓηκε ΑΠΟ ΤΟΝ
ΠΑρΑΔεισΟ
ΈΛΈνα ακριτα
ΈκδοσΈισ διοπτρα
Το μήλο βγήκε απ’ τον παράδεισο λοιπόν....
Πρόκειται για το νέο βιβλίο της
Έλενας Ακρίτα που μας δίνει μια
νέα οπτική στα όσα γνωρίζαμε
για τη δημιουργία του κόσμου,
μέσα από το αυθόρμητο πηγαίο
χιούμορ της, χωρίς στεγανά και
σαφώς χωρίς ίχνος πρόθεσης
χλευασμού.
υσή,
στονΜω
Παίρνοντας το βιβλίο στα χέρια
εςοθεός ι:
λ
υ
ο
π
ι
ίζετα
ιτουλέε
σας, σας προτείνω να ξεκινήσετε
...Εμφαν
αδιάμκα
από τα περιεχόμενα. Οι τίτλοι κάθε εκείστηγηΜΩΥΣΗ!
κεφαλαίου θα σας προετοιμάσουν –ΜΩΥΣΗ,Μ
κατάλληλα για το τι πρόκειται να δια- –Ici,ici!
Υ!
βάσετε.
–ΕΣΥ!ΕΣ
ΗΤΗΣ
ΟΥΣΤΗΓ
Μ
Ο
Α
Λ
«Εν αρχή ην ο Θεός». ‘Έναν Θεό, όχι –Τι;
Ο
ΓΗΣΕΙΣΤ
όπως τον ξέρουμε, άυλο, αμόλυντο, –θΑΟΔΗ Σ!
ΙΑ
υτό;
Λ
άσπιλο, σοφό, να δημιουργεί τον κό- ΕΠΑΓΓΕ ατοπάθωεγώα ΑΝΩΓΕΝΑΡΧΗ!
ν
Κ
τί
Ε
ια
γ
Σ
ι
Α
α
ΑΝ
σμο μέσα σε επτά ημέρες, αλλά έναν –Κ
ΕΠΕΛΕΞ
ήγησης;
Θεό που είναι κατ’ εικόνα και ομοίωση –ΓΙΑΤΙΣΕ ντα,τοδίπλωμαοδ ΙΑ!
ό
δική μας, ανθρώπινη. Δική μου, δική –Μετιφ ΦΤΕΙΣΣΤΗΝΙΣΤΟΡ τηΓητης
τή
σου, του γείτονα που μας εκνευρίζει, –θΑΓΡΑ ιήματαλένεσεαυ
ο
π
τι
ι
α
του μανάβη που φωνάζει..., του πλανη- –Κ
ίας;
τάρχη που του αρέσει να ανακατεύεται σε Απαγγελ ΓΕΛΙΑΣ!!!Ε!Ε!
Γ
Α
-Π
–Ε
λέμε!
όλα.
ΙΓΑΛΑ!
ωεφόδια
ΜΕΛΙΚΑ
Ένας Θεός που στο συγκεκριμένο βιβλίο –Δενέχ ΧΩΡΑΠΟΥΡΕΕΙ
–ΕΙΝΑΙΗ νεις;
«μιλάει» με κεφαλαία!
ακά
;
Στις σελίδες του βιβλίου ξεδιπλώνονται –Πλάκ ΛΟΥ!
ικαιγάλα
Ο
θ
Α
ρέειμέλ
Κ
υ
ο
οι περισσότεροι χαραχτήρες της Καινής –
π
α
ρ
χειχώ
Διαθήκης, αλλά και άλλοι που είναι εκτός –Υπάρ
!
Ε
Μ
Α
(κάπου θα συναντήσετε και τη Σαπφώ Νο- –
έει;
πούταρ
ταρά, σε μία έκτακτη φιλική συμμετοχή στο –Από ΑΚΟΥΦΩΜΑΤΑ!
