ERDOĞANLAR İNŞAAT TAAHHÜT GIDA AKARYAKIT ÜRN.NAK.TAR. YEM MAD.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. KALKER OCAĞI VE KONKASÖR TESİSİ ADANA İLİ, ALADAĞ İLÇESİ, CERİTLER KÖYÜ, SİCİL 83085 (ER 3294181) NOLU SAHA ATASAR MÜHENDİSLİK İMAR İNŞAAT MAD.PET. VE SAĞ.ÜRN.DAN.LTD.ŞTİ. Güzelyalı Mahallesi,81038 Sokak, No: 1 Ostay Apt. K.1-2/1Çukurova / ADANA ÇED RAPORU NİHAİ ÇED RAPORU ADANA / KASIM 2014 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu PROJE SAHİBİNİN ADI ERDOĞANLAR İNŞAAT TAAHHÜT GIDA AKARYAKIT ÜRN.NAK.TAR. YEM MAD.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. ADRESİ Orhan Gazi Mahallesi, Buruk Caddesi, No: 199 Sarıçam / ADANA TELEFON VE FAKS NUMARALARI VERGİ DAİRESİ / VERGİ NO 0 322 341 38 71 / 0 533 957 30 75 PROJENİN ADI KALKER OCAĞI VE KONKASÖR TESİSİ PROJE BEDELİ 750.000,00 TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ ( İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ ) ADANA İLİ, ALADAĞ İLÇESİ, CERİTLER KÖYÜ, SİCİL 83085 (ER 3294181) NOLU SAHA PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE Proje İçin Seçilen Yerin Koordinatları Arka Sayfada Yer Almaktadır EK I MADDE 28 MADENCİLİK PROJELERİ PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ ( SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ ) a) 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletmeler, d) Kırma-eleme-yıkama tesisleri (3213 sayılı Maden Kanunu 1. (a) ve 2. (a) grup madenler ile hafriyat malzemeleri – 400 000 ton/yıl).” RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADI ATASAR MÜHENDİSLİK İMAR İNŞAAT MAD.PET. VE SAĞ.ÜRN.DAN.LTD.ŞTİ. RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI Güzelyalı Mahallesi, 81038 Sokak, No: 1 Ostay Apt. K: 1-2/1 Çukurova / ADANA 0 322 457 22 90 – 0 322 457 35 80 RAPORUN HAZIRLANIŞ TARİHİ ( GÜN, AY, YIL ) 25 / 11 / 2014 2 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu PROJE ALANI KOORDİNATLARI Datum Türü Elemanların Sırası Projeksiyon DOM ZON : ED-50 : UTM : Sağa, Yukarı : 6 Derece : 33 : 36 Datum Türü Elemanların Sırası Projeksiyon DOM ZON : WGS-84 : COĞRAFİK : Enlem, Boylam : --: --: --- S. No Ruhsat Alanı Koordinatları ( 92,99 Hektar ) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 37.47838119:35.40189601 37.47897630:35.40232214 37.48018827:35.40387621 37.48073173:35.40551066 37.47978915:35.40577443 37.47787205:35.40963663 37.47349327:35.41180255 37.47526371:35.40054109 37.47538979:35.40054513 37.47532624:35.40012473 37.47623688:35.39433064 37.48238774:35.39408599 37.48347774:35.39987674 37.48268855:35.40057521 37.48113846:35.40102314 37.47897898:35.40130454 37.47839870:35.40147819 712411.00:4150835.00 712447.00:4150902.00 712581.00:4151040.00 712724.00:4151104.00 712750.00:4151000.00 713097.00:4150796.00 713301.00:4150315.00 712300.00:4150486.00 712300.00:4150500.00 712263.00:4150492.00 711748.00:4150580.00 711709.00:4151262.00 712218.00:4151396.00 712282.00:4151310.00 712326.00:4151139.00 712357.00:4150900.00 712374.00:4150836.00 ÇED İzin Alanı Koordinatları ( 48,9 Hektar ) 1 2 3 4 5 6 7 8 37.48238774:35.39408599 37.48341591:35.39954942 37.47839870:35.40147819 37.47500400:35.40218949 37.47526371:35.40054109 37.47538979:35.40054513 37.47532624:35.40012473 37.47623688:35.39433064 711709.00:4151262.00 712189.23:4151388.43 712374.00:4150836.00 712446.52:4150460.97 712300.00:4150486.00 712300.00:4150500.00 712263.00:4150492.00 711748.00:4150580.00 Konkasör Tesisi Koordinatları ( 750 m2 ) 1 2 3 4 37.47807108:35.40097096 37.47808298:35.40122802 37.47778606:35.40124972 37.47777416:35.40099266 712330.07:4150798.50 712352.77:4150800.41 712355.53:4150767.57 712332.83:4150765.67 Ürün Stok Alanı Koordinatları ( 500 m2 ) 1 2 3 4 37.47833789:35.40110083 37.47834797:35.40131419 37.47810971:35.40133144 37.47809963:35.40111819 712340.80:4150828.42 712359.64:4150830.00 712361.84:4150803.64 712343.01:4150802.06 3 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Bitkisel Toprak Stok Alanı Koordinatları ( 300 m2 ) 1 2 3 4 37.47850971:35.40093819 37.47851979:35.40115155 37.47837630:35.40116199 37.47836621:35.40094875 712325.93:4150847.12 712344.77:4150848.71 712346.10:4150832.87 712327.27:4150831.29 Pasa Stok Alanı Koordinatları ( 500 m2 ) 1 2 3 4 37.47832835:35.40081637 37.47833843:35.40102972 37.47810018:35.40104709 37.47809009:35.40083384 712315.67:4150826.72 712334.51:4150828.30 712336.72:4150801.94 712317.89:4150800.36 İdari Bina Koordinatları ( 25 m2 ) 1 2 3 4 37.47793407:35.40137149 37.47793309:35.40141986 37.47788176:35.40141822 37.47788274:35.40136985 712365.88:4150784.27 712370.16:4150784.27 712370.16:4150778.57 712365.88:4150778.57 Fosseptik Koordinatları ( 6 m2 ) 1 2 3 4 37.47786967:35.40139205 37.47786915:35.40141781 37.47784483:35.40141703 37.47784536:35.40139127 712367.88:4150777.13 712370.16:4150777.13 712370.16:4150774.43 712367.88:4150774.43 4 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu İÇİNDEKİLER Sayfa No İÇİNDEKİLER TABLOLAR DİZİNİ ŞEKİLLER DİZİNİ BÖLÜM 1: PROJENİN TANIMI VE AMACI 1.1 Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN BELİRLENMESİ VE ÖZELLİKLERİ (Proje Yeri ve Etki Alanının Mevcut Durumu ve Planlanan Durumu ile İlgili Olarak Çevresel Özelliklerin Belirtilmesi ) 5 9 10 11 2.1. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu 13 2.1.1. Proje Yer Seçimi ( İlgili Valilik Veya Belediye Tarafından Doğruluğu Onanmış Olan Yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı Sınırları İçinde İse Bu Alan Üzerinde, Değil İse Mevcut Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Koordinatları İle Birlikte Gösterimi ) 2.1.2. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu 2.1.2.1. Ocak 2.1.2.2. Kırma-Eleme Tesisi 2.1.2.3. Stok Alanı 2.1.2.4. Bitkisel Toprak Depo Alanı 2.1.2.5. Şantiye/İdari Bina 2.1.2.6. Nakliye Güzergâhı 2.1.2.7. Diğer 2.2. Proje Etki Alanın Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum 2.3. Projenin Özellikleri 2.3.1. Proje Kapsamında Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları, İş Akım Şeması, Çalışacak Personel Sayısı 2.3.2. Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri 2.3.3. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım Durumları, Taşınması ve Depolanmaları 2.3.4. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (Ulaştırma Güzergâhı, Güzergâh Yollarının Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb.) BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI 3.1. Projenin ve Etki Alanının Mevcut ve Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri 3.1.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler) 3.1.2. Nüfus (Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus, Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı, Hane Halkı Yapısı) 3.1.3. Sağlık (Bölgede Mevcut Endemik Hastalıklar) 3.1.4. İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler 3.1.5. Gerçekleşmesi Beklenen Gelir Artışları; Yaratılacak İstihdam İmkânları, Nüfus Hareketleri 5 11 13 15 15 15 16 16 17 17 18 18 19 20 20 28 29 30 31 31 31 32 33 33 33 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 3.1.6. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri) 3.1.7. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik/ Sosyal Altyapı İhtiyaçları 3.1.8. Projenin Fayda-Maliyet Analizi 3.1.9. Projeden Etkilenen Yerleşim Yerleri 3.1.10. Projenin Ekonomik Ömrü 3.1.11. Zamanlama Tablosu 3.2. Diğer Hususlar BÖLÜM 4: MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI ( Bölgesel ve Çalışma Alanı Baz Alınarak Mevcut ve Planlanan Durum Verilmelidir.) 4.1. Arazi Kullanım ve Mülkiyet Durumu 4.1.1 Tarım ve Hayvancılık 4.1.1.1 Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü 4.1.1.2 Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları 4.1.1.3 Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları 4.1.2 Orman Alanları 4.1.2.1 Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri 4.1.2.2 Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu 4.1.2.3 Sahanın Yangın Görüp Görmediği 4.1.3 Proje Yerinde Elden Çıkarılacak Alanın Değerlendirilmesi 4.1.3.1 Proje Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler 4.1.3.2 Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti 4.1.3.3 Etkilenecek Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı 4.1.3.4 Proje Alanında Kültür ve Tabiat Varlıkları Durumu 4.1.3.5 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 4.2. Toprak Özellikleri 4.2.1 Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması 4.2.2 Yamaç Stabilitesi 4.2.3 Erozyon 4.2.4 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Toprağa Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 4.3. Jeolojik Özellikler 4.3.1 Bölge Jeolojisi 4.3.2 Proje Alanı Jeolojisi 4.3.3 Cevherleşme 4.3.4 Depremsellik 4.3.5 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Jeolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 4.4. Hidrojeolojik Özellikler 4.4.1 Bölge ve Proje Alanı Hidrojeolojik Özellikler 4.4.2 Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri 4.4.3 Yeraltı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri (Su 6 34 34 35 38 38 40 40 40 40 40 40 41 41 43 43 43 44 44 44 45 45 46 46 46 46 47 47 48 48 48 49 52 53 54 54 54 55 55 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Seviyeleri, Miktarları, Emniyetli Çekim Değerleri, Kaynakların Debileri, Mevcut ve Planlanan Kullanımı) 4.4.4 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrojeolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 4.5. Hidrolojik Özellikler 4.5.1 Bölge ve Proje Alanı Hidrolojik Özellikleri 4.5.2 Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu 4.5.3 Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı (İçme, Kullanma, Sulama Suyu, Su Ürünleri İstihsali, Ulaşım, Turizm, Elektrik Üretimi, Diğer Kullanımlar ) 4.5.4 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 4.6. Meteorolojik ve İklimsel Özellikleri 4.6.1 Bölgesel veProje Alanı Meteorolojik ve İklimsel Özellikler 4.6.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Sırasında Yerel ve Bölgesel İklimde Oluşabilecek Meteorolojik ve İklimsel Etkiler ile Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 4.7. Flora-Fauna 4.7.1 Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Flora- Fauna 4.7.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında FloraFauna Üzerine Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 4.8. Koruma Alanları (Ek-V deki Duyarlı Yöreler Listesi Kapsamında) 4.8.1 Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Koruma Alanları 4.8.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Koruma Alanlarına Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 4.9. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler (Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla Tahsis Edilmiş Alanlar, 7/16349 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar “ v.b. ) 4.9.1 Proje Alanı ve Proje Etki Alanı 55 56 56 56 56 56 57 57 73 73 73 84 84 84 88 88 88 4.9.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) BÖLÜM 5: PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ (İlgili Yönetmelikler Kapsamında ve Kümülatif Olarak Gerekli Değerlendirme Yapılacaktır.) 5.1. Emisyon Hesaplamaları ( Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 5.2. Su Kullanımı ve Bertarafı ( Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası Olmak Üzere Temin Edileceği Kaynaklar, Su Miktarları, İçme ve Kullanma Suyu ve Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları, Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık Suların Miktarı ve Bertarafı) 5.3. Atıklar (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası Olmak Üzere Atık Türleri, Miktarları, Bertarafı) 5.4. Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri, (Akustik Rapor) 5.5. Sağlık Koruma Bandı Mesafesi 7 88 89 89 90 92 94 98 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 5.6. Doğaya Yeniden Kazandırma Çalışmaları ve Rehabilitasyon Planı 5.7. Risk Analizi 5.7.1 Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Analizi 5.7.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Risk Durumlarında Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) 5.8. Diğer Hususlar BÖLÜM 6: PROJE ALTERNATİFLERİ ( Bu Bölümde Teknoloji, Alınacak Önlemlerin Alternatiflerinin Karşılaştırılması Yapılacak ve Tercih Sıralaması Belirtilecektir ) BÖLÜM 7: İZLEME PROGRAMI 7.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı 7.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği'nde "Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri" Başlığının 4. Maddesinde Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi İle İlgili Program BÖLÜM 8: HALKIN KATILIMI ( Projeden Etkilenmesi Muhtemel Yöre Halkının Nasıl ve Hangi Yöntemlerle Bilgilendirildiği, Proje İle İlgili Halkın Görüşlerinin ve Konu İle İlgili Açıklamaların ÇED Raporuna Yansıtılması ) BÖLÜM 9: SONUÇLAR ( Yapılan Tüm Açıklamaların Özeti, Projenin Önemli Çevresel Etkilerinin Sıralandığı ve Projenin Gerçekleştirilmesi Halinde Olumsuz Çevresel Etkilerin Önlenmesinde Ne Ölçüde Başarı Sağlanabileceğinin Belirtildiği Genel Bir Değerlendirme ) NOTLAR VE KAYNAKLAR EKLER 8 98 99 99 100 103 103 104 104 107 108 108 117 118 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1 Tablo 2 Tablo 3 Tablo 4 Tablo 5 Tablo 6 Tablo 7 Tablo 8 Tablo 9 Tablo 10 Tablo 11 Tablo 12 Tablo 13 Tablo 14 Tablo 15 Tablo 16 Tablo 17 Tablo 18 Tablo 19 Tablo 20 Tablo 21 Tablo 22 Tablo 23 Tablo 24 Tablo 25 Tablo 26 Tablo 27 Tablo 28 Tablo 29 Tablo 30 Tablo 31 Tablo 32 Tablo 33 Tablo 34 Tablo 35 Tablo 36 Tablo 37 Tablo 38 Tablo 39 Zamanlama Tablosu Ocak ( ÇED ) Alanı Koordinatları Konkasör Tesisi Koordinatları Ürün Stok Alanı Koordinatları Bitkisel Toprak Depo Alanı Koordinatları İdari Bina Alanı Koordinatları Pasa Stok Alanı Koordinatları Fosseptik Alanı Koordinatları Patlatma Dizaynı Parametreleri Makine ve Ekipman Listesi İl, İlçe ve Köy Nüfusu İlçe, Yaş Grubu Ve Cinsiyete Göre Nüfus - 2012 Personel ve İşçilik Giderleri Yıllık İşletme Giderleri Yıllık İşletme Karı Basınç Değerleri Sıcaklık Değerleri Yağış Değerleri Nem Değerleri Sayılı Günler Değerleri Maksimum Kar Kalınlığı Değerleri Buharlaşma Değerleri Aylık ve Yıllık Rüzgâr Yönü Yönlere Göre Rüzgâr Hızı (m/sn) Mevsimlik Rüzgâr Yönü Rüzgâr Hızı ve Yönü Dağılımı Yıllık ve Aylık Rüzgâr Dağılımı Flora Listesi Amphibia (İki Yaşamlılar) Listesi Reptilia (Sürüngenler) Listesi Aves (Kuşlar) Listesi Mammalia (Memeliler) Listesi Günlük Su İhtiyacı Mesafeye Göre Titreşim Hızı Değerleri Bina Temeli Titreşim Hızı (V0) Değerlerine Bağlı Olarak Patlatma Nedeniyle Hasar Görebilecek Bina Türleri Patlatma Yapılan Kaya Türü Ve Bina Temeli Altındaki Kayaç Türüne Bağlı Olarak Değişim Gösteren K Katsayısı Asgari Ve Azami Değerleri (Kyn. Armac Printing Company) Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En Yakın Yapının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri Binalarda, Bina İçindeki Makine ve Teçhizatın Yaratacağı Titreşimlerin Sınır Değerleri Faaliyetle İlgili Önerilen İzleme Programı 9 Sayfa No 13 15 16 16 17 18 18 19 25 28 32 32 35 37 38 58 59 60 61 62 63 64 65 66 69 70 71 74 79 80 80 81 91 96 96 97 97 97 104 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3 Şekil 4 Şekil 5 Şekil 6 Şekil 7 Şekil 8 Şekil 9 Şekil 10 Şekil 11 Şekil 12 Şekil 13 Şekil 14 Şekil 15 Şekil 16 Şekil 17 Şekil 18 Şekil 19 Proje Yeri İş Akım Şeması Patlatma Tasarım Modeli Parametreleri Türkiye Deprem Tehlike Haritasında İnceleme Alanının Konumu (DAM, 1996) Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Nem Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Kar Örtülü ve Kar Yağışlı Günler Sayısı Grafiksel Gösterimi Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Değerleri Grafiksel Gösterimi Kar Kalınlığı Değerleri Grafiksel Gösterimi Buharlaşma Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri İlkbahar, Yaz, Sonbahar, Kış Mevsimleri Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri Yıllık Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri ve Hızları Ortalama ve Maksimum Rüzgâr Hızları Fırtınalı Günler Sayısı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması 1960 – 2012 Yılları Arası ile 2009 Yılı Rüzgâr Esme Sayılarına Göre Rüzgâr Gülü 10 Sayfa No 14 21 26 54 58 59 60 61 62 63 64 65 67 68 69 70 71 72 89 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu BÖLÜM 1: PROJENİN TANIMI VE AMACI 1.1 Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu Proje konusu, Adana İli, Aladağ İlçesi, Ceritler Köyü sınırları içerisinde bulunan Sicil 83085 (ER 3294181) nolu alanda Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi kurulması projesi’dir. Söz konusu proje hükümleri 17.07.2008 Tarih ve 26939 Sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği” ve 30.06.2011 Tarih ve 27980 Sayılı Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik EK - I Madde 28 ( a ) ve ( d ) bendi gereği Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu (ÇED) hazırlanması gereken faaliyetler arasında yer almaktadır. Söz konusu sahada yapılan incelemeler sonucunda üretilmeye değer kalker rezervine rastlanmış olup, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden 11.07.2013 tarihinde İşletme Ruhsatı alınmıştır. Sicil 83085 (ER 3294181) numaralı saha toplam 92,99 hektar olup bu alanın 48,9 hektarlık kısmı ÇED İzin Alanı olarak kullanılacaktır. 48,9 hektarlık ÇED alanı içerisinde 750 m2 alana sahip Konkasör Tesisi, 500 m2 alana sahip Ürün Stok Alanı, 500 m2 alana sahip Pasa Stok Alanı, 300 m2 alana sahip Bitkisel Toprak Stok Alanı, 25 m2 alana sahip İdari Bina ve 6 m2 alana sahip fosseptik alanı bulunacaktır. Çalışma alanlarını gösterir koordinatlar Bölüm 2’de ayrıntılı olarak verilmiştir. Proje kapsamında yılda 12 ay, ayda 25 gün, günde 16 saat çift vardiya şeklinde çalışma yapılacaktır. Proje kapsamında 12 işçi çalıştırılması planlanmaktadır. Proje kapsamında üretim faaliyetleri, sahadaki kalker rezervine ve yıllık üretim miktarına bağlı olarak sürdürülecektir. Faaliyet alanındaki rezerv miktarı 36.541.440 Ton olup uzun yıllar hammadde ihtiyacını karşılayabilecek kapasitedir. Rezerv ile ilgili detay açıklamaları Bölüm 2.3.1’de sayfa 22, 23’de verilmiştir. Bununla birlikte ekonomik ömrünü tamamlayan veya teknolojik sebeplerle revize edilmesi gereken araç ve ekipmanlar yenilenecek ve bakımları düzenli olarak yapılacaktır. Böylece kalker ocağının uzun yıllar yöreye ve ülke ekonomisine hizmet etmesi sağlanacaktır. 11 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Üretimin gerçekleştirileceği ocak alanında bulunan kalker açık ocak işletmeciliği yapılarak patlatma yoluyla çıkarılacaktır. Üretim ile ilgili detay açıklamaları Bölüm 2.3.1’de sayfa 24, 25, 26’da verilmiştir. Nüfusu hızla artan, sanayileşen ve kentleşen ülkemizde konut, sanayi, tarım ve ulaştırma yapılarına duyulan gereksinim artmaya devam etmektedir. Bu yapıların inşasında çoğunlukla bağlayıcı malzeme (çimento-asfalt) ile birlikte agrega kullanılmaktadır. Gün geçtikçe artan agrega gereksiniminin doğal kaynaklardan (deniz, nehir, göl ve ocak) karşılanması güçleşmektedir. Bunda doğal kaynakların yetersizliği kadar, bu kaynaklardan agrega alınmasının çevreye verdiği zararlar da önemli olmaktadır. Bu nedenlerle yapı işlerinde gereksinim duyulan agreganın, kayaların çeşitli tiplerdeki taşkırma makineleri (konkasörler) ile kırılması yoluyla elde edilmesi kaçınılmaz olmaktadır. Bu amaçla daha çok kalker kayaçları tercih edilmektedir. Bu tercihte, kalker kayaçlardan elde edilen agreganın pürüzlü bir yüzey oluşturarak, çimento ile iyi karışım sağlaması, bol miktarda ve yaygın olarak bulunması, kalker kayaçlarının diğer bazı kayaçlara oranla daha yumuşak olması nedeniyle, kırma işlemi sırasında makinelerde sorun yaratmaması başlıca etkendir. İhracat-ithalatın söz konusu olmaması, beton malzemesi dışında, dolgu ve ıslah malzemesi, yol inşaatlarında asfalt ve temel malzemesi olarak önemli miktarlarda kullanılması agreganın inşaat sektöründeki payını her geçen gün arttırmaktadır. Bu kapsamda yapılacak yatırımla inşaat ve altyapı çalışmalarında yoğun olarak kullanılan mıcır talebinin karşılanması ve ülke ekonomisine katkıda bulunulması amaçlanmaktadır. Proje ile ilgili olarak ÇED kararının olumlu olarak sonuçlanmasına müteakip Orman İzni, İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı gibi izinler alınacaktır. Gerekli izinler alındıktan sonra hazırlık çalışmaları yapılarak üretime geçilecektir. Proje konusu faaliyetle ilgili olarak planlanan zamanlama tablosu aşağıda verilmiştir. 12 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Tablo 1. Zamanlama Tablosu AÇIKLAMA YIL AYLAR 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ÇED Sürecinin Tamamlanması Ve Diğer İzinlerin Alınması 20132014 (Öngörülen) Üretim Yapılması 2014 Rehabilitasyon 2014- Çalışmaları … BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN BELİRLENMESİ VE ÖZELLİKLERİ (Proje Yeri ve Etki Alanının Mevcut Durumu ve Planlanan Durumu ile İlgili Olarak Çevresel Özelliklerin Belirtilmesi) 2.1. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu Proje alanı Adana İlinin 54 km kuzeyinde, Aladağ İlçesinin 5 km güneyinde, Ceritler Köyünün 1,65 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Proje sahasına en yakın konut ise 1 km güneybatısında bulunan konut olup bu konut Ceritler Köyüne bağlı konuttur. Tesis sahası ve yakın civarı engebeli tepelik arazi yapısına sahiptir. Proje alanı Orman Bölge Müdürlüğü’nden alınan ÇED İnceleme ve Değerlendirme Formunda orman arazisi vasfında olduğu, orman kadastro haritasında ve mescere haritasında ormanlık alan olarak görülmektedir. Adana İl Özel İdare Müdürlüğü’nden alınan 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında ise proje alanı çoğunlukla Orman alanı olarak görülmekte olup çok az bir kısmı Tarım Alanı olarak görülmektedir. Faaliyet alanında açık ocak işletmeciliği ile üretim planlanmaktadır. Proje alanının üzerinde bulunduğu ruhsat alanı firma adına ruhsatlıdır. Faaliyet alanı madencilik açısından kalker rezerv alanıdır. Bundan dolayı bu alan kalker madeni sahası olarak ruhsatlandırılmıştır. Proje alanı ve koordinatlarını gösteren 1/25.000 ölçekli topografik harita Ek 9’da, Vaziyet Planı Ek 12’de verilmiştir. Ayrıca proje ilgili tüm koordinatlar 2. Bölümün ilerleyen kısımlarında verilmiştir. 13 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Şekil 1. Proje Yeri 14 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 2.1.1. Proje Yer Seçimi ( ilgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, onanlı çevre düzeni planı veya imar planı sınırları içinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi, projenin kapladığı alan ve koordinatları ) Proje alanı Adana İlinin 54 km kuzeyinde, Aladağ İlçesinin 5 km güneyinde, Ceritler Köyünün 1,65 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Proje sahasına en yakın konut ise 1 km güneybatısında bulunan konut olup bu konut Ceritler Köyüne bağlı konuttur. Üretimin gerçekleştirileceği alanda kalker madeni üzerinde orman ağaçları bulunmamaktadır. Alan üzerinde bulunan bitkisel toprak sıyrılarak alınacak ve bitkisel toprak stok alanında muhafaza edilecektir. Daha sonra patlayıcı malzemeler yerleştirilerek patlatma yapılacaktır. Patlatma sonucu çıkarılan kalker aynı alan içerisine kurulması planlanan konkasör tesisine nakledilecektir. Konkasör tesisinde malzemenin kırılması sırasında oluşacak pasa ve hafriyat ise pasa stok alanında ayrı ayrı muhafaza edilecektir. Proje alanının işlendiği Çevre Düzeni Planı ve Lejantı Ek 11’de verilmiştir. 2.1.2. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu 2.1.2.1. Ocak Planlanan ocak alanı 48,9 hektar olup alanın tamamı ormanlık alandır. Ocak alanı koordinatları aşağıda verilmiştir. Tablo 2. Ocak ( ÇED ) Alanı Koordinatları N. No Y X 1 711709.00: 4151262.00 2 712189.23 4151388.43 3 712374.00 4150836.00 4 712446.52 4150460.97 5 712300.00 4150486.00 6 712300.00 4150500.00 7 712263.00 4150492.00 8 711748.00 4150580.00 Toplam 48,9 Hektar 15 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 2.1.2.2. Kırma-Eleme Tesisi Sahada üretilecek olan kalker kamyonlarla ocak alanı içerisine kurulması planlanan konkasör tesisine taşınacaktır. Proje alanı içerisine kurulması planlanan 750 m2 alana sahip konkasör tesisi koordinatları aşağıda verilmiştir. Tablo 3. Konkasör Tesisi Koordinatları N. No Y X 1 712330.07 4150798.50 2 712352.77 4150800.41 3 712355.53 4150767.57 712332.83 4150765.67 4 750 m2 Toplam Kurulacak olan konkasör tesisinin kapasitesi 90 m3/saat olacaktır. Kırma eleme tesisinde toz oluşumunu önlemek amacıyla gerekli tüm önlemler alınacaktır. Tesisteki toz kaynağı olan bunker, kırıcılar, elekler, bantlar kapalı ortam içerisinde olacaktır. Kapalı ortam içerisinde olacak ünitelerde torbalı filtre kullanılarak toz indirgeme sistemi kurulacaktır. Kırma-Eleme Tesisi ile ilgili olarak Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü’nün 08.07.2009 tarih, B 18 0 ÇED 0 02 02/238-02-04 5102-40174 sayı ve ÇED Uygulamaları konulu yazısında belirtilen hükümlere uyacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. 2.1.2.3. Stok Alanı Proje kapsamında üretilecek olan kalker ocak alanı içerisinde belirlenmiş olan ürün stok alanına taşınacaktır. Proje alanı içerisinde 500 m2 alana sahip ürün stok alanı olarak belirlenmiş olan alanın koordinatları aşağıda verilmiştir. Tablo 4. Ürün Stok Alanı Koordinatları N. No Y X 1 712340.80 4150828.42 2 712359.64 4150830.00 3 712361.84 4150803.64 4 712343.01 4150802.06 Toplam 500 m2 16 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Söz konusu stok alanı belirlenirken talep edilen alan içerisinde orman alanı dışında alternatif sahalar bulunmamaktadır. Proje sahası ormanlık alan olup bozuk orman alanı niteliğindedir. Bu sebeple stok alanı belirlenirken yine saha içerisinde bozuk orman alanı tercih edilmiştir. Stok alanının bozuk orman alanı içerisinde olacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. 