1914 YILI YUNANİSTAN MÜSLÜMANLARI BAKİ SARISAKAL YUN ANİSTAN MÜS LÜMAN LARI Osmanlı Ajansı, evvelki akşam geç vakit Yunanistan arazi-i cedidesindeki M üslümanların ahvaline dair Selanik muhabirine gönderilmiş uzun ve mufassal bir mektubu tebliğ etti. Bu mektubu aşağıda derç ediyoruz: “ İlk Balkan Muharebesinde Bulgarlar tarafından işgal edilen havalideki M üslümanlar vatanı terke ve hicrete mecbur olmuşlar idi. Bu günde Yunanistan’a terk edilen arazideki M üslümanlar hicrete mecbur oluyorlar. M al ve mülkleri müsadere, istirahat ve asayişleri ihlal edilen köylüler bu ahvale rağmen yurtlarını terk etmemek için sabretmişlerse de mruz oldukları envai mezalim ve tehdidat karşısında hicrete mecbur oluyorlar. Demirhisar kazası M üslümanları tamamıyla hicret etmişlerdir. Demirhisar Diğer havali ahali-i İslamiyesi dahi hicrete hazırlanmaktadırlar. Şimdiye kadar vuku bulan müracaatlar, protestolar hiçbir netice vermemiştir. Hükümeti mahalliyenin atalet ve bataiyatı hırsız çetelerine, askerlere vasıh bir meydanı faaliyet ihzar ediyor. Yeni Sırbistan ahali-i İslamiyesi’de son zamanlarda bir takım kanunu tedbirlere maruz bulundurulmaktadır. Selanik’e her gün gerek şimendiferlerle gerek maşiyah birçok muhacir gelmektedir. Selanik Üst Mahalle Şubat’ın son haftasında Piriştina, Volçetrin ve mevkii saireden gelen muhacirinin miktarı yüz binlere baliğ oluyor. Bunlar kendilerinin maruz oldukları hakaret ve sui muamelatın ahval adiyeden addedildiğini söy lüyorlar. Selanik’te dahi önemli sayıda adam hiçbir sebep olmaksızın tevkif ediliyor. Buda şehir ahali-i İslamiyesini dehşete düşürüy or. M akedonya’da takip edilen politika, M üslümanları her nevi cebir ve tazy ik ile muhacerete icbar maksadıyla matuftur. Hariçten celp edilen Yunan muhacirlerinin mal ve mülke ve refaha nail olmaları için M üslümanlara karşı bila iltizam müşkülat ifa ediyor. Bunların hayatı tahammül fersa bir hale getiriliyor. Bir hafta zarfında sekiz bine yakın biçare Selanik’i terke mecbur olmuştur. Bu hareketten maksat ise M üslümanları mal ve mülklerini terke mecbur etmek ve bunların yerine uzak veya yakından celbedilen Yunanlıları kame eylemektir. Selanik hapishaneleri M üslüman mevkuflarla doludur. Bunlar anlaşmaya ve teminat mütemadiye ye rağmen tahliye edilmemişlerdir. Bunlar aylardan beri mevkuf bulunuyorlar. Birkaç parası olanlar serbestîlerini istihsale muvaffak oluyorlar. Haftada iki defa gelen vapurlar bu muhacirleri alarak Anadolu’nun muhtelif noktalarına sevk ediyorlar. Hariçten sevk edilen Yunanlı muhacirler Selanik’e gelir gelmez bu şehirde M üslümanlara ait olan haneleri boş bulunca zapt ve işgalden çekinmiyorlar. Emlak sahipleri memurlara müracaat edince: “Ne yapalım yunanlıları sokakta bırakamayız ya! “ cevabını alıyorlar. Demirhisar, Avrethisar, Serez, Langaza, Karacaabad ahali-i İslamiyesinin büyük bir çoğunluğu hicret etmişlerdir. Diğerleri de hicrete hazırlanıyorlar. Karacaabad’daki kırk bin M üslüman kendi selametleri için firardan başka bir çare bulamıyorlar. Kılkış’ta Müslümanlara karşı sui muamelat ahvali adiye kabilindendir. M ütecavizler M üslümanlara ait emval ve emlaki gasp etmekle iktifa etmeyerek biçarelerin namuslarına, ailelerine bile tecavüz ediyorlar. M emurin mahalliye vuku bulan şikayeti nazarı itibara almıyor. Serez’de harp esnasında tahribattan korunabilmiş İslam mektepleri bugün