ΕΤΟΣ: 16ο ‘Εκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
ELLINIZMOSZ
ORSZÁGOS
MAGYARORSZÁGI
ÖNKORMÁNYZATÁNAK
GÖRÖGÖK
KIADVÁNYA
ΙΟΥΝΙΟΣ 2010
Ελιά, πηγή ζωής μυστικό μακροζωίας...
750 FT
3€
Ελληνική βραδιά στο Κőbánya
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Οι γιορτές μας
Ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις του μήνα
Σ
τους μήνες Μάη και Ιούνη 2010 οργανώθηκαν από τις Αυτοδιοικήσεις μας
με επιτυχία πολλές και διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις για τους ομογενείς μας
της Ουγγαρίας.
Μεταξύ αυτών ήταν και η εορταστική
βραδιά που οργάνωσαν από κοινού Η
Αυτοδιοίκηση Ελλήνων της πόλης
Budaörs, με το Σύλλογο «ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ» προς τιμή των δεκάχρονων της
ίδρυσης του χορευτικού συγκροτήματος
«ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ». Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στον «Πολιτιστικό Οίκο Jókai
Mór» του Budaörs. Την γιορτή άνοιξε ο
κ. Θανάσης Σιανός, Αντιπρόεδρος της
Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Budaörs και της
ΑΕΟΥ, ο οποίος χαιρέτησε όλους τους
προσκεκλημένους, και τους ευχήθηκε
καλή διασκέδαση. Ο χώρος της εκδήλωσης γέμισε και πάλι από συμπατριώτες μας όλων των ηλικιών. Αλλά και από
αρκετούς γνωστούς και φίλους μας Ούγγρους. Την γιορτή τίμησαν με την παρουσία τους και οι κ. Αλέξανδρος Δεσύπρης,
Στρατιωτικός Ακόλουθος της Πρεσβείας
μας, Δημήτριος Κούσιος, Γραμματέας Α’
του Γραφείου Τύπου, καθώς και ο Πρόεδρος της ΑΕΟΥ, σ. Λαοκράτης Κοράνης.
Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα το οποίο
ως επί το πλείστον αποτελούνταν από
χορούς και τραγούδια, παρουσίασαν
τα χορευτικά συγκροτήματα «ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ», «ΧΕΛΙΔΟΝΑΚΙ» και «ROZMARING»
και οι εξαίρετοι χοροδιδάσκαλοι από
την Ελλάδα κ. Γεώργιος Αντωνόπουλος,
κ. Χαρίτων Χαριτωνίδης, και η ταλαντούχα Κυριακή Παναγιωτοπούλου, που
μας γοήτευσαν όλους μας με τις πεταχτές κινήσεις τους, τα τσακίσματα και
τις πολλές φιγούρες. Έπαιξαν οι ορχήστρες «ΜΥΔΡΟΣ», «ΠΑΛΙΟ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ»,
«ROZMARING» και «ΑΜΜΟΣ», και οι
θεατές της Λέσχης δεν χορταίνανε να
τους ακούνε, απολαμβάνοντας το θέαμα
του όλου προγράμματος. Το γλέντι συνεχίστηκε με χορούς και τραγούδια έως
τις πρωινές ώρες. Υπήρχε και πλούσιος μπουφές με παραδοσιακά ελληνικά
φαγητά και ποτά, έτσι δεν έλειψε και το
Από τον Θανάση Ζιανό
φαγοπότι. Οι εκατοντάδες συμπατριώτες μας που συμμετείχαν σ’ αυτή την
εορταστική εκδήλωση πέρασαν ευχάριστες ώρες, και έμειναν με τις καλύτερες
εντυπώσεις. Όλοι μας ευχηθήκαμε στο
χορευτικό συγκρότημα «ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ»
να γιορτάσουμε μαζί και τα 20 χρόνια
της ίδρυσής του.
Την ίδια μέρα και την ίδια ώρα, η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Kőbánya σε συνεργασία με το Ίδρυμα Εθνικών και Εθνολογικών Μειονοτήτων της Ουγγαρίας,
διοργάνωσαν «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΡΑΔΙΑ» στο
πολιτιστικό κέντρο του 10ου Διαμερί-
σματος Βουδαπέστης στην οδό Előd 1.
Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα παρουσίασαν ο νεαρός ταλαντούχος μουσικός και
τραγουδιστής Γιώργος Κολλάτος, με την
συμμετοχή της ορχήστρας της γνωστής
μας τραγουδίστριας Γιαννούλας Στεφανίδου. Υπήρχε κι εδώ πλούσιος μπου-
φές με ελληνικά εδέσματα και ποτά. Στην
εκδήλωση συμμετείχαν αρκετοί συμπατριώτες, καθώς και υπάλληλοι της Ελληνικής Πρεσβείας και της τοπικής Αυτοδιοίκησης του 10ου Διαμερίσματος και
της πρωτεύουσας, με επικεφαλής τον
Δήμαρχο κ. Verbai Lajos. Οικοδεσπότης
της ελληνικής βραδιάς, ήταν ο Γιώργος
Κολλάτος και η Δωροθέα Endrész. Το γλέντι κράτησε και ‘δώ έως αργά τη νύχτα.
Και σ’ αυτήν την βραδιά, απ’ ότι πληροφορηθήκαμε, οι συμμετέχοντες πέρασαν
ευχάριστα.
Στις 6 Ιούνη 2010 πραγματοποιήθηκε
το Φεστιβάλ Εθνικοτήτων του 13ου
Διαμερίσματος Βουδαπέστης. Πήραν
μέρος οι μειονοτικές Αυτοδιοικήσεις των
Βουλγάρων, Ελλήνων, Πολωνών, Γερμανών, Αρμένιων, Ρουσίνων, Σέρβων και
Σλοβάκων. Οικοδεσπότης της εκδήλωσης ήταν ο Δήμαρχος του 13ου Διαμερίσματος, Dr. Tóth József, Βουλευτής της
Ουγγρικής Βουλής. Στην εκδήλωση συμμετείχαν πολλές εκατοντάδες άτομα από
όλες τις μειονότητες, μεταξύ αυτών και
πολλοί συμπατριώτες μας που κατοικούν
στο 13ο Διαμέρισμα, αλλά και από άλλα
διαμερίσματα της πρωτεύουσας. Όλες οι
μειονότητες παρουσίασαν την δικιά τους
κουζίνα, με διάφορα εδέσματα και ποτά,
αλλά και διαφήμισαν τις πατρίδες τους
με διάφορα τουριστικά έντυπα, χάρτες
κτλ. Στο ελληνικό αντίσκηνο δεκάδες
Ούγγροι αλλά και άτομα από άλλες εθνικότητες περίμεναν στη σειρά για να γευτούν μερικά από τα ελληνικά εδέσματα
και ποτά που τους πρόσφερε η Ελληνική
Αυτοδιοίκησης της Angyalföld. Στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα πήραν μέρος πολλά
χορευτικά συγκροτήματα τα οποία διασκέδασαν τους παρεβρισκόμενους.
Τους Έλληνες εκπροσώπησε το χορευτικό συγκρότημα «Ήλιος» και η ορχήστρα «Μύδρος» και μ’ αυτούς έκλεισε το
πρόγραμμα με ελληνικούς χορούς που
χόρεψαν μαζί με πολλούς άλλους, που
συμμετείχαν στη γιορτή, αφήνοντας τις
καλύτερες εντυπώσεις.
3
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Τα νέα μας / Híreink
Θέσεις της Δημοτικής Αγωνιστικής
Κίνησης για τον Ελληνισμό
Η
Δημοτική Αγωνιστική Κίνηση
είναι η παράταξη που δημιουργήθηκε πρόσφατα και που έχει σαν
στόχο την συσπείρωση του Ελληνισμού πάνω σε συγκεκριμένες θέσεις
που έχουν να κάνουν με τα προβλήματα του Ελληνισμού είτε δημοτικά είτε πολιτισμού είτε γενικότερα
πολιτικά που άπτονται ακόμα και
της ίδιας της ιστορίας του ελληνικού
στοιχείου στην Ουγγαρία.Την Δημοτική Αγωνιστική Κίνηση στηρίζει με
όλες της τις δυνάμεις η Λέσχη των
φίλων και οπαδών του ΚΚΕ Ουγγαρίας, αλλά σε αυτήν συμμετέχουν ή
μπορούν να συμμετέχουν και συμπατριώτες μας που δεν ανήκουν στη
Λέσχη.Βάσει βέβαια κάποιων αρχών
που θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε παρακάτω.Οι θέσεις αυτές
έχουν να κάνουν με όλες τις δραστηριότητες και κινήσεις που υπάρχουν στο χώρο του Ελληνισμού της
Ουγγαρίας και πρέπει να αποτελούν
πυξίδα για τους φίλους αγωνιστές
που συμμετέχουν σε αυτές. Η ιεράρχηση των βασικών θεμάτων που
πρέπει να ακουμπάει ο ελληνισμός
είναι η ακόλουθη:
Ζώντας μετά την ανατροπή του
σοσιαλισμού σε συνθήκες όπου κυριαρχούν τα μεγάλα λαϊκά προβλήματα
(μισθοί και συντάξεις πείνας,απολύσεις, επιμήκυνση εργασιακού χρόνου,ευέλικτες μορφές εργασίας χωρίς
καν ωράρια, υποβάθμιση υγείας, παιδείας και τόσα άλλα), θα ήταν αστείο
να πιστεύει κάποιος ότι αυτά δε θα
θίξουν και την ζωή των Ελλήνων της
Ουγγαρίας.Προβλήματα που έχουν
να κάνουν με τον ίδιο τον καπιταλισμό και τις πολιτικές που ακολουθεί.
Πολιτικές που εκπορεύονται από την
Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τα άλλα διεθνή
κέντρα εξουσίας.Πολιτικές που στο
κάτω-κ’ατω εκφράζουν κι ένα φόβο
ακόμα και για την οικονομική ενί-
4
σχυση της ελληνικής μειονότητας της
Ουγγαρίας.Ή μήπως είναι ψέμματα
ότι σε αρκετές συζητήσεις κατ΄ιδίαν
οι Έλληνες ομογενείς εκφράζουν τις
αμφιβολίες τους για το πόσο θα εξακολουθήσει να υπάρχει αυτή η ενίσχυση και για το αύριο;Για να μη
μιλήσουμε για την πιθανή περικοπή
κονδυλίων –των όποιων πενιχρων
–από το Ελληνικό Αστικό κράτος.
Να λοιπόν πώς οι γενικότερες πολιτικές εξελίξεις επηρεάζουν και τον
εδώ ελληνισμό και να γιατί αποτελεί υποκρισία η προτροπή κάποιων
να μην ασχολούμαστε με την πολιτική.Άποψη που από μόνη της είναι
πολιτική και προσπαθεί να ψαρέψει
σε θολά νερά. Συγχρόνως ζούμε σε
μια εποχή που οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις προσπαθούν να περάσουν τον άκρατο αντικομμουνισμό.
Αυτό είναι μια πολιτική που ξεκινά
από την Ευρωπαϊκή Ένωση και προσπαθεί να αποκτήσει, με τον ένα ή
τον άλλο τρόπο, ποδάρια και στην
Ουγγαρία.Υπάρχουν τέτοια φαινόμενα στον Ελληνισμό της Ουγγαρίας;
Βεβαιως και υπάρχουν.Από τις αγορεύσεις του Μητροπολίτη Μιχαήλ,
μέχρι και επιθέσεις που κατά καιρούς
ζήσαμε στην αυτοδιοίκηση, προφορικές και γραπτές.Να λοιπόν ένας
άλλος λόγος για τον οποίο η πολιτική αποτελεί φαινόμενο της καθημερινότητάς μας.Και βεβαίως αποτελεί τουλάχιστον παραδοξότητα
το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς
που αρέσκονται σε τέτοιες επιθέσεις και τις έχουν κάνει καθημερινή
τους πρακτική, να μας δίνουν νουθεσίες να μην ασχολούμαστε με την
πολιτική. Ο ελληνισμός της Ουγγαρίας πρέπει να θεωρεί υποχρέωση
και καθήκον του την προάσπιση των
αγώνων της Εθνικής Αντίστασης του
Δημοκρατικού Στρατού.Πόσο μάλλον που το κύριο κομμάτι του Ελληνισμού αποτελείται απο 1ης 2ης και
3ης γενιάς Ελλήνων αγωνιστών και
απογόνων της Εθνικής Αντίστασης.Η
προάσπιση αυτών των ιδανικών δεν
αποτελει μόνο χρέος τιμής απέναντι
στην ίδια μας την ιστορία.Αποτελεί
τον καλύτερο οδηγό για να μείνουμε
ακόμα και σήμερα ΑΝΘΡΩΠΟΙ.Και
αυτό πρέπει να εκφράζεται σε όλους
τους χώρους που δρα ο Ελληνισμός
ενώ αντιθέτως, πρέπει να κατακεραυνώνονται πολιτικές απόψεις
γεμάτες μισσαλοδοξίες και αντικομμουνισμό.
Άλλο σοβαρο θέμα που ενώνει και
πρέπει να ενώνει τον Ελληνισμό είναι
η εκμάθηση της Ελληνικής Γλώσσας.
Από τους παλιότερους πολλές φορές
ακούσαμε για το ελληνικό σχολείο
που υπήρχε στα χρόνια της σοσιαλιστικής Ουγγαρίας και όπου πραγματικά αρκετά Ελληνόπουλα έμαθαν
Ελληνικά.Δεν ξέρουμε κατά πόσο θα
ήταν εφικτός ένας τέτοιος στόχος
σήμερα.Αποτελεί σίγουρα ένα όνειρο
η ίδρυση ενός Μικτού Ελληνοουγγρικού σχολείου.Η σημερινή πολιτική πραγματικότητα ίσως δεν αφήνει πολλές ελπίδες για τέτοια όνειρα,
σε ενα περιβάλλον μάλιστα όπου
κλείνουν πάμπολλα δημόσια σχολεία.Παρόλα αυτά, μπορεί να αποτελέσει έναν στόχο του Ελληνισμού.
Στόχο πάλης και διεκδίκησης και από
το Ελληνικό αλλά και από το Ουγγρικό κράτος.Ένα σχολείο όμως που
τα παιδιά μας δεν θα δηλητηριάζονται με αντικομμουνιστικές, αντιεπιστημονικές θεωρίες, αλλά θα έρχονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο
πιο κοντά στις Ελληνικές Αγωνιστικές παραδόσεις.Και αυτός μπορεί να
είναι ένας στόχος και του σήμερα.
Κάλλλιστα ο Σύλλογος και η Αυτοδιοίκηση μπορούν να βρούν τρόπους
να περάσουν στο πρόγραμμα των
ελληνικών σπουδών θέματα που
έχουν να κάνουν με την νεώτερη
Ελληνική Ιστορία.
ΙούνΙος 2010 • EΤος: 16°
Τα νέα μας / Híreink
Και μια και αναφερθήκαμε στην νεώτερη ελληνική Ιστορία ας κάνουμε
και μια αναφορά στην γενια των
Ελληνων της 1ης διασποράς που
τόσο έντονα φοριέται ή προσπαθουν
να μας την φορέσουν τα τελευταία
χρόνια.Ο ελληνισμός δεν είναι ανιστόρητος.Αλλά βέβαια έχει τη δική
του πείρα για να μπορεί να αναλύσει
τις διαφορες περιόδους της Ιστορίας
με τα σωστά αντικειμενικά ταξικά
κριτήρια. Αυτό λοιπόν που προσπαθούν να κάνουν διάφορες πολιτικές
δυνάμεις και στην Ουγγαρία είναι
προβάλλοντας την 1η διασπορά, που
είχε να κάνει κυρίως με ένα εμπορικό
λόμπυ, να υποβαθμίσουν την γενιά
της Εθνικής Αντίστασης. Στην χειρότερη γι αυτούς περίπτωση να τα
βάλουμε όλα σ΄ ένα τσουβάλι. Ε λοιπόν δεν θα τους περάσει.Εμείς τουλάχιστον θα κάνουμε ότι μπορούμε
γι αυτό. Σε τούτον τον τομέα ο Σύλλογος πρέπει και μπορεί να πρωτοστατήσει.Κάλλιστα μπορεί να αναλάβει την διοργάνωση ελληνικών
επετείων (28η Οκτώβρη γιορτή για
την Επον, τον Δημ.Στρατό). Μπορεί να έχει μια σύνδεση για τέτοια
θέματα με τη Πανελλήνια Ελληνική
Επιτροπή Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και μαζί με τις εδω προσπάθειες να συνεχίσει το έργο συμπατριωτών μας με εκθέσεις, συλλογή
υλικού, διαλέξεις.
Η θέση μας σχετικά με τον Σύλλογο
είναι η εξής: είναι αλήθεια ότι τα
τελευταία χρόνια ο Σύλλογος έχει
χάσει μέρος της ισχύς του και της
μαζικότητάς του κι έχει εξελιχθεί σ΄
ένα γραφεικρατικό μηχανισμό ανάδειξης υποψηφιοτήτων για τις αυτοδιοικήσεις.Εμείς σε αυτό είμαστε
αντίθετοι.Εμείς θέλουμε ένα σύλλογο μαζικό, δραστήριο, αγωνιστικό.
Θέλουμε ένα σύλλογο που θα αποτελέσει ξανά το λύκνο του Ελληνισμου.
Όπου η προσφορά θα είναι ανιδιοτελής και πέρα από οφίτσια και καρέκλες.Ένα Σύλλογο που μαζί με το
παλιό θα παντρευτεί το καινούριο
,που θα αναδειχθεί νέο αίμα.Που θα
παλεύει, θα διεκδικεί, θα αγωνίζεται.
Που εκεί που χρειάζεται δεν θα σκύβει το κεφάλι σε κανένα αυλικό και
κόλακα της αστικής εξουσίας.Που
θα μπορεί στο τέλος τέλος να ενώσει
τον Ελληνισμό, αλλά πάνω σε αρχές
και ιδανικά.Και θα μπορεί να αντιστέκεται και να παλεύει πολιτικές
απόψεις και ιδεολογίες που σαν αρχή
έχουν μόνο το κέρδος και τον σκοταδισμό.Δυνάμεις υπάρχουν.Αντίθετα σε αυτά που λένε μερικοί .Πρέπει και μπορούμε να τις αναδείξουμε.
Παλεύουμε για ένα Σύλλογο δημοκρατικό (απαραίτητη η αλλαγή καταστατικού), μαζικό.Για ένα σύλλογο
που αντιστέκεται.Που σαν πολιτιστικός σύλλογος παλεύει καταρχάς για
την παγκόσμια ειρήνη και την συνεργασία των λαών,πρώτα απ΄όλα του
Ελληνικού και του Ουγγρικού.Που
γι αυτό τον λόγο, έρχεται σε επαφή
με φιλειρηνικές ελληνικές αλλά και
παγκόσμιες οργανώσεις ειρήνης.Που
στέκεται δίπλα στα πρόβληματα του
έλληνα μετανάστη ή ομογενή στην
Ουγγαρία.Που για τέτοια θέματα
αποκτά επαφή με άλλες Ελληνικές
οργανώσεις.Που προάγει την γνήσια Ελληνική κουλτούρα και διεκδικεί
από το ελληνικό κράτος πόρους για
την διάδοσή της.
Το τονίσαμε και στην αρχή.Δεν κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας.
Δεν κρύβουμε ούτε την ιδεολογική
μας ταυτότητα ούτε την ιστορική
μας καταγωγή,ίσα-ίσα που είμαστε
περήφανοι για αυτή. Με βάση τα
παραπάνω, συνεδριάσαμε αρκετές
φορές και προσπαθήσαμε να διαμορφώσουμε το πλαίσιο μέσα στο
οποίο θα κινηθούμε. Με βάση αυτό
το πλαίσιο, καταλήξαμε στην λίστα
που θα υποστηρίξουμε σαν κίνηση
για τις εκλογες του ΔΣ του συλλόγου.Ελπίζουμε οι σύντροφοι φίλοι ή
συναγωνιστές που βρίσκονται στη
λίστα, να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους με βάση το πλαίσιο που
περιγράψαμε..Στο κάτω-κάτω εδώ
θα κριθούμε όλοι.
Δημοτική Αγωνιστική Κίνηση
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Για το καινούριο λεύκωμά τους, ο Χ. Βλάχος και ο Ι. Ράπτης ζητάνε από τα πρώην μέλη του Δημοκρατικού
Στρατού να στείλουν μία σύντομη βιογραφία και μία φωτογραφία τους.
Επικοινωνία:
e-mail: [email protected]
Τηλ:
00-36-1-302-72-75
ή
00-36-1-302-72-76
Φαξ: 00-36-1-302-72-77
ή αυτοπροσώπως στο Γραφείο του Σχολείου στην Βουδαπέστη, οδός Vécsey 5.
Σας ευχαριστούμε θερμά!
η Συντακτική Επιτροπή
5
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας
Τα νέα μας / Híreink
FELHÍVÁS
A MAGYARORSZÁGI NEMZETI ÉS ETNIKAI KISEBBSÉGEK KULTURÁLIS TEVÉKENYSÉGÉÉRT DÍJ JELÖLÉSÉRE
A Magyar Művelődési Intézet és Képzőművészeti Lektorátus a Magyarországon élő nemzeti és etnikai kisebbségek számára díjat alapított kulturális tevékenységük elismeréséért
„PRO CULTURA MINORITATUM HUNGARIAE”
(a magyarországi kisebbségek kultúrájáért) elnevezéssel.
