Anaokulu Ocak 2014 Bülteni

Özel Anakent Anaokulu
Ocak Bülteni
2014
ÖĞRENDİĞİMİZ PARMAK OYUNLARI
İKİ KEDİ (Balıklar Sınıfı)
Mırnav mırnav iki kedi (işaret parmaklar karşılıklı
hareket ettirilir.)
Biri çıkmış üst odaya (işaret parmağıyla yukarı çıkma
hareketi yapılır)
Biri inmiş alt odaya (diğer elin işaret parmağıyla aşağı
inme hareketi yapılır.)
Biraz sonra buluşmuşlar ( parmaklar buluşturulur)
mırıl mırıl konuşmuşlar (parmaklar hareket ettirilir.)
-Ben bir fare yakaladım (sağ elin işaret parmağı
hareket ettirilir.)
-Ben tabakları yaladım (sol elin işaret parmağı
hareket ettirilir)
Aman demişler çok yorulduk (bir kez el şıklatılır.)
İşte orda bir koltuk ( koltuk...vb gösterilir)
Hemen koşmuşlar oraya( makara sarma hareketi
yapılır.)
Mışıl mışıl uyumuşlar.(uyuma hareketi yapılır.)
GÖKYÜZÜ (Deniz Yıldızları Sınıfı)
İşte gece gökyüzü( ellerle daire yapılır)
Kocaman parlak bir ay( başparmak
gösterilir)
Yanında yıldızlar (ellerin parmakları
oynatılır)
Işıl ışıl parlıyolar
Sence başka neler var(soru sorma
hareketi yapılır)
ÖĞRENDİĞİMİZ PARMAK OYUNLARI
HAVA OLAYLARI (Deniz Yıldızları Sınıfı)
Ben gökyüzü anayım (anne şefkatiyle konuşularak
eller yukarıdan yana doğru açılır)
Sizi çocuklarımla tanıştırayım (parmaklar hareket
ettirilir)
Önce hangisini çağırayım (soru sorma ifadesi
yapılır)
Yağmur geldi, yağıyor, şıp şıp şıp (parmaklar aşağı
dönük olarak hareket ettirilir)
Rüzgâr esiyor vuuu (beden ile s çizme hareketi
yapılır)
Damları uçuruyoor (korkuyla bir yere bakılıyormuş
gibi yapılır)
Şimdi de kar yağıyor, tıp tıp tıp (eller yukarıdan
aşağı kar düşüyormuş gibi hareket ettirilir)
Çocuklar üşüyoor ( eller bağlanır üşüme hareketi
yapılır)
Güneş kızım gelince (sevinme hareketi yapılır)
Karlar gider sessizce (bir el bele koyulur, diğer
elle güle güle yapılır)
ÖĞRENDİĞİMİZ TEKERLEMELER
ANNE KARNIM ACIKTI (Balıklar Sınıfı)
Anne karnım acıktı
Baktım dolap açıktı
Lüp ettim koca pastayı
Bıraktım boş tabağı
Seni gidi yaramaz
Dolap açık olamaz
Ekmek peynir yok muydu?
O zaman da karnın tok muydu
Toktu toktu toktuuu
KÜÇÜK ROKET (Deniz Yıldızları Sınıfı)
Ben küçük, mutlu bir roketim
Yakında yeryüzünden ayrılacağım
Gökyüzüne doğru uçacağım
Uzaya doğru yükselirken
Yukarı, yukarı daha yukarı diye
Ba-ğı-ra-ca-ğım
ÖĞRENDİĞİMİZ ŞİİRLER
AY DEDE (Deniz Yıldızları Sınıfı)
Geceleri çıkarsın
Bize ışık saçarsın
Sabah oldu derler
Başka yere kaçarsın.
Ay dede nerede?
Kaçma dağların ardına
Gel odama bak bana
Masal okurum sana.
GÜNEŞ (Deniz Yıldızları Sınıfı)
Kocaman ateş topu
Gökyüzünün sobası
Lambası gökyüzünün
Isıtır, aydınlatır dünyamızı
ÖĞRENDİĞİMİZ ŞARKILAR
GECE- GÜNDÜZ (Balıklar Sınıfı)
Ayyy bata bata
Güneş çıka çıka
Dünya döne döne
Gece gündüz-gündüz gece
Sar makarayı
Sar sar daha hızlı
Atalım kahkahayı
Hah hah hah
DÜNYA (Balıklar Sınıfı)
Benim adım dünya
Ben insanların eviyim
Ben sizden şikâyetçiyim
Denizlerimi kirlettiniz
Nehirlerimi yok ettiniz
Balıklarımı yok ettiniz
Böyle giderse çok üzüleceğim.
