ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΟΡΙΣΜΟΣ-ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ-∆ΙΑΓΝΩΣΗ-ΣΤΑ∆ΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΒ. Β.ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ,Pharm. Pharm.D., D.,Ph.D., Ph.D.,F.E.S.C., F.E.S.C.,I.O.M., I.O.M.,L.F.I.B.A. L.F.I.B.A. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ – ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Β’ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ - ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΛΟΗΘΗΣ, ΧΡΟΝΙΑ, ΥΠΟΤΡΟΠΙΑΖΟΥΣΑ, ΠΟΛΥΠΑΡΑΓΟΝΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΒΑΛΕΙ ΚΥΡΙΩΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΕ ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΟΥ ΑΓΓΙΖΕΙ ΤΟ 15% Η ΝΟΣΟΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΩΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΚΗΣ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣ Α∆ΕΝΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΡΟΜΑΤΟΣ ΕΚΤΟΣ ΜΗΤΡΑΣ, ΜΕ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝΤΟΣ Ή ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΠΥΕΛΙΚΗΣ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝ∆ΟΠΥΕΛΙΚΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΡΜΟΝΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝ∆ΥΝΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΤΑΜΗΝΙΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΤΩΝ 27 ΗΜΕΡΩΝ ΠΡΩΙΜΗ ΕΝΑΡΞΗ ΚΑΤΑΜΗΝΙΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΕΜΜΗΝΟΡΥΣΙΑ ∆ΙΑΡΚΕΙΑΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΩΝ 7 ΗΜΕΡΩΝ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΚΥΗΣΕΩΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ (ΩΨΙΜΗ ΠΡΩΤΗ ΚΥΗΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 30 ΕΤΩΝ) STRESS ∆ΙΑΙΤΑ ΥΨΗΛΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ Υ∆ΡΟΓΟΝΩΜΕΝΑ ΛΙΠΑΡΑ (TRANS-FAT) ΑΝΑΤΟΜΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ (ΑΝΩΜΑΛΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΜΗΤΡΑΣ, ΣΤΕΝΟΣ ΚΟΛΠΟΣ) ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΠΙΜΗΚΥΣΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑΜΗΝΙΩΝ ΚΥΚΛΩΝ ΜΕ ΜΙΚΡΟΤΕΡΑ ΤΩΝ ΣΥΝΗΘΩΝ ∆ΙΑΜΕΣΑ ∆ΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΞΥ ΚΥΚΛΩΝ ΦΥΛΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ (ΚΑΥΚΑΣΙΕΣ ΜΕ ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ΚΙΝ∆ΥΝΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΑΠΟ ΑΦΡΙΚΑΝΕΣ-ΑΜΕΡΙΚΑΝΙ∆ΕΣ) ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΠΑΛΙN∆ΡΟΜΗ ΕΜΜΗΝΟΡΥΣΙΑ (Retrograde Menstruation, Θεωρία Sampson) ΜΕΤΑΠΛΑΣΙΑ (Metaplasia, Θεωρία Meyer) ΑΙΜΑΤΟΓΕΝΗΣ ΚΑΙ ΛΕΜΦΟΓΕΝΗΣ ∆ΙΑΣΠΟΡΑ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΘΕΣΕΙΣ (Spread of endometrial cells via blood or lymphatics, Θεωρία Halban) EΥΘΕΙΑ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ (Direct Implantation of Endometrial Cells into the Abdomen during Surgery) ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΙΝΩ∆ΟΛΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΠΟΥΣΙΑ ΓΟΝΙ∆ΙΩΝ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΑΡΧΕΓΟΝΑ/ΠΡΟ∆ΡΟΜΑ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΚΑ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΑ ΣΤΡΩΜΑΤΟΣ (Stem/Progenitor Endometrial Epithelial and Stromal Cells) ΟΙ ΠΙΘΑΝΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΩΡΟΥΜΕΝΩΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΚΩΝ ΑΡΧΕΓΟΝΩΝ/ΠΡΟ∆ΡΟΜΩΝ ΚΥΥΤΑΡΩΝ ΣΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΟ ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΠΡΟΣΤΑΓΛΑΝ∆ΙΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΑ ΠΡΟΣΤΑΓΛΑΝ∆ΙΝΕΣ ΕΥΤΟΠΟ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΜΗ ∆ΙΕΓΕΡΣΗ ΣΤΕΡΟΕΙ∆ΟΓΕΝΩΝ ΕΝΖΥΜΩΝ ΜΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΩΝ ΕΚΤΟΠΟ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ∆ΙΕΓΕΡΣΗ ΣΤΕΡΟΕΙ∆ΟΓΕΝΩΝ ΕΝΖΥΜΩΝ ΣΥΝΘΕΣΗ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΩΝ ∆ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΕΠΙΠΕ∆Ο ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ ΟΡΟΥ ΕΛΛΑΤΩΜΑΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ-∆ΟΛΟΦΩΝΩΝ (natural-killer cells) ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΚΥΤΤΑΡΟΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΑΥΤΟΛΟΓΟΥ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ CD14+ KAI CD44+ MONOΚΥΤΤΑΡΑ – ΗΠΙΑ ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ CD3+ Τ-ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ CD20+ ΒΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΑΙΜΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΕΠΙΠΕ∆Α TNF-A, IL-6, IL-10, MCP-1 KAI XAMΗΛΟΤΕΡΑ ΕΠΙΠΕ∆Α IL-8 ΣΕ CD3+ ΣΤΟ ΠΕΡΟΤΟΝΑΪΚΟ ΥΓΡΟ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΑΙΜΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΕΠΙΠΕ∆Α ΤΝF-A, IL-10, MCP-1, IL-8 ΣΕ CD14+ ΣΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΑΙΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΤΟΝΑΪΚΟ ΥΓΡΟ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ 6% ΤΩΝ ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΕΜΦΑΝΙΖΟΥΝ ΤΗ ΝΟΣΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΥΝΟ∆ΩΝ ΝΟΣΩΝ ΣΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΠΟΥΣΙΑ ΓΟΝΙ∆ΙΩΝ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΣΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΟΙ ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ (IFN-γ, IL-1β, IL-6, IL-10, IL-RECEPTOR, IL-2RECEPTOR 2, TNF-A,B, TNF-RECEPTOR 2) ΕΝΖΥΜΑ ΣΤΕΡΟΕΙ∆ΟΓΕΝΕΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΤΙΚΑ ΕΝΖΥΜΑ ΚΑΙ ΥΠΟ∆ΟΧΕΙΣ (P450c17, c19, GST M1,T1,P1, NAT-1,2, PPAR-γ, AHR) OΡΜΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟ∆ΟΧΕΙΣ (ανδρογονικός υποδοχέας, οιστρογονικοί υποδοχείς α και β, προγεστερονικοί υποδοχείς) ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΙΣΤΡΑ∆ΙΟΛΗΣ (COMT, 17-βυδροξυστεροειδική δεϋδρογενάση τύπου 1) ΑΛΛΑ ΕΝΖΥΜΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ (eNOS, AHSG, GALT) ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΥΞΗΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ (EGFR, RANTES, TGF-Βr, VEGF) ΜΟΡΙΑ ΠΡΟΣΚΟΛΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΝΖΥΜΑ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΟΥΣΙΑ (ICAM-, MMP-1, MMP-3, MUC-9, PAI-1) ΑΠΟΠΤΩΣΗ, ΡΥΘΜΙΣΤΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ, ΟΓΚΟΓΟΝΙ∆ΙΑ (FAS,FASL, p21, p53, ras) HLA ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ – ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ •ΧΡΟΝΙΟ ΕΝ∆ΟΠΥΕΛΙΚΟ ΑΛΓΟΣ •∆ΥΣΜΗΝΟΡΡΟΙΑ •∆ΥΣΠΑΡΕΥΝΕΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙ∆ΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ (Ι) ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΩΝ ΥΠΟΓΟΝΙΜΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΠΟΥ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΚΥΜΑΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ 20 – 50% ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ Α∆ΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΟ ΑΝ Η ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΓΟΝΟΜΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ Ή ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΠΛΑ ΕΝΑ ΤΥΧΑΙΟ ΣΥΝΕΠΑΚΟΛΟΥΘΟ ΑΠΟΛΥΤΗ ΣΧΕΣΗ ΑΙΤΙΟΥ-ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ ∆ΕΝ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΤΑΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ (ΙΙ) ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ : •ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΩΟΘΥΛΑΚΙΟΓΕΝΕΣΗ ΠΟΥ Ο∆ΗΓΟΥΝ ΣΕ ΦΤΩΧΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΩΑΡΙΩΝ, ΩΟΡΡΗΚΤΙΚΗ ∆ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ, ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΧΑΜΗΛΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΜΒΡΥΑ, ΜΕΙΩΜΕΝΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗΣ •∆ΙΑΤΑΡΑΧΗ ΩΧΡΙΝΙΚΗΣ ΦΑΣΗΣ •ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΤΩΝ ΚΟΚΚΙΩ∆ΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ •ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΩΟΘΥΛΑΚΙΚΟΥ ΥΓΡΟΥ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ (ΙΙΙ) IL-6 ΣΤΟ Π.