Τούτη η δίψα δε σβήνει, τούτη η μάχη δεν παύει, χίλια χρόνια κι αν περάσουν, δεν πεθαίνουμε σκλάβοι. (ποίηση Θεοδόση Πιερίδη) Χαιρετισμός από τη διευθύντρια του σχολείου μας Σαράντα χρόνια πέρασαν, πολλά άλλαξαν, μα η καρδιά όσων έζησαν το μαύρο καλοκαίρι του 1974 δεν ξεχνά, δεν μπορεί να ξεχάσει. Άλλωστε, και να ήθελε να ξεχάσει, η θωριά του μαγαρισμένου Πενταδάκτυλου με τη σημαία του αίσχους ξύνει και ματώνει διαρκώς την ανοικτή πληγή στην καρδιά μας. Καθήκον ιερό η διατήρηση της μνήμης και της αγωνιστικής διάθεσης. Το «Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ», στόχος υπό έμφαση της φετινής σχολικής χρονιάς, είναι για το σχολείο μας μια από τις κύριες επιδιώξεις και γύρω από αυτό περιστρέφονται μια ποικιλία δράσεων και εκδηλώσεων. Μερικές από τούτες τις δράσεις παρουσιάζονται σε αυτή την εφημερίδα, καρπό της εργασίας των εκπαιδευτικών και των παιδιών του σχολείου. Ευχαριστώ και συγχαίρω θερμότατα όλους τους συντελεστές της παρούσας έκδοσης και εύχομαι να κρατήσουν ψηλά το αγωνιστικό φρόνημα, μέχρι την άγια ώρα της επιστροφής στη γη των πατέρων μας. Χρυστάλλα Λάμπρου-Θεοδωρίδου Βρίσκω τις παρακάτω λέξεις στο κρυπτόλεξο: εισβολή, σκλαβωμένη, πρόσφυγες, αγνοούμενοι, εγκλωβισμένοι, αιχμάλωτοι, ψευδοκράτος, Κύπρος, Τούρκοι Ψ Α Γ Ν Ο Ο Υ Μ Ε Ν Ο Ι Ι Ε Σ Ψ Ζ Α Τ Ε Π Π Θ Ο Α Τ Υ Χ Τ Ο Υ Ρ Κ Ο Ι Υ Τ Ι Ε Δ Λ Κ Κ Η Δ Λ Χ Σ Ε Ρ Χ Ρ Ο Σ Κ Λ Α Β Ω Μ Ε Ν Η Μ Φ Κ Η Υ Ε Ι Σ Β Ο Λ Η Φ Α Ω Ρ Φ Π Ψ Ε Ε Ι Δ Ω Υ Τ Λ Μ Α Ε Ρ Φ Π Π Σ Ε Σ Η Τ Ω Ν Τ Θ Ο Ω Π Ξ Μ Τ Φ Φ A Τ Η Ο Τ Σ Σ Γ Η Ε Ο Ο Δ Γ Ο Λ Σ Θ Υ Ψ Φ Γ Ν Ρ Π Δ Σ Ι Ο Ε Η Υ Α Π Ρ Ο Σ Φ Υ Γ Ε Σ Φ Λ Ξ Γ Ω Ψ Ι Σ Α Ζ Ψ Β Ι Άγιος Θεόδωρος Άγιος Νικόλαος Απόστολος Αχερίτου Δίκωμο Αμμόχωστος ς Λυθράγκωμη Μηλιά Μηλιά Κυθρέα Άσσια Νέο Xωριό Αντρέας Ακανθού Νικήτας Χάρτζια Δυο Ποταμοί Ζώδεια Άγιος Ιωάννης Στύλλοι Μόρφου Κατεχόμενα χωριά της Κύπρου μας Η Κύπρος μας Την Κύπρο κι αν σκλαβώσανε, οι Τούρκοι με τα όπλα, εμείς θα πολεμήσουμε, για τα μέρη μας όλα. Η Κύπρος κι αν μοιράστηκε στις καρδιές μας πάντα είναι, καιρός να διεκδικήσουμε και τους Τούρκους να νικήσουμε. ΘΕΛΟΥΜΕ ΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ ΝΑ ΦΥΓΟΥΝ ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΑΣ Από τα παιδιά της Α΄ 1 ΓΝΩΡΙΖΩ, ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ, ΔΙΕΚΔΙΚΩ Τα παιδιά ομαδικά γράφουν λεζάντες: