RUMİNASYON HAZIRLAYANLAR Hakan GÜL Harun OCAK Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Mart-2014 SAMSUN • Ruminant hayvanlar yemi hemen tüketip daha sonra çiğneme yeteneğine sahip hayvanlardır. Bu işlem ‘ ruminasyon’ olarak bilinir. Basamakları ise yemin tekrar ağza gelmesi, yeniden çiğnenmesi, tükrük salgılama ve rumen digestasının yeniden yutulmasından ibarettir. • Ruminasyon işlemi yemlerin partikül büyüklüğünü azaltarak mikrobiyal fonksiyonu artırır. Ayrıca yemlerin midenin bölümlerinden daha kolay geçmeleri sağlanır. • Ağza yeniden gelen materyal ‘bolus’ veya ‘cud’ olarak adlandırılır ve tükrükle kaplı çiğnenen materyal ile tükrükten ibarettir. Tükrük sindirim sisteminin en büyük salgısıdır ve miktarı direkt olarak hayvanın yemlenmeye ve ruminasyona ayırdığı zamana bağlıdır. Ergin bir ruminant günde 6-8 saat geviş getirmesi halinde 47.5 galon ve daha fazlası bir tükrük salgılayabilir. • Tükrük başta sodyum, fosfor, bikarbonat iyonları bakımından zengindir ve sindirim sisteminde tampon madde olarak da görev alır. Tükrük fermantasyon esnasında oluşan asitleri nötralize eder ve mikrobiyal bakteri gelişimi için gerekli ortam pH’sının korunmasına yardımcı olur. • Tükrük üretimi ruminant hayvanların diyetleri kontrol altında tutularak artırılabilir. Hayvanlarda daha çok çiğneme ile salgılanan tükrük miktarı da artar. Hayvanın çiğneme ile geçirdiği zaman da yemleme manejmanından ve yemlerin doğal yapısından etkilenebilir. Yemlerin partikül büyüklükleri, günlük yemleme sayısı, yem tüketim şekli vb. tükrük üretimini direkt olarak etkiler. • Uzun samanlar fazlaca çiğnemeye neden olurlar. • Ruminasyonu ve tükrük salgılanmasını artırırlar. Hücre duvarı bakımından zengin olan yemler ve NDF de ruminasyon zamanını artırır. • Yüksek nem içerikli çayır mer’a yemleri veya silajlar tükrük salgılanmasını azaltabilirler. Dane yemler veya peletler de salgılanmayı %20 oranında azaltırlar. Tükrük üretimi eğer hayvan yeterince lifli gıda tüketmezse de azalabilir. • Hazırlayanlar • Harun OCAK • Hakan GÜL
© Copyright 2024 Paperzz
