9. Sınıf
Biyoloji
Soru Bankası
Naci KOÇAK
Copright ©
Evrensel İletişim Yayın Dağıtım
San. Tic. Ltd. Şti.
Bu kitabın her hakkı
EVRENSEL İLETİŞİM LTD. ŞTİ.’e aittir.
Hangi amaçla olursa olsun, bu kitabın tamamının ya da bir kısmının,kitabı yayınlayan yayınevinin öncedenizni olmaksızın elektronik,
mekanik, fotokopiya da herhangi bir kayıt
sistemi ile çoğaltılması, yayınlanması ve depolanması yasaktır.
Yazar
Naci KOÇAK
Genel Yayın Yönetmeni
Engin KARAPINAR
Dil Uzmanı
Metin ÇETİN
Dizgi .
Tasarım .
Kapak
EVRENSEL İLETİŞİM YAYINLARI
DİZGİ SERVİSİ
Basım Yeri
Tarcan MATBAASI
ISBN
978 - 605 - 5247 - 37 - 9
EVRENSEL İLETİŞİM YAYINLARI
Yeni Ziraat Mah. 655. Sk. No: 15/A
Altındağ/ ANKARA
Tel: (0312)384
65 00 Faks: (0312) 384 61 00
email: [email protected]
www.evrenseliletisim.com.tr
ATATÜRK’ÜN GENÇLİĞE HİTABESİ
Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet
muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek
dâhilî ve hâricî bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa
mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün
dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile
ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün
orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu
şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dâhilinde iktidara
sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu
iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlîlerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir.
Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen, Türk
istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki
asil kanda mevcuttur.
Mustafa Kemal ATATÜRK
İstiklâl Marşı
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
Bastığın yerleri “toprak!” diyerek geçme, tanı:
Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:
O benimdir, o benim milletimindir ancak.
Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı.
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl!
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ?
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl...
Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım.
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım.
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,
“Medeniyet!” dediğin tek dişi kalmış canavar?
Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın.
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın...
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın.
Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!
Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda,
Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ.
Ruhumun senden, İlâhi, şudur ancak emeli:
Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli.
Bu ezanlar-ki şahadetleri dinin temeli-
Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
O zaman vecd ile bin secde eder-varsa-taşım,
Her cerîhamdan, İlâhi boşanıp kanlı yaşım,
Fışkırır ruh-ı mücerred gibi yerden na’şım;
O zaman yükselerek arşa değer belki başım.
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl:
Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet;
Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!
Meh­met Âkif ER­SOY
yazardan
ÖNSÖZ
Sevgili Öğrenciler,
Uzun bir zaman sürecinin meyvesi olan bu kitap, MEB Talim Terbiye Kurulunun Biyoloji
Dersi Öğretim Programına uygun olarak hazırlanmıştır.
Biyoloji dersi kazanımlarını kapsamlı ve sistemli bir şekilde aktardığım bu kitapta içeriği,
çeşitli görsellerle desteklenmeye, çeşitli yöntem ve teknikleri kullanmaya özen gösterdim.
Soru bankasını hazırlarken;
.
Görsellerle desteklenmiş sorulara
.
Açık uçlu sorulara
.
Doğru yanlış sorularına
.
Boşluk doldurma sorularına
.
Farklı tiplerde test sorularına
.
Tanılayıcı ağaç sorularına
.
Bulmaca sorularına yer vermeye çalıştım.
Bu kitap hem 9. sınıf konularını pekiştirmenize hem de daha uzun vadede üniversite
sınavına hazırlanmanıza yardımcı olacaktır.
Kitabın hazırlanması sürecinde desteklerini esirgemeyen aileme ve Sivas Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi idareci ve öğretmenlerine teşekkür ederim..
Bu kutsal görevi yerine getiren tüm meslektaşlarıma ve siz sevgili öğrencilere başarı
dileklerimle…
Naci KOÇAK
İÇİNDEKİLER
Bilimsel Bilginin Doğası - Canlıların Ortak Özellikleri ..................................................................... 8
Canlıların Ortak Özellikleri İnorganik Bileşikler ............................................................................... 10
Etkinlik - A ...................................................................................................................................... 14
Etkinlik - 1 ...................................................................................................................................... 16
Tanımlayıcı Ağaç - 1 ....................................................................................................................... 17
Açık Uçlu Sorular ........................................................................................................................... 18
Karbonhidratlar .............................................................................................................................. 20
Yağlar ............................................................................................................................................. 22
Proteinler ....................................................................................................................................... 24
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler ................................................................................ 26
Açık Uçlu Sorular ........................................................................................................................... 38
Etkinlik - 2A .................................................................................................................................... 40
Etkinlik - 2B ................................................................................................................................... 41
Açık Uçlu Sorular ........................................................................................................................... 42
Etkinlik - 2C ................................................................................................................................... 44
Etkinlik - 2D ................................................................................................................................... 45
Etkinlik - 2E .................................................................................................................................... 46
Enzimler ......................................................................................................................................... 47
Etkinlik - 3 ...................................................................................................................................... 57
Tanılayıcı Ağaç - 2 .......................................................................................................................... 59
Nükleik Asitler ................................................................................................................................ 63
ATP ................................................................................................................................................ 71
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler (Karma) ................................................................... 73
Etkinlik - 4 ...................................................................................................................................... 79
Tanılayıcı Ağaç - 3 .......................................................................................................................... 82
Açık Uçlu Sorular ........................................................................................................................... 85
Hücre Zarında Madde Taşınması ................................................................................................... 87
Etkinlik - 5 ...................................................................................................................................... 106
Etkinlik - 6 ...................................................................................................................................... 110
Bulmaca - 1 ................................................................................................................................... 111
Bulmaca - 2 ................................................................................................................................... 112
Hücre ve Hücre Teorisi .................................................................................................................. 113
Etkinlik - 7 ...................................................................................................................................... 133
Tanılayıcı Ağaç - 4 .......................................................................................................................... 134
Bulmaca - 3 ................................................................................................................................... 137
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması .......................................................................................... 138
Etkinlik - 8 ...................................................................................................................................... 166
Konu Tekrarı ................................................................................................................................... 167
Etkinlik - 9 ...................................................................................................................................... 175
Bulmaca - 4 ................................................................................................................................... 176
Güncel Çevre Sorunları ve İnsan ................................................................................................... 177
Güncel Çevre Sorunları - Biyolojik Çeşitlilik ................................................................................... 179
Cevap Anahtarları........................................................................................................................... 185
9. Sınıf
1
TEST
1
Bilimsel Bilginin Doğası - Canlıların Ortak Özellikleri
TEST
1.
Bütün canlılar metabolizma faaliyetlerini devam
ettirebilmek için aşağıda belirtilen olaylardan
hangisini kesinlikle yapmak zorundadır?
5.
II. Protein sentezi
III. ATP sentezi
A) Eşeyli üreme
IV. Enzim kullanabilme
B) Sürekli büyüme ve gelişme
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri tüm canlılarda ortak olarak gözlenir?
C) Kendi besinini sentezleme
A) I ve III
D) Protein sentezleme
B) III ve IV
D) I, II ve III
E) Boşaltım sistemine sahip olma
2.
I. Nükleik asit taşıma
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
Canlılarda gözlenen;
I. Enzim kullanımı
II. Enerji üretme
III. Metabolizmaya sahip olma
6.
IV. Aktif hareket etme
I. Dolaşım sistemi
olayların hangileri bütün canlı hücrelerde ortak
gözlenir?
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, II ve III
Hücresel yapıya sahip tüm canlılarda;
II. Solunum
III. Üreme
IV. Sindirim
C) I, II ve IV
V. Çevresel uyartıları algılama
E) I, II, III ve IV
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) II ve III
3.
Bir bilim insanı “bilimsel çalışma yöntemi” adı verilen basamakları izleyerek sonuca ulaşır.
Buna göre bir bilim insanı aşağıdaki yöntem ve
basamaklardan hangisini yapmamalıdır?
B) IV ve V
D) II, III, IV ve V
C) I, II ve III
E) I, II, III, IV ve V
A) Problemi belirleyip onunla ilgili veriler toplama
B) Daha önceki çalışmaları dikkate alma
C) Kontrollü deneyler yapma
D) Ön yargılı yaklaşma
E) Gözlemler yapma
7.
Canlılık özelliği gösteren tüm hücrelerde;
I. Basit moleküllerden kompleks organik molekül
sentezleme
4.
Metabolima sonucu oluşan artık ürünlerin
vücuttan uzaklaştırılmasına ne denir?
III. Oksijenli solunum
IV. Yönetici molekül taşıma
A) Solunum
B) Boşaltım
özelliklerinden hangileri ortaktır?
C) Sindirim
D) Dolaşım
A) I ve II
E) Fosforilasyon
8
II. ATP enerjisi sentezleme
B) III ve IV
D) I, II ve III
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV 8.
I. Hücre bölünmesi
I. Işık yardımıyla besin sentezi
II. Fotosentez
II. Metabolik atıkları vücuttan uzaklaştırma
III. Substrat düzeyinde fosforilasyon
III. Besin yıkımıyla ATP sentezi
IV. Dehidrasyon sentezi
IV. Dış ortamdan organik besin alma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
olaylarından hangileri ototrof ve heterotrof canlılarda ortak gerçekleşir?
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, II ve III
9.
11. Canlılarda meydana gelen;
Tüm canlı hücrelerde;
C) I,II ve IV
E) I, II, III ve IV
A) II ve III
B) III ve IV
D) I, II ve III
C) I,II ve IV
E) I, II, III ve IV
Sağlıklı bir insanın canlı olan tüm hücrelerinde
aşağıda verilen yapılardan hangisi bulunmayabilir?
A) Ribozom
B) Hücre zarı
C) Sitoplazma
D) Sentrozom
12. Bilimsel yönteme ait bazı basamaklar aşağıda
verilmiştir:
I. Problemi belirleme
E) RNA
II. Kontrolü deney yapma
III. Hipotez kurma
Bu basamakların doğru sıralaması hangi seçenekte verilmiştir?
A) I - II - III
10.
B) II - I - III
D) II - III - I
Tüm mineraller
Kırmızı ışık
20°C sıcaklık
Tüm mineraller
Yeşil ışık
20°C sıcaklık
C) III - II - I
E) I - III - II
Tüm mineraller
Kırmızı ışık
25°C sıcaklık
Bir bilim insanı özdeş bitkileri kullanarak yukarda
verilen düzenekleri hazırlıyor.
13. I. Eşeyli üreme
II. Oksijenli solunum yapma
Bu bilim insanı;
III. Ribozomda protein sentezi
I. Farklı ışık renginin fotosentez hızına etkisi
IV. Hücre zarında madde geçişi
II. Mineral madde miktarının fotosentez hızına etkisi
V. Çekirdekte DNA sentezi
III. Mineral madde çeşitinin fotosentez hızına etkisi
IV. Sıcaklık değişiminin fotosentez hızına etkisi
Yukarıda verilen olaylardan hangileri tüm canlılarda ortak gerçekleşir?
konularından hangilerini araştırıyor olabilir?
A) I ve II
A) II ve III
B) I ve IV
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
B) III ve IV
D) I, II ve IV
C) II, III ve IV
E) II, III, IV ve V
9
9. Sınıf
2
TEST
1
Canlıların Ortak Özellikleri İnorganik Bileşikler - 1
TEST
1.
Mineral maddelerle ilgili olarak verilen;
4.
I. Küçük moleküllerdir, hücre zarından geçer.
I. Enzimler
II. Solunumda kullanılmaz.
II. Kaslar
III. Tüketiciler dışardan hazır alırken üreticiler kendi
sentezler.
III. Dişin mine tabakası
IV. Yapısal veya düzenleyici molekül olarak kullanılabilir.
V. Hemoglobin molekülü
IV. Klorofil molekülü
gibi moleküllerden hangisinin yapısına katılır?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) III ve IV
D) I, II ve IV 2.
Canlı organizmalarda mineral maddeler;
A) II, III ve V
C) II ve IV
D) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
I. Anemi
5.
II. Kanın geç pıhtılaşması
D) II ve III
Bazı böceklerin su üzerinde yürüyebilmesi
II. Adezyon kuvveti
III. Yüzey gerilimi
C) I ve III
özelliklerinin hangilerinden kaynaklanır?
E) I, II ve III
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve III
3.
E) I, II, III, IV ve V
I. Kohezyon kuvveti
Yukarıda verilen hastalıklardan hangileri mineral
eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkar?
B) I ve II
C) III, IV ve V
su moleküllerinin;
III. Balık pulluğu
A) Yalnız I
B) II, IV ve V
C) I ve III
E) I, II ve III
– Kas kasılması ve kanın pıhtılaşması için gereklidir.
– Kan basıncı ve bağışıklık için gereklidir.
– Kemik ve kas gelişimi için gereklidir.
– Eksikliğinde çocuklarda raşitizme neden olur.
– Eksikliği kanın pıhtılaşma süresinde uzamaya ve
kas kramplarına neden olur.
Aşağıdakilerden hangisi mineral maddelerin
özellikleri arasında yer almaz?
A) Yapıya katılma
Yukarıda görevi ve eksikliğinde meydana gelen
rahatsızlıklar verilen mineral madde aşağıdakilerden hangisidir?
B) Düzenleyici molekül olma
A) Kalsiyum
E) Solunumda enerji kaynağı olarak kullanılma
B) Magnezyum C) Sodyum
D) Demir
10
6.
E) Fosfor
C) Suda çözünme
D) Sindirilmeme
7.
Aşağıda verilenlerden hangisi suyun sahip olduğu özellikler içinde yer almaz?
9.
Reaksiyon hızı
A) Enzimlerin görev yapması için en az %15 suya
ihtiyaç vardır.
B) Kimyasal sindirimde su kullanılır.
C) Vücut ısısının ayarlanmasında su kullanılır.
D) Enzimin yapısına katılır.
E) Kanda bulunan moleküllerin taşınmasında görev
alır.
0
10
20
30 Su miktarı (%)
Yukarıda bir hücrede su miktarına bağlı enzim reaksiyon hızı verilmiştir.
Buna göre;
I. Enzimlerin görev yapması için yaklaşık en az %
15 su gereklidir.
II. Su miktarı % 15’in üzerine çıkarsa reaksiyon hızı
artar, su miktarı arttırıldıkça reaksiyon hızı sürekli
artmaya devam eder.
III. Su miktarı % 30’un üzerine çıktığında enzim reaksiyon hızı maksimum olur.
Verilen ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
8.
ORGAN
TÜR
SU ORANI %
Yaprak
Abies
65
Gövde
Abies
56
Gövde
Elodea
94
Tohum
Pinus
8
Tohum
Populus
9
Yukarıda bazı bitkiler ve bitki organlarında bulunan
su oranları verilmiştir.
C) I ve III
E) I, II ve III
10. I. Fosfor
Tabloda verilen bilgilere göre;
II. Magnezyum
I. Bir bitkinin tüm organlarında su oranı aynı olmayabilir.
III. Demir
IV. Kalsiyum
II. En düşük su miktarı tohumda bulunur.
V. Sodyum
III. Aynı bitkinin farklı kısımlarında su oranı farklı olabilir.
Yukarıdaki minerallerden hangisinin görevi yanlış verilmiştir?
IV. Bitkinin tüm kısımlarında miktarı değişmekle birlikte su bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve III
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
A) II. Klorofilin yapısına katılır.
B) I. Nükleik asitlerin yapısına katılır.
C) III. Hemoglobinin yapısına katılır.
D) V. Sinirsel iletimde görev alır.
E) IV. Vücutta enerji kaynağı olarak kullanılır.
11
9. Sınıf
3
TEST
1
Canlıların Ortak Özellikleri - İnorganik Bileşikler - 2
TEST
1.
Suyun özellikleriyle ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
4.
Metabolizma hızı
A) Kohezyon özelliği sayesinde bitkilerde suyun taşınmasında görev alır.
B) İyi bir çözücüdür.
C) Kimyasal sindirimde suya ihtiyaç vardır.
D) Vücut ısısının ayarlanmasında görev alır.
E) Donduğunda özgül ağırlığı artar.
I
II
Zaman
III
Bir insanın gün içindeki metabolizma hızının deği-
2.
şimleri yukarıdaki grafikle ifade edilmiştir?
Canlıların tümünde;
Bu birey I, II ve III. zaman aralıklarında;
I. Nükleik asit taşıma
X: Tempolu yüzme
II. Bir yere bağlı sabit yaşama
Y: Uyuma
III. Enzim kullanma
Z: Yürüme
IV. Fosforilasyon yapma
faaliyetlerinden hangilerini yapmış olabilir?
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve III
3.
C) I, III ve IV
E) I, II, III ve IV
Sabah erken
saatte alınan kesit
I
II
II
A)
X
Y
Z
B)
Y
X
Z
C)
Z
Y
X
D)
Y
Z
X
E)
X
Z
Y
Akşam alınan kesit
Bir saksı bitkinin yaprağından sabah erken saatte
bir kesit alınıp tartılmış daha sonra akşam saatlerinde aynı büyüklükte bir kesit alınıp tartılmıştır. İki
kesit karşılaştırıldığında akşam alınanın daha ağır
olduğu saptanmıştır.
Bu araştırmayı yapan kişinin amacı aşağıda verilenlerden hangisidir?
I. Nişastanın iyotla mavi renk vermesi
II. Kuru ağırlığın 25 gram azalması
III. Sıcaklığın 5ºC yükselmesi
A) Suyun bitki gelişimi üzerine etkisi
IV. Karbondioksitin kireç suyunu bulandırması
B) Sıcaklığın bitki gelişimine etkisi
Yukarıda verilen gözlemlerden hangileri nitel
gözleme örnek verilebilir?
C) Fotosentezin bitki ağırlığına etkisi
D) Mineral madde miktarının bitki gelişimine etkisi
E) Karbondioksit miktarının bitki gelişimine etkisi
12
5.
A) II ve III
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
6.
9.
İyi bir hipotez
I. Kalıtsal madde içerme
I. Eldeki verilere uygun olmalıdır.
II. Özelleşmiş hücrelerden oluşma
II. Yeni tahmin yapma olanağı sağlamalıdır.
III. Çevresel uyarıcılara tepki gösterme
III. Kesinlikle kontrollü deneylerle desteklenmelidir.
IV. Embriyonik gelişim gösterme
yukarıda verilen özelliklerden hangilerini taşımalıdır?
V. Hücre bölünmesi yoluyla büyüme
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri tüm canlılarda ortak gözlenir?
A) I ve III
B) I, III ve V
D) I, II, III
7.
C) III, IV ve V
E) I, II, III, IV ve V
I. Botanik
II. Zooloji
III. Mikoloji
VI. Histoloji
10. Canlı hücrelerde gerçekleşen;
V. Ekoloji
Yukarıda verilen bilim dallarından hangilerinin
inceleme alanları içinde hayvanlar yer alabilir?
A) II, III ve V
B) I, IV ve V
C) II, IV ve V
D) I, II ,III
E) I, II, III, IV ve V
I. Monomerlerden polimer sentezi
II. İnorganik maddelerden organik besin sentezi
III. Polimerlerin hidrolizi ile monomer oluşumu
IV. Organik monomerlerin enerji eldesi için daha küçük moleküllere parçalanması
olaylarından hangileri bitkiler mantarlar ve hayvanlarda ortak gerçekleşir?
A) II ve III
B) I ve IV
D) I, III ve IV
8.
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV Aşağıda bazı gözlem sonuçları verilmiştir:
I. İnsanda kanın PH değeri 7,4’dür.
II. Sivasta su 94 °C’de kaynar.
III. Etil alkol fermantasyonu olan kapalı bir şişenin
ucuna balon takılırsa balon şişer.
IV. Glikoz Benedick çözeltisi ile renk değiştirir.
Bu gözlemlerden hangileri nitel, hangileri nicel
gözlem örneğidir?
11. I. Oksijenli solunum
II. Eşeysiz üreme
Nitel
Nicel
A)
I ve II
III ve IV
IV. Enzim kullanma
B)
II ve III
I ve IV
C)
III ve IV
I ve II
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri tüm canlılarda ortak gözlenir?
D)
Yalnız II
I, III ve IV
E)
II, III ve IV
Yalnız I
III. Nükleik asit taşıma
A) II ve III
B) III ve IV
D) I, II ve IV
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
13
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 1
soru bankası
A) Aşağıda boş bırakılan yerleri resimlere uygun gelecek şekilde doldurunuz.
1.
Yukarıda verilen fotoğraflar, canlıların sahip olduğu ortak özelliklerden hangisiyle ilgili olabilir?
………………………………………………
2.
Bu özellik yaşamsal bir özelik midir?
………………………………………………
3.
Fotoğraftaki olay, canlıların ortak özelliklerinden hangisiyle ilgilidir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
4.
Bu olayın amacı nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
5.
Resimdeki olay, canlılardaki hangi ortak özellikle ilgilidir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
6.
Bu olay hayvanlarda sınırlı mı, yoksa sınırsız mıdır?
……………………………………………………………………………………………………………………………”
14
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 1
soru bankası
Trakea (soluk borusu)
Sol ana bronş
Sağ ana bronş
Sağ akciğer
7.
Sol akciğer
İnsanda yukarıda verilen sistemle gerçekleştirilen, canlılarda ortak gerçekleşen olayın amacı nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
8.
Resimde verilen tüm canlılarda ortak gerçekleşen özelliğin adı nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
HÜCRE
ORGANEL
9.
DOKU
ORGAN
MOLEKÜL
SİSTEM
ORGANİZMA
ATOM
Yukarıdaki şemada gösterilen ve canlılarda ortak gerçekleşen olayın ismi nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
15
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 1
soru bankası
Sindirim
Solunum
Hareket
Büyüme
Adaptasyon
Protein
sentezi
Boşaltım
Beslenme
Üreme
B) Yukarıda canlılara ait özellikler verilmiştir.
Aşağıdaki cümleleri kutu içinde verilen kavramları kullanarak tamamlayınız.
1.
Canlıların kendine benzeyen canlılar meydana getirerek neslini devam ettirmesi olayına ……………………….
denir.
2.
Metabolik faaliyetler sonucu oluşan atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasına …………………. denir.
3.
Monomerlerin enerji elde etmek için daha küçük birimlere yıkılmasına ……………… denir.
4.
Polimerlerin su ve enzimler yardımıyla monomerlerine parçalanmasına ………… denir.
5.
Bir canlının bulunduğu ortamda yaşama ve üreme şansını artıran kalıtsal özelliklerin tümüne ………………………
denir.
6.
DNA’daki kalıtsal bilgiye uygun olarak, ribozom organelinde kendine özgü organik molekül sentezine……………………….. denir.
7.
Hayvanlarda aktif yer değiştirme bitkilerde ise yönelim şeklindeki olaya…………………..denir.
8.
Tek hücrelilerde sitoplazmanın hacimce artması, çok hücrelilerde hem hacim hem de hücre sayısının artması
şeklinde ortaya çıkan olaya ………….. denir.
9.
Canlıların solunum ve yapım reaksiyonlarının devamı için hammadde sentezlemesi veya dışarıdan hazır almasına
…………………. denir.
16
BAŞLA
Bir organizmanın
kararlı bir iç çevre
ve dengeye sahip
olmasına “homeostasi”
denir.
Y
D
Bitkilerde büyüme sınırsızken
hayvanlarda sınırlıdır.
Eşeysiz üreyen canlılarda
kalıtsal yapı, ata canlıdan
farklıdır.
Y
D
Y
D
Hücreyi oluşturan organeller
arasında bir organizasyon yoktur.
Tatlı sularda yaşayan
canlılarda “kontraktil koful”
boşaltıma yardımcı olur.
Her canlı, belirli bir
organizasyona sahiptir.
Tüm canlılar çevrelerinde
meydana gelen uyarılara tepki
vermez.
Y
D
Y
D
Y
D
Y
D
8. çıkış
7. çıkış
6. çıkış
5. çıkış
4. çıkış
3. çıkış
2. çıkış
1. çıkış
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 1
soru bankası
C) TANIMLAYICI AĞAÇ 1
Aşağıda bir tanılayıcı ağaç verilmiştir. Sorulan sorulara doğru-yanlış şeklinde tek cevap verip bu
doğrultuda ilerleyerek doğru çıkışı bulunuz.
17
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
AÇIK UÇLU SORULAR
1.
Gözlemler iki başlık altında toplanır:
I. …………………………………………………………………………………………………………………………
II. …………………………………………………………………………………………………………………………
2.
Bir problem ile ilgili verilerin toplanmasındaki amaç …………………. kurmaktır.
3.
Hücre metabolizması sonucu oluşan artık ürünler, dış ortama hangi olay ile atılır?
……………………………………………………………………………………………………………………………
4.
Canlıların sahip oldukları kalıtsal özellikleriyle yaşadıkları ortama uyum sağlamalarına ne ad verilir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
5.
Monomerlerin enerji eldesi için daha küçük moleküllere parçalanması olayına …………….. denir.
6.
I. Solunum
II. Fotosentez
III. Kemosentez
yukarıda verilen olaylardan hangilerini gerçekleştirdikleri için üretici olarak kabul edilir.
……………………………………………………………………………………………………………………………
7.
Canlılardaki yaşamsal fonksiyonların devamını sağlamak için gerekli, en düşük enerji miktarına ne ad verilir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
8.
Bir hücrede meydana gelen yapım ve yıkım reaksiyonlarının tamamına ……………… denir.
9.
Protein sentezinin gerçekleştiği yapı ve şifreyi veren yapının isimleri sırasıyla:
I.
…………………………………………………………………………………………………………………………
II. …………………………………………………………………………………………………………………………
10. Deney ve gözlemler sonucu elde edilen düzenli bilgi birikimine verilen isimdir.
……………………………………………………………………………………………………………………………
18
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
11. Anne ve babasının gözleri kahverengi olan bireylerin mavi gözlü çocuklarının olabileceği sonucuna ulaşan bilim
insanı, biyolojinin hangi alt bilim dalıyla uğraşmaktadır?
……………………………………………………………………………………………………………………………
12. Canlıların ortak özellikleri içinde yer alan ancak yaşamsal olmayan özelliğe ne denir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
13. Canlıların sahip olduğu karakterin kuşaktan kuşağa aktarılması ve aktarılma oranlarını inceleyen bilim
dalı.
……………………………………………………………………………………………………………………………
14. Bitkilerde gözlenen hareketler nelerdir?
I. ………………………………………………………………………………………………………………………
II. …………………………………………………………………………………………………………………………
15. Ökaryot canlılarda, stoplazmada bulunan nükleik asit çeşitleri nelerdir?
I. …………………………………………………………………………………………………………………………
II. …………………………………………………………………………………………………………………………
III. …………………………………………………………………………………………………………………………
16. Büyük moleküllerin su ve enzimler yardımıyla daha küçük moleküllere parçalanmasına ne ad verilir?
……………………………………………………………………………………………………………………………
AÇIK UÇLU SORULARIN CEVABI
1.
I. Nitel gözlem
2.
Hipotez
10. Bilim
3.
Boşaltım
11. Kalıtım
4.
Adaptasyon
12. Üreme
5.
Solunum
13. Kalıtım
6.
Fotosentez ve kemosentez yaptıkları için
14. I. Tropizma
7.
Bazal metabolizma
15. I. mRNA
8.
Metabolizma
16. Sindirim
II. Nicel gözlem
9.
I. Ribozom
II. DNA’dır.
II. Nasti
II. tRNA III. rRNA
19
9. Sınıf
4
TEST
1
Karbonhidratlar
TEST
1.
Glikoz
Glikoz
Glikoz
+
Dehidrasyon
Glikoz
Maltoz
Hidroliz
+ Fruktoz
+ Galaktoz
(Arpa şekeri)
Dehidrasyon
Sükroz
Hidroliz
(Çay şekeri)
Dehidrasyon
Laktoz
Hidroliz
(Süt şekeri)
+
H2O
3.
I. Oksijenli solunumda enerji kaynağı olarak kullanılma
II. Yönetici moleküllerin yapısına katılma
+
H2O
III. Monomer özellikte olma
+
H2O
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri pentozlarla heksozları bir birinden ayırt etmek için kullanılabilir?
IV. Üretici canlının kendisi tarafından sentezlenme
Yukarıda disakkaritlerin oluşum reaksiyonları veril-
A) I ve II
miştir.
B) III ve IV
D) I, II ve III
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
Buna göre sentezlenen disakkarit çeşitleri ve
sentez mekanizmalarıyla ilgili olarak verilen;
I. Sükroz molekülü hidroliz edilirse iki farklı monomer oluşur.
II. 10 molekül maltoz, 8 molekül sukroz, 7 molekül
laktoz hidrolize uğratılırsa toplam 35 tana glikoz
molekülü oluşur.
III. Disakkaritlerin molekül ağırlığı kendini oluşturan iki
monosakkaritin molekül ağırlığından daha azdır.
4.
II. Laktoz
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve III
D) II ve III
I. Kitin
III. Sukroz
C) I ve II
IV. Maltoz
E) I, II ve III
Yukarıda verilen karbonhidrat çeşitlerinden hangileri sindirime uğradığında tek çeşit monomer
oluşur?
A) I ve II
2.
B) II ve III
D) I, II ve III
Glikoz
C) I ve IV
E) I, II, III ve IV
Laktoz
Fruktoz
Galaktoz
X Olayı
Zaman
Y Olayı
Zaman
Yukarıdaki grafiğe göre;
I. Monomer miktarı zamanla azalmıştır.
II. Reaksiyonların gerçekleşmesi için ATP enerjisine ihtiyaç vardır.
III. Enzim kullanılmıştır.
IV. Hücre içinde gerçekleşmiştir.
verilen ifadelerinden hangileri hem X hem de Y
olayı için söylenebilir?
A) I ve II
B) III ve IV
D) I, II ve III 20
C) I,II ve IV
E) I, II, III ve IV 5.
Pentozlardan olan riboz şekeri ile ilgili verilen;
I. Hücrede enerji verici olarak kullanılır.
II. Ribozom, RNA ve ATP’nin yapısına katılır.
III. Sindirime uğramaz, hücre zarından geçer.
IV. Ökaryot hücrede en yoğun çekirdekte tüketilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) II ve III
D) I, II ve III
C) I ve III
E) II, III ve IV
6.
9.
� Nişasta
� Glikojen
K+H2O
X+Y
� Kitin
Yukarıdaki polisakkarit çeşitleriyle ilgili verilen;
I. Çok sayıda glikozit bağı içerme
II. Tek çeşit monomerden oluşma
III. Yapıya katılma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız I
X, Y ve Z monosakkaritleri kullanılarak sentezlenen
disakkarit çeşitleri aşağıda verilmiştir.
B) Yalnız III
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
L+ H2O
X+Z
Z+ H2O
X+X
Bu tepkimeler ile ilgili verilen aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) K molekülü, Y molekülünden daha büyüktür.
B) X ve Z moleküllerinin molekül ağırlığı toplamı, L
molekülünden daha ağırdır.
C) Buradaki X molekülü glikozdur.
D) L molekülü kesinlikle laktozdur.
E) Z molekülü kesinlikle maltozdur.
7.
I. Glikoz
II. Laktoz
10. I. Glikoz
III. Sukroz
II. Maltoz
IV. Maltoz
III. Nişasta
V. Glikojen
Yukarıda verilen karbonhidrat çeşitlerinden hangileri disakkaritler grubuna dâhil edilebilir?
Yukarıda verilen karbonhidratların molekül büyüklüğü bakımından büyükten küçüğe doğru sıralanışı hangi seçenekte verilmiştir?
A) I, II ve III
A) I - II - III
B) I - III - II
C) II - III - I
D) III - II - I
B) II, III ve IV
D) I, II, III ve V
C) III, IV ve V
E) II, III, IV, V
E) II - I - III
8.
150 molekül glikoz kullanılarak I. tüpte glikojen, II.
tüpte laktoz sentezlenmiştir.
Sentezlenen glikojen ve laktoz molekülleri için;
I. Kütleleri
IV. Sentez için harcanan ATP miktarları
niceliklerinden hangilerinin farklı olması beklenir?
D) I, III ve IV
– Kan şekeri olarak kullanılır.
– RNA’nın yapısına katılır.
– Hayvanlar tarafından sentezlenir.
III. Meydana gelen su sayısı
B) I ve II
tir.
– DNA’nın yapısına katılır.
II. İçerdikleri bağ çeşidi
A) Yalnız II
11. Aşağıda bazı karbonhidratların özelliği verilmiş-
C) III ve IV
E) I, II, III ve IV
Buna göre aşağıdaki karbonhidratlardan hangisinin özelliği verilmemiştir?
A) Glikoz
B) Riboz
D) Laktoz
C) Deoksiriboz
E) Maltoz
21
9. Sınıf
5
TEST
1
Yağlar
TEST
1.
O
H H H H H H H H H H H H H H H
||
| | | | | | | | | | | | | | |
HO — C — C — C— C— C— C— C— C— C— C— C— C— C— C— C— C— H
| | | | | | | | | | | | | | |
H H H H H H H H H H H H H H H
4. I. Hücre zarının yapısına katılarak hücre zarının
geçirgenliğini ve dayanıklılığını artırır.
II. Bitki hücrelerinde hücre zarının yapısına katılır.
III. Bazı hormon ve vitaminlerin yapısına katılır.
Yukarıdaki yağ asidiyle ilgili verilen;
IV. Hayvan hücreleri aldıkları karbobhidratların fazlasını steroit şeklinde depolar.
I. Karbon atomları hidrojen iyonuna tamamen
doymuştur.
Steroitlerle ilgili olarak yukarıda verilen ifadelerden hangileri geçerlidir?
II. Karbon atomları arasında çiftli bağ bulunur.
III. Bu yağ asitleri kullanılarak sentezlenen yağlara
doymuş yağlar denir.
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, II ve III
IV. Bu yağ asidi bitkiler tarafından sentezlenemez.
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
5.
Aşağıda verilenlerden hangisi yağlarla ilgili doğru bir ifade değildir?
A) Hücre yapısında yer alır.
B) Hormon yapısına katılır.
2.
Aşağıda yağ çeşitlerine ait bazı bilgiler verilmiştir:
C) Deri altında depo edilip vücut ısısını korur.
– Fosfolipitler hücre zarının yapısına katılır.
D) Enzim yapısına katılır.
E) İç organları korur.
– Yağ asitleri solunumda kullanılabilir.
– Steroitler; kortizol, aldesteron ve eşeysel hormonların yapısına katılır.
Bu bilgilere göre yağlar;
6.
I. Düzenleyici
+
+
+
II. Enerji verici,
III. Yapıcı - onarıcı
1 Gliserol
özelliklerinden hangilerine sahip olabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve II
3 Ester bağı
3H 2 O
3 yağ asidi
H 2 C – O H HO – OC – R 1
|
HC – O H HO – OC – R 2
|
H 2 C – O H HO – OC – R 3
Gliserol
Bir yağ
H 2 C – O – OC – R 1
|
H 2 C – O – OC – R 2 + 3H 2 O
|
H 2 C – O – OC – R 3
Yağ asitleri
Trigliserit
Yukarıda yağ sentezi şematize edilmiştir.
3.
Trigliseritlerle ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangileri doğru değildir?
A) Gliserol molekülüne üç yağ asidinin bağlanması
sonucu oluşur.
B) Yıkımı zor olmasına karşın insanlarda deposu
olmayan proteinlerden önce kullanılır.
C) Deri altında depo edilerek canlıyı sıcaklık kaybına karşı korur.
D) Doymamış yağlar hayvanlar tarafından üretilir.
E) Yapısında üç ester bağı bulunur.
22
Yağ senteziyle ilgili olarak verilen;
I. Bir yağ sentezlenirken gliserolün üç katı yağ asiti
harcanır.
II. Bir yağın yapısında maksimumum dört çeşit
molekül bulanabilir.
III. Bir yağın yapısında minimum iki çeşit molekül
bulunabilir.
ifadelerinden hangisi doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II
D) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
7.
9.
Yağ sentezi
D
C
A
B
Zaman
Yağ asitleri canlıda yapıya katıldığı için büyüme,
gelişme, onarım ve bazı metabolik reaksiyonlar için
gereklidir. Bazı yağ asitleri vücudumuzda üretilirken
bazıları dışarıdan hazır alınır. Sentezleyemediğiz ve
dışarıdan almak zorunda olduğumuz yağ asitlerine esansiyel yağ asitleri denir. Omega 3 ve omega
6 esansiyel yağ asitlerine örnektir. Bu yağlar bitkiler
tarafından sentezlenir.
Yukarıda verilen reaksiyon yağın yıkımı ile ilgilidir.
Buna göre esansiyel yağ asitleriyle ilgili verilen;
Buna göre grafikteki değişimleri gösteren harflerle ilgili eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
I. Omega 3 ve omega 6 yağ asitleri sağlıklı yaşam
için gereklidir.
II. Esansiyel yağ asitleri hem bitkisel hem de hayvansal besinlerle alınabilir.
A
B
C
D
A)
Enzim
Yağ asidi
Gliserol
Yağ
B)
Yağ asidi
Gliserol
Enzim
Yağ
III. Esansiyel yağ asidi almak için mutlaka bitkisel
kaynaklı besin kullanılmalıdır.
C)
Enzim
Gliserol
Yağ asidi
Yağ
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D)
Yağ
Enzim
Yağ asidi
E)
H2O
Yağ
Yağ asidi
Gliserol
Enzim
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
10. Aşağıda verilen yağ çeşitlerinden hangisi doymuş yağdır?
A) Zeytinyağı
B) Fındık yağı
C) Ayçiçek yağı D) Kuyruk yağı
8.
H
HO
H
O
H
H
H
H
H
H
H
C
C
C
C
C
C
C
C
C
H
H
H
H
H
H
H
H
C
H
H
H
H
H
C
C
C
C
C
C
H
H
H
H
H
C
H
C
H
E) Soya yağı
H
H
11. I. Solunumda parçalandığında fazla miktarda
enerji vermesi
II. Diğer organik bileşiklerden hafif olması
Yukarıda şekli verilen yağ asiti için söylenen;
I. Doymamış yağ asitidir.
III. Solunumda fazla miktarda metabolik su oluşturması.
III. Doymuş yağ asitlerinden daha fazla enerji verir.
Yağlarla ilgili yukarıda verilen özelliklerden hangileri kuşların yağ depo etmelerinin sebepleri
içinde yer alır?
ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
II. Yapısında çift bağ taşır.
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
B) Yalnız III
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
E) I, II ve III
23
9. Sınıf
6
TEST
1
Proteinler
TEST
1.
3.
H
H
H
H
C
C
O
C
I. Amino asit sırası
H
II. Amino asit çeşidi
III. Amino asit sayısı
R
H
CH3
CH2— OH
Glisin Alanin
Bir birinden farklı X ve Y protein molekülleri için;
OH
CH2
Serin
Tirozin
CH2— SH
faktörlerinden hangileri kesinlikle iki protein için
farklıdır?
NH
A) Yalnız I
CH2
Sistein
Triptofan
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Yukarıdaki şekilde altı farklı amino asitin sahip oldukları radikal gruplar verilmiştir.
4.
Buna göre;
H
H
I. Bir amino asitin yapısında en az iki karbon atomu bulunur.
H
H
C
II. Amino asitin çeşidini radikal grup belirler, radikal
grup değiştikçe amino asidin çeşidi değişir.
H
ifadelerinden hangileri doğrudur?
B) Yalnız II
D) II ve III
O
C
H
R
III. Bir amino asitin yapısında birden fazla radikal
grup bulunur.
A) Yalnız I
C
CH3
CH2— OH
Glisin Alanin
C) I ve II
OH
CH2
Serin
Tirozin
CH2— SH
NH
CH2
Sistein
Triptofan
Yukarıda altı farklı amino asit çeşidi ve bu amino
asitlerin sahip oldukları radikal gruplar verilmiştir.
E) I, II ve III
Buna göre;
I. Amino asit çeşidini radikal grup belirler.
II. 20 çeşit amino asit bulunduğuna göre 20 farklı
radikal grup mevcuttur.
III. Bir amino asidin yapısında en az üç karbon atomu bulunur.
IV. Amino asitler solunumda kullanılırsa azotlu ürün
meydana gelir.
2.
Sıcaklık, PH, tuz derişimi ve basınç gibi etmenler
protein yapısını bozar. Verilen etmenlerden biri kullanılarak protenin üç boyutlu yapısı bozulmuş fakat
primer yapısı değişmemiştir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve IV
B) II, ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Buna göre bu proteinle ilgili;
I. Bir enzim ise görev yapmaya devam eder.
II. Amino asit sırası ve sayısı değişmemiştir.
I. Peptit bağı sayısı
III. Peptit bağları bu olaydan etkilenmemiştir.
II. Amino asit sayısı
IV. Amino asit dizilimi bozulmuştur.
III. PH miktarı
V. Protein zincirde kopmalar meydana gelmiştir.
Antikor sentezinin yoğun olduğu bir hücrede yukarıda verilenlerden hangilerinin sayıları artar?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) II ve III
B) IV ve V
D) I, II ve III
24
5.
C) I, II ve V
E) III, IV ve V A) Yalnız I
B) I ve III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
6.
Canlının kalıtsal bilgisine bakılarak sentezlenen
proteinler aşağıda verilen görevlerden hangisini
gerçekleştiremez?
A) Vücuda giren mikroplara karşı vücudu savunur.
B) Metabolik reaksiyonların gerçekleşmesini sağlayan enzimlerin yapısına katılır.
C) Kanın ozmotik basıncını ayarlar.
D) Solunum gazlarının taşınmasını sağlayan hemoglobinin yapısına katılır.
9.
Protein yetersizliği yaşayan bir insanda;
I. Kanın pıhtılaşma süresinin uzaması
II. Bağışıklık sisteminin zayıflaması
III. Büyüme ve gelişmenin yavaşlaması
IV. Vücutta ödemler oluşması
olaylarından hangileri gerçekleşir?
A) I ve II
B) III, ve IV
D) II, III ve IV
C) I,II ve III
E) I, II, III ve IV
E) Solunumda ilk kullanılan molekül proteinlerdir.
10. İnsanda bulunan proteinlerin görevleriyle ilgili
olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi söylenemez?
7.
A) Kanın osmotik basıncı ve PH düzeyinin ayarlanmasında görev alır.
I. Kemosentez
B) Humoral bağışıklıkta görevli antikorlar protein
yapıdadır.
II. Fotosentez
III. Dehidrasyon
C) Enzim yapısına katılarak yaşamsal faaliyetlerin
düzenlenmesinde görev alır.
IV. Sindirim
V. Solunum
Bir amino asit molekülü yukarıda verilen reaksiyonlardan hangileri için substrat olarak olarak
kullanabilir?
A) I ve V
B) III ve V
D) I, II ve III
D) Vücuda alınan ihtiyaç fazlası amino asitler protein şeklinde depo edilir.
E) Kanın pıhtılaşmasında görev alır.
C) I, II ve V
E) I, II, III, IV ve V
11. Temel amino asitlerle ilgili olarak verilen;
I. Eksikliğinde bazı proteinler ve enzimlerin üretiminde sıkıntı yaşanır.
8.
Bir hücrete bulunan amino asitler;
I. Enerji üretimi
III. Protein sentezi
olaylarından hangisine bağlı olarak azalibilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
III. Fazla da alınsa hiçbir zaman solunumda kullanılmaz.
IV. Çok fazla alınırsa ihtiyaç fazlası yağa dönüştürülüp depolanır.
II. DNA’dan RNA sentezi
A) Yalnız I II. Karaciğerde diğer amino asitlerin dönüşüm reaksiyonlarıyla üretilir.
C) I ve III
E) I, II ve III
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve IV
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
25
9. Sınıf
7
TEST
1
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler - 1
TEST
1.
– Gliserol + Yağ asiti
Monogliserit
4.
Sukroz
– Glikoz + Fruktoz
II. Maltoz
Dipeptit
– Amino asit + Amino asit
I. Deoksiriboz
III. Vitamin
Yukarıda verilen üç dehidrasyon sentezi reaksiyonu için;
IV. Fruktoz
I. Bitki hücrelerinde gerçekleşebilme
II. Oluşan su sayısı
Yukarıda verilen organik moleküllerden hangileri
solunumda direkt kullanılır?
III. Oluşan bağ sayısı
A) I ve II
V. Yağ asidi
B) II ve III
D) I, II ve V
IV. Enzim kullanımı ve ATP harcama
C) IV ve V
E) II, III ve IV
olaylarından hangileri ortak gerçekleşir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve III
C) I ve IV
E) I, II, III ve IV
5.
2.
I. Glikoz
Amino asit
Bir havyan hücresinde sentezlenen;
II. Glikoz
Galaktoz
I. Laktoz
III. Yağ asiti
II. Protein
IV. Amino asit
III. Monogliserit
dönüşüm olaylarından hangileri gerçekleşirken
azot atomu harcanır?
molekülleri içerdikleri monomer çeşidi bakımından hangi seçenekte doğru sıralanmıştır?
A) I = III > II
B) I > II = III
D) II > I = III
3.
A) Yalnız I
Amino asit
Glikoz
B) I ve III D) II, III ve IV
C) II > I >III
C) III ve IV
E) I, II ve IV
E) I > III > II
Gerekli sindirim enzimlerinin tamamını içeren bir deney tüpüne;
I. Su
6.
II. Yağ
IV. Gliserol
Glikoz
Glikojen
I. Etçil organizmadır.
V. Amino asit
molekülleri konularak sindirim tamamlanıncaya kadar bekleniyor.
Bu sürenin sonucunda yukarıda verilen moleküllerden hangilerinin miktarı değişmez?
A) Yalnız V
Maltoz
Yukarıda verilen reaksiyonları gerçekleştiren
canlı için söylenen;
III. Laktoz
B) IV ve V
D) I, II ve III
26
Bir insanın karaciğer hücresinde gerçekleşen;
C) I, IV ve V
E) I, III, IV ve V
II. Otçul organizmadır.
III. Kendi proteinini kendi sentezler.
IV. Kemosentezle besin üretebilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) I ve III
D) I, II ve III
C) II ve III
E) I, II ve IV
7.
10. Protein, yağ ve karbonhidrat molekülleri için;
I. Stomaların açılıp kapanması
II. Kimyasal sindirim
I. Solunumda enerji kaynağı olarak kullanılma
III. Dolaşım sistemine sahip canlılarda besin taşınması
II. Hücre zarının yapısına katılma
IV. Vücut ısısının ayarlanması
IV. Nükleik asit yapısına katılma
Yukarıda verilenlerden hangileri suyun canlılardaki görevleri içinde yer alır?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve III
8.
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
A) II ve III
B) I ve II
D) I, III ve IV
C) III ve IV
E) I, II, III ve IV
na gelen;
II. Glikojen sentezi
I. H2O oluşumu
III. Maltoz sentezi
II. ATP harcanması
IV. Kitin sentezi
III. PH’nin değişmesi
V. Yağ sentezi
IV. Bağ sayısının artması
Yukarıda verilen molekülerden hangileri bir mantar hücresi tarafından üretilebilir?
B) II ve III
D) II, IV ve V
9.
özelliklerinden hangileri ortaktır?
11. Monomerlerden polimer sentezlenirken meyda-
I. Glikoz sentezi
A) I ve II
III. Enzim yapısına katılma
C) I, II ve V
E) I, II, III ve IV
Memeli bir hayvanın karaciğer hücresi içinde;
I. Glikojenin sindirimi
değişimlerinden hangileri tüm polimer sentezleri
için ortaktır?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
12. Vitaminlere ait özelliklerden;
I. Organik yapıda olma
II. Yağ asidi sentezi
II. Sindirime uğramama
III. Nişasta sindirimi
III. Düzenleyici olma
IV. Maltoz sindirimi
IV. Solunumda kullanılmama
V. Amino asit sentezi
olaylarından hangileri gerçekleşir?
özelliklerinden hangileri mineral maddeler için de
geçerlidir?
A) I ve V
A) II ve III
B) II, IV ve V
D) I, II ve III
C) I, II ve V
E) I,II, III, IV ve V B) I, II ve III
D) I, III ve IV
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
27
9. Sınıf
8
TEST
1
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler - 2
TEST
1.
2.
Aşağıdakilerin hangisinde bitki ve mantarlardaki
depo polisakkarit çeşitleri doğru ifade edilmiştir?
Bitkilerde Depo Mantarlardaki Depo
Polisakkariti
Polisakkariti A) Selüloz
Kitin
B) Kitin
Selüloz
C) Nişasta Kitin
D) Selüloz Glikojen
E) Nişasta Glikojen
I. Temel amino asitler
4.
