2 ανθολόγιο 3 ανθολόγιο ΛΥΚΕΙΟ ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ Σχολικό Έτος 2013 -2014 /Τεύχος 32 Ανθολόγιο Ιούνιος 2014 4 ανθολόγιο Ανθολόγιο ΛΥΚΕΙΟ ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ Σχολικό Έτος 2013 -2014 /Τεύχος 32 Υπεύθυνος – Ιδιοκτήτης Ανδρέας Ματσικάρης, Διευθυντής Υπεύθυνη έκδοσης Αθηνά Κοζάκου, Βοηθός Διευθύντρια, Φιλόλογος Επιμέλεια ύλης Αθηνά Κοζάκου, Βοηθός Διευθύντρια, Φιλόλογος, Κατερίνα Χαραλαμπίδη, Φιλόλογος Διόρθωση κειμένων Ελληνικά: Αθηνά Κοζάκου, Βοηθός Διευθύντρια, Φιλόλογος, Κατερίνα Χαραλαμπίδη, Φιλόλογος Αγγλικά: Ελένη Ρωσσίδου, καθηγήτρια Αγγλικών Γαλλικά: Ελένη Στυλιανού, καθηγήτρια Γαλλικών Εξώφυλλο – Οπισθόφυλλο Μαθητές της Γ’ Λυκείου Καλλιτεχνική επιμέλεια εξωφύλλου Σάββας Παναγιώτου Φωτογραφικό υλικό Κατερίνα Χαραλαμπίδη Φιλόλογος, Χρυσοστομίδου Δήμητρα Γ5 Δαπάνη έκδοσης Σύνδεσμος Γονέων και Κηδεμόνων Δημιουργικό Σ.Χ. ΣΤΟΙΧΕΙΟΘΕΣΙΑ ΛΤΔ Εκτύπωση Η. ΛΟΪΖΙΔΗΣ ΛΤΔ ISSN1024 -6940 • Ευχαριστούμε όλους τους συναδέλφους που με τη συνεργασία τους έγινε κατορθωτή η έκδοση αυτή. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στο Σύνδεσμο Γονέων και Κηδεμόνων για την ηθική και υλική υποστήριξή τους. ανθολόγιο ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 5 Χαιρετισμός Χαιρετισμός του του Διευθυντή Διευθυντή Ανδρέα Ανδρέα ΣΕΛ. 6 Ματσικάρη Ματσικάρη Έργα Έργα τέχνης τέχνης μαθητών των των μαθητών μας μας στη στη ΣΕΛ. Βουλή 7 Βουλή «Σχολικές «Σχολικές Σελίδες»: Σελίδες»: ΣΕΛ. Παγκύπρια 17 Παγκύπρια πρωτιά πρωτιά στο στο Λύκειο Λύκειο Εθνομάρτυρα Εθνομάρτυρα Κυπριανού Κυπριανού Στροβόλου Στροβόλου Μαθητικό Συνέδριο: «Της πατρίδας χώματα» χώματα» ΣΕΛ. 19 Πρόγραμμα Πρόγραμμα ΜΕΡΑ: ΜΕΡΑ: 1ο 1ο Παγκύπριο Παγκύπριο Βραβείο Βραβείο στο στο ΣΕΛ. 622 Σχολείο μας Σχολείο μας ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ: 1ο Βραβείο Αρχαίου Δράματος ΕΡΕΥΝΑ: ΕΡΕΥΝΑ: Γερά Γερά κρατούν κρατούν οι οι ρίζες ρίζες των των νέων νέων μας μας με με τα τα Κατεχόμενα Κατεχόμενα ΣΕΛ. 27 Οικονομική μελέτη Οικονομική μελέτη στα στα Κατεχόμενα Κατεχόμενα πριν πριν και και μετά μετά ΣΕΛ. την την Εισβολή Εισβολή 32 3ο 3ο Βραβείο Βραβείο δραματοποίησης στον στον δραματοποίησης Παγκύπριο Διαγωνισμό Διαγωνισμό Παγκύπριο στίχων στίχων Κ. Κ. Μόντη Μόντη ΣΕΛ. 46 Αθλητική ατζέντα ΣΕΛ. 101 ΣΕΛ. 51 Εικαστικά ΣΕΛ. 113 Εορτασμοί - Εκδηλώσεις ΣΕΛ. 105 6 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Χαιρετισμός Διευθυντή Με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση χαιρετίζω την έκδοση του περιοδικού των μαθητών «Aνθολόγιο», το οποίο αποτυπώνει με τον πιο γλαφυρό και ανάγλυφο τρόπο τη σχολική ζωή και δράση της φετινής σχολικής χρονιάς. Το περιεχόμενο του περιοδικού καταδεικνύει το υψηλό επίπεδο του Σχολείου και τη σοβαρή δουλειά, που γίνεται εκ μέρους των καθηγητών και των μαθητών μας. Απώτερος στόχος του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου δεν είναι μόνο η προσφορά γνώσεων, στάσεων, αλλά και η ανάπτυξη δεξιοτήτων και ορθής σχολικής και κοινωνικής συμπεριφοράς, η καλλιέργεια του αυτοσεβασμού, της αυτοπειθαρχίας, της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης, η διάπλαση ενός ευγενικού αλλά συνάμα και δυναμικού ανθρώπου και γενικά η διαμόρφωση μιας υγιούς και ολοκληρωμένης προσωπικότητας μέσα από την προσφορά ποιοτικής εκπαίδευσης. Μέσα από τις σελίδες που κρατάτε στα χέρια σας θα μπορέσετε να παρακολουθήσετε τις σκέψεις και τους προβληματισμούς των μαθητών του Σχολείου, τις δημιουργικές δραστηριότητες στις οποίες συμμετείχαν ενεργά, τις πρωτοβουλίες τους, τις διακρίσεις και τις επιτυχίες τους σε διαγωνισμούς και τις συμμετοχές τους σε διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα και τις ευαισθισίες τους σε θέματα φιλανθρωπίας και εθελοντισμού. Το περιοδικό αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο θεσμό, γιατί δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να παρουσιάσουν δείγματα της δουλειάς τους, να εκφράσουν τις απόψεις τους πάνω σε ποικίλα θέματα που τους απασχολούν, ενώ ταυτόχρονα βοηθά τον αναγνώστη να χαρεί τις δημιουργίες των μαθητών και να πληροφορηθεί για τη δουλειά που γίνεται μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Με την έκδοση του περιοδικού εξυπηρετείται ο εκπαιδευτικός στόχος, που είναι η ενίσχυση της αυτοεικόνας των παιδιών, πράγμα πολύ σημαντικό για την όλη ψυχοπνευματική τους ανάπτυξη. Επίσης, καλλιεργείται η αγάπη προς τις τέχνες, το περιβάλλον, τον αθλητισμό, τη μουσική, καθώς και η αγάπη προς το συνάνθρωπο. Η έκδοση του περιοδικού είναι αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας και εποικοδομητικής συνεργασίας μεταξύ των καθηγητών και των μαθητών. Γι’ αυτό αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω τους καθηγητές που βοήθησαν και καθοδήγησαν τα παιδιά στις δημιουργικές τους εργασίες και τέλος συγχαίρω όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες για το χρόνο που αφιέρωσαν για τη συγγραφή των εργασιών τους. Ανδρέας Ματσικάρης ανθολόγιο ανθολόγιο • Κατερίνα Χαραλαμπίδη Φιλόλογος ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 7 Έργα τέχνης των μαθητών μας κόσμησαν το αίθριο της Βουλής Μεγάλο εικαστικό γεγονός για τα σχολικά χρονικά αποτελεί η έκθεση έργων των μαθητών του Σχολείου μας, που φιλοξενήθηκε στο αίθριο της Βουλής των Αντιπροσώπων, την Πέμπτη 3 του Απρίλη 2014, την οποία διοργάνωσαν οι Καθηγήτριες Τέχνηςκα Ιωάννα Γιαννακού Β.Δ. και Μιχαήλ Ισαβέλλα. Τα εγκαίνια της έκθεσης τέλεσε ο πρόεδρος της Βουλής, κ. Γιαννάκης Ομήρου, ενώ την έκθεση παρακολούθησε πλήθος βουλευτών. Οι καλλιτέχνες μαθητές του Λυκείου μας είναι από 15 έως 18 χρόνων και δημιούργησαν εικαστικά έργα στα μαθήματα της Τέχνης. Στο χαιρετισμό του ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Γιαννάκης Ομήρου, μεταξύ άλλων 8 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ανέφερε τα εξής: «Με μεγάλη χαρά η Βουλή των Αντιπροσώπων φιλοξενεί σήμερα και για λίγες ημέρες στους χώρους της τις εικαστικές δημιουργίες των μαθητών του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού. Είναι πανθομολογουμένως αποδεκτό πως το σχολείο δεν προάγει μόνο τη γνώση, αλλά δίνει ταυτόχρονα και διεξόδους ανθολόγιο στους προβληματισμούς και στις αναζητήσεις των νέων ανθρώπων. Ενταγμένο σε αυτά τα πλαίσια, το μάθημα της τέχνης στο σχολείο, παρά το γεγονός ότι χαρακτηρίζεται ως δευτερεύον μάθημα και συχνά δύσκολα αποτελεί επιλογή του μαθητή, δεν μπορεί παρά να θεωρείται αναγκαίος όρος της εκπαίδευσης. Αποτελεί ένα πεδίο ανάπτυξης της σκέψης, της κρί- ανθολόγιο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σης, της φαντασίας, της δημιουργικότητας και εν τέλει της αυτοπραγμάτωσης. Υπό αυτή την έννοια λειτουργεί ενισχυτικά στην κοινωνικοποίηση των νέων, καθώς και στη δημιουργία θετικής αυτοεικόνας, αυξάνοντας την αυτοεκτίμησή τους, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ψυχική και πνευματική τους υγεία και κατ’ επέκταση για την επιτυχία 9 και την ευτυχία τους. Μέσα από την τέχνη, ως γνωστόν, υπηρετείται επίσης η γενική ανάγκη του ανθρώπου για αισθητική αναδόμηση του κόσμου, αναδόμηση που αποκαθιστά μια άλλη τάξη πραγμάτων, τάξη ηθική, της δικαιοσύνης, της αγάπης και της αλήθειας. Χωρίς τη νοηματοδότηση αυτή του κόσμου, της σκληρής συχνά 10 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ πραγματικότητας που μας περιβάλλει, η ανθρώπινη ζωή φαντάζει κενή ουσίας και περιεχομένου, ανόητη και μάταιη. Στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, η ενασχόληση με τις τέχνες αναδεικνύει εξάλλου λανθάνουσες πολλές φορές δυνατότητες και αρετές των παιδιών, προσφέροντάς τους νέους ορίζοντες και ευκαιρίες αξιοποί- ανθολόγιο ησης ιδιαίτερων δεξιοτήτων. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που όχι λίγες φορές ανακαλύπτονται στο πλαίσιο του μαθήματος αυτού ταλέντα που στη συνέχεια διαπρέπουν στον τομέα της τέχνης, αφήνοντας έργο ανεκτίμητης αξίας. Ένα τέτοιο παράδειγμα ίσως, να αποτελούν -και το ευχόμαστε- οι μαθητές του Λυκείου Εθνομάρτυρα ανθολόγιο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Κυπριανού που εκθέτουν σήμερα με αξιώσεις εικαστικές δημιουργίες τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Καλώντας σας να περιδιαβάσουμε μαζί την έκθεση, θέλω να συγχαρώ θερμά τόσο τους καθηγητές του σχολείου όσο και τους ίδιους τους μαθητές για το έργο που επιτελούν και να ευχηθώ κάθε πρόοδο και επιτυχία». 11 Να σημειώσουμε ότι την έκθεση επισκέφθηκαν μαζί με τους καθηγητές τους και αρκετοί μαθητές του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου. Οι μαθητές μας είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν τους χώρους της Βουλής, τις αίθουσες συνεδριάσεων, να ξεναγηθούν από τους υπεύθυνους λειτουργούς της Βουλής και να συνομιλήσουν με βουλευτές. 12 Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ ανθολόγιο «Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα. Και μας κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα» Οι στίχοι από το γνωστό τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου αντικατοπτρίζουν μία μεγάλη αλήθεια: τα παιδιά είναι οι πρωταγωνιστές! Και έχουν λόγο, άποψη και θέση! Εμείς, οι εκπαιδευτικοί στο Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου, αυτό το γνωρίζουμε πολύ καλά. Έχουμε εξαιρετικούς μαθητές στο Σχολείο μας, με ήθος, που αγαπούν τη γνώση και πασχίζουν να την κάνουν κτήμα τους. Είναι πολύ ζωντανά παιδιά και μπροστάρηδες στη χαρά και στα μαθήματα. ανθολόγιο Στην προσπάθειά τους εμείς οι μεγαλύτεροι είμαστε αρωγοί. Αυτό το τεύχος του περιοδικού του Σχολείου μας που έχετε μπροστά σας σας περιέχει εργασίες αποκλειστικά των παιδιών μας. Είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτές, γιατί είναι ένα κομμάτι από την κοινή προσπάθεια που γίνεται στο Σχολείο μας. Η έκδοση ενός σχολικού περιοδικού, είναι ο καθρέφτης και παράλληλα το σημείο αναφοράς στο έργο, που κάθε χρόνο επιτελείται σε μια σχολική κοινότητα. Μέσα από τις σελίδες του προάγονται οι σκοποί και οι στόχοι της αγωγής και της παιδείας και προβάλλονται οι δραστηριότητες του Σχολείου και η ανεξάντλητη δημιουργικότητα των μαθητών. Κρατάτε στα χέρια σας το «Ανθολόγιο» του Λυκείου Εθνο μάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου, μέσα από τις σελίδες του οποίου αποτυπώνεται ένα δείγμα του πολυσύνθετου έργου και των δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν κατά Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ 13 14 Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ τη σχολική χρονιά 2013 – 2014. Όλα αυτά αποτυπώνουν την πλούσια δράση και την εξαιρετική δουλειά που γίνεται στο Σχολείο μας. Γι’ αυτό και η ανάγνωση του σχολικού μας περιοδικού είναι μια πρόκληση. Το «Ανθολόγιο» αντανακλά την ενεργό και έντονη εμπλοκή των μαθητών μας στις σχολικές πρακτικές, έτσι, όπως αυτές έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του τρέχοντος σχολικού έτους. Το 2013-2014 υπήρξε μια ιδιαίτερα δημιουργική και παραγωγική χρονιά για το Σχολείο μας. Μαθητές μας συμμετείχαν σε διαγωνισμούς, ημερίδες, εκπαιδευτικά προγράμματα και εκδηλώσεις, που διοργάνωσαν κρατικοί, ευρωπαϊκοί και ιδιωτικοί φορείς και παρήγαγαν ουσιαστικό έργο μέσα στο πλαίσιο των διάφορων γνωστικών τους αντικειμένων, μετασχηματίζοντας σε πράξη τη θεωρία και τις δεξιότητες που απέκτησαν μέσα στο σχολικό συγκείμενο. Πρόκειται για αξιέπαινη, ομολογουμένως, δράση των μαθη- ανθολόγιο ανθολόγιο Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ τών μας, αποτέλεσμα της αγαστής συνεργασίας και καθοδήγησης που τύγχαναν από τους καθηγητές τους. Όλη αυτή η δουλειά ξετυλίγεται στις επόμενες σελίδες της παρούσας έκδοσης και μας επιτρέπει να ατενίζουμε το μέλλον με περηφάνια και αισιοδοξία, προσδοκώντας σε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Κλείνοντας, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου πρωτίστως στο Σύνδεσμο Γονέων και Κηδεμόνων για τη συνδρομή του. Χωρίς την ευγενή του χορηγία δε θα ήταν εφικτή η έκδοση αυτή. Στη Διευθυντική ομάδα για τη στήριξη, ιδιαίτερα στην υπεύθυνη Επιτροπής Εκδόσεων, στη Β.Δ. κα Αθηνά Κοζάκου, στους καθηγητές και τους Υπεύθυνους Κλάδων για τη συλλογή και επιλογή των εργασιών και τέλος στους μαθητές μας. Καλή ανάγνωση! Κατερίνα Χαραλαμπίδη Φιλόλογος Yπεύθυνη Έκδοσης Περιοδικού 15 16 Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ ανθολόγιο ανθολόγιο • Κατερίνα Χαραλαμπίδη, Φιλόλογος ΒΡΑΒΕΙΟ 17 Παγκύπρια πρωτιά οι «Σχολικές Σελίδες» Απέσπασαν το 1ο βραβείο στο Διαγωνισμό Σχολικής Εφημερίδας Η μαθητική εφημερίδα του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου με τίτλο «Σχολικές Σελίδες» απέσπασε το 1ο βραβείο στον 7ο Διαγωνισμό Σχολικής Εφημερίδας που προκήρυξε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού σε συνεργασία με την εφημερίδα «Φιλελεύθερος». Είναι η πρώτη φορά που το Σχολείο μας συμμετέχει στο Διαγωνισμό με την έκδοση 24σέλιδης πανέγχρωμης εφημερίδας. Για τη συγγραφή των κειμένων, άρθρων, σχολίων, ρεπορτάζ, συνεντεύξεων, καθώς και ερευνών, δούλεψαν με μεράκι μαθητές μας και από τις τρεις τάξεις του Λυκείου. Συνολικά πέραν των 32 μαθητών απέδειξαν τις δημοσιογραφικές τους ικανότητες, αγγίζοντας διάφορα επίκαιρα θέματα που απασχολούν τόσο τους ίδιους όσο και την κοινωνία μας. Συγκεκριμένα από το δημοσιογραφικό έργο των μαθητών μας ξεχωρίζουμε τα πιο κάτω θέματα – έρευνες: • Το σοβαρό πρόβλημα της πορνογραφίας στην Κύπρο μέσω του διαδικτύου. Η εν λόγω έρευνα των μαθητών μας έφερε στο φως της δημοσιότητας ότι το έγκλημα στο διαδίκτυο είναι υπαρκτό και σοβαρό, ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά. Η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση, αρκεί να αναφέρουμε ότι με βάση στατιστικά στοιχεία που εξασφαλίσαμε από το Γραφείο Ηλεκτρονικού Εγκλήματος τα θύματα παιδικής πορνογραφίας στον τόπο μας είναι αρκετά και μάλιστα 10χρονα παιδιά. • Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η έρευνα που εκπόνησαν οι μαθητές μας για την Οδική Ασφάλεια. Στην Κύπρο ετησίως συμβαίνουν 1750 τροχαία δυστυχήματα από τα οποία τα 67 είναι θανατηφόρα, ενώ τα 600 είναι σοβαρά ατυχήματα με συνέπειες ακρωτηριασμούς, αναπηρίες κ.ά. Πέραν του 30% των ατόμων που χάνουν τη ζωή τους από τροχαία στον τόπο μας είναι νέοι κάτω των 25 χρόνων, γεγονός που σημαίνει ότι εξαφανίζεται ένα μικρό χωριό στον τόπο μας. • Άλλο ένα σοβαρό θέμα που άγγιξε η δημοσιογραφική πένα των μαθητών μας είναι το Bullying, το οποίο βιώνει καθημερινώς το 17% των μαθητών της Κύπρου. Όπως μας ανέφεραν οι ειδικοί ο συστηματικός εκφοβισμός μπορεί να φτάσει ακόμα και στα όρια της σωματικής βίας. • Ενδιαφέρον προκάλεσε και η έρευνα μεταξύ των μαθητών μας για το πως θέλουν τους καθηγητές τους και ποιο είναι το προφίλ του ιδανικού εκπαιδευτικού γι’ αυτούς. • Ευαισθητοποιημένοι και με την κατεχόμενη πατρίδα τους είναι οι μαθητές μας. Αυτό φαίνεται από τα ρεπορτάζ που έκαναν με θέμα την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος στον Πενταδάκτυλο από τον Αττίλα και το Οδοιπορικό στην Κατεχόμενη Αμμόχωστο. Οι συντάκτες των συγκεκριμένων ρεπορτάζ εκφράζουν αγάπη για τον τόπο τους αλλά και ανησυχίες για τον κατακτητή. • Εξίσου ενδιαφέροντα είναι και τα θέματα που αφορούν τη σεξουαλικότητα στην εφηβεία, καθώς και την αντισύλληψη. Στις συνεντεύξεις που παρέθεσαν στις «Σχολικές Σελίδες» ο καθηγητής σεξολογίας Θάνος Ασκητής και η ψυχολόγος Θέκλα Βασιλείου δίνουν απαντήσεις σε καυτά ερωτήματα που αφορούν το σεξ και που πολλές φορές οι νέοι μας δεν τολμούν να ρωτήσουν γονείς και εκπαιδευτικούς. • Από τις «Σχολικές Σελίδες» δεν έλειπαν και τα οικονομικά θέματα, τα αφιερώματα, η θεατρική παράσταση «Λυσιστράτη» που ανέβασε το Σχολείο μας και απέσπασε το 1ο βραβείο στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Σχολικού Θεάτρου, παρουσιάσεις εκθέσεων Γραφικών Τεχνών, παρουσιάσεις βιβλίων, αθλητικές δραστηριότητες του σχολείου μας, θέματα υγείας και ομορφιάς, σχόλια-άρθρα των μαθητών μας, συνεντεύξεις κ.ά. Από τα πιο πάνω φαίνεται η ποικιλία θεμάτων που εμπλουτίζει την εφημερίδα μας και το βαθμό ευαισθητοποίησης και προβληματισμού των νέων μας. Για όλη αυτή την προσπάθεια ευχαριστούμε από καρδιάς τους συνεντευξιαζόμενους που με σοβαρότητα μάς αντιμετώπισαν, επισκέφθηκαν το σχολείο μας, αφιέρωσαν πολύτιμο χρόνο για να μας μιλήσουν. Όλους τους μαθητές μας που δούλεψαν ακούραστα για τη συγγραφή των ρεπορτάζ, την Υπεύθυνη Βοηθό κα Αθηνά Κοζάκου που συντόνιζε την όλη προσπάθεια, το Διευθυντή του Σχολείου μαςκ. Ανδρέα Ματσικάρη που ήταν στο πλευρό μας, το Σύνδεσμο Γονέων & Κηδεμόνων που ανέλαβε όλα τα έξοδα της έκδοσης της εφημερίδας και τέλος, το σελιδωτή Σάββα Γεωργίου που σχεδίασε την εφημερίδα μας και ομολογουμένως του οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό μέρος της επιτυχίας. 18 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ • ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΚΕ: Aλβανός Σταύρος Β9, Γιάγκου Αντριανή Γ3, Ιορδάνους Γιώτα Β8, Ιωάννου Ραφαήλ Γ3, Πολυκάρπου Γιώργος Β6 ανθολόγιο Καλλιτεχνική Δράση Εφήμερης Ζωγραφικής με κιμωλίες μέσα στην πόλη - οδό Λήδρας ανθολόγιο ΣΥΝΕΔΡΙΟ 19 ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ «Της Πατρίδας Χώματα» Το ΙΓ΄ Μαθητικό Συνέδριο με θέμα «Της Πατρίδας Χώματα» του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου, διοργανώθηκε υπό τη γενική ευθύνη-επιμέλεια της κας Πόπης Νικολαϊδου, ΒΔΑ΄ και πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, στην Αίθουσα Πολλαπλής Χρήσης του Σχολείου. Το Συνέδριο χαιρέτισε ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κυριάκος Κενεβέζος με μήνυμα που διάβασε ο αναπληρωτής Διευθυντής Μέσης, Γενικής Εκπαίδευσης κ. Σάββας Αντωνίου. Η έναρξη των εργασιών έγινε από την ευρωβουλευτή κ. Αντιγόνη Παπαδοπούλου. Ο αναπληρωτής Διευθυντής Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης κ. Σάββας Αντωνίου «Η Κύπρος ένα ταξίδι, επί πτερύγων αγγέλου, όνειρα, ακούσματα, αισθήματα, μνήμες, γεύσεις, μυρωδιές, ανάσες απ’ το χρονοντούλαπο της ιστορίας βγαλμένες υγρές, γλυκές, πικρές, στυφές, μα όλες κουδουνίζουν στ’ αφτιά, χαϊδεύουν, τα ματόκλαδα γαργαλούν, πονούν, εγρηγορούν, αφυπνίζουν». Οι αξεπέραστοι ήχοι της «Καρπασίτισσας» ερμηνευμένοι από τις μαγικές φωνές των μαθητών του Μουσικού Σχολείου Λευκωσίας και οι δραματοποιημένοι στίχοι του Κώστα Μόντη προκάλεσαν ρίγη συγκίνησης στους παρευρισκομένους στην τελετή έναρξης του Συνεδρίου. Ακολούθησε η κήρυξη των Το άνοιγμα των εργασιών έγινε από την ευρωβουλευτή κ. Αντιγόνη Παπαδοπούλου 20 ΣΥΝΕΔΡΙΟ ανθολόγιο Στιγμιότυπο από την υποδοχή των επισήμων πριν την έναρξη του Συνεδρίου εργασιών από την ευρωβουλευτή κυρία Αντιγόνη Παπαδοπούλου και η παρέμβαση του δημάρχου Κερύνειας, που με το μεστό του λόγο προκάλεσε το ζωηρό ενδιαφέρον των μαθητών. Ένα καλά χορογραφημένο χορευτικό από μαθήτριες του Σχολείου μας ταξίδεψε στη ζωή της Κύπρου πριν και μετά την εισβολή και έδωσε το μήνυμα της πολυπόθητης ειρήνης. Η εκδήλωση έκλεισε με ταινία του Ρ.Ι.Κ. για τον κατεχόμενο Καραβά και τηλεδιάσκεψη με το Γυμνάσιο Ριζοκαρπάσου. Στο δεύτερο μέρος του Συνεδρίου διεξήχθησαν 17 βιωματικά εργαστήρια: Τοπωνύμια κατεχομένων χωριών-περιοχών, Κατεχόμενα: έρευνα-ερωτηματολόγια, Σκαλίζοντας τις Μνήμες, Έκθεση των κατεχόμενων Δήμων λειτουργούσε Μνήμες αξεθώριαστες από την τουρστην εσωτερική αυλή του σχολείου ανθολόγιο ΣΥΝΕΔΡΙΟ Στιγμιότυπο από το εργαστήρι με τίτλο «Μουσικά Ακούσματα« που διοργάνωσαν οι Γαβριήλ Ανδρέας και Μιχάλης Σουππουρής κική εισβολή, Πολιτιστική Κληρονομιά: Μνημεία Λατρείας, Επαναπατρισμός Θρησκευτικών Εικόνων και Κειμηλίων, Ενδημικά Φυτά/Πτηνά στις κατεχόμενες περιοχές, Εικαστική παρέμβαση στις φωτογραφίες των κατεχομένων, oι αρχές της φυσικής πίσω από τις μηχανές της παράδοσης, ο ορυκτός πλούτος του ΠενταδακτύλουΣκουριώτισσας, Μουσικά ακούσματα, Θέατρο με ερεθίσματα τα γεγονότα της κατοχής, Γαστρονομία: Η μνήμη της γεύσης και του μόχθου, Οικονομική δραστηριότητα στις σήμερα κατεχόμενες επαρχίες μας, αθλητισμός στις σήμερα κατεχόμενες περιοχές μας, Κατεχόμενα: εικόνες και ιστορίες, Ταυτοποίηση DNA: η χρήση του Το εργαστήρι με θέμα η Οικονομική δραστηριότητα στην αναγνώριση αγνοουμένων. στις κατεχόμενες επαρχίες μας 21 22 ΣΥΝΕΔΡΙΟ ανθολόγιο αρι Ενδημικά φυτά - πτηνά στις κατεχόμενες περιοχές. Το εργαστήρι διοργάνωσαν οι Ανδρούλα Λιβέρα και Αστέρω Παναγή Αναλυτικά τα εργαστήρια του συνεδρίου είχαν ως εξής: 1. ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ ΧΩΡΙΩΝ – ΠΕΡΙΟΧΩN Οργανωτές: Γιάγκου Σ., Ιωσήφ Α., Πάλλα Μ., Γεωργίου Μ. Ομιλητής: Γιώργος Γεωργίου, Γλωσσολόγος 2. ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ: ΕΡΕΥΝΑ - ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Οργανωτές: Ευσταθίου Χ., Καθηγητές/τριες Μαθηματικών 3. ΣΚΑΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΜΝΗΜΕΣ Οργανωτές: Δάλα Ε., Καλοτάρη Μ. 4. ΜΝΗΜΕΣ ΑΞΕΘΩΡΙΑΣΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ Οργανωτές: Καθηγητές/τριες Γλωσσών Ομιλητής: Χαρίτα Μάντολες Στιγμιότυπο από τη δραματοποίηση των στίχων Κώστα Μόντη Η διοργανώτρια του 13ου Μαθητικού Συνεδρίου με τίτλο Της Πατρίδας Χώματα κα Πόπη Νικολαϊδου Η μαθήτρια του Γ6 Χατζηβασιλείου Νίκη παρουσιάζει το πρόγραμμα του Συνεδρίου ανθολόγιο 5. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ: ΜΝΗΜΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Οργανωτές: Ιωάννου Δ., Κυριάκου Π. 6. ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΣΜΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΚΕΙΜΗΛΙΩΝ Οργανωτές: Δημοσθένους Λ., Τζιακούρης Δ. Ομιλητής: o Χωρεπίσκοπος Μεσαορίας κύριος Γρηγόριος 7. ΕΝΔΗΜΙΚΑ ΦΥΤΑ/ΠΤΗΝΑ ΣΤΙΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Οργανωτές: Λιβέρα Α. , Παναγή Α. 8. ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ Οργανωτές: Ζεβλάρης Χ., Μιλτιάδους Χ. ΣΥΝΕΔΡΙΟ 23 24 ΣΥΝΕΔΡΙΟ ανθολόγιο Οι αξεπέραστοι στίχοι της «Καρπασίτισσας» ερμηνευμένοι από τις μαγικές φωνές των μαθητών του Μουσικού Σχολείου Λευκωσίας 9. ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ Οργανωτές: Καθηγητές/τριες Φυσικής 10. Ο ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΝΤΑΔΑΚΤΥΛΟΥ-ΣΚΟΥΡΙΩΤΙΣΣΑΣ Οργανωτές: Καθηγητές/τριες Χημείας 11. ΜΟΥΣΙΚΑ ΑΚΟΥΣΜΑΤΑ Οργανωτές: Γαβριήλ Α., Σουππουρής Μ. Ομιλητής: Μιχάλης Χατζημιχαήλ, Μουσικός-Ερευνητής 12. ΘΕΑΤΡΟ ΜΕ ΕΡΕΘΙΣΜΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ Οργανωτές: Καθηγητές θεατρολογίας, Λάμπρου Δ., Χαραλαμπίδη Κ. Ομιλητές: Γιώργος Νεοφύτου, «Μνήμες αξεθώριαστες από την Τουρκική Εισβολή» ήταν ο τίτλος του εργαστηρίου που διοργάνωσαν οι καθηγήτριες γλωσσών Χειμωνίδου Άρτα Θεατρικός Συγγραφέας Βασίλης Μιχαήλ, Ηθοποιός Β.Δ. και Ρωσσίδου Ελένη. Ομιλήτρια η κα Χαρίτα Μάντολες ανθολόγιο ΣΥΝΕΔΡΙΟ 13. ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ: Η ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΓΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΟΧΘΟΥ Οργανωτές: Γιασεμή Α., Ιωάννου Α., Δημητρίου Μ. Ομιλητής: Ηλίας Μανιταράς, Συγγραφέας - Ερευνητής. 14. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΜΑΣ Οργανωτές: Ανδρέου Σ., Ευαγόρου Χ. 15. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΙΣ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΑΣ Οργανωτές: Καθηγητές/τριες Φυσικής Αγωγής 16. ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ: ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ Οργανωτές: Μιχαήλ Σ., Δημητρίου Κ., Γεωργιάδου Μ., Ομιλητής: Μιχάλης Γεωργιάδης, Σκηνοθέτης 17. TΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ D.N.A.: Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ Οργανωτές: Καθηγητές/τριες Βιολογίας Ομιλητής: Μάριος Καριόλου, Ινστιτούτο Γενετικής 25 • Έκθεση των κατεχόμενων Δήμων λειτουργούσε στην εσωτερική αυλή του σχολείου. Μεταξύ των εκλεκτών προσκεκλημένων ήταν ο Μητροπολίτης Κερύνειας, αντιπρόσωποι του Υ.Π.Π., Δήμαρχοι και πολλοί γονείς. Με την ιερή φλόγα του ενθουσιασμού Ο τίτλος και η θεματολογία των εργαστηρίων μαρτυρούν τον πόθο, τις επιθυμίες και τις προσδοκίες διδασκόντων και διδασκομένων για τον τόπο μας, τόνισε κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, ο Διευθυντής του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου κ. Αντρέας Ματσικάρης. “Γνωρίζοντας τους προσανατολισμούς του Δημόσιου Σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης στην Κύπρο που είναι οι γνώσεις, οι πληροφορίες, η επιτυχία στις Παγκύπριες Εξετάσεις και η εξασφάλιση θέσης σε Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, όπου καλός μαθητής και επιτυχημένος αυριανός 26 ΣΥΝΕΔΡΙΟ πολίτης θεωρείται αυτός που θα αποκτήσει ένα πανεπιστημιακό πτυχίο, θεωρούμε αυτονόητο ότι θα πρέπει να υπάρχει μια ελεύθερη πατρίδα για να μεγαλουργήσουν οι νέοι μας και να ζήσουν ειρηνικά με τους υπόλοιπους κατοίκους του νησιού μας. Αγαπητά παιδιά, το Συνέδριο είναι δικό σας, είναι το ΙΓ Μαθητικό Συνέδριο του Σχολείου μας. Τέτοιες πρωτοβουλίες συμβάλλουν θετικά στην ποιοτική αναβάθμιση της εκπαίδευσης. Προσφέρουν σε όλους τους μαθητές την ευκαιρία για διερεύνηση, προσφέρουν ποικιλία δραστηριοτήτων. Είμαι βέβαιος ότι η πολύμηνή σας προσπάθεια χάρισε σε σας, θα χαρίσει σήμερα και σε όλους εμάς που σας παρακολουθούμε ανεπανάληπτες εμπειρίες. Σας έδωσε τη δυνατότητα να συνεργαστείτε με τους συμμαθητές σας και τους καθηγητές ανθολόγιο σας, να δράσετε συλλογικά, να ερευνήσετε, να καλλιεργήσετε κοινωνικές δεξιότητες να έρθετε σε επαφή με την Κατεχόμενη γη μας, να την αγαπήσετε να τη διεκδικήσετε με όλα τα νόμιμα μέσα. Είναι η γη των προγόνων σας, είναι η δική σας κληρονομιά. Κλείνοντας θέλω να συγχαρώ τους μαθητές και μαθήτριες του Λυκείου μας που συνέβαλαν με οποιοδήποτε τρόπο στην πραγματοποίηση αυτού του Συνεδρίου, καθώς και τους αγαπητούς συναδέλφους που στάθηκαν δίπλα σας και εργάστηκαν για την επιτυχία του. Η ουσία όλης αυτής της προσπάθειας περικλείεται στα πιο κάτω λόγια του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Φον Γκαίτε: «Χωρίς την ιερή φλόγα του ενθουσιασμού τίποτα το σπουδαίο κι ευγενικό δεν μπορεί να γίνει στη ζωή». Τοπωνύμια κατεχόμενων χωριών – περιοχών Η 27η Φεβρουαρίου αποτέλεσε για μας τους μαθητές του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού μια από τις πιο ιδιαίτερες και εποικοδομητικές ημέρες της σχολικής χρονιάς, αφού είχαμε την ευκαιρία στα πλαίσια της μνήμης κατεχομένων, που αποτελεί έναν από τους στόχους της φετινής σχολικής χρονιάς, να παρακολουθήσουμε, αλλά και να λάβουμε μέρος στο ετήσιο σχολικό συνέδριο του Λυκείου μας. Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό όπως και οι γνώσεις που αποκομίσαμε καθ’ όλη τη διάρκεια του συνεδρίου. Αρχικά παρακολουθήσαμε μερικά από τα πιο ιδιαίτερα και μοναδικά χαρακτηριστικά του κάθε κατεχόμενου χωριού υπό την παρουσία των δημάρχων των κατεχόμενων επαρχιών. Στη συνέχεια λάβαμε μέρος σε μικρότερες ομάδες οι οποίες στόχευαν στην αναλυτικότερη προσέγγιση του κάθε χωριού από όλες τις πτυ- χές. Στη δική μας ομάδα είχαμε την τιμή να έχουμε κοντά μας έναν πολύ αξιόλογο γλωσσολόγο, τον κ. Γιώργο Γεωργίου, ο οποίος μας ανέλυσε με κάθε λεπτομέρεια τις ρίζες από τις οποίες προέρχονται οι ονομασίες των χωριών. Περισσότερες από αυτές προέρχονται από συγκεκριμένα προϊόντα για τα οποία ήταν φημισμένο το χωριό. Μερικά από αυτά έχουν διατηρήσει αλώβητες τις ονομασίες, ενώ μερικά άλλα μετονομάστηκαν αργότερα λόγω της επίδρασής τους από διάφορους κατακτητές όπως Φράγκων και Ενετών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το χωριό Άγιος Νικόλαος της Σολιάς, το οποίο δεν είχε αυτό το όνομα από την αρχή. Ένα θαύμα όμως του Αγίου Νικολάου έκανε τους κατοίκους να δώσουν στο χωριό τους αυτό το όνομα. * Κυπριανού Άντρεα Γ4 ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΝΕΟΙ 27 Γερά κρατούν οι ρίζες των νέων μας Σημαντική έρευνα ερωτηματολογίου για τους δεσμούς που τους συνδέουν με τα κατεχόμενα εδάφη μας Οι ρίζες της καταγωγής φαίνεται να κρατούν γερά για τους νέους μας, οι οποίοι εμφανίζονται να στέκονται ακόμα και σήμερα σε ισχυρά βάθρα αρχών και αξιών σε ό,τι αφορά στάσεις που διαμορφώνουν σε σχέση με τα κατεχόμενα από τους Τούρκους εδάφη μας. Τα πιο πάνω προκύπτουν από έρευνα που διενεργήθηκε στο πλαίσιο του ΙΓ΄ Μαθητικού Συνεδρίου του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου, με θέμα: «Της Πατρίδας Χώματα» που έγινε με απόλυτη επιτυχία την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2014. Η συγκεκριμένη έρευνα, η οποία διεξήχθη με ερωτηματολόγιο στο οποίο απάντησαν οι μαθητές του Λυκείου που έχουν τον ένα ή και τους δύο γονείς τους εκτοπισμένους, απoτέλεσε αντικείμενο ενός από τα 17 συνολικά βιωματικά εργαστήρια που εντάχθηκαν στο δεύτερο μέρος του Συνεδρίου, με οργανωτές τους εκπαιδευτικούς: Χα τζηγιάγκου Γ., Αντωνιάδη Χ., Χαραλάμπους Ν., Οικονόμου Α. και Ευσταθίου Χ. Από την εν λόγω έρευνα, προκύπτουν και τα πιο κάτω ενδιαφέροντα στοιχεία: l Στη συντριπτική τους πλειοψηφία και σε ποσοστό που ανέρχεται στο 67%, οι μαθητές που ερωτήθηκαν επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα εδάφη μας μια ή και περισσότερες φορές. l Από τους μαθητές που επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα, σχεδόν οι μισοί από αυτούς (ποσοστό 49%) δεν περιορίστηκαν να το πράξουν μόνο μια φορά. l Ποσοστό 79% επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα από ενδιαφέρον για τον τόπο καταγωγής τους. l Ποσοστό 39% επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα για συναισθηματικούς λόγους. l Μεγάλο ποσοστό μαθητών συνδύασαν και τους δύο πιο πάνω λόγους ως κίνητρό τους για να επισκεφθούν τα κατεχόμενα. l Μεγάλο ποσοστό που ανέρχεται στο 36% δεν επισκέφθηκε τα κατεχόμενα για συναισθηματικούς λόγους. 28 ΕΡΕΥΝΑ - ΝΕΟΙ ανθολόγιο l Σημαντικό ποσοστό που ανέρχεται στο 33% δεν επισκέφθηκε των γονέων παρατηρήσαμε ότι διασπείρονται σχεδόν ομοιόμορφα σε όλες τις επαρχίες-περιοχές των κατεχομένων εδαφών μας. τα κατεχόμενα, γιατί αρνείται να επιδείξει ταυτότητα. Αξιόλογο στοιχείο που προέκυψε από την επεξεργασία των l Αξιοσημείωτο είναι και το ποσοστό (20%) εκείνων που απλά ερωτηματολογίων είναι ότι η πλειοψηφία των γονέων των παιδιών δεν τους δόθηκε η ευκαιρία να επισκεφθούν τα κατεχόμενα. που έλαβαν μέρος στην l Μεγάλος είναι ο έρευνα είναι ηλικίας μεαριθμός εκείνων που ταξύ 40-50 ετών. Δεν δεν επισκέφθηκαν τα μπορεί να παραγνωρισθεί κατεχόμενα, προβάλτο γεγονός ότι οι άνθρωλοντας συνδυασμό λόποι αυτοί όταν συνέβησαν γων, του συναισθηματα τραγικά γεγονότα του τικού κομματιού με εκεί1974 ήταν πολύ μικρά παινο της άρνησης επίδειδιά μέχρι ηλικίας μόνο 10 ξης ταυτότητας. ετών. Είναι μια φάση ηλικιαΆλλη σημαντική παράκή που αφήνει ανεξίτηλα χαμετρος που θα πρέπει να ραγμένα στη μνήμη σημάδια συνυπολογίζεται στην που συνοδεύουν κάποιο σε εξαγωγή οποιωνδήποτε όλη του τη ζωή και τον επηρεσυμπερασμάτων, είναι το άζουν ανάλογα στις οποιεσδήγεγονός ότι της πλειοψηποτε στάσεις και συμπεριφορές φίας των μαθητών που του. απάντησαν ότι δεν πήγαν στα κατεχόμενα μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων (49%) οι γονείς είναι Στάση των ιδίων των μαθητών ηλικίας 40-50 ετών, με ό,τι αυτό μπορεί να σηΣτην πρώτη ενότητα του ερωτηματολογίου που μαίνει. Πού τσιμεντώνεται δόθηκε στους μαθητές υπήρχαν στοιχεία γενικής Στοιχείο επίσης που καταγράφεται έντονα μέσα φύσεως. Ζητούνταν συγκεκριμένα για το φύλο το «Δεν Ξεχνώ» από την έρευνα είναι ότι σχεδόν έχει εκμηδενισθεί των παιδιών τους πληροφορίες, κατά πόσο είναι το στοιχείο του φόβου, ως παράγοντας που επηκαι πού οι μνήμες εκτοπισμένοι από πατέρα ή μητέρα ή και από τους ρεάζει στην άρνηση μετάβασης στα κατεχόμενα. δύο γονείς, τον τόπο καταγωγής τους και την ηλικία αρχίζουν να Το στοιχείο αυτό φαίνεται ότι φθίνει προϊόντος τους. Από τα στοιχεία αυτά δεν προκύπτουν οποιξεθωριάζουν… του χρόνου και σιγά-σιγά εξαλείφεται. εσδήποτε αξιοσημείωτες ιδιαιτερότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη για την εξαγωγή Η ΕΡΕΥΝΑ συμπερασμάτων. Για παράδειγμα, δεν προκύπτουν Το ερωτηματολόγιο δόθηκε σε όλους τους κάποιες ιδιαιτερότητες είτε ως προς το φύλο είτε εκτοπισμένους μαθητές ως προς την καταγωγή του Λυκείου Εθνομά των γονέων κ.