Tεύχος 12 - Iανουάριος 2012 υγεία > ψυχολογία > διατροφή ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡΟΥΣΟΣ Το στρες μας αρρωσταίνει! THΛEOPAΣH Δελτία ειδήσεων που ανεβάζουν την πίεση ΚΩΝ/ΝΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ Με κάνουν περήφανο τα παιδικά χαμόγελα ΑΝΔΡΕΣ Γιατί φοβούνται τη δέσμευση; ΑΝ ΡΕ ΔΩ Ι ΤΑ ΜΕ Ε Ν ΔΙΑ Σ ΤΗ ΗΣ ΙΑΚ Ρ ΚΥ .gr e itiv s po e f li Ν ΤΟ ΜΕ w. w w ΠΟ ΤΥ υγεία 26 8 10 12 16 22 16 20 22 26 32 Περιεχόμενα υγεία > ψυχολογία > διατροφή life positive > life positive > life positive > life positive Tεύχος 12 - Iανουάριος 2012 www.lifepositive.gr 32 ΕΙΔΗΣΕΙΣ > Μικρές και ενδιαφέρουσες 9+1 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για τα συμπληρώματα του χειμώνα ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡΟΥΣΟΣ > Το στρες είναι βασική αιτία νοσηρότητας ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ > Ένα «βαρύ» φορτίο «ελαφρών» οστών ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΧΑΝΔΑΚΑΣ > Γυναικολογικές επεμβάσεις χωρίς τομές! ΗΜΕΡΙΔΑ > Μπορούμε να πετύχουμε την πρόληψη; ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΗΤΕΡ ΠΑΝ > Μπήκαμε στο μυαλό του «ορκισμένου» εργένη ΔΕΛΤΙΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ > Γιατί κάνουν κακό στα ...νεύρα; Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα Σακχαρώδης ∆ιαβήτης Οστεοπόρωση Ογκολογία Σεξουαλική Υγεία Αντιµετώπιση Λοιµώξεων Στοµατική Υγεία ∆υσπεψία Ιατρικός Εξοπλισµός Η γραµµή της ζωής, µας ενώνει. CO 06/2010 Καρδιολογία Εντατική Θεραπεία 38 42 46 52 42 56 60 62 64 life positive > life positive > life positive > life positive > life υγεία ΚΩΝ/ΝΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ > Υπάρχει και η Ελλάδα της ανιδιοτελούς προσφοράς ΟΜΟΡΦΙΑ > Μυστικά για όμορφα μαλλιά ΨΑΡΙ > Πώς θα επιλέξω το φρέσκο; ΧΟΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ > Όταν το σώμα θεραπεύει την ψυχή... ΑΠΟΔΡΑΣΗ > Πήλιο: Το βουνό των Κενταύρων ΘΕΑΜΑΤΑ > Θεατρικές παραστάσεις και μουσικές αποδράσεις ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΕΞΗ 52 του Το επόμενο τεύχος > Life > Positive < την θα κυκλοφορήσει www.lifepositive.gr >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα Τηλ: 210 8947002, Fax: 210 8941551 e-mail: [email protected] www.pitsilidis.gr ΕΚΔΟΤΗΣ > Μιχάλης Πιτσιλίδης ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργος Παναγόπουλος ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη υαρίου Κυριακή 19 Φεβρο ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Ραζμίκ Αγαμπατιάν > Νάντια Γιαννούλη > Ζέφη Κληρονόμου > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Ρίτα Προδρόμου > Iωάννα Pάπτη ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Στέλιος Σπαντιδέας, διατροφολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, την τρίτη Κυριακή κάθε μήνα, με τον «Τύπο της Κυριακής» H Bristol-Myers Squibb είναι H Bristol-Myers Squibb είναι µια παγκόσµια βιοφαρµακευτική εταιρεία µια παγκόσµια µε αποστολή της ναβιοφαρµακευτική ανακαλύπτει, να εταιρεία αναπτύσσει µε αποστολή της να ανακαλύπτει, να αναπτύσσει και να παρέχει καινοτόµα φάρµακα καισυµβάλλουν να παρέχει καινοτόµα φάρµακα που στην αποτελεσµατική που συµβάλλουνσοβαρών στην αποτελεσµατική αντιµετώπιση ασθενειών. αντιµετώπιση σοβαρών ασθενειών. Together we can prevail. Together we can prevail. Together we can prevail. www.bms-greece.gr Together we can prevail. Bristol-Myers Squibb A.E. Αττικής 49-53 & Προποντίδος 2, Τ.Κ. 152 35 Βριλήσσια, Αττική ΤΘ 63883 - Bριλήσσια, Τ.Κ. 152 03, Αττική Τηλ.: 210 6074 300 & 210 6074 400, Φαξ: 210 6074 333, ΑΡ.Μ.Α.Ε. 62772/01ΑΤ/Β/07/148 www.bms-greece.gr > editοrial του Mιχάλη Πιτσιλίδη [email protected] Μην ξύνεστε στην γκλίτσα του τσοπάνη... Π ολλά από τα «προβλήματα υγείας» που απασχολούν τη σημερινή 6 κοινωνία της αφθονίας, είναι ιατρογενή, υπό την έννοια ότι δημιουργήθηκαν «κατά παραδοχή». Ένα παράδειγμα μπορεί να διαφωτίσει τα πράγματα. Το όριο ταχύτητας σε έναν δρόμο δεν μπαίνει από τη φύση, αλλά από την τροχαία. Επομένως, αν κάποιος θέσει αυθαιρέτως το όριο ταχύτητας στα 30 χλμ. την ώρα, στις εθνικές οδούς, όλοι οι οδηγοί θα είναι παραβάτες. Αν το όριο τοποθετηθεί στα 300 χλμ. την ώρα, ούτε καν οι κάτοχοι Φεράρι δεν θα μπορούν να κάνουν παράβαση, όσο κι αν το προσπαθήσουν. Κατά παρόμοιο τρόπο, έχουν μπει τα περίφημα «φυσιολογικά όρια» στην πίεση, τη χοληστερίνη τα τριγλυκερίδια, την οστεοπόρωση κι ένα σωρό άλλες καταστάσεις που χαρακτηρίζονται ως διαταραχές ή νοσήματα, ανάλογα, και αντιμετωπίζονται «θεραπευτικά». Για παράδειγμα, αν δεν είστε άντρας που έχει ήδη υποστεί ένα έμφραγμα, δεν αναμένεται να ακοκομίσετε το παραμικρό όφελος από την προσπάθειά σας να μειώστε την «τσιμπημένη» σας χοληστερίνη! Θα ωφεληθούν ο γιατρός σας από τις επισκέψεις, το μικροβιολογικό εργαστήριο από τις εξετάσεις, το φαρμακείο από τα φάρμακα και ο ...μανάβης της γειτονιάς σας, από την προσπάθειά σας να μετατραπείτε σε χορτοφάγο για να αντιμετωπίσετε τον «μεγάλο εχθρό» που λέγεται χοληστερίνη. Αλλά τίποτα από αυτά δεν ισχύει, δυστυχώς- ή, μάλλον, ευτυχώς. Μη στερείτε τον εαυτό σας από τα πολύ σημαντικά όσο και νόστιμα εδέσματα, όπως τα πλήρη γαλακτοκομικά και τα αυγουλάκια ή τα παϊδάκια που τόσο λαχταράτε, γιατί όσο και να τα στερηθείτε δεν θα μειώσετε τη χοληστερίνη, αλλά κι αν τη μειώσετε λίγο, τίποτα απολύτως δεν έχετε να κερδίσετε από αυτό... Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουμε να ζήσουμε περισσότερο και καλύτερα. Είναι πολύ λογικό! Αλλά εκείνο που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι αυτό είναι, σε πολύ μεγάλο βαθμό, «γραμμένο» στο DNA του καθενός μας. Δεν αλλάζει. Επηρεάζεται, αλλά όχι από την ιατρική και τις ιατρικές πράξεις. Αλλάξτε, λοιπόν, γραμμή πλεύσης. Αυτά που μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν προς την κατεύθυνση της περισσότερης και καλύτερης ζωής, είναι τα ακόλουθα: (α) διακοπή του καπνίσματος και (β) ελεγχόμενη κατανάλωση ποτού, όχι περισσότερο από 2-3 ποτηράκια κρασί ημερησίως. (γ) Η υποθερμιδική δίαιτα, έτσι ώστε να καταπολεμηθεί η παχυσαρκία, αλλά και να μάθετε να είστε εξαιρετικά ολιγαρκείς στο φαγητό. Η ημερήσια κατανάλωση περίπου 1200-1500 θερμίδων είναι ένας χρυσός κανόνας. (δ) Τακτική άσκηση, αεροβική (διάδρομος) και βαράκια (για όλες τις μυικές ομάδες) σε κάποιο γυμναστήριο 1-2 φορές την εβδομάδα. (ε) Τέλος, κοινωνική ζωή, φιλικές σχέσεις, αποφυγή αρνητικών συναισθημάτων (το μίσος και ο θυμός κάνουν κακό σε σας, όχι σε κείνους στους οποίους οφείλονται) και δραστική μείωση του άγχους. Σε αυτό το τελευταίο βοηθάει πολύ η τακτική άσκηση... Τέλος, εγκαταλείψτε το σπορ της δήθεν προληπτικής ιατρικής με τα τσεκάπ και τις τακτικές εξετάσεις. Κοινώς, μην ξύνεστε στην γκλίτσα του τσοπάνη... < > Life > Positive < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 Το μοναδικό που ανά ταμπλέτα παρέχει τον αποτελεσματικό συνδυασμό, 120 750 100 240 mg mg mg mg υαλουρονικού οξέος, υδρολυμένου κολλαγόνου τύπου ΙΙ, βιταμίνης C και θειϊκής χονδροϊτίνης, To προϊόν δεν αποτελεί υποκατάστατο μίας ισορροπημένης διατροφής•Αριθ. Πρωτ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ: 46802/26.6.2009 ISO-PLUS Á.Å. ðñïôåßíåé...öõóéêÜ! ÁÈÇÍÁ: Τ. 210 95 79 707 • F. 210 95 72 169 • e-mail: [email protected] • www.iso-plus.gr • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Τ. 2310 028 668 • F. 2310 028 668 εσωτ. 2301 > υγεία Μικρά & ενδιαφέροντα > Αλάτι: Μια ελληνική... «αμαρτία» 8 Είναι γεγονός πως το αλάτι, αναπόσπαστο συστατικό κάθε συνταγής και κάθε πιάτου, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την διατροφική μας παράδοση είτε ως ενισχυτικό γεύσης, είτε ως μέσο συντήρησης και διατήρησης των τροφίμων. Αυτή όμως είναι η μία όψη του νομίσματος. Σύμφωνα με έρευνα για τη γνώση, στάση και συμπεριφορά των Ελλήνων απέναντι στο αλάτι, που πραγματοποίησε ο ΕΦΕΤ, η υπερβολική κατανάλωση αλατιού κρύβει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία όπως π.χ., η αύξηση της αρτηριακής πίεσης, ενώ ευθύνεται για πολλές παθολογικές καταστάσεις. Ως εκ τούτου, οι δράσεις μείωσης του αλατιού αποτελούν σήμερα μια από τις σημαντικότερες δράσεις σχετικά με τη διατροφή σε παγκόσμιο επίπεδο. Από την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων οι επιστήμονες του ΕΦΕΤ οδηγήθηκαν στο συμπέρασμα ότι η γνώση και η συμπεριφορά των Ελλήνων απέναντι στο αλάτι πρέπει να γίνουν πιο συνειδητές. Συγκεκριμένα, ο Έλληνας καταναλωτής: • Γνωρίζει τη σχέση μεταξύ υψηλής κατανάλωσης αλατιού και της αυξημένης αρτηριακής πίεσης, όχι όμως και τη συσχέτισή της με την εμφάνιση άλλων παθολογικών καταστάσεων. • Θεωρεί εσφαλμένα ότι καταναλώνει τη σωστή ή μικρότερη της ενδεικνυόμενης ποσότητα αλατιού. • Θεωρεί ότι η κυριότερη πηγή αλατιού στην καθημερινή διατροφή του είναι το αλάτι που προστίθεται κατά το μαγείρεμα και φαίνεται να αγνοεί τις «κρυφές» πηγές αλατιού στη διατροφή (ψωμί, τυριά κ.ά.). • Ενθαρρυντικό είναι το ότι οι περισσότεροι, κατά δήλωσή τους, δεν προσθέτουν αλάτι στο πιάτο τους στο τραπέζι. • Μόνο ένας στους τρεις, διαβάζει τις ετικέτες των τροφίμων για την περιεκτικότητά τους σε νάτριο. • Ένας στους δύο θεωρεί ότι τα γεύματα στα εστιατόρια, ταβέρνες κ.λπ. περιέχουν πολύ ή πάρα πολύ αλάτι, αλλά ελάχιστοι είναι εκείνοι που επιθυμούν την ύπαρξη διατροφικής ένδειξης στους καταλόγους των εστιατορίων. > Life > Positive < > Περισσότερες ώρες στο σχολείο; Υψηλότερο IQ! Είναι γεγονός πως η συσχέτιση υψηλότερου ΙQ και μορφωτικού επιπέδου είναι καλά τεκμηριωμένη. Ωστόσο το δύσκολο ερώτημα στο οποίο κλήθηκαν να αποδείξουν επιστήμονες από τη Στατιστική Υπηρεσία της Νορβηγίας και το Πανεπιστήμιο του Όσλο, ήταν το αν η μόρφωση μπορεί να αυξήσει τον δείκτη νοημοσύνης. Για να διερευνήσουν το θέμα, χρησιμοποίησαν στοιχεία από ένα φυσικό πείραμα που αφορούσε το νορβηγικό εκπαιδευτικό σύστημα και τις επιδράσεις του σε 107.223 παιδιά. Την περίοδο 1955-1972, η διάρκεια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης αυξήθηκε σταδιακά σε όλη την επικράτεια της Νορβηγίας, με αποτέλεσμα τα παιδιά να φοιτούν στο σχολείο μέχρι τα 16 τους χρόνια (από 14 που ίσχυε μέχρι τότε). Το ΙQ μετρήθηκε αργότερα και μόνο στα αγόρια του δείγματος, που στα 19 τους χρόνια κατετάγησαν στον στρατό. Οι ερευνητές αφού ανέλυσαν τα στοιχεία με προσοχή, εντόπισαν μια ασυνήθιστα μεγάλη αύξηση στον μέσο όρο IQ, μετά την αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα της Νορβηγίας. Συγκεκριμένα, για κάθε έτος αύξησης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, παρατηρήθηκε αύξηση του μέσου IQ κατά 3,7 μονάδες. Έτσι, καταλήγουμε στο ενθαρρυντικό συμπέρασμα, πως η μόρφωση μπορεί να αυξήσει την ευφυΐα. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > υγεία 91 + Aπορίες για τα συμπληρώματα του χειμώνα Υπάρχουν βιταμίνες που θα με βοηθήσουν να αποφύγω τις λοιμώξεις του χειμώνα; Οι βιταμίνες είναι ασφαλείς; Να προτιμήσω κάψουλες ή αναβράζοντα δισκία; O Κλινικός ΔιαιτολόγοςΒιολόγος κ. Χάρης Δημοσθενόπουλος, Προϊστάμενος του Διαιτολογικού Τμήματος του «Λαϊκού» Νοσοκομείου Αθηνών και Επιστημονικός Υπεύθυνος του «Κέντρου Διατροφικής Αγωγής» Αμπελοκήπων και ο κ. Μιχάλης Πιτσιλίδης, φαρμακοποιός, διευθυντής του Life Positive, απαντούν στις απορίες μας. 10 1 Ti πρεπει να περιεχει ενα ανοσοενισχυτικο συμπληρωμα; Πολλά είναι τα διατροφικά συστατικά που μπορούμε να βρούμε σε συμπληρώματα, που σχετίζονται με την ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Τα πιο δημοφιλή από αυτά είναι: • βιταμίνη C, μαζί με άλλα αντιοξειδωτικά στοιχεία, όπως το σελήνιο. Εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες που καταστρέφουν τα κύτταρα που σχετίζονται > Life > Positive < με το ανοσοποιητικό σύστημα. • βιταμίνη Ε, η ανεπάρκεια της οποίας οδηγεί σε μείωση των ανοσολογικών αντιδράσεων του ανθρώπινου οργανισμού. • ψευδάργυρος, ιχνοστοιχείο απαραίτητο για την ανάπτυξη και τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Αποτελεί δομικό συστατικό πολλών κυττάρων που συμμετέχουν στη λειτουργία της άμυνας του οργανισμού. • συνένζυμο Q10. Έχει αντιο- ξειδωτική δράση και ενισχύει την ανοσοποιητική απόκριση, διεγείροντας άμεσα τον σχηματισμό αντισωμάτων και λευκών αιμοσφαιρίων. • η βιταμίνη D, η οποία τα τελευταία χρόνια συσχετίζεται όχι μόνο με την υγεία των οστών, αλλά και με την ενεργοποίηση της άμυνας του οργανισμού. Έχει βρεθεί ότι τα Τ-κύτταρα (που αποκαλούνται και κύτταρα-δολοφόνοι) ενεργοποιούνται άμεσα σε περίπτωση λοίμωξης, όταν υπάρχει επαρκής ποσότητα βιταμίνης D στο αίμα. 2 Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για την αντιγριπική δράση της εχινάκειας. Μελέτες έχουν αποδείξει τις ευεργετικές της ιδιότητες στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην ενδυνάμωση του οργανισμού. Η εχινάκεια πραγματικά δυναμώνει και βελτιώνει σημαντικά τη δράση του ανοσοποιητικού, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να προστατεύεται καλύτερα από ιώσεις και κρυολογήματα. 3 Οι υψηλες δοσεις βιταμινης c ειναι αποτελεσματικες στη γριπη και στο κρυολογημα; Είναι μια υπόθεση που έρχεται και επανέρχεται, αλλά δεν έχει επιβεβαιωθεί. Η τελική μας απάντηση θα πρέπει να είναι πως όχι, η βιταμίνη C, δεν βοηθάει στη γρίπη και το κρυολόγημα. Ο ψευδάργυρος και η εχινάκεια αποτελούν την καλύτερη πρόταση… 4 Ο ψευδαργυρος βοηθαει στο κρυολογημα; Από το 1984 διατυπώθηκε η άποψη ότι ο ψευδάργυρος μειώνει τη σοβαρότητα και τη διάρκεια των συμπτωμάτων του κρυολογήματος. Αυτό όντως ισχύει. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 5 Είναι καλύτερες οι «φυσικές» βιταμινες, που περιέχονται στα τρόφιμα, από εκείνες που περιέχονται στα φαρμακευτικά σκευάσματα; Η γενική σύσταση είναι να καλύπτουμε τις ανάγκες μας σε θρεπτικά συστατικά από μια πλήρη, αγνή και σωστά σχεδιασμένη διατροφή. Λόγω όμως των εντατικών ρυθμών της σύγχρονης ζωής, της βιομηχανοποίησης και εντατικοποίησης των καλλιεργειών ή της ύπαρξης ειδικών παθολογικών καταστάσεων, η διατροφή μας αδυνατεί να καλύψει αυτές τις ανάγκες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η λήψη των βιταμινών από συμπληρώματα κρίνεται αναγκαία. Η «φυσική» λήψη των βιταμινών από συμπληρώματα δεν διαφέρει από τις βιταμίνες των τροφών –υπό την προϋπόθεση ότι τα συμπληρώματα πληρούν αυστηρούς κανόνες σχεδιασμού και παραγωγής. 6 Οι καπνιστές έχουν ανάγκη από περισσοτερες βιταμινες; Το κάπνισμα σχετίζεται από τη μια με καταστροφή συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών, όπως η βιταμίνη C κι από την άλλη, με αύξηση κρουσμάτων π.χ. ορισμένων μορφών καρκίνου. Για την ειδική αυτή ομάδα, έχουν γίνει πολλές μελέτες, που σχετίζουν τη λήψη συμπληρωμάτων με την πρόληψη ή τη θεραπεία παθολογικών καταστάσεων. Έτσι, π.χ. η υψηλή πρόσληψη β καροτένιου έχει συσχετιστεί επιβαρυντικά και η βιταμίνη Β6 ευεργετικά με την εμφάνιση καρκίνου των πνευμόνων. Τα ισχυρής αντιοξειδωτικής δράσης συστατικά που περιέχονται σε ειδικά πολυβιταμινούχα σκευάσματα μπορούν να συμβάλουν στον περιορισμό των βλαβών που προκαλούνται > Life > Positive < από τις οξειδωτικές ουσίες του καπνού. Αλλά, βέβαια, δεν συζητείται ότι η διακοπή του καπνίσματος είναι στόχος ζωής! 7 Υπαρχουν βιταμινες ειδικες για παιδια η’ υπερηλικες; Τα τελευταία χρόνια, άρχισαν να παρουσιάζονται φαινόμενα έλλειψης π.χ. σιδήρου, ψευδαργύρου, ιωδίου, βιταμίνης Β12 και φολικού οξέος σε παιδιά. Οι διατροφικές αυτές αστοχίες μπορούν να διορθωθούν με τη λήψη συμπληρωμάτων, αν ο γιατρός το θεωρήσει απαραίτητο. Σήμερα, υπάρχουν στην αγορά αρκετά συμπληρώματα διατροφής για παιδιά, τα οποία ωστόσο δεν υποκαθιστούν μια πλήρη, υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή. Αντίστοιχα, για τα άτομα τρίτης ηλικίας, υπάρχουν συμπληρώματα π.χ. ασβεστίου, μαγνησίου, σιδήρου, λουτεΐνης, Β12, αντιοξειδωτικών συστατικών, ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, που προλαμβάνουν, αλλά και αντιμετωπίζουν παθολογικές καταστάσεις που εμφανίζονται συχνά σε αυτήν την ηλικία. 8 Να προτιμησω αναβραζοντα δισκια η καψουλες; Η απορρόφηση των συστατικών απευθείας στο στομάχι συμβάλλει, για την πλειοψηφία των συστατικών, σε υψηλότερη και αποτελεσματικότερη απορρόφησή τους από τον οργανι- σμό. Ωστόσο, η επιλογή μπορεί να εξαρτηθεί από την ευκολία λήψης (πολλά άτομα αδυνατούν να καταπιούν κάψουλες) ή την αποφυγή της κακής επίγευσης (π.χ. ωμέγα λιπαρά). 9 Οι βιταμινες ειναι ακινδυνες; Υπάρχουν βιταμίνες που αποθηκεύονται στον οργανισμό (οι λιποδιαλυτές Α, E, D και Κ), που μπορεί να αποδειχτούν επικίνδυνες και τοξικές, αν λάβουμε μεγαλύτερες ποσότητες από τις συνιστώμενες για μεγάλο διάστημα. Όλες οι άλλες βιταμίνες, που είναι υδατοδιαλυτές, αποβάλλονται από τον οργανισμό, όταν η λήψη τους υπερβαίνει τις αναγκαίες ποσότητες. Σε τεράστιες δόσεις, ωστόσο, μπορεί και αυτές να είναι επιβαρυντικές για τον οργανισμό. 