1 ders 1 kelime çeşitleri

I. sınıf
Konu 1
Kelime çeşitleri
Ahmet Bayraktar
1
İsim fiil harf
 İsim: sonundaki hareke ve işaretlerden başındaki ‫ال‬
takısından tanınabilen kelime çeşididir.
 Bir kelimenin sonunda çift hareke, tenvin görüyorsam
Çift ötre=
tenvin =
nekre =
isim
veya
 Başında ‫ الـ‬takısı varsa veya
 Bir adamın ismi ise yazılı olan
O kelime isimdir diyorum.
‫م‬
‫ش‬
‫س ُم ْشرقَة‬
‫ل‬
‫ا‬
َّ
َ
ُ ْ
‫ = ة‬müennes = isim
2
‫ الـ‬takısı = marife
isim
fiil
 Eylem, zaman, şahıs bildiren yapılardır.
 Geçmiş (mazi) ve geniş zaman (muzari) olmak üzere iki
temel fiil kalıbı vardır. Geçmiş zamanın türevleri mazi
fiilden; şimdiki zaman, geniş zaman, yakın ve uzak
gelecek zaman, emir ve nehiy, geçmiş zamanın
olumsuzu muzari fiilden yapılır.
‫فعل‬
= yaptı
َ
‫يفعل‬
َ ‫ =مل‬yapmadı
3
‫يفعل‬
َ = yapar, yapıyor
‫يفع ُل‬
َ ‫ = ال‬yapmaz, yapmıyor
‫=افع ْل‬
َ yap
‫تفع ْل‬
‫ال‬
= yapma
َ
Temel fiil çekimi şahıs
kodlama tablosu
çoğul
İkili
A3
Tekil
A2
A1
Gaib
Onlar
O ikisi
O
B3
B2
B1
Gaibe
O kızlar
O iki kız
O kız
C3
C2
C1
Muhatab
Siz
Siz ikiniz
Sen
D3
D2
D1
Muhataba
4
Siz kızlar
Siz iki kız
Sen kız
E2
E2
E1
Mütekellim
Biz
Biz
Ben
Derslerimizde her bir fiil şahıs
konumunu isimleriyle söyletmek
kafa karıştırıp zaman alacağından
«cemi müzekker gaib» diyene kadar
A3 dediğimizde onun çoğul 3. erkek
şahıs olduğunu anlayabileceğiz.
Bütün fiiller için bu sistemi
kullanacağız. Şahıslar bütün fiillerde
aynı olduğu için işimiz kolaylaşacak
kafamız karışmayacak.
Arapça’da Türkçe’den farklı olarak
ikili çekim ve kadınlar için ayrı çekim
yapıları vardır.
Erkek ve kadın özelleştirmesi
isimlerde de mevcuttur.
Çoğullar kadınlar için saf, erkek yapısı
için katışıktır.
Bir erkek üç kadın olan topluluk için
A3, C3
üç kadın için B3, D3 formu kullanılır.
Müzekker = erkek
Müennes = kadın
Mazi fiil tablosu
Sonuna
gelen
eklere
lütfen
dikkat edip
ezberleyeli
m. Bütün
mazi fiilleri
sonundaki
eke
bakarak
anlamaya
çalışacağız
çünkü.
5
Dikkat
etmemiz
gereken
zamirlerdir
burada.
Zamirler asla
düşmez.
Çünkü fiil
failini
kaybeder ve
anlamsızlaşır.
Fiilin kök
harfleri
düşebilir, ama
zamir en fazla
şekil değiştirir
fakat yerinde
kalır.
6
Harf (! Türkçe harf ile karıştırma)
 Harf arap dili terimi olarak isim ve fiil dışındaki harf gruplarına
ya da kelimelere verilen isimdir. Tek harf olabilecekleri gibi iki üç
harften de oluşabilirler. Ör:
 ‫ على‬harftir üç harften oluşur.
 ‫ حيثما‬harftir beş harften oluşur
 ِ‫ ل‬harftir tek harften oluşur.
 Harfler isim ve fiille karşılaştırıldıklarında daha kısa ve
bozulmayan yapıları nedeniyle daha kolay tanınabilirler. Harfleri
tanımak (hangi kelime grubunun başına geldiğini ve hangi
anlamı kattığını bilmek) sınavlarda işimizi hayli kolaylaştıracaktır.
 Harfin eşleştiği kelimenin çeşidini bilmek anlamı çözmede işe
yarayacaktır.
 Bunun için harflerin şekil ve anlamlarını çok iyi bilmemiz
gerekecektir.
7
Harf çeşitleri
 Harfi cer
 İsmin başına gelirler ve sonunu esre (cer) yaptıkları için
bu ismi almıştır.
ُ ‫ =ذه‬evden camiye gittim örneğinde
ٍ ‫َبت ِمن بي‬
 ‫ت الى المسج ِد‬
görüldüğü üzere harfler anlamı tamamlamış ve arapça
kelimelerin sonunu mecrur yapmıştır.
Diğer harf gruplarını zamanla öğreneceğiz fakat şu anda en önemli
harf grubumuz isim ve fiilin başına gelen harfler. Harfi cerler ismin
başına gelir. Bunların tam listesini ders kitabınızdan, internetten
öğrenebilirsiniz.Bir sonraki sayfada fiilin başına gelen harfleri
göreceğiz.