ORMANDA (Balıklar Sınıfı)
Ormanda bir kuş,bir dala konmuş
Ağlıyor işte, ağlıyor işte.
Cik cik cik..
Cik cik cik..
Ormanda bir su, kaçmış uykusu
Akıyor işte, akıyor işte.
Şıp şıp şıp..
Şıp şıp şıp..
Ormanda bir fil, yemiş herşeyi
Patlıyor işte, patlıyor işte.
Güm güm güm..
Güm güm güm..
Ormanda bir at, atmış herşeyi
koşuyor işte, koşuyor işte.
Dıgı dık dık..
Dıgı dık dık..
ÖĞRENDİĞİMİZ ŞARKILAR
UZAYLILAR (Yunuslar Sınıfı) VE (Deniz Yıldızları Sınıfı)
Biz uzak bir gezegenden gelen yabancılarız
Gerekirse OK oluruz
Gerekirse TOP oluruz
Gerekirse bir Fidan
Gerekirse Bir DUVAR
AY AY BATA BATA (Deniz Yıldızları Sınıfı)
Ay bata bata güneş aça aça
Dünya döne döne
Gündüz gece gece gündüz
Sar makarayı sar sar daha hızlı
Atalım kahkahayı hah hah hah
Biz uzak bir gezegenden gelen yabancılarız
Gerekirse Çöp oluruz
Gerekirse Yok oluruz
GÖKYÜZÜ MERDİVEN (Yunuslar Sınıfı)
Gerekirse Havada
Gökyüzüne merdiven
Gerekirse bir Sularda
Kursam çıksam sevgiden (2)
SAAT (Yunuslar Sınıfı)
Kurulunca üşenmeden
Dinlenmeden mırıldanır
Duyarsın işte dinlesen
Tıkırtılar tıkırtılar
trik trak trik trak
Olur mu hiç çalışmamak
Yıldız alsam saçıma taksam
Ayna olsa aydedem (2)
Bulutlarla oynasam
Güneşe dokunmasam (2)
Yağmur olsam toprağa düşsem
Çocuk olsam yeniden
SANAT ETKİNLİKLERİMİZ
BALIKLAR SINIFI
El izim etkinliği
Serbest resim çalışmaları
Artık materyal ile gökkuşağı
Gece-gündüz etkinliği
Sulu boya ile baskı
DENİZ YILDIZLARI SINIFI
Grup çalışması dünya
Hamur ile dünyanın katmanları
Gece gündüz kartı
Püskürtme tekniği ile yıldız
YUNUSLAR SINIFI
Astranot
Gezegenler proje çalışması
Dünya üzerinde neler var?
Gece gündüz çalışması
Püskürtme tekniği ile uzay resmi
OYNADIĞIMIZ OYUNLAR
BALIKLAR SINIFI
Gece – gündüz
Yıldızlar
Heykel oyunu
Çuval Yarışı
Renkli Eller Oyunu
Miço
Minik Cadı
YUNUSLAR SINIFI
Çömel kurtul
Kurt baba
Gece-gündüz
Sandalye kapmaca
Yağmur yağıyor
3küçük keçi
Avcı ve kuşlar
Anneyi kurtar
Duygularla heykel
Bekçi baba
DENİZ YILDIZLARI SINIFI
Dünya oyunu
Uzaylılar rondu
Renk bulmaca
Sandalye kapmaca
Kurt Baba
Bopstiller
KAVRAM VE OKULMA YAZMAYA HAZIRLIK
ÇALIŞMALARIMIZ
BALIKLAR SINIFI
KAVRAMLAR
Renk kavramı: Kırmızı-sarı-mavi- yeşil-turuncu
Sayı kavramı:1’den 10’a kadar sayma.
