Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ Οικονοµικές Καταστάσεις 31 ∆εκεµβρίου 2010 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Περιεχόµενα Γενικές Πληροφορίες Σελίδα 3 Έκθεση Επιτροπείας 4-5 Έκθεση Ανεξάρτητου Ελεγκτή 6-7 Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων 8 Κατάσταση Συνολικών Εισοδηµάτων 9 Ισολογισµός 10 Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 11 Κατάσταση Ταµειακών Ροών 12 Περίληψη Σηµαντικών Λογιστικών Πολιτικών 13-28 Σηµειώσεις στις Οικονοµικές Καταστάσεις 29-69 2 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Επιτροπεία ∆ηµήτριος Σταύρου Γεώργιος Ιωσήφ Παναγιώτης Φιλίππου Γιαννάκης Γιαννάκη Γεώργιος Μαρίνου ∆ηµήτρης Χρίστου Παύλος Θεοδότου ∆ρ. Νέαρχος Ιωάννου Μίκης Νεοφύτου ∆ρ. Ανδρέας Χαρίτου Γιώργος Στροβολίδης Λάµπρος Πιερή ∆ρ. Γρηγόρης Μαλιώτης Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης Σωτήρης Θεοδώρου Μη Εκτελεστικός Πρόεδρος Μη Εκτελεστικό Μέλος " " " " " " " Ανεξάρτητο Μη Εκτελεστικό Μέλος Ανεξάρτητο Μη Εκτελεστικό Μέλος Ανεξάρτητο Μη Εκτελεστικό Μέλος Ανεξάρτητο Μη Εκτελεστικό Μέλος Εκτελεστικό Μέλος Εκτελεστικό Μέλος Γενικός ∆ιευθυντής Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης ∆ιευθυντές ∆ιευθύνσεων Σωτήρης Θεοδώρου Σταύρος Ιακώβου Ιωάννης Ιωαννίδης Ευθύµιος Πανταζής Ανδρέας Ιωαννίδης - Ανώτερος ∆ιευθυντής ∆ιεύθυνσης Οικονοµικής ∆ιαχείρισης - ∆ιευθυντής ∆ιεύθυνσης ∆ιοικητικών Υπηρεσιών (από 1η Ιανουαρίου 2011) - Ανώτερος ∆ιευθυντής ∆ιεύθυνσης ∆ιοικητικών Υπηρεσιών (µέχρι 31η ∆εκεµβρίου 2010) - ∆ιευθυντής ∆ιεύθυνσης Τραπεζικών Εργασιών - ∆ιευθυντής ∆ιεύθυνσης Χρηµατοοικονοµικών Υπηρεσιών Κεντρικά γραφεία Γρηγόρη Αυξεντίου 8 1096 Λευκωσία Τ.Θ. 24537, 1389 Λευκωσία Τηλέφωνο 22743000 Τηλεοµοιότυπο 22670261 Νοµικοί σύµβουλοι Τάσσος Παπαδόπουλος και Συνεργάτες Σοφούλη 2 Μέγαρο Σιαντεκλαίρ 2ος όροφος 1096 Λευκωσία Χρίστος Μ. Τριανταφυλλίδης σε συνεργασία µε Ιωάννης Κληρίδης & Υιοί Λεωφόρος Ευαγόρου 27 Μέγαρο Ειρήνη 1066 Λευκωσία Ανεξάρτητοι ελεγκτές PricewaterhouseCoopers Limited Θεµιστοκλή ∆έρβη 3 Julia House 1066 Λευκωσία 3 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ Η Επιτροπεία της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Λτδ, η “Τράπεζα”, υποβάλλει για έγκριση στα µέλη της την έκθεσή της µαζί µε τις ελεγµένες οικονοµικές καταστάσεις για το έτος που έληξε στις 31 ∆εκεµβρίου 2010. Κύριες δραστηριότητες Η Τράπεζα είναι ο τραπεζίτης όλων των εγγεγραµµένων συνεργατικών εταιρειών και ο κεντρικός τραπεζίτης των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυµάτων. Οι κυριότερες δραστηριότητες της Tράπεζας συνέχισαν να είναι η παροχή τραπεζικών, χρηµατοοικονοµικών, ασφαλιστικών υπηρεσιών (αντιπρόσωπος) και η διεξαγωγή εµπορικών εργασιών. Η Τράπεζα δραστηριοποιείται στην Κύπρο µέσω τεσσάρων καταστηµάτων που λειτουργούν στις ελεύθερες πόλεις της ∆ηµοκρατίας. Ανασκόπηση αποτελεσµάτων Το κέρδος της Τράπεζας πριν τις προβλέψεις για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων σηµείωσε αύξηση 348,4% και ανέρχεται σε €22.489 χιλ. σε σύγκριση µε €5.015 χιλ. το 2009. Η αύξηση του κέρδους οφείλεται κυρίως στην αύξηση στα καθαρά έσοδα από τόκους λόγω αύξησης στο περιθώριο κέρδους και την αναστροφή της πρόβλεψης για αποµείωση της αξίας των χρεογράφων €2.158 χιλ. σε σύγκριση µε πρόβλεψη για αποµείωση €8.058 χιλ. το 2009. Μετά τη σηµαντική µείωση της πρόβλεψης για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων €21.666 χιλ. και τη χρέωση φορολογίας ύψους €1.159 χιλ., το κέρδος του έτους ανέρχεται σε €42.996 χιλ. σε σύγκριση µε €4.151 χιλ. για τον προηγούµενο χρόνο. Η µείωση της πρόβλεψης για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων προήλθε κυρίως λόγω της διευθέτησης σηµαντικού δανείου που οφειλόταν στην Τράπεζα. Οι καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών την 31 ∆εκεµβρίου 2010 ανήλθαν σε €3.830 εκ. σηµειώνοντας ετήσια µείωση €259 εκ. ή 6,3%. Τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες, µετά τις προβλέψεις, την 31 ∆εκεµβρίου 2010 ανήλθαν σε €1.834 εκ. σηµειώνοντας ετήσια αύξηση €271 εκ. ή 17,3%. Τα ίδια κεφάλαια της Τράπεζας, µετά την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου, καθώς και των κερδών του έτους, ανήλθαν την 31 ∆εκεµβρίου 2010 σε €240 εκ. από €191 εκ. την 31 ∆εκεµβρίου 2009. Μελλοντικές εξελίξεις Η Επιτροπεία της Τράπεζας δεν αναµένει να υπάρξουν σηµαντικές αλλαγές στις δραστηριότητες της Τράπεζας στο προβλεπόµενο µέλλον. Μερίσµατα Για το έτος 2010 η Επιτροπεία της Τράπεζας προτείνει την καταβολή τελικού µερίσµατος 3% ή 26 σεντ ανά µετοχή, συνολικού ποσού €2.627 χιλ., προς όλα τα µέλη που ήταν εγγεγραµµένα στο Μητρώο Μελών της Τράπεζας την 31 ∆εκεµβρίου 2010. Το σύνολο των µερισµάτων για το έτος 2010 ανέρχεται σε 3% ή 26 σεντ (2009: 2% ή 17 σεντ) ανά µετοχή. Μετοχικό κεφάλαιο Κατά τη διάρκεια του 2010 το εκδοθέν µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας αυξήθηκε κατά €7,6 εκ. στα €86,3 εκ. µε την έκδοση 892.650 νέων µετοχών στην ονοµαστική τους αξία (€8,54 έκαστη). Η αύξηση εντάσσεται στα πλαίσια των συνεχών προσπαθειών της Τράπεζας για ενίσχυση της κεφαλαιουχικής της βάσης. Εναρµόνιση συνεργατικού πιστωτικού τοµέα Με βάση το τελικό κείµενο που διαβιβάστηκε από την Κυπριακή ∆ιαπραγµατευτική Οµάδα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) για την εναρµόνιση του Συνεργατικού Πιστωτικού Τοµέα (γνωστό ως «Κοινή Θέση») και σχετική νοµοθεσία που ψηφίστηκε το 2003, η Τράπεζα από την 1 Ιανουαρίου 2008 ανέλαβε το ρόλο του Κεντρικού Φορέα για όσα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα (Σ.Π.Ι.) δεν πληρούσαν τις βασικές πρόνοιες των Τραπεζικών Οδηγιών της Ε.Ε., καθώς και για όσα Σ.Π.Ι. που αν και πληρούσαν τις πιο πάνω πρόνοιες θέλησαν να συνδεθούν µε τον Κεντρικό Φορέα. Όλα τα Σ.Π.Ι., µε εξαίρεση ενός, έχουν συνδεθεί µε την Τράπεζα-Κεντρικό Φορέα. 4 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ (συνέχεια) Εναρµόνιση συνεργατικού πιστωτικού τοµέα (συνέχεια) Η Τράπεζα, σε συνεργασία µε την Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών, προχώρησαν στην έναρξη λειτουργίας του Κεντρικού Φορέα από την 1 Ιανουαρίου 2008 και για το σκοπό αυτό η Τράπεζα έχει προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να ανταποκρίνεται µε επάρκεια και αποτελεσµατικότητα στο νέο της ρόλο. Η Τράπεζα, µε βάση το νέο ρόλο που της ανατέθηκε και σύµφωνα µε τις πρόνοιες της Οδηγίας της Ε.Ε. αρ.2000/12/ΕΚ (όπως αναδιατυπώθηκε µε την οδηγία 2006/48/ΕΚ) σχετικά µε την ανάληψη και την άσκηση δραστηριότητας πιστωτικών ιδρυµάτων και τους περί Συνεργατικών Εταιρειών (Τροποποιητικούς) Θεσµούς του 2004, εγγυήθηκε τις υποχρεώσεις των συνδεδεµένων µε αυτή συνεργατικών πιστωτικών ιδρυµάτων ούτως ώστε τα τελευταία να εξαιρούνται σε ατοµική βάση από τα ρυθµιστικά κριτήρια της Οδηγίας. Η ανωτέρω Οδηγία και οι Θεσµοί προνοούν ότι τα εξαιρεθέντα ρυθµιστικά κριτήρια πρέπει να ικανοποιούνται από τον Κεντρικό Φορέα και τα συνδεδεµένα Σ.Π.Ι. σε ενοποιηµένη βάση. Κατά την 31 ∆εκεµβρίου 2010, η Τράπεζα αξιολόγησε την εγγύηση αυτή σε συνάρτηση µε την οικονοµική θέση των Σ.Π.Ι. και δεν αναµένει ότι από την εγγύηση θα προκύψουν οποιεσδήποτε υποχρεώσεις για τον Κεντρικό Φορέα. ∆ιαχείριση κινδύνων Οι πιο σηµαντικοί κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται η Τράπεζα είναι ο πιστωτικός κίνδυνος, ο κίνδυνος αγοράς και ο κίνδυνος ρευστότητας. Η Τράπεζα έχει θεσπίσει ένα πλαίσιο διαχειρίσεως κινδύνων, όπου κεντρική θέση κατέχει η αξιόπιστη µέτρηση των χρηµατοοικονοµικών κινδύνων. Οι τρόποι αντιµετώπισης τους επεξηγούνται σε µεγαλύτερη λεπτοµέρεια στη σηµείωση 40. Γεγονότα µεταγενέστερα του ισολογισµού Στις 14 Απριλίου 2011, η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας ψήφισε τη νοµοθεσία που εισάγει ειδικό φόρο από µέρους των Τραπεζών. Από την 1 Ιανουαρίου 2011, οι Τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο είναι υποχρεωµένες να καταβάλλουν ειδικό φόρο ύψους 0,095% επί των καταθέσεων των πελατών τους. Ο ειδικός φόρος θα υπολογίζεται σε καταθέσεις πελατών των Τραπεζών στην Κύπρο - σε οποιοδήποτε νόµισµα - στις 31 ∆εκεµβρίου του προηγούµενου έτους. Επιτροπεία Τα Μέλη της Επιτροπείας της Τράπεζας αναφέρονται στη σελίδα 3. Στις 29 Ιουνίου 2010, παραιτήθηκε από τη θέση του Ανεξάρτητου Μη Εκτελεστικού Μέλους ο Νίκος Νικολάου. Την ίδια ηµέρα, η Επιτροπεία προχώρησε στο διορισµό των Γιώργο Στροβολίδη, Λάµπρο Πιερή και Γρηγόρη Μαλιώτη ως Ανεξάρτητα Μη Εκτελεστικά Μέλη. Με εντολή της Επιτροπείας Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης Γενικός ∆ιευθυντής Λευκωσία, 27 Απριλίου 2011 5 Έκθεση ανεξάρτητου ελεγκτή Προς τα Μέλη της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Λτδ Έκθεση επί των οικονοµικών καταστάσεων Έχουµε ελέγξει τις συνηµµένες οικονοµικές καταστάσεις της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Λτδ (η «Τράπεζα»), οι οποίες αποτελούνται από τον ισολογισµό στις 31 ∆εκεµβρίου 2010, τις καταστάσεις λογαριασµού αποτελεσµάτων, συνολικού εισοδήµατος, µεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταµειακών ροών του έτους που έληξε την ηµεροµηνία αυτή, καθώς και περίληψη σηµαντικών λογιστικών πολιτικών και λοιπές επεξηγηµατικές πληροφορίες. Ευθύνη της Επιτροπείας της Τράπεζας για τις οικονοµικές καταστάσεις Η Επιτροπεία της Τράπεζας είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση οικονοµικών καταστάσεων που δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα σύµφωνα µε τα ∆ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις απαιτήσεις του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου, και σε περιπτώσεις που ο νόµος αυτός δεν παρέχει ειδικές πρόνοιες για παρουσίαση πληροφοριών, χρησιµοποιήθηκαν οι ανάλογες πρόνοιες του Περί Εταιρειών Νόµου της Κύπρου, Κεφ. 113 και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες που η Επιτροπεία της Τράπεζας καθορίζει ως απαραίτητες ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση οικονοµικών καταστάσεων απαλλαγµένων από ουσιώδες σφάλµα, οφειλοµένου είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του ελεγκτή Η δική µας ευθύνη είναι να εκφράσουµε γνώµη επί αυτών των οικονοµικών καταστάσεων µε βάση τον έλεγχό µας. ∆ιενεργήσαµε τον έλεγχό µας σύµφωνα µε τα ∆ιεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα Πρότυπα αυτά απαιτούν να συµµορφωνόµαστε µε κανόνες δεοντολογίας καθώς και να σχεδιάζουµε και διενεργούµε τον έλεγχο µε σκοπό την απόκτηση λελογισµένης διασφάλισης για το εάν οι οικονοµικές καταστάσεις είναι απαλλαγµένες από ουσιώδες σφάλµα. Ο έλεγχος περιλαµβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκµηρίων σχετικά µε τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις οικονοµικές καταστάσεις. Οι επιλεγόµενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή, περιλαµβανοµένης της εκτίµησης των κινδύνων ουσιώδους σφάλµατος των οικονοµικών καταστάσεων, οφειλοµένου είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιµήσεων κινδύνων, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται µε την κατάρτιση οικονοµικών καταστάσεων της οντότητας που δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα µε σκοπό το σχεδιασµό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι µε σκοπό την έκφραση γνώµης επί της αποτελεσµατικότητας των εσωτερικών δικλίδων της οντότητας. Ο έλεγχος περιλαµβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών πολιτικών που χρησιµοποιήθηκαν και του λελογισµένου των λογιστικών εκτιµήσεων που έγιναν από την Επιτροπεία της Τράπεζας, καθώς και την αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των οικονοµικών καταστάσεων. Πιστεύουµε ότι τα ελεγκτικά τεκµήρια που έχουµε αποκτήσει είναι επαρκή και κατάλληλα για να παράσχουν βάση για την ελεγκτική µας γνώµη. 6 Γνώµη Κατά τη γνώµη µας, οι οικονοµικές καταστάσεις δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα της χρηµατοοικονοµικής θέσης της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Λτδ στις 31 ∆εκεµβρίου 2010, και της χρηµατοοικονοµικής της επίδοσης και των ταµειακών ροών της για το έτος που έληξε την ηµεροµηνία αυτή σύµφωνα µε τα ∆ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις απαιτήσεις του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου, και σε περιπτώσεις που ο νόµος αυτός δεν παρέχει ειδικές πρόνοιες για παρουσίαση πληροφοριών, χρησιµοποιήθηκαν οι ανάλογες πρόνοιες του Περί Εταιρειών Νόµου της Κύπρου, Κεφ. 113 Έκθεση επί άλλων νοµικών και κανονιστικών απαιτήσεων Σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του περί Ελεγκτών και Υποχρεωτικών Ελέγχων των Ετήσιων και των Ενοποιηµένων Λογαριασµών Νόµου του 2009, αναφέρουµε τα πιο κάτω: • • • • • Έχουµε πάρει όλες τις πληροφορίες και εξηγήσεις που θεωρήσαµε αναγκαίες για σκοπούς του ελέγχου µας. Κατά τη γνώµη µας, έχουν τηρηθεί από την Τράπεζα κατάλληλα λογιστικά βιβλία. Οι οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας συµφωνούν µε τα λογιστικά βιβλία. Κατά τη γνώµη µας και από όσα καλύτερα έχουµε πληροφορηθεί και σύµφωνα µε τις εξηγήσεις που µας δόθηκαν, οι οικονοµικές καταστάσεις παρέχουν τις απαιτούµενες απαιτήσεις του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου, και σε περιπτώσεις που ο νόµος αυτός δεν παρέχει ειδικές πρόνοιες για παρουσίαση πληροφοριών, χρησιµοποιήθηκαν οι ανάλογες πρόνοιες του Περί Εταιρειών Νόµου της Κύπρου, Κεφ. 113 Κατά τη γνώµη µας, οι πληροφορίες που δίνονται στην έκθεση της Επιτροπείας της Τράπεζας συνάδουν µε τις οικονοµικές καταστάσεις. Άλλο θέµα Αυτή η έκθεση, περιλαµβανοµένης και της γνώµης, ετοιµάστηκε για τα µέλη της Τράπεζας ως σώµα και µόνο σύµφωνα µε το Άρθρο 34 του περί Ελεγκτών και Υποχρεωτικών Ελέγχων των Ετήσιων και των Ενοποιηµένων Λογαριασµών Νόµου του 2009 και σύµφωνα µε το άρθρο 19 (11) (α) του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου και για κανένα άλλο σκοπό. ∆ίνοντας αυτή τη γνώµη δεν αποδεχόµαστε ή αναλαµβάνουµε ευθύνη για οποιοδήποτε άλλο σκοπό ή προς οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο στη γνώση του οποίου αυτή η έκθεση δυνατόν να περιέλθει. Ανδρούλλα Πήττα Εγκεκριµένος Λογιστής και Εγγεγραµµένος Ελεγκτής εκ µέρους και για λογαριασµό της PricewaterhouseCoopers Limited Εγκεκριµένοι Λογιστές και Εγγεγραµµένοι Ελεγκτές Λευκωσία, 27 Απριλίου 2011 7 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ για το έτος που έληξε στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 Σηµ. Τόκοι εισπρακτέοι Τόκοι πληρωτέοι 3 4 112.531 (91.786) 27.369 20.745 5 6 17.518 (5.609) 1.309 14.315 (4.857) 1.287 16 (54) 13 7 (8.058) 5.922 47.498 29.376 16.138 2.278 6.593 15.157 2.292 6.912 25.009 24.361 22.489 5.015 15 21.666 68 9 44.155 (1.159) 5.083 (932) 42.996 4.151 8 7 Σύνολο εξόδων Κέρδος πριν τις προβλέψεις για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων Μείωση προβλέψεων για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων Κέρδος πριν τη φορολογία Φορολογία Κέρδος έτους 22 2.158 4.807 Σύνολο καθαρών εσόδων Έξοδα προσωπικού Αποσβέσεις Άλλα λειτουργικά έξοδα 2009 €000 108.029 (80.660) Καθαρά έσοδα από τόκους Έσοδα από δικαιώµατα και προµήθειες Έξοδα από δικαιώµατα και προµήθειες Έσοδα από εµπορία συναλλάγµατος (Ζηµιά)/ κέρδος από επανεκτίµηση στη δίκαιη αξία µετοχών Αναστροφή πρόβλεψης/(πρόβλεψη) για αποµείωση χρεογράφων Άλλα έσοδα 2010 €000 Η περίληψη σηµαντικών λογιστικών πολιτικών και οι σηµειώσεις στις σελίδες 13-69 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των οικονοµικών καταστάσεων. 8 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΙΣΟ∆ΗΜΑΤΩΝ για το έτος που έληξε στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 2010 €000 2009 €000 42.996 4.151 Μεταβολές στην επανεκτίµηση ακινήτων 159 268 Λοιπά συνολικά έσοδα έτους 159 268 43.155 4.419 Κέρδος έτους Λοιπά συνολικά έσοδα Συνολικά έσοδα έτους Η περίληψη σηµαντικών λογιστικών πολιτικών και οι σηµειώσεις στις σελίδες 13-69 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των οικονοµικών καταστάσεων. 9 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 2010 €000 2009 €000 307.089 4.211 351.068 110.959 1.833.688 1.800.552 5.665 844 42.300 3.669 39.880 1.226 4.538 1.316 1.585.723 42.898 52.972 1.563.141 1.451.399 4.773 823 800 4.395 40.243 1.586 4.062 901 4.507.005 4.753.716 109.958 200.017 3.829.634 36.534 20.875 62.121 7.785 3.965 363.151 4.088.606 36.534 22.723 41.015 7.095 4.266.924 4.563.089 86.301 27.611 126.151 18 78.677 27.738 84.194 18 240.081 190.627 4.507.005 4.753.716 Σηµ. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μετρητά και καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Επιταγές υπό εκκαθάριση Κρατικά αξιόγραφα Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρεόγραφα Αποθέµατα Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα προς διάθεση Επενδύσεις σε ακίνητα Ακίνητα και εξοπλισµός Λογισµικά προγράµµατα Λοιπά περιουσιακά στοιχεία Έσοδα εισπρακτέα 10 11 12 14 13 16 17 18 19 20 21 22 Σύνολο περιουσιακών στοιχείων ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Κυβέρνηση Κύπρου ∆ανειστικοί Επίτροποι-Γεωργική Ανάπτυξη Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα και αναβαλλόµενα έσοδα 23 13 24 27 28 25 26 Σύνολο υποχρεώσεων Ι∆ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων Λογαριασµός αποτελεσµάτων ∆ιαφορά από µετατροπή µετοχικού κεφαλαίου σε ευρώ Σύνολο ιδίων κεφαλαίων Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων 29 30 30 30 ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης ∆ηµήτριος Σταύρου - Πρόεδρος ΑΝΩΤΕΡΟΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Σωτήρης Θεοδώρου Γεώργιος Μαρίνου - Μέλος Η περίληψη σηµαντικών λογιστικών πολιτικών και οι σηµειώσεις στις σελίδες 13-69 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των οικονοµικών καταστάσεων. 