Greenweek Εβδομαδιαία εφημερίδα για το περιβάλλον b u s i n e s s + ρ ε π ο ρ τα ζ + e c o n e w s + ε κ δ η λ ω σ ε ι σ + δ ρα σ ε ι σ Το επικίνδυνο και άκρως ανησυχητικό φαινόμενο της αιθαλομίχλης Σάββατο 07/02 2015 Τεύχος 74 www.greenweek.gr ECO NEWS 3 Συμφωνία του ΟΗΕ για την προστασία της θαλάσσιας ζωής ECO POLITICS 4 «Ανησυχητική η υποβάθμιση του περιβάλλοντος στο νέο κυβερνητικό σχήμα», τονίζει η WWF ECO NEWS 8 Το 2014 αποτέλεσε την πιο ζεστή χρονιά στον πλανήτη ECO POLITICS 10 Ακύρωση της απόφασης μεταφοράς απορριμμάτων του δήμου Τρίπολης στον ΧΥΤΑ Φυλής, ζητά ο ΕΣΔΝΑ ECO NEWS 11 Ε.Ε.: 1 στα 5 ψάρια αλιεύεται παράνομα η πρασινη αποψη μασ Με μια ματια Το επικίνδυνο και άκρως ανησυχητικό φαινόμενο της αιθαλομίχλης Η οικονομική κρίση που έπληξε τα ελληνικά νοικοκυριά τα τελευταία χρόνια ανάγκασε τους περισσότερους να στραφούν στην φθηνότερη θέρμανση, με καυσόξυλα που καίγονται στα τζάκια και στις σόμπες, προκαλώντας ωστόσο σημαντική αύξηση στις συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα. Ως αιθαλομίχλη ορίζεται το είδος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που παρουσιάζεται όταν έχουμε υψηλή συγκέντρωση ρύπων, όπως αιωρουμένων σωματιδίων (κυρίως αιθάλης), διοξειδίου του θείου και μονοξειδίου του άνθρακα, σε συνδυασμό με σχετικά χαμηλή θερμοκρασία και μεγάλη σχετική υγρασία. Τ Greenweek Ε β δο μ αδ ι αία εφη μ ε ρ ίδα γ ι α το π ε ρ ι β ά λ λ ον ΕκδοτΗσ Νίκος Καραμάνογλου ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Γιώργος Ζαχάρης ART DIRECTOR Αντώνης Μεϊμάρογλου ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ: Eurokinissi Σύμβ. Εμπορικής αναπτυξησ Παναγιώτης Αντωνιάδης EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Τηλ.: 210 7522600, Fax.: 210 7510501 [email protected] www.greenweek.gr ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΔΙΑΝΟΜΗ GREEN WEEK FREE PRESS Zηνοδότου 1, 11633 Αθήνα 2 / Σάββατο 07/02 2015 / GREENWEEK α αιωρούμενα σωματίδια είναι μικρά τεμάχια ύλης σε στερεή ή υγρή φάση, που μπορούν να αιωρούνται στην ατμόσφαιρα για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τέτοια σωματίδια είναι η σκόνη, η αιθάλη (καπνός) και διάφορα μέταλλα. Σαν αιθάλη αναφέρονται τα μικρά σωματίδια, τα οποία προέρχονται από ατελείς καύσεις, είναι μαύρου χρώματος και αποτελούνται κυρίως από άνθρακα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια από ό,τι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας πολυκατοικίας με 25 διαμερίσματα. Δ εν πρόκειται για ένα ακίνδυνο και «αθώο» φαινόμενο, αντιθέτως η αιθαλομίχλη έχει δυσμενείς συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Μερικά από τα προβλήματα, που μπορεί να παρατηρηθούν, αφορούν σε αυτά του αναπνευστικού, σε επιδείνωση των αλλεργιών και σε πρόκληση αναπαραγωγικών και αναπτυξιακών προβλημάτων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους ευάλωτους πληθυσμούς παιδιών, ηλικιωμένων, εγκύων γυναικών, καθώς και αυτών, που πάσχουν από αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά προβλήματα. «ο σποροσ» Πρόστιμα 1.735.490 ευρώ υπέγραψε λίγο πριν αποχωρήσει η προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΚΑ (τώρα υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας). Τα πρόστιμα επεβλήθησαν σε δήμους για ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων, για συλλογή-μεταφορά σκουπιδιών χωρίς την απαιτούμενη άδεια και άλλες παραβάσεις, καθώς και σε επιχειρήσεις για σοβαρά περιβαλλοντικά παραπτώματα. Την πρώτη δοκιμαστική πτήση του σκάφους IXV, του πρώτου διαστημικού ταξί της Ευρώπης, θα πραγματοποιήσει στις 11 Φεβρουαρίου ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA). Η εκτόξευση του πειραματικού σκάφου θα γίνει από βάση της Γαλλικής Γουιάνας και θα ακολουθήσει δοκιμαστική πτήση διάρκειας 100 ωρών. Από το σύνολο των 1026 πλοίων που διαλύθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο το 2014, τα 641, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 74% των πλοίων που τέθηκαν σε αχρηστία, πωλήθηκαν σε εγκαταστάσεις κατώτερης ποιότητας στην Ινδία, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, όπου τα πλοία διαλύονται απευθείας σε παραλίες. Ηλικία 11,2 δισεκατομμυρίων ετών και πέντε πλανήτες στο μέγεθος της Γης έχει το αρχαιότερο πλανητικό σύστημα που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στον γαλαξία μας, τον Milky Way, σε απόσταση 117 ετών φωτός, και το οποίο έλαβε την ονομασία «Kepler-444». { eco news } Συμφωνία του ΟΗΕ για την προστασία της θαλάσσιας ζωής Τ α κράτη-μέλη των Ηνωμένων Εθνών συμφώνησαν για την υπογραφή μίας συνθήκης προστασίας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας σε περιοχές των ωκεανών που εκτείνονται πέρα από χωρικά τους ύδατα, σε μία κίνηση που επιδοκιμάστηκε από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Η συμφωνία αυτή του ΟΗΕ είναι η πρώτη που θα απευθύνεται συγκεκριμένα στην προστασία της θαλάσσιας ζωής, καλώντας για τη διαφύλαξη μεγάλων περιοχών που απειλούνται από μόλυνση, υπερβολική αλιεία και την παγκόσμια υπερθέρμανση. Ωστόσο οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν μόνο αφού μία μικρή ομάδα χωρών, οι οποίες εμπλέκονται σε επιχειρήσεις αλιείας και εξόρυξης στους ωκεανούς, διαφώνησε με το αρχικό, πιο σύντομο χρονοδιάγραμμα. Τα περισσότερα από τα 193 κράτη καλούσαν για πιο άμεσες ενέργειες, ωστόσο χώρες όπως η Ρωσία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Ισλανδία και η Ιαπωνία εξέφρασαν κανείς πως η συζήτηση για τη δημιουργία μίας τέτοιας συμφωνίας ξεκίνησε πριν από δέκα έτη. «Η συμφωνία θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την εξασφάλιση της προστασίας που χρειάζεται απεγνωσμένα η ανοικτή θάλασσα», δήλωσε η Σοφία Τσενικλή της ελληνικής Greenpeace σε δήλωσή της. την επιφυλακτικότητά τους. Η συμφωνία πρόκειται να εφαρμοστεί σε διεθνείς ζώνες που αποτελούν το 64 τοις εκατό της συνολικής επιφάνειας των ωκεανών και το 43 τοις εκατό της συνολικής επιφάνειας της Γης. «Πρόκειται για το μεγαλύτερο οικοσύστημα στη Γη και ακόμα δεν υφίσταται κάποιο νομικό όργανο, ώστε να θεσπίσει εθνικά πάρκα στους ωκεανούς για να προστατεύσει την θαλάσσια ζωή», δήλωσε η Κάρεν Σακ της μη κυβερνητικής οργάνωσης Pew Charitable Trusts. Η συμφωνία για την αρχή των διαπραγματεύσεων έγινε μετά από τέσσερις ημέρες συζητήσεων στη Νέα Υόρκη, ενώ η τελική επικύρωση της συνθήκης θα λάβει χώρα το 2018 το συντομότερο, καθώς η παρουσίαση των τελικών προτάσεων προγραμματίστηκε για τη Γενική Συνέλευση του Σεπτεμβρίου του 2017. Ωστόσο το χρονοδιάγραμμα αυτό αποτελεί σημαντική πρόοδο, αν αναλογιστεί Η συμφωνία πρόκειται να εφαρμοστεί σε διεθνείς ζώνες που αποτελούν το 64 τοις εκατό της συνολικής επιφάνειας των ωκεανών και το 43 τοις εκατό της συνολικής επιφάνειας της Γης Γιγαντιoi δακτύλιοι στον εξωπλανήτη J1407 Ο λλανδοί και Αμερικανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν ότι ο εξωπλανήτης J1407b, ο οποίος είχε αρχικά ανακαλυφθεί το 2012, διαθέτει ένα γιγαντιαίων διαστάσεων σύστημα δακτυλίων, μπροστά στο οποίο ωχριά ο Κρόνος στο ηλιακό μας σύστημα. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο εν λόγω σούπερ-Κρόνος, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το άστρο J1407, διαθέτει ένα σύστημα δακτυλίων με διάμετρο σχεδόν 120 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, πάνω από 200 φορές μεγαλύτερο σε σχέση με τους δακτυλίους του Κρόνου. Το σύστημα δακτυλίων, το πρώτο που ανακαλύφθηκε εκτός του ηλιακού μας συστήματος, αποτελείται από τουλάχιστον 30 δακτυλίους, ο καθένας από τους οποίους έχει διάμετρο δεκάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα. Επιπλέον, στους δακτυλίους εντοπίζονται κενά, που πιθανότατα υποδηλώνουν την ύπαρξη δορυφόρων με μέγεθος μεταξύ του Άρη και της Γης γύρω από τον εξωπλανήτη. Τα νέα στοιχεία προέρχονται από τους ερευνητές του ολλανδικού Αστεροσκοπείου του Λέιντεν και του αμερικανικού Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ, με επικεφαλής τον Μάθιου Κενγουόρθι, και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό αστροφυσικής «Astrophysical Journal». Για «απίστευτα» ευρήματα έκανε λόγο ο Μάθιου Κενγουόρθι, παρ’ όλο που οι παρατηρήσεις είναι δύσκολες, επειδή το νεαρό άστρο και ο εξωπλανήτης του απέχουν πολύ από τη Γη. «Αν μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε τους δακτυλίους του Κρόνου με τους δακτυλίους που υπάρχουν γύρω από τον πλανήτη J1407b, θα ήσαν εύκολα ορατοί τη νύχτα από τη Γη και θα ήσαν πολλές φορές μεγαλύτεροι από ότι η πανσέληνος», όπως είπε. Ο ίδιος ο εξωπλανήτης είναι πολύ μεγαλύτερος Το σύστημα δακτυλίων του J1407b αποτελείται από τουλάχιστον 30 δακτυλίους, ο καθένας από τους οποίους έχει διάμετρο δεκάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα (τουλάχιστον δεκαπλάσιος) από τους δύο αεριώδεις γίγαντες του δικού μας ηλιακού συστήματος, τον Δία και τον Κρόνο. Για «έναν σούπερ-Κρόνο», έκανε λόγο ο καθηγητής αστρονομίας Έρικ Μάματζεκ, ο οποίος πρώτος ανακάλυψε το εντυπωσιακό σύστημα. Όπως είπε, οι δακτύλιοι σκόνης και άλλων υλικών μπλοκάρουν περίπου το 95% του φωτός του άστρου-ήλιου τους. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι, όσο περνάει ο καιρός, οι τεράστιοι δακτύλιοι θα μικραίνουν, καθώς από το υλικό τους σταδιακά θα σχηματίζονται νέοι δορυφόροι. Το γηραιότερο πλανητικό σύστημα του Γαλαξία ια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε το παλαιότερο πλανητικό σύστημα που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στον Γαλαξία μας, το οποίο έχει ηλικία 11,2 δισεκατομμυρίων ετών και περιλαμβάνει πέντε πλανήτες περίπου στο μέγεθος της Γης. «Δεν έχουμε δει ποτέ στο παρελθόν κάτι παρόμοιο: ένα αστέρι τόσο μεγάλης ηλικίας με πολλούς μικρούς πλανήτες τριγύρω του, κάτι που το καθιστά μοναδικό», υπογράμμισε ο Ντάνιελ Χάμπερ, του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ, ένας από τους συγγραφείς του άρθρου, που δημοσιεύτηκε στην αμερικανική επιστημονική επιθεώρηση The Astrophysical Journal. Το πλανητικό σύστημα ανακαλύφθηκε με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου Κέπλερ και βαφτίστηκε «Κέπλερ-444». Το άστρο του είναι ένας «κόκκινος νάνος», κατά 25% μικρότερος από τον Ήλιο και κατά συνέπεια λιγότερο θερμός από αυτόν. Οι πέντε πλανήτες έχουν διάμετρο που κυμαίνεται από 0,4 έως 0,7 φορές εκείνη της Γης, δηλαδή το μέγεθος τους είναι ίσο με αυτό του Ερμή ή της Αφροδίτης. Το Κέπλερ-444 απέχει 117 έτη φωτός από τη Γη (ένα έτος φωτός ισοδυναμεί με 9.461 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα) και θεωρείται το «γηραιότερο» πλανητικό σύστημα του Γαλαξία που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Οι πέντε πλανήτες βρίσκονται πολύ κοντά στο άστρο τους. Για παράδειγμα ο Κέπλερ-444f, ο πιο απομακρυσμένος, πραγματοποιεί μία περιφορά γύρω από το άστρο σε 9,7 ημέρες, ενώ ο Κέπλερ-444b, ο κοντινότερος, ολοκληρώνει την περιφορά του σε 3,6 ημέρες. Σε τέτοιες αποστάσεις, οι εξωπλανήτες είναι κατά πολύ θερμότεροι από τον Ερμή και επομένως δεν είναι κατοικήσιμοι, υπογραμμίζουν οι επιστήμονες. «Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει τον δρόμο για να κατανοήσουμε καλύτερα τον σχηματισμό των πρώτων πλανητών στον γαλαξία, κάτι που μας φέρνει πιο κοντά στο Άγιο Δισκοπότηρο των αστρονόμων, δηλαδή στην ανακάλυψη ενός εξωπλανήτη στο ίδιο μέγεθος με αυτό της Γης, που θα πραγματοποιεί μια περιφορά διάρκειας ενός έτους γύρω από ένα άστρο ίδιο με τον Ήλιο μας», σχολίασε ο καθηγητής Χάμπερ. M GREENWEEK / Σάββατο 07/02 2015 / 3 { eco news } Την χειρότερη περίοδο ξηρασίας από το 1930 βιώνει η Βραζιλία της χώρας έχουν επίσης επηρεαστεί, μειώνοντας έτσι τα διαθέσιμα ενεργειακά αποθέματα. Η κρίση έρχεται σε μία περίοδο με υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Η περιοχή θα έπρεπε να βρίσκεται εν μέσω περιόδου βροχών, όμως οι έως τώρα βροχοπτώσεις είναι ανεπαρκείς και έχουν λάβει χώρα κυρίως στα νοτιοανατολικά. Το πρόβλημα ξεκίνησε από την περιοχή του Σάο Πάολο, όπου οι διακοπές στην υδροδότηση είναι αρκετά συχνές. Παρά τις πρόσφατες βροχοπτώσεις, οι δεξαμενές της πόλης Κανταρέιρα, οι οποίες υδροδοτούν πάνω από οκτώ εκατομμύ- ρια ανθρώπους, έχουν πληρότητα μόλις 5,2 τοις εκατό. Στην πολιτεία του Ρίο ντε Τζανέιρο η κατάσταση είναι οριακά καλύτερη, παρά το γεγονός ότι η κύρια δεξαμενή νερού έφτασε σε μηδενικό επίπεδο για πρώτη φορά από τότε που κατασκευάστηκε. Ο γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος Αντρέ Κορέα χαρακτήρισε την κρίση λειψυδρίας ως «τη χειρότερη στην ιστορία της Βραζιλίας», αλλά πρόσθεσε πως υπάρχουν ακόμα αρκετά αποθέματα νερού σε άλλες δεξαμενές του Ρίο ντε Τζανέιρο, ώστε να αποφευχθεί η διανομή νερού με δελτία για τουλάχιστον τους επόμενους έξι μήνες. «Ανησυχητική η υποβάθμιση του περιβάλλοντος στο νέο κυβερνητικό σχήμα», τονίζει η WWF μεγαλύτερη λογική συνάφεια λόγω της επείγουσας ανάγκης αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, στις πιέσεις τώρα προστίθενται η αγροτική ανάπτυξη και η βιομηχανία. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, Αρκτούρος, Αρχέλων, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Καλλιστώ, MEDASSET και WWF Ελλάς θα ήθελαν να βρίσκονται στην ευχάριστη θέση απλά να δώσουν συγχαρητήρια στον νέο Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και να ευχηθούν μια θητεία επωφελή για το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και τα κοινά. Η ανησυχητική όμως αυτή εξέλιξη φέρνει τις οργανώσεις στην ιδιαίτερα δύσκολη θέση να ξεκινήσουν την επαφή με τη νέα Κυβέρνηση ζητώντας την ανάκληση της απόφασης για συμβολική και επί της ουσίας κατάργηση του υπουργείου περιβάλλοντος, η οποία ελήφθη παρά το ξεκάθαρα μεγάλο ενδιαφέρον της κοινωνίας για την προστασία του περιβάλλοντος. Όπως υποδηλώνει ο τίτλος του νέου υπουργείου, το περιβάλλον πλέον φαίνεται να αντιμετωπίζεται ως παραγωγικός πόρος και όχι ως κοινό αγαθό προς βιώσιμη διαχείριση και προστασία για όλους. Η κατανομή πολιτικών αντικειμένων σε υπουργεία δεν είναι ούτε συμβολικό ούτε και τυπικό θέμα. Είναι ζήτημα πολιτικής ουσίας, καθώς η εμπειρία από τα περιβαλλοντικά υπουργεία του παρελθόντος δείχνει ότι είναι αδύνατος ο συντονισμός κάτω από τον ίδιο υπουργό τομέων με άνιση οικονομική διάσταση, και συχνά αντικρουόμενους σκοπούς και προτεραιότητες, που υφίστανται ταυτόχρονα δυσανάλογες πιέσεις». ίχως προηγούμενο είναι η κατάσταση που επικρατεί στη Βραζιλία με την ξηρασία, η οποία, σύμφωνα με την υπουργό Περιβάλλοντος της χώρας Ιζαμπέλα Τεϊξέιρα, είναι η χειρότερη των τελευταίων 85 ετών! Η Τεϊξέιρα χαρακτήρισε την κρίση λειψυδρίας ως «ανησυχητική και κρίσιμη» και κάλεσε τις πολιτείες του Σάο Πάουλο, Ρίο ντε Τζανέιρο και Μίνας Γκεράις να επιτείνουν τις προσπάθειες εξοικονόμησης νερού. Η ξηρασία επηρεάζει ιδιαίτερα τη βιομηχανία και τη γεωργία, επιδεινώνοντας την οικονομία της Βραζιλίας, που βρίσκεται ήδη υπό πιέσεις. Τα υδροηλεκτρικά φράγματα Δ Μ ε ανακοίνωσή της η περιβαλλοντική οργάνωση WWF εξέφρασε τον προβληματισμό της για την ενσωμάτωση του πάλαι ποτέ υπουργείου Περιβάλλοντος στο νέο υπερυπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, γεγονός που ενέχει «ενδεχόμενη απώλεια σημαντικών περιβαλλοντικών κεκτημένων». Αναλυτικά, η ανακοίνωση της οργάνωσης έχει ως εξής: «Η ανακοίνωση της σύνθεσης της νέας Κυβέρνησης και ειδικότερα του γιγάντιου Υπουργείου δημιουργεί μια έντονη ανησυχία και δείχνει στοιχεία ενός απρόσμενου αναχρονισμού πολλών δεκαετιών, όταν το περιβάλλον ήταν πολιτικά και διοικητικά “στριμωγμένο” σε υπουργεία που έδιναν προτεραιότητα σε ανταγωνιστικούς προς το περιβάλλον παραγωγικούς ή κατασκευαστικούς τομείς και λόμπι. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις εκφράζουν την ανησυχία τους για την ενδεχόμενη απώλεια σημαντικών περιβαλλοντικών κεκτημένων, τα οποία τα τελευταία χρόνια εξασφάλιζαν μια σχετική ανεξαρτησία της περιβαλλοντικής πολιτικής από τις παραγωγικές δραστηριότητες με τον σαφή διοικητικό διαχωρισμό των αδειοδοτούμενων από τους αδειοδοτούντες, και μακριά από κάθε συντεχνιακή λογική. Θέση των περιβαλλοντικών οργανώσεων είναι πως ένα ισχυρό υπουργείο περιβάλλοντος αποτελεί την απαραίτητη βάση πάνω στην οποία μπορεί να οικοδομηθεί μια 4 / Σάββατο 07/02 2015 / GREENWEEK σοβαρή περιβαλλοντική πολιτική. Το νέο κυβερνητικό σχήμα καταργεί τη βάση αυτή, η οποία σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη θεωρείται δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη. Στη σημερινή οικονομική συγκυρία είναι πιο επίκαιρη και επιτακτική παρά ποτέ η ανάγκη το υπουργείο περιβάλλοντος να λειτουργεί ως κεντρικός φορέας πολιτικής για την προστασία του φυσικού μας πλούτου ως κοινού αγαθού και εθνικού κεφαλαίου, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και του οικιστικού περιβάλλοντος. Πρόκειται για έναν τομέα πολιτικής με μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης και καινοτομίας, ο οποίος όμως θα πρέπει να υπάγεται σε υπουργείο με αντί- «Θέση των περιβαλλοντικών οργανώσεων είναι πως ένα ισχυρό υπουργείο περιβάλλοντος αποτελεί την απαραίτητη βάση πάνω στην οποία μπορεί να οικοδομηθεί μια σοβαρή περιβαλλοντική πολιτική» στοιχο επιτελικό ρόλο. Πρόσφατο άλλωστε παράδειγμα ανυπαρξίας κυβερνητικού συντονισμού, το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί οριζόντια και όχι με συγχωνεύσεις ή καταργήσεις, είναι η παράκαμψη του ΥΠΕΚΑ από το Υπουργείο Οικονομικών κατά τη διαμόρφωση του απαράδεκτου σχεδίου νόμου για τον αιγιαλό, πέρυσι το καλοκαίρι. Όπως εδώ και χρόνια υποστηρίζουν πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις, το περιβάλλον ως αντικείμενο πολιτικής και διοικητικής διαδικασίας ήταν πάντα πιεσμένο ανάμεσα σε πολιτικούς “κολοσσούς”, όπως τα δημόσια έργα ή η ενέργεια. Και αν η ενέργεια είχε Το 2015 εξοικονομούμε με φυσικό αέριο Σ υνώνυμο της εξοικονόμησης στον οικιακό και επαγγελματικό τομέα και κατεξοχήν καύσιμο της οικολογικής μετακίνησης το φυσικό αέριο εισχωρεί σταδιακά σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να αναβαθμίσουμε την ποιότητα ζωής μας. Είτε πρόκειται για την μετακίνηση με ΙΧ, επαγγελματικά οχήματα και δημόσιες συγκοινωνίες, είτε για την θέρμανση του σπιτιού και την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών ενός επαγγελματικού χώρου ή μιας ολόκληρης βιομηχανίας, το φυσικό αέριο προσφέρει λύσεις που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ακόμη και «tailor made». Ευελιξία στην χρήση, εκπτώσεις στην σύνδεση, επιδοτήσεις εγκατάστασης, μείωση τιμών από την πλευρά της ΔΕΠΑ προς οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές και πρωτοβουλίες δημόσιων φορέων και κυβερνήσεων συνθέτουν μία συντονισμένη προσπάθεια να αποτελέσει το φυσικό αέριο την πρώτη επιλογή ενέργειας στους παραπάνω τομείς. Και γιατί το 2015 είναι πολλά υποσχόμενο; Η απάντηση είναι απλή: μέσα στην χρονιά αυτή υλοποιείται σειρά προγραμμάτων και ενεργειών, οι οποίες καθιστούν την χρήση φυσικού αερίου δυνατή για όλο και μεγαλύτερο αριθμό καταναλωτών. Ας δούμε κάποιες από αυτές που αφορούν στον οικιακό και επαγγελματικό τομέα: Επιδότηση αντικατάστασης καυστήρα πετρελαίου με φυσικού αερίου Όπως είναι γνωστό, σε εξέλιξη βρίσκεται το πρόγραμμα επιδότησης έως 5.500 ευρώ των οικιακών καταναλωτών για την αντικατάσταση λέβητα πετρελαίου σε φυσικού αερίου (το συνολικό ποσόν που θα διατεθεί είναι 15 εκ. ευρώ) με μοναδικό κριτήριο την τιμή ζώνης η οποία δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2.500 ευρώ. Το ύψος της επιδότησης εξαρτάται από το μέσο κόστος κατασκευής και το μέγεθος του κτιρίου (το οποίο μεταφράζεται σε αυξημένες ή όχι ενεργειακές ανάγκες). Για παράδειγμα, εάν πρόκειται για αυτοτελή κατοικία, το μέσο κόστος κατασκευής είναι περίπου 2.000 ευρώ και το πρόγραμμα επιδοτεί το 50% δηλαδή τα 1000 ευρώ. Σε μια πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση και δέκα διαμερίσματα, το μέσο κόστος κατασκευής είναι 5.000 ευρώ και το πρόγραμμα επιδοτεί τους ενδιαφερόμενους καταναλωτές με 3.000 ευρώ, με το ποσό επιδότησης να ξεπερνά το 50% ενώ όταν πρόκειται για μεγαλύτερη πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση (π.