Η σημαία του ψευδοκράτους σχεδιάστηκε Το λιμανάκι της Κερύνειας περιμένει προκλητικά από τους Τούρκους πάνω στο καρτερικά την ημέρα της επιστροφής. ΔΙΚΟ μας Πενταδάκτυλο. Οι καμπάνες των εκκλησιών μας, περιμένουν Ακόμη και οι τάφοι μας καταστράφηκαν πότε θα κτυπήσουν ξανά με χαρά. από τους κατακτητές. Τίποτα δε λυπήθηκαν! Ποίημα για την Αμμόχωστο Αμμόχωστος γλυκιά, είσαι τώρα στη σκλαβιά, να ‘ξερες πόσο σ’ αγαπώ και περιμένω να σε δω. Οι Τούρκοι ακόμα σε κρατάνε, σίγουρα δε σε αγαπάνε, όπως σε αγαπώ εγώ, που κάθε μέρα σε λησμονώ. Από τα παιδιά της Α΄ 2 Οι μικροί ποιητές γράφουν για τη σκλαβωμένη μας πατρίδα… Πατρίδα αγαπημένη, που σου ‘φεραν σκλαβιά, τουρκοπατημένη, κλαίεις γοερά! Αχ! Πόσο θα ‘θελα να ‘ρχότανε η άγια εκείνη μέρα που στον Πενταδάκτυλο θα ‘βλεπα την ελληνική σημαία! Για τη σκλαβωμένη μου πατρίδα έχω μια κρυφή ελπίδα. Η κρυφή μου η ελπίδα είναι να ελευθερωθεί η πατρίδα! Πατρίδα μου, που είσαι σκλαβωμένη, ελπίζω να ελευθερωθείς, πολυαγαπημένη! Κύπρος μου σκλαβωμένη κλαίει η ψυχή μου και σε θέλει. Η ελπίδα μου είναι να σε δω λευτερωμένη! Η δική μου η πατρίδα, η μισή είναι σκλαβωμένη κι αν μας την κρατούν με βία είναι εκεί και περιμένει! Η Αμμόχωστος κλαίει και λευτεριά καρτερεί. Χαρούμενα παιδιά να παίξουν στην ακρογιαλιά. Πατρίδα μου αγαπημένη περιμένω πώς και πώς να ελευθερωθείς και τα παιδιά σου να δεχτείς! Κύπρος μου, όμορφο νησί στην καρδιά μας σ’ έχουμε και στη φωτιά θα πέσουμε πίσω για να σε πάρουμε! Κύπρος, δεύτερη πατρίδα, πατρίδα αγαπημένη, πατρίδα σκλαβωμένη, είσαι πάντα στην καρδιά! Αγαπημένη πατρίδα έχω μια ελπίδα. Σε βλέπω κάθε άνοιξη να μαζεύεις ωραία κρίνα! Μοιρασμένη μου πατρίδα, πόσο σε αγαπώ! Ζω με την ελπίδα ελεύθερη μια μέρα να σε δω! Πατρίδα σκλαβωμένη, στην καρδούλα μου σ’ έχω κρυμμένη να σε δω λευτερωμένη! Αχ! Αμμόχωστος καλή, είσαι στην ομορφιά μοναδική, με την αμμουδιά σου τη χρυσή και τη θάλασσα την καθαρή! Αχ! Κερύνεια μου γλυκιά, σ’ έχω σαν τη μάνα, τη γιαγιά. Με το ωραίο λιμανάκι και το πέτρινο καστράκι! Τι να πω και τι να γράψω για τις τόσες ομορφιές σου, το λιμάνι και τα τείχη, τις ξανθές τις αμμουδιές σου; Από τα παιδιά της Β΄ 1 ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΟ ΝΗΣΙ ΜΑΣ ΠΑΙΖΩ ΚΑΙ ΘΥΜΟΥΜΑΙ Βρες τις λέξεις από το κρυπτόλεξο που έφερε ο πόλεμος στη ζωή μας Π Α Σ Κ Ζ Τ Θ Τ Α Ρ Ξ Ν Ε Κ Ρ Ο Ι