10 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ Ι∆ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ για το έτος που έληξε στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 ∆ιαφορά από µετατροπή µετοχικού Αποθεµατικό Μετοχικό κεφαλαίου επανεκτίµησης Λογαριασµός κεφάλαιο σε ευρώ ακινήτων αποτελεσµάτων €000 €000 €000 €000 1 Ιανουαρίου 2009 Μεταφορά αποθεµατικού επανεκτίµησης λόγω χρήσης Έκτακτη εισφορά για την άµυνα επί της λογιζόµενης διανοµής µερίσµατος Μερίσµατα που πληρώθηκαν Έκδοση µετοχών 66.536 18 - - Κέρδος έτους Λοιπά συνολικά έσοδα έτους Συνολικά έσοδα έτους 12.141 78.677 - 18 - 27.470 268 268 (1.254) (3.027) 80.043 4.151 4.151 (1.254) (3.027) 12.141 186.208 4.151 268 4.419 31 ∆εκεµβρίου 2009 78.677 18 27.738 84.194 190.627 Κέρδος έτους Λοιπά συνολικά έσοδα έτους Συνολικά έσοδα έτους 7.624 86.301 - 18 - (286) 27.452 159 159 286 (1.325) 83.155 42.996 42.996 (1.325) 7.624 196.926 42.996 159 43.155 31 ∆εκεµβρίου 2010 86.301 18 27.611 Μεταφορά αποθεµατικού επανεκτίµησης λόγω χρήσης Μερίσµατα που πληρώθηκαν Έκδοση µετοχών 27.757 Σύνολο €000 (287) 84.037 178.348 287 - 126.151 240.081 Το αποθεµατικό λογαριασµού αποτελεσµάτων αντιπροσωπεύει τα συσσωρευµένα κέρδη µέχρι την ηµεροµηνία του ισολογισµού. Σύµφωνα µε τους περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµους 1985 µέχρι 2007, άρθρο 41, αναφορικά µε τη διάθεση κερδών, η Τράπεζα υποχρεούται να µεταφέρει στο αποθεµατικό λογαριασµού αποτελεσµάτων το 50% των καθαρών κερδών κάθε έτους. Στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 το ποσό των €92.410 χιλ. (2009: €70.912 χιλ.) του αποθεµατικού δεν είναι διαθέσιµο για διανοµή. Η µεταφορά του αποθεµατικού επανεκτίµησης στο αποθεµατικό λογαριασµού αποτελεσµάτων λόγω χρήσης €286 χιλ. (2009: €287 χιλ.) παρουσιάζεται µετά την αφαίρεση αναβαλλόµενης φορολογίας €32 χιλ. (2009: €32 χιλ.) που προκύπτει από τη διαφορά µεταξύ της απόσβεσης µε βάση την εκτιµηµένη λογιστική αξία και της απόσβεσης µε βάση την αρχική τιµή κτήσης των ακινήτων. Από την 1 Ιανουαρίου 2003, εταιρείες που δε διανέµουν τουλάχιστον το 70% των κερδών τους µετά τη φορολογία, όπως προσδιορίζονται από τον περί Εκτάκτου Εισφοράς για την Άµυνα της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας Νόµο, κατά τη διάρκεια των δύο ετών από το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται, θα θεωρείται πως έχουν διανείµει αυτό το ποσό ως µέρισµα. Έκτακτη αµυντική εισφορά προς 15% θα είναι πληρωτέα πάνω σε αυτή τη λογιζόµενη διανοµή µερίσµατος στην έκταση που οι µέτοχοι, κατά το τέλος της περιόδου των δύο ετών από το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται, είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου. Το ποσό αυτό της λογιζόµενης διανοµής µερίσµατος µειώνεται µε οποιοδήποτε πραγµατικό µέρισµα έχει ήδη διανεµηθεί για το έτος στο οποίο τα κέρδη αναφέρονται. Αυτή η έκτακτη αµυντική εισφορά καταβάλλεται από την Τράπεζα για λογαριασµό των µετόχων. Η περίληψη σηµαντικών λογιστικών πολιτικών και οι σηµειώσεις στις σελίδες 13-69 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των οικονοµικών καταστάσεων. 11 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ για το έτος που έληξε στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 Ταµειακή ροή από εργασίες Κέρδος πριν τη φορολογία Αναπροσαρµογές για: Προβλέψεις για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων Ζηµιά/(κέρδος) από επανεκτίµηση στη δίκαιη αξία µετοχών (Αναστροφή πρόβλεψης)/πρόβλεψη για αποµείωση χρεογράφων Απόσβεση διαφοράς υπέρ το άρτιο χρεογράφων Μείωση οφειλής προς τους ∆ανειστικούς Επιτρόπους Αποσβέσεις ακινήτων και εξοπλισµού Αποσβέσεις λογισµικών προγραµµάτων Ζηµιά από πώληση ακινήτων και εξοπλισµού Ζηµιά/(κέρδος) από επανεκτίµηση επενδύσεων σε ακίνητα (Αύξηση)/µείωση στα έσοδα εισπρακτέα Αύξηση στα δεδουλευµένα έξοδα Μερίσµατα από επενδύσεις σε µετοχές Εισόδηµα από επενδύσεις σε κρατικά αξιόγραφα Εισόδηµα από επενδύσεις σε χρεόγραφα Σηµ. 15 16 13 13 7 19 20 7 18 22 26 7 3 Λειτουργική ζηµιά πριν τις µεταβολές στο κεφάλαιο κίνησης Αύξηση/µείωση σε: Καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Ακίνητα προς διάθεση Αποθέµατα Λοιπά περιουσιακά στοιχεία Οφειλές σε άλλες τράπεζες Καταθέσεις και άλλους λογαριασµούς πελατών Συµφωνίες Επαναγοράς Χρηµατοδότηση ∆ανειστικών Επιτρόπων Λοιπές υποχρεώσεις Φορολογία που πληρώθηκε Έκτακτη εισφορά για την άµυνα επί της λογιζόµενης διανοµής µερίσµατος που πληρώθηκε 17 21 23 24 28 25 25 Καθαρή ταµειακή ροή (για)/από εργασίες Ταµειακή ροή από επενδυτικές δραστηριότητες Αγορές κρατικών αξιόγραφων Αποπληρωµές κρατικών αξιόγραφων Αγορές χρεογράφων Αποπληρωµές και πωλήσεις χρεογράφων Εισόδηµα από επενδύσεις σε χρεόγραφα Μερίσµατα από επενδύσεις σε µετοχές Αγορά µετοχών Αγορά ακινήτων και εξοπλισµού Αγορά λογισµικών προγραµµάτων Πώληση ακινήτων και εξοπλισµού 11 11 13 13 7 16 19 20 Καθαρή ταµειακή ροή για επενδυτικές δραστηριότητες Ταµειακή ροή από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες Έκδοση µετοχικού κεφαλαίου Μερίσµατα που πληρώθηκαν 29 Καθαρή ταµειακή ροή από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες Καθαρή (µείωση)/αύξηση σε µετρητά και αντίστοιχα µετρητών Μετρητά και αντίστοιχα µετρητών την 1η Ιανουαρίου Μετρητά και αντίστοιχα µετρητών την 31 ∆εκεµβρίου 2010 €000 44.155 2009 €000 5.083 (21.666) 54 (2.158) 3.445 1.696 582 7 15 (415) 690 (1) (4.669) (65.152) (68) (22) 8.058 2.490 (1) 1.679 613 (192) 11.487 12.124 (1) (13.627) (56.249) (43.417) (28.626) 79.647 (61.730) (248.879) (41.500) (892) (543) 105.993 (258.972) (163.134) (1.848) 22.514 41.780 8.453 (394.100) 3.427 (771) 1.191 1.646.603 163.000 (231) 5.331 (612.761) (1.088) 1.446.057 (794) (1.254) (829) (615.103) 1.444.434 (826.399) 480.000 (599.560) 256.956 57.315 1 (75) (715) (222) 86 (1.060.500) 1.074.127 (535.745) 221.815 46.762 1 (8) (1.869) (881) 1 (632.613) (256.297) 7.624 (1.325) 12.141 (3.027) 6.299 9.114 (1.241.417) 1.316.141 39 74.724 1.197.251 118.890 1.316.141 Η περίληψη σηµαντικών λογιστικών πολιτικών και οι σηµειώσεις στις σελίδες 13-69 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των οικονοµικών καταστάσεων. 12 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ Οι λογιστικές πολιτικές που ακολουθούνται αναφορικά µε στοιχεία που κρίνονται σηµαντικά ή ουσιώδη για τα αποτελέσµατα του έτους και για την παρουσίαση της οικονοµικής κατάστασης της Τράπεζας αναφέρονται πιο κάτω και έχουν εφαρµοστεί µε συνέπεια κατά τα υπό αναφορά έτη εκτός από όπου δηλώνεται διαφορετικά: (1) Βάση ετοιµασίας οικονοµικών καταστάσεων Οι οικονοµικές καταστάσεις έχουν ετοιµαστεί σύµφωνα µε τα ∆ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (∆ΠΧΑ) όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τις απαιτήσεις των Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµων. Σε περιπτώσεις που οι νόµοι αυτοί δεν παρέχουν ειδικές πρόνοιες για παρουσίαση πληροφοριών, έχουν χρησιµοποιηθεί οι ανάλογες πρόνοιες του Περί Εταιρειών Νόµου της Κύπρου, Κεφ.113. Οι οικονοµικές καταστάσεις ετοιµάστηκαν µε βάση την αρχή του ιστορικού κόστους, προσαρµοσµένη έτσι που να περιλαµβάνει την επανεκτίµηση στη δίκαιη αξία των ακινήτων, των επενδύσεων σε µετοχές, των χρεογράφων διαθέσιµων προς πώληση και των παραγώγων. Οι οικονοµικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ (€) και γίνεται στρογγυλοποίηση όλων των ποσών στην πλησιέστερη χιλιάδα εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Το νόµισµα λειτουργίας της Τράπεζας καθώς και το νόµισµα παρουσίασης των οικονοµικών καταστάσεων (περιλαµβανοµένων των συγκριτικών ποσών) είναι το Ευρώ. Το νόµισµα λειτουργίας είναι το νόµισµα του κύριου οικονοµικού περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιείται η Τράπεζα και στο οποίο τα στοιχεία των οικονοµικών καταστάσεων επιµετρούνται. Σύµφωνα µε τα ∆ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, για την ετοιµασία των οικονοµικών καταστάσεων της Τράπεζας είναι αναγκαίο η ∆ιεύθυνση της Τράπεζας να προβαίνει σε κρίσεις και να κάνει εκτιµήσεις, παραδοχές και υπολογισµούς που επηρεάζουν τα υπόλοιπα περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τη γνωστοποίηση ενδεχόµενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ηµεροµηνία ετοιµασίας των οικονοµικών καταστάσεων, καθώς και τα ποσά των εσόδων και εξόδων της υπό αναφορά περιόδου. Οι σηµαντικότερες κρίσεις και εκτιµήσεις στις οποίες προβαίνει η ∆ιεύθυνση της Τράπεζας παρουσιάζονται στην παράγραφο 4 πιο κάτω. (2) Υιοθέτηση νέων και αναθεωρηµένων ∆ΠΧΑ Η Τράπεζα έχει υιοθετήσει τα αναθεωρηµένα / νέα ∆ΠΧΑ και διερµηνείες, τα οποία σχετίζονται µε τις εργασίες της και είναι εφαρµόσιµα για λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την 1 Ιανουαρίου 2010. Η υιοθέτηση των αναθεωρηµένων / νέων προτύπων και διερµηνειών δεν είχε ουσιώδη επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. ∆ΠΧΑ 3: ‘Συνενώσεις Επιχειρήσεων’ - Αναθεωρηµένο και ∆ΛΠ 27: ‘Ενοποιηµένες και Ιδιαίτερες Οικονοµικές Καταστάσεις’ - Τροποποίηση Τα ∆ΠΧΑ 3 και ∆ΛΠ 27 εφαρµόζονται στις περιπτώσεις ετοιµασίας ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων και σε συνενώσεις επιχειρήσεων. Τα πιο πάνω πρότυπα δεν έχουν εφαρµογή στις δραστηριότητες της Τράπεζας καθώς δεν ετοιµάζονται ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις. ∆ιερµηνεία 17 : ‘∆ιανοµή Μη Χρηµατικών Στοιχείων στους Ιδιοκτήτες’ Η διερµηνεία διευκρινίζει το λογιστικό χειρισµό και γνωστοποιήσεις στην περίπτωση διανοµής µερισµάτων υπό την µορφή περιουσιακών στοιχείων που δεν είναι µετρητά. Η εφαρµογή της διερµηνείας δεν είχε οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. 13 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (2) Υιοθέτηση νέων και αναθεωρηµένων ∆ΠΧΑ (συνέχεια) ∆ΛΠ 39 : ‘Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Αναγνώριση και Επιµέτρηση’ (Κατάλληλα Μέσα για Αντιστάθµιση) – Τροποποίηση Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι επιτρέπεται ο προσδιορισµός µέρους των µεταβολών στη δίκαιη αξία ή των µεταβολών των ταµειακών ροών ενός χρηµατοοικονοµικού µέσου ως αντισταθµισµένο στοιχείο. Η εφαρµογή της τροποποίησης δεν είχε οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. ∆ΠΧΑ 1 : ‘Πρώτη Εφαρµογή των ∆ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς – Αναθεώρηση Το αναθεωρηµένο πρότυπο δεν επιφέρει ουσιώδεις αλλαγές. Η αναθεώρηση αφορά κυρίως την βελτίωση της δοµής του προτύπου. Η εφαρµογή του αναθεωρηµένου προτύπου δεν είχε οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. ∆ΠΧΑ 5 : ‘Μη Κυκλοφορούντα Περιουσιακά Στοιχεία που Κατέχονται προς Πώληση’ – Τροποποίηση Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι στις περιπτώσεις όπου υπάρχει δέσµευση µερικής πώλησης θυγατρικής εταιρείας η οποία θα επιφέρει απώλεια ελέγχου, τότε όλα τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις της θυγατρικής εταιρείας κατατάσσονται ως στοιχεία που κατέχονται προς πώληση. Η εφαρµογή της τροποποίησης δεν είχε οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. Βελτιώσεις στα ∆ΠΧΑ Στα πλαίσια του προγράµµατος ετήσιων βελτιώσεων των ∆ΠΧΑ το Συµβούλιο ∆ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (Σ∆ΛΠ) εξέδωσε το Απρίλιο του 2009 τη δεύτερη σειρά µε µη επείγουσες αλλά απαραίτητες τροποποιήσεις σε επιµέρους πρότυπα. Η εφαρµογή των βελτιώσεων δεν είχε οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. ∆ΠΧΑ 2 : ‘Συναλλαγές Συγκροτήµατος που αφορούν παροχές που εξαρτώνται από την αξία µετοχών και διακανονίζονται σε µετρητά’ – Τροποποίηση Η τροποποίηση παρέχει διευκρινίσεις για το πεδίο εφαρµογής του προτύπου και το λογιστικό χειρισµό συναλλαγών µεταξύ οντοτήτων ενός συγκροτήµατος που καθορίζονται από την τιµή µετοχών. Η εφαρµογή της τροποποίησης δεν είχε οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. ∆ΠΧΑ 1 : ‘Πρώτη εφαρµογή των ∆ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς’ – Τροποποίηση Η τροποποίηση παρέχει ορισµένες εξαιρέσεις σχετικά µε την αναδροµική εφαρµογή των ∆ΠΧΑ. Η εφαρµογή της τροποποίησης δεν είχε οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. 14 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (3) ∆ΠΧΑ και διερµηνείες που έχουν εκδοθεί αλλά δεν έχουν τεθεί σε ισχύ Μέχρι την ηµεροµηνία έγκρισης των οικονοµικών καταστάσεων, έχουν εκδοθεί νέα ∆ΠΧΑ, διερµηνείες και τροποποιήσεις υφιστάµενων προτύπων, η εφαρµογή των οποίων δεν είναι υποχρεωτική για την τρέχουσα λογιστική περίοδο και τα οποία η Τράπεζα δεν εφάρµοσε νωρίτερα, ως ακολούθως : Πρότυπα και διερµηνείες που έχουν εκδοθεί από το Σ∆ΛΠ και υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση ∆ΛΠ 32 : ‘Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Παρουσίαση’ (Ταξινόµηση Εκδόσεων ∆ικαιωµάτων Προτίµησης) – Τροποποίηση Η τροποποίηση εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Φεβρουαρίου 2010. Σύµφωνα µε την τροποποίηση οι εκδόσεις δικαιωµάτων προτίµησης σε νόµισµα διαφορετικό από το νόµισµα λειτουργίας, υπό ορισµένες προϋποθέσεις ταξινοµούνται στα ίδια κεφάλαια και όχι στις υποχρεώσεις παραγώγων. Η εφαρµογή της τροποποίησης δεν έχει οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. ∆ΛΠ 24 : ‘Γνωστοποιήσεις συνδεδεµένων µερών’ – Αναθεώρηση Το αναθεωρηµένο πρότυπο εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Ιανουαρίου 2011. Το αναθεωρηµένο πρότυπο απλοποιεί το ορισµό των συνδεδεµένων µερών χωρίς όµως να επιφέρει ουσιώδεις αλλαγές στις γνωστοποιήσεις συνδεδεµένων µερών. Η Τράπεζα βρίσκεται στη διαδικασία αξιολόγησης της επίδρασης του αναθεωρηµένου προτύπου στις οικονοµικές καταστάσεις. ∆ιερµηνεία 14 : ‘Προπληρωµές Ελάχιστων Κεφαλαιακών Υποχρεώσεων’ – Τροποποίηση Η τροποποίηση εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Ιανουαρίου 2011. Η τροποποίηση επιτρέπει την αναγνώριση ως περιουσιακού στοιχείου το πλεόνασµα που προκύπτει από µία προπληρωµή εισφορών για κάλυψη των ελάχιστων κεφαλαιουχικών υποχρεώσεων. Η εφαρµογή της τροποποίησης δεν αναµένεται να έχει σηµαντική επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. ∆ιερµηνεία 19 : ‘Εξόφληση Χρηµατοοικονοµικών Υποχρεώσεων µε Συµµετοχικούς Τίτλους’ Η διερµηνεία εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2010. Η ∆ιερµηνεία αποσαφηνίζει ότι συµµετοχικοί τίτλοι που εκδίδονται σε πιστωτή για την εξόφληση µιας χρηµατοοικονοµικής υποχρέωσης αποτελούν ‘ανταλλαγή που καταβάλλεται’ µε βάση τις πρόνοιες της παραγράφου 41 του ∆ΛΠ 39. Σαν αποτέλεσµα, η χρηµατοοικονοµική υποχρέωση διαγράφεται και οι συµµετοχικοί τίτλοι που εκδίδονται αναγνωρίζονται ως ανταλλαγή που καταβάλλεται για την εξόφληση της χρηµατοοικονοµικής υποχρέωσης. Η εφαρµογή της διερµηνείας δεν έχει οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. ∆ΠΧΑ 1 : ‘Πρώτη εφαρµογή των ∆ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς’ (Περιορισµένες Εξαιρέσεις από τις Γνωστοποιήσεις του ∆ΠΧΑ 7 για Οντότητες που Εφαρµόζουν για Πρώτη Φορά τα ∆ΠΧΑ) – Τροποποίηση Η τροποποίηση εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2010. Η τροποποίηση απαλλάσσει τις οντότητες που θα εφαρµόσουν τα ∆ΠΧΑ για πρώτη φορά από ορισµένες συγκριτικές γνωστοποιήσεις του ∆ΠΧΑ 7. Η εφαρµογή της τροποποίησης δεν έχει οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. 15 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (3) ∆ΠΧΑ και διερµηνείες που έχουν εκδοθεί αλλά δεν έχουν τεθεί σε ισχύ (συνέχεια) Πρότυπα και διερµηνείες που έχουν εκδοθεί από το Σ∆ΛΠ και υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (συνέχεια) Βελτιώσεις στα ∆ΠΧΑ Στα πλαίσια του προγράµµατος ετήσιων βελτιώσεων των ∆ΠΧΑ το Συµβούλιο ∆ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (Σ∆ΛΠ) εξέδωσε το Μάιο του 2010 την τρίτη σειρά µε µη επείγουσες αλλά απαραίτητες τροποποιήσεις σε έξι πρότυπα και µία διερµηνεία. Οι ηµεροµηνίες εφαρµογής των βελτιώσεων αρχίζουν για λογιστικές περιόδους που αρχίζουν από την 1 Ιουλίου 2010 µέχρι την 1 Ιανουαρίου 2011. Η Τράπεζα βρίσκεται στη διαδικασία αξιολόγησης της επίδρασης των βελτιώσεων αυτών στις οικονοµικές καταστάσεις. Πρότυπα και διερµηνείες που έχουν εκδοθεί από το Σ∆ΛΠ και δεν υιοθετήθηκαν ακόµη από την Ευρωπαϊκή Ένωση ∆ΠΧΑ 9 : ‘Χρηµατοοικονοµικά Μέσα : Κατηγοριοποίηση και Επιµέτρηση’ Το πρότυπο εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Ιανουαρίου 2013. Το πρότυπο αποτελεί την πρώτη φάση του προτύπου. Όταν το πρότυπο ολοκληρωθεί θα αντικαταστήσει το ∆ΛΠ 39 : Χρηµατοοικονοµικά Μέσα : Αναγνώριση και Επιµέτρηση. Η πρώτη φάση προσδιορίζει την κατηγοριοποίηση και την επιµέτρηση των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων. Η Τράπεζα βρίσκεται στη διαδικασία αξιολόγησης της επίδρασης του νέου προτύπου στις οικονοµικές καταστάσεις. ∆ΠΧΑ 7: ‘Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις’ – Τροποποίηση Η τροποποίηση εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2011. Η τροποποίηση βελτιώνει την απαιτούµενη πληροφόρηση στις γνωστοποιήσεις µεταβιβάσεων χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων. Η Τράπεζα βρίσκεται στη διαδικασία αξιολόγησης της επίδρασης της τροποποίησης στις οικονοµικές καταστάσεις. ∆ΛΠ 12 ‘Αναβαλλόµενη Φορολογία – Ανάκτηση Περιουσιακών Στοιχείων’ - Τροποποίηση Η τροποποίηση εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Ιανουαρίου 2012. Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι ο προσδιορισµός της αναβαλλόµενης φορολογίας των επενδύσεων σε ακίνητα που αποτιµούνται στη δίκαιη αξία τους είναι µε βάση τη φορολογία που ισχύει στην πώληση των ακινήτων. Η Τράπεζα βρίσκεται στη διαδικασία αξιολόγησης της επίδρασης της τροποποίησης στις οικονοµικές καταστάσεις. ∆ΠΧΑ 1 ‘Υπερ-πληθωρισµός και Κατάργηση Καθορισµένων Ηµεροµηνιών για Εταιρείες που Εφαρµόζουν τα ∆ΠΧΑ για Πρώτη Φορά’ - Τροποποίηση Η τροποποίηση εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2011. Η τροποποίηση καθορίζει τη µέθοδο προσδιορισµού του τεκµαιρόµενου κόστους όταν το λειτουργικό νόµισµα είναι νόµισµα υπερ-πληθωριστικής οικονοµίας. Επίσης η τροποποίηση καταργεί τις καθορισµένες ηµεροµηνίες που ορίζονται στο πρότυπο αναφορικά µε τις εξαιρέσεις που προβλέπονται για τη διακοπή αναγνώρισης και την αποτίµηση στην εύλογη αξία κατά την αρχική αναγνώριση των χρηµατοοικονοµικών µέσων. Η εφαρµογή της τροποποίησης δεν έχει οποιαδήποτε επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας. 16 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (4) Σηµαντικές κρίσεις και εκτιµήσεις Οι κρίσεις, εκτιµήσεις, παραδοχές και υπολογισµοί στους οποίους προβαίνει η ∆ιεύθυνση της Τράπεζας κατά την ετοιµασία των οικονοµικών καταστάσεων αξιολογούνται διαρκώς και βασίζονται στην ιστορική εµπειρία και σε άλλους παράγοντες, συµπεριλαµβανοµένων προσδοκιών αναφορικά µε µελλοντικά γεγονότα που υπό τις παρούσες συνθήκες, κρίνονται λογικές. Κατά συνέπεια, τα πραγµατικά αποτελέσµατα δυνατόν να διαφέρουν από τις αρχικές εκτιµήσεις και παραδοχές. Αναπροσαρµογές που προκύπτουν από τη διαφοροποίηση των εκτιµήσεων και παραδοχών της ∆ιεύθυνσης καταχωρούνται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων της περιόδου στην οποία προκύπτουν. Οι περιοχές που εµπεριέχουν σηµαντικό βαθµό κρίσης ή πολυπλοκότητας ή όπου υποθέσεις και εκτιµήσεις επηρεάζουν σηµαντικά τις οικονοµικές καταστάσεις είναι οι ακόλουθες: Πρόβλεψη για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες Η Τράπεζα, σε τακτά διαστήµατα κατά τη διάρκεια του οικονοµικού έτους, προβαίνει σε αξιολόγηση του χαρτοφυλακίου δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες και διενεργεί προβλέψεις για αποµείωση αξίας όταν από την αξιολόγηση προκύπτουν αντικειµενικές αποδείξεις ότι η Τράπεζα δε θα εισπράξει ολόκληρο το οφειλόµενο ποσό. Ο έλεγχος αποµείωσης επικεντρώνεται στα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες που παρουσιάζουν καθυστερήσεις πέραν των τριών µηνών και δεν καλύπτονται από εµπράγµατες εξασφαλίσεις. Ως βασικές αποδείξεις αποµείωσης θεωρούνται η σηµαντική οικονοµική δυσχέρεια του οφειλέτη, η λήψη νοµικών µέτρων, η πιθανότητα χρεοκοπίας του και άλλα γεγονότα που εκτιµάται ότι θα έχουν επίπτωση στην οµαλή εξυπηρέτηση των δανείων. Το ποσό της πρόβλεψης για αποµείωση αξίας που διενεργείται εξαρτάται από την εκτίµηση σε σχέση µε το ύψος και το χρόνο είσπραξης των αναµενόµενων µελλοντικών ταµειακών ροών συµπεριλαµβανοµένων των ποσών από εγγυήσεις και εµπράγµατες εξασφαλίσεις που εκτιµάται ότι θα ανακτηθούν. Επιπρόσθετα από τις προβλέψεις για αποµείωση σε µεµονωµένα δάνεια και χορηγήσεις σε πελάτες η Τράπεζα διενεργεί προβλέψεις σε συγκεντρωτικό επίπεδο για χαρτοφυλάκια οµοιογενών χορηγήσεων. Το ύψος της πρόβλεψης για το κάθε χαρτοφυλάκιο υπολογίζεται λαµβάνοντας υπ’ όψη το ύψος των υπό παρακολούθηση ή πιθανών προβληµατικών χορηγήσεων, την περίοδο των καθυστερηµένων δόσεων, το γενικό οικονοµικό κλίµα που επικρατεί και µε βάση την εµπειρία του παρελθόντος σχετικά µε το ύψος των αναµενόµενων ζηµιών. Σε περίπτωση που η παρούσα αξία των µελλοντικών ταµειακών ροών µειωθεί κατά 1% η πρόβλεψη για αποµείωση θα αυξηθεί κατά €158 χιλ. (2009: €250 χιλ.). Πληροφορίες για την πρόβλεψη για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες παρουσιάζονται στις σηµειώσεις 14, 15 και 40. Κόστος ωφεληµάτων αφυπηρέτησης Το κόστος ωφεληµάτων αφυπηρέτησης για το σχέδιο καθορισµένου ωφελήµατος υπολογίζεται βάσει αναλογιστικών εκτιµήσεων µε τη χρήση παραδοχών για το προεξοφλητικό επιτόκιο, την αύξηση µισθών, την αύξηση του ασφαλιζοµένου εισοδήµατος και την αναµενόµενη απόδοση των περιουσιακών στοιχείων του σχεδίου. Λόγω της µακροπρόθεσµης φύσης του σχεδίου οι παραδοχές αυτές υπόκεινται σε σηµαντική αβεβαιότητα. Οι κυριότερες παραδοχές που χρησιµοποιήθηκαν παρουσιάζονται στη σηµείωση 8. 17 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (4) Σηµαντικές κρίσεις και εκτιµήσεις (συνέχεια) Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που κρατούνται µέχρι τη λήξη τους Σύµφωνα µε το ∆ΛΠ 39 η Τράπεζα ταξινοµεί χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία µε σταθερές ή καθορισµένες πληρωµές και σταθερή ηµεροµηνία λήξης ως χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που κρατούνται µέχρι τη λήξη τους. Η ταξινόµηση εξαρτάται από την εκτίµηση της Τράπεζας για το κατά πόσο υπάρχει πρόθεση και ικανότητα κατοχής αυτών των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων µέχρι τη λήξη τους. Στην περίπτωση που η Τράπεζα αποτύχει να τα κρατήσει µέχρι τη λήξη τους, παραβιάζοντας τις πρόνοιες του ∆ΛΠ 39, τότε τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία πρέπει να αποτιµηθούν στη δίκαιη αξία τους. Η δίκαιη αξία τους παρουσιάζεται στη σηµείωση 43. Αποµείωση χρεογράφων Τα χρεόγραφα υφίστανται αποµείωση στην περίπτωση που η λογιστική τους αξία υπερβαίνει το ποσό που εκτιµάται ότι είναι ανακτήσιµο. Το ανακτήσιµο ποσό προσδιορίζεται µε βάση την παρούσα αξία των αναµενόµενων ταµειακών ροών. Για τον προσδιορισµό των αναµενόµενων ταµειακών ροών απαιτούνται σηµαντικές κρίσεις και εκτιµήσεις που σχετίζονται µε την οικονοµική κατάσταση του εκδότη, την παραβίαση όρων συµβολαίων και την πιθανότητα πτώχευσης του εκδότη. (5) Ξένα νοµίσµατα Συναλλαγές σε ξένα νοµίσµατα καταχωρούνται µε βάση τη συναλλαγµατική ισοτιµία µεταξύ του νοµίσµατος λειτουργίας και του ξένου νοµίσµατος κατά την ηµεροµηνία της συναλλαγής. Χρηµατικά στοιχεία σε ξένο νόµισµα µετατρέπονται σε ευρώ µε βάση τις τιµές συναλλάγµατος που ισχύουν κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού. Όλες οι συναλλαγµατικές διαφορές καταχωρούνται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Τα µη χρηµατικά στοιχεία σε ξένο νόµισµα που επιµετρούνται σε ιστορικό κόστος µετατρέπονται µε βάση τις τιµές συναλλάγµατος που ίσχυαν κατά την ηµεροµηνία της αρχικής αναγνώρισής τους. (6) Ανάλυση κατά τοµέα Οι λειτουργικοί τοµείς παρουσιάζονται βάσει της εσωτερικής πληροφόρησης που παρέχεται προς το ανώτατο όργανο λήψης επιχειρηµατικών αποφάσεων. Το ανώτατο όργανο λήψης επιχειρηµατικών αποφάσεων είναι το άτοµο ή η οµάδα ατόµων που αποφασίζει για την κατανοµή των πόρων στους τοµείς και αξιολογεί την απόδοση των τοµέων. Η Τράπεζα έχει προσδιορίσει την Επιτροπεία της Τράπεζας ως το ανώτατο όργανο λήψης επιχειρηµατικών αποφάσεων. 18 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (7) Αναγνώριση εσόδων Οι τόκοι εισπρακτέοι αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια της σχετικής χρονικής περιόδου ούτως ώστε να λαµβάνεται υπόψη η πραγµατική απόδοση των περιουσιακών στοιχείων που αφορούν. Οι τόκοι εισπρακτέοι που αναλογούν στη διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας των δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες και της καθαρής λογιστικής αξίας τους µετά των προβλέψεων για αποµείωση αναστέλλονται και παρουσιάζονται στον προσωρινό λογαριασµό αναστολής αναγνώρισης τόκων ως µέρος της πρόβλεψης για αποµείωση και αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων κατά την είσπραξη τους. Τα έσοδα από δικαιώµατα και προµήθειες που σχετίζονται µε δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες αναγνωρίζονται στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων µε τη µέθοδο του πραγµατικού επιτοκίου ενώ τα υπόλοιπα έσοδα από δικαιώµατα και προµήθειες αναγνωρίζονται σε δεδουλευµένη βάση στην περίοδο κατά την οποία παρασχέθηκαν οι σχετικές µε αυτά υπηρεσίες. Το εισόδηµα από µερίσµατα αναγνωρίζεται όταν το δικαίωµα για είσπραξη του µερίσµατος οριστικοποιηθεί. Τα εισοδήµατα από ενοίκια αναγνωρίζονται µε τη σταθερή µέθοδο κατά τη διάρκεια της περιόδου µίσθωσης. (8) Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Ακίνητα που κατέχει η Τράπεζα για χρήση στην παροχή υπηρεσιών ή για διοικητικούς σκοπούς ταξινοµούνται ως ακίνητα που χρησιµοποιούνται για εργασίες της Τράπεζας. Ακίνητα που κατέχονται από την Τράπεζα για ενοικίαση ή/και για κεφαλαιουχικό κέρδος ταξινοµούνται ως επενδύσεις σε ακίνητα. Στην περίπτωση που µέρος ακινήτου που χρησιµοποιείται για εργασίες της Τράπεζας ενοικιάζεται σε τρίτους, ολόκληρο το ακίνητο καταχωρείται ως ακίνητο που χρησιµοποιείται για εργασίες της Τράπεζας εκτός αν το µέρος που ενοικιάζεται είναι σηµαντικό και µπορεί να πωληθεί ξεχωριστά οπότε καταχωρείται ως επένδυση σε ακίνητο. Τα ακίνητα που χρησιµοποιούνται για τις εργασίες της Τράπεζας επιµετρούνται αρχικά σε τιµή κτήσης και µετά επιµετρούνται στην εκτιµηµένη δίκαιη αξία µείον συσσωρευµένες αποσβέσεις. Η εκτίµηση γίνεται περιοδικά από ανεξάρτητους προσοντούχους εκτιµητές µε βάση τη σηµερινή χρήση των ακινήτων. Οι συσσωρευµένες αποσβέσεις την ηµεροµηνία της επανεκτίµησης διαγράφονται έναντι της µεικτής λογιστικής αξίας του ακινήτου και η καθαρή αξία αναπροσαρµόζεται στην επανεκτιµηµένη αξία του ακινήτου. Αυξήσεις στη λογιστική αξία ακινήτων µετά από επανεκτίµηση πιστώνονται στο αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων. Μειώσεις στη λογιστική αξία ακινήτων χρεώνονται στο αποθεµατικό επανεκτίµησης στο βαθµό που αφορούν το ίδιο ακίνητο και καλύπτονται από προηγούµενες αυξήσεις. Περαιτέρω µειώσεις χρεώνονται ως έξοδα στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Η διαφορά µεταξύ της απόσβεσης µε βάση την εκτιµηµένη λογιστική αξία και της απόσβεσης µε βάση την αρχική τιµή κτήσης του ακινήτου µεταφέρεται από το αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων στο αποθεµατικό λογαριασµού αποτελεσµάτων. 19 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (8) Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα (συνέχεια) Ο εξοπλισµός και τα λογισµικά προγράµµατα επιµετρούνται σε τιµή κτήσης µείον συσσωρευµένες αποσβέσεις. ∆απάνες που πραγµατοποιούνται µεταγενέστερα της απόκτησης ακινήτων, εξοπλισµού και λογισµικών προγραµµάτων και που µπορούν να επιµετρηθούν αξιόπιστα κεφαλαιοποιούνται µόνο στην περίπτωση όπου θεωρείται πιθανόν ότι οι συγκεκριµένες δαπάνες θα αποφέρουν µελλοντικά πρόσθετα οικονοµικά οφέλη για την Τράπεζα. ∆απάνες για επιδιορθώσεις και συντηρήσεις ακινήτων, εξοπλισµού και λογισµικών προγραµµάτων καταχωρούνται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Οι αποσβέσεις για τα ακίνητα, τον εξοπλισµό και τα λογισµικά προγράµµατα υπολογίζονται µε βάση τη µέθοδο σταθερής απόσβεσης κατά τη διάρκεια της επωφελούς χρήσης τους. Τα ποσοστά αποσβέσεων που χρησιµοποιούνται είναι: Κτίρια Εξοπλισµός Λογισµικά προγράµµατα 3% µέχρι 10% 10% µέχρι 20% 20% ∆εν λογίζεται απόσβεση πάνω στη γη. Σε περίπτωση πώλησης ακινήτων, εξοπλισµού και λογισµικών προγραµµάτων η διαφορά του προϊόντος πώλησης και της καθαρής λογιστικής αξίας χρεώνεται ή πιστώνεται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων του έτους ενώ το σχετικό αποθεµατικό επανεκτίµησης µεταφέρεται στο αποθεµατικό λογαριασµού αποτελεσµάτων. Η λογιστική αξία των ακινήτων, εξοπλισµού και λογισµικών προγραµµάτων αναθεωρείται για αποµείωση όταν γεγονότα ή αλλαγές στις περιστάσεις δείχνουν ότι η λογιστική αξία πιθανόν να µην είναι ανακτήσιµη. Αν υπάρχει τέτοια ένδειξη και η λογιστική αξία ξεπερνά το προβλεπόµενο ανακτήσιµο ποσό, η λογιστική αξία των περιουσιακών στοιχείων αποµειώνεται στο ανακτήσιµο ποσό. Το ανακτήσιµο ποσό των ακινήτων, εξοπλισµού και λογισµικών προγραµµάτων είναι το µεγαλύτερο µεταξύ της καθαρής τιµής πώλησης τους και της αξίας χρήσης τους. (9) Επενδύσεις σε ακίνητα Επενδύσεις σε ακίνητα επιµετρούνται σε εκτιµηµένη δίκαιη αξία, που αντιπροσωπεύει την ελεύθερη αγοραία αξία όπως καθορίζεται ετησίως από ανεξάρτητους προσοντούχους εκτιµητές, λαµβάνοντας υπόψη την τοποθεσία και τις ιδιοµορφίες του ακινήτου. Κέρδη ή ζηµιές που προκύπτουν από µεταβολές στην εκτιµηµένη δίκαιη αξία των επενδύσεων σε ακίνητα καταχωρούνται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. 20 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (10) Μισθώσεις Στις περιπτώσεις όπου η µίσθωση µεταβιβάζει στο µισθωτή ουσιαστικά όλους τους κινδύνους και τα οφέλη που συνεπάγεται η ιδιοκτησία ενός ακινήτου αυτή χαρακτηρίζεται ως χρηµατοδοτική µίσθωση. Όλες οι υπόλοιπες µισθώσεις χαρακτηρίζονται ως λειτουργικές µισθώσεις. Η Τράπεζα έχει συνάψει συµβάσεις µόνο για λειτουργικές µισθώσεις ακινήτων είτε ως µισθωτής είτε ως εκµισθωτής. Στις περιπτώσεις λειτουργικών µισθώσεων που η Τράπεζα ενεργεί ως εκµισθωτής, το εκµισθωµένο ακίνητο παραµένει αναγνωρισµένο στα περιουσιακά στοιχεία της Τράπεζας και αποσβένεται κατά τη διάρκεια της επωφελούς χρήσης του. Τα έσοδα από ενοίκια λειτουργικών µισθώσεων αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων µε τη σταθερή µέθοδο κατά τη διάρκεια της περιόδου µίσθωσης. Στις περιπτώσεις λειτουργικών µισθώσεων που η Τράπεζα ενεργεί ως µισθωτής, το µισθωµένο ακίνητο δεν αναγνωρίζεται στα περιουσιακά στοιχεία της Τράπεζας. Τα έξοδα από ενοίκια λειτουργικών µισθώσεων αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων µε τη σταθερή µέθοδο κατά τη διάρκεια της περιόδου µίσθωσης. (11) Ακίνητα προς διάθεση Ακίνητα τα οποία η Τράπεζα αποφάσισε ότι διατίθενται προς πώληση επιµετρούνται στη χαµηλότερη της τιµής κτήσης και της καθαρής ρευστοποιήσιµης αξίας τους. (12) Επενδύσεις σε κρατικά αξιόγραφα, χρεόγραφα και µετοχές Η Τράπεζα έχει ταξινοµήσει τις επενδύσεις σε κρατικά αξιόγραφα, χρεόγραφα και µετοχές στις κατηγορίες: «χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που κρατούνται µέχρι τη λήξη τους», «χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων», «χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία σε τιµή κτήσης» και «χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση». Η ταξινόµηση στις κατηγορίες γίνεται κατά το χρόνο απόκτησης των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων µε βάση το σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκαν. Όλες οι επενδύσεις αναγνωρίζονται αρχικά στη δίκαιη αξία τους που συµπεριλαµβάνει, εκτός για τις επενδύσεις που ταξινοµούνται στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων, τα έξοδα αγοράς που σχετίζονται µε τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία. Αγορές και πωλήσεις χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων µε βάση συµβόλαιο κανονικής παράδοσης καταχωρούνται την ηµέρα διεξαγωγής της συναλλαγής που είναι η ηµέρα κατά την οποία η Τράπεζα δεσµεύεται να αγοράσει ή να πωλήσει τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία. Τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαγράφονται όταν το δικαίωµα να εισπραχθούν ταµειακές ροές από αυτά έχει λήξει ή όταν η Τράπεζα έχει ουσιαστικά µεταβιβάσει όλους τους κινδύνους και τα οφέλη κυριότητας των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων. 21 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (12) Επενδύσεις σε κρατικά αξιόγραφα, χρεόγραφα και µετοχές (συνέχεια) Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που κρατούνται µέχρι τη λήξη τους Στην κατηγορία αυτή ταξινοµούνται τα µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία µε καθορισµένες ή προσδιορίσιµες πληρωµές που έχουν καθορισµένη λήξη και η Τράπεζα έχει τόσο τη θετική πρόθεση όσο και την ικανότητα να τα κρατήσει µέχρι τη λήξη και δεν πληρούν τον ορισµό των δανείων και απαιτήσεων. Τα κρατικά αξιόγραφα και ορισµένα χρεόγραφα ταξινοµούνται σε αυτή την κατηγορία. Μετά την αρχική αναγνώριση, τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που κρατούνται µέχρι τη λήξη τους παρουσιάζονται στον ισολογισµό στην ονοµαστική τους αξία πλέον τη διαφορά υπέρ το άρτιο ή µείον την έκπτωση που δεν έχει ακόµη αποσβεστεί, µείον τυχόν πρόβλεψη για αποµείωση. Οποιαδήποτε διαφορά υπέρ το άρτιο ή έκπτωση που προκύπτει από την αγορά τέτοιων χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων αποσβένεται µε βάση την πραγµατική απόδοση στο διάστηµα από την ηµεροµηνία απόκτησης µέχρι την ηµεροµηνία αποπληρωµής. Η Τράπεζα, σε κάθε ηµεροµηνία του ισολογισµού, αξιολογεί κατά πόσο υπάρχουν αντικειµενικές αποδείξεις ότι ένα χρηµατοοικονοµικό περιουσιακό στοιχείο ή οµάδα χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων έχει υποστεί αποµείωση στην αξία. Τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία αποµειώνονται στην περίπτωση που η λογιστική τους αξία υπερβαίνει το ποσό που εκτιµάται ότι είναι ανακτήσιµο. Το ανακτήσιµο ποσό προσδιορίζεται µε βάση την παρούσα αξία των αναµενόµενων ταµειακών ροών. Η αποµείωση στην αξία των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων καταχωρείται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Σε περίπτωση που σε µεταγενέστερη περίοδο το ύψος της ζηµιάς αποµείωσης µειώνεται και η µείωση σχετίζεται εξ’αντικειµένου µε γεγονός που συµβαίνει µετά την αναγνώριση της αποµείωσης, η ζηµιά αποµείωσης που είχε αναγνωριστεί προηγουµένως αναστρέφεται µέσω της Κατάστασης Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Η αναστροφή περιορίζεται µέχρι την επαναφορά της λογιστικής αξίας του χρηµατοοικονοµικού περιουσιακού στοιχείου στο ύψος που θα είχε το αποσβεσµένο κόστος αν η αποµείωση δεν είχε αναγνωριστεί κατά την ηµεροµηνία της αναστροφής. Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων Τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων, περιλαµβάνουν χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία προς εµπορία και άλλα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που η Τράπεζα επέλεξε να επιµετρήσει στη δίκαιη αξία µε µεταφορά της αναπροσαρµογής στη δίκαιη αξία τους στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία προς εµπορία είναι τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν µε σκοπό την αποκόµιση κέρδους από βραχυπρόθεσµες αυξοµειώσεις στην τιµή τους ή αποτελούν µέρος χαρτοφυλακίου χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων το οποίο έχει ως χαρακτηριστικό τη βραχυπρόθεσµη κερδοφορία. 22 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (12) Επενδύσεις σε κρατικά αξιόγραφα, χρεόγραφα και µετοχές (συνέχεια) Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων (συνέχεια) Τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που η Τράπεζα ταξινοµεί σε δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων κατά την αρχική καταχώρησή τους, είναι αυτά που τυγχάνουν διαχείρισης ως µια οµάδα χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων, η απόδοση των οποίων εκτιµάται µε βάση τη δίκαιη αξία σύµφωνα µε την τεκµηριωµένη στρατηγική διαχείρισης κινδύνου ή επένδυσης και η πληροφόρηση σχετικά µε την οµάδα χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων παρέχεται στα βασικά διευθυντικά στελέχη της Τράπεζας σε αυτή τη βάση. Επενδύσεις σε µετοχές για τις οποίες η Τράπεζα µπορεί να εκτιµήσει τη δίκαιη αξία τους αξιόπιστα ταξινοµούνται σε αυτή την κατηγορία. Μετά την αρχική αναγνώριση, τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων επιµετρούνται στην εκτιµηµένη δίκαιη αξία τους. Η εκτιµηµένη δίκαιη αξία σε εισηγµένους τίτλους σε µία ενεργό αγορά υπολογίζεται µε βάση την τιµή προσφοράς στο κλείσιµο του χρηµατιστηρίου και για τους υπόλοιπους τίτλους (εισηγµένους και µη) υπολογίζεται χρησιµοποιώντας αναγνωρισµένα µοντέλα και δείκτες αποτίµησης που συνάδουν µε τις ειδικές συνθήκες του εκδότη. Οι αναπροσαρµογές στην αξία των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων µεταφέρονται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων του έτους στο οποίο προκύπτουν. Στην περίπτωση πώλησης, η διαφορά µεταξύ των καθαρών εισπράξεων και της λογιστικής αξίας που τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία παρουσιάζονται στον ισολογισµό, µεταφέρεται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία σε τιµή κτήσης Επενδύσεις σε µη εισηγµένους τίτλους µετοχών για τους οποίους η αποτίµηση σε δίκαιη αξία δεν µπορεί να γίνει αξιόπιστα ταξινοµούνται ως χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία σε τιµή κτήσης. Στην κατηγορία αυτή περιλαµβάνονται οι επενδύσεις σε συνεργατικές εταιρείες. Οι Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµοι δεν επιτρέπουν τη µεταβίβαση µετοχών που κατέχονται σε συνεργατική εταιρεία σε τρίτο µέρος που δεν είναι ήδη µέλος της συνεργατικής εταιρείας καθώς και οι µεταβιβάσεις µετοχών µεταξύ µελών δεν µπορούν να ολοκληρωθούν αν δεν υπάρχει έγκριση της Επιτροπείας της συνεργατικής εταιρείας. Επιπρόσθετα, κάθε µέλος-µέτοχος συνεργατικής εταιρείας έχει µόνο µια ψήφο ανεξαρτήτως του αριθµού µετοχών που κατέχει. Λόγω των περιορισµών αυτών η αποτίµηση σε δίκαιη αξία δεν µπορεί να γίνει αξιόπιστα και συνεπώς παρουσιάζονται στην τιµή κτήσης τους. Σε περιπτώσεις µη εισηγµένων τίτλων µετοχών που δεν τηρούνται λογιστικά σε δίκαιη αξία επειδή αυτή δεν µπορεί να επιµετρηθεί αξιόπιστα και που υπάρχουν αντικειµενικές αποδείξεις ότι έχει πραγµατοποιηθεί ζηµιά αποµείωσης, το ποσό της ζηµιάς αποµείωσης επιµετράται ως η διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας του χρηµατοοικονοµικού περιουσιακού στοιχείου και της παρούσας αξίας των εκτιµηµένων µελλοντικών ταµειακών ροών προεξοφληµένων µε το ισχύον επιτόκιο της αγοράς για παρεµφερή χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία. Η ζηµιά αποµείωσης αναγνωρίζεται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων και δεν αναστρέφεται. 