Τ
πλευρό του Θεού). Δολοφονίες, δολοπλο- –ΑΠΟ
κίες, αδιέξοδοι και προσχεδιασμένοι έρωτες,
ζήλια, φθόνος, εκδίκηση, πολιτική, θρησκεία,
από τη σκοπιά όμως της δικής μας πραγματικότητας, φιλτραρισμένες με αρκετή δόση καυστικού χιούμορ...
Θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος ενός καλοσχεδιασμένου σεναρίου σε stand up comedy ή και ακόμα μέρος από σενάριο
ταινίας των Monty Python. Διάλογοι γρήγοροι, ατάκες που δεν
σου αφήνουν το περιθώριο να μη γελάσεις ή να μη μπεις στη
διαδικασία να σκεφτείς τελικά ότι οι δομές των κοινωνιών σε όλα
τα επίπεδα τότε και σήμερα δεν διαφέρουν τραγικά.
Όσοι έχετε διαβάσει βιβλία της Έλενας Ακρίτα θα αναγνωρίσετε
τη γραφή της, καθώς και τη διάθεσή της να σκανδαλίσει αθώα το
αναγνωστικό κοινό της.
arab Jazz
kaRiM MiSke
ΈκδοσΈισ ποΛισ
Το πρώτο βιβλίο του Karim Miske μάς ταξιδεύει στο Παρίσι. Σε ένα
διαφορετικό Παρίσι από εκείνο που περιγράφεται σε ταινίες και σε
πίνακες. Στις σελίδες του βιβλίου αυτού ξετυλίγονται θρησκευτικές
πεποιθήσεις, αιρέσεις, συμβολισμοί, φόνοι, στο όνομα πάντα της θρησκευτικής ηθικής και ενός νέου ναρκωτικού.
Ο Αχμέντ, ο ήρωας του βιβλίου, λάτρης της αστυνομικής λογοτεχνίας,
γίνεται ο βασικός μάρτυρας της δολοφονίας της Λορά, της αγαπημένης του γειτόνισσας. Ο τρόπος με τον οποίο δολοφοει
τηςαρέσ
νήθηκε η Λορά αναγκάζει τον Αχμέντ
ναίκαπου
υ
γ
τώ
ν
α
υν
να κινητοποιηθεί και να βγει από τον
τηφοράσ
βάλτο της καθημερινότητάς του. Σε –Πρώ ι...
ό
.
αυτό βέβαια θα βοηθήσουν και οι δύο οΕλρ ιαστυνομικός...
οξεχάσω
α
αλίγονατ
αστυνομικοί που έχουν αναλάβει την –Είμ είναιαλήθεια.Παρ αισανόλουςτους ο
ίν
ι
ι,
υπόθεση. Η Ρασέλ Κουπφερστάιν και –Να καιοιαστυνομικοίε ταιδιάφορα.Λεςκα ετε
έρ
ζον
,ξ
τά
Αλλά
ια
ν
ε
α
θ
ή
;Φ
ο Ζαν Αμλό.
λ
υς,σωστά
ληρός...Α
Το βιβλίο του Karim Miske δεν είναι άλλο οςδενείναιτόσοσκ
μ
σ
ό
ένα κλασικό νουάρ μυθιστόρημα. Οι κ πειΛευκήΤζαζ;
υκών;
ρόλοι είναι ξεκάθαροι, ο αναγνώστης τιθα νείναιητζαζτωνλε νήςμετάφραση.
ε
α
φ
Δ
ο
άνω-
καταλήγει στον ένοχο, σαν να πρόκειται – τήείναιηπιοπρ
σημαίνειπ
υ
ό
για ένα αναμενόμενο αποτέλεσμα και η –Α φωναμετονΕλρόι, βωσε,στημένηαπ
ά
μ
τρ
ύ
Σ
σ
περιγραφή των συμβόλων και του χαραειάπου
τω,«δουλ
κτήρα όλων όσων αναμειγνύονται στην κά κούς».
υ
υπόθεση καθηλώνουν και δεν κουρά- Λε
ζουν.
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του βιβλίου:
Διαβάστε το με προσοχή, στο τέλος θα έχετε
ένα playlist με ενδιαφέρουσες μουσικές.