Γ Ο Ε Δ Ι Χ Α Υ Α Ν Σ Ρ Γ Σ Ψ Υ Τ Τ Ο Φ Ι Ε Β Μ Μ Ρ Τ Ο Υ Ζ Ρ Ο Ν Α Ε Ι Υ Γ Ω Τ Λ Λ Τ Α Λ Μ Ε Μ Υ Η Π Ι Μ Α Ε Σ Ο Θ Μ Ο Ε Ο Σ Ν Δ Σ Ι Ν Ι Σ Ν Ω Ο Π Ο Κ Α Τ Ο Χ Η Ι ΦΟΒΟΣ ΘΥΜΟΣ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΛΥΠΗ ΠΟΝΟΣ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ ΑΓΩΝΙΑ Από τα παιδιά της Β΄ 2 Πικρές μνήμες από το 1974 Μια εικόνα που μας λέει πολλά… ΘΛΙΨΗ ΦΟΒΟΣ Πότε θα πάμε πίσω στο σπίτι μας; Θέλω τη γειτονιά μου και τους φίλους μου… ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ Η μαμά λέει πως θα γυρίσει ο πατέρας… Είμαστε ασφαλείς εδώ ή θα μας βρουν οι Τούρκοι; Εδώ θα μείνουμε; Κάνει κρύο το βράδυ… ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ ΑΓΩΝΙΑ Ένα ποίημα για την πολύπαθη πατρίδα μας… Θα ΄ρθει η Λευτεριά Πανέμορφα κυκλάμινα στο βράχο, μην είστε σκυφτά. Θρυλικά κάστρα στον Πενταδάκτυλο, μην είστε βουβά. Λεμονανθοί της Μόρφου, ανοίξτε και μυρίστε. Κερυνειώτικες βαρκούλες, την Κύπρο μας γυρίστε. Θάλασσα της Αμμοχώστου, χάιδεψε τη χρυσή αμμουδιά σου. Κύπρος μας, άνοιξε την αγκαλιά σου. Λίγο ακόμα θα ΄ρθει η Λευτεριά. Λίγο ακόμα θα ΄χουμε ειρήνη και χαρά. Από τα παιδιά της Γ΄ 1 Ένας αγνοούμενος Εμένα μη με γυρεύετε με τη φωτογραφία. Πολλούς έτσι γυρεύουν. Μα κανένα δε βρίσκουν. Είμαι ένα κυκλάμινο, που φύτρωσε σ ‘ ένα βράχο, ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΜΕ ΤΑ ΣΚΛΑΒΩΜΕΝΑ ΜΑΣ ΜΕΡΗ σε μια βουνοκορφή στον Πενταδάχτυλο. Μη με κόψετε όμως. Αφήστε με να μεγαλώσω. ΘΕΛΟΥΜΕ ΕΙΡΗΝΗ ΟΧΙ ΠΟΛΕΜΟ Είμαι η χρυσή αμμουδιά και το γαλανό κύμα της Αμμοχώστου. Είμαι το αρχαίο καράβι της Κερύνειας που ταξιδεύει στην καταγάλανη θάλασσα και περιμένει τη λευτεριά. Είμαι νερό απ’ την αγιασμένη πηγή στο μοναστήρι του Αποστόλου Αντρέα. Είμαι ένα πορτοκάλι στην πανέμορφη Μόρφου. Είμαι ένα κατάλευκο σπίτι στο Λευκόνοικο, στην Άσσια, στη Λάπηθο… Ένα περιστέρι στον Άγιο Αμβρόσιο, ένα δεντράκι στην Πεντάγυια. Μη με κόψετε. Αφήστε με να μεγαλώσω. Είμαι τα έρημα σπίτια, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΜΑΣ που με λαχτάρα περιμένουν την επιστροφή. Είμαι μια ακτίνα του ήλιου φωτεινή, ένα άστρο κι απ’ τον ουρανό σάς κοιτάω. Είμαι ένας αγνοούμενος, από τους 1619, και περιμένω την λευτεριά της αγαπημένης μας πατρίδας… (Εμπνευστήκαμε από το ποίημα «Ένας αγνοούμενος» του Άντη Κανάκη και φτιάξαμε ένα δικό μας) Από τα παιδιά της Γ΄ 2 Τα παιδιά προσεύχονται για την πατρίδα μας «Θεέ μου, σε παρακαλώ, βοήθησε να ελευθερωθεί η πατρίδα μας, να πάμε πίσω στους σκλαβωμένους τόπους μας και να ξαναχτυπήσουν χαρούμενα οι καμπάνες των κατεχόμενων εκκλησιών μας. Κάνε το θαύμα σου να μάθουμε τι απέγιναν οι αγνοούμενοί μας, βοήθησε να μη φοβούνται οι εγκλωβισμένοι μας και οδήγησε τους πρόσφυγες πίσω στα σπίτια τους. Στον κόσμο της Κύπρου δώσε ελπίδα, καλοσύνη και σε εμάς τα παιδιά δίνε χαρά, αγάπη και ευτυχία. Δώσε μας υπομονή και δύναμη να αγωνιζόμαστε και να μην ξεχνούμε τα κατεχόμενα εδάφη μας. Να σκέπεις την πατρίδα μας, γιατί για τη λευτεριά πόνεσαν πολύ τα παιδιά της. Θεέ μου, σε παρακαλώ, θέλω πολύ να πάω στο σπίτι της γιαγιάς μου, να τρέξω στο μοσχομυρισμένο κήπο της, να καθίσω στην κούνια της αυλής και να παίξω. Φώτισε της γης τους αρχηγούς να θέλουν την αγάπη και φέρε στην Κύπρο μας ξανά την ειρήνη, την ελευθερία και την επανένωση. Βοήθησε τα παιδιά της Κύπρου που έχουν σκορπίσει στους ανέμους να γυρίσουν στον ευλογημένο τόπο τους και ένωσέ τα ελεύθερα. Θεέ μου, σε παρακαλώ, βοήθησε τα μέρη μας να μας τα δώσουν πίσω και με λαμπάδες και κεριά να ’ρθω να προσκυνήσω». Ακροστιχίδα του Πενταδάκτυλου Π _________ Ε__________ Ν______ Τ______ Α___________ Δ_______ Α _________ Κ _____ Τ______ Υ____________ Λ___ Ο___________ Σ_______ 1. Η μόνη διχοτομημένη …… στην Ευρώπη είναι η Λευκωσία 2. Περιμένουμε να …… η Κύπρος 3. Στην Κύπρο το 1974 είχαμε πολλούς αγνοούμενους αλλά και …… στρατιώτες 4. Η χώρα που έκανε εισβολή στην Κύπρο 5. Το 1974 είχαμε 1619 …… 6. Γνωρίζω, δεν ξεχνώ, …… 7. Μια κατεχόμενη πόλη 8. Η πατρίδα μας είναι η …… 9. Οι …… εισβολείς ήταν βάρβαροι 10. Περιμένουμε ότι οι διεθνείς δυνάμεις θα μας …… 11. Ο …… της Κύπρου υπέφερε λόγω της εισβολής 12. Οι πρόσφυγες …… τη μέρα της επιστροφής 13. Στους προσφυγικούς καταυλισμούς μοίραζαν φαγητό, δηλαδή έδιναν….. Από τα παιδιά της Δ΄ 1 Εγκαταλείψαμε τα σπίτια μας φοβισμένοι σαν πουλιά. Ιούλιο του 1974 μάς βρήκε το μεγάλο κακό. Στρατιώτες του Αττίλα μπήκαν με τη βία στο νησί μας. Βόμβες μάς έριχναν τα αεροπλάνα και τρέχαμε να φύγουμε βιαστικά. Όνειρο κακό νομίζαμε ότι ήταν. Λύπη, πόνο, φόβο και δυστυχία μάς έφερε ο πόλεμος. Η Λευτεριά περιμένουμε να ’ρθει στο όμορφο, πονεμένο μας νησί. Απόστολε Βαρνάβα, κάνε να επιστρέψουμε