Υ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ IL-6R ΣΤΟ Π.Υ. ΣΥΝΕΓΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ gp130 ΣΤΟ ΣΠΕΡΜΑ ∆ΕΣΜΕΥΜΕΝΗ gp130 ΣΤΟ ΣΠΕΡΜΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΠΕΡΜΑΤΟΖΩΑΡΙΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΣΥΝ∆ΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΕΣ ΣΕ ∆ΙΑΦΟΡΑ ΕΞΩΓΕΝΗ ΧΗΜΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΥΧΝΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ – ΣΥΝ∆ΡΟΜΟ ΕΥΚΟΛΟΥ ΚΑΜΑΤΟΥ ΠΡΟΠΤΩΣΗ ΜΙΤΡΟΕΙ∆ΟΥΣ ΒΑΛΒΙ∆ΑΣ ΑΥΞΗΜΕΝΟΣ ΚΙΝ∆ΥΝΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΜΑΣΤΟΥ, ΩΟΘΗΚΩΝ, ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ, ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΝΟΝ-HODGKIN ΣΤΙΣ ΠΑΣΧΟΥΣΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ (θυρεοειδίτιδες Hashimoto και Graves, Λύκος, Ρευµατοειδής Αρθρίτιδα, Πολλαπλή Σκλήρυνση, νόσος Μeniere) ΣΤΙΣ ΠΑΣΧΟΥΣΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΜΕΣΟΥΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ∆ΙΑΓΝΩΣΗ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΜΕΤΡΗΣΗ CA 125 ΣΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΑΙΜΑ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ, ΑΞΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΣΤΑ∆ΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ (Ι) ΒΑΘΜΟΣ ∆ΙΑΣΠΟΡΑΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΚΩΝ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΩΝ ΕΚΤΑΣΗ ΕΝ∆ΟΠΥΕΛΙΚΩΝ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΩΝ ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΩΝ ∆ΟΜΩΝ ΤΗΣ ΠΥΕΛΙΚΗΣ ΧΩΡΑΣ ΣΤΗ ΝΟΣΟ ΒΑΘΜΟΣ ΑΠΟΦΡΑΞΗΣ ΣΑΛΠΙΓΓΩΝ ΣΤΑ∆ΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ (ΙΙ) ΣΤΑ∆ΙΟ ΒΑΘΜΟΣ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΑ∆ΙΟ Ι ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΝΟΣΟΣ ΣΤΑ∆ΙΟ ΙΙ ΗΠΙΑ ΝΟΣΟΣ ΣΤΑ∆ΙΟ ΙΙΙ ΜΕΤΡΙΑ ΝΟΣΟΣ ΣΤΑ∆ΙΟ IV ΣΟΒΑΡΗ ΝΟΣΟΣ H ΣΤΑ∆ΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ∆ΕΝ ΑΠΟΤΥΠΩΝΕΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΛΓΟΥΣ, ΤΟΝ ΚΙΝ∆ΥΝΟ ΚΑΙ ΤΟ ΒΑΘΜΟ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ Ή ΑΛΛΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΑ∆ΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΑ∆ΙΩΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ Η ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΟΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΤΟΠΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΜΕ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΣΥΜΤΩΜΑΤΩΝ ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΗΛΙΚΙΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΚΥΗΣΕΩΣ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΕΙ∆Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΦΥΣΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΛΑΠΑΡΟΤΟΜΙΑ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ ΣΥΝ∆ΥΑΣΜΕΝΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΟΧΟΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΝ∆ΟΓΕΝΩΝ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΝ∆ΟΓΕΝΩΝ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ∆ΕΥΤΕΡΗΣ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΓΛΑΝ∆ΙΝΩΝ ΑΝΟΣΟΡΥΘΜΙΣΗ ΦΥΣΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΜΗ ∆ΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗ – ∆ΙΑΤΗΡΗΣΗ Ι∆ΑΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ-ΑΡΩΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑMASSAGE-YOGA-ΗΛΕΚΤΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑΑYURVEDA ∆ΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΡΥΘΜΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΓΛΑΝ∆ΙΝΩΝ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΩΝΠΡΟΓΕΣΤΑΓΟΝΩΝ ΡΥΘΜΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΓΛΑΝ∆ΙΝΩΝ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ PGE2 ΚΑΙ PGF2a ΚΑΙ ∆ΙΕΓΕΡΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ PGE1 ΜΗ ΣΤΕΡΟΕΙ∆ΙΚΑ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩ∆Η (ΙΒΟΥΠΡΟΦΑΙΝΗ) ΑΥΞΗΣΗ ∆ΙΑΤΡΟΦΗΣ ΜΕ ΕΛΑΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΝΤΑ OMEGA-3-ΚΑΙ -6-ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ ∆ΙΕΓΕΙΡΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ PGE1 (2000 mg ηµερησίως) MEΙΩΣΗ ∆ΙΑΤΡΟΦΗΣ ΕΛΑΙΩΝ ΜΕ ΚΕΚΟΡΕΣΜΕΝΑ ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ (ΖΩΪΚΟ ΒΟΥΤΥΡΟ, ΚΡΕΑΣ) ∆ΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ (I) Ω-3 και Ω-6 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (2000 mg ηµερησίως) Φυτικές Ινες (15-25 mg ηµερησίως) Silymarin (70-200 mg 2-3 φορές ηµερησίως) ∆ι-ινδολυθεθάνιο (60-120 mg ηµερησίως) D,L-Φαινυλαλανίνη (2Χ375 τρείς φορές ηµερησίως) Πεπτικά Ενζυµα (lipase, cellulase, protease, amylase : 2-3 tbl x 2 ηµερησίως) ∆ΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ (II) Βιταµίνες Α (15000 IU), C (1000 mg), E (400 IU), Φυλικό Οξύ (800 mcg), B12 (100 mcg) Μαγνήσιο (500-100 mg), Χρώµιο (200 mcg), Ψευδάργυρος (30 mg), Ασβέστιο (500 mg), Νάτριο (200 mg), Kάλιο, Σελήνιο Κιτροφλαβονειδή (100 mg) ∆ΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ (III) ∆ΡΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ (Oenothera biennis (ανοσορυθµιστικό), Vitex agnus castus (εξοµάλυνση ορµονών), Cimicifugae racemosae rhimoza (αντισπασµωδικό και χαλαρωτικό, αναλγητικό), Taraxacum (ήπιο διουρητικό), Dioscorea villosa (αντισπασµωδικό, αναλγητικό, υπακτικό), Viburnum prunifolium και opulus (αναλγητικό), Αngelica sinensis (αναλγητικό, αποσυµφορητικό), ∆ΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΑΝΟΣΟΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ φασόλια, φακές, κρεµµύδι, σκόρδο, καρότο, γιαούρτι, πράσινο τσάϊ, µπίρα, ηλιόσποροι ΟΡΜΟΝΟΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ όσπρια, µούρα, σκόρδο, µήλα, µαϊντανός, λαχανικά, καρύδια, ηλιόσποροι, καρότα, φασκόµηλο, κουνουπίδι, µπρόκολο, ρύζι ΠΡΟΣΤΑΓΛΑΝ∆ΙΝΟΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ έλαια µε ω-3 και ω-6 πολυακόρεστα λιπρά οξέα, λινέλαιο, evening primrose, Safflower oil, Walnut oil, ιχθυέλαια) ∆ΙΑΤΡΟΦΗ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΝΤΟΜΑΤΕΣ ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΦΕΪΝΗ ΖΑΧΑΡΗ, ΜΕΛΙ ΣΙΤΑΡΙ, ΨΩΜΙ, ΚΕΪΚ, ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΡΑΦΙΝΑΡΙΣΜΕΝΟΙ Υ∆ΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ ΚΡΕΑΣ ΣΟΓΙΑ ΓΑΛΑ, ΤΥΡΙ, ΒΟΥΤΥΡΟ ΑΥΓΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ∆ΟΚΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ RU-486 (mifepristone) TERBULATIN (Bricanyl, Brethaine, Brethione) GESTRINONE (Dimetriose) TΡΟΠΟΠΟΙΗΤΕΣ TOY ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑΣ ΟΥΣΙΑΣ (marimastat, BAY 12-9066, AG 3340, Col-3, Neovastat, batimastat, ilomastat) ΑΝΤΙΑΓΓΕΙΟΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 1. δραστικότητα έναντι των ενδοθηλιακών κυττάρων (TNP-470, thalidomide, squalamine, combrestatin) 2. παρεµπόδιση των διενδοθηλιακών συνδέσµων (vitaxin, EMD 121974) 3. παρεµποδιστές των αυξητικών παραγόντων των ενδοθηλιακών κυττάρων [interferons, anti-VEGR monoclonal antibodies και VEGF tyrosine kinase inhibitors (SU5416, PTK787)] RESAN ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΑ ΕΠΙΠΕ∆Α ΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΙΚΩΝ ∆ΕΙΚΤΩΝ Η ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΝ∆ΥΑΣΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΤΗΣ ΜΕ ΜΥΩΜΑ ΜΗΤΡΑΣ ΜΕ ΤΟ ΞΕΝΟΓΟΝΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ RESAN Ο∆ΗΓΕΙ ΣΕ ΥΠΟΣΤΡΟΦΗ Ή ΠΛΗΡΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΗΣ ΟΖΩ∆ΟΥΣ ΜΥΟΜΑΤΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΚΥΣΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΜΕΛΕΤΗ ΕΝ∆ΟΓΕΝΟΥΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΠΙΟΕΙ∆ΩΝ ΜΕΛΕΤΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ ΕΝ∆ΟΜΗΤΡΙΩΣΕΩΣ ΜΕ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΕΝ∆ΙΑΦΕΡΟΝ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΑΘΗΡΩΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΟΞΕΙ∆ΩΤΙΚΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΟΣΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