I. Laktoz
II. Glikojen
III. Protein
moleküllerinin içerdikleri monomer çeşidi sayısı
bakımından ilişkisi aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) I > II > III
3.
Yağ + 3 H2O
B) I ve III
Dipeptit + H2O
I. Ortam asitliğinin azalması
Yukarıda verilen besin maddelerinden hangileri
üretici canlılar tarafından sentezlenemediği için
kesinlikle dışardan alınmak zorundadır?
D) I, III ve IV
Gliserol + Yağ asiti
Yukarıda verilen iki olay için;
IV. Enzimler
C) II > I > III
E) II > I = III
Amino asit + Amino asit
III. Esansiyel yağ asitleri
A) Yalnız I
B) I > II = III
D) III > I > II
5.
II. Mineral maddeler
Hayvan hücrelerinde bulunan;
II. ATP harcanması
III. Bağ sayısı kadar su oluşması
özelliklerinden hangileri ortaktır?
C) I, II ve III
A) Yalnız I
E) I, II, III ve IV
B) I ve III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Miktar
6.
K
Sukroz
L
I
Zaman
Hayvan hücresinde meydana gelen katabolik bir reaksiyon grafikte gösterilmiştir.
K ve L organik yapılı olduğuna göre bu madde-
Laktoz
IV
Glikojen
II
Glikoz
lerin eşleştirilmesi hangi seçenekte doğru verilmiştir?
K
L
A)
Yağ asidi
Karbondioksit
B)
Maltoz
Glikoz
C)
Fruktoz
Sukroz
D)
Glikojen
Glikoz
Glikoz
Laktoz
E)
28
III
Kitin
Glikozun kullanıldığı yukarıdaki tepkime çeşitlerinden hangileri hayvanlarda gerçekleşir?
A) I ve II
B) I ve III
D) II ve III
C) II ve IV
E) II, III ve IV
7.
10. Bir deney düzeneğine disakkarit çeşitlerinden tama-
I. 200 glikoz
II. 100 maltoz
III. 200 glikozdan oluşan glikojen
Yukarıda verilen moleküller hangi seçenekte
ağırlığı bakımından çoktan aza doğru sıralanmıştır?
A) I - II - III
B) II - I - III
D) II - III - I
mı konulmuş ve üzerine disakkaritlere etki eden tüm
enzim çeşitleri eklenmiştir. Reaksiyonlar tamamlandıktan sonra elde edilen momomer sayıları tabloda
verilmiştir.
Monosakkarit
Molekül Sayıları
Glikoz
45
Galaktoz
12
Fruktoz
13
C) III - II - I
E) I - III - II
Deney tüpüne başlangıçta konulan disakkarit çeşidi sayısı hangi seçenekte doğru verilmiştir?
8.
I. Protein
Laktoz
Sukroz
II. Yağ
A)
13
12
20
III. Karbonhidrat
B)
10
12
13
Yukarıda verilen besinlerden hangileri sindirilince ortamdaki fenol kırmızısı sarı renge dönüşür?
C)
20
13
12
D)
A) Yalnız I
25
13
12
E)
13
12
25
B) I ve II
D) II ve III
9.
Maltoz
C) I ve III
E) I, II ve III
Nişasta molekülü iyotla mavi renk verir.
Tükürük sıvısı
Nişasta karışımı
İyot
25°C
İçinde nişasta ve iyot karışımı bulunan şekildeki
kaba, tükürük sıvısı damlatıldığında belli bir süre
sonra mavilik ortadan kaybolur.
11. Oksijen atomu işaretlenmiş, temel amino asitlerle beslenen bir insanın karaciğer hücrelerinde;
Maviliğin kaybolmasında;
I. Tükürük içinde bulunan enzimlerin nişastayı sindirmesi
I. Amonyak
II. Nişasta sindiriminin hücre dışı ortamda gerçekleşmesi
III. Glikoz
III. Enzim yapısının yüksek sıcaklıkta bozulması
olaylarından hangileri etkilidir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
II. Yağ
IV. CO2
moleküllerinin hangilerinde işaretli oksijene rastlanır?
A) I ve IV
B) II ve IV
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
29
9. Sınıf
9
TEST
1
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler - 3
TEST
1.
Su miktarı
Monomer miktarı
Enzim miktarı
3.
I. Nişasta
II. Glikojen
III. Laktoz
IV. Kitin
Zaman
Zaman
V. Maltoz
Zaman
VI. Sukroz
Bir hücrede yağ sentezine bağlı olarak monomer, su
Yukarıda verilen karbonhidrat çeşitlerinden hangileri aynı canlıda birlikte bulunmaz?
ve enzim miktarında meydana gelen değişimler yukarıdaki grafiklerde verilmiştir.
A) I ve V
Grafiklerde gözlenen değişimlerin tamamı,
B) II ve III D) IV ve V
I. Protein sentezi
C) V ve VI
E) II ve IV
II. Glikojen sindirimi
III. Laktoz sentezi
olaylarından hangilerinin meydana gelmesi sırasında gerçekleşebilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
4.
C) I ve III
E) I, II ve III
Glikoz
+
Glikoz
+ Fruktoz
Glikoz
Glikoz
Maltoz
+
H2O
Sükroz
+
H2O
+
H2O
(Arpa şekeri)
(Çay şekeri)
+ Galaktoz
Laktoz
(Süt şekeri)
Yukarıda verilen reaksiyonlarla ilgili verilen;
I. Dehidrasyon sentezi reaksiyonudur.
II. ATP harcanır.
III. Ozmotik basıncı azaltıcı yönde etki ederler.
IV. Bitkilerde olur.
ifadelerinden hangileri tüm reaksiyonlar için ortaktır?
2.
K
Polimerler
L
Monomerler
M
N
A) I ve II
B) III ve IV
D) II, III ve IV
İnorganik
maddeler
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Bir hücrede gerçekleşebilen bazı metabolik reaksiyonlar yukarıda verilmiştir.
Bu tepkimelerle ilgili olarak verilen;
I. Temel amino asitler
I. K ve L olayları yıkım reaksiyonlarıdır ve her iki
reaksiyonda da su harcanır.
II. Temel yağ asitleri
II. K, L, M ve N olaylarının tamamı bitkilerde gerçekleşir.
IV. Vitaminler
III. Mineral maddeler
yargılarından hangileri doğrudur?
Yukarıda verilen moleküllerden hangileri canlılar
tarafından sentezlenemediği için dışarıdan hazır
alınır?
A) Yalnız I
A) Yalnız III
III. İnsanda sadece N olayı gerçekleşmez.
B) I ve II
D) II ve III
30
5.
C) I ve III
E) I, II ve III
B) I ve III
D) II ve III
C) II ve IV
E) I ve II
6.
10. Organik bileşikler içinde en fazla hidrojen atomuna
I. 5 molekül sükroz
yağlar sahiptir.
II. 3 molekül glikojen
Bu durum yağlara;
III. 4 molekül trigliserit
IV. 2 molekül protein
I. Besinler içinde en fazla enerji verme
Yukarıda verilen moküller sindirilirse hangilerinde oluşacak molekül sayısı önceden bilinir?
III. Düzenleyici görev alma
A) I ve III
B) II, ve IV
D) II, III ve IV
II. Solunumda en fazla suyu verme
IV. Birim hacminin daha hafif olması
C) I, II ve III
yukarıda sıralanan özelliklerden hangilerini sağlar?
E) I, II, III ve IV
A) I ve II
7.
B) II ve III
D) I, III ve IV
Trigliserit ve tripeptit moleküleri için;
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
I. Aynı miktar su ile hidrolize uğrama
II. Aynı sayıda monomer taşıma
III. Hücre zarından geçememe
IV. Oluşan monomerlerinin PH’i değiştirmesi
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) III ve IV
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
11. I. A vitamini - Gecekörlüğü
II. D vitamiin - Raşitizm
E) I, II, III ve IV
III. E vitamini - Kısırlık
IV. K vitamini Kanın pıhtılaşmaması
V. C vitamini - Beri beri
8.
Canlı yapısına katılan inorganik bileşiklerin bazı özellikleri aşağıda verilmiştir:
Vitaminlerin eksiklerinde ortaya çıkan hastalıklarla ilgili yukarıda verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
« Hemoglobin molekülünün yapısına katılır.
A) 1 « Kas kasılmasında görev alır.
B)II
C)III
D)IV
E) V
« Klorofil pigmentinin yapısına katılır.
« Amino asit ve nükleik asitlerin yapısına katılır.
Yukarıdaki özellikler ve aşağıda verilen mineraller eşleştirilirse hangi mineral dışarıda kalır?
A) Azot
B) Kalsiyum
D) Demir
C) Klor
E) Magnezyum
12. Aşağıda vitaminlerin sahip olduğu bazı özellikler verilmiştir:
9.
I. Sindirilmeden hücre içine alınma
I. Yapıya katılma
II. Karaciğerde depo edilebilme
II. Düzenleyici görev yapma
III. Fazlasının idrarla dışarı atılması
III. Solunumda enerji verme
IV. Organik yapıda olma
IV. Yıpranan dokuların onarımında görev alma
V. Eksikliğinin geç ortaya çıkması
Canlılarda bulunan inorganik maddeler yukarıdaki işlevlerden hangilerini yerine getirir?
Bu özelliklerden hangileri C vitaminiyle D vitaminini birbirinden ayırmak için kullanılır?
A) I ve II
A) I ve II
B) II ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
B) II ve III
D) I, II, III ve IV
C) II, III ve V
E) II, III ve IV
31
9. Sınıf
10
TEST
1
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler - 4
TEST
1.
Aşağıda verilen organik bileşiklerden hangisi
canlı yapısında en fazla oranda bulunur?
A) Glikojen
B) Selüloz
D) Nişasta
4.
C) Yağ
HO
O
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
Palmitik asit
E) Protein
H
O
HO
C
H
H
H
H
H
H
H
H
C
C
C
C
C
C
C
C
H
H
H
H
H
H
H
H
C
H
H
H
H
H
C
C
C
C
C
C
H
H
H
H
H
C
H
C
H
H
H
Linoleik asit
Yukarıda açık formülleri verilen yağ asitleriyle il-
2.
3 yağ asidi + Gliserol Trigliserit + 3H2O
X+Y
Enzim
gili söylenen;
I. Verilen yağlarda karbon atomları arasında çift
bağ bulunduğu için doymuş yağlara örnek oluşturur.
Z Trigliserit + 27H2O
Yukarıda bir yağ çeşidi olan trigliserit molekülünün
sentezi verilmiştir.
II. Palmitik asit hayvansal yağların yapısına katılır.
Buna göre X, Y ve Z moleküllerinin yerine hangisi gelmelidir?
III. Linoleik asit, doymamış yağ asidi olduğu için
karbon sayısı aynı olan doymuş yağ asidine
oranla daha fazla enerji verir.
X
Y
Z
A)
15 yağ asidi
5 gliserol
5
B)
27 yağ asidi
9 gliserol
9
C)
9 yağ asidi
27 gliserol
9
D)
9 yağ asidi
9 gliserol
3
E)
27 yağ asidi
27 gliserol
9
verilen ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
5.
C) I ve III
E) I, II ve III
Aşağıda verilen reaksiyonlardan hangisi gerçekleşirken suyun harcanması söz konu değildir?
A) Fotosentezle organik besin sentezi
B) Kimyasal sindirim
C) Zehirli maddelerin atılması
D) Vücut ısısının ayarlanması
E) Dehidrasyon sentezi
3.
I. n (Glikoz)
Glikojen + (n – 1)H2O
Protein + (n – 1) H2O
II. n (Aminoasit)
III. CO2 + H2O
Glikoz + O2
IV. ATP + H2O
ADP + P + Enerji
CO2 + H2O + Enerji
V. Glikoz + O2
I. Gliserol
II. Aminoasit
III. Galaktoz
IV. Vitamin
Yukarıda verilen reaksiyonlardan hangileri dehidrasyon reaksiyonlarına örnektir?
Yukarıda verilen molekülerden hangileri oksijenli solunumda kullandığında ATP ve amonyak
elde edilir?
A) I ve II
A) Yalnız II
B) II, ve III
D) I,III ve V
32
6.
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
B) I ve II
D) I, II ve IV C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
7.
I. 451 Glikozdan oluşan nişasta
11.
II. 150 molekül trigliserit
III. 451 amino asitten oluşan protein
Yukarıda verilen moleküller sentezlenirken oluşan su sayılarını kıyaslarsak hangisi gibi olur?
A) I = II > III
B) I > II >III
D) I = II = III
C) II > I >III
Nişasta
II
Glikoz
I
III
Glikoz
IV
CO2 + H2O
E) I > III > II
Yukarıdaki şemada canlılarda oluşan bazı madde
dönüşüm reaksiyonları numaralandırılmıştır.
8.
– Diş sağlıığının korunması için gereklidir.
– Deniz ürünleri ve içme suyunda bulunur.
– Eksikliğinde diş çürümesi meydana gelir.
Bu basamaklardan hangisi bir yaprağın tüm canlı
hücrelerinde olur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) I ve IV
E) I, II ve III
Yukarıda özellikleri verilen mineral madde aşağıdakilerden hangisidir?
A) İyot B) Magnezyum
D) Glikojen C) Demir
E) Protein
12. I. Oksijen
9.
II. Güneş ışığı
Bir öğünü
– Patates püresi
III. Metallerle temas
–Makarna
Yukarıda verilen faktörlerden hangileri vitaminleri bozabilir?
– Ekmek
A) Yalnız I – Mevsim salatası
şeklinde olan bir insanda aşağıda verilen besinlerden hangisinin sindirimi gerçekleşmez?
A) Nişasta
B) Maltoz
D) Glikojen
B) Yalnız III
D) I ve II
C) I ve III
E) I, II, ve III
C) Lipit
E) Protein
10. Bir kobaya karbon atomları işaretlenmiş nişasta ve-
riliyor. İşaretli karbon atomuna bir enzimin yapısında
rastlanıyor.
I. Enzim sentezi
13. Vitamin tabletlerinin koyu renkli şişelerde satılmasının sebebi nedir?
II. Nişasta sindirimi
III. Glikozdan amino asit sentezi
IV. Protein sentezi
A) Vitamenlerin oksijenle bozulmasını önlemek
B) Vitaminlerin ışıktan zarar görmesini engellemek
C) Vitaminlerin metalle temasını engellemek
olaylarının gerçekleşme sırası hangi seçenekte
doğru verilmiştir?
D) Vitaminleri soğuk ortam sağlayarak muhafaza
etmek
A) I - II - III - IV B) III - II - IV - I C) II - III -IV -I
E) Vitaminleri kapalı ortamda tutarak vitamin değerlerii artırmak
D) IV - II - I - III
E) II - III - I - IV
33
9. Sınıf
11
TEST
1
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler - 5
TEST
1.
İnsanda depo edilen glikojen molekülünde yer
alan glikozit bağlarının rastgele koparılması ile;
3.
I
II
III
I. Maltoz
II. Laktoz
III. Glikoz
20 Glikoz 22 Glikoz
6 Fruktoz 5 Fruktoz
4 Galaktoz 7 Galaktoz
IV. Sükroz
moleküllerinden hangileri oluşur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I ve IV
14 Glikoz
2 Fruktoz
2 Galaktoz
Yukarıdaki tüplere altında yazılı maddeler konularak
E) I, II ve III
disakkarit sentezi gerçekleşinceye kadar beklenilmiştir. Tüm monamerlerin tükenmesi sağlanmıştır.
Buna göre;
I. Bütün tüplerde oluşan maltoz sayıları eşittir.
II. Tüplerde oluşan laktoz sayılarının sıralaması
II > I > III şeklindedir.
III. Oluşan toplam disakkarit sayıları çoktan aza
II > I > III şeklinde sıralanır.
ifalerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
4.
2.
C) I ve III
E) I, II ve III
Canlılarda yer alan disakkarit çeşitleri,
I. Monomer çeşiti
Sukraz
Laktaz
Maltaz
I
II
III
II. Monomer sayısı
III. Monomer sırası
IV. Yapıdaki bağ şeşidi
faktörlerinden hangileri açısından farklılık göstermez?
A) Yalnız IV
D) II ve IV
100 mol
120 mol
70 mol
Sukroz
Laktoz
Maltoz
37°C
37°C
37°C
300 mol su 300 mol su 300 mol su
5.
Yukarıdaki tüplere altlarında yazılı maddeler konula-
C) I ve III
E) I, II ve III
Karbonhidrat monomerlerinin sahip olduğu;
I. Yapıya katılma
rak üzerlerinede belirtilen enzimler konulmuştur.
II. Hücre zarından geçme
Sindirim tamamlanıncaya kadar beklenip tüplerde
oluşan glikoz miktarları kıyaslanıyor.
IV. Üreticiler tarafından üretilme
Buna göre, sıralama aşağıdakilerden hangisi gibi
olmalıdır?
A) I = III > II
B) I > II = III
D) III > II > I
34
B) I ve II
C) II > I > III
E) I > III > II
III. Enerji sentezinde kullanılma
özelliklerinden hangileri mineraller için de ortaktır?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
6.
Aşağıda verilenlerden hangileri tüm monosakkaritler için ortaktır?
9.
Yağlarla ilgili olarak aşağıda verilen özelliklerden
hangisi yanlıştır?
A) Enerji verici olarak kullanılma
A) Vücut ısınsın korunmasında görev alır.
B) Nükleik asit yapısına katılma
B) A, D, E ve K vitaminlerinin emiliminde görev alır.
C) Disakkarit yapısına katılma
C) İç organları dış etkilere karşı korur.
D) Sindirim reaksiyonlarında substrat olarak kullanılmama
D) Enzimlerin yapısına katılır.
E) Bitkilerde sentezlenme
E) Bazı hormonların yapısına katılır.
10. Bütün karbonhidrat çeşitlerinde;
7.
I. Enerji verme
Canlılarda meydana gelen,
II. Glikozit bağına sahip olma
15 Laktoz sentezi,
III. Yapıya katılma
5 Trigliserit sentezi,
özelliklerinden hangileri ortak değildir?
Tepkimeleriyle ilgili verilen;
A) Yalnız I
I. Kurulan toplam bağ sayısı
B) I ve II
D) II ve III
II. Oluşan su sayısı
C) I ve III
E) I, II ve III
III. Kullanılan monomer sayısı
IV. Ortamın PH derecesinin değişmesi
olaylarından hangileri ortak gerçekleşir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
11. Hücrelerin yenilenmesini,
Virüslere karşı direnç kazanma,
Gece körlüğünü önleme
Güneş ışığından korunma,
Özellikleri verilen vitamin aşağıdakilerden hangisidir?
A) A 8.
B)B
C)C
D)D
E) E
İçinde 72’şer adet yağ asidi ve 72’şer adet gliserol
bulunan üç farklı deney tüpünden,
I. deney tüpünde monogliserit
II. deney tüpünde digliserit
12. • Kalsiyum fosfatın bağırsaklardan emilmesini
III. deney tüpünde trigliserit
hızlandırır.
sentezleniyor.
Tüm yağ asitleri kullanılmak şartıyla tüplerde
oluşan su miktarının kıyaslaması hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) I > II > III
B) I > II = III
D) III > II > I
C) II > I >III
E) I = II = III
•
Kemik ve dişerde kalsiyum birikimini sağlar.
• Bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar.
Yukarıda özellikleri verilen vitamin çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
A) A B)B
C)C
D)D
E) E
35
9. Sınıf
12
TEST
1
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler - 6
TEST
1.
3.
H
H
H
H
C
C
O
C
H
R
H
Yukarıdaki yağ çeşidi ile ilgili verilen;
CH3
CH2— OH
Glisin Alanin
I. Karbon atomları arasında çitli bağ bulunur.
OH
CH2
Serin
Tirozin
CH2— SH
NH
CH2
Sistein
Triptofan
II. Doymamış yağ asidi içerir.
Yukarıda altı çeşit amino asit ve bu amino asitlerin
III. Solunumda kullanıldığında diğer yağlara oranla
daha fazla enerji verir.
Buna göre;
yapılarında bulunan radikal gruplar verilmiştir.
IV. Kolesterol içermez.
I. Amino asidin çeşidini radikal grup belirler.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
II. Verilen amino asit çeşitleri içinde en az karbon
sayısına sahip olan aminoasit çeşidi glisindir.
C) I, II ve IV
III. Tüm aminoasitlerin yapısında karboksil ve amino grubu bulunur.
E) I, II, III ve IV
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
4.
C) I ve III
E) I, II ve III
Mineral maddeler ve vitaminler ile ilgili verilen;
I. Solunumda enerji kaynağı olarak kullanılmama
II. Düzenleyici molekül olma
III. Bileşik enzimlerin yardımcı kısmını oluşturma
IV. İnorganik yapıda olma
2.
V. Üretici canlılar tarafından sentezlenme
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I ve V
B) II, IV ve V
D) I, II ve IV
Yukarıdaki besinlerle beslenen bir insanda, bu
besinler aşağıda verilen besinlerden hangisine
çevrilerek vücutta uzun süre saklanır?
36
5.
C) I, II ve III
E) I, II, III, IV ve V Aşağıda verilenlerden hangisi tüm monosakkarit
çeşitleri için ortaktır?
A) Protein
A) ATP’nin yapısına katılma
B) Glikojen
B) Solunumda enerji verme
C) Yağ
C) Polisakkarit sentezinde kullanılma
D) Nükleik asit
D) Hücre zarından geçme
E) Nişasta
E) Hidrolize uğrama
6.
Karbonhidrat ve lipitler ile ilgili verilen,
9.
Hücrelerde gerçekleşen;
I. Hücre zarının yapısına katılma
I. Amino asitlerden protein sentezi
II. Solunum tepkimelerinde enerji verme
II. Glikozun etil alkole dönüştürülmesi
III. Monomerleri arasında ester bağı taşıma
III. Glikoz ve galaktozdan laktoz sentezi
IV. Monomerlerden büyük molekül sentezlerken dışarı su verme
IV. Yağın yağ asidi ve gliserole dönüşmesi
özelliklerinden hangileri ortaktır?
olaylarından hangileri anabolizma reaksiyonları
arasında yer alır?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
V. Glikozun nişastaya dönüştürülmesi
A) I ve V
B) I, IV ve V
D) I, III ve IV
7.
I. Besinlerin içinde yeterince yağ bulunmaması
II. Esansiyel yağ asidi
II. Güneş ışınlarının doğrudan alınamaması
III. C vitamini
III. Bağırsakta yaşayan yararlı mikroorganizmaların
kullanılan antibiyotiklerden zarar görmesi
IV. Enzim
V. Hormon
Yukarıda verilen maddelerden hangileri insan
tarafından sentezlenemeyip dışarıdan hazır alınmak zorundadır?
B) II, IV ve V
D) I, II ve IV
8.
E) I,III ve V
10. D vitamini eksikliğine;
I. Temel amino asit
A) I ve II
C) I, II ve III
durumlarından hangileri neden olabilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
C) I, II ve III
E) I, II, III, IV ve V
11. I. Çok sayıda glikoz molekülünün glikozit bağı ile
I. Maltoz
bağlanması sonucu oluşur.
II. Laktoz
II. Lökoplast organelinde dehidrasyon sentezi ile
üretilir.
III. Nişasta
IV. Glikojen
V. Sukroz
III. Ekmek, patates, mısır ve yulaf gibi bitkilerde bol
miktarda bulunur.
Yukarıda verilen karbonhidrat çeşitlerinden hangileri tek çeşit monomerden oluşur?
Nişasta ile ilgili olarak yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) I ve V
B) I, IV ve V
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III, IV ve V A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
37
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
AÇIK UÇLU SORULAR
1.
2.
Aşağıdakilerden hangisi hücre zarında yer alan proteinlerin görevleri içinde yer almaz?
Hormona cevap verme
ATP üretme
Hücre içine alınacak maddelere karar verme
Komşu hücreleri tanıma
Diğer hücrelerle ilişki kurma
Yağ moleküllerinin çok fazla miktarda enerji vermesinin sebebini yazınız.
……………………………………………………………………………………......................................…………………
3.
Canlılarda bulunan disakkarit çeşitlerini yazınız.
1: ………………………………………………………………………………......................................………………….
2: ………………………………………………………………………………......................................………………….
3: ………………………………………………………………………………......................................………………….
4.
Hayvansal hücrelerin yapısına katılan polisakkarit çeşitlerini yazınız.
1: ………………………………………………………………………………......................................………………….
2: ………………………………………………………………………………......................................………………….
5.
Bileşik enzimlerin yapısına katılan maddeleri yazınız.
1: ………………………………………………………………………………......................................………………….
2: ………………………………………………………………………………......................................………………….
3: ………………………………………………………………………………......................................………………….
6.
Proteinin çeşitini belirleyen etkenleri sıralayınız.
1: ………………………………………………………………………………......................................………………….
2: ………………………………………………………………………………......................................………………….
3: ………………………………………………………………………………......................................………………….
7.
Vitaminlerin vücudumuzdaki kullanım amaçlarını yazınız.
1: ………………………………………………………………………………......................................………………….
2: ………………………………………………………………………………......................................………………….
38
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
8.
Aşağıda verilen özelliklerden hangisi yağlarla ilgili doğru bir ifade değildir?
9.
Doymuş yağlar katı hâldedir.
Kolesterol bitki hücrelerinde bulunmaz.
Fosfolipitin baş kısmı suyu sevmez, kuyruk kısmı sever.
Steroitler hücre zarının geçirgenliğini ve dayanıklılığını artırır.
Esansiyel yağ asitleri hayvanlar tarafından sentezlenmez, dışarıdan hazır alınır.
Organik molekülleri en çok enerji verenden en az verene doğru sıralayınız.
……………..… >……………... >……………..
10. Hücrenin enerji ihtiyacı olduğunda organik bileşiklerin kullanım sırası nasıl olur?
1: …………….. 2: ………………. 3: ……………..
AÇIK UÇLU SORULARIN CEVABI
1.
ATP üretme
2.
Organik bileşiklerde enerji karbon hidrojen arası bağlarda saklanır. Yağlar en fazla karbon hidrojen arası
bağa sahip olan organik bileşiklerdir.
3.
1: Maltoz 2: Laktoz 3: Sukroz
4.
1: Glikojen 2: Kitin
5.
1: Protein
6.
1: Amino asit çeşiti
2: Amino asit sayısı
3: Amino asit dizilimi (sırası)
7.
1: Yapıya katılır.
2: Düzenleyici moleküldür.
8.
Fosfolipitin fosfat olan baş kısmı suyu sever, yağ
asiti olan kuyruk kısmı suyu sevmez.
2: Mineral madde
9.
Yağ asidi > protein > karbonhidrat
3: Vitamin
10. 1: Karbonhidrat 2: Yağ 3: Protein
39
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK 2 - A
soru bankası
A) Aşağıdaki ifadeleri doğru ise (D), yanlış ise (Y) ile kodlayınız.
D
1.
Bakteri ve mantarlar glikozun fazlasını glikogen şeklinde depo eder.
2.
Riboz şeker; RNA, ATP ve ribozomun yapısına katılır.
3.
Mineral maddeler canlı tarafından sentezlenen düzenleyici moleküllerdir.
4.
Organik bileşiklerin kullanım sırası karbonhidrat - yağ - protein şeklindedir.
5.
İnsanlar proteinleri depo edemeyip yapıya katarken, bitkiler depo edebilir.
6.
Östrojen ve testesteron gibi hormonlar steroid yapıdadır.
7.
Küçük moleküllerin birleşmesiyle dışarı su verilerek gerçekleşen reaksiyonlara
dehidrasyon adı verilir.
8.
Disakkarit sentezi sırasında disakkarit sayısının bir eksiği kadar su dışarı verilir.
9.
Canlının sentezleyemediği ve dışarıdan almak zorunda olduğu yağ asitlarine temel yağ asitleri denir.
10. Amino asidin yapısında amino grubu (NH2), karboksil grubu (COOH) ve radikal
grup bulunur.
11. Amino asitlerin çeşitliliğini amino grubu belirler ve amino grubu değiştikçe amino
asidin çeşidi değişir.
12. Yüksek sıcaklık, aşırı PH değişimi, basınç ve tuz değişimi proteinin yapısını bozar; buna denatürasyon denir.
13. Vitaminler organik yapıda olmalarına karşın solunumda enerji kaynağı olarak kullanılmaz.
14. Büyük moleküllerin su ve enzimler yardımıyla daha küçük moleküllere parçalanmasına hidroliz denir.
15. Hidrolizde ATP harcanmaz. Hidroliz hem hücre içinde hem de hücre dışında gerçekleşir.
40
Y
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK 2 - B
soru bankası
Ribozom
Esansiyel amino asit
İzomer
Renatürasyon
Steroid
Doymamış yağ
Heksoz
Organik bileşikler
Tripeptit
Doymuş yağ
Hidroliz
Radikal grup
B) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri tabloda verilen kavramlar ile tamamlayınız.
1.
Östrojen, testosteron, kortizol ve aldesteron ………….. yapıdadır.
2.
Canlı yapısında 20 çeşit amino asit bulunur. 12 amino asit insanda karaciğerde üretilir, 8 amino asit sentezlenemez, dışarıdan hazır alınır. Dışarıdan alınan bu aminoasitlere ........................... denir.
3.
Yapısı aşırı bozulmamış protein eski hâline dönerse buna ………………… denir.
4.
Glikoz, fruktoz ve galaktozun kapalı formülleri aynı, açık formülleri farklıdır. Bu tür moleküllere…………….denir.
5.
………………….. üretici canlılar tarafından sentezlenen yapısında C, H ve O olan besinlere denir.
6.
Amino asitlerde çeşitliliği sağlayan gruba ………………….. denir.
7.
Glikoz, fruktoz, galaktoz gibi altı karbonlu şekerlere …………….. denir.
8.
Bitkisel kaynaklı zeytinyağı ve ayçiçek yağı …………………. lardır.
9.
Protein sentezi, genetik bilgiye göre …………….. organelinde gerçekleşir.
10. Üç amino asitin birleşmesi sonucunda oluşan bileşiklere ……………… adı verilir.
11. Polimer besinlerin su yardımıyla monomerlerine parçalanmasına …………….. denir.
12. Karbon atomları hidrojen iyonuna doymuş ve tekli bağ bulunduran yağ asitlerine ……………………….. denir.
13. Canlı yapısına katılan ve canlılar tarafından sentezlenen bileşiklere …………………….. denir.
41
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
AÇIK UÇLU SORULAR
1.
Canlıların solunum sırasında ilk tercih ettiği molekül hangisidir?
………………………………………………………………………………......................................………………….
2.
Deri altında depo edilen, canlıyı darbe ve ısı kaybına karşı koruyan molekül nedir?
………………………………………………………………………………......................................………………….
3.
Biyokimyasal reaksiyonların gerçekleşmesi için gerekli aktivasyon enerjisini düşüren molekülün adı nedir?
………………………………………………………………………………......................................………………….
4.
Solunumda kullanıldığında amonyak oluşturan molekül ……………….. .
5.
Karbonhidratların yapısında ………I……. bağı, yağların yapısında ……II………. bağı, proteinlerin yapısında
……III…………. bağı bulunur.
6.
ATP üretilmesi olayına …………….. denilirken yıkılması olayına da ……………….. denir.
7.
Bitkilerin sentezledikleri polisakkaritler:
I: ………………………………………………………………………………......................................………………….
II: ………………………………………………………………………………......................................…………….......
8.
Disakkarit çeşitleri:
I: ………………………………………………………………………………......................................…………………..
II: ………………………………………………………………………………......................................………………….
III: ………………………………………………………………………………......................................…………….......
9.
Yağ çeşitleri:
I: ………………………………………………………………………………......................................…………………..
II: ………………………………………………………………………………......................................………………….
III: ………………………………………………………………………………......................................…………….......
10. Canlılarda organik moleküllerin en fazla enerji verenden en aza doğru sırasıyla dizilimi:
1. ………………. 2. ……………….. 3. …………..… şeklindedir.
42
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
11. Hayvan hücrelerinde bulunup hücre zarının geçirgenliği ve dayanıklılığını artıran steroit çeşiti
……………………..
12. Proteinlerin üç boyutlu yapısının yüksek sıcaklık ve bazı kimyasal maddeler yardımıyla bozulmasına
…………………… denir.
13. Bal ve reçel gibi besin maddelerinin içinde mikroorganizmaların yaşamamasının nedeni içindeki …...…….
oranının az olmasından dolayı ………………. görev yapmamasıdır.
+
14. Su içinde çözündüklerinde H iyonu veren maddelere …………………. denir.
15. Beyin hücreleri ve sperm hücreleri ATP üretmek için sadece …………… molekülü kullanır.
16. İnsanlarda glikozun fazlası ……………. ve ……………… da glikojen şeklinde depo edilir.
17. Heterotrof canlılar tarafından sentezlenemeyip dışarıdan hazır alınan amino asitlere ……..…………. denir.
AÇIK UÇLU SORULARIN CEVABI
1.
Karbonhidrat
2.
Yağ
3.
Enzim
4.
Protein
5.
I: Glikozit
III: Peptit
Fosforilasyon
Defosforilasyon
7.
8.
I.
Trigliserit
II. Steroit
II: Ester
6.
9.
I: Nişasta
III. Fosfolipit
10. 1) Yağ
2) Protein
3) Karbnhidrat
11. Kolesterol
12. Denatürasyon
13. I: Su / Enzimlerin
14. Asit
II: Selüloz
15. glikoz
I.
16. Karaciğer / Kaslar
Maltoz
II. Laktoz
III. Sukroz
17. Temel amino asit
43
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK 2 - C
soru bankası
Aşağıdaki besinlerden hangileri yağ bakımından zenginse altındaki kutucuğa “X” işareti koyun.
44
Portakal
Zeytin
Biber
Fındık
Nar
Elma
Muz
Ayçiçeği
Mısır
Patlıcan
Ceviz
Çilek
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK 2 - D
soru bankası
A) Aşağıda verilen canlılarda, yapısında kitin bulunanların altındaki kutucuğa “X” işareti koyunuz.
Böcek
Çiğdem
Horoz
Mantar
B) Aşağıda verilen reaksiyonlardan Arabolizma olanlara “A”, Katabolizma olanlara da “K” harfi koyunuz.
Anabolizma
1.
Yağ asitleri ve gliserolün yağa dönüşümü
2.
Oksijenli solunum
3.
Protein sindirimi
4.
Glikozun nişastaya dönüşümü
5.
Kemosentez
6.
Etil alkol fermentasyonu
7.
Maltozun glikoza dönüştürülmesi
8.
Glikozun glikojene dönüştürülmesi
9.
Hormon sentezi
Katabolizma
10. Fotosentez
11. Duplikasyon
12. Fosfolipit sentezi
13. Trigliseritin yağ asit ve gliserole dönüşmesi
14. ATP’nin ADP’ye dönüşümü
45
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK 2 - E
soru bankası
A) Aşağıda verilen karbonhidrat çeşitlerinin ait olduğu gruba “X” işareti koyunuz.
Besin çeşidi
Monosakkarit
Disakkarit
Polisakkarit
Glikojen
Galaktoz
Kitin
Glikoz
Sakkaroz
Riboz
Nişasta
Laktoz
Selüloz
Fruktoz
Maltoz
Deoksiriboz
B) Şekilde verilen venn diyagramında A: protein B: yağ moleküllerini gösterdiğine göre kesişim alanına aşağıda verilenlerden hangileri yazılabilir?
A: Protein
B: Yağ
1.
Hücre zarının yapısına katılma
2.
Sindirildiğinde ortamın PH derecesinin düşmesi
3.
Monomerleri arasında peptit bağı bulundurma
4.
Solunumda karbonhidratlardan sonra kullanılma
5.
Yapısında karbon, hidrojen ve oksijen moleküllerinin üçünü bir arada taşıma
6.
Vücuda fazla miktarda alınırsa yağa dönüştürülme
7.
Canlıdaki kalıtsal bilgiye göre sentezlenme
8.
Hayvanlar,bitkiler ve mantarlarda sentezlenme
9.
Enzim yapısına katılma
10. Kromozom yapısına katılma
11. İnsanda deri altında depolanıp soğuğa karşı koruma
12. Vücudu mikroplara karşı koruma
46
Enzimler - 1
Tepkime
hızı
10
Kutup denizlerinde
yaşayan bir hücreliler
20
40
30
Sıcaklık
50
Pek çok bitki
ve hayvan
3.
Kaplıca sularında
yaşayan bir
hücreliler
Pepsin
°C
60
Amilaz
Tripsin
Tepkime hızı
1.
TEST
0
7
11
Yukarıda farklı canlılar için sıcaklığın enzim reaksi-
Buna göre;
Yukarıda verilen grafikte pH değişiminin insan vücu-
I. Kutup denizinde yaşayan canlılar 20°C sıcaklığın üzerinde yaşayamaz.
dunda görevli üç enzime etkisi gösterilmiştir.
Buna göre;
II. Kaplıca sularında yaşayan canlılarla, kutup denizinde yaşayan canlıların birlikte yaşayabilecekleri bir sıcaklık yoktur.
I. Amilaz ve tripsin enzimleri aynı pH derecesinde
birlikte çalışabilir.
pH
yon hızına etkisi verilmiştir.
II. Pepsin ve tripsin enziminin birlikte çalıştıkları bir
ortak pH derecesi yoktur.
III. Pek çok bitki ve hayvan türü için optimum sıcaklık 30°C dir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
III. Amilaz enziminden maksimum performans alınmak isteniyorsa nötr ortam tercih edilmelidir.
A) Yalnız I
ifadelerinden hangileri doğrudur?
B) Yalnız II
D) I ve II C) I ve III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) I ve II
D) II ve III
2.
Bileşik bir enzim monomerlerine kadar parçalanıyor.
II. Vitamin
İnsan midesinde bulunan enzimler besinlerle bağırsağa geçmesine karşın burada görev yapmaz.
Bunun nedeni ile ilgili verilen;
I. Bağırsak boşluğunda yeterince ATP bulunmaması
III. Mineral madde
moleküllerinden hangileri kesinlikle oluşur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
E) I,II ve III
4.
Buna göre;
I. Amino asit
C) I ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
II. Bağırsak pH’ının mide enzimleri için uygun olmaması
III. Aşırı pH değişiminin enzim yapısını bozması
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
47
9. Sınıf
13
TSET
1
5.
Aktif
bölge
Substrat
1
7.
4
3
2
Ürün 5
K
E2
L
E3
M
N
Yukarıda verilen enzimlerin çalışma hızı E1 >E2 >E3
olmasına karşın ortamda herhangi bir madde birikmiyorsa bunun sebebi aşağıdakilerden hangisi
olabilir?
Enzim substrat
kompleksi
Enzim
E1
Yukarıda bir enzimin substrata etki mekanizması
gösterilmiştir.
A) Ortama ihibitör madde eklenme
Bir sindirim reaksiyonuyla ilgili verilen;
B) N maddesinin ortamdan uzaklaştırma
I. Enzimler substratlarına özeldir.
C) Substratı kontrollü verme
II. Yukarıda verilen enzim katabolik reaksiyonda
görev alan bir enzimdir.
D) E1 miktarını artırma
E) E2 için ortama aktivatör ekleme
III. Bu enzim; reaksiyonun gerçekleşmesi için gerekli ATP enerjisini azaltır.
ifadelerinden hangisi doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
8.
6.
« Sukraz enzimi
Glikoz
Nişasta
Sukraz
Sukroz
H2O
« Maltoz
« Laktoz
« Sukroz
Bir deney tüpüne yukarıdaki moleküller koyuluyor.
Sindirim gerçekleşene kadar bekleniyor.
Bu sürenin sonunda;
« Nişasta
« Protein
maddeleri konulmuş ve sindirim tamamlanıncaya
I. Glikoz
kadar beklenilmiştir.
II. Nişasta
Sadece sukrozun sindirime uğraması aşağıda
verilenlerden hangisi ile en iyi açıklanır?
III. Sukraz
IV. Sukroz
A) Enzim çalışması için suya ihtiyaç vardır.
V. H2O
B) Enzimlerin çalıştığı optimum sıcaklık vardır.
moleküllerinden hangilerinin miktarında değişme olmaz?
C) Her enzimin etki ettiği belirli bir substrat vardır.
A) Yalnız III
E) Ortam koşulları enzim çalışması için uygun değildir.
B) I, II ve III
D) II, III ve IV
48
Enzim çalışması için her türlü koşulun uygun olduğu
deney tüpüne:
C) II, III ve V
E) I, II, III, IV ve V
D) Enzimler yüksek sıcaklıklarda bozulur.
Enzimler - 2
1.
Enzimler hakkında aşağıda verilen ifadelerden
hangisi yanlıştır?
4.
A) Spesifik çalışırlar.
TEST
Aktivasyon
enerjisi
1
B) Aktivasyon enerjisini düşürürler.
2
C) Reaksiyon hızını artırırlar.
D) Aktivasyon için gerekli enerjiyi sağlarlar.
E) Hücre içi ve dışında etkili olabilirler.
Zaman
Aynı çeşit ve miktarda substratlarla başlayan 1
ve 2 numaralı reaksiyonlar için,
I. Birim zamanda üretilen ürün miktarı
2.
II. Tepkimelerin tamamlanma süreleri
Reaksiyon hızı
III. Aktivasyon için harcanan enerji miktarları
IV. Oluşan son ürün çeşitleri
yukarıda verilenlerden hangileri ortaktır?
A) Yalnız IV
B) I ve II
D) I, II ve III
I
II
Zaman
Yukarıdaki grafikte enzimatik bir tepkimenin zama-
5.
C) I ve III
E) I, II ve IV
X
Y
Z
Glikojen
0° C
Amilaz iyot
Glikojen
37° C
Amilaz iyot
Glikojen
65° C
Sukraz iyot
na göre değişimi verilmiştir.
II. zaman aralığında tepkime hızının artma nedeni aşağıda verilenlerden hangisidir?
A) Ortama inhibitör madde eklenmesi
B) Su oranının normalin altına çekilmesi
C) Substrat yüzeyinin azaltılması
D) Sıcaklığın aşırı artırılması
E) pH’nın optimum değere yaklaşması
Tüplere eşit miktarda glikojen, glikojeni yıkan amilaz
enzimi konularak verilen sıcaklıklarda bir süre bek-
letiliyor. Daha sonra tüm tüplerin sıcaklığı t anında
30°C’ ye getiriliyor burada belirli bir süre bekletiliyor.
Buna göre, tüplerde meydana gelen değişimlerle
3.
I.
Nişasta + H2O
II. Protein + H2O
III. n Aminoasit
IV. Yağ+ H2O
n Glikoz
n Aminoasit
Protein + (n. 1)H20
3 yağ asiti + Gliserol
ilgili verilen,
I. Deney sonunda sadece Z tüpü kahverengi renk
alır.
II. X tüpündeki enzimler t anından sonra görev yapar.
İnsanda yukarıda verilen reaksiyonlardan hangileri hem hücre içinde hem de hücre dışında gerçekleşir?
III. Y tüpü ilk önce renk değiştirir.
A) I ve II
A) Yalnız I
B) II ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
verilen ifadelerinden hangileri doğrudur?
(Glikojen iyotla kahverengi renk verir.)
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
49
9. Sınıf
14
TSET
1
6.
Nişasta miktarı
Tepkime hızı
Glikoz miktarı
8.
H2O2
Zaman
I. Grafik
Zaman
III. Grafik
İçinde nişasta ve nişastayı yıkan enzimin bulunduğu
7.
I
A) K. L. M
C) I ve III
III
9.
H2O2
H2O2
Renkli
sıvı
H2O2
L
Kuşbaşı
Karaciğer
H2O2
M
Kıyma
Karaciğer
B) M. L. K
C) L. M. K
E) M. K. L
Aşağıda bir metabolizma olayı verilmiştir:
Glikoz
H2O2
X
Renkli
sıvı
D) L. K. M
E) I, II ve III
II
X
Renkli
sıvı
Bu deney sonucuna göre renkli sıvıların X’den
Y’ye hareket etme sürelerinin çoktan aza doğru
sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir?
Bu zaman diliminde meydana gelen olaylarla ilgili; yukarıda yer alan grafiklerden hangileri çizilebilir?
D) II ve III
X
miştir.
60° C kadar artırılıyor.
B) I ve II
Y
Yukarıda verilen düzenekler hazırlanmış gözlemlen-
bir deney tüpünün sıcaklığı kademeli olarak 0° C den
A) Yalnız I
Y
K
Tek Parça
Karaciğer
Zaman
II. Grafik
Y
+
Glikoz
I
II
Maltoz
(Arpa şekeri)
+
H2O
Bu metabolizma olayı ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) II numaralı reaksiyon katabolizma reaksiyonudur.
Erimiş
Karaciğer
Kıyılmış
Karaciğer
Parça
Karaciğer
(Karaciğer ve H2O2 miktarı eşittir.)
Yukarıda verilen düzenek hazırlanmış; deney sonu-
cunda en fazla gaz çıkışı I numaralı tüpte, en yavaş
gaz çıkışı III numaralı tüpte gerçekleşmiştir.
Bu deneyde meydana gelen olaylarla ilgili verilen;
I. I. tüpte hızlı gaz çıkışının sebebi substrat yüzeyinin çok geniş olmasıdır.
II. III. tüpte az gaz çıkışının sebebi enzim yapısının
bozulmuş olmasıdır.
III. Karaciğer ve H2O2 miktarları eşit olduğu için tepkimeler sonuçlandığında aynı miktarda gaz oluşur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve III
50
C) I ve III
E) I, II ve III
B) I numaralı reaksiyonun gerçekleşmesi için ATP
enerjisi harcanır.
C) II numaralı reaksiyonda su ile yıkım olduğu için
reaksiyon hidroliz adını alır.
D) Her iki reaksiyonda da enzim kulanılır.
E) I numaralı reaksiyon dehidrasyon reaksiyonu
olup hücre dışında gerçekleşir.
Enzimler - 3
1.
4.
Tüm enzim çeşitleri için verilen;
I.
TEST
Gen3
Aminoasitlerden oluşma
Gen1
II. İnorganik grup taşıma
III. Organik yapıda olma
K
özelliklerinden hangisi ortaktır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E1
Gen2
L
E2
E3
N
E4
R
Gen5
M
E5
C) Yalnız III
E) I ve III
Gen4
S
Yukarıdaki enzimsel reaksiyonla ilgili olarak verilen;
I. Enzimler takımlar hâlinde çalışır.
II. İki farklı enzimin ürünü aynı madde olabilir.
III. E2 bozulursa ortamda L maddesi birikir.
IV. Bir birinden farklı enzimler aynı substrata etki
edebilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
2.
B) I ve III
D) I, III ve IV
Sarin gazı, solunum reaksiyonlarında görev alan
enzimin aktif bölgesine bağlanarak enzim etkinliğini
azaltır.
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
Yukarıda verilen bilgilere göre sarin gazı, enzimlerle ilgili kavramlardan hangisine örnek oluşturur?
A) Katalizör
B) Koenzim
D) Substrat
3.
C) Kofaktör
E) İnhibitör
Bazal metabolizma, canlıdaki minimum metabolizma hızı olarak kabul edilecek olursa;
I. Bakterilerde endospor
III. Yaprak döken ağaç (kış mevsimi)
durumlarından hangileri bazal metabolizma durumuna örnek oluşturur?
B) I ve II
D) II ve III
Enzimlere ait;
I. Protein yapıda olma
II. Reaksiyonların aktivasyon enerjisini düşürme
III. Hücre dışında görev yapma
II. Kuru tohum
A) Yalnız I
5.
C) I ve III
E) I, II ve III
IV. Reaksiyonlara çift yönde etki etme
özelliklerinden hangileri bütün enzimler için ortaktır?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
51
9. Sınıf
15
TSET
1
6.
Aşağıda gösterildiği gibi üç deney kabına eşit miktarda ve farklı fiziksel yapıda et, eti parçalayacak enzim ve su konuluyor.
Parça et
Kıyma et
Kuşbaşı
et
A 36°C
B 36°C
C 36°C
8.
Aktif bölge
Yukarıdaki enzim substrat uyumuyla ilgili verilen;
I. Enzimler substratlarına özgüdür ve bu özgünlük
o kadar yüksektir ki izomer yapıdaki iki molekülü
bile ayırır.
