ΕΛΛΗΝΙΚΗ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ∆ΗΜΟΣΙΑΣ ∆ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΜΙΚΤΟΥ ΚΛΙΜΑΚΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΟΝΑ∆ΩΝ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ∆ΟΜΩΝ ΤΟΥ Ο.ΚΑ.ΝΑ. Μ.Κ.Ε. Φωτούλα Ντινάκη, Ειδική Επιθεωρήτρια Γ.Ε.∆.∆. Ιωάννα Σχοινά, Επιθεωρήτρια Σ.Ε.Υ.Υ.Π. Σταυρούλα Λελόβα, Οικονοµική Επιθεωρήτρια Γ.∆.Ο.Ε. Ασηµάκης Πανουτσόπουλος,Επιθεωρητής- Ελεγκτής Σ.Ε.Ε.∆.∆. Αθήνα, Ιανουάριος 2011 Α. ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΟΚΑΝΑ Α.1. ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ. Γενική Φιλοσοφία και Στόχοι του Προγράµµατος Υποκατάστασης. Τα Προγράµµατα Υποκατάστασης αντιµετωπίζουν την εξάρτηση ατόµων από τα οπιούχα ως νόσο. Τα θετικά αποτελέσµατα της χορήγησης υποκατάστατων µεγιστοποιούνται µε την επιπρόσθετη παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Το πρόγραµµα υποκατάστασης του Ο.ΚΑ.ΝΑ. λειτουργεί από το έτος 1995. Ξεκίνησε πιλοτικά µε πρωταρχικό στόχο την απεξάρτηση από όλες τις ουσίες συµπεριλαµβανοµένης και της µεθαδόνης και δευτερευόντως την µείωσης της βλάβης. Από τα εµπειρικά δεδοµένα προέκυψε ότι ο στόχος της απεξάρτησης επιτυγχάνεται µόνο σε ποσοστό 10% των εξαρτηµένων από τα οπιούχα, ενώ για την πλειονότητα είναι αναγκαία η µακρόχρονη χορήγηση της ουσίας υποκατάστασης. Σε µικρό µόνο ποσοστό και σε ειδικές κατηγορίες ατόµων (νεαρή ηλικία, βραχύχρονη χρήση, απουσία έντονης εξάρτησης, απουσία σοβαρής περιθωριοποίησης, ισχυρό κίνητρο για απεξάρτησης) το πρόγραµµα υποκατάστασης λειτουργεί ως θεραπεία απεξάρτησης. Η διεθνής εµπειρία έχει δείξει ότι τα θετικά αποτελέσµατα είναι σε ευθεία συνάρτηση του χρόνου παραµονής σε αυτά. Οι παραπάνω διαπιστώσεις αντέστρεψαν την ιεράρχηση των στόχων θέτοντας την µείωση της βλάβης ως την πλέον επικρατούσα φιλοσοφία µε µέληµα την µείωση της χρήσης των ναρκωτικών και των συναφών προβληµάτων (κοινωνικών & υγείας) και την διασφάλιση της δηµόσιας υγείας από την µετάδοση των µολυσµατικών ασθενειών. Παράλληλα µε την φαρµακευτική αγωγή παρέχεται και ψυχοκοινωνική υποστήριξη η ένταση και η συχνότητα της οποίας είναι µεγαλύτερη στους πρώτους µήνες του προγράµµατος. Πάντως τελικός σκοπός του Προγράµµατος Υποκατάστασης είναι να επιτευχθεί εκτός από τη µείωση της βλάβης και η απεξάρτηση. Με το πρόγραµµα κοινωνικής επανένταξης το άτοµο µένει απεξαρτηµένο και εντάσσεται ή επανεντάσσεται κοινωνικά και επαγγελµατικά. Στο νέο πλαίσιο λειτουργίας του προγράµµατος βασικό κριτήριο επιτυχίας αποτελεί η συγκράτηση του ασθενούς στο Πρόγραµµα, η µείωση της παράλληλης χρήσης, η µείωση της παραβατικότητας και η σταθεροποίηση σε ένα κανονικό τρόπο ζωής όπως η βελτίωση ζωής και το ενδιαφέρον για εκπαίδευση και εργασία. Οι στόχοι επιτυγχάνονται µέσω συστήµατος κινήτρων προς τους θεραπευόµενους σε αντιδιαστολή των ποινών και των αποβολών από το πρόγραµµα. Τις υποτροπές διαχειρίζεται από κοινού ο θεραπευτής µε τον ασθενή για να εντοπισθούν οι αιτίες που την προκάλεσαν συνεχίζοντας µε τις κατάλληλες παρεµβάσεις, ώστε να µειωθεί η πιθανότητα επανάληψης. Τα άτοµα µε επιθετική συµπεριφορά ή εκείνα που σε µόνιµη βάση παραβιάζουν βασικούς κανόνες του προγράµµατος αναγκαστικά αποµακρύνονται από το πρόγραµµα µε προοδευτική µείωση της δόσης της µεθαδόνης στα 30-50 mg και παραπέµπονται σε πρόγραµµα χαµηλού ουδού, για να κρατηθεί σε επαφή µε µία υπηρεσία υγείας του ΟΚΑΝΑ. Σε περίπτωση µεταµέλειας ο ασθενής δύναται να ενταχθεί εκ νέου στο πρόγραµµα υποκατάστατου Στην Κέντρο Υποδοχής & Ενηµέρωσης ο ασθενής που έκανε αίτηση ένταξης στο πρόγραµµα υποκατάστασης, ενηµερώνεται για τις εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές όπως είναι τα στεγνά προγράµµατα. Με βάση τα κριτήρια της ηλικίας, της διάρκειας της εξάρτησης -2- και της βαρύτητας της, τα άτοµο κατευθύνεται προς το θεραπευτικό πρόγραµµα, που εκτιµάται ότι είναι το καταλληλότερο. Στην λειτουργία του προγράµµατος υποκατάστασης δίνεται έµφαση στην αξιολόγηση του ασθενούς σε τακτά χρονικά διαστήµατα από της αίτησης ένταξης στο πρόγραµµα µέχρι την ολοκλήρωση του. Α.2. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1. ∆ιαδικασία Ένταξης στις Μονάδες Υποκατάστασης.Τα εξαρτηµένα άτοµα από οπιούχα για να γίνουν δεκτά σε πρόγραµµα οφείλουν να πληρούν τις προϋποθέσεις της Αριθµ.Υ5γ/Γ.Π.οικ.100847 14/10/2002 Υπουργικής απόφασης. Η ένταξη γίνεται µε σειρά προτεραιότητας κατάθεσης της αίτησης στον ΟΚΑΝΑ. Τα άτοµα προσκαλούνται στην Υπηρεσία Υποδοχής & ενηµέρωσης, όπου αξιολογείται και καταρτίζεται ο ατοµικός φάκελος. Κατόπιν υποδεικνύεται στον ασθενή η Μονάδα στην οποία θα ενταχθεί, στην περίπτωση που δεν πληρούνται τα κριτήρια ένταξης συστήνεται στον ασθενή το κατάλληλο θεραπευτικό πρόγραµµα. 2. Ένταξη κατ΄ εξαίρεση. Οι κατ΄ εξαίρεση εισαγωγές αποφασίζονται από επιτροπή ιατρών του Π.Υ. (Ψυχίατρο, Υπεύθυνο Μονάδας και δύο Παθολόγους) µετά από ενδελεχή εξέταση των δικαιολογητικών του ασθενή και η απόφαση αποστέλλεται για θεώρηση από τον Γενικό ∆ιευθυντή του Οργανισµού. Ισχύει όσο υπάρχει λίστα αναµονής και εφαρµόζεται στις περιπτώσεις που συντρέχουν : 1. Νεοπλασία 2. Υποξεία βακτηριδιακή ενδοκαρδίτιδα 3. HIV- AIDS 4. Ενεργό φυµατίωση 5. Κίρρωση ήπατος 6. Εγκυµοσύνη 7. Άτοµα που έχουν συγγενική σχέση µε µέλη του Προγράµµατος Υποκατάστατων 3. Υπηρεσία Υποδοχής & Αξιολόγησης: Παραλαβή των αιτήσεων, ενηµέρωση για όλα τα θεραπευτικά προγράµµατα και χορήγηση έντυπου υλικού, συνέντευξη λήψη ιστορικού και δηµιουργία φακέλου, διαχείριση της λίστας αναµονής για το πρόγραµµα υποκατάστασης στην Αθήνα και Πειραιά, πρόσκληση για εισαγωγή και αυστηρή τήρηση της σειράς προτεραιότητας, σύγκλιση της επιτροπής για κατ΄ εξαίρεση εισαγωγές, συνεργασία µε τις µονάδες για την εισαγωγή των νέων µελών, επιλογή Π.Υ. ανάλογα µε τα χαρακτηριστικά του ασθενούς, σύσταση Οµάδας προεισαγωγής των νέων µελών. Κατόπιν το άτοµο παραπέµπεται στην Μονάδα Υποκατάστασης. 4. Μονάδα/πρόγραµµα βραχείας ∆ιαρκείας (ΜΒ∆/ΠΒ∆):Κατευθύνονται τα άτοµα που ξεκινούν την θεραπεία υποκατάστασης. Γίνεται επίσης προσπάθεια να χορηγηθεί βουπρενορφίνη σε άτοµα νεότερης ηλικίας ή µε λιγότερο βεβαρηµένο ιστορικό αν δεν υπάρχουν αντενδείξεις. ∆ίνεται ισχυρό κίνητρο στα άτοµα να απεξαρτηθούν µέσω της µειούµενης χορήγησης του υποκατάστατου. Κίνητρα για την ένταξη αποτελούν η ψυχοκοινωνική υποστήριξη, η επιµόρφωση και η επαγγελµατική αποκατάσταση. Ο ασθενής αν αποτύχει να απεξαρτηθεί δεν αποβάλλεται, αλλά παραπέµπεται σε µονάδα µακράς διάρκειας. Α΄Φάση/Κινητοποίηση: διάρκεια 3 µήνες. Γίνεται αξιολόγηση των περιστατικών καταρτίζεται εξατοµικευµένο θεραπευτικό πλάνο καλύπτονται οι ανάγκες των. Β΄Φάση/Ψυχοκοινωνική βελτίωση και σταθεροποίηση ή απεξάρτηση: ∆ιάρκεια 3-12 µήνες. ∆ίδεται η δυνατότητα στους ασθενείς να απεξαρτηθούν, αν το πετύχουν παραπέµπονται σε -3- στεγνά προγράµµατα. Για όσους δεν είναι εφικτή η απεξάρτηση σταθεροποιείται η δόση προς αποφυγή υποτροπών οµαλοποιείται η προσωπική τους ανάγκη µε αποτέλεσµα η µείωση βλάβης. Επισκέπτονται Μονάδα µακράς διαρκείας και συντήρηση. 5. Μονάδα/Πρόγραµµα Μακράς ∆ιαρκείας – Συντήρησης (ΜΜΜ∆/ΠΜ∆): ∆ιάρκεια χωρίς περιορισµό. Ο ασθενής µετά την σταθεροποίηση του χορηγείται η αναγκαία δόση του υποκατάστατου για όσο διάστηµα το χρειάζεται. Σκοπός είναι η µείωση της βλάβης. Σε περίπτωση επιθυµίας του ασθενούς να απεξαρτηθεί του παρέχεται όλη η υποστήριξη να το πετύχει. 6.Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης (ΜΚΕ/ΠΚΕ): ∆ιάρκεια 12-24 µήνες. Εντάσσονται τα άτοµα που δεν κάνουν χρήση ουσιών ή λαµβάνουν µεθαδόνη αλλά παραµένουν σταθεροί στο πρόγραµµα για ένα (1) τουλάχιστον χρόνο. Αρχικά ο ενδιαφερόµενος παρακολουθεί το Πρόγραµµα προ-επανένταξης και κατόπιν το Πρόγραµµα Επανένταξης Στην φάση αυτή ο θεραπευόµενος απασχολείται σε θεραπευτικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες µε σκοπό να υποστηριχθεί στην κοινωνική ένταξη και την επαγγελµατική απόκατάσταση. Α.3. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Αποβολές: Οι αποβολές δεν πρέπει να έχουν χαρακτήρα τιµωρητικό, αλλά θεραπευτικό, πρέπει να έχουν περιορισµένο χρόνο ανάλογα µε την βαρύτητα του παραπτώµατος. Λόγοι αποβολής: 1. Η µη µείωση της χρήσης άλλων ψυχοτρόπων ουσιών, 2. Οι πράξεις βίας µέσα στους χώρους της Μονάδας, 3. Η διακίνηση ουσιών στον χώρο της Μονάδας. Α.4. ΈΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΤΡΟΠΩΝ. α). Ουροληψίες: Όταν ο ασθενής κληθεί για ουροληψία, οφείλει να προσέλθει την ίδια µέρα. Όταν ο ασθενής πάρει άδεια από τον θεραπευτή ή απουσιάσει µία ή παραπάνω µέρες υποχρεωτικά πριν τη χορήγηση του υποκατάστατου προσέρχεται για ουροληψία. Αν αρνηθεί, θα χρεωθεί υποτροπή. Αν κληθεί για ουροληψία µία συγκεκριµένη ηµέρα και δεν προσέλθει είναι υποχρεωµένος να προσέλθει την επόµενη ηµέρα. Αν απουσιάσει χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος θα χρεωθεί υποτροπή. Μετά από χορήγηση «Take Home» και έκτακτο «Take Home» ο ασθενής υποχρεούται να προσέλθει σε ουροληψία. β) Υποτροπές – αντιµετώπιση. Όσοι ρέπουν προς τις υποτροπές είναι αυτοί που χρειάζονται τα Προγράµµατα Υποκαταστάτων. Προς αποφυγή των υποτροπών παρέχεται ψυχολογική υποστήριξη από τον θεραπευτή και αύξηση της δόσης του υποκατάστατου. Σε περίπτωση που ο ασθενής δεν παρουσιάσει βελτίωση και µείωση των υποτροπών παραπέµπεται στο Πρόγραµµα Χαµηλού Ουδού.Στις περιπτώσεις βίαιης και άκρως επιθετικής συµπεριφοράς αποφασίζεται η διακοπή της θεραπείας και η παραποµπή του στο Πρόγραµµα Χαµηλού Ουδού. Σε περίπτωση επανάληψης της ασύµβατης συµπεριφοράς το άτοµο αποκλείεται οριστικά από τις Μονάδες Υποκατάστασης. γ). Σύστηµα Κινήτρων: 1. «Take Home»: Οι δόσεις για το σπίτι παρέχονται ως επιβράβευση καλής πορείας, όπως απουσία παράλληλης χρήσης άλλων ουσιών και καλή συµπεριφορά και συµµόρφωση στους κανόνες του προγράµµατος. Η ανώτατη συνολική ποσότητα µεθαδόνης που δύναται να δοθεί δεν µπορεί να υπερβαίνει τα 300 mg. 2. Έκδοση βιβλιαρίου και επιδόµατος απορίας( µετά από έλεγχο του εισοδήµατος) 3. ∆ιαµονή σε ξενώνα 4. Νοµική Υποστήριξη. -4- Β. ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟ∆ΟΧΗΣ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ( Κ.Υ.Ε.Π.) Το ΚΥΕΠ, σύµφωνα µε το άρθρ. 28 του Εσωτερικού Κανονισµού Λειτουργίας του ΟΚΑΝΑ, είναι Μονάδα Eεφαρµογών, η οποία ιδρύθηκε και λειτουργεί µε σκοπό την ενηµέρωση των χρηστών ναρκωτικών ή άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών και των συγγενών τους αναφορικά µε τις δυνατότητες που υφίστανται στην Ελλάδα, µε βάση την εθνική πολιτική και τα αντίστοιχα προγράµµατα τόσο του ΟΚΑΝΑ, όσο και άλλων Φορέων, για τη θεραπεία και την αντιµετώπιση των προβληµάτων των ασθενών. Είναι η πρώτη Υπηρεσία του Ο.ΚΑ.ΝΑ. µε την οποία έρχεται σε επαφή ο χρήστης των εξαρτησιογόνων ουσιών. ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ Κ.Υ.Ε.Π. ΑΝΑ ΚΛΑ∆Ο ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ειδικότητα/ Κλάδος Κατηγορία Αριθµός Θεραπευτής ΠΕ 1 Ψυχολόγος ΠΕ 1 ∆ιοικητικός Υπάλληλος ΠΕ 1 Κοινωνικοί Λειτουργοί ΤΕ 2 Εκπαιδεύτρια ΤΕ 1 ∆ιοικητικός Υπάλληλος ∆Ε 2 Φύλακας ΥΕ 1 Σύνολο 9 Όλα τα εξαρτηµένα άτοµα τα οποία προσήλθαν στο Κ.Υ.Ε.Π. για να καταθέσουν αίτηση εγγραφής στην Λίστα Αναµονής ενηµερώθηκαν για το Πρόγραµµα Υποκατάστασης, τις Μονάδες Υποκατάστασης, τα υποκατάστατα Μεθαδόνη & Βουπρενορφίνη, καθώς και τις δυνατότητες για κατ’ εξαίρεση εισαγωγή στο Π.Υ. των Μονάδων. Επίσης ενηµερώθηκαν για τα άλλα «Στεγνά» Θεραπευτικά Προγράµµατα που λειτουργούν στη χώρα µας (18 ΑΝΩ, ΚΕΘΕΑ, Πρόγραµµα “ΑΘΗΝΑ”, ∆ίκτυο Θεραπευτικών Υπηρεσιών “ΓΕΦΥΡΑ” κ.α.), τις προϋποθέσεις για την εισαγωγή τους σε αυτά, καθώς και τις Υπηρεσίες Υγείας που λειτουργούν στο Κέντρο Βοήθειας και πως µπορούν να τις αξιοποιήσουν. Το Κ.Υ.Ε.Π. προσανατολίζει τους ενδιαφερόµενους προς τις ενδεικνυόµενες Υπηρεσίες ανάλογα µε τις ιδιαιτερότητες της κάθε περίπτωσης. Στο ΚΥΕΠ εφαρµόζεται το τελευταίο διάστηµα ο νέος ηλεκτρονικός φάκελος και εισάγονται τα στοιχεία των τελευταίων ετών. Τα στοιχεία του Πίνακα που ακολουθεί αφορούν µόνο στους χρήστες που έχουν υποβάλει αίτηση. Ο αριθµός των ενεργών χρηστών είναι πολλαπλάσιος . Στοιχεία Αρχείου Αιτήσεων Κέντρου Υποδοχής Ενηµέρωσης και Προσανατολισµού για το χρονικό διάστηµα 1995 (1ο έτος λειτουργίας του ΟΚΑΝΑ) έως 30-6-2010 (Απορρόφηση Λίστας Αναµονής) Έχουν υποβληθεί Έχουν εισαχθεί Άκυρες αιτήσεις Κλήθηκαν, δεν ανταποκρίθηκαν, αλλά παραµένουν ενεργές ∆εν έχουν κληθεί ποτέ Συνολικά εκκρεµούν προς εισαγωγή Χρόνος αναµονής για ένταξη στο Π.Υ. (για χορήγηση του υποκατάστατου φαρµάκου της ΜΕΘΑ∆ΟΝΗΣ) Χρόνος αναµονής για ένταξη στο Π.Υ.(για χορήγηση του υποκατάστατου φαρµάκου της ΒΟΥΠΡΕΝΟΡΦΙΝΗΣ) Έχουν κληθεί προκειµένου να ενταχθούν στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης (βάσει αριθµού πρωτοκόλλου της Λίστας Αναµονής) Έχουν πραγµατοποιηθεί (µετά τον αρ.πρωτ. 5.849) κατ΄ εξαίρεση ή για χορήγηση ΒΟΥΠΡΕΝΟΡΦΙΝΗΣ ή ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗΣ -5- 10.398 Αιτήσεις 5.135 Αιτούντες 93 Αιτήσεις 1.741 Αιτήσεις 3.429 Αιτήσεις 5.849 Αιτήσεις 6 έτη και 7 µήνες 6 έτη και 6 µήνες 5.849 Αιτούντες 1.060 Εισαγωγές Β.1. ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ: Α. ΝΕΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΟΠΟΙΑ ∆ΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΟ Π.Υ.) ΕΝΤΑΞΗΣ (ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ ΤΑ ΠΟΤΕ ΥΠΟΒΑΛΕΙ ΑΙΤΗΣΗ ∆ικαίωµα υποβολής αίτησης έχουν τα εξαρτηµένα άτοµα τα οποία έχουν συµπληρώσει το 20ο έτος της ηλικίας τους. 1. 2. Ο ενδιαφερόµενος προσέρχεται στο ΚΥΕΠ, προκειµένου να υποβάλει αίτηση για ένταξη στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ µε την αστυνοµική ταυτότητα ή άλλο επίσηµο έγγραφο το οποίο να πιστοποιεί την ταυτότητά του (άδεια οδήγησης, διαβατήριο, άδεια παραµονής). Σε ειδικές περιπτώσεις αντ’ αυτού µπορεί να προσέλθει στο ΚΥΕΠ κάποιο τρίτο πρόσωπο έχοντας εξουσιοδότηση από την Αστυνοµία και να υποβάλλει αίτηση για τον ενδιαφερόµενο. Στην εξουσιοδότηση θα πρέπει να αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του ενδιαφεροµένου για ένταξη στο Π.Υ. Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόµενος είναι αλλοδαπός απαιτείται να έχει άδεια παραµονής ή διαβατήριο σε ισχύ. Με ληγµένο διαβατήριο ή ληγµένη άδεια παραµονής η αίτηση του ενδιαφεροµένου γίνεται αποδεκτή από το ΚΥΕΠ αν προσκοµίσει και αποδεικτικό ανανέωσης της άδειας παραµονής του. 3. Το προσωπικό ελέγχει µέσω του φακέλου ασθενούς εάν το άτοµο όντως δεν έχει υποβάλει ξανά αίτηση για το Π.Υ. Αθήνας. 4. Εάν ο ενδιαφερόµενος έχει υποβάλει αίτηση την οποία δεν έχει αξιοποιήσει για ένταξή του σε Μονάδα του Π.Υ. Αθήνας, η νέα του αίτηση δεν γίνεται δεκτή. 5. Τα στοιχεία του αιτούντος καταχωρούνται στην ηλεκτρονική βάση δεδοµένων της εφαρµογής ‘’Φάκελος Ασθενή‘’ και του δίδεται αριθµός πρωτοκόλλου καθώς και εκτύπωση της αίτησής του, την οποία πρέπει να υπογράψει. 6. Η αίτηση του ενδιαφεροµένου τοποθετείται στο ειδικό αρχείο του ΚΥΕΠ. 7. Για την ασφάλεια των στοιχείων κρατείται πάντα Βack up. 8. Ο ενδιαφερόµενος δίνει συνέντευξη για την συµπλήρωση του TDI. Το συµπληρωµένο TDI επισυνάπτεται στην αντίστοιχη αίτηση του ενδιαφεροµένου. Κ.Υ.Ε.Π. ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β. ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ (ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΣΤΟ Π.Υ) ΑΤΟΜΑ ΜΕ 1. ∆ικαίωµα για εκ νέου υποβολή αίτησης έχουν όλα τα άτοµα τα οποία έχουν ενταχθεί σε Μονάδες του Π.Υ., έχουν διακόψει και είναι σε υποτροπή (ανεξαρτήτως του λόγου που διέκοψαν π.χ. οικειοθελώς, λόγω επιτυχούς αποτοξίνωσης, ολοκλήρωσης, διακοπής ΜΚΕ, παραβίασης θεραπευτικού συµβολαίου ή άλλο). 2. Η υποβολή της αίτησης µπορεί να γίνει όχι νωρίτερα από την επόµενη µέρα από την έξοδο του/της ασθενούς από το Πρόγραµµα. Η ηµεροµηνία εξόδου επιβεβαιώνεται µε επικοινωνία του ΚΥΕΠ µε την Μονάδα από την οποία έχει διακόψει το άτοµο ή από την εφαρµογή ‘’Φάκελος Ασθενούς‘’. 3. Οι «Ειδικές Συµφωνίες» για ασθενείς που η έξοδός τους από την Μονάδα αφορά σε σοβαρές παραβιάσεις των όρων του θεραπευτικού συµβολαίου, κοινοποιούνται εγγράφως από την Μονάδα στο ΚΥΕΠ, ώστε να ληφθούν υπ’ όψιν στο χρόνο επανεισαγωγής τους (π.χ. αποκλεισµός από τη Μονάδα για ορισµένο χρονικό διάστηµα). 4. Η διαδικασία υποβολής της νέας αίτησης γίνεται ακριβώς όπως περιγράφεται στα υποκεφάλαια Α και Γ. Σηµειώνουµε ότι ο έλεγχος για το εάν πληροί το άτοµο, το οποίο έχει υποβάλει αίτηση, τις προϋποθέσεις συµµετοχής στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης όπως ακριβώς ορίζονται από την Υπουργική απόφαση Αριθµ.Υ5γ/Γ.Π.οικ.100847 14/10/2002, γίνεται λεπτοµερειακά στην φάση της προετοιµασίας για ένταξη σε Μονάδα του Π.Υ., δηλαδή κατά τη διάρκεια της Οµάδας Προεισαγωγής. ∆ιαδικασία Υποβολής Αιτήσεων ΣΤΟ -6- Γ. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ TDI1 1. Ζητείται από τον ενδιαφερόµενο να δώσει συνέντευξη σε µέλος του θεραπευτικού προσωπικού του ΚΥΕΠ το οποίο έχει αναλάβει την συµπλήρωση του TDI. ∆. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ-ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας συµπλήρωσης του TDI στον ενδιαφερόµενο και µε βάση τις πληροφορίες οι οποίες έχουν συγκεντρωθεί, γίνεται: 1. Ενηµέρωση και πληροφόρηση για όλα τα θεραπευτικά προγράµµατα και ειδικότερα για το Π.Υ. (Μεθαδόνη, Βουπρενορφίνη, άλλο). 2. Η συνέντευξη γίνεται σε ειδικό γραφείο έτσι ώστε να εξασφαλίζεται το απόρρητο της συνέντευξης. 2. Παραποµπή σε άλλο, κατάλληλο για τις ανάγκες του ενδιαφερόµενου, Θεραπευτικό Πρόγραµµα ή/και Υπηρεσία Υγείας, Μονάδα Άµεσης Βοήθειας, Σταθµό Φροντίδας ή άλλο κοινωνικοπρονοιακό φορέα. 3. Συµπληρώνεται το έντυπο TDI. 4. Στο τέλος κάθε µήνα τα συµπληρωµένα TDI φωτοτυπούνται και αποστέλλονται στο Τµήµα Έρευνας και Αξιολόγησης του ΟΚΑΝΑ και τα πρωτότυπα αρχειοθετούνται µαζί µε την αίτηση του ασθενή. 3. Χορήγηση έντυπου υλικού. 4. Συµβουλευτική – Κινητοποίηση. Ε. ΚΑΤΑ ΤΗ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ: Καταγραφή στο έντυπο του TDI του Θεραπευτικού Προγράµµατος στο οποίο παραπέµπεται, καθώς και άλλα χρήσιµα στοιχεία που προκύπτουν από τη συνέντευξη. Ιδιαίτερη ενηµέρωση παρέχεται στον/στην ενδιαφερόµενο/η που δεν έχει συµπληρώσει το 35ο έτος ηλικίας ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την εισαγωγή του σε Μονάδα του Π.Υ. είναι η προσκόµιση βεβαίωσης προηγούµενης θεραπευτικής προσπάθειας σε άλλο θεραπευτικό Πρόγραµµα πλην του Π.Υ. ΣΤ. ΣΤΟΥΣ ΑΣΤΕΓΟΥΣ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ: Να προσέρχονται σε τακτά χρονικά διαστήµατα στο ΚΥΕΠ για να ενηµερώνονται σχετικά µε την πορεία της αίτησής τους. Να αποταθούν σε φορείς όπου µπορούν να καλύψουν βασικές ανάγκες επιβίωσής τους (π.χ. τροφή, ένδυση, ατοµική υγιεινή) π.χ. Σταθµός Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων ΟΚΑΝΑ. Σε περιπτώσεις που απαιτείται, και εφόσον το επιθυµεί και το εξαρτηµένο άτοµο, πραγµατοποιούνται µαζί του επαναλαµβανόµενα ραντεβού, µε σκοπό: 1. την ενεργοποίηση και κινητοποίησή του για ανάληψη αποφάσεων και δραστηριοποίηση. Τα Προγράµµατα τα οποία προτείνει το ΚΥΕΠ είναι τα εγκεκριµένα από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας: ΚΕΘΕΑ, 18-ΑΝΩ, «Στεγνά Θεραπευτικά Προγράµµατα» του ΟΚΑΝΑ, ΑΘΗΝΑ, ΓΕΦΥΡΑ, άλλο. 2. την υποστήριξη για την πραγµατοποίηση ενεργειών, µε σκοπό την επίλυση προβληµάτων. 3. τη συµβουλευτική, ενθάρρυνση και υποστήριξη κατά τη διάρκεια προσπάθειας ασθενών για διακοπή της χρήσης, κ.α. Επισήµανση στους ενδιαφερόµενους ότι είναι ευθύνη τους να ενηµερώνουν στο ΚΥΕΠ σε περίπτωση αλλαγής των στοιχείων της αίτησής τους (τηλέφωνο, διεύθυνση κατοικίας, κτλ). 4. την υποστήριξη κατά την διάρκεια αναµονής του για ένταξη στο Π.Υ εφ΄ όσον δεν επιθυµεί να παρακολουθήσει άλλο πλήν του ΟΚΑΝΑ Πρόγραµµα. 5. τη µείωση της βλάβης 1 T.D.I. (Treatment Demand Indicator):∆είκτης Αίτησης Θεραπείας -7- Ζ. ΚΑΤ’ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΑΙΤΗΣΕΙΣ, ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΓΙΑ ΚΑΤ’ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΛΟΓΟΥΣ2. Με το 7Ο θέµα της 8/13-10-06 Συνεδρίασης τους ∆.Σ. του Οργανισµού για κατ’ εξαίρεση εισαγωγές και επανεισαγωγές προβλέπεται να: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Έχουν ηλικία άνω των 55 ετών (απαραίτητο δικαιολογητικό: επικυρωµένη φωτοτυπία δελτίου ταυτότητας). Είναι γονείς ανήλικου τέκνου (έως 18 ετών), µε την προϋπόθεση ότι δεν έχουν στερηθεί την επιµέλεια του τέκνου. Είναι συγγενείς πρώτου βαθµού ή σύζυγοι µελών που παρακολουθούν τα Π.Υ. Γυναίκες σε κύηση 2ου–3ου τριµήνου (απαραίτητα δικαιολογητικά: γνωµάτευση ιατρού και υπερηχογράφηµα). Πάσχουν από κακοήθες νόσηµα. Πάσχουν από ενεργό φυµατίωση. Πάσχουν από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια υπό αιµοκάθαρση. Πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη υπό ινσουλινοθεραπεία. Πάσχουν από βαριά αρτηριοπάθεια µε επαπειλούµενη γάγγραινα και κίνδυνο ακρωτηριασµού. Φέρουν προσθετική καρδιακή βαλβίδα ή πάσχουν από βαλβιδοπάθεια (όσο αφορά στην πρόπτωση µιτροειδούς µόνο εφ’ όσον αυτή συνοδεύεται από βαθµό ανεπάρκειας της µιτροειδούς), (απαραίτητα δικαιολογητικά: ιατρική γνωµάτευση και υπερηχογράφηµα καρδιάς – triplex). 11. Έχουν υποβληθεί σε µεταµόσχευση ζωτικού οργάνου (π.χ. ήπατος, νεφρού, καρδιάς, πνευµόνων, µυελού των οστών). 12. Υποτροπίασαν µετά από: α. επιτυχή ολοκλήρωση της αποτοξίνωσής τους ή β. αποφοίτησής τους από το πρόγραµµα Κοινωνικής Επανένταξης ή γ. παρακολούθηση τουλάχιστον για έξι (6) µήνες του προγράµµατος της Κοινωνικής Επανένταξης. 13. Παρουσιάζουν ένα από τα κάτωθι: Συλλοίµωξη HCV / HBV ή συλλοίµωξη HBV / HDV ή ιστολογικά ευρήµατα συµβατά µε βαθµό ίνωσης ≥ 3 (κατά την κλίµακα Ishak) ή ≥ 2 (κατά την κλίµακα METAVIR),. κίρρωση ήπατος (ανεξάρτητα από την αιτιολογία) διαπιστωµένη ιστολογικά και επί ιατρικής αντένδειξης, διαγνωσµένη ενδοσκοπικά ή/και κλινικοεργαστηριακά. 14. Επιπροσθέτως εισάγονται κατ’ εξαίρεση όσοι παρουσιάζουν ποσοστό αναπηρίας > 67% µε βάση τον «κανονισµό εκτίµησης βαθµού αναπηρίας Β-819», της τοξικοεξάρτησης µη υπολογιζοµένης και λαµβανοµένων υπ’ όψιν των περιορισµών για τους πάσχοντες από ψυχιατρική νόσο, οι οποίοι αναφέρονται στην Υπ. Απ. Υ5γ/Γ.Π. οικ.100847 (ΦΕΚ 1343/Β/16.10.2002). 15. Παρουσιάζουν οροθετικότητα HIV. Η λίστα αναµονής του ΚΥΕΠ για τις κατ’ εξαίρεση εισαγωγές µέχρι 15-7-2010 ήταν 24 άτοµα. Ειδικά γι’ αυτή την κατηγορία, αν δεν υπάρχει διαθέσιµη κενή θέση στις Μονάδαες περιµένουν και αυτοί. Απαιτούνται βεβαιώσεις Α’βάθµιας και Β’θµιας Επιτροπής και απαιτείται περίπου ένας µήνας για την εισαγωγή στο πρόγραµµα. 2 Σύµφωνα µε το απόσπασµα της 5ης Συνεδρίασης του ∆.Σ. 23/05/08 ΘΕΜΑ ΕΙ∆. 5 αναστέλλεται η λειτουργία της Β’ Βάθµιας Επιτροπής κατ’ εξαίρεση εισαγωγών για Ανθρωπιστικούς και Κοινωνικούς λόγους. Σηµ. 1η (Για όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις υγείας) Τα απαραίτητα ιατρικά δικαιολογητικά πρέπει να έχουν εκδοθεί από ∆ηµόσιο Νοσοκοµείο και την αντίστοιχη µε την πάθηση κλινική του Νοσοκοµείου, να είναι πρωτότυπα και να έχουν υπογραφή ∆ιευθυντή ή Επιµελητή Α΄ µε επικυρωµένο το γνήσιο της υπογραφής. Για την περίπτωση 1 (ηλικία άνω των 55 ετών), κατατίθεται ως δικαιολογητικό η επικυρωµένη φωτοτυπία ταυτότητας του ασθενούς. Για την περίπτωση 4 κατατίθεται ως δικαιολογητικό πέραν της ιατρικής γνωµάτευσης και υπερηχογράφηµα. Σηµ 2η (αναφέρεται στην περίπτωση 2) Το δικαίωµα της κατ’ εξαίρεση εισαγωγής ισχύει για µια µόνο φορά και εάν ο γονέας προσκοµίσει στο Κέντρο Υποδοχής της περιοχής του τα παρακάτω δικαιολογητικά: 1. Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, σε περίπτωση που το ζευγάρι – γονείς ζουν µαζί, και ληξιαρχική πράξη γέννησης τέκνου. 2. Σε περίπτωση διαζυγίου, γνήσιο αντίγραφο διαζυγίου και αντίγραφο επιµέλειας τέκνου – τέκνων. 3. Αν το ζευγάρι είναι σε διάσταση, ένορκη βεβαίωση από το Ειρηνοδικείο ότι το ζευγάρι βρίσκεται σε διάσταση και ότι έχει την επιµέλεια ο ενδιαφερόµενος που αιτείται την κατ’ εξαίρεση εισαγωγή. 4. Γίνονται δεκτές αιτήσεις και κατ’ εξαίρεση εισαγωγής γονέων (πατέρων) µε παιδί εκτός γάµου, οι οποίοι προσκοµίζουν στην επιτροπή των κατ’ εξαίρεση εισαγωγών το πρωτότυπο της συµβολαιογραφικής πράξης αναγνώρισης και την ληξιαρχική πράξη γέννησης τέκνου. Σηµ.3η (αναφέρεται στην περίπτωση 3) Τα δικαιολογητικά τα οποία κατατίθενται στην επιτροπή των κατ’ εξαίρεση εισαγωγών από τα ενδιαφερόµενα άτοµα είναι: Πρωτότυπη και πρόσφατης έκδοσης βεβαίωση παρακολούθησης του Προγράµµατος Υποκατάστασης του συγγενούς του ενδιαφερόµενου, η οποία εκδίδεται από την Μονάδα στην οποία αυτός/η είναι εγγεγραµµένος/η, και πρωτότυπο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το οποίο προκύπτει η συγγένεια. Σηµ. 4η ( αναφέρεται στις περιπτώσεις 12β και 12γ): Τα δικαιολογητικά τα οποία ζητούνται εκδίδονται από την Κοινωνική Επανένταξη. -8- Ζ.1. Γενικές παρατηρήσεις περί των εισαγωγών για κατ’ εξαίρεση λόγους. 1. 2. 3. Προϋπόθεση κατάθεσης δικαιολογητικών για αξιολόγησή τους από την Επιτροπή των κατ’ εξαίρεση εισαγωγών είναι να έχει κατατεθεί από το εξαρτηµένο άτοµο αίτηση για εισαγωγή του στο Π.Υ. ΟΚΑΝΑ και να έχει λάβει αριθµό προτεραιότητας στη Λίστα Αναµονής. Το εξαρτηµένο άτοµο, ή άλλο επίσηµα εξουσιοδοτηµένο από αυτό άτοµο, καταθέτει στο Κέντρο Υποδοχής όλα τα απαραίτητα για την περίπτωση δικαιολογητικά και άλλα σχετικά έγγραφα, καθώς και την σχετική αίτηση για κατ’ εξαίρεση εισαγωγή, λαµβάνει δε από το Κέντρο αριθµό πρωτοκόλλου για την κατ΄ εξαίρεση αίτηση την οποία υποβάλει. Όλα τα έγγραφα διαβιβάζονται άµεσα από το Κέντρο Υποδοχής στην Επιτροπή, για την αξιολόγησή τους. Ζ.3.∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΜΟΝΑ∆Α ΤΟΥ Π.Υ. ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΕΓΚΡΙΘΕΙ Η ΚΑΤ’ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥΣ.* • • • Ζ.2. Ειδικές παρατηρήσεις περί των Εισαγωγών και Επασεισαγωγών για κατ’ εξαίρεση λόγους. Μετά την αξιολόγηση των κατ΄ εξαίρεση αιτήσεων από την επιτροπή των κατ΄ εξαίρεση εισαγωγών και την έγκριση από το ∆.Σ. του ΟΚΑΝΑ, το εν λόγω πρακτικό του ∆.Σ, διαβιβάζεται στο Κέντρο Υποδοχής. Το Κέντρο Υποδοχής καλεί τα εξαρτηµένα άτοµα που έχει εγκριθεί η κατ΄ εξαίρεση αίτησή τους να συµµετέχουν στην πρώτη Οµάδα Προεισαγωγής που θα πραγµατοποιηθεί µετά την έγκρισή τους, προκειµένου να ενταχθούν σε Μονάδα του Π.Υ. Έχουν προτεραιότητα έναντι όλων των άλλων ασθενών της Λίστας Αναµονής, σύµφωνα µε την αριθµ.Υ5Γ/γ.Π.οικ.100847 14-102002 Υπουργική απόφαση. 2. 3. 4. Για λόγους υγείας τα εξαρτηµένα άτοµα δικαιούνται να επανεισαχθούν στο Π.Υ. µετά από νέα αίτηση και νέα κατάθεση των απαιτούµενων δικαιολογητικών µετά το πέρας ενός τριµήνου από την ηµεροµηνία εξόδου από τη Μονάδα τους. Επανεισαγωγή του ιδίου ασθενή για τον ίδιο λόγο συγγένειας ή συζυγικής σχέσης δεν επιτρέπεται. Σε περίπτωση που προκύπτει γάµος ενός µέλους του Π.Υ. µε ένα µη µέλος του Π.Υ., µπορεί να εισαχθεί στο Π.Υ. µετά την πάροδο 6 µηνών από την τέλεση του γάµου. Επανεισαγωγή του ιδίου ασθενή λόγω ανήλικου τέκνου (µέχρι 18 ετών) δεν επιτρέπεται. Ζ.4. ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΑΘΗΝΑΣ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1. Η πρωτοβάθµια Επιτροπή για την αξιολόγηση των παραστατικών για την κατ’ εξαίρεση εισαγωγή µελών στις Μονάδες χορηγήσεως Υποκαταστάτων Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά είναι τριµελής, αποτελούµενη από ένα Ψυχίατρο, έναν Παθολόγο και ένα Μικροβιολόγο. 2. Σε περίπτωση αδυναµίας συµµετοχής Μικροβιολόγου, το τρίτο µέλος είναι Ψυχίατρος ή Παθολόγος. 3. Τα µέλη αυτά επιλέγονται µετά των αναπληρωτών τους από την Επετηρίδα των αντίστοιχων ειδικών Ιατρών, που δηµιουργείται και κάθε φορά ανανεώνεται από το Γραφείο Προσωπικού του Οργανισµού, µε πρόταση του Γενικού ∆ιευθυντή ή απουσία αυτού, του Προέδρου του ∆.Σ. 4. Η Επιτροπή αυτή τίθεται υπ’ όψιν του ∆.Σ., επικυρώνεται ως προς τη σύστασή της µε απόφαση του ιδίου, συγκαλείται µε απόφαση – πρόσκληση του Γενικού ∆ιευθυντή ή απουσία αυτού µε απόφαση του Προέδρου του ∆.Σ. Η θητεία των Μελών της Π.Ε. δεν δύναται να είναι µεγαλύτερη του έτους, τα Μέλη της Επιτροπής είναι ελεύθερα µετακλητά. 5. Θέµατα δυσλειτουργίας της Επιτροπής τίθενται από τον Γενικό ∆ιευθυντή υπόψη του ∆.Σ., κατά την 1η Συνεδρίαση τούτου. 6. Οι αποφάσεις της Πρωτοβάθµιας Επιτροπής εκτίθενται σε Πρακτικό Συνεδριάσεως µε αιτιολογηµένη κατάθεση των απόψεων των Μελών της, υπογράφονται από όλους και µε όλα τα συνοδευτικά έγραφα, πρωτοκολλούνται µε µέριµνα του ηλικιακά αρχαιότερου Μέλους της Επιτροπής, κατά τα ισχύοντα στους Ιατρικούς Συλλόγους και παραδίδονται στον Γενικό ∆ιευθυντή. Αυτές θεωρούνται θετικές εφόσον λαµβάνονται µε οµοφωνία ή µε δύο θετικές ψήφους και µια λευκή ή µε δύο θετικές ψήφους και µια αποχή. Ο τελευταίος παρουσιάζει τα έγγραφα αυτά ως θέµα στο ∆.Σ. µαζί µε ενδεχόµενες παρατηρήσεις, σχετικές µε τη διαδικασία λειτουργίας της Επιτροπής στην αµέσως επόµενη Συνεδρίασή του. 7. Το ∆.Σ. εγκρίνει τις προτεινόµενες από την Επιτροπή κατ’ εξαίρεση εισαγωγές. Σε περίπτωση αιτιολογηµένης αδυναµίας της Πρωτοβάθµιας Επιτροπής να εκφράσει άποψη ή περίπτωση διαφορετικής επιστηµονικής άποψης αναφορικώς µε περίπτωση/σεις κατ’ εξαίρεση εισαγωγής από Μέλος της Επιτροπής ή από Μέλος του ∆ιοικούντος Οργάνου, το ∆.Σ. παραπέµπει τη συγκεκριµένη περίπτωση/σεις στη ∆ευτεροβάθµια Επιτροπή Κρίσεως. Το πρακτικό του ∆.Σ και τα ιατρικά δικαιολογητικά αποστέλλονται από το Κέντρο Υποδοχής µαζί µε τον φάκελο του ασθενούς στην Μονάδα εισαγωγής του. * Με διαβιβαστικό του το ΚΥΕΠ αποστέλλει τις κατ’ εξαίρεση αιτήσεις προς τον ∆ιευθυντή Εφαρµογής Προγραµµάτων και υπ’ όψιν της γραµµατείας της Πρωτοβάθµιας Επιτροπής. 1. -9- Η.. ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΩΝ ΣΕ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ∆ΙΑΣΤΗΜΑ. (ΑΡ. ΑΠΟΦ. ∆.Σ. 262/21.07.2005) ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΓΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΧΡΟΝΙΚΟ Στις κατ’ εξαίρεση περιπτώσεις χορηγήσεως υποκατάστατων (εκτός λίστας) ανήκουν και οι περιπτώσεις εκείνες που αφορούν τουρίστες, ηµεδαπούς ή αλλοδαπούς, που επισκέπτονται την Ελλάδα για ένα βραχύ χρονικό διάστηµα. Το χρονικό αυτό διάστηµα δε µπορεί να είναι ανώτερο του δικαιολογούντος την επίσκεψή τους για τουριστικούς λόγους ή προκειµένου περί Ελλήνων του εξωτερικού την επίσκεψη συγγενών ή φίλων, κατά τη διάρκεια αδείας. Προς νοµιµοποίηση µιας µέχρι σήµερα υφισταµένης δεσµεύσεως στις συγκεκριµένες περιπτώσεις για χορήγηση υποκατάστατων, πρέπει απαραιτήτως να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις, που αποσκοπούν στην τήρηση της νοµιµότητας, την αποφυγή καταστρατηγήσεων και την κατοχύρωση του Οργανισµού ότι χορηγεί υποκατάστατα για απολύτως δικαιολογηµένους και επιβαλλόµενους λόγους. 1. Προσκόµιση πιστοποιητικού εκ του εξωτερικού που να εµφανίζει ότι το συγκεκριµένο άτοµο που αιτείται τη χορήγηση υποκατάστατων υποβάλλεται στη θεραπεία υποκατάστασης. Το πιστοποιητικό αυτό θα πρέπει να είναι απολύτως ενηµερωτικό ως προς το ιατρικό µέρος και τις πληροφορίες της υποκατάστασης. 2. Το ανωτέρω πιστοποιητικό πρέπει να είναι σε πρωτότυπο και υπογεγραµµένο από τον Υπεύθυνο Ιατρό ή Υπεύθυνο της αντίστοιχης Υγειονοµικής Υπηρεσίας. Η δε γνησιότητα της υπογραφής του γιατρού να βεβαιωθεί από την οικεία προξενική αρχή ή το εδώ Υπουργείο Εξωτερικών. 3. Εάν το πιστοποιητικό είναι γραµµένο στις συνήθεις ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερµανικά) µετάφραση δεν απαιτείται. Αντιθέτως, προκειµένου περί άλλων γλωσσών απαιτείται επίσηµη µετάφραση που θα συνοδεύει το πρωτότυπο κείµενο. 4. Το ανωτέρω έγγραφο πρέπει να συνοδεύεται από αίτηση του ενδιαφερόµενου µε σαφή αναφορά του χρόνου παραµονής στην Ελλάδα και να κατατεθεί στο Κέντρο Υποδοχής Ενηµέρωσης και Προσανατολισµού (Γ’ Σεπτεµβρίου 21). Ο χρόνος αυτός σε επαρκώς αιτιολογηµένες περιπτώσεις δύναται να παραταθεί µε την ίδια διαδικασία. 5. Η όλη διαδικασία από της καταθέσεως της εν λόγω αλληλογραφίας, όπως ανωτέρω περιγράφεται, δε µπορεί να ξεπερνά τις (3) τρεις εργάσιµες ηµέρες. Την τρίτη ηµέρα ο ενδιαφερόµενος ειδοποιείται περί της θετικής ή αρνητικής απαντήσεως του αιτήµατός του και σε περίπτωση θετικής απαντήσεως ενηµερώνεται για τη Μονάδα Χορηγήσεως Υποκατάστατων, που θα πρέπει να επισκεφθεί. 6. Τα έγγραφα αυτά, εν πρωτοτύπω, αποστέλλονται στη Γενική ∆ιεύθυνση του ΟΚΑΝΑ µε άµεσο τελικό αποδέκτη το ∆ιοικητικό Συµβούλιο. (Με βάση το µε Α.Π.10931/27-09-2006 έγγραφο σχετικά µε τις αιτήσεις για χορήγηση Υποκατάστατων σε επισκέπτες εξωτερικού για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα, οι συνεννοήσεις (αποστολή εγγράφων, σχετική αλληλογραφία κλπ) γίνονται (όπως και για τις αιτήσεις για κατ’ εξαίρεση εισαγωγή σε Π.Υ.) µε τον ∆ιευθυντή Εφαρµογής Προγραµµάτων). Θ. ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΥΛΑΚΗ, ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ, ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΚΑΙ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΑΠΟΣΤΑΣΗ. Το ΚΥΕΠ εκτός από τις αιτήσεις των ασθενών που προσέρχονται δέχεται και αιτήσεις ασθενών οι οποίοι µπορεί να βρίσκονται εκτός Αθηνών ή είναι έγκλειστοι σε σωφρονιστικά καταστήµατα και φυλακές ή νοσηλεύονται σε Νοσοκοµεία. Για να γίνει δεκτή η αίτησή τους, η οποία αποστέλλεται µέσω fax, θα πρέπει να πληρούνται τα εξής: • Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόµενος δεν είναι στη φυλακή θα πρέπει να αποσταλλεί επικυρωµένη φωτοτυπία της αστυνοµικής του ταυτότητας, ή του διαβατηρίου, ή του διπλώµατος οδήγησης ή οποιουδήποτε άλλου δηµόσιου εγγράφου, το οποίο να πιστοποιεί την ταυτότητά του. Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόµενος είναι στη φυλακή ή σε κάποιο σωφρονιστικό κατάστηµα θα πρέπει να απευθυνθεί στην Κοινωνική Υπηρεσία της φυλακής και να αποστείλει από εκεί την αίτησή του. Η αίτηση θα πρέπει να έχει τη µορφή Υπεύθυνης ∆ήλωσης µε βεβαιωµένο το γνήσιο της υπογραφής από την εκάστοτε αρµόδια υπηρεσία στην οποία θα αναγράφονται τα πλήρη δηµογραφικά στοιχεία του ενδιαφεροµένου και θα δηλώνεται ότι είναι εξαρτηµένος χρήστης οπιοειδών ουσιών. Θα πρέπει να υπάρχει και συνοδευτικό σηµείωµα από µια Κοινωνική ή ∆ηµόσια Υπηρεσία, ώστε να διασφαλίζεται και η εγκυρότητα των στοιχείων, αλλά και να υπάρχει µια πρώτη κινητοποίηση του ενδιαφεροµένου. Πραγµατοποιείται τηλεφωνική επικοινωνία µε την εκάστοτε Κοινωνική ή ∆ηµόσια Υπηρεσία, µε σκοπό την ενηµέρωση του ενδιαφεροµένου για την παραλαβή της αίτησής του και τις δυνατότητες που έχει. ( Με αυτό τον τρόπο πιστοποιούµε στο µέτρο του δυνατού και ότι οι αιτούντες είναι χρήστες οπιοειδών ουσιών και τους προτρέπουµε σε µια πρώτη κινητοποίηση προς τις Κοινωνικές Υπηρεσίες). - 10 - Ι. ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑ∆ΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Απαραίτητη προϋπόθεση εισαγωγής στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης είναι η υποβολή αίτησης του ενδιαφεροµένου στο ΚΥΕΠ και η εγγραφή του στη Λίστα Αναµονής. Για τη συµµετοχή του ενδιαφερόµενου στο Π.Υ. είναι απαραίτητο να τηρούνται οι προϋποθέσεις συµµετοχής που ορίζει η Υ5γ/Γ.Π.οικ. 100847. Προϋποθέσεις Συµµετοχής στο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ .ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Ο εξαρτηµένος να είναι άνω των 20 ετών. Να κάνει µακροχρόνια ενδοφλέβια χρήση ηρωίνης ή άλλου απιοειδούς. Η χρήση να έχει προκαλέσει ψυχική και σωµατική εξάρτηση. Για άτοµα που δεν έχουν συµπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας, να υπάρχει αποτυχία σοβαρής προσπάθειας απεξάρτησης σε άλλο εγκεκριµένο από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας Πρόγραµµα, η οποία θα αποδεικνύεται µε βεβαίωση που θα χορηγείται αρµοδίως από αυτό. Ο χρήστης να αποδεχθεί εγγράφως τους όρους του Θεραπευτικού Συµβολαίου, η παράβαση των οποίων επιφέρει κυρώσεις κατά την κρίση της Θεραπευτικής οµάδας του Προγράµµατος Υποκατάστασης. Ο εξαρτηµένος να µην παρουσιάζει βαριά ψυχοπαθολογία, η οποία να καθιστά ασύµβατη την παρακολούθηση του προγράµµατος. Η εισαγωγή σε Μονάδα του Π.Υ. των ασθενών που έχουν υποβάλει αίτηση συµµετοχής στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης γίνεται µε βάση τον αύξοντα αριθµό πρωτοκόλλου και το χρόνο κατάθεσης της αίτησής τους, ή νωρίτερα αν ισχύουν κατ’ εξαίρεση λόγοι (Υ5γ/Γ.Π.οικ. 100847). Ι.Α. ΠΛΑΙΣΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΟΜΑ∆ΩΝ ΠΡΟΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ Π.Υ. A. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΟΜΑ∆ΑΣ ΠΡΟΕΙΣΑΓΩΓΗΣ 1. Η ενηµέρωση από την εκάστοτε Μονάδα για τη διεξαγωγή Ο.Π. θα πρέπει να γίνεται 15 ηµέρες πριν, ώστε να υπάρχει ο απαιτούµενος χρόνος από το Κ.Υ.Ε.Π. να οργανώσει και να διεκπεραιώσει τις απαραίτητες διαδικασίες πριν την έναρξη της Ο.Π. (τηλεφωνικές κλήσεις, αιµατολογικές εξετάσεις, ακτινολογικός έλεγχος). Στην ενηµέρωση θα πρέπει να αναφέρεται η ηµεροµηνία έναρξης της Ο.Π. καθώς και η ακριβής ηµεροµηνία χορήγησης των ασθενών. 2. Ο αριθµός των ασθενών που µπορεί να ζητά κάθε φορά η εκάστοτε Μονάδα δεν δύνανται να υπερβαίνουν τους ( 25). 3. Τις κλήσεις των ασθενών τις αναλαµβάνει ο εκάστοτε θεραπευτής του Κ.Υ.Ε.Π. που θα είναι υπεύθυνος για τη διεξαγωγή της Ο.Π. και υποχρεούται να πραγµατοποιήσει 2 κλήσεις σε 2 διαφορετικές ηµέρες και ώρες. Το αποτέλεσµα των κλήσεων κάθε αίτησης καταχωρείται από το ∆ιοικητικό προσωπικό, στην εφαρµογή ‘’Φάκελος Ασθενούς‘’. 4. Οι κλήσεις πραγµατοποιούνται µε συγκεκριµένη σειρά, η οποία έχει ως εξής: κατ’ εξαίρεση εγκεκριµένες αιτήσεις, εξαίρεση εκκρεµότητες (εφ’ όσον ισχύει ακόµα ο λόγος), εκκρεµότητες Λίστας Αναµονής, αιτήσεις από Λίστα Αναµονής κατ’ 5. Όταν υπάρχουν εκκρεµότητες από το παρελθόν πρώτα θα καλούνται οι εγκεκριµένες κατ΄ εξαίρεση (µε το µικρότερο αρ. πρωτ κατ’ εξαίρεση) και στη συνέχεια οι κλήσεις θα γίνονται βάσει του µικρότερου αριθµού πρωτοκόλλου. (* Με τον όρο ‘’εκκρεµότητες‘’ νοούνται οι αιτήσεις ασθενών που κλήθηκαν για εισαγωγή και για οποιοδήποτε λόγο δεν προσήλθαν ή δεν αποδέχθηκαν την πρόσκληση ή δεν ευρέθηκαν στις τηλεφωνικές επικοινωνίες-κλήσεις) . 6. Όταν η Ο.Π. αφορά στο Υποκατάστατο της Βουπρενορφίνης οι ασθενείς που έχουν υποβάλλει αίτηση κατ’ εξαίρεση για κίρρωση ήπατος ή κύηση και έχει εγκριθεί δεν καλούνται σύµφωνα µε την υπ’ αριθµ. απόφαση 36 28/01/04 του ΟΚΑΝΑ. 7.Αν ένας ασθενής δηλώσει συµµετοχή και δεν προσέλθει να παρακολουθήσει την Ο.