3-4 rakamı tanıma
Duyu: Sert-yumuşak
Miktar: Parça-bütün
Zıt Kavramlar: Uzun-kısa
Şekil Kavramı: Daire, Üçgen, Kare Dikdörtgen
Zaman: Gece- gündüz/ Sabah-öğlen-akşam
DENEY
Parmak izi
deneyi
Mum deneyi
Gece-gündüz
deneyi
OKUMA-YAZMAYA HAZIRLIK ÇALIŞMASI
Dikey çizgi çalışmaları
Mandala Çalışması
KAVRAM VE OKULMA YAZMAYA HAZIRLIK
ÇALIŞMALARIMIZ
DENİZ YILDIZLARI SINIFI
KAVRAMLAR
Renk kavramı: Kırmızı-sarı-mavi (ana renkler) turuncu-yeşil-mor
(ara renkler)
Sayı kavramı: 1’den 10’a kadar sayma. 6-7-8 rakamı yazma
Zıt Kavramlar: İleri-geri, Mutlu- kızgın, Benzer-farklı
Hızlı- yavaş-Karanlık- aydınlık
Şekil Kavramı: daire, üçgen, kare
Miktar: Geniş dar
Zaman: Dün-bugün-yarın Önce-sonra
DENEY
Su neden
dökülmüyor?
Kâğıt neden
ıslanmıyor?
Balon Roket
OKUMA-YAZMAYA HAZIRLIK
ÇALIŞMASI
Sınırlı Boyama
Noktaları birleştirme
Yol bulma çalışması
Mandala
Örüntü oluşturma
KAVRAM VE OKULMA YAZMAYA HAZIRLIK
ÇALIŞMALARIMIZ
YUNUSLAR SINIFI
KAVRAMLAR
ARAŞTIRMA SORULARI
RENK: Turuncu
Uzaya giden astranotlar nasıl
GEOMETRİK ŞEKİL: Üçgen-Kare- Dikdörtgen
döner?
BOYUT: Büyük-Küçük, Tam-Yarım-Bütün
En büyük yıldız grubunun adı nedir?
MİKTAR: Az-Çok
Uzaya ilk giden hayvan hangisidir?
SAYI/SAYMA: 6 (1, 2, 3, 4, 5, 6 tekrar)
DUYU: Sert-Yumuşak, Sıcak-Soğuk, Tatlı-Acı, Ekşi-Tuzlu
DUYGU: Korku
ZIT: Aynı-Benzer-Farklı, Açık-Koyu
ZAMAN: Mevsim (Kış)
OKUMA-YAZMAYA HAZIRLIK
ÇALIŞMALARIMIZ
Serbest çizgi çalışmaları
DENEY
Çizgi tamamlama
Gece gündüz deneyi
“u,k”seslerini tanıma
Dünyanın hareketleri
4 lü Sudoku öğrenme
deneyi
TWINKLE TWINKLE LITTLE STAR
Twinkle,twinkle,little star,
How I wonder what you are,
Up above the world so high,
Like a diamond in the sky,
Twinkle,twinkle,little star,
How I wonder what you are!
OLD MAC DONALD
Old MacDonald had a
farm,eee-yi-eee-yi-ohh
And on that farm he had
some cows eee-yi-eee-yi-ohh
With a moo moo here and a
moo moo there,
Here a moo,there a
moo,everywhere a moo moo.
Vocabulary : World,moon,sun,planet.
Animals : Fish,cat,dog,turtle,bird,butterfly.
Sentence Patterns : What’s this?It’s a book.
Adjectives : Happy,sad,hungry.
SOSYAL ETKİNLİK ÇALIŞMALARI
GÖRSEL SANATLAR:
Yunuslar ve Deniz Yıldızları sınıfı ile atölye
çalışmalarımıza coşkuyla devam ediyoruz.
Öğrencilerimiz büyük bir heyecanla resim
yapmanın ruhuna büründüler  Resim yapmanın
verdiği hoş duygularımızı bireysel ve grup
çalışmalarımıza aktarıyoruz. Minik
tuvallerimize çizim yaparak ilk tablomuzu
oluşturmaya başladık.
Balıklar sınıfı ile konulu çizim çalışmaları
yaptık. Guvaj boya ve renkli kalemlerle
resimler çizdik. İlk tuvallerimize yaratıcı
çizimler yaparak başladık. Renkleri farklı
malzemelerle tanıdık, karışımlar yaparak yeni
renkler oluşturduk.
SATRANÇ:
OCAK - 1 . Hafta : Rok kavramını tanıma
ve kurallarını kavrayabilme.
OCAK - 2 . Hafta : Mat kavramını tanıma
ve kurallarını kavrayabilme.
