NADOMJEŠTANJE BUBREŽNE FUNKCIJE U BOSNI I HERCEGOVINI U 2010. GODINI Prof dr Halima Resić - Klinika za hemodijalizu Kliničkog centra Univerziteta Sarajevo Zahvalnost Veoma smo zahvalni kolegama iz centara za hemodijalizu na učešću u prikupljanju podataka za Renalni registar Bosne i Hercegovine • • • • • • • • • • • • • • Bolnica Šamac, Nenad Petković Bolnica Brčko Distrikt, Vera Marinčić Bolnica Foča, Marijana Kovačević Bolnica Prijedor, Ljubomir Vuković Centar za dijalizu KB Zenica, Vedad Gradinčić Centar za dijalizu-Opća bolnica Tešanj, Besim Prnjavorac Centar za hemodijalizu KB Mostar, Slavica Ćorić Centar za hemodijalizu Konjic, Amira Alajbegović Džumhur Centar za hemodijalizu Livno, Zdenka Kelava Dijalizni centar Gračanica, Abu-Odeh Khalid Dom zdravlja Živinice, Moazza Kourbage Eurodijalizni centar Bihać, Drago Poljak Hemodijaliza Doboj, Gordana Žole IDC Banja Luka, Biljana Jakovljević • • • • • • • • • • • • IDC Bijeljina, Ljiljana Lukić IDC Gradiška, Aleksandar Arežina i Boris Kovalj JU Bolnica Travnik, Faruk Bahtić KCMF Istočno Sarajevo centar za dijalizu, Olivera Šešlija Klinika za hemodijalizu KCU Sarajevo, Halima Resić Klinika za nefrologiju KCU Sarajevo, Senija Rašić Odjel za hemodijalizu ZC Zvornik, Koviljka Bogićević Opšta bolnica Trebinje, Branimir Čihorić Pedijatrijska klinika KCU Sarajevo, Danka Pokrajac Satelitski centar za hemodijalizu Ilidža, Melka Avdagić UKC Tuzla, Enisa Mešić Županijska bolnica Orašje-odjel za dijalizu Odžak, Želimir Stipančić 2 Centri za dijalizu i transplantaciju u Bosni i Hercegovini 1.236 pacijenata (42,0%) DIJALIZNI CENTRI U ukupan broj pacijenata u 2010. BOSNI I HERCEGOVINI (po centrima u FBiH, RS i DC Brčko) Banjaluka 202 Bihać 126 Bijeljina 300 Brčko 74 Doboj 118 Foča 15 Gradiška 36 Gračanica 100 Ilidža 64 Istočno Sarajevo 62 Laktaši 84 Livno 37 Mostar 186 Odžak 112 Pedijatrijska klinika KCU Sarajevo 4 Prijedor 75 Sarajevo-KCU Klinika za HD 216 Sarajevo-KCU Klinika za nefr. 96 Šamac 88 Tešanj 58 Travnik 130 Trebinje 37 Tuzla 299 Zenica 261 Zvornik 80 Živinice UKUPNO: 65 2.954 3 Distribucija pacij. na dijalizi u BiH na dan 31.12.2010. po starosnim grupama i spolu Starosna grupa Muškarci Žene 0-19 17 (1,0%) 14 (1,1%) 20-44 305 (18,2%) 177 (13,9%) 45-64 753 (45,0%) 560 (44,0%) 65-74 375 (22,4%) 338 (26,6%) 75+ 223 (13,3%) 183 (14,4%) Mediana 59 godina 61 godina 4 Epidemiologija HBI - Prevalenca • • • • • • • • Prevalenca Incidenca Primarna renalna bolest Modalitet tretmana Krvno prenosive bolesti Pristup krvnim žilama Akutna bubrežna insuficijencija Ishod 5 Prevalenca >90 dana B roj pacijenata i pmp 2750 2500 2250 2000 1750 1770 1860 2006 pmp 1250 1000 500 2312 Broj pacijenata 1500 750 2161 2591 461,9 485,4 564,9 608,6 2006 2007 2008 651,1 729,7 250 0 2005 2009 2010 Godina 6 Dobna struktura prevalent pacijenata (>90 dana) 31. 12.2010. god. 0-19 20-44 45-64 65-74 75+ Muškarci (n) 17 292 686 317 170 Žene (n) 13 167 506 274 149 30 (1,2%) 459 (17,7%) 1192 (46,0%) 591 (22,8%) 319 (12,3%) Ukupno (n/%) 7 Epidemiologija HBI - Incidenca • • • • • • • • Prevalenca Incidenca Primarna renalna bolest Modalitet tretmana Krvno prenosive bolesti Pristup krvnim žilama Akutna bubrežna insuficijencija Ishod 8 Incidenca u BiH (na 1 dan) – uporedba 2002.