στην Αμμόχωστο. Με αυτή την προσευχή άκουσέ μας, επίσκοπε της Σαλαμίνας. Μπροστά στο εικόνισμά σου, αξίωσέ μας να γονατίσουμε ευλαβικά. Όμορφο Βαρώσι, είσαι πάντα στην καρδιά μας. Χρυσή άμμος από τις παραλίες σου λάμπει στα όνειρά μας. Ωραία που ήσουν, πόλη του πορτοκαλιού, με τις παρελάσεις και τα άρματά σου. Σαν πόλη φάντασμα μοιάζεις μετά από σαράντα χρόνια σκλαβιάς. Τείχη σε περιτριγυρίζουν γεμάτα θρύλους και ιστορίες. Ονειρεμένη, η πανέμορφη εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Συρματοπλέγματα της σκλαβιάς σου έβαλαν οι Τούρκοι, πανέμορφη πόλη του Τεύκρου και του Ευαγόρα. Κηφέα, σ’ ευχαριστούμε που μας χάρισες την πανέμορφη Κερύνεια. Εκκλησάκι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, κατάλευκο σαν περιστέρι, στο περιγιάλι. Ράγισε η καρδιά μας, όταν σε έκλεψε ο Τούρκος κατακτητής. Υπέροχο ήταν το θέαμα που αγναντεύαμε ψηλά από το κάστρο. Νύφη του Κηφέα, στολισμένη με άνθη και δαντελωτές ακρογιαλιές. Ίσως μια μέρα ξαναπερπατήσουμε ελεύθεροι αγναντεύοντας τις βαρκούλες στο λιμανάκι. Ένα αρχαίο καράβι βρέθηκε αραγμένο στο βυθό σου. Αυτή η φλόγα της αγάπης μας για σένα, Κερύνεια, ποτέ δε θα σβήσει. Από τα παιδιά της Δ΄ 2 Τα παιδιά έχουν έμπνευση και μετατρέπουν με το δικό τους τρόπο το ποίημα «Χρυσοπράσινο φύλλο» του Λεωνίδα Μαλένη. Γη της φουντουκιάς, της αμυγδαλιάς, Γη του ματωμένου νησιού, Γη της θλιμμένης εκκλησιάς, Γη των κοριτσιών που τραγουδούν, Γη της δάφνης, της πορτοκαλιάς, Γη της πυρκαγιάς, της φωτιάς, Γη του κυκλάμινου, του γιασεμιού, Των περιστεριών που πετούν, Του γκρίζου ουρανού, του ραγισμένου σπαθιού, Γη των αγοριών που χειροκροτούν, Γη του χαμόγελου, του πανηγυριού, Κύπρος του γλεντιού, του χορού, Χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγος. Χρυσοπράσινο φύλλο Ριγμένο στο πέλαγος. Χρυσοπράσινο φύλλο Ριγμένο στο πέλαγος. Δημιουργήσαμε κρυπτόλεξο. Εσείς μπορείτε να το λύσετε; Βρείτε τα κατεχόμενα μέρη μας. Μ Ο Ρ Φ Ο Υ Ρ Λ Π Θ Α Η Ω Β Ξ Κ Α Κ Α Ν Θ Ο Υ Η Η Ν Γ Γ Η Η Ε Η Γ Ξ Φ Η Η Φ Γ Ξ Ε Ξ Ξ Φ Η Ρ Ι Ζ Ο Κ Α Ρ Π Α Σ Ο Η Κ Λ Υ Υ Γ Γ Γ Α Ρ Γ Η Ν Η Χ Η Η Η Φ Ν Η Η Γ Ζ Γ Γ Ξ Γ Ξ Ω Φ Σ Ξ Β Ε Τ Θ Φ Α Α Ξ Η Ξ Γ Ρ Γ Σ Η Φ Ι Φ Η Ξ Φ Α Ρ Γ Α Κ Ι Η Υ Ξ Μ Α Σ Σ Ι Α Α Μ Μ Ο Χ Ω Σ Τ Ο Σ Α Λ Ξ Δ Ν Ο Υ Δ Ζ Ψ Γ Γ Ζ Υ Γ Δ Υ Φ Ξ Ι Π Υ Ω Ψ Ω Η Χ Ν Χ Η Από τα παιδιά της Ε΄ 1 Ένα νησί μες στη Μεσόγειο Θάλασσα 40 χρόνια