OCAK - 3 . Hafta : Pat kavramını tanıma
ve kurallarını kavrayabilme
OCAK - 4 . Hafta : Satranç tahtasında
yer bulma. Her bir karenin adını harf ve
rakam kullanarak satranç tahtasında
istenilen bir karenin yerini bulabilme.
SOSYAL ETKİNLİK ÇALIŞMALARI
MÜZİK:
KAZANIMLAR
Verilen sesin ( org, piyano, keman, melodika… ) kaynağını
söyler. Verilen sesin özelliğini (ince-kalın ) söyler ve
benzer sesler çıkarır.Sesi verilen varlığın hareketini
yapar, rüzgar ve yağmur seslerini taklit eder. Sayışma ve
tekerlemeli oyunların adlarını söyler. Dönem boyunca
oluşan dağarcığındaki şarkıları devinimler eşliğinde söyler.
ŞARKILAR
KELOĞLAN
Bir varmış bir yokmuş, evvel zaman içinde
kalbur saman içinde Keloğlan varmış
Ah Keloğlan, vah Keloğlan , canım Keloğlan
,keltoş Keloğlan
Dibi dibi dibi dibi…….dip dap dop
Yaşadığın dünyada ben de olsam Keloğlan,
neşe içinde, huzur içinde
Ah Keloğlan, vah Keloğlan , canım Keloğlan
,keltoş Keloğlan
Dibi dibi dibi dibi…….dip dap dop
FARECİK
Bizim mutfakta bir yuvası
var, ben bilemem ki kaç
yavrusu var
Her şeyi kemirdi , her
şeyi dağıttı, annemi
babamı çıldırttı
Farecik farecik döktün
saçtın farecik, farecik
farecik çok yaramazsın
farecik
ALMANCA:
Renkleri, sayıları, aile
bireylerini ve hayvan
isimlerini tekrar ettik.
Köpek ve fare kuklaları
yaptık, sınıf içerisinde
konuşturduk.
Günlük hayatta karşımıza
çıkan yiyecek isimlerinden
bazılarını öğrendik.
Guten Morgen şarkısını
dinledik.
SOSYAL ETKİNLİK ÇALIŞMALARI
DRAMA:
Balıklar ve Deniz yıldızları grupları ile :
Beden dili , jest ve mimik kullanımını geliştirici
aktiviteler. Algı, dikkat ve konsantrasyon
çalışmaları.
Balıklar grubu ile:
Bireysel farkındalık, gördüklerini yaşadıklarını
aktarabilme, hayal gücü-gözlem yoluyla oyun
yaratma, sözsüz iletişim kurma becerilerini
geliştirici çalışmalar.
BEDEN EĞİTİMİ:
Esneklik ile ilgili etkinlikleri yaptık.
Kuvvet gerektiren hareketleri yaptık.
Bireysel oynanan oyunları öğrendik.
Grup ile yapılan oyunları öğrendik.
Eklem hareket genişliliğini geliştiren
oyunlar oynadık.
MODERN DANS:
Dans adım oyunları oynadık. Küçük
yarışmalar yaptık. Her hafta eğlence dolu
dans dersleri geçirdik.
Sınıf İçi Etkinliklerimiz
Balıklar Sınıfı
Sınıf İçi Etkinliklerimiz
Balıklar Sınıfı
Sınıf İçi Etkinliklerimiz
Deniz Yıldızları Sınıfı
Sınıf İçi Etkinliklerimiz
Yunuslar Sınıfı
Mutfak Etkinliği Muzlu toplar yaptık
“Şokolo Prenses” isimli tiyatro oyununu
izledik.
Dönem sonu partimiz
Kitap
önerilerimiz
Kel Tilki
Betül Kanbolat
Zeta Yayıncılık
"İçine çeken kurgusu ile çocuklar için gelişimsel mesajlar
veren ve temel değerlere vurgu yapan çok keyifli bir
hikaye."- Fatma Tosuntaş Karakuş-Uzman Psikolojik
Danışman / Aile Terapisti
"Evrensel değerlerin çocuklara çok güzel bir dille
anlatıldığı; anne babaların çocuklarına okumaktan
çocukların da dinlemekten hoşlanacakları harika bir
masal."
