Δξεπλεηηθή εξγαζία (project) « Νίθνο Καδαληδάθεο ε δσή θαη ην έξγν ηνπ κεγάινπ Κξεηηθνύ » Γηδάζθνπζεο : Βέξα Γαθαλάιε Άξηα Παπαδάθε Οκάδα : ΄Αξηα Παπαδνγηαλλάθε Πέιια Εαραξηνπδάθε Γέζπνηλα Εαραξηνπδάθε Γηώξγνο Ρνπθνπλάθεο Βαγγειηώ πκαηάθε Σάμε : Α΄ Γεληθνύ ιπθείνπ Μνηξώλ 2 Πεξηερόκελα 1. Πξνβιεκαηηθή ηνπ ζέκαηνο ....................................................................5 1.1 Μεζνδνινγία .....................................................................................5 2. Βηνγξαθηθό πιηθό ...................................................................................6 3.Αληίζεζε αλάκεζα ζην θαιό θαη ζην θαθό ...........................................11 3.1 Οη ήξσεο ηνπ θαινύ .......................................................................11 3.2 Οη ήξσεο ηνπ θαθνύ ........................................................................14 4.Αλάιπζε θαη πεξηγξαθή εηθόλσλ ηεο θύζεο θαη θξάζεσλ ηνπ έξγνπ..16 4.1 Πεξηγξαθή ηεο θύζεο :....................................................................16 4.2 Υσξία πνπ καο θέληξηζαλ ην ελδηαθέξνλ .......................................18 5. Δπίινγνο ................................................................................................24 6. Βηβιηνγξαθία ........................................................................................25 2 3 Πξόινγνο ηα πιαίζηα ηεο εξεπλεηηθήο εξγαζίαο (project) ε νκάδα καο αζρνιήζεθε κε ηελ δσή θαη ην έξγν ηνπ κεγάινπ Κξεηηθνύ ζπγγξαθέα, Νίθνπ Καδαληδάθε. Πην ζπγθεθξηκέλα αλαδεηήζακε πιεξνθνξίεο γηα ηελ δσή ηνπ αιιά θαη ηα ηαμίδηα πνπ πξαγκαηνπνίεζε ζε όιν ηνλ θόζκν. Έπεηηα, θάλακε αλάγλσζε νιόθιεξνπ ηνπ κπζηζηνξήκαηνο ηνπ Καδαληδάθε, « Ο Υξηζηόο μαλαζηαπξώλεηαη » (1948). Ύζηεξα από ηελ αλάγλσζε ηνπ έξγνπ απηνύ πνπ απνηειεί κηα ύζηαηε έθθξαζε ηεο εζνγξαθίαο, πξνζπαζήζακε λα θαηαλνήζνπκε ηελ ινγηθή ηνπ ζπγγξαθέα, εληνπίδνληαο ηελ έληνλε αληίζεζε αλάκεζα ζην θαιό θαη ζην θαθό αιιά θαη αλαιύνληαο θαη δηάθνξα ρσξία ηνπ βηβιίνπ όπνπ ν ζπγγξαθέαο πξνβάιιεη δηάθνξεο αμίεο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο όπσο είλαη ε δηθαηνζύλε, ε ηζόηεηα θαη ε πξνζθπγηά Ο Νίθνο Καδαληδάθεο ήηαλ Έιιελαο κπζηζηνξηνγξάθνο, πνηεηήο θαη ζεαηξηθόο ζπγγξαθέαο. Γελλήζεθε ζην Ζξάθιεην ηεο Κξήηεο. ηελ Αζήλα μεθίλεζε λνκηθέο ζπνπδέο. Δπίζεο εκθαλίζηεθε ζηα ειιεληθά γξάκκαηα. Άξρηζε κεηαπηπρηαθέο ζπνπδέο ζην Παξίζη. Δπηπιένλ δεκνζίεπζε αξθεηέο θξηηηθέο κειέηεο ζε δηάθνξα πεξηνδηθά. ηνλ Α΄ Βαιθαληθό Πόιεκν θαηαηάρζεθε εζεινληήο θαζώο επίζεο πξσηνζηάηεζε ζηελ θίλεζε γηα ηελ ίδξπζε ηνπ Δθπαηδεπηηθνύ Οκίινπ. Δπίζεο, ν Διεπζέξηνο Βεληδέινο ηνλ δηόξηζε Γεληθό Γηεπζπληή ηνπ Τπνπξγείνπ πεξηζάιςεσο. Αθόκε εξγάζηεθε σο αληαπνθξηηήο ησλ εθεκεξίδσλ Διεύζεξνο ηύπνο θαη Καζεκεξηλή. Δπίζεο, αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη κεηά ηελ απνρώξεζε ησλ Γεξκαλώλ δξαζηεξηνπνηήζεθε έληνλα ζηελ ειιεληθή πνιηηηθή δσή, αλαιακβάλνληαο ηελ πξνεδξία ηεο νζηαιηζηηθήο Δξγαηηθήο Κίλεζεο . ρεηηθά κε ηελ ππόζεζε ηνπ έξγνπ καο « Ο Υξηζηόο μαλαζηαπξώλεηαη », ε νπνία δηαδξακαηίδεηαη ζηε Λπθόβξπζε, έλα ειιεληθό ρσξηό ηεο Αλαηνιήο όπνπ ππάξρεη ην έζηκν λα γίλεηαη ε αλαπαξάζηαζε ησλ Παζώλ θάζε επηά ρξόληα. Ο παπά 3 4 –Γξεγόξεο κε ηνπο πξνεζηνύο επηιέγνπλ ηα πξόζσπα πνπ ζα ιάβνπλ κέξνο : ην Υξηζηό ζα ππνδπζεί ν Μαλνιηόο , έλαο απιόο βνζθόο, ηνλ Ησάλλε ν Μηρειήο, ν γηνο ηνπ άξρνληα Παηξηαξρέα ηνλ Ηνύδα, ν Παλαγηώηαξνο ηε Μαγδαιελή, ε ρήξα ε Καηεξίλα. Αξγά ην απόγεπκα θαηαθζάλνπλ πξόζθπγεο από έλα άιιν ρσξηό, θαηαδησγκέλνη από ηνπο Σνύξθνπο .Εεηνύλ βνήζεηα αιιά ν παπά - Γξεγόξεο ηνπο δηώρλεη, ιέγνληαο όηη θέξλνπλ καδί ηνπο επηδεκία ρνιέξαο. Οη πξόζθπγεο κε επηθεθαιή ηνλ παπά – Φώηε, θαηαθεύγνπλ ζην άγξην βνπλό ηεο αξαθήλαο. Σνπο βνεζνύλ ν Μαλνιηόο, ν Μηρειήο, ε Καηεξίλα, ν Γηαλλάθνο θαη ν Κσζηαληήο (νη δύν ηειεπηαίνη επξόθεηην λα ππνδπζνύλ ηνπο Απνζηόινπο Πέηξν θαη Ηάθσβν) δίλνληαο ηνπο ηξόθηκα, θνθίληα θαη όηη άιιν είραλ .