Çocuğunuzun Yaratıcılığını Geliştirin Victoria Wilson Çeviren Evin Kantemir ISBN 978-605-5090-41-8 © 2009, Victoria Wilson Orijinal adı ve yayıncısı: Boost Your Child’s Creativity, Hodder Teach Yourself Optimist Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti. Sertifika no. : 11970 Telefon : 0216 481 29 17-18 Faks : 0216 521 10 64 e-posta : [email protected] www.optimistkitap.com facebook.com/optimistkitap twitter.com/optimistkitap www.youtube.com/OptimistKitap www.optimistkitapblog.com Optimist yay›n no. Konu Yay›na haz›rlayan :361 :Anne Baba Kitapları :Mutlu Dinçer Bas›m :Şubat 2014, ‹stanbul Düzelti :Pelin Duru Düzenleme :Nermin Uçar Vatan Sertifika no. : 13137 Bask› ve cilt :Tor Ofset San. Tic. Ltd. Şti. Hadımköy Yolu Akçaburgaz Mah. 4. Bölge 9. Cadde 116. Sokak No: 2 Esenyurt–‹STANBUL Tel: 0212 886 34 74 İçindekiler Yazarla tanışalım Sadece bir dakikanız mı var? Sadece beş dakikanız mı var? Giriş vıı vııı x xııı Yaratıcılığın geliştirilmesi çocuğuma nasıl yardımcı olur? Yaratıcılık nedir? Bazı çocuklar diğerlerinden daha mı yaratıcıdır? Yaratıcılık çocuğun gelişimine nasıl yardımcı olur? 1 2 8 14 2 Yaratıcılığı nasıl geliştirebiliriz Altın kurallar Zaman bulma Yaratıcılığı neler engeller? Yararlı alışkanlıklar 19 20 30 32 35 3 Evinizi yaratıcı bir ortama nasıl dönüştürebilirsiniz? Evinizi daha yaratıcı yapmanın yolları Yaratıcılık süreci Çocuğunuzun odası Yaratıcılık deposu dolabınız Evinizdeki yaratıcılık engelleri Günlük faaliyetlere yaratıcı bir sihir katma yolları 39 40 48 51 52 53 56 4 Gebelikten altıncı aya kadar Gebelik sırasında Bebek odasının hazırlanması Doğumdan üçüncü aya kadar Üç-altı ay 61 62 68 72 76 1 5 6 Altı aylıktan bir yaşa kadar Altın kurallar Bebeğinizle paylaşabileceğiniz oyunlar, oyuncaklar ve faaliyetler 81 82 85 Bir-iki yaş Altın kurallar Gelişmekte olan bebeğinizle paylaşabileceğiniz oyunlar, oyuncaklar ve faaliyetler 101 102 İki-üç yaş Altın kurallar Yürümeye yeni başlayan çocuğunuzla paylaşabileceğiniz oyunlar, oyuncaklar ve faaliyetler 119 120 Üç-dört yaş Altın kurallar Meraklı ve yaratıcı küçük çocuğunuzla paylaşabileceğiniz oyunlar, oyuncaklar ve faaliyetler 139 140 Dört-beş yaş Altın kurallar Çocuğunuzla paylaşabileceğiniz oyunlar, oyuncaklar ve faaliyetler 165 166 10 Beş-altı yaş Altın kurallar Beş yaşındaki çocuğunuzla paylaşabileceğiniz oyunlar, oyuncaklar ve faaliyetler 187 188 11 Yapabileceğiniz başka şeyler Pişirebileceğiniz beş eğlenceli tarif Topla oynayabileceğiniz beş eğlenceli oyun 207 207 210 7 8 9 106 124 144 170 192 Uzun araba yolculukları için beş oyun Parkta yapabileceğiniz beş eğlenceli faaliyet El sanatlarıyla ilgili beş eğlenceli faaliyet Müzikle ilgili beş eğlenceli faaliyet Yılbaşı için beş eğlenceli faaliyet Çeşitli kutlamalar için beş eğlenceli faaliyet 211 212 213 216 217 219 Sonuç223 Yazarla tanışalım Yazarak hayatını kazanma şansına sahip biri olarak yaratıcılık süreci beni daima büyülemiştir. Çocukluğumuzda ne kadar yaratıcı olduğumuzu ve büyüdükçe doğal merakımızı, oyunculuğumuzu ve her gün dünyaya tamamen yeni bir gözle bakmamızı sağlayan düşünce özgürlüğümüzü nasıl da kaybettiğimizi anne olunca fark ettim. Oysa böyle olması gerekmiyor. Bu kitapta size çocuğunuzun eşsiz hayal gücü ve yaratıcı yeteneğini geliştirmesine yardımcı olabilmeniz için bazı konularda içgörü kazandırmayı ve fikirler vermeyi ümit ediyorum. Bunu yaparsanız çocuğunuza birçok yönden yaşamını zenginleştirecek bir hediye sunmuş olacaksınız. Bunun yanı sıra çocuğunuzun yaratıcılığını teşvik edebilmek için kendinizin de yaratıcı ve her tür yeni (aynı zamanda saçma ve dağınık) deneyime açık olmanız gerektiğini anlayacaksınız. Bu fikirleri denerken çocuklarım ve babalarıyla aldığımız keyfi sizin ve çocuklarınızın da yaşamanızı diliyorum. Victoria Wilson, 2010 Sadece bir dakikanız mı var? Bütün çocuklar doğal olarak yaratıcıdır. Ancak çalışmalar özellikle küçük çocuklarda yaratıcı IQ’nun