ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Το κείμενο που ακολουθεί είναι προϊόν σχολικής έρευνας στα πλαίσια ερευνητικής εργασίας (project) που πραγματεύεται το εξώφυλλο. Αποτελεί σχολικό αντικείμενο που έχουν δουλέψει μαθητές της Α' λυκείου. Η διαδικασία δεν αποτελεί αυστηρό επιστημονικό αντικείμενο με κανόνες και τυποποιημένες μεθόδους ερευνών και δεν φτάνει το απόλυτο καθώς ο σκοπός της είναι κυρίως εκπαιδευτικός. Στόχος της εργασίας είναι η διερευνητική προσέγγιση της πληροφορίας και η μετατροπή της σε γνώση. Η συνεργασία μεταξύ των μαθητών και η ομαλή διεξαγωγή της έρευνας είναι επίσης, κύριος σκοπός του project. Στα πλαίσια της διαδικασίας αυτής δημιουργήθηκαν ομάδες μαθητών που δουλεύουν κάτω από ένα κοινό σκοπό την εύρεση και αξιοποίηση πληροφοριών,την διεξαγωγή συμπερασμάτων αλλά και την δημιουργία τεχνημάτων σχετικών με το αντικείμενο της εργασίας. Η σύνθεση του υλικού της κάθε ομάδας αποτελεί την ενιαία έκθεση που ακολουθεί. Η συγγραφική ομάδα της έρευνας αποτελείται από τους παρακάτω μαθητές, οι οποίοι αποτελούν τμήμα ενδιαφέροντος και όχι τμήμα με αλφαβητική κατανομή: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Αγγελέτος Νικόλαος Αϊβαλιώτης Κωνσταντίνος Αϊβαλιώτης Νικόλαος Βαθάκος Αλκιβιάδης Βακογιάννη Αναστασία Βλάχου Σοφία Κοντζιάς Ιωάννης Κοτσώνης Σωτήρης Κούρλας Γεώργιος Κούτουλα Βάσια-Ιωάννα Κύριος Αναστάσιος Κωστάκος Ευστράτιος Λεοντόπουλος Παναγιώτης Μαστρογιαννάκος Δημήτριος Μίκου Ρόμπερτ Μπαλτσατέσκου Ευγένιος Μπασουράκου Νεφέλη Πουλακάκου Αρετή Σελλή Γεωργία Σκάλκος Νικόλαος ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Πρόλογος: Η παρακάτω ερευνητική έκθεση αποτελείται από ενότητες που προέκυψαν από την εξής διαδικασία: μέσα από καταιγισμό ιδεών που προήλθε από τους μαθητές που ασχολήθηκαν.Από τις ιδέες αυτές δημιουργήθηκε ένας εννοιολογικός χάρτης δηλαδή το σύνολο των σημαντικότερων εννοιών.Οι έννοιες αυτές τοποθετήθηκαν σε συγκεκριμένα ερευνητικά ερωτήματα.Για να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα οι μαθητές χωρίστηκαν σε υποομάδες και σε καθεμία τέθηκαν κάποια ερευνητικά θέματα. Οι υποομάδες είναι οι ακόλουθες: ΟΜΑΔΑ Α: ''Π.Α.Ε.'' Το όνομα προκύπτει από τα αρχικά Παγκόσμια Ανώνιμη Εταιρία. Η ομάδα αυτή ασχολείται με το μάρκετινγκ γύρω από την σφαίρα του εξωφύλλου και τους σκοπούς του. Αποτελείται από τους:Κωστάκος Ευστράτιος,Μαστρογιαννάκος Δημήτριος,Μίκου Ρόμπερτ,Μπαλτσατέσκου Ευγένιος ΟΜΑΔΑ Β: ''DESIGNERS'' Το όνομα προκύπτει από τα ερευνητικά θέματα. Η ομάδα αυτή ασχολείται με την σχεδίαση εξωφύλλου. Αποτελείται από τους:Αγγελέτος Νικόλαος,Βαθάκος Αλκιβιάδης,Κοτσώνης Σωτήριος,Κουτσοβασίλης Χρήστος,Σκάλκος Νικόλαος ΟΜΑΔΑ Γ: ''ΕΞΩΡΙΑ'' Το όνομα προκύπτει από την ένωση των λέξεων Εξώφυλλο και Ιστορία. Η ομάδα αυτή ασχολείται με την ιστορία του εξωφύλλου. Αποτελείται από τους:Βακογιάννη Αναστασία,Βλάχου Σοφία,Κούτουλα Βάσια-Ιωάννα,Σελλή Γεωργία ΟΜΑΔΑ Δ: ''Μ.Α.Π.Α.'' Το όνομα προκύπτει από τα αρχικά των επωνύμων των παιδιών. Η ομάδα αυτή ασχολείται με την κριτική,τα χαρακτηριστικά και την μορφή του εξωφύλλου. Αποτελείται από τους:Αϊβαλιώτης Κωνσταντίνος,Αϊβαλιώτης Νικόλαος,Μπασουράκου Νεφέλη,Πουλακάκου Αρετή ΟΜΑΔΑ Ε: ''4 DEALERS' Το όνομα προκύπτει από την ιδέα ενός μαθητή. Η ομάδα αυτή ασχολείται με το εξώφυλλο και το διαδίκτυο. Αποτελείται από τους:Κοντζιάς Ιωάννης,Κούρλας Γεώργιος,Κύριος Αναστάσιος,Λεοντόπουλος Παναγιώτης Στην έρευνα ορίστηκαν κάποια όρια κυρίως θεματολογικά που αφορούν το εξώφυλλο.Οι υποομάδες ανέλαβαν να καλύψουν όλες τις πηγές από τις οποίες βρέθηκαν τα ακόλουθα αποτελέσματα.Ορισμένοι μαθητές προτίμησαν να βρουν πληροφορίες μέσω του τύπου ενώ άλλοι μέσω κάποιων διαδικτυακών πηγών.Οι πληροφορίες επεξεργάστηκαν από τους μαθητές για να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα και να παρουσιαστούν στην τάξη για αξιολόγηση από τους υπόλοιπους μαθητές και καθηγητές. Ενότητα: ( Μ.Α.Π.Α.) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ομαδα μας (Μ.Α.Π.Α) ασχολήθηκε με την έρευνα πάνω στην επεξεργασια, μορφή και κριτική εξωφύλλων καθως και με την βελτίωση διάφορων εξωφύλλων σχολικών βιβλίων και μη.Ασχοληθήκαμε με την γραφιστική ως μέσο δημιουργίας εξωφύλλων στην σημερινη εποχη σε αντίθεση με τα παλαιότερα χρόνια που τον ρόλο αυτό έπαιζαν ζωγράφοι.Το ενδιαφέρον μας κέντρισαν κάποια ιδιαίτερα εξώφυλλα όπως αυτά με υψηλό IQ , εξώφυλλα που σοκάρουν την κοινή γνώμη αλλα και εξώφυλλα που αμαυρώνουν το όνομά μας ως έθνος παγκοσμίως.Αρχικά εξετάσαμε το εξώφυλλο προς την μορφολογία και διάταξή του και έπειτα ως σημαντικό στοιχείο για την αγορά κάποιου βιβλίου, περιοδικού, δίκου κ.α (ανά ηλικία, φύλο....)Τέλος στα πλαίσια της έρευνάς μας μοιράστηκαν κάποια ερωτηματολόγια όπου ζητούσαμε την άποψη των συμμαθητών μας γενικά για τα εξώφυλλα. ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ Μια αισθητικά άρτια αφίσα δεν αρκεί να ικανοποιεί τα αισθητικά κριτήρια του καλλιτέχνη αλλά πρέπει να μπορεί να μεταδίδει το μύνημά της με σαφήνεια.Ακόμα υπάρχουν και οι τέχνες που δημιουργούν έργα μαζικής χρηστικότητας όπως η γραφιστική. Για να μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα σχέδιο οποιαδήποτε γραφικά στοιχεία, αυτά πρέπει να προέρχονται από μέσα δεξιοτήτων εικαστικής τέχνης. Αυτά τα γραφικά συχνά αναπτύσσονται από έναν γραφίστα. Οι εικαστικές τέχνες περιλαμβάνουν έργα τα οποία είναι κυρίως οπτικά στη φύση , χρησιμοποιώντας οτιδήποτε, από παραδοσιακά μέσα μέχρι τη φωτογραφία ή την τέχνη που παράγει ένας υπολογιστής. Οι αρχές της γραφιστικής μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε γραφικό στοιχείο τέχνης ατομικά, καθώς και για την τελική σύνθεση.Επειδή το εξώφυλλο είναι πολύ βασικό στην πρώτη οπτική επαφή με τον αναγνώστη η γραφιστική πρέπει να του αφιερώσει τον χρόνο και την προσοχή που του αξίζει. Η διάταξη σελίδας είναι το τμήμα του γραφικού σχεδίου που αφορά στη ρύθμιση και την επεξεργασία του περιεχομένου σε μια σελίδα. Αρχίζοντας από τις πρώτες φωτισμένες σελίδες σε χειροποίητα αντίτυπα βιβλίων του Μεσαίωνα και προχωρώντας ως το πολύπλοκο μοντέρνο περιοδικό, καθώς και τις διατάξεις καταλόγων, ο κατάλληλος σχεδιασμός μιας σελίδας, είναι εδώ και καιρό υπό διερεύνηση στο έντυπο υλικό. Σε έντυπα μέσα, τα στοιχεία συνήθως αποτελούνται από το κείμενο, τις εικόνες και περιστασιακά γραφικά που απεικονίζουν χώρο για στοιχεία που δεν είναι τυπωμένα με μελάνι όπως η κοπή με λεπίδα ή λέιζερ, σφραγίδες ταινίας ή ανάγλυφη εκτύπωση για τυφλούς. ΓΕΝΙΚΑ... Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από πολλούς ως “η εποχή της εικόνας”.Ο σύγχρονος άνθρωπος υφίσταται καταιγισμό εικόνων από ποικίλες πηγές, που με διάφορους τρόπους και μέσα εκπέμπουν αδιάκοπα οπτίκα μηνύματα.Το σχέδιο γραφιστικής παίζει σήμερα ουσιαστικό ρόλο, καθώς με τις πολλές εφαρμογές του εξυπηρετέι την άμεση μετάδοση του οπτικού μηνύματος. Η γραφιστική ασχολείται με τον σχεδιασμό έργων οπτικής επικοινωνίας, έντυπης ή ηλεκτρονικής μορφής. Ειδικότερα, με τη σελιδοποιήση κι εικονογράφηση βιβλίων και περιοδικών, με το σχεδιασμό γραμμάτων, λογοτύπων, συμβόλων, σημάτων, καρτών, εντύπων, αφίσας, ακόμη και με την δημιουργία ιστοσελίδων στο διαδίκτυο. Ο γραφίστας επιλέγει, ιεραρχεί και συνθέτει τα κατάλληλα στοιχεία, ώστε το έργο του να έχει λειτουργικότητα και αισθητικό αποτέλεσμα. Για το σχεδιασμό και την υλοποίησή μιας ιδέας ακολουθούμε την εξής πορεία: α) Γνωρίζουμε αναλυτικά το προϊόν που θέλουμε να προβάλλουμε, καθώς και σε ποιές ομάδες ανθρώπων απευθύναται. β) Αναπτύσσουμε τη σχεδιαστική ιδέα με προσχέδια με τα οποία θα κάνουμε την τελική επιλογή. γ) Συγκρίνουμε και αξιολογούμε τα προσχέδια καταλήγοντας στην πιο περιεκτική μορφή. δ) Παρουσιάζουμε με το τελικό έργο επάνω σε έγχρωμο χαρτί που θα το αναδεικνυει. Ο σχεδιασμός απαιτεί φαντασία, ευρηματικότητα και πρακτική σκέψη. Ο γραφίστας, με την απλοποίηση, το στυλιζάρισμα και την χρήση γραμμάτων και εικόνων, μορφοποιεί οπτικά το μήνυμά του. Αν κάποιο προϊόν είναι καλά σχεδιασμένο γίνεται αποδεκτό. Αντίθετα, ο κακός σχεδιασμός δημιουργεί σύγχυση. ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Η σχεδίαση των γραμμάτων μπορεί να γίνει ελεύθερα με το χέρι, με την χρήση γεωμετρικών οργάνων ή με Η/Υ. Οι διαφορετικοί τύποι γραμμάτων χαρακτηρίζονται από εναλλαγές στο ύψος , το πάχος, το πλάτος και την κλίση. Σήμερα η τεχνολογία των υπολογιστών μας παρέχει διάφορες έτοιμες γραμματοσειρές. Η επιλογή των γραμμάτων στην σύνθεση της σελίδας εξαρτάται από το είδος του εντύπου και από την κατηγορία των αναγνωστών στους οποίους απευθύνεται. Το σχέδιο, ο τύπος, το μέγεθος και το χρώμα των γραμμάτων είναι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάγνωση. Υπάρχουν πολλοί τύποι γραμμάτων (κομψά, πρακτικά, γενικής χρήσης) που χρησιμοποιούνται ανάλογα με το θέμα του κειμένου. Η επιλογή κατάλληλης μορφής γραμμάτων, αποδίδει και οπτικά καλύτερα το νόημα κάθε λέξης, ενώ η χρησιμοποίηση διαφορετικών γραμματοσειρών μέσα στο κείμενο δημιουργεί ποικιλία και ενδιαφέρον. Με τα χρώματα ή τα ιδιαίτερα σχεδιασμένα γράμματα ξεχωρίζουμε διάφορα σημεία του κειμένου και δίνουμε έμφαση, τόνο και ζωντάνια. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΑΠΟ ΓΡΑΦΙΣΤΑ O Νούνο Κοέλιο είναι γραφίστας. Tα τελευταία χρόνια έδρα του είναι το Οπόρτο της Πορτογαλίας ενώ διδάσκει γραφιστική σχεδίαση στο Πανεπιστήμιο της Coimbra. Δουλεύει χρόνια στο χώρο του καλούμενου πολιτιστικού design, ενώ έχει να επιδείξει και μια σειρά από προσωπικές εργασίες τις οποίες διακρίνει γνήσιο ενδιαφέρον για ζητήματα κοινωνικού χαρακτήρα και μέριμνα για την όσο το δυνατόν πιο ενεργή στάση που μπορεί να τηρεί ο αποδέκτης του μηνύματός του. Η διαδραστικότητα δεν πραγματώνεται στα έργα του Νούνο Κοέλιο ως παίγνιο αλλά πολύ περισσότερο ως χειρονομία έγκλησης του θεατή σε μια τάξη πραγμάτων όπου όλοι ανεξαιρέτως αναλαμβάνουν την ευθύνη για το υπό σχολιασμό συμβάν, είτε πρόκειται για την προσφυγιά των Παλαιστινίων, είτε για τις συνθήκες διαβίωσης στην Αφρική, είτε για το χρεωκοπημένο ευρωπαϊκό όραμα. Ειδικά σε ό,τι αφορά τη συστηματική του εργασία για την Παλαιστίνη, ο Κοέλιο μετά από μια δίμηνη παραμονή και τη διοργάνωση εργαστηρίων δημιουργικών για παιδιά άνω των 6 ετών εκεί, αποφάσισε μαζί με τον «σύντροφό του στα όπλα» Άνταμ Κέρσοου να περιοδεύσουν την έκθεση και να διαμορφώσουν μια συνοδευτική έκδοση, έργα στο πλαίσιο των οποίων δίνεται η ευκαιρία στον θεατή να πάρει στα χέρια του την προσφερόμενη γραφική ύλη και να χαράξει, να ζωγραφίσει, να χρωματίσει ή να σημειώσει τη δική του πρόσληψη αλήθειας πάνω στην υπό παρουσίαση πρόταση. Συναντήσαμε το Νούνο Κοέλιο κατά τη διάρκεια του Art4more festival, διοργάνωση της ΜΚΟ «Έδρα», την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας Tης Σοφίας Τσούρτη Περιέγραψέ μου την πραγματικότητα μέσα στην οποία πρωτοσυλλαμβάνεις τον εαυτό σου ως γραφίστα. Δίχως ιδιαίτερη συνειδητότητα, πάντοτε ήθελα να ζωγραφίζω. Το εκπαιδευτικό σύστημα της Πορτογαλίας υποχρεώνει τους μαθητές να διαλέξουν κλάδο ειδίκευσης στην ηλικία των 15 χρόνων. Εγώ διάλεξα τις τέχνες και προκειμένου να απαλύνω τις ανησυχίες των γονιών μου σ΄ ό,τι αφορά την επισφάλεια αντίστοιχων επιλογών, τους είπα ότι προτίθεμαι να σπουδάσω αρχιτεκτονική. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα βρέθηκα να σπουδάζω γραφιστική σχεδίαση αντί αρχιτεκτονικής και κάπως έτσι άρχισαν όλα. Πότε αποφάσισες να αρθρώσεις τον προσωπικό σου λόγο στην περιοχή του καλούμενου social design; Μάλλον πρόσφατα. Είναι περίπου έξι χρόνια που δουλεύω προτάσεις σ΄αυτήν την κατεύθυνση. Στο δρόμο μου έτυχαν πολλά πράγματα που μου άλλαξαν τον προσανατολισμό. Βιβλία, συγγραφείς, γεγονότα: Το «Adbusters magazine» που έπεσε στα χέρια μου τυχαία καθώς ένας φίλος μου ήταν συνδρομητής. Το «No logo Movement» της Ναομί Κλάιν που σ΄ένα βαθμό με καθόρισε. Περισσότερο απ΄όλα ίσως, η δουλειά του Βέλγου καλλιτέχνη Francis Alys. Το πιο αποφασιστικό όλων, η εμπειρία μου στην Παλαιστίνη. Ακούγαμε διάφορα πράγματα από τα ειδησεογραφικά δελτία, αλλά όταν βρέθηκα εκεί, οργανώνοντας τα εργαστήρια των παιδιών, είδα μια αρκετά διαφοροποιημένη πραγματικότητα και αναλογίστηκα πολύ τη σχέση που όλοι εμείς, οι πολίτες του δυτικού κόσμου, αναπτύσσουμε με διαρκή προβλήματα αφήνοντας να διαμεσολαβούν μικρές ή μεγαλύτερες στρεβλώσεις, όπως η παραποίηση της πραγματικότητας από τα ΜΜΕ. Θα μπορούσες να ισχυριστείς ότι βρέθηκες στην Παλαιστίνη από «δημοσιογραφικό» ενδιαφέρον; Όχι, όχι. Δεν είμαι δημοσιογράφος. Δεν πήγα εκεί για ρεπορτάζ. Ήθελα μαζί με τον συνεταίρο μου να γυρίσω πίσω και να γνωρίζω σε βάθος τις παραμέτρους της διαμάχης, να έχω πλήρη επίγνωση ως προς το πώς επηρεάζεται η καθημερινότητα των απλών ανθρώπων. Ένα χρόνο μετά βρέθηκα συμπτωματικά στη Νέα Υόρκη, μπήκα σ΄έναν εκθεσιακό χώρο και είδα τη δουλειά του Francis Alys, ένα μνημειώδες έργο που χάραζε εκ νέου με τόνους πράσινου μελανιού μια καινούργια πράσινη γραμμή. Η δυναμική του έργου με συγκλόνισε. Δεν ξέρω αν θα μπορούσα ποτέ να το σκεφτώ, ξέρω μόνο πως από εκείνη τη στιγμή και μετά, ένιωσα ότι δεν πρόκειται να βγω από αυτήν την προβληματική της κοινωνικής απεύθυνσης. Υπάρχει κάτι που αποκηρύσσεις από το παρελθοντικό σου έργο; Επί της ουσίας δεν αποκηρύσσω κάτι. Απλώς, έργα, όπως η φλεγόμενη αμερικανική σημαία, που είχα προτείνει στην έκθεση «100 drawings» του 2005 σήμερα δεν με εκφράζουν στον ίδιο βαθμό. Η ίδια πρόταση σήμερα θα όφειλε να είναι λιγότερο κραυγαλέα και να μπορεί να κρατά την προσοχή του θεατή για περισσότερο χρόνο, με αμείωτη ένταση, αφού τον έχει εμπλέξει σ΄ έναν προβληματισμό. Αν έμενα στην προσέγγιση της φλεγόμενης σημαίας, θα μπορούσα αντίστοιχα για την Παλαιστίνη να είχα φτιάξει μια φλεγόμενη ισραηλινή σημαία αλλά όπως βλέπεις, προτίμησα κάτι το οποίο πατά σε στέρεα μεθοδολογική βάση. Προτιμώ το επιχείρημα από την κραυγή πλέον. Με το δεδομένο ότι αρθρώνεις έναν πολιτικό εικαστικό λόγο και καταγράφεις με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τις πολιτικές σου ανησυχίες θα σκεφτόσουν ποτέ να μπεις στην περιπέτεια να εργαστείς γι΄αυτές μέσα από ένα συγκεκριμένο πολιτικό σχήμα; Το έχω ήδη σκεφτεί. Έχω σκεφτεί πολύ σοβαρά να ενταχθώ επίσημα σ΄ένα συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα όχι προφανώς για να προσφέρω τις υπηρεσίες μου ως γραφίστας αλλά για να δουλέψω πιο συστηματικά στο κομμάτι του κοινωνικοπολιτικού ακτιβισμού. Θα το είχα ήδη πράξει εάν είχα καταφέρει να ξεπεράσω τις επιφυλάξεις μου ως προς την ήδη διαμορφωμένη ατζέντα του σχήματος καθώς επίσης και την ανησυχία μου για το πώς μπορούν να γίνουν αντικείμενο διαχείρισης οι διαφωνίες που εξακολουθώ να έχω με συγκεκριμένες απόψεις του χώρου για κάποια ζητήματα. Πώς αισθάνεσαι που είσαι στέλεχος ενός οργανισμού - θεσμού όπως το Πανεπιστήμιο της Coimbra; Είμαι ευτυχής που βρίσκομαι στην εκπαίδευση. Δεν το επεδίωξα ιδιαίτερα ούτε είχα φανταστεί τον εαυτό μου να διδάσκει κατ΄ανάγκη στο πανεπιστήμιο. Είναι μια συνθήκη που προϋποθέτει εις βάθος έρευνα, μια ικανή διαμόρφωση του λόγου σου, απαιτεί από εσένα μεγαλύτερη «συνοχή» απ΄ό,τι η χειρονομία της σχεδίασης. Όντας αρκετά διαισθητικός άνθρωπος, στην εκπαίδευση διαπίστωσα ότι δεν μπορώ πλέον να κινούμαι με το ένστικτο, με τη διαίσθηση. Αντίθετα, πρέπει διαρκώς να τεκμηριώνω το πού και γιατί βρίσκομαι σε σχέση με τις επιλογές μου. Κάνε μου μια επιγραμματική αναφορά στους δημιουργούς ή τα έργα που εκτιμάς ότι σε έχουν διαμορφώσει και σε έχουν οδηγήσει κατ΄έναν τρόπο στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα; Τα έργα του Τσόμσκι. H μουσική και η περφόρμανς της Λόρι Άντερσον. Καλλιτέχνες όπως ο Daniel Eatock, o Banksy, o Joe Sacco, φυσικά ο Francis Alys. Οι χορογραφίες του Τζερόμ Μπελ. Το μανιφέστο «First things first». Οι θέσεις της Κλάιν. Άρθρο του συγγραφέα Μισέλ Φάις για την γραφιστική και τους γραφίστες. (εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ) Ανέκαθεν με γοήτευαν οι άνθρωποι που φρόντιζαν το κέλυφος των κειμένων, που σχεδίαζαν την εικόνα του λόγου. Σήμερα, που τα βιβλία μιας χρήσεως έχουν εδραιωθεί στη συνείδηση του μέσου αναγνώστη, κάποιοι επιμένουν ακόμη στη χειροτεχνική τυπογραφία ή καλλιέπεια των βιβλίων. Βέβαια υπάρχουν κι αυτοί που διασταυρώνουν δεξιοτεχνικά την παραδοσιακή τυπογραφία με το σύγχρονο ψηφιακό βλέμμα (κάποιοι μάλιστα εξ αυτών δημιουργώντας σχολή ή τεχνοτροπία). Υπάρχουν και οι νεότεροι, που με γούστο και επαγγελματισμό -είτε εργάζονται σε εκδοτικούς οίκους είτε αυτόνομαεκφράζονται μέσα από μια πιο διεθνή και αδέσμευτη εικαστική γλώσσα. Ειδική κατηγορία αποτελούν οι εικονογράφοι -συνήθως ζωγράφοι-, που μεταφέρουν την αμιγώς εικαστική εμπειρία τους στο «τελάρο» του βιβλίου .Η παρούσα σειρά φιλοδοξεί να χαρτογραφήσει τάσεις και διαθέσεις του σχεδιασμού αλλά και της εικονογράφησης βιβλίου, όπως αυτές αποτυπώνονται στη βιβλιαγορά μας. Δεκαοχτώ πρόσωπα απαντούν σε άτυπα ερωτήματα, όπως: Η εικόνα προοικονομεί το κείμενο; Το ερμηνεύει; Το σχολιάζει; Ενίοτε αυτονομείται από αυτό; Τελικώς ένα εξώφυλλο λογοδοτεί στον αναγνώστη ή στο κείμενο; Μήπως ύστερα από μια μακρά εικονολατρία εξωφύλλων επιστρέφουμε σε πιο άδειες και σιωπηλές επιφάνειες; Δεκαοχτώ πρόσωπα που, έτσι κι αλλιώς, αδράχνουν το βλέμμα μας στους πάγκους των βιβλιοπωλείων και διαμορφώνουν την όψη της ανάγνωσης, ανοίγουν σε κοινή θέα το δημιουργικό εργαστήρι τους. Το εξώφυλλο ενός βιβλίου είναι σαν το φόρεμα μιας γυναίκας. Θα δυσκολευόμουν πολύ να σχεδιάσω ένα κομψό ταγέρ για μια άχαρη κυρία, όσο και μια καλαίσθητη κουβερτούρα για μια κακοτυπωμένη έκδοση. Το βιβλίο είναι καρπός μιας συλλογικής προσπάθειας, στην οποία ενέχονται πέντε τουλάχιστον άτομα, με πρώτο τον συγγραφέα και τελευταίο τον βιβλιοδέτη. Το εξώφυλλο δεν είναι παρά το επιστέγασμα αυτής της ομαδικής δουλειάς. Τα συνεργαζόμενα πρόσωπα μοιάζουν με κρίκους αλυσίδας, που ο καθένας από αυτούς πρέπει να είναι ολοκληρωμένος, αυτοτελής και συγχρόνως αλληλένδετος με τους άλλους. Ειδικά για το εξώφυλλο, αυτό θα έπρεπε κατ' αρχήν να έχει κάποια άμεση ή έμμεση σχέση με το περιεχόμενο του βιβλίου. Ωστόσο αυτό το εύλογο αίτημα δεν είναι πάντα εύκολο να ικανοποιηθεί. Υπάρχουν περιπτώσεις που για να επιτευχθεί ο επιδιωκόμενος σκοπός, ο γραφίστας θα έπρεπε να είναι και ζωγράφος ή ο ζωγράφος και γραφίστας, εκτός και αν ο σχεδιασμός του εξωφύλλου οφείλεται σε συνεργασία, με την προϋπόθεση βέβαια ότι το τελικό αποτέλεσμα θα είναι πρωτογενές, πρωτότυπο και άρτιο. Η γραφιστική και η ζωγραφική από καιρό ακολουθούν η κάθε μια τον δικό της δρόμο, ενώ η πρώτη έχει σημειώσει μια τόσο αλματώδη πρόοδο, ώστε να απεξαρτηθεί από τη δεύτερη και να γίνει αυτοτελής και αυτοδύναμη, προς μεγάλο όφελος της τυπογραφίας. Αυτό, συγχρόνως, επέτρεψε η σχέση εξωφύλλου και περιεχομένου ενός βιβλίου να γίνεται όλο και πιο χαλαρή και η σύνθεση του εξωφύλλου από ερμηνευτική να γίνεται συνοδευτική. Πάντως το εύκολο ανακάτεμα των πιο ετερόκλιτων στοιχείων και ό,τι άλλο μπορεί να προσφέρει ο υπολογιστής δεν βοηθούν από μόνα τους στην ανεύρεση του καλύτερου τρόπου αισθητικού συσχετισμού εικόνας και κειμένου. Χρειάζεται ταλέντο και μια ξεκαθαρισμένη αντίληψη του στόχου, χωρίς να αποκλείεται και η εκμετάλλευση του τυχαίου. Στην πραγματικότητα, όμως, ελάχιστοι είναι οι γραφίστες που, χαμένοι στον λαβύρινθο των απειράριθμων δυνατότητων που τους προσφέρονται, βρίσκουν εύκολα τον μίτο της Αριάδνης που θα τους βγάλει στον σωστό δρόμο. Οι περισσότεροι περιορίζονται να παράγουν γραφιστικά υβρίδια που δεν διαφέρουν πολύ το ένα από το άλλο και έχουν ως κοινό γνώρισμα την έλλειψη σαφήνειας και γνησιότητας, μαζί με μια αναχρονιστική αντιμετώπιση των εικαστικών στοιχείων. Στην Ελλάδα όπου, όπως λέχτηκε, «είσαι ό,τι δηλώσεις», η χρήση του υπολογιστή έδωσε στον κάθε ανίδεο το δικαίωμα να αυτοαποκαλείται γραφίστας. Ο φίλος μου Γιάννης Σβορώνος, πριν γίνει γραφίστας, ήταν επαγγελματίας λιθογράφος και με το ειδικό πενάκι και τη μαύρη λιπαρή μελάνη σχεδίαζε ανάστροφα τα γράμματα, μαζί με όλη τη σύνθεση της εκάστοτε συσκευασίας, πάνω στην ειδική ασβεστολιθική πλάκα. Ο υπολογιστής δεν υπήρχε ακόμα και ούτε το λιθογράφημα είχε πάψει να είναι χειροποίητο. Με το δίκιο του επομένως έβλεπε τους νεαρούς γραφίστες της δεκαετίας του '80 με μισό μάτι, όπως φαίνεται και από μια συζήτησή του με τον Α. Καναβάκη: «...σιγά, κάθε ανίδεος νομίζει ότι μπορεί να παίρνει τον τίτλο του γραφίστα αγόγγυστα». Όταν εργαζόμουν ως διερμηνέας και μεταφραστής σ' ένα από τα ξένα περίπτερα της ΔΕΘ, έρχονταν διάφοροι ζητώντας δουλειά και συνήθως δήλωναν ότι είναι απόφοιτοι κάποιας τεχνικής σχολής. «Μα, αφού μόνο απ' τον τρόπο που πιάνει την πένσα ή το κατσαβίδι», μου έλεγε ο ξένος τεχνικός για τον υποψήφιο, «καταλαβαίνω ότι δεν έχει καμιά σχέση με το επάγγελμα». «Είσαι ό,τι δηλώσεις», όμως αυτό που κάνεις σε διαψεύδει. Στον τομέα της γραφιστικής (αλλά και γενικότερα, αρχίζοντας απ' την αμφίεση) δεν είναι πια σήμερα το καλύτερο εχθρός του καλού, αλλά το χειρότερο, που με την ανεξέλεγκτη πλημμύρα του το αφανίζει. Καθώς κάθε βήμα μπροστά είναι κι ένα βήμα πίσω ή κάθε κέρδος και μια απώλεια, τα παλιά εργαλεία του γραφίστα, μολύβι, πενάκι, πινέλο, σινική μελάνη, έχουν εξοστρακιστεί απ' τα τραπεζάκια των υπολογιστών. Το χέρι έχει αντικατασταθεί από το ακροδάχτυλα που δίνουν εντολές σ' ένα μηχάνημα, χωρίς ο χειριστής του να έχει άμεση επαφή με το παραγόμενο έργο. Το μηχάνημα από μόνο του δεν διαθέτει καμιά από τις προϋποθέσεις που συντελούν στη δημιουργία ενός καλλιτεχνήματος. Κι αν ο χειριστής δεν διαθέτει το απαιτούμενο ταλέντο, τα αποτελέσματα είναι αποκαρδιωτικά. Οι προθήκες των βιβλιοπωλείων κατακλύζονται από μια πληθώρα εκδόσεων χωρίς πρωτοτυπία, με κοινή την ανυπαρξία εκείνου του στοιχείου που με την πρώτη ματιά σε κάνει να προσέξεις ένα βιβλίο. Σου προκαλεί εντύπωση πόσοι γραφίστες, αλλά και εκδότες δεν έχουν άμεση επαφή με το βιβλίο σαν αντικείμενο, σε αντίθεση με τους παλιούς τυπογράφους που το δημιουργούσαν με τα ίδια τους τα χέρια στοιχειοθετώντας υπομονετικά τα μεταλλικά γράμματα στην ειδική πλάκα, σαν κύτταρα οργανισμού. Χωρίς να είναι μανιώδεις αναγνώστες, γνώριζαν καλά την αξία του βιβλίου και τις πολλαπλές του χρήσεις, όπως προκύπτει και από ένα χωρίο τού Μαρκ Τουέιν, ο οποίος, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι μια πλακέτα τοποθετημένη κάτω από το κοντύτερο πόδι ενός τραπεζιού είναι ό,τι χρειάζεται για να το σταθεροποιήσει, ένα φύλλο χειροποίητο χαρτί από μεγάλο λεύκωμα κολλημένο σ' έναν σπασμένο υαλοπίνακα συγκρατεί τα κομμάτια του, ένα ωραίο δερματόδετο βιβλίο είναι πολύ βολικό για να ακονίζεις το ξυράφι και πάει λέγοντας. Όμως ας αφήσουμε κατά μέρος το χιούμορ και ας προσθέσουμε ότι το βιβλίο είναι κι ένα είδος εμπορεύσιμο. Μια κομψή έκδοση μ' ένα καλοσχεδιασμένο εξώφυλλο θα κεντρίσει κατ' αρχάς την επιθυμία του υποψήφιου αγοραστή να το αποκτήσει και να το χαίρεται σαν αντικείμενο, πριν ακόμα εντρυφήσει στο περιεχόμενο. Όπως είπε ένας ειδικός στην εφαρμοσμένη γραφιστική: «Το μήνυμα βρίσκεται στη συσκευασία». ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΑΞΗ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Παρασκήνιο Το παρασκήνιο παρουσιάζει φωτογραφία, ζωγραφική, γράφημα, σκίτσο, απλώς χρώμα, ή μικτή τεχνική. Το αντικείμενο τους διαφέρει αναλόγως του είδους του βιβλίου. Κατά κανόνα: • Στο λογοτεχνικό βιβλίο (πεζό, έμμετρο, μικτό) είθισται να χρησιμοποιείται τοπίο, πορτραίτο, σκίτσο, αφηρημένη σύνθεση κ.α. • Στο θρησκευτικό προτιμάται η αγιογραφία και η σχετική φωτογραφία. • Το επιστημονικό παρουσιάζει ενδεικτικά του αντικειμένου σκίτσα, γραφήματα, αναπαραστάσεις. Σπανιότερα φωτογραφία ή ζωγραφική. • Το διαφημιστικό, τουριστικό, εμπορικό βιβλίο και συναφή, συνήθως ενσωματώνει στο εξώφυλλο φωτογραφική σύνθεση των περιεχομένων του. φέρει συνήθως στο άνω κέντρο τον τίτλο του βιβλίου και από κάτω το όνομα/ψευδώνυμο του/των συγγραφέα/ων. Προσκήνιο Το προσκήνιο παρουσιάζει γλωσσικό χαρακτήρα. • Κεντρικά (συνηθέστερα) άνω ή (σπανιότερα) κάτω, ακόμα σπανιότερα μεσοκεντρικά τυπώνεται το όνομα του συγγραφέα, από κάτω ο τίτλος του βιβλίου. Η παρουσία αυτή συνήθως καταλαμβάνει το ένα δέκατο της επιφάνειας του εξώφυλλου. Ο τίτλος φέρει μεγαλύτερα γράμματα από το όνομα του συγγραφέα. Με μικρότερα του τίτλου γράμματα αναγράφεται ενδεχόμενος υπότιτλος. • Πλησίον των τιτλικών στοιχείων και συνήθως στις άνω γωνίες εμφανίζονται σχετικές της κυκλοφορίας πληροφορίες όπως αριθμός ενδεχόμενης ανατύπωσης, (πχ.ΕΙΚΟΣΤΗ ΧΙΛΙΑΔΑ), αναφορές στο συγγραφέα και την έκδοση (πχ.Από τον συγγραφέα του "..."ή BEST SELLER). • Η μεσαία επιφάνεια του εξώφυλλου συνήθως δε διαθέτει προσκήνιο κείμενο αλλά εμφανίζεται το παρασκήνιο περιεχόμενο. • Στην κάτω πλευρά και συμμετρικά των τιτλικών στοιχείων εμφανίζεται το όνομα και το λογότυπου του εκδότη. Αν αυτός δεν είναι υπάρχει και αυτοχρηματοδοτείται από τον συγγραφέα η έκδοση τότε συνήθως αναγράφεται η χρονολογία εκτύπωσης και η γενέτειρα, ο τόπος συγγραφής ή ο τόπος έκδοσης του βιβλίου (πχ ΑΘΗΝΑ 2000). • Η ράχητου βιβλίου είναι ουσιαστικά το τμήμα του βιλίου που συγκρατεί όλο το τεκμήριο από το οπισθόφυλλο μέχρι το εξώφυλλο. Συνήθως στη ράχη του βιβλίου είναι καταγεγραμμένα τα βασικά στοιχεία του όπως ο τίτλος του τεκμηρίου, ο συγγραφέας και ο εκδότης. • ΕΙΔΗ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Μαλακό εξώφυλλο • Είναι το συνηθέστερο εξώφυλλο που βλέπουμε σε λογοτεχνικά, εκπαιδευτικά και άλλα βιβλία. • Το χαρτί είναι συνήθως 250-300 γραμμάρια και ο συγγραφέας μπορεί να επιλέξει την ποιότητα και την υφή του. • Το βιβλίο με μαλακό εξώφυλλο μπορεί να έχει αφτάκια (που διπλώνουν προς τα μέσα, όπου γράφουμε συνήθως το βιογραφικό του συγγραφέα ή άλλα στοιχεία) ή όχι. • Αν το χαρτί το επιτρέπει, μπορούμε να κάνουμε ορισμένες επεξεργασίες, προκειμένου να τονίσουμε ορισμένα στοιχεία του εικαστικού του εξωφυλλου, π.χ. Να γίνει πλαστικοποίηση (ματ ή γυαλιστερή), να γίνει κάποιο στοιχείο του εικαστικού ανάγλυφο, ή/και τοπικό UV (δηλαδή να είναι πιο γυαλιστερό το συγκεκριμένο σημείο και να ξεχωρίζει από το υπόλοιπο εξώφυλλο). Χοντρό εξώφυλλο Αυτό είναι το εξώφυλλο που αντιστοιχεί στη βιβλιοδεσία με κάλλημα. Εδώ μπορούμε να έχουμε σκέτο το εξώφυλλο που είναι πολύ χοντρό αλλά επίσης μπορούμε να τυπώσουμε επιπλέον ένα πιο λεπτό εξώφυλλο (κουοβερτούρα) που θα προστατεύει περισσότερο το βιβλίο. Οι επιλογές που έχουμε για το χοντρό εξώφυλλο είναι αρκετές όσον αφορά στην ποιότητά του (μπορεί να είναι από χαρτί, δέρμα, ύφασμα κ.λπ.) αλλά και στον τρόπο κατασκευής του. Εξώφυλλα και κριτικές βραβευμένα απο τον ΕΒΓΕ(Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής & Εικονογράφισης) : Το γυναικείο περιοδικό life style «w/e» - woman’s enigma διακρίθηκε με βραβείο ΕΒΓΕ για τη σχεδιαστική του αρτιότητα. Ένα έντυπο με λειτουργική τυπογραφία χωρίς έντονα διακοσμητικά γραφήματα επιτρέπει στη αναγνώστρια να εστιάσει στα «κείμενα» του. Ο τίτλος του περιοδικού μαζί με τα προσεγμένα εξώφυλλα, δημιουργεί την αίσθηση του μυστηρίου για τη γυναίκα και μας προσκαλεί σε ένα παιχνίδι κατανόησης και ερμηνείας της φύσης αυτής. Η εικόνα του περιοδικού συμβαδίζει με τις επιταγές που ορίζει το σύγχρονο κίνημα σχεδιασμού και ακολουθεί την ιδέα και τις αξίες του brand ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ. Η βασική ιδέα σχεδίασης του ημερολογίου βασίζεται στη παρουσίαση των έντεκα τομέων συστατικών του ελληνικού πολιτισμού που υπήρξαν ταυτόχρονα και τροφοδότες του παγκόσμιου πολιτισμού στο πέρασμα των αιώνων. Ο σχεδιασμός των αριθμών που σηματοδοτούν τις έντεκα ενότητες καθώς και η λιτή και καθαρή εικόνα σχεδιασμού του ημερολογίου είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν αυτό το ημερολόγιο και συμβάλουν στην ανάδειξη του περιεχομένου. Η Αλθαία είναι ένα κέντρο υποστήριξης ψυχοκοινωνικής υγείας. Μέρος της θεραπείας που κάνουν μέσα από τις θεραπευτικές ομάδες είναι να δημιουργούν είναι η δημιουργία ιστοριών σαν παραμύθια προκειμένου να βοηθήσουν στην ευρύτερη κατανόηση του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκονται, από μεριάς των ασθενών, και με απότερο σκοπό την αποσυλοποίησή τους. Το ημερολόγιο για κάθε μέρα που περνά αποκαλύπτει και ένα γράμμα, και στο τέλος της χρονιάς ολοκληρώνεται μια ιστορία που βοηθά τους ασθενείς να αντιληφθούν και να βιώσουν την πραγματικότητα που προάγει τη ψυχική τους υγεία. Μια σχεδιαστική προσέγγιση που αγαπήθηκε από την επιτροπή. Μια γιορτή για το πράσινο με τη φράση «Βλέπω Πράσινο» μέσα από πολλά διαφορετικά έντονα και χαρούμενα χρώματα. Έχουμε μια οξύμωρη σχεδιαστική αναπαράσταση της ιδέας του πρασίνου μέσα από έντονα και διαφορετικά χρώματα και όχι τη φυσική εικόνα αυτού. Η φράση «βλέπω πράσινο» λειτουργεί σημειολογικά και δεν ανταποκρίνεται στην εξωτερική πραγματικότητα αλλά στην αναπαράστασή της. Αυτή λοιπόν η ιδέα έρχεται μιλήσει για ένα σύγχρονο τρόπο ζωής φιλικότερο προς το περιβάλλον μέσα από το σχεδιασμό και τις εφαρμογές του και να εγείρει περιβαλλοντικές συνειδήσεις. Γι’ αυτό το λόγο όλη εφαρμογή ξεχώρισε και βραβεύτηκε με ΕΒΓΕ. Η Κ2 δημιουργεί για τα 15 χρόνια της εταιρείας Κορρές ένα σχεδιαστικά φροντισμένο, χαρτόδετο έντυπο, με θέμα "Ρακοκάζανο". Η σχεδιαστική αντιμετώπιση του όλου έργου είναι μια συνέχεια της σχεδιαστικής πορείας των προϊόντων Κορρέ και επιβεβαιώνει την επικοινωνιακή συνέπεια του brand απέναντι στους καταναλωτές του. Η σχηματική αναπαράσταση των εικόνων του εντύπου συνδέει την αμεσότητα με την αυθεντικότητα και τη νοσταλγία του χθες με τις κατακτήσεις του αύριο για το brand Κορρές. Η επιτροπή πριμοδότησε με τις περισσότερες ψήφους τη συσκευασία του cd «Cocoon» (κουκούλι) για τον καλό του σχεδιασμό και την υψηλή του αισθητική του παρουσία. Η διαφοροποίηση του cd σε σχέση με τις υπόλοιπες υποψηφιότητες εστιάστηκε στη σχεδίαση του κοπτικού, την οικονομία των χρωμάτων και των σχημάτων. Η άρτια σχεδίαση εντείνει την αντίληψη σχετικά με το μουσικό έργο του δημιουργού. Η τυπογραφική προσέγγιση ξεχωρίζει με την παρουσίαση των μουσικών κομματιών χωρίς τους κανόνες και τις οπτικές ατάκες της κατηγορίας καθώς και κλισέ που ικανοποιούν το μέσο καταναλωτή. Η περιοδική έκδοση «ΚΥΑΝΟ» σχεδιάστηκε από τους Designers United με την απλότητα και την αμεσότητα που απαιτείται για να διαβαστεί ένα έντυπο, δηλαδή, με όσο το δυνατό ευκολότερο και αποτελεσματικό τρόπο. Λειτουργικό σε μέγεθος με εξαιρετική τυπογραφία και καλή χρήση γραμματοσειρών και βαρών δείχνουν μια ισορροπημένη σχεδίαση. Η χρήση των σχεδίων και των εικονογραφήσεων, περιεκτική και συμβολική, δεν υπερισχύει των κειμένων, έχοντας ρόλο συνοδευτικό. Η επιλογή του χρωματιστού χαρτιού μαλακώνει χρωματικά την ένταση των κειμένων και κάνει αυτά πιο προσιτά προς ανάγνωση. Στο όλο έργο είναι διάχυτη η οικονομία σχημάτων και χρωμάτων όμως το κάθε ένα από αυτά είναι τέλεια μελετημένα. Αυτό το έργο απεικονίζει όλα τα διαχωριστικά που υπάρχουν στη Γη και παρεμποδίζουν τη κυκλοφορία των ανθρώπων ή το διαχωρισμό αυτών, εξαιτίας των πολιτικών, θρησκευτικών ή οικονομικών συγκρούσεων μεταξύ των. Η καθαρότητα της εκτέλεσης και απόδοσης της σχεδιαστικής ιδέας αυτού του έργου πληροφορεί με τον πιο άμεσο και συνοπτικό τρόπο το σύνολο των διαχωριστικών εμποδίων, τη κατηγοριοποίηση αυτών, την τρέχουσα κατάσταση όπως επίσης και όλων αυτών που βρίσκονται υπό κατασκευή ή που προτάθηκαν να γίνουν. Μια ιδιαίτερη εικονογράφηση για ένα δύσκολο θέμα. Η δημιουργός καταφέρνει να διαχειριστεί σχεδιαστικά ένα "σκοτεινό" θέμα που απευθύνεται σ' ένα τρυφερό και πολύ απιτητικό κοινό κρατώντας αξιοζήλευτες ισορροπίες. Η αίσθηση κολάζ και διαφορετικών υλικών, η ελευθερία και η αρτιότητα της γραμμής, οι χρωματικές και τονικές της επιλογές μα μεταφέρουν στο πνεύμα του βιβλίου άμεσα, ενώ διατηρεί το απαραίτητο χιούμορ και φρεσκάδα που αρμόζει σε ένα παδικό βιβλίο. ΕΞΩΦΥΛΛΑ ΠΟΥ ΣΟΚΑΡΟΥΝ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ Δεν πρόκειται για μια κλασική φωτογραφία του Χίτλερ με το μουστάκι του, τη χωρίστρα του και τη στρατιωτική στολή του. Πρόκειται για κάτι χειρότερο: ο Αδόλφος παίζει τον “ύμνο του μίσους σε έναν βεβηλωμένο καθεδρικό ναό ενώ θύματα κρέμονται στη ρόδα της Αγίας Αικατερίνης και η ιεραρχία των Ναζί κοιτάζει”. Το περιοδικό Time έπρεπε να απολογηθεί για την επιλογή του να τον ανακηρύξει Άντρα της Χρονιάς και το έκανε υποστηρίζοντας πως τον τίτλο δικαιούται εκείνος που είχε τη μεγαλύτερη επιρροή στα γεγονότα της χρονιάς που πέρασε. Μια και μόνο φωτογραφία ήταν αρκετή για να αρχίσει να καταλαβαίνει ο αμερικανικός λαός τι πάει να πει πόλεμος και τι ακριβώς κάνουν τα στρατεύματά τους στο Βιετνάμ. Στη φωτογραφία του Paul Schutzers απεικονίζεται ένας βιετναμέζος που έχει πιαστεί αιχμάλωτος από τις αμερικανικές δυνάμεις, σε κατάσταση τρόμου και απόγνωσης. Το εξώφυλλο προκάλεσε αίσθηση και αποτέλεσε την αφετηρία για τη διαμόρφωση μιας κοινωνικής αντιπολεμικής αντίδρασης. Ήταν η πρώτη φορά που το περιοδικό Time χρησιμοποίησε μόνο γράμματα στο εξώφυλλό του και το έκανε διότι το μήνυμα από μόνο του ήταν ισχυρότερο από οποιαδήποτε φωτογραφία. Το άρθρο στο οποίο παρέπεμπε ήταν μια ανάλυση του νεοανερχόμενου κινήματος “death of god”, όμως η επιλογή του συγκεκριμένου εξώφυλλου προκάλεσε μαζική οργή που εκφράστηκε με 3.500 γράμματα διαμαρτυρίας αναγνωστών – τα περισσότερα που έχει λάβει ποτέ περιοδικό στην ιστορία. Ο Muhammad Ali αρνήθηκε να καταταγεί στον αμερικανικό στρατό κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ, εν μέρει εξαιτίας των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, με αποτέλεσμα να του αφαιρεθεί προσωρινά ο τίτλος του πρωταθλητή. Το Esquire θεώρησε σωστό να τον υπερασπιστεί, παρομοιάζοντάς τον στο εξώφυλλό του με τον Άγιο Σεβαστιανό, ο οποίος πέθανε με αυτό το μαρτυρικό τρόπο υπερασπιζόμενος τα θρησκευτικά του πιστεύω. Σε μια εποχή που δεν υπήρχε photoshop, το να βάλεις τον πατέρα της pop art, Andy Warhol, να πνίγεται μέσα στην ίδια την πηγή της έμπνευσής του (τη διάσημη, πλέον, ντοματόσουπα Campbell’s) αποτελεί ένα είδος τέχνης από μόνο του. “Αν δεν αγοράσετε αυτό το περιοδικό θα σκοτώσουμε αυτό το σκύλο” ήταν η ευφυέστατη λεζάντα που συνόδευε αυτή τη φωτογραφία στο χιουμοριστικό περιοδικό National Lampoon. Παρότι οι περισσότεροι χαμογέλασαν με το πετυχημένο αστείο, υπήρχαν και κάποιοι που αντέδρασαν αρνητικά στη θέα του απειλούμενου σκύλου και βρήκαν το εν λόγω εξώφυλλο κακόγουστο και τρομακτικό. Την ώρα της φωτογράφισης, η διάσημη φωτογράφος Annie Leibovitz του ζητούσε να ποζάρει μόνος του, εκείνος όμως επέμενε πως στη λήψη πρέπει να εμφανίζεται και η αγαπημένη του σύζυγος, Yoko Ono. Λίγες ώρες αργότερα, ο John Lennon έπεσε νεκρός από τις σφαίρες του παρανοϊκού θαυμαστή του. Το συγκεκριμένο εξώφυλλο θεωρείται από το American Society of Magazine Editors ως το κορυφαίο των τελευταίων 40 ετών. Κανένα άλλο εξώφυλλο δεν έχει αντιγραφεί και παρωδηθεί όσο αυτό το περίφημο της Demi Moore για το Vanity Fair, η οποία στις αρχές των 90’s πήρε τη γενναία απόφαση να ποζάρει γυμνή και έγκυος, κάτι που προκάλεσε μαζική αμηχανία και δίχασε την κοινή γνώμη. Δεκάδες σταρ έχουν αντιγράψει αυτή την φωτογράφιση (με τελευταία την Jessica Simpson για το περιοδικό Elle), ωστόσο το πιο σοκαριστικό remake της εμφανίστηκε στο εξώφυλλο του New York τον Οκτώβριο του 2011, όπου μια 63χρονη παρουσιάζεται – με τη βοήθεια του photoshop – έγκυος, θέτοντας σοβαρά ερωτήματα για τη μητρότητα σε προχωρημένη ηλικία. “Το πρόβλημα με τις συγχωνεύσεις” ήταν το κεντρικό θέμα του Economist, το οποίο αποφάσισε να αφήσει στην άκρη τα βαρετά διαγράμματα και λογιστικά γραφήματα και να συνοδέψει το θέμα του με τη φωτογραφία δύο καμήλων σε τρυφερή περίπτυξη. Και ενώ κάποιοι βρήκαν την ιδέα χιουμοριστική και επιτυχημένη, άλλοι προσβλήθηκαν στη θέα των δύο θηλαστικών που κάνουν αχαλίνωτο σεξ πάνω στο σοβαρό, με κύρος, οικονομικού περιεχομένου περιοδικό τους. Τον Μάρτιο του 2003 η τραγουδίστρια των Dixie Chicks δήλωσε σε συναυλία τους στο Λονδίνο: “δεν θέλουμε αυτόν τον πόλεμο (σ.σ. του Ιράκ) και αυτή τη βια και ντρεπόμαστε που ο πρόεδρος των Ηνωμένων πολιτειών είναι από το Τέξας”. Οι δηλώσεις της είχαν ως αποτέλεσμα να μποϊκοταριστούν τα τραγούδια τους από τα αμερικανικά ραδιόφωνα, να δέχονται γράμματα μίσους και απειλές για τη ζωή τους. Μόλις 2 μήνες αργότερα, οι θαρραλέες Dixie Chicks εμφανίστηκαν στο εξώφυλλο του Entertainment Weekly ολόγυμνες, φορώντας μόνο και τις προσβολές των συμπατριωτών τους, όπως “Dixie sluts”, “Προδότριες”, “Άγγελοι του Saddam” και άλλα ωραία γραφικά και “πατριωτικά” μηνύματα. Οι δύο παραπάνω φωτογραφίες είναι απλά ενδεικτικές. Η θέα του πτώματος ενός αγαπημένου σταρ πάντα ανατριχιάζει, όπως είχε γίνει παλαιότερα με τον John Lennon ή προσφάτως με τη Whitney Houston - και οι δύο “στόλισαν” το εξώφυλλο του National Enquirer όντας νεκροί. Ωστόσο ξεχωρίζουν οι φωτογραφίες της αδικοχαμένης πριγκίπισσας, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στο ιταλικό περιοδικό Chi σχεδόν 9 χρόνια μετά το θάνατό της και εκείνες από τις τελευταίες στιγμές του λατρεμένου βασιλιά της pop, Michael Jackson, στο περιοδικό ΟΚ. Στη φωτογραφία βλέπουμε την Aisha, ένα δεκαοκτάχρονο κορίτσι που τιμωρήθηκε με αυτόν τον τρόπο επειδή προσπάθησε να ξεφύγει από τον άντρα της που την χτυπούσε. Η φωτογραφία της Jodi Bieber κέρδισε το βραβείο World Press Photo, το περιοδικό Time όμως έπρεπε να δώσει κάποιες εξηγήσεις: γιατί σε μια τόσο θλιβερή και σοκαριστική φωτογραφία μπαίνει λεζάντα “Τι θα γίνει αν φύγουμε από το Αφγανιστάν” αντί για “Τι γίνεται στο Αφγανιστάν παρότι είμαστε ήδη εκεί εδώ και τόσα χρόνια;”. ΕΞΩΦΥΛΛΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΕΜΑΣ (ανθολόγηση αποσπασμάτων) […] Οι «όλοι ίδιοι» δυναστεύουν την Ελλάδα, αλλά η Ελλάδα δεν τελειώνει στις δυναστείες της «Διαπλοκής», στις χαβούζες της τηλεοπτικής ατιμίας. Οι αντιστάσεις φθίνουν, αλλά δεν εκλείπουν. Όχι για ψευτοπαρηγόρια και παραισθησιογόνο «αισιοδοξία», μόνο για στήριξη όσων αντιστέκονται, όσων επιμένουν, να μνημονεύουμε απόηχους ήθους Διονυσίου Σολωμού και Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη. Πένες νεανικής, λαμπικαρισμένης καθαρότητας και κριτικής ευτολμίας, γλώσσα που παλεύει ακόμα για ποιότητα έκφρασης και σήμανση των ζωτικών για την ανθρωπιά του ανθρώπου προτεραιοτήτων.[…]. Χρήστος Γιανναράς, εφ. Καθημερινή […] Νάτο λοιπόν το manifesto με το καλαίσθητο εξώφυλλό του και τις πλούσιες μεγάλες, φαιοκίτρινες σελίδες του στον πρώτο του διάπλου: έντονα πολιτικό, θυμωμένο για κάποιες πλευρές της ελληνικότητας, επικριτικό προς το απελθών κόμμα, αλλά και ικανό για βαθιές τομές στο πεδίο της κουλτούρας και του πολιτισμού, με συνεργάτες καλούς, που έχουν πολλά να πουν, χωρίς εκκωφαντικά σαλπίσματα. […]. Περιοδικό ΑΝΤΙ […] Ενδιαφέρον και με καλή εικονογράφηση […]. εφ. ΕΠΟΧΗ […] Στο αποξεραμένο τοπίο, λόγω της ασύστολης εμπορευματοποίησης του περιοδικού τύπου, προστίθεται ένα περιοδικό με αρκετές φιλοδοξίες και με πρόσωπο που μέχρι τώρα έχει ξαφνιάσει ευχάριστα. […]. εφ. Χριστιανική […] Πρόκειται για μια εξαίρετη δημοσιογραφική απόπειρα, αδέσμευτη, έντιμη, έξω από κυκλώματα και κύκλους διαπλεκόμενους. Με γραφή και άποψη «αιρετική» μα θαρραλέα και (σωστά) πατριωτική. Άρα … δύσκολη. Αξίζει τη στήριξή μας. […]. ΤΟ ΠΑΡΟΝ της Κυριακής […] κείμενα και φωτογραφίες σπάνιας ομορφιάς και ευπρόσδεκτης έντασης. […]. City press Μια επιθεώρηση για την ελεύθερη σκέψη, πολιτική ή μη. Γυρίζει τα πράγματα από την ανάποδη και τα αντικρίζει όπως είναι, ψυχρά και ρεαλιστικά, χωρίς ανάγκη εξωραϊσμού. Με τη μορφή μανιφέστου γράφει για τα στημένα πολιτικά παιχνίδια, τα γκλάμορους φεστιβάλ, την Ιστορία. Πολύ πετυχημένη η στήλη “Αλφάβητο” (αφορισμοί και σχόλια). […]. Ο τίτλος του αφιερώματος είναι «Akropolis adieu», ο οποίος επεξηγείται στον υπότιτλο «γιατί η Ελλάδα πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ». «Μετά τις πρόσφατες εκλογές της οργής, η Ευρώπη αναζητά ένα σχέδιο Β για την Ελλάδα. Η μέχρι τώρα πολιτική διάσωσης απέτυχε. Όλο και περισσότερο συνειδητοποιείται ότι η Αθήνα θα έπρεπε να εγκαταλείψει τη νομισματική ένωση», αναφέρει το Spiegel. Το τεύχος, σύμφωνα με την Deutsche Welle, ανατρέχει σε προηγούμενα αφιερώματα για την Ελλάδα από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η κρίση και γίνεται επισήμανση στην αλλαγή στάσης των συντακτών του Spiegel μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου, οι οποίοι τώρα τάσσονται πλέον υπέρ της εξόδους της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Το περιοδικό αναφέρεται επίσης στο σχέδιο Β για την Ελλάδα, επικαλούμενο το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας. • • 12/5/2012 ονομασία εξώφυλλου “Η Αχίλλειος πτέρνα της Ευρώπης” . Γίνεται μνεία για : α) τις ελληνικές εκλογές (βουλευτικές) και την “χαοτική ιδέα”(ως ενδεχόμενο) όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά “της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη σε συνδυασμό με τον γαλλο-γερμανικό διχασμό” (λόγω της αλλαγής του πολιτικού σκηνικού στην Γαλλία), β) την πιθανή κρίση εντός της ευρωζώνης γιατί σε περίπτωση που αποχωρήσει η Ελλάδα, όπως άλλωστε αναφέρει, θα επηρεάσει την Πορτογαλία,Ιρλανδία, ακόμη και την Ισπανία και την Ιταλία, γ) την πιθανή επερχόμενη κρίση στους κόλπους της Ευρώπης. 19/5/2012 ονομασία εξώφυλλου “Η ελληνική κούρσα-τρέξιμο” . Γίνεται μνεία για : α) την “χαοτική αποχώρηση της Ελλάδας”(ως ενδεχόμενο) από το ευρώ ή διαφορετικά… όπως την ονομάζουν….“GREXIT” , η οποία λέξη προέρχεται γλωσσοπλαστικά και σε ελεύθερη μετάφραση, από τον όρο “GREECE”=ΕΛΛΑΔΑ και από τον όρο “EXIT”=ΈΞΟΔΟΣ .. δηλ. κατ’επέκταση Ελληνοέξοδος , εννοώντας από την ευρωζώνη, β) γίνεται λόγος για “Eirexit Porxit , Spaxit and Ixit” δηλ. σε ελεύθερη μετάφραση… Πορτογαλοέξοδος, Ιρλανδοέξοδος, Ισπανοέξοδος και Ιταλοέξοδος αντίστοιχα από την Ευρωζώνη . Εξώφυλλα με υψηλό IQ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ VOGUE ME ΕΞΩΦΥΛΛΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΑ AΠΟ ΤΟΝ SALVADOR DALI Αυτό είναι ένα από τα πράγματα που δεν θα μπορούσαν να συμβούν στη σημερινή εποχή. Από τη δεκαετία του τριάντα μέχρι τη δεκαετία του εβδομήντα, ο θρυλικός ζωγράφος Salvador Dali δημιούργησε κάποια εξώφυλλα για τη Vogue , που μοιάζουν με πίνακες από την περίοδο που πειραματιζόταν με το κίνημα του Ντανταϊσμού. Το εξώφυλλο του 1939 απεικονίζει δύο γυναίκες να τρέχουν στην έρημο με μπουκέτα από λουλούδια στο μέρος που θα έπρεπε να είναι τα κεφάλια τους, ενώ αυτό του 1946, όταν διπλώνεται στη μέση, δημιουργεί ένα πρόσωπο. Θα επιτρεπόταν ποτέ στον Damien Hirst ή στον George Condos να σχεδιάσουν το εξώφυλλο της Vogue σήμερα; Μάλλον όχι. Αλλά είναι ωραίο να φανταζόμαστε πως αυτά τα εξώφυλλα θα έμοιαζαν. Συμπεράσματα ερωτηματολόγίων: Από τις απαντήσεις των συμμαθητών μας προέκυψαν τα παρακάτω συμπεράσματα: • Διαβάζετε εξωσχολικά βιβλία-περιοδικά; α)44/90 διαβάζουν περιοδικά(μόδας, αθλητικά, αυτοκινήτων κ.α) β)21/90 διαβάζουν λογοτεχνικά βιβλία γ)20/90 διαβάζουν κόμικς δ)5/90 δεν διαβάζουν τίποτα • Με ποιά κριτήρια αγοράζετε ένα βιβλίο-περιοδικό; α)33/90 αγοράζουν προμελετημένα ένα βιβλίο-περιοδικό β)26/90 αγοράζουν επηρεασμένοι από το εξώφυλλο ή αποκλειστικά για τον συγγραφέα και την ύλη γ)5/90 αγοράζουν το βιβλίο-περιοδικό με άλλα κριτήρια • Πόσο σας επηρεάζει το εξώφυλλο στην αγορά κάποιου βιβλίουπεριοδικόυ; α)45/90 επηρεάζονται λίγο από το εξώφυλλο στην αγορά κάποιου βιβλίουπεριοδικόυ β)39/90 επηρεάζονται πολύ γ)6/90 δεν επηρεάζονται καθόλου • Σας ελκύουν τα βιβλία-περιοδικά με εικόνες; α) 77/90 τους ελκύει το εξώφυλλο με εικόνες β)13/90 δεν τους ελκύει • Σας αρέσουν τα εξώφυλλα των σχολικών σας βιβλίων; α)49/90 τους αρέσουν τα εξώφυλλα των σχολικών τους βιβλίων β)41/90 δεν τους αρέσουν • Σας επηρεάζει το εξώφυλλο του βιβλίου σας στην μελέτη σας προς το αντίστιχο μάθημα; 6)59/90 δεν επηρεάζονται απο το εξώφυλλο για την μελέτη τους στο αντίστοιχο μαθημα β)27/90 επηρεάζονται γ)4/90 δεν απάντησαν • Επεμβαίνετε καλλιτεχνικά στα εξώφυλλα των σχολικών σας βιβλίων; α)60/90 επεμβαίνουν “καλλιτεχνικά” στα εξώφυλλα των σχολικών τους βιβλίων β)30/90 δεν επεμβαίνουν • Προτιμάτε τα παραδοσιακά ή τα ηλεκτρονικά εξώφυλλα βιβλίων; α)37/90 προτιμούν και τα παραδοσιακά και τα ηλεκτρονικά βιβλίαπεριοδικά β)27/90 προτιμούν τα παραδοσιακά γ)25/90 προτιμούν τα ηλεκτρονικά • Προτιμάτε τα χάρτινα ή τα πλαστικοποιημένα εξώφυλλα; α)27/90 προτιμούν τα χάρτινα βιβλία-περιοδικά β)27/90 προτιμούν τα πλαστικοποιημένα βιβλία-περιοδικά γ)16/90 προτιμούν και τα δύο δ)20/90 δεν προτιμούν τίποτα από τα δύο Άρα τα περισσότερα παιδιά της ηλικίας μας διαβάζουν περιοδικά (αθλητικά, μόδας, αυτοκινήτων κ.