τώρα μοιρασμένο, του πήραν τη χαρά και το ορφάνεψαν μοιάζει με γλαροπούλι λαβωμένο. Κύπρος μας, σε σκλαβώσανε σου πήρανε τα κάλλη, Κύπρος μας, σε ρημάξανε εχθροί άσπονδοι, βανδάλοι! Οι μανάδες φοβισμένες και με πόνο στην καρδιά τρέχανε κυνηγημένες με παιδιά στην αγκαλιά! Εκκλησιές και χωριά καταστραφήκαν μωρά με τους γονείς εγκλωβιστήκαν με τη βία όλα τα πατήσαν και τη δυστυχία σκορπίσαν! Βεβήλωσαν τα ιερά γκρεμίσαν τα σχολειά μας σκορπίσανε τον πανικό την πίκρα στην καρδιά μας! Πήραν τους ανθρώπους και το βιος μας μόνο ο Θεός ξέρει τον καημό μας! (Ήμουν κι εγώ εκεί και φοβήθηκα πολύ, που διέλυσαν τα χωριά μας κι ολόκληρό μας το νησί…) Ευχόμαστε όλοι από ψυχής, Κύπρος μας, να λευτερωθείς, την μπότα του κατακτητή να διώξεις, πατρίδα μου, έχεις δικαίωμα να χαρείς! Ποτέ δε χάνονται οι ελπίδες μας πως κάποια μέρα θα σε δούμε, νησί μου, να χαμογελάς κι οι κάτοικοί σου ελεύθεροι θα ζούμε! (Τα παιδιά εμπνεύστηκαν από τη διδασκαλία σχετικών κειμένων, ποιημάτων και παρουσιάσεων στην Ημερίδα «Γνωρίζω-Δεν ΞεχνώΔιεκδικώ») Τζι αν πιάσαν την Αμμόχωστο, Τζιερύνειαν τζιαι Καρπάσιν μιαν μέραν ούλλοι οι πρόσφυγες στα σπίθκια τους θα πάσιν! Η Κύπρος είναι πληγωμένη και βαθιά τραυματισμένη, ασταμάτητα αιμορραγεί τόσα χρόνια μια πληγή ανοικτή! Σκέφτομαι την πατρίδα την αγαπημένη, με τις πορτοκαλιές της φορτωμένη, με τις αμυγδαλιές της ανθισμένη, πόσο ακόμη άραγε θα περιμένει; Από τα παιδιά της Ε΄ 2 Σκέψεις των παιδιών για την εισβολή των Τούρκων στο νησί μας και τις συνέπειές της Το 1974 όταν έγινε η τουρκική εισβολή, πολλοί άνθρωποι έχασαν περιουσίες, σπίτια, χωράφια, ακόμη τους συγγενείς και τα παιδιά τους. Παππούδες, γιαγιάδες, γονείς, νεαροί και παιδιά, υπέφεραν από αυτό το μαρτύριο. Είναι πολύ δύσκολο ν’ αποχωρίζεσαι το χωριό σου και το σπίτι σου. Είναι πολύ άδικο να έρχεται ένας ξένος και να σου παίρνει το σπίτι σου, τους δικούς σου ανθρώπους. Οι άνθρωποι ένιωθαν θυμό, φρίκη για τους Τούρκους και ιδιαίτερα αγανάκτηση και μίσος. Ήταν εφιάλτης, αν έβγαινες στο δρόμο θα σε σκότωναν. Ευτυχώς οι κάτοικοι της ελεύθερης Κύπρου δέχτηκαν τους πρόσφυγες με καλοσύνη, πολλοί άνοιξαν τα σπίτια τους και τους φιλοξένησαν με μεγάλη χαρά. Όμως το μεγάλο κακό είχε ήδη γίνει, δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα. Αυτός ο πόνος και το βάσανο ελπίζουμε να μην το ξαναζήσει η