A díjjal emlékérem és díszoklevél jár. Az elismerést olyan Magyarországon élő nemzeti és etnikai kisebbséghez /bolgár, cigány, görög, horvát, lengyel, német, örmény, román, ruszin, szerb, szlovák, szlovén, ukrán/ tartozó személyek, szervezetek kaphatják, akik/ amelyek kiemelkedő tevékenységet végeztek a Magyarországon
élő nemzeti és etnikai kisebbségek körében az anyanyelvű kulturális örökség megtartásáért, fejlesztéséért,
s tevékenységükkel hozzájárulnak a Kárpát-medence népeinek tolerancián alapuló együttéléséhez. (Például: a
kulturális közélet, a közművelődés, művészetek, nemzetiségi média, nemzetiségi kultúra mecénása, stb.) A díjak
átadására évente egyszer a Magyarországi Nemzeti és Etnikai Kisebbségek ünnepnapjához kötődően december 12-én kerül sor, melynek rangját a Magyar Művelődési Intézet és Képzőművészeti Lektorátus által rendezett
Nemzetiségi Gála ünnepi programja is biztosítja. A díjak száma maximálisan mindösszesen 8 db lehet. A díjat
– a Magyar Művelődési Intézet és Képzőművészeti Lektorátus Nemzetiségi Kulturális Szakértői Tanács, valamint
a Roma Kulturális Szakértői Tanács tagjainak javaslata alapján – a Magyar Művelődési Intézet és Képzőművészeti Lektorátus főigazgatója adományozza. A díjazásra szóló felhívás nyilvános. Közzétételre kerül a Kulturális
Közlönyben, az MTI-ben, a Magyar Művelődési Intézet és Képzőművészeti Lektorátus www.mmikl.hu (Pályázatok valamint Kisebbségi Kulturális Programok Osztálya menüpont alatt), a www.erikanet.hu valamint a www.
nemzetisegek.hu honlapokon, a nemzetiségek országos folyóirataiban és nemzetiségi médiában. A díjazásra
jelöltek felterjesztése az MMIKL nemzetiségi munkatársai által összeállított jelölőlapon valamint annak mellékleteként maximum 3 oldalnyi indoklással történik.
A díj átadása laudátióhoz kötődik.
Elbírálás szempontjai:
1. szakmai életút/életmű elismerése
2. adott nemzetiségi közösség folyamatos, tartós működése és a nemzetiség kultúrájában betöltött kiemelkedő
tevékenysége
3. az anyanyelvi kultúra bemutatása és elismertetése Magyarországon illetve külföldön
4. nemzetközi kulturális kapcsolatok kialakítása, erősítése
A felhívás és a jelölőlap letölthető a www.mmikl.hu, honlapról vagy igényelhető a 225-6043; 225-6041 telefonszámon. A jelöléseket szíveskedjenek a Magyar Művelődési Intézet és Képzőművészeti Lektorátus címére (postai vagy elektronikus úton) legkésőbb 2010. szeptember 30-ig elküldeni:
MMIKL
„Nemzetiségi Gála”
Lukács Mária osztályvezető
Budapest
Corvin tér 8.
1011
E-mail: [email protected]
A megadott határidő után beérkező javaslatokat nem áll módunkban figyelembe venni.
Borbáth Erika
főigazgató
6
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Τα νέα μας / Híreink
Μνημείο για τους μαχητές του Δ.Σ.Ε.
Ε
κδήλωση τιμής και μνήμης στο
Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας
πραγματοποίησε στην πόλη μας,
την Κυριακή, 30 Μαΐου, η κομματική οργάνωση κεντρικής Μακεδονίας του Κ.Κ.Ε. Στις 11 το πρωί,
στο κοιμητήριο έγινε η αποκάλυψη μνημείου, που στήθηκε στον
ομαδικό τάφο όπου είναι θαμμένοι 22 μαχητές και 2 μαχήτριες
του Δ.Σ.Ε., που σκοτώθηκαν στις
22 και 23 Δεκέμβρη του 1948, στη
διάρκεια της μάχης της Νάουσας.
Το μνημείο είναι «αντίγραφο» του
έργου που δημιούργησε ο Μέμος
Μακρής, το 1959, προς τιμή των
Ούγγρων μαρτύρων στο κρεματόριο του Μαουτχάουζεν. Στην μολύβδινη μακέτα του έργου, η κόρη
του και εικαστικός Κλειώ Μακρή
φιλοτέχνησε, σε νέα κλίμακα, το
μνημείο, που αφιερώθηκε στους
σκοτωμένους μαχητές και μαχήτριες του Δ.Σ.Ε. στη Νάουσα. Στην
τελετή των αποκαλυπτηρίων μίλησαν ο κ. Νίκος Χριστάνης, μέλος
της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. και γραμματέας της Ε.Π. κεντρικής Μακεδονίας του κόμματος, ενώ χαιρέτησε
ο κ. Θωμάς Ψαρογιάννης, μεταφέροντας το ψήφισμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων Ουγγαρίας. Ο κ. Χριστάνης υπογράμμισε:
«Η στάση ζωής των συντρόφων
μας που κείτονται στον ομαδικό
αυτό τάφο και όσων δεν έσκυψαν το κεφάλι και συνέχισαν τον
αγώνα, μας δείχνει το δρόμο που
πρέπει να ακολουθήσουμε και
σήμερα, σε μία περίοδο βάρβαρης ιμπεριαλιστικής πολιτικής του
ΝΑΤΟ, των Η.Π.Α., της Ε.Ε., με τους
πολέμους, τους τρομονόμους,
την ανείπωτη φτώχεια, το ανελέητο χτύπημα στα βασικά δικαιώματα των εργαζομένων, του λαού,
τις απάνθρωπες ιδιωτικοποιήσεις
της υγείας, της πρόνοιας, της παιδείας τύπου Μπολόνια. Της καταστρατήγησης των δικαιωμάτων
του εργαζόμενου λαού. Της αντικομμουνιστικής επίθεσης, της Ε.Ε.,
του ΝΑΤΟ, των Η.Π.Α. που πάνε να
εξισώσουν τον κομμουνισμό με το
ναζισμό, τον Στάλιν με τον Χίτλερ.
Σύντροφοι που πέσατε στη μάχη
της Νάουσας 22-24/12/1948, έστω
και αν σήμερα δε γνωρίζουμε όλα
τα ονόματά σας, δεν ξεχνάμε τη
θυσία σας. Συνεχίζουμε τον αγώνα
για την εκπλήρωση των οραμάτων σας για μια Ελλάδα λεύτερη
και σοσιαλιστική. Αιώνια η μνήμη
σας.»Μετά τ’ αποκαλυπτήρια του
μνημείου ακολούθησε πορεία
στους δρόμους της πόλης, με κατάληξη στο δημοτικό θέατρο, όπου
πραγματοποιήθηκε η κεντρική
ομιλία. Στη διάρκεια της εκδήλωσης, ο κ. Γιώργος Ζοπουνίδης, από
την Κ.Ο. Νάουσας του Κ.Κ.Ε.. παρέδωσε στο κόμμα φάκελο με αρχειακό υλικό από το αρχηγείο του
Δ.Σ.Ε. στο Βέρμιο, που έφτασε στα
χέρια του πριν από κάποια χρόνια,
μέσω του ποιητή κ. Ηλία Τσέχου.
Το ιστορικό υλικό βρήκε τυχαία
ο κ. Αθανάσιος Θεοδοσιάδης
και φίλοι του στο Άνω Σέλι, πριν
από μια δεκαετία. Περιλαμβάνει
έγγραφα (120 δακτυλογραφημένες σελίδες) σχετικά με τη δράση
του Δ.Σ.Ε. στην περιοχή μας, από
τα μέλη του 1946 μέχρι τις αρχές
του 1947. Στην εκδήλωση παρευρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της κεντρικής επιτροπής του
Κ.Κ.Ε., με επικεφαλής τον κ. Θεοδόση Κωνσταντινίδη, μέλους του
Π.Γ. της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. Την εκδήλωση άνοιξε ο κ. Γιώργος Χαβατζάς, μέλος του γραφείου περιοχής
της Κ.Ο. κεντρικής Μακεδονίας
του Κ.Κ.Ε. Κεντρικός ομιλητής ήταν
ο κ. Κωνσταντινίδης, ο οποίος,
μεταξύ άλλων, τόνισε ότι «έχουμε
χρέος να βαδίζουμε το δρόμο του
αγώνα χωρίς αναστολές. Σταθερά μπροστά. Να μην κάνουμε
πίσω στις δυσκολίες. Να θυμόμαστε πάντα σε κάθε δύσκολη στιγμή
την παλικαριά των μαχητών και
μαχητριών του Δ.Σ.Ε.» Και πρόσθεσε πως «η δικαίωση του αγώνα
του Δ.Σ.Ε. δεν έχει έρθει ακόμα,
παρά το γεγονός ότι τα μηνύματά
του δε χάθηκαν, παρακίνησαν τα
κατοπινά χρόνια σε αγώνες, σε
μάχες και αναμετρήσεις. Νέα προβλήματα στέκουν μπροστά μας
σήμερα, αύριο, μπροστά στο εργατικό, το κομουνιστικό κίνημα θα
τεθούν ακόμα πιο δύσκολα, πιο
μεγάλα, πιο σύνθετα προβλήματα.
7
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Τα νέα μας / Híreink
Αυτό που έχει σημασία είναι να
έχουμε πλήρη ετοιμότητα και ικανότητα να ανταποκριθούμε και
σε μία απότομη στροφή του κινήματος, σε μία στασιμότητα, αλλά
και σε ένα πρωτοφανέρωτο φούντωμα που έτσι κι αλλιώς θα έρθει.
Σ’ αυτό το φούντωμα, σ’ αυτό το
ξέσπασμα, θα ανταποκριθούμε, το
δηλώνουμε, σας δίνουμε το λόγο
μας.» Ακολούθησε καλλιτεχνικό
πρόγραμμα με το συγκρότημα της
Κ.Ν.Ε. Στο φουαγιέ του δημοτικού θεάτρου λειτούργησε έκθεση
φωτογραφίας από το χρονικό της
μάχης της Νάουσας και ηρωικές
στιγμές της τρίχρονης εποποιίας
του Δ.Σ.Ε.
Πηγή: Μακεδονικά Νέα, Σάββατο 5 Ιουνίου 2010
Το ψήφισμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων
Ουγγαρίας εκφωνήθηκε από τον κ. Ψαρογιάννη
Θωμά στα εγκαίνια του μνημείου προς τιμήν των
μαχητών του ΔΣΕ στη Νάουσα
Φ
ίλοι και σύντροφοι, Μαζευτήκαμε σήμερα εδώ, όχι μόνο για να
κάνουμε τα αποκαλυπτήρια του μνημείου για τους μαχητές και τις μαχήτριες του Δημοκρατικού Στρατού, που
έπεσαν ηρωικά στη μάχη της Νάουσας τον Δεκέμβρη του 1948, όχι μόνο
για να τους αποτίσουμε φόρο τιμής,
που έδωσαν και τη ζωή τους για τα
ιδανικά μας. Άλλα πριν από όλα για
να κάνουμε την επίσημη επιθανάτια
τελετή τους. Να τους κηδέψουμε. Γιατί
δεν κηδεύτηκαν. Μετά τη μάχη, μαζεύτηκαν και πετάχτηκαν τα νεκρά κορμιά
τους, στην κεντρική πλατεία της Νάουσας. Οι γυναίκες ξεγυμνωμένες. Τους
άφησαν εκεί για μέρες. Μετά μαζεύτηκαν και πετάχτηκαν όλοι μαζί, σε έναν
λάκκο, έξω από τα νεκροταφεία. Το
1989, πρώην συμμαχητές τους, ξέθαψαν τα οστά τους, και τα τοποθέτησαν
στον ομαδικό τάφο που έχουμε μπροστά μας. Γιατί κηδεύω, δεν σημαίνει απλά ότι ενταφιάζω κάπου μέσα
στη γή, αλλά τηρώντας τα έθιμα και
τις παραδόσεις μας, τους αποχαιρετούμε από τη ζωή, με την τιμή που αξίζει στον καθένα. Και για αυτούς αυτό
μέχρι τώρα δεν έγινε. Χρειάστηκε να
περάσουν 61 ολόκληρα χρόνια για να
έρθουμε εδώ, να τους κηδέψουμε. Να
έρθουμε εδώ, και να σκύψουμε ευλαβικά, το κεφάλι μπροστά τους, λέγοντας ένα μεγάλο ευχαριστώ. Αυτό
όμως δεν αρκεί. Εκτός από το χρέος
μας, να συνεχίσουμε τον αγώνα τους,
καθήκον μας είναι, να αγωνιστούμε
και για να αποκαταστήσουμε τη μνήμη
8
τους. Όχι μόνο αυτών που έπεσαν
στη μάχη της Νάουσας, και στις άλλες
μάχες, αγωνιζόμενοι στις γραμμές
του Δημοκρατικού Στρατού, αλλά και
όλων εκείνων που εκδιώχτηκαν από
την Ελλάδα, καθώς επίσης και αυτών
που έμειναν, και υπόμεναν τα έκτακτα
στρατοδικεία, τις εξορίες, τις φυλακίσεις, τους διωγμούς, και τις ταπεινωτικές διακρίσεις. Για να αποκαταστήσουμε την Ιστορική Αλήθεια. Δεν
δικαιούνται να αναφέρονται στην ίδια
σελίδα, τα όργανα των Άγγλων και
των Αμερικανών, που με τη βοήθεια
των δωσιλόγων της κατοχής, προκάλεσαν τη μεγαλύτερη εθνική τραγωδία
του 20ου αιώνα, τον αιματηρό Εμφύλιο Πόλεμο, με τους αγωνιστές που
πάλεψαν για Ανεξαρτησία - Ελευθερία - Δημοκρατία της πατρίδας. Την
ιστορία, λένε, τη γράφουν οι νικητές,
και γι’ αυτό θέλουν να μας πείσουν, ότι
στον εμφύλιο πολέμησαν δύο αντιμαχόμενες πλευρές Ελλήνων, υποκινούμενοι γενικά και αόριστα, από τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής. Και γι’ αυτό
καλά θα είναι να τα ξεχάσουμε όλα, και
να κοιτάξουμε μπροστά. Κάνουν λόγο
γενικά και αόριστα για εθνική συμφιλίωση, χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο.
Εμείς λέμε, όχι! Λαός χωρίς μνήμη και
ιστορία δεν έχει τύχη. Οι μαχητές του
Δ.Σ.Ε. δε βρέθηκαν τυχαία σε αυτήν τη
μάχη. Ήταν συνειδητή επιλογή τους, να
αγωνιστούνε και εναντίον των Άγγλων
και Αμερικάνων, όπως κάνανε και με
τους Ιταλογερμανούς καταχτητές, και
εναντίον των Ελλήνων συνεργατών
τους, των Μπουραντάδων , ΜΑΥδων
και των ταγματασφαλιτών. Το γεγονός
ότι χάσανε τη μάχη, και τον Εμφύλιο
Πόλεμο, δεν αλλοιώνει την ουσία, ότι
αυτοί ήταν που πάλεψαν για το σωστό,
για μια καλύτερη ζωή, για όλον τον
λαό, για τη Δημοκρατία και τη Λαοκρατία. Για αυτούς τους λόγους: Τους σκότωσαν, Τους εκδίωξαν Τους εξόρισαν.
Φτάνει όμως, ως εδώ! Εάν θέλουν να
μας πείσουν για την ύπαρξη κράτους
δικαίου, πρέπει να αποκαταστήσουν
την Ιστορική Αλήθεια. Καιρός είναι, το
Κράτος να ζητήσει επίσημα συγνώμη,
για τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει
τα στρατοδικεία του, οι παρακρατικές
οργανώσεις του, τα επίσημα όργανά
του. Να ζητήσει συγγνώμη, που έστειλε
στην προσφυγιά για 30 και πλέον χρόνια ένα μεγάλο δημιουργικό κομμάτι
του ελληνικού λαού, στερώντας του το
δικαίωμα να προσφέρει τις υπηρεσίες
του στην πατρίδα. Να ζητήσει συγγνώμη από όλους αυτούς που κυνήγησε, εξόρισε, φυλάκισε, αδίκησε, για
τα πιστεύω τους, ή πολλές φορές και
μόνο για την απλή συγγένεια με τους
αγωνιστές.
Ο εμφύλιος, έχει χαράξει τις ζωές ή τους θανάτους χιλιάδων
συνανθρώπων μας. Αυτό είναι το ελάχιστο που οφείλει να κάνει. Έστω και
μετά από 61 ολόκληρα χρόνια. Καθήκον μας είναι να το απαιτήσουμε και να
το κερδίσουμε.
Πολιτιστικός Σύλλογος Ελλήνων Ουγγαρίας
ΙούνΙος 2010 • EΤος: 16°
Τα νέα μας / Híreink
FELHÍVÁS!
H O N F I TÁ R S A I N K H OZ
Közelednek a helyi önkormányzati választások, melyekre valószínűleg 2010. októberében kerül sor.
Nekünk magyarországi görögök számára nagyon fontos, hogy minden honfitársunk, akinek akár mindkét szülője,
akár csak az egyik, vagy csak felmenői révén vallja magát görögnek szíveskedjék kitölteni az Országos Választási
Irodától kapott nyilatkozatot ( amit szintén mellékelünk ) és azt juttassa el a Magyarországi Görögök Országos
Önkormányzatának (MGOÖ) a hivatalába legkésőbb 2010. július 1-éig. Az előre felcímkézett borítékba értelem
szerűen annyi nyilatkozat kerüljön, ahányan laknak az adott címen.
Ezeket a kitöltött iratokat az MGOÖ fogja eljuttatni a megfelelő hivatalnak.
A mellékelt borítékban hozzánk visszajuttatott nyilatkozatok egyben segítséget nyújtanak annak a megállapításához is, hogy az Ellinismos folyóirat eljut-e vajon a címzettekhez?
Ha a témával kapcsolatban kérdés merülne fel, kérjük, hogy vegyék fel az MGOŐ hivatalával, vagy a helyi görög
önkormányzattal a kapcsolatot.
Kérdéssel fordulhatnak még Topuzidisz Dimitrisz ügyvéd úrhoz az alábbi telefonszámokon:
• 06-30-941-80-03
• 06-20-972-86-89
MGOÖ telefonszámok:
• 302-72-75
• 301-00-31
Budapest, 2010.05.21.
Felhívás
Kézműves foglalkozások
A Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata és
a Tatabányai Görög Kisebbségi Önkormányzat óvodás és
iskoláskorú gyermekek jelentkezését várja a most induló
kézműves foglalkozásaira. Az Önkormányzat célja az, hogy
a görög ifjúság és magyar barátaik megismerkedhessenek
a különböző kézműves technikákkal, fejleszthessék kézügyességüket és kiteljesíthessék művészi és alkotói készségüket (amelyben a görögök kiemelkedő tehetségüket
már bizonyították az idők kezdetétől fogva). A foglalkozásokra a Hotel Actorban kerül sor, havonta egyszer szombaton meghívott szakemberek vezetésével. (A kézműves
programban szerepel modellezés, pl. hajó makett, nemezelés, bábkészítés, sárkánykészítés, néprajz, festés, rajz, stb.
Ezt csak a telefonba kell bemondani vagy személyesen)
H Aυτοδιοίκηση Ελληνων Ουγγαριας και η Αυτοδιοίκηση
Ελλήνων της Ταταμπάνια ανακοινώνει δυνατότητα για συμμετοχή σε μαθήματα χειροτεχνίας για παιδάκια ηλυκίας
από 6 εώς 14 χρονών. Ο σκοπός της Αυτοδιοίκησης είναι τα ελληνόπουλα και οι ούγγροι φίλοι τους να γνωρίσουν την
ειδικές τεχνικές της χειροτεχνίας καθώς και να διαμορφόσουν δεξιοτεχνία στην δημιουργία έργα τέχνης. Τα μαθήματα
θα διεξάγωνται από ειδικούς της τέχνης στο Χοτέλ Άκτορ μια φορά το μήνα ημέρα Σαββάτο.
Tatabánya, 2010. 06. 11.
Kukumtzi Natasa
Tatabányai Görög Kisebbségi Önkormányzat elnöke
9
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας
Τα νέα μας / Híreink
Προς όλους του ενδιαφερόμενους
Αξιότιμοι Πρόεδροι και Εκπρόσωποι
Αυτοδιοικήσεων και Οργανώσεων
Tisztelt Olvasóink!
Εκ μέρους της Συντακτικής Επιτροπής σάς ενημερώνουμε ότι η εφημερίδα
Júniustól az Ellinizmosz folyóiratra elő lehet fizetni
mindazoknak, akik érdeklődést tanúsítanak ez iránt
önkéntes alapon.
μας συνεχίζεται να εκδίδεται σε μηνι-
Az előfizetéshez mellékeljük a biankó csekket, amelyre az
alábbi összegeket lehet feltüntetni igény szerint:
στην εφημερίδα μας. Για την επίτευξη
• ¼ éves előfizetési díj:
2.250 Ft,-
• 1/2 éves előfizetési díj: 4.500 Ft,• 1 éves előfizetési díj:
9.000 Ft,-
αία βάση. Στόχος μας είναι να προβάλλονται όλες οι Αυτοδιοικήσεις, Σύλλογοι
και Οργανώσεις των Ελλήνων Ουγγαρίας
του σκοπού αυτού παρακαλείστε να
στείλετε τα άρθρα και τις ανακοινώσεις
σας στην ηλεκτρονική σελίδα της εφημερίδας: [email protected]. Είμαστε πρόθυμοι για μία στενή συνεργασία
μαζί σας!
Με εκτίμηση: Νόρα Γιαννακάκη
Συντακτική Επιτροπή της εφημερίδας «Ελληνισμός»
• stb.
ΣτείΛτε μας τα σχόλια, τις παρατηρήσεις
Az így befolyt összeget az újság fejlesztésére, valamint
tartalmi bővítésére fordítjuk.
ή τις προτάσεις σας.
Hozzájárulásukat előre is köszönjük!