Π. ή δεν ολοκληρώσει την Ο.Π., τότε η αίτησή του µπαίνει στο αρχείο και θα πρέπει να έρθει ο ίδιος στο Κ.Υ.Ε.Π. για να την ενεργοποιήσει. Η αίτησή του δεν µπαίνει στο αρχείο µόνο στην περίπτωση που ο ασθενής προσκοµίσει βεβαίωση από Νοσοκοµείο, Αστυνοµικό Τµήµα, κ.λ.π. 8. Σε περίπτωση που ένας ασθενής κληθεί και δηλώσει καθαρός, τότε του προτείνεται να παραπεµφθεί στη Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης( Μ.Κ.Ε.). Εφόσον αποδεχθεί ενηµερώνεται να προσέλθει στο Κ.Υ.Ε.Π. όπου συµπληρώνεται ο φάκελός του και παραπέµπεται στη ΜΑΒΥ για µικροβιολογικό, παθολογικό και ακτινολογικό έλεγχο. Στη συνέχεια κατόπιν συνεννόησης µε τον Υπεύθυνο της Μ.Κ.Ε. ο ασθενής παραπέµπεται στη Μ.Κ.Ε. για ουροληψία. Τέλος, ο φάκελος του ασθενούς αποστέλλεται στη Μ.Κ.Ε. µαζί µε µια συνοδευτική επιστολή αναφορικά µε τον ασθενή και η Μ.Κ.Ε οφείλει να ενηµερώσει εγγράφως το Κ.Υ.Ε.Π. για την ηµεροµηνία εισαγωγής του ασθενούς.9.Το Κ.Υ.Ε.Π. προετοιµάζει τους φακέλους που θα συνοδέψουν τους ασθενείς στη Μονάδα. Ο φάκελος περιλαµβάνει την αίτηση του ασθενή, το TDI του, αν υπάρχει συµπληρωµένο εντός 6µηνου, τα ιατρικά δικαιολογητικά και το πρακτικό έγκρισης της επιτροπής, αν η εισαγωγή είναι κατ΄ εξαίρεση, τη βεβαίωση παρακολούθησης στεγνού προγράµµατος, αν η εισαγωγή είναι από τη λίστα αναµονής και ο ασθενής δεν έχει συµπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας του, τα δηµογραφικά στοιχεία και το ερωτηµατολόγιο των νέων ουσιών.10. Την ευθύνη της Ο.Π. την έχει εξ’ ολοκλήρου ο εκάστοτε θεραπευτής του Κ.Υ.Ε.Π., από την πρώτη ηµέρα διεξαγωγής των κλήσεων µέχρι και την ολοκλήρωση της 5ης µέρας της ΟΜΑ∆ΑΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ. - 11 - Ι.Β. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ Μ.Α.Β.Υ. Ο υπεύθυνος θεραπευτής της Ο.Π. οφείλει να συνεννοηθεί µε το µικροβιολογικό και το παθολογικό για τον αριθµό των ασθενών που θα παραπέµπει καθηµερινά, ώστε πριν την έναρξη της Ο.Π. όλοι οι ασθενείς να έχουν ολοκληρώσει τον ιατρικό τους έλεγχο. Καθηµερινά ο υπεύθυνος θεραπευτής της Ο.Π. οφείλει να ενηµερώσει εγγράφως τόσο το φύλακα όσο και τη γραµµατεία της ΜΑΒΥ για τον αριθµό και τα ονόµατα των ασθενών που θα προσέλθουν την επόµενη ηµέρα για ιατρικές εξετάσεις, ώστε να ενηµερωθούν µε τη σειρά τους η Νοσηλευτική, το Μικροβιολογικό και το Παθολογικό. Επίσης, καθηµερινά ο υπεύθυνος θεραπευτής της Ο.Π. οφείλει να ενηµερώσει το Μικροβιολογικό µε τα παραπεµπτικά των ασθενών για αιµοληψία. Εξαιρούνται οι Μονάδες που δεν έχουν Παθολόγο (Ε’ Μ. Υ. Αθήνας και Ιατρείο Φροντίδας εξαρτηµένων ατόµων ΙΚΑ ΟΚΑΝΑ Περιστερίου). Προτεραιότητα όλων των µικροβιολογικών εξετάσεων έχουν οι ασθενείς, που προετοιµάζονται για ένταξη σε Μονάδα του Π.Υ. Όταν ολοκληρωθεί ο ιατρικός προγραµµατισµός των ασθενών που θα συµµετάσχουν στην ΟΠ., ο υπεύθυνος θεραπευτής οφείλει να ενηµερώσει την Υπεύθυνη της ΜΑΒΥ εγγράφως για τον ακριβή αριθµό των ασθενών και τα ονόµατά τους, ώστε να διεξαχθεί ακτινολογικός επανέλεγχος. Η παραλαβή των ακτινογραφιών από το Ινστιτούτο Νοσηµάτων Θώρακος θα γίνεται από προσωπικό της ΜΑΒΥ. Το Κέντρο Βοήθειας πριν την έναρξη της Ο.Π. ενηµερώνει τον θεραπευτή για τα αποτελέσµατα του ακτινολογικού ελέγχου και τυχόν ευρήµατα. Σε περίπτωση πνευµονολογικών ευρηµάτων ο ασθενής ενηµερώνεται και παραπέµπεται από τον αρµόδιο παθολόγο της ΜΑΒΥ στο ενδεδειγµένο ∆ηµόσιο Νοσοκοµείο. Ι.Γ. ∆ΙΕΞΑΓΩΓΗ ΟΜΑ∆ΑΣ ΠΡΟΕΙΣΑΓΩΓΗΣ Την 1η ηµέρα έναρξης της Ο.Π. όλοι οι ασθενείς υποχρεούνται να έχουν ολοκληρώσει τον ιατρικό τους έλεγχο και να προσέλθουν στο χώρο του Κ.Υ.Ε.Π. έχοντας µαζί τους οποιοδήποτε ∆ηµόσιο έγγραφο που να πιστοποιεί την ταυτότητά τους. Η Ο.Π. διαρκεί 5 ηµέρες, εκτός από την Ο.Π. που πραγµατοποιείται για τη ΜΜ∆ η οποία διαρκεί 1 ηµέρα, και η παρακολούθησή της είναι υποχρεωτική και τις 5 ηµέρες. Σε περίπτωση απουσίας θα πρέπει να υπάρχει ή προηγούµενη συνεννόηση µε το θεραπευτή ή βεβαίωση που να πιστοποιεί το λόγο απουσίας. Την 1η ηµέρα η Ο.Π. θα πραγµατοποιείται παρουσία ενός θεραπευτή από την εκάστοτε Μονάδα που πρόκειται να υποδεχθεί τους ασθενείς. Ο θεραπευτής της Μονάδας θα ενηµερώνει τους ασθενείς σχετικά µε το τι ισχύει στη Μονάδα (πλαίσιο, εβδοµάδα σταθεροποίησης, ωράρια προσέλευσης και χορήγησης, υποτροπές, take home…) και θα παραλαµβάνει τους φακέλους που θα έχει προετοιµάσει το Κ.Υ.Ε.Π. Οι φάκελοι των ασθενών θα συµπληρώνονται στη Μονάδα από τους θεραπευτές που θα αναλάβουν τους ασθενείς και όχι στο Κ.Υ.Ε.Π., όπως επίσης και το ερωτηµατολόγιο ψυχιατρικής εκτίµησης της Ε’ Μονάδας Υποκατάστασης Αθήνας . Κατά τη διάρκεια της Ο.Π. θα υπάρχει τηλεφωνική συνεννόηση του υπεύθυνου θεραπευτή της Ο.Π. µε το θεραπευτή της Μονάδας, ώστε να κανονιστούν τόσο οι ηµέρες και οι ώρες των ουροληψιών, όσο και η ώρα και η ηµέρα που θα πρέπει οι ασθενείς να µεταβούν στη Μονάδα για να ξεκινήσει η χορήγησή τους. Την 5η ηµέρα της Ο.Π., µετά την ολοκλήρωσή της, θα δίνεται στους ασθενείς ένα ερωτηµατολόγιο αξιολόγησης της Ο.Π., ώστε οι θεραπευτές του Κ.Υ.Ε.Π. να ανταποκριθούν στο µέλλον µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο τόσο στις ανάγκες των ασθενών, όσο και στην αποτελεσµατικότερη κινητοποίησή τους. Μετά την ολοκλήρωση της Ο.Π. ο υπεύθυνος θεραπευτής αποστέλλει έγγραφο στην εκάστοτε Μονάδα µε το συνολικό αριθµό και τα ονόµατα των ασθενών που ολοκλήρωσαν και παραπέµπονται στη Μονάδα για εισαγωγή. Ενηµερώνεται η ηλεκτρονική εφαρµογή ‘’Φάκελος Ασθενούς‘’ για τα άτοµα τα οποία ολοκλήρωσαν επιτυχώς την Ο.Π., ώστε να µπορέσει να γίνει η εισαγωγή τους. Την εποπτεία των Ο.Π., έχει ο Υπεύθυνος του ΚΥΕΠ και ιδιαίτερες καταστάσεις και προβλήµατα κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των Ο.Π. συζητούνται στη Θεραπευτική Οµάδα του ΚΥΕΠ. Οι Μονάδες µετά τη σταθεροποίηση των ασθενών οφείλουν να ενηµερώσουν εγγράφως το Κ.Υ.Ε.Π. για τον αριθµό και τα ονόµατα των ασθενών που σταθεροποιήθηκαν και εισήχθησαν καθώς και για την ηµεροµηνία εισαγωγής τους. - 12 - Ι.∆. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ - ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΓΟΝΕΩΝ, ΣΥΓΓΕΝΩΝ, ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΑΛΛΩΝ, ΚΟΙΝΟΥ Σε γονείς, συγγενείς, σηµαντικούς άλλους ή το γενικό κοινό παρέχεται: Πληροφόρηση για το Πρόγραµµα Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ. Ενηµέρωση για τα λοιπά Θεραπευτικά Προγράµµατα και τις δυνατότητες αντιµετώπισης του προβλήµατος της εξάρτησης του ατόµου για το οποίο ενδιαφέρονται. Παραποµπή σε πλαίσια Υποστήριξης Οικογένειας άλλων φορέων θεραπείας εξαρτηµένων ατόµων. Έντυπο υλικό, το οποίο ενηµερώνει για όλα τα υφιστάµενα Προγράµµατα Απεξάρτησης και τις ∆οµές, ώστε να καλύπτονται µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι εξατοµικευµένες ανάγκες των εξαρτηµένων ατόµων και των οικείων τους. Φυλλάδιο του ΚΥΕΠ καλύπτει τα κοικωνικοπρονοιακά θέµατα των ασθενών (Βιβλιάριο Πρόνοιας, Επίδοµα Πρόνοιας, Κάρτα Πολιτισµού, Νοµική Βοήθεια σε άπορους). Ι.Ε. ΟΜΑ∆ΕΣ ΓΟΝΕΩΝ Από τον Φεβρουάριο του 2008 στο ΚΥΕΠ λειτουργεί Οµάδα Γονέων, η οποία διεξάγεται ανά 15ήµερο και απαρτίζεται από γονείς εξαρτηµένων από ψυχοδραστικές ουσίες ατόµων, τα οποία έχουν υποβάλλει αίτηση στον ΟΚΑΝΑ και δεν έχουν ενταχθεί ακόµα σε Μονάδα του Προγράµµατος Υποκατάστασης. Σκοπός της Οµάδας Γονέων είναι η διαµόρφωση ενός σταθερού πλαισίου ασφάλειας, συνοχής και αµοιβαίας εµπιστοσύνης, εντός του οποίου ενθαρρύνεται η ανοιχτή επικοινωνία και η συναισθηµατική αποφόρτιση, ενώ αποθαρρύνεται η παθητικότητα και η ενοχοποίηση. Ως απώτερη επιδίωξη αναδεικνύεται η ενδυνάµωση της γονεικής συµµαχίας και ευθύνης, η απεµπλοκή από τη χρήση, η κινητοποίηση του υγιούς δυναµικού της οικογένειας, η ενίσχυση της συνεργασίας των γονέων µε τα Θεραπευτικά Προγράµµατα και η πρόκληση θετικής δραστηριοποίησης των γονέων. Τελικός στόχος των ανωτέρω είναι η στήριξη της οικογένειας αλλά και η δηµιουργία των συνθηκών εκείνων που θα µπορούσαν να συνεισφέρουν στην απόφαση και ενεργοποίηση του χρήστη για απεξάρτηση. Για τους λόγους αυτούς, ενθαρρύνεται η ανταλλαγή απόψεων και εµπειριών µεταξύ των γονέων, ενώ παρέχεται ενηµέρωση και συµβουλευτική σε θέµατα τοξικοεξάρτησης και απεξάρτησης, αλλά και σε θέµατα γονεϊκών ρόλων και ευθυνών. Τέλος, σηµειώνεται ότι, οι γονείς εισέρχονται στην Οµάδα, έπειτα από µία µικρή περίοδο τακτικών συναντήσεων, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται µια αρχική γνωριµία και δέσµευση συνεργασίας και να αποτρέπονται, όσο το δυνατόν, οι ξαφνικές και πρώιµες αποχωρήσεις µελών από την οµάδα. Εκτός αυτών, πραγµατοποιούνται: Συµβουλευτικές Συναντήσεις Γονέων Συµβουλευτικές Συναντήσεις Οικογένειας Συµβουλευτικές Συναντήσεις Συζύγων Συµβουλευτικές οικογένειας. Συναντήσεις µε άλλα µέλη της Οι ανωτέρω συναντήσεις, αναλόγως της κρίσης των θεραπευτών και µε τη σύµφωνη γνώµη των προσερχοµένων, µπορεί να είναι έκτακτες και αυτοτελείς ή προγραµµατισµένες και επαναλαµβανόµενες, ενώ αποσκοπούν στη δηµιουργία ενός δοµηµένου πλαισίου παροχής εξατοµικευµένων και ενηµέρωσης, υποστήριξης, στοχευµένων υπηρεσιών ενθάρρυνσης και ενεργοποίησης. Ι.ΣΤ. ΟΜΑ∆ΕΣ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Ι.Ζ. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ – ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ – ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΑΠΟ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΕΣ ΚΛΗΣΕΙΣ Στο ΚΥΕΠ έχουν αρχίσει να λειτουργούν Οµάδες ∆ηµιουργικής Απασχόλησης, οι οποίες περιλαµβάνουν τη χρήση εποπτικών µέσων (πίνακας, φωτογραφίες, έγχρωµες φωτοτυπίες) αλλά και διαφόρων µορφών τέχνης (ζωγραφική, συγγραφικές ασκήσεις, χειροτεχνία, κολλάζ, δηµιουργία αντικειµένων π.χ. λαµπάδες, κάρτες κλπ) µε σκοπό τη διευκόλυνση έκφρασης των συναισθηµάτων των εξαρτηµένων ατόµων και την αύξηση του κινήτρου τους, αλλά και την ενίσχυση της σχέση τους µε τα άλλα µέλη της Οµάδας και το Θεραπευτή. Έχει παρατηρηθεί ότι µέσω της τέχνης τα εξαρτηµένα άτοµα κατορθώνουν να εξωτερικεύσουν τα συναισθήµατά τους, να εκφράσουν τον τρόπο που σκέφτονται και να φέρουν στην επιφάνεια ανησυχίες, φόβους, ευαισθησίες και ανάγκες τους ακόµα και χωρίς να το συνειδητοποιούν. Με αυτή τη διαδικασία, ο εξαρτηµένος αντιµετωπίζει πράγµατα που έχει απωθήσει, τα δυσάρεστα συναισθήµατα µειώνονται, διευκολύνεται η χαλάρωση και η συγκέντρωση του και βελτιώνεται η αυτοεκτίµησή του. Κατά τη διάρκεια των τηλεφωνικών κλήσεων που δέχεται το ΚΥΕΠ παρέχεται: Πληροφόρηση για τη ροή της Λίστας Αναµονής του Προγράµµατος Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ, και τις προϋποθέσεις ένταξης σε αυτό. Ενηµέρωση για άλλες δυνατότητες αντιµετώπισης των προβληµάτων που σχετίζονται µε την εξάρτηση. Ενθάρρυνση για να προσέλθουν στο ΚΥΕΠ για ποιο λεπτοµερή ενηµέρωση. Παραποµπή σε άλλο πλαίσιο, ανάλογα µε το αίτηµα και τις ανάγκες του εξαρτηµένου. - 13 - Ι.Θ. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ Κ. ΕΚ∆ΟΣΗ ΒΕΒΑΙΩΣΕΩΝ Το ΚΥΕΠ συνεργάζεται µε άλλα Προγράµµατα Απεξάρτησης αναγνωρισµένα από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΚΕ.Θ.Ε.Α, Ψ.Ν.Α, Θεραπευτικό Πρόγραµµα ‘’Αθηνά‘’, Ν.Α. κ.λ.π.) καθώς και µε άλλους φορείς Υγείας, Νοσοκοµεία, Κέντρα Ψυχικής Υγιεινής άλλες υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, καθώς και Κοινωνικούς φορείς, ∆/νσεις Κοινωνικής Πρόνοιας και Μη Κυβερνητικές Ανθρωπιστικές Οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.) κ.α προκειµένου να καλυφθούν µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι ιδιαίτερες ανάγκες των εξαρτηµένων ατόµων (κοινωνικο-προνοιακά θέµατα, ζητήµατα κοινωνικής προστασίας του παιδιού ανάγκες στέγασης, σίτισης, ένδυσης κ.α. Έπειτα από σχετική αίτηση των ασθενών ή κατόπιν εξουσιοδότησής τους, το ΚΥΕΠ εκδίδει βεβαιώσεις που αφορούν σε: Προκειµένου να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι, το εξειδικευµένο προσωπικό στο οποίο έχουν ανατεθεί οι παραπάνω αρµοδιότητες φροντίζει να βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία µε εκπροσώπους των παραπάνω προγραµµάτων, ώστε να έχει επικαιροποιηµένη ενηµέρωση για νέες δράσεις και προγράµµατα που αφορούν στα εξαρτηµένα άτοµα. Ακόµα, αξιοποιεί τις Νέες Τεχνολογίες και φροντίζει να συµµετέχει σε δράσεις προβολής του ΚΥΕΠ και των παρεχόµενων υπηρεσιών του. Πιστοποίηση κατάθεσης αίτησης ένταξης στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ. Πιστοποίηση κλήσης ασθενών για ένταξη στο Π.Υ. Πιστοποίηση Προεισαγωγής. παρακολούθησης Οµάδας Οι ∆/νσεις Πρόνοιας δεν δέχονται την βεβαίωση του ΚΥΕΠ για την έκδοση Βιβλιαρίων Υγείας, επειδή αυτοί δεν έχουν εισαχθεί ακόµη στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ. Κ.Α. ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Κ.Β. ΦΑΚΕΛΟΣ ΑΣΘΕΝΗ Στις αρχές κάθε µήνα, συµπληρώνεται ο Μηνιαίος Απολογισµός Ενεργειών που πραγµατοποιήθηκαν στο ΚΥΕΠ, ο οποίος αποστέλλεται προς τον Γενικό ∆ιευθυντή ΟΚΑΝΑ και το Τµήµα Έρευνας εγγράφως και µέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Το προσωπικό του ΚΥΕΠ έχει την ευθύνη ενηµέρωσης του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ασθενούς ως προς τις αιτήσεις που κατατίθενται σε αυτό (εισαγωγή νέων κατατεθειµένων αιτήσεων, κατ’ εξαίρεση αιτήσεων, κλήσεις ασθενών κ.λ.π). Επίσης στο Τµήµα Έρευνας αποστέλλονται τα TDI που συµπληρώθηκαν τον εκάστοτε µήνα και στη ∆/νση Σχεδιασµού αποστέλλονται και τα Ερωτηµατολόγια των Νέων Ουσιών τόσο σε µηνιαία βάση συγκεντρωτικά, όσο και ανά 15ήµερο ώστε να παρέχεται έγκυρη ενηµέρωση στο ΕΚΠΤΕΠΝ. ΟΜΑ∆ΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ Σε εβδοµαδιαία βάση πραγµατοποιούνται οµάδες όλου του προσωπικού του ΚΥΕΠ (∆ιοικητικού & Θεραπευτικού) µε στόχο την ανταλλαγή απόψεων σε θέµατα που αφορούν στη λειτουργία και στις δράσεις του ΚΥΕΠ και επίλυσης τυχόν προβληµάτων που προκύπτουν. Στο ΚΥΕΠ πραγµατοποιούνται εσωτερικές εκπαιδεύσεις από τα µέλη της Θεραπευτικής Οµάδας εκ περιτροπής, µε στόχο την ανταλλαγή επιστηµονικών γνώσεων και διερεύνηση ειδικών θεµάτων σχετικών µε την τοξικοεξάρτηση. - 14 - Β.1. ∆ΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Κ.Υ.Ε.Π. ( Στοιχεία απορρόφησης Λίστας Αναµονής) 1. Νέες αιτήσεις έτους 2008: Κατά τo 2008 προσήλθαν και κατέθεσαν αίτηση για ένταξη στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ (681) άτοµα. Στις 31/12/2007 ο αριθµός πρωτοκόλλου της Λίστας Αναµονής ήταν 8.697. Ανάλυση ανά µήνα των αιτήσεων που υποβλήθηκαν στο ΚΥΕΠ. 67 61 63 56 49 66 51 52 65 59 52 ΙΑΝ 40 ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΙΟΣ ΙΟΥΝ ΙΟΥΛ ΑΥΓ ΣΕΠΤ ΟΚΤ ΝΟΕ ∆ΕΚ Με τις (681) νέες αιτήσεις του 2008 ο συνολικός αριθµός αιτήσεων που έχουν υποβληθεί από την αρχή της λειτουργίας του Προγράµµατος Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ (1995) µέχρι και τις 31/12/2008 ανέρχεται στις 9. 378. Β.2.Συγκριτικός πίνακας υποβολής αιτήσεων σε σχέση µε τα προηγούµενα έτη. 1200 990 1000 687 810 439 600 853 847 782 800 649 607 681 530 552 534 400 417 200 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Ο αριθµός των αιτήσεων που υπεβλήθησαν το 2008 είναι αυξηµένος ως προς το 2007 κατά 12%. Κατά το 2007 είχε παρατηρηθεί µείωση κατά 6,5 % σε σύγκριση µε το προηγούµενο έτος 2006. - 15 - Β.3. Συνολικός αριθµός αιτήσεων ανά φύλο έτους 2008 Άνδρες: 576 Γυναίκες: 105 ΑΝ∆ΡΕΣ 85% ΑΝ∆ΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 15% Β.4. Συνολικός αριθµός αιτήσεων ανά ηλικία Άτοµα µικρότερα ή ίσα 35 ετών: 390 Άτοµα µεγαλύτερα 35 ετών: 291 57% 43% Μικρ ή ίσο 35 Μεγαλ 35 * Το 35ο έτος έχει οριστεί από τις σχετικές µε τα Προγράµµατα Υποκατάστασης Υπουργικές Αποφάσεις, σαν το χρονικό όριο πέρα του οποίου δεν απαιτείται για την εισαγωγή ενός εξαρτηµένου ατόµου στο Π.Υ. προηγούµενη θεραπευτική προσπάθεια απεξάρτησης σε άλλο εγκεκριµένο από το Υπουργείο Υγείας & Πρόνοιας Πρόγραµµα . Β.5.Αιτήσεις νέων & Παλαιών ασθενών Νέοι ασθενείς: 615 Παλαιοί ασθενείς: 66 90% 10% Νέοι ασθενείς Παλαιοί ασθενείς - 16 - • Εκ των ανωτέρω στοιχείων συµπεραίνεται ότι η πλειοψηφία των ατόµων που είχαν υποβάλλει αίτηση κατά το έτος 2008 είναι άνδρες σε ποσοστό 85%, ενώ αντιστοίχως το ποσοστό των γυναικών είναι 15%. Το αντίστοιχο ποσοστό έτους 2007 είναι 81% για τους Άνδρες και 19% για τις Γυναίκες. • Το µεγαλύτερο ποσοστό αφορά αιτήσεις που υποβλήθηκαν από άτοµα µε ηλικία µικρότερη των 35 ετών σε ποσοστό 57%, ενώ σε ποσοστό 43% αφορούν αιτήσεις άτοµα ηλικίας µεγαλύτερης των 35 ετών. Το αντίστοιχο ποσοστό για το 2007 είναι 56% µικρότεροι των 35 ετών και 44% µεγαλύτεροι των 35 ετών. Επισηµαίνεται επίσης ότι το µεγαλύτερο ποσοστό των αιτήσεων αφορά άτοµα, τα οποία δεν είχαν προηγούµενη εισαγωγή σε Π.Υ. ΟΚΑΝΑ σε ποσοστό 90%, ενώ το ποσοστό που αφορά στους παλαιούς ασθενείς είναι 10% και παραµένει κατά πολύ µικρότερο. Αντιστοίχως ποσοστό 87% έτους 2007 αφορά τους Νέους ασθενείς και 13% Παλαιούς ασθενείς. Οι αιτήσεις Παλαιών Ασθενών αφορούν άτοµα, τα οποία είχαν εισαχθεί σε Π.Υ. και είτε διέκοψαν (αυτοβούλως ή είχαν αποπεµφθεί), είτε ολοκλήρωσαν την συµµετοχή τους σε Μονάδα του Π.Υ. Τα άτοµα αυτά έχουν το δικαίωµα υποβολής εκ νέου αίτησης. Η εισαγωγή τους σε Μονάδα του Π.Υ. γίνεται εκ νέου βάσει του αύξοντα αριθµού πρωτοκόλλου της Λίστας Αναµονής ή εφ’ όσον πρόκειται για κατ’ εξαίρεση εισαγωγές βάσει των διατάξεων που διέπουν τις κατ’ εξαίρεση επανεισαγωγές στις Μονάδες του Π.Υ. Σύνολο ατόµων που ολοκλήρωσαν τις Οµάδες Προετοιµασίας, παραπέµφθηκαν και εισήχθησαν στις Μονάδες του Προγράµµατος Υποκατάστασης Αττικής 342 άτοµα (281 κατ’ εξαίρεση και 61 κανονικά). Το 2007 είχαν εισαχθεί 210 άτοµα (193 κατ’ εξαίρεση και 17 κανονικά). Παρατηρήθηκε αύξηση κατά 62% στις εισαγωγές σε σχέση µε το έτος 2007. Έως τις 31/12/2008 είχε κληθεί για εισαγωγή στις Μονάδες ΜΕΘΑ∆ΟΝΗΣ του Π.Υ. βάσει της Λίστας Αναµονής µέχρι και η αίτηση µε αρ. Πρωτ. 4.834. Ο χρόνος αναµονής για εισαγωγή σε Μονάδα του Π.Υ. για το υποκατάστατο ΜΕΘΑ∆ΟΝΗ ανέρχεται στο τέλος του 2008 στα 6 χρόνια και 1 ½ µήνα, ενώ το 2007 ο χρόνος αναµονής ήταν 5 χρόνια και ½ µήνα. Κατά το έτος 2008 σηµειώνεται αύξηση στο χρόνο αναµονής, για τ ο υποκατάστατο Μ Ε Θ Α ∆ Ο Ν Η κατά ένα (1) χρόνο και 1 µήνα. Για το 2007 σε σχέση µε το 2006 η αύξηση ήταν ένας (1) χρόνος. Ο χρόνος αναµονής για εισαγωγή σε Μονάδα του Π.Υ. για το υποκατάστατο ΒΟΥΠΡΕΝΟΡΦΙΝΗ ανέρχεται στο τέλος του 2007 στα 5 χρόνια και 11 ½ µήνες. Συνολικά κατά το έτος 2008 το ΚΥΕΠ προσέφερε τις υπηρεσίες του σε 23.013 άτοµα, ενώ κατά το 2007 είχε προσφέρει τις υπηρεσίες του σε 16.816 άτοµα. Παρατηρήθηκε αύξηση 37% στα άτοµα στα οποία προσέφερε υπηρεσίες το ΚΥΕΠ. • • • • • • • • Κατά το έτος 2008 το ΚΥΕΠ απεδέχθη (359) αιτήσεις και τα αντίστοιχα αποδειχτικά έγγραφα για κατ’ εξαίρεση εισαγωγή των ενδιαφερόµενων στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης. Απ’ αυτές ενεκρίθησαν οι (255) αιτήσεις, απερρίφθησαν οι (34) αιτήσεις, ανεβλήθησαν οι αποφάσεις για (14) αιτήσεις, παραπέµφθη σε Β/θµια και ∆Σ (1) αίτηση, ενώ εκκρεµεί η απάντηση σε (55) αιτήσεις. - 17 - Β.6.Νέες Αιτήσεις έτους 2009: Κατά τo έτος 2009 προσήλθαν και κατέθεσαν αίτηση για ένταξη στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ (719) άτοµα. 69 60 ΙΑΝ 67 64 58 63 64 71 62 44 ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ 45 52 ΜΑΙΟΣ ΙΟΥΝ ΙΟΥΛ ΑΥΓ ΣΕΠΤ ΟΚΤ ΝΟΕ ∆ΕΚ Με τις (719) νέες αιτήσεις του έτους 2009 ο συνολικός αριθµός αιτήσεων που έχουν υποβληθεί από την αρχή της λειτουργίας του Προγράµµατος Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ (1995) µέχρι και τις 31/12/2009 ανέρχεται στις 10.097. Β.7.Συγκριτικός πίνακας υποβολής αιτήσεων σε σχέση µε τα προηγούµενα έτη. 1200 990 1000 687 810 439 600 853 847 782 800 649 607 681 719 530 552 534 400 417 200 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Ο αριθµός των αιτήσεων που υπεβλήθησαν το 2009 είναι αυξηµένος ως προς το 2008 κατά 5,6 %. Κατά το έτος 2008 είχε παρατηρηθεί αύξηση κατά 12 % σε σύγκριση µε το προηγούµενο έτος (2007). - 18 - Β.8 Συνολικός Αριθµός Αιτήσεων ανά Φύλο Άνδρες: 602 Γυναίκες: 117 ΑΝ∆ΡΕΣ 84% ΑΝ∆ΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 16% ΓΥΝΑΙΚΕΣ Β.9.Συνολικός Αριθµός Αιτήσεων ανά Ηλικία Άτοµα µικρότερα ή ίσα 35 ετών:392 Άτοµα µεγαλύτερα 35 ετών:327 45% 55% Μικρ ή ίσο 35 Μεγαλ 35 * Το 35ο έτος έχει οριστεί από τις σχετικές µε τα Προγράµµατα Υποκατάστασης Υπουργικές Αποφάσεις, σαν το χρονικό όριο πέρα του οποίου δεν απαιτείται για την εισαγωγή ενός εξαρτηµένου ατόµου στο Π.Υ. προηγούµενη θεραπευτική προσπάθεια απεξάρτησης σε άλλο εγκεκριµένο από το Υπουργείο Υγείας & Πρόνοιας Πρόγραµµα . Β.10.Αιτήσεις Νέων και Παλαιών Ασθενών Νέοι ασθενείς:627 Παλαιοί ασθενείς: 92 87% 13% Νέοι ασθενείς Παλαιοί ασθενείς - 19 - • Εκ των ανωτέρω στοιχείων προκύπτει ότι η πλειοψηφία των ατόµων που έχουν υποβάλλει αίτηση κατά το έτος 2009 είναι άνδρες σε ποσοστό 84%, ενώ σε ποσοστό 16% είναι γυναίκες. Το αντίστοιχο ποσοστό του έτους 2008 ήταν 85% για τους Άνδρες και 15% για τις Γυναίκες. • Το µεγαλύτερο ποσοστό αφορά αιτήσεις που υποβλήθηκαν από άτοµα µε ηλικία µικρότερη των 35 ετών (392 αιτήσεις) σε ποσοστό 55%, ενώ (327) αιτήσεις αφορούν σε άτοµα ηλικίας µεγαλύτερης των 35 ετών σε ποσοστό 45%. Αντίστοιχο ποσοστό του έτους 2008 ήταν 57% για την κατηγορία των χρηστών µικρότεροι των 35 ετών και 43% για την κατηγορία των χρηστών µεγαλύτεροι των 35 ετών. • Τέλος ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία στα οποία φαίνεται ότι το µεγαλύτερο ποσοστό των αιτήσεων αφορά σε άτοµα τα οποία δεν είχαν προηγούµενη εισαγωγή στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ και συγκεκριµένα (627) αιτήσεις σε ποσοστό 87%, ενώ το ποσοστό που αφορά στους παλαιούς ασθενείς παραµένει κατά πολύ µικρότερο, ποσοστό 13% επί του (92) αιτήσεων. Το αντίστοιχο ποσοστό του έτους 2008 ήταν 90% Νέοι ασθενείς και 10% Παλαιοί ασθενείς. • Οι (92) αιτήσεις Παλαιών Ασθενών αφορούσαν σε άτοµα, τα οποία είχαν εισαχθεί σε µονάδες του Προγράµµατος Υποκατάστασης και είτε διέκοψαν (αυτοβούλως ή είχαν αποπεµφθεί), είτε ολοκλήρωσαν την συµµετοχή τους σε Μονάδα του Προγράµµατος Υποκατάστασης. Τα άτοµα αυτά έχουν το δικαίωµα υποβολής εκ νέου αίτησης. • Η εισαγωγή αυτών των ασθενών σε Μονάδα του Π.Υ. γίνεται εκ νέου βάσει του αύξοντος αριθµού πρωτοκόλλου της Λίστας Αναµονής ή εφ’ όσον πρόκειται για κατ’ εξαίρεση εισαγωγές βάσει των διατάξεων που διέπουν τις κατ’ εξαίρεση επανεισαγωγές στις Μονάδες του Π.Υ. Β.11. Στατιστικά στοιχεία Κ.Υ.Ε.Π. µηνός Ιουνίου 2010 Κατά τον µήνα Ιούνιο του έτους 2010 κατατέθηκαν στο Κ.Υ.Ε.Π. (59) νέες αιτήσεις, ενώ συνολικά έχουν υποβληθεί στον Οργανισµό από την έναρξη λειτουργίας του έως 30-62010 (10.398) αιτήσεις. - 20 - ∆ραστηριότητες κατά τη διαδικασία υποβολής των νέων αιτήσεων µηνός Ιουνίου 2010 T.D.I. που συµπληρώθηκαν 44 Παραποµπές σε άλλα θεραπευτικά προγράµµατα 18 ΑΝΩ 16 1 ΚΕΘΕΑ 2 Π.Υ. Ηρακλείου 1 Π.Υ. Ρίο 1 Π.Υ. Χαλκίδας 2 “ΑΤΡΑΠΟΣ” ΟΚΑΝΑ 1 Νοσοκοµείο “Ευαγγελισµός” 24 Σύνολο Παραποµπές σε Υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ Παραποµπές στη ΜΑΒΥ 24 ( Υπηρεσίες Παθολογικού, Μικροβιολογικό, Οδοντιατρικό Τµήµα) Παραποµπές στο Σταθµό Φροντίδας (άστεγοι, κλπ) 4 Άλλες Παραποµπές ∆/νση Πρόνοιας 2 ΚΑΤ’ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ Αιτήσεις που εστάλησαν στην Α΄ βάθµια Επιτροπή των κατ’ εξαίρεση εισαγωγών 22 7 • Γονείς ανήλικου τέκνου • Ηλικίας άνω των 55 ετών 5 • Λόγω συγγένειας 3 • Λόγω υγείας 3 • Ποσοστό αναπηρίας άνω του 67% • Λόγω εγκυµοσύνης • Λόγω επιτυχούς αποτοξίνωσης • Αιτήσεις στις οποίες εκκρεµεί απάντηση (Συνολικά) • Εγκεκριµένες αιτήσεις ασθενών σε αναµονή για εισαγωγή σε Μονάδες του Π.Υ. Αθήνας 2 1 1 - 21 - 17 24 Β.12. Ανάλυση Νέων Αιτήσεων µηνός Ιουνίου 2010 (46) Άνδρες (13) Γυναίκες 78% 22% ΑΝ∆ΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ (31) άτοµα µικρότερα ή ίσα των 35 ετών (28) άτοµα µεγαλύτερα των 35 ετών 47% 53% Μικρ ή ίσο 35 Μεγαλ 35 (51) Νέοι ασθενείς (8) Παλαιοί ασθενείς 86% 14% Νέοι Παλαιοί - 22 - ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΓΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΕ ΜΟΝΑ∆ΕΣ ΤΟΥ Π.Υ. ΟΜΑ∆ΕΣ ΠΡΟΕΙΣΑΓΩΓΗΣ (Ο.Π) Μονάδα Αριθµός Ηµεροµηνία Αριθµός ατόµων Αριθµός Ο.Π. διεξαγωγής που δήλωσαν παραποµπών για συµµετοχή εισαγωγή Α’ ΜΟΘΥ Πειραιά 1 31/5/2010 έως 24 21 4/6/2010 ∆’ ΜΧΟ Αθήνας 1 21/6/2010 έως 23 20 25/6/2010 Σύνολο 2 47 41 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΕ ΟΜΑ∆Α ΠΡΟΕΙΣΑΓΩΓΗΣ Ώρες/άτοµο 5 ώρες Άτοµα 41 άτοµα Σύνολο 5 Χ 41 =205 ΠΑΡΟΧΗ ΑΛΛΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ατοµικές συναντήσεις συµβουλευτικής (εξαρτηµένα άτοµα) Άλλες συναντήσεις συµβουλευτικής (γονείς συγγενείς, άλλοι) Οµάδες γονέων 48 33 2 συναντήσεις των 4 ατόµων (8 άτοµα) Παραποµπές στη Μ.Κ.Ε. 0 Λοιπές δραστηριότητες (πληροφόρηση-έκδοση βεβαιώσεων κ.λ.π.) Σύνολο 185 274 άτοµα ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΜΕΣΩ ΤΗΛΕΦΩΝΟΥ Ενηµερώθηκαν από το τηλέφωνο 1.502 άτοµα Κλήσεις για Ο.Π. 182 Συνολικά προσήλθαν στο ΚΥΕΠ 538 άτοµα (από οµάδες προεισαγωγής:59+274+ 205) Ενηµερώθηκαν – κλήθηκαν από το 1.684 (1.502 + 182) ΚΥΕΠ Συνολικά το Κέντρο Υποδοχής & Ενηµέρωσης προσέφερε υπηρεσίες σε: 2.222 άτοµα - 23 - Από την αξιολόγηση των στατιστικών στοιχείων των ετών 2009-2010 προκύπτουν τα ακόλουθα: • Για το έτος 2009 : Η Μονάδα ΚΥΕΠ για το έτος 2009 προετοίµασε για εισαγωγή στις Μονάδες Υποκατάστασης για το Πρόγραµµα της Μεθαδόνης (155) ασθενείς, εκ των οποίων (115) ήταν κατ΄ εξαίρεση και (40), σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας και για το πρόγραµµα της Βουπρενορφίνης (307), εκ των οποίων (15) ήταν κατ΄ εξαίρεση και (149) σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας. Συνολικά εισήχθησαν (462), εκ των οποίων οι (273) ήταν κατ΄ εξαίρεση και οι (189) σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας που τηρεί το ΚΥΕΠ. Αν γίνει αναγωγή επί του συνόλου των (462) εισαγωγών, προκύπτει ότι µηνιαίως προετοιµάστηκαν για εισαγωγή (36) ασθενείς περίπου, ηµερησίως αναλογεί 1,5 ασθενής. Στις κατ΄ εξαίρεση εισαγωγές, αν γίνει αναγωγή επί του συνόλου των (273) ασθενών, προκύπτει ότι µηνιαίως εισάγονται (23) ασθενείς και ηµερησίως (1) περίπου, στους εισερχόµενους µε την σειρά προτεραιότητας που τηρεί το ΚΥΕΠ αναλογούν (15) ασθενείς µηνιαίως, ενώ η αναλογία σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας είναι ι κάτω από ένα (1) ασθενή ηµερησίως. Εξ όλων των ανωτέρω προκύπτει ότι το έργο του ΚΥΕΠ είναι πενιχρό έως ανύπαρκτο, αν ληφθεί υπόψη ότι στη Μονάδα υπηρετούν εννέα (9) υπάλληλοι διαφόρων ειδικοτήτων. • Για το έτος 2010 : Η Μονάδα ΚΥΕΠ για το έτος 2010 προετοίµασε για εισαγωγή στις Μονάδες Υποκατάστασης για το Πρόγραµµα της Μεθαδόνης (259) ασθενείς, εκ των οποίων οι (167) ήταν κατ΄ εξαίρεση και οι (92) σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας και για το πρόγραµµα της Βουπρενορφίνης εισήχθησαν (123), εκ των οποίων οι (71) ήταν κατ΄ εξαίρεση και οι ( 52 ) σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας. Συνολικά εισήχθησαν (382) ασθενείς, εκ των οποίων οι (238) ήταν κατ΄ εξαίρεση και οι (144) σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας. Αν γίνει αναγωγή επί του συνόλου των (382) εισαγωγών, αναλογούν µηνιαίως (31) ασθενείς, ενώ ηµερησίως αναλογεί (1,5) ασθενείς. Στις κατ΄ εξαίρεση εισαγωγές αν γίνει αναγωγή επί του συνόλου των (238) εισαγωγών αναλογούν (15) ασθενείς µηνιαίως και ένας (1) περίπου ηµερησίως. Επί του συνόλου των (144) εισερχοµένων µε την σειρά προτεραιότητας που τηρεί το ΚΥΕΠ, αναλογούν (12) ασθενείς µηνιαίως και κάτω από (1) ασθενή ηµερησίως. - 24 - Γ. ΜΟΝΑ∆Α ΑΜΕΣΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΟΚΑΝΑ (M.A.B.Y.) Η Μονάδα Άµεσης Βοήθειας και Υποστήριξης ΟΚΑΝΑ δηµιουργήθηκε και λειτουργεί από το έτος 1997 παρέχοντας υπηρεσίες σωµατικής υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης κυρίως σε ενεργούς χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών και συγκεκριµένα στην κατηγορία εκείνη που δεν προσεγγίζει εύκολα, αλλά και δεν προσεγγίζεται από υφιστάµενες υπηρεσίες παροχής Υγείας & Πρόνοιας. Ανήκει στην κατηγορία των Μονάδων που διεθνώς χαρακτηρίζονται σαν Υπηρεσίες Άµεσης Πρόσβασης. Οι υπηρεσίες που παρέχονται από τη Μ.Α.Β.Υ. έχουν σκοπό την µείωση της βλάβης, συµµετέχοντας ενεργά στις δράσεις για την ∆ευτεροβάθµια πρόληψη του φαινοµένου των ναρκωτικών, η οποία τείνει να αποτελέσει, στις περισσότερες χώρες, την ευρύτερα προτεινόµενη µέθοδο για την αντιµετώπιση της ουσιοεξάρτησης. Επίσης σηµαντικός σκοπός της λειτουργίας της Μ.Α.Β.Υ. είναι η βελτίωση της ζωής του εξαρτηµένου ατόµου στο άσχηµο περιβάλλον που καλείται να επιβιώσει (πιάτσα), προς µια υγιεινότερη κατεύθυνση. Η Μ.Α.Β.Υ. απευθύνεται και παρέχει υπηρεσίες σε όλους τους χρήστες ψυχοδρατικών ουσιών είτε είναι εν ενεργεία χρήστες, είτε είναι ενταγµένοι σε προγράµµατα απεξάρτησης. Η κύρια οµάδα ασθενών, είναι ενεργοί χρήστες. Τα άτοµα αυτά βρίσκονται σε πολύ χαµηλό βαθµό ετοιµότητας ως προς την απεξάρτηση και την µείωση της χρήσης. Οι στόχοι των δράσεων της Μονάδας είναι η αλλαγή στάσης ζωής του εξαρτηµένου. Αυτό επιτυγχάνεται µε: 1. Ειδική φροντίδα από την υπηρεσία υποδοχής 2. Υπηρεσίες ιατρικής φροντίδας µέσω των ειδικά εξοπλισµένων και στελεχωµένων ιατρείων 3. Ιατρικές παρεµβάσεις εκτός της Μ.Α.Β.Υ. παρέχονται και σπό την Κινητή Ιατρική Μονάδα προνοσοκοµειακής ιατρικής (ειδικό ασθενιφόρο), η οποία εδρεύει επί της οδού 3ης Σεπτεµβρίου 21, λειτουργεί µε βάρδιες και κινητοποιείται µέσω του 166. Η Μ.Α.Β.Υ. διαθέτει ειδικά εξοπλισµένα και στελεχωµένα ιατρεία του, είναι η µοναδική στο είδος της Υπηρεσία στην Ελλάδα, λειτουργεί για να παρέχει πρωτοβάθµια φροντίδα υγείας σε ενεργούς κυρίως χρήστες, οι οποίοι είναι δύσκολοι ασθενείς, τις περισσότερες φορές ανεπιθύµητοι από θεσµοθετηµένες υπηρεσίες υγείας, αλλά έχουν µεγάλη ανάγκη περίθαλψης. Η δωδεκαετής λειτουργία της Μ.Α.Β.Υ., κατέδειξε ότι τα εξαρτηµένα άτοµα και ειδικά οι ενδοφλέβιοι χρήστες εµφανίζουν υψηλή νοσηρότητα λόγω του τρόπου χρήσης (ενέσιµη), της πολυφαρµακίας, τη συχνότητα χρήσης, του τρόπου διαβίωσης και διατροφής τους. Η θεραπευτική προσέγγιση των εξαρτηµένων ασθενών αποτελεί πρόβληµα για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό των Νοσοκοµείων, Κέντρων Υγείας, Κλινικών και τούτο οφείλεται, στην άρνηση συνεργασίας των εξαρτηµένων µε το προσωπικό των ανωτέρω δοµών κυρίως αν ο χρήστης είναι σε φάση διέγερσης. Το εξειδικευµένο προσωπικό της Μ.Α.Β.Υ., ως προς την προσέγγιση των ενεργών χρηστών, ως προς την πρόληψη εµφάνισης σοβαρότερων ατοµικών οικογενειακών και κοινωνικών προβληµάτων και ως προς την παροχή υπηρεσιών υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, έχει αναπτύξει στενή σχέση µε την δύσκολη οµάδα στόχο στην οποία απευθύνεται. - 25 - ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΗΣ Μ.Α.Β.Υ. ΑΝΑ ΕΙ∆ΙΚΟΤΗΤΑ Ειδικότητα Αριθµός 10 7 2 1 1 1 3 1 2 1 29 Ιατρικό Προσωπικό Νοσηλευτικό Προσωπικό Κοινωνικοί Λειτουργοί Κοινωνιο/θεραπευτής Τεχνολόγος Ιατρικών Μηχανηµάτων Βοηθός Ιατρικών Εργαστηρίων ∆ιοικητικοί Υπάλληλοι Λογιστής Οδηγοί Φύλακας Σύνολο ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΗΣ Μ.Α.Β.Υ. Υπηρεσίες Παροχής Σωµατικής Υγείας - Παθολογικό Ιατρείο Οδοντιατρείο Μικροβιολογικό Εργαστήριο Νοσηλευτική Υπηρεσία Κινητή Ιατρική Μονάδα, Προ νοσοκοµειακής Ιατρικής Υπηρεσίες Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης - Κοινωνική Υπηρεσία Υποδοχής Το Παθολογικό Ιατρείο της Μ.Α.Β.Υ. είναι στελεχωµένο από ιατρούς, ειδικευµένους στην Παθολογία και την Γενική Ιατρική. Εδώ αντιµετωπίζονται τακτικά και έκτακτα περιστατικά, σε συνεργασία µε την Νοσηλευτική Υπηρεσία, παρέχονται οι πρώτες βοήθειες και αν κριθεί απαραίτητο, γίνονται παραποµπές σε εφηµερεύοντα Νοσοκοµεία. Το Παθολογικό Ιατρείο δέχεται τους ενεργούς χρήστες, ασθενείς των προγραµµάτων Βουπρενορφίνης, του προγράµµατος εφήβων Ο.ΚΑ.ΝΑ. και του προγράµµατος της Κοινωνικής Επανένταξης Ο.ΚΑ.ΝΑ. Οι ασθενείς που προσέρχονται ελέγχονται για φυµατίωση και λοιµώδη νοσήµατα. Επίσης διενεργούνται εµβολιασµοί έναντι Ηπατίτιδας Α’ και Β’ και εποχικοί εµβολιασµοί (αντιγριππικό και εµβόλιο έναντι πνευµονιοκόκκου). Άλλοι τοµείς δράσης του Παθολογικού Ιατρείου: • Συµβουλευτική (ασφαλής χρήση, ασφαλές sex, ενηµέρωση για τους τρόπους µετάδοσης λοιµωδών νόσων) που πραγµατοποιείται κατά τη διάρκεια των επισκέψεων στον χώρο του παθολογικού. • Συµµετοχή στα εκπαιδευτικά σεµινάρια των εξαρτηµένων, παρακολούθηση επιστηµονικών δραστηριοτήτων και • Συνεργασία µε την Ηπατολογική Κλινική του Νοσοκοµείου «Άγιος Σάββας». Στο Οδοντιατρείο της Μ.Α.Β.Υ. παρέχεται οδοντιατρική φροντίδα σε ενεργούς τοξικοεξαρτηµένους ασθενείς, σε µέλη των προγραµµάτων ΜΕΘΑ∆ΟΝΗΣ και ΒΟΥΠΡΕΝΟΡΦΙΝΗΣ και σε µέλη άλλων Θεραπευτικών Προγραµµάτων. Η κατάσταση της στοµατικής υγείας των τοξικοεξαρτηµένων είναι εξαιρετικά κακή. Παρατηρείται ολοκληρωτική καταστροφή των δοντιών. - 26 - Στο Οδοντιατρείο παρέχεται πρωτοβάθµια φροντίδα, (πρόληψη, οδηγίες στοµατικής υγιεινής), εµφράξεις, χειρουργικές επεµβάσεις και εξαγωγές, ενδοδοντικές θεραπείες, και θεραπείες ουλίτιδας και περιοδοντίτιδος. ∆εν πραγµατοποιούνται οδοντιατρικές εργασίες προσθετικής, καθότι δεν διαθέτουν υλικά. Το Μικροβιολογικό Εργαστήριο της Μ.Α.Β.Υ. είναι στελεχωµένο µε δύο Μικροβιολόγους Ιατρούς, έναν τεχνολόγο και µια βοηθό µικροβιολογικού εργαστηρίου. ∆ιαθέτει σύγχρονα µηχανήµατα και εξυπηρετεί τις ανάγκες των ασθενών για Βιοχηµικές-Αιµατολογικές και Ιολογικού ελέγχου εξετάσεις. Οι εξετάσεις πραγµατοποιούνται κατόπιν παραποµπής των ασθενών προς το εργαστήριο, από τους Παθολόγους Ιατρούς του ΟΚΑΝΑ και άλλων οµολόγων φορέων. Η Νοσηλευτική Υπηρεσία είναι στελεχωµένη από (7) νοσηλευτές/τριες, οι οποίοι και παρέχουν τις εξής Υπηρεσίες : • Υλοποίηση του µοναδικού προγράµµατος στην Ελλάδα «Ανταλλαγής Συριγγών», • Λήψη προσωπικών δεδοµένων των ασθενών - πελατών του Κέντρου Βοήθειας, • Νοσηλευτική Υποστήριξη του Παθολογικού Ιατρείου και του Οδοντιατρείου, • Συµµετοχή στο δίκτυο «Έγκαιρης διάγνωσης νέων ουσιών και των νέων τρόπων χρήσης», παρουσίαση επιστηµονικών εργασιών σε διεθνή και Πανελλήνια συνέδρια, • Εκπαίδευση των νοσηλευτών από θεσµοθετηµένες εκπαιδευτικές υπηρεσίες σε Θέµατα Τοξικοεξάρτησης (ΚΕΘΕΑ), • Απόκτηση ειδικότητας νοσηλευτή/τριας Ψυχικής Υγείας. Η Κινητή Μονάδα Προνοσοκοµειακής Ιατρικής (Κ.Ι.Μ.) είναι στελεχωµένη από Ιατρούς αναισθησιολόγους και είναι πλήρως εξοπλισµένη για την παροχή βοήθειας (κυρίως καταστάσεις overdose) σε εξαρτηµένα άτοµα εκτός των χώρων της Μονάδας. H υπηρεσία λειτουργεί µέσω του ΕΚΑΒ και: • Αντιµετωπίζονται κυρίως περιπτώσεις οξείας δηλητηρίασης από ουσίες (overdose) στους δρόµους, στις πλατείες και στα σηµεία που καλούνται. • ∆ιακοµίζονται οι χρήστες ασθενείς στα Εφηµερεύοντα Νοσοκοµεία. • Παρέχεται Ιατρική Υποστήριξη κατά την διακοµιδή. • Παρέχονται Πρώτες Βοήθειες και συµβουλευτική στους χρήστες που βρίσκονται στους τόπους συναλλαγής και συγκέντρωσης. Η Κοινωνική Υπηρεσία Υποδοχής στελεχώνεται από µία Κοινωνική Λειτουργό και ένα Κοινωνιοθεραπευτή. Οι υπηρεσίες που παρέχει απευθύνονται σε: • Χρήστες ουσιών, είτε αυτοί παρακολουθούν κάποιο πρόγραµµα απεξάρτησης, είτε όχι • Σηµαντικά για αυτούς πρόσωπα (γονείς, αδέλφια, λοιπούς συγγενείς, κ.α.) και • Οποιονδήποτε άλλο θέλει πληροφορίες για την Υπηρεσία, όπως επαγγελµατίες υγείας, εθελοντές κοινωνικών υπηρεσιών, φοιτητές, κ.α. Αναλυτικά οι υπηρεσίες που προσφέρει η Κοινωνική Υπηρεσία είναι οι κάτωθι: • Συµβουλευτική – ψυχολογική υποστήριξη χρηστών και κινητοποίηση τους για αναζήτηση βοήθειας • Ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση χρηστών σε θέµατα υγείας – µείωση της βλάβης (µικροβιολογικό και παθολογικό έλεγχο – στοµατική υγιεινή – πρόγραµµα ανταλλαγής συριγγών – προφυλακτικά). • Κινητοποίηση και παραποµπή χρηστών σε διάφορα θεραπευτικά προγράµµατα είτε υποκατάσταση είτε στεγνά. • Ενηµέρωση για προνοιακές παροχές (δίµηνο επίδοµα – βιβλιάριο ανασφάλιστων). - 27 - • • • • • Συνεργασία µε άλλες υπηρεσίες για την καλύτερη εξυπηρέτηση τους και την διευκόλυνση των διαδικασιών που πρέπει να ακολουθήσουν. Συµβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη γονέων για την διαχείριση κρίσεων και παραποµπή τους σε σχετικά προγράµµατα οικογένειας. Ενηµέρωση γονέων για τα προγράµµατα απεξάρτησης στην Ελλάδα είτε υποκατάστασης είτε στεγνά. Ενηµέρωση επαγγελµατιών υγείας, φοιτητών εθελοντών κ.α. για τις παροχές της ΜΑΒΥ ∆ιαχείριση κρίσεων µε ασθενείς στον χώρο της ΜΑΒΥ. Στις αρµοδιότητες της Υπηρεσίας Οικονοµικών & ∆ιαχείρισης της Μ.Α.Β.Υ είναι : 1. Η συγκέντρωση και προώθηση στο Τµήµα Προµηθειών του ΟΚΑΝΑ των αιτήσεων αγοράς (υλικών και υπηρεσιών) της Μ.Α.Β.Υ, του Σ.Φ.Ε.Α. και της Γραµµής SOS, η παραλαβή υλικών ή παροχή υπηρεσιών 2. Η συγκέντρωση, διεκπεραίωση των Τιµολογίων υλικών & υπηρεσιών επί πιστώσει της Μονάδας Άµεσης Βοήθειας, το ύψος των οποίων ανήρθαν συνολικά έως 31/12/2009 στα 279.764,09 € 3. Η ταµειακή διαχείριση. ∆ιεκπεραίωση παραγγελιών – αγορών µετρητοίς και λογιστική παρακολούθηση – έλεγχος ταµείου. Το ύψος των αγορών µετρητοίς για το έτος 2009 ανήλθε στο ποσό των 5.581,88 €. 4. Την 31/12/2009 το Ταµειακό Υπόλοιπο της ΜΑΒΥ και του ΣΦΕΑ-ΕΜΕ ήταν 861,73 €. και υπάρχει εκκρεµότητα καταβολής - είσπραξης πραγµατοποιθέντων εξόδων ύψους 2.662,37€. Η Γραµµατεία της Μ.Α.Β.Υ. υποστηρίζει το πρωτόκολλο, αρχειοθέτηση των εγγράφων, ιατρικές γνωµατεύσεις και βεβαιώσεις προς τους ασθενείς, τηλεφωνικό κέντρο, επιµέλεια των µηνιαίων απολογισµών δράσης. Η Υπηρεσία ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ υλοποιεί την πρώτη προσέγγιση των ασθενών, µε ότι αυτό συνεπάγεται, ενηµερώνει τους χρήστες και αποτελεί το συνδετικό κρίκο µεταξύ των προσερχοµένων για πρώτη φορά ασθενών και των υπολοίπων υπηρεσιών της Μ.Α.Β.Υ. Η υπηρεσίες τέλος ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ παρέχεται από ιδιωτική εταιρεία, καθώς επίσης και οι υπηρεσίες ΦΥΛΑΞΗΣ. Γ.1.ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΤΟΥΣ 2009 Από τα στατιστικά στοιχεία έτους 2009 προέκυψαν τα ακόλουθα στοιχεία: Το Παθολογικό Ιατρείο επισκέφθηκαν (3.381) ασθενείς µε αριθµό επισκέψεων (4.178), το Οδοντιατρικό επισκέφθηκαν (671) µε αριθµό επισκέψεων (882). Στο Μικροβιολογικό το σύνολο ασθενών ήταν (2.215), ενώ το σύνολο των επισκέψεων ήταν (2236). Το σύνολο ατόµων στα οποία παρασχέθηκαν υπηρεσίες από την Κινητή Ιατρική Μονάδα ήταν (2.531) και σε εξαρτηµένους (1.597). Τα άτοµα που προσήλθαν για ανταλλαγή συριγγών ήταν (944) και ανταλλάχθηκαν48.514 σύριγγες. Το σύνολο του αριθµού επισκέψεων στην Κοινωνική Υπηρεσία (199) άτοµα. Κατά τις δύο (2) αυτοψίες που πραγµατοποίησε το Μικτό Κλιµάκιο Ελέγχου διαπιστώθηκε η απουσία στους χώρους της Μονάδας χρηστών, ενώ στα πληροφοριακά έντυπα της ΜΑΒΥ γίνεται αναφορά στο ότι προσέρχονται εξαρτηµένα άτοµα που κάνουν ακόµη χρήση και έχουν άµεση ανάγκη περίθαλψης. Η µειωµένη προσέλευση πιθανόν προέρχεται από την «έλλειψη χρηστών» στην Αθήνα ή κάτι συµβαίνει µε τη λειτουργία της Μονάδας και οι χρήστες δεν εµπιστεύονται τις υπηρεσίες της. - 28 - ∆. ΣΤΑΘΜΟΣ ΦΡΟΝΤΙ∆ΑΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ (Σ.