Μεηά από ηελ επηινγή ηνπ ζην ξόιν ηνπ Υξηζηνύ ν Μαλνιηόο αιιάδεη κέξα κε ηελ κέξα. Υσξίδεη ηελ αξξαβσληαζηηθηά ηνπ θαη απνθαζίδεη λα θηάζεη ζε όζν ην δπλαηόλ κεγαιύηεξε πλεπκαηηθή, ςπρηθή θαη ζσκαηηθή αγλόηεηα κε νδεγό ηνλ παπά – Φώηε. Μάιηζηα, ζην παλεγύξη ηνπ πξνθήηε Ζιία ππεξαζπίδεηαη ηνπο πξόζθπγεο θαη κηιά γηα ηελ αμία ηεο αγάπεο θαη ηνπ ειένπο πξνθαιώληαο ηελ αληίδξαζε ησλ ζπγρσξηαλώλ ηνπ θαη ηελ νξγή ηνπ παπά – Γξεγόξε. ην κεηαμύ πεζαίλεη ν Παηξηαξρέαο θαη ν Μηρειήο απνθαζίδεη λα κνηξάζεη ηε λ πεξηνπζία ηνπ ζηνπο πξόζθπγεο. Όηαλ εθείλνη έξρνληαη ζηε Λπθόβξπζε λα παξαιάβνπλ ηα θηήκαηα ν παπά – Γξεγόξεο θεξύζζεη ην Μηρειή αληζόξξνπν θαη μεζεθώλεη ηνπο ληόπηνπο. Μεηά ηνλ βίαην ζάλαην ηνπ αδειθνύ ηνπ ζηελ ζύγθξνπζε πνπ αθνινπζεί, ν παπά – Γξεγόξεο ππνδεηθλύεη ζηνλ αγά ην Μαλνιηό σο ππαίηην όισλ ησλ ζπκθνξώλ. Πεηπραίλεη ηελ θαηαδίθε ηνπ θαη ηελ παξάδνζε ηνπ ζηνπο εμαγξησκέλνπο ρσξηθνύο. Σν θαλαηηζκέλν πιήζνο ζπγθεληξώλεηαη ζηελ εθθιεζία, όπνπ ν παπά – Γξεγόξεο αθνξίδεη ην Μαλνιηό θαη δίλεη ην ζύλζεκα ζηνπο πηζηνύο λα ηνλ εθηειέζνπλ κέζα ζηνλ ηεξό ρώξν. 4 5 1. Πξνβιεκαηηθή ηνπ ζέκαηνο Αθνύ δηαβάζακε ην κπζηζηόξεκα ηνπ Νίθνπ Καδαληδάθε «Ο Υξηζηόο μαλαζηαπξώλεηαη » επηθεληξσζήθακε ζην λα ζπγθεληξώζνπκε ηα ρνξεία πνπ καο θέληξηζαλ ην ελδηαθέξνλ. ηα ρσξία απηά, εληνπίζακε ηελ έληνλε αληίζεζε αλάκεζα ζην θαιό θαη ζην θαθό όζν αθνξά ηνπο ήξσεο ηνπ βηβιίνπ, αιιά θαη ηηο αμίεο πνπ πξνβάιιεη ν ζπγγξαθέαο γηα ηελ δηθαηνζύλε, ηελ ηζόηεηα ηνλ ειιεληζκό θαη ηελ πξνζθπγηά . 1.1 Μεζνδνινγία Με ζθνπό λα θέξνπκε εηο πέξαο ηελ εξγαζία καο , αθνινπζήζακε κηα ζεηξά εξεπλώλ εξγαζηώλ πνπ καο βνήζεζε λα αλαθαιύςνπκε ηελ δσή θαη ην έξγν ηνπ Νίθνπ Καδαληδάθε κε ηνλ νπνίν αζρνιεζήθακε ζηελ εξγαζία καο. Γεληθά εθαξκόζακε νκαδνζπλεξγαζηηθή κέζνδν ζηηο έξεπλέο καο. Αξρηθά, αλαδεηήζακε πιεξνθνξίεο γηα ηελ δσή, ην έξγν θαη ηα ηαμίδηα πνπ έρεη πξαγκαηνπνηήζεη ν Καδαληδάθεο από ην δηαδίθηπν. Οινθιεξώλνληαο ηελ εξγαζία καο, δηαβάζακε ην κπζηζηόξεκα ηνπ «Ο Υξηζηόο μαλαζηαπξώλεηαη » κε ζθνπό λα εληνπίζνπκε ηελ έληνλε αληίζεζε αλάκεζα ζην θαιό θαη ζην θαθό θαη λα αλαιύζνπκε δηάθνξα ρνξεία ηνπ βηβιίνπ όπνπ παξνπζηάδνληαη πνηθίιεο θαζεκεξηλέο αμίεο. 5 6 2. Βηνγξαθηθό πιηθό Ο Νίθνο Καδαληδάθεο (18 Φεβξνπαξίνπ 1883- 26 Οθησβξίνπ 1957) ήηαλ Έιιελαο κπζηζηνξηνγξάθνο, πνηεηήο θαη ζεαηξηθόο ζπγγξαθέαο. Αλαγλσξίδεηαη σο έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ζύγρξνλνπο Έιιελεο ινγνηέρλεο θαη σο ν πεξηζζόηεξν κεηαθξαζκέλνο παγθνζκίσο. Ο Νίθνο Καδαληδάθεο γελλήζεθε ζην Ζξάθιεην ηεο Κξήηεο ζηηο 18 Φεβξνπαξίνπ ηνπ 1883, επνρή θαηά ηελ νπνία ην λεζί απνηεινύζε αθόκα κέξνο ηεο Οζσκαληθήο Απηνθξαηνξίαο . Ήηαλ γηνο ηνπ θαηαγόκελνπ από ην ρσξηό Βαξβάξνη (ζεκεξηλή Μπξηηά), εκπόξνπ γεσξγηθώλ πξντόλησλ θαη θξαζηνύ, Μηράιε Καδαληδάθε θαη ηεο Μαξίαο θαη είρε δύν αδειθέο. ην Ζξάθιεην έβγαιε ην γπκλάζην θαη ην 1902 εγθαηαζηάζεθε ζηελ Αζήλα, όπνπ μεθίλεζε λνκηθέο ζπνπδέο. Δκθαλίζηεθε ζηα ειιεληθά γξάκκαηα ην 1906.Σνλ επόκελν ρξόλν μεθίλεζε κεηαπηπρηαθέο ζπνπδέο ζην Παξίζη. Παξάιιεια, ζεκαληηθή επίδξαζε ζηνλ Καδαληδάθε είραλ νη δηαιέμεηο ηνπ Αλξί Μπεξγθζόλ, ηηο νπνίεο παξαθνινπζνύζε. Σν 1911 παληξεύηεθε ηε Γαιάηεηα Αιεμίνπ. ηνλ Α΄ Βαιθαληθό Πόιεκν, ην 1912, θαηαηάρηεθε εζεινληήο, απνζπαζκέλνο ζην γξαθείν ηνπ πξσζππνπξγνύ Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ. ηε ζπλέρεηα, πξσηνζηάηεζε ζηελ θίλεζε γηα ηελ ίδξπζε ηνπ Δθπαηδεπηηθνύ Οκίινπ ην 1914 κε ηνλ πνηεηή Άγγειν ηθειηαλό. Μαδί ηαμίδεςαλ ζην Άγηνλ Όξνο, όπνπ δηέκεηλαλ πεξίπνπ ζαξάληα εκέξεο, ελώ πεξηεγήζεθαλ θαη ζε πνιιά αθόκα κέξε ηεο Διιάδαο .Σν 1919 ν Διεπζέξηνο Βεληδέινο δηόξηζε ηνλ Καδαληδάθε Γεληθό Γηεπζπληή ηνπ Τπνπξγείνπ 6 7 Πεξηζάιςεσο κε απνζηνιή ηνλ επαλαπαηξηζκό Διιήλσλ. Oη εκπεηξίεο πνπ απνθόκηζε αμηνπνηήζεθαλ αξγόηεξα ζην κπζηζηόξεκα ηνπ Ο Υξηζηόο Ξαλαζηαπξώλεηαη. Σνλ επόκελν ρξόλν, κεηά ηελ ήηηα ηνπ θόκκαηνο ησλ Φηιειεπζέξσλ, ν Καδαληδάθεο απνρώξεζε από ην Τπνπξγείν Πεξηζάιςεσο θαη πξαγκαηνπνίεζε αξθεηά ηαμίδηα ζηελ Δπξώπε. Σν 1922 επηζθέθηεθε ηε Βηέλλε, όπνπ ήξζε ζε επαθή κε ην έξγν ηνπ Φξόπλη θαη ηηο βνπδηζηηθέο γξαθέο. Δπηζθέθηεθε αθόκα ηε Γεξκαλία, ελώ ην 1924 έκεηλε γηα ηξεηο κήλεο ζηελ Ηηαιία. Σελ πεξίνδν 1923-1926 πξαγκαηνπνίεζε επίζεο αξθεηά δεκνζηνγξαθηθά ηαμίδηα ζηε νβηεηηθή Έλσζε, ηελ Παιαηζηίλε, ηελ Κύπξν θαη ηελ Ηζπαλία.. Σνλ Οθηώβξην ηνπ 1926 πήγε ζηε Ρώκε θαη πήξε ζπλέληεπμε από ηνλ Μπελίην Μνπζνιίλη. Δπίζεο, εξγάζηεθε σο αληαπνθξηηήο ησλ εθεκεξίδσλ Διεύζεξνο Σύπνο Καζεκεξηλή. γλσξηζηεί Δίρε, κε ηελ θαη Ζ βέβαηα, Διέλε ακίνπ, ην 1924, - ην δηαδύγην κε ηελ Γαιάηεηα εθδόζεθε ην 1926 - κε ηελ νπνία έδεζε 21 ρξόληα ρσξίο γάκν.. Σνλ Αύγνπζην ηνπ 1924, ν Καδαληδάθεο θπιαθίζηεθε ζην Ζξάθιεην ηεο Κξήηεο, επεηδή είρε αλαιάβεη ηελ πλεπκαηηθή εγεζία κηαο θνκκνπληζηηθήο νξγάλσζεο δπζαξεζηεκέλσλ πξνζθύγσλ. ' απηό ην επεηζόδην αλαθέξεηαη ν Παληειήο Πξεβειάθεο θαη ε Έιιε Αιεμίνπ. Σνλ Μάην ηνπ 1927 απνκνλώζεθε ζηελ Αίγηλα κε ζθνπό ηελ νινθιήξσζε ηεο Οδύζζεηαο. Σνλ Οθηώβξην ηνπ 1927, ν Καδαληδάθεο θεύγεη γηα ηε Μόζρα πξνζθαιεζκέλνο από ηελ θπβέξλεζε ηεο νβηεηηθήο Έλσζεο, γηα λα πάξεη κέξνο ζηηο γηνξηέο γηα ηα δεθάρξνλα