10 σε ποιες περιοδους ειναι χρησιμα τα συμπληρωματα; Στην αρχή του χειμώνα είναι χρήσιμα τα συμπληρώματα που θα ενισχύσουν το ανοσοποιητικό μας. Σε περίοδο δίαιτας απώλειας βάρους, ίσως να χρειαστούμε ένα συμπλήρωμα που θα «συμπληρώσει» το υποθερμιδικό πρόγραμμα διατροφής. Σε περιόδους έντονης εργασίας και αδυναμίας λήψης γευμάτων στο σπίτι, είναι χρήσιμο ένα πολυβιταμινούχο σκεύασμα. < 11 IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > >της Νεκταρίας Καρακώστα συνέντευξη ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡΟΥΣΟΣ Το στρες είναι βασική αιτία νοσηρότητας Η βίαιη –λόγω κρίσης- αναπροσαρμογή της καθημερινότητάς μας, έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία μας, αν σκεφθεί κανείς ότι περισσότερο από το 50% της νοσηρότητας στον σύγχρονο κόσμο οφείλεται στο έντονο και επίμονο στρες που βιώνουμε στο πλαίσιο του κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος. Απέναντι σε αυτά τα στοιχεία, ο διευθυντής της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητής Γεώργιος Χρούσος, που πρόσφατα έλαβε το αριστείο Μποδοσάκη για τις πρωτοποριακές του μελέτες πάνω στην παθοφυσιολογία του στρες, προτείνει τρόπους για την πρόληψη και την αντιμετώπισή του. A 12 σχολείται με το στρες και τους μηχανισμούς μέσω των οποίων αυτό προκαλεί ή διευκολύνει την εμφάνιση ασθενειών, εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια. Kαι επιβεβαιώνει ότι το σύστημα του στρες παίζει κεντρικό παθογενετικό ή επιβαρυντικό ρόλο σε όλες τις σύγχρονες παθήσεις, όπως η παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο, η αρτηριακή υπέρταση, οι αλλεργικές και αυτοάνοσες φλεγμονώδεις παθήσεις, τα χρόνια σύνδρομα πόνου και κόπωσης, καθώς και οι καταστάσεις άγχους και κατάθλιψης. Τι ειναι η ομοιοσταση και τι η κακοσταση; Από την αρχή της ενασχόλησής μου με το στρες, το όρισα ως διαταραχή στη «δυναμική ισορροπία» ή στην «ομοιόσταση» του ανθρώπινου οργανισμού, ως «στρεσογόνο ερέθισμα» όρισα τη δύναμη που παράγει αυτήν την διαταραχή και ως «προσαρμοστική απόκριση», την προσπάθεια του οργανισμού να > Life > Positive < επιστρέψει στην πρότερη ομοιόστασή του. Στον ανθρώπινο οργανισμό, η απόκριση αυτή υποβοηθιέται από ένα εξειδικευμένο σύστημα που λειτουργεί στον εγκέφαλο και στο σώμα μας. Το «σύστημα του στρες» ενεργοποιείται κάθε φορά που το στρες υπερβαίνει κάποια όρια, για να μας βοηθήσει να το ξεπεράσουμε. Είχα την τύχη να συμμετέχω στον προσδιορισμό των ορμονικών διαμεσολαβητών αυτού του συστήματος και στην ανακάλυψη των μηχανισμών μέσω των οποίων αυτοί οι διαμεσολαβητές προάγουν την εμφάνιση ασθενειών, όπως οι ημικρανίες και το άσθμα. Όταν το σύστημα του στρες ανταποκριθεί στην πίεση, επαναφέροντας την ομοιόσταση, το αποτέλεσμα είναι είτε ουδέτερο είτε ακόμη και επωφελές για τον οργανισμό. Όταν, όμως, αποτύχει στην επαναφορά της ομοιόστασης, προκαλείται δυσομοιόσταση (ή κακόσταση), με καταστροφικές επιδράσεις για τον οργανισμό. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 Δρ. Γεώργιος Χρούσος είναι > ΟΚαθηγητής και Διευθυντής της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, μετά από 25 χρόνια στις ΗΠΑ, ο Γ. Χρούσος ήταν κατ’ αρχήν Senior Investigator (1981- 1989) και ακολούθως Διευθυντής (1989-2001) του Tμήματος Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού και της Ανθρώπινης Ανάπτυξης (NICHD). Από το 1985, ήταν τακτικός καθηγητής της Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Georgetown της Ουάσινγκτoν. Υπήρξε ο πρώτος Γενικός Διευθυντής στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (2001-2002). Κατέχει την έδρα της UNESCO στην Εφηβική Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Υπαρχει διαφορα αναμεσα στο φυσιολογικο και στο παθολογικο στρες; Για την επαναφορά της ομοιόστασης, ενεργοποιούνται ορμόνες, όπως η αδρεναλίνη, η νοραδρεναλίνη, η κορτιζόλη και η ιντερλευκίνη-6. Όταν όμως επέλθει κακόσταση, οι ορμόνες αυτές προκαλούν ζημιά στον οργανισμό: διαταράσσουν τη φυσιολογία των κυττάρων και τη μεταβολική δραστηριότητά τους και ενεργοποιούν τις οξειδωτικές τους λειτουργίες. Όλες αυτές οι μεταβολές οδηγούν σε επιτάχυνση της γήρανσης, προκαλούν παχυσαρκία, μεταβολικά προβλήματα και οστεοπόρωση, ενώ προάγουν την αθηροσκλήρωση και την καρδιαγγειακή νόσο, διαταράσσουν την ανοσιακή λειτουργία και αυξάνουν τις πιθανότητες λοίμωξης και καρκινογένεσης στον οργανισμό. Η υπερ- ή υπο-απόκριση του συστήματος του στρες επηρεάζει την ανάπτυξη και συντελεί σε πολλά χρόνια συμπεριφορικά, ενδοκρινικά, μεταβολικά αλλεργικά και αυτοάνοσα νοσήματα. > Life > Positive < Ο κ. Χρούσος, έχει εστιάσει την έρευνά του στον άξονα υποθαλάμου- υπόφυσης- επινεφριδίων (ΥΥΕ) και έχει μελετήσει εκτεταμένα τις νευρο-ενδοκρινολογικές μεταβολές που συσχετίζονται με τις διαταραχές του συναισθήματος, του ύπνου, της αντίληψης του πόνου, και της ανοσολογικής λειτουργίας. Το Εργαστήριό του έχει αναγνωρισθεί παγκοσμίως για τη δουλειά του στις νόσους του άξονα ΥΥΕ, όπως το σύνδρομο Cushing και στους φυσιολογικούς και μοριακούς μηχανισμούς του στρες. 13 Κατέχει εξέχουσα θέση στον τομέα του και συγκαταλέγεται μεταξύ των 200 πλέον αναφερομένων κλινικών ερευνητών, όλων των ειδικοτήτων παγκοσμίως. Εχει συγγράψει περισσότερες από 1.100 επιστημονικές εργασίες και έχει ξεπεράσει τις 57.000 βιβλιογραφικές αναφορές (citations), αριθμό ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα. Έχει επίσης δημοσιεύσει 26 βιβλία. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > συνέντευξη το στρες είναι βασική αιτία νοσηρότητας Ποιος ειναι ο αντικτυπος του στρες στη συγχρονη κοινωνια; μεγάλη πλαστικότητα και, ως εκ τούτου, από μεγαλύτερη ευαλωτότητα στα στρεσογόνα ερεθίσματα. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, οι διαμεσολαβητές της ομοιόστασης επιδρούν ακόμη και στο γονιδίωμά μας και προκαλούν χημικές αλλαγές στο DNA και τη χρωματίνη των κυττάρων μας. Σήμερα ξέρουμε ότι το στρες και οι μηχανισμοί του υπεισέρχονται παντού, προκαλώντας σημαντικότατες παθολογίες στον πληθυσμό. Αυτή η διαπίστωση άνοιξε νέους ορίζοντες στην προληπτική και θεραπευτική αντιμετώπιση αυτής της τεράστιας νοσολογίας. Ποιες ειναι οι συνεπειες απο την αδιακοπη διεγερση του οργανισμου σε αυτες τις ηλικιες; Η κριση φερνει στρες. Ποιες ειναι οι επιπτωσεις; Πολύ πέραν της κατάθλιψης, η οποία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σύντομα θα αποτελεί την δεύτερη αιτία νοσηρότητας στον κόσμο, το χρόνιο στρες και η συνακόλουθη κακόσταση του οργανισμού, είναι παράγοντας νοσηρότητας και θνησιμότητας όλων των αιτιών στις σύγχρονες κοινωνίες, που συμπεριλαμβάνει όλες τις χρόνιες μη-μεταδιδόμενες νόσους και, ως ενός σημείου, ορισμένες λοιμώξεις και τον καρκίνο. Επιπλέον, το παρατεταμένο στρες επιταχύνει σημαντικά τη φυσική εξέλιξη των χρονίων, μη-μεταδιδόμενων νοσημάτων. Το χρόνιο στρες, προκαλεί επίσης μείωση του μήκους των τελομερών των χρωμοσωμάτων, επιταχύνοντας τη γήρανση και μειώνοντας το προσδόκιμο επιβίωσης. Σε κάθε περίπτωση, η ανάπτυξη και η βαρύτητα των προβλημάτων που θα εμφανιστούν λόγω του χρόνιου στρες, είναι συνάρτηση της γενετικής προδιάθεσης του ατόμου, της έκθεσής του στο εχθρικό –ψυχοκοινωνικά και οικονομικά- περιβάλλον και της διάρκειας του στρεσογόνου γεγονότος. Η παρατεταμένη κακόσταση διαταράσσει τη φυσιολογική αύξηση και ανάπτυξη του παιδιού και εφήβου, προκαλεί συναισθηματική αναστάτωση, διαταράσσει τον ύπνο, καταστρέφει την οικογενειακή και κοινωνική ζωή, αυξάνει την εγκληματική συμπεριφορά, πολλαπλασιάζει τα επεισόδια βίας και προάγει την κατάχρηση εξαρτησιογόνων ουσιών. Το χρόνιο στρες στη βρεφική και παιδική ηλικία αυξάνει επίσης σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης χρόνιων διαταραχών. Η πρόληψη των στρεσογόνων καταστάσεων στην εγκυμοσύνη και κατά την πρώτη πενταετία της ζωής του παιδιού είναι παραπάνω από αναγκαία. Οι παρεμβάσεις μετά την ηλικία των 5 ετών, θεωρούνται επίσης χρήσιμες, όμως τότε η βασική ζημιά, σε επίπεδο οργάνωσης του εγκεφάλου και και στο επιγενετικό επίπεδο των κυττάρων, έχει ήδη συντελεστεί. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που είχε διαισθητικά πει ο Λέων Τολστόι: «Από την ηλικία του πεντάχρονου παιδιού ως τη σημερινή μου, μόνο ένα βήμα. Απ' το νεογέννητο ως το πεντάχρονο όμως, η απόσταση είναι τεράστια». Το στρες και οι μηχανισμοί του υπεισέρχονται παντού, προκαλώντας σημαντικότατες παθολογίες στον πληθυσμό. 14 Ποιοι ειναι πιο ευαλωτοι στο στρες; Η προγεννητική περίοδος, η βρεφική ηλικία, η παιδική ηλικία και η εφηβεία αποτελούν σημαντικά στάδια της ζωής, τα οποία χαρακτηρίζονται από > Life > Positive < Μπορουμε να το πολεμησουμε; Σήμερα, η παρουσία του στρες και της κακόστασης IANOYAPIOΣ 2012 # 12 σε ένα άτομο, μπορεί να εκτιμηθεί και να βαθμολογηθεί. Υπάρχουν πλέον πολλές μέθοδοι πρόληψης και περιορισμού του στρες, οι οποίες ξεκινούν από αλλαγές στον τρόπο ζωής (υγιεινή διατροφή, άσκηση, σταθερό ημερήσιο πρόγραμμα, επαρκής ύπνος) και φτάνουν μέχρι τις γνωστικές και συμπεριφορικές θεραπείες και τη χρήση των κατάλληλων φαρμακευτικών σκευασμάτων (σκευάσματα που αναστέλλουν τους διαμεσολαβητές του στρες και την φλεγμονή) σε καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από άγχος και καταθλιπτικές εκδηλώσεις. Πως μπορουμε να φτασουμε απο την κακοσταση, στην υπερσταση; Η υπέρσταση είναι εφικτή, αν πραγματικά την επιδιώξουμε. Μπορούμε, με τη δύναμη της θέλησής μας, να οδηγήσουμε τους εαυτούς μας σε μια δυναμική ομοιόσταση. Η διαχείριση του στρες και η επίτευξη της ομοιόστασης είναι και μια διαδικασία που μαθαίνεται. Πως συνδεεται το στρες με την παχυσαρκια; Η έννοια του στρες είναι να προσφέρει βοήθεια στον οργανισμό όταν υπάρχει κίνδυνος. Για να γίνει αυτό, διεγείρονται συγκεκριμένοι μηχανισμοί στον εγκέφαλο και στο σώμα και εκκρίνονται βοηθητικές ορμόνες, με βασικότερες την CRH και την κορτιζόλη. Η κορτιζόλη, μια πολύ σημαντική ορμόνη που παράγεται από τα επινεφρίδια, και είναι απαραίτητη για τη ζωή, αυξάνεται για να μας βοηθήσει, όμως δεν είναι φτιαγμένη για να δρα αδιάκοπα και για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Έτσι, όταν κανείς στρεσάρεται κάθε μέρα, χωρίς ανάπαυλα, και η κορτιζόλη είναι χρόνια ανεβασμένη, μάς βλάπτει: προκαλεί συσσώρευση ενδοκοιλιακού λίπους, εμποδίζει την παραγωγή οστού και οδηγεί σε απώλεια μυϊκής μάζας. Mακροπρόθεσμα, οδηγεί σε παχυσαρκία, οστεοπενία ή οστεοπόρωση και σαρκοπενία, δηλαδή ελάττωση της μυικής μάζας. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι, όταν στρεσάρονται, τείνουν να τρώνε περισσότερο. Αυτό έχει άμεση σχέση με τον εγκέφαλο. Η πρόσληψη τροφής διεγείρει τα κέντρα της αμοιβής στον εγκέφαλο. Η διατροφή που χρησιμοποιείται ως «ανακούφιση» βρίθει συνήθως ζάχαρης και αλκοόλ. Το αλκοόλ, έχει το χαρακτηριστικό ότι ενώ στην αρχή χαμηλώνει την CRH και προκαλεί αγχόλυση, σε δεύτερο χρόνο προκαλεί άνοδο της CRH, που φέρνει επιθετικότητα και δυσφορία. > Life > Positive < Την ιδια ωρα, η παχυσαρκια παιδιων και εφηβων χαρακτηριζεται ως «βραδυφλεγης βομβα». Τι ενηλικες παραγει η αυξανομενη παχυσαρκια σε αυτες τις ηλικιες; Πράγματι, η παχυσαρκία των παιδιών και των εφήβων προοιωνίζει μια κοινωνία ενηλίκων με πολλά προβλήματα υγείας. Τα χρόνια νοσήματα που συζητήσαμε πριν, που μέχρι σήμερα αφορούσαν κυρίως πενηντάρηδες και εξηντάρηδες, σήμερα αρχίζουμε να τα βλέπουμε σε πολύ νεώτερους ανθρώπους. Να φανταστείτε, έχουμε εφήβους στο νοσοκομείο Παίδων με διαβήτη τύπου 2, κάτι που πριν από 20 χρόνια θα ήταν κυριολεκτικά ανήκουστο. Πιστεύω ότι αν συνεχίσουμε έτσι, το ήδη βεβαρυμένο σύστημα υγείας της χώρας μας, θα υποστεί τεράστιες πιέσεις που διερωτώμαι αν θα μπορέσουμε να αντέξουμε οικονομικά. Ποιες ειναι οι αιτιες του φαινομενου; Οι κύριες αιτίες είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής, που περιλαμβάνει τη σχεδόν ολοσχερή κατάργηση του μητρικού θηλασμού, τις σκουπιδοτροφές, την έλλειψη άσκησης, τον συστηματικά ανεπαρκή ύπνο και, φυσικά, το κοινωνικό και οικονομικό στρες που περνάει από τους μεγάλους και στα παιδιά. Πως μπορει να αντιμετωπιστει; Ποιοσ ειναι ο ρολος της πολιτειας; Η καλή ενημέρωση είναι φυσικά το πρώτο βήμα και γνωρίζω ότι και η πολιτεία και τα μαζικά μέσα επικοινωνίας έχουν κάνει αρκετά καλή δουλειά. Δεν αρκεί όμως, δυστυχώς. Χρειάζεται πειθώ, χρειάζεται να προετοιμάζουμε τους νέους γονείς, να ξεκινάμε νωρίς με την εκπαίδευση των παιδιών μας. Η οικογένεια και το σχολείο παίζουν τεράστιο ρόλο στην προετοιμασία υγιών, ενάρετων και ευτυχισμένων πολιτών. Η Πολιτεία μπορεί να βοηθήσει με ποικίλους τρόπους. Νομοθετώντας, διασφαλίζοντας την εφαρμογή των νόμων, και ενημερώνοντας τους πολίτες. 15 Σχολιαστε μας την κατασταση της δημοσιας υγειας στη χωρα μας. Έχει καλά και κακά η Δημόσια Υγεία της χώρας μας. Στα καλά, είναι η πολύ χαμηλή περιγεννητική θνησιμότητα και τα υψηλά επίπεδα εμβολιασμών. Στα κακά, είναι η πολυφαρμακία, τα χαμηλά ποσοστά θηλασμού, τα υψηλά ποσοστά καπνίσματος, η έλλειψη φροντίδας των εφήβων. < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > υγεία Η >της Νεκταρίας Καρακώστα οστεοπόρωση, κυρίως εξαιτίας των οστεοπορωτικών καταγμάτων, ευθύνεται για πολύ σημαντικές επιπτώσεις τόσο στα άτομα όσο και στην κοινωνία. Επιπλέον, η εμφάνιση του πρώτου κατάγματος, λόγω της ευθραυστότητας των οστών, αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για επόμενα κατάγματα. Ο κίνδυνος για κατάγματα είναι παραπάνω από διπλάσιος σε άτομα που έχουν στο ιστορικό τους ένα προηγούμενο κάταγμα ισχίου ή σπονδύλου. Τα παραπάνω τόνισαν στο πλαίσιο παρουσίασης έρευνας για την οικονομική προσέγγιση της οστεοπόρωσης, ο καθηγητής, κοσμήτορας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, κ. Γιάννης Κυριόπουλος και ο Ομότιμος Καθηγητής της Ορθοπεδικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Οστεοπόρωσης, κ. Γεώργιος Λυρίτης. Ωστόσο, και το οικονομικό φορτίο της νόσου είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Σύμφωνα με τα δεδομένα > Κινδυνεύετε από οστεοπόρωση; 16 Συγκεκριμένοι παράγοντες σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης. Μια γυναίκα θα πρέπει άμεσα να ελεγχθεί για οστεοπόρωση, αν πληροί τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω κριτήρια: •Ε μμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 45 ετών • Ατεκνία • Παθήσεις του θυρεοειδούς (TSH<0,4) •Χ αμηλή πρόσληψη ασβεστίου (<400 mg/ ημέρα) •Κ άπνισμα (ανεξάρτητα από το αν καπνίζει πολύ ή λίγο) •Υ περβολική κατανάλωση αλκοόλ (περισσότερων από 2 μονάδων ημερησίως) • Κάταγμα (στην ενήλικη ζωή) •Ο ικογενειακό ιστορικό (τουλάχιστον έναν συγγενή πρώτου βαθμού που να έχει εμφανίσει κάταγμα) •Ε πηρρέπεια στις πτώσεις (άτομα που αναφέρουν 1-2 πτώσεις/ έτος) > Life > Positive < της πρώτης έρευνας στην Ελλάδα, που προσέγγισε την οστεοπόρωση με οικονομικούς όρους, από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), περίπου 400.00 Ελληνίδες άνω των 50 ετών πάσχουν από εγκατεστημένη οστεοπόρωση (δηλαδή οστεοπόρωση που συνοδεύεται από σπονδυλικό κάταγμα), ενώ το άμεσο κόστος που επωμίζεται το ΕΣΥ πλησιάζει τα 900 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο! Κατά μέσον όρο, κάθε ασθενής με οστεοπόρωση κοστίζει στο σύστημα περίπου 1.400 ευρώ το χρόνο, ποσό που διαφοροποιείται σημαντικά, ανάλογα με τη βαρύτητα της πάθησης. Τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στο σύστημα υγείας, προκαλούν τα κατάγματα ισχίου, με μέσο ετήσιο κόστος 4.335 ευρώ, καθώς η αντιμετώπισή τους, επιβάλλει, στο 90% των περιπτώσεων, τη διενέργεια χειρουργικής επέμβασης. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων (83%), απαιτείται επίσης φυσικοθεραπεία, ενώ είναι υψηλό και το ποσοστό των ασθενών που χρειάζεται φροντίδα στο σπίτι από συγγενή. Πρόληψη Είναι επομένως σημαντική η ανάγκη ενημέρωσης των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών, αναφορικά με τους παράγοντες που τις καθιστούν «υποψήφιες» για οστεοπορωτικό κάταγμα, με στόχο αφενός την πρόληψη της νόσου, αφετέρου την όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη διάγνωσή της. Η πρόληψη αποτελεί το φάρμακο στην οικονομική πληγή που λέγεται οστεοπορωτικά κατάγματα, σύμφωνα με τον κ. Λυρίτη, περιλαμβάνει: • εντοπισμό των γυναικών που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για κατάγματα, με κάποιες απλές εξετάσεις από τον γιατρό (π.χ. γυναίκες που αναφέρουν απώλεια αναστήματος μεγαλύτερη των 2 εκατοστών). • χρήση του FRAX (http://shef.ac.uk/frax), ενός απλού διαδικτυακού εργαλείου, που βοηθά γιατρούς και κοινό να προσδιορίσουν τον 10ετή κίνδυνο κατάγματος ενός ασθενούς. • Διόρθωση των κακών συνηθειών/ παραγόντων κινδύνου • Κατάλληλη διατροφή/ άσκηση • Έγκαιρη έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής Ο κ. Λυρίτης ήλθε να καταρρίψει και έναν σημαντικό μύθο γύρω από την σχέση οστεοπενίας και οστεοπό- IANOYAPIOΣ 2012 # 12 ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Ένα «βαρύ» φορτίο «ελαφρών» οστών Σε πάθηση που «τραυματίζει» το σώμα και την ψυχή των ασθενών, αλλά και τις οικονομίες των κρατών, αναδεικνύεται η οστεοπόρωση, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας. «Κλειδιά» για την ανακούφιση από το βαρύ οικονομικό και νοσολογικό φορτίο της νόσου, αποτελούν ο εντοπισμός των γυναικών που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο και η πρόληψη των οστεοπορωτικών καταγμάτων. > Life > Positive < 17 IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > υγεία ένα «βαρύ» φορτίο «ελαφρών» οστών ρωσης. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η χαμηλή οστική πυκνότητα υποδηλώνει μεν προδιάθεση για οστεοπόρωση, δεν δίνει όμως ουσιαστικές πληροφορίες για τον πραγματικό κίνδυνο εμφάνισης κατάγματος. Θεραπεία Πολύ σημαντική θεωρούν οι ειδικοί την ύπαρξη αποτελεσματικών θεραπειών ικανών να μειώνουν τα κατάγματα, σε όλα τα σημεία του σκελετού (όχι δηλαδή μόνο στο ισχίο και στη σπονδυλική στήλη). Οι θεραπείες, όταν είναι αποτελεσματικές, εξασφαλίζουν την καλύτερη συμμόρφωση του ασθενούς, μειώνοντας έτσι μακροπρόθεσμα τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων και τη νοσηλεία των ασθενών και επιτυγχάνοντας, κατ’ επέκταση, σημαντική εξοικονόμηση πόρων για το σύστημα υγείας. «Έχουμε ανάγκη από ένα εναλλακτικό υπόδειγμα φροντίδας, με έμφαση στη διαχείριση της νόσου και στη συνέχεια της φροντίδας και όχι στην αντιμετώπισή της», τόνισε ο κ. Κώστας Αθανασάκης, Συνεργάτης του Τομέα Οικονομικών της Υγείας, της ΕΣΔΥ. Σημαντική εξέλιξη στη θεραπεία της νόσου αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Λυρίτη, το desonumab, με το οποίο η μείωση των σπονδυλικών καταγμάτων αγγί- 79% των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών άνω των 50, παρουσιάζει κάποιον παράγοντα κινδύνου: ηλικία, χαμηλό Δείκτη Μάζας Σώματος (Β.Μ.Ι.), προηγούμενο κάταγμα, οικογενειακό ιστορικό οστεοπορωτικών καταγμάτων, κάπνισμα ζει το 70%! Το Denosumab είναι ένα πλήρως ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα, που δεσμεύει τον RANK Ligand, μια πρωτεΐνη βασική για τον σχηματισμό, τη λειτουργία και την επιβίωση των οστεοκλαστών (των κυττάρων που αποδομούν το οστό). Το Denosumab εμποδίζει το RANK Ligand να ενεργοποιήσει τον υποδοχέα του, το RANK, στην επιφάνεια των οστεοκλαστών, μειώνοντας έτσι την καταστροφή των οστών. < > H ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ 18 Τα δυο βασικά μη φαρμακευτικά μέτρα πρόληψης της οστεοπόρωσης είναι η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου και η σωματική άσκηση. Οι πλέον προσιτές και κατάλληλες ασκήσεις για την πρόληψη της οστεοπόρωσης είναι το βάδισμα και το τζόκινγκ. Η κολύμβηση βοηθά μεν στη διατήρηση του μυικού συστήματος, που σε ένα βαθμό μπορεί να αντισταθμίσει την > Life > Positive < ελάττωση της αντοχής των οστών, αλλά δεν προλαμβάνει τη νόσο. Η άσκηση πρέπει να είναι τακτική, δηλαδή μισή ώρα τρεις φορές την εβδομάδα τουλάχιστον. Το ασβέστιο είναι το απαραίτητο συστατικό των οστών που ευθύνεται σημαντικά για τη μηχανική αντοχή τους. Όσο και αν παρέμβει λοιπόν κανείς στους ορμονολογικούς παράγοντες πρόκλησης οστεοπόρωσης, η προσπάθεια θα αποβεί άκαρπη εάν δεν εξασφαλίζεται η πρόσληψη αυτού του στοιχείου σε επαρκείς ποσότητες, δηλαδή 800 mg ημερησίως. Περίπου η διπλάσια ποσότητα είναι απαραίτητη στην παιδική ηλικία, στην εφηβεία, στην εγκυμοσύνη, στην περίοδο θηλασμού και στα άτομα άνω των 60 ετών. Οι ημερήσιες ανάγκες σε ασβέστιο μπορούν να καλυφθούν με διαιτητικά συμπληρώματα, αν η διατροφή δεν είναι επαρκής σε ασβέστιο, όπως για παράδειγμα αν ακολουθεί κανείς χορτοφαγική δίαιτα με πλούσια πρόσληψη φυτικών ινών. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να προσεχθεί η δόση των συμπληρωμάτων (όχι πάνω από 800-1000 mg ημερησίως, γιατί η υπερβολική λήψη ασβεστίου μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες όπως νεφρολιθίαση. Προτιμήστε συμπληρώματα διατροφής που συνδυάζουν ασβέστιο και βιταμίνη D. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > συνέντευξη ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΧΑΝΔΑΚΑΣ Γυναικολογικές επεμβάσεις χωρίς τομές! Μια νέα, επαναστατική μέθοδος, που υπόσχεται επεμβάσεις με λιγότερο πόνο και χωρίς καθόλου τομές, χρησιμοποιείται πλέον στη Γυναικολογία! Η τεχνική S.P.L. (Single Port Laparoscopy), μετεξέλιξη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, απαιτεί λιγότερη αναισθησία και προσφέρει ταχύτερη ανάρρωση και άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, καθώς …εξαφανίζει τις τομές. Π ώς; Επιλέγοντας σαν 20 –ένα και μοναδικό- σημείο εισόδου στην κοιλιακή χώρα, τον ομφαλό, μια προϋπάρχουσα φυσική ουλή του ανθρώπινου σώματος. Η μέθοδος άρχισε να εφαρμόζεται στο νοσοκομείο ΜΗΤΕΡΑ τον Οκτώβριο 2011, σε επεμβάσεις ενδομητρίωσης, αφαίρεσης κύστεων, ινομυωμάτων, ακόμη και σε ολικές υστερεκτομές. O Μαιευτήρας - Ενδοσκοπικός Χειρουργός – Γυναικολόγος, κ. Στέφανος Χανδακάς, Επιστημονικός Συνεργάτης στα νοσοκομεία ΜΗΤΕΡΑ και ΥΓΕΙΑ, ο πρώτος που εφάρμοσε τη συγκεκριμένη μέθοδο στη χώρα μας, δίνει όλες τις λεπτομέρειες για το νέο τρόπο επεμβάσεων και τα σημαντικά πλεονεκτήματά του. > Life > Positive < Τι διαφορετικό έχει να προσφέρει η νέα μέθοδός; Ενώ με την παραδοσιακή λαπαροσκοπική επέμβαση απαιτούνται 3 - 5 μικρές τομές στην κοιλιακή χώρα και προκαλούνται 2 - 4 μόνιμες ουλές, με τη νέα μέθοδο η επέμβαση διενεργείται μέσω μόνο μίας φυσικής οπής, αυτής του ομφαλού. Ο χειρουργός τοποθετεί στον ομφαλό έναν ειδικό καθετήρα και εισάγει από εκεί τις κάμερες και όλα τα απαραίτητα εργαλεία. Μέσα στο επόμενο εξάμηνο, θα προχωρήσουμε σε συνδυασμό της τεχνικής με τη ρομποτική χειρουργική. Ο πόνος είναι λιγότερος; O κ. Χανδακάς κλήθηκε πρόσφατα να χειρουργήσει ζωντανά, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ενδοσκοπικού Γυναικολογικού Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο, παρουσία 2.000 γυναικολόγων. Ο κ. Χανδακάς ήταν, επίσης, ο μοναδικός Έλληνας ιατρός που κλήθηκε στο εν λόγω συνέδριο, με βάση την εμπειρία και τις γνώσεις του στο συγκεκριμένο ζήτημα. Μέσα στο επόμενο εξάμηνο, η τεχνική S.P.L. αναμένεται να εξελιχθεί ακόμη περισσότερο, καθώς θα συνδυαστεί με τη ρομποτική χειρουργική! Ενώ στην παραδοσιακή λαπαρο- IANOYAPIOΣ 2012 # 12 σκοπική επέμβαση ο πόνος είναι σημαντικός και αντιμετωπίζεται συνήθως με παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδη, με τη νέα μέθοδο, ο πόνος είναι τόσο ήπιος, που η ασθενής χειρουργείται και επιστρέφει σπίτι την ίδια μέρα, χωρίς να αισθάνεται ότι έχει χειρουργηθεί. Το 92% των ασθενών επιστρέφει σπίτι αυθημερόν. Σε ποιες ασθενείς απευθύνεται η μέθοδός σας; Σε όλες τις ασθενείς που μπορούν να υποβληθούν σε λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση. Μέχρι σήμερα, έχει πραγματοποιηθεί ένα ευρύ φάσμα γυναικολογικών επεμβάσεων με τη μέθοδο αυτή: θεραπεία ενδομητρίωσης, αφαίρεση κύστης ωοθήκης, αφαίρεση ινομυωμάτων, υστερεκτομές, λύσεις συμφύσεων, εξωμήτριος κύησης κ.ά. Πώς αντιδρούν οι ασθενείς όταν τους λέτε για τη χειρουργική της μιας τομής; @ •• www.woman.com.gr www.drchandakas.gr > Life > Positive < Από τη στιγμή που τους εξηγώ ότι το χειρουργικό αποτέλεσμα είναι το ίδιο, με λιγότερο πόνο και με καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, δέχονται ευχάριστα αυτήν την εξέλιξη της χειρουργικής. Η συμβουλή μου, προς όλες τις γυναίκες, είναι να εμπιστεύονται ιατρούς, που με τη γνώση τους, τούς δίνουν δύναμη και υψηλότερου επιπέδου ιατρικές επιλογές. Υπάρχουν ασθενείς στις οποίες δεν συστήνεται η συγκεκριμένη επέμβαση; Εξαίρεση αποτελούν τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε πολλές, μείζονες επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα ή που είναι παθολογικά παχύσαρκα, δεδομένου ότι και οι δύο αυτές καταστάσεις περιορίζουν την ορατότητα και την κίνηση μέσα στην κοιλιά. Με λίγα λογια, ποια είναι τα οφέλη για τους ασθενείς; Λιγότεροι κίνδυνοι κατά την επέμβαση (τραυματισμοί οργά- νων, λοιμώξεις, κ.ο.κ.), ταχύτερη ανάρρωση, ελάχιστος/μηδενικός πόνος, άριστο αισθητικό αποτέλεσμα και μικρότερο κόστος. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε τόσο επισταμένα με τη ρομποτική και την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική; Αποφάσισα να ασχοληθώ με αυτές τις τεχνικές, διότι αποτελούν πρόκληση για έναν σύγχρονο ιατρό, ενώ παράλληλα, προσφέρουν στις ασθενείς μου ιατρικές υπηρεσίες υψηλότατου επιπέδου. Η ρομποτική χειρουργική με κέρδισε, γιατί συνδυάζει την εξοικονόμηση χρόνου με την προστασία του χειρουργού από τυχόν λάθη. Νιώθω υπερήφανος ως ένας από τους πρώτους Έλληνες γυναικολόγους που έχει εκπαιδευτεί στη ρομποτική χειρουργική, αλλά και για το γεγονός ότι έχω πραγματοποιήσει πάνω από 3.000 λαπαροσκοπικές επεμβάσεις μέχρι στιγμής. < Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών. Έλαβε τη Διδακτορική του διατριβή από την Ιατρική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών με βαθμό «Άριστα», όπως και το δίπλωμα Masters στη Διοίκηση Ιατρικών Επιχειρήσεων από το Παν/μιο του Λονδίνου, Imperial College London (MBA in Health and Management). Εκπαιδεύτηκε στην Αγγλία και στις ΗΠΑ στη μαιευτική, τη γυναικολογία και τη λαπαροενδοσκοπική/ρομποτική χειρουργική. Έχει εργαστεί σαν Επιμελητής του Princess Royal University Hospital του Λονδίνου. Κατέχει ακαδημαϊκές θέσεις στο Παν/μιο Howard της Ουάσινγκτον και στο European Surgical Institute του Αμβούργου, όπου διδάσκει σε ομάδες φοιτητών και ειδικευμένων ιατρών σε θέματα κύησης υψηλού κινδύνου και λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Μέχρι πρότινος κατείχε ακαδημαϊκή θέση στο Παν/μιο του Λονδίνου (Imperial College). Έχει συγγράψει δεκάδες ιατρικές εργασίες, που έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή και ελληνικά ιατρικά περιοδικά και κεφάλαια σε ιατρικά βιβλία. Υπήρξε ένας από τους νεότερους Registrar-Eπιμελητές στο Βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας. Σήμερα εργάζεται ως επιστημονικός συνεργάτης του Παν/μίου Αθηνών στο Αττικό Νοσοκομείο και ως επιστημονικός συνεργάτης στα νοσοκομεία ΜΗΤΕΡΑ και ΥΓΕΙΑ. Διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στο κέντρο της Αθήνας. 21 IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > υγεία >της Νεκταρίας Καρακώστα Με στόχο την πρόληψη Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η γρήγορη διακίνηση των ασθενών αποτελεί ζητούμενο για γιατρούς και ασθενείς, τόσο για τη γρήγορη επάνοδο των τελευταίων στις καθημερινές τους δραστηριότητες, όσο και για τη μείωση των δαπανών της περίθαλψης. Π ριν από αυτό όμως, πολύ μεγάλη είναι σήμερα η σημασία που δίνει η Ιατρική, στην πρόληψη των διαφόρων ασθενειών. Με βάση τη φράση των αρχαίων ότι «το προλαμβάνειν κρείττον του θεραπεύειν», η Β’ Παθολογική Κλινική του νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ- ομίλου ΥΓΕΙΑ πραγματοποίησε πρόσφατα ημερίδα με θέμα «Από την πρόληψη, στις ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες». Σε αυτήν, παρουσιάστηκαν τρόποι ενίσχυσης του ανθρώπινου οργανισμού και πρόληψης από πολύ συχνές νόσους. Ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα αναγνωρίστηκαν κάποιοι ειδικοί παράγοντες, οι οποίοι ονομάστηκαν βιταμίνες και οι οποίοι, όταν αφαιρεθούν από τις > Life > Positive < τροφές, εμφανίζεται νόσος. «Οι βιταμίνες είναι ουσίες αναγκαίες για την διεκπεραίωση μεταβολικών αντιδράσεων στον οργανισμό, που αφορούν στην παραγωγή και στη μεταφορά ενέργειας», σημείωσε ο κ. Γεώργιος Τυρογιάννης, παθολόγος, διευθυντής της Β’ Παθολογικής Κλινικής του νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ, που οργάνωσε την ημερίδα. «Η έλλειψη των βιταμινών διαταράσσει τις μεταβολικές λειτουργίες του σώματος», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Τυρογιάννης, εξηγώντας ότι το μεταβολικό προφίλ του κάθε ατόμου, στο οποίο οι βιταμίνες παίζουν κομβικό ρόλο, έχει κυρίαρχη θέση στην πρόληψη των διαφόρων παθήσεων, αφού, σύμφωνα με νέες μελέτες, ένας καλός μεταβολισμός μπορεί ακόμη και να αποτρέψει την έκφραση γενετικών προδιαθέσεων που μπορεί να έχει το άτομο. «Ο καλός μεταβολισμός των λιπιδίων και των πρωτεϊνών εξασφαλίζει επάρκεια θρεπτικών στοιχείων, τη φυσιολογική λειτουργία του εντέρου, φροντίζει για την αποτοξί- IANOYAPIOΣ 2012 # 12 νωση από τοξικές και βλαβερές ουσίες, προστατεύει τον οργανισμό από τις φλεγμονές και τις οξειδωτικές βλάβες και φέρνει ψυχική και σωματική ευεξία. Γι΄ αυτό και είναι πολύ σημαντικός για την πρόληψη», τόνισε ο κ. Τυρογιάννης. Εκτός από τους γενικούς κανόνες, ωστόσο, υπάρχουν πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς για να περιορίσει τον κίνδυνό του για συγκεκριμένα νοσήματα-ειδικά αν ανήκει στις λεγόμενες «ομάδες υψηλού κινδύνου». • Μελάνωμα. H προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία και ο προληπτικός έλεγχος για τα άτομα υψηλού κινδύνου (άτομα με ιστορικό μελανώματος, άτομα με ανοιχτό φωτότυπο, άτομα με οικογενειακό ιστορικό) είναι τα κύρια πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς για την πρόληψη του μελανώματος. Όπως τόνισε στη διάρκεια της ημερίδας ο δερματολόγοςαφροδισιολόγος κ. Κυριάκος Βολονάκης, η αύξηση των κρουσμάτων είναι εκθετική: από συχνότητα εμφάνισης 1/1500 το 1935, το 2011, 2 στους 68 ανθρώπους εμφάνισαν μελάνωμα. • Υπνική άπνοια. Η έγκαιρη διάγνωση και η αντιμετώπιση των πασχόντων από αυτό το σύνδρομο είναι σημαντική για την πρόληψη των καρδιαγγειακών και μεταβολικών νοσημάτων, που συχνά εμφανίζονται εξαιτίας της. Η υπνική άπνοια αφορά περίπου το 2-4% του γενικού πληθυσμού, με το 50% των ασθενών να παραμένουν αδιάγνωστοι. Αποτελεί αιτία αρτηριακής πίεσης και ινσουλινοαντοχής (που συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη) και συχνά συνοδεύεται από καρδιαγγειακά νοσήματα, αρρυθμίες, Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια και κατάθλιψη, επεσήμανε ο πνευμονολόγος κ. Iωάννης Παπαϊωάννου. • Καρκίνος του μαστού. Η πρόληψη είναι αναγκαία, αλλά και δυνατή σήμερα, ιδίως όταν μιλάμε για γυναίκες υψηλού κινδύνου, σημείωσε η γυναικολόγοςχειρουργός μαστού, Διευθύντρια της Β’ Κλινικής Μαστού του ΜΗΤΕΡΑ, κυρία Χριστίνα Τσιώνου. Ο υψηλός κίνδυνος ορίζεται από την κληρονομικότητα, το αναπαραγωγικό προφίλ μιας γυναίκας, την πρόωρη εμμηναρχή και εμμηνόπαυση, την μαστογραφική πυκνότητα, τη λήψη θεραπείας ορμονικής υποκατάστα- > Life > Positive < > Οι 5 συμβουλές για σωστές βιταμίνες Σήμερα, τα θρεπτικά συστατικά των τροφών δεν επαρκούν, αφενός επειδή τα εδάφη υστερούν σε θρεπτικότητα, λόγω της εντατικής καλλιέργειας, αφετέρου επειδή τα ζώα ταΐζονται με επεξεργασμένες τροφές. Eπιπλέον, ο σύγχρονος τρόπος ζωής, το στρες και η λήψη φαρμάκων αυξάνουν τις ανάγκες μας σε βιταμίνες. Έτσι, οι περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζουν έλλειψη μιας ή περισσότερων βιταμινών. Για πρόσληψη επαρκούς ποσότητας βιταμινών, η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, προτείνει: • Κάντε υγιεινή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, ελαιόλαδο και προϊόντα ολικής άλεσης και φτωχή σε ηλιέλαιο, επεξεργασμένες τροφές και κόκκινο κρέας. • Διαλέξτε μια πολυβιταμίνη. • Σκεφτείτε τη βιταμίνη D. Όπως τόνισε ο κ. Τυρογιάννης «η έλλειψη της βιταμίνης D αποτελεί πρόβλημα ακόμη και στις -ηλιόλουστες- μεσογειακές χώρες. Εκτός από την ωφέλειά της για την υγεία των οστών, στοιχεία δείχνουν ότι η βιταμίνη D μειώνει τον κίνδυνο νοσηρότητας από παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος, τον καρκίνο του μαστού και του εντέρου και θωρακίζει την άμυνα του οργανισμού απέναντι στις ιώσεις». 23 • Πείτε «όχι» στις τροφές με μεγάλη φόρτιση βιταμινών, γιατί η φόρτιση μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτα. • Αποφύγετε την αγορά υπερσυμπληρωμάτων χωρίς ιατρική συμβουλή. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > υγεία με στόχο την πρόληψη 24 σης, την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ. Η πρόληψη του συγκεκριμένου καρκίνου περιλαμβάνει: λήψη φυλλικού οξέος για τις γυναίκες που καταναλώνουν αλκοόλ, αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, αποφυγή της αύξησης βάρους, θηλασμό, αποφυγή του αλκοόλ, ειδικά στις γυναίκες που βρίσκονται σε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, χημειοπροφύλαξη, ακόμη και προληπτική μαστεκτομή, στις γυναίκες πολύ υψηλού κινδύνου. • Καρκίνος του λάρυγγα. Είναι συχνός στους καπνιστές, με το αλκοόλ να έχει συνεργιστική και μάλιστα πολλαπλασιαστική δράση στην εμφάνισή του. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Σωτήριος Παπουλιάκος, υπεύθυνος του Ρινοχειρουργικού τμήματος του νοσοκομείου, με διευθυντή τον Kαθηγητή ΩPΛ κ. Iάκωβο Πετμεζάκη, το επίμονο βράχνιασμα, που διαρκεί για περισσότερες από 3-4 εβδομάδες απαιτεί άμεση λαρυγγοσκόπηση. • Καρκίνος οισοφάγου/ στομάχου/ εντέρου. O γαστρεντερολόγος και επεμβατικός ενδοσκόπος κ. Γιώργος Αναγνωστόπουλος, παρουσίασε νέες ενδοσκοπικές τεχνικές, που χρησιμοποιούν μεγεθύνσεις υψηλής ευκρίνειας, αυτοφθορισμό και χρωστικές που κάνουν ορατές αλλοιώσεις που δεν εντοπίζονται με τα κοινά ενδοσκόπια. Έτσι, επιτρέπουν την πρώιμη διάγνωση και θεραπεία παθήσεων όπως ο οισοφάγος Barrett’s, την αναγνώριση προκαρκινικών βλαβών στο στομάχι χωρίς βιοψία και βοηθούν στον εντοπισμό βλαβών στο έντερο, όπως π.