σας ή Επιχείρισής σας. (Ανακοίνωση, Δελ-
– Ενημερώστε μας για τις δραστηριότητες του Οργανισμού ή Αυτοδιοίκησής
τίο Τύπου ή Πρόσκληση, κτλ.)
– Η Συντακτική Επιτροπή παρακαλεί τους
ανταποκριτές και τους αρθρογράφους
Az Ellinismos szerkesztősége
ΜΙΚΡΕΣ ΑΓΓΕΛΙΕΣ / APRÓHIRDETÉSEK
Görög-magyar kooprodukciós filmhez
négy magyarul és görögül beszélő
személyt keresünk
Dimitris Giatzouzakis filmrendező készülő
filmjéhez négy magyarul és görögül is
beszélő személyt keres. Az érdeklődők
a megjelölt telefonon léphetnek vele
kapcsolatba.
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ. Η «Τηλεόραση Στο Δάσος» είναι μια ελληνοουγγρική ταινία που η ιστορία της διαδραματίζεται στην Βουδαπέστη το 1989.
Μέρος των γυρισμάτων θα πραγματοποιηθεί στην Ουγγαρία αλλά και στην
Ελλάδα. Οι βασικοί χαρακτήρες είναι
ένα κορίτσι(Νίκη, 20χρ.) που μεγαλώνει
μαζί με την γιαγιά της(Ηλέκτρα, πολιτικός πρόσφυγας από Ελλάδα, 70χρ.) και
που ερωτεύεται επίσης έναν ελληνικής
10
καταγωγής άντρα(Τάσος, 38χρ.). Τέταρτος και σημαντικός χαρακτήρας είναι
ένας Ούγγρος συνταξιούχος γιατρός
(Miklos, 80χρ.) ερωτευμένος με την Ηλέκτρα. Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Γιατζουζάκης, θεωρεί βασικό δραματουργικό
στοιχείο την διαφορετική εθνική καταγωγή των ηρώων και το πώς οι δύο
διαφορετικές γλώσσες και πολιτισμοί,
που συνυπάρχουν μέσα στην ίδια οικογένεια, επηρεάζουν την σχέση τους. Για
αυτό θεωρούμε ότι οι πιο πάνω ρόλοι
μπορούν να ερμηνευθούν από άτομα
που έχουν ζήσει και τις δύο γλώσσες,
ακόμη και αν δεν είναι επαγγελματίες
ηθοποιοί. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί
να επικοινωνήσει:
ΤΗΛ. Χρήστος Νίκου 6945569024,
Δημήτρης Γιατζουζάκης 6945902270,
E-mail: [email protected]
τις εφημερίδας μας όπως τις ανταποκρίσεις και τα άρθρα τους να τα αποστέλλουν στο όνομα της Νόρας Γιαννακάκη.
Επίσης σας ενημερώνουμε ότι
η ύλη της εφημερίδας κλείνει στις 10 του μηνός.
Όλα τα άρθρα και ανταποκρίσεις που
δημοσιεύονται εκφράζουν την άποψη
του συγγραφέα και όχι της εφημερίδας
«ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ». Ο κάθε αρθρογράφος
είναι υπεύθυνος για το περιεχόμενο του
γραπτού που δημοσιεύει. Η Σύνταξή μας
έχει όμως το δικαίωμα να κάνει διορθώσεις ορθογραφίας, ύφους και σύνταξης.
Η Συντακτική Επιτροπή της εφημερίδας ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Minden az újságunkban megjelenő vélemény kizárólag a cikkek íróinak nézetét fejezi ki, és nem az ELLINIZMOSZ
újságét. Minden cikkíró maga felelős a
megjelent cikk tartalmáért. Szerkesztőségünknek azonban joga van helyesírási, stilisztikai és mondattani javításokat végezni.
Az ELLINIZMOSZ Szerkesztőbizottsága
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Τα νέα μας / Híreink
Kollonay Zoltán Orgona Koncertsorozata Zalakaroson
M
agyarország első Isteni
Irgalmasság templomában,
Zalakaroson indítja orgona koncertjeit ebben az évben Kollonay
Zoltán, a Nagykanizsán élő zongoraművész. November végéig lesz
hallható a következő héttől induló
és minden csütörtökön jelentkező
koncertprogram, mely a legszebb
dallamok részleteit mutatja be az
Aida, Négy évszak, Varázsfuvola,
Magyar Fantázia darabokból a
hangszerek királynőjén. 2006 óta
minden héten, májustól november
végéig folyamatosan jelentkezik
a klasszikus Orgona Koncertsorozat Zalakaroson, mely a virágos kisváros idegenforgalmának
Ο
egyik kulturális színfoltja. A koncerten könnyen érthető és élvezhető darabok legszebb részletei
kerülnek bemutatásra 50 percben
improvizációval díszítve. A közönség a régi korok előadói szabadságával követheti végig a művek
pompás kiteljesedését. Megkapóan fénylő ölelő Oltár, Irgalmasság, ereklye, olasz orgona. Este a
Templom különösen megkapó látványt nyújt. A hagyományápoló,
és egyben a 21. századi megoldásokról, az Isteni Irgalmasságról, Szent Fausztina látomásáról, az előtörő két fénysugárról, a
Krakkóból kapott Szent Fausztina
csont ereklyéről, az ölelő oltárról,
a rejtett hátulról jövő üvegfestmények tündökléséről, a keresztből
kiáramló fényről, a hópelyhek hatszögletű kristályairól, a pillangóról, pelikánról, az ökörfarkkóróról,
további más szimbólumok megjelenéséről, a megtévesztően hiteles
olasz orgonáról, további részletes leírás olvasható, a fotógaléria megtekintése mellett a honlapon. (www.kollonay.hu). Kollonay
Zoltán. Kollonay Zoltán zongoraművész a Budapesti és a Bécsi
Zeneakadémián tanult, több zongoraversenynek volt első helyezettje. Színes előadóművész, aki
könnyen befogadható különleges
zenei világával, szenvedélyes és
virtuóz játékával, magával ragadja
a közönséget. Zongorán, szintetizátoron, orgonán, szólóban
vagy zenekara kíséretében saját
műveit is bemutatja. Koncertjei
a megszokottól különlegesebbek, varázslatos új zenei élményt
adnak. A klasszikus orgona koncertjein feleleveníti a régi korok
improvizációs előadói hagyományait. Koncertjei alkalmával kisebb
és nagyobb orgonákon is játszik.
Keszthely Evangélikus Templom,
Karmell Bazilika, Csorna Premontrei Székesegyház, Nemesrádó
Katolikus Templom orgonaszentelés, Vízvár, Várvölgy, Tótszerdahely,
Tóthszentmárton Katolikus Templom, Nagykanizsa, Siófok, Nyíregyháza, Evangélikus és Katolikus Templom, és más városokban,
illetve községekben. Rendszeresen koncertezik Zalakaroson, Hévízen, Bükfürdőn. CD felvétel készült
játékáról a Debreceni Református
Nagytemplomban.
A koncertsorozat segítői: A koncertsorozat létrejöttét Varga Péter
plébános, a Zalakarosi Egyházközség, a Zalakarosi Tourinform Iroda,
a Közösségi Ház, és Zalakaros
Város Önkormányzata segíti.
További leírások, sajtótájékoztató
letöltése, fotógaléria, letölthető
plakát, nagy felbontású fotók,
meghallgatható részletek: www.
kollonay.hu, menü: Orgona Koncert.
Eκλογές του Συλλόγου των Ελλήνων
λοκληρώθηκαν οι εκλογικές
διαδικασίες σε όλα τα τμήματα του Συλλόγου των Ελλήνων
Ουγγαρίας. Τ α ονόματα των εκλεγόντων στις διάφορες πόλεις της
Ουγγαρίας είναι: Μπελογιάννης:
Kész József, Γαλάνης Αχιλλέας, Στεφοπούλου Ευγενία; Miskolc: Bán
Andrásné Maria, Κουτή Πηνελόπη;
Tatbánya: Κουκουμτζή Νατάσα;
Pécs: Γεωργίου Μάρθα; Dunaújváros:
Κωστοπούλου Μόνικα. Υπενθυμίζουμε ότι τα ονόματα των εκλεγόντων στη Βουδαπέστη δημοσιεύτηκαν στο προηγούμενο τεύχος του
Ελληνισμού. Μετά την ολοκλήρωση
όλων των εκλογικών διαδικασιών
συνεδρίασε το Δ.Σ. των αντιπρο-
σώπων του Συλλόγου και εξέλεξε
το 5μελές Προεδρείο στο οποίο
είναι πρόεδρος ο κ. Κανάκης Λευτέρης., αντιπρόεδρος ο κ. Βίκτωρας
Φαραντζής, μέλη οι Ψαρογιάννης
Θωμάς, Ψημμένος Βασίλης, Κολλάτος Γιώργος.
L. K.
11
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Τα νέα μας / Híreink
Tájékoztató a Magyarországi Görögök Kulturális
Egyesületének választó taggyűléséről
T
ájékoztatom a honfitársaimat, hogy 2010. április 17-én megtartottuk a választó taggyűlésünket. Az egyesület vezetősége úgy döntött, hogy a legdemokratikusabb módszerrel minden honfitársunkat meghívnak. 1080 meghívót küldtünk ki Budapest és Pest megye területére. A választásokon 139 fő jelent meg.
Lehetőséget biztosítottunk arra, hogy akik éveken át nem fizettek tagdíjat, az aznap kitöltött új belépési nyilatkozattal tagjai lehessenek a Syllogosnak, és
szavazati jogot kaphassanak. Ismerve a választás végeredményét (no comment) tájékoztatom a honfitársaimat, hogy az alábbi eredmény született:
1.
Kukumtzisz Jorgosz
98 szavazat
2.
Kanakis Lefteris
87 szavazat
3.
Bekiárisz Dimitrisz
83 szavazat
4.
Koranisz Laokratisz
82 szavazat
5.
Psimmenos Vasilis
80 szavazat
6.
Faratzis Viktor
67 szavazat
7.
Molnárné Gogu Perisztera
61 szavazat
8.
Szkevisz Theodorosz
60 szavazat
9.
Kara Eleni
59 szavazat
10.
Psarogiannis Thomas
58 szavazat
11.
Nikolaidis Nikos
58 szavazat
12.
Bozona Irini
56 szavazat
13.
Kollatosz Jorgosz ifj.
52 szavazat
14.
Agárdi Bendegúz Szpírosz
50 szavazat
15.
Chachopoulos Vasilis
47 szavazat
16.
Sianos Tamás
47 szavazat
17.
Angelidis Vasilis
45 szavazat
18.
Akritidu Szófia
42 szavazat
19.
Gabranis Georgios
41 szavazat
20.
Goulas Kostas
41 szavazat
21.
Simon Zoí
40 szavazat
22.
Thomou Anna
40 szavazat
23.
Németh Barbara
35 szavazat
24.
Sztavridisz Diagorasz
33 szavazat
25.
Dzovairi Polyxeni
30 szavazat
26.
Arghyropoulos Ghavrilos
28 szavazat
27.
Papakosztandi Eleni
28 szavazat
28.
Papadimitropulosz Haridimosz
24 szavazat
29.
Arabatzisz Jannisz
23 szavazat
30.
Nitsiou Angéla
22 szavazat
31.
Polizou Eleni
20 szavazat
32.
Arghyropoulou Eleftheria
16 szavazat
33.
Prodromidisz Nikosz
16 szavazat
34.
Arvitis Nikos
13 szavazat
35.
Király Iliász
10 szavazat
36.
Thomaidou Eleftheria
9 szavazat
37.
Kaparelis Spyros
7 szavazat
Gratulálok a 13 megválasztott küldöttnek, és remélem, hogy velük a Syllogos munkájában nagy változások fognak bekövetkezni.
Kanakis Lefteris
leköszönő elnök
12
ΙούνΙος 2010 • EΤος: 16°
Πολιτιστική ατζέντα
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Ι Ο ΥΛ Ι ΟΣ 2 0 1 0
ΜΟΥΣΙΚΗ
Μύδρος
• Σάββατο 3 Ιουλίου,ώρα:19.00, Diósjenő Kolo
Κατασκήνωση Βαλκανικών Παραδοσιακών
Χορών
• Κυριακή 4 Ιουλίου,ώρα:19:00, Αγορά Petőfi,
Budapest XIV. διαμ. Zichy Mihály út 14.
• Παρασκευή 16 Ιουλίου,ώρα:19:00, Βραδιά
Ελληνικής Γαστρονομίας στο Έγκερ
• Κυριακή 18 Ιουλίου,ώρα:19:00, Αγορά Petőfi
• Κυριακή 25 Ιουλίου,ώρα:19.00-20.00,στο
Αμφιθέατρο του Κάστρου De La Motte στο
Noszvaj www.mydros.hu
Mασκαράδες
• Σάββατο 10 Ιουλίου,ώρα:18.00,στην Κατασκήνωση Kisújszállás Művészeti Alkotó
• Σάββατο 24 Ιουλίου,ώρα:16.00,στην παιδική
χαρά Budafok Pannonia www.maskarades.
hu
Συρτός
• Τετάρτη 7 Ιουλίου,ώρα:19.00, στην κεντρική
πλατεία του Kecskemét „CSIPERO” Διεθνής
Συνάντηση Παιδιών www.sirtos.hu
Γιαννούλα Στεφανίδου & Ορχήστρα
• Κάθε Σάββατο του Ιουλίου,20.00-22.00
στο Γυράδικο, Bp IIIο διαμ. Római part
Pünkösdfűrdő és Királyok utca sarkán. Jazzy
shake formációval (Liner Márta, Γιαννούλα
Στεφανίδου,Βασίλης Αγγελίδης) www.janula.
hu
Kollonay Zoltán πιανίστας
• Κάθε Τετάρτη του Ιουλίου,ώρα:19.30 στο
Δημαρχείο του Hévíz
• Κάθε Πέμπτη του Ιουλίου,ώρα:19.00 στην
καινούρια εκκλησία του Zalakaros,συναυλία εκκλ.οργάνου σε 50 λεπτά www.
kollonayzoltán.hu
Συρτός
• Τετάρτη 7 Ιουλίου,ώρα:19.00, στην κεντρική
πλατεία του Kecskemét „CSIPERO” Διεθνής
Συνάντηση Παιδιών www.sirtos.hu
Cosombolis
• Το πρόγραμμα του Ιουλίου προετοιμάζεται
www.cosombolis.hu
Παλιό Μπουζούκι
• Σάββατο 10 Ιουλίου,ώρα:17.30 στο
Μίσκολτς Várszínpad XXXI. Φεστιβάλ Kaláka
• Σάββατο
24
Ιουλίου,ώρα:21.00,
Hajdúszoboszló XV. „Ημέρες Szoboszlói”,στη
Μεγάλη Θεατρική Σκηνή. www.paliobuzuki.
net
Πύργος
• Κυριακή 4 Ιουλίου,ώρα:18.00 σ το
Székesfehérvár Zichy Liget
• Σάββατο 10 Ιουλίου,ώρα:16.00,στο Πολιτιστικό Κέντρο Magyarszék
• Κυριακή 18 Ιουλίου,ώρα: 17.00, στο Κάστρο
του Mór
• Σάββατο 24 Ιουλίου,ώρα:17.00,στην παραλία του Berekfürdő. www.pyrgos.hu
Balkán Fanatik-ΓιώργοςΤζώρτζωγλου
• Σάββατο 10 Ιουλίου,ώρα:19.00, Φεστιβάλ
Baja Halfőző
• Παρασκευή 16 Ιουλίου,ώρα:21.00, Orfű
„EFOTT” Φεστιβάλ www.balkanfanatik.hu
Zευς
• Κάθε Κυριακή του Ιουλίου,ώρα:13.00-16.00,
στο ΓΥΡΑΔΙΚΟ, Budapest IIIο διαμ. Római
part Pünkösdfürdő és Királyok utca sarkán.
ΘΕΑΤΡΟ
Αθηνά Παπαδημητρίου
• Σάββατο 3 Ιουλίου,ώρα:19.00, Φιλανθρωπική Βραδιά στο Θέατρο της Οπερέττας,
Bp.1065 Nagymező utca 17. τηλ:472203
• Παρασκευή 9 Ιουλίου,ώρα:20.00,στο
Martonvásár Φιλανθρωπική Βραδιά για τα
θύματα των πλημμύρων.
• Σάββατο10 Ιουλίου,ώρα:17.00,στο ουγγρικό
παλάτι του Pomáz. Φιλανθρωπική συναυλία για “Τα παιδιά με δύσκολη μοίρα”
• Τετάρτη 16 και Πέμπτη 17 Ιουλίου,ώρα:19.00 , Szigetszentmiklós στο Θέατρο Sziget „TΡΟΙΑ”
• Πέμπτη 24 Ιουλίου,ώρα:19.00, Λίμνη Bánki
„TΡΟΙΑ”
• Παρακευή 30 Ιουλίου,ώρα:19.00, New
Orleans Music Club Restaurant.”TΡΟΙΑ” Bp Vο
διαμ. Lovag utca 5. www.papdimitriuathina.
lap.hu
ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Παρεκκλήσι Αγίων Ιεροθέου & Στεφάνου,Ουγγρική Εξαρχεία του Οικουμενικού
Πατριαρχείου της Κων/λης. Bp Váci u.55,1ος
όροφος. www.patriarchatus.hu
Επικοινωνία
Γιαννούλα Στεφανίδου
τηλ: 06-70-31-20-783
e-mail: [email protected]
13
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Πολιτιστική ατζέντα
A magyarországi kisebbségek folyóirata
a Barátság folyóirat
A
Barátság folyóiratot, amely 1994
óta jelenik meg, Ember Mária és
Mayer Éva alapították civil kezdeményezésként. Az akkori tapasztalataik
egymásról, hogy a másik mivel foglalkozik, pedig összefoghattak volna
egy-egy témában. A Barátság azzal
a céllal jött létre, hogy a magyarországi kisebbségek megismerhessék egymást, a közös haza nyelvén,
hiszen ez köti össze a hazai nemzetiségeket. A tizenhárom Magyarországon élő nemzeti és etnikai kisebbség közös kulturális lapjának másik
célja, hogy a többségi társadalom
is megismerje az itt élő kisebbségek kultúráját, történelmét, irodalmát, képzőművészetét, zenéjét, filmjeit és színházát. Hogy
közelebb hozza a többségi társadalomhoz azokat az értékeket, amelyek gazdagítják a hazai és európai
kultúrát. Ez elősegítheti az előítéletek megszűnését és egymás kölcsönös, jobb megismerését, elfogadá-
Antológia, egy kötet, amely először
mutatja be egy csokorba szedve a
hazai nemzetiségek irodalmát. Ezen
kívül a szerkesztőség gyakran szervez zenés, irodalmi „Barátság délutánokat”, amelyeken a kisebbségi
művészek – költők, írók, zenészek –
személyesen is találkozhatnak egymással és a közönséggel. A folyóirat
kéthavonta jelenik meg, a működéshez szükséges összeget részben a
tagdíjakból, részben pályázatokból
szedik össze. Legkomolyabb támogatóik a Magyarországi Nemzeti és
Etnikai Kisebbségekért Közalapítvány, a Nemzeti Civil Alapprogram
és a Nemzeti Kulturális Alap. Vannak
eseti támogatók is: egy-egy melléklethez igyekeznek megnyerni az
érintett kisebbség egy-egy szervezetét. Ezen kívül sok kisebbségi önkormányzat, iskola és szervezet előfizetője a lapnak, és külföldi támogatók
is akadnak. A Barátság szerkesztősége 1995-ben nyerte el a Nyitott
Társadalom díját, 2003-ban Kisebbségekért díjban részesült. A lap
2002-ig visszamenőleg olvasható a
www.nemzetisegek.hu oldalon.
P. D.
alapján úgy érezték, hogy a Magyarországon élő kisebbségek és nemzetiségek és a többségi társadalom
sem tud róluk igazán eleget. A ’90es évek elején minden kisebbség a
maga nyelvén, a maga hetilapjában
közölt cikkeket, szerveztek konferenciákat, de az ügyeik magyarul nem
kaptak nyilvánosságot. Nem tudták
14
sát. A lap rendszeresen beszámol a
kisebbségek életének jelentős eseményeiről, ünnepeiről, a kisebbségeket érintő jogszabályokról, megszólaltat politikusokat, kisebbségi
szakembereket és művészeket. A 15
éves fennállás jubileumának alkalmából tavaly megjelent a Barátság
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Πολιτιστική ατζέντα
Ν Ι ΚΟΣ Κ Α Β Β Α Δ Ι Α Σ 1 9 1 Ο - 1 9 7 5
Έτος Νίκου Καββαδία έχει χαρακτηριστεί το 2010 μιας και συμπληρώνονται 100 χρόνια
απ΄τη γέννηση του ποιητή της θάλασσας.
Ο
Νίκος Καββαδίας, ο αγαπημένος ποιητής των μακρινών ωκεανών, γεννήθηκε το 1910 από έλληνες γονείς στην
Ματζουρία. Ο πατέρας του ήταν έμπορος,
προμηθευτής του τσαρικού στρατού. Με
την έναρξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου η οικογένεια του επιστρέφει στον τόπο
καταγωγής της, την Κεφαλλονιά και αμέσως μετά στον Πειραιά. Ο μικρός Νίκος
ήδη από το σχολείο δείχνει το ταλέντο του
και τη στιχουργική του δεινότητα εκδίδοντας ένα σχολικό περιοδικό τον “Σχολικό
Σάτυρο”. Τελειώνοντας το γυμνάσιο δουλεύει υπάλληλος σε ένα ναυτικό γραφείο
στο Πειραιά. Όμως το υπαλληλίκι δεν του
ταιριάζει και μπαρκάρει ναύτης σε φορτηγό, για να ζήσει αυτά που ονειρευόταν
ανάμεσα στα λογιστικά βιβλία του ναυτικού γραφείου, όπως το περιγράφει έξοχα
στο ποίημά του “Ιδανικός και ανάξιος εραστής...”. Για να καλυτερεύσει τις συνθήκες
εργασίας στα καράβια που δουλεύει, αποφασίζει να γίνει μαρκόνης. Το 1939 παίρνει το δίπλωμα του ασυρματιστή αλλά
τον προλαβαίνει ο πόλεμος και επιστρατεύεται στο αλβανικό μέτωπο. Από εκείνη
την εποχή δημοσιεύτηκε το 1987 μετά τον
θάνατό του ένα υπέροχο μικρό πεζό, “Στο
άλογό μου”. Με το τέλος του πολέμου
μπαρκάρει σαν ασυρματιστής και ταξιδεύει
συνεχώς για 30 χρόνια, όταν προβλήματα
υγείας τον αναγκάζουν να σταματήσει τα
ταξίδια. Μόλις μετά από τρεις μήνες στη
στεριά, πεθαίνει το 1975, από εγκεφαλικό.
