177 45ο ΚΕΙΜΕΝΟ Λυσίασ, Κατὰ Θεοµνήστου Α΄ 3031 Ἀκούω δ’ αὐτόν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἐπὶ τοῦτον τὸν λόγον τρέπεσθαι, ὡσ ὀργισθεὶσ εἴρηκε ταῦτα ἐµοῦ µαρτυρήσαντοσ τὴν αὐτὴν µαρτυρίαν ∆ιονυσίῳ. ὑµεῖσ δ’ ἐνθυµεῖσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι ὁ νοµοθέτησ οὐδεµίαν ὀργῇ συγ γνώµην δίδωσιν, ἀλλὰ ζηµιοῖ τὸν λέγοντα, ἐὰν µὴ ἀποφαίνῃ ὡσ ἔστιν ἀληθῆ τὰ εἰρηµένα. ἐγὼ δὲ δὶσ ἤδη περὶ τούτου µεµαρτύρηκα· οὐ γὰρ πω ᾔδη ὅτι ὑµεῖσ τοὺσ µὲν ἰδόντασ τιµωρεῖσθε, τοῖσ δὲ ἀποβαλοῦσι συγγνώµην ἔχετε. περὶ µὲν οὖν τούτων οὐκ οἶδ’ ὅ τι δεῖ πλείω λέγειν· ἐγὼ δ’ ὑµῶν δέοµαι καταψηφίσασθαι Θε οµνήστου, ἐνθυµουµένουσ ὅτι οὐκ ἂν γένοιτο τούτου µείζων ἀγών µοι. τρέποµαι ἐπὶ τὸν λόγον = βασίζοµαι στρέφοµαι – στηρίζοµαι σε ισχυρισµό – δικαιολογία µαρτυρέωῶ = καταθέτω ζηµιόωῶ = τιµωρώ, επιβάλλω ποινή ὁ λέγων = ο κατήγοροσ ὁράωῶ = βλέπω (κάποιον να πετάει την ασπίδα του την ώρα τησ µάχησ) ἀποβάλλω = ρίχνω, πετώ (την ασπίδα την ώρα τησ µάχησ, είµαι ρίψασπισ). Σοφοκλής Απ. Μητρούσιας: Θεματογραφία 178 1. Να µεταφράσετε το κείµενο. Μονάδεσ 20 2. Να γράψετε τουσ ζητούµενουσ γραµµατικούσ τύπουσ του κειµένου: νοµοθέτησ: τη γενική και την κλητικού ενικού ἀγών: την αιτιατική ενικού και πληθυντικού ἀληθῆ: τη γενική ενικού του αρσενικού και το επίρρηµα του επιθέτου δίσ: τη δοτική ενικού του αρσενικού του πολλαπλασιαστικού και αναλογικού επιθέτου οὐδεµίαν: τη γενική και τη δοτική του θηλυκού τρέπεσθαι: το β΄ ενικό πρόσωπο τησ προστακτικήσ του παθητικού β΄ αορίστου και το απαρέµφατο του ενεργητικού παρακειµένου ὀργισθείσ: το γ΄ ενικό πρόσωπο τησ οριστικήσ και τησ υποτακτικήσ του ίδιου χρόνου ζηµιοῖ: το γ΄ ενικό πρόσωπο τησ υποτακτικήσ του µέσου ενεστώτα και το β΄ πληθυντικό πρόσωπο τησ υποτακτικήσ του ενεργητικού ενεστώτα ἀποφαίνῃ: το β΄ ενικό πρόσωπο τησ προστακτικήσ του παθητικού β΄ αορίστου και τησ οριστικήσ του ενεργητικού µέλλοντα καταψηφίσασθαι: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο του υπερσυντελίκου και τησ προστακτικήσ του παρακειµένου στη µέση φωνή. Μονάδεσ 10 3. Να αναγνωρίσετε τη συντακτική λειτουργία των επόµενων λέξεων του κει µένου και να αναφέρετε τον όρο που καθεµία προσδιορίζει: ὀργῇ, ἀληθῆ, δίσ, τούτου, µοι. Μονάδεσ 5 4. Επιλέξτε όποιον συνδυασµό προτιµάτε από την επόµενη οµάδα ερωτήσεων, αρκεί να αθροίζονται πέντε µονάδεσ. 