2.1.2.4. Bitkisel Toprak Depo Alanı Alan üzerinde bulunan bitkisel toprak sıyrılarak alınacak ve bitkisel toprak stok alanında muhafaza edilecektir. Muhafaza edilecek bitkisel toprak üretimi biten yerlere rehabilitasyon çalışmaları kapsamında geri serilecektir. Proje alanı içerisinde 300 m2 alana sahip bitkisel toprak depo alanı olarak belirlenmiş olan alanın koordinatları aşağıda verilmiştir. Tablo 5. Bitkisel Toprak Depo Alanı Koordinatları N. No Y X 1 712325.93 4150847.12 2 712344.77 4150848.71 3 712346.10 4150832.87 712327.27 4150831.29 4 Toplam 300 m2 Söz konusu bitkisel toprak depolama alanı belirlenirken talep edilen alan içerisinde orman alanı dışında alternatif sahalar bulunmamaktadır. Proje sahası ormanlık alan olup bozuk orman alanı niteliğindedir. Bu sebeple bitkisel toprak depolama alanı belirlenirken yine saha içerisinde bozuk orman alanı tercih edilmiştir. Bitkisel toprak depolama alanının bozuk orman alanı içerisinde olacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Bitkisel toprağın erozyona karşı korunması için gerekli tüm tedbirler alınacaktır. 2.1.2.5. Şantiye/İdari Bina İşçiler sosyal ihtiyaçlarını ocak sahası içerisinde bulunacak olan idari binadan sağlayacaktır. Proje alanı içerisinde 25 m2 alana sahip idari bina alanı olarak belirlenmiş olan alanın koordinatları aşağıda verilmiştir. Yapılacak olan idari bina seyyar konteynırdan yapılacak olup şantiye alanında kalıcı binalar yapılmayacaktır. 17 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Tablo 6. İdari Bina Alanı Koordinatları N. No Y X 1 712365.88 4150784.27 2 712370.16 4150784.27 3 712370.16 4150778.57 4 712365.88 4150778.57 25 m2 Toplam 2.1.2.6. Nakliye Güzergâhı Proje kapsamında üretilecek kalker ocak alanı içerisinde bulunacak olan konkasör tesisine nakledilecektir. Konkasör tesisine kalkerin nakliyesi için patlatma sırasında açılacak olan palye düzlükleri ocak içi yol olarak kullanılacaktır. Proje konusu ocak alanına Adana-Aladağ yolu kullanılarak Aladağ’a 10 km kala Ceritler Köyü yol ayrımından dönülerek 300 m sonra ocak alanına ulaşılacaktır. Konkasör tesisinde üretilecek malzemenin satılması faaliyetleri sırasında ise yine köy yollarından mecut yollarına çıkılarak ulaşım sağlanacaktır. Proje kapsamında yol yapılması düşünülürse yapılacak yollar yamaçlardan aşağı toprak kaydırmayacak şekilde ekskavatörle yapılacaktır. Ayrıca kullanılacak olan orman yollarının bakım ve onarımının yapılacağını işletme sahibi tahhüt etmektedir. Nakliye sırasında oluşacak olan toz ile ilgili yolda sulama işlemleri yapılacaktır. 2.1.2.7. Diğer Konkasör tesisinde malzemenin kırılması sırasında oluşacak pasa ve hafriyat ise pasa stok alanında ayrı ayrı muhafaza edilecektir. Proje alanı içerisinde 500 m2 alana sahip pasa stok alanı olarak belirlenmiş olan alanın koordinatları aşağıda verilmiştir. Tablo 7. Pasa Stok Alanı Koordinatları N. No Y X 1 712315.67 4150826.72 2 712334.51 4150828.30 3 712336.72 4150801.94 4 712317.89 4150800.36 Toplam 500 m2 18 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Söz konusu pasa stok alanı belirlenirken talep edilen alan içerisinde orman alanı dışında alternatif sahalar bulunmamaktadır. Proje sahası ormanlık alan olup bozuk orman alanı niteliğindedir. Bu sebeple pasa stok alanı belirlenirken yine saha içerisinde bozuk orman alanı tercih edilmiştir. Pasa stok alanının bozuk orman alanı içerisinde olacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Dosya içerisinde koordinatları verilen pasa stok alanı belirlenirken erozyona, heyelana sebep olmayacak şekilde arazi seçilmiş olup etki alanında dere, baraj ve gölet bulunmamasına dikkat edilmiştir. Ayrıca döküm alanı haricinde ormanlara ve izne konu olmayan yerlere herhangi bir pasa ve hafriyat toprağı bırakmamayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. Projenin işletilmesi sürecinde çalışacak işçilerin ihtiyaçları için fosseptik çukuruna ihtiyaç duyulacaktır. Bu kapsamda saha içerisine fosseptik çukuru yapılacaktır. Proje alanı içerisinde fosseptik alanı olarak belirlenmiş olan alanın koordinatları aşağıda verilmiştir. Tablo 8. Fosseptik Alanı Koordinatları N. No Y X 1 712367.88 4150777.13 2 712370.16 4150777.13 3 712370.16 4150774.43 4 712367.88 4150774.43 Toplam 6 m2 Verilebilecek başka bir husus bulunmamaktadır. 2.2. Proje Etki Alanın Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum Proje alanı Adana İlinin 54 km kuzeyinde, Aladağ İlçesinin 5 km güneyinde, Ceritler Köyünün 1,65 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Proje sahasına en yakın konut ise 1 km güneybatısında bulunan konut olup bu konut Ceritler Köyüne bağlı konuttur. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde yapılan incelemeler sonucunda, orman vasfında arazi olmasına rağmen ağaç bulunmadığı gözlenmiştir. Ayrıca, bozkır alanlarına nazaran otsu türlerle kaplı olduğu tespit edilmiştir. Madencilik sektöründe çalışmalar ve orman kesiminde çalışmalar yıl boyunca sürer. Bu köyün ekonomisinde büyük yer tutar. Bunun yanında hayvancılık ve tarım da 19 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu destekleyici gelirlerdir. Genç nüfus İlçe Merkezini veya Adana’yı yaşamak için tercih etmektedir ve buralarda çalışmaktadır. 2.3. Projenin Özellikleri 2.3.1. Proje Kapsamında Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları, İş Akım Şeması, Çalışacak Personel Sayısı ÇED izni talep edilen alanda kalker madeni üretilecektir. Kalker üretimi esnasında kullanılacak yöntemler ve ekipmanlar günün teknolojisine uygun olarak seçilecektir. Bu proje ve yer için farklı bir alternatif düşünülmemiştir. Üretim, ancak mevcut şartlar göz önüne alınarak, bu şartların gerek teknik, gerekse ekonomik yönleri dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. Rapora konu olan kalker ocağı için en uygun yöntem olarak açık ocak işletme yöntemi seçilmiştir. Bu yöntemin uygulanmasında üretim kayıpları en az düzeyde tutulurken, doğal bir kaynak olan kalker ülkemiz ekonomisine sunulmuş olacaktır. İşletme yönteminin seçilmesinde topografya, cevherin jeolojik konumu yanı sıra etken olan diğer hususlar, ekonomik yeterlilik, ekonomik oranda işletmecilik kapasiteye ulaşabilme ve iş güvenliği sağlayabilmektedir. Faaliyet sahasında açık ocak işletmeciliği şeklinde çalışılırken delikler açılacak, açılan deliklere patlayıcı yerleştirilerek gevşetme patlatması yapılacak, gevşetilen kalker sökülecek ve konkasör tesisine nakledilecektir. ÇED izni talep edilen alan ile ilgili olarak hazırlanan İmalat Haritası Ek 13’de verilmiştir. Açık Ocak İşletmeciliği: Üretimin gerçekleştirileceği alanda kalker madeni üzerinde orman ağaçları bulunmamaktadır. Alan üzerinde bulunan bitkisel toprak sıyrılarak alınacak ve bitkisel toprak stok alanında muhafaza edilecektir. Daha sonra patlayıcı malzemeler yerleştirilerek patlatma yapılacaktır. Patlatma sonucu çıkarılan kalker aynı alan içerisine kurulması planlanan konkasör tesisne nakledilecektir. Konkasör tesisinde malzemenin kırılması sırasında oluşacak pasa ve hafriyat ise pasa stok alanında ayrı olarak muhafaza edilecektir. Tesisin ayrıntılı iş akım şeması şekil 2’de verilmiştir. 20 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Toz + Gürültü Toz + Gürültü Toz + Gürültü Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Arazinin Hazırlanması Bitkisel Toprak Patlayıcı Maddelerin Yerleştirilmesi Bitkisel Toprak Stok Alanı Patlatma Yapılması Sökülecek Olan Malzemenin Yükleyici İle Alınması Toz + Gürültü Kamyonlara Yüklenmesi Toz + Gürültü Konkasör Tesisine Taşınması Toz + Gürültü Malzemenin Boyutlandırılması Toz + Gürültü Stok Alanına Taşınması Pasa Pasa Stok Alanı Satış Şekil 2. İş Akım Şeması Proje kapsamında yılda 12 ay, ayda 25 gün, günde 8 saat tek vardiya şeklinde çalışma yapılacaktır. Proje kapsamında 12 işçi çalıştırılması planlanmaktadır. ÇED İzni Talep Edilen Alanda Üretim Planı Proje kapsamında üretim faaliyetleri, sahadaki görünür kalker rezervine ve yıllık üretim miktarına bağlı olarak sürdürülecektir. Faaliyet alanındaki toplam rezerv miktarı uzun yıllar hammadde ihtiyacını karşılayabilecek kapasitedir. Bununla birlikte ekonomik ömrünü tamamlayan veya teknolojik sebeplerle revize edilmesi gereken araç ve 21 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu ekipmanlar yenilenecek ve bakımları düzenli olarak yapılacaktır. Böylece kalker ocağının uzun yıllar yöreye ve ülke ekonomisine hizmet etmesi sağlanacaktır. Talep edilen 48,9 hektarlık alan içerisinde yapılan çalışmalar sonucunda; alan içerisindeki cevherleşme boyutları ve görünür, muhtemel ve mümkün rezerv miktarı aşağıda sunulmuştur. Görünür Rezerv: Ana kuyu, tali kuyu, galeri, kılavuz, baş yukarı, baş aşağı, desandri, yarmalar vasıtasıyla dört yam; devamlılık arzeden muntazam yataklarda ise tic yam (diger bir yam birkaç sondajla) açılmış bulunan maden kesimlerini belirleyen rezerv kavramı. Görünür rezerv kısmında istihsal için gerekli olan bilgilerin tesbit edilmiş olması istenir. Bu bilgiler genellikle maden kalitesi, İli drojeolojik şartlar, yataklanma durumu ve rezervsinin, mineralizasyon durumu ve dağılışı, tektonik karakterler, jeolojik faktörler hakkındadır. Görünür rezerv işletmelerde ihzarat durumuna göre “çıkarılmaya hazır” ve “çıkarılmaya hazır değil” (belirli) diye iki ayrı rakamla ifade edilir. Pratikte görünür rezervin hatasının çok iyi bilinen yataklarda ± % 5, genellikle ± % 20 olarak kabul edilir. Görünür Rezerv : Ort. Uzunluk x Ort. Genişlik x Ort. Kalınlık Ortalama Uzunluğu : 800 metre Ortalama Genişliği : 610 metre Ortalama Kalınlığı : 25 metre olarak tespit edilmiştir. Buna göre ; Görünür Rezerv Miktan : 800 metre x 610 metre x 25 metre x 2,6 ton/cm3 = 31.720.000 ton Sahada gerçekleştirilen prospeksiyon çalışmalarına göre yapının kırıklı olduğu bu nedenle de aralara toprak girdiği gözlenmiştir. İşletme verimi bu veriler ışığında % 80 olması beklenmektedir. İşletme verimi: % 80 İşletilebilir Görünür Rezerv: 31.720.000 ton x 0,80 = 25.376.000 ton dur. Muhtemel Rezerv: İki boyutu ile belirlenmiş olan ve devamlılığı konusunda görünür rezerve nazaran daha büyük risk taşıyan maden kütlesini belirleyen bir kavram olup, prospeksiyon çalışmaları, jeolojik ve jeofizik etüdleri tamamlanan, madenin muhtemel bulunduğunu gösteren jeolojik etkenler bilinmekle birlikte kuyu, yarma, galeri gibi madencilik faaliyetlerinin veya sondajların çok geniş aralıklarla yapılmış olması 22 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu nedeniyle sınırlan ve devamlılığı görünür rezervde oldugu kadar, kesinlikle tarif edilemeyen ve dolayısıyla işletme hesaplarına ve planlama çalışmalarına esas teşkil edilebilecek belirliliğe erişmesi için ilave arama çalışmalarını gerektiren rezerv sınıfı. Pratikte muhtemel rezervin hatasının genellikle ± 20-40 olarak kabul edilir. Muhtemel Rezerv, görünür rezervin % 20 oranındadır. Muhtemel Rezerv = 0,20 x Görünür Rezerv Muhtemel Rezerv = 0,20 x 25.376.000 ton Muhtemel Rezerv = 5.075.200 ton Görünür Rezerv + Muhtemel Rezerv = 30.451.200 Mümkün Rezerv: Boyutları belli bir şekilde belirlenmemiş olan ve varlığı ancak limit edilen maden kütlesini ifade eden kavram olup, prospeksiyon çalışmaları, jeolojik ve jeofizik etüdleri kısmen tamamlanmış olup, genel jeolojik yapıya ve varlığı belirlenmiş olan diğer rezerv sınıflarına dayanak bulunacagı limit edilen, fakat arama işlemlerinin yapılmamış veya yok denecek kadar yetersiz olması nedeni ile lokasyonu ve uzantıları İli bir şekilde tarif edilemeyen, dolayısı ile işletme ve planlama çalışmalarında rezerve katılmayan rezerv sınıfı. Mümkün rezerv, işletilebilirlik açısından yapılan ekonomik hesaplara dahil edilmez. Mümkün rezerv belirli mümkün rezerv ve tahmini mümkün rezerv olmak üzere ikiye ayrılır. Pratikte mümkün rezervin hatasının genellikle ± % 50’nin üzerinde kabul edilir. Mümkün Rezerv = (Gör.Rez. + Muh. Rezerv ) + (Gör.Rez. + Muh. Rezerv ) % 60 Mümkün Rezerv = (30.451.200 ton) +(30.451.200 ton ) x 0,60 Mümkün Rezerv = 36.541.440 ton Faaliyet alanında yapılan jeolojik araştırmalar ve rezerv tespit çalışmaları sonucunda 36.541.440 ton işletilebilir görünür rezerve rastlanılmıştır. Faaliyet alanında yıllık ortalama 1.000.000 ton ( 384.615,4 m3/yıl ) üretim yapılacağı göz önüne alındığında projenin ekonomik ömrü; Toplam Rezerv / Yıllık Üretim Miktarı 36.541.440 Ton / 1.000.000 Ton/yıl ≅ 36 yıl olduğu görülmektedir. Maden ruhsatları genelde 10 yıl süreli verilmektedir. ÇED İzni talep edilen alanda işletme ruhsat süresinin sonunda, sahadaki rezerv durumuna göre gerekli izinlerinin 23 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu uzatılması için ilgili kurumlara başvuruda bulunulacaktır. Ayrıca hazırlanan ÇED Projesinde belirtilen yıllık üretim miktarı (1.000.000 ton/yıl ( 384.615,4 m3/yıl )) ile ilgili olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne işletme projesi vermeyi işletme sahibi taahhüt etmektedir. PATLATMA TASARIMI Ocakta maden üretimi; delme-patlatma metodu ile ve geciktirmeli kapsüller kullanılarak yapılacaktır. İşletmede delme-patlatma ile patlayıcı madde kullanılarak üretim yapılacak; morfolojik yapının bozulmaması ve üretim kolaylığı açısından basamakta üretim yapılacaktır. İşletme sahasında basamak yükseklikleri en çok 10 metre ile sınırlandırılacaktır. Ocakta basamak genişliği; kullanılacak olan iş makinelerinin manevra kabiliyetlerine göre projelendirilir. Basamaklarda kullanılacak iş makinesinin geri ve ileri manevra yapabileceği ve dönüşlerde rahat ve emniyetli bir şekilde hareket edebileceği bir basamak genişliği yeterli olmaktadır. Bu genişlik uygulamada 10 - 14 m. arasında olacak şekilde planlanmıştır. Palya düzlüğü aynı zamanda ulaşım yolu olarak kullanılacaktır. Basamak şev açısı 60-70° planlanmıştır. Proje kapsamında 9 basamak oluşturulması düşünülmektedir. Proje alanı ile ilgili hazırlatılan İmalat Haritası Ek 13’de verilmiştir. İşletmede gecikmeli patlatma yapılacak olup, delikler açılıp patlayıcı madde yerleştirildikten sonra denetimden geçmiş (TSE standartlarına uygun) gecikmeli kapsüller kullanılacaktır. Ocak alanında yapılacak patlatma işleminde patlayıcı madde olarak Anfo ve dinamit (veya muadili emülsiyon patlayıcı), ateşleyici olarak gecikmeli kapsül kullanılacaktır. Patlatma işlemi için açılacak deliklerde bu işler için tasarlanmış delik delme makinesi kullanılacak olup, bu makine ile açılacak deliklere yerleştirilen patlayıcıların patlatılması ile kalker sökülecektir. Patlayıcı yerleştirilen deliklerde iyi bir sıkılama yapılarak taş savrulması riski önlenecektir. Patlatma işleminde gecikmeli kapsüller kullanılarak ve patlatma kalibrasyonuna uygun hareket edilerek patlatma esnasında tehlikeli çok büyük taş parçalarının uzak mesafelere fırlaması engellenmiş olacaktır. Ateşleme kablosu uygun uzaklıkta kurulacak barikat arkasına kadar uzatılıp ateşleme yapılacaktır. Patlatma sahasına giriş ve çıkışlar kontrollü sağlanacak olup, saha çevresine ikaz levhaları yerleştirilecektir. Ateşleme sahasına yetkililerden başkasının 24 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. girmesine izin verilmeyecektir. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Ateşlemelerde ateşçi ehliyetine sahip kişiler görevlendirilecektir. Kalker ocağında patlatma işlemi için sadece gerekli miktarda patlayıcı temin edilecek olup, patlayıcı madde gerekli izinler alınarak merci mevzuat çerçevesinde ve jandarma nezaretinde ve teknik nezaretçi kontrolünde alınarak taşınacaktır. Tablo 9. Patlatma Dizaynı Parametreleri PARAMETRELER Mevcut Durum Talep Edilen Birim Formasyon : Kalker Kayaç Yoğunluğu : 2,6 ton/m3 Yıllık Çalışma Süreleri : 300 gün/yıl Yıllık Üretim Miktarı : 1.000.000 ton/yıl Aylık Üretim Miktarı : 83.333,33 ton/ay Aylık Üretim Miktarı : 32.051,28 m³/ay Günlük Üretim Miktarı : 3.333,33 ton/gün Günlük Üretim Miktarı : 1.282,05 m³/gün 17 gün Kaç günde bir patlatma yapacağı : : 5 ay ayda 2 patlatma, 7 ay ayda 1 patlatma 17 Aylık Patlatma Sayısı adet Yıllık Patlatma Sayısı : Delik Paterni : Delik Çapı : 89 mm Delik Eğimi : 75 o Basamak Boyu : 10 m Dip Delgi : 1 m Delik Boyu : 11 m Sıkılama Boyu : 2,8 m Yük Mesafesi : 2,8 m Delikler Arası Mesafe : 3,5 m Bir delikteki yüzey/delik içi gecikme süreleri : 17/500 ms Sıralar Arası Gecikme Süresi : 42 ms Bir Delikten Elde Edilen Teorik Hacim : 107,8 m3 Bir Delikten Elde Edilen Teorik Hacim : 280,28 ton adet Bir Deliğe Doldurulan Patlayıcı Madde Miktarları Ana Şarj (ANFO) Miktarı : 45 kg Yemleyici (Dinamit) Miktarı : 1 kg Elektriksiz Kapsül Miktarı : 2 adet Bir delikteki toplam patlayıcı madde miktarı : 46 kg 25 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Birim Tüketimler ANFO : 0,4174 kg/m3 Yemleyici (Dinamit) : 0,0092 kg/m3 Elektriksiz Kapsül : 0,0185 ad/m3 Elektrikli Kapsül : 0,00008 ad/m3 Sıralar Arası Gecikme Kapsülü : 0,0001 ad/m3 Fitil (sadece ön kesme uygulamaları için) : --- m/m3 Delgi : 0,102 m/m3 Bir atımdaki üretim : 22.638 m³/atım ANFO : 9.450 kg/atım Dinamit : 210 kg/atım Elektriksiz Kapsül : 420 adet/atım Elektrikli Kapsül : 2 adet/atım Sıralar Arası Gecikme Kapsülü : 4 adet/atım Fitil (sadece ön kesme uygulamaları için) : --- m/atım : 210 adet/atım ANFO : 160.650 kg/yıl Dinamit : 3.570 kg/yıl Elektriksiz Kapsül : 7.140 adet/yıl Elektrikli Kapsül : 34 adet/yıl Sıralar Arası Gecikme Kapsülü : 68 adet/yıl Fitil sadece Ön kesme uygulamaları için : --- m/yıl Bir Atımdaki Tüketimler Bir Atımdaki Delinmesi Gereken Delik Sayısı Delik Sayısı Projenin Toplam Patlayıcı Madde Miktarları Şekil 3. Patlatma Tasarım Modeli Parametreleri 26 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu İşletmede 7 ay ayda 2 patlatma, 5 ay ise ayda 1 patlatma yapılacaktır. Yapılacak patlatmalar gündüz saatlerinde hafta içi yapılacaktır. Patlayıcı maddelerin kullanımı ile ilgili olarak 29.09.1987 tarih ve 12028 sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esaslarına ilişkin Tüzük” hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışan işyerlerinde ve işlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük” hükümlerine uyulacaktır. Patlatmalar ilgili jandarma nezaretinde gerekli güvenlik önlemleri alındıktan sonra gerçekleştirilecektir. ANFO Amonyum Nitrat ve motorin karışımı bir patlayıcıdır. Bünyesinde % 96 amonyum nitrat ve % 4 motorin bulunur. Bu karışımın her ortamda yapılabilmesi, ucuz olması ANFO’nun tercih edilmesinin sebebidir. Karışımda homojenliğin sağlanması amacı ile bir miktar karışıma talaş eklenir. Kullanılacak olan ANFO, satış izni verilen üreticilerden satın alınarak, kullanılmak üzere sahaya nakledilecektir. Milisaniye gecikmeli kapsüle verilen elektrik akımı ile patlatılan ANFO patlama sırasında doğal hacminin yaklaşık 1500 katı bir hacme ulaşır ve patlatma gerçekleşir. Patlatmanın verimli olması için deliklerin sıkılanması bu sebepten dolayı çok önemlidir. Patlayıcı maddeler sahada depolanmayacak olup, MKE Kurumu anlaşmalı bayii ile anlaşma yapılacak olup patlatma yapılacağı gün günlük olarak getirilecektir. Patlatmalarda denetimden geçmiş (TSE standartlarına uygun) gecikmeli kapsül kullanılacağını, patlatmalar belirtilen gün ve saatler içerisinde yapılacağını ve patlatma yapılacağı gün, tarih ve saat ilgili köy ve ilçe yetkililerine ve muhtarlığa bildirileceğini, gündüz saatleri dışında ve hafta sonları kesinlikle patlatma yapılmayacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Faaliyetin ömrü Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden alınan 10 yıllık işletme ruhsatının ömrü ile sınırlı olacaktır. Fakat 10 yıllık işletme ruhsatı süresi sonunda verilecek temdit işletme projesi ile ruhsat hukuku uzayabilecektir. Dolayısıyla ruhsat hukuku devam ettiği sürece çalışmalar sürdürülecektir. Ayrıca 5177 Sayılı Kanunla Değişik 3213 Sayılı Maden Kanunu’nun ilgili hükümlerine uymayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. 27 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Enerji Türü Vb. Faaliyet alanında gündüz üretim yapılacak olup, malzeme kademeli olarak patlatma işlemine tabi tutularak çıkarılacağından ve daha sonrasında ise iş makineleri ile çalışmaya devam edileceğinden kalker çıkarma işlemi sırasında elektrik enerjisi kullanımı söz konusu değildir. Proje kapsamında konkasör tesisinde malzemenin boyutlara ayrılması sırasında elektrik enerjisi kullanılacaktır. Faaliyet alanında 3 ton malzemenin konkasör tesisinde işlenmesi sırasında 5 kW elektrik sarfiyatı olacaktır. Konkasör tesisinde 1.000.000 ton/yıl malzeme üretileceğinden dolayı yıllık elektrik sarfiyatı 1.000.000 / 3 = 333.333,33 x 5 kW = 1.666.666,66 kW/Yıl olacaktır. Ayrıca faaliyet alanında idari binada işçilerin ısınma amaçlı iklimlendirme ( klima ) sisteminde elektrik enerjisine ihtiyaç duyulacaktır ve bu aşamada tüketilecek olan elektrik enerjisi ise yaklaşık olarak 100 kW/ay olacaktır. İşletme sahasına yakın mesafede elektrik hattı mevcut olup, gerekli olacak elektrik ihtiyacı bu hattan çekilmek üzere karşılanacaktır. Diğer yandan ocak alanında kullanılacak olan iş makineleri için akaryakıt kullanılacak olup kullanılacak akaryakıt en yakın akaryakıt istasyonundan akaryakıt taşıma lisanlı tankerlerle ocak sahasında ikmali yapılacak olduğundan saha içerisinde yakıt depolanmayacaktır. Projenin işletme aşamasında günde ortalama 4.000 Litre Akaryakıt kullanılması planlanmaktadır. 2.3.2. Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri Tablo 10. Makine ve Ekipman Listesi MAKİNE VE EKİPMANLAR Wagon - Drill Kırıcılı Ekskavatör Paletli Yükleyici Lastik Tekerlekli Yükleyici Kamyon Kompresör Arazöz Binek Araç Konkasör Tesisi ADEDİ 1 3 1 2 6 1 2 1 1 28 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 2.3.3 Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları Proje konusu ÇED izin alanında açık ocak işletmeciliği yapılacak olup üretimde patlatma yapılacaktır. Patlatma esnasında fırlayan taş parçacıklarının kontrolü için gecikmeli kapsül kullanılması, az patlayıcı madde miktarı kullanılması v.b. önlemler alınacaktır. Patlayıcı maddelerin teslim alınması, taşınması, depolanması, dağıtılması, geri alınması vb. işler bu amaçla eğitilmiş ve teknik nezaretçi (ilgili maden mühendisi) tarafından görevlendirilmiş kimseler tarafından, ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılacaktır. Patlayıcı maddeleri bu amaçla eğitilmiş, teknik nezaretçi tarafından görevlendirilmiş, yeterlilik belgesine sahip ateşleyicilerden başkası almayacak ve kullanmayacaktır. Ateşleyici, ateşleme tellerini manyetoya bağlamadan, fitil kullanılmasına izin verilen ocakta bunları ateşlemeden önce, lağım atılacak yere gelip bütün yol ağızlarına nöbetçi konulup konulmadığını, işçilerin geçişlerine kapatılıp kapatılmadığını denetleyecektir. Bu işte görevlendirilecek yeterli sayıda işçi bulunmazsa, yol ağızları uygun bir şekilde kapatılacaktır. Ruhsat alanında patlayıcı madde deposu bulunmayacaktır. Patlayıcı maddeler en yakın patlayıcı madde deposundan temin edilecektir. İşletmede araç ve iş makinelerinde motorin kullanılacaktır. İş makineleri ve araçlar için kullanılacak akaryakıt en yakın akaryakıt istasyonundan temin edilecektir. Kullanılacak patlayıcı maddeler sahada depolanmayacak olup, MKE Kurumu anlaşmalı bayii ile anlaşma yapılacak olup patlatma yapılacağı gün günlük olarak getirilecektir. Patlatmalarda denetimden geçmiş (TSE standartlarına uygun) gecikmeli kapsül kullanılacağını, patlatmalar belirtilen gün ve saatler içerisinde yapılacağını ve patlatma yapılacağı gün, tarih ve saat ilgili köy ve ilçe yetkililerine ve muhtarlığa bildirileceğini, gündüz saatleri dışında ve hafta sonları kesinlikle patlatma yapılmayacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. 29 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 2.3.4. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (Mevcut ve Planlanan Ulaştırma Güzergâhı, Güzergâh Yollarının Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb.) Proje kapsamında üretilecek kalker ocak alanı içerisinde bulunacak olan konkasör tesisine nakledilecektir. Konkasör tesisine kalkerin nakliyesi için patlatma sırasında açılacak olan palye düzlükleri ocak içi yol olarak kullanılacaktır. Proje alanı Adana İline yaklaşık 54 km mesafededir. Proje konusu ocak alanı yakınına kadar mevcut yol ve köy yolları bulunmakta olup sahaya ulaşım için bu yollar kullanılacaktır. Konkasör tesisinde üretilecek malzemenin satılması faaliyetleri sırasında ise mevcut yollar ve köy yolları kullanılacaktır. Projede yol kullanımı ile ilgili olarak ilgili kurumlardan izin alınacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Kullanılacak olan köy yollarının çalışmalardan veya iş makinelerinden zarar görmesi halinde köy yollarının eski durumuna getirileceğini, zararların işletme sahibi tarafından karşılanacağını, yolun standardının yükseltilmesi için gerekli işlemleri yapacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Proje kapsamında üretim faaliyetleri sırasında kullanılacak olan mevcut yollar ve köy yolları trafik yoğunluğu açısından değerlendirildiğinde yoğunluğun fazla olmadığı bir güzergâhtır. Faaliyet sırasında çalışacak işçilerin büyük bir kısmı civar yerleşimlerden temin edileceğinden servis saatlerinde ana ulaşım yollarındaki trafik yoğunluğuna olumsuz bir katkı söz konusu olmayacaktır. Kalkerin taşınması sırasında sürücülerin hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Ayrıca taşıma işlemi gündüz 08 ile 20 saatleri arasında yapılacaktır. Nakliye sırasında Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Nakliye sırasında kamyonların üzeri branda ile kapatılarak toz oluşumu da engellenecektir. Kamyonların devrilmemesi için kamyonlara aks yükü doğrultusunda yükleme yapılacak olup, aşırı yükleme söz konusu olmayacaktır. Söz konusu faaliyetten kaynaklı 30 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu yollarda herhangi bir bozulma olması durumda faaliyet sahibi tarafından bakım, onarım ve iyileştirmeler yapılacaktır. Proje kapsamında yol yapılması düşünülürse yapılacak yollar yamaçlardan aşağı toprak kaydırmayacak şekilde ekskavatörle yapılacaktır. Ayrıca kullanılacak olan orman yollarının bakım ve onarımının yapılacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI 3.1. Proje ve Etki Alanının Mevcut ve Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri 3.1.