Φ.Ε.Α.) Ο ΟΚΑΝΑ, σύµφωνα µε το άρθρ. 35 του Εσωτερικού Κανονισµού Λειτουργίας του δύναται να ιδρύει Ειδικές Μονάδες Εφαρµογής, το αντικείµενο των οποίων αναφέρεται σε ειδικές πληθυσµιακές οµάδες (π.χ. έφηβοι, φυλακισµένοι, κ.λ.π) είτε σε συγκεκριµένη γεωγραφική περιοχή (π.χ. τοπικά δίκτυα παροχής υποστήριξης). Μία Ειδική Μονάδα Εφαρµογής αποτελεί ο Σταθµός Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων, αναφερόµενος και ως ΣΤΕΚΙ από τους χρήστες των Υπηρεσιών του, ο οποίος εδρεύει στην Αθήνα επί της οδού 3ης Σεπτεµβρίου 19Α. Στεγάζεται στον ηµιώροφο του κτηρίου και λειτουργεί τις εργάσιµες ηµέρες από 10.00 π.µ. έως τις 15.00 µ.µ. και δύο ηµέρες της εβδοµάδας επεκτείνει την λειτουργία του έως τις 17.00 µ.µ. Ο ΣΦΕΑ είναι µια Υπηρεσία, η οποία παρέχει σε χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών, οι οποίοι δεν είναι ενταγµένοι και ούτε επιθυµούν να ενταχθούν σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραµµα αντιµετώπισης της τοξικοεξάρτησης, σε άστεγους, κ.λ.π. και παρέχει την δυνατότητα να καλύψουν αυτοί τις βασικές του ανάγκες υγιεινής και ασφάλειας και να λάβουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Στον Σταθµό Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων έχουν δικαίωµα άµεσης πρόσβασης όλοι οι χρήστες τοξικών ουσιών, οι οποίοι δεν είναι ενταγµένοι σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραµµα (απεξάρτησης ή υποκατάστασης). Στον χώρο του Σταθµού απαγορεύεται η χρήση οποιασδήποτε ψυχοδραστικής ή φαρµακευτικής ουσίας, η άσκηση σωµατικής ή λεκτικής βίας, η κατοχή ουσιών, µεταχειρισµένων σύνεργων χρήσης ή όπλων. Η παραµονή των µελών στον Σταθµό εποπτεύεται από το Προσωπικό. Στον Σταθµό τηρείται Παρουσιολόγιο, το οποίο ενηµερώνεται από το Προσωπικό µε την προσέλευση και αποχώρηση του κάθε µέλους. Μπορεί να χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης του προγράµµατος µετά από αίτηση του ενδιαφερόµενου µέλους. Μεταξύ του Σταθµού Φροντίδας και του ενδιαφερόµενου µέλους συνάπτεται Συµβόλαιο, στο οποίο αναφέρονται οι υποχρεώσεις των µελών. Κατά το έτος 2009 συνήφθησαν (369) Συµβόλαια νέων µελών, εκ των οποίων τα (49) ήταν από προσεγγίσεις της δραστηριότητας του Σταθµού Street Work. Όπως αναφέρεται και στο Συµβόλαιο που υπογράφεται µεταξύ του Σταθµού και του ενδιαφερόµενου µέλους σε περίπτωση παραβίασης των όρων του Συµβολαίου, το µέλος αποβάλλεται από τον Σταθµό για ένα µήνα και στην συνέχεια γίνεται ατοµική συνάντηση µε το Προσωπικό για να ενταχθεί ξανά στον χώρο. Κατά την πρώτη επαφή του ενδιαφερόµενου µέλους µε τον Σταθµό συµπληρώνεται ένα ερωτηµατολόγιο, το οποίο περιλαµβάνει τα ατοµικά του στοιχεία, οικογενειακά, εργασιακή κατάσταση, νοµικές εκκρεµότητες, στοιχεία για την χρήση ουσιών, συµπεριφορά υψηλού κινδύνου, ιατρικό ιστορικό, ιστορικό προηγούµενων θεραπειών και την πηγή παραποµπής στον ΣΦΕΑ. Το Προσωπικό του Σταθµού έχει την ευθύνη της οργάνωσης, της εκπαίδευσης των µελών, του συντονισµού των εργασιών, τη γενική εποπτείας του χώρου, την οργάνωση, επίβλεψη και προώθησης της παραγωγικής δράσης του «Πολυχώρου του ΣΦΕΑ». Το Προσωπικό του ΣΦΕΑ διατηρεί το δικαίωµα της αποβολής µελών του Σταθµού για όσο διάστηµα θεωρούν απαραίτητο για ανάρµοστη ή προκλητική συµπεριφορά. - 29 - Κατανοµή Ανθρώπινου ∆υναµικού του Σταθµού Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων κατά κατηγορία και ειδικότητα ΣΦΕΑ Ειδικότητα Κατηγορία Υπηρετούντες Υπεύθυνος Σταθµού Εκπαιδευτής ∆Ε 1 ∆/κοί Υπάλληλοι Γραφείου ∆Ε 2 Κοινωνιοθεραπευτής ∆Ε 4 Θεραπευτής ΠΕ 2 Θεραπευτής ∆Ε 1 Ψυχολόγοι ΠΕ 2 Κοινωνικοί Λειτουργοί ΤΕ 2 Φύλακας ΥΕ 1 ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ Εκπαιδευτής – S.O.S. Κοινωνιολόγος ΠΕ 1 Ψυχολόγοι ΠΕ 3 Κοινωνιοθεραπευτής ∆Ε 1 Σύνολο Προσωπικού 20 Το κύριο έργο που παρέχει το Προσωπικό του ΣΦΕΑ σε γενικές γραµµές είναι η σίτιση, η ατοµική υγιεινή, η ψυχοκοινωνική υποστήριξη των µελών (ατοµική και οµαδική), το Street Work και Outreach Work (διασύνδεση-διαµεσολάβηση µε υπηρεσίες), οι πολιτιστικές δραστηριότητες και επιµέρους δράσεις, η ανάπτυξη δικτύου εθελοντών και η παροχή εκπαίδευσης τόσο σε εθελοντές και νεοπροσληφθέντες υπαλλήλους των Κέντρων Πρόληψης, όσο και σε φοιτητές ψυχολογίας και κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίοι κάνουν την πρακτική τους άσκηση στο Σταθµό Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων. Αναλυτικότερα : 1. ∆ράση στον ∆ρόµο (Street Work). Αυτή πραγµατοποιείται µε απογευµατινές ή και πρωινές εξορµήσεις από οµάδα µελών του προσωπικού. Ο πληθυσµός στον οποίο εστιάσθηκε καταρχήν η προσοχή κατά τις πρωινές και τις απογευµατινές εξορµήσεις ήταν οι αλλοδαποί, πρόσφυγες, µετανάστες λόγω της συνεχιζόµενης αύξησης του πληθυσµού τους, της µη επικοινωνίας τους µε δηµόσιες υπηρεσίες και την έλλειψη ενηµέρωσης για ασφαλή χρήση και απεξάρτηση. Η οµάδα « ∆ράσης στον ∆ρόµο» δηµιούργησε ξενόγλωσσο έντυπο ενηµέρωσης (στα περσικά & αραβικά) ξεκίνησε να το µοιράζει στους αλλοδαπούς που δεν µιλούσαν ελληνικά. Με τον τρόπο αυτό, προσεγγίστηκαν και πήραν βοήθεια άτοµα που η µη κατανόηση της Ελληνικής γλώσσας είχε εντείνει τον αποκλεισµό και την αποµόνωση τους. Επίσης δόθηκε έµφαση στην παραποµπή του ξένου πληθυσµού σε υπηρεσίες και προγράµµατα που εξειδικεύονται σε αυτό, στην επικοινωνία και τη βοήθεια δηλαδή σε αλλοδαπούς µετανάστες (όπως είναι το MOSAIC, το Συµβούλιο για τους Πρόσφυγες, κ.λ.π.). Ενηµερώθηκαν δηµοσιογράφοι έντυπης και ηλεκτρονικής δηµοσιογραφίας, Αστυνοµικοί και διετέθη ιατρικό υλικό. Η οµάδα «∆ράσης στον ∆ρόµο» συγκέντρωσε στοιχεία και πληροφορίες για τους νέους χώρους συνάθροισης χρηστών και πραγµατοποίησε αντίστοιχες εξερευνητικές εξορµήσεις µε αποτέλεσµα να καταγραφούν οι νέοι χώροι συγκέντρωσης ( πιάτσες) στο Μεταξουργείο, στην Πλατεία Κουµουνδούρου, σε δρόµους στην περιοχή του Ψυρρή και πρόσφατα στη γωνία Αγίου Κωνσταντίνου & Ζήνωνος, όπου συγκεντρώνεται µεγάλος αριθµός από εκδιδόµενες χρήστριες. Το σηµαντικότερο όλων είναι ότι η οµάδα «∆ράση στον ∆ρόµο» εστιάζει πλέον την συστηµατική του έρευνα στην ανεύρεση νέων χρηστών (ηλικιακή οµάδα 20-24 ετών) µε στόχο την ενηµέρωση & κινητοποίησή τους για συµµετοχή στο νέο πρόγραµµα απεξάρτησης της Μονάδας Εφήβων του ΟΚΑΝΑ «ΑΤΡΑΠΟΣ». - 30 - Πραγµατοποιήθηκαν παρεµβάσεις σε χώρους εγκαταλελειµµένων κτήρια στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας, Σοφοκλέους και γύρω δρόµοι), για ιατρική βοήθεια και διάθεση υλικών πρώτης ανάγκης, (sleeping bags, ρούχα, φάρµακα, φαγητό, κ.λ.π.) σε άτοµα που αδυνατούσαν να επισκεφτούν το Σταθµό Φροντίδας. Συγκριτικά Στοιχεία (Street Work) των ετών 2007 – 2008 & 2009 Παροχή Υπηρεσιών 2007 2008 4.565 4.821 ∆ιάθεση συριγγών εντός του ΣΦΕΑ 9.029 9.942 10.454 ∆ιάθεση προφυλακτικών εντός του ΣΦΕΑ 4.687 5.021 5.131 214 185 158 4.158 3.954 3.103 598 539 363 ∆ιάθεση τυποποιηµένων συσκευασιών (µε σύριγγα, προφυλακτικό, ενηµερωτικό φυλλάδιο, κ.λ.π) εκτός του ΣΦΕΑ 2..186 1.924 ∆ιάθεση συριγγών εκτός του ΣΦΕΑ 4.124 4.098 2.642 ∆ιάθεση προφυλακτικά εκτός του ΣΦΕΑ 1.870 2.124 1.209 ∆ιάθεση τυποποιηµένων συσκευασιών (µε σύριγγα, προφυλακτικό, ενηµερωτικό φυλλάδιο, κ.λ.π) εντός του ΣΦΕΑ Εξορµήσεις Προσεγγίσεις χρηστών Νέες επαφές 2009 1.578 1.453 Α. Κατά το έτος 2008 στο πλαίσιο «∆ουλειά στο ∆ρόµο (Street Work)» πραγµατοποιήθηκαν (185) εξορµήσεις, στις οποίες πραγµατοποιήθηκαν συνολικά (3.954) προσεγγίσεις από τις οποίες προέκυψαν (539) νέα µέλη. Ηλικίες Κάτω των 20 ετών: 20 έως 30 ετών 31 έως 40 ετών 40 έως 50 ετών 50 έως 60 ετών 70 ετών ∆εν δήλωσαν ηλικία Σύνολο Αριθµός 26 354 117 24 3 1 14 539 Ποσοστό 4,8% 65% 21,7% 4,4% 0,5% 0,18% 2,5% Καθόσον αφορά την χρήση από τα (539) νέα µέλη σε ενέσιµη χρήση προέβαιναν οι (332). Χρήση ηρωίνης έκαναν οι (309), BZP οι (186), ηρωίνης & BZP οι (101), ηρωίνης & χασίς οι (27), ηρωίνης & κοκαΐνης οι (18). Ιατρικές εξετάσεις είχαν κάνει οι (350) και από αυτούς ήταν θετικοί σε HCV οι (102), HCV-HBV οι ( 2), HBV οι 5 και HDV ο (1). Από τις (561) νέες εισαγωγές που έγιναν στο Σταθµό Φροντίδας το έτος 2008 οι (97) ήταν παραποµπές της Οµάδας Λειτουργών στο δρόµο. - 31 - ∆ηµογραφικά στοιχεία νέων επαφών Street Work έτους 2008 Περιστασιακή εργασία 14% Άστεγοι 11% Αλλοδαποί 12% Μόνιµη εργασία 14% Άστεγοι Αλλοδαποί Άνεργοι Μόνιµη εργασία Περιστασιακή εργασία Άνεργοι 49% Από τα στοιχεία του ανωτέρω πίνακα οι πιο ευάλωτες κοινωνικά οµάδες Β. Κατά το έτος 2009 στο πλαίσιο «∆ουλειά στο ∆ρόµο» πραγµατοποιήθηκαν (158) εξορµήσεις, στις οποίες προσεγγίστηκαν συνολικά (3.103) άτοµα. Από αυτά οι (363) ήταν νέες επαφές. Όσον αφορά το είδος της χρήσης οι (200) προέβαιναν σε ενέσιµη χρήση. Χρήση ηρωίνης έκαναν οι (136) και πολυχρησία οι (178). Ιατρικές εξετάσεις είχαν κάνει τα (263) άτοµα και από αυτούς ήταν θετικοί σε HCV οι (72), σε HCV-HBV ο (1 )και σε HBV οι (6). Από τα 369 Συµβόλαια νέων µελών που έγιναν στο Σταθµό Φροντίδας τα 49 προέρχονταν από προσεγγίσεις των Λειτουργών του ∆ρόµου. Ηλικίες Κάτω των 20 ετών: 20 έως 30 ετών 31 έως 40 ετών 41 έως 50 ετών 51 έως 60 ετών 61-70 ετών Σύνολο Αριθµός Ποσοστό 26 212 99 17 6 360 7,2 % 58% 27,5% 4,7% 1,6% - 32 - Ανάλυση περιστατικών των ετών 2008-2009 Αριθµός Περιστατικών κατά φύλο 500 466 400 283 300 200 Άνδρες 80 73 100 Γυναίκες 0 1 2 ΄Ετη 2008 -2009 2. Παρέχεται στους προσερχόµενους στον ΣΦΕΑ Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη. Στο πλαίσιο της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης γίνεται εξατοµικευµένη ιεράρχηση των αναγκών τους και βάσει αυτής της ιεράρχησης πραγµατοποιούνται οι αντίστοιχες παραποµπές στις ενδεδειγµένες Υπηρεσίες ή Φορείς. Συγκεκριµένα, κατά το έτος 2009 πραγµατοποιήθηκαν (587) παραποµπές. Μέχρι το Σεπτέµβρη του έτους 2010 οι παραποµπές αυτές έχουν φτάσει τις (492). 3. ∆ράση εκτός ∆οµής (Outreach Work). Στην κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών των µελών (χρηστών) του Σταθµού συνέβαλε σηµαντικά η εδραίωση της διαδικασίας δράσεων Outreach Work (διασύνδεση - διαµεσολάβηση), µε αποτέλεσµα την συστηµατικότερη διαχείριση των αιτηµάτων των µελών και τη θεσµοθέτηση συνεργασιών µε άλλους φορείς, όπως Νοσοκοµεία, Κέντρα Απεξάρτησης, Υπηρεσίες Πρόνοιας. Η ∆ράση εκτός ∆οµής αφορά κυρίως την µεταφορά και συνοδεία ασθενών (κυρίως περιστατικά ∆ιπλής ∆ιάγνωσης), επισκέψεις σε Κοινωνικές Υπηρεσίες για κινητοποίηση και συνεργασία, ευαισθητοποίηση Ιατρικού Προσωπικού, Αστυνοµικών, επισκέψεις κατ’ οίκον για κινητοποίηση τοξικοεξαρτηµένων, επισκέψεις σε Νοσοκοµεία, Φυλακές κ.α. για ψυχολογική υποστήριξη χρηστών και κινητοποίηση αυτών για ένταξη σε θεραπευτικά προγράµµατα. 4. ∆ραστηριότητα του ΠΟΛΥΧΩΡΟΥ του ΣΦΕΑ Είναι πολύ σηµαντική η συµµετοχή των εθελοντών στις δραστηριότητες του Σταθµού Φροντίδας αφού µε τη διάθεση και τις ιδέες τους συµβάλουν θετικά στον εµπλουτισµό των δράσεων. - 33 - Στατιστικά Στοιχεία του Έργου του ΣΦΕΑ των Ετών 2008 – 2009 Έτος 2008 Έτος 2009 Προσελεύσεις εξαρτηµένων ατόµων: 13.058 έναντι 12.957 κατά το έτος 2007 Προσελεύσεις εξαρτηµένων ατόµων: 13.311 Προσελεύσεις νέων ατόµων : 567 έναντι 555 κατά το έτος 2007 Προσελεύσεις νέων ατόµων: 439 Οµάδες ασφαλούς χρήσης: 44 µε 214 συµµετοχές έναντι 142 κατά το έτος 2007 Οµάδες ασφαλούς χρήσης: 25 µε 80 συµµετοχές µελών Ατοµικές συναντήσεις: 1.707 έναντι 784 κατά το έτος 2007, εκ των οποίων Ατοµικές συναντήσεις:2.052, εκ των οποίων τα 580 ήταν περιστατικά διπλής διάγνωσης, οι 509 έλαβαν ιατροφαρµακευτική υποστήριξη και έγιναν 408 παραποµπές σε άλλους φορείς τα 466 αφορούσαν περιστατικά διπλής διάγνωσης. Υπηρεσία Φροντίδας Υγιεινής: 4.934 άτοµα έναντι 5.224 Παροχή ειδών πρώτης ανάγκης: 1.164 άτοµα ( παροχή ειδών ένδυσης). κατά το έτος 2007. Υπηρεσία Φροντίδας Υγιεινής: 4.270 άτοµα. Παροχή ειδών πρώτης ανάγκης: 1.578 «ΚΙΤ» προσωπικής υγιεινής και 958 είδη ένδυσης Υπηρεσία σίτισης:232 γεύµατα για 1.560 µέλη (συµµετείχαν στην παρασκευή γευµάτων 1.089 µέλη), Υπηρεσία σίτισης:4.664 άτοµα ( απασχολήθηκαν στην προετοιµασία τω νγευµάτων 949 µέλη) Ειδική έγκριση εξυπηρέτησης από Πρόγραµµα Υποκατάστασης: 27 άτοµα Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη: 15.876 συµµετοχές ατόµων Οµάδες ∆ηµιουργικής Απασχόλησης: 34 ( µε συµµετοχή 134 ατόµων) Οµάδες ∆ηµιουργικής Απασχόλησης:( 13) µε συµµετοχή 58 ατόµων και 1.795 µέλη σε ανοικτές οµάδες Θεατρικές Οµάδες: 23 µε συµµετοχή 84 ατόµων Θεατρικές Οµάδες: 17 µε συµµετοχή 92 µελών Πολιτιστικές εκδηλώσεις:21 µε συµµετοχή 1572 µελών Πολιτιστικές εκδηλώσεις: 11 µε συµµετοχή 796 µελών «Οµάδες Μελών»: 32 µε συµµετοχή 100 χρηστών. «Οµάδες Μελών»: 9 µε συµµετοχή 17 µελών Οµάδες «Ευαισθητοποίησης» :22 µε συµµετοχή 89 ατόµων Οµάδες «Ευαισθητοποίησης» :36 µε συµµετοχή 123 ατόµων ∆ιάθεση «ΚΙΤ»: 4.821 σε µέλη εντός του Σταθµού Φροντίδας και 1.924 σε χρήστες εκτός ΣΦΕΑ ∆ιάθεση προφυλακτικών εντός του Σταθµού Φροντίδας : 5.131 ∆ιάθεση προφυλακτικών εντός του Σταθµού Φροντίδας : 5.021. ∆ιάθεση συριγγών εντός του Σταθµού Φροντίδας :10.454 ∆ιάθεση συριγγών εντός του Σταθµού Φροντίδας :9.942 Street Work: 185 εξορµήσεις των λειτουργών εκτός ΣΦΕΑ Street Work: 158 εξορµήσεις των λειτουργών εκτός ΣΦΕΑ Outreach Work: 25 περιπτώσεις Outreach Work: 75 περιπτώσεις, εκ των οποίων οι 52 ήταν εξατοµικευµένες και οι 23 Οµαδικές Προσεγγίσεις χρηστών : 3.945 άτοµα, εκ των οποίων 539 ήταν νέες επαφές Προσεγγίσεις χρηστών εκτός ΣΦΕΑ:3.103 άτοµα, εκ των οποίων 363 ήταν νέες επαφές ∆ιάθεση συριγγών εκτός Σταθµού Φροντίδας: 4.098 ∆ιάθεση συριγγών εκτός Σταθµού Φροντίδας: 2.642- ∆ιάθεση ενέσιµου υλικού: 1.453 άτοµα ∆ιάθεση προφυλακτικών εκτός Σταθµού Φροντίδας: 2.124 ∆ιάθεση προφυλακτικών εκτός Σταθµού Φροντίδας:1.209 Εκπαίδευση: Πρακτική άσκηση & ενηµέρωση 9 φοιτητών, ενηµέρωση 17 υπαλλήλων Κ.Π. Εκπαίδευση: Πρακτική άσκηση & ενηµέρωση 10 φοιτητών & ενηµέρωση 17 νέων υπαλλήλων Κ.Π. Συνεργασίες του ΣΦΕΑ µε άλλους Φορείς κατά το έτος 2008 18 ΑΝΩ Πρόγραµµα υποστήριξης ανδρών Νοσοκοµείο Αλεξάνδρα 18 ΑΝΩ Πρόγραµµα ψυχολογικής υποστήριξης γυναικών Νοσοκοµείο Ευαγγελισµός 18 ΑΝΩ Πρόγραµµα Αλκοόλ Κέντρο υποδοχής αστέγων ∆ήµου Αθηναίων 18 ΑΝΩ ∆ιπλή ∆ιάγνωση Νοσοκοµείο Ανδρέας Συγγρός MOSAIC ∆/νση Κοινωνικής Πρόνοιας ΚΛΙΜΑΚΑ Γιατροί του Κόσµου Ψ.Ν.Α. (∆αφνί) ΜΑΒΥ ΟΚΑΝΑ Νοσοκοµείο ∆ροµοκαϊτειο ΑΤΡΑΠΟΣ ΟΚΑΝΑ Νοσοκοµείο Αιγηνείτιο Κέντρο Υποδοχής ΟΚΑΝΑ Ονήσιµος Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Οµόνοιας Νοσοκοµείο Σωτηρία Εν δράση ΚΕΘΕΑ Τράπεζα Τροφίµων Συνεργασίες του ΣΦΕΑ µε άλλους Φορείς κατά το έτος 2009 18ΑΝΩ, πρόγραµµα ψυχολογικής υποστήριξης γυναικών Νοσοκοµείο Ελπίς 18ΑΝΩ, πρόγραµµα ψυχολογικής υποστήριξης ανδρών Νοµική Υπηρεσία ΟΚΑΝΑ Γιατροί του Κόσµου MOSAIC ΚΛΙΜΑΚΑ ΟΝΗΣΙΜΟΣ 18ΑΝΩ, αλκοολικοί ∆ήµος Αθηναίων (παροχή ρουχισµού – συσσίτιο) Ατραπός (Μονάδα εφήβων ΟΚΑΝΑ) ΤΑ.ΒΙ.ΘΑ. Τράπεζα Τροφίµων Αστυνοµικά Τµήµατα (για έκδοση ταυτοτήτων) Ακτινογραφικό Κέντρο Φάρος, Βοήθεια στον Άνθρωπο Νοσοκοµείο ∆ροµοκαϊτειο Συνήγορος του πολίτη ΨΝΑ, ∆αφνί Συνήγορος του παιδιού Νοσοκοµείο Αιγινήτειο Αγροτικές Φυλακές Τύρινθας, Ναύπλιο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, κοινωνική υπηρεσία Ξενώνας ∆ήµου Αθηναίων Νοσοκοµείο Ευαγγελισµός, Κοινωνική Υπηρεσία ΕΠΑΝΟ∆ΟΣ Νοσοκοµείο Σωτηρία, Κοινωνική Υπηρεσία ΝΟΣΤΟΣ / ΚΕΘΕΑ Νοσοκοµείο Γ. Γεννηµατά, Κοινωνική Υπηρεσία ΠΡΑΚΣΙΣ, κοινωνική υπηρεσία Θριάσιο Νοσοκοµείο ΟΠΑΠ – Εταιρεία Κοινωνικής Ευθύνης Πραγµατογνώµονες / Ιατροδικαστές ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΑΝΑ ΜΗΝΑ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΕΤΟΥΣ 2009 1ος 2ος ΚΥΕΠ (ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟ∆ΟΧΗΣ Π.Υ.) 1 - ΚΕΘΕΑ 7 MOSAIC 4ος 5ος 6ος 7ος 8ος 9ος 10ος 11ος 12ος - - 1 - 1 - 3 - - - 6 6 1 2 2 4 7 3 11 3 2 3 51 1 - - - - 1 1 3 3 - 3 2 14 18 ΑΝΩ 4 9 4 3 2 5 4 1 - 2 3 5 42 ΑΤΡΑΠΟΣ 3 3 2 6 1 - 2 - 2 1 1 - 21 DETOX (Ψ.Ν.Θ.) 1 4 3 - - - 2 - - - - 1 12 ΚΕΝΤΡΟ ΒΟΗΘΕΙΑΣ (ΜΑΒΥ) 7 5 12 4 13 16 8 8 11 9 11 10 114 ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 11 8 14 16 16 15 12 15 11 8 8 7 141 ΚΛΗΣΕΙΣ ΕΚΑΒ 1 1 1 - 1 - 1 1 1 - - - 7 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΕΥΝΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ (ΑΒΕΡΩΦ) - 1 - - - 5 18 6 16 7 10 3 66 ΚΛΙΜΑΚΑ 1 6 2 1 5 6 8 3 10 5 5 8 60 ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ 2 4 1 1 1 - - - 2 - - - 11 ΠΡΑΞΙΣ - - - - - - - - 1 2 1 4 8 5 - - 9 1 1 4 3 3 2 3 2 34 ΆΛΛΟ: (ΞΕΝΩΝΑΣ ∆ΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝΕΠΑΝΟ∆ΟΣ-ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ/ΠΑΙ∆ΙΟΥ-ΤΑΒΙΘΑ- ΦΑΡΟΣΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΟΚΑΝΑ-ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ-ΟΝΗΣΙΜΟΣ-∆ΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝΠΡΟΝΟΙΑ-ΚΕΠ-Κ.Υ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝΑΡΣΙΣ-ΚΕΝΤΡΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ-∆ΗΜΟΤΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ-ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ-ΓΕΦΥΡΑ-ΑΘΗΝΑΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ- Ν.Α.-Α.Α) ΣΥΝΟΛΟ 44 3ος ΣΥΝΟΛΑ 587 ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΑΝΑ ΜΗΝΑ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΕΤΟΥΣ 2010 1ος 2ος 3ος 4ος 5ος 6ος 7ος 8ος 9ος ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟ∆ΟΧΗΣ (Π.Υ.) 2 3 - 2 - 1 3 - 3 14 ΚΕΘΕΑ 5 4 2 2 7 7 7 6 8 41 MOSAIC - 1 3 5 3 - - 1 3 16 18 ΑΝΩ 4 7 6 6 6 7 6 - 1 43 ΑΤΡΑΠΟΣ - 2 - 2 1 - - - 1 6 DETOX (Ψ.Ν.Θ.) 1 1 1 1 - - - - - 4 ΚΕΝΤΡΟ ΒΟΗΘΕΙΑΣ (ΜΑΒΥ) 5 9 6 8 11 8 9 4 12 72 ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 8 10 10 10 12 6 5 9 20 90 ΚΛΗΣΕΙΣ ΕΚΑΒ - - - - - - - 1 1 2 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΕΥΝΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ (ΑΒΕΡΩΦ) 2 8 4 6 7 4 9 2 11 53 ΚΛΙΜΑΚΑ 9 11 9 6 6 1 14 8 17 75 ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - - 1 2 - - - - - 3 ΠΡΑΞΙΣ 2 3 4 2 5 - - 4 13 33 1 4 5 5 2 1 4 14 4 40 ΆΛΛΟ: (ΞΕΝΩΝΑΣ ∆ΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝΕΠΑΝΟ∆ΟΣ-ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ/ΠΑΙ∆ΙΟΥ-ΤΑΒΙΘΑ- ΦΑΡΟΣ-ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΟΚΑΝΑ-ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑΟΝΗΣΙΜΟΣ-∆ΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ-ΠΡΟΝΟΙΑΚΕΠ-Κ.Υ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ-ΑΡΣΙΣ-ΚΕΝΤΡΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ-∆ΗΜΟΤΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑΕΠΙΣΤΡΟΦΗ-ΓΕΦΥΡΑ-ΑΘΗΝΑ-ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ- Ν.Α.-Α.Α) ΣΥΝΟΛΟ 10ος 11ος 12ος ΣΥΝΟΛΑ 492 - 37 - Ε. ΜΟΝΑ∆ΕΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Οι Μονάδες Υποκατάστασης, σύµφωνα µε το άρθρ. 29 Εσωτερικού Κανονισµού Λειτουργίας του ΟΚΑΝΑ (∆.ΥΓ6/Γ.Π. οικ. 104741/30-10-2003/Φ.Ε.Κ. 1603/Β’) αποτελούν µονάδες εφαρµογών τις οποίες ιδρύει και λειτουργεί ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. µε σκοπό την εφαρµογή και υλοποίηση θεραπευτικών προγραµµάτων απεξάρτησης µέσω της χρήσεως υποκατάστατων των εξαρτησιογόνων ουσιών. Τα θεραπευτικά προγράµµατα των Μονάδων Υποκατάστασης επιδιώκουν: α) την ελαχιστοποίηση των κινδύνων από τη χρήση, τόσο για το χρήστη ουσιών, όσο και για το κοινωνικό σύνολο, β) την απεξάρτηση των χρηστών από όλες τις ναρκωτικές ουσίες, συµπεριλαµβανοµένων και των υποκατάστατων, συνοδευόµενη δε από την παροχή ιατρικών υπηρεσιών και υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Οι Μονάδες υποκατάστασης λειτουργούν σύµφωνα µε τις διατάξεις της Υ5γ/Γ.Π. οικ. 100847/14.10.2002 Απόφασης Υπουργού Υγείας & Πρόνοιας, όπως αυτή ισχύει, και επικουρικά σύµφωνα µε κανονισµούς λειτουργίας και δεοντολογίας που ακολουθούν τα πρότυπα και τις προδιαγραφές που εισηγείται το Τµήµα Θεραπείας & Κοινωνικής Επανένταξης της ∆ιεύθυνσης Σχεδιασµού, Προγραµµατισµού & Αξιολόγησης του Ο.ΚΑ.ΝΑ. Οι εν λόγω κανονισµοί εγκρίνονται µε απόφαση του ∆.Σ. του Ο.ΚΑ.ΝΑ, ύστερα από εισήγηση του Τµήµατος Θεραπείας και Κοινωνικής Επανένταξης της ∆ιεύθυνσης Σχεδιασµού, Προγραµµατισµού και Αξιολόγησης. Το ανθρώπινο δυναµικό κάθε Μονάδας Υποκατάστασης περιλαµβάνει τόσο επιστηµονικό προσωπικό, όσο και διοικητικό προσωπικό που συγκροτεί το Γραφείο ∆ιοικητικών Υπηρεσιών & ∆ιαχείρισης της Μονάδας. Στις ειδικότερες αρµοδιότητες του επιστηµονικού προσωπικού κάθε Μονάδος Υποκατάστασης περιλαµβάνονται: α. Η Παροχή Ιατρικών Υπηρεσιών: 1. Ο καθορισµός της δοσολογίας της µεθαδόνης, βουπρενορφίνης ή άλλων υποκατάστατων και η τήρηση σχετικού συνταγολογίου για κάθε θεραπευόµενο. 2. Η αξιολόγηση της κατάστασης της σωµατικής και ψυχικής υγείας των χρηστών πριν από την ένταξή τους στα προγράµµατα της µονάδος, αλλά και µετά από αυτήν, έτσι ώστε το πρόγραµµα θεραπείας να προσαρµόζεται στις διαπιστούµενες ανάγκες, σύµφωνα µε το ισχύον νοµικό πλαίσιο και τον Κανονισµό Λειτουργίας και ∆εοντολογίας της Μονάδος. 3. Η παραποµπή για τη διενέργεια των απαραίτητων κλινικών και εργαστηριακών εξετάσεων στους θεραπευόµενους (και ο µέσω αυτών έλεγχος για τον ενδεχόµενο εντοπισµό µεταδοτικών νοσηµάτων και η µέριµνα για την πρόληψη της εξάπλωσής τους), η ένταξή τους στο πρόγραµµα καθώς και η ανίχνευση απαγορευµένων ουσιών κατά τη διάρκεια του προγράµµατος. 4. Η διαρκής µέριµνα για τον εντοπισµό και την αντιµετώπιση προβληµάτων υγείας των θεραπευοµένων κατά τη διάρκεια της συµµετοχής τους στο πρόγραµµα. β. Η Παροχή Νοσηλευτικών Υπηρεσιών: 1. 2. 3. 4. Η Η Η Η τήρηση των διαδικασιών χορήγησης των υποκατάστατων και η χορήγησή τους. χορήγηση φαρµάκων σύµφωνα µε τις εντολές των ιατρών. παροχή νοσηλευτικής υποστήριξης στον χώρο της Μονάδος. κάθε είδους υποστήριξη των ιατρών στο έργο τους. γ. Η Παροχή Υπηρεσιών Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης από Θεραπευτές: 1. Η αξιολόγηση της ψυχολογικής κατάστασης των χρηστών, ενόψει είτε της ένταξής τους στο Πρόγραµµα, είτε της εξασφάλισης της παραµονής τους σ` αυτό και της αποτελεσµατικότερη ς θεραπείας τους. 2. Η παροχή ψυχολογικής υποστήριξης και ψυχοθεραπείας στους θεραπευοµένους, ατοµικά ή οµαδικά, κατά τη διάρκεια της συµµετοχής τους στο Πρόγραµµα. 3. Η παροχή κοινωνικών υπηρεσιών µε σκοπό τη διευκόλυνση της κοινωνικής επανένταξης και της επαγγελµατικής αποκατάστασης των θεραπευοµένων. 4. Η παροχή υποστήριξης προς τους θεραπευόµενους µε στόχο την εξασφάλιση των ασφαλιστικών και προνοµιακών δικαιωµάτων τους, καθώς και για την αντιµετώπιση των οικονοµικών και στεγαστικών τους προβληµάτων. 5. Η εξέταση και αξιολόγηση της κοινωνικής και οικογενειακής κατάστασης των θεραπευόµενων κατά τη διάρκεια του προγράµµατος µε σκοπό τον εντοπισµό και την αντιµετώπιση προβληµάτων που εµποδίζουν την αποκατάστασή τους. 6. Η συµβουλευτική υποστήριξη οικογένειας, συζύγου ή συντρόφου. δ. Η Παροχή Φαρµακευτικών Υπηρεσιών από Φαρµακοποιούς: 1. Η διαχείριση και διακίνηση των υποκαταστάτων και λοιπών φαρµακευτικών ουσιών, οι οποίες χρησιµοποιούνται στις Μονάδες, σύµφωνα µε το ισχύον νοµικό πλαίσιο και τις διαδικασίες που θεσπίζει ο Οργανισµός. 2. Η χορήγηση φαρµάκων στους θεραπευόµενους, µετά από ιατρική συνταγογράφηση και σε συνεργασία µε τους νοσηλευτές. 3. Η εισήγηση για τον προγραµµατισµό και η µέριµνα για την υλοποίηση της προµήθειας υποκατάστατων και φαρµάκων για την κάλυψη των αναγκών της µονάδος. ε. Στις ειδικότερες αρµοδιότητες του Γραφείου ∆ιοικητικών Υπηρεσιών και ∆ιαχείρισης της κάθε Μονάδος περιλαµβάνονται : 1. Η παροχή γραµµατειακής υποστήριξης, και 2. Η παρακολούθηση των θεµάτων προσωπικού της Μονάδας, τήρηση παρουσιών προσωπικού, έκδοση αδειών, βεβαιώσεων κ.λ.π), η κατάρτιση του προϋπολογισµού δαπανών λειτουργίας της Μονάδας, η ταµειακή διαχείριση και ο περιοδικός απολογισµός των δαπανών αυτής, η προµήθεια, παραλαβή, φύλαξη και διανοµή υλικού, κ.λ.π. στ. Νοµική Προστασία. Η Νοµική Υπηρεσία του Ο.ΚΑ.ΝΑ. αναλαµβάνει: • Την κάλυψη νοµικών εκκρεµοτήτων των ασθενών. - 39 - ζ. ∆ικαιώµατα των Ασθενών • • • • • • Υποστήριξη από την Νοµική Υπηρεσία Υποστήριξη από την Κοινωνική Υπηρεσία για επιδόµατα, βιβλιάρια ασθενείας, κάρτες ανεργίας κλπ. Ταυτότητες παρακολούθησης του προγράµµατος Οδοντιατρική περίθαλψη Ιατρική περίθαλψη Take home. θ)Υποχρεώσεις Ασθενών • • • Τήρηση συµβολαίου και κανόνων συµπεριφοράς Παρακολούθηση οµάδων όταν είναι υποχρεωτικές Παρακολούθηση ατοµικών ραντεβού. Από το σύνολο των συτοψιών που πραγµατοποίησε το Μικτό Κλιµάκιο Ελέγχου στις Μονάδες Υποκατάστασης και στις λοιπές ∆οµές του ΟΚΑΝΑ, (σε κάποιες εξ αυτών πραγµατοποιήθηκε και 2η επίσκεψη), παρατηρήθηκε ότι εξαιρουµένης της Μονάδας Εφήβων – Νέων «ΑΤΡΑΠΟΣ», του Σταθµού Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων (ΣΦΕΑ) και της ∆’ Μονάδας Υποκατάστασης, η προσέλευση – παρουσία θεραπευοµένων στις ανωτέρω υπηρεσίες ήταν πολύ µικρή έως ανύπαρκτη, σε αντίθεση µε την ασφυκτική κατάσταση που επικρατεί στους χώρους συνάθροισης των χρηστών (πιάτσες). Επισηµαίνεται επίσης ότι κατά την διάρκεια των προαναφερόµενων συτοψιών, εξαιρουµένης της Μονάδας Εφήβων – Νέων «ΑΤΡΑΠΟΥ», από τις 11.00π.µ. έως τις 13.00 µ.µ. σε καθηµερινή βάση σταµατούσαν όλες οι δραστηριότητες στις Μονάδες, συµπεριλαµβανοµένης και της χορήγησης, προκειµένου να συνεδριάσει η Θεραπευτική Οµάδα των Μονάδων. Στις Μονάδες υποκατάστασης οι µόνοι χώροι στους οποίους παρατηρήθηκε κινητικότητα θεραπευοµένων ήταν οι χώροι της χορήγησης υποκατάστατων σε αντίθεση µε τους χώρους ψυχοκινητικής υποστήριξης στους οποίους διαπιστώθηκε µηδαµινή δραστηριότητα. Επίσης από όλες τις Μονάδες Υποκατάστασης, ζητήθηκαν από τους Θεραπευτές των Μονάδων (ιατρούς, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς) στοιχεία που αφορούν στην κίνηση των συνεδριών που έχει διενεργήσει ο καθένας εξ αυτών (ατοµικών, οµαδικών, την συχνότητά τους, ηµερήσιο πρόγραµµα , µηνιαίο , κ.λ.π.). Από τις Μονάδες Υποκατάστασης, µε την εξαίρεση της Μονάδας Εφήβων – Νέων «ΑΤΡΑΠΟΣ» και του Προγράµµατος «ΑΘΗΝΑ» δεν παρασχέθηκαν σχετικά αναλυτικά στατιστικά στοιχεία. ∆εν τηρείτο Βιβλίο Θεραπευοµένων και επιπλέον υπήρξαν ακραίες περιπτώσεις φυχολόγων – θεραπευτών που ισχυρίστηκαν ότι δεν καταγράφουν πουθενά τις συνεδρίες , «αλλά τις έχουν στο µυαλό τους». Η γενική διαπίστωση είναι ότι στις Μονάδες Υποκατάστασης δεν καταγράφονται µε ενιαίο και σαφή τρόπο οι πράξεις στις οποίες προβαίνουν µε αποτέλεσµα αφενός τα στατιστικά στοιχεία που δίδονται να είναι αµφισβητούµενα, εφόσον δεν µπορούν να διασταυρωθούν από την έλλειψη καταγραφής σε ηµερήσια βάση. - 40 - Ε.1. Η Ι∆ΡΥΣΗ ΝΕΩΝ ΜΟΝΑ∆ΩΝ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Οι Μονάδες Υποκατάστασης, σύµφωνα µε το άρθρ. 29 του «Εσωτερικού Κανονισµού Λειτουργίας του Οργανισµού κατά των Ναρκωτικών (Ο.ΚΑ.ΝΑ.)» (ΦΕΚ Β/1603/2003), αποτελούν µονάδες εφαρµογών τις οποίες ιδρύει και λειτουργεί ο ΟΚΑΝΑ σύµφωνα µε τις διατάξεις της υπ’ αριθµ. Y5γ/Γ.Π.οικ.100847 (ΦΕΚ Β/1343/16-10-2002) απόφασης του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, όπως αυτή ισχύει . Ο Πίνακας που ακολουθεί αναφέρεται σε αποφάσεις του ∆.Σ. του ΟΚΑΝΑ, σχετικά µε την ίδρυση και λειτουργία των Θεραπευτικών Μονάδων Υποκατάστασης κατά τη χρονική περίοδο των ετών 2007-2010. Αποφάσεις ∆.Σ. 2/20-12-07 4/30-1-08 14/22-12-08 17/19-3-09 23/23-7-09 24/10-9-09 26/26-10-09 Για τις Μονάδες Υποκατάστασης Ίδρυση των νέων Μονάδων σε: 1. Πρέβεζα 2. Κέρκυρα, 3. Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο ‘’ΠΕΤΡΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ’’ 4. Καβάλα και 5. ΠΕΠΑΓΝΗ Ηρακλείου Κρήτης. 1. Λειτουργία της Μονάδας στην Κέρκυρα 2. Ίδρυση νέας Μονάδας στην Ξάνθη. 3. Απογευµατινό ωράριο λειτουργίας των Μονάδων Υποκατάστασης επί των οδών Καποδιστρίου (Αθήνα) και Νοταρά (Πειραιά) 1. Το ∆.Σ. εξουσιοδοτεί οµόφωνα τον Πρόεδρό του για την υπογραφή Ιδιωτικού Συµφωνητικού µε το Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο Θεσσαλονίκης για δωρεάν παραχώρηση χρήσης ακινήτων προς τον ΟΚΑΝΑ µε σκοπό την υλοποίηση Προγραµµάτων Υποκατάστασης. 2. ∆ηµιουργία Προγράµµατος Ελεγχόµενης ∆ευτεροβάθµιας Περίθαλψης Ουσιοεξαρτηµένων (ΠΕ∆ΠΟ) 1. Άµεση έναρξη της απογευµατινής βάρδιας στη Β’ Μονάδα Υποκατάστασης της οδού Καποδιστρίου. 1. Ίδρυση νέας Μονάδας στο Ηράκλειο Κρήτης. 2. Μετεγκατάσταση της ∆΄ Μονάδας Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ της οδού Σοφοκλέους 48 στον περιβάλλοντα χώρο του Γενικού Νοσοκοµείου «ΣΩΤΗΡΙΑ». 1. Ίδρυση Μονάδας Υποκατάστασης στη Μυτιλήνη. 2. 3. Έναρξη λειτουργίας χορήγησης υποκατάστατων Μονάδα θεραπείας Ν. Ηρακλείου. Οι αποφάσεις του ∆Σ του ΟΚΑΝΑ για την ίδρυση και λειτουργία των Θεραπευτικών Μονάδων ελήφθηκαν χωρίς µελέτη σκοπιµότητας και χωρίς την προβλεπόµενη σχετική εισήγηση του Τµήµατος Θεραπείας & Κοινωνικής Επανένταξης της ∆/νσης Σχεδιασµού, Προγραµµατισµού και Αξιολόγησης του ΟΚΑΝΑ, όπως επιβεβαίωσε και ο ∆/ντής Εφαρµογών Προγραµµάτων κ. Χ. Κόκκορη Νευρολόγος – Ψυχίατρος στους διενεργούντες τον παρόντα έλεγχο Επιθεωρητές. Προς επίρρωση του ανωτέρω ισχυρισµού τέτοιων αποφάσεων, αναφέρεται το χαρακτηριστικό παράδειγµα της υπ’ αριθµ. 4/30-1-2008 συνεδρίασης του ∆.Σ. του ΟΚΑΝΑ, στην οποία συζητήθηκαν και λήφθηκαν σηµαντικές αποφάσεις, για θέµατα, όπως: - 41 - α) Απογευµατινό ωράριο λειτουργίας των Μονάδων Καποδιστρίου (Αθήνα) και Νοταρά (Πειραιά), β) Λειτουργία Μονάδας Μ.Χ.Υ στην Κέρκυρα, γ) Ίδρυση Μονάδας Μ.Χ.Υ στην Ξάνθη, δ) Έγκριση προδιαγραφών ανοιχτού διαγωνισµού, για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης, γ) Έγκριση προδιαγραφών ανοιχτού διαγωνισµού, για παροχή υπηρεσιών καθαριότητας., δ) Έγκριση Επιτροπής ∆ιαχείρισης και Παραλαβής του έργου ‘Αναβάθµιση Υποδοµών ΟΚΑΝΑ’, ζ) Αποτελέσµατα διαγωνισµού διαπραγµάτευσης, για παροχή υπηρεσιών καθαριότητας (απόφαση στην εταιρεία του Χρ. Μπουρδουκούτα & ΣΙΑ Ο.Ε.). Παρόλο που σύµφωνα µε το άρθρ. 5 παρ. 1 του Εσωτερικού Κανονισµού Λειτουργίας του Ο.ΚΑ.ΝΑ. ορίζεται ότι «στο ∆.Σ. συµµετέχουν υποχρεωτικά οι ίδιοι ή οι αναπληρωτές αυτών ..» και στη παρ. 4 του άρθρ. 7 του Εσωτερικού Κανονισµού Λειτουργίας του ΟΚΑΝΑ, ορίζεται µεταξύ άλλων ότι : «το ∆.Σ. βρίσκεται σε απαρτία όταν τα παρόντα µέλη είναι περισσότερα από τα απόντα» στην εν λόγω Συνεδρίαση ελήφθησαν αποφάσεις µε απόντα µέλη περισσότερα από τα παρόντα. Η ∆ιοίκηση του ΟΚΑΝΑ αποφάσισε κατά την χρονική περίοδο 2007-2008 την ίδρυση και λειτουργία επτά (7) Θεραπευτικών Μονάδων χωρίς κεντρικό σχεδιασµό, χωρίς προηγούµενη µελέτη αναγκών, χωρίς προγραµµατισµό προσλήψεων προσωπικού, χωρίς οικονοµική µελέτη, µε αποτέλεσµα να εκτιναχθούν οι λειτουργικές δαπάνες του ΟΚΑΝΑ χωρίς αντίστοιχη αύξηση της αποτελεσµατικότητας των υπηρεσιών που προσφέρουν, κι αυτό δικαιολογείται από την προχειρότητα που λαµβάνονταν οι σχετικές αποφάσεις. Ως επαλήθευση των ανωτέρω αποτελεί η ανάπτυξη της απογευµατινής βάρδιας στη Β΄ Μονάδας Υποκατάστασης Αθήνας και η Ίδρυση της δεύτερης Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας Υποκατάστασης στον Πειραιά, για τις οποίες βάσει των συλλεγχθέντων στοιχείων, διαπιστώθηκε ότι ενώ προσελήφθηκε Προσωπικό για να λειτουργήσουν µε µεγαλύτερη ποιοτική και ποσοτική παροχή υπηρεσιών, εντούτοις στην πράξη παρατηρήθηκε το φαινόµενο της αλληλοεπικάλυψης του ωραρίου των βαρδιών και στις τρεις Μονάδες, µε αποτέλεσµα η ανάπτυξη αυτή ενώ µεγιστοποιεί το λειτουργικό κόστος ταυτόχρονα δεν επιτυγχάνει την προσφορά υπηρεσιών σε περισσότερους που έχουν ανάγκη Για όλα τα ανωτέρω µέρος της ευθύνης φέρουν οι αρµόδιες ∆/σεις του ΟΚΑΝΑ, ∆/νση Σχεδιασµού Προγραµµατισµού και Αξιολόγησης και ∆/νση Εφαρµογών Προγραµµάτων, εκ των οποίων η µεν πρώτη δεν διαθέτει ούτε Προϊστάµενο, η δε δεύτερη παρόλο που, σύµφωνα µε το άρθ. 25 του Οργανισµού Εσωτερικής Λειτουργίας έχει την ευθύνη της αποτελεσµατικής και σύµφωνης µε την σχετική εθνική πολιτική λειτουργίας των µονάδων εφαρµογής του ΟΚΑΝΑ που αποσκοπούν στην πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στην Ελλάδα και στη θεραπεία και κοινωνική επανένταξη των χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών, διαπιστώθηκε ότι η δεν δύναται να εποπτεύσει επαρκώς την λειτουργία και την αποτελεσµατικότητα των ∆οµών του Ο.ΚΑ.ΝΑ. - 42 - ΣΤ. Α’ ΜΟΝΑ∆Α ΑΘΗΝΑΣ ΒΡΑΧΕΙΑΣ ∆ΙΑΡΚΕΙΑΣ (ΜΒ∆) ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΤΟΥ Π.Υ. Η Α’ Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας Απεξάρτησης εδρεύει επί της οδού Ερεσσού 40, η επωνυµία της εν λόγω Μονάδας έχει ιστορική αξία, δεδοµένου του ότι όταν πρωτοξεκίνησε η λειτουργία της το πρόγραµµα απεξάρτησης είχε βραχεία διάρκεια. Ως Υπεύθυνος της Μονάδας υπηρετεί η κα Άννα Χησιµέλη, Νευρολόγος – Ψυχίατρος από το έτος 2006 έως σήµερον. Το Προσωπικό που υπηρετεί στη Α’ Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας Απεξάρτησης του Προγράµµατος Υποκατάστασης κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Μονάδας Βραχείας ∆ιάρκειας κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Αναπληρωτής Υπεύθυνος Μονάδας Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Παθολόγος Φαρµακοποιός Ψυχολόγος Κοινωνικός Λειτουργός Νοσηλευτής Νοσηλευτής ∆/κοί Υπάλληλοι Γραφείου Προγραµµατιστής Φύλακας Φύλακας Σύνολο Κατηγορία ΠΕ Υπηρετούντες 1 ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΠΕ ΤΕ ∆Ε ∆Ε ∆Ε ΥΕ 1 1 1 1 8 4 2 6 2 1 2 1 31 Ο αριθµός των θεραπευοµένων ασθενών ήταν κατά την ηµεροµηνία ελέγχου (295) και προβλέπετο άµεσα να αυξηθούν στους (310). Σύµφωνα µε την Υπεύθυνη της Μονάδας ένας θεραπευτής αντιστοιχεί προς 20 µε 25 ασθενείς και ένας ιατρός προς 20 µε 25 ασθενείς, ενώ κάθε ιατρός εποπτεύει και τους ασθενείς που αναλογούν σε (4) θεραπευτές. Η διαδικασία που ακολουθείται στη Α’ Μονάδα Υποκατάστασης, όταν πρόκειται να υποδεχθούν νέους ασθενείς είναι η ακόλουθη: Ένας θεραπευτής πηγαίνει στο ΚΥΕΠ και κάνει µια συνεδρία µε τους υποψηφίους. Ακολουθεί µία εβδοµάδα συνεδριών της οµάδας των χρηστών µε θεραπευτές του ΚΥΕΠ. Στη συνέχεια προσέρχονται στην Α’ Μονάδα, όπου γίνονται οι ουροληψίες, συµπληρώνεται το ερωτηµατολόγιο και το ιατρικό ιστορικό τους και τους χορηγείται για διάστηµα (12) ηµερών µεθαδόνη ή βουπρενορφίνη µέχρι να σταθεροποιηθεί η δόση τους. Ακολούθως τους χορηγείται σταθερά µεθαδόνη ή βουπρενορφίνη και αρχίζει το θεραπευτικό πρόγραµµα µε τους θεραπευτές. Από τους θεραπευτές διενεργείται µια συνεδρία την εβδοµάδα ανά ασθενή. ∆ιενεργούνται (4) έκτακτες ουροληψίες τον µήνα ανά ασθενή για τον εντοπισµό των υποτροπών των θεραευοµένων. Επισηµαίνεται το γεγονός ότι δεν υπάρχει ενιαίο πλαίσιο αντιµετώσης εκ µέρους των Μονάδων Υποκατάστασης της διαχείρισης των υποτροπών των - 43 - ασθενών. Η Α’ Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας Απεξάρτησης θεωρείται η αυστηρότερη. Την πρώτη φορά που ο ασθενής κάνει (12) συνεχόµενες υποτροπές (παράλληλη χρήση ουσιών) αποπέµπεται από το πρόγραµµα της Μονάδας για ένα χρόνο, ενώ την δεύτερη φορά που θα υποπέσει (12 υποτροπές) παραπέµπεται στην λίστα αναµονής. Στο Πρόγραµµα «Take Home» έχουν ενταχθεί εργαζόµενοι, µητέρες, παλιοί ασθενείς και αυτοί που είναι καθαροί στις ουροληψίες. ∆ιενεργήθηκε έλεγχος στο Βιβλίο Συµβάντων του Παθολογικού ιατρείου στα χρονικά διαστήµατα από 1-1-2009 έως 30-3-2009 και από 20-7-2010 έως 20-9-2010. Στο χρονικό διάστηµα από 1-1-2009 έως 30-3-2009 επισκέφθηκαν το ιατρείο (379) ασθενείς, εκ των οποίων οι (55) έκαναν εµβόλιο ( mantoux) και οι (14) προσήλθαν για εξετάσεις Στο χρονικό διάστηµα από 20-7-2010 έως 20-9-2010 επισκέφθηκαν το ιατρείο (141) ασθενείς, εκ των οποίων οι (10) για εµβόλιο ( mantoux Σύµφωνα µε την εκτίµηση Θεραπευτών της Μονάδας υπάρχουν δύο κατηγορίες ασθενών αυτοί που είναι κινητοποιηµένοι και ζητούν συνολικά βοήθεια για την αντιµετώπιση του προβλήµατός τους και οι λιγότερο κινητοποιηµένοι που ζητούν το υποκατάστατο. Σε µία περίπτωση Θεραπευτή αναφέρθηκε ότι από τους (22) ασθενείς, που είναι στην ευθύνη του οι κινητοποιηµένοι είναι οι (7) οι οποίοι έρχονται σε ατοµικές ωριαίες συνεδρίες κάθε εβδοµάδα. Επισηµαίνεται ότι στο αίτηµα των Επιθεωρητών για την παροχή στοιχείων από την παρεχόµενη εργασία των Θεραπευτών, διαπιστώθηκε ότι η εργασία των θεραπευτών δεν καταγράφεται µε τυποποιηµένο /οµοιογενή τρόπο, δεν είναι συστηµατοποιηµένη η δουλειά τους επί τη βάσει πρωτοκόλλων και δεν υπάρχει καµία αξιολόγηση του έργου τους. Κατά την ηµεροµηνία ελέγχου στην Α’ Μονάδα αναφέρθηκε ότι επρόκειτο να συσταθούν και να λειτουργήσουν εκ νέου εντός του έτους 2010 οι κατωτέρω οµάδες: ♦ Γυναικών ( κύκλος δέκα συναντήσεων), ♦ Γονέων, ♦ Στήριξης, ♦ Φροντίδας εαυτού και ♦ ∆ηµιουργικής έκφρασης Οι οµάδες αυτές θα συγκαλούνται µία φορά την εβδοµάδα, θα συµµετέχουν δύο (2) θεραπευτές µαζί µε τους θεραπευόµενους και θα διαρκούν (1,5) ώρα. Από τα στοιχεία που συλλέχθηκαν προκύπτει ότι στο έντυπο χορήγησης της Βουπρενορφίνης οι ασθενείς υπέγραφαν ονοµαστικά, σύµφωνα µε την υπ’ αριθµ. 317/2005 εγκύκλιο του ΟΚΑΝΑ. Ως προς τη χορήγηση της Μεθαδόνης, σύµφωνα µε τον Πίνακα που ακολουθεί η κατανάλωση πυκνού διαλύµατος Μεθαδόνης 10mg/ml για τα έτη 2008-2009, παρατηρείται ανά τρίµηνο συνεχής αύξηση της ποσότητας κατανάλωσης. Α΄ Τρίµηνο Β΄ Τρίµηνο Γ΄ Τρίµηνο ∆΄ Τρίµηνο Κατανάλωση Πυκνού ∆ιαλύµατος Μεθαδόνης 10mg/ml. 2008 2009 151.190,7 ml 154.771,6 ml 155.783,6 ml 160.935,8 ml 156.384,2 ml 160.268,9 ml 165.467,0 ml 162.878,1 ml - 44 - Ζ. Β’ ΜΟΝΑ∆Α ΜΑΚΡΑΣ ∆ΙΑΡΚΕΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (Μ.Μ.∆.) ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ Η Β’ Μονάδα Μακράς ∆ιάρκειας Υποκατάστασης εδρεύει επί της οδού Καποδιστρίου 49, λειτουργεί σε δύο βάρδιες, µε ωράριο πρωινής βάρδιας 8.00 π.µ.- 16.00 µ.µ. και απογευµατινής από 10.00 π.µ. – 18.00µ.µ. Μεταξύ 12.00 µ.µ. και 13.30 µ.µ. συγκαλείται η θεραπευτική οµάδα, στην οποία εκτός από τους ιατρούς και τους θεραπευτές συµµετέχουν και νοσηλευτές που έχουν αναλάβει ως πρόσωπα αναφοράς ένα µε δύο θεραπευόµενους. Ως Υπεύθυνος της Β’ Μονάδας υπηρετεί ο κ. Ε. Καφετζόπουλος, Νευρολόγος – Ψυχίατρος µε αναπληρωτές τους Ψυχιάτρους κ.κ. Α. Κωνσταντόπουλο και Kapelli. Κατά τις δύο αυτοψίες που πραγµατοποίησε το Κλιµάκιο ελέγχου στη Β’ Μονάδα σε διαφορετικές ηµεροµηνίες παρόντες ήταν οι αναπληρωτές Υπεύθυνοι κ.κ. Α. Κωνσταντόπουλος και Kapelli. Το Προσωπικό που υπηρετεί στη Β’ Μονάδα Μακράς ∆ιάρκειας Υποκατάστασης κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Β’ Μονάδας Μακράς ∆ιάρκειας κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Αναπληρωτές Υπεύθυνοι Μονάδας Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Παθολόγος Ιατρός-Γενικής Ιατρικής Φαρµακοποιός Ψυχολόγος Εκπαιδευτής Θεραπευτής Κοινωνιολόγος Κοινωνικός Λειτουργός Νοσηλευτής Νοσηλευτής ∆ιοικ/κός – Οικονοµικός Λογιστής ∆/κοί Υπάλληλοι Γραφείου Προγραµµατιστής Φύλακας Φύλακας Καθαρίστρια Σύνολο Κατηγορία ΠΕ Υπηρετούντες 1 ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΠΕ ΤΕ 2 5 2 1 2 8 1 1 1 6 1 13 ΠΕ 1 ΤΕ ∆Ε ΤΕ ΥΕ ΥΕ 4 1 1 3 1 55 Η Β’ Μονάδα Μακράς ∆ιάρκειας Υποκατάστασης υποδέχεται ασθενείς, οι οποίοι δεν µπορούν να αποτοξινωθούν, επιπροσθέτως το 1/3 των ασθενών της Β’ Μονάδας έχει συνοσηρότητα (ψυχοπαθολογία). Αυτά τα περιστατικά διαχέονται στους ψυχιάτρους της Μονάδας, οι οποίοι εξετάζουν τους ασθενείς, που έχουν αναλάβει, ανά εβδοµάδα ή ανά δεκαπενθήµερο. Κάθε ψυχίατρος εποπτεύει µια οµάδα θεραπευτών, η οποία απαρτίζεται από 3-4 ψυχολόγους και ένα Κοινωνικό Λειτουργό. - 45 - Η αναλογία των θεραπευτών προς τους ασθενείς είναι 1:40. Οι θεραπευτές (Ψυχολόγοι, Θεραπευτής, Κοινωνικοί Λειτουργοί) θεωρούνται πρόσωπα αναφοράς για τους ασθενείς. Η επιλογή του χορήγησης υποκατάστατου γίνεται ανάλογα µε την περίπτωση του ασθενούς: Οι νέοι ασθενείς που δεν έχουν βαρύ ιστορικό κατευθύνονται στη βουπρενορφίνη, ενώ οι βαριές ψυχιατρικές περιπτώσεις και οι χρόνιοι χρήστες κατευθύνονται στη µεθαδόνη. Το πρόγραµµα συντήρησης που ακολουθείται σε γενικές γραµµές στη Β’ Μονάδα µετά την είσοδο του ασθενούς είναι: α) Μετά την διενέργεια των προβλεπόµενων εξετάσεων ο ασθενής συντάσσεται στο πρόγραµµα σταθεροποίησης, το οποίο έχει διάρκεια 10 – 15 ηµέρες, β) σε συνεννόηση µε τον ψυχίατρο σταδιακά ξεκινάει η µείωση της δόσης και γ) καθόλη τη διάρκεια της χορήγησης ο ασθενής υποστηρίζεται από τον θεραπευτή του και υπόκειται σε έκτακτες ουροληψίες για την ανίχνευση οπιοειδών στην περίπτωση παράλληλης χρήσης. Η περιοδικότητα των εξετάσεων των ασθενών γίνεται ανά εξάµηνο. Το πρόγραµµα ουροληψιών γίνεται µε την τυχαιότητα του ηλεκτρονικού προγράµµατος ( smart 2k) και µπορεί να είναι ανά εβδοµάδα ανά δύο ή τρεις εβδοµάδες, ανά µήνα Οι καθαροί ελέγχονται ανά µήνα. Στις περιπτώσεις που ένας ασθενής προσέλθει στη Μονάδα σε στερητικό σύνδροµο ή τοξίκωση, ή µυρίζει αλκοόλ, επιτρέπεται να µην χορηγηθεί το υποκατάστατο και του ζητείται η ουροληψία. Από τους (725) θεραπευόµενους της Μονάδας µε µεθαδόνη στο πρόγραµµα Take Home έχουν ενταχθεί περί τους 350 θεραπευόµενους, οι οποίοι είναι εργαζόµενοι και στις έκτακτες ουροληψίες φαίνονται ότι είναι καθαροί. Ο αριθµός των χορηγούµενων ασθενών µε βουπρενορφίνη είναι από 18 έως 22. Το Παθολογικό Ιατρείο της Β’ Μονάδας Υποκατάστασης επισκέπτονται κατά µέσο όρο περί τους (20) ασθενείς ηµερησίως. Οι παθολόγοι διενεργούν εµβολιασµούς, πρωτογενή παθολογική εξέταση – παραπεµπτικά προς ΚΥΕΠ για εξετάσεις, θεραπεία χρόνια ηπατίτιδας C, παρέχουν πρωτοβάθµια περίθαλψη (τραυµατισµοί, αποστήµατα, έλκη ,κ.λ.π.) Ψυχοκινητική Υποστήριξη: Επισηµαίνεται ότι εξ αφορµής του αιτήµατος των Επιθεωρητών που διενήργησαν τον έλεγχο για την παροχή στατιστικών στοιχείων εκ µέρους των Θεραπευτών του προγραµµατισµού και της ηµερήσιας κίνησης συνεδριών θεραπευοµένων, διαπιστώθηκε ότι η εργασία των θεραπευτών δεν καταγράφεται µε τυποποιηµένο/οµοιογενή τρόπο, δεν είναι συστηµατοποιηµένη η δουλειά τους επί τη βάσει πρωτοκόλλων και δεν υπάρχει καµία αξιολόγηση του έργου τους. Σε κάποιες περιπτώσεις αναφέρθηκε σε απάντηση της µη διάθεσης των προαναφερόµενων στοιχείων ότι ενηµερώνεται ο φάκελος τους ασθενούς. α) ∆ιαδικασία παραλαβής & ∆ιαχείρισης της Μεθαδόνης: Προγραµµατισµός-Προµήθεια Υποκαταστάτων: Στη Β’ Μονάδα Μακράς ∆ιάρκειας Υποκατάστασης υπηρετούν δύο φαρµακοποιοί, στην ευθύνη των οποίων είναι ο προγραµµατισµός, η παραλαβή και η παρακολούθηση της διάθεσής των για τις ανάγκες της Μονάδας. Το Φαρµακείο ζητά ανά τρίµηνο από το τµήµα Προµηθειών και Συµβάσεων του ΟΚΑΝΑ την έγκριση της προµήθειας Μεθαδόνης περίπου 400lt, για τα οποία εκδίδεται η αντίστοιχη απόφαση έγκρισης και παραλαµβάνονται σταδιακά σε µικρές ποσότητες από την Κ.Α.Υ. λόγω έλλειψης επαρκούς και ασφαλούς αποθηκευτικού χώρου. ∆ιατηρείται αρχείο στο Φαρµακείο της Μονάδας µε αντίγραφα των σχετικών Υπουργικών αποφάσεων, καθώς και αρχείο αντιγράφων των αποδεικτικών παραλαβής. - 46 - Για την παραλαβή της Μεθαδόνης συντάσσεται και υπογράφεται το σχετικό πρωτόκολλο παραλαβής από την αρµόδια επιτροπή και ακολουθεί η αποθήκευση του προϊόντος στα χρηµατοκιβώτια της Μονάδας. β) Προετοιµασία φιαλών για το µηχάνηµα χορήγησης της Μεθαδόνης: Ανάλογα µε τις καθηµερινές ανάγκες της µονάδας και τη χωρητικότητα των χρηµατοκιβωτίων προετοιµάζονται οι πλαστικές 4λιτρες φιάλες. Καθηµερινά καταγράφονται σε έντυπο ζύγισης τα στοιχεία. Παρακολούθηση της διαδικασίας χορήγησης: Καθηµερινή παρακολούθηση της διαδικασίας από τους σταθµούς χορήγησης (µηχανήµατα SMART). Σε περίπτωση βλάβης η χορήγηση του υποκατάστατου γίνεται µε χειροκίνητο τρόπο από τον φαρµακοποιό ή σε περίπτωση απουσίας του από τον ιατρό. Γίνεται παρακολούθηση της αναφοράς κίνησης φιαλών. Συλλογή του κατάλοιπου κάθε φιάλης, ογκοµέτρηση αυτού και σε τακτά χρονικά διαστήµατα µετάγγιση των συλλεγχθέντων καταλοίπων στην τρέχουσα φιάλη. Κάθε σχετική πράξη καταγράφεται στο βιβλίο συµβάντων. Τήρηση αρχείου ηµερήσιων καταστάσεων κατανάλωσης Μεθαδόνης: Οι σχετικές καταστάσεις θεωρούνται στην οικεία Νοµαρχία και ελέγχονται οι καθηµερινές εκτυπώσεις. Τηρείται αρχείο ηµερήσιας κατανάλωσης. Απόδοση απολογιστικών στοιχείων: Τηρούνται Απολογισµοί – Ισολογισµοί και τριµηνιαίες καταστάσεις διάθεσης της Μεθαδόνης. γ) ∆ιαδικασία διαχείρισης της Βουπρενορφίνης: Προγραµµατισµός-Προµήθεια του υποκατάστατου της Βουπρενορφίνης: Οι φαρµακοποιοί της Μονάδας επικοινωνούν µε το τµήµα Προµηθειών και Συµβάσεων του ΟΚΑΝΑ για τον προγραµµατισµό της προµήθειας της Βουπρενορφίνης από τις εταιρείες εµπορίας του προϊόντος. Ο προγραµµατισµός της προµήθειας γίνεται για ένα εικοσαήµερο, αφενός λόγω έλλειψης επαρκούς και ασφαλούς αποθηκευτικού χώρου στη Μονάδα και αφετέρου λόγω του µικρού αριθµού χορηγουµένων µε το υποκατάστατο αυτό. ∆ιατηρείται αρχείο στο Φαρµακείο των αιτήσεων προς το Τµήµα Προµηθειών & Συµβάσεων του ΟΚΑΝΑ. Παραλαβή δισκίων Βουπρενορφίνης(Prenorvine), Βουπρενορφίνης και Ναλοξόνης (Suboxone): ∆ιενεργείται καταµέτρηση της παραληφθείσας ποσότητας, υπογράφεται το σχετικό τιµολόγιο του δελτίου αποστολής από την αρµόδια επιτροπή και διαβιβάζεται στις Κεντρικές υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ. Η παραληφθείσα ουσία αποθηκεύεται στο χρηµατοκιβώτιο της Μονάδας. Τήρηση αρχείου ιατρικών εντολών: Τηρείται ειδικό αρχείο µε αντίγραφα των ιατρικών εντολών. Παρακολούθηση της διαδικασίας χορήγησης: ∆ιενεργείται καθηµερινός έλεγχος και καταµέτρηση της χορηγούµενης ποσότητας. Τήρηση αρχείου ηµερήσιων καταστάσεων κατανάλωσης Μεθαδόνης:Οι σχετικές καταστάσεις θεωρούνται στην οικεία Νοµαρχία και ελέγχονται οι καθηµερινές εκτυπώσεις. Τηρείται αρχείο ηµερήσιας κατανάλωσης. Απόδοση απολογιστικών στοιχείων: Τηρούνται Απολογισµοί – Ισολογισµοί και τριµηνιαίες καταστάσεις διάθεσης της Βουπρενορφίνης. Τα απολογιστικά στοιχεία κρατώνται σε excel, αφού έχει καταργηθεί ο ιατρικός φάκελος που ήταν σε ισχύ προκειµένου να ισχύσει το πρόγραµµα του νέου ιατρικού φακέλου. - 47 - δ) Επικουρική χορήγηση ψυχοφαρµάκων: 1. Στο φαρµακείο της Μονάδας δεν υπάρχει απόθεµα λοιπών ψυχοφαρµάκων. Η προµήθεια των απαιτούµενων κατά περίπτωση ψυχοφαρµάκων πραγµατοποιείται µε διαβίβαση σχετικής αίτησης προµήθειας προς το τµήµα Προµηθειών και Συµβάσεων του ΟΚΑΝΑ ανάλογα µε τις τρέχουσες ανάγκες της Μονάδας. Το αίτηµα εγκρίνεται από τις Κεντρικές Υπηρεσίες και η προµήθεια γίνεται από Ιδιωτικό Φαρµακείο σε τιµές λιανικής πώλησης. 2. Στο φαρµακείο της Μονάδας φυλάσσονται τα ανωτέρω φάρµακα των ασθενών µε συνυπάρχουσα ψυχική νόσο για τους οποίους υπάρχει υποψία κακής συµµόρφωσης στην λήψη των απαραίτητων για αυτούς ψυχοφαρµάκων. Όσοι από αυτούς δεν έχουν βιβλιάριο υγείας δηλ δεν καλύπτονται από ασφαλιστικό φορέα, καλύπτονται από το απόθεµα της Μονάδας. Η χορήγηση της ηµερήσιας δοσολογίας πραγµατοποιείται από τους νοσηλευτές. 3. Στο φαρµακείο της Μονάδας οι ιατρικές εντολές φυλάσσονται τηρώντας ειδικό αρχείο ιατρικών εντολών. Οι εντολές αυτές είναι διαθέσιµες σε κάθε ζήτηση. Από τους φαρµακοποιούς της Μονάδας επισηµάνθηκε ότι: Ουδέποτε εκλήθησαν από την Κεντρική Υπηρεσία του ΟΚΑΝΑ οι φαρµακοποιοί των Μονάδων για την σύνταξη προδιαγραφών των υποκαταστάτων των φαρµάκων σχετικά µε α) την συσκευασία του φαρµάκου, β) σήµανση εξωτερικά, γ) ηµεροµηνία λήξης (ο ΙΦΕΤ δίνει ετήσια ηµεροµηνία λήξης, ενώ άλλη εταιρεία µπορεί να δώσει διετή ηµεροµηνία λήξης, κ.λ.π.). ε)Έλεγχος ωραρίου λειτουργίας Β’ Μονάδας Υποκατάστασης Μακράς ∆ιάρκειας: Η Β’ Μονάδας Υποκατάστασης Μακράς διάρκειας λειτουργεί σε δύο βάρδιες µε ωράριο πρωινής βάρδιας 8.00 π.µ.- 16.00 µ.µ. και απογευµατινής από 10.00 π.µ. – 18.00µ.µ. και το Σάββατο και την Κυριακή από 8.00 π.µ.- 16.00 µ.µ., σύµφωνα µε τα επίσηµα στοιχεία του Ο.ΚΑ.ΝΑ. ∆ιενεργήθηκε συγκριτικός έλεγχος στις Καταστάσεις Παρουσιών του Προσωπικού (προσέλευση και αποχώρηση) για ένα τετράµηνο του έτους 2010 και διαπιστώθηκε ότι : 1. Στους (59) υπηρετούντες που υπογράφουν τις καταστάσεις παρουσίας συµπεριλαµβάνονται και οι φύλακες της Μονάδας. 2. Από τον αριθµό παρουσιών της πρωινής και της απογεµατινή βάρδια, ο οποίος διαφοροποιείται από µέρα σε µέρα προκύπτει ότι δεν έχει προσδιοριστεί σταθερός αριθµός υπαλλήλων που αντιστοιχεί σε κάθε βάρδια . 3. Κατά τον µήνα Ιούλιο τα ποσοστά παρόντων της πρωινής βάρδιας ανέρχονται στο 48% , για τον µήνα Αύγουστο στο 30%, για τον µήνα Σεπτέµβριο 55% και για τον µήνα Οκτώβριο 56%, µε γενικό µέσο όρο επί του συγκεκριµένου δείγµατος 47% 4. Κατά τον µήνα Ιούλιο τα ποσοστά παρόντων της απογευµατινής βάρδιας ανέρχονται στο 84%, για τον µήνα Αύγουστο στο 82%, για τον µήνα Σεπτέµβριο 84% και για τον µήνα Οκτώβριο 85%, µε γενικό µέσο όρο επί του συγκεκριµένου δείγµατος 73 %. 5. Από τα ανωτέρω στοιχεία προκύπτει επικάλυψη (3-4) ωρών στα ωράρια λειτουργίας της πρωινής και απογευµατινής βάρδιας. - 48 - Προς επίρρωση των ανωτέρω ευρηµάτων παραπέµπουµε στα πρακτικά της υπ’ αριθµ. 4/30-1-2008 συνεδρίασης του ∆.Σ. του Ο.ΚΑ.ΝΑ. σύµφωνα µε τα οποία ο Προϊστάµενος της ∆ιεύθυνσης Εφαρµογής Προγραµµάτων κ. Χ. Κόκκορης ενηµερώνει τα µέλη του ∆.Σ. για το πρόβληµα της µη τήρησης του ωραρίου και συγκεκριµένα αναφέρονται τα εξής : «… οι ώρες λειτουργίας έχει προταθεί να είναι από 1-9 το απόγευµα. Αυτές θα είναι οι επίσηµες ώρες λειτουργίας. Είθιστε το ωράριο, για να τα λέµε τα πράγµατα όπως είναι, να ναι µικρότερο. Κατά τις 7, κατά τις 8 θα φεύγει το προσωπικό …». Το θέµα του ωραρίου των Μονάδων απασχόλησε το ∆.Σ του ΟΚΑΝΑ στη 12η συνεδρίαση/18-1-2011. Από το Απόσπασµα Πρακτικού της εν λόγω συνεδρίασης προκύπτει ότι ο Υπεύθυνος της Β’ Μονάδας Μακράς ∆ιάρκειας υπέβαλλε πρόταση για την ενοποίηση των δύο ωραρίων λειτουργίας, η οποία έγινε αποδεκτή από το ∆.Σ. και το νέο ωράριο που θα ισχύει από 1-3-2011 θα είναι από τις 8:00 π.µ. έως 16:00 µ.µ. Στην ίδια απόφαση εγκρίθηκε η λειτουργία κατά το Σάββατο, την Κυριακή και Αργίες από τις 9:00 π.µ. έως τις 14:00 µ.µ των Μονάδων µεθαδόνης της Αθήνας: Α’ Μονάδα Βραχείας Υποκατάστασης, Β’ Μονάδα Μακράς ∆ιάρκειας, Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας (Πειραιά ), ∆’ Μονάδα Υποκατάστασης µε το αντίστοιχο Προσωπικό και από τις 9:00 π.µ. έως τις 14:30 µ.µ. οι Μονάδες: Α’ Μονάδα Υποκατάστασης Θεσ/νίκης, Β’ Μονάδα Υποκατάστασης Θεσ/νίκης και Γ’ Μονάδα Υποκατάστασης Θεσ/νίκης µε το αντίστοιχο Προσωπικό. Επισηµαίνεται ότι µε την εν λόγω απόφαση του ∆.Σ. ενώ το προσωπικό σε µια βάρδια αυξάνεται ο αριθµός των θεραπευοµένων παραµένει σταθερός. Για τις Μονάδες βουπρενορφίνης αποφασίστηκε ότι θα λειτουργούν εκτάκτως Σάββατο, Κυριακή και Αργίες αν υπάρχουν εισαγωγές. Επ’ αυτού επισηµαίνεται ότι τα αναφερόµενα περιστατικά εισαγωγής µε την αντίστοιχη υπερωριακή απασχόληση δεν εµπίπτουν στις επείγουσες περιπτώσεις η δε βουπρενορφίνη έχει µεγάλο χρόνο δράσης ώστε να καλύπτονται οι αργίες κα τα Σαββατοκύριακα. Η αναφερόµενη ανάγκη εισαγωγών κατά το Σάββατο, την Κυριακή και αργίες αναµένεται να προκαλέσει αύξηση του µισθολογικού κόστους µε την διατήρηση της καταβολής υπερωριακής απασχόλησης. Κατ’ εκτίµηση των στοιχείων δεν υφίσταται παρόµοια ανάγκη, το µόνο που απαιτείται είναι ο καλύτερος προγραµµατισµός εισαγωγών, αφού τα περιστατικά που αντιµετωπίζουν οι Μονάδες δεν είναι οξέα και επείγοντα περιστατικά. Επισηµαίνεται ότι τα προαναφερόµενα ευρήµατα της επικάλυψης του ωραρίου ετέθησαν προφορικά υπόψη της ∆ιοίκησης του Ο.ΚΑ.ΝΑ. κατά την διάρκεια του ελέγχου και αντί να αναληφθούν διορθωτικές πρωτοβουλίες, ελήφθη η προαναφερόµενη υπ’ αριθµ.12/18-1-2011 απόφαση, χωρίς να προβλέπεται ταυτόχρονα ο διπλασιασµός τουλάχιστον των θεραπευοµένων. στ)Προβλήµατα Κτιριακών εγκαταστάσεων: Στο βιβλίο λογοδοσίας στις 8-5-2009 ο Τεχνικός ασφαλείας καταγράφει την κτιριακή κατάσταση και τα προβλήµατα που προκύπτουν από αυτή την κατάσταση, ως εξής: « Το προσωπικό αναφέρει ότι στον 3ο όροφο στα γραφεία οι οροφές έχουν ρωγµές και υγρασία µε αποτέλεσµα εισροή νερών στους χώρους. Πολλές σανίδες στα πατώµατα έχουν ξεκολλήσει µε κίνδυνο να προκληθεί ατύχηµα. Στην κουζίνα του 3ου ορόφου υπάρχει ντουλάπι στηριγµένο στον τοίχο έχει γείρει µε κίνδυνο να πέσει. Στον τοίχο εξωτερικά του µπαλκονιού υπάρχει ρωγµή από τον σεισµό. Στον 1ο και 2ο όροφο συµβαίνουν τα ίδια όπως στον 3ο όροφο. Η εξωτερική σκάλα του διαδρόµου σε κάποιο τµήµα της δεν διαθέτει κουπαστή». - 49 - Στις 14-7-1009 ο Τεχνικός ασφαλείας καταγράφει: «Αναφέρεται ότι δεν έχει γίνει καµία διορθωτική ενέργεια εκ µέρους του Ο.ΚΑ.ΝΑ. για την αποκατάσταση των ζηµιών». Στις 6-9-2010 ο τεχνικός ασφαλείας αναφέρει: «Το κτίριο παρουσιάζει σοβαρά προβλήµατα. Υπάρχει πρόβληµα στην στατικότητα του κτιρίου και εµφανή σηµεία ρωγµώσεων µε διείσδυση υγρασίας. Οι πίνακες ηλεκτρισµού χρειάζεται να αντικατασταθούν. Αποτέλεσµα του διαχωρισµού των χώρων είναι η δηµιουργία µικρών γραφείων. Ο ανελκυστήρας δεν πρέπει χρησιµοποιείται λόγω κακής κατάστασης. Πρέπει να επισκευασθεί η εσωτερική σκάλα του κτιρίου. Τα δάπεδα του 3ου ορόφου είναι κατεστραµµένα και επικίνδυνα στην βάδιση». Στις 4-10-2010 ο τεχνικός ασφαλείας επαναλαµβάνει τις παρατηρήσεις των προηγουµένων ηµεροµηνιών. - 50 - Η. ΜΟΝΑ∆Α ΒΡΑΧΕΙΑΣ ∆ΙΑΡΚΕΙΑΣ (ΜΒ∆) ΠΕΙΡΑΙΑ Η Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας λειτουργεί στον Πειραιά επί της οδού Νοταρά από το έτος 2001-2002. Υπεύθυνος της Μονάδας Υποκατάστασης είναι ο κ. Κων/νος Κοκκώλης, Ψυχίατρος. Το ανθρώπινο ∆υναµικό της Μονάδας Βραχείας ∆ιάρκειας κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Μονάδας Βραχείας ∆ιάρκειας Πειραιά κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Αναπληρωτής Υπεύθυνος Μονάδας Σύνολο Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Παθολόγος Φαρµακοποιός Ψυχολόγος Κοινωνικός Επιστήµονας Κοινωνικός Λειτουργός Νοσηλευτής Νοσηλευτής ∆/κός – Οικονοµικός Λογιστής ∆/κοί Υπάλληλοι ∆/κοί Υπάλληλοι Προγραµµατιστής Πληροφορικής Φύλακας Καθαρίστρια Κατηγορία ΠΕ Υπηρετούντες 1 ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΠΕ ΤΕ 1 2 1 1 6 1 3 4 2 ΤΕ ΠΕ ∆Ε 1 1 1 ∆Ε ΥΕ ΥΕ 1 2 2 30 Η αναλογία θεραπευτών προς θεραπευόµενους, σύµφωνα µε τον Υπεύθυνο της Μονάδας είναι (1) προς (25) και η αναλογία ιατρών προς θεραπευοµένους (1) προς (60). Οι θεραπευτές θεωρούνται πρόσωπα αναφοράς και οι συνεδρίες που λαµβάνουν χώρα είναι µία φορά την εβδοµάδα ανά ασθενή. Αυτοί παραπέµπουν τους ασθενείς και συνεργάζονται µε τον ψυχίαρο ή τον παθολόγο κατά περίπτωση. Το στάδιο σταθεροποίησης η διάρκεια (2) εβδοµάδες, ενώ σε δύσκολες περιπτώσεις µπορεί να φθάσει και τους δύο (2) µήνες. Σε κάθε θεραπεία εξάρτησης όταν διακόπτεται η θεραπεία χορήγησης φαρµάκων αρχίζει η θεραπεία συντήρησης. Η χορήγηση µεθαδόνης, σύµφωνα µε τον Υπεύθυνο της Μονάδας, θεωρείται ότι βελτιώνει σε ποσοστό 30-50% τους δείκτες υγείας των ασθενών. Από τον Υπεύθυνο της Μονάδας αναφέρθηκε ότι η Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας του Πειραιά και η Α’ Μονάδας Βραχεία ∆ιάρκειας της Αθήνας θεωρούνται Μονάδες που λειτουργούν µε αυστηρό πλαίσιο, διότι δεν επιδεικνύουν ανοχή στην παράλληλη χρήση. Ε[ισηµαίνεται ότι παλαιότερα στην 3η υποτροπή απέβαλλαν τους θεραπευόµενους από το Πρόγραµµα Υποκατάστασης, σήµερα τους αποβάλλουν στις (12) υποτροπές κατ’ έτος. Οι θεραπευόµενοι της Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας Πειραιά εισέρχονται µε βάση την λίστα αναµονής του ΚΥΕΠ µε κριτήριο την δηλωθείσα διεύθυνση διαµονής (Πειραιάς) των χρηστών. Κατά την φάση εισαγωγής των ασθενών στην Μονάδα διενεργούνται οι αιµατολογικοί, ακτινολογικοί ιολογικοί έλεγχοι και πραγµατοποιούνται οι εµβολιασµοί. Κάθε έξι (6) µήνες πρέπει να γίνονται αιµοληψίες στο Κέντρο Άµεσης Βοήθειας, παρατηρείται όµως, σύµφωνα µε την εκτίµηση του Παθολόγου της Μονάδας κ. Α. Τσαντήλα, χαµηλό ποσοστό συµµόρφωσης των ασθενών. Η Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας Πειραιά εξυπηρετούσε την 1η-1-2009 (279) θεραπευόµενους και στις 31-12-2009 (218) θεραπευόµενοι, ενώ Βιβλιάρια Υγείας διέθεταν στις 31-12-2009 (159) άτοµα. Ο αριθµός των θεραπευοµένων στους ενδιάµεσους µήνες παρουσίασε σηµαντική διακύµανση από µήνα σε µήνα., ενώ δύο (2) ασθενείς απεβίωσαν. Η πτωτική πορεία των εξυπηρετούντων ατόµων δικαιολογείται από την µείωση του προσωπικού. Την 22α-9-2010 (ηµεροµηνία ελέγχου) στην Μονάδα Υποκατάστασης χορηγήθηκε Μεθαδόνη σε (174) ασθενείς και Βουπρενορφίνη σε (29) ασθενείς. Στο Πρόγραµµα Take Home είναι ενταγµένοι (50) θεραπευόµενοι. Με το πρόγραµµα διενέργειας ουροληψιών η Μονάδας Υποκατάστασης ελέγχει τις ενδεχόµενες υποτροπές των θεραπευοµένων. Στοιχεία Ουροληψιών έτους 2009 Συνολικός Αριθµός ∆ειγµάτων Αριθµός Εξετάσεων 16.465 18.904 1. Αρνητικά 12.151 2. Θετικά σε οπιοειδή 1.905 3. Θετικά σε βενζοδιαζεπίνες 1.386 4. Θετικά σε Κοκαΐνη 675 5. Θετικά σε Κάνναβη 2.787 Σηµεία Υποτροπής των Θεραπευοµένων Αλλαγές στην συµπεριφορά Αλλαγές στις στάσεις Αλλαγή στα συνθήµατα και στην διάθεση • • • Αλλαγές στις σκέψεις. • • • • • • • Ποσοστό 73,8% 11,57% 8,42% 4,10% 16,93% Στρατηγική Αντιµετώπισης Ενδεχόµενης Υποτροπής εκ µέρους των Θεραπευοµένων Να αποµακρύνει την εκδηλωµένη επιθυµία Να διατηρεί την ψυχραιµία Σε περίπτωση χαλάρωσης να προσπαθήσει να ξανασκεφθεί τους αρχικούς λόγους για την αποµάκρυνση του από τις ουσίες Να αναθεωρήσει την κατάσταση που τον οδήγησε να χαλαρώσει Να απαλλαγή από τις ουσίες και τα ερεθίσµατα που τον συνδέουν µε την συνήθεια της εξάρτησης Να ζητήσει βοήθεια Έλεγχος Παθολογικού Ιατρείου: Κατά τον έλεγχο που διενεργήθηκε στο Παθολογικό ιατρείο της Μονάδας διαπιστώθηκε ότι δεν τηρείτο Βιβλίο Ασθενών, στο οποίο να φαίνεται η ηµερήσια κίνηση των προσερχοµένων. Από τον Ιατρό Παθολόγο της Μονάδας ετέθη το πρόβληµα της σφραγίδας, της συνταγογράφησης και των παραπεµπτικών των ιατρών του Ο.ΚΑ.ΝΑ. Οι θεραπευόµενοι της • - 52 - Μονάδας κατευθύνονται στο «ΤΖΑΝΕΙΟ» Νοσοκοµείο κι εκεί τους παραπέµπουν στον ιατρό του Νοσοκοµείου να τους ξαναεξετάσει για να συνταγογραφήσει εκ νέου. Στα Φαρµακεία των Νοσοκοµείων συνήθως τους διώχνουν. Με το Νοσοκοµείο «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» έχουν την καλύτερη συνεργασία, γι’ αυτό και τους παραπέµπουν εκεί άτυπα, όπου και εξυπηρετούνται στα εξωτερικά ιατρεία και στο Φαρµακείο. Προκύπτει το ερώτηµα γιατί οι θεραπευόµενοι του Ο.ΚΑ.ΝΑ. θα πρέπει να κατευθύνονται για εξετάσεις και φάρµακα στο Νοσοκοµείο « ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟ» και όχι στην ΜΑΒΥ. • Έλεγχος Φαρµακείου: Από τον έλεγχο που πραγµατοποιήθηκε στο Φαρµακείο της Μονάδας διαπιστώθηκε ότι τηρούνται οι σχετικές εγκύκλιοι, οι τριµηνιαίες καταστάσεων απολογιστικών στοιχείων κατανάλωσης φαρµάκων, αρχείο αποφάσεων παραγγελίας & έγκρισης Μεθαδόνης. Οι σχετικές τριµηνιαίες αποφάσεις είναι για 180 lt Μεθαδόνης. Παρακολουθείται από τον Φαρµακοποιό της Μονάδας η διακίνηση, η ηµερήσια κατανάλωση της µεθαδόνης, το υπόλοιπο, η ενηµέρωση της αποθήκης, ο απολογισµός. Για την βουπρενορφίνη, επειδή δεν υπάρχει η διαδικασία της έκδοσης απόφασης, όπως ισχύει για την µεθαδόνη, η παραγγελία του φαρµάκου γίνεται προς το Τµήµα Προµηθειών & Συµβάσεων του ΟΚΑΝΑ και η ποσότητα παραλαµβάνεται εντός µίας εβδοµάδας. Για την προµήθεια των λοιπών φαρµάκων ισχύει η σχετική εγκύκλιος του ΟΚΑΝΑ µε την συνηµµένη λίστα των εγκεκριµένων φαρµάκων από τον Οργανισµό, ωστόσο δεν κάνουν χρήση, το τελευταίο εξάµηνο δεν έχουν προβεί σε παραγγελία οιουδήποτε φαρµάκου. Στη Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας Πειραιά υπάρχουν λίγοι ασθενείς που έχουν συνοσηρότητα και συγκεκριµένα έχουν µόνο πέντε (5) ασθενείς µε βαριά κατάθλιψη ή σχιζοφρένεια, για τους οποίους επιβλέπουν οι ίδιοι την φαρµακευτική αγωγή, από τους υπόλοιπους, όσοι έχουν κάποιο πρόβληµα τα παίρνουν οι ίδιοι µέσω του ασφαλιστικού τους φορέα. • Θεραπευτικό Πρόγραµµα: Ωράριο χορήγηση : 9.00 π.µ. – 11.30 και 13.00 µ.µ. – 14.30 µ.µ. Σύγκλιση θεραπευτικής Οµάδας κάθε µέρα 11.30 π.µ. -13.00 µ.µ. Η Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας Πειραιά θεραπευτικά, όπως και η Α’ Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας της Αθήνας στοχεύουν στην αλλαγή συµπεριφοράς των θεραπευοµένων (οι πυλώνες που θεωρούν ότι πρέπει να δίδεται έµφαση είναι η εκπαίδευση, η στέγαση και η εργασία των θεραπευοµένων ). Α΄ Φάση Νέα Μέλη Β΄Φάση Οργάνωση Θεραπευτικών Οµάδων Οµάδες Αριθµός Θεραπευοµένων Οµάδα Οµάδα Οµάδα Οµάδα Οµάδα Οµάδα Οµάδα Οµάδα Σταθεροποίησης Ενηµέρωσης Κινητοποίησης Θετικής Ενέργειας Αποτοξίνωσης Αντίδρασης Στην Άποψη Υποστήριξης Γονέων Ενηµέρωσης - 53 - 62 48 46 12 7 8 12 15 Επανεισαχθέντα Μέλη Οµάδες Οικογενειακές Συναντήσεις (Συµβουλευτικού Τύπου) Αριθµός Θεραπευοµένων 82 Γιόγκα 9 Κινηµατογραφική Λέσχη 8 Λοιπές δραστηριότητες: Το εσωτερικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα της Μονάδας ορίζεται από τον Σεπτέµβριο µέχρι τον Ιούλιο του επόµενου έτους. Για το έτος 2009 πραγµατοποιήθηκαν (10) προγράµµατα µε ηµέρα αναφοράς Τρίτη και (5) προγράµµατα µε ηµέρα αναφοράς Πέµπτη. Κατά το έτος 2009 στην Μονάδα εκπαιδεύθηκαν (3) φοιτήτριες Κοινωνικής Εργασίας και (7) φοιτήτριες Ψυχολογίας. Το προσωπικό παρακολούθησε συνέδρια και ηµερίδες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. • • • • • Εξωτερικές δράσεις: Κατ΄ οίκον επισκέψεις θεραπευοµένων : (5) επισκέψεις Επίσκεψη στην κοινότητα Σαλαµίνα : (1) επίσκεψη Παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων : (4) φορές : (22) θεραπευόµενοι ∆ιάθεση εισιτηρίων για θεατρικές παραστάσεις : (90) θεραπευόµενοι Πραγµατοποιήθηκε δειγµατοληπτικός συγκριτικός έλεγχος στις καταστάσεις παρουσίας του Προσωπικού της Μονάδας του Πειραιά για το χρονικό διάστηµα Απριλίου – Σεπτεµβρίου 2010 και οι διαπιστώσεις καταγράφονται αναλυτικά στο Κεφάλαιο Ζ.6. που αναφέρεται στη Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας Υποκατάστασης Πειραιά . - 54 - Ζ.6. Α’ ΜΟΝΑ∆Α ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑ Η Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας Υποκατάστασης Πειραιά λειτουργεί στον Πειραιά επί της οδού Νοταρά 106 στο ίδιο κτήριο που λειτουργεί και η Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας . Υπεύθυνος της Μονάδας Υποκατάστασης είναι ο κ. Κων/νος Μπίτας, Ψυχίατρος. Το ανθρώπινο ∆υναµικό της Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας Υποκατάστασης Πειραιά κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας Υποκατάστασης Πειραιά κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Αναπληρωτής Υπεύθυνος Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Θεραπευτής - Ψυχολόγος Ψυχολόγος Κοινωνικός Λειτουργός Κοινωνικός Λειτουργός Νοσηλευτής Νοσηλευτής ∆/κοί Υπάλληλοι Γραφείου Φύλακας Φύλακας Σύνολο Κατηγορία ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΠΕ ΤΕ Υπηρετούντες 1 1 1 4 2 2 1 4 ∆Ε ∆Ε ΥΕ 2 1 1 30 Το ωράριο λειτουργίας της Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας Υποκατάστασης Πειραιά είναι από τις 13:00 µ.µ. έως τις 21:00 µ.µ. και Σάββατο και Κυριακή, όταν έχουν εισαγωγές από τις 9:00 έως τις 15:00 µ.µ. Πραγµατοποιήθηκε δειγµατοληπτικός συγκριτικός έλεγχος στις καταστάσεις παρουσίας του Προσωπικού και των δύο Μονάδων του Πειραιά για το χρονικό διάστηµα Απριλίου – Σεπτεµβρίου 2010 και διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: 1. Το ωράριο λειτουργίας της Μονάδας Βραχείας ∆ιάρκειας (πρωινή βάρδια) από την ∆ευτέρα έως την Παρασκευή είναι 8:00 π.µ. έως 16:00 µ.µ. και το Σάββατο & την Κυριακή από 9:00 π.µ. έως 15:00 µ.µ. Ενώ από την Κεντρική Υπηρεσία του Ο.ΚΑ.ΝΑ. αναφέρεται επισήµως το προαναφερόµενο ωράριο λειτουργίας, εν τούτοις στην Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας ( πρωινή βάρδια) από τους (33) υπηρετούντες υπαλλήλους οι (30) υπάλληλοι απασχολούνται τις πρωινές ώρες και (3) υπάλληλοι απασχολούνται το απόγευµα, παρόλο που στον ίδιο χώρο λειτουργεί το απόγευµα η Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας (απογευµατινή βάρδια). 2. Το ποσοστό παρουσίας του προσωπικού της Μονάδας Βραχείας ∆ιάρκειας (πρωινή βάρδια) κατά τον µήνα Απρίλιο κυµαίνεται από 23% έως 66%, τον µήνα Μάιο από 26% έως 66%, τον µήνα Ιούνιο από 43% έως 73%, τον µήνα Ιούλιο από 33% έως 53%, τον µήνα Αύγουστο από 13% έως 60%, τον µήνα Σεπτέµβριο από 43% έως 73%.Στην απογευµατινή - 55 - βάρδια το ποσοστό παρουσίας των υπαλλήλων κυµαίνεται από 0% έως 100% (δηλαδή κατά περίπτωση σ’ αυτή τη βάρδια απουσιάζουν από ένας έως και οι τρεις). 3. Ο Υπεύθυνος της Μονάδας κ. Κ. Κόκκωλης για µεγάλα χρονικά διαστήµατα απουσιάζει από την Μονάδα. Οι Γενικές συνελεύσεις προγραµµατίζονται πρωινές ώρες και τις ηµέρες αυτές ο µεγαλύτερος αριθµός των υπαλλήλων απέχουν της εργασίας. Έκαναν χρήση της άδειας «Burn Out» όλοι εντός του µηνός Μαΐου. 4. Στην Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας Υποκατάστασης Πειραιά (απογευµατινή βάρδια) υπηρετούν (21) υπάλληλοι. ∆ειγµατοληπτικά ελέγχθηκαν οι παρουσίες των υπαλλήλων κατά τους µήνες Απρίλιο, Μάιο, Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέµβριο 2010. Από τον συγκριτικό έλεγχο διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: 5. Το ποσοστό παρουσίας του προσωπικού στην Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας κατά τον µήνα Απρίλιο κυµαίνεται από 41% έως 100%, τον µήνα Μάιο από 41% έως 90%, τον µήνα Ιούνιο από 43% έως 90%, τον µήνα Ιούλιο από 28% έως 90%, τον µήνα Αύγουστο από 33 έως 90%, τον µήνα Σεπτέµβριο από 62% έως 85%. 6. Στην σύγκριση των ωραρίων µεταξύ των δύο Μονάδων η Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας (απογευµατινή βάρδια) φαίνεται να είναι περισσότερο συνεπής. Στην Μονάδα αυτή οι υπάλληλοι έχουν κάνει χρήση των αδειών «Burn Out» κατά τον µήνα Αύγουστο και τον µήνα Μάιο µήνες (σε εορταστική περίοδο ). Η αποχή για τις Γενικές Συνελεύσεις είναι µικρή σε αντίθεση µε την Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας (πρωινή βάρδια) που τα ποσοστά απουσίας παρουσιάζονται µεγάλα. Στις καταστάσεις των παρουσιών του προσωπικού διαπιστώνεται η «καταγραφή χορήγησης άδειας Γενικού», σ’ αυτή την κατηγορία αδείας έχει χορηγηθεί σε όλο το προσωπικό 10 επιπλέον ηµέρες άδεια για το έτος 2010. 7. Τα ποσοστά απουσίας της Μονάδας Βραχείας ∆ιάρκειας είναι κατά πολύ µικρότερα από τα αντίστοιχα ποσοστά Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας. 8. Εξ όλων των ανωτέρω στοιχείων επισηµαίνεται ότι στον ίδιο χώρο οι δύο Μονάδες κάνουν χρήση της υπάρχουσας υποδοµής. Εκ των ωραρίων προκύπτει ότι υπάρχει αλληλοεπικάλυψη επί των ωρών εργασίας µε αποτέλεσµα καµία Μονάδα να µην λειτουργεί σε πλήρες ωράριο . 9. Επιπλέον σύµφωνα µε τις προφορικές µαρτυρίες υπηρετούντων υπαλλήλων καταστρατηγείται το ωράριο της Α’ Μονάδας Ολοκληρωµένης Θεραπείας Υποκατάστασης από τις 13:00 µ.µ. έως τις 21:00 µ.µ. , δεδοµένου του ότι µετά τις 19:00 µ.µ. κλείνει η Μονάδα. 10. Επίσης από τα παρουσιολόγια των υπαλλήλων δεν προκύπτει απασχόληση των υπαλλήλων κατά το Σάββατο και την Κυριακή και αργίες. Ερευνητέο είναι από την Κεντρική Υπηρεσία του Ο.ΚΑ.ΝΑ. αν έχουν καταβληθεί υπερωριακή απασχόληση για αυτό το διάστηµα στους υπαλλήλους των δύο Μονάδων. 11. Η αναφερόµενη ανάγκη εισαγωγών κατά το Σάββατο και την Κυριακή υποκρύπτει σκοπιµότητα καταβολής υπερωριακής απασχόλησης. Κατ’ εκτίµηση των στοιχείων δεν υφίσταται παρόµοια ανάγκη, το µόνο που απαιτείται είναι ο καλύτερος προγραµµατισµός εισαγωγών, αφού τα περιστατικά που αντιµετωπίζουν οι Μονάδες δεν είναι οξέα και επείγοντα περιστατικά. - 56 - Ζ.7. ∆’ ΜΟΝΑ∆Α ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΣΩΤΗΡΙΑ) Η ∆’ Μονάδα Υποκατάστασης ξεκίνησε την λειτουργία της επί της οδού Σοφοκλέους 48 στην Αθήνα από το έτος 2003 µε δυναµικότητα υποστήριξης αρχικά (150) ασθενών. Σύµφωνα µε το υπ’ αριθµ. Πρωτ. 1057/8-10-2010 έγγραφο του Υπευθύνου της ∆’ Μονάδας σχετικά µε τη ανάπτυξη της δυναµικότητας της Μονάδας αναφέρονται τα ακόλουθα στοιχεία: Κατά το έτος 2007 το Πρόγραµµα υποκατάστασης µεθαδόνης παρακολούθησαν (393) άτοµα, το έτος 2008 το Πρόγραµµα υποκατάστασης µεθαδόνης παρακολούθησαν (387) άτοµα και το Πρόγραµµα βουπρενορφίνης (28) άτοµα, ενώ κατά το έτος 2009 το Πρόγραµµα υποκατάστασης µεθαδόνης παρακολούθησαν (369) άτοµα και το Πρόγραµµα βουπρενορφίνης (76) άτοµα. Για ιστορικούς λόγους αναφέρεται ότι µετά την διενέργεια των Ολυµπιακών Αγώνων του 2004 γιγαντώθηκε το πρόβληµα της επιβάρυνσης του Κέντρου της Αθήνας εξαιτίας της αθρόας συσσώρευσης των λαθροµεταναστών, της ανεξέλεγκτης διακίνησης ναρκωτικών ουσιών και του παρεπόµενου φαινοµένου της χρήσης σε κοινή θέα, της έκρηξης του παραεµπορίου και της πορνείας στις οδούς Μενάνδρου – Γερανίου - Σοφοκλέους. Επιπροσθέτως εντάθηκαν οι διαµαρτυρίες των κατοίκων και επαγγελµατιών της περιοχής και οι διαµαρτυρίες του ∆ήµου Αθηναίων µε αίτηµα την αποµάκρυνση της Μονάδας από το Κέντρο της Αθήνας. Στις υπ’ αριθµ. Πρωτ. 299/27-3-2008 και 363/13-4-2009 επιστολές των Εργαζοµένων της ∆’ Μονάδας προς τον Πρόεδρο του ∆.Σ. του ΟΚΑΝΑ, τον Γενικό ∆/ντή, τον ∆/ντή Εφαρµογής Προγραµµάτων και τον Σύλλογο Εργαζοµένων ενηµερώνουν για περιστατικά έντονης βίας και αιµατηρές συµπλοκές που έλαβαν χώρα πλησίον της Μονάδας µεταξύ αλλοδαπών – διακινητών ναρκωτικών ουσιών, ενώ σε άλλες περιπτώσεις ανέφεραν ότι είναι συχνό το φαινόµενο να προπηλακίζονται υπάλληλοι και οι θεραπευόµενοι από άτοµα που δεν ανήκουν στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ. Και στις δύο επιστολές των Εργαζοµένων επισηµαίνεται ότι στις περιπτώσεις που η αστυνόµευση στην περιοχή ήταν επαρκής τότε τα επεισόδια είτε µειώνονταν είτε εξαλείφονταν. Η παρουσία όµωςτης αστυνοµίας δεν ήταν ποτέ συνεχής. Με την υπ’ αριθµ. 23/23-7-2009 Απόφαση του ∆.Σ. του ΟΚΑΝΑ αποφασίσθηκε η Μετεγκατάσταση της ∆΄ Μονάδας Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ από την οδό Σοφοκλέους στον περιβάλλοντα χώρο του Γενικού Νοσοκοµείου Νοσηµάτων Θώρακος «Η ΣΩΤΗΡΙΑ». Η λειτουργία της ∆’ Μονάδας Υποκατάστασης στο χώρο αυτό ξεκίνησε τον Σεπτέµβριο του έτους 2009 και συγκεκριµένα στις 3-9-2009. Το ιστορικό της µετεγκατάστασης της ∆’ Μονάδας στον περιβάλλοντα χώρο του Γ.Ν.Ν.Θ. «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», ο έλεγχος του σχετικού φακέλου της Τεχνικής Υπηρεσίας του ΟΚΑΝΑ και η ανάθεση του έργου από την ∆ΕΠΑΝΟΜ Α.Ε. υποβάλλεται σε ειδική Έκθεση και συνυποβάλλεται ως αναπόσπαστο µέρος της παρούσας. Το Θεραπευτικό Πρόγραµµα της ∆’ Μονάδας σήµερα, εκτός από την χορήγηση των υποκατάστατων φαρµάκων (µεθαδόνη & βουπρενορφίνη) περιλαµβάνει : ♦ Ατοµικές συναντήσεις θεραπευτών - θεραπευοµένων ♦ Οµάδες ενηµέρωσης νεοεισερχοµένων ♦ Ανοικτές συναντήσεις θεραπευοµένων µε θεµατολογία κοινωνικού προβληµατισµού ♦ Εκπαιδευτικές παρουσιάσεις θεραπευτών ♦ Οµάδα Βιβλίου – δηµιουργία βιβλιοθήκης - 57 - Καθηµερινά στο χρονικό διάστηµα ( 11.00 - 1.00 µ.µ.) λειτουργεί η Θεραπευτική Οµάδα µε την συµµετοχή όλων των θεραπευτών, στην οποία συζητούνται όλα τα τρέχοντα θεραπευτικά ή άλλα προβλήµατα της Μονάδας. Κάθε Πέµπτη Οι Κοινωνικές Υπηρεσίες που παρασχέθησαν κατά το έτος 2009 από την Μονάδα συνίστανται κυρίως στην επικοινωνία και συνέργεια µε κοινωνικούς φορείς, όπως: ΚΕΝΤΡΟ ΒΡΕΦΩΝ ΜΗΤΕΡΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΧΑΜΟΓΕΛΟΥ ΤΟΥ ΠΑΙ∆ΙΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΕΛΕΝΑ ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΑ «ΚΕΝΤΡΟ ΖΩΗΣ» ΣΥΛΛΟΓΟς ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ AIDS ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ∆ΗΜΟΥ ΚΟΡΥ∆ΑΛΛΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΙΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ- ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ∆ΗΜΟΥ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΑΣΤΟΥ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΦΥΛΑΚΩΝ ΚΟΡΥ∆ΑΛΛΟΥ Ι∆ΡΥΜΑ ΠΟΝΟΥ «ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ» Το ανθρώπινο δυναµικό που υπηρετεί στην ∆’ Μονάδα Υποκατάστασης σήµερα κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της ∆’ Μονάδας Υποκατάστασης κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Αναπληρωτής Υπεύθυνος Μονάδας Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός- Παθολόγος Φαρµακοποιός Ψυχολόγος Κοινωνικός Λειτουργός Κοινωνικός Λειτουργός Νοσηλευτής Προγραµµατιστής/Αναλυτής ∆/κοί Υπάλληλοι Γραφείου Φύλακας Σύνολο Κατηγορία ΠΕ Υπηρετούντες 1 ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΤΕ ΠΕ ∆Ε ∆Ε 1 4 1 1 6 1 4 9 1 3 2 34 Από το σύνολο των (17) υπηρετούντων θεραπευτών (Ψυχιάτρων Ψυχολόγων & Κοινωνικών Λειτουργών), οι ενεργείς είναι 15 ( δύο άδειες εγκυµοσύνης), οπότε η αναλογία θεραπευτών προς θεραπευµένους είναι 1:30. Η αναλογία αυτή αναµένεται να διπλασιαστεί, εντός του έτους λόγω της αύξησης του αριθµού των χορηγουµένων. Κατά την ηµεροµηνία αυτοψίας 28-9-2010 αναφέρθηκε από τον Υπεύθυνο της Μονάδας ότι η ενεργής δύναµη θεραπευοµένων ήταν 400 και ανέµεναν άλλους 200 στο επόµενο χρονικό διάστηµα. Είχε ήδη - 58 - εγκατασταθεί δεύτερο µηχάνηµα χορήγησης µεθαδόνης, το οποίο επρόκειτο να τεθεί σε λειτουργία εντός των προσεχών ηµερών ύστερα από τη ρύθµιση των ηλεκτρονικών παραµέτρων. Έλεγχος Φαρµακείου ∆’ Μονάδας: Από τον έλεγχο που πραγµατοποιήθηκε στο Φαρµακείο της Μονάδας κατά την αυτοψία και τα στοιχεία κατανάλωσης φαρµάκων και των τριµηνιαίων καταστάσεων απολογιστικών στοιχείων, προέκυψαν τα εξής: Στοιχεία κατανάλωσης Μεθαδόνης: • Σύµφωνα µε τις υπ’ αριθµ. Πρωτ. ∆ΥΓ3γ/40846/13-5-2010 και ∆ΥΓ3γ/85368/5-8-2010 Υπουργικές Αποφάσεις χορηγούνται στην ∆’ Μονάδα (216) λίτρα πόσιµου διαλύµατος µεθαδόνης περιεκτικότητας 10 mg/ml αντιστοίχως για τις ανάγκες του Προγράµµατος Υποκατάστασης. • Τηρείται Πρωτόκολλο Παραλαβής & Ποιοτικού Ελέγχου µεθαδόνης • Ενηµερώνονται οι Τριµηνιαίες Καταστάσεις Ναρκωτικών για τις αντίστοιχες τριµηνιαίες κατανάλωσης µεθαδόνης • Από την υπεύθυνη φαρµακοποιό τηρείται ηλεκτρονικά η Αναφορά των Κινήσεων των φιαλών µεθαδόνης ( κατά παρτίδα και αριθµό φιάλης ) • Συγκεντρωτική κατάσταση χορήγησης υγρής µεθαδόνης της 27ης /9/2010 εµφανίζονται (252) χορηγηθέντες Στο ηλεκτρονικό πρόγραµµα Client Server καταγράφεται η συνταγογράφηση των φαρµάκων Στοιχεία κατανάλωσης βουπρενορφίνης στη ∆’ Μονάδα από την µετεγκατάστασή της στο Γ.Ν.Ν.Θ. «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» : • • Από 1-10-2009 έως 30-9-2010 υπήρχαν διαθέσιµα στην Μονάδα 174.575 mg βουπρενορφίνης ( Prenorvin) από τα οποία καταναλώθηκαν τα 149.732 mg Από 1-10-2009 έως 30-9-2010 υπήρχαν διαθέσιµα στην Μονάδα βουπρενορφίνης/ Ναλοξένης ( Suboxone ) 100.187 mg, από τα οποία καταναλώθηκαν 92.015 mg. Στοιχεία τριµηνιαίων καταστάσεων βουπρενορφίνης: • Ισολογισµός ∆’ Τριµήνου από 1-10-2009 έως -31-12- 2009 βουπρενορφίνης (Subutex Prenorvin) καταγράφονται απώλειες 55 mg, • Ισολογισµός Α’ Τριµήνου από 1-1-2010 έως 31-3-2010 βουπρενορφίνης (Prenorvin) καταγράφονται απώλειες 66 mg, • Ισολογισµός Β’ Τριµήνου από 1-4-2010 έως 30-6-2010 βουπρενορφίνης (Prenorvin) καταγράφονται απώλειες 22 mg • Ισολογισµός ∆’ Τριµήνου από 1-10-2009 έως -31-12- 2009 βουπρενορφίνης/Ναλοξόνης (Suboxone) καταγράφονται απώλειες 1 mg, • Ισολογισµός Α’ Τριµήνου από 1-1-2010 έως -31-3-2010 βουπρενορφίνης/Ναλοξόνης (Suboxone) καταγράφονται απώλειες 2 mg, • Ισολογισµός Β’ Τριµήνου από 1-4-2010 έως 30-6-2010 βουπρενορφίνης/Ναλοξόνης (Suboxone) καταγράφονται απώλειες 28 mg, - 59 - ∆εν τηρείτο η υπ’ αριθµ. 317/2005 εγκύκλιος του ΟΚΑΝΑ, σύµφωνα µε την υπεύθυνη φαρµακοποιό της Μονάδας • Στοιχεία ηµερήσιων καταστάσεων κατανάλωσης βουπρενορφίνης: • Τηρούνται ηµερήσιες καταστάσεις κατανάλωσης βουπρενορφίνης/Ναλοξόνης (Suboxone) και βουπρενορφίνης (Prenorvin) κατ’ όνοµα ασθενούς, δοσολογία, παρατηρήσεις, απώλειες και επιστρεφόµενες ποσότητες, ενώ υπογράφει ο Νοσηλευτής Υπηρεσίας. • Στις ηµερήσιες καταστάσεις κατανάλωσης στις ηµεροµηνίες : 26-9-2010 (Suboxone), 27-92010 (Suboxone), 28-9-2010 (Suboxone), 26-9-2010 (Prenorvin), 28-9-2010 (Prenorvin), 27-9-2010 (Prenorvin), 28-9-2010 (Prenorvin). ∆εν καταγράφονται απώλειες φαρµάκων . Έλεγχος Νοσηλευτικής Υπηρεσίας ∆’ Μονάδας: • Ελέγχθηκε το Βιβλίο Συµβάντων, που τηρεί η Νοσηλευτική Υηρεσία της Μονάδας για την κατανάλωση βουπρενορφίνης: Για τις ηµεροµηνίες 26-9-2010, 27-9-2010, 28-9-2010 έχουν καταγραφεί αναλυτικά το Προσωπικό Υπηρεσίας, οι ποσότητες των φαρµάκων (Subotex,Suboxone) που παρελήφθησαν, ο τρόπος χορήγησης ονοµαστικά των θεραπευοµένων, οι απώλειες, η επιστρεφόµενη ποσότητα και παρατηρήσεις που αφορούν κατά κύριο λόγο αυτούς που χορηγήθηκαν εκτός Προγράµµατος Υποκατάστασης και αυτούς που δεν προσήλθαν στη Μονάδα, σύµφωνα µε το Πρόγραµµα της ηµέρας. • Ελέγχθηκε το Βιβλίο Συµβάντων, που τηρεί η Νοσηλευτική Υηρεσία της Μονάδας για την κατανάλωση µεθαδόνης: Για τις ηµεροµηνίες 26-9-2010, 27-9-2010 έχουν καταγραφεί αναλυτικά το Προσωπικό Υπηρεσίας, οι ποσότητες της µεθαδόνης που παρελήφθησαν µε τα επιµέρους χαρακτηριστικά τους (αριθµός παρτίδας, κωδικός φιάλης, αρχικό βάρος ), ο τρόπος χορήγησης ονοµαστικά των θεραπευοµένων, ζύγιση υπολοίπου– ισολογισµός φιάλης /φύλαξη στο χρηµατοκιβώτιο και παρατηρήσεις που αφορούν κατά κύριο λόγο αυτούς που χορηγήθηκαν εκτός Προγράµµατος Υποκατάστασης και αυτούς που δεν προσήλθαν στη Μονάδα σύµφωνα µε το Πρόγραµµα της ηµέρας. • Αίτηση αγοράς φαρµάκων: Οι αιτήσεις αγοράς φαρµάκων διαβιβάζονται από την Μονάδα στο Τµήµα Προµηθειών του Ο.