4α. Να τρέψετε µε όλουσ τουσ δυνατούσ τρόπουσ σε πλάγιο λόγο την περίοδο «Ἀκούω δ’ …. ∆ιονυσίῳ.», µε εξάρτηση τη φράση «ὁ δὲ διώκων ἔλεγεν τοῖσ δικασταῖσ περὶ τοῦ Θεοµνήστου». (Μονάδεσ 2) 4β. Αφού αναγνωρίσετε πλήρωσ συντακτικά τισ δευτερεύουσεσ προτάσεισ τησ περιόδου «ὑµεῖσ δ’ ἐνθυµεῖσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι …. λέγοντα», να τισ α ντικαταστήσετε µε ισοδύναµη συντακτική έκφραση. (Μονάδεσ 3) 4γ. Να εντοπίσετε την απόδοση τησ υπόθεσησ «ἐὰν µὴ ἀποφαίνῃ» και, αφού αναγνωρίσετε το είδοσ του υποθετικού λόγου, να τον επαναδιατυπώσετε ωσ µη πραγµατικό. (Μονάδεσ 3) 4δ. Να τρέψετε σε πλάγιο λόγο την περίοδο «ὑµεῖσ δ’ …. τὰ εἰρηµένα.», µε ε ξάρτηση τη φράση «ὁ δὲ λέγων ἐδεῖτο τῶν δικαστῶν». (Μονάδεσ 2) 4ε. Να συµπτύξετε τη δευτερεύουσα πρόταση «ἐὰν µὴ ἀποφαίνῃ» σε µετοχή και να αναλύσετε τισ µετοχέσ «τοὺσ µὲν ἰδόντασ», «τοῖσ δὲ ἀποβαλοῦσι» σε α ντίστοιχεσ προτάσεισ. (Μονάδεσ 3) Μονάδεσ 5 ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΙ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!! Σοφοκλής Απ. Μητρούσιας: Θεματογραφία 179 Απαντήσεισ 45ου κειµένου (Λυσίασ, Κατὰ Θεοµνήστου Α΄ 3031) 1. Πληροφορούµαι λοιπόν, κύριοι δικαστέσ, ότι αυτόσ θα στηριχθεί σε αυτόν τον ισχυρισµό, ότι δηλαδή τα έχει πει αυτά, επειδή οργίστηκε που εγώ κατέθε σα την ίδια µαρτυρία µε τον ∆ιονύσιο. Εσείσ, βέβαια, κύριοι δικαστέσ, να έχετε υπόψη σασ ότι ο νοµοθέτησ καµία οργή δεν συγχωρεί, αντίθετα µάλιστα τιµω ρεί τον κατήγορο, αν δεν αποδείξει ότι τα όσα έχει υποστηρίξει είναι αληθινά. Εγώ δε µέχρι τώρα δύο φορέσ έχω καταθέσει για αυτόν· διότι, ακόµα δεν ήξερα ότι εσείσ τιµωρείτε αυτούσ που (τον) είδαν (να πετάει την ασπίδα του στη µά χη) και συγχωρείτε τουσ ριψάσπιδεσ. Για αυτά