Tüplerde gerçekleşen reaksiyonlarla ilgili verilen,
I. Substrat yüzeyinin farklı olması reaksiyon hızlarının farklı olmasını sağlamıştır.
II. Enzimin substrata bağlandığı aktif bölgenin şekli
bu özelliğin ana nedenidir.
II. Tüplerdeki reaksiyonların gerçekleşme süreleri
çoktan aza doğru A > C > B şeklinde sıralanır.
III. Enzimlerin sahip olduğu bu özellik enzimlerin
spesifik olduğunu gösterir.
III. Reaksiyon hızları B > C > A şeklinde sıralanır.
IV. Her enzim her substrata etki eder.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
Substrat
ifadelerinden hangileri doğrudur?
C) I ve III
A) I ve II
E) I, II ve III
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Tepkime hızı
9.
X
Yukarıdaki grafikte bir enzimin X faktörüne bağlı
7.
gösterdiği değişim gösterilmiştir.
I. Sıcaklık
Buna göre X faktörü yerine;
II. PH
I. Substrat miktarı
III. Aktivatör miktarı
II. Sıcaklık
IV. Su miktarı
III. Aktivatör miktarı
Yukarıdaki faktörlerden hangileri enzim reaksiyon hızına olumsuz yönde etki edebilir?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
52
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
IV. pH miktarı
ifadelerinden hangileri yazılabilir?
A) I ve II
B) II ve IV
C) I,II ve III
D) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
Enzimler - 4
1.
TEST
3.
Tepkime hızı
Substrat
Aktif bölge
Optimum
(en uygun)
Normal enzim ve
substrat,
Enzim –substrat
komleksi oluşur.
Sıcaklık (ºC)
55
0
Çalışmaz.
Yapısı bozulmaz.
Kompetitif
inhibitör
Çalışmaz.
Yapısı bozulur.
(Denature olur)
Enzim çalışma hızına
grafikte gösterilmiştir.
sıcaklığın etkisi yukarıdaki
Kompetitif olmayan
inhibitör
Sıcaklıkla ilgili verilen;
I. Buzdolabında bekletilen besinlerin bozulmamasının nedeni, düşük sıcaklıkta mikroorganizmanın enziminin düşük sıcaklıkta çalışmamasıdır.
İnhibitörlerle ilgili verilen;
I. İnhibitörler enzimin aktif bölgesine bağlanarak
etkili olur.
II. Bir reaksiyonun maksimum hızda gerçekleşmesi
isteniyorsa sıcaklık optimum hâle getirilmelidir.
II. İnhibitörler enzim – substrat kompleksi oluşmasını engelleyerek reaksiyon hızını azaltır.
III. Düşük sıcaklık enzim yapısını bozarken yüksek
sıcaklık bozmaz.
III. İnhibitörler enzim şeklini bozar.
ifadelerinden hangileri her iki inhibitör grubu için
de geçerlidir?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
C) I ve III
A) Yalnız II
E) I, II ve III
I. Apoenzim
II. Koenzim
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
4.
Peynir ve yoğurdun yapımında substrat olarak kullanılan süttür.
Substrat aynı olmasına karşın farklı son ürünler
elde edilmesinin sebebiyle ilgili verilen;
III. Kofaktör
I. Farklı sıcaklıklarda gerçekleşmiş olmalarıdır.
Yukarıda verilen moleküllerden hangilerinin tamamı, otçul canlılarda ve bitkilerde ortak sentezlenir?
II. Kullanılan enzimlerin bir birinden farklı olmasıdır.
A) I ve II
B) Yalnız I
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
III. Kullanılan sütlerin farklı olmasıdır.
yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
53
9. Sınıf
16
TSET
1
8.
Reaksiyon hızı
5.
Enzimlerle ilgili olarak verilen;
I. Ürün oluşturması
II. Üretilmesi
III. Enzim – substrat oluşumu
IV. ATP harcanarak gerçekleşen reaksiyonlarda reaksiyon için gerekli ATP enerjisini azaltma
0
10
20
olaylarından hangileri hem hücre içinde hem de
hücre dışında gerçekleşir?
30 Su miktarı (%)
A) I ve IV
Yukarıda verilen grafikte enzim çalışma hızına etki
eden faktörlerden su miktarı verilmiştir.
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Buna göre;
I. Enzimlerin görev yapması için en %15 suya ihtiyaç vardır.
II. Meyve ve sebzelerin kurutularak saklanması bu
grafikteki faktöre bağlı gerçekleşir.
9.
I. Tepkimede esas işi gerçekleştirme
III. Besinlerin buz dolabında saklanması bu faktöre
bağlı gerçekleşir.
II. Organik yapıda olma
ifadelerinden hangileri doğrudur?
IV. Üretici tarafından sentezlenme
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
III. İnorganik yapıda olma
V. Doğadan hazır alınma
VI. C, H ve O moleküllerini içerme
Yukarıda verilen özelliklerden kofaktör ve koenzimlere ait olanlar hangi seçenekte doğru verilmiştir?
6.
Koenzim
I. Sindirim enzimleri
II. Solunum enzimleri
III. Dehidrasyon enzimleri
Hücrede görev alan yukarıdaki enzimlerden hangileri hücre dışında da görev yapabilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
7.
C) I ve III
II, IV ve V
I, III ve VI
B)
I, III ve VI
II, IV ve V
C)
I, II, IV ve VI
I, III ve V
D)
II, IV ve V
I, III ve V
E)
I, III ve V
I, II, IV ve VI
E) I, II ve III
Basit ve bileşik enzimler için verilen;
I. Aktivasyon enerjisini düşürme
10. I. Koenzim
II. Yardımcı kısım içerme
III. Sadece ribozomda sentezlenme
IV. Aminoasit monomerlerini içerme
ifadelerinden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, III ve IV
54
Kofaktör
A)
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
II. Kofaktör
III. Apoenzim
Enzim yapısına katılan, yukarıdaki moleküllerden
hangilerinin yapısında peptit bağı bulunur?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Enzimler - 5
3.
Tepkime hızı
Tepkime hızı
1.
Zaman
Bu endoparazit canlı ve enzimleriyle ilgili verilen;
X faktörü;
I. Bu parazit canlı vücudunda yaşayabilir.
I. Sıcaklık
II. Parazit canlı ile mücadelede sıcaklık 0° C’nin altına çekilebilir.
II. Substrat miktarı
III. Substrat yüzeyi
III. Bu parazitle mücadelede, yüksek sıcaklık insan
vücudunda gerçekleştirilemez çünkü yüksek sıcaklık insandaki protein yapıya da zarar verir.
IV. Aktivatör miktarı
V. İnhibitör miktarı
ifadelerinden hangileri doğrudur?
durumlarından hangileri olabilir?
B) II, IV ve V
D) I, II ve IV
E1
K
40
la ilgili grafik yukarıda verilmiştir.
hızına etkisi grafikte gösterilmiştir.
A) I ve V 20
Sıcaklık (°C)
Bir hücre içi parazit canlının enzimlerinin çalışmasıy-
Enzimatik bir tepkimede bir X faktörünün tepkime
2.
TEST
A) Yalnız III
C) II,III ve IV
D) II ve III
E) I,II, III, IV ve V E2
B) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
E3
L
M
N
Bir hücrede N maddesi üretimi sırasında meydana
gelen olaylar ve kullanılan enzimler verilmiştir.
Bu reaksiyonlarla ilgili verilen;
I. E2 bozulsada L maddesi üretimi bundan etkilenmez.
II. E2 nin ürünü olan M maddesi, E3 için substrattır.
III. N maddesi üretilirken enzimler takımlar halinde
çalışır.
IV. E3 ün bozulması N maddesi oluşumunu etkilemez.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
4.
Enzimlerle ilgili verilen;
I. Reaksiyon için gerekli aktivasyon enerjisini düşürme
II. Bazik pH’larda çalışma
III. Hidrolize uğradığında amino asit oluşma
özelliklerinden hangileri tüm enzimler için ortaktır?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
55
9. Sınıf
17
TSET
1
5.
Substrat
Aktif bölge
Ürün
Enzim substrat kompleksi
7.
Enzimatik bir reaksiyonla ilgili aşağıda verilen
değişikliklerden hangisi tepkime hızını diğerlerden farklı yönde etkiler.
A) Yeterli enzim varken substrat eklenmesi
B) Aktivatör madde ilavesi
Yukarıdaki enzimatik reaksiyonla ilgili verilen;
C) Sıcaklığın optimum sıcaklığa kadar artırılması
I. Enzimler substratlarına özeldir.
D) Ortama inhibitör madde eklenmesi
II. Verilen reaksiyon katabolizma reaksiyonudur.
E) Son ürünün ortamdan uzaklaştırılması
III. Enzim substratı, ürüne dönüştürdükten sonra
tekrar kullanılabilir.
IV. Bu reaksiyon, ortama inhibitör eklenirse yavaşlar
hatta durabilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, III ve IV
C) I,II ve III
E) I, II, III ve IV
8.
Bileşik enzimlerin yapısına katılabilen;
I. Apoenzim
II. Koenzim
III. Kofaktör
moleküllerinden hangileri hem ototrof hemde
heterotrof canlılar tarafından dışarıdan hazır
alınmak zorundadır?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve III
6.
Canlılarda gerçekleşen;
9.
I. Enzimin sentezlenmesi
II. Enzim - substrat komleksinin oluşması
III. Substratın ürüne dönüşümü
IV. Enzimin aktivasyon enerjisini düşürmesi
olaylarından hangileri kesinlikle hücre içinde
gerçekleşmek zorundadır?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I, III ve IV
56
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
C) I ve III
E) I, II ve III
Bir bitki hücresinde;
I. Nişasta
II. Kolesterol
III. Glikojen
IV. Protein
moleküllerinden hangileri polimerleşme reaksiyonları sonucu üretilir?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK 3
soru bankası
A) Aşağıdaki ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
1.
Canlı hücrelerde aktivasyon enerjisini düşürerek tepkime hızını artıran protein yapıdaki katalizörlere enzim adı verilir.
2.
Enzimin etki ettiği maddeye apoenzim denir.
3.
Enzim reaksiyon hızını azaltan maddelere “inhibitör” denir.
4.
Enzim reaksiyon hızını artıran maddelere “aktivatör” denir.
5.
Kendini substrata benzeten doğrudan enzimin aktif bölgesine bağlanan enzimin, substrata bağlanmasını engelleyen inhibitöre kompetitif inhibitör denir.
6.
Meyve ve sebzelerin kurutularak saklanmasındaki amaç bünyesindeki suyu en aza indirip, mikroorganizmaların enzimlerinin çalışmasını engellemektir.
7.
Düşük sıcaklıklarda enzim yapısı bozulduğu için, enzim bir daha görev yapmaz.
8.
Enzimler aktivasyon enerjisini düşürerek hem reaksiyon hızını artırır hem de reaksiyonun daha az ATP ile
gerçekleşmesini sağlar.
57
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 3
soru bankası
Aktivatör
İnhibitör
Apoenzim
Substrat
Tersinir
Kofaktör
Koenzim
B) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri şemada verilen kavramlar ile tamamlayınız.
1.
Bileşik enzimlerin yapısına katılan inorganik maddelere …………… denir.
2.
……………. enzimler reaksiyonu çift yönde gerçekleştirir.
3.
Enzim etkinliğini azaltan ya da durduran maddelere ……………… denir.
4.
Enzimlerin etki ederek değişime uğrattıkları maddelere …………………….. denir.
5.
Bileşik enzimlerin yapısına katılan organik yapıdaki maddelere ……………… denir.
6.
Enzim reaksiyon hızını artıran maddelere ………………… denir.
7.
Enzimin kimle reaksiyona gireceğini belirleyen protein yapıdaki kısma ………………….. denir.
58
BAŞLA
Tepkime sonucu yapısı
ve miktarı değişmediği
için enzimler tekrar
tekrar kullanılabilir.
Y
D
Tüm enzimlerin yapısında
protein bulunur.
Enzimlerin görev yaptığı tüm
reaksiyonlarda ATP enerjisi
harcanır.
Y
D
Y
D
Enzimler sadece hücre içinde
çalışabilir.
Bir koenzim sadece bir
enzimle çalışır.
Kompetitif inhibitörler enzimin
aktif bölgesine doğrudan
bağlanarak etkili olur.
Optimum sıcaklıkta tepkime hızı
minimum olur.
Y
D
Y
D
Y
D
Y
D
8. çıkış
7. çıkış
6. çıkış
5. çıkış
4. çıkış
3. çıkış
2. çıkış
1. çıkış
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 3
soru bankası
C) TANILAYICI AĞAÇ 2
Aşağıda bir tanılayıcı ağaç verilmiştir. Sorulan sorulara doğru-yanlış şeklinde tek cevap verip
bu doğrultuda ilerleyerek doğru çıkışı bulunuz.
59
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 3
soru bankası
Ürün miktarı
Serbest enzim miktarı
D) Enzimlerle ilgili aşağıda verilen grafikleri çizerek tamamlayınız.
Zaman
t1
Zaman
t1
E) Aşağıdaki grafiğe göre enzim çalışması sırasında x, y ve z miktarı nasıl değişir?
X:………………………
Enerji
X
Y
Substrat
Y:………………………
Z
Z:………………………
Ürün
Reaksiyonun ilerlemesi
F)
Gen3
Gen1
K
E1
Gen2
L
E2
E3
M
Gen4
N
E4
R
Gen5
E5
S
Yukarıdaki enzimatik reaksiyonda enzin 2 bozulursa hangi maddelerin üretimi gerçekleşmez?
1.
………………………………………………………………………………………………………………………………
2.
………………………………………………………………………………………………………………………………
3.
………………………………………………………………………………………………………………………………
4.
………………………………………………………………………………………………………………………………
60
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 3
soru bankası
G)
Reaksiyon hızı
00
Dekarboksilaz
Amilaz
Pepsin
80
60
Arginaz
40
20
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Yukarıdaki enzim - pH grafiği ile ilgili verilen; İfadeler doğru ise “D” yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
1.
Pepsin enzimi düşük pH’larda daha etili olur.
2.
Dekarboksilaz enzimi nötr pH’larda daha iyi çalışır.
3.
Amilaz enzimi PH 8’de optimum çalışır.
4.
Dört enzimin birlikte görev yaptığı bir pH aralığı vardır.
5.
Pepsin,dekarboksilaz ve amilaz asidik pH’da görev yapabilir.
6.
Amilaz,Arginaz ve dekarboksilaz bazik pH’larda yaşayabilir.
7.
Amilaz ve arginaz enzimleri midede görev yapabilir.
8.
Arginaz enzimi pH: 10’nun üstünde görev yapabilir.
9.
pH 7’de üç enzim çeşidi birlikte çalışır.
10.
Pepsin enzimi ince bağırsakta optimum çalışır.
11.
Dekarboksilaz enzimi ağızda maksimum hızda çalışır.
61
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 3
soru bankası
H)
SUBSTRAT
ÜRÜN
ENZİM-SUBSTRAT
KOMPLEKSİ
Aktif bölge
ENZİM
ENZİM
Yukarıdaki enzimlerle ilgili verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
1.
Enzimle substrat arasında anahtar - kilit ilişkisi bulunur.
2.
Enzimler tekrar tekrar kullanılır.
3.
Verilen reaksiyon anabolizma reaksiyonudur.
4.
Enzimler spesifik özellik gösterir.
5.
Reaksiyon, katabolizma reaksiyonuna örnektir.
6.
Enzim, aktif bölgesiyle substrata bağlanır.
7.
Enzimler çift yönde görev yapar.
I) Enzim
Substrat
Substrat
Aktif
bölge
Enzim
Enzim - substrat
kompleksi
Ürün
Enzim
Ürün
Enzim - substrat
kompleksi
Yukarıdaki enzimsel reaksiyonla ilgili verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
1.
M ve N maddesi, S maddesinden daha küçüktür.
2.
1 numarada substrata bağlanabilmesi için enzimin uyumlu olması gerekir.
3.
Enzim, substrata aktif bölge haricinde başka bir yerden bağlanır.
62
Nükleik Asitler - 1
1.
DNA molekülü hidroliz edildiğinde, aşağıda verilen moleküllerden hangisi oluşmaz?
4.
TEST
RNA ve DNA yapısındaki nükleotitler karşılaştırıldığında;
A) Deoksiriboz şekeri
I. Fosforik asit
B) Fosfat
II. Deoksiriboz şekeri
C) Adenin bazı
III. Adenin bazı
D) Nükleozit
IV. Adenin nükleotidi
E) Urasil bazı
verilen moleküllerinden hangileri yapı bakımından aynıdır?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
2.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
DNA sentezine replikasyon denir. Replikasyon
sırasında;
I. Deoksiriboz
II. Fosfat
5.
III. Adenin
I. Deoksiriboz - Toplam baz
IV. Timin
II. Fosfat - Deoksiriboz
moleküllerinin kullanım miktarı arasınadaki ilişki
hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) I > II > III = IV
B) I = II > III = IV
C) II > I > III > IV
D) II > I > III = IV
III. Guanin sayısı - Sitozin sayısı
ikililerinden hangileri eşit sayıda bulunur?
A) Yalnız I
Memeli olduğu bilinen aynı tür sağlıklı iki canlı
için;
I. Nükleotit çeşiti
niceliklerinden hangileri kesinlikle aynıdır?
D) II ve III
E) I, II ve III
Eşit sayıda nükleotit içeren iki DNA molekülünde;
I. Guanin sayısı
III. Deoksiriboz şekeri
III. DNA’daki G / S oranı
B) I ve II
6.
C) I ve III
II. Zayıf hidrojen bağı
II. Kromozom sayıları
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
E) III > II > I = IV
3.
Bir DNA molekülünün yapısındaki;
C) I ve III
E) I, II ve III
IV. Pürin bazlarının toplamı
sayılarından hangileri farklılık gösterebilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) III ve IV
E) I, II, III ve IV
63
9. Sınıf
18
TSET
1
7.
8.
600 pürin bazı ve 200 sitozin bulunduran DNA molekülündeki zayıf hidrojen bağı ve toplam fosfat sayısı
hangi seçenekte doğru verilmiştir.
Zayıf Hidrojen
Bağ Sayısı
Toplam Fosfat
Bağ Sayısı
A)
1400
1200
B)
1200
900
C)
1500
1400
D)
1600
1200
E)
800
600
III. mRNA
Yukarıda verilen moleküllerden hangilerinin yapısında zayıf hidrojen bağı bulunur?
11.
III. Fosfat
IV. Timin bazı
İki farklı nükleik asit çeşitinde yukarıda verilen
moleküllerden hangileri ortak kullanılır?
B) I, II ve III
B) II ve III
D) I ve III
II. ATP
D) I, II ve IV
II. tRNA
A) Yalnız III
I. Pentoz şekeri
A) II ve II
10. I. DNA
P
D
P
D
P
D
P
D
E) I, II ve III
A
T
G
S
C) I ve II
G
D
P
D
P
D
P
D
P
Fosfodiester
bağı
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
T
A
I Zincir
II Zincir
DNA molekülü
Yukarıdaki DNA molekülü ilgili verilen;
I. DNA iki polinükleotit zincirinden oluşmuştur.
II. Adeninin tamamlayıcısı timin, guaninin tamamlayıcısı sitozindir.
9.
I. Pirimidin bazı sayısı
II. Toplam deoksiriboz sekeri sayısı
III. Guanin bazı sayısı
Bir DNA molekülünde bulunan yukarıdaki molekül sayılarının çoktan aza doğru sıralanması
aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) I-II-III
B) II-I-III
D) I-III-II
64
C) III-II-I
E) II-I-III
III. Tek zincirdeki nükleotitler birbirine fosfodiester
bağı bağlanır.
IV. Adeninle timin arasında ikili hidrojen bağı, guaninle sitozin arasında üçlü zayıf hidrojen bağı
vardır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Nükleik Asitler - 2
1.
3.
DNA molekülü ile ilgili verilen;
TEST
I. Hücre içinde DNA molekülü yıkılıp yeniden sentezlenemez.
Prokaryot hücrelerdeki DNA’nın, ökaryot hücrelerdeki DNA’dan farkı aşağıdakilerden hangisidir?
II. Bir canlının değişik dokularında bulunan DNA’lar
aynı baz dizilişine sahiptir.
A) İçerdiği organik baz çeşiti
B) Yaptığı iş
III. Çift zincirli olduğu sürece tüm DNA’larda pürin
bazlarının toplam sayısı pirimidin bazlarının toplam sayısına eşittir.
C) Hücrede bulunduğu yer
D) Yapısındaki şeker çeşidi
E) Yapısındaki fosfat çeşidi
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız III
B) II ve III
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
4.
DNA ve RNA molekülleriyle ilgili aşağıda verilen
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) DNA’da zayıf hidrojen bağ sayısının fazla olması,
onun daha yüksek sıcaklıklara dayanıklı olmasının sağlar.
B) tRNA’nın yapısında zayıf hidrojen bağı bulunduğu için yonca yaprağı şeklini almıştır.
C) DNA ökaryot canlılarda çekirdekte, prokaryot
canlılarda stoplazmada bulunur.
D) DNA’daki tüm eşitlikler RNA için de geçerlidir.
E) DNA ve RNA, protein sentezinde görev yaparak
yönetici molekül adını alır.
2.
Nükleik asitlerin yapısına katılan;
I. Adenin bazı
DNA ve RNA için verilen;
I. Yıkılıp yeniden sentezlenme
II. Fosfat
II. Yönetici molekül olma
III. Urasil bazı
III. Protein sentezinde görev alma
IV. Deoksiriboz şekeri
moleküllerinden hangileri hem DNA hem de
RNA’da ortak olarak bulunur?
A) I ve II
5.
B) I ve III
D) IV ve V
C) III ve IV
E) I, II ve IV
IV. Fosfodiester bağı içerme
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) I, ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
65
9. Sınıf
19
TSET
1
6.
Bir DNA molekülündeki deoksiriboz şekeri sayısı
8X ve guanin sayısı da 2X ise;
9.
Eşit sayıda nükleotitden oluşmuş iki DNA molekülünde zayıf hidrojen bağ sayılarının farklı olduğu tespit edilmiştir.
Bu farklılığın sebebi;
I. Toplam nükleotit sayısı
II. Toplam zayıf hidrojen bağ sayısı
III. Pirimidin bazı sayısı
I. Guanin sayılarının farklı olması
hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
7.
I
II
III
A)
8X
10X
4X
B)
8X
12X
6X
C)
10X
12X
6X
D)
10X
12X
5X
E)
12X
14X
7X
Nükleik asitler için aşağıda verilenlerden hangisi
ortaktır?
II. Fosfat sayılarının farklı olması
III. Pürin baz sayılarının farklı olması
durumlarından hangisi ile açıklanabilir?
A) Yalnız I
B) II ve III
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
10. DNA molekülüyle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Yapısında 4 çeşit nükleotit bulunur.
A) Kendini eşleyebilme
B) Prokaryot canlılarda stoplazmada bulunur.
B) Çift zincirden oluşma
C) Ökaryot canlılarda yanlızca çekirdekte bulunur.
C) Ribozom yapısına katılma
D) Kalıtsal özellikleri kuşaktan kuşağa aktarır.
D) Nükleotitlerden oluşma
E) RNA sentezinden sorumludur.
E) Deoksiriboz şekeri taşıma
8.
DNA ve RNA yapısında bulunan nükleotitlerle ilgili verilen,
I. Yapılarında toplam 5 çeşit baz bulunur.
II. Taşıdıkları şekerler de dikkate alındığında toplam
8 çeşit nükleotit bulunur.
III. İki molekül de sentezlenirken DNA bilgisi kullanılır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız III
B) II ve III
D) I ve III
66
C) I ve II
E) I, II ve III
11. RNA molekülüyle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Protein sentezinde görev alır.
B) Tek zincirden oluşur.
C) Yapısında 5 çeşit nükleik asit bulunur.
D) Yapısında urasil nükleotidi bulunur.
E) Riboz şekeri taşır.
Nükleik Asitler - 3
1.
Nükleik asitlerin yapısına katılan fosforik asitle
ilgili verilen;
4.
II. DNA’ya bakılarak üretilme
III. Protein sentezinde görev alma
II. Nükleozitlere fosfat grubunun eklenmesiyle nükleotit oluşur.
IV. Yapısında zayıf hidrojen bağı içerme
özelliklerinin RNA çeşitleriyle doğru eşleştirilmesi hangisinde doğru verilmiştir?
III. Fosforik asit şekere glikozit bağı ile bağlanır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
B) I ve II
D) I ve III
2.
Ribonükleik asitlerle alakalı verilen;
I. Organel yapısına katılma
I. Nükleik asitlere asit özelliği kazandıran moleküldür.
A) Yalnız II
TEST
C) II ve III
mRNA
tRNA
rRNA
I ve II
II ve III
III ve IV
B)
II ve III
II, III ve IV
I, II ve III
C)
III ve IV
I ve II
I ve III
D)
II ve III
III ve IV
I ve III
E)
II ve IV
I ve III
III ve IV
A)
E) I, II ve III
Aşağıda verilenlerden hangisi DNA, RNA ve ATP
molekülleri için ortaktır?
A) Riboz şekeri taşıma
5.
B) Kendini eşleme
Bir hücrede meydana gelen;
I. DNA sentezi
C) Çekirdekte sentezlenme
II. RNA sentezi
D) Organel yapısına katılma
III. Protein sentezi
E) Fosfat molekülü taşıma
olaylarından hangileri prokaryot ve ökaryot canlılarda aynı yerde gerçekleşir?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) I ve III
3.
tRNA için verilen;
I. Her tRNA çeşiti bir amino asite özeldir.
II. Zayıf hidrojen bağı taşır.
III. Stoplazmada serbest hâlde bulunur.
IV. tRNA’nın bir ucunda amino asitlerin bağlandığı
kısım diğer ucunda antikodon kısmı bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
6.
C) II ve III
E) I, II ve III
Nükleik asitlerin yapısına katılan;
I. Fosfat
II. Guanin bazı
III. Timin bazı
IV. Sitozin nükleotidi
moleküllerinden hangileri hem DNA hem de
RNA’da ortak bulunur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
67
9. Sınıf
20
TSET
1
7.
Aynı mRNA’nın farklı ribozomlarda okunması sonucu oluşan proteinler için;
I. Sentez sırasında oluşan su sayısı
II. İçerdiği amino asit çeşidi
10. I – Mitokondri
II – Kloroplast
III – Ribozom
IV – Golgi
III. Üç boyutlu yapısı
özelliklerinden hangileri ortaktır?
Yukarıda verilen yapılardan hangilerinin yapısında RNA bulunmaz?
A) Yalnız II
A) Yalnız IV
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
B) III ve IV D) I ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
11. Bir DNA molekülünde toplam nükleotit sayısı
8.
Bir mRNA molekülü tamamen hidroliz edildiğinde;
I. Riboz şekeri
A) Toplam fosfat sayısına
B) Toplam pirimidin baz sayısına
II. Glikoz
C) Toplam pürin sayısına
III. Amino asit
D) Bir iplikteki toplam adenin sayısına
IV. Fosfat
moleküllerinden hangileri oluşur?
A) I ve III
4000 ve bunun 1/5’ i guanin ise buna göre aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?
B) I ve IV
D) I, II ve IV
E) Toplam deoksiriboz şekeri sayısına
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
12. DNA’nın yarı konumlu eşleştiğini göstermek için işa9.
68
Aşağıdakilerden hangisi, iki farklı DNA molekülünün birbirinden farklı özelliklere sahip olmasında
etkili olmaz?
retli azotlu nükleotitler kullanılarak deneyler yapılır.
Bu deneylerden kullanılmayan baz aşağıdakilerden hangisidir?
A) Moleküldeki fosfat sayısı
A) Timin
B) Nükleotitlerin sırası
B) Guanin
C) Moleküldeki nükleotit çeşitlerinin sayısı
C) Sitozin
D) DNA uzunluğu
D) Adenin
E) Pentoz çeşidi
E) Urasil
Nükleik Asitler - 4
1.
RNA molekülünün sahip olduğu özelliklerle ilgili
aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
5.
I. Organik baz
II. Fosfarik asit
A) Protein sentezinde görev yapar.
III. Pentoz şekeri
B) Yapısındaki pentoz şekeri ribozdur.
DNA ve RNA’daki ortak nükleotitlerin birbirinden
ayırt edilmesinde yukarıda verilenlerinden hangilerine bakılabilir?
C) DNA molekülüne bakılarak sentezlenir.
D) Ökaryot canlılarda sadece çekirdekte bulunur.
A) Yalnız II
E) tRNA molekülünün yapısında zayıf hidrojen bağı
bulunur.
2.
TEST
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
Ökaryot bir bitki hücresinde;
I. Çekirdek
II. Mitokondri
III. Kloroplast
IV. Ribozom
V. Golgi
yapılarının hangilerinde DNA ve RNA molekülü
birlikte bulunur?
A) Yalnız I
B) I ve II D) I, III ve IV
6.
Bir hücrede DNA sentezi sırasında;
I. Riboz
C) I, II ve III
II. Fosfat
E) I, II, III ve V
III. Adenin
IV. Guanin
V. Deoksiriboz
3.
moleküllerinden hangileri daha fazla harcanır?
Aşağıdakilerden hangileri ATP, DNA ve RNA molekülleri için ortaktır?
A) I ve II B) I, II ve III
D) II ve V
A) Riboz şekeri taşıma
C) I, IV ve V
E) II, IV ve V
B) Kendini eşleyerek çoğalma
C) Çekirdekte sentezlenme
D) Adenin bazı taşıma
E) Deoksiriboz şekeri taşıma
4.
Bir DNA molekülünde, toplam nükleotit ve timin
sayısı biliniyorsa, aşağıdakilerden hangisi hesaplanamaz?
A) Pürin bazlarının sayısı
7.
I. DNA sentezi
II. RNA sentezi
B) Zayıf hidrojen sayısı
III. Protein sentezi
C) DNA’daki toplam fosfat sayısı
Yukarıdaki olayların hangilerinde meydana gelen
hatalar kuşaktan kuşağa aktarılır?
D) Guanin sayısı
E) Tek zincirdeki adenin sayısı
A) I ve II
B) II ve III
D) Yalnız II
C) I, II ve III
E) Yalnız I
69
9. Sınıf
21
TSET
1
8.
11. I. DNA sentezi
I. Ribozom
II. Kloroplast
II. RNA sentezi
III. Mitokondri
III. Ribozomda protein sentezi
Yukarıda verilen organellerden hangileri yıkılırsa
yapılarında nükleotite rastlanır?
Yukarıdaki olaylardan hangisi gerçekleşirken
hem ATP, nükleotit harcanır hem de su sentezlenir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
9.
C) I ve III
E) I, II ve III
I. DNA şifreleri
II. Nükleotidlerin bağlanma biçimi
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
II. Büyüme,gelişme
İki RNA molekülünün birbirinden farklı olması yukarıdaki faktörlerden hangilerine bağlıdır?
IV. Protein sentezi
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
12. I. Yaraların onarımı
III. Nükleotit çeşidi ve sırası
A) Yalnız III
C) I ve III
III. Gamet oluşumu
İnsanda yukarıda verilen olaylardan hangileri
gerçekleşirken DNA sentezi zorunludur?
A) I ve II
B) I ve III
C) I, II ve III
D) II, III ve IV
E) I, III ve IV
10. I. Adenin bazı
13. Karaciğer ve böbrek hücrelerinin birbirinden
II. Zayıf hidrojen bağı
farklı olması;
III. Fosfat
I. Hücrelerindeki DNA’nın farklı olması
IV. Fosfodiester bağı
II. DNA’nın aktif genlerinin farklı olması
DNA molekülüne ait tüm nükleotitlerin yapısında
yukarıdaki moleküllerden hangileri ortak bulunur?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) III ve IV
70
C) I ve III
E)II, III ve IV
III. Sentezlenen moleküllerin farklı olması
faktörlerinden hangilerine bağlıdır?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
ATP
1.
TEST
4.
ATP molekülüyle ilgili verilen;
I. Anabolizma reaksiyonlarının tamamında kullanılır.
Adenozin nükleoziti
Adenin
II. Nükleotit yapıdadır.
P
III. ATP sadece hücre içinde üretilir.
B) I ve II
D) I ve III
P
P
Riboz şekeri
Adenozin monofosfat
(AMP)
Adenozin difosfat
(ADP)
Adenozin trifosfat
(ATP)
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
Yüksek enerjili fosfat
bağları
C) II ve III
E) I, II ve III
Yukarıda ATP molekünün yapısı verilmiştir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yapısındaki baz adenin bazıdır.
2.
B) ATP büyük molekül olup hücre zarından geçmez.
I
C) Üç tane fosfat molekülü içerir.
D) Yapısında üç tane yüksek enerjili fosfat bağı bulunur.
III
II
E) ADP’ye bir fosfat eklenirse ATP elde edilir.
ATP’nin yapısını gösteren yukarıdaki şekilde, numaralandırılmış kısımlarla ilgili verilen;
I. I numaralı molekülün yapısında azot bulunur.
II. II numaralı, riboz şekeri olup RNA ve ribozom
yapısına da katılır.
III. III numaralı yapı, organik yapıdaki fosfat grubudur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
5.
Adenozin nükleoziti
E) I, II ve III
Adenin
3.
P
ATP molekülü ile verilen;
I. ATP büyük moleküldür, hücre zarından geçmez.
II. ATP sentezi endergonik reaksiyondur.
III. ATP yıkımı geri dönüşümlü bir reaksiyondur.
IV. ADP’den ATP sentezlenirken dışarı bir molekül
su verilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
P
P
Riboz şekeri
Adenozin monofosfat
(AMP)
Adenozin difosfat
(ADP)
Adenozin trifosfat
(ATP)
ADP + P + Enerji m ATP + H 2 O
A) I ve III
Yüksek enerjili fosfat
bağları
Yukarıda molekül yapısı verilen ATP molekülü ile
ilgili söylenen;
I. Her canlı hücre kendi ATP’sini üretir.
II. Çekirdek ve mitokondri zarından geçer.
III. Sentezlenirken dışarı su verir, yıkılırken de su
kullanılır.
yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
71
9. Sınıf
22
TSET
1
6.
I
II
8.
III
ATP molekülüyle ilgili verilen;
I. Hücre içinde sentezlenir, hücre içinde harcanır.
P
P
II. Bir hücreden diğerine aktarılmaz.
P
III. ATP depo edilemez.
IV. İnsan, ışık yardımıyla ATP üretir.
bilgilerinden hangileri doğrudur?
IV
A) I ve II
V
VI
B) II ve III
D) I, II ve IV
( : Yüksek enerjili bağları)
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
ATP molekülüne ait yukarıda numaralandırılmış
kısımlarla ilgili verilen;
I. I ve II numaralı yapılar glikozit bağı ile bağlanarak
AMP adı verilen yapıyı oluşturur.
II. IV numaralı kısmın yapısında yüksek enerjili fosfat bağı bulunmaz.
III. Defosforilasyonda VI numaralı yapı V numaralı
yapıya dönüşür.
IV. I ve II numaralı yapılar zardan geçerken IV, V ve
VI numaralı yapılar zardan geçemez.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve III
B) I ve IV
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
9.
I. Yapısında üç fosfat molekülü bulunur.
II. Üç tane zayıf hidrojen bağı bulunur.
III. ATP sentezine fosforilasyon, yıkımına defosforilasyon denir.
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri ATP molekülü için geçerlidir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
7.
I. Kimyasal sindirim
II. İmpuls iletimi
III. Aktif taşıma
III. Kimyasal sindirim
IV. Sinirsel iletim
IV. Difüzyon
Yukarıda verilen reaksiyonlardan hangileri gerçekleşirken ATP harcanır?
B) I ve IV
D) II, III ve IV
72
E) I, II ve III
10. I. Aktif hareket
II. Dehidrasyon sentezi
A) I ve III
C) II ve III
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Yukarıda verilen olaylardan hangileri gerçekleşirken ATP miktarı azalır?
A) I ve II
B) I ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler (Karma) - 1
1.
Bitki hücrelerinde gerçekleşen;
I. Nişasta + (n – 1) H2O → n. Glikoz.
II. Maltoz + H2O → 2. Glikoz
III. 3 Yağ asidi + Gliserol → Yağ + H2O
IV. Glikoz + Fruktoz → Sukroz + H2O
V. Protein + (n–1)H2O → n. Aminoasit
4.
yukarıda verilen reaksiyonlardan hangileri hayvan hücresi içinde gerçekleşir?
A) I, II ve III
C) I, II ve IV
2.
C
Glisin
CH3
Alanin
300 mol su
37° C
100 Trigliserit
300 mol su
37° C
100 Tripeptit
300 mol su
37° C
100 Maltoz
virüslere karşı direnç sağlamada etkilidir.
II. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve sinir sistemi
sağlığı üzerine etkilidir.
III. Antioksidandır, üreme olaylarını düzenler
IV. Kanın pıhtılaşması ve yaraların iyileşmesi üzerine etkilidir.
Yukarıda görevinden bahsedilmeyen vitamin
aşağıdakilerden hangisidir?
A) A
B)B
C)C
D)K
E) E
CH2 – SH
CH2 – OH
Sistein
Serin
miştir.
Buna göre;
I. Aminoasidin çeşidini radikal grup belirler.
II. Bazı aminoasitlerin yapısında kükürt bulunabilir.
III. Aminoasitlerin karbon sayısı farklı olabilir.
IV. Bütün aminoasitlerin yapısında azot bulunmaz.
V. Bir aminoasidin yapısında en az iki karbon atomu bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I, II ve III
B) I, II ve IV
C) II, III ve IV
D) I, II, III ve V
E) I, II, III, IV ve V
Karbonhidrat ve protein molekülleri için verilen;
I. Hücre zarının yapısına katılma
II. Endoplazmik retikulumda üretilme
III. Bazı hormonların yapısına katılma
IV. DNA şifrelerine göre sentezlenme.
V. İnsanda depo formlarına rastlanma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I, III ve IV
III
5. Bazı vitaminlerin etkili olduğu olaylar verilmiştir.
I. Görme olayı, hücre yenilenmesi, bakteri ve
COOH
Yukarıda 4 farklı aminoasidin radikal grupları veril-
3.
II
A) I - II - III
B) II - I - III
C) II - III - I
D) III - II - I
E) III - I - II
R
H
I
Yukarıda numaralandırılmış tüplere altında yazılı
sindirim enzimleri konulup reaksiyon sonlanıncaya
kadar bekleniyor.
Oluşan monomer sayısı hangi seçenekte çoktan
aza doğru sıralanmıştır?
B) III ve V
D) II, III ve V
E) I, II, III ve V
H
NH2
TEST
B) II, III ve IV
D) I, II, IV ve V
C) I, II ve III
E) I, II, III, IV ve V
6.
Maltoz
V
Nişasta
IV
Glikojen
III
Glikoz
I
Laktoz
II
CO2 + H2O
Canlılarda gerçekleşen numaralandırılmış tepkimelerle ilgili verilen;
I. Tepkimelerin tamamı katabolizma reaksiyonlarına örnek oluşturur.
II. Birbirinden farklı enzimlerin ürünü aynı olabilir.
III. II, IV ve V numaralaı reaksiyonlar bitki hücrelerinde gerçekleşir.
IV. I, II ve III numaralı reaksiyonlar hayvan hücrelerinde gerçekleşir.
V. II ve III numaralı reaksiyolar bakteriler, mantarlar
ve hayvanlarda ortak gerçekleşebilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve IV
B) I, II, III ve IV C) I, II, III ve V
D) II, III, IV ve V E) I, II, III, IV ve V
73
9. Sınıf
23
TSET
1
7.
10. I. Glikojen
Aşırı terleyen bir insanda;
I. Suyla birlikte mineral kaybı neticesinde vücut sıvılarının iyon dengesinin bozulması
II. Protein
II. Aşırı su kaybına bağlı olarak vücut sıvılarının pH
derecesinin değişmesi
IV. Nişasta
III. Terlemeyle vücut ısısının uzaklaştırılması
IV. Hücrelerin aşırı su kaybı sonucu enzim reaksiyon
hızının azalması.
durumlarından hangileri hayati tehlikenin ortaya
çıkmasına neden olur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I, II ve IV
III. Yağ
V. Selüloz
Yukarıda verilen molekülerden hangilerinin sindirimi hayvan hücresinin içinde gerçekleşir?
A) I ve II
B) I, II, III ve IV C) I, II ve III
D) I, II, IV ve V
E) II, III, IV ve V
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
11. Monosakkaritlerle ilgili verilen;
I. Nükleik asitlerin yapısına katılma
II. Fotosentez sonucu üretilme
8.
Hücrelerde 20 çeşit aminoasit kullanılarak binlerce farklı protein sentezi gerçekleşmesi;
I. Aminoasitler arası kurulan peptit bağının yapısının farklı olması
II. Aminoasitlerin kullanım sırasının farklı olması
III. Aminoasit çeşidi ve sayısının farklı olması
IV. Protein sentezinde farklı ribozomlar kullanılması
III. Solunum reaksiyonlarında substrat olarak kullanılma
IV. Zardan geçebilecek kadar küçük olma
özelliklerinden hangileri bazı monosakkaritler
için geçerlidir?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
durumlarından hangileriyle açıklanabilir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve III
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
12. Yağlarla ilgili verilen;
9.
Hayvanlarda depo edilen karbonhidrat çeşidiyle
ilgili verilen;
I. Kaslar ve karaciğerde depo edilir.
II. Glikozit bağı içerir.
III. Yıkımı sonucu oluşan manomerleri pH’yı etkiler.
yargılarından hangileri doğru değildir?
A) I ve II
B) I ve III
D) Yalnız III
74
C) II ve III
E) I, II ve III
I. Gliserol ve yağ asidi monomerlerinin dehidrasyonu sonucu oluşur.
II. Doymuş yağların hidrojen sayısı fazla olduğu için
daha fazla enerji verir.
III. Monogoliserit hücre zarından geçer.
IV. Yağ sentezi veya yıkımı pH’ı etkiler.
bilgilerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler (Karma) - 2
1.
4.
I. Proteinler
II. Karbonhidratlar
III. Yağlar
IV. Vitaminler
V. Nükleikasitler
VI. Mineraller
II. 4 laktoz sentezlenir.
Enerji
Sağlayanlar
Yapıya
Katılanlar
III. 6 sukroz, 4 laktoz ve 4 maltoz sentezlenir.
IV. Bu reaksiyonlar sırasında 12 su üretilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
Düzenleyici
Olanlar
A) I, II, III ve IV
I, II, III
B) I, II ve III
I, II, III, IV, V ve VI I, IV, V ve VI
A) I ve II
I, III, V
C) I, II ve IV
I, II, III ve V
II, III, V ve VI
D) II, III ve VI
IV, V ve VI
I, II ve III
E) I, II, III ve V
I, II, III, IV ve V
II, III ve V
I. Sindirime uğramama
II. Düzenleyici molekül olma
III. Ototrof canlılar tarafından sentezlenme
IV. Organik yapıda olma
B) II ve III
D) II, III ve IV
B) I ve III
D) I ve IV
5.
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
¶ 2 molekül trigliserit
¶ 6 molekül laktoz
¶ 7 aminoasitten oluşan protein
sentez tepkimeleriyle ilgili;
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri hem vitaminler hem de mineral maddeler için geçerlidir?
A) I ve II
Bir hücrede 18 glikoz, 6 fruktoz, 4 galaktoz bulunmaktadır. Bu hücrenin bitki hücresi olduğu
kabul edilecek olursa;
I. En fazla 12 adet disakkarit sentezlenir.
Yukarıda verilen organik bileşikler hangi seçenekte görevlerine göre doğru sınıflandırılmıştır?
2.
TEST
I. Kullanılan monomer sayısı
II. Kurulan bağ sayısı
C) I, II ve III
III. Meydana gelen su sayısı
E) I, II, III ve IV
IV. Asitliğin azalması
özelliklerinden hangileri ortaktır?
3.
Suyun +4° C de hacmi en küçük, yoğunluğu en fazladır. Kış aylarında göl ve nehir sularının donmasıyla
hacmi maksimum, özkütlesi minimum olur. Su don-
A) I ve II
B) II ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II ve IV
duğu zaman buz suyun üst kısmına çıkar. Böylece
göl ve nehirin sadece üst kısmı buz tutar. Havanın
ısınmasıyla yüzeydeki buz erir ve bu su +4°C’de suyun dibine çöker.
Suyun bu özelliği;
I. Tatlı su canlılarının yaşamlarının devam etmesi
için sıcaklığın korunması
6.
I. Enerji kaynağı olarak kullanılmama
II. Düzenleyici molekül olma
II. Yüzey ve dip sularının yer değiştirmesi, yani sürkülasyon sağlaması
III. Canlı yapısına katılma
III. Su içinde yaşayan algler için fotosentez tepkimelerinde hammadde olarak kullanılması
olaylarından hangilerini sağlamaya yöneliktir?
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri vitaminler ve mineral maddelerin ortak özellikleri içerisinde yer alır?
A) Yalnız I
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
IV. Tüm canlılar tarafından hazır alınma
B) I ve II
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
75
9. Sınıf
24
TSET
1
7.
Aşağıdakilerden hangisi suyun insan vücudundaki görevlerinden biri değildir?
A) Vücut sıcaklığının düzenlenmesine yardımcı
olma
B) Boşaltımda görev alma
10. Besinlerinde yağ bulunmadığı hâlde bazı hayvanların, vücutlarında yağ depoladıkları gözlenmiştir.
Bu bilgiye dayanılarak,
I. Besinlerle alınan diğer organik besinlerin fazlası
yağa dönüştürülerek depolanmıştır.
II. Diğer besinler kendi depo formunda depolanır
ve yağa dönüşmez.
C) Maddelerin çözünmesini sağlama
D) Besinlerin taşınmasını sağlama
E) Fotosentez tepkimelerinde CO2 ile birleşerek organik besin sentezleme
III. Canlı, kendi için gerekli tüm organik besinleri
kendi üretir.
yargılarından hangilerine varılabilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
8.
V. Su
II. Glikojen sentezi
III. Protein sentezi
IV. Yağ sindirimi
V. Laktoz sindirimi
VI. Maltoz sindirimi
Yukarıda verilen besin maddelerinden hangileri
canlılarda düzenleyici organik besinler grubunda
incelenir?
Yukarıdaki reaksiyonlardan hayvan hücresi ve
bitki hücresinde gerçekleşenler hangisinde doğru verilmiştir?
III. Vitamin
IV. Mineral madde
A) IV ve V
B) II, IV ve V
D) I, III ve IV
C) I ve III
E) I, III, IV ve V
Büyümek gelişmek için gerekli tüm aminoasitleri
sentezleyen bakteri soyu X ışınlarına tutulmuştur.
Daha sonra BKO ve ilave aminoasit içeren ortamlarda üreme durumu tabloda ifade edilmiştir.
Ortam
Üreme Durumu
B.K.O
Yok
BKO + X ve Y
Var
BKO + X ve Z
Yok
BKO + N ve Z
Yok
BKO + N ve Y
Var
BKO + Z ve M
Yok
BKO + X ve M
Yok
A) X
B)Y
C)Z
D)M
Hayvan Hücresi
içinde
Bitki Hücresi
içinde
A) I, II, III
III, V, VI
B) I, II ve IV
III, V ve VI
C) II, III ve IV
I, III ve VI
D) I, II, III, IV ve V
III, IV ve VI
E) II, III, IV, V
I, III, IV ve VI
12. I. Monosakkaritlerin tamamı enerji kaynağı olarak
kullanılır.
II. Tüm karbonhidrat çeşitlerinin yapısında glikozit
bağı bulunur.
III. Karbonhidratların dehidrasyon reaksiyonlarında
veya hidrolizde kullanılması pH derecesini değiştirmez.
Tabloya göre bu bakteri türü hangi aminoasidi
sentezleyememektedir?
76
E) I, II ve III
11. I. Nişastanın sindirimi
I. Protein
II. Yağ
9.
C) I ve III
E) N
Karbonhidratlarla ilgili olarak yukarıda verilen
ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler (Karma) - 3
1.
4.
I. Aktivasyon enerjisini düşürür.
I. Protein
II. Sentezinde ribozom görev alır.
II. Vitamin
II. Protein yapıya ilaveten yardımcı kısım bulundurur.
III. Su
III. Hücre dışında görev alır.
V. Karbonhidrat
IV. Mineral
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri tüm enzimler için geçerlidir?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
VI. Yağ
Yukarıda verilen besinlerden hangileri organik
düzenleyici moleküller grubuna dâhil edilir?
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, II, V ve VI
2.