λπ. Το ρτυρα Κυπρια νού μόνο στοιχείο που θα Στροβόλου τον Ιανουάμπορούσε ν’ αποτελέσει ριο-Φεβρουάριο 2014. εργαλείο για την εξαγωΎστερα από έρευνα στο γή κάποιων συμπερααρχείο του σχολείου διασμάτων είναι η ηλικία των πιστώθηκε ότι ο συνολιγονέων, η οποία, όπως κός αριθμός τους ανερχόσημειώνεται και πιο πάνω, ταν σε 297. Από αυτούς οι κατά 49% κυμαίνεται με73 (ποσοστό 25%) δεν καταξύ 40-50 ετών. τέστη δυνατό να το συμΕίναι δηλαδή οι άνθρωποι πληρώσουν. Η επεξεργασία που μόλις πρόλαβαν ίσως να στοιχείων έγινε στα υπόλοιβιώσουν τα γεγονότα και να πα 224 πλήρως συμπληρωκουβαλούν εμπειρίες από αυμένα ερωτηματολόγια. τά. Ποσοστό 60,27% των συμΣτη δεύτερη ενότητα τα ερωμετεχόντων στην έρευνα τήματα αφορούν τη συμπεριήταν κορίτσια και το 39,73% αγόρια. Το 40,18% των μαθητών φορά και τη στάση των ιδίων των παιδιών. Από την επεξεργασία που έλαβαν μέρος στην έρευνα έχουν μόνο τον πατέρα εκτοπισμένο, των στοιχείων προκύπτουν τα εξής: το 25,89% έχουν μόνο τη μητέρα εκτοπισμένη και ποσοστό 33,93% l Στη συντριπτική τους πλειοψηφία και σε ποσοστό που ανέρέχουν και τους δύο γονείς εκτοπισμένους. Τα ποσοστά καταγωγής χεται στο 67% οι μαθητές που ερωτήθηκαν επισκέφθηκαν τα ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΝΕΟΙ 29 l Άλλοι λόγοι κυμαίνονται σε πολύ μικρότερα ποσοστά. Άλλοι κατεχόμενα εδάφη μας μια ή περισσότερες φορές. Η άποψή τους αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα λόγω της εμπειρίας που απεκόμισαν λόγοι μπορεί ν’ αφορούν κατοίκους της Μαρωνιτικής Κοινότητας που επισκέπτονται τα χωριά τους σε μεγάλες γιορτές και το κααπό την επίσκεψή τους αυτή. l Από τους μαθητές που επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα σχεδόν λοκαίρι και συγγενείς εγκλωβισμένων στην Καρπασία. l Όσοι δήλωσαν ότι μεταβαίνουν στα κατεχόμενα για ψώνια, οι μισοί από αυτούς (49%) δεν περιορίστηκαν να το πράξουν οι γονείς τους είναι ηλικίας μόνο μια φορά. 30-40 ετών. Γεννήθηκαν δηl Ποσοστό 26% επισκέλαδή τη χρονική περίοδο φθηκαν τα κατεχόμενα λίγες αμέσως μετά τα τραγικά γεφορές (2-5) και 25% το έκαγονότα της εισβολής. ναν μόνο μια φορά. (Σημειώνεται ότι οι λίγες φορές κυμαίνονται μεταξύ 2 Λόγοι άρνησης έως 5 και οι πολλές φορές από Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουέξι και άνω). σιάζει η διαφάνεια που δείχνει Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγτους λόγους για τους οποίους κέντρωσε η παράσταση, η κάποιοι μαθητές δεν επισκέφθηοποία εμφανίζει το λόγο ή τους καν τα κατεχόμενα. Εδώ μπορεί λόγους που οι μαθητές επισκένα διακρίνει κάποιος τις ευαισθηφθηκαν τα κατεχόμενα εδάφη σίες των νέων μας σε θέματα αρμας: χών, όταν πρόκειται για παραμέl Το 79% επισκέφθηκαν τα τρους που αφορούν την πατρίδα κατεχόμενα από ενδιαφέρον για τον τόπο κατους. Χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι και εκείΤο ενδιαφέρον ταγωγής τους. Φαίνεται εδώ ξεκάθαρα ότι οι νοι που επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα στερούνται ρίζες της καταγωγής δεν ξεκόβονται τόσο εύγια τον τόπο τέτοιων ευαισθησιών σε αρχές και αξίες, κρίνοντας κολα όσα χρόνια κι αν έχουν παρέλθει. Για να κυρίως από τα κίνητρα που τους έσπρωξαν και καταγωγής συντηρούνται βέβαια αυτές οι ρίζες, κρίνεται προς τη μια και προς την άλλη κατεύθυνση. και το συναίσθημα, αποφασιστικής σημασίας ο ρόλος που διαl Το 36% δεν επισκέφθηκε τα κατεχόμενα για δραματίζουν οι γονείς, το σχολείο, η κοινωνία συναισθηματικούς λόγους. καθοριστικοί ευρύτερα. l Το 33% δεν επισκέφθηκε τα κατεχόμενα, γιατί παράγοντες για τις αρνείται να επιδείξει ταυτότητα. l Το 39% επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα για συναισθηματικούς λόγους. Το συναισθηματικό l Μόνο το 2% επικαλέστηκε το στοιχείο του επισκέψεις τους κομμάτι για τον τόπο της καταγωγής (αν και φόβου σαν λόγο άρνησης επίσκεψης στα κατεστα κατεχόμενα δεν είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν), φαίνεται χόμενα. Το γεγονός καταδεικνύει ότι με το πέρακαι εδώ να λειτουργεί κασμα του χρόνου εξαλείφεθοριστικά. ται αυτό το στοιχείο, το l Είναι σημαντικό ν’ αναοποίο σε παλαιότερες πεφερθεί ότι υπήρξε και συνριόδους ήταν πολύ πιο ένδυασμός των πιο πάνω λότονο. γων σε αρκετά μεγάλο ποσοl Το 20% που δεν επισκέστό. φθηκαν τα κατεχόμενα ήταν l Το 32% το έκαναν από γιατί απλά δεν τους δόθηκε η περιέργεια. Είναι σίγουρα και ευκαιρία να το κάνουν. εδώ μια παράμετρος που λειl Αρκετοί ήταν εκείνοι που τουργεί σημαντικά, ιδιαίτερα δικαιολόγησαν την άρνησή τους στην ψυχολογία των νέων μας. με το συνδυασμό των συναισθηΑπό μια άλλη οπτική και η πεματικών λόγων και της άρνησης ριέργεια μπορεί να ερμηνευθεί επίδειξης ταυτότητας προς τις ως μια μορφή ενδιαφέροντος κατοχικές δυνάμεις. για να δουν και να κρίνουν τα ίδια τα παιδιά την κατάσταση σε Η συμπεριφορά των γονιών σχέση με το τι ακούνε και τι τους μεταδίδουν οι μεγαλύτεροί Στην τρίτη ενότητα του ερωτηματολογίου κλήθηκαν οι μαθητές τους. να απαντήσουν για τη συμπεριφορά και τη στάση των γονιών l Το 30% επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα για προσκύνημα. Εδώ τους σε σχέση με τα κατεχόμενα εδάφη μας. Με διαφοροποιημένα μπορούμε να πιστώσουμε στα παιδιά αυτά την προθυμία και τη βέβαια ποσοστά μπορεί να λεχθεί ότι παρατηρούνται ανάλογες διάθεση να γνωρίσουν σημαντικά θρησκευτικά μνημεία και κει- στάσεις και συμπεριφορές των γονέων όπως και στην περίπτωση μήλιά μας που βρίσκονται στα κατεχόμενα. των παιδιών τους. 30 ΕΡΕΥΝΑ - ΝΕΟΙ l Το 82% των γονέων που είναι εκτοπισμένοι έχουν επισκεφθεί τα κατεχόμενα και μόνο το 18% δεν το έπραξε. Στην εξαγωγή των οποιωνδήποτε συμπερασμάτων από τους αριθμούς επιβάλλεται να λαμβάνεται πάντα υπόψη ο διαφορετικός τρόπος με τον οποίο μπορεί να ερμηνεύει κάποιος τα πράγματα, δηλαδή τι σημαίνει υπό τις παρούσες συνθήκες να επισκέπτεται κάποιος τα κατεχόμενα εδάφη μας και τα ποικίλα συναισθήματα που μπορεί να κυριαρχούν σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά. l Σε ξεχωριστό διάγραμμα της έρευνας φαίνεται ότι και στο ναι και στο όχι για την επίσκεψη γονέων στα κατεχόμενα, δεν υπάρχουν αισθητές διαφοροποιήσεις ως προς το φύλο. l Οι μισοί γονείς (50%) επισκέφθηκαν λίγες φορές (2-5) τα κατεχόμενα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι τους ελκύει να επισκέπτονται και να βλέπουν τον τόπο τους, αλλά τους ενοχλεί ιδιαίτερα το καθεστώς και οι συνθήκες της κατοχής. Γι’ αυτό και εμφανίζονται να είναι συγκρατημένοι. l Το άλλο μισό κομμάτι χωρίζεται σχεδόν εξίσου σ’ εκείνους που επισκέπτονται τακτικά τα κατεχόμενα (πολλές φορές (6+) 24%) και σ’ εκείνους που το έκαναν μόνο μια φορά (26%). Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο πίνακας για τους λόγους που έσπρωξαν τους γονείς να επισκεφθούν τα κατεχόμενα: l Και στην περίπτωση των γονέων (82%), η καταγωγή και οι ευαισθησίες για τον τόπο που γεννήθηκαν λειτουργούν ως ισχυροί παράγοντες για να επισκεφθούν τους τόπους τους στα κατεχόμενα. l Το ποσοστό 30% των γονέων που δηλώνουν ότι πήγαν στα κατεχόμενα για προσκύνημα είναι περίπου το ίδιο με εκείνου των μαθητών. Ευδιάκριτες στην περίπτωση είναι οι ευαισθησίες για θρησκευτικά κειμήλια και θησαυρούς μας. l Το γεγονός ότι συμπίπτουν τα ποσοστά γονέων-παιδιών σε βασικές παραμέτρους συνηγορεί στο ότι η γαλούχηση που δίνεται ή όχι στα παιδιά στο σπίτι από τους γονείς αποβαίνει αποφασιστικής σημασίας. l Αξιοπρόσεκτο είναι και το ποσοστό (25%) που επικαλούνται συναισθηματικούς λόγους για την επίσκεψή τους στα κατεχόμενα. Ποικίλες ερμηνείες μπορούν να δοθούν και στους άλλους λόγους που προβλήθηκαν: ανθολόγιο l 18% περιέργεια l 16% προτροπή φίλων l 5% ψώνια l 2% άλλοι λόγοι Ποιους λόγους προβάλλουν οι γονείς που δεν επισκέφθηκαν τα κατεχόμενα, όπως τους κατέγραψαν τα ίδια τα παιδιά τους: l 68% για συναισθηματικούς λόγους (το αντίστοιχο ποσοστό στους μαθητές ήταν 36%) l 60% άρνηση επίδειξης ταυτότητας (το αντίστοιχο ποσοστό σε μαθητές ήταν 33%) l 35% δεν τους δόθηκε η ευκαιρία (το αντίστοιχο ποσοστό σε μαθητές ήταν 20%) l 3% ο φόβος l 3% δεν με ενδιαφέρει l 5% διάφοροι άλλοι λόγοι Όπως και στην περίπτωση των μαθητών, οι πιο πολλοί γονείς δήλωσαν ότι δεν πήγαν για συναισθηματικούς λόγους σε συνδυασμό με την άρνηση επίδειξης ταυτότητας προς τις κατοχικές δυνάμεις. Οργισμένα νιάτα… Στην τέταρτη ενότητα του ερωτηματολογίου κλήθηκαν τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά τους από την επίσκεψή τους στα κατεχόμενα, με διαβαθμισμένη κλίμακα από το 1 έως το 5. Από την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων διαφάνηκε ότι κυρίαρχα συναισθήματα στα παιδιά είναι η περηφάνια για την καταγωγή τους, αλλά και η στενοχώρια και η οργή για την κατάσταση που έχει παγιωθεί. Λίγο ή πολύ φαίνεται να σπάζει ο μύθος ότι αφήνει αδιάφορους τους νέους μας η οδυνηρή πραγματικότητα που βιώνει η Κύπρος. ΑΝΗΣΥΧΗΤΙΚΟ Το ανησυχητικό που εξάγεται από την έρευνα είναι το γεγονός ότι οι νέοι μας δε φαίνεται να γνωρίζουν καλά την ιστορία των κατεχομένων εδαφών μας και μάλιστα δείχνουν ότι έχουν συναίσθηση γι’ αυτό. Στο ερώτημα συγκεκριμένα πόσο καλά γνωρίζουν την ιστορία των κατεχομένων εδαφών μας οι μαθητές απάντησαν ως επί το πλείστον από μέτρια έως πολύ. Ειδικότερα μάλιστα για την ιστορία του τόπου καταγωγής τους φάνηκε να έχουν μέτρια γνώση της. Επισύρεται η προσοχή στην ευθύνη των γονέων, του σχολείου αλλά και της κοινωνίας ευρύτερα. Τουλάχιστον για τον τόπο της καταγωγής τους ίσως θα έπρεπε να γνωρίζουν πολύ περισσότερα πράγματα. ανθολόγιο • Καρμιώτη Γεωργία Γ3 ΕΡΕΥΝΑ - ΓΕΝΕΤΙΚΗ 31 «Ταυτοποίηση D.N.A.: Η χρήση του στην αναγνώριση αγνοουμένων» Η ταυτοποίηση των οστών των αγνοουμένων, με τη μέθοδο ταυτοποίησης του γενετικού υλικού DNA, είναι μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα διαδικασία αλλά και ιδιαίτερα σημαντική για το νησί μας. Πολλά αναπάντητα «γιατί» απαντώνται ύστερα από 40 χρόνια με τη βοήθεια της επιστήμης. Στο πλαίσιο του Μαθητικού Συνεδρίου του Σχολείου μας με ευρύτερο θέμα "Της πατρίδας χώματα", έλαβε χώρα και το εργαστήριο με ειδικό θέμα "Ταυτοποίηση D.N.A.: Η χρήση του στην αναγνώριση αγνοουμένων". Στο εν λόγω εργαστήριο φιλοξενήσαμε ως ομιλητή τον κ. Μάριο Καριόλου από το Ινστιτούτο Γενετικής Κύπρου, ο οποίος ανέλυσε την εν λόγω διαδικασία, η οποία περιλαμβάνει: συλλογή γενετικού υλικού από εν ζωή συγγενείς των αγνοουμένων και διαμόρφωση τράπεζας δεδομένων όπου καταγράφονται όλες οι πληροφορίες που προκύπτουν από την αποκωδικοποίησή του και ύστερα συλλογή γενετικού υλικού από τα οστά, αποκωδικοποίησή του και ταύτισή του με το γενετικό υλικό των συγγενών. Αξίζει να σημειωθεί πως η ταυτοποίηση επισημοποιείται και τα οστά παραδίδονται στους συγγενείς για ταφή, μόνο όταν η βεβαιότητα φτάνει σε ποσοστό 99,95% ή υψηλότερο. Αφού ενημερωθήκαμε από τον κ. Καριόλου, τον οποίο παρακολουθούσαμε έκπληκτοι, κα- Ο Γενετιστής Μάριος Καριόλου στο επιστημονικό εργαστήρι του Λυκείου μας ταφέραμε να εξαγάγουμε γενετικό υλικό από φρούτα (μπανάνα, ακτινίδιο και ανανά) με μια απλή διαδικασία, προκειμένου να αντιληφθούμε καλύτερα την παρουσία γενετικού υλικού σε όλες τις οργανικές ουσίες και ζωντανούς οργανισμούς αλλά και τη δυνατότητα εξαγωγής και μελέτης του. Οι πιο πάνω δραστηριότητες προσέφεραν σε μαθητές και καθηγητές που παρακολούθησαν το εργαστήριο ένα εποικοδομητικό και επιμορφωτικό δίωρο. 32 ΕΡΕΥΝΑ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ • Μαρία Μουξούρη Γ4, Άντρη Κατελάρη Γ9, Ανδρέας Ιεροδιακόνου Γ1, Ράνια Χαραλάμπους Γ4, Αντωνία Παπαδοπούλου Γ4, Κωνσταντίνα Κλεάνθους Γ7 ανθολόγιο Η εργατικότητα των προσφύγων οδήγησε στο οικονομικό θαύμα Η οικονομική μελέτη των κατεχoμένων πριν από την Τουρκική Οι απασχολούμενοι στην επαρχία Κερύνειας κατανέμονταν σε εισβολή του 1974 και δη της κατεχόμενής μας Κερύνειας αποτελεί όλους τους τομείς δραστηριοτήτων, με κύριους τομείς τις υπησημείο αναφοράς για μας τους νεότερους και μας διδάσκει πως ρεσίες που κατείχαν το 36% της απασχόλησης και κατά δεύτερο η εργατικότητα, το απαράμιλλο σθένος και η εντατική προσπάθεια λόγο τον οικονομικό τομέα που απασχολούσε το 25% των απαμπορούν να μας βγάλουν από δύσκολες οικονομικές καταστάσεις, σχολούμενων και λιγότεροι απασχολούνταν στο εμπόριο και ώστε να βλέπουμε αισιόδοξα το μέλλον. Η οικονομική δραστη- βιομηχανίες, 14% και 13% αντίστοιχα. Από την έρευνα εξάγεται το συμπέρασμα ότι από το απασχοριότητα στην κατεχόμενη Κύπρο πριν το 1974 ήταν το αντικείμενο λούμενο δυναμικό της επαρχίας Κερύνειας το 80% μελέτης που εκπόνησαν οι μαθήτριες: Μαρία Μουξούρη Γ4, Άντρη Κατελάρη Γ9, Ράνια Η άνοδος και αποτελείται από άνδρες και το 20% από γυναίκες. Χαραλάμπους Γ4, Αντωνία ΠαπαδοπούλουΓ4, η πτώση της Εύκολα εξάγεται το συμπέρασμα ότι υπήρχε έντονα το Κωνσταντίνα Κλεάνθους Γ7 και ο μαθητής Ανδρέας οικονομίας μας πνεύμα ότι ο άνδρας έπρεπε να εργάζεται και η γυναίκα αναλάμβανε τις οικιακές απασχολήσεις και τα παιδιά. Ιεροδιακόνου Γ1, υπό την καθοδήγηση των καθηγητών Στην οικοδομική βιομηχανία απασχολούνταν κυρίως Οικονομικών Σωτήρη Ανδρέου και Χρήστου Ευαγόρου. πριν και μετά άνδρες. Το 96,6% των απασχολούμενων ήταν άνδρες Από τη μελέτη, την οποία και παρουσίασαν στο 13ο την Εισβολή και μόνο το 34% γυναίκες. Τα περισσότερα επαγγέλματα Μαθητικό Συνέδριο με τίτλο «Της πατρίδας χώματα», προκύπτει ότι ο περήφανος προσφυγικός λαός της Κερύνειας στην οικοδομική βιομηχανία θεωρούνταν ανδροκρατούμενα, αλλά και ολόκληρης της κατεχόμενης περιοχής ήταν δραστηριο- όπως και τα περισσότερα επαγγέλματα του οικονομικού κλάδου ποιημένος σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Ευημερούσε που απασχολούνταν μόνο άνδρες. Πριν από την τουρκική εισβολή του 1974 υπήρχαν σχεδόν και αποτελούσε παράδειγμα προς μίμηση για ολόκληρο τον κυπριακό λαό την τότε εποχή. Συγκεκριμένα, η επαρχία της Κερύνειας όλες οι δραστηριότητες του εμπορίου, με κύρια δραστηριότητα ως επί το πλείστον κατοικείτο από Ελληνοκύπριους. Το 83,1% τα τρόφιμα που απασχολούνταν το 41,5% των απασχολούμενων του πληθυσμού της ήταν Ελληνοκύπριοι , το 15,3% Τουρκοκύπριοι στον κλάδο. Στο εμπόριο συμμετείχαν και οι γυναίκες με ποσοστό και μόνο το 1,6% άλλες εθνικότητες. Είναι ενδεικτικό το γεγονός 30,7% φυσικά και πάλι οι άνδρες που υπερείχαν με ποσοστό ότι στις αγροτικές περιοχές βόρεια του Πενταδάκτυλου οι 69,3%. Όσον αφορά στον κλάδο Μεταφορών και Επικοινωνίας Ελληνοκύπριοι κάτοικοι αποτελούσαν το 92,2% των κατοίκων. απασχολούνταν κυρίως άνδρες. Το 95,6% των απασχολούμενων ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 33 ήταν άνδρες και μόνο το 4,4% γυναίκες. Ιδιαίτερα το επάγγελμα μένη ανεργία μειώθηκε στους 16.830, το 1977 στους 6.144 και το 1978 στις 4.017, φτάνοντας έτσι σταδιακά στα φυσιολογικά του ταξιτζή ήταν προνόμιο των ανδρών. Το μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζομένων στις διάφορες υπη- επίπεδα. Παράλληλα, άμεση ήταν κι η ανάκαμψη της οικονομίας. ρεσίες που αποτελούσε και το 26% απασχολείτο με εστιατόρια, Όσον αφορά το ποσοστό ανεργίας μεταξύ των δυο φύλων βλέταβέρνες, καφενεία κ.ά. Ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του 20% πουμε οι άνδρες εγγεγραμμένοι άνεργοι κυμαίνονταν γύρω στο απασχολείτο σε κυβερνητικές υπηρεσίες και ένα άλλο μεγάλο 55% και οι γυναίκες το 45% των ανέργων. Ο ρυθμός πληθωρισμού από το 1971 μέχρι και το 1973 ήταν ποσοστό της τάξης του 16% απασχολείτο στα σχολεία ή άλλους εκπαιδευτικούς τομείς. Από την έρευνα φαίνεται ότι το γυναίκειο 4,2%, 4,8% και 7,8% αντίστοιχα, αριθμοί που δηλώνουν μια αυξητική τάση του γενικού επιπέδου των τιμών με φύλο στις υπηρεσίες κατείχε ποσοστό 32% έναντι του ανδρικού που ήταν το 62%. Υπήρχαν, ωστόσο, επαγ- Παράδειγμα πληθωριστικές τάσεις έρποντος πληθωρισμού που προς έχρηζαν λήψης νομισματικών δημοσιονομικών μέτρων γέλματα όπως αυτό του εκπαιδευτικού όπου το γυναίαπό την κυβέρνηση για καταπολέμηση του πληθωρικειο φύλο κατείχε το 40%, στα εστιατόρια το 38%, τα μίμηση στη σμού. Όμως, το 1974 ανήλθε σε επίπεδο 16,2% λόγω νοσοκομεία και τις ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες που σύγχρονη της τουρκικής εισβολής, δηλαδή έφθασε σε καλπάκατείχε το 56%. Από τα πιο πάνω στοιχεία φαίνεται ότι οικονομική ζοντα πληθωρισμό, γεγονός που ανάγκασε το κράτος στις υπηρεσίες αυτές ανέκαθεν προτιμούνταν γυναίκες, να πάρει δραστικά μέτρα μετά την εισβολή για την καγιατί θεωρείτο απαραίτητο το γυναικείο φύλο στα πιο κρίση ταπολέμησή του. Όπως φαίνεται και πιο πάνω τα καπάνω επαγγέλματα. Υπήρχαν δε αρκετοί κλάδοι στη βιομηχανία που απασχολούνταν οι κάτοικοι της επαρχίας τάφερε περίφημα, γιατί το 1975 ο πληθωρισμός περιορίστηκε Κερύνειας. Κυρίως, σε κλάδους ένδυσης και υπόδησης που απο- στο 4,6% και το 1976 στο 3,8%, γεγονός που δείχνει ότι τα μέτρα τελούσε το 27% των απασχολούμενων στη βιομηχανία. Το ήταν άμεσα και αποτελεσματικά, γιατί επανέφεραν τον πληθω72,3% των απασχολούμενων στη βιομηχανία είναι άνδρες και ρισμό σε φυσιολογικά επίπεδα πολύ γρήγορα μετά την εισβολή. Συμπέρασμα το 27,7% γυναίκες. Από την αναδρομή μας στα οικονομικά πεπραγμένα της Μετά την τουρκική εισβολή ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός της Κύπρου είχε μειωθεί κατά 27% περίπου λόγω των απωλειών Κερύνειας πριν την εισβολή αλλά και γενικά στα κατεχόμενα βγαίτου πολέμου αλλά και της μαζικής μετανάστευσης των προσφύ- νει αβίαστα το συμπέρασμα της εργατικότητας και δραστηριόγων, κυρίως αυτών που αναγκάστηκαν να επιζητήσουν εργασία τητας των Ελληνοκυπρίων που ζούσαν στις βόρειες περιοχές στο εξωτερικό. Το δε ποσοστό ανεργίας που πριν το πόλεμο ήταν του νησιού μας και που τώρα βρίσκονται υπό τουρκική κατοχή. σε εντελώς φυσιολογικά πλαίσια της τάξης του 1,2% μετά τον Αυτή η εργατικότητα των προσφύγων και εν γένει του λαού μας, πόλεμο εκτοξεύτηκε στο ποσοστό των 11,7% το 1974 και 16,9% καθώς και η υπερηφάνεια του μας οδήγησαν στη γρήγορη εξοτο 1975, ενώ το 1976 άρχισε να μειώνεται στο 8,6%. Γεγονός μάλυνση της οικονομικής αστάθειας που επήλθε μετά την εισβολή που δείχνει τις σοβαρές συνέπειες του πολέμου στον εργασιακό στον τόπο μας. Σε αυτήν την υπερηφάνεια και την εργατικότητα τομέα και γενικά την οικονομία της Κύπρου. Μεγάλη αύξηση θα στηριχθούμε και τώρα για να αντεπεξέλθουμε στη νέα οικοτων εγγεγραμμένων ανέργων παρατηρήθηκε μετά την εισβολή νομική κρίση που ταλανίζει τον τόπο μας ως επακόλουθο της τον Ιούλιο του 1974. Συγκεκριμένα, από 4.118 εγγεγραμμένους παγκόσμιας κρίσης . Το οικονομικό θαύμα που πέτυχε ο λαός ανέργους που υπήρχαν πριν από τον Ιούλιο μέχρι και το Δεκέμβριο μας μετά την εισβολή καλούμαστε να πετύχουμε και εμείς σήμερα του 1974 εκτοξεύθηκαν στους 33.543, ενώ το 1976 η εγγεγραμ- μετά τις καταστροφικές συνέπειες της κρίσης. 34 ΕΡΕΥΝΑ - ΧΛΩΡΙΔΑ / ΠΑΝΙΔΑ • Μαρία Αντωνίου Β5, Ουρανία Αντωνίου Β5, Γαβριέλλα Ελληνίδου Β2,Δέσποινα Ματσεντίδου Β2, Μύρια Νικολάου Β5, Χαρά Σπύρου Β5, Στυλιάνα Σπύρου Β5, Κατερίνα Τσαγγαρίδου Β5 ανθολόγιο Η χλωρίδα και η πανίδα της Κατεχόμενης Κύπρου Τα ενδημικά φυτά και πτηνά των Κατεχόμενων περιοχών του νησιού μας παρουσίασαν στο Μαθητικό Συνέδριο που διοργάνωσε το Σχολείο μας με θέμα: «Της πατρίδας χώματα», στις 28 Φεβρουαρίου 2014. Μαθητές μας, υπό την καθοδήγηση των καθηγητριών τους Ανδρούλας Λιβέρα και Αστέρως Παναγή μελέτησαν τη χλωρίδα και την πανίδα της Βόρειας Κύπρου και την παρουσίασαν. Σας παρουσιάζουμε την έρευνα: ΧΛΩΡΙΔΑ Ενδημικά Λουλούδια: Ενδημικό είδος ονομάζεται ένα είδος χλωρίδας ή πανίδας που το συναντούμε μόνο σε μια περιοχή και πουθενά αλλού. Tο νησί μας φιλοξενεί μεγάλο αριθμό ενδημικών φυτών και ζώων, λόγω της γεωγραφικής του θέσης που βρίσκεται μεταξύ της εύκρατης ζώνης και της ζώνης της ερήμου. Από τα ενδημικά αυτά φυτά τα 20 περίπου συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο των «Αυστηρά Προστατευομένων ειδών χλωρίδας της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη διατήρηση της Ευρωπαϊκής Άγριας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων». Ο φυτικός κόσμος αποτελεί μια εξαιρετικής σημασίας βιολογική και αισθητική φυσική κληρονομιά για την Κύπρο. Μερικά από τα ομορφότερα ενδημικά λουλούδια της κατεχόμενης γης μας είναι: ΜΑΤΣΙΚΟΡΙΔΟ Η ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ: Βιότοπος: Άγρια φύση. Τα έλαια τα οποία βγαίνουν από τις καλλιεργούμενες ποικιλίες των ματσικόριδων χρησιμοποιούνται στην αρωματοποιία. Πιστεύεται ότι το άρωμά του είναι μεθυστικό και υπάρχει πιθανότητα να προκαλέσει ελαφριά νάρκωση, αν σε ένα χώρο υπάρχει μεγάλη ποσότητά του. Το όνομά του προέρχεται από τον ήρωα της ελληνικής μυθολογίας Νάρκισσο και είναι σύμβολο ματαιοδοξίας. Ο Νάρκισσος, γιoς του ποταμού Κηφισού, ήταν ένας εξαιρετικά όμορφος νέος της ελληνικής μυθολογίας. Η μητέρα του είχε πει ότι θα παραμείνει σ΄ όλη του τη ζωή νέος, αν δε δίνει σημασία στην ομορφιά του. Αυτός αποφάσισε να δει την αντανάκλασή του στα νερά μιας πηγής. Γοητεύτηκε τόσο από την ομορφιά του που έμεινε εκεί ακίνητος θαυμάζοντας τον εαυτό του, μέχρι που πέθανε στις όχθες της πηγής. ΚΡΟΚΟΣ Η «ΣΑΦΡΑΝ» : Άγριο κρινάκι που έχει ύψος μέχρι ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΧΛΩΡΙΔΑ / ΠΑΝΙΔΑ 6 εκατοστά. Το λουλούδι του είναι μοβ μέχρι σχεδόν άσπρο. Ο στήμονάς του είναι κόκκινος και ο ύπερός του κίτρινος. Ο κυπριακός κρόκος συναντάται σε τρία είδη: τον κύπριο, το χαρματιανό και της Αφροδίτης. Ο στήμονας του κρόκου είναι εξαιρετικής ποιότητας μπαχαρικό, ο κίτρινος ύπερος σπουδαία χρωστική ύλη. Ο στήμονας και ο ύπερος έχουν εξαιρετική μυρωδιά και έχουν πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Χρειάζονται περίπου 80.000 λουλούδια, για να συλλεχθούν 500gr στήμονες, δουλειά που γίνεται με το χέρι και είναι ιδιαίτερα κουραστική. Στην αρχαιότητα οι Κύπριοι μυρεψοί (αρωματοποιοί) θεωρούνταν μάστορες στο είδος τους και ήταν περιζήτητοι στα ξένα βασίλεια. Οι μυρεψοί αυτοί έφτιαχναν από τον κρόκο ένα σπουδαίο άρωμα τον «κρόκο των Σόλων». Αυτό αναφέρει ο Απολλώνιος Μυς στην πραγματεία του «Περί Οσμών». Ο Κρόκος ήταν φίλος του θεού Ερμή. Μια μέρα και ενώ οι δύο φίλοι έπαιζαν, ο Ερμής χτύπησε κατά λάθος τον Κρόκο στο κεφάλι και τον σκότωσε. Στον τόπο του συμβάντος φύτρωσε ένα λουλούδι. Τρεις σταγόνες από το αίμα του άτυχου νέου που έπεσαν στο κέντρο του λουλουδιού έδωσαν τα στίγματα του φυτού που από τότε πήρε το όνομα κρόκος. ΚΥΚΛΑΜΙΝΟ ΤΟ ΚΥΠΡΙΟ: Ύψος: 20-40 cm. Βιότοπος: Υγρές σκιαζόμενες θέσεις, κάτω από δέντρα, σε σχισμές βράχων κοντά σε ρέματα, σε πυριγενή και ασβεστολιθικά πετρώματα. Εξάπλωση: Πάφος, Πενταδάκτυλος, Τρόοδος, Μαχαιράς, Κιόνια, Σταυροβούνι. Το κυκλάμινο είναι το πιο χαρακτηριστικό ενδημικό φυτό της Κύπρου. ΑΡΑΒΙΣ Η ΚΥΠΡΙΑ, ΤΟΥΛΙΠΑ Η ΚΥΠΡΙΑ, Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΟΡΧΙΔΕΑ (ORPHYRS KO TSCHYI): Υπάρχουν στην Κύπρο και σήμερα είναι περίπου 128. Κάποια από αυτά θεωρούνται σπάνια: ΚΡΑΜΒΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΛΑΡΙΩΝΑ, ΤΕΥΚΡΙΟ ΤΟ ΔΙΧΑΛΩΤΟ, ΔΙΑΝΘΟΣ Ο ΑΚΑΜΠΤΟΣ, ΡΟΣΟΥΛΑΡΙΑ Η ΚΥΠΡΙΑ, ΒΟΥΠΛΕΥΡΟ ΤΟ ΣΙΝΤΕΝΙΣΣΕΙΟ ΑΝΘΕΜΙΣ Η ΤΡΙΧΡΩΜΗ: Τα ενδημικά λουλούδια απειλούνται με εξαφάνιση είτε γιατί καταστρέφεται ο βιότοπός τους, είτε λόγω της τουριστικής ανάπτυξης. Είναι χρέος μας να προστατέψουμε τα ενδημικά μας λουλούδια, γιατί είναι ο θησαυρός μας, η κληρονομιά μας και βρίσκονται μόνο στη χώρα μας. Βότανα: « Τα βότανα είναι ο φίλος των θεραπευτών και ο έπαινος των μαγείρων». Καρλομάγνος (747-814 μ.Χ.) Σε έναν κόσμο, όπου οι καταστροφικές επιπτώσεις της επεξεργασίας των τροφών, της υπερφαρμακίας και της αγροτοβιομηχανίας καθημερινά καθίστανται ολοφάνερες, τα φυτά έχουν μεταβληθεί σε σύμβολα μιας πιο φυσικής και πιο υγιεινής 35 ζωής. Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα βότανα και τα οικονομικώς εκμεταλλεύσιμα φυτά είναι κομμάτι ενός ευρύτερου κινήματος για μια πιο οικολογική οικονομία και τρόπο ζωής. Η χρήση των βοτάνων από τους ανθρώπους χάνεται στα βάθη του χρόνου. Τι όμως είναι βότανο; Αν ψάξουμε στις εγκυκλοπαίδειες θα βρούμε διάφορους ορισμούς, που δε συμφωνούν όμως μεταξύ τους, για το τι είναι βότανο. Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης, «βότανα είναι όλα τα χρήσιμα φυτά, των οποίων οι ρίζες, οι μίσχοι, τα άνθη και τα φύλλα χρησιμεύουν ως τροφή ή θεραπεία, χάρη στο άρωμά τους ή με κάποιο άλλο τρόπο...». Μερικά από τα βότανα που συναντούμε στην κατεχόμενη γη μας είναι: ΤΟ ΔΕΝΤΡΟΛΙΒΑΝΟ: Το δεντρολίβανο το εκτιμούσαν ιδιαίτερα στην αρχαιότητα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Στην αρχαία Ελλάδα το θεωρούσαν δώρο της θεάς Αφροδίτης στους ανθρώπους. Το αιθέριο έλαιο που περιέχεται στα φύλλα και τα λουλούδια του μπορεί σε μικρές ποσότητες να προκαλέσει το θάνατο, χρειάζονται όμως πολύ μεγάλες ποσότητες κλαδιών του φυτού για να παραχθεί μικρή ποσότητα αιθέριου ελαίου. Το αιθέριο αυτό έλαιο είναι πολύ τονωτικό και διεγερτικό. Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ: Ο βασιλικός είναι αρωματικό, ετήσιο, ποώδες φυτό της οικογένειας των χειλανθών και της τάξης των σωληνανθών. Περιέχει αιθέριο έλαιο που κύριο συστατικό του είναι η λιναλοόλη και η μεθυλοχαβικόλη. Χρησιμοποιείται στην αρωματοποιΐα και στη φαρμακευτική. Ως βότανο είναι διουρητικό, καταπραΰνει το στομαχόπονο και τον πονοκέφαλο, ενώ στην αρχαιότητα τον χρησιμοποιούσαν ως επίθεμα μετά από δάγκωμα εντόμου, σκορπιού ή και φιδιού. Η ΣΠΑΤΖΙΑ - ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ: Η Σπατζιά είναι γνωστή από πολλούς και ως Φασκόμηλο αλλά και με την ονομασία Σάλβια. Είναι σπασμολυτική, δηλαδή προκαλεί χαλάρωση των λείων μυικών ινών. Επίσης, αυξάνει την αρτηριακή πίεση, προλαμβάνει και ανακουφίζει το φούσκωμα της κοιλιάς και διευκολύνει την αποβολή φλεγμάτων. Το φύλλο της χρησιμοποιείται στη μαγειρική αλλά και ως ρόφημα. ΑΛΛΑ: Ο ΖΑΜΠΟΥΚΟΣ, Ο ΔΥΟΣΜΟΣ, Η ΛΕΒΑΝΤΑ, ΤΟ ΘΥΜΑΡΙ Η ΘΥΜΙΟ: Τα βότανα δεν είναι ούτε τρόφιμα ούτε φάρμακα και πολλές χώρες στερούνται συγκεκριμένων κανονισμών που διέπουν αυτά τα προϊόντα. Ο χρήστης τους πρέπει να έχει υπόψη ότι τα βότανα δεν αποτελούν πανάκεια ούτε μπορούν να θεραπεύσουν όλες τις αρρώστιες και δεν μπορούν να 36 ΕΡΕΥΝΑ - ΧΛΩΡΙΔΑ / ΠΑΝΙΔΑ αντικαταστήσουν πλήρως τα κλασικά φάρμακα. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται με μέτρο ή κατόπιν ιατρικής συμβουλής, αφού αλόγιστη χρήση μπορεί να επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα για την υγεία μας. ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ: Τα μανιτάρια είναι μια κατηγορία μυκήτων των οποίων τα καρποφόρα σώματα είναι ορατά με γυμνό μάτι κι εμφανίζονται είτε πάνω είτε κάτω από την επιφάνεια της γης. Είναι πολύ σημαντικά για το οικοσύστημα, καθώς πολλά είδη συμβιώνουν με φυτικούς οργανισμούς. Τα μανιτάρια είναι πανάρχαιοι οργανισμοί, αφού χρονολογούνται στα 400 εκατομμύρια χρόνια πριν την εποχή μας. Όπως αναφέρουν αρχαιολόγοι, στην αρχαία Αίγυπτο βρέθηκαν απεικονίσεις μανιταριών στους τάφους των Φαραώ. Επίσης οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι τα θεωρούσαν ως εκλεκτή τροφή. Τα μανιτάρια χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τα εδώδιμα, τα αμφίβολα και τα δηλητηριώδη. Εδώδιμα είναι τα μανιτάρια πού όταν καταναλωθούν δεν προκαλούν διαταραχή στην ανθρώπινη υγεία. Αμφίβολα είναι αυτά που όταν καταναλωθούν προκαλούν διαταραχές στην ανθρώπινη υγεία, που διαφέρουν στη σοβαρότητά τους από περίπτωση σε περίπτωση. Τα δηλητηριώδη μανιτάρια είναι λίγα, παρόλα αυτά έχουν προκαλέσει φόβο στον κόσμο. Η ομοιότητά τους με τα εδώδιμα είναι πολύ μεγάλη και εύκολα ο συλλέκτης μπορεί να κάνει λάθος. ΕΔΩΔΙΜΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ : Κοκκινομανίταρο (Lactarius deliciosus): Κοινό μανιτάρι της Κύπρου που θεωρείται πολύ εύγευστο. Εμφανίζεται το φθινόπωρο σε δάση τραχείας και μαύρης πεύκης αλλά και σε άλλους θαμνώνες. Ασπρομανίταρο (Russula delica): Κοινό μανιτάρι της Κύπρου. Είναι εδώδιμο, αλλά δεν εκτιμάται και πολύ όπως το κοκκινομανίταρο. Εμφανίζεται το φθινόπωρο σε δάση τραχείας και μαύρης πεύκης και θαμνώνες. Πουρούι (Agaricus campestris): Κοινό εδώδιμο μανιτάρι που εμφανίζεται συνήθως το φθινόπωρο. Αρνούι (Morchella conica): Περιζήτητο εδώδιμο μανιτάρι. Το συναντάμε την άνοιξη σε πρόσφατα καμένες περιοχές, δάση, λιβάδια και ακαλλιέργητη γη. Μαραθεύτικο ή Ήμερο (Tricholoma caligatum): Περιζήτητο εδώδιμο μανιτάρι. Εμφανίζεται το φθινόπωρο σε δάση τραχείας και μαύρης πεύκης. Μανιτάρι της αναθρήκας (Pleurotus eryngii var. ferulae): Είναι ένα από τα πιο γνωστά μανιτάρια της Κύπρου. Το βρίσκουμε την άνοιξη και το φθινόπωρο σε περιοχές με αναθρήκες πάνω στις ρίζες των οποίων αναπτύσσεται. Μαλλίτσης ή Ξυσταρομανίταρο (Lactarius torminosus): Δηλητηριώδες μανιτάρι, αν καταναλωθεί ωμό. Μοιάζει αρκετά με το κοκκινομανίταρο. Η πιο εμφανής τους διαφορά είναι ότι ο μαλλίτσης έχει τριχωτό πίλο και το χρώμα του υγρού που εκκρίνει, όταν κοπεί, είναι λευκό σε αντίθεση με το κοκκινομανίταρο που δεν έχει τρίχες και το εκκρινόμενο υγρό του έχει χρώμα κα- ανθολόγιο ροτί. Κοπρομανίταρο (Coprinus comatus): Κοινό μανιτάρι της Κύπρου. Είναι εδώδιμο παρόλο που οι Κύπριοι δεν το εκτιμούν ιδιαίτερα. Εμφανίζεται σε περιόδους με σχετικά ψηλές θερμοκρασίες, όταν υπάρχει υγρασία σε λιβάδια, σε παρυφές δασικών δρόμων. Σφουγκαράς (Chroogomphus rutilus): Κοινό μανιτάρι της Κύπρου. Είναι εδώδιμο παρόλο που δε θεωρείται πολύ καλής ποιότητας. Κουκουλιόνος (Volvariella speciosa var): Εδώδιμο μανιτάρι της Κύπρου. Πουρούλα (Rhizopogon luteolous): Τα καρποσώματα αυτού του μύκητα είναι σφαιρικά και βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και εμφανίζονται πάνω σε αυτήν όταν ωριμάσουν. Δεν έχει ιδιαίτερη γαστρονομική αξία. ΣΥΛΛΟΓΗ ΜΑΝΙΤΑΡΙΩΝ: Οι Κύπριοι γενικά είναι μανιώδεις συλλέκτες άγριων μανιταριών και θεωρούν τα μανιτάρια ως έναν από τους πιο εκλεκτούς μεζέδες. Πολλοί είναι εκείνοι που διανύουν μεγάλες αποστάσεις, για να μεταβούν σε τοποθεσία, όπου έχουν εμφανιστεί μανιτάρια. Μερικοί μάλιστα κάτοικοι ορεινών χωριών τα εμπορεύονται και εξασφαλίζουν κάθε χρόνο ένα σημαντικό εισόδημα. Τα μανιτάρια που συλλέγονται περισσότερο είναι τα κοκκινομανίταρα, τα άσπρα μανιτάρια και τα μανιτάρια της αναθρήκας. Λιγότερο μαζεύονται τα ήμερα ή βολέτοι, τα αρνούθκια και τα πουρούθκια. Αντιμετώπιση δηλητηριωδών μανιταριών: Τα είδη των δηλητηριωδών μανιταριών δεν εκδηλώνουν συμπτώματα αμέσως μετά την κατανάλωσή τους, αλλά αφού περάσει αρκετός χρόνος και όταν ήδη βρίσκονται στο αίμα. Έχουν γίνει προσπάθειες για να βρεθεί αντίδοτο αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Χρειάζεται λοιπόν να γνωρίζουμε ότι σε περίπτωση που καταναλώνουμε δηλητηριωδή μανιτάρια πρέπει να πάμε αμέσως στο γιατρό. Οι πρώτες μας ενέργειες είναι: 1. Η πρόκληση εμετού. 2. Η φύλαξη εμεσμάτων, για να προσδιοριστεί το είδος του δηλητηρίου ώστε να προχωρήσει σωστά η θεραπεία. 3. Η τήρηση λεπτομερών σημειώσεων για την εξέλιξη των συμπτωμάτων. ΠΑΝΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Γάιδαρος ή γάδαρος ή γαϊδούρι - θηλυκό γαϊδάρα ή γαδάρα ή γαϊδούρα - καθαρεύουσα : όνος. Είναι κατοικίδιο εξημερωμένο θηλαστικό ζώο. Πρόκειται για ζώο που φημίζεται: για την υπομονή του, την αντοχή στην κοπιώδη εργασία, στον καύσωνα, στις ασθένειες. Eίναι εξαιρετικά λιτοδίαιτο, όμως το νερό πρέπει να είναι καθαρό για να το πιεί. Χρησιμοποιείται σε σκληρές εργασίες κάτω από τον καυτό ήλιο της Μεσογείου. Παλιά τα κυπριακά γαϊδούρια ήταν περιζήτητα στις γύρω χώρες. Η αναπαραγωγή και το εμπόριό τους αποτελούσε μια επικερδή επιχείρηση. Ιδιαίτερα ευεργετικές ιδιότητες έχει το γάλα της γαϊδούρας, που θεωρείται διατροφικά πιο κοντινό στο μητρικό, καθώς είναι σχετικά φτωχό σε ολικά στερεά και πρωτεΐνες και έχει υψηλή ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΧΛΩΡΙΔΑ / ΠΑΝΙΔΑ περιεκτικότητα σε λακτόζη. Σύμφωνα με έρευνες, το γάλα της γαϊδούρας έχει ιδιότητες αντιγήρανσης και αναγεννητικά συστατικά και προλαμβάνει ορισμένες ασθένειες του δέρματος. Ακόμα, περιέχει απαραίτητα λιπαρά οξέα που βοηθούν στην απορρόφηση των βιταμινών, ενώ ακόμα βελτιώνει και τη διαδικασία της επούλωσης. Τα μεταλλικά άλατα του γαϊδουρινού γάλακτος επιτρέπουν στο δέρμα να καθαρίζεται, εφόσον αφαιρούνται τα νεκρά κύτταρα του δέρματος με στόχο τη δημιουργία νέων ζωντανών κυττάρων. ΑΛΕΠΟΥ: Η κυπριακή αλεπού (Vulpes Vulpes Indutus) αποτελεί υποείδος της κόκκινης αλεπούς. Συναντάται μόνο στην Κύπρο, γι’ αυτό θεωρείται ενδημικό ζώο και είναι το μόνο σαρκοφάγο θηλαστικό στην Κύπρο. Είναι είδος μονογαμικό και γεννά 3-6 μικρά. Είναι πολύ όμορφο ζώο με λαμπερά μάτια, πλούσιο τρίχωμα, μεγάλα όρθια αυτιά και θυσανωτή ουρά. Έχει ανάλαφρο περπάτημα και το βλέμμα της είναι έξυπνο και προπαντός πονηρό. Η ουρά της είναι αρκετά μεγάλη και το άκρο της είναι λευκό. Το πίσω μέρος των αυτιών της και το μπροστινό κάτω μέρος των ποδιών της είναι μαυριδερά. Έχει μυτερά και όρθια αυτιά, μυτερό ρύγχος και φουντωτή ουρά. Είναι αρκετά ευφυές ζώο και συχνά ταυτίζεται με την πονηριά. Η εξυπνάδα της σε συνδυασμό με την γρηγοράδα και ευελιξία της αλλά και τις ανεπτυγμένες τις αισθήσεις την καθιστούν ως έναν επιδέξιο και αποτελεσματικό κυνηγό. Λόγω του ότι θεωρήθηκε επιβλαβές είδος κυνηγήθηκε ανελέητα με αποτέλεσμα ο πληθυσμός της να μειωθεί. Σήμερα όμως, πολλές μελέτες καταδεικνύουν ότι έχει πολύ μικρή επίδραση στην πτηνοτροφία και στα θηρεύσιμα ζώα, ενώ παράλληλα έχει ωφέλιμο ρόλο στα φυσικά οικοσυστήματα, αφού συμβάλλει στη μείωση των πληθυσμών των επιβλαβών τρωκτικών και των ακριδών. Παρόλα αυτά όμως η αλεπού εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται με μεγάλη προκατάληψη κα κάποιοι ζητούν την καταπολέμηση της ως είδος επιβλαβές, μέτρο ιδιαίτερα λανθασμένο και επιζήμιο. Η μείωση του αριθμού αρπακτικών ζώων οδηγεί κατά κανόνα στην αύξηση άλλων ζώων βλαβερών για το οικοσύστημα και τη δημόσια υγεία. Η μείωση των αλεπούδων θα οδηγήσει στην αύξηση της ποντίκας, με όλους τους συνεπαγόμενους κινδύνους, κυρίως δε την αύξηση κρουσμάτων τύφου. ΚΟΥΚΟΥΒΑΓΙΑ- ΘΟΥΠΙ: Το είδος που κινδυνεύει με αφανισμό ονομάζεται φρουτονυχτερίδα ή νυχτοπάππαρος. Είναι το μοναδικό θηλαστικό στον τόπο μας που πετά και δεν υπάρχει σε 37 καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Τρέφεται με φρούτα υπερώριμα, τα οποία δεν μπορούν να καταναλωθούν από τον άνθρωπο και αυτό βοηθά στη μείωση των επιβλαβών εντόμων. Ο νυχτοπάππαρος κουρνιάζει σε μεγάλες σπηλιές και αυτή τη στιγμή κινδυνεύει με αφανισμό, γιατί θανατώνεται από τους γεωργούς, που δεν γνωρίζουν ότι μόνο με τα σάπια φρούτα τρέφεται. Είναι το πιο μικρό και λεπτοκαμωμένο είδος κουκουβάγιας που απαντά στην Κύπρο, μοναδική στον κόσμο. Έχει γενικά σκούρο χρώμα με άσπρα στίγματα στη ράχη και σκούρες γραμμές κατα μήκος ολόκληρου του σώματός της. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι οι δυο ανασηκωμένες τούφες φτερών που έχει στο κεφάλι της που δίνουν την εντύπωση ότι έχει εξωτερικά αυτιά. Είναι φίλος του γεωργού, καταβροχθίζει σκαθάρια και άλλα έντομα. Με το που μπαίνει η άνοιξη μπορεί κανείς να ακούσει τα βράδια σε αγροτικές περιοχές και στα δάση μας το χαρακτηριστικό, ήσυχο κάλεσμα του: ‘θού-που… θού-που’. Άτυχο Θουπί βρέθηκε στα δίχτυα παράνομου παγιδευτή, κοινώς «αμπελοπουλλάς», στην Επαρχία Αμμοχώστου. Το μεγάλο κακό της παγίδευσης είναι βέβαια η μη-επιλεκτική φύση της παρανομίας. Έχουν καταγραφεί παγιδευμένα πάνω από 100 διαφορετικά είδη. Μετά από συνεννόηση με το Ταμείο Θήρας, το Θουπί απελευθερώθηκε. Φρουτονυχτερίδα ή νυκτοπάππαρος: Θηλαστικό «παρεξηγημένο, αλλά ωφέλιμο». Παρεξηγημένο, γιατί συνδέθηκε με δράκουλες και βρικόλακες, δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις. Για παράδειγμα, επικρατεί η εντύπωση ότι αν δει κάποιος νυχτερίδα, θα του συμβεί κάτι κακό. Όμως είναι ωφέλιμο, γιατί μια νυχτερίδα μπορεί σε ένα και μόνο βράδυ να καταναλώσει μέχρι και τέσσερις χιλιάδες κουνούπια. Στην Κύπρο εντοπίζονται περίπου δεκαέξι είδη νυχτερίδων, εκ των οποίων το ένα, και συγκεκριμένα η φρουτονυχτερίδα ή νυκτοπάππαρος, ζει μόνο στον τόπο μας. Αν και όλα τα είδη νυχτερίδων στην Κύπρο προστατεύονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία οι φρουτονυχτερίδες έχουν σχεδόν αποδεκατιστεί. Το είδος αυτό κινδυνεύει με αφανισμό. Στην Περιστερώνα, σε μια νύχτα, έχουν σκοτώσει περίπου 400 νυχτερίδες για σκοπούς ψυχαγωγίας. Κάποια άτομα άναψαν φωτιά στις σπηλιές της Περιστερώνας για να αναγκάσουν τις νυχτερίδες να βγουν έξω και στη συνέχεια τις πυροβολούσαν. Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα η νομοθεσία για προστασία του είδους. Μαζί με τα άλλα μέτρα 38 ΕΡΕΥΝΑ - ΧΛΩΡΙΔΑ / ΠΑΝΙΔΑ προστασίας επιβάλλεται η προστασία των σπηλιών οι οποίες φιλοξενούν νυχτερίδες. ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΑΓΡΙΝΟ: To αγρινό είναι το μεγαλύτερο χερσαίο θηλαστικό και ενδημικό είδος της Κύπρου. Δικαίως χαρακτηρίζεται ως ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της πανίδας του νησιού και η μορφή του κοσμεί κυπριακά νομίσματα και αποτελεί το σήμα κατατεθέν των Κυπριακών Αερογραμμών. Αποτελεί το στολίδι του κυπριακού δάσους και το καμάρι των Κυπρίων. Τα αρσενικά φέρουν βαριά δρεπανοειδή κέρατα και είναι σαφώς μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά ζώα από τα θηλυκά. Τα θηλυκά ζώα δε φέρουν κέρατα και το χρώμα τους είναι σχεδόν ομοιόμορφο, ανοιχτό καστανό, το δε βάρος τους δεν ξεπερνά τα 25 Kg. Το χειμώνα μπορούμε να τα εντοπίσουμε πιο εύκολα, αφού τότε κινούνται κατά τη διάρκεια όλης της μέρας και προτιμούν τα ξέφωτα του δάσους. Για όσους ενδιαφέρονται να τα δουν υπάρχει περιφραγμένος χώρος με αγρινά σε μικρή απόσταση από το Δασικό Σταθμό του Σταυρού της Ψώκας, στα Πλατάνια και στην καρδιά του Δάσους Πάφου. ΓΥΠΑΣ Ο ΠΥΡΟΧΡΟΥΣ: Ο γύπας ο πυρόχρους ήταν για τους Αρχαίους Έλληνες ο θεϊκός υπηρέτης που μετέφερε τις ανθρώπινες ψυχές στο μακρινό σύμπαν. Είναι το μεγαλύτερο πουλί του τόπου μας σε μήκος γύρω στο ένα μέτρο και άνοιγμα φτερούγων γύρω στα δυόμισι μέτρα και ανήκει στην τάξη των αρπακτικών και την οικογένεια των γυ- ανθολόγιο πών. Το φτέρωμά του έχει χρώμα ανοικτό καφέ ενώ τα άκρα της φτερούγας και της ουράς του είναι μαύρα. Το κεφάλι και ο μακρύς λαιμός του είναι καλυμμένα μόνο με λευκό χνούδι, μια προσαρμογή του που το βοηθά να βυθίζει εύκολα το κεφάλι του μέσα στα εντόσθια των νεκρών ζωών με τα οποία τρέφεται. Γεννά μέσα Ιανουαρίου με αρχές Μαρτίου ένα άσπρο μικρό μεγέθους πορτοκαλιού, που το κλωσσούν και τρέφουν και οι δύο γονείς. Ο γύπας τρέφεται αποκλειστικά με πτώματα και για να βρει την τροφή του μπορεί να διανύσει μέχρι και 30 χιλιόμετρα. Αιτίες που οδήγησαν στη μείωση του γύπα: Οι σύγχρονες πρακτικές υγιεινής, που απαιτούν τα οικόσιτα ψοφίμια να καίγονται ή να θάβονται, έχουν μειώσει αισθητά τη διαθέσιμη τροφή για τους γύπες. Μια επιπλέον παράμετρος που ήρθε σαν κερασάκι στην τούρτα για να μειώσει ακόμα περισσότερο τον πληθυσμό, αφορά στα δηλητήρια που τοποθετούνται ανεξέλεγκτα στην ύπαιθρο. Γεωργοί συχνά δηλητηριάζουν αλεπούδες ή σκύλους. Ακολούθως, βλέπει ο γύπας το ψόφιο ζώο και προσγειώνεται… για μεσημεριανό, το οποίο μέλλει να είναι και το τελευταίο του. Προστασία: Λόγω του ότι ο πληθυσμός των γυπών έπεσε κάτω από δέκα, μέσο ενός προγράμματος έχουν μεταφερθεί στην Κύπρο γύπες από την Κρήτη, αφού εκεί υπάρχουν σε αφθονία. ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΧΑΛΚΟΣ • Κχατάπ Ελίνα Β2, Σουππουρή Μαρία Β2 39 Ορυχεία χαλκού στην Κύπρο Από το χθες στο σήμερα Με την ανακάλυψη του χαλκού η Κύπρος απέκτησε πολύ μεγάλη σημασία ως τόπος παραγωγής του μετάλλου. Το όνομά της ταυτίστηκε στα Λατινικά και έπειτα στις ευρωπαϊκές γλώσσες με το χαλκό, το προϊόν που τόσο άφθονο έδωσε η κυπριακή γη. Η εξόρυξη και η κατεργασία του χαλκού άρχισε από την πρώτη εποχή του χαλκού και συνεχίστηκε ως το τέλος των αρχαίων χρόνων, δηλαδή την εποχή της ρωμαϊκής κυριαρχίας. Στα μεσαιωνικά χρόνια η παραγωγή σχεδόν σταμάτησε και τα μεταλλεία ξανάνοιξαν μόνο την εποχή της Αγγλοκρατίας. Τα μεταλλεία στην αρχαιότητα Τα μεταλλεία βρίσκονται γύρω από την οροσειρά του Τροόδους. Τα άφθονα δάση του νησιού έδωσαν την ξυλεία που χρειαζόταν για την παραγωγή και την κατεργασία του μετάλλου. Οι χιλιάδες τόνοι σκουριάς που υπάρχουν ως σήμερα κοντά στα αρχαία μεταλλεία μαρτυρούν για την έκταση της παραγωγής στη διάρκεια τόσων αιώνων. Σκάβοντας στον ίδιο χώρο οι σύγχρονοι μεταλλωρύχοι βρίσκουν, ακόμα, τα σύνεργα των συναδέλφων τους της αρχαίας εποχής, ενώ οι φιλολογικές πηγές της αρχαιότητας μάς μιλούν για τη σκληρή ζωή των μεταλλωρύχων την εποχή εκείνη. Το μεταλλείο της Σκουριώτισσας Το μεταλλείο της Σκουριώτισσας βρίσκεται στον ίδιο χώρο όπου λειτουργεί αδιαλείπτως για 4500 χρόνια ένα από τα αρχαιότερα μεταλλεία στην κόσμο. Η μεταλλευτική δραστηριότητα συνεχίστηκε μέχρι τον 4ο αιώνα μ.Χ. και στη συνέχεια υπήρξε μια ύφεση. Αναβίωσε ξανά το 1916 από την εταιρεία Cyprus Mines Corporation (CMC), όταν ο Αμερικάνος Gunther ανακάλυψε ξανά το κοίτασμα και συνέχισε μέχρι το 1974, οπόταν λόγω της τουρκικής εισβολής του ’74 χωρίστηκε και το μεταλλείο έμεινε στις ελεύθερες περιοχές ενώ οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας βρίσκονται στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου. Η Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία ανέλαβε τη μεταλλευτική μίσθωση για το διάστημα 19761995, παράγοντας συμπυκνώματα χαλκού και χρυσού. Από 40 ΕΡΕΥΝΑ - ΧΑΛΚΟΣ τη δραστηριότητα αυτή εξήχθησαν σημαντικές πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά του μεταλλεύματος που χρησιμοποιήθηκαν για την αριστοποίηση της μεθόδου που χρησιμοποιείται σήμερα. Η Εταιρεία ετοιμάζεται να εκδώσει σε βιβλίο την ιστορία του μεταλλείου της Σκουριώτισσας, η οποία θα καλύπτει μια περίοδο 4500 ετών. Η HCM H Hellenic Copper Mines (HCM) ξεκίνησε τη λειτουργία μεταλλείου και εργοστασίου παραγωγής χαλκού στην ακριτική περιοχή της Σκουριώτισσας το 1995, στοχεύοντας στην αναβίωση της μεταλλευτικής βιομηχανίας του τόπου, εφαρμόζοντας σύγχρονη τεχνολογία και με στόχο στην παραγωγή μεταλλικού χαλκού (καθόδων) υψηλών προδιαγραφών, για πρώτη φορά από την αρχαία εποχή. Απασχολεί πέραν των 80 ατόμων, ενώ από τη δραστηριότητα της εξαρτάται και η απασχόληση τουλάχιστον άλλων τόσων. Μεγάλος αριθμός του προσωπικού της προέρχεται από την ευρύτερη περιοχή Σολέας. Η αρχική ιδέα για τη δημιουργία του έργου με τη μορφή που έχει σήμερα κατετέθη το 1986, μόλις είχε καθιερωθεί διεθνώς η νέα τεχνολογία της υδρομεταλλουργίας του χαλκού. Ακολούθησαν πολύχρονες έρευνες, τόσο για την επιβεβαίωση και αύξηση των αποθεμάτων των κοιτασμάτων της περιοχής, όσο και για την αριστοποίηση της τεχνικής της εκχύλισης και της ηλεκτρόλυσης. Η HCM εισάγοντας πρώτη σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο την τεχνολογία Εκχύλισης σε σωρούς – Χημικής επεξεργασίας κυοφορούντος διαλύματος – Ηλεκτρόλυσης (Heap Leaching – Solvent Extraction – Electrowinning) παράγει ως προϊόν καθόδους καθαρού χαλκού, πολλαπλασιάζοντας έτσι την προστιθέμενη αξία του ορυκτού πλούτου που εξορύσσει. Υδρομεταλλουργία Η υδρομεταλλουργία είναι ο κλάδος της εξαγωγικής μεταλλουργίας που ασχολείται με την παραγωγή (εξαγωγή) μετάλλων, κραμάτων ή καθαρών χημικών ενώσεων μεταλλικών στοιχείων από ορυκτά ή άλλες πρώτες ύλες, με τη χρήση υδατικών διαλυμάτων σε σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες. Το μέταλλο ή κράμα ή χημική ένωση συνήθως ανακτάται με ηλεκτρόλυση ή με κατακρήμνιση εντός του διαλύματος. Υδρομεταλλουργικές διεργασίες χρησιμοποιούνται μόνον για την παραγωγή μη σιδηρούχων μετάλλων, όπως χαλκός, χρυσός, νικέλιο κ.ά. ανθολόγιο Ιστορία υδρομεταλλουργίας Η πρώτη εφαρμογή της υδρομεταλλουργίας σε βιομηχανική κλίμακα πραγματοποιήθηκε στα μέσα του 18ου αι. στην Ισπανία για την εκμετάλλευση μεταλλευμάτων χαλκού κοντά στον ποταμό Ρίο Τίντο («Κόκκινος Ποταμός»). Ήδη από την εποχή της Αναγέννησης, οι μεταλλωρύχοι του Ρίο Τίντο είχαν παρατηρήσει ότι όταν άφηναν τα θειούχα χαλκομεταλλεύματα που εξόρυσσαν στην περιοχή για καιρό εκτιθέμενα στον αέρα, τότε από τα νερά της βροχής δημιουργούνταν κοντά στους σωρούς των χαλκομεταλλευμάτων «βιτριόλι», δηλ. ένα υδατικό διάλυμα θειικού οξέος (H2SO4), δισθενούς θειικού σιδήρου (FeSO4) και θειικού χαλκού (CuSO4). Στα 1752, οι Ισπανοί μεταλλωρύχοι άρχισαν να παράγουν συστηματικά μεταλλικό χαλκό από το «βιτριόλι» με την προσθήκη μεταλλικού σιδήρου. Η υδρομεταλλουργία πήρε το χαρακτήρα επιστήμης προς τα τέλη του 19ου αι., όταν σημειώθηκαν σημαντικές πρόοδοι στην ανόργανη υδατική χημεία. Αντίδραση: Οι Υδρομεταλλουργικές κατεργασίες περιλαμβάνουν την εκχύλιση (διαλυτοποίηση των ορυκτών με οικονομικό ενδιαφέρον), τον καθαρισμό του διαλύματος που προκύπτει από την εκχύλιση, την ανάκτηση του μετάλλου στη μορφή καθαρού στοιχείου ή καθαρού άλατος Εκχύλιση Η εκχύλιση μπορεί να πάρει 4 διαφορετικές μορφές: Εκχύλιση υπό πίεση, εκχύλιση σε σωρούς, επιτόπια εκχύλιση, ιοεκχύλιση. Στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας χρησιμοποιείται η εκχύλιση σε σωρούς, στα αγγλικά heap leaching. Το μετάλλευμα προς εκχύλιση συγκεντρώνεται σε σωρούς. Κάτω από τους σωρούς τοποθετείται αδιαπέραστη γεωμεμβράνη. Οι σωροί καταβρέχονται με διάλυμα οξέος και το μεταλλοφόρο διάλυμα συγκεντρώνεται στην απορροή των σωρών. Η εκχύλιση σε σωρούς χρησιμοποιείται πολύ για την παραγωγή χρυσού, χαλκού και ουρανίου από φτωχά αλλά μεγάλα σε όγκο κοιτάσματα. Καθαρισμός του μεταλλοφόρου διαλύματος: Ο καθαρισμός γίνεται με τους εξής τρόπους: με αντιδράσεις κατακρήμνισης, εξουδετέρωσης ή απλής αντικατάστασης, εξαγωγή με οργανικό διαλύτη (με τη χρήση οργανικών διαλυτών ) με τη χρήση ιοντεναλλακτικών ρητινών. Αντιδράσεις κατακρήμνισης, εξουδετέρωσης, αντικατάστασης. Ο καθαρισμός διαλύματος θειικού ψευδαργύρου ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΧΑΛΚΟΣ από τον περιεχόμενο τρισθενή θειικό σίδηρο (Fe2(SO4)3)γίνεται με την κατακρήμνιση ζαροσίτη ((NH4)Fe3(SO4)2(OH)6): Στη συνέχεια, το διάλυμα θειικού ψευδαργύρου καθαρίζεται από τον περιεχόμενο θειικό χαλκό με την προσθήκη σκόνης μεταλλικού ψευδαργύρου που προκαλεί την αντίδραση αντικατάστασης. Ιοντεναλλακτικές ρητίνες Ο καθαρισμός του μεταλλοφόρου διαλύματος με κατακρήμνιση των ακαθαρσιών γίνεται επίσης σε αναδευόμενες δεξαμενές, ενώ τα κατακρημνίσματα απομακρύνονται με πυκνωτές και διηθητήρες. Ειδικές μικρές ορθογώνιες δεξαμενές χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό με οργανικούς διαλύτες, ενώ για τον καθαρισμό με ιοντεναλλακτικές ρητίνες χρησιμοποιούνται κλειστές δεξαμενές με το διάλυμα να διέρχεται μέσα από στρώμα ρητίνης. Εξαγωγή με οργανικό διαλύτη. Είναι η κυριότερη μέθοδος η οποία χρησιμοποιείται και στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας. Το μεταλλοφόρο διάλυμα έρχεται σε επαφή με μία οργανική φάση, η οποία περιέχει κάποιο οργανικό οξύ RH με μεγάλη ικανότητα δημιουργίας οργανομεταλλικών συμπλοκών και πολύ μικρή διαλυτότητα στο νερό. Ο χαλκός ενώνεται με τον οργανικό διαλύτη και περνάει στην οργανική φάση (φόρτιση): CuSO4(aq) + 2RH(o) → R2Cu(o) + H2SO4(aq). Κατόπιν η μεταλλοφόρος οργανική φάση έρχεται σε επαφή με ένα καθαρό υδατικό διάλυμα κατάλληλης οξύτητας, ώστε να αποδεσμευτεί το μέταλλο από την οργανική 41 φάση και να μεταφερθεί στο καθαρό διάλυμα και να αναγεννηθεί ο οργανικός διαλύτης (αποφόρτιση). R2Cu(o) + H2SO4(aq) → CuSO4(aq) + 2RH(o) Ανάκτηση μετάλλου: Η τελική ανάκτηση του μετάλλου γίνεται με ηλεκτρόλυση. Η ηλεκτρόλυση γίνεται σε μεγάλα ηλεκτρολυτικά κελιά που έχουν πολλές μεταλλικές πλάκες για ανόδους και καθόδους. Για παράδειγμα, ο καθαρός χαλκός ανακτάται από θειικό χαλκό. Επίσης, η ηλεκτρόλυση χρησιμοποιείται και για τον καθαρισμό ακάθαρτων μετάλλων, δηλαδή ο ηλεκτρολυτικός καθαρισμός αργού χαλκού γίνεται με καθόδους λεπτά φύλλα καθαρού χαλκού και ανόδους φτιαγμένες από τον ίδιο τον αργό χαλκό. Μέθοδος μεταλλείου Σκουριώτισσας Χρησιμοποιείται η εξής μέθοδος: Υδρομεταλλουργική παραγωγή υπερκάθαρου (ηλεκτρολυτικού) χαλκού με εκχύλιση φτωχού μεταλλεύματος χαλκού σε σωρούς με θειικό οξύ και καθαρισμό του μεταλλοφόρου διαλύματος με οργανικούς διαλύτες (μέθοδος Solvent Extraction–Electrowinning ή SX/EW). Η γεωλογία της Κύπρου Η Κύπρος, με έκταση 9200 τετραγωνικά χιλιόμετρα, χωρίζεται σε τρεις γεωτεκτονικές ζώνες: την οροσειρά του Τροόδους με την προέκτασή της κάτω από την πεδιάδα της Μεσαορίας, την οροσειρά της Κερύνειας στο βόρειο μέρος, η οποία αποτελείται από αλλόχθονα ασβεστολιθικά κυρίως πετρώματα και τη Ζώνη των Μαμωνιών στο νοτιοδυτικό μέ- 42 ΕΡΕΥΝΑ - ΧΑΛΚΟΣ ρος, η οποία αποτελείται από μια σειρά από αλλόχθονα ηφαιστειακά, ιζηματογενή. Η οροσειρά του Τροόδους είναι η σημαντικότερη σε σχέση με τον ορυκτό πλούτο. Το οφιολιθικό σύμπλεγμα της οροσειράς δημιουργήθηκε πριν από 92 εκατομμύρια χρόνια σε βάθος 8000 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η στρωματογραφική ακολουθία του οφιολίθου, ακολουθώντας τη σειρά από τα κατώτερα προς τα ανώτερα μέλη, αποτελείται από τα υπερβασικά πετρώματα, τα πλουτώνια πετρώματα και τα ηφαιστειακά πετρώματα. Από τις στρωματογραφικές αυτές ενότητες του οφιολίθου σχηματίστηκαν διάφορα κοιτάσματα. Χαλκούχα κοιτάσματα Κύπρου Τα χαλκούχα κοιτάσματα της Κύπρου βρίσκονται στα ηφαιστειακά πετρώματα του Τροόδους και εκμετάλλευσή τους μέχρι στιγμής έχει γίνει σε έξι μεταλλευτικές περιοχές: Σκουριώτισσα – Μαυροβούνι - Απλίκι, Ταμασσός- Μιτσερό, Καλαβασός, Λίμνη, Καμπιά - Καπέδες και Σια - Μαθιάτης. Το μέγεθος των γνωστών κοιτασμάτων ποικίλλει από 50 χιλιάδες τόνους μέχρι 17 εκατομμύρια τόνους, ενώ η περιεκτικότητα σε χαλκό κυμαίνεται από 0.3% μέχρι 4.5%. Τα κοιτάσματα χαλκού της Κύπρου σχηματίστηκαν κατά μήκος των αξόνων διεύρυνσης του ωκεάνιου πυθμένα στα όρια αποκλινόντων λιθοσφαιρικών πλακών του φλοιού της γης. Σε τέτοια περιβάλλοντα, παρατηρείται έκχυση λαβών και δημιουργία νέου φλοιού κατά μήκος των ορίων απομάκρυνσης των λιθοσφαιρικών πλακών. Ο σχηματισμός των κοιτασμάτων αυτών οφείλεται στη κυκλοφορία θερμών μεταλλοφόρων διαλυμάτων, τα οποία προέρχονται από τη διείσδυση θαλάσσιου νερού μέσα στα πετρώματα του ωκεάνιου φλοιού. Τα μέταλλα που περιέχονται στα θερμά διαλύματα προέρχονται από την απόπλυση των πετρωμάτων του ωκεάνιου φλοιού. Τα θερμά μεταλλοφόρα διαλύματα εκβάλλονται στο θαλάσσιο πυθμένα υπό μορφή θερμών πιδάκων, όπου γίνεται η καθίζηση των μετάλλων υπό μορφή θειούχων ενώσεων ως αποτέλεσμα των φυσικοχημικών συνθηκών που επικρατούν στο θαλάσσιο πυθμένα. Η γεωλογία και τα κοιτάσματα στην περιοχή της Σκουριώτισσας Η περιοχή της Σκουριώτισσας βρίσκεται στις βόρειες πλαγιές της οροσειράς του Τροόδους και κυριαρχείται τοπογραφικά από την κοιλάδα του ποταμού Καριώτη, γνωστή ως κοιλάδα της Σολέας, η οποία έχει κατεύθυνση από βορρά ανθολόγιο προς νότο. Το υψηλότερο σημείο είναι ο λόφος του Προφήτη Ηλία με υψόμετρο 378 μέτρα. Η γεωλογία της περιοχής χαρακτηρίζεται κυρίως από ηφαιστειακά πετρώματα και από μικρές εμφανίσεις φαιοχωμάτων, μπεντονιτών, μαργών και ασβεστόλιθων. Στην περιοχή της Σκουριώτισσας υπάρχουν τρία χαλκούχα κοιτάσματα: το κοίτασμα Φουκάσα ή Σκουριώτισσα, το κοίτασμα Φοίνιξ και το κοίτασμα Τρία Βουνάρια. Κοίτασμα Φουκάσας Στο κοίτασμα Φουκάσας έχει γίνει εντατική εξόρυξη από την εταιρεία Cyprus Mines Corporation κατά τη διάρκεια δύο περιόδων εκμετάλλευσης. Η πρώτη εκμετάλλευση έγινε υπόγεια μεταξύ του 1921 και του 1940, όπου εξορύχτηκαν σχεδόν 3 εκατομμύρια τόνοι μεταλλεύματος. Η δεύτερη εκμετάλλευση έγινε επιφανειακά μεταξύ των ετών 1962 και 1973, όπου εξορύχτηκαν περίπου 4 εκατομμύρια τόνοι μεταλλεύματος. Συνολικά μέχρι σήμερα έχουν εξορυχτεί σχεδόν 7 εκατομμύρια τόνοι χαλκούχου μεταλλεύματος με μέση περιεκτικότητα χαλκού 2.25%. Κοίτασμα Φοίνιξ Το κοίτασμα Φοίνιξ, το οποίο βρίσκεται 200 μέτρα δυτικά του κοιτάσματος Φουκάσα, ανακαλύφθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 από την Αμερικάνικη εταιρεία Cyprus Mines Corpo ration, η οποία άρχισε την εκμετάλλευσή του το 1972 και σταμάτησε πρόωρα το 1974 λόγω της τουρκικής εισβολής στο νησί. Επανεκμετάλλευση του κοιτάσματος άρχισε το 1996 από τη Hellenic Copper Mines Limited με τη δημιουργία υδρομεταλλουργικής μονάδας. Κοίτασμα τρία Βουνάρια Το κοίτασμα Τρία Βουνάρια βρίσκεται σε απόσταση 500 μέτρων νοτιανατολικά της Φουκάσας και αποτελείται από διάσπαρτη μεταλλοφορία σε αλλοιωμένες προσκεφαλοειδείς λάβες. Εκμετάλλευση του κοιτάσματος αυτού δεν έχει αρχίσει. Εκτός από τα προαναφερθέντα κοιτάσματα, στην περιοχή Σκουριώτισσας υπάρχουν δύο ακόμη συγκεντρώσεις μεταλλεύματος, γνωστές με τα ονόματα South Skouriotissa Dumps (SSD) και North Skouriotissa Dumps (NSD). Αυτές οι συγκεντρώσεις αποτελούνται κυρίως από επιφανειακό οξειδωμένο μετάλλευμα από το μεταλλείο Φουκάσας, το οποίο η Cyprus Mines Corporation ξεχώρισε κατά τη διάρκεια εκμετάλλευσης του κοιτάσματος λόγω της μη καταλληλότητάς του για επεξεργασία με την τότε χρησιμοποιούμενη μέθοδο. Το υλικό αυτό είναι κατάλληλο για Υδρομεταλλουργική επεξεργασία στο εργοστάσιο της εταιρείας. ΕΡΕΥΝΑ - ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ανθολόγιο • Γιασεμή Αγαθονίκη Καθηγήτρια Οικογενειακής Αγωγής 43 Kυπριακή κουζίνα: H μνήμη της γεύσης και του μόχθου “Γαστρονομία: Η μνήμη της γεύσης και του μόχθου» ήταν ο τίτλος του εργαστηρίου που διοργάνωσαν οι καθηγήτριες Γιασεμή Αγαθονίκη, Ιωάννου Αγάθη και Δημητρίου Μαρία. Ο βασικός στόχος του εργαστηρίου μας ήταν η μελέτη, η διάσωση και η διάδοση της κυπριακής παραδοσιακής κουζίνας. Γνωρίσαμε την παράδοση του τόπου μας και τις ξεχασμένες παραδοσιακές γεύσεις. Επίσης οι μαθητές εξοικειώθηκαν με τα υλικά, τις γεύσεις, τις μυρωδιές της παραδοσιακής Μεσογειακής Διατροφής και Κυπριακής Kουζίνας και εκτίμησαν την αξία του υγιεινού σπιτικού φαγητού. Στο εργαστήριό μας είχαμε την τιμή να φιλοξενήσουμε τον κ. Ηλία Μανιταρά, συγγραφέα, ο οποίος έγραψε ένα σπουδαίο βιβλίο για τα παραδοσιακά εδέσματα του Ριζοκαρπάσου. Είναι ένα πρωτότυπο και αξιόλογο βιβλίο το οποίο παρουσιάζει τα παραδοσιακά εδέσματα του Ριζοκαρπάσου, τα παραδοσιακά μαγειρικά σκεύη και τα εργαλεία της Ριζοκαρπασίτικης κατοικίας. Ο τίτλος του βιβλίου είναι «Η ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΓΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΟΧΘΟΥ» Το έργο του μαρτυρεί την επιμονή και την ευαισθησία ενός ανθρώπου που εμπνέεται από την πολύπλευρη σύνδεσή του με τον τόπο του. Το βιβλίο καταδεικνύει ότι η Ριζικαρπασίτικη κουζίνα, βασίζεται στα φρέσκα υλικά του τόπου καλλιεργημένα ή μαζεμένα από την άγρια φύση. Όλα μαγειρεύονταν με προσοχή, μαστοριά και σεβασμό προς τα υλικά για να διατηρηθεί η φρεσκάδα τους και στο τέλος σερβίρονταν με τρόπο που υπογράμμιζε τη διάκριση των γεύσεων. Σκοπός του κ. Μανιταρά ήταν να μας υπενθυμίσει τι έτρωγαν οι πρόγονοί μας, ποια υλικά χρησιμοποιούσαν και με ποια μέσα ετοίμαζαν τα εδέσματά τους. Ήταν κάποιες εποχές που ό,τι τρώγαμε ξέραμε από τι 44 ΕΡΕΥΝΑ - ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ανθολόγιο υλικά ήταν φτιαγμένο και γνωρίζαμε τη γνησιότητά τους. Δεν ξέραμε τι είναι τα φυτοφάρμακα και η λέξη «μεταλλαγμένα» δεν υπήρχε στο λεξιλόγιό μας. Το κρέας δεν είχε ορμόνες και τα φρούτα και λαχανικά δεν είχαν ούτε φυτοφάρμακα ούτε χημικά λιπάσματα. Τα αβγά το Πάσχα βάφονταν κόκκινα με «ριζάριν» ή θαλασσινά φυτά και όχι με καρκινογόνες χρωστικές ουσίες. Σήμερα δεν ξέρουμε τι πραγματικά τρώμε, διότι αν ξέραμε τον τρόπο παραγωγής και παρασκευής τους, απλά δε θα τα τρώγαμε. Έτοιμα φαγητά, σάλτσες, κονσερβοποιημένα, μεταλ- ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ λαγμένα τρόφιμα γεμάτα συντηρητικά και άλλα δηλητήρια πήραν τη θέση των παραδοσιακών και υγιεινών φαγητών. Οι κάτοικοι του νησιού παρήγαγαν όλα σχεδόν τα απαραίτητα αγαθά για την επιβίωσή τους: δημητριακά, όσπρια, πατάτες, ελαιόλαδο, εσπεριδοειδή, φρούτα και όλων των ειδών κρέατα όπως κοτόπουλα, κουνέλια, μοσχάρια, χοίρους και όλων των ειδών τα ψάρια μπορούσαν να τα έχουν στο τραπέζι τους. Γενικά, η κυπριακή κουζίνα είναι ένα μείγμα γεύσεων της Ανατολής και της Δύσης, που επηρεάστηκε πολύ από τους λαούς που πέρασαν ως κατακτητές από το νησί. Παλαιότερα συμφωνούσε πλήρως με τη μεσογειακή διατροφή, όμως τα τελευταία χρόνια το μεσογειακό πρότυπο έχει υποχωρήσει σημαντικά και ειδικά η νέα γενιά απομακρύνεται από την παραδοσιακή υγιεινή κουζίνα και ελκύεται από ξένα πρότυπα γεύσεων. Όλο και περισσότερο οι νέοι τρώνε το ανθυγιεινό φαγητό των fast food, που μπορεί να είναι μια εύκολη λύση στην καθημερινή διατροφή, όμως σταδιακά οδηγεί σε προβλήματα υγείας όπως είναι η παχυσαρκία, η αύξηση της χοληστερόλης, τα καρδιαγγειακά προβλήματα και διάφορα είδη καρκίνου. Γι’ αυτό χρειάζεται να επιστρέψουμε στην παραδοσιακή κυπριακή κουζίνα και στα αγνά υλικά πριν μεγαλώσουμε ακόμα μια γενιά παχύσαρκων και ασθενών παιδιών. 45 ΒΡΑΒΕΙΟ - ΠΟΙΗΣΗ 46 ανθολόγιο 3ο βραβείο δραματοποίησης στον Παγκύπριο Διαγωνισμό στίχων Κώστα Μόντη Το 3ο βραβείο απέσπασε το Σχολείο μας στον Α΄ Παγκύπριο Διαγωνισμό διασκευής και δραματοποίησης στίχων του Κώστα Μόντη που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των δέκα χρόνων από το θάνατό του (2004 – 2014). Το διασκευασμένο κείμενο φέρει τον τίτλο «Η Κύπρος ένα ταξίδι επί πτερύγων αγγέλου». Με αφορμή το απόσπασμα που δόθηκε για τη συγγραφή του δοκιμίου, από το «ΙΙΙ Γράμμα στη Μητέρα» οι φιλόλογοι του Σχολείου μας Αναστασία Ιωσήφ και Σταυρούλα Γιάγκου συνέταξαν ένα κείμενο στο οποίο, παρεμβάλλονται και άλλοι στίχοι του ίδιου ποιητή διασκευασμένοι. Μια Κερυνειώτισσα μάνα βρίσκει μετά από καιρό ένα παλιό γράμμα του γιου της, στρατιώτη το 1974, ο οποίος τώρα στη σκέψη της είναι ένας άγγελος και το γράμμα του γίνεται το μέσο για ένα νοερό διάλογο ανάμεσα στα δύο πρόσωπα που παλινδρομούν ανάμεσα στο παρόν και στο παρελθόν και για ένα ταξίδι στον Πενταδάκτυλο και στην κατεχόμενη Κερύνεια. Ανάμεσα στα δύο πρόσωπα που συνδιαλέγονται παρεμβάλλεται ένας αφηγητής, ένας διαμεσολαβητής, που μεταφέρει σκέψεις από τον έναν στον άλλο και από τους δύο στο κοινό. Ανάμεσα στις αφηγήσεις παρεμβάλλονται στίχοι από το κυπριακό παραδοσιακό νανούρισμα «Αγιά Μαρίνα» και από το τραγούδι «Μικρή Πατρίδα». Το κείμενο ολοκληρώνεται με αναφορά σ’ αυτό το νοερό ταξίδι και μια ηχηρή προτροπή υπέρ της ειρήνης. Τα κείμενα απέδωσαν οι πιο κάτω μαθητές: Γιος: Ορέστης Καρατζής, Γ2 Μάνα: Μαρίτα Παρούτη, Γ5 Αφηγητής: Άντρεα Ορατίου, Γ6 Τραγούδι: Αίγλη Κωστή, Α7 Μουσική: Αντρέας Ζήνωνος, Α2 Ακολουθεί το διασκευασμένο κείμενο: H Kύπρος ένα ταξίδι, επί πτερύγων αγγέλου Αφηγήτρια: Η Κύπρος ένα ταξίδι, επί πτερύγων αγγέλου, Όνειρα, ακούσματα, αισθήματα, μνήμες, γεύσεις, μυρωδιές, ανάσες, απ’ το χρονοντούλαπο της ιστορίας βγαλμένες, υγρές, γλυκιές, πικρές, στυφές, μα όλες κουδουνίζουν στ’ αφτιά, χαϊδεύουν τα ματόκλαδα, γαργαλούν, πονούν, εγρηγορούν, αφυπνίζουν. Σκηνοθετική οδηγία: ακούγεται ο ήχος από το κουδούνι. [ Μουσική Υπόκρουση] Μια κοπέλα ανοίγει ένα κουτί και βγάζει από μέσα το κουδούνι (από το σχολείο του Μπέλλα παϊς), ένα παλιό γράμμα, μια κάρτα με κυκλάμινα και το κάστρο με το καράβι της Κερύνειας, ένα κουκλάκι με σπασμένο χέρι, ένα καδράκι φτιαγμένο με κοχύλια από την παραλία του Πέντε Μίλι. Μάνα Κερυνειώτισσα: Αλίμονο, ποιες μνήμες πικρές μου τριβελίζουν το μυαλό. [ Παίρνει το γράμμα στα χέρια, το κοιτάζει και βουρκώνει. Πίσω βρίσκεται ένας νέος ντυμένος στα λευκά, που έρχεται στη σκέψη της μάνας ως «άγγελος» ο οποίος ανακοινώνει τα λόγια του γράμματος] Γιος – Στρατιώτης: ανθολόγιο ΒΡΑΒΕΙΟ - ΠΟΙΗΣΗ 47 Γλάρος, ν΄αλαφροπέταγα, να σμίγω στον αφρό σου, τον ήλιο σου να χαιρετώ, να λιώνω στ' άγιο φως σου. Αφηγήτρια: Και το ναυάγιο στο βυθό, να πηγαινοέρχονται τα κύματα να φέρνουν τα μηνύματά του. - Το μεσονυχτικόν ανέφαναν τα άρμενα. Η Ρήγαινα στο κάστρο του Άη Λαρκού οσμίζεται εχθρούς. (Το αρχαίο ναυάγιο της Κερύνειας) «Μητέρα, τα κύματα της θάλασσας μας φθάνουν ως τους βράχους που ορθώνεται η εκκλησία του Αρχαγγέλου. Μα, αν το βρεις βαρύ το γράμμα μου, είναι που σκύβει απάνω του ο Πενταδάκτυλος φορτωμένος Τούρκο, αν το βρεις ασήκωτο, είναι που γονατίζει απάνω του ο Πενταδάκτυλος φορτωμένος Τούρκο. (ΙΙΙ Γράμμα στη μητέρα) Αφηγήτρια: Σάββατο 20 Ιουλίου, ο ουρανός λαβώνεται. Η γη σταυρώνεται, δεν μπορεί όμως να κλαίει. Εγώ μπορώ περισσότερο να κλαίω γι’ αυτό το πρόσωπο που είναι νεκρό χωρίς να ‘χει συναίσθηση ότι είναι νεκρό, που κοιτάζει χωρίς νά ’χει συναίσθηση ότι δεν κοιτάζει. (Για όνομα του Θεού) Μάνα: Νιώθω αεράκι, είναι ο άγγελός μου … στο πάτωμα θωρώ φτερό. Ακούω μανιασμένα κύματα, κτυπούν τους βράχους της Γλυκιώτισσας, κτυπούνε την καρδιά μου. Αναζητώ το γεμάτο γιορτές και χαρές, κορμί της Κερύνειας, το βλέπω, είναι εδώ… κι απορώ πώς μας τους έφερε η αγαπημένη θάλασσά της; (Της Εισβολής) [ Μουσική Υπόκρουση] Γιος: Κερύνεια στα μπαλκόνια σου, ψηλά στ΄αρχοντικά σου να΄μουν πουλί ν΄αγροίκαγα το θρήνο του βυθού σου. Γιος: Είναι ένα μεγάλο πρόβλημα ο Πενταδάκτυλος, μητέρα. Σου γράφω αυτές τις τελευταίες μου σκέψεις φυλακισμένος στο κάστρο της Κερύνειας αγναντεύοντας ψηλά τον Πενταδάκτυλο και το κάστρο του Άη Λαρκού. Δυο βήματα παρακάτω είναι η πέτρα του Πενταδάκτυλου, σκληρή, αντιμέτωπη, πεπρωμένη, ν’ αντιμετωπίσει το γραφτό και το ριζικό μας. Και ξέρεις τι συλλογιέται μάνα; Ότι δεν του πάει Τούρκος, δεν του πάει προς Θεού Τούρκος , βρε μάνα. (Λάπηθος, Πενταδάκτυλος) [ Μουσική Υπόκρουση] Αφηγήτρια: Γυρίζει το αδράχτι της μνήμης στους δρόμους της Κερύνειας. Μάνα: Τις αστροφεγγιές δεν κοιμάμαι, περιμένω το θαύμα. Τ’ άστρα σιμώνουν τη γη, ακούω τα μυστικά τους, τρεμοπαίζει η λάμψη τους, κάνω ευχή, να βρέχει, να ‘ναι κα- 48 ΒΡΑΒΕΙΟ - ΠΟΙΗΣΗ ανθολόγιο θρέφτης ο δρόμος, να θολώνει ο ουρανός, να ξενυχτώ μετρώντας ψιχάλες, ψυχούλες, με ρωγμές στη φωνή μου, να ξεπλύνει η βροχή τα πάντα, το περσινό παράπονο, το αυριανό, το μελλούμενο, να φυτρώνουν ευλογημένα χόρτα, οι αμυγδαλιές να ανθοφορούν. Θυμάμαι τις πέτρες στο Αββαείο να μυρίζουν κυκλάμινα και μαργαρίτες. Θυμίαμα οι ανθοί, τα μυρωδάτα τριαντάφυλλα. (Γράμμα στη μητέρα κι άλλοι στίχοι 1965) Αφηγήτρια: Δεν απόμεινε παρά μια συγκεχυμένη μνήμη…( Γράμμα στη μητέρα κι άλλοι στίχοι 1965) Δρασκελώ τα χρόνια, επί πτερύγων αγγέλου ταξιδεύω. Μάνα: Επιμένει και σήμερα η βροχή, γιε μου. Πώς περιφέρεσαι χωρίς φθινοπωρινή συνοδεία; Πώς πέρασες; (Γράμμα στη μητέρα κι άλλοι στίχοι 1965) [ Μουσική Υπόκρουση] Γιος: Μάνα δεν ήταν ανοιξιάτικη μπόρα που πέρασε. Δεν βλέπεις πως μας αφαίρεσαν τα οστά και σωριαζόμαστε στο παραμικρό; Θυμάσαι το χωριό μας μητέρα; Θυμάσαι τον ουρανό μας Που 'χε δεμένο κόμπο στο μαντήλι; Θυμάσαι τα περιστέρια που σκύβαν να πιουν νερό στη φούχτα του; Τ’ όνειρο που κυλούσε κι έφευγε απάνω απ’ τις φτερούγες τους… Μάνα σου γράφω με φτερό βουτηγμένο σε μέλι χαρουπιού, στην ψυχή ζωγραφιές και θάλασσα, πρόσωπα, άγιες εικόνες Μάνα, το νησάκι απ’ όπου σου γράφω είναι μια καλύβα στη θάλασσα διάτρητη από γλάρους, διάτρητη από χαλίκια, διάτρητη από ήλιο. ( Γράμμα στη μητέρα κι άλλοι στίχοι 1965,Γράμμα από ένα μικρό νησί) Μάνα: Ο άγγελός μου διασχίζει το πέλαγος, περνά από τα χαλάσματα, βρίσκει ένα εργόχειρο στην άμμο ολοκέντητο. Είναι γεμάτο κοχύλια. Έγιναν ένα, λάμπει σαν αστέρι γήινο, το παίρνει στους ουρανούς μ’ αναφιλητά. «Mεγάλη Πέμπτη» (τραγούδι) Παιδί μου, γιε μου, άγγελέ μου… ακούω μελωδίες. Οι εικόνες ψάλλουν στον Αρχάγγελο Τα καντήλια θυμιατίζουν Εσπερινοί Μ. Εβδομάδας Ο Χριστός προσμένει Σταύρωση, Κι η Παναγιά το Ανάστα ο θεός… Παιδί μου, κατοικείται αυτό το νησί; (Κύπρος 1970) Αφηγήτρια: Η νύχτα στου Αρχαγγέλου απλώνει σκούρα πανιά, κι ο άνεμος λυτρώνει τους ανθρώπους. Ο ζέφυρος φέρνει μυρουδιές απ’ τα πεύκα, τα θρουμπιά και τις μερσινιές του Πενταδακτύλου, γέλια ζεστά και ξεφωνητά παιδιών. (Ιτιά) ανθολόγιο ΒΡΑΒΕΙΟ - ΠΟΙΗΣΗ Γιος: Ο Πενταδάκτυλος, μάνα, κάθεται βραχνάς και μολύβι στο στήθος μας, είν' εκεί απέναντί μας και απορώ μάνα, πώς συνεννοούνται μαζί του, απορώ τι γλώσσα του μιλούν. Και μας κοιτάζει μ’ένα τρόπο, κι είναι το βλέμμα του μάνα, σκοτεινό, το χείλι του αγέλαστο, ανοικτή πληγή η καρδιά του σαν τις ανοικτές κουφάλες των γέρικων ελιών του που χρόνια τώρα μένουν ριζωμένες στα πέτρινα χαλάσματα των κάστρων του. Πώς μπορεί μάνα, να σιγήσει όταν από τα σπλάχνα του αντιλαλεί ακόμα το ΟΧΙ του Μάτση που έφθασε ως το Μαχαιρά και έσμιξε με τις ιαχές και το ΟΧΙ του ’40, με το Μολών Λαβέ του Λεωνίδα; Μας καλεί η ψυχή του, μας καλούν οι ψυχές των παλλικαριών που με το αίμα τους πότισαν τα σπλάχνα του. (Τούρκοι στον Πενταδάκτυλο, Γρηγόρης Αυξεντίου, Κυριάκος Μάτσης) Αφηγήτρια: Ο Πενταδάκτυλος θ’ ανασηκώσει την πλάτη. Θα τους αποσείσει. Μάνα: Γλυτζιώτισσα Παναγία μου, βόηθα. Την άγιά σου εικόνα προσκυνώ με τα ηλιοκαμένα χείλη της ψυχής μου. Βόηθα Κύριε να προφτάξουμε την πληγή μας πριν επουλωθεί. Βόηθα Χριστέ και Παναγία μου. Αφηγήτρια: Το παιδί με το κομμένο χέρι, Ποιον ήθελε ν’ αποχαιρετήσει, Για ποιον σύρθηκε ως το παράθυρο ν’ ανεμίσει το χέρι και του το κόψανε; Γιατί να σκοτώσουν το παιδικό χαμόγελό του; (Τουρκική Εισβολή ΙΙ, Τρεις αγχόνες στη Λευκωσία) Μάνα: Αγιά Μαρίνα τζαι τζυρά, Που ποτζοιμίζεις τα μωρά Ποτζοίμισ’ τζαι το γιούδι μου Τζ΄έπαρ’ το πέρα γύρισ’ το Τζαι πάλε στράφου φέρ’ μου το. Γιος: Δεν μας ξέρουν καλά μάνα, δεν ξέρουν τι ξύλινες επάλληλες κούκλες είμαστε, που πάντα μια άλλη πανομοιότυπη 49 τους περιμένει. (Κυπριακή Ιστορία) «Μικρή Πατρίδα» (τραγούδι): Δεν έκανα ταξίδια μακρινά Ταξίδεψε η καρδιά κι αυτό μου φτάνει Σε όνειρα σ’ αισθήματα υγρά Το μυστικό τον κόσμο ν’ ανασάνει Το πιο μακρύ ταξίδι μου εσύ Η νύχτα εσύ το όνειρο της μέρας Μικρή πατρίδα σώμα μου κι αρχή Η γη μου ανάσα μου κι αέρας. Αφηγήτρια: Αποφασίσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, για να επιτύχουμε τους σκοπούς μας. Μπορεί να μην έγινε το ταξίδι όμως το ζήσαμε τόσο εντατικά στην προσδοκία του που είναι σαν να γίνε. Παλέψαμε με κύκλωπες, σαν ναυαγοί σε φουρτουνιασμένες θάλασσες, κουραστήκαμε, πονέσαμε, λυγίσαμε, σηκωθήκαμε. Το ταξίδι που μας χρέωσαν μας δίδαξε πως οι πόλεμοι αρχίζουν στο νου των ανθρώπων και στο νου των ανθρώπων πρέπει να οικοδομήσουμε την ειρήνη. Πόσες φορές να οχυρωθούμε πίσω απ’ τα ανθρώπινα; Ντρεπόμαστε πια. (Το ταξίδι, Γράμμα στη μητέρα κι άλλοι στίχοι 1965) Βιβλιογραφία: • Κ.Μόντης, Άπαντα • Στ. Σπύρου, Στην Κερύνεια επί πτερύγων αγγέλου • Απόσπασμα από ιδρυτική πράξη της Unesco • Στίχοι Ανδρ. Μούζουρου Τραγούδια- μουσική: • «Τ’όνειρο», στίχοι – μουσική: Ευαγόρας Καραγιώργης • «Μεγάλη Πέμπτη», στίχοι: Νίκος Γκάτσος - μουσική: Αλκίνοος Ιωαννίδης • «Αγιά Μαρίνα τζαι τζυρά» κυπριακό νανούρισμα • «Μικρή Πατρίδα» στίχοι: Παρασκευάς Καρασούλος / μουσική: Γιώργος Ανδρέου • Τσαϊκόφσκι • Φοπέν • Έρευνα- Διασκευή- Δραματοποίηση: Σταυρούλα Γιάγκου, Αναστασία Ιωσήφ, Φιλόλογοι 50 ΒΡΑΒΕΙΟ - ΑΡΧΑΙΑ • Aναστασία Ιωσήφ Φιλόλογος ανθολόγιο Α’ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ Βραβείο στη μαθήτριά μας Χαρίκλεια Ζανέττου Στις 28 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού η τελετή βράβευσης των μαθητών / τριών που διακρίθηκαν στον Α΄ Παγκύπριο Διαγωνισμό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, με θέμα το λόγο του Ισοκράτη «Προς Νικοκλέα». Το Σχολείο μας έλαβε μέρος στο Διαγωνισμό, που διεξήχθη στις 17 Απριλίου 2013 με δύο μαθήτριες, τη Χαρίκλεια Ζανέττου (Γ5) και την Παναγιώτα – Ευγενία Σκαμνάκη (Γ6). Η Χαρίκλεια Ζανέττου κατέλαβε το Β΄ Βραβείο και στην τελετή βράβευσης παρουσίασε εργασία με θέμα «Σύγκριση ανάμεσα στον ‘Αγησίλαο’ του Ξενοφώντα και στον «Προς Νικοκλέα» λόγο του Ισοκράτη. Η αξιοπρεπής παρουσίαση του Σχολείου μας στην τελετή ενισχύθηκε και από ομάδα μαθητών, που παρουσίασε ένα δρώμενο με θέμα τη σύγκριση ανάμεσα στη δημοκρατία και στην ολιγαρχία, που βασίστηκε στον αγώνα λόγων ανάμεσα στο Θησέα και στον Κήρυκα από τις «Ικέτιδες» του Ευριπίδη, καθώς και αποσπάσματα από τον «Αρεοπαγιτικό» λόγο του Ισοκράτη και τα «Απομνημονεύματα» του Ξενοφώντα, το οποίο συνοδεύτηκε από αρχαία ελληνική μουσική. Οι μαθητές / τριες που έλαβαν μέρος στο δρώμενο ήταν οι εξής: Μαρίτα Παρούτη (Γ5), Γεωργία Καρμιώτη (Γ3), Φρειδερίκη Γκιλάκη (Β6), Χριστίνα Σαρρή (Β6), Άντρια Κορομία (Β6), Χριστιάνα Φωτίου(Β6) και Μαρία Χαραλάμπους (Β6), Αντρέας Ζήνωνος (Α2), Στέφανος Χριστοφίδης (Β7). ανθολόγιο ΘΕΑΤΡΟ 51 Σάρωσε η Λυσιστράτη στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Σχολικού Θεάτρου Το πρώτο βραβείο στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Σχολικού Θεάτρου απέσπασε το Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου με την Κωμωδία του Αριστοφάνη «Λυσιστράτη» . Η παράσταση δόθηκε στις 17 και 24 Μαρτίου 2014, στο Σατιρικό Θέατρο, ενώ τη Λυσιστράτη είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει το φιλοθέαμον κοινό της Πάφου σε παράσταση που δόθηκε στο Λύκειο Αγίου Νεοφύτου στις 10 Μαϊου . Σύμφωνα με την επιτροπή του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, το σκεπτικό της βράβευσης του Σχολείου μας εστιάζεται στα εξής: • Θεατρική Αγωγή των παιδιών: Πολύ υψηλό το επίπεδο των παιδιών. Η θεατρική παιδεία ήταν εμφανέστατη πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την παράσταση. Μετέδωσαν πετυχημένα το κέφι, τη χαρά, καθώς και τη ζωντάνια της θεατρικής πράξης. Τα παιδιά κατέκτησαν τις κύριες θεατρικές τεχνικές, συνοδεύοντάς τες με αξιέπαινο ήθος. • Ομαδικότητα: Το συλλογικό πνεύμα, ο σεβασμός και η αλληλεγγύη ήταν στοιχεία που ξεχώρισαν στην παράσταση. Πολύ δεμένη ομάδα με αφοσίωση και πειθαρχία. • Απόδοση Συντελεστών • Σκηνοθεσία: Λειτουργική και ευφάνταστη η σκηνοθεσία, με ανατρεπτικό χιούμορ και επίκαιρες προσθήκες. Πολύ καλή διασκευή και με άποψη. • Σκηνικά: Ο Μιχάλης Σουππουρής δημιούργησε έξυπνα και λειτουργικά σκηνικά, υπέροχες λεπτομέρειες της καρότσας και της ντισκομπάλας, έδωσαν το στοιχείο του αναπάντεχου πολύ πετυχημένα. Α’ Παγκύπριο Βραβείο Αρχαίου Δράματος στο Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού 52 ΘΕΑΤΡΟ • Δημιουργικότητα – ευρηματικότητα: Οι συντελεστές της παράστασης κατάφεραν να δώσουν μια φρέσκια πνοή σε ένα έργο πολυπαιγμένο. • Ιδιαιτερότητες της ομάδας: Υπήρξε πολύ δουλειά στο λόγο και στην κινησιολογία. Τα παιδιά επικοινωνούσαν μεταξύ τους με στρωτό λόγο προς όφελος του δύσκολου είδους της κωμωδίας. Η θετική τους ενέργεια πάνω στη σκηνή ήταν μεταδοτική. Ο συντο- ανθολόγιο νισμός τέτοιας πολυπληθούς ομάδας απαιτούσε άριστη οργάνωση και συνεργασία, στοιχεία, τα οποία διαφάνηκαν ξεκάθαρα. Να αναφέρουμε ότι το θίασο απαρτίζουν μαθητές και μαθήτριες και από τις τρεις τάξεις του Λυκείου μας. Συνολικά στο έργο, διασκευή και σκηνοθεσία, του οποίου ανέλαβε η φιλόλογος Δέσπω Λάμπρου, συμμετέχουν 32 μαθητές της Α’, Β’ και Γ’ Λυκείου. Τα σκηνικά ανέλαβε ανθολόγιο ΘΕΑΤΡΟ ο καθηγητής της Τεχνολογίας, κ. Μιχάλης Σουππουρής, τα κουστούμια η φιλόλογος κα. Δέσπω Λάμπρου, τη μουσική και χορογραφία οι μαθητές: Σκεύη Λέφα Α7, Παναγιώτης Γεωργίου Α5 και Ιωάννα Παυλίδου Α5, ενώ βοηθός σκηνοθέτης ο Χρίστος Προκοπίου Β7. Η Λυσιστράτη είναι κωμωδία του Αριστοφάνη που γράφτηκε και διδάχθηκε το 411 π.