- Pınar Kobaş-Uzman Psikolojik Danışmanı / Dikkat
Eksikliği ve Hiperaktive Bozukluğu Uzmanı
Sizin için kitap
önerilerimiz
. Donanımları Keşke'siz Bir Yaşam
İletişim
İçin
Yazar:Doğan Cüceloğlu
Yayınevi: Remzi Kitabevi;
"Keşke çocuğumla daha çok zaman geçirseydim!""Keşke
vicdanımın sesini dinleseydim!""Dilim tutulsaydı da keşke
söylemeseydim!"Ne kadar sık duyarız 'keşke'
sözcüğünü. "Şimdi bildiğimi keşke gençliğimde
bilseydim!" diyen kişi, verdiği yanlış kararlardan
duyduğu pişmanlığı dile getirir. Haksız mı? Bize verilen
şu ömürden başka neyimiz var?'Keşke'siz bir yaşam
için kim olduğunu ve ne istediğini bilmek yetmez;
varoluşunu yaşamayı ve paylaşmayı da bilmek gerekir.
Bir düşünün: Pişmanlıklarınızın çoğunun insan
ilişkilerinden kaynaklandığını görürsünüz.Bu kitap,
ailede, işyerinde ve toplumda sağlıklı insan ilişkilerine
önem veren, 'keşke'siz bir yaşam isteyen insanlar için
yazıldı; yaşamınızın sonunda, "Keşke kendi hayatımı
yaşayabilseydim!" dememeniz için!
REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK
VELİ BÜLTENİ
Çocuk ve Yaratıcılık
Yaratıcılık; her bireyde varolan ve insan yaşamının her bölümünde bulunabilen bir yeti, günlük
yaşamdan bilimsel çalışmalara dek uzanan geniş bir alanı içine alan süreçler bütünü, bir tutum ve
davranış biçimidir. En genel anlamıyla yaratıcılık; “bilinen şeylerden yeni bir şeyler çıkarmak, özgün bir
senteze varmak, sorunlara yeni çözüm yolları bulmak, varlıklar ve olaylar arasında yeni ilişkiler kurmak
ve böylece orijinal bir düşünce şeması içinde yeni yaşantı, deneyim, fikir ve ürünler ortaya koymak”
şeklinde tanımlanabilir.
Bu özelliğin ortaya çıkması çok küçük yaşlara dayanır, fakat gereken önem verilmezse ve çeşitli
uyaranlarla desteklenmezse zamanla sahip olduğu potansiyelini kaybedebilir.Bu nedenle erken yaşlarda,
eğitimciler ve aileler tarafından çocukların yaratıcılık yeteneğine önem verilmeli ve gelişebilmesi için de
desteklenmelidir
Yaratıcılık konusunda gerekli desteği verebilmemiz için bu konu hakkında yeterli bilgiye sahip
olmamız gerekmektedir. Yaratıcılık uzmanların tariflerine göre bir şeyin üretilme aşamasına (veya
problemin çözülme aşamasına) denmektedir. Bir çok kişi yaratıcılık yeteneği hakkında yanlış ya da eksik
bilgiye sahip olduğu için çocuklarına doğru şekilde yardımcı olamamaktadır. Uzmanlar yaratıcılığın zeka
ile ilişkilendirilmemesi gerektiğini, yaratıcılığın diğer zihinsel aktivitelerle doğrudan bir ilişkisinin var
olmadığını söylemektedir.Bir diğer yanlışın da yaratıcılığın alanları hakkında var olan dar tanımlamadan
ortaya çıktığını eklemektedirler. İnsanların sadece sanatsal aktivitelerde yaratıcı olabileceği
düşüncesinin doğru olmadığı, yaratıcılığın bilim ve diğer sosyal alanlarda da var olabileceği
düşünülmektedir.
Çocuğun yaratıcılığına zarar veren yetişkin davranışları:
1.Gözetim:
Çocuğun her yaptığı aktiviteyi gözetlemek onun kendisine olan güvenini azaltacak ve
yaratıcığına zarar verecektir.
2.Değerlendirmek:
Çocuğu sürekli olarak değerlendirmek onun yaratıcılığını bloke etmek
anlamına gelir, çünkü çocuklar değerlendirileceklerini bildikleri için yaratıcılık aşamasında kendilerini
sınırlayacaklardır.
3.Ödüllendirmek:
Çocuğu yaptığı her aktiviteden sonra ödüllendirmek onu bu ödüllere bağımlı
hale getirir ve sahip olduğu doğal yaratıcılık hissinin ölmesine neden olur.
4.Yarıştırmak:
Yarıştırıldığını hisseden çocuğun kendine olan güveni azalacak ve başaramama
korkusu nedeniyle yaratıcılığı zarar görecektir.