ΚΑ.ΝΑ. • Έλεγχος του έργου κατασκευής της ∆’ Μονάδας Υποκατάστασης. Για τον έλεγχο του έργου της µετεγκατάστασης της ∆’ Μονάδας Υποκατάστασης στον περιβάλλοντα χώρο του Νοσοκοµείου «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» παραπέµπουµε στην ειδική επί τούτου Έκθεση που επισυνάπτεται ως αναπόσπαστο παράρτηµα της παρούσης - 60 - Ζ.8. Ε’ ΜΟΝΑ∆Α ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Η Ε’ Μονάδα Υποκατάστασης Αθήνας εδρεύει επί της οδού Αβέρωφ 14 και ως Υπεύθυνος υπηρετεί ο κ. Αιµίλιος Κατσουλάκος, ιατρός Ψυχίατρος. Στην Ε’ Μονάδα Υποκατάστασης, η οποία έχει χαρακτηριστεί (ανοικτού τέλους) χορηγείται µόνο το υποκατάστατο της βουπρενορφίνης. Το ωράριο χορήγησης είναι από τις 9.00 π.µ. έως τις 14.30 µ.µ. το πρόγραµµα διακόπτεται από τις 11.30 π.µ. έως τις 13.00 µ.µ. Κάθε Τρίτη και Πέµπτη συγκαλείται από τις 11.30 π.µ. έως τις 13.00 µ.µ. η Θεραπευτική Οµάδα, ενώ κάθε Πέµπτη γίνεται παρουσίαση των περιστατικών µε την εξωτερική εποπτεία ψυχαναλύτριας για την καλύτερη αντιµετώπιση των περιστατικών. Ο Υπεύθυνος της Μονάδας και ο αναπληρωτής του έχουν αναλάβει από (25) θεραπευόµενους (τις πιο βαριές ψυχιατρικά περιπτώσεις) και τους υπολοίπους (32) θεραπευόµενους τους εποπτεύουν οι θεραπευτές – ψυχολόγοι, εκ των οποίων οι (15) είναι εργαζόµενοι. ∆ιενεργούνται µόνο ατοµικές συνεδρίες των θεραπευοµένων. ∆εν έχουν συγκροτηθεί οµάδες. Αναφέρθηκε από τον Υπεύθυνο της Μονάδας ότι το προσωπικό εκπαιδεύεται µε δική τους πρωτοβουλία, ενώ δεν υπάρχει πρόγραµµα επανεκπαίδευσης κεντρικά σχεδιασµένο. Κατά τον έλεγχο αναφέρθηκε ότι αναµένονταν να εισαχθούν στο Πρόγραµµα της Μονάδας άλλα (12) άτοµα. Από το σύνολο των (132) θεραπευοµένων ο (1) είναι εντελώς καθαρός, ο οποίος και προσέρχεται κάθε εβδοµάδα για ουροληψία. Ουροληψίες διενεργούνται σε εβδοµαδιαία βάση. Η Κατανοµή του ανθρώπινου ∆υναµικού της Ε’ Μονάδας Υποκατάστασης Αθήνας Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Ε’ Μονάδας Υποκατάστασης Αθήνας κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Ψυχολόγος Κοινωνικός Λειτουργός Νοσηλευτής Νοσηλευτής ∆/κοί Υπάλληλοι Γραφείου ∆/κοί Υπάλληλοι Γραφείου Φύλακας Σύνολο Κατηγορία ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΠΕ ΤΕ ΠΕ ∆Ε ∆Ε Υπηρετούντες 1 1 2 1 2 2 1 1 1 12 Στην υπ’ αριθµ. Πρωτ. ΓΕ∆∆ 4391/23-3-2010 προηγούµενη Έκθεσης ελέγχου σχετικά µε την Ε΄ Μονάδα του ΟΚΑΝΑ είχε διαπιστωθεί ότι η διαδικασία παραλαβής και χορήγησης των υποκατάστατων φαρµάκων ήταν προβληµατική, ενώ συγχρόνως δεν ασκείτο ο απαιτούµενος έλεγχος και η αντίστοιχη εποπτεία από την Κεντρική Υπηρεσία του ΟΚΑΝΑ. Συγκεκριµένα, δεν εφαρµόζονταν τα προβλεπόµενα στην υπ' αριθ. 317/21-9-2005 εγκύκλιο του ΟΚΑΝΑ, δεν τηρούνταν τα προβλεπόµενα έντυπα (ατοµικό συνταγολόγιο, ηµερήσια κατάσταση χορήγησης αρµοδίως υπογεγραµµένη, τριµηνιαία συνοπτική και αναλυτική κατάσταση - 61 - κατανάλωση βουπρενορφίνης, έντυπο ισολογισµού κατανάλωσης τριµήνου). ∆εν είχαν οριστεί στη Μονάδα επιτροπή παραλαβής και υπεύθυνος διαχειριστής της ουσίας, οι ασθενείς δεν υπέγραφαν κατά την χορήγηση του φαρµάκου, δεν καταγράφονταν τα λογιστικά ή τα πραγµατικά αποθέµατα των φαρµάκων που παραµένουν κάθε φορά στο χρηµατοκιβώτιο. ∆ιαπιστώθηκαν σηµαντικές παραλείψεις στη σύνταξη των πρακτικών στο Βιβλίο Πρακτικών της Ε’ Θεραπευτικής Οµάδας και στην ορθή τήρηση του Βιβλίου Συµβάντων, στο οποίο καταγράφονται κάθε ηµέρα οι ποσότητες που χορηγούνται σε ασθενείς για το σπίτι, οι τυχόν κατεστραµµένες ποσότητες και δεν συµπληρωνόταν πάντα η συνολική ηµερήσια κατανάλωση. ∆εν παρακολουθούνταν εν γένει οι χορηγούµενες ποσότητες και τα αποθέµατα, ενώ η τακτική που ακολουθείτο εγκυµονούσε κινδύνους και δεν διασφαλιζόταν η τήρηση και σωστή εφαρµογή των διαδικασιών χορήγησης, φύλαξης και ελέγχου των υποκατάστατων φαρµάκων. Παρόλο που από τον ΟΚΑΝΑ αναφέρεται ότι ουδέποτε υπήρξε απώλεια υποκατάστατων ουσιών κατά την παραλαβή και τη χορήγησή τους στην Ε΄ Μονάδα Υποκατάστασης, αυτό δεν ήταν δυνατόν να υποστηριχθεί µε βεβαιότητα, διότι οι διαδικασίες που ακολουθούνται καθόλου δε το διασφαλίζουν, αντίθετα επιτρέπουν απώλειες της ουσίας, χωρίς αυτό να γίνεται αντιληπτό και να εντοπίζεται, από τη στιγµή που δεν γίνεται ούτε παρακολούθηση (καθηµερινή, εβδοµαδιαία, µηνιαία ή τριµηνιαία) των αποθεµάτων, ούτε σύγκριση λογιστικών και πραγµατικών υπολοίπων. Ενδεικτικό αυτού είναι το γεγονός ότι ουδείς γνωρίζει την ακριβή ποσότητα της ουσίας, που κάθε φορά παραµένει στο χρηµατοκιβώτιο και ουδείς γνωρίζει την ακριβή ποσότητα της ουσίας που εξάγεται καθηµερινά από αυτό, αφού γίνεται µόνο καταγραφή της χορηγηθείσας ποσότητας ανά ασθενή σε πρόχειρες ανυπόγραφες καταστάσεις, στις οποίες καταστάσεις παρατηρήθηκαν λάθη κατά την άθροιση των χορηγηθέντων ποσοτήτων, προκειµένου να υπολογιστεί η συνολική ηµερήσια κατανάλωση. Ειδικότερα για την παρακολούθηση της κατανάλωσης βουπρενορφίνης και την εγκυρότητα - πληρότητα των στοιχείων της Ε΄ θεραπευτικής Μονάδας επισηµάνθηκε το γεγονός ότι από το έτος 2007 δεν έχουν αποστείλει στον ΟΚΑΝΑ στοιχεία τριµηνιαίων καταναλώσεων της ουσίας. Κατά τον παρόντα επανέλεγχο στην Ε’ Μονάδα Υποκατάστασης δεν διαπιστώθηκαν σηµαντικές βελτιώσεις στα σηµεία που είχαν εντοπισθεί κατά τον προηγούµενο έλεγχο. Καθόσον αφορά την παρακολούθηση της κίνησης της βουπρενορφίνης ο Υπεύθυνος της Ε΄ Μονάδας µε το υπ’ αριθµ. πρωτ. 268/13-4-2009 έγγραφό του ενηµέρωσε την ∆ιοίκηση του ΟΚΑΝΑ για την έλλειψη κάλυψης της Μονάδας από Φαρµακοποιό. Ανέφερε ότι Νοσηλευτής κ. Παπαδόπουλος άτυπα εκτελεί καθήκοντα της καταγραφής και χορήγησης της βουπρενορφίνης, καθήκοντα τα οποία ανήκουν στους φαρµακοποιούς, χωρίς να κατέχει την θέση του Προϊσταµένου (αριθµ πρωτ. 67/2-2-2007). Πρότεινε την απασχόληση µία (1) φορά ανά (2 )βδοµάδες και (3) ηµέρες εκτάκτως στο τέλος κάθε τριµήνου ενός φαρµακοποιού και επίσης την απασχόληση (1) φορά εβδοµαδιαίως ενός (1) προγραµµατιστή, προκειµένου να καλυφθούν οι υπάρχουσες ανάγκες της µονάδας. Από τον δειγµατοληπτικό έλεγχο διενέργειας εξετάσεων διαβιβάσθηκαν στοιχεία από την Ε’ Μονάδα για το τρίµηνο Ιουλίου – Σεπτεµβρίου 2010 και συγκεκριµένα οι πραγµατοποιθείσες ουροληψίες για την ανίχνευση υποτροπών ή παράλληλης χρήσης των θεραπευοµένων: - 62 - ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 Ουσίες Βενζοδιαζεπίνη Κανναβινοειδή Κοκαϊνη Οπιούχα Αριθµός Εξετάσεων 458 124 458 458 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010 Ουσίες Βενζοδιαζεπίνη Κανναβινοειδή Κοκαϊνη Οπιούχα Αριθµός Εξετάσεων 533 41 533 533 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ουσίες Βενζοδιαζεπίνη Κανναβινοειδή Κοκαϊνη Οπιούχα • Αριθµός Εξετάσεων 553 74 553 553 Πρόγραµµα Φιλοξενίας θεραπευοµένων άλλων Μονάδων: Στο υπ’ αριθµ. Πρωτ. 500/16-6-2010 έγγραφο του Υπευθύνου της Μονάδας προς τον ∆/ντή Εφαρµογής Προγραµµάτων του ΟΚΑΝΑ κ. Χ. Κόκκορη επισηµάνθηκαν τα προβλήµατα που θα προκύψουν από την πλήρη λειτουργία του Φορέα Φιλοξενίας Ασθενών σε σχέση µε τις φιλοξενίες στην Μονάδα και τις αποστολές βουπρενορφίνης από αυτήν και συγκεκριµένα : «Όταν θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία Φορέας Φιλοξενίας Ασθενών θα υποχρεωθεί η Μονάδα να αντλεί καθηµερινά ηλεκτρονικές πληροφορίες από το ηλεκτρονικό αρχείο τόσο για τις αποστολές της βουπρενορφίνης ασθενών άλλων Μονάδων, όσο και για τη χορήγηση ασθενών άλλων Μονάδων στην Ε΄Μονάδα. Επειδή ο Φορέας Φιλοξενίας Ασθενών δεν λειτουργεί ακόµη ολοκληρωµένα και δεν υπάρχει τεκµηριωµένη άποψη για την επάρκεια του όλου συστήµατος ο Υπεύθυνος παραθέτει τους προβληµατισµούς του όσον αφορά: • την επάρκεια του χρόνου για να εφαρµοσθεί το ανωτέρω πρόγραµµα, • την επιλογή του υπαλλήλου που θα αναλάβει αυτή την υποχρέωση, • την επάρκεια του υπάρχοντος δικτύου δεδοµένου ότι αυτή την στιγµή εξυπηρετούνται 8 τερµατικά µε σύνδεση χαµηλής ταχύτητας. Ο Υπεύθυνος της Μονάδας ενηµερώνει τον κ. Χ. Κόκκορη ότι δύναται να αναλάβει την διεκπεραίωση των αποστολών βουπρενορφίνης σε ασθενείς που βρίσκονται σε φυλακές σε κατ΄ οίκον νοσηλεία ή σε νοσοκοµείο αν εξασφαλισθεί η παρουσία Φαρµακοποιού για την διαχείριση του υποκατάστατου, την ενεργοποίηση της επιτροπής παραλαβής φαρµάκων και την σύνταξη του έντυπου τριµηνιαίου ισολογισµού κατανάλωσης της βουπρενορφίνης. Κατά την άποψή του το πλήθος των ασθενών ξεπερνάει κατά πολύ τον προβλεπόµενο αριθµό των θεραπευτών και ότι η µονάδα εξυπηρετεί σχεδόν το σύνολο των φιλοξενουµένων από την υπόλοιπη χώρα - 63 - Ζ.9. ΜΟΝΑ∆Α ΕΦΗΒΩΝ ΑΘΗΝΑΣ “ΑΤΡΑΠΟΣ” Ο σχεδιασµός της λειτουργίας της Μονάδας Εφήβων Αθήνας «ΑΤΡΑΠΟΣ» ξεκίνησε κατά το έτος 2001 και επί τη βάσει των ειδικών αναγκών της επελέγη το συγκεκριµένο κτήριο επί της οδού Βαρβάκη 9 στην Αθήνα, στο οποίο λειτουργεί σήµερα η Μονάδα. Η εσωτερική διαµόρφωση των χώρων έγινε σύµφωνα µε τις υποδείξεις και την εποπτεία του Υπεύθυνου της Μονάδας. Η λειτουργικότητα του χώρου σταθεροποιήθηκε περί το έτος 2004. Η «ΑΤΡΑΠΟΣ» είναι µια ανοικτή Μονάδα ηµέρας, λειτουργεί µέχρι τις 8.00 µ.µ., το προσωπικό εργάζεται µε βάρδιες, ενώ κατά τα σαββατοκύριακα λειτουργεί τηλέφωνο εφηµερίας για έκτακτες περιπτώσεις. Η «ΑΤΡΑΠΟΣ» χαρακτηρίζεται ως πολυφασικό στεγνό πρόγραµµα εξωτερικής παραµονής, το οποίο δεν χορηγεί υποκατάστατα, φαρµακευτική αγωγή χορηγείται µόνο σε έκτακτες και ειδικές περιπτώσεις σε συνεργασία µε ψυχίατρο. Η Μονάδα παρέχει κυρίως υπηρεσίες που στόχο έχουν να παρέµβουν σε διάφορα επίπεδα διευκολύνοντας την επαφή του εφήβου µε την οικογένειά του και την κοινότητα. Παράλληλα µε την θεραπεία των νέων χρηστών λειτουργούν οµάδες θεραπείας οικογενειών, γονέων και άλλων σηµαντικών προσώπων για τους θεραπευόµενους έφηβους. Το ανθρώπινο δυναµικό που υπηρετεί στην « ΑΤΡΑΠΟ» σήµερα κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Μονάδας Εφήβων «ΑΤΡΑΠΟΣ» κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Αναπληρωτής Υπεύθυνος Μονάδας Ειδικότητα Κοινωνιολόγος Κοινωνικός Λειτουργός Ιατρός Παιδοψυχίατρος Ψυχολόγος Κοινωνικός Επιστήµων Κοινωνικός Λειτουργός ∆/κος Υπάλληλος Γραφείου ∆/κος Υπάλληλος Γραφείου Σύνολο Κατηγορία Υπηρετούντες ΠΕ 1 ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΠΕ ∆Ε 1 1 8 1 2 1 1 16 (Αναφέρθηκε κατά την αυτοψία στη Μονάδα των Επιθεωρητών και η εξωτερική εποπτεία από συνεργάτη µε την Μονάδα ψυχοθεραπευτή για την καλύτερη αντιµετώπιση των περιστατικών). Κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της Μονάδας το πρόγραµµα θεραπείας απευθυνόταν σε έφηβους χρήστες από 13 µέχρι 20 ετών, ήταν ενιαίο και ανελαστικό, υπό την έννοια ότι όλοι οι θεραπευόµενοι έπρεπε να προσαρµοστούν απολύτως στ’ αυτό, ανεξάρτητα από τις ειδικές, εξατοµικευµένες ανάγκες τους, ή τις συνθήκες ζωής του, κ.λ.π. Με την πρόοδο των ετών, επειδή η προσέλευση των εφήβων χρηστών µειωνόταν προοδευτικά, η «ΑΤΡΑΠΟΣ» προέβη σε µια διεύρυνση ηλικιακή του πληθυσµού – στόχου και δέχεται πλέον για θεραπεία νέους χρήστες από 13 µέχρι 23 ετών, ανεξαρτήτως φύλου, θρησκείας & εθνικότητας. Η θεραπευτική προσέγγιση που εφαρµόζεται σήµερα βασίζεται στη - 64 - συστηµική και οικογενειακή θεραπεία, ενώ αξιοποιούνται από διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις ανάλογα µε τη θεραπευτική φάση και τις ανάγκες των µελών (συµπεριφορικό µοντέλο, ψυχοδυναµικό µοντέλο, ανθρωπιστική προσέγγιση, gestalt, µοντέλο των θεραπευτικών κοινοτήτων). Σκοπός είναι η παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξη, εκπαίδευσης και θεραπείας των εφήβων και των οικογενειών τους, µε στόχο την πλήρη απεξάρτηση τους από τις ουσίες και την κοινωνική επανένταξη. Όσον αφορά τους εφήβους που βρίσκονται σε µια αρχική φάση επαφής µε τις ουσίες, σκοπός είναι η έγκαιρη παρέµβαση και η µη επέκταση της χρήσης. Η αξιολόγηση των περιστατικών γίνεται από τον Υπεύθυνο της Μονάδας, τον παιδοψυχίατρο και τους κλινικούς ψυχολόγους, το κάθε περιστατικό κατευθύνεται σε οµάδα, ή παραπέµπεται σε άλλη δοµή ή εξειδικευµένο πρόγραµµα. Η παιδοψυχίατρος αναλαµβάνει την θεραπεία της συµπτωµατολογίας του κάθε περιστατικού, το λοιπό προσωπικό διαχέεται στις υπόλοιπες δράσεις της Μονάδας. Α. Το Θεραπευτικό Πρόγραµµα της «ΑΤΡΑΠΟΥ» διακρίνεται στις ακόλουθες φάσεις: 2. Συµβουλευτικός Σταθµός ♦ Φάση υποδοχής-ενηµέρωσης ( συµπλήρωση ατοµικού ερωτηµατολογίου, ιατρικές εξετάσεις, αγωγή υγείας, νοµική υποστήριξη, παραποµπές σε άλλες δοµές) ♦ Ατοµική θεραπεία ♦ Θεραπευτική οµάδα Η διάρκεια της φάσης Υποδοχής είναι ανοιχτή, το επιθυµητό διάστηµα δεν ξεπερνάει τους (4) µήνες. 3. Φάση Κινητοποίησης- Προετοιµασίας ♦ Θεραπευτικές διαδικασίες (ατοµικές ή οµαδικές συναντήσεις) ♦ ∆ραστηριότητες (γυµναστική, κατασκευές, µουσική, ζωγραφική, φωτογραφία, πολιτιστικές εκδηλώσεις) 4. Η Κυρίως Θεραπευτική Φάση ♦ Προθεραπευτική φάση ( διάρκεια 2 µήνες) ♦ Θεραπευτική φάση (ατοµική θεραπεία, θεραπευτική οµάδα, οικογενειακές συναντήσεις, βιωµατικά σεµινάρια, οµάδες δραστηριοτήτων όπως γυµναστική, κατασκευές, µουσική, ζωγραφική, φωτογραφία), διάρκεια από (9) έως (12) µήνες 5. Φάση Επανένταξης ♦ Ατοµική θεραπεία ανά 15νθήµερο ♦ Οµάδες θεραπείας-Προσωπικής Ανάπτυξης εφήβων και γονέων ♦ Οικογενειακές συναντήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες ♦ Βιωµατικά σεµινάρια εφήβων και γονέων ♦ Συναντήσεις ζευγαριών ♦ Οµάδες αδελφών ♦ Οµάδες δραστηριοτήτων ♦ ∆ραστηριότητες κοινωνικής προσφοράς και παρέµβασης Προβλεπόµενη διάρκεια Φάσεως (10) µήνες. - 65 - 5. Οµάδα Παρακολούθησης (follow-up): Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράµµατος ακολουθεί η συµµετοχή του θεραπευόµενου στην Οµάδα Παρακολούθησης (follow-up), που είναι ανοιχτή ψυχοθεραπευτική οµάδα µακράς διάρκειας (ένας χρόνος, η περισσότερο ανάλογα µε τις ειδικές ανάγκες των εφήβων ). Ο στόχος αυτής της φάσης είναι η υποστήριξη των νέων στην εξεύρεση εργασίας και η επαγγελµατική αποκατάσταση τους. Β. Το Πρόγραµµα Έγκαιρης Παρέµβασης απευθύνεται σε: ♦ Σε νέους έως 23 ετών ανεξαρτήτως φύλου, θρησκείας, εθνικότητας που κάνουν πειραµατική ή συστηµατική χρήση ναρκωτικών , ♦ Οικογένειες έφηβων ♦ Φορείς της ευρύτερης κοινότητας (σχολεία, αθλητικοί χώροι, κ.λ.π.), που εµπλέκονται µε έφηβους οι οποίοι αντιµετωπίζουν περιστατικά χρήσης ναρκωτικών µε στόχο την ανάπτυξη ∆ικτύων Συνεργασίας. ♦ ♦ Γ. Πρόγραµµα Οικογένειας Τα προγράµµατα οικογένειας σε µια ανοιχτή – εξωτερική δοµή είναι ένα ουσιαστικό συστατικό θεραπεία και εξειδικεύονται σε : Οµάδες γονέων (κατά την ηµεροµηνία ελέγχου ήταν σε εξέλιξη 6 οµάδες γονέων) Οµάδες γονέων στον Συµβουλευτικό Σταθµό Οµάδες γονέων έφηβων στη φάση του θεραπευτικού προγράµµατος και στη φάση κοινωνικής επανένταξης Οµάδα ζευγαριών Συναντήσεις ζευγαριών ♦ ♦ ♦ ♦ ∆. Θεραπευτικά Εργαλεία της Μονάδας Έκφραση µέσω της τέχνης, βιωµατικές ασκήσεις, role playing Οµάδα προσωπικής ανάπτυξης µητέρων Βιωµατικά σεµινάρια γονέων Οµάδες αδελφών ♦ ♦ ♦ Ε. Σε κάθε φάση του Προγράµµατος της « ΑΤΡΑΠΟΥ» ο θεραπευόµενος έφηβος υπογράφει συµβόλαιο µε την Μονάδα, στα οποία αναφέρονται οι αδιαπραγµάτευτοι όροι και οι υποχρεώσεις του µέλους που αφορούν κανόνες συµπεριφοράς και δεοντολογίας κ.λ.π. Τέτοια συµβόλαια είναι : ♦ Συµβόλαιο Οµάδας Υποδοχής Συµβουλευτικού Σταθµού ♦ Συµβόλαιο Οµάδας Κινητοποίησης Συµβουλευτικού Σταθµού ♦ Συµβόλαιο Ένταξης στην Κύρια Θεραπευτική Φάση της Μονάδας Εφήβων ♦ Συµβόλαιο Ένταξης στην Α’ Φάση της Επανένταξης της Μονάδας Εφήβων ♦ Συµβόλαιο Ένταξης στην Β’ Φάση της Επανένταξης της Μονάδας Εφήβων ♦ Θεραπευτικό Συµβόλαιο Προγράµµατος Σωµατικής Απεξάρτησης. Με την Ε’ Μονάδα Υποκατάστασης Βουπρενορφίνης. ΣΤ. Πιλοτικό Πρόγραµµα Σωµατικής Αποτοξίνωσης (Detox) στην «ΑΤΡΑΠΟ»: Στο χρονικό διάστηµα από 15/9/08 έως 1/10/09 λειτούργησε στην «ΑΤΡΑΠΟ» πιλοτικά ένα Πρόγραµµα σωµατικής αποτοξίνωσης (Detox), για το οποίο υπέβαλλαν αίτηµα εισαγωγής - 66 - συνολικά 90 άτοµα. Οι παραποµπές προέρχονταν κυρίως από το Κέντρο Υποδοχής του ΟΚΑΝΑ. Από τα (90) άτοµα, τα (59) σε ποσοστό (65,6%) παρακολούθησαν το πρόγραµµα, ενώ (31) ποσοστό (34,4%) είτε ήταν σε φάση προεισαγωγής, είτε δεν εντάχθηκαν τελικά στο πρόγραµµα. Από τα (90) άτοµα που θέλησαν να ενταχθούν στο Detox, τα (33) δήλωσαν ότι είχαν κάνει προσπάθεια απεξάρτησης σε θεραπευτικό πρόγραµµα στο παρελθόν (36,7%). Ο αριθµός των ατόµων µε προηγούµενη προσπάθεια απεξάρτησης ήταν αντίστοιχα στους συµµετέχοντες και τους µη συµµετέχοντες στο Detox 24 (40,7%) και 9 (29%) αντιστοίχως. Τέλος, από τους συµµετέχοντες στο πρόγραµµα Detox, (10) είχαν ψυχιατρικό ιστορικό (17%) ενώ (36) είχαν ιστορικό παραβατικότητας (61%). Από τα ανωτέρω στοιχεία επιβεβαιώθηκε η αρχική εκτίµηση ότι µέσω του Προγράµµατος Σωµατικής Αποτοξίνωσης έγινε δυνατή η προσέγγιση ατόµων που µέχρι την συγκεκριµένη στιγµή δεν είχαν στην πλειοψηφία τους επαφή µε κάποιο θεραπευτικό πρόγραµµα, ενώ παράλληλα είχαν ένα κοινωνικά βεβαρηµένο ιστορικό (χαµηλό µορφωτικό επίπεδο, µεγάλη εµπλοκή µε την παραβατικότητα). Παράλληλα από στοιχεία που έχουν αποτυπωθεί στην κλινική δουλειά µε αυτό τον πληθυσµό, διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι από όσους προσήλθαν στην «ΑΤΡΑΠΟ», είχαν µια έντονη συγκρουσιακή σχέση µε την οικογένειά τους και είχαν αποµακρυνθεί από το πατρικό σπίτι. Προκειµένου να δηµιουργηθεί ένα υποστηρικτικό περιβάλλον χρειάστηκε να δοθεί ειδικό βάρος στην δουλειά µε τους γονείς αυτών των ατόµων. Σε αυτό το πλαίσιο οι γονείς εντάχθηκαν σε οµάδες γονέων και συχνά και σε ατοµικές συναντήσεις. Ένα άλλο ζήτηµα που προέκυψε είναι το γεγονός ότι στην πλειοψηφία τους τα άτοµα που προσέρχονταν, ενώ αντιµετώπιζαν σοβαρά προβλήµατα υγείας δεν είχαν στην πλειοψηφία τους καµία κοινωνική ασφάλιση και χρειάστηκε να κινητοποιηθούν, ώστε να αποκτήσουν έστω ένα βιβλιάριο απορίας. Η Θεραπευτική αντιµετώπιση των µελών του Προγράµµατος στηρίχτηκε στη λειτουργία του Ανοικτού Κέντρου Ηµέρας, σε συνεργασία µε την Ε’ Μονάδα Υποκατάστασης Βουπρενορφίνης. Τα µέλη προσέρχονταν καθηµερινά στην ΑΤΡΑΠΟ στο διάστηµα από 10:30 έως 11 π.µ. και στη διάρκεια της ηµέρας τους παρέχονταν οι εξής υπηρεσίες: • • • • • • Ατοµική συµβουλευτική Οµαδική Συµβουλευτική Οµάδες πρόληψης υποτροπών Συµβουλευτική γονέων, εφόσον υπάρχουν Συµµετοχή σε δηµιουργικές δραστηριότητες Οργάνωση και λειτουργία στεκιού Τα µέλη, στα οποία χορηγούνταν µόνο το υποκατάστατο, χωρίς να κάνουν παράλληλη χρήση ουσιών εντάσσονταν στην Οµάδα Κινητοποίησης, ενώ τα µέλη που έκαναν υποτροπές εντάσσονταν στην Οµάδα Υποδοχής . Όσον αφορά τα αποτελέσµατα του Προγράµµατος Detox χρειάζεται να γίνουν δυο επισηµάνσεις. Πρώτον τα όποια θετικά αποτελέσµατα (συγκράτηση στον Συµβουλευτικό Σταθµό της «ΑΤΡΑΠΟΥ», επιτυχείς παραποµπές, αποχή από τη χρήση ουσιών) προέκυψαν κυρίως µετά το 1ο εξάµηνο λειτουργίας και αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι η «ΑΤΡΑΠΟΣ» δεν διέθετε ανάλογη εµπειρία στη διαχείριση περιστατικών µε παρόµοιο προφίλ και επίσης στην διαχείριση - 67 - ατόµων που δεν είχαν αρχικά ένα ισχυρό κίνητρο θεραπευτικό κίνητρο, το οποίο όταν εµφανιζόταν προέκυπτε µέσα από την συγκράτηση αυτού του πληθυσµού. ∆εύτερον τα στοιχεία αποτυπώνουν µια δεδοµένη χρονική στιγµή, ενώ η διαδικασία της θεραπείας είναι ένα δυναµικό και όχι ένα στατικό γεγονός. Για παράδειγµα, ενώ στα στοιχεία που κατατίθενται αναφέρεται ότι στο τέλος Οκτωβρίου η τρέχουσα οµάδα περιελάµβανε (12) άτοµα, σήµερα αυτή περιλαµβάνει (7) άτοµα, ενώ από τα (5) άτοµα που αποµακρύνθηκαν τα (2) είναι καθαρά από οποιαδήποτε χρήση και βρίσκονται σε διαδικασία προετοιµασίας για την είσοδό τους στο θεραπευτικό πρόγραµµα της ΑΤΡΑΠΟΥ, ενώ από αυτούς που παρακολουθούσαν τον Σ.Σ. ένα ακόµα άτοµο διέκοψε επίσης κάθε χρήση και ακολουθεί παρόµοια διαδικασία. Η ρευστότητα της πορείας των µελών φαίνεται επίσης από το γεγονός ότι από τα µέλη που είχαν διακόψει την χρήση και συνέχιζαν τη θεραπεία τους στον Σ.Σ. της ΑΤΡΑΠΟΥ, (2) άτοµα υποτροπίασαν και προετοιµάζονται να συµµετέχουν για 2 φορά στο Πρόγραµµα Σωµατικής Αποτοξίνωσης. ∆ηµογραφικά Στοιχεία Θεραπευοµένων στο Πρόγραµµα Detox Συµµετέχοντες Detox N % Φύλο Άνδρες Γυναίκες Εθνικότητα Ελληνική Άλλη Εκπαίδευση Απόφοιτοι ∆ηµοτικού Λίγες τάξεις Γυµνασίου Απόφοιτοι Γυµνασίου Λίγες τάξεις Λυκείου Απόφοιτοι Λυκείου Λίγα χρόνια ΑΕΙ/ΤΕΙ Μ∆∆ Προηγούµενη προσπάθεια σε πρόγραµµα απεξάρτησης Ναι Όχι Ψυχιατρικό ιστορικό Ναι Όχι Μ∆∆ Ιστορικό παραβατικότητας Ναι Όχι Μ∆∆ Μη-συµµετέχοντες Detox N % Σύνολο N % 44 15 74,58 25,42 29 2 93,55 6,45 73 17 81,11 18,89 44 15 74,58 25,42 28 3 90,32 9,68 72 18 80,00 20,00 7 18 6 11 13 2 2 11,86 30,51 10,17 18,64 22,03 3,39 3,39 0 0 0 0 0 0 31 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 100,00 7 18 6 11 13 2 33 7,78 20,00 6,67 12,22 14,44 2,22 36,67 24 35 40,68 59,32 9 22 29,03 70,97 33 57 36,67 63,33 10 49 0 16,95 83,05 0,00 0 0 31 0,00 0,00 100,00 10 49 31 11,11 54,44 34,44 36 23 0 61,02 38,98 0,00 0 0 31 0,00 0,00 100,00 36 23 31 40,00 25,56 34,44 - 68 - Στοιχεία Λειτουργίας Προγράµµατος Detox από 15/9/2008 έως 31/10/2009 Συνολικά στοιχεία Θεραπείας Σύνολο ατόµων µε αίτηµα εισαγωγής στο πρόγραµµα Detox Α.Αριθµός ατόµων που δεν εντάχθηκαν στο πρόγραµµα Detox Αριθµός 90 31 Ποσοστό % 100,00 34,44 ∆ιέκοψαν Φυλακή Σε φάση προετοιµασίας για εισαγωγή στο πρόγραµµα Παρακολούθησαν το Θεραπευτικό Πρόγραµµα της «ΑΤΡΑΠΟΥ» Παραπέµφθηκαν σε κλειστό θεραπευτικό πρόγραµµα 22 3 1 4 1 70,97 9,68 3,23 12,90 3,23 2 έως 3 10+ 9 22 29,03 70,97 Β. Αριθµός ατόµων που εντάχθηκαν στο πρόγραµµα Detox 59 65,55 ∆ιέκοψαν στη σταθεροποίηση Αποτοξινώθηκαν πρόωρα Ολοκλήρωσαν το πρόγραµµα Ενεργοί στο πρόγραµµα 8 22 17 12 13,56 37,29 28,81 20,34 47 4 11 6 1 23 2 79,66 8,51 23,40 12,77 2,13 48,94 4,26 17 4 7 4 1 1 28,81 23,53 41,18 23,53 5,88 5,88 30 4 2 22 2 50,85 13,33 6,67 73,33 6,67 Έκβαση θεραπείας Αριθµός θεραπευτικών συνάντησεων Έκβαση θεραπείας στο Detox Έκβαση θεραπείας στην «ΑΤΡΑΠΟ» 1) Για το σύνολο των ατόµων Παρακολουθούν το Θεραπευτικό Πρόγραµµα Συµµετέχουν σε Οµάδα του Συµβουλευτικού Σταθµού Εντάχθηκαν σε άλλα στεγνά θεραπευτικά προγράµµατα Εντάχθηκαν σε πρόγραµµα υποκατάστασης ∆ιέκοψαν Απεβίωσαν 2) Αναλυτικά ανά κατηγορία: α. Άτοµα που ολοκλήρωσαν το Detox: Παρακολουθούν το Θεραπευτικό Πρόγραµµα Συµµετέχουν σε Οµάδα του Συµβουλευτικού Σταθµού Εντάχθηκαν σε άλλα στεγνά θεραπευτικά προγράµµατα Εντάχθηκαν σε πρόγραµµα υποκατάστασης ∆ιέκοψαν β. Άτοµα που διέκοψαν ή αποτοξινώθηκαν πρόωρα: Συµµετέχουν σε Οµάδα του Συµβουλευτικού Σταθµού Εντάχθηκαν σε άλλα στεγνά θεραπευτικά προγράµµατα ∆ιέκοψαν Απεβίωσαν Αναλυτικά, από τους (31) που δεν εισήχθησαν στο πρόγραµµα µέχρι τις 31/10/09, ένα άτοµο βρισκόταν σε φάση προετοιµασίας για εισαγωγή (3,2%), ένα άτοµο διέκοψε τη χρήση και - 69 - παραπέµφθηκε σε κλειστό στεγνό πρόγραµµα (3,2%), (4) παρακολουθούσαν το Θεραπευτικό πρόγραµµα της Μονάδας (12,9%), ενώ (25) διέκοψαν στη φάση προεισαγωγής, είτε λόγω φυλάκισης (9,7%) είτε για άλλους λόγους (71%). Από την παραπάνω κατηγορία τα (9) άτοµα (29%) πραγµατοποίησαν 2-3 θεραπευτικές συναντήσεις, ενώ τα υπόλοιπα (22) άτοµα (71%) συµµετείχαν σε περισσότερες από 10 συναντήσεις. Σε αυτό το σηµείο επισηµαίνεται το γεγονός ότι παρότι αυτά τα άτοµα προσέγγισαν την «ΑΤΡΑΠΟ», µε στόχο την οµαλή τους αποτοξίνωση, µέσω των συναντήσεων προετοιµασίας κατόρθωσαν να ελέγξουν την χρήση ουσιών και να αποτοξινωθούν, χωρίς την παροχή φαρµακευτικής υποστήριξης. Από τα άτοµα που παρέµειναν στις συναντήσεις προετοιµασίας αρχικά ζητείτο µόνο η δέσµευση σχετικά µε την συνέπεια στα ραντεβού. Στη συνέχεια καθώς διαπιστώθηκε ότι η πλειοψηφία των ατόµων αυτών έκανε παράλληλη χρήση διαφόρων ουσιών, εντάχθηκε στη φάση της προετοιµασίας και η προσπάθεια µείωσης των ουσιών, εκτός της ηρωίνης. Όσον αφορά την ηρωίνη έγινε προσπάθεια για εγκατάλειψη της ενέσιµης χρήσης και υιοθέτηση άλλων ασφαλέστερων τρόπων χρήσης. Από τα (59) άτοµα που εντάχθηκαν στο πρόγραµµα, (12) συνεχίζουν το πρόγραµµα (20,3%), (8) διέκοψαν κατά τη φάση της σταθεροποίησης (13,6%), (22) αποτοξινώθηκαν πρόωρα (37,3%), ενώ (17) ολοκλήρωσαν το πρόγραµµα (28,8%). Όσον αφορά τη συνέχεια της θεραπείας για το σύνολο όσων εντάχθηκαν στο πρόγραµµα Detox (4) άτοµα συµµετέχουν στη Θεραπευτική Οµάδα της «ΑΤΡΑΠΟΥ» (8,5%), (11) συµµετέχουν σε Οµάδα Συµβουλευτικού Σταθµού της«ΑΤΡΑΠΟΥ» (23,4%), (6) εντάχθηκαν σε άλλα στεγνά προγράµµατα (12,8%), (1) εντάχθηκε στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης (2,1%), (23) διέκοψαν το πρόγραµµα (48,9%) και (2) απεβίωσαν (4,3%). Αναλυτικά, ανά κατηγορία: Από τα (17) άτοµα που ολοκλήρωσαν το πρόγραµµα Detox (4) παρακολουθούν τη Θεραπευτική Οµάδα της Ατραπού (23,5%), (7) παρακολουθούν Οµάδα Συµβουλευτικού Σταθµού της Ατραπού (41,2%), 4 εντάχθηκαν σε άλλα στεγνά προγράµµατα (23,5%), (1) εντάχθηκε στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης (5,9%) και (1) διέκοψε την επαφή του µε θεραπευτικά προγράµµατα (5,9%). Από τα ανωτέρω στοιχεία διαπιστώθηκε ότι η παραµονή των µελών για µεγάλο χρονικό διάστηµα στο τρίµηνο πρόγραµµα αποτοξίνωσης αυξάνει σηµαντικά τις πιθανότητες να δηµιουργηθεί ένα ισχυρό θεραπευτικό κίνητρο, το οποίο ανεξάρτητα από την αποχή από την χρήση ουσιών, συγκρατεί τα µέλη σε µια σχέση µε ένα θεραπευτικό πρόγραµµα. Αυτό το γεγονός επιβεβαιώνεται από το ποσοστό των ατόµων που αποτοξινώθηκαν πρόωρα και διακόπτουν τη σχέση µε την ΑΤΡΑΠΟ σε πολύ µεγάλο ποσοστό. Από τα (30) άτοµα που διέκοψαν στη σταθεροποίηση ή αποτοξινώθηκαν πρόωρα, 4 παρακολουθούν Οµάδα Συµβουλευτικού Σταθµού της Ατραπού (13,3%), (2) εντάχθηκαν σε άλλα στεγνά προγράµµατα (6,7%), 22 διέκοψαν το πρόγραµµα (73,3%) και 2 απεβίωσαν (6,7%). Το τελευταίο διάστηµα προσέρχονται στη Μονάδα ενδιαφερόµενοι, οι οποίοι πληροφορούνται από προηγούµενους συµµετέχοντες την ύπαρξη του προγράµµατος, καθώς η προοπτική µιας οµαλής αποτοξίνωσης αποτελεί συνήθως το κίνητρο για την προσέλευσή τους. Από τις αρχικές συναντήσεις προκύπτει ότι πολύ µικρός αριθµός ατόµων προσεγγίζει την «ΑΤΡΑΠΟ» έχοντας ένα συγκεκριµένο θεραπευτικό αίτηµα. - 70 - Φ Α Σ Η Α ΄ Ο Μ Α ∆ Α 1 ( 1 5 Σ Ε Π 2 0 0 8 - 1 5 ∆ Ε Κ 2 0 0 8 ) I. ∆ΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΗΛΙΚΙΑ ΑΝ∆ΡΕΣ 12 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 3 ΕΥΡΟΣ 21 - 24 Μ.Ο. 15 22,8 ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ 3 ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΙ 8 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ 3 ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 6 ∆ΙΑΚΟΠΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ (9χρονης υποχρεωτικής) 4 II. ΕΠΑΓΩΓΗ (µέση δοσολογία) 1η ηµέρα 8,30 mg 2η ηµέρα 10,80 mg 3η ηµέρα 18,00 mg 4η ηµέρα 18,20 mg 5η ηµέρα 18,20 mg III. TAPERING (µέση δοσολογία) IV. ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ drop-out Παραµονή 4 11 ΟΥΡΟΛΗΨΙΕΣ "Καθαρές" opi % V. ΕΚΒΑΣΗ (3 µήνες µετά τη λήξη της αποτοξίνωσης) 1η βδοµάδα 17,80 mg ∆ιακοπή 7 2η βδοµάδα 19,45 3η βδοµάδα 19,45 mg ΣΣ 3 mg Παραποµπή 3 4η βδοµάδα 19,45 mg 5η βδοµάδα 16,40 mg Θ.Π. 1 Θάνατος 1 6η βδοµάδα 15,60 mg Σύνολο 15 7η βδοµάδα 15,60 mg 8η βδοµάδα 15,60 mg 9η βδοµάδα 13,30 mg 10η βδοµάδα 10,40 mg 11η βδοµάδα 7,00 mg 12η βδοµάδα 2,00 mg 0 1 11 0 9 0,00% 81,82% 10 8 80,00% 4 4 100,00% 5 Φ Α Σ Η Β ΄ Β1.Ο Μ Α ∆ Α 3 ( 06 ΑΠΡ 2 0 0 9 - 06 ΙΟΥΛ 2 0 0 9 ) I. ∆ΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΗΛΙΚΙΑ ΑΝ∆ΡΕΣ 11 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 3 ΕΥΡΟΣ 21 - 24 Μ.Ο. 14 22,6 ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ 2 ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΙ 7 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ 3 ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 11 ∆ΙΑΚΟΠΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ (9χρονης υποχρεωτικής) 6 II. ΕΠΑΓΩΓΗ (µέση δοσολογία) 1η ηµέρα 9,23 mg 2η ηµέρα 15,80 mg 3η ηµέρα 16,20 mg 4η ηµέρα 16,00 mg 5η ηµέρα 16,60 mg III. TAPERING (µέση δοσολογία) IV. ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ drop-out Παραµονή 0 11 ΟΥΡΟΛΗΨΙΕΣ "Καθαρές" opi % V. ΕΚΒΑΣΗ (3 µήνες µετά τη λήξη της αποτοξίνωσης) 1η βδοµάδα 16,60 mg ∆ιακοπή 8 2η βδοµάδα 16,30 3η βδοµάδα 17,60 mg ΣΣ 4 mg Παραποµπή 1 4η βδοµάδα 15,50 mg 5η βδοµάδα 14,40 mg Θάνατος Θ.Π. 1 0 6η βδοµάδα 13,80 mg Σύνολο 14 7η βδοµάδα 12,00 mg 8η βδοµάδα 10,50 mg 9η βδοµάδα 8,70 mg 10η βδοµάδα 8,80 mg 11η βδοµάδα 6,20 mg 12η βδοµάδα 5,60 mg 13η βδοµάδα 3,20 mg 14η βδοµάδα 1,00 mg 1 0 5 13 0 12 0,00% 92,31% 13 8 61,54% 10 9 90,00% 5 5 100,00% - 72 - Φ Α Σ Η Β ΄ Β2. Ο Μ Α ∆ ΕΣ 4-5 ( 25 ΜΑΪΟΥ 2 0 0 9 - 06 ΟΚΤ 2 0 0 9 ) I. ∆ΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΗΛΙΚΙΑ ΑΝ∆ΡΕΣ 7 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 1 ΕΥΡΟΣ 22 - 24 Μ.Ο. 8 22,9 ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ 2 ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΙ 4 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ 3 ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 5 ∆ΙΑΚΟΠΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ (9χρονης υποχρεωτικής) 4 II. ΕΠΑΓΩΓΗ (µέση δοσολογία) 1η ηµέρα 9,50 mg 2η ηµέρα 12,60 mg 3η ηµέρα 17,40 mg 4η ηµέρα 18,80 mg 5η ηµέρα 19,10 mg III. TAPERING (µέση δοσολογία) IV. ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ drop-out Παραµονή ΟΥΡΟΛΗΨΙΕΣ "Καθαρές" opi % V. ΕΚΒΑΣΗ (3 µήνες µετά τη λήξη της αποτοξίνωσης) 1η βδοµάδα 19,10 mg 2η βδοµάδα 18,90 mg ΣΣ 3η βδοµάδα 18,00 mg Παραποµπή 4η βδοµάδα 16,60 mg 5η βδοµάδα 15,60 mg Θάνατος 6η βδοµάδα 13,10 mg Σύνολο 7η βδοµάδα 11,70 mg 8η βδοµάδα 9,70 mg mg 9η βδοµάδα 9,20 10η βδοµάδα 7,80 mg 11η βδοµάδα 5,30 mg 12η βδοµάδα 3,60 mg 13η βδοµάδα 2,20 mg 14η βδοµάδα 1,00 mg 1 1 7 6 0 6 0,00% 100,00% 0 6 6 100,00% 1 5 5 100,00% 0 5 3 60,00% - 73 - ∆ιακοπή Θ.Π. 0 Με την ολοκλήρωση του ανωτέρω πιλοτικού προγράµµατος σωµατικής αποτοξίνωσης υπεβλήθη µε το υπ’ αριθµ. Πρωτ. 524/17-12-2009 έγγραφο της Μονάδας Εφήβων «ΑΤΡΑΠΟΣ» ο απολογισµός του προαναφερπρογράµµατος “Detox” και σχέδιο υπουργικής απόφασης για την «Έγκριση λειτουργίας προγράµµατος σωµατικής αποτοξίνωσης εξωτερικής παρακολούθησης για χρήστες οπιοειδών ουσιών ηλικίας 20 έως 24 ετών στην Μονάδα εφήβων - νέων ΑΤΡΑΠΟΣ», η οποία ρύθµιζε: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Το πλαίσιο λειτουργίας παρεχόµενων υπηρεσιών Τον πληθυσµό στόχο Την διάρκεια του προγράµµατος Την µεθοδολογία Την δυναµικότητα του προγράµµατος και Το Συµβόλαιο συµµετοχής Μέχρι την ηµεροµηνία ελέγχου στην Μονάδα Εφήβων «ΑΤΡΑΠΟΣ» δεν είχε ληφθεί απόφαση σχετικά µε την έγκριση υλοποίησης του προγράµµατος Detox στην Μονάδα. Επισηµαίνεται ότι σύµφωνα µε το Απόσπασµα Πρακτικού του ∆.Σ. του ΟΚΑΝΑ ( 28η Συνεδρίαση/17-12-2009) ενεκρίθη η µίσθωση ακινήτου (700 €/µηνιαίως) κατόπιν της σχετικής εισηγήσεως (υπ’ αριθµ. 11519/21-10-2009) του Γενικού ∆/ντού του ΟΚΑΝΑ κ. Ε. Αραµπατζή για τις ανάγκες της Μονάδας Εφήβων «ΑΤΡΑΠΟΣ» και συγκεκριµένα για την στέγαση της µονάδας αποτοξίνωσης και του Συλλόγου Γονέων. 3ος 4ος 5ος 6ος 7ος 8ος 9ος 10ος 12ος 2ος 11ος 1ος ΜΗΝΙΑΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΟΝΑ∆Α ΕΦΗΒΩΝ ΑΘΗΝΑΣ "ΑΤΡΑΠΟΣ" ΕΤΟΥΣ 2010 28 25 7 9 17 16 12 8 4 1 127 Αριθµός νέων εισαγωγών 1 4 0 4 2 5 1 0 0 1 18 Αριθµός επανεισαγωγών 0 1 3 7 0 0 3 1 0 2 17 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 Αριθµός νέων εισαγωγών από DETOX 4 1 0 0 0 0 0 0 0 0 5 Αριθµός εφήβων που ολοκλήρωσαν 1 6 0 0 0 2 0 1 1 1 12 2 1 0 3 2 1 2 0 1 1 13 0 11 0 0 0 0 0 0 0 0 11 1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 3 Αριθµός εφήβων που διέκοψαν 4 4 0 0 2 5 6 3 1 0 25 Αριθµός εφήβων που ΑΠΟΠΈΜΘΗΚΑΝ 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 Εφηβος που απεβίωσε 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 Σύνολο εφήβων που παρακολούθησαν το πρόγραµµα 33 31 10 20 20 21 16 9 4 4 168 Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων που συµµετέχουν στην οµάδα στο τέλος του µήνα) 25 7 9 17 16 12 8 4 1 2 Αριθµός γονέων και σηµαντικών άλλων των εφήβων χρηστών 96 98 100 100 96 101 70 73 72 73 879 Ατοµικές συναντήσεις 138 97 48 45 65 40 37 50 15 9 544 Οµαδικές συναντήσεις 40 40 40 40 40 40 40 40 20 0 340 Ατοµικές συναντήσεις 14 38 37 46 57 56 35 19 34 55 391 Οµαδικές συναντήσεις 28 24 24 256 ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ∆ΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ Αριθµός εφήβων που συνεχίζουν στην ΟΣΣ από τον προηγούµενο µήνα Αριθµός νέων εισαγωγών από ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Αριθµός εφήβων που παραπέµθηκαν προς άλλη µονάδα θεραπείας Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς DETOX Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς εξατοµικευµένες Παρεµβάσεις 101 Αριθµός συναντήσεων µε έφηβους: Θεραπευτικές συναντήσεις µε γονείς και σηµαντικούς άλλους των εφήβων χρηστών: 28 28 28 24 24 24 24 Συναντήσεις ζεύγους 5 4 16 3 1 7 10 2 1 7 56 Οικογενειακές συναντήσεις 3 2 0 0 1 0 13 3 2 0 24 3ος 4ος 5ος 6ος 7ος 8ος 9ος 10ος 12ος 2ος 11ος 1ος 7 7 7 10 9 8 6 8 9 0 71 Αριθµός νέων εισαγωγών 1 0 1 0 1 0 2 2 3 0 10 Αριθµός επανεισαγωγών 0 0 3 0 0 1 1 0 0 0 5 Αριθµός νέων εισαγωγών από DETOX 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που ολοκλήρωσαν 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 2 Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς Σ.Σ. 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 2 Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς DETOX 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 1 0 0 0 4 8 ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΣ και ΠΕΠ ΣΥΝΟΛΟ Αριθµός εφήβων που συνεχίζουν από τον προηγούµενο µήνα Σ.Σ + ΠΕΠ. ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟΣ Σ.Σ. Αριθµός εφήβων που συνεχίζουν από τον προηγούµενο µήνα Σ.Σ. Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς άλλη µονάδα θεραπείας Αριθµός εφήβων που διέκοψαν 0 0 1 1 1 0 0 1 2 2 Εφηβος που απεβίωσε 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Σύνολο εφήβων που παρακολούθησαν το πρόγραµµα ΣΣ 8 7 11 10 10 9 9 10 12 9 Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων που συµµετέχουν στο τέλος του µήνα στο προγραµµα εξατοµικευµενης παρέµβασης ΣΣ) 7 7 10 9 8 6 8 9 9 7 ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟ 95 80 ΠΕΠ Αριθµός εφήβων που συνεχίζουν από τον προηγούµενο µήνα Π.Ε.Π. 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 Αριθµός νέων εισαγωγών 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που ολοκλήρωσαν 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς Σ.Σ. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς οµάδα ΠΕΠ 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που διέκοψαν 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Εφηβος που απεβίωσε 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Σύνολο εφήβων που παρακολούθησαν το πρόγραµµα εξατοµικευµενης παρέµβασης ΠΕΠ 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων που συµµετέχουν στο τέλος του µήνα στο το πρόγραµµα εξατοµικευµενης παρέµβασης ΠΕΠ) 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 Συνολική Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων που συµµετέχουν στο πρόγραµµα εξατοµικευµένων παρεµβάσεων 7 7 10 9 9 6 8 9 9 7 Αριθµός επανεισαγωγών Σηµειώστε τον αριθµό εφήβων που επανεισήχθησαν 1 2 81 - 76 - Αριθµός συναντήσεων µε έφηβους: Ατοµικές συναντήσεις (ΣΥΝΟΛΟ Σ.Σ. + ΠΕΠ) 36 30 38 36 36 33 26 30 35 35 335 1 2 2 1 0 0 1 0 0 0 7 6ος 7ος 8ος 9ος 10ος Οικογενειακές συναντήσεις (ΣΥΝΟΛΟ Σ.Σ. + ΠΕΠ) Αριθµός γονέων και σηµαντικών άλλων των εφήβων ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ∆Α ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 1ος 2ος 3ος 4ος 5ος 11ος 12ος Αριθµός εφήβων που συνεχίζουν στην οµάδα από τον προηγούµενο µήνα 8 9 15 15 14 11 10 7 7 8 104 Αριθµός νέων εισαγωγών 0 5 0 0 0 2 0 0 1 0 8 Αριθµός επανεισαγωγών 1 1 0 0 0 0 0 1 0 1 4 Αριθµός εφήβων που ολοκλήρωσαν 0 0 0 1 3 2 0 0 0 0 6 Αριθµός εφήβων που διέκοψαν 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 2 Αριθµός εφήβων που παραπέµθηκαν στον Σ.Σ. 0 0 0 0 0 0 2 1 0 0 3 Σύνολο εφήβων που παρακολούθησαν το πρόγραµµα 9 15 15 15 14 13 10 8 8 9 116 Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων που συµµετέχουν στην οµάδα στο τέλος του µήνα) 9 15 15 14 11 10 7 7 8 9 Αριθµός εφήβων που παραπέµθηκαν προς άλλη µονάδα θεραπείας Αριθµός εφήβων που παραπέµθηκαν σε εξατοµικευµένη παρέµβαση 105 Αριθµός συναντήσεων µε έφηβους: Ατοµικές συναντήσεις 56 48 68 71 64 58 44 30 51 59 549 Οµαδικές συναντήσεις 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 200 0 0 8 5 2 2 2 4 2 1 26 6ος 7ος 8ος 9ος 10ος Οικογενειακές συναντήσεις Αριθµός γονέων και σηµαντικών άλλων των εφήβων ΟΜΑ∆Α ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ Αριθµός εφήβων που συνεχίζουν στην οµάδα από τον προηγούµενο µήνα 1ος 2ος 3ος 4ος 5ος 11ος 12ος 1 1 1 1 2 5 7 6 6 6 36 Αριθµός νέων εισαγωγών 0 0 0 1 3 2 0 0 0 0 6 Αριθµός επανεισαγωγών 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που ολοκλήρωσαν 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 Αριθµός εφήβων που διέκοψαν 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Σύνολο εφήβων που παρακολούθησαν το πρόγραµµα επανένταξης 1 1 1 2 5 7 7 6 6 6 42 - 77 - Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων επανένταξης που συµµετέχουν στην οµάδα στο τέλος του µήνα) Αριθµός εφήβων follow-up που συνεχίζουν στην οµάδα από τον προηγούµενο µήνα 1 1 1 2 5 7 6 6 6 6 41 14 14 12 12 13 19 17 17 17 15 150 Αριθµός νέων εισαγωγών follow-up 0 0 0 0 6 0 1 0 1 0 8 Αριθµός επανεισαγωγών follow-up 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 2 Αριθµός εφήβων που διέκοψαν το follow up 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 Αριθµός εφήβων που ολοκλήρωσαν το follow up 0 1 0 0 0 2 1 1 3 0 8 Σύνολο εφήβων που παρακολούθησαν το πρόγραµµα follow up 14 14 12 13 19 19 18 18 18 0 Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων Follow-up που συµµετέχουν στην οµάδα στο τέλος του µήνα) 14 12 12 13 19 17 17 17 15 15 Συνολική Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων follow-up που συµµετέχουν στην οµάδα στο τέλος του µήνα) µαζί µε οµάδα της Επανένταξης 15 145 151 13 13 15 24 24 23 23 21 21 192 Αριθµός συναντήσεων µε έφηβους: Ατοµικές συναντήσεις 38 29 20 26 42 56 52 53 47 56 419 Οµαδικές συναντήσεις 4 4 4 4 4 4 4 8 8 8 52 Οικογενειακές συναντήσεις 0 1 0 1 3 8 6 2 4 4 29 6ος 7ος 8ος 9ος 10ος Αριθµός γονέων και σηµαντικών άλλων των εφήβων ΟΜΑ∆Α ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Αριθµός εφήβων που συνεχίζουν στην οµάδα από τον προηγούµενο µήνα 1ος 2ος 3ος 4ος 5ος 11ος 12ος 15 13 13 12 15 9 5 4 5 5 96 Αριθµός νέων εισαγωγών 0 0 0 6 5 2 0 1 1 1 16 Αριθµός επανεισαγωγών 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 2 Αριθµός εφήβων που παραπέµθηκαν προς άλλη µονάδα θεραπείας 1 0 0 1 1 1 0 0 1 1 6 Αριθµός εφήβων που ολοκλήρωσαν 0 0 0 0 6 0 0 0 0 0 6 Αριθµός εφήβων που διέκοψαν 1 0 2 2 4 6 1 0 0 1 17 Σύνολο εφήβων που παρακολούθησαν το πρόγραµµα 15 13 14 18 20 12 5 5 6 6 114 Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων που συµµετέχουν στην οµάδα στο τέλος του µήνα) 13 13 12 15 9 5 4 5 5 5 86 Αριθµός γονέων και σηµαντικών άλλων των εφήβων 32 27 30 35 33 34 32 17 17 27 284 Ατοµικές συναντήσεις 15 17 19 28 22 25 13 6 24 24 193 Οµαδικές συναντήσεις 4 4 4 4 4 4 4 4 0 0 32 1 4 7 16 12 10 7 0 6 10 73 Αριθµός συναντήσεων µε έφηβους: Αριθµός συναντήσεων µε γονείς και σηµαντικούς άλλους των εφήβων: Ατοµικές συναντήσεις - 78 - Οµαδικές συναντήσεις 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 40 Συναντήσεις ζεύγους 0 0 5 0 2 1 2 0 5 1 16 Οικογενειακές συναντήσεις 2 4 4 5 0 1 1 0 2 2 21 6ος 7ος ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗΣ 1ος 2ος 3ος 4ος 5ος Αριθµός εφήβων που χορηγούνται από τον προηγούµενο µήνα 6 2 12 1 0 0 0 21 Αριθµός νέων εισαγωγών 0 4 0 0 0 0 0 4 Αριθµός επανεισαγωγών 0 7 0 0 0 0 0 7 Αριθµός εφήβων που ολοκλήρωσαν 4 1 0 0 0 0 0 5 Αριθµός εφήβων που αποπέµφθηκαν λόγω παράλληλης χρήσης 0 0 11 0 0 0 0 11 Αριθµός εφήβων που αποπέµφθηκαν λόγω ασύµβατης συµπεριφοράς 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που αποπέµφθηκαν λόγω απουσιών 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που διέκοψαν αυτοβούλως 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που παραπέµθηκαν προς άλλη µονάδα θεραπείας 0 0 0 0 0 0 0 0 Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς πρόγραµµα εξατοµικευµένης παρέµβασης 0 1 0 0 0 0 0 1 Αριθµός εφήβων που παραπέµφθηκαν προς Σ.