Χ.. Θεωρείται ένα από τα παλιότερα και χαρακτηριστικότερα αντιπολεμικά έργα. Η υπόθεση έχει να κάνει με τη σεξουαλική απεργία που κηρύσσουν οι γυναίκες της Αθήνας και της Σπάρτης, προσπαθώντας έτσι να πείσουν τους άντρες τους να 53 σταματήσουν τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Το έργο αντιπροσωπεύει μια από τις καλύτερες στιγμές του Αριστοφάνη. Είναι η τελευταία προσπάθειά του να επικρατήσει η ειρήνη, μετά τους Αχαρνής (425 π.Χ.) και την Ειρήνη (421 π.Χ.). Από την Ειρήνη μέχρι τη Λυσιστράτη, έχουν διαδραματιστεί διάφορα πολιτικά γεγονότα: Η σύναψη της Νικιείου ειρήνης το 421 π.Χ., η άμεση σχεδόν παραβίασή της και από τις δύο πλευρές, η απώλεια της Δεκέλειας, του σπουδαιότερου οχυρού της Αθήνας, η καταστροφή της σικελικής εκστρατείας του 413 π.Χ., η αποστασία ενός μεγάλου μέρους της 54 Αθηναϊκής συμμαχίας. Οι πληγές των αντιπάλων δεν άφηναν περιθώρια ούτε για ειρήνη ούτε για νέο πόλεμο. Όλοι ήταν ηττημένοι αλλά ταυτόχρονα αμετανόητοι. Η Λυσιστράτη έχει τα ίδια αισθήματα με τον Τρυγαίο της Ειρήνης. Αντίθετα με τον Δικαιόπολη των Αχαρνέων, η Λυσιστράτη και ο Τρυγαίος θέλουν την ειρήνη όχι για λόγους προσωπικού συμφέροντος, ούτε μόνο για το καλό της Αθήνας, αλλά για το συμφέρον ολόκληρου του ελληνικού κόσμου. Η ειρήνη στο τέλος του έργου επιτυγχάνεται με κάποιες αμοιβαίες παραχωρήσεις. Η Λυσιστράτη πείθει αφενός τους Αθηναίους να παραιτηθούν από την Πύλο, που έγινε Αθηναϊκή κτήση κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων, και αφετέρου τους Σπαρτιάτες, να παραιτηθούν από τρεις άλλες περιοχές. Η συμφιλίωση επισφραγίζεται στο τέλος του έργου με το Σπαρτιάτη τραγουδιστή να επικαλείται και να υμνεί θεότητες τις οποίες αναγνώριζαν και λάτρευαν και οι Αθηναίοι. Ο Σπαρτιάτης είναι αυτός που, κατά πάσα πιθανότητα, κλείνει το έργο υμνώντας την ΘΕΑΤΡΟ ανθολόγιο ανθολόγιο ΘΕΑΤΡΟ Αθηνά, πολιούχο θεά της Αθήνας, που όμως λατρευόταν και στη Σπάρτη ως Αθηνά «χαλκίοικος»: «Ύμνησε τη θεά την πιο δυνατή, που όλους τους νικά, τη θεά με το χάλκινο σπίτι». Τους ρόλους υποδύονται κατά σειρά εμφάνισης οι μαθητές: Λυσιστράτη: Σκεύη Λέφα Α7. Μυρίνη: Ιωάννα Παυλίδου Α5. Κυνησίας: Παναγιώτης Δημητρίου Β3. Πρόβουλος, αφηγητής: Τιμόθεος Μινασίδης Β2. Πάμπος: Κωνσταντίνα Ξενοφώντος Γ6. Χορός Γυναικών: Ρεβέκκα Πιριπίτση Β2, Χριστίνα Σαρρή Β6, Κλεονίκη Χαραλάμπους Β6, Κωνσταντίνα 55 Ξενοφώντος Γ6, Μικαέλλα Γεωργίου Β7, Νικολίνα Χρυσοστόμου Β1, Κωνσταντίνα Σκαμνάκη Α5, Φρειδερίκη Γκιλάκη Β6, Άντρεα Προύντζου Α3, Δέσποινα Ματσεντίδου Β2, Αντιγόνη Αυγουστή Β1, Δέσποινα Αθανασίου Β4, Χριστίνα Χατζηχριστοδούλου Α6, Έλενα Ππαλή Α6. Χορός Γερόντων: Χάρης Χριστοδουλάκης Β7, Παναγιώτης Γεωργίου Α5, Στυλιανός Δημητρίου Β4, Στέφανος Χριστοφίδης Β7, Αντρέας Πεττεμερίδης Β2, Χριστόδουλος Χαραλάμπους Β5, Γιάννης Αναστασίου Β6, Γιώργος Παρλαβάντζας Β2 Αστυνομικοί: Τιμόθεος Μινασίδης Β2, Γιώργος Παρλαβάντζας Β2. 56 ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ανθολόγιο ανθολόγιο ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ 57 58 ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ανθολόγιο ανθολόγιο ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ 59 60 ΕΡΕΥΝΑ - FACEBOOK ανθολόγιο Μπήκε για τα καλά στη ζωή μας! Έρευνα μαθητών της Β’ Λυκείου Ύστερα από το αποτέλεσμα μιας έρευνας, η οποία διεξήχθη από τον κλινικό ψυχολόγο ‘Ιθαν Κρος και την ομάδα του, στο Πανεπιστήμιο Μίσιγκαν και η οποία επιβεβαιώνει πως όσο περισσότερο οι νέοι χρησιμοποιούν το Facebook, τόσο χειρότερα νιώθουν και στη συνέχεια τόσο περισσότερο το επίπεδο ικανοποίησής τους στη ζωή πέφτει, αποφασίσαμε στο μάθημα ενδιαφέροντος της Β΄Λυκείου, την Ψυχολογία, να κάνουμε μια έρευνα σε συνομήλικους μαθητές, με θέμα: «Facebook- Μαζοποίηση». Αρχικά, συντάξαμε το ερωτηματολόγιο καθοδηγούμενοι από την καθηγήτριά μας κα Γιάγκου Σταυρούλα. Στη συνέχεια το ερωτηματολόγιο δόθηκε σε 52 άτομα (18 αγόρια - άντρες, 34 κορίτσια - γυναίκες). Από τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα του ερωτηματολογίου διαπιστώσαμε τα εξής: 1. Το Facebook προκαλεί εθισμό, ιδιαίτερα στη ζωή των εφήβων, αφού ξοδεύουν αρκετό από τον πολύτιμο ελεύθερο χρόνο τους στον εικονικό κόσμο παρά στον πραγματικό. “Ρουφάει” έμμεσα τον ελεύθερο χρόνο τους. 2. Οι έφηβοι δίνουν αρκετά - πολλά προσωπικά στοιχεία στο κοινωνικό δίκτυο. Σίγουρα από αυτό προκύπτει το συμπέρασμα ότι εξαφανίζεται η προσωπικότητα του ανθρώπου, ιδιαίτερα του νέου, κάνοντάς την, δημόσιο θέαμα. 3. Είναι εύκολος και γρήγορος τρόπος επικοινωνίας. ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - FACEBOOK 4. Η συχνή χρήση του δημιουργεί δυσκολίες και προβλήματα στη σχολική επίδοση. 5. Το Facebook σου δίνει τις δημόσιες σχέσεις “στο πιάτο”, όπου αναπτύσσεις φιλίες, συναισθήματα, παρακολουθείς τις ζωές των άλλων. 6. Η εξάρτηση φτάνει στο σημείο να θέλεις να δείξεις στους άλλους ότι περνάς καλά, χωρίς να τους νοιάζει αν όντως περνάς καλά. 7. Το Facebook είναι ένα είδος κουτσομπολιού (μια μόδα), σκαλίζεις προσωπικά δεδομένα των άλλων. 8. Η απότομη αλλαγή διάθεσης μπορεί να κάνει το χρήστη να χάσει τον έλεγχο σε διάφορα επίπεδα (εγωισμός και αυθορμητισμός εναλλάσσονται). 9. Η ενασχόληση με τα κοινωνικά δίκτυα (Facebook, twitter κ.ά.) έχει κατακλύσει τη ζωή μας – ιδιαίτερα των νέων – γιατί η επικοινωνία είναι απρόσωπη και γίνεται ηλεκτρονικά. Από τα παραπάνω καταλήξαμε ότι: l Το Facebook -μόδα της σύγχρονης εποχής- μας απομακρύνει από την πραγματική ζωή και μας απομονώνει. l Αυτό μεγαλώνει αλυσιδωτά κοινωνικά προβλήματα και στην ουσία υποβαθμίζει την ποιότητα της ζωής μας. l Η απομόνωση που βιώνουμε “σπάει” τις κοινωνικές ομάδες και καταλύει την ανάγκη συμβίωσης του ατόμου με άλλα άτομα. 61 Βέβαια, δε συμβαίνει σε όλους τους χρήστες να είναι αποδέκτες των μειονεκτημάτων του Facebook. Σίγουρα αφορά μια ομάδα – ίσως και μικρή μερίδα ανθρώπων. Ένα όμως είναι σίγουρο, αυτή η μικρή μερίδα επηρεάζει και τη ζωή των υπολοίπων, ζώντας στην ίδια κοινωνία. Γι΄αυτό εμείς από τη θέση μας επισημαίνουμε τα εξής: l Η χρήση του Facebook απαιτεί προσοχή, ιδιαίτερα στην επικοινωνία με εικονικούς φίλους και στη δημοσιοποίηση των προσωπικών μας στοιχείων. l Όσο λιγότερο έξυπνα το χρησιμοποιούμε, τόσο περισσότερα τα μειονεκτήματά του στη ζωή μας. l Χάνουμε μεγάλο μέρος του ελεύθερου χρόνου μας σε μια ψευδαίσθηση, χάνοντας την ουσία να ζήσουμε αληθινά. Οι μαθητές-τριες της Β΄ Λυκείου που εκπόνησαν την έρευνα είναι οι πιο κάτω: Αδάμου Ελένη Β8, Κονναρής Μιχάλης Β6, Κωνσταντίνου Ιωάννα Β4, Ορφανίδη Μαριάννα Β8, Ουστά Αναστασία Β8, Παντελή Χριστίνα Β8, Πετρίδης Κωνσταντίνος Β6, Πολυκάρπου Γιώργος Β6, Χριστοδούλου Ελπίδα Β6, Γκιλάκη Φρειδερίκη Β6 62 ΕΡΕΥΝΑ - ΜΕΡΑ • Χαραλαμπίδη Κατερίνα, Φιλόλογος ανθολόγιο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΜΕΡΑ: Το 1ο βραβείο στο Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού Από την κούνια κοινωνικά δικτυωμένοι οι μαθητές μας Το 1o βραβείο στο διαγωνισμό «Μαθητές στην Έρευνα 2013-2014» στην κατηγορία Λυκείων, απέσπασε το Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου. Θέμα της έρευνας, η οποία περιλάμβανε και τις τρεις τάξεις του Λυκείου, ήταν «Η διερεύνηση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τους/τις μαθητές/τριες του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού». Επικεφαλής και υπεύθυνη του ερευνητικού προγράμματος ήταν η καθηγήτρια Βιολογίας του σχολείου κα Παναγιώτα Πούγιουρου – Ιωάννου, ενώ στην όλη διαδικασία για τον προγραμματισμό, την οργάνωση και την ολοκλήρωση της εργασίας, βοήθησε και η ερευνήτρια κα Μαργαρίτα Χριστοφορίδου. Για την εκπόνηση της έρευνας στο διαγωνισμού ΜΕΡΑ, τον οποίο διοργανώνει το Ίδρυμα Προώθησης Ερευνών σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, εργάστηκαν οι πιο κάτω μαθητές του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού: Μάριος Γέρου Γ1, Κυριάκος Νικολάου Γ1, Γιάννης Κυριάκου Γ2, Άντρεα Κουτούμπα Γ2, Σταύρος Κυριάκου Γ3, Λευτέρης Αγρότης Γ3, Μαρία Μαρίνου Γ3, Γεωργία Καρμιώτη Γ3, Παναγιώτα Νεοφύτου Γ3, Μαρίτα Παρούτη Γ5, Νίκη Χατζηβασιλείου Γ6, Κωνσταντίνα Χ¨Καλλή Γ6, Ησαΐας Ταλιαδώρος Γ6, Αντιγόνη Νανούση Γ9, Κυριακή Σταυρινίδου Α5, Κύπρος Παναγιώτου Α6, Τάνια Ρόουζ Α6, Στέλλα Βασιλειάδου Α6, Έλενα Ππαλή Α6. Σκοπός της έρευνας ήταν η διερεύνηση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τους/τις μαθητές/τριες του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού. Στην έρευνα τέ- Συνάντηση των μαθητών που εκπόνησαν την έρευνα θηκε ως στόχος, με βάση τις ανάγκες που τη βάση για το σχεδιασμό παρόμοιων προθα εντοπιστούν, να σχεδιαστεί μία στοχευ- γραμμάτων παρέμβασης σε άλλα σχολεία. Το τελικό δείγμα της έρευνας αποτελείται μένη ενδοσχολική παρέμβαση για τη διαφύλαξη της ασφαλούς και εποικοδομητικής από 425 μαθητές/τριες που φοιτούν στη Α, χρήσης των μέσων αυτών. Συγκεκριμένα, Β, Γ τάξη του Λυκείου Εθνομάρτυρα μέσω της έρευνας αυτής, εξετάσθηκε σε Κυπριανού. Συγκεκριμένα, στην έρευνα ποιο βαθμό και για ποιους λόγους γίνεται συμμετείχαν 182 αγόρια και 243 κορίτσια, η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με ποσοστά 42,9 % και 57,1 % αντίστοιχα. Από τα αποτελέσματα της από τους/τις μαθητές/τριες, τι γνωρίζουν σε σχέση με την Μόνο 1 στους 425 έρευνας προκύπτουν τα εξής: ασφαλή χρήση των μέσων αυ- δε γνωρίζει Η/Υ Μόνο 1 από τους 425 μαθη(0.2%) δήλωσε ότι τών, αλλά και σε ποιους τοκαι διαδίκτυο τές/τριες δεν γνωρίζει να χρησιμοποιεί μείς πιστεύουν ότι χρειάζονται περισσότερη Η/Υ ή το διαδίκτυο. Η πλειοψηφία των μαθητών/τριών έμαθε να χρησιμοποιεί Η/Υ επιμόρφωση. Η πρωτοτυπία της σε ηλικία 5-10 χρονών (50%), ενώ ένα 41% εν λόγω ερευνητικής των μαθητών σε ηλικία 11-15 χρονών, το εργασίας έγκειται ίδιο δεν ισχύει όμως για το διαδίκτυο, αφού στο γεγονός ότι εξε- ένα ποσοστό 59.7% των μαθητών έμαθε τάζει τη χρήση των να το χρησιμοποιεί μετά τα 11 του χρόνια. μέσων κοινωνικής Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι η πλειδικτύωσης και όχι τη οψηφία των μαθητών/τριών δηλώνει ότι χρήση του διαδικτύου έμαθε να χρησιμοποιεί τον Η/Υ και το διαή των ηλεκτρονικών μέ- δίκτυο είτε από μέλη της οικογένειας είτε σων γενικά. Τα αποτελέ- μόνος/η του/της. Επιπλέον, η διαδομένη σματα της έρευνας πρόκειται χρήση των συσκευών Smartphone επιβενα χρησιμοποιηθούν κατά την επομένη βαιώνεται, εξετάζοντας τη δήλωση Α7, σχολική χρονιά, από το ίδιο σχολείο, εφαρ- αφού σχεδόν όλοι/ες οι μαθητές/τριες έχουν μόζοντας τις δραστηριότητες επιμόρφωσης στην κατοχή τους συσκευή Smartphone με για ασφαλή χρήση των μέσων κοινωνικής το ποσοστό να φτάνει στο 90.4%. Η συνδικτύωσης και παράλληλα θα αποτελέσουν τριπτική πλειοψηφία απέκτησε την πρώτη ανθολόγιο ΕΡΕΥΝΑ - ΜΕΡΑ του συσκευή σε ηλικία 11-15 χρονών. 40.5% νιώθει ικανοποίηση όταν οι δημοΌπως φαίνεται από την έρευνα, τα κορίτσια σιεύσεις του «αρέσουν», ενώ 42.5% του τείνουν να αποκτούν Smartphone σε μι- δείγματος ελέγχει καθημερινά τα σχόλια κρότερη ηλικία. Πιο συχνά για πρόσβαση που κάνουν άλλοι στις φωτογραφίες του. Όσον αφορά στα θέματα ασφάλειας και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουμε προστασίας προσωπικών δετον προσωπικό φορητό Η/Υ (laptop/tablet) και κινητό τηλέ- Από τα 5 χρήστες δομένων κατά τη χρήση των φωνο να κυριαρχούν με ποσο- των Η/Υ και στα μέσων κοινωνικής δικτύωσης το 82.8% των μαθητών /τριών στά 36% και 32% αντίστοιχα, 10 δεινοί χρήστες δήλωσε ότι ξέρει να αλλάζει ενώ συσκευές όπως ο Η/Υ σε του διαδικτύου τις ρυθμίσεις ασφαλείας στο Ίντερνετ-καφέ ή Η/Υ άλλου μέπροφίλ του και ότι τις έχει αλλους της οικογένειας δεν χρηλάξει όταν το δημιούργησε για πρώτη φορά σιμοποιούνται σε τόσο μεγάλη κλίμακα. Το 32.7% δηλώνει ότι είναι συνδεδεμένο (60.4%). Επίσης, σημαντικό είναι ότι ένα στο διαδίκτυο σχεδόν συνέχεια, ενώ πα- 77.6% δηλώνει ότι γνωρίζει ότι κάποιος ρόμοιο ποσοστό (32.4%) εμφανίζεται και μπορεί να δημιουργήσει προφίλ παραθέστη σύνδεση στα μέσα κοινωνικής δικτύω- τοντας ψευδή στοιχεία και ότι οι πληροφοσης, γεγονός που μας οδηγεί στο συμπέ- ρίες που παρουσιάζονται στα διάφορα μέσα ρασμα ότι όταν οι μαθητές είναι online είναι κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι ψευεπίσης συνδεδεμένοι και σε ένα μέσο κοι- δείς ή λανθασμένες (63.3%). Παρόλα αυτά νωνικής δικτύωσης. Ως το πιο διαδεδομένο οι απαντήσεις στα υπόλοιπα ερωτήματα μέσο κοινωνικής δικτύωσης ξεχωρίζει το εγείρουν αρκετές ανησυχίες και φανερώFacebook (93.5%) ενώ ακολουθούν με μι- νουν ότι υπάρχουν θέματα για τα οποία οι κρότερα ποσοστά το Snapchat (21.4%), το μαθητές/τριες χρειάζονται καλύτερη ενηInstagram (17.6%), το Twitter (11.5%) και το Myspace (2.5%). Όπως φαίνεται από την έρευνα, οι μαθητές/τριες αναφέρουν αρκετές προσωπικές πληροφορίες στο προφίλ τους. Αν και μικρό ποσοστό αναφέρει διεύθυνση και τηλέφωνο, παρόλα αυτά δίνουν πληροφορίες όπως ονοματεπώνυμο, ηλικία, σχολείο καθώς και την προσωπική τους φωτογραφία. Οι πληροφορίες αυτές δίνουν τη ευκαιρία σε άλλα άτομα, ακόμη και αγνώστους, να σε αναγνωρίζουν αλ- μέρωση. Καταρχάς, ένα ποσοστό 47.9% λά και να σε εντοπίσουν χωρίς τη θέλησή δηλώνει ότι ανεβάζει συχνά φωτογραφίες δικές του ή φίλων στο προφίλ του/της, την σου. Από την έρευνα προκύπτει επίσης ότι η ίδια στιγμή όμως σημαντικό ποσοστό του πλειοψηφία των μαθητών/τριών χρησιμο- δείγματος θεωρεί ότι μπορεί να διαγράψει ποιεί τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης για οριστικά αναρτήσεις (75.4%) ή δημοσιεύνα μαθαίνει άμεσα τα νέα των φίλων (70%), σεις/φωτογραφίες (70.2%) όποτε θελήσει. να κρατάει επαφή με φίλους που είναι μα- Ακόμη, 39% του δείγματος θεωρεί ότι κακριά (84.8%), να παρακολουθεί την καθη- νείς δεν μπορεί να ανεβάσει φωτογραφία μερινότητα των φίλων (49%), να παίζει παι- ή βίντεο που τον/την παρουσιάζει χωρίς χνίδια (55.1%), αλλά και να ενημερώνεται την άδειά του, με ένα ποσοστό 19.2% να για τοπικές εξελίξεις (51.2%). Ποσοστό δηλώνει άγνοια (ούτε συμφωνώ/ούτε δια45% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι τον/την φωνώ). Επιπλέον, 42.3% θεωρεί ότι τα προβοηθούν να μην βαριέται. Ενδιαφέρον έχει σωπικά στοιχεία που αναρτά στο προφίλ και το γεγονός ότι ένα σχετικά ψηλό ποσο- του δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν χωστό (37.8%) δηλώνει ότι αισθάνεται πιο ρίς τη συγκατάθεσή του, ενώ ποσοστό άνετα να επικοινωνήσει με τη χρήση των 20.1% φαίνεται πως και αυτό αγνοεί την μέσων αυτών. Η ανάγκη των πιθανότητα αυτή, δηλώνοντας ότι ούτε συμμαθητών/τριών να γίνουν αποδεκτοί από φωνεί ούτε διαφωνεί. Συνεχίζοντας, φαίτων το σύνολο φαίνεται από το γεγονός ότι το νεται ότι μικρό ποσοστό 63 μαθητών/τριών γνωρίζει ότι με τη χρήση GPS η τοποθεσία τους μπορεί να εντοπιστεί (26.4%), ότι η φωτογραφία του προφίλ τους (26.2%) και άλλες πληροφορίες που αναρτούν (20.8%) είναι ορατές και σε άτομα που δεν ανήκουν στους «φίλους» τους και ότι κάποιος μπορεί να έχει πρόσβαση στο προφίλ τους χωρίς την άδειά τους (33.8%). Τέλος, με βάση την άγνοια που φαίνεται να έχουν οι μαθητές/τριες σε βασικά θέματα ασφάλειας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων ανησυχητικό είναι και το γεγονός ότι ένα 34.3% δηλώνει ότι έχει «φίλους» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δεν τους γνωρίζει προσωπικά. Από την ανάλυση των δηλώσεων φαίνεται ότι μεγαλύτερο ποσοστό του δείγματος έμαθε να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή και το διαδίκτυο μόνος/η του/της ή από μέλος της οικογένειας. Ενώ οι μαθητές/τριες φαίνεται να γνωρίζουν αλλά και να αλλάζουν τις ρυθμίσεις ασφαλείας στο προφίλ τους, φαίνεται ότι αγνοούν σημαντικές παραμέτρους ασφάλειας. Δυστυχώς, το μεγαλύτερο ποσοστό του δείγματος αγνοεί το γεγονός ότι η όλη συμπεριφορά και δράση του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (πληροφορίες, αναρτήσεις, «like»,σχόλια, φωτογραφίες, παιχνίδια κτλ) δημιουργούν ένα ψηφιακό προφίλ που είναι προσβάσιμο σε αγνώστους και που δεν μπορεί να διαγραφεί οριστικά. Είναι, επομένως, επιτακτική η ανάγκη για περαιτέρω εκπαίδευση και επιμόρφωση των μαθητών/τριών του σχολείου μας. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι, αφού η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι μέρος της καθημερινότητάς των μαθητών, τουλάχιστον να γίνεται με τρόπο που τους προστατεύει από τους πολλούς κινδύνους που εγκυμονούν. Η διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας σε μαθητές και εκπαιδευτικούς θα γίνει με τη διοργάνωση μίας ενδοσχολικής παρουσίασης, η οποία θα περιλαμβάνει και τις προτάσεις της ερευνητικής ομάδας που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Επίσης, προγραμματίζεται η δημιουργία ενός ενημερωτικού εντύπου που θα περιλαμβάνει τα βασικά στοιχεία της έρευνας, το οποίο θα διανεμηθεί στους γονείς, αφού θεωρούμε ότι οι γονείς οφείλουν να γνωρίζουν τις ανάγκες των παιδιών τους και να συμβάλλουν στην περαιτέρω επιμόρφωσή τους. 64 ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ανθολόγιο • Φανοπούλου Αναστασία, Ματθαιόπουλος Δημήτρης, Χριστοδουλίδης Χριστόφορος Β1 και Κυπριανού Άννα Α3 Στιγμιότυπο από τις εργασίες του Συνεδρίου Συμμετοχή του Σχολείου μας στο Μαθητικό Συνέδριο Αρχιεπισκοπής "Ο ρόλος της Εκκλησίας στη ζωή των νέων και ο ρόλος των νέων στη ζωή της Εκκλησίας" ήταν ο τίτλος του εργαστηρίου με το οποίο συμμετείχε ομάδα μαθητών μας στο Μαθητικό Συνέδριο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, που πραγματοποιήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου. Στο Συνέδριο καταθέσαμε διάφορες μορφές εξάρτησης όπως το τσιγάρο, το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, ο τζόγος, η τηλεόραση, το κινητό τηλέφωνο, ο υπερκαταναλωτισμός, η έντονη προσήλωση σε ένα άτομο είτε αυτό ονομάζεται οιδιπόδειο σύμπλεγμα ή σύμπλεγμα της Ηλέκτρας, όπως επίσης και η εξάρτηση από κάποιες ιδεολογίες ή πεποιθήσεις, οι οποίες μας απο- προσανατολίζουν από τις αξίες της ζωής. Εστιάσαμε περισσότερο την προ σοχή μας στο διαδίκτυο, διότι αντιληφθήκαμε ότι η γενιά μας ταλανίζεται πολύ περισσότερο από αυτή τη νέα μορφή εξάρτησης. Το γεγονός ότι δεν έχουμε κάτι πιο σημαντικό να κάνουμε στον ελεύθερό μας χρόνο, αποτελεί κύριο αίτιο που οδηγεί στη χρήση του διαδικτύου. Το να σερφάρουμε σε έναν κόσμο ιδεατό, μας κάνει να ξεχνιόμαστε, να φεύγουμε από το άγχος της καθημερινότητας. Ο φόβος δεν μας επιτρέπει να συνάψουμε αληθινές προσωπικές σχέσεις και να αναπτύξουμε επικοινωνίες με τους γύρω μας, αισθανόμαστε μόνοι χωρίς στερεά στηρίγμα- τα. Θέλοντας να καλύψουμε το κοινωνικό μας κενό και μοναξιά, βρίσκουμε διέξοδο σε ψεύτικες φιλίες και γνωριμίες μέσω του Facebook και άλλων παρόμοιων υπηρεσιών. Στην αρχή θεωρούμε τις πράξεις μας σπουδαίο γεγονός, έχουμε περιστασιακή ευχαρίστηση, αλλά στην πορεία αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό έγινε συνήθεια, σπαταλούμε άδικα το χρόνο μας σε πράγματα ανούσια και τελικά δεν απολαμβάνουμε τη ζωή μας. Το σπουδαιότερο είναι ότι επειδή είμαστε αδύνατοι στο χαρακτήρα, παρασυρόμαστε εύκολα και χάνουμε την προσωπική μας ελευθερία και βούληση. Απαραίτητη ανάγκη, λοιπόν, είναι να δημιουργηθούν στην κοινωνία, με ανθολόγιο τη βοήθεια της Εκκλησίας , του σχολειού και της οικογένειας, εκείνες οι ευκαιρίες και κίνητρα, ώστε να μας βοηθήσουν να διαμορφώσουμε ένα σταθερό χαρακτήρα που να μην είναι ευάλωτος σε εξαρτήσεις. Να αποκτήσουμε εκείνο το σθένος και τη δυναμική διάθεση, ώστε να μπορούμε να επιλέγουμε όσο το δυνατό περισσότερες φορές εκείνα τα κίνητρα που μας καταξιώνουν ως ελευθέρα σκεπτόμενους ανθρώπους. Μέσα από την παιδεία να μάθουμε ότι η ελευθερία των όποιων επιλογών και των αποφάσεών μας ταυτόχρονα, μας καθιστά υπεύθυνους και για τις όποιες επιπτώσεις και αποτελέσματα θα αναδυθούν. Η αχαλίνωτη χρήση της ελευθερίας μας, μας οδηγεί πολλές φορές στην υποδούλωση των ίδιων των επιλογών μας . Δίκαια λοιπόν και ο Απόστολος Παύλος μάς συμβουλεύει ότι: Όλα επιτρέπονται, αλλά δεν μας συμφέρουν τα πάντα. Στο χέρι μας είναι το πώς θα αξιοποιήσουμε την ελευθερία που έχουμε και κατεξοχήν μιλούμε για μια ελευθερία την οποία τη χαρακτηρίζει η θυσιαστική αγάπη προς το συνάνθρωπο. Μια ελευθερία που δεν υπηρετεί τον εγωισμό, το ατομικό συμφέρον, τη φιλαργυρία, γιατί, όπως αναφέρει ο Απόστολος Παύλος, αυτός που κάνει αμαρτίες είναι δούλος της αμαρτίας. Στη προκειμένη περίπτωση γινόμαστε δούλοι σε όλες αυτές τις κακές αποφάσεις μας με κατάχρηση και όχι χρήση των καλών της τεχνολογίας. Ο άνθρωπος χρειάζεται τις σωστές παραμέτρους για να μπορέσει να ανταπεξέλθει κατάλληλα στις προκλήσεις της ζωής. Η Εκκλησία οφείλει να προβάλλει τις δικές της προτάσεις στο σύγχρονο κόσμο και να αγκαλιάζει με αγάπη τον κάθε ταλαιπωρημένο από τα πλοκάμια των εξαρτήσεων. Οι Άγιοι αποτελούν τα έμπρακτα παραδείγματα ορθής αξιοποίησης της ελευθερίας τους. Η ενεργός συμμετοχή μας στη μυστηριακή ζωή με τη μετάληψη της Θείας Ευχαριστίας, την Εξομολόγηση, την προσευχή και την παρουσία μας στις δραστηριότητες της ενορίας μας θα αποτελέσουν φάρ- ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ μακο πνευματικό που θα μας απαλλάξει από τις διάφορες εξαρτήσεις, θα μας διώξει το άγχος και θα μας δώσει μια υγιή πρόταση κοινωνικοποίησης. Θα μας ανοίξει το δρόμο να δούμε πραγματικά το φως και την αλήθεια των πραγμάτων και η ζωή μας θα νοηματοδοτηθεί. Δίκαια λοιπόν οι Άγιοι μας βλέπουν με όλο το πρόσωπό τους και περιβάλλονται από φωτοστέφανο για να φανεί ότι ολοκληρώθηκαν ψυχοσωματικά, όταν γνώρισαν και επέλεξαν ελεύθερα την αλήθεια και οδηγήθηκαν στο Φως. Ο Χριστός εξάλλου μας προτρέπει να 65 γνωρίσουμε την αλήθεια, γιατί η αλήθεια θα μας ελευθερώσει από κάθε τι ασήμαντο και ψεύτικο. Αν θέλουμε λοιπόν να φύγουμε από το σκοτάδι των εξαρτήσεων, οφείλουμε να αναζητήσουμε το φως, το οποίο βρίσκεται στην Εκκλησία και στη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Δίκαια λοιπόν στην εικόνα της Πεντηκοστής αγιογραφείται ο σκοτεινός κόσμος, ο οποίος καλείται να σπάσει τα δεσμά της άγνοιας και της υποδούλωσής του, να μεταβεί στο φως του Χριστού και να νοηματοδοτήσει τη ζωή του. Υποδοχή της Κάρας του Αποστόλου Ανδρέα από την Πάτρα στο Ναό της του Θεού Σοφίας. 66 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ • Χριστιάνα Ανδρέου, Φυσικός, ΒΔ - ΜΑ Μάθηση στις Φυσικές Επιστήμες ανθολόγιο Η αξιολόγηση PISA Η ιστορία και οι στόχοι του θεσμού Η λέξη PISA είναι το ακρωνύμιο του Program for International Student Assessment. Είναι ένα Διεθνές Πρόγραμμα για την Αξιολόγηση των Μαθητών που υλοποιείται στο πλαίσιο του διεθνούς Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ). Ο ΟΟΣΑ ξεκίνησε από την κατασπαραγμένη και οικονομικά καταστρεμμένη Ευρώπη το 1948 ως Οργανισμός Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (Organisation for European Economic Co-operation - OEEC). Πρώτος γενικός γραμματέας ήταν ο Γάλλος Robert Marjolin, με σκοπό να διαχειριστεί τα κονδύλια του Σχεδίου Μάρσαλ για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αργότερα, η ιδιότητα μέλους στον οργανισμό αυτό επεκτάθηκε και σε μη ευρωπαϊκά κράτη, και το 1960 μετασχηματίστηκε στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης που γνωρίζουμε σήμερα. Σήμερα ο ΟΟΣΑ έχει 34 κράτη-μέλη και πολλές ακόμα συνεργαζόμενες χώρες. Η πρώτη εκδήλωση ενδιαφέροντος του ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση χρονολογείται στο 1964, όταν κάποια κράτη-μέλη του ανέθεσαν να συλλέξει στατιστικά δεδομένα για το θέμα. Η πρόθεση ήταν να συγκριθούν τα επίπεδα δεξιοτήτων των μαθητών και εντός των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων και με βάση αυτά να γίνουν σχετικές προβλέψεις. Όμως, τα δεδομένα αποδείχθηκαν περιορισμένα και το πρόγραμμα εγκαταλείφθηκε για να αναδυθεί ξανά τη δεκαετία του 1980. Η επανεμφάνιση του προγράμματος ήταν αποτέλεσμα πίεσης που άσκησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής στην προσπάθειά τους να μετατοπίσουν την Εκπαιδευτική Πολιτική από αρμοδιότητα των Ομοσπονδιακών Κυβερνήσεων σε θέμα εξωτερικής πολιτικής. Η ανάγκη προέκυψε το 1983 όταν έρευνα έδειξε ότι 24 εκατομμύρια ενήλικες και το 17% των εφήβων στις ΗΠΑ ήταν αναλφάβητοι. Τα αποτελέσματα θεωρήθηκαν τόσο δυσοίωνα που η σχετική έκθεση ονομάστηκε «Ένα Έθνος σε Κίνδυνο». Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ronald Reagan, θέλοντας να παρακάμψει τις αντιδράσεις των Ομοσπονδιακών Κυβερνήσεων στις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, στράφηκε στον ΟΟΣΑ και ζήτησε τη συλλογή στατιστικών δεδομένων για το εκπαιδευτικό status quo στις βιομηχανικές χώρες, αναβαθμίζοντας έτσι την εκπαίδευση στο επίπεδο της διεθνούς πολιτικής. Ο ΟΟΣΑ είχε επιφυλάξεις, διότι στην ντιρεκτίβα του η εκπαίδευση υπαγόταν στον «πολιτισμό», ο οποίος δεν μπορούσε να αναπαρασταθεί με στατιστικές και γραφικές μεθόδους. Η συγκυρία όμως ευνόησε την πρωτοβουλία, διότι η τότε Γαλλική Κυβέρνηση θέλοντας και αυτή να αναμορφώσει το ελιτίστικο γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα, στάθηκε ένας απρόσμενος σύμμαχος των ΗΠΑ. Η πρώτη ανεπίσημη προσπάθεια για τη διεξαγωγή ενός τέτοιου προγράμματος ξεκίνησε το 1992, η οποία αφορούσε κυρίως είδη διπλωμάτων, τύπους σχολείων και τη σχέση τους με διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Η ανάλυση έκανε φανερή την ανάγκη για συλλογή και «κοινωνικών» δεδομένων. Παρά τις αρχικές αντιρρήσεις πολλών κρατών-μελών ότι αυτό ισοδυναμούσε με εξωτερική παρέμβαση σε εσωτερικές υποθέσεις των κρατών, η αξιολόγηση, όπως περίπου τη γνωρίζουμε σήμερα, εγκρίθηκε από τα κράτη-μέλη σε μια δεύτερη για το θέμα ψηφοφορία το 1997. Ο ΟΟΣΑ επιστράτευσε περισσότερους από 300 ειδικούς στην εκπαίδευση και τους ανατέθηκε το έργο του σχεδιασμού ενός επαρκώς συνεκτικού και μεθοδολογικά έγκυρου συστήματος ελέγχου και αξιολόγησης (Martens & Leibfried, 2008). Η ενασχόληση του ΟΟΣΑ με την εκπαίδευση αντιμετωπίζεται από πολλούς με καχυποψία, διότι συνδέει την οικονομική ανάπτυξη με την παιδεία και την εκπαίδευση, κατηγορώντας τον για χρηστική αντιμετώπιση της γνώσης. Η απάντηση του οργανισμού σε αυτό είναι ότι η εκπαίδευση είναι το κλειδί για την οικονομική ανάπτυξη, η οποία βοηθάει την ευημερία των πολιτών, αλλά και είναι καθοριστική για την ικανότητα των τελευταίων να κερδίζουν τα προς το ζην σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο οικονομικό περιβάλλον. ανθολόγιο ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Σύμφωνα με την προκήρυξη του ΟΟΣΑ: Ο σκοπός της ενασχόλησης με την εκπαίδευση είναι η δημιουργία συστημάτων παιδείας και εκπαίδευσης, τα οποία θα συνεισφέρουν στην κοινωνική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη και τα οποία θα παρέχουν στον καθένα, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου ή κοινωνικού υποβάθρου, την ευκαιρία να αξιοποιήσει το μέγιστο των δυνατοτήτων του στη μάθηση σε κάθε στάδιο της ζωής του. Ο ΟΟΣΑ αναγνωρίζει και τους άλλους σκοπούς της εκπαίδευσης και αναζητά τρόπους με τους οποίους είναι δυνατόν να συμβιβαστεί ο ρόλος της εκπαίδευσης ως προωθητής της οικονομικής ανάπτυξης με τους σκοπούς αυτούς. Για οποιοδήποτε ρόλο έχει όμως η εκπαίδευση να διαδραματίσει, χρειάζεται χρηματοδότηση και τα κράτη διαθέτουν πολύ μεγάλα κονδύλια για την εκπαίδευση. Η κατανομή αυτών των πόρων στις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης, από την προσχολική ως την εκπαίδευση ενηλίκων, με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτυγχάνονται τα βέλτιστα αποτελέσματα, είναι ένα από τα ερωτήματα στα οποία η PISA αναζητά απαντήσεις. Και ασφαλώς ένα καίριο ερώτημα είναι ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθούν τα πιο πάνω. Η μορφή της αξιολόγησης Η αξιολόγηση εξετάζει τρία πεδία, αυτά του μαθηματικού, του γλωσσικού και του επιστημονικού γραμματισμού και τις στάσεις (attitudes) των μαθητών. Διεξάγεται κάθε τρία χρόνια με έμφαση σε ένα αντικείμενο κάθε φορά και κυκλική εναλλαγή μεταξύ τους. Η έννοια του γραμματισμού (literacy) στην PISA δείχνει την ευρύτητα στην προσέγγιση και αντιπροσωπεύει τη ματιά στο μέλλον. Αξιολογεί το πώς αυτός ο μαθητής μπορεί να αξιοποιήσει τα εφόδια που πήρε από το αναλυτικό πρόγραμμα, με τη στενή έννοια του όρου, σε καταστάσεις της πραγματικής ζωής. Με τον όρο στάσεις περιγράφονται στοιχεία που δίνουν οι μαθητές σε σχετικό ερωτηματολόγιο στο οποίο κάνουν αυτοαναφορά σε προσωπικά χαρακτηριστικά, προτιμήσεις για καριέρα και απόψεις για τη μάθηση, την εκπαίδευση, τα μαθησιακά αντικείμενα κ.ά. καταγράφονται δηλαδή οι θέσεις, απόψεις ή οι γνώσεις των μαθητών σε διάφορα θέματα που σχετίζονται με την κοινωνία και τη μάθηση γενικότερα. Ο συνδυασμός των αποτελεσμάτων στο κομμάτι του γραμματισμού με τα δεδομένα για τις στάσεις των μαθητών αλλά και κάποια δημογραφικά στοιχεία βοηθάει στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων και δίνει κάποιες απαντήσεις. Στην αξιολόγηση συμμετέχουν μόνο 15χρονοι μαθητές, διότι σε αυτή την ηλικία στα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα ολοκληρώνεται ή είναι κοντά στην ολοκλήρωση ο υποχρεωτικός κύκλος εκπαίδευσης. Το δείγμα το 2012 αποτελούσαν 510 000 μαθητές που εκπροσωπούσαν έναν πληθυσμό 28 εκατομμυρίων μαθητών και σχεδόν το 80% της παγκόσμιας οικονομίας. Αξιολογούνται όχι για το επίπεδο κατοχής του αναλυτικού προ- 67 γράμματος, αλλά για το αν έχουν αποκτήσει τις γνώσεις και δεξιότητες που είναι απαραίτητες για την ενήλικη ζωή και για την πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνία. Στόχος της αξιολόγησης δεν είναι η κατάταξη των εκπαιδευτικών συστημάτων, αλλά η αναζήτηση εκείνων των χαρακτηριστικών των συστημάτων αυτών που είναι υπεύθυνα για τα συγκεκριμένα αποτελέσματα. Τα ερωτήματα που ζητούν απάντηση μέσα από την αξιολόγηση σε σχέση με τους μαθητές είναι: l Είναι οι μαθητές καλά προετοιμασμένοι για μελλοντικές προκλήσεις; l Μπορούν ν’ αναλύσουν, επιχειρηματολογήσουν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά; l Έχουν την ικανότητα να συνεχίσουν να μαθαίνουν σε όλη τους τη ζωή; Σε ένα χώρο με ανοικτά σύνορα και σε άμεση αλληλεπίδραση με άλλες κοινωνίες που είναι ή μετασχηματίζονται γρήγορα σε «κοινωνίες της γνώσης», θα θέλαμε τα χαρακτηριστικά αυτά να τα έχουν τον 21ο αιώνα και τα δικά μας παιδιά, δικά μας με τη στενή και με την ευρεία έννοια. Ο αντίκτυπος της αξιολόγησης Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης PISA είναι είδηση για τα διεθνή και για τα τοπικά μέσα ενημέρωσης. Η βιβλιογραφία όμως που εξετάζει τις αντιδράσεις στα αποτελέσματα σε επίπεδο χωρών και τις επιδράσεις και τη χρήση των αποτελεσμάτων αυτών στις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις είναι μάλλον φτωχή. Στο άρθρο του Simon Breakspear (2012) The policy impact of PISA που δημοσιεύθηκε από τον ΟΟΣΑ αναφέρονται μερικά ενδιαφέροντα παραδείγματα. Το πιο χαρακτηριστικό της επίδρασης των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης στο διάλογο για την εκπαίδευση είναι αυτό της Γερμανίας. Η Γερμανία συμμετείχε στην αξιολόγηση το 2000 με υπερβολική αυτοπεποίθηση. Τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά, διότι οι επιδόσεις των μαθητών της χώρας ήταν κάτω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Η αντίδραση των Γερμανών στα αναπάντεχα αποτελέσματα περιγράφονται στην πρόταση με την οποία ο τότε Γερμανός υπουργός για την Έρευνα και την Ανάπτυξη, Edelgard Bulmahn, ξεκινά το άρθρο του PISA: The consequences for Germany: Μια χώρα με την οικονομική και πολιτική σημασία της Γερμανίας ανήκει στην κορυφή της κατηγορίας και δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένη με ένα εκπαιδευτικό σύστημα που έχει επιδόσεις στο επίπεδο του μέσου όρου του ΟΟΣΑ, πόσο μάλλον κάτω από αυτό. Η χαμηλή κατάταξη της Γερμανίας πυροδότησε τόσο έντονες συζητήσεις για το εκπαιδευτικό σύστημα, ώστε η κατάσταση που διαμορφώθηκε περιγράφηκε με τον όρο «PISA shock». Οι πρώτες αντιδράσεις συνίσταντο στην αμφισβήτηση της εγκυρότητας του απο- 68 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ τελέσματος και του θεσμού. Όταν καταλάγιασαν οι αρχικές αντιδράσεις, ξεκίνησε ένας έντονος πολιτικός διάλογος για τη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Το αποτέλεσμα ήταν ένας αριθμός μεταρρυθμιστικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και η δημιουργία εθνικών επιπέδων. Ένα σημαντικό εύρημα της αξιολόγησης ήταν ότι στη Γερμανία η επίδοση στη γλώσσα είχε τη μεγαλύτερη συσχέτιση με το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο από τις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ και την επόμενη μεγαλύτερη το κοινωνικό στάτους του μετανάστη. Αυτό οδήγησε στη διαφοροποίηση της δομής του συστήματος, καθώς έγινε φανερό ότι ήταν άδικο, αφού εμπόδιζε την κοινωνική κινητικότητα. Η πρόωρη κατανομή των μαθητών (στην ηλικία των 10 ετών) σε τριών ειδών σχολεία, που προκαθόριζε και την περαιτέρω πορεία τους, φάνηκε ότι ήταν αποτέλεσμα όχι μόνο της επίδοσης αλλά και του κοινωνικού/οικογενειακού υποβάθρου. Αυτός ήταν και ο λόγος που στα μεταρρυθμιστικά μέτρα δόθηκε μεγάλο βάρος στην ενίσχυση των μειονεκτούντων μαθητών, κυρίως εκείνων από μεταναστευτικό υπόβαθρο. Αν και οι μεταρρυθμίσεις δεν ήταν ομοιόμορφες σε όλα τα καντόνια, κατά κύριο λόγο περιλάμβαναν: τη μετακίνηση του διαχωρισμού των μαθητών στην ηλικία των 12 ετών, τη συγχώνευση των τριών ειδών σχολείων της κατώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε δύο, τη δυνατότητα φοίτησης ενός μαθητή από οποιοδήποτε είδος σχολείου της κατώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο είδος σχολείου της επιλογής του για την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η Γερμανία ανέκαμψε σημαντικά και βρίσκεται τώρα σημαντικά πάνω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Η ανάκαμψη αυτή οφείλεται σε διάφορους λόγους. Μερικοί είναι: (α) οι αλλαγές στη δομή του συστήματος, (β) η υψηλή ποιότητα των εκπαιδευτικών, (γ) η αξία του διπλού συστήματος– dual system, ενός συστήματος φοίτησης και «μαθητείας» σε χώρους εργασίας, στο οποίο μπορούν να συμμετάσχουν όχι μόνο οι μαθητές της επαγγελματικής εκπαίδευσης αλλά και αυτοί της γενικής εκπαίδευσης, η ανάπτυξη εθνικών επιπέδων και αναλυτικών καθώς και η ικανότητα έρευνας και αξιολόγησης στην επιτήρηση της εφαρμογής τους (Pearson Foundation page-Germany, OECD 2011). Η Ιαπωνία είχε στην αξιολόγηση του 2000 εξαιρετικές επιδόσεις, αλλά εμφάνισε μια σημαντική πτώση στην αξιολόγηση του 2003. Η πτώση αυτή προκάλεσε μια «κρίση», η οποία πυροδότησε ένα σημαντικό πολιτικό και δημόσιο διάλογο για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, ο οποίος οδήγησε στην αντιστροφή του επίμαχου αναλυτικού χαμηλής πίεσης, “yutori kyōiku”, (“εκπαίδευση που δίνει στους μαθητές χώρο να μεγαλώσουν”) που είχε εφαρμοστεί τα προηγούμενα χρόνια. Τη δεκαετία του 1990 κάποιοι χώροι της ιαπωνικής κοινωνίας είχαν αρχίσει να προβληματίζονται με το γεγονός ότι οι Ιάπωνες μαθητές είχαν πολύ υψηλές ακαδημαϊκές ικανότητες, αλλά υστερούσαν ανθολόγιο σε δημιουργικότητα, ανεξαρτησία και επιθυμία να συνεχίζουν να μαθαίνουν λόγω της εντατικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης και της υπερβολικής έντασης που αυτή συνεπαγόταν. Ήδη από την ίδια δεκαετία εφαρμόστηκαν κάποιες αλλαγές που περιλάμβαναν την καθιέρωση του Σαββάτου ως σχολικής αργίας, τη μείωση των διδακτικών ωρών σε ακαδημαϊκά αντικείμενα και την εισαγωγή «ενοποιημένων» σπουδών. Το τελευταίο πρόγραμμα, που εξέφραζε την ισχυρή εκδοχή του “yutori education”, σκόπευε να επιτρέψει στα σχολεία να λειτουργήσουν εκτός των περιορισμών του αναλυτικού που ήταν ισχυρά συνδεδεμένο με εισαγωγικές εξετάσεις και αυστηρά καθορισμένα μαθησιακά αποτελέσματα. Στο δημοτικό εγκαταλείφθηκαν οι επιστήμες και εισήχθηκαν οι «περιβαλλοντικές σπουδές», ενώ στο κατώτερο γυμνάσιο δίνονταν και επιλεγόμενα μαθήματα για να κινητοποιήσουν περισσότερο τους μαθητές. Η πτώση κατά 6 θέσεις της Ιαπωνίας στην αξιολόγηση PISA του 2003 σε σχέση με αυτή του 2000 αντέστρεψε το κλίμα και αποφασίστηκε η εφαρμογή του «Σχεδίου Δράσης για τη βελτίωση της Ακαδημαϊκής Επίδοσης». Αυτό περιλαμβάνει τη σταδιακή αύξηση των ακαδημαϊκών αντικειμένων, την αύξηση των ωρών διδασκαλίας στα αντικείμενα αυτά και τη χορήγηση εθνικών σταθμισμένων εξετάσεων στα μαθηματικά και τα ιαπωνικά στην 6η και 9η τάξη. Το πρόγραμμα των εξετάσεων περιλαμβάνει και εκτεταμένες έρευνες σε μαθητές και εκπαιδευτικούς που αφορούν σε άλλους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη μάθηση. Οι αλλαγές αυτές συνοδεύτηκαν από μικρότερες και πιο σταδιακές αλλαγές στις μεθόδους διδασκαλίας. (Fish, 2013). Μερικές από τις αλλαγές στα αναλυτικά προγράμματα που αναφέρει ο Kan Suzuki, ανώτερος υφυπουργός Παιδείας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Τεχνολογίας (2011) στην παρουσίασή του στο 14ο Σεμινάριο ΟΟΣΑ/Ιαπωνία είναι: (α) ενίσχυση των προφορικών δραστηριοτήτων, της εκπαίδευσης στα μαθηματικά και τις επιστήμες, της πολιτισμικής εκπαίδευσης και των εμπειρικών μαθησιακών δραστηριοτήτων. (β) αύξηση των ωρών διδασκαλίας στα Ιαπωνικά (κατά 6% στη Δημοτική και κατά 10% στην κατώτερη μέση εκπαίδευση), στην αριθμητική/μαθηματικά (κατά 16% στη Δημοτική και κατά 22% στην κατώτερη μέση εκπαίδευση), στην επιστήμη (κατά 16% στη Δημοτική και κατά 33% στην κατώτερη μέση εκπαίδευση) Παρόμοια αντίδραση στα αποτελέσματα της PISA του 2000 υπήρξε και στη Δανία, η οποία παρουσίασε μέτρια αποτελέσματα παρά το καλά χρηματοδοτούμενο εκπαιδευτικό σύστημα. Το 2004 και μετά από κάποιες εσωτερικές αναθεωρήσεις και ελέγχους του συστήματος αυξήθηκε η εθνική αξιολόγηση και οι στρατηγικές που στόχευαν σε κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούντες μαθητές και μετανάστες (Breakspear, 2012). ανθολόγιο ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Το εξωτερικό σοκ που βίωσαν αυτές οι χώρες από τα χαμηλότερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην PISA δημιούργησε ένα «παράθυρο πολιτικής» για μεταρρυθμίσεις, χωρίς όμως να είναι δυνατόν να αποκρυπτογραφηθεί η άμεση επίδραση της PISA στην ταχύτητα και το βάθος των μεταρρυθμίσεων (Kingdon, 1995, στο Breakspear, 2012). Στο άλλο άκρο των αντιδράσεων βρίσκεται η Φινλανδία, που βίωσε μία PISA-surprise με την κατάταξή της στην κορυφή της κατάταξης το 2000. Η κατάταξη της Φινλανδίας αν και έχει πέσει από την κορυφή που κατείχε στην πρώτη αξιολόγηση, συνεχίζει να είναι πολύ υψηλή σε όλες τις επόμενες αξιολογήσεις και το εκπαιδευτικό της σύστημα αποτελεί σημείο αναφοράς για τις εθνικές εκπαιδευτικές πολιτικές στην Ευρώπη. Στις ΗΠΑ τα πρώτα αποτελέσματα παρά τις πολύ μέτριες επιδόσεις δεν είχαν ιδιαίτερο αντίκτυπο, διότι το χάσμα μεταξύ της υπάρχουσας αντίληψης για τα αναμενόμενα αποτελέσματα και των εμπειρικών δεδομένων ήταν μικρό. Γενικά, η επίδραση της αξιολόγησης διαφέρει ανάμεσα στις διάφορες χώρες και έχει οδηγήσει σε δραστικές αλλαγές στα εκπαιδευτικά συστήματα σε λίγες μόνο χώρες-οικονομίες, κυρίως σε αυτές που οι επιδόσεις ήταν χαμηλότερες από τις αναμενόμενες. Πάντως, οι χώρες που συμμετέχουν θεωρούν την PISA ως σημαντικό δείκτη για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού τους συστήματος και έχει, ως θεσμός, τη δυνατότητα να θέσει την ημερήσια διάταξη της πολιτικής συζήτησης για την εκπαίδευση (Breakspear, 2012). Οι Ευρωπαϊκοί Στόχοι και τα αποτελέσματα για την Ευρώπη Σημαντικά μέσα στην προσπάθεια μέτρησης της προόδου στην παιδεία και την εκπαίδευση είναι οι δείκτες και τα σημεία αναφοράς. Στην ιστοσελίδα του CEDEFOP (Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης) περιγράφονται οι στόχοι που τέθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την Παιδεία και την Εκπαίδευση. Το 2009 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όρισε πέντε (5) επίπεδα αναφοράς για την μέτρηση της προόδου στην περίοδο 2010-2020 ως μέρος της Στρατηγικής για την Παιδεία και την Εκπαίδευση (ΕΤ 2020) Αυτοί είναι: 1. Πρόωρη εγκατάλειψη της παιδείας και της εκπαίδευσης: μέχρι το 2020 το ποσοστό να μειωθεί σε λιγότερο από 10%. 2.Τριτοβάθμια εκπαίδευση: μέχρι το 2020 το ποσοστό των πολιτών ηλικίας 30-34 ετών με τριτοβάθμια εκπαίδευση να είναι τουλάχιστον 40%. 3.Η συμμετοχή των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση: μέχρι το 2020 τουλάχιστον 15% των ενηλίκων (25-64 ετών) πρέπει να συμμετέχουν σε διαδικασίες διά βίου μάθησης. 4.Πρώιμη παιδική ηλικία: μέχρι το 2020 τουλάχιστον το 95% των παιδιών μεταξύ 4 ετών και της ηλικίας που αρχίζουν την υποχρεωτική πρωτοβάθμια εκπαίδευση πρέπει να συμμετέχουν σε προσχολική εκπαίδευση 69 5. Μαθητές χαμηλών επιδόσεων σε βασικές δεξιότητες: μέχρι το 2020 το ποσοστό των 15χρονων σε χαμηλές επιδόσεις στη γλώσσα, τα μαθηματικά και τις επιστήμες πρέπει να είναι λιγότερο από 15%. Τα αποτελέσματα των πέντε αξιολογήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι τώρα δείχνουν ότι στη γλώσσα και την επιστήμη υπάρχει μία βελτίωση των αποτελεσμάτων σε σχέση με τον 5ο στόχο στα γλωσσικά και στην επιστήμη. (Πίνακας 1). Πίνακας 1: Ποσοστό % μαθητών με χαμηλές επιδόσεις στα γλωσσικά και την επιστήμη 2006 2009 2012 Γλωσσικά 23,1 19,7 17,8 Επιστήμη 20,3 17,8 16,6 Ενώ δεν φαίνονται μεταβολές στα μαθηματικά καθώς το ποσοστό των μαθητών με χαμηλή επίδοση παραμένει πάνω από το 20%, τέσσερα κράτη-μέλη της ΕΕ, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Πολωνία και η Ολλανδία ήταν ανάμεσα στις χώρες με το μικρότερο ποσοστό χαμηλής επίδοσης στα μαθηματικά σε όλο τον κόσμο, με 10,5%, 12,3%, 14,4% και 14,8% αντίστοιχα το 2012. Σημαντικό εύρημα από τις αξιολογήσεις είναι η επίδραση του κοινωνικοοικονομικού επιπέδου στην επίδοση και στα τρία αντικείμενα. Άλλο είναι η αρνητική επίδραση του μεταναστευτικού υποβάθρου και από την τελευταία αξιολόγηση η σημασία της προσχολικής εκπαίδευσης στην επίδοση στα μαθηματικά (EC, Press Release, 3/12/13). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συζητήσει τα αποτελέσματα του 2012 με τα κράτη-μέλη και θα βοηθήσει στη λήψη μέτρων για την αποκατάσταση των αδυναμιών τους. Στα πλαίσια της αρωγής που η ΕΕ προσφέρει στα μέλη της εντάσσεται και το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Erasmus+ για την παιδεία, την εκπαίδευση και τη νεολαία, που ξεκίνησε τον Ιανουάριο και υποστηρίζει την ανάπτυξη και την αναβάθμιση της σχολικής εκπαίδευσης. Τα αποτελέσματα της Κύπρου Η Κύπρος συμμετείχε το 2012 για πρώτη φορά και τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά. Είναι σημαντικά κάτω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ σε όλα τα αξιολογημένα αντικείμενα, όπως φαίνεται στον πίνακα 2. Πίνακας 2: Σύγκριση του ΜΟ των αποτελεσμάτων της Κύπρου με αυτόν του ΟΟΣΑ Μαθηματικά Γλωσσικά Επιστήμες Μέσος όρος ΟΟΣΑ 494 496 501 Κύπρος 440 449 438 Η Κύπρος είναι η 3η χειρότερη στην Ευρώπη στα γλωσσικά μετά τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία με το 32,8% των μαθητών να έχουν χαμηλή επίδοση. Ένα 42% των μαθητών έχουν αντίστοιχα προβλήματα στα μαθηματικά (2η χαμηλότερη στην Ευρώπη) και με 38,6% χαμηλή επίδοση στις επιστήμες είναι η χαμηλότερη στην Ευρώπη. Το σχετικό άρθρο της Cyprus Mail της 4ης Δεκεμβρίου του 2013 είχε το θλιβερό τίτλο «Οι Κύπριοι έφηβοι τα μεγαλύτερα κούτσουρα στην ΕΕ». Ας μας προβληματίσουν όλους. 70 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ • Αρέστη Τώνια, Γαβριηλίδου Βερόνικα, Ιωάννου Νάταλη, Αβέρωφ Ειρήνη, Μιτσή Κατερίνα, Χρυσάνθου Μαρία. ανθολόγιο Στα μονοπάτια της πίστης και της φύσης Μοναδική εμπειρία έζησαν μαθήτριες του Λυκείου μας επισκεπτόμενες τον εκθεσιακό χώρο των Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, όπου είχαν την ευκαιρία να δουν την έκθεση με θέμα: "Στα μονοπάτια της πίστης και της φύσης". Με την καθοδήγηση του επισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου και με τη συνοδεία της καθηγήτριας κας Δέσποινας Ιωάννου, μας δόθηκε η ευκαιρία να μάθουμε τον τρόπο κατασκευής της ψηφιδωτής εικόνας, της φορητής αγιογραφίας, της συντήρησης και την κατασκευή ξυλόγλυπτων αντικειμένων. Δοκιμάσαμε την τέχνη της ξυλογλυπτικής και την τέχνη του στιλβωτού και αντιληφθήκαμε πόσος κόπος και υπομονή χρειάζεται για να δημιουργηθεί η χριστιανική τέχνη. Παράλληλα εφοδιαστήκαμε με χάρτες, οι οποίοι περιγράφουν άγνωστους προσκυνηματικούς προορισμούς και περιοχές με φυσικές ομορφιές, τις οποίες κρύβει στα σπλάχνα της η πατρίδα μας. Τα γύρω εκθέματα αναδείκνυαν τη μεγάλη θρησκευτική και πολιτιστική μας κληρονομιά που πρέπει να γνωρίσουμε, να εκτιμήσουμε και να αξιοποιήσουμε. ανθολόγιο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Μέσα από εμπειρική δραστηριότητα μάθαμε τη θέση των αγίων πάνω στο εικονοστάσι. Ταυτόχρονα παρουσιάσαμε στους γονείς κάποια μυστικά της αγιογραφίας, ώστε βλέποντας τις εικόνες των αγίων να ξεχωρίζουν τους μάρτυρες, τους ανάργυρους, τους οσίους, τους αποστόλους. 71 Ευχαριστούμε τον επίσκοπο Μεσαορίας κ. Γρηγόριο για την πρόσκληση, το Διευθυντή του Σχολείου μας κ. Ανδρέα Ματσικάρη, ο οποίος έδωσε την άδεια και τη συγκατάθεση να εκπροσωπήσουμε το σχολείο μας, καθώς και την καθηγήτριά μας κα Δέσποινα Ιωάννου που μας επέλεξε σε αυτή τη δραστηριότητα . Ο επίσκοπος Μεσαορίας κ. Γρηγόριος μιλά στα παιδιά για τις σχέσεις της Εκκλησίας της Κύπρου για το διαθρησκευτικό διάλογο. 72 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ • Χαραλάμπους Ουρανία Γ4 • Γεωργίου Αντρέας Γ2 ανθολόγιο Οδηγοί Υψηλού Κινδύνου Σεμινάριο για την Οδική Ασφάλεια Το σεμινάριο που παρακολουθήσαμε με θέμα « Η ολιστική προσέγγιση του προβλήματος της αναποτελεσματικής αντιμετώπισης του φαινομένου των οδικών ατυχημάτων στην Κύπρο και εισηγήσεις για διορθωτικά μέτρα» αφορούσε στη διερεύνηση των αιτιών των τροχαίων συγκρούσεων στην Κύπρο καθώς επίσης και στην εξέταση των πολιτικών/δράσεων που έχουν χρησιμοποιηθεί επιτυχώς σε άλλες χώρες και η προσαρμογή τους στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου. Κύριες αιτίες οδικών συγκρούσεων οφείλονται κυρίως στον ανθρώπινο παράγοντα. Μεταξύ άλλων η έρευνα έδειξε ότι αιτίες οδικών συγκρούσεων είναι: l Η αυξημένη ταχύτητα πέραν του καθορισμένου ορίου, l Χρήση αλκοόλ πριν την οδήγηση l Συνδυασμός αλκοόλ και ταχύτητας l Μη χρήση ζώνης ασφαλείας η προστατευτικού κράνους Οι εισηγήσεις που έγιναν αναφορικά για τα νέα μέτρα αναφέρουν μεταξύ άλλων και τα εξής l Ανάπτυξη παιδείας οδικής ασφάλειας l Αντιμετώπιση παραβάσεων l Περισσότερο συντονισμένη δράση μεταξύ των φορέων ανάπτυξης δράσεων οδικής ασφάλειας l Συστηματική αξιολόγηση των μέτρων και χρήση μόνο των αποτελεσματικών l Δανεισμός καλών πρακτικών από άλλες χώρες, προσαρμογή στα κυπριακά δεδομένα και αξιολόγηση Ο Όμιλος χειροτεχνίας στο Σχολείο μας Ο όμιλος χειροτεχνίας στο Λύκειό μας λειτούργησε δυο φορές κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2013-2014. Η πρώτη συνάντηση έγινε στις 27 Οκτωβρίου και τα κορίτσια του ομίλου πέρασαν το χρόνο τους δημιουργώντας όμορφες κατασκευές. Συγκεκριμένα τα κορίτσια διακόσμησαν φανελίτσες και έφτιαξαν κοσμήματα με χάντρες. Η δεύτερη συνάντηση του ομίλου έγινε στις 12 του Φεβρουαρίου και πραγματοποιήθηκε επίσκεψη σε εργαστήρι χειροτεχνίας στην παλιά Λευκωσία. Στο χώρο της εκπαίδευσης δεν πρέπει να δίδεται μόνο ιδιαίτερη έμφαση στο πώς το παιδί θα μάθει να γράφει, να λογαριάζει ή να χειρίζεται τον υπολογιστή. Στο χώρο του σχολείου θα πρέπει επίσης το παιδί να αποκτήσει χρήσιμες επαγγελματικές δεξιότητες. Μέσα από τον εικαστικό όμιλο της χειροτεχνίας, τα παιδιά μαθαίνουν πρακτικές και δεξιότητες. Στόχος του σύγχρονου σχολείου μέσα από τις δραστηριότητες των ομίλων είναι να αναδείξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε παιδιού, να ενθαρρύνει την έκφραση και να το φέρει σε επαφή με την τέχνη, ώστε να δημιουργήσει και να ανακαλύψει τις δικές του γνωστικές δομές. • Στεφάνου Μέριλυν Β1 ανθολόγιο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Στα χνάρια του ιστορικού και Θρησκευτικού πλούτου της Κύπρου Επίσκεψη στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου, στον Ιερό Ναό της Παναγίας Φανερωμένης και στον Πύργο του Σιακόλα πραγματοποίησε ο Χριστιανικός. Κοινωνικός και Ερυθρού Σταυρού Όμιλος στις 25 Οκτωβρίου. Οι επισκέψεις αυτές έδωσαν το έναυσμα στους μαθητές να έρθουν πιο κοντά με τον πολιτιστικό, ιστορικό, θρησκευτικό πλούτο της Κύπρου. Κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψης μας οι μαθητές επισκέφτηκαν το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου. Εκεί είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν στα γεωλογικά εκθέματα που φιλοξενούνταν προσωρινά στο χώρο και να γνωρίσουν τον ορυκτό πλούτο τον οποίο διαθέτει η Κύπρος. Οι μαθητές ταξίδεψαν νοητά στην ιστορική εξέλιξη της νομισματοκοπίας στην Κύπρο. Είδαν το χάλκινο τάλαντο, τα ρωμαϊκά, βυζαντινά, οθωμανικά νομίσματα, καθώς και τις νεότερες εκδόσεις των χρηματικών αξιών. Σπάνια εκθέματα ζυγαριάς πολύτιμων λίθων, αρχαίες γραφομηχανές, τηλέφωνα και φωτογραφικές μηχανές εντυπωσίασαν τους μαθητές. Στη συνέχεια επισκέφτηκαν την Παναγία Φανερωμένη, τρίκλιτη βασιλική με τρούλο και με στοιχεία από τη δυτική αρχιτεκτονική. Η παρατηρητικότητα των μαθητών για την αρχιτεκτονική, καθώς και για τα σύμβολα, τα οποία παραπέμπουν σε ξενόφερτους επηρεασμούς έδωσαν την ευκαιρία να μιλήσουμε για το σεβασμό αυτών των ιστορικών μνημείων ώστε να φανερώνεται η παρουσία αμυδρού επηρεασμού της Κύπρου από άλλες θρησκευτικές ομολογίες. Οι μαθητές είδαν στο προαύλιο του ναού το μαρμάρινο μνημείο (Μαυσωλείο), στο οποίο φυλάσσονται τα λείψανα του Εθνομάρτυρα Κυπριανού και άλλων σφραγισθέντων, από τους Τούρκους, κατά τα τραγικά γεγονότα της 9ns Ιουλίου 1821. Με την ευκαιρία των στόχων της χρονιάς "Γνωρίζω, δεν ξεχνώ και διεκδικώ" ανεβήκαμε στον 12ον όροφο του Πύργου Σιακόλα, ώστε από εκεί να αγναντέψουν οι μαθητές την κατεχόμενη Λευκωσία και την ευρύτερη περιοχή. την οποία μας έδινε την ευχέρεια η τεχνολογία. Οι μαθητές είδαν την Αγία Σοφιά, το Λήδρα Πάλας, την τουρκική σημαία, τα τεμένη και τα κτήρια που φυτρώνουν με ραγδαίους ρυθμούς αλλάζοντας το δημογραφικό και πολιτιστικό χαρακτήρα της Κύπρου. 73 74 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ • Δημητρίου Στυλιανός Β4 ανθολόγιο Επίσκεψη στο Λεβέντειο Ο στόχος της σχολικής χρονιάς "Γνωρίζω, δεν ξεχνώ, διεκδικώ" μας έδωσε πραγματικά την ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες τις οποίες μας δίνονται, ώστε να έρθουμε πιο κοντά στην ιστορία του τόπου μας, στον πολιτιστικό και εκκλησιαστικό μας θησαυρό. Έτσι οι μαθητές του Β΄4 με την υπεύθυνη Καθηγήτριά μας, κυρία Δέσποινα Ιωάννου επισκεφτήκαμε το Λεβέντιο Δημοτικό Μουσείο. Εκεί ταξιδέψαμε νοητά στους αιώνες της ιστορίας που χάραξαν ανεξίτηλα την πορεία της Κύπρου. Η ξεναγός του Μουσείου ήταν τόσο περιγραφική που ζωντάνευε στη φαντασία μας τα γεγονότα της ιστορίας. Σπουδαία και συγκινητική ήταν η στιγμή όταν αντικρίσαμε μπροστά μας το ανεκτίμητο σε αξία έργο του Αδαμάντιου Διαμαντή. «Ο κόσμος της Κύπρου» από το 1975, παρέμενε στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η επιστροφή του στην Κύπρο μετά από 38 ολόκληρα χρόνια μας οδήγησε με τρόπο προφητικό στην επιστροφή του προσφυγικού κόσμου στις πατρογονικές του εστίες. Στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε στα στενά δρομάκια της παλαιάς Λευκωσίας για να θαυμάσουμε την Εκκλησία της Παναγίας της Χρυσαλινιώτισσας. Βεβαίως οι προεκτάσεις του ναού και η τεχνοτροπία της κάθε εποχής μας βοήθησε να καταλάβουμε τη σημασία της αλληλουχίας που έχουν για τη ζωή μας και κατ΄ επέκταση το σεβασμό που πρέπει να επιδεικνύουμε. Κατευθυνόμενοι προς την εκκλησία του Αγίου Κασιανού αντικρίσαμε το ακριτικό φυλάκιο στην πράσινη γραμμή. Πραγματικά όταν είδαμε το στίγμα της ντροπής στη μοναδική ευρωπαϊκή μοιρασμένη πρωτεύουσα, πεισμώσαμε και καταλάβαμε ότι όταν κάποιος γνωρίσει εμπειρικά και βιωματικά την ιστορική πορεία μας τότε ο στόχος "δεν ξεχνώ, διεκδικώ" παίρνει αξία και νόημα. ανθολόγιο • Χρυσοστομίδου Δήμητρα Γ5 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 75 Μεγάλη η ανταπόκριση των μαθητών μας στην εθελοντική αιμοδοσία 5’ είναι αρκετά για να σώσεις μια ζωή… Με μεγάλη προθυμία, δεκάδες μαθητές του Λυκείου μας συμμετείχαν στην εθελοντική αιμοδοσία που πραγματοποιήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2013. Την αιμοληψία πραγματοποίησε ομάδα νοσηλευτών και γιατρών από το «Καραϊσκάκειο Ίδρυμα». Οι εθελοντές αιμοδότες ήταν όλοι μαθητές της Γ’ τάξης (άνω των 17 χρονών) και άνω των 50 τουλάχιστον κιλών. Αποκλείστηκαν από την αιμοδοσία μαθητές, οι οποίοι παρουσιάζουν χρόνιες παθήσεις και όσοι έκαναν πρόσφατα τατουάζ. Στην αρχή όλοι οι υποψήφιοι αιμοδότες συμπλήρωναν έντυπο με τα απαραίτητα στοιχεία τους. Στη συνέχεια όλοι υποβάλλονταν σε έλεγχο αιμοσφαιρίνης και πίεσης. Ακολούθως, γινόταν η αιμοληψία. Στο τέλος, όλοι οι μαθητές αμείβονταν με ένα σάντουιτς και χυμό. Από την ανταπόκριση των μαθητών στο κάλεσμα για την αιμοδοσία, βγαίνει εύκολα το συμπέρασμα πως όλοι είναι πολύ ευαισθητοποιημένοι στο θέμα αυτό και θέλουν με κάθε τρόπο να βοηθούν το συνάνθρωπό τους. 76 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ • Νίκη Χατζηβασιλείου Γ6 ανθολόγιο Μια μέρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Τον περασμένο Οκτώβριο, είχα τη μεγάλη χαρά, να επισκεφτώ το Στρασβούργο με την κυπριακή αποστολή που απαρτιζόταν από 24 μαθητές και 3 συνοδούς. Περάσαμε ένα πανέμορφο τετραήμερο ταξίδι, με αποκορύφωμα την επίσκεψή μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την 3η μέρα. Φθάσαμε εκεί γύρω στις 9.00, και αφού περάσαμε από τον καθιερωμένο έλεγχο ασφαλείας, και την παράδοση των προσωπικών μας αντικειμένων, οδηγηθήκαμε για γαλλικό πρωινό στο καφεστιατόριο. Γύρω στις 10.00, μαζευτήκαμε όλες οι αποστολές στο ημικύκλιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ακολούθησε μια σύντομη εισαγωγή στον κόσμο του κοινοβουλίου, και είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε πολλές σημαντικές πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας του, τη διαδικασία έκδοσης αποφάσεων, και τη διαδικασία εκλογής των μελών του. Στη συνέχεια, ακολούθησαν οι τρίλεπτες παρουσιάσεις χωρών, όπου μια επιτροπή των 23 εκπροσώπων της κάθε χώρας, έδινε βασικές πληροφορίες για τη χώρα αυτή. Και εγώ με τη σειρά μου, ως μια εκ των τριών εκπροσώπων είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω την ιδιόμορφη γεωγραφική θέση της Κύπρου, κάποια ιστορικά στοιχεία και σημαντικές πληροφορίες για το εθνικό μας πρόβλημα. Αργότερα γύρω στις 1.00, οδηγηθήκαμε ξανά στο καφεστιατόριο, για μεσημεριανό αυτή το φορά. Η ατμόσφαιρα ήταν πραγματικά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, αφού καταφέραμε να γνωριστούμε με αντιπροσώπους άλλων χωρών, και να συνεργαστούμε όλοι μαζί παίζοντας ένα παιχνίδι γενικών γνώσεων, με το όνομα «Euro quiz”. Μετά από το ευχάριστο αυτό διάλλειμα, ήρθε η ώρα κατανομής μας σε ομάδες εργασίας. Χωριστήκαμε σε 6 επιτροπές, ανάλογα με το θέμα με το οποίο θέλαμε να ασχοληθούμε. Εγώ μαζί με άλλα 3 άτομα από την κυπριακή αποστολή ανήκαμε στην επιτροπή με το όνομα «Η δύναμη των ΜΜΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Η επιτροπή αυτή αποτελείτο από 90 άτομα, προερχόμενα από όλες της χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αφού χωριστήκαμε λοιπόν στις επιτροπές αυτές, ακολούθησε η επεξήγηση και η εκκίνηση των διαδικασιών. Αρχικά, εκλέγηκαν δυο εκπρόσωποι από την κάθε ομάδα ,που είχαν ως χρέος τους να παρουσιάσουν τα αποτελέσματα των εργασιών της ομάδας τους, μπροστά από το ημικύκλιο. Είχα την μεγάλη χαρά, να ψηφιστώ ως η μια εκ των δυο εκπροσώπων και να συνεργαστώ μαζί με τον δεύτερο εκπρόσωπο, τον Γάλλο Mohamed. Χωριστήκαμε έπειτα σε 9 υποομάδες των 10 ατόμων και εγώ και ο Mohamed, αναλάβαμε να επιβλέπουμε τη διαδικασία, να συνδιαλεχτούμε με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας μας, και να καταγράψουμε τις διάφορες σκέψεις και απόψεις. Τέλος, ξεκινήσαμε ένα “debate” (συζήτηση), όπου διαφωνήσαμε, συμφωνήσαμε, προσθέσαμε και τελικά καταλήξαμε όλοι μαζί στα αποτελέσματα της συζήτησής μας. Είχα έπειτα 10 λεπτά στη διάθεση μου, για να καταγράψω όλα αυτά που είχαν λεχθεί και να συντάξω το κείμενο της παρουσίασης μου. Οδηγηθήκαμε έτσι τέλος στο ημικύκλιο, όπου κάθε επιτροπή είχε 7 λεπτά για την παρουσίαση του θέματος της, 8 λεπτά για συζήτηση με όλα τα μέλη του ημικυκλίου και 5 λεπτά για πρόταση μια νέας νομοθεσίας σχετική με το θέμα την οποία θα ψήφιζαν όλα τα μέλη. Ο Mohamed λοιπόν, έκανε μια δίλεπτη παρουσίαση του τρόπου εργασίας μας, και ακολούθησε η δική μου 7λεπτή παρουσίαση αυτών που είχαν συζητηθεί. Παρουσιάστηκε η έκταση της δύναμης των ΜΜΕ σε όλους τους τομείς της ζωής μας, τα θετικά που εκπηγάζουν από τα ΜΜΕ, τα προβλήματα που ίσως δημιουργηθούν και τρόποι αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών. Εκπροσωπώντας την ομάδα μου λοιπόν, πρότεινα μια νομοθεσία με την οποία θα εξασφαλιζόταν η απεξάρτηση των ΜΜΕ από πολιτικά και άλλα συμφέροντα. Η νομοθεσία αυτή ψηφίστηκε από την πλειοψηφία, κάτι που έκανε όλη την ομάδα μου ιδιαίτερα χαρούμενη και εμένα ιδιαίτερα περήφανη. Τέλος, και ενώ έξω είχε νυχτώσει, ανακοινώθηκαν οι νικητές του παιχνιδιού “Euro quiz”, αποχαιρετήσαμε τους νέους μας φίλους και εγκαταλείψαμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ήταν μια μοναδική εμπειρία, μέσα από την οποία απεκόμισα πολλά. Είχα την σπάνια ευκαιρία, να μιλήσω με άτομα της ηλικίας μου προερχόμενα από διαφορετικό περιβάλλον και πολιτισμό, να παρουσιάζω τη χώρα μου και να υπερασπιστώ αυτά που πιστεύω. Ταυτόχρονα, μυήθηκα στις αρχές του δημοκρατικού διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων, έμαθα πολύτιμες πληροφορίες γύρω από το θεσμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επέλεξα το μελλοντικό μου επάγγελμα, αυτό του ευρωβουλευτή. ανθολόγιο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 77 Οι όμιλοι Ευ Ζην και Περιβαλλοντικός επισκέφτηκαν το μουσείο Φυσικής Ιστορίας « Φώτος Φωτιάδης» , όπου είχαν την ευκαιρία, να μελετήσουν ζώα της κυπριακής υπαίθρου, θαλάσσιους οργανισμούς που έχουν εντοπισθεί στα παράλια της Κύπρου, έντομα και πουλιά της κυπριακής πανίδας. Μια πλούσια συλλογή που μας κάνει να αναλογιστούμε για ακόμη μια φορά πως τόσο μικρός τόπος κρύβει μια τόσο μεγάλη φυσική κληρονομιά. Επίσκεψη ομίλων Ευ Ζην και Περιβαλλοντικού Πληροφορική Α’ Λυκείου Κατά τη σχολική χρονιά 2013-2014 στο πλαίσιο της διδασκαλίας του Προγραμματισμού στη Α’ Λυκείου δημιουργήσαμε εργασίες, οι οποίες συνδύαζαν τον Προγραμματισμό με διάφορες άλλες γενικές και ειδικές γνώσεις. Έτσι ,οι μαθητές ασχολήθηκαν με θέματα παρμένα τόσο από την καθημερινή τους ζωή όσο και τα από τα ενδιαφέροντά τους. Η προσπάθεια αυτή είχε στόχο οι μαθητές να εμπεδώσουν καλύτερα τον Προγραμματισμό μέσα από μια ευχάριστη και ταυτόχρονα ψυχαγωγική διαδικασία. Τελικά το αποτέλεσμα μας απέδειξε, ότι και η μάθηση μπορεί να είναι διασκεδαστική και ευχάριστη. Πιο κάτω παραθέτουμε ένα δείγμα από τις εργασίες μας. Ανδρέας Ζήνωνος, Α2 78 ΣΥΝΕΔΡΙΟ ανθολόγιο Μαθητές του Λυκ. Εθνομάρτυρα στο Συνέδριο Αγ. Γεωργίου Λακατάμειας ρασε συμμετείχαν στα πιο κάτω Μαθητές του Λυκείου Εθνοευρωπαϊκά προγράμματα: μάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου 1. Συμμετοχή στο πρόγραμμα συμμετείχαν στο Συνέδριου που ΕΔΣΠΥ με ερευνητική εργασία που διοργάνωσε το Λύκειο Αγίου εντάχθηκε στο διαγωνισμό: MαΓεωργίου Λακατάμειας. θητές στην έρευνα -ΜΕΡΑ, με θέμα: Συνολικά οι εργασίες που πα«Η διερεύνηση της χρήσης των μέρουσιάστηκαν στο Συνέδριο από σων κοινωνικής δικτύωσης από τους μαθητές μας ήταν τέσσερις τους/τις μαθητές / τριες του Λυκείου και περιελάμβαναν τα πιο κάτω θέΕθνομάρτυρα Κυπριανού». ματα: 2.Συμμετοχή στο πρόγραμμα GLOBE l Στο Συνέδριο η ομάδα των μαμε καθημερινές μετρήσεις και παρακοθητών μας που αποτελείτο από τους Καρμιώτη Γεωργία Γ3, Κούτρα Βασιλεία Γ3, Γέρου Παρουσίασαν λούθησης των καιρικών συνθηκών. 3. Συμμετοχή στο ευρωπαϊκό συνέδριο που οργάΜάριο Γ1 και Αγρότη Λευτέρη Γ3 παρουσίασαν την τέσσερεις νωσε το GLOBE program στην Κύπρο, με παρουσίαση εργασία με θέμα: «Τρισωμία 13-Σύνδρομο Patau». εργασίας τύπου poster. l Δεύτερο θέμα μας ήταν η μελέτη του γονιδίου εργασίες Επίσης έλαβαν μέρος στις πιο KLF10 στην αύξηση των επιπέδων κάτω δραστηριότητες: της εμβρυικής αιμοσφαιρίνης 1. Συμμετοχή στην Ολυμπιάδα ασθενών με Β΄μεσογειακή αναιμία Φυσικών Επιστημών EUSO Β΄ λυκαι την ανταπόκρισή τους στην κείου. υδροξυουρία. Για την εργασία αυ2. Συμμετοχή στην Ολυμπιάδα τή εργάστηκαν οι πιο κάτω μαθηΒιολογίας Γ΄ λυκείου όπου μαθητές: Μαρίνου Μαρία Γ3, Αχιλλέως τές/τριες του σχολείου μας διακρίΑντωνία Γ2, Κουτούμπα Άντρια θηκαν στην 1η φάση. Γ2 Οι μαθητές/τριες είναι : Τρίτο θέμα του Συνεδρίου το Μάριος Γέρου, Γεωργία Καρμιώτη, οποίο και παρουσίασε η ομάδα μας Ορέστης Καρατζής, Παναγιώτα είχε τίτλο « Περιβαλλοντικοί παράΝεοφύτου, Μαρία Μαρίνου και Άντρεα γοντες επηρεάζουν τον φαινότυπο των οργανισμών». Στην εργασία αυΕπίσκεψη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ομάδα Κουτούμπα. 3. Συμμετοχή με παρουσίαση εργατή έλαβαν μέρος οι μαθητές: μαθητών του σχολείου μας. Η ομάδα απαρτίζεται Νεοφύτου Παναγιώτα Γ3, από τη Γεωργία Καρμιώτη, Μαρίτα Παρούτη, σιών στο συνέδριο που οργάνωσε το Θεολόγου Μαρία Γ3, Νανούση Κωνσταντίνα Χατζηκαλλή, Μαρία Μαρίνου, Άντρεα Λύκειο Αγίου Γεωργίου, Λακατάμειας. 4. Συμμετοχή στο πρόγραμμα ΜΕΡΑ, Αντιγόνη Γ9, Χριστοδούλου Κουτούμπα , Λευτέρη Αγρότη και Μάριο Γέρου. με θέμα : « Η διερεύνηση της Δημητριάνα Γ3 και Λαζάρου χρήσης των μέσων κοινωνικής Παναγιώτα Γ3. δικτύωσης από τους/τις μαθητές l Το τέταρτο θέμα ήταν η / τριες του Λυκείου Εθνομάρτυρα Θαλασσαιμία, για το οποίο εργάΚυπριανού». στηκαν οι μαθήτριες: Αντωνίου Μαρία Β3, Αντωνίου Ουρανία Β5 5. Συμμετοχή στο ευρωπαϊκό και Αντωνίου Μαρία Β5. συνέδριο που οργάνωσε το GLOBE l Οι μαθητές του Α6 Πανα program με παρουσίαση εργασίας γιώτου Κύπρος και Ππαλή Έλενα τύπου poster. παρουσίασαν την εργασία τους με 6. Συμμετοχή στο διαγωνισμό τίτλο: «Η νανοτεχνολογία στην Γνώσεων CSMM Genius Genetics υπηρεσία της ιατρικής». Quiz για μαθητές λυκείου που οργαΑξίζει να αναφέρουμε ότι μαθηνώνει η Σχολή Μοριακής Ιατρικής τές του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κύπρου (ΣΜΙΚ), του Ινστιτούτου Κυπριανού Στροβόλου υπό την καΝευρολογίας και Γενετικής Κύπρου Συμμετοχή στο διαγωνισμό Γνώσεων CSMM Genius (ΙΝΓΚ), με ομάδα μαθητών, που κατέθοδήγηση των καθηγητών της Genetics Quiz για μαθητές λυκείου που οργανώνει η Βιολογίας Κυριάκο Κυριάκου και κτησαν τη 2η θέση. Την ομάδα απαρΣχολή Μοριακής Ιατρικής Κύπρου (ΣΜΙΚ), του Παναγιώτα Πούγιουρου- Ιωάννου, Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου τίζουν οι : Μάριος Γέρου, Γεωργία κατά τη σχολική χρονιά που μας πέ- (ΙΝΓΚ), με ομάδα μαθητών. Καρμιώτη και Λευτέρης Αγρότης. ανθολόγιο COMENIUS • Ζήνωνος Μαρία Β 2 79 Επίσκεψη στην Πολωνία - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2013 2013 Το σχολείο μας συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Comenius με το πρότζεκτ «Εναλλακτικές Πηγές Ενέργειας», μια σύμπραξη μεταξύ τεσσάρων χωρών, της Πολωνίας, της Φινλανδίας, της Ισπανίας και της Κύπρου. Στα πλαίσια του προγράμματος, έξι μαθητές είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε το σχολείο της Πολωνίας που βρίσκεται στην πόλη Katowice. Φτάνοντας στο Katowice, μας έκανε εντύπωση πόσο διαφορετικό ήταν το σχολείο τους από το δικό μας. Οι αίθουσες ήταν διαφορετικά διαρρυθμισμένες και εξοπλισμένες. Το μεγαλύτερο μέρος του σχολείου τους ήταν κλειστό σε αντίθεση με τα δικά μας σχολεία που είναι περισσότερο υπαίθρια. Ακόμη, το συγκεκριμένο σχολείο έδινε την επιλογή στους μαθητές, εκτός από τα θεωρητικά μαθήματα, να παρακολουθήσουν μαθήματα επαγγελματικής κατεύθυνσης όπως στρατιωτική και αστυνομική εκπαίδευση. Είχαμε επίσης την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την τελετή ορκωμοσίας και βράβευσης κάποιων μαθητών, στην οποία και ακούσαμε πολωνικά τραγούδια. Μια ακόμη συγκλονιστική εμ- πειρία ήταν η επίσκεψή μας στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως στο Auschwitz. Εκεί συνειδητοποιήσαμε τη σκληρή πραγματικότητα της βαρβαρότητας που μπορεί να φθάσει ένας άνθρωπος. Είδαμε συγκλονιστικές σκηνές και φωτογραφίες από τον τρόπο ζωής των αιχμαλώτων. Μια σκηνή που θα μου μείνει αξέχαστη είναι η τεράστια βιτρίνα με τα μαλλιά των αιχμαλώτων. Κατά την παραμονή μας στην Πολωνία επισκεφθήκαμε επίσης τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, την Κρακοβία. Εκεί, είχαμε τη χαρά να περπατήσουμε στα γραφικά δρομάκια της πόλης και να γευτούμε παραδοσιακά φαγητά της χώρας. Η επίσκεψη στην Πολωνία μού πρόσφερε πολλά. Εμπειρίες αλλά και όμορφες στιγμές με τους υπόλοιπους πέντε μαθητές, την Τερέζα Αγαθοκλέους, τη Δέσποινα Αθανασίου, τον Αλέξανδρο Δωροθέου, την Έλενα Σκούλλου και το Γιώργο Χατζηστυλλή, καθώς και με τους καθηγητές που μας συνόδευσαν, τον κ. Λεύκο Δημο σθένους και την κ. Κλειώ Δημητρίου. Ευχαριστώ πάρα πολύ το πρόγραμμα, καθώς και τους καθηγητές που μου έδωσαν την ευκαιρία να ζήσω αυτή την αξέχαστη εμπειρία! 80 ΠΟΙΗΣΗ • Ξενοφώντος Κωνσταντίνα Γ5 ανθολόγιο Κωνσταντίνος Καβάφης: Ο ποιητής με παγκόσμια ακτινοβολία Το 1863 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου γεννιέται ο κορυφαίος Έλληνας ποιητής, ο Κωνσταντίνος Καβάφης, το ένατο και τελευταίο παιδί του Πέτρου και της Χαρίκλειας Καβάφη. Οι πρώτες του ποιητικές ανησυχίες εκδηλώνονται το 1882 κάτω από την επίδραση του Αθηναϊκού Ρομαντισμού. Ο Κωvσταντίνος Καβάφης ωριμάζει πνευματικά σε μια κρίσιμη για την Ελλάδα εποχή. Ζώντας ολόκληρο το φάσμα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, οδηγείται στο φυσικό συμπέρασμα πως η ιστορία κινείται σε επαναλαμβανόμενους κύκλους προόδου και παρακμής και από το σχήμα αυτό δεν υπάρχει τρόπος να ξεφύγει κανείς. Επόμενο, λοιπόν, ν’ αντιμετωπίσει μια τέτοια κατάσταση με ειρωνεία και μοιρολατρία, αισθήματα που αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά της ποίησής του. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί στα ποιήματά του είναι ένα αδιάλυτο κράμα δημοτικής και καθαρεύουσας, που τα καθιστούν κατάλληλα για τον καθένα από εμάς, αφού είναι και διαφορετικά για αναγνώστες κάθε ηλικίας, όλων των εποχών. Ο Καβάφης θεωρείται σήμερα «ο γενάρχης της σύγχρονης ποίησης», αφού χαλαρώνει το μέτρο και τη φόρμα, στρέφεται προς την πεζολογία και καταλύει τις χρονικές συμβάσεις. Είναι μια προσωπικότητα που θα μείνει για πάντα χαραγμένη στην ιστορία της ελληνικής ποίησης. Σήμερα η ποίησή του όχι μόνο επικράτησε στην Ελλάδα, αλλά και κατέλαβε μία εξέχουσα θέση στην όλη ευρωπαϊκή ποίηση, ύστερα από τις μεταφράσεις των ποιημάτων του αρχικά στα Γαλλικά, Αγγλικά, Γερμανικά και κατόπιν σε πολλές άλλες γλώσσες. Το σώμα των Καβαφικών ποιημάτων περιλαμβάνει: Τα 154 ποιήματα που αναγνώρισε ο ίδιος (τα λεγόμενα Αναγνωρισμένα), τα 37 Αποκηρυγμένα ποιήματά του, τα περισσότερα νεανικά, σε ρομαντική καθαρεύουσα, τα οποία αργότερα αποκήρυξε, τα Ανέκδοτα, δηλαδή 75 ποιήματα που βρέθηκαν τελειωμένα στα χαρτιά του, καθώς και τα 30 Ατελή, που βρέθηκαν στα χαρτιά του χωρίς να έχουν πάρει την οριστική τους μορφή. Τύπωσε ο ίδιος το 1904 μια μικρή συλλογή με τον τίτλο «Ποιήματα», στην οποία περιέλαβε τα ποιήματα: Φωνές, Επιθυμίες, Κεριά, Ένας γέρος, Δέησις, Οι ψυχές των γερόντων, Το πρώτο σκαλί, Διακοπή, Θερμοπύλες, Τα παράθυρα, Περιμένοντας τους βαρβάρους, Απιστία και Τα άλογα του Αχιλλέως. Η συλλογή, σε 100200 αντίτυπα, κυκλοφόρησε ιδιωτικά. Το 1910 τύπωσε πάλι τη συλλογή του, προσθέτοντας άλλα επτά ποιήματα: Τρώες, Μονοτονία, Η κηδεία του Σαρπηδόνος, Η συνοδεία του Διονύσου, Ο Βασιλεύς Δημήτριος, Τα βήματα και Ούτος εκείνος. Και αυτή η συλλογή διακινήθηκε από τον ίδιο σε άτομα που εκτιμούσε. Το 1935 κυκλοφόρησε στην Αθήνα, με επιμέλεια της Ρίκας Σεγκοπούλου, η πρώτη πλήρης έκδοση των (154) Ποιημάτων του, που εξαντλήθηκε αμέσως. Δύο ακόμη ανατυπώσεις έγιναν μετά το 1948. Ο ποιητής επεξεργαζόταν επίμονα κάθε στίχο, κάποτε για χρόνια ολόκληρα, προτού τον δώσει στη δημοσιότητα. Σε αρκετές από τις εκδόσεις του υπάρχουν διορθώσεις από το χέρι του και συχνά, όταν επεξεργαζόταν ξανά τα ποιήματά του, τα τύπωνε διορθωμένα. Οι θεματικοί κύκλοι της καβαφικής ποίησης Ο ίδιος είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε τρεις κατηγορίες: τα ιστορικά, τα φιλοσοφικά και τα ηδονικά ή αισθησιακά. Τα ιστορικά ποιήματα εμπνέονται κυρίως από την ελληνιστική περίοδο και στα περισσότερα έχει εξέχουσα θέση η Αλεξάνδρεια. Αρκετά άλλα προέρχονται από την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα και το Βυζάντιο, χωρίς να λείπουν και ποιήματα με μυθολογικές αναφορές (π.