Ο μικρΟσ ΠριΓκιΠΑσ φΟρΑει ΓρΑβΑΤΑ
μπορΧα βιΛασΈκα
ΈκδοσΈισ κΈδροσ
Δενέχωπιατη
ν
είσαιικανόςνα παραμικρήαμφιβολία:ότα
ν
δ
ακολουθείςσ εις,αρχίζειςνατοαισθάνε εμπιστεύεσαιαυτόπουδε
ν
θεναράαυτό
σα
ιμετηνκαρδ
πουαισθάνεσ
πραγματικότητ
αι,αργάήγρήγ ιάσου.Καιόταν
α.....
οραθατοκάν
εις
Και όμως ο Μικρός Πρίγκιπας κυκλοφορεί ανάμεσά μας, ποτίζει το αγαπημένο του τριαντάφυλλο και ξεκινάει για τη
δουλειά του. Έχει και όνομα, είναι ο Πάμπλο
Πρίνσιπε, ο νέος διευθυντής ανθρωπίνου δυναμικού και αξιών, στην
ιστορία του συγγραφέα Μπόρχα Βιλασέκα.
Βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, ο συγγραφέας μάς περιγράφει
την ιστορία μιας εταιρείας που αύξησε τα έσοδά της και την ποιότητα
της δουλειάς της, χρησιμοποιώντας την ανθρώπινη πλευρά των υπαλλήλων, ενισχύοντας έτσι τη δημιουργικότητά τους και τη θέληση για
ουσιαστική εργασία.
Ο ήρωας, Πάμπλο Πρίνσιπε, είναι ένας αισιόδοξος χαρακτήρας που
καταφέρνει να κερδίσει την εμπιστοσύνη του προέδρου της εταιρείας,
που μετά από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας, αποφασίζει να αλλάξει τη
νοοτροπία του χώρου εργασίας. Ο πιο σημαντικός πελάτης μιας επιχείρησης είναι ο ίδιος ο εργαζόμενος, θα διαβάσετε κάπου ανάμεσα
στις σελίδες του βιβλίου. Ο Μικρός Πρίγκιπας θα συγκρουστεί με το
κατεστημένο της επιχείρησης, αλλά και με τη συνήθεια της απογοήτευσης που νιώθουν οι υπάλληλοι.
Ένα βιβλίο που μιλάει για την αυτογνωσία, τις χαμένες αξίες και την
εμπιστοσύνη στις ικανότητες του ανθρώπου που μπορεί να αναδειχθεί μέσα από ένα μεγάλο ταξίδι γνώσης, με συνοδοιπόρο τον ίδιο
του τον εαυτό. T
121
ςίνεμΑ
122
Ηανατομίατηςφρίκης
ΈΛΛηνικο σινΈμα
Ο Γιώργος Λάνθιμος με τον «Κυνόδοντα» και φέτος ο Έκτορας Λυγίζος
με «Το αγόρι που τρώει το φαγητό του πουλιού» και ο Αλέξανδρος
Αβρανάς με το «Μiss Violence» χειρουργούν την ελληνική κοινωνία και
παραδίδουν ένα εξαίρετο μάθημα ανατομίας της στους σινεφίλ.
Στο δρόμο που άνοιξαν οι τολμηροί κινηματογραφιστές του παγκόσμιου
στερεώματος όπως ο Μπέργκμαν, Ταρκόφσκι, Χάνεκε και Τρίερ, οι
Έλληνες προσαρμόζουν την «ψύχρα» του σκανδιναβικού κινηματογράφου
στα ελληνικά δεδομένα, δημιουργώντας ένα νέο ρεύμα τέχνης που, όπως
όλα δείχνουν, γράφει την ιστορία του.
ΑΠΟ Τhn εύΤύχιΑ μεσισκλη
«κΥνοδοντασ»:
ΈΓΧΈιριζοντασ την ΥπΈρ-προστασια
«το αΓορι τρωΈι το φαΓητο τοΥ ποΥΛιοΥ»:
h αποΧαΥνωση τησ πΈινασ
«μiSS viOlence»:
η ΈΛΛαδα ποΥ αΥτοκτονΈι
Οι γονείς, ως «τέρατα» της προβληματικής ενηλικίωσής μας, η γλώσσα μας ως
φυλακή της σεξουαλικότητάς μας. Ο Γ.
