ωω ωω ω

Σεραφείµ Καραµπογιάς
Ι∆ΑΝΙΚΟ ΦΙΛΤΡΟ ΒΑΣΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ - ΚΑΤΩΠΕΡΑΤΟ ΦΙΛΤΡΟ
 e − j ω t0 , | ω | < ω c

|ω | > ωc
 0,
H (ω ) =
όπου ωc είναι η συχνότητα αποκοπής.
| H (ω ) |
arg H (ω )
1
Ζώνη
αποκοπής
−ω c
κλίση = - t0
Ζώνη
διέλευσης
ωc
ω
ω
Ζώνη
αποκοπής
Η επίδραση του φίλτρου σε ένα σήµα εισόδου, µε φασµατικό περιεχόµενο εντοπισµένο
στη ζώνη διέλευσης, είναι µια χρονική καθυστέρηση t0.
| H (ω ) |
x (t )
0
t
−ω c
y (t ) = x (t − t 0 )
1
ωc
0
t0
t
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-13
Σεραφείµ Καραµπογιάς
x1 (t )
y1 (t )
H (ω ) argH(ω)
t
t0
1
−ω c
κλίση = – t0
ωc
t
ω
x2 (t )
y 2 (t )
H (ω ) argH(ω)
t0
1
t
−ω c
κλίση = – t0
x (t ) = x1 (t ) + x2 (t )
ωc
t
ω
y (t ) = y1 (t ) + y 2 (t )
H (ω ) argH(ω)
t
t0
1
−ω c
κλίση = – t0
ωc
ω
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-14
t
Σεραφείµ Καραµπογιάς
x1 (t )
y1 (t )
H (ω ) argH(ω)
t
x2 (t )
t1
1
ωc
−ω c
y 2 (t )
H (ω ) argH(ω)
t
x (t ) = x1 (t ) + x2 (t )
t2
1
ωc
−ω c
t
ω
y (t ) = y1 (t ) + y 2 (t )
H (ω ) argH(ω)
t
t
ω
1
−ω c
ωc
t
ω
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-15
Σεραφείµ Καραµπογιάς
sin (ω c t )
x (t ) =
πt
x (t )
− ωπ
ω < ωc
 1,
X (ω ) = 
0,
 ω 
= Π

2
ω
αλλι ωɺ ς

c 
X (ω )
ωc
π
1
π
ωc
c
0
−ω c
t
0
ω
ωc
Ολίσθηση στο χρόνο για κάθε πραγµατικό αριθµό t0 είναι
F
x (t − t 0 ) ←→
e − j ω t 0 X (ω )
sin [ωc (t − t0 )]
h (t ) =
π (t − t0 )
H (ω ) = e − jω t 0 ⋅ Π
( )
ω
2ω C
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-16
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Το αποτέλεσµα της παραθύρωσης
Η κρουστική απόκριση του ιδανικού κατωπερατού φιλτρού
sin [ω c ( t − t0 ) ] ω c
 ω c ( t − t0 ) 
h (t ) =
=
sinc 

π ( t − t0 )
π
π

| H (ω ) |
h (t )
ωc
π
π
−ω c
t0 + ωπc
t − ωc
0
ωc
ω
Το αποτέλεσµα της παραθύρωσης
t0
Tc =
t
arg H (ω )
2π
ωc
ω
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-17
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Ιδανικά φίλτρα
| H ( f )|
| H ( f )|
1
1
fc
0
Ζώνη
διέλευσης
f
fc
0
Ζώνη
αποκοπής
Ζώνη
αποκοπής
f
Ζώνη
διέλευσης
Ιδανικό υψιπερατό φίλτρο
Ιδανικό βαθυπερατό φίλτρο
| H ( f )|
| H ( f )|
1
1
0
Ζώνη
αποκοπής
f1
f2
Ζώνη
διέλευσης
f
Ζώνη
αποκοπής
Ιδανικό ζωνοπερατό φίλτρο
0
Ζώνη
διέλευσης
f1
f2
Ζώνη
αποκοπής
f
Ζώνη
διέλευσης
Ιδανικό ζωνοφρακτικό φίλτρο
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-18
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Πραγµατικά φίλτρα
| H ( f )|
| H ( f )|
LPF
A
A
A
A
2
2
0
Ζώνη
διέλευσης
fc
f
0
Ζώνη
αποκοπής
Ζώνη
αποκοπής
Πραγµατικό βαθυπερατό φίλτρο
| H ( f )|
A
A
2
2
Ζώνη
αποκοπής
f
f2
Ζώνη
διέλευσης
f
Ζώνη
διέλευσης
| H ( f )|
A
ΒPF
f1
fc
Πραγµατικό υψιπερατό φίλτρο
A
0
HPF
Ζώνη
αποκοπής
Πραγµατικό ζωνοπερατό φίλτρο
0
Ζώνη
διέλευσης
ΒRF
f1
f
f2
Ζώνη
αποκοπής
Ζώνη
διέλευσης
Πραγµατικό ζωνοφρακτικό φίλτρο
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-19
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Άσκηση
Να βρεθεί το ανάπτυγµα σε τριγωνοµετρική σειρά της τάσης υ(t)
υ (t )
T0 = 2π
V
−π
−2π
π
0
2π
π
2
T1
t
T0
4
Από το Παράδειγµα 3.6 έχουµε
T0 = 4 T1
x (t )
1
− T0
−
T0
2
− T1
0
T1
T0
a −1
2
T0
t
1
2
a0
2
π
a1
ak
2
π
−2
1 2
 2π  2
 2π 
 2π  2
x (t ) = + cos 
t −
cos  3
t +
cos 5
t  −…
2 π
 T0  3π
 T0  5π
 T0 
0
2
Παρατηρούµε ότι η τάση εισόδου υ(t) είναι ένα περιοδικό σήµα µε ω0 = 2π/Τ = 1.
Το ανάπτυγµα σε σειρά Fourier της τάσης εισόδου είναι
υ ( t ) = 2V  2 cos ( t ) − 2 cos ( 3t ) + 2 cos( 5t ) − …
 π