χ με 20 διαμερίσματα) το μέσο κόστος κατασκευής είναι 9.000 και επιδοτείται το 5.500, δηλαδή η επιδότηση ξεπερνά κατά πολύ το 50% και σε αυτή την περίπτωση. Έργα εξοικονόμησης ενέργειας σε δήμους και οικιακούς καταναλωτές προβλέπει το νέο ΕΣΠΑ Πρόγραμμα εξοικονομώ κατ’ οίκον Μία κατεξοχήν «πράσινη» παρέμβαση αποτελεί η χρήση φυσικού αερίου στον κτιριακό τομέα στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» το οποίο «ξανατρέχει» με την συμμετοχή περισσότερων νοικοκυριών χαμηλής εισοδηματικής κατηγορίας. Σύμφωνα με την εισήγηση του υπουργείου Ανάπτυξης, στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» επιχειρείται να μειωθούν τα ποσοστά επιδοτήσεων ώστε να ωφεληθούν περισσότερα νοικοκυριά και το ανώτατο ύψος επιδότησης για τη χαμηλή εισοδηματική κατηγορία να πέσει από το 70% στο 55% ενώ στην μεσαία εισοδηματική ομάδα από 35% στο 25% και στην υψηλή να μειωθεί κάτω του 15% που ήταν αρχικά. Με τον τρόπο αυτό θα καταστεί εφικτό να καλυφθούν εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης για 45.000 νοικοκυριά με δαπάνη 25.000 ευρώ εκ των προβλεπόμενων κονδυλίων (σε περίπτωση που τα ποσοστά παραμείνουν τα ίδια). Παράλληλα, όπως ορίζει τροπολογία που έχει ετοιμάσει το υπουργείο Περιβάλλοντος (η οποία συζητείται με το υπουργείο Οικονομικών και την τρόικα), προβλέπονται φοροαπαλλαγές για ενεργειακές επενδύσεις και συγκεκριμένα, μείωση από το φόρο 10% της δαπάνης για ενεργειακές επενδύσεις με ανώτατο όριο δαπάνης τα 15.000 ευρώ. Μία συνήθης παρέμβαση που επιχειρείται κάνοντας χρήση της επιδότησης είναι η εγκατάσταση συστήματος αυτόνομης θέρμανσης με φυσικό αέριο, η οποία εξασφαλίζει εξοικονόμηση που ξεπερνά το 38% και μειώνει τον λογαριασμό πάνω από 40%. Επιδοτήσεις για την ενέργεια και την καινοτομία Η ενέργεια, οι μεταφορές και ο τουρισμός βρίσκονται στο επίκεντρο του νέου ΕΣΠΑ, το οποίο θα τροφοδοτήσει την ελληνική οικονομία με κεφάλαια 3,6 δις ευρώ μέσω του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία». Το δεύτερο μεγαλύτερο πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ, (αμέσως μετά το Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη»), εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσει πολλαπλάσιους πόρους, εάν συνυπολογιστεί και η ιδιωτική συμμετοχή των επιχειρήσεων που θα επιδοτηθούν κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Οι επιχειρήσεις που θα επιδοτηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος θα ανήκουν στον κλάδο της ενέργειας, του περιβάλλοντος, του τουρισμού, των κατασκευών, της πληροφορικής, της βιομηχανίας τροφίμων κ.α, ενώ βασικά κριτήρια υπαγωγής στο πρόγραμμα είναι n εξωστρέφεια, η καινοτομία και η δημιουργικότητα, η ύπαρξη ενός κρίσιμου μεγέθους από άποψη κύκλου εργασιών και η επαρκής γκάμα προϊόντων, ώστε να αντιμετωπίσει τον παγκόσμιο ανταγωνισμό, η στόχευση σε εξειδικευμένα τμήματα της παγκόσμιας αγοράς, τα υγιή οικονομικά αποτελέσματα, τα πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία, η start-up δραστηριότητα, η χαμηλή επιβάρυνση του περιβάλλοντος, n συνεργασία των επιχειρήσεων και n παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Και οι τιμές πέφτουν… Οι τιμές του φυσικού αερίου βαίνουν μειούμενες χάρη στις προσπάθειες που κάνει η ΔΕΠΑ όλα αυτά τα χρόνια για χαμηλότερη τιμή προμήθειας και την μετακύληση της έκπτωσης στους καταναλωτές. Ύστερα από την υπογραφή συμφωνίας με την GAZPROM επετεύχθη η μείωση της τιμής προμήθειας του φυσικού αερίου ενώ σειρά άλλων ευεργετικών διατάξεων καθιστούν την χρήση φυσικού αερίου ιδιαίτερα συμφέρουσα για τους οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές. Με τη συγκεκριμένη συμφωνία, (η οποία ολοκληρώθηκε με τη συμβολή της Ελληνικής Κυβέρνησης και ιδιαίτερα του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής), η τιμή προμήθειας του φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 15%, προσεγγίζοντας έτσι την μέση ευρωπαϊκή τιμή προμήθειας αερίου, με την οποία η GAZPROM EXPORT προμηθεύει μέσω μακροχρόνιων συμβάσεων τις χώρες τις ηπειρωτικής Ευρώπης. Εκτός από τις αλλαγές θεσμικής φύσεως στην τιμολογιακή πολιτική φυσικού αερίου, άλλα προγράμματα της ΕΠΑ προσφέρουν σημαντικές εκπτώσεις στους καταναλωτές. Παράδειγμα αποτελεί η χρηματοδότηση των εγκαταστάσεων θέρμανσης η οποία κάνει τη χρήση του φυσικού αερίου πιο προσιτή για τους οικιακούς καταναλωτές και, έτσι, χωρίς την παρεμβολή καμίας τράπεζας, σε μεγάλες πολυκατοικίες με κεντρική θέρμανση αλλά και σε μεμονωμένα διαμερίσματα με αυτόνομη εγκατάσταση θέρμανσης, που προτίθενται να συνδεθούν με το δίκτυο φυσικού αερίου, χρηματοδοτείται το κόστος κατασκευής εσωτερικής εγκατάστασης θέρμανσης. GREENWEEK / Σάββατο 07/02 2015 / 5 { ρεπορταζ } Το επικίνδυνο και άκρως ανησυχητικό φαινόμενο της αιθαλομίχλης Η οικονομική κρίση που έπληξε τα ελληνικά νοικοκυριά τα τελευταία χρόνια ανάγκασε τους περισσότερους να στραφούν στην φθηνότερη θέρμανση, με καυσόξυλα που καίγονται στα τζάκια και στις σόμπες, προκαλώντας ωστόσο σημαντική αύξηση στις συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα. Ω ς αιθαλομίχλη ορίζεται το είδος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που παρουσιάζεται όταν έχουμε υψηλή συγκέντρωση ρύπων, όπως αιωρουμένων σωματιδίων (κυρίως αιθάλης), διοξειδίου του θείου και μονοξειδίου του άνθρακα, σε συνδυασμό με σχετικά χαμηλή θερμοκρασία και μεγάλη σχετική υγρασία. Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι μικρά τεμάχια ύλης σε στερεή ή υγρή φάση, που μπορούν να αιωρούνται στην ατμόσφαιρα για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τέτοια σωματίδια είναι η σκόνη, η αιθάλη (καπνός) και διάφορα μέταλλα. Σαν αιθάλη αναφέρονται τα μικρά σωματίδια, τα οποία προέρχονται από ατελείς καύσεις, είναι μαύρου χρώματος και αποτελούνται κυρίως από άνθρακα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια από ό,τι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας πολυκατοικίας με 25 διαμερίσματα. Ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια από ό, τι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας πολυκατοικίας με 25 διαμερίσματα Δεν πρόκειται για ένα ακίνδυνο και «αθώο» φαινόμενο, αντιθέτως η αιθαλομίχλη έχει δυσμενείς 6 / Σάββατο 07/02 2015 / GREENWEEK συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Μερικά από τα προβλήματα, που μπορεί να παρατηρηθούν, αφορούν σε αυτά του αναπνευστικού, σε επιδείνωση των αλλεργιών και σε πρόκληση αναπαραγωγικών και αναπτυξιακών προβλημάτων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους ευάλωτους πληθυσμούς παιδιών, ηλικιωμένων, εγκύων γυναικών, καθώς και αυτών, που πάσχουν από αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά προβλήματα. Ως επίπεδα συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων ορίζονται οι μέσες 24ωρες τιμές των συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματι24ωρες συγκεντρώσεις PM10 (μg/m3 ) δίων, εκφρασμένες σε μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο περιβάλλοντα αέρα (μg/m3), με βάση τις οποίες κηρύσσονται τα διάφορα στάδια ενημέρωσης και προστασίας του πληθυσμού. Ανάλογα με τα επίπεδα συγκέντρωσης των αιωρούμενων σωματιδίων και για Πληροφόρηση του κοινού συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από 50 μg/m3 , όπως αυτά ανακοινώνονται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες, ενημερώνεται ο πληθυσμός μέσω συστάσεων (πίνακας). Πιο επικίνδυνη και από τα καυσαέρια αυτοκινήτων η αιθαλομίχλη Συστάσεις σε άτομα αυξημένου κινδύνου Συστάσεις στο γενικό πληθυσμό 51-75 Ενήλικες με αναπνευστικό πρόβλημα, ενήλικες καρδιοπαθείς και παιδιά με αναπνευστικά προβλήματα θα πρέπει να περιορίσουν κάθε έντονη σωματική άσκηση, ιδιαίτερα αν αυτή γίνεται σε εξωτερικούς χώρους. Καμία σύσταση 76-100 Άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα ή καρδιοπαθείς και παιδιά θα πρέπει να περιορίσουν κάθε έντονη σωματική δραστηριότητα, ιδιαίτερα αν αυτή γίνεται σε εξωτερικούς χώρους. Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές του ανακουφιστικού φαρμάκου. Άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να περιορίσουν τη σωματική τους δραστηριότητα. Κάθε άτομο που αισθάνεται ενόχληση στα μάτια ή εμφανίζει βήχα, ρινική συμφόρηση ή ενόχληση στο λαιμό θα πρέπει να περιορίσει τη σωματική του άσκηση- δραστηριότητα, ιδιαίτερα αν αυτή γίνεται σε εξωτερικούς χώρους. 101-150 Άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα, καρδιοπαθείς, παιδιά καθώς και τα άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να περιορίσουν τη σωματική άσκηση-δραστηριότητα και το χρόνο παραμονής τους σε εξωτερικούς χώρους. Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρμάκου. Κάθε άτομο θα πρέπει να περιορίσει τη σωματική άσκηση ιδιαίτερα αν αισθάνεται ενόχληση στα μάτια ή εμφανίζει βήχα, ρινική συμφόρηση ή ενόχληση στο λαιμό >150 Άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα, καρδιοπαθείς, παιδιά καθώς και τα άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να αποφύγουν κάθε σωματική άσκησηδραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους. Επίσης, συνιστάται η αποφυγή παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία. Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρμάκου. Επί επιμονής συμπτωμάτων συνιστάται επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό. Σε κάθε άτομο συνιστάται να αποφύγει κάθε σωματική άσκηση σε εξωτερικούς χώρους και να περιορίσει το χρόνο παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία. >150 Διακοπή λειτουργίας των δημόσιων ή ιδιωτικών βρεφικών, βρεφονηπιακών, παιδικών σταθμών, νηπιαγωγείων και σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Την ίδια στιγμή, εξάλλου, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε επιστημονική ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, αποκαλύπτεται ο μεγάλος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από την αιθαλομίχλη. Αυτό που καταδεικνύει η έρευνα είναι ότι το νέφος και τα αιωρούμενα σωματίδια που προκαλούνται από την εμφάνιση της αιθαλομίχλης είναι πιο επικίνδυνα από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων. Οι πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες, οι οποίοι προσροφώνται στα αιωρούμενα σωματίδια, βασικό συστατικό της αιθαλομίχλης, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Μεγαλύτερο κίνδυνο, σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της έρευνας, αναπληρωτή καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής Δημοσθένη { ρεπορταζ } νες, και να απορροφηθεί άμεσα από το αίμα. Επιπλέον, μικρό μέρος απορροφάται και μεταβολίζεται στην τραχεία και στους βρόγχους. Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα, οι ερευνητές έλαβαν δείγματα αιωρούμενων σωματιδίων από αστικές περιοχές της Θεσσαλονίκης απαλλαγμένες από κυκλοφοριακή ρύπανση και από σημεία της Εγνατίας, τα οποία χαρακτηρίζονται από έντονη κυκλοφοριακή ροή. Σαρηγιάννη, διατρέχουν ιδιαίτερα τα παιδιά έως 2 ετών, τα οποία εκτίθενται σε αυτά τα σωματίδια, 5 με 7 φορές περισσότερο από τους ενηλίκους. Οι μετρήσεις, που έγιναν στη Θεσσαλονίκη την περίοδο 2012 – 2013, έδειξαν ότι οι συγκεντρώσεις σωματιδίων που εκπέμπονται κατά την καύση βιομάζας για θέρμανση σε τζάκια και σόμπες, στη διάρκεια του χειμώνα, είναι υψηλότερες από εκείνες που προκύπτουν από την κυκλοφορία των οχημάτων. Οι ερευνητές όμως κατέληξαν και σε ένα σημαντικότερο συμπέρασμα. Από τις χημικές αναλύσεις που έγιναν για 19 καρκινογόνες ουσίες (PAH – πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες) βρέθηκε ότι τα σωματίδια που προέρχονται από καύση βιομάζας περιείχαν υψηλότερη περιεκτικότητα σε PAH από εκείνα που εκπέμπονται από άλλες πηγές. Όταν ο άνθρωπος εκτίθεται σε ρύπανση από αιωρούμενα σωματίδια, τα οποία περιλαμβάνουν πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες, ένα μεγάλο τμήμα (πιθανώς μεγαλύτερο του 80%) των εισπνεόμενων ενώσεων αναμένεται να εναποτεθεί στο επιθήλιο, δηλαδή τη «φόδρα» που ντύνει τους πνεύμο- Το παράδειγμα του Λονδίνου το 1952 Τον Δεκέμβριο του 1952 αιθαλομίχλη κάλυψε για πέντε ολόκληρες ημέρες το Λονδίνο με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους πάνω από 4.000 πολίτες. Σε εκείνες τις πέντε ημέρες, όπου η ορατότητα ήταν αδύνατη ακόμα και για τους πεζούς, που κρατούσαν φανάρια, χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν και αμέτρητοι άλλοι υπέφεραν από αναπνευστικά προβλήματα. Λόγω του κρύου και των έντονων χιονοπτώσεων, οι Λονδρέζοι έκαιγαν μεγάλες ποσότητες ξύλων και τεράστιες ποσότητες καπνού εκλύονταν στην ατμόσφαιρα. Υπό κανονικές συνθήκες, αυτό δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα, καθώς ο καπνός θα διασκορπιζόταν στην ατμόσφαιρα. Ωστόσο, οι μετεωρολογικές συνθήκες των ημερών του Δεκεμβρίου 1952 (αντικυκλώνας) οδήγησαν αέριες μάζες προς το έδαφος. Δεδομένου ότι ο αέρας κοντύτερα στο έδαφος είναι ζεστότερος από εκείνον στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, δημιουργείται η λεγόμενη αναστροφή, με αποτέλεσμα να οδηγήσει στην παγίδευση του ζεστού καπνού που έβγαινε Οι πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες, οι οποίοι προσροφώνται στα αιωρούμενα σωματίδια, βασικό συστατικό της αιθαλομίχλης, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα από τις καμινάδες κοντά στο έδαφος. Εκτός από τον καπνό από τα σπίτια, το φαινόμενο της αναστροφής είχε ως αποτέλεσμα να παγιδευτούν μικροσωματίδια και άλλοι ρύποι από βιομηχανίες, τόσο κοντά στο Λονδίνο όσο και στις γύρω περιοχές. Σε συνδυασμό με άλλες μετεωρολογικές παραμέτρους, όπως η ηλιοφάνεια και οι υγροί άνεμοι, δημιουργήθηκε ένα στρώμα αιθαλομίχλης ύψους 100-200 μέτρων, ενώ απελευθερώθηκαν τόνοι σωματιδίων, διοξειδίου του άνθρακα, υδροχλωρικού οξέως και φθοριούχων συστατικών και εκτιμάται ότι 370 τόνοι διοξειδίου του θείου μετατράπηκαν σε 800 τόνους θειικού οξέως. Μετά από αυτό το θλιβερό συμβάν, η βρετανική κυβέρνηση απαγόρευσε την λειτουργία τζακιών μέσα στην πόλη, ενώ θεσπίστηκε μία σειρά νόμων για την προστασία του περιβάλλοντος, που απαγόρευσε στους κατοίκους αστικών περιοχών να καίνε ξύλα στα τζάκια των σπιτιών τους. GREENWEEK / Σάββατο 07/02 2015 / 7 { ECO NEWS } Γάτες προς… κατανάλωση αστυνομία του Βιετνάμ ανακάλυψε πολλές χιλιάδες γάτες που είχαν εισαχθεί παράνομα από την Κίνα, τις οποίες οι αρχές εντόπισαν συνωστισμένες σε κλουβιά μέσα σε ένα φορτηγό. Οι γάτες προορίζονταν για «κατανάλωση», καθώς το κρέας τους θεωρείται εκλεκτός μεζές στο Βιετνάμ. Το κρέας της γάτας, την οποία στην τοπική διάλεκτο αποκαλούν «μικρή τίγρη», είναι πολύ δημοφιλές στο Βιετνάμ, αν και η κατανάλωσή του επίσημα απαγορεύεται. Ο οδηγός του φορτηγού, που συνελήφθη ενώ μετέφερε ένα φορτίο με γάτες βάρους 3 τόνων, υποστήριξε ότι τις αγόρασε στην επαρχία Κουάνγκ Νινχ, κοντά στα σύνορα. Οι γάτες προορίζονταν για «βρώση» και θα κατέληγαν σε εστιατόρια του Ανόι, εξήγησε η αστυνομία. «Δε γνωρίζουμε ακόμα τι θα κάνουμε με τις γάτες, καθώς είναι υπερβολικά πολλές» υποστήριξε ένας αστυνομικός, ενώ προσέθεσε ότι η νομοθεσία του Βιετνάμ επιβάλλει την καταστροφή κάθε προϊόντος λαθρεμπορίου. Δεκάδες εστιατόρια σερβίρουν κρέας γάτας στο Ανόι, όπου σπάνια βλέπει κανείς στους δρόμους να κυκλοφορούν αυτά τα τετράποδα, καθώς οι ιδιοκτήτες τους φοβούνται ότι επιτήδειοι θα τις κλέψουν και θα τις πουλήσουν σε εστιατόρια. Η Greenweek ...