-2010. Incidenca u BiH (na 1 dan) Na nivou 2002. godina 2010. godina N pmp N pmp Federacija BiH -* -* 317 -* R. Srpska -* -* 178 -* Distrikt Brčko -* -* 15 -* 420 109,7 510 145,4 Bosna i Hercegovina -* Nema podatka 9 Incidenca na 1 dan (pmp) 510 2010. 554 2009. Godina 145,4 157,9 2008. 572 163,1 2007. 576 164,2 Broj pacijenata 531 2006. 398 2005. 0 151,7 pmp 103,9 75 150 225 300 375 450 525 600 675 750 Broj pacijenata i pmp Napomena: Povećanje (ili smanjenje) Incidence je relativno jer nema pouzdanog podatka o broju stanovnika u Bosni i Hercegovini 10 Incidenca na 91 dan (pmp) 139,7 490 2009. Godina 134,3 471 2010. 2008. 362 2007. 346 103,2 98,6 92,6 324 2006. Broj pacijenata pmp 270 2005. 0 75 77,1 150 225 300 375 450 525 600 Broj pacijenata i pmp Napomena: Povećanje (ili smanjenje) Incidence je relativno jer nema pouzdanog podatka o broju stanovnika u Bosni i Hercegovini 11 Epidemiologija HBI – Primarna renalna bolest • • • • • • • • Prevalenca Incidenca Primarna renalna bolest Modalitet tretmana Krvno prenosive bolesti Pristup krvnim žilama Akutna bubrežna insuficijencija Ishod 12 Primarna renalna bolest u 2010. godini 25% 24,6% % 20% 16,8% 15,5% 15% 13,8% 10,6% 8,5% 10% 5% 0% p et. N b a i D h. one P yel ph. eph. n o l eru Gl om . te ns r e p Hi ell. Misc Unk n now Primarna dijagnoza 13 Balkanska endemska nefropatija u 2010. godini • Balkanska nefropatija je najprisutnije endemsko bubrežno oboljenje na sjevero-istoku Bosne. • Od 335 pacijenta sa Balkanskom nefropatijom 77,9% su stariji od 65 godina. • Pacijenti sa Balkanskom nefropatijom čine 11,3% od ukupnog broja dijaliziranih pacijenata. 14 Balkanska endemska nefropatija u 2010. godini 11,3% Dijalizna populacija Balkanska nefropatija 15 Balkanska endemska nefropatija po godinama 31. decembar Broj pacijenata/pmp 2003 2004 2005 248/70 246/70 270/77 2006 2007 2008 2009 2010 285/81 306/87 306/87 291/83 335/95 Muškarci (%) 48,6% 48,4% 44,6% 44,2% 47,4% 50% 51,2% 51,0% Žene (%) 51,4% 51,6% 55,4% 55,8% 52,6% 50% 48,8% 49,0% 16 Dobna struktura pacijenata sa Balkanskom endemskom nefropatijom 31. 12.2010. god. 0-19 20-44 45-64 65-74 75+ Muškarci (n/%) 0/ 0,0% 1/ 0,6% 39/ 22,8% 83/ 48,5% 48/ 28,1% Žene (n/%) 0/ 0,0% 1/ 0,6% 33/ 20,1% 72/ 43,9% 58/ 35,4% 17 Epidemiologija HBI – Modalitet tretmana • • • • • • • • Prevalenca Incidenca Primarna renalna bolest Modalitet tretmana Krvno prenosive bolesti Pristup krvnim žilama Akutna bubrežna insuficijencija Ishod 18 Modaliteti tretmana pacijenata 2000 Broj pacijenata 1800 2161 2070 2200 1771 2199 2305 1891 1600 1400 1200 Hemodijaliza Peritonealna dijaliza Transplantacija 1000 800 600 400 200 0 81 94 2005 2006 101 2007 151 110 2008 117 164 119 167 2009 2010 Godina 19 Krvno prenosive bolesti • • • • • • • • Prevalenca Incidenca Primarna renalna bolest Modalitet tretmana Krvno prenosive bolesti Pristup krvnim žilama Akutna bubrežna insuficijencija Ishod 20 Krvno prenosive bolesti u 2010. godini (kod svih pacijenata u 2010. godini) 2010 Godina HbsAg 0,0% 1,0% (n=27) (n=0) 3,1% HCV HbsAg+HCV HIV (n=90) 11,4% (n=335) 21 Pristup krvnim žilama (kod svih pacijenata u 2010. godini) • • • • • • • • Prevalenca Incidenca Primarna renalna bolest Modalitet tretmana Krvno prenosive bolesti Pristup krvnim žilama Akutna bubrežna insuficijencija Ishod 22 Vaskularni pristup za hemodijalizu u 2010. godini 15,5% AV fistula 1,2% AV graft Kateter 83,4% 23 Pristup krvnim žilama - AV fistula 2000 1800 Broj pacijenata 1600 2055 1400 1200 1000 800 600 400 108 200 0 Podalaktica Nadlaktica 24 Pristup krvnim žilama - AV graft 18 15 Broj pacijenata 16 12 9 10 6 3 0 4 Podlaktica Nadlaktica Nadkoljenica 25 Pristup krvnim žilama – privremeni kateter 105 90 105 Broj pacijenata 75 60 66 45 30 15 0 10 Vena subklavija Vena jugularis Vena femoralis 26 Pristup krvnim žilama – trajni kateter Trajni kateter na kraju 2010. godine imao je 221 (7,5%) pacijent 27 Akutna bubrežna insuficijencija • • • • • • • • Prevalenca Incidenca Primarna renalna bolest Modalitet tretmana Krvno prenosive bolesti Pristup krvnim žilama Akutna bubrežna insuficijencija Ishod 28 Uzroci akutne bubrežne insuficijencije 250 257 225 200 Broj pacijenata 175 150 164 125 100 75 72 50 25 0 Prerenalna Renalna Postrenalna 29 Ishod akutne bubrežne insuficijencije 240 220 233 200 Broj pacijenata 180 160 198 140 120 100 80 60 53 40 20 0 Umrli Izliječeni Nastavljaju hronični program HD 30 Ishod • • • • • • • • Prevalenca Incidenca Primarna renalna bolest Modalitet tretmana Krvno prenosive bolesti Pristup krvnim žilama Akutna bubrežna insuficijencija Ishod 31 Mortalitet pacijenata na dijalizi % smrtnosti pacijenata po godinama 12,0% 2010 16,1% Godina 2009 14,6% 2008 13,9% 2007 14,6% 2006 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% % smrtnosti 32 Uzroci mortaliteta dijaliziranih pacijenata u 2010. godini Accident 0 0,0% Uzroci smrti Cancer 43 12,1% Unknown/unavailable 41 11,6% Infection 15 4,2% Gastro-intestinal 9 2,5% Liver disease 11 3,1% -20 62,7% 222 Cardiac-Vascular 5 30 55 80 105 130 Brojčana vrijednost i % 155 180 205 230 33 33 Ukupan broj pacijenata sa funkcionalnim bubrežnim graftom u BiH (stanje na dan 31.12.2010.) 167 Struktura transplantacija Ukupno Nepoznato 5 29 Kadaverična 21 Živa nerodbinska 112 Živa rodbinska 0 25 50 75 100 125 150 Broj transplantiranih sa funkcionalnim graftom 34 Zaključci • Broj pacijenata na dijalizi u Bosni i Hercegovini se stalno povećava; 2002. godine (kada je Registar uspostavljen) taj broj je iznosio 1.531 a 31.12.2010. godine 2.945 što je povećanje za 92%. • Incidenca pacijenata na dijalizi >90 dana se također povećala, i u 2010. godini iznosi 145,4. • Najčešći uzroci HBB u Bosni i Hercegovini su: – Glomerulonefritis – Pijelonefritis – Diabetes mellitus (tip I i II) – Balkanska nefropatija i – Hipertenzija 35 Zaključci (nastavak) • Diabetes mellitus Tip I i II prisutan je kod 506 pacijenta u 2010. godini, odnosno 17,2% u odnosu na ukupan broj pacijenata. • Balkanska nefropatija prisutna je kod 335 pacijenta, odnosno 11,4% u odnosu na ukupan broj pacijenata. • Mortalitet u 2010. godini od 12,0% može se objasniti i starosnom dobi pacijenata na dijalizi, jer je u 2010. godini bilo ukupno 38,0% pacijenata starosne dobi preko 65 godina. 36
© Copyright 2024 Paperzz