TEST
C) I, II, III ve IV
E) I, II, III, V ve VI
I. Protein
II. Yağ
III. Polisakkarit
IV. Maltoz
Yukarıda verilen moleküllerden hangileri aynı çeşit manomerden oluşmuştur?
A) I ve II
B) III ve IV
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
5.
I. Sağlam ve sağlıklı görünürler.
II. Aşırı zayıf veya kiloludurlar.
III. Çok nadir hastalanırlar.
IV. Sık sık hastalanırlar.
V. Sağlıklı bir cilde, parlak saçlara ve gözlere sahiptir.
VI. Pürüzlü, kuru, sağlıksız bir cilt yapısına sahiptir.
3.
Yeterli ve dengeli beslenen bireyler ile yetersiz
ve dengesiz beslenen bireylere ait yukarıdaki
özellikler hangi seçenekte doğru verilmiştir?
Bir hücrede;
I. Protein
II. Nişasta
Yeterli ve Dengeli
Beslenen
III. Laktoz
IV. Yağ
besinlerinden hangileri bir arada bulunmaz?
A) I ve II
B) I ve III
D) II ve IV
C) II ve III
E) III ve IV
Yetersiz ve Dengesiz
Beslenen
A) I, III ve V
II, IV ve VI
B) I, II ve IV
III, V ve VI
C) I, II ve III
IV, V ve VI
D) III, IV ve VI
I, II ve V
E) IV, V ve VI
I, II ve III
77
9. Sınıf
25
TSET
1
6.
Vücuda yeterince protein alınmadığında aşağıda belirtilen olaylar meydana gelir:
¶ Yaralar geç iyileşir.
9.
I. Glikoz
II. Deoksiriboz
III. Maltoz
¶ Büyüme yavaşlar.
¶ Mikroplara karşı vücut direnci azalır.
Buna göre;
I. Bağışıklığın sağlanmasında etkili olan mikropları
etkisiz hale getiren antikorların protein yapıda olması
II. Yaraların onarımında, yapıya katılma oranı en
fazla olan proteinlerin kullanılması.
III. Büyüme ve gelişmede yapısal molekül olan proteinlerin kullanılması.
IV. Hücredeki reaksiyonların düzenlenmesinde görev alan enzimlerin ve hormonların protein yapıda olması.
IV. Yağ asidi
V. Aminoasit
yukarıda verilen organik bileşiklerin sahip olduğu
ortak özellik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Asidik özellikte olma
B) Solunumda enerji kaynağı olarak çalışma
C) Hücre zarından geçebilme
D) Karbon - hidrojen arası bağ taşıma
E) Sindirime uğramama
durumlarından hangileri bahsedilen aksaksıkların ortaya çıkma nedeni olabilir?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve III
7.
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
Vitaminlerle ilgili aşağıda verilen özelliklerden
hangisi, tüm vitamin çeşitlerinde ortak gözlenir?
I. Sindirime uğramama
II. Solunum reaksiyonlarında direkt kullanılma
III. Glikozit bağı içerme
IV. Nükleikasitlerin yapısına katılma
A) Enzim yapısına katılma
B) Karaciğerde depolanma
C) Solunumda enerji kaynağı olarak kullanılma
D) Sindirime uğramama
özelliklerinden hangileri tüm monosakkaritler
için ortaktır?
A) Yalnız I
E) Suda çözünerek taşınma
8.
10. Monosakkaritler için verilen;
B) I ve II
D) I, II ve III
C) II ve III
E) I, III ve IV
Aşağıda suyun sahip olduğu bazı özellikler ve bu
özelliklerin canlılara sağladığı faydalar eşleştirilmiştir.
Buna göre;
I. Suyun buharlaşması → Vücut sıcaklığının ayarlanması
II. Suyun çözücü özelliği → Metabolizma artığı
ürünlerin seyreltilmesi ve vücuttan uzaklaştırılması
III. Kohezyon özelliği → Bitkilerde organik moleküllerin taşınması
eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
78
C) I ve III
E) I, II ve III
11. Aşağıda verilen tepkimelerden hangisi hayvanlarda çift yönlü olarak gerçekleşmez?
A) Glikojen + (n – 1)H2O → n.Glikoz
B) n. Aminoasit → Protein + (n–1)H2O
C) Glikoz + Galaktoz → Laktoz + H2O
D) Maltoz + H2O → Glikoz + Glikoz
E) Yağ + 3H2O → 3 yağ asidi + Gliserol
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK 4
soru bankası
A)
Difüzyon
Endositoz
Pinositoz
Plazmoliz
Osmoz
Ekzositoz
Kolaylaştırılmış
difüzyon
Deplazmoliz
Aktif taşıma
Fagositoz
Pasif taşıma
Turgor basıncı
Aşağıdaki cümleleri tabloda verilen kavramları kullanarak tamamlayınız.
1.
Küçük moleküllerin çok yoğun ortamdan, az yoğun olduğu ortama, enerji harcamadan geçişine …………………….
2.
Bir çözeltideki çözünen moleküllerin, derişimlerinin fazla olduğu ortamdan az olduğu ortama doğru yayılmasına
3.
Suyun, yarı geçirgen zar aracılığıyla derişimin düşük olduğu ortamdan derişimin yüksek olduğu ortama doğru
4.
Küçük moleküllerin, az yoğun olduğu ortamdan çok yoğun olduğu ortama doğru, ATP harcanarak geçişine
5.
……………… olayı tek yönlü gerçekleşir ve çeper taşıyan hücrelerde (bitki, mantar, bakteri) gerçekleşmez.
6.
………….., büyük moleküllü sıvı maddelerin hücre zarından oluşan cep ile hücre zarına alınmasıdır.
7.
…………….. uğrayan bitki hücrelerinde hücre zarı, hücre duvarından uzaklaşır ve koful hacmi azalır.
8.
Hipotonik ortamdaki bir hücrenin su alarak şişmesine turgor, hücre içindeki suyun hücre zarına yaptığı basınca
9.
Plazmolize uğramış bir hücrenin saf su gibi hipotonik bir ortama konulduğunda su alarak eski hâline dönmesine
denir.
…………….denir.
geçişine ………….. denir.
……………….. denir.
ise ………………denir.
……………… denir.
10. Katı moleküllerin enerji harcanarak hücre içine alınması olayına ……………….. denir.
79
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 4
soru bankası
B) Bitki hücresi bir ortama konulduktan sonra meydana gelen değişiklikler aşağıda verilmiştir.
Buna göre aşağıdaki boşlukları uygun kavramlarla doldurunuz.
hücre duvarı
H2O
koful
hücre zarı
I. Hücre, hipertonik ortama konulduğu için hücre su kaybetmiş ve koful ile zar arası mesafe ………... tır.
II. Hücrenin suya olan ilgisi……………….., turgor basıncı azalmıştır.
III. Hücreyi ……………….. ortama bıraksak hücre tekrar eski hâline döner. Bu olaya ………… denir.
IV. Hücre bu ortamdan alınıp izotonik ortama konulursa, bu ortamda da hücredeki mitokondri ve golgi organellerinin faliyetleri artsa hücredeki turgor basıncı……………, ozmotik basınç …………….
C) Aşağıdaki şekilde küçük moleküllerin hücre zarında taşınma biçimleri gösterilmiştir. Şemadaki
numaralı yerlere hangi kavramlar gelmelidir?
80
I: …………………
II: …………………….
III: ………………..
IV: ……………………
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 4
soru bankası
D) ATP
ADP+P
D
C
A
I
AB
A
B
II
III
Şekildeki olayla ilgili, aşağıda verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız..
1.
Gösterilen olay kolaylaştırılmış difüzyondur.
2.
A molekülü, hücre dışından hücre içine alınmıştır.
3.
I ile gösterilen kısım, hücre içi; III ile gösterilen kısım, hücre dışıdır.
4.
II gösterilen kısım, hücre zarı; B ise taşıyıcı proteindir.
5.
Verilen olay, az yoğun ortamdan çok yoğun ortama madde taşınması olarak adlandırılan aktif taşımaya
örnektir.
6.
ATP harcanan kısım, hücre içidir çünkü ATP büyük molekül olduğu için hücre dışına çıkamaz.
7.
II numaralı yapının yapısında karbonhidrat, protein ve yağ molekülleri yer alır.
8.
Hücre zarındaki taşıyıcı proteinler hem aktif taşımada hem de kolaylaştırılmış difüzyonda görev alır.
9.
Bu olayın gerçekleşmesi için gerekli ATP kloroplast organelinde üretilir.
10.
Yukarıda şematize edilen olay, çeper taşıyan hücrelerde gerçekleşmez.
11.
Bu olay ancak hücre zarından geçebilecek kadar küçük moleküller için geçerli olup büyük moleküller bu
yolla taşınamaz.
12.
Bu olayı gerçekleştiren hücre, canlı hücredir ve hücrenin bu moleküle ihtiyacı yoktur.
81
BAŞLA
Büyük moleküller aktif
taşıma, difüzyon ve
ozmozla taşınır.
82
Y
D
Aktif taşıma, endositoz ve
ekzositozda enerji harcanır.
Konsantrasyon farkı, sıcaklık
difüzyon hızını artırırken ,
molekül ağırlığı difüzyon
hızını azaltır.
Y
D
Y
D
Küçük moleküllerin enerji
harcamadan hücre
zarından geçmesi olayına
aktif taşıma denir.
Küçük moleküllerin, çok
bulunduğu ortamdan az
bulunduğu ortama enzim
kullanarak geçmesine
kolaylaştırılmış difüzyon denir.
Endositoz, çeper taşıyan
hücrelerde gerçekleşmez.
Büyük moleküllerin taşınması
sırasında enerji harcanır.
Y
D
Y
D
Y
D
Y
D
8. çıkış
7. çıkış
6. çıkış
5. çıkış
4. çıkış
3. çıkış
2. çıkış
1. çıkış
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 4
soru bankası
E) TANILAYICI AĞAÇ - 3
Aşağıda bir tanılayıcı ağaç verilmiştir. Sorulan sorulara doğru - yanlış şeklinde tek cevap
verip, bu doğrultuda ilerleyerek doğru çıkışı bulunuz.
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 4
soru bankası
Ribozom
Sentrozom
Mitokondri
Golgi
Lizozom
Granüllü ER
Kloroplast
Lökoplast
Çekirdek
Koful
Kromoplast
Hücre zarı
F) Yukarıda verilen yapıları kullanarak aşağıda verilen soruları cevaplayınız.
I.
Fosforilasyon tepkimeleri ……………….. ve ………………… organelinde gerçekleşir.
II.
……………… ve …………….. organelleri bitkilerde bulunmaz.
III. Protein sentezi;
a)
b)
c)
d)
organellerinde gerçekleşir.
VI. Yapısında DNA ve RNA moleküllerini birlikte bulunduran organeller …………………… ve …………………...
V.
Katabolizma reaksiyonlarında görevli organeller ……………….. ve ………………..
VI. Yapısında RNA bulunan organeller:
a)
b)
c)
d)
VII. Prokaryot hücrede bulunan yapılar ……………… ve …………………….
VIII. Hayvan hücrelerinde bulunmayan yapılar ………………. , ……………. ve ………………
IX. ………………… organeli çalışırken ATP harcanmaz.
G) Aşağıdaki tabloda hücre zarından madde taşınma olayları gösterilmiştir. Üst sütunda bulunan
yönergeye göre; rakamların yanına olay gerçekleşiyorsa “+”, gerçekleşmiyorsa “–” işareti koyunuz..
Basit difüzyon
Kolaylaştırılmış difüzyon
Aktif taşıma
Endositoz
Derişim farkına bağlı olarak gerçekleşme
+
+
+
–
ATP tüketilmesi
1
2
3
4
Taşıyıcı protein kullanımı
5
6
7
8
Enzim kullanımı
9
10
11
12
Zar yüzeyinin değişmesi
13
14
15
16
Sıcaklık değişiminden etkilenme
17
18
19
20
83
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 4
soru bankası
H) I. Kolaylaştırılmış difüzyon
II. Aktif taşıma
III. Endositoz
IV. Ekzositoz
Aşağıdaki cümleleri yukarıda verilen reaksiyonlara göre doldurunuz.
a) Enerji harcanarak gerçekleşenler ………………………………………………………
b) Hücre zar yüzeyinde değişim oluşturan olaylar ……………….. ve ………………...
c) Taşıcı protein ve enzimlerle gerçekleşenler ……………….. ve ……………… .
d) Zar yüzeyini küçülten olay……………….
e) Tek yönde gerçekleşenler……………….. ve …………………..
f) Çeper taşıyan hücrelerde gerçekleşmeyen olay ……………………….
I) Şekilde bitki hücresiyle ilgili verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
ÇEKİRDEK
Kromatin
Çekirdekcik
Çekirdek zarı
Granüllü
ER
Granülsüz
ER
Ribozomlar
Merkezi koful
Golgi
Hücre iskeleti
Mitokondri
Peroksizom
Plazma zarı
Kloroplast
Plazma zarı
Plazmodesma
1.
Ribozom organeli hem prokaryot hem de ökaryot canlılarda bulunur.
2.
Yaprak hücrelerinde granülsüz ER’ler ATP depolar.
3.
Glikoprotein, lipoprotein ve glikolipit gibi moleküller golgi organelinde üretilir.
4.
Verilen hücre büyük bir merkezi kofula sahip olduğu için genç bir hücredir.
5.
Mitokondride üretilen ATP’ler, inorganik maddelerden organik besin sentezi için kullanılır.
6.
Domatesin kızarması ve yaprakların sararması, kloroplastın kromoplasta dönmesini gösterir.
7.
Hücreya şekil veren, organel ve kromozom hareketi sağlayan yapıya hücre iskeleti denir.
8.
Lökoplastlar renksiz olup besin depolama özelliğine sahiptir.
9.
ER, hücre içi madde taşımacılığında karbonhidrat, yağ ve protein sentezinde görev alır.
10.
Kök hücrelerinde kloroplast, kromoplast ve lökoplastın üçü birlikte bulunur.
11.
Hücre çeperi golgi tarafında sentezlenir.
84
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
BULMACA
AÇIK UÇLU
SORULAR
1.
Hücre zarında meydana gelen pasif taşıma olayları nelerdir?
I …………………..
II ………………….
III …………………
2.
Bitki, mantar ve bakterilerde endositozu engelleyen yapının ismi nedir?
……………………
3.
Hücre zarında büyük moleküllerin taşınması olayları nelerdir?
I ………………….
II ………………..
4.
Saf suya atılan bitki ve alyuvar hücrelerinde ne gibi değişiklikler olur?
.................................................................………………………………………………..
5.
Canlıların yapısında yer alan çeper çeşitlerinin adlarını yazınız.
1. Bakteride ………………..
2. Bitkide ……………………
3. Mantarda ………………..
6.
Bir bitki hücresini çok yoğun ortama bırakırsak çeperle hücre zarı arası mesafe ne olur?
…………………………………
7.
Kolaylaştırılmış difüzyonun aktif taşımaya benzer yönleri nelerdir?
I ………………………
II ……………………..
III …………………….
8.
Aşağıda verilen tabloda moleküllerin sahip oldukları özellikleri “+”, sahip olmadıkları özellikleri “–” ile
işaretleyiniz. (Ökaryot canlılar için)
Molekül
Özellik
DNA
Kendini Eşleme
Protein Sentezinde
Görev Alma
Fosfat Taşıma
Sitoplazma
Bulunma
RNA
ATP
85
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
9.
ADENİN
RİBOZ
ADP
Nükleosit
ATP
AMP
FOSFAT
Yukarıda verilen kavramları kullanarak numaralı kısımları doğru olarak isimlendiriniz.
I
II
III
P
P
P
IV
I: ………………
II: ......................
III: ……………..
IV: ………………
V: ……………. VI: ………………
V
VI
( : Yüksek enerjili bağları)
10. Aşağıda numaralandırılmış yerlere hangi kavramlar gelmelidir?
I: ……………………
I.
DNA
II.
DNA
III.
Protein
II: ………………..…
III: ………………….
AÇIK UÇLU SORULARIN CEVABI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
86
I. Basit difüzyon
8.
II. Kolaylaştırıolmış difüzyon
III. Ozmoz
Hücre çeperi
I. Endositoz
II. Ekzositoz
Alyuvar hücresi hemolize uğrar, bitki hücresi belirli mik9.
tar su alır. Hücre çeperi aşırı su alıp patlamasını engeller.
1. Bakteride pepdidoglikan
2. Bitkide selüloz
3. Mantarda kitin
Çok yoğun ortama konulan bitki hücresi su kaybeder,
çeperle zar arası mesafe artar.
I. Küçük moleküllerin taşınması
10.
II. Taşıyıcı protein kullanımı
III. Enzim kullanımı
Kendini
Eşleme
Protein
Sentezinde
Görev Alma
Fosfat
Taşıma
Stoplazma
Bulunma
DNA
+
+
+
–
RNA
–
+
+
+
ATP
–
+
+
+
Molekül
Özellik
I. Adenin bazı
II. Riboz şekeri
III. Fosfat
IV. AMP
V. ADP
VI. ATP
I. Replikasyon
II. Transkripsiyon
III. Translasyon
Hücre Zarında Madde Taşınması - 1
1.
ATP
ADP+P
3.
AB
Küçük moleküllerin
taşınması
A
B
I
II
III
Pasif taşıma
Yukarıdaki şekilde A maddesinin taşınmasıyla
ilgili verilen;
Difüzyon Osmoz
I. A maddesi, hücre içinden hücre dışına doğru taşınmıştır.
Kolaylaştırılmış (2)
difüzyon
I. Her iki olayda da taşıyıcı proteinler kullanılır.
IV. Olay çeper taşıyan hücrelerde gerçekleşmez.
II. İki olay da sadece canlı hücrelerde gerçekleşir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) II, III ve IV
Aktif taşıma (1)
landırılmış olaylar ile ilgili verilen;
III. B maddesi taşıyıcı proteindir.
B) I ve IV
Büyük moleküllerin
taşınması
Hücre zarında gerçekleşen yukarıdaki numara-
II. Ekzositoz olayına örnektir.
A) I ve III
Hücre zarında
madde taşınması
D
C
A
TEST
III. Glikoz, amino asit gibi moleküller madde yoğunluğuna bağlı olarak her iki olayda da kullanılabilir.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
2.
4.
C) II ve III
E) I, II ve III
Hipotonik ortama bırakılan bir bitki hücresinde
meydana gelen değişikliklerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Hücre zarı çepere yaklaşır.
B) Hücredeki turgor basıncı artar.
C) Ozmotik basınç azalır.
Yukarıdaki şekilde küçük moleküllerin zardan geçişi
şematize edilmiştir.
D) Hücre, aşırı su alırsa hemolize uğrar.
E) Su alımı için ATP harcanmaz.
Bu şemada numaralandırılan olaylarla ilgili verilen;
I. II numaralı olay kolaylaştırılmış difüzyon, I numaralı olay ise difüzyondur.
5.
Endositoz olayı ile ilgili verilen;
II. IV numaralı olayda enerji harcanmaz ve enzim
kullanılmaz.
I. Bitki, mantar ve bakterilerde gerçekleşmez.
III. III numaralı olayda ATP harcanır, madde hücre
içine alındığı için endositozdur.
III. Büyük moleküllerin madde yoğunluğuna bağlı
olarak hücre içine alınır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
II. Hücre zar yüzeyi küçülür.
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
87
9. Sınıf
26
TSET
1
6.
8.
¶ Kolaylaştırılmış difüzyon
I. Amino asit
¶ Endositoz
II. Monogliserit
¶ Aktif taşıma
III. Pentoz şekeri
Yukarıdaki üç olayla ilgili verilen;
IV. Dipeptit
I. Hücre içine doğru gerçekleşme
V. Maltoz
II. ATP enerjisi kullanma
III. Çift yönde gerçekleşme
Hücre yukarıda verilen moleküllerden hangilerini
kolaylaştırılmış difüzyon ile taşıyabilir?
IV. Bakterilerde gerçekleşme
A) I ve II
D) II, III ve V
özelliklerinden hangileri her üç olay için de ortaktır?
A) Yalnız I
B) I ve IV
D) II, III ve IV
B) I ve III
C) I, II ve IV
E) I, II ve III
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
9.
I. Difüzyon
II. Kolaylaştırılmış difüzyon
III. Endositoz
IV. Aktif taşıma
V. Ozmoz
7.
VI. Ekzositoz
Hücre Zarında
Madde Taşınımı
Küçük moleküllerin
taşınması
Pasif taşıma
Difüzyon
Aktif taşıma
Osmoz
Büyük moleküllerin
taşınması
Endositoz
Ekzositoz
Bir protein molekülü hücre zarında taşınırken yukarıda verilen olaylardan hangilerine uğrayabilir?
A) I ve III
B) III ve VI
D) II, III, IV ve V
C) I, II ve IV
E) I, II, III, IV ve VI
Fagositoz
Pinositoz
Yukarıdaki şemada hücre zarında madde taşınması
gösterilmiştir.
Bu olaylarla ilgili verilen;
I. Küçük moleküllerin taşınması difüzyon, ozmoz
ve aktif taşıma ile olur.
II. Büyük moleküllerin taşınma olayları tek yönde
gerçekleşir.
III. Aktif taşıma, endositoz ve ekzositoz da ATP
enerjisi harcanır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
88
C) II ve III
E) I, II ve III
10. I. Trioz
II. Riboz
III. Heksoz
IV. Maltoz
V. Nişasta
Yukarıda verilen karbonhidratlardan hangileri
hücre zarından geçebilir?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) II, III ve IV
C) II ve IV
E) II, III, IV ve V
Hücre Zarında Madde Taşınması - 2
1.
Bazı maddelerin hücrede taşınmasıyla ile ilgili,
aşağıdaki verilenlerden hangisi doğrudur?
Aminoasit
H2O
A) Difüzyon
Osmoz
B) Aktif taşıma
Pinositoz
C) Difüzyon
Pinositoz
D) Osmoz
E)
aminoasit
ayıracı
Osmoz
Fagositoz
Fagositoz Osmoz
Pinositoz
%20
glikoz
Aktif
taşıma
Aktif
taşıma
CO2
Difüzyon
Kolaylaştırılmış
Endositoz Difüzyon
difüzyon
Kolaylaştırılmış
Osmoz
Difüzyon
4.
Mineral
madde
Aktif
taşıma
Protein
Ekzositoz Difüzyon
TEST
protein
sindirilen
enzim
protein
su
Osmoz
İçinde protein ve protein sindiren enzim içeren ba-
Difüzyon
ğırsak parçası, şekildeki gibi su dolu kaba daldırılıyor ve sindirim için gerekli olan süre kadar bekletiliyor.
Bu düzenekle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
A) Kaptaki glikoz bağırsak içine geçer.
B) Su osmozla kaptan bağırsak içine geçer.
C) Belirli bir süre sonra kaptaki aminoasit ayıracı
renk değiştirir.
2.
D) Bağırsaktaki protein sindirime uğradıkça kaptaki
su miktarı artar.
I. Endisitoz
II. Ekzositoz
E) Protein bağırsaktan kaba geçmez.
III. Difüzyon
IV. Aktif taşıma
Yukarıda verilen madde taşınma olaylarından
hangileri bütün canlı hücreler tarafından gerçekleştirilebilir?
A) I ve II
B) II ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
5.
I. ATP
II. RNA
3.
Aşağıda verilen organellerin hangisinde difüzyon
- osmoz olayı gerçekleşmez?
A) Kloroplast B) Mitokondri
C) Sindirim kofulu
D) Sentrozom
E) Golgi
III. Laktoz
Yukarıda verilen moleküllerden hangileri hücre
zarından geçmez?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
89
9. Sınıf
27
TSET
1
6.
9.
hücre duvarı
I. Aktif taşıma
II. Osmoz
III. Difüzyon
IV. Protein sentezi
H2O
V. Fagositoz
koful
Yukarıdaki faaliyetlerden hangilerinin devam etmesi hücrenin canlı olduğunu gösterir?
A) I ve V
hücre zarı
B) II, III ve IV
D) I, IV ve V
10.
C) II ve III
E) I, II, IV ve V
Hücre Zarında Madde Taşınımı
Bir çözelti içine konulan bitki hücresi şekildeki gibi
değişmiştir.
Küçük moleküllerin
taşınması
Bu hücreyle ilgili verilen;
I. Hücre hipertonik ortama konulmuştur.
Pasif taşıma
Aktif taşıma
II. Koful su kaybetmiştir.
III. Hücre zarı ile hücre çeperi arasındaki mesafe
azalmıştır.
IV. Hücre plazmolize uğramıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
7.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Aşağıdakilerden hangisi bir hücrenin hayvan
hücresi olduğuna kanıt olarak gösterilebilir?
A) Ekzositoz yapması
Difüzyon
Osmoz
Endositoz
Ekzositoz
Fagositoz
Pinositoz
• Basit difüzyon
• Kolaylaştırılmış
difüzyon
I. Enerji harcaması
II. Enzim kullanılması
III. Bitki ve hayvanlarda gerçekleşme
Endositoz, ekzositoz ve aktif taşıma olaylarıyla
ilgili; yukarıda verilenlerden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) I, II ve III D) I ve III
B) Aktif taşıma yapması
Büyük moleküllerin
taşınması
C) II ve III
E) Yalnız II
C) Yağ sentezlemesi
D) Protein sentezlemesi
E) Endositoz yapması
8.
I. Pinositoz
11. Aşağıda verilen olaylardan hangisi aktif taşıma,
endositoz ve osmoz için ortak bir özelliktir?
II. Ekzositoz
III. Aktif taşıma
A) ATP harcanması
IV. Fagositoz
B) Hayvan hücresinde görülmesi
Canlı bir bitki hücresi, yukarıda verilen olaylardan hangilerini gerçekleştirebilir?
C) Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama olması
A) I, II ve III
B) III ve IV D) II ve IV
90
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
D) Çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru olması
E) Hücre içine doğru büyük madde taşınması
Hücre Zarında Madde Taşınması - 3
1.
4.
I. Kloroplast
II. Mitokondri
TEST
Hücredeki su
miktarı
III. Lizozom
IV. Ribozom
Yukarıda verilen organellerden hangilerinin faaliyeti sonucu hücrede turgor basıncı artar?
A) I ve II B) II ve IV D) I, II ve IV
I
C)I ve III
II
III
IV
V
Zaman
Bir bitki hücresindeki su miktarı yukarıdaki grafikte
E) I, II ve IV
gösterilmiştir.
Buna göre hangi zaman aralıklarında çeper ile
hücre zarı arasındaki mesafe artmıştır?
A) I ve III
2.
D) II, III ve IV
II
Maltoz %20
I
Amino %5
asit
Amino asit
%10
C) I, III ve V
E) I,II ve IV
Maltoz
%7
III
Glikoz
%20
Protein
%12
Glikoz %30
IV
Protein %8
5.
Yukarıdaki şekilde verilen geçiş olaylarından
hangileri aktif taşımaya örnek olarak verilebilir?
A) Yalnız I
B) II ve IV
B) I ve II
D) II, III ve IV
Yalancı ayaklar
Besin kofulu
C) I, II ve IV
E) I ve IV
Çekirdek
3.
Hücre zarı
Hücredeki su
miktarı
Yukarıdaki şekilde yalancı ayaklar yardımıyla besle-
Normal
nen amip hücresi verilmiştir.
Bu olayla ilgili verilen;
I
II
III
IV
V
Zaman
I. Olayın gerçekleşmesi için ATP ve enzime ihtiyaç
vardır.
Yukarıdaki grafik tatlı sularda yaşayan tek hücreli
II. Taşıyıcı proteinler görev almıştır.
mektedir.
IV. Hücre dışı sindirim sonucu oluşan monomerler
bu olayla hücre içine alınır.
canlıda meydana gelen osmoz olaylarını göster-
III. Hücre zar yüzeyi küçülür.
Hücre hangi zaman aralığında deplazmolize uğramıştır?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) III ve V
D) II ve IV
C) I ve V
E) Yalnız III
A) I ve II B) II ve IV D) I, II ve III
C)I ve III
E) I, III ve IV
91
9. Sınıf
28
TSET
1
6.
9.
Bağırsak
Yalancı
ayak
Besin
kofulu
Nişasta %5
Laktoz %2
İyot %1
Glikoz %10
Amino asit %20
Yukarıda gösterilen olay için söylenen;
I. ATP enerjisi harcanır.
II. Enzim kullanılır.
Şekildeki gibi hazırlanan düzenekte bağırsak içinde
%5 Nişasta ve % 2 laktoz bulunuyor. Bağırsağın içi-
III. Tüm canlı hücrelerde büyük molekülleri hücre
içine bu şekilde alınır.
%20 amino asit vardır.
IV. Katı moleküller hücre içine alınıyorsa bu olaya
pinositoz adı verilir.
ne daldırıldığı çözelti içinde %1 iyot, %10 glikoz ve
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
verilenlerden hangileri doğrudur?
A) Nişasta çözeltisi kaba geçmez
A) I ve III
B) Amino asit bağırsak içine doğru difüzyona uğrar.
B) I, III ve IV
D) II ve IV
C) Laktoz bağırsaktan çözelti kabına geçmez.
C) I ve II
E) I, II, III ve IV
D) İyot nişasta ile karşılaşınca hem bağırsak içini
hem de kabın içini maviye boyar.
E) İyot ve glikoz bağırsağın içine geçer.
7.
Bir bitki hücresinde;
I. Ribozom faaliyeti
II. Mitokondri faaliyeti
III. Kloroplast faaliyeti
10.
IV. Lizozom faaliyeti
olaylarından hangisinin sonucunda osmotik basınç artar?
A) I ve II
B) III ve IV
D) I, II ve IV
A maddesi
I ortam
Enzim
Hücre zarı
C) Yalnız III
E) II, III ve IV
II ortam
ATP
Yukarıda A maddesinin hücre zarındaki taşınması
gösterilmiştir.
8.
Deplazmolize uğrayan hücre için söylenen;
I. Hipotonik ortamdadır.
I. A maddesi aktif taşıma yapmıştır.
II. I numaralı ortam hücre dışını, II numaralı ortam
hücre içini gösterir.
II. Osmotik basınç giderek azalır.
III. Emme kuvveti artar.
IV. Hipertonik ortamdadır.
III. Taşıyıcı proteinler ve enzim kullanımı kolaylaştırılmış difüzyonda da ortaktır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
ifadelerinden hangileri doğru olur?
A) I ve II
B) III ve IV
D) II ve IV
92
Buna göre;
C) I ve III
E) II, III ve IV
A) Yalnız I B) I ve II D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Hücre Zarında Madde Taşınması - 4
1.
I. Glikojen depolama
I. Fagositoz
II. DNA sentezini çekirdekte yapma
II. Aktif taşıma
III. ETS reaksiyonlarını organelde gerçekleştirme
III. Difüzyon
IV. Fotosentez yapma
olaylarından hangileriyle alınan besinler lizozom
organeli tarafından substrat olarak kullanılır?
Bir hücrenin yukarıdaki özelliklerden hangilerine
sahip olması onun ökaryot bir hücre olduğuna
kanıt sağlar?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
2.
4.
Hayvansal bir hücrede;
TEST
C) I ve III
A) I ve II
E) I, II ve III
Aşağıda verilen hücre zarında madde taşınması
olaylarından hangileri tek yönde gerçekleşir?
B) I ve III
D) II ve III
5.
C) I ve IV
E) I, II ve III
I. Fagositoz
II. Hemoliz
A) Kolaylaştırılmış difüzyon
III. Pinositoz
B) Aktif taşıma
C) Ozmoz
IV. Ekzositoz
D) Basit difüzyon
Yukarıda verilen olaylardan hangileri bitki hücrelerinde gerçekleşmez?
E) Ekzositoz
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
3.
Aşağıda bazı organeller verilmiştir.
«Mitokondri
«Kloroplast
6.
« Granüllü ER
Bu organellerde;
I. ATP sentezi
E) II, III ve IV
Aynı ortama konulan iki hücrede A hücresi, hücre
içine glikozu aktif taşıma ile alırken B hücresi, glikoz
almak için enerji harcamıyor.
A ve B hücresi için söylenen;
II. ATP tüketimi
I.
III. Protein sentezi
III. Her iki hücre de selüloz çeper taşır.
olaylarından hangileri ortaktır?
B) II ve III
D) I, III ve IV
Glikoz yoğunlukları farklıdır.
II. A hücresi hayvan, B hücresi bitki hücresidir.
IV. Ozmotik basıncın artması
A) I ve II
C) I, II ve III
C) III ve IV
E) II, III ve IV
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
93
9. Sınıf
29
TSET
1
9.
7.
Bağırsak
Yağ+Proteinli besin
+ Gerekli sindirim
enzimleri
Su +
Fenol
kırmızısı
Maltoz molekülünün pasif taşıma ile hücre içine
alınamamasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) ATP’nin yetersiz olması
B) Molekülün suda çözünmesi
C) Molekül yapısının büyük olması
D) Enzim miktarının yeterli olmaması
Fenol kırmızısı çözeltisi içeren kaba, içinde yağ, pro-
E) Molekülün hücre içinde az olması
tein ve bunları sindirecek enzim bulunan bağırsak
şekildeki gibi daldırılıp belirli bir süre bekletiliyor.
(Fenol kırmızısı asitle sarı renk verir.)
Buna göre deney kabında ve bağırsakta gerçekleşen değişimlerle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Zamanla kabın rengi sarıya döner.
B) Sindirim enzimleri bağırsak dışına çıkamaz.
C) Kaptaki monomer miktarı zamanla artar.
D) Bağırsağa su girişi olur.
10.
Yalancı
ayak
Besin
kofulu
E) Protein ve yağın sindirimi bağırsak dışında kapta
da devam eder.
Yukarıda gösterilen olayla ilgili verilen;
I. Akyuvarların bazıları, mikropları bu şekilde yok
eder.
II. Zar yüzeyinde küçülme meydana gelir.
III. Saprofit mantarlar yukarıdaki olayı beslenme sırasında gerçekleştirir.
IV. Taşıyıcı protein kullanılır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III D) II, III ve IV
8.
C) I, III ve IV
E) I, II, III ve IV
Bulunduğu doğal ortamdan alınarak yoğunluğu bilinmeyen sıvı ortama konulan hücrenin zarıyla çeperi
arasındaki mesafe artmıştır.
Bu hücre ve konulduğu ortamla ilgili verilen;
I. Hücre az yoğun ortama bırakılmıştır.
II. Zamanla hücrenin ozmotik basıncı artmıştır.
III. Hücrenin yoğunluğu azalmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
B) II ve III
D) I, III ve IV
94
moliz olur?
A) Su yosunu
IV. Hücre su alarak şişmiştir.
A) Yalnız II
11. Aşağıdakilerden hangisi saf suya atıldığında he-
C) III ve IV
E) II, III ve IV
B) Bitki yaprak hücresi
C) Karaciğer hücresi
D) Bakteri hücresi
E) Mantar hücresi
Hücre Zarında Madde Taşınması - 5
1.
I.Kol
3.
II.Kol
ATP
ADP+P
% 25
Laktoz
çözeltisi
% 40
Laktoz
çözeltisi
TEST
AB
A
A
B
yarıgeçirgen
zar
I
Yarı geçirgen zarla ayrımlı Y borusunun birinci ko-
D
C
II
III
Şekildeki aktif taşıma olayı ile ilgili verilen;
luna % 40’lık, ikinci koluna % 25’lik laktoz çözeltisi
I. A maddesinin hücre içindeki yoğunluğu hücre
dışındakinden daha azdır.
ekleniyor. Başlangıçta sıvı seviyelerinin aynı olması
sağlanıyor.
II. C enzimi A maddesinin B taşıyıcı proteinine bağlanmasını sağlar.
Bu deney düzeneğinde gerçekleşecek olaylarla
ilgili,
I. Bir süre sonra I. koldaki su seviyesi artar.
III. I, hücre içini; II, hücre zarını; III, hücre dışını gösterir.
II. II. kolda laktoz derişimi artar.
yargılarından hangileri doğrudur?
III. Zamanla I. kolun ozmotik basıncı azalır.
A) Yalnız I
IV. Geçişler sırasında enzim kullanılır.
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
2.
C) I, II ve III
E) II, III ve IV
4.
Kolaylaştırılmış difüzyona ait;
I. Madde taşınmasında taşıyıcı proteinlerin kullanılması
II. Monomer taşınmasına olanak sağlaması
III. Madde taşınmasında enzim kullanılması
IV. Maddelerin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama taşınması
özelliklerinden hangileri ile aktif taşımayla ortaktır?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) II, III ve IV
Aktif taşıma ile ilgili verilen;
I. Taşıyıcı protein ve enzimler yardımıyla gerçekleşir.
II. Küçük moleküller için geçerlidir.
III. İki ortam arasındaki yoğunluk farkı zamanla azalır.
IV. Madde taşınması sırasında hücre zar yüzeyi değişir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) II, III ve IV
95
9. Sınıf
30
TSET
1
5.
Özdeş üç bitki hücresinin, uzun süre bekletildiği ortamla eşit hale gelmesi sağlandıktan sonra merkezi koful hacminin 10 mm3 olduğu saptanıyor. Daha
sonra üç hücre üç farklı ortamda bekletilerek merkezi koful hacimleri ölçülmüş ve aşağıdaki değerler
bulunmuştur:
I. ortamda merkezi koful hacmi 16
II. ortamda merkezi koful hacmi 7
7.
I. Fazla suyu dışarı atma
II. CO2’nin atılması
III. NH3’ün hücreden uzaklaştırılması
mm3
olaylarından hangilerini gerçekleştirmek için
ATP’ye ihtiyaç duymaz?
mm3
A) Yalnız I
III. ortamda merkezi koful hacmi 12 mm3
B) II > III > I
D) II > I > III
B) I ve II
D) II ve III
Hücrelerin konulduğu bu ortamların yoğunluğuna göre karşılaştırılması hangi seçenekte doğru
verilmiştir?
A) I > II > III
Tatlı su ortamında yaşamaya adapte olmuş bir
öğlena;
C) I ve III
E) I, II ve III
C) I > III > II
E) III > II > I
8.
Hücre zarından suyun geçişi olayına ozmoz adı adı
verilir.
Buna göre;
I. Ribozom
II. Lizozom
6.
III. Sentrozom
Hücredeki su miktarı
organellerinin hangisinde ozmoz olayı gerçekleşmez?
A) Yalnız II
N
t1
B) I ve II
D) II ve III
t2
C) I ve III
E) I, II ve III
Zaman
Yukarıdaki grafikte bir hayvan hücresindeki su mik-
tarının iki farklı zaman aralığındaki değişimi verilmiştir. (N: Hücredeki normal su miktarı)
Bu grafikle ilgili verilen;
I. t1 zaman aralığında hücrenin ozmotik basıncı
azalmıştır.
II. t1 zaman aralığında hücre zarı ile hücre çeperi
arasındaki mesafe azalmıştır.
III. t2 zaman aralığında lizozom faaliyeti artmıştır.
Hücre zarındaki porlardan geçemeyecek büyüklükteki besinlerin hücre içine alınması sürecinde;
I. Hücre zar yüzeyinin azalması
II. Enzim kullanımı
IV. t1 zaman aralığında kloroplast faaliyeti artmış
olabilir.
III. ATP harcanması
ifadelerinden hangileri doğrudur?
olaylarından hangileri gerçekleşir?
A) I ve II
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, III ve IV
96
9.
C) II ve IV
E) II, III ve IV
IV. Taşıyıcı protein kullanımı
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
10. 12.
Saf
su
% 10
glikoz
% 20
fruktoz
I
II
III
Ozmotik basınç
II
Yukarıdaki kap yarı geçirgen bağırsak zarı ile üç böl-
III
meye ayrılmıştır. Üç bölmeye yukarıda belirtilen çözeltiler eklenmiş ve belirli bir süre beklenmiştir.
Bu sürecin sonucunda kaplardaki sıvı seviyesi
aşağıdakilerden hangisi gibi olur?
A)
I
II
C)
I
I
II
B)
III
II
III
I
II
III
E)
I
II
III
Zaman
Özdeş üç hücreden biri saf suya, diğeri çok yoğun
tuz çözeltisine, biri de izotonik çözeltiye konulmuştur.
Bu ortamlarda bekletilen hücrelerin ozmotik basınç, ortam eşleştirmesi hangisinde doğru verilmiştir?
Saf su
Çok Yoğun Tuz
Çözeltisi
İzotonik
Çözelti
A)
I
II
III
B)
III
II
I
C)
II
I
III
D)
III
I
II
E)
I
III
II
D)
III
I
13. Bir amipte;
I. Fagositoz
II. Aktif taşıma
III. Difüzyon
olaylarından hangileriyle alınan besinler glikoliz
enzimleri tarafından substrat olarak kullanılır?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
11. Hücre zarındaki ozmoz ve aktif taşıma olayları
için;
I. Madde geçişinin az yoğun ortamdan çok yoğun
ortama olması
II. Taşınan maddenin porlardan geçebilecek büyüklükte olması
14. Hipotonik ortama konulan bir bitki hücresinde
bir süre sonra;
I. Merkezi kofulun hacminin artması
II. Çözünmüş madde derişiminin azalması
III. Taşıyıcı proteinlerin kullanılması
III. Hücre zarı ile çeper arası mesafenin azalması
özelliklerinden hangileri ortaktır?
değişimlerinden hangileri gözlenir?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
97
9. Sınıf
31
TEST
1
Hücre Zarında Madde Taşınması - 6
TEST
1.
Aktif taşıma ve kolaylaştırılmış difüzyonda;
4.
Basınç
I. Taşıyıcı protein ve enzim kullanımı
Ozmotik
basınç
II. Enerji harcanması
III. Çift yönde gerçekleşebilme
IV. Yoğunluk farkını ortadan kaldırma
özelliklerinden hangileri ortak gözlenebilir?
A) I ve II
B) I ve III
D) II, III ve IV
Turgor
basıncı
C) I, II ve III
E) I, III ve IV
t2
t1
Su
emme
kuvveti
Zaman
Yukarıdaki grafikte belirli bir zaman aralığında hüc-
redeki su emme kuvveti, ozmotik basınç ve turgor
basıncı değişimi verilmiştir.
2.
I. Aktif taşıma
Buna göre;
II. Endositoz
I. Turgor basıncıyla ozmotik basınç ters orantılıdır.
III. Ekzositoz
II. Ozmotik basınç artıkça emme kuvveti artar.
IV. Difüzyon
III. Hücredeki su miktarının artması emme kuvvetini
azaltır.
V. Ozmoz
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Yukarıda verilen olaylardan hangileri
A) Yalnız I
¶ Bitki
¶ Hayvan
5.
¶Mantar
¶ Bakteri
hücrelerinde ortak gerçekleşir?
A) I, II ve III
B) II, III ve IV
C) I, II, III ve V
D) I, III, IV ve V
E) I, II, III, IV ve V
oz
Glik 3
%
oz
Glik 5
%
Nişasta
%10
Aminoasit
%2
ltoz
Ma 7
%
ltoz
Ma 15
%
Yukarıdaki şekilde bir hücrede meydana gelen mad-
I. Difüzyon
de alışverişleri gösterilmiştir.
II. Ozmoz
Bu olaylarla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
III. Aktif taşıma
IV. Kolaylaştırılmış difüzyon
V. Endositoz
A) Glikozun taşınması aktif taşımayla olur.
Yukarıda verilen madde taşınımı olaylarından
hangileri iki ortam arasındaki konsantrasyon
farkını ortadan kaldırır?
C) Nişasta endositozla içeri alınır.
A) I ve II
B) I, II ve III
D) II, III ve IV
98
C) I ve III
E) I, II ve III
Aminoasit
%10
Niş
as
%5 ta
3.
B) I ve II
D) II ve III
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
B) Sıcaklık arttıkça aminoasitlerin taşınma hızı artar.
D) Maltoz aktif taşımayla dışarı atılır.
E) Glikoz, maltoz, nişasta taşınması hücrenin canlı
olduğunu gösterir.
6.
Aktif taşıma ve kolaylaştırılmış difüzyonda;
8.
I. Enzim kullanımı
A
II. Taşıyıcı protein kullanımı
i
es
d
ad
m
B maddesi
C maddesi
III. Çift yönde gerçekleşme
IV. Sadece organik manomer taşınması
olaylarından hangileri ortak gerçekleşir?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, II ve IV
C) II, III ve IV
Yukarıdaki şekilde hücre zarında madde geçiş olayları şematize edilmiştir.
E) I, II, III ve IV
Zardan geçiş olaylarıyla ilgili verilen;
I. Her üç olayda da sıcaklığın sürekli artırılması reaksiyon hızını sürekli artırır.
II. A maddesinin taşınması basit difüzyon, C maddesinin taşınması kolaylaştırılmış difüzyondur.
III. B maddesinin taşınması, aktif taşıma olup taşıyıcı proteinler kullanılır.
IV. Her üç olayda da enzim kullanımı ortaktır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
9.
7.
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
Hayvansal bir hücrede;
I. Fagositoz
Az yoğun I. ortam
Enzim
II. Aktif taşıma
III. Kolaylaştırılmış difüzyon
H. zarı
olaylarından hangileriyle alınan besinler lizozom
organelinde substrat olarak kullanılır?
Taşıyıcı Protein
ATP
Çok yoğun II. ortam
ADP
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
Yukarıdaki şekilde madde taşınımı şematize edilmiştir.
10. Basit difüzyon, aktif taşıma ve kolaylaştırılmış difüzyonla ilgili verilen;
Buna göre;
I. Olay aktif taşıma olup küçük moleküller için geçerlidir.
I. Hücre zarındaki lipit molekülleri arasından geçme
II. I. ortam hücre içi, II. ortam hücre dışı alanı gösterir.
III. Küçük moleküllerin taşınması
III. Bu olayla hem inorganik hem de organik monomerler taşınabilir.
II. Taşıyıcı protein ve enzim kullanımı
IV. Madde yoğunluğuna bağlı olarak çift yönde gerçekleşme
yargılarından hangileri doğrudur?
özelliklerinden hangileri her üç olay içinde ortaktır?
A) Yalnız I
A) I ve II
B) Yalnız III
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
B) II ve III
D) III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II ve IV
99
9. Sınıf
32
TEST
1
Hücre Zarında Madde Taşınması - 7
TEST
1.
İçinde % 20 sukroz içeren üç bağırsak torbası aşağıda belirtilen çözeltiler içine konulup eşit süreli bekletilmiştir.
t1
ip
t2
ip
Torba
t3
Taşıma için ATP
harcanır mı?
ip
Torba
%10 Sukroz
3.
Evet
Torba
%20 Sukroz
%50 Sukroz
Taşınan madde büyük
mü? Küçük mü?
Bu sürenin sonunda iplerdeki gerilme kuvveti
nasıl olur?
A) t1> t2 > t3
B) t2 > t3 > t1
C) t2 > t1 > t3
Hayır
Büyük
D) t3 > t2 > t1
Küçük
Evet
Hayır
III
IV
V
E) t1 = t2 = t3
Hücre
içine
Taşınan madde su
mudur?
Hücre
dışına
II
I
Yukarıda madde taşınmasıyla ilgili bir şema verilmiştir.
2.
Plazmolize uğramış bir hayvan hücresi hipotonik
ortama konuluyor ve t1 zaman diliminde ozmotik
dengeye geliyor.
Buna göre;
Bu süreçte;
III- Aktif taşıma
Hücredeki su miktarı
I- Endositoz
II- Ekzositoz
IV-Kolaylaştırılmış difüzyon
Hücredeki ozmatik
basınç
V- Difüzyon
verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) I
t1
t1
B)II
C)III
D)IV
E) V
Hücrenin ağırlığı
4.
t1
grafiklerdeki değişimlerden hangileri gerçekleşir?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
İki ortam arası konsantrasyon farkının artığı bir
madde taşınımında ilgili aşağıda verilen özelliklerden hangisi kesinlikle gerçekleşir?
A) Taşınan madde zardan geçemeyecek kadar büyüktür.
B) Taşınan madde hücre zarından geçer.
C) Taşınan madde hücre dışına doğru taşınır.
D) Hücre zarının zar büyüklüğü artar.
E) Bu olay esnasında ATP harcanır.
100
5.
I. Taşıyıcı protein kullanılır.
7.