για το Περιβάλλον www.greenweek.gr 8 / Σάββατο 07/02 2015 / GREENWEEK Το 2014 αποτέλεσε την πιο ζεστή χρονιά στον πλανήτη Σ ύμφωνα με τις εκτιμήσεις που δημοσιοποίησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας, το 2014 αποτέλεσε την πιο ζεστή χρονιά, που έχει καταγραφεί ποτέ στον πλανήτη γη. Η ανάλυση αυτή ήρθε στη δημοσιότητα εν όψει των ετήσιων διαπραγματεύσεων για την κλιματική αλλαγή που θα διεξαχθούν στη Γενεύη από τις 9 έως τις 14 Φεβρουαρίου. Ειδικότερα σύμφωνα με τον εξειδικευμένο οργανισμό του ΟΗΕ, η μέση θερμοκρασία της ατμόσφαιρας στην επιφάνεια του πλανήτη ξεπέρασε το 2014 κατά 0,57 βαθμό Κελσίου την υπολογιζόμενη μέση θερμοκρασία για την περίοδο αναφοράς 1961-1990, που είναι 14 βαθμοί, ξεπερνώντας τα ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας του 2010 (κατά 0,55 βαθμό πάνω) και του 2005 (κατά 0,54 βαθμό). «Ο αιώνας μας συγκεντρώνει 14 από τις 15 θερμότερες χρονιές. Υπολογίζουμε σε μια συνέχιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, καθώς οι συγκεντρώσεις αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και η αύξηση της ενθαλπίας των ωκεανών μάς υπόσχονται ένα θερμότερο μέλλον», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας Μισέλ Ζαρό. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Οργανισμού, σχεδόν το 0,93% της ζέστης που παγιδεύεται στην ατμόσφαιρα από αέρια, που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου προερχόμενα από την εκμετάλλευση ορυκτών καυσίμων και άλλων ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, είναι αποθηκευμένη στους ωκεανούς. Σύμφωνα με τον Ζαρό, τα φαινόμενα καύσωνα που είχαν σχέση με καταρρακτώδεις βροχές και μεγάλες πλημμύρες σε ορισμένες χώρες, ενώ άλλες υπέφεραν από την ξηρασία εντάσσονται στη λογική ενός κλίματος που εξελίσσεται. Κανιβαλισμός μεταξύ ιπποπόταμων στη Νότια Αφρική Π Δύο ιπποπόταμους να τρέφονται με το πτώμα ενός άλλου ιπποπόταμου κατέγραψαν επιστήμονες στο Εθνικό Πάρκο Κρούγκερ της Νότιας Αφρικής. ρόκειται μόλις για τη δεύτερη επιβεβαιωμένη περίπτωση κανιβαλισμού μεταξύ των κατά κανόνα φυτοφάγων ιπποπόταμων. Φυτοφάγα, όπως οι ιπποπόταμοι, μπορούν να οδηγηθούν στην κατανάλωση κρέατος, ακόμη και στον κανιβαλισμό, όταν δεν υπάρχει διαθέσιμη τροφή ή συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά. Ωστόσο, τα ζώα, που καταφεύγουν σε αυτή τη λύση, διατρέχουν τον κίνδυνο μετάδοσης παθογόνων ιών και άλλων ασθενειών. Ο Λίτζια Ντόργουωρντ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης κατέγραψε το περιστατικό όταν συμμετείχε σε σαφάρι την περασμένη άνοιξη, και μετά την επιστροφή του ανακάλυψε πως κάτι παρόμοιο έχει καταγραφεί μόλις μία φορά στο παρελθόν, το 1999. Αντίθετα είναι λίγο πιο συχνά τα περιστατικά όπου ιπποπόταμοι έχουν επιτεθεί σε ζώα, όπως αντιλόπες και λιοντάρια, είτε για τροφή σε περιόδους ξηρασίας, είτε ως άμυνα. Αυτό που προβλημάτισε τον Ντόργουωρντ είναι ότι όταν κατέγραψε το περιστατικό κανιβαλισμού τον Απρίλιο του 2014 η περιοχή είχε δεχθεί περισσότερο από επαρκείς βροχοπτώσεις και υπήρχε αρκετή τροφή διαθέσιμη. Για αυτό τον λόγο δήλωσε πως θα συνεχίσει την έρευνα του, βασιζόμενος σε νέες αποστολές στην Αφρική και σε αναφορές από άλλες ερευνητικές ομάδες για παρόμοια περιστατικά σε παρεμ- φερή είδη. Περιστατικά κανιβαλισμού, κυρίως μεταξύ μητέρας και νεογνών, έχουν καταγραφεί κατά καιρούς σε κροκόδειλους, φίδια, Φυτοφάγα, όπως οι ιπποπόταμοι, μπορούν να οδηγηθούν στην κατανάλωση κρέατος, ακόμη και στον κανιβαλισμό, όταν δεν υπάρχει διαθέσιμη τροφή κουκουβάγιες, γρύλλους, αράχνες, καρχαρίες και σαλαμάνδρες. Ωστόσο, αυτά είναι ιδιαίτερα σπάνια και συμβαίνουν είτε για λόγους επιβίωσης, είτε επειδή τα νεογνά δεν είναι βιώσιμα, εκτός από κάποια είδη αραχνών και μαντισσών (το γνωστό αλογάκι της Παναγίας), όπου η επίθεση συμβαίνει κατά τη διάρκεια της συνουσίας. { eco news } Δακτυλιώσεις παρυδάτιων και στρουθιόμορφων πουλιών στο ΕΠΑΜΑΘ για το 2014 Ο ι υγρότοποι του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (ΕΠ ΑΜΑΘ), το Δέλτα Νέστου, οι λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα, καθώς και οι λιμνοθάλασσες τις ευρύτερης περιοχής φημίζονται για πλούσια βιοποικιλότητά τους: έχουν καταγραφεί 264 είδη πουλιών, από τα οποία τα 141 φωλιάζουν στην περιοχή, όπως κύκνοι, η Βαλτόπαπια, η Βαρβάρα, η Αβοκέτα, ο Καλμοκανάς, η Πετροτριλίδα, ο Μαυροκέφαλος Γλάρος και το Νεροχελίδονο. Στο πλαίσιο της ενταγμένης στο ΕΠΠΕΡΑΑ πράξης με τίτλο «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του ΕΠΑΜΑΘ» ο Φ.Δ. υλοποιεί το «Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ορνιθοπανίδας στο ΕΠΑΜΑΘ (2012-2015)», το οποίο περιλαμβάνει την καταγραφή και την εκτίμηση της κατάστασης διατήρησης συνολικά 217 είδη πουλιών, εκ των οποίων τα 173 είναι προστατευόμενα, ενώ έχει παρατηρηθεί να φωλιάζουν στο Εθνικό Πάρκο πολλά περισσότερα είδη υδρόβιων πουλιών σε σχέση με αυτά που ήταν γνωστά μέχρι τώρα, όπως ο Μουστακαλής, Μικροτσι- Συνολικά δακτυλιώθηκαν 132 υδρόβια και παρυδάτια πουλιά από 33 διαφορετικά είδη κνιάς, Πετροτιρλίδα κ.ά. Εντός του 2014 πραγματοποιήθηκαν δύο αποστολές δακτυλιώσεων παρυδάτιων και στρουθιόμορφων πουλιών στο ΕΠ ΑΜΑΘ. Η πρώτη αποστολή δακτυλίωσης πραγματο- Την τελική του μορφή παίρνει το πάρκο του Φαλήρου να αναπάντεχο μεσογειακό τοπίο, γεμάτο γνώριμες ευωδιές και χρώματα μέσα στο τσιμέντο. Ένας πράσινος λόφος, που η κορυφή του θα προσφέρει μια εκπληκτική θέα στον Φαληρικό Όρμο. Το Πάρκο του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου στην Καλλιθέα αρχίζει πλέον να παίρνει την τελική του μορφή, διεκδικώντας την ίδια προσοχή με τους «διάσημους» γείτονές του, τα κτίρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Λυρικής Σκηνής. Το πάρκο θα καταλαμβάνει έκταση 170 στρεμμάτων (λίγο μεγαλύτερη από τον Εθνικό Κήπο), καλύπτοντας το 85% του οικοπέδου στο οποίο ανεγείρεται το κτιριακό συγκρότημα του Κέντρου Πολιτισμού. Σ’ όλο το πάρκο θα υπάρχουν κινητά έπιπλα, χρωματιστές καρέκλες από αλουμίνιο που θα μπορούν να μετακινηθούν. Έτσι το Μάνδρας με τη χρήση ειδικών διχτυών για τη σύλληψη των πουλιών. Συνολικά δακτυλιώθηκαν 132 υδρόβια και παρυδάτια πουλιά από 33 διαφορετικά είδη, ανάμεσα στα οποία ένας Mυγοχάφτης, ένας Kαστανολαίμης και πολλά Nανογλάρονα. E πάρκο θα αποκτήσει μια εποχικότητα στην χρήση του: αλλού θα κάθεσαι στις Αλκυονίδες του Ιανουαρίου