23 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (12) Επενδύσεις σε κρατικά αξιόγραφα, χρεόγραφα και µετοχές (συνέχεια) Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση Τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση είναι µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που είτε ορίζονται ως χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση είτε δεν έχουν ταξινοµηθεί σε οποιαδήποτε άλλη κατηγορία. Τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση µπορούν να κρατηθούν για αόριστη χρονική περίοδο και µπορούν να πουληθούν λόγω µεταβολών των κινδύνων της αγοράς ή για σκοπούς ρευστότητας. Η Τράπεζα έχει ταξινοµήσει ορισµένα χρεόγραφα σε αυτή την κατηγορία. Μετά την αρχική αναγνώριση, τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση επιµετρούνται στην εκτιµηµένη δίκαιη αξία τους. Οι αναπροσαρµογές στη δίκαιη αξία τους αναγνωρίζονται στα Ίδια Κεφάλαια, εκτός από τις ζηµιές αποµείωσης που αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Στην περίπτωση πώλησης ή αποµείωσης ενός χρηµατοοικονοµικού περιουσιακού στοιχείου το συσσωρευµένο κέρδος ή ζηµιά που αναγνωρίστηκε προηγουµένως στα Ίδια Κεφάλαια µεταφέρεται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Η Τράπεζα, σε κάθε ηµεροµηνία του ισολογισµού, αξιολογεί κατά πόσο υπάρχουν αντικειµενικές αποδείξεις ότι ένα χρηµατοοικονοµικό περιουσιακό στοιχείο ή οµάδα χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων έχει υποστεί αποµείωση στην αξία. Τα διαθέσιµα προς πώληση χρεόγραφα αποµειώνονται στην περίπτωση που η λογιστική τους αξία υπερβαίνει το ποσό που εκτιµάται ότι είναι ανακτήσιµο. Το ανακτήσιµο ποσό προσδιορίζεται µε βάση την παρούσα αξία των αναµενόµενων ταµειακών ροών. Η αποµείωση στην αξία των χρεογράφων καταχωρείται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Σε περίπτωση που σε µεταγενέστερη περίοδο το ύψος της ζηµιάς αποµείωσης µειώνεται και η µείωση σχετίζεται εξ’αντικειµένου µε γεγονός που συµβαίνει µετά την αναγνώριση της αποµείωσης, η ζηµιά αποµείωσης που είχε αναγνωριστεί προηγουµένως αναστρέφεται µέσω της Κατάστασης Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. ∆άνεια και απαιτήσεις Τα δάνεια και απαιτήσεις είναι χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία µε καθορισµένες ή προσδιορίσιµες πληρωµές που δεν έχουν χρηµατιστηριακή τιµή σε ενεργή αγορά και για τα οποία δεν υπάρχει η πρόθεση εµπορίας στο άµεσο µέλλον. Σε αυτή την κατηγορία κατατάσσονται τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που δεν κατατάσσονται ως ‘Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που κρατούνται µέχρι τη λήξη τους’, ‘Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση’ ή ‘Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων’. Μετά την αρχική αναγνώριση, τα δάνεια και απαιτήσεις επιµετρούνται στο αποσβεσµένο κόστος µε τη µέθοδο του πραγµατικού επιτοκίου, µείον προβλέψεις για αποµείωση. Η Τράπεζα δεν έχει κατηγοριοποιήσει επενδύσεις σε κρατικά αξιόγραφα και χρεόγραφα σε αυτή την κατηγορία. Σε αυτή την κατηγορία περιλαµβάνονται οι καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες, οι τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες και τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες. 24 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (13) ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες δηµιουργούνται µε τη χορήγηση µετρητών κατευθείαν στους πελάτες και επιµετρούνται αρχικά στη δίκαιη αξία της αντιπαροχής που δόθηκε για τη δηµιουργία του δανείου, συµπεριλαµβανοµένων των εξόδων έκδοσης. Μεταγενέστερα, τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες επιµετρούνται στο αποσβεσµένο κόστος χρησιµοποιώντας τη µέθοδο του πραγµατικού επιτοκίου. Τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες παρουσιάζονται αφού αφαιρεθούν οι προβλέψεις για αποµείωση που τυχόν θα προκύψουν από τη συνήθη διεξαγωγή των εργασιών. Γίνονται ειδικές προβλέψεις για δάνεια που κρίνονται ότι έχουν υποστεί αποµείωση αξίας κατόπιν τακτικής αξιολόγησης της εισπραξιµότητας των δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες. Συγκεκριµένα, η αξιολόγηση καλύπτει, µεταξύ άλλων, την οικονοµική κατάσταση του πελάτη, το ιστορικό αποπληρωµής και τη ρευστοποιήσιµη αξία των εξασφαλίσεων. Όταν από την αξιολόγηση προκύπτουν αντικειµενικές αποδείξεις ότι η Τράπεζα δε θα εισπράξει ολόκληρο το οφειλόµενο ποσό µε βάση τους αρχικούς όρους της σύµβασης, η λογιστική αξία του δανείου µειώνεται στην εκτιµηµένη ανακτήσιµη αξία του η οποία προσδιορίζεται ως η παρούσα αξία των αναµενόµενων µελλοντικών ταµειακών ροών, συµπεριλαµβανοµένων των ποσών από εγγυήσεις και εµπράγµατες εξασφαλίσεις που εκτιµάται ότι θα ανακτηθούν, προεξοφλούµενων µε το πραγµατικό επιτόκιο του δανείου. Για χαρτοφυλάκια οµοιογενών χορηγήσεων η Τράπεζα µετά από αξιολόγηση ολόκληρου του χαρτοφυλακίου υπολογίζει πρόβλεψη για όλο το χαρτοφυλάκιο ως σύνολο. Το ύψος της πρόβλεψης για το κάθε χαρτοφυλάκιο υπολογίζεται λαµβάνοντας υπ’ όψη το ύψος των υπό παρακολούθηση ή πιθανών προβληµατικών χορηγήσεων, την περίοδο των καθυστερηµένων δόσεων, το γενικό οικονοµικό κλίµα που επικρατεί και µε βάση την εµπειρία του παρελθόντος σχετικά µε το ύψος των αναµενόµενων ζηµιών. Αυξοµειώσεις στις προβλέψεις για αποµείωση αξίας που προκύπτουν από διαφοροποιήσεις των ανακτήσιµων ποσών και από το χρόνο κατά τον οποίο τα ποσά αναµένονται να εισπραχθούν καταχωρούνται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες διαγράφονται όταν δε θεωρείται πλέον εφικτή η είσπραξή τους. Μεταγενέστερα της διαγραφής τους, οποιεσδήποτε εισπράξεις πιστώνονται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. (14) Φορολογία Η φορολογία εισοδήµατος υπολογίζεται µε βάση τη φορολογική νοµοθεσία και τους φορολογικούς συντελεστές που ισχύουν και καταχωρείται ως έξοδο στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων στην περίοδο κατά την οποία προκύπτουν τα εισοδήµατα. Η Τράπεζα δεν υπόκειται σε φορολογία εισοδήµατος επί των εισοδηµάτων που προέρχονται από συναλλαγές µε µέλη. Η αναβαλλόµενη φορολογία υπολογίζεται χρησιµοποιώντας φορολογικούς συντελεστές και νόµους που έχουν θεσπιστεί, ή ουσιαστικά θεσπιστεί, µέχρι την ηµεροµηνία του ισολογισµού και αναµένεται ότι θα ισχύουν την περίοδο κατά την οποία οι αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις θα διακανονισθούν ή οι αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις πραγµατοποιηθούν. 25 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (14) Φορολογία (συνέχεια) Γίνεται πλήρης πρόβλεψη για αναβαλλόµενη φορολογία χρησιµοποιώντας τη µέθοδο υποχρεώσεως. Καταχωρούνται αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις για όλες φορολογητέες προσωρινές διαφορές κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού, µεταξύ φορολογικής βάσης και της λογιστικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τις οποίες θα προκύψουν φορολογητέα ποσά σε µελλοντικές περιόδους. της τις της από Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις καταχωρούνται µόνο στο βαθµό που είναι πιθανόν ότι µελλοντικά φορολογητέα κέρδη θα είναι διαθέσιµα έναντι των οποίων οι αφαιρετέες προσωρινές διαφορές µπορούν να αξιοποιηθούν. Η αναβαλλόµενη φορολογία αναγνωρίζεται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων εκτός αν αφορά συναλλαγές ή γεγονότα που αναγνωρίζονται στα αποθεµατικά. Τρέχουσες και αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις συµψηφίζονται όταν αφορούν την ίδια φορολογική αρχή και όπου υπάρχει νοµικό δικαίωµα συµψηφισµού. (15) Αποθέµατα Τα αποθέµατα που αποτελούνται κυρίως από γεωργικά χρειώδη επιµετρούνται µε βάση τη χαµηλότερη της τιµής κτήσης ή της καθαρής ρευστοποιήσιµης αξίας. Η τιµή κτήσης των αποθεµάτων περιλαµβάνει όλα τα κόστη αγοράς και τις άλλες δαπάνες που πραγµατοποιήθηκαν για να φθάσουν τα αποθέµατα στην παρούσα θέση και κατάσταση. Η καθαρή ρευστοποιήσιµη αξία είναι η εκτιµώµενη τιµή πώλησης κατά τη συνήθη ροή των δραστηριοτήτων της Τράπεζας µείον το εκτιµώµενο κόστος που είναι αναγκαίο για να πραγµατοποιηθεί η πώληση. Τα αποθέµατα αποτελούνται από έτοιµα προϊόντα το κόστος των οποίων προσδιορίζεται µε τη χρήση της µεθόδου του µέσου σταθµισµένου κόστους. (16) Ωφελήµατα αφυπηρέτησης προσωπικού Η Τράπεζα λειτουργεί σχέδιο αφυπηρέτησης καθορισµένου ωφελήµατος, “Σχέδιο”. Η παρούσα αξία των υποχρεώσεων και το κόστος για ωφελήµατα αφυπηρέτησης προσωπικού για το Σχέδιο υπολογίζονται από ανεξάρτητους αναλογιστές µε την αναλογιστική µέθοδο προβεβληµένης πιστωτικής µονάδας (projected unit credit method). Αναλογιστικά κέρδη ή ζηµιές αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων όταν τα καθαρά συσσωρευµένα µη αναγνωρισµένα αναλογιστικά κέρδη ή ζηµιές κατά το τέλος της προηγούµενης περιόδου υπερβαίνουν το µεγαλύτερο από το 10% της παρούσας αξίας των υποχρεώσεων του Σχεδίου ή του 10% της δίκαιης αξίας των περιουσιακών στοιχείων του Σχεδίου κατά την ηµεροµηνία αυτή, διαιρούµενα µε τον αναµενόµενο µέσο όρο της εναποµείνουσας υπηρεσίας του προσωπικού που συµµετέχει στο Σχέδιο. Η Τράπεζα λειτουργεί επίσης σχέδια αφυπηρέτησης καθορισµένης εισφοράς για τις καθαρίστριες και για το εργατικό προσωπικό που απασχολείται στην Υπηρεσία Εµπορικών Εργασιών. Οι εισφορές της Τράπεζας στα σχέδια αφυπηρέτησης καθορισµένης εισφοράς καταχωρούνται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων στο έτος που αφορούν . Η υποχρέωση της Τράπεζας περιορίζεται στην καταβολή της καθορισµένης εισφοράς κατά περίπτωση. 26 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (17) Συµφωνίες επαναγοράς Οι αξίες που πωλούνται και υπόκεινται σε συµφωνία επαναγοράς (repos) συνεχίζουν να αναγνωρίζονται στον ισολογισµό. Οι εισπράξεις από την πώληση των αξιών αναγνωρίζονται ως “Συµφωνίες Επαναγοράς”. Οι αξίες που αγοράζονται υπό την προϋπόθεση να επαναπωληθούν στο µέλλον (reverse repos), δεν αναγνωρίζονται στον ισολογισµό. Τα ποσά που πληρώνονται για την αγορά αναγνωρίζονται ως “Συµφωνίες Επαναπώλησης”. Η διαφορά µεταξύ της τιµής πώλησης και επαναγοράς αναγνωρίζεται ως έσοδο ή έξοδο από τόκους κατά την διάρκεια της περιόδου της συµφωνίας επαναγοράς χρησιµοποιώντας την µέθοδο του πραγµατικού επιτοκίου. (18) Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Οι καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών επιµετρούνται αρχικά στη δίκαιη αξία της ληφθείσας αντιπαροχής. Μεταγενέστερα, επιµετρούνται στο αποσβεσµένο κόστος χρησιµοποιώντας τη µέθοδο του πραγµατικού επιτοκίου. (19) Προβλέψεις Οι προβλέψεις αναγνωρίζονται όταν η Τράπεζα έχει µια παρούσα δέσµευση, νοµική ή τεκµαιρόµενη που προκύπτει από προηγούµενα γεγονότα, είναι πιθανό να υπάρξει ροή περιουσιακών στοιχείων για διακανονισµό αυτής της δέσµευσης και το ποσό της δέσµευσης µπορεί να υπολογιστεί αξιόπιστα. (20) Μετρητά και αντίστοιχα µετρητών Τα µετρητά και αντίστοιχα µετρητών για σκοπούς της Κατάστασης Ταµειακών Ροών αποτελούνται από µετρητά και µη υποχρεωτικές καταθέσεις σε Κεντρικές Τράπεζες, τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες και κρατικά και άλλα αποδεκτά αξιόγραφα που είναι άµεσα ρευστοποιήσιµα ή αποπληρωτέα εντός τριών µηνών από την ηµεροµηνία της απόκτησής τους. (21) Μετοχικό κεφάλαιο Μετοχές που εκδόθηκαν και καταβλήθηκαν πλήρως καταχωρούνται στην ονοµαστική τους αξία, ταξινοµούνται ως µετοχικό κεφάλαιο και περιλαµβάνονται στα ίδια κεφάλαια. (22) Μερίσµατα πληρωτέα Τα µερίσµατα αναγνωρίζονται ως υποχρέωση στις οικονοµικές καταστάσεις της Τράπεζας στο έτος που έχουν εγκριθεί. Πιο συγκεκριµένα, τα ενδιάµεσα µερίσµατα αναγνωρίζονται ως υποχρέωση στο έτος που εγκρίνονται από την Επιτροπεία της Τράπεζας. Τα τελικά µερίσµατα αναγνωρίζονται στο έτος που εγκρίνονται από τους µετόχους της Τράπεζας. 27 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ (23) Συµβόλαια χρηµατοοικονοµικών εγγυήσεων Τα συµβόλαια χρηµατοοικονοµικών εγγυήσεων είναι συµβόλαια που προβλέπουν συγκεκριµένες πληρωµές από πλευράς του εκδότη για να αποζηµιώσει το δικαιούχο λόγω ζηµιάς που υπέστη από την ανικανότητα συγκεκριµένου οφειλέτη να καταβάλλει πληρωµές σύµφωνα µε τους όρους ενός χρηµατοοικονοµικού µέσου. Οι χρηµατοοικονοµικές εγγυήσεις που παρέχει η Τράπεζα σε πελάτες περιλαµβάνουν τις πιστώσεις εισαγωγής και τις εγγυητικές επιστολές. Οι χρηµατοοικονοµικές εγγυήσεις αναγνωρίζονται αρχικά στη δίκαιη αξία κατά την ηµεροµηνία που δίνονται. Καθότι όλες οι χρηµατοοικονοµικές εγγυήσεις συµφωνούνται µε όρους καθαρών εµπορικών συναλλαγών και η αξία της συµφωνηµένης αµοιβής αντιστοιχεί στην αξία της εγγυηµένης υποχρέωσης, η αρχική δίκαιη αξία µιας χρηµατοοικονοµικής εγγύησης είναι µηδενική. Μετά την αρχική αναγνώριση, οι υποχρεώσεις της Τράπεζας για τις χρηµατοοικονοµικές εγγυήσεις επιµετρούνται στο υψηλότερο ποσό µεταξύ, του ποσού που αναγνωρίστηκε αρχικά, µειωµένο κατά τη συσσωρευµένη απόσβεση δικαιωµάτων, που αναγνωρίζονται ως εισοδήµατα σε σταθερή βάση κατά τη διάρκεια της εγγύησης και της καλύτερης διαθέσιµης εκτίµησης της δαπάνης που απαιτείται για το διακανονισµό πιθανής υποχρέωσης που προκύπτει ως αποτέλεσµα της εγγύησης. (24) Παράγωγα Τα παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα περιλαµβάνουν συµβόλαια προθεσµιακών πράξεων συναλλάγµατος και συµβάσεις ανταλλαγής νοµισµάτων. Αυτά καταχωρούνται στον ισολογισµό στην εκτιµηµένη δίκαιη αξία τους. Η εκτιµηµένη δίκαιη αξία υπολογίζεται µε βάση τις τρέχουσες τιµές. Οι αναπροσαρµογές στην εκτιµηµένη δίκαιη αξία παραγώγων καταχωρούνται στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων. Τα παράγωγα παρουσιάζονται ως περιουσιακά στοιχεία που επιµετρούνται σε δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων όταν η εκτιµηµένη δίκαιη αξία τους είναι θετική και ως υποχρεώσεις που επιµετρούνται σε δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων όταν η εκτιµηµένη δίκαιη αξία τους είναι αρνητική. (25) Γεγονότα µεταγενέστερα του ισολογισµού Περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις αναπροσαρµόζονται για γεγονότα που συνέβηκαν στην περίοδο από την ηµεροµηνία του ισολογισµού µέχρι την ηµεροµηνία έγκρισης των οικονοµικών καταστάσεων από την Επιτροπεία, όταν τα γεγονότα αυτά προσφέρουν πρόσθετες πληροφορίες για την εκτίµηση ποσών σχετικών µε καταστάσεις υπάρχουσες κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού. (26) Συγκριτικά ποσά Η παρουσίαση των συγκριτικών πληροφοριών όπου χρειάστηκε έχει διαφοροποιηθεί για να συνάδει µε αλλαγές που έγιναν για το τρέχον έτος. 28 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 1. Σύσταση και κύριες δραστηριότητες Η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ εγγράφηκε στην Κύπρο το 1937 (αριθµός εγγραφής 88) ως εταιρεία περιορισµένης ευθύνης δυνάµει του άρθρου 11 των Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµων του 1923 και 1937. Τα κεντρικά γραφεία της Τράπεζας βρίσκονται στην οδό Γρηγόρη Αυξεντίου 8, 1096 Λευκωσία, Τ.Θ. 24537, 1389 Λευκωσία. Η Τράπεζα είναι ο τραπεζίτης όλων των εγγεγραµµένων συνεργατικών εταιρειών και ο κεντρικός τραπεζίτης των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυµάτων. Οι κυριότερες δραστηριότητες της Tράπεζας συνέχισαν να είναι η παροχή τραπεζικών, χρηµατοοικονοµικών, ασφαλιστικών υπηρεσιών (αντιπρόσωπος) και η διεξαγωγή εµπορικών εργασιών. Οι δραστηριότητες της Τράπεζας διεξάγονται στην Κύπρο. 