α), τα οποία αγοράζουν προμελετημένα αν και μεγάλο ποσοστό ήταν εκείνο που έλεγε ότι το εξώφυλλο επηρεάζει την αγορά του.Ακόμα σημαντικό χαρακτηριστικό των αγαπημένων εξωφύλλων των παιδιών είναι οι εικόνες.Στην ερώτηση για το αν τους αρέσουν τα εξώφυλλα των σχολικών τους βιβλίων δεν υπήρχε πολύ μεγάλη διαφορά αφού για οχτώ περισσότερες επιλογές υπερτερούσε η απάντηση των παιδιών που τους αρέσουν τα εξωφυλλα των σχολικών τους βιβλίων.Οι μαθητές δεν επηρεάζονται από το εξώφυλλο για την μελέτη τους προς το αντιστοιχο μάθημα και οι περισσότεροι επεμβαίνουν “καλλιτεχνικά” πάνω του.Επίσης τους αρέσουν το ίδιο και τα ηλεκτρονικά αλλα και τα παραδοσιακά βιβλία-περιοδικά.Τέλος με βάση την υφή του τα παιδιά προτιμούν εξίσου και τα χάρτινα αλλα και τα πλαστικοποιημένα βιβλία-περιοδικά. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ http://www.ebge.gr/archive/ http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CF%81%CE%B1%CF %86%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE http://fashionable.gr/1977-%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF %86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%B1-vogue-salvador-dali/ http://www.antinews.gr/2012/04/03/154541/ http://leksis.net/Article.aspx?Id=211 http://www.tovima.gr/finance/article/?aid=457249 http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=213843 http://www.epohi.gr/portal/politismos/eikastika Ενότητα:(Π.Α.Ε) ΕΞΩΦΥΛΛΟ & MARKETING ΚΑΝΟΝΕΣ MARKETING Όταν ένα εξώφυλλο ενός περιοδικού “πετύχει”, δεν μπορούμε ποτέ να καθορίσουμε με βεβαιότητα τι ακριβώς λειτούργησε. Ήταν η φωτογραφία; Ήταν το θέμα της ιστορικής κάλυψης; Ήταν τα εφέ και τα χρώματα ; Βασισμένοι στα παραπάνω κάναμε μια ευρεία έρευνα εστιαζόμενοι στους κανόνες marketing-γραφιστικής που χρησιμοποιούνται σε κάθε τύπου εξώφυλλο στις μέρες μας. 1)Η απλότητα και η λιτότητα σε ένα εξώφυλλο όπως και η φράση “μια εικόνα 1000 λέξεις” ταυτίζονται απόλυτα με τη μεταφορική σημασία της φράσης.Π.χ. Στο αριστερό εξώφυλλο παραβιάζονται οι παραπάνω κανόνες και έτσι δεν θα έλκει τους αγοραστές.. Ενώ στο δεξί εξώφυλλο οι κανόνες που αναφέραμε αντιπρωσοπεύονται πλήρως. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι αρεστό σε πλήθος αγοραστών-καταναλωτών. • Ο ρόλος μίας εικόνας στο εξώφυλλο είναι να προσδιορίσει το περιεχόμενο ή να αντικαταστήσει τις περιττές φράσεις που είναι μη ελκυστικές στους αγοραστές..Η εμφάνιση ,της εικόνας που είναι στο εξώφυλλο πρέπει να προκαλεί συναισθήματα με σκοπό την προσέλκυση των καταναλωτών.Επίσης είναι αναγκαίο να μπει στο μυαλό του αγοραστή η σκέψη ότι αυτό το έντυπο σημαίνει κάτι γι'αυτόν και πρέπει να το αγοράσει,μόνο και μόνο βλέποντας την εικόνα που είναι στο εξώφυλλο.Άλλη μία λειτουργία της εικόνας είναι να προκαλεί την κοινή γνώμη,την αντίδραση των αγοραστών είτε είναι θετική είτε αρνητική και να ξυπνά έντονα συναισθήματα(πατριωτισμού,ρατσισμού,θρησκευτικισμού,ηθικές αξίες κ.α) • Το μέγεθος και το είδος των γραμμάτων του τίτλου σε ένα εξώφυλλου δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικό αλλά είναι μια λεπτομέρεια που μπορεί να κάνει τη διαφορά,δηλαδή μπορεί είτε να <<καταστρέψει>> το εξώφυλλο είτε να το <<αναδείξει>>. Είδη: 1) Μεγάλος τίτλος σε οργανωμένο χώρο.Αυτός ο τίτλος περιορίζει την ανάγκη για παραπάνω λεπτομέρειες.Επίσης κύριος στόχος του είνα να εξηγεί τη σημασία της κύριας εικόνας.και να εκδηλώνει το περιεχόμενο του προϊόντος. 2) Μικρός τίτλος σε οποιοδήποτε χώρο.Σκοπός είναι κυρίως η πληροφόρηση ή παρουσίαση των περιεχομένων. • Έμαθα πώς μια εικόνα μπορεί να πει πολλές ιστορίες, ανάλογα με το πώς είναι τοποθετημένη στο εξώφυλλο.Ζούμε σε μια εποχή όπου η εικόνα υφίσταται αυστηρή κριτική και για να μη κριθεί το εξώφυλλο πρέπει η εικόνα να είναι εξυχρονισμένη στους παραμέτρους της τελειότητας. Είναι ο σκοπός του εξωφύλλου να πουληθούν τα βιβλία, να περιγράψει με ακρίβεια τι υπάρχει στο βιβλίο, ή να ευαισθητοποίει τον αναγνώστη έτσι ώστε το βιβλίο έχει μέγιστη επίδραση; Το εξώφυλλο συνοδέυει το οπισθόφυλλο και μαζί με τη ράχη καταφέρνουν να πουληθεί το βιβλίο. Αν αυτά τα βήματα καταλήγουν στο να πωλούν ένα βιβλίο που του αγοραστή δεν του αρέσει, το παιχνίδι τελείωσε. Έτσι, θα πρέπει να είναι συνεπής σε όλη τη διαδρομή μέσω των παραπάνω και καταλήγουν δημιουργώντας έτσι μια συζήτηση μετά από την αγορά. Τα βιβλία είναι καλύτερα στη δημιουργία συζητήσεων από ό, τι τα περισσότερα προϊόντα αλλά αυτο βέβαια οφείλεται στο ότι στα χειροποιαστά έργα τα εξώφυλλα γίνονται ποιο ελκυστικά και ενδιαφέρον.Ειδικά αν το εξώφυλλο είναι πετυχημένο δηλαδή περιλαμβάνει τους παραπάνω κανόνες σχεδιασμού και marketing. Σε γενικές γραμμές το εξώφυλλο πρέπει να είναι εικονικό,αστείο,''αυθεντικό'',''έξυπνο'',εξελιγμένο,μεταβαλλόμενο-περιοδικό (προσαρμόζεται σε όλες τις καταστασεις. π.χ. Τόπος,χρόνος,γεγονότα κ.α.) και αξιοσημείωτο (να πουλιέται και να διαδίδεται παντού το προϊόν) Θα επηρεάσει η κρίση τα εξώφυλλα και την εμφάνιση των βιβλίων; Ανέκαθεν με γοήτευαν οι άνθρωποι που φρόντιζαν το κέλυφος των κειμένων, που σχεδίαζαν την εικόνα του λόγου. Σήμερα, που τα βιβλία μιας χρήσεως έχουν εδραιωθεί στη συνείδηση του μέσου αναγνώστη, κάποιοι επιμένουν ακόμη στη χειροτεχνική τυπογραφία ή καλλιέπεια των βιβλίων. Βέβαια υπάρχουν κι αυτοί που διασταυρώνουν δεξιοτεχνικά την παραδοσιακή τυπογραφία με το σύγχρονο ψηφιακό βλέμμα (κάποιοι μάλιστα εξ αυτών δημιουργώντας σχολή ή τεχνοτροπία). Υπάρχουν και οι νεότεροι, που με γούστο και επαγγελματισμό -είτε εργάζονται σε εκδοτικούς οίκους είτε αυτόνομα- εκφράζονται μέσα από μια πιο διεθνή και αδέσμευτη εικαστική γλώσσα. Ειδική κατηγορία αποτελούν οι εικονογράφοι -συνήθως ζωγράφοι-, που μεταφέρουν την αμιγώς εικαστική εμπειρία τους στο «τελάρο» του βιβλίου. . Δεκαοχτώ πρόσωπα απαντούν σε άτυπα ερωτήματα, όπως: Η εικόνα προοικονομεί το κείμενο; Το ερμηνεύει; Το σχολιάζει; Ενίοτε αυτονομείται από αυτό; Τελικώς ένα εξώφυλλο λογοδοτεί στον αναγνώστη ή στο κείμενο; Μήπως ύστερα από μια μακρά εικονολατρία εξωφύλλων επιστρέφουμε σε πιο άδειες και σιωπηλές επιφάνειες; Δεκαοχτώ πρόσωπα που, έτσι κι αλλιώς, αδράχνουν το βλέμμα μας στους πάγκους των βιβλιοπωλείων και διαμορφώνουν την όψη της ανάγνωσης, ανοίγουν σε κοινή θέα το δημιουργικό εργαστήρι τους. Ο σχεδιαστής εξωφύλλου διαβάζει την περίληψη του βιβλίου το οποίο καλείται να εικονογραφήσει. Ενδεχομένως συζητά με τον συγγραφέα, τον μεταφραστή, τον επιμελητή, τον εκδότη. Και μετά πρέπει να αποφασίσει. Κάποιες φορές, μπορεί, ίσως και πρέπει, να χρησιμοποιεί εικαστικό σε απόλυτη αντιστοιχία με το κείμενο. Κλασική περίπτωση οι βιογραφίες. Αλλοτε, κι αυτό αποτελεί ενδιαφέρουσα πρόκληση, προσπαθεί να εικονογραφήσει με έμμεσο τρόπο την ατμόσφαιρα, το πνεύμα ενός βιβλίου. Ο σχεδιαστής επιλέγει εικαστικό που δεν προαναγγέλλει ευθέως το περιεχόμενο του κειμένου, επιτρέπει συνειρμούς και μόνο στο τέλος, αφού ο αναγνώστης κλείσει πια το βιβλίο, φανερώνονται οι προθέσεις του και κρίνεται η επιλογή του. Αυτή η επιλογή βεβαίως δεν είναι απολύτως ελεύθερη. Ο σχεδιαστής έχει συνέχεια στο μυαλό του ότι το βιβλίο δεν είναι μεν ένα προϊόν σαν όλα τα άλλα, δεν παύει όμως να είναι και προϊόν. Ο σχεδιαστής καλείται να ικανοποιήσει και τις αισθητικές αναζητήσεις του, σε συνάρτηση βέβαια πάντοτε με το κείμενο, αλλά και να προσελκύσει τους αναγνώστες. Γι αυτό και ο σχεδιαστής πρέπει με τις επιλογές του να εκπέμπει μηνύματα προς αυτούς τους αναγνώστες, προτρέποντάς τους, μέσω του εξωφύλλου, να ρίξουν μια ματιά στο βιβλίο. Παράλληλα, ο σχεδιαστής ρίχνει μια ματιά στους πάγκους των βιβλιοπωλείων. Τι κάνουν οι συνάδελφοι του; Μπαίνει και στο Ιντερνετ. Τι τάσεις επικρατούν στο εξωτερικό; Ποιο είναι το κλίμα που διαμορφώνεται; Οι περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι στην Ελλάδα δίνουν μεγάλη σημασία στην αισθητική εμφάνιση των βιβλίων τους ακολουθώντας το παράδειγμα του πρωτοπόρου Σταύρου Πετσόπουλου της Αγρας. Θα έλεγα πως μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερις γενικές τάσεις. Η πρώτη ακολουθεί τους κανόνες της παραδοσιακής τυπογραφίας με λιτά και κομψά εξώφυλλα. Υπηρετείται με συνέπεια και υψηλό γούστο από εκδότες-τυπογράφους. Αλλά η υποταγή σε μια παράδοση, όσο σημαντική κι αν είναι, δεν επιτρέπει να δοκιμάζονται νέοι τρόποι. Εγώ τουλάχιστον θέλω να πιστεύω, ψευδαίσθηση έστω, ότι κάπως, κάτι δημιουργώ. Η δεύτερη τάση αφορά τα λεγόμενα ευπώλητα βιβλία. Ακολουθεί το αγγλοσαξονικό μοντέλο των μαζικών εκδόσεων, με έντονα χρώματα, αδιάφορα εικαστικά, στερεότυπη χρήση γραμματοσειρών κ.λπ. Η αισθητική υποχωρεί και επικρατεί η ανάγκη να δοθεί το μήνυμα προς το ενδιαφερόμενο κοινό πως το βιβλίο που βλέπει μπροστά του περιλαμβάνεται ή θα βρεθεί σύντομα στη λίστα των ευπώλητων. Η τρίτη, η κλασική πλέον τάση που επικρατεί και στην οποία κατατάσσω και τον εαυτό μου, ακολουθεί το πρότυπο της σύγχρονης ευρωπαϊκής -κυρίως γερμανικής- εκδοτικής παραγωγής. Δίνει βάρος στην ποιότητα των εικαστικών που επιλέγει, πειραματίζεται με μέτρο, παίζει με το μέγεθος και το είδος των γραμματοσειρών καθώς επίσης και με την ποιότητα και το είδος του χαρτιού που θα χρησιμοποιηθεί. Η τέταρτη τάση, από νεότερους κυρίως γραφίστες, επιδιώκει την πρόκληση, χρησιμοποιεί με μάλλον επιθετικό τρόπο τα χρώματα και τις γραμματοσειρές, εισάγει στοιχεία από το ντιζάιν, τα γκράφιτι και τη διαφήμιση. Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι συνήθως ενδιαφέρον. Ωστόσο, ίσως για εμπορικούς λόγους, οι εκδοτικοί οίκοι σαν να μετανιώνουν για την τόλμη τους και σύντομα επιστρέφουν, με λίγες εξαιρέσεις, σε πιο συντηρητικές λύσεις. Επιρροές βέβαια δέχεται ο σχεδιαστής και από το γενικότερο καλλιτεχνικό περιβάλλον. Και από τις εκθέσεις ζωγραφικής, αλλά και από τον κινηματογράφο, τη φωτογραφία, το θέατρο... Εχω συγκεντρώσει φωτογραφίες από παραστάσεις θεατρικών έργων και σκέφτομαι πως θα είχε ενδιαφέρον να τις χρησιμοποιήσω κάποτε για μια σειρά εξωφύλλων. Τώρα που είπα σειρά εξωφύλλων αναρωτιέμαι γιατί έχω σχεδιάσει ελάχιστες σειρές και προτιμώ κάθε φορά να παίζω με τη φόρμα. Ισως για να μη βαριέμαι. Ισως γιατί το κάθε εικαστικό που επιλέγω επιβάλλει τον τρόπο που αυτό θα χρησιμοποιηθεί. Κατά καιρούς πειραματίστηκα με λιτά, μινιμαλιστικά εξώφυλλα, είτε περιορίζοντας το εικαστικό και αυξάνοντας τη γυμνή επιφάνεια είτε καταργώντας τελείως το εικαστικό. Δεν νομίζω πως οι λύσεις μου άρεσαν πάντοτε. Ισως, βέβαια, να μην ήταν επιτυχείς. Ωστόσο, επιστροφή στην τυπογραφική λιτότητα, αν υπάρξει, θα υπαγορευθεί όχι για λόγους αισθητικής, αλλά για λόγους οικονομικής λιτότητας. Τα απλά, γυμνά εξώφυλλα έχουν κατά πολύ μειωμένο κόστος. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Συνοψίζοντας ,το εξώφυλλο κρύβει πίσω του μια ολόκληρη επιστήμη η οποία γεννήθηκε στις απαιτήσεις του κόσμου.Για να μπορέσει κάποιος να πουλήσει το προϊόν του πρέπει να έχει ενα πετυχημένο εξώφυλλο,δηλαδη να ακολουθήσει τους κανόνες οι οποίοι αναφερθηκαν απο τη ερευνητική μας ομάδα που ασχολήθηκε με το συγκεκριμένο θέμα. Ενότητα:(ΕΞΩΡΙΑ) ΕΞΩΡΙΑ:Το εξώφυλλο, στο πέρασμα του χρόνου ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ Τυπογραφία είναι η τέχνη της απόδοσης και αποτύπωσης λόγου, πληροφοριών και εικόνων στο χαρτί και σε άλλα μέσα, με τη βοήθεια τεχνικών μέσων και, ως επί το πλείστον, σε μαζική κλίμακα. Ιστορία: Από το χαρτί στην τυπογραφία Το χαρτί είναι μία σπουδαία ανακάλυψη – ίσως η σπουδαιότερη. Η τυπογραφία όμως είναι ο δεύτερος καθοριστικός παράγοντας διάδοσης της γνώσης. Ως πριν από πεντακόσια περίπου χρόνια κανείς δεν ήξερε πώς να τυπώσει μια σελίδα βιβλίου σε πολλά όμοια αντίτυπα. Χρειάζονταν ώρες, μήνες, ίσως και χρόνια για ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ. Η δουλειά αυτή γινόταν στα μοναστήρια, όπου οι μοναχοί ονομάζονταν και αντιγραφείς, ή στα αυτοκρατορικά εργαστήρια κι επειδή ήταν πολύ βαρετή ζωγράφιζαν στην αρχή ή στο τέλος της σελίδας και του κεφαλαίου. Απ΄ έξω ντύνανε τα βιβλία με υπέροχα εξώφυλλα από δέρμα, βελούδο, χρυσό, ασήμι με λεπτά σκαλίσματα στα οποία έβαζαν διαμάντια, μαργαριτάρια ή φίλντισι. Έτσι τα βιβλία ήταν λίγα και πανάκριβα. Λίγοι τα είχαν κι ακόμα λιγότεροι ήξεραν να διαβάζουν. Στη μακρινή Κίνα έφτιαχναν σφραγίδες χαράζοντας σχέδια σε σανίδα. Η τυπογραφία αποτελεί ανακάλυψη των Κινέζων. Αναπτύχθηκε αρχικά με τη μέθοδο της ξυλογραφίας, του σκαλίσματος δηλαδή ενός θετικού ειδώλου της σελίδας που πρέπει να τυπωθεί πάνω σε ένα κομμάτι ξύλο, και στη συνέχεια της εκτύπωσης, με την πίεση του ξύλου -που στο μεταξύ έχει αλειφθεί με μελάνιπάνω σε χαρτί ή ύφασμα. Η μέθοδος αυτή εμφανίστηκε στην Κίνα κατά την αρχαιότητα, και η πρώτη εφημερίδα κυκλοφόρησε εκεί τον 9ο μ.Χ. αιώνα Η επόμενη σημαντική εξέλιξη ήταν η χρήση κινητών τυπογραφικών στοιχείων, που μπορούσαν να αναδιαταχθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν πολλές φορές. Η τεχνική αυτή επινοήθηκε επίσης στην Κίνα περί το έτος 1000. Η εμφάνιση της τυπογραφίας στην Ευρώπη πραγματοποιήθηκε περίπου το 1448 μ.Χ. Η εφεύρεση της έγινε από τον Ιωάννη Γουτεμβέργιο στη Γερμανία ο οποίος κατασκεύασε ξύλινα κινητά τυπογραφικά στοιχεία. Το πρώτο βιβλίο που τύπωσε ήταν η Αγία Γραφή. Η ευκολία με την οποία μπορούσαν να παραχθούν βιβλία επέτρεψε να τυπωθούν συγγράμματα αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων συγγραφέων, που έως τότε αναπαράγονταν μόνο από αντιγραφείς σε μοναστήρια, και υπήρξε έτσι μια στροφή στην κλασική αρχαιότητα. Η τυπογραφία επίσης επέτρεψε τη γοργή μετάδοση και ανταλλαγή απόψεων, ιδεών και πληροφοριών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη ραγδαία μετάδοση της γνώσης και την διεύρυνση τις πνευματικής καλλιέργειας, που έως τότε ήταν προνόμιο μόνο του κλήρου και των αριστοκρατών, οδηγώντας στην περίοδο της Αναγέννησης. Η νέα εφεύρεση εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα σε όλη την Ευρώπη και στη συνέχεια στην Αμερική. Πολλά τυπογραφεία ιδρύθηκαν στις κυριότερες πόλεις των πιο προηγμένων κρατών. Μέχρι το 1500 υπήρχαν τυπογραφεία σε 200 τουλάχιστον πόλεις και είχαν τυπωθεί 30.000 συγγράμματα. Η εισαγωγή της τυπογραφίας στην Ελλάδα έγινε το 19ο αιώνα. Μέχρι τότε, τα βιβλία που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα τυπώνονταν στη Βενετία, στη Βιέννη ή στο Παρίσι. Το πρώτο ελληνικό βιβλίο τυπώθηκε στο Μιλάνο το 1476 και ήταν η Γραμματική του Λάσκαρη. Στην Ελλάδα το πρώτο τυπογραφείο δημιουργήθηκε το 1821 στη Χίο ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Βιβλιοδεσία ή βιβλιοδέτηση είναι η συρραφή των φύλλων ενός χειρογράφου ή εντύπου και η ένωσή τους με προστατευτικό κάλυμμα (εξώφυλλο), ώστε να πάρουν μορφή που να διευκολύνει την ανάγνωση και να προστατεύονται από τη φθορά. Το αποτέλεσμα λέγεται βιβλίο, περιοδικό, κατάλογος, κλπ. ανάλογα με τη χρήση και τον τρόπο διάθεσής του στην κυκλοφορία. Η βιβλιοδεσία είναι πιο παλιά από την τυπογραφία. Αρχικά, στην Ελλάδα, λεγόταν στάχωσις. Ακόμα και σήμερα, σε αρκετά μέρη της Ελλάδας, ονομάζουν στάχωμα τη βιβλιοδεσία. Δέσιμο Κινέζικου βιβλίου από μπαμπού (_Σουν Τσου Η__Η Τέχνη του Πολέμου) Στην Κίνα, τα πρώτα βιβλία, αποτελούνταν από κατακόρυφες φλούδες ξύλου που συνδέονταν και στηρίζονταν από άλλες οριζόντιες. Μετά χρησιμοποιήθηκαν και άλλα φυτικά υλικά (φύλλα από φοίνικες, μπαμπού και λοιπά). Αργότερα εμφανίζεται η περγαμηνή. Με την εμφάνιση των υπόλοιπων υλικών η βιβλιοδεσία γίνονταν με τη μορφή κυλίνδρου. Η βιβλιοδεσία εμφανίζεται όταν η γραφή εγκαταλείπει τη μορφή του παπύρου και αρχίζουν να εμφανίζονται σώματα χειρογράφων με τη σημερινή μορφή (σελίδες ενωμένες σε μία πλευρά). Η εμφάνιση του σημερινού τύπου βιβλίου τοποθετείται κάπου ανάμεσα στον β' και ε' αιώνα μ.Χ., το πιο παλιό, όμως, δείγμα που υπάρχει χρονολογείται γύρω στον δ' μ.Χ. αιώνα. Η βιβλιοδεσία εκείνης της περιόδου ήταν κυρίως το "ντύσιμο" του βιβλίου με λεπτό σανίδι το οποίο, με τη σειρά του, καλύπτονταν από υλικά όπως δέρμα, μετάξι, βελούδο και διάφορα διακοσμητικά από πολύτιμα πετράδια και πολύτιμα μέταλλα. Γύρω στο ιε' αιώνα, μετά την εμφάνιση της Τυπογραφίας στην Ευρώπη, το βιβλίο αρχίζει να παίρνει το σημερινό του σχήμα (ορθογώνιο σχήμα σε αναλογίες της χρυσής τομής). Η ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΣΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ Η ιστορία και η διαδρομή της βιβλιοδεσίας είναι παράλληλη με την εξέλιξη του γραπτού λόγου. Ήρθε ως επινόηση ενάντια στη φθορά και ανήκει στη γενεαλογία του βιβλίου, αφού το συντροφεύει από τα σπάργανα ακόμη. Όταν τα πρώτα βιβλία, γραμμένα σε πάπυρο και αργότερα σε περγαμηνή, είχαν κυλινδρικό σχήμα, τη βιβλιοδεσία τους την αποτελούσαν δερμάτινες θήκες ή μικρά ξύλινα κιβώτια. Πρόκειται για τους νάρθηκες όπως τους αποκαλούσαν οι αρχαίοι. Η κυρίως βιβλιοδεσία, η γνωστή μέχρι σήμερα, εμφανίζεται όταν το βιβλίο παίρνει ορθογώνιο σχήμα. Μάλιστα σε σχέση με την τυπογραφία, η βιβλιοδεσία έχει ελάχιστα μεταβληθεί από την αρχική της μορφή. Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ Το βιβλίο με τη μορφή του «κώδικα»* θα επικρατήσει τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, ενώ ο κύλινδρος από πάπυρο, η επίσημη μορφή του βιβλίου στην κλασσική και ύστερη αρχαιότητα θα εξαφανιστεί. Η μορφή του κυλίνδρου όμως θα παραμείνει στα λειτουργικά «ειλητάρια». Η εύκολη σχετικά χρήση του κώδικα σε σύγκριση με το δύσχρηστο ξετύλιγμα του κυλίνδρου ήταν η βασική αιτία της επικράτησης του ενός σε βάρος του άλλου. Σπαράγματα κωδίκων και βιβλιοδεσιών ελληνιστικής και πρώιμης βυζαντινής περιόδου που βρέθηκαν σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Αίγυπτο και τη Μέση Ανατολή επιβεβαιώνουν τη συνέχεια της ύστερης ρωμαϊκής παράδοσης στη βυζαντινή βιβλιοδεσία ως προς τα κατασκευαστικά και διακοσμητικά στοιχεία. Στη βυζαντινή εποχή, την αντιγραφή και τη διακίνηση των βιβλίων είχαν αναλάβει εξ ολοκλήρου τα μοναστήρια. Οι μοναχοί φρόντισαν για την προετοιμασία των υλικών της βιβλιοδεσίας, Αργότερα στην περίοδο του ουμανισμού θα τις αναλάβουν και ιδιωτικά μοναστήρια. * κώδικας: συλλογή ή σύνολο σελίδωναπο πάπυρο, περγαμηνή ή χαρτί οι οποίες είναι συγκροτημένες σ’ ένα σώμα, συρραμμένες σε σχήμα βιβλίου. Η ΕΞΕΛΙΞΗ Πολύ γρήγορα αναγνωρίστηκε σαν μια καινούργια και ενδιαφέρουσα μορφή της Διακοσμητικής Τέχνης και εξαπλώθηκε εξαιρετικά γρήγορα σε όλη την Ευρώπη, ώστε μέσα στον εικοστό αιώνα οι μεγάλοι καλλιτέχνες της Βιβλιοδετικής Τέχνης να είναι εκατοντάδες και χιλιάδες οι ασχολούμενοι με την βιβλιοδεσία. Ανανεώνονται τα υλικά διαρκώς και εμπλουτίζονται τα μέσα που χρησιμοποιούνται. Οργανώνονται τα πρώτα συνδικάτα του επαγγέλματος και ευρύνεται ο αριθμός αυτών που συμμετέχουν στις διεθνείς εκθέσεις. Παράλληλα πληθαίνουν και οι ατομικές εκθέσεις των μεγάλων βιρτουόζων της βιβλιοδεσίας κυρίως στην Γαλλία. Αλλά και σε όλη την κεντρική Ευρώπη η βιβλιοδεσία αναγνωρίζεται ως μια εξαιρετική Διακοσμητική τέχνη και διδάσκεται στα γυμνάσια ή τα λύκεια σαν μάθημα πρακτικής εξάσκησης μαζί με την κεραμική, την τυπογραφία, το κόσμημα στην ξυλουργική και άλλα. Στο διάστημα του μεσοπολέμου η βιβλιοδεσία Τέχνης είναι πλέον καθιερωμένη. Στην μεγάλη άνοδο και εξάπλωση της βιβλιοδετικής τέχνης συνέβαλε και η συνεχής αναζήτηση νέων τρόπων έκφρασης, που πέρασαν στη διακοσμητική κύρια από τα ρεύματα έκφρασης της ζωγραφικής και γλυπτικής. Η Βιβλιοδετική Τέχνη επηρεάστηκε άμεσα από τα ρεύματα αυτά προσαρμόζοντας τα στα δικά της υλικά και την δική της τεχνοτροπία, σαν τρόπο έκφρασης της ιδιόμορφης αυτής τέχνης και πάντοτε πάνω στα ορθογώνιο σχήμα βιβλίου. Από το μικρό ορθογώνιο μπόρεσε να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον και πολύ συχνά τον θαυμασμό του κόσμου και ανέδειξε τόσο μεγάλους καλλιτέχνες που τα ονόματά τους και το έργο τους έχει καταγραφεί για να υπάρχουν στους αιώνες. Κυκλοφορούν σε όλη την Ευρώπη πολλά περιοδικά Τέχνης από τα οποία δεν λείπουν οι πληροφορίες σχετικά με τη Βιβλιοδεσία Τέχνης, ενώ παράλληλα κυκλοφορούν περιοδικά αποκλειστικά για βιβλιοδέτες, φιλότεχνους, βιβλιόφιλους. Η ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΣΤΗ Δ. ΕΥΡΩΠΗ Το βιβλίο χειρόγραφο και αργότερα τυπωμένο ύστερα υπήρξε το κύριο μέσο διάδοσης της ανθρώπινης σκέψης . Το γεγονός ότι αρχαιότατα χειρόγραφα διασώθηκαν μέχρι σήμερα και πολλά αριστουργήματα της εικονογράφησης και της χαρακτικής έφτασαν στα χέρια μας σχεδόν ανέπαφα παρά το πέρασμα τους στους αιώνες, οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στους απλούς εκείνους χειροτέχνες που σε κάθε εποχή και για κάθε είδος ήξεραν να δώσουν στο βιβλίο το δέσιμο που του άρμοζε. Από την αρχαιότητα ήδη η σκέψη να προφυλαχθούν τα γραμμένη ή χαραγμένα κείμενα οδήγησε τους Βαβυλώνιους στην αρίθμηση των «κεραμιδιών» τα οποία και ταξινομούσαν σε σειρές με τον τίτλο γραμμένο σε κάθε ένα από τα κομμάτια- μέρη του ίδιου έργου. Όταν επιτευχθεί η γραφή πάνω σε κάποιο υλικό εύκολα θα λυθεί το πρόβλημα της σελιδοποίησης και φύλαξης. Πολλοί κύλινδροι δεμένοι και κρυμμένοι σε κουτιά από αρωματικό ξύλο για μεγαλύτερη προστασία βρέθηκαν μέσα στη γη έχοντας διασωθεί από κάθε είδους αγριότητα της εποχής του. Ενώ τα καμωμένα σε φύλλα φοινίκων ή μπαμπού «βιβλία» άλλων νοτιοανατολικών πολιτισμών διατηρούνται σε θήκες δέντρων και άλλες ξύλινες κατασκευές. ΒΑΘΥΤΥΠΙΑ Η Βαθυτυπία συμπεριλαμβάνει μια ομάδα μεθόδων εκτύπωσης. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΑΘΥΤΥΠΙΑΣ Η μέθοδος της Βαθυτυπίας, κάποια από τα προϊόντα της οποίας είναι γνωστά και με το όνομα «γκραβούρες» (από την τεχνολογία απεικόνισης του κυλίνδρου της), πρωτοεμφανίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα. Τότε, η μέθοδος αν και πολύ διαφορετική από τη σημερινή της μορφή, είχε καταφέρει να επικρατήσει χάρη στην απλότητά της και την εξαιρετική ποιότητα και αντοχή των αντιτύπων που μπορούσε να αναπαραγάγει. Βέβαια, για να μην δημιουργείται κάποια παρανόηση, αξίζει να σημειωθεί πως οι «γκραβούρες» υπήρχαν από πολύ παλαιότερα (13ος αιώνας), αλλά η μέθοδος εκτύπωσής τους –αν και έχει κάποια κοινά με τη Βαθυτυπία- θεωρείται άλλη μέθοδος. Άλλωστε, λίγο ως πολύ, οι παραδοσιακές μέθοδοι εκτύπωσης μοιράζονται πολλά κοινά στοιχεία. Η Βαθυτυπία λοιπόν, αρχικά, όπως άλλωστε και οι περισσότερες μέθοδοι εκτύπωσης, ήταν επίπεδη. Η «εκτυπωτική πλάκα» στην οποία ήταν χαραγμένη η προς αναπαραγωγή εικόνα ήταν οριζόντια τοποθετημένη. Πάνω σε αυτήν, με τη βοήθεια κυλίνδρου στρωνόταν ομοιόμορφα το χαρτί και με πίεση μεταφέρονταν η εικόνα απ’ την εκτυπωτική επιφάνεια στο χαρτί. Η Ιστορία λέει πως μόλις το 1846, οπότε και η αμερικανική εταιρεία κατασκευής εκτυπωτικών μηχανών, R. Hoe & Company, κατασκεύασε τις πρώτες κυλινδρικές μηχανές εκτύπωσης, η Βαθυτυπία άλλαξε μορφή. ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ Ένα χειρόγραφο είναι καθετί που γράφεται με το χέρι, σε αντίθεση με το έντυπο που είναι γραμμένο με τεχνικά μέσα. Κατά την αρχαία εποχή τα βιβλία γράφονταν με το χέρι πάνω σε μεμβράνη από πάπυρο. Από τον 2ο π.Χ. αιώνα σαν γραφική ύλη χρησιμοποιούσαν την περγαμηνή. Το χειρόγραφο από πάπυρο λεγόταν βιβλίο, τα φύλλα του είχαν ορθογώνιο σχήμα. Επάνω σ' αυτά έγραφαν σε γραμμές χαραγμένες με το χάρακα. Μετά τα συγκολλούσαν όλα μαζί και τα τύλιγαν σε σχήμα κυλίνδρου, ο οποίος, όταν ξετυλιγόταν, έφτανε συχνά το μήκος των 12 μέτρων. Υπήρξαν όμως και αιγυπτιακοί πάπυροι μήκους 45 μέτρων. Τα φύλλα χωρίζονταν σε στήλες που αντιστοιχούσαν στις σημερινές σελίδες. Στο τελευταίο κολλημένο φύλλο προσαρμοζόταν ένα ραβδί, γύρω από το οποίο τυλιγόταν όλο το χειρόγραφο. Τα άκρα του ραβδιού στολίζονταν συχνά με μέταλλο ή με ελεφαντόδοντο και ονομάζονταν ομφαλοί. Πάνω σ' αυτά κολλούσαν ένα κομμάτι περγαμηνής με τον τίτλο του έργου. Ο αναγνώστης κρατούσε το χειρόγραφο με το δεξί χέρι και το ξετύλιγε με το αριστερό, ενώ με το ίδιο χέρι τύλιγε πάλι το μέρος που είχε διαβάσει. Ο Εμπνευστής των καλλιτεχνικών εξωφύλλων στον χώρο της μουσικής Ήταν πραγματικά μια τόσο πρωτότυπη ιδέα να συνδυάζεται η εικόνα με ένα κομμάτι μουσικής. Ο Alex Steinweiss καλλιτεχνικός διευθυντής και γραφίστας έφερε ως πρωτοποριακή ιδέα την τέχνη στα εξώφυλλα δίσκων.Το κάλυμμα των δίσκων το 1939 ήταν μια κενή πλάκα. Τα περισσότερα άλμπουμ ήταν λιτά και σε αυτές τις περιπτώσεις η τέχνη που χρησιμοποιήθηκε δεν ήταν ιδιαίτερα πρωτότυπη.Το εξώφυλλο ήταν καφέ, μπεζ ή πράσινο. Δεν ήταν ελκυστικό και υπήρχε πρόβλημα στις πωλήσεις. Παρά τις ανησυχίες για το πρόσθετο κόστος, εγκρίθηκε η δημιουργία νέων σχεδίων κάλυψης. Ο Alex Steinweiss συχνά προτιμούσε ένα κολάζ μουσικών και πολιτισμικών συμβόλων στα εξώφυλλα του. Στο κονσέρτο για πιάνο του Μπάρτοκ απέρριψε ένα πορτρέτο του και χρησιμοποίησε τα σφυριά, τα κλειδιά και τις χορδές του πιάνου πάνω σε ένα τυποποιημένο φόντο. Στο άλμπουμ “ Rapsody in Blue ” χρησιμοποίησε μια εικόνα ενός πιάνου σε σκούρο μπλε πεδίο, το οποίο φωτίζεται από μια λάμπα του δρόμου. Εξώφυλλα άλμπουμ δίσκων Παρατηρείται μεγάλη αλλαγή στα παλαιότερα εξώφυλλα δίσκων σε σχέση με τα σημερινά. Σήμερα, χρησιμοποιούνται έντονα, φαντασμαγορικά χρώματα ενώ τα γραφικά είναι εμφανώς πιο εξελιγμένα. Εξώφυλλα του περιοδικού VOGUE Καταρχάς, τα παλαιότερα εξώφυλλα δεν ήταν βασισμένα στη φωτογραφία, η οποία χρησιμοποιείται πλέον καθολικά στα εξώφυλλα της VOGUE. Επιπλέον, είναι συχνή οι πειραματισμοί στη λήψη των φωτογραφιών. Εξώφυλλα του περιοδικού COSMOPOLITAN Εδώ παρατηρείται εκτεταμένα τα εξώφυλλα να βασίζονται στη ζωγραφική απεικόνιση γυναικείων προσώπων. Ενώ στο πέρασμα του χρόνου, τα εξώφυλλα εξελίσσονται και γίνονται πιο προκλητικά. Εξώφυλλα TIME του περιοδικού Το ΤΙΜΕ είναι ένα εβδομαδιαίο αμερικάνικο περιοδικό ειδησεογραφικό περιοδικό. Η πιο διάσημη ενέργειά του περιοδικού είναι η ανακήρυξη κάθε χρόνο του «προσώπου της χρονιάς» όπως και της λίστας «Time 100» που συμπεριλαμβάνει 100 ανθρώπους με την μέγιστη επιρροή του πλανήτη. Εξώφυλλα του περιοδικού ATHENS VOICE Το Athens Voice είναι περιοδικό ποικίλης ύλης με καλαίσθητα εξώφυλλα. Έχει έντονες χρωματικές αντιθέσεις σε στυλ κόμικ, σατιρίζοντας κοινωνικά φαινόμενα . ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ http://www.cmykmag.gr/index.php? option=com_content&task=view&id=55&Itemid=25 http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B1%CE%B8%CF %85%CF%84%CF%85%CF%80%CE%AF%CE%B1 http://www.cmykmag.gr/index.php ?option=com_content&task=view&id=171&Itemid=25 www.nytimes.com http://el.wikipedia.org/wiki Εικόνες www.google.com Ενότητα:(DESIGNERS) ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ Ο όρος γραφιστική μπορεί να αναφέρεται σε μια σειρά καλλιτεχνικών και επαγγελματικών ειδικοτήτων που επικεντρώνονται στην οπτική επικοινωνία και την παρουσίαση. Διάφορες μέθοδοι χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν και να συνδυάσουν τα σύμβολα, εικόνες ή / και λέξεις για να δημιουργήσουν μια οπτική αναπαράσταση των ιδεών και των μηνυμάτων. Ένας γραφίστας μπορεί να χρησιμοποιήσει τυπογραφία, εικαστικές τέχνες και τεχνικές διάταξης σελίδας για να παράγει το τελικό αποτέλεσμα. Η γραφιστική συχνά αναφέρεται τόσο στη διαδικασία (σχεδιασμός) μέσω της οποίας δημιουργείται η επικοινωνία όσο και στα προϊόντα (σχέδια) που παράγονται. Οι συνήθεις χρήσεις του γραφικού σχεδίου περιλαμβάνουν περιοδικά, διαφημίσεις και συσκευασίες προϊόντων. Για παράδειγμα, ένα πακέτο μπορεί να περιλαμβάνει ένα λογότυπο ή άλλο έργο τέχνης, οργανωμένο κείμενο και καθαρά στοιχεία σχεδίου, όπως τα σχήματα και το χρώμα που ενοποιούν το κομμάτι. Η σύνθεση είναι ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της γραφιστικής, ιδίως όταν χρησιμοποιεί τα προϋπάρχοντα υλικά ή διαφορετικά στοιχεία. Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ Η τέχνη της βιβλιοδεσίας είναι πανάρχαια όσο η γραφή. Αυτό είναι αυτονόητο, αφού ο κυρίως σκοπός της βιβλιοδεσίας είναι να προστατέψει και να διαφυλάξει το γραπτό ή το τυπωμένο κείμενο, «εις χρόνους απέραντους» όπως έλεγαν στον Κολοφώνα των χειρογράφων τους οι Βυζαντινοί γραφείς. Στην Κίνα, τα πρώτα βιβλία, αποτελούνταν από κατακόρυφες φλούδες ξύλου που συνδέονταν και στηρίζονταν από άλλες οριζόντιες. Μετά χρησιμοποιήθηκαν και άλλα φυτικά υλικά (φύλλα από φοίνικες, μπαμπού και λοιπά). Αργότερα εμφανίζεται η περγαμηνή. Με την εμφάνιση των υπόλοιπων υλικών η βιβλιοδεσία γίνονταν με τη μορφή κυλίνδρου. Η βιβλιοδεσία εμφανίζεται όταν η γραφή εγκαταλείπει τη μορφή του παπύρου και αρχίζουν να εμφανίζονται σώματα χειρογράφων με τη σημερινή μορφή (σελίδες ενωμένες σε μία πλευρά).Η βιβλιοδεσία εκείνης της περιόδου ήταν κυρίως το «ντύσιμο» του βιβλίου με λεπτό σανίδι το οποίο, με τη σειρά του, καλύπτονταν από υλικά όπως δέρμα, μετάξι, βελούδο και διάφορα διακοσμητικά από πολύτιμα πετράδια και πολύτιμα μέταλλα. Γύρω στο ιε” αιώνα, μετά την εμφάνιση της Τυπογραφίας στην Ευρώπη, το βιβλίο αρχίζει να παίρνει το σημερινό του σχήμα. Πριν από τις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα,υλικά όπως χρυσό, ασήμι και κοσμήματα χρησιμοποιηθηκαν για την κατασκευη μεσαιωνικων χειρογραφων. Για εκατοντάδες χρόνια, δέστρες βιβλίων λειτούργησαν ως προστατευτικα για τα ακριβά έντυπα ή χειροποίητες σελίδες. Στα 1820 μεγάλες αλλαγές άρχισαν να συμβαίνουν σε ένα βιβλίο στο πώς θα μπορούσε να καλυφθεί, με τη σταδιακή εισαγωγή των τεχνικών για τη μηχανική βιβλιοδεσία. Το ύφασμα, το χαρτί έγιναν τα βασικά υλικά που χρησιμοποιηθηκαν όταν τα βιβλία έγιναν τόσο φθηνα χάρης την εισαγωγή των ατμοκίνητων και μηχανικων πιεστήριων που παράγουν χαρτί. Δεν ήταν μόνο οι νέοι τύποι του βιβλίου φθηνότερη παραγωγή,ήταν επίσης εκτυπώσιμο, με τη χρήση πολλαπλών χρωμάτων,λιθογραφία.Το εξώφυλλο του βιβλίου έγινε κάτι περισσότερο από προστασία των σελίδων,με τη λειτουργία της διαφήμισης, επικοινωνίας και πληροφορίες σχετικά με το εσωτερικό κείμενο. Οι διαφορές στη δομή Παλιά δέστρες βιβλίο στο Merton College της βιβλιοθήκης. Tα εξώφυλλά γενικά αποτελούνται από σελίδες, δύο πίνακες και ένα πανί που τους καλυπτει. Οι σελίδες τους ειναι κολλημένες σε ένα ευέλικτο κομμάτι μεταξύ των διοικητικών συμβουλίων, και πάρα πολύ καλύπτεται από το ύφασμα. Ένα κάλυμμα χαρτιού τοποθετείται πάνω από το ύφασμα και γινεται αναδίπλωση πάνω από κάθε οριζόντιο άκρο των σανίδων. Από το διπλωμένο μέρος,πάνω από το μπροστινό κάλυμμα είναι γενικά μια διαφήμιση ή μια περίληψη του βιβλίου. Εξώφυλλο Ο όγκος του περιεχομένου περιβάλλεται από ένα παχύτερο και σκληρότερο, φύλλο, το εξώφυλλο. Εκείνο μπορεί να αποτελείται από χαρτί (χαρτοδεσία), χαρτόνι, δέρμα (δερματοδεσία), και σπανιότερα, ξύλο, ύφασμα, μέταλλο, ορυκτό, πέτρωμα ή σύνθεση τους. Το εξώφυλλο ενός βιβλίου απαρτίζεται από το εμπρόσθιο και οπίσθιο (οπισθόφυλλο) τα οποία ενώνει η ράχη του βιβλίου. Το εμπρόσθιο τμήμα (εκείνο που κοινώς αναφέρεται ως εξώφυλλο) αποτελεί μια εικαστική και έγγραφη περίληψη του περιεχομένου και του αντικείμενο του βιβλίου. Πρόκειται για την εξωτερική εικόνα του, εκείνη που θα προσελκύσει ή απομακρύνει τον επίδοξο αναγνώστη. Γι' αυτό το λόγο οι εμπλεκόμενοι στις εκδόσεις ασχολούνται σημαντικά με την εμφάνιση του εξωφύλλου, αναθέτοντας τη δημιουργία του σε επαγγελματίες των εικαστικών και φωτογραφικών τεχνών. Κατά κανόνα το το εξώφυλλο φέρει εικαστικό παρασκήνιο και γλωσσικό προσκήνιο. ΧΡΥΣΟΤΥΠΙΑ Υλικά Η χρυσοτυπία γίνεται με κινητά μπρούντζινα στοιχεία, τοποθετώντας το ένα γράμμα δίπλα στο άλλο μέσα στο συνθετήριο, ολοκληρώνεται μια λέξη,θερμαίνεται και στη συνέχεια πιέζεται μαζί με το φύλλο χρυσού ή μπρουντζίνα πάνω στο βιβλίο. Το χρώμα της πάστας ποικίλει σε χρυσό, ασημένιο ή μαύρο. Θερμοτυπία-Χρυσοτυπία Η θερμοτυπια είναι μία από τις πλέον καθιερωμένες μεθόδους διακόσμησης των εντύπων. Η δυνατότητα εκτύπωσης foil σε διάφορα υποστρώματα όπως χαρτί, πλαστικά, PVC, δέρματα, βερνικωμένες ή πλαστικοποιημένες επιφάνειες και άλλα, καθιστά εφικτή την εφαρμογή της μεθόδου σε μεγάλο εύρος προϊόντων και συσκευασιών. Αξίζει να τονιστεί ότι η διακόσμηση ειδών συσκευασίας ή ετικετών που επικολλώνται σε αυτά, είναι άμεσα συνδεδεμένη με το μάρκετινγκ. Η εφαρμογή της χρυσοτυπίας, τα έντονα χρώματα και οι πολύπλοκες φόρμες, κάνουν το καταναλωτικό αγαθό να ξεχωρίζει και τον δυνητικό αγοραστή να το προσέξει. Σε διαφημιστικά έντυπα, ενημερωτικά φυλλάδια και περιοδικά συχνά συναντάμε σχέδια που συνθέτουν φανταχτερές εικόνες και σχήματα τυπωμένα με foil. Συχνή είναι επίσης η εφαρμογή της θερμοτυπίας στα διαφημιστικά ή διακοσμητικά αυτοκόλλητα, λόγω της αυξημένης αντοχής της μεθόδου και της ομορφιάς των ολογραφικών ή πρισματικών foils που χρησιμοποιούνται. Στις κάρτες και στα προσκλητήρια η θερμοτυπία συνηθίζεται να συνοδεύεται από γκοφράρισμα, ενώ πολύ συχνά τη συναντούμε στα εξώφυλλα βιβλίων πολυτελούς