5.Aşırı kontrol:
Üzerinde aşırı derecede kontrol hisseden çocuk yapacağı aktiviteler esnasında
bağımsız olmadığını bildiği için istediği gibi hareket edemeyecek ve isteksiz olacaktır.
6.Sınırlanmış seçim imkanı:
Çocuğunuzun yaratıcılığını desteklemek için gerçekleştirmeniz
gereken en önemli unsurlardan biri geniş seçim imkanı sunmaktır, ancak bu sağlanmadığı hatta var olan
imkanlar da sınırlanırsa çocuğunuzun yaratıcılığı da bir o kadar sınırlanır.
Neler yapabilirsiniz?
•
•
•
•
•
Anne ve baba çocuğu ne kadar küçük olursa olsun, onunla oynamalı; ona dokunmalı; onu sesli ve sessiz
uyaranlarla tanıştırmalıdır. Dışarıdan aldığı oyuncakları ve materyalleri çocuğa sunmanın yanı sıra evdeki
ve çevresindeki malzemeleri kullanarak da yeni ürünler yaratmaya çocuğunu teşvik etmelidir. Bunun için,
evde artık olarak nitelendirilecek plastik kutular, renkli dergi sayfaları, kapaklar, artık kumaş, eski
giysiler vb. oyun malzemeleri olarak çocuğa sunulmalıdır.
Çocuğun, çevresindeki malzemelerin tüm özelliklerini duyularını kullanarak algılamasına olanak
tanınmalıdır.
Çocuğa bir çok şeyi keşfedebileceği ve deneyebileceği ortamlar yaratmaya çalışılmalıdır. Çocuğu için
yakın ve uzak çevresini tanımasına fırsat verici geziler düzenlemeli; çocuğa neye bakması, neyi
görmesi, neyi duyması gerektiği konularında ona yol gösterici olmalı ve böylece çocukta yaratıcılık için
çok önemli olan gözlem yapma yeteneği geliştirilmelidir.
İstediklerini yapabilmeleri için onlara belirli miktarlarda bağımsızlıklar verilmelidir. Çocuğun bulunduğu
ortamda çevre, çok fazla düzenli olmamalı ve çocuğa düzeni koruması için baskı yapılmamalıdır. Daha
esnek ve şekil değiştirebilen bir ortam, çocuğun yaratıcılığını kullanabilmesine olanak tanır. Çocuğun
hayal gücüyle yarattıklarına müdahale edilmemelidir.
Kendi düşüncelerinizle çocuğunuzun düşüncelerine yön vermek yerine çocuğunuzun kendi düşüncesini
ortaya çıkarmasına yardımcı olunmalıdır.Çocuk çok fazla eleştirilmemeli, başka çocuklarla
kıyaslanmamalıdır.
•
•
•
•
•
•
Çocuğunuzun düşünceleri ne kadar olağandışı olsa da bu düşüncelere saygı duyulmalı, eleştirilmemeli ve
olduğu gibi kabul edilmelidir. Çocuğun sonu gelmeyen sorularını bıkmadan, onun anlayabileceği düzeyde
ve doğru olarak cevaplamalıdır.
Sonuçtan çok işleme önem verdiğinizi vurgulayın.
Çocuğunuza farklı çözüm yollarını bulabilmesi için zaman verin.
Çocuğunuzla beraber zaman geçirirken onun yaratıcılığını destekleyici koşullar oluşturmaya çalışın.
Çocuğun kendi başarısını fark etmesi sağlanmalıdır.
Çocukların yaratıcılığı konusunda yapılan yanlışların onların gelişimini de etkileyeceği unutulmamalıdır.
Ünlü ressam Picasso’nun “ ben bütün ömrüm boyunca bir çocuğun yaratıcılığına kavuşmak için
çabaladım” sözleri bir çocuğun yaratıcılığı hakkında eminim hepimize bir fikir veriyordur.
Psikolojik Danışman
Ceren PEKER
•
KAYNAKÇA
Prof Dr. Esra Ömeroğlu ve Uzm. Ayşe Turla. Milli Eğitim Dergisi. Sayı 151, 2001.
Doç. Dr. Alev Önder. Yaşayarak Öğrenme İçin Eğitici Drama. Epsilon Yayınları, İstanbul, 2002.