Aşağıda hücre zarından madde taşınması reaksi-
¶ Difüzyon
¶ Kolaylaştırılmış difüzyon
¶ Aktif taşıma
II. ATP molekülü tüketilir.
III. Zar yüzeyi küçülür.
IV. Zar yüzeyi büyür.
V. Bakteri ya da mantar olabilir.
Ekzositoz gerçekleştiren hücrede olay sırasında
yukarıdakilerden hangileri gözlenir?
A) II ve IV
B) I, II ve III
D) II, IV ve V
yonlarının bazıları verilmiştir:
Bu reaksiyonlar için;
I. Mineral madde taşınması
C) II, III ve IV
II. Küçük molekül taşınması
E) I, II, III ve V
III. ATP harcama
IV. Her iki yönde gerçekleşme
V. Sadece porlarda gerçekleşme
olaylarından hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) I ve III
D) II, III ve IV
6.
M
M
M
M
M
M
T
T
E
E
T
T
C) I, II ve IV
E) I, II, IV ve V
M M
M
M M
M
ATP
ADP
T = Taşıyıcı protein
M = Taşınan madde
E = Enzim
8.
Difüzyon hızı
Yukarıda, hücre zarında bir maddenin taşınması şematize edilmiştir.
Buna göre;
I. Taşınan molekül, hücre içinde, hücre dışına
oranla daha yoğun bulunur.
X
II. Bu taşınma olayı kolaylaştırılmış difüzyona örnektir.
Yukarıdaki grafikte difüzyon hızının X değişkenine
III. Molekül, hücre içinden hücre dışına doğru aktif
taşıma ile taşınır.
Bu grafiğe göre X değişkeni;
IV. Taşınan molekül hücre zarından geçemeyecek
kadar büyük moleküldür.
II. Por sayısı
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I, II ve IV
C) I ve III
E) II, III ve IV
bağlı değişimi verilmiştir.
I. Sıcaklık
III. Molekül çapı
verilenlerinden hangisi olabilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
101
9.
X
Y
11.
Z
Cam balon
A sıvısı
M yüksekliği
Bağırsak
KAP
Hücre
çeperi
Hücre
zarı
B sıvısı
Yukarıdaki şekilde hazırlanan düzenekte kap ve cam
balon içindeki çözeltiler izotonik hâldedir.
Yukarıdaki kapta X ile Y ortamı hücre çeperiyle, Y ile
Z ortamı da hücre zarıyla ile ayrılıyor.
Kap içine protein ilave edilirse meydana gelebilecek değişimlerle ilgili verilen;
I. M yüksekliği artar.
II. Protein konduktan sonraki madde yoğunluğu
belli bir süre azalır.
III. Protein konduktan sonra iki ortam arasındaki
konsantrasyon farkı zamanla azalır.
IV. Protein kaptan cam balona geçer.
X ortamına Laktoz, Y ortamına glikoz, Z ortamına da
protein ve proteini sindiren enzim konuluyor ve sindirim gerçekleşene kadar bekleniyor.
Buna göre, bölmelerin organik madde çeşiti bakımından sıralanması nasıl olur?
(Enzim hesaba katılmayacak)
A) X > Y > Z
ifadelerinden hangileri doğrudur?
B) X = Y > Z
D) Y > X > Z
C) Z > X > Y
A) I ve II
E) X = Y = Z
B) I ve III
D) I, II ve III
12.
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
Hücre Zarında
Madde Taşınımı
10. Hipertonik ortama konulan bir bitki hücresinde
meydana gelen değişimlerle ilgili verilen aşağıdaki grafiklerden hangisi yanlıştır?
Çözünen madde
oranı
D)
Hücre zarı çeperi
arası uzaklık
Zaman
E)
Zaman
Ozmatik basınç
Hücre zarından madde taşınımı yukarıda şematize edilmiştir. Buna göre;
I. Proteinin çok bulunduğu ortamdan az bulunduğu hücre içine alınması olayı endositoz olarak
isimlendirilir.
II. Aktif taşıma, küçük moleküllerin az yoğun bulundukları ortamdan çok yoğun bulundukları ortama taşınması olayıdır.
III. Kolaylaştırılmış difüzyonla su taşınabilir.
IV. Difüzyon, ozmoz, aktif taşıma olayları büyük moleküllerin taşınması için geçerlidir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
Zaman
102
Ekzositoz
(Hücre dışına)
Endositoz
(Hücre içine)
Pinositoz
Fagositoz
Aktif taşıma
Zaman
Ozmoz
Zaman
C)
Büyük Moleküllerin
Taşınması
Emme kuvveti
Kolaylaştırılmış
difüzyon
B)
Turgor basıncı
Difüzyon
A)
Küçük Moleküllerin
Taşınması
B) I ve III
D) I, II ve III
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
Hücre Zarında Madde Taşınması - 8
1.
3.
I. Difüzyon
TEST
I. Endositoz
II. Ozmoz
II. Aktif taşıma
III. Kolaylaştırılmış difüzyon
III. Kolaylaştırılmış difüzyon
IV. Aktif taşıma
IV. Ozmoz
V. Endositoz
Yukarıdakilerden hangileri hücre zarından madde geçişini sağlayan pasif taşımaya örnektir?
VI. Ekzositoz
Hücre zarından madde taşınımında etkili olan
yukarıdaki olayların doğru sınıflandırması hangi
seçenekte doğru verilmiştir?
A) I ve II
B) III ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Tek Yönde
Taşıyıcı Protein Zar Yüzeyini
Gerçekleşenler Kullanılanlar Değiştirenler
2.
A)
I ve II
IV, V ve VI
III, V ve VI
B)
V ve VI
III ve IV
V ve VI
C)
I, II, III ve IV
III, IV, V ve VI
IV, V, VI
D)
II, III ve IV
III, IV ve V
I, II ve III
E)
III ve IV
III, IV, V ve VI
II, IV, V ve VI
Doku sıvısı
Hücre zarı
Sitoplazma
A maddesi
X molekülü
Çok yoğun
Taşınma
yönü
Az yoğun
4.
ATP
ADP
Yukarıda X molekülünün doku sıvısından hücre
stoplazmasına taşınması şematize edilmiştir.
X molekülü;
C maddesi
ATP
ADP
Yukarıdaki şemada hücre zarında madde taşınması
şematize edilmiştir.
Taşınan üç molekül de küçük molekül olduğuna
göre A, B ve C maddelerinin taşınmaları hangi
seçenekte doğru adlandırılmıştır?
I. Küçük molekül olduğunda
II. Büyük molekü olduğunda
bu olayların doğru isimlendirmesi nasıl olmalıdır?
I
B maddesi
II
A)
Difüzyon
Ozmoz
B)
Ekzositoz
Endositoz
C)
Aktif taşıma
Endositoz
D)
Aktif taşım
Ekzositoz
E)
Difüzyon
Ekzositoz
A maddesinin B maddesinin C maddesinin
taşınması
taşınması
taşınması
A)
Difüzyon
B) Kolaylaştırılmış difüzyon
C) Ozmoz
D) Difüzyon
E) Kolaylaştırılmış difüzyon
Aktif taşıma
Kolaylaştırılmış difüzyon
Aktif taşıma
Difüzyon
Endositoz
Difüzyon
Ekzositoz
Ozmoz
Endositoz
Aktif taşıma
103
9. Sınıf
33
TSET
1
5.
7.
Kolaylaştırılmış difüzyona ait;
I. Küçük moleküllerin taşınması
Glikoz
+
Nişasta
II. Taşıyıcı proteinlerin görev yapması
III. ATP tüketilmemesi
D) I, III ve IV
Saf su
Bağırsak zarı
özelliklerinden hangileri basit difüzyonla ortaktır?
B) I ve III
S Kolu
M Kolu
IV. Çok yoğun ortamdan az yoğun ortama gerçekleşmesi
A) I ve II
İyot çözeltisi
U borusunun M ve S kolları bağırsak zarıyla birbirin-
C) I, II ve IV
den ayrılmış, borunun kollarına belirtilen maddeler
E) I, II, III ve IV
konmuştur.
Buna göre bir süre sonra;
I. Glikozun M kolundan S koluna geçmesi
II. İyotun S kolundan M koluna geçer ve M kolunun
mavi renk alması
III. Nişastanın M kolundan S koluna geçmesi
IV. Sadece M kolunun mavi renk alması
V. M kolundaki su seviyesinin artması
olaylarından hangileri meydana gelir.
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, II, IV ve V
C) I, II ve V
E) I, II, III, IV ve V
8.
6.
iyot
%50
glikojen
Amilaz
enzimi
Şekildeki düzenek kurulup belirli bir süre beklenil-
Bağırsak
II. KAP
III. KAP
Bu düzenekte;
I. Bağırsak içinin kahverengi renk alması
I. kaba saf su
II. kaba %10 glikoz içeren çözelti
II. İyotun bağırsak içine girmesi
III. Bağırsaktan kap içine glikoz geçmesi
IV. Kabın içinin kahverengi renk alması
III. kaba %40 glikoz içeren çözelti konuluyor, bir
süre bekleniyor.
olaylarından hangileri gerçekleşir?
Buna göre yaylardaki gerilme miktarı hangi seçenekteki gibi olur?
A) I ve II
A) I > II > III
B) I ve III
D) I, II ve III
104
Bağırsak
I. KAP
İçinde % 20 glikoz içeren, aynı özellikteki üç bağırsak parçası yaylar kullanılarak düzenekteki kaplara
daldırılıyor.
dikten sonra kaba iyot ilave ediliyor.
Bağırsak
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
B) II > I > III
D) III > II > I
C) II > III > I
E) I > III > II
9.
A
B
C
D
11.
Bağırsak
Alyuvar
hücresi
Saf
su
İyotlu su
Alyuvar
hücresi
İzotenik
çözelti
Yarı geçirgen zar
% 60
tuz
çözeltisi
Yarı geçirgen zar
Yukarıdaki gibi yarı geçirgen zarla ayrılmış iki U borusunun kollarına yukarıda belirtilen maddeler konulmuştur.
Yeterli bir süre beklendikten sonra A kolundaki
su seviyesi ve alyuvarların hacmi C kolundaki su
seviyesi ve alyuvarın hacmi nasıl değişir?
C’deki
A’daki
C KolunA KolunAlyuvar
Alyuvar
daki Su
daki Su
Hücresinin
Hücresinin
Seviyesi
Seviyesi
Hacmi
Hacmi
A)
Azalır
Artar
B)
Azalır
Azalır
Artar
Artar
C)
Artar
Artar
Azalır
Azalır
D)
Artar
Azalır
Azalır
Artar
E)
Azalır
Artar
Artar
Azalır
Azalır
Nişasta + Su ve nişastanın
sindirimi sağlayan enzim
Beher
Yukarıdaki düzenek hazırlanıp reaksiyon tamamlanıncaya kadar bekleniyor.
Bu sürenin sonunda aşağıdaki değişimlerden
hangisi gerçekleşmez?
A) Bağırsak içinin mavi renk alması
B) Bağırsaktan behere glikoz geçmesi
C) İyotun bağırsak içine girmesi
D) Beherdeki su miktarının artması
E) Beherdeki su oranının azalması
Artar
12. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi aktif taşı10.
Ortama konulduktan
sonraki durum
Ortama konulduktan
sonraki durum
maya uğramaz?
A) Glikoz
B) Fruktoz
I
II
Yoğunluğu bilinmeyen iki farklı hayvan hücresi, iki
farklı ortama konulmuş ve belirli bir süre sonunda
meydana gelen değişimler şekilde gösterilmiştir.
C) Vitamin
D) Mineral madde
E) Protein
Hücrelerin konuldukları ortamları, konulan hücrelerle kıyaslarsak I ve II. ortam için;
I. ortam
I
II
III
IV
II. ortam
Hipertonik
İzotonik
Hipertonik
Hipotonik
İzotonik
Hipertonik
Hipotonik
Hipertonik
13. Aşağıdaki moleküllerden hangisinin taşınması
sırasında taşıyıcı proteinler kullanılmaz?
A) Kalsiyum
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) III ve IV
C) II ve IV
E) I, II ve IV
B) Amino asit
C) Glikoz
D) Karbondioksit
E) Fruktoz
105
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 5
soru bankası
A) Aşağıdaki şekilde bir bitki hücresine ait kısımlar gösterilmiştir. Bu şekilde numaralı kısımların
isimlerini boşlulara yazınız.
I
V
VI
II
VII
VIII
III
IV
I: ………………….. II: ………………….
III: …………………
IV: ………………… V: ………………..
VI: …………………
VII: ………………. VIII: …………………
B) Aşağıdaki tabloda bazı organeller ve bazı özellikler verilmiştir. Organellerin sahip oldukları
özellikleri “+”, sahip olmadıkları özellikelri “–” ile işaretleyiniz.
Özellik
Organel
Ribozom
Mitokondri
Kloroplast
Golgi
ER
106
ATP Üretme
Protein Sentezi
RNA Taşıma
Kendini Eşleme
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 5
soru bankası
C) Aşağıdaki ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
1.
Ribozom organeli, prokaryot ve ökaryot hücrelerin tamamında bulunan, protein sentezinin yapıldığı, zarsız bir organeldir.
2.
Golgi cisimciğinde ER’den gelen maddeler ileri derecede işlenir.
3.
Endosimbiyozis hipotezi, mitokondri ve kloroplast organellerinin Prokaryotlardan kökenlendiğini savunur.
4.
Kloroplastta kemoforilasyon ile ATP üretilir.
5.
Kloroplastta üçüncü bir zar sistemini tilakoit adı verilen disk şeklindeki yapılar oluşturur.
6.
Sil ve kamçı yapıları, ökaryot hücrenin hareketini sağlar. Bunlar mikrotübül yapılı olmasıyla sentriyollere
benzer.
7.
Ribozom, ER, mitokondri ve golgi gibi organeller hücrenin osmotik basıncını artırır.
8.
Canlıların kendilerine özgü molekül sentezlemelerini sağlayan ribozomların yapısında DNA bulunur.
9.
Prokaryot canlılarda ribozom hariç organel bulunmaz ve ökaryot canlılarda organellerde gerçekleşen
olaylar stoplazmada gerçekleşir.
10.
Lizozomlar tek zarlı organeldir. Görevi hücre içi sindirimdir. Lizozom organeli alyuvar hücreleri hariç tüm
hayvan hücrelerinde bulunur.
11.
Mitokondri, çift zarlı organeldir. DNA’sı, RNA’sı ve ribozomu bulunur. DNA’sı bulunduğu için kendini eşler,
ribozomu bulunduğu için kendi proteini sentezler.
12.
Lökoplastlar sarı, turuncu ve kırmızı renkte olan pigmentleri içerir.
13.
Mitokondri ve kloroplast birbirlerinin tersi yönde işleve sahiptir.
107
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 5
soru bankası
D) Aşağıda hücre zarına ait bir şekil verilmiştir. Bu yapı ile ilgili aşağıda verilen ifadeleri dogru ise
“D”, yanlış ise “Y” harfi ile kodlayınız.
Glikoprotein
Karbonhidrat
Glikolipit
Kolesterol
Hücre iskeletinin
flamentleri
Yüzey proteini
İç protein
STOPLAZMA
HÜCRE ZARININ YAPISI
1.
Karbonhidratlar sadece hücre zarının dış kısmında bulunur.
2.
Bir steroid olan kolesterol sadece hayvan hücrelerinde bulunur.
3.
Glikolipit ve glikoproteinler hücreye kimlik kazandırır.
4.
Hücre zarının kalınlığı hücre yaşlandıkça artar.
5.
Hücre zar yüzeyi, endositozla içeri madde alınması sırasında artar.
E)
Yukarıda verilen hücre organeliyle ilgili ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
1.
Küçük alt birime mRNA bağlanır ve mRNA’nın okunması burada gerçekleşir.
2.
Büyük alt birime tRNA bağlanır ve proteinlerin aminoaside dönüşümü burada gerçekleşir.
3.
Üç çeşit RNA’nın birlikte bulunduğu tek yer ribozomlardır.
108
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 5
soru bankası
F) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri tabloda verilen kavramlar ile tamamlayınız.
Ribozom
Otoliz
ER
Mitokondri
Polizom
Sentrozom
Golgi
Kloroplast
Lökoplast
Koful
Lizozom
Kromoplast
1.
Herhangi bir sebeple lizozom zarı zarar görürse sindirim enzimleri hücre içine akar. Hücre kendi kendini sindirir.
Bu olaya …………… denir.
2.
……............ organelinin görevi, hücre bölünmesi sırasında iğ ipliği oluşturarak kromozomları kutuplara doğru
çekmektir.
3.
Aynı proteinden çok sayıda sentezleneceği zaman bir mRNA birden fazla ribozom tarafından okunur. Bu yapıya
………………. denir.
4.
……………organelinin görevi hücre içi sindirim olup, bu olay sırasında ATP harcanmaz.
5.
Işık enerjisi yardımıyla organik besin sentezi ………………….. gerçekleşir.
6.
Bitki hücrelerinde sitoplazma bölünmesinde görev alan organel ……………. .
7.
………… organeli hücre içi madde taşımacılığında görev alır ve hücreye desteklik sağlar.
8.
……………… bitki hücrelerinde az sayıda ve büyük, hayvan hücrelerinde çok sayıda ve küçüktür.
9.
Hücrede yer alan zarsız organeller ……………….. ve ……………….. .
10. Çift zarlı organel olan …………………. bitki hücrelerinde bulunup besin depolama görevini yerine getirir.
11. ……………… organelinin matriksinde krebs çemberi reaksiyonları, kristada ETS reaksiyonları meydana gelir.
109
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 5
soru bankası
G) Aşağıdaki şemada hücre zarında madde taşınması olaylarının bazıları sembolize edilmiştir.
Bu olaylarla ilgili olarak verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
D
1.
I numaralı olay difüzyondur. Bu olayda iki ortam arasındaki konsantrasyon farkı
zamanla artar.
2.
II numaralı olay kolaylaştırılmış difüzyondur. Bu olayda taşıyıcı protein kullanılır.
3.
III numaralı olay aktif taşımadır. Bu olayda zamanla iki ortam arasındaki konsantrasyon Farkı ortadan kalkar.
4.
IV numaralı olay pasif taşıma olup I ve II numaralı olayları kapsar.
5.
II ve III numaralı olaylarda enzim kullanıldığı için bu olaylar canlı hücrelerde olur.
6.
I ve II numaralı olaylar çok yoğun ortamdan az yoğun ortama, III numaralı olay az
yoğun ortamdan çok yoğun ortama doğru gerçekleşir.
I, II, III ve IV numaralı olayların tamamı küçük moleküllerin hücre zarında taşınmasıyla ilgilidir.
7.
8.
I, II ve III. olaylarda hücre zar yüzey büyüklüğü değişir.
9.
II ve III numaralı olaylarda taşıyıcı proteinler kulanılır.
10. I, II ve III numaralı olayların tamamı madde yoğunluğuna bağlı olarak her iki yönde
de gerçekleşir.
11. Organik monomerlerin taşınması konsantrasyon farkına bağlı olarak II ve III numaralı olaylarla taşınır.
12. Sıcaklığın sürekli artırılması I numaralı olayı olumlu yönde etkilerken II ve III numaralı olayları olumsuz yönde etkiler.
13. Ortama inhibitör madde eklenmesi II ve III numaralı olayları olumlu yönde, I numaralı olayı olumsuz yönde etkiler.
110
Y
BİYOLOJİ - 9
BULMACA - 1
soru bankası
2
4
13
1
6
3
5
16
9
7
14
8
11
15
10
12
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Canlıyı oluşturan, canlılık özelliği gösteren en küçük yapıtaşı.
Protein sentezinden sorumlu organel.
Hücre zarından suyun geçişi olayı.
Hücreyi çok yoğun ortama koyduğumuzda su kaybedip büzülmesi.
Oksijenli solunumda ATP sentezinden sorumlu organel.
Ökaryot canlılarda inorganik maddelerden organik besin üreten organel.
Hücre içi madde taşınmasından sorumlu organel.
Bir mRNA’nın birden fazla ribozoma tutunması.
Hücre içi sindirimden sorumlu organel.
10. Bitkinin yeşil renkden farklı görünmesini sağlayan özellik.
11. Hücre zarı ile çekirdek zarı arasını dolduran yarı akışkan sıvı.
12. Az yoğun ortama bırakılan hücrenin su alıp tekrar eski hâline dönüş yapması.
13. Hücrenin su alıp şişmesi durumu.
14. Salgıların üretimi ve paketlenmesinden sorumlu organel.
15. Sindirim, solunum ve besin deposunda görev yapan organel.
16. Hayvanlarda iğ ipliği oluşumundan sorumlu organel.
111
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
BULMACA - 2
soru bankası
11
5
6
12
10
1
9
7
16
2
15
8
14
3
4
13
1.
Çekirdek zarı zarlı, organelleri olmayan hücreye verilen ad.
2.
Hücre dışına salınacak salgı ürünlerinin üretimi ve paketlenmesini sağlayan yapı.
3.
Hayvan hücrelerinde bulunan, iğ ipliği oluşturan yapı.
4.
Çekirdek zarı ile hücre zarı arasını dolduran yarı akışkan sıvı.
5.
Hücrenin suyu emme kuvveti.
6.
Kofullardaki suyun hücre zarını hücre çeperine doğru itmesi.
7.
Hücre içi sindirimden sorumlu organel.
8.
Yoğun ortama bırakılan hücrenin su kaybedip büzülmesi.
9.
Protein sentezinden sorumlu organel.
10. Besin ve boşaltım ürünlerinin depolanmasından sorumlu tek zarlı organel.
11. İnorganik maddelerden organik molekül sentezini sağlayan organel.
12. Hücre içi madde taşımacılığından sorumlu organel.
13. Oksijenli solunumla ATP sentezi yapan organel.
14. Sentrozomu oluşturan iki alt birimden her birine verilen ad.
15. Hücre zarından suyun geçişi olayı.
16. Hücrenin kendi kendini sindirmesi olayı.
112
Hücre ve Hücre Teorisi - 1
1.
Monomer miktarı
2.
CO2 miktarı
TEST
I. Glikojen depolama
II. DNA sentezini çekirdekte yapma
III. ETS reaksiyonlarını organelde gerçekleştirme
Zaman
IV. Fotosentez yapma
Zaman
Bir hücrenin yukarıdaki özelliklerden hangilerine
sahip olması onun ökaryot bir hücre olduğuna
kanıt sağlar?
ATP miktarı
A) I ve II
B) I ve III
D) II ve III
C) I ve IV
E) I,II ve III
Zaman
Ökaryot bir hücrede faliyetleri yukarıda verilen
grafiklerdeki gibi değişen organel aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ribozom B) Golgi D) Mitokondri
C) Kloroplast
E) Ribozom
3.
« X organeli monomerlerden ATP sentezler.
« Y organeli glikoprotein, hormon, selüloz sentezi
yapar.
« Z organeli sindirim enzimi üretir.
Buna göre X, Y ve Z organelleri hangi seçenekte
doğru verilmiştir?
X
A)
2.
Aşağıda bazı organeller verilmiştir.
¶ Mitokondri
¶Kloroplast
¶ER
4.
Y
Ribozom
Z
Kloroplast
ER
B)
Mitokondri
Golgi
Lizozom
C)
Mitokondri
Golgi
Ribozom
D)
ER
Mitokondri
Kloroplast
E)
Kloroplast
Ribozom
Golgi
Mitokondri ve kloroplastın bakteri kökenli olduğunu;
I. Mitokondri ve kloroplastın DNA’larının halkasal
olması
Bu organellerde;
II. Mitokondri ve kloroplastın ribozomlarının prokaryotlarla aynı büyüklükte olması
I. ATP sentezi
II. ATP tüketimi
IV. Ozmotik basıncın artması
III. Oksijenli solunum yapan bakterilerde mitokondri, fotosentez yapan bakterilerde kloroplast bulunması
olaylarından hangileri ortaktır?
özelliklerinden hangileri kanıtlar?
III. Protein sentezi
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) III ve IV
E) II, III ve IV
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
113
9. Sınıf
34
TSET
1
5.
7.
I. Hücre zarının kalınlığı
Sentrozom organelinin sahip olduğu;
II. Ribom taşıyan organele sahip olma
I. Kendini eşleme
III. DNA’nın bulunduğu kısım
II. Zarsız organel olma
Yukarıda verilenlerden hangileri prokaryot ile
ökaryot hücreleri birbirinden ayırmak için kriter
olarak kullanılır?
III. Hücre bölünmesi sırasında kromozomların kutuplara çekilmesine yardımcı olma
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
özelliklerinden hangileri ökaryot hücrelerde bulunan başka organel ya da yapılarca da gerçekleştirilir?
C) I ve III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
8.
C) I ve III
E) I, II ve III
Granülsüz endoplazmik retikulumla ilgili verilen;
I. Kas hücrelerinde kalsiyum depolar.
II. Karbonhidrat ve yağ sentezinde görev alır.
III. Protein sentezleyebilir.
IV. Organelin görev yapması için ATP gereklidir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
6.
Ribozom
Klorofil
Mitokondri
A hücresi
+
+
+
B hücresi
+
–
+
C hücresi
+
+
–
Yukarıdaki tabloda bakteri, hayvan ve bitki hücresine ait bazı yapıların bulunma bulunmama durumu
verilmiştir.
Buna göre bitki, hayvan ve bakteri hücreleri hangi harfle gösterilmiştir?
114
Bitki Hücresi
Hayvan Hücresi
Bakteri
A)
A
B
C
B)
B
A
C
C)
C
A
B
D)
C
B
A
E)
A
C
B
B) III ve IV
D) II, III ve IV
9.
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
Kloroplastla ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Taşıdıkları klorofil pigmentinden dolayı yeşil
renkte gözlenirler.
B) Yeşil bir bitkinin tüm hücrelerinde kloroplast bulunmaz.
C) Kloroplastta fotofosforilasyonla üretilen ATP fotosentez olayında kullanılır.
D) Granaların arasını dolduran renksiz sıvıya stroma
denir.
E) Kloroplast DNA’sı hücreye ait tüm bilgiyi içerir.
Hücre ve Hücre Teorisi - 2
1.
Ökaryot bir hayvan hücersinin çekirdeğinde;
4.
¶ Ribozom
I. DNA
¶ Mitokondri
II. RNA
¶Kloroplast
III. Kromatin ağı
¶ER
IV. Ribozom
Yukarıda verilen organellerde ortak gerçekleşen
olay ya da bulunan ortak yapı aşağıdakilerden
hangisidir?
yapılarından hangileri bulunur?
A) I ve II
TEST
B) III ve IV
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
A) DNA taşıma
E) I, II, III ve IV
B) Glikoz sentezi
C) Protein sentezi
D) ATP sentezi
E) Selüloz sentezi
2.
Sentrozom taşıyan gelişmiş bir hücre aşağıdaki
olaylardan hangisini gerçekleştirmez?
A) Mitokondride oksijenli solunum
5.
Çekirdek zarıyla ilgili verilen;
I. Üzerindeki porlar mRNA’yı geçirir.
B) Kloroplastta glikoz sentezi
II. Sitoplazmadan çekirdeğe ATP geçer.
C) Ribozomda protein sentezi
III. Dış zar üzerinde ribozom taşır.
D) Golgide yağ üretimi
IV. Üzerinde bulunan porlar, hüce zarına oranla
daha büyüktür.
E) ER’de protein sentezi
ifadelerinden hangisi doğrudur?
A) I ve II
B) III ve IV
D) I, II ve IV
3.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Kloroplast ve mitokondri organellerinde;
I. DNA sentezi
II. Protein sentezi
6.
III. Oksijen üretimi
I. Mitokondri faliyeti
IV. Ribozom taşıma
olaylarından hangileri ortak gerçekleşir veya bulunur?
A) I ve II
B) III ve IV
D) I, II ve IV
Endositoz yapan bir canlıdaki endositoz olayını;
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
II. Ortam sıcaklığı
III. İnhibitör madde
faktörlerinden hangileri etkiler?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
115
9. Sınıf
35
TSET
1
7.
10. I. RNA’ları sentezleyerek kendine gerekli olan pro-
Bitki hücrelerinde;
teinleri üretme
I. Selüloz sentezi
II. İnorganik maddelerden organik madde sentezi
III. Monomerlerden enerji sentezi
olaylarını gerçekleştiren organeller aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?
A)
Ribozom
ER
Golgi
B)
ER
Kloroplast
Mitokondri
A) Yalnız I
II
III
C)
Golgi
Kloroplast
Mitokondri
D)
Golgi
Mitokondri
Kloroplast
E)
Mitokondri
ER
Ribozom
Çok hücreli hayvansal organizmalarda organlar
oluşurken ileri derecede özelleşmiş bazı doku
hücrelerinin bölünme yeteneğini kaybetmesi;
I. Ribozom
III. Lizozom
organellerinden hangilerini bulundurmamasına
bağlıdır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II, III
11. I. Bütün proteinlerin sentezinde kullanılması
II. Çekirdeğin dış zarında bulunması
III. Protein ve RNA’dan oluşması
IV. Gerektiğinde bölünerek çoğalması
A) Yalnız I
B) Yalnız IV
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve IV
E) II ve III
Bir hayvan hücresinde lizozomun oluşumunda;
I. Golgi
12. Aşağıdaki hücresel yapılardan hangisinin karşı-
II. Ribozom
sındaki olayla ilgisi yoktur?
III. Mitokondri
organellerinden hangilerinin doğrudan rolü bulunur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
116
B) Yalnız III
Yukarıdakilerden hangileri bütün hücrelerin temel organeli olan ribozomun görevi veya özelliklerinden değildir?
II. Sentrozom
9.
III. DNA’larını eşleyerek kendine benzer yeni organizmalar meydana getirme
Yukarıdaki olaylardan hangileri hem çok hücreli
organizmaların her bir canlı hücresinde hem de
bütün tek hücreli organizmalarda gerçekleşir?
I
8.
II. Hücredeki büyük organik molekülleri, basit yapılı
moleküllere ayrıştırma
C) I ve II
E) II ve III
A) Ribozom – Protein sentezi
B) Çekirdek – Mitoz bölünme
C) Kloraplast – Fotosentez
D) Mitokondri – Fermantasyon
E) Hücre zarı – Osmoz
Hücre ve Hücre Teorisi - 3
1.
2.
Aşağıdaki organellerden hangileri çekirdek benzeri görev yapabilir?
4.
TEST
Aşağıdaki olaylardan hangilerini her hücre kendisi gerçekleştirmek zorundadır?
A) Ribozom – Lizozom
A) Glikoz sentezi
B) Lizozom – Golgi
B) Fotosentez
C) Golgi – Kloroplast
C) Aminoasit sentezi
D) Mitokondri – Kloroplast
D) Fosforilasyon
E) Mitokondri – Ribozom
E) Mineral madde sentezi
I. Sitoplazma
II. Kloroplast
III. ER
5.
IV. Mitokondri
II. DNA nükleoit dizilimi
V. Çekirdekçik
III. Gen aktivitesi
Yukarıdaki yapılardan hangileri ribozom organelini taşıyabilir?
A) I, II, III ve IV B) I, II ve III
D) I, III ve V
I. Stoplazma miktarı
IV. Organel sayıları
Aynı canlının farklı dokularından alınan hücrelerde yukarıda verilenlerden hangileri farklılık gösterir?
C) II, III ve IV
E) I, II, III, IV ve V
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
3.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
I. Ribozom
II. Çekirdek zarı
III. Mitokondri
IV. Golgi
V. Hücre zarı
VI. Sitoplazma
Prokaryot ve ökaryot canlılarda yukarıdakilerden
hangileri ortaktır?
A) I , II ve III
B) II, III ve IV
C) I, III, IV ve V
D) I, V ve VI
E) I, II, III, IV ve V
6.
Aşağıda verilen yapılardan hangisi bütün prokaryot hücrelerde ortak olarak bulunmaz?
A) Ribozom
B) Sitoplazma C) ETS
D) DNA
E) Hücre zarı
117
9. Sınıf
36
TSET
1
7.
10. « Aerobik bakteri
I. Tek başına yaşama
II. Bağımsız hareket etme
« Mitokondri organeli
III. Koloni oluşturma
« Kloroplast organeli
IV. Hücreler arası iş bölümü
Yukarıda verilen yapılar için:
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri tek hücreli prokaryot canlılarda gözlenebilir?
I. ETS’leriyle enerji üretirler
A) I ve II
III. Kendi proteinlerini sentezlerler
B) II ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
II. Bölünerek sayılarını artırırlar
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
11. I. Mitokondri
8.
I. Memeli olgunlaşmış alyuvarı
II. Ribozom
III. Bakteri
III. Çekirdek
IV. Arke
IV. Golgi
Yukarıda verilen yapılardan hangileri mitokondri
taşımaz?
Yukarıda verilen organeller ve yapılardan hangilerinin faaliyetleri sonucu hücre kendine ait özel
kimlik kazanır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) II, III ve IV
12. I. Yağ sentezi
9.
II. Hormon sentezi
Bakterilerin tamamında:
III. Seliloz sentezi
I. Difüzyon
IV. Enzim sentezi
II. Hemolize uğramama
III. Protein sentezi
olaylardan hangileri gerçekleşir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
118
C) I ve II
E) I, II ve III
Çok hücreli, glikojen sentezleyen bir canlıda yukarıda verilen moleküllerden hangilerinin sentezi
gerçekleşebilir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Hücre ve Hücre Teorisi - 4
1.
Prokaryot hücrelerde enzim sentezi olayında;
II. Protein sentezleme
I. Ribozom
III. DNA taşıma
II. Golgi
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri çift zarlı
organeller için geçerlidir?
III. Mitokondri
A) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
2.
5.
I. ETS’ye sahip olma
TEST
organellerinden hangileri görev alır?
C) I ve III
E) I, II, III
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve
E) I, II ve III
I. Kloroplast
II. Hücre zarı
III. Ribozom
Yukarıda verilen yapılardan hangilerine canlı bitkiden alınan tüm hücrelerde rastlanır?
A) I ve II
B) Yalnız II
D) II ve III
6.
C) I ve III
E) I, II, III
Organel
I
II
III
ETS taşıma
+
–
+
DNA taşıma
+
–
+
Oksijen üretme
–
–
+
Yukarıdaki tabloda bazı hücre organellerinde bulu-
nan özellikler “+” bulunmayanlar “–” ile gösterilmiştir.
3.
Bu tablodaki organeller hangi seçenekte doğru
verilmiştir?
I . ATP sentezi
I
II. Protein sentezi
III. CO2 özümlemesi
Yukarıda verilen olaylardan hangileri bitki hücresinde birden fazla organelde gerçekleşir?
A) I ve III
B) I ve II
D) Yalnız II
4.
C) II ve III
E) I, II ve III
Aşağıda verilen yapı ve organellerden hangisi
kendini eşleme özelliğine sahip değildir?
A) Mitokondri
B) Kloroplast
C) Çekirdek
D) Golgi E) Sentrozom
7.
II
III
A)
Kloroplast
Golgi
Ribozom
B)
Mitokondri
Ribozom
Golgi
C)
Mitokondri
Ribozom
Kloroplast
D)
Kloroplast
Ribozom
Mitokondri
E)
Golgi
Ribozom
Sentrozom
Bakterilerde solunum ürünlerinin kullanılarak
faydalı duruma getirildiği yapı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Mitokondri
B) Kloroplast
D) Ribozom
C) Golgi
E) Klorofil
119
9. Sınıf
37
TSET
1
8.
Oksijenli solunum ve fotosentez yapan bakterilerde;
10.
Ribozom
Dış zar
Ribozom
I. Kloroplast
Dış zar
II. Ribozom
DNA
III. Mitokondri
Zarlar arası
boşluk
DNA
Tilakot
boşluk Granum Stroma
Krista
İç zar
IV. Hücre çeperi
Yukarıda verilen her iki organel için;
yapılarından hangileri kesinlikle bulunur?
A) I ve II
Tlakoit
Matriks
B) II ve III
D) I, II ve III
I. DNA taşıma
C) II ve IV
II. Kendi protenini sentezlemek
E) I, II, III ve IV
III. Fotofosforilasyonla ATP sentezleme
IV. ETS enzimi taşıma
verilenlerden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
9.
Ribozom
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
I
Tlakoit
Dış zar
Zarlar arası
boşluk
DNA
Tilakot
boşluk Granum Stroma
İç zar
organik molekül
CO2+H2O
Matriks
Ribozom
Dış zar
DNA
Krista
II
11.
Sentriol
İki organel arasındaki lişki yukarı gösterilmiştir.
Bu ilişkiyle ilgili verilen;
Mikrotübül
I. I. organel inorganik maddelerden organik besin
üretir.
II. II. organelin ürettiği enerji, hücrede protein sentezinde kullanılır.
III. Her iki organel de madde döngüsünde görev yapar.
IV. İki organel de suyu ışık yardımıyla parçalar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
120
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Sentrozom
Yukarıda verilen organelle ilgili;
I. İğ ipliği oluşturarak kromozomları kutuplara doğru çeker.
II. Hayvan ve mantar hücrelerinde bulunur.
III. Oluşturduğu iğ ipliği protein yapıdadır.
açıklamalarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II, III
Hücre ve Hücre Teorisi - 5
1.
3.
Ribozom
TEST
Endosimbiyotik hipoteze göre;
I. Ribozom
Tlakoit
II. Kloroplast
Dış zar
III. Mitokondri
Zarlar arası
boşluk
organellerinden hangileri prokaryot canlılardan
köken alarak hücre içine alınıp ortak birliktelik
sağlanmıştır?
DNA
Tilakot
boşluk Granum Stroma
A) Yalnız I
İç zar
B) Yalnız III
D) II ve III
Yukarıdaki organel ile ilgili verilenlerden hangisi
yanlıştır?
C) I ve II
E) I, II, III
A) DNA stromada bulunur.
B) Granumlar tilakoitlerin üst üste dizilimi ile oluşmuştur.
C) Işık yardımıyla ATP üretimi stromada olur ve granumda besin sentezi için kullanılır.
D) Kloroplast çit zarla çevrelenmiştir.
E) Kendisi için gerekli proteini kendi üretir.
4.
Ökaryot bir hücrede gerçekleşen;
– İnorganik maddelerden organik besin sentezi
– Oksidatif fosforilasyonla ATP sentezi
– Hücre dışına enzim ve hormon salgılama
– Hücre içi madde taşınımı
olaylarının meydana gelmesinde aşağıdaki organellerden hangisinin etkisi yoktur?
A) Golgi
B) ER
D) Kloroplast
2.
5.
I. Protein sentezi
C) Mitokondri
E) Lizozom
Mitokondri ve kloroplast organeli,
I. ATP sentezleme
II. ETS kullanımı
II. Ribozom taşıma
III. DNA ve RNA sentezi
IV. İnorganik maddelerden organik monomer sentezi
III. Nükleik asit taşıma
Mitokondri ve kloroplast organelinde yukarıda
verilenlerden hangileri ortak gerçekleşir?
özelliklerinden hangilerine ortak olarak sahiptir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
IV. Tüm ökaryot canlılarda birlikte bulunma
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
121
9. Sınıf
38
TSET
1
6.
Hücre zarının dışa bakan yüzeyinde bulunan karbonhidratlarla ilgili verilen;
9.
Aşağıda X ve Y organelerinin hücrede yaptıkları görevler verilmiştir.
I. Protein ya da yağlarla birleşmişlerdir.
X: Hücre zarı ile çekirdek arası madde taşınmasında görev alan kanalcıklar sistemidir.
II. Hücre zarının kimlik kazanmasında görev alır.
III. Hücrelerin birbirini ve hormonları tanımasına yardımcı olur.
Y: Endositoz sonucu alınan besinleri substrat olarak kullanan ve katabolizmada görevli organel.
IV. Monomerlerinin birbirine bağlanması ribozomda
gerçekleşir.
Buna göre bu organeler hangi seçenekte doğru
verilmiştir?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
7.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
X
Y
A)
Mitokondri
Kloroplast
B)
ER
Golgi
C)
Golgi
Ribozom
D)
ER
Lizozom
E)
Golgi
Mitokondri
Hücre içinde görev alan proteinler, serbest ribozomlarda; dışarıda görev yapanlar ise granüllü endoplazmik retikulum üzerinde yer alan ribozomlarda
sentezlenir.
Buna göre;
I. Hormon
II. Glikoliz enzimi
III. Midedeki pepsin
IV. Antikor
proteinlerinden hangileri granüllü endoplazmik
retikulum üzerinde yer alan ribozomlar tarafından üretilir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
8.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Ökaryot canlılarda hücreye şekil verip hücre içi organizasyonda görev alan yapıya hücre iskeleti denir.
Bu bilgiye göre hücre iskeleti;
I. Kromozomları zıt kutuplara çekilmesi
II. Hayvan hücrelerinde stokinez
III. Organellerin hücre içindeki yerlerinin sabitlenmesi
görevlerinden hangilerini yapar?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
122
C) I ve III
E) I, II, III
10. – Zarsız organeldir.
– Dehidrasyon sentezinde görev alır.
– Prokaryot canlılarda bulunur.
Yukarıda özellikleri verilen organel aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ribozom
B) ER
C) Mitokondri
D) Kloroplast
E) Sentrozom
Hücre ve Hücre Teorisi - 6
1.
Bir paramezyumun, dışarıdan aldığı bir proteini
kendi yapısal proteinine dönüştürmesi sürecinde;
4.
II. Glikoliz
III. Oksijenli solunum
II. Ribozom
IV. Fotosentez
III. Besin kofulu
olaylarından hangileri prokaryotlarla ortak yapılarda gerçekleşir?
IV. Hücre zarı
yapılarının görev yapma sırası hangi seçenekte
verilmiştir?
B) II-I-III-IV
D) IV-I-III-II
2.
Ökaryot canlıda meydana gelen;
I. Protein sentezi
I. Sindirim kofulu
A) I-II-III-IV
TEST
A) I ve II
B) I ve IV D) I, II ve IV
C) IV-II-III-I
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
E) IV-III-I-II
Ökaryot bir hayvan hücresinde;
I. Endoplazmik retikulum
II. Golgi
III. Hücre zarı
IV. Ribozom
yapılarından hangileri koful oluşumunda görev
alabilir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
5.
Matriks
Ribozom
Dış zar
DNA
3.
Krista
I. mRNA
Yukarıda verilen organelle ilgili söylenen,
II. Kromatin iplik
I. Aerobik solunum yapan tüm ökaryot canlılarda
bulunur.
III. ATP
IV. Ribozom alt birimi
II. Kendi proteinini kendi üretir.
Yukarıda verilen moleküllerden hangileri çekirdek zarı üzerindeki porlardan, çekirdekten stoplazmaya doğru geçer?
III. Kendini çekirdekten bağımsız eşler.
IV. İnorganik maddelerden organik besin üretir.
A) I ve II
A) I ve II B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
ifadelerinden hangisi doğrudur?
B) I ve IV D) I, II ve IV C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
123
9. Sınıf
39
TSET
1
6.
9.
I. Ribozom
II. Golgi
II. Aktif taşıma
III. Lizozom
III. Endositoz
IV. Kloroplast
IV. Kolaylaştırılmış difüzyon
Yukarıda verilen olaylardan hangileri hücrede yoğunluğun artmasına neden olur?
Yukarıda verilen reaksiyonlardan hangilerinde
alınan besinler mitokondri organeli tarafından
kullanılabilir?
A) I ve II B) I ve IV D) III ve IV 7.
I. Ozmoz
C) II ve III
E) I, III ve IV
A) I ve II B) I ve III
D) II ve IV C) I ve III
E) I, II, III ve IV
10. Hücre teorisinde;
I. Mitokondri
I. Tüm organizmaların temel yapı birimi hücredir.
II. Kloroplast
II. Her hücre kendinden önceki hücrenin bölünmesi
ile oluşur.
III. Ribozom
IV. Granüllü ER
III. Her hücrede yönetim birimi çekirdekte bulunur.
Yukarıda verilen organellerden hangilerinin yapısında nükleik asit bulunur?
IV. Canlılardaki metabolik olaylar hücrede gerçekleşir.
A) I ve II ifadelerinden hangileri yer alır?
B) I ve IV D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
11. Hücre zarıyla ilgili verilen;
8.
I. Günümüzde geçerli olan model akıcı mozaik zar
modelidir.
I. Papatya
II. Proteinlerin zardaki yerleri sabit olmayıp görev
sırasında yer değiştirebilir.
II. Bakteri
III. Çiçekli bitki
IV. Memeli yumurtası
III. Hücre zarının iç kısmında glikolipit ve glikoproteinler bulunur.
Yukarıda verilenlerden hangileri sentrozom içermez?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve IV D) I, II ve IV 124
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Hücre ve Hücre Teorisi - 7
1.
3.
TEST
Ribozomla ilgili verilen;
I. Çekirdekcikte sentezlenir.
II. Tüm hücrelerde bulunabilen tek organeldir.
III. Mitokondri ve kloroplasttaki ribozomlar hücredeki ribozomlara oranla daha küçüktür.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II, III
Hücre zarındaki glikoprotein ve glikolipitler ile
ilgili verilen;
I. Hücre zarının özgünlüğünü sağlar.
II. Akyuvarların ve hormonların tanınmasını sağlar.
III. Hücrelerin birbirlerini tanımalarını ve birbirleriyle
irtibatta bulunmalarını sağlar.
4.
II. Ribozom
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
I. ER
III. Sentrozom
C) I ve III
IV. Golgi
E) I, II, III
Yukarıda verilen organellerden hangileri gelişmiş
bitkilerde bulunan zarsız organellere örnek oluşturur?
A) Yalnız II
B) I ve IV
D) III ve IV
5.
2.
I. Mikrovillus ve emici tüyler
C) II ve III
E) I, III ve IV
I. Karaciğer hücrelerinde zehirli ilaçların zehirsiz
hâle getirilmesi
II. Kas hücrelerinde kalsiyum depolama
II. Yalancı ayak
III. Lipit, steroit ve polisakkarit sentezinde görev
alma
III. Siller kamçı
IV. Besin kofulu
IV. Kendi için gerekli ATP’yi üretme
Hücre zarından oluşan yukarıdaki yapılardan
hangileri beslenmede doğrudan görev alır?
Yukarıda verilen görevlerden hangileri endoplazmik retikulum tarafından gerçekleştirilir?
A) I ve II
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
125
9. Sınıf
40
TSET
1
6.
Endositoz sonucu alınan makromoleküllerin bulunduğu koful tipi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Besin kofulu
B) Sindirim kofulu
C) Boşaltım kofulu
D) Depo kofulu
E) Kontraktil koful
9.
Endoplazmik retikulum hücre zarı ile çekirdek zarı
arasında uzanan kanalcıklar sistemidir. Üzerinde
ribozom taşıyanlara granüllü, taşımayanlara granülsüz ER adı verilir.
Granüllü ER ile ilgili verilen;
I. Mitokondri ve kloroplast içinde görev yapacak
enzimlerin sentezinde görev alır.
II. Hücre dışına salınacak enzimlerin sentezinde
görev alır.
III. Prokaryot canlılarda bulunan ER’ler ökaryotlara
oranla daha küçüktür.
bilgilerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
7.
C) I ve III
E) I, II ve III
I. Yalancı ayak oluşumu
II. Hayvan hücrelerinde sitoplazma boğumlanması
III. Hücre biçiminin korunması ve organellerin sabitlenmesi
IV. Hücre bölünmesi sırasında kromozom hareketi
Yukarıda verilen görevlerden hangileri mikrofilamentler tarafından gerçekleştirilir?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
8.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Ribozom organelinin çalışması sonucu;
I. pH derecesinin artması
IV. Glikoz sentezi
III. ATP miktarının azalması
IV. Turgor basıncının artması
değişimlerinden hangileri gözlenir?
B) I ve IV
D) II, III ve IV
126
II. Polisakkarit sentezi
III. ATP sentezi
II. Peptitleşmenin artması
A) I ve II
10. I. Protein sentezi
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Prokaryot bir hücrede yukarıda verilen olaylardan hangileri bir organel içinde gerçekleşir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Hücre ve Hücre Teorisi - 8
1.
4.
Hücre teorisi;
I. Sentrozom
II. Yeni hücreler var olan hücrelerin bölünmesiyle
oluşur.
III. ER
II. Plastit
IV. Hücre çeperi
III. Tüm hücrelerde yönetim ve denetim birimi çekirdektir.
organellerinden hangileri ortak bulunur?
A) I ve II
genellemelerinden hangilerini içerir?
B) Yalnız III
D) I ve II
2.