χ. οι επίπεδοι πολύποδες, που συχνά δεν ανευρίσκονται με τις κλασικές μεθόδους. Κι αν πρέπει να χειρουργηθώ; Σήμερα, οι χειρουργικές επεμβάσεις είναι πιο εύκολες, απλές, ανώδυνες, λιγότερο επεμβατικές. Προκαλούν λιγότερο πόνο, έχουν λιγότερες επιπλοκές, συνεπάγονται μικρότερη ταλαιπωρία για τον ασθενή, με εξαιρετικά χειρουργικά αποτελέσματα. Οι ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές πράξεις, αποτελούν πλέον σημείο αναφοράς παγκοσμίως, καθώς προσφέρουν τα πλεονεκτήματα της ταχείας ανάρρωσης και της γρήγορης ανάκαμψης του οργανισμού. > Life > Positive < • Οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις αποτελούν πραγματικότητα πλέον και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, τόνισε ο χειρουργός, διευθυντής Α’ Χειρουργικής Κλινικής του MHTEPA κ. Κωνσταντίνος Στρατούλιας, και προσφέρουν συγκριτικά πλεονεκτήματα: μικρότερη νοσηρότητα και θνησιμότητα, λιγότερες επιπλοκές, απαιτούν λιγότερες ώρες χειρουργείου και λιγότερες ημέρες νοσηλείας, συνεπάγονται λιγότερο πόνο για τον ασθενή, γρήγορη επάνοδο στις δραστηριότητές του, καλύτερη ποιότητα ζωής, και όλα αυτά με το ίδιο ακριβώς ογκολογικό αποτέλεσμα. • Μία νέα μέθοδο ελάχιστα επεμβατικής αρθροπλαστικής ισχίου-γόνατος, που μέσα από μια μικρή τομή, φτάνει στην άρθρωση, παρακάμπτοντας τους μύες, παρουσίασε στο πλαίσιο της ημερίδας, ο Διευθυντής της Ορθοπεδικής Κλινικής κ. Αθανάσιος Τσουτσάνης. Η AMIS (Anterior Minimal Invasive Surgery) συνεπάγεται λιγότερο πόνο για τον ασθενή, μικρότερη απώλεια αίματος, ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο εξαρθρήματος, δεν περιορίζει την κίνηση και το κάθισμα, έχει σημαντικά μικρότερες πιθανότητες φλεγμονής και απαιτεί μικρή διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο (2-5 ημέρες). Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στην εργασία του και να οδηγήσει, μέσα σε 20 μέρες από την επέμβαση. • Πολλές είναι σήμερα οι λύσεις που έχουν στη διάθεσή τους οι ασθενείς με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Mε τη χρήση laser, οι γιατροί επιτυγχάνουν φωτοεξάχνωση του προστάτη, με άμεση βελτίωση των συμπτωμάτων και πολύ καλά αποτελέσματα, σημείωσε ο Διευθυντής της Επανορθωτικής Ουρολογικής Κλινικής, κ. Νικόλαος Μερτζιώτης. • Με λιγότερο επεμβατικές πράξεις βρίσκουν, τέλος, τη λύση τους, προβλήματα- ταμπού, όπως η ακράτεια. Το golden standard στην αντιμετώπιση της ακράτειας σήμερα είναι οι ταινίες ελεύθερης τάσης, που προσφέρουν, με τρεις τομές του ενός εκατοστού και ελάχιστο τραύμα, πολύ καλά αποτελέσματα, που αντέχουν στον χρόνο, υπογράμμισε ο Διευθυντής της Ουρολογικής Κλινικής του νοσοκομείου, κ. Νικόλαος Ντάγκας. < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > ψυχολογία > της Ζέφης Κληρονόμου ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΠΗΤΕΡ ΠΑΝ Τι συμβαίνει στο μυαλό του «ορκισμένου» εργένη; Άνδρες που αρνούνται να μεγαλώσουν και να αναλάβουν τις ευθύνες τους, δηλαδή σοβαρή σχέση, γάμο, παιδιά και οικογένεια, ενήλικες στα χαρτιά που όμως συμπεριφέρονται σαν αιώνιοι έφηβοι σε μια παρατεταμένη dolce vita. Μήπως σε αυτή την περιγραφή αναγνωρίζετε κάποιον φίλο και γνωστό ή το…σύντροφό σας; Ελάτε να γνωρίσουμε τους singles με Σύνδρομο του Πήτερ Παν, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα υπέρ των Εργένηδων στις 28 Ιανουαρίου. Σ τα σίξτις της σεξουαλικής απελευθέρωσης, ο λαϊκός τραγουδιστής Χρηστάκης ηχογραφούσε το τραγούδι του Ζακ Ιακωβίδη «Θα ζήσω ελεύθερο πουλί», που έμελλε να γίνει ο ύμνος του αμετανόητου εργένη. Την ίδια εποχή, στους κινηματογράφους έκαναν ουρές στα ταμεία για να δουν το Λάμπρο Κωνσταντάρα ως μέγα πολέμιο του γάμου στον «Γεροντοκόρο». Σήμερα, στο βιβλίο της για τα «Παιδιά της γενιάς του ‘68», η διακεκριμένη κοινωνιολόγος σε θέματα οικογένειας και αντιπρόεδρος του συμβουλίου κοινωνικών επιστημών της UNESCO, δρ. Bernadette Bawin-Legros, μιλά για τη «νέα, παγκόσμια συναισθηματική τάξη των εργένηδων», ενώ σταρ διεθνούς βεληνεκούς σαν την Κίρστεν Ντανστ προχωρούν την ψυχανάλυση των singles ένα βήμα παραπέρα: «οι άνδρες πάσχουν από το σύνδρομο Πήτερ Παν, είναι 35 και φέρονται σαν να είναι 25». 27 Εργένης ίσον Πήτερ Παν; «Εργένηδες υπήρχαν και υπάρχουν. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί για λόγους οικονομικούς, συναισθηματικούς και κοινωνικούς. Η χειραφέτηση των γυναικών, η μεγαλύτερη ευκολία στη δημιουργία προγαμιαίων σχέσεων και σεξουαλικών συνευρέσεων, η αντισύλληψη, η εξιδανίκευση της νεότητας, καθώς και η οικονομική κρίση, είναι κάποιοι λόγοι που διευκολύνουν να παραμένουν εργένηδες. Οι εργένηδες εμφανίζουν στοιχεία συναισθηματικής ανωριμότητας, καθώς δυσκολεύονται να αναλάβουν ευθύνες και φοβούνται την ουσιαστική δέσμευση», εξη- > Life > Positive < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > ψυχολογία τι συμβαίνει στο μυαλό του «ορκισμένου» εργένη; γεί η συμβουλευτική ψυχολόγος, MSc, κυρία Χριστίνα Σαμαράκη, σπεύδοντας να διευκρινίσει: «Δεν είναι, όμως, όλοι οι εργένηδες “Πήτερ Παν”, ούτε και το αντίστροφο». Στη χώρα του Ποτέ (βέρα και στεφάνι) 28 Γνήσιος εκπρόσωπος του μυθιστορηματικού ήρωα του Τζέιμς Μπάρι, Πήτερ Παν, ενός ανέμελου και σκανταλιάρικου παιδιού που αρνείται να μεγαλώσει, φαίνεται να είναι ο 41χρονος Αλέξανδρος, διαφημιστής. «Θέλω να ζω για το τώρα, χωρίς ψυχαναγκασμούς, να χαρώ την ανεξαρτησία μου. Γιατί δηλαδή “πρέπει” και καλά να δεσμευτώ με έναν άνθρωπο για ολόκληρη τη ζωή μου; Λέω στην κοπέλα μου, “τι νόημα έχει ο γάμος, αφού είμαστε μια χαρά και ζούμε ήδη σαν παντρεμένοι; Δεν βλέπεις γύρω σου τόσα διαζύγια; Είναι αλήθεια τελικά αυτό που λένε, πως ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα”. Όλα είναι τόσο στον αέρα, γιατί να πω εγώ το “για πάντα”; Προτιμώ μια σχέση που να μην είναι καταπιεστική και να μου αφήνει χρόνο για εξόδους με τα φιλαράκια μου και για το χόμπι μου, το kart. Δυο ευρώ να έχω, να τα ξοδέψω και να τα ευχαριστηθώ, όχι μια ζωή στη στέρηση, σαν τον πατέρα μου. Έτσι κι αλλιώς, με την κατάσταση σήμερα, δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει αύριο, οπότε γιατί να βάλεις στην πλάτη σου βάρη, σαν την οικογένεια και τα παιδιά, που μπορεί να μην καταφέρεις να σηκώσεις; Καλύτερα ό,τι φάμε ό,τι πιούμε κι ας είναι καλά το ταπεράκι της μαμάς!». Το προφίλ του άνδρα Πίτερ Παν «Το σύνδρομο “Πίτερ Παν” δεν > Life > Positive < Οι εργένηδες εμφανίζουν στοιχεία συναισθηματικής ανωριμότητας, καθώς δυσκολεύονται να αναλάβουν ευθύνες και φοβούνται την ουσιαστική δέσμευση. θεωρείται επισήμως ψυχολογική διαταραχή. Ωστόσο, χρησιμοποιείται ως όρος ακόμα και από ειδικούς, για να περιγράψουν έναν άνθρωπο-συνήθως ανδρικού γένους-που παραπαίει ανάμεσα στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή. Πρόκειται για κάποιον που, παρότι βιολογικά είναι ενήλικας, συναισθηματικά, αλλά και στη συμπεριφορά του, εμφανίζεται με εφηβικά-ενίοτε και παιδικά- χαρακτηριστικά», εξηγεί η ψυχολόγος και δίνει το ψυχογράφημά του: «Είναι ένα άτομο ιδιαίτερα εγωκεντρικό, με ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά. Συναισθηματικά αποστασιοποιημένος, δυσκολεύεται να αναγνωρίσει και να εκφράσει αυτά που πραγματικά νιώθει. Όταν αφήνει τα συναισθήματά του να φανούν, είναι ακραία και υπερβολικά, είτε πρόκειται για θυμό, είτε για χαρά. Συχνά κρύβει τη στεναχώρια του, δείχνει ότι δεν τον αγγίζουν κάποιες καταστάσεις και εμφανίζεται χαρούμενος και ανέμελος», περιγράφει η κυρία Σαμαράκη και συνεχίζει: «Ο “Πήτερ Παν” είναι ιδιαίτερα αναβλητικός, τόσο σε συναισθηματικά, όσο και σε πρακτικά θέματα. Δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη για μια απόφαση, να υποστεί τις συνέπειες και την κριτική από το περιβάλλον του. Δυσκολεύεται να προχωρήσει στη δημιουργία οικογένειας, αφού τον απασχολούν κυρίως οι δικές του ανάγκες. Με την οικονομική κρίση βρίσκει περισσότερες δικαιολογίες και “ντύνει” τους φόβους, τις ανασφάλειες και τη συναισθηματική αναπηρία του με αληθοφανείς προφάσεις. Στις ερωτικές σχέσεις του, τα συναισθήματα εκδηλώνονται επίσης ακραία. Μπορεί να πει μεγάλα IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > ψυχολογία τι συμβαίνει στο μυαλό του «ορκισμένου» εργένη; λόγια και να δώσει υποσχέσεις, αλλά την επόμενη στιγμή τις “ξεχνάει”. Όποτε μια σχέση σοβαρεύει ή του ζητά οποιαδήποτε μορφή δέσμευσης, εκείνος φοβάται και εξαφανίζεται». Επιπλέον, «δυσκολεύεται να δημιουργήσει ουσιαστικές φιλίες, καθώς προϋποθέτουν δέσμευση, προσπάθεια, κατανόηση των συναισθημάτων του άλλου. Επειδή φοβάται τη μοναξιά (και είναι και εγωκεντρικός) θέλει να περιστοιχίζεται από κόσμο που ικανοποιεί τις ανάγκες του, γι’ αυτό έχει πολλούς γνωστούς και παρέες, στις οποίες μπαινοβγαίνει, ανάλογα με τις διαθέσεις του. Αν και φαίνεται πολύ κοινωνικός, κεφάτος και γεμάτος αυτοπεποίθηση, ο άνθρωπος αυτός ουσιαστικά είναι ανασφαλής, φοβισμένος, βαθύτατα λυπημένος. Με την οικογένεια έχει μια εξάρτηση, καθώς συναισθηματικά δεν έχει ενηλικιωθεί. Παράλληλα, θέλει να δείχνει ανεξάρτητος, γι’ αυτό και τα συναισθήματά Αν και φαίνεται πολύ κοινωνικός, κεφάτος και γεμάτος αυτοπεποίθηση, ο εργένης είναι συχνά ανασφαλής, φοβισμένος και βαθύτατα λυπημένος. 30 του απέναντι στους γονείς του είναι αντιφατικά. Στις εργασιακές τους σχέσεις, οι σύγχρονοι “Πήτερ Παν” αποφεύγουν επίσης να αναλαμβάνουν ευθύνες. Αγχώνονται πολύ όταν πρόκειται να αξιολογηθούν και αντιδρούν άσχημα όταν τους γίνεται κριτική», επισημαίνει η συμβουλευτική ψυχολόγος. Ο ρόλος της οικογένειας Οι ειδικοί που έχουν ασχοληθεί με το συγκεκριμένο σύνδρομο, έχουν παρατηρήσει ότι ο υπερπροστατευτισμός των γονέων μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση τέτοιων χαρακτηριστικών στο παιδί. «Λόγω του ότι οι γονείς προλαβαίνουν τις επιθυμίες του και δεν το αφήνουν να αναλάβει καμία πρωτοβουλία, το παιδί δεν αποκτά τα απαραίτητα εφόδια για να βγει στην κοινωνία και να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες, > Life > Positive < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > Tips αν έχετε δίπλα σας έναν «Πήτερ Παν»… • Σεβαστείτε την παιδικότητα του συντρόφου σας, αλλά μην τον ευνουχίζετε. • Δείξτε του εμπιστοσύνη, αφήστε του χώρο να αναλάβει κάποιες ευθύνες. • Eνισχύστε τα θετικά του χαρακτηριστικά, ώστε να τον βοηθήσετε να ωριμάσει και να πιστέψει και ο ίδιος στον εαυτό του. • Aφήστε τον να κάνει τα πράγματα με τον δικό του τρόπο και στον δικό του χρόνο. • Παρουσιάζοντάς του κάποιες υποχρεώσεις ως κάτι διασκεδαστικό και αφήνοντάς του το περιθώριο της επιλογής, ίσως μπορέσει να κινητοποιηθεί. «Η δυσκολία στη θεραπεία (με ή χωρίς εισαγωγικά) του συγκεκριμένου συνδρόμου είναι ότι συνήθως τα άτομα που εμφανίζουν τέτοια συμπτώματα δεν πιστεύουν ότι αποτελούν μέρος του προβλήματος», διαπιστώνει η ειδικός. «Η αλήθεια είναι ότι ουσιαστικά αποτελούν μόνο ένα κομμάτι, αφού συνήθως υπάρχει η οικογένεια ή κάποιος σύντροφος που διευκολύνει το άτομο να συνεχίσει να είναι ανώριμο και διαιωνίζει το πρόβλημα. Επομένως, η αντιμετώπιση του συνδρόμου θα είναι πιο επιτυχής αν περιλαμβάνει όλο το σύστημα. Το πρώτο βήμα αφορά στη συνειδητοποίηση του προβλήματος και στη δημιουργία της επιθυμίας για αλλαγή. Καθώς υπάρχει έντονη συναισθηματική ανωριμότητα, η εμπλοκή σε μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία θα βοηθήσει σημαντικά. Η βελτίωση του επιπέδου ωριμότητας συνδέεται με την κατανόηση και την αποδοχή του εαυτού, αλλά και των γύρω μας, τη μείωση της προσπάθειας έλεγχου της συμπεριφοράς των άλλων, αλλά και την επιλογή συναναστροφών και καταστάσεων που έχουν θετική επίδραση και μας ωριμάζουν», καταλήγει η κυρία Σαμαράκη. Και…σύνδρομο Γουέντι! Tο εμφανίζουν συνήθως οι γυναίκες που επιλέγουν > Life > Positive < Στο ράφι Σταθείτε στο ύψος της…ηλικίας σας σύντροφο με το σύνδρομο «Πήτερ Παν» (από τον θηλυκό χαρακτήρα που συντρόφευε τον Πήτερ Παν στο ομώνυμο παραμύθι) και οι οποίες, όπως εξηγεί η ψυχολόγος, έχουν την τάση να αναλαμβάνουν μητρικό ρόλο στη σχέση. Καθώς ο άνδρας είναι αναβλητικός, ανεύθυνος και εγωιστής, όλα κινούνται γύρω από τις δικές του ανάγκες και χρειάζεται κάποιον να του τις ικανοποιεί. «Η γυναίκα μπορεί να φτάνει στο σημείο να βάζει στην άκρη δικές της επιθυμίες και ανάγκες για να φροντίσει το “μικρό παιδί” που έχει δίπλα της. Επίσης, κάποιος χρειάζεται να αναλάβει ευθύνες για να λειτουργήσει η σχέση και η γυναίκα διατηρεί αυτό το ρόλο. Τελικά, με τη στάση τους, οι συγκεκριμένες γυναίκες διαιωνίζουν το πρόβλημα και επιτρέπουν στο σύντροφό τους να παραμένει συναισθηματικά παιδί». < • J.M. Barrie, Πίτερ Παν ή Το παιδί που αρνιόταν να μεγαλώσει, εκδόσεις Άγρα. • Dr. Dan Kiley, The Peter Pan Syndrome: Men Who Have Never Grown Up, ΝW Books. Στο DVD καθίσταται ανασφαλές και εξαρτημένο. Επειδή τα παιδιά βρίσκονται σε προνομιακή θέση καθώς μεγαλώνουν, εξιδανικεύουν την εφηβική ηλικία και παγιδεύονται εκεί», παρατηρεί η κυρία Σαμαράκη. «Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση, να προκύψει ένας “Πήτερ Παν” από μια οικογένεια υπερβολικά αυστηρή ή αδιάφορη. Και στις δύο περιπτώσεις, το παιδί δεν μαθαίνει να δημιουργεί ουσιαστικές συναισθηματικές σχέσεις». • «Ψάχνοντας τη Χώρα του Ποτέ» του Μαρκ Φόρστερ, παραγωγής 2004, με τους Τζόνι Ντεπ και Κέιτ Γουίνσλετ. • Ο Mr. Big φτάνει στο σημείο να παρατήσει την Κάρι νυφούλα, προκειμένου να μην πει «I do» στο «Sex and The City 1». 31 IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > ψυχολογία > της Ζέφης Κληρονόμου ΔΕΛΤΙΑ «ΕΙΔΗΣΕΩΝ» Τηλεθεατές στα πρόθυρα νευρικής κρίσης… Το δελτίο ειδήσεων σάς ανεβάζει κατακόρυφα την πίεση; Αρκεί να δείτε την καρτέλα «έκτακτη επικαιρότητα» στη μικρή οθόνη για να σας πιάσει ταχυκαρδία; Παρακολουθείτε ένα ενημερωτικό μαγκαζίνο και η διάθεσή σας πάει στο ναδίρ; Αντισταθείτε στην τρομολαγνεία της τηλεόρασης και πάρτε ξανά τον έλεγχο του τηλεκοντρόλ και της... διάθεσής σας. Δ « εν ανοίγω τηλεόραση γιατί με ρίχνει ψυχολογικά…», μια φράση που ακούγεται στις μέρες μας ολοένα και συχνότερα, λόγω των απανωτών, δυσάρεστων οικονομικών ειδήσεων. Τις προάλλες, σε φιλικό σπίτι, η παραπάνω επωδός ήταν το θέμα συζήτησης της παρέας. «Βάζεις το δελτίο για να ενημερωθείς και νά σου οι δραματικές μουσικές, σαν να βλέπεις θρίλερ την ώρα που ζυγώνει το θύμα του ο δολοφόνος, τα γρήγορα πλάνα με εικόνες και λέξεις που πέφτουν σαν ριπές, για “ψαλίδια” σε μισθούς, για άστεγους, για συσίτια και σενάρια χρεοκοπίας. Σκέπτομαι πως “αν τώρα βλέπει ο πατέρας μου τηλεόραση, δεν θα προλάβει άλλη σύνταξη γιατί δεν το γλιτώνουμε το έμφραγμα!”», σχολιάζει ο 38χρονος Χρήστος, πολιτικός μηχανικός. «Εγώ έχω πάψει να μαθαίνω τα νέα από την τηλεόραση, από τότε που ξεκίνησε η κρίση, προτιμώ τις εφημερίδες και το Internet», εξομολογείται η 31χρονη Ιωάννα, γραφίστρια. «Την τηλεόραση την ανοίγω μόνο για να δω σατιρικές εκπομπές, μήπως μου ανεβάσουν λιγάκι τη διάθεση και, κυρίως, για τα ντοκιμαντέρ. Προτιμώ το γατόψαρο του διαβόλου και τα σαγόνια του σφυροκέφαλου καρχαρία, από το να βλέπω πρωί βράδυ τα μούτρα της Μέρκελ και του κυρίου Τόμσεν του ΔΝΤ!». Η επίδραση της TV Τα τελευταία χρόνια, η τηλεοπτική εικόνα έχει εισβάλλει μόνιμα στη καθημερινότητά μας, εξουσιάζοντας ένα μεγάλο κομμάτι από τον ελεύθερο χρόνο > Life > Positive < μας και έχοντας καθιερωθεί σαν αναγκαίο εξάρτημα στη ζωή μας. «Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά με πληθώρα πληροφοριών και μηνυμάτων που αναπόφευκτα μας επηρεάζουν και μας κατευθύνουν. Η τηλεόραση έχει ασφαλώς τη θετική της συμβολή, γιατί διευρύνει τις γνώσεις μας, τον ορίζοντά μας, μάς ψυχαγωγεί, μάς προσφέρει πλούσια πληροφόρηση. Όμως, πάσχει από εγγενείς αδυναμίες, με βλαπτικές επιπτώσεις που γίνονται ολοένα και πιο ορατές», επισημαίνει η Οικογενειακή Σύμβουλος-Ψυχοθεραπεύτρια, κυρία Νατάσσα Νικολακάκου. Ευρύτατη και καθοριστική η επίδραση της TV στον τρόπο που επιδρά πάνω στις σκέψεις και επηρεάζει την ψυχολογική μας κατάσταση. «Είμαστε όλοι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην καθημερινή κυριαρχία της τηλεόρασης και στη σφοδρότητα των μηνυμάτων της, κάτι που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς είναι πολλές οι εκπομπές που παρουσιάζουν προγράμματα χαμηλού επιπέδου, φθηνής δημιουργίας και πρόχειρης παρουσίασης. Επιπλέον, εμφανίζονται δημοσιογράφοι και δημόσια πρόσωπα, που επιδίδονται σε εσκεμμένη παραπληροφόρηση», παρατηρεί η ψυχοθεραπεύτρια. 