FEN EĞİTİMİNDE NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Ders İçeriği Oda: B-206 ÖĞRENME ÇIKTILARI 2014-2015 GÜZ DÖNEMİ Yrd. Doç. Dr. Fikret KORUR e-mail:[email protected] (Ulusal Kredi: 3 AKTS Kredi: 5) DERSİN İÇERİĞİ 1. Bu dersin temel amacı uygulamalı veri toplama ve analiz yöntemleri ile, öğrencilerin fen eğitiminde nitel araştırma çalışmaları yapabilmelerine yönelik yetenek ve bakış açısı kazandırmak ve geliştirmektir. Öğrenciler nitel tekniklerin doğası ve eğitimdeki uygun nitel araştırma yöntemleri hakkında bilgi sahibi olacak ve uygulama imkanı bulacaklardır. Bu dersteki temel öğrenme çıktıları; Öğrencilerin nitel araştırma yöntemlerini kavramaları geliştirilerek bunlara yönelik bakış açısı kazanacaktır. Öğrenciler sıklıkla kullanılan nitel araştırma yöntemleri hakkında bilgi sahibi olacak ve bu bağlamda uygulamaya yönelik yeteneklerini geliştireceklerdir. Nitel sorgulama ve araştırma yöntemlerini kendi araştırma alanlarında, tezlerinde veya işleri ile ilgili yaptıkları çalışmalarda kullanmalarına yönlendirilecektir. Haftalık okuma ödevleri ile fen eğitiminde nitel araştırma yöntemleri ile çalışılmış araştırmalar hakkında bilgi sahibi olacaklardır. Nitel Araştırma Yöntemlerinin doğasını yansıtan temalar (nicel-nitel yöntemler arası geçiş, nitel araştırmaların temel ilkeleri, nitel araştırma tasarımı ve en uygun araştırma deseninin seçimi, örneklem ve alan araştırması, veri toplama yöntemleri, veri analizi, fen eğitiminde nitel araştırma tekniklerin uygulanması) üzerinde grup/bireysel sunum yapmaları sağlanarak bu temalardaki kavramları daha anlamlı öğreneceklerdir. Fen Eğitiminde nitel araştırma yöntemleri ile ilgili bir araştırma önerisi ve bir makale değerlendirmesi (kritik) yaparak kavradıkları bilgileri pekiştireceklerdir. Grubundaki ve diğer gruplardaki arkadaşlarının çalışmalarını analiz ederek; derslerdeki oturumlarda fikirlerini beyan ederek grup halinde ortak katılımlı bir öğrenme ile nitel çalışmalar hakkında bilgiyi edinmeleri sağlanacaktır. DERSİN ÖN ŞARTI Yüksek Lisans aşamasının tamamlanmış olması gerekmektedir. Bunun dışında dersin resmi olarak herhangi bir ön şartı bulunmamaktadır. Tarih 1. hafta 2. hafta 3. hafta 4. hafta Tlf: 213 40 20 2. 3. 4. 5. Nitel Araştırmaların Doğası – Bilimsel Paradigmanın Resmi 1.1. Yükselen Bilimsel Paradigma 1.2. Sosyal Bilimlerde Paradigmatik Dönüşüm 1.3. Nitel Araştırmanın Kuramsal Temelleri Yöntemler Arası Geçiş 2.1. Nicel Araştırmalar – Eleştirel Analizi 2.2. Nitel Araştırmalar – Eleştirel Analiz 2.3. Nitel ve Nicel Araştırmalar Arasındaki Temel Farklılıkları ve Benzer Yönleri Nitel Araştırmaların Temelleri: Fen Eğitimdeki Örnekleri Nitel Araştırmaların Planlanması 4.1. Nitel Araştırma Tasarımı ve Fen Eğitiminde Nitel Araştırma Önerisi Hazırlama 4.2. Nitel Araştırmalarda Örneklem Seçimi ve Alan Araştırması Fen Eğitiminde Nitel Araştırmalarda Veri Toplama ve Analiz Yöntemleri 5.1. Görüşme Formu Hazırlama Aşamaları – Görüşme Formunun Uygulanması 5.2. Gözlem Formunun Hazırlama Aşamaları - Gözlem Formunun Uygulanması 5.3. Gözlem ve Görüşme Formlarından Toplanan Verilerin Analizi (Deşifre Metinlerde) İçerik Analizi – Nitel Veri Analizi 6. Fen Eğitiminde Kullanılabilecek Farklı Nitel Teknikler 5.4. 6.1. 6.2. 6.3. Durum Çalışması Etnografik Çalışmalar Eylem Araştırmaları vb. 7. Nitel Araştırmalarda Veri Analizinde Bilgisayar Kullanımı 8. Geçerlik ve güvenirlik analizi Nitel Araştırmaların Sonuçlarının Kullanılması Konu İÇERİĞİ / Okuma KISIMLARI Ödev / Görev Derse Giriş- Nitel Araştırmaların Doğası – Eğitimde Nitel Araştırma Yöntemlerinin Literatür Analizi Nitel Araştırma Örnekleri Bulunması (En az iki güncel nitel makale değerlendirmesi) Okuma – ÖZET Yöntemler Arası Geçiş – Nitel ve Nicel Araştırmaların Temel Farklılıkları ve Benzer Yönleri Fen Eğitiminde Nitel Araştırma Tasarımı ve Nitel Araştırma Önerisi Hazırlama – Alan öğretiminde (veya öğrencilerin çalışmak istedikleri alanda) proje konularının seçimi ile proje aşamasının başlaması Nitel Araştırmaların Temelleri: Fen Eğitimdeki Örnekleri Nitel Araştırma Örneklerinin Değerlendirilmesi Makaleleri Bulup Değerlendirmeye Başlama Okuma – ÖZET Okuma – ÖZET Proje konularının tespiti Okuma – ÖZET Değerlendirmelerin Teslim edilmesi Okuma – ÖZET – Ek Okuma Önerisi Okuma – ÖZET 5. hafta Nitel