Gelişmiş bir bitki hücresi ve mantar hücresinde;
I. Hücre, canlının görev ve yapı bakımından en küçük birimidir.
A) Yalnız I
TEST
B) III ve IV
D) II, III ve IV
C) I ve III
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
E) I, II ve III
Aşağıda verilen yapılardan hangisi protein sentezleyemez?
5.
A) Kloroplast
Lizozom organeli içinde aşağıda verilen besinlerden hangisini parçalayacak enzimler bulunmaz?
A) Galaktoz
B) Mitokondri
B) Glikojen
D) Nükleik asit
C) Ribozom
C) Protein
E) Yağ
D) Golgi
E) Granüllü endoplazmik retikulum
3.
Ökaryot bir hücrede;
6.
I. Lizozom
I. Ribozom
II. Koful
II. Kloroplast
III. Golgi
III. Mitokondri
IV. Ribozom
organellerinden hangilerinin sentezinde ER görev alır?
A) I ve II
Ökaryot bir hücrede sentezlenen amino asitler;
B) II ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
IV. ER
organellerinin hangilerinde substrat olarak kullanılabilir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
127
9. Sınıf
41
TSET
1
7.
Kloroplastlarda üretilen ATP molekülleri aşağıda
verilen olaylarından hangisinde kullanılabilir?
10.
ÇEKİRDEK
Kromatin
Çekirdekcik
Çekirdek zarı
Granüllü
ER
Granülsüz
ER
A) Aktif taşıma
Ribozomlar
B) Ekzositoz
Merkezi koful
C) Ribozomda protein sentezi
Golgi
D) ER’de yağ sentezi
Hücre iskeleti
E) Glikoz sentezi
Mitokondri
Peroksizom
Plazma zarı
Kloroplast
Plazma zarı
Plazmodesma
Yukarıda yapısı verilen hücrede;
I. Fotosentezle organik besin üretme
II. Oksidatif fosforilasyonla ATP sentezleme
III. Çekirdekte DNA sentezi
8.
Gelişmiş bitki ve hayvan hücresinde,
I. Ribozom
IV. Kromozomların sentrozomla kutuplara çekilmesi
olaylarından hangileri gerçekleşir?
A) I ve II
II. Kloroplast
B) I ve IV
D) I, II ve IV
III. Sentrozom
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
IV. ER
organellerinden hangileri ortak bulunur?
A) I ve II
B) I ve IV
D) II, III ve IV
9.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Endoplazmik retikulumun sahip olduğu;
I. Monomerleri birleştirme
I. Kloroplast
II. Görevini yaparken ATP harcama
II. Lizozom
III. Enzim kullanma
III. Golgi
IV. Enzim üretme
IV. Lökoplast
özelliklerinden hangileri lizozomda gözlenmez?
organellerinden hangileri ozmotik basıncı azaltır?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
128
11. Bir bitki hücresinde;
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
A) Yalnız I B) III ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Hücre ve Hücre Teorisi - 9
1.
TEST
I. Protein sentezi
4.
Aşağıda bazı organeller numaralandırılmıştır.
II. Kromozomların kutuplara çekilmesi
I. Kloroplast
III. Glikolizde ATP sentezi
II. Mitokondri
IV. Işık enerjisi yardımıyla ATP sentezi
III. Ribozom
V. Yağ sentezi
IV. Lizozom
Organellerin yaptıkları temel görevler göz önüne
alındığında yukarıda verilen görevlerden hangilerini gerçekleştirenler zarlı organeller grubunda
yer alır?
V. Golgi
A) I ve II
B) I, II ve III
D) II, IV ve V
Yukarıda verilen olaylar ve bu olayları gerçekleştiren organellerin doğru eşleştirilmesi hangi
seçenekte doğru verilmiştir?
C) IV ve V
E) I, II, IV ve V
Ozmotik Basınç
Artıranlar
A) I ve II
B) I ve IV
2.
C) I, II ve III
D) III ve V
Endosimbiyosis, birbiri içinde birlikte yaşama anlamında kullanılır.
Buna göre aşağıda verilenlerden hangileri endosimbiyosis hipotezi desteklemek amacıyla kullanılamaz?
E) II, III ve V
5.
Dehidrasyon
Yapanlar
I, II ve III
III ve IV
I ve II
III ve V
I ve II
III ve V
I, II ve III
II ve IV
I ve III
IV ve V
I. Vitamin
A) Mitokondri ve kloroplastın bakteriler gibi halkasal DNA’ya sahip olması
II. Glikoz
B) Mitokondri ve kloroplastın çoğalma şeklinin
bakterilere benzemesi
IV. CO2
C) Mitokondri ve kloroplastın ribozom büyüklüğünün bakteri ribozom büyüklüğü ile aynı olması
Yukarıda verilen moleküllerden hangileri çift zarlı
organellerden biri için ürün iken, diğeri tarafından substrat olarak kullanılır?
III. Aminoasit
V. Mineral madde
D) Mitokondri, kloroplast ve bakterilerin kendilerine
ait proteinleri sentezleyebilmeleri
A) I ve IV
E) Mitokondri, kloroplast ve bakterilerin aynı aminoasitleri kullanarak protein sentezlemeleri
3.
Fosforilasyon
Gerçekleştirenler
D) I, IV ve V
6.
Lizozom organeli;
B) II ve III
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
I. Oksijenli solunumun ETS basamağında ATP
üretme
I. Hidroliz
II. Işık enerjisi yardımıyla organik besin sentezi
II. Hemoliz
III. İnorganik maddeleri oksitleyerek elde edilen
enerji yardımıyla organik besin sentezi
III. Otoliz
IV. Solunum
IV. Besin kofulundaki besinin sindirimi
olaylarından hangilerinin gerçekleşmesinde görev yapar?
Yukarıda verilen olaylardan hangileri o canlının
ökaryot ya da prokaryot olduğuna kesin kanıt
sağlamaz?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
A) I ve II
B) III ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
129
9. Sınıf
42
TSET
1
7.
10. I. Mitokondri
I. Bazı aminoasitler
II. Hidrojen
II. Kloroplast
III. Yağ asidi
III. Lizozom
IV. mRNA
IV. Ribozom
V. Pirüvat
V. Golgi
VI. CO2
Yukarıdaki organellerin yaptığı temel işlevler düşürüldüğünde asitliği artıranlar ve azaltanların
doğru gruplandırması hangi seçenekte verilmiştir?
Yukarıda verilen moleküllerden hangileri hücre
sitoplazmasından mitokondri organeline doğru
geçiş yapar?
A) I, II ve III
B) II, III, IV ve V
C) I, III ve V
Asitliği artıran
D) I, II, III ve IV
A) I ve III
B) I, II ve III
E) I, II, III, IV ve V
8.
Prokaryot ve ökaryot hücrede aşağıda verilen
özelliklerden hangisi ortak değildir?
A) Seçici geçirgen özellikte zara sahip olma
B) Sitoplazmada serbest ribozomlarda protein sentezi
C) RNA’nın sitoplazmada ribozomlara tutunması ve
okunması
D) Salgı enzimlerinin golgide üretilip dışarı salgılanması
E) Glikoiz reaksiyonlarını aynı hücre kısmında aynı
çeşit enzimleri kullanarak gerçekleştirme
9.
II, IV ve V
IV ve V
C) II ve IV
D) III ve IV
I, III ve V
I, II ve V
E) I ve V
II, III ve IV
11. Aşağıda bazı organeller verilmiştir.
– Mitokondri
–Kloroplast
– Ribozom
– Granüllü ER
–Golgi
Bu organellerin tamamında;
I. Polimer sentezi
II. Monomer sentezi
III. Defosforilasyon
I. Toksik maddelerin detoksifikasyonu
IV. Polimer yıkımı
II. Organik besinlerdeki kimyasal bağ enerjisinden
ATP sentezi
olaylarından hangileri gerçekleşir?
III. Solunum reaksiyonu için hammadde üretimi
A) I ve II
Ökaryot bir canlıda yukarıda verilen olayların
gerçekleştiği organeller hangisinde doğru verilmiştir?
I
II
III
A) Kloroplast Mitokondri Lökoplast
IV
Golgi
Mitokondri ER
B) I ve III
D) I, II ve III
IV. Polisakkarit sentezi
130
Asitliği azaltan
C) III ve IV
E) II, III ve IV
12. I. DNA
II. RNA
III. Protein
IV. ATP
V. Su ve iyonlar
B) Golgi
Kloroplast
C) ER
Mitokondri Kloroplast Golgi
D) Golgi
Kloroplast
Mitokondri Lökoplast
Yukarıda verilen moleküllerden hangileri çekirdek
zarından geçebilir?
E) Lizozom
ER
Golgi
A) Yalnız V
Kromoplast
B) IV ve V
D) II, III, IV ve V
C) II, IV ve V
E) I, II, III, IV ve V
Hücre ve Hücre Teorisi - 10
1.
4.
Pandorina ve volvox için verilen;
I. Hücrelerin birlikte iş yapabilme yeteneklerinin
olması
Sentrozom organeliyle ilgili verilen;
I. Zarsız organel olup iki adet sentriyolden oluşur.
II. Ergin sinir hücreleri ve yüksek yapılı bitkilerde
bulunmaz.
II. Hücreleri arasında özelleşme (iş bölümü) gözlenmesi
III. Tüm hücrelerde kloroplast ve kamçı bulunması
III. Kemoterapide kullanılan ilaçlar sentrozom organelini işlevsiz hâle getirir.
IV. Dokulaşma olmaması
IV. Görevi, kromozomları zıt kutuplara çekmektir.
yukarıda verilen özelliklerden hangileri ortaktır?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve IV
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve IV
2.
TEST
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
B) II ve III
D) I, II ve IV
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
¶ Bakteri
¶ Mitokondi
¶Kloroplast
5.
Yukarıda verilen üç yapı için;
II. Fotosentez yapma
I. Kendine ait halkasal DNA’ya sahip olma
III. Kloroplast taşıma
II. ETS enzimlerine sahip olma
yukarıda verilen özelliklerin en fazla alemde bulunandan en az alemde bulunana doğru sıralaması hangi seçenekte verilmiştir?
III. ATP sentezleme
olaylarından hangileri ortaktır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3.
I. Ribozom taşıma
A) I - II - III
C) Yalnız III
B) I - III - II
D) II - III - I
E) I, II ve III
C) II - I - III
E) III - II - I
Hücre iskeletiyle ilgili verilen;
I. Kalınlık bakımından büyükten küçüğe doğru
mikrotübül - ara filament - mikrofilament şeklinde sıralanır.
II. Ara flamentler, çekirdek ve diğer organelleri hücre için sabitler
III. Mikroflamentler, organeller ve kromozomların
yer değiştirmesinde görev alır.
bilgilerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
6.
Lizozom organeliyle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Sindirim enzimleri içeren zarlı bir kesedir.
B) Lizozomlar pH 5 olan asidik ortamda maksimum
aktivite gösterir.
C) Yaşlanan ya da ölen hücrelerde birçok lizozom
aynı anda parçalanır ve hücreyi sindirir.
D) Birkaç lizozom parçalanıp içerik hücre sitoplazmasına akarsa hücre sindirilir.
E) Lizozom görev yaparken ATP harcanmaz.
131
9. Sınıf
43
TSET
1
7.
10. Sentrozomla ilgili;
X organeli sindirim enzimi üretir.
Y organeli hormon ve seliloz sentezler
I. Olgun alyuvar, sinir, çizgili kas ve yumurta hücreleri sentrozom organeli bulunmaz.
Z organeli manomerlerden ATP sentezler.
II. Gelişmiş bitki hücrelerinde sentrozom bulunmaz.
Buna göre X, Y ve Z organelleri hangileri olabilir?
X
Y
A) Kloroplast
B) Ribozom
C) Golgi
D) Ribozom
E) Sentrozom
III. Zarsız bir organeldir.
Z
Ribozom
ER
Golgi
Mitokondri
ER
Kloroplast
Lizozom
Mitokondri
ER
Golgi
IV. Bölünebilen hayvan hücrelerinde mitoz ve sadece mayoz II’de görev alır.
yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, II ve IV
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
11.
8.
I
II
III
IV
V
Çoğalabilme
+
+
–
+
–
Nükleik asit taşıma
+
+
+
–
–
Çift zarlı olma
+
+
–
–
–
Zarsız olma
–
–
+
+
–
Hayvanlarda bulunma
+
–
+
+
+
Canlılarda meydana gelen;
I. Protein sentezi
II. Fotosentez
III. DNA sentezi
IV. Oksijenli solunum
olaylarından hangileri fotosentez yapan bir bitki
hücresi ve fotosentetik bir bakteride ortak hücresel yapılarda gerçekleşir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II, III ve IV
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
Yukarıdaki tabloda özellikleri verilen organellerin
doğru eşleştirmesi nasıl olmalıdır?
I
Kloroplast
A)
II
Mitokondri
III
Ribozom
IV
Sentrozom
B) Mitokondri
Kloroplast
Ribozom
Sentrozom
C) Kromoplast
Lökoplast
Sentrozom
ER
ER
Lizozom
Koful
Kromoplast
Lizozom
Sentrozom
D)
9.
Savunmanın ikinci hattında görev yapan makrofajlarda bol miktarda lizozom bulunur. Lizozom organelinin içindeki hidroliz enzimleri lizozom zarına zarar vermez.
Bunun sebebi;
I. Enzimlerin inhibitörleriyle birlikte bulunması
II. Lizozom içinde sindirim için yeterince su bulunmaması
III. Lizozom içindeki sıvının pH değerinin enzim çalışmasına uygun olmaması
yukarıda verilenlerden hangileri olabilir?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve III
132
Organeller
Özellikleri
C) I ve III
E) I, II ve III
Golgi
E) Mitokondri
V
Koful
Lizozom
Golgi
Kloroplast
Golgi
12. Mikroflamentler aktin adı verilen proteinlerin üst üste
dizilip sarmal şeklinde birleşmesiyle oluşur.
Mikroflementlerle ilgili;
I. Kas kasılıp, gevşemesinde görev alma
II. Hayvan hücrelerinde stoplazma boğumlanması
III. Amipte yalancı ayak oluşumu
IV. Besin emilimi için hücre yüzeyinin artırılması
yukarıda verilenlerden hangileri bu yapıların görevleri içerisinde yer alır?
A) I ve II
B) I ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 6
soru bankası
A) Aşağıdaki şemada bitkilere ait sınıflandırma basamakları verilmiştir.
BİTKİLER
Damarsız tohumsuz
bitkiler
Damarlı tohumsuz
bitkiler
Damarlı tohumlu
bitkiler
Açık tohumlu
bitkiler
Kapalı tohumlu
bitkiler
Tek çenekli
bitkiler
Çift çenekli
bitkiler
Bu canlılarla ilgili olarak aşağıda verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” harfi ile kodlayınız.
1.
Tohumlu bitkilerin bazılarında iletim demeti bulunurken bazılarında bulunmaz.
2.
Damarsız tohumsuz bitkilerde madde iletimine yardımcı olan iletim demetleri bulunmaz.
3.
Çift çenekli bitkiler kesinlikle iletim demeti taşır ve tohumlu bitkidir.
4.
Açık tohumlu bitkilerin tohumunun etrafında meyve adı verilen bir örtü bulunur.
5.
Çift çenekli bitkilerde kambiyum bulunur iletim demetleri düzenlidir.
6.
Tek çenekli bitkilerde saçak kök bulunurken yaprak sapı bulunmaz.
B) Aşağıdaki bitki ile ilgili verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” harfi ile kodlayınız.
Sporofit
Gametofit
Rizoi
1.
Verilen bitki tohumsuz bir bitki olan karayosunudur.
2.
Bu bitkide iletim demeti ve tohum oluşumu gözlenmez.
3.
Hâkim olan sporofit bitki, gametofit bitki üzerine yerleşmiştir.
133
BAŞLA
Doğal sınıflandırmada
canlıların akrabalık
ilişkileri ve protein
benzerliği dikkate
alınır.
134
Kökenleri farklı, görevleri aynı
organlara analog organ denir.
Y
D
Y
D
Kapalı dolaşım tüm omurgalılar,
toprak solucanı, mürekkep balığı ve
ahtapotta gözlenir.
Omurgalı ve omurgasız
canlılarda boşaltım organı
böbreklerdir.
Omurgalı canlıların
tamamında kapalı dolaşım ve
iç iskelet gözlenir.
Y
D
Y
D
Y
D
Y
D
8. çıkış
7. çıkış
6. çıkış
5. çıkış
4. çıkış
3. çıkış
2. çıkış
1. çıkış
Y
D
Yapay sınıflandırmada
homolog organ dikkate alınır.
Monera, protista, mantarlar
ve bitkiler âleminde yer
alan canlılarda hücre çeperi
bulunabilir.
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 6
soru bankası
C) TANILAYICI AĞAÇ - 4
Aşağıda bir tanılayıcı ağaç verilmiştir. Sorulan sorulara doğru-yanlış şeklinde tek cevap verip
bu doğrultuda ilerleyerek doğru çıkışı bulunuz.
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 6
soru bankası
D) Aşağıda çeşitli canlılara ait organlar verilmiştir.
İnsan
Kedi
Balina
Yarasa
Bu organlarla ilgili olarak verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
1.
Yukarıda verilen organlar analog organlar grubunda yer alır.
2.
Yukarıda verilen organların kökenleri aynı, görevleri farklıdır.
3.
Bu organlar filogenetik sınıflandırmada kullanılır.
4.
Verilen organların tamamı mezoderm kökenlidir.
E) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri tabloda verilen kavramlar ile tamamlayınız.
Bakteri
Arke
Bitki alemi
Hayvan alemi
Mantar âlemi
Monera âlemi
Protista âlemi
Bakteriler
Sölenterler
Eklem bacaklılar
Yumuşakçalar
Solucanlar
Memeliler
Kurbağalar
Sürüngenler
Kuşlar
Tohumlu bitkiler
Sporlu bitkiler
Açık tohumlular
Balıklar
Kapalı tohumlular
Tekçenekliler
Çift çenekliler
Damarsız sporlular
1.
……………………. herhangi bir aleme dahil edilemeyen genelde tek hücrelilerin bulunduğu ökaryot canlılardır.
Fotosentez yapan canlılarda, heterotrof beslenen canlılarda bulunur.
2.
Vücutlarında ağız ve anüs görevi gören tek açıklığa sahip olan canlılar…………………ve ……………………….
3.
Metagenez ile üreyen, iletim demeti taşımayan ve rizoit adı verilen yapılarla topraktan su alan bitkiler ………………
olarak isimlendirilir.
4.
Vücutları tüylerle örtülü, zarlı diyafram ve akciğerle bağlantılı hava keselerine sahip canlılar ……………….. sınıfında yer alır.
135
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
soru bankası
5.
Kitinden hücre çeperi taşıyan, glikojen depo eden ve miselyum adı verilen yapılarla su alan canlılar………………...
âleminde yer alır.
6.
Tek hücreli prokaryaot olan, pepdidoglikandan oluşan hücre çeperine sahip ve DNA’ları etrafında histon proteini
bulunmayan canlılar …………........ adını alır.
7.
…………………. grubundaki bitkilerde kambiyum, yaprak sapı ve kazık kök gelişimi gözlenir.
8.
Dış iskelet, trake solunumu, boşaltımda görevli malpiğhi tüplerine sahip omurgasız canlı grubu……………………
adını alır.
9.
……………………….. tohumun etrafıda meyve adı verilen bitkinin geniş alanlara yayılmasını sağlayan yapı yer
alır.
10. Larva döneminde solungaç, ergin dönemde akciğer ve deri solunumu yapan omurgalı canlı …………………..
sınıfında yer alır.
11. Prokaryot tek hücrelilerden bakteriler ve arkelerin yer aldığı âlem ……………………. dir.
12. Kalpleri iki gözlü olup kış uykusuna yatmayan canlılar …………………. sınıfında yer alır.
13. Yumuşakça, kuş, sürüngen ve memelileri içine alan yapı ………………………… olarak isimlendirilir.
14. DNA’ları üzerinde histon proteini taşıyan, Prokaryot hücreli canlılar ……………….. adını alır.
15. Omugasızlar şubesinde yer alıp deri solunumu ve kapalı dolaşımın gözlendiği canlı grubu ………….. adını alır.
16. Olgulaşmış alyuvarları çekirdeksiz, akciğerlerinde alveoller bulunan ve iç döllenme, iç gelişme ile çoğalan canlılar
……………… sınıfında yer alır.
17. Dış iskelete sahip, solungaç solunumu gözlenen ve bazı bireylerinde kapalı dolaşımın gözlendiği canlı grubu
………………….. adını alır.
18. Selilozdan hücre çeperi, kloroplast organeli ve iletim demetleri taşıyan canlılar …………… âlemine dâhil edilir.
136
BİYOLOJİ - 9
BULMACA - 3
soru bankası
2
11
9
14
1
10
3
12
5
4
8
7
6
13
1.
Canlıların protein benzerliği ve akrabalık ilişkisine göre sınıflandırılması.
2.
Kapalı dolaşıma sahip, boşaltımını nefridyumla yapan canlılar.
3.
Hareket ve beslenmesini yalancı ayaklar yardımıyla yapan protista âlemine ait canlı.
4.
Solungaç solunumu yapan ve vücudu pullarla kaplı canlılar sınıfı.
5.
Hava kesesi taşıyan, akciğer solunumu yapan, vücutları tüylerle kaplı canlılar sınıfı.
6.
İç döllenme - iç gelişme yapan, alveollere sahip, sıcak kanlı canlılar sınıfının genel adı.
7.
Başkalaşım geçiren, birden fazla solunum şekline sahip canlı sınıfı.
8.
Canlıların dış görünüşü ve yaşadığı çevreyi dikkate alan sınıflandırma.
9.
İç döllenme - dış gelişme gözlenen, soğuk kanlı omurgalılar sınıfının genel adı.
10. Sistemlerden yoksun, en basit omurgasız sınıfının genel adı.
11. Kemosentezi gerçekleştiren tek canlı grubunu taşıyan monera âlemine ait canlı.
12. Ortak bir atadan gelen, çifleştiğinde verimli döller veren canlı grubuna denir.
13. Türlerin bir araya gelerek oluşturdukları sınıflandırma biriminin genel ismi.
14. Solungaç solunumu yapan, açık dolaşıma sahip olan denizlerde yaşayan canlı grubu.
137
9. Sınıf
44
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 1
TEST
1.
4.
Bakterilerde:
I. Cinsleri
I. Ribozom
II. Familyaları
II. Klorofil
III. Şubeleri
III. Koful
IV. Sınıfları
yapılanlarından hangileri bulunur?
A) Yalnız I
B) I ve II
Aynı takımda yer alan canlıların yukarıda verilen
sınıflandırma basamaklarından hangileri kesinlikle aynıdır?
C) I ve III
D) II ve IV
E) I, II ve III
A) Yalnız II
B) I ve II
D) I ve III
2.
C) II ve III
E) III ve IV
Bir canlının gelişimi sırasında aşağıdaki sınıflandırma basamaklarından en son hangisinin özelliği ortaya çıkar?
A) Tür
B) Cins
D) Sınıf
B) Familya
E) Şube
5.
İnsan
3.
Arke ve bakteriler âleminde yer alan canlılarda;
I. Prokaryot olma
Balina
Yarasa
Yukarıda verilen yapılar;
I. Köken benzerliği
II. Görev benzerliği
II. Endospor oluşturma
III. Analog organ
III. Kemosentez yapma
IV. Homolog organ
IV. Fotosentez yapma
özelliklerinden hangileri ortak gözlenebilir?
filogenetik sınıflandırmada kullanılan kriterlerden hangilerine örnek oluşturur?
A) I ve II
A) Yalnız I
B) I ve IV
D) I, III ve IV
138
Kedi
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
B) I ve II
D) I ve IV
C) II ve III
E) I, II ve III
6.
Aynı türe ait canlılarda;
9.
I. RNA nükleotit çeşitleri
Tür
Cins
Familya
Takım
Sınıf
Şube
Alem
II. Protein sentez mekanizması
Yukarıdaki sınıflandırma basamaklarında türden
âleme doğru gidildikçe;
III. DNA nükleotit dizilimi
IV. Solunum şekilleri
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
I. Protein benzerliği artar.
II. Birey sayısı artar.
III. Ortak genler azalır.
IV. Çeşitlilik artar.
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) I, II
B) I, II ve III D) I, III ve IV
7.
C) II, III ve IV
E) I ,II III ve IV
Özellik
Y
X
Alem
Tür
Sistematik
birim
Yukarıda sınıflandırma birimlerinde ilerledikçe
ortaya çıkan özelliklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) X eğrisi canlı sayısı olabilir.
B) Y eğrisi ortak özellikler olabilir.
C) X eğrisi gen sayısı olabilir.
D) Y protein benzerliği olabilir.
E) Y eğrisi canlı çeşidi olabilir.
8.
Aşağıdakilerden hangisi mantar ve bakterilerin
ortak özelliği değildir?
10. Filogenetik sınıflandırmada iki canlının akrabalık
ilişkisi araştırılırken,
I. Embriyonik benzerlik
II. Dış görünüş
III. Protein benzerliği
IV. Analog organ
V. Homolog organ
özelliklerinden hangileri kullanılır?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II, III ve IV
C) I, III ve V
E) I, II, III, IV ve V
11. Aşağıdaki organ çiftlerinde hangileri homolog
organa örnek olamaz?
A) Bazıları parazit yaşar.
A) İnsanın kolu - Yarasanın kanadı
B) Bazıları saprofit beslenir.
B) Arının kanadı - Sineğin kanadı
C) Hücre çeperi taşır.
C) Atın ön ayağı - Balinanın yüzgeci
D) Ototrof yaşayan türleri vardır.
D) Yarasanın kanadı - Kuşun kanadı
E) Ribozom taşır.
E) Yunusun yüzgeci - İnsanın kolu
139
9. Sınıf
45
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 2
TEST
1.
5.
Bakterilerde gerçekleşen;
I. DNA sentezi
Yalancı ayaklar
Besin kofulu
II. Fosforilasyon
III. Defosforilasyon
IV. Sindirim
V. Solunum
Çekirdek
Hücre zarı
olaylarından hangileri endosporda gerçekleşmez?
A) Yalnız I
B) III, IV
D) I, II ve III
2.
E) I, III, V
A) Kontraktil koful taşır.
B) Eşeysiz çoğalır.
Türden âleme doğru gidildikçe farklı genler, birey sayısı ve tür çeşidiyle ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenebilir?
Farklı Genler
Birey Sayısı
Tür Çeşidi
Artar
Artar
Azalır
B)
Artar
Artar
Artar
C)
Azalır
Artar
Azalır
D)
Azalır
Azalır
Artar
E)
Azalır
Azalır
Azalır
A)
3.
Amiple ilgili aşağıdaki verilen bilgilerden hangisi
doğru değildir?
C) II, II
C) Heterotrof beslenir.
D) Solunum yapar.
E) Hücre dışı sindirim yapar.
6.
Mantarlar âlemi için aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
I. Hücre çeperi taşıma
II. Mezozom taşıma
A) Kloroplast taşımaz.
III. Kapsül taşıma
B) Glikojen depo eder.
IV. Ribozom bulundurma
C) Çürükçül veya mutalist yaşar.
Yukarıdakilerden hangisi tüm bakteriler için ortaktır?
A) II, III
B) I, IV
D) II, III ve IV
D) Organik besin sentezler.
E) Sporlanarak veya eşeyli ürer.
C) I, III
E) I, II ve III
7.
4.
I. Organik molekülleri monomerlerine parçalama
II. Organik madde sentezi
III. Monomerlerden enerji elde etme
IV. Endositoz yapma
Bitkiler yukarıda verilenlerden hangilerini gerçekleştirir?
A) I ve II
B) II, III ve IV
D) I, II ve IV
140
C) III ve IV
E) I, II ve III
I. Protein benzerliği
II. Morfolojik benzerlik
III. Yaşam ortamları
IV. Analog organ
V. Homolog organ
Yapay sınıflandırma yapılırken yukarıda verilen
özelliklerden hangileri dikkate alınır?
A) I ve II
B) III ve IV
D) II, III ve V
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve V
8.
10.
Protein kılıf
DNA
Boyun
Tür
Kuyruk
Cins
Familya
Takım
Sınıf
Şube
Alem
Türden âleme doğru gidildikçe;
I. Ortak özellik azalır.
Tutunma uzantıları
II. Birey sayısı artar.
III. Çeşitlilik artar.
Virüsler için söylenen;
I. Tek çeşit nükleik asitler taşır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
II. Enzim sistemleri vardır.
A) Yalnız III
B) II ve III
D) I ve II III. Her çeşit canlı hücrede çoğalır.
C) I ve III
E) I, II ve III
IV. Parazit olduklarından üremeleri için ortamda
monomer maddeler bulunması yeterlidir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II, III
E) I, II ve III
11. Filogenetik sınıflandırmada;
I. Homolog organlar
II. Protein benzerliği
III. Embriyonik gelişim
niteliklerinden hangileri dikkate alınır?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
9.
C) I ve III
E) I, II ve III
Stoplazma
nükleoid
12.
X
kapsül
h.duvarı
Ribozom
Pili
flagella
Alem
Tür
Bakteriler için söylenen;
Yukarıdaki grafikte x yerine aşağıdakilerden
hangisi yazılamaz?
I. Fotosentez yapar; kloroplast taşır.
A) Farklı genler
II. Saprofit olanlar hücre dışı sindirim yapar.
B) Birey sayısı
III. Endosporla ürer.
C) Ortak genler
yargılarından hangileri doğru olur?
D) Çeşitlilik
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) Karakter sayısı
E) II ve III
141
9. Sınıf
46
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 3
TEST
1.
Sınıf
Takım
Takım
Familya Familya Familya Familya
Cins
Cins
Cins
Cins
Tür Tür
Tür
Tür
Tür
III
IV
V
I
II
4.
Aşağıda bazı canlıların birlikte bulundukları en kü-
K ve L canlıları aynı sınıfta
K ve M canlıları aynı takımda
L ve N canlıları aynı cinste yer alır.
Buna göre K, L, M ve N canlılarının birlikte bulunabileceği en küçük sistematik birim aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıda numaralandırılmış türlerden hangileri
birbirleriyle çiftleştiklerinde verimli döl oluşturamaz?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve V
2.
çük sınıflandırma basamakları verilmiştir.
A) Sınıf
B) Takım
D) Tür
C) Cins
E) Alem
C) III ve IV
E) I, II, III, IV ve V
Aşağıda verilen omurgalı hayvan çiftlerinden
hangileri aynı sınıf içinde yer alır?
A) Köpek balığı – Yunus
B) Kurbağa – Yarasa
5.
C) Şahin – Yarasa
D) Timsah – Kirpi
E) Güvercin – Penguen
3.
Mantarlar âleminde yer alan bir canlıda,
I. Holozoik
Aşağıdaki tabloda bir bitki, mantar, bakteri ve hayvana ait bazı özellikler verilmiştir.
Hücreler
Glikojen
Depolama
Kloroplast
Taşıma
Çepere
Sahip
Olma
Golgi
taşıma
I
+
–
+
–
II
–
+
+
+
III
+
–
–
+
IV
+
–
+
+
Tabloya göre bu canlıların doğru sınıflandırılması
hangi seçenekte doğru verilmiştir?
II. Saprofit
III. Parazit
A)
IV. Mutalist
Mantar
Bakteri
Hayvan
I
II
III
IV
B)
II
III
IV
I
beslenme tiplerinden hangileri görülür?
C)
II
IV
I
III
A) I, II
D)
III
I
II
IV
E)
IV
II
III
I
B) I, II ve III D) I, III ve IV
142
Bitki
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
6.
9.
Bitkiler âleminde yer alan;
I. Ciğer otu
Ortak Özellikler
II. Köknar
III. At kuyruğu
IV. Mısır
V. Bezelye
canlıların evrimsel açıdan basitten gelişmişe
doğru sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) I-II-III-IV-V
B) III-I-II-IV-V
D) II-I-III-IV-V
C) I-III-II-IV-V
E) V-IV-II-I-III
I
Aşağıdaki şemada bitkilerin sınıflandırılması birer örnekle açıklanmıştır.
Bitkiler
III
Sistematik basamaklar
Yukarıdaki grafiğe göre I, II ve III ile gösterilen
basamaklar aşağıdakilerden hangisi olabilir?
I
II
III
Sınıf
Familya
Cins
B)
Tür
Takım
Âlem
C)
Âlem
Tür
Takım
D)
Familya
Takım
Cins
E)
Tür
Familya
Cins
A)
7.
II
Kara yosunu Eğrelti otu Damarlı tohumlu
I
II
bitki
Çam
III
Kapalı tohumlu
Mısır
IV
Elma ağacı
V
Şemaya göre en gelişmiş bitki kaç numara ile
gösterilmiştir?
A) I
8.
B)II
C)III
D)IV E) V
Aynı sınıfta bulunan bireyler;
I. Tür
II. Cins
III. Âlem
10. I. Kapalı dolaşıma sahip olma
IV. Şube
II. Sırt kısmında sinir şeridi taşıma
V. Familya
III. Deri solunumu yapma
basamaklarından hangilerinde kesinlikler birlikte
bulunur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve V
C) III ve IV
E) I, II, III, IV ve V
Toprak solucanı yukarıda verilen özelliklerden
hangilerine sahiptir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
143
9. Sınıf
47
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 4
TEST
1.
4.
Omurgasız hayvanlar;
¶ Karayosunu
I. Kapalı dolaşıma sahip olma
¶ Eğrelti otu
II. Açık dolaşıma sahip olup solunum pigmenti bulundurma
¶ Ardıç
¶ Armut ağacı
III. İç iskelete sahip olma
özelliklerinden hangilerine sahiptir?
Yukarıdaki bitkilerin tamamının ortak sahip oldukları özellik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yalnız I
A) Çiçek taşıma
B) I ve II
D) II ve III C) I ve III
E) I, II ve III
B) Tohum oluşturma
C) İletim demeti taşıma
D) Çifte döllenme gözlenme
E) Organik besin üretme
2.
I. Midye
5.
II. Ahtapod
Çift çenekli bir bitki tohumuna ait;
I. Embriyo
III. Mürekkep balığı
IV. Halkalı solucan
II. Endosperm
Yukarıda verilen omurgasız hayvanların hangisinde kapalı dolaşım gözlenir?
IV. Tohum kabuğu
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
III. Çenek yaprakları
yapılarından hangileri 2n kromozomludur?
C) I ve III
A) I ve II
E) II, III ve IV
B) I ve IV
D) I, III ve IV
3.
I. Akciğerlerde alveollere sahip olma
II. Diyaframa sahip olma
E) I, II, III ve IV
« Kemiklerinin içinde hava boşluğu bulunur.
« Akciğer solunumu yapar.
«Sıcakkanlı canlılardır.
III. Yavru bakımı
IV. Çekirdeksiz alyuvara sahip olma
« Diyafram zarına sahiptir.
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri sadece
memelilere aittir?
Yukarıda özellikleri verilen canlı grubu aşağıdakilerden hangisidir?
A) I ve II
B) I ve IV
D) II, III ve IV
144
6.
C) III ve IV
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
A) Balık
D) Kuş
B) Kurbağa
C) Sürüngen
E) Memeli
7.
l Odun ve soymuk boruları arasında kambiyum
bulunur.
lİletim demetleri düzenli dizilmiştir.
l Yaprak sapı bulunur.
Yukarıda verilen özelliklere sahip bitkiye aşağıdakilerden hangisi örnek oluşturur?
D) Arpa
8.
C) Muz
B) I ve IV
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
I. Sırt kısmında sinir şeridi taşıma
II. Kapalı dolaşıma sahip olma
l Eşeyli ve eşeysiz ürer.
III. Solunum pigmentini alyuvarda taşıma
l Heterotrof beslenme gözlenir.
Yukarıda verilen özelliklere sahip canlı grubu
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Algler
B) Cıvık mantarlar
C) Şapkalı mantar D) Likenler
E) Eğrelti otları
V. Akciğer solunumu yapma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) I, II ve IV
D) I, II, III ve V
C) II,III ve V
E) I, II, III ve IV
I. Halkasal bir yapıya sahiptir.
I. Canlıların evrimsel benzerlikleri
II. Canlıların fizyolojik benzerlikleri
III. Canlıların anatomik benzerlikleri
özelliklerinden hangilerinden faydalanılır?
B) I ve II
IV. Boşaltımı böbreklerle yapma
12. Bakteri DNA’sı ile ilgili verilen;
Filogenetik sınıflandırmada;
D) II ve III
A) I ve II
11. Tüm omurgalı canlılarda;
l Tek hücrelidir.
A) Yalnız I
özelliklerinden hangileri ortaktır?
E) Domates
l Amip benzeri hareket eder.
9.
II. Eşeyli çoğalma
IV. Kapalı dolaşıma sahip olma
l Kazık kök yapısına sahiptir.
B) Mısır
I. Çok hücreli olma
III. Heterotrof beslenme
l Ağsı damarlanma gösterir.
A) Portakal
10. Bütün hayvan türleri için;
C) I ve III
E) I, II ve III
II. Dört çeşit nükleotit bulunur.
III. Sitoplazma içinde dağınık hâlde bulunur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III C) I ve III
E) I, II ve III
145
9. Sınıf
48
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 5
TEST
1.
Bakteriler âleminde yer alan bazı canlılarda aşağıda verilen olaylardan hangisi gerçekleşmez?
4.
A) Halkasal DNA’ya sahip olma
B) Ribozomlarda protein sentezi
C) Endositozla besin alınması
D) Ozmozla su alma
E) Ekzositozla enzim salgılanması
Bakterilerin solunum çeşitleri hangi seçenekte
doğru verilmiştir?
2.
Bir bakterinin normal metabolizması ile endospor hâlindeki metabolizmasında,
A)
Zorunlu
aerobik
I
Zorunlu
anaerobik
II
Geçici
aerobik
III
Geçici
anaerobik
IV
B)
II
C)
I
III
I
IV
II
IV
III
D)
II
I
IV
III
E)
III
IV
II
I
I. DNA nükleotit dizilimi
II. Su oranı
III. Metabolizma hızı
IV. Organel çeşidi
faktörlerinden hangileri farklılık gösterir?
A) II ve III
B) I ve IV
D) II, III ve IV
5.
C) I, II ve III
Protista âleminde yer alan tüm canlılarda,
I. Tek hücreden oluşma
E) I, II, III ve IV
II. Ökaryot hücre tipine sahip olma
III. Hareket organeline sahip olma
IV. Kontraktil koful taşıma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız II
B) I ve IV
D) I, II ve III
3.
Bakteriler prokaryot hücre tipine sahip canlılardır.
Buna göre;
I. Kloroplast
6.
II. Mitokondri
III. Ribozom
organellerinden hangilerini sağlayan enzimler
bakterilerde stoplazma içinde bulunur?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
146
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
Aşağıda verilenlerden hangisi bakterilerde gözlenmez?
A) Endospor oluşumu
IV. Golgi
C) I ve II
B) Kojugasyon
C) Mayoz bölünme
D) Glikojen sentezi
E) Fermantasyon
7.
9.
Protein benzerliği
Arkeler âleminde yer alan bir canlıda,
I. Ribozom
II. Hücre zarı
III. Mitokondri
IV. Koful
hücresel yapılarından hangileri bulunur?
Sınıflandırma
birimleri
I
II
III
IV
V
VI
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
VII
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Yukarıda verilen grafik, sınıflandırma birimleri arasındaki protein benzerliği ilişkisini göstermektedir.
Buna göre,
I. En fazla birey sayısı VII nolu sınıflandırma basamağında bulunur.
II. III numaralı sınıflandırma basamağında birlikte
bulunan bireyler II, IV, V, VI ve VII numaralı basamaklarda birlikte bulunur.
III. Ortak özelliklerin en az olduğu birim VII numaralı
sınıflandırma basamağıdır.
IV. Canlı çeşitliliğinin en fazla olduğu birim I numaralı birimdir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
10.
BİTKİLER
Damarsız tohumsuz
bitkiler
Damarlı tohumsuz
bitkiler
Damarlı tohumlu
bitkiler
Açık tohumlu
bitkiler
Kapalı tohumlu
bitkiler
Tek çenekli
bitkiler
8.
Aşağıda verilen canlılardan hangisi karbondioksit özümlemesi yaparken sadece sitoplazmadaki
enzimleri kullanır?
A) Ökse otu
B) Siyano bakteri
C) Yeşil bitki
D) Alg
E) Öglena
Çift çenekli
bitkiler
Bitkilerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez?
A) Çift çenekli bitkiler damarlı tohumlular grubunda
yer alır.
B) Kapalı tohumlu bitkiler tek ve çift çenekli olmak
üzere ikiye ayrılır.
C) Açık tohumlu bitkiler iletim demeti bulundurur.
D) Bütün tohumsuz bitkiler, iletim demeti taşımaz.
E) Bitkiler iletim demeti taşıma bakımından iki gruba ayrılabilir.
147
9. Sınıf
49
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 6
TEST
1.
3.
Süngerler
Sölenterler
OMURGASIZ
HAYVANLAR
A) Akciğer solunumu
Yassı solucanlar
B) İç döllenme
Yuvarlak solucanlar
Solucanlar
C) Hemoglobin taşıma
Halkalı solucanlar
Yumuşakçalar
D) Solungaç solunumu
Kabuklular
Eklem bacaklılar
Omurgalı hayvan sınıflarının tümünde aşağıdaki
özelliklerden hangisi ortak olarak görülür?
E) Küçük dolaşım
Araknidler
Çok ayaklılar
Derisi dikenliler
Böcekler
Omurgasız hayvanlarda;
I. Heterotrof beslenme
II. Solunum pigmenti içerme
III. Açık kan dolaşımına sahip olma
IV. Sırt kısmında sinir şeridi taşıma
özelliklerinden hangileri gözlenebilir?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, II, III, IV
C) II, III ve IV
4.
Trake solunumu yapan canlı ile ilgili verilen;
I. Hareket çizgili kaslarla sağlanır.
E) I, III ve IV
II. İç döllenme dış, gelişme gözlenir.
III. Solunum pigmenti plazmada bulunur.
IV. Boşaltım maddesi ürik asittir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
2.
5.
Yukarıdaki canlıda;
I. Açık dolaşım sistemine sahip olma
I. Kromozom sayısı
II. İç iskelet sahip olma
II. Beslenme şekli
III. Kapalı dolaşım gözlenme
III. Protein çeşidi
IV. Tatlı sularda yaşama
IV. Gen çeşidi
özelliklerinden hangileri gözlenir?
özelliklerinden hangileri farklı olabilir?
A) Yalnız I
A) I ve II
B) I ve II
D) I, II ve IV
148
Bal arılarının aynı tür, farklı bireylerinde;
C) II ve III
E) I, II ve III
B) II ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
6.
9.
I. Karayosunu
II. Ciğer otu
III. Canavar otu
A) Selüloz çeper taşıma
IV. Ökse otu
Yukarıda verilen olan canlı gruplarından hangileri
damarsız sporlular arasında yer alır?
A) I ve II
B) II ve IV
D) I, III ve IV
7.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
I. Memeli
B) Işık enerjisini kimyasal bağ enerjisine çevirme
C) Çok hücreli olma
D) Otçul beslenme
E) Endositoz yapamama
10. ¶ Deri solunumu yapar.
II. Balık
¶ İlk kapalı dolaşım sistemine sahip canlılardır.
III. Sürüngen
¶ İlk gerçek vücut boşluğuna sahiptir.
IV. Kirpi
V. Balina
¶ Nefridyum adı verilen yapılarla boşaltım yapar.
VI. Köpek balığı
Yukarıda verilen özellikler aşağıdaki canlılardan
hangisine aittir?
VII.Yılan
VIII. Yarasa
A) Eklem bacaklılar
Kuş ile kartal arasındaki ilişki yukarıda verilen
numaralı canlılardan hangileri arasında gözlenmez?
C) Halkalı solucanlar
A) II ve VI
B) I ve IV
D) I ve VIII
8.
Depo polisakkariti olarak nişasta depo eden
canlı, aşağıda verilen özelliklerden hangisine sahip değildir?
C) III ve VII
I. Kitin hücre çeperi
E) Sürüngenler
11. I. Pinus pinea
II. Pinus nigra
III. Pinus alba
II. Saprofit beslenme
III. Ökaryot hücre yapısına sahip olma
IV. Parazit beslenme
özelliklerinden hangileri dikkate alınır?
B) II ve IV
D) I, III ve IV
D) Yumuşakçalar
E) II ve V
Mantarlar âleminde olduğu kesinlikle saptanmış
canlıların bundan sonraki sınıflandırma basamakları saptanırken;
A) I ve III
B) Derisi dikenliler
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Bilimsel adları yukarıda verilen üç farklı canlı aşağıda verilen sınıflandırma basamaklarının
hangisinde birlikte bulunmaz?
A) Cins
B) Takım
D) Familya
C) Sınıf
E) Tür
149
9. Sınıf
50
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 7
TEST
1.
4.
I. Çiftleştiklerinde verimli bireyler oluşturma
I. Hücre çeperi taşıma
II. DNA’sında aynı nükleotit dizilişine sahip olma
II. Bir yere bağlı, sabit yaşama
III. Ortak atadan oluşma
III. Saprofit veya parazit beslenme
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri, iki farklı
bireyin aynı türden olması için zorunlu sahip olması gereken özellikler içinde yer alır?
IV. Glikojen depolama
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
Yukarıda verilen özeliklerden hangileri mantarlarla bitkilerin farklı âlemlerde incelenmesinin
nedenleri arasında yer alır?
C) II ve III
E) I, II ve III
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
2.
I.
Canlı
II.
Canlı
III.
Canlı
Vücut dışının kıllarla kaplı olması
+
—
—
Sabit vücut sıcaklığına
sahip olması
+
+
—
Hava keselerine sahip
olma
—
+
—
Dış döllenme yapma
—
—
+
5.
- Memeli
- Sürüngen
- Balık
Yukarıda verilen canlı gruplarının tamamında;
I. Diyaframa sahip olma
II. Boşaltımı böbreklerle yapma
Tabloya göre bu canlıların bulunduğu sınıflar
hangi seçenekte doğru verilmiştir?
III. Soğukkanlı olma
II III yapılarından hangileri ortak olarak gözlenir?
A) Kuş
Sürüngen
Memeli
A) Yalnız I
B) Memeli
Kuş
Sürüngen
C) Kuş
Kurbağa
Balık
D) Sürüngen
Kurbağa
Balık
E) Memeli
Kuş
Kurbağa
I B) Yalnız II
D) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
I. Glikojen depo etme
II. Saprofit olanlarda misellerle ortama sindirim enzimi salgılama
III. Kitinden hücre çeperi taşıma
Şapkalı mantarlar yukarıda verilen özeliklerden
hangilerine sahiptir?
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
6.
I. Eklem bacaklı
II. Solucan
III. Kurbağa
IV. Endositoz yapamama
150
E) I, II, III ve IV
Aşağıdaki tabloda üç canlıya ait bazı özellikler verilmiştir.
CANLILAR
ÖZELLİKLER
3.
C) I, II ve III
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
IV. Yılan
Yukarıda verilen canlılardan hangilerinin sırt kısmında sinir şeridi bulunur?
A) I ve II
B) III ve IV C) II, III ve IV
D) I, III ve IV
E) I, II, III, ve IV
7.
Omurgalılar şubesinde yer alan canlılara ait,
10. I. İç döllenme
II. Dört gözlü kalp
III. Akciğer solunumu
IV. Kapalı dolaşım
özelliklerin her birinin gözlendiği sınıf çeşit sayısını çoktan aza sıralanması nasıl olmalıdır?
A) I-II-III-IV
B) II-IV-III-I
D) II-III-IV-I
C) IV-III-I-II
E) III-IV-I-II
Yukarıda kalp yapısı verilen omurgalı canlı ile ilgili söylenen;
8.
Omurgalılar şubesinde incelenen bir canlının sınıfının saptanmasında;
I. Alveol taşıma
I. Başkalaşım geçirir ve larva döneminde solungaç
solunumu yapar.
II. Sıcak kanlı canlıdır.
III. Dış döllenme, dış gelişme yapar.
II. Vücudun tüylerle kaplı olması
IV. Erginlerinde boşaltım maddesi üredir.
III. İç iskelet taşıma
ifadelerinden hangileri doğrudur?
IV. Metamorfoz geçirme
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
V. Sıcakkanlı olma
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
özelliklerinden hangileri kullanılabilir?
A) I ve III
B) III ve V D) I, II, IV ve V
9.