33 Κρίση, με πιάνει κρίση… Το τελευταίο διάστημα, αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας ενημέρωσης, είναι η τρέχουσα οικονομική κρίση στην Ελλάδα, οι δυσμενείς συνέπειες μιας ενδεχόμενης χρεοκοπίας και οι δυσβάσταχτες θυσίες που θα πρέπει να κάνουν οι Έλληνες για να αποτραπεί αυτό το σενάριο. «Είναι συνεχείς και κατακλυσμικές οι αναφορές και τα ρεπορτάζ πάνω IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > ψυχολογία τηλεθεατές στα πρόθυρα νευρικής κρίσης… σε αυτό το θέμα, ενώ οι περιγραφές που δίνονται είναι συχνά δραματοποιημένες και αποπροσανατολιστικές. Παρατηρούμε, δυστυχώς, έναν ομοιόμορφο τρόπο παρουσίασης, με ισοπεδωτικές διαστάσεις, που συχνά παίρνει τη μορφή έντονης καταστροφολογίας και τρομοκρατίας. Το αποτέλεσμα είναι ένας διάχυτος πανικός στον κόσμο, που φυσικά συμβάλλει καθοριστικά στη δυσμενή επιβάρυνση της ψυχικής και συναισθηματικής τους υγείας», διαπιστώνει η κ. Νικολακάκου. Και δεν έχει αξιολογηθεί πόσο αυτός ο διάχυτος πανικός συμβάλλει στην περαιτέρω επιδείνωση του οικονομικού κλίματος, αφού όλοι συμφωνούν και διατυμπανίζουν σε όλους τους τόνους ότι «η οικονομία είναι ψυχολογία». Αρνητικές ειδήσεις = κακή ψυχολογία 34 Όπως περιγράφει η ψυχοθεραπεύτρια, «τα επίπεδα του άγχους αυξάνονται και η ανασφάλεια μεγενθύνεται, όσο οι αντιστάσεις μας κάμπτονται. Συναισθήματα απόγνωσης, απελπισίας και θυμού κυριαρχούν έντονα. Οι επερχόμενες αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, συνοδεύονται από φόβο, δυσθυμία, απογοήτευση και αίσθηση ματαίωσης. Σε υψηλά ποσοστά βρίσκονται, επίσης, οι ψυχικές διαταραχές, όπως καταθλίψεις, αγχώδεις διαταραχές και φοβίες». Επιπλέον, «το ψυχολογικό κόστος μιας επικείμενης οικονομικής καταστροφής, διαταράσσει το αίσθημα ασφάλειας που έχουμε για το παρόν και το μέλλον μας. Αυτό, οπωσδήποτε, έχει επιπτώσεις σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας και της λειτουργικότητάς μας. Σίγουρα, επιδρά στις σκέψεις και στον ψυχισμό μας, με αποτέλεσμα νοσηρές επιπτώσεις στην αυτοεκτίμησή μας και στη δυνατότητα σθεναρών αντιδράσεων. Το ενδεχόμενο μιας επικείμενης απώλειας, μάς βυθίζει σε έναν αρνητικό τρόπο σκέψης, που πυροδοτεί ιδέες καταστροφολογίας, ενώ ενισχύεται η μεγιστοποίηση των αρνητικών γεγονότων, με ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση των θετικών στοιχείων. Ακόμη και αν δεν έχουμε πληγεί, άμεσα ακόμη, από την οικονομική κρίση, επηρεαζόμαστε έντονα από το γενικότερο κλίμα, ενώ κυριαρχεί αίσθημα αβεβαιότητας και φόβου για μια επικείμενη καταστροφή». Οι αδύναμοι κρίκοι Ποιες προσωπικότητες τηλεθεατών είναι πιο ευάλωτες ψυχολογικά στις αρνητικές ειδήσεις, με τις οποίες μάς βομβαρδίζει η TV; «Οι δυσοίωνες οικονομικές προβλέψεις, επηρεάζουν αναμφίβολα όλους μας, > Life > Positive < καθώς κλονίζουν την αίσθηση ασφάλειας και σταθερότητας. Τα καινούργια δεδομένα δημιουργούν φόβο και αίσθηση εγκλωβισμού. Αν και είμαστε όλοι μας ευάλωτοι και επιρρεπείς μπροστά σε αυτό τον καταιγισμό αρνητικών ειδήσεων, κάποιοι συνάνθρωποί μας είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση ψυχικών νοσημάτων», επισημαίνει η κ. Νικολακάκου: «Παράμετροι όπως το χαμηλό εισόδημα, η ανεργία, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η έλλειψη διαπροσωπικών σχέσεων, η μοναξιά αποτελούν παράγοντες που μας καθιστούν ακόμη πιο ευάλωτους στις αρνητικές ειδήσεις. Επίσης, η ύπαρξη σωματικών νοσημάτων, ψυχικών νόσων και τυχόν ιστορικό συναισθηματικών ή αγχωδών διαταραχών αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες στην εμφάνιση ψυχολογικών συμπτωμάτων». < Το ψυχολογικό κόστος μιας επικείμενης οικονομικής καταστροφής, διαταράσσει το αίσθημα ασφάλειας που έχουμε για το παρόν και το μέλλον μας. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 36 ψυχολογία > Τηλεόραση ΝΑΙ, κατάθλιψη ΟΧΙ > Ξέρετε ότι… Δυσοίωνοι οι καιροί, δυσάρεστες κι οι ειδήσεις στην τηλεόραση. Η Οικογενειακή Σύμβουλος-Ψυχοθεραπεύτρια, κυρία Νατάσσα Νικολακάκου (www. psytherapy.gr), δίνει συμβουλές και πρακτικά tips, ώστε να παρακολουθούμε ψύχραιμα τηλεόραση για ενημέρωση, «φιλτράροντας» την αρνητική χροιά των τηλεοπτικών προγραμμάτων. Ας προσπαθήσουμε: … στατιστική μελέτη των Ερευνητών της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ έδειξε ότι οι γυναίκες που βλέπουν περισσότερες από τρεις ώρες τηλεόραση την ημέρα έχουν 13% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης; • Να είμαστε σε συνεχή πνευματική εγρήγορση, αξιολογώντας και διασταυρώνοντας τις πληροφορίες που λαμβάνουμε. ... σύμφωνα με έρευνα της Εταιρίας Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας, οι ενημερωτικές εκπομπές (ειδήσεις, μαγκαζίνο) επηρεάζουν αρνητικά την ερωτική διάθεση σε ποσοστό 84%; • Να καταπολεμούμε τις έντονα αρνητικές σκέψεις με ψυχραιμία, τοποθετώντας τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση. • Να επιλέγουμε εκπομπές και κανάλια που παρουσιάζουν αξιοπρεπείς δημοσιογράφοι. • Να μην ξεχνάμε ότι έχουμε πάντα τη δυνατότητα και επιλογή να κλείσουμε τη τηλεόραση οποιαδήποτε στιγμή. > Life > Positive < …όσο περισσότερη τηλεόραση βλέπουν τα παιδιά, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχουν να οδηγηθούν σε κατάθλιψη ως ενήλικες (έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ); Στο ράφι > • Τζέιμς Σάναχαν, Η τηλεόραση, η πραγματικότητα και το κοινό, εκδόσεις Πολύτροπον. Ο διακεκριμένος ερευνητής και συγγραφέας αναλύει τη δύναμη της τηλεόρασης στην καλλιέργεια προτύπων. • Στο τελευταίο μυθιστόρημα του Πέτρου Μάρκαρη με τίτλο «Περαίωση», ο αστυνόμος Χαρίτος και η σύζυγός του, Αδριανή, παθαίνουν ασφυξία και τους «μαυρίζει η ψυχή», παρακολουθώντας στα δελτία ειδήσεων «τα κόλλυβα της κρίσης». IANOYAPIOΣ 2012 # 12 Mylan. Γιατί η ποιότητα στην υγεία είναι αδιαπραγµάτευτη... H Mylan είναι µια από τις µεγαλύτερες φαρµακευτικές εταιρείες generics και ειδικών φαρµάκων παγκοσµίως. Mέσα στην 50χρονη πορεία της, η Mylan έχει σαν πρώτη προτεραιότητα τη λειτουργία της - σε όλα τα επίπεδα - µε ήθος και υπευθυνότητα. H επιµονή της Mylan στην ποιότητα και την έρευνα, της δίνει τη δυνατότητα να παρέχει µια πλήρη σειρά πρωτοποριακών και υψηλής ποιότητας προϊόντων, προσιτών σε όλους. Γιατί στη Mylan ο,τιδήποτε λιγότερο δεν είναι αρκετό. COMPA_p_017_JAN_12 H Mylan είναι επίσης από τους µεγαλύτερους προµηθευτές παγκοσµίως δραστικών ουσιών που χρησιµοποιούνται στην παραγωγή αντιρετροϊκών σκευασµάτων για τη θεραπεία ασθενών µε HIV/AIDS. Oι αριθµοί της Mylan µιλάνε από µόνοι τους... ñ 3η θέση παγκοσµίως στις εταιρείες generics ñ 45 δις δόσεις φαρµάκων ετήσια παραγωγή σε παγκόσµια κλίµακα ñ 50 χρόνια πορείας µε πρώτη προτεραιότητα τη λειτουργία - σε όλα τα επίπεδα - µε ήθος και υπευθυνότητα ñ 169 νέοι φάκελοι προϊόντων προς έγκριση ñ σχεδόν 1.000 σκευάσµατα ήδη σε κυκλοφορία ñ περίπου 18.000 εργαζόµενοι σε περισσότερες από 150 χώρες Kι όλα αυτά µε µοναδικό στόχο την προσφορά αξιόπιστων φαρµάκων, για κάθε θεραπευτική κατηγορία, τα οποία θα επιτρέψουν να γίνει προσιτή η... ...Ποιότητα Yγείας για όλους… Generics Pharma Hellas Ltd. a Subsidiary of Mylan Inc.: §. BÔ˘ÏÈ·Á̤Ó˘ 577A, 164 51 AÚÁ˘ÚÔ‡ÔÏË TËÏ.: 210 99.36.410 ñ Fax: 210 99.56.410 ñ e-mail: [email protected] ñ www.mylan.com °Ú. £ÂÛ/ӛ΢: T.£. 8509, EÌÔÚÈÎfi K¤ÓÙÚÔ “Philippos Center“, 570 01 £¤ÚÌË, TËÏ. & Fax: 2310 383.171 º·ÚÌ·ÎÔ·ÁÚ‡ÓËÛË: TËÏ.: 210 99.36.410 ñ Fax: 210 99.47.377 ñ e-mail: [email protected] > συνέντευξη > του Ραζμίκ Αγαμπατιάν Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος Πρόεδρος του Συλλόγου «Χαμόγελο Του Παιδιού» «Υπάρχει και η Ελλάδα της ανιδιοτελούς προσφοράς» Δ εκαέξι χρόνια πριν, ένα μικρό παιδί 38 που το έλεγαν Ανδρέα, εξέφρασε λίγο πριν φύγει πρόωρα από τη ζωή, σε μια σελίδα του ημερολογίου του, την επιθυμία να δημιουργηθεί ένας σύλλογος που θα αγωνιζόταν για την κατοχύρωση, την προστασία και την προώθηση των δικαιωμάτων των παιδιών που κατοικούν σε αυτή τη χώρα, ανεξάρτητα από την υπηκοότητα και την καταγωγή τους. Σήμερα, «Το Χαμόγελο του παιδιού» είναι ένας πολυδιάστατος φορέας, που παλεύει καθημερινά να βρει λύσεις και να καλύψει κάθε πρόβλημα που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα παιδί. Πρόεδρος του Συλλόγου, είναι ο κ. Kωνσταντίνος Γιαννόπουλος, ο άνθρωπος που -όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο ίδιος- έχει την τιμή να είναι ο πατέρας αυτού του αγοριού. Ποιο κενό ήρθε να καλύψει «Το Χαμόγελο Του Παιδιού» στην Ελλάδα; Η φιλοσοφία μας όλα αυτά τα χρόνια είναι ο εντοπισμός των προβλημάτων των παιδιών, η άμεση επέμβαση αλλά και η πρόληψή τους. Είναι πολύ σημαντικό να προλαμβάνουμε καταστάσεις, πριν φτάσουν στο σημείο να είναι μη αναστρέψιμες. Έτσι λοιπόν, ξεκινήσαμε με τη φιλοξενία παιδιών σε κίνδυνο, παρέχοντας ένα προστατευμένο πλαίσιο φροντίδας, > Life > Positive < που απέχει πολύ από το ιδρυματικό προφίλ που ίσως υπήρχε ή υπάρχει σε άλλους φορείς. Παράλληλα, στον χώρο της υγείας των παιδιών κάνουμε πραγματικά μεγάλο αγώνα μέσα από τη Προληπτική Ιατρική και άλλες, συναφείς δράσεις. Στον τομέα των εξαφανισμένων παιδιών, προσπαθούμε να συντονίσουμε δυνάμεις, έτσι ώστε να εντοπίζεται έγκαιρα κάθε παιδί που έχει «χαθεί». Είναι τόσα πολλά, που δύσκολα περιγράφονται σε λίγες γραμμές. Τι σήμαινε για εσάς το «Χαμόγελο του Παιδιού» όταν πρωτοξεκίνησε και τι είναι σήμερα; Όταν πρωτοξεκίνησε το «Χαμόγελο» ήταν το ίδιο το παιδί, ο Ανδρέας, που άφησε στο ημερολόγιό του μια επιθυμία- που πραγματικά έμελλε να είναι και η τελευταία του. Eκείνη την περίοδο, ο σύλλογος σήμαινε για εμένα δυο πράγματα. Από τη μια, την προσπάθεια να πραγματοποιήσω την επιθυμία του Ανδρέα και από την άλλη, το να κρατηθώ και να μη καταρρεύσω από την τρομερή αυτή απώλεια. Σήμερα, ένα κομμάτι παραμένει ο Ανδρέας. Το άλλο όμως είναι τα παιδιά που γνώρισα και τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας αλλά και μια άλλη Ελλάδα, αυτή της ανιδιοτελούς προσφοράς και του εθελοντισμού. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 Μέχρι την ίδρυση του συλλόγου, είχατε διαφορετική εικόνα για τους ανθρώπους; Ομολογώ πως δεν πίστευα ότι θα υπήρχε τόσο ενδιαφέρον και αγάπη, από μια τόσο μεγάλη μερίδα κόσμου. Διαπίστωσα πως υπάρχουν άνθρωποι με ευαισθησίες, που φοβούνται να τις εκδηλώσουν, μην τυχόν και οι άλλοι θεωρήσουν πως κάνουν τους καλούς για να κερδίσουν κάτι. Δεν πρόκειται περί φιλανθρωπίας-μακριά από εμάς αυτή η λέξη. Αναφέρομαι σε εισαγγελείς, αστυνομικούς, γιατρούς και πολλούς άλλους, που δεν ανήκουν στο Σύλλογο, αλλά όταν τους πάρουμε τηλέφωνο για ένα παιδί που κινδυνεύει, κάνουν τα πάντα για να βοηθήσουν. Θεωρώ ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι η ελπίδα αυτού του τόπου. Δεν θα αντιλαμβανόμουν, ούτε θα γνώριζα ποτέ αυτήν τη θετική δύναμη, αν δεν υπήρχε το «Χαμόγελο». Μέσα στην πορεία του «Χαμόγελου» τι σας έκανε υπερήφανο και τι σας θύμωσε ή’ σας απογοήτευσε; Καθημερινά βιώνουμε και όμορφες και δύσκολες στιγμές. Περήφανο με κάνει ένα παιδικό χαμόγελο, ένα βλέμμα, μια παιδική αγκαλιά… Με θυμώνει η σκληρή πραγματικότητα που βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε. Όμως, το αντίδοτο στην ασχήμια και την απογοήτευση είναι όταν βλέπουμε τα παιδιά να γίνονται αποδεκτά από όλους, να ζουν όπως όλα τα υπόλοιπα παιδιά, να έχουν ίσες ευκαιρίες, να βάζουν στόχους και να προσπαθούν να αποκτήσουν τα εφόδια που θα τους δώσουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν τη ζωή τους, πραγματοποιώντας τα όνειρά τους. Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζετε ως Σύλλογος; πόσο έχουν επηρεάσει το «Χαμόγελο του Παιδιού»; Οι δυσκολίες είναι αρκετές και σε διαφορετικά επίπεδα. Αυτό που πραγματικά μας λυγίζει ορισμένες φορές, είναι η έλλειψη συντονισμού. Γιατί διάθεση για προσφορά υπάρχει. Όταν όμως δεν διοχετεύεται εκεί που πρέπει την ώρα που πρέπει, χάνεται πολύτιμος χρόνος. Και όταν ένα παιδί βρίσκεται σε κίνδυνο, δεν υπάρχει καιρός για δεύτερη σκέψη. Από τις διεθνείς συνεργασίες σας, τι διαπιστώνετε σε σχέση με την Ελλάδα; Η συνεργασία και η επικοινωνία με διεθνείς και ευρωπαϊκούς φορείς είναι εξαιρετικά σημαντική > Life > Positive < Με κάνει περήφανο ένα παιδικό χαμόγελο, ένα βλέμμα, μια παιδική αγκαλιά… Με θυμώνει η σκληρή πραγματικότητα που βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε. για τον Σύλλογό μας. Η ανταλλαγή πληροφοριών και μεθόδων για την υπεράσπιση και προώθηση των δικαιωμάτων των παιδιών, μάς έχει βοηθήσει να είμαστε πιο αποτελεσματικοί και πιο καίριοι στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας, γι’ αυτό και επιδιώκουμε συνεργασία με όποιον φορέα θα μπορούσε να μας βοηθήσει στο έργο μας. 39 Πως χειρίζεται ο Σύλλογος περιστατικά κακοποίησης και με τι αποτελέσματα; Κάθε ευαίσθητος και συνειδητοποιημένος πολίτης, θα πρέπει να ενημερώνει αμέσως για κάθε περιστατικό που πέφτει στην αντίληψή του και αφορά ένα παιδί σε κίνδυνο. Η ανοχή είναι συνενοχή. Γι' αυτό θα πρέπει να γίνεται άμεση χρήση της Εθνικής Γραμμής SOS 1056, η οποία δέχεται καταγγελίες ακόμη και ανώνυμα και τις παραπέμπει στις αρμόδιες Εισαγγελικές Αρχές. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > συνέντευξη Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος > O ι σταθμοί του Χαμόγελου Του Παιδιού 9 Νοεμβρίου 1995: Ο 10χρονος Ανδρέας Γιαννόπουλος εκφράζει στο ημερολόγιό του την επιθυμία του να δημιουργηθεί το «Χαμόγελο του Παιδιού». 22 Δεκεμβρίου 1995: Ο Ανδρέας χάνει τη μάχη με τη ζωή. Λίγο μετά, ιδρύεται το «Χαμόγελο του Παιδιού«», με έδρα στην οδό Στουρνάρη. 1996: Δημιουργείται η πρώτη Τράπεζα Ειδών στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη, για παιδιά με προβλήματα διαβίωσης. 1997: Ιδρύεται η τηλεφωνική γραμμή SOS 1056. Την ίδια χρονιά, ο Σύλλογος αποκτά την πρώτη κινητή μονάδα εντατικής θεραπείας. 1998: Το «Χαμόγελο» γίνεται αποδέκτης καταγγελιών που αφορούν σε εξαφανίσεις ανηλίκων και δημιουργεί το γραφείο για το Χαμένο Παιδί. 1999: Ο Σύλλογος συγκεντρώνει 80 τόνους με ιατροφαρμακευτικό υλικό, τρόφιμα, είδη υγιεινής και ιματισμό, με προορισμό την εμπόλεμη Γιουγκοσλαβία. 2000: Αποκαλύπτεται κύκλωμα βιντεοκασετών παιδοφιλικού περιεχομένου, από φοιτητή Είναι ενδεικτικό πως π.χ. το 2006 καταγράφηκαν 285.082 κλήσεις. Από αυτές, το 21% αφορούσε παιδιά που βρίσκονταν σε κίνδυνο. Ποια θετικά βήματα έχουν γίνει χάρη στις προσπάθειες του Συλλόγου; 40 Είναι πολύ σημαντικό για εμάς ότι ο αγώνας του Συλλόγου μας για τα παιδιά έχει αναγνωριστεί, τόσο από τον κόσμο, όσο και από αρκετούς φορείς. Ξέρουν λοιπόν ότι όταν χτυπήσουν την πόρτα μας, θα παλέψουμε για το καλύτερο του παιδιού και δεν θα αφήσουμε τίποτα στην τύχη του. Πρέπει όμως να υπάρχει μια συνεχόμενη υποστήριξη προς όφελος των παιδιών, γιατί τα παιδιά είναι το μέλλον μας. Ο εθελοντισμός στο Χαμόγελο Του Παιδιού ποιο ρόλο έχει; Είναι αναπόσπαστο κομμάτι του Συλλόγου και ένα από τα πιο ουσιώδη και καθοριστικά κομμάτια του. Στηρίζεται μεν στο συναίσθημα, αλλά δεν στέκεται μόνο σε αυτό και δεν μένει στα λόγια. Όλοι οι εθελοντές καταθέτουν τη ψυχή τους, δίνουν χαμόγελο και αισιοδοξία στα παιδιά που φιλοξενούνται στον Σύλλογο, αλλά παράλληλα στηρίζουν με καθημερινούς και απλούς τρόπους κάθε δράση. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι, όποτε τους ζητηθεί, όποια ώρα και στιγμή, βρίσκονται πάντα στο πλευρό μας. > Life > Positive < Νομικής, ενεργό εθελοντή του Συλλόγου. 2004: Ο Σύλλογος συνεργάζεται με τη Scotland Yard, για την ψηφιακή επεξεργασία φωτογραφιών εξαφανισμένων παιδιών στην Ελλάδα. 2006: Εφαρμόζεται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το «Χαμόγελο του Παιδιού», το Amber Alert. Ο Σύλλογος αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία για τα Εξαφανισμένα και Σεξουαλικά Κακοποιημένα Παιδιά, ως Εθνικό Κέντρο για την Αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων. Ποιοι είναι οι στόχοι του συλλόγου για τη νέα χρονιά; Tο παιδί και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει βρίσκονται καθημερινά στο επίκεντρο της δράσης μας. Η αγωνία μας όμως είναι, αν θα έχουμε τη δυνατότητα να βοηθήσουμε κάθε φορά που ένα παιδί μας χρειάζεται. Δεν έχουμε το δικαίωμα να πούμε «όχι» σε ένα ανυπεράσπιστο πλάσμα, που έχει την ανάγκη μας. Είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντικό για εμάς, να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε νέους χώρους φιλοξενίας, ώστε να μην χρειαστεί να παραμείνει ένα παιδί σε ακατάλληλο περιβάλλον. Μείζονος σημασίας για τον Σύλλογό μας, είναι να εφαρμοσθούν άμεσα τα προγράμματα για τα περιστατικά εξαφάνισης-αρπαγής ανηλίκων, έτσι ώστε τα παιδιά να επιστρέφουν γρήγορα και ασφαλή στην αγκαλιά της οικογένειάς τους. Με λίγα λόγια, είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς να εξασφαλισθεί η συνέχιση των ποιοτικών υπηρεσιών που παρέχουμε προς τα παιδιά. Για να γίνει όμως αυτό, ζητάμε τη συμβολή όλων. < @ the web Για το πώς μπορούμε να βοηθήσουμε, περισσότερα στην ιστοσελίδα: www.hamogelo.gr IANOYAPIOΣ 2012 # 12 DNA 3 γράµµατα. Όλες οι απαντήσεις. GEN/KTX/HANDS05/11 Η αποκωδικοποίηση του DNA ανοίγει κάθε µέρα νέους δρόµους θεραπείας. Όσο η επιστήµη θα παράγει διαρκώς νέα γνώση, τα όρια της υγείας θα διευρύνονται. Το αδύνατο θα γίνεται κάθε µέρα πιο δυνατό. Για εµάς στην GENESIS Pharma, η βιοτεχνολογία είναι ταυτόσηµη µε το µέλλον στο χώρο του φαρµάκου και µε την ελπίδα για την ανθρώπινη ζωή. Γι’ αυτό επιλέξαµε να εστιάσουµε εκεί όλες µας τις δυνάµεις. Εδώ και 14 χρόνια, εργαζόµαστε καθηµερινά για να διασφαλίσουµε στους Έλληνες ασθενείς άµεση πρόσβαση σε σύγχρονα και καινοτόµα φάρµακα βιοτεχνολογίας. Μάθετε περισσότερα στο www.genesispharma.gr > ομορφιά Μυστικά για υγιή μαλλιά Αν συνηθίζετε να θέτετε υπερβολικούς στόχους, με αποτέλεσμα σπανίως να τους πετυχαίνετε, τη φετινή χρονιά δώστε στον εαυτό σας μια υπόσχεση που μπορείτε να κρατήσετε: Το 2012 θα έχω τα πιο λαμπερά και υγιή μαλλιά! E ίναι ίσως το στοιχείο της εμφάνισης που περισσότερο από κάθε άλλο, προσδιορίζει την κομψότητα, το στιλ, την ίδια την έννοια της γυναικείας ομορφιάς. Τα μαλλιά είναι το στοιχείο της εμφάνισης μιας γυναίκας που μπορεί από μόνο του να της αποδώσει τον χαρακτηρισμό «περιποιημένη», ακόμα κι όταν άλλα στοιχεία στην εμφάνισή της δεν είναι τα ιδανικά. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο που τα κομμωτήρια ήταν ανέκαθεν πολλά, κατά κανόνα με σταθερή πελατεία, με τις περισσότερες γυναίκες να διατηρούν > της Ρίτας Προδρόμου Οι χρυσοί κανόνες για τα μαλλιά Κοντά ή μακριά, ίσια ή σγουρά, λιπαρά ή ξηρά, όποιο κι αν είναι το στιλ και η ποιότητα των μαλλιών σας, οι γενικές αρχές για τη φροντίδα τους είναι ίδιες. • Αγοράζετε πάντα κατάλληλα προϊόντα για τις ανάγκες των μαλλιών σας: Κάθε γυναίκα μπορεί να βρει τον ιδανικό συνδυασμό προϊόντων για τις ανάγκες της, όσο πολύπλοκες κι αν είναι. Ένας καλός τρόπος για να βρείτε τι χρειάζεστε, είναι να ιεραρχήσετε τις ανάγκες σας, ξεκινώντας από το σαμπουάν. Αν, για παράδειγμα, έχετε βαμμένα μαλλιά, με λεπτή, αδύναμη τρίχα και ξηροδερμία στο τριχωτό, δηλαδή τρεις ξεχωριστές ανάγκες, επιλέξτε το σαμπουάν σας, με βάση την ανάγκη που θεωρείτε σημαντικότερη, π.χ. την ξηροδερμία. Στη συνέχεια, μπορείτε να επιλέξετε ένα ελαφρύ κοντίσιονερ κατάλληλο για τη λεπτή τρίχα και τέλος μια μάσκα φροντίδας χρώματος ή ένα σπρέι για το χρώμα. • Μην τα λούζετε σαν να τα τιμωρείτε. Ένα σημαντικό μέρος της φθοράς των μαλλιών είναι μηχανικό και συμβαίνει την ώρα που λούζεστε και όχι μόνο όταν κάνετε πιστολάκι, τεχνικές εργασίες κ.λπ. Λουστείτε κάνοντας απαλές, κυκλικές κινήσεις στο τριχωτό, με τα ακροδάκτυλά σας, κάθετα προς το μήκος των μαλλιών σας, αποφεύγοντας την τριβή. Το ίδιο ισχύει και για το στέγνωμα. Φερθείτε ευγενικά στα μαλλιά σας. Το τρίψιμο με την πετσέτα καλό είναι να αποφεύγεται. • Επιλέξτε προσεκτικά το κοντίσιονερ. Η κρέμα για μετά το λούσιμο κλείνει τα λέπια της τρίχας, αποτρέπει την αφυδάτωση, μειώνει τη φθορά της κεράτινης στοιβάδας και συμβάλλει ώστε να μαλλιά να δείχνουν λαμπερά, όταν στεγνώσουν. Αντίθετα με ό,τι πολλές γυναίκες πιστεύουν, το κοντίσιονερ δεν βαραίνει τα μαλλιά, αρκεί να χρησιμοποιηθεί μικρή ποσότητα και όχι κοντά στη ρίζα. < > Life > Positive < • Οι συνταγές της γιαγιάς είναι ό,τι καλύτερο για τα μαλλιά. Εξαρτάται για τι συνταγές μιλάμε. Αν μιλάμε για το χαμομήλι το καλοκαίρι, που βοηθάει τα φυσικά μαλλιά να αποκτήσουν λαμπερές, χρυσές ανταύγειες, αυτή δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή συνταγή. Αν, πάλι, μιλάμε για αυτοσχέδιες μάσκες μαλλιών, με βάση το ελαιόλαδο, το οποίο υποτίθεται πως τα δυναμώνει, τότε μιλάμε για μια πραγματικά κακή συνταγή. Το pH του ελαιόλαδου δεν είναι συμβατό με το pH της τρίχας. Το αποτέλεσμα είναι κάθε άλλο παρά ενισχυτικό για την εμφάνιση των μαλλιών και την αντοχή της τρίχας σε βάθος χρόνου, ειδικά αν συνηθίζετε να εφαρμόζετε συχνά τέτοιες μάσκες. • Συμπληρώματα διατροφής για τα μαλλιά πρέπει να παίρνεις μόνο αν τα μαλλιά σου «πέφτουν». Όταν τα μαλλιά πέφτουν τόσο, ώστε η πτώση να γίνεται αντιληπτή, τότε έχουμε ήδη χάσει πολύτιμο χρόνο. Τα εξειδικευμένα συμπληρώματα για τα μαλλιά συμβάλλουν έτσι ώστε ο οργανισμός να οπλίζεται με όλα τα πολύτιμα μικροθρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την τρίχα, αλλά είναι δύσκολο να λαμβάνουμε σε επάρκεια από την καθημερινή μας διατροφή. Ειδικά για τις γυναίκες που χάνουν αρκετά μαλλιά στη διάρκεια της λεγόμενης εποχιακής τριχόπτωσης, η τακτική λήψη συμπληρωμάτων (με διαστήματα ανάπαυλας μέσα στο χρόνο) είναι ο ιδανικότερος τρόπος να προστατέψουν τα μαλλιά τους από τις απώλειες, οι οποίες, σημειωτέον, ενισχύονται με την ηλικία. Μύθοι και αλήθειες σχέση σχεδόν εξάρτησης με τον κομμωτή ή την κομμώτριά τους. Παρά τη γυναικεία εμμονή με τα μαλλιά ωστόσο, γεγονός παραμένει πως πολλές γυναίκες δεν διαθέτουν την ιδανική κώμη, ιδίως στις μέρες μας που, η οικονομική δυσπραγία έχει περιορίσει τα έξοδα και σε αυτόν τον τομέα. Κι όμως, η απόκτηση υγιών, λαμπερών μαλλιών μπορεί να αποδειχθεί μια αρκετά οικονομική υπόθεση, που δεν σχετίζεται πάντα με το όνομα ενός γνωστού κομμωτή. • Αν βάζεις μάσκα μαλλιών και την ξεβγάζεις γρήγορα, είναι καλύτερο από το να βάζεις κοντίσιονερ. Δεν είναι ούτε καλύτερο ούτε χειρότερο. Είναι μάλλον περιττό και πιο κοστοβόρο, αφού οι μάσκες είναι ακριβότερες από τα απλά κοντίσιονερ. Η μάσκα διαθέτει πολύτιμα συστατικά, τα οποία η τρίχα έχει τη δυνατότητα να απορροφήσει, μόνο αν το προϊόν χρησιμοποιηθεί όπως λέει η συσκευασία. Όποια άλλη χρήση, οπωσδήποτε δεν βλάπτει τα μαλλιά, δεν χαρίζει, όμως τα οφέλη που το προϊόν δυνητικά μπορεί να προσφέρει. 43 IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > ομορφιά Εντατική αγωγή τριπλής δράσης κατά της τριχόπτωσης, με αργινίνη, aminexil, το μόριο SP94 (συνδυασμός γλυκόζης και βιταμίνης F) και νέο απλικατέρ, που ενισχύει την μικροκυκλοφορία. Skin, Hair & Nails, Solgar Συμπλήρωμα διατροφής με συστατικά απαραίτητα για τη βιοσύνθεση του κολλαγόνου και της κερατίνης. Βελτιώνει την κατάσταση των νυχιών, του δέρματος και των μαλλιών. Στα φαρμακεία. 44 Fibre Architecte, Kérastase Διπλό σέρουμ επανόρθωσης, χωρίς ξέβγαλμα, για πολύ φθαρμένα μακριά μαλλιά, με ψαλίδα στις άκρες. Περιέχει Intra-Cylane, Προκερατίνη και Ceramides, που προστατεύουν και αναδομούν άμεσα την τρίχα. > Life > Positive < Elvive Αργινίνη X3, L’ Oréal Paris Ολοκληρωμένη σειρά (σαμπουάν, κοντίσιονερ, μάσκα, σπρέι χωρίς ξέβγαλμα) με το αμινοξύ αργινίνη, που ενισχύει την αντοχή των μαλλιών, στη ρίζα, αλλά και σε όλο το μήκος τους. Oil Miracle, Schwarzkopf Πλούσιο, ξηρό έλαιο μαλλιών, σε δύο τύπους (κανονική-χονδρή και πιο λεπτή τρίχα). Περιέχει argan και marula oil και εφαρμόζεται τόσο σε στεγνά, όσο και σε βρεγμένα μαλλιά. Στα κομμωτήρια. Hair, Korres Σαμπουάν και κοντίσιονερ για κανονικά μαλλιά με αλόη και δίκταμο, από την πλήρως ανανεωμένη σειρά της εταιρείας. Η υψηλής αποτελεσματικότητας σύνθεση των προϊόντων της, είναι πλήρως απαλλαγμένη από σιλικόνη. Άμεση Αναδόμηση, Pantene Pro-V Μάσκα και σπρέι νύχτας για εντατική φροντίδα και αναδόμηση των φθαρμένων, ταλαιπωρημένων μαλλιών, από την πλήρως ανανεωμένη γκάμα της γνωστής μάρκας. Sensitive Scalp, Ultrex Γυναικείο σαμπουάν κατά της πιτυρίδας, με ειδική σύνθεση για το ευαίσθητο τριχωτό και τεχνολογία Nutrium 10, που εισχωρεί στην επιδερμίδα σε βάθος τριών στιβάδων, προσφέροντας μέγιστη φροντίδα. Priorin Extra, Bayer Συμπλήρωμα διατροφής με βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και αμινοξέα, απαραίτητα για υγιή και δυνατά μαλλιά. Αποκλειστικά στα φαρμακεία. life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life positive Dercos Aminexil Pro, Vichy life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life positive μυστικά για υγιή μαλλιά Brilliance, Wella Professionals Care Νέα σειρά φροντίδας χρώματος, ενισχυμένη με βιταμίνη Ε και ισχυρό συνδυασμό αντιοξειδωτικών συστατικών, που διασφαλίζουν το χρώμα και του χαρίζουν μεγαλύτερη διάρκεια. Στα κομμωτήρια. Éclat Couleur, Le Petit Marseillais Σειρά φροντίδας χρώματος (σαμπουάν, κοντίσιονερ, μάσκα) με κάρδαμο και εκχύλισμα μύρτιλλου, ιδανική για βαμμένα, πολύ ταλαιπωρημένα μαλλιά. Στα σούπερ μάρκετ. Frizz Control, Orzene Μπύρας Σαμπουάν και κοντίσιονερ κατά του φριζαρίσματος. Το σύμπλεγμα shine elixir,από μπύρα, ceramides και φυτοπρωτεΐνες, προσφέρει λάμψη υγείας στα μαλλιά, ενώ το εκχύλισμα αμυγδάλου προσφέρει λείανση. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > διατροφή >της Νεκταρίας Καρακώστα ΨΑΡΙ Πώς θα ξεχωρίσω το φρέσκο; Τα πλεονεκτήματα των ψαριών είναι γνωστά σε όλους. Μικρά ή μεγάλα, λιπαρά ή μη, ακριβά ή φθηνά, αποτελούν ένα από τα βασικά συστατικά της Μεσογειακής διατροφής και σύμμαχο καλής υγείας για μικρούς και μεγάλους. Από την άλλη, η ελάττωση των ιχθυαποθεμάτων αυξάνει συνεχώς τη σημασία της ιχθυοκαλλιέργειας; Τι συμβαίνει εκεί; Τι πρέπει, να έχουμε υπόψη για να διαλέξουμε καλό ψάρι για το τραπέζι μας; Φ « άε το ψάρι σου γιατί κάνει καλό στα μάτια», ακούγαμε από γονείς και παππούδες στην παιδική μας ηλικία. Η αλήθεια είναι ότι το ψάρι κάνει καλό όχι μόνο στα μάτια, αλλά σε ολόκληρο το σώμα. Έρευνες δείχνουν ότι η συχνή κατανάλωση ψαριών βοηθά στη διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας της καρδιάς, στη διατήρηση της φυσιολογικής πίεσης του αίματος και στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων τριγλυκεριδίων στο αίμα. Επίσης, η τακτική κατανάλωσή του μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών ασθενειών, από κατάθλιψη και άνοια, μέχρι αρθρίτιδα και καρκίνο. Tα ψάρια αποτελούν επίσης μία άκρως ισορροπημένη διατροφή, αφού εκτός από πρωτεΐνες και λιπαρά οξέα, περιέχουν ασβέστιο, ιώδιο, φώσφορο και πολύτιμες βιταμίνες (Α, Β12, D). Το λίπος που περιέχεται στο ψάρι, πλούσιο σε ω-3 λιπαρά οξέα, ανήκει στα λεγόμενα «καλά» λιπαρά, αυτά δηλαδή που είναι αποδεδειγμένα ευεργετικά για τον οργανισμό. Γι΄ αυτό και οι διεθνείς διατροφικές συστάσεις χαρακτηρίζουν τα ψάρια μια «εξαιρετική τροφή», που πρέπει να καταναλώνεται τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα. Στην Ελλάδα, το 1980 η συνολική κατανάλωση ψαριών ήταν 11,7 κιλά ανά άτομο ετησίως ενώ το 2003 ανήλθε στα 14,6 κιλά, ποσότητα που αναλογεί περίπου σε δύο μερίδες την εβδομάδα. Τα είδη των ψαριών • Ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας: Το γεγονός πως αλιεύονται κατά παραγγελία τα καθιστά σε πολλές περιπτώσεις, πιο φρέσκα από τα άγρια. Θεωρούνται πιο ασφαλή από πλευράς προέλευσης, γιατί μεγαλώνουν σε ελεγχόμενο περιβάλλον, κάτω από αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας. Ωστόσο, τα ψάρια ιχθυοτροφείου έχουν λιγότερα ω-3 και περισσότερα κορεσμένα ω-6 λιπαρά οξέα σε σχέση με τα ελεύθερα ψάρια, λόγω της διατροφής τους με αλεύρια από > Life > Positive < σόγια ή στάρι. • Βιολογικά ψάρια: Η αύξηση του ενδιαφέροντος των καταναλωτών για θέματα υγείας και περιβάλλοντος, επεκτείνουν διαρκώς το μακροσκελή κατάλογο των βιολογικών προϊόντων. Τα βιολογικά ψάρια αποτελούν την τελευταία προσθήκη σε αυτήν τη λίστα. Είναι ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας που εκτρέφονται μόνο με φυσικά προϊόντα βιολογικής γεωργίας, σε καθαρά, ελεγχόμενα νερά, χωρίς καμιά χρήση χημικών ή αντιβιοτικών. Τα μεταλλαγμένα προϊόντα ή εκείνα που περιέχουν διοξίνες ή βαρέα μέταλλα απαγορεύονται. Η βιολογική τροφή που χορηγείται στα ψάρια μπορεί να εμπλουτιστεί με βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, ώστε να είναι όσο το δυνατό πιο όμοια με την διατροφή τους στο φυσικό τους περιβάλλον. Επιπλέον, οι πυκνότητες των ψαριών μέσα στους ιχθυοκλωβούς είναι μικρότερες. • Κατεψυγμένα ψάρια: Υπό την προϋπόθεση ότι έχουν καταψυχθεί εντός ενός τριώρου από την αλίευσή τους και έχουν συντηρηθεί σωστά, χωρίς να αποψυχθούν καθόλου στα ενδιάμεσα στάδια, τα κατεψυγμένα ψάρια αποτελούν σαφώς καλύτερη επιλογή από ένα μπαγιάτικο ψάρι. Ωστόσο προσέξτε την οσμή του ψαριού και ελέγξτε το για αφυδατωμένα ή όχι καλά παγωμένα σημεία. Aποτελούν ενδείξεις ότι το ψάρι δεν έχει συντηρηθεί σωστά. 47 Συντήρηση & μαγείρεμα Μετά την αγορά τους, τα ψάρια πρέπει να αποθηκεύονται αμέσως σε πάγο ή σε ψυγείο ή σε καταψύκτη, καθώς είναι ιδιαίτερα ευαλλοίωτα. Αν πρόκειται να τα καταναλώσετε εντός δύο ημερών, αποθηκεύστε τα στο ψυχρότερο σημείο του ψυγείου και μην τα στριμώχνετε μαζί με άλλα τρόφιμα, διότι ο αέρας πρέπει να κυκλοφορεί ελεύθερα γύρω από τα ψάρια. Αν θέλετε να τα κρατήσετε για αργότερα, πρέπει να τα καθαρίσετε, να τους αφαιρέσετε το κεφάλι και να τα βάλετε σε ένα μπολ με νερό στην κατάψυξη (για να τα προστατεύσετε από τον αέρα). Όταν θέλετε να IANOYAPIOΣ 2012 # 12 Ο δεκάλογος της επιλογής του φρέσκου ψαριού έχει καθαρά και λαμπερά μάτια. Τα μπαγιάτικα ψάρια έχουν θολά 1. Nα μάτια, λόγω της ανάπτυξης μικροοργανισμών. τα βράγχια του. Πρέπει να έχουν λαμπερό κόκκινο χρώμα και 2. Ελέγξτε να μην φέρουν βλέννες. Προς αποφυγή του ελέγχου των ματιών και των βραγχίων από τους καταναλωτές, οι ψαράδες ενίοτε κόβουν τα κεφάλια των ψαριών. Προσοχή λοιπόν στα ακέφαλα ψάρια που θα δείτε στον πάγκο του ιχθυοπώλη. 3. Να έχει ζωηρό χρώμα. Τα πιο φρέσκα ψάρια έχουν και εντονότερο χρώμα. 4. σο κι αν ακούγεται οξύμωρο, ένα ψάρι που μυρίζει ψαρίλα δεν είναι Ό φρέσκο. Σημαίνει ότι το ψάρι είναι τουλάχιστον 3-4 ημερών. Το φρέσκο ψάρι μυρίζει θάλασσα. Όταν τα ψάρια αναδίδουν άσχημη μυρωδιά ή μυρωδιά αμμωνίας είναι πολύ μπαγιάτικα ή χαμηλής ποιότητας. Tο δέρμα του πρέπει να είναι γυαλιστερό και όχι αφυδατωμένο. 5. 6. 7. Οι άκρες της σάρκας του ψαριού δεν πρέπει να είναι σκούρες, ούτε να φέρουν καφέ ή κιτρινωπούς αποχρωματισμούς. ιέστε τη σάρκα του με το δάχτυλό σας. Αν η σάρκα υποχωρήσει και Π παραμείνει εκεί, μην το αγοράσετε. Τ οποθετήστε το ψάρι στην παλάμη σας κατά τρόπο ώστε το κεφάλι και η ουρά του να προεξέχουν από αυτήν. Αν το ψάρι είναι μπαγιάτικο, η ουρά και το κεφάλι γυρνούν προς τα κάτω, ενώ στα φρέσκα ψάρια, τόσο η ουρά όσο και το κεφάλι παραμένουν στο επίπεδο της παλάμης. Το φρέσκο ψάρι βρίσκεται ακόμη σε κατάσταση νεκρικής ακαμψίας, ενώ σε ένα μπαγιάτικο ψάρι η κατάσταση αυτή έχει παρέλθει. 8. 9. Tο φρέσκο ψάρι είναι πιο δύσκολο στο καθάρισμα (απολέπιση). ν ρίξετε ένα μπαγιάτικο ψάρι σε μια λεκάνη με νερό, θα επιπλεύσει. Ο Α λόγος είναι ότι έχουν σχηματιστεί αέρια ότι στο εσωτερικό του, από τη δράση των μικροοργανισμών της σήψης, που το κρατούν στην επιφάνεια. στην ετικέτα. Τα ψάρια πρέπει να αναφέρουν στην ετικέτα 10. Προσοχή τους τη μέθοδο παραγωγής τους, αν δηλαδή προέρχονται από αλιεία ή υδατοκαλλιέργεια, την περιοχή παραγωγής και την εμπορική ονομασία του είδους. Επίσης, την ημερομηνία αλίευσης ή συγκομιδής (για τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας) και το αν και κατά πόσο το προϊόν είναι νωπό ή έχει αποψυχθεί. > Life > Positive < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 τα μαγειρέψετε, αποψύχετε ολόκληρο το μπολ. Η μεγάλη περιεκτικότητα των ψαριών σε νερό, αποτελεί ιδανικό υπόστρωμα για την ανάπτυξη μικροοργανισμών. Ακόμη ευπαθέστερα είναι τα ποταμίσια ψάρια και γενικότερα τα ψάρια του γλυκού νερού, τα οποία μεταφέρονται συνήθως ζωντανά μέσα σε ειδικά δοχεία και θανατώνονται λίγο πριν μαγειρευτούν. Τα ψάρια της θάλασσας συνήθως συσκευάζονται με πάγο. Επιλέξτε ψάρια με ...σεβασμό προς το περιβάλλον Πόσο... φίλοι του περιβάλλοντος είστε όταν επιλέγετε ψάρι; Σύμφωνα με στοιχεία της Eυρωπαϊκής Επιτροπής, το 82% των ιχθυαποθεμάτων στη Μεσόγειο και το 63% στον Ατλαντικό υφίστανται υπεραλίευση. Επιπλέον, η αλιεία σήμερα είναι ιδιαιτέρως σπάταλη: μεγάλοι όγκοι ψαριών, που είναι κάτω του κανονικού μεγέθους ή ανήκουν σε μη εμπορικά είδη, αλιεύονται συστηματικά με τα δίχτυα και απορρίπτονται στη θάλασσα, νεκρά ή ετοιμοθάνατα. Τα αλιεύματα της Ευρώπης μειώνονται σταθερά, με αποτέλεσμα τα 2/3 των ψαριών που καταναλώνονται στη Γηραιά ήπειρο να είναι εισαγωγής. Μια μεγάλη ενημερωτική εκστρατεία που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό τον τίτλο «Πώς επιλέγεις το ψάρι σου;», ενθαρρύνει τους καταναλωτές να «σκέφτονται βιώσιμα» και να κάνουν πιο προσεκτικές επιλογές όταν αγοράζουν ψάρια –στο ιχθυοπωλείο, στο σούπερ-μάρκετ, στο εστιατόριο. Πρόσφατη έρευνα σε πολίτες, επιβεβαίωσε την ανάγκη να γίνει κάτι με στόχο τη διάσωση των ευρωπαϊκών ιχθυαποθεμάτων: έδειξε ότι το 88% των ευρωπαίων καταναλωτών επιθυμούν να αγοράζουν ψάρια και θαλασσινά που έχουν αλιευθεί με υπεύθυνο και βιώσιμο τρόπο. Έχουμε λοιπόν τη δύναμη να κάνουμε τη διαφορά. Δείτε τον τρόπο, στις συμβουλές που ακολουθούν. • Δοκιμάστε νέα είδη ψαριών. Μην επιμένετε σε μια –δυο επιλογές, γιατί έτσι συμβάλλετε στην υπεραλίευση των συγκεκριμένων ειδών και σε καταστροφή άλλων που, επειδή δεν έχουν ζήτηση, απορρίπτονται στη θάλασσα. • Επιλέγετε ενήλικα ψάρια. Ζητήστε τη βοήθεια του ιχθυοπώλη σας, ώστε να αποφύγετε την αγορά νεαρών ψαριών, που δεν είχαν την ευκαιρία να αναπαραχθούν. Aφήνοντας τα νεαρά ψάρια να ζήσουν, συμβάλλετε στη διατήρηση των ιχθυαποθεμάτων. • Προτιμήστε τα ψάρια στην... εποχή τους. Ενημερωθείτε για την αναπαραγωγική περίοδο των διαφόρων > Life > Positive < ειδών και αποφύγετε την αγορά τους τις «επίμαχες» περιόδους. Εξαίρεση αποτελούν τα κατεψυγμένα ψάρια, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν αλιευθεί την κατάλληλη περίοδο. • Ψηφίστε... τοπικά! Τα ψάρια της τοπικής αλιείας έχουν συνήθως πιαστεί με «παθητικά» αλιευτικά εργαλεία, όπως πετονιά, αγκίστρι, στάσιμα δίχτυα κ.λπ. Επιπλέον, το ενεργειακό τους αποτύπωμα είναι μικρότερο (λιγότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα), αφού δεν υπάρχει ανάγκη μεταφοράς. Τέλος, μην ξεχνάτε ότι, αγοράζοντας ψάρια από τους ψαράδες της περιοχής σας, υποστηρίζετε την κοινωνική και οικονομική ζωή της τοπικής κοινωνίας. • Επιλέξτε ψάρια «αειφόρου αλιείας». Στην αγορά υπάρχουν ψάρια που φέρουν σήμανση «αειφόρου αλιείας», που σημαίνει ότι έχουν αλιευθεί πληρώντας συγκεκριμένα κριτήρια βιωσιμότητας. Αναζητήστε τις ετικέτες: Marine Stewardship Council [MSC], Friend of the Sea [FOS], KRAV, Dolphin Safe. Εναλλακτικά, αναζητήστε τους ειδικούς καταναλωτικούς οδηγούς από οργανώσεις, όπως το WWF και η Greenpeace. 