ηεο Οθησβξηαλήο Δπαλάζηαζεο όπνπ εθεί γλσξίζηεθε κε 7 8 ηνλ Διιελνξνπκάλν ινγνηέρλε Παλαΐη Ηζηξάηη Σνλ Ηαλνπάξην ηνπ 1928 ζην ζέαηξν «Αιάκπξα», ζηελ Αζήλα, κηιάλε εμπκλώληαο ηε νβηεηηθή Έλσζε, ν Καδαληδάθεο θαη ν Ηζηξάηη. ην ηέινο ηεο νκηιίαο έγηλε θαη δηαδήισζε. Σόζν ν Καδαληδάθεο όζν θαη ν ζπλδηνξγαλσηήο ηεο εθδήισζεο Γεκήηξεο Γιελόο δηώρζεθαλ δηθαζηηθά. Ζ δίθε νξίζζεθε ζηηο 3 Απξηιίνπ, αλαβιήζεθε κεξηθέο θνξέο θαη δελ έγηλε πνηέ. Σνλ Απξίιην, ν Καδαληδάθεο, μαλαβξέζεθε ζηε Ρσζία, όπνπ νινθιήξσζε έλα θηλεκαηνγξαθηθό ζελάξην κε ζέκα ηε Ρσζηθή Δπαλάζηαζε. Σν 1930 ζα δηθαδόηαλ, πάιη, ν Καδαληδάθεο γηα αζετζκό, γηα ηελ «Αζθεηηθή». Ζ δίθε νξίζζεθε γηα ηηο 10 Ηνπλίνπ, αιιά θη απηή δελ έγηλε πνηέ. To 1931 επέζηξεςε ζηελ Διιάδα θαη εγθαηαζηάζεθε εθ λένπ ζηελ Αίγηλα, όπνπ αλέιαβε ηε ζπγγξαθή ελόο γαιινειιεληθνύ ιεμηθνύ. Mεηέθξαζε αθόκα ηε Θεία Κσκσδία ηνπ Γάληε. Σν 1935 πξαγκαηνπνίεζε ηαμίδη ζηελ Ηαπσλία θαη ηελ Κίλα εκπινπηίδνληαο ηα ηαμηδησηηθά ηνπ θείκελα. Σν 1938 νινθιήξσζε ηελ Οδύζζεηα,. Σν ίδην δηάζηεκα, πιήζνο θεηκέλσλ ηνπ δεκνζηεύηεθαλ ζε εθεκεξίδεο ή πεξηνδηθά, ελώ ην κπζηζηόξεκά ηνπ Ο Βξαρόθεπνο, πνπ ην είρε γξάςεη ζηα Γαιιηθά, εθδόζεθε ζηελ Οιιαλδία θαη ηε Υηιή. Καηά ηελ πεξίνδν ηεο θαηνρήο, ζπλεξγάζηεθε κε ηνλ Ησάλλε Καθξηδή γηα ηελ κεηάθξαζε ηεο Ηιηάδαο. Σν 1943 νινθιήξσζε ην γξάςηκν ηνπ κπζηζηνξήκαηόο ηνπ «Ο βίνο θαη ε πνιηηεία ηνπ Αιέμε Ενξκπά». Μεηά ηελ απνρώξεζε ησλ Γεξκαλώλ, δξαζηεξηνπνηήζεθε έληνλα ζηελ ειιεληθή πνιηηηθή δσή, αλαιακβάλνληαο ηελ πξνεδξία ηεο νζηαιηζηηθήο Δξγαηηθήο Κίλεζεο, ελώ δηεηέιεζε θαη ππνπξγόο άλεπ ραξηνθπιαθίνπ ηεο θπβέξλεζεο ηνπ νθνύιε από ηηο 26 Ννεκβξίνπ ηνπ 1945 έσο ηηο 11 Ηαλνπαξίνπ ηνπ 1946. Παξαηηήζεθε από ην αμίσκά ηνπ κεηά από ηελ έλσζε ησλ ζνζηαινδεκνθξαηηθώλ θνκκάησλ. Σν Μάξηην ηνπ 1945 πξνζπαζεί λα πάξεη κηα ζέζε ζηελ Αθαδεκία ηεο Αζήλαο, αιιά απνηπγράλεη γηα δύν ςήθνπο. Σνλ Ννέκβξην ηνπ ίδηνπ ρξόλνπ 8 9 παληξεύεηαη ηελ Διέλε ακίνπ.Σξεηο θνξέο πξνηάζεθε ν Καδαληδάθεο γηα ην Βξαβείν Νόκπει. Σελ πξώηε απ' ηελ Δηαηξεία Διιήλσλ Λνγνηερλώλ, πνπ ηνλ έρεη Πξόεδξν, έρνληαο ζπλππνςήθηό ηνπ ηνλ Άγγειν ηθειηαλό. Δπίζεο, δπν θνξέο πξνηάζεθε, ην 1952 θαη 1953, απ' ηε Ννξβεγηθή Δηαηξεία Λνγνηερλώλ, πνηέ όκσο απ' ηελ Αθαδεκία ηεο Αζήλαο. Σνλ επόκελν ρξόλν δηνξίζηεθε ζηελ UNESCO κε απνζηνιή ηελ πξνώζεζε κεηαθξάζεσλ θιαζηθώλ ινγνηερληθώλ έξγσλ, κε απώηεξν ζηόρν ηε γεθύξσζε ησλ δηαθνξεηηθώλ πνιηηηζκώλ. Παξαηηήζεθε ηειηθά ην 1948, πξνθεηκέλνπ λα αθνζησζεί ζην ινγνηερληθό ηνπ έξγν. Γηα ηνλ ζθνπό απηό εγθαηαζηάζεθε ζηελ Αληίκπ ηεο Γαιιίαο, όπνπ ηα επόκελα ρξόληα αθνινύζεζε κία ηδηαίηεξα παξαγσγηθή πεξίνδνο, θαηά ηελ νπνία νινθιήξσζε ην κεγαιύηεξν κέξνο ηνπ πεδνγξαθηθνύ ηνπ έξγνπ. Σν 1953 πξνζβιήζεθε από κία κόιπλζε ζην κάηη, γεγνλόο πνπ ηνλ ππνρξέσζε λα λνζειεπηεί αξρηθά ζηελ Οιιαλδία θαη αξγόηεξα ζην Παξίζη. Σειηθά έραζε ηελ όξαζή ηνπ από ην δεμί κάηη. Δλώ ν Καδαληδάθεο είρε επηζηξέςεη από ηελ Αληίκπ ζηελ Διιάδα, ε Οξζόδνμε Δθθιεζία εθθηλνύζε ηε δίσμή ηνπ. Καηεγνξήζεθε σο ηεξόζπινο, κε βάζε απνζπάζκαηα από ηνλ Kαπεηάλ Mηράιε θαη ην ζύλνιν ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ Σειεπηαίνπ Πεηξαζκνύ (1953), έξγν ην νπνίν δελ είρε αθόκε θπθινθνξήζεη ζηελ Διιάδα. Σν 1954 ε Ηεξά ύλνδνο κε έγγξαθό ηεο δεηνύζε από ηελ θπβέξλεζε ηελ απαγόξεπζε ησλ βηβιίσλ ηνπ Νίθνπ Καδαληδάθε. Ο ίδηνο ν Καδαληδάθεο, απαληώληαο ζηηο απεηιέο ηεο εθθιεζίαο γηα ηνλ αθνξηζκό ηνπ, έγξαςε ζε επηζηνιή ηνπ: «Μνπ δώζαηε κηα θαηάξα, Άγηνη Παηέξεο, ζαο δίλσ κηα επρή: αο εύρνκαη λα 'λαη ε ζπλείδεζή ζαο ηόζν θαζαξή όζν ε δηθή κνπ θαη λα 'ζηε ηόζν εζηθνί θαη ζξήζθνη όζν είκαη εγώ». Σειηθά ε Δθθιεζία ηεο Διιάδνο δελ ηόικεζε λα πξνρσξήζεη ζηνλ αθνξηζκό ηνπ Νίθνπ Καδαληδάθε, θαζώο ήηαλ αληίζεηνο ζε θάηη ηέηνην ν νηθνπκεληθόο παηξηάξρεο Αζελαγόξαο. Ζ Δθθιεζία ηεο Διιάδαο είλαη 9 10 απηνθέθαιε θαη ππάγεηαη ζην Οηθνπκεληθό Παηξηαξρείν κόλν δνγκαηηθά. Δπνκέλσο, γηα ηηο νπνηεζδήπνηε πνηλέο πνπ ζα επηβάιιεη δε ρξεηάδεηαη ηελ έγθξηζε ηνπ Παηξηαξρείνπ. Βέβαηα, ηειηθά δελ αθνξίζηεθε ν Καδαληδάθεο, αιιά ε Ηεξαξρία ηεο Δθθιεζίαο ηεο Διιάδαο ηνλ θαηαξάζηεθε θαη ην όλνκά ηνπ εμαθνινπζεί κέρξη θαη ζήκεξα λα θέξεη ην ζηίγκα απηό ηεο εθθιεζίαο. Δπίζεο, ν Σειεπηαίνο Πεηξαζκόο θαηαγξάθηεθε ζηνλ Καηάινγν ησλ Απαγνξεπκέλσλ Βηβιίσλ ηεο Ρσκαηνθαζνιηθήο Δθθιεζίαο. Σν 1955, ν ζπγγξαθέαο καδί κε ηνλ Καθξηδή απηνρξεκαηνδόηεζαλ ηελ έθδνζε ηεο κεηάθξαζεο ηεο Ηιηάδαο, ελώ ηελ ίδηα ρξνληά θπθινθόξεζε ηειηθά ζηελ Διιάδα ν Σειεπηαίνο Πεηξαζκόο. Σνλ επόκελν ρξόλν, ηηκήζεθε κε ην Βξαβείν Δηξήλεο ζηε Βηέλλε, έλα