PERİFERİK KANDAN DNA İZOLASYONU

PERİFERİK KANDAN DNA İZOLASYONU
DNA izolasyonu için klasik fenol/kloroform yöntemi kullanılacak. Bu yöntem için,
EDTA’lı polietilen tüpler içerisine 9 mL kan örneği alınır.
DNA izolasyonunda kullanılan malzemeler:
* Disodyum etilendiamin tetraasetat (EDTA)
186,1 gr EDTA ve 800ml dH2O manyetik karıştırıcıda karıştırılır. Yaklaşık 20 gr NaOH ile
pH:8 'e ayarlanır. +4°C de saklanır.
* Red Blood Cell (RBC) lizis solüsyonu
24 gr Amonyumklorid, 2,4 gr Sodyum Bikarbonat ve 400 µl EDTA (0,5M pH:7), dH2O ile
2000 ml'ye tamamlanır (155 mM Amonyum Klorid; 10 mM Sodyum Bikarbonat; 0,5 mM
EDTA). +4°C de saklanır.
* Trisklorid (Tris HCL)
12,11
gr
Tris
(100mM)
alınıp,
1
lt
dH2O
68°C'
de
içinde
çözülür.
HCl
ile
pH:8'e ayarlanır. +4°C de saklanır.
* Sodyum Dodesil Sülfat (SDS)
100
gr
SDS
900
ml
dH2O
içinde
eritilir.
HCl
ile
pH:
7,2'ye
(Tris
HCl)
ayarlanır ve 1000 ml'ye tamamlanır. Oda sıcaklığında saklanır.
* Nükleaz Solüsyonu (Sodyum Klorid, Tris Klorid, EDTA-STE)
2,336
gr
Sodyum
Klorid
(NaCl)
(0,1M),
4
ml
Tris
Klorid
(10mM, pH: 8) ve 0,8 ml EDTA (1mM, pH:8) alınıp dH2O ile 400 ml'ye tamamlanır.
+4°C de saklanır.
* Fenol-Kloroform
25 birim
Fenol,
24
İzoamilalkol
alınıp,
üzerine
birim
1:1
Kloroform
oranında
ve
1
birim
100mM
Tris
HCl
(pH:8)
karıştırılır,
asetik
asitle
pH:7'ye
eklenir. +4°C de, koyu renkli camda saklanır.
* Sodyum Asetat (Na Asetat)
408,1
gr
Na
asetat,
800
ml
dH2O
ile
ayarlanır. +4°C de saklanır.
* Tris-EDTA (TE)
1 ml Tris HCl (1M pH: 8) ve 0,2 ml EDTA (0,5M pH: 8) alınıp, dH2O ile 100 ml'ye
tamamlanır. +4°C de saklanır.
DNA İzolasyon basamakları
1.
Alınan kan örnegi falkon tüpüne (50 mL) konulur ve içerisinde 25 mL RBC lizis
solüsyonu eklenir.
2.
20 dk buzda bekletilir.
3.
+4
0
C, 4000 rpm'de 15 dk santrifüj (Hettich, Almanya) edildikten sonra
süpernatant dökülür.
Tüpün dibindeki pellet üzerine tekrar RBC lizis solüsyonu ilave edilir. Bu işlem
4.
tüm eritrositler giderilene kadar tekrarlanır.
Son kez süpernatant döküldükten sonra dipte kalan lökositler üzerine 1000 µl
5.
RBC lizis solüsyonu eklenir.
6.
Bu karışımın 800 µl'si ependorf tüpüne alınarak -20°C'de stok olarak saklanır.
7.
Geriye kalan 200 µl bir ependorf tüpüne alınarak üzerine 20 pg/mL olacak
şekilde
Proteinaz
K
enzimi,
son
konsantrasyon
%0,5
olacak şekilde %10'luk SDS ve lökosit hacminin 2,5 katı olacak şekilde nükleaz
solüsyonu eklenerek bir gece 56°C'de sıcak su banyosunda bekletilir.
Ertesi
8.
gün
DNA izolasyonunda
proteinlerin uzaklaştırılma
işlemi
başlatılır.
Tüplere 1'e 1 oranında Fenol Kloroform eklenerek 10 dk çalkalanır.
Buz içerisinde 20 dk bekletildikten sonra +4°C'de 4000 rpm'de 20 dk santrifüj
9.
edilir.
10.
İki faza ayrılan karışımın üst kısmı başka bir ependorf tüpüne alınarak üzerine
toplam hacmin 1/10'u kadar Na Asetat ve toplam hacmin 2 katı kadar %95'lik
alkol eklenir.
11.
Ependorf tüpü ters düz edilerek DNA görünür hale getirildikten sonra -20°C' de
bir gece bekletilir.
12.
ve
Üçüncü gün DNA'nın konsantrasyon ve çözeltide kalan nükleotid, amino asit
çeşitli
düşük
molekül
ağırlıklı
kirliliklerin
uzaklaştırılma
işlemleri
başlar.
Tüpler +4°C 4000 rpm'de 20 dk santrifüj edilerek DNA çöktürülür.
13.
Süpernatant kısmı dökülerek tüpe 500 µL %70'lik alkol eklendi ve +4°C 4000
rpm'de 20 dk santrifüj edilir.
14.
Santrifüj sonunda alkol döküldü ve tüpler kurutma kâğıdı üzerinde kapakları
açık bir şekilde kurumaya bırakılır.
15.
Kurutulduktan sonra tüp içerisine TE solüsyonu eklenip 37°C' de bir gece