χ. Τρώες). Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ο Καβάφης δεν εμπνέεται καθόλου από το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν, δηλαδή την επανάσταση του ΄21, αλλά ούτε και από την ανθολόγιο ΠΟΙΗΣΗ κλασική αρχαιότητα. Οι περίοδοι που επι- τητα ανάμεσα στα ιστορικά του ποιήματα λέγει είναι περίοδοι παρακμής ή μεγάλων επισήμανε ο ίδιος ο ποιητής, χωρίς όμως αλλαγών και οι περισσότεροι ήρωές του εί- να τους δώσει ιδιαίτερη ονομασία. Εισηγητής του όρου «ψευδοϊστορικό» είναι ναι "ηττημένοι". Τα αισθησιακά ή ηδονικά ποιήματα, που ο Σεφέρης, για να διαχωρίσει με αυτόν τα ποιήματα που χρησιμοποιούν είναι και τα πιο λυρικά, κυΚι αν δεν μπορείς να το ιστορικό υλικό μεταφοριριαρχεί η ανάμνηση και η αναπόληση. Αυτό που προκάμεις την ζωή σου κά, αλληγορικά, δημιουργώνιστορίες. καλεί τα συναισθήματα δεν όπως την θέλεις, τούτο ταςΟψεύτικες Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος είναι το παρόν, αλλά το παρελθόν, και πολύ συχνά ο προσπάθησε τουλάχιστον με τη σειρά του εισηγήθηκε οραματισμός. όσο μπορείς: μην την τον όρο «ιστορικοφανή». Εκεί εντάσσει τα ιστορικά ποιήμαΤα φιλοσοφικά ποιήματα εξευτελίζεις μες τα, των οποίων τα φανταστικά ονομάζονται από άλλους στην πολλή συνάφεια πρόσωπα εμπλέκονται σε "διδακτικά". Ο ιστορικό πλαίσιο που επενδύει Ε.Π.Παπανούτσος τα διαίτου κόσμου, την πλοκή. Ο Μιχάλης Πιερής ρεσε στις εξής ομάδες: ποιΜες στες πολλές θεώρησε αναγκαίο τον όρο ήματα με "συμβουλές προς κινήσεις και ομιλίες. «ιστοριογενή» για τα ποιήμαομοτέχνους", δηλαδή ποιήματα για την ποίηση, και (από το "Όσο μπορείς") τα που γεννήθηκαν από άμεσο ιστορικό υλικό. ποιήματα που πραγμαΤέλος, τα ερωτικά ή αισθησιακά ποιήματα τεύονται άλλα θέματα, όπως το θέμα των Τειχών, την έννοια του χρέους του ηδονικού κύκλου του Καβάφη αποτε(Θερμοπύλες), της ανθρώπινης αξιοπρέ- λούν αναμνήσεις πραγματοποιημένων ή μη πειας (Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον), της ερώτων, εκφράζοντας τον ιδιότυπο ερωτισμό του, για τον οποίο έχουν τεθεί αρκετές μοίρας (Καισαρίων) κ.ά. Διαχωρίζοντας το ποιητικό του έργο σε αμφιβολίες. φιλοσοφικό, ιστορικό και ηδονικό, στα ποιήματά του αποτυπώνονται το ερωτικό στοιχείο, η φιλοσοφική του σκέψη και η ιστορική του γνώση. Όσον αφορά στα ιστορικά του ποιήματα ιδιαίτερα, οφείλουμε να λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι τα συνέθεσε βιώνοντας την ατμόσφαιρα μιας πόλης που έγινε κατά το ελληνιστικό της παρελθόν χωνευτήρι λαών και σταυροδρόμι πολιτισμών. Οι ήρωές του είναι γνωστά ιστορικά πρόσωπα ή γεννήματα της φαντασίας του και ο ποιητής αφηγείται στους χαρακτήρες που πλάθει ανθρώπινες συμπεριφορές σημαδεμένες από πρόσκαιρο της επιτυχίας και τη μοίρα που εξουδετερώνει την ανθρώπινη θέληση. Πόλεις της ανατολικής Μεσογείου, ιδιαίτερα η Αλεξάνδρεια, είναι ο τόπος που λαμβάνουν χώρα τα περιστατικά των ποιημάτων και σύμφωνα με το περιεχόμενό τους χαρακτηρίζονται από τους σύγχρονους σχετικά ερευνητές της καβαφικής ποιητικής ως ψευδοϊστορικά, ιστορικοφανή και ιστοριογενή. Τη διαφορετικό- 81 82 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ανθολόγιο ΓΡΑΦΕΙ: Χρυσοστόμου Χρυσόστομος Γ1 Το πολίτευμα της Κύπρου Το πολίτευμα της Κύπρου είναι η Προεδρική Δημοκρατία, όπως έχει συμφωνηθεί μεταξύ της Μ. Βρετανίας, Τουρκίας, Ελλάδας και των ηγετών της Ελληνοκυπριακής και Τουρκοκυπριακής πλευράς στις γνωστές συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου το 1960, μετά τη λήξη του απελευθερωτικού αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας προβλέπει τρεις εξουσίες, την εκτελεστική, τη νομοθετική και τη δικαστική. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από τον εκλελεγμένο Πρόεδρο, το Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο αποτελεί Σώμα που ορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ο Ανώτατος Άρχοντας του Κράτους και εκλέγεται με καθολική ψήφο, απ’ ευθείας από το λαό, ενώ η διάρκεια της κάθε θητείας του ορίζεται στα πέντε χρόνια. Ρόλο στην εκτελεστική εξουσία διαδραματίζει και η δημόσια υπηρεσία, η οποία περιλαμβάνει όλους εκείνους τους δημόσιους υπαλλήλους που εργάζονται για την εφαρμογή της πολιτικής της κυβέρνησης. Τέτοιοι είναι τα μέλη των επιτροπών της Δημόσιας και της Εκπαιδευτικής υπηρεσίας, τα οποία διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η νομοθετική εξουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας ασκείται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Τα μέλη της εκλέγονται για θητεία διάρκειας πέντε ετών. Όταν συστήθηκε για πρώτη φορά το Σώμα της Βουλής των Αντιπροσώπων αποτελούνταν από 50 μέλη, 35 εκ των οποίων ήταν Ελληνοκύπριοι και 15 Τουρκοκύπριοι. Μέσω της συνταγματικής ρύθμισης του 1985, ο αριθμός των εδρών αυξήθηκε στις 80, εκ των οποίων οι 56 προορίζονται για τους Ελληνοκυπρίους εκπροσώπους του Κοινοβουλίου, ενώ οι υπόλοιπες 24 έδρες προορίζονται για τους Τουρκοκυπρίους εκπροσώπους (παραμένοντας ωστόσο κενές). Οι βουλευτές σήμερα εκλέγονται με το σύστημα της απλής αναλογικής. Η Βουλή των Αντιπροσώπων είναι κυρίως σώμα νομοθετικό. Ψηφίζει σε νόμους τα νομοσχέδια και τις προτάσεις νόμων που κατατίθενται στο σώμα ή τα απορρίπτει στο σύνολό τους ή εν μέρει. Ψηφίζει επίσης τον προϋπολογισμό του κράτους και ασκεί κοινοβουλευτικό έλεγχο στην κυβέρνηση με τη δυνατότητα να τροποποιεί ή και να απορρίπτει σχέδια νόμων που προτείνονται από υπουργούς. Η Δικαστική Εξουσία στην Κύπρο χαρακτηρίζεται από αμεροληψία και ανεξαρτησία. Η ανεξαρτησία της Δικαστικής Εξουσίας κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα. Οι Δικαστές είναι μέλη της Δικαστικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας και δεν υπάγονται στην εκτελεστική εξουσία. Οι δικαστές των πρωτόδικων δικαστηρίων διορίζονται από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, ένα ανθολόγιο ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ σώμα που απαρτίζεται από τους Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο για το διορισμό, προαγωγή και μετάθεση όλων των Δικαστών και την άσκηση πειθαρχικής εξουσίας επ' αυτών. Οι Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος συνήθως επιλέγει ανάμεσα στους Προέδρους των πρωτόδικων δικαστηρίων, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Οι δικαστές δεν μπορούν να παυθούν εκτός κάτω από πολύ εξαιρετικές περιστάσεις. Οι Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου αφυπηρετούν σε ηλικία 68 ετών, ενώ οι δικαστές των πρωτόδικων δικαστηρίων σε ηλικία 63 ετών. Υπάρχουν σήμερα 85 δικαστές σε υπηρεσία σε όλα τα πρωτόδικα Δικαστήρια της Δημοκρατίας και 13 Δικαστές στο Ανώτατο Δικαστήριο. Ανεξάρτητες Αρχές - Σώματα Στην Κύπρο υφίσταται κάποιος αριθμός πολιτικών αξιωματούχων, Αρχών και Σωμάτων που δεν υπάγονται σε κανένα υπουργείο. Σύμφωνα με το υφιστάμενο σύνταγμα αυτοί είναι: α. Ανεξάρτητοι αξιωματούχοι της Δημοκρατίας: Ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Γενικός Ελεγκτής, που προΐστανται της νομικής και ελεγκτικής υπηρεσίας αντίστοιχα, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας και το Γραφείο Προγραμματισμού, που λειτουργούν ως ανεξάρτητα συλλογικά όργανα. β. Ανεξάρτητα Σώματα της Δημοκρατίας: Σ΄ αυτά περιλαμβάνονται το Γενικό Λογιστήριο, η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού, το Γραφείο Επιτρόπου Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομικών Κανονισμών, το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών, η Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών, η Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Τοπικές Αρχές Την ευθύνη για θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν τα Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια. Τα μεν Δημοτικά ασχολούνται με παροχή υπηρεσιών με διοικητικές αρμοδιότητες στις πόλεις και σε μεγάλες αγροτικές κοινότητες, ενώ τα κοινοτικά συμβούλια παρέχουν υπη- 83 ρεσίες με διοικητικές αρμοδιότητες σε χωριά. Και τα δύο αυτά είδη Συμβουλίων είναι ανεξάρτητα σώματα, τα μέλη των οποίων εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία στην περιφέρειά τους. Η σημερινή ιεραρχία του Κράτους 1. Πρόεδρος της Δημοκρατίας (Σήμερα: Νίκος Αναστασιάδης, από 28 Φεβρουαρίου 2013) 2. Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων (Σήμερα: Γιαννάκης Ομήρου, από 2 Ιουνίου 2011) 3. Γενικός Εισαγγελέας (Σήμερα: Κώστας Κληρίδης, από 6 Σεπτεμβρίου 2013) 4. Πρόεδρος Ανωτάτου Δικαστηρίου (Σήμερα: Δημήτρης Χατζηχαμπής, από 19 Ιουνίου 2013) 5. Μέλη Υπουργικού Συμβουλίου (Σήμερα: Κυβέρνηση Κύπρου, από 1 Μαρτίου 2013) Το πολίτευμα της Ελλάδας Το πολίτευμα της Ελλάδας είναι Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Το Ελληνικό Σύνταγμα διακρίνει τρεις εξουσίες: τη νομοθετική, την εκτελεστική και τη δικαστική. Στη νομοθετική μετέχουν η Βουλή και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στην εκτελεστική ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η Κυβέρνηση, ενώ η δικαστική εξουσία ασκείται από τα δικαστήρια στο όνομα του ελληνικού λαού. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ιεραρχικά βρίσκεται στην κορυφή της εκτελεστικής εξουσίας, μετέχει στη νομοθετική με την έκδοση και τη δημοσίευση των νόμων και τη δυνατότητα αναπομπής στη Βουλή ψηφισμένου νομοσχεδίου ή πρότασης νόμου, ενώ ορίζεται από το Σύνταγμα ως ρυθμιστής του πολιτεύματος. Εκλέγεται από τη Βουλή με διαδοχικές ψηφοφορίες των μελών της, κατά τις οποίες επιδιώκεται η εξασφάλιση πλειοψηφίας 2/3 του συνόλου των μελών της στις δύο πρώτες φάσεις και 3/5 στην τρίτη. Αν υπάρξει αποτυχία συγκέντρωσης των ανωτέρω πλειοψηφιών διαλύεται η Βουλή, προκηρύσσονται εκλογές και η νέα Βουλή εκλέγει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την ίδια πλειοψηφία των 3/5 και, αν ούτε αυτό είναι εφικτό, με την απόλυτη πλειοψηφία των μελών της (151) ή, τέλος, με σχετική μεταξύ των δύο πλειοψηφησάντων στην τελευταία ψηφοφορία, αν δε συγκεντρωθεί η απόλυτη πλειοψηφία. Οι εξουσίες του Προέδρου είναι περιορισμένες, καθώς ασκεί κυρίως εθιμοτυπικά καθήκοντα. Όλες σχεδόν οι πράξεις του χρήζουν προσυπογραφής 84 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ από τον Πρωθυπουργό ή άλλο μέλος της Κυβέρνησης (Υπουργό), όπως τα προεδρικά διατάγματα. Από την υποχρέωση προσυπογραφής εξαιρούνται ρητά ελάχιστες πράξεις του Προέδρου προβλεπόμενες από το Σύνταγμα, όπως ο διορισμός των υπαλλήλων της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Σε περίπτωση όμως πολεμικής σύρραξης είναι αυτός που με βάση το Σύνταγμα ηγείται των ενόπλων δυνάμεων της χώρας και όχι ο Πρωθυπουργός. Η θητεία είναι πενταετής με δικαίωμα επανεκλογής για μία ακόμη θητεία. Η νομοθετική εξουσία ασκείται από τη Βουλή των Ελλήνων, της οποίας τα μέλη εκλέγονται με καθολική μυστική ψηφοφορία για τετραετή θητεία. Εκλογές μπορούν να κηρυχθούν νωρίτερα για έκτακτους λόγους, όπως αυτοί ορίζονται στο Σύνταγμα. Μετά όμως από το 1975 η προκήρυξη πρόωρων εκλογών αποτελεί δυστυχώς τον κανόνα, επικαλούμενου συνήθως από τις απερχόμενες κυβερνήσεις κάποιου εξαιρετικής σημασίας εθνικού θέματος. Η Ελληνική Δημοκρατία χρησιμοποιεί για την ανάδειξη των βουλευτών ένα σύνθετο ενδυναμωμένο εκλογικό σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης (ενισχυμένη αναλογική), το οποίο αποθαρρύνει τη δημιουργία πολυκομματικών κυβερνήσεων συνεργασίας και επιτρέπει ισχυρή μονοκομματική κυβέρνηση πλειοψηφίας, ακόμα και αν το πρώτο κόμμα υστερεί της απόλυτης πλειοψηφίας των ψήφων. Για να μπορεί να καταλάβει μία από τις 300 βουλευτικές έδρες ένα κόμμα, πρέπει να έχει λάβει τουλάχιστον το 3% του συνόλου των ψήφων, ενώ με τον εκλογικό νόμο, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στις Βουλευτικές εκλογές του 2007, το πρώτο κόμμα είναι δυνατόν να εξασφαλίζει απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή με ποσοστό περίπου 42%. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από την Κυβέρνηση, της οποίας κεφαλή είναι ο Πρωθυπουργός, το ισχυρότερο πρόσωπο του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Η Κυβέρνηση καθορίζει και κατευθύνει τη γενική πολιτική της Χώρας, εφαρμόζει την πολιτική που εγκρίνει μέσω των νομοθετικών πράξεων η Βουλή, αλλά ταυτόχρονα μετέχει στη νομοπαρασκευαστική διαδικασία, μέσω της σύνταξης και της προώθησης προς ψήφιση των νομοσχεδίων (νομοθετική πρωτοβουλία). Η Κυβέρνηση με βάση την αρχή της δεδηλωμένης οφείλει να απολαύει της εμπιστοσύνης της Βουλής, να έχει λάβει δηλαδή ψήφο εμπιστοσύνης από την πλειοψηφία των Βουλευτών. Στα πλαίσια δε της σύγχρονης κομματικής δημοκρατίας η Κυβέρνηση κυριαρχεί και στη νομοθετική λειτουργία, καθώς προέρχεται από το Κόμμα το οποίο ελέγχει την πλειοψηφία του Κοινοβουλίου, καθιστώντας έτσι την ψήφιση των νόμων μια τυπική κατά κανόνα διαδικασία. Ο Πρωθυπουργός αποτελεί την κεφαλή της κυβέρνησης και με βάση το Σύνταγμα είναι συνήθως (αν και όχι απαραίτητα) ο αρχηγός του έχοντος την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή κυβερνώντος κόμ- ανθολόγιο ματος. Οι βασικότερες εξουσίες του είναι οι εξής: • Προεδρεύει του Υπουργικού Συμβουλίου, στο οποίο μετέχει μαζί με τους Υπουργούς. • Με δεσμευτική πρότασή του διορίζονται και παύονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας οι Υπουργοί και οι Υφυπουργοί της Κυβέρνησης. • Καθορίζει από κοινού με τον οικείο Υπουργό τις αρμοδιότητες των Υφυπουργών. • Προΐσταται τεσσάρων Γενικών Γραμματειών: της Γενικής Γραμματείας Πρωθυπουργού (τέως Πολιτικού Γραφείου Πρωθυπουργού), της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης, της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης και της Γενικής Γραμματείας Μέσων Ενημέρωσης. • Αδειοδοτεί προς δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως οποιοδήποτε κείμενο πρέπει, σύμφωνα με τον νόμο, να καταχωρηθεί σε αυτήν. Δικαστική εξουσία- Ελληνικό δικαστικό σύστημα Η δικαστική εξουσία στην Ελλάδα διακρίνεται σε διοικητικά, πολιτικά (αστικά) και ποινικά δικαστήρια. Στην ελληνική δικαιοσύνη υπάρχουν τρία ανώτατα δικαστήρια: το Συμβούλιο της Επικρατείας, ο Άρειος Πάγος και το Ελεγκτικό Συνέδριο. Τα δικαστήρια αυτά αποτελούνται από δικαστές, που έχουν αποφοιτήσει από την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών. Οι πρόεδροι και αντιπρόεδροι των τριών ανώτατων δικαστηρίων επιλέγονται από το Υπουργικό Συμβούλιο μεταξύ των εν ενεργεία μελών του κάθε ανώτατου δικαστηρίου. Πολιτικά Δικαστήρια Την απονομή της πολιτικής δικαιοσύνης υφίστανται τα εξής Πολιτικά Δικαστήρια: • Τα Ειρηνοδικεία • Τα Πρωτοδικεία (μονομελή και πολυμελή) • Τα Εφετεία • Ο Άρειος Πάγος Ποινικά Δικαστήρια Την ποινική διαδικασία ασκούν τα εξής Ποινικά Δικαστήρια: • Τα Πταισματοδικεία • Τα Πλημμελειοδικεία (μονομελή και τριμελή) • Τα Δικαστήρια Ανηλίκων • Τα Μικτά Ορκωτά Δικαστήρια • Τα Εφετεία (τριμελή και πενταμελή) • Τα Μικτά Ορκωτά Εφετεία • Ο Άρειος Πάγος. Εισαγγελίες • Εισαγγελία Αρείου Πάγου • Εισαγγελίες Εφετών 15 ανθολόγιο ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Διοικητικά Δικαστήρια Τέλος άλλα δικαστήρια είναι τα Διοικητικά Δικαστήρια που εκδικάζουν διοικητικές διαφορές. Αυτά είναι τα εξής: • Τα Διοικητικά Πρωτοδικεία (μονομελή και τριμελή} • Τα Διοικητικά Εφετεία • Το Συμβούλιο της Επικρατείας • Το Ελεγκτικό Συνέδριο Στρατιωτικά και Ειδικά Δικαστήρια Εξαιρετική ποινική δικαιοδοσία έχουν τα Στρατιωτικά Δικαστήρια (Στρατοδικείο, Ναυτοδικείο, Αεροδικείο) καθώς και τα Ειδικά δικαστήρια όπως για Υπουργούς (Υπουργοδικείο) κ.ά. Ο Άρειος Πάγος, το Συμβούλιο της Επικρατείας και το Ελεγκτικό Συνέδριο αποτελούν τα ανώτατα δικαστήρια της Ελλάδας. 85 Όλα τα παραπάνω αναφερόμενα είδη Δικαστηρίων φέρουν την αυτή ονομασία τόσο ως Υπηρεσία όσο και ως χώρο διεξαγωγής (κατάστημα - αίθουσα) παρ' εκάστου δίκης και καθένα εξ αυτών αποτελεί Δικαστική Αρχή. Ιεραρχία του Κράτους Οι τρεις ανώτατοι αξιωματούχοι κατά τη θέση τους στην κρατική ιεραρχία είναι: 1. Πρόεδρος της Δημοκρατίας (σήμερα: Κάρολος Παπούλιας, από τις 12 Μαρτίου 2005) 2. Πρωθυπουργός (σήμερα: Αντώνιος Σαμαράς, από τις 20 Ιουνίου 2012) 3. Πρόεδρος της Βουλής (σήμερα: Ευάγγελος Βασίλειος Μεϊμαράκης, από τις 29 Ιουνίου 2012. Κυριότερες διαφορές μεταξύ του πολιτεύματος Κύπρου και Ελλάδας Πολίτευμα της Κύπρου 1. Προεδρική Δημοκρατία. 2. Ο Πρόεδρος εκλέγεται από το Λαό. 3. Ο Πρόεδρος με βάση το Σύνταγμα έχει τις περισσότερες εξουσίες. 4. Η θητεία του Προέδρου είναι πενταετής και δεν εξαρτάται από το πιο κόμμα έχει την πλειοψηφία στη βουλή. 5. Σε περίπτωση μη έγκρισης των προϋπολογισμών του κράτους από τη βουλή, γίνονται κατάλληλες τροποποιήσεις από τα διάφορα κόμματα μέχρι να εγκριθούν. 6. Δεν υπάρχουν αυτόφωρα δικαστήρια δηλ δικαστήρια που να δικάζουν σοβαρά αδικήματα βίας μέσα σε 48 ώρες (γίνονται σκέψεις για κατάθεση νομοσχεδίου προς έγκριση). 7. Ο εκλογικός νόμος για την ανάδειξη των βουλευτών στηρίζεται στην απλή αναλογική. 8. Υπάρχουν μόνο υπουργοί και όχι υφυπουργοί. Πολίτευμα της Ελλάδας 1. Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. 2. Ο Πρόεδρος εκλέγεται από το κοινοβούλιο. 3. Οι εξουσίες ανήκουν στον Πρωθυπουργό που ηγείται του Κυβερνητικού σχήματος. 4. Η θητεία της κυβέρνησης είναι τετραετής και σε περίπτωση που δεν υπάρχει η «δεδηλωνένη» δηλ πληοψηφία 151 βουλευτών η κυβέρνηση πέφτει. 5. Η Κυβέρνηση επίσης πέφτει αν δεν εγκριθούν οι προϋπολογισμοί του κράτους, η έγκριση των οποίων θεωρείται ύψιστης σημασίας για τη χώρα. 6. Υπάρχουν αυτόφωρα μονομελή και τριμελή πλημμελειοδικεία. 7. Ο εκλογικός νόμος για την ανάδειξη των βουλευτών στηρίζεται στην ενισχυμένη αναλογική. 8. Υπάρχουν υπουργοί και υφυπουργοί στα διάφορα υπουργεία. 86 ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ - ΑΓΓΛΙΚΑ • Rose Tania B’ ανθολόγιο The pre-selection event at the EYP Cyprus On the weekend of 26-27 April EYP Cyprus organised for the 10th consecutive year its Pre-selection Days. The event involved more than 24 schools from across Cyprus and brought young people together to debate on European topics under EYP’s General Assembly (GA) format at Forum private school in Nisou. The purpose of the Pre-selection Days is primarily to select the schools which are to participate in the forthcoming National Session, but also to give an even wider number of schools and students a first taste of EYP. Each school delegation was assigned a committee topic and formed a resolution on their topic in advance. The delegations were spread over the two days and discussed topics ranged from Syrian immigrants and e-waste to racism and water supply. Our topic was “The European Parliament elections are approaching in May 2014 and although the European Parliament has been granted more political powers, the Eurobarometer shows growing euro- scepticism amongst its citizens. How can the EU successfully cooperate with Member States in order to achieve a high rate of voter turnout whilst ensuring that the electorate is well-informed?” Our delegation team consisted of 6 students: Andria Charalambous, Egli Costi, Demetris Charalambous, Elena Skoullou, Anna kyprianou and myself, Tania Rose. I, personally, find that such events help us students raise awareness of European issues as well as policies of the European Union and consequently develop our sense, as young people, of being an integral part of the European Union. For us it was a rewarding experience exceeding our expectations. We worked very hard and our efforts paid off. Our school delegation has been selected to attend the 10th National Session of EYP Cyprus which will take place in late August. We thoroughly enjoyed taking part in this competition. It gave us the chance to discuss issues that will affect us in the future. ανθολόγιο ΑΓΓΛΙΚΑ On the 6th of October, around six o’ clock in the morning we took off for Poland. The Comenius Programme offered six children of our school to have this beautiful trip. Mr Lefkos and Mrs Kleo, two teachers from our school, came with us. We stayed for one night at a nice hotel in Krakow. Then, on Monday afternoon we went to Katowice, the town where the participating school in the Comenius Programme was. We visited their school, where we met a lot of children from different countries .Children from Finland and Spain were there too. We all had a great time. We had a lot of excursions and we went to many interesting monuments. We also had the chance to visit the Auschwitz where we got to realise how lucky we are in our lives. Some people lived in very difficult conditions. After a week we returned to Krakow where we did a lot of shopping, we tasted some delicious food and we walked to the amazing old square! A trip which will be in our memory for the rest of our lives. We all thank our teachers for the unique chance they gave us! • Zinonos Maria B2 How important are presentation skills? Presentation skills are extremely essential for students to succeed professionally. In today’s business world, the competition in the workplace is getting more competitive. It is no longer enough for people to have necessary capability to do the job. They should also be able to talk well, and present themselves to other people. Employers are demanding graduates with excellent communication (written, oral and listening ) skills. Thus, a student’s presentation in the classroom becomes an important element in delivering positive learning experiences. I think teachers should encourage students to present a topic in the classroom. In this way, they will gain presentation skills that will help them succeed in their future life. In my English class we are encouraged to deliver small speeches and many of us feel that not only has our English improved greatly but we have also developed more confidence. If we become better presenters, we will become better communicators. • Skoullou Elena B1 87 88 ΑΓΓΛΙΚΑ ανθολόγιο Comenius 2014 Last January a team of 8 people (6 students –including me- and 2 teachers) had the chance of visiting Finland as a part of the Comenius program. Comenius is a European funded program where people from multiple countries get together and exchange points of views on a certain topic. This year we visited Finland, and students from Poland, Spain, Finland and Cyprus created their own projects based on this year’s topic which was “Renewable Sources of Energy”. We first took the plane to Helsinki, and then we took the bus to Orimattila, where our host families were waiting for us. Orimattila is a beautiful small village in the south of Finland, surrounded by forests and frozen lakes. On our first day there we visited the Finnish lyceum, where each country presented its project. It was extremely interesting to see how renewable sources of energy are used in every one of these countries and what can be done to improve their use. On the same day we took a walk around the village, where we saw the old Lutheran church, the cultural center and a couple of little workshops where traditional wooden Finnish instruments are made. At night, we had a huge welcoming party where we took a dip in a frozen lake, and we tried the Finnish sauna. The huge difference of temperature between the frozen lake and the sauna is just overwhelming. The second day, we visited the nuclear power center where we watched a presentation prepared by the stuff of the nuclear center and then we observed in person how the energy is produced. Afterwards we tried ice-skating which at first seemed terrifying, but at the end we could even balance without shaking. The next day, we went on a trip to a winter cottage where we tried all different sorts of winter sports, and then we had a typical Finnish night. We baked sausages and marshmallows onthe fire, we danced to traditional music and we played traditional games. Finally, on the last day we visited Helsinki where we spent the day. We went sightseeing; we visited one of the most famous museums called “Kiasma” and we even went to the open market where we bought Finnish souvenirs. This trip was truly unique. For 5 days, we got to experience a completely different way of living. We experienced the Finnish cold weather (with approximately -20 Celsius degrees) and we learned about the Finnish educational system, which is considered to be one of the best educational systems in Europe. Moreover, we got a glimpse of the Finnish culture, and we created new strong friendships. At the same time, we met people from all 3 different countries and we got to enrich our points of view. Lastly, we got to know all this information about the renewable sources of energy which is a crucial topic especially nowadays where compatible sources of energy are declining. The trip to Finland, and generally my Comenius experience, has been one of the best in my life! It was a combination of giving and taking which gave me some of my best memories. It was an experience that I will never forget. • Hadjivasiliou Niki C6 Auschwitz I was so angry there, when we first arrived at Auschwitz. The blatant tourism, the rows of headphones, and the multitude of people waiting, seemed so cold and fake to me. But I quickly realized that I, too, was a tourist here to witness the power of this place. Sometimes I hid behind my camera, other times I made myself look at the reality of the place. Either in memory or photographs, I will take as much of this place with me as possible to keep something like this from happening again. First, you get slugged in the belly by two tons of human hair. Later, you realize the people who turned this place into a museum curated this exact exhibit because they knew this particular emotional reaction was so important. Then you feel ashamed that it took endless piles of hair to elicit this response in the first place. While the tour-guide was taking us through the gas chambers, I could only think that numbers cannot convey what this was. More than 1 million exterminated at Auschwitz? It’s just impossible to fathom. You have to think of each and every one of those lives, each with families, hopes, memories, any of them could have been my mother or father or sister or brother. How ever, you barely comprehend the horror! We come to and leave from Auschwitz as we please, unlike the millions of people forced into the camps and murdered there. We roam through the barracks, stare at photos of men, women and children and try to imagine their incomprehensible terror as they are led to their death. When we’ve had enough of the suffering, we can walk past the barbed fences and watchtowers and out through the front gate. We’re free to go at anytime. But it’s impossible not to feel as though someone is being left behind. Their naked, tortured bodies hang on the walls of the barracks and their ashes are sunken into the soil underfoot. We can come and go but 6 million people never had that choice. Visiting Auschwitz sharpened my sense of purpose as a person. I’m humbled by the courage of the surviving victims and by the scale of the crime against the millions who were brought there. • Agathokleous Tereza C5 ανθολόγιο Kadhem Farah B5 Hadjipetrou Anna B5 Charalambous Petros A4, Piripitsi Reveka B2 ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ - ΓΑΛΛΙΚΑ Piripitsi Reveka B2, Athanasiou Despina B4 89 Kadhem Farah B5 Georgiou Panayiota C6 Charalambous Christina C2 ΓΑΛΛΙΚΑ 90 Les sports préférés des jeunes NATATION SNOW-BOARD RANDONNÉE TENNIS SKI DE PISTE PATIN à GLACE GEORGIOU NANSIA B7 ανθολόγιο Au café tu peux boire du café et tu peux sortir avec tes amis. Tu peux jouer aux cartes et tu peux aussi faire tes devoirs. Au restaurant, tu peux manger un délicieux repas et boire un cocktail. Aussi tu peux écouter de la musique et danser. Konstantinos Lytrides A6 Anthi Nicolaou A6 L’environnement Pour moi, l’environnement est un problème très sérieux, La planète est en péril. Premièrement, la terre est menacée par la pollution, qui est un vrai problème. Je fais partie d’une association écologique «Sauver la planète». Avec cette association, je participe à des opérations de nettoyage de la nature. Nous faisons des campagnes d’information à l’école et à la télévision. Comme un membre de cette organisation j’essaie de sensibiliser les jeunes sur les problèmes environnementaux. Chacun doit faire un effort pour protéger l’environnement. Il est important que chaque citoyen fasse les petits déplacements à pied. En plus, il est primordial de choisir des produits respectueux de l’environnement et de trier les déchets pour les recycler. Nous pouvons accomplir ces petits gestes pour protéger la terre. Nikoletta Yennaiou C4 ανθολόγιο Qu’est-ce qu’on fait pour être en forme en été? L’été approche et chacun veut être en forme. Etre en forme demande…. A. Premièrement, il faut faire de l'exercice quand c'est possible, par exemple: du volley, des raquettes, du vélo et nager à votre rythme! B. Variez votre alimentation: Mangez du poisson trois fois par semaine et moins de viande rouge. Aussi, il faut manger des fruits et des légumes frais. C. Il faut boire beaucoup d’eau (6 tasses au moins), du lait et des jus de fruits frais. D. Il ne faut pas boire d'alcool et de coca E. Il faut aussi manger sainement et beaucoup de légumes et de fruits et moins de gâteaux. Si vous suivez ces instructions, alors vous serez sûrement en bonne santé. Christodoulou Elpida B6 ΓΑΛΛΙΚΑ 91 Mots empruntés au français • αξεσουάρ < γαλλική accessoire • ζεν πρεμιέ < γαλλικό jeune premier • βαριετέ < γαλλική variété • φωτομοντάζ < γαλλική photomontage • ζογκλέρ < γαλλική jongleur • φανατισμός < από το γαλλικό fanatisme < λατινικό fanaticus • μαγιονέζα < γαλλική mayonnaise • σερβίς < γαλλική service • φαμ φατάλ < γαλλική femme fatale • τρικό < γαλλική tricot (πλεκτό) • δαντέλα < γαλλική dentelle • καλτσόν < γαλλική caleçon • ζαμπόν < γαλλική jambon • κασκόλ < γαλλική cache-col • φραπέ < γαλλική frappé (χτυπημένος) L’environnement est l’une de mes principales préoccupations, comme d’autres jeunes aussi, mais ce n’est pas suffisant. L’environnement est un problème très sérieux. Ce n’est pas seulement la pollution des usines et des voitures ou la déforestation ou la disparition des espèces animales ! Il y a plusieurs problèmes, qui sont causès par l’homme. Mais pourquoi nous ne sauvons pas notre maison et nous la détruisons? Je suis membre d’une association écologique et je lutte avec les autres membres pour la protection de l’environnement. Nous organisons des campagnes afin de développer le tri sélectif des déchets et nous essayons de préserver les milieux naturels pour empêcher la dispari- Nansia Georgiou B7 tion des espèces animales et végétales. Nous publions des affiches pour informer le public sur le danger de la terre. Il est temps que chacun prenne conscience de ce problème. Comment? On peut accomplir quelques gestes simples, comme éteindre la lumière quand c’est possible. Tout le monde peut empêcher la destruction de notre planète, et augmenter la biodiversité. Nous devons utiliser l’énergie renouvelable et protéger la flore et la faune. Il ne faut pas gaspiller l’eau, il faut l’économise. Je trouve que l’environnement est en grand danger et il faut faire le mieux possible pour le sauver. Thalia Pavlidou C7 92 ΓΑΛΛΙΚΑ ανθολόγιο LA FRANCOPHONIE / ΓΑΛΛΟΦΩΝΙΑ La francophonie, c’est l’ensemble des hommes et des femmes qui parlent français dans tous les pays du monde. L’Organisation internationale de la francophonie est alors une institution dont les membres ont en commun la langue française et certaines valeurs (comme, notamment, la diversité culturelle, la paix, la protection de l'environnement). Elle regroupe 77 pays est plus de 890 millions d’habitants répartis sur les cinq continents. Le 20 mars de chaque année est célébrée dans le monde la Journée internationale de la francophonie. Chypre est membre de l’Organisation internationale de la francophonie depuis 2004. Cette année, on a décidé de célébrer la Journée internationale de la francophonie à notre école! On a alors organisé un bazar, où les sommes ramenées ont été données à nos camarades dont ils ont besoin. On a vendu plusieurs choses françaises: crêpes avec du chocolat, crêpes avec du miel, croissants etc. On a tous aidé dans la fabrication et la vente de ces produits. De plus, on a écouté de la musique française. C’était un jour unique, ou on a eu l’opportunité d’apprendre des choses autour de la culture française et dans le même temps s’amuser ! Την μέρα αυτή διοργανώσαμε στο σχολείο μας φιλανθρωπικό παζαράκι, τα έσοδα του οποίου δόθηκαν στο ταμείο για τους άπορους μαθητές του σχολείου μας. Στο παζαράκι αυτό συμμετείχαν μαθητές του σχολείου μας, προσφέροντας και βοηθώντας εθελοντικά, στην παρασκευή και στην πώληση των διάφορων γαλλικών προϊόντων που υπήρχαν: κρέπες με σοκολάτα, κρέπες με σοκολάτα και μπισκότα, κρέπες με μέλι και κρουασάν. Katerina Stylianou C1 Niki Hadjivasiliou C6 ΓΑΛΛΙΚΑ ανθολόγιο 93 Salut Julie, rce suis très heureuse pa Je . sia ta as An le el Je m’app ma maison se sur ton bloc. Voilà, que je peux t’écrire a beaucoup r calme à Nicosie. Il y tie ar qu un ns da e uv tro avec ma n. J’habite chez moi so ai m a m ns da es salles de pièc a une cuisine, deux y il n, so ai m a m ns famille. Da quatre chamthèque, un salon et de bains, une biblio e, parce que ée, c’est ma chambr ér éf pr e èc pi a M . es br nels. Il y a a mes objets person y il e, br am ch a m beaudans au et sur le mur il y a re bu on m , ur te na mon ordi de fenêtre et plus, il y a une gran coup de photos. En bre je peux . Aussi, dans ma cham ire cla t es e br am