Σ. 4 0 0 0 0 0 4 Αριθµός εφήβων που διέκοψαν για άλλους λόγους 0 0 0 1 0 0 0 1 Σύνολο εφήβων που παρακολούθησαν το πρόγραµµα 6 13 12 1 0 0 0 32 Ενεργή δύναµη (αρ. εφήβων που χορηγούνται στο τέλος του µήνα) 2 12 1 0 0 0 0 15 Ατοµικές συναντήσεις 19 41 3 0 0 0 0 63 Οµαδικές συναντήσεις 16 16 12 0 0 0 0 44 0 0 0 0 0 0 0 0 78 69 74 77 79 72 60 62 57 48 676 128 123 130 135 129 135 102 90 89 100 1161 Σηµειώστε τον αριθµό εφήβων που επανεισήχθησαν Αριθµός συναντήσεων µε έφηβους: Οικογενειακές συναντήσεις Αριθµός γονέων και σηµαντικών άλλων των εφήβων ΣΥΝΟΛΟ ΕΦΗΒΩΝ ΣΤΗ ΜΟΝΑ∆Α ΣΥΝΟΛΟ ΓΟΝΕΩΝ/ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΑΛΛΩΝ ΣΤΗ ΜΟΝΑ∆Α Αριθµός εφήβων που επανεισήχθηκαν στη δηµόσια εκπαίδευση - 79 - Ζ.10. «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΘΗΝΑ» ΤΟΥ ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Το Πρόγραµµα «ΑΘΗΝΑ» ιδρύθηκε τον Μάιο του 1998 και αποτελεί µετεξέλιξη του Ειδικού Εξωτερικού Ιατρείου για Ουσιοεξαρτηµένα Άτοµα του Αιγινητείου Νοσοκοµείου, το οποίο λειτουργούσε από το έτος 1987. Το Πρόγραµµα αποτελεί υπηρεσία η οποία συγχρηµατοδοτείται από το Αιγινήτειο Νοσοκοµείο που καλύπτει οικονοµικά όλη την υλικοτεχνική υποδοµή του Προγράµµατος και από τον ΟΚΑΝΑ, ο οποίος καλύπτει την µισθοδοσία οκτώ (8) εργαζοµένων οι οποίοι έχουν προσληφθεί για τις ανάγκες του προγράµµατος. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στο πρόγραµµα εργάζονται επίσης (3) άτοµα τα οποία ανήκουν στο Αιγινήτειο Νοσοκοµείο. Επιστηµονικά και ∆ιοικητικά Υπεύθυνος του Προγράµµατος είναι ο κ. Ι. Λιάππας, Καθηγητής Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ Αιγινήτειου Νοσοκοµείου. Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Μονάδας Υποκατάστασης Αθήνας κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος ΠΑΝ/ΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ Ιατρός – Ψυχίατρος Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια ΠΑΝ/ΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ Κατηγορία Υπηρετούντες ΠΕ 1 ΠΕ 3 ΠΕ 1 ΠΕ ΤΕ 3 1 ΤΕ ∆Ε 1 1 11 Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτες Κοινωνικός Λειτουργός Κοινωνικός Λειτουργός ΠΑΝ/ΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ ∆/κος Υπάλληλος Γραφείου Σύνολο Αρχές και όροι για την συµµετοχή στο Πρόγραµµα «ΑΘΗΝΑ» • Βασική προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραµµα είναι η εθελοντική προσέλευση του χρήστη. Απευθύνεται σε : 1) χρήστες παράνοµων και νόµιµων εθιστικών ψυχοτρόπων ουσιών ηλικίας άνω των 18 ετών 2) σε χρήστες οινοπνεύµατος ηλικίας άνω των 18 ετών 3) οικογένειες χρηστών εθιστικών ψυχοτρόπων ουσιών και οινοπνεύµατος, 4) συγγενείς χρηστών εθιστικών ψυχοτρόπων ουσιών και οινοπνεύµατος. 3)∆εν αναλαµβάνονται χρήστες µε σοβαρές και χρόνιες ψυχιατρικές διαταραχές συναισθηµατικού τύπου, σχιζοφρενικές ψυχώσεις, διπολική συναισθηµατική διαταραχή κ.λ.π. • • • • • • • ∆ιατηρείται και προστατεύεται το απόρρητο και η ανωνυµία. Το πρόγραµµα λειτουργεί µόνο σε εξωτερική βάση χωρίς δυνατότητα εσωτερικής νοσηλείας. ∆εν συνταγογραφούνται εξαρτησιογόνες ουσίες ή υποκατάστατα οπιοειδών ∆εν χορηγούνται Πιστοποιητικά, το Πρόγραµµα δεν µπορεί να χρησιµοποιηθεί για νοµικού ή άλλου τύπου εκκρεµότητες του χρήστη. Τα δεδοµένα των χρηστών δύνανται να χρησιµοποιηθούν ανώνυµα για ερευνητικούς και επιστηµονικούς σκοπούς Κύριο θεραπευτικό εργαλείο είναι η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση του χρήστη σε ατοµικό οικογενειακό και οµαδικό επίπεδο. Κατά την είσοδο του ο χρήστης υπογράφει Συµβόλαιο και διάφορα έντυπα παρακολούθησης του προγράµµατος. ΠΗΓΕΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΘΗΝΑ» ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΠΗΓΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑ • Ι∆ΙΟΣ 3 3 • ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ 15 29 • ΦΙΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 16 14 • Ι∆ΙΩΤΗΣ ΙΑΤΡΟΣ, ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ, 17 40 κλπ • ΑΛΛΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ 15 11 • ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 21 48 • ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 2 2 • ∆ΙΑ∆ΥΚΤΙΟ 4 10 93 157 ΣΥΝΟΛΟ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 250 ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΑΘΗΝΑ» ΣΕ ΑΛΛΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ / ΦΟΡΕΙΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΟΥΣΙΕΣ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑ ΦΟΡΕΙΣ ΚΕΘΕΑ / 18 ΑΝΩ 3 6 6 6 Π. Υ. ΟΚΑΝΑ 2 0 ΚΕΝΤΡΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 3 1 ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 3 0 ΣΥΝΟΛΟ 17 13 ∆ΙΠΛΗΣ ∆ΙΑΓΝΩΣΗΣ 18 ΑΝΩ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 30 - 81 - ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΤΟΜΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΘΗΝΑ» ΜΗΝΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2010 Άτοµα Οινόπνευµα : 87 Ουσίες: 39 Οικογένειες Οινόπνευµα: 11 Ουσίες : 13 Σύνολο: 126 Άτοµα 31 Οικογένειες Γενικό Σύνολο: 157 ΚΙΝΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ "ΑΘΗΝΑ" ΑΠΟ ΤΟ 1998-2010 ‘ΕΤΟΣ ΠΡΩΤΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ 1998 32 122 63 1999 69 282 195 2000 53 254 194 2001 46 229 144 2002 20 182 133 2003 38 180 140 2004 32 302 140 2005 35 284 130 2006 33 350 111 2007 33 289 141 2008 30 253 116 2009 29 269 129 2010 21 169 93 ΣΥΝΟΛΟ 471 3.165 1.729 Από την επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων των ετών 2009-2010 προκύπτει ότι η αναλογία της παραγωγικής δράσης της Μονάδας σε σχέση µε τις επιστηµονικές εκπαιδευτικές και λοιπές δραστηριότητές της είναι δυσανάλογα µικρή σε σχέση και µε το υφιστάµενο προσωπικό. Άλλες δραστηριότητες του Προγράµµατος «ΑΘΗΝΑ»: 1. Παροχή εκπαίδευσης σε ειδικευόµενους ψυχιάτρους Α’ Ψυχιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ 2. Εκπαιδευόµενοι Ψυχολόγοι – Μεταπτυχιακή εκπαίδευση 3. Πρακτική άσκηση µεταπτυχιακού προγράµµατος εκπαίδευσης στην Κλινική Ψυχολογία (ΦΠΨ - ΕΚΠΑ) 4. Εκπαιδευόµενοι κοινωνικοί λειτουργοί Τµήµατος Κοινωνικής Εργασίας ΤΕΙ Αθηνών 5. ∆ιοργάνωση Επιστηµονικών – Εκπαιδευτικών ∆ραστηριοτήτων 6. Έκδοση (2) βιβλίων και συµµετοχή µε συγγραφή κεφαλαίων σε περισσότερα από δώδεκα ψυχιατρικά συγγράµµατα που εκδόθηκαν µε επιµέλεια καθηγητών της Α’ και Β’ Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστηµίου Αθηνών. - 82 - 7. Στο χρονικό διάστηµα από 1998 – 2010 εκπονήθηκαν (11) Ερευνητικά προγράµµατα από το Πρόγραµµα ΑΘΗΝΑ Επιστηµονικές δηµοσιεύσεις από τις δραστηριότητες του προγράµµατος «ΑΘΗΝΑ» 1998 – 2010 8. Τα µέλη του προγράµµατος ΑΘΗΝΑ έχουν περισσότερες από (100) συµµετοχές σε διεθνή επιστηµονικά συνέδρια και περισσότερες από (120) συµµετοχές σε Ελληνικά Συνέδρια και Ηµερίδες µε προφορικές και αναρτηµένες ανακοινώσεις 9. Τα µέλη του Προγράµµατος ΑΘΗΝΑ έχουν περισσότερες από (150) δηµοσιεύσεις σε Ελληνικά και διεθνή ιατρικά περιοδικά. - 83 - ΚΙΝΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ "ΑΘΗΝΑ" 1998 - 2010 ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ ΣΕ ΧΡΗΣΤΕΣ ΨΥΧΟΤΡΟΠΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΕΣ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΣ • • • ΕΤΟΣ ΧΡΗΣΤΕΣ ΨΥΧΟΤΡΟΠΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΧΡΗΣΤΕΣ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΥΝΟΛΟ 1998 86 36 122 70.49% 29.51% 422 1999 142 59 201 70.65% 29.35% 929 2000 158 68 226 69.91% 30.09% 1306 2001 133 72 205 64.88% 35.12% 1423 2002 108 55 163 66.26% 33.74% 1256 2003 78 78 156 50.00% 50.00% 1355 2004 85 85 170 50.00% 50.00% 1516 2005 87 83 170 51.18% 48.82% 1582 2006 72 107 179 40.22% 59.78% 1667 2007 74 106 180 41.11% 58.89% 1730 2008 70 100 170 41.18% 58.82% 1894 2009 66 119 185 35.68% 64.32% 2288 2010 55 111 166 33.13% 66.87% 1681 ΣΥΝΟΛΟ 1.214 1.079 2.293 52.94% 47.06% 19.049 ΠΟΣΟΣΤΟ ΟΥΣΙΩΝ Ηλικία χρηστών ψυχοτρόπων ουσιών (µ.ο.) 1998 – 2010: 29 έτη Ηλικία χρηστών οινοπνεύµατος (µ.ο.) 1998 – 2010: 46 έτη Ποσοστό επανεξέτασης ασθενών προηγούµενων ετών κατά τον Οκτώβριο 2010: 6% ΠΟΣΟΣΤΟ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 4/1/2010 11/1/2010 18/1/2010 25/1/2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1/2/2010 8/2/2010 15/2/2010 22/2/2010 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 1/3/2010 8/3/2010 15/3/2010 22/3/2010 29/3/2010 ΜΑΡΤΙΟΣ 5/4/2010 12/4/2010 19/4/2010 26/4/2010 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 3/5/2010 10/5/2010 17/5/2010 24/5/2010 31/5/2010 ΜΑΙΟΣ 7/6/2010 14/6/2010 21/6/2010 28/6/2010 ΙΟΥΝΙΟΣ 5/7/2010 12/7/2010 19/7/2010 26/7/2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2/8/2010 9/8/2010 16/8/2010 23/8/2010 30/8/2010 ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΚΙΝΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΑΠΌ 4/01/2010 ΕΩΣ ΑΤΟΜΙΚΑ Α1+ Α2+ Α1Α2Ε1+ Ε2+ Ε1Ε20 0 0 0 7 11 4 3 1 3 3 0 18 29 7 10 2 3 2 3 14 26 3 11 0 3 2 2 19 22 5 12 3 9 7 5 58 88 19 36 1 4 0 3 14 32 1 2 4 3 1 0 17 30 1 4 0 4 1 1 23 28 2 11 1 5 3 2 21 29 1 6 6 16 5 6 75 119 5 23 2 2 3 1 21 27 2 12 1 4 2 2 14 29 10 11 1 2 1 4 18 31 3 7 2 2 1 1 17 24 3 5 0 2 0 1 17 23 2 3 6 12 7 9 87 134 20 38 0 0 0 0 11 7 3 2 1 0 4 3 16 28 6 8 3 0 3 3 14 20 9 7 2 1 5 3 15 15 9 4 6 1 12 9 56 70 27 21 3 2 0 1 17 28 3 13 2 2 4 2 16 31 8 12 2 7 2 1 15 30 5 6 0 3 5 0 19 26 4 4 0 7 1 2 19 38 9 11 7 21 12 6 86 153 29 46 0 4 4 3 10 28 4 5 0 4 2 3 13 24 5 13 1 4 5 2 16 41 3 9 1 3 2 3 11 28 6 5 2 15 13 11 50 121 18 32 0 1 0 1 19 32 6 9 1 5 0 1 18 37 2 9 1 3 0 1 8 29 15 2 1 1 1 3 14 26 1 9 3 10 1 6 59 124 24 29 2 1 2 2 10 29 5 2 0 0 0 0 4 8 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1 2 2 10 29 5 2 2 2 0 0 6 19 0 1 29/10/2010 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ Α1+ Α2+ 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 0 1 0 0 0 0 1 2 0 2 1 0 0 0 0 0 1 2 0 0 0 0 3 0 1 1 0 0 4 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 2 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Ε1+ 3 1 4 4 12 2 1 3 1 7 7 1 1 3 2 14 0 8 1 6 15 0 7 2 1 7 17 3 4 3 4 14 0 3 0 0 3 3 1 0 3 0 Ε2+ 2 1 4 1 8 2 4 0 0 6 2 2 3 1 0 8 0 2 4 2 8 1 1 3 1 2 8 1 4 2 2 9 0 3 0 0 3 0 1 0 0 0 Ε10 1 2 0 3 1 0 0 2 3 1 1 1 0 0 3 0 2 0 0 2 1 0 0 0 1 2 0 2 1 0 3 1 1 0 0 2 2 0 0 2 0 Ε22 1 2 0 5 1 0 0 2 3 2 2 0 0 3 7 0 2 2 0 4 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 1 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 ΕΝΗΜ 0 3 3 5 11 0 2 0 3 5 3 3 1 3 0 10 0 2 4 1 7 4 4 1 1 2 12 2 2 0 1 5 4 3 0 0 7 0 0 0 0 0 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 6/9/2010 13/9/2010 20/9/2010 27/9/2010 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 4/10/2010 11/10/2010 18/10/2010 25/10/2010 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 6 0 2 1 3 6 2 3 3 2 10 4 0 0 4 2 6 7 3 2 5 17 4 4 3 1 1 9 1 1 3 1 6 4 1 3 1 2 7 1 3 2 0 6 30 23 18 13 17 71 16 85 23 28 16 35 102 21 11 9 2 2 6 19 6 6 8 8 3 6 25 9 11 4 24 0 0 1 0 0 1 1 0 2 0 3 0 0 0 1 2 3 2 0 0 1 3 7 2 3 5 2 12 3 2 2 5 12 1 1 1 2 3 7 4 4 1 1 10 4 0 0 0 0 0 1 0 1 1 3 0 0 0 0 3 3 0 0 0 2 2 0 2 0 1 3 6 6 1 2 3 12 15 8 39 25 28 74 7 4 17 ΣΥΝΟΛΟ 55 111 76 69 611 1070 189 280 15 12 113 68 25 27 75 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ: 2806 Ερµηνευτικός πίνακας: A1+: Α2+ Ε1+ Ε2+ Α- και ΕΕΝΗΜ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΨΥΧΟΤΡΟΠΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΠΡΩΤΗ ΕΠΑΦΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΠΡΩΤΗ ΕΠΑΦΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΨΥΧΟΤΡΟΠΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΠΟΥ ∆ΕΝ ΠΡΟΣΗΛΘΕ ΣΤΟ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΕΝΗΜΈΡΩΣΗ - ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ - 86 - Ζ.11. ΜΟΝΑ∆Α ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ Η Μονάδα Υποκατάστασης λειτουργεί από τον Ιανουάριο του έτους 2004, σε κοινόχρηστο χώρο που έχει διατεθεί από το ΙΚΑ Περιστερίου. Στα έξι χρόνια λειτουργίας της µέχρι σήµερα, έχουν εισαχθεί στη Μονάδα περί τους (170 ) ασθενείς. Το προσωπικό που υπηρετεί Μονάδα Υποκατάστασης Περιστερίου κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Ε’ Μονάδας Υποκατάστασης Αθήνας κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Αναπληρωτής Υπεύθυνος Σύνολο Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος Ιατρός – Ψυχίατρος Κοινωνιολόγος Κοινωνικός Λειτουργός Νοσηλευτής Νοσηλευτής Κατηγορία ΠΕ ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΠΕ ΤΕ Υπηρετούντες 1 1 1 2 1 3 9 Τα κυριότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει σήµερα η Μονάδα είναι τα εξής: 1. Ο χώρος στέγασης: • Ο χώρος διατίθεται από το ΙΚΑ µόνον για 4 ώρες την ηµέρα από τις 13:00 µ.µ. 17:00 µ.µ. • Η Υπεύθυνη ιατρός της Μονάδας, η αναπληρώτρια ιατρός, οι (3) θεραπευτές και η γραµµατέας εργαζόνται σε (4) εξεταστήρια, τα (2) εκ των οποίων είναι ενιαίος χώρος, ο οποίος χωρίζεται µε παραβάν. Υπάρχουν επιπλέον (2) γραφεία για την Νοσηλευτική Υπηρεσία. • Ο χώρος χρησιµοποιείται συνεχώς καθ’ όλο το 24ωρο, αφού εκτός από τη Μονάδα στον ίδιο χώρο εξυπηρετούνται και το Τµήµα Επειγόντων Περιστατικών του ΙΚΑ και το ΕΚΑΒ. Τα αποτελέσµατα των ανωτέρω δυσκολιών της υποδοµής είναι τα ακόλουθα: • ∆εν υπάρχει δυνατότητα περαιτέρω απορρόφησης ασθενών, • ∆εν υπάρχει η δυνατότητα οποιασδήποτε οµαδικής δραστηριότητας αφού δεν µπορούν να λειτουργήσουν οµάδες προσωπικού, δεν γίνονται οικογενειακές και οµαδικές συνεδρίες, δεν γίνονται εκπαιδευτικές εποπτικές συναντήσεις, κ.ο.κ. • Είναι εξαιρετικά δύσκολη η τήρηση αρχείων, η ασφαλής φύλαξη αρχείων και φακέλων και η διασφάλιση του απορρήτου. • Προκύπτουν θέµατα υγιεινής και ασφάλειας, αφού εκτός του πληµµελούς καθαρισµού και αερισµού του χώρου, η µηνιαία προµήθεια βουπρενορφίνης παραµένει, υποχρεωτικά, στο χώρο που χρησιµοποιείται από τις 5 µ.µ. ως το πρωί από το Σταθµό Α’ Βοηθειών του ΙΚΑ, έστω και µέσα στο χρηµατοκιβώτιο. 2. Υποστελέχωση Προσωπικού: • • • Μόλις από τον Ιανουάριο του 2010 προσελήφθη δεύτερος µόνιµος γιατρός (όλο το προηγούµενο διάστηµα η Μονάδα καλυπτόταν περιστασιακά µε συναδέλφους από το ΙΚΑ ή µε µπλόκ παροχής υπηρεσιών). Η γραµµατειακή υποστήριξη της Μονάδας καλύπτεται από υπάλληλο του ΙΚΑ, χωρίς δυνατότητα αναπλήρωσης.. Η φύλαξη της Μονάδας γίνεται από ένα φύλακα, υπάλληλο ιδιωτικής εταιρείας Φύλαξης. Τα αποτελέσµατα των ανωτέρω δυσκολιών είναι τα ακόλουθα: • Προβλήµατα στη γραµµατειακή στήριξη και στη φύλαξη. Η ενδεχόµενη ασθένεια ή χρήση νόµιµων αδειών της γραµµατέως και του φύλακα, προκαλεί σηµαντικά προβλήµατα στη λειτουργία της Μονάδας. Ειδικότερα οι συχνές αλλαγές του φύλακα δεν επιτρέπουν την εκπαίδευσή του στις ιδιαιτερότητες των συγκεκριµένων ασθενών. • Θέµατα διασφάλισης της ήρεµης και απρόσκοπτης λειτουργίας της µονάδας, περαιτέρω προβλήµατα στην (ήδη επιβαρυµένη) συνεργασία µας µε το ΙΚΑ. 3. Η έλλειψη χρηµατοδότησης: Οι λειτουργικές δαπάνες της Μονάδας (µηχανήµατα, αναλώσιµα, γραφική ύλη, κ.λ.π.) δεν υποστηρίζεται πλέον ούτε από το ΙΚΑ ούτε από τον ΟΚΑΝΑ, πέραν του ποσού των 300 € της πάγιας προκαταβολής µηνιαίως. Τα αποτελέσµατα των ανωτέρω δυσκολιών είναι τα ακόλουθα: • Αδυναµία χρήσης τεχνικών διευκολύνσεων τα οποία θα καθιστούσαν ασφαλέστερη την παρακολούθηση των ασθενών (π.χ. ηλεκτρονικά αρχεία ανά θεραπευτή). • Μη δυνατότητα αναπαραγωγής εγγράφων για την τήρηση αρχείων (ούτε µε εκτύπωση, ούτε µε φωτοτυπία ), παρά µόνον σπάνια. • Συχνή απώλεια στοιχείων (π.χ. αποτελέσµατα ουροληψιών) και κυρίως, • Προβλήµατα ασφάλειας των ασθενών (π.χ. µη διενέργεια τοξικολογικών ελέγχων λόγω έλλειψης αναλώσιµων). Παρόλο που η Υπεύθυνη της Μονάδας έχει ενηµερώσει για όλα τα παραπάνω επανειληµµένως τις προηγούµενες ∆ιοικήσεις του ΟΚΑΝΑ, εν τούτοις δεν κατέστη –έως σήµερα - δυνατόν να εξευρεθούν κάποιες βιώσιµες λύσεις. Στις προτάσεις που κατέθεσε για την εξασφάλιση της εύρυθµης λειτουργίας της µονάδας και η δυνατότητα περαιτέρω απορρόφησης ασθενών απαιτούν άµεσα: • Την επαναδιαπραγµάτευση των ωρών χρήσης του χώρου µε την διοίκηση του ΙΚΑ, αλλιώς ανεύρεση άλλου κτιρίου. και µακροπρόθεσµα ην µετεγκατάσταση της Μονάδας. • Την αύξηση του µηνιαίου ποσού στα 800€, και τακτικότητα στην καταβολή του. • Την εξασφάλιση φύλακα - µόνιµου υπαλλήλου του οργανισµού. - 88 - • Την εξασφάλιση µόνιµης γραµµατειακής στήριξης. 4. Στατιστικά Στοιχεία έτους 2009. Ο αριθµός των ασθενών της Μονάδας κατά την 1η-1-2009 ήταν (75) ασθενείς και στις 31-12-2009 ήταν (87) ασθενείς. Η αιτιολογία Εισαγωγής των ασθενών κατά το έτος 2009, είχε ως εξής: (17) ασθενείς από την Λίστα Αναµονής, (14) από Επανεισαγωγή – Λήξη Χρόνου Αποµάκρυνσης από την Μονάδα, (16) Κατ΄ εξαίρεση, (3 ) από Μεταφορά από άλλη οµάδα. Η αιτιολογία εξόδου ασθενών από το Πρόγραµµα κατά το έτος 2009, είχε ως εξής: (20) Προσωρινή Αποµάκρυνση, (3) Αυτόβουλη ∆ιακοπή, (1) Φυλάκιση,(6) Οριστική Αποµάκρυνση, (2) Παραποµπή σε άλλη Μονάδα και (2 ) Επιτυχής Αποτοξίνωση. Κατά το έτος 2009 απεβίωσαν (τρεις) 3 ασθενείς και η αιτία θανάτου για κάθε µία περίπτωση ήταν χρόνια ηπατοπάθεια, εγκεφαλική αιµορραγία από πτώση και τροχαίο ατύχηµα. Συνολικά τα στατιστικά στοιχεία θετικών και αρνητικών ουροληψιών επί του συνολικού αριθµού ουροληψιών για το έτος 2009 έχουν ως εξής: OPI COC BENZ ALC CAN Ποσοστό Αρνητικών Ουροληψιών 52% 78% 62% 97% 38% Ποσοστό Περιστασιακής Χρήσης 20% 15% 18% 3% 19% Ποσοστό Παράλληλης Χρήσης 28% 7% 20% 0% 43% Ο συνολικός αριθµός ατοµικών συνεντεύξεων ασθενών, οι οποίες διεξήχθηκαν από τους δύο Ψυχιάτρους, δύο Κοινωνικούς Λειτουργούς και την Κοινωνιολόγο της Μονάδας εντός του 2009 ήταν 1.308. Από τον ετήσιο αριθµό των (1.308) ατοµικών συνεντεύξεων, προκύπτει ότι µηνιαίως πραγµατοποιήθηκαν (105) ατοµικές συνεντεύξεις και ηµερησίως αναλογούν (5) συνεντεύξεις, δηλαδή σε κάθε θεραπευτή αντιστοιχεί µία (1) συνεδρίαση. Επιπλέον για τους (36) ασθενείς µε ψυχιατρική συννοσηρότητα διεξήχθηκαν (187) συνεδρίες ψυχιατρικής εκτίµησης από τους τρεις (3) θεραπευτές (πλην των Ψυχιάτρων) για την χορήγηση φαρµακευτικής αγωγής και επανεκτιµήσεις από τους δύο Ψυχιάτρους της Μονάδας. Από τις (187) συνεδρίες ψυχιατρικής εκτίµησης των ασθενών µε ψυχιατρική συννοσηρότητα, αναλογούν στους τρεις (3) θεραπευτές πέντε συνεδρίες τον µήνα. Παρόλη την σοβαρή έλλειψη χώρων εντός της Μονάδας πραγµατοποιήθηκαν εντός του έτους 2009 (26) συναντήσεις οικογενειακής θεραπείας. 5. Σύνολο παραποµπών κατά το έτος 2009 σε άλλες δοµές εξετάσεις: - 89 - για ιατρικές 82 παραποµπές για διενέργεια ιατρικών εξετάσεων στο Κέντρο Άµεσης Βοήθειας ΟΚΑΝΑ • 8 παραποµπές για θεραπεία ηπατίτιδας C • 1 παραποµπή για θεραπεία (HIV) λοίµωξης • 20 Παραποµπές στο ΙΚΑ Περιστερίου για διάφορες ιατρικές εξετάσεις. Σήµερα χορηγούνται στην Μονάδα Υποκατάστασης Περιστερίου (81) ασθενείς, η δε πορεία τους χαρακτηρίζεται σαφώς ικανοποιητική. Όσον αφορά την αποχή από τη χρήση ουσιών κατά το έτος 2009, σε ποσοστό 52% εξ αυτών απείχαν από τη χρήση ηρωίνης, σε ποσοστό 20% έκανε µόνον περιστασιακή χρήση, ενώ σε ποσοστό 78% απείχαν από τη χρήση κοκαΐνης. Από τους θεράποντες ιατρούς δίδεται προσοχή στην βελτίωση της ψυχικής και σωµατικής υγείας των ασθενών, το δε σύνολο αυτών υποβάλλεται σε τακτικό κλινικό και παρακλινικό έλεγχο. Οµοίως πραγµατοποιούνται παραποµπές σε Νοσοκοµεία και ειδικά κέντρα. • 6. Εντός του έτους 2009 αναφέρθηκαν οι κατωτέρω απώλειες βουπρενορφίνης: 4-7-2009 ∆ισκία Βουπρενορφίνης (Prenorvine 8 mg) Σε µία θέση υποδοχής έλειπε τµήµα δισκίου και σε άλλη υπήρχαν µόνο θραύσµατα αυτού αλλοιωµένου χρώµατος. Σύνολο θεωρητικών απωλειών 32 mg. 1-9-2009 Κατά την διαδικασία εξαγωγής δισκίου Prenorvine 8 mg διαπιστώθηκε ότι σε µία θέση υποδοχής δεν υπάρχει δισκίο Το εµβαλόγιο φυλάσσεται. Έλλειµµα 8 mg βουπρενορφίνης. 6-5-2010 Ένα δισκίο των 8 mg βρέθηκε ελαττωµατικό κατευθείαν από την συσκευασία (Prenorvine 17-5-2010 Βρέθηκε συσκευασία (blister) όπου µια θήκη των 8 mg ήταν µερικώς ανοιγµένη και ένα δισκίο των 8 mg ήταν σπασµένο εντός της θήκης (prenorvine). Τριµηνιαίοι Ισολογισµοί κατανάλωσης Βουπρενορφίνης: 1-1-2009 έως 31-3-2009 1-4-2009 έως 30-6-2009 1-7-2009 έως 31-9-2009 (SUBUTEX 2 mg και PRENORVINE 8 mg) : Κατανάλωση 69.124 mg (SUBUTEX 2 mg και PRENORVINE 8 mg): Κατανάλωση 78.612 mg (SUBUTEX 2 mg και PRENORVINE 8 mg): Κατανάλωση 89417 mg ∆ιαπιστώνεται η συνεχώς κλιµακούµενη αύξηση της κατανάλωσης βουπρενορίνης ανά τρίµηνο, όταν ο αριθµός των θεραπευοµένων παραµένει περίπου ο ίδιος. Κατανάλωση λοιπών φαρµάκων πλην βουπρενορφίνης: Καταγράφεται κατανάλωση µικρών ποσοτήτων φαρµάκων από το Φαρµακείο της Μονάδας, όπως: Codal, Beadinet, Ponstan, Propendol, Zyprexanole, Efexol, Lyrica, Rispelen, Xenital, Depakine, Rispedal κ.λ.π. - 90 - Επισηµαίνεται ότι για την συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών της Μονάδας, σε ποσοστό 90% έχουν εκδοθεί βιβλιάρια υγείας και συγκεκριµένα ο αριθµός των ασθενών που είχαν βιβλιάριο υγείας στις 31-12-2009: (30)ΙΚΑ, (51) ΠΡΟΝΟΙΑ, (1) ΟΓΑ, (1) ΤΑΞΥ, (3)ΤΙ∆ΚΥ, (2) ∆ΗΜΟΣΙΟΥ, (1)ΤΑΠΟΤΕ, ενώ (11) δεν έχουν ασφάλεια. 7. Κατά τη διάρκεια του 2009 πραγµατοποιήθηκαν επικοινωνίες και συνεργασίες µε τις ακόλουθες δοµές και Υπηρεσίες: ∆ιεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας Αθήνας, Αιγάλεω, Αγίας Παρασκευής, Ελευσίνας, Πειραιά, Καλλιθέας, Παλλήνης για ζητήµατα βιβλιαρίων και επιδοµάτων ασθενών. Οργανισµός Απασχόλησης Ελευθέρων Επαγγελµατιών (ΟΑΕΕ) (Έκδοση βιβλιαρίου-ΕΚΑΣ, συνταξιοδότηση ασθενή) Νοσοκοµεία Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού», «ΚΑΤ» (Ορθοπεδική Κλινική), «Γ. Γεννηµατάς» (Μονάδα Λοιµώξεων), Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο (∆ιατροφολόγος) Υπηρεσία Αστέγων ∆ήµου Αθηναίων (σίτιση) Κοινωνικές Υπηρεσίες Περιστερίου, Ζεφυρίου, Ιπποκράτειου Νοσοκοµείου, Νοσοκοµείου Σωτηρία, Γενικού Κρατικού Νοσοκοµείο Νίκαιας ΚΕΚ ΟΚΑΝΑ ΙΚΑ για τη συνταξιοδότηση ασθενή ΚΕΕΛΠΝΟ (έκδοση βιβλιαρίου σε αλλοδαπή ασθενή µε HIV) Ξενώνας Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης για ασθενείς µε AIDS Συνήγορος του πολίτη (Νοµική κάλυψη) Ιατροπαιδαγωγικό κέντρο ΙΚΑ Τµήµα Παιδικών Σταθµών ∆ήµου Αθηναίων για τη φιλοξενία παιδιών ασθένη σε παιδικό σταθµό Εφορία Χαϊδαρίου εκκρεµοτήτων ασθενή για τη διευθέτηση Ψυχιατρείο Κρατουµένων Κορυδαλλού Επικοινωνίες και συνεργασίες µε δύο εργοδότες που απασχολούν µέλη του Προγράµµατος Εκκλησία Άγιος Ταξιάρχης - 91 - Ζ.12. ΜΟΝΑ∆Α ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ Η Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης εδρεύει επί της οδού Σµύρνης 36 στην Αθήνα µε Υπεύθυνο τον κ. Κουκλινό Αγγελή, Ιατρό – Ψυχίατρο. Το προσωπικό που υπηρετεί Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Ειδικότητα Ιατρός – Ψυχίατρος Ψυχολόγος Κοινωνικός Λειτουργός Νοσηλευτής ∆/κοί Υπάλληλοι Γραφείου Σύνολο Κατηγορία ΠΕ ΠΕ ΤΕ ΤΕ ∆Ε Υπηρετούντες 1 4 1 2 3 11 Ο κύριος στόχος της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης είναι η σταδιακή και οµαλή κοινωνικοποίηση πρώην εξαρτηµένων ατόµων, η ολοκλήρωση της θεραπείας απεξάρτησης και η προώθηση και η παραµονή τους στην αγορά εργασίας. Στην Μονάδα εφαρµόζεται ένα δοµηµένο θεραπευτικό πρόγραµµα Ιατροψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε συνεργασία µε τους αρµόδιους φορείς. Η Οµάδα στόχος είναι: Άτοµα που έχουν ολοκληρώσει την θεραπεία απεξάρτησης και είναι καθαροί από όλες τις εξαρτησιογόνες ουσίες (και τα υποκατάστατα), γεγονός που πιστοποιείται µε καθαρές εβδοµαδιαίες ουροληψίες για διάστηµα ενός (1) µηνός από την ηµεροµηνία µηδενισµού του υποκατάστατου. ∆ιάρκεια θεραπείας: - Φάση Προεπανένταξης: (4) εβδοµάδες - Φάση Επανένταξης : ( 12 – 24 )µήνες Οι κύριες παρεχόµενες Υπηρεσίες: • Η συνεχής παρακολούθηση της σωµατικής και ψυχικής υγείας και • Οι δράσεις για την προώθηση στην αγορά εργασίας πρώην εξαρτηµένων ατόµων. Η Μονάδα βρίσκεται σε στενή συνεργασία µε τον ΟΑΕ∆ και άλλους αρµόδιους κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς, όπως εκπαιδευτικούς φορείς, τοπική αυτοδιοίκηση, Ιδιώτες εργοδότες κλπ. Οι λοιπές παρεχόµενες Υπηρεσίες. • Ατοµική ψυχοθεραπεία µε συχνότητα 1-3 συναντήσεις την εβδοµάδα • Οµαδική ψυχοθεραπεία µε συµµετοχή σε 1-2 οµάδες ανα εβδοµάδα • Οικογενειακή θεραπεία • Χορήγηση Ναλτρεξόνης όταν υπάρχει ένδειξη. • Σταθερή Νοµική Υποστήριξη και εκκαθάριση του ποινικού µητρώου των µελών • Κινητοποίηση των µελών γα συµµετοχή τους σε πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες. • Συστηµατική παρακολούθηση και βοήθεια για συνέχιση της αποχής από τα ναρκωτικά. - 92 - • • 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Ενίσχυση των µελών για συµµετοχή τους στο Ε.ΚΕ.Ε. ΟΚΑΝΑ ( Τα άτοµα που πέρασαν από το Κέντρο ήταν 263 ατόµων περίπου. Μέσω του ΟΑΕ∆ επιδοτήθηκαν από το 2001 έως το 2007 (28) θέσεις εργασίας µελών. Είσοδοι κατά έτος στη Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης Έτη Αριθµός ατόµων 14 32 64 35 31 14 28 26 27 22 23 14 Από τα (310) άτοµα που παρακολούθησαν το πρόγραµµα εξήλθαν του προγράµµατος για τους κατωτέρω λόγους : Λόγοι εξόδου από το Πρόγραµµα Ολοκλήρωση προγράµµατος Αποµακρύνθηκαν Αυτοβούλως Χρήση ουσιών Θάνατος Παραβατική συµπεριφορά Φυλάκιση Άλλο Αριθµός ατόµων 169 64 46 3 2 3 23 Από την Μονάδα αναφέρθηκε ότι (263) άτοµα συνολικά προσήλθαν ή εξήλθαν αυτοβούλως, ενώ (273) παρακολουθούνται. Από την Νοσηλευτική Υπηρεσία διενεργούνται ουροληψίες για την ανίχνευση ουσιών (κάνναβη, οπιοειδή, κοκαΐνη, & βενζοδιαζεπίνες). Κατά το τρίµηνο Ιουλίου – Σεπτεµβρίου 2010 διενεργήθηκαν (293) ουροληψίες ήτοι, 96 τον Ιούλιο, 78 τον Αύγουστο και 119 τον Σεπτέµβριο. Επίσης διενεργούν έλεγχο αλκοόλ µε την χρήση του ειδικού µηχανήµατος, όταν κριθεί απαραίτητο. Επιπλέον παρατήρηση των µελών για τυχόν υποτροπές και άµεση επικοινωνία µε τον θεραπευτή του και λήψη έκτακτης ουροληψίας. Τηρείται αρχείο ουροληψιών των µελών και των αποφοίτων, απ’ όπου αντλούνται στοιχεία για να χορηγηθούν τα αντίστοιχα πιστοποιητικά για δικαστική ή άλλη χρήση. Χορηγείται φαρµακευτική αγωγή σε ψυχιατρικές περιπτώσεις µετά από συνταγογράφηση του Ψυχιάτρου. - 93 - Ζ.13. ΜΟΝΑ∆Α ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ Η Μονάδα Υποκατάστασης Κέρκυρας εδρεύει επί της οδού Τσιριγώτη στην Κέρκυρα, ιδρύθηκε κατά το έτος 2008 και από το έτος 2009 ξεκίνησε το Πρόγραµµα Υποκατάστασης µε την χορήγηση βουπρενορφίνης. Ως υπεύθυνος της Μονάδας υπηρετεί ο κ. Ιωάννης Χαβιαράς, Ιατρός – Ψυχίατρος του Ψυχιατρικού Νοσοκοµείου Κέρκυρας Ιστορικό ίδρυσης της Μονάδας: Με το υπ’ αριθµ. πρωτ. 9409/20-8-2008 Ιδιωτικό Συµφωνητικό παραχωρήθηκε από το Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο σε µορφή «σύµβαση Χρησιδανείου» χώρος και κτίριο στον ΟΚΑΝΑ, σύµφωνα µε το οποίο παραχωρείται µόνο η χρήση του ακινήτου, το κτίριο να λειτουργεί ως εξωτερικό ιατρείο ουσιοεξαρτήσεων , η σύµβαση ισχύει µέχρι το 2011 µε δυνατότητα ανανέωσης, ενώ η καταγγελία της σύµβασης και η συνακόλουθη λύση της, θα πρέπει να γίνει 6 µήνες πριν και εγγράφως. Με την υπ’ αρ. απόφαση 381/5-9-2008 του ∆.Σ. του ΟΚΑΝΑ αποφασίσθηκε: 1. Η έναρξη λειτουργίας την 15-9-2008 της Μονάδας Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ στην Κέρκυρα, σε χώρο που έχει παραχωρηθεί από το Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο Κερκύρας στην πλατεία Χρήστου Τσιριγώτη. 2. Το ωράριο λειτουργίας της ανωτέρω Μονάδας θα είναι καθηµερινό από ∆ευτέρα µέχρι Παρασκευή από τις 8:00 το πρωΐ έως τις 16:00 το Απόγευµα. 3. Η µονάδα θα λειτουργεί σύµφωνα µε το εγκεκριµένο πλαίσιο λειτουργίας και τις σχετικές αποφάσεις του ∆.Σ. και απευθύνεται σε ενήλικους χρήστες. Με απόφαση του, το ∆ιοικητικό Συµβούλιο του Ψυχιατρικού Νοσοκοµείου Κέρκυρας (18 συνεδρίαση, θέµα 16ο) ενέκρινε το αίτηµα της Μονάδος του ΟΚΑΝΑ για την εκτέλεση των αναγκαίων ιατρικών εξετάσεων των χρηστών χωρίς αντίτιµο και µόνο για την ένταξή τους στο πρόγραµµα υποκατάστασης η Το προσωπικό που υπηρετεί Μονάδα Υποκατάστασης Κέρκυρας κατανέµεται ως εξής: Κατανοµή ανθρώπινου ∆υναµικού της Μονάδας Υποκατάστασης Κέρκυρας κατά κατηγορία & ειδικότητα Υπηρεσία Υπεύθυνος Μονάδας Ειδικότητα Ιατρός ΕΣΥ– Ψυχίατρος Νοσηλευτής ΕΣΥ Σύνολο Κατηγορία ΠΕ ΤΕ Υπηρετούντες 1 1 2 Κατά την ηµεροµηνία ελέγχου η Μονάδα λειτουργούσε µόνο µε τον Υπεύθυνο Ιατρό της Μονάδας και ένα (1) Νοσηλευτή, οι οποίοι είναι αποσπασµένοι από το Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο Κέρκυρας. Μισθολογικά οι ανωτέρω υπάλληλοι καλύπτονται από το Ψ.Ν.Κ. και δεν επιβαρύνεται ο Προϋπολογισµός του ΟΚΑΝΑ. Η φύλαξη της Μονάδας γίνεται από δύο υπαλλήλους της εταιρείας «Iss Group». - 94 - Επιπλέον απασχολούνταν στην Μονάδα δύο (2) υπάλληλοι αποσπασµένοι από το στεγνό πρόγραµµα « 18 και άνω» του Ψυχιατρικού Νοσοκοµείου Αττικής σύµφωνα µε την αριθµ. πρωτ. 264/9-9-2010 απόφαση. Εντός του έτους 2010 προκηρύχθηκαν (1) θέση παθολόγου και (3) νοσηλευτών, οι οποίοι περιµένουν την πρόσληψη. Στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης της Μονάδας Κέρκυρας χορηγούντο (115) άτοµα καθηµερινά ή ανά δύο ηµέρες. Επίσης περίπου (30) ασθενείς είχαν ενταχθεί στο πρόγραµµα του Take Home οι οποίοι καταγράφονταν σε ειδική καρτέλα και την υπέγραφαν οι ίδιοι οι ασθενείς. ∆εν υπάρχει λίστα αναµονής. Όσοι αιτούν να συµπεριληφθούν στο πρόγραµµα παρακολούθησης και χορήγησης περιµένουν µόνο (1) βδοµάδα, ώσπου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες εισαγωγής. Τις χορηγούµενες δόσεις τις προσδιορίζει ό Ψυχίατρός κ. Χαβιάρας. Οι αρχικές εξετάσεις εισαγωγής στο πρόγραµµα όπως α/α, Ηπατίτιδας, HIV, κλπ. Στους ασθενείς που δεν έχουν ασφάλιση τους παρέχονται δωρεάν κατόπιν συµφωνίας µε το Ψυχιατρικό Νοσοκοµείο Κέρκυρας. Για κάθε ασθενή έχει σχηµατισθεί φάκελος, στον οποίο περιέχονται όλες οι πληροφορίες του ασθενούς, οι φάκελοι είναι υποδειγµατικά ταξινοµηµένοι και οργανωµένοι µε τα στοιχεία των χρηστών. ∆ιατυπώθηκε το πρόβληµα της νοσηλείας των χρηστών που πάσχουν από ηπατίτιδα C, διότι τα κρατικά Νοσοκοµεία δεν τους δέχονται αντιδρώντας στην νοσηλεία τους. Οι αποσπασµένοι ειδικοί θεραπευτές εγγράφως περιγράφουν τις ανάγκες της Μονάδας όπως ψυχοκοινωνική στήριξη των θεραπευοµένων, την ενίσχυση προγράµµατος επανένταξης και την δηµιουργία στεγνού προγράµµατος στο οποίο θα παραπέµπονται υποχρεωτικά όλα τα άτοµα νεαρής ηλικίας και προαιρετικά όσοι το επιθυµούν. Για την εισαγωγή στο πρόγραµµα υποκατάστατων ο ασθενής πρέπει µε αίτηση του να ζητήσει την συµµετοχή του στο πρόγραµµα (στάδιο προεισαγωγής) δηλώνοντας υπεύθυνα ότι πληροί τις προϋποθέσεις συµµετοχής και ότι θα σεβαστεί και τηρήσει τους όρους ένταξης όπως ο Νόµος προβλέπει. Ακολουθεί η πραγµατοποίηση ακτινολογικών και αιµατολογικών εξετάσεων τα αποτελέσµατα των οποίων πρέπει να προσκοµίσει στην µονάδα για την ένταξή του στο πρόγραµµα. Όταν τελειώσει το στάδιο της προεισαγωγής ο ασθενής συντάσσει Συµβόλαιο Εισαγωγής στο πρόγραµµα Βουπρενορφίνης, µε το οποίο δεσµεύεται ότι: • ∆εν θα χρησιµοποιήσει άλλες ψυχοδραστικές ουσίες • Η χορήγηση βουπρενορφίνης θα γίνεται πάντα υπό την εποπτεία του προσωπικού και σύµφωνα µε την διαδικασία που προβλέπεται γι’ αυτήν • Οι θεραπευτικές δραστηριότητες (οµαδικές- ατοµικές) είναι το κυριότερο µέρος του προγράµµατος και η συµµετοχή σε αυτές κρίνεται εξαιρετικά σηµαντική για την πορεία της προσπάθειάς του • Θα σέβεται και θα τηρεί το ωράριο λειτουργίας του προγράµµατος • Η συµµετοχή σε αξιόποινες πράξεις, η χρήση βίας η καταστροφή περιουσίας του προγράµµατος, ή παραβίαση των κανόνων λειτουργίας, αποτελεί λόγο αποποµπής, από το πρόγραµµα - 95 - Στατιστικά Στοιχεία: 1. Ελέγχθηκε το Αρχείο θεραπευοµένων από 1-1-2009 έως 31-12-2009, που εισήχθησαν στην Μονάδα, στο οποίο υπήρχε καταγεγραµµένη η ηµεροµηνία και η αιτιολογία εισαγωγής, καθώς και η ηµεροµηνία και αιτιολογία εξόδου από το πρόγραµµα. Κατά το έτος 2009 εισήχθησαν (10 ) χρήστες στο πρόγραµµα χορήγησης NALOREX, εκ των οποίων οι ( 8) διέκοψαν αυτοβούλως και οι ( 2) συνεχίζουν την θεραπεία. 2. Κατά το έτος 2009 εισήχθησαν στο πρόγραµµα χορήγησης ΒΟΥΠΡΕΝΟΡΦΙΝΗΣ από την λίστα αναµονής (137) χρήστες. Εξ αυτών οι ( 17) διέκοψαν αυτοβούλως, (1 ) άλλαξε ουσία υποκατάστατου, (8) υπεβλήθηκαν σε υποχρεωτική αποµάκρυνση, (1) διέκοψε για λόγους υγείας,(2 ) µε πρόωρη αποτοξίνωση, (1) απεβίωσε και (1) φυλακίσθηκε. 3. Εντός του έτους 2009 πραγµατοποιήθηκαν ατοµικές συνεδρίες ασθενών ως εξής: Ψυχίατρος (260), Ψυχολόγοι (1.444) ατοµικές και (102) οικογενειακές, κοινωνικός λειτουργός (453) ατοµικές και (25) οικογενειακές. 4. Συνολικός αριθµός ουροληψιών και εξετάσεων µε ποσοστά επί των θετικών και αρνητικών αποτελεσµάτων για κάθε ελεγχόµενη ουσία. Στοιχεία Ουροληψιών έτους 2009 Ελεγχόµενες Ουσίες/ επί Αποτελέσµατα συνόλου εξετάσεων 13.065 Θετικά σε οπιοειδή 1.805 Αρνητικά σε οπιοειδή 3.026 Θετικά σε βενζοδιαζεπίνες 1.067 Αρνητικά σε βενζοδιαζεπίνες 3.809 Θετικά σε Κοκαΐνη 407 Αρνητικά σε Κοκαΐνη 4.398 Θετικά σε Κάνναβη 2.230 Αρνητικά σε Κάνναβη 1.199 Ποσοστό 37,36% 62% 21,88% 78,12% 8,5% 91,5% 65% 35% 5. Στοιχεία Κίνησης θεραπευοµένων έτους 2010 : Κατά την ηµεροµηνία ελέγχου (109) άτοµα χορηγούνταν, οι (14) είχαν λάβει ποινή, (5 ) αποτοξινώθηκαν πρόωρα, (8) βρίσκονταν σε αναµονή, (47) ήταν ανενεργοί, (43) διέκοψαν αυτοβούλως, (6) φυλακίσθηκαν, (5) απεβίωσαν, (4) παρακολουθούν το πρόγραµµα ΑΣΠΙ∆Α. 6. Απώλειες υποκατάστατων φαρµάκων: Με το υπ’ αρθµ πρωτ. 275/20-9-2009 έγγραφο ο Υπεύθυνος της Μονάδας Υποκατάστασης Κερκύρας κ. Χαβιάρας Ζαννής ενηµερώνει τον Γενικό ∆ιευθυντή του ΟΚΑΝΑ ότι την Τετάρτη 15-9-2009 παραδόθηκαν από την µεταφορική εταιρεία τα χαρτοκιβώτια που περιείχαν τα παραγγελθέντα φάρµακα από τα οποία κατά την καταµέτρηση του περιεχοµένου διαπιστώθηκε ή έλλειψη 14 συσκευασιών Suboxone των 2 mg . - 96 - Η. ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ & ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΜΗ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ. Κ ΑΙ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ Από τα στοιχεία που προφορικά κατέθεσαν ο Υπεύθυνος του Τµήµατος Προµηθειών & Συµβάσεων του Ο.ΚΑ.ΝΑ. και οι Φαρµακοποιοί των Μονάδων κατά την διάρκεια του ελέγχου σχετικά µε την προµήθεια των Υποκατάστατων φαρµάκων, την προµήθεια των µη Ναρκωτικών Φαρµάκων και την ακολουθούµενη διαδικασία παραλαβής της Μεθαδόνης και της βουπρενορφίνης, προέκυψαν τα ακόλουθα: 1. Προµήθεια µη Ναρκωτικών Φαρµάκων: Τα φαρµακευτικά σκευάσµατα που δεν ανήκουν στην κατηγορία των ναρκωτικών φαρµάκων προµηθευόταν ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. απευθείας από συγκεκριµένα Φαρµακεία, χωρίς να έχει προηγηθεί διαγωνισµός ή να έχει εκδοθεί σχετική Απόφαση ∆.Σ.του ΟΚΑΝΑ. Μετά από τις έντονες διαµαρτυρίες των φαρµακοποιών, των οποίων η έδρα γειτνίαζε µε την περιοχή των Μονάδων, επιχειρήθηκε να εφαρµοστεί σε συνεργασία µε τους αντίστοιχους Φαρµακευτικούς Συλλόγους το σύστηµα της εκ περιτροπής προµήθειας (rotation) των Μονάδων από όλα τα φαρµακεία, επί τη βάσει προγρογράµµατος που θα συνέτασσε ο αντίστοιχος Φαρµακευτικός Σύλλογος. Η προµήθεια των φαρµάκων για τις Μονάδες του ΟΚΑΝΑ της Αττικής µέχρι και το έτος 2009 γινόταν αποκλειστικά από τα Φαρµακείο ΝΤΑΙΦΩΤΗ, ενώ οι Μονάδες της Θεσσαλονίκης προµηθεύονταν τα φάρµακα από το Φαρµακείο ∆ΗΜΗΤΡΙΑ∆Η. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. σήµερα προµηθεύεται τα κοινά φάρµακα από ένα σταθερό κατάλογο φαρµάκων, τον οποίο διατηρεί και ενηµερώνει βάσει των αναγκών του κάθε φορά, κατόπιν εντολής του Γενικού ∆ιευθυντού του Οργανισµού σε συνεργασία µε το Τµήµα Προµηθειών & Συµβάσεων του Οργανισµού . 2. Προµήθεια Υποκατάστατων φαρµάκων: Τα χορηγούµενα ως υποκατάστατα ναρκωτικά από τον Ο.ΚΑ.ΝΑ. είναι η Μεθαδόνη και η Βουπρενορφίνη. • Την Βουπρενορφίνη διαθέτουν δύο φαρµακευτικές εταιρείες: Η Schering µε τα προϊόντα Subotex των (8) και (2) mg και Suboxon των (8) και (2) mg και η Rafarmam µε τα προϊόντα Subotex των (8) µόνο mg και το Prenorvin των (8) και των (2) mg. Επειδή µόνο αυτές οι δύο εταιρείες εµπορεύονται την Βουπρενορφίνη, αποδέχονται η προµήθεια των προϊόντων να γίνεται και από τις δύο εταιρείες. Για την προµήθεια της Βουπρενορφίνης η παραγγελία γίνεται απευθείας από την Μονάδα υποκατάστασης στην εταιρεία παραγωγής και εµπορίας και τα προϊόντα η εταιρεία τα παραδίδει απευθείας στην Μονάδα. • Αρχικά η προµήθεια της Μεθαδόνης από τον ΟΚΑΝΑ γινόταν από την Ολλανδία µετά από την Αγγλία , εν συνεχεία από τον ΙΦΕΤ και σήµερα από την εταιρεία VELCA HELLAS. Για την προµήθεια της Μεθαδόνης προκηρύσσεται διαγωνισµός από το Υπουρείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης µέσω της ∆ιεύθυνσης Φαρµάκων & Φαρµακείων του Υπουργείου. Στον τελευταίο διαγωνισµό η προµήθεια κατακυρώθηκε - 97 - στην εταιρεία VELCA, η οποία µέχρι και σήµερα προµηθεύει τον ΟΚΑΝΑ. Η ∆ιεύθυνση Προµηθειών Συµβάσεων και Υπηρεσιών του Υ.