Κύπρος. Ευχόμαστε να μην ξανασυμβεί σε κανέναν αυτή η τραγωδία! Στην Αμμόχωστο η θάλασσα, τ’ απόγευμα ασημίζει, τα σπίτια μένουν ορφανά, κανένας δε γυρίζει... Το ΄74 έφυγαν κι άφησαν τα χωριά τους και κάθε μέρα που περνά, τ’ αναπολεί η καρδιά τους. Τι είναι η προσφυγιά; Αναρωτιούνται τα παιδιά... Προσφυγιά είναι η καταρράκωση της ανθρώπινης ψυχής. Σου παίρνει τα πάντα και σ’ αναγκάζει να χτίσεις μια καινούρια ζωή σ’ άλλη γη, σ’ άλλο τόπο. Πόνος, θλίψη, φόβος, αγωνία για το μέλλον, αγωνία για το τι θ’ απογίνουν, είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν στις ψυχές των προσφύγων. Άνθρωποι σκεφτικοί, άνθρωποι λυπημένοι, διώχνονται απ’ τα σπίτια τους κι είναι δυστυχισμένοι. Η γη τους και τα σπίτια τους, πάντα στη μνήμη μένουν και να γυρίσουν σύντομα, αυτό ΄ναι που προσμένουν. Από τα παιδιά της Στ΄ 1 Όταν έβρεχε, το νερό έμπαινε μέσα στο αντίσκηνο, όμως τα παιδιά προστάτευαν τα βιβλία με όποιο τρόπο μπορούσαν . Τόση αγάπη είχαν για τα βιβλία! Πέρασαν δύσκολες στιγμές τότε τα παιδιά. Εύχομαι να ελευθερωθεί η πατρίδα μας και να μη ζήσουμε ποτέ αυτά που πέρασαν τότε. Συγκινήθηκα από αυτά που μας διηγήθηκε η κυρία Δέσπω, γιατί κατάλαβα πόσο σκληρός είναι ο πόλεμος. Τα παιδιά κάθονταν σταυροπόδι και έβαζαν την τσάντα στα γόνατά τους για να μπορούν να γράφουν. Ο Ανδρέας Καριόλου το ανακάλυψε απέναντι από την ακτή της Χρυσοκάβας. Τρία χρόνια δούλευαν 54 αρχαιολόγοι, δύτες και άλλοι επιστήμονες, για να το ανελκύσουν. Πιστεύεται ότι ναυάγησε επειδή μετατοπίστηκε το φορτίο λόγω θαλασσοταραχής. Είχε μήκος 15 μέτρα και κατασκευάστηκε το 389 π.Χ. Το καράβι της Κερύνειας βρίσκεται στην κατεχόμενη πατρίδα μας και μας περιμένει! Η κυρία Δέσπω ήταν δασκάλα και το 1974 δίδασκε τα παιδιά μέσα σε αντίσκηνα. Μετέφερε 29 μυλόπετρες, 380 αμφορείς και 10 000 αμύγδαλα. Σήμερα το πιο καλοδιατηρημένο αρχαίο ναυάγιο στον κόσμο βρίσκεται φυλακισμένο στο κατεχόμενο κάστρο της Κερύνειας. Το καράβι της Κερύνειας ήταν πολύ όμορφο. Μακάρι να μπορούσα να το δω από κοντά! Τα κατεχόμενα μέρη μας . Μέσα στη νύκτα ήρθανε Πιάσαν τα υπέροχα λιβάδια μας Κερύνεια κόρη του βορρά οι Τούρκοι στο νησί μας έκλεψαν τα κοπάδια μας, και άρχισαν να σκοτώνουνε τα σπίτια και τα δέντρα μας να πολεμούν μαζί μας. τις ομορφιές, τ΄ αρχαία μας. και σε καταπατούν. Μας κλέψανε τα σπίτια μας Αχ! Κερύνεια μου