βξαβείν ην νπνίν πξνεξρόηαλ από ην ζύλνιν ησλ ηόηε νζηαιηζηηθώλ ρσξώλ. Καζώο κηα από απηέο ήηαλ ε Κίλα επηρείξεζε δεύηεξν ηαμίδη εθεί ηνλ Ηνύλην ηνπ 1957, πξνζθεθιεκέλνο ηεο θηλεδηθήο θπβέξλεζεο. Δπέζηξεςε κε θινληζκέλε ηελ πγεία ηνπ πξνζβιεζείο από ιεπραηκία. Ννζειεύηεθε ζηελ Κνπεγράγε ηεο Γαλίαο θαη ην Φξάηκπνπξγθ (Freiburg im Breisgau) ηεο Γεξκαλίαο, όπνπ ηειηθά θαηέιεμε ζηηο 26 Οθησβξίνπ ηνπ 1957 ζε ειηθία 74 εηώλ. Δληνύηνηο, ζύκθσλα κε άιιεο καξηπξίεο, ε ιεπραηκία εκθαλίζηεθε ζηνλ Καδαληδάθε θαηά ην ρεηκώλα ηνπ 1938, 19 ρξόληα πξηλ απ' ην ηέινο ηνπ, ην νπνίν απνδίδεηαη ζε βαξηάο κνξθήο αζηαηηθή γξίπε. Ζ ζνξόο ηνπ κεηαθέξζεθε ζην ζηξαηησηηθό αεξνδξόκην ηεο Διεπζίλαο. Ζ Διέλε Καδαληδάθε δήηεζε από ηελ Δθθιεζία ηεο Διιάδνο λα ηεζεί ε ζνξόο ηνπ ζε ιατθό πξνζθύλεκα, επηζπκία ηελ νπνία ν αξρηεπίζθνπνο Αζελώλ θαη πάζεο Διιάδνο, Θεόθιεηνο απέξξηςε. Έηζη, ε ζνξόο ηνπ ζπγγξαθέα κεηαθέξζεθε ζην Ζξάθιεην. Έπεηηα από κεγάιε ιεηηνπξγία ζηνλ Ναό ηνπ Αγίνπ Μελά, παξνπζία ηνπ Αξρηεπηζθόπνπ Κξήηεο Δπγελίνπ θαη 17 αθόκε ηεξέσλ, έγηλε ε ηαθή ηνπ Νίθνπ Καδαληδαθε, ζηελ νπνία όκσο εθείλνη δελ ζπκκεηείραλ θαηόπηλ απαγόξεπζεο ηνπ Αξρηεπηζθόπνπ. Ζ ηαθή έγηλε ζηελ ληάπηα Μαξηηλέγθν, πάλσ ζηα Βελεηζάληθα 10 11 ηείρε.. ηνλ ηάθν ηνπ Νίθνπ Καδαληδάθε ραξάρζεθε, όπσο ην ζέιεζε ν ίδηνο, ε επηγξαθή: Γελ ειπίδσ ηίπνηα, δε θνβνύκαη ηίπνηα, είκαη ιέθηεξνο. 3. Αληίζεζε αλάκεζα ζην θαιό θαη ζην θαθό 3.1 Οη ήξσεο ηνπ θαινύ Μαλνιηόο : ην έξγν ηνπ Ν. Καδαληδάθε , ν Μαλνιηόο είλαη έλαο απιόο βνζθόο πνπ επηιέγεηαη λα ππνδπζεί ηνλ Υξηζηό όηαλ γίλεη ε αλαπαξάζηαζε ησλ Παζώλ. Δίλαη έλαο άλζξσπνο ζξεζθεπηηθνύ επηπέδνπ, ζενθνβνύκελνο. Γεληθόηεξα, είλαη αγλόο, ληξνπαιόο, ηαπεηλόο, αληδηνηειείο, επγεληθόο, γιπθνκίιεηνο θαη αθάληαζηα δίθαηνο. Απηόο ινηπόλ ν κεηιίρηνο άλζξσπνο ζα πξέπεη λα αληέμεη ην θνβεξό βάξνο ηνπ ζηαπξνύ, ε δηθή ηνπ εμαθάληζε πξννξίδεηαη λα ζθξαγίζεη ηελ ελόηεηα ηεο θνηλόηεηαο. Σν θνηλό «ζπκθέξνλ » θαη όρη ην αηνκηθό είλαη απηό πνπ ηνλ δηαθξίλεη, δειαδή λνηάδεηαη γηα ηνλ ζπλάλζξσπν ηνπ θαη είλαη πξόζπκνο λα ηνλ ειεήζεη θαη λα ηνλ πξνζηαηέςεη. Υαξαθηεξηζηηθό παξάδεηγκα ηνπ αιηξνπτζκνύ ηνπ, είλαη ε ζηάζε ηνπ απέλαληη ζηνπο πξόζθπγεο ηεο αξαθήλαο, ηνπο νπνίνπο από ηελ πξώηε θηόιαο κέξα βνήζεζε θιέβνληαο ζε ζπλεξγαζία κε ην Μηρειή, ην Γηαλλαθό θαη ην Κσλζηαληή, ηξόθηκα από ην θειάξη ηνπ Γέξν Παηξηαξρέα, πξνθεηκέλνπ λα ηνπο βνεζήζεη λα κεηξηάζνπλ ηελ πελία ηνπο. Μέρξη ην ηέινο ηεο δσήο ηνπ παξέκεηλε αγλόο αθνύ θαηόξζσζε λα ζπγθξαηήζεη ην πάζνο ηνπ θαη λα κελ θνιαζηεί κε ηελ Καηεξίλα, όζν θη αλ ην επηζπκνύζε. Όζεο θνξέο εμνκνινγήζεθε ζηνλ Παπά -Φώηε δελ ηνπ βξήθε θαλέλα ειάηησκα, ίζσο επεηδή πάληα είρε νδεγό ζηε δσή ηνπ ην ζεό θαη ήμεξε λα ζπγθξαηεί ηα πόζε θαη ηηο αδπλακίεο ηνπ. ηηο δύζθνιεο ζηηγκέο ηεο δσήο ηνπ ηνλ ζπληξόθεπε ην Δπαγγέιην πνπ είρε. Ήηαλ έλαο ηξόπνο λα μεθεύγεη απ΄ όια όζα ηνλ βαζάληδαλ θαη λα θαηαλνεί αθόκα θαιύηεξα ην θήξπγκα ηνπ Υξηζηνύ. Γεληθά, ζην κπζηζηόξεκα απηό ηνπ Καδαληδάθε, ν Μαλνιηόο είρε ηνλ ξόιν ηνπ 11 12 ηξαγηθνύ ήξσα πνπ ζέιεη λα θηάζεη σο ην ηέξκα ηνπ πάζνπο ηνπ ή ηεο πεπνίζεζεο ηνπ. Έρεη λα παιέςεη κε ηηο ζπληεξεηηθέο αμίεο ηνπ ρσξηνύ θαη « πξέπεη λα πεζάλεη ». Ο ήξσαο απηόο ηεο «ζπζίαο», ηέινο, αλαιακβάλεη θπξηνιεθηηθά πάλσ ηνπ ηελ ππόζεζε ηεο δηθαίσζεο ηνπ αλζξώπνπ θαη αλαδεηθλύεηαη ζε ζύκβνιν κηαο αλζξσπόηεηαο πνπ εμηιεώλεηαη κέζα από ηνλ πόλν θαη ηελ άζθεζε. Παιεύνληαο αδηάθνπα κε ηε ζάξθα θαη ηελ πιε, θαηαπνλώληαο ην θνξκί, ακβιύλνληαο ηηο έμσ αηζζήζεηο θαη νμύλνληαο ηηο έζσ, επηδεηεί λα ειεπζεξώζεη ηελ ύπαξμε, θη έηζη λα ηελ αλπςώζεη ζην επίπεδν ηνπ «κειινύκελνπ αλζξώπνπ » (ηνπ Αγίνπ, ηνπ Θενύ). Γίλεηαη έηζη ν πξόκαρνο ηεο πην αθξαίαο, ηεο πην εξσηθήο κνξθήο ηνπ ππαξμηαθνύ αγώλα ηνπ αλζξώπνπ, πνπ είλαη ε απηνζπζία, ε πάιε κε ηνλ εαπηό, γηαηί έηζη κόλν ζεσξεί πσο ν άλζξσπνο κπνξεί λα επηηειέζεη ηνλ πξαγκαηηθό ηνπ πξννξηζκό (ην ρξένο ηνπ απέλαληη ζηε Εσή,ζηε δσηθή νξκή), πνπ είλαη λα μεπεξάζεη ηε θύζε ηνπ, λα αξλεζεί ην δών κέζα ηνπ. Μηρειήο: Ο Μηρειήο είλαη ην αξρνληόπνπιν ηεο θνηλόηεηαο θαη ζπγθεθξηκέλα ν γηνο ηνπ άξρνληα Παηξηαξρέα . Απηόο ζα ππνδπζεί ηνλ αγαπεκέλν καζεηή ηνπ Υξηζηνύ, ηνλ Ησάλλε. Ζ αξρνληηθή ηνπ θαηαγσγή θαη ν απζηεξόο παηέξαο ηνπ δελ ηνλ εκπνδίδνπλ ζην λα ειεήζεη ηνπο πξόζθπγεο ηεο αξαθήλαο, δίλνληαο ηνπο ηα αγαζά από ην θειάξη ηνπο. Μεηά ην ζάλαην ηνπ παηέξα ηνπ, απνθαζίδεη λα δσξίζεη όιε ηελ πεξηνπζία ζηελ θνηλόηεηα ηεο αξαθήλαο. Σόηε ν παπά – Γξεγόξεο ηνλ θεξύζζεη αληζόξξνπν κε ζθνπό λα δηαθπιάμεη ηελ πεξηνπζία ηνπ γέξν – Παηξηαξρέα. Ζ αληίδξαζε ηνπ θόζκνπ θαη ν ρσξηζκόο κε ηελ Μαξηνξή ηνλ νδεγνύλ ζε έλα αηζζεκαηηθό αδηέμνδν. Μέξα κε ηε κέξα θιείλεηαη πεξηζζόηεξν ζηνλ εαπηό ηνπ βξίζθνληαο παξεγνξηά κε ηελ αλάγλσζε ηνπ Δπαγγειίνπ ηνπ. Γηαλλαθόο : Ο Γηαλλαθόο είλαη ν πξακαηεπηήο θαη ν γξακκαηνθόξνο ηνπ ρσξηνύ, απηόο ζα ππνδπζεί ηνλ απόζηνιν Πέηξν. Σξέθεη ηδηαίηεξε ζπκπάζεηα ζην 12 13 γατδνπξάθη ηνπ, ην νπνίν ηνλ ζπληξνθεύεη παληνύ, ζε ζεκείν πνπ ζθέθηεηαη όηη ζα κπνξνύζαλ λα είλαη καδί ζηνλ Παξάδεηζν . Δπίζεο, εμαπαηήζεθε από ην γέξν- Λαδά ν νπνίνο ηνπ ππνζρέζεθε όηη ζα ηνλ αληακείςεη εάλ θαηάθεξλε λα απνζπάζεη ηα θνζκήκαηα ησλ πξνζθύγσλ αληαιιάζνληαο ηα κε ζηηάξη ή ιάδη θη όηη είλαη απαξαίηεην γηα ηνλ άλζξσπν. Δπνκέλσο θαίλεηαη ε αθέιεηα ηνπ όκσο δελ αξγεί λα κεηαλνήζεη .Ύζηεξα από απηό άιιαμε ζηάζε απέλαληη ζηνπο πξόζθπγεο βνεζώληαο ηνπο λα επηβηώζνπλ θιέβνληαο από ηα αγαζά ηνπ γέξν - Λαδά. ην ηέινο πήξε ηελ εθδίθεζή ηνπ, βάδνληαο θσηηά ζην ζπίηη ηνπ γέξν – Λαδά επεηδή ηνλ είρε ρσξίζεη από ην γατδνπξάθη ηνπ . Κσλζηαληήο: Ο Κσλζηαληήο είλαη ν θαθεηδήο ηνπ ρσξηνύ, απηόο ζα ππνδπζεί ηνλ απόζηνιν Ηάθσβν. Δίλαη θνβεηζηάξεο θαζώο επίζεο δελ έρεη νξζώζεη ην αλάζηεκα ηνπ. Όπσο θαη νη ππόινηπνη, ελδηαθέξεηαη θη εθείλνο λα δηαβάζεη ην Δπαγγέιην γηα λα μέξεη πην δόκν λα βαδίζεη. Δπηπιένλ, βνήζεζε ηνπο πξόζθπγεο δίλνληαο ηνπο όηη είρε, αιιά θαη θιεκκέλα θνθίληα ζε ζπλεξγαζία κε ην Μαλνιηό ην Γηαλλαθό θαη ην Μηρειή. Ο Χαηδή – Νηθνιήο :Δίλαη ν δάζθαινο ηνπ ρσξηνύ θαη ν αδειθόο ηνπ παπά – Γξεγόξε. αλ άλζξσπνο είλαη ήζπρνο, ηαπεηλόο γιπθνκίιεηνο αιιά θαη θνβεηζηάξεο απέλαληη ζηνλ αδειθό ηνπ αθνύ δελ κπνξεί λα ηνπ ελαληησζεί. Σέινο, ζηε ζύγθξνπζε κεηαμύ ησλ πξνζθύγσλ κε ηνπο Λπθνβξπζηώηεο ν δάζθαινο πξνζπαζεί λα ηνπο θηιηώζεη ώζηε λα επηθξαηήζεη εηξήλε πιεξώλνληαο ην ηειηθά κε ηελ δσή ηνπ. Ζ ρήξα Καηεξίλα : Ζ ρήξα ζα ππνδπζεί ηε Μαγδαιελή. Αθξάηε θαη ζηξνπκπνπιή, πξνζειθύεη κε ηελ παξνπζία ηεο ηνπο άλδξεο ηνπ ρσξηνύ. Δίρε ζπλάςεη ζρέζε κε πνιινύο άλδξεο ηνπ ρσξηνύ θαη από ηόηε ηελ έιεγαλ πόξλε. Παξόιν πνπ αληηπξνζσπεύεη ην εξσηηθό ζηνηρείν, είλαη θαιόθαξδε θαη λνηάδεηαη γηα 13 14 ηνπο ζπλαλζξώπνπο ηεο θαη απηό είλαη μεθάζαξν αλ ζπκεζνύκε ηόηε πνπ ράξηζε ζηνπο πξόζθπγεο ηελ θαηζίθα ηεο. Ο θξπθόο ηεο πόζνο γηα ην Μαλνιηό ηελ νδήγεζε ζηε ζπζία γηα ηελ ζσηεξία ηνπ έξσηα ηεο, όηαλ ν Μαλνιηόο δήηεζε λα θξεκάζνπλ εθείλνλ σο ππαίηην γηα ην ζάλαην ηνπ Γηνπζνπθάθη ηνπ Αγά, θη εθείλε νκνιόγεζε όηη απηή ήηαλ πνπ ην ζθόησζε γηα λα ηνλ ζώζεη . Παπά – Φώηεο : ην έξγν « ν Υξηζηόο Ξαλαζηαπξώλεηαη » ν παπά – Φώηεο ιεηηνπξγεί ζαλ πξνζηάηεο απέλαληη ζην ιαό ηνπ. Όπσο έλαο γνληόο είλαη ζηνξγηθόο θαη πξνζηαηεπηηθόο απέλαληη ζηα παηδηά ηνπ, έηζη θαη ν παπά – Φώηεο είλαη απέλαληη ζηνπο πξόζθπγεο. Όηαλ νη ηνύξθνη θαηέζηξεςαλ ην ρσξηό ηνπο θαη αλαγθάζηεθαλ λα μεξηδσζνύλ από ηα ρώκαηα ηνπο, ν παπά- Φώηεο πάιεςε γηα λα βξεη ηόπν λα εγθαηαζηαζνύλ. ηηο δύζθνιεο κέξεο πνπ έδεζαλ ζην βνπλό ηεο αξαθήλαο κέζα ζηηο ζπειηέο, πεηλαζκέλνη, ηαιαηπσξεκέλε θαη έρνληαο ράζεη θάζε ίρλνο ειπίδαο γηα δσή, ν παπά – Φώηεο ηνπο έδηλε θνπξάγην θαη δύλακε γηα λα κπνξέζνπλ λα ζπλερίζνπλ λα παιεύνπλ γηα ηε δσή ηνπο. Όηαλ ν Μηρειήο απνθάζηζε κεηά ην ζάλαην ηνπ παηέξα ηνπ λα παξαρσξήζεη ζηνπο πξόζθπγεο ηελ πεξηνπζία ηνπ, ν παπά- Φώηεο ήηαλ εθείλνο πνπ ήξζε αληηκέησπνο κε ηελ νξγή ηνπ παπά- Γξεγόξε όηαλ πήγαλ ζηε Λπθόβξπζε γηα λα παξαιάβνπλ όζα ηνπο αλήθνπλ. 3.2 Οη ήξσεο ηνπ θαθνύ Γέξν -Λαδάο: Ο γέξν – Λαδάο αλήθεη ζηνπο πξνεζηνύο ηεο Λπθόβξπζεο. Πάληνηε ήηαλ ηζηγθνύλεο, θαθνκνίξεο, αρόξηαγνο θαη ιηκαζκέλνο. Μηα θόξε είρε, θη απηή ηελ άθεζε λα πεζάλεη γηαηί όηαλ αξξώζηεζε δελ θάιεζε γηαηξό λα ηε δεη. Γάλεηδε κε βαξύ δηάθνξν ηνπο ρσξηαλνύο ηνπ, έβαδαλ νη δύζηπρνη εγγύεζε ηα ρσξάθηα θαη ηα ζπίηηα ηνπο, έξρνληαλ ν θαηξόο ηεο πιεξσκήο θαη δελ είραλ λα πιεξώζνπλ, έβγαηλαλ νη πεξηνπζίεο ηνπο ζην ζθπξί θαη ηηο θαηαρξάδνηαλ ν γέξν – Λαδάο. Κη όιν θιαίγνληαλ, θη όιν πεηλνύζε, θη ε γπλαίθα ηνπ γύξηδε μππόιπηε. 