49 @ the web Διαβάστε περισσότερα στο Ίντερνετ, στη διεύθυνση http://dialegeistapsariasou.eu IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > διατροφή πώς θα ξεχωρίσω το φρέσκο ψάρι; Ιχθυοτροφειου ή ανοιχτης θαλασσας; Τα ψάρια ιχθυοτροφείου διατρέφονται με ελεγχόμενη δίαιτα βασιζόμενη συχνά σε ιχθυέλαια και ιχθυάλευρα. Η διατροφή τους δεν υφίσταται εποχιακές μεταβολές, όπως αυτές που παρατηρούνται στα ψάρια ανοιχτής θάλασσας. Αυτό σημαίνει ότι τα επίπεδα λιπαρών οξέων στα ψάρια ιχθυοτροφείου είναι πιο σταθερά, σε σύγκριση με τα ψάρια ανοιχτής θάλασσας. Τα ιχθυάλευρα που χρησιμοποιούνται για τα σαρκοφάγα ψάρια ιχθυοτροφείου, παράγονται κυρίως από ψάρια που δεν προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, όπως η σαρδελόρεγγα (Clupea sprattus) και το καπελάν (Mallotus Villosus). Υπολογίζεται ότι, αν διατηρηθούν τα σημερινά επίπεδα και πρακτικές αλιείας, τα αποθέματα ψαριών θα εξαντληθούν σε 40 χρόνια. Τα ψάρια ιχθυοτροφείου θα μπορούσαν να προσφέρουν μια μακροχρόνια λύση στο ζήτημα της τροφοδότησης της αγοράς. Παρά το γεγονός ότι από μελέτες δεν προκύπτουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ψαριών ιχθυοτροφείου και αυτών ανοιχτής θάλασσας, οι καταναλωτές γενικά θεωρούν τα δεύτερα ως πιο υγιεινά και πιο νόστιμα. Ωστόσο, τα ψάρια ιχθυοτροφείου διαθέτουν μερικά πλεονεκτήματα, όπως το σταθερό θρεπτικό περιεχόμενο και η φθηνότερη τιμή. Από την άλλη πλευρά, οι ιχθυοκαλλιέργειες έχουν αρκετές αρνητικές περιβαλλοντικές συνέπειες, όπως μεταβολές του φυσικού περιβάλλοντος και επιδράσεις στη βιοποικιλότητα, όταν τα ψάρια δραπετεύουν από τα σημεία εκτροφής. Όσο για τη διαφορά τιμής, αυτή αντικατοπτρίζει και την ανάλογη διαφορά στην ποιότητα. Τα ψάρια μεγαλώνουν μέσα σε κλωβούς όπου υπάρχει συνωστισμός και τους χορηγείται αυξητική ορμόνη και αντιβιοτικά, προς αποφυγή ασθενειών, οι οποίες, λόγω του συνωστισμού, θα μεταδίδονταν ακαριαία σε όλο τον πληθυσμό. Τα ψάρια ιχθυοτροφείου εξάλλου, καταναλώνουν τροφές που είναι διαφορετικής σύστασης από αυτές που προσλαμβάνουν τα ψάρια τα οποία ζουν ελεύθερα στη θάλασσα. Τα δεύτερα τρέφονται με άλλα, μικρότερα ψάρια, με φυτοπλαγκτόν ή και άλλα στοιχεία που αφθονούν στο φυσικό τους περιβάλλον. Tα ψάρια ιχθυοκαλλι- έργειας τρέφονται με ιχθυάλευρα, τα οποία παράγονται από μικρότερα ψάρια της ανοιχτής θάλασσας, που δεν καταναλώνονται από τον άνθρωπο. Συχνά, τα είδη αυτά είναι επιβαρυμένα από τοξικές ουσίες που βρίσκονται στη θάλασσα. Μελέτες έδειξαν ότι οι σολομοί ιχθυοτροφείου περιέχουν έως και δεκαπλάσιες συγκεντρώσεις διοξινών και άλλων χλωριωμένων οργανικών ενώσεων και υδραργύρου, συγκριτικά με τον σολομό ανοιχτής θάλασσας. Οι υποστηρικτές των ιχθυοτροφείων ισχυρίζονται ότι στα σύγχρονα ιχθυοτροφεία πολλά από αυτά τα ζητήματα έχουν αντιμετωπιστεί. Οι πληθυσμοί των ψαριών ανά κλωβό έχουν αραιώσει σημαντικά με τις νέες κοινοτικές οδηγίες. Επιπλέον, οι τροφές πολύ συχνά είναι «light», ώστε να μη συσσωρεύουν λίπος στο σώμα τους. Ίσως τελικά η πραγματικότητα να επιβάλλει αυτήν τη «λύση». Η ζήτηση ψαριών αυξάνεται, ενώ τα ιχθυαποθέματα μειώνονται. Τα ψάρια ιχθυοτροφείου δίνουν απάντηση στο πρόβλημα που προκύπτει… < Aν διατηρηθούν τα σημερινά επίπεδα και πρακτικές αλιείας, τα αποθέματα ψαριών θα εξαντληθούν σε 40 χρόνια. 50 > Life > Positive < > ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΨΑΡΙΑ! Τα παιδιά και οι γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην κατανάλωση μεγάλων ψαριών, όπως ο ξιφίας, ο τόνος αλλά και ο σολομός από περιοχές με επιβάρυνση σε βαρέα μέταλλα. Στο πλαίσιο παλαιότερης έρευνας του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής, διαπιστώθηκε ότι ο ξιφίας της Μεσογείου περιέχει διπλάσια ποσότητα υδραργύρου από άλλα μεγάλα ψάρια, π.χ. τον σολομό. Όλα σχεδόν τα ψάρια περιέχουν ίχνη υδραργύρου. Εντούτοις, τα είδη που είναι πιο ψηλά στην τροφική αλυσίδα (π.χ. καρχαρίας, ξιφίας, ορισμένα είδη μεγάλου τόνου, κ.λπ.) συσσωρεύουν μεγαλύτερες ποσότητες μέσω της κατανάλωσης άλλων ψαριών, εκτός των άλλων και γιατί ζουν περισσότερο. Το ίδιο ισχύει για τις διοξίνες, που είναι πιθανότερο να μολύνουν μεγάλα ψάρια. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > εναλλακτικά Ο χορός αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να εκφράσουμε με το σώμα μας, χωρίς ντροπή, ό,τι νιώθουμε: χαρά, θυμό, θλίψη, αγάπη. Η χοροθεραπεία, ως μια μορφή δημιουργικής ψυχοθεραπείας, στηρίζεται στην αρχή ότι ο τρόπος που κινούμαστε και εκφραζόμαστε μη λεκτικά, εκδηλώνει πώς αισθανόμαστε και σχετιζόμαστε με τους άλλους. Μέσα από την κίνηση και τον χορό, προσφέρει στο άτομο ένα ασφαλές ψυχοθεραπευτικό πλαίσιο, όπου μπορεί να εξερευνήσει τον εαυτό του και τις σχέσεις του με τους άλλους, σε σωματικό, συναισθηματικό και πνευματικό επίπεδο. Πού και πότε ξεκίνησε η χοροθεραπεία; 52 Η ιδιαίτερη αυτή μέθοδος ψυχοθεραπευτικής τέχνης ξεκίνησε τη δεκαετία του '50 στις ΗΠΑ από πρωτοπόρες δασκάλες χορού, που πειραματίστηκαν με την θεραπευτική πλευρά του χορού σε ψυχιατρικά νοσοκομεία. Η επιτυχία της μεθόδου τους στην κοινωνικοποίηση και βελτίωση της ψυχικής υγείας των ασθενών οδήγησε στην καθιέρωση της Χοροθεραπείας ως μιας από τις Δημιουργικές Θεραπείες (Creative Arts Therapies), όπως η Δραματοθεραπεία, Μουσικοθεραπεία και Εικαστική Θεραπεία. Σταδιακά, εξελίχθηκε σε ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση στα πανεπιστήμια, αρχικά της Αμερικής και από το 1974, της Ευρώπης. Το θεωρητικό υπόβαθρο της Χοροθεραπείας, όπως αυτό διδάσκεται σε Ευρώπη και ΗΠΑ, είναι εκλεκτικό, περιλαμβάνοντας Ψυχαναλυτικές, Ψυχοδυναμικές, και Ανθρωποκεντρικές θεωρίες. Δίνει μεγάλη έμφαση στη σημασία της θεραπευτικής σχέσης, την έκφραση του ασυνείδητου ψυχικού υλικού, μέσα από την κίνηση του σώματος και τη σύνδεση του νου με το σώμα. Μια εκφραστική- θεραπευτική λύση Σύμφωνα με τον ψυχοθεραπευτή μέσω κίνησης-χορού κ. Δημήτριο > Life > Positive < > της Βιβέττας Λαϊνιώτη Ζάχο, «η χοροθεραπεία είναι η ψυχοθεραπευτική χρήση της εκφραστικής κίνησης και του χορού, μέσα από την οποία το άτομο μπορεί να εμπλακεί δημιουργικά σε μια διαδικασία προσωπικής ολοκλήρωσης και ανάπτυξης». Έτσι, η χοροθεραπεία – κινητική θεραπεία επιτυγχάνει αλλαγές στον φυσικό (σωματικό), συναισθηματικό και νοητικό τομέα, καθώς και στην κοινωνική συμπεριφορά του ατόμου. Είναι γεγονός, πως από την αρχή της εμφάνισης του ανθρώπινου είδους, υπήρχαν τελετουργικοί χοροί. Γέννηση, γονιμότητα, συγκέντρωση τροφής, ερωτοτροπία, θεραπεία, θάνατος, κάθε πλευρά της ζωής είχε τον δικό της χορό. Η συμμετοχή σε τέτοιους χορούς έδινε μια δυνατή αίσθηση ταυτότητας, ενίσχυε την αίσθηση την κοινότητας και έδινε την απαραίτητη δύναμη για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων. Ακόμη και σήμερα, «οι προσωπικές μας κινήσεις εκφράζουν τη στάση και την αντίληψή μας για το περιβάλλον, τους άλλους και τον εαυτό μας. Τα συναισθήματά μας, οι αποφάσεις μας και το νοητικό μας στιλ μπορούν να γίνουν κατανοητά από όσους είναι εκπαιδευμένοι στη παρατήρηση της κίνησης», εξηγεί ο ειδικός. Τα βασικά χαρακτηριστικά της χοροθεραπείας είναι ότι χρησιμοποιείται η γλώσσα του σώματος και η μη–λεκτική διάσταση της επικοινωνίας - η οποία αποτελεί τρόπο έκφρασης - για να παρακινηθεί η επικοινωνία. Η κίνηση από κοινού μέσα σε ένα θεραπευτικό περιβάλλον, βοηθά να επανακαθιερωθούν ενσωματωμένα κινητικά μοτίβα, κινεί και υποστηρίζει την ολοκλήρωση συναισθημάτων, σκέψεων και πράξεων. Η χοροθεραπεία λειτουργεί εξελικτικά, συνδέοντας το φυσικό με το συναισθηματικό επίπεδο και βοηθώντας τη δημιουργία της εικόνας του σώματος και της αίσθησης της ταυτότητας. Παράλληλα, αποτελεί δημιουργική διεργασία, που εκφράζει συμβολικές διαδικασίες και κινητικές μεταφορές και εξερευνά νέους τρόπους αντιμετώπισης. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 Χοροθεραπεία Όταν το σώμα θεραπεύει την ψυχή... 53 Eίναι στιγμές που έχουμε την ανάγκη να εξωτερικεύσουμε συναισθήματα, σκέψεις, ανησυχίες, χωρίς να το καταφέρνουμε. Φανταστείτε να μπορούσαμε, αντί να εκφραστούμε με λέξεις, να χρησιμοποιούσαμε το σώμα μας. Η χοροθεραπεία προσφέρει ακριβώς αυτή τη δυνατότητα και μας βοηθά να βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στον νου, το συναίσθημα και το σώμα μας, χρησιμοποιώντας την κίνηση και το χορό. > Life > Positive < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > εναλλακτικά όταν το σώμα θεραπεύει την ψυχή... Σε ποιους απευθύνεται; Η εν λόγω θεραπεία εφαρμόζεται σε παιδιά και σε ενήλικες και εφαρμόζεται είτε σε ατομικό είτε σε ομαδικό επίπεδο. Ενδείκνυται για άτομα που βιώνουν συναισθηματικά προβλήματα, πίεση, άγχος, ανθρώπους που θέλουν ν’ αναπτύξουν τις προσωπικές τους ικανότητες επικοινωνίας, την εξερεύνηση ή την κατανόηση του εαυτού τους, άτομα που δυσκολεύονται να εκφράσουν με λέξεις συναισθήματα ή εμπειρίες τους, ή σε εκείνους που αποφεύγουν το συναίσθημα ή συγχέουν τα ζητήματα, όταν χρησιμοποιούν τις λέξεις. Επίσης, για ανθρώπους που έχουν προβλήματα διαταραχής της εικόνας του σώματός τους, δυσκολία στην κίνηση (π.χ. ένταση ή μπλοκάρισμα σε κάποιες περιοχές του σώματος) ή άγχος σχετικά με τη σωματική επαφή ή την εμπιστοσύνη, σε άτομα που διανύουν περιόδους πίεσης και άγχους, όπως αυτές που σχετίζονται με απώλεια προσώπων ή σημαντικές αλλαγές, εκείνους που ανησυχούν ότι τα προβλήματα που αισθάνονται συνεχίζονται για πάρα πολύ καιρό ή όσους αισθάνονται ότι «τα πράγματα δεν πάνε καλά» γι’ αυτούς, τη σχέση τους ή την οικογένειά τους. Σημαντικό είναι να τονίσουμε, ότι όποιος ενδιαφέρεται να συμμετάσχει σε μια συνεδρία χοροθεραπείας, δεν χρειάζεται να έχει σπουδές χορού, ούτε καν εμπειρία χορού. Ποιος ο ρόλος του χοροθεραπευτή; 54 Η πρώτη «δουλειά» του χοροθεραπευτή είναι να αναπτύξει μια σταθερή σχέση εμπιστοσύνης με τον θεραπευόμενο. «Χωρίς τη δημιουργία της θεραπευτικής σχέσης και της εγκαθίδρυσης μιας «συμμαχίας» ανάμεσα στον θεραπευτή και στον πελάτη, δεν μπορεί να υπάρξει και θεραπευτικό αποτέλεσμα. Ο θεραπευτής χρησιμοποιεί κυρίως μη-λεκτική ανταπόκριση και αλληλεπίδραση με τον ασθενή, όπως ο καθρεπτισμός της κίνησης, ο συγχρονισμός, η σωματική επαφή κ.ά.». > α πλεονεκτήματα Τ της Χοροθεραπείας • βελτιώνει την αυτογνωσία, την αυτοεκτίμηση και την προσωπική αυτονομία • βοηθά στην κατανόηση των δεσμών μεταξύ σκέψης, συναισθημάτων και συμπεριφοράς • βελτιώνει την προσαρμοστικότητα του ατόμου • ενθαρρύνει την έκφραση και διαχείριση επίπονων σκέψεων και συναισθημάτων • βοηθά το άτομο στη διαχείριση των εσωτερικών του αποθεμάτων, μέσα από το δημιουργικό παιχνίδι • διευκολύνει την κατανόηση της επίδρασης του εαυτού μας στους άλλους • βοηθά στη συσχέτιση της εσωτερικής με την εξωτερική πραγματικότητα • προκαλεί συναισθηματικές, νοητικές και/ή φυσικές αλλαγές • βοηθά το άτομο να διαχειριστεί συναισθήματα που εμποδίζουν την μάθηση • συμβάλλει στην ανάπτυξη ικανοτήτων κοινωνικής αλληλεπίδρασης Χοροθεραπεία γιατί... Έχει το πλεονέκτημα να χρησιμοποιεί σαν κύριο θεραπευτικό μέσο την κινητική έκφραση και, δευτερευόντως, τον λόγο. Έτσι, η συναισθηματική έκφραση γίνεται ευκολότερη, πιο αυθεντική και η πρόσβαση στο ασυνείδητο υλικό μας ευκολότερη. Το κόστος μιας συνεδρίας κυμαίνεται στα 40-80€ και το μόνο που έχει να κάνει ο ενδιαφερόμενος είναι να απευθυνθεί στον κατάλληλο χοροθεραπευτή. Η συνέχεια... επί του χορού... < > Life > Positive < μπορείτε Δείτε πού ε να κάνετ ε π ία χοροθερα δωρεάν, 61. στη σελίδα IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > της Ζέφης Κληρονόμου απόδραση ΠΗΛΙΟ Στο βουνό των Κενταύρων > Ο φιδίσιος δρόμος ανηφορίζει στο βουνό των Κενταύρων για Μηλιές οδηγώντας στα πρώτα σπίτια, κρυμμένα στις αγριοκουμαριές. Το ίδιο τοπίο μάγεψε τους πρώτους κατοίκους που, το 1510, κατέφθασαν από τις Μηλιές Ιστιαίας, για να ριζώσουν στην ευλογημένη πλαγιά του Πηλίου. Οι ξενιτεμένοι πρόκοψαν στη νέα πατρίδα καθώς οι Μηλιές, όπως ολόκληρο το βουνό, απολάμβαναν τα προνόμια των Τούρκων. Ο σουλτάνος ενθουσιάστηκε τόσο με το χωριό, που το χάρισε στη μητέρα του πεσκέσι! Μηλιές, σαν ζωγραφιά Ο Παγασητικός, μόνιμο φόντο στον ορίζοντα αριστερά, παίζει κρυφτό με τις στέγες των πηλιορείτικων αρχοντικών. Σκεπές καλυμμένες με σχι- Σταθερή αξία στις χειμωνιάτικες αποδράσεις, το Πήλιο σάς καλεί να γεμίσετε μπαταρίες με κενταυρομαχίες 56 στα χιόνια, τσιμπούσια με σπετζοφάι και «χάνομαι-γιατίρεμβάζω» βόλτες σε ορεινά χωριουδάκια, ψηλοκρεμαστά στον Παγασητικό. Ελάτε στο «βουνό, βουνών καμάρι» για γλυκό βατόμουρο, σπιρούνια και χαλαρούς περιπάτους στα ξέφωτα του δάσους. > Life > Positive < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 6 αφορμές για χειμωνιάτικο weekend στο Πήλιο 1η 2η 3η 4η στολιθικές πλάκες, πελεκημένες στο χέρι για να μοιάζουν με λέπι ψαριού, όπως δίδαξαν οι πρωτομάστορες από Σιάτιστα και Καστοριά που έφεραν την τέχνη τους στο Πήλιο. Στην πλατεία με τα θεόρατα πλατάνια δεσπόζει η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών του 1741. Μπείτε στην ιστορική βιβλιοθήκη που το 1815 στέγασε την περίφημη «Σχολή Μηλεών» με δασκάλους τους τρεις λόγιους από το χωριό, Άνθιμο Γαζή, Γρηγόριο Κωνσταντά και Δανιήλ Φιλιππίδη. Δεν είναι μόνο τα 3.200 σπάνια βιβλία, αλλά και η σημαία της Επανάστασης που ο Γαζής ύψωσε στην εκκλησία, η υδρόγειος με την οποία τα παιδιά της Τουρκοκρατίας ταξίδευαν νοερά σε τόπους μακρινούς. Η παράδοση του Πηλίου ζωντανεύει στο τοπικό μουσείο Μηλιών, μέσα από φωτογραφικό > Life > Positive < 5η 6η Nοσταλγήσατε το γλυκό κουταλιού της γιαγιάς. Κατευθείαν στο «Καφε-γλυκο-πωλείον» στην πλατεία της Ζαγοράς, γεμάτο σπιτικά γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες κι άλλα καλούδια από το εργαστήρι του γυναικείου αγροτουριστικού συνεταιρισμού Ζαγοράς. Δοκιμάστε γλυκό από ντόπιο φιρίκι, πηλιορείτικο μπακλαβά που γίνεται ανάρπαστος τους χειμωνιάτικους μήνες και κάντε προμήθειες σε θεραπευτικά βότανα. Μπουχτίσατε την ασχήμια της πόλης. Αντίδοτο στο γκρίζο του τσιμέντου, η Βυζίτσα, η Μακρινίτσα, οι Πινακάτες, ο Άγιος Γεώργιος, ο Κισσός, ο Άγιος Λαυρέντιος, η Τσαγκαράδα και όχι μόνο, κουκλίστικα χωριά που δίνουν ρεσιτάλ ομορφιάς με τις γειτονιές, τις πλατείες και τα καλντερίμια τους. Είπατε να ξεμουδιάσετε. Ώρα για πεζοπορία σε παλιά μονοπάτια, μέσα από περιβόλια και δάση, στις θεματικές πεζοπορίες που διοργανώνει ο Φιλάρετος Ψημένος, οικοδεσπότης του ξενώνα «Αμανίτα» (www.amanita.gr) στην Τσαγκαράδα. Θέλετε να κάνετε σκι με θέα θάλασσα. Ελάτε για σλάλομ στο Χιονοδρομικό Κέντρο Πηλίου Αγριόλευκες (2 χλμ. από Χάνια και 27 χλμ. από Βόλο), σε υψόμετρο 1.471 μέτρα. Διαθέτει πέντε πίστες συνολικού μήκους 15 χλμ. (στη LangLauf η κατάβαση γίνεται ανάμεσα σε οξιές, αγριόλευκες και καστανιές με θέα το Αιγαίο), σαλέ, ενοικιάσεις εξοπλισμού, σχολή σκι και snowboard, με ειδικά τμήματα για παιδιά 3 χρονών και πάνω (πληροφορίες www.pelionski.gr). 57 Λαχταρίσατε νοστιμιές. Πίτες χωριάτικες, σαρμαδάκια, τηγανιές, μπουμπάρι, γκιούλμπασι, γαρδουμπάκια δίπλα στο τζάκι κι έξω να πέφτει χιόνι! Η πηλιορείτικη κουζίνα σε υπερπαραγωγή στα ταβερνάκια των χωριών, με «βαρύ πυροβολικό» το σπετζοφάι. Ζηλέψατε τους Κένταυρους. Ή θέλετε να νιώσετε cowboy και Αμαζόνα σε θεσσαλικό γουέστερν. Στο ξενοδοχείο «Παράδεισος» (www. paradisoshotel.gr/) στην Τσαγκαράδα, αναζητήστε τον κ. Βαγγέλη Ρηγάκη, ο οποίος οργανώνει βόλτα με άλογα μέσα στο δάσος για παρέες 2-8 ατόμων. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > απόδραση στο βουνό των Κενταύρων υλικό κι αντικείμενα καθημερινής χρήσης, όπως η πινακωτή για το ψωμί, το σαμάρι αλλά και οι πηλιορείτικες φορεσιές με τα θηλυκωτάρια. Πάρτε τον κατηφορικό δρόμο ως το σταθμό του «Μουντζούρη», του θρυλικού μικρού τρένου του Πηλίου. Η σιδερένια γέφυρα των αρχών του 20ού αιώνα, έργο του αρχιμηχανικού Εβαρίστο Ντε Κίρικο, πατέρα του ιταλού ζωγράφου, εντυπωσιάζει με την αισθητική της. Ζυγώστε στη Σπηλιά του Χείρωνα κοντά στο σταθμό κι αφουγκραστείτε τους ψιθύρους του κένταυρου Χείρωνα, καθώς διδάσκει τα μυστικά των βουνίσιων βοτάνων στους μαθητές του, Αχιλλέα, Ιάσονα κι Ασκληπιό… Ζαγορά, μήλο μου κόκκινο Εξερευνώντας το ανατολικό Πήλιο, οι μηλιές τριγύρω προδίδουν ότι ζυγώνετε στη Ζαγορά, την πατρίδα του πηλιορείτικου μήλου. Μόλις φτάσατε στο γραφικό χωριό που με την εθιστική ομορφιά, του έδωσε έμπνευση στον Σεφέρη. Στην πλακόστρωτη πλατεία με τις μαρμάρινες βρύσες, η εκκλησία του Αη-Γιώργη καρτερεί από το 1765 τους προσκυνητές να ανάψουν κερί μπροστά στο περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Λίγο έξω από το χωριό, στον δρόμο για τη μοναδική αμμουδιά του Χορευτού (να ξανάρθετε για βουτιές το καλοκαίρι!) το σχολειό του 1777 έχει την ιστορία του. Εδώ, ο Ρήγας Φεραίος απήγγειλε το Θούριο, «καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή…». < > ΠYΞIΔA Πώς Ο Βόλος απέχει 324 χλμ. από Αθήνα και 216 χλμ. από Θεσσαλονίκη. Φτάνοντας στην πρωτεύουσα της Μαγνησίας, παίρνετε κατεύθυνση για νότιο Πήλιο κι ανεβαίνετε προς Μηλιές (απόσταση 28 χλμ.). Εναλλακτικά, με αφετηρία τον Βόλο, συνεχίζετε για ανατολικό Πήλιο, περνάτε από Πορταριά και στρίβετε βόρεια για Ζαγορά (47 χλμ., 220 μ. υψόμετρο) ή νότια για Τσαγκαράδα (47 χλμ. από Βόλο). Προσοχή στις στροφές! 