Araştırmalarda Örneklem Seçimi ve Alan Araştırması 6. hafta Fen Eğitiminde Nitel Araştırmalarda Veri Toplama ve Analiz Yöntemleri Nitel Veri Analizi 7. hafta Görüşme Formu Hazırlama Aşamaları – Görüşme Formunun Uygulanması Okuma – ÖZET Proje hazırlıklarının değerlendirilmesi Proje önerisinin ön değerlendirme için gönderilmesi Sunum-Selçuk BEDUR 8. hafta Görüşme Formu Hazırlama Aşamaları – Görüşme Formunun Uygulanması kullanılması Gözlem Formunun Hazırlama Aşamaları - Gözlem Formunun Uygulanması Sunum-Mustafa YELER 12. hafta Fen Eğitiminde Nitel Araştırmalarda İçerik Analizi – Nitel Veri Analizi (Bilgisayarlı) Fen Eğitiminde Kullanılabilecek Farklı Nitel Teknikler -Durum Çalışması, Fen Eğitiminde Kullanılabilecek Farklı Nitel Teknikler-Etnografik Çalışmalar Fen Eğitiminde Kullanılabilecek Farklı Nitel Teknikler-Eylem Araştırmaları (Action Research) Fen Eğitiminde Kullanılabilecek Farklı Nitel Teknikler-Saha Araştırmaları (Field Research) Fen Eğitiminde Kullanılabilecek Farklı Nitel Teknikler-Karma Metodlar (Mixed Research) Nitel Araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik analizi 13. hafta Nitel Araştırmaların Uygulanması 14. hafta Araştırma Önerilerinin Sonlandırılıp Sunulması 9. hafta 10. hafta 11. hafta Sunum-Ruhi UYSAL Sunum-Cemal YILDIRIM Sunum-Mustafa YELER Sunum-Selçuk BEDUR Sunum-Ruhi UYSAL Sunum-Cemal YILDIRIM Okuma – ÖZET – Ek Okuma Önerisi Okuma – ÖZET – Ek Okuma Önerisi Proje önerilerinin değerlendirme için gönderilmesi PROJE GÖREVİNE YÖNELİK YAPILACAKLAR Aslında tam olarak hazırlamanız gereken bir araştırma önerisidir. Buna yönelik olarak uygulama yapmanız da gerektiğinden bir proje görevi formatına dönüşmüştür. Öncelikle tezinize yönelik düşünerek uygulamayı planladığınız bir olgu ile ilgili nitel bir problem belirleyiniz. [mümkünse ilk haftadan başlayın] Genel hatları ile bulunması gerekenler aşağıda belirtilmiştir. o o o o o o o o o Kapak sayfası Başlık Özet /Tr ve Eng İçindekiler Bölümü Giriş Literatür Özeti – Teorik Alt Yapı Amaç Çalışmanın Önemi Yöntem Çalışma Gurubu – Seçme Kriterleri Seçilen Nitel Yöntem - Metodoloji Sahaya Giriş veya Durum Tanımı Veri Toplama Araçları Veri Analizi-Kodlar, temalar, vb. Geçerlik Güvenirlik Çalışmaları Araştırmacının rolü ve potansiyel etkileri Çalışmanın Sınırlıkları Bulgular Sonuçlar, İmplikasyonlar ve Öneriler Nitel Sonuç – Teorik İlişkilendirme İmplikasyonlar – İlgililer açıkça belirtilerek Bundan sonraki çalışmalara öneriler EKLER (Veri kağıtları-elektronik ortamda, gözlem görüşme formları, fotokopiler vb.) TEMEL DERS KAYNAKLARI (Kitapların bende olanlarının tarihleridir. Yeni baskıları birçoğunda mevcuttur) Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (2.baskı). Seçkin Yayıncılık. Ankara. Fraenkel, J.R., Wallen, N.E., Hyun, H.H. (2012). How to design and evaluate research in education. (8th ed.). McGraw-Hill Int. Edition, New York. Bogdan, R.C., & Biklen, S.K. (1998). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Allyn & Bacon. Boston. Marshal, C. and Rossman, G.B. (1999). Designing Qualitative Research (3rd ed.) Thousand Oaks, CA:Sage. Yin, Robert K. (2009). Case study research design and methods. (4th ed.). Sage Publications. California. Creswell, John W. (2003). Research design-qualitative, quantitative, and mixed methods approaches.(3rd ed). Sage Publications, California. Meloy, Judith M. (1994). Writing the qualitative dissertation: Undestanding by doing. Lawrence Erlbaum Associates, New Jersey. Meriam, Sharan B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. Jossey-Bass Inc., California. Patton, M.Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Sage Pub. California. Miles, M.B., & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. (2nd ed.) Sage Publications, California. DEĞERLENDİRME 1. (20 puan) Nitel Araştırma Örneklerinin Değerlendirilmesi ( en az iki tane) 2. (30 puan) İlgili Haftalardaki sunumlar 3. (50 Puan) Dersin içeriğinde tanımlanan bütün aşamaları ile bir araştırma önerisinin hazırlanıp uygulanıp proje önerisi formatında belirtilen tarihe kadar sunulması. DERSE devam zorunludur. Devamsızlık sınırlarında kalmak şartıyla gelemediğiniz haftalar o haftanın özetini hazırlayarak bir sonraki hafta Çarşamba gününe kadar öğretim elemanına e-posta yoluyla göndermeniz gerekmektedir.
© Copyright 2024 Paperzz