14 15 Παλαγηώηαξνο : Ο Παλαγηώηαξνο ζα ππνδπζεί ηνλ Ηνύδα. Δίλαη ηξαρύο , δύζθνινο, αλάπνδνο αιιά θαηά βάζνο έρεη ηξπθεξή θαξδηά. ην ξόιν πνπ ηνπ αλαηέζεθε ν ίδηνο ελαληηώζεθε αιιά παξόια απηά έπξεπε λα ππνδπζεί απηό ην ξόιν πνπ ήηαλ ζεκαληηθόο γηα ηε ζηαύξσζε θαη ηελ αλάζηαζε ηνπ Υξηζηνύ. Ήηαλ αγξησπόο αιιά έγηλε αθόκα ζθιεξόηεξνο όηαλ ν θόζκνο ηνλ απνθαινύζε θνξντδεπηηθά Ηνύδα. Δπίζεο, ήηαλ κέζπζνο αθνύ θαθνκεηαρεηξηδόηαλ ηελ γπλαίθα ηνπ θαη ηηο θόξεο ηνπ θαζώο επίζεο δηαηεξνύζε θξπθή ζρέζε κε ηε Υήξα. Ζ αγάπε πνπ έηξεθε γηα ηελ Καηεξίλα ηνλ έθαλε λα πηζηέςεη όηη είρε ζρέζε κε ηνλ Μαλνιηό θη απηό ηνπ δεκηνύξγεζε κεγάιε έρζξα απέλαληη ηνπ, ηόζν πνιύ πνπ ήζειε λα ηνλ ζθνηώζεη. Βξήθε ηελ επθαηξία λα εθπιεξώζεη ην ζθνπό ηνπ όηαλ νη ρσξηθνί κε ηνλ παπά – Γξεγόξε θαηαδίθαζαλ ην Μαλνιηό σο ππαίηην όισλ ησλ ζπκθνξώλ ζπγθεληξώζεθαλ ζηελ εθθιεζία όπνπ ν παπά – Γξεγόξεο έδσζε ην ζύλζεκα θαη ν Παλαγησηαξνο πξώηνο ηνλ καραίξσζε. Άξρνληαο – Παηξηαξρέαο : Ο γέξν – Παηξηαξρέαο ήηαλ ν πξώηνο από ηνπο δεκνγέξνληεο ηεο Λπθόβξπζεο. Ήηαλ αξρνληάλζξσπνο, θαινζξεκκέλνο, θαηαγόηαλ από ηξαλή νηθνγέλεηα. Γε δνύιεςε πνηέ ηνπ, είρε ελε ηζνύξκν θακέγηνπο θαη ηνλ ηάηδαλ. Παξόιν πνπ είρε ηόζα πινύηε πνηέ ηνπ δελ ειέεζε θάπνην θησρό. Κη αθόκα όηαλ ν γηνο ηνπ θαη νη θίινη ηνπ πήξαλ από ην θειάξη ηνπ ηα θνθίληα γηα λα βνεζήζνπλ ηνπο πξόζθπγεο, απηόο εμνξγίζηεθε πάξα πνιύ. Παπά – Γξεγόξεο : Ο παπά – Γξεγόξεο είλαη θαινζξεκκέλνο, αξρνληόπαπαο. Δπίζεο είλαη άθαξδνο θαη αλαίζζεηνο δηόηη δελ λνηάδεηαη γηα ηνπο ζπλαλζξώπνπο ηνπ. Γελ δέρηεθε ηνπο πξόζθπγεο ζην ρσξηό δηθαηνινγώληαο όηη έρνπλ ρνιέξα, ελώ σο παπάο έπξεπε λα δώζεη ην θαιό παξάδεηγκα θαη λα ειεήζεη πξώηνο ηνπο πξόζθπγεο. Δπηπιένλ, δήιεςε ηνλ Παπά Φώηε επεηδή απηόο είλαη θαιόο, θησρόο άλζξσπνο, λνηάδεηαη γηα ην ιαό ηνπ, ηνπο κηιάεη θαη ηνπο ππνζηεξίδεη όινπο 15 16 κε ηόζν αγάπε θαη ζπκπάζεηα θαη όρη κε ζπκθέξνλ όπσο ν ίδηνο. ηε ζύγθξνπζε πνπ αθνινπζεί κεηαμύ ησλ πξνζθύγσλ θαη ησλ θαηνίθσλ ηεο Λπθόβξπζεο ν παπά – Γξεγόξεο ππνδεηθλύεη ζηνλ Αγά ην Μαλνιηό σο ππαίηην όισλ ησλ ζπκθνξώλ θαη πεηπραίλεη ηελ θαηαδίθε ηνπ. 4.Αλάιπζε θαη πεξηγξαθή εηθόλσλ ηεο θύζεο θαη θξάζεσλ ηνπ έξγνπ 4.1 Πεξηγξαθή ηεο θύζεο : Ο ήιηνο βάξεζε ηε θνξθή ηεο αξαθήλαο, ξόδηζε ην εθθιεζάθη ηνπ ΄ΑηΛηά, θη νη πέξδηθεο ζηηο πιαγηέο λα θαθαξίδνπλ. Φσηίζηεθε ην βνπλό θαη θάλεθαλ ζθόξπηεο, εδώ θη εθεί, κέζα ζηα θαηζάβξαρα, κεξηθέο πνιπβαζαληζκέλεο ραξνππηέο, αγξηαριαδηέο γεκάηεο αγθάζηα θαη πνπξλάξηα θαγσκέλα από ηνλ άλεκν. Κάπνηε ζα ΄ραλ θαηνηθίζεη θη εδώ άλζξσπνη δηαθξίλεηο αθόκα έλα γθξεκηζκέλν ηνίρν, βήζαια από ζπαζκέλα ιαγήληα, αξπόδεληξα πνπ έθπγε ν δακαζηήο θαη αγξίεςαλ, γέκηζαλ αγξηόρνξηα θαη ραιίθηα, μαλαγύξηζαλ ηα ζπίηηα ζηα πξώηα ηνπο ζπζηαηηθά, πέηαμαλ αγθάζηα ηα κεξσκέλα δέληξα θαη μαλάξζαλ ζηελ παηξίδα ηνπο νη ιύθνη, νη αιεπνύδεο, νη ιαγνί, πνπ είραλ θνβεζεί ηνλ άλζξσπν θη είραλ θύγεη. Σα ρώκαηα, ηα δέληξα, ηα δα, αλάζαλαλ, μαλαβξήθαλ ηελ ιεπηεξηά ηνπο, δε δνξίδνληαλ πηα από ην εθήκεξν δίπνδν ηέξαο, πνπ πξόβαιε κηα ζηηγκή, παξαζηξάηεζε ηα αηώληα θη έθπγε. Μπήθε ν Μάεο θαη ζηε αξαθήλα, κα απνλήζηηθνο θαη θησρόο ληπκέλνο˙ θάπνπ κεξηθά αγξηνινύινπδα αλάκεζα ζηηο πέηξεο κεξηθά βάηα πνπ πέηαμαλ αλζό, θαη πιήζνο ζαύξεο πξάζηλεο θαη ζηαρηηέο πνπ βγήθαλ ζην καγηάηηθν ήιην λα ιηαζηνύλ ...Μήηε ειηέο εδώ κήηε ακπέιηα θαη πεξβόιηα ˙ άγξηα κνλάρα, απξνζθύλεηα θαηζάβξαρα 16 εδώ θη εθεί θαλέλα δέληξν 17 θακπνπξηαζκέλν από ηνλ άλεκν ζηξηκκέλν θαη πνιπβάζαλν, κε ην ζηπθό θαξπό γεκάην θνπθνύηζηα – αγξηιηά, ραξνύπηα, αγξηαπηδηά, όιν αγθάζηα θαη κίζνο γηα ηνλ άλζξσπν. Κη ε γεο σζηόζν από θάησ θη ν ήιηνο από πάλσ δνύιεπαλ θαη κέζησλαλ νινέλα ηα ζπαξηά, θαη ηα ζηάρπα πηα γαιάρησζαλ θη έπεμαλ˙ θη ν θάκπνο είρε θνθθηλίζεη από ηηο παπαξνύλεο. Σα κηθξά θειαεδνπνύιηα είραλ καδέςεη ηξίρεο θη άρεξα θη πειό θη είραλ ρηίζεη ηελ θσιηά ηνπο, θη ε ζειπθηά, κε αλνηρηέο ηηο θηεξνύγεο, πύξσλε θηόια ηα απγά˙ θαη θαζόηαλ αληίθξα ζ έλα θιαξί, ην αξζεληθό θαη θειαεδνύζε, γηα λα ηηο δίλεη θνπξάγην. Κάπνπ θάπνπ κεξηθέο όςηκεο βξνρέο έπεθηαλ, δξνζίδνληαλ ν θόζκνο, κα γξήγνξα μαλάβγαηλε ν ήιηνο, έδησρλε ηα ζύλλεθα θαη μαθνινπζνύζε ην παλάξραην ρξένο ηνπ, βνεζάεη ηα πνπιηά θαη ηνπο αλζξώπνπο. Ο ήιηνο πηα είρε βαζηιέςεη, η’ άζηξα δελ είραλ θαλεί ληάιεπε αθόκα ην θσο απειπηζκέλν. Δίρε πάξεη ηνλ αλήθνξν λα μεθύγεη, κα ε λύρηα είρε ηηλαρηεί από ηεο γεο, ην θπλεγνύζε από πέηξα ζε πέηξα, σο ην ζηεξλό ηνπ κεηεξίδεη, ζην άζπξν εθθιεζάθη ηνπ Πξνθήηε Ζιία, ζηελ θνξθή ηνπ βνπλνύ. Κη άμαθλα κελ κπνξώληαο πηα λα αληηζηαζεί, έδσθε έλα ζάιην θαηά ηνλ νπξαλό θαη ράζεθε. ε κηα ιεύθα από θάησ, κε θαηάρξπζα θύιια ζα θινπξηά, ζηαιζήθαλ ην κεζεκέξη λα βάινπλ κηα κπνπθηά ζην ζηόκα, λα πάξνπλ δύλακε. Βξήθαλ δύν πέηξεο, θάζηζαλ˙ ηα κπξηζηηθά αγξηνβόηαλα, ε ζξνύκπα, ην ζπκάξη, ν άγξηνο δπόζκνο, ην θιηζθνύλη, ε θαζθνκειηά, ηα ’ρε ρηππήζεη ε δπλαηή βξνρή θαη κνζθνκύξηδαλ˙ πξόβαιε ιίγν ήιηνο, θη από ηελ κηαλ άθξα η’ νπξαλνύ ίζακε ηελ άιιε θξεκάζηεθε ην νπξαλνδόμαξν. 17 18 Πέξαζε ε Κπξηαθή, ήξζε ε Γεπηέξα˙ θαηά ην κεζεκέξη άξρηζε λα πέθηεη ρηόλη ςηιό, παρλίζηεθε ε θνξθή, θνπθνπιώζεθε ην άζπξν γνπλαξηθό ηνπ ν Πξνθήηεο Ζιίαο, άζπξηζαλ νη γνύβεο ηνπ βνπλνύ, ρηκνύζαλ ηα θνξάθηα θαηά ηνλ θάκπν, πεηλαζκέλα. Ο νπξαλόο γπάιηδε ζθνπξνπνξθπξόο ζα ράιθσκα. 