58 Check-in Ενδεικτικά, στο Αρχοντικό Μιχόπουλου (www.archontikomichopoulou.gr) σε μια ήρεμη άκρη της Βυζίτσας με θέα στον Παγασητικό, στο ξενοδοχείο «Δεσποτικό» (www.despotiko.gr) στην καρδιά της Πορταριάς, στο «Αρχοντικό Δρακόπουλου» (www.arxodiko.gr) με δωμάτια βαφτισμένα με ονόματα λουλουδιών στην πλατεία της Ζαγοράς, στον ατμοσφαιρικό ξενώνα «Mountain’s Secret» (www.mountainsecret.gr) στο Μούρεσι, στο αναπαλαιωμένο «Αρχοντικό Πανδώρα» (www.pandoramansion.gr) στη Μακρυνίτσα. Must Το ανοιξιάτικο ραντεβού με τον Μουντζούρη: από τα μέσα Απριλίου, το ιστορικό τρενάκι του Πηλίου επιστρέφει στις ράγες για την ειδυλλιακή διαδρομή Άνω Λεχώνια-Μηλιές, με soundtrack το ρυθμικό τσαφ τσουφ της ατμομηχανής. Πληροφορίες στον ΟΣΕ τηλ. 24210-25330. > Life > Positive < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > θεάματα Διασκεδάστε... χωρίς να βάλετε το χέρι στην τσέπη ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΡΟΥΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΤΙ: O Πολιτισμικός Οργανισμός του Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με το Θέατρο Κνωσός και την 6η Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων και με την υποστήριξη της Ένωσης Πολιτών Πλατείας Καλλιγά, παρουσιάζουν είκοσι δύο (22) παραστάσεις με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, στον χώρο του Θεάτρου Κνωσός. Οι πύλες του θεάτρου ανοίγουν για το κοινό με δύο ολοκαίνουργιες παραγωγές. Η αυλαία ανοίγει κάθε Τετάρτη στις 18:00, με την παράσταση «Εις το πνεύμα του το υποβρύχιον», μια απόπειρα σκηνικής παρουσίασης έργων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Μπορεί ο Παπαδιαμάντης να μην έγραψε θέατρο, τα κείμενά του όμως είναι γεμάτα από δυνατούς ρόλους και εικόνες. Επίσης, κάθε Κυριακή στις 11:00, παρουσιάζεται η παιδική παράσταση «Η χώρα του τίποτα». Ένα μικρό κορίτσι προσπαθεί να φέρει τη χαρά και το χρώμα, σε μία χώρα όπου δεν υπάρχει τίποτα. Μετά το τέλος της παράστασης, τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να παίξουν παιχνίδια σχετικά με τα βασικά θέματα του έργου, την αγάπη, τη μοναξιά, τη φιλία. ΠΟΥ: Κνωσσού 11 & Πατησίων 195 - Πλατεία Αμερικής, Αθήνα Αττικής ΠΟΤΕ: Κάθε Τετάρτη και Κυριακή info: τηλ. 210.8677070, 210.8624463, www.theatroknossos.gr «JUNK FOOD» ΣΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ 60 ΤΙ: Μια πρωτότυπη έκθεση κολλάζ φιλοξενείται στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, με τον δημιουργό της, Τζώρτζη Ταταύλαλη, να χρησιμοποιεί ως κύρια υλικά του, flyer, διαφημιστικά και φωτογραφίες. Η ενασχόληση αυτή > Life > Positive < ξεκίνησε αρχικά ως παιχνίδι, από την απλή περιέργεια του πού θα μπορούσε να καταλήξει. Το αποτέλεσμα ξάφνιασε ευχάριστα τον δημιουργό και είναι βέβαιο ότι θα το απολαύσετε και εσείς. Το κολλάζ είναι μια μάλλον ασυνήθιστη (και γι’ αυτό εκτός σειράς) καλλιτεχνική έκφραση, που απαιτεί μεγάλη τεχνική δεξιότητα, ευαισθησία και τολμηρή –έως αχαλίνωτη- φαντασία. Το πρωταρχικό υλικό που μεταχειρίζεται ο δημιουργός, είναι συνήθως ποιοτικά ανόμοιο, κάποτε ευτελές, χωρίς αισθητικές αξιώσεις και μάλιστα «από δεύτερο χέρι». Ωστόσο, η αναζήτηση και η σύνθεση μέσω του κολλάζ δίνει σ’ αυτό το μωσαϊκό των άπειρων διαφορετικών ψηφίδων, την καινούργια αισθητική του διάσταση, την καλλιτεχνική του αυτονομία. Που όμως, δεν είναι ούτε ζωγραφική, ούτε γραφικές τέχνες, ούτε απεικόνιση. ΠΟΥ: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, τηλ.210.3463333, 210.3418550 ΠΟΤΕ: Καθημερινά στις 19:00 (μέχρι τις 31 Ιανουαρίου) IANOYAPIOΣ 2012 # 12 ΕΚΦΡΑΣΤΕΙΤΕ... ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΤΙ: Το σώμα μας μιλάει, είτε χρησιμοποιούμε τη φωνή μας είτε όχι. Μάλιστα, συχνά λέει το αντίθετο από αυτό που λέει η φωνή. Ποιο από τα δύο λέει την αλήθεια; Το σώμα ή το στόμα; Κάντε δώρο στον εαυτό σας την εμπειρία του χορού ως ψυχοθεραπεία. Ο χορός αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να εκφράσουμε τα συναισθήματα που μας κατακλύζουν. Η χοροθεραπεία βασίζεται στην αρχή ότι ο τρόπος που κινούμαστε και εκφραζόμαστε μη λεκτικά, εκδηλώνει το πώς αισθανόμαστε. Θα εκπλαγείτε όταν δείτε πόσο εύκολο είναι, ακόμη και χωρίς να έχετε καμία γνώση χορού, να εκμεταλλευτείτε το σώμα σας και να εκφραστείτε μέσα από αυτό. Αφεθείτε, μόνοι σας ή με παρέα, στον εναλλακτικό αυτό τρόπο διασκέδασης και θεραπείας μαζί. Για μια φορά, ακούστε το σώμα σας! ΠΟΥ: Πολυχώρος «Πείραμα», Βαλαωρίτου 18, Ολύμπιος στοά, 7ος όροφος ΠΟΤΕ: Κάθε Τετάρτη, 8.15 - 10 μ.μ. ΠΑΡΤΕ ΤΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ ΣΑΣ ΚΑΙ ΦΥΓΑΜΕ ΤΙ: Για όσους αγαπούν το ποδήλατο, οι Freeday είναι εδώ κάθε Παρασκευή, εκτός διακοπών Χριστουγέννων - Πάσχα και Αυγούστου, διοργανώνοντας την Ποδηλατόβολτα FREEDAY. Η βόλτα της Παρασκευής ξεκινά στις 10 το βράδυ, από την πλατεία Ασωμά- > Life > Positive < των στο Θησείο (όπου όλοι οι ενδιαφερόμενοι συγκεντρώνονται από τις 21.30) και διαρκεί 4-6 ώρες, καλύπτοντας αποστάσεις 30-60 χμ., με διαφορετικό κάθε φορά προορισμό, εντός της Αττικής. Το μόνο που χρειάζεστε για τη συμμετοχή σας, είναι ένα ποδήλατο και πολλή διάθεση! Η ανακοίνωση για κάθε νέα βόλτα γίνεται από την προηγούμενη ημέρα. Μόλις η μεγάλη παρέα της Παρασκευής φτάσει στον προορισμό που έχει κάθε φορά οριστεί, γίνεται ομαδική στάση 30’ λεπτών περίπου στον προορισμό, για ξεκούραση και φαγητό. Η βόλτα συνεχίζεται, για την επιστροφή αυτή τη φορά, και καταλήγει τις πρώτες πρωινές ώρες στον σταθμό του Θησείου. Καθένας ακολουθεί την προκαθορισμένη βόλτα για όσο χρόνο/ απόσταση θέλει –και μπορεί. Μετά την επιστροφή στο Θησείο, περίπου στις 03.30 το πρωί, οργανώνονται υποομάδες γειτόνων, για την επιστροφή τους στο σπίτι. Οι ... «αμετανόητοι» συνήθως συνεχίζουν τη βόλτα, μέχρι το πρωί! ΠΟΥ: Πλατεία Ασωμάτων στο Θησείο ΠΟΤΕ: Κάθε Παρασκευή στις 21:30 *ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ FREEDAY: http://www.facebook. com/note.php?note_ id=315946131753805 61 IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > αγορά Lamberts βιταμίνη C-1000 mg & πολυβιταμινούχος φόρμουλα A to Ζ > Ροφήματα... δύναμης 62 La Roche PosaySUBSTIANE [+] για την ώριμη > Καινοτομία επιδερμίδα Δύο νέα αναβράζοντα προϊόντα παρουσίασε πρόσφατα η Lamberts: τα αναβράζοντα δισκία βιταμίνης C-1000 mg με γεύση πορτοκάλι και την πολυβιταμινούχο φόρμουλα A to Z, με γεύση μάνγκο και ανανά. Μια νέα, εξειδικευμένη αντιγηραντική φροντίδα για τις γυναίκες μετά τα 40, παρουσίασε πρόσφατα η La Roche Posay. Η νέα SUBSTIANE [+], κρέμα προσώπου και κρέμα ματιών, Η τελευταία, περιέχει όλες τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία στις ποσότητες που χρειάζεται ένας ενήλικας: Σύμπλεγμα βιταμινών Β και σίδηρο, αντιοξειδωτικά, απαραίτητα για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, Βιταμίνες A, C και Βιοτίνη για υγιές δέρμα. Τα αναβράζοντα δισκία Lamberts διαλύονται εύκολα στο νερό, έχουν πολύ ευχάριστη γεύση, δημιουργούν ένα δροσερό και δυναμωτικό ρόφημα και απορροφώνται γρήγορα από τον οργανισμό. Αποκλειστικά στα φαρμακεία, από την Green Import Ltd. αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις ρυτίδες και την απώλεια σφριγηλότητας, καθώς ενεργοποιεί τα κύτταρα του στηρικτικού ιστού, «αντιστρέφοντας» τη διαδικασία της γήρανσης. Η σύνθεσή της, με PROXYLANE και LINACTYL, συμβάλλει στη διαρκή αποκατάσταση της στήριξης της επιδερμίδας, αυξάνει την πυκνότητά της και αναδομεί το δέρμα σε βάθος. Μέρα με τη μέρα, τα χαρακτηριστικά ανορθώνονται ορατά και το περίγραμμά του προσώπου ενισχύεται, ενώ η επιδερμίδα ανακτά την άνεση και τη λάμψη της. > Life > Positive < dr. OrganicOrganic Royal Jelly > Αναζωογόνηση και λάμψη Ο Βασιλικός Πολτός είναι η αποκλειστική και μοναδική τροφή της βασίλισσας μέλισσας. Η σειρά προϊόντων Organic Royal Jelly της dr. Organic, με Βιολογικό Βασιλικό Πολτό, εκμεταλλεύεται τις ιδιότητες της τροφής της μέλισσας για να χαρίσει αναζωογόνηση και νεανική λάμψη στο δέρμα και στα μαλλιά. Ανανεώνει το ξηρό και ώριμο δέρμα, επανορθώνει τα επίπεδα της φυσικής υγρασίας του και βοηθά στην ανάπλασή του, διεγείροντας την παραγωγή κολλαγόνου. Εισχωρεί στις ίνες της τρίχας και προσφέρει θρέψη και ενίσχυση των θαμπών, ξηρών και ταλαιπωρημένων μαλλιών. Η σειρά περιλαμβάνει κρέμα ημέρας και νύχτας, ορό για τα μάτια, κρέμα κατά της κυτταρίτιδας, καταπραϋντικό γαλάκτωμα, λευκαντική κρέμα δέρματος, σαπούνι, αφρόλουτρο, σαμπουάν, μαλακτική κρέμα μαλλιών και ορό για τα χείλη. Σε επιλεγμένα φαρμακεία, από την ΙSO-PLUS A.E. IANOYAPIOΣ 2012 # 12 Nature’s PlusPomegranate VICHYLIFTACTIV EYES αναζωογονημέ> Με τη δύναμη του ροδιού > Βλέμμα νο και ξεκούραστο Το ρόδι είναι ένα φρούτο με σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες, που στην αρχαία ινδική ιατρική χρησιμοποιήθηκε ως αντιπαρασιτικός παράγοντας, ως τονωτικό του αίματος και ως θεραπεία ενάντια στις άφθες, τη διάρροια και τις κολπίτιδες. Πρόσφατες μελέτες έχουν απο- δείξει την ισχυρή αντιοξειδωτική και αντικαρκινική του δράση (ιδίως στον καρκίνο του προστάτη). Ο χυμός του ροδιού έχει επίσης χρησιμοποιηθεί με καλά αποτελέσματα στις καρδιαγγειακές παθήσεις, στον διαβήτη, σε οδοντικά προβλήματα, στη στυτική δυσλειτουργία και σε δερματικά προβλήματα, οφειλόμενα στην υπεριώδη ακτινοβολία. Τώρα μπορείτε να λάβετε χυμό ροδιού σε υπερσυμπυκνωμένη μορφή, στις ταμπλέτες παρατεταμένης αποδέσμευσης, για βέλτιστη απορρόφηση. Στα φαρμακεία, από τη Natural Plus A.E. > Life > Positive < Τα εργαστήρια της VICHY, καινοτομούν για μία ακόμη φορά και εμπλουτίζουν την προϊοντική σειρά LIFTACTIV Derm Source, με τη νέα Liftactiv Eyes. Πρόκειται για μία μοναδική σύνθεση που, χάρη στο συνδυασμό ραμνόζης, καφεΐνης και εσκίνης, συνιστά «πηγή νεότητας» για την επιδερμίδα γύρω από τα μάτια. Δρα στοχευμένα σε 4 ζώνες, προσφέροντας αναζωογονημένο και ξεκούραστο βλέμμα: κάνει lifting βλεφάρων, μειώνει τις ρυτίδες και τους μαύρους κύκλους και αποσυμφορεί τις σακούλες κάτω από τα μάτια. Το νέο Liftactiv Eyes προσφέρει ισχυρή φροντίδα, ακόμη και στις πιο ευαίσθητες επιδερμίδες. Health aidBetaimune ισχυρό > Χτίστε ανοσοποιητικό Κάθε φορά που χρειάζεστε ενίσχυση του ανοσοποιητικού σας συστήματος, υπάρχει πλέον ένας ειδικός συνδυασμός από τα πιο γνωστά αντιοξειδωτικά της φύσης, σε ένα χάπι. Ρεσβερατρόλη (πολυφαινόλες από κόκκινο κρασί), μούρα, φλοιός πεύκου, συνένζυμο Q10, καροτενοειδή και βιοφλαβονοειδή συνδυάζονται με βιταμίνες Α, D, E, C και μέταλλα και καταπολεμούν τη φθορά που σας προκαλεί καθημερινά το άγχος, παρέχοντάς σας αποτελεσματική προστασία από τις ελεύθερες ρίζες. Το Betaimune συμπληρώνει ιδανικά την πτωχή διατροφή σας και σας βοηθά να χτίσετε μια δυνατή άμυνα. Στα φαρμακεία, από την Pharma Center A.E. 63 IANOYAPIOΣ 2012 # 12 > Ε 64 > του Γρηγόρη Λάσκαρη τελευταία λέξη Σιγά τα αυγά ξ ορισμού η επιστήμη αυξάνει τις επιλογές του ανθρώπου. Από αυτήν την άποψη, η Iατρική δεν είναι επιστήμη, επειδή εδώ και δεκαετίες έχει αποδοθεί σε έναν αγώνα περιορισμού των επιλογών μας. Η απαγορευτική αυτή προσέγγιση αντανακλάται πλήρως στη διατροφή μας. Από τότε που οι υγειονομικοί υπεύθυνοι αποφάσισαν να ασχοληθούν με το τι πρέπει να τρώμε, η διαδικασία του φαγητού μετατράπηκε από σχέση χαράς, σε σχέση φόβου. Το λαμπρότερο παράδειγμα αυτής της τάσης είναι τα αυγά. Η αμαρτία των αυγών είναι ότι κάθε ένα από αυτά περιέχει 250 mg χοληστερίνης. Αν σκεφτεί κανείς ότι, σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, αποτελεί έγκλημα διατροφικής καθοσίωσης η κατανάλωση άνω των 300 mg χοληστερίνης ημερησίως, τότε αυτομάτως η μόνη χρήση που μένει για τα αυγά είναι για βλήματα εδάφους - εδάφους. Οι οδηγίες αυτές των υγειονομικών υπευθύνων, όχι μόνο είναι ανεδαφικές, αλλά πάνω απ’ όλα αστήρικτες, επειδή αγνοούν προκλητικά τα επιστημονικά ευρήματα. Η μεγαλύτερη και αρτιότερη κλινική έρευνα που ασχολήθηκε ειδικά με τη σχέση κατανάλωσης αυγών και καρδιαγγειακών παθήσεων, η Harvard Egg Study, διαπίστωσε ότι στους υγιείς ανθρώπους δεν υφίσταται σχεδόν ουδεμία σχέση μεταξύ κατανάλωσης αυγών και πιθανό- > Life > Positive < τητας μελλοντικού εμφράγματος ή εγκεφαλικού. Στο ίδιο συμπέρασμα έχουν καταλήξει άλλες 10 επιδημιολογικές μελέτες και σχεδόν όλες οι ανασκοπήσεις της διεθνούς βιβλιογραφίας. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όταν έχει βρεθεί ότι η χοληστερίνη των αυγών -όπως και των άλλων τροφών- ελάχιστα επηρεάζει τη χοληστερίνη του αίματός μας, ενώ όταν την επηρεάζει, αυτό συμβαίνει μόνο σε ένα 25% των ανθρώπων; Όπως αναφέρει η καθηγήτρια Διατροφολογίας του Πανεπιστημίου του Connecticut, Maria Luz Fernandez, ακόμη και σε αυτούς τους ανθρώπους, η χοληστερίνη των αυγών δεν αυξάνει μόνο την κακή χοληστερίνη LDL, αλλά και την καλή χοληστερίνη HDL. Έτσι, στο τέλος, η σχέση LDL προς HDL παραμένει σχεδόν σταθερή. Επιπρόσθετα, η αύξηση της LDL αφορά ένα κλάσμα της, το οποίο δε συμβάλλει στη δημιουρ- H χοληστερίνη των αυγών δεν αυξάνει μόνο την κακή χοληστερίνη LDL, αλλά και την καλή χοληστερίνη HDL γία αθηρωματικής πλάκας (LDL υψηλής πυκνότητας), ενώ έχει βρεθεί ότι η χοληστερίνη των αυγών μειώνει ένα άλλο κλάσμα της LDL (μικρή πυκνή LDL), το οποίο λόγω μεγέθους και τάσης προς οξείδωση είναι το πλέον αθηρογόνο. Συν τοις άλλοις, τα αυγά περιέχουν δύο μοναδικά αντιοξειδωτικά καροτένια, τη λουτεΐνη και τη ζεαξανθίνη, τα οποία, πέραν του ότι αποτρέπουν την οξείδωση της LDL, προστατεύουν τα μάτια από καταρράκτη και εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας, παθήσεων που ευθύνονται για την πλειονότητα των περιστατικών τύφλωσης. Τα ευρήματα για τα αυγά δε σταματούν εδώ. Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση αυγών προκαλεί αίσθημα πλήρωσης, το οποίο αποτρέπει από γαστριμαργικές παρεκκλίσεις και μπορεί έτσι να συμβάλει τα μέγιστα στη συμμόρφωση με δίαιτες απώλειας κιλών. Η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Connecticut διαπίστωσε ότι η χρήση αυγών για πρωινό μπορεί να οδηγήσει σε κατανάλωση 400 λιγότερων θερμίδων στη διάρκεια της ημέρας, επειδή ακριβώς προκαλούν έντονη αίσθηση κορεσμού. Τελειώνουμε με μία προειδοποίηση. Υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες ότι τα αυγά αυξάνουν την πιθανότητα καρδιακών παθήσεων στους διαβητικούς. Οι υπόλοιποι, απολαύστε την ομελέτα σας χωρίς τύψεις και… χωρίς λουκάνικα. Μέτρον άριστον! < IANOYAPIOΣ 2012 # 12 Γνωρίζετε ότι μπορείτε να προστατεύσετε την κόρη σας από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας; Άννα, 45. Νόμιζα ότι επειδή δεν υπάρχει ιστορικό στην οικογένειά μου, δεν χρειαζόταν να εμβολιαστεί η κόρη μου. Μαρίνα, 15. Νόμιζα ότι είμαι σε πολύ μικρή ηλικία για να εμβολιαστώ. Τώρα μπορείτε να την προστατεύσετε. GR/CER/0003a/11 Ενημερωθείτε από το γιατρό σας για το εμβόλιο έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ο εμβολιασμός συνιστάται από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών σε κορίτσια και νέες γυναίκες 12 έως 26 ετών και καλύπτεται από τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Όπως όλα τα εμβόλια το Cervarix®, χορηγείται μόνο με ιατρική συνταγή. Έχει ενδείξεις και αντενδείξεις. Διαβάστε προσεκτικά ολόκληρο το φύλλο οδηγιών χρήσης πριν κάνετε το εμβόλιο. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα στην ιστοσελίδα: www.cervarix.gr Όπως συμβαίνει με όλα τα εμβόλια, το Cervarix® μπορεί να μην προστατεύσει πλήρως όλα τα άτομα που θα εμβολιαστούν. Επειδή το Cervarix® δεν θα προστατέψει από όλους τους τύπους του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων, πρέπει να συνεχίζεται η λήψη των απαραίτητων προληπτικών μέτρων έναντι της έκθεσης στον HPV και των σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών. Αν και ο εμβολιασμός μπορεί να σας προστατεύσει από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, δεν υποκαθιστά τον τακτικό προληπτικό έλεγχο του τραχήλου της μήτρας. Πρέπει να συνεχίσετε να ακολουθείτε τις συμβουλές του γιατρού σας όσον αφορά στο τραχηλικό επίχρισμα/τεστ Παπανικολάου (εξέταση για μεταβολές στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας που προκαλούνται από μία HPV λοίμωξη) και τα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα. Το Cervarix® δεν πρέπει να χορηγείται εάν το άτομο που πρόκειται να εμβολιαστεί έχει σοβαρή λοίμωξη με υψηλό πυρετό. Μπορεί να είναι αναγκαίο να αναβάλετε τον εμβολιασμό μέχρι την ανάρρωση. Μία ελαφρά λοίμωξη, όπως ένα κρυολόγημα, δεν αποτελεί πρόβλημα, αλλά συζητήστε το πρώτα με τον γιατρό σας. Πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό εάν το άτομο που πρόκειται να εμβολιαστεί έχει πρόβλημα με αιμορραγίες ή εμφανίζει εύκολα μώλωπες. To Cervarix® χορηγείται μόνο ενδομυϊκά και σε καμία περίπτωση δεν χορηγείται σε φλέβα.
© Copyright 2024 Paperzz