8
Fiile gelen harfler
 Mazi fiilin başına gelen harfler
 Mazi fiil değişmeyen bir yapıya sahip olduğundan ek
almada da çok fakirdir. Sadece ‫ لَ ّما‬ve ‫ قَ ْد‬harfini alır.
 Muzarinin başına gelen harfler (altı çizili harfler sadece
muzarinin başına gelir. Dolayısıyla bu harflerden sonra
gelen kelimeler kesinlikle fiili muzaridir.)
‫ اذا‬,‫ َكي‬,‫ لَ ْن‬,‫ = اَ ْن‬sonunu nasb eder
ْ
 ,‫ َما‬,‫ل‬, ‫ال‬, ‫لَ ّما‬, ْ‫َمل‬
9
Mini sözlük
 Marife = belirli demektir. İsimlerin başında ‫ الـ‬takısı
olduğunda o isim marifedir deriz.
 Nekre = belirsiz demektir. İsmin sonu tenvinli
olduğunda nekredir.
Müfred = Tekil
Müsenna
Tesniye = İkili
Cem’
= Çoğul
10
Müzekker= eril
Müennes= dişil
Mükesser= tekil vezni
bozulmuş
Salim
= tekil vezni
bozulmamış
 İrab = isim ya da fiillerin son harekesinin değişmesi ve bunun
neden öyle olduğunu açıklama işidir. İrab alametleri şunlardır.
 Merfu
= Raf’ (‫)رفع‬
 Mensub = Nasb (‫)نصب‬
 Mecrur = Cer (‫)جر‬
= ötre ya da onun yerini tutan harflerdir.
= üstün ya da onun yerini tutan harflerdir
= esre ya da onun yerini tutan harflerdir.
Bu örneklerde kalem kelimesinin farklı harekelendirildiği
görülmektedir.
İlk örnekte haber olduğu için
merfu,
ikincide meful olduğu için
mensub,
üçüncüde başında harfi cer olduğu için mecrur olmuştur.
11
‫هذا قلم‬
‫يت قلما‬
ُ ‫اشرت‬
‫كتبت بقلم‬
ُ
.1
.2
.3
Sorular ‫األ َ ْس ِئَلَة‬
 Sevgili öğrenciler sorulara geçmeden önce lütfen şu hususları göz
önünde bulundurun
 Açık öğretim fakültesi size arapça öğretemez. Dolayısıyla size arapça
bilen birisinin soracağı soruları soramaz. Birazdan çözeceğimiz
sorularda anlam soran alakasız bir soru vardır. Bu ve bunun gibi
sorular da sadece ezberleyen kişini ya da arapçayı yalayıp yutmuş
kişinin yapacağı sorulardır.
 Bu yüzden lütfen ben anlamadım nasıl yaparım gözüyle bakmayın.
Anlayarak bu soruları yapabilecek olan ne ilahiyat ne de başka fakülte
mezunu var Türkiye’de. Sadece görmeniz gerekenlere odaklanma
alışkanlığı kazanana kadar sıkıntı çekeceksiniz. Sonrası çorap söküğü
gibi gelecek.
 Son olarak bütün soruları yapma gibi bir zorunluluğunuz da yok.
Geçecek kadar arapçayı öğrenmenin de hiçbir zorluğu yok. çalışalım,
yeter.
12
Hangisi fiil cümlesidir (fiil cümlesi fiil ile başlayan cümledir.
Şimdi bakalım)
a)
‫( سيارتك سريعة‬iki müenneslik alameti isimde bulunur. Demek ki bu bir isim cümlesi)
b)
‫( ركب الناس القطار‬üç harf bana üçlü fiil kökünü anımsatıyor)
‫ ( حقيبة البنت جميلة‬müenneslik t’leri bana gülümsüyor)
c)
d)
e)
13
‫( المسلمون نزلوا في الفندق‬başında bir
gördüğüm her kelime isimdir.
Değilse de soru kısmetten çıkmıştır yapacak bir şey yok.
)
‫ ( اللغة العربية سهلة‬başında eller sonunda t’ler oy oy eminem nedir bu
güzellikler diyen ünlü filozof sokrates’e selam ve hürmet ediyor, seçeneği
disqualify (araya ingilizce kaynatalım zarar gelmez) ediyoruz.)
 Hangisi isim cümlesidir. (Hangisi isimle başlıyor demek istiyor
arkadaşımız. Fiille başlayanlara el sallayacağız.)
a)
‫ت( خرجت المرأة من البيت‬321 mazi b1 kalıbının birebir kopyası arkadaşımızı
yerine alıyoruz.)
b)
‫( رجع المرء الى بيته‬321 mazi kalıbının aynısı sen de…)
c)
‫( الولد يفتح باب البيت‬
işaretlenir. )
d)
‫ ت( قالت األم ألوالدها‬+321 mazi b1. yerin dibine gir.)
e)
‫( فهم الطالب الدرس‬321 mazi a1. )
ini kaldırıp ben buradayım diyen isim itina ile
Bir sonraki konumuz
müzekker ve müennes
İsimlerde erkeklik ve dişilik
14

Download Report