ch a m mps toute sser beaucoup de te pa ux pe je et er lax et je me re r sur mon ordinateur ue jo ux pe je , ite su seule. En préférée qui outant ma musique peux m’amuser en éc est la musique pop. j’y passe de tte pièce parce que ce e èr éf pr Je , fin En moments. A7 bons et de mauvais Khatap Anastasia Ma maison se trouv e dans un quartier bruyant parce qu’il y a beauco up d’amies. Dans m a maison il y a quatre pièces. Il y a un salon, une cuisi ne, une salle de bains et une chambre. Dans le salon il y a un canapé et un fauteu il bleu, une télé et une petit e table. Dans la cuisi ne il y a beaucoup de placar ds. Il y a aussi un frigo , un e cuisinière, quatre chai ses et une table. Da ns m a chambre, il y a un lit, un bureau, une chaise et de s armoires. Puis, il y a un e grande fenêtre et m a chambre est très claire. Dans la salle de bains il y a un lavabo, une toilette, un bain et un miroir. Ma mai son est petite mais très conf ortable! Bisous! Eleutheria Konsta ntinou A6 Faites du sport,une bonne habitude! Comme la plupart de mes camarades de classe, moi aussi j’aime pratiquer des sports. Mon sport préféré, c’est le volley-ball. C’est un sport collectif. Pour moi, c’est plus important pour la santé et aussi pour l’esprit. En pratiquant un sport collectif, on développe l’esprit d’équipe. Je le pratique trois fois par semaine. En général, je crois que les gens doivent faire des sports. Un sport permet de rester en forme et d’être en bonne santé. En plus, il me donne de l’énergie. Aussi, je me sens mieux car je me relaxe et je suis calme ! Pour finir, je voudrais vous dire que c’est très agréable et très important de faire des sports ! Maria Zenonos B2 94 ΓΑΛΛΙΚΑ ανθολόγιο Parité hommes/femmes La question d’égalité entre les hommes et les femmes est plus que jamais en actualité. L’émancipation de la femme était vraiment exigeante pendant les décennies dernières, mais personnellement, je crains qu’il y ait encore beaucoup de choses à faire. Les femmes d’aujourd’hui représentent presque la moitié de la population active mais les inégalités existent dans tous les niveaux: politique, éducation et dans le monde du travail. La discrimination commence car la femme est considérée comme le sexe “faible” et son rôle est ça du “femme du foyer”. De plus les hommes et les femmes sont censés être égaux dans le monde du travail. Les inégalités entre les hommes et les femmes sont toujours visibles, car les femmes ont moins d’accès aux postes de cadre et de direction et le chômage plus élève chez les femmes. Les hommes occupant en majorité des postes de dirigeants aussi. Dans le niveau politique, les femmes sont très sous représentées car certains hommes ne vivent pas très bien ce changement de l’image de la femme. Il y a beaucoup de choses qu’on peut faire afin de disparaitre des inégalités. Tout d’abord, il faut établir des règles pour favoriser les femmes et leur donner les opportunités de se développer. De plus, il faut que les cadres de la politique et du travail contribuent afin que les femmes aient les mêmes droits que les hommes. Une autre chose qu’on peut faire, Comme un membre actif dans l’association écologique ‘’Nicolas Hulot’’, c’est ma responsabilité de préserver l’environnement. Bien sûr, pour moi l’environnement est un problème très grave. Malheureusement notre planète est en péril mais les gens n’essaient pas de le modifier, un comportement que je trouve un peu irresponsable. Le climat est bouleversé, les ressources naturelles s’épuisent et l’effet de serre augmente de plus en plus. Nous sommes au vingtième siècle dans un monde soi-disant moderne et développé mais on continue à polluer l’environnement. Personnellement, je fais partie de la Fondation Nicolas Hulot qui a comme but de sensibiliser et d’informer les enfants et les adultes aux problèmes d’environnement. Ainsi, je participe à des opérations de nettoyage de la nature mais aussi on fait des campagnes c’est éduquer les gens autour de la parité d’hommes et femmes. Le rôle de l’éducation est capital, car les enfants doivent être informés et prêts à se battre à toutes les formes de discrimination. Pour conclure, la question d’inégalité entre les hommes et les femmes est un sujet très crucial qu’il faut essayer d’effacer, afin qu’on soit capable de vivre dans une société juste. Niki Hadjivasiliou C 6 d’information à l’école et à la télévision. Il est temps de prendre quelques mesures pour diminuer la pollution. Des actions simples que nous faisons quotidiennement peuvent faire une grande différence. Par exemple, il est primordial que chaque citoyen développe le tri sélectif et ne gaspille pas l’eau. En plus, il est préférable de prendre une douche rapide au lieu d’un bain. D’ailleurs, il est indispensable que vous éteigniez la lumière et les appareils électriques sans les laisser en position veille. On doit aussi protéger les espèces animales et végétales et commencer à acheter des produits respectueux de l’environnement. Ces mesures sont les premiers pas pour un meilleur avenir. Pour conclure, la Terre est menacée par la pollution mais si tout le monde collabore et change les mentalités on réussira à sauver notre planète!!! Panayiota Georgiou C6 ανθολόγιο ΣΚΕΨΕΙΣ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ 95 Η πιο σπουδαία νίκη είναι η νίκη του εαυτού μας Η ζωή του ανθρώπου είναι ένας συνεχής αγώνας, που παίρνει διάφορες διαστάσεις και μορφές. Κάθε εκδήλωση του αγώνα αυτού έχει τις ρίζες της στον άνθρωπο, αφού ο ίδιος είναι ο υποκινητής του. Μια καλύτερη εξέταση του θέματος θα μας δώσει το συμπέρασμα ότι ο αγώνας του ανθρώπου είναι εσωτερικός. Ανυπέρβλητα εμπόδια παρεμποδίζουν το δρόμο που χαράζει ο καθένας στη ζωή του και μαζί μ’ αυτά παρουσιάζονται χιλιάδες άλλα από τις δόλιες πράξεις όσων επιβουλεύονται την ανοδική πορεία του. Για να αντιμετωπίζει τα αλλεπάλληλα προβλήματα που παρουσιάζονται σε κάθε βήμα του, ο άνθρωπος πρέπει να μείνει ο ίδιος σταθερός και αγέρωχος στις απόψεις του. Ιδιαίτερα, για τον άνισο αγώνα κατά του κακού απαιτείται ατσαλένιο φρόνημα για να χαλιναγωγηθεί η έμφυτη ροπή προς το κακό. Ο άνθρωπος πρέπει να νικήσει τον εαυτό του. Η νίκη αυτή δεν είναι εύκολη και έχει αποφασιστική σημασία για τη ζωή του καθενός. Ο άνθρωπος που είναι κυρίαρχος του εαυτού του ελέγχει τις θελήσεις του , περιορίζει τις επιθυμίες του, συγκρατεί τις ορμές των ενστίκτων του, δαμάζει τα πάθη του, αντέχει στα έντονα συναισθήματα και έχει τη δύναμη να καθυποτάξει τη ροπή προς την ακολασία. Είναι αναμφισβήτητο ότι ο άνθρωπος θα δικαιωθεί με την ατομική του επιτυχία και την κοινωνική και εθνική προσφορά. Θα μπορούσε, ίσως, δικαιολογημένα να πιστέψει κανείς ότι ο άνθρωπος είναι δέσμιος καθιερωμένων αρχών, που του επιβάλλει ένα πολύπλοκο περιβάλλον και τις ακολουθεί ανίσχυρος ν’ αντιδράσει. Αν, πραγματικά, συμβαίνει αυτό, τότε ο άνθρωπος έχει ένα μόνιμο εχθρό τον εαυτό του. Και όμως, ούτε ο εαυτός μας είναι εχθρός, αν φροντίσουμε συνειδητά και με περίσκεψη για τις λιγοστές απαιτήσεις του, ούτε και ο ίδιος ο άνθρωπος είναι ελεύθερος. Ελεύθερος δεν είναι αυτός που κάνει ό,τι θέλει, αλλά ό,τι είναι σωστό για τον εαυτό του και, φυσικά, για ΓΡΑΦΕΙ: Λαζαρή Ανδρεανή Γ2 όλους τους ομοίους του. Με άλλα λόγια, πραγματική ελευθερία είναι η απρόσκοπτη δυνατότητα της εκλογής του ατόμου από κάθε εσωτερική και εξωτερική δέσμευση. Αφού, λοιπόν, η ελευθερία είναι πνευματική διαδικασία, συμβαδίζει με την πνευματική ωριμότητα, που πετυχαίνει κανείς με το ψυχικό του σθένος και την επιμονή του. Άμεση συνέπεια είναι ότι η αληθινή ελευθερία είναι η δυνατή θέληση με την oποία επιβάλλεται κανείς στον ίδιό του τον εαυτό του, είναι το συνώνυμο της αυτοκυριαρχίας και εφόσον ο καθένας αναγνωρίζει ορισμένα δικαιώματα στον εαυτό του, γίνεται φίλος μ’ αυτόν. Πώς είναι δυνατό να επέλθει σύγκρουση της θέλησής μας με το πανίσχυρο εγώ μας τη στιγμή που έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για τη σωματική του ευεξία και την ψυχική του ηρεμία; Ψυχή και σώμα συνεργάζονται αδελφικά. Μια αποκρυσταλλωμένη λογική κατευθύνει τα συναισθηματικά και ψυχολογικά του προβλήματα, καθορίζει τη σωστή θέση απέναντι στην κοινωνική ζωή, δίνει προσανατολισμούς με υπευθυνότητα και ευσυνειδησία. Αυτοκυριαρχία είναι το προτέρημα του ανθρώπου ν΄ αντιμετωπίζει ψύχραιμα μια κατάσταση, έτσι ώστε ν΄ αφήνει περιθώρια να λειτουργήσει η κρίση του σωστά. Έτσι, αναγνωρίζεται από τους άλλους, γίνεται συνεργάσιμο μέλος της κοινωνίας και αποκτά αυτοπεποίθηση για κάθε περίπτωση της ζωής του. Η επιτυχία θα είναι τίμημα του επίπονου αυτού εσωτερικού αγώνα του ανθρώπου στην προσπάθειά του να κατανικήσει τα ξεσπάσματα της εγωιστικής διάθεσης του απαιτητικού εαυτού τους. 96 ΣΚΕΨΕΙΣ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ • Λαζαρή Ανδρεανή Γ2 ανθολόγιο Η αξία της αυτογνωσίας στη ζωή του ανθρώπου Όταν γεννιέται ένας άνθρωπος, οι επιρροές που ως τότε έχει δεχτεί ανάγονται στην εποχή που ήταν έμβρυο και που επηρεαζόταν, θετικά ή αρνητικά, από τη συμπεριφορά, τον τρόπο ζωής των γονιών του. Σιγά σιγά αναπτύσσεται μέσα σ’ ένα συγκεκριμένο περιβάλλον, και ο χαρακτήρας του, αναγκαστικά, διαμορφώνεται μέσα από κάποιες επιδράσεις του κύκλου, όπου ζει. Κανένας δεν έρχεται στον κόσμο με την απόφαση να γίνει καλός ή κακός, δίκαιος ή άδικος ή οτιδήποτε άλλο. Υπάρχουν, βέβαια, όπως υποστηρίζουν οι ψυχολόγοι, κάποιες τάσεις, κάποια υπόβαθρα. Πάνω εκεί κτίζεται η προσωπικότητα του καινούργιου ανθρώπου. Μα και οι εξωτερικοί παράγοντες παίζουν σημαντικότατο ρόλο και θα μπορούσαμε να δώσουμε άπειρα παραδείγματα, που να το αποδεικνύουν. Έτσι, όταν το άτομο φτάσει σε κάποια ηλικία, κυρίως όταν περάσει από το κατώφλι των παιδικών χρόνων και βαδίσει προς την εφηβεία, αρχίζουν να αναφαίνονται οι πολλαπλές πτυχές του χαρακτήρα του. Και αυτό συμβαίνει κατά την εφηβεία, γιατί τότε το άτομο παρατηρεί αλλαγές θεμελιώδεις στον εαυτό του και αρχίζει να στοχάζεται πάνω σε θέματα, τα οποία πριν ούτε καν υποψιαζόταν, αφού δεν του τα είχε υποβάλει ούτε ο ίδιός του ο εαυτός. Είναι φυσικό ο άνθρωπος να μορφοποιήσει μια προσωπικότητα, όπου υπάρχουν καλά αλλά και άσχημα στοιχεία. Και το ζήτημα είναι όχι μόνο να ψάξουμε να βρούμε αυτά τα στοιχεία, μα και να προσπαθήσουμε να τα γνωρίσουμε από κοντά, να τα καταλάβουμε, να τα παραδεχτούμε, ώστε να δούμε πλέον με καθαρό μάτι τα αίτια. Βέβαια, η γνώση του εαυτού μας φαίνεται σ’ όλους μας κάτι τετελεσμένο ή έστω, κάτι απλό. Ξεκινάμε από την ιδέα ότι κανένας δε μας ξέρει καλύτερα από εμάς τους ίδιους. Θεωρούμε αυτονόητο ότι κατέχουμε και τις καλές μας και τις άσχημες πλευρές του ατόμου μας. Και, φυσικά, αρχίζοντας από μια τέτοια νοοτροπία, δεν μπορούμε να δούμε τα πράγματα σε βάθος, εφόσον η γνώμη μας είναι ότι τα έχουμε ήδη παρατηρήσει και αναλύσει. Δεν είναι ψέμα ότι τα ελαττώματα και τα προτερήματά μας, αφού είναι κομμάτια της υπόστασής μας, κομμάτια της καθημερινής μας δραστηριότητας, είναι σ’ εμάς τους ίδιους περισσότερο οικεία, παρά σε κάποιον παρατηρητή. Γιατί εμείς μόνο έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθούμε τις αυξομειώσεις της διάθεσής μας και - ορισμένες φορές- να επισημαίνουμε και τις αφορμές αυτών των αυξομειώσεων και των διαφοροποιήσεων. Έτσι, ο ίδιος ο άνθρωπος, που διακρίνει στη συμπεριφορά του κάποια σωστά στοιχεία, μα και κάποια λανθασμένα, ή ακόμα κι ανεπίτρεπτα, είναι ό μόνος αρμόδιος να ξεκινήσει για να καλυτερέψει την εικόνα του. Στο δρόμο, βέβαια, θα βοηθηθεί κι απ’ άλλους παράγοντες, για να πετύχει το σκοπό του. Η ώριμη αναγνώριση και αποδοχή όλων των πλευρών του χαρακτήρα ενός ατόμου από το ίδιο το άτομο, ονομάζεται, όπως όλοι ξέρουμε, αυτογνωσία. Η λέξη αυτή ακούγεται συχνά στην καθημερινή μας ομιλία, αλλά τις περισσότερες φορές για να κρίνουμε τους άλλους. Αυτό, με την έννοια ότι για να εξηγήσουμε κάποια κακή συμπεριφορά ενός ατόμου ή για να τον βοηθήσουμε να λύσει κάποιο εσωτερικό του πρόβλημα, του συνιστούμε να επιχειρήσει να ¨γνωρίσει τον εαυτό του ¨. Αυτήν την ενέργεια τη θεωρούμε απλή, ενώ στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολη και θα την πετύχουμε μόνο όταν το θέμα ¨αυτογνωσία ¨ μας απασχολήσει προσωπικά και σοβαρά. Λέμε ότι πρέπει να γνωρίσουμε το ¨εγώ¨ μας, την ψυχή μας, να δούμε όλα τα χαρακτηριστικά της και, στη συνέχεια, να προσπαθήσουμε να επαυξήσουμε όσα έχουμε ήδη κάνει μια καλή αρχή, και να εξαλείψουμε τα άσχημα στοιχεία για μας και τους άλλους. Όμως, είναι φανερό πως ο άνθρωπος δεν μπορεί εύκολα να πραγματοποιήσει αυτό το τεράστιο έργο. Μπαίνει στη μέση ο εγωισμός, αυτός ο μοναδικός εχθρός της ανθρώπινης προσωπικότητας. Έτσι , ούτε τις καλές του πλευρές βλέπει το άτομο σωστά, γιατί τις μεγαλοποιεί, αλλά κυρίως, είναι πολύ πιο δύσκολο να δει και να παραδεχτεί τα ελαττώματά του. Σε μια ¨συζήτηση¨ με τον εαυτό του ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει τα λάθη τού όμως, στην επαφή του με το περιβάλλον δύσκολα συμβιβάζεται με τα σφάλματά του και ακόμα πιο δύσκολα επανορθώνει. Και αυτό όχι τόσο από πείσμα, μα από ανάγκη να διατηρήσει το γόητρό του. Το ευχάριστο για τον άνθρωπο θα ήταν να μην πέφτει σε λάθη, ώστε να βρίσκεται στη δυσάρεστη θέση να τα παραδεχτεί. Μα όταν ο άνθρωπος νιώθει τι δεν πήγε καλά στη συμπεριφορά του, όταν επιχειρεί να το διορθώσει, οι σχέσεις του με τους άλλους βελτιώνονται αισθητά, αρκεί το περιβάλλον να είναι κατάλληλος δέκτης. Εκείνο που ιδιαίτερα πρέπει να προσέξει το άτομο, που επιθυμεί να γίνει σωστότερο, είναι ο σκοπός για τον οποίο θα προχωρήσει σε οποιαδήποτε ενέργεια · τούτο σημαίνει ότι δεν είναι καλό ν’ ακολουθούμε το παράδειγμα εκείνων που ό,τι κάνουν το κάνουν για να εντυπωσιάσουν τον περίγυρο. Αυτό είναι μεγάλο λάθος, γιατί τούτο υποκρύπτει εγωισμό. Το άτομο που έχει κατορθώσει να γνωρίσει τον εαυτό του, αυτόματα αποκτά λιγότερα προβλήματα, γιατί αρχικά είναι ισορροπημένο, ξέρει ποιοι είναι οι στόχοι του, πώς πρέπει να προχωρήσει και τι να αποφύγει. Αυτό και μόνο του δίνει φτερά, τον κάνει ώριμη κι αντικειμενική προσωπικότητα, του δίνει την ευκαιρία να στρέψει όλη του την ενεργητικότητα στο σκοπό του. Οι σχέσεις του με το περιβάλλον του είναι πλέον σωστές, δε συναντάει εμπόδια, επειδή ξέρει να βοηθά τον άλλο, να του συγχωρεί τα σφάλματα, αφού και ο ίδιος έχει μάθει πόσο δύσκολο είναι να νικήσει κανείς τον εγωισμό του. Βέβαια, ο άνθρωπος που έχει αυτά τα χαρακτηριστικά δεν είναι τέλειος, γιατί κανείς δεν είναι τέλειος. Απλά, κατορθώνει να αναφαίνονται οι καλές του πλευρές, ενώ παράλληλα προσπαθεί να εξομαλύνει τα ελαττώματά του. Είναι σημαντικότατο να μπορέσει το άτομο να δει καθαρά ποιες είναι οι επιθυμίες του, ποιες οι δυνατότητές του, ποιες οι προσφορές του στο περιβάλλον. Μα είναι εξίσου σημαντικό να βρεθεί το κατάλληλο έδαφος, που θα δεχτεί το άτομο αυτό, γιατί αν συμβεί το αντίθετο, είναι φυσικό να απογοητευτεί, ίσως και να ξαναγυρίσει στην προηγούμενή του κατάσταση, με πολλά νέα συμπλέγματα, και τότε δε θα είναι ο μόνος υπεύθυνος γι’ αυτό. ανθολόγιο ΣΚΕΨΕΙΣ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ • Λαζαρή Ανδρεανή Γ2 97 Και το μικρότερο δέντρο έχει τον ίσκιο του Είναι ανθρώπινο - είναι αδυναμία ίσως; - να εκτιμάμε το εντυπωσιακό, το δυνατό και μεγάλο, να το σεβόμαστε, να το θαυμάζουμε, να το χρησιμοποιούμε για να εξυπηρετηθούμε στη μία ή στην άλλη περίπτωση. Η επιβλητικότητα, ουδέποτε κι αν υπάρχει, είναι ένας πόλος έλξης για τις ανθρώπινες αισθήσεις και για την ψυχή και το μυαλό. Είναι άλλωστε κάπως φυσικό να τραβιέται η προσοχή του ανθρώπου από πράγματα που ο ίδιος δεν κατέχει ή δεν μπορεί να αποκτήσει! Όλοι ονειρευόμαστε εκείνο που μας λείπει. Έτσι βλέπουμε συχνά γύρω μας να αποδίδεται μεγάλος σεβασμός σε ανθρώπους δυνατούς, πετυχημένους, όμορφους και γενικά άνετους στη συμπεριφορά και γεμάτους από πολλά προτερήματα, όπως μας φαίνεται. Αλλά, αυτή η συμπάθεια προς το όμορφο και το ξεχωριστό δεν περιορίζεται μόνο στις σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους. Βρίσκει εφαρμογή και σ’ όλους τους άλλους τομείς της γης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι άνθρωποι, και κυρίως οι νέοι, διαλέγουν και αγοράζουν ρούχα, παπούτσια, κάποιας γνωστής φίρμας, ή ότι οι νοικοκυρές, που πάνε στην αγορά να ψωνίσουν, προτιμάνε κατά κανόνα τα μεγάλα φρούτα και λαχανικά ή τα ακριβότερα στην τιμή προϊόντα, από φόβο ότι ίσως τα φθηνότερα είναι και χειρότερα στην ποιότητα. Είναι φανερό ότι με την τακτική αυτήν ορισμένοι άνθρωποι, κάποια αντικείμενα, κάποια κομμάτια από τη ζωή ή το περιβάλλον μένουν αναξιοποίητα και παραγκωνισμένα. Όμως θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι αυτό δεν είναι σωστό ούτε απόλυτα λογικό. Όλοι οι άνθρωποι, όλες οι υπάρξεις αξίζουν την προσοχή και το ενδιαφέρον, τη φροντίδα και την αγάπη μας. Είναι λάθος να διαφοροποιείται η συμπεριφορά μας ανάλογα με το ποιος βρίσκεται απέναντί μας. Αυτό δείχνει ανωριμότητα και χαρακτήρα ανολοκλήρωτο κι ίσως προβληματικό. Το φυσιολογικό είναι να μην κάνουμε διακρίσεις και - πολύ περισσότερονα μην ξεχωρίζουμε το ένα πράγμα από το άλλο με βάση το συμφέρον μας, την ευχαρίστηση ή την ωφέλειά μας. Αυτό, ας φαίνεται αθώο, έχει βαθιές ρίζες μέσα στην ψυχή μας· μας φαίνεται απλούστατο να χαρίζουμε όλη μας την αγάπη σε κάτι, αλλά απ’ την άλλη να στερούμε ακόμα και το πιο μικρό δείγμα ενδιαφέροντος σε άλλα πλάσματα, που σίγουρα τα έχουμε ανάγκη, όπως κι αυτά σε εμάς. Αυτό οπωσδήποτε είναι εγωιστικό, ατομικιστικό και σκληρό. Είναι σίγουρο ότι δε θα μας άρεσε ποτέ να βρεθούμε κάπου, σε μια παρέα, σε μια εκδήλωση και να μην έχουμε κάποιον να του μιλήσουμε. Η αδιαφορία και - το χειρότερο - η αντιπάθεια, είναι ό,τι πιο άσχημο μπορεί να μας συμβεί. Το ίδιο θα ένιωθε, αν είχε ψυχή και νου και κάθε άλλο πλάσμα παραμελημένο, πνιγμένο μέσα στην κακία και την απέχθειά μας. Όμως η στροφή δεν είναι τόσο απλή. Είναι εύκολα να λέμε λόγια, να συζητάμε για το θέμα, η λύση όμως θα βρεθεί από μας τους ίδιους, αν το επιδιώξουμε. Το κακό βρίσκεται ίσως στο ότι δεν εκτιμάμε όσο πρέπει την απλότητα, την ειλικρίνεια, την ταπεινοσύνη. Το ταπεινό έχει εμπνεύσει πολλούς ποιητές να γράψουν ρομαντικούς στίχους. Όμως πέρα απ’ αυτό, τίποτε άλλο. Για κάθε παραμελημένο πλάσμα χρειάζεται κάτι παραπάνω. Ξέρουμε όλοι μας καλά τι μπορεί να δώσει μια απλή, ασήμαντη λεπτομέρεια, πως μπορεί να ολοκληρώσει μια εικόνα. Εδώ τα παραδείγματα είναι άπειρα. Δε θα ήταν δύσκολο να καθίσουμε λίγο να σκεφτούμε πόσο και το πιο απλό, απέριττο εξωτερικά αντικείμενο, πόσο ο άνθρωπος ο πιο ασήμαντος και απρόσωπος, μπορούν να ωφελήσουν, με τον τρόπο τους, το σύνολο. Τα πάντα γύρω μας έχουν τη δική τους προσωπικότητα, το δικό τους χρώμα, τη δική τους προσφορά. Είναι όμορφο να τα βλέπεις σε αρμονία και να έχουν τη δυνατότητα να ζουν αληθινά, υπερπηδώντας τα τείχη της αφάνειας και της μηδαμινότητας. Είναι πολύ δύσκολο και συνάμα υπέροχο να μπορεί κανείς ν΄ ανακαλύπτει την ευτυχία στις πιο απλές ενασχολήσεις και να έχει την ικανότητα να γεμίζει το κενό της ψυχής του με το να αφιερώνει ώρες για τους άλλους, για τους ¨ασήμαντους¨ αυτούς, που τις περισσότερες φορές βρίσκουν την αδιαφορία από τους γύρω τους. Είναι αλήθεια, ότι εκείνο που σε σπρώχνει να καταλάβεις τον άλλο είναι, ακριβώς, να έχεις εσύ πρωτύτερα γνωρίσει τον εαυτό σου. Η δυστυχία τείνει να πλησιάσει κάποια άλλη δυστυχία και ίσως να αναρωτιόμαστε, με ήσυχη συνείδηση, τι γυρεύουμε εμείς με τους ¨απλοϊκούς¨, τους ¨μικρούς¨. Το πρόβλημά μας είναι να καταλάβουμε ότι κάθε ον κρύβει μέσα του ανυπολόγιστη δύναμη, όσο κι αν δεν φαίνεται. Μα τίποτα απ’ όλα αυτά δεν κάνουμε. Κι έτσι ο παραμελημένος ψάχνει τη συντροφιά του σ΄ έναν άλλο παραμελημένο. 98 • Νάνσια Γεωργίου Β7 ανθολόγιο FOMO: Μια νέα μορφή εξάρτησης από το Ίντερνετ - κινητό τηλέφωνο Στη σημερινή εποχή ο σύγχρονος άνθρωπος έχει γίνει εξαρτώμενος της τεχνολογίας Με τη συνεχή ενασχόληση μας με τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας (κινητό τηλέφωνο, ίντερνετ) χωρίς να γίνει αντιληπτό η πληροφόρηση μας γίνεται άμεση, πλήρης και τέλεια. Τι γίνεται όμως όταν μερικοί οι οποίοι δέχονται την πληροφόρηση αυτή, αρχίζουν να ασχολούνται με εμμονή και παθολογικό τρόπο; Έχει παρατηρηθεί πως η συνεχής και έμμονη απασχόληση με το κινητό τηλέφωνο, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βασίζεται πάνω σε ένα άλλο κίνητρο, διαφορετικό από την απλή πληροφόρηση - το φόβο πως είναι δυνατόν να μείνουν έξω από τις εξελίξεις και να τους διαφύγει κάτι σπουδαίο. Το τελευταίο διάστημα, στο εξωτερικό γίνεται αρκετός λόγος για το FOMO (Fear Of Missing Out). Με αυτό το ακρώνυμο περιγράφεται ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΥΝΗΘΕΙΑΣ FOMO; Το επηρεασμένο άτομο: • Με ψυχαναγκαστικό τρόπο ελέγχει τα μηνύματα του. Δηλαδή, παρόλο που πριν λίγο είδε στον υπολογιστή του ή στο κινητό του και διάβασε τα μηνύματα του, σε λίγα λεπτά κοιτάζει ξανά και ξανά. • Δε δείχνει να στενοχωριέται καθόλου αν ασχολείται με το κινητό του σε συναντήσεις ή σε γεύματα, όταν κάποιοι άλλοι βάζουν στο αθόρυβο ή κλείνουν το κινητό τους, διότι θεωρούν πως οι κανόνες καλής συμπεριφοράς το απαιτούν ή το επίπεδο της συνάντησης δεν το επιτρέπουν. •Δε χάνουν στιγμή, στο γήπεδο, στο γραφείο, σε ένα μικρό διάλειμμα, στα κόκκινα φώτα της τροχαίας , στο θέατρο/κινηματογράφο, ακόμη και στις πιο ιδιαίτερες στιγμές τους στο κρεβάτι ή στο αποχωρητήριο να διαβάζουν ή να στέλλουν μήνυμα, σε κάποια συζήτηση που γίνεται σε κάποιο μπλόκ. 99 ανθολόγιο μια συμπεριφορά με την οποία το άτομο τσεκάρει συχνά κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης (όπως Facebook, Linkedin updates, Twitter streams, Foursquare check-ins, Instagram, Pinterest, Google+ κ.ά.), από τον υπολογιστή ή το κινητό του τηλέφωνο, ώστε να μην χάσει κάτι σημαντικό που συμβαίνει. Με το πιο πάνω ακρώνυμο περιγράφεται η συνήθεια που δημιουργεί κάποιος, όπου βρεθεί, ό, τι κάνει, όπου πάει, να έχει αποκλειστικά στο νου του, την αναζήτηση πληροφοριών μέσω υπολογιστή ή κινητού αφιερώνοντας αρκετό χρόνο για να πληροφορηθεί όσο το δυνατό περισσότερα, μόνο και μόνο από το φόβο μήπως συμβεί κάτι και ο ίδιος το χάσει. Σίγουρα έχετε δει τέτοια άτομα που κάθονται μαζί σας στο τραπέζι και αντί να επικοινωνούν μαζί σας είναι χωμένοι στο κινητό τους και το μόνο που φαίνεται είναι η συνεχής κίνηση των δακτύλων τους στην οθόνη του κινητού τους και η έκφραση στο πρόσωπό τους, που αλλάζει ανάλογα με την πληροφορία που διάβασαν και είδαν. Δηλαδή, ο φόβος για την απώλεια της εικονικής πληροφόρησης τείνει να αφαιρέσει την ικανοποίηση του βιώματος της πραγματικής ζωής και να την απορ- ρίψει γιατί είναι πιο ελκυστική. Παρατηρείται το εξής περίεργο: να είναι κάποιος με μια πολύ ωραία παρέα, να περνά πολύ ωραία, να έχει ακουστική και οπτική επαφή με τα άλλα μέλη της παρέας αλλά αυτό να μη τον ικανοποιεί γιατί η προσοχή του είναι στο κινητό του για να μην του ξεφύγει κάτι άλλο ( εικονικό, όχι πραγματικό) που συμβαίνει κάπου αλλού. Το παράδοξο όμως είναι πως αν κάποιος από την παρέα , εκείνη τη στιγμή, στείλει φωτογραφίες ή βίντεο από τη συνάντηση που βρίσκεται (που να δείχνει ακόμη και εκείνον να ασχολείται με το κινητό του) αυτό θα του προκαλέσει μεγαλύτερη ικανοποίηση από αυτό που έπρεπε συναισθηματικά να βιώνει καλύτερα την πραγματικότητα που βρίσκεται. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Δρ. Κυριάκος Βερεσιές M.D. Ph.D Νευρολόγος-Ψυχίατρος Αν. Καθηγητής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Δρ. Καλλιόπη Εμμανουηλίδου Εκπαιδευτική- Συμβουλευτική Ψυχολόγος ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΤΑΙ Η ΖΩΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΥΝΗΘΕΙΑ FOMO; Η συνήθεια κάποιου να ελέγχει συνέχεια τι κάνουν οι άλλοι και να αγωνίζεται να μην του διαφύγει κάτι, αρχίζει σταδιακά να γίνεται εθισμός, εξάρτηση. Τι γίνεται, όμως, όταν αυτή η συμπεριφορά του να ελέγχω τι κάνουν οι άλλοι συνδέεται με ανησυχία, άγχος, ένταση, αίσθημα ντροπής, θλίψη ή και κατάθλιψη; Οι συμπεριφορές αυτές μπορεί να έχουν επίπτωση στις σχέσεις με τους άλλους αν κάποιος επενδύει αρκετό χρόνο στη διαδικτυακή και όχι στην εξωδικτυακή επικοινωνία. Με τον τρόπο αυτό, με την επένδυση αρκετού πολύτιμου χρόνου στη δικτυακή επικοινωνία είναι δυνατό να επηρεαστούν οι προσωπικές, επαγγελματικές ή κοινωνικές σχέσεις του ατόμου. Η συμπεριφορά αυτή φαίνεται να είναι πιο συχνή σε άτομα ηλικίας 18-33 ετών. Στα διάφορα κοινωνικά δίκτυα υπάρχουν άτομα που κάνουν πράγματα ή επισκέπτονται χώρους με μοναδικό στόχο την ανάρτηση φωτογραφίας, αν είναι δυνατόν δευτερόλεπτα μετά το συμβάν. Η ανταπόκριση από τους φίλους είναι άμεση. Οπωσδήποτε, το θετικό της επαφής και της επικοινωνίας (δικτυακά ή εξωδικτυακά) με τους φίλους και της ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης από την αναγνώριση των επιτυχιών μας είναι επιθυμητό αποτέλεσμα. Αλλά αυτό όταν γίνει αυτοσκοπός αλλάζει ο χαρακτήρας και το περιεχόμενο τους. Δηλαδή, για πολλούς δεν έχει σημασία αν νιώθουν καλά με αυτά που κάνουν, αλλά αν τα καταφέρνουν να φαίνονται μέσα από μια φωτογραφία/βίντεο ή με ένα σχόλιο και να δείχνουν πως νιώθουν καλά. Η υπεραπασχόληση με την υπέρπαρουσίαση της εικονικής πραγματικότητας στερεί το άτομο από τη χαρά του βιώματος της πραγματικότητας και το αποπροσανατολίζει από τους κύριους στόχους της ζωής, με αποτέλεσμα να μην επενδύει σε ωραίες στιγμές με ανθρώπους που είναι δίπλα του και να δημιουργεί προβλήματα στις διαπροσωπικές του σχέσεις. Η συνεχής παρακολούθηση της ζωής κάποιων άλλων και η σύγκριση της με τη δική μας, και η πιθανή αδυναμία μας να ανταποκριθούμε σε κάτι με τον ίδιο τρόπο με τους φίλους μας, μπορεί να προκαλέσει συγκρούσεις και αχρείαστες συζητήσεις στο σπίτι μας. Οι ψυχολόγοι συνιστούν για κάποιες ώρες να απενεργοποιούμε το κινητό ή τον υπολογιστή μας και να αντιμετωπίζουμε την πραγματική μας ζωής και όχι απλά να την βλέπουμε μέσα από μια οθόνη. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ 100 • Σύνταξη: Τζούβας Ονούφριος Β3 Φωτογραφίες: Κωνσταντίνου Ιωάννα Β4, Κωνσταντίνου Αθηνά Β4 ανθολόγιο Υψηλές επιδόσεις στους σχολικούς περιφερειακούς αγώνες στίβου Το Λύκειό μας τα πήγε πολύ καλά στους περιφερειακούς αγώνες στίβου, οι οποίοι διεξήχθησαν στις 10 και 11 Μαρτίου, στο στάδιο Γ.Σ.Π. Mε την προσπάθεια όλων των αθλητών του Σχολείου μας κατακτήσαμε τη 2η θέση στο βαθμολογικό πίνακα αρρένων και θηλέων, καθώς και αρκετοί από αυτούς το εισιτήριο για τους Παγκύπριους αγώνες, διεκδικώντας με αξιώσεις μια θέση που θα τους οδηγήσει στο βάθρο και γιατί όχι, ένα εισιτήριο για τους Πανελλήνιους αγώνες. Αρχικά, στην προσπάθεια αυτή πήραν μέρος 50 αθλητές και αθλήτριες, καταφέρνοντας αρκετοί από αυτούς να ανέβουν στο βάθρο. Όσον αφορά Στις ρίψεις και στη δισκοβολία, ο δισκοβόλος Πολυκάρπου Γιώργος κατέκτησε την 3η θέση. Στον ακοντισμό, τα πήγαμε εξίσου εξαιρετικά, αφού τρεις αθλητές μας κατέκτησαν τις πρώτες θέσεις. Πρόκειται για τον Μινασίδη Τιμόθεο, ο οποίος κατέκτησε την πρώτη θέση με πολύ μεγάλη διαφορά από τους υπόλοιπους, δείχνοντας πως εκτός από εξαιρετικός χειροσφαιριστής, είναι και εξαίρετος ακοντιστής. Επιπλέον, η αθλήτρια του Γ.Σ.Π. Ππαλή Έλενα και η Πιριπίτση Ρεβέκκα στην κατηγορία θηλέων κατέκτησαν την πρώτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα, κάνοντας περήφανο το Σχολείο μας. Η μεγαλύτερη επιτυχία για το σχολείο μας, αναμφισβήτητα αποτελεί η 1η θέση που κατέκτησε ο Τζιωνής Δημήτρης στο άθλημα του οκτάθλου. Ο αθλητής μας μετά από αρκετό ιδρώτα, ανθολόγιο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ κόπο και μόχθο κατέκτησε τη νίκη μετά από δύο μέρες σκληρού ανταγωνισμού. Η αντοχή του, η τεχνική του κατάρτιση και το πείσμα που έδειξε, του έδωσε το πλεονέκτημα απέναντι στους υπόλοιπους αθλητές για την πραγματοποίηση του πολυπόθητου στόχου. Στους αγώνες δρόμου, οι αθλητές μας τα πήγαν περίφημα, αφού είχαν να αντιμετωπίσουν πολλούς αθλητές του αθλητικού σχολείου. Στο αγώνισμα των 100 μέτρων θηλέων, η Γεωργίου Βασιλική κέρδισε την τρίτη θέση πανάξια. Στα αγωνίσματα των εμποδίων ακόμη τρεις αθλητές μας διακρίθηκαν και κατέκτησαν την τρίτη θέση. Στο άθλημα των 400 μέτρων στην κατηγορία αρρένων με τον Γεωργίου Αντρέα και στα 110 μέτρα ο Χριστοδούλου Αλέξανδρος. Στην κατηγορία θηλέων η Κωνσταντίνου Πηνελόπη στα 100 μέτρα πήρε επίσης την προνομιούχα τρίτη θέση, που οδηγεί στους Παγκύπριους αγώνες. Όσον αφορά τα αγωνίσματα των αλμάτων και κυρίως του άλματος εις τριπλούν, δύο αθλητές μας κατάφεραν να διακριθούν και να κατακτήσουν επίσης μια θέση στο βάθρο, η οποία οδηγεί στους Παγκύπριους αγώνες στίβου. Πρόκειται για τον αθλητή του Γ.Σ.Π, Γαβριήλ Ανδρέα, ο οποίος πήρε τη δεύτερη θέση στην τελευταία και κρίσιμη προσπάθεια προερχόμενος από τραυματισμό και για τον Αγρογιάννη Ιωάννη, ο οποίος με υπερπροσπάθεια κατάφερε να αποκτήσει την πολυπόθητη τρίτη θέση, που οδηγεί στους Παγκύπριους σχολικούς αγώνες στίβου. Το σχολείο μας έδειξε πως μπορεί να ανταγωνιστεί ισάξια το Αθλητικό σχολείο Κύκκου Β’, αφού τα δύο σχολεία τερμάτισαν πολύ κοντά στο βαθμολογικό πίνακα. Αρκετοί από τους διακριθέντες φοιτούν στην πρώτη τάξη του Λυκείου μας, δείχνοντας πως τα επόμενα δύο χρόνια θα ’ναι ακόμη πιο επιτυχή. 101 Οι επιτυχίες αυτές οφείλονται πρωτίστως στην καθοδήγηση και προετοιμασία από τους γυμναστές του σχολείου μας, κ.Αντρέα Καλογήρου, κ.Ελένη Χρονία, κ.Χριστιάνα Μενελάου, κ.Γιώργο Γεωργίου και κ.Γιάννο Γιωργαλλή και μετά στην προσπάθεια των μαθητών-αθλητών. 102 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ • Τζούβας Ονούφριος Β3 ανθολόγιο Η ομάδα της χειροσφαίρισης μαζί με τον προπονητή-γυμναστή κ.Αντρέα Καλογήρου που κατέκτησε την 1η θέση στους περιφερειακούς αγώνες και τη 2η θέση στου Παγκύπριους αγώνες Χειροσφαίρισης. • Χειροσφαίριση Στη χειροσφαίριση αρρένων, η ομάδα μας κατάφερε να φτάσει αήττητη στον τελικό του παγκύπριου πρωταθλήματος, αλλά δεν κατάφερε να αποσπάσει τη νίκη σ’ αυτόν τον αγώνα, αφού δεν μπόρεσε να συνεχίσει τον ίδιο καλό εαυτό της, εμφανίζοντας τις αδυναμίες που σε οποιοδήποτε άλλο παιχνίδι δεν έδειξε. Κατάφερε να αποσπάσει 5 νίκες σε 6 αγώνες. Προπονητής της ομάδας ήταν ο κ. Αντρέας Καλογήρου. Οι παίκτες της ομάδας ήταν: Δημήτρης Καρακώστας, Γ’1, Αντρέας Χύτης, Γ’2, Τιμόθεος Μινασίδης, Β’2, Γιώργος Παρλαβάντζας, B’2, Ονούφριος Τζούβας,Β’3, Γιώργος Χρυσάνθου,Β’4, Γιάννης Αγρογιάννης,Β’5, Σωτήρης Τερεζόπουλος,Β’8, Αλέξανδρος Πέτρου,Β’9, Ανδρέας Χατζησάββα, Α’4, Αλέξανδρος Σολωμού, ανθολόγιο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ 103 Α’7, Κωνσταντίνος Γενεθλίου, Α’7, Κωνσταντίνος Κάππας, Α΄7. Όσον αφορά την ομάδα θηλέων χειροσφαίρισης, οι παίκτριες της προπονήτριας - γυμνάστριας κ. Ελένης Χρονία, μετά από μεγάλη προσπάθεια (των παικτριών), κατάφεραν να τελειώσουν την αγωνιστική τους δράση για τη σεζόν αυτή, κερδίζοντας εμπειρίες κι ελπίζοντας για πιο ευεργετικές χρονιές στο μέλλον. Προπονήτρια της ομάδας ήταν η κα Ελένη Χρονία. Η ομάδα χειροσφαίρισης θηλέων απαρτίζεται από τις: Φωτεινή Ευαγγέλου, Γ’5, Άννα Μαρία Παρπέρη, Γ’6, Μαρία Σάββα, Γ’7, Ευφημία Καραγιάννη, Γ’9, Καίτη Κυριάκου, Β’2, Μαρία Κασπαρή, Β’3, Ζήνα Δημητριάδου, Β’4, Στυλιάνα Σπύρου, Β’5, Χαρά Σπύρου, Β’5, Άννα Κουφού, Β’5, Μαρία Ππάλη, Β’5, Κωνσταντίνα Μαυρικίου, Β’8, Αίμιλη Καφετζή, Β’9, Ιωάννα Παρή, Α’5, Νάταλυ Φουσάνη, Α’6. • Καλαθοσφαίριση Στην καλαθόσφαιρα η ομάδα αρρένων, μετά από αξιόλογη εμφάνιση και προσπάθεια, αγωνίστηκε σε δυο παιχνίδια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η ομάδα να μην έχει την ευκαιρία να δέσει, αφού δεν μπόρεσε να αναγνωρίσει ο ένας το παιχνίδι που αρέσκεται στον άλλο, λειτουργώντας περισσότερο ως μονάδες. Υπεύθυνος της ομάδας ήταν ο κ. Γιώργος Γεωργίου, ενώ οι παίκτες που απαρτίζουν την ομάδα καλαθοσφαίρισης αρρένων ήταν: Φοίβος Παναγή, Γ’1, Δήμος Γαλατάκης, Γ’2, Αντώνης Αναστασιάδης, Γ’2, Νίκος Τσαγγαρίδης, Γ’3, Δημήτρης Χρυσάνθου, Γ’6, Θησέας Ελευθερίου, Β’2, Γιάννης Αναστασίου, Β’6, Χάρης Χριστοδουλάκης, Β’7, Αναστάσιος Βασιλείου, Β’9, Μάρκος Χριστοδουλίδης, Α’1, Νικόλαος Κατσαούνης, Α’2, Ιωάννης Ευγενίου, Α’3, Νίκος Σοφιός, Α’5, Μάριος Χριστοφορίδης, Α’6. Στην ομάδα θηλέων του ίδιου αθλήματος, η ομάδα δυσκολεύτηκε επίσης να δέσει, έχοντας πρόβλημα στην οργάνωση, αν και τα μέλη της ομάδας κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια για την απόκτηση μιας νίκης που θα βοηθούσε ψυχολογικά κυρίως, αλλά δυστυχώς η ομάδα αποκλείστηκε πολύ γρήγορα . Προπονήτρια της ομάδας ήταν η κα Χριστιάνα Μενελάου, ενώ οι παίκτριες της ομάδας θηλέων ήταν: Ευδοξία Καρατζή, Γ’1, Άντρεα Ορατίου, Γ’6, Μαρία Κωνσταντίνου, Β’1, Ταμάρα Σαγκιρίδου, Β’1, Δέσποινα Γαλατάκη, Β’3, Μαρία Χαραλάμπους, Β’6, Ευδοκία Κωνσταντίνου, Α΄1, Θεογνωσία Θεολόγου, Α’4, Πηνελόπη Κωνσταντίνου, Α’5, Έλενα Ππαλή, Α’6, Ανθή Νικολάου, Α’6, Μαρία Σπανού, Α’7. • Πετόσφαιρα Όσον αφορά στην πετόσφαιρα και συγκεκριμένα στην ομάδα θηλέων συγκεκριμένα, μετά από μεγάλη προσπάθεια η ομάδα μας αποκλείστηκε από το Λύκειο Παλουριώτισσας, αφού στο παιχνίδι εκείνο αλλά και στα προηγούμενα, οι παίκτριες της γυμνάστριας κ. Ελένης Χρονία κατέβαλαν πολύ μόχθο και κόπο για την πραγματοποίηση του στόχου που είχαν βάλει στην αρχή της σεζόν, αλλά δυστυχώς δεν ολοκληρώθηκε. Η γυμνάστρια που είχε την ευθύνη της ομάδας ήταν η κα Ελένη Χρονία, ενώ οι παίκτριες που απαρτίζουν την ομάδα πετοσφαίρισης θηλέων ήταν: Κωνσταντίνα Κολοκούδια, Γ’1, Μαρίνα Γενναδίου, Γ’2, Παναγιώτα Λαζάρου, Γ’3, Βασιλεία Κούτρα, Γ’3, Δήμητρα Χρυσοστομίδου, Γ’3, Νάταλυ Κονναρή, Γ’7, Δήμητρα Προδρόμου, Γ’9, Χριστιάνα Γερολέμου, Γ’9, Ρεβέκκα Πιριπίτση, Β’2, Φρειδερίκη Γκιλάκη Β’2, Αθηνά Κωνσταντίνου, Β’4, Ιωάννα Κωνσταντίνου, Β’4, Μαρία Χρυσάνθου, Α’4, Στυλιάνα Ποντίκη, Α’4, Ιωάννα Παυλίδου, Α’5, Παναγιώτα Κυρατζή, Α’7 Στην ομάδα αρρένων πετοσφαίρισης η ομάδα του κ. Γιώργου Γεωργίου έκανε μια αξιοπρεπή εμφάνιση στο πρωτάθλημα πετοσφαίρισης, εμφανίζοντας όμως τα προβλήματα που έδειξαν οι περισσότερες αθλητικές ομάδες του Λυκείου μας. Ο γυμναστής της ομάδας ήταν ο κ. Γιώργος Γεωργίου, ενώ οι πετοσφαιριστές που έχουν αγωνιστεί στους αγώνες ήταν οι εξής: Κυριάκος Νικολάου, Γ’1, Άγγελος Ξενοφώντος, Γ’1, Ορέστης Καρατζής, Γ’2, Αρτέμης Ρούσου, Γ’3, Ανδρέας Γρουτίδης, Γ’4, Αντώνης Κωνσταντίνου, Γ’4, Ανδρέας Ευθυμίου, Γ’6, Χριστόδουλος Χριστοφή, Γ’7, Λάμπης Παύλου, Γ’8, Αλέξανδρος Δημοσθένους, Γ’9, Κλαούντιο Τζιοντέα, Α’4 104 • Ιεροδιακόνου Ανδρέας Γ1 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ανθολόγιο Fitness και υγεία Ποιος θα έλεγε όχι σε ένα καλοσχηματισμένο γυμνασμένο κορμί που θα τραβούσε όλα τα μάτια πάνω του στην παραλία; Κανείς. Έλα όμως, που ένα τέτοιο σώμα δεν μπορεί να χτιστεί πάνω στον καναπέ, μπροστά από την τηλεόραση, παρέα με ένα μπολ ποπκορν! Αρκετοί είναι εκείνοι που το συνειδητοποιούν αυτό και τρέχουν να γραφτούν στα γυμναστήρια μόλις πλησιάσει το καλοκαιράκι και το περσινό μαγιό τους διαμαρτύρεται έντονα από την ασφυκτική πίεση που νιώθει όταν δοκιμαστεί. Πολύ αργά όμως! Ένα όμορφο - τουλάχιστον ευπαρουσίαστο- κορμί αποκτάται μετά από μήνες (ή και χρόνια) σκληρής δουλειάς, αφοσίωσης και λίτρα χυμένου ιδρώτα. Τώρα που είμαι σίγουρος ότι σου έχω κεντρίσει το ενδιαφέρον, νιώθω άνετα να σου απαριθμήσω μερικούς ακόμα λόγους γιατί πρέπει να αρχίσεις να γυμνάζεσαι. Καταρχάς, η ένταξη σε κάποιο άθλημα ή η συνδρομή σε ένα γυμναστήριο θα σε φέρει σε επαφή με άτομα του χώρου και ίσως αποκομίσεις νέες φιλίες στη ζωή σου. Επίσης, είναι αποδεδειγμένο ότι η γυμναστική τονώνει την αυτοπεποίθηση που τρέφεις προς το άτομό σου. Στο κάτω-κάτω αν δεν το κάνεις για σένα, για να νιώθεις άνετα με τον εαυτό σου (για να χωράς στο τζιν σου, για να μοιάσεις σε ναυαγοσώστη του Baywatch και για να κάψεις καρδιές στη θάλασσα!), τότε για ποιον το κάνεις; Προεκτείνοντας τη σκέψη μας λίγο παραπέρα, αξίζει να αναφέρουμε ότι η γυμναστική δίνει περιθώριο στο μυαλό να ξεκουραστεί μετά από μια δύσκολη μέρα διαβάσματος. Συγκεκριμένα, μια ωρίτσα μακριά από βιβλία και σημειώσεις καθημερινά σού επιτρέπει να απαλλαγείς από το περίσσιο άγχος της καθημερινότητας και να ξεχάσεις, έστω και για λίγο, τις διάφορες σκοτούρες και προβλήματα που σε βασανίζουν. Ένα εύλογο ερώτημα που εγείρεται είναι με ποιο τρόπο μπορείς να γυμναστείς αποτελεσματικά και εύκολα. Κατ’ εμένα η καλύτερη λύση που θα φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, στο συντομότερο χρονικό διάστημα, είναι η εγγραφή σε ένα γυμναστήριο. Εκεί θα συνεργαστείς με εξειδικευμένο προσωπικό, το οποίο θα σε βάλει σε πρόγραμμα διατροφής και άσκησης, που θα επικεντρώνεται στις μυικές ομάδες που σε απασχολούν περισσότερο. Αν και εφόσον ακολουθήσεις πιστά το πρόγραμμα για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών, θα παρατηρήσεις με ευχαρίστηση στον καθρέφτη τις πρώτες αλλαγές στο σώμα σου. Τώρα αν είσαι τύπος που προτιμά να καταπιαστεί με κάποιο άθλημα, τότε οι λύσεις είναι άφθονες. Ασχολίες όπως το ποδόσφαιρο, η αντισφαίριση, ο χορός, ο στίβος σε κρατούν εύκολα σε φόρμα και παράλληλα σε ψυχαγωγούν. Τελειώνοντας, είναι σημαντικό να καταλάβεις πως τα πάντα είναι στο μυαλό και τίποτα δεν σε εμποδίζει να πετύχεις αυτό που θέλεις. Δικαιολογίες του τύπου “είμαι πολύ κουρασμένος”, “μου αρέσει να τρώω ό,τι θέλω”, ”δεν μπορώ να το κάνω”, “θα γυμναστώ αύριο” δε χωράνε. Όπου υπάρχει θέληση υπάρχει και τρόπος! Εσύ διαλέγεις… ανθολόγιο ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑΔΙΚΗΣ ΤΟΥ ΨΕΥΔΟΚΡΑΤΟΥΣ ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ Ένα λογοτεχνικό αφιέρωμα στον αγώνα των φοιτητών του Πολυτεχνείου ενάντια στη Χούντα με τίτλο « Το Πολυτεχνείο ζει», παρουσίασαν οι μαθητές του σχολείου μας τιμώντας τη μνήμη του Πολυτεχνείου, την Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013. «Κύριε βοήθα να θυμόμαστε» είχε ως θέμα το λογοτεχνικό αφιέρωμα στην κατεχόμενη γη μας. Τα κείμενα (αποσπάσματα) και ποιήματα ήταν των: Κωστούλας Μητροπούλου, Γιώργου Ιωάννου, Τάσου Λειβαδίτη, Κώστα Μόντη, Γιώργου Σεφέρη, Κυριάκου Χαραλαμπίδη, Νίκου Κρανιδιώτη και Πέτρου Σόφα. Την επιλογή και διδασκαλία πεζών και ποιητικών κειμένων έκαναν οι φιλόλογοι Αναστασία Ιωσήφ και Σταυρούλα Γιάγκου. Ακούστηκαν από τους μαθητές Λούκα Ανδρέου Γ7, Αίγλη Κωστή Α7, Αντιγόνη Νανούση Γ9 και από το μουσικό σχήμα του σχολείου μας τα τραγούδια: Άμα δεις τα παιδιά, Να δεις τι σου ΄χω για μετά, Κάποτε θα ΄ρθουν, Ότι δεν είσαι πια εδώ, Λογαριάσατε λάθος, Γυρίζω τις πλάτες μου στο μέλλον. 