Σο Ιταλικό Μορφωτικό Ινςτιτοφτο Ακθνϊν ςε ςυνεργαςία με το Κζντρο Μελετϊν Ιονίου, οργανϊνει τον ΚΤΚΛΟ ΟΜΙΛΙΩΝ με τίτλο: ΙΤΑΛΟΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ (14ΟΣ–16ΟΣ ΑΙ.) Σκοπόσ αυτοφ του κφκλου ομιλιϊν είναι η μελζτη τησ παρουςίασ ιταλϊν ταξιδιωτϊν και προςκυνητϊν ςτην ανατολική Μεςόγειο αλλά και η ςπουδή του ζργου ιταλϊν χαρτογράφων οι οποίοι περιζγραψαν την Ανατολή που επιςκζφτηκαν και μελζτηςαν. Οι διαλζξεισ θα πραγματοποιηθοφν απο ειδικοφσ επιςτήμονεσ που προςκλήθηκαν να παρουςιάςουν τα αποτελζςματα των ερευνϊν και μελετϊν τουσ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2014, ώρα 19:00 Ιταλικό Μορφωτικό Ινςτιτοφτο Ακθνϊν, Πατθςίων 47 Ρουμπίνθ Δθμοποφλου Απόψεισ των Κυκλάδων ςτο «Liber Insularum Archipelagi» του Cristoforo Buondelmonti ΢τισ αρχζσ του 15ου αι., ζνασ φλωρεντίνοσ λόγιοσ κλθρικόσ, ο Cristoforo Buondelmonti, εγκακίςταται μόνιμα ςτθ Ρόδο, διαπλζει το Αιγαίο και αποτυπϊνει τθν εμπειρία του ταξιδιοφ του ςτο ζργο Liber Insularum Archipelagi. ΢υνκζτει ςτθ Λατινικι ζνα πρότυπο για τθν εποχι του νθςολόγιο (1420), με ςφντομα κείμενα για περιςςότερα από 70 ελλθνικά νθςιά. Οι περιγραφζσ του ςυνοδεφονται από ζγχρωμουσ πρωτότυπουσ χάρτεσ. Ο ςυγγραφζασ με αφετθρία τθν αυτοψία, ςκιαγραφεί τθ ςφγχρονθ εικόνα των νθςιϊν, φωτίηει τθν κακθμερινότθτα, τουσ όρουσ διαβίωςθσ και τισ ςυνικειεσ των κατοίκων και ςυμπλθρϊνει το κείμενό του με αναμνιςεισ από τουσ αρχαίουσ Ζλλθνεσ και Λατίνουσ ςυγγραφείσ για τθ γεωγραφία - τοπογραφία, τθν ιςτορία και τθ μυκικι τουσ παράδοςθ. Από τον διάπλου του αρχιπελάγουσ εςτιάηουμε ςτισ Κυκλάδεσ και μζςα από τισ αφθγιςεισ του Buondelmonti, αναςυνκζτουμε τθν εικόνα τουσ τον 15ο αι. και αναηθτοφμε τα όρια ανάμεςα ςτθν βιωματικι εμπειρία και τθν κεωρθτικι γνϊςθ. Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2014, ώρα 19:00 Ιταλικό Μορφωτικό Ινςτιτοφτο Ακθνϊν, Πατθςίων 47 ΢πφροσ Γκοφνθσ Φρα Μάουρο, Αντρζα Μπιάνκο: Δημιουργοί ενόσ παγκόςμιου χάρτη μιασ νζασ εποχήσ ΢τα μζςα του 15ου αιϊνα ο Φρα Μάουρο ςυνεργάςτθκε με τον Αντρζα Μπιάνκο για τθν καταςκευι ενόσ χάρτθ, ο οποίοσ κα άλλαηε τα δεδομζνα τθσ χαρτογραφίασ τθσ εποχισ. ΢το χάρτθ ςυνδυάηονται ςτοιχεία των κρθςκευτικϊν χαρτϊν με εκείνα των πορτολάνων. Επίςθσ, περιζχονται πλθροφορίεσ προερχόμενεσ τόςο από ταξιδιϊτεσ ςτθν Ανατολι όςο από τα καλάςςια ταξίδια των Πορτογάλων ςτθν Αφρικι και τθ Γεωγραφία του Πτολεμαίου. Ζτςι, εγκαινιάηεται μια νζα παράδοςθ που ςθματοδοτεί τθν είςοδο τθσ επιςτιμθσ τθσ χαρτογραφίασ ςτθν Εποχι των Ανακαλφψεων. Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014, ώρα 19:00 Ιταλικό Μορφωτικό Ινςτιτοφτο Ακθνϊν, Πατθςίων 47 Ιόλθ Βιγγοποφλου Διπλωματικά και προςκυνηματικά ταξίδια ςε ιταλικά κείμενα του 16ου αιϊνα. Σα ταξίδια προσ τθν Ανατολι, κατά τον 16ο αιϊνα, είχαν κυρίωσ δφο προοριςμοφσ. Σο προςκυνθματικό ταξίδι ςτουσ Άγιουσ Σόπουσ και τισ διπλωματικζσ αποςτολζσ προσ τθν πρωτεφουςα τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ. Οι απεςταλμζνοι τθσ Γαλθνοτάτθσ Δθμοκρατίασ τθσ Βενετίασ προσ τθν Τψθλι Πφλθ ιταν υποχρεωμζνοι να ςυντάξουν ζνα χρονικό τθσ αποςτολισ τουσ ενϊ πολλζσ φορζσ ςυνδφαηαν και ζνα προςκφνθμα προσ τθν βιβλικι χϊρα. Οι προςκυνθτζσ πάλι δθμοςίευαν ςε χρονικά τθν πολφμθνθ περιπλάνθςι τουσ ςτουσ Άγιουσ Σόπουσ. Κακϊσ μελετοφμε τουσ ιταλοφσ ταξιδιϊτεσ-ςυγγραφείσ ι και τα ςυναφι ζργα που ζχουν γραφεί ςε ιταλικι γλϊςςα, όπωσ επίςθσ τα δρομολόγια και το περιεχόμενο (κείμενα και εικόνεσ) ςτα ταξιδιωτικά αυτά ζργα, αποκαλφπτονται τα ενδιαφζροντα του αναγνωςτικοφ κοινοφ αλλά και οι ςυνκικεσ ταξιδιοφ, λεπτομζρειεσ από τον δθμόςιο και ιδιωτικό βίο των ποικίλων εκνοκρθςκευτικϊν ομάδων ςτον γεωγραφικό αυτό χϊρο, δθλαδι όλοσ ο "αξιοπερίεργοσ", όπωσ ςθμείωναν, κόςμοσ τθσ Ανατολισ. Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014, ώρα 19:00 Ιταλικό Μορφωτικό Ινςτιτοφτο Ακθνϊν, Πατθςίων 47 Νικιτασ ΢ινιόςογλου Η Περιπλάνηςη ωσ μεθοριακή εμπειρία: ςκζψεισ για την ερειπιογραφία του Κυριακοφ Αγκωνίτη Σαξιδεφοντασ ακατάπαυςτα ςτθν Ελλάδα και ςτθν Μικρά Αςία λίγο πριν τθν κατάρρευςθ του Βυηαντίου, ο Κυριακόσ Αγκωνίτθσ (Ciriaco di Ancona, 1391-1452) αναηθτά και εφευρίςκει ζναν νζο και εντελϊσ προςωπικό τρόπο να ςχετιςτεί με το παρελκόν και να αναμετρθκεί με τθν βία του ιςτορικοφ χρόνου: ςε αντίκεςθ με τουσ ςφγχρονοφσ του λόγιουσ που περιορίηονταν να μελετοφν τον αρχαίο κόςμο μζςα από κείμενα, εκείνοσ επιλζγει τθν αυτοψία και τθν επιτόπια ζρευνα, τθν περιιγθςθ και τθν περιπλάνθςθ, κατόπιν τθν υβριδικι ςφνκεςθ των εντυπϊςεϊν του ςε θμερολόγια και επιςτολζσ. Μολονότι τα κείμενά του είναι ςθμαντικι ιςτορικι μαρτυρία, μοιάηουν με άςκθςθ ςε ζνα φανταςτικό λογοτεχνικό είδοσ από αυτά που κα άρεςαν ςτον Borges: τθν ερειπιογραφία. Η περιπλάνθςθ του Κυριακοφ εν μζςω ερειπίων και θ πράξθ τθσ ςυγγραφικισ αναςφνκεςθσ γίνονται μια μεκοριακι ι μεταιχμιακι εμπειρία, κατά τθν οποία ο Κυριακόσ κινείται μεταξφ πραγματικότθτασ και φανταςίασ: ςυναντά ςθμαντικζσ προςωπικότθτεσ τθσ εποχισ του, όπωσ ο Γεϊργιοσ Γεμιςτόσ Πλικων, αλλά και καλάςςιεσ νφμφεσ˙ γίνεται παρατθρθτισ των ςυναρπαςτικϊν πολιτικϊν εξελίξεων, αλλά και ακροατισ του ηωντανοφ αρχαίου πνεφματοσ κάκε τόπου (genius loci)˙ εντζλει επιτρζπει ςε μυκολογικά και παγανιςτικά ςτοιχεία να ςυμφφρονται με τθν χριςτιανικι του ταυτότθτα υπονομεφοντασ τθν φαινομενικά γραμμικι ανζλιξθ τθσ ιςτορίασ ι τισ αναμενόμενεσ ςυμβάςεισ τθσ κακθμερινότθτασ. Η περιπλάνθςθ και θ ερειπιογραφία του Κυριακοφ είναι μια διαβατιρια εμπειρία που αφενόσ απολιγει ςτθν αιςκθματοποίθςθ (και όχι τθν απλι καταγραφι) των υλικϊν καταλοίπων και βιωμάτων του παρελκόντοσ, αφετζρου ςτθν προςωπικι ριξθ με τα όρια Ανατολισ και Δφςθσ, Χριςτιανιςμοφ και παγανιςτικοφ κόςμου, Βυηαντίου και Αναγζννθςθσ, μυκολογίασ και ιςτορίασ. L’Istituto Italiano di Cultura di Atene in collaborazione con il Centro di Studi Ioni organizza il CICLO DI COFERENZE dal titolo VIAGGIATORI E CARTOGRAFI ITALIANI NEL MEDITERRANEO ORIENTALE (SEC. XIV-XVI) (prima parte introduttiva : novembre - dicembre 2014). Oggetto di questo nuovo ciclo di conferenze proposto dal Centro di Studi Ioni è lo studio della presenza di viaggiatori e pellegrini italiani nel Mediterraneo orientale e dell’opera di cartografi italiani che hanno descritto l’Oriente visitato o studiato. Le conferenze saranno tenute da studiosi specialisti invitati a presentare i risultati delle proprie ricerche e studi. PROGRAMMA CONFERENZE: Mercoledì 5 novembre 2014, ore19:00 Rumpini Dimopoulou Aspetti delle Cicladi nel «Liber Insularum Archipelagi» di Cristoforo Buondelmonti Mercoledì 12 novembre 2014, ore 19:00 Spyros Gounis Fra Mauro e Andrea Bianco: Creatori di un mappamondo di una nuova epoca Mercoledì 3 dicembre 2014, ore 19:00 Ioli Vingopoulou Viaggi diplomatici e di pellegrinaggio in testi italiani del XVIo secolo. Mercoledì 10 dicembre 2014, ore 19:00 Nikitas Siniosoglou Il Vagabondaggio come esperienza confinaria: considerazioni sull’iconografia dei ruderi di Ciriaco Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτοφτο Αθηνών Πατθςίων 47 - 10433 - Aκινα Tθλ: +30 210 5242646, fax: +30 210 5242714 www.iicatene.esteri.it www.facebook.com/IICAtene - www.twitter.com/IICAtene