και αλλού το καλοκαίρι. Οι φυτεύσεις στο πάρκο ξεκίνησαν τον Μάιο του 2014. Συνολικά θα φυτευτούν 1.200 δέντρα και 350.000 θάμνοι που προέρχονται από την ελληνική χλωρίδα. Το πάρκο θα καταλαμβάνει έκταση 170 στρεμμάτων, καλύπτοντας το 85% του οικοπέδου στο οποίο ανεγείρεται το κτιριακό συγκρότημα του Κέντρου Πολιτισμού ποιήθηκε την περίοδο από τον Απρίλιο έως τον Μάιο 2014, στο Πόρτο Λάγος και στην παραλία της Η δεύτερη αποστολή πραγματοποιήθηκε από τις 11-20 Δεκέμβριου2014 είχε ως στόχο την δακτυλίωση κυρίως παρυδάτιων πουλιών για αυτό και χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος «walk-intraps», για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε συνεργασία με Έλληνες και Πολωνούς δακτυλιωτές. Στην ίδια αποστολή δακτυλιώθηκαν και στρουθιόμορφα που πιάστηκαν με τη χρήση ειδικών διχτυών. Συνολικά στην περιοχή του Πόρτο Λάγος και στη λιμνοθάλασσα της Λάφρης δακτυλιώθηκαν 285 πουλιά από 20 διαφορετικά είδη, ανάμεσα στα οποία διάφορα είδη σκαλίδρων, Καστανοκέφαλοι γλάροι, ένας Λεπτόραμφος Γλάρος και μια Γερακίνα. ΕλευσίνA Διανομή κάδων κομποστοποίησης Ε ίναι γνωστό ότι ο δήμος Ελευσίνας έχει διανείμει δωρεάν σε κατοίκους της Ελευσίνας και της Μαγούλας περίπου 600 κάδους οικιακής κομποστοποίησης. Από τα μέχρι τώρα στοιχεία προκύπτει ότι οδηγούνται προς οικιακή κομποστοποίηση περίπου 150 τόνοι βιοαποβλήτων ετησίως. Προκειμένου να αυξηθούν οι ποσότητες των οικιακών απορριμμάτων που κομποστοποιούνται, ο δήμος έχει προμηθευτεί και θα διανείμει δωρεάν άλλους 100 κάδους κήπου χωρητικότητας 330Lt. Ο κάθε κάδος συνοδεύεται από μικρό κάδο 5Lt (για μεταφορά των υλικών στον μεγάλο κάδο), φιάλη 1Lt με μικροοργανισμούς και ένζυμα για επιτάχυνση της κομποστοποίησης καθώς και 16/σέλιδο φυλλάδιο οδηγιών χρήσης. Μετά τη διανομή των κάδων, οι νέοι και παλιοί κάτοχοι κάδων θα παρακολουθήσουν σεμινάριο με θέμα την οικιακή κομποστοποίηση, που θα διοργανωθεί στην Ελευσίνα. Όποιος ενδιαφέρεται να αποκτήσει κάδο κομποστοποίησης, μπορεί να επικοινωνεί με το Τμήμα Περιβάλλοντος, Ανακύκλωσης και Πολιτικής Προστασίας στα τηλέφωνα 2105537248 ή 2105537223 για να εγγραφεί στη σχετική λίστα. Οι εγγραφές θα γίνονται μέχρι να εξαντληθούν οι προς διάθεση κάδοι. Για τη διανομή των κάδων θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. GREENWEEK / Σάββατο 07/02 2015 / 9 { eco news } Η… νεατερντάλια καταγωγή μας Ε να κρανίο, ηλικίας περίπου 55.000 ετών που ανακαλύφθηκε στο βόρειο Ισραήλ, παρέχει πληροφορίες για την μετανάστευση των προγόνων μας από την Αφρική προς την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής. Παράλληλα, αποκαλύπτει ότι ο Homo sapiens προτού συναντηθεί στην Ευρώπη με τους Νεάντερταλ, είχε επαφές μαζί τους στην ανατολική Μεσόγειο. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι σύγχρονοι Ευρωπαίοι και Ασιάτες διαθέτουν και νεαντερτάλιο DNA σε ποσοστό 2% έως 4%. Επιπλέον το εύρημα επιβεβαιώνει πρόσφατες μελέτες που επίσης μιλάνε για επαφές ανάμεσα στα δύο είδη την ίδια χρονική περίοδο. Το κρανίο, το οποίο ανήκε μάλλον σε γυναίκα και βρέθηκε στο προϊστορικό σπήλαιο Μανότ της δυτικής Γαλιλαίας, είναι ένα από τα αρχαιότερα που έχουν ποτέ βρεθεί ότι προέρχεται από τους πρώτους μετανάστες-αποικιστές, που πραγματοποίησαν την τολμηρή έξοδο από την «μαύρη ήπειρο». Οι ερευνητές από πολλές χώρες, με επικεφαλής τον καθηγητή ανθρωπολογίας Ίσραελ Χέρσκοβιτς του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ, δήλωσαν πως η ανακάλυψη δείχνει για πρώτη φορά ότι οι Παλαιότερες γενετικές έρευνες, είχαν εκτιμήσει ότι οι Homo sapiens και οι Νεάντερταλ είχαν προχωρήσει σε επιμιξίες από τότε, αλλά έως τώρα έλειπαν οι ανατομικές αποδείξεις πρόγονοί μας κατοικούσαν στην ίδια περιοχή της Μέσης Ανατολής με τους Νεάντερταλ και, κατά καιρούς, διασταυρώνονταν μαζί τους τόσο στο κυνήγι για τροφή, όσο και σεξουαλικά. Παλαιότερες γενετικές έρευνες, είχαν εκτιμήσει ότι οι Homo sapiens και οι Νεάντερταλ είχαν προχωρήσει σε επιμιξίες από τότε, αλλά έως τώρα έλειπαν οι ανατομικές αποδείξεις. Η ανακάλυψη του κρανίου χαρακτηρίστηκε από τους επιστήμονες ένα σημαντικό εύρημα στο όλο «παζλ» της ανθρώπινης εξέλιξης, καθώς για πρώτη φορά ένα απολίθωμα (από το οποίο λείπει το κάτω μέρος) υποδηλώνει πως υπήρχε συγκατοίκηση και συνεύρεση των δύο συγγενικών ειδών στη Μέση Ανατολή, προτού οι Homo sapiens φθάσουν στην Ευρώπη πριν από περίπου 45.000 χρόνια. Οι Νεάντερταλ εμφανίστηκαν πριν από 350.000 χρόνια και, αφού εξαπλώθηκαν στην Ευρώπη και στην Ασία, εξαφανίστηκαν πριν από 40.000 χρόνια, λίγο μετά την άφιξη των προγόνων μας στην «γηραιά ήπειρο». Οι Homo sapiens εμφανίστηκαν ίσως πριν από 200.000 χρόνια στην Αφρική, από την οποία έφυγαν πριν από τουλάχιστον 60.000 χρόνια και σήμερα έχουν πια κατακλύσει όλον τον πλανήτη μετά από διαδοχικές μεταναστεύσεις. Το κρανίο, που φιλοξενούσε έναν σχετικά μικρό εγκέφαλο 1.100 χιλιοστόλιτρων (έναντι 1.400 του μέσου συγχρόνου εγκεφάλου), θυμίζει ανατομικά τους ευρωπαίους ΚροΜανιόν, έχοντας όμως και κάποια αφρικανικά χαρακτηριστικά. Για «το πρώτο εύρημα που συνδέει την Αφρική με την Ευρώπη», έκανε λόγο ο Ίσραελ Χέρσκοβιτς. Η Μέση Ανατολή «ήταν το πιο πιθανό μέρος για το ″ειδύλλιο″ μεταξύ Homo sapiens και Νεάντερταλ», πρόσθεσε. Για «συναρπαστικό εύρημα» έκαναν λόγο τόσο η διεθνούς φήμης ελληνικής καταγωγής παλαιοανθρωπολόγος Κατερίνα Χαρβάτη του γερμανικού Πανεπιστημίου του Τίμπιγκεν, όσο και ο διακεκριμένος παλαιοανθρωπολόγος Κρις Στρίνγκερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου. Η επόμενη κίνηση για τους επιστήμονες θα είναι να προσπαθήσουν να εξάγουν DNA από το κρανίο (κάτι όχι εύκολο), ώστε να το συγκρίνουν με εκείνο των σύγχρονων ανθρώπων και των Νεάντερταλ. Να ακυρωθεί άμεσα η παράνομη απόφαση μεταφοράς απορριμμάτων του δήμου Τρίπολης στον ΧΥΤΑ Φυλής, ζητά ο ΕΣΔΝΑ Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ, στη συνεδρίαση της 30.1.2015, εξέφρασε την κατηγορηματική αντίθεσή της στη μεθόδευση των απερχόμενων Γενικών Γραμματέων Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής και Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, για τη μεταφορά απορριμμάτων του δήμου Τρίπολης στο ΧΥΤΑ Φυλής. «Η απόφαση αυτή», σύμφωνα με τον ΕΣΔΝΑ, «είναι προκλητική, δεδομένου ότι οι τέως Γενικοί Γραμματείς πήραν τη συγκε- Η 10 / Σάββατο 07/02 2015 / GREENWEEK κριμένη απόφαση, τη στιγμή που αποχαιρετούσαν τα αξιώματά τους, χωρίς να έχουν καμία εντολή από τη νέα Κυβέρνηση. Αυτοί που δεν μπόρεσαν επί σειρά ετών να επιλύσουν το πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων της Πελοποννήσου, εμφανίζονται σήμερα ως δήθεν σωτήρες, επιδιώκοντας να δώσουν μία καταφανέστατα παράνομη λύση στο πρόβλημα. Πρόκειται για μία προδήλως παράνομη απόφαση, η οποία αντίκειται στον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων, εκδόθηκε από αναρμοδίους, χωρίς καμία νομοθετική εξουσιοδότηση και βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με την εκπεφρασμένη βούληση της Διοίκησης