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler) Aladağ (Karsantı), ormanları çok olan bir ilçe olması sebebiyle orman köyleri çoğunluktadır. Genellikle geçimlerini yıllardır ormanlardan kereste-odun yaparak sağlamışlardır. Dağ köyleri hayvancılık yapmaktadır. 1960-1980 yılları arasında Aladağ halkının ekonomik durumu çok iyi durumdaydı. Bu dönemde her yöreden yurt dışına işçi giderken Aladağ İlçesinden hiç işçi gitmemiştir, halk gerek duymamıştır. Ama 1980’den sonra Orman ürünleri azalmıştır. Pos ormanlarında toplu kesimler yapılmış, tıraşlanmıştır. Yerine yenileri dikilmişse de çok zaman almaktadır. Köylülerin bir kısmı göç etmek zorunda kalmıştır. Eskiden her evin önünde bir kamyon bulunurken şimdi çok az sayıda kalmıştır. Kısacası halk fakir düşmüştür. 1980’den sonra ormancılığın giderek azalmasıyla beraber yörede madencilik faaliyetleri başlamıştır. Madencilik faaliyetleri ile yöre halkına iş imkanları doğarak yörede işsizlik sorunu hemen hemen ortadan kalkmıştır. Yayla turizmi için Adana'nın en yakın ve en güzel yöresidir. Acıman, Meydan, Başpınar, Akçakise, Kızıldam, Eğni gibi yaylalık yerleri vardır. Ama yollarının virajlı olması, dar olması sebebiyle yeterince ilgi görmemektedir. Aladağ ve köylerinde genellikle buğday, arpa, pamuk, fıstık ve mısır yetiştirilmektedir. Ayrıca bahçecilik vardır. Genellikle kiraz, elma, erik, şeftali, hurma v.b. ağaçlar yetiştirilir. Arazinin engebeli oluşu ve sulama imkânlarının kısıtlı olması tarımdaki verimi düşürmektedir. Bu sebeple halk çoğunlukla tarımı gelir amaçlı yapmaktan ziyade kendi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik yapar. Arazi yapısının engebeli olması nedeniyle ilçedeki tarım alanlarında modern tarım aletleri fazla kullanılamamaktadır. Tarım, insan ve hayvan gücü ile yürütülmeye çalışılmaktadır. 31 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Hayvancılık genellikle küçükbaş hayvancılıktır. Keçi ve koyun ağırlıklıdır. Hayvan soylarının ıslahı çalışmaları sebebiyle ülkenin genelinde uygulanan politika gereği bu yöredeki köylere de iyi cins büyükbaş hayvanlar getirilmiş, uygun şartlarda halka dağıtılmış ve halk bilinçlendirilmeye çalışılmıştır. İlçede gelir amaçlı olmaktan çok ihtiyacı karşılamaya yönelik kümes hayvancılığı yapılmaktadır. Arıcılık yerli ve fenni kovanlarda yapılmaktadır. 3.1.2. Nüfus (Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus, Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı, Hane Halkı Yapısı) Proje alanı Adana İli sınırları içerisindedir. 2012 TÜİK verilerine göre Adana’nın nüfusu 2.125.635 kişidir. Yöreye ait kadın-erkek nüfus bilgileri aşağıda verilmiştir. Tablo 11. İl, İlçe ve Köy Nüfusu Adana Aladağ Ceritler Köyü Toplam 2.125.635 Erkek 1.061.264 Kadın 1.064.371 Toplam 16.951 Erkek 8.621 Kadın 8.330 Toplam 976 Erkek 496 Kadın 480 Kaynak: TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2012 Tablo 12. İlçe, Yaş Grubu ve Cinsiyete Göre Nüfus - 2012 İl İlçe Adana Aladağ Yaş Grubu 0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85-89 90+ Toplam Toplam 1.405 1.280 1.368 1.581 1.237 1.431 1.321 1.125 937 973 860 892 686 595 523 391 237 82 27 16.951 32 Erkek 705 627 687 821 623 811 753 574 497 497 423 429 324 274 256 174 113 25 8 8.621 Kadın 700 653 681 760 614 620 568 551 440 476 437 463 362 321 267 217 124 57 19 8.330 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 3.1.3. Sağlık (Bölgede Mevcut Endemik Hastalıklar) Bölgede herhangi bir endemik hastalık mevcut değildir. 3.1.4. İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler Kalker ocağında patlatma, sökme, yükleme, taşıma, boşaltma ve kırma-eleme faaliyetleri yapılacaktır. Bu faaliyetler insan sağlığını hastalık olarak değil de iş kazası (düşme, yaralanma, yuvarlanma gibi) şeklinde etkileme olasılığı vardır. İşletmede iş güvenliği ile ilgili gerekli önlemler alınacaktır. Projede belirtilen faaliyetlerin kontrollü bir şekilde tekniğine ve projesine uygun olarak gerçekleştirilmesi durumunda çevresel açıdan tehlike ve risk minimum düzeye indirilecektir. Ocak alanında gerçekleştirilecek tüm çalışmalar sırasında 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘’Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’’ hükümlerine göre gerekli önlemlerin alınacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Diğer yandan çevre açısından riskli ve tehlikeli bir durum olan patlatma sonucu oluşacak olan taş savrulmasıdır. Patlayıcı yerleştirilen deliklerde iyi bir sıkılama yapılarak taş savrulması riski önlenecektir. Patlatma işleminde gecikmeli kapsüller kullanılarak ve patlatma kalibrasyonuna uygun hareket edilerek patlatma esnasında tehlikeli çok büyük taş parçalarının uzak mesafelere fırlaması engellenerek taş savrulmaması için gerekli tedbirleri almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. 3.1.5. Gerçekleşmesi Beklenen Gelir Artışları; Yaratılacak İstihdam İmkânları, Nüfus Hareketleri Faaliyet kapsamında proje ile ilgili olarak 12 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Böylece istihdam açısından yöreye olumlu bir katkı yapılmış olacaktır. Yöre halkı yıllardan beri madencilik sektöründe çalıştığından yöre halkından rahatça istihdam sağlanabilecektir. Faaliyetle ilgili olarak işveren bazı teknik elemanlar dışında 33 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu yöre dışından herhangi bir nüfus hareketi olmayacaktır. Çalışanlar mesai saatleri dışında ya şantiye alanında konaklayacaklar ya da servisle evlerine gideceklerdir. Ayrıca faaliyetin yörede yaratacağı yiyecek, içecek, motorin, bireysel ihtiyaçlar, araç gereç v.s. ile ilgili alışveriş artışı piyasanın hareketlenmesini sağlayacaktır. Ayrıca üretilecek kalker ihraç edileceğinden ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. 3.1.6. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri) Bölgede eğitim açısından son zamanlarda büyük yol kat edilmiştir. Okuma-yazma oranı 14-45 yaş arası % 100'e ulaşmıştır. Sağlık tesisleri yetersizdir. İlçede sadece bir adet sağlık ocağı mevcuttur. Hastane yoktur. Akören Beldesinde sağlık evi vardır. Kökez Köyüne de sağlık evi yapılmıştır ama faaliyete geçememiştir. Hemen hemen her köyde, halı, kilim, çuval, heybe, ip dokumacılığı yapılmaktadır. Ama pazarlama imkânı olmadığından kendi ihtiyaçlarını görme amacıyla ve çeyizlik olarak yapılmaktadır. İlçede 1 lise 4 ilköğretim okulu mevcuttur. Ayrıca Akören Beldesinde 1 lise 1 İlköğretim Okulu bulunmaktadır. Sofulu, Kökez, Boztahta köylerinde de birer İlköğretim okulu vardır. Her köye telefon ve elektrik bağlanmıştır. Köylerin yolları genellikle stabilizedir. 3.1.7. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik/Sosyal Altyapı İhtiyaçları Proje kapsamında çalışacak personel ihtiyaçlarını saha içerisinde bulunacak olan şantiye alanından karşılayacaklardır. Şantiye alanı içerisinde çalışacak işçilerin yeme, içme, yıkanma, sohbet etme, televizyon v.s. ihtiyaçlarının giderileceği sosyal binalar mevcut olacaktır. Ayrıca istihdam edilecek personel yöre halkından tercih edileceği için çoğu çalışan mesai sonunda servisle evlerine bırakılacaktır. Şantiye alanında çalışacak işçilerin her türlü ihtiyaçlarını giderebileceği gerekli donanım mevcut olacaktır. Projede çalışacak işçilerin içme suyu damacanalardan kullanma suyu ise tanker vasıtası ile Kumbükü Mevkindeki yer altı kuyu suyundan sağlanacaktır. Aladağ Belediyesi’nden kullanma suyu ile ilgili alınan yazı Ek 2’de verilmiştir. 34 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Proje kapsamında işçilerin içme ve kullanma suyu kalitesinin 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazetede Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmeliğe uygun olacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Planlanan proje ile ilgili çalışacak işçilerin yeme, içme, yıkanma, tuvalet, sohbet etme vs. ihtiyaçlarının giderileceği sosyal yapılar teknik ve hijyenik olarak halk sağlığına uygun olarak yapılacaktır. Projenin inşaat aşaması olmayıp işletme aşamasında olabilecek kazalar için revir bulunmayacaktır. Olması muhtemel bir kazada acil müdehale için ilkyardım dolabında bulunacak olan yardım malzemelerinden yararlanılacaktır. Yaralının durumuna göre hastaneye sevki gerekiyorsa derhal en yakın sağlık kuruluşuna götürülecektir. Projede çalışacak işçilerin düzenli aralıklarla sağlık kontrolleri yaptırılacaktır. Çalışacak işçilerin düzenli aralıklarla sağlık taramasından geçirileceğini işletme sahibi taahhüt etmektedir. 3.1.8. Projenin Fayda- Maliyet Analizi Proje kapsamında ocak alanında yılda 1.000.000 ton ( 384.615,4 m3/yıl ) kalker üretilecek olup yıllık işletme geliri ve gideri aşağıda çıkarılmıştır. Yıllık İşletme Giderleri Tablo 13. Personel ve İşçilik Giderleri Personel ve Çalışma Süreleri İşçilik Giderleri (Ay) Maden Mühendisi Ücret (TL) Adet Tutar (TL) 12 2.500,00 1 30.000,00 Şoför, Operatör 12 1.000,00 7 84.000,00 Ateşçi 12 1.200,00 1 14.400,00 Ocak İşçisi 12 900,00 3 Toplam 32.400,00 160.800,00 Toplam : 160.800,00 TL SSK işveren payı % 24 : 38.592,00 TL İşsizlik işveren % 2 : 3.216,00 TL Genel toplam : 202.608,00 TL olarak alınmıştır. 35 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Patlayıcı Madde Giderleri 1 ton kalker üretimi için 2,00 TL patlayıcı madde gideri öngörülmektedir. 1.000.000 ton x 2 TL/ton= 2.000.000,00 TL Akaryakıt Giderleri Akaryakıt giderleri aşağıdaki formüle göre hesaplanmıştır. AG=LF x 0.06 x HP x 3,785 x MF x ÇG x ÇS AG: Akaryakıt gideri LF: Yükleme faktörü : 0,4 HP: Motor Gücü : 2292 HP (tüm araçların toplam Motor Gücü) MF:Mazot fiyatı : 4,15 TL ÇG:Çalışma günü : 300 ÇS:Çalışma saati : 8 saat gün AG: 0,4 x 0,06 x 2292 x 3,785 x 4,15 x 300 x 8 AG: 2.073.724 TL olarak bulunmuş ancak bu değer 2.100.000,00 TL olarak alınmıştır. Yağ ve Filtre Giderleri Toplam akaryakıt giderinin 1\10 alınmıştır. 210.000,00 TL Bakım Onarım ve Yedek Parça Gideri Bu kalem için 200.000,00 TL harcama öngörülmüştür. İşletme Malzemesi Giderleri İşletmede kullanılan ve teknik ömrü 1 yılı geçmeyen kazma kürek vs. gibi malzeme gideri için 20.000,00 TL öngörülmüştür. İaşe Giderleri 1 personel için 15,00 TL/Gün iaşe masrafı üzerinden 36 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 12 işçi x 15,00 TL/Gün=180,00 TL/Gün 180,00 TL/gün x 300 gün/yıl = 54.000,00 TL/yıl Nakliye Giderleri Ocak ile tesis arasındaki nakliye bedeli; 5,00 TL/Ton x 1.000.000 ton = 5.000.000,00 TL Beklenmeyen İşletme Giderleri Buraya kadar olan sabit yatırım giderlerinin %10’u alınmıştır. 9.786.608 x % 10 = 978.660,80 TL olarak alınmıştır. Orman Yıllık Kullanım Bedeli Bu değer 200.000,00 TL olarak alınmıştır. Yıllık Ruhsat Harcı Bu değer 3.500,00 TL olarak alınmıştır. Tablo 14. Yıllık İşletme Giderleri GİDER CİNSİ TUTARI (TL) İşçilik ve Personel giderleri 202.608,00 TL Patlayıcı madde giderleri 2.000.000,00 TL Akaryakıt giderleri 2.100.000,00 TL Yağ ve filtre giderleri 210.000,00 TL Bakım onarım ve yedek parça giderleri 200.000,00 TL İşletme malzemesi giderleri 20.000,00 TL İaşe giderleri 54.000,00 TL Nakliye giderleri 5.000.000,00 TL Beklenmeyen giderler 978.660,80 TL Yıllık orman kullanım giderleri 200.000,00 TL Yıllık ruhsat harcı giderleri 3.500,00 TL TOPLAM 10.968.768,80 TL Ocak Başı Maliyeti: 10.968.768,80 TL / 1.000.000 Ton = 10,97 TL/Ton Ocak Başı Satış Tutarı: Ocak başı maliyeti % 24 artırılarak hesaplanmıştır. 37 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 10,97 x % 24= 2,6 10,97 + 2,6 = 13,57 TL Yıllık İşletme Gelirleri 13,57 TL x 1.000.000 Ton = 13.570.000,00 TL Tablo 15. Yıllık İşletme Karı CİNSİ TUTARI (TL) Yıllık proje gelirleri 13.570.000,00 Yıllık proje giderleri 10.968.768,80 Proje brüt karı 2.601.231,20 Proje kapsamında 750.000,00 TL’lik yatırım maliyeti olup, projenin yıllık net karı 2.601.231,20 TL’dir. Bu sonuçlara göre 4 ay içinde proje net kara geçecektir. Sahada planlanan kapasite için olabilecek yatırımlar ve işletme sermayesi işletmeci tarafından karşılanacak durumdadır. 3.1.9. Projeden Etkilenen Yerleşim Yerleri Proje alanı Adana İlinin 54 km kuzeyinde, Aladağ İlçesinin 5 km güneyinde, Ceritler Köyünün 1,65 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Proje sahasına en yakın konut ise 1 km güneybatısında bulunan konut olup bu konut Ceritler Köyüne bağlı konuttur. ÇED izin alanının yakınında faaliyetten etkilenecek başka yerleşim yeri bulunmamaktadır. 3.1.10. Projenin Ekonomik Ömrü Proje konusu ocakta üretilmesi planlanan yıllık kalker miktarı 1.000.000 ton/yıl ( 384.615,4 m3/yıl )’dır. Talep edilen 48,9 hektarlık alan içerisinde yapılan çalışmalar sonucunda alan içerisindeki cevherleşme boyutları ve görünür, muhtemel ve mümkün rezerv miktarı aşağıda sunulmuştur. 38 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Görünür Rezerv : Ort. Uzunluk x Ort. Genişlik x Ort. Kalınlık Ortalama Uzunluğu : 800 metre Ortalama Genişliği : 610 metre Ortalama Kalınlığı : 25 metre olarak tespit edilmiştir. Buna göre ; Görünür Rezerv Miktan : 800 metre x 610 metre x 25 metre x 2,6 ton/cm3 = 31.720.000 ton Sahada gerçekleştirilen prospeksiyon çalışmalarına göre yapının kırıklı olduğu bu nedenle de aralara toprak girdiği gözlenmiştir. İşletme verimi bu veriler ışığında % 80 olması beklenmektedir. İşletme verimi: % 80 İşletilebilir Görünür Rezerv: 31.720.000 ton x 0,80 = 25.376.000 ton dur. Muhtemel Rezerv, görünür rezervin % 20 oranındadır. Muhtemel Rezerv = 0,20 x Görünür Rezerv Muhtemel Rezerv = 0,20 x 25.376.000 ton Muhtemel Rezerv = 5.075.200 ton Görünür Rezerv + Muhtemel Rezerv = 30.451.200 Mümkün Rezerv = (Gör.Rez. + Muh. Rezerv ) + (Gör.Rez. + Muh. Rezerv ) % 60 Mümkün Rezerv = (30.451.200 ton) +(30.451.200 ton ) x 0,60 Mümkün Rezerv = 36.541.440 ton Faaliyet alanında yapılan jeolojik araştırmalar ve rezerv tespit çalışmaları sonucunda 36.541.440 ton işletilebilir görünür rezerve rastlanılmıştır. Faaliyet alanında yıllık ortalama 1.000.000 ton ( 384.615,4 m3/yıl ) üretim yapılacağı göz önüne alındığında projenin ekonomik ömrü; Toplam Rezerv / Yıllık Üretim Miktarı 36.541.440 Ton / 1.000.000 Ton/yıl ≅ 36 yıl olduğu görülmektedir. Maden ruhsatları genelde 10 yıl süreli verilmektedir. ÇED İzni talep edilen alanda işletme ruhsat süresinin sonunda, sahadaki rezerv durumuna göre gerekli izinlerinin uzatılması için ilgili kurumlara başvuruda bulunulacaktır. 39 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Ayrıca hazırlanan ÇED Projesindeki yıllık üretim miktarı (1.000.000 ton/yıl ( 384.615,4 m3/yıl )) ile ilgili olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne işletme projesi vermeyi işletme sahibi taahhüt etmektedir. ÇED alanı ile ilgili ÇED Olumlu kararından sonra 6 derecelik dilim esasına göre koordinatlı olarak MİGEM’e gönderilecektir. 3.1.11. Zamanlama Tablosu Bölüm 1 tablo 1’de zamanlama tablosu verilmiştir. 3.2. Diğer Hususlar Faaliyetle ilgili olarak belirtilecek başka bir husus bulunmamaktadır. BÖLÜM 4: MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI (Bölgesel ve Çalışma Alanı Baz Alınarak Mevcut ve Planlanan Durum Verilmelidir.) 4.1. Arazi Kullanım ve Mülkiyet Durumu Söz konusu saha için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden 11.07.2013 tarihinde 83085 Sicil no ile İşletme Ruhsatı alınmıştır. Ruhsat sahası toplam 92,99 hektar olup bu alanın 48,9 hektarlık kısmı ocak alanı olarak kullanılacaktır. Faaliyet alanı Devletin Hüküm ve Tasarrufu altında olup Erdoğanlar İnşaat Taah.Gıd.Akar.Ürn.Nak.Tar.Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. uhdesindedir. İzin istenen ÇED alanının tamamı orman alanından oluşmakta olup saha içinde tapulu alan ve tarım alanı bulunmamaktadır. 4.1.1 Tarım ve Hayvancılık 4.1.1.1 Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü Proje kapsamında sulu ve kurum tarım arazisi bulunmamaktadır. 40 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 4.1.1.2 Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları Adana’da bitkisel üretimin değeri Türkiye ekonomisi içerisinde % 4,5 civarında bir ağırlığa sahiptir. Bitkisel üretim içerisinde en büyük paya % 53 ile tarla ürünleri sahiptir. En fazla üretimi gerçekleştirilen ürün ise ortalama 1.500.000 ton/yıl ile tahıl ürünleridir. Ayrıca ilde önemli bir yeri olan pamuk ve turunçgil üretimi en önemli üretim ürünlerinin başında gelmektedir. Türkiye üretiminin büyük bir bölümü ilden sağlanmaktadır. Tarla bitkileri içinde endüstri bitkileri % 10, tahıllar % 79, yem bitkileri % 1, diğerleri % 10, meyve ve sebze alanları genel alan içinde % 12’lik paya sahiptir. Meyve içinde narenciye % 68, zeytin % 8, bağ % 14, diğer meyveler % 10’luk orana sahiptir. Adana İlinde, Ülkemizin 2002 yılı Mısır Üretiminin % 45’i, Pamuk Üretiminin % 6’ sı, Yerfıstığı Üretiminin % 29’u, Soya Üretiminin % 70’ i, Narenciye Üretiminin % 30’u, Buğday Üretiminin % 6,3’ ü, Kavun - Karpuz Üretiminin % 12’si, Zeytin Üretiminin % 0.6’sı gerçekleştirilmektedir. Proje alanı Aladağ İlçesi, Ceritler Köyü sınırlarında yer almaktadır. Aladağ ve köylerinde genellikle buğday, arpa, pamuk, fıstık ve mısır yetiştirilmektedir. Ayrıca bahçecilik vardır. Genellikle kiraz, elma, erik, şeftali, hurma v.b. ağaçlar yetiştirilir. Arazinin engebeli oluşu ve sulama imkânlarının kısıtlı olması tarımdaki verimi düşürmektedir. Bu sebeple halk çoğunlukla tarımı gelir amaçlı yapmaktan ziyade kendi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik yapar. Arazi yapısının engebeli olması nedeniyle ilçedeki tarım alanlarında modern tarım aletleri fazla kullanılamamaktadır. Tarım, insan ve hayvan gücü ile yürütülmeye çalışılmaktadır. 4.1.1.3 Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları Adana’da hayvancılık (Büyükbaş, Küçükbaş, Tavukçuluk ve Arıcılık) alanında plana dayalı hedefler belirlenirken tespit edilen ilkelerin sektörler bazında birbirleriyle uyum içerisinde olmasına özen gösterilmiştir. Ova kesiminde yapılan hayvancılık daha çok süt sığırcılığına yönelik olmasına karşılık besi sığırcılığı da yoğun olarak yapılmaktadır. Dağlık alanlarda küçük aile işletmeciliği fazla olduğundan büyük kapasiteli üretim azdır. Daha çok yaylada koyunculuk ve keçicilik yapılmaktadır. Adana ovasındaki yüksek sıcaklar yüzünden sığır yetiştiriciliği Toros Dağlarında sürdürülürken, koyun ve keçi yetiştiriliciliği ovada devam etmektedir. 41 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ele alındığında Adana İlinde yaygın olarak Akkaraman, Morkaraman, İvesi ve farklı tipte melez koyunlara yetiştirilmektedir. Bu hayvanların çoğunluğu yoğun olmayan (Ekstansif) üretim modeli içerisinde yetiştirildiklerinden düşük verim düzeylidirler. Bölgenin dağlık kesimlerine doğru çıkıldıkça kıl keçileri önem kazanmaktadır. Mevcut hayvan varlığının büyük bölümü Kozan ( % 20 ), Saimbeyli ( % 17 ), Feke ( % 11 ), Yüreğir ( % 10 ), Karaisalı ( % 9 ) ilçelerinde bulunmaktadır. Kümes Hayvancılığı Hayvancılık faaliyetleri içerisinde en hızlı gelişmeyi kümes hayvanları kaydetmiştir. Özellikle tavukçuluktaki gelişmeler dünyada olduğu gibi ülkemizde de önem mesafeler almıştır. Bunun sebebi yapılan ıslah çalışmalarından kısa sürede sonuçların alınması ve teknolojik gelişmelerden azami şekilde faydalanabilme imkânı olmuştur. Kanatlı hayvan üretim çiftliği 94 adettir. Kanatlı hayvan işletmeleri ilimizde büyük çoğunlukta Yüreğir, Seyhan ve Karaisalı İlçelerinde yoğunlaşmış durumdadır. Az sayıda ise Kozan, İmamoğlu, Aladağ ve Ceyhan İlçelerinde bulunmaktadır. Broiler tavuk işletmelerinin kapasitesi yaklaşık olarak 2 Milyon 246 bin adettir. Yumurtacı kanatlı işletmelerinin kapasitesi ise 170 bin adettir. Damızlık kanatlı üretimi yoktur. Broiler kanatlı üretiminden elde edilen tavuk etleri İlimizde ve çevre İllerde tüketilmektedir. Yumurta ise genelde ilimizde pazarlanmaktadır. Kümeslerde oluşan katı atıklar (Tavuk ölüleri ve artıkları) kesimhanelerde bulunan rendering tesislerinde yakılmakta veya kümeslerde bulunan ölü hayvan imha çukurlarında yakılmaktadır. Yine kümeslerde oluşan gübreler ise sebze ve meyve bahçelerinde kullanılmak üzere çiftliklerde biriktirilmekte ve bahsedilen yerlere atılmaktadır. Adana ilinde özellikle kümes hayvancılığı içerisinde özellikle tavukçuluk diğer kümes hayvanlarına göre daha da gelişmiştir. Önemli bir tüketim pazarı olan Ortadoğu pazarına yakınlığı nedeniyle, Çukurova bölgesindeki tavukçuluğun daha hızlı bir şekilde gelişmeyi sürdürmesi beklenmektedir. İlde yumurtacı tavukçuluktan çok etlik tavukçuluk yapılmaktadır. Bunun nedeni etlik pilicin pazar durumuna göre planlamasının kolay ve riskin daha az olmasıdır. Diğer yandan bölgemizin sıcak olması nedeniyle yaz aylarında yumurta üretim ve tüketimindeki düşüşler yumurta maliyetini arttırmakta karlılığı azalttığından etlik piliç üretimine kaymalar olmuştur. Bir diğer sebep ise etlik piliç üretenlerin çoğunluğunun entegre tesislerle birlikte çalışmalarıdır. 42 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Proje alanının gerçekleştirileceği bölgede ise hayvancılık genellikle küçükbaş hayvancılıktır. Keçi ve koyun ağırlıklıdır. Hayvan soylarının ıslahı çalışmaları sebebiyle ülkenin genelinde uygulanan politika gereği bu yöredeki köylere de iyi cins büyük baş hayvanlar getirilmiş, uygun şartlarda halka dağıtılmış ve halk bilinçlendirilmeye çalışılmıştır. İlçede gelir amaçlı olmaktan çok ihtiyacı karşılamaya yönelik kümes hayvancılığı yapılmaktadır. Arıcılık yerli ve fenni kovanlarda yapılmaktadır. 4.1.2 Orman Alanları ÇED izni talep edilen alan 48,9 Hektardır. 48,9 Hektarın ( 489.000 m2 ) tamamı ormanlık alan içinde kalmaktadır. Faaliyet alanı ile ilgili olarak ÇED İnceleme Değerlendirme Formu Ek 7’de verilmiştir. İzin istenen ÇED Alanı orman alanları içerisinde kaldığından kamulaştırma yapılamamaktadır. Bu alanlarla ilgili 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 16. Maddesi gereğince izin almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. 4.1.2.1 Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri ÇED izni talep edilen alandaki ağaç türleri Bozuk Karaçam, Kayalık Taşlık (Bçk-T) ve Bozuk Karışık Baltalık (BkBt-T) şeklindedir ve kapalılık yoktur. 104 nolu bölmede BkBt-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 33 hektar’dır. 105 nolu bölmede BkBt-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 55 hektar, Bçk-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 9 hektar’dır. 142 nolu bölmede Bçk-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 28 hektar’dır. 145 nolu bölmede Bçk-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 21 hektar’dır. ÇED izni talep edilen alandaki Bçk-T ve BkBt-T türündeki ağaçların hektardaki adeti bilinmemektedir. Proje alanında hakim Bçk-T ve BkBt-T mesçere türünde kapalılık yoktur. Bçk-T mesçere türünde cari artım 0,064 hektardaki servet ise 12,000 m3’dür. BkBt-T mesçere türünde cari artım 0,021 hektardaki servet ise 3.010 m3’dür. 4.1.2.2 Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu Ocak yerinin işlendiği 1/25.000 ölçekli Mescere Haritası Ek 8’de verilmiş olup sahada hakim mescere türü Bozuk Karaçam, Kayalık Taşlık (Bçk-T) ve Bozuk Karışık Baltalık (BkBt-T) şeklindedir. 43 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Proje alanı POS Orman İşletme Müdürlüğü, Akören Orman İşletme Şefliği kapsamında olup 104, 105, 142, 145 nolu bölmede kalmaktadır. 104 nolu bölmede BkBt-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 33 hektar’dır. 105 nolu bölmede BkBt-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 55 hektar, Bçk-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 9 hektar’dır. 142 nolu bölmede Bçk-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 28 hektar’dır. 145 nolu bölmede Bçk-T ile gösterilen alanın kapladığı alan 21 hektar’dır. Çalışma alanına bağlı olarak çalışılacak olan orman alanı için gerekli izinler alınacaktır. ÇED izni talep edilen alandaki Bçk-T ve BkBt-T türündeki ağaçların hektardaki adeti bilinmemektedir. Proje alanında hakim Bçk-T ve BkBt-T mesçere türünde kapalılık yoktur. Bçk-T mesçere türünde cari artım 0,064 hektardaki servet ise 12,000 m3’dür. BkBt-T mesçere türünde cari artım 0,021 hektardaki servet ise 3.010 m3’dür. 4.1.2.3 Sahanın Yangın Görüp Görmediği Proje alanı yangın görmemiştir. 4.1.3 Proje Yerinde Elden Çıkarılacak Alanın Değerlendirilmesi 4.1.3.1 Proje Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler Proje alanı orman arazisidir ancak çalılıklardan oluşmaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde yapılan incelemeler sonucunda, orman vasfında arazi olmasına rağmen ağaç bulunmadığı gözlenmiştir. Bu nedenle proje kapsamında ağaç kesilmesi söz konusu olmayacaktır. Söz konusu işletme alanının orman arazisi olması nedeni ile Orman Mühendisi tarafından arazinin değerlendirmesi yapılarak rapor hazırlanmış ve hazırlanan rapor Ek 16’da verilmiştir. Faaliyet alanında yangın görmüş alan bulunmamaktadır. Yangın önleme ve söndürme talimatları hazırlanacak ve işçiler bu konuda eğitilecektir. Orman yangınları esnasında yetkililerin talebi halinde dozer, loder, greyder, treyler ve arazöz gibi araçların yangın yerlerine sevk etmek üzere her an hizmete hazır olacak şekilde bulunduracaktır. 44 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu İşletme civarında yangın tespiti ve görüldüğü anda imkânlarla müdahale edilerek, yangın ihbar hattına bilgi verilerek yetkililer uyarılacaktır. Proje sahasında 3 tonluk su tankı hazır olarak bulundurulacaktır. 6831 Sayılı Orman Kanunu gereğince gerekli izinler alınacak ve kanunun 16. maddesi Uygulama Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Proje konusu ocak alanına kadar yol bulunmakta olup sahaya ulaşım için mevcut yollar kullanılacaktır. Proje kapsamında yol yapılması gibi bir durum söz konu olursa yolun yapılması yamaçlardan aşağı toprak kaydırmayacak şekilde ekskavatörle yapılacaktır. Ayrıca kullanılacak olan orman yollarının bakım ve onarımının yapılacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. 