2. Ανάλυση κατά τοµέα Τραπεζικές, χρηµατοοικονοµικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες €000 2010 Καθαρά έσοδα /(έξοδα) από τόκους Έσοδα από δικαιώµατα και προµήθειες Έξοδα από δικαιώµατα και προµήθειες Έσοδα από εµπορία συναλλάγµατος Ζηµιά από επανεκτίµηση στη δίκαιη αξία επενδύσεων Αναστροφή πρόβλεψης αποµείωσης χρεογράφων Άλλα έσοδα 27.479 17.518 (5.609) 1.309 (54) 2.158 1.525 Εµπορικές εργασίες €000 (110) 3.282 Σύνολο €000 27.369 17.518 (5.609) 1.309 (54) 2.158 4.807 Σύνολο καθαρών εσόδων 44.326 3.172 47.498 Έξοδα προσωπικού Αποσβέσεις Άλλα λειτουργικά έξοδα 13.943 1.950 6.026 2.195 328 567 16.138 2.278 6.593 Σύνολο εξόδων 21.919 3.090 25.009 22.407 82 22.489 21.675 (9) 21.666 44.082 73 44.155 Κέρδος πριν τις προβλέψεις για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων Μείωση/(αύξηση) προβλέψεων για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων Κέρδος πριν τη φορολογία Εσωτερικές χρεώσεις Καθαροί τόκοι Άλλα έσοδα Άλλα λειτουργικά έξοδα Κύκλος εργασιών Περιουσιακά στοιχεία Υποχρεώσεις Κεφαλαιουχικές δαπάνες 110 177 - (110) (177) 287 (287) 130.486 4.491.542 4.265.010 915 14.156 15.463 1.914 22 177 (177) 144.642 4.507.005 4.266.924 937 29 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 2. Ανάλυση κατά τοµέα (συνέχεια) Τραπεζικές, χρηµατοοικονοµικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες €000 2009 Καθαρά έσοδα /(έξοδα) από τόκους Έσοδα από δικαιώµατα και προµήθειες Έξοδα από δικαιώµατα και προµήθειες Έσοδα από εµπορία συναλλάγµατος Κέρδος από επανεκτίµηση στη δίκαιη αξία επενδύσεων Πρόβλεψη για αποµείωση χρεογράφων Άλλα έσοδα 20.979 14.315 (4.857) 1.287 Εµπορικές εργασίες €000 (234) - Σύνολο €000 20.745 14.315 (4.857) 1.287 22 (8.058) 3.349 2.573 22 (8.058) 5.922 Σύνολο καθαρών εσόδων 27.037 2.339 29.376 Έξοδα προσωπικού Αποσβέσεις Άλλα λειτουργικά έξοδα 12.897 1.969 6.417 2.260 323 495 15.157 2.292 6.912 Σύνολο εξόδων 21.283 3.078 24.361 Κέρδος/(ζηµιά) πριν τις προβλέψεις για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων Μείωση/(αύξηση) προβλέψεων για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων Κέρδος/(ζηµιά) πριν τη φορολογία Εσωτερικές χρεώσεις Καθαροί τόκοι Άλλα έσοδα Άλλα λειτουργικά έξοδα Κύκλος εργασιών Περιουσιακά στοιχεία Υποχρεώσεις Κεφαλαιουχικές δαπάνες 5.754 (739) 5.015 82 (14) 68 5.836 (753) 5.083 234 176 - (234) (176) 410 (410) 131.482 4.739.228 4.561.921 2.643 14.740 14.488 1.168 108 176 (176) 146.222 4.753.716 4.563.089 2.751 Η Τράπεζα δραστηριοποιείται κυρίως σε δύο τοµείς. Τον Τραπεζικό, Χρηµατοοικονοµικό και Ασφαλιστικό τοµέα (αντιπρόσωπος) και τον Εµπορικό τοµέα. Η Επιτροπεία της Τράπεζας αξιολογεί και κατανέµει τους πόρους της στους δύο τοµείς µε βάση την απόδοση κάθε τοµέα. Τα κέρδη αξιολογούνται πριν τη φορολογία. Ο κύκλος εργασιών της Τράπεζας περιλαµβάνει έσοδα από τόκους, δικαιώµατα και προµήθειες, έσοδα από εµπορία συναλλάγµατος και άλλα έσοδα, καθώς επίσης και τις πωλήσεις και τα άλλα έσοδα της Υπηρεσίας Εµπορικών Εργασιών. Στα άλλα έσοδα περιλαµβάνονται το µεικτό κέρδος και άλλα έσοδα από εµπορικές εργασίες. 30 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 3. Τόκοι εισπρακτέοι ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Καταθέσεις σε Κεντρικές Τράπεζες Κρατικά αξιόγραφα Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες Χρεόγραφα 2010 €000 2009 €000 37.154 3.622 4.669 877 61.707 41.145 2.993 13.627 1.007 53.759 108.029 112.531 Οι συνολικοί τόκοι εισπρακτέοι από Συνεργατικές Εταιρείες ανέρχονται σε € 6.372 χιλ. (2009: € 2.238 χιλ.). 4. Τόκοι πληρωτέοι Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Οφειλές σε Κεντρικές Τράπεζες Οφειλές σε άλλες τράπεζες ∆ανειστικοί Επίτροποι-Γεωργική Ανάπτυξη 2010 €000 2009 €000 76.321 4.157 171 11 90.166 1.570 29 21 80.660 91.786 Οι συνολικοί τόκοι πληρωτέοι στις Συνεργατικές Εταιρείες ανέρχονται σε € 74.283 χιλ. (2009: € 82.825 χιλ.). 5. Έσοδα από δικαιώµατα και προµήθειες Τραπεζικά δικαιώµατα και προµήθειες ∆ικαιώµατα από διαχείριση χαρτοφυλακίου Άλλα δικαιώµατα και προµήθειες 2010 €000 2009 €000 10.643 67 6.808 8.512 102 5.701 17.518 14.315 2010 €000 2009 €000 2.307 3.302 2.297 2.560 5.609 4.857 6. Έξοδα από δικαιώµατα και προµήθειες Τραπεζικά δικαιώµατα και προµήθειες Άλλα δικαιώµατα και προµήθειες 31 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 7. Λογαριασµός αποτελεσµάτων Άλλα έσοδα Τα άλλα έσοδα περιλαµβάνουν τα ακόλουθα: Μεικτό κέρδος και άλλα έσοδα από εµπορικές εργασίες ∆ιαγραφή πρόβλεψης για προπολεµικά υπόλοιπα πελατών Κέρδος από επανεκτίµηση επενδύσεων σε ακίνητα Ζηµιά από πώληση ακινήτων και εξοπλισµού Ενοίκια από ακίνητα και εξοπλισµό Ενοίκια από επενδύσεις σε ακίνητα Μερίσµατα από επενδύσεις σε µετοχές Μείωση οφειλής προς τους ∆ανειστικούς Επιτρόπους Άλλα έσοδα 2010 €000 2009 €000 3.282 (7) 153 157 1 1.221 2.573 1.769 192 145 170 1 1 1.071 4.807 5.922 Κατά τη διάρκεια της Τουρκικής εισβολής του 1974, απωλέσθηκαν τα λογιστικά βιβλία και αρχεία του καταστήµατος που η Τράπεζα διατηρούσε στην κατεχόµενη, σήµερα, Αµµόχωστο. Στην προσπάθεια ανασύνθεσης των υπολοίπων που έγινε αργότερα παρέµεινε ένα πιστωτικό υπόλοιπο – διαφορά ισοζυγίου. Στα µετέπειτα χρόνια, η Τράπεζα προέβαινε σε πληρωµές από το σχετικό πιστωτικό υπόλοιπο σε καταθέτες οι οποίοι αποδείκνυαν την τήρηση σε πίστη τους καταθέσεων, προσκοµίζοντας τα απαραίτητα τεκµήρια. Καθώς τα τελευταία 15 χρόνια δεν υπήρχε οποιαδήποτε πληρωµή από το σχετικό πιστωτικό λογαριασµό, η Τράπεζα προχώρησε στην διαγραφή του λογαριασµού. Σε περιπτώσεις όπου σε µεταγενέστερο στάδιο επαληθευτούν υπόλοιπα πελατών η Τράπεζα θα συνεχίζει να τους τα πληρώνει, αναγνωρίζοντας την υποχρέωση µέσω της κατάστασης λογαριασµού αποτελεσµάτων. Η µείωση της οφειλής προς τους ∆ανειστικούς Επιτρόπους προήλθε από διαγραφή προπολεµικών δανείων εκτοπισθέντων, βάσει απόφασης του Υπουργικού Συµβουλίου ηµεροµηνίας 15.10.1996. Για τη διαγραφή απαιτείται η παρουσίαση από τους εκτοπισθέντες της σχετικής προσφυγικής ταυτότητας. Η αντίστοιχη διαγραφή των χορηγήσεων παρουσιάζεται στη σηµείωση 15. Άλλα λειτουργικά έξοδα Τα άλλα λειτουργικά έξοδα περιλαµβάνουν τα ακόλουθα: Αµοιβή µελών της Επιτροπείας ∆ικαιώµατα για ελεγκτικές υπηρεσίες ∆ικαιώµατα για φορολογικές υπηρεσίες ∆ικαιώµατα για µη ελεγκτικές υπηρεσίες Ζηµιά από επανεκτίµηση επενδύσεων σε ακίνητα Ενοίκια πληρωτέα Άλλα λειτουργικά έξοδα 2010 €000 2009 €000 68 68 3 92 15 178 6.169 24 68 4 140 171 6.505 6.593 6.912 32 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 7. Λογαριασµός αποτελεσµάτων (συνέχεια) Τα ελεγκτικά δικαιώµατα καταβάλλονται στην Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών (ΕΥΣΕ) η οποία µε βάση τους Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµους, άρθρο 19(11)(α), έχει την εξουσία να ελέγχει τις οικονοµικές καταστάσεις και τη γενικότερη οικονοµική διαχείριση κάθε εγγεγραµµένης συνεργατικής εταιρείας. Η ΕΥΣΕ ασκώντας την εξουσία που της παρέχει η νοµοθεσία ανέθεσε τον έλεγχο των οικονοµικών καταστάσεων της Τράπεζας για τα έτη 2009 και 2010 σε άλλους ανεξάρτητους ελεγκτές έναντι συµφωνηµένης αµοιβής. 8. Έξοδα προσωπικού Αποδοχές προσωπικού Εισφορές εργοδότη Ωφελήµατα αφυπηρέτησης προσωπικού: - Καθορισµένου ωφελήµατος - Καθορισµένης εισφοράς Άλλες δαπάνες προσωπικού 2010 €000 2009 €000 11.528 1.345 10.795 1.246 2.874 64 327 2.693 63 360 16.138 15.157 Ο µέσος όρος του αριθµού των υπαλλήλων που απασχόλησε η Τράπεζα κατά το 2010 ανέρχεται σε 313 (2009: 306). Ωφελήµατα αφυπηρέτησης προσωπικού Το σχέδιο παροχής ωφεληµάτων αφυπηρέτησης που είναι τύπου καθορισµένου ωφελήµατος («Σχέδιο»), χρηµατοδοτείται εξ’ολοκλήρου από την Τράπεζα και καλύπτει το 87% του συνόλου του προσωπικού της Τράπεζας. Το Σχέδιο προβλέπει την καταβολή εφάπαξ φιλοδωρήµατος κατά την αφυπηρέτηση, αποχώρηση ή το θάνατο πριν την αφυπηρέτηση, που υπολογίζεται µε βάση την περίοδο υπηρεσίας και το µηνιαίο µισθό των τελευταίων 30-36 µηνών πριν την αποχώρηση από το Σχέδιο για κάποιο από τους πιο πάνω λόγους. Η παρούσα αξία των υποχρεώσεων για παροχή ωφεληµάτων και η σχετική επιβάρυνση για ωφελήµατα αφυπηρέτησης υπολογίζονται ετήσια µε την αναλογιστική µέθοδο προβεβληµένης πιστωτικής µονάδας (projected unit credit method) ανάλογα µε το τρέχον ύψος των µισθών και ετών υπηρεσίας του προσωπικού και αφού γίνουν παραδοχές για τις ετήσιες αυξήσεις στους µισθούς και την ετήσια απόδοση των επενδύσεων του Σχεδίου. Πλήρης αναλογιστική εκτίµηση των υποχρεώσεων της Τράπεζας πραγµατοποιείται το ελάχιστο κάθε τρία χρόνια από ανεξάρτητους προσοντούχους αναλογιστές. Οι κύριες αναλογιστικές παραδοχές που χρησιµοποιήθηκαν κατά την πλήρη αναλογιστική εκτίµηση που πραγµατοποιήθηκε από ανεξάρτητους προσοντούχους αναλογιστές προβλέπουν: Προεξοφλητικό συντελεστή Ετήσια απόδοση επενδύσεων Ετήσια αύξηση του ασφαλιζοµένου εισοδήµατος Ετήσια αύξηση µισθών 2010 2009 5,00 % 4,99 % 3,50 % 6,75 % 5,25 % 5,13 % 3,50 % 6,75 % 33 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 8. Έξοδα προσωπικού (συνέχεια) Τα αποτελέσµατα των αναλογιστικών εκτιµήσεων για το σχέδιο καθορισµένου ωφελήµατος παρουσιάζονται πιο κάτω: 2010 €000 2009 €000 Παρούσα αξία των υποχρεώσεων Αξία περιουσιακών στοιχείων του Σχεδίου 22.647 (458) 21.142 (635) Συσσωρευµένες µη αναγνωρισµένες αναλογιστικές ζηµιές 22.189 (4.995) 20.507 (3.919) Πρόβλεψη για ωφελήµατα αφυπηρέτησης προσωπικού (σηµ.25) 17.194 16.588 Η κίνηση του έτους στην πρόβλεψη για ωφελήµατα αφυπηρέτησης προσωπικού παρουσιάζεται πιο κάτω: 2010 €000 2009 €000 1 Ιανουαρίου Πρόβλεψη έτους Πληρωµές σε µέλη που αποχώρησαν 16.588 2.874 (2.268) 15.807 2.693 (1.912) 31 ∆εκεµβρίου 17.194 16.588 Η κίνηση του έτους στην αξία περιουσιακών στοιχείων του Σχεδίου παρουσιάζεται πιο κάτω: 1 Ιανουαρίου Τόκοι Πληρωµές σε µέλη που αποχώρησαν 31 ∆εκεµβρίου 2010 €000 2009 €000 635 13 (190) 849 17 (231) 458 635 Τα περιουσιακά στοιχεία του Σχεδίου αποτελούνται από τα ταµεία προνοίας στα οποία έγιναν εισφορές µέχρι την 31.12.1993 µε βάση την παλαιά σύµβαση Τραπεζών-ΕΤΥΚ και τα οποία είναι κατατεθειµένα στην Τράπεζα. 34 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 8. Έξοδα προσωπικού (συνέχεια) Τα ποσά που καταχωρήθηκαν στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων για το σχέδιο καθορισµένου ωφελήµατος έχουν ως ακολούθως: Κόστος τρέχουσας υπηρεσίας Αναλογιστική ζηµιά που αναγνωρίσθηκε Θεωρητικός τόκος επί των υποχρεώσεων του Σχεδίου Αναµενόµενη απόδοση των περιουσιακών στοιχείων του Σχεδίου Πραγµατική απόδοση περιουσιακών στοιχείων του Σχεδίου - αύξηση 2010 €000 2009 €000 1.699 78 1.110 (13) 1.463 74 1.173 (17) 2.874 2.693 13 17 Οι αναλογιστικές ζηµιές που δεν αναγνωρίστηκαν προέρχονται κυρίως από αλλαγές ή διαφορές στις αναλογιστικές παραδοχές που χρησιµοποιούνται στις αναλογιστικές εκτιµήσεις. Αυτές προέρχονταν κυρίως από τις αυξήσεις µισθών του προσωπικού. Με εισήγηση των αναλογιστών, οι συσσωρευµένες αναλογιστικές ζηµιές θα καλυφθούν µε αύξηση της ετήσιας εισφοράς της Τράπεζας στο Σχέδιο. Η πρόσθετη αυτή επιβάρυνση ισχύει για όλη τη µελλοντική µέση ωφέλιµη ζωή του Σχεδίου. Επιπρόσθετα, η Τράπεζα λειτουργεί σχέδιο παροχής ωφεληµάτων καθορισµένης εισφοράς για το εργατικό προσωπικό που απασχολείται στην Υπηρεσία Εµπορικών Εργασιών και ανέρχεται στο 9% του συνόλου του προσωπικού της Τράπεζας. Η Τράπεζα συνεισφέρει 9,5% πάνω στις µηνιαίες απολαβές των βοηθών πωλητών και 7% πάνω στις εβδοµαδιαίες απολαβές των εργατών φυτοφαρµάκων και εργατών λιπασµάτων. Η Τράπεζα λειτουργεί επίσης σχέδιο παροχής ωφεληµάτων καθορισµένης εισφοράς για εννέα καθαρίστριες στο οποίο η Τράπεζα συνεισφέρει 11% πάνω στις µηνιαίες απολαβές τους. 9. Φορολογία Εταιρικός Φόρος Φόρος επί των κερδών για το έτος Φόρος επί των κερδών προηγούµενων ετών Έκτακτη εισφορά για την άµυνα Εισφορά επί των ενοικίων για το έτος προς 3% Αναβαλλόµενη φορολογία Χρέωση έτους Χρέωση έτους 2010 €000 2009 €000 990 69 640 83 7 7 93 202 1.159 932 35 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 9. Φορολογία (συνέχεια) Η συµφιλίωση της φορολογίας εισοδήµατος µε βάση τους ισχύοντες συντελεστές επί των κερδών πριν τη φορολογία και του εξόδου της φορολογίας παρουσιάζεται πιο κάτω: Κέρδος πριν τη φορολογία Φορολογία στα κέρδη του έτους µε τους κανονικούς συντελεστές 10% Εισοδήµατα από µέλη που δεν φορολογούνται Έσοδα και έξοδα που δεν εκπίπτουν Εκπτώσεις για επενδύσεις σε εξοπλισµό, διαφορά στις αποσβέσεις και άλλες εκπτώσεις Φόρος επί των κερδών προηγούµενων ετών Αναπροσαρµογή υπολογισµού αναβαλλόµενης φορολογίας Έκτακτη εισφορά για την άµυνα επί των ενοικίων 2010 €000 2009 €000 44.155 5.083 4.416 (1.094) (2.350) 508 (543) 829 21 69 90 23 83 25 1.152 7 925 7 1.159 932 Η Τράπεζα υπόκειται σε φορολογία επί του εισοδήµατος µε συντελεστή 10%. Η Τράπεζα δεν υπόκειται σε φορολογία επί των εισοδηµάτων που προέρχονται από συναλλαγές µε µέλη. 10. Μετρητά και καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Μετρητά Καταθέσεις στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου Καταθέσεις σε άλλες Κεντρικές Τράπεζες 2010 €000 2009 €000 29.626 276.731 732 28.868 1.556.544 311 307.089 1.585.723 Οι καταθέσεις στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου περιλαµβάνουν υποχρεωτικές καταθέσεις για σκοπούς ρευστότητας ύψους €276.731 χιλ. (2009: €356.378 χιλ.). Η ανάλυση της πιστοληπτικής διαβάθµισης των καταθέσεων µε κεντρικές τράπεζες από ανεξάρτητους οίκους παρουσιάζεται στη σηµείωση 40. 11. Κρατικά αξιόγραφα Κυπριακής Κυβέρνησης Ξένων Κυβερνήσεων 2010 €000 2009 €000 311.115 39.953 - 351.068 - Τα κρατικά αξιόγραφα κρατούνται µέχρι τη λήξη τους. 36 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 11. Κρατικά αξιόγραφα (συνέχεια) 2010 €000 1 Ιανουαρίου Αγορές Αποπληρωµές Απόσβεση έκπτωσης στην αγορά 31 ∆εκεµβρίου 826.399 (480.000) 4.669 2009 €000 1.060.500 (1.074.127) 13.627 351.068 - 2010 €000 2009 €000 3.099 41.063 66.797 3.863 43.121 5.988 110.959 52.972 2010 €000 2009 €000 1.436.417 203.706 29.102 130.439 888 1.056.807 204.121 39.393 144.498 888 1.800.552 1.445.707 - 5.692 1.800.552 1.451.399 2010 €000 2009 €000 305.201 66.002 1.303.222 126.127 109.205 166.943 1.067.886 107.365 1.800.552 1.451.399 12. Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες Ανάλυση αποπληρωµής: Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών µηνών Μεταξύ τριών µηνών και ενός έτους 13. Χρεόγραφα Χρεόγραφα κρατούµενα µέχρι τη λήξη Εισηγµένα χρεόγραφα Κυπριακής Κυβέρνησης Εισηγµένα χρεόγραφα ξένων κυβερνήσεων Εισηγµένα χρεόγραφα κυπριακών τραπεζών Εισηγµένα χρεόγραφα ξένων τραπεζών Μη εισηγµένα χρεόγραφα κυπριακών τραπεζών Χρεόγραφα διαθέσιµα προς πώληση Εισηγµένα χρεόγραφα ξένων τραπεζών Ανάλυση αποπληρωµής: Εντός τριών µηνών Μεταξύ τριών µηνών και ενός έτους Μεταξύ ενός και πέντε ετών Πέραν των πέντε ετών 37 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 13. Χρεόγραφα (συνέχεια) Στις 31 ∆εκεµβρίου 2010, ορισµένα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα είχαν ενεχυριάσει δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες ύψους €680.564 χιλ. (2009: €523.329 χιλ.) προς όφελος της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας ως εξασφάλιση για την παροχή ειδικών κυβερνητικών τίτλων ύψους €480.000 χιλ. (2009: €363.000 χιλ.). Οι εν λόγω τίτλοι µαζί µε άλλα χρεόγραφα της Τράπεζας ύψους € µηδέν (2009: €181 χιλ.) χρησιµοποιηθήκαν ως εξασφάλιση για τη λήψη χρηµατοδότησης από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, συµφωνίες επαναγοράς, ύψους €200.000 χιλ. (2009: €363.000 χιλ.) η οποία διοχετεύθηκε µέσω της Τράπεζας υπό µορφή χορηγήσεων στα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα. Η κίνηση του έτους στα χρεόγραφα που κρατούνται µέχρι τη λήξη τους, παρουσιάζεται πιο κάτω: 2010 €000 2009 €000 Λογιστική αξία 1 Ιανουαρίου Αποµείωση Μεταφορά στην κατηγορία χρεόγραφα διαθέσιµα προς πώληση Αγορές Αποπληρωµές Αύξηση στους δεδουλευµένους τόκους Απόσβεση διαφοράς υπέρ το άρτιο 1.445.707 599.560 (249.106) 7.836 (3.445) 1.138.530 (11.884) (8.116) 535.745 (215.565) 9.487 (2.490) 31 ∆εκεµβρίου 1.800.552 1.445.707 Η κίνηση του έτους στα χρεόγραφα διαθέσιµα προς πώληση, παρουσιάζεται πιο κάτω: Λογιστική αξία 1 Ιανουαρίου Μεταφορά από την κατηγορία χρεόγραφα κρατούµενα µέχρι τη λήξη Αναστροφή αποµείωσης Πωλήσεις 31 ∆εκεµβρίου 2010 €000 2009 €000 5.692 2.158 (7.850) 8.116 3.826 (6.250) - 5.692 Η Τράπεζα κατά τη διάρκεια του 2008, είχε προχωρήσει στην αγορά δύο Σύνθετων Εγγυηµένων Χρεογράφων (Synthetic CDO’s). Τα Χρεόγραφα αυτά, µε συνολική τιµή κτήσης ύψους €20εκ. (€10 εκ. έκαστο), είχαν ταξινοµηθεί στο Χαρτοφυλάκιο “Χρεόγραφα Κρατούµενα µέχρι τη λήξη τους” καθώς η Τράπεζα είχε την πρόθεση και την ικανότητα να τα κρατήσει µέχρι τη λήξη τους. Στις 31 ∆εκεµβρίου 2008 τα Χρεόγραφα αυτά αποτιµήθηκαν στην αποσβεσθείσα τιµή κτήσης τους. Τα Χρεόγραφα αυτά δεν τυγχάνουν ενεργής διαπραγµάτευσης σε οποιαδήποτε χρηµατιστηριακή αγορά, συνεπώς δεν έχουν άµεσα και εύκολα προσδιορίσιµη δίκαιη αξία. 38 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 13. Χρεόγραφα (συνέχεια) Κατά τη διάρκεια του 2009, περιήλθε στην αντίληψη της Τράπεζας ότι η πιστοληπτική διαβάθµιση των Χρεογράφων µειώθηκε σηµαντικά αφού από ΑΑΑ κατά την ηµεροµηνία κτήσης τους, διαµορφώθηκε σε ΒΒΒ-. Συνεπώς η Τράπεζα, αξιολογώντας όλα τα δεδοµένα, και µε βάση τις σχετικές διατάξεις του ∆ΛΠ 39, οι οποίες, υπό προϋποθέσεις, επιτρέπουν – χωρίς περιορισµούς σε σχέση µε τη µελλοντική χρήση της συγκεκριµένης κατηγορίας επενδύσεων - τη µεταφορά περιουσιακών στοιχείων εκτός του Χαρτοφυλακίου των επενδύσεων κρατούµενων µέχρι τη λήξη τους, προχώρησε στην επαναταξινόµηση των συγκεκριµένων Χρεογράφων στο Χαρτοφυλάκιο Χρεογράφων ∆ιαθέσιµων προς Πώληση. Το 2009 µετά από διαπραγµατεύσεις µε το διαχειριστή των Χρεογράφων, η Τράπεζα προχώρησε στην πώληση ενός εκ των Χρεογράφων καταγράφοντας πραγµατοποιηθείσα ζηµιά ύψους €3.750 χιλ. Όσον αφορά το δεύτερο χρεόγραφο, µε τιµή κτήσης €10 εκ. και λογιστική αξία στο τέλος του έτους 2009 ύψους €5.692 χιλ. (µετά και την αναγνώριση µη πραγµατοποιηθείσας ζηµιάς στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων, ύψους €4.308 χιλ), η Τράπεζα προχώρησε το 2010 στη πώληση του, µετά από διαπραγµατεύσεις µε το διαχειριστή των Χρεογράφων, καταγράφοντας συσσωρευµένη πραγµατοποιηθείσα ζηµιά ύψους €2.150 χιλ. η οποία επέφερε αναστροφή αποµείωσης χρεογράφων ύψους €2.158 χιλ. Τα έσοδα από τόκους από τα αποµειωµένα χρεόγραφα ανέρχονται σε €257 χιλ. (2009: €574 χιλ.). 14. ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες 2010 €000 2009 €000 Χορηγήσεις Χορηγήσεις σε εταιρείες υπό εκκαθάριση Χορηγήσεις για αποπληρωµή προσφυγικών καταθέσεων Μακροπρόθεσµες χορηγήσεις για γεωργική ανάπτυξη 1.792.793 51.246 36.758 21.157 1.517.879 83.625 36.758 24.818 Σύνολο χορηγήσεων Προβλέψεις για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων (σηµ.15) 1.901.954 1.663.080 (68.266) 1.833.688 (99.939) 1.563.141 Η σχετική πρόβλεψη για αποµείωση αξίας των δανείων αυτών (που περιλαµβάνεται στη σηµείωση 15) ανέρχεται στις €50.079 χιλ. (2009: €82.458 χιλ.). Οι χορηγήσεις για αποπληρωµή προσφυγικών καταθέσεων έγιναν µε βάση τους περί καταθέσεων σε εκτοπισθείσες Συνεργατικές Εταιρείες Νόµους του 1978 µέχρι 1988 και παγοποιήθηκαν µε βάση το Νόµο 223/88. Η χρηµατοδότησή τους προήλθε από Κυβερνητικές πιστώσεις οι οποίες είναι επίσης άτοκες και παγοποιηµένες (σηµ. 27). Για χορηγήσεις €224 χιλ. (2009: €224 χιλ.) που δεν προήλθαν από Κυβερνητικές πιστώσεις έχει αναγνωριστεί ισόποση πρόβλεψη. 39 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 14. ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες (συνέχεια) Οι µακροπρόθεσµες χορηγήσεις για γεωργική ανάπτυξη χρηµατοδοτήθηκαν από τους ∆ανειστικούς Επιτρόπους (σηµ. 28). Σε αυτές περιλαµβάνονται χορηγήσεις σε εκτοπισθέντες €17.708 χιλ. (2009: €19.050 χιλ.) οι οποίες δόθηκαν την περίοδο 1974-1984. Οι χορηγήσεις αυτές είναι άτοκες από την 1.1.2001 και η Τράπεζα έχει υποχρέωση να αποπληρώνει τους ∆ανειστικούς Επιτρόπους κατά το χρόνο και το ποσό που η ίδια εισπράττει από τους οφειλέτες. Στο σύνολο των χορηγήσεων περιλαµβάνονται χορηγήσεις σε Συνεργατικές Εταιρείες €83.421 χιλ. (2009: €114.800 χιλ.) και σε Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα €549.872 χιλ. (2009: €412.428 χιλ.). Στις 31 ∆εκεµβρίου 2010, ορισµένα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα είχαν ενεχυριάσει δάνεια και απαιτήσεις από πελάτες ύψους €680.564 χιλ. (2009: €523.329 χιλ.) προς όφελος της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας ως εξασφάλιση για την παροχή ειδικών κυβερνητικών τίτλων ύψους €480.000 χιλ. (2009: €363.000 χιλ.). Οι εν λόγω τίτλοι µαζί µε άλλα χρεόγραφα της Τράπεζας ύψους € µηδέν (2009: €181 χιλ.) χρησιµοποιηθήκαν ως εξασφάλιση για τη λήψη χρηµατοδότησης από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, συµφωνίες επαναγοράς, ύψους €200.000 χιλ. (2009: €363.000 χιλ.) η οποία διοχετεύθηκε µέσω της Τράπεζας υπό µορφή χορηγήσεων στα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα. Ανάλυση κατά κατηγορία: Τρεχούµενοι Τακτής προθεσµίας Άλλοι χρεώστες 2010 €000 2009 €000 32.951 1.729.737 30.105 28.867 1.459.400 29.612 1.792.793 1.517.879 40 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 15. Προβλέψεις για αποµείωση δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες €000 1 Ιανουαρίου 2010 Αποµείωση δεδουλευµένων τόκων Αναστροφή αποµείωσης δεδουλευµένων τόκων Προβλέψεις έτους Μείωση προβλέψεων προηγουµένων ετών ∆ιαγραφές 31 ∆εκεµβρίου 2010 1 Ιανουαρίου 2009 Αποµείωση δεδουλευµένων τόκων Αναστροφή αποµείωσης δεδουλευµένων τόκων Προβλέψεις έτους Μείωση προβλέψεων προηγουµένων ετών ∆ιαγραφές 31 ∆εκεµβρίου 2009 99.939 1.639 (438) 147 (21.813) (11.208) 68.266 102.818 1.387 (2.148) 2.047 (2.115) (2.050) 99.939 Η µείωση προβλέψεων προηγούµενων ετών και οι διαγραφές σχετίζονται κυρίως σε σχέδιο διευθέτησης οφειλόµενων από ένα σηµαντικό πελάτη. Βάσει του σχεδίου διευθέτησης περιήλθαν στην κατοχή της Τράπεζας ακίνητα αξίας €41.500 χιλ. (σηµ. 17). Κατά τη διάρκεια του έτους 2009 έγιναν διαγραφές ύψους €1 χιλ. µε βάση το Νόµο 65(1)95 ο οποίος τροποποιεί τον Περί Ανακουφίσεως Οφειλετών Νόµο 24/79 και που προνοεί ότι "το υπόλοιπο οφειλής οφειλέτη ο οποίος έχει κηρυχθεί ή σε περίπτωση διαφωνίας θα κηρυχθεί εκτοπισθείς ή πληγείς οφειλέτης, διαγράφεται και το υπόλοιπο οφειλόµενο παύει να θεωρείται µε οποιοδήποτε τρόπο ως εισπρακτέο". Το συνολικό ποσό των µη-εξυπηρετούµενων χορηγήσεων ανέρχεται σε €93.335 χιλ. (2009: €124.982 χιλ.). Μετά την αφαίρεση των προβλέψεων το συνολικό ποσό των µη-εξυπηρετούµενων χορηγήσεων ανέρχεται σε €26.195 χιλ. (2009: €26.321 χιλ.). Στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 χορηγήσεις ύψους €6.478 χιλ. (2009: €6.171 χιλ.) που έχουν χαρακτηριστεί ως µη-εξυπηρετούµενες χορηγήσεις εξασφαλίζονται µε κυβερνητική εγγύηση. 41 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 16. Επενδύσεις σε µετοχές Επενδύσεις σε Συνεργατικά Ιδρύµατα, σε τιµή κτήσης Επενδύσεις σε άλλες εταιρείες, στη δίκαιη αξία 2010 €000 2009 €000 719 125 644 179 844 823 Οι επενδύσεις σε µετοχές που επιµετρούνται στη δίκαιη αξία έχουν κατηγοριοποιηθεί ως επενδύσεις στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων κατά την αρχική αναγνώριση. Η κίνηση έτους στις επενδύσεις στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων παρουσιάζεται πιο κάτω: 2009 2010 €000 €000 Λογιστική αξία 1 Ιανουαρίου (Ζηµιά)/κέρδος από επανεκτίµηση στη δίκαιη αξία 179 (54) 157 22 31 ∆εκεµβρίου 125 179 2010 €000 2009 €000 1 Ιανουαρίου Ακίνητα αποκτηθέντα έναντι χρεών 800 41.500 800 - 31 ∆εκεµβρίου 42.300 800 17. Ακίνητα προς διάθεση Κατά τη διάρκεια του έτους βάσει του σχεδίου διευθέτησης οφειλόµενων από ένα σηµαντικό πελάτη, περιήλθαν στην κατοχή της Τράπεζας ακίνητα αξίας €41.500 χιλ. Με βάση τον Περί Τραπεζικών Εργασιών Νόµο, η Τράπεζα έχει υποχρέωση να εκποιήσει τα ακίνητα το ταχύτερο δυνατό και οπωσδήποτε εντός τριών ετών εκτός αν της παραχωρηθεί παράταση από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. 18. Επενδύσεις σε ακίνητα Η κίνηση του έτους στις επενδύσεις σε ακίνητα παρουσιάζεται πιο κάτω: 2010 €000 2009 €000 1 Ιανουαρίου Μεταφορά σε ακίνητα και εξοπλισµό (σηµ. 19) Επανεκτίµηση 4.395 (711) (15) 4.203 192 31 ∆εκεµβρίου 3.669 4.395 Επενδύσεις σε ακίνητα επιµετρούνται σε εκτιµηµένη δίκαιη αξία, που αντιπροσωπεύει την ελεύθερη αγοραία αξία όπως καθορίζεται ετησίως από ανεξάρτητους προσοντούχους εκτιµητές, λαµβάνοντας υπόψη την τοποθεσία και τις ιδιοµορφίες του ακινήτου. 42 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 19. Ακίνητα και εξοπλισµός 2010 Ιδιόκτητη ακίνητη περιουσία €000 Εξοπλισµός €000 Σύνολο €000 Τιµή κτήσης ή επανεκτίµησης 1 Ιανουαρίου 2010 Προσθήκες Μεταφορά από επενδύσεις σε ακίνητα Πωλήσεις και διαγραφές 37.628 168 711 - 10.107 547 (773) 47.735 715 711 (773) 31 ∆εκεµβρίου 2010 38.507 9.881 48.388 Αποσβέσεις 1 Ιανουαρίου 2010 Επιβάρυνση έτους Πωλήσεις και διαγραφές 541 553 - 6.951 1.143 (680) 7.492 1.696 (680) 31 ∆εκεµβρίου 2010 1.094 7.414 8.508 Λογιστική αξία 31 ∆εκεµβρίου 2010 37.413 2.467 39.880 €000 €000 €000 8.456 1.745 (94) 45.960 1.869 (94) 2009 Τιµή κτήσης ή επανεκτίµησης 1 Ιανουαρίου 2009 Προσθήκες Πωλήσεις και διαγραφές 37.504 124 - 31 ∆εκεµβρίου 2009 37.628 10.107 47.735 Αποσβέσεις 1 Ιανουαρίου 2009 Επιβάρυνση έτους Πωλήσεις και διαγραφές 541 - 5.906 1.138 (93) 5.906 1.679 (93) 31 ∆εκεµβρίου 2009 541 6.951 7.492 Λογιστική αξία 31 ∆εκεµβρίου 2009 37.087 3.156 40.243 43 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 19. Ακίνητα και εξοπλισµός (συνέχεια) Η τελευταία επανεκτίµηση της ακίνητης περιουσίας της Τράπεζας έγινε την 31 ∆εκεµβρίου 2008 βάσει µελέτης ανεξάρτητου προσοντούχου εκτιµητή στην τρέχουσα αξία µε βάση τη χρήση της κατά την ηµεροµηνία της εκτίµησης. Το πλεόνασµα µεταφέρθηκε στο αποθεµατικό επανεκτίµησης. Η καθαρή λογιστική αξία της ακίνητης περιουσίας που χρησιµοποιείται για εργασίες της Τράπεζας ανέρχεται σε €21.860 χιλ. (2009: €21.517 χιλ.). Γη αξίας €13.190 χιλ. (2009: €13.190 χιλ.) κρατείται για µελλοντική χρησιµοποίησή της στη διεκπεραίωση των εργασιών της Τράπεζας ενώ η υπόλοιπη ακίνητη περιουσία ενοικιάζεται µε βραχυπρόθεσµες εκµισθώσεις. Η καθαρή λογιστική αξία των ακινήτων θα ήταν €11.172 χιλ. (2009: €10.545 χιλ.) εάν παρουσιάζονταν στις οικονοµικές καταστάσεις σε τιµή κτήσης µείον αποσβέσεις. ∆εν υπάρχει οποιαδήποτε επιβάρυνση επί των ακινήτων και εξοπλισµού της Τράπεζας υπέρ τρίτων. 20. Λογισµικά προγράµµατα 2010 €000 2009 €000 Τιµή κτήσης 1 Ιανουαρίου Προσθήκες ∆ιαγραφές 4.999 222 (130) 4.118 881 - 31 ∆εκεµβρίου 5.091 4.999 Αποσβέσεις 1 Ιανουαρίου Επιβάρυνση έτους ∆ιαγραφές 3.413 582 (130) 2.800 613 - 31 ∆εκεµβρίου 3.865 3.413 Λογιστική αξία 31 ∆εκεµβρίου 1.226 1.586 Τα πιο πάνω δεν περιλαµβάνουν το λογισµικό της τραπεζικής εφαρµογής το οποίο ανήκει στη µηχανογραφική εταιρεία του Συνεργατικού Κινήµατος και για το οποίο η Τράπεζα πληρώνει δικαιώµατα χρήσης. 44 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 21. Λοιπά περιουσιακά στοιχεία Αναβαλλόµενη φορολογία Φορολογία επιστρεπτέα ∆ίκαιη αξία παραγώγων Άλλοι χρεωστικοί λογαριασµοί 2010 €000 2009 €000 183 190 191 3.974 271 169 32 3.590 4.538 4.062 Το υπόλοιπο της αναβαλλόµενης φορολογίας αφορά προσωρινές διαφορές που προκύπτουν από τα ακόλουθα: 2009 2010 €000 €000 ∆ιαφορές µεταξύ αποσβέσεων και φορολογικών εκπτώσεων Άλλες προσωρινές διαφορές 88 95 160 111 183 271 2010 €000 2009 €000 1 Ιανουαρίου Χρέωση φορολογίας στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων (σηµ.9) 271 421 (88) (150) 31 ∆εκεµβρίου 183 271 2010 €000 2009 €000 1.316 901 2010 €000 2009 €000 1.334 84.882 5.239 18.503 3.892 73 - 109.958 3.965 Η κίνηση έτους στην αναβαλλόµενη φορολογία παρουσιάζεται πιο κάτω: 22. Έσοδα εισπρακτέα ∆εδουλευµένα δικαιώµατα και προµήθειες 23. Οφειλές σε άλλες τράπεζες Ανάλυση αποπληρωµής Σε πρώτη ζήτηση Εντός τριών µηνών Μεταξύ τριών µηνών και ενός έτους Μεταξύ ενός και πέντε ετών Πέραν των πέντε ετών 45 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 24. Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Ανάλυση κατά κατηγορία: Όψεως ή ταµιευτηρίου Προθεσµίας ή µε προειδοποίηση Προέλευση καταθέσεων: Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα Άλλα Συνεργατικά Ιδρύµατα Άλλοι 2010 €000 2009 €000 344.500 3.485.134 778.805 3.309.801 3.829.634 4.088.606 2010 €000 2009 €000 3.709.695 24.715 95.224 3.926.826 24.215 137.565 3.829.634 4.088.606 2010 €000 2009 €000 14 15 2.294 17.194 173 42.446 1.253 2.448 16.588 27 20.684 62.121 41.015 25. Λοιπές υποχρεώσεις Φορολογία πληρωτέα Έκτακτη εισφορά για την άµυνα επί της λογιζόµενης διανοµής µερισµάτων Αναβαλλόµενη φορολογία Πρόβλεψη για ωφελήµατα αφυπηρέτησης προσωπικού (σηµ.8) ∆ίκαιη αξία παραγώγων Άλλοι πιστωτικοί λογαριασµοί Το υπόλοιπο της αναβαλλόµενης φορολογίας αφορά επανεκτίµηση ακινήτων. Η κίνηση του έτους παρουσιάζεται πιο κάτω: 2009 2010 €000 €000 1 Ιανουαρίου Χρέωση φορολογίας στην Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων Πίστωση αποθεµατικού επανεκτίµησης ακινήτων 2.448 31 ∆εκεµβρίου 2.294 5 (159) 2.664 52 (268) 2.448 46 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 26. ∆εδουλευµένα έξοδα και αναβαλλόµενα έσοδα Αναβαλλόµενα έσοδα Λοιπά δεδουλευµένα έξοδα 2010 €000 2009 €000 6.915 870 6.339 756 7.785 7.095 2010 €000 2009 €000 36.534 36.534 27. Κυβέρνηση Κύπρου ∆άνειο για αποπληρωµή προσφυγικών καταθέσεων Το δάνειο προς την Τράπεζα για αποπληρωµή προσφυγικών καταθέσεων, καθώς επίσης και τα δάνεια που χορήγησε η Τράπεζα στους εκτοπισθέντες και που αναφέρονται στη σηµείωση 14, είναι άτοκα και παγοποιηµένα. 28. ∆ανειστικοί Επίτροποι - Γεωργική Ανάπτυξη ∆άνεια για επαναδραστηριοποίηση εκτοπισθέντων Λοιπές οφειλές 2010 €000 2009 €000 17.708 3.167 19.050 3.673 20.875 22.723 Τα δάνεια προς την Τράπεζα για την επαναδραστηριοποίηση των εκτοπισθέντων καθώς επίσης και τα δάνεια που χορήγησε η Τράπεζα στους εκτοπισθέντες (σηµ. 14) χορηγήθηκαν την περίοδο 1974-1984, είναι από την 1.1.2001 άτοκα ενώ η αποπληρωµή τους γίνεται κατά τον ίδιο χρόνο και µε το ίδιο ποσό που η Τράπεζα εισπράττει από τους οφειλέτες. 29. Μετοχικό κεφάλαιο 2010 €000 2009 €000 170.800 170.800 Εκδοθέν και πλήρως καταβληθέν 1 Ιανουαρίου Έκδοση µετοχών 78.677 7.624 66.536 12.141 31 ∆εκεµβρίου 86.301 78.677 Εγκεκριµένο 20.000.000 µετοχές προς €8,54 η κάθε µία Το σύνολο του εκδοθέντος και πλήρως καταβληθέντος µετοχικού κεφαλαίου στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 ανερχόταν σε 10.105.445 µετοχές ονοµαστικής αξίας €8,54 η κάθε µία (2009: 9.212.795 µετοχές). 47 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 29. Μετοχικό κεφάλαιο (συνέχεια) Κατά τη διάρκεια του 2010 το εκδοµένο µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας αυξήθηκε κατά €7.624 χιλ. µε την έκδοση 892.650 νέων µετοχών στην ονοµαστική τους αξία (€8,54 έκαστη). Σύµφωνα µε τους Εσωτερικούς Κανονισµούς της Τράπεζας, µέλη της δύνανται να είναι µόνο Συνεργατικές Εταιρείες, η δε ευθύνη των µελών ανέρχεται στο ύψος της ονοµαστικής αξίας των µετοχών που κατέχουν. Κατά την 31 ∆εκεµβρίου 2010 η Τράπεζα είχε 289 µέλη (2009: 286). Σύµφωνα µε τους Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµους κάθε µέλος έχει δικαίωµα µιας µόνο ψήφου. 30. Αποθεµατικά Λογαριασµός αποτελεσµάτων Το αποθεµατικό λογαριασµού αποτελεσµάτων αντιπροσωπεύει τα συσσωρευµένα κέρδη µέχρι την ηµεροµηνία του ισολογισµού. Σύµφωνα µε τους περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµους 1985 µέχρι 2007, άρθρο 41, αναφορικά µε τη διάθεση κερδών, η Τράπεζα υποχρεούται να µεταφέρει στο αποθεµατικό λογαριασµού αποτελεσµάτων το 50% των καθαρών κερδών κάθε έτους. Αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων Το αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων χρησιµοποιείται για να καταχωρούνται οι αυξήσεις στη λογιστική αξία ακινήτων µετά από επανεκτίµηση και µειώσεις στη λογιστική αξία ακινήτων στο βαθµό που αφορούν το ίδιο ακίνητο και καλύπτονται από προηγούµενες αυξήσεις. Κάθε έτος η διαφορά µεταξύ της απόσβεσης µε βάση την εκτιµηµένη λογιστική αξία και της απόσβεσης µε βάση την αρχική τιµή κτήσης του ακινήτου µεταφέρεται από το αποθεµατικό επανεκτίµησης ακινήτων στο αποθεµατικό λογαριασµού αποτελεσµάτων. ∆ιαφορά από µετατροπή µετοχικού κεφαλαίου σε ευρώ Την 1 Ιανουαρίου 2008, το µετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας µετατράπηκε από λίρες Κύπρου σε Ευρώ. Από τη µετατροπή του µετοχικού κεφαλαίου και την στρογγυλοποίηση της ονοµαστικής αξίας των µετοχών, προέκυψε µείωση €18 χιλ. που παρουσιάζεται στα αποθεµατικά ως ‘∆ιαφορά από µετατροπή µετοχικού κεφαλαίου σε ευρώ’. 31. Μερίσµατα Προτεινόµενο µέρισµα Για το έτος 2010 η Επιτροπεία της Τράπεζας προτείνει την καταβολή τελικού µερίσµατος 3% ή 26 σεντ ανά µετοχή, συνολικού ποσού €2.627 χιλ., προς όλα τα µέλη που ήταν εγγεγραµµένα στο Μητρώο Μελών της Τράπεζας την 31 ∆εκεµβρίου 2010. Η πρόταση θα υποβληθεί για έγκριση στην προσεχή Ετήσια Γενική Συνέλευση. Το προτεινόµενο µέρισµα δεν περιλαµβάνεται στα αποτελέσµατα µέχρι την έγκριση για καταβολή του στα µέλη. Το σύνολο των µερισµάτων για το έτος 2010 ανέρχεται σε 3% ή 26 σεντ (2009: 2% ή 17 σεντ) ανά µετοχή. Κατά τη διάρκεια του έτους η Τράπεζα πλήρωσε µέρισµα για το έτος 2008 ύψους €1.325 χιλ.. 48 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 32. Ενδεχόµενες και ανειληµµένες υποχρεώσεις Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών της, η Τράπεζα προσφέρει υπηρεσίες πιστώσεων εισαγωγής και εγγυητικές επιστολές. Οι διευκολύνσεις αυτές δεν συµπεριλαµβάνονται στον ισολογισµό και οι ονοµαστικές τους αξίες στις 31 ∆εκεµβρίου παρουσιάζονται πιο κάτω: 2010 €000 2009 €000 Ενδεχόµενες υποχρεώσεις Εγγυητικές 19.166 13.244 Ανειληµµένες υποχρεώσεις Όρια χορηγήσεων που έχουν εγκριθεί αλλά δεν έχουν ακόµη χρησιµοποιηθεί Πιστώσεις εισαγωγής 94.475 5.092 182.176 5.487 99.567 187.663 118.733 200.907 Σύνολο ενδεχόµενων και ανειληµµένων υποχρεώσεων Οι εγγυητικές είναι ανέκκλητες υποχρεώσεις µε βάση τις οποίες η Τράπεζα αναλαµβάνει να πληρώσει στο δικαιούχο ένα συγκεκριµένο ποσό στην περίπτωση που δεν τηρηθούν κανονικά οι όροι της σχετικής συµβατικής υποχρέωσης. Τα όρια χορηγήσεων είναι ανειληµµένες υποχρεώσεις της Τράπεζας για παροχή διευκολύνσεων σε πελάτες. Τα όρια παραχωρούνται για συγκεκριµένη χρονική περίοδο, επανεξετάζονται σε τακτά χρονικά διαστήµατα και µπορούν να ακυρωθούν από την Τράπεζα ανά πάσα στιγµή. Οι πιστώσεις εισαγωγής είναι ανειληµµένες υποχρεώσεις της Τράπεζας για πληρωµές προς τρίτους στις περιπτώσεις που ικανοποιούνται οι όροι της πίστωσης, περιλαµβανοµένης της παρουσίασης φορτωτικών ή/και άλλων εγγράφων. Η Τράπεζα δεν έχει αναγνωρίσει υποχρέωση που απορρέει από τις πιο πάνω εγγυητικές και πιστώσεις εισαγωγής καθότι δεν εκτιµά πως θα προκύψει οποιαδήποτε υποχρέωση αποζηµίωσης. 33. Παράγωγα Η Τράπεζα δεν χρησιµοποιεί ούτε εµπορεύεται σε παράγωγα, εκτός από προθεσµιακές πράξεις συναλλάγµατος που χρησιµοποιούνται για κάλυψη από κινδύνους διακύµανσης των τιµών συναλλάγµατος και συµβάσεις ανταλλαγής νοµισµάτων. Οι προθεσµιακές πράξεις συναλλάγµατος είναι ανέκκλητες συµφωνίες αγοράς ή πώλησης συγκεκριµένης ποσότητας ξένου συναλλάγµατος σε συγκεκριµένη µελλοντική ηµεροµηνία και τιµή. Οι συµβάσεις ανταλλαγής συναλλάγµατος διέπουν την ανταλλαγή συγκεκριµένων ποσών δύο νοµισµάτων στην τρέχουσα τιµή και την επαναφορά τους σε συγκεκριµένη τιµή στη λήξη. Στο τέλος του έτους δεν υπήρχαν συµβάσεις ανταλλαγής νοµισµάτων (2009: ονοµαστική αξία €µηδέν χιλ.). Οι προθεσµιακές πράξεις συναλλάγµατος ανέρχονταν σε ονοµαστική αξία €11.522 χιλ. (2009: €2.095 χιλ.) από τις οποίες €48 χιλ. (2009: €µηδέν χιλ.) αφορούν εισαγωγές γεωργικών χρειωδών της Τράπεζας και περιλαµβάνονται στις πιστώσεις εισαγωγής που αναφέρονται στη σηµείωση 32. Η εκτιµηµένη δίκαιη αξία των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων σε σχέση µε τα παράγωγα αυτά παρουσιάζεται στις σηµειώσεις 21 και 25 αντίστοιχα. 49 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 34. ∆εσµεύσεις για λειτουργικές µισθώσεις Τράπεζα ως µισθωτής Η Τράπεζα προβαίνει σε µη ακυρώσιµες λειτουργικές µισθώσεις για την ενοικίαση καταστηµάτων, γραφείων και αποθηκών. Οι όροι συµφωνίας, οι πρόνοιες αναπροσαρµογής τιµήµατος και τα δικαιώµατα ανανέωσης των µισθώσεων ποικίλουν και διαφέρουν ανά µίσθωση. Τα έξοδα ενοικιάσεων για το έτος που χρεώθηκαν στη Κατάσταση Λογαριασµού Αποτελεσµάτων παρουσιάζονται στη σηµείωση 7. Το σύνολο των ελάχιστων µελλοντικών ενοικίων που είναι πληρωτέα σύµφωνα µε τις µη ακυρώσιµες λειτουργικές µισθώσεις είναι ως εξής: Μέχρι 1 έτος Από 1 µέχρι 5 έτη 2010 €000 2009 €000 100 28 142 128 128 270 Τράπεζα ως εκµισθωτής Το σύνολο των ελάχιστων µελλοντικών ενοικίων που είναι εισπρακτέα σύµφωνα µε τις µη ακυρώσιµες λειτουργικές µισθώσεις είναι ως εξής: Μέχρι 1 έτος Από 1 µέχρι 5 έτη 2010 €000 2009 €000 169 46 214 225 215 439 35. Συµφωνίες για κεφαλαιουχικές δαπάνες Οι υποχρεώσεις που απορρέουν από συµφωνίες για κεφαλαιουχικές δαπάνες ανέρχονται σε €388 χιλ. (2009: €589 χιλ.). 36. Υποχρεώσεις από παραγγελίες γεωργικών χρειωδών Οι υποχρεώσεις που απορρέουν από παραγγελίες γεωργικών χρειωδών τα οποία πωλούνται από την Τράπεζα ανέρχονται σε €1.478 χιλ. (2009: €1.131 χιλ.). 37. Νοµικές διαδικασίες Στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 εκκρεµούσαν δικαστικές αγωγές εναντίον της Τράπεζας που συνεχίζονται µέχρι σήµερα. Με βάση τις ισχύουσες δικαστικές κλίµακες αγωγών, τα συνολικά ποσά των αγωγών αυτών είναι µέχρι €1,2 εκ. (2009: €5,2 εκ.). Σύµφωνα µε τις απόψεις των νοµικών συµβούλων της Τράπεζας, η έκβαση των αγωγών αυτών δεν αναµένεται να έχει σηµαντικές οικονοµικές επιπτώσεις για την Τράπεζα. 50 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 38. ∆ιαχειριστικές δραστηριότητες Η Τράπεζα ενεργεί ως διαχειριστής κεφαλαίων, γεγονός που συνεπάγεται την κατοχή ή τοποθέτηση περιουσιακών στοιχείων για λογαριασµό πελατών της. Η Τράπεζα δε φέρει οποιαδήποτε ευθύνη έναντι των πελατών της για τυχόν αφερεγγυότητα τρίτων. Τα κεφάλαια που διαχειρίζεται η Τράπεζα δεν αναγνωρίζονται ως περιουσιακά στοιχεία της Τράπεζας στον ισολογισµό µε εξαίρεση αυτά που είναι κατατεθειµένα σε τραπεζικούς λογαριασµούς στην Τράπεζα. Κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού τα κεφάλαια υπό διαχείριση ανέρχονταν σε €13 εκ. (2009: €20 εκ.). 