Υ.& Κ.Α., υπογράφει την σύµβαση µε την εταιρεία, που κατοχυρώνεται από τον διαγωνισµό και επίσης ορίζει την Επιτροπή Παραλαβής των ποσοτήτων. • • • • 3. Για την παραλαβή της Μεθαδόνης ακολουθείται η εξής διαδικασία: Οι Μονάδες Υποκατάστασης πληροφορούν το Τµήµα Προµηθειών & Συµβάσεων του ΟΚΑΝΑ για τις ποσότητες της Μεθαδόνης, που χρειάζονται ετησίως, Το σύνολο των αναγκαίων ποσοτήτων από όλες τις Μονάδες ο ΟΚΑΝΑ το διαβιβάζει στην ∆/νση Φαρµάκων και Φαρµακείων του Υ.Υ.& Κ.Α. όπου εγκρίνονται από την Επιτροπή Ναρκωτικών και γι’ αυτές τις ποσότητες ενηµερώνεται η ∆/νση Προµηθειών. ∆/νση Φαρµάκων - Φαρµακείων ενηµερώνει το Γραφείο Κίνησης της Κρατικής Αποθήκης (Κ.Α.Υ.) για τις ανωτέρω ποσότητες που οι Μονάδες χρειάζονται. Η Κ.Α.Υ. παραλαµβάνει την µεθαδόνη από την εταιρεία και την διανέµει στις Μονάδες. Η προµήθεια των Μονάδων από την Κρατική Αποθήκη της µεθαδόνης γίνεται από τους υπεύθυνους Φαρµακοποιούς των ανωτέρω Μονάδων µε τον οδηγό συνοδεία Αστυνοµικού. Στην Κρατική Αποθήκη του ΥΥΚΑ υπάρχουν αποθηκευµένες µεγάλες ποσότητες Μεθαδόνης και άλλα ναρκωτικά φάρµακα που έχουν λήξει και χρήζουν καταστροφής. Η καταστροφή δεν δύναται να πραγµατοποιηθεί, επειδή δεν έχει συσταθεί η Επιτροπή καταστροφής αυτών των ουσιών. Τα στοιχεία αποστέλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Από τις Εγκυκλίους, τις υπουργικές αποφάσεις, την υπ’ αριθµ.12/6-3-2008 Σύµβαση, Πρακτικά ∆Σ. του ΟΚΑΝΑ και συναφή έγγραφα σχετικά µε την προµήθεια των Υποκατάστατων φαρµάκων, την προµήθεια των µη Ναρκωτικών Φαρµάκων και την ακολουθούµενη διαδικασία παραλαβής και διάθεσης Μεθαδόνης και βουπρενορφίνης, προέκυψαν τα ακόλουθα: 1. Επιτροπή Ναρκωτικών: Στο χρονικό διάστηµα από 2005 έως 2007 η Επιτροπή Ναρκωτικών δεν συνεδρίασε καθόλου, ενώ από το 2008 συνεδριάζει τακτικά κατά µέσο όρο µία συνεδρίαση/ανά µήνα. Η Επιτροπή Ναρκωτικών είναι (7) µελής µε 2ετή διάρκεια λειτουργίας. Με την υπ’ αριθµ 2/66632/0022/15-12-2004 (Φ.Ε.Κ. 1908/Β/23-12-2004) απόφαση καθορίζεται η αποζηµίωση του Προέδρου, Μελών, Εισηγητή και Γραµµατέως της Επιτροπής Ναρκωτικών. Η Απόφαση διορισµού µελών της Επιτροπής Ναρκωτικών προσδιορίζεται µε την αρ. πρωτ. ∆Υ1δ/Γ.Π.137426/05/28-9-2006 απόφαση. Aκολούθησαν οι κατωτέρω Τροποποιητικές αρ. πρωτ. ∆ Υ1δ/Γ.Π. οικ. 28555/29-2-2008, αρ. πρωτ. ∆ Υ1δ/Γ.Π. οικ. 63971/9-5-2008 αρ. πρωτ. ∆Υ1δ/Γ.Π. οικ. 84615/24-6-2009, αρ. πρωτ. ∆Υ1δ/Γ.Π. οικ 23748/ 26-2-2010 και σχετίζονται µε την αλλαγή µελών της Επιτροπής. Με έγγραφά της η ∆/νση Προµηθειών απευθύνεται στον Πρόεδρο Επιτροπής ∆ιενέργειας ∆ιαγωνισµού και Προµηθειών, στον οποίο διαβιβάζει τους φακέλους - 98 - δικαιολογητικών και τεχνικών προσφορών των εταιρειών ΒΕΛΚΑ ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ και ΙΦΕΤ. ΑΕ για την προµήθεια Μεθαδόνης και συµπληρωµατικά στοιχεία που αφορούν τον διαγωνισµό, αιτώντας την αξιολόγηση τον προσφορών του ανωτέρω διαγωνισµού 14/2007 (αρ. Γ.Π. ∆Υ6β/οικ.2278/10-1-2008,αρ.Γ.Π.∆Υ6β/οικ.5791/11-1-2008 & αρ. Γ.Π.∆Υ6β/5410/25-1-2008). Μετά την αξιολόγηση των προσφορών, η προµήθεια του προϊόντος κατοχυρώθηκε στην εταιρεία VELCA HELLAS, η οποία εν συνεχεία υπέγραψε την από 12/2008 σύµβαση µε ∆/νση Προµηθειών του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. 2. Η Σύµβαση υπ’ αριθµ. 12/2008 Μεταξύ του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης και της εταιρείας ΒΕΛΚΑ ΕΛΛΑΣ υπεγράφη η 12/2008 σύµβαση την 6-3-2008 που αφορά την Προµήθεια Έτοιµου Πόσιµου ∆ιαλύµατος Υδροχλωρικής Μεθαδόνης Περιεκτικότητας 10mg/ml για το έτος 2007 (572250,00 ευρώ) ποσότητα 17500 λίτρα. Η εταιρεία είναι υποχρεωµένη να προµηθεύει το προϊόν «µεθαδόνη», συσκευασµένο σε γυάλινα µπουκάλια των 500ml, στα οποία να αναγράφονται ο αριθµός παρτίδας, τα στοιχεία του παραγωγού οίκου και ο χρόνος ζωής. Ανάλογος αριθµός περιεκτών θα τοποθετείται µέσα σε στερεά κιβώτια κατάλληλα για µεταφορά. Η εταιρεία παραδίδει την µεθαδόνη στην Κεντρική Αποθήκη Υλικού (ΚΑΥ) του ΥΥΚΑ έχοντας την µέριµνα, την ευθύνη και τις δαπάνες διακίνησης του προϊόντος και υποχρεούται να µεταφέρει να ασφαλίσει και να εκτελωνίσει το προϊόν και αφού το παραδώσει στην Κ.Α.Υ. να το διανείµει µε µεταφορικά της εταιρείας στα κέντρα απεξάρτησης κατόπιν υποδείξεως του ΟΚΑΝΑ. Η οριστική ποσοτική και ποιοτική παραλαβή γίνεται από τριµελή επιτροπή που θα συσταθεί µε απόφαση του Υπουργείου Υγείας στον τόπο παράδοσης. 3. Από την ∆/νση Προµηθειών του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης: Συγκρότηση Επιτροπής διενέργειας διαγωνισµού και αξιολόγησης προσφορών της αριθµ. 14/2007 διακήρυξης για την προµήθεια έτοιµου πόσιµου διαλύµατος Υδροχλωρικής Μεθαδόνης περιεκτικότητας 10mg/ml για το έτος 2007 [αρ. διακήρυξης ∆Υ6β/οικ./61043/18-12-2007.] Έργο της Επιτροπής η διενέργεια διαγωνισµού, αξιολόγηση των προσφορών, σύνταξη σχετικών πρακτικών αξιολόγησης και διαβίβασης αυτών στην ∆/νση Προµηθειών για δικές της περαιτέρω ενέργειες σχετικά µε την προµήθεια έτοιµου πόσιµου διαλύµατος Υδροχλωρικής Μεθαδόνης περιεκτικότητας 10mg/ml σύµφωνα µε την αριθµ. 14/ 2007 διακήρυξη. 3.1. Μετά την αξιολόγηση των φακέλων των προσφορών µε την υπ’ αρ. Γ.Π. ∆Υ6β/14760/15-2-2008 απόφαση κατακυρώνεται το αποτέλεσµα της 14/2008 διακήρυξης για την προµήθεια της µεθαδόνης. Η κατακύρωση του αποτελέσµατος έγινε βάσει της χαµηλότερης τιµής και κατοχυρώθηκε στην εταιρεία ΒΕΛΚΑ ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ. 3.2. Με την αρ. Πρωτ. Γ.Π. ∆Υ 6β/οικ.25154 /22-2-2008 Ανακοίνωση, η ∆/νση Προµηθειών πληροφορεί την εταιρεία ΒΕΛΚΑ ΕΛΛΑΣ ότι είναι η µειοδότρια εταιρεία και της ανατίθεται η προµήθεια της Μεθαδόνης. - 99 - 4. Με το από 13-3-2008 Υπηρεσιακό Σηµείωµα διαβιβάζεται η απόφασης κατακύρωσης και αντίγραφο Σύµβασης 12/2008 στην ∆/νση Φαρµάκων και Φαρµακείων για την προµήθεια Έτοιµου πόσιµου ∆ιαλύµατος Υδροχλωρικής Μεθαδόνης [ αριθµ Γ.Π. ∆Υ6β/14760/15-2-2008 απόφαση κατακύρωσης αποτελεσµάτων του ανοιχτού διεθνούς διαγωνισµού σύµφωνα µε την αρ. 14/2007 διακήρυξη για την προµήθεια µεθαδόνης.] 5. Απόφαση ∆Υ6β/Γ.Π./οικ./44318./27-3-2008. Συγκρότησης Επιτροπής παραλαβής του έτοιµου πόσιµου διαλύµατος Υδροχλωρικής µεθαδόνης Έργο της επιτροπής είναι η καταµέτρηση, η οριστική ποιοτική και ποσοτική παραλαβή των ειδών που αναφέρονται στην 12/2008 σύµβαση σύµφωνα µε τους όρους αυτής η σύνταξη του σχετικού πρακτικού κι η άµεση αποστολή στην ∆/νση Προµηθειών για τα περαιτέρω. Η παραλαβή θα πραγµατοποιείται όπως ορίζεται στην σύµβαση. Τροποποίηση της αριθµ. 44318/27-3-2008 απόφασης συγκρότησης επιτροπής παραλαβής του έτοιµου διαλύµατος Μεθαδόνης [∆Υ6β/Γ.Π./οικ. 69363/20-5-2008, αρ. πρωτ. ∆Υ6β/55163/29-6-2010. 6. Με τα έγγραφα Γ.Π. 75270/24-7-2008 και Γ.Π. 155655/17-11-2008 η ∆/νση Προµηθειών απευθύνεται στον ΟΚΑΝΑ επισηµαίνοντας την σηµασία του ορθολογικού προγραµµατισµού των απαιτουµένων ποσοτήτων κατ΄ επέκταση του ορισµού των τµηµατικών παραδόσεων, αιτώντας την αναδιαµόρφωση του χρονοδιαγράµµατος των τµηµατικών παραδόσεων λαµβάνοντας υπόψη την επάρκεια των αποθεµατικών του ανωτέρω είδους. 7. ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ: Η υπ’ αριθµ πρωτ. 316/21-9-2005 Εγκύκλιος: «Τήρηση διαδικασίας διακίνησης της ουσίας µεθαδόνη από την παραλαβή µέχρι την χορήγηση. Καθορισµός εντύπων». α) Η προµήθεια γίνεται από το Κρατικό Μονοπώλιο από εξουσιοδοτηµένο υπάλληλο του Οργανισµού και το βιβλιάριο αγοράς ναρκωτικών φαρµάκων υπογεγραµµένο αρµοδίως. Κατά την παραλαβή από τον υπόλογο διαχειριστή που έχει ορισθεί µε ειδική απόφαση του ΥΥΚΑ συντάσσεται πρωτόκολλο παραλαβής και εισαγωγής, από αρµόδια επιτροπή που έχει ορισθεί, υπογράφεται αρµοδίως και θεωρείται από τον Γενικό ∆ιευθυντή. Ο υπόλογος διαχειριστής εντός (5 ) ηµερών ενηµερώσει εγγράφως την ∆/νση Προµηθειών του ΥΥΚΑ µε το απόθεµα της µονάδας σε µεθαδόνη και την καταληκτική ηµεροµηνία επάρκειας αυτού. β) Τα φιαλίδια των 500ml διαλύονται σε πλαστικούς περιέκτες των 4 lt λίγο πριν την χρησιµοποίηση. γ) για την εσωτερική διακίνηση τηρείται ΒΙΒΛΙΟ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ (φυλλοµετρηµένο, και σφραγισµένο κατά σελίδα µε την επίσηµη σφραγίδα του Οργανισµού και στην τελευταία σελίδα από τον Γενικό ∆/ντή του Οργανισµού. Στο εν λόγω βιβλίο καταγράφεται η απώλεια της ουσίας, οι τυχόν βλάβες του υλικού και λογισµικού, η διαδικασία εξαγωγής και επανεισαγωγής της αδιάθετης ποσότητας στο χρηµατοκιβώτιο. Επίσης καταστροφή της αναγκαίας ποσότητας µεθαδόνης, της ποσότητας καταλοίπων µεθαδόνης των - 100 - χρησιµοποιουµένων φιαλών, οι δοσολογίες του υποκατάστατου που παίρνει ο ασθενής µαζί του ή αυτές που του αποστέλλονται ( σπίτι, Νοσοκοµείο, Φυλακή), συνοδευόµενες από τα ονοµατεπώνυµα των ασθενών. Υπεύθυνοι για τον συνδυασµό του χρηµατοκιβωτίου είναι οι Φαρµακοποιοί και οι Ιατροί της Μονάδας, για δε τα κλειδιά η Υπεύθυνη Νοσηλεύτρια βάρδιας. Παραλαβή και παράδοση βάρδιας µεταξύ των υπευθύνων των νοσηλευτών. Ασύµβατη συµπεριφορά των χρηστών Τα απαραίτητα έντυπα: • Το Βιβλιάριο αγοράς ναρκωτικών φαρµάκων, (θεωρηµένο από το κρατικό Μονοπώλιο) • Ηµερήσια κατάσταση χορήγησης των ασθενών υπογεγραµµένη από τον Φαρµακοποιό και τον υπεύθυνο νοσηλευτή(θεωρηµένο από το τµήµα Υγιεινής της οικείας Νοµαρχίας) • Τριµηνιαία συνοπτική και αναλυτική κατάσταση κατανάλωσης ναρκωτικών (θεωρηµένο από το Ειρηνοδικείο) Η υπ’ αριθµ. Πρωτ. 317/21-9-2005: «Τήρηση ∆ιαδικασίας διακίνησης της ουσίας βουπρενορφίνης από την παραλαβή µέχρι την χορήγηση καθώς και καθορισµός των εντύπων». α) Η προµήθεια γίνεται από τον εγκεκριµένο προµηθευτή κατόπιν αποστολής της αίτησης παραγγελίας του ειδικού φαρµάκου στο τµήµα Προµηθειών- Συµβάσεων και Υπηρεσιών. β) Η παραλαβή της ποσότητας γίνεται από επιτροπή παραλαβής και παράδοσης της ουσίας (η ίδια επιτροπή για Βουπρενορφίνη και Μεθαδόνη). Η Επιτροπή πρέπει στο πίσω µέρος του παραστατικού στοιχείου παράδοσης από τον προµηθευτή (Τιµολόγιο -∆ελτίο Αποστολής) και επάνω στην κόκκινη σφραγίδα να υπογράφουν ολογράφως αναγράφοντας αντίστοιχα και τα ονοµατεπώνυµα. Υπεύθυνος διαχειριστής είναι ο Φαρµακοποιός της Μονάδας και σε περίπτωση απουσίας αυτού ο ιατρός βάρδιας στην Μονάδα. γ) Η φύλαξη της ουσίας γίνεται σε χρηµατοκιβώτιο για τον συνδυασµό του οποίου αρµοδιότητα θα έχει ο υπεύθυνος διαχειριστής της ουσίας και το κλειδί του χρηµατοκιβωτίου αρµοδιότητα θα έχει ο/η υπεύθυνος της βάρδιας. δ) Η εξαγωγή από το χρηµατοκιβώτιο των συνολικών ατοµικών δοσολογιών της βουπρενορφίνης γίνεται από τον υπεύθυνο διαχειριστή, σύµφωνα µε τα ατοµικά συνταγολόγια των ασθενών. Την ευθύνη για τον καταµερισµό και την χορήγηση αυτών στους ασθενείς έχει ο υπεύθυνος Νοσηλευτής της βάρδιας. ε) Για την εσωτερική διακίνηση, θα τηρείται στο χώρο χορήγησης ΒΙΒΛΙΟ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ µε ευθύνη του νοσηλευτή της βάρδιας του προγράµµατος, το οποίο θα έχει φυλλοµετρηθεί και σφραγιστεί κατά σελίδα µε την επίσηµη σφραγίδα του ΟΚΑΝΑ, υπογεγραµµένο στην τελευταία σελίδα από τον Υπεύθυνο της Μονάδας και θεωρηµένο από τον Γενικό ∆/ντή του Οργανισµού ή από τον συντονιστή των µονάδων. Στο βιβλίο θα καταγράφεται • Οιονδήποτε τρόπο απώλειες της ουσίας • Μη προσέλευση ασθενών από τους αναµενόµενους • ∆οσολογίες του υποκατάστατου και τα ονοµατεπώνυµα των χρηστών, όπως και τις δόσεις που παίρνει µαζί του ο χρήστης ή του αποστέλλονται. • Συνολική ποσότητα σε mg της Βουπρενορφίνης που χορηγήθηκε και το σύνολο των ασθενών που έκαναν χρήση. • Παραλαβή και παράδοση βάρδιας µεταξύ των υπευθύνων νοσηλευτών - 101 - • Ασύµβατη συµπεριφορά των χρηστών. στ) Η χορήγηση γίνεται βάσει προγράµµατος µε ονοµαστική κατάσταση των ασθενών και της προτεινόµενης δόσης από τον ιατρό. Ο ασθενής µετά την χορήγηση του φαρµάκου υπογράφει. Όσοι δεν προσέλθουν να σηµειώνεται µε την ένδειξη ΑΠΩΝ-ΑΠΟΥΣΑ, και η αναλογούσα ποσότητα επιστρέφεται µε δελτίο Παράδοσης Παραλαβής στον έχοντα την ευθύνη του χρηµατοκιβωτίου (µηχανογραφηµένα έντυπα). Το έντυπο υπογράφεται από τον νοσηλευτή και κατατίθεται στο πρωτόκολλο του Νοσοκοµείου ή όταν δεν στεγάζεται η µονάδα σε Νοσοκοµείο, το έντυπο αποστέλλεται στο γραφείο του Γενικού ∆/ντή του ΟΚΑΝΑ, και µένει µία φωτοτυπία στην Μονάδα Υποκατάστασης. Τα απαραίτητα έντυπα για την διακίνηση της ουσίας είναι: • Το ατοµικό συνταγολόγιο, • Η ηµερήσια κατάσταση χορήγησης, • Το τριµηνιαία συνοπτική και αναλυτική κατάσταση κατανάλωσης, • Το έντυπο ισολογισµού κατανάλωσης Βουπρενορφίνης τριµήνου. Όλα πρέπει να σφραγίζονται µε την σφραγίδα της Μονάδας. Ο υπεύθυνος διαχείρισης που ορίζεται από τον ΟΚΑΝΑ θα έχει την ευθύνη για τον έγκαιρο ετήσιο προγραµµατισµό για την χωρίς διακοπή προµήθεια της ουσίας, την αποστολή των απολογιστικών στις κεντρικές υπηρεσίες και τέλος για την τήρηση της εισαγωγής των στοιχείων στο φάκελο του ασθενούς. 8. Με το υπ’ αριθµ. Πρωτ. Υ5γ/Γ.Π. οικ. 69750 /18-72003 για την «Χορήγηση υποκαταστάτων ουσιών σε άτοµα που εκτίουν ποινή φυλάκισης ή κρατούνται από τις αστυνοµικές και διωκτικές αρχές και είναι ενταγµένα σε προγράµµατα υποκατάστασης του Ο.ΚΑ.ΝΑ.» προβλέπεται ο τρόπος χορήγησης των υποκαταστάτων σ’ αυτή την κατηγορία ασθενών, ως εξής : Σε άτοµα ενταγµένα στα προγράµµατα υποκατάστασης, που συλλαµβάνονται και κρατούνται σε χώρους κράτησης ή σωφρονιστικά καταστήµατα, εξακολουθεί να χορηγείται η ουσία για χρονικό διάστηµα έως και δώδεκα (12) ηµέρες προκειµένου να αποτραπεί η παρουσία του συνδρόµου στέρησης. Τα ανωτέρω άτοµα η µεταφέρονται στις µονάδες χορήγησης ή µεταφέρονται οι δόσεις στα τµήµατα κράτησης. Η χορήγηση στις φυλακές γίνεται από τον ιατρό των φυλακών. 9. Με την υπ’ αριθµ πρωτ. Υ5γ/Γ.Π.9546/25-2-2003 για τον « Καθορισµός ουσιών, όρων και προϋποθέσεων, χορήγησης ανταγωνιστικών ουσιών στην θεραπεία της εξάρτησης από αλκοόλ και οπιοειδή. Ανταγωνιστές Ναλτρεξόνη και Ναλοξόνη», προβλέφθηκε ότι: Στόχος είναι η µείωση των υποτροπών και η βοήθεια στην προσπάθεια αποχής από τις εξαρτησιογόνες ουσίες. Οι προϋποθέσεις για την χορήγηση Ναλτρεξόνης. • Τα άτοµα να είναι άνω των 20 ετών • Να επιθυµούν την απεξάρτηση • Να πληρούν τις προϋποθέσεις σωµατικής υγείας • Να διαπιστώνεται έλλειψη συµπτωµάτων στέρησης και αποχή από την χρήση των οπιοειδών. - 102 - Να συνδυάζεται µε άλλες µεθόδους θεραπείας και παρεµβάσεις όπως ψυχολογική υποστήριξη, πρόληψη υποτροπών, αντιµετώπιση παθολογικών κλπ. • Να επιτηρείται από τον θεράποντα ιατρό µε απροειδοποίητη ανάλυση ούρων. Υποχρεωτικά ο ασθενής συνοδεύεται από κλινικοεργαστηριακές εξετάσεις για τον έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας. Τα ως άνω άτοµα φέρουν ειδική κάρτα που αναφέρεται η χορήγηση Ναλτρεξόνης για να τύχει κατάλληλης ιατρικής αντιµετώπισης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. • Χορήγηση Ναλοξόνη. Χορηγείται ως επείγουσα θεραπευτική παρέµβαση στις περιπτώσεις οξείας τοξίκωσης µε οπιοειδή. 10. ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕ∆ΡΙΑΣΕΩΝ Ο.ΚΑ.ΝΑ. & ΣΥΝΑΦΗ ΕΓΓΡΑΦΑ: Πίνακας σχετικών αποφάσεων ∆.Σ. ΟΚΑΝΑ για την προµήθεια υποκατάστατων φαρµάκων: Αποφάσεις ∆Σ. 2/20-12-07 5/23-5-08 12/26-9-08 13/21-11-08 15/26-1-09 16/17-2-09 22/24-6-09 23/23-7-09 Θέµα Προµήθεια δισκίων Subutex από την πολυεθνική Εταιρεία Schering Plough Έγκριση συνεργασίας µε την ελληνική εταιρεία RAFARM για την προµήθεια βουπρενορφίνης (κατά 20% φθηνότερα) 2.8 αποδοχή 79lt πόσιµου διαλύµατος Υδροχλωρικής Μεθαδόνης από το ΙΦΕΤ 1.3. Έγκριση χορήγησης SUBOXONE3 από τις µονάδες θεραπείας του ΟΚΑΝΑ για TAKE HOME 12. Έγκριση σύναψης συµβάσεως µε την εταιρεία Schering Plough για την προµήθεια του σκευάσµατος Suboxone. 9.Παράταση ισχύος της Σύµβασης Προµήθειας Υποκατάστατων Vouprenorphine Hydrochloride των 8mg και Vouprenorphine 2mg που έχει ο Οργανισµός µε την εταιρία ‘RAFARM’ και ορίζει την ισχύ της ανανέωσης έως την υπογραφή της σύµβασης που θα προκύψει από τον Τακτικό ∆ιαγωνισµό. Η∆.4.«Επιστολή της εταιρίας Schering – Plough µε θέµα την Αντικατάσταση του Φαρµακευτικού Σκευάσµατος ‘Subutex’».Το ∆Σ του ΟΚΑΝΑ αποφασίζει και εξουσιοδοτεί τον Πρόεδρό του, να διαπραγµατευτεί µε την εταιρία Schering – Plough, ώστε να πετύχει την χαµηλότερη δυνατή τιµή από αυτή του σκευάσµατος ‘Prenorvine’. Σε αντίθετη περίπτωση να παραµείνει η κατάσταση ως έχει και να πραγµατοποιηθεί ∆ιαγωνισµός σύµφωνα µε όσα ορίζει η Επιτροπή Προµηθειών. ΘΕΜΑ: 2.«∆έσµευση ΟΚΑΝΑ για παραγγελία υποκαταστάτων από την εταιρία Schering – Plough». Μετά από εισήγηση του Γενικού ∆ιευθυντή του Οργανισµού, κ.. Ε. Αραµπατζή, το ∆Σ του ΟΚΑΝΑ αποφασίζει οµόφωνα να σταλούν επιστολές από τον Οικονοµικό ∆ιευθυντή του Οργανισµού, κ. Ζωγράφο Γιάννο. ΘΕΜΑ:15.«Προµήθεια Φαρµακευτικού σκευάσµατος Subutex 8mg από την εταιρία Schering Plough». 3 Είναι ένα σκεύασµα βουπρενορφίνης σαν αυτό που χρησιµοποιείται εδώ και πολλά χρόνια στον ΟΚΑΝΑ, το οποίο περιέχει και ναλοξόνη που είναι ανταγωνιστικό, µια ουσία που δίδεται για την καταπολέµηση της υπερδοσολογίας. Όταν αυτό δίδεται από το στόµα, υπό µορφή υπογλωσσίων δισκίων απορροφάται µόνο η βουπρενορφίνη. - 103 - Με την αριθµ πρωτ. 14197/14-12-2007 εισήγηση προς το ∆.Σ. ο κ. Αραµπατζής ενηµερώνει το ∆.Σ. ότι αρχικά ο Οργανισµός προµηθευόταν την βουπρενορφίνη από την εταιρεία Schering- Plough χωρίς να υπάρχει σύµβαση αλλά κατόπιν σχετικής αλληλογραφίας και συνεννοήσεως µεταξύ των αρµόδιων Υπαλλήλων. Πλέον µε την προκήρυξη του διαγωνισµού η προµήθεια του φαρµάκου θα γινόταν από την ελληνική εταιρεία ΡΑΦΑΡΜ. • Απόσπασµα Πρακτικού. 2ης Συνεδριάσεως του ∆.Σ. / 20-12-2007. Τα µέλη του ∆.Σ. ενηµερώθηκαν ότι την βουπρενορφίνη (subutex) ο ΟΚΑΝΑ την προµηθευόταν από την πολυεθνική εταιρεία Schering- Plough και πρόσφατα χορηγήθηκε στην Ελληνική εταιρεία ΡΑΦΑΡΜ η σχετική άδεια διάθεσης του προϊόντος µε ονοµασία «PRENORVINE»και µε έκπτωση 20%. Με το υπ’ αριθµ πρωτ. 8196/16-7-2009 έγγραφο όπως παραλήφθηκε από τον ΟΚΑΝΑ η εταιρεία Schering- Plough πληροφορεί τον Οργανισµό ότι ουδέποτε ενηµερώθηκε για την αλλαγή χρήσης του προϊόντος της SUBUTEX 8 mg µε το σκεύασµα PRENORVINE της ΡΑΦΑΡΜ, ώστε να αναστείλει τις προµήθειες. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα να βρεθεί η Schering- Plough µε προϊόν αδιάθετο. Η εταιρεία Schering-Plough αναφέρει ότι κάλυψε τις ανάγκες του ΟΚΑΝΑ την περίοδο του ΠΑΣΧΑ ενώ είχε κατοχυρωθεί ο διαγωνισµός στην άλλη εταιρεία, περίοδο κατά την οποία η εταιρεία ΡΑΦΑΡΜ αδυνατούσε να ανταποκριθεί στις ανάγκες του Οργανισµού. Επίσης υπενθυµίζεται στον ΟΚΑΝΑ ότι οφείλει στην εταιρεία το ποσό των 4.231.148,23 ευρώ από την διάθεση φαρµάκων για το χρονικό διάστηµα από τον Μάιο του 2006 έως τον Ιούλιο 2009. Για τα ανωτέρω προτείνει την διάθεση των 22.200 κιτίων, τα οποία είχαν µείνει αδιάθετα µε έκπτωση 20% στην τιµή του SUBUTEX 8 mg. • Με το υπ΄αριθµ. Πρωτ. 8316/20-7-2009 έγγραφο ο Γενικός ∆ιευθυντής κ. Αραµπατζής εισηγείται στο ∆.Σ. του Οργανισµού το έγγραφο της εταιρείας ScheringPlough και ζητά να αποφασίσει σχετικά. Απόσπασµα πρακτικού 23ης συνεδρίασης του ∆.Σ. 23-7-2009. Με την υπ΄αριθµ πρωτ. 8316/20-7-2009 εισήγηση του Γενικού ∆ιευθυντή του Οργανισµού κ Ε. Αραµπατζή το ∆ιοικητικό Συµβούλιο του ΟΚΑΝΑ αποφασίζει και αναθέτει οµόφωνα στην εταιρεία «Schering Plough» την προµήθεια του αδιάθετου φαρµακευτικού σκευάσµατος SUBUTEX 8 mg . Η εταιρεία σύµφωνα µε την έγγραφη πρόταση της θα καλύψει µέρος των αναγκών του Οργανισµού σε ποσότητα 22200 κυτίων και µε έκπτωση 20% στην τιµή καταλόγου του SUBUTEX 8 mg. Με τον τρόπο αυτό θα γίνει απορρόφηση του αδιάθετου προϊόντος της εταιρείας, απόθεµα το οποίο δηµιουργήθηκε εξ αιτίας της συνεργασίας του ΟΚΑΝΑ µε την εταιρεία «ΡΑΦΑΡΜ» λόγω χαµηλότερης τιµής του σκευάσµατος. • • Με το υπ’ αριθµ. Πρωτ.496/14-1-2010 έγγραφο ο Γενικός ∆ιευθυντής κ. Αραµπατζής απευθύνεται στον ∆ιευθυντή Οικονοµικών & ∆ιοικητικών Υπηρεσιών - 104 - ενηµερώνοντας τον ότι βάσει της αριθµ. 2/20-12-2007 απόφασης η προµήθεια της βουπρενορφίνης θα γίνεται από την εταιρεία ΡΑΦΑΡΜ. • Με το αριθµ. Πρωτ. 4538/26-2-2010 έγγραφο ο ΙΦΕΤ ενηµερώνει τον ΟΚΑΝΑ ότι έχει την δυνατότητα παραγωγής Μεθαδόνης και τις απαιτούµενες εγκαταστάσεις. Η τιµή του λίτρου µειώθηκε από 60 σε 31 ευρώ το λίτρο. Τα 2007 προκηρύχτηκε διαγωνισµός και κατακυρώθηκε σε ανταγωνίστρια εταιρεία έναντι 30 ευρώ. • Έκτοτε δε δεν έχει προκηρυχθεί καινούργιος διαγωνισµός. • Προτείνει συνεργασία µε χαµηλότερη τιµή 15 ευρώ/λίτρο ή 7,5 ευρώ/φιάλη • Για δε την βουπρενορφίνη αναζητεί γεννόσηµα υπό µορφή δισκίων 2 mgκαι 8 mg. 11. ΚΟΣΤΟΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ: Η δαπάνη για τη προµήθεια µεθαδόνης κατά το έτος 2008 283.359,26€, για την προµήθεια βουπρενορφίνης στο ποσό των τέλος για την προµήθεια άλλων σκευασµάτων 10.257,73 €. Η δαπάνη για τη προµήθεια µεθαδόνης κατά το έτος 2009 218.628,19€, για την προµήθεια βουπρενορφίνης στο ποσό των τέλος για την προµήθεια άλλων σκευασµάτων 9.903,65€. - 105 - ανήλθε στο ποσό των 1.579.129,89 € και ανήλθε στο ποσό των 2.358.670,21 € και Θ .∆ΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ. Α. Ως προς την Ίδρυση και Λειτουργία των Μονάδων Υποκατάστασης: 1. Η ίδρυση και λειτουργία των Μονάδων Υποκατάστασης ξεκίνησε αρχικά µε σκοπό την υλοποίηση θεραπευτικών προγραµµάτων απεξάρτησης από όλες τις εξαρτησιογόνες ουσίες, συµπεριλαµβανοµένης και της µεθαδόνης και δευτερευόντως τη µείωση της βλάβης. Σήµερα τα προγράµµατα υποκατάστασης έχουν απεµπολήσει τον στόχο της απεξάρτησης και επιδιώκουν πλέον την µείωση της βλάβης, τη µείωση της χρήσης των ναρκωτικών, την διασφάλιση της δηµόσιας υγείας από την µετάδοση των µολυσµατικών ασθενειών µε µέληµα ταυτόχρονα για τα συναφή κοινωνικά ή άλλα προβλήµατα. Βασικό κριτήριο επιτυχίας των Μονάδων Υποκατάστασης αποτελεί η συγκράτηση του ασθενούς στο Πρόγραµµα, η µείωση της παράλληλης χρήσης, η µείωση της παραβατικότητας και η σταθεροποίηση σε ένα κανονικό τρόπο ζωής, όπως είναι η βελτίωση ζωής και το ενδιαφέρον για εκπαίδευση και εργασία., µε αποτέλεσµα οι θεραπευόµενοι να παραµένουν εφ’ όρου ζωής στο πρόγραµµα υποκατάστασης. 2. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. αντιµετωπίζει σήµερα µέσω του προγράµµατος υποκατάστασης µόνο την εξάρτηση από τις οπιούχες εξαρτησιογόνες ουσίες, µε εξαίρεση το Πρόγραµµα «ΑΘΗΝΑ» του Αιγινήτειου Νοσοκοµείου, το οποίο αντιµετωπίζει και την εξάρτηση από το αλκοόλ. 3. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. έχει αναπτύξει ένα πλήρες ∆ίκτυο ∆οµών και Υπηρεσιών υποστήριξης των εξαρτηµένων ατόµων από το πρώτο στάδιο υποδοχής & ενηµέρωσής τους έως και την κοινωνική τους επανένταξη, µε ανάπτυξη (25) Μονάδων Υποκατάστασης στην Αθήνα, στην Θεσ/νίκη και στην Περιφέρεια, στελεχωµένων µε επιστηµονικό – θεραπευτικό και λοιπό διοικητικό προσωπικό. Στις Μονάδες αυτές εξυπηρετούνται σήµερα λιγότεροι από 5.000 θεραπευόµενοι, αριθµός ο οποίος κρίνεται ιδιαίτερα χαµηλός σε σχέση µε τον αριθµό των αιτούντων που παραµένουν στη λίστα του ΚΥΕΠ και του πραγµατικού αριθµού χρηστών στην χώρα, οι οποίοι δεν καταγεγραµµένοι. 4. Από τον παρόντα έλεγχο διαπιστώθηκε ότι οι Μονάδες Υποκατάστασης δεν λειτουργούν επί τη βάσει ενός ενιαίου πλαισίου λειτουργίας υπό τύπον πρωτοκόλλου, αλλά κάθε µια λειτουργεί µε κάποιο βαθµό αυτοσχεδιασµού, ο οποίος ποικίλει από Μονάδα σε Μονάδα. Επίσης παρόλο που φαίνεται ότι οι Μονάδες Υποκατάστασης εξαρτώνται από την Κεντρική Υπηρεσία του Ο.ΚΑ.ΝΑ., στην πραγµατικότητα λειτουργούν µε µεγάλο βαθµό αυτονοµίας και ανεξαρτησίας, µε αποτέλεσµα να µη είναι δυνατή η σύγκριση και αξιολόγηση του έργου τους, παρόλο που παρέχουν ίδιες υπηρεσίες. 5. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. διά των αρµοδίων Υπηρεσιών του φαίνεται ότι δεν δύναται να εποπτεύσει επαρκώς το σύστηµα, µε αποτέλεσµα να παρατηρείται χαµηλή απόδοση και δραστηριότητα. - 106 - 6. Οι αποφάσεις του ∆.Σ. του Ο.ΚΑ.ΝΑ. για την ίδρυση και λειτουργία νέων Θεραπευτικών Μονάδων κατά την χρονική περίοδο 2007-2008 ελήφθηκαν χωρίς την προβλεπόµενη σχετική εισήγηση των αρµοδίων ∆/νσεων του Ο.ΚΑ.ΝΑ. Σχεδιασµού, Προγραµµατισµού & Αξιολόγησης και ∆/νσης Εφαρµογών, χωρίς µελέτη σκοπιµότητας, χωρίς οικονοµική µελέτη, αλλά επί τη βάσει τοπικιστικών προτεραιοτήτων, µε την εξαίρεση της Μονάδας της Κέρκυρας για την οποία αναφέρθηκε ότι προηγήθηκε µια ιδιόµορφη πρόσκληση ενδιαφέροντος, µε αποτέλεσµα οι δαπάνες λειτουργίας των να επιβαρύνουν περαιτέρω τον Προϋπολογισµό του Ο.ΚΑ.ΝΑ. 7. Παρότι φαίνεται ότι έχουν ληφθεί υπόψη οι προδιαγραφές των αντίστοιχων διεθνών Οργανισµών (American Society of Addiction, κ.λ.π.) σχετικά µε την αναλογία των θεραπευτών προς ασθενείς 1:25 ή 1:40 κατά περίπτωση, εν τούτοις η σχέση αυτή στις Μονάδες Υποκατάστασης του Ο.ΚΑ.ΝΑ., ενώ τηρείται αριθµητικά, δεν ανταποκρίνεται στα πραγµατικά δεδοµένα παροχής υπηρεσιών και ειδικότερα σε ότι αφορά την παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. 8. Το Ιατρικό Προσωπικό που απασχολείται στον Ο.ΚΑ.ΝΑ. απολαµβάνει προνοµίων που έχουν κατοχυρωθεί στις Επιχειρησιακές Συλλογικές Συµβάσεις, τα οποία δεν απολαµβάνουν διά νόµου οι ιατροί που απασχολούνται στο Ε.Σ.Υ. Το Ιατρικό Προσωπικό του Ο.ΚΑ.ΝΑ. είναι πλήρους απασχόλησης µε δυνατότητα να διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο σε αντίθεση µε τους ιατρούς του Ε.Σ.Υ. οι οποίοι είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Οι νοσοκοµειακοί ιατροί απασχολούνται σε πολλαπλές δοµές των Νοσοκοµείων που υπηρετούν προσφέροντας από πρωτοβάθµια έως τριτοβάθµια περίθαλψη, µε ό τι αυτό συνεπάγεται, εφηµερίες 24ωρου βάσεως ανά διήµερο , κ.λ.π., σε αντίθεση µε τους ιατρούς του ΟΚΑΝΑ που η απασχόλησή τους είναι περιορισµένη στη µονοµερή παρακολούθηση των εξαρτηµένων ατόµων. Με τις συνεχείς αυξήσεις στις µηνιαίες αποδοχές τους φθάνουν σε κάποιες περιπτώσεις ακόµη και τις να διπλασιάζουν έναντι των οµόβαθµών τους ιατρών Ε.Σ.Υ. Ο αριθµός των περιστατικών που αντιµετωπίζουν οι νοσοκοµειακοί ιατροί, εκτός των τακτικών Ιατρείων, στα Τµήµατα Επειγόντων Περιστατικών δεν περιορίζεται αριθµητικά, όπως και η παρακολούθηση των νοσηλευοµένων ,σε αντίθεση µε τους ιατρούς του Ο.ΚΑ.ΝΑ., οι οποίοι περιορίζουν την αναλογία θεραπευτών προς θεραπευοµένους από 1:25 µέχρι 40. 9. Από τα ελεγχθέντα έγγραφα διαπιστώνεται δήλωση υπερωριακής απασχόλησης (Σάββατα, Κυριακή και Αργίες) στις Μονάδες βουπρενορφίνης για τυχόν νέες εισαγωγές χρηστών όταν η ένταξη στο Πρόγραµµα υποκατάστατων δεν εµπίπτει στις επείγουσες περιπτώσεις ( ο χρήστης αναµένει έως και 6,5 έτη για την ένταξή του στο Πρόγραµµα) επιπλέον η δράση της βουπρενορφίνης χαρακτηρίζεται µακράς διαρκείας κι έτσι η σχετική έγκριση υπερωριακής απασχόλησης συνοδευόµενη από το αντίστοιχο κόστος δεν είναι αναγκαία. 10. Η αρχική ταξινόµηση των Μονάδων σε βραχείας ∆ιαρκείας (ΜΒ∆/ΠΒ∆) και Μακράς ∆ιαρκείας – Συντήρησης δεν υφίσταται πλέον καθότι όλες οι Μονάδες πλέον είναι ανοικτού τέλους. - 107 - 11. Κατά τα έτη 2009-2010 από τις Μονάδες Υποκατάστασης που λειτουργούν στην Αττικής οι (4) χορηγούν Μεθαδόνη και Βουπρενορφίνη και (3) Μονάδες µόνο Βουπρενορφίνη. Από τις µονάδες της Θεσσαλονίκης η µία ( 1 ) χορηγεί µόνο Μεθαδόνη, οι δύο (2) Μεθαδόνη και Βουπρενορφίνη και οι (2) µόνο Βουπρενορφίνη. Στην περιφέρεια όλες οι Μονάδες χορηγούν µόνο Βουπρενορφίνη. 12. Ο έλεγχος και η αντιµετώπιση των Υποτροπών των θεραπευοµένων πραγµατοποιείται µε τις ουροληψίες και εφαρµόζεται σε όσους κάνουν χρήση των υποκατάστατων . 13. Η επιβράβευση των θεραπευοµένων που δεν υποτροπιάζουν κατά την παρακολούθηση του Προγράµµατος Υποκατάστασης γίνεται µε την ένταξη του θεραπευόµενου στο πρόγραµµα «Take Home». 14. Σε όλες τις Μονάδες Υποκατάστασης που διενεργήθηκαν αυτοψίες, ζητήθηκαν από το Ιατρικό και λοιπό Θεραπευτικό Προσωπικό των Μονάδων (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, θεραπευτές ) στοιχεία που αφορούν στην κίνηση των συνεδριών που έχει διενεργήσει ο καθένας εξ αυτών (ατοµικών, οµαδικών, την συχνότητά τους, ηµερήσιο πρόγραµµα, µηνιαίο, αριθµό θεραπευοµένων, κ.λ.π.). Από τις Μονάδες Υποκατάστασης, µε την εξαίρεση της Μονάδας Εφήβων – Νέων «ΑΤΡΑΠΟΣ» και του Προγράµµατος «ΑΘΗΝΑ» δεν παρασχέθηκαν σχετικά αναλυτικά στοιχεία. ∆εν τηρείτο Βιβλίο Θεραπευοµένων (Βιβλίο Μητρώου Ασθενών) όπως συµβαίνει σε όλες τις υγειονοµικές µονάδες, αντ’ αυτού υπήρξαν ακραίες περιπτώσεις φυχολόγων – θεραπευτών που ισχυρίστηκαν ότι δεν καταγράφουν πουθενά τις συνεδρίες , «αλλά τις έχουν στο µυαλό τους». Το κενό θα µπορούσε να καλυφθεί από την καθολική εφαρµογή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ασθενών, ο οποίος όµως σε καµία Μονάδα Υποκατάστασης δεν ήταν σε πλήρη ανάπτυξη. 15. Σε όσες Μονάδες Υποκατάστασης υπηρετούν Παθολόγοι ιατροί διαπιστώθηκε κατά τις αυτοψίες ότι σε άλλες τηρείται Βιβλίο Ασθενών και σε άλλες δεν τηρείται µε αποτέλεσµα να µην φαίνεται η ηµερήσια κίνηση των προσερχοµένων, το ίδιο ισχύει και για τους ιατρούς – ψυχιάτρους, που υπηρετούν στις Μονάδες είτε ως Υπεύθυνοι είτε ως υπηρετούντες ιατροί. 16. Ειδικότερα στην Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας του Πειραιά διαπιστώθηκε το παράδοξο ότι ενώ έχουν εξετασθεί από τον Παθολόγο ιατρό της Μονάδας οι θεραπευόµενοι πάσχοντες από σοβαρά νοσήµατα παραπέµπονται στο κοντινότερο Νοσοκοµείο στην Μονάδα «ΤΖΑΝΕΙΟ» για να εξετασθούν περαιτέρω, εκεί όµως οι ασθενείς συνήθως δεν είναι αποδεκτοί από το Νοσοκοµείο για την εκτέλεση των αναγκαίων εξετάσεων και την χορήγηση φαρµάκων και οι θεραπευόµενοι καταφεύγουν στο Νοσοκοµείο «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» στην Αθήνα, χωρίς να υπάρχει η απαιτούµενη δικαιολογία από το ΤΖΑΝΕΙΟ Νοσοκοµείο της απόρριψης αυτών των ασθενών για τις αναγκαίες υπηρεσίες. Επισηµαίνεται ότι σε όλες τις Μονάδες αναφέρθηκε ότι ειδικά µε το Γ.Ν.Α. «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» υπάρχει η καλύτερη συνεργασία και εξυπηρέτηση - 108 - των συγκεκριµένων ασθενών σε σύγκριση µε τα υπόλοιπα Νοσοκοµεία. Ευλόγως ανακύπτει το ερώτηµα γιατί οι θεραπευόµενοι δεν παραπέµπονται στη ΜΑΒΥ για εργαστηριακές εξετάσεις, αφού αυτή η Υπηρεσία µπορεί επαρκώς να ανταποκριθεί σ’ αυτή την ανάγκη. 17. Από το σύνολο των συτοψιών που πραγµατοποίησε το Μικτό Κλιµάκιο Ελέγχου στις Μονάδες Υποκατάστασης και στις λοιπές ∆οµές του ΟΚΑΝΑ, (σε κάποιες εξ αυτών πραγµατοποιήθηκε και 2η επίσκεψη), παρατηρήθηκε ότι εξαιρουµένης της Μονάδας Εφήβων – Νέων «ΑΤΡΑΠΟΥ», της ∆’ Μονάδας Υποκατάστασης και του Σταθµού Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων (ΣΦΕΑ), η προσέλευση – παρουσία θεραπευοµένων στις ανωτέρω υπηρεσίες ήταν πολύ µικρή έως ανύπαρκτη, σε αντίθεση µε την ασφυκτική κατάσταση που επικρατεί στους χώρους συνάθροισης των χρηστών (πιάτσες). 18. Επισηµαίνεται επίσης ότι κατά την διάρκεια των προαναφερόµενων αυτοψιών από τις 11.00π.µ. έως τις 13.00 µ.µ. σε καθηµερινή βάση σταµατούν όλες οι δραστηριότητες στις Μονάδες, συµπεριλαµβανοµένης και της χορήγησης, προκειµένου να συνέλθει η Θεραπευτική Οµάδα. 19. Βασική προϋπόθεση ένταξης στα Προγράµµατα Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ είναι η εθελούσια απόφαση των εξαρτηµένων ατόµων για την προσέγγιση – πρόσβαση στις ∆οµές του Ο.ΚΑ.ΝΑ. και οι οποίοι για να ενταχθούν στα αντίστοιχα προγράµµατα πρέπει να πληρούν τις αντίστοιχες προϋποθέσεις όπως αυτές έχουν τεθεί, µε αποτέλεσµα να προσέρχονται άτοµα τα οποία έχουν κάνει χρήση πολλά έτη, ενώ οι νέοι χρήστες να βρίσκονται στον δρόµο, επειδή οι αντοχές τους δεν έχουν ακόµη εξαντληθεί. 20. Η διαδικασία Ένταξης στις Μονάδες Υποκατάστασης γίνεται είτε µε σειρά προτεραιότητας κατάθεσης της αίτησης στον ΟΚΑΝΑ (Λίστα Αναµονής) ή µε την διαδικασία της κατ’ εξαίρεση ένταξης. 21. Η πρώτη Υπηρεσία του Ο.ΚΑ.ΝΑ. υποδοχής των εξαρτηµένων ατόµων είναι το ΚΥΕΠ ( Κέντρο Υποδοχής Ενηµέρωσης & Προσανατολισµού ) το οποίο έχει οργανώσει µε κάθε λεπτοµέρεια την υποδοχή και ενηµέρωση των ασθενών, µε την επισήµανση όµως της υπερβάλλουσας γραφειοκρατίας, η οποία προασπίζει µεν την διαφάνεια στην σειρά προτεραιότητας, λειτουργεί όµως αποτρεπτικά στους ενεργούς χρήστες στο να προσέλθουν και να επωφεληθούν από τις δοµές του Ο.ΚΑ.ΝΑ. 22. Από τα στοιχεία του Κ.Υ.Ε.Π. ( Λίστα αιτήσεων) προκύπτει ότι έχουν υποβληθεί για το έτος 2010 πανελλαδικά (21.283) αιτήσεις προς ένταξη στα Προγράµµατα του Ο.ΚΑ.ΝΑ., για την Αττική ειδικότερα µέχρι τον Ιούνιο του 2010 είχαν υποβληθεί (10.398) Αιτήσεις, είχαν ενταχθεί (5.135) αιτούντες, εκκρεµούν προς εισαγωγή (5.849) αιτήσεις και ο χρόνος αναµονής για την ένταξη στο πρόγραµµα υποκατάστασης 6 χρόνια και 9 µήνες, ενώ για να ενταχθούν στο πρόγραµµα υποκατάστασης της βουπρενορφίνης ο χρόνος αναµονής είναι 6 χρόνια και 6 µήνες. Το γεγονός όµως ότι ο χρόνος αναµονής είναι µεγάλος ενδέχεται να λειτουργεί αποτρεπτικά για σηµαντικό - 109 - αριθµό χρηστών οι οποίοι θα προσήρχονταν υπό άλλες συνθήκες για να υποβάλλουν αίτηση ένταξης, δεδοµένου του ότι ο πραγµατικός αριθµός χρηστών είναι πολλαπλάσιος των αναφεροµένων στη Λίστα Αναµονής του Ο.ΚΑ.ΝΑ. 23. Από το Αρχείο Αιτήσεων που τηρεί το ΚΥΕΠ για το έτος 2009 διαπιστώνεται ότι ο αριθµός των αιτήσεων αυξάνεται µε σταθερό, αλλά χαµηλό ρυθµό, όπως αυξάνεται και ο αριθµός των αιτούντων που δεν έχουν κληθεί ακόµη, παρόλο που ο πραγµατικός αριθµός που κάνουν χρήση ουσιών είναι πολύ µεγαλύτερος. Ο ρυθµός απορρόφησης της Λίστας Αναµονής είναι µικρός, παρά την πρόσληψη προσωπικού (µε ευέλικτους τρόπους) και την αύξηση χρηµατοδότησης του Οργανισµού. 24. Ο αριθµός των αιτούντων που δεν έχουν κληθεί αυξάνεται σταθερά στην περιοχή της Αττικής, ενώ στην περιοχή Θεσσαλονίκη παραµένει ο αριθµός σταθερός και µόνο κατά τον µήνα ∆εκέµβριο αυξάνεται, ενώ για την λοιπή Ελλάδα η λίστα αναµονής βαίνει µειούµενη από χρόνο σε χρόνο. Ο αριθµός των θεραπευοµένων στις Μονάδες παρουσιάζει µικρές διακυµάνσεις και ελαφρά αύξηση παρά τον αριθµό των προσλαµβανοµένων υπαλλήλων. 25. Από το Αρχείο Αιτήσεων που τηρεί το Κ.Υ.Ε.Π. για το έτος 2010 διαπιστώνεται ότι ο αριθµός των αιτούντων που ζητούν να εισαχθούν σε θεραπευτκό πρόγραµµα του Ο.ΚΑ.ΝΑ. συνεχώς αυξάνεται, η απορρόφηση όµως είναι στάσιµη ή ελάχιστη µε αποτέλεσµα οι έχοντες ανάγκη να αυξάνονται και ο χρόνος αναµονής στην Λίστα οµοίως να αυξάνεται. Κατά το έτος 2010 η Λίστα Αναµονής παρουσιάζει το πρώτο εξάµηνο µικρή µείωση λόγω της απορρόφησης, κατά το δεύτερο όµως εξάµηνο παρατηρείται εκ νέου συνεχής σηµαντική αύξηση. Στην Αττική ο αριθµός των αιτούντων στο πρώτο εξάµηνο παρουσιάζει µείωση λόγω της απορρόφησης των αιτούντων σε πρόγραµµα, το δεύτερο όµως εξάµηνο παρουσιάζει εκ νέου συνεχή σηµαντική αύξηση. Στην Θεσσαλονίκη ο αριθµός µένει σταθερός και µόνο τον µήνα ∆εκέµβριο παρουσιάζει αύξηση, ενώ στην λοιπή περιφέρεια η λίστα αναµονής βαίνει µειούµενη από χρόνο σε χρόνο. 26. Το ΚΥΕΠ για το έτος 2009 προετοίµασε συνολικά την εισαγωγή (462) ατόµων, εκ των οποίων οι (273) ήταν κατ΄ εξαίρεση και οι (189) σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας που τηρεί το ΚΥΕΠ. Αν γίνει αναγωγή επί του συνόλου των (462) εισαγωγών, προκύπτει ότι µηνιαίως προετοιµάστηκαν για εισαγωγή (36) ασθενείς περίπου, ηµερησίως αναλογεί (1,5) ασθενής. Στις κατ΄ εξαίρεση εισαγωγές, αν γίνει αναγωγή επί του συνόλου των (273) ασθενών, προκύπτει ότι µηνιαίως εισάγονται (23) ασθενείς και ηµερησίως (1) περίπου, στους εισερχόµενους µε την σειρά προτεραιότητας που τηρεί το ΚΥΕΠ αναλογούν (15) ασθενείς µηνιαίως, ενώ η αναλογία σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας είναι ι κάτω από ένα (1) ασθενή ηµερησίως. 27. Το Κ.Υ.Ε.Π. για το έτος 2010 προετοίµασε την εισαγωγή συνολικά εισήχθησαν (382) ασθενών, εκ των οποίων οι (238) ήταν κατ΄ εξαίρεση και οι (144) σύµφωνα µε την σειρά προτεραιότητας. Αν γίνει αναγωγή επί του συνόλου των (382) εισαγωγών, αναλογούν µηνιαίως (31) ασθενείς, ενώ ηµερησίως αναλογεί (1,5) ασθενείς. Στις κατ΄ εξαίρεση εισαγωγές αν γίνει αναγωγή επί του συνόλου των (238) εισαγωγών αναλογούν (15) ασθενείς µηνιαίως και ένας (1) περίπου ηµερησίως. Επί του συνόλου των (144) εισερχοµένων µε την σειρά προτεραιότητας που τηρεί το ΚΥΕΠ, αναλογούν (12) ασθενείς µηνιαίως και κάτω από (1) ασθενή ηµερησίως. Εξ - 110 - όλων των ανωτέρω προκύπτει ότι το έργο του Κ.Υ.Ε.Π. είναι πενιχρό έως ανύπαρκτο, αν ληφθεί υπόψη ότι στη Μονάδα υπηρετούν εννέα (9) υπάλληλοι διαφόρων ειδικοτήτων. 28. Οι κατατεθειµένες αιτήσεις αφορούν άτοµα ηλικίας µικρότερης των 35 ετών, τα οποία κατέθεσαν για πρώτη φορά αίτηση. Επίσης παρατηρείται ετησίως αύξηση των αιτήσεων σε αντίθεση µε την µικρή απορρόφηση, µε αποτέλεσµα αφενός να αυξάνεται ο αριθµός των αιτούντων την βοήθεια του Οργανισµού και να επιµηκύνεται ο χρόνος αναµονής (σε έτη ) και αφετέρου οι έχοντες ανάγκη, που δεν δέχονται την ώρα που το ζητούν την βοήθεια της Πολιτείας, να χάνονται ή να επιδεινώνεται η κατάστασή τους µετά από τόσα χρόνια αναµονής. 29. Η Μονάδα Άµεσης Βοήθειας & Υποστήριξης (ΜΑΒΥ), ενώ συγκροτήθηκε για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών στους χρήστες (ενεργούς ή ενταγµένους σε Πρόγραµµα Υποκατάστασης) και είναι πλήρως εξοπλισµένη, από τα στατιστικά στοιχεία που παραχωρήθηκαν παρατηρείται πολύ χαµηλή προσέλευση εξαρτηµένων ατόµων . 30. Κατά τις δύο (2) αυτοψίες που πραγµατοποίησε το Μικτό Κλιµάκιο Ελέγχου στη ΜΑΒΥ διαπιστώθηκε η απουσία στους χώρους της Μονάδας χρηστών, παρόλο που στα πληροφοριακά έντυπα της γίνεται αναφορά στο ότι εξυπηρετεί και ενεργούς χρήστες που έχουν ανάγκη άµεσης περίθαλψης. Η µειωµένη προσέλευση χρήζει ερµηνείας και πιθανόν να οφείλεται είτε στην «έλλειψη χρηστών στην Αθήνα », είτε κάτι συµβαίνει µε τη λειτουργία της Μονάδας και οι χρήστες δεν εµπιστεύονται τις υπηρεσίες της. 31. Από την επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων της ΜΑΒΥ προκύπτει ότι ο κάθε ένας παθολόγος ιατρός δέχεται ηµερησίως 3-4 ασθενείς ή 4-5 επισκέψεις, ο Οδοντίατρος 2-3 ασθενείς ή 3-4 επισκέψεις και σε κάθε Μικροβιολόγο αντιστοιχούν 4 µε 5 ασθενείς ηµερησίως για µικροβιολογικές εξετάσεις. Ο οδοντίατρος παρέσχε υπηρεσίες ηµερησίως σε 2 έως 3 ασθενείς ή δέχθηκε 3-4 επισκέψεις. Η διαφορά του αριθµού ασθενών και επισκέψεων έγκειται στο ότι κάποιοι ασθενείς πραγµατοποίησαν περισσότερες από µια φορά επισκέψεις. Για κάθε ένα µικροβιολόγο ιατρό αντιστοιχούν 4 µε 5 ασθενείς ηµερησίως, οι οποίοι προσέρχονται για αιµατολογικές εξετάσεις. Επισηµαίνεται ότι κατά την αυτοψία στην ΜΑΒΥ από τους διενεργούντες τον Έλεγχο Επιθεωρητές διαπιστώθηκε ότι ο υφιστάµενος εργαστηριακός εξοπλισµός είναι σύγχρονος και θα µπορούσε να καλύψει τις ανάγκες µιας µικρής νοσηλευτικής Μονάδας. 