4.2 Χσξία πνπ καο θέληξηζαλ ην ελδηαθέξνλ Παξαιιεξηζκόο Χξηζηνύ-Μαλνιηνύ σο βνζθόο Ο θαιόο πνηκέλαο Ση δείρλεη απηό ην ζύκβνιν; Γείρλεη έλα βνζθό κε έλα πξόβαην ζηνπο ώκνπο. Πνηνλ ζπκβνιίδεη απηόο ν βνζθόο; Σνλ Χξηζηό. Γηαηί νη ρξηζηηαλνί παξνπζηάδνπλ ην Υξηζηό κε ηελ κνξθή ηνπ «θαινύ βνζθνύ»; Γηόηη: Κάπνηε είρε πεη ν Ηεζνύο: «ἐγώ εἰμι ὁ ποιμὴν ὁ καλός», δειαδή «Δγώ είκαη ν θαιόο βνζθόο. Ο θαιόο βνζθόο ζπζηάδεη ηε δσή ηνπ γηα ράξε ησλ πξνβάησλ. … Δγώ είκαη ν θαιόο βνζθόο θαη γλσξίδσ ηα πξόβαηα πνπ είλαη δηθά κνπ, θαη ηα δηθά κνπ κε αλαγλσξίδνπλ… θαη ζπζηάδσ ηε δσή κνπ γηα ράξε ησλ πξνβάησλ…». Καη λα αλαζηεζεί ν ρξηζηόο όρη πηα ζην πεξηαύιη ηεο εθθιεζηάο παξά κέζα ζηελ θαξδηά καο :Απηή ε θξάζε ελλνεί όηη πξέπεη λα’ κάζηε θαινί άλζξσπνη, λα κάζνπκε λα ζπγρσξνύκε ηνπο αλζξώπνπο γύξσ καο θαζώο λα αγαπάκε θαη λα ζεβόκαζηε όινπο ηνπο ζπλαλζξώπνπο καο. Άξα δελ ρξεηάδεηαη λα δηαηξέθνπκε κίζνο θαη θαθία ζε θαλέλαλ! 18 19 Ο πινύηνο δελ βνεζάεη ηνλ άλζξσπν λα θηάζεη ζηνλ παξάδεηζν. Παξαθάησ είλαη ε παξαβνιή ηνπ πινπζίνπ θαη ηνπ θησρνύ Λαδάξνπ, όπνπ ν Υξηζηόο καο παξνπζηάδεη δύν ζθελέο δηαθνξεηηθέο. Ζ κία δηαδξακαηίδεηαη ζηε γε θαη ε άιιε ζηνλ νπξαλό. ηε ζθελή πνπ δηαδξακαηίδεηαη ζηε γε, παξνπζηάδεηαη ν πινύζηνο θαινζξεκκέλνο, θαινληπκέλνο, θαινζηεγαζκέλνο, πγηήο. αδειθνύο, θίινπο, ππεξέηεο. Από ηελ ΄Δρεη νηθνγέλεηα, πέληε άιιε ζηελ ίδηα ζθελή παξνπζηάδεηαη ν θησρόο Λάδαξνο, πεηλαζκέλνο, γπκλόο, άζηεγνο, άξξσζηνο, ρσξίο ζπγγελείο θαη θίινπο, κόλνο θαη έξεκνο, κε κνλαδηθή ζπληξνθηά ζηε κνλαμηά ηνπ ηα ζθπιηά πνπ έξρνληαη λα γιύςνπλ ηηο πιεγέο ηνπ θαη λα αλαθνπθίζνπλ ηνπο πόλνπο ηνπ. ηε δεύηεξε ζθελή, ζηε ζθελή ηνπ νπξαλνύ, νη όξνη αληηζηξέθνληαη. Ο πινύζηνο βαζαλίδεηαη, θιέγεηαη, δηςά. Οδύλσκαη ελ ηε θινγί ηαύηε, καο ιέεη. Απηή ε θξαπγή ηνπ πόλνπ εθθξάδεη ην κέγεζνο ηεο απειπηζίαο ηνπ. Αληίζεηα, ν θησρόο Λάδαξνο απνιακβάλεη επηπρηζκέλνο ηε δσή ηνπ παξαδείζνπ. Δίλαη ιάζνο λα πνύκε όηη ν πινύζηνο επεηδή απόιαπζε όια ηα αγαζά ηεο γεο, ηα ζηεξείηαη ηώξα ζηνλ νπξαλό, θαη ν θησρόο επεηδή ηα ζηεξήζεθε ζηε γε ηα απνιακβάλεη ζηελ αησληόηεηα. Δίλαη ιάζνο λα πνύκε όηη αηηία ηεο θαηαδίθεο ηνπ ελόο είλαη ν πινύηνο θαη ηεο δηθαηώζεσο ηνπ άιινπ ε θηώρεηα. Ούηε ν πινύηνο είλαη δξόκνο πνπ νδεγεί ζηε θόιαζε, νύηε ε θηώρεηα αλήθνξνο πνπ θαηαιήγεη ζηνλ παξάδεηζν. Σειηθά, όκσο, ηόζν ν πινύηνο, όζν θαη ε θηώρεηα, αλάινγα κε ην ηξόπν πνπ ζα ηα ρξεζηκνπνηήζνπκε ζα καο νδεγήζνπλ θαη ζην αλάινγν κέξνο, ζηε θόιαζε ή ζην παξάδεηζν. 19 20 Πξνζθπγηά : Οη πξόζθπγεο είλαη αλαμηνπαζνύληεο, θαηαηξεγκέλνη, δπζηπρηζκέλνη, θνπξέιεδεο κε ηα κάγνπια βνπιηαγκέλα από ηελ θνύξαζε θαη ηελ πείλα, μππόιεηνη, αλππεξάζπηζηνη, δνθηκαδόκελνη. Οη άλζξσπνη απηνί έραζαλ ηελ παηξίδα ηνπο, ςάρλνπλ κέξνο λα δήζνπλ θαη λα ξηδώζνπλ. Διιεληζκόο: Παξά ηηο δπζθνιίεο θαη ηηο θνπξηνύλεο νη Έιιελεο ζπλερίδνπλ λα είλαη ελσκέλνη γηα λα ηηο αληηκεησπίζνπλ. Ο Διιεληζκόο επηβηώλεη θαη δελ ην βάδεη θάησ!! Γηθαηνζύλε: Ο ζεόο θξαηάεη κηα δπγαξηά, ε νπνία είλαη ζύκβνιν ηεο δηθαηνζύλεο θαη δπγίδεη ηηο θαιέο θαη ηηο θαθέο καο πξάμεηο. Σνπο ξόινπο πνπ ζα ππνδπζνύλ νη ήξσεο ηνπ βηβιίνπ ηνπο πηνζεηνύλ θαη ζηε δσή ηνπο. Μέζα από έλα ξόιν αλαθαιύπηεηο θνκκάηηα ηνπ εαπηνύ ζνπ δειαδή πνιιέο θόξεο ηαπηίδνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ζνπ κε απηά ηνπ ξόινπ αιιά κεξηθέο θόξεο δελ ππάξρεη θακία νκνηόηεηα πλεπώο πξέπεη λα ππάξρεη κηα ζνβαξόηεηα δηόηη ην λα ππνδπζείο θάπνηνλ επηζηξαηεύεηο πνιιά. Σελ θαληαζία ζνπ, ηελ επηζπκία ζνπ, κλήκεο ίζσο, ή αθόκα θαη ηε βαζύηεξε αλάγθε ζνπ λ’ αγαπήζεηο θαη λ’ αγαπεζείο κε αλάινγν ηξόπν. Δπνκέλσο, νη ήξσεο πξνζνκνηώλνληαη ζην ζεαηξηθό ξόιν πνπ έρνπλ πάξεη. Κη αλ θάκακε θακηά θαθή πξάμε, λα πάξνπκε από ηνλ πινύζην θαη λα δώζνπκε ζην θησρό, ν Θεόο ζα καο ζπγρσξήζεη. Σν ζρέδην ηνπ γέξν – Λαδά : «Πάξε ην γατδνπξάθη ζνπ Γηαλλαθό, ηξάβα ίζηα θαηά ην βνπλό. Βάξα ηελ ηξνπκπέηα, θξάμε όινπο, άληξεο θαη γπλαίθεο, λα ζπλαρηνύλ γύξα ζνπ, κίιεζέ ηνπο. Πεο ηνπο : - «Αδέξθηα, εζείο πεζαίλεηε ηεο πείλαο, δελ 20 21 ιππάζηε ηα παηδηά ζαο; Δγώ όιε λύρηα δελ κπόξεζα λα θνηκεζώ, γηαηί ζαο ζπιινγηδόκνπλ. Πώο λα ζαο ζώζσ, αδέξθηα ; Πώο λα ζσζείηε ; θαη ν ζεόο κε θώηηζε, βξήθα: βγάιηε από ηνλ θόξθν ζαο ηα ρξπζαθηθά πνπ πξνθηάζαηε λα πάξεηε, θάλσ αληαιιαγή˙ δίλσ ό,ηη ρξεηάδεηαη ζηνλ άλζξσπν γηα λα δήζεη, ζηηάξη, θξηζάξη, ιάδη, θξαζί, δώζηε κνπ εζείο ό,ηη δελ ρξεηάδεηαη ζηνλ άλζξσπν θάηη ηδνβαεξηθό πνπ ζα ‘ρεηε … Κη αο ράζσ˙ Ρσκηνί