İnci San. “Yaratıcı İki Düşünme Biçimi ve Çocuğun Yaratıcılık Eğitimi”, Eğitim Bilimleri Fakültesi
Dergisi, Cilt 12, Sayı 1-4, 1979, s.117-190.
Prof. Dr. Neriman Aral, Doç. Dr. Aysel Köksal Akyol ve Doç. Dr. Figen Gürsoy. Çoluk Çocuk Dergisi.
Sayı 36, Mart 2004.
İlkim Öz. Çocuk ve Kişilik, Kök Yayınları, 1997.
Zatürre (Akciğer enfeksiyonu) nedir?
Zatürre ( tıbbi adıyla pnömoni ) virüs, bakteri gibi etkenlerin yol açtığı, akciğer
dokusunun tek veya iki taraflı enfeksiyonudur. Enfeksiyon, genellikle basit bir soğuk algınlığı, üst
solunum yolu enfeksiyonu gibi başlar ve ilerler.
Zatürrenin adı anne babaları korkutsa da, riskli bazı gruplar dışında ayaktan
tedaviyle yüz güldürücü sonuçlar alınan bir hastalıktır. Bağışıklık sistemi zayıf, iyi beslenememiş,
kronik hastalıkları olan çocuklar, prematür bebekler, sigara dumanına maruz kalan çocuklar daha
riskli gruplardır, zatürreyi ağır geçirebilir, tedavi için hastaneye yatmaları gerekebilir.
Çocuklarda zatürre etkenleri nelerdir?
Çocukluk çağı zatürrelerinin en sık görülen nedenleri bakteriyel ve viral ajanlardır. Bu
etkenler yaş grubuna göre farklılık gösterir. Çocuklarda zatürreden sorumlu olan bakteriler
Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Grup A streptokoklar (GAS), Grup B
streptokoklar, Staphylococcus aureus, Mycoplasma pneumoniae ve Chlamydiae pneumoniae'dır.
Virüslerden ise Respiratuar Sinsisyum Virus (RSV), Parainfluenza tip3, Adenovirus, İnfluenza A
ve B sıklıkla zatürreye neden olurken kızamık ve suçiçeği, aşıyla önlenebilen, ciddi zatürreye
neden olabilen diğer viral ajanlardır. Zatürre üşütmekten olmaz; aşırı üşütme ve soğukta kalma,
direnci azaltarak zatürre oluşmasına etki eder.
Belirtiler Nelerdir?
• Ateş, titreme, üşüme, terleme
•
•
•
•
•
•
•
Öksürük, balgam
Göğüs / sırt ağrısı
Hızlı nefes alıp verme
Göğüste hırıltı
Nefes alıp verirken göğüs duvarında içe çekilmeler
Kusma, başağrısı, kas ağrısı
Halsizlik, iştahsızlık
Zatürrenin en önemli bulgusu öksürük ve yüksek ateştir (koltuk altından bakılan ateşin 38
derecenin üzerinde olması). Ancak zatürre, iki ayın altındaki bebeklerde öksürük olmadan da ateş,
huzursuzluk, sık nefes alma (sakinken dakikadaki solunum sayısının 60'ın üzerinde olması), nefes tutma,
morarma atakları, göğüs duvarında çekintiler ile kendini gösterebilir. Daha büyük çocuklarda bu
bulgulara göğüs ağrısı, balgam çıkarma, halsizlik, baş ağrısı, karın ağrısı, kas ağrıları ve kırıklık da
eşlik edebilir. Solunum sayısının 3-11 aylık çocuklarda 50/dakika, 1-5 yaş arasında 40/dakika, 5 yaş
üzerinde 30/dakikanın üzerinde olması, zatürre tanısı için önemlidir.
Nasıl Bulaşır?
Hasta kişiyle yakın temasla, onun aksırık, öksürüğünden, aynı tabak, çatal, kaşığı kullanmakla
bulaşır. Ancak, mikrobu alan herkeste zatürre görülmeyecek, bazıları hafif bir üst solunum yolu
enfeksiyonu geçirecektir.
Nasıl Tanı Konur?
Şikayetleri dinleyen doktor, muayeneden sonra akciğer filmi, kan testleri, balgam kültürü gibi
testler isteyebilir.
Nasıl tedavi edilir?