λοιπόν δεν ξέρω τι περισσότερα πρέπει να αναφέρω· σασ παρακαλώ δε να καταδικάσετε τον Θεόµνηστο, λαµ βάνοντασ υπόψη σασ ότι δεν πρόκειται να υπάρξει για µένα σηµαντικότερη δί κη από αυτή. 2. νοµοθέτησ: νοµοθέτου, (ὦ) νοµοθέτα ἀγών: ἀγῶνα, ἀγῶνασ ἀληθῆ: ἀληθοῦσ, ἀληθῶσ δίσ: διπλῷ, διπλασίῳ οὐδεµίαν: οὐδεµιᾶσ, οὐδεµιᾷ τρέπεσθαι: τράπηθι, τετροφέναι ὀργισθείσ: ὠργίσθη, ὀργισθῇ ζηµιοῖ: ζηµιῶται, ζηµιῶτε ἀποφαίνῃ: ἀποφάνηθι, ἀποφανεῖσ καταψηφίσασθαι: κατεψήφισθε, κατεψήφισθε. 3. ὀργῇ: έµµεσο αντικείµενο του «δίδωσιν» ἀληθῆ: κατηγορούµενο του υποκειµένου «τὰ εἰρηµένα», από το συνδετικό «ἔστιν» δίσ: επιρρηµατικόσ προσδιορισµόσ του ποσού στο «µεµαρτύρηκα» τούτου: γενική συγκριτική από το συγκριτικό «µείζων», β΄ όροσ σύγκρισησ µοι: δοτική προσωπική κτητική στο υπαρκτικό ρήµα «οὐκ ἂν γένοιτο». 4α. • Περίοδοσ ευθέοσ λόγου Ἀκούω δ’ αὐτόν, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ἐπὶ τοῦτον τὸν λόγον τρέπεσθαι, ὡσ ὀργισθεὶσ εἴρηκε ταῦτα ἐµοῦ µαρτυρήσαντοσ τὴν αὐτὴν µαρτυρίαν ∆ιονυσίῳ. • Τροπή του ευθέοσ λόγου σε πλάγιο o α΄ µορφή, ειδικό απαρέµφατο ὁ δὲ διώκων ἔλεγεν τοῖσ δικασταῖσ περὶ τοῦ Θεοµνήστου ἀκούειν αὐτόν ἐπὶ ἐκεῖνον τὸν λόγον τρέπεσθαι, ὡσ ὀργισθεὶσ εἰρήκοι – εἰρηκὼσ εἴη ταῦτα αὐτοῦ οὗ µαρτυρήσαντοσ τὴν αὐτὴν µαρτυρίαν ∆ιονυσίῳ. β΄ µορφή, ειδική πρόταση ὁ δὲ διώκων ἔλεγεν τοῖσ δικασταῖσ περὶ τοῦ Θεοµνήστου ὅτι ἀκούοι αὐτόν ἐπὶ ἐκεῖνον τὸν λόγον τρέπεσθαι, ὡσ ὀργισθεὶσ εἰρήκοι – εἰρηκὼσ εἴη ταῦτα αὐτοῦ οὗ µαρτυρήσαντοσ τὴν αὐτὴν µαρτυρίαν ∆ιονυσίῳ. 4β. • Αναγνώριση προτάσεων ὅτι ὁ νοµοθέτησ οὐδεµίαν ὀργῇ συγγνώµην δίδωσιν, ἀλλὰ ζηµιοῖ τὸν λέγοντα: δευτερεύουσεσ, ονοµατικέσ, ειδικέσ προτάσεισ, συνδεόµενεσ µε τον αντιθετικό σύνδεσµο «ἀλλὰ» ωσ αντικείµενα του «ἐνθυµεῖσθε». Σοφοκλής Απ. Μητρούσιας: Θεματογραφία 180 Εισάγονται µε τον ειδικό σύνδεσµο «ὅτι», γιατί εκφράζουν αντικειµενική κρίση, και εκφέρονται µε οριστική ενεστώτα («δίδωσιν», «ζηµιοῖ»), γιατί ανή κουν στισ προτάσεισ κρίσεωσ και εκφράζουν το πραγµατικό στο παρόν. • Ισοδύναµεσ εκφράσεισ των ειδικών προτάσεων