4.1.3.2 Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti Proje alanının tamamı orman sayılan alanlar kapsamında olup söz konusu proje alanı içerisinde tarım alanı bulunmadığından elden çıkarılacak tarım alanı bulunmamaktadır. Proje alanının 3 km çevresinde herhangi bir tarımsal saha bulunmamaktadır. Söz konusu proje kapsamında Adana Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından verilen görüşte; söz konusu arazide 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında yapılacak işlem bulunmadığı, 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamı dışında kaldığı ve mera, yaylak, kışlak olarak değerlendirilmediği, 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun ile ilgili olarak etüt yapılan saha çevresinde herhangi bir zeytin bahçesi bulunmadığı, ayrıca 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu, Su Ürünleri Yönetmeliğinin ilgili hükümlerinin ilgilendiren bir saha olmadığı belirtilmiştir. 4.1.3.3 Etkilenecek Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı Faaliyetten etkilenebilecek tabii bitki türleri flora listelerinde verilen türler olup, bu türler içerisinde endemik, nesli tehlikede olan ve ulusal ve/veya uluslar arası mevzuatlar ile korunan türler bulunmamaktadır. Alanda belirlenen bitki türleri, ülkemizde dar ve sınırlı yayılış gösteren yada baskı altında türler değildir. Bu türler ülkemizde geniş dağılımlar göstermekte ve olumsuz koşullara dayanıklılık arz etmektedir. Bundan dolayı proje 45 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu kapsamında, geniş populasyonlu ve bol bulunuşlu türlerin ortadan kalkması gibi bir tehdit oluşmayacaktır. 4.1.3.4 Proje Alanında Kültür ve Tabiat Varlıkları Durumu Proje alanının ve çevresinde 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını koruma kanunu kapsamına giren taşınır veya taşınmaz herhangi bir kültür ve tabiat varlığı bulunmamaktadır. 4.1.3.5 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Faaliyeti tamamlanan ocak basamakları rehabilitasyon projesi kapsamında ağaçlandırılarak madencilik faaliyetinden dolayı bozulacak araziler ilgili mevzuatlar çerçevesinde doğaya yeniden kazandırılacaktır. Faaliyet alanı ile ilgili olarak kapsamlı bir şekilde hazırlanan rehabilitasyon projesi Orman Bölge Müdürlüğü’ne sunularak üretim ile eşzamanlı olarak sahanın rehabilite edileceğini işletme sahibi taahhüt etmektedir. Patlatma sonrasında çıkarılacak kalker kamyonlara yüklenerek kırma-eleme tesisine taşınacaktır. Tanımlanan faaliyetler sonucunda oluşacak çevresel etkiler ve alınacak önlemler dosya bütününde detaylı olarak incelenmiştir. 4.2. Toprak Özellikleri 4.2.1 Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması ÇED izni talep edilen alan 48,9 Hektardır. 48,9 Hektarın ( 489.000 m2 ) tamamı ormanlık alan içinde kalmaktadır. Proje alanı tarıma elverişli olmayan VII. Sınıf arazi kullanım kabiliyetine sahip Kırmızı Kahverengi Akdeniz Toprakları görülmektedir. 46 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Kırmızı Kahverengi Akdeniz Toprakları Toprağın organic madde kapsamı derinlikle düzenli bir şekilde azalır. pH 7,3-7,6 arasındadır. Su ve besin tutma sığası ortadır ve bazla doyma yükselir. Değişken katyonlar içerisinde Ca-Mg baskındır. Adana ili çevresinde geniş yayılım göstermektedirler. Ana maddeleri konglomera veya marnokalkerdir. Faaliyet alanında gözlenen kırmızı kahverengi akdeniz toprakları; litozoloik yapıda yamaç arazisi pozisyonunda % 20-25 eğilimli, çoksığ ( 0-20 cm ) derinlikte ve kil bünyelidir. 4.2.2 Yamaç Stabilitesi Şev stabilitesi, duraylılık, şevin kendini kontrol etmesi, kaymaya karşı koyan toplam kuvvetlerin, kaymayı teşvik eden toplam kuvvetlere eşit veya daha fazla olması durumudur. Şev stabilitesi, kalkerin sürtünme açısı, kohezyon dayanımı ve birim ağırlığı esasına dayanır. Şev stabilitesine etki eden üç ana faktör vardır. Bunlar; jeolojik yapısal özellikler, suyun etkisi ve kalker özellikleridir. Faaliyet kapsamında patlatma yapılarak kalker alınması işlemi şevlerin boyutları ve düzenin sağlama üzerinde olumlu etkilidir. Faaliyet alanında üretim sırasında basamaklar oluşturularak ilerlenecektir. Oluşturulacak basamakların yüksekliğinin ortalama 10 m olması planlanmaktadır. Arazi ıslahı kapsamında şevlerde tehlike yaratacak ve düşebilecek parçalarının temizlenmesi, heyelan tehlikesine karşın şevlerin kademelendirilmesi şeklinde düzenlemeler yapılacak olup, şev stabilitesi sağlandıktan sonra rehabilitasyon projeleri çerçevesinde saha doğaya yeniden kazandırılacaktır. 4.2.3 Erozyon Yüzey erozyonu; eğimli bir arazi üzerinde toprak parçacıklarının yağmur sularının etkisi ile yerlerinden oynatılıp, eğim yönünde aşağıya doğru taşınması olayıdır. Su erozyonu diğer erozyon çeşitleri içerisinde en yaygın ve etkilisidir. Eğimli arazilerde vejetasyon zayıflığı veya vejetasyonun tamamı yok olduğu zaman yere düşen yağmur damlaları darbe etkisi ile toprak parçalarını yerinden koparır, parçalar ve yüzeysel akışa geçen yağmur suları bu toprak parçalarını sürükleyerek aşağılara taşırlar. 47 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Proje sahasında akış gösteren yüzeysel su kaynağı bulunmadığı için; akışa bağlı bir erozyon oluşumu söz konusu değildir. Çalışma sahanın genel arazi yapısı ve topografyası incelendiğinde, sahanın engebeli bir arazi olduğu görülmektedir. Çalışma sahası içerisindeki yükseltiler ortalama 870 m – 1110 m rakımlıdır. Sahada yapılan incelemelerde sahanın arazi yapısından dolayı erozyon tehdidi söz konusu değildir. İşletme alanı içerisine akarsu, göl, gölet bulunmamaktadır. Buna bağlı olarakda işletme alanı içerisinde taşkın, sellenme v.b. gibi su erozyonu söz konusu değildir. Proje alanının bulunduğu bölge iklimsel ve jeolojik özelliklerinden dolayı çığ, sel vb. tehlikelerin oluşması söz konusu değildir. 4.2.4 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Toprağa Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Üretim öncesi arazi hazırlık ve işletme aşamasında, tesiste çalışacak personel için idari bina yapılacaktır. Yapılacak olan idari bina konteynırdan yapılacak olmasından dolayı arazi üzerinde inşaat aşaması olmayacaktır. İnşaat aşaması olmadığından dolayıda inşaattan kaynaklı hafriyat oluşmayacaktır. Üretimin gerçekleştirileceği alanda kalker madeni üzerinde orman ağaçları bulunmamaktadır. Alan üzerinde bulunan bitkisel toprak sıyrılarak alınacak ve bitkisel toprak stok alanında muhafaza edilecektir. Daha sonra patlayıcı malzemeler yerleştirilerek patlatma yapılacaktır. Patlatma sonucu çıkarılan kalker aynı alan içerisine kurulması planlanan konkasör tesisne nakledilecektir. Konkasör tesisinde malzemenin kırılması sırasında oluşacak pasa ve hafriyat ise pasa stok alanında ayrı ayrı muhafaza edilecektir. Proje kapsamında oluşması muhtemel atıklar bölüm 5.3 Atıklar başlığı altında verilmiş olup alınacak önlemler doğrultusunda toprağa etkisi olmayacaktır. 4.3. Jeolojik Özellikler 4.3.1 Bölge Jeolojisi Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi Adana ili, Aladağ ilçesi sınırları içerisinde kalmakta olup Toros kuşağında yer almaktadır. Bu sınırlar içerisinde kalan Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ve çevresi, ayırtman stratigrafi, yapı ve kaya türü özellikleri açısından, 48 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu aralarında belirgin ayrımlar bulunan, birbirleriyle tektonik dokanaklı değişik tektono stratigrafik birlikleri kapsar. Bu birlikler; Bozkır birliği, Triyas-Senoniyen aralığında çökelmiş kıta yamacı ve okyanus tipi kayalardan, şelf tipi kayalara kadar değişen farklı fasiyes ve ortamları temsil eden istiflerle asidik tüf, bazik ve ultrabazik kayaları ve serpantinitleri kapsar. Aladağ Birliği, Devoniyen-Kretase aralığını temsil eden şelf tipi karbonat ve kırıntılı kayaları kapsar. BOZKIR BİRLİĞİ Triyas-Senoniyen aralığında çökelmiş okyanus tipi kayalardan şelf tipi kayalara kadar değişen fasiyeste farklı ortamları temsil eden istiflerle asidik tüf, bazik ve ultrabazik kayaları ve serpantinitler kapsayan topluluk Özgül (1976) tarafından adlandırılmıştır. Geniş anlamda bir karışık (Melange) niteliğindedir. Bölgede Aladağ ve Geyik Dağı birliklerinin üzerinde allokton örtüler oluşturan Bozkır birliğine ait ofiyolit ve ofiyolitlerle karışmış karbonat ve kırıntılı kaya topluluğu “Karsantıofiyolit karışığı” olarak tanımlanır (Özgül ve Kozlu, 2002). Karsantıofiyolit karışığı başlıca dünit, harzburgit, piroksenit, gabro gibi ultramafik kayalar ilekarbonat, kırıntılı, mafik ve ultramafik kaya bloklarından oluşur. ALADAĞ BİRLİĞİ Genellikle Devoniyen-Üst Kretase aralığını temsil eden kaya birimlerini kapsayan bu birlik; şelf türü karbonat ve kırıntılı kayalar, olistolit ve olistostromal oluşukları içeren filiş görünüşlü kırıntılı kayalarla temsil edilir. Üst Tiryas’da karasallaşma evresinin izleri görülür. Buna bağlı olarak Toros kuşağında kalınlığı 500 metreyi bulan kırmızı çakıltaşı, kumtaşı birimi görülür. Permiyen ve Triyas kayalarıyla denetlenen kurşun-çinko cevher yataklarını kapsar (Özgül ve Kozlu, 2002). 4.3.2 Proje Alanı Jeolojisi Karsantı Formasyonu (Tomk) Başlıca açık gri renkli, ince-orta ve kalın katmanlı marn, çamurtaşı ile daha kıt olarak da çakıllı kumtaşı yapılışlıdır. Yer yer slamp yapıları ile asimetrik akıntı ripılları sunan birimin kalınlığı 880-1500 m arasında değişmektedir. Formasyon tabanda tümü ile Kızıldağ melanjı, Faraşa ofiyoliti üzerinde yer almaktadır. Üzerine Kaplankaya ve Karaisalı formasyonları uyumlu olarak gelmektedir. Birimin yaşının Oligosen-Üst Miyosen olabileceği düşünülmektedir. 49 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Kaplankaya Formasyonu (Tmkp) Birim, başlıca, boz renkli çakıllı kumtaşı, kumtaşı, kumlu-killi kireçtaşı-marn yapılışlıdır. İnce-orta katmanlı olan birimin kalınlığı 35-60 m arasındadır. Formasyon tabanda Gildirliformasyonu, tavanda ise Karaisalı formasyonu ile geçişlidir. Yer yer Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı birimler üzerine açısaldiskordansla gelen birim üstte Karaisalı, Güvenç formasyonları ile yanal ve düşey geçişler sunmaktadır. Birimin yaşı AltOrta Miyosen’dir. Karaisalı Formasyonu (Tmk) Kalın çok kalın katmanlı, yer yer som olan birimin kalınlığı 0-600 m arasındadır. Bu formasyon tabanda Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı birimler üzerine açısaldiskordanslı, Kaplankaya formasyonu ile yanal ve düşey geçişlidir. Üzerine yanal ve düşey geçişli olarak Güvenç ve Cingöz formasyonu gelmektedir. Birimin yaşı Alt-Orta Miyosen’dir. Bölgede yapılan ve daha önceki çalışmalara dayalı olarak beyaz, açık gri olabilen, bazan litaj ihtiva eden, kalın bantlı masif kalker, 200 m (Üst Kretase) Koyu gri, siyahımsı, çok kere bitümlü, litajı teşekkül etmiş ve ilk 200-300 metresinde determinasyonu imkânsız birkaç gastropod ihtiva eden kalker, l 300 m (Üst Permien veya Permo-Trias) Gri renkli, çok kere oolitik, fuzulinler ve koray ihtiva eden kalker, 150-200 m (Orta Permien) İçinde birçok kuarsit veya şist arakatkıları bulunan kalker serisi. Şist ara katkıları bir kaç cm ile metre kalınlıktadır. Kalker bandları ise brakiopod ve koray ihtiva eder. 2300-2500 m Permo-Karbonifer, ayrılmamış (Viseenden itibaren).Korayca zengin gri renkli kalker - şist münavebesi (Üst Devonien) Serilerin kısaca deskripsiyonu a. Gri kalker-şist münavebesi (Üst Devonien). Permo-Karbonifer içinde tektonik olayların sıkıştırmış olduğu, fazla kalın olmıyan, düzgün münavebeli kalkerler ve şistler bulunmaktadır. Tektonik durum sebebiyle, Permo-Karbonifere geçiş bölgesi ayırdedilememektedir. b. Kuarsit arakatkılı kalker serisi (Permo-Karbonifer, ayrılmamış). Etüd bölgesinin batısını kaplıyan bu kalın seri, esas olarak koyu gri, siyahımsı, litajı teşekkül etmiş, birkaç desimetrelik bantlar halinde bulunan kalkerden müteşekkildir. Tabanında (Viseen) kalın (50-150 m) kuarsit ve şist arakatkıları mevcuttur (bilhassa Taşhan mevkiinde). Kuzeye 50 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu doğru bu arakatkıların kalınlıkları azalmaktadır. Üst taraflara doğru her iki tip arakatkının orijin ve münavebeleri değişmeyip, bu serinin karakteristiğini teşkil etmektedir. Yalnız serideki diğer sedimanlar (marn, greli kalker, kalkerli greler gibi) bu kaideye uymamaktadırlar. Sedimantasyonun karakteri, depolaşma anında hiç değişmemiştir ve bu da sedimanların, aynı dengeye daima sahip olarak stabl bir şekilde teşekkül etmiş olduğuna delildir. Serinin en üst taraflarında ise akarsuların getirdiği sedimanlar düzgünlüğünü kaybetmiş ve böylece kuarsit ve şist mercekleri bölgedeki çukurları doldurmuşlardır. Detritik sedimantasyonun devamsızlığı ve kalınlığının azalması, biyoşimik ve organik aktivitenin artmasına ve şiddetlenmesine tekabül eder. Fuzulinli banklar daha da kalınlaşmakta ve bundan sonraki seriye geçileceğini haber vermektedirler. c- Gri renkli, çok kere oolitik, fıızulin ve koray ihtiva eden kalker (Orta Permien). Kalın olmamasına rağmen, akarsu sedimanlarından hemen hemen yoksun olması sebebiyle, bu seriyi bundan evvelki seriden ayırdetmek gerekir. Fuzulinli bantlar ve oolitik kalkerler ağır basarak, fiziko-şimik orijinli kalkerler ehemmiyetlerinden kaybetmişlerdir. Bu çok karakteristik serinin yatay devamlılığı münazara mevzuu olabilecek bir niteliktedir. Fakat yatay devamsızlığına rağmen stratigrafik lokal önemi, fosilce zengin son seviye olması itibariyle büyüktür. d. Tabanı az fosilli gri kalker (Üst Permien veya Permo-Trias). Bu seriyi evvelkinden ayırdetmeye yarıyan sebepler daha çok olumsuz doneler üzerine kurulmuştur. Kuarsit ve şist arakatkılarının ortadan kalkması ve hemen hemen hiçbir fosil bulunamaması. Sedimantasyon şartlarının değişmesi, akarsu sedimanlarmın teşekkül etmemesinden başka, litajın netliğinin azalmasına tekabül eder. Kalker, bilhassa altta masif olup yukarılara doğru tabakalaşma barizleşmektedir. Fosiller nadirleşmekte veya tamamen ortadan kalkmaktadırlar. Espes adedi, kötü muhafaza edilmiş bir tek gastropoddan ibarettir. Bu fosilin, serinin tabanında bulunması, seriye tereddütle bir yaş vermemize sebep olmuştur. Zaten litostratigrafik sınır ancak bölgeyi ilgilendirmekte ve basenin gelişimi esnasında hâsıl olan değişikliklere tekabül etmektedir. Klastik elemanlarla, organizmaların ortadan kayboluşu karasal bölgeden uzaklaşıldığına işarettir. 51 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Etüd bölgesinin doğu kısmında, R. Vache, Trias kalkerlerinin bulunduğunu söylemekte ve bu tezinin iki gözleme dayandığını belirtmektedir. Permien sedimantasyonunun hiçbir diskordans mevcut olmaksızın yatay olarak devamlılığı ve litolojik değişiklikler (bankların kalınlaşması, litajın netliğini kaybetmesi). Fosil bulunamaması sebebiyle bu formasyonun yaşı bilinmemekle beraber, fikrimizce Permo-Triasa bağlanabilir. e. Volkano-detritik sedimanlar (Alt Kretase). Bu sedimanlara ancak bir noktada, Zamanti'nin sol kıyısında raslamaktayız. Birbirine iyice karışmış tüfit ve grauvaklar, ince kırmızı arjilit tabakaları ile münavebeli olarak tezahür etmektedirler. Bu seri, Permo-Trias ile Üst Kretase arasında sıkışmıştır. Bazı benzerlikler sebebiyle bu sedimanları Alt Kretaseye dahil etmek gerekmektedir. Beyaz masif kalker (Üst Kretase). — Zamanti'nin sol kıyısında, ENE WSW yönlü bir band teşkil eden, silik litajlı, Üst Kretase yaşlı beyaz kalkerler de mevcuttur. Diskordans ile bir taraftan volkano-detritik seri, diğer taraftan Permo-Trias üzerine oturmuşlardır. Fosiller nadir veya hiç yoktur. Bu formasyon içinde R. Vache, determinasyonunun yapılması imkânsız birkaç Hippurit parçası bulmuş olduğundan, Üst Kretase yaşı verilmiştir. 4.3.3 Cevherleşme Çalışma alanı içerisinde cevherleşmenin çok düzensiz yataklı olduğu gözlenmiştir. Tektonizmanın yoğun olduğu bölgelerde cevher kütlelerinde parçalanarak kopmalar ve deformasyonlar meydana gelmiştir. İnceleme alanı içerisindeki ocak ve mostralarda; masif, nodüler ve bant cevherler oldukça düzensiz dağılıma sahiptir. Üretimin gerçekleştirileceği alanda kalker madeni üzerinde bitkisel toprak bulunmakta olup orman ağaçları bulunmamaktadır. Sahada bulunan kalker madeni yer yer görünür vaziyettedir. Saha içerisinde bulunan kalker cevheri açık koyu gri, kahverengi ve beyaz renklidir. Sahadaki kalker cevherinin yoğunluğu ortalama 2,6 ton/m3'tür. 52 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 4.3.4 Depremsellik T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na bağlı bulunan Deprem Dairesi Başkanlığı’ndan alınan verilere ve Adana İli Deprem Durum Haritası incelendiğinde, Adana Şehrinin 1, 2, 3, ve 4 deprem kuşakları altında oldukları görülmektedir. Adana şehir merkezi ise iki ve üç deprem kuşakları etkisindedir. Karaisalı, Aladağ, Pozantı ve Kozan ilçelerini içine alan bölge 3. Derece deprem bölgesidir. Kısaca Adana İlinin güney bölgelerinde deprem riski daha fazladır ancak kuzeyde yani Toros Dağ kuşağına doğru zemin daha stabildir. Deprem Bölgeleri Haritası ile Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik birbirini tamamlamaktadır. Bu yönetmeliğe göre deprem bölgelerinde kabul edilen hesap ivmeleri, 1. derece için 0,4 g, 2. derece için 0,3 g, 3. derece için 0,2 g, 4. derece için 0,1 g olarak alınmalıdır. 5.derece için deprem hesabı yapmak zorunlu değildir ( g: yerçekimi (981 cm/sxs). Karaisalı ilçe merkezinin kuzeyinde bulunan Karsantı-Karaisalı fay zonu ve kuzeybatıda kalan Ecemiş Fayı haricinde çalışma sahasına yakın ciddi bir fay zonu bulunmamaktadır. Bölgenin stratigrafik istifi incelendiğinde büyük bir fayın kestiği herhangi bir uyumsuzluk gözlenmemektedir. Sonuç olarak bölgenin deprem riski kabul edilebilir aralığın oldukça altındadır. Proje alanı Türkiye deprem bölgeleri haritasına göre 3. derecede deprem kuşağındadır. Çalışma sahasına yapılan gözlemlerde heyelan riski çevresine bakıldığında azdır. Tesis kurulacak sahada bulunan kırık ve çatlak sistemleri kaya düşmesi veya heyelan oluşturacak düzeyde değildir. Bölgede mekanik parçalanma çok yüksek seviyede olmadığı için kayaçların fiziksel ayrışmaları da çok hızlı gelişmemiştir. Büyük bloklar üzerinde bulunan süreksizlik ve kılcal çatlaklar ise kayanın yapısal bütünlüğünü bozacak kadar derin değildir. Bölgenin eğimi yaklaşık 20 derece civarındadır. Bu açıda zemine bağlı ciddi bir heyelan riski bulunmamaktadır. Sonuç olarak tesis alanlarının çevresindeki heyelan riski kabul edilebilir aralığın altındadır. Proje konusu tesiste su baskını, yangın ve deprem afetinden korunmak amacıyla 14/07/2007 tarihli ve 26682 Resmi Gazete’de yayımlanan “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik“ hükümlerine uyulacaktır. 53 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Proje Konusu Saha Şekil 4. Türkiye Deprem Tehlike Haritasında İnceleme Alanının Konumu (DAM, 1996) 4.3.5 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Jeolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Proje kapsamında inşaat aşaması olmayacaktır. Üretim sonrası rehabilitasyon çalışmaları genelde eş zamanlı gerçekleşecektir. Proje kapsamında yapılacak çalışmalar bütünüyle bir madencilik çalışmasıdır. Ancak yapılacak çalışmalar önceden planlanmış şekilde ve kontrollü olarak sürdürülerek doğal dengelerin olumsuz yönde değişmesi önlenecektir. 4.4. Hidrojeolojik Özellikler 4.4.1 Bölge ve Proje Alanı Hidrojeolojik Özellikler ÇED alanı içerisinde akarsu, dere, çay gibi devamlı akan bir su kaynağı bulunmamakta olup ÇED alanının doğusunda kış aylarında yağışın başlaması ile akışa geçen Değirmencik deresi bulunmaktadır. 54 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu ÇED sahasında kalker birimleri içinde çatlaklı yapılar gözlendiğinden proje alanında yer altı suyu bulunmamaktadır. Yer yer birimlerin çatlaklarından dolayı debisi çok düşük pınarlar mevcuttur. Proje alanı ve yakınlarında ise göl, gölet ve diğer sulak alanlar bulunmamaktadır. 4.4.2 Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri Proje alanı ve yakınlarında devamlı akış halinde herhangi bir akarsu, göl, gölet ve diğer sulak alanlar bulunmamaktadır. Faaliyetin planlandığı alan Adana İline içme suyu temin eden içme suyu amaçlı Çatalan Barajı Uzun Mesafeli Koruma Alanı içinde kalmaktadır. Bu sebeple Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği madde 16-20 hükümlerinde yer alan kirletme yasaklarına uyulacaktır. Bölge sahasında çatlaklı birimler gözlendiğinden yağışa bağlı zayıf su kaynakları oluşacaktır. ÇED alanının doğusunda kış aylarında yağışın başlaması ile akışa geçen Değirmencik deresi bulunmaktadır. Değirmencik Deresi ve buna bağlı kuru derelerin doğal dere yatakları korunarak şevleri üstünden itibaren 50 metrelik şeritvari alanlar faaliyet dışı tutulacaktır. 4.4.3 Yeraltı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri ( Su Seviyeleri, Miktarları, Emniyetli Çekim Değerleri, Kaynakların Debileri, Mevcut ve Planlanan Kullanımı) Proje alanı içinde yeraltı suyu ve termal su kaynakları bulunmamaktadır. 4.4.4 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrojeolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Proje kapsamında inşaat aşaması olmayacaktır. Faaliyet konusu kalker ocağı olup işletme öncesi, işletme süresi ve işletme sonrasında herhangi bir sızıntı suyu oluşması beklenmemektedir. ÇED talep edilen alanda çatlaklı yapılar gözlendiğinden yer altı suyu depolamaya uygun değildir. Bu sebeple yeraltı suyuyla etkileşimi beklenmemektedir. 55 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 4.5. Hidrolojik Özellikler 4.5.1 Bölge ve Proje Alanı Hidrolojik Özellikleri Doğu, batı, güney yerleşim alanı sınırlarından başlayarak kuzeyde 50 m kot çizgisine kadar zengin yeraltı su potansiyeli vardır. Kuzeye gidildikçe su rezervi azalmaktadır. Yerleşim alanı içinde bulunan endüstriyel kuruluşlar kullanma suyu gereksinmelerini kendi olanakları ile açtırdıkları derin kuyulardan da sağlamaktadırlar. Proje alanı ve civarında açılan çukurlarda, maden ocağı kazılarında ve maden araması için yapılan 100 m. den derin arama sondajlarında da yer altı suyuna rastlanılmamıştır. Proje alanı doğusunda Değirmencik Deresi bulunmaktadır. Bunun haricinde göl, gölet ve diğer sulak alanlar bulunmamaktadır. 4.5.2 Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu Proje alanı doğusunda Değirmencik Deresi bulunmaktadır. Bunun haricinde göl, gölet ve diğer sulak alanlar bulunmamaktadır. 4.5.3 Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı (İçme, Kullanma, Sulama Suyu, Su Ürünleri İstihsali, Ulaşım, Turizm, Elektrik Üretimi, Diğer Kullanımlar) Proje kapsamında yüzeysel su kaynağı kullanımı olmayacaktır. 4.5.4 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Proje kapsamında yapılacak çalışmalar bütünüyle bir madencilik çalışmasıdır. Yapılacak çalışmalar önceden planlanmış şekilde ve kontrollü olarak sürdürülerek doğal dengelerin olumsuz yönde değişmesi önlenecektir. 56 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu İşletmede üretim ile eş zamanlı olarak saha rehabilite edilerek ağaçlandırılacak ve doğaya yeniden kazandırılacaktır. İçme suyu kaynakları ve isale hatları korunacak ve herhangi bir kirlilik etkeni oluşturulmayacaktır. Dış ortama atık su deşarjı olmayacaktır. 31.12.2004 Tarih ve 25687 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ‘‘Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’’ ve 25.03.2012 Tarih ve 28244 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Projenin tüm aşamalarında doğusunda bulunan Değirmencik Deresine katı veya sıvı atık atılmayacak, malzeme doldurulmayacak doğal akışlar değiştirilmeyecektir. Projenin tüm aşamalarında 18.03.2004 Tarih ve 25406 Sayılı “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Projenin işletilmesi sürecinde 07.04.2012 tarih ve 28257 sayılı Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Faaliyet konusu kalker ocağı olup işletme öncesi, işletme süresi ve işletme sonrasında herhangi bir sızıntı suyu oluşması beklenmemektedir. 4.6. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler 4.6.1 Bölgesel ve Proje Alanı Meteorolojik ve İklimsel Özellikler Bölgenin Genel İklimsel Koşulları Ocak alanının bulunduğu alanın iklimsel özellikleri incelenirken Meteoroloji Genel Müdürlüğü Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960–2012 gözlem kayıtları kullanılmıştır, İstasyon deniz seviyesinden 11 m yükseklikte, 37 kuzey enlemi, 35 doğu boylamında bulunmaktadır. Bölgede kışları yağışlı geçer. Akdeniz kıyılarından farklı olarak kar yağışları ve don olayı da görülmektedir. Yazları, yükseltinin artmasından dolayı serindir. 57 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Basınç Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960–2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki yıllık ortalama basınç 999,5 hPa’dır. Rasat sonuçlarına göre 1960–2012 yılları arası ölçülen maksimum basınç 1018,7 hPa’dır. Minimum basınç ise 977,0 hPa’dır. Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960–2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki basınç değerleri ve basınç grafikleri aşağıda verilmiştir. Tablo 16. Basınç Değerleri AYLAR Ortalama Basınç Maksimum Basınç Minimum Basınç ( hPa ) ( hPa ) ( hPa ) Ocak 1004,3 1016,6 981,7 Şubat 1002,8 1018,7 982,3 Mart 1001,0 1017,1 980,1 Nisan 999,2 1011,9 986,8 Mayıs 998,0 1006,7 986,1 Haziran 995,2 1003,6 985,7 Temmuz 992,2 998,9 985,1 Ağustos 993,3 998,2 987,1 Eylül 997,2 1003,1 988,9 Ekim 1001,2 1010,9 989,4 Kasım 1003,9 1015,9 987,7 Aralık 1005,2 1018,4 977,0 YILLIK 999,5 1018,7 977,0 1030 Basınç ( hPa ) 1020 1010 1000 Ortalama Basınç ( hPa ) 990 980 Maksimum Basınç ( hPa ) 970 960 Minimum Basınç ( hPa ) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 950 Aylar Şekil 5. Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi 58 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Sıcaklık Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki yıllık ortalama sıcaklık 19,3 °C’dir. Rasat sonuçlarına göre 53 yılda (1960–2012) ölçülen maksimum sıcaklık 45,6 °C’dir ve 2012 yılı Haziran ayında görülmüştür. Rasat sonuçlarına göre 52 yılda (1960–2012) ölçülen Minimum sıcaklık ise -5,5 °C ile 1964 yılının Ocak ayında kaydedilmiştir. Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960–2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki sıcaklık değerleri ve sıcaklık grafikleri aşağıda verilmiştir. Tablo 17. Sıcaklık Değerleri Ortalama Sıcaklık AYLAR Maksimum Sıcaklık (°C ) (°C ) Minimum Sıcaklık (°C ) Ocak 9,5 27,5 -5,5 Şubat 10,4 26,9 -5,0 Mart 13,5 32,2 -3,6 Nisan 17,6 37,5 2,0 Mayıs 21,9 41,5 5,3 Haziran 26,1 45,6 11,0 Temmuz 28,9 45,4 15,0 Ağustos 29,0 44,8 14,8 Eylül 26,3 43,4 12,0 Ekim 21,8 39,5 3,6 Kasım 15,7 33,2 0,6 Aralık 11,1 30,6 -3,0 YILLIK 19,3 45,6 -5,5 50 Sıcaklık ( 0C ) 40 30 Ortalama Sıcaklık (°C ) 20 Maksimum Sıcaklık (°C ) 10 Minimum Sıcaklık (°C ) -10 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 0 Aylar Şekil 6. Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi 59 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Yağış Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki 53 yıllık yağış değerleri ve yağışların grafiksel gösterimi aşağıda verilmiştir. Bölgede yıllık toplam yağış ortalaması 823,5 mm bugüne kadar gözlemlenmiş maksimum günlük yağış miktarı ise 152,5 mm’dir. Tablo 18. Yağış Değerleri Toplam Yağış Ortalaması (mm) Maksimum Yağış (mm) Ocak 101,7 135,1 Şubat 86,4 71,2 Mart 92,6 54,6 Nisan 92,6 61,0 Mayıs 84,8 107,9 Haziran 53,1 97,0 Temmuz 23,2 55,1 Ağustos 20,9 60,9 Eylül 30,5 134,2 Ekim 51,3 93,8 Kasım 73,6 152,5 Aralık 112,8 84,0 YILLIK 823,5 152,5 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Toplam Yağış Ortalaması (mm) Maksimum Yağış (mm) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yağış Miktarı ( mm ) AYLAR Aylar Şekil 7. Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Standart Zamanlarda Gözlemlenen En Büyük Yağış Değerleri, Yağış Şiddet-SüreTekerrür Eğrileri Ek 5’de verilmiştir. 60 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Proje kapsamında yapılaşma sürecinde işletme öncesi ve işletme aşamalarında yapılacak olan yeraltı ve yerüstü tesislerinin Standart Zamanlarda Gözlemlenen En Büyük Yağış Değerlerine göre yapılacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Nem Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki yıllık ortalama nem % 57,9 minimum nem ise % 1’dir. Bağıl nemin aylara göre değişimi ve aylık değişimlerin grafiksel gösterimi aşağıda verilmiştir. Tablo 19. Nem Değerleri AYLAR Ortalama Nem % Minimum Nem % Ocak 56,4 3 Şubat 57,3 7 Mart 59,4 5 Nisan 62,4 5 Mayıs 61,2 7 Haziran 58,3 3 Temmuz 60,7 4 Ağustos 61,1 4 Eylül 55,5 3 Ekim 51,0 1 Kasım 53,2 4 Aralık 58,5 5 YILLIK 57,9 1 70 Nem ( % ) 60 50 40 30 Ortalama Nem % 20 Minimum Nem % 10 Aylar Şekil 8. Nem Değerlerinin Grafiksel Gösterimi 61 Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Ocak 0 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Sayılı Günler (Kar Yağışlı, Kar Örtülü, Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Sayısı) Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgede ortalama kar yağışlı gün sayısı 0,3 gün, kar örtülü gün sayısı ise yoktur. Bölgede ortalama sisli gün sayısı 2,6 gün, ortalama dolulu gün sayısı 1,5 gün, ortalama kırağılı gün sayısı 2,9 gün, ortalama orajlı gün sayısı 43,4 gün’dür. Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki sayılı günler verileri ve grafiksel gösterim aşağıda verilmiştir. Tablo 20. Sayılı Günler Değerleri Kar Yağışlı Kar Örtülü Ortalama Ortalama Günler Günler Sisli Günler Dolulu Günler Kırağılı Orajlı Günler Sayısı Sayısı Günler Sayısı Sayısı AYLAR Sayısı Sayısı Ocak 0,1 0,0 Şubat 0,2 Ortalama Ortalama 0,0 0,1 1,2 1,1 0,1 0,1 0,8 1,6 Mart 0,2 0,4 0,2 4,1 Nisan 0,5 0,3 5,9 0,5 0,2 8,0 0,8 0,2 5,8 Mayıs 0,0 Haziran Temmuz 0,2 0,1 2,4 Ağustos 0,0 0,2 0,0 2,5 Eylül 0,1 0,1 4,2 Ekim 0,0 0,0 Kasım 0,0 0,0 0,1 0,0 0,0 0,6 1,3 2,6 1,5 2,9 43,4 Aralık 0,0 YILLIK 0,3 0,0 4,4 0,25 Gün Sayısı 0,2 0,15 0,1 Kar Yağışlı Günler Sayısı 0,05 Kar Örtülü Günler Sayısı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 0 Aylar Şekil 9. Kar Örtülü ve Kar Yağışlı Günler Sayısı Grafiksel Gösterimi 62 2,1 Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Ortalama Sisli Günler Sayısı Ortalama Dolulu Günler Sayısı Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Ortalama Orajlı Günler Sayısı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Gün Sayısı Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Aylar Şekil 10. Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Değerleri Grafiksel Gösterimi Maksimum Kar Kalınlığı Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki maksimum kar kalınlığı 2 cm’dir. Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki maksimum kar kalınlığı verileri ve grafiksel gösterim aşağıda verilmiştir. Tablo 21. Maksimum Kar Kalınlığı Değerleri AYLAR Maksimum Kar Kalınlığı Ocak 2 Şubat - Mart - Nisan - Mayıs - Haziran - Temmuz - Ağustos - Eylül - Ekim - Kasım - Aralık - YILLIK 2 63 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Kar Kalınlığı 2,5 2 1,5 1 Maksimum Kar Kalınlığı 0,5 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 0 Aylar Şekil 11. Kar Kalınlığı Değerleri Grafiksel Gösterimi Buharlaşma Kozan Meteoroloji İstasyonu verilerine göre bölgede günlük maksimum açık yüzey buharlaşması 22,6 mm, yıllık ortalama açık yüzey buharlaşması 1.712,8 mm olarak ölçülmüştür. Kozan Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre bölgedeki buharlaşma verileri ve grafiksel gösterimi aşağıda verilmiştir. Tablo 22. Buharlaşma Değerleri AYLAR Ortalama Açık Yüzey Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Buharlaşması (mm) Ocak 67,9 7,1 Şubat 71,5 10,1 Mart 99,2 10,7 Nisan 116,7 13,3 Mayıs 162,3 14,9 Haziran 219,8 21,6 Temmuz 237,4 22,6 Ağustos 216,2 20,5 Eylül 181,8 20,8 Ekim 162,2 16,5 Kasım 108,0 13,8 Aralık 69,8 6,7 YILLIK 1.712,8 22,6 64 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Buharlaşma ( mm ) 250 200 150 Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması (mm) 100 Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm) 50 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 0 Aylar Şekil 12. Buharlaşma Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Rüzgâr Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki hâkim rüzgâr yönü SE (güneydoğu) yönünde esmektedir. Diğer hâkim rüzgâr yönleri incelendiğinde 2. derece hâkim rüzgâr yönü N (kuzey), 3. derece hâkim rüzgâr yönünün NNW (kuzey-kuzeybatı) olduğu Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarından tespit edilmiştir. Tablo 23. Aylık ve Yıllık Rüzgâr Yönü ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW Ocak 5739 1882 4906 N NNE NE 318 2947 809 2964 564 727 641 696 182 478 250 1946 5511 NW NNW Şubat 5213 1506 4422 269 2462 854 2876 702 798 807 1136 173 559 248 1788 4469 Mart 4581 1575 3990 425 2410 861 3879 1160 1368 1537 1858 276 745 300 1929 3532 Nisan 3478 1206 2497 283 1875 849 4408 1504 2048 1979 2588 509 1135 342 1524 2705 Mayıs 2878 1211 2553 201 1725 984 5256 2127 2304 2309 2916 347 1313 297 1213 2054 Haziran 2398 985 1898 208 1525 1438 6449 2507 2101 2321 2868 290 1021 205 1504 1649 Temmuz 1693 740 1472 151 1181 1607 8143 3744 2672 1971 2755 166 894 162 1332 1023 Ağustos 1688 701 1558 175 1276 1596 7935 3969 2335 1225 2483 132 692 107 1431 1050 Eylül 3243 1303 2248 213 1189 1127 5488 2918 2008 1130 1944 181 859 214 1524 2013 Ekim 4847 1535 4335 229 1707 925 3972 1612 1032 965 1370 226 683 220 1638 4590 Kasım 5061 1653 4669 262 2106 882 3056 791 709 603 768 153 491 202 1862 5622 Aralık 5565 1924 4659 347 2591 762 3102 541 545 502 641 196 376 253 1752 6094 Yıllık 46384 16221 39207 3081 22994 12694 57528 22139 18647 15990 22023 2831 9246 2800 19443 40312 65 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Tablo 24. Yönlere Göre Rüzgâr Hızı (m/sn) N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Ocak 2,6 1,9 3,0 1,3 2,0 1,3 1,8 1,0 1,0 0,9 1,2 0,7 1,1 1,4 2,8 2,7 Şubat 2,7 2,0 3,0 1,3 2,2 1,3 1,8 1,2 1,1 1,3 1,3 0,8 1,2 1,4 2,6 2,7 Mart 2,2 1,8 3,0 1,4 2,0 1,3 1,7 1,3 1,3 1,4 1,3 0,9 1,2 1,1 2,4 2,4 Nisan 1,7 1,4 2,3 1,0 1,6 1,2 1,7 1,2 1,2 1,6 1,6 1,1 1,2 1,0 2,1 1,9 Mayıs 1,6 1,3 2,3 0,6 1,3 1,0 1,5 1,2 1,2 1,6 1,6 1,0 1,2 1,0 1,8 1,8 Haziran 1,6 1,4 2,2 0,8 1,2 1,1 1,5 1,3 1,2 1,8 1,8 1,1 1,3 1,1 2,4 1,9 Temmuz 1,7 1,1 2,2 0,6 1,1 1,2 1,7 1,4 1,3 1,9 1,8 1,1 1,3 1,4 2,9 1,7 Ağustos 1,6 1,1 2,3 0,5 1,2 1,2 1,8 1,4 1,2 1,5 1,8 1,0 1,4 1,1 2,8 1,7 Eylül 1,8 1,3 2,5 0,5 1,0 0,9 1,5 1,3 1,1 1,5 1,5 0,7 1,3 1,1 2,7 1,9 Ekim 2,2 1,7 3,0 0,8 1,4 0,9 1,5 1,1 0,9 1,1 1,3 0,9 1,2 1,1 2,6 2,5 Kasım 2,5 1,8 3,2 1,0 1,6 1,0 1,5 0,9 0,9 0,8 1,2 0,7 0,9 1,3 2,7 2,7 Aralık 2,5 1,9 2,8 1,2 1,8 1,1 2,0 0,8 0,9 0,8 1,0 0,6 0,9 1,2 2,6 2,5 Yıllık 2,1 1,6 2,7 0,9 1,5 1,1 1,7 1,2 1,1 1,4 1,5 0,9 1,2 1,2 2,5 2,2 Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göreyıllık, mevsimlik ve aylık rüzgâr yönü ve yıllık rüzgâr hızı diyagramları aşağıda gösterilmiştir. 66 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Esme Sayısı Ocak 6000 NNW NW 4000 WNW N 6000 NNW NW 4000 NE ENE WSW SW W ESE WSW S SW SSE NNW6000 NW 4000 N W WSW SW ENE WNW E W S 6000 NNW NW 4000 WNW N ESE WSW SW S NNE NE ENE E S SSE Esme Sayısı Haziran 8000 NNW NW 6000 ENE WNW E W ESE WSW N NNE NE 4000 ENE 2000 E 0 ESE SW SE SSW N SE SSW NE WSW SE Esme Sayısı SW NNE 0 S SSE ESE Esme Sayısı 2000 W SSW 2000 SSE Mayıs E 0 SE SSW ENE ESE 6000 NNW NW 4000 NE 0 NE Nisan NNE 2000 NNE 2000 Esme Sayısı Mart N 0 SE SSW WNW WNW E 0 Esme Sayısı Şubat NNE 2000 W Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu SE SSW SSE S SSE Şekil 13. Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri 67 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. N NE 5000 WNW NNW8000 6000 NW NNE NW W ENE WNW E W ESE WSW 0 WSW SW S 6000 NNW NW 4000 WNW N W SW S WNW ENE WNW N E W ESE WSW NNE NE ENE E ESE SE S 8000 NNW NW 6000 4000 WNW 2000 W 0 ENE E ESE SSE N Esme Sayısı NNE NE ENE E WSW SE S N Aralık NE SW Esme Sayısı SW NNE WSW SSE 0 Esme Sayısı 0 SSW S SSW 2000 W SE 2000 SSE Kasım 6000 NNW NW 4000 ESE 6000 NNW NW 4000 SE SSW E 0 Ekim NE WSW ENE SSW NNE 0 NE 2000 Esme Sayısı 2000 NNE 4000 SSE Eylül N SW SE SSW Esme Sayısı Ağustos Esme Sayısı Temmuz 10000 NNW Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu ESE SW SSE SE SSW S SSE Şekil 14. Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri 68 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Tablo 25. Mevsimlik Rüzgâr Yönü N İlkbahar NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW 10937 3992 9040 909 6010 2694 13543 4791 5720 5825 7362 1132 3193 939 4666 8291 5779 2426 4928 534 3982 4641 22527 10220 7108 5517 8106 588 2607 474 4267 3722 Sonbahar 13151 4491 11252 704 5002 2934 12516 5321 3749 2698 4082 560 2033 636 5024 12225 1413 751 5486 16074 Yaz Kış 16517 5312 13987 934 8000 2425 8942 1807 2070 1950 2473 551 Esme Sayısı İlkbahar 15000 NNW NW 10000 WNW N W 30000 NNW NW 20000 NNE NE 5000 ENE WNW E W ESE WSW 0 WSW SW S 15000 NNW NW 10000 WNW N W SW S SE SSE S 20000 NNW NW 15000 ENE WNW E W ESE WSW SE SSW E Esme Sayısı Kış NE WSW ENE ESE SSW NNE 0 NE 0 Esme Sayısı 5000 NNE 10000 SSE Sonbahar N SW SE SSW Esme Sayısı Yaz N NNE NE 10000 ENE 5000 E 0 ESE SE SW SSE SSW S Şekil 15. İlkbahar, Yaz, Sonbahar, Kış Mevsimleri Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri 69 SSE Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Esme Sayısı Yıllık 60000 NNW 50000 NW 40000 30000 WNW 20000 10000 W 0 N Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu NNW NNE NW NE WNW ENE W E WSW S N NNE NE ENE E ESE SW SE SSW 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 WSW ESE SW Hız (m/sn) Yıllık SE SSW SSE S SSE Şekil 16. Yıllık Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri ve Hızları Rüzgâr Hızı ve Yönü Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960 – 2012 gözlem kayıtlarına göre bölgede, 53 yıllık rasat süresi boyunca en hızlı esen rüzgârın NNW (kuzey-kuzeybatı) yönünden 23,4 m/sn hızla estiği gözlemlenmiştir. 53 yıllık rasat değerlerine göre yıllık ortalama rüzgâr hızı 1,8 m/s’dir. Aylık ve yıllık temelde ölçülen rüzgâr yön ve hız sayıları ile grafiksel gösterimi aşağıda verilmiştir. Tablo 26. Rüzgâr Hızı ve Yönü Dağılımı Ortalama Maksimum Maksimum Rüzgâr Hızı Rüzgâr Yönü Rüzgâr Hızı Ocak 2,2 NNW 23,4 Şubat 2,2 NNW 20,1 Mart 2,0 ENE 17,7 Nisan 1,6 N 18,5 Mayıs 1,4 NW 19,1 Haziran 1,5 SSW 20,2 Temmuz 1,6 W 19,6 Ağustos 1,5 NW 21,4 Eylül 1,5 W 21,7 Ekim 1,8 SSW 21,0 Kasım 2,0 NNW 23,0 Aralık 2,1 SE 22,6 Yıllık 1,8 NNW 23,4 70 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Rüzgar Hızı (m/sn) 25 20 15 10 Ortalama Rüzgâr Hızı Maksimum Rüzgâr Hızı 5 Aralık Ekim Kasım Eylül Ağustos Temmuz Mayıs Haziran Nisan Mart Şubat Ocak 0 Aylar Şekil 17. Ortalama ve Maksimum Rüzgâr Hızları Ortalama Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı Bölgede fırtınalı günler sayısı ortalaması 1,3 kuvvetli rüzgârlı günler sayısı ortalaması 17’dir. Aylık ve yıllık ortalama fırtınalı ve kuvvetli rüzgarlı günlere ait değerler ile grafiksel gösterim aşağıda verilmiştir. Tablo 27. Yıllık ve Aylık Rüzgâr Dağılımı Fırtınalı Günler Sayısı Kuvvetli Rüzgârlı Günler Ortalaması Sayısı Ortalaması Ocak 0,1 2,2 Şubat 0,3 1,9 Mart 0,1 1,5 Nisan 0,1 0,9 Mayıs 0,0 1,1 Haziran 0,1 1,5 Temmuz 0,1 1,0 Ağustos 0,1 1,1 Eylül 0,1 1,2 Ekim 0,0 1,4 Kasım 0,2 1,5 Aralık 0,1 1,7 Yıllık 1,3 17 71 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Rüzgar Hızı (m/sn) 2,5 2 1,5 Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması 1 Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması 0,5 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 0 Aylar Şekil 18. Fırtınalı Günler Sayısı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması Fevk Rasatları Faaliyet alanını etkileyecek en önemli olay yağış ve sel olayı olacak olup Kozan Meteoroloji İstasyonu’ndan alınan uzun yıllar fevk hadiselerine göre bölgede yağıştan dolayı sel olayına rastlanmamıştır. Bölgede fırtına, kar ve don olayları görülmüş olup bu olaylar sonucu zirai ürünler, çevre ve yerleşim yerleri zarar görmüş, karayolunda aksamalar olmuş, ağaçlar zarar görmüştür. Kozan Meteoroloji İstasyonuna ait uzun yıllar fevk hadiseleri Ek 5’de verilmiştir. Proje alanı Adana İlinin 54 km kuzeyinde, Aladağ İlçesinin 5 km güneyinde, Ceritler Köyünün 1,65 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Proje sahasına en yakın konut ise 1 km güneybatısında bulunan konut olup bu konut Ceritler Köyüne bağlı konuttur. ÇED izin alanının yakınında faaliyetten etkilenecek başka yerleşim yeri bulunmamaktadır. Planlanan ocak alanının çevresindeki yerleşim yerlerine uzaklıklarını, konumunu ve nakliye yolunu gösteren vaziyet planı Ek 12’de verilmiştir. 72 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 4.6.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Sırasında Yerel ve Bölgesel İklimde Oluşabilecek Meteorolojik ve İklimsel Etkiler ile Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler sırasında yerel ve bölgesel iklimde herhangi bir iklimsel ve meteorolojik değişiklik olmayacaktır. Projenin tüm aşamasında oluşacak toz emisyonları ile ilgili gerekli önlemler alınacaktır. 4.7. Flora-Fauna 4.7.1 Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Flora-Fauna Söz konusu proje kapsamında faaliyet alanı ve çevresindeki flora ve fauna türlerinin tespitine yönelik Biyolog Hatice İpek AYDIN tarafından 26 / 08 / 2013 tarihinde sahada incelemeler yapılmıştır. İncelemeler sonucu hazırlanan Flora-Fauna bilgileri aşağıda verilmiştir. Flora Faaliyet alanı, Akdeniz (Mediterranean) flora bölgesinin Toros Sahası etkisi altındadır. Dolayısıyla alanda Akdeniz elementlerinin oluşturduğu bir vejetasyon söz konusudur. Ayrıca bölge grid kareleme sistemine göre C5 karesinde bulunmaktadır. Adana çevresindeki bitki örtüsü, Akdeniz iklim özelliklerini taşır. 700-800 m'ye kadar bodur ağaçlardan oluşan makiler görülür. Akdeniz bölgesinde geniş yayılma gösteren maki topluluğu, ormanların yok edilmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Ormanların ortadan kaldırılmadıkları yerlerde, hemen kıyı gerisinde başlayan ve 800 m'ye çıkan maki toplulukları içinde rastlanan küçük kızılçam orman kalıntıları, bu durumun kanıtıdır. 800 m'den başlayan ormanlar, daha alçak düzeylerde yayvan yapraklı ağaçlardan (çoğunlukla meşe), daha yükseklerde ise iğne yapraklı ağaçlardan (sedir) oluşur. Yaz mevsiminin kuraklığı ve uzunluğu bitki örtüsündeki çeşitliliği azaltır. Aladağların 500 m'ye kadar olan yamaçlarında makiler geniş yer tutar. 1000-1200 m. yükseklikte makiler, kızılçam ormanları ile karışık haldedir. 1200-2000 m. arasında ise karaçam ve Toros göknarının karışık olarak bulunduğu yoğun ve zengin orman alanına girilir. Aladağ'da karaçam ormanları yaygındır. 2500- 2800 m'den başlayarak seyrelen, ormanlar, yerlerini alp çayırlarına bırakır. 73 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Bölgeye ait flora listesi hazırlanırken Adana İli geneli flora çalışmalarına ait kaynaklar, Türkiye Bitkileri Veri Servisi (TUBİVES) ve Adana İli İl Çevre Durum Raporundan faydalanılmıştır. Flora listesi, alanın topoğrafik yapısı, iklimi ve jeolojisi göz önünde bulundurularak, bitkilerin habitat durumlarına göre burada bulunma olasılığına göre oluşturulmuştur. Ayrıca flora listesi Bern Sözleşmesi Ek I listesi ve tehlike kategorileri göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır. Tablo 28. Flora Listesi Familia (Familya) Species (Tür) Amaryllidaceae Sternbergia fischeriana (HERBERT) RUPR. Anacardiaceae Cotinus coggyria SCOP. Eryngium falcatum DELAR. Apiaceae Araceae Nergisgiller Kış nergisi Sakızağacıgiller Peruka çalısı Maydanozgiller --- Malabaila secacul BANKS ET SOL. Çörtük Bupleurum gerardii Yara otu Heracleum humile Bodur tavşancıl otu Arum detruncatum C. A. MEYER var. virescens (STAPF) K. ALPINAR ET R. MILL Biarum bovei BLUME Anthemis kotschyana BOISS. var. kotschyana BOISS Asteraceae Türkçe isim Yılanyastığıgill er Maki, çalılık ve ormanlar Kayalık yamaçlar, orman açıklıkları, maki Kayalık yamaçlar, uçurumlar meşe altları Çalı ve yamaçlar, tarlalar Fitocoğ. Bölgesi/ Dağılımı Tehlike kategorisi IUCN End. BERN G. ve GB. Anadolu - - - K., D. ve G. Anadolu - - - D. Akdeniz G. Anadolu - - - D. Akdeniz G. Anadolu - - - Anadolu Gölgeli kayalıklar, kayalık yamaçlar D. Akdeniz K., O. ve G. Anadolu Kayalık yerler, step, yolkenarları Karasal Anadolu - - - Kireçtaşı kayalar, meşe makisi, tarlalar Karasal ve G. Anadolu - - - Pinus ve Quercus ormanları, step, tebeşirli uçurum, ekili yamaç G. ve Karasal Anadolu - - - Türkiye - - - Türkiye - - - Dış ve O. Anadolu - - - Anadolu - - - --- --Papatyagiller Papatya Anthemis tinctoria L. var. tinctoria L. Köpek papatyası Crepis micrantha CZER. Kokar ot Doronicum orientale HOFFM. Pilosella x auriculoides (A. Habitat / Popülasyon Durumu Çalılıklar ve orman kenarı taşlık zemin Doğakaplanotu --- Step, tarla, kireçtaşı kenarları, çalılıklar arası Orman, çağıllık, kayalık alan, tarla, yolkenarı Gölgeli orman ve çalılık Meşe ve çam ormanı tahrip 74 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. F. LANG) SELL ET WEST - - - K. Türkiye, B., G., D. ve O. Anadolu - - - Açık alan, çalılık Türkiye - - - Kuduz otu Kayalık yamaç, açık orman B. ve G. Anadolu - - - Çoban çantası Ekili alan, boş alan Türkiye - - - --- Kayalık yamaç Karasal Anadolu - - - --- Kayalık, yamaç Anadolu - - - Seyrek ormanlar, çağıllıklar Karasal, G. Anadolu - - - Ormanlar, çalılıklar, çayırlıklar, çorak yerler K., G. ve O. Anadolu - - - Maki, Pinus nigra ormanı Akdeniz K., B., G. ve O. Anadolu - - - Maki, Pinus brutia korulukları kenarı, kayalıklı ve kesekli yamaçlar G., B. ve O. Anadolu - - - Kireçtaşlı yamaçlar, ormanlık yerler KB., O. ve GB. Anadolu - - - - - - - - - - - - Pıtrak Hodangiller Boraginaceae Onosma tauricum PALLAS EX WILLD. var. tauricum PALLAS EX WILLD. Brassicaceae Alyssum minus (L.) ROTHM. var. minus (L.) ROTHM. Alyssum mouradicum BOISS. ET BAL. Capsella bursapastoris (L.) MEDIK. Isatis cappadocica DESV. subsp. cappadocica DESV. Iberis taurica Campanulacea e Campanula rapunculus L. var. lambertiana (A. DC.) BOISS. açıklığı, otlak, tepe yamaçları, kayalık yamaç, çalılık Kurak yamac, boş alan Kireçtaşı hareketli kayalıklar, Quercus çalılığı, Pinus ve Cedrus ormanı kenarları, çorak yerler K. Türkiye, Karasal Anadolu Xanthium spinosum L. Campanula involucrata AUCHER EX A. DC. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Yalancı havacivaotu Turpgiller --- Çan çiçeğigiller Çan çiçeği Çan çiçeği Ladengiller Cistaceae Cistus laurifolius L. Defne yapraklı laden Kahkahaçiçeği giller Convolvulaceae Convolvulus cantabrica L. Cornaceae Cornus sanguinea L. subsp. cilicica (WANGERIN) CHAMBERLAIN Corylaceae Cupressaceae Ericaceae Tarla sarmaşığı Kızılcıkgiller Yabani kızılcık Ostrya carpinifolia SCOP. Gürgen yapraklı kayacık Yaprak döken ormanlar veya çalılıklar Akdeniz K. Türkiye, G. Anadolu Juniperus oxycedrus L. subsp. oxycedrus L. Erica manipuliflora SALISB. Servigiller Çam ormanı, meşe çalılığı, maki Türkiye Açık yerler, makilikler, Pinus brutia altlarında, D. Akdeniz B. Türkiye, G. Katran ardıcı Fundagiller Funda 75 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Chrozophora tinctoria (L.) RAFIN Euphorbiaceae Sütleğengiller --- Euphorbia apios L. Sütleğen Euphorbia falcata L. subsp. falcata L. var. falcata L. Sütleğen Euphorbia herniariifolia WILLD. var. herniariifolia WILLD. Euphorbia taurinensis ALL. Astragalus nanus DC. Fabaceae Baklagiller Astragalus humilis BIEB. --- Hymenocarpus circinnatus (L.) SAVI Zar meyveli yonca Lathyrus cassius BOISS. Koşkoz Ononis adenotricha BOISS. var. adenotricha BOISS. --- Ononis pusilla L. Trigonella crassipes BOISS. Fagaceae Sütleğen Kayışkıran Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu kireçtaşı, serpantin,tabaka lı kayalıklar Maki, firigana, Pinus brutia orman açıklığı, taşlık yerler Metamorfik kayalar, serpantın, kireçtaşı, Quercus ve Pinus ormanında killi yerler, Çam ormanlarının kenarı, Quercus coccifera makiliği, firigana, kayalık yamaçlar Kaya çatlakları (kireçtaşı, serpantın, kuarst) kayalık yamaçlar, çağıllıklar çam kuşağı Quercus Phillyrea ormanı, Pinus brutia ormanı, maki firigana, taşlı alanlar Çam ormanları Juniperus altı, kireçtaşı çağıllıklar Makideki tahrip edilmiş yerler ve çam ormanlarında Pinus brutia ormanı, çalılık Kayalık yamaçlar, meşe çalılığı, çam korulukları Kireçtaşı taraçlar, yolkenarları, çam ormanları, meşe makisi --- Maki, çam ormanları, bozkır Trigonella monspeliaca L. Akdeniz çemeni Taşlı yamaçlar, meşe çalılık, çam ormanları Fagus orientalis LIPSKY Kayıngiller Kayın Yaprak döken ve karışık ormanlar 76 Anadolu Akdeniz - - - D. Akdeniz KB. GB. ve G. Anadolu - - - Türkiye - - - KB , B. ve Karasal Anadolu - - - KB. Türkiye, B., O. ve G. Anadolu - - - - - - D. ve G. Anadolu - - - Akdeniz, D.(G. uç) Anadolu - - - D. Akdeniz G. ve GD. Anadolu - - - KB., O. ve G. Anadolu - - - Akdeniz, B., G., O. ve GD. Anadolu - - - - - - - - - - - - O. ve G. Anadolu Karasal Anadolu, G. Anadolu, Trakya Akdeniz Dış ve D. Anadolu (Mezopota mya) K. Türkiye, B. ve G. Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Karışık ve yaprak döken ormanlar Anadolu B. Türkiye, K., G., O. ve D. (B.) Anadolu Çam ve sedir korulukları, meşe makisi O. ve G. Anadolu Açık ormanlar, çalı, maki, kaya yamaçları ve yarıklar Türkiye Boz ot Yamaçlar, ormanlık yerler, yol kenarları Nepeta cilicia BOISS. APUD BENTHAM Scutellaria megalaspis RECH. FIL. Quercus cerris L. var. cerris L. Guttiferae Lamiaceae Liliaceae Oleaceae Saçlı meşe - - - - - - - - - K., G., Karasal Anadolu - - - --- Kayalar, kireçtaşı ve toprak yamaçlar, ibreli ve yaprak döken D. Akdeniz, G. Anadolu - - - --- Karışık yaprak döken ormanlar, kalkerli kayalar D. ve G. Anadolu - - - Akdeniz - - - D. Ve G. Anadolu - - - D. Akdeniz, B. Ve G. Anadolu - - - Akdeniz, Dış ve O. Anadolu - - - G. ve D. (G.de Olan) Anadolu - - - Karasal Anadolu - - - - - - - - - - - - Hypericum confertum CHOISY subsp. stenobotrys (BOISS.) HOLMBOE Binbirdelikotug iller Melissa officinalis L. subsp. inodora (BORNM.) BORNM. Marrubium astracanicum JACQ. subsp. astracanicum JACQ. Ballıbabagiller Acı elma Oğul otu Asphodeline lutea (L.) REICHB. Zambakgiller Gagea luteoides STAPF Altınyıldız Ornithogalum armeniacum BAKER Tükürük otu Yalancı çiriş Scilla bifolia L. Orman sümbülü Fraxinus angustifolia VAHL subsp. syriaca (BOISS.) YALT. Zeytingiller Dişbudak Salepgiller Orchidaceae Pinaceae Limodorum abortivum (L.) SWARTZ Orchis anatolica BOISS. Cedrus libani A. RICH var. libani --- Bothriochloa ischaemum (L.) KENG. Maki, çalılık, kalkerli yamaçlar, orman açıklıkları Taşlı tepe kenarları ve çayırlıklar Yamaçlar, ormanlar, çayırlıklar Koruluklar, çimenlikler, kalkerli kayalar Yaprak döken ormanı boğazlarında, derelerde, sık sık nispeten kuru ve kayalık yerler Yaprak döken ve karışık ormanlar, orman arası, Carpinus ve Quercus çalılıkları, maki Anadolu salebi Maki, çalılık ve Pinus ormanları Çamgiller Toros Sediri Karışık orman Buğdaygiller Poaceae Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Sarı sakalotu Kuru çakıllık yamaçlar ve nehir yatakları, meşe, artemisya stepinde, tarlalar, yol kenar 77 D. Akdeniz B. ve G. Anadolu Akdeniz (Dağ) Trakya, Karasal, G. ve GD. Anadolu Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Primulaceae Anagallis arvensis L. var. caerulea (L.) GOUAN Clematis vitalba L. Ranunculaceae Ranunculus cadmicus BOISS. Çuha çiçeğigiller Mavimsi fare kulağı Düğün çiçekigiller Ak asma Kireçtaşı kayalık yamaçlar, çalılardaki killi ve kumlu toprak Dış Anadolu, Karasal Anadolu - - - Çalılık, orman Dış Anadolu - - - --- Dağ yamaç B., G. ve GD.Anado lu - - - - - - KD.Anadol u - - - KD., B., O. ve G. Anadolu - - - Anadolu - - - Türkiye - - - Anadolu (D. Anadolu hariç) - - - D. Akdeniz KB., B. ve G. Anadolu - - - Gülgiller Amygdalus communis L. Badem Crataegus monogyna JACQ. subsp. monogyna JACQ. Potentilla kotschyana FENZL Prunus divaricata LEDEB. subsp. divaricata LEDEB. Beşparmak otu Salicaceae Salix alba L. Beyaz söğüt Scrophulariace ae Verbascum glomeratum BOISS. Rosaceae Alıç Erik Söğütgiller Sıracaotugiller Sığırkuyruğu Dulaptalotugill er Thymelaeaceae Daphne sericea VAHL Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Defne Doğal, kuru yamaçlar, kalkerli geçitler, çalı ve meşe ormanlıkları Tepe kenarları, maki, meşe çalıları, karışık ormanlar, yol kenarlar Taşlı yamaçlar Seyrek ormanlar, dik yamaçlar, kaya araları Göl kenarları, dere ve akarsu kenarları Quercus çalılığı, Pinus ormanları, bozkırlar, kireçtaşı kayalıklar Kireçtaşı üzerinde, serpantin ve şişt, seyrek Pinus brutia ormanları Flora listesinde kullanılan kısaltmalar: D: Doğu B: Batı K: Kuzey G: Güney GB: Güneybatı KB: Kuzeybatı KD: Kuzeydoğu GD: Güneydoğu O: Orta Akd.: Akdeniz Avp-Sbr.: Avrupa-Sibirya 78 Anadolu Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Bitkilerin yaşam alanları dikkate alınarak oluşturulan flora listesine göre bölgede 30 familyaya ait bitki türü, Adana İli florasına ait kaynaklar doğrultusunda tespit edilmiştir. Floristik çalışmalara göre bölgede endemik, Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği Kırmızı Listesi ve Bern Sözleşmesi Ek I kapsamında bitki türü bulunmamaktadır. Bölge vejetasyonunu oluşturan bitki türlerinin çoğu Akdeniz, Doğu Akdeniz, Güney Anadolu flora bölgesi elementlerinden oluşmaktadır. Listede yer alan türler Türkiye genelinde yayılış gösteren türler olup proje alanında yapılacak çalışmalar sonucu nesillerinin ortadan kalkması söz konusu değildir. Fauna Anadolu coğrafi bakımdan Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının kesişim noktasında bulunmaktadır. Dolayısıyla üç kıtaya özgü canlı türlerini barındırır. Anadolu’nun yüksek dağlar, bozkırlar, ormanlar, sulak alanlar, çalılık alanlar, mağaralar ve bunların oluşturduğu farklı ekosistemlere sahip olması içinde barındırdığı canlı çeşitliliğini artırmaktadır. Ayrıca Anadolu’nun kuşların göç yolu üzerinde olması da kuş türleri bakımından zenginlik sağlar. Çalışma alanının bulunduğu bölge ormanlık alan kapsamındadır. Proje alanının bulunduğu bölge kapsamında yapılan araştırmalar baz alınarak fauna listesi belirlenmiştir. Listede yer alan omurgalı hayvanların sistematiği ilkelden gelişmişe doğru familya ve türleri ile verilmiştir. Tablo 29. Amphibia (İki Yaşamlılar) Listesi Tehlike kategorisi Familia (familya) Species (Tür) Türkçe isim Karakurbağasıgiller Habitat BERN End. IUCN MAK EK II EK III Taşların altında, toprak BUFONİDAE Bufo bufo Kara kurbağası içinde ve --- nt --- --- nt --- * deliklerde, nemli yerlerde RANIDAE Rana Su kurbağaları Durgun ve sığ ridibunda Ova kurbağası sular * Listede verilen iki yaşamlı türleri Türkiye genelinde yayılış gösteren türler olup Bern Sözleşmesi gereği koruma altındadırlar. Bern Sözleşmesine göre 1 tür EK II ve 1 tür 79 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu EK III kapsamında koruma altındadır. Ayrıca bu türler IUCN’nin kırmızı listesi kapsamında “yaygın, bol olan ve tehlikede olmayan” kategorisinde yer almaktadır. Tablo 30. Reptilia (Sürüngenler) Listesi Tehlike kategorisi Familia (familya) Species (Tür) Türkçe isim Habitat End. IUCN 1 AGAMİDAE Laudakio stellio BOİDAE Eryx jaculus COLUBRİDAE Eirenis modestus LACERTIDAE Ablepharus kitaibelii TESTUDINIDAE Testuda graeca Kaya Kelerleri Dikenli keler Boğa yılanları Mahmuzluyılan Kırbaç Yılanları Uysal yılan Özkertenkelegiller İncekertenkele Kara kaplumbağasıgiller Adi tosbağa BERN MAK Taş altları --- Bitki örtüsü seyrek, orman ve makiliklerde Kumlu, çakıllı ve kuru araziler EK II 3 EK III nt * * nt * * --- nt * * --- nt * * --- nt * * Kumlu ve taşlı yerlerde Taşlık arazilerde 2 Yukarıda verilen sürüngenler IUCN’nin kırmızı listesinde “yaygın, bol olan ve tehlikede olmayan” kategorisinde yer almaktadır. Ayrıca bu türler Merkez Av Komisyonu’nu tarafından alınan kararlara göre EK I listesi (Orman ve Su İşleri Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları) kapsamına girmektedir. Listede verilen 5 sürüngen türü de Bern Sözleşmesi’nce koruma altındadır (2 tür EK II ve 3 tür EK III). Tablo 31. Aves (Kuşlar) Listesi Tehlike kategorisi Familia (familya) Species (Tür) Türkçe isim Habitat/Statüsü IUCN 1 ACCIPITRIDAE Accipiter nisus Atmacagiller Columba livia Güvercingiller Atmaca Kaya güvercini COLUMBIDAE Streptopelia decaocto Corvus corax Kumru Kargagiller Kuzgun CORVIDAE Garrulus glandarius FALCONIDAE Falco tinnunculus Alakarga Doğangiller Kerkenez Yerleşim yerleri yakınındaki açık arazi Tarımsal alanlar, yerleşim yerleri, kayalıklar Tüm insan yerleşim yerleri, kayalık ve ağaçlık tarım alanları Her türlü ağaçlıklar, parklar, bahçeler, tarım alanları Ormanlar, meyve ve zeytin bahçeleri, büyük parklar, bahçeler ve bazan da şehir parkları/R Yerleşim yerleri, ormanlık alanlar/RW 80 BERN MAK End. 2 3 EK II EK III --- LC --- LC --- LC * * --- LC * * --- LC --- LC * * * * * * * Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. İspinozgiller Carduelis carduelis Saka Fringilla coeleps İspinoz FRINGILLIDAE Baştankaragiller PARİDAE Parus major Büyük Baştankara Ötücükuşgiller PASSERIDAE Passer domesticus STRIGIDAE Bubo bubo STURNİDAE Sturnus vulgaris Serçe Baykuşgiller Puhu Sığırcıkgiller Sığırcık Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Fundalıklar, makilikler,Sibirya stepleri, dikenlik açık alanlar ve akarsu başları/R Çeşitli ormanlar, korular ve fundalıklarda/R,WV Her türlü ağaçlık alanlar, ormanlar, parklar, bahçeler, fundalıklar ve makilikler Şehirlerde, tarlalarda, çalılıklarda, ormanlarda, bitki örtüsünün yoğun olduğu alanlar/R Ormanlık, ağaçlık alanlar/R Her türlü ağaçlıklar, parklar, bahçeler, tarım alanları/R,WV --- LC --- LC --- LC --- LC --- LC --- LC * * * * * * * * * * * * 9 ayrı familyaya ait 12 kuş türü yukarıda verilmiştir. Merkez Av Komisyonu EK I listesi kapsamında 5 tür, EK II listesi kapsamında 4 tür ve EK III listesi kapsamında 3 tür olmak üzere listede verilen toplam 12 tür koruma altındadır. Ayrıca 2 tür Bern Sözleşmesi EK II listesi ve 9 tür ise EK III listesi dahilindedir. Tablo 32. Mammalia (Memeliler) Listesi Tehlike kategorisi Familia (familya) Species (Tür) Türkçe isim Habitat IUCN 1 Canis lupus Köpekgiller Kurt Canis aureus Çakal Vulpes vulpes Tilki BERN MAK End. Orman, step, yayla --- Orman, step, yayla --- LC 2 3 EK II EK III * * * * * * CANIDAE --- LC Her türlü habitat Canis familiaris Oklu kirpigiller HYSTRİCİDAE Hystrix indica LEPORIDAE Lepus europaeus Yabani tavşan Apodemus sylvaticus Sıçangiller Orman Faresi Apodemus mystacinus Kaya faresi Martes martes Ağaç sansarı MURIDAE Oklu kirpi Tavşangiller Sansargiller MUSTELIDAE --- Köpek Orman, fundalık, çalılık, sebze ve meyva bahçeleri Orman, çalılık ve kayalıklar Ormanlık alanlar Yer yer ot ve çalı bulunduran kayalık araziler Ormanlık, genelde çamlık 81 --- --- * * LC * * LC * * --- --- --- Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu ormanlar Meles meles Porsuk Orman, çayır --- NT * * Mustela navilis Gelincik Her türlü habitat --- NT * * Ormanlarda, açıklık ve çalılıklarda --- V * Ağaçlarda --- LC * Ormanlık alanlar --- NT RHİNOLOPHİDAE Rhinolophus ferrumequinum SCIURIDAE Sciurus anomalus SUIDAE Sus scrofa Nalburunlu yarasagiller Büyük nalburunlu yarasa Sincapgiller Anadolu sincabı Domuzgiller Yaban domuzu * * * Yukarıda verilen memeli hayvanlar listesinde yer alan türlerden toplam 11 tür Merkez Av Komisyonu’nca (3 tür EK I, 2 tür EK II ve 6 tür EK III listesi) koruma altındadır. Ayrıca türlerden 2 tanesi Bern Sözleşmesi EK II ve 8 tanesi EK III listesi kapsamında yer almaktadır. Proje alanında gerçekleştirilecek faaliyetler süresince bölgede bulunan fauna türleri, hareket edebilme yetenekleri ve yeni yaşam alanı bulma içgüdüleri sayesinde ortamdan uzaklaşacaklardır. Alanda fauna türlerinin nesillerini tehlikeye düşürecek herhangi bir etki söz konusu olmayacak ve Bern Sözleşmesi ile Merkez Av Komisyonu Kararlarına uyulacaktır. Fauna listesinde yer alan türlerin Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi EK II-III listeleri ile Merkez Av Komisyonu Kararları EK I-II-III listeleri kapsamındaki yerleri belirtilmiş ve tehlike durumları Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği Kırmızı Listesi kategorilerine göre verilmiştir. Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (BERN SÖZLEŞMESİ) EK II Kesin Koruma Altına Alınan Fauna Türleri EK III Korunan Fauna Türleri T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Merkez Av Komisyonu Kararları (2013-2014) EK I Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları EK II Merkez Av Komisyonu’nca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları EK III Merkez Av Komisyonu’ncaAvına Belli Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları 82 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu IUCN Kırmızı Liste Sınıfları EX : Nesli Tükenmiş ( Extinct) EW: Doğada Tükenmiş (Extinct İn The Wild) RE : Bölgede Tükenmiş CR : Kritik (Critically Endangered) EN : Tehlikede ( Endangered) VU : Duyarlı (Vulnerable) NT : Tehdite Açık (Near Threatened) Oldukça yaygın olarak rastlanan ve herhangi bir tehdidin söz konusu olmadığı türler için kullanılmaktadır. LC : Düşük Riskli (Least Concern) DD : Yetersiz Verili ( Data Deficient) NA : Uygulanamaz NE : Değerlendirilmemiş (Not Evalueted) Fauna Listesinde Verilen Kuş Statüleri R Yerli Tür S Yaz Göçmeni WV Kış Göçmeni PM Geçit Türü r Az Sayıda Yerli Tür s Az Sayıda Yaz Göçmeni wv Az Sayıda Kış Göçmeni pm Az Sayıda Geçit Türü v Rastlantısal Konuk e Soyu Tükenmiş KAYNAKLAR Adana İli İl Çevre Durum Raporu TRAKUS Türkiye’nin Anonim Kuşları Türkiye Kuş Gözlem Sitesi (www.kusgozlem.org) Türkiye Bitkileri Veri Servisi Avrupa Birliği Natura 2000 Alanları Belirleme Klavuzu Önemli Doğa Alanı Yaklaşımı-Doğa Derneği 83 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 4.7.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Flora-Fauna Üzerine Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Faaliyet aşamasında patlatma, üretim gibi faaliyetlerden dolayı topoğrafya da geçici tahribatlar olacaktır. Faaliyet alanının sınırlı olması, üretimin kontrollü ve projesine uygun olarak yapılacak olması ve faaliyet sonrasında rehabilitasyon çalışmalarının yapılacak olmasından dolayı flora ve fauna ile ilgili olarak kalıcı kayıplar yaşanmayacaktır. Proje ile ilgili olarak alınacak önlemler ilgili bölümlerinde açıklanmıştır. Bölgenin floristik listeleri gezide yapılan gözlemler, toplanan bitki örnekleri ve alanda daha önceden yapılmış çalışmalarla ilgili literatür bilgilerine dayanılarak hazırlanmış ve alfabetik sıraya göre düzenlenmiştir. Alanda bulunan bitki taksonları, yurdumuzda dar ve sınırlı yayılış gösteren ya da baskı altında olan türler olmayıp, aksine geniş dağılımlar arz etmektedir. Dolayısıyla, bu projenin hayata geçirilmesiyle, kendini tekrar eden habitat özelliği gösteren alanda bulunan geniş populasyonlu ve bol bulunuşlu türlerin nesillerinin ortadan kalkması gibi bir tehdit unsuru söz konusu olmayacaktır. 4.8. Koruma Alanları (EK-V deki Duyarlı Yöreler Listesi Kapsamında ) 4.8.1 Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Koruma Alanları 1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen “Milli Parklar”, “Tabiat Parkları”, “Tabiat Anıtları” ve “Tabiat Koruma Alanları”, proje sahasında bulunmamaktadır, b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı’nca belirlenen “Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları”, proje sahasında bulunmamaktadır, 84 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu c) 21/7/1983 Tarihli ve 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının “Tanımlar” başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde “Kültür Varlıkları”, “Tabiat Varlıkları”, “Sit” ve “Koruma Alanı” olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları, proje sahasında bulunmamaktadır, d) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, e) 2/11/1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği’nin 49 uncu maddesinde tanımlanan “Hassas Kirlenme Bölgeleri”,proje sahasında bulunmamaktadır, f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından “Özel Çevre Koruma Bölgeleri” olarak tespit ve ilan edilen alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, ğ) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler, Faaliyet alanı orman sayılan alanlardan olup faaliyetle ilgili olarak ilgili Orman Bölge Müdürlüğü’nden gerekli izinler alınacaktır. h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, 85 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, j) 17/5/2005 tarihli ve 25818 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’nde belirtilen alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, 2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar a) 20/2/1984 tarihli ve 18318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren“ Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi” (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan “Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları’nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, “Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları”, proje sahasında bulunmamaktadır, b) 12/6/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi” (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, ı) 23/10/1988 tarihli ve 19968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Akdeniz’de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol” gereği ülkemizde “Özel Koruma Alanı” olarak belirlenmiş alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, ıı) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan “Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit’’ listesinde yer alan alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, ııı) Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan “Akdeniz’e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin” yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, c) 14/2/1983 tarihli ve 17959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi”nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan “Kültürel Miras” ve “Doğal Miras” statüsü verilen kültürel, tarihi ve bulunmamaktadır, 86 doğal alanlar, proje sahasında Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu ç) 17/5/1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren“ Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi” (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, d) 27/7/2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi, proje sahasında bulunmamaktadır, 3. Korunması gereken alanlar a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri), proje sahasında bulunmamaktadır, b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. Sınıf ile özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı, proje sahasında bulunmamaktadır, c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler, proje sahasında bulunmamaktadır, ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları, proje sahasında bulunmamaktadır, d) Bilimsel araştırmalar için önem arz eden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar, proje sahasında bulunmamaktadır, 87 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu 4.8.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Koruma Alanlarına Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Faaliyet alanı ve yakın çevresinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü mevzuatı kapsamında bulunan koruma alanları bulunmamaktadır. Bu sebeple yapılacak iş ve işlemler kapsamında koruma alanlarının etkilenmesi beklenmemektedir. 4.9. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler (Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla Tahsis Edilmiş Alanlar, 7/16349 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar’’ v.b. ) 4.9.1 Proje Alanı ve Proje Etki Alanı ÇED izni talep edilen alan ormanlık alan içinde kalmaktadır. Faaliyet alanı Devletin Hüküm ve Tasarrufu altında olup Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. uhdesindedir. Faaliyet alanı içinde Askeri Yasak Bölgeler, Özel Çevre Koruma Bölgesi, AvYaban Hayatı Bölgesi, Av Üreme Sahası, Milli Park, Muhafaza Ormanı, Turizm Alanı, Tohum Mesceresi Alanı, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar’’ içinde kalmamaktadır. Faaliyet alanında kamu kurum ve kuruluşları için belli amaçlarla tahsil edilmiş alanlar bulunmamaktadır. 4.9.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemlerden kaynaklanacak etkiler ve alınacak önlemler Bölüm 5. de incelenmiştir. Projenin dosyada belirtildiği şekilde gerçekleştirilmesi durumunda arazi hazırlık, işletme ve işletme sonrasında gerekli önlemler alınmış olacaktır. 88 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu BÖLÜM 5: PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ( ilgili yönetmelikler kapsamında ve kümülatif olarak gerekli değerlendirme yapılacaktır.) 5.1. Emisyon Hesaplamaları (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Üretim sırasında patlatma ve iş makinelerinin çalışmaları esnasında toz oluşacaktır. Oluşacak olan toz kaynakları ve toz miktarı Ek 17’de Toz Modelleme Raporunda verilmiştir. Toz modelleme raporunda Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960-2012 yılları arası rüzgar esme sayıları ile Kozan Meteoroloji İstasyonu 2003-2012 yılları arası (son 10 yılın) yönlere göre rüzgar esme sayıları karşılaştırılmış ve en uygun yıl olan 2009 yılı tespit edilerek Toz modelleme çalışmasında 2009 yılının saatlik verileri kullanılmıştır. 1960-2012 Yılları Arası Rüzgar Esme Sayısı 60000 NNW NW 40000 WNW N NNE ENE 0 WSW SW SSW 3000 NNW NW 2000 NE 20000 W 2009 Yılı Rüzgar Esme Sayısı S SSE WNW E W ESE WSW SE N NNE NE ENE 1000 E 0 SW ESE SSW S SSE SE Şekil 19. 1960 – 2012 Yılları Arası ile 2009 Yılı Rüzgâr Esme Sayılarına Göre Rüzgâr Gülü Hazırlatılan toz modelleme raporu sonucu proje alanında oluşacak olan tozun Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Tablo 2.2‘de verilen 2013 yılı sınır değerleri sağladığı görülmüştür. Bu sebeple oluşacak olan tozun en yakın konutta ve diğer yakın yerleşimlerde yaşayan insanları olumsuz yönde etkileyeceği düşünülmemektedir. Üretim sırasında oluşacak olan toz ile ilgili olarak ocak alanında ve nakliye yolunda düzenli olarak sulama işlemleri yapılacak ve nakliye kamyonlarının üzerleri branda ile kapatılacaktır. Bu sayede oluşacak olan tozun minimum seviye indirilmesi sağlanacaktır. İşletme sırasında toz ile ilgili gerekli tüm tedbirler almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. 89 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Konkasör tesisinde toz oluşumu önlemek amacıyla gerekli tüm önlemler alınacaktır. Tesisteki toz kaynağı olan bunker, kırıcılar, elekler, bantlar kapalı ortam içerisine alınacak, kapalı ortam içerisine alınan ünitelerde torbalı filtre kullanılarak toz indirgeme sistemi kurulacaktır. Kırma-Eleme Tesisi ile ilgili olarak Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü’nün 08.07.2009 tarih, B 18 0 ÇED 0 02 02/238-02-04 5102-40174 sayı ve ÇED Uygulamaları konulu yazısında belirtilen hükümlere uyacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. İşletme sırasında toz ile ilgili gerekli tüm tedbirler almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. 5.2. Su Kullanımı ve Bertarafı (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası Olmak Üzere Temin Edileceği Kaynaklar, Su Miktarları, İçme ve Kullanma Suyu ve Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları, Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık Suların Miktarı ve Bertarafı) Faaliyet kapsamında personelin kullanımı, işletme içi yolun ve nakliye yolunun, spreylenmesi için gerekli olacak su miktarları aşağıda hesaplanmıştır. Personelin İçme – Kullanma Amaçlı Kullanacağı Su Miktarı Çalışacak personel sayısı toplam 12 kişi olacağından kullanılacak olan su 12 kişi üzerinden hesaplanmıştır. Kullanılacak su miktarı, TÜİK 2012 verilerine göre bir günde kişi başına sarf olunan miktar 217 L/Kişi olarak tespit edilmiştir. Buna göre kullanılacak su miktarı aşağıdaki gibi hesaplanmıştır. Günlük : 12 Kişi x 217 L/Kişi = 2.604 Lt /Gün ( 2,604 m3/gün ) Yolların Spreylenmesi İçin Gerekli Su Miktarı İşletme sırasında, işletme içi yolların ve nakliye yolunun günde 3 defa spreylenerek nemli kalması sağlanacak ve tozlanma en aza indirgenecektir. Gerekli su miktarı metrekare başına 1,5 litre alınarak hesaplanmıştır. Ocak ile tesis arası en uzak mesafe 1.000 metredir. Yolun 5 metre genişliğe sahip olması durumunda toplam spreylenecek alan 1.000 m x 5 m = 5.000 m2 olacaktır. Dolayısıyla yolun spreylenmesi için günlük 90 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu olarak gerekli su miktarı: 5.000 m2/gün x 1,5 l/m2x 3 sefer = 22.500 litre (22,5 m3/gün) olacaktır. Bu durumda günlük su ihtiyacı aşağıda verilmiş olup toplam 25,104 m3/gün’dür. Tablo 33. Günlük Su İhtiyacı Kullanım Amacı Miktar (m3/gün) Personel İçme - Kullanma 2,604 Yolların Spreylenmesi 22,5 Toplam 25,104 Projede çalışacak işçilerin içme suyu damacanalardan kullanma suyu ise tanker vasıtası ile Kumbükü Mevkindeki yer altı kuyu suyundan sağlanacaktır. Aladağ Belediyesi’nden kullanma suyu ile ilgili alınan yazı Ek 2’de verilmiştir. Proje kapsamında işçilerin içme suyunun 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazetede Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmeliğe uygun olacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Çalışacak personel sayısı toplam 12 kişi olacağından oluşacak atık su miktarı 12 kişi üzerinden hesaplanmıştır. Kullanılacak su sonrası oluşacak atık su miktarı, TÜİK 2012 verilerine göre bir günde kişi başına oluşan miktar 182 L/Kişi olarak tespit edilmiştir. Buna göre oluşacak atık su aşağıdaki gibi hesaplanmıştır. Günlük : 12 Kişi x 182 L/Kişi = 2.184 Lt/Gün ( 2,184 m3/gün ) Oluşacak atık sular saha içerisine yaptırılacak olan sızdırmasız fosseptikte toplanacaktır. Sızdırmaz fosseptik ile ilgili 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Fosseptikte toplanan atık sular belirli periyotlarla Aladağ Belediyesi tarafından arazöz aracılığıyla çektirilerek belediyenin atıksu sistemine dahil edilerek bertaraf edilecektir. Atık suların Aladağ Belediyesi tarafından arazöz aracılığıyla ile çektirileceğini işletme sahibi taahhüt etmektedir. Faaliyet alanında sulama işi arazözle yapılacaktır. Tesiste 2 adet 19 m3’lük arazöz bulunmaktadır. Kapasite artışı sonrasında aynı arazözlerle sulama işi yapılacaktır. Faaliyet alanları yağışsız günlerde gerektiği kadar sulanacaktır. Yağışlı günlerde sulama yapılmayacaktır. Proje konusu faaliyetle ilgili olarak su kullanımı toz bastırma amaçlı 91 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu olacaktır. Tozumanın önlenmesi amacıyla kullanılacak olan sulama suyu toz partiküllerinin indirgenmesini sağlayacak ve buharlaşacaktır. Sulama işleminden kaynaklanan herhangi bir atıksu oluşmayacaktır. Ayrıca sulama suyuna herhangi kimyasal madde konmayacaktır. Projenin tüm aşamalarında 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ne ve buna bağlı olarak 25.03.2012 tarih ve 28244 sayılı ‘’Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’’ hükümlerine uyulacaktır. 5.3. Atıklar (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası Olmak Üzere Atık Türleri, Miktarları, Bertarafı) Üretimin gerçekleştirileceği alanda kalker madeni üzerinde orman ağaçları bulunmamaktadır. Alan üzerinde bulunan bitkisel toprak sıyrılarak alınacak ve bitkisel toprak stok alanında muhafaza edilecektir. Daha sonra patlayıcı malzemeler yerleştirilerek patlatma yapılacaktır. Patlatma sonucu çıkarılan kalker aynı alan içerisine kurulması planlanan konkasör tesisne nakledilecektir. Konkasör tesisinde malzemenin kırılması sırasında oluşacak pasa ve hafriyat ise pasa stok alanında muhafaza edilecektir. İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atıklar Evsel Nitelikli Katı Atıklar Kalker ocağı prosesinde çıkacak madde tamamen doğal kalker olup, Endüstriyel nitelikli katı atık oluşmayacaktır. Oluşacak katı atık çalışanlardan kaynaklanacak evsel nitelikli atıklar olacaktır. Bir kişinin oluşturacağı günlük katı atık miktarı TÜİK 2012 verilerinden 1,14 kg/gün değeri kullanılarak aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır. Q= q x N Q= Bir günlük toplam katı atık miktarı q= Bir kişiden kaynaklanacak günlük katı atık miktarı N= İşçi sayısı İşletme aşamasında yaklaşık 12 personel çalıştırılması planlanmaktadır. İsletmede çalışacak personel bölgede bulunan yerleşim yerlerinden temin edilecektir. 12 kişiden kaynaklanacak katı atık miktarı; 92 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Personel Sayısı : 12 kişi Birim Katı Atık Miktarı : 1,14 kg/kişi-gün Katı Atık Miktarı : Q= 1,14 kg/kişi-günx 12 kişi= 13,68 kg/gün olmaktadır. Oluşacak evsel nitelikli katı atıkların toplanması, depolanması, geri kazanımı ve bertarafı 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerinde belirtilen ilgili maddelere göre yapılacaktır. Personelin ihtiyaçlarının giderilmesi sonucu oluşacak atıklar, yemek artıkları, ambalaj kâğıdı, pet şişe, cam sise vb. dir. Bu katı atıklar 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerinin 8. maddesine uygun olarak, çevreye zarar vermeden bertarafını ve değerlendirilmesini kolaylaştırmak, çevre kirliliğini önlemek ve ekonomiye katkıda bulunmak amacıyla ayrı ayrı toplanarak biriktirilecektir ve bunlarla ilgili tedbirler alınacaktır. Katı atıkların toplanması ve taşınması aşamasında katı atıklar çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmeyecek, ağzı kapalı standart çöp kaplarında muhafaza edilerek toplanacak ve Aladağ Belediyesi tarafından ücreti mukabilinde alınarak bertaraf edilecektir Ambalaj Atıkları Ocak alanında oluşacak ambalaj atıkları 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak toparlanarak lisanlı firmalara verilerek bertaraf edilecektir. Atık Lastikler Yıl içerisinde araçların lastikleri ocak alanı içerisinde değiştirilecek ve geçici depolama alanında biriktirilerek lisanslı firmalar tarafından toplanması sağlanacaktır. 25.11.2006 Tarih ve 26357 sayılı “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Patlayıcı Madde Ambalajları Patlayıcı madde ambalajları, patlayıcı madde alınan firmalara verilecek olup sahada biriktirilmeyecektir. Herhangi bir nedenden dolayı bu tür atıkların sahada 93 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu biriktirilmesi gerektiği zaman uygun olarak toparlanacak ve en kısa zamanda firmaları tarafından alınması sağlanacaktır. 