39. Μετρητά και αντίστοιχα µετρητών Μετρητά και καταθέσεις σε Κεντρικές Τράπεζες (σηµ. 10) Επιταγές υπό εκκαθάριση Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες 2010 €000 2009 €000 30.358 4.211 40.155 1.229.345 42.898 43.898 74.724 1.316.141 40. ∆ιαχείριση κινδύνων Οι πιο σηµαντικοί κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται η Τράπεζα είναι ο πιστωτικός κίνδυνος, ο κίνδυνος αγοράς και ο κίνδυνος ρευστότητας. Η Τράπεζα έχει θεσπίσει ένα πλαίσιο διαχειρίσεως κινδύνων, όπου κεντρική θέση κατέχει η αξιόπιστη µέτρηση των χρηµατοοικονοµικών κινδύνων. Οι τρόποι αντιµετώπισης τους επεξηγούνται πιο κάτω: Πιστωτικός κίνδυνος Ο πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος οικονοµικής ζηµιάς που απορρέει από την αδυναµία αποπληρωµής των δανείων και άλλων χορηγήσεων και τη µη τήρηση από τους πελάτες των συµβατικών υποχρεώσεών τους. Η ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων παρακολουθείται από το Τµήµα Παρακολούθησης και Ελέγχου των Χορηγήσεων σε συστηµατική βάση και δηµιουργούνται προβλέψεις για αποµείωση αξίας για συγκεκριµένες προβλεπόµενες ή άλλες ζηµιές που πιθανόν να υπάρχουν σε αυτό. Επίσης η Τράπεζα παίρνει επαρκείς εξασφαλίσεις έτσι ώστε η πιθανότητα ζηµιών να ελαχιστοποιείται. Όπως παρουσιάζεται στον πιο κάτω πίνακα το 57,5% (2009: 63,7%) των δανείων και άλλων χορηγήσεων σε πελάτες είναι εξασφαλισµένα µε κυβερνητική εγγύηση ή χορηγήθηκαν από κυβερνητικά κεφάλαια (σηµείωση 14). Ανάλυση δανείων κατά είδος εξασφάλισης: ∆άνεια προς την Κυπριακή Κυβέρνηση ∆άνεια µε Κυβερνητική εγγύηση ∆άνεια µε Κυβερνητικά κεφάλαια ∆άνεια µε υποθήκες και άλλες εµπράγµατες εξασφαλίσεις Άλλα δάνεια 2010 €000 2009 €000 463.211 574.783 56.124 612.880 194.956 463.495 471.209 57.468 467.857 203.051 1.901.954 1.663.080 51 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια) Η Τράπεζα µεριµνά επίσης για την ικανοποιητική διασπορά του πιστωτικού κινδύνου στους διάφορους κλάδους της οικονοµίας. Η κατανοµή του συνόλου των χορηγήσεων στους διάφορους κλάδους της οικονοµίας έχει ως ακολούθως: 2009 2010 €000 €000 ∆ηµόσια διοίκηση Τραπεζικό και ασφαλιστικό Εµπόριο και βιοµηχανία Υπηρεσίες Ιδιώτες Ξενοδοχεία και εστιατόρια Γεωργία Λοιποί κλάδοι 779.795 557.979 179.488 165.334 149.034 30.722 25.662 13.940 763.867 413.853 211.897 69.043 130.164 30.157 28.778 15.321 1.901.954 1.663.080 Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου Υπάρχουν περιορισµοί στη συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου από τον Περί Τραπεζικών Εργασιών Νόµο της Κύπρου και τη σχετική οδηγία που εκδόθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Σύµφωνα µε αυτούς τους περιορισµούς, οι τράπεζες δεν δικαιούνται να δανείζουν περισσότερο από το 25% της κεφαλαιακής τους βάσης σε ένα πελάτη και στα συνδεδεµένα µε αυτόν πρόσωπα. Επιπρόσθετα, ο συνολικός δανεισµός σε πελάτες και στα συνδεδεµένα µε αυτόν πρόσωπα που οι υποχρεώσεις τους ξεπερνούν το 10% της κεφαλαιακής βάσης της Τράπεζας δεν µπορεί να ξεπερνά σε σύνολο οκτώ φορές την κεφαλαιακή βάση. Η Τράπεζα συµµορφώνεται πλήρως και µε τους δύο περιορισµούς. Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο πριν τη λήψη των εξασφαλίσεων Ο ακόλουθος πίνακας απεικονίζει το χείριστο σενάριο έκθεσης της Τράπεζας σε πιστωτικό κίνδυνο πριν τις ληφθείσες εξασφαλίσεις. Για να εκτιµηθεί η επίδραση του κινδύνου όπως παρατίθεται πιο κάτω, για τα εντός ισολογισµού περιουσιακά στοιχεία χρησιµοποιήθηκαν τα λογιστικά υπόλοιπα όπως αυτά εµφανίζονται στον ισολογισµό. 52 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια) Μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο: 2010 €000 2009 €000 Καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες (σηµ. 10) Κρατικά αξιόγραφα Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρεόγραφα ∆ίκαιη αξία παραγώγων (σηµ. 21) Άλλοι χρεωστικοί λογαριασµοί (σηµ. 21) Έσοδα εισπρακτέα Σύνολο στον ισολογισµό 277.463 351.068 110.959 1.833.688 1.800.552 191 3.974 1.316 4.379.211 1.556.855 52.972 1.563.141 1.451.399 32 3.590 901 4.628.890 Ενδεχόµενες υποχρεώσεις Ανειληµµένες υποχρεώσεις Σύνολο εκτός ισολογισµού Συνολική έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο 19.166 99.567 118.733 4.497.944 13.244 187.663 200.907 4.829.797 ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει την ποιότητα των χορηγήσεων της Τράπεζας : 2010 €000 2009 €000 Ενήµερα Σε καθυστέρηση αλλά όχι αποµειωµένα Αποµειωµένα 1.730.990 86.873 84.091 1.439.514 98.584 124.982 Σύνολο πριν από προβλέψεις Προβλέψεις 1.901.954 (68.266) 1.663.080 (99.939) Σύνολο µετά από προβλέψεις 1.833.688 1.563.141 ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες σε καθυστέρηση αλλά όχι αποµειωµένα Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει τις καθυστερήσεις : Εντός τριών µηνών Μεταξύ τριών µηνών και έξι µηνών Μεταξύ έξι µηνών και ενός έτους Πέραν του ενός έτους 2010 €000 2009 €000 2.259 5.251 6.720 72.643 1.166 10.331 6.539 80.548 86.873 98.584 53 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Πιστωτικός κίνδυνος (συνέχεια) Πιστοληπτική διαβάθµιση Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει ανάλυση ανά συντελεστή διαβάθµισης των καταθέσεων σε κεντρικές τράπεζες, κρατικά αξιόγραφα, τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες, καθώς επίσης και των χρεογράφων στις 31 ∆εκεµβρίου, βάσει αξιολογήσεων του Οίκου Moody’s: 2010 Aaa έως Aa3 Α1 έως Α3 Χαµηλότερη από Α3 Χωρίς διαβάθµιση 2009 Aaa έως Aa3 Α1 έως Α3 Χαµηλότερη από Α3 Χωρίς διαβάθµιση Καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Κρατικά αξιόγραφα Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες Χρεόγραφα Σύνολο €000 €000 €000 €000 €000 276.731 732 - 331.078 19.990 - 15.794 1.576.489 2.200.092 76.726 4.376 81.102 12.398 218.799 251.919 6.041 888 6.929 277.463 351.068 110.959 1.800.552 2.540.042 Καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Κρατικά αξιόγραφα Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες Χρεόγραφα Σύνολο €000 €000 €000 €000 €000 1.556.544 311 - - 12.838 1.181.948 2.751.330 34.275 251.477 286.063 6 17.086 17.092 5.853 888 6.741 1.556.855 - 52.972 1.451.399 3.061.226 Επενδύσεις σε χρεόγραφα και τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες που δεν έχουν διαβάθµιση ή έχουν διαβάθµιση χαµηλότερη του επενδυτικού πλαισίου της Τράπεζας τυγχάνουν της απαιτούµενης έγκρισης από τη ∆ιεύθυνση της Τράπεζας. Οι εν λόγω επενδύσεις και τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες παρακολουθούνται βάσει εσωτερικών µοντέλων αξιολόγησης. 54 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος Αγοράς Ο κίνδυνος αγοράς είναι ο κίνδυνος οικονοµικής ζηµιάς που απορρέει από τυχόν αιφνίδιες µεταβολές στις τιµές ξένου συναλλάγµατος, των επιτοκίων, των τιµών των µετοχών και άλλων αξιών. Η διαχείριση του κινδύνου αυτού γίνεται από την Επιτροπή ∆ιαχείρισης των Περιουσιακών Στοιχείων/Υποχρεώσεων της Τράπεζας (ALCO) ώστε να βρίσκεται µέσα σε αποδεκτά όρια. Για την αποτελεσµατικότερη διαχείριση του κινδύνου από αλλαγές στα επιτόκια και στις τιµές ξένου συναλλάγµατος η Επιτροπή ∆ιαχείρισης των Περιουσιακών Στοιχείων/Υποχρεώσεων της Τράπεζας έχει καθορίσει συγκεκριµένες στρατηγικές και έχει θέσει όρια ανοικτής θέσης για κάθε κίνδυνο. Οι αναλύσεις στοιχείων σχετικά µε τη θέση της Τράπεζας όσον αφορά τον κίνδυνο από µεταβολές στις τιµές ξένου συναλλάγµατος, τον κίνδυνο επιτοκίων και τον κίνδυνο τιµών παρουσιάζονται αναλυτικότερα πιο κάτω: Συναλλαγµατικός κίνδυνος Ο συναλλαγµατικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος οικονοµικής ζηµιάς που απορρέει από τυχόν αιφνίδιες µεταβολές στις τιµές συναλλάγµατος όταν υπάρχει καθαρή θέση (περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων) σε ένα ή περισσότερα ξένα νοµίσµατα. Η Επιτροπή ∆ιαχείρισης των Περιουσιακών Στοιχείων/Υποχρεώσεων της Τράπεζας καθορίζει όρια για την ανοικτή συναλλαγµατική θέση τόσο στο κλείσιµο της ηµέρας όσο και κατά τη διάρκεια της ηµέρας για όλα τα νοµίσµατα συνολικά και ξεχωριστά ανά νόµισµα τα οποία παρακολουθούνται σε συνεχή βάση. Οι πιο κάτω πίνακες παρουσιάζουν την έκθεση της Τράπεζας σε συναλλαγµατικό κίνδυνο ο οποίος προέρχεται από τις υπάρχουσες ανοικτές συναλλαγµατικές θέσεις. Η ανάλυση ευαισθησίας βασίζεται σε ιστορικές διακυµάνσεις των τιµών συναλλάγµατος για τον υπολογισµό των πιθανών µεταβολών στις τιµές συναλλάγµατος έναντι του ευρώ. 55 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Συναλλαγµατικός κίνδυνος (συνέχεια) 2010 Ευρώ €000 ∆ολάρια Αµερικής €000 Αγγλικές Λίρες €000 Άλλα νοµίσµατα €000 Σύνολο €000 306.746 166 146 31 307.089 4.211 - - - 4.211 351.068 - - - 351.068 77.295 14.781 18.074 809 110.959 1.833.688 1.800.552 844 - - - 1.833.688 1.800.552 844 87.075 10.012 1.316 4.472.807 191 15.138 18.220 840 87.075 10.203 1.316 4.507.005 109.869 200.017 39 - 50 - - 109.958 200.017 3.797.263 14.069 17.627 675 3.829.634 36.534 20.875 61.924 173 24 - 36.534 20.875 62.121 7.785 4.234.267 14.281 17.701 675 7.785 4.266.924 240.081 - - - 240.081 4.474.348 (1.541) 14.281 857 17.701 519 675 165 4.507.005 (1.541) 857 519 165 Μεταβολή στη συναλλαγµατική ισοτιµία % Επίδραση στα καθαρά κέρδη €000 +10% 86 +10% 51 Μεταβολή στη συναλλαγµατική ισοτιµία % Επίδραση στα καθαρά κέρδη €000 -10% (86) -10% (51) Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Επιταγές υπό εκκαθάριση Κρατικά αξιόγραφα Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρεόγραφα Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Άλλα περιουσιακά στοιχεία Έσοδα εισπρακτέα Σύνολο περιουσιακών στοιχείων Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Κυβέρνηση Κύπρου ∆ανειστικοί Επίτροποι Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα και αναβαλλόµενα έσοδα Σύνολο υποχρεώσεων Ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων Καθαρή θέση ισολογισµού Προθεσµιακή συναλλαγµατική θέση παραγώγων Καθαρή συναλλαγµατική θέση 56 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Συναλλαγµατικός κίνδυνος (συνέχεια) 2009 Ευρώ €000 ∆ολάρια Αµερικής €000 Αγγλικές Λίρες €000 Άλλα νοµίσµατα €000 Σύνολο €000 1.582.964 1.258 1.250 251 1.585.723 42.897 - - 1 42.898 16.137 16.971 17.801 2.063 52.972 1.563.141 1.442.317 823 3.478 - 5.604 - - 1.563.141 1.451.399 823 47.024 8.803 901 4.705.007 32 21.739 24.655 2.315 47.024 8.835 901 4.753.716 3.893 363.151 24 - 48 - - 3.965 363.151 4.043.626 19.844 23.128 2.008 4.088.606 36.534 22.723 40.946 - - - 69 - - 36.534 22.723 41.015 7.095 4.517.968 19.937 23.176 2.008 7.095 4.563.089 190.627 - - - 190.627 4.708.595 (3.588) 19.937 1.802 23.176 1.479 2.008 307 4.753.716 (3.588) 1.802 1.479 307 Μεταβολή στη συναλλαγµατική ισοτιµία % Επίδραση στα καθαρά κέρδη €000 +10% 180 +10% 148 Μεταβολή στη συναλλαγµατική ισοτιµία % Επίδραση στα καθαρά κέρδη €000 -10% (180) -10% (148) Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Επιταγές υπό εκκαθάριση Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρεόγραφα Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Άλλα περιουσιακά στοιχεία Έσοδα εισπρακτέα Σύνολο περιουσιακών στοιχείων Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Κυβέρνηση Κύπρου ∆ανειστικοί Επίτροποι Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα και αναβαλλόµενα έσοδα Σύνολο υποχρεώσεων Ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων και ιδίων κεφαλαίων Καθαρή θέση ισολογισµού Προθεσµιακή συναλλαγµατική θέση παραγώγων Καθαρή συναλλαγµατική θέση 57 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος επιτοκίων Ο κίνδυνος επιτοκίων είναι ο κίνδυνος µείωσης της αξίας των χρηµατοοικονοµικών µέσων ή καθαρών εσόδων από τόκους που απορρέει από δυσµενείς µεταβολές στα επιτόκια της αγοράς λόγω του ετεροχρονισµού στην αναπροσαρµογή των επιτοκίων σε περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις. Η Τράπεζα παρακολουθεί σε συνεχή βάση τις µεταβολές των επιτοκίων και το συσχετισµό των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων που υπόκεινται σε µεταβολή επιτοκίων ή έχουν σταθερό επιτόκιο και προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για τη διαχείριση του κινδύνου αυτού. Οι ακόλουθοι πίνακες παρουσιάζουν την έκθεση της Τράπεζας στον κίνδυνο επιτοκίων. Στους πίνακες παρουσιάζονται σε λογιστική αξία τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις της Τράπεζας µε βάση την ηµεροµηνία αναπροσαρµογής του επιτοκίου για τα στοιχεία κυµαινόµενου επιτοκίου ή την ηµεροµηνία λήξης για τα στοιχεία σταθερού επιτοκίου. 2010 Σε πρώτη ζήτηση €000 Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες 732 Μεταξύ Εντός τριών µηνών τριών και ενός µηνών έτους €000 €000 276.731 - Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 - Μη Πέραν των τοκοφόροι πέντε ετών λογαριασµοί €000 €000 - 29.626 Σύνολο €000 307.089 Επιταγές υπό εκκαθάριση - - - - - 4.211 4.211 Κρατικά αξιόγραφα Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρεόγραφα Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Άλλα περιουσιακά στοιχεία Έσοδα εισπρακτέα Σύνολο περιουσιακών στοιχείων - 19.990 331.078 - - - 351.068 3.099 41.063 66.797 - - - 110.959 276.917 - 1.169.283 485.763 - 328.928 14.912 - 1.171.322 - 3 128.555 - 58.557 844 1.833.688 1.800.552 844 - - - - - 87.075 87.075 463 - - - - - 9.740 1.316 10.203 1.316 281.211 1.992.830 741.715 1.171.322 128.558 191.369 4.507.005 1.422 - 80.000 200.017 23.742 - - - 4.794 - 109.958 200.017 443.906 1.998.028 1.105.900 281.800 - - 3.829.634 3.148 14 - - - - 36.534 17.727 62.107 36.534 20.875 62.121 Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Κυβέρνηση Κύπρου ∆ανειστικοί Επίτροποι Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα και αναβαλλόµενα έσοδα - - - - - 7.785 7.785 Σύνολο υποχρεώσεων 448.490 2.278.045 1.129.642 281.800 - 128.947 4.266.924 Καθαρή θέση (167.279) (285.215) (387.927) 889.522 128.558 62.422 240.081 Καθαρή συσσωρευτική θέση (167.279) (452.494) (840.421) 49.101 177.659 240.081 58 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος επιτοκίων (συνέχεια) 2009 Σε πρώτη ζήτηση €000 Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Επιταγές υπό εκκαθάριση Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρεόγραφα Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Άλλα περιουσιακά στοιχεία Έσοδα εισπρακτέα Σύνολο περιουσιακών στοιχείων Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Κυβέρνηση Κύπρου ∆ανειστικοί Επίτροποι Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα και αναβαλλόµενα έσοδα Μεταξύ Εντός τριών µηνών τριών και ενός µηνών έτους €000 €000 Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 Μη Πέραν των τοκοφόροι πέντε ετών λογαριασµοί €000 €000 Σύνολο €000 312 1.556.544 - - - 28.867 1.585.723 - - - - - 42.898 42.898 24.522 22.475 5.975 - - 248.614 - 1.030.081 267.225 - 224.134 99.160 - 975.678 - 6 109.336 - 60.306 823 1.563.141 1.451.399 823 - - - - - 47.024 47.024 421 - - - - - 8.414 901 8.835 901 273.869 2.876.325 329.269 975.678 109.342 189.233 4.753.716 3.848 - 363.151 - - - 117 - 3.965 363.151 561.167 1.929.704 1.511.975 85.760 - - 3.653 1.268 - - - - - 36.534 19.070 39.747 52.972 4.088.606 36.534 22.723 41.015 - - - - - 7.095 7.095 Σύνολο υποχρεώσεων 569.936 2.292.855 1.511.975 85.760 - 102.563 4.563.089 Καθαρή θέση (296.067) 583.470 (1.182.706) 889.918 109.342 86.670 190.627 Καθαρή συσσωρευτική θέση (296.067) 287.403 (895.303) (5.385) 103.957 190.627 59 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος επιτοκίων (συνέχεια) Ανάλυση ευαισθησίας Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει την επίδραση στα καθαρά έσοδα από τόκους για περίοδο ενός έτους ως αποτέλεσµα λογικά αναµενόµενων µεταβολών στα επιτόκια των κυρίων νοµισµάτων: Ευρώ €000 ∆ολάρια Αµερικής €000 (2.851) 1 8 - (2.842) 1.426 - (4) - 1.422 2009 + 0,5% σε όλα τα νοµίσµατα 506 5 1 - 512 - 0,5% σε όλα τα νοµίσµατα (506) (5) (1) - (512) Μεταβολή στα επιτόκια 2010 + 1,0% σε όλα τα νοµίσµατα - 0,25% στα ∆ολάρια Αµερικής και - 0,5% στα υπόλοιπα νοµίσµατα Αγγλικές Άλλα Λίρες νοµίσµατα €000 €000 Σύνολο €000 Κίνδυνος τιµών Ο κίνδυνος τιµών είναι ο κίνδυνος οικονοµικής ζηµιάς που απορρέει από δυσµενείς µεταβολές στις τρέχουσες τιµές των επενδύσεων σε µετοχές και χρεογράφων διαθέσιµων προς πώληση που κατέχει η Τράπεζα. Η Τράπεζα επενδύει σε µετοχές κυρίως στο Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου (Χ.Α.Κ) και οι µεταβολές στις τιµές αυτών των επενδύσεων καταχωρούνται στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων της Τράπεζας. Σε πιθανή µεταβολή του δείκτη τιµών του Χ.Α.Κ κατά ±25%, η επίδραση στα καθαρά κέρδη για το 2010 υπολογίζεται σε απόλυτες τιµές σε €30 χιλ. (2009: €44 χιλ.). Οι µεταβολές στις τιµές των διαθέσιµων προς πώληση χρεογράφων καταχωρούνται στα ίδια κεφάλαια της Τράπεζας. Σε πιθανή µεταβολή των τιµών των διαθέσιµων προς πώληση χρεογράφων κατά ±10%, η επίδραση στα ίδια κεφάλαια της Τράπεζας το 2010 υπολογίζεται σε απόλυτες τιµές σε € µηδέν (2009: €569 χιλ.). Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας είναι ο κίνδυνος οικονοµικής ζηµιάς που απορρέει από ενδεχόµενη αδυναµία της Τράπεζας να ανταποκριθεί άµεσα στις τρέχουσες ταµειακές υποχρεώσεις της. Σύµφωνα µε τον Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµο όλα τα πλεονάσµατα των Συνεργατικών Εταιρειών πρέπει να κατατίθενται στην Τράπεζα. Ως εκ τούτου, η ρευστότητα της Τράπεζας επηρεάζεται από τη ρευστότητα των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυµάτων. Η Τράπεζα παρακολουθεί τη ρευστότητα σε ηµερήσια βάση και προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την αντιµετώπιση του κινδύνου αυτού. 