γλυκιά, Όλα τα κατεχόμενα χωριά μας μας κλέψανε τη γη μας, με το καράβι και την εκκλησιά, θα είναι πάντοτε δικά μας, μοίρασαν την πατρίδα μας με τη θάλασσα και τα λιμάνια θα τ’ αγαπάμε σαν παιδιά μας και πήραν την ψυχή μας. και την υπέροχη αμμουδιά. θα είναι μες στη σκέψη μας κόρη της ελπίδας και της λευτεριάς οι Τούρκοι σε κρατούν και μέσα στην καρδιά μας. Από τα παιδιά της Στ΄ 2 Η εκπαιδευτικός και συγγραφέας κ. Ελένη Χατζημιχαήλ επισκέφτηκε το σχολείο μας στις 12 Φεβρουαρίου 2014. Μίλησε σε όλα τα παιδιά για το χωριό της, την Ακανθού, μέσα από ένα πρωτότυπο αλφαβητάρι. Ακόμη μας διηγήθηκε ιστορίες από την τουρκική εισβολή και μας παρουσίασε ενθύμια από εκείνο τον καιρό. Τέλος, μας διάβασε αποσπάσματα από τα βιβλία της σχετικά με την ιστορία της Κύπρου και τα κατεχόμενα μέρη μας. Γνωρίσαμε και μάθαμε πολλά!!! Ο κ. Γιώργος Παφίτης, ένας από τους κυβερνήτες του «Κερύνεια –Ελευθερία», επισκέφτηκε το σχολείο μας στις 6 Μαρτίου 2014. Μας μίλησε για το ναυάγιο του αρχαίου καραβιού της Κερύνειας και μας εξήγησε τον τρόπο που βρέθηκε και τη διαδικασία ανέλκυσής του. Ακόμη μας παρουσίασε ένα μικρό ομοίωμα του καραβιού, έναν αμφορέα, σχοινιά και τον τρόπο λειτουργίας του πανιού. Μας μίλησε για το ταξίδι του αρχαίου καραβιού καθώς και των σύγχρονων ομοιωμάτων του. Όλα όσα μάθαμε μας έκαναν μεγάλη εντύπωση. Θαυμάσαμε τους αρχαίους προγόνους μας και νιώσαμε πιο κοντά στην όμορφη πόλη της Κερύνειας. Στο τέλος μαζί ευχηθήκαμε το «Κερύνεια-Ελευθερία» σύντομα να αρμενίσει ελεύθερο στο λιμανάκι της Κερύνειας. Την Πέμπτη, 6 Μαρτίου 2014, διοργανώσαμε στο σχολείο μας ημερίδα «Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ». Λειτούργησαν πολλοί διαφορετικοί σταθμοί από τους οποίους πέρασαν όλα τα παιδιά. Ήταν μια αλλιώτικη μέρα, με πολλές διαφορετικές εμπειρίες... Στο αντίσκηνο είδαμε πώς ζούσαν οι πρόσφυγες για χρόνια. Η κ. Δέσπω, δασκάλα εκείνο τον καιρό, μας μίλησε για τα σχολεία των αντίσκηνων. 4 Τραγουδήσαμε με πολλή αγάπη για την πατρίδα μας ... Παίζοντας γλωσσικά παιχνίδια μάθαμε ένα σωρό πράγματα για την εισβολή και την κατεχόμενη γη μας Ζωγραφίσαμε τα κατεχόμενα μέρη μας. Φτιάξαμε περιστέρια δίνοντας τις δικές μας ευχές στη βασανισμένη μας πατρίδα. Είδαμε προβολές για την εισβολή και τα σκλαβωμένα μας μέρη. Ακόμη ακούσαμε ιστορίες από την κατεχόμενη γη μας.