είζηε, ρξηζηηαλνί είζηε, δελ πεηξάδεη ! » Ο Γηαλλαθόο αληηδξά ζην ζρέδην ηνπ γέξν – Λαδά Ζ απάληεζε ηνπ γέξν – Λαδά ζην ζηελ αληίδξαζε ηνπ Γηαλλαθό είλαη : « Γελ ζα ηνπο γδύζνπκε , κσξέ νξληζόκπαιε , ζα ηνπο ληύζνπκε , ζα ηνπο γιπηώζνπκε από ηνλ ζάλαην … Να θάλ, νη θαθόκνηξνη, λα δήζνπλ, αδέξθηα καο είλαη, έρσ θη εγώ θαξδηά, ηνπο πνλώ… Αληαιιαγή θάλνπκε, δελ ηνπο θιεθηνπκε … Βέβαηα, όζν κπνξείο, θνίηα θαη ην ζπκθέξνλ. Δκπόξην θάλνπκε, κπαιό έρνπκε, γιπθό ’λαη ην θέξδνο…» «Θεξηό ’λα , ε θαξδηά ηνπ αλζξώπνπ˙ ζεξηό αλήκεξν … Χξηζηέ κνπ, κήηε εζύ κπόξεζεο λα ηελ κεξώζεηο …» « Έρνπκε ςπρή, έρνπκε θσλή, ζα θσλάδνπκε ! Κη αλ θάπνηε πνύκε θη έλα ιόγν πεξίζζην, κελ αγξηεύεηο˙ άλζξσπνη είκαζηε, βαζαληζκέλα πιάζκαηα, έρνπκε πνιιέο ζθνπηνύξεο, έξρεηαη ώξα πνπ ε θαξδηά δελ βαζηάεη, ζα ζθάζεη, θαη πεηάεη ηνλ πεξίζζην ιόγν θη αιαθξώλεη. Βαξηά ’λαη ε δσή, θη αλ δελ ππήξρεο εζύ, Κύξηε, ζα πηάλακε όινη, γπλαίθεο θη άληξεο, ρέξη ρέξη, λα γθξεκηζηνύκε, λα γιηηώζνπκε. Μα ππάξρεηο εζύ, ραξά, παξεγνξηά, εθδίθεζε κεγάιε, Θεέ κνπ ! «Δίρακε αξρίζεη ζην πινύζην ην ρσξηό καο λα βαξαίλνπκε, κα πνιπηξώκε θαη λα παξαθνξηώλνπκε ηελ ςπρή καο κε θξέαηα. 21 22 Δηξήλε, αζθάιεηα, θαινπέξαζε, ε ζάξθα είρε ζξαζέςεη θη είρε θαηαπιαθώζεη ηελ ςπρή. Λέγακε: όια πάλε θαιά, δηθαηνζύλε βαζηιεύεη ζηνλ θόζκν, θαλέλαο δε πεηλάεη, θαλέλαο δελ θξπώλεη, θόζκνο θαιύηεξνο δελ ππάξρεη. Κη ν Θεόο καο ιππήζεθε - καο έζηεηιε ηνλ Σνύξθν πνπ καο μεπάησζε, καο πέηαμε ζηνπο πέληε δξόκνπο, αδηθεζήθακε θη είδακε πσο ν θόζκνο είλαη γεκάηνο αδηθίεο˙ πεηλάζακε θαη θξπώζακε, θη είδακε πσο ππάξρεη πείλα θαη θξύν˙ θαη δίπια από ηνπο αλζξώπνπο πνπ θξπώλνπλ θαη πεηλνύλ – ην ’δακε θη απηό ! – άιινη πνπ ηξσλ ηνλ αβιέκνλα, θη είλαη πάληα αλακκέλα ηα ηδάθηα ηνπο, θαη βιέπνπλ ηνπο γπκλνύο θαη πεηλαζκέλνπο θαη γεινύλ. Μαο άλνημε ε ζπκθνξά ηα κάηηα καο, είδακε˙ καο άλνημε ε πείλα ηα θηεξά καο, μεθύγακε από ην δίρηπ ηεο αδηθίαο θαη ηεο θαινπέξαζεο˙ είκαζηε ιεύηεξνη ! Μπνξνύκε ηώξα λ’ αξρίζνπκε κηα θαηλνύξηα, πην ηίκηα δσή, δόμα ζνη ν Θεόο ! » «Αδέξθηα είκαζηε, κηα θακίιηα είκαζηε, έλα παηέξα έρνπκε, ην Θεό.» « Όρη κε ηνλ πόιεκν παξά κε ηελ αγάπε ζα θεξδίζνπλ ηνλ θόζκν. Κάησ ν πόιεκνο ! Όινη είκαζηε αδέξθηα ! » «Καιόηπρνη όζνη πνλνύλ, γηαηί απηνί ζα ληώζνπλ πόζν κεγάιν θαη γιπθό είλαη ην έιενο ηνπ Θενύ˙ ελώ όζνη δελ πνλνύλ, δελ ζα δνθηκάζνπλ πνηέ ηελ νπξάληα ηνύηε αλαγάιιηαζε .» «Γελ έρεηε, κσξέ, θηιόηηκν; θώλαμε ν Γηαλλαθόο ζηνπο ρσξηαλνύο πνπ θνίηαδαλ αιαιηαζκέλνη˙ δελ πέθηεηε λα ηνλ πξνζθπλήζεηε, αθηιόηηκνη ; Γηα καο , κσξέ ζθνηώλεηαη ν Μαλνιηόο, γηα λα γιηηώζεη 22 23 ην ρσξηό˙ δελ ην θαηαιαβαίλεηε; Παίξλεη νισλώλ καο ηα θξίκαηα ζην ιαηκό ηνπ ζαλ ην Χξηζηό.» «Θέιεη δελ ζέιεη, ηα πινύηε βαξαίλνπλ ηελ ςπρή ηνπ αλζξώπνπ˙ ηελ εκπνδίδνπλ λα βαδίζεη ιεύηεξε.» «Καη ζην πην κηθξό πεηξαδάθη, θαη ζην πην ηαπεηλό ινπινύδη, θαη ζηελ πην ζθνηεηλή ςπρή, βξίζθεηαη αιάθεξνο ν Θεόο. Καη ζηελ πην καθξηλή έξεκν κηα θαιή πξάμε έρεη ηνλ αληίθηππό ηεο ζε αιάθεξε ηελ νηθνπκέλε». «Μνλάρα ε θαζαξή θαξδηά είλαη ην ζηόκα ηνπ ζενύ !» Ο Χξηζηόο όπσο ηνλ παξνπζηάδεη ν παπά – Γξεγόξεο :«Ο Υξηζηόο ν δηθόο καο είλαη πινύζηνο θνηδάκπαζεο, ηα ’ρεη θηηαγκέλα κε ηνλ Αγά, καληαιώλεη ηελ πόξηα ηνπ θαη ηξώεη. Ο Υξηζηόο ν δηθόο καο ν ρνξηάηνο, δηαιαιεί ‘Γίθαηνο είλαη ν θόζκνο ηνύηνο, ηίκηνο, ζπιαρληθόο, κνπ αξέζεη˙ αθνξεζκέλνο λα ’λαη όπνηνο ζεθώζεη ην ρέξη λα ηνλ θνπλήζεη!’» Ο Χξηζηόο όπσο ηνλ παξνπζηάδνπλ νη θαινί ήξσεο ηνπ βηβιίνπ:« Ο Υξηζηόο ν δηθόο καο είλαη θησρόο, θαηαηξεγκέλνο, ρηππάεη ηηο πόξηεο θαη θαλέλαο δελ ηνπ αλνίγεη˙ ν Υξηζηόο ν δηθόο καο, ν μππόιεηνο, θνηηάδεη ηα θνξκηά πνπ πεηλνύλ, ηηο ςπρέο πνπ πιαληνύλ, θσλάδεη : ‘ Άδηθνο είλαη, άηηκνο, άζπιαρλνο ν θόζκνο ηνύηνο, πξέπεη λα γθξεκηζηεί». «Καλέλαο δελ κπνξεί λα κπεη ζηνλ νπξαλό αλ δελ ληθήζεη πξώηα ηε γεο , θαη θαλέλαο δελ κπνξεί λα ληθήζεη ηε γεο αλ δελ παιεύεη κε ιύζζα θη ππνκνλή θαη ρσξίο ζπκβηβαζκό καδί ηεο ». «Αλ ηνλ ζθνηώζαηε ηνλ Μαλνιηό, θώλαμε ν παπά – Φώηεο, ην αίκα ηνπ απάλσ ζηα θεθάιηα ζαο θαη ζηα θεθάιηα ησλ παηδηώλ ζαο.!» 23 24 5. Δπίινγνο Ζ θεληξηθή εηξσλεία πνπ ζέιεη λα ηνλίζεη, ν Καδαληδάθεο, είλαη όηη απηνί πνπ θαηλνκεληθά είλαη πην θνληά ζηα δηδάγκαηα ηνπ Υξηζηνύ, είλαη απηνί πνπ ζην ηέινο ηα απνξξίπηνπλ θαη είλαη έηνηκνη θαη πξόζπκνη λα ζαλαηώζνπλ ρσξίο ρξηζηηαληθέο ελνρέο έλαλ δεύηεξν Υξηζηό. 24 25 6. Βιβλιογραφία http://el.wikipedia.org http://www.kazantzakismuseum.gr/ http://www.amiskazantzaki.gr/ Α.Αζαλαζνπνύινπ, Νίηζε Βνύδαο - Καδαληδάθεο: Ζ γελεαινγία ηεο «Κξεηηθήο Μαηηάο» 25
© Copyright 2024 Paperzz