14.03.2005 Tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.10.2010 Tarih ve 27744 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Atık Akü ve Piller İşletme aşamasında oluşacak olan atık akü ve piller ocak sahasın içerisinde bulunacak olan geçici depolama anında ayrı ayrı biriktirilerek lisanslı firmalar tarafından toplanmaları sağlanacaktır. 31.08.2004 Tarih ve 25569 sayılı “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. İşletme Aşamasında Oluşacak Atık Yağlar İşletmede iş makinelerinin, araç ve ekipmanların bakım onarımları saha içerisinde yapılacaktır. Araç bakım ve onarımları esnasında oluşacak atık yağlar geçici depolama alanında sızdırmasız varillerde toplanarak lisanslı firmalara verilecektir. 30.07.2008 Tarih ve 26952 sayılı ‘’Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği’’ ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı ‘’Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’’ hükümlerine uyulacaktır. Yağlama ve bakım işlemlerinden sonra işletmede üstübü ve kontamine olmuş atıklar oluşacaktır. Bu atıklar ise geçici depolama alanında uygun kaplarda biriktirilerek lisanslı firmalar tarafından toplanmaları sağlanacaktır. 5.4. Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri (Akustik Rapor) Üretim sırasında patlatma çalışmaları esnasında gürültü, vibrasyon (titreşim) iş makinelerinin çalışmaları esnasında ise sadece gürültü meydana gelecektir. Patlatma ve iş makinelerinin çalışması esnasında oluşacak olan gürültü seviyeleri için Akustik Rapor hazırlatılmış olup hazırlatılan akustik rapor sonucuna göre işletme çalışırken oluşacak gürültü seviyesi Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Yönetimi Yönetmeliği’nde belirtilen gündüz, akşam ve gece gürültü seviyesinin altında kaldığından 1.000 m mesafedeki konutun oluşacak gürültüden etkilenmesi beklenmemektedir. Hazırlatılan Akustik Rapor Ek 18’de verilmiştir. Faaliyet ile ilgili gerekli izinler alınıp işletmeye geçilmesine müteakip gürültü konulu çevre izni ile ilgili Çevre ve Şehircilik İl 94 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Müdürlüğü’nden görüş alınacaktır. Bu görüş çerçevesinde gürültü ölçümleri yapılması gerektiğine karar verilirse ocak alanı çevresinde gürültü ölçümleri yaptırılacaktır. Gürültü seviyelerinin sınır değerleri aşması durumunda çevrede bulunan yerleşim yerlerindeki insanların sağlığı açısından gereken kontrol tedbirlerini almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. Patlatmalardan Kaynaklanacak Vibrasyon Patlatma sonucu oluşan şok dalgaları havada ve ateşlenen kaya birimi içinde belirli bir hız, frekans ve genlikte yayılmaktadır. Bu yayılım atım yerinden uzaklaştıkça sönme eğilimi göstermektedir. Şok dalgalarının çevrede bulunan hassas noktalara ( bina, köprü, tarihi binalar, mağara vb. ) hasar verebileceği mesafe aşağıda açıklanan bağıntılar yardımıyla hesaplanabilmektedir. Bağıntılarda değişken olarak anlık şarj ( bir gecikme süresinde ateşlenen patlayıcı miktarı ) atım yeri ile çevre birimleri arasındaki mesafe ve kayaç türlerine ait katsayılar bulunmaktadır. Patlatmayla oluşturulan titreşim çevre yapılara etkisi Devine Bağıntısı ile tespit edilmektedir. Hava Şoku Hava şoku: Patlatma sonucu oluşan hava şoku aşağıdaki bağıntıdan hesaplanmaktadır. Şiddetli etki zonu: D < 5√W Orta şiddette etki zonu: 5√W < D < 10√W Hafif şiddette etki zonu: 10√W < D < 15√W ≈ = Etki zon aralığı (m) W = Bir gecikme aralığında atılan patlayıcı madde miktarı = Anlık şarj (kg) Hava şoku hesaplamaları ruhsat alanlarında yapılacak maksimum anlık şarj dikkate alınarak yapılmıştır. Patlatmalarda kullanılacak maksimum anlık şarj = 46 kg Şiddetli etki zonu: 0 – 34 m Orta şiddette etki zonu: 34 – 68 m Hafif şiddette etki zonu: 68 – 102 m 95 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Patlatmayla oluşturulan titreşimin çevre yapılarına etkisi Devine bağıntısı ile bulunur. v = k (D/√W) -1,6 Devine bağıntısı; v = Kayaç içinde yayılan titreşim hızı (inch/sn) k = kayaç türüne bağlı katsayı (26-260) D = patlatma noktası ile çevre yerleşim birimleri arasındaki etkili mesafe (feet) W = Bir gecikme aralığındaki patlayıcı miktarı (libre) Tablo 34. Mesafeye Göre Titreşim Hızı Değerleri K (sabit) D (m) D (feet) W (kg) V (inç/sn) V (mm/sn) 1/2 V(mm/sn) 1/5 V(mm/sn) 200 50 164 46 2,3 58,42 29,21 11,684 200 100 328 46 0,8 20,32 10,16 4,064 200 250 820 46 0,2 5,08 2,54 1,016 200 500 1.640 46 0,1 2,54 1,27 0,508 1000 3.280 46 0,02 0,508 0,254 0,1016 200 Tablo 34’de; V= mm/sn mesafeye göre değişen titreşim hızı Vo= Bina temelindeki titreşim hızı Kayaç içi titreşim hızının (V) ½-1/5’i Vo değeri olarak kabul edilmektedir. ( Forssbland, 1981 ) Tablo 35. Bina Temeli Titreşim Hızı (V0) Değerlerine Bağlı Olarak Patlatma Nedeniyle Hasar Görebilecek Bina Türleri Bina Türü a. Yıkılmaya yüz tutmuş çok eski tarihi binalar b. Sıvalı biriket, kerpiç, yığma tuğla evler c. Betonarme binalar d. Fabrika gibi çok sağlam yapıda endüstriyel binalar Kaynak: Forssbland,1981 V0 (mm/sn) 2 5 10 10-40 Yöre köylerdeki en hassas yapının b tipi binalar olduğu kabul edilirse V0 hızının 5 mm/sn’nin üzerine çıkmaması gerekmektedir. ÇED alanına en yakın yerleşim birimi Ceritler Köyü’dür. Ceritler Köyü’ne en yakın mesafe 1.000 metredir. Patlatmayla oluşan titreşim hızı 1000 m mesafede 5 mm/sn’nin altına düşmüştür. Dolayısıyla patlatmayla oluşan titreşimin faaliyet yeri çevresindeki yerleşim yerlerine olumsuz bir etkisi olmayacaktır. 96 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Binalardaki Hasarların Titreşim Genliği Yönünden İncelenmesi; Patlatma sonucu oluşan titreşimlerin genliği aşağıdaki bağıntıdan hesaplanmaktadır. A= K√W / D A : Patlatma sonucu oluşan titreşimlerin azami genliği (mm) W : Bir gecikme aralığında ateşlenen patlayıcı miktarı (kg) D : Patlatma kaynağı ile çevre yerleşim birimleri arasındaki etkili mesafe (m) K : Kayaç türüne bağlı katsayı Tablo 36. Patlatma Yapılan Kaya Türü Ve Bina Temeli Altındaki Kayaç Türüne Bağlı Olarak Değişim Gösteren K Katsayısı Asgari Ve Azami Değerleri (Kyn. Armac Printing Company) Patlatma Yapılan Zeminin Türü Kaya Kaya Kil (Toprak) Kil (Toprak) Temel Altı Zeminin Türü Kaya Kil (Toprak) Kaya Kil (Toprak) K Katsayısı Minimum Maksimum 0,57 1,15 1,15 2,30 1,15 2,30 2,30 3,40 Genlik değerinin 0,05 mm’nin altında olması durumunda binalarda hasar olmadığı bilindiğinden maksimum patlayıcı miktarı (46 kg) ile yapılan atımlarda etki mesafesi; Patlatma yapılan temel birim kaya olduğu için ve temel altı kayaç türü kaya+toprak olduğu için K katsayısı Tablo 36’dan 1,15 alınmıştır. Patlatma yapılırken gecikmeli kapsül kullanılacaktır. Bundan dolayı maksimum patlayıcı miktarı olarak bir delikte kullanılması planlanan 46 kg alınmıştır A = K *√W / D = 1,15 *√46 / 0,05 = 156 m Tablo 37. Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En Yakın Yapının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı (Tepe Değeri-mm/s) 5 19 50 Titreşim Frekansı (Hz) 1 4-10 30-100 Tablo 38. Binalarda, Bina İçindeki Makine ve Teçhizatın Yaratacağı Titreşimlerin Sınır Değerleri Titreşim Frekansı (Hz) Konutlarda Ofislerde 1* 8-100 1** 8-100 İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı ( rms değer-mm/s ) 1,5 0,3 3,5 0,6 97 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Patlatmalardan kaynaklanacak titreşim yaklaşık 156 m mesafeden sonra etkisini yitirecektir. Dolayısıyla 46 kg/delik miktarındaki patlayıcı ile yapılacak patlatmalardan kaynaklanacak titreşimin faaliyet yeri çevresindeki yerleşim yerlerine olumsuz bir etkisi olmayacaktır. Patlatmalardan kaynaklı titreşim seviyelerinin sınır değerleri aşması durumunda çevrede bulunan yerleşim yerlerindeki insanların sağlığı açısından gereken kontrol tedbirlerini almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. 5.5. Sağlık Koruma Bandı Mesafesi Sağlık koruma bandı mesafesi İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte belirtilen kurulca faaliyetin zararlı ve tehlikeli etkileri dikkate alınarak belirlenir. Sağlık Koruma Bandı içerisine mesken veya insan ikametine mahsus yapılaşma yapılmayacaktır. Planlanan faaliyetle ilgili olarak sağlık koruma bandı mesafesi 30 m. olarak ve ocak alanı sınırı içinde belirlenmiştir. Proje konusu faaliyet ile ilgili olarak; İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte belirtilen inceleme kurulları tarafından belirlenecek mesafelere uyulacaktır. Proje ile ilgili olarak, Adana İl Özel İdaresi’nden İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı, gerekli yol geçiş izinleri alınacak, arazi içinde ve civarında bulunan yol, içme suyu, sanat yapıları v.b. zarar verilmeyecek, zarar oluşması durumunda firma tarafından karşılanacaktır. 5.6. Doğaya Yeniden Kazandırma Çalışmaları ve Rehabilitasyon Planı Madencilik faaliyetleri nedeniyle tahrip edilmiş bir alanı çevresel açıdan stabil bir duruma getirmek, temiz bir çevrenin ve doğal kaynakların gelecek nesillere aktarılması için zorunludur. Ancak, tahrip edilmiş bir alan kendi haline bırakıldığında ekolojik dengesine ulaşması, kendi kendini onarması çok uzun yıllar alabilir. Böyle bir zaman sürecinde bu alanların yeniden doğaya kazandırılması ya da onarılması için insanın yardımına gereksinim vardır. Bu amaçla işletme faaliyeti sonrası yapılacak olan sahanın rehabilitasyon projesi hazırlanarak Ek 15’de verilmiştir. Doğaya yeniden kazandırma planı doğrultusunda ilk olarak örtü toprağının hazırlanması işlemi yapılacaktır. daha sonra depolama toprağının dinlendirilmesi ve alt toprak ile malzeme alınan alanlardaki boşluk ve çukurlar doldurulacaktır. Bununla ilgili olarak daha sonra depolama toprağının işletmeye 98 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu kapanan sahalar üzerine serilme işlemi yapılacaktır. Serilme işlemi yapıldıktan sonra ağaçlandırma çalışmaları ile sonbulacaktır. Örtü toprağını hazırlanması 2 ay, toprağın dinlendirilmesi 1 ay, alt toprak ile malzeme alınan alanlardaki boşluk ve çuklurların doldurulması 3 ay, toprağın işletmeye kapanan sahalara serilmesi 2 ay ve ağaçlandırma işlemi 4 ay sürecek şekilde rehabilitasyon çalışmalarının 1 yıl süreceği rehabilitasyon projesinde belirtilmiştir. 5.7. Risk Analizi 5.7.1 Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Analizi Proje sahası ormanlık alan içinde kalmaktadır. 19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik esaslarına göre Yangın Önleme ve Söndürme Talimatları hazırlanacak ve işçiler bu konuda eğitilecektir. Orman yangınları esnasında yetkililerin talebi halinde dozer, loder, greyder, treyler ve arazöz gibi araçların yangın yerlerine sevk etmek üzere her an hizmete hazır olacak şekilde bulunduracaktır. İşletme civarında yangın tespiti ve görüldüğü anda imkânlarla müdahale edilerek, 177 yangın ihbar hattına bilgi verilerek yetkililer uyarılacaktır. Orman yangınlarına karşı 3 tonluk su tankeri dolu olarak proje sahasında bulundurulacaktır. Proje alanında basamaklar oluşturularak çalışılacaktır. Çalışma alanının köşe noktalarına poligon taşları dikilerek çalışma alanının sınırları belirlenecektir. Gerekli yerlere okunabilecek şekilde uyarı levhaları yerleştirilecektir. Sahaya kontrolsüz giriş çıkışlar engellenecektir. Saha taşlık ve engebeli arazilerden oluştuğu için saha ve çevresinde insan hareketi gözlenmemektedir. Yakın köylerde yaşayanlar madencilik faaliyetlerine uzun yıllardır aşina olmuş ve maden sahalarını tanımaktadırlar. Çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri verilecektir. Kalker madeni üretimi esnasında patlatma yapılacaktır. Patlatmalar kontrollü bir şekilde ve gecikmeli kapsül kullanılarak yapılacaktır. Patlatma yapmadan önce gerekli ikaz ve duyurular yapılacak patlatma yapılan bölge kontrol altına alınacak ve sahaya giriş çıkışlar engellenecektir. Faaliyet alanında kullanılacak iş makineleri ve araçlardan dolayı kaza riskleri oluşacaktır. 99 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Faaliyet alanı ormanlık alan içinde bulunmaktadır. Faaliyet alanına en yakın yerleşimyeri Ceritler Köyü’dür. Üretim esnasında toz emisyonları oluşacaktır. Oluşacak toz emisyonları ile ilgili olarak yapılan Toz Modelleme Raporu Ek 17’de verilmiştir. Faaliyet alanına yakın yerleşim yerine toz emisyonlarından kaynaklanacak olumsuz bir etki beklenmemektedir. Faaliyet esnasında yapılacak patlatmalar ile kullanılacak iş makineleri ve araçlardan kaynaklanacak gürültü olacaktır. Oluşacak olan gürültü ile ilgili Akustik Rapor hazırlatılarak Ek 18’de verilmiştir. Araçların düzenli bakım ve kontrolü yapılacak ve kademeli olarak çalıştırılmalarına özen gösterilecektir. Faaliyet alanı ormanlık alan olduğundan dolayı ve açık ocak işletmeciliği yapılacağından bitki örtüsü ve topoğraya tahrip olacaktır. Proje devamında çalışmaları bitmiş ocak basamaklarında rehabilitasyon projesine uygun olarak faaliyet alanı ve çevresi mescere tipine uygun şekilde ağaçlandırılacaktır. Proje sahası ile yerleşim yeri arasındaki tepeliklerde bulunan kayaların patlatma esnasında yerinden oynayıp yörede yaşayanlar ile tarım arazilerinde çalışanların can güvenliğini tehdit edecek bir unsur bulunmamaktadır. Proje alanı içerisinde mevsimsel akış gösteren kuru dere yatakları bulunmamaktadır. Bu sebeple herhangi bir taşkın, su basması riski oluşmayacaktır. 5.7.2 Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Risk Durumlarında Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) Projenin tüm aşamalarında 18.03.2004 Tarih ve 25406 Sayılı “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Proje kapsamında yüzeysel su kaynakları üzerinden yol geçişi sağlanması durumunda DSİ Genel Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda geçiş sağlanacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Üretimde patlatma yapılması, değişik iş makineleri ile nakliye amaçlı yükleme yapan kamyonların kullanımı dolayısıyla faaliyet potansiyel olarak kaza riski taşımaktadır. Yükleme boşaltma yapan iş makinelerinin işin yapımı sırasında doğabilecek tehlikelere 100 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu karşı çalışan personelin uyması gereken emniyet kurallarını içeren standart iş talimatları hazırlanacaktır. Kullanılacak teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kazalara karşı 22.10.1984 tarih ve 18553 sayılı Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük’te Maden ve Taş Ocakları ile Açık İşletmelerde Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tedbirleri Hakkında Tüzük hükümlerine göre iş yerleri denetim ve gözetim işlemlerinde uygulanacak yönergelerde anılan hususlara uyulacaktır. Parlayıcı, Patlayıcı ve Tehlikeli İşlerde Çalışan Yerlerde Alınacak İşçi sağlığı ve İş Güvenliği Tedbirleri hakkında yayımlanan Tüzük’te belirtilen hususlara uyulacaktır. Patlayıcı maddelerin teslim alınması, taşınması, depolanması, dağıtılması, geri alınması vb. işler bu amaçla eğitilmiş ve teknik nezaretçi (ilgili maden mühendisi) tarafından görevlendirilmiş kimseler tarafından, ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılacaktır. Patlayıcı maddeleri bu amaçla eğitilmiş, teknik nezaretçi tarafından görevlendirilmiş yeterlilik belgesine sahip ateşleyicilerden başkası almayacak ve kullanmayacaktır. Ateşleyici, ateşleme tellerini manyetoya bağlamadan, fitil kullanılmasına izin verilen ocaklarda bunları ateşlemeden önce, lağım atılacak yere gelip bütün yol ağızlarına nöbetçi konulup konulmadığını, işçilerin geçişlerine kapatılıp kapatılmadığını denetleyecektir. Bu işte görevlendirilecek yeterli sayıda işçi bulunmazsa, yol ağızları uygun bir şekilde kapatılacaktır. Patlatmalar jandarma nezaretinde yapılacaktır. İşletme aşamasında çalışanların sağlığı ve güvenliği konularında yürürlükteki ilgili yönetmelikler kapsamında tedbirler alınarak çalışanlara her türlü kişisel korunma amaçlı maske, eldiven, baret, koruyucu gözlük, kulak tıkaçları vb, malzemeler temin edilerek kullandırılacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. 19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik esaslarına göre Yangın Önleme ve Söndürme Talimatları hazırlanacak ve işçiler bu konudaeğitilecektir. Orman yangınları esnasında yetkililerin talebi halinde dozer, loder, greyder, treyler ve arazöz gibi araçların yangın yerlerine sevk etmek üzere her an hizmete hazırolacak şekilde bulunduracaktır. İşletme civarında yangın tespiti ve görüldüğü anda imkânlarla müdahale edilerek, 177 yangın ihbar hattına bilgi verilerek yetkililer uyarılacaktır. Proje sahasında 3 tonluk su tankı hazır olarak bulundurulacaktır. 101 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Patlatma esnasında fırlayan taş parçacıklarının kontrolü için gecikmeli kapsül kullanılması v.b. önlemler alınacaktır. Ayrıca işletme alanında kaza riskleri de mevcuttur. Bunun önüne geçilmesi için personel düzenli olarak uyarılacak, basamak oluşturularak üretim planlaması yapılacak ve çalışma alanına insan ve diğer canlıların kontrolsüz girişi engellenecektir. Üretim esnasında gürültü, toz emisyonu, titreşim/vibrasyon, taş savrulması, hava şoku gibi patlatmalı madenciliğe yönelik çevresel etkiler oluşabilecektir. Bu etkiler dosyanın ilgili bölümlerinde irdelenmiş olup alınması gereken önlemlerden bahsedilmiştir. Üretim esnasında gürültü, toz emisyonu, titreşim/vibrasyon, taş savrulması, hava şoku gibi patlatmalı madenciliğe yönelik gerekli tedbirlerin alınacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Görevli olmayan personelin işletmede bulunmasına izin verilmeyecektir. Yükleme işlemleri yapılırken, personelin kamyonların ve yükleyicilerin çevresinde bulunulmasına müsaade edilmeyecektir. Tesiste olabilecek herhangi bir kazaya karşın hasta nakil aracı olarak tahsis edilmiş araçla kazaya uğramış personel hızlı bir şekilde en yakın sağlık birimine ulaştırılacaktır. İşçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda 4857 sayılı İş Kanunu’nun ilgili hükümlerine işletme sahibi uymayı taahhüt etmektedir. Üretim esnasında basamaklar oluşturularak çalışılacaktır. Faaliyet alanında kalker üretimi yapılacaktır. Açılacak basamaklar doğal olarak kayaç niteliğinde olduğundan duraylı halde olacaktır. Oluşan basamakların canlılar için herhangi bir tehlike oluşturmaması için faaliyet alanına kontrolsüz girişler engellenecektir. Proje sahası etrafında insan ve hayvan giriş çıkışının engellenmesi ve civarda bulunan tarım arazilerinde çalışacak işçilerin kaza riskinden korunması için uyarıcı levha, tel örgü vb. tedbirler alınacaktır. İşletmenin faaliyeti sırasında civar yerleşim yerlerinde yaşayan yöre insanının direk yada dolaylı olarak işletmeden kaynaklı kirlilikten doğabilecek hastalık, sakatlık ve ölüm gibi istenmeyen, hayat kalitesini olumsuz etkileyecek şartlara maruz kalınması durumunda kişi veya kişilerin tüm tedavi masraflarının ve ölüm halinde doğacak tazminatların yasal karşılığının sağlanacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Açık ocak işletmeciliği şeklinde üretim yapılacak olan faaliyetle ilgili olarak yer altı ve yüzey sularının doğal yapısını ve kaynağını etkilemeyecek şekilde çalışılacaktır. İçme 102 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. suyu kaynakları ve isale hatları Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu korunacak ve herhangi bir kirlilik etkeni oluşturulmayacaktır. Dış ortama atık su deşarjı olmayacaktır. 31.12.2004 Tarih ve 25687 sayılı ‘‘Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’’ ve 25.03.2012 Tarih ve 28244 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. İşletme sürecindeki nakliye esnasında tarım arazilerine zarar vermeyecek tedbirler alınacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Bu kapsamda kamyonlara hız sınırlaması getirilecek, araç üzerleri branda ile örtülecek, yollarda sulama yapılacaktır. 5.8. Diğer Hususlar Proje ile ilgili olarak verilecek başka bir husus bulunmamaktadır. BÖLÜM 6: PROJENİN ALTERNATİFLERİ (Bu Bölümde Teknoloji, Alınacak Önlemlerin Alternatiflerinin Karşılaştırılması Yapılacak ve Tercih Sıralaması Belirtilecektir.) Madenler birer doğal kaynak olup bulundukları yerden çıkarılmaları gerekmektedir. Madencilik faaliyetlerinde doğadan çıkartılan madenin hizmet vereceği alana uygunkalitede olması, işletilmesinin ve nakliyesinin ekonomik olması aranan kriterler arasındadır. Proje konusu sahadaki tespit edilen rezerv üretim kalitesine uygundur. Ruhsat alanının tamamı ormanlık alan vasfındadır. Madencilik faaliyeti sonunda rezervi bitmiş alanlarda ilgili İl Orman İşletme Şefliği ile koordineli olarak Doğaya Yeniden Kazandırma faaliyetleri yapılacaktır. Ocak alanında üretilecek olan kalker saha içinde bulunacak olan konkasör tesisinde boyutlandırılacaktır. Boyutlandırılacak olan kalker yurt içi ve yurt dışında ilgili sektörlerine satışı yapılacaktır. Faaliyetin gerçekleştirilmesi sonunda bölge ve ülke ekonomisine katkıda bulunulacaktır. Madenler doğal kaynaklar olduğundan değişik vasıftaki alanlar içinde varlıklarına rastlanabilmektedir. Faaliyet alanı ormanlık alan içindedir. Proje konusu faaliyetlerle ilgili olarak da gerekli izinler alınacaktır. 103 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Faaliyet alanı çevresinde yoğun yerleşim yerleri bulunmamaktadır. Üretim teknolojisi ve alınacak önlemler sayesinde çevredeki yerleşim yerlerinde faaliyetten kaynaklanabilecek zararlar önlenecektir. Tüm bu nedenler göz önüne alındığında projenin belirlenen alanda uygulanmasının uygun olacağı düşünülmüştür. BÖLÜM 7: İZLEME PROGRAMI 7.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı “ÇED Yönetmeliği” 18. Madde, 3. bendinde verilen ”Proje sahibi veya yetkili temsilcisi "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" kararını aldıktan sonra yatırımın inşaat dönemine ilişkin izleme raporlarını Bakanlığa iletmekle yükümlüdür.“ hükmü gereğince ÇED Kararının olumlu sonuçlanması durumunda yatırımın inşaat dönemine ilişkin izleme raporları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulacaktır. Madencilik faaliyeti yapılacak alanda herhangi bir inşaat çalışması yapılmayacaktır. Proje ömrü tespit edilen rezerve ve üretilecek yıllık üretim miktarına göre 36 yıl olacaktır. Patlatma ve üretim sonrası ömrünü tamamlayan basamaklarda rehabilitasyon çalışmaları çoğu zaman eş zamanlı olarak gerçekleştirilecektir. Tablo 39. Faaliyetle İlgili Önerilen İzleme Programı Aşama İZLENECEK PARAMETRE Parametrenin İzleneceği Yer Parametreler Nasıl İzlenecek/İzleme Ekipmanları Parametreler Ne Zaman İzlenecek Sorumlu Kurum/ Kuruluş İşletme/İşletme Sonrası Tarihi, Kültürel ve Arkeolojik Miras İşletme Sahası Gözlemsel Tarihi,Kültürel ve Arkeolojik varlığa rastlandığında İşletme Sahibi Faaliyet Süresi ve Faaliyet Bittikten Sonra İşletme Sahibi Günlük İşletme Sahibi 3 yılda bir İşletme Sahibi Şikayet Olduğu Takdirde İşletme Sahibi Günlük İşletme Sahibi İşletme/İşletme Sonrası Atıksu İşletme Sahası İşletme/İşletme Sonrası Gözlemsel (atık suyun fosseptik çukuruna verilerek bertaraf edilip/edilmediği) Katı Atık İşletme Sahası Gözlemsel İşletme/İşletme Sonrası Toz Emisyonu İşletme Sahası İşletme/İşletme Sonrası Gürültü, Vibrasyon İşletme Sahası İşletme/İşletme Sonrası Yüzey Suları Proje Güzergahındaki Su Yüzeyleri Gözlemsel ve Akredite Olmuş Firmalara Ölçümler Yaptırılarak Gözlemsel ve Akredite Olmuş Firmalara Ölçümler Yaptırılarak Gözlemsel (herhangi bir atığın yüzey sularına 104 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu atılmaması sağlanacak) İşletme/İşletme Sonrası Şevler ve duraylılıkları Ocak basamakları İşletme/İşletme Sonrası İş Güvenliği İşletme Sahası İşletme/İşletme Sonrası Özel Atık ve Tehlikeli Atıklar İşletme Sahası Ağaçlandırma Ömrünü tamamlamış ocak alanları ve basamakları İşletme/İşletme Sonrası Harita Teknikeri veya Harita Mühendisi, Elektronik Teodolit İş güveli sorumlusu, yazılı ve sözlü eğitim dökümanları, acil eylem planı Geçici Atık Depolama Alanı, Gözlemsel Gözlemsel Yıllık imalat haritaları çalışmaları esnasında ve Arazi terk işlemlerinde İşletme Sahibi Haftalık, aylık, yıllık İşletme Sahibi Sürekli İşletme Sahibi Ocak basamaklarında üretim tamamlandıkça İşletme Sahibi Acil Müdahale Planı 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmeliğine uygun olarak hazırlanan Acil Müdahale Planı Ek 4’de sunulmuştur. İşletmede 27.11.2010 Tarih ve 27768 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Acil Durum Eylem Planı, acil durumlarda can ve mal kaybının en aza indirilebilmesi için işyerinde çalışan personelin sorumluluklarını, tahliye ve deneme uygulamalarında nasıl davranacağını belirleyen bir sistemdir. Acil durumda ortaya çıkabilecek tehlike anlarında personelin önceden hazırlanmış belirli bir plan çerçevesinde eğitim ve tatbikat ile geliştirerek, görev ve sorumluluklarını, hareket ve davranışlarını belirleyen çalışmalar bütünüdür. • İşyeri acil durum planı, genel sivil savunma planlarının bir parçasıdır. • Deprem, fırtına, sel, su baskını gibi doğal afetler, yangın, patlama, yıldırım düşmesigibi durumlarda talimatlara göre hareket edilir. • Acil müdahale ekiplerinin müdahalesi ile önlenemeyen bir acil durumda veya gerekiyorsa ilave yardım talebinde bulunur. • Acil durumda ilave yardım çağırılırken işyeri civarındaki, sıhhiye imdat, itfaiye, jandarma, polis, trafik, sahil güvenlik, SSK hastaneleri gibi kurumlardan faydalanılır. Acil Durumun Bildirilmesi • İşletmenin tamamını ilgilendiren mala ve cana zarar verme olasılığı yüksek durumlarda acil durum alarmı devreye sokulur. 105 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu • Acil durumu alarmı siren sistemi ile verilir ve devamlı olarak 2 dakika çalınarak verilir. • Acil durum alarmı verildiğinde ve duyulduğunda sahadaki çalışmalar durdurulur. • İşletmede, acil durum alarmı verildiğinde, personel, kendisine en yakın güzergâhtan acil toplanma alanlarında toplanır. • Acil durum ekip üyeleri acil durum kontrol merkezi ile temasa geçer ve alacaklarıtalimata göre hareket ederler. • Her şey normal haberi verilene kadar çalışanlar etkilenmiş (yangın, patlama, vb.) bölgeye geri dönmez. • Acil durum sirenleri 6 ayda bir test edilir. Sivil Savunma Sirenleri • Sürekli siren (sarı ikaz): Taarruz ihtimali var. Alarma hazır ol! • Dalgalı siren (kırmızı ikaz): Taarruz tehlikesi var. Derhal sığınağa gir ve korun. • Kesik kesik siren: Radyoaktif serpinti. Derhal en yakın kapalı yere gir ve korun. • Tehlike geçti!