3π
5π
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-20
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Άσκηση 4.5
υ (t )
V
−2π
−π
υ (t )
0
π
2π
t
 e − jω , |ω |< 4
H (ω ) = 
|ω |> 4
 0,
υ 0 (t )
Η τάση εισόδου υ(t) είναι ένα περιοδικό σήµα µε κυκλική συχνότητα ω0 = 2π/Τ = 1.
Το ανάπτυγµα σε σειρά Fourier της τάσης εισόδου είναι
4V 
1
1

(
)
(
)
υ t =
cos t − cos (3 t ) + cos (5 t )+⋯
3
5
π 

t0
Επειδή η συχνότητα αποκοπής του ιδανικού
είναι ωc = 4, από
 e − j ωκατωπερατού
, | ω | < ω φίλτρου
c
(ω ) =διέρχονται

το ιδανικό κατωπερατόHφίλτρο
µόνο οι δύο πρώτοι όροι, µε χρονική
0,
|ω | > ωc

καθυστέρηση t0 = 1. Έτσι η έξοδος του φίλτρου είναι
| H (ω ) |
x (t )
0
1
y (t ) = x (t − t 0 )
4V 
1

(
)
(
)
(
)
υo t =
cos −tω− 1 − cos 3 t − 1 

ωc
3
π
c

0
t
t0
t
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-21
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Άσκηση
υ (t )
V
−2π
−π
υ (t )
0
π
2π
t
υ 0 (t )
sin 4π (t − 1)
h (t ) =
π (t − 1)
Η τάση εισόδου υ(t) είναι ένα περιοδικό σήµα µε κυκλική συχνότητα ω0 = 2π/Τ = 1.
Το ανάπτυγµα σε σειρά Fourier της τάσης εισόδου είναι
4V 
1
1

υ (t ) =
cos ( t ) − cos (3 t ) + cos (5 t )+⋯
3
5
π 

t0 )
Επειδήh (ηt −συχνότητα
αποκοπής του ιδανικού κατωπερατού
είναι
ωc = 4, από
−φίλτρου
jω t

e
<
,
|
|
ω
ω
F
(ω ) οι
= δύο
 πρώτοι όροι,c µε χρονική
το ιδανικό κατωπερατό φίλτρο διέρχονται H
µόνο
|ω | > ω c
 0,
t του φίλτρου είναι
καθυστέρηση t0 = 1.t0Έτσι η έξοδος
0
| H (ω ) |
x (t )
0
1
y (t ) = x (t − t 0 )
4V 
1

(
)
(
)
(
)
υo t =
cos −tω− 1 − cos 3 t − 1 

ωc
3
π
c

0
t
t0
t
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-22
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Άσκηση 4.6
υ (t )
V
x (t )
−2π
−π
0
π
2π
t
y (t )
d y (t )
+ y (t ) = x (t )
dt
Η τάση εισόδου υ(t) είναι ένα περιοδικό σήµα µε ω0 = 2π/Τ = 1.
Το ανάπτυγµα σε σειρά Fourier της τάσης εισόδου είναι
4V 
1
1

(
)
υ (t ) =
cos
t
−
cos
3
t
+
cos
5
t
+
⋯
(
)
(
)

3
5
π 
Στο Παράδειγµα 4.1 έχουµε υπολογίσει την απόκριση συχνότητας του συστήµατος
πρώτης τάξης
H (ω ) =
x ( t ) = A cos (ω 0 t )
H (ω )
1
1 + jω
y ( t ) = H (ω 0 ) A cos[ ω 0 t + arg H (ω 0 ) ]
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-23
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Αν η είσοδος του συστήµατος είναι η αρµονική συνιστώσα
υ1 ( t ) = ( 4 V π ) cos ( t )
τότε η έξοδος του συστήµατος είναι
y1 ( t ) = H (1)
4V
π
cos [t + arg H (1) ] =
[
4V
cos t − π
4
2π
]
Με όµοιο τρόπο υπολογίζουµε την απόκριση yn(t) για κάθε αρµονική συνιστώσα
υn(t), n = 2, 3, … του σήµατος εισόδου υ(t) και χρησιµοποιώντας την ιδιότητα της
γραµµικότητας υπολογίζουµε την έξοδο του συστήµατος

4V  1
1
−1
π
y (t ) =
cos t − 4 −
cos 3 t − tan (3) +⋯

π  2
3 10

(
)
[
]
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-24
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Άσκηση 4.7
x (t )
2
t
5
x ( t ) = 2 e u (t )
H (ω )
x(t )
y (t )
1
ωc ω
− ωc
t
0
Ο ΜF του σήµατος εισόδου και το µέτρο του µετασχηµατισµού είναι
2
X (ω ) =
0, 2+ jω
4
0, 2 2 +ω 2
2
και
X (ω ) =
Η ολική ενέργεια του σήµατος εισόδου είναι
∞
∞
2
E εισ =
x(t ) dt =
−∞
4e
2t
5
dt = − 10 e
2t
5
∞
0
= 10
0
Η ενέργεια του σήµατος εισόδου µπορεί να υπολογιστεί και στο πεδίο των συχνοτήτων
∞
E εισ
1
=
2π
4
2
0
,
2
+ω
−∞
∞
2
[
2
124 tan2 −d1 ωbx= 4 5 tan
d ω =dx
a π
a 2 + 2bπ2 x 20 0 , 2ab+ ω
−1
( 5ω )
]
∞
=
0
4
π
5
π
2
= 10
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-25
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Ο µετασχηµατισµός Fourier του σήµατος εξόδου είναι

2
,

Y (ω ) = H (ω ) X (ω ) =  0, 2 + jω

0,
− ωc ≤ ω ≤ ωc
αλλι ωɺ ς
Θεώρηµα του Parseval
∞
Ex =
∞
2
x(t ) dt =
−∞
1
2π
∞
2
2
X (ω ) d ω =
−∞
X( f ) d f
−∞
H ολική ενέργεια του σήµατος εξόδου είναι
Eεξόδ. =
1
2π
ωC
ωC
4
dω =
2
2
ω
0
,
2
+
−ω C
0
[
4
4
−1
d
ω
=
5
tan
( 5ω )
π
0 , 2 2 +ω 2
]
ωC
=
0
4
π
5 tan −1 (5ω C )
Επειδή η ενέργεια του σήµατος εξόδου πρέπει να είναι ίση µε τη µισή της ενέργειας
του σήµατος εισόδου, έχουµε την εξίσωση
4
π
5 tan −1 ( 5 ω c ) =5
απ’ όπου προκύπτει
ω c = 0,2 rad sec
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-26
Σεραφείµ Καραµπογιάς
Να βρεθεί η κρουστική απόκριση και η απόκριση συχνότητας του συστήµατος.
δ (t ) − δ (t − τ )
Σύστηµα
ολοκλήρωσης
Είσοδος
x (t ) = δ (t )
Έξοδος
y (t ) = h (t )
∫ (⋅) dt
Σύστηµα
καθυστέρησης
κατά τ
δ (t − τ )
Περιγραφή του συστήµατος στο πεδίο του χρόνου.
t
y (t ) = h (t ) = ∫−∞ (δ (ξ ) − δ (ξ − τ ) ) dξ = u (t ) − u (t − τ ) = Π  t − τ / 2 
 τ 
H 3 (ω ) = j1ω
H 1 (ω ) = 1
Είσοδος
H 2 (ω ) = e−
Έξοδος
j ωτ
Περιγραφή του συστήµατος στο πεδίο συχνότητας.
− jωτ
1− e
H ολική (ω ) =
jω
2 e
= ⋅
ω
− jω
τ
2
e
jω
τ
2
2j
−e
− jω
τ
2
=
2
ω
sin ω
τ
2
e
− jω
τ
2
=τ
( )e
sin ω τ2
ω
τ
− jω
τ
2
2
Εφαρµογές του µετασχηµατισµού Fourier 4-27