του ΕΔΣΝΑ και του Περιφερειακού Συμβουλίου. Η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ καταγγέλλει τη μεθόδευση αυτή και ζητά την άμεση ακύρωση των αποφάσεων. Καλεί δε τους αρμοδίους να δώσουν νόμιμη λύση στο πρόβλημα του δήμου Τρίπολης, εντός των ορίων της Περιφέρειας Πελοποννήσου». { eco news } Ακόμα και τα κοτόπουλα μετρούν από αριστερά προς τα δεξιά Ο ι άνθρωποι μετρούν από τα αριστερά προς τα δεξιά, τοποθετώντας νοητικά τους μικρότερους αριθμούς στην αριστερή πλευρά και τους μεγαλύτερους στη δεξιά. Το εντυπωσιακό είναι ότι ακριβώς το ίδιο κάνουν και τα κοτόπουλα (!), σύμφωνα με μια νέα ιταλική επιστημονική έρευνα με ελληνική συμμετοχή. Οι ερευνητές του Τμήματος Γενικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Πάντοβα (μεταξύ των οποίων ο αναπληρωτής καθηγητής Κωνσταντίνος Πρίφτης), με επικεφαλής τη Ρόσα Ρουγκάνι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», πραγματοποίησαν μια σειρά από έξυπνα πειράματα με 60 νεογέννητα κοτοπουλάκια και βρήκαν ότι αυτά συσχετίζουν τους μικρούς αριθμούς με τα αριστερά και τους μεγάλους με τα δεξιά. Φυσικά, τα κοτόπουλα δεν μπο- Στους ανθρώπους, ήδη από την ηλικία των επτά μηνών τα μωρά δείχνουν σαφή προτίμηση στην ταξινόμηση αντικειμένων από τα αριστερά προς τα δεξιά ρούν να μετρήσουν όπως οι άνθρωποι (από όσο ξέρουμε τουλάχιστον), όμως, όπως έδειξαν τα πειράματα, μπορούν να διακρίνουν ανάμεσα σε έναν μικρότερο αριθμό αντικειμένων στα αριστερά και σε έναν μεγαλύτερο αριθμό αντικειμένων στα δεξιά. Ουσιαστικά είναι η πρώτη φορά που μια έρευνα δείχνει ότι η νοητική γραμμή των αριθμών (η φανταστική ταξινόμησή τους από τα αριστερά προς τα δεξιά) δεν αποτελεί αποκλειστικότητα των ανθρώπων, αλλά υπάρχει και σε άλλα ζώα, άρα πιθανότατα έχει βαθιές εξελικτικές ρίζες. Όπως είπε η επικεφαλής της έρευνας, δεν μπορούμε να ξέρουμε γιατί τα κοτόπουλα έχουν αυτή την συμπεριφορά και αν όντως, με τον τρόπο τους, διαθέτουν και εκείνα ένα είδος νοητικής γραμμής μέτρησης, όμως δρουν σαν να έχουν. Στους ανθρώπους, ήδη από την ηλικία των επτά μηνών τα μωρά δείχνουν σαφή προτίμηση στην ταξινόμηση αντικειμένων από τα αριστερά προς τα δεξιά. Ενώ οι ενήλικοι αντιδρούν ταχύτερα στους μεγάλους αριθμούς με το δεξί χέρι τους και στους μικρούς αριθμούς με το αριστερό. Όμως αυτό δεν συμβαίνει στους αραβόφωνους, οι οποίοι μαθαίνουν να διαβάζουν αντίστροφα, από τα δεξιά προς τα αριστερά. Έτσι, έως τώρα οι επιστήμονες διαφωνούσαν σε ποιό βαθμό η νοητική κατάταξη των αριθμών από τα αριστερά προς τα δεξιά είναι έμφυτη ή αποτελεί επιρροή του περιβάλλοντος. Η νέα μελέτη ενισχύει την πρώτη άποψη, χωρίς να αποκλείει ότι το πολιτισμικό περιβάλλον (π.χ. η γλώσσα) μπορεί να παίξει το δικό του ρόλο. Σύμφωνα με την Ρόσα Ρουγκάνι, η από αριστερά προς τα δεξιά κατεύθυνση των αριθμών εμφανίστηκε πολύ πριν εξελιχτεί ο άνθρωπος και πιθανώς σχετίζεται με τη φυσική διάταξη του εγκεφάλου των ζώων (και των ανθρώπων), ο οποίος δεν είναι συμμετρικός. Ε.Ε.: 1 στα 5 ψάρια αλιεύεται παράνομα Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις στις εισαγωγές ψαριών από τη Σρι Λάνκα, μετά την αποτυχία της χώρας να περιορίσει την παράνομη αλιεία. Οι εμπορικοί περιορισμοί της Ε.Ε. σημαίνουν ότι «τα αλιευτικά σκάφη των κρατών μελών της ένωσης δεν θα είναι σε θέση να αλιεύουν στα ύδατα της Σρι Λάνκα, και η Σρι Λάνκα δεν θα είναι σε θέση να εξάγει ψάρια σε χώρες της Ευρώπης». Σημειώνεται, πως η Σρι Λάνκα ήταν ένα από τα 8 κράτη που δέχθηκαν «κίτρινη κάρτα» το 2012 και από τότε βρισκόταν σε συνεχή διάλογο με την Ε.Ε., αλλά δεν κατάφερε να συμμορφωθεί με τους κανονισμούς που είχαν τεθεί. Από αυτά τα οκτώ κράτη, εκτός από τη Σρι Λάνκα δέχθηκαν «κόκκινη κάρτα» και η Καμπότζη, η Γουινέα και το Μπελίζ, αν και οι κυρώσεις του τελευταίου πρόσφατα ανακλήθηκαν. Αλιευτικά προϊόντα αξίας 74 εκατομμυρίων ευρώ και άνω εισάγονται κάθε χρόνο στην Ευρώπη από τη Σρι Λάνκα και η χώρα δεν έχει καταφέρει να έχει πλήρη έλεγχο των σκαφών στα λιμάνια της, δήλωσε ο Τόνι Λονγκ του μη κυβερνητικού οργανισμού Pew Charitable Trusts. Σύμφωνα με στοιχεία του οργανισμού, περίπου ένα στα πέντε ψάρια στην παγκόσμια αγορά συνδέονται με παράνομες δραστηριότητες, ένα μερίδιο αξίας 20,7 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η Σρι Λάνκα αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο εξαγωγέα τόνου και ξιφία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι κυρώσεις στη Σρι Λάνκα επιδοκιμάστηκαν από διάφορες περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι Αλιευτικά προϊόντα αξίας 74 εκατομμυρίων ευρώ και άνω εισάγονται κάθε χρόνο στην Ευρώπη από τη Σρι Λάνκα οποίες υποστηρίζουν πως η χώρα δεν ελέγχει επαρκώς τον αλιευτικό της στόλο, δεν επιδιώκει τιμωρίες για τους παραβάτες και δεν έχει αναπτύξει ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο για να αποθαρρύνει νέες παραβάσεις. Ο Αντρέας Μπαουμίλλερ της WWF επαίνεσε τον Κάρμενου Βέλλα, Επίτροπο Περιβάλλοντος, Ναυτιλίας και Αλιείας της Ε.Ε., και κάλεσε να συνεχιστούν οι ευρωπαϊκές νομοθετικές προσπάθειες στην ίδια κατεύθυνση. Ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών στην Αγία Παρασκευή ε ανακοίνωσή του ο δήμος Αγίας Παρασκευής διευκρινίζει ότι «συνεργάζεται με εγκεκριμένο σύστημα ανακύκλωσης ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Ο αποσυρόμενος εξοπλισμός δεν πρέπει να απορρίπτεται στους κοινούς κάδους απορριμμάτων του δήμου, ούτε να απορρίπτεται ανεξέλεγκτα σε οικόπεδα και κοινόχρηστους χώρους. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να επικοινωνεί με την Υπηρεσία Καθαριότητας στο τηλέφωνο 2132004539, ή απευθείας με το συνεργαζόμενο σύστημα στο 2104001610, το οποίο αναλαμβάνει τη δωρεάν περισυλλογή των ηλεκτρικών συσκευών που δεν χρησιμοποιούνται και τις μεταφέρει σε αρμόδιους φορείς για ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των χρήσιμων μερών τους. Εναλλακτικά, υπάρχει ειδικό σημείο όπου συλλέγεται ο αποσυρόμενος εξοπλισμός και βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του δήμου, το οποίο πρόσφατα ανανεώθηκε, όπως και εσωτερικό φυλασσόμενο σημείο που λειτουργεί πλέον στην είσοδο του Δημαρχείου». M GREENWEEK / Σάββατο 07/02 2015 / 11 αριθμοι οι τησ εβδομαδασ Κάθε εβδομάδα βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τους αριθμούς. χιλιόμετρα με παραδοσιακό αερόστατο κάλυψαν ένα Αμερικανός και ένας Ρώσος πιλότος Στη νησίδα Άγιος Γεώργιος, η οποία βρίσκεται 12 μίλια από το Σούνιο της Αττικής, πρόκειται να κατασκευαστεί μια πειραματική αιολική μονάδα ισχύος 73,2 Μεγαβάτ 8% 8.465 { last page } των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια κάλυψαν τα φωτοβολταϊκά το 2014 90 % 12 / Σάββατο 07/02 2015 / GREENWEEK της ανθρωπογενούς θερμότητας που διαχέεται στον πλανήτη καταλήγει στους ωκεανούς Από τα πέντε έτη με τα μεγαλύτερα κύματα καύσωνα, διάρκειας άνω των έξι συνεχόμενων ημερών, τα τέσσερα έχουν καταγραφεί από το 2009 μέχρι σήμερα 71% της γήινης επιφάνειας καλύπτεται από νερό