έκδοσης. ΒΑΘΥΤΥΠΙΑ Η Βαθυτυπία συμπεριλαμβάνει μια ομάδα μεθόδων εκτύπωσης. Στις βαθυτυπικές μεθόδους η προς εκτύπωση παράσταση χαράσσεται πρώτα, με μηχανικά ή χημικά μέσα, στην επιφάνεια μιας τυπογραφικής πλάκας. Η πλάκα αλείφεται με παχιά και ισχυρά χρωματισμένη μελάνη, και ακολούθως τα επίπεδα (αχάραχτα) μέρη της σκουπίζονται ώστε να μην είναι μελανωμένα. Στη συνέχεια, εφαρμόζεται μεγάλη πίεση ώστε να μεταφερθεί στο υπόστρωμα η μελάνη που εξακολουθεί να βρίσκεται στα βαθουλωμένα (χαραγμένα) μέρη της τυπογραφικής πλάκας, σχηματίζοντας έτσι την εικόνα. Με την πίεση ωθείται το υπόστρωμα μέσα στα βαθουλώματα της τυπογραφικής πλάκας, δημιουργώντας έτσι ένα ανάγλυφο. ΤΟΝΙΚΗ ΟΞΥΓΡΑΦΙΑ Στην τονική οξυγραφία, που θυμίζει υδατογραφία, ο καλλιτέχνης ρίχνει πάνω στη χάλκινη πλάκα κόκκους κολοφωνίου, οι οποίοι όταν ζεσταθούν κολλούν στην επιφάνειά της, αφήνοντας ανάμεσά τους ακάλυπτα μέρη. Έπειτα περνάει με βερνίκι την πλάκα, προσπαθώντας να μην καλύψει τα τμήματα που θέλει να αποδοθούν σκιές. Βυθίζει μετά την πλάκα στο νιτρικό οξύ, που διαβρώνει τα κενά μεταξύ των κόκκων. Με επαναλαμβανόμενα λουτρά στο νιτρικό οξύ, πετυχαίνει τονικές διαβαθμίσεις του γκρίζου ή του μαύρου. Η διαδικασία ολοκληρώνεται με το μελάνωμα της πλάκας και την εκτύπωση πάλι σε νοτισμένο χαρτί (και η τονική οξυγραφία συνιστά βαθυτυπία). Σε ασπρόμαυρη τονική οξυγραφία έχουν τυπωθεί πολλά χαρακτικά, με χαρακτηριστικότερα τις σειρές του Φρανθίσκο Γκόγια Καπρίτσια και Συμφορές του Πολέμου. Όταν ο καλλιτέχνης θέλει να προσθέσει και χρώματα, τότε χρησιμοποιεί διαφορετική χάλκινη πλάκα για κάθε απόχρωση. Σε μερικές τονικές οξυγραφίες τα χρώματα προστίθενται κατόπιν (επιχρωματισμένες/ επιζωγραφισμένες τονικές οξυγραφίες). Εκτός από τις απλές τονικές οξυγραφίες, υπάρχουν και σύνθετες, όπως οι τονικές οξυγραφίες με ζάχαρη και με αλάτι, στις οποίες ο καλλιτέχνης επιδιώκοντας αποτελέσματα άλλα από εκείνα των απλών τονικών οξυγραφιών αναμιγνύει μελάνι με ζάχαρη στην πρώτη περίπτωση και ρίχνει αλάτι στην επιφάνεια της χάλκινης πλάκας όσο το βερνίκι είναι ζεστό και ρευστό στη δεύτερη. Άλλα είδη σύνθετης τονικής οξυγραφίας είναι με ψεκαστήρα, με αερογράφο, με άσφαλτο, με αραιωμένο μελάνι, με θείο, με νιτρικό άργυρο. ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ Ορισμός: Η τυπογραφία είναι η τέχνη της απόδοσης και αποτύπωσης λόγου, πληροφοριών και εικόνων στο χαρτί και σε άλλα μέσα, με τη βοήθεια τεχνικών μέσων και, ως επί το πλείστον, σε μαζική κλίμακα. Η βασική τυπογραφική μέθοδος Οι τυπογράφοι είχαν τα στοιχεία τους σε «κάσες», που είχαν ξεχωριστές θήκες για κάθε τύπο γράμματος. Σχημάτιζαν τις λέξεις που ήθελαν παίρνοντας χωριστά στοιχεία, τοποθετώντας τα μαζί σε μία θήκη, το «συνθετήριο» (στοιχειοθεσία). Όταν τοποθετούσαν αρκετές αράδες, τις μετέφεραν σε έναν πάγκο ώσπου να ετοιμαστούν και άλλες σελίδες. Το υλικό για εκτύπωση το τοποθετούσαν σε ένα μεταλλικό πλαίσιο με λωρίδες και ξύλινες σφήνες, για να το συγκρατούν σταθερά στη θέση του. Μετά το τοποθετούσαν στο πιεστήριο, τα στοιχεία μελανώνονταν και ένα φύλλο χαρτιού πιεζόταν επάνω. Η εισαγωγή της τυπογραφίας στην Ελλάδα, έγινε τον 19ο αιώνα. ΟΦΣΕΤ: Η Όφσετ (Offset) είναι μια εκτυπωτική μέθοδος που χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή κειμένων και εικόνων. Η όφσετ στηρίζεται στην φωτογράφιση του θέματος (φωτομεταφορά) στην επιφάνεια μεταλλικών εκτυπωτικών πλακών με τέτοιο τρόπο που επιτρέπει την διαφορετική χημική συμπεριφορά των διάφορων περιοχών της επιφάνειάς τους. Οι σύγχρονες εκτυπωτικές πλάκες αποτελλούνται από αλουμίνιο αλλά στο παρελθόν έχουν υπάρξει πλάκες από ψευδάργυρο (τσίγκος). Για τον λόγο αυτό πολλές φορές οι εκτυπωτικές πλάκες της μεθόδου ονομάζονται και τσίγκοι. Η μέδοδος έχει επίσης χαρακτηριστεί ως Λιθογραφία για ιστορικούς λόγους: οι πρώτες εκτυπωτικές πλάκες ήταν κατασκευασμένες από ειδική πέτρα (πορώδες μάρμαρο). Η μέθοδος χρησιμεύει για την εκτύπωση μονόχρωμων και πολύχρωμων εντύπων και κυριαρχεί στην εκδοτική εκτυπωτική βιομηχανία. Τα πιο διαδεδομένα έντυπα που τυπώνονται με την μέθοδο αυτή είναι βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, αφίσες διαφημιστικά και άλλα έντυπα. Η διαδικασία Σε ειδικά φύλλα αλουμινίου με μία λεπτή επικάλυψη ψευδαργύρου τοποθετούνται φιλμ τα οποία έχουν εκτυπωθεί από ειδικό εκτυπωτή και επικαλυμμένο με τα κατάλληλα χημικά τα οποία μπαίνουν σε μία ειδική μηχανή που αποκαλείται "μεταφορέας". Μία λάμπα παρόμοια με των solarium αλλά μεγαλύτερης ισχύος λειτουργεί με χρονοδιακόπτη τον οποίο ρυθμίζει ο τυπογράφος ανάλογα και με τη μακέτα. Τα φύλλα αλουμινίου τοποθετούνται στους ειδικούς κυλίνδρους πάνω στις μηχανές εκτύπωσης offset,αφού περαστούν και καθαριστούν με ένα χημικό,την εμφάνιση. Ουσιαστικά ο μεταφορέας "καίει" ό,τι δεν καλύπτεται από το φιλμ. Αφού γίνει η τοποθέτηση των μελανιών πάνω στο σύνολο κυλίνδρων το οποίο σύνολο που επεξεργάζεται τα μελάνια για καλύτερη ποιότητα εκτύπωσης,το μελανείο,το οποίο σύνολο μαζί με τους κυλίνδρους νερού και τους λοιπούς κυλίνδρους ονομάζεται πύργος.Τα μελάνια ακουμπούν πάνω στο φύλλο αλουμινίου,το φύλλο αλουμινίου πάνω σε ένα κύλινδρο από καουτσούκ που αποκαλείται με το ίδιο όνομα. Το καουτσούκ "αλείφεται" με τα μελάνια σε συγκεκριμένα όμως σημεία τα οποία ακουμπούν στο χαρτί και συνεχώς τα μελάνια πάνω στο καουτσούκ ανανεώνονται. Τον ρόλο των κυλίνδρων νερού στις μηχανές εκτύπωσης offset βασίζεται καταρχάς στην εξής θεωρία: το αλουμίνιο είναι υδρόφιλο,ενώ ο ψευδάργυρος υδρόφοβος. Το νερό, συνεπώς, καθαρίζει μόνο το αλουμίνιο, δηλαδή στο σημείο που δεν πρέπει να ακουμπήσει μελάνι, και έτσι μόνο ο ψευδάργυρος "αλείφεται” με μελανι. ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΑ Η Λιθογραφία είναι μια τεχνική εκτύπωσης η οποία επινοήθηκε το 1798 περίπου από τον Α. Ζένεφελντερ (Alois Senefelder), στηριζόμενος στο γεγονός ότι το νερό και οι λιπαρές ουσίες δεν αναμιγνύονται ποτέ. Το θέμα ή η παράσταση σχεδιάζεται με λιπαρή κιμωλία πάνω σε πέτρα (πορώδη σβεστόλιθο) ή πλάκα τσίγγου και στην συνέχεια στεγνώνεται. Όταν το νερό τρέξει στις επιφάνειες που έχουν σχεδιαστεί, το λιπαρό μελάνι "πιάνει"μόνο στα σημεία που είναι χαραγμένα και όχι στην υγρή πέτρα. Αρχικά χρησιμοποιούσαν την λιθογραφία μόνο για αναπαραγωγές αλλά σιγά σιγά εξελίχτηκε σε ανεξάρτητη τέχνη και καλλιεργήθηκε από πολλούς καλλιτέχνες του 19ου αιώνα. Η έγχρωμη λιθογραφία (χρωμολιθογραφία) καθιερώθηκε σαν είδος τέχνης για πρώτη φορά από τον Ανρί ντε Τουλούζ-Λωτρέκ ΚΑΛΥΜΜΑΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΩΝ: Τα καλυμματα των ευαγγελιων στην εποχη του Βυζαντιου ηταν κατασκευασμενα απο ελεφαντοκοκαλο,χρυσο,ασημι,πολυτιμες πετρες,περικλειστο σμαλτο. ΕΝΟΤΗΤΑ: (DEALERS) ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ SPORTS CAR ZONE Το φόντο πίσω από τη ιστοσελίδα είναι μαύρο για να τονίζει το κύριο μέρος της ιστοσελίδας. Στην ιστοσελίδα υπάρχουν διάφορες διαδραστικές διαφημίσεις, υπάρχουν πολλές πληροφορίες για το αντικείμενο της ιστοσελίδας(αυτοκίνητο). Υπάρχουν βίντεο και εικόνες που μπορείς να δείς μέσα στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα και επίσης μπορείς να επισκευτείς μέσω αυτής της ιστοσελίδας και άλλες ιστοσελίδες ίδιου περιεχομένου(κόμβοι). Εάν πατήσεις κάποιο αντικείμενο της ιστοσελίδας μπορείς να δείς περισσότερες πληροφορίες γι'αυτό που ψάχνεις και μπορείς επίσης να ψηφίσεις ποιο αυτοκίνητο σου αρέσει. Ο δημιουργός της ιστοσελίδας τονίζει κάποιες λέξεις με κόκκινο που κάνει αντίθεση με το άσπρο και το μαύρο της ιστοσελίδας. Του ίδιου σχεδόν περιεχομένου είναι και η ιστοσελίδα DRIVE η οποία είναι μία απο τις χιλιάδες ιστοσελίδες αυτοκινήτων. Το παρακάτω βίντεο έχει περιεχόμενο με αυτοκίνητα: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=LuDN2bCIyus Μία τελείως διαφορετική ιστοσελίδα είναι η ιστοσελίδα του μουσείου του Λούβρου ''Louvre Museum Official Website. Πίσω από την σελίδα το φόντο είναι άσπρο με τα σίδερα της πυραμίδας του Λούβρου. Τα κύρια χρώματα της ιστοσελίδας είναι μαύρο για να κάνει αντίθεση με το φόντο. Πάνω-πάνω υπάρχει μία είκονα του Λούβρου από έξω. Πιο κάτω υπάρχουν εικόνες με εκθέματα του Λούβρου. Ιστοσελίδα Νόμος Και Φύση Η συγκεκριμένη ιστοσελίδα έχει πολλά χρώματα ώστε να ελκύει το ενδιαφέρον του παρατηριτή και επίσης επειδή έχει επιλέξει την φύση μας δείχνει δέντρα και κάποια φύλλα δέντρων. Το νερό φανερώνεται πολύ σε αυτή την ιστοσελίδα γιατι ο γραφίστας θέλει να μας δείξει οτι χώρις το νερό δεν μπορεί να ζεί τίποτα. Έχει πράσινο χρώμα η σελίδα που συνδιάζεται σαν χρώμα με το σκούρο μπλέ και με το κίτρινο. Επίσης έχει και άλλες ιστοσελίδες που μπορείς να επισκευτείς. Μπορείς να διακρίνεις ότι έχει διάφορα πράγματα φυσικού περιεχομένου και έχει κάποιες (ταυτότητες) που μπορείς να μάθεις περισσότερα για το περιεχόμενο της φύσης. Τέλος υπάρχουν πληροφορίες για βιβλία τέτοιου περιεχομένου για να μάθεις περισσότερα και διάφορες εκδηλώσεις που μπορείς να παρακολουθήσεις για να μάθεις περισσότερα για τη φύση. ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ <<ΒΑΚΑΛΟ>> Βλέπουμε στην ιστοσελίδα της σχολής ''ΒΑΚΑΛΟ'' ότι υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία εγγραφης, σχετικά με τις επαγγελματικές προοπτικές, τις υποτροφίες και την σπουδαστική μέριμνα. Επίσης μέσα στην ιστοσελίδα υπάρχει πρόγραμμα της σχολής, δηλαδή τις ώρες των μαθημάτων και γενικά τα μαθήματα που θα ασχοληθείς ανά εξάμηνο. Επιπροσθέτως για να μάθεις περισσότερα για τη σχολή μπορείς να τλεφωνήσεις στο τηλεφωνο που δίνεται εκτος απ'το να επισκευτείς την ιστοσελίδα. Άτομα που εργάστηκαν:Παναγιώτης Λεοντόπουλος, Γιάννης Κοντζιάς, Τάσος Κυρίου, Γιώργος Κούρλας. Θέμα: Εξώφυλλο Και Διαδίκτυο Πηγές Πληροφόρησης(ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ): ''ΒΑΚΑΛΟ'', ''SPORTS CAR ZONE'', ''Νόμος Και Φύση'',''Louvre Museum Official Website'' και ''DRIVE''. Η ιστοσελίδα <<πλαίσιο>> είναι μία ιστοσελίδα καταναλώτικη και ηλεκτρονικών αγορών, όπου σε αυτή μπορείς να βρεις ότι θες χωρίς να σου βγάζει άσχετα πράγματα.Στο εξώφυλλο υπάρχουν PC,tablet,τηλεοράσεις και γενικά ότι θέλουν οι έφηβοι τη σήμερα σε ηλεκτρονικές συσκευές.Υπάρχουν διαφημίσεις σχετικές με το κατάστημα.Επίσης υπάρχει μια εικόνα που κινήται έτσι ώστε να τραβάει το βλέμμα του επισκέπτη και αντιπροσωπεύει τη σκέψη του στο τί θα αγοράσει laptop ή tablet. Έχει απλή δομή έτσι ώστε και κάποιος που δεν είναι εξοικιωμένος να βρει ότι θέλει χωρίς δυσκολία. Έχει έντονα χρώματα για τραβάει το βλέμμα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Τα εξώφυλλα στο διαδίκτυο έχουν τα ίδια χαρακτηριστίκα με τα κοίνα εξώφυλλα,όπως έντονα χρώματα για να τραβούν το βλέμμα ,οι σημαντικές έννοιες τονίζονται με έντονα χρώματα έτσι ώστε να τις προσέξει ο παρατηρητής.Τα εξώφυλλα στο διαδίκτυο έχουν μερικά επιπλέον χαρακτηριστικά, όπως διαδραστικές διαφημίσεις, εικόνες και βίντεο σχετικά με το θέμα της ιστοσελίδας.Επίσεις υπάρχουν κόμβοι που σε παραπέμπουν σε άλλες ιστοσελίδες με το ίδιο θέμα.
© Copyright 2024 Paperzz