C) I, II ve IV
E) I, II, III, IV ve V
- Felis tigris
- Felis leo
- Felis domesticus
Yukarıda verilen canlılar için söylenen;
I. Aynı türde yer alır.
* Koyun
II. Aynı cinste yer alır.
* İnsan
III. Aynı şubede yer alır.
IV. Aralarında çiftleştiğinde verimli döller verir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) II ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
11. *Aslan
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
Yukarıda verilen canlıların birlikte bulunduğu en
küçük sınıflandırma birimi hangisidir?
A) Cins
B) Âlem
D) Takım
C) Sınıf
E) Şube
151
9. Sınıf
51
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 8
TEST
1.
3.
Canlılarda analog organlara;
I. Artık metallerin zehirli etkisinin azaltılması
• Sinek ve kuşun kanadı,
II. Biyogaz olan metan gazı üretimi
• Arı ve köpeğin bacağı
III. Atık suların arıtılması
örnek verilebilir.
IV. Düşük metal cevherlerinin kullanılır hâle getirilmesi
Buna göre analog organla ilgili verilen,
Yukarıda verilen olaylardan hangilerinde arkeler
kullanılır?
I. Aynı görevleri yapar.
II. Embriyonik kökenleri farklıdır.
A) I ve III
III. Aynı şubede yer alan canlılarda gözlenir.
D) I, III ve IV
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
B) III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
C) II ve III
E) I, II ve III
4.
Bir arkede;
I. Protein sentezi
II. DNA sentezi
III. Oksijenli solunum
IV. Kemosentez
olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi için özel
bir organele ihtiyaç vardır?
A) Yalnız I
2.
B) I ve IV
D) I ve III
X özelliği
C) II ve III
E) I,III ve IV
Sınıflandırma
birimleri
A
Ş
S
T
F
C
T
Yukarıdaki grafikte bir X özelliğinin sınıflandırma birimlerine bağlı değişimi ifade edilmiştir.
Grafikteki X;
I. Birey sayısı
IV. Canlı çeşitliliği
değişkenlerinden hangileri olabilir?
152
I. Mikroorganizmaların ilaca karşı direnç kazanması
III. Zararlı bakteriyle mutalist ilişki kurulması
III. Protein benzerliği
B) I ve IV
D) I, III ve IV
Gereksiz yere aşırı antibiyotik kullanımı;
II. Vücut için yararlı bakterilerin yok olması
II. Ortak gen sayısı
A) I ve III
5.
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
olaylarından hangilerine neden olduğu için sakıncalıdır?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
6.
8.
Pelikula
I. Yoğurt ve turşu yapımı
II. Organik artıkları inorganik hâle getirme
Kontraktil
koful
III. İnsan bağırsağında B ve K vitamini sentezleme
Kloroplast
Yukarıda verilen olaylardan hangileri bakterilerin
sürdürülebilirlik ve ekonomiye katkıları içerisinde yer alır?
Çekirdek
Stiğma
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
Kamçı
Yukarıdaki canlı türüyle ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangileri yanlıştır?
A) Protista âleminde yer alır.
B) Kamçı yardımıyla aktif hareket eder.
C) Sadece ışıklı ortamda besin üretir.
D) Depo besini bitince heterotrof beslenir.
E) Kontraktil kofula su dolmasında ATP harcanır.
9.
I. Ribozom
II. Hücre çeperi
III. Kapsül
IV. Kamçı
Yukarıda verilen yapılardan hangileri tüm bakteriler âleminde ortak gözlenen yapılardandır?
7.
A) I ve II
Sindirim
kofulu
Lizozom
Hücre ağzı
B) II ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Besin kofulu
Hücre anüsü
Paramesyumla ilgili verilen;
I. Heterotrof beslenir.
II. Hücre içi sindirim yapar.
III. Hücre ağzı besin almaya, hücre anüsü de sindirilmeyen maddeleri atmaya yarar.
10. I. İletim demeti yoktur
II. Sporla ürer
IV. Eşeyli üremesi konjugasyonla olur.
III. Kloroplast taşır fotosentez yapar.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Yukarıda özellikleri verilen bitki hangisidir?
A) I ve III
B) I ve IV
D) I, III ve IV
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
A) Canavar otu B) Eğrelti otu
D) Ciğer otu
C) Buğday
E) Kibrit otu
153
9. Sınıf
52
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 9
TEST
1.
I. Yaşamının en az bir döneminde sırt kısmında içi
boş bir sinir şeridi taşır.
3.
Aşağıda verilen canlılardan hangisinin sınıfı farklıdır?
II. Vücüdun arka kısmında bir kuyruk bulunur.
A) Yarasa
B) Köpek balığı
III. Solungaç yarıklarına sahiptir.
C) Sincap
D) Kanguru
E) Balina
IV. Notokort taşır.
Bir canlının kordalı olabilmesi için yukarıda verilen özelliklerden hangilerine sahip olması gerekir?
A) I ve III
B) I ve IV
D) I, III ve IV
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
4.
Sürüngenlerin sahip olduğu;
I. Akciğer solunumu yapma
II. İç döllenme
III. Kış uykusuna yatma
IV. Deri solunumu yapmama
özelliklerinden hangileri kurbağalarda da gözlenir?
A) I ve III
B) I ve IV
D) I, III ve IV
2.
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
Protista Alemi
Kamçılılar
Silliler
Kök ayaklılar
Sporlular
Algler
Cıvık mantarlar
Protista âleminde yer alan canlılarla ilgili verilen;
I. Hareket organeli sınıflandırmada göz önüne alınmıştır.
II. Bazıları heterotrof, bazıları ototrof beslenir.
III. Ökaryot hücre yapısına sahip canlılar olup çekirdek zarları ve zarlı organelleri bulunur.
Aşağıda verilenlerden hangisi balık, sürüngen,
kuş ve memeliler için ortak özelliktir?
A) Akciğer solunumu yapma
IV. Genelde tek hücreli canlılardır fakat bazı üyeleri
çok hücrelidir.
B) Dış döllenme yapma
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) Atmosferdeki serbest oksijeni kullanma
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
154
5.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
C) Kapalı dolaşıma sahip olma
E) Yumurta kabuğu taşıma
6.
Aşağıda verilen özelliklerden hangileri sadece
memelilere özgü özellikler içerisinde yer almaz?
A) Kaslı diyaframa sahip olma
B) Akciğerlerinde alveol taşıma
C) Dişilerin yavrularını sütle besleme
D) Sıcak kanlı olma
E) Vücudu kıllarla kaplı olma
9.
Aynı tür olduğu bilinen iki canlı için verilen;
I. Analog organ sayıları çok fazladır.
II. Çiftleştiklerinde verimli döl oluştururlar.
III. Farklı popülasyonlarda bulunabilirler.
IV. Ortak gen sayıları azdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III
D) II, III ve IV
7.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Doğal sınıflandırma yapılırken aşağıdakilerden
hangileri dikkate alınmaz?
A) Protein benzerliği
B) Morfolojik benzerlik
C) Embriyonik benzerlik
D) Homolog organ
E) Fizyolojik benzerlik
10. Aynı takımda bulunan iki canlı;
I. Şube
II. Familya
III. Cins
IV. Âlem
sınıflandırma basamaklarından hangilerinde kesinlikle birlikte bulunur?
A) I ve III
B) I ve IV
D) I, III ve IV
8.
Omurgalılar şubesinde yer alan memeliler sınıfıyla ilgili verilen aşağıdaki özelliklerden hangisi
yalnızca memelilere özgü bir özellik değildir?
A) Kaslı diyafram taşırlar.
B) Olgunlaşmış alyuvarlar çekirdeğini kaybeder.
C) Hemoglobin alyuvar içinde bulunur.
D) Akciğerlerinde alveoller bulunur.
E) Vücudun dışı tüylerle kaplıdır.
C) II ve III
E) I, II, III ve IV
11. Aşağıda verilen özelliklerden hangisine omurgasız hayvanlar şubesinde rastlanmaz?
A) İç iskelet taşıma
B) İç döllenme - dış gelişme
C) Notokord taşıma
D) Metamorfoz geçirme
E) Sindirim sisteminde iki açıklığa sahip olma
155
9. Sınıf
53
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 10
TEST
1.
Sürüngen, kuş ve memeli sınıflarında yer alan
canlılarda;
4.
I. Akciğer solunumu yapma
Yukarıda verilen sınıflandırma basamakları göz önü-
II. İç döllenme
ne alınarak bazı canlıların birlikte bulunduğu en kü-
III. Sıcakkanlı olma
çük birimler tesbit edilmiştir;
özelliklerinden hangileri ortak gözlenir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) I ve II
Tür $ Cins $ Familya $ Takım $ Sınıf
$ Şube $ Âlem
¶ X ve Y canlısı aynı takımda yer almaktadır.
¶ Y ve Z canlısı aynı sınıfta yer almaktadır.
C) I ve III
¶ Z ve K calısı aynı cins içinde yer almaktadır.
E) I, II ve III
Buna göre;
I. Dört canlı grubunun birlikte bulunacaları en küçük basamak sınıftır.
II. Burada en yakın akraba olan canlılar, Z ve K
canlılarıdır.
III. Protein benzerliği en fazla olan canlılar, Y ve Z
türleridir.
2.
yargılarından hangileri doğrudur?
Aşağıda verilen organizmalardan hangisi, karşısındaki verilen olayı gerçekleştiremez?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
A) Bakteri $ Kemosentez
C) I ve III
E) I, II ve III
B) Plazmodyum $ Döl almaşı
C) Mantar $ Hetetrof beslenme
D) Saprofit bakteri $ Ototrof beslenme
5.
E) Amip $ Glikoliz
Bakteriler ve arkeler için verilen;
I. Hücre çeperine sahip olma
II. Zarlı organele sahip olmama
III. DNA etrafında protein kılıf taşıma
IV. RNA sentezini sitoplazmada gerçekleştirme
özelliklerinden hangileri ortak gözlenebilir?
A) II ve III
B) I ve IV
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
3. I. Saprofit bakteriler organik artıkları inorganik
hâle getirir.
II. Bazı bakteriler selülozun sindirimini sağlar.
III. Bazı bakteriler bitki köklerine havanın serbest
azotunu bağlar.
IV. Bazı bakteriler hastalık etkeni taşır.
Yukarıda verilenlerden hangileri bakterilerin sürdürülebilirlik ve ekonomiye katkıları içerisinde
yer alır?
A) Yalnız I
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
6.
Aynı türe ait iki sağlıklı bireyin;
I. Kromozom sayıları
II. Beslenme şekli
III. Protein yapıları
IV. Replikasyon mekanizmaları
özelliklerinden hangileri farklı olabilir?
A) I ve II
B) III ve IV
D) I, II ve III
156
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
7.
Aşağıda homolog ve analog organlara ait bazı özellikler verilmiştir.
10. Aşağıda bazı canlıların vücut hücrelerindeki kromo-
I. Amprik sınıflandırmada kullanılma
II. Farklı görevleri yerine getirme
III. Farklı embriyonik dokulardan oluşma
IV. Benzer embriyonik gelişime sahip olma
Bu özellikler aşağıdaki seçeneklerin hangisinde
doğru sınıflandırılmıştır?
Homolog
Organlar
Analog
Organlar
A) I ve II
III ve IV
B) I, II ve III
Yalnız IV
C) II ve IV
I ve III
D) III ve IV
I ve II
E) Yalnız III
I, II ve IV
zom sayıları verilmiştir.
İnsan hücresi
:
46
Moli balığı hücresi
:
46
Eğrelti otu hücresi
:
500
Soğan hücresi
:
16
Fare hücresi
:
40
Domates hücresi
:
24
Buna göre;
I. Farklı türlere ait canlılar aynı sayıda kromozom
taşıyabilir.
II. Canlının gelişmişlik derecesi azaldıkça kromozom sayısı artar.
III. Canlının vücut büyüklüğü ile kromozom sayısı
arasında doğru orantı vardır.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
8.
C) I ve III
E) I, II ve III
Prokaryot bir hücrede;
I. Kalıtım materyali
II. Hücre
III. Solunum enzimleri
yapılarından hangileri etrafında bir zar bulunmaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
11. A ve B iki farklı tür olup takımları aynıdır.
9.
Bu iki canlının sınıflandırma basamaklarıyla ilgili
verilen;
I. Bakteriler
II. Bitkiler
I. A ve B canlıları aynı şubede yer alır.
III. Mantarlar
II. Aynı familyada birlikte bulunabilir.
IV. Hayvanlar
III. Kesinlikle aynı cinste yer alır.
V. Protistler
IV. Kesinlikle aynı sınıfta yer alır.
Yukarıda verilen âlemlerin hangilerinde hücre
çeperi bulunabilir?
A) I, II ve III
B) II, III ve IV
D) I, II, III ve V
C) I, II ve IV
E) I, II, III, IV ve V
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
157
9. Sınıf
54
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 11
TEST
1.
Tür: Ortak bir atadan meydana gelen, aralarında
çiftleştirildiğinde verimli döller verebilen bireyler
topluluğuna denir.
4.
I. ATP Sentezi
II. Aktif taşıma
Tür tanımından yola çıkarak aşağıda verilen canlılardan hangileri A ve B bireylerinin aynı türden
olduğunu kanıtlar?
III. Konak hücre zarının eritilmesi
IV. Protein sentezi
olaylarından hangilerini gerçekleştirmek için
kullanılabilir?
B
A
Bir bakteriyofajın sahip olduğu enzimler;
A) Yalnız III
C
D
B) E ve F
D) G ve L
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
L
G
A) C ve D
D) I, III ve IV
F
E
B) I ve IV
C) E ve D
E) C, D ve E
5.
I. Desteklik sağlayan notokord
II. Solungaç yarıkları
III. Sırt kısmında sinir kordonu
IV. Kuyruk taşıma
2.
Prokaryot tüm canlılarda;
V. En az üç gözlü kalbe sahip olma
I. Komplesk organik bileşik sentezleme
Bir canlının kordalı olabilmesi için yukarıda verilen özelliklerden hangilerine sahip olması gerekir?
II. Yönetici molekül bulundurma
III. Hücre çeperi taşıma
IV. Golgi organelinde lipoprotein sentezleme
A) I ve II
D) II, III, IV ve V
olaylarından hangileri ortak gerçekleşir?
A) I ve II
B) II ve IV
D) II, III ve IV
3.
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
C) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
Gelişim, genelden özele doğru gerçekleşir.
Omurgalılar şubesinde yer alan, memeli sınıfına
ait bir canlının gelişim sürecinde;
I. Kaslı diyafram oluşması
6.
Aşağıda arkeler ve bakterilere ait özellikler verilmiştir:
I. Pepdidoglikan hücre duvarına sahip olma
II. DNA üzerinde protein kılıf taşıma
II. Sırtta sinir şeridi oluşumu
III. 80 s’lik ribozoma sahip olma
III. Akciğerlerin gelişimi
IV. Çok ekstrem koşullarda yaşama
olaylarının gerçekleşme sırası hangi seçenekte
doğru verilmiştir?
Bu özelliklerden hangileri sadece arkelere özeldir?
A) I, II, III
A) I ve II
B) I, III, II
D) II, III, I
158
B) I, II ve III
C) II, I, III
E) III, II, I
B) II ve III
D) I ve IV
C) III ve IV
E) I, II, III ve IV
7.
10. Protista âleminde yer alan tüm canlılarda;
I. Hepatit B
II. Grip
I. Enzim üretimi ve kullanımı
III. Kızamık
II. Hareket organı kullanma
IV. Kuduz
III. Heterotrof beslenme
Yukarıda verilen hastalıklardan hangilerine virüsler neden olur?
IV. Kontraktil koful taşıma
A) I ve II
A) Yalnız I
B) II ve III
D) I, II ve IV
8.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
özelliklerinden hangileri ortaktır?
B) I ve II
D) I, II ve IV
11. Canlılarda gözlenen;
I. Ayrı eşeylidir.
I. Kemosentez
II. Boşaltım organı böbreklerdir.
II. Endospor oluşumu
III. Solunum pigmenti kan hücresi içinde yer alır.
III. Konjugasyon
IV. Merkezi ve çevresel sinir sistemine sahiptir.
IV. Laktikasit fermantasyonu
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri omurgalı
canlılarda ortak olarak gözlenir?
V. Pepolideglikan yapıda hücre duvarı
A) I ve II
B) II ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
özelliklerinden hangileri canlının prokaryot yapıda olduğunu kanıtlar?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, II, III ve IV
9.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
C) I, II ve V
E) I, II, IV ve V
I. Kapalı dolaşıma sahip olma
12. I. Enzim sistemine sahip olma
II. Dış iskelete sahip olma
III. Çizgili kas taşıma
II. Mutasyona uğrama
IV. İç döllenme - dış gelişme
III. Protein sentezine kalıplık etme
V. Solungaç solunumu yapma
IV. Nükleik asit taşıma
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri eklembacaklılar için geçerlidir?
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri bakteriler
ve virüsler için ortaktır?
A) Yalnız I
A) I ve II
B) I, II ve III
C) II, III ve IV
D) I, II ve IV
B) II ve III
D) I, II ve IV
C) II, III ve IV
E) II, III, IV ve V
E) I, II, III ve IV
159
9. Sınıf
55
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 12
TEST
1.
Bakteri ve arkelerin tüm çeşitlerinde;
4.
¶ Eğrelti otu
I. Ribozom
¶ Karayosunu
II. Hücre çeperi
¶Çam
III. Yönetici molekül
¶Elma
IV. Klorofil
yukarıda verilen dört farklı bitkide;
V. Kamçı
I. Gerçek kök, gövde ve yaprak taşıma
yapılarından hangileri ortak olarak bulunur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve III
II. İletim demeti bulundurma
III. Fotosentez yapma
C) II, IV ve V
IV. Nişasta depolama
E) I, II, III, IV ve V
V. Çifte döllenme gözlenmesi
özelliklerinden hangileri ortak gerçekleşir?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) III ve IV
2.
C) II, III ve V
E) II, III ve V
I. Çene
II. Yüzgeç
III. Vücut pulları
IV. Diş
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri çenesiz
balıklarda bulunmaz?
A) Yalnız IV
B) III ve IV
D) I, II ve IV
3.
C) I, III ve IV
E) I, II, III ve IV
5.
I. Kaslı diyafram taşıma
II. Hemoglobini alyuvar içinde taşıma
III. Boşaltımda böbreklerin görev yapması
IV. Hareketi çizgili kaslarla yapma
V. Sindirim sisteminde iki açıklığa sahip olma
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri omurgalılar şubesinin tamamında gözlenir?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) II, III, IV ve V
160
C) I, II, III ve IV
E) I, II, III, IV ve V
I. Suda yaşayanlarda solungaç solunumu görülür.
II. Karada yaşayanlar trake ve kitapsı akciğerlerle
solunum yapar.
III. İç döllenme - dış gelişme gözlenir.
IV. Metemorfaz gözlenir.
V. Kapalı dolaşım gözlenir.
VI. Hareket düz kaslarla sağlanır.
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri eklembacaklılar için geçerlidir?
A) I, II ve VI
B) I, II, III ve V C) II, III ve IV
D) I, II, III ve IV
E) I, II, III, IV ve VI
6.
8.
Şube
Balıklar sınıfında;
I. Kapalı dolaşıma sahip olma
II. İç iskelete sahip olma
Sınıf
III. Yüzme kesesine sahip olma
Sınıf
IV. Dış döllenme - dış gelişme ile çoğalma
V. Vücut dışının pullarla kaplı olması
Takım
Takım
Takım
Takım
özelliklerinden hangileri bu canlıların tamamında
ortak gözlenir?
A) I ve II
Cins
Cins
Cins
Cins
Cins
A
türü
B
türü
C
türü
D
türü
E
türü
B) I, II ve IV
D) I, II, IV ve V
C) I, II, III ve IV
E) I, II, III, IV ve V
Yukarıda beş farklı türün bulundukları sınıflandırma
basamakları verilmiştir.
Buna göre birbirine en yakın akraba türler hangileridir?
A) A ve B
B) A ve C
D) E ve D
C) B ve C
E) C ve E
9.
I. Kıkırdaktan oluşmuş iskelete sahip olma
II. Kemikten oluşmuş iskelete sahip olma
III. Açık dolaşıma sahip olma
IV. Kapalı dolaşıma sahip olma
V. Suda yaşama
Solungaç solunumu yapan bir canlı yukarıda verilen özelliklerden hangisine kesinlikle sahiptir?
A) Yalnız V
B) I ve IV
D) I, III ve V
7.
C) II ve IV
E) II, IV ve V
I. Alveol taşıyan akciğer
II. Metamorfoz geçirme
III. Zarlı diyafram taşıma
IV. Sabit vücut sıcaklığına sahip olma
V. İç döllenme - dış gelişme
VI. Dış döllenme, dış gelişme
Omurgalı hayvanlar şubesinde incelenen bir hayvanın sınıfı yukarıda verilen özelliklerden hangilerine bakılarak kesin olarak saptanır?
A) I, II ve III
B) I, II ve IV
C) II, III, IV ve V
D) II, III, IV, V ve VI
E) I, II, III, IV, V ve VI
10. Tatlı sularda yaşayan paramesyum türlerinde;
I. Fazla suyun kontraktil kofullarla atılması
II. Amonyağın atılması
III. CO2 uzaklaştırılması
IV. Endositozla besin alınımı
olaylarından hangileri gerçekleşirken ATP harcanır?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, II ve IV
C) I ve IV
E) I, II, III ve IV
161
9. Sınıf
56
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 13
TEST
1.
I. Damar yapısı
3.
II. Tohum
Ortak gen sayısı
III. Gövde ve dalların özellikleri
IV. Kök yapısı
Yukarıda verilenlerden hangileri bitkilerin sınıflandırılmasında kullanılan özellikler arasında yer
alır?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) I, II ve III
C) I ve III
E) I, II, III ve IV
I
II
III
IV
V
VI
Sınıflandırma
birimi
VII
Grafikte sınıflandırma birimlerinin sahip olduğu ortak gen sayıları verilmiştir.
Buna göre;
I. V âlem, VI türdür.
II. Çeşitlilik en fazla VI’da en az V’tedir.
III. Protein benzerliği bakımından çoktan aza sıralanma V – II – III – I – VII – IV – VI şeklindedir.
IV. Canlı gelişirken ilk önce VI’nın özellikleri ortaya
çıkar.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) II, III ve IV
2.
4.
I. İç döllenme - dış gelişme
II. Metamorfez (başkalaşım) geçirme
III. Çizgili kas taşıma
I. Atıkları parçalayarak doğa için yararlı hâle getirme
II. Şeker hastalığının tedavisinde kullanılan insülin
hormonu üretme
IV. Deri solunumu yapma
III. Yoğurt ve turşu yapımı
V. Kapalı dolaşıma sahip olma
Yukarıda verilenlerden hangileri bakterilerin yararları içinde yer alır?
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri hem eklembacaklılar hem de kurbağalarda ortaktır?
A) II ve III
B) I, II ve III
D) II, III, IV ve V
162
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
C) I, II ve IV
E) I, II, III, IV ve V
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
5.
7.
Tür adı ikili isimlendirme ile olur.
X –Felis tigris
Böceklerle ilgili verilen;
I. Vücut yapıları baş, göğüs ve karın olmak üzere
üç kısımdan oluşur.
Y –Pinus nigra
II. Omurgasız hayvanlar içinde sadece böcekler
kanada sahiptir.
Z –Marus nigra
T –Felis leo
III. Dış iskelet kitinden oluşmuştur.
Yukarıdaki dört canlı türü ile ilgili söylenen;
ifadelerinden hangileri doğrudur?
I. X ve T türleri çiftleştiklerinde verimli döller verebilir.
A) Yalnız I
II. 4 değişik canlı türü bulunur.
B) I ve II
D) II ve III
III. X ve T türleri arasındaki benzerlik, Y ve Z türlerine oranla daha fazladır.
C) I ve III
E) I, II ve III
verilenlerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
8.
I. Vücutlarında iki hücre tabakası bulunur.
II. Belirgin bir simetrileri yoktur.
III. Sinir, kas gibi sistemleri yoktur.
IV. Basit yapılı olduklarında rejenerasyon yetenekleri fazladır.
V. Hem iç hem de dış iskeleti vardır.
VI. Ağız ve anüs görevi yapan iki açıklık bulunur.
6.
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri süngerlere aittir?
Bireyin vücut (°C)
sıcaklığı
A) I, II ve III
40
B) I, II, III ve V C) I, III, V ve VI
D) I, II, III ve VI
35
E) I, II, III, IV ve V
20
10
0
10 20
Çevre
sıcaklığı (°C)
30 40 50
Çevre sıcaklığının değişimine bağlı vücut sıcaklığı değişimi şekildeki gibi olan omurgalı canlıyla
ilgili verilen;
I. Sıcak kanlı canlıdır.
II. Alyuvar içinde solunum pigmenti taşır.
III. Diyafram kası taşır.
yargılarda hangileri kesinlikle doğrudur?
B) I ve III
D) I, II ve IV
Derisi dikenlilerle ilgili verilen;
I. Bu grubun tüm üyeleri denizlerde yaşar.
II. Beşli radyal simetriye sahiptir.
III. Kalker plaktan oluşan iç iskelet taşır.
IV. Trake solunumu yapar.
IV. Vücudun dışı tüylerle kaplıdır.
A) I ve II
9.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I, II ve III
D) I, II ve IV
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
163
9. Sınıf
57
TEST
1
Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması - 14
TEST
1.
4.
Omurgalı Hayvan
Sınıfı
Kuşlar
Özellikler
Memeliler
Sürüngenler
Dış gelişme
+
I
+
Sabit sıcaklıklı olma
+
+
II
Yumurta kabuğu
bulundurma
+
–
III
Hemoglobine sahip olma
IV
+
+
İç iskelet taşıma
V
+
+
I. Alyuvar içinde hemoglobin taşıma
II. Kapalı kan dolaşımına sahip olma
III. Solunum organıyla yutağın bağlantılı olması
IV. Üreme sistemiyle boşaltım sisteminin bağlantılı
olması
V. Değişken ısılı olma
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri tüm omurgalı canlılarda ortak gözlenebilecek özelliklerdir?
A) I ve II
Yukarıda “+” işareti ilgili özelliğin canlı grubunda bulunduğunu “–” işareti ise ilgili özelliğin canlı grubunda bulunmadığını gösterir.
Buna göre tabloda numaralı kısımlara getirilmesi
gereken “+” veya “–” işaretleri hangi seçenekte
doğru verilmiştir?
A)
2.
I
II
III
IV
V
+
–
+
+
–
B)
–
+
–
+
+
C)
+
–
+
–
+
D)
–
+
–
+
+
E)
–
–
+
+
+
5.
II. Vücut sıcaklığı çevreye bağlı olarak değişir.
III. Akciğer solunumu yapar.
II. Besinlerin mekanik sindirimini taşlık adını verdiğimiz mide kısmı ile yapar.
III. Zarlı diyafram taşır.
IV. Deri ve Akciğer solunumu yapar.
V. İç döllenme - iç gelişme ile çoğalır.
Aslan
Animalia
Chordata
Mammalia
Felidae
Felidae
Felis
Felis leo (Aslan)
B) I, II ve III
D) I, II ve IV
E) I, II ve III
maz.
6.
C) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
1) Klorofil
2) Hücre duvarı
3) Halkasal DNA
4) Ribozom
5) Mezozom
6) Plazmit
Yukarıdaki yapılar hangi seçenekte doğru olarak
sınıflandırılmıştır?
Tüm Bakterilerde
Ortak Olanlar
A) 2, 3, 4
Sadece Bazı Bakterilerde Olanlar
1, 5 ve 6
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri kuşlar sınıfında gözlenir?
B) 2, 3, 4 ve 6
1 ve 5
C) 1, 2, 3 ve 5
4 ve 6
A) I, II ve III
D) 1, 2, 3, 4 ve 5
6
E) 4, 5 ve 6
1, 2 ve 3
B) I, II ve V
D) I, II, III ve V
164
A) I ve IV
C) II ve III
3. I. Vücutları tüylerle kaplı olup ter ve süt bezi taşı-
Leopar
Animalia
Chordata
Mammalia
Carnivora
Felidae
Panthera
Panthera pardus
(Leopar)
ifadelerinden hangileri doğrudur?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) I ve III
C) I, II ve III
E) I, II, III, IV ve V
Yukarıda iki farklı canlının sınıflandırma basamakları verilmiştir. Buna göre;
I. Leopar ile aslanın sınıf ve üst sınıflandırma birimleri aynıdır.
II. Takımlarının aynı olması beslenme şekillerinin
aynı olduğunu gösterir.
III. Aralarında çiftleştirilirse verimli döller oluşturur.
IV. İki canlının da mide ve ince bağırsağında selilozu sindiren bakteri bulunmaz.
I. Keratinden pullar su kaybını önler, sıcak iklimlerde yaşayabilir.
B) I ve II
Alem
Şube
Sınıf
Takım
Familya
Cins
Tür
Sürüngenlerle ilgili verilen;
A) Yalnız I
B) III ve V
D) I, II, III ve IV
C) I, II, III ve IV
E) I, II, III, IV ve V
7.
Aşağıdaki grafik, sınıflandırma basamaklarındaki
canlılar arasında görülen homolog organ sayısını
göstermektedir.
9.
X
I
II
III
IV
V
VI
Grafikte IV. sütun “sınıf” gösterdiğine göre kaç
numaralı sütun “cins” i gösterir?
A) III
B)II
C)VII
D)VI
E) I
Tür
Cins
Familya
Takım
Sınıf
Şube
Sınıflandırma
birimi
VII
Âlem
Homolog organ sayısı
Sınıflandırma
birimi
Yukarıdaki grafikte bir X değişkeninin sınıflandırma
birimlerine bağlı değişimi gösterilmiştir.
Grafikteki X;,
I. Birey sayısı
II. Protein benzerliği
III. Canlı çeşitliliği
IV. Ortak gen sayısı
değişkenlerinden hangileri olabilir?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve III
8.
C) II ve IV
E) II, III ve IV
Arkeler yaşadıkları ortam koşullarına bağlı olarak
dört grupta incelenir.
– Metan gazı oluşturarak enerji üreten metanojenler
10. I. Bakteri
– Tuz oranı yüksek ortamlara uyum sağlayan halofiller
II. Fil
– Yüksek sıcaklıkta yaşayan asidotermofiller
IV. Yılan
– Düşük sıcaklıklarda yaşayan psikrofiller
V. Gül
Yukarıdaki bilgilere göre;
VI. Çam
I. Asidotermofiller ve psikrofiller aynı ortamda yaşayamaz.
II. Halofiller göl ve akarsu gibi tatlı sularda yaşar.
III. Metanojenler oksijeni bol temiz ortamda yaşar.
yargılarından hangilerine varılabilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
III. Kurbağa
VII.Volvoks kolonisi
Yukarıda verilen canlıların basitten karmaşığa
doğru dizilimi hangi seçenekte verilmiştir?
A) I – VI – II – V - III – IV - II – VII
B) I – VII – V – VI – III – IV – II
C) II – IV – III – I – V – VII – VI
D) VII – V – VI – I – II – IV – III
E) I – VII – VI – V – III – IV – II
165
9. Sınıf
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 7
soru bankası
Yukarıdaki gagalı memeli türü ile ilgili verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
D
1.
Kapalı dolaşım sistemine sahip olup kılcal kan damarı bulundurur.
2.
Hemoglobin molekülü, çekirdeğini kaybetmiş alyuvar içinde bulunur.
3.
Yavrularını canlı doğumla dünyaya getirir.
4.
Akciğerlerinde alveoller bulunur.
5.
Kaslı diyafram taşır.
6.
İç döllenme - iç gelişme ile ürer.
7.
Soğuk kanlı canlılardır, kış uykusuna yatar.
8.
Vücutları tüylerle örtülüdür.
9.
İç iskelete sahiptir.
10. Embriyonik gelişimin ilk evresinde solungaç yarığı gözlenir.
11. Dişilerinde süt bezleri bulunur.
12. Çok hücreli ökaryot canlılardır.
13. Başkalaşım (metamorfoz) geçirmez.
14. Vücutlarına kalpten karışık kan pompalanır.
15. Kalpleri dört odacıklıdır.
166
Y
Konu Tekrarı - 1
1.
pepdidoglikan
2.
TEST
Pelikula
Kloroplast
Hücre çeperi
Çekirdek
Hücre
zarı
Kontraktil
koful
Hücre ağzı
Stiğma
Kamçı
ara
çeper
Sindirim
kofulu
Lizozom
Besin kofulu
Hücre
anüsü
Protista âleminde yer alan iki canlı ile ilgi aşağıda verilen özelliklerden hangisi ortak değildir?
İç hücre
zarı
A) Aktif hareket etme
B) Zarlı organel taşıma
Gram negatif bakteri hücre çeperi
C) Bölünerek üreme
D) Oksijenli solunumla ATP sentezleme
pepdidoglikan
E) Fotosentezle organik besin sentezleme
Hücre
duvarı
Hücre
zarı
Gram pozitif bakteri hücre çeperi
Yukarıdaki şekilde gram pozitif ve gram negatif bak-
3.
terilerin hücre çeperleri şematize edilmiştir.
Buna göre;
I. Hastalık etkeni olan gram negatif bakterilerle
mücadele etmek, gram pozitiflere oranla daha
zordur.
II. Üretilen antibiyotikler gram negatif bakterilere
daha kolay etki eder.
Aşağıda bazı minerallerin özellikleri verilmiştir:
III. Gram pozitifler gram boyası ile boyanırken gram
negatifler boyanmaz.
II. Klorofilin yapısına katılır.
yorumlarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
I. Hemoglobinin yapısına katılır.
III. Kas kasılması ve kanın pıhtılaşması için gereklidir.
Buna göre özelliklerinden bahsedilmeyen mineral maddeler aşağıdakilerden hangileridir?
A) Cr, Zn, Na, Se, Cu, F
B) Mg, Cr, Zn, Na, Se, Cu
C) Ca, Mg, Na, Se, Cu, F
D) Fe, Cr, Zn, Na, Se, Ca
E) Mg, Ca, Zn, Na, Se, Fe
167
9. Sınıf
58
TSET
1
4.
6.
Hücre zarının seçici geçirgenlik özelliği ve madde geçişleriyle ilgili verilen;
I. Yağda çözünen vitaminler
oranla daha hızlı geçer.
çözünmeyenlere
II. Molekül çapı büyük olanlar küçük olanlara oranla daha hızlı geçer.
Bakteriler
III. Pozitif yüklü olanlar negatif yüklü olanlara oranla
daha hızlı geçer.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
Zorunlu aerobik
Zorunlu anaerobik
Geçici anaerobik
B) I ve II
D) I ve III
Geçici aerobik
C) II ve III
E) I, II ve III
Yukarıda bakteriler solunum yönüyle sınıflandırılmıştır.
Buna göre;
I. Zorunlu aerob bakteriler mitokondrileri yardımıyla oksijenli solunum yapar.
II. Değişen ortam koşullarına solunum yönüyle
uyum yeteneği fazla olanlar geçici aerob ve geçici anaerob olanlardır.
III. Zorunlu aerob olanlar zorunlu anaerob olanlara
oranla aynı miktar besinden daha fazla enerji
üretir.
IV. Verilen tüm bakteri türlerinde solunum reaksiyonları sitoplazmada olur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III
D) II, III ve IV
5.
C) I, II ve III
Memeliler sınıfında yer alan tüm canlılar için;
I. Süt bezi
II. Plasenta
III. Kaslı diyafram
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve III
C) II ve III
E) Yalnız II
E) I, II, III ve IV
8. I. Akyuvarlarının içinde hemoglobin molekülü
içerme
Filogenetik sınıflandırmada;
I. Embriyonik gelişim
II. Hayvansal gıdalarla beslenme
II. Morfoloji benzerliği
II. Sırt kısmında sinir şeridi taşıma
III. Analog organ benzerliği
Omurgalı canlıların tamamında yukarıda verilen
özelliklerden hangileri gözlenir?
yapılarının dikkate alınma oranları hangi seçenekte çoktan aza doğru sıralanmıştır?
A) I-II-III
B) II-I-III
D) II-III-I
168
7.
C) III-II-I
E) I-III-I
A) Yalnız III
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
Konu Tekrarı - 2
3.
Canlı Yapısına Katılan
1.
Besinler
TEST
Karbon atomları işaretlenmiş glikojenle beslenen bir hayvanın idrarında bulunan;
I. Amonyak
İnorganik
Organik
Bileşikler
Bileşikler
A
B
II. Su
III. Üre
bileşiklerinden hangisi işaretli karbonu kesinlikle
bulundurur?
A) Yalnız III
Canlı yapısına katılan besinler yukarıda sınıflan-
B) I ve II
D) II ve III
dırılmıştır. A harfi ile gösterilen yere;
C) I ve III
E) I, II, III
I. Su
II. Vitamin
III. Mineral madde
IV. Karbonhidrat
bileşiklerden hangileri getirilmelidir?
A) I ve II
B) I ve III
D) II, III ve IV
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
4.
Bir hücrenin ökaryot olduğunu ispatlamada,
I. Ribozom taşıma
II. Senrozom taşıma
III. ER zarı taşıma
IV. Glikojen üretme
V. Laktoz sentezi
yukarıda verilen özelliklerden hangileri kullanılabilir?
A) I, III ve IV
B) I, II, III
D) I, III, V
2.
Hücre, ihtiyacına göre enzim üretir. Bütün enzimler
aynı anda üretilmez, miktarı ve çeşidi hücredeki ihtiyaca göre belirlenir. Hücrede ihtiyaç olmayan enzimler üretilmez.
Bu durum hücrelere;
5.
C) II, III, V
E) I, II, III, IV, V
Aynı familyada bulunan iki farklı tür için söylenen;
I. Gereksiz enerji kullanımının önüne geçme.
I. Aynı sınıfta birlikte bulunur.
II. Substrat olarak kullanılacak maddelerin gereksiz kullanımını engelleme
II. Aynı cins içinde bulunur.
III. Aynı şubede bulunur.
III. Hücrede protein sentez hızının aşırı artması
IV. Ortak genlere sahiptir.
avantajlarından hangilerini sağlar?
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız II
A) I ve II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II, III
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
169
9. Sınıf
59
TSET
1
6.
9.
Bileşik enzimlerle ilgili verilen;
I. Apoenzim çeşidi, koenzim çeşitinden fazladır.
II. Bir koenzim birden fazla apoenzimle çalışabilir.
III. Enzim çeşit sayısı kadar apoenzim çeşiti vardır.
IV. Enzimin özgünlüğünü apoenzim sağlar.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
Yukarıda, bir bitki hücresinde mitokondri ve klorop-
last organelinde meydana gelen madde alış - verişleri gösterilmiştir.
Buna göre numaralı yerlere hangileri gelmelidir?
I
II
O2
H2O
O2
H2O
CO2
ATP
NADPH2
CO2
A)
CO2
B)
C)
CO2
D)
E)
III
CO2
O2
Glikoz
O2
ATP
IV
O2
H2O
O2
CO2
O2
10. Protein yönüyle yetersiz beslenen canlılarda;
I. Yaraların geç iyileşmesi
II. Bağışıklık mekanizmasında zayıflama
III. Hemoglobin sentezinde aksama
IV. Kanın ozmotik basıncının azalması ve ödem oluşumu
aksaklıklarından hangileri gözlenir?
7.
A) I ve II
Derisi dikenlilerle ilgili verilen,
B) I ve III
D) I, III ve IV
I. Açık dolaşım sistemine sahiptir.
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
II. Kanlarında solunum pigmenti bulunur.
III. Kıkırdaktan dış iskelet taşır.
yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II, III
11. I. Aminoasit
II. Yağ asiti
8.
l Yılan
III. Nükleotit
l Güvercin
IV. ATP
l Balık
Yukarıda verilen moleküllerden hangilerinin miktarı çekirdekte meydana gelen reaksiyonlardan
dolayı çekirdek içinde azalır?
lYarasa
Yukarıda verilen canlıların birlikte bulunabileceği
en küçük sınıflandırma birimi hangisidir?
A) Takım
B) Şube
D) Familya
170
C) Alem
E) Sınıf
A) Yalnız III
B) I ve II
D) I, III ve IV
C) III ve IV
E) I, II, III ve IV
Konu Tekrarı - 3
1.
Bakteri hücresinde gerçekleşen;
5.
I. Glikojen sentezi
TEST
Bakteriler âleminde yer alan canlılarda aşağıda
verilen olaylardan hangisi gerçekleşmez?
A) Glikojen sentezi
II. Protein sentezi
B) Kemosentez
III. Oksijenli solunum
IV. Fermantasyon
C) Fotosentez
olaylarından hangileri bir organel içinde gerçekleşir?
E) Mayoz bölünme
A) Yalnız II
B) I ve III
D) I, II ve III
D) Konjugasyon
C) II ve IV
E) I, II, III ve IV
6.
Filogenetik sınıflandırmada;
I. Embriyonik gelişim
II. Protein benzerliği
2.
Aşağıdaki moleküllerden hangisinin sentezi sırasında peptit bağı kurulmaz?
III. Analog organ
A) Dipeptit
özelliklerinden hangileri dikkate alınmaz?
B) Polipeptit
D) Antikor
IV. Dış görünüş
C) Aminoasit
E) Antijen
A) I ve II
B) I ve III
D) III ve IV
3.
Aşağıda verilenlerden hangisi inorganik yapılıdır?
7.
DNA molekülüne ait bir zincirle ilgili verilen;
II. İçerdiği fosfat sayısı deoksiriboz şekeri sayısına
eşittir.
B) Vitamin
III. Guanin sayısı sitozin sayısına eşitir.
C) Fosfolipit
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
D) Fosforik asit
A) Yalnız II
E) Kitin
B) I ve II
D) II ve III
Eşit sayıda amino asit içeren iki farklı protein
molekülünde,
I. Peptit bağ sayısı
II. Yapılarına katılan amino asit çeşitleri
III. Amino asit dizilimleri
IV. Amino asitlerin bağlanma biçimleri
özelliklerinden hangileri farklılık göstermez?
A) I ve II
E) I, II, III ve IV
I. Nükleotitler arasında zayıf hidrojen bağı bulunur.
A) Amino asit
4.
C) II ve IV
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I ve IV
E) I, II, III ve IV
8.
C) I ve III
E) I, II, III
Omurgalı hayvanlarda vücut dışında bulunan;
I. Kıl
II. Tüy
III. Pul
gibi örtülerin evrimsel gelişim açısından basitten
gelişmişe doğru sıralanması hangi seçenekte
verilmiştir?
A) I - II - III
B) II - I - III
D) II - III - I
C) III - II - I
E) I - III - I
171
9. Sınıf
60
TSET
1
9.
12. Hayvan hücresinde aşağıda verilen organeller-
den hangisinin faaliyeti sonucu, hücre içi ozmotik basınç artar?
A) Golgi
B) Kloroplast
C) Mitokondri
Yukarıda, hücre zarından madde taşınması olaylarından bir tanesi şematize edilmiştir.
D) ER
E) Lizozom
Verilen olayla ilgili verilen,
I. Taşınan molekül zardan geçemeyecek kadar büyük moleküldür.
II. Aynı molekülün hücre içine alınmasında zar yapısında bulunan taşıyıcı proteinler görev alır.
III. Çeper taşıyan hücrelerde gerçekleşmez.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II, III
13. I. Aminoasit
II. Glikoz
III. Glikojen
IV. Protein
10. Aynı türe ait olduğu bilinen, sağlıklı, farklı cinsiyetteki iki kuş için söylenen,
I. Çiftleştiklerinde verimli bireyler meydana getirirler.
II. Protein yapıları birebir aynıdır.
Yukarıda verilen besinlerden hangileri endositoz
olayında substrat olarak kullanılabilir?
A) I ve II
B) II ve III
D) III ve IV
C) I ve IV
E) I, II, III ve IV
III. Kromozom yapıları aynı, gonozomları farklıdır.
IV. Beslenme şekilleri aynıdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I ve IV
E) I, II, III ve IV
11. Canlılarda gelişim, genelden özele doğru olur.
Memeli bir canlının embriyonik gelişiminde;
I. Sinir şeridi
IV. İnsan
III. Süt bezlerinin
yapılarının oluşum sırası hangi seçenekte doğru
verilmiştir?
B) II-I-III
D) II-III-I
172
II. Bitki
III. Halkalı solucan
II. Akciğerlerin
A) I-II-III
14. I. Bakteri
C) III-II-I
E) I-III-I
Yukarıda verilen canlıların evrimsel gelişim sırası
hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) I-II-IV-III
B) IV-III-II-I
D) I-III-II-IV
C) I-II-III-IV
E) II-I-III-IV
Konu Tekrarı - 4
1.
3.
TEST
I. Aminoasitlerden protein sentezi
II. Glikozdan ATP sentezi
III. Lipoprotein sentezi
IV. Glikozdan nişaşta sentezi
Yukarıda verilen olaylardan hangileri tüm canlı hücrelerde ortak gerçekleşen olaylara örnek
teşkil eder?
A) I ve II
B) II ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Yukarıdaki sınıflandırmada, aynı şubede yer alan
canlılarda aşağıdakilerden hangisi ortak değildir?
A) İç iskelete sahip olma
B) Alyuvar içinde hemoglobin pigmenti taşıma
C) Boşaltımı böbreklerle yapma
D) İç döllenme yapma
E) Kapalı dolaşıma sahip olma
4.
Aşağıdaki âlemlerin hangisinde inorganik maddelerden organik madde sentezi yapan canlı türleri bulunmaz?
A) Arkeler
B) Bakteriler
D) Mantarlar
2.
C) Protistler
E) Bitkiler
l Bakteri
l Öglena
l Saprofit mantar
Yukarıda verilen üç canlıda,
5.
I. Replikasyon
II. Fotosentez
III. Fosforilasyon
A) Koful taşıma
IV. Kemosentez
olaylarından hangileri ortak olarak gerçekleşir?
A) I ve II
Aşağıdakilerden hangisi bir hücrenin prokaryot
veya ökaryot olarak sınıflandırılmasında dikkate
alınmaz?
B) I ve III
D) I, III ve IV
C) I ve IV
E) I, II, III ve IV
B) Organelde protein sentezi yapma
C) ETS enzimlerini organelde taşıma
D) Ribozomda protein sentezi
E) Mitokondride ATP sentezi
173
9. Sınıf
61
TSET
1
6.
8.
Enerji miktarı
Bir amip hücresi, yoğunluğu bilinmeyen bir ortama
konulduktan sonra kontraktil koful faaliyeti hızlı bir
şekilde azalmıştır.
Verilen bilgiye göre amibin konulduğu ortam ve
amipte gerçekleşen olay hangi seçenekte doğru
verilmiştir?
Gerçekleşen
Olay
X
Y
Besin
çeşidi
Z
Monomer yapıdaki X, Y ve Z moleküllerinin eşit mik-
tarları solunumda kullanıldığında açığa çıkan enerji
miktarları grafikte verilmiştir.
Konulan
Ortam
A)
Plazmoliz
Hipotonik
B)
Torgor
Hipotonik
C)
Deplazmoliz
Hipotonik
D)
Plazmoliz
Hipertonik
E)
Hemoliz
Hipotonik
Grafiğe göre bu moleküllerle ilgili olarak,
I. Enerji ihtiyacını karşılamada Z maddesi öncelikli
olarak kullanılır.
II. Y besini solunumda kullanılırsa CO2, H2O, ve
NH3 üretilir.
III. X besini solunumda Y’den sonra kullanılır.
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II, III
9.
Bir bitki hücresine ait olan,
I. Nişasta
II. Protein
III. Yağ
polimerlerden hangilerinin sindirimi ile oluşan
her bir monomerin, oksijenli solunumda kullanılması sonucu oluşan ATP miktarları eşit olur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
10. Olgunlaşan alyuvar hücreleri olgunlaşma sürecinde
7.
çekirdek ve mitondrisini kaybeder.
Hücrede bulunan;
Buna göre olgunlaşmış bir alyuvar hücresinde,
I. Amino asit
I. DNA replikasyonu
II. mRNA
II. Oksijenli solunum
III. Polipeptit
III. Difüzyon
IV. ATP
moleküllerinden hangilerinin sentezi sırasında
doğrudan DNA şifrelerine ihtiyaç duyulur?
A) I ve II
B) II ve III
D) II, III ve IV
174
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
olaylardan hangileri gerçekleşir?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II, III
BİYOLOJİ - 9
ETKİNLİK - 8
soru bankası
A) Aşağıda verilen ifadeleri doğru ise “D”, yanlış ise “Y” ile kodlayınız.