105 106 ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ανθολόγιο ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ – ΕΠΕΤΕΙΟΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 Με ιδιαίτερη λαμπρότητα το σχολείο μας τίμησε την Εθνική Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου και τη Γιορτή της Σημαίας. Έγινε προσφώνηση και παράδοση του Λαβάρου και των Σημαιών στους σημαιοφόρους από το Διευθυντή του Σχολείου κ. Ανδρέα Ματσικάρη. Η σημαιοφόρος του σχολείου μας, Νίκη Χατζηβασιλείου του Γ6, έδωσε τον όρκο της Σημαίας υπό τους ήχους της φιλαρμονικής, ενώ στη συνέχεια έγινε τιμητική περιφορά του Λαβάρου και των Σημαιών. Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης αποδόθηκε το νόημα της επετείου μέσα από τον ποιητικό και πεζό λόγο, την εικόνα και μουσική. Αναγνώσθηκαν τα κείμενα: «28η Οκτωβρίου-χρονικό μιας εποχής», Φ. Ναθαναήλ, «Πώς δέχθηκε ο ελληνικός λαός την είδηση» Α. Τερζάκη, «Ομπρός» Α. Σικελιανού. «Η συμβολή της Κύπρου, αφήγηση Κύπριου στρατιώτη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος» Λειβαδίτη. Τα κείμενα απέδωσαν οι μαθητές: Μάρκος Χριστοδουλίδης Α1, Χριστίνα Στεφανή Α2, Μάριος Γέρου Γ1, Λευτέρης Αγρότης Γ3, Νίκος Τσαγγαρίδης Γ3 και Αντιγόνη Νανούση Γ9. Ακούστηκαν μεταξύ άλλων τα τραγούδια: «Δρόμοι περπατημένοι» σε στίχους Ο. Ελύτη και μουσική Δ. Λάγιου, «Αλάνα» σε στίχους Σ. Παπαδόπουλου και μουσική Γ. Σπανού, «Γυναίκες Ηπειρώτισσες», «Γράμμα από το μέτωπο» στίχοι Πυθαγόρα και μουσική Γ. Κατσαρού. Τα τραγούδια ερμήνευσαν οι μαθητές: Αντιγόνη Νανούση του Γ9΄ και Λουκάς Ανδρέου του Γ7΄. Το χορευτικό συγκρότημα του σχολείου μας υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Φυσικής Αγωγής κας Χριστιάνας Μενελάου χόρεψε τους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς «Κοφτός», «Ζαγορίτικος», «Φυσούνι» και «Πηλιορείτικος». Την επιλογή και διδασκαλία κειμένων έκαναν οι φιλόλογοι: Γιάγκου Σταυρούλα και Ιωσήφ Αναστασία. ανθολόγιο ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ «… η κάθε μου ίνα τη χαρά φωνάζει, μα ο πόλεμος, τη νιότη μου σκεπάζει και με ατσάλι αναμμένο με κεντά όμως μέσα μου η καρδιά μου δεν λυγίζει. Μητέρα, εδώ, στο θάνατο κοντά, πρωτόμαθα το πόσο η ζωή αξίζει». Γ. Ρίτσος 107 108 ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1821 Στις 24 Μαρτίου 2014 το σχολείο μας τίμησε την επέτειο της Εθνικής Παλιγγενεσίας με πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Το νόημα της επετείου δόθηκε μέσα από μια σύνθεση ποιητικού και πεζού λόγου, εικόνας και μουσικής, ενώ ακούστηκαν αποσπάσματα από τα ποιήματα των Δ. Σολωμού «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», ο «Θούριος» του Ρήγα Φεραίου», ποιήματα του Κωστή Παλαμά, σε διδασκαλία της φιλολόγου Σταυρούλας Γιάγκου. Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης έγινε ιστορική αναδρομή από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης μέχρι και την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Παράλληλα, έγινε αναφορά στην προσφορά των ηρώων και ηρωίδων της Ελληνικής Επανάστασης. Η χορωδία υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Μουσικής του σχολείου μας, Ανδρέα Γαβριήλ, ερμήνευσε τραγούδια σε στίχους και μουσική Διονύση Σαββόπουλου, «Ωδή στον Γ. Καραϊσκάκη», «Μαλαματένια Λόγια», στίχοι Μάνου Ελευθερίου και μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου, «Άκρα του τάφου σιωπή» στίχοι Διονυσίου Σολωμού και μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου, «Αχ, Ελλάδα», στίχοι Μανώλη Ρασούλη και μουσική Βάσως Αλαγιάννη. Το χορευτικό συγκρότημα του σχολείου, παρουσίασΕ τους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς: Χασάπικο, Πεντοζάλη και Χασαποσέρβικο υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Φυσικής Αγωγής, Χριστιάνας Μενελάου. Το μήνυμα του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού διάβασε η Β.Δ. Χριστιάνα Ανδρέου. Υπεύθυνη της εκδήλωσης ήταν η Β.Δ. Άννα Παπαευσταθίου, ενώ τη γενική επιμέλεια της γιορτής είχε η Β.Δ.Α΄Χαρούλα Αναστασίου. ανθολόγιο ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ανθολόγιο «Σβήνουν δυο νύχτες και δυο αυγές προβάλλουν στον αγέρα, δυο Λευτεριές ματόβρεχτες, παιδιά μεγάλου κόπου, η Λευτεριά του Έλληνα και η Λευτεριά του ανθρώπου» ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ 109 110 ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ 1ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1955 Αφιέρωμα στους Ηρωομάρτυρες της Αγχόνης, διανθισμένο με πεζά και ποιητικά κείμενα, εικόνα, μουσική και χορό διοργάνωσε με επιτυχία το σχολείο μας, την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2014. Κατά την εκδήλωση, μεταξύ άλλων, παρουσιάστηκε ένα αφιέρωμα στον Εθνικοαπε λευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ , διανθισμένο με πεζό και ποιητικό λόγο, τραγούδια και προβολές. Παρεμβάλλονταν αποσπάσματα έργων, επιστολών και στίχων των: Κυριάκου Μάτση, Θεοδόση Πιερίδη, Γιώργου Ασσιώτη, Γιώργου Σεφέρη, Γιάννη Σπανού, Ανδρέα Παναγίδη, Μιχαήλ Κουτσόφτα και Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Επιλογή και διδασκαλία κειμένων: Αναστασία Ιωσήφ, Φιλόλογος. Απόδοση πεζών και κειμένων: Λευτέρης ΑγρότηςΓ3, Αντριανή Γιάγκου Γ3, Κωνσταντίνα Ξενοφώντος Γ3, Λάμπης Παύλου Γ8, Γιάννης Αναστασίου Β6, Χαραλαμπία Χριστο δούλουΒ5 και Αίγλη Κωστή Α7. Ερμηνεύτηκαν τα τραγούδια: «Την Ελλάδα αγαπώ» σε στίχους Ευαγόρα Παλληκαρίδη και μουσική Μάριου Τόκα. «Του Βαγορή» σε στίχους Ανδρέα Παράσχου και μουσική Κούλλη Θεοδώρου. «Ο κόσμος ούλλος τζ’ αν χαθεί» στίχοι Μιχάλη Μιχαήλ σε παραδοσιακή μουσική. Μουσική επιμέλεια: Ανδρέας Γαβριήλ, καθηγητής Μουσικής. Τα τραγούδια ερμήνευσαν οι: Λούκας Ανδρέου Γ7 και Ηράκλεια Κουμπαρή Α6. Μουσική: Νικόλας Καραμαλλάκης Α7 ντραμς, Λούκας Ανδρέου Γ7 πιάνο, Ανδρέας Ζήνωνος Α2 βιολί, Αλέξης Γιαγκουλλής Α2 κιθάρα και Στυλιανός Σωκράτους Α6 κιθάρα. Παρουσιάστηκαν παραδοσιακοί χοροί από το χορευτικό συγκρότημα του σχολείου σε διδασκαλία της κας Χριστιάνας Μενελάου, καθηγήτριας Φυσικής Αγωγής: Γυναικείος συρτός, κυπριακός ζεϊμπέκικος «Η στάμνα» και καλαματιανός. Το σημαιοστολισμό και διαρρύθμιση του χώρου ανέλαβαν οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής: Καλογήρου Ανδρέας, Γιώργος Γεωργίου, Ελένη Χρονία και ομάδα μαθητών. Την τεχνική επιμέλεια είχε ο καθηγητής Φυσικής Χρυσοστόμου Κυριάκος και οι μαθητές: Ανδρέας Χύτης Γ2, Αναστασιάδης Αντώνης Γ2, Γεωργίου Ανδρέας Γ2 και Ξενοφώντος Μάριος Β3. Υπεύθυνη της εκδήλωσης: Παπαευσταθίου Άννα Β.Δ. Γενική επιμέλεια: Αναστασίου Χαρούλα Β.Δ. Α΄. ανθολόγιο ανθολόγιο ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε. Ό,τι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος, που ποθεί τη Λευτεριά του. Εύχομαι να είμαι ο τελευταίος που θα αντικρίσει την αγχόνη… Η πιο όμορφη μέρα, η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί, μια φορά, κανείς πεθαίνει. Τι σήμερα, τι αύριο. Ευαγόρας Παλληκαρίδης 111 112 ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ «Τα σεπτά πάθη και η ζωηφόρος Ανάσταση» ήταν ο τίτλος της γιορτής που διοργάνωσε το σχολείο μας πριν τις διακοπές του Πάσχα. Στην εκδήλωση, τη διδασκαλία της οποίας είχε η Θεολόγος κα Δέσποινα Ιωάννου, έγινε αναπαράσταση του κυπριακού εθίμου, το Τραγούδι του Λαζάρου. Στην αναπαράσταση έλαβαν μέρος οι πιο κάτω μαθητές: Λευκάτης Δημήτρης Α4, Χατζησάββας Ανδρέας Α4, Καρολίδου Αναστασία Α4, Θεμιστοκλέους Σάββας Α4, Μούγης Ανδρέας Α4, Χρυσάνθου Μαρία Α4, Τσούντα Σταυρούλα Α2 και Κλεάνθους Κατερίνα Α2. Το τραγούδι του Λαζάρου ερμήνευσαν οι μαθητές: Κουμπαρή Ηράκλεια Α6, Σάββα Σοφία Β8 και Ζήνωνος Ανδρέας Α2 (βιολί). Τα κείμενα απέδωσαν: Κυπριανού Άννα Α3, Σταμάτη Ιωάννα Α3, Παπαζησίμου Βασιλική Α3, Φανοπούλου Αναστασία Β1 και Ζήνωνος Μαρία Β2. Παράλληλα, παρουσιάστηκε ένα οδοιπορικό στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα σε σύνθεση λόγου, ύμνων και προβολής. Το μήνυμα του υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστα Καδή διάβασε η κα Ανθή Ζένιου Β.Δ. ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ανθολόγιο ανθολόγιο ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ 113 Τελικές εργασίες με θέμα το μοτίβο Σάββα Σοφία Β8 Αδάμου Ελένη Β8 Παπαγεωργίου Μάριος Β9 Παντελή Χριστίνα Β8 Στέφανου Χαραλαμπία Β5 Φιλίππου Μαρία Πίρκοβα Λύντια Β9 Αλεξάνδρου Πιερούλλα Β9 Ορφανίδη Μαριάννα Β8 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ 114 ανθολόγιο Νεκρή φύση - Ασκήσεις με χρώμα Παντελή Χριστίνα Β8 Πίρκοβα Λύντια Β9 Χατζηχάννα Μαρία Γ9 Φλουρή Παναγιώτα Β6 Ιορδάνους Παναγιώτα Β8 Σιακαλλή Μαριλένα Φλουρή Παναγιώτα Β6 Γρηγορίου Ευδοκία Β7 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ανθολόγιο 115 ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Γραμματέας: Ταμίας: Σύμβουλος: Σύμβουλος: Σύμβουλος: Μονογιός Παναγιώτης Γεωργίου Σωτήρης Χριστοφή Ανδρέας Σταύρου Παναγιώτης Στεφανή Χριστίνα Μιχαηλίδης Βασίλης Γέρου Μάριος Γ6 Γ9 Α3 Β7 Α2 Β1 Γ1 Σημαιοφόροι: 1. Χατζηβασιλείου Νίκη 2. Καρμιώτη Γεωργία 3. Ζανέττου Χαρίκλεια Γ6 Γ3 Γ5 Λάβαρο Ελληνική Σημαία Κυπριακή Σημαία Κωνσταντίνου Παναγιώτα Χρυσοστόμου Χρυσόστομος Νεοφύτου Παναγιώτα Παρούτη Μαρίτα Μονογιός Παναγιώτης Γ6 Στεφανή Χριστίνα Α2 Εκπρόσωποι στο Πειθαρχικό Συμβούλιο Γεωργίου Σωτήρης 5. Μαρίνου Μαρία 6. Ιεροδιακόνου Ανδρέας 7. Αγρότης Ελευθέριος 8. Παυλίδου Θάλεια Γ9 Γ3 Γ1 Γ3 Γ7 Επιλαχόντες: Παραστάτες: 1. 2. 3. 4. Εκπρόσωποι του Σχολείου στην ΕΣΕΜ Γ6 Γ1 Γ3 Γ5 1. Ορατίου Άντρεα 2. Γενναίου Νικολέττα 3. Γέρου Μάριος 4. Κουτούμπα Άντρεα Γ6 Γ4 Γ1 Γ2 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Καθηγητικός Σύλλογος 2013 -2014 116 ανθολόγιο ανθολόγιο ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ 117 Διδακτικό προσωπικό ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ματσικάρης Ανδρέας Πελεκάνος Κώστας Βαρναβίδου Χριστίνα Βοηθοί Διευθυντές Α΄ Νικολαΐδου Καλλιόπη Αναστασίου Χαρούλα Δημητρίου Αλ/νδρος Χ"Γεωργίου Ελένη ΧΗΜΙΚΟΙ Γιαννακού Κώστας Χριστοφόρου Κωνσταντίνος Βοηθοί Διευθυντές Πανταζή Ελένη Ζένιου Ανθή Χειμωνίδου Άρτα Παπαευσταθίου Άννα Γιαννακού Ιωάννα Κοζάκου Αθηνά Φαραζής Μιχάλης Ταύρου Ζήνων Ανδρέου Χριστιάνα ΘΕΟΛΟΓΟΙ Ευσταθίου Χριστάκης Κυριάκου Παρασκευάς Ιωάννου Δέσποινα ΦΙΛΟΛΟΓΟΙ Καλοτάρη Μαρίνα Παναγή Αστέρω Γεωργίου Μαρίνα Δημητρίου-Δάλα Έλλη Λάμπρου Δέσπω Φραντζίδου Στέλλα Πάλλα Μαρία Ιωσήφ Αναστασία Χαραλαμπίδη Αικατερίνη Γιάγκου Σταυρούλα Πιτσιλλίδου Άντρη ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΙ Στυλιανού Στυλιανός Αντωνιάδη Χριστίνα Χατζηγιάγκου Γρηγορία Χαραλάμπους Νίκη Λιβέρα Ανδρούλα Οικονόμου Ανδρέας ΦΥΣΙΚΟΙ Χρυσοστόμου Κυριάκος ΒΙΟΛΟΓΟΙ Κυριάκου Κυριάκος Πούγιουρου Παναγιώτα ΑΓΓΛΙΚΩΝ Ρωσσίδου Ελένη Χατζηθωμά Δέσπω Γεωργίου Έλενα ΓΑΛΛΙΚΩΝ Στυλιανού Ελένη Χατζηκωστή-Παπαδοπούλου Μαρία ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ Ιακωβίδου Αθηνά Χρυσοστόμου Αζουσένα Σχοινόπουλος Παράσχος Καλαβανά Κατερίνα ΙΤΑΛΙΚΩΝ Πετσιήνι Ιωάννα Πρωτοπαπά Μαρία Κυριάκου Χαρίκλεια Κρυσταλλίδου Ελένη ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ Μηνά Χαρούλα ΡΩΣΙΚΩΝ Τραν Άντρη Νικολάου Βαλεντίνα ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ Κατσαρού Μαργαρίτα ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ Ανδρέου Σωτήρης Δημητρίου Μαρία Ευαγόρου Χρίστος Παπαντωνίου Δήμητρα ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Καλογήρου Ανδρέας Χρονία Ελένη Μενελάου Χριστιάνα Γεωργίου Γεώργιος Γιωργαλλής Ιωάννης ΜΟΥΣΙΚΗΣ Γαβριήλ Ανδρέας ΤΕΧΝΗΣ Μιχαήλ Σαβούλλα Κυπριανού Μαρία ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Δημητρίου Κλειώ Βωνιάτη Χριστίνα ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Ιωάννου Αγάθη Καλιάς Μιχάλης Γεωργιάδου Μέλπω ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τζιακούρης Δημήτριος Σουππουρής Μιχάλης Λοΐζου Κώστας ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Γιασεμή Αγαθονίκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Ζεβλάρης Χάρης Μιλτιάδης Χρίστος ΘΕΑΤΡΟ Χριστοδουλίδου Άννα Τοφαρίδης Κυριάκος Ψωμά Τερψιχόρη Πέτσα Φάνη Φωτιάδου Μαρία-Ηλέκτρα Καυκαρίδης Χάρης ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Δημοσθένους Λεύκος Χρυσαφιάδη Γεωργία Διευθυντής Ματσικάρης Ανδρέας Βοηθοί Διευθυντές Α΄ Νικολαΐδου Καλλιόπη Αναστασίου Χαρούλα Δημητρίου Αλέξανδρος Χ"Γεωργίου Ελένη Βοηθοί Διευθυντές Πανταζή Ελένη Ζένιου Ανθή Χειμωνίδου Άρτα Παπαευσταθίου Άννα Γιαννακού Ιωάννα Κοζάκου Αθηνά Φαραζής Μιχάλης Ταύρου Ζήνων Ανδρέου Χριστιάνα 118 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ανθολόγιο Η Διεύθυνση του Σχολείου μας Γραμματειακό προσωπικό 119 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ανθολόγιο ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Παναγιώτα Ιεροδιακόνου, Έλενα Παπαδημητρίου, Σούλα Ποταμάρη, Λόλα Βασιλείου, Μαρία Ιωαννίδου BOHΘΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Χρυσούλα Πολυκάρπου, Μαρία Ευσεβίου, Κατερίνα Γεωργίου, Λουκία Ανδρέου, Χαρούλα Νέστορος, Ιωάννα Στυλιανού, Ευτέρπη Σωφρονίου, Ιακώβου Ηλιάδα ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ 120 ανθολόγιο Προσωπικό Κυλικείου Η διαχειρίστρια Μαρία Πατσαλίδου με τις υπαλλήλους Κλεοπάτρα Μαρούχου και Νίνα Χριστοφίδου Βοηθητικό Προσωπικό Χρυσούλα Πολυκάρπου, Μαρία Ευσεβίου, Κατερίνα Γεωργίου, Λουκία Ανδρέου, Χαρούλα Νέστορος, Ιωάννα Στυλιανού, Ευτέρπη Σωφρονίου και Ιακώβου Ηλιάaδα. ανθολόγιο ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ 121 Χαιρετισμός του Προέδρου του Συνδέσμου Γονέων και Κηδεμόνων Με ιδιαίτερη τιμή και ικανοποίηση, χαιρετίζω την έκδοση του σχολικού ¨Ανθολογίου¨ του Λυκείου μας, που αφορά μια χρονιά γεμάτη προκλήσεις. Η έκδοση ενός μαθητικού περιοδικού αποτελεί αναμφισβήτητα ένα σημαντικό πολιτιστικό γεγονός και έναν πολύ χρήσιμο θεσμό. Δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να καταθέτουν σημαντικές και επιλεγμένες εργασίες σε διάφορα θέματα (περιβάλλον, αθλητισμό, μουσική, θέατρο την αγάπη προς το συνάνθρωπο κ.λπ.). Το ¨Ανθολόγιο¨ αυτό θα αποτελεί τον καθρέφτη του τρίπτυχου της επιτυχίας, σχολείου, μαθητών και γονέων, μέσω του οποίου φαίνεται το επιτελούμενο εκπαιδευτικό έργο και η ζωή της μαθητικής κοινότητας κατά το σχολικό έτος που φεύγει καθώς και την προσφορά του Συνδέσμου Γονέων και Κηδεμόνων. Ενθύμιο ακριβό! Αναμνήσεις, για όλους! Σταθμός στη ζωή των παιδιών μας! Ως πρόεδρος των οργανωμένων γονέων του Συνδέσμου Γονέων και Κηδεμόνων του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού θα ήθελα μέσα από το περιοδικό, να σας διαβεβαιώσω πως η προσπάθειά μας θα είναι συνεχής. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Διεύθυνση και τον Καθηγητικό Σύλλογο, ιδιαίτερα να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τους συντελεστές της έκδοσης του φετινού Ανθολογίου κα Αθηνά Κοζάκου, κα Κατερίνα Χαραλαμπίδη καθώς και όλους τους μαθητές του σχολείου μας Νικόλαος Σαρρής Πρόεδρος του Συνδέσμου Γονέων και Κηδεμόνων Διοικητικό Συμβούλιο Γραμματεία Διοικητικού Συμβουλίου Συνδέσμου Γονέων και Κηδεμόνων για τη Σχολική χρονιά 2013-2014 Νικόλαος Σαρρής, Πρόεδρος Πέτρος Κωνσταντίνου, Αντιπρόεδρος Μαρία Μιχαήλ, Γραμματέας Μαρωδία Χαναπά, Βοηθός Γραμματέας Άννα Πιριπίτση, Ταμίας Νικόλας Γενεθλίου, Βοηθός Ταμίας Σύμβουλοι Κώστας Ελληνίδης, Μαρία Μονογιού, Πέτρος Κουλέρμος και Στέλιος Στυλιανού l ΛΕΥΚΑΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ l ΛΟΪΖΟΥ ΙΑΚΩΒΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗ l ΜΙΧΑΗΛ ΜΙΧΑΗΛ ΣΑΒΒΑ l ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΩΣΤΑ l ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ l ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΤΡΕΑ l ΠΑΝΑΓΗ ΦΟΙΒΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΜΑΡΙΟΥ l ΣΠΥΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΣΠΥΡΟΥ ΣΠΥΡΟΣ ΣΑΒΒΑ l ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ l ΤΣΕΡΙΩΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΦΩΤΙΟΥ l ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ l ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ Τμήμα Γ1 ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ l ΓΕΡΟΥ ΜΑΡΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ l ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ ΑΝΤΡΕΑΣ ΝΙΚΟΥ l ΙΕΡΟΔΙΑΚΟΝΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΙΚΟΥ l ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΒΒΑ l ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗ l ΚΑΡΑΤΖΗ ΕΥΔΟΞΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΗ l ΚΟΛΟΚΟΥΔΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΑΝΔΡΕΑ 122 ανθολόγιο 123 ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ ανθολόγιο l ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ l ΑΝΔΡΕΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ ΛΟΥΚΑ l ΑΧΙΛΛΕΩΣ ΑΝΤΩΝΙΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ l ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ l ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΓΑΛΑΤΑΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ l ΓΕΝΝΑΔΙΟΥ ΜΑΡΙΝΑ ΛΕΩΝΙΔΑ Τμήμα Γ2 l ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΥΝΘΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΚΑΡΑΤΖΗΣ ΟΡΕΣΤΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗ l ΚΟΥΤΟΥΜΠΑ ΑΝΤΡΕΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ l ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΒΒΑ l ΛΑΖΑΡΗ ΑΝΔΡΕΑΝΗ-ΦΑΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ l ΠΑΝΑΓΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗ l ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΕΛΕΑΝΑ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ l ΠΟΥΜΠΟΥΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΑΤΘΑΙΟΥ l ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ l ΧΡΙΣΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ l ΧΥΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ l ΚΟΥΤΡΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΑΔΑΜΟΥ l ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ l ΛΑΖΑΡΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΥΠΡΟΥ l ΜΑΡΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ ΜΙΧΑΗΛ l ΜΑΧΛΑΜΟΥΖΗ ΜΑΡΙΑ ΚΩΣΤΑΚΗ l ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ l ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΛΕΝΑ ΜΑΡΙΟΥ l ΠΙΚΑΡΔΟΥ ΡΑΦΑΕΛΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ l ΡΟΥΣΟΥ ΑΡΤΕΜΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ l ΤΣΑΓΓΑΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΙΑΝΝΗ l ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΑΒΒΑ l ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΑΝΑ ΜΑΡΙΟΥ ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ l ΑΓΡΟΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ l ΓΙΑΓΚΟΥ ΑΝΤΡΙΑΝΗ ΠΑΝΤΕΛΗ l ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ ΘΕΟΔΩΡΑ ΕΥΡΙΠΙΔΗ l ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΩΣΤΑ l ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΑΦΑΗΛ ΘΕΟΦΙΛΟΥ l ΚΑΛΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ l ΚΑΡΜΙΩΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΝΔΡΕΑ 124 ανθολόγιο Τμήμα Γ3 125 ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ ανθολόγιο l ΑΓΗΣΙΛΑΟΥ ΜΑΡΙΑ ΙΩΑΝΝΗ l ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΥ l ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΡΟΜΙΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ l ΓΕΝΝΑΙΟΥ ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΓΡΟΥΤΙΔΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ l ΙΩΑΝΝΙΔΗ ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΕΥΔΟΚΙΜΟΥ l ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΝΙΚΟΥ Τμήμα Γ4 l ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΥΛΟΥ l ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΜΑΚΛΟΚΛΑΣ ΘΥΡΣΟΣ ΜΑΡΙΟΥ l ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΜΟΥΞΟΥΡΗ ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΩΝΗ l ΠΑΝΑΓΗ ΒΥΡΩΝΑΣ ΠΑΥΛΟΥ l ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΝΑΤΑΛΙΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΤΩΝΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥ l ΦΛΟΥΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΝΔΡΕΑ l ΦΥΛΑΚΤΟΥ ΓΑΒΡΙΕΛΑ ΜΑΡΙΝΟΥ l ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΟΥΡΑΝΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ l ΧΑΤΖΗΑΝΔΡΕΟΥ ΕΛΕΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ l ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΣ ΛΑΜΠΡΟΥ l ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΩΣΤΑ l ΠΑΠΑΛΑΖΑΡΟΥ ΕΛΠΙΔΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ l ΠΑΡΟΥΤΗ ΜΑΡΙΤΑ ΣΩΤΗΡΗ l ΠΕΛΕΤΙΕ ΜΑΡΙΑ-ΣΟΦΙΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ l ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΠΟΛΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ l ΡΟΥΣΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΧΡΙΣΤΟΥ l ΣΥΓΚΥΡΙΛΛΗ ΜΙΚΑΕΛΛΑ ΜΙΧΑΛΗ l ΣΥΛΕΟΥΝΗ ΑΝΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ l ΤΟΥΜΑΖΟΥ ΣΑΒΙΝΑ ΙΩΣΗΦ l ΧΑΡΙΤΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΝΙΚΟΥ l ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΑΝΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ l ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΑΝΤΩΝΙΑ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ l ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΡΙΣΤΟΥ ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ l ΑΓΑΘΟΚΛΕΟΥΣ ΤΕΡΕΖΑ ΣΑΒΒΑ l ΕΛΛΗΝΑ ΣΑΒΒΙΝΑ ΣΩΤΗΡΗ l ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ l ΖΑΝΕΤΤΟΥ ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΓΙΩΡΓΟΥ l ΚΛΙΠΠΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΜΑΡΙΟΥ l ΚΟΜΠΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΠΕΤΡΟΥ l ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΑΝΤΡΙΑ ΠΕΤΡΟΥ 126 ανθολόγιο Τμήμα Γ5 127 ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ ανθολόγιο l ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΦΩΤΙΟΥ l ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑ l ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ l ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ l ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ l ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΝΙΚΟΥ l ΜΑΥΡΙΚΙΟΥ ΑΛΕΞΙΑ ΜΑΡΙΟΥ l ΜΟΝΟΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑ Τμήμα Γ6 l ΜΟΥΞΟΥΡΗ ΒΑΣΩ ΑΝΤΩΝΗ l ΟΡΑΤΙΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΙΩΑΝΝΗ l ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ l ΠΑΡΠΕΡΗ ΑΝΝΑ ΗΛΙΑ l ΣΚΑΜΝΑΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ-ΕΥΓΕΝΙΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΣΟΥΡΟΠΕΤΣΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑ l ΣΤΕΦΑΝΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΓΓΕΛΟΥ l ΤΑΛΙΑΔΩΡΟΣ ΗΣΑΪΑΣ ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΥ l ΦΛΟΥΡΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗ l ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΕΛΕΝΗ ΑΝΤΩΝΗ l ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΝΙΚΗ ΛΟΥΚΑ l ΧΑΤΖΗΚΑΛΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΙΩΑΝΝΗ l ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΚΛΕΑΝΘΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗ l ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ l ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΚΥΠΡΟΣ ΝΙΚΟΥ l ΚΛΕΑΝΘΟΥΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΚΟΝΝΑΡΗ ΝΑΤΑΛΥ ΑΝΤΩΝΑΚΗ l ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ l ΚΩΜΟΔΡΟΜΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ l ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΟΦΙΑΝΟΣ ΑΝΔΡΕΑ l ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚΟΥ l ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΑΝΤΡΙΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ l ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΑΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΠΑΥΛΙΔΟΥ ΘΑΛΕΙΑ ΣΤΕΛΙΟΥ l ΣΑΒΒΑ ΜΑΡΙΑ ΣΑΒΒΑ l ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΘΕΟΔΟΣΗ l ΧΑΛΗΛ ΙΟΥΣΤΙΝΑ ΜΟΥΝΗΡ l ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ ΧΡΙΣΤΑΚΗ l ΧΡΙΣΤΟΦΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΗ ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ l ΑΝΔΡΕΟΥ ΛΟΥΚΑΣ ΑΝΔΡΕΑ l ΒΑΡΝΑΚΚΙΔΟΥ ΡΑΦΑΕΛΛΑ ΝΙΚΟΥ l ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΙΩΑΝΝΗ l ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΛΕΝΑ ΚΩΣΤΑ l ΚΑΔΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΛΟΥΚΑ l ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΥ l ΚΑΝΑΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΝΙΚΚΟΥ 128 ανθολόγιο Τμήμα Γ7 129 ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ ανθολόγιο l ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΑΡΑ ΔΗΜΗΤΡΗ l ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΕΝΝΑΙΟΣ ΣΤΕΛΙΟΥ l ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΛΕΝΑ ΜΑΡΙΟΥ l ΔΡΟΥΣΙΩΤΗΣ ΜΑΡΚΟΣ ΠΕΤΡΟΥ l ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ ΡΑΦΑΗΛ ΧΡΙΣΤΟΥ l ΙΑΚΩΒΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΙΑΚΩΒΟΥ l ΛΑΟΣ ΜΑΡΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑ Τμήμα Γ8 l ΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΗ l ΜΠΟΥΣΙΟΣ ΦΑΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗ l ΠΑΠΑΔΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΥΛΟΥ l ΠΑΥΛΟΥ ΛΑΜΠΗΣ ΝΕΣΤΩΡΑ l ΠΕΤΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ l ΣΑΒΒΑ ΕΛΕΝΑ ΣΑΒΒΑ l ΣΙΑΚΑΛΛΗ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΤΖΙΩΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΤΣΑΓΓΑΡΙΔΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ l ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΒΒΑ l ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΡΑΦΑΕΛΛΑ ΚΩΣΤΑΚΗ l ΧΙΟΛ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΤΖΟΥΛΣ-ΠΛΕΙΖ l ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΕΥΦΗΜΙΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΚΑΡΑΚΑΛΙΔΗ ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥ l ΚΑΤΕΛΑΡΗ ΑΝΤΡΗ ΠΑΝΤΕΛΗ l ΚΥΡΙΑΚΟΒΑ ΜΠΕΛΛΑ ΑΛΕΞΑΝΤΑΡ l ΛΟΙΖΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΙΖΟΥ l ΛΥΜΠΕΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ l ΜΠΕΡΔΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΛΟΥΚΑ l ΝΑΝΟΥΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΕΝΤΜΟΝΤ l ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΦΡΟΔΙΤΗ-ΜΙΧΑΕΛΛΑ ΜΑΡΙΟΥ l ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ l ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΧΑΤΖΗΣΑΒΒΑ ΕΛΕΝΑ ΑΝΔΡΕΑ l ΧΑΤΖΗΧΑΝΝΑ ΜΑΡΙΑ ΙΩΣΗΦ l ΧΡΙΣΤΟΦΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΤΩΝΗ Τμήμα Γ9 ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΙ ΜΑΣ l ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΘΕΟΦΑΝΩ ΙΩΑΝΝΗ l ΓΕΡΟΛΕΜΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΑΡΓΟΥ l ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΧΙΛΛΕΑ l ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚΟΥ l ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑ l ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΑΡΙΟΥ l ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΑΡΙΑ ΛΑΖΑΡΟΥ 130 ανθολόγιο ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ανθολόγιο 131 Εργασίες με θέμα στοιχεία από την φύση - τοπίο (πειραματισμός με υλικά) Πίρκοβα Λύντια Β9 Φλουρή Παναγιώτα Β6 Πίρκοβα Λύντια Β9 Φλουρή Παναγιώτα Β6 Πολυκάρπου Γιώργος Β6 Κυριάκοβα Μπέλλα Γ9 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ 132 ανθολόγιο Τελικές εργασίες με θέμα το μοτίβο Ουστά Αναστασία Β8 Φλουρή Παναγιώτα Β6 Κυριάκου Αλεξία Β9 Αθανασίου Παντελίτσα Β2 Χριστοφή Παναγιώτης Γ9 ανθολόγιο ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ 133 Eλεύθερο Θέμα Aλβανός Σταύρος Β9 - Σχέδιο με μολύβι, 100εκ χ 200εκ Πολυκάρπου Γιώργος Β6 Τοιχογραφία με ακρυλικά ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ 134 ανθολόγιο Προεργασίες για την άσκηση με θέμα το μοτίβο (πειραματισμοί σύνθεσης και υλικών Aλεξάνδρου Πιερούλλα Β9 Κυριάκου Αλεξία Φλουρή Παναγιώτα Β8 Ορφανίδη Μαριάννα Β8 Σάββα Σοφία Β8 Αθανασίου Παντελίτσα Β2 Παντελή Χριστίνα Β8 ανθολόγιο ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ 135 136 ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ανθολόγιο ανθολόγιο ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ 137 138 ανθολόγιο Το Σχολείο μας στο διαδίκτυο Το Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου ιδρύθηκε το 1970 με στόχο την ικανοποίηση των εκπαιδευτικών αναγκών της περιοχής Στροβόλου, Τσερίου και των χωριών και κωμοπόλεων από την Κάτω Λακατάμεια μέχρι το Παλαιχώρι. Τον πρώτο χρόνο της ιδρύσεώς του (1970-71) λειτούργησε ως Τριτάξιο Γυμνάσιο με 300 μαθητές και 19 καθηγητές. Το 1972-73 λειτούργησε Δ’ τάξη Εμπορικού. Το 1974-75 λειτούργησε ως πρωινό και απογευματινό, προκειμένου να ικανοποιήσει και τα προσφυγόπουλα που εγκαταστάθηκαν στο συνοικισμό Κόκκινες και τα χωριά της εκπαιδευτικής περιφέρειάς του. Από τη σχολική χρονιά 1976-77 λειτούργησε σε δύο πρωινούς κύκλους (Α και Β), με δύο εξατάξια Γυμνάσια. Από το 1983-84 καταργήθηκε ο διαχωρισμός σε δύο εξατάξια Γυμνάσια και λειτούργησε σε δύο κλάδους, ένα Γυμνασιακό και ένα Λυκειακό, μέχρι τη σχολική χρονιά 1991 -92. Από πλευράς κτηριακών χώρων και εγκαταστάσεων το Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου διαθέτει σήμερα 41 αίθουσες διδασκαλίας, μεταξύ των οποίων 8 εργαστήρια και 18 ειδικές αίθουσες, καθώς επίσης αίθουσα διαλέξεων, βιβλιοθήκη και αίθουσα πολλαπλής χρήσης. •• Για Για να να μας μας γνωρίσετε γνωρίσετε καλύτερα: καλύτερα: http://www.schools.ac.cy/lyc-str-nic/ http://www.schools.ac.cy/lyc-str-nic/ Διεύθυνση: Διεύθυνση: •• Καντάρας Καντάρας 100, 100, Στρόβολος, Στρόβολος, Τ.Τ. Τ.Τ. 2049 2049 Λευκωσία. Λευκωσία. •• Τηλέφωνο: Τηλέφωνο: 22814700 22814700 ανθολόγιο 139
© Copyright 2024 Paperzz