Λάνθιμος, με τη χρήση της αφηγηματικής
υπερβολής, της προβολής του καταχωνιασμένου μας ανιμαλισμού και το συχνά
άμουσο καδράρισμα των χαρακτήρων σε
αποστειρωμένα περιβάλλοντα, απέδωσε τη
σκληρή αλήθεια της σύγχρονης βαρβαρότητας. Αυτής, που ξεκινά από την οικογένεια και επεκτείνεται στις εφαρμοσμένες
πολιτικές περιθωριοποίησης του «ξένου»
ή/και της άρρωστης προφύλαξής μας από
αυτό. Αν σε κάτι πέτυχε αυτή η ταινία, είναι γιατί ήταν η πρώτη που τόλμησε να
περιγράψει με αυθάδεια, το σύνδρομο
της υπερ-προστασίας, προάγοντας την πιο
εγκληματική της πλευρά. Τι πέτυχε; Να
δείξει πως η Ελλάδα, όσο αρωματισμένη
και αν είναι, πάσχει από έναν βαθύ συντηρητισμό που μπορεί να εντοπιστεί και σε
μικρές καθημερινές «λεξούλες».
Ο Έκτορας Λυγίζος, εκφράζοντας μια
«προσωπική αγωνία», όπως είχε πει σε
δήλωσή του, μέσω της ζωής ενός νέου με
προβλήματα οικονομικά και ψυχοκινητικά, θέτει το ερώτημα: «Πού μας οδηγεί η
κρίση;». Οι έννοιες της σύγχρονης αποξένωσης, της εξελικτικής ασεξουαλικότητας
και της απόγνωσης που προκύπτει από
την ανέχεια, εμφανίζονται με τρόπο που
μας υποτάσσει. Διασκευάζοντας ελαφρά
την «Πείνα» του Κνουτ Χαμσουν, η αισθητική προσέγγιση του έργου (σπαρακτικές
προσωπογραφίες) και η αποχαυνωτική
σιωπή που συχνά ακολουθεί την πορεία
του άστεγου νεαρού στους δρόμους –με
το καναρίνι του– είναι η απόλυτα ρεαλιστική απόδοση της μοναξιάς μας. Τι
πετυχαίνει; Να δείξει τις αποκαρδιωτικές
συσχετίσεις της ελληνικής ψυχολογίας με
την ευπορία και την αξιοπρέπεια. Ταινίαμάθημα για τη μετάλλαξη των ελληνικών
συμπεριφορών και κινήτρων.
Ένα ακόμα οικογενειακό πορτρέτο που
σοκάρει. Ο Αλέξανδρος Αβρανάς με σκηνοθετικό ρυθμό που εκνευρίζει, αλλά
συνάμα πωρώνει, ρίχνει μια μπουνιά στον
καθωσπρεπισμό της ελληνικής οικογένειας,
συναρτώντας τη διαλυμένη μας χώρα με τα
διαλυμένα μας όνειρα και εν συνεχεία τον
υπο-κατάρρευση ανθρωπισμό μας. Μινιμαλιστικά πλάνα, κρύα και μελαγχολικά πρόσωπα. Σε πρώτο πλάνο η αυτοκτονία. Τι πιο
επίκαιρο; Η μαγκιά του Αβρανά, πέρα από
την επιλογή της Ελένης Ρουσσινού, είναι η
ζωγραφική διάσταση στα συμβάντα, αλλά
και η σημειολογική χρήση των χρωμάτων
του γκρίζου, της μουντάδας, αλλά και του
λευκού ενδύματος στις νεαρές γυναίκες. Το
λευκό που ο δημιουργός περιγελά με ύφος
που συγκλονίζει. Όπως περιγελά την αστειότητα της καθημερινής λειτουργικότητας
μπροστά σε ένα ασύλληπτα χαλασμένο κοινωνικό και πολιτικό σύστημα. Τι πετυχαίνει;
Να δίνει ένα όνομα στο συνειδητό, υπανθρώπινο λήθαργό μας. «Η δεσποινίδα βία».