Ο Καββαδίας αρχίζει να δημοσιεύει ποιήματά του από πολύ νωρίς σε διάφορα
λογοτεχνικά περιοδικά αλλά την επίσημη
είσοδό του στα ελληνικά γράμματα την
κάνει το 1933 με την ποιητική συλλογή
“Μαραμπού” που μουδιάζει τους λογοτεχνικούς κύκλους. Μόνο ο Φώτος Πολίτης και
ο Κώστας Βάρναλης μιλάνε με ενθουσιασμό
για το νέο ποιητή. Η βιωματική ποίησή του
με την ιδιωματική γλώσσα των ναυτικών,
η άψογη δημοτική με τον ομοιοκατάληκτο
στίχο και η δυσκολία κατάταξής του σε μια
από τις σχολές της ελληνικής ποίησης, τον
αφήνουν απέξω από όλες τις ανθολογίες
να τραβάει τον μοναχικό του δημιουργικό
δρόμο μέχρι το θάνατο του.Η δεύτερη ποιητική του συλλογή, το “Πούσι”, δημοσιεύτηκε το 1947 και το “Τραβέρσο”το 1975.Ο
Νίκος Καββαδίας είναι ίσως ο μόνος που
αξίζει τον χαρακτηρισμό του απόλυτα βιωματικού στην ποίησή του. Μιλάει πάντα για
τα καράβια που έζησε, τους ναυτικούς που
γνώρισε, τους έρωτες, τους καυγάδες και
τους θανάτους στα λιμάνια,με την γλώσσα
των καραβιών,αλλά και κάποιους ιδιωματισμούς της Κεφαλλονιάς, να μπλέκονται στα
γνήσια λαϊκά ελληνικά του. Ο Έρωτάς του
για τα ταξίδια και τη θάλασσα, πάθος τρομερό, σχέση αγάπης και μίσους, ο ίδιος έρωτας που τον οδήγησε να μπαρκάρει μικρός,
μόλις 19 ετών, αφήνοντας την σίγουρη
δουλειά του ναυτικού γραφείου, είναι ορατός σε κάθε στίχο του, και τόσο δυνατός
που διαπερνά τον αναγνώστη, τον κάνει να
ξεχάσει τις άγνωστες λέξεις και τους ναυτικούς όρους , και να συνεπαρθεί απόλυτα
από την αλήθεια του Λόγου του Ποιητή.
Εκτός από τις τρεις ποιητικές του συλλογές δημοσίευσε και την “Βάρδια” το 1954,
που πάλι προκάλεσε αίσθηση και προβλήματα κατάταξης, μιας που φιλόλογοι δεν
έχουν αποφασίσει ακόμα αν είναι μυθιστόρημα, αυτοβιογραφικό αφήγημα ή φανταστική νουβέλα. Η δημοτικότητα του Καββα-
δία και του έργου του εκτοξεύτηκε στα ύψη
την δεκαετία του ΄80, με τις πρώτες μελοποιήσεις των ποιημάτων του απο διάφορους συνθέτες αλλά και με τον «Σταυρό του
Νότου» του Θάνου Μικρούτσικου. Ακολούθησαν «Οι γραμμές των Οριζόντων» από
τον ίδιο συνθέτη και μέχρι σήμερα είναι
από τους πιο αγαπημένους έλληνες ποιητές. Το 1987 και με το άστρο του Καββαδία
στο ζενίθ, εκδόθηκαν τρία μικρά πεζά του,
που απλά μας επιβεβαίωσαν τη μαστοριά
του σε ότι κι αν έγραφε. Ο Νίκος Καββαδίας
άφησε πολύ λίγα πίσω του, μόλις τρεις ποιητικές συλλογές, ένα μυθιστόρημα και τρία
μικρά πεζά. Ταπεινά παρουσιάστηκε στα
ελληνικά γράμματα, κι η ταπεινότητά του
αυτή, μαζί με την μελοποίηση πολλών ποιημάτων του, τον έφερε κοντά στη μεγάλη
πλειοψηφία των Ελλήνων, κάνοντάς τον
έναν από τους πιο δημοφιλείς μας ποιητές,
δυστυχώς μετά τον θάνατό του.
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
• Μαραμπού, 1933, Ποιήματα
• Πούσι, 1947 , Ποιήματα
• Τραβέρσο, 1975 , Ποιήματα
• Βάρδια, 1954 , Μυθιστόρημα
• Λι, Στο Άλογό Μου , Του Πολέμου, 1987,
μικρά πεζά.
Eπιμέλεια: Βούλα Αυγουροπούλου
15
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Πολιτιστική ατζέντα
Ξαναγράφεται η ιστορία για τη σχέση της
Σαντορίνης με τη μινωική Κρήτη
Αγγεία συγκεντρωμένα στον
αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου
Χ
ρειάστηκε μόνο λίγη ώρα για να
καταρριφθούν τέσσερις μύθοι για το
προϊστορικό Αιγαίο: Ο μινωικός πολιτισμός στην Κρήτη δεν καταστράφηκε από
την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, ανάκτορα αντίστοιχα με της Κρήτης
δεν υπήρχαν στη Θήρα, οι Κυκλάδες δεν
ήταν μινωικές αποικίες υπό την ηγεμονία
της Κρήτης και κατά τη Μέση Εποχή του
Χαλκού δεν είχαν περιπέσει σε παρακμή.
Όπως αποκάλυψε σε ομιλία του στην Εν
Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία ο Χρίστος
Ντούμας, ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διευθυντής της ανασκαφής στο Ακρωτήρι της Θήρας από το
1974, οι ανασκαφικές έρευνες στο χώρο
δίνουν πλέον ξεκάθαρες απαντήσεις για τη
σχέση της Σαντορίνης με τη μινωική Κρήτη.
μικρά νησιά, μη έχοντας τέτοιες δυνατότη-
Ο πρώτος, και σημαντικότερος μύθος που
τες πλούτου, δεν βρέθηκαν ποτέ στην ανά-
καταρρίπτεται, είναι αυτός που ήθελε τον
γκη να αναπτύξουν τέτοιους μηχανισμούς
μινωικό πολιτισμό στην Κρήτη να κατα-
και να δημιουργήσουν ανάκτορα». Μύθος
στράφηκε από την έκρηξη του ηφαιστείου
τρίτος: Οι Κυκλάδες ήταν μινωικές αποι-
της Θήρας. Τη θεωρία αυτή υποστήριζε ο
κίες υπό την ηγεμονία της Κρήτης. «Αυτός
Σπ.Μαρινάτος και για να την επιβεβαιώ-
ο μύθος ανατράπηκε στο Ακρωτήρι. Οι
σει ξεκίνησε τις ανασκαφές στο Ακρωτήρι.
Κυκλάδες διατήρησαν την πολιτισμική
Σύμφωνα με τον κ. Ντούμα, «οι τεράστιες
αυτονομία τους, γιατί ο πλούτος τους ήταν
ποσότητες τέφρας που εκτινάχτηκαν από
προϊόν ναυτικών δραστηριοτήτων, τις
το ηφαίστειο κινήθηκαν προς τα ανατο-
οποίες είχαν ανάγκη ακόμη και οι αυτάρ-
λικά, αφήνοντας την Κρήτη σχεδόν έξω
κεις στεριανοί» ξεκαθάρισε ο κ. Ντούμας.
από την ακτίνα διασποράς τους». Αυτό
Μύθος τέταρτος: Οι Κυκλάδες κατά τη
επιβεβαιώνεται από αρχαιολογικές μαρ-
Μέση Εποχή του Χαλκού είχαν περιπέσει
τυρίες στη Ρόδο, στην Κω και στη Μικρά
σε παρακμή. Σύμφωνα με τον καθηγητή,
Ασία. Επίσης, οι καταστροφές στην Κρήτη
συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Όπως εξή-
χρονολογούνται με βάση τον ραδιενεργό
γησε, οι πόλεις αυτής της εποχής διέθεταν
άνθρακα, σε περίοδο πολύ μεταγενέστερη
διώροφα κτίρια με επιμελημένη κατασκευή,
της ηφαιστειακής έκρηξης. Μύθος δεύτε-
ενώ οι Θηραίοι αγγειογράφοι εισάγοντας
ρος: Ο Σπ.Μαρινάτος έψαχνε στο Ακρω-
την πολυχρωμία στην τέχνη τους έγιναν οι
τήρι ένα ανάκτορο αντίστοιχο με αυτά
πρωτοπόροι της εικονιστικής ζωγραφικής
της Κρήτης. Κάτι τέτοιο όμως δεν υπάρ-
σε ολόκληρο το Αιγαίο -περιλαμβανομένης
χει, αφού όπως εξήγησε ο κ. Ντούμας «τα
και της Κρήτης- προετοιμάζοντας το έδα-
λεγόμενα ανάκτορα στην Κρήτη λειτουρ-
φος για μεγάλη τέχνη της τοιχογραφίας.
γούσαν ως κέντρα συγκέντρωσης και διαNewsroom ΔΟΛ
χείρισης του αγροτικού πλεονάσματος. Τα
Όλος ο κόσμος ... μια Ελλάδα
KIRÁNDULÁS DÉGRE, A FESTETICS – KASTÉLYBA
A
kirándulást a III. és VIII. kerületi Görög
finom ebédet főztek, amelyet a gyermekotthon
Lambrosz (Barba Lambro) volt. Magyar taná-
Önkormányzat közösen szervezte 2010.
tanulói szolgáltak. A tóparton felállított színpa-
raink: Szabó Ilona, Szabó Elek, Kontra József,
május 22-én. Erre az időpontra szervezte a dégi
don az „Ellinizmosz”, és a „Helidonaki” táncegyüt-
Balogh Aranka, Fehér József, Bálint Gyula, Bálint
Bálint Gyula Gyermekvédelmi Alapítvány, a Fejér
tesek, valamint a helyi tánccsoport lépett fel nagy
Gyuláné, Giczi Gyula, Csertő Edit, Bem Istvánné,
Megyei Önkormányzat Gyermekvédelmi Központ
sikerrel. A „Palio buzuki” zenekar pedig görög
Szakál Antal, Szakál Antalné és mások rövid ideig.
és Dég Község Önkormányzata támogatásával a
táncházat rendezett nagy sikerrel. A hely meg-
Görög tanítóink és nevelőink: Argiriu Dimitrisz,
4. Bálint Gyula Gyermekvédelmi Napot, amelyre
választását az indokolta, hogy 60 évvel ezelőtt,
Benatosz Vangelisz, Bogdanisz Vangelisz ,
meghívta szíves részvételre az Országos Görög
1950. június 15-én kb. 420-430 menekült, görög
Dimovitisz Hrisztosz, Ikonomu Michalisz, Kufaki
Önkormányzatot is, melyre igent mondott. Nagy-
gyermek a dégi Festetics- kastélyban lett elszál-
Vasziliki, Jankula Szevaszti, Moraitisz Jorgosz,
sikerű zenés műsorral kezdődött a nap, majd a
lásolva és öt éven át itt jártak iskolában. A gyere-
Sklifa Milka, Szimosz Vaszilisz, Tsintzilonisz
Szervezők és az Országos Görög Önkormányzat
kek nagy része Kasztoria, Florina és Evrosz megye
Hrisztosz, Kazantzidisz Harisz, Patsorasz Kosztasz
nevében Szianosz Thanaszisz mondott köszöntő
falvaiból származtak, akiket Balatonszabadi,
és mások voltak. A gyermekotthon főszakácsa
beszédet. Végül Bálint Gyula volt tanárunk emlék-
Zamárdi és Balatonkenese üdülőiből helyezték
Hotzidisz Micsosz volt. Gondozó „mamáink” vol-
táblájának koszoruzásával folytatódott. Ezt köve-
át Dégre. A Görög Gyermekotthon Delcsev nevét
tak Szekulidu Damiani, Kalcaku Dafni, Szteriopulu
tően megtekintettük a Festetics kastélyon a grófi
viselte. A gyermekotthon első igazgatója magyar
Szofia, Patsora Lambrini, Trandu Kaliopi, Szulidu
családról szóló kiállítást. A szervezők a tóparton
részről Illyés Károly, görög részről Markopulosz
Vangelia és mások. Őket a konyhai és takarítási
16
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Όλος ο κόσμος ... μια Ελλάδα
tott kastélyt 1946-ban a Földművelési Minisztérium kapta meg alkalmazottainak üdülője céljára.
Az épületet a minisztérium 1948-49-ben helyreállította, kisebb belső átalakításokkal. 1950-ben a
kastély a Népjóléti Minisztériumhoz került, amely
a polgárháború után Magyarországra menekült
görög gyermekek otthonának rendezett be. A
kastély a hozzátartozó parkkal az ország egyik
legszebb együttese. A parkhoz tartozik az 1813ban felduzzasztott tó, benne a mesterséges sziget. A szigetre a tavirózsás vízen átívelő fahídon
lehet bejutni. A szigeten található az un. „Hollandi
ház”, melynek tetején fémzászló látható, rajta alapításának évszáma: 1891. Az épület földszintjén
munkákban a magyar személyzet egészítette ki.
legszebb klasszicista kastélya. Terveit Pollack
Hálás köszönet jár mindenkinek, akik a gyere-
Mihály, a Nemzeti Múzeum építésze készítette.
kekért tevékenykedtek az intézetben. 1953-ban
Az építkezés 1815 és 1819 között zajlott. Az épít-
végzett az első VIII.-os görög osztály, majd 1954-
tető Festetics Antal (1764-1853) császári és királyi
ben a második. 1954 nyarán a lányokat Balaton-
kamarás volt. Festetics Antal a 19. század elején
almádiban illetve Balatonkenesére helyezték el, és
a haladónak számító szabadkőműves mozgalom
helyükben magyar állami gondozott fiúk kerül-
lelkes híve volt, kastélyában helyt adott a szabad
tek. 1955-ben már vegyesen, magyarokkal együtt
kőműves összejöveteleknek. Ő hagyta Pest város-
eredetileg istálló volt. Hollandiából importált
tehenek álltak benne. Huzamosabb ideig lakott
az emeleti lakószobában a gróf tüdőasztmában
szenvedő leánya. Az istállóból felszálló gőzöktől
remélte asztmás rohamai enyhülését és betegségének gyógyulását. A kirándulók betelve a táj
ára a mai Fűvészkertet, melyben még ott áll egykori kiskastélya. 1924 –től Festetics Sándor gróf
lett a Festeticsek közül a kastély utolsó gazdája.
Az 1920-as években neoklasszicista átalakításokat hajtott végre, pl. elkészíttette a rozáriumot és
a kőkertet. A grófnak történelmi szerepe is volt az
1918-19-es években a Károlyi kormány hadügyminisztere volt, majd az 1930-as években a Nemzeti Szocialista Párt vezére volt Szálasi előtt. A
Dégi kastély 1944-45 fordulóján a németek katovégzett a harmadik VIII. osztály. 1956-ban a
nai kórháza volt. A német visszavonuláskor a kas-
görög gyerekek Balatonkenesén folytatták tanul-
tély eredeti berendezéseinek egy részét a katonák
mányaikat. A Dégi Gyermekotthon attól kezdve
teherautóra rakták és elszállították. A németek
Állami Nevelőintézetként működött 1995-ig. Az
után az épületet szovjet alakulat vette birtokba, a
állami tulajdonú Festetics kastély 1996 óta üresen
tükrös dísztermet istállónak használták, iratokkal
áll, de felújítása és hasznosítása folyamatban van.
és könyvekkel fűtöttek. A megrongált és kifosz-
szépségétől és a jól szervezett kirándulástól megköszönték meg a III. és a VIII. kerületi, valamint
az Országos Görög Önkormányzat szervezőinek
munkáját.
Szíves tájékoztatásul készítette: Vlahosz
Haralambosz a Dégi Görög Gyermekotthon volt tanulója 1950-1955-ig.
2008 június 14-én a Műemlékek Nemzeti Gondnoksága, a kastély alsó szintjének felújított és
újonnan összenyitott teremsorában állandó kiállítást rendezett: „A szalontól az angolkertig” címmel. A Festetics család életét bemutató kiállítást a
kirándulás résztvevői megtekintették, színvonalas tárlatvezetéssel mellett. Az utóbbi években a
kastély parkját a MÁG munkatársai Alföldy Gábor
„Európa nosztradíj”-as kertépítész vezetésével
állítják vissza, eredeti szépségében. A park csodás
sétálóhely. A gyönyörű helyszínen fekvő kastély
kiválóan alkalmas kiállítások, konferenciák, esküvők, koncertek és egyéb rendezvények befogadására. A Festetics-kastély Magyarország egyik
17
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Όλος ο κόσμος ... μια Ελλάδα
VIDÉKEN – ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ
της Miliosz Nikolett
Ω
ς αποτέλεσμα των μειονοτικών
εκλογών του 2006, 14 επαρχιακές ελληνικές αυτοδιοικήσεις συνέχισαν ή ξεκίνησαν τη λειτουργία τους
στην Ουγγαρία. Διάφορες κοινότητες,
μακριά από τη Βουδαπέστη προσπαθούν να διαφυλάξουν παραδόσεις και
έθιμα με καρδιά και ψυχή.Η παρούσα
σειρά συνεντεύξεων ξεκίνησε με σκοπό
να γνωριστούμε καλύτερα μεταξύ μας
εμείς οι Έλληνες, ζώντας σε διάφορα
σημεία της Ουγγαρίας – είτε στην πρωτεύουσα είτε στην επαρχία.Κάθε μήνα
θα σας γνωρίζουμε από μία ελληνική
μειονοτική αυτοδιοίκηση της επαρχίας.
Όγδοός μου συνομιλητής ήταν ο Βασίλης Σιδηρόπουλος, πρόεδρος της Μειονοτικής Αυτοδιοίκησης Ελλήνων της
πόλης Budaörs. Μιλήσαμε για θέματα
παρελθόντος, παρόντος, μέλλοντος,
για τις αρχές και το σήμερα.
Το Budaörs απέχει μόνο λίγα χιλιόμετρα από την ουγγρική πρωτεύουσα,
και είναι γνωστή και ως «η δυτική πύλη
της Βουδαπέστης». Η ελληνική παρουσία στην πόλη είναι αισθητή: μεγάλος
αριθμός ομογενών μας ζεί εκεί, ενώ
πρόσφατα φιλοξένησε και την εορταστική εκδήλωση για τα 10 χρόνια από
την ίδρυση του Χορευτικού Συγκροτήματος ‚‘Ελληνισμός’’. Πόσοι Έλληνες
κατοικούν στην πόλη σας;
Συνολικά μιλάμε για 80-100 άτομα περίπου με ελληνική καταγωγή μαζί με τους
ιδιοκτήτες κτημάτων. Η εγκατάστασή
18
τους στο δήμο διαφέρει από άτομο σε
άτομο: μερικοί έχουν 20 χρόνια εδώ, άλλοι
έχουν 30 ή ακόμα περισσότερα χρόνια.
Εγώ και η οικογένειά μου για παράδειγμα
μετακομίσαμε το 1989.
Πότε ιδρύθηκε για πρώτη φορά τοπική
ελληνική μειονοτική αυτοδιοίκηση;
Στις εκλογές του 1995 όταν πρωτοεμφανίστηκαν οι μειονοτικές αυτοδιοικήσεις στην
Ουγγαρία, δεν είχαμε πάρει ακόμα μέρος.
Ένα χρόνο μετά όμως, στις συπληρωματικές δημοτικές εκλογές – χάρη στην πρωτοβουλία του Γεωργίου Τζιντζή, προέδρου
Ελλήνων Ουγγαρίας τότε και του Θεόδωρου Σκεύη – σχηματίστηκε και η τοπική
ελληνική αυτοδιοίκηση του Budaörs. Πρώτα-πρώτα κάναμε μια γενική επισκόπηση
σχετικά με τον αριθμό των Ελλήνων στον
δήμο μας και αν υπήρχε απαίτηση να
ιδρυθεί τοπική ελληνική αυτοδιοίκηση,
και μετά το θετικό αποτέλεσμα ξεκινήσαμε αμέσως τη δουλειά. Με λίγα λόγια, η
αυτοδιοίκησή μας λειτουργεί από το 1996
μέχρι και σήμερα.
Πάντα εσύ εκτελούσες χρέη προέδρου;
Στην προηγούμενη τετραετία ήμουν δημοτικός αντιπρόσωπος, πράγμα που είναι
ασύμβατο με την θέση αντιπροσώπου μειονοτικής αυτοδιοίκησης, έτσι την προεδρία ανέλαβε ο Θωμάς Σιανός. Εκτός από
εκείνο το διάστημα όμως, από την ίδρυση
μέχρι και σήμερα εγώ είμαι ο πρόεδρος.
Από ποιούς αποτελείται το σώμα;
Πέντε άτομα ξεκινήσαμε τη δουλειά το
2006, η Ρούλα Παναγιωτίδου, η Λένα Σιδηροπούλου, ο Θωμάς Σιανός, η Szőllősi
Lászlóné κι εγώ. Δυστυχώς η κα Παναγιωτίδου έφυγε ξαφνικά πέρυσι τα Χριστούγεννα, ενώ η κα Szőllősi μετά τις εκλογές
παράτησε το σώμα, έτσι το σώμα πλέον
αποτελείται από τρία άτομα.
Πώς αντιμετωπίζει η πόλη την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του Budaörs;
Έχουμε πολύ καλή υποδοχή, στις εκδηλώσεις μας δεχόμαστε πολλούς επισκέπτες.
Στην πόλη άλλωστε εκπροσωπούνται 6
εθνικότητες σε θεσμικό επίπεδο, όπως
Γερμανοί, Αρμένιοι, Αθήγγανοι, Ρουθηνοί,
Ρουμάνοι και Έλληνες. Σύμφωνα με τον κο
δήμαρχο, η τοπική ελληνική αυτοδιοίκηση
είναι η πιο δραστήρια, επίσης σε πολιτιστικό επίπεδο και στη διαφύλαξη των
παραδόσεων.
Έχετε κοινές εκδηλώσεις με τις άλλες
εθνικότητες;
Ναι, για παράδειγμα στις 19 Ιουνίου στην
πλατεία Templom θα πραγματοποιηθεί
ξανά η δημοφιλέστατη ετήσια εκδήλωση
«Γεύσεις και Μελωδίες – Βραδιά Ελληνικής
και Γερμανικής Γαστρονομίας», με ελληνική και γερμανική μουσική, χορούς, γεύματα.
Η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του Budaörs
πάντα έχει μια πλούσια ποικιλία εκδηλώσεων.
Ναι, ευτυχώς έχουμε πολλές εκδηλώσεις: τις εθνικές επετείους τις γιορτάζουμε
ξεχωριστά από τη Βουδαπέστη, καθώς
το περασμένο Σαββατοκύριακο πραγματοποιήθηκε ο εορτασμός των 10 χρόνων
από την ίδρυση του χορευτικού «Ελληνισμός», που είχε τεράστια επιτυχία. Η
αίθουσα ήταν γεμάτη, πολλοί αναγκάστηκαν να δούν όρθιοι το πρόγραμμα, στο
οποίο εκτός από τον Ελληνισμό, πήραν
μέρος και οι σύλλογοι ‘Χελιδονάκι’ και
’Rozmaring’. Φιλοξενήσαμε επίσης όλους
τους χοροδιδάσκαλους που συνεργάστηκαν με το χορευτικό όπως την Κυριακή
Παναγιωτοπούλου (την ‘Κούλα’), τον
Γιώργο Αντωνόπουλο, τον Χαρίτων Χαριτωνίδη, την Αφροδίτη Αγγελίδου και τη
Λιλιάνα Ντούρου. Τα μουσικά σχήματα
‘Παλιό Μπουζούκι’, ‘Old Palio Buzuki’
’Rozmaring’, ‘Αμμος’ και ‘Μύδρος’ ανέλαβαν το γλέντι που κράτησε μέχρι τα χαρά-
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Όλος ο κόσμος ... μια Ελλάδα
ματα.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο
‘Παλιό Μπουζούκι’ και το ‘Old Palio
Buzuki’;
Το πρώτο θα έλεγα παίζει κυρίως λαϊκά
κομμάτια, ενώ το ‘Old Palio Buzuki’ τοποθετείται ουσιαστικά στον χώρο της παραδοσιακής μουσικής.
Ποια είναι τα μέλη των δύο συγκροτημάτων αυτών;
Το ‘Old Palio Buzuki’ αποτελείται από τους
Νίκο Σερταρίδη, Γιάννη Ράπτη, Δημήτρη
Μπεκιάρη, Λένα Σιδηροπούλου, Βαρβάρα
Σάμπο κι εμένα, πολλοί από τους οποίους
είναι και ιδρυτικά μέλη: το συγκρότημα
πρόσφατα γιόρτασε τα 36 χρόνια από την
ίδρυσή του! Το ‘Παλιό Μπουζούκι’ σχηματίστηκε πριν από 5 χρόνια περίπου με
τους Πέτρο Γαΐλα, Χρήστο Τσουκαλά, Βαρβάρα Σάμπο, Μόνικα Στεφανίδου, László
Radics, András Fazekas και εμένα.
Πέρσι στη Βουδαπέστη με το ‘Παλιό
Μπουζούκι’ είχατε την τιμή να ‘προετοιμάσετε το έδαφος’ για τη συναυλία
του Ντέμη Ρούσσου. Πώς αισθανόσασταν να παίζετε στην ίδια σκηνή με τον
μεγάλο Έλληνα τραγουδιστή;
Είμαι 54 ετών, και όταν ήμουν νέος
άκουγα πολύ τα τραγούδια του. Αν μου
έλεγε τότε κάποιος ότι κάποτε θα βρεθώ
στην ίδια σκηνή με τον Ντέμη Ρούσσο
μάλλον δε θα τον πίστευα. Κανονικά μόνο
θα ανοίγαμε την συναυλία του δημιουργώντας ελληνική ατμόσφαιρα, αλλά αργότερα ο καλλιτέχνης μας κάλεσε στη σκηνή
να τον συνοδέψουμε με τα μπουζούκια
μας σε δύο τραγούδια.
Κάθε πόσο παρουσιάζεστε με το ‘Παλιό
Μπουζούκι’ και το ‘Old Palio Buzuki’;
Η παρουσία των ‘Old Palio Buzuki’ στην
βραδιά για τα 10 χρόνια του συγκροτήματος ‘Ελληνισμού’ ήταν μοναδική, μετά
την οποία πολλοί εξέφρασαν την επιθυμία
τους να μας ακούσουν πιο συχνά. Αντι-
θέτως το Παλιό Μπουζούκι εμφανίζεται
τακτικά σε διάφορες εκδηλώσεις. Εξάλλου σχετικά με την ορχήστρα θα βρείτε
κάθε πληροφορία στο www.paliobuzuki.
net, χάρη σε έναν φίλο οπαδό τον Borján
Gábor, με τον οποίον βρεθήκαμε στη
συναυλία του Ντέμη Ρούσσου, και από
τότε είναι παρόν σε κάθε παράστασή μας.
Μετά που μας είδε να παίζουμε στη σκηνή
ήρθε σε επαφή μαζί μας και προσέφερε τη
βοήθειά του να βελτιωθεί η ιστοσελίδα,
που τότε ακόμη ήταν σε άθλια κατάσταση:
αυτός όμως την ανέπτυξε και την αναπτύσσει συνέχεια, για το οποίο του είμαστε βαθιά υπόχρεοι. Πάντως αντίθετα με
το ‘Old’ το νέο ‘Παλιό Μπουζούκι’ συνδέεται άμεσα με την πόλη Budaörs.
Ακόμα και το χορευτικό ‘Ελληνισμός’
έχει ρίζες στην πόλη σας.
Ναι. Πριν από 10 χρόνια ακριβώς με το
Old Palio Buzuki ταξιδεύαμε προς κάποια
επαρχιακή πόλη, όταν προέκυψε η ιδέα,
ενώ υπάρχει χορευτικό για Έλληνες νέους
– το ‘Χελιδονάκι’ – να δημιουργηθεί και ένα
που αποτελείται από Ελληνίδες άνω των
40 ετών. Η ιδέα έγινε πραγματικότητα και
ιδρύθηκε το Χορευτικό Συγγρότημα ‘Ελληνισμός’ αργότερα και ο ομώνυμος σύλλογος, για να μπορέσουν να συμμετάσχουν
σε διαγωνισμούς. Αρχικά έδιναν παραστάσεις κυρίως μαζί με το ‘Χελιδονάκι’ (μετά
παρουσιάζονταν και ξεχωριστά): αυτός
είναι και ο λόγος που προσκαλέσαμε τα
«χελιδόνια» στον εορτασμό των 10 χρόνων. Τους ευχαριστούμε θερμά όπως και
όλους τους άλλους για την συνεργασία και
την συμβολή τους στην μεγάλη επιτυχία
της βραδιάς.
Είσαστε ακόμα σε επαφή;
Φυσικά, μόνο που δυσκολευόμαστε λίγο,
επειδή το πόσο έντονη είναι αυτή η σχέση
εξαρτάται από την ηγεσία του Δήμου μας.
Διδάσκονται τα ελληνικά στο Budaörs;
Υπήρχαν οργανωμένα μαθήματα παλιά,
τώρα όμως οι Έλληνες της πόλης είναι
στην πλειοψηφία τους ενήλικοι, ενώ τα
παιδιά παρακολουθούν τα μαθήματα του
ελληνικού σχολείου της Βουδαπέστης.
Υπάρχει δυνατότητα να ασκήσει κανείς
την ελληνορθόδοξη θρησκεία στην
πόλη;
Η μόνη ευκαιρία προς το παρόν είναι η
πρόταση της Ραδιοφωνίας του Βudaörs
μια φορά την εβδομάδα ή τον μήνα να
κάνουμε ελληνική εκπομπή 60 λεπτών, στα
πλαίσια της οποίας σκοπεύουμε να υπάρχει και από μία λειτουργία ενός τετάρτου.
Σχετικά μ’αυτό θα θέλαμε να έρθουμε σε
επαφή με τον πρωτοπρεσβύτερο κ. Ιωσήφ
Κάλοτα, αλλά όλα αυτά είναι σε εκκρεμότητα. Ελληνορθόδοξη εκκλησία όμως δεν
υπάρχει στην πόλη μας.
Οι λάτρεις των ελληνικών γεύσεων πού
μπορούν να ‘παραδοθούν στην αδυναμία’ τους; Υπάρχει κανένα ελληνικό
εστιατόριο ή κυλικείο εκεί κοντά;
Mέσα στο κατάστημα Tesco του Budaörs
βρίσκεται το εστιατόριο ‘Taverna Pyrgos’,
που φέρει το όνομα του ομώνυμου αδελφοποιημένου δήμου. Οι φίλοι πελάτες
έχουν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν
αυθεντικά ελληνικά γεύματα, πολλά από
τα οποία ετοιμάζονται βάσει των συνταγών της μητέρας μου.
Σ’ευχαριστώ για τη συζήτηση, και να
σας θυμίσω και πάλι την ιστοσελίδα
www.paliobuzuki.net όπου θα βρείτε
πολλές χρήσιμες πληροφορίες σχετικά
με τις ορχήστρες και γενικά τις εκδηλώσεις στο Budaörs.
Az interjú magyar nyelven is olvasható a
www.ellinismos.hu oldalon.
Το Budaörs έχει αδελφοποιηθεί με άλλες
πόλεις;
Ναι, με τον Δήμο Πύργου του νομού
Ηλείας. Το πρωτόκολλο υπογράφτηκε το
Σεπτέμβριο του 1997 με πρωτοβουλία της
τοπικής ελληνικής αυτοδιοίκησης.
NÉVJEGY – ΚΑΡΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ:
Budaörsi
Görög
Kisebbségi
Önkormányzat
2040 Budaörs, Budapesti út 54.
Τηλέφωνο: 06 (23) 440-735, 06-20-2234237
19
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Όλος ο κόσμος ... μια Ελλάδα
Görög emlékek nyomában Békés vármegyében
A
török idők után, 1716-ban
megjelent az első név szerint
is ismert görög Békés vármegyében: (az ekkor 15 éves) Polya Koszta
lett az első görög Békésben (bátyja,
Polya Georgiosz Berényben telepedett le). Csabán (ma Békéscsaba)
az első görög boltos Tódor György
volt 1744-ben. A helyi boltos kereskedelem ekkortól a görögök kezében volt a XVIII. században. 1769re csak a csabai járásban 19 görög
boltos tevékenykedett: közülük hárman éltek Csabán: az egyikük a fentebb említett, az ekkor már 68 éves
Polya Koszta volt. 1776-ból pedig
Hadzsi György görög kereskedő
csabai működése ismert. A békési
görög egyházközség teljesítményét ma is őrzi az itteni görög alapítású templom, mely 1783-1789
között épült fel: ekkortól kizárólagos görög liturgia volt, és görög
volt a tanítás nyelve is.
Békés görög „Az Istenszülő
születése”-temploma.
Az oltárasztal görög felirata szerint 1788-ban készült el Papp
Demeter adománya révén.
A békési görög alapítású görögkeleti templomnál van egy síremlék, melyen az alábbi felirat olvas-
20
ható: „1809-ik évi december 4-kén
Giba Mihály síremléke Békés
görög alapítású temploma falában.
elhúnyt tisztelendő Giba Mihály
buzgó lelkésznek, a békési görög
templom egyik alapítójának s a
leggyöngédebb atyának szeretete tisztelete s kegyelete jeléül
és örök emlékül szenteli leánya
Giba Heléna.” Éltek a XVIII. században Hódmezővásárhelyen és
Szentesen is Giba/Gibba nevezetű
görög kereskedőcsaládok. Békés
mellett Csaba is fontos görög
kereskedői központ volt. A legismertebb békési görög dinasztia alapító Dombár György csabai görög boltosként kereskedett
(érdekességként megemlítenénk,
hogy 1799-ben kérte a várostól
adója leszállítását, tehát az üzlet
nem mindig lehetett sikeres). Az
e családból való Dombár Csaba
csabai görög boltos üzleti tevékenysége sem lehetett túl kedvező: 1801-ben már 9 gazdának
tartozott összesen 1400 forinttal. A Dombár-családból az 1830as években Csabán élt Dombár
András. Rajta kívül már csak még
1 görög leszármazott élt Csabán:
Ficsovics Sándor. A XIX. század-
ban Békésben közismert görög
tőzsér volt Stojanovits György.
Görög származású békési lakos
volt Birizdó Alojzia, akinek férje
Veress Sándor (1828-1884) még
nem volt 20 éves, amikor a szabadságharc fegyveres szolgálatába állott: vitézségéért hadnagyi
rangot kapott. Szarvas is vásárjoggal bírt a XVIII. század első harmada táján: a görög kereskedők itt
is jelen voltak. 1744-ben a Békés
vármegyében fekvő Szarvas vidékén lévő 7 puszta egyikét 1 görög
kereskedő bérelte: vélhetően marhakereskedelmet folytathatott.
1754-ben Szarvason élő görög
kereskedők voltak Kirják Miklós és
Kirják István, Pólya György, Kozma
görög boltos: Kirjáknak és társainak 613 tehénből és ökörből álló
gulyája volt. A szarvasi görögök a
békési egyházközséghez tartoztak.
1807-ből való az utolsó adat egy
Szarvason tevékenykedő görög
kereskedőre: Görög Pap Istvánné
vegyeskereskedést folytatott (sziléziai cérna, délvidéki fahéj, szegfűszeg, füge stb.). Gyula szintén a
görög kereskedők központja volt
a vármegyében, mivel az 1720as években 30 görögkeleti személy élt Gyulán: a görög szatócsok a gyulai nagytemplom körül
telepedtek le. 1737-ben a görög
Koszta Tódor és Görög János;
1741-ben az utóbbi fia, ifjabb
Görög János; 1742-ben pedig
még Czigarida György is itt élt: a
növekvő létszámot igazolja, hogy
1773-ra már 11 görög élt Gyulán (Békés vármegyében összesen
32 kereskedő működött ekkor).
Főként vegyeskereskedelemből
éltek: legnagyobb gyulai görög
kereskedő ez időben Koszta
Demeter lett (boltjában két segéddel dolgozott; szerecsendiót, cukrot, szegfűszeget, fahéjat, faolajat
stb. árult). Gyulai görög kereskedő
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Όλος ο κόσμος ... μια Ελλάδα
volt Szaplonczay József (a Városházával szemben volt a háza), aki
innen költözött Sarkadra (1822ben már ott élt). A XIX. századi
Gyula városának hadtörténetében meg kell említenünk a görög
Skutari György (Kusics, 1787?) nevét, aki már nyugalmazott
főhadnagy volt akkor, amikor 1848
áprilisától Gyula város nemzetőrségének századosa lett. Május
5-én a Gyulán létrehozott, nemzetőrséget szervező választmány
tagjává választották: a belső városi
302 főt kitevő nemzetőrsereg
parancsnokaként szervezte a város
védelmét. 1848 júliusától a Gyulán lévő lőpor- és golyószállítmány
Makóra szállításáért volt felelős.
Részt vett a Délvidéken folyó harcokban. 1848 augusztusától Gyula
város honvédhadfogadó állomásának parancsnokaként tevékenykedett. Békés vármegye nemzetőrei
közül a vármegye 1848 októberében folyamodványt terjesztett elő
(az összeállító Skutari György volt),
melyben a honvédseregbe Skutari
Sándort alhadnagynak javasolták.
(Vélhetően a fia, vagy az unokaöccse lehetett.). Skutari Györgyöt
Aradon 10 év várfogságra ítélték:
1851-ben szabadult. Ezután Nagyváradon lakott. 1867 táján már
csak özvegye élt. Élt Békés vármegyében a XX. század első felében
még olyan első diaszpórás görög
családból származó személy, akiről
felmenői (és nevezetes XIX. századi
szabadságharcos görögországi
rokonsága) okán érdemes megemlékeznünk. Dombegyháza községben 1935-ben berzai Takátsy
Sándor földbirtokkal rendelkezett: őse, Tekedzisz/Takiadzisz/
Takátsy György már jelentős pesti
görög kereskedőként tevékenykedett az 1820-as években. (A
Szalonikitől nem messze fekvő
Kozani városában e család nevét
ma is viseli egy belvárosi utca.) A
görög házaspár, Takátsy György
és Bekella Erzsébet gyermekei,
Konstantin, Miklós, Sándor, Katalin 1822. október 31-én magyar
nemességet és „berzai” előnevet
kaptak, címeradományozásban
részesültek. Takátsy György pesti
görög nagykereskedő 1828-ban öt
segédet alkalmazott, öt ház, több
mezőgazdasági ingatlan mellett
még évi 5.800 forint házbérre is
szert tett, terménykereskedelmet
is folytatott. Közéleti és kereskedelmi jelentőségét mutatja, hogy
a Polgári Kereskedelmi Testület
kötelékébe tartozott, és a Pesti
Kereskedelmi Bank egyik alapítója volt. A hírneves görög szabadságharcos Georgiosz Laszanisz
vette feleségül Takátsy pesti
görög kereskedő leányát (korábban Takátsy üzletében dolgozott
segédként: nyilvánvalóan a titkos szervezői tevékenységét fedő
állás lehetett. Laszanisz 1820 táján
már Ypszilanti Sándor segítőtársa,
harcostársa volt. 1821-ben együtt
kerültek a Habsburgok fogságába
(Temesvár, Aradon, Munkács vára).
Georgiosz Laszanisz (Kozani, 17801870., Athén) személye (a pesti
görög leányzóval kötött házassága
okán túl) különösen fontos a pesti
görögöknek a görög szabadságharc sikeres támogatása tekintetében. Egy, az 1821. évi görög szabadságharc történetét ismertető
görög lexikonból tudható, hogy
Laszanisz Kozaniban született (e
városból igen nagyszámú görög
érkezett Magyarországra, különösen a XVIII. században): német földön tanult filológiát, majd Moszkvában tanárként tevékenykedve
lett a görög függetlenség elérését
célzó Filiki Eteria tagja, és ezután
került Odesszába (itt igen jelentős görög kolónia létezett), ahol
a görög iskola tanára lett. Itt alakult ki levelezése Ypszilanti Sándor
herceggel (1792-1828), akit rábírt,
hogy álljon a megszervezendő
függetlenségi harc élére. 1827-től
a herceg testvére, Ypszilanti Demeter parancsnoksága alatt harcolt
a fölszabadító harcokban: 1828ban Laszanisz Kelet-Görögország
főparancsnoka lett, majd 1836-37ben Ottó görög király gazdasági
miniszterré nevezte ki. 1870-ben
hunyt el Athénben: vagyonát jótékony célokra hagyta.
Dr. Diószegi György Antal
Források:
Békés: Békéscsaba története I. A
kezdetektől 1848-ig. Kötetlektor
Orosz István. Békéscsaba, 1991.
616.
Nagy Márta: Görög egyházművészeti emlékek Magyarországon.
Debrecen, 1996.
Az 1848-49-es honvédek és más
személyiségek nyughelyei. Összeállította: D. Nagy András és Hankó
József.
Tudományos Gyűjtemény 1821.
154.; 1824. 117.
Szarvas: Dr. Máday Pál: Szarvas
története. Szarvas, 1962.
Gyula: Nagy Márta: A magyarországi görög diaszpóra egyházművészeti emlékei. I. Ikonok, ikonosztázok. Debrecen, 1998.; Görög
egyházművészeti emlékek Magyarországon. Debrecen, 1996.
Dr. Scherer Ferenc: Gyula város története. I. kötet. Gyula, 1938.
Gyula. Régen és ma. I. kötet Gyula,
2003. 42.
Oláh György: Békésvármegye
1848–1849. I. kötet. Gyula, 1889.
Takácsy-család: Bácskai Vera: A
görög kereskedők szerepe a főváros polgárosodásában. In.: Kafenío.
A Görög Országos Önkormányzat
folyóirata 2005. április 25.
Füves Ödön: Az 1821. évi görög
szabadságharc és Magyarország.
In.: Századok 1973. 109.
H. A. Sztaszinopolou: Az 1821. évi
görög szabadságharc lexikona.
Athén, 1977. 158-160. (görög nyelven)
21
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Φόρος τιμής στους νεκρούς μας
Αγγελική Μήλιου
(1904 Πολυκέρασο Καστοριάς – 2010 Μπελογιάννης)
μητέρα, γιαγιά και προγιαγιά, που ακόμα
πούσες τους παραδοσιακούς μας χορούς
και στα πιο δύσκολα χρόνια δεν έχασε την
και όσο μπορούσες έπαιρνες μέρος στις
περίφημη ευθυμία της. Αγαπούσε τη ζωή,
ελληνικές εκδηλώσεις. Μάγεψες πολλούς
την οικογένειά της, τα παιδιά. Ο χαμός
με την φιλική σου στάση και τον ανοιχτό
σου πονάει αφάνταστα, και είναι δύσκολο
χαρακτήρα σου. Διατηρούσες καλή σχέση
να περιγράψει κανείς τα αισθήματά μας.
και με τον σεβασμιότατο Μητροπολίτη κ.
Μα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες γιατί
Μιχαήλ, ο οποίος κράτησε τον λόγο του
Δόξα τω Θεώ έζησες 106 χρόνια εδώ στη
και ήρθε να τελέσει το μνημόσυνό σου.
Γή. Τον ευχαριστούμε! Είναι μια ωραία ηλι-
Θα είμαστε βαθιά υποχρεωμένοι γι’αυτό.
κία, αν και δεν είχες εύκολη ζωή: με τον
Με τον Παππού ήσασταν υπερήφανοι για
Παππού ζήσατε τον εμφύλιο και μαζί με
την οικογένεια, για τα 9 εγγόνια σας, Χρι-
χιλιάδες συμπατριώτες αναγκαστήκατε να
στίνα, Δημήτρη, Κώστα, Ζόλταν, Μάρκο,
εγκαταλείψετε την πατρίδα και την οικο-
Αγγέλα, Δημήτριο, Κατερίνα και Νικολέτα,
γενειακή εστία, και ξεκινήσατε προς το
για τα 7 δισέγγονα Συμεών, Έβελιν, Μαρία,
άγνωστο για να αρχίσετε τα πάντα απ’την
Κατερίνα, Δημήτριο, Σπυρίδωνα και Αφρο-
αρχή. Αποκτήσατε 6 παιδιά: ο Σπυρίδων,
δίτη. Δυστυχώς ο Παππούς δεν πρόλαβε
η Ανθούλα, ο Συμεών και ο Κοσμάς γεννή-
να μας γνωρίσει όλους, εσένα όμως σου
Αγαπητή Γιαγιά,
θηκαν στην Ελλάδα, η Μαρία και η Ολυ-
δόθηκε η ευκαιρία. Πες του σε παρακαλώ
Έχουν περάσει δύο μήνες σχεδόν από τότε
μπία στη Ρουμανία. Στο τέλος του μεγά-
ότι τον αγαπάμε, και πως δε θα σας ξεχά-
που έφυγες, μετά από μακροχρόνια ασθέ-
λου ταξιδιού αυτού – μετά την επανένωση
σουμε ποτέ όσο ζούμε. Ελπίζω, επλίζουμε
νεια που αντιμετώπιζες με υπομονή, αφή-
της οικογένειας –ξεκινήσατε καινούρια
να συναντήθηκες με τον Παππού και ότι
νοντας τεράστιο κενό στις καρδιές μας.
ζωή στην Ουγγαρία, στο δήμο Μπελο-
εκεί που βρισκόσαστε να είστε καλά. Ελπί-
Παράξενο πράγμα είναι ο θάνατος: το
γιάννη. Εσύ εργάστηκες στο τοπικό Νηπι-
ζουμε να μην πονάς πια και να άφησες
ξέρουμε πως θά΄ρθει κάποια στιγμή, μα
αγωγείο και ο Παππούς στο συνεταιρι-
στη Γή όλες αυτές τις ταλαιπωρίες των
ποτέ δεν μπορεί κανείς να προετοιμαστεί,
στικό αγρόκτημα. Ζούσατε φτωχοί μα και
τελευταίων χρόνων. Σε αποχαιρετούμε
ενώ περισσότερο πονούν οι ζωντανοί.
ευτυχισμένοι, αναθρέψατε τα παιδιά σας,
όλοι όσοι σε γνωρίζουμε και σε αγαπούμε,
Λένε ότι ο χρόνος γιατρεύει τον πόνο, έτσι
τους μάθατε ηθικές αξίες: τους ενθαρρύ-
οικογένεια, φίλοι και γνωστοί. Σε χαιρε-
περιμένουμε. Περιμένουμε και σε θυμό-
νατε να μαθαίνουν, να είναι τίμιοι και αξι-
τούμε, μα όχι για πάντα. Αντίο Γιαγιά! Στο
μαστε, μαζί με τον Παππού, τον Δημήτρη
οπρεπείς. Παρά τις δυσκολίες, κατάφερες
επανειδείν!
Μήλιο που έφυγε 18 χρόνια πριν. Θυμό-
να μείνεις πάντα εύθυμη νοικοκυρά, για
μαστε την πάντα χαμογελαστή γυναίκα,
σένα δεν υπήρχε τίποτα αδύνατο. Αγα-
N. M.
Στεργιοπούλου Τριανταφυλ λιά
Στις 30 Μαΐου έφυγε για πάντα από κοντά μας
νες εχθρούς του έθνους. Σε τέτοιες συνθήκες
η λατρευτή σύζυγος, μητέρα και γιαγιά, η Στερ-
πλήρους οικονομικής και ηθικής καταπίεσης,
γιοπούλου Τριανταφυλλιά
αλλά και εξευτελισμού, ο εκεί πληθυσμός των
Μια ακόμα απώλεια της κοινότητάς μας.
παραμεθόριων χωριών σύσσωμος πήρε μέρος
Η Τριανταφυλλιά Στεργιοπούλου, το γένος
στους εθνικο-απελευθερωτικούς αγώνες. Έτσι
Νεντένκα, γεννήθηκε το 25 Ιουνίου 1936 στο
και η οικογένεια Νεντένκα. Η συνέπεια του
χωριό του Άγιου Γερμανού Φλωρίνης, στην
αγώνα αυτού ήταν ο ξεριζωμός των χιλιάδων
οικογένεια του Παναγιώτη Νεντένκα και της
ανθρώπων από τη γενέτειρά τους, έτσι η Τρι-
Δωροθέας. Οι συνθήκες επιβίωσης εκείνον
ανταφυλλιά με την οικογένεια της αναγκάζε-
τον καιρό ήταν πολύ δύσκολες, ιδιαίτερα στην
ται να φύγει και να βρει άσυλο και στοργή στις
επαρχία και κυρίως των κατοίκων των παρα-
τότε λαϊκές δημοκρατίες, πρώτα στην Τσεχο-
μεθόριων χωριών, καθώς τους μαστίγωνε η
σλοβακία και για να ξανασμίξει η οικογένεια
απάνθρωπη εκμετάλλευση και ο ρατσισμός
Νεντένκα έρχεται το 1954 στην Ουγγαρία. Εδώ
που επέβαλλε η φασιστική χούντα του Μεταξά,
τελειώνει το δημοτικό, και συνεχίζει σε τεχνική
που θεωρούσε τους σλαβόφωνους Έλλη-
σχολή, για να δουλέψει δύο χρόνια τορναδό-
22
ρος. Στη συνέχεια μαθαίνει το επάγγελμα της
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Φόρος τιμής στους νεκρούς μας
ραπτικής. Δουλεύει μέχρι την συνταξιοδό-
σταται στο Kőbánya, στη συνοικία της οδού
Εκ μέρους της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγα-
τησή της σε εργοστάσιο αντρικών ρουχισμών.
Harmat. Η Τριανταφυλλιά ήταν αγαπητή από
ρίας εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας στην
Το 1956 γνωρίζεται με τον σύντροφο της τον
όλους μας. Μετά τη συνταξιοδότησή της το
οικογένεια.
Στεργιόπουλο Λάζαρο, με τον οποίο τον Μάιο
1990, όλη της η ζωή εστιάζεται στη φροντίδα
του 1957 παντρεύτηκε και αποκτά δύο παιδιά,
της οικογένειάς της. Ο Αντώνης της χάρισε
τον Αντώνιο το 1958 και την Cveta το 1964.
δυο εγγόνια, τον Αλέξη και την Ελένη.
Αιώνια η μνήμη σου!
Κ. Λ.
Μετά τη διάλυση του Dohánygyár εγκαθί-
Παπακωσταντής Κώστας
Αγαπητοί Συμπατριώτες και Φίλοι μας Ούγγροι,
Με ιδιαίτερο σεβασμό αποδίδω φόρο τιμής
στον Αγωνιστή της Εθνικής μας Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας,
σύντροφο Παπακωσταντή Κώστα, θρέμμα
της ηρωικής και δημοκρατικής Κρήτης. Μαζί
μας τον θρηνούν η αγαπητή οικογένειά του,
η εξαίρετη σύζυγός του Ειρήνη Μπάρκα, από
το χωριό Λιά Φιλιατών Θεσπρωτίας, η οποία
είναι κόρη του αείμνηστου Γρηγόρη Μπάρκα,
αγωνιστή των δημοκρατικών ιδεωδών και
της κοινωνικής δικαιοσύνης, από τους πρώτους ΕΛΑΣ-ίτες και αντάρτες του ΔΣΕ στο νομό
Θεσπρωτίας, ένας από τους ήρωες της μάχης
της Μουργκάνας, ο οποίος πέθανε στην ξενιτιά εδώ στη Βουδαπέστη. Τον θρηνούν τα παιδιά του η Ζαχαρούλα, Μαρία, Ελένη, Αντώνης
και Νίκος, οι γαμπροί του Tibor, Elemér και Ede,
οι νύφες του Μαρινέλλα και Ágnes, τα εγγονάκια του και δισεγγονάκια του Rita, Attila,
Viktória, Αντωνία, Αθηνά, Αφροδίτη, Blanka,
Adél, Elemér και η μικρούλα Άννα, οι φίλοι του
και γνωστοί του από την Ελλάδα και Κύπρο,
από το χωριό Μπελογιάννη, το Miskolc και
το Pécs, οι οποίοι τηλεφωνικώς εκφράσανε τα
βαθιά συλλυπητήριά τους. Τον θρηνεί η Αυτο-
διοίκηση Ελλήνων του 18ου Διαμερίσματος
Στην Ουγγαρία έφτασε το 1950 και τον Ιούλη
της Βουδαπέστης, όπου διέμενε από το 1963
μήνα παντρεύτηκε την Ειρήνη Μπάρκα, από-
με την οικογένεια του, οι Αυτοδιοικήσεις Ελλή-
χτησαν έξι παιδιά, τρεις κόρες και τρεις γιους.
νων Ουγγαρίας και Βουδαπέστης, ο Εκπολιτι-
Μεγάλο και βαρύ ήταν το χτύπημα όταν το
στικός Σύλλογος Ελλήνων Ουγγαρίας, η τοπική
1963 στις 13 Αυγούστου πέθανε ο γιος τους,
οργάνωση των Ούγγρων Αντιστασιακών και
ο Αντωνάκης. Δούλεψε σε διάφορες εργασίες,
Αντιφασιστών του 18ου διαμερίσματος της
σε χυτήριο, σε σφαγείο, στο πολυκατάστημα
πρωτεύουσας, όπου ως τον τελευταίο καιρό
Corvin, πέντε φορές πήρε τον τίτλο του σταχα-
έπαιρνε ενεργό μέρος σε όλες τις εκδηλώσεις
νοβίστα άριστου εργαζόμενου. Ήτανε σεμνός,
της, καθώς και το τμήμα Ελλήνων Αντιστασια-
εργατικός, στοργικός πατέρας, παππούς και
κών Ουγγαρίας.
προπάππους, δίκαιος, ειλικρινής, ζωντανός
Ο μπάρμπα Κώστας. όπως τον λέγαμε όλοι
άνθρωπος. Διακρινότανε για το ήθος του, την
αυτοί που τον αγαπήσαμε και τον εκτιμού-
εντιμότητά του και τον φιλήσυχο χαρακτήρα
σαμε, γεννήθηκε στις 21 Μαΐου 1920 στο χωριό
του. Ο μπάρμπα Κώστας είχε αρκετές φιλι-
Μελιδωνή Ρεθύμνου Κρήτης και απεβίωσε στις
κές διασυνδέσεις και απολάμβανε καθολική
28 Μαΐου 2010 στη Βουδαπέστη. Έζησε 90 χρό-
εκτίμηση από τους συνεργάτες του, από τα
νια. Από μικρός δούλεψε σκληρά μαζί με την
ελληνικά τουριστικά γραφεία, από τους οδη-
οικογένειά του για να επιζήσουν. Τελείωσε τις
γούς λεωφορείων, από τους νταλικιέρηδες
πρώτες πέντε τάξεις του δημοτικού στη γενέ-
τους οποίους βοηθούσε. Γαλουχημένος με τα
τειρά του, στην Ελλάδα δούλεψε σαν μάγει-
λαμπρά ιδανικά της Αντίστασης και του λαϊ-
ρας, στην Ουγγαρία έμαθε το επάγγελμα του
κού μας κινήματος, έμεινε πιστός σε αυτά ως
οξυγονοκολλητή. Όταν η πατρίδα μας στέ-
την τελευταία του πνοή, εκφράζοντας πάντα
ναζε κάτω από την τριπλή φασιστική κατοχή,
το θαυμασμό του για τα επιτεύγματα της Σοβι-
ήτανε από τους πρώτους που κατατάχθηκε
ετικής Ένωσης του Στάλιν, για τα μεγαλουργή-
στις οργανώσεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, το 1943 γίνε-
ματα της Λαϊκής Κίνας.
ται μέλος του ΚΚΕ, από το 1943-45 σαν ΕΛΑΣ-
Αναπαύσου ήσυχα στο ευλογημένο χώμα της
ίτης αγωνίστηκε με το όπλο στο χέρι ενάντια
φιλόξενης Ουγγαρίας που σε λίγο θα σε σκε-
στους ξένους καταχτητές. Το 1945 τον φυλα-
πάσει , εμείς θα σε θυμόμαστε πάντοτε, έχουμε
κίσανε στα Χανιά. Μετά την αποφυλάκισή του
υποχρέωση να διατηρήσουμε την αγωνιστική
βλέποντας την παρακρατική βία να φουντώνει
σου παρακαταθήκη και να την μεταδώσουμε
παντού, για να σωθεί έφυγε στην Γιουγκοσλα-
στις επόμενες γενιές.
βία. Στον Εμφύλιο Πόλεμο από το 1947 ως το
1950, σαν αντάρτης του ΔΣΕ αγωνίστηκε ενά-
Αιώνια η μνήμη σου!
ντια στον μοναρχοφασισμό και τους αγγλο-
Βουδαπέστη, 11 Ιουνίου 2010.
αμερικάνους ιμπεριαλιστές, ήτανε ένας από
Θεόδωρος Σκεύης
τους καλύτερους σαμποτέρ, πάλεψε με απερίγραπτο ηρωισμό, σχεδόν γύρισε όλα τα βουνά
της Ελλάδας όπου διεξάγονταν λυσσαλέες
Εκ μέρους των οπαδών του ΚΚΕ αποχαιρέτισε
μάχες ανάμεσα στις δυο αντίπαλες πλευρές. Το
τον σύντροφο Κώστα Παπακωστάντη ο Λαο-
1948 τραυματίστηκε στο δεξί του χέρι..
κράτης Κοράνης
Η Συντακτική Επιτροπή του Ελληνισμού ζητάει συγγνώμη για το λάθος που έγινε στο φύλλο του Μαΐου όπου αναφερθήκαμε στο θάνατο του Δημήτρη
Χαρχαντή. Σας ενημερώνουμε, ότι ο επικήδειος λόγος εξ’ ολοκλήρως γράφτηκε από τον συμπολεμιστή του και δημοσιογράφο κ. Χριστόφορο Αθανασίου.
23
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Στο ράφι
Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΣΕΧΙΑ Σ
Α
υτός είναι ο τίτλος του βιβλίου
που έγραψε η Τασούλα Ζησάκη-Healy, η πρόεδρος της Ελληνικής
Κοινότητας Πράγας. Το βιβλίο αποτελείται από οχτώ μέρη, με κύριo θέμα
την πολιτική προσφυγιά των Ελλήνων στην Τσεχοσλοβακία – Τσεχία. Η
όλη προσπάθειά της να παρουσιάσει
τον Ελληνισμό της Τσεχίας στηρίζεται
σε ζωντανές μαρτυρίες – αφηγήσεις
συμπατριωτών της πρώτης και δεύτερης ηλικίας, αλλά και στα εμπεριστατωμένα στοιχεία και ντοκουμέντα της
περιόδου εκείνης που συγκέντρωσε.
Οι αφηγήσεις είναι τόσο ζωντανές και
συγκλονιστικές, που όποιος τις διαβάσει δεν μπορεί να μην συγκινηθεί με
το δράμα όλων αυτών των Ελλήνων
και ιδιαίτερα των παιδιών που ζούσαν
στις εμπόλεμες περιοχές και αναγκαστικά βρέθηκαν μακριά από την αγαπημένη τους πατρίδα. Αλλά αισθάνεται και υπερηφάνεια για τον τρόπο
που αντιμετωπίστηκαν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν εκείνα τα
χρόνια, με την καθοδήγηση του ΚΚΕ
και των λαών που μας δέχτηκαν στις
αγκαλιές τους. Διαβάζοντας το βιβλίο
της αγαπητής μας Τασούλας Ζησάκη
νιώθεις πως για σένα γράφει. Η συγγραφέας του βιβλίου δεν λυπήθηκε
κόπους και θυσίες να συγκεντρώ-
24
σει το υλικό που την χρειαζόταν, να
συνομιλήσει με δεκάδες συμπατριώτες μας, μαχητές και μαχήτριες του
ΔΣΕ, αλλά και με παιδιά που άφησαν
το χωριό τους, τους συγγενείς τους,
τους γονείς τους, για να γλυτώσουν
από τα δεινά του εμφυλίου πολέμου,
που μας υπέβαλλαν η μοναρχοφασιστική αντίδραση της χώρας μας με
τους αγγλοαμερικάνους ιμπεριαλιστές. Όλες οι αφηγήσεις των ατόμων
που μιλούν είναι συναρπαστικές και
πολύ ενδιαφέρουσες, ιδιαίτερα για τις
νέες γενιές, αλλά και για όλους μας,
παρότι που εμείς τα ζήσαμε εκείνα τα
γεγονότα. Ιδιαίτερη εντύπωση δημιουργεί στον καθένα, οι τεράστιες προσπάθειες που κατέβαλε η ηγεσία του
ΚΚΕ για το σώσιμο των χιλιάδων παιδιών. Πρώτη φορά δημοσιεύεται ένα
ντοκουμέντο που δείχνει την φροντίδα και τη στοργή απέναντι σ’ αυτά
τα ταλαιπωρημένα παιδιά. Επειδή το
κείμενο αυτό το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον, θα παρακαλέσω την Συντακτική Επιτροπή του «Ελληνισμού» να
το δημοσιεύσει ολόκληρο και ατόφιο
όπως είναι στο βιβλίο.
Πρακτικές οδηγίες για τις παιδαγωγούς που θα συνοδέψουν τα παιδιά
Σκέψου από τη στιγμή που αναλαμβάνεις να συνοδέψεις τα παιδιά, αναλαμβάνεις ένα πολύ, πολύ σοβαρό καθήκον απέναντι στους γονείς που σου τα
εμπιστεύθηκαν και προπαντός απέναντι στη Δημοκρατική Κυβέρνηση και
στο Λαό μας γενικότερα που σου ανάθεσαν μια τέτοια σοβαρή αποστολή.
Το έργο σου αυτό είναι βαρύ, μα όμως
είναι πολύ ωραίο και ευχάριστο.
– Σκέψου, ότι σ’ όλο το διάστημα που
θα έχεις στην προστασία σου αυτά τα
παιδάκια, δε θά΄χεις καμιά άλλη δουλειά στο νου σου, παρά το πώς να τα
εξυπηρετήσεις καλύτερα. Ο αγώνας
του λαού σου από σένα αυτό μονάχα
ζητάει και τίποτα άλλο. Εσύ από δω
και πέρα αυτόν τον πόλεμο θα κάνεις.
Απ’ αυτό το χαράκωμα θα πολεμήσεις.
– Από σήμερα τα παιδάκια που αναλαμβάνεις φεύγουν από την αγκαλιά
της μάνας τους. Πρέπει να τα δεχθεί
κάποια άλλη αγκαλιά. Αυτή θα είναι
η δική σου αγκαλιά. Ανάμεσα σε σένα
και στα παιδιά, δεν πρέπει ν’ ακούγεται τίποτ’ άλλο παρά «μάνα» και
«παιδί μου».
– Θυμήσου πώς σε πρόσεχε και πώς
σε πόναγε η δική σου μάνα. Εσύ να
κάνεις κάτι ανώτερο απ’ ότι σου έκανε
η μάνα σου. Θα δεις ότι τα παιδάκια
θα σε αγαπήσουν σαν πραγματική
τους μάνα. Η ίδια συ θα δοκιμάζεις
μεγάλη χαρά.
– Πρόσεξε. Στα παιδάκια αυτά που θα
αποχωριστούνε από τη μάνα τους,
μπορεί να τους γεννηθεί η εντύπωση,
ότι θα είναι απροστάτευτα. Ε, λοιπόν,
φρόντισε, με το γέλιο σου, τη φροντίδα σου, τη συμπεριφορά σου, το
χάδι σου και προπαντός με την αγάπη
σου, να δουν στο πρόσωπό σου τον
πραγματικό προστάτη.
– Ποτέ μη σκεφτείς, ότι έχεις ανάμεσα στα παιδιά συγγενείς ή φίλους ή
ακόμα κι αδέλφια σου. Όλα τα παιδιά
μεταξύ τους θα είναι αδέλφια κι όλα
θα έχουν μια μεγάλη αδελφή: Εσένα. Κι
όλα θα έχουν μα μάνα: Τον Εαυτό σου.
– Στο δρόμο που θα βρεθείς με τα παιδιά, αυτά θα δούνε, μια κι αλλάζουν
τον τόπο και τον κόσμο τους, πολλά
πράγματα που θα τους φανούν παράξενα (άλλη γλώσσα, άλλη ζωή). Εσύ
να τους τα εξηγείς όλα αυτά με απλά
λόγια. Κάνε παραβολή της ζωής αυτής
με τη ζωή της Ελλάδας. Εξήγησέ τους
και πες τους. Να γιατί παλεύουν οι
δικοί μας στην Πατρίδα μας.
– Στις συναναστροφές σου με τα παιδιά να τα ευχαριστείς με το γέλιο και
με τη χαρά. Να τα χαιρετάς και να τα
χαϊδεύεις. Περισσότερα θα πετύχεις
στην ψυχή του με ένα τέτοιο πράγμα
παρά με χίλια λόγια. Γενικά όλη η προσοχή σου να είναι στραμμένη σε τούτο
δω το πράγμα: Στο πώς να κάμεις τη
ΙούνΙος 2010 • EΤος: 16°
Στο ράφι
ζωή τους πιο ευχάριστη, πιο χαρούμενη, πιο ευτυχισμένη.
– Πρόσεχε, στο δρόμο μην πέσουν ή
κρυώσουν τα παιδιά.
– Στον ύπνο να κοιμάσαι μαζί με τα
παιδιά. Να μην ξεσκεπάζονται τη
νύχτα. Να τα οδηγείς νωρίς να κάνουν
το νερό τους. Ότι κι αν καταλάβεις
να τους συμβαίνει στον ύπνο τους
(φωνές, τρόμους ή άλλες εκδηλώσεις)
να τις αναφέρεις στον προϊστάμενό
σου κι εκείνος θα πάρει τα μέτρα του.
– Στο φαγητό να τρώγεις μαζί με τα
παιδιά. Να μην φας ποτέ επιδεικτικά.
Να μην δεχτείς να τρως εσύ πρωτύτερα, μα μαζί με τα παιδάκια ή τελευταία.
– Πρόσεχε στα παιχνίδια των παιδιών.
Ν’ αφήνεις τα παιδιά να παίζουν. Να
παίζουν λεύτερα κι όλα μαζί. Να τραγουδάνε. Κανένα παιδί να μην στέκεται απόμερα.
– Πρόσεχε ιδιαίτερα, ώστε τα παιδάκια οποιαδήποτε γλώσσα κι αν μιλάνε,
να ζούνε όλα μαζί την ίδια ζωή σ’ όλες
της τις εκδηλώσεις. Οι σχέσεις τους
να είναι πραγματικά αδελφικές. Η
(δυσανάγνωστη λέξη) και δυναμώνει
την ενότητα. Εξήγησέ τους ότι στην
Ελλάδα οι γονείς και τ’ αδέλφια, δικοί
A
τους και δικοί μας, αγωνίζονται μαζί
για τον ίδιο σκοπό.
– Πρόσεχε στις εκδηλώσεις των παιδιών, άλλα θα κλαίνε, άλλα θα φωνάζουν, άλλα θα δυστροπούν: θέλουν
ιδιαίτερες φιλίες, προτιμήσεις, θα
γκρινιάζουν, θα θυμώνουν, θα εκδηλώνουν ένα σωρό κακοκεφαλιές. Όλα
αυτά είναι εκδηλώσεις της παιδικής
ιδιοτροπίας. Εσύ λοιπόν πρώτα να
έχεις κάποια υπομονή. Μη σπεύδεις
να θυμώνεις, ή απελπίζεσαι ή αδιαφορείς και το χειρότερο, μη βάνεις ποτέ
κακό με το νου σου, ενάντια στα παιδιά. Όλα διορθώνονται με την υπομονή, με τις συμβουλές, με τον καλό
τρόπο, με την αγάπη.
– Πρόσεχε την ατομική σου ζωή απέναντι στα παιδιά. Δείχνε ενδιαφέρον
στα παιδιά. Κόψε τις αδυναμίες σου
ή τουλάχιστο κρύψε τις όσο μπορείς,
για να μη γεννήσεις υποψίες στα παιδιά και χάσεις το κύρος σου. Γιατί άμα
χάσεις το κύρος σου, από κείνη την
ώρα δεν έχεις καμιά επίδραση στα
παιδιά. Για τα παιδιά τότε αν δεν είσαι
επιζήμια, θα είσαι το ολιγότερο άχρηστη.
Το κείμενο αυτό μιλάει από μόνο του
για την προετοιμασία των «μανάδων»
παιδαγωγών όσον αφορά τις δυσκολίες που θα συναντούσανε στο δρόμο
και στην εγκατάσταση των παιδιών
στα ξένα και άγνωστα εδάφη. Οι ίδιες
οι «μάνες» ήταν παιδιά από 15/25
χρονών, και μόνο με τη μεγάλη αφοσίωση στις οδηγίες αυτές θα μπορούσαν να πετύχουν στην αποστολή τους,
και το πετύχανε κάτω από πολλές
δυσκολίες. Αυτό το κείμενο ας τό΄χουν
υπόψη τους όλοι όσοι γράφουν για
τα γεγονότα εκείνης της περιόδου. Η
περιγραφή των γεγονότων γίνεται με
απλή και κατανοητή – λαϊκή γλώσσα,
έτσι ώστε να μπορεί να τα αφομοιώσει ο απλός άνθρωπος, ο κάθε αναγνώστης. Η προσφορά αυτή της
συντρόφισσας Τασούλας Ζησάκη είναι
αξιέπαινη, και τιμάει την ίδια, αλλά και
ολόκληρη την πολιτική προσφυγιά
της Τσεχίας, και των υπόλοιπων πολιτικών προσφύγων στις πρώην Λαϊκές
Δημοκρατίες και στη ΣΕ.
Το βιβλίο αυτό το συνιστώ σ’ όλους
ολόθερμα.Όποιος το διαβάσει δεν θα
μετανιώσει.
Βουδαπέστη, Μάης 2010
Θανάσης Ζιανός
Új sorozat indul a 2. görög diaszpóráról
z Ellinizmosz folyóirat új sorozatot indít Vlahosz Haralambosz és Raptisz Ioannisz jóvoltából. A következő,
augusztusi számban kezdődő rovat régi fényképeket mutat be, amelyek szereplői nagyrészt ismeretlenek.
Ha azonban Önök ismerik a fényképek szereplőit, értesítsenek minket az Önkormányzat telefonszámain, vagy
az alábbi e-mail címen:
tel:
302-72-75, 302-72-76
fax:
302-72-77
e-mail: [email protected]
Η
Καινούρια σειρά ξεκινάει για την 2 η διασπορά
εφημερίδα Ελληνισμός ξεκινάει μια καινούργια σειρά χάρη στον Ιωάννη Ράπτη και τον Χαρ. Βλάχου. Στο
επόμενο τεύχος του Αυγούστου θα ξεκινήσει αυτή η στήλη που θα παρουσιάζει παλιές φωτογραφίες
από την συλλογή των Ράπτη και Βλάχου. Τα περισσότερα πρόσωπα των φωτογραφίων είναι άγνωστα για
εμάς. Αν εσείς όμως τα γνωρίζετε, επικοινωνήστε μαζί μας στα τηλέφωνα της Αυτοδιοίκησης ή στο e-mail
μας:
Τηλ:
302-72-75, 302-72-76
Φαξ: 302-72-77
e-mail: [email protected]
25
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Στο ράφι
Οι εθνικότητες της Ουγγαρίας σε εικόνες
Τ
ο Ίδρυμα για τον Ουγγρικό Πολιτισμό και
την Τέχνη το 2009 προκήρυξε για τρίτη
φορά διαγωνισμό φωτογραφιών με τίτλο «Οι
εθνικότητές μας σε φωτογραφίες». Με την
ανακοίνωση του διαγωνισμού, ανυπομονούμε
να δούμε τι έργα θα μας σταλούν και αγχωνόμαστε αν η προκήρυξη θα φτάσει πραγματικά προς τους φωτογράφους που έχουν
όρεξη για δουλειά. Και στο τέλος, βλέποντας
τα εισερχόμενα έργα, χανόμαστε στην ποικι-
λία των φωτογραφιών. Κάθε φορά έρχονται
κές της καθημερινές και τις γιορτές. Οι φωτο-
πάρα πολλές και καλές φωτογραφίες.
γραφίες του λευκώματος δεν ζωντανεύουν
Γιατί θεωρούμε σημαντικό γεγονός την
βέβαια μόνο το παρελθόν. Παρουσιάζουν και
κήρυξη του διαγωνισμού και την δημοσί-
το παρόν, τα προβλήματα και τις χαρές του
ευση σε έναν τόμο των έργων που παρουσι-
σημερινού ανθρώπου. Οι φωτογραφίες συχνά
άζονται στην έκθεση; Η πιο απλή απάντηση
απομνημονεύουν τη γιορτή, που μας παρου-
είναι: γιατί είναι ωραίες. Επίσης είναι απλές
σιάζει την διατήρηση, και επίσης πολύ σημα-
απαντήσεις αυτές που λένε ότι είναι ενδια-
ντικό, την διάδοση των αξιών στην νέα γενιά.
φέρουσες, κατατοπιστικές, έχουν αξία τεκμη-
Αυτό μας επιτρέπει να σχεδιάζουμε και το μέλ-
ρίου. Αν καλοσκεφτούμε όμως τις αιτίες που
λον. Το μέλλον, στο οποίο συνυπάρχει ο πολύ-
φαίνονται προφανείς, πρέπει να καταλάβουμε
χρωμος πολιτισμός, που δομείται μαζί από το
ότι όλες αυτές είναι πολύ περίπλοκες. Είναι
παρελθόν της πλειοψηφίας και των μειονοτή-
περίπλοκες, γιατί οι φωτογραφίες μας διηγού-
των, εργάζεται και δουλεύει μαζί στο παρόν,
νται πολλά πράγματα. Κομμάτια του παρελ-
και στέλνει άξιο μήνυμα για το μέλλον. Το
θόντος μας γυρίζουν ένα-ένα μπροστά από
μήνυμα είναι σαφές. Οι αξίες ζουν μαζί μας και
τα μάτια μας, γιατί καταγράφονται τα σπί-
μέσα μας, και είναι καθήκον και ευθύνη όλων
τια, οι δρόμοι, τα σημαντικά κτίρια μιας κοι-
μας η διατήρηση και η διάδοσή τους, που στο
νότητας, τα οποία διατήρησαν την τοπική
σημερινό κόσμο μας που αντιμετωπίζει πολλά
και ειδική ιστορία των εθνικών και εθνοτι-
προβλήματα, αποτελεί την ασφάλεια και την
κών μειονοτήτων. Αυτό το πλαίσιο ζωντα-
εστία. Γι’ αυτό θεωρούμε σημαντικό την διορ-
νεύουν αυτές οι στιγμιαίες εικόνες της ζωής,
γάνωση της έκθεσης και την δημοσίευση του
που δίνουν την ευκαιρία να ρίξουμε μια ματιά
λευκώματος!
στη ζωή, την καθημερινή δουλειά και διασκέΑπρίλιος 2010
δαση των ανθρώπων. Θα γίνουν ολοφάνερες σε όλους μας αυτές οι αξίες που εξασφα-
Borbáth Erika
λίζουν για τις μειονότητες που ζουν μαζί μας
Γενική Διευθύντρια
τα καθοριστικά σημεία της ταυτότητάς τους,
(A cikk átdolgozás és részlet a
αυτό το κάτι, που κάνει ειδικές και μοναδι-
Nemzetiségeink c. könyvből)
Αθλητισμός
Παγκόσμιο Κύπελλο ΚΑΝΟΕ ΚΑΓΙΑΚ
Σ
υγχαρητήρια στη μαθήτρια του 12τάξιου
Συμπληρωματικού Σχολείου Ελληνικών, Σοφία Πιπιτσούλη που κατέλαβε την
8η θέση στο αγώνισμα Κ1 5000 μέτρα στο
Παγκόσμιο Κύπελλο ΚΑΝΟΕ ΚΑΓΙΑΚ 2010
στο Σέγκεντ, εκπροσωπώντας την Ελλάδα.
Την αθλήτρια προπονεί ο Ούγγρος προπονητής κ. SZABO ATTILA του ΜΤΚ και τη στηρίζει ο καθηγητής Φυσικής Αγωγής, κ.Παπαβασιλείου Χρήστος.
Καλή συνέχεια Σοφία!
Η Συντακτική Επιτροπή
26
ΙούνΙος 2010 • EΤος: 16°
Σκονάκι
ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ
Σ
Αφησαν τα λάπτοπ και έπιασαν το τριόδιν και τα πεντάλιθα
Γιώργος Χάτσιος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τρίτη 18 Μαΐου 2010
την αρχαία Αθήνα και τη Σπάρτη ταξίδεψαν νοερά δεκάδες µαθητές δηµοτικών σχολείων της Θεσσαλονίκης
οι οποίοι γνώρισαν από κοντά και διασκέδασαν µε την ίυγγα, τα πεντάλιθα και την εννεάδα, µερικά από τα
παιχνίδια που έδιναν χαρά στους συνοµήλικούς τους πριν από δυόµισι χιλιάδες χρόνια.
Οι µαθητές της Δ΄ Δηµοτικού ξέχασαν για λίγες ώρες τις οθόνες των υπολογιστών και παρακολούθησαν ένα
µοναδικό για τα δεδοµένα της ελληνικής εκπαίδευσης πρόγραµµα, στην παιδική βιβλιοθήκη του Βαφοπούλειου
Πνευµατικού Κέντρου της Θεσσαλονίκης. Εκεί η εκπαιδευτικός - µουσικοπαιδαγωγός Έφη Κορέσογλου και ο
χειροτέχνης Πέτερ Φέσνερ αρχικά παρουσίασαν τα αρχαία αυθεντικά παιχνίδια, κατασκευασµένα από πέτρα,
ξύλο, δέρµα και άλλα υλικά της εποχής και οι µικροί µαθητές στη συνέχεια διασκέδασαν µε τα παιχνίδια που
έβλεπαν για πρώτη φορά στη ζωή τους.
Εντύπωση στους µαθητές έκανε το τριόδιν, η σηµερινή τρίλιζα, µε πιόνια από πετραδάκια, καθώς επίσης και το
επιτραπέζιο παιχνίδι της αρχαίας Ελλάδας, µε την ονοµασία εννεάδα, που ήταν µια περίπλοκη µορφή τρίλιζας.
Οι ίδιοι οι µαθητές κατασκεύασαν οι ίδιοι µε τη βοήθεια της εκπαιδευτικού µια ίυγγα, ένα είδος γιο-γιο.
Πήραν ένα µικρό κοµµάτι ξύλου µε δύο τρύπες στη µέση, το έβαψαν µε πολύχρωµους µαρκαδόρους και πέρασαν από τις τρύπες ένα µακρύ λάστιχο. Στριφογυρίζοντας πολλές φορές το λάστιχο και τεντώνοντάς το, η ίυγγα
γυρίζει όπως το γιο-γιο και βγάζει έναν µεταλλικό, διασκεδαστικό ήχο, µε τον οποίο οι έφηβοι στην αρχαία
Ελλάδα προσέλκυαν τους ερωτικούς τους συντρόφους.
Από ‚’ΤΑ ΝΕΑ’’
27
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας
Σκονάκι
H ελιά – 150.000.000 περίπου είναι τα
ελαιόδεντρα στην Ελ λάδα σήμερα
πολιτισμός κατά της αρχαιότητα. Κατά τα
χρόνια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας η
καλλιέργεια της ελιάς εξαπλώθηκε και στις
υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου (Γαλλία,
Ισπανία, Πορτογαλία κτλ.), ενώ οι πρώτοι
άποικοι του νέου κόσμου μετέφεραν την
ελιά εκεί, για να φθάσει στις μέρες μας να
καλλιεργείται σε πολλές χώρες της Κεντρικής Αμερικής. Σήμερα, η ελιά συνεχίζει να
αποτελεί ένα από πιο χρήσιμα δέντρα
λόγω των πολλών ωφελειών της. Ο καρπός της αποτελεί μοναδική λιχουδιά σε
κάθε είδους τραπέζι, το λάδι της θεωρείται το πιο πλούσιο και υγιεινό φυτικό λάδι
και συνιστάται σε όλα σχεδόν τα διαιτολόγια, το ξύλο της χρησιμοποιείται τόσο στην
H ελιά στην αρχαιότητα
γεί προστάτιδα της πόλης που γι’ αυτό το
ξυλογλυπτική όσο και ως υλικό καύσης, τα
Ένα από τα κύρια γνωρίσματα των χωρών
λόγο πήρε το όνομά της. Η καλλιέργεια της
φύλλα της δίνονται στα ζώα για τροφή
που βρίσκονται γύρω από την υδάτινη
ελιάς στην αρχαία Ελλάδα ξεκίνησε από
ενώ από το κουκούτσι της παράγεται λάδι
λεκάνη της Μεσογείου είναι η παρουσία
την Κρήτη γύρω στο 3500 π.Χ., αλλά
ειδικών χρήσεων.
ελαιόδεντρων. Η ελιά είναι σχεδόν βέβαιο
σύντομα επεκτάθηκε και στις υπόλοιπες
(Πηγή: www.ilida.gr)
ότι αυτοφυόταν στις χώρες της Μεσογείου
από την εποχή της εμφάνισης των πρώτων ανθρώπων στην περιοχή. Αυτό άλλωστε καταμαρτυρούν τα απομεινάρια όλων
σχεδόν των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στην ευρύτερη περιοχή. Στην αρχαία
Ελλάδα, η ελιά ήταν γνωστή για τα οφέλη
της και τις χρησιμότητές της από πολύ
παλιά όπως προκύπτει από αγγειογραφίες
και τοιχογραφίες τόσο στην Κρήτη όσο και
στην Ηπειρωτική Ελλάδα. Στην ελληνική
μυθολογία η ελιά απαντάται ως δέντρο
εξαιρετικά χρήσιμο τόσο για τον καρπό
του όσο και για το ξύλο του. Είναι γνωστός
δε ο μύθος ότι η θεά Αθηνά δώρισε στους
πολίτες των Αθηνών ένα δέντρο ελιάς για
να κερδίσει τον Ποσειδώνα και να εκλεπεριοχές. Στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η
28
ελιά καλλιεργούνταν στην αρχαία Ελλάδα
Συμβολισμός της ελιάς
τόσο για τη βρώση της όσο και για το λάδι
Ελιά, σύμβολο γαλήνης, προστασίας, γονι-
της που χρησιμοποιούταν και ως καλλυ-
μότητας. Θεϊκό δώρο. Δέντρο του καλού,
ντικό, υπάρχουν στην Κνωσό, στη Θήρα,
συνδεδεμένο με την αναγέννηση και το
στις Μυκήνες και σε όλες σχεδόν τις ελλη-
φως. Σύμβολο ειρήνης και νίκης, σύμβολο
νικές πόλεις στις οποίες άκμασε σπουδαίος
αθανασίας και ευφορίας. Η ελιά για τους
ΙούνΙος 2010 • EΤος: 16°
Σκονάκι
Παροιμία για την ελιά
Λέει η ελιά στον αφέντη της:
«Φρόντισε με να σε θρέψω.
Πότισε με να σε πλουτίσω»
Αινίγματα για την ελιά
Από κλαδάκι κρέμεται
στην αγορά πουλιέται
το εξωτερικό της τρώγεται
το κόκαλο πετιέται
τι είναι; ( η ελιά)
Κρητικές Μαντινάδες για την
Ελιά
Που τρώει λάδι και ψωμί και
λαδωτό πιτάρι,
δεν του επιάνου οι σαϊτιές του
χαρομακελάρη.
Αμα ‘χω ‘γω στο σπίτι μου
κρασί, ψωμί και λάδι
ρήγας με τη γυναίκα μου
κοιμάμαι κάθε βράδυ.
αρχαίους Έλληνες ήταν σύμβολο των
ολυμπιακών ιδεωδών, της Ειρήνης,
της Σοφίας και της Νίκης. Γι’ αυτό και το
μοναδικό βραβείο που έπαιρνε ο Ολυμπιονίκης ήταν ένα στεφάνι φτιαγμένο από
ρωση των 12 άθλων του. Οι Αθηναίοι στα
Ολυμπία, έργο του Φειδία, ένα από τα
νομίσματά τους απεικόνιζαν την Αθηνά
επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Με
με στεφάνι ελιάς στο κράνος της και έναν
λάδι έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες σπονδές
αμφορέα με λάδι ή ένα κλαδί ελιάς. Με
στους βωμούς, άλειφαν επιτύμβιες στήλες
κλάδους ελιάς ήταν στεφανωμένο και το
και ιερές πέτρες. Το κλαδί ελιάς που κρα-
χρυσελεφάντινο άγαλμα του Διός στην
τούσε ένα περιστέρι ήταν για τον Νώε ο
κλαδί ελιάς, ο «κότινος». Μέσα στο ναό
της Ήρας στην Αρχαία Ολυμπία, υπήρχε
μια ελιά, η «καλλιστέφανος ελαία», από
της οποίας τα κλαδιά φτιαχνόταν ο κότινος. Το ελαιόλαδο ήταν το βραβείο για
τους νικητές των περίφημων Παναθηναϊκών Αγώνων, που γίνονταν προς τιμή της
θεάς Αθηνάς. Στην αρχαία Αθήνα το βραβείο του νικητή στο αγώνισμα του δρόμου ήταν 700 αμφορείς που περιείχαν 2,5
τόνους ελαιόλαδο. Στην αρματοδρομία το
βραβείο ήταν 5 τόνοι ελαιόλαδο εξαιρετικής ποιότητας. Ο μύθος λέει ότι ο Ηρακλής φύτεψε την ελιά, μετά την ολοκλή-
29
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας
Σκονάκι
του Μίνωα πήγαν να διοικήσουν διάφορα
νησιά ή και περιοχές του αιγιακού χώρου,
ο Άνιος πήγε στο ιερό νησί τη Δήλο.