η κατηγορηµατική µετοχή (αναφερόµενη στο αντικείµενο και εξαρτώµενη από το «ἐνθυµεῖσθε») ὑµεῖσ δ’ ἐνθυµεῖσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τὸν νοµοθέτην οὐδεµίαν ὀργῇ συγγνώ µην διδόντα, ἀλλὰ ζηµιοῦντα τὸν λέγοντα. το ειδικό απαρέµφατο ὑµεῖσ δ’ ἐνθυµεῖσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, τὸν νοµοθέτην οὐδεµίαν ὀργῇ συγγνώ µην διδόναι, ἀλλὰ ζηµιοῦν τὸν λέγοντα. 4γ. • Αναγνώριση υποθετικού λόγου υπόθεση: ἐὰν µὴ ἀποφαίνῃ απόδοση: ὅτι ὁ νοµοθέτησ οὐδεµίαν ὀργῇ συγγνώµην δίδωσιν, ἀλλὰ ζηµιοῖ τὸν λέγοντα. Ο σχηµατιζόµενοσ υποθετικόσ λόγοσ βρίσκεται στον πλάγιο λόγο. • Σχηµατισµόσ ευθέοσ υποθετικού λόγου υπόθεση: (ὦ) λέγων, ἐὰν µὴ ἀποφαίνῃσ, απόδοση: οὐδεµίαν ὀργῇ συγγνώµην δίδωµι, ἀλλὰ ζηµιῶ σε. Ο σχηµατιζόµενοσ υποθετικόσ λόγοσ εκφράζει την αόριστη επανάληψη στο παρόν ή στο µέλλον. • Σχηµατισµόσ υποθετικού λόγου του µη πραγµατικού υπόθεση: εἰ µὴ ἀπέφαινε, απόδοση: ὁ νοµοθέτησ οὐδεµίαν ὀργῇ συγγνώµην ἐδίδου ἄν, ἀλλὰ ἐζηµίου ἂν τὸν λέγοντα. 4δ. • Περίοδοσ ευθέοσ λόγου ὑµεῖσ δ’ ἐνθυµεῖσθε, ὦ ἄνδρεσ δικασταί, ὅτι ὁ νοµοθέτησ οὐδεµίαν ὀργῇ συγ γνώµην δίδωσιν, ἀλλὰ ζηµιοῖ τὸν λέγοντα, ἐὰν µὴ ἀποφαίνῃ ὡσ ἔστιν ἀληθῆ τὰ εἰρηµένα. • Τροπή του ευθέοσ λόγου σε πλάγιο (τελικό απαρέµφατο) ὁ δὲ λέγων ἐδεῖτο τῶν δικαστῶν ἐνθυµεῖσθαι ὅτι ὁ νοµοθέτησ οὐδεµίαν ὀργῇ συγγνώµην διδοίη, ἀλλὰ ζηµιοῖ ζηµιοίη τὸν λέγοντα, εἰ µὴ ἀποφαίνοι ὡσ εἴη – εἴησαν – εἶεν ἀληθῆ τὰ εἰρηµένα. 4ε. • Αναγνώριση δευτερεύουσασ πρότασησ ζηµιοῖ τὸν λέγοντα, ἐὰν µὴ ἀποφαίνῃ: υποθετική πρόταση. • Σύµπτυξη τησ υποθετικήσ πρότασησ σε υποθετική µετοχή ζηµιοῖ τὸν λέγοντα µὴ ἀποφαίνοντα. • Αναγνώριση µετοχών ὑµεῖσ τοὺσ µὲν ἰδόντασ τιµωρεῖσθε, τοῖσ δὲ ἀποβαλοῦσι συγγνώµην ἔχετε: οι µετοχέσ «τοὺσ ἰδόντασ», «τοῖσ ἀποβαλοῦσι» είναι έναρθρεσ επιθετικέσ και ανα λύονται σε αναφορικέσ προτάσεισ. • Ανάπτυξη των αναφορικών µετοχών σε αναφορικέσ προτάσεισ ὑµεῖσ τούτουσ µέν, οἳ εἶδον, τιµωρεῖσθε, τούτοισ δέ, οἳ ἀπέβαλον, συγγνώµην ἔχετε. Σοφοκλής Απ. Μητρούσιας: Θεματογραφία
© Copyright 2024 Paperzz