Ψυχαναλυτικός, ωμός, μα arty όσο ποτέ
άλλοτε, ο ελληνικός κινηματογράφος πραγματοποιεί μία δύσκολη επέμβαση σε έναν
θεωρητικά ετοιμοθάνατο ασθενή. Όμως τα
ίδια τα προϊόντα αποτελούν τη μεγαλύτερη
ελπίδα διάσωσής του. Εξάλλου ο καλύτερος
τρόπος να καταπολεμήσεις τη μιζέρια είναι
να την χρησιμοποιήσεις. T
123
124
12
E
νας νέος μεγάλος και μοντέρνος χώρος στο κέντρο της Πάτρας στεγάζει το καινούργιο παιδικό κατάστημα bENETTON - SISlEy στη Μαιζώνος 58 (έναντι καθολικής εκκλησίας).
Η μοναδική ατμόσφαιρα του καταστήματος αποτελεί εγγύηση για την επιλογή και των
πιο απαιτητικών πελατών. Ετοιμαστείτε για ένα ταξίδι στα χρώματα και τους συνδυασμούς
της συλλογής benetton.
Η παράδοση συνεχίζεται από την οικογένεια Σπυρόπουλου.
μόδΑ
Έιρηνη
φόρεμα compania Fantastica, μπι.μπι.μπο.
παπούτσια claSSicO
τσάντα Paul’s Boutique, μιΧαηΛιδησ
Γυαλιά kador, οφθαΛμοσ
ΓιωρΓοσ
σακάκι, πουκάμισο, παντελόνι antony Moranto, BOShOP
παπούτσια Slam, BOShOP
Γυαλιά Oliver Peoples, οφθαΛμοσ
126
Retro Fall
Όμορφα υφάσματα με animal print, θηλυκές γραμμές και χρώματα της φύσης
αποτελούν δυνατές προτάσεις για το φθινοπωρινό look. Σακάκια με τζίν και
πουκάμισα δίνουν ρετρό συνδυασμούς, για προσεγμένους άντρες.
Τα νέα μήκη και η αλλαγή της τάσης των παπουτσιών κάνουν το σημερινό ’40s Glam.
Styling: Ελισάβετ Φάκου • Φωτογράφος: Γιώργος Κύζας
127
βασω
μπλούζα Molly Bracken, μπι.μπι.μπο.
παντελόνι, Max MaRa
σακάκι, nella iOannOu cOuTuRe
παπούτσια gianni Mara, claSSicO
ΓιωρΓοσ
πουκάμισο lucciano Brandi, BOShOP
παντελόνι, σακάκι antony Moranto, BOShOP
παπούτσια Berwick, claSSicO
Γυαλιά Paul Smith, οφθαΛμοσ
128
Έιρηνη
πουκάμισο, Max MaRa
παντελόνι, Max MaRa
παπούτσια exé, μιΧαηΛιδησ
Γυαλιά Paul Smith, οφθαΛμοσ
βάσω
μπλούζα, nella iOannOu cOuTuRe
φούστα, Max MaRa
παπούτσια, claSSicO
129
ΓιωρΓοσ
πουκάμισο, duR
πλεκτό, duR
παντελόνι, david MaYeR naMan
κάλτσες, luTecia
παπούτσια clarks, claSSicO
130
Έιρηνη
παλτό Benetton, BeneTTOn
κάλτσες Transparence, luTecia
παπούτσια exé, μιΧαηΛιδησ
βασω
φόρεμα Benetton, BeneTTOn
παπούτσια, claSSicO
Γιακάς, μπι.μπι.μπο.
Γυαλιά dsquared, οφθαΛμοσ
ΓιωρΓοσ
πουκάμισο, duR
παντελόνι, ζακέτα, παπιγιόν, david MaYeR naMan
παπούτσια Toms, claSSicO
κάλτσες, luTecia
131
Έιρηνη
καπαρτίνα, Max MaRa
παπούτσια clarks, claSSicO
βασω
μπλούζα Molly Bracken, μπι.μπι.μπο.