yükseltilmesinin mümkün olduğunu gösteriyor. Burada çocuğunuzun merakını ve yaratıcılığını artırmak için hemen deneyebileceğiniz birkaç yöntem öneriyoruz. Öncelikle evinizde çocuğunuzun oturup okuyacağı, resim çizeceği ya da bir şeyler yapacağı bir alan ayırın. Bu alan, güvenlik yönünden gözetim altında olmasına karşın, eve girip çıkanların meraklı gözlerinden uzak ve çocuğun “gözetlendiğini” hissetmeyeceği bir yer olmalı. Oturma odasının bir köşesine kitap, kâğıt ve kalem dolu bir kutu koymak, hatta masanın bir kenarı ya da mutfağın bir köşesinde ona ait bir yer ayırmak bile yeterli olabilir. Çocuk kendini güvende hissedip bu yerin ona ait olduğunu hissettiğinde buraya keyifle yerleşecek ve sihirli faaliyetine başlayacaktır. Bazı yiyecek resimleri yapın. Yeşil biber, makarna, kızarmış ekmek, bir pırasa… İstediğiniz herhangi bir şeyi VIII kullanın. Bunu sizin değerli zamanınızı almadan yemek hazırlarken yapabilirsiniz. Aynı zamanda bazı kurallara (yemeğinle oynama) karşı gelme gibi bir avantajı da vardır. Bazen önemsiz kurallara karşı gelmek çocuğunuzu yeni fikirler oluştururken biraz daha yaratıcı ve cesur olmaya teşvik etmenin iyi bir yoludur. Çocuğunuzdan bir güneş ya da yağmur dansı isteyin. Bu, eve müzik ve neşe getirmesinin yanı sıra kavramları (hava durumu ve müzik) birleştirmeyi öğreterek çocuğunuzun hayal gücünü teşvik etmenizi sağlayacaktır. Çay saatinde bir karakterin kostümünü giyin. Bu tür eğlencelere bütün ailenin katılmasını sağlayın. Çocuğunuzun oyunlarına katılıp iyi bir rol modeli olmazsanız, yaratıcılığı teşvik edemezsiniz. Son olarak çocuğunuzun açıkça belli olmayan yaratıcılık ifadelerine dikkat edin (çoğu zaman bu çok yaramaz oldukları zamanlarla ilişkilidir). Bisküvi kutusuna ulaşmak için olağandışı yollar buluyor mu? Bir öyküyü daha ilginç yapmak için gerçeği biraz çarpıtıyor mu? Kuşkusuz kötü davranışları teşvik etmemelisiniz, ancak fırsat olduğunda ona yaratıcı bir şey yaptığını söyleyin ve ustalığını övün. Sadece bir dakikanız mı var? IX Giriş Anne babaların çoğu çocuklarında yaratıcılığı geliştirmenin “iyi bir şey”olduğunu bilir, ama nedenini tam olarak anlamazlar. Basitçe özetlersek yaratıcılığın teşvik edilmesi çocuğunuzun seçeceği meslek ya da yaşam tarzı ne olursa olsun yararlanabileceği bir dizi bilişsel ve yaşama ilişkin beceri edinmesine yardımcı olur. Araştırmalar çok erken yaşlardan itibaren çocukların yaratıcılığını desteklemenin yaşamın ileri döneminde daha yüksek akademik ve mesleki başarı elde etmelerine yardımcı olduğunu ortaya koyuyor. Söz gelimi, Yale Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma bir çocuğun yaratıcılık ölçümünün, okul bitirme sınavındaki başarısını tek başına IQ skorundan daha doğru öngördüğünü ortaya koydu. Yale Üniversitesi Çocuk Araştırma Merkezi’nden Dr. Dorothy ve Jerome Singer tarafından gerçekleştirilen birkaç çalışma da hayali ve yaratıcı oyunlar oynayan küçük çocukların, gerek sözcük dağarcığını gerekse matematiksel ve diğer bilişsel becerileri ölçen testlerde bu tür faaliyetlere daha az zaman ayıran çocuklardan daha başarılı olduğunu gösterdi. Bu psikologlar ve diğer bilim insanları, anne babalar ve öğretmenlerin çocuktaki yaratıcılığı destekleyebilmeleri için en uygun zamanın, çocuğun yaşamının erken dönemi—özellikle ilk yedi yıl—olduğunu da keşfettiler. Her çocuğun sahip olduğu yaratıcılığın geliştirilmesinde başlangıç noktası olarak, anne babanın ve çocuğun sık vakit geçirdiği diğer kişilerin yaratıcılığa dair kendi anlayışlarını genişletmeleri gerekir. XIII Nedense çoğu zaman “yaratıcı faaliyetler” denildiğinde aklımıza boya kalemlerini ortaya koymak, resim yapıştırmak ya da karton ambalajlardan bir şeyler yapmak gelir. Belki de bu anlayışımızı okuma ve müzik faaliyetlerini de kapsayacak şekilde genişletmeliyiz. Yaratıcılık kavramımızı boyama, öykü anlatma ve el sanatları gibi bilinen yöntemlerle sınırlayarak yaratıcılıktan çok uzak kalma tuzağına düