Βασικές Οικονομικές Έννοιες 1. Ποια είναι τα τέσσερα ερωτήµατα που εκφράζουν τα γενικά προβλήµατα που µελετά η Πολιτική Οικονοµία; 2. Τι είναι οικονοµικά αγαθά και τι ελεύθερα αγαθά; 3. Τι είναι οικονοµικές ανάγκες; 4. Ποιες είναι οι ιδιότητες των αναγκών; 5. Ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι που συντελούν στον πολλαπλασιασµό και στην εξέλιξη των αναγκών; 6. Να περιγράψετε τις ιδιότητες των οικονομικών αναγκών: της εξέλιξης, του πολλαπλασιασμού, του κορεσμού, καθώς και τους βασικούς λόγους που συντελούν στον πολλαπλασιασμό και την εξέλιξη των αναγκών. 7. Σε ποιες κατηγορίες ταξινοµούνται τα οικονοµικά αγαθά; 8. Τι είναι αγορά; 9. α. Τι γνωρίζετε για την έννοια της αγοράς; Αναφέρατε παραδείγµατα. β. Τι γνωρίζετε για το κύριο οικονοµικό πρόβληµα; γ. Τι γνωρίζετε για την εξέλιξη και τον πολλαπλασιασµό των οικονοµικών αναγκών; 10. Τι σηµαίνει παραγωγική διαδικασία; 11. Τι εννοούμε με τον όρο παραγωγική διαδικασία; Να αναφέρετε τους συντελεστές παραγωγής. Πότε ένας συντελεστής παραγωγής θεωρείται "εν δυνάμει συντελεστής παραγωγής"; 12. α. Να ορίσετε την έννοια της παραγωγικής διαδικασίας. β. Να αναφέρετε τα βασικά στοιχεία της παραγωγικής διαδικασίας. γ. Να εξηγήσετε τα βασικά στοιχεία της παραγωγικής διαδικασίας. 13. Σε ποιες κατηγορίες ταξινοµούνται οι παραγωγικοί συντελεστές και τι περιλαµβάνει η κάθε κατηγορία; 14. Ποιες είναι οι τρεις κατηγορίες των συντελεστών παραγωγής και τι περιλαμβάνει η καθεμία; Να δώσετε σχετικά παραδείγματα. 15. Ποιο είναι το κύριο οικονοµικό πρόβληµα κάθε κοινωνίας; 16. Τι δείχνει η καµπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων; 17. Σχεδιάστε την καµπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων µιας υποθετικής οικονοµίας και ερµηνεύστε το διάγραµµα. 18. Τι σηµαίνει ο όρος κόστος ευκαιρίας; 19. Τι είναι καταµερισµός των έργων ή της εργασίας; 20. Ποια είναι τα πλεονεκτήµατα και το μειονέκτημα του καταµερισµού των έργων; 21. Εξηγήστε γιατί ο καταµερισµός των έργων οδηγεί στην αύξηση της παραγωγής. 22. Τι είναι καταμερισμός των έργων ή της εργασίας, ποια είναι τα πλεονεκτήματά του και ποιο είναι το σοβαρότερο μειονέκτημά του; 23. Τι είναι χρήµα; 24. Ποιες ροές εµφανίζονται στο διάγραµµα του οικονοµικού κυκλώµατος; 25. Περιγράψτε τις ροές αγαθών, παραγωγικών συντελεστών και χρήµατος που εµφανίζονται στο διάγραµµα του οικονοµικού κυκλώµατος. 26. α. Να δώσετε τους ορισµούς των καταναλωτών αγαθών και των καταναλωτικών αγαθών. β. Να αναφέρετε από δύο παραδείγµατα για κάθε κατηγορία των παραπάνω αγαθών. 1 γ. Το Οικονοµικό Κύκλωµα. Να αναπτυχθεί. (∆εν απαιτείται διάγραµµα). 27. Να περιγράψετε το οικονοµικό κύκλωµα (απαιτείται διάγραµµα). Η Ζήτηση των Αγαθών 28. Τι σηµαίνει ορθολογικός καταναλωτής; 29. Πότε ο ορθολογικός καταναλωτής βρίσκεται σε ισορροπία; 30. Τι αναφέρει ο νόµος της ζήτησης; 31. Τι είναι η καµπύλη ζήτησης; 32. Σε τι διαφέρει η ατοµική από την αγοραία καµπύλη ζήτησης; 33. Ποιοι παράγοντες δεχόµαστε ότι παραµένουν σταθεροί όταν µελετάµε τις µεταβολές στις ζητούµενες ποσότητες ενός αγαθού καθώς µεταβάλλεται η τιµή του; 34. Περιγράψτε µε τη βοήθεια διαγράµµατος τη διαφορά µεταξύ της µεταβολής της ζητούµενης ποσότητας και της µεταβολής της ζήτησης. 35. Ποιοι είναι οι βασικότεροι προσδιοριστικοί παράγοντες της ζήτησης; 36. Τι είναι υποκατάστατα αγαθά; 37. ∆είξτε διαγραµµατικά πώς η αύξηση της τιµής του µοσχαρίσιου κρέατος επηρεάζει τη ζήτηση του χοιρινού κρέατος. 38. Με τη βοήθεια των σχετικών διαγραµµάτων που θα σχεδιάσετε, να περιγράψετε πώς η αύξηση της τιµής του µοσχαρίσιου κρέατος επηρεάζει τη ζήτηση του χοιρινού κρέατος. 39. Τι είναι συµπληρωµατικά αγαθά; 40. Αφού σχεδιάσετε τα σχετικά διαγράμματα, να εξηγήσετε τι θα συμβεί στη ζήτηση της ζάχαρης, αν αυξηθεί η τιμή του καφέ, όταν οι λοιποί προσδιοριστικοί παράγοντες της ζήτησης παραμένουν σταθεροί (ceteris paribus). (Η ζάχαρη και ο καφές θεωρούνται συμπληρωματικά αγαθά). 41. * Παρατηρείται αύξηση του καφέ στην αγορά χωρίς να µεταβληθεί η ζήτησή του. Να εξηγήσετε και να δείξετε διαγραµµατικά ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από την εν λόγω αύξηση της τιµής του καφέ: α) Στη ζήτηση του κακάο. β) Στη ζήτηση της ζάχαρης. 42. Να δώσετε τους ορισµούς των υποκατάστατων και των συµπληρωµατικών αγαθών και να εξηγήσετε µε τη βοήθεια διαγραµµάτων πώς η αύξηση της τιµής ενός αγαθού επηρεάζει τη ζήτηση ενός υποκατάστατου αγαθού, καθώς και πώς ενός συµπληρωµατικού αγαθού. 43. Να περιγράψετε τους παρακάτω βασικούς προσδιοριστικούς παράγοντες της ζήτησης ενός αγαθού που αφορούν: τις προτιμήσεις των καταναλωτών, το εισόδημα των καταναλωτών, τις προσδοκίες και τις προβλέψεις των καταναλωτών σχετικά με τη μελλοντική εξέλιξη των τιμών και του εισοδήματός τους. 44. Να εξηγήσετε πώς οι µεταβολές στο µέγεθος του εισοδήµατος των καταναλωτών επιδρούν στη ζήτηση των αγαθών. 45. Τι είναι ελαστικότητα ζήτησης; 46. Πότε η ζήτηση χαρακτηρίζεται ελαστική και πότε ανελαστική; 2 47. * Έστω ότι η ζήτηση ενός αγαθού είναι ελαστική και οι καταναλωτές μετά από μία μεταβολή της τιμής του έχουν μειώσει τη συνολική δαπάνη για το αγαθό αυτό. Η τιμή του αγαθού αυξήθηκε ή μειώθηκε; Δικαιολογήστε την απάντηση σας. α. Να εξηγήσετε τη σπουδαιότητα των. προσδοκιών των καταναλωτών για τις μελλοντικές τιμές ενός αγαθού στη ζήτηση του. * β. Αν η ελαστικότητα ζήτησης ενός αγαθού ως προς την τιμή του είναι ΕD= -0,5 και αυξηθεί η τιμή του αγαθού κατά 20%, ποια θα είναι η ποσοστιαία μεταβολή της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών για το αγαθό αυτό; Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. 48. Τι είναι εισοδηµατική ελαστικότητα; 49. Τι είναι κανονικό και τι κατώτερο αγαθό; 50. * Υποθέτουμε ότι για ένα κατώτερο αγαθό παρατηρείται αύξηση στην τιμή του. Ταυτόχρονα παρατηρείται αύξηση στο εισόδημα του καταναλωτή. Να εξηγήσετε πώς θα αντιδράσει ο καταναλωτής και να το δείξετε με διάγραμμα. Η Παραγωγή της Επιχείρησης και το Κόστος 51. Τι εννοούµε µε τον όρο παραγωγή; 52. Τι είναι βραχυχρόνια και τι µακροχρόνια περίοδος παραγωγής; 53. Τι γνωρίζετε για τη βραχυχρόνια και τι για τη µακροχρόνια περίοδο παραγωγής της επιχείρησης; 54. Τι εκφράζει η συνάρτηση παραγωγής; 55. Τι είναι συνολικό προϊόν; 56. Τι είναι µέσο και τι οριακό προϊόν; 57. Τι δηλώνει ο νόµος της φθίνουσας απόδοσης; 58. Να διατυπώσετε και να εξηγήσετε το νόμο της φθίνουσας απόδοσης. 59. Σχεδιάστε τις αντιπροσωπευτικές καµπύλες του συνολικού, µέσου και οριακού προϊόντος. Χρησιµοποιήστε δύο διαγράµµατα, το ένα κάτω από το άλλο. Στη συνέχεια, περιγράψτε τη σχέση µεταξύ του συνολοκού, οριακού και µέσου προϊόντος. 60. Τι είναι µέσο σταθερό, µέσο µεταβλητό και µέσο συνολικό κόστος; 61. Τι είναι οριακό κόστος; 62. Σχεδιάστε τις αντιπροσωπευτικές καµπύλες του µέσου και οριακού προϊόντος και τις αντίστοιχες του µέσου µεταβλητού και οριακού κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο παραγωγής. Χρησιµοποιήστε δύο διαγράµµατα, το ένα κάτω από το άλλο. Στη συνέχεια, περιγράψτε τη σχέση µεταξύ του οριακού και µέσου προϊόντος και τη σχέση µεταξύ του οριακού και µέσου µεταβλητού κόστους. Η Προσφορά των Αγαθών 63. Τι δείχνει η καµπύλη προσφοράς µιας επιχείρησης; 64. Τι είναι ο νόµος της προσφοράς; 65. Τι είναι αγοραία καµπύλη προσφοράς; 66. Ποιοι είναι οι βασικότεροι προσδιοριστικοί παράγοντες της προσφοράς; 67. Περιγράψετε µε τη βοήθεια διαγράµµατος τη διαφορά µεταξύ της µεταβολής της προσφερόµενης ποσότητας και της µεταβολής της προσφοράς. 3 68. Να περιγράψετε τον τρόπο µε τον οποίο οι µεταβολές των βασικότερων προσδιοριστικών παραγόντων της προσφοράς ενός αγαθού, εκτός της τιµής, επιδρούν στην προσφορά του αγαθού από µια επιχείρηση. 69. Εξηγήστε γιατί οι τιµές των παραγωγικών συντελεστών και η τεχνολογία της παραγωγής είναι προσδιοριστικοί παράγοντες της προσφοράς. 70. * Με τη βοήθεια του κατάλληλου διαγράμματος να εξηγήσετε πώς οι μεταβολές στις τιμές των παραγωγικών συντελεστών επηρεάζουν τη θέση της καμπύλης προσφοράς. 71. Να εξηγήσετε και να δείξετε διαγραμματικά πώς επηρεάζεται η καμπύλη προσφοράς: i) από τη βελτίωση της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται στην παραγωγή του προϊόντος, ii) από την αύξηση στις τιμές των παραγωγικών συντελεστών. 72. Τι είναι ελαστικότητα της προσφοράς; 73. Πότε η προσφορά είναι ελαστική; 74. Πότε η προσφορά είναι ανελαστική; 75. Τι τιµή παίρνει η ελαστικότητα της προσφοράς όταν η καµπύλη προσφοράς είναι ευθεία κάθετη προς τον άξονα των ποσοτήτων; 76. Σχολιάστε την πρόταση: «Ο σπουδαιότερος όµως παράγοντας που προσδιορίζει το µέγεθος της ελαστικότητας της προσφοράς είναι ο χρόνος». Ο Προσδιορισμός των Τιμών 77. Τι είναι αγορά; 78. Τι είναι τιµή ισορροπίας; 79. Τι είναι ποσότητα ισορροπίας; 80. Πότε παρουσιάζεται έλλειµµα; 81. Πότε παρουσιάζεται πλεόνασµα; 82. Περιγράψτε µε τη βοήθεια διαγράµµατος πώς επιτυγχάνεται ισορροπία στην αγορά ενός αγαθού. 83. * ∆είξτε διαγραµµατικά µια περίπτωση ταυτόχρονης µετατόπισης της καµπύλης ζήτησης και της καµπύλης προσφοράς, µε αµετάβλητη την τιµή ισορροπίας. 84. * Τα αγαθά Χ και Ψ είναι υποκατάστατα μεταξύ τους. Να εξηγήσετε, με τη βοήθεια διαγραμμάτων, τι θα συμβεί στις αγορές των δυο αγαθών, οι οποίες βρίσκονται σε ισορροπία, αν βελτιωθεί η τεχνολογία παραγωγής του αγαθού Χ. 85. Τι σκοπό έχει το κράτος όταν επιβάλλει ανώτατες τιµές; 86. Να εξηγήσετε τις συνέπειες που προκύπτουν σ’ ένα αγαθό από την επιβολή ανώτατης τιμής διατίμησης από το κράτος, με τη βοήθεια σχετικού διαγράμματος, το οποίο και θα κατασκευάσετε. 87. Τι είναι «µαύρη αγορά»; 88. Τι σκοπό έχει το κράτος όταν επιβάλλει κατώτατες τιµές; 89. Με τη βοήθεια σχετικού διαγράµµατος που θα κατασκευάσετε, να περιγράψετε πώς λειτουργεί η τιµή παρέµβασης, που ορίζεται από το κράτος, στην αγορά ενός αγροτικού προϊόντος. 90. Περιγράψτε συνοπτικά τις συνέπειες της κρατικής παρέµβασης στην αγορά µε την επιβολή ανώτατων και κατώτατων τιµών. 4 91. Πότε οι αγρότες αναγκάζονται να καταστρέψουν ένα µέρος της παραγωγής τους; Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν 92. Σε τι διαφέρει η µικροοικονοµική από τη µακροοικονοµική θεωρία; 93. Εξηγήστε γιατί το σφάλµα σύνθεσης είναι ο σπουδαιότερος λόγος που επιβάλλει τη διάκριση της ανάλυσης της οικονοµικής θεωρίας σε µικροοικονοµικό και µακροοικονοµικό επίπεδο. 94. Τι είναι Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.); 95. Εξηγήστε µε ένα παράδειγµα γιατί στο Α.Ε.Π. περιλαµβάνεται η προστιθέµενη αξία του κάθε σταδίου παραγωγής και όχι η συνολική αξία του κάθε σταδίου. 96. Σε τι διαφέρει το ονοµαστικό από το πραγµατικό Α.Ε.Π.; 97. Σχολιάστε την πρόταση: «Το πραγµατικό Α.Ε.Π. διαφέρει από έτος σε έτος µόνο αν κυµαίνονται οι παραγόµενες ποσότητες και είναι καλύτερο µέτρο σύγκρισης της ευηµερίας µιας οικονοµίας απ’ ότι το ονοµαστικό Α.Ε.Π.» 98. Τι είναι το κατά κεφαλήν πραγµατικό Α.Ε.Π.; 99. Ποιες είναι οι αδυναµίες του Α.Ε.Π. ως δείκτη οικονοµικής ευηµερίας; 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. Οικονομικές Διακυμάνσεις – Πληθωρισμός – Ανεργία Τι είναι οικονοµικοί κύκλοι; Ποιες είναι οι φάσεις ενός οικονοµικού κύκλου; Περιγράψτε τα χαρακτηριστικά των φάσεων ενός οικονοµικού κύκλου. Να περιγράψετε τα χαρακτηριστικά των φάσεων της ύφεσης και της ανόδου ή άνθησης ενός οικονομικού κύκλου. Τι σηµαίνει πληθωρισµός; Τι ονοµάζεται ρυθµός πληθωρισµού; Εξηγήστε µε ένα παράδειγµα γιατί ο πληθωρισµός πλήττει όλα τα άτοµα που το εισόδηµά τους είναι σταθερό. Να εξηγήσετε ποιοι ευνοούνται και ποιοι πλήττονται από τον πληθωρισμό. Τι είναι πληθωρισµός ζήτησης και τι πληθωρισµός κόστους; Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για τα αίτια που προκαλούν τον πληθωρισµό. Να περιγράψετε τα βασικά σηµεία των δύο πιο σηµαντικών απόψεων που αναφέρονται στον πληθωρισµό ζήτησης και στον πληθωρισµό κόστους. (∆εν απαιτείται αναφορά στο στασιµοπληθωρισµό). Να περιγράψετε τον πληθωρισμό κόστους. Τι είναι στασιµοπληθωρισµός; Τι είναι το εργατικό δυναµικό µιας οικονοµίας; Να δώσετε τους ορισμούς των εννοιών: εργατικό δυναμικό, απασχολούμενοι, άνεργοι και να αναφέρετε πώς υπολογίζεται το ποσοστό της ανεργίας. Επιπλέον, να περιγράψετε τα μέτρα, τα οποία παίρνουν οι διάφορες κυβερνήσεις για την καταπολέμηση της ανεργίας, που οφείλεται σε ανεπάρκεια της ζήτησης (κεϋνσιανή ανεργία) και της διαρθρωτικής ανεργίας. Ποια είναι τα τέσσερα είδη ανεργίας; Τι είναι εποχιακή ανεργία και τι ανεργία τριβής; Τι είναι διαρθρωτική ανεργία και τι ανεργία ανεπαρκούς ζήτησης; 5 117. Να αναπτύξετε όλα τα είδη της ανεργίας και να εξηγήσετε τις τρεις βασικές οικονοµικές συνέπειές της, καθώς και τα βασικά κοινωνικά προβλήµατα που δηµιουργεί η ανεργία. 118. * α. Ποιας μορφής ανεργία έχουμε στις παρακάτω περιπτώσεις: i) Όταν οι επιχειρήσεις απολύουν σημαντικό αριθμό εργαζομένων, γιατί δεν υπάρχει ζήτηση για το προϊόν τους. ii) Όταν οι εργαζόμενοι εγκαταλείπουν την εργασία τους για να βρουν μια καλύτερη δουλειά. iii) Όταν οι επιχειρήσεις δεν προσλαμβάνουν νέους εργαζόμενους. γιατί περιμένουν μείωση της ζήτησης για το προϊόν τους. iv) Όταν οι επιχειρήσεις απολύουν ορισμένους εργαζόμενους. γιατί αυτοματοποίησαν την παραγωγή τους. ν) Όταν αυξάνεται n ανεργία το χειμώνα στις τουριστικές περιοχές, vi) Όταν υπάρχουν άνεργοι χωρίς ειδικότητα, ενώ οι επιχειρήσεις ψάχνουν να βρουν εξειδικευμένους εργάτες. β. Ποιες είναι οι οικονομικές συνέπειες της ανεργίας; 119. Ποιες είναι οι δύο γενικές κατηγορίες των µέτρων που παίρνουν οι κυβερνήσεις για την καταπολέµηση της ανεργίας; 120. Περιγράψτε συνοπτικά τις συνέπειες της ανεργίας και τα µέτρα που παίρνουν οι κυβερνήσεις για την καταπολέµησή της. 121. Ποια είναι τα κυβερνητικά µέτρα αύξησης της συνολικής ζήτησης τα οποία καταπολεµούν την ανεργία; Ερωτήσεις από Διάφορα Κεφάλαια 122. Α. α. Ποια συμπεριφορά του καταναλωτή χαρακτηρίζεται ως ορθολογική; β. Πότε ένας ορθολογικός καταναλωτής βρίσκεται σε ισορροπία; Β. Από ποιους παράγοντες επηρεάζονται οι αποφάσεις των νοικοκυριών σχετικά με τη χρησιμοποίηση του εισοδήματός τους; Γ. Ποιες είναι οι βασικές υποθέσεις στις οποίες στηρίζεται η Καμπύλη Παραγωγικών ∆υνατοτήτων μιας υποθετικής οικονομίας; 123. Α. Να αναφέρετε τα μέτρα που παίρνουν οι διάφορες Κυβερνήσεις για την καταπολέμηση της ανεργίας. Β. Κατά Κεφαλήν Πραγματικό Α.