(beyaz ikaz): Radyo-TV yayınları ile duyurulur veya megafon ile anons edilir. İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı Gereğince İlgili Bakanlıklara Yapılacak Olan Bildirimler: * İşyerinin 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına girmesi nedeniyle, işyerinin ünvan ve adresi, çalıştırılan işçi sayısı, çalışma konusu, işe başlama ve bitme günü, işveren adı ve soyadı veya ünvanı, adresi, varsa işveren vekili veya vekillerinin ad, soyadı veadreslerinin bir ay içerisinde Bölge müdürlüklerine bildirilmesi, Alt işveren, bu sıfatla mal ve hizmet üretimi için meydana getirdiği kendi işyerinibildirmesi, * Sağlık Birimi tarafından işyerinde yürütülen sağlık hizmetleri ile ilgili olarak yönetmeliğe uygun olarak düzenlenen yıllık değerlendirme raporunun bir nüshasının İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’ne gönderilmesi. * İş güvenliği Uzmanı ile yönetmeliğe uygun olarak yapılan sözleşmenin bir nüshasının İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’ne gönderilmesi, 106 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu * İşyerinde meydana gelen iş kazasının ve tespit edilecek meslek hastalığının en geç iki işgünü içinde yazı ile ilgili Bölge Müdürlüğü’ne gönderilmesi, Meydana gelecek iş kazaları ile ilgili olarak, ‘’İş Yeri Kaza ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu’’ doldurularak Bölge Müdürlüğüne elden verilecek veya iadeli taahhütlü olarak gönderilecektir. Kullanılacak teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kazalara karşı 22.10.1984 tarih ve 18553 sayılı Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük’te Maden ve Taş Ocakları ile Açık İşletmelerde Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tedbirleri Hakkında Tüzük hükümlerine göre iş yerleri denetim ve gözetim işlemlerinde uygulanacak yönergelerde anılan hususlara uyulacaktır. 7.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği'nde "Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri" Başlığının 4. Maddesinde Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi İle İlgili Program “Yeterlik Belgesi Tebliği” 9. Madde 4. bentde “ÇED Olumlu Kararı verilen projelerle ilgili proje sahibi, bu Tebliğ kapsamında yetkilendirilmiş kurum/kuruluşlardan herhangi birine, yatırımın inşaat dönemlerinde belirtilen taahhütlerin yerine getirilip getirilmediğini, yatırımın işletmeye geçişine kadar proje sahasına giderek, yerinde izleme kontrolünü yaptırmakla yükümlüdür. İlgili ÇED Daire Başkanlıkları, proje sahibi tarafından yetkilendirilmiş kurum/kuruluşu bu Tebliğin Ek-4 formuyla Daire Başkanlığına bildirir. Proje sahibi tarafından yetkilendirilen kurum/kuruluş, bu Tebliğin Ek-4’ünde yer alan ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formunu doldurarak Nihai ÇED Raporunda belirtilen izleme-kontrol süreleri sonundan itibaren yirmi iş gününde Bakanlığa iletmekle yükümlüdür. Kurum/kuruluşun yeterlik belgesinin iptal edilmesi veya kuruluşun kapanması halinde, bu durumun proje sahibine bildirilmesinden itibaren bir ay içerisinde, proje sahibi yeterlik belgesi almış diğer kurum/kuruluşlardan herhangi biriyle sözleşme yaparak Bakanlığa bildirmekle, ilgili kurum/kuruluş bu Tebliğin Ek-4 ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formunu doldurarak Nihai ÇED Raporunda belirtilen izleme-kontrol süreleri sonundan itibaren yirmi iş gününde Bakanlığa iletmekle yükümlüdür.” hükmü gereğince, ÇED kararının olumlu sonuçlanması durumunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından İnceleme Değerlendirme Toplantısında 107 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu belirlenecek sürelerde ÇED raporlarında verilen taahhütlere ait yatırımın inşaat dönemi izleme-kontrol formu hazırlanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulacaktır. ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formunun doldurulması, işletme sahibini anlaşma yapacağı ÇED Yeterlik Belgesine sahip bir firma tarafından yapılacaktır. BÖLÜM 8: HALKIN KATILIMI ( Projeden Etkilenmesi Muhtemel Yöre Halkının Nasıl ve Hangi Yöntemlerle Bilgilendirildiği, Proje İle İlgili Halkın Görüşlerinin ve Konu İle İlgili Açıklamaların ÇED Raporuna Yansıtılması ) Faaliyet ile ilgili Halkın ÇED sürecine katılımı sağlamak amacı ile Halkın Katılım toplantısı yapılmıştır. ÇED sürecinde Halk katılım toplantı duyurusu yerel ve ulusal gazetelerde ilan edilmiştir. Toplantı Başpınar Mahallesi sınırları içerisinde Halil MENTEŞOĞLU‘na ait Yazlık Kahvehanede gerçekleştirilmiştir. Toplantı günü Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın web sayfasında da ilan edilmiştir. Halkın katılımı toplantısı Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından yönetilmiştir. Toplantıya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, değişik kurum ve kuruluş temsilcileri, çevre köy sakinleri katılmıştır. Toplantıda proje hakkında bilgi verilmiş, sorular cevaplandırılmış ve katılımcıların görüşleri alınmıştır. Halk madencilik faaliyetlerini yakından tanımakta ve önemli bir bölümü bu sektörde çalışmaktadır. Yöre halkının Aladağ çevresinde yapılan madencilik faaliyetlerinden çok fazla şikâyeti bulunmamaktadır. Proje ile ilgili, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından oluşturulan inceleme ve Değerlendirme Komisyonu üyeleri, düzenlenen Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı’nda görüşlerini yazılı ve sözlü belirtmişler ve bu görüşler tutanak altına alınmıştır. Komisyon üyelerinin görüş ve değerlendirmeleri ÇED Raporu’nun ilgili bölümlerinde değerlendirilmiştir. BÖLÜM 9: SONUÇLAR ( Yapılan Tüm Açıklamaların Özeti, Projenin Önemli Çevresel Etkilerinin Sıralandığı ve Projenin Gerçekleşmesi Halinde Olumsuz Çevresel Etkilerin Önlenmesinde Ne Ölçüde Başarı Sağlanabileceğinin Belirtildiği Genel Bir Değerlendirme ) Proje konusu, Adana İli, Aladağ İlçesi, Ceritler Köyü sınırları içerisinde bulunan Sicil 83085 (ER 3294181) nolu alanda Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi kurulması projesi’dir. 108 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Söz konusu sahada yapılan incelemeler sonucunda üretilmeye değer kalker rezervine rastlanmış olup, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden 11.07.2013 tarihinde İşletme Ruhsatı alınmıştır. Sicil 83085 (ER 3294181) numaralı saha toplam 92,99 hektar olup bu alanın 48,9 hektarlık kısmı ÇED İzin Alanı olarak kullanılacaktır. 48,9 hektarlık ÇED alanı içerisinde 750 m2 alana sahip Konkasör Tesisi, 500 m2 alana sahip Ürün Stok Alanı, 500 m2 alana sahip Pasa Stok Alanı, 300 m2 alana sahip Bitkisel Toprak Stok Alanı, 25 m2 alana sahip İdari Bina ve 6 m2 alana sahip fosseptik alanı bulunacaktır. Proje kapsamında yılda 12 ay, ayda 25 gün, günde 8 saat tek vardiya şeklinde çalışma yapılacaktır. Proje kapsamında 12 işçi çalıştırılması planlanmaktadır. Proje alanı Adana İlinin 54 km kuzeyinde, Aladağ İlçesinin 5 km güneyinde, Ceritler Köyünün 1,65 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Proje sahasına en yakın konut ise 1 km güneybatısında bulunan konut olup bu konut Ceritler Köyüne bağlı konuttur. Üretimin gerçekleştirileceği alanda kalker madeni üzerinde orman ağaçları bulunmamaktadır. Alan üzerinde bulunan bitkisel toprak sıyrılarak alınacak ve bitkisel toprak stok alanında muhafaza edilecektir. Daha sonra patlayıcı malzemeler yerleştirilerek patlatma yapılacaktır. Patlatma sonucu çıkarılan kalker aynı alan içerisine kurulması planlanan konkasör tesisine nakledilecektir. Konkasör tesisinde malzemenin kırılması sırasında oluşacak pasa ve hafriyat ise pasa stok alanında muhafaza edilecektir. Faaliyet sahasında açık ocak işletmeciliği şeklinde çalışılırken delikler açılacak, açılan deliklere patlayıcı yerleştirilerek gevşetme patlatması yapılacak, gevşetilen kalker sökülecek ve konkasör tesisine nakledilecektir. İşletme sahasında basamak yükseklikleri en çok 10 metre ile sınırlandırılacaktır. Ocakta basamak genişliği; kullanılacak olan iş makinelerinin manevra kabiliyetlerine göre projelendirilir. Basamaklarda kullanılacak iş makinesinin geri ve ileri manevra yapabileceği ve dönüşlerde rahat ve emniyetli bir şekilde hareket edebileceği bir basamak genişliği yeterli olmaktadır. Bu genişlik uygulamada 10 - 14 m. arasında olacak şekilde planlanmıştır. Palya düzlüğü aynı zamanda ulaşım yolu olarak kullanılacaktır. Basamak şev açısı 60-70° planlanmıştır. Proje kapsamında 9 basamak oluşturulması düşünülmektedir. Proje alanı ile ilgili hazırlatılan İmalat Haritası Ek 13’de verilmiştir. 109 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Patlatmalarda denetimden geçmiş (TSE standartlarına uygun) gecikmeli kapsül kullanılacağını, patlatmalar belirtilen gün ve saatler içerisinde yapılacağını ve patlatma yapılacağı gün, tarih ve saat ilgili köy ve ilçe yetkililerine ve muhtarlığa bildirileceğini, gündüz saatleri dışında ve hafta sonları kesinlikle patlatma yapılmayacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Proje kapsamında üretilecek kalker ocak alanı içerisinde bulunacak olan konkasör tesisine nakledilecektir. Konkasör tesisine kalkerin nakliyesi için patlatma sırasında açılacak olan palye düzlükleri ocak içi yol olarak kullanılacaktır. Konkasör tesisinde üretilecek malzemenin satılması faaliyetleri sırasında ise mevcut yollar ve köy yolları kullanılacaktır. Projede yol kullanımı ile ilgili olarak ilgili kurumlardan izin alınacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Kullanılacak olan köy yollarının çalışmalardan veya iş makinelerinden zarar görmesi halinde köy yollarının eski durumuna getirileceğini, zararların işletme sahibi tarafından karşılanacağını, yolun standardının yükseltilmesi için gerekli işlemleri yapacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Üretim sırasında patlatma ve iş makinelerinin çalışmaları esnasında toz oluşacaktır. Oluşacak olan toz kaynakları ve toz miktarı Ek 17’de Toz Modelleme Raporunda verilmiştir. Toz modelleme raporunda Kozan Meteoroloji İstasyonu 1960-2012 yılları arası rüzgar esme sayıları ile Kozan Meteoroloji İstasyonu 2003-2012 yılları arası (son 10 yılın) yönlere göre rüzgar esme sayıları karşılaştırılmış ve en uygun yıl olan 2009 yılı tespit edilerek Toz modelleme çalışmasında 2009 yılının saatlik verileri kullanılmıştır. Hazırlatılan toz modelleme raporu sonucu proje alanında oluşacak olan tozun Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Tablo 2.2‘de verilen 2013 yılı sınır değerleri sağladığı görülmüştür. Bu sebeple oluşacak olan tozun en yakın konutta ve diğer yakın yerleşimlerde yaşayan insanları olumsuz yönde etkileyeceği düşünülmemektedir. Üretim sırasında oluşacak olan toz ile ilgili olarak ocak alanında ve nakliye yolunda düzenli olarak sulama işlemleri yapılacak ve nakliye kamyonlarının üzerleri branda ile kapatılacaktır. Bu sayede oluşacak olan tozun minimum seviye indirilmesi sağlanacaktır. İşletme sırasında toz ile ilgili gerekli tüm tedbirler almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. 110 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Konkasör tesisinde toz oluşumu önlemek amacıyla gerekli tüm önlemler alınacaktır. Tesisteki toz kaynağı olan bunker, kırıcılar, elekler, bantlar kapalı ortam içerisine alınacak, kapalı ortam içerisine alınan ünitelerde torbalı filtre kullanılarak toz indirgeme sistemi kurulacaktır. Kırma-Eleme Tesisi ile ilgili olarak Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü’nün 08.07.2009 tarih, B 18 0 ÇED 0 02 02/238-02-04 5102-40174 sayı ve ÇED Uygulamaları konulu yazısında belirtilen hükümlere uyacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Üretimden kaynaklı toz parametrelerinin sınır değerleri aşması durumunda çevrede bulunan yerleşim yerlerindeki insanların sağlığı açısından gereken kontrol tedbirlerini almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. Oluşacak atık sular saha içerisine yaptırılacak olan sızdırmasız fosseptikte toplanacaktır. Sızdırmaz fosseptik ile ilgili 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Fosseptikte toplanan atık sular belirli periyotlarla Aladağ Belediyesi tarafından arazöz aracılığıyla çektirilerek belediyenin atıksu sistemine dahil edilerek bertaraf edilecektir. Atık suların Aladağ Belediyesi tarafından arazöz aracılığıyla ile çektirileceğini işletme sahibi tahhüt etmektedir. Proje kapsamında oluşacak evsel nitelikli katı atıkların toplanması, depolanması, geri kazanımı ve bertarafı 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerinde belirtilen ilgili maddelere göre yapılacaktır. Personelin ihtiyaçlarının giderilmesi sonucu oluşacak atıklar, yemek artıkları, ambalaj kâğıdı, pet şişe, cam sise vb. dir. Bu katı atıklar 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerinin 8. maddesine uygun olarak, çevreye zarar vermeden bertarafını ve değerlendirilmesini kolaylaştırmak, çevre kirliliğini önlemek ve ekonomiye katkıda bulunmak amacıyla ayrı ayrı toplanarak biriktirilecektir ve bunlarla ilgili tedbirler alınacaktır. Katı atıkların toplanması ve taşınması aşamasında katı atıklar çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmeyecek, ağzı kapalı standart çöp kaplarında muhafaza 111 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu edilerek toplanacak ve Aladağ Belediyesi tarafından ücreti mukabilinde alınarak bertaraf edilecektir Ocak alanında oluşacak ambalaj atıkları 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak toparlanarak lisanlı firmalara verilerek bertaraf edilecektir. Yıl içerisinde araçların lastikleri ocak alanı içerisinde değiştirilecek ve geçici depolama alanında biriktirilerek lisanslı firmalar tarafından toplanması sağlanacaktır. 25.11.2006 Tarih ve 26357 sayılı “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Patlayıcı madde ambalajları, patlayıcı madde alınan firmalara verilecek olup sahada biriktirilmeyecektir. Herhangi bir nedenden dolayı bu tür atıkların sahada biriktirilmesi gerektiği zaman uygun olarak toparlanacak ve en kısa zamanda firmaları tarafından alınması sağlanacaktır. 14.03.2005 Tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.10.2010 Tarih ve 27744 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. İşletme aşamasında oluşacak olan atık akü ve piller ocak sahasın içerisinde bulunacak olan geçici depolama anında ayrı ayrı biriktirilerek lisanslı firmalar tarafından toplanmaları sağlanacaktır. 31.08.2004 Tarih ve 25569 sayılı “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. İşletmede iş makinelerinin, araç ve ekipmanların bakım onarımları saha içerisinde yapılacaktır. Araç bakım ve onarımları esnasında oluşacak atık yağlar geçici depolama alanında sızdırmasız varillerde toplanarak lisanslı firmalara verilecektir. 30.07.2008 Tarih ve 26952 sayılı ‘’Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği’’ ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı ‘’Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’’ hükümlerine uyulacaktır. Yağlama ve bakım işlemlerinden sonra işletmede üstübü ve kontamine olmuş atıklar oluşacaktır. Bu atıklar ise geçici depolama alanında uygun kaplarda biriktirilerek lisanslı firmalar tarafından toplanmaları sağlanacaktır. Üretim sırasında patlatma çalışmaları esnasında gürültü, vibrasyon (titreşim) iş makinelerinin çalışmaları esnasında ise sadece gürültü meydana gelecektir. 112 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Patlatma ve iş makinelerinin çalışması esnasında oluşacak olan gürültü seviyeleri için Akustik Rapor hazırlatılmış olup hazırlatılan akustik rapor sonucuna göre oluşacak gürültü seviyesi Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Yönetimi Yönetmeliği’nde belirtilen gündüz, akşam ve gece gürültü seviyesinin altında kaldığından 1.000 m mesafedeki konutun oluşacak gürültüden etkilenmesi beklenmemektedir. Hazırlatılan Akustik Rapor Ek 18’de verilmiştir. Faaliyet ile ilgili gerekli izinler alınıp işletmeye geçilmesine müteakip gürültü konulu çevre izni ile ilgili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden görüş alınacaktır. Bu görüş çerçevesinde gürültü ölçümleri yapılması gerektiğine karar verilirse ocak alanı çevresinde gürültü ölçümleri yaptırılacaktır. Gürültü seviyelerinin sınır değerleri aşması durumunda çevrede bulunan yerleşim yerlerindeki insanların sağlığı açısından gereken kontrol tedbirlerini almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. ÇED alanına en yakın yerleşim birimi Ceritler Köyü’dür. Ceritler Köyü’ne en yakın mesafe 1.000 metredir. Patlatmayla oluşan titreşim hızı yapılan hesaplamalarda 1000 m mesafede 5 mm/sn’nin altına düşmüştür. Patlatmalardan kaynaklanacak titreşim yaklaşık 156 m mesafeden sonra etkisini yitirecektir. Dolayısıyla 46 kg/delik miktarındaki patlayıcı ile yapılacak patlatmalardan kaynaklanacak titreşimin faaliyet yeri çevresindeki yerleşim yerlerine olumsuz bir etkisi olmayacaktır. Patlatmalardan kaynaklı titreşim seviyelerinin sınır değerleri aşması durumunda çevrede bulunan yerleşim yerlerindeki insanların sağlığı açısından gereken kontrol tedbirlerini almayı işletme sahibi taahhüt etmektedir. Madencilik faaliyetleri nedeniyle tahrip edilmiş bir alanı çevresel açıdan stabil bir duruma getirmek, temiz bir çevrenin ve doğal kaynakların gelecek nesillere aktarılması için zorunludur. Ancak, tahrip edilmiş bir alan kendi haline bırakıldığında ekolojik dengesine ulaşması, kendi kendini onarması çok uzun yıllar alabilir. Böyle bir zaman sürecinde bu alanların yeniden doğaya kazandırılması ya da onarılması için insanın yardımına gereksinim vardır. Bu amaçla işletme faaliyeti sonrası yapılacak olan sahanın rehabilitasyon projesi hazırlanarak Ek 15’de verilmiştir. Doğaya yeniden kazandırma planı doğrultusunda ilk olarak örtü toprağının hazırlanması işlemi yapılacaktır. daha sonra depolama toprağının dinlendirilmesi ve alt toprak ile malzeme alınan alanlardaki boşluk ve çukurlar doldurulacaktır. Bununla ilgili olarak daha sonra depolama toprağının işletmeye kapanan sahalar üzerine serilme işlemi yapılacaktır. Serilme işlemi yapıldıktan sonra ağaçlandırma çalışmaları ile sonbulacaktır. Örtü toprağını hazırlanması 2 ay, toprağın 113 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu dinlendirilmesi 1 ay, alt toprak ile malzeme alınan alanlardaki boşluk ve çuklurların doldurulması 3 ay, toprağın işletmeye kapanan sahalara serilmesi 2 ay ve ağaçlandırma işlemi 4 ay sürecek şekilde rehabilitasyon çalışmalarının 1 yıl süreceği rehabilitasyon projesinde belirtilmiştir. Proje alanı içerisinde mevsimsel akış gösteren kuru dere yatakları bulunmamaktadır. Bu sebeple herhangi bir taşkın, su basması riski oluşmayacaktır. Üretim esnasında gürültü ve toz emisyonu gibi patlatmalı madenciliğe yönelik çevresel etkiler oluşabilecektir. Bu etkiler dosyanın ilgili bölümlerinde irdelenmiş olup alınması gereken önlemlerden bahsedilmiştir. Üretim esnasında gürültü ve toz emisyonu, gibi patlatmalı madenciliğe yönelik gerekli tedbirlerin alınacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Üretim esnasında basamaklar oluşturularak çalışılacaktır. Faaliyet alanında kalker üretimi yapılacaktır. Açılacak basamaklar doğal olarak kayaç niteliğinde olduğundan duraylı halde olacaktır. Oluşan basamakların canlılar için herhangi bir tehlike oluşturmaması için faaliyet alanına kontrolsüz girişler engellenecektir. Kalker ocağı kapasite artışı ile ilgili olarak patlatma, sökme, yükleme, taşıma, boşaltma faaliyetleri yapılacaktır. Bu faaliyetler insan sağlığını hastalık olarak değil de iş kazası (düşme, yaralanma, yuvarlanma gibi) şeklinde etkileme olasılığı vardır. İşletmede iş güvenliği ile ilgili gerekli önlemler alınacaktır. Ocak alanında gerçekleştirilecek tüm çalışmalar sırasında 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘’Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’’ hükümlerine göre gerekli önlemlerin alınacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir. Projede belirtilen faaliyetlerin kontrollü bir şekilde tekniğine ve projesine uygun olarak gerçekleştirilmesi durumunda çevresel açıdan tehlike ve risk minimum düzeye indirilecektir. 114 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu Faaliyetle İlgili Olarak ; • 31.12.2004 Tarih ve 25687 Sayılı ‘‘Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’’ ve 25.03.2012 Tarih ve 28244 Sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 29.04.2009 Tarih ve 27214 Sayılı “Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik” ve 14.09.2012 tarih ve 28411 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 14.03.1991 Tarih ve 20814 Sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 Tarih ve 25777 Sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” ve 16.06.2012 Tarih ve 28325 değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı “Tehlikeli Atıkların Kontrolü yönetmeliği” ve 30.10.2010 Tarih ve 27744 Sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 17.07.2008 Tarih ve 26939 Sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği” ve 30.06.2011 tarih ve 27980 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 24.08.2011 Tarih ve 28035 Sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. • 30.07.2008 Tarih ve 26952 Sayılı “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 Sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 31.08.2004 Tarih ve 25569 Sayılı “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 Sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 04.06.2010 Tarih ve 27601 Sayılı ‘‘Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’’ ve 27.04.2011 tarih ve 27917 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. 115 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu • 25.01.2006 Tarih ve 26357 Sayılı “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 Sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 08.06.2010 Tarih ve 27605 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik” ve 14.06.2012 tarih ve 28323 sayılı değişiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 18.03.2004 Tarih ve 25406 Sayılı “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. • 6831 Sayılı Orman Kanunu ve Kanunun 16. Maddesi Uygulama Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 3213 Sayılı Maden Kanunu hükümlerine uyulacaktır. • 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. • 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. • 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 167 Sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun ve Yönetmelikleri hükümlerine uyulacaktır. Söz konusu işletmede 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı “Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile ilgili Yönetmelikleri” hükümlerine ve 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Plan hükümlerine uyulacaktır. Tüm bu değerlendirmeler neticesinde faaliyete ilişkin olarak önerilen kontrol yönetmelikleri titiz ve eksiksiz biçimde uygulanması kaydıyla kalıcı çevresel etkileri ve zararları beklenmemektedir. 116 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu NOTLAR VE KAYNAKLAR 1- 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 2- 6831 Sayılı Orman Kanunu ve Kanunun 16. Maddesi Uygulama Yönetmeliği 3- 17.07.2008 Tarih 26939 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “ ÇED Yönetmeliği ” 4- 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” ve 16.06.2012 tarih ve 28325 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 5- 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ve 27.04.2011 tarih ve 27917 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 6- 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ne ve buna bağlı olarak 25.03.2012 tarih ve 28244 sayılı ‘’Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’’ 7- 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 8- 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” 9- 30.07.2008 Tarih ve 26952 sayılı ‘’Atık YağlarınKontrolüYönetmeliği’’ ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı ‘’Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’’ 10- 19.04.2005 Tarih ve 25791 sayılı ‘’Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği’’ 11- 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı ‘’Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’’ 12- 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı ‘’Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’’ 13- 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı ‘’Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği’’ 14- 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ve Plan Hükümleri 117 Erdoğanlar İnşaat Taahhüt Gıda Akaryakıt Ürn.Nak.Tar. Yem Mad.San. ve Tic.Ltd.Şti. Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi ÇED Raporu EKLER EK 1 İşletme Ruhsatı EK 2 Kullanma Suyu, Atık su ve Katı Atık İle İlgili Belediye Yazısı EK 3 Fosseptik Detay Planı EK 4 Acil Eylem Planı Kozan Meteoroloji İstasyonu Gözlem Kayıtları ve Standart EK 5 Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Değerleri, Yağış Şiddet – Süre - Tekerrür Eğrileri, Fevk Hadiseleri EK 6 EK 7 EK 8 Proje Alanına Ait Fotoğraflar Orman Bölge Müdürlüğü Görüşü ve ÇED İnceleme Değerlendirme Formu 1 / 25.000 Ölçekli Mescere Haritası ve 1 / 10.000 Ölçekli Orman Kadastro Haritası EK 9 Topoğrafik Harita ve Lejantı ( 1/25.000 Ölçekli ) EK 10 Jeolojik Harita ve Kesitleri ( 1/25.000 ve 1/5.000 Ölçekli ) EK 11 Çevre Düzeni Planı ve Lejantı ( 1/100.000 Ölçekli ) EK 12 Vaziyet Planı EK 13 İmalat Haritası EK 14 Yer Bulduru Krokisi EK 15 Rehabilitasyon Projesi EK 16 Orman Mühendisi Tarafından Hazırlanan Rapor EK 17 Toz Modelleme Raporu EK 18 Akustik Rapor EK 19 İmza Sirküleri EK 20 Vekâletname EK 21 Yeterlik Belgesi EK 22 Projeyi Hazırlayanların; İmzaları, Özgeçmişleri, Diplomaları, İmza Beyannameleri, Oda Kayıt Belgeleri 118
© Copyright 2024 Paperzz