Παντρεύτηκε τη Δωρίππη και απέκτησε
τρεις κόρες που τις είπαν Οινοτρόπους ή
Οινοφόρους. Σ` αυτές ο παππούς τους, ο
Διόνυσος, έδωσε ένα μοναδικό χάρισμα:
«ποιείν εκ γης έλαιον, σίτον και οίνον».
Οι Οινοτρόποι παρείχαν άφθονους καρπούς και τροφές σ` όσους έφταναν για
χρησμό στο μαντείο της Δήλου.
Ο μύθος λέει ότι οι Αχαιοί όταν άρχισαν
την εκστρατεία τους εναντίον της Τροίας,
πέρασαν από τη Δήλο. Ο Άνιος που ήξερε
να προλέγει το μέλλον, τους είπε ότι ο
πόλεμος που σκόπευαν να ξεκινήσουν θα
κρατούσε δέκα χρόνια. Για να μην ταλαιπωρούνται τους πρότεινε να μείνουν εννιά
χρόνια κοντά του και τον δέκατο να πολεμήσουν με τους Τρώες μια και τότε θα έπεφτε η Τροία. Κι όσο για τη διατροφή τους
δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Θα την ανελάμβαναν οι τρεις κόρες του. Η Σπερμώ
θα πρόσφερε άφθονους καρπούς (δημητριακά), η Ελαϊς όσο λάδι θα ήθελαν και
η Οινώ θα τους τροφοδοτούσε με κρασί.
Οι Αχαιοί αρνήθηκαν και συνέχισαν το
ταξίδι τους. Η περιπέτεια των Οινοτρόοιωνός ότι η ανθρώπινη ζωή θα ξανάρχιζε
έχουν καλή σοδειά ή για να ευχαριστήσουν
πων άρχισε όταν αργότερα μετά από
στη γη, μετά τον βιβλικό κατακλυσμό. Στην
για την καλή σοδειά που είχαν.
χρόνια αποφάσισαν να τις πάρουν κοντά
αρχαία Αίγυπτο πίστευαν ότι η θεά Ίσις,
• Μερικές σταγόνες λάδι σε λίγο νερό φτά-
τους. Άλλοι λένε ότι αρνήθηκαν να πάνε κι
γυναίκα του Όσιρη, κρατούσε το μυστικό
νουν για να απαλλάξουν από το «κακό
άλλοι ότι τις πήραν μαζί τους. Πάντως κιν-
για την καλλιέργεια της ελιάς. Το λάδι της
μάτι».
δύνεψαν να θανατωθούν και τις προστά-
ελιάς αποτελεί θρησκευτικό αγαθό. Η ελιά
• Το αγιασμένο από την εκκλησία λάδι
τεψε ο παππούς τους Διόνυσος. Ο Οβίδιος
συνδέθηκε συμβολικά και με άλλες θεότη-
θεωρείται φυλαχτό και βοήθεια για κάθε
έγραψε, πως ο Διόνυσος μεταμόρφωσε τις
τες, κυρίως θεότητες της βλάστησης και
δύσκολη στιγμή.
της γονιμότητας. Χρησιμοποιούνταν ως
• Τα «λαδαδέλφια», άτομα δηλαδή που
πένθιμη τροφή. Από την αρχαιότητα το
έχουν δεχθεί το λάδι της βάπτισης από τον
λάδι της το χρησιμοποιούσαν στα ταφικά
ίδιο νονό, δεν επιτρέπεται να παντρευτούν.
έθιμα και θεωρούνταν από τα σημαντικό-
• Δέντρο γεμάτο πατρογονικά παραμύθια,
τερα πράγματα που στερούνταν οι νεκροί.
το νιώθει ο καθένας σαν ευλογία και σαν
Αυτή η συμβολική πλευρά της ελιάς διατη-
ασφάλεια (Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος)
ρείται ως τις μέρες μας, μέσω της χρήσης
του λαδιού στα βασικά χριστιανικά μυστή-
Μύθος για την Ελαϊς, Σπερμώ, Οινώ
ρια.
Tα τρία βασικά προϊόντα του ελληνικού χώρου λάδι, σιτάρι, κρασί. Η Ελαϊς, η
Λαϊκή Πίστη και Ελιά
Σπερμώ και η Οινώ ήταν κόρες του Άνιου
• Με λίγες σταγόνες λάδι από το καντήλι
και εκείνος με τη σειρά του ήταν παιδί του
του Αϊ-Νικόλα γαλήνευαν οι ναυτικοί τη
Διονύσου και της Αριάδνης. H Ελαϊς ήταν
θάλασσα.
προστάτιδα του ελαιόλαδου, η Οινώ προ-
• Σε αγροτικές περιοχές της Μεσογείου, οι
στάτευε την άμπελο και η Σπερμώ, που
άνθρωποι πετούν λάδι στο έδαφος για να
προστάτευε το σιτάρι. Όταν οι απόγονοι
30
ΙούνΙος 2010 • EΤος: 16°
Σκονάκι
τρεις κοπέλες σε περιστέρια.
Κύκλος Ζωής της ελιάς
Η ελιά έως 7 ετών δεν παράγει καρπούς,
χρειάζεται την προσοχή των καλλιεργητών, γιατί σε αυτή την ηλικία γίνεται το
κέντρισμα. Σε ηλικία 7 έως 15 ετών, αρχίζει
να παράγει καρπούς. Σε ηλικία 30-70 ετών,
βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη. Στην «τρίτη
ηλικία» η ελιά φτάνει από 150- 1000 χρόνια ζωής! Η ελιά ευδοκιμεί σχεδόν αποκλειστικά στην λεκάνη της Μεσογείου και ο
τρόπος καλλιέργειας της αποτελεί βασικό
παράγοντα διατήρησης του οικοσυστήματος. Ζει και προσφέρει καρπούς για αιώνες,
καλλιεργείται σε κάθε έδαφος, αγαπά το
μεσογειακό κλίμα, ζητά ελάχιστη περιποίηση και αξιοποιείται πλήρως ως καρπός,
φύλλωμα και ξύλο. Η ελιά συμβάλλει στην
αποτροπή της διάβρωσης σε περιοχές με
οξυμένο το φαινόμενο της ερημοποίησης
κι αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα ανάπτυξης περιοχών με σοβαρά προβλήματα
απασχόλησης και συνοχής.
Σήμερα
υπάρχουν
στην
Ελλάδα
150.000.000 περίπου ελαιόδεντρα, λει-
μαλλιά τους για να είναι υγιή και λαμπερά.
θέση από τα βλαβερά ζωικά λίπη, τα οποία
Το ελαιόλαδο θεωρείται ως το μυστικό της
είναι υπεύθυνα για τη συγκέντρωση λίπους
μακροζωίας των Κρητικών. Οι σύγχρο-
στην καρδιά και οδηγούν στο έμφραγμα.
νοι επιστήμονες πιστεύουν ότι βοηθά τις
λειτουργίες του εγκεφάλου, των εσωτερι-
H εικονογράφηση στο άρθρο είναι
κών μας οργάνων και ιδιαίτερα της καρ-
ζωγραφιές των μαθητών του 13τάξιου
διάς, αφού προλαβαίνει και παίρνει τη
Σχολείου Ελληνικών
τουργούν 2.800 ελαιοτριβεία και 500.000
οικογένειες ζουν από την καλλιέργεια της
ελιάς.
Θεραπευτικές Ιδιότητες της Ελιάς
Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής,
πίστευε στις θεραπευτικές ιδιότητες του
ελαιόλαδου. Αναφερόταν σε αυτό σαν την
«ιδανική θεραπεία». Αναφέρει περίπου 60
φαρμακευτικές χρήσεις της ελιάς για τη
θεραπεία ασθενειών και παθήσεων. Οι
αρχαίοι Έλληνες θεραπευτές χρησιμοποιούσαν ελαιόλαδο για να επουλώσουν πληγές, για να θεραπεύσουν την αϋπνία, τη
ναυτία, τη χολέρα. Επίσης το χρησιμοποιούσαν για να ενυδατώσουν και να μαλακώσουν το δέρμα τους ή το έβαζαν στα
31
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας
Σκονάκι
GLOSSA Γλώσσα ΓΛΩΣΣ Α glossa
Σ
τις 9 Ιουνίου
πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του Προγράμματος ΓΛΩΣΣΑ στην
μεγάλη αίθουσα
το υ
κ ε ν τρ ι κο ύ
τμήματος
του
12τάξιου Συμπληρωματικού Σχο-
νταγκ, Επίσης συμμετείχε στην συνάντηση ο αποσπασμένος από Ελλάδα
δάσκαλος, Γιάννος Θεοδούλου και
μέλη της ερευνητικής ομάδας του
προγράμματος «ΓΛΩΣΣΑ», Αντιγόνη
Νάγκυ και Αλεξάνδρα Γιαννακάκη.
Συντονίστρια της εκδήλωσης υπήρξε
η Νόρα Γιαννακάκη.
Ευχαριστούμε σε όλους για την συμμετοχή σας!
Ερευνητική ομάδα του «ΓΛΩΣΣΑ»
λείου Ελληνικών στη Βουδαπέστη.
Στην παρουσίαση παρεβρέθηκαν ο
Πρέσβυς της Κυπριακής Δημοκρατίας, Vássos Chamberlein, ο επικεφαλής του Γραφείου Τύπου της Ελληνικής Πρεσβείας, Νικόλαος Βλαχάκης,
Ο Σύμβουλος του Γραφείου Τύπου
της Ελληνικής Πρεσβείας,, Δημήτρης
Κούστας, ο λέκτορας της Ελληνικής
Έδρας του Πανεπιστημίου ΕΛΤΕ, Κωνσταντίνος Νάκος, η διευθύντρια του
12τάξιου Ελληνικού Σχολείου, Ευαγγελία Τσαρούχα. Το Ελληνικό Ινστιτούτο
Ερευνών εκπροσώπησε η Νόρα Γκάζ-
Θα επενδύσουμε στην Παιδεία των ομογενών
Μ
ιλώντας για την παιδεία των ομο-
νώνεται αυτή η πολιτική. Πολύ περισσότερο,
20% οι αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί ανά
γενών,η υπουργός κα Άννα Διαμα-
όταν, όπως είπα, ο στόχος είναι να προωθή-
τον κόσμο», τόνισε η κα Διαμαντοπούλου.
ντοπούλου,σε δήλωσή της είπε χαρακτη-
σουμε την ελληνική γλώσσα και να δώσουμε
«Έχει ενδιαφέρον να δείτε και τα κριτήρια
ριστικά: «Η πολιτική μας, θα μπορούσε να
τη δυνατότητα και σε άλλους να τη διδα-
ή τα προσόντα. Έχουμε, ας πούμε, αποσπα-
συνοψιστεί στο δόγμα ότι δεν πρέπει ούτε
χθούν». Η Υπουργός Παιδείας παρέθεσε,
σμένους καθηγητές αγγλικής φιλολογίας σε
ένα Ελληνόπουλο, σε κανένα σημείο του
επίσης, πολύ ενδιαφέροντα, όπως τα χαρα-
αγγλόφωνες χώρες ή γερμανικής φιλολογίας
πλανήτη, τη στιγμή που θέλει να μάθει ελλη-
κτήρισε, στοιχεία. «Το 2004 ήταν 1.650 εκπαι-
σε γερμανόφωνες χώρες. Όπως, υπάρχουν
νικά, να μην έχει τη δυνατότητα να μάθει.
δευτικοί ανά τον κόσμο. Το 2008 ήταν 1.965,
σχολεία με 10 μαθητές και 10 καθηγητές.
Γι’ αυτό και το θέμα της γλώσσας, είναι το
το 2009 έγιναν 2.400 εκπαιδευτικοί. Δηλαδή,
Υπάρχει σχολείο στην Αφρική με 8 μαθητές
κεντρικό στοιχείο, γύρω από το οποίο οργα-
σε ένα χρόνο 2008-2009 αυξήθηκαν κατά
και 8 καθηγητές. Στο Αμβούργο έχουμε δέκα
32
Ιούνιος 2010 • EΤΟΣ: 16°
Σκονάκι
μαθητές και δέκα καθηγητές. Να σας πω ότι
δεν λέμε να κόψουμε δαπάνες. Όταν, όμως,
ελληνική γλώσσα στα πέρατα του κόσμου
στην Κολωνία, έχουμε 16 μαθητές και 14
έχουμε απόσπαση ενός εκπαιδευτικού στο
-επαναλαμβάνω ότι στόχος μας είναι ούτε
καθηγητές. Για πρώτη φορά είχαμε σωρη-
εξωτερικό, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει το
ένα παιδί να μη βρεθεί στη θέση να μην
δόν καθηγητές, οι οποίοι ασκούσαν διοικη-
κόστος του μισθού του, του επιμισθίου του
έχει πρόσβαση στην ελληνική γλώσσα - θα
τικά καθήκοντα σε σχολεία του εξωτερικού.
και του αναπληρωτή στη χώρα, δηλαδή
υπάρξει όλη εκείνη η σωστή διαχείριση του
Αυτά, όλα, λοιπόν, κατεγράφησαν ένα προς
επί τρία», επισήμανε η κα Διαμαντοπούλου.
ανθρώπινου δυναμικού, ώστε να χρησιμο-
ένα». Για το λόγο αυτό, όπως είπε η υπουρ-
«Πρέπει, λοιπόν, η αναδιοργάνωση και η
ποιήσουμε τους ανθρώπινους πόρους και
γός απαντώντας στην κα Βόζεμπεργκ, δικαι-
υπηρεσία των εκπαιδευτικών να είναι ανά-
τους πόρους που έχουμε ως χώρα, με τον
ολογημένα δεν θα γίνουν αποσπάσεις για το
λογη με τα παιδιά, ανάλογη με τα μαθήματα,
καλύτερο δυνατό τρόπο».
2010 – 2011, τονίζοντας την ανάγκη οργά-
ανάλογη με τις ανάγκες». Και κατέληξε λέγο-
νωσης, με τον καλύτερο τρόπο, των δαπα-
ντας, ότι «με απόλυτο σεβασμό στο έργο των
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ,
νών για την παιδεία. «Σε καμία περίπτωση
ανθρώπων αυτών, που δουλεύουν για την
25.5.2010
Érettségik görög nyelvből 2010-ben
Π
Απολυτήριες εξετάσεις ελ ληνικής γλώσσας στην Ουγγαρία το 2010
ραγματοποιήθηκαν οι απολυτήριες εξετάσεις Ελληνικής Γλώσσας στην Ουγγαρία της θερινής εξεταστικής
περιόδου. Όσοι ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα ή να δείτε τις ασκήσεις, μπείτε στην ιστοσελίδα http://
www.oh.gov.hu/kozoktatas/aktualis-erettsegi/2010-majus-juniusi κι εκεί μπείτε στο: újgörög.
Καλό καλοκαίρι και καλές διακοπές ευχόμαστε σε όλους τους μαθητές!
η Συντακτική Επιτροπή
Ψυχή τε και σώματι
Σ
τις 11 Ιουνίου το βράδυ στα
πλαίσια ενός πανηγυρικού πνεύματος πραγματοποιήθηκε το κλείσιμο του διδαχτικού έτους 20092010 στους χώρους του 12τάξιου
Συμπληρωματικού Σχολείου Ελλη-
νικών της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων
Ουγγαρίας. Τίμησαν με την παρουσία τους τη γιορτή λήξης των μαθημάτων του Νηπιαγωγείου και του
Σχολείου μας εκ μέρους της Ελληνικής Πρεσβείας ο Γραμματέας Α΄ κ.
Ιωάννης Σταματέκος, ο Στρατιωτικός Ακόλουθος κ. Αλέξανδρος Δεσύπρης, ο Σύμβουλος Τύπου κ. Νικόλαος Βλαχάκης και ο Γραμματέας
Α΄ Τύπου κ. Δημήτριος Κούστας, εκ
μέρους της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων
33
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Σκονάκι
Ουγγαρίας ο πρόεδρος κ. Λαοκράτης Κοράνης, καθώς και της Αυτοδιοίκησης Βουδαπέστης ο πρόεδρος
κ. Σπύρος Αγκάρντι. Αναφέρω ονομαστικά τους τρεις αυτούς φορείς
διότι χρειάζεται να τους ευχαριστήσουμε για την ηθική και υλική ενίσχυσή τους στη λειτουργία του Σχολείου μας:
1) Η Ελληνική Δημοκρατία στέλνει
αποσπασμένους εκπαιδευτικούς
2) Το Σχολείο λειτουργεί στα πλαίσια
της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
3) Η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Βουδαπέστης χορηγεί υποτροφίες σε
20 μαθητές της Βουδαπέστης κάθε
χρόνο.
Στο πρώτο μέρος του προγράμματος τα παιδιά του Νηπιαγωγείου με
τη δασκάλα τους Εύα Χαβαλέ μας
παρουσιάσανε τις χαρές του καλοκαιριού και, στο δεύτερο μέρος οι
μαθητές του Σχολείου με επικεφα-
λής του προγράμματος τη δασκάλα
Χατζηευγενάκη Θεοδοσία παρουσίασαν τη θεματική ενότητα « Ελιά,
πηγή ζωής, μυστικό μακροζωίας»,
στα πλαίσια του μαθήματος της
Λαογνωσίας, μέσα από θεατρικό
παιχνίδι, μουσική, χορό, τραγούδι,
εργασίες. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα
την Ηλέκτρα Αγκάρτυ, τον Χρήστο
Φλέτσερ και την Έντιτ Βενγκρινιάκ.
Μετά το ωραίο πρόγραμμα ακολούθησε παραδοσιακός μπουφές
με ελληνικά προϊόντα, που ευγενικά προσέφεραν οι κύριοι Σταύρος Μεσημέρης και Βίκτωρας Φαραντζής.
34
Εκτός τη διδασκαλία, αναφέρουμε
κι’ άλλες δραστηριότητες του Σχολείου μας:
Ετοιμάζουμε και διεξάγουμε τις εξετάσεις Ελληνομάθειας.
Με επικεφαλής την καθηγήτρια
Νόρα Γιαννακάκη συμβάλλουμε στη
δημιουργία ενός καινούργιου προγράμματος διαδικτυακό γλώσσας
σε συνεργασία με άλλες χώρες της
Ευρώπης.
Συμμετείχαμε, εκπαιδευτικοί και
μαθητές, με προγράμματα στις εθνικές και θρησκευτικές - παραδοσιακές γιορτές, στην επέτειο του Πολυτεχνείου, καθώς με δύο μαθήτριες
Λυκείου στη Βουλή των Ελλήνων
στην Αθήνα, διακριθήκαμε με τέσσερις μαθητές Γυμνασίου στην Μαθητιάδα Σερρών και με μία μαθήτρια
στο Καγιάτ στην πόλη Σεγκέντ.
Συμμετείχαμε και διακριθήκαμε σε
διαγωνισμό Δημιουργικής Γραφής
στην Αθήνα με τις μαθήτριες Θεανώ
και Κύρα Καπαρέλη, Καλλιόπη
Νάγκυ. Στο διαγωνισμό αυτό πήραν
μέρος 100 σχολεία από την Ελλάδα
και μερικά της ομογένειας, τέσσερα
σχολεία βραβεύτηκαν. Παραλάβαμε
το βραβείο και τα βιβλία του Σχολείου, καθώς και τα βραβεία των
μαθητριών μας, τα οποία αποδεικνύουν την καλλιέργεια και μόρφωσή τους, πρόσφατα στην Αθήνα.
Ευαγγελία Τσαρούχα
Kαλό καλοκαίρι σας εύχονται οι μαθητές του 12τάξιου
Ελληνικού Σχολείου
ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Εκδότης: το Σώμα της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων
Ουγγαρίας
Διευθύνων Σύμβουλος της Σύνταξης: Κοράνης
Λαοκράτης
Αρχισυνταξία: Νόρα Γιαννακάκη
Σελιδοποίηση: Lajos Németh
Διεύθυνση Σύνταξης: 1054 Budapest, Vécsey u. 5.
Τηλέφωνα: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275
Φαξ: 06-1-302 7277
e-mail: [email protected]
Τυπογραφείο: Copycat Kft.
ISSN: 1786-0989
ELLINIZMOSZ
A M.G.O.Ö. kiadványa
Kiadó: a M.G.O.Ö. Testülete
A szerkesztőség ügyvezetője: Koranisz Laokratisz
Főszerkesztő: Janakakisz Nóra
Tördelő: Németh Lajos
Szerkesztőség cime: 1054 Budapest, Vécsey u. 5.
Telefon: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275
Fax: 06-1-302 7277
e-mail: [email protected]
Nyomda: Copycat Kft.
ISSN: 1786-0989
Szerkesztőbizottság:
Συντακτική Eπιτροπή:
Βίκτωρας Φαρατζής
Βούλα Αυγουροπούλου
Γιάννος Θεοδούλου
Λαοκράτης Κοράνης
Νόρα Γιαννακάκη
Σπυρίδων Καπαρέλης
Χριστόφορος Αθανασίου
10 χρονών η Χωρωδία Ελληνισμός

Εισαγωγή στα στερεότυπα και τους ρόλους του γένους

GRUNDSCHULE?

Πολυτεχνείο, 38 χρόνια μετά Αχαρνείς με τη Νεανική Σκηνή Μια

Εδώ - Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata

Όλος ο κόσμος μια Ελλάδα - Magyarországi Görögök Országos

Ο Μίκης - Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata

Η επέτειος του Πολυτεχνείου - Magyarországi Görögök Országos

Η κρίση στην Ελλάδα - Magyarországi Görögök Országos

Αφιέρωμα στην Κύπρο - Magyarországi Görögök Országos

70 χρόνια από την ίδρυση του ΕΛΑΣ Χρίστος Τσιαμούλης Νέοι