Ε.Π.: α. Να δώσετε τον τύπο υπολογισμού του. β. Από τι εξαρτάται η αξιοπιστία του; γ. Ποιο σημαντικό στοιχείο λαμβάνει υπόψη του και για ποιο σκοπό χρησιμοποιείται; Γ. Να δώσετε τον ορισμό του πληθωρισμού. 124. Α. Ποια είναι η επιδίωξη του καταναλωτή και ποιοι παράγοντες την περιορίζουν σε μια δεδομένη χρονική περίοδο. Β. Τι είναι διαρθρωτική ανεργία και πού οφείλεται. Να αναφέρετε και ένα παράδειγμα διαρθρωτικής ανεργίας. Γ. Ποιος είναι ο ορισμός του οριακού προϊόντος και πώς αυτό υπολογίζεται. 125. Α. Ποιος είναι ο αντικειμενικός σκοπός της επιχείρησης και πώς επιτυγχάνεται. Β. Πώς επηρεάζουν τη ζήτηση οι προσδοκίες και οι προβλέψεις των καταναλωτών σχετικά με την μελλοντική εξέλιξη 6 126. 127. 128. 129. 130. 131. α) των τιμών και β) του εισοδήματός τους. Γ. Να περιγράψετε τη φάση της ανόδου των οικονομικών διακυμάνσεων. Α. Να αναλύσετε τον παραγωγικό συντελεστή «Εργασία». Β. Να αναφέρετε τους παράγοντες που προκαλούν αύξηση της προσφοράς. Γ. α) Τι είναι κόστος ευκαιρίας; β) Τι δείχνει η Καμπύλη Παραγωγικών ∆υνατοτήτων; Α.1 Να δώσετε τους ορισμούς των κεφαλαιουχικών και καταναλωτικών αγαθών. Α.2 Να αναφέρετε δύο παραδείγματα κεφαλαιουχικών αγαθών και δύο παραδείγματα καταναλωτικών αγαθών. Α.3 Να αναφέρετε ονομαστικά τους βασικούς λόγους που συντελούν στον πολλαπλασιασμό και στην εξέλιξη των αναγκών. Β. Να εξηγήσετε πώς μετατοπίζεται η καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης, όταν η τεχνολογία της παραγωγής βελτιώνεται (δεν απαιτείται διάγραμμα). Γ.1 Να δώσετε τον ορισμό της βραχυχρόνιας περιόδου παραγωγής. Γ.2 Να δώσετε τον ορισμό των μεταβλητών συντελεστών παραγωγής. Γ.3 Να δώσετε δύο παραδείγματα μεταβλητών συντελεστών παραγωγής. Α.1 Να δώσετε τον ορισμό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Α.2 Γιατί έχει σημασία η χρησιμοποίηση του όρου «εγχώριο»; (∆εν απαιτείται η αναφορά παραδείγματος). Α.3 Να δώσετε τον ορισμό των ενδιάμεσων και τελικών αγαθών. Β. Να περιγράψετε τη φάση της κρίσης των οικονομικών διακυμάνσεων. Γ.1 Τι ονομάζεται εποχιακή ανεργία και ποιο είναι το χαρακτηριστικό αυτής; Γ.2 Να αναφέρετε τις τρεις βασικές οικονομικές συνέπειες της ανεργίας. Γ.3 Γιατί οι συνέπειες της ανεργίας είναι ευρύτερες και δημιουργούν σοβαρά κοινωνικά προβλήματα; Α. Να αναφέρετε ονοµαστικά τους βασικότερους προσδιοριστικούς παράγοντες της ζήτησης. Β. α. Ποιος είναι ο σπουδαιότερος λόγος που επιβάλλει τη διάκριση της ανάλυσης της οικονοµικής θεωρίας σε µικροοικονοµικό και µακροοικονοµικό επίπεδο και πότε συµβαίνει; β. Να αιτιολογήσετε τα παραπάνω µε παράδειγµα. Α. Να αναπτύξετε το νόµο της ζήτησης. Β. Να εξηγήσετε µε τη βοήθεια διαγραµµάτων πώς µεταβάλλεται η καµπύλη προσφοράς της επιχείρησης όταν η τεχνολογία της παραγωγής: α) βελτιώνεται, β) χειροτερεύει. Α. Πώς επηρεάζει τη ζήτηση ενός αγαθού η μεταβολή της τιμής των άλλων αγαθών; Β. Ποιες είναι οι αρνητικές συνέπειες στη λειτουργία της αγοράς, όταν το κράτος καθορίζει ανώτατες τιμές πώλησης ενός αγαθού; 7 Ερωτήσεις Ανοικτού Τύπου 132. ΒΕ. Ποια είναι η σκοπιμότητα της πλήρους απασχόλησης των παραγωγικών συντελεστών, σε σχέση με το οικονομικό πρόβλημα; 133. ΒΕ. Είναι δυνατό η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων να είναι κυρτή προς την αρχή των αξόνων; Τι θα σημαίνει η περίπτωση αυτή; 134. Ζ. Η ταυτόχρονη αύξηση της τιμής ενός κανονικού αγαθού και του εισοδήματος των καταναλωτών έχει ως αποτέλεσμα οι καταναλωτές να εξακολουθούν να αγοράζουν την ίδια ποσότητα από το αγαθό. Να γίνει διαγραμματική απεικόνιση των παραπάνω μεταβολών. 135. Ζ. Έστω ότι αυξάνεται η τιμή ενός κατώτερου αγαθού. Πώς πρέπει να μεταβληθεί μετά το εισόδημα των καταναλωτών (να αυξηθεί ή να μειωθεί), ώστε οι καταναλωτές να εξακολουθήσουν να αγοράζουν την ίδια ποσότητα; Να γίνει διάγραμμα με τις αντίστοιχες μεταβολές. 136. Ζ. Να γίνουν τα διαγράμματα ζήτησης για δύο υποκατάστατα αγαθά. Να δειχθούν οι μεταβολές στα διαγράμματα απο τη μείωση της τιμής του ενός αγαθού. 137. Ζ. Εξηγείστε γιατί μετά το 1967 μειώθηκε σημαντικά στην Ελλάδα η ζήτηση εισητηρίων κινηματογράφου; 138. Ζ. Γιατί έχει αυξηθεί σημαντικά στην Ελλάδα η κατανάλωση βενζίνης; 139. Ζ. Αιτιολογείστε γιατί όταν η ανάγκη των καταναλωτών για ένα αγαθό είναι πολύ μεγάλη, τότε η ζήτηση του αγαθού χαρακτηρίζεται ανελαστική. 140. Ζ. Αιτιολογείστε γιατί όταν το κράτος θέλει να αυξήσει τα έσοδά του, αυξάνει το φόρο των αγαθών με ανελαστική ζήτηση. 141. Ζ. Για τα ακόλουθα αγαθά, θα περιμένατε μικρή ή μεγάλη ελαστικότητα ζήτησης και γιατί; Φάρμακα, ασπιρίνη, χώρος κατοικίας σε τετραγωνικά μέτρα, θεατρική παράσταση, χαβιάρι, εφημερίδα, αυτοκίνητο μιας συγκεκριμένης μάρκας. 142. Π. Να δείξετε διαγραμματικά και να εξηγήσετε τι επίδραση θα έχει στην τελική προσφερόμενη ποσότητα των εντύπων (εφημερίδων, περιοδικών, βιβλίων) μια αύξηση στην τιμή του χαρτιού που χρησιμοποιείται στην παραγωγή τους και μια ταυτόχρονη αύξηση στην τιμή πώλησής τους. 143. Ι. Στην αγορά ενός κανονικού αγαθού αυξάνεται το εισόδημα των καταναλωτών και ταυτόχρονα αυξάνεται και η αμοιβή των παραγωγικών συντελεστών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή του αγαθού. α. Να γίνει διάγραμμα στο οποίο να απεικονίζονται οι μεταβολές της ζήτησης και της προσφοράς του αγαθού. β. Να διερευνηθούν στο διάγραμμα οι περιπτώσεις κατά τις οποίες η ποσότητα ισορροπίας: (i) αυξάνεται, (ii) μειώνεται, (ii) παραμένει σταθερή. 144. Πλ. Με ποια έννοια είναι δυνατό να γίνεται λόγος για μη πληθωριστική αύξηση των τιμών; 145. Πλ. Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ πληθωρισμού ζήτησης και πληθωρισμού κόστους; 8