32. Η Κινητή Ιατρική Μονάδα της ΜΑΒΥ παρέχει υπηρεσία σε 6 έως 12 άτοµα ηµερησίως, αριθµός οποίος αν αναχθεί στο υφιστάµενο προσωπικό και την µηνιαία δαπάνη τότε προκύπτει ότι το κόστος λειτουργίας της είναι εξαιρετικά δαπανηρό. 33. Στη (ΜΑΒΥ) ανταλλάσσονται ηµερησίως περίπου (202) σύριγγες. 34. Η Κοινωνική Υπηρεσία της ΜΑΒΥ µηνιαίως δέχεται από 8 έως 9 επισκέψεις. 35. Από τα οικονοµικά στοιχεία της ΜΑΒΥ έτους 2009 προκύπτουν υψηλές δαπάνες για προµήθεια υλικών & υπηρεσιών, οπότε η Κεντρική Υπηρεσία του ΟΚΑΝΑ θα πρέπει να διενεργήσει έλεγχο των αντιστοίχων δαπανών. 36. Αναφορικά µε την ποιότητα των στατιστικών στοιχείων που µας παραχωρήθηκαν από την ΜΑΒΥ, παρατηρείται ότι δεν είναι αξιόπιστα, δεδοµένου του ότι συχνά αθροίζονται ασθενείς, επισκέψεις και ώρες για να παρουσιαστεί αύξηση δραστηριότητας. - 111 - 37. Ο Σταθµός Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων (ΣΦΕΑ) είναι η µοναδική εξωστρεφής Υπηρεσία του Ο.ΚΑ.ΝΑ. στην οποία µπορεί να προσέλθει ζητώντας βοήθεια οιοσδήποτε εξαρτηµένος που δεν είναι ενταγµένος και ούτε επιθυµεί να ενταχθεί σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραµµα αντιµετώπισης της τοξικοεξάρτησης, άστεγοι κ.λ.π. και να γίνει αποδεκτός χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες, παρά µόνο µε την αποδοχή των όρων που προσδιορίσει ο Σταθµός. Οι (20) υπάλληλοι δέχονται καθηµερινά µεγάλο αριθµό ατόµων, προσφέροντας πολύ εντατικό και δύσκολο έργο σε ανθρώπους που πολλές φορές προσέρχονται σε εξαθλιωµένη κατάσταση δίδοντας την δυνατότητα να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες υγιεινής, ασφάλειας, διατροφής και να λάβουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη. 38. Ο ΣΦΕΑ στεγάζεται σε ηµιώροφο ολίγων τετραγωνικών µέτρων, µε πρόσβαση ακατάλληλη για άτοµα µε ειδικά προβλήµατα. Το συγκεκριµένο κτίριο δεν προσφέρεται για το είδος των υπηρεσιών που παρέχονται εκεί. Κατά το έτος 2010 πολλά λειτουργικά προβλήµατα αντιµετωπίστηκαν είτε από τους ίδιους τους εργαζόµενους του Σταθµού είτε από τους τεχνικούς που ανέλαβαν την αποκατάσταση τους 39. Από τα στατιστικά στοιχεία και από την επιτόπια αυτοψία του Μικτού Κλιµακίου Ελέγχου προκύπτει ότι υπάρχει µεγάλη δραστηριότητα στη Μονάδα, προσέρχονται άτοµα όλων των ηλικιών και σε µεγαλύτερο ποσοστό η ηλικιακή οµάδα από 20 -30 ετών. Σηµαντική είναι και η συνεισφορά των εθελοντών στο παρεχόµενο έργο από τον ΣΦΕΑ. Στον ΣΦΕΑ παρέχει υπηρεσίες και Προσωπικό που έχει ολοκληρώσει επιτυχώς πρόγραµµα απεξάρτησης και είναι ιδιαίτερα σηµαντική η συνεισφορά τους. 40. Μια εκ των δραστηριοτήτων του Σταθµού είναι η Εργασία στον ∆ρόµο « Street Work», στην οποία συµµετέχουν και εργαζόµενοι των Κέντρων Πρόληψης. Στις εξορµήσεις προσεγγίζουν χρήστες στους χώρους συνάθροισής τους, οι οποίοι ουδέποτε έχουν προσεγγίσει ∆οµές του Ο.ΚΑ.ΝΑ. ή άλλες συναφείς υπηρεσίες, µέρος των οποίων πείθουν και παραπέµπουν σε αντίστοιχες µε το πρόβληµα τους δοµές. Από τα στατιστικά στοιχεία των ετών 2008-2009 παρατηρείται µείωση των εξορµήσεων µε αποτέλεσµα να µειώνεται αντιστοίχως ο αριθµός των νέων µελών του Σταθµού ή ο αριθµός των παραποµπών του σε άλλες Μονάδες. 41. Αναφορικά µε τις Μονάδες Εφήβων, συγκρίνοντας τα στοιχεία της δύναµης θεραπευοµένων διαπιστώνεται ότι µονάχα η Μονάδα Εφήβων – Νέων « ΑΤΡΑΠΟΣ» της Αθήνας παρουσιάζει σηµαντικό αριθµό εξυπηρετουµένων εν αντιθέσει προς τις άλλες Μονάδες όπως ο «ΝΑΥΤΙΛΟΣ» της Θεσσαλονίκης, του Ρεθύµνου και της Λάρισας, όπου ο συνολικός τους αριθµός δεν υπερβαίνει τους (14) θεραπευόµενους. Ειδικότερα η Μονάδα Εφήβων – Νέων «ΑΤΡΑΠΟΣ» εφάρµοσε πιλοτικό πρόγραµµα αποτοξίνωσης, το οποίο παρόλο που είχε σηµαντικά αποτελέσµατα αναφορικά µε τον αριθµό των απεξαρτηµένων, δεν είχε τύχει αξιολόγησης από τις αρµόδιες Υπηρεσίες του Ο.ΚΑ.ΝΑ. µέχρι την ηµεροµηνία ελέγχου. 42. Στα στεγνά θεραπευτικά προγράµµατα παρατηρείται ότι η Μονάδα «ΓΕΦΥΡΑ» φιλοξενεί περισσότερα άτοµα από το «Πρόγραµµα ΑΘΗΝΑ», το οποίο φαίνεται να εξυπηρετεί πολύ µικρό αριθµό ατόµων. 43. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. παρόλο που έχει δηµιουργήσει µια ειδική δοµή για την υποστήριξη των θεραπευµένων µέσω της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης, εν τούτοις διαπιστώνεται - 112 - ότι πολύ λίγα άτοµα οδεύουν τελικά προς αυτό. Σήµερα κάνουν χρήση αυτού του προγράµµατος (14) απεξαρτηµένα άτοµα, ενώ αντιστοίχως το προσωπικό που υπηρετεί στη Μονάδα ανέρχεται στους (11) υπαλλήλους. 44. Η Β’ Μονάδα Υποκατάστασης Μακράς ∆ιάρκειας της Αθήνας λειτουργεί σε δύο βάρδιες ( πρωινή & απογευµατινή) µε επικάλυψη των ωραρίων κατά 3-4 ώρες. Από τον δειγµατοληπτικό έλεγχο των παρουσιών του Προσωπικού και των δύο βαρδιών διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: • Ο συνολικός αριθµός των υπηρετούντων είναι ( 59) υπάλληλοι • Έχει χωριστεί σε δύο οµάδες, χωρίς να έχει καθοριστεί ένας σταθερός αριθµός υπηρετούντων στην πρωινή και απογευµατινή βάρδια • Υπάρχει µεγάλη διακύµανση σε ηµερήσια βάση στον αριθµό υπηρετούντων πρωί & απόγευµα, χωρίς να ταυτίζονται πάντα ο αριθµός των προσερχοµένων µε τους αποχωρούντες • Οι παρουσίες λαµβάνονται και κατά την προσέλευση και κατά την αναχώρηση πολλές φορές µε διακύµανση των προσερχοµένων και των αποχωρούντων • Σε καθηµερινή βάση ο αριθµός των καταγεγραµµένων απόντων στα παρουσιολόγια της πρωινής βάρδιας είναι πολύ µεγάλος, σε αντίθεση µε την απογευµατινή που ο αριθµός των απόντων είναι πολύ µικρότερος, γεγονός που χρήζει περαιτέρω ελέγχου • Ο µέσος όρος των παρόντων στην πρωινή βάρδια ανέρχεται στο 47%, ενώ αντίθετα στην απογευµατινή βάρδια ο αριθµός των παρόντων ανέρχεται στο 83%. • Σε καθηµερινή βάση το άθροισµα των προσερχοµένων στις δύο βάρδιες δεν ταυτίζεται µε την συνολική δύναµη των υπηρετούντων στην Μονάδα • Η παρουσία του Υπευθύνου της Β’ Μονάδας Υποκατάστασης από τα παρουσιολόγια τουλάχιστον δεν επαληθεύεται σε καθηµερινή βάση. 45. Οι Μονάδες Βραχείας ∆ιαρκείας του Πειραιά Ολοκληρωµένης Θεραπείας του Πειραιά συστεγάζονται στο ίδιο κτήριο και λειτουργούν η µεν πρώτη σε δύο βάρδιες (στην πρωινή αντιστοιχούν 30 υπάλληλοι και στην απογευµατινή τρεις ), ενώ η δεύτερη Μονάδα Ολοκληρωµένης Θεραπείας σε µία µόνο βάρδια απογευµατινή. Υπάρχει επικάλυψη του ωραρίου των δύο Μονάδων. Ο µέσος όρος των παρόντων στην Μονάδα Βραχείας ∆ιαρκείας (πρωινή) ανέρχεται στο 48%, ενώ αντίθετα στην Μονάδα Ολοκληρωµένης Θεραπείας (απογευµατινή) ο αριθµός των παρόντων ανέρχεται στο 66%, ποσοστό το οποίο όµως στατιστικά δεν δύναται να αξιολογηθεί, λόγω του µικρού αριθµού υπηρετούντων υπαλλήλων στην απογευµατινή βάρδια. 46. Στην Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης εντάσσονται τα άτοµα που δεν κάνουν χρήση ουσιών, έχουν απεξαρτηθεί και από τα υποκατάστατα, µε σκοπό να υποστηριχθούν στην κοινωνική επανένταξη και στην επαγγελµατική τους αποκατάσταση. - 113 - 47. Το Αυτοτελές Τµήµα Εξαρτησιογόνων Ουσιών της Γενικής ∆/νσης ∆ηµόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δεν δύναται να ασκήσει την προβλεπόµενη εποπτεία στην λειτουργία του Οργανισµού. Β. Ως προς την προµήθεια και διακίνηση των φαρµάκων: 1. Για όλη την Αττική, ο ΟΚΑΝΑ µε προφορικές συνεννοήσεις προµηθευόταν για τις ανάγκες των Μονάδων από ένα µόνο φαρµακείο τα κοινά φάρµακα, αντιστοίχως το ίδιο συνέβαινε και µε την προµήθεια φαρµάκων των Μονάδων της Θεσσαλονίκης. 2. Τα φαρµακευτικά σκευάσµατα τα οποία διακινούνται στις ∆οµές του ΟΚΑΝΑ είναι τα κλασσικά φάρµακα και τα υποκατάστατα οπιοειδών ουσιών, όπως η µεθαδόνη ( σε υγρή µορφή) και η βουπρενορφίνη ( σε στερεά µορφή), η τελευταία χορηγείται σε άτοµα νεώτερης ηλικίας ή µε λιγότερο βεβαρηµένο ιστορικό αν δεν υπάρχουν αντενδείξεις. 3. Η διαδικασία προµήθειας και διακίνησης των υποκατάστατων διαφέρει σηµαντικά για τις δύο ουσίες. Για την µεθαδόνη µεσολαβούν οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, ενώ για την βουπρενορφίνη η προµήθεια γίνεται απευθείας από τις φαρµακευτικές εταιρείες . 4. Το υποκατάστατο της µεθαδόνης ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. το προµηθεύεται από µια (1) εταιρεία την ΒΕΛΚΑ ΕΛΛΑΣ, ενώ την βουπρενορφίνη προµηθεύεται από δύο (2) εταιρείες, την Schering- Plough και την RAFARM. 5. Αρχικά η προµήθεια της Βουπρενορφίνης γινόταν από την εταιρεία Schering- Plough ενώ από το 2008 και µέχρι σήµερα η προµήθεια γίνεται από δύο εταιρείες την Schering- Plough και RAFARM χωρίς διαγωνισµό µε απευθείας ανάθεση. Το 2008 η εταιρεία ΡΑΦΑΡΜ προσέφερε χαµηλότερη τιµή και κατοχύρωσε την προµήθεια της Βουπρενορφίνης στις µονάδες, όµως µε παρέµβαση του Γενικού ∆/ντή κ. Αραµπατζή και η εταιρεία Schering- Plough παρέµεινε ως προµηθευτής του ΟΚΑΝΑ, αποδεχόµενη την µείωση της τιµής κατά 20%. Προκύπτει όµως το ερώτηµα αν Οργανισµός είχε προβεί σε µειοδοτικό διαγωνισµό σε ποια τιµή θα προµηθευόταν ο Οργανισµός την Βουπρενορφίνη. Η διαδικασία προµήθειας γίνεται µε πρόχειρο και αδιαφανή τρόπο, η δε κατανάλωση λόγω της χειρονακτικής χορήγησης, παρά την καταγραφή των δόσεων, τίθεται υπό αµφισβήτηση. 6. Η προµήθεια της Μεθαδόνης εξ αρχής γινόταν µε µειοδοτικό διαγωνισµό. Η εν λόγω προµήθεια γινόταν από τον Ο.ΚΑ.ΝΑ. από προµηθεύτριες εταιρείες της Ολλανδίας, Αγγλίας, εν συνεχεία από τον ΙΦΕΤ και τέλος από το έτος 2008 έως σήµερα από την εταιρεία VELCA HELLAS. 7. Ο τελευταίος διαγωνισµός κατακυρώθηκε στην εταιρεία VELCA HELLAS λόγω της οικονοµικότερης προσφοράς της κατά ένα (1) ευρώ λιγότερο έναντι της προσφοράς του ΙΦΕΤ, ο οποίος εν συνεχεία πρότεινε συνεργασία στον ΟΚΑΝΑ εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας µε χαµηλότερη τιµή (15ευρώ/λίτρο ή 7,5/φιάλη). - 114 - 8. Η διαδικασία που αφορά την Μεθαδόνη ( από το στάδιο προµήθειας έως και τη χρήση) είναι η πλέον οργανωµένη και καλώς καταγεγραµµένη σε όλα τα στάδια. 9. Στις υποχρεώσεις της προµηθεύτριας εταιρείας περιλαµβάνεται και η µεταφορά της Μεθαδόνης από την Κ.Α.Υ. στα κέντρα απεξάρτησης κατόπιν υποδείξεως του ΟΚΑΝΑ. Στην πραγµατικότητα την υποχρέωση αυτή επωµίζεται ο ΟΚΑΝΑ µε την αντίστοιχη οικονοµική επιβάρυνση, όπως αυτή προκύπτει µε την καταβολή υπερωριών, χρήση υπηρεσιακού οχήµατος, καταβολή επιδόµατος επικινδύνου εργασίας, κ.λ.π. 10. Την ευθύνη για την διαχείριση των υποκατάστατων ουσιών και των κοινών φαρµάκων έχει ο Φαρµακοποιός της Μονάδας και σε περίπτωση απουσίας αυτού ο Υπεύθυνος ιατρός της Μονάδας. ∆ιαπιστώθηκε στις Μονάδες που υπηρετούσαν Φαρµακοποιοί ότι ο έλεγχος και η καταγραφή των διακινούµενων φαρµάκων γίνεται περισσότερο ορθολογικά και τεκµηριωµένα, σε αντίθεση µε τις Μονάδες που δεν διαθέτουν Φαρµακοποιό. 11. Την ευθύνη του ορισµού της ατοµικής δοσολογίας κάθε θεραπευόµενου την έχει ο Θεράπων ιατρός, την δε ευθύνη της υλοποίησης χορήγησης της δόσης την έχει ο υπεύθυνος Νοσηλευτής της βάρδιας. 12. Παρόλο που έχουν θεσπιστεί ειδικοί εγκύκλιοι για την ορθή τήρηση της καταγραφής των διακινουµένων ποσοτήτων των υποκατάστατων µεθαδόνης και βουπρενορφίνης, εν τούτοις δεν τηρούνται αυτές µε την ίδια αυστηρότητα απ’ όλες τις Μονάδες, ιδιαίτερα αυτές που χορηγούν βουπρενορφίνη. 13. Παρόλο που ο τρόπος καταγραφής των χορηγουµένων δόσεων και των δύο υποκατάστατων και ο τρόπος καταγραφής των διαφόρων συµβάντων, διέπεται από συγκεκριµένους κανόνες, εν τούτοις στην πράξη περισσότερο ασφαλής είναι η καταγραφή των δόσεων της µεθαδόνης και τούτο διότι η κατανοµή των δόσεων γίνεται µε τη χρήση του ειδικού µηχανήµατος που υποστηρίζεται από το σχετικό λογισµικό. Ως εκ τούτου σε κάθε έλεγχο που θα διενεργηθεί ως προς την διακίνηση της µεθαδόνης µε την µεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια αποτυπώνεται η πραγµατικότητα, σε αντίθεση µε τον έλεγχο διακίνησης των χορηγουµένων δόσεων βουπρενορφίνης, ο οποίος ενέχει µεγάλο κίνδυνο ανασφάλειας για την αποτύπωση της πραγµατικότητας. 14. Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι η ∆’ Μονάδα Υποκατάστασης και η Μονάδα Υποκατάστασης Περιστερίου έχουν δηλώσει απώλειες του φαρµάκου Βουπρενορφίνης. Στην Α’ Μονάδα Βραχείας ∆ιάρκειας παρατηρείται ανά τρίµηνο να αυξάνεται η ποσότητα της χορηγούµενης µεθαδόνης, ενώ ο συνολικός αριθµός των θεραπευοµένων παραµένει σχεδόν σταθερός, επίσης στην Μονάδα Περιστερίου παρατηρείται αύξηση των χορηγουµένων ποσοτήτων ανά τρίµηνο µέχρι και 10.000 mg, χωρίς αντίστοιχη αύξηση των θεραπευοµένων. - 115 - Ι. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ . 1. Η λειτουργία των Μονάδων Υποκατάστασης του Ο.ΚΑ.ΝΑ. από την ίδρυσή του Οργανισµού µέχρι σήµερα επέφερε µια σηµαντική µεταστροφή στην φιλοσοφία των θεραπευτικών προγραµµάτων υποκατάστασης, µε αποτέλεσµα ο αρχικός στόχος της απεξάρτησης µέσω της χρήσης υποκατάστατων των εξαρτησιογόνων ουσιών να µετατραπεί στο στόχο της µείωσης της βλάβης των θεραπευοµένων. Αυτή η µεταστροφή επέφερε αφενός την στασιµότητα του αριθµού των θεραπευοµένων στις Μονάδες και αφετέρου την οριακή απορρόφηση νέων αιτούντων µέσω της λίστας αναµονής. Αυτό το πραγµατικό γεγονός λειτουργεί αποτρεπτικά προς οποιονδήποτε νέο χρήστη εξαρτησιογόνων ουσιών να προσέλθει στον Ο.ΚΑ.ΝΑ. προς βοήθεια. 2. Η µικρή αποτελεσµατικότητα του συστήµατος απεξάρτησης του Ο.ΚΑ.ΝΑ. φαίνεται και από τις εκροές του συστήµατος, όπως αυτές αποτυπώνονται στην Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης. Η Μονάδα αυτή είναι στελεχωµένη µε (11) υπαλλήλους όλων των ειδικοτήτων κι ενώ δύναται να εξυπηρετήσει πολύ περισσότερους, υποστηρίζει σήµερα µόνο (14) νέες εισαγωγές απεξαρτηµένων και τούτο διότι το πρόγραµµα υποκατάστασης του Ο.ΚΑ.ΝΑ. αφενός επικεντρώνεται στη µακροχρόνια χορήγηση των υποκατάστατων και αφετέρου δεν διαθέτει σύστηµα αξιολόγησης και διαχωρισµού των περιστατικών . 3. Το σύστηµα του Προγράµµατος Υποκατάστασης έτσι όπως αποτυπώθηκε κατά τον έλεγχο διακρίνεται από υψηλό λειτουργικό κόστος σε σύγκριση µε τις υπηρεσίες που προσφέρει και γραφειοκρατία κατά το µέρος που αφορά την διατήρηση της λίστας αναµονής. 4. Ο διαχωρισµός σήµερα των Μονάδων Υποκατάστασης σε Βραχείας και Μακράς ∆ιαρκείας δεν υφίσταται, αφού όλες οι Μονάδες λειτουργούν ως µακράς συντήρησης και η διατήρηση αυτών των τίτλων λειτουργεί παραπλανητικά. 5. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. παρόλο που έχει αναπτύξει ένα πλήρες ∆ίκτυο ∆οµών και Υπηρεσιών υποστήριξης των εξαρτηµένων ατόµων από το πρώτο στάδιο υποδοχής & ενηµέρωσής τους έως και την κοινωνική τους επανένταξη, µε ανάπτυξη (25) Μονάδων Υποκατάστασης στην Αθήνα, στην Θεσ/νίκη και στην Περιφέρεια, πλήρως στελεχωµένων µε επιστηµονικό – θεραπευτικό και λοιπό διοικητικό προσωπικό, εν τούτοις σήµερα το δίκτυο αυτό εξυπηρετεί λιγότερους από 5.000 θεραπευόµενους, αριθµός ο οποίος κρίνεται ιδιαίτερα χαµηλός σε σχέση µε τον πραγµατικό αριθµό χρηστών στην χώρα. Από όλες τις ελεγχθείσες δοµές του ΟΚΑΝΑ στο πλαίσιο του παρόντος ελέγχου η Μονάδα Εφήβων- Νέων « ΑΤΡΑΠΟΣ» και ο Σταθµός Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων είναι οι Υπηρεσίες που έχουν τον υψηλότερο βαθµό προσήλωσης στον σκοπό για τον οποίο ιδρύθηκαν . - 116 - 6. Ο µικρός αριθµός θεραπευοµένων στις Μονάδες σε σχέση µε των αριθµό των εκκρεµουσών Αιτήσεων και περισσότερο µε τον πραγµατικό αριθµό χρηστών οφείλεται στους εξής λόγους : α) Οι Μονάδες υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ έχουν µετατραπεί σε Μονάδες Ανοικτού Τέλους µε ισόβια χορήγηση υποκατάστατων σε συγκεκριµένο και σταθερό αριθµό θεραπευοµένων, β) Η ελαστική αντιµετώπιση των υποτροπών κρατάει ένα σταθερό αριθµό θεραπευοµένων σε κάθε Μονάδα, συγκεκριµένο και γ) Η επιστηµονική επίκληση της αναλογίας θεραπευτών προς θεραπευοµένους 1:25 ή 1:40, αριθµητικά µπορεί να τηρείται, αλλά δεν ανταποκρίνεται σε αντίστοιχη παροχή υπηρεσιών και απασχόλησης από το προσωπικό, εξαιτίας της ύπαρξης σταθερών και συγκεκριµένων γνωστών στους θεραπευτές περιστατικών, δ) Η µη αυστηρή τήρηση του ωραρίου εκ µέρους του Προσωπικού των Μονάδων µε ιδιαίτερη έµφαση στις Μονάδες που λειτουργούν µε διπλή βάρδια (πρωινή και απογεµατινή βάρδια) στον ίδιο χώρο. Παρατηρήθηκε το φαινόµενο της επικάλυψης του ωραρίου τουλάχιστον 3-4 ωρών µε αποτέλεσµα οι ώρες εργασίας να µειώνονται δραµατικά, µε αντίστοιχη µείωση της παροχής υπηρεσιών εκ µέρους του προσωπικού. Στην επικάλυψη δεν συµπεριλαµβάνεται και η πρόωρη αποχώρηση των υπαλλήλων από την υπηρεσία πριν την λήξη του ωραρίου. ε) Η δίωρη διακοπή σε καθηµερινή βάση του Προγράµµατος Υποκατάστασης για την σύγκλιση της Θεραπευτικής Μονάδας συµβάλλει προσθετικά στην µειωµένη ήδη εγρήγορση του Προγράµµατος, µε αποτέλεσµα την αργή απορρόφηση της Λίστας Αναµονής. 7. Η παραµονή των αιτούντων στην λίστα Αναµονής για περισσότερο από 6,5 έτη έχει σαν αποτέλεσµα να εισέρχονται στις Μονάδες του Ο.ΚΑ.ΝΑ. άτοµα που έχουν κάνει µακροχρόνια χρήση και να µένουν στον δρόµο χρήστες νεαρής ηλικίας. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι ο αριθµός των εισερχοµένων στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης µε την διαδικασία της κατ΄εξαίρεσιν είναι µεγαλύτερος από τον αριθµό εκείνων που εισέρχονται µε τη σειρά προτεραιότητας, που τηρείται στο ΚΥΕΠ. 8. Οι κατατεθειµένες αιτήσεις αφορούν άτοµα ηλικίας µικρότερης των 35 ετών, τα οποία κατέθεσαν για πρώτη φορά αίτηση. Επίσης παρατηρείται ετησίως αύξηση των αιτήσεων σε αντίθεση µε την µικρή απορρόφηση, µε αποτέλεσµα αφενός να αυξάνεται ο αριθµός των αιτούντων την βοήθεια του Οργανισµού και να επιµηκύνεται ο χρόνος αναµονής τους (σε έτη ) και αφετέρου οι έχοντες ανάγκη, που δεν δέχονται την ώρα που το ζητούν την βοήθεια της Πολιτείας, να χάνονται ή να επιδεινώνεται η κατάστασή τους µετά από τόσα χρόνια αναµονής. - 117 - 9. Από το σύνολο των συτοψιών που πραγµατοποίησε το Μικτό Κλιµάκιο Ελέγχου στις Μονάδες Υποκατάστασης και στις λοιπές ∆οµές του ΟΚΑΝΑ, (σε κάποιες εξ αυτών πραγµατοποιήθηκε και 2η επίσκεψη), παρατηρήθηκε ότι εξαιρουµένης της Μονάδας Εφήβων – Νέων «ΑΤΡΑΠΟΥ», της ∆’ Μονάδας Υποκατάστασης και του Σταθµού Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων (ΣΦΕΑ) , η προσέλευση – παρουσία θεραπευοµένων στις ανωτέρω υπηρεσίες ήταν πολύ µικρή έως ανύπαρκτη, σε αντίθεση µε την ασφυκτική κατάσταση που επικρατεί στους χώρους συνάθροισης των χρηστών (πιάτσες). Κατά τις αυτοψίες του Επιθεωρητών κινητικότητα θεραπευοµένων παρατηρήθηκε µόνο στον χώρο χορήγησης των υποκατάστατων σε αντίθεση τις Υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης των Μονάδων όπου ήταν µικρή έως ανύπαρκτη. 10. Ενώ το Πλαίσιο λειτουργίας των Μονάδων Υποκατάστασης θα έπρεπε να είναι ενιαίο και τυποποιηµένο, εν τούτοις παρατηρήθηκε υψηλός βαθµός αυτονοµίας και αυτοσχεδιασµού εκ µέρους των Μονάδων. Επιβάλλεται να τεθεί ως άµεσος στόχος από την ∆ιοίκηση του Ο.ΚΑ.Ν.Α η υιοθέτηση ενός Κοινού Πλαισίου Λειτουργίας, το οποίο θα συµπεριλαµβάνει και Πρωτόκολλο Θεραπείας των θεραπευοµένων από τον Ο.ΚΑ.ΝΑ. 11. Οι αποφάσεις του ∆.Σ του Ο.ΚΑ.ΝΑ. κατά την περίοδο 2007-2008 για την ίδρυση και λειτουργία των Θεραπευτικών Μονάδων ελήφθηκαν χωρίς µελέτη σκοπιµότητας, χωρίς οικονοµική µελέτη, µε αποτέλεσµα αφενός την επιβάρυνση των λειτουργικών εξόδων του Οργανισµού και αφετέρου δεν επέφεραν την αναµενόµενη αποτελεσµατικότητα όσον αφορά την εισροή νέων ασθενών στο Πρόγραµµα Υποκατάστασης. 12. Το Προσωπικό που απασχολείται στον Ο.ΚΑ.ΝΑ. όλων των κατηγοριών και ειδικοτήτων απολαµβάνει προνοµίων, όχι µόνο οικονοµικών, αλλά και θεσµικών που έχουν κατοχυρωθεί στις Επιχειρησιακές Συλλογικές Συµβάσεις, τα οποία δεν απολαµβάνουν αντίστοιχες κατηγορίες προσωπικού του δηµόσιου τοµέα. Ειδικότερα το Ιατρικό Προσωπικό του Ο.ΚΑ.ΝΑ., ενώ αρχικά απαίτησε την εξίσωση και αντιστοίχηση του µισθολογίου του µε εκείνο των Ιατρών Ε.Σ.Υ. µε τις νεότερες Ε.Σ.Σ.Ε. επεδίωξαν και επέτυχαν αυξήσεις µέχρι και 182% του µισθολογίου τους, χωρίς να διαφαίνεται από τον αριθµό τουλάχιστον των θεραπευµένων η εντατικοποίηση στην παροχή υπηρεσιών τους. Επιπλέον το Ιατρικό Προσωπικό του Ο.ΚΑ.ΝΑ. είναι πλήρους απασχόλησης και έχουν την δυνατότητα να διατηρούν ιδιωτικό ιατρείο σε αντίθεση µε τους ιατρούς του ΕΣΥ, οι οποίοι είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. 13. Ο έλεγχος και η αντιµετώπιση των Υποτροπών των θεραπευοµένων πραγµατοποιείται µε τις ουροληψίες µε τυχαία δειγµατοληψία και στην περίπτωση που δεν κάνουν παράλληλη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, οι θεραπευόµενοι που δεν υποτροπιάζουν επιβραβεύονται µε την ένταξή τους στο πρόγραµµα «Take Home», ένα κίνητρο που ενθαρρύνει τους θεραπευόµενους να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις προς το Πρόγραµµα. - 118 - 14. Το Κ.Υ.Ε.Π. έχει οργανώσει την διαδικασία υποδοχής & ενηµέρωσης µε απολύτως γραφειοκρατικό τρόπο, προκειµένου να προασπίσει την διαδικασία της σειράς προτεραιότητας και να αποφευχθεί οποιαδήποτε µοµφή κατά της Υπηρεσίας ότι έχει ξεπεραστεί αυτή, προκειµένου να ευνοηθεί κάποιος άλλος ενδιαφερόµενος. Ωστόσο εν τοις πράγµασι η γραφειοκρατία παραµένει και η διαδικασία ξεπερνιέται µε την κατ’ εξαίρεση εισαγωγή και αυτό αποτελεί ένα επιπλέον αποτρεπτικό λόγο προσέλευσης ενεργών χρηστών στον ΟΚΑΝΑ. Το έργο του ΚΥΕΠ κατά την διετία 2009-2010 είναι πενιχρό, βάσει των στατιστικών στοιχείων, αν ληφθεί υπόψη ότι στη Μονάδα υπηρετούν εννέα (9) υπάλληλοι διαφόρων ειδικοτήτων και το γεγονός ότι στη φάση προεισαγωγής των ασθενών συνεπικουρείται στο έργο από Θεραπευτές των Μονάδων που θα τους υποδεχτούν. 15. Η Μονάδα Άµεσης Βοήθειας & Υποστήριξης (ΜΑΒΥ), ενώ συγκροτήθηκε για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών στους χρήστες (ενεργούς ή ενταγµένους) και είναι πλήρως εξοπλισµένη από τα στατιστικά στοιχεία που µας παραχωρήθηκαν παρατηρήθηκε πολύ χαµηλή προσέλευση εξαρτηµένων ατόµων. Κατά τις δύο (2) αυτοψίες που πραγµατοποίησε το Μικτό Κλιµάκιο Ελέγχου στη ΜΑΒΥ διαπιστώθηκε η απουσία στους χώρους της Μονάδας χρηστών, παρόλο που στα πληροφοριακά έντυπα της γίνεται αναφορά στο ότι εξυπηρετεί και ενεργούς χρήστες που έχουν ανάγκη άµεσης περίθαλψης. Η µειωµένη προσέλευση χρήζει ερµηνείας και πιθανόν να οφείλεται είτε στην « έλλειψη χρηστών στην Αθήνα», είτε κάτι συµβαίνει µε τη λειτουργία της Μονάδας και οι χρήστες δεν εµπιστεύονται τις υπηρεσίες της. Η µειωµένη προσέλευση επιβεβαιώνεται και από τα στατιστικά στοιχεία και από την αυτοψία στην ΜΑΒΥ από τους διενεργούντες τον Έλεγχο Επιθεωρητές κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι ο υφιστάµενος εργαστηριακός εξοπλισµός είναι σύγχρονος και θα µπορούσε να καλύψει τις ανάγκες µιας µικρής νοσηλευτικής µονάδας. Αναφορικά µε την ποιότητα των στατιστικών στοιχείων που µας παραχωρήθηκαν από την ΜΑΒΥ, παρατηρείται ότι δεν είναι αξιόπιστα, δεδοµένου του ότι συχνά αθροίζονται ασθενείς, επισκέψεις και ώρες για να παρουσιαστεί αύξηση δραστηριότητας. 16. Η Κινητή Ιατρική Μονάδα της ΜΑΒΥ παρέχει υπηρεσία από 6 έως 12 άτοµα ηµερησίως, αριθµός ο οποίος αν συγκριθεί µε το υφιστάµενο προσωπικό και την µηνιαία δαπάνη, τότε προκύπτει ότι το κόστος λειτουργίας είναι απαγορευτικό και εξαιρετικά δαπανηρό. 17. Ο Σταθµός Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων (Σ.Φ.Ε.Α.) είναι Υπηρεσία, η οποία λειτουργώντας σ’ ένα οριοθετηµένο πλαίσιο πολλαπλών δραστηριοτήτων, παρέχει σε χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών που δεν είναι ενταγµένοι και ούτε επιθυµούν να ενταχθούν σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραµµα αντιµετώπισης της τοξικοεξάρτησης ή αστέγους κ.λ.π, την δυνατότητα να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες υγιεινής και ασφάλειας και να λάβουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Ο Σ.Φ.Ε.Α. είναι η µοναδική εξωστρεφής Υπηρεσία του Ο.ΚΑ.ΝΑ., η οποία ευαισθητοποιεί τους ενεργούς χρήστες διαµέσου της «Εργασίας στον ∆ρόµο», προκειµένου να προσφύγουν σ’ αυτόν χωρίς πολύπλοκες διαδικασίες και να λάβουν περιποίηση και θαλπωρή ή να κατευθυνθούν σε άλλες ειδικές ∆οµές ανάλογα µε τις ανάγκες τους. Το κοινωνικό έργο - 119 - που επιτελεί είναι δυσανάλογα υψηλό σε σύγκριση µε το υφιστάµενο προσωπικό και την κτηριακή του υποδοµή, η οποία είναι ακατάλληλη γι’ αυτή την Υπηρεσία. 18. Μέτρηση αποτελεσµατικότητας του Προσωπικού των Μονάδων Υποκατάστασης δεν είναι δυνατόν να πραγµατοποιηθεί, εφόσον δεν καταγράφονται από το Ιατρικό και λοιπό Θεραπευτικό Προσωπικό των Μονάδων (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, θεραπευτές ) οι ηµερήσιες δραστηριότητές τους και εξ’ αυτού του λόγου δεν µπορούν να εξαχθούν ασφαλή συµπεράσµατα. Οι ακραίες περιπτώσεις φυχολόγων – θεραπευτών που ισχυρίστηκαν ότι δεν καταγράφουν πουθενά τις συνεδρίες, «αλλά τις έχουν στο µυαλό τους» δεν αντιπροσωπεύουν τον γενικό κανόνα. Το κενό θα µπορούσε να καλυφθεί από την καθολική εφαρµογή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ασθενών, ο οποίος όµως σε καµία Μονάδα Υποκατάστασης δεν ήταν σε πλήρη ανάπτυξη κατά την ηµεροµηνία ελέγχου. 19. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. παρόλο που έχει δηµιουργήσει µια ειδική δοµή για την υποστήριξη των θεραπευµένων µέσω της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης, εν τούτοις διαπιστώνεται ότι πολύ λίγα άτοµα οδεύουν τελικά προς αυτή. Σήµερα κάνουν χρήση αυτού του προγράµµατος (14) απεξαρτηµένα άτοµα, ενώ αντιστοίχως το προσωπικό που υπηρετεί στη Μονάδα ανέρχεται στους (11) υπαλλήλους. Β. Ως προς την προµήθεια και διακίνηση των φαρµάκων: 1. Η αλλαγή πολιτικής εκ µέρους του νέου ∆.Σ. του ΟΚΑΝΑ στην προµήθεια των κοινών φαρµάκων από όλα τα φαρµακεία εκ περιτροπής, τα οποία ευρίσκονται στην περιοχή που εδρεύουν οι Μονάδες Υποκατάστασης είναι η ενδεδειγµένη, σε αντίθεση µε τον τρόπο που η προηγουµένη ∆ιοίκηση του Οργανισµού προµηθευόταν τα ανωτέρω φάρµακα (κατόπιν προφορικής συνεννόησης είχε ανατεθεί η προµήθεια σε δύο µόνο Φαρµακεία της Αθήνας & Θεσ/νίκη). 2. Στα σκευάσµατα που χρησιµοποιούνται από τις Μονάδες ως υποκατάστατα των οπιοειδών περιλαµβάνεται η µεθαδόνη (υγρή µορφή) και η βουπρενορφίνη σε στερεή µορφή, σκευάσµατα τα οποία διαφέρουν και ως προς τον τρόπο προµήθειας και ως προς τον τρόπο διακίνησης και χορήγησης στους θεραπευοµένους. 3. Η προµήθεια, διακίνηση και η χρήση µεθαδόνης γίνεται µε µειοδοτικό διαγωνισµό και µε την µεσολάβηση των αρµοδίων υπηρεσιών, όπου σε κάθε στάδιο καταγράφονται οι ποσότητες, µε συνέπεια όταν απαιτηθεί έλεγχος το αποτέλεσµα να είναι αξιόπιστο. Αντίθετα η προµήθεια της βουπρενορφίνης γίνεται µε απευθείας συνεννόηση της Κεντρικής Υπηρεσίας του Ο.ΚΑ.ΝΑ. και της προµηθεύτριας εταιρείας για τον προσδιορισµό της τιµής. Ο δε εφοδιασµός των Μονάδων Υποκατάστασης µε το φάρµακο γίνεται µε απευθείας συνεννόηση µε τις προµηθεύτριες εταιρείες προσδιορίζοντας τις ποσότητες που αυτές έχουν ανάγκη. 4. Η προµήθεια χωρίς µειοδοτικό διαγωνισµό της βουπρενορφίνης, η διαδικασία χορήγησης και οι ελλείψεις σε κάποιες περιπτώσεις στην ορθή καταγραφή των - 120 - ποσοτήτων καθιστά τον έλεγχο από άλλο κρατικό φορέα δύσκολο και αµφιβόλου αποτελέσµατος. 5. Παρόλο που έχουν θεσπιστεί ειδικοί εγκύκλιοι για την ορθή τήρηση της καταγραφής των διακινουµένων ποσοτήτων των υποκατάστατων µεθαδόνης και βουπρενορφίνης, εν τούτοις δεν τηρούνται αυτές µε την ίδια αυστηρότητα απ’ όλες τις Μονάδες, ιδιαίτερα σ’ αυτές που χορηγούν βουπρενορφίνη και δεν διαθέτουν φαρµακοποιό. 6. Η διαφορά του κόστους σε ετήσια βάση των δύο υποκατάστατων είναι δυσανάλογα µεγάλη, γεγονός που η ∆ιοίκηση του Ο.ΚΑ.ΝΑ. θα πρέπει να σταθµίσει και να προγραµµατίσει το υποκατάστατο που κάθε Μονάδα θα χορηγεί. 7. Η καταστρατήγηση της σύµβασης που έχει συνάψει το Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης µε την προµηθεύτρια εταιρεία και αφορά το τµήµα της µεταφοράς της µεθαδόνης από την Κ.Α.Υ. στις Μονάδες Υποκατάστασης έχει σαν αποτέλεσµα την οικονοµική επιβάρυνση του Οργανισµού. - 121 - Ι. Α. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: 1. Το πρόβληµα της αντιµετώπισης των ναρκωτικών δεν είναι ούτε λιγότερο, ούτε περισσότερο σύνθετο απ’ όσο παρουσιάζεται, είναι ένα κοινωνικό πρόβληµα, η επίλυση του οποίου χρειάζεται αποφάσεις. Όσο δεν θα λαµβάνονται αποφάσεις το πρόβληµα θα διογκώνεται και οι εικόνες που βλέπουµε καθηµερινά στο Κέντρο της Αθήνας, ειδικά την νύχτα µε παρατεταγµένες ανθρώπινες σωρούς σε πλατείες και δρόµους απλώς θα µεγεθύνονται. Οι αποφάσεις επίλυσης του προβλήµατος εν προκειµένω συσχετίζονται σε µεγάλο βαθµό µε την µοναδική δυνατότητα που έχει ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. σήµερα να συµβάλλει καθοριστικά στην επίλυση του προβλήµατος επιστρατεύοντας πλήρως το ∆ίκτυο ∆οµών που διαθέτει. 2. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. διαθέτει ένα επαρκές ∆ίκτυο ∆οµών και εξειδικευµένο Προσωπικό, ιδιαίτερα καλά αµειβόµενο, το οποίο αυτή τη στιγµή χρειάζεται ιδιαίτερη κινητοποίηση, προκειµένου να βγει από την εσωστρέφεια και την λανθάνουσα κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει επί σειρά ετών. 3. Οποιαδήποτε επέκταση του Ο.ΚΑ.ΝΑ. µε την ίδρυση νέων Μονάδων Υποκατάστασης, αν δεν συνδυαστεί µε την επίλυση ταυτόχρονα κάποιων ενδογενών προβληµάτων που σχετίζονται κυρίως µε την οργανωσιακή συµπεριφορά του Οργανισµού, την αντίληψη περί της κοινωνικής αποστολής του και την διάθεση που έχει το Προσωπικό να την υπηρετήσει, θα οδηγήσει απλώς στην γιγάντωση του συστήµατος και στην εκτίναξη των δαπανών χωρίς να επιλύσει το πρόβληµα. 4. Ως εκ τούτου η ∆ιοίκηση του Ο.ΚΑ.ΝΑ. απαιτείται να επανασχεδιάσει το Πλαίσιο Λειτουργίας των Μονάδων Υποκατάστασης και να αναδιαρθρώσει τις υφιστάµενες ∆οµές, ούτως ώστε να υπάρξει δυνατότητα παροχής υπηρεσιών σε περισσότερους δικαιούχους µε το λιγότερο κόστος. Αυτό θα επιτευχθεί αν : • Καταργηθούν οι υφιστάµενοι • • ψευδεπίγραφοι Μονάδων σε “ Βραχείας ∆ιάρκειας”, “Μακράς ∆ιάρκειας”, “Ολοκληρωµένης Θεραπείας ”, κ.ο.κ. και χαρακτηριστούν οι περισσότερες των υφιστάµενων Μονάδων Υποκατάστασης ως Μονάδες «χαµηλών απαιτήσεων», στις οποίες θα κατευθυνθεί όλος ο πληθυσµός των µακροχρόνια χορηγουµένων, που λιµνάζει σήµερα σε όλες Μονάδες και δεν επιτρέπει την είσοδο νέων ασθενών στο σύστηµα, Εξαιρεθούν δύο ή τρεις εξ αυτών, στις οποίες θα κατευθύνοντα τα περιστατικά εκείνα τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερη “κινητοποίηση” και δυνατότητες απεξάρτησης, Παραµεριστεί η κατεστηµένη επιστηµονικοφανής αναλογία θεραπευτών προς θεραπευµένους, η οποία σήµερα αποτελεί το αποκλειστικό εµπόδιο και η κύρια αιτία διατήρησης της Λίστας Αναµονής ( ή λίστα της ντροπής, όπως εύστοχα αποκαλείται - 122 - διαχωρισµοί των δηµοσιογραφικά ), αναλογία η οποία µόνο αριθµητικά ισχύει και δεν επιτρέπει την ανανέωση ασθενών στις Μονάδες και την ταχεία απορρόφηση των αιτούντων, • Απορροφηθεί η λίστα αναµονής µε την είσοδο όλων των αιτούντων σε πρόγραµµα χορήγησης υποκαταστάτων και αν εισαχθούν ταυτόχρονα µέθοδοι αξιολόγησης των περιστατικών για τον διαχωρισµό και την παραποµπή τους στις αντίστοιχες ∆οµές α) εκείνων που έχουν την πιθανότητα να οδηγηθούν στην απεξάρτηση, ( όπως άτοµα νεαρής ηλικίας, άτοµα που κάνουν βραχυχρόνια χρήση, άτοµα που δεν παρουσιάζουν έντονη εξάρτηση, άτοµα που δεν παρουσιάζουν σοβαρή περιθωριοποίηση και άτοµα που έχουν ισχυρό κίνητρο για απεξάρτηση ) και β) εκείνων που για µακρύ χρονικό διάστηµα θα λαµβάνουν το υποκατάστατο φάρµακο. • Γίνει αυστηρότερη η διαχείριση των υποτροπών των θεραπευοµένων και αυστηρότερα αντίστοιχα τα συµβόλαιά τους, αναφορικά µε τις δεσµευτικές υποχρεώσεις τους έναντι του προγράµµατος. Στην περίπτωση που κάποιοι επανειληµµένα υποτροπιάζουν να οδηγούνται σε ειδικές δοµές ή εκτός προγράµµατος. 5. Στην περίπτωση που ληφθεί η γενναία απόφαση απορρόφησης της Λίστας Αναµονής θα χρειαστεί να συστρατευθεί όλο το θεραπευτικό προσωπικό του Ο.ΚΑ.ΝΑ. και επιπρόσθετα να διατεθεί επί τούτου στην αρχή εφαρµογής του µέτρου και θεραπευτικό Προσωπικό από τα Κέντρα Πρόληψης & Αγωγής της Υγείας για την αξιολόγηση των περιστατικών της Λίστας Αναµονής, τον διαχωρισµό τους και για τις παραποµπές τους στις αντίστοιχες ∆οµές. 6. Το θεραπευτικό Προσωπικό των Κέντρων Πρόληψης & Αγωγής της Υγείας που θα συµµετάσχει σε τέτοιας έκτασης δράση θα λάβει εκπαίδευση ( on the job training), την οποία θα αξιοποιήσει στην συνέχεια δηµιουργικά και κατά τον καλύτερο τρόπο στον τοµέα της Πρόληψης. 7. Το ανθρωπιστικό µέτρο της απορρόφησης της Λίστας Αναµονής και η είσοδος όλων των αιτούντων στο σύστηµα δεν θα επιβαρύνει δυσθεώρητα τις δαπάνες, αφού όπως αποδείχθηκε από τον οικονοµικό – διαχειριστικό έλεγχο που διενεργήθηκε από τους υπογράφοντες Επιθεωρητές δεν είναι µεγάλο το κόστος των υποκατάστατων φαρµάκων. Μεγάλο είναι το λειτουργικό κόστος του Ο.ΚΑ.ΝΑ., το κόστος µισθοδοσίας, ακόµη και το κόστος ταξιδίων είναι µεγαλύτερο από το κόστος προµήθειας µεθαδόνης. ∆ηλαδή µικρότερο θα είναι το κόστος της κατάργησης της Λίστας Αναµονής από το κόστος ίδρυσης και λειτουργίας πολλών νέων Μονάδων που δεν θα εξυπηρετούν περισσότερα από 100- 200 άτοµα. 8. Η απορρόφηση της Λίστας Αναµονής θα αποφορτίσει το Κέντρο της Αθήνας από τους ενεργούς χρήστες, θα διαλύσει τους χώρους συνάθροισης (πιάτσες) των χρηστών, θα µειωθεί η σωµατεµπορία και η εγκληµατικότητα που συσχετίζεται µε τη χρήση - 123 - ναρκωτικών ουσιών, θα λάβουν υγειονοµικές υπηρεσίες µέσω της Μ.Α.Β.Υ. άνθρωποι που ενδεχοµένως νοσούν και δεν έχουν λάβει ποτέ ιατρικές υπηρεσίες µέχρι σήµερα και θα διευκολυνθεί το έργο άλλων Υπηρεσιών στον τοµέα της αρµοδιότητάς τους. 9. Εξυπακούεται ότι παρόµοιες αποφάσεις θα πρέπει να υποστηριχθούν από την, σε µεγάλο βαθµό υποκριτική, κοινή γνώµη και κοινωνία µας, η οποία προτιµά να βρίθουν τα ναρκωτικά γύρω της και δεν επιτρέπει ταυτόχρονα την µεταστέγαση µιας µικρής Μονάδας υποκατάστασης, όπως αυτής του Περιστερίου να µεταστεγαστεί σ’ ένα ανθρώπινο χώρο σαν αυτό του Κέντρου Υγείας Περιστερίου. 10. Εις ό,τι αφορά ∆οµές όπως η Μονάδα Εφήβων-Νέων «ΑΤΡΑΠΟΣ» θα πρέπει να διατηρηθεί ο χαρακτήρας της και η προσήλωση που έχει στον σκοπό που επιτελεί και να ενισχυθεί περαιτέρω, να αξιολογηθεί επιστηµονικά το πιλοτικό πρόγραµµα «Detox» που υλοποίησε πρόσφατα και στην περίπτωση που κριθεί αυτό αποδοτικό να ενταχθεί στο Πρόγραµµα της Μονάδας. 11. Απαιτείται µεγαλύτερη σύνδεση και επικοινωνία του ΟΚΑΝΑ µε την επιστηµονική κοινότητα σε θέµατα εφαρµογών. Το επιστηµονικό δυναµικό του Προγράµµατος «ΑΘΗΝΑ» του Αιγινήτειου Παν/κού Ψυχιατρικού Νοσοκοµείου θα µπορούσε ενδεχοµένως να καλύπτει τις ειδικές ανάγκες επιστηµονικής εποπτείας που ανακύπτουν κατά περίπτωση στις Μονάδες του Ο.ΚΑ.ΝΑ. 12. Εις ό,τι αφορά τον Σταθµό Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων, ο οποίος λειτουργεί σ’ ένα µικρό και ακατάλληλο κτήριο θα πρέπει να τύχει µεγαλύτερης υποστήριξης, στην περίπτωση δε κατά την οποία αποφασιστεί η ευρεία αναδιάρθρωση του Ο.ΚΑ.ΝΑ. στο πνεύµα που προαναφέρθηκε, θα χρειαστεί για να υπηρετήσει καλύτερα τον σκοπό του να µεταφερθεί στο κτήριο της οδού Σοφοκλέους, όπου στεγαζόταν η ∆’ Μονάδα Υποκατάστασης, το οποίο µένει σήµερα ανεκµετάλλευτο. 13. Ειδικότερα εις ό,τι αφορά τους εργαζόµενους στον Σταθµό Φροντίδας Εξαρτηµένων Ατόµων για το κοινωνικό έργο που προσφέρουν εκεί, για την κινητοποίηση εθελοντών, για την ανιδιοτελή προσφορά φροντίδας και υποστήριξης εξαθλιωµένων πολλές φορές ανθρώπων, για την τόλµη και την εξωστρέφεια την οποία επιδεικνύουν στην αντιµετώπιση των εξαρτηµένων, αστέγων κ.λ.π. συνανθρώπων, για το παράδειγµα που δίνουν στην κοινωνία µας ότι οι άνθρωποι µπορούν να αλλάξουν το σύστηµα, αξίζει να απονεµηθεί έπαινος από τον Υπουργό Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. 14. Εις ό,τι αφορά την χορήγηση των υποκατάστατων φαρµάκων (Βουπρενορφίνη & µεθαδόνη) το ∆. Σ. του Οργανισµού θα πρέπει να εφιστήσει την προσοχή του και να ελέγξει το γεγονός της αυξητικής τάσης των χορηγουµένων µε το υποκατάστατο της Βουπρενορφίνης έναντι των χορηγουµένων µε µεθαδόνη. Επισηµαίνεται ότι η µεθαδόνη είναι ένα φθηνότερο φάρµακο και η διαδικασία χορήγησής της είναι απολύτως ελέγξιµη, σε αντίθεση µε την Βουπρενορφίνη που είναι ακριβότερη και η διαδικασία ελέγχου της χορήγησής της είναι επισφαλής. Να διερευνηθεί αν είναι εφικτή και οικονοµικά προσφορότερη η χορήγηση µεθαδόνης και σε Μονάδες της Περιφέρειας. - 124 - 15. Το ∆. Σ. του Οργανισµού θα πρέπει να θεσπίσει ειδική Οµάδα Εσωτερικού Ελέγχου, η οποία θα λειτουργεί σε µόνιµη βάση και θα αποτελείται από ιατρικό, νοσηλευτικό προσωπικό και φαρµακοποιούς και θα έχει ως αντικείµενο την διενέργεια έκτακτων ελέγχων στις Μονάδες σχετικά µε την διακίνηση των φαρµάκων και την τήρηση των σχετικών εγκυκλίων. 16. Το παρόν ∆. Σ. του Οργανισµού, παρόλο που έχει να επιδείξει µέχρι σήµερα σειρά θετικών επιµέρους αποφάσεων όπως είναι η ανάπτυξη νέων Μονάδων σε Νοσοκοµεία της Αθήνας ( ΕΛΠΙΣ, ΚΑΤ, ΑΤΤΙΚΟΝ ), η φιλοξενία των αστέγων θεραπευοµένων σε Ξενώνες, ο εξορθολογισµός της διαδικασίας µεταφοράς φαρµάκων σε κλινήρεις θεραπευόµενους σε Νοσοκοµεία ή κατ’ οίκον, σε Καταστήµατα Κράτησης, κ.ο.κ., θα πρέπει, µεταξύ των άλλων, να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του και στην αξιοποίηση πόρων της Ε.Ε. για τον κοινωνικό αποκλεισµό, προκειµένου να υλοποιηθούν καινοτόµα προγράµµατα που σχετίζονται µε την επαγγελµατική επανένταξη απεξαρτηµένων ατόµων ή ακόµη και θεραπευοµένων που µπορούν να επανέλθουν στην αγορά εργασίας. 17. Να διαβιβασθεί η παρούσα Έκθεση ελέγχου στον Υπουργό Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την ενηµέρωσή του και ενδεχόµενες δικές του ενέργειες σχετικά µε την αναδιάρθρωση και την αποτελεσµατικότερη εποπτεία του Ο.ΚΑ.ΝΑ. εκ µέρους του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης 18. Να διαβιβασθεί η παρούσα Έκθεση ελέγχου στην Πρόεδρο του Ο.ΚΑ.ΝΑ. για την ενηµέρωσή της και ανάληψη ενδεχοµένως σχετικών πρωτοβουλιών αναφορικά µε τον ανασχεδιασµό του Πλαισίου Λειτουργίας των Μονάδων Υποκατάστασης και λοιπών ∆οµών του Ο.ΚΑ.ΝΑ., την αναδιάρθρωση των υφιστάµενων ∆οµών, ούτως ώστε να υπάρξει δυνατότητα παροχής ποιοτικότερων υπηρεσιών σε περισσότερους δικαιούχους µε εύλογο κόστος. Μικτό Κλιµάκιο Ελέγχου Ιωάννα Σχοινά Επιθεωρήτρια ΣΕΥΥΠ Σταυρούλα Λελόβα Οικονοµική Επιθεωρήτρια Γ∆ΟΕ Ασηµάκης Πανουτσόπουλος Επιθεωρητής Ελεγκτής ΣΕΕ∆∆ Συντονιστής Μ.Κ.Ε. Φωτούλα Ντινάκη, Ειδικός Επιθεωρητής ΓΕ∆∆ Επισυνάπτονται δύο (2) Πίνακες - 125 -