60 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος ρευστότητας (συνέχεια) Στους πιο κάτω πίνακες ρευστότητας παρουσιάζεται ανάλυση των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων µε βάση τη λήξη τους : 2010 Σε πρώτη ζήτηση €000 Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Εντός Μεταξύ τριών τριών µηνών µηνών και ενός έτους €000 €000 Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 Πέραν των πέντε ετών €000 Σύνολο €000 307.089 - - - - 307.089 Επιταγές υπό εκκαθάριση - 4.211 - - - 4.211 Κρατικά αξιόγραφα Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρεόγραφα Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Άλλα περιουσιακά στοιχεία Έσοδα εισπρακτέα Σύνολο περιουσιακών στοιχείων - 19.990 331.078 - - 351.068 3.099 41.063 66.797 - - 110.959 82.796 - 31.843 305.201 - 53.763 66.002 - 677.407 1.303.222 - 987.879 126.127 844 1.833.688 1.800.552 844 - 410 1.316 9.146 - 42.300 190 - 44.775 457 - 87.075 10.203 1.316 392.984 404.034 526.786 2.023.119 1.160.082 4.507.005 1.334 - 84.882 200.017 - 5.239 - 18.503 - 109.958 200.017 575.841 1.846.773 1.125.220 281.800 - 3.829.634 2.093 - 42.620 110 546 140 4.013 36.534 18.532 14.942 36.534 20.875 62.121 Καθαρή θέση 1.561 579.268 2.175.853 (186.284) (1.771.819) 2.075 1.127.951 (601.165) 4.149 295.341 1.727.778 88.511 1.071.571 7.785 4.266.924 240.081 Καθαρή συσσωρευτική θέση (186.284) (1.958.103) (2.559.268) (831.490) 240.081 Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Κυβέρνηση Κύπρου ∆ανειστικοί Επίτροποι Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα και αναβαλλόµενα έσοδα Σύνολο υποχρεώσεων 61 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος ρευστότητας (συνέχεια) 2009 Σε πρώτη ζήτηση €000 Περιουσιακά στοιχεία Μετρητά και καταθέσεις σε κεντρικές τράπεζες Εντός Μεταξύ τριών τριών µηνών µηνών και ενός έτους €000 €000 Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 Πέραν των πέντε ετών €000 Σύνολο €000 1.229.179 166 - - 356.378 1.585.723 - 42.898 - - - 42.898 3.863 43.121 5.988 - - 52.972 80.847 - 24.834 109.205 - 411.405 166.943 - 156.334 1.067.886 - 889.721 107.365 823 1.563.141 1.451.399 823 - 307 901 800 7.836 - 170 - 46.224 522 - 47.024 8.835 901 1.313.889 221.432 592.972 1.224.390 1.401.033 4.753.716 3.892 - 73 - 363.151 - - 3.965 363.151 415.967 1.453.342 1.899.471 84.888 234.938 4.088.606 2.094 - 18 21.979 181 1.636 229 2.635 36.534 20.201 14.765 36.534 22.723 41.015 Καθαρή θέση 421.953 891.936 1.390 1.476.802 (1.255.370) 1.902 2.266.341 (1.673.369) 3.803 91.555 1.132.835 306.438 1.094.595 7.095 4.563.089 190.627 Καθαρή συσσωρευτική θέση 891.936 (363.434) (2.036.803) (903.968) 190.627 Επιταγές υπό εκκαθάριση Τοποθετήσεις σε άλλες τράπεζες ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε πελάτες Χρεόγραφα Επενδύσεις σε µετοχές Ακίνητα, εξοπλισµός και λογισµικά προγράµµατα Άλλα περιουσιακά στοιχεία Έσοδα εισπρακτέα Σύνολο περιουσιακών στοιχείων Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Κυβέρνηση Κύπρου ∆ανειστικοί Επίτροποι Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα και αναβαλλόµενα έσοδα Σύνολο υποχρεώσεων Οι πίνακες κινδύνου ρευστότητας έχουν ετοιµασθεί µε βάση τα ∆ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς τα οποία προβλέπουν ότι η καταχώρηση σε περιόδους βασίζεται στην εναποµείνουσα περίοδο από την ηµεροµηνία του ισολογισµού µέχρι τη λήξη τους. Η εποπτική αρχή καθορίζει δείκτες αξιολόγησης για το καθαρό άνοιγµα ρευστότητας εντός ενός µηνός µε βάση δικά της κριτήρια. 62 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος ρευστότητας (συνέχεια) Στους πιο κάτω πίνακες ρευστότητας παρουσιάζονται οι συµβατικές µη προεξοφλητικές ταµειακές εκροές µε βάση την εναποµείνουσα συµβατική περίοδο από την ηµεροµηνία ισολογισµού µέχρι τη λήξη τους. 2010 Σε πρώτη ζήτηση €000 Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Κυβέρνηση Κύπρου ∆ανειστικοί Επίτροποι Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα Σύνολο στοιχείων ισολογισµού ∆ανειστικοί Επίτροποι Λοιπές υποχρεώσεις ∆εδουλευµένα έξοδα Σύνολο στοιχείων ισολογισµού Πέραν των πέντε ετών €000 Σύνολο €000 84.882 200.038 - 5.462 - 20.899 - 112.576 200.038 575.841 1.871.021 1.144.268 304.070 - 3.895.200 - - - - 36.534 36.534 2.093 - 112 152 18.536 20.893 - 42.079 870 532 - 4.013 - 12.648 - 59.272 870 579.267 2.198.890 1.144.912 313.697 88.617 4.325383 Εντός Μεταξύ τριών τριών µηνών µηνών και ενός έτους €000 €000 Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 Πέραν των πέντε ετών €000 Σύνολο €000 Σε πρώτη ζήτηση €000 Κυβέρνηση Κύπρου Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 1.333 - 2009 Υποχρεώσεις Οφειλές σε άλλες τράπεζες Συµφωνίες επαναγοράς Καταθέσεις και άλλοι λογαριασµοί πελατών Εντός Μεταξύ τριών τριών µηνών µηνών και ενός έτους €000 €000 3.892 - 73 - 366.630 - - 3.965 366.630 415.967 1.458.828 1.921.279 88.266 246.101 4.130.441 - - - - 36.534 36.534 2.094 16 183 249 19.973 22.515 - 20.234 756 1.636 - 2.635 - 12.317 - 36.822 756 421.953 1.479.907 2.289.728 91.150 314.925 4.597.663 Εντός Μεταξύ τριών τριών µηνών µηνών και ενός έτους €000 €000 Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 Πέραν των πέντε ετών €000 Σύνολο €000 - - - - - - 2010 Σε πρώτη ζήτηση €000 Παράγωγα διακανονιζόµενα σε ακαθάριστη βάση Παράγωγα συναλλάγµατος Πληρωτέα Εισπρακτέα - Εκτός ισολογισµού - (5.746) 5.776 30 (5.746) 5.776 30 63 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος ρευστότητας (συνέχεια) 2009 Σε πρώτη ζήτηση €000 Εντός Μεταξύ τριών τριών µηνών µηνών και ενός έτους €000 €000 Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 Πέραν των πέντε ετών €000 Σύνολο €000 Παράγωγα διακανονιζόµενα σε ακαθάριστη βάση Παράγωγα συναλλάγµατος Πληρωτέα Εισπρακτέα - (1.049) 1.046 - - - (1.049) 1.046 Εκτός ισολογισµού - (3) - - - (3) Εντός Μεταξύ τριών τριών µηνών µηνών και ενός έτους €000 €000 Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 Πέραν των πέντε ετών €000 Σύνολο €000 2010 Σε πρώτη ζήτηση €000 Ενδεχόµενες και ανειληµµένες υποχρεώσεις Ενδεχόµενες υποχρεώσεις Εγγυητικές - 1.091 17.597 478 - 19.166 Ανειληµµένες υποχρεώσεις Όρια χορηγήσεων που έχουν εγκριθεί αλλά δεν έχουν ακόµη χρησιµοποιηθεί Πιστώσεις εισαγωγής 86.152 - 400 4.939 6.072 153 1.851 - - 94.475 5.092 86.152 6.430 23.822 2.329 - 118.733 Εντός Μεταξύ τριών τριών µηνών µηνών και ενός έτους €000 €000 Μεταξύ ενός και πέντε ετών €000 Πέραν των πέντε ετών €000 Σύνολο €000 2009 Σε πρώτη ζήτηση €000 Ενδεχόµενες και ανειληµµένες υποχρεώσεις Ενδεχόµενες υποχρεώσεις Εγγυητικές - 477 12.319 448 - 13.244 Ανειληµµένες υποχρεώσεις Όρια χορηγήσεων που έχουν εγκριθεί αλλά δεν έχουν ακόµη χρησιµοποιηθεί Πιστώσεις εισαγωγής 87.518 - 43.908 5.319 49.129 168 1.621 - - 182.176 5.487 87.518 49.704 61.616 2.069 - 200.907 64 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 40. ∆ιαχείριση κινδύνων (συνέχεια) Κίνδυνος αντισυµβαλλόµενου Ο κίνδυνος αντισυµβαλλόµενου πηγάζει από τον κίνδυνο ζηµιάς λόγω της πιθανότητας να καταστεί αφερέγγυος πριν την ολοκλήρωση της συναλλαγής ένας αντισυµβαλλόµενος µε τον οποίο η Τράπεζα συναλλάσσεται. Η Επιτροπή ∆ιαχείρισης των Περιουσιακών Στοιχείων/Υποχρεώσεων της Τράπεζας (ALCO) ενέκρινε συγκεκριµένο µοντέλο για τον καθορισµό ορίων σε σχέση µε ανοίγµατα σε χώρες και σε τραπεζικά ιδρύµατα της Κύπρου και του εξωτερικού. Τα όρια καθορίζονται κυρίως µε βάση την πιστοληπτική διαβάθµιση του αντισυµβαλλοµένου, όπως αυτή υπολογίζεται από αναγνωρισµένους διεθνείς οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης (ΕΟΠΑ), καθώς επίσης και από τη ληκτότητα της τοποθέτησης-επένδυσης. Το εν λόγω µοντέλο ορίων αναθεωρείται τουλάχιστο ετήσια ή όποτε το απαιτούν οι οικονοµικές συνθήκες. Η πιστοληπτική ικανότητα των αντισυµβαλλοµένων που δεν αξιολογούνται από αναγνωρισµένους ΕΟΠΑ, αξιολογείται από το τµήµα διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου της Τράπεζας, µε βάση εσωτερική µεθοδολογία που αναπτύχθηκε, η οποία λαµβάνει υπόψη τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά κριτήρια. Το τµήµα διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου, παρακολουθεί σε τακτική βάση, τυχόν αλλαγές στην πιστοληπτική διαβάθµιση των αντισυµβαλλοµένων και των χωρών για τις οποίες η Τράπεζα έχει θέσει όρια και διαβιβάζει έγκαιρα την αναγκαία πληροφόρηση προς τις αρµόδιες υπηρεσιακές µονάδες για τη λήψη των απαιτούµενων µέτρων και διορθωτικών ενεργειών. Παράλληλα, έχει καθοριστεί συγκεκριµένη διαδικασία παρακολούθησης της τήρησης ή/και χρησιµοποίησης των ορίων, σε καθηµερινή βάση, για τον εντοπισµό τυχόν αποκλίσεων και την αποφυγή υπερβάσεων από τα καθορισθέντα όρια. Λειτουργικός κίνδυνος Λειτουργικός κίνδυνος ορίζεται ως ο κίνδυνος άµεσων ή έµµεσων ζηµιών που έχουν αιτία την ανεπάρκεια ή την αποτυχία ή την ακαταλληλότητα των θεσπισµένων εσωτερικών ελέγχων, τον ανθρώπινο παράγοντα, τα συστήµατα ή εξωτερικά γεγονότα. Με βάση µεθοδολογίες και προγράµµατα που αναπτύσσει η Μονάδα ∆ιαχείρισης Κινδύνων, προβαίνει στην αναγνώριση και αξιολόγηση των διαφόρων µορφών λειτουργικού κινδύνου σε κάθε υπηρεσιακή µονάδα της Τράπεζας. 41. ∆ιαχείριση κεφαλαίου Η κεφαλαιακή επάρκεια της Τράπεζας παρακολουθείται από τη Μονάδα ∆ιαχείρισης Κινδύνων της Τράπεζας ανά τρίµηνο, µε βάση τις οδηγίες τις Επιτροπής Τραπεζικής Εποπτείας της Βασιλείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αυτές έχουν υιοθετηθεί από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου µέσω οδηγίας που εξέδωσε προς τις Τράπεζες για τον υπολογισµό των κεφαλαιακών απαιτήσεων και των µεγάλων χρηµατοοικονοµικών ανοιγµάτων (‘Βασιλεία ΙΙ’). Η απαιτούµενη πληροφόρηση υποβάλλεται ανά τρίµηνο στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. 65 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 41. ∆ιαχείριση κεφαλαίου (συνέχεια) Η Οδηγία για τη ‘Βασιλεία ΙΙ’ αποτελείται από τους πιο κάτω πυλώνες: Πυλώνας Ι – Ελάχιστο ύψος ιδίων Κεφαλαίων Ο Πυλώνας Ι αφορά τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις του πιστωτικού ιδρύµατος, ώστε να καλύπτεται επαρκώς η έκθεση της Τράπεζας στον πιστωτικό κίνδυνο, τον κίνδυνο αγοράς και το λειτουργικό κίνδυνο. Η Τράπεζα έχει υιοθετήσει την τυποποιηµένη µέθοδο για τον κίνδυνο αγοράς και τον πιστωτικό κίνδυνο και τη µέθοδο του βασικού δείκτη για το λειτουργικό κίνδυνο. Πυλώνας ΙΙ – Εποπτική εξέταση και αξιολόγηση Ο Πυλώνας ΙΙ συνδέει τις εποπτικές απαιτήσεις κεφαλαίου µε τις εσωτερικές διαδικασίες κεφαλαιακής επάρκειας (Ε∆ΑΚΕ) της Τράπεζας και την αξιοπιστία των διαδικασιών εσωτερικού ελέγχου. Ο Πυλώνας ΙΙ έχει σκοπό την επικοινωνία µεταξύ των εποπτικών αρχών και των τραπεζών σε συνεχή βάση καθώς και την αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών σε σχέση µε τους κινδύνους στους οποίους εκτίθενται. Όταν παραστεί ανάγκη, λαµβάνονται άµεσα και αποτελεσµατικά µέτρα για επαναφορά της κατάλληλης σχέσης µεταξύ κεφαλαίου και κινδύνων. Πυλώνας ΙΙΙ – ∆ηµοσιοποιήσεις πληροφοριών από τις τράπεζες Ο Πυλώνας ΙΙΙ επιβάλλει τη γνωστοποίηση πληροφοριών σχετικά µε τις πολιτικές διαχείρισης κινδύνων της Τράπεζας όπως επίσης και τα αποτελέσµατα του υπολογισµού των ελάχιστων κεφαλαιακών απαιτήσεων, µαζί µε λεπτοµερείς πληροφορίες αναφορικά µε τη σύνθεση των βασικών ιδίων κεφαλαίων, των συµπληρωµατικών ιδίων κεφαλαίων και των αφαιρέσεων. Επίσης γνωστοποιούνται τα αποτελέσµατα της Ε∆ΑΚΕ µαζί µε διάφορες αναλύσεις που αφορούν τον πιστωτικό κίνδυνο. Κατά τα έτη 2010 και 2009, η Τράπεζα συµµορφώθηκε µε όλες τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, όπως παρουσιάζεται πιο κάτω: Ίδια κεφάλαια Πρωτοβάθµια Ίδια κεφάλαια Συµπληρωµατικά Ίδια κεφάλαια Σύνολο Ιδίων κεφαλαίων Συνολικά σταθµισµένα περιουσιακά στοιχεία ∆είκτης κεφαλαιακής επάρκειας Ελάχιστος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας Βασιλεία ΙΙ Βασιλεία ΙΙ 2010 €000 2009 €000 165.998 39.991 205.989 158.541 30.973 189.514 1.088.600 928.300 18,92% 20,42% 8,00% 8,00% 66 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 42. Συναλλαγές µε συνδεδεµένα πρόσωπα Η Τράπεζα είναι ο τραπεζίτης όλων των εγγεγραµµένων συνεργατικών εταιρειών και ο κεντρικός τραπεζίτης των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυµάτων. Σύµφωνα µε τους Περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµους, όλα τα πλεονάσµατα συνεργατικών εταιρειών πρέπει να κατατίθενται στην Τράπεζα. Οι χορηγήσεις σε συνεργατικές εταιρείες και οι καταθέσεις από συνεργατικές εταιρείες παρουσιάζονται στις σηµειώσεις 14 και 24 αντίστοιχα. Μέλη της Τράπεζας είναι µόνο συνεργατικές εταιρείες και κάθε µέλος έχει δικαίωµα µιας µόνο ψήφου. Τα έξοδα προσωπικού αναφορικά µε τα βασικά διευθυντικά στελέχη της Τράπεζας που περιλαµβάνουν το Γενικό ∆ιευθυντή και τους τέσσερις ∆ιευθυντές ∆ιευθύνσεων παρουσιάζονται πιο κάτω: Αποδοχές βασικών διευθυντικών στελεχών Εισφορές εργοδότη Ωφελήµατα αφυπηρέτησης 2010 €000 2009 €000 723 47 219 662 44 200 989 906 Τα δάνεια και άλλες χορηγήσεις σε βασικά διευθυντικά στελέχη και σε συνδεδεµένα µε αυτούς πρόσωπα παρουσιάζονται στον πιο κάτω πίνακα: ∆άνεια και άλλες χορηγήσεις σε: Βασικά διευθυντικά στελέχη 2010 €000 2009 €000 356 607 Η αµοιβή των µελών της Επιτροπείας της Τράπεζας αφορά δικαιώµατα που πληρώνονται σε µέλη της για κάλυψη εξόδων τους σχετικά µε την εκτέλεση των καθηκόντων τους και παρουσιάζεται στη σηµείωση 7. ∆εν υπήρχαν χορηγήσεις σε µέλη της Επιτροπείας. Όλες οι συναλλαγές µε µέλη της Επιτροπείας, βασικά διευθυντικά στελέχη και συνδεδεµένα µε αυτούς πρόσωπα γίνονται µε βάση συνήθεις εµπορικούς όρους. Επιπρόσθετα, ορισµένες χορηγήσεις προς βασικά διευθυντικά στελέχη γίνονται µε βάση τις πρόνοιες της συλλογικής σύµβασης Τραπεζών-ΕΤΥΚ όπως και για το υπόλοιπο προσωπικό της Τράπεζας. 67 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 43. ∆ίκαιη αξία χρηµατοοικονοµικών µέσων Η δίκαιη αξία αντιπροσωπεύει το ποσό µε το οποίο γίνεται ανταλλαγή ενός περιουσιακού στοιχείου ή αποπληρώνεται µια υποχρέωση στα πλαίσια µιας συνήθους εµπορικής συναλλαγής. Η δίκαιη αξία των δανείων και άλλων χορηγήσεων είναι περίπου ίση µε το ποσό που παρουσιάζεται στον ισολογισµό, µετά την αφαίρεση των προβλέψεων για αποµείωση αξίας. Η δίκαιη αξία των κρατικών αξιόγραφων είναι ίση µε το ποσό που παρουσιάζεται στον ισολογισµό. Η δίκαιη αξία των χρεογράφων στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 ανερχόταν στις €1.743.054 χιλ. (2009: €1.456.861 χιλ). Τα χρηµατοοικονοµικά µέσα που επιµετρούνται στη δίκαιη αξία ιεραρχούνται σε τρία επίπεδα µε βάση τον καθορισµό της δίκαιης αξίας τους ως ακολούθως: Επίπεδο 1: Χρηµατοοικονοµικά µέσα όπου η δίκαιη αξία καθορίζεται µε βάση χρηµατιστηριακές τιµές σε ενεργείς αγορές. Επίπεδο 2: Χρηµατοοικονοµικά µέσα όπου η δίκαιη αξία καθορίζεται µε βάση µοντέλων αποτίµησης για τα οποία όλα τα στοιχεία που επηρεάζουν σηµαντικά τη δίκαιη αξία είναι παρατηρήσιµα στην αγορά. Επίπεδο 3: Χρηµατοοικονοµικά µέσα όπου η δίκαιη αξία καθορίζεται µε βάση µοντέλων αποτίµησης για τα οποία τα στοιχεία που επηρεάζουν σηµαντικά τη δίκαιη αξία δεν είναι παρατηρήσιµα στην αγορά. 2010 Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία Παράγωγα για σκοπούς εµπορίας: Προθεσµιακές πράξεις συναλλάγµατος Επενδύσεις σε µετοχές στη δίκαιη αξία µέσω των αποτελεσµάτων Χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις Παράγωγα για σκοπούς εµπορίας: Προθεσµιακές πράξεις συναλλάγµατος Επίπεδο 1 €000 Επίπεδο 2 €000 Επίπεδο 3 €000 Σύνολο €000 - 191 - 191 125 - - 125 125 191 - 316 - 173 - 173 - 173 - 173 68 Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 31 ∆εκεµβρίου 2010 44. Εγγύηση λόγω Κεντρικού Φορέα Η Τράπεζα, µε βάση το νέο ρόλο που της ανατέθηκε και σύµφωνα µε τις πρόνοιες της Οδηγίας της Ε.Ε. αρ.2000/12/ΕΚ (όπως αναδιατυπώθηκε µε την οδηγία 2006/48/ΕΚ) σχετικά µε την ανάληψη και την άσκηση δραστηριότητας πιστωτικών ιδρυµάτων και τους περί Συνεργατικών Εταιρειών (Τροποποιητικούς) Θεσµούς του 2004, εγγυήθηκε τις υποχρεώσεις των συνδεδεµένων µε αυτή συνεργατικών πιστωτικών ιδρυµάτων ούτως ώστε τα τελευταία να εξαιρούνται σε ατοµική βάση από τα ρυθµιστικά κριτήρια της Οδηγίας. Η ανωτέρω Οδηγία και οι Θεσµοί προνοούν ότι τα εξαιρεθέντα ρυθµιστικά κριτήρια πρέπει να ικανοποιούνται από τον Κεντρικό Φορέα και τα συνδεδεµένα Σ.Π.Ι. σε ενοποιηµένη βάση. Σύµφωνα µε την παράγραφο 6.8 της Κανονιστικής Απόφασης Κ∆Π 393/2006 ηµεροµηνίας 18 Οκτωβρίου 2006 της Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών η εγγύηση του Κεντρικού Φορέα προς τα συνδεδεµένα Σ.Π.Ι. ενεργοποιείται όταν: (α) ο Έφορος έχει διαπιστώσει και αποφασίσει ότι το συνδεδεµένο Σ.Π.Ι. δεν είναι σε θέση να εξοφλήσει, αποπληρώσει ή διευθετήσει τις υποχρεώσεις του που είναι ή καθίστανται άµεσα απαιτητέες από τους δικαιούχους τους για λόγους που έχουν σχέση µε την οικονοµική του κατάσταση, ή (β) έχει εκδοθεί από τον Έφορο, διαταγή εκκαθάρισης του συνδεδεµένου Σ.Π.Ι. σύµφωνα µε το άρθρο 44 του περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόµου. Η υποχρέωση του Κεντρικού Φορέα ως εγγυητή στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις ενεργοποιείται ανεξάρτητα από την ενεργοποίηση του Ταµείου Αλληλεγγύης, Στήριξης και Ανάπτυξης και του Ταµείου Προστασίας Καταθέσεων, σε περίπτωση δε έκδοσης διαταγής εκκαθάρισης του Σ.Π.Ι., ανεξάρτητα της διαδικασίας εκκαθάρισης. Στις 31 ∆εκεµβρίου 2010, µε βάση τις υποχρεώσεις και τις ενδεχόµενες υποχρεώσεις των συνδεδεµένων Σ.Π.Ι., η παρεχόµενη εγγύηση προς τα συνδεδεµένα Σ.Π.Ι. ανερχόταν σε €13.453 εκ. (2009: €12.743 εκ.). Η Τράπεζα κατά την ηµεροµηνία αυτή αξιολόγησε την εγγύηση σε συνάρτηση µε την οικονοµική θέση των Σ.Π.Ι. και δεν αναµένει ότι από την εγγύηση αυτή θα προκύψουν οποιεσδήποτε υποχρεώσεις για τον Κεντρικό Φορέα. Στις 31 ∆εκεµβρίου 2010, το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων των συνδεδεµένων Σ.Π.Ι. ανερχόταν σε €1.014 εκ. (2009: €788 εκ.). Πληροφορίες για την επάρκεια κεφαλαίων και τη διαχείριση κινδύνων που απορρέουν από το ρόλο της Τράπεζας ως Κεντρικός Φορέας, σχετικά µε τις πρόνοιες του Πυλώνα ΙΙΙ, δηµοσιοποιούνται στην ιστοσελίδα της Τράπεζας. 45. Έγκριση οικονοµικών καταστάσεων Οι οικονοµικές καταστάσεις της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Λτδ για το έτος που έληξε στις 31 ∆εκεµβρίου 2010 εγκρίθηκαν για έκδοση µε απόφαση της Επιτροπείας της Τράπεζας στις 27 Απριλίου 2011. 46. Γεγονότα µεταγενέστερα του ισολογισµού Στις 14 Απριλίου 2011, η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας ψήφισε τη νοµοθεσία που εισάγει ειδικό φόρο από µέρους των Τραπεζών. Από την 1 Ιανουαρίου 2011, οι Τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο είναι υποχρεωµένες να καταβάλλουν ειδικό φόρο ύψους 0,095% επί των καταθέσεων των πελατών τους. Ο ειδικός φόρος θα υπολογίζεται σε καταθέσεις πελατών των Τραπεζών στην Κύπρο - σε οποιοδήποτε νόµισµα - στις 31 ∆εκεµβρίου του προηγούµενου έτους. 69