bekletilerek DNA'nın çözülmesi sağlanır.
Elde edilen DNA örneklerinin saflık ve konsantrasyonu spektrofotometrede 260 ve 280
nm dalga boyunda yapılan ölçümler ile değerlendirilir. Saflık oranları genel olarak 1,82,0 aralığında konsantrasyonları ise ortalama 100 -500ng/µL olmaları istenir.
Çalışmalar yapılana kadar izole edilen DNA örnekleri -20°C 'de saklanır.
PCR Reaksiyonunun Hazırlanışı
PCR reaksiyonunun toplam hacmi 25 μl olacak şekilde kurulur. PCR reaksiyonu için 0.2
μl'lik DNase ve RNase free steril PCR tüpleri kullanılır. Reaksiyon kurulurken kalıp ve su
haricinde diğer komponentler karışım halinde hazırlanıp toplam hacimde gerekli miktarlarda
dağıtılır. PCR hazırlanışı esnasında gerekli olan komponentler soğuk blok üzerinde tutulur.
PCR reaksiyonu kurulurken ilk olarak tüplere su dağıtılır ardından her bir tüpe kalıp DNA
eklenir. Bu işlem tamamlandıktan sonra PCR karışımı hazırlanır. Karışım hazırlanırken en
son olarak Taq Polimeraz eklenir. Ardından yavaş bir şekilde pipetaj yapılır. Homojenize
edilen PCR karışımı tüplere dağıtılır. Her bir tüpe PCR karışımı dağıtıldıktan sonra elde
edilen son karışım köpürtülmeden iyice pipetaj yapılır. Tüpler “Thermal Cycler” cihazına
zaman kaybedilmeden yerleştirilerek PCR reaksiyonu başlatılır.
Optimizasyon deneylerinde öncelikle MgCl2 konsantrasyonu irdelenir. MgCl2 konsantrasyonu
optimize
edildikten
sonra
reaksiyonun
verimliliği
ve
özgüllüğünü
arttırmak için
“annealing” sıcaklık değeri ile optimizasyon çalışmalarına devam edilir. Optimal MgCl2
konsantrasyonu ve “annealing” sıcaklığı belirlendikten sonra primer dimerlerinin azaltılması
ve reaksiyon verimliliğini arttırılması için primer ve dNTP miktarları üzerinde ayrı ayrı
optimizasyon deneyleri
yapılır.
Optimizasyondan sonra çalışılacak bölgeler bütün DNA
örnekleri için ayrı ayrı amplifiye edilir.
Amplifiye Edilen Örneklerin Agaroz Jelde Değerlendirilmesi
Agaroz jel elektroforezi, DNA parçalarının ayrılması ve tanımlanması için standart bir
yöntem olarak kullanılmaktadır. Jeldeki DNA bantları, jel hazırlanırken kullanılan
etidyum
bromürün
saptanabilmektedir.
etkisi
ile
Yöntem
jelin
temel
mor
olarak
ötesi
ışık
altında
değerlendirilmesi
büyüklüğü
bilinen
bir
boyut
ile
belirteci
kullanılarak, büyüklüğü bilinmeyen DNA moleküllerinin tespit edilme esasına dayanır. PCR
ürünleri %2'lik agaroz jelde değerlendirilecektir. Agaroz jel, değerlendirilecek PCR ürününün
baz çifti uzunluğuna göre belirli konsantrasyonlarda hazırlanmaktadır. Jel için 2 gr agaroz
tartılıp ve TBE 1X solüsyonu ile 100 ml total hacime tamamlanır. TBE 1X solüsyonu, stok
olarak hazırlanan TBE 5X solüsyonundan deiyonize su ile 1/5 oranında seyreltilerek hazırlanır.
*TBE 5X stok solüsyonu;

54 gr Tris

27,5 gr Borik asit

20 mililitre 0,5 M EDTA
Karışım; deiyonize su ile 1 litre hacme tamamlanarak hazırlanır.
Agaroz istenilen konsantrasyonda hazırlandıktan sonra mikrodalga fırında kaynatılır.
Üzerine 2 µl Etidyum Bromid ilave edilir. İyice karıştırıldıktan sonra içine taraklar
yerleştirilmiş olan jel kalıbına dökülür. Agarozun polimerize olması için 15-20 dk beklenir.
Kalıptan taraklar uzaklaştırılır. Polimerize olan jel, içerisinde 0.5X TBE bulunan elektroforez
tankına yerleştirilir. Her bir PCR ürününden 5 µl, 5 µl Bromfenol mavisi ile muamele edilerek
jele yüklenir. PCR ürünlerinin doğru değerlendirilebilmesi için 15-20 µl kadar boyut
belirleyicisi PCR ürünleri ile birlikte jele yüklenir. 100 volt akımda 40-50 dk kadar yürütülür.
Ultraviyole ışık veren transillüminatörde incelenir.