yekdiğerlerine müteakip Yunan Mektepleri veyahut hastaneleri haline getirilmişlerdir. Yunan asker ve aileleri emlak evkafı hiçbir şeyi tediye etmeksizin zapt ve işgal eyliyorlar. Yunan asker ve jandarmaları M üslüman emlak sahiplerini hanelerinden tard ederek kendileri yerleşiyorlar. Camilere, medreselere, kabristanlara, mehaza M üslümanları tahkir için beygir veya hayvanat saire konuluyor. M utasarrıfın bu ahvali men için hiçbir yapmak istemediğini söy lemek zaid olur. M utasarrıf, vali-i umumiden talep ettiği talimatın henüz gelmediğini beyan ile iktifa ediyorlar. Serez Rum Hastanesi Bazı defada memurin askeriyeye müracaatlarını tavsiye ediyor. Bu memurin ise vuku bulan şikayetlere aldırmıyor. M emurin mülkiyenin gayretkeşliği, mugayir kanun ve ve insaniyet olan bu ahvali teşvikten başka bir işe yaramıyor. Selanik’te bir M üslüman ailesine avdet etmekte iken yolda Yunanlılar tarafından kendisine saldırılmış ve epeyce dövüldükten sonra soy ulmuştur. Bir jandarma ve sivil tarafından tenha bir sokağa götürülerek merhametsizcesine dövüldükten sonra kesesi ve saati aşırılmıştır. Yanya’nın sükutu münasebetiyle icra edilen merasimde İslam anasırı aleyhine nümayişler icra edilmiştir. Bir takım Selanik sokaklarını dolaşarak Donanma, Epir Harbi, Yunan İskânı M uhacirini menfaatine iane toplayarak mukabilin de haçlar tevzii etmişlerdir. Haçları göğüslerine takmaktan imtina eden M üslümanlar sui muamele ve hakarete maruz kalıyorlar idi. Zağolyo köyünde Duyunu Umumiye memurlarından biri darp edilmiştir. Drama’da tütünün beher kıyyesine donanma menfaatine bir kuruş rüsum vazedilmiştir. Vuku bulan tazy ikat ve tehdidat, tacirler ile müstahsillerden ekserisini buna itaate mecbur etmiştir. M üslümanların elinden mal ve mülklerini almakla servet edinen Yunanlıların tabi şikayete hakları yoktur. Fakat her türlü tecavüzat ve taarruzata maruz kalan M üslümanlar bundan son derece müteessir ve mağdurdurlar. Serez’de dahi aynı hal caridir. Burada dahi tütünün beher okkasına bir kuruş rüsum vazedileceği zannolunuyor. İttihat Vapuru hadisesi memurin mahalliyenin ne derece mazur bir gayretkeşlik gösterdiklerini ispat ediyor. Sefine Selanik Limanına lenderengez olduğu sırada süvarisi Yunanistan’dan genle muhacirlerden birkaç M ecidiye fazla aldığı bahanesiyle tevkif edilmiştir. M umaileyh birkaç saat sonra cebindeki tabancasını ve zabitler tarafından istenilen paraları verdikten sonra tahliye edilmiştir. Bu gibi ahvalden müteessir olan İslam ve M usevi tüccarı ticarethanelerini Türkiye’ye nakil etmeye hazırlanıyorlar. Serez Cemaati islamiyesi, kendi teşkil ve şahşiyet maneviyesini tasdik eden anlaşma ahkâmına istinaden şikayetini uzun bir muhtıra ile M utasarrıfa bildirmişlerdir. Ne o kafa, ne de eşhası hususiyeye ait emval ve emlak iade edilmemiştir. Tecavüzler devam etmektedir. Cemaati İslamiye, kendilerinin tabi bulundukları ahval ve şerait hasebiyle muhacerete mecbur olacaklarını mutasarrıfa bildirmişlerdir. M utasarrıf bundan üzüntü duyduğunu fakat hariçten celp edilen iki yüz bin Yunanlının, M üslüman anasırının muhaceretinden mütevellit boşluğu imlaya kâfi geleceğini beyan etmiştir. M akedonya’da, Yunan anasırının gayrı ahaliye karşı reva görülen mezalim, Osmanlı Hükümeti dahilinde efkarı umumiyeyi azap ve 1 elim surette müteessir etmektedir. Selanik Mevlevihanesi 1 Peyam 2 Nisan 1914