παντελόνι, Max MaRa
παπούτσια gianni Mara, claSSicO
ΓιωρΓοσ
παντελόνι, σακάκι antony Moranto, BOShOP
παπούτσια Berwick, claSSicO
Γυαλιά Paul Smith, οφθαΛμοσ
132
133
μΑΚίγίΑζ-μΑΛΛίΑ ΚωνςτΑντίνΑ πΑπΑνίΚόΛΑόυ
backstage
aπό τΗν ευτυχίΑ μεςίςΚΛΗ • φωτόγρΑφίες: βίΚτωρίΑ ΑΛεξ
Α
κόμη ένα ΤRIP φθάνει στο τέλος του. Και όπως γράφω αυτές τις λέξεις, σκέφτομαι τι άλλο μπορεί να γραφτεί για αυτήν
την ομάδα. Σκοπός της βλέπετε, δεν είναι να περιαυτολογεί,
αλλά να αναδεικνύει τα πράγματα μέσα από τα ίδια τα πράγματα.
Και αυτά, δεν είναι ποτέ ίδια. Όμως συνδέονται με μία έννοια.
Ή έστω μία έννοια της έννοιας. Την επανάσταση.
Είναι εύκολο να βγούμε στα πεζοδρόμια και τους δρόμους, να αρχίζουμε να γρονθοκοπούμε με συνθήματα και πανό τις «συνθήκες».
Επιλέγουμε λοιπόν τη δύσκολη λύση. Αφομοιώνουμε τις συνθήκες
(όχι υποτακτικά), μαθαίνουμε να ζούμε σε αυτές και αντιδρούμε
πάλι μέσα από αυτές. Σκύβουμε το κεφάλι μόνο για να δέσουμε τα
κορδόνια μας και αν κάποιος επιχειρήσει να μας επιτεθεί, σε κίνηση
Τσάκι Τσαν, ανασηκωνόμαστε και αμυνόμαστε. Μέσω της άμυνας,
επιτυγχάνουμε την αντίδραση.Την οργανώνουμε αργά και σταθερά.
Το ΤRIP δεν είναι ένα ανόητο ξέσπασμα λοιπόν. Είναι η ίδια του η
ετυμολογία. Φροντίζει πάντα να «ταξιδεύει», στο χρόνο και την πραγματικότητα που πρέπει. Προτείνοντας πάντα, την επόμενη... Τ
134
μοντΈΛα
ΕιρήνηΜαρίναΚαληφώνη
ΒασιλικήΚίγκα
ΓιώργοςΜαντάλας
διΈθΥνσΈισ καταστηματων
MAXMARA,ΚΟΡΙΝθΟΥ200
LUTECIA,ΜΑΙΖΩΝΟΣ78
CLASSICO,ΜΑΙΖΩΝΟΣ87
MICHAILIDISSHOES,1.ΚΟΡΙΝθΟΥ200,2.ΚΟΡΙΝθΟΥ267
ΟΦθΑΛΜΟΣ,ΡΗΓΑΦΕΡΑΙΟΥ99Α
DAVIDMAYERnAMAn,ΡΗΓΑΦΕΡΑΙΟΥ93-97
BOSHOP,ΕΡΜΟΥ22
DUR,ΜΑΙΖΩΝΟΣ97&ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΒΕΝΕΤΤΟΝ,ΜΑΙΖΩΝΟΣ119
ΜΠΙ.ΜΠΙ.ΜΠΟ.,ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΗΣ26
nELLAIOAnnOUCOUTURE,ΠΛ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ6
www.facebook.com/tripelop
[email protected]

Κατεβάστε το

«Εχω υπάρξει και ρεμάλι χαμένο»

Κατεβάστε το

Πρόγραμμα - EuropeStARTS

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΕΞΟΔΟΣ

Κατεβάστε το

...ανοίγουν δρόμους

Νοέμβριος 2013

Hē sēmasia tēs eikonas sto mystērio tēs oikonomias.