Bakterilerin yol açtığı zatürreler antibiyotikle tedavi edilir. Çoğu hasta, antibiyotik tedavisini
evde alabilir. Tedaviyi doktorun önerdiği süre boyunca almak, iyileşme görülünce kesmemek çok
önemlidir. Viral kaynaklı zatürrelerde antibiyotik gerekli değildir, hastanın genel durumunu destekleyici
tedaviler yapılır.
Solunum sıkıntısı, morarmaları olan hastalar hastaneye yatırılarak tedavi edilirler.
Bol sıvı alımını sağlamak iyileşmeye, balgamın atılmasına yardımcı olacaktır.
Doktor önerisi olmadan, rasgele öksürük şurubu kullanmak yarardan çok zarar verebilir. Öksürük,
vücudun balgamı atmak için ihtiyaç duyduğu normal bir savunma mekanizmasıdır.
Ağrı kesici, ateş düşürücüler bazen gerekli olabilir.
Korunma için neler yapabiliriz?
Çocukluk çağı aşıları; H.influenza tip B ve pnömokok gibi bazı zatürre etkenlerine karşı
koruyucudur. Çocuklarda en sık zatürre etkeni olan pnömokoklara karşı 2 yaş altında kullanılabilecek
pnömokok aşısı artık ülkemizde de mevcuttur. Grip aşısı da riskli çocuklar için yararlıdır. Çocuklarımızın
aşılarının tam olmasını sağlamalıyız.
Çocukları, bebekleri sigara dumanına maruz bırakmamalıyız.
Anne sütü alan bebeklerin her tür enfeksiyona karşı daha korunaklı olduğunu unutmamalı,
bebeklerimizi mümkün olduğunca anne sütüyle beslemeliyiz.
Çocuklarımızı hasta kişilerle temastan korumalı, enfeksiyonların sık görüldüğü mevsimlerde onları
kalabalık ortamlarda bulundurmamaya gayret etmeliyiz.
Dengeli beslenmelerini sağlamalıyız.
Zatürre gelişimi açısından hangi çocuklar risk altındadır?
􀂾
􀂾
􀂾
􀂾
􀂾
􀂾
􀂾
􀂾
Başta sigara olmak üzere ev içi ve ev dışı hava kirliliği,
Yaş (çocuğun yaşının iki yaşın altında olması),
Düşük doğum ağırlığı,
Anne sütü ile beslenememe,
Beslenme yetersizliği
D vitamini eksikliği,
Düşük sosyo-ekonomik düzey,
Kalabalık yaşam koşulları (aynı evde yaşayan birey sayısının fazla olması, iyi havalanmaması, kreş
bakımı),
􀂾 Anne yaşının küçük ve annenin eğitim durumunun yetersiz olması,
􀂾 Altta yatan hastalığın olması (doğumsal kalp hastalığı, şeker hastalığı, vb),
Zatürre nasıl tedavi edilir?
Üç ayın altında zatürre tanısı konan her bebek hastaneye yatırılarak tedavi edilmelidir. Her yaş
grubundaki çocuklar için; morarması olan, kalp yetmezliği olan, beraberinde başka önemli bir hastalığı olan,
akciğer grafisinde ağır zatürre bulgusu olanlar da hastaneye yatırılarak tedavi edilirler. Hastanede damardan
sıvı tedavisi, oksijen-solunum desteği, damardan antibiyotik tedavisi verilir, bu tedavinin süresi çocuğun
durumuna göre değişmekle birlikte ortalama 7-10 gündür. Hafif şiddetteki zatürreli çocuklar ise ayaktan takip
edilir; ağızdan veya kas içi uygulanan antibiyotikler, bazen de balgamı yumuşatan ilaçlar tedavide
kullanılabilmektedir. Tedaviye yanıt 48 saat sonra doktor tarafından değerlendirilir. Virüslerle meydana gelen
zatürre tedavisinde antibiyotik tedavisinin yeri yoktur. Öksürük şurupları ve buhar tedavisi zatürre tedavisinde
kullanılmamaktadır.
Zatürre tanısı alan çocuğun bakımında evde dikkat edilmesi gereken
durumlar:
• Altı aylıktan küçük sadece anne sütü alan bebekler daha sık emzirilmelidir,
• 6 aylıktan büyük bebeklerde yaşına uygun olarak yüksek kalorili besinlerin verilmelidir,
• Anne sütü almayan bebeklere sık sık sıvı gıdalar verilmelidir.
KAYNAK: Uludağ Üniversitesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD,
Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları BD
NEBİYE AYVAZOĞLU
Sağlık Birim