1.
Karbon ayak izi miktarını azaltmak için güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalıdır.
2.
Bakır, gümüş, demir ve altın gibi maddeler yenilenebilir kaynaklar içinde yer alır.
3.
Asit yağmurlarını azaltmak için fosil yakıt kullanımı azaltılmalıdır.
4.
Gürültü kirliliği, işitme kayıplarına ve ruhsal bozukluklara sebep olabilir.
5.
Atmosferdeki karbondioksidin aşırı artması sonucu meydana gelen küresel ısınmaya sera etkisi denir.
6.
Ozon tabakasının incelmesi sonucunda Güneş’in zararlı ışınları yer yüzüne ulaşır.
7.
Fosil yakıt kullanımının artması, atmosferin CO2 oranını azaltır.
8.
Ülkemizde oluşan orman yangınlarının % 98’i insan kaynaklıdır.
9.
Asit yağmurları, tarım bitkilerinin ve ormanların tahrip olmasına neden olur.
10.
Karbon ayak izi, her insanın ulaşım, ısınma, elektrik tüketimi gibi sebeplerle atmosfere yaydığı karbondioksit miktarını gösterir.
11.
Deniz su seviyesinin düşmesi küresel ısınma sonucu gerçekleşir.
12.
Havada bulunan kirletici maddeler, insanların solunum yollarını etkileyerek normal mekanizmasını bozar.
13.
Toprak kirliliğine neden olan en önemli faktörlerden biri tarım ilaçlarıdır.
14.
Radyasyon sakat doğumları engeller.
15.
Çöpler hastalık yapıcı organizmaların çoğalmasına ortam hazırlar.
B) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle tamamlayınız.
1.
…………….. tabakası Güneş’ten gelen zararlı ışınları emerek yer yüzüne ulaşmasını engeller.
2.
Havada bulunan kükürtdioksit gibi gazların su buharı ile birleşerek sülfirik asit gibi asitlere dönüşerek yer yüzüne
inmesine …………….…………. denir.
3.
Sera etkisi sonucu Dünya atmosferi ve okyanuslarda ortalama sıcaklığın yükselmesi olayına …………… …………..
denir.
4.
……….. ………. ………… , bir bireyin ulaşım, ısınma, elektrik tüketimi ve satın aldığı ürünlerle atmosfere verdiği
karbondioksit miktarına denir.
5.
Belirli bölgeye özgü bitki ve hayvan türlerine ………… ………….. denir.
6.
Sulardaki sentetik deterjanların neden olduğu kirlenme sonucu aşırı alg üremesi ve ortamdaki organik madde
miktarının artmasına ……………….. denir.
7.
Toprağın yağışlar, sel suları ve rüzgâr gibi etmenlerle taşınmasına ……………. denir.
175
9. Sınıf
1.
BİYOLOJİ - 9
BULMACA - 4
ÜNİTE
soru bankası
1
2
5
3
4
6
7
8
1.
Atmosferin yer yüzünden yansıyan ışınları tutarak Dünya sıcaklığını koruma olayı.
2.
Atmosferi kirleten gazlardan azot ve kükürdün su buharı ile tepkimeye girerek yer yüzüne inmesi olayı.
3.
Rüzgâr ve su gibi etmenlerle meydana gelen toprak kaybı.
4.
Belirli bir kaynaktan elektromanyetik dalgalar ya da parçacıklar şeklinde enerji yayılımı ya da aktarımı.
5.
Bir bireyin bir yıl içinde atmosfere salınmasına neden olduğu karbondioksit gazı miktarı.
6.
Akarsu ve göllerde azot ve fosfat miktarının artmasına bağlı olarak alglerin aşırı artıp su yüzeyini kaplaması olayı.
7.
Canlı vücudunda biriken ve vücuttan uzaklaştırılamayan artık maddelere verilen ad.
8.
İnsanların hayatlarını sürdürmeleri için gerekli olan kaynakların üretimi ve oluşan artıkları yok etmek için kullandıkları biyolojik alan.
176
Güncel Çevre Sorunları ve İnsan
1.
4.
Atmosferde bulunan,
TEST
Fosil yakıtlar yerine;
I. Metan
I. Güneş enerjisi
II. Karbondioksit
II. Rüzgâr enerjisi
III. Su buharı
III. Su enerjisi
gazlardan hangilerinin miktarının artması, sera
etkisine neden olur?
IV. Nükleer enerji
A) Yalnız I
B) I ve II
gibi alternatif enerji kaynaklarından hangileri
kullanılırsa çevre sorunlarının azaltılması anlamında adım atılmış olur?
C) II ve III
D) I ve III
E) I, II ve III
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
2.
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Günümüzde yaşanan;
I. Küresel ısınma
II. Toprak kirliliği
5.
III. Radyasyon kirliliği
IV. Hava kirliliği
A) Ormanların ve yeşil alanların azalması
gibi çevre sorunlarında hangilerinin artmasında,
insanların doğrudan etkisinin olduğu söylenebilir?
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
3.
III. Yer altı suları kirlenir.
Asit yağmurlarının toprağa karışmasına bağlı
olarak yukarıda verilen olaylardan hangileri gerçekleşir?
B) I ve II
D) I ve III
C) Rüzgar, yağmur, sel vb. doğa olayları
D) Verimli topraklar üzerine sanayi kuruluşlarının
kurulması
E) I, II, III ve IV
II. Ağaç kökleri zarar görür.
A) Yalnız I
B) Yanlış arazi kullanımı
C) I, II ve III
I. Toprakta meydana gelen kimyasal tepkimeler
artar.
C) II ve III
E) I, II ve III
Aşağıda verilen olaylardan hangisi erezyona sebep olan faktörler içinde yer almaz?
E) Tarlaların orman arazisi olarak kullanılması
6.
Aşağıda verilenlerden hangisi erozyonu önleyici
çözümler arasında yer almaz?
A) Orman ve yeşil alanların tahribinin azaltılması,
boş arazilerin ağaçlandırılması
B) Verimli toprakların bilinçli kullanımı
C) Orman arazilerinin tarla açmak için tahrip edilmesi
D) Yanlış ekim ve yanlış sulamanın önüne geçilmesi
E) Eğimli arazilerde taraçlama yapılması
177
9. Sınıf
62
TSET
1
7.
Aşağıda verilen bölgelerden hangileri yaban hayatı bakımından diğerlerinden daha fakirdir?
A) Tropikal yağmur ormanları
10. Doğal kaynakları tehdit eden, canlılar için zararlı
boyutlara ulaşan su, toprak ve hava kirliliğinden
oluşan çevre kirliliğine;
I. Plansız kentleşme ve yeşil alanların azalması
B) Çöller
II. Yapay gübre ve ilaçların yaygın kullanımı
C) Tuzlu sular
III. Sanayi tesislerinde yüksek kükürtlü yakıtların
kullanımı
D) Çayırlar
E) Ilıman bölge ormanları
faktörlerinden hangileri sebep olur?
A) Yalnız II
B) I ve II
D) I ve III
8.
C) II ve III
E) I, II ve III
Atmosfere saldığımız karbondioksidin tamamı bizim
karbon ayak izimizi oluşturur.
Bu bilgiden hareketle aşağıda verilenlerden hangisi karbon ayak izini artırıcı yönde görev almaz?
A) Fosil yakıtların kullanımı
B) Otomobillerin kullanımı
C) Elektirik tüketimi
D) Isınma ve soğutma
E) Üretici sayısının artması
11. Atmosferin sağladığı ısı yalıtımı sayesinde Dünya
canlılar için yaşanacak ortam hâlini alır. Atmosferdeki bazı gazların miktarının artmasına bağlı olarak
atmosferden yansıyacak olan ışınlar tutulur.Böylece
dünyadaki sıcaklık değeri artar, bu olaya sera etkisi
denir.
Ser etkisiyle ilgili verilen;
I. Karbondioksit ve metan gazları sera gazları içinde yer alır.
9.
I. Evsel ve endüstriyel atıklar
II. Tarımda kullanılan gübre ve ilaçlar
III. Deniz taşımacılığında atıkların denizlere bırakılması
Yukarıda verilen faktörlerden hangileri su kirliğine neden olur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
178
C) II ve III
E) I, II ve III
II. Sera gazlarının aşırı artışı küresel ısınmaya neden olur.
III. Sera etkisinden dolayı Dünya yüzeyinde kalan
ışık miktarı artar.
IV. Sera gazı etkisi Dünya iklimini etkilemez.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Güncel Çevre Sorunları - Biyolojik Çeşitlilik - 1
1.
Doğal kaynaklar tüketilmeden biyolojik sistemlerin çeşitliliği ve üretkenliğinin sağlanması olayına karşılık gelecek kavram aşağıdakilerden
hangisi olabilir?
4.
TEST
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de bulunan endemik hayvanlardan değildir?
A) Kangal köpeği
B) Ankara keçisi
A) Ekoloji
C) İnci kefali
B) Biyoçeşitlilik
D) Karadeniz hamsisi
C) Ekosistem
E) Van kedisi
D) Sürdürülebilirlik
E) Ekoton
5.
2.
Doğal kaynakların korunması ve biyolojik çeşitliliğin devamının sağlanması açısından aşağıda
alınan tedbirlerden hangisi daha dar kapsamlıdır?
Türkiye’de biyoçeşitliliğin fazla olmasında;
A) Karbon ayak izinin küçültülmesi
I. Ilıman iklim kuşağında yer alması
B) Sadece belirli bir bölgedeki bir tür canlının avlanmasının yasaklanması
II. Üç tarafının denizlerle çevrili olması
C) Erozyonun önlenmesi
III. Farklı iklim tiplerinin görülmesi
D) Küresel ısınma nedenlerinin azaltılması
IV. Güney ve kuzeyde dağların kıyıya paralel uzanması
E) Su kirliliğinin azaltılmasına yönelik önlemler alınması
özelliklerinden hangileri etkili olmuştur?
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
6.
Doğal kaynakların korunması için;
I. Çevre tahribatının azaltılması
3.
Aşağıda verilen bitkilerden hangisi Türkiye’de
bulunan endemik türlerden değildir?
A) Safran
II. Gen bankalarının kurulması
III. Fabrikaların oluşturduğu kirliliğin azaltılması
IV. Ağır sanayi tesisi sayısının artırılması
B) Ankara çiğdemi
V. Kimyasal gübre kullanımının artırılması
C) Mısır
uygulamalarından hangileri yapılmalıdır?
D) Sığla ağacı
A) I ve III
E) Madımak
B) I, II ve III
D) I, II, III ve V
C) I, III ve IV
E) I, II, III, IV ve V
179
9. Sınıf
63
TSET
1
7.
I. Belirli bir coğrafik bölgenin sınırları içinde yayılış
gösterir.
II. Neslinin tükenme tehlikesi yüksektir, bu durum
gelecekte olumsuz sonuçlara neden olabilir.
III. Türkiye’de ekosistemler açısından bakıldığında
en zengin endemik bitki türleri steplerde bulunur.
Endemik türlerle ilgili yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
10. İnsan faaliyetleri sonucu toprak ve sular, ağır metaller ve organik kirleticilerle kirlenebilir. Verimli alanlar
verimsiz hâle gelebilir. Bu alanların bitkiler yardımıyla
temizlenmesine fitoremediasyon denir. Bu tür bitkiler normal bitkilerin yaklaşık 300 katı ağır metali bünyesinde bağlı tutabilir.
Buna göre;
I. Maden sahalarının temizlenmesinde fitoremediasyon yöntemi kullanılabilir.
II. Çinko gibi metallerin karıştığı sular bu tür bitkilere zarar vermez.
III. Kirletilmiş alanda yetiştirilen bitkiler hasat edildikten sonra gübre amaçlı tekrar alarak toprağa
katılmalıdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
8.
Hava kirliliğinin artmasında etkili olan;
I. Düşük kalorili fosil yakıt kullanımı
A) Yalnız II
B) I ve II
D) I ve III
C) II ve III
E) I, II ve III
II. Sanayi tesislerinde kükürt oranı yüksek gazların
salınması
III. Motorlu taşıtların egzoz gazlarından kaynaklanan hava kirliliği
faktörlerinden hangileri sera etkisinin oluşmasında da etkilidir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I ve III
9.
C) II ve III
E) I, II ve III
Doğal habitatlarında yaşayan memeli, kuş ve sürüngen gibi canlılar yaban hayatın varlığını oluşturur.
I. Kimyasal gübre kullanımının yaygınlaşması
I. Kontrolsüz avlanma
II. Tarım ilaçlarının aşırı tüketimi
II. Ormanların tahrip edilmesi
III. Endüstriyel atıklar
III. Büyük baraj projeleri
IV. Evsel atıklar
IV. Otoyol çalışmaları
faktörlerinden hangilerinin etkileri söz konusudur?
faktörlerinden hangileri tehdit eder?
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
180
11. Toprak kirliliğinin artmasında,
Yaban hayatını,
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
A) I ve III
B) III ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
Güncel Çevre Sorunları - Biyolojik Çeşitlilik - 2
1.
Ülkemizde yaz mevsimiyle birlikte artan orman
yangınları;
4.
I. Yabani hayatın tahribi
II. Küresel ısınmanın artması
Metabolizmada kullanılmayan zehirli maddeler besin zinciriyle canlıdan canlıya aktarılır ve zincirin son
halkasında birikim gösterir. Buna biyolojik birikim
adı verilir.
Besin zincirinde yer alan;
III. Erezyonun artması
IV. Radyasyon miktarının artması
I. Ot
olaylarından hangilerinin gerçekleşmesine yol
açar?
III. İnsan
A) I ve II
B) II ve IV
D) I, III ve IV
II. Koyun
canlılarında yer alan zehirli madde miktarının
çoktan aza doğru sıralanışı hangi seçenekte
doğru verilmiştir?
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
A) I - II - III
B) II - III - I
D) II - I - III
2.
C) III - I - II
E) III - II - I
I. Okyanus ve atmosferde sıcaklıklar artar.
II. Kuraklık artar.
5.
III. Buzullar erir.
IV. Canlı türü ve çeşidi sayısı artar.
V. Toprak verimliliği artar.
Yukarıda verilen olaylardan hangileri küresel
ısınmanın olumsuz etkileri içinde yer alır?
A) I, II ve III
B) I, II ve IV
D) II, III ve V
3.
TEST
C) III, IV ve V
Dünyada üretim yapılabilen alanlar dünyada yaşayan nüfusa oranlandığında ortaya çıkan değere; bir kişinin beslenme, barınma ve ısınmasını
sağlayan; oluşan atıkları etkisiz hale getiren kara
ve deniz alanlarına verilen ad nedir?
A) Karbon ayak izi
B) Ekolojik ayak izi
C) Asit yağmuru
D) Sera etkisi
E) Biyom
E) I, III ve V
Doğal kaynakları tehdit eden, canlılar için zararlı
boyutlara ulaşan hava, su, toprak ve diğer ortamlarda meydana gelen çevre kirliliğine,
I. Plansız kentleşme ve yeşil alanların azalması
6.
I. Deniz seviyesinin yükselmesi
II. Tarımsal üretimin artması
II. Yapay gübre ve ilaç kullanımı
III. Birçok bitki ve hayvan türünün neslinin tükenmesi
III. Genetik yapısı değiştirilmiş tohumların kullanımı
IV. Kutuplardaki buz kütlelerinin miktarının artması
IV. Termik santrallerinde elektrik üretimi
Yukarıda verilen olaylardan hangileri küresel
ısınmanın getireceği etkiler içerisinde incelenebilir?
faktörlerinden hangileri neden olur?
A) I ve II
B) I ve III
D) II, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
181
9. Sınıf
64
TSET
1
7.
10. Aşağıda verilen atıklardan hangisi doğada daha
I. Dökülmüş yapraklar
II. Deterjanlar
kısa sürede yok edilir?
III. Kimyasal gübreler
A) Piller
IV. Evsel atıklar
Yukarıda verilenlerden hangileri toprak kirliliğine
neden olur?
A) I ve II
B) I ve III
D) I, II ve III
C) II ve III
B) Plastik şişe
C) Patates kabuğu
D) Naylon poşet
E) Cam bardak
E) II, III ve IV
11. Katı, sıvı ve gaz şeklindeki yabancı maddelerin insan
8.
Toprak erozyonunun artmasında;
I. Arazinin engebeli olması
Buna göre,
II. Yağış rejiminin düzenli olması
I. Egsoz gazları
III. Bitki örtüsünün cılız olması
faktörlerinden hangileri etkilidir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
sağlığına ve ekolojik dengeye zarar verecek miktarda atmosferde bulunmasına hava kirliliği denir.
C) I ve III
E) I, II ve III
II. Sera gazları
III. Su buharı
faktörlerinden hangileri hava kirliliğine neden
olur?
A) Yalnız I
B) I ve III
D) II ve III
9.
E) I, II ve III
I. Orman sürekliliğinin korunması
II. Kaçak avlanmanın önlenmesi
III. Yenilebilir enerji kaynaklarının kullanımının azaltılması
Yukarıda verilenlerden hangileri biyolojik çeşitliliğin artmasında etkili olur?
A) Yalnız III
B) I ve II
D) II ve III
182
C) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
12. I. Erozyon olayı
II. Atmosferdeki oksijen oranının azalması
III. Topraktaki humus oranının azalması
Bir bölgedeki ormanların tahrip edilmesi yukarıda verilenlerden hangilerine neden olur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Konu Tekrar Testi - 5
1.
Bir hayvan hücresinde aşağıdaki organellerden
hangisinin görev yapması hücre içi ozmotik basıncı artırır?
A) Ribozom
B) ER
D) Lizozom
4.
TEST
I. Yıldırım düşmesi
II. Tam söndürülmeyen mangal ateşi
III. Volkanik patlama
C) Golgi
Verilenlerden hangileri orman yangınına sebep
olan doğal sebepler içinde yer alır?
E) Mitokondri
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
Bir akyuvar hücresinin bakteriyi içine alıp sindirilmesi sırasında;
I. Lizozom
solunumda enerji kaynağı olarak kullanılmasıdır.
II. Beynin tek enerji kaynağı bir karbonhidrat çeşidi
olan glikozdur.
III. Besin maddeleri uzun süre saklanmak isteniyorsa karbonhidrata çevrilip depolanır.
III. Hücre zarı
yukarıdaki yapıların kullanım sırası nasıl olmalıdır
A) I, II, III
B) I, III, II
D) II, III, I
Karbonhidratlarla alakalı olarak yukarıda verilen
ifadelerden hangileri doğrudur?
C) II, I, III
A) Yalnız I
E) III, II, I
B) Yalnız III
D) I ve II
6.
3.
E) I, II ve III
5. I. Karbonhidratların hücredeki en önemli görevi
II. Besin kofulu
C) I ve III
İnsan sindirim sisteminde;
E) I, II ve III
Ototrof ve heterotrof bütün canlıların dışarıdan
hazır almak zorunda olduğu besin aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yağ
- Yağ
C) I ve III
B) Glikoz
C) Karbonhidrat
D) Mineral maddeE) Protein
- Glikojen
- Protein
Polimerlerin hidrolizini sağlayan enzimler için,
7.
II. Aynı sıcaklıkta çalışma
Hücrede gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisi, hücre zarının yüzeyinin küçülmesie neden
olur?
III. Aminoasit monomerlerinden oluşma
A) Kolaylaştırılmış difüzyon
IV. Asidik PH’da çalışma
B) Ozmoz
özelliklerinden hangileri ortaktır?
C) Endositoz
A) II ve III
D) Ekzositoz
I. Reaksiyonların daha az ATP harcanarak gerçekleşmesini sağlama
B) II ve IV
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
E) Aktif taşıma
183
9. Sınıf
65
TSET
1
8.
11. Aşağıdakilerden hangisi virüsün neden olduğu
Enzimlerle ilgili olarak verilen;
I. Reaksiyon sonucunda yapısı ve miktarı değişmediği için tekrar tekrar kulanılır.
II. Her reaksiyon çeşidini katalizleyen o reaksiyona
özgü bir enzim çeşidi vardır.
hastalıklardan biri değildir?
A) Hepatit
B) Kuduz
D) AIDS
C) Uçuk
E) Tifo
III. Enzimler hem hücre içinde hem de hücre dışında
üretilirler.
12. I. Tek çeşit nükleik asit
ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
II. Enzim sistemi
III. Organel
IV. Hücre zarı
Bir virüsün yapısında yukarıdakilerden hangileri
bulunmaz?
A) Yalnız I
9.
B) Yalnız III
D) I ve II
I. Zar
C) I ve III
E) I, II ve III
II. Enzim
III. DNA
IV. RNA
Lizozom organelinin yapısında yukarıda verilen
yapılardan hangileri bulunur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
13. I. Nişasta
II. Protein
III. Selüloz
IV. Gliserol
Yukarıda verilen moleküllerden hangileri hayvanlardaki lizozom organeli tarafından substrat olarak kullanılabilir?
A) I ve II
10. - Nişasta
B) II ve IV
D) I, III ve IV
- Glikoz
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
- Glikojen
Yukarıda verilen reaksiyonları gerçekleştiren
I. Zar
canlı için,
14. Hücrede gerçekleşen;
I. Polimerlerin monomerlerine dönüşümü
II. Enzim
II. Monomerlerden enerji üretilmesi
III. DNA
III. DNA eşlenmesi
IV. RNA
Lizozom organelinin yapısında yukarıda verilen
yapılardan hangileri bulunur?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
184
C) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
olaylardan hangileri katabolizma olarak isimlendirilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
CEVAP ANAHTARLARI
TEST - 1
BİLİMSEL
BİLGİNİN DOĞASICANLILARIN ORTAK
ÖZELLİKLERİ
TEST - 2
CANLILARIN ORTAK
ÖZELLİKLERİİNORGANİK
BİLEŞİKLER 1
TEST - 3
CANLILARIN ORTAK
ÖZELLİKLERİİNORGANİK
BİLEŞİKLER 2
TEST - 4
KARBONHİDRATLAR
TEST - 5
YAĞLAR
1
D
1
D
1
E
1
E
1
D
2
D
2
B
2
C
2
B
2
E
3
D
3
A
3
C
3
A
3
D
4
B
4
E
4
B
4
C
4
A
5
E
5
A
5
B
5
E
5
D
6
D
6
E
6
B
6
C
6
E
7
C
7
D
7
C
7
B
7
D
8
B
8
E
8
C
8
D
8
C
9
D
9
C
9
A
9
D
9
C
10
B
10
E
10
D
10
D
10
D
11
A
11
B
11
E
11
E
12
E
13
B
TEST - 6
PROTEİNLER
TEST - 7
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER 1
TEST - 8
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER 2
9. Sınıf
TSET
1
TEST - 9
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER 3
TEST - 10
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER 4
1
C
1
E
1
E
1
C
1
E
2
A
2
D
2
A
2
D
2
B
3
A
3
A
3
E
3
D
3
A
4
D
4
C
4
D
4
C
4
A
5
B
5
B
5
E
5
A
5
E
6
E
6
C
6
E
6
A
6
A
7
B
7
E
7
A
7
B
7
D
8
C
8
D
8
B
8
C
8
E
9
E
9
C
9
B
9
D
9
D
10
D
10
B
10
B
10
C
10
C
11
B
11
D
11
D
11
E
11
E
12
C
12
C
12
E
13
B
185
TEST - 11
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER 5
TEST - 13
ENZİMLER 1
TEST - 14
ENZİMLER 2
TEST - 15
ENZİMLER 3
1
B
1
C
1
E
1
D
1
E
2
D
2
C
2
A
2
E
2
E
3
E
3
E
3
E
3
B
3
E
4
D
4
C
4
D
4
A
4
E
5
A
5
D
5
B
5
E
5
A
6
D
6
C
6
A
6
D
6
E
7
A
7
C
7
C
7
A
7
D
8
E
8
D
8
C
8
A
8
C
9
D
9
E
9
E
9
B
10
E
10
B
11
A
11
E
12
D
TEST - 16
ENZİMLER 4
186
TEST - 12
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER 6
TEST - 17
ENZİMLER 5
TEST - 18
TEST - 19
NÜKLEİK ASİTLER 1 NÜKLEİK ASİTLER 2
TEST - 20
NÜKLEİK ASİTLER
3
1
D
1
C
1
E
1
E
1
B
2
B
2
C
2
B
2
A
2
E
3
A
3
E
3
E
3
C
3
E
4
B
4
C
4
B
4
D
4
B
5
B
5
E
5
E
5
D
5
A
6
A
6
A
6
B
6
A
6
A
7
B
7
D
7
A
7
D
7
E
8
B
8
A
8
B
8
E
8
B
9
C
9
B
9
B
9
A
9
E
10
A
10
C
10
C
10
A
11
E
11
C
11
D
12
E
9. Sınıf
TSET
1
TEST - 21
NÜKLEİK ASİTLER 4
TEST - 22
ATP
TEST - 23
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER
(KARMA) 1
TEST - 24
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER
(KARMA) 2
TEST - 25
CANLI YAPISINDA
BULUNAN TEMEL
BİLEŞİKLER
(KARMA) 3
1
D
1
E
1
B
1
B
1
A
2
C
2
B
2
D
2
A
2
B
3
D
3
E
3
C
3
B
3
C
4
E
4
D
4
A
4
D
4
A
5
D
5
E
5
B
5
B
5
A
6
D
6
E
6
E
6
B
6
D
7
E
7
D
7
D
7
E
7
D
8
E
8
C
8
B
8
D
8
B
9
C
9
D
9
D
9
B
9
D
10
A
10
A
10
C
10
A
10
A
11
B
11
C
11
E
11
D
12
C
12
D
12
A
13
C
TEST - 26
HÜCRE ZARINDA
MADDE TAŞINMASI
I
TEST - 27
HÜCRE ZARINDA
MADDE TAŞINMASI
II
TEST - 28
HÜCRE ZARINDA
MADDE TAŞINMASI
III
TEST - 29
HÜCRE ZARINDA
MADDE TAŞINMASI
IV
TEST - 30
HÜCRE ZARINDA
MADDE TAŞINMASI
V
1
A
1
E
1
B
1
A
1
C
2
A
2
D
2
A
2
E
2
C
3
E
3
D
3
E
3
B
3
E
4
D
4
D
4
B
4
D
4
A
5
B
5
E
5
C
5
C
5
B
6
A
6
D
6
D
6
A
6
B
7
E
7
E
7
B
7
E
7
D
8
B
8
C
8
B
8
A
8
C
9
B
9
D
9
C
9
C
9
C
10
B
10
A
10
E
10
A
10
A
11
B
11
C
11
B
12
D
13
D
14
E
187
TEST - 31
HÜCRE ZARINDA
MADDE TAŞINMASI
VI
TEST - 33
HÜCRE ZARINDA
MADDE TAŞINMASI
VIII
TEST - 34
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 1
TEST - 35
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 2
1
B
1
A
1
B
1
D
1
C
2
D
2
E
2
C
2
B
2
B
3
C
3
D
3
B
3
D
3
D
4
E
4
E
4
B
4
C
4
C
5
D
5
D
5
D
5
B
5
E
6
B
6
C
6
D
6
D
6
E
7
D
7
C
7
D
7
A
7
C
8
B
8
B
8
A
8
E
8
B
9
A
9
B
9
C
9
C
9
C
10
D
10
D
10
A
10
E
10
C
11
C
11
D
11
B
12
A
12
E
12
D
13
D
TEST - 36
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 3
188
TEST - 32
HÜCRE ZARINDA
MADDE TAŞINMASI
VII
TEST - 37
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 4
TEST - 38
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 5
TEST - 39
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 6
TEST - 40
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 7
1
D
1
E
1
C
1
E
1
E
2
E
2
D
2
C
2
C
2
D
3
D
3
B
3
D
3
B
3
E
4
D
4
D
4
E
4
A
4
A
5
D
5
A
5
C
5
C
5
C
6
C
6
C
6
C
6
D
6
A
7
C
7
E
7
D
7
E
7
A
8
E
8
C
8
E
8
E
8
E
9
E
9
C
9
D
9
D
9
A
10
E
10
D
10
A
10
D
10
A
11
E
11
E
11
B
12
D
9. Sınıf
TSET
1
TEST - 41
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 8
TEST - 42
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 9
TEST - 43
HÜCRE VE HÜCRE
TEORİSİ 10
TEST - 44
TEST - 45
CANLILARIN
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI 1 SINIFLANDIRMASI 2
1
D
1
C
1
A
1
B
1
A
2
D
2
E
2
E
2
A
2
B
3
C
3
B
3
C
3
D
3
B
4
B
4
B
4
E
4
E
4
E
5
A
5
C
5
A
5
D
5
E
6
E
6
A
6
D
6
D
6
D
7
E
7
C
7
B
7
E
7
C
8
B
8
D
8
A
8
D
8
A
9
D
9
C
9
A
9
C
9
B
10
C
10
A
10
B
10
C
10
E
11
B
11
B
11
B
11
D
11
E
12
D
12
D
12
C
TEST - 46
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI 3
TEST - 47
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI 4
TEST - 48
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI 5
TEST - 49
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI 6
TEST - 50
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI
7
1
E
1
E
1
C
1
B
1
D
2
E
2
E
2
A
2
B
2
B
3
C
3
B
3
D
3
C
3
E
4
A
4
E
4
C
4
D
4
B
5
C
5
D
5
A
5
E
5
B
6
C
6
D
6
C
6
A
6
B
7
E
7
A
7
A
7
E
7
C
8
C
8
B
8
B
8
B
8
C
9
B
9
E
9
A
9
D
9
A
10
C
10
C
10
D
10
C
10
D
11
E
11
E
11
C
12
E
189
TEST - 51
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI 8
TEST - 53
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI
10
TEST - 54
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI
11
TEST - 55
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI
12
1
B
1
E
1
D
1
D
1
B
2
B
2
E
2
D
2
A
2
E
3
E
3
B
3
C
3
D
3
D
4
A
4
A
4
B
4
A
4
D
5
B
5
C
5
D
5
E
5
E
6
E
6
D
6
D
6
B
6
A
7
E
7
B
7
C
7
D
7
A
8
E
8
C
8
C
8
E
8
A
9
A
9
B
9
D
9
C
9
A
10
D
10
B
10
A
10
A
10
C
11
C
11
D
11
C
12
C
TEST - 56
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI
13
190
TEST - 52
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI 9
TEST - 57
CANLILARIN
ÇEŞİTLİLİĞİ VE
SINIFLANDIRMASI
14
TEST - 58
KONU TEKRAR
TESTİ 1
TEST - 59
KONU TEKRAR
TESTİ 2
TEST - 60
KONU TEKRAR
TESTİ 3
1
E
1
E
1
D
1
B
1
A
2
A
2
E
2
E
2
B
2
C
3
D
3
A
3
A
3
A
3
D
4
E
4
A
4
D
4
C
4
C
5
C
5
A
5
A
5
D
5
E
6
A
6
A
6
A
6
B
6
D
7
E
7
A
7
B
7
B
7
A
8
E
8
A
8
D
8
B
8
C
9
B
9
C
9
E
9
A
10
E
10
E
10
D
11
C
11
A
12
E
13
D
14
C
9. Sınıf
TSET
1
TEST - 61
KONU TEKRARI
TESTİ 4
TEST - 62
GÜNCEL ÇEVRE
SORUNLARI VE
İNSAN
TEST - 63
GÜNCEL ÇEVRE
SORUNLARIBİYOLOJİK
ÇEŞİTLİLİK 1
TEST - 64
GÜNCEL ÇEVRE
SORUNLARIBİYOLOJİK
ÇEŞİTLİLİK 2
TEST - 65
KONU TEKRARI
TESTİ 5
1
D
1
E
1
D
1
C
1
D
2
B
2
E
2
E
2
A
2
E
3
C
3
E
3
C
3
E
3
A
4
D
4
C
4
D
4
E
4
C
5
D
5
E
5
B
5
B
5
D
6
B
6
C
6
B
6
B
6
D
7
B
7
B
7
E
7
E
7
C
8
D
8
E
8
E
8
C
8
B
9
A
9
E
9
E
9
B
9
A
10
A
10
E
10
B
10
C
10
A
11
C
11
E
11
C
11
E
12
E
12
D
13
A
14
B
BULMACA 1 CEVABI
2
1
H
Ü
C
3
4
13
P
T
İ
L
U
B
A
R
R
O
E
S
M
Z
O
Z
5
M
İ
10
12
D
E
P
K
R
O
R
O
L
M
S
L
O
E
İ
N
Z
7
E
8
N
D
R
İ
R
9
14
O
L
G
P
O
L
İ
Z
O
11
R
L
Z
L
S
O
A
O
G
T
Z
S
Z
İ
T
O
O
P
F
L
U
A
A
K
16
O
L
G
O
T
15
T
6
Z
M
O
P
L
A
M
M
O
S
M
M
L
İ
Z
M
A
191
BULMACA 2 CEVABI
11
5
1
P
2
R
6
O
G
K
A
R
Y
O
T
H
Ü
C
12
10
K
R
E
K
L
9
R
S
U
M
R
7
F
G
L
U
O
İ
O
L
G
T
İ
14
İ
3
S
E
N
T
R
O
Z
İ
B
O
8
O
M
Z
O
M
R
15
16
O
L
S
M
O
P
T
P
L
O
K
E
B
O
L
A
L
B
N
A
Z
A
S
İ
A
T
T
Z
S
R
4
S
T
O
I
M
13
P
L
A
Z
M
A
K
O
Z
M
I
İ
N
N
O
C
M
İ
T
O
L
Ç
L
I
İ
N
D
R
İ
Z
BULMACA 3 CEVABI
2
11
S
1
F
İ
L
O
9
G
E
N
E
T
İ
K
L
10
S
I
K
7
K
U
R
B
A
Ü
N
G
L
A
R
5
C
B
L
E
R
I
F
L
L
E
R
12
T
Ü
P
İ
İ
D
İ
A
L
A
K
R
E
R
6
M
E
M
E
P
N
R
L
İ
K
13
C
İ
L
E
R
192
A
İ
8
R
M
R
N
A
R
M
İ
E
I
E
S
Ş
L
K
D
E
L
A
N
R
G
Ğ
A
Ü
U
R
N
N
N
A
I
Ü
U
4
S
3
B
L
İ
N
S
L
E
R
9. Sınıf
TSET
1
BULMACA 4 CEVABI
3
1
2
S
A
E
S
R
İ
A
T
E
R
E
Z
O
5
N
T
A
K
K
Ğ
A
İ
M
R
S
U
B
İ
R
O
L
N
A
A
4
6
7
Y
B
R
A
D
Y
A
S
I
Y
N
A
Ö
K
T
İ
R
Z
İ
O
Y
O
L
O
J
İ
K
B
İ
R
İ
K
İ
O
L
O
J
İ
K
A
Y
A
K
İ
Z
İ
M
F
İ
8
E
K
A
S
Y
O
N
ETKİNLİK 1
A)
1) Üreme
2) Üreme yaşamsal özellik değildir.
3) Beslenme
4) Enerji ihtiyacını giderme, büyüme ve gelişme,
5) Büyüme, gelişme
6) Hayvanlarda büyüme ve gelişme sınırlıdır.
7) Solunumun amacı ATP üretmedir .
8) Hareket
9) Organizasyon
193
B)
1) Üreme
2) Boşaltım 3) Solunum 4) Sindirim
8) Büyüme
9) Beslenme
5) Adaptasyon 6) Protein sentezi
7) Hareket
C) Tanılayıcı ağaç 1: 3 numaralı çıkış
ETKİNLİK 2-A
1) D 2) D 3) Y 4) D 5) D 6) D 7) D 8) Y 9) D 10) D 11) Y 12) D 13) D 14) D 15) D
ETKİNLİK 2-B
1) Steroit
2) Esansiyel amino asit
3) Renatürasyon
4) İzomer
5) Organik bileşik
6) Radikal grup
7) Heksoz
8) Doymamış yağ
9) Ribozom
10) Tripeptit
11) Hidroliz
12) Doymuş yağ asiti
13) Organik bileşik
ETKİNLİK 2-C
Zeytin, mısır, fındık, ayçiçeği, ceviz
ETKİNLİK 2-D
A: Böcek, Mantar
B: - A: Anabolizma
K: Katabolizma
1) A 2) K 3) K 4) A 5) A 6) K 7) K 8) A 9) A 10) A 11) A 12) A 13) K 14) K
ETKİNLİK 2-E
A)
BESİN ÇEŞİDİ
MONOSAKKARİT
DİSAKKARİT
GLİKOJEN
GALAKTOZ
X
X
KİTİN
GLİKOZ
X
X
SAKKAROZ
RİBOZ
X
X
NİŞASTA
X
LAKTOZ
X
SELÜLOZ
FRUKTOZ
X
X
MALTOZ
DEOKSİRİBOZ
X
X
B) VENN ŞEMASINDA KESİŞİM ALANLARI 1,2,4,5,6,8 BULUNUR
194
POLİSAKKARİT
9. Sınıf
TSET
1
ETKİNLİK 3
A) 1) D
2) Y
3) D
4) D
5) D
6) D
7) Y
8) D
B) 1) KOFAKTÖR
2)TERSİNİR
3) İNHİBİTÖR
6) AKTİVATÖR
7) APOENZİM
5) KOENZİM
4) SUBSTRAT
C) TANILAYICI AĞAÇ 2: 3 NUMARALI ÇIKIŞ
D)
Serbest enzim miktarı
Ürün miktarı
Zaman
Zaman
E) X: Azalır
Y: Azalır
Z: Değişmez
F)
1) M maddesi
2) N maddesi
3) R maddesi
G) 1) D
2) D
3) D
4) Y
5) D
6) D
7) Y
H) 1) D
2) D
3) Y
4) D
5) D
6) D
7) Y
I) 1) D
2) D
3) Y
8) D
4) S maddesi
9) D
10) Y
11) D
ETKİNLİK 4
A) 1) Pasif taşıma
2) Difüzyon
3) Osmoz
4) Aktif taşıma
5) Endositoz
7) Plazmoliz
8) Turgor basıncı
9) Deplazmoliz
10) Fagositoz
B) I. Artmıştır
II. Artmıştır
III. Hipotenik-deplazmoliz
IV. Artar-azalır
C) I. Difüzyon
II. Kolaylaştırılmış
III. Aktif taşıma
IV. Pasif taşıma
6) Pinositoz
D) 1) Y
difüzyon
2) Y
3) D
4) D
5) D
6) D
7) D
8) D
9) Y
10) Y
11) D
12) D
E) TANILAYICI AĞAÇ 3: 5 NUMARALI ÇIKIŞ
195
F) I-Mitokondri-kloroplast
II. Lizozom-sentrozom
III. a) Ribozom
IV. Mitokondri-kloroplast
V. Lizozom-mitokondri
VI. a) Ribozom
VII. Ribozom-hücre zarı
VIII. Kloroplast, kromoplast ve lökoplast
IX. Lizozom
b) Mitokondri
b) Mitokondri
c) Granüllü ER
d) Kloroplast
c) Granüllü ER
d) Kloroplast
G) 1) – , 2) – , 3) + , 4) + , 5) – , 6) + , 7) + , 8) – , 9) – , 10) +
11) + , 12) + , 13) –, 14) –, 15) –, 16) + , 17) +, 18) +, 19) +, 20) +
H) a) 2,3,4
I) 1) D
2) Y
b) 3,4
3) D
c) 1 ve 2
4) Y
5) Y
6) D
d) 3
7) D
8) D
e) 3 ve 4
9) D
10) Y
f) 3
11) D
ETKİNLİK 5
A) I- Çekirdek
II-Golgi
III-Mitokondri
VII-Hücre çeperi
VIII-Kloroplast
VI-Koful
IV-Hücrezarı
V-ER
B)
Özellik/
organel
üretme
ATP
Protein
sentezi
taşıma
RNA
Kendini
Ribozom
_
+
+
_
Mitokondri
+
+
+
+
Kloroplast
+
+
+
+
Golgi
_
_
_
_
ER
_
+
+/-
_
C) 1) D
2) D
3) D
4) Y
5) D
D) 1) D
2) D
3) D
4) Y
5) Y
E) 1) D
2) D
3) D
196
6) D
eşleme
7) Y
8) Y
9) D
10) D
11) D
12) Y
13) D
9. Sınıf
TSET
1
F) 1) Otoliz
2) Sentrozom
3) Polizom
4) Lizozom
5) Kloroplast
8) Koful
9) Ribozom-sentrozom
10) Lökoplast
11) Mitokondri
7) ER
G) 1) Y
2) D
3) Y
4) D
5) D
6) D
4) Y
5) D
6) D
7) D
8) Y
9) D
10) D
11) D
6) Golgi
12) D 13) Y
ETKİNLİK 6
A) 1) D
2) D
3) D
B) 1) D
2) D
3) Y
C) TANILAYICI AĞAÇ 4: 3 NUMARALI ÇIKIŞ
D) 1) Y 2) D 3) D 4) D
E)
1) Protista âlemi
7) Çift çenekliler
13) Hayvanlar âlemi
2) Süngerler ve sölenterler
8) Eklem bacaklılar
14) Arkeler
3) Damarsız sporlular
9) Kapalı tohumlularda
15) Kurbağalar
4) Kuşlar
10) Kurbağalar
16) Memeliler
5) Mantarlar âlemi
11) Monera âlemi
17) Yumuşakçalar
6) Bakteriler
12) Balıklar
18) Bitkiler
ETKİNLİK 7
1) D
11) D
2) D
3) Y
12) D
4) D
13) D
5) D
14) Y
6) Y
7) Y
8) D
9) D
10) D
7) Y
8) D
9) D
10) D
15) D
ETKİNLİK 8
A) 1) D
2) Y
3) D
4) D
5) D
6) D
11) Y 12) D 13) D 14) Y 15) D
B) 1) Ozon
2) Asit yağmuru
7) Erezyon
6) Ötrifikasyon
3) Küresel ısınma
4) Karbon ayak izi
5) Endemik
197
SÖZLÜK
A
anaç
: Yemiş verecek durumdaki ağaç.
antijen
: Organizmada bağışıklık tepkisine yol açan yabancı molekül.
antiseptik
: Vücudun çeşitli kısımlarını mikroplardan arındırmak için kullanılan kimyasal madde.
antikor
: Çok hücreli organizmaların bağışıklık sistemi tarafından antijene karşı geliştirilen
glikoprotein
yapısındaki
moleküller.
B
biyokütle
: Belli bir alanda bulunan organizmaların su dışındaki toplam kuru madde kütlesi.
biyom
: Geniş bir alana yayılmış bitki örtüsü ve bununla ilişkili mikroorganizmalar, mantarlar
biyosfer
: Canlı organizmaların birbirleriyle ilişkilerinin sürdüğü kayaç, su ve hava katmanla-
biyoteknoloji
: Canlı hücreleri kullanarak biyolojik tekniklerle endüstri, tıp, tarım vb. alanlarda kul-
ve
hayvanlar.
rından oluşan yeryüzü örtüsü.
lanılmak üzere materyal üretimi.
Ç
çiğ
: Su buğusunun soğuk havalarda, yerde, bitkiler, ağaçlar ve öteki nesneler üzerinde
donmasıyla
oluşan
ince
su
damlacıkları.
D
döl
: Canlıların üremesi sonucu ortaya çıkan yeni birey veya bireylerin bütünü.
E
elektroforez
: Moleküllerin, nişasta gibi jel yapılı maddeler bulunan ortamda elektriksel alanın
ekoloji
: Canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı.
ekolojik niş
: Komünitedeki bir türün kendi etkinlikleri ve ekosistemdeki diğer elemanlarla etkile-
ekosistem
: Belli bir alanda yer alan tüm organizmalar ve bu organizmalarla etkileşim içerisinde
emeç
: Su ve kara yosunları ile bazı bitkilerin kökü andıran tutunma organı.
etik
: Ahlaki, ahlakla ilgili.
198
etkisiyle
göç
hızlarının
farklılığından
yararlanılarak
ayrılmaları.
şimde üslendiği rolü.
bulunan abiyotik faktörler.
F
fosil
: Geçmiş yer bilimi zamanlarına ilişkin hayvanların ve bitkilerin, yer kabuğu kayaçları
içindeki kalıntıları veya izleri.
G
gonozom
: eşeyin belirlenmesinde rol oynayan eşey kromozomları.
H
habitat
: Bir organizmanın barındığı ve kendine özgü özellikler gösteren yaşam ortamı.
I
ıslah
: Bir hayvan veya bitki türünden daha iyi verim alabilmek amacıyla yapılan işlem.
K
kallus
: Organize olmamış, farklılaşmamış bitki hücrelerinin çoğalmış kütlesi.
karyotip
: Kromozomların uzunluk, bant özellikleri, sentromer konumu gibi karakterlere göre
sınıflandırılıp
dizilmesi.
kolon
: Omurgalılarda kalın bağırsağın rektumdan önce gelen, dışkıdaki fazla suyu emen
bölgesi.
koloni
: Topluluk, küme, özellikle bakteri kültüründe bir araya gelen mikroorganizmaların
oluşturduğu çıplak gözle görülen küme
komünite
: Belirli bir alanda yaşayan organizmaların tümü.
kültür ortamı
: Canlı veya uyku durumunda olan belirli mikroorganizmaların yetiştirmek ve geliştirmek üzere aşılandığı besin maddeleri ortamı.
L
lenf
: Damarlarında dolaşan kanla, doku öğeleri arasında aracı görevi yapan, kan plazması ve lenfositten oluşan saydam, sarı renkte bir sıvı.
M
mikroenjeksiyon
: Özel mikropipetlerle tek bir hücrenin içine madde sokulması.
mukus
: Goblet hücreleri tarafından salgılanan musin salgısının suyla teması sonucu biçimlenen bir glikoprotein.
mutasyon
: Genomik DNA dizilerinde kendiliğinden ya da ışın, kimyasal maddeler gibi etkenler
sebebiyle meydana gelen herhangi bir değişiklik.
199
O
otozom
: Eşey kromozomları dışında kalan kromozom grubu, vücut kromozomları.
P
pestisit
: Bitki ve hayvanları zararlılardan korumak için mücadele amacıyla kullanılan kimyasal ilaçlar.
plankton
: Denizlerde ve tatlı sularda, suyun hareketi ile pasif olarak sürüklenen küçük organizmalar.
popülasyon
: Belirli bir coğrafik bölgeye yerleşen bir türün bireylerinin oluşturduğu topluluk.
preparat
: Mikroskop altında inceleme yapmak için hazırlanan lam, lamel ve doku örneğinden
oluşan
nesne.
R
radyasyon
: Elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçimindeki enerji yayımı ya da aktarımı.
reseptör
: Hücre içinde ya da üzerinde hormon, ilaç, virüs vb. nin özel olarak bağlandığı ve
bazı hâllerde özel bir hücre cevabının verilmesine yol açan veya bunların hücreye
girmesini sağlayan, protein veya glikoproteinden oluşan yer veya yapı. Almaç.
restriksiyon enzimi : DNA’yı belirli bir noktadan kesen enzim.
S
sendrom
: Özel bir bozukluğu belirleyen, bir arada görülen, teşhisi kolaylaştıran bulgu ve belirtilerin
steril
tümü.
: Canlı mikroorganizmalardan ve virüslerden arındırılmış.
T
teori
: Gözlem konusu olan bir sınıf olay ve ilişki üzerinde yapılan deneyler sonucu doğruluğu
tümör
hemen
hemen
kesinleşen
yöntemli
açıklama.
: Hücrelerin anormal çoğalmasıyla oluşan büyüme.
U
ultrason
: İnsan kulağının alamayacağı nitelikte olan yüksek frekanslı ses titreşimi.
V
varyasyon
200
: Bir türün bireylerindeki aynı karakterin farklı şekilleri, değişiklik, çeşitlilik.

01. BiYOLOJi 09 KK

04. BiYOLOJi 11 MESLEK KK

Yaşam Bilimi Biyoloji

01. KONU KAVRAMA (1-44):Mizanpaj 1.qxd

2014-2015 9.Sınıf 1.Dönem 2.Notlar

Hava Kirleticilerinin Ölçümü

Sofralık ve Yağlık zeytin kalitesinin Değerlendirilmesi

CONFERENCE PROGRAM

TG – 3 - İhtiyaç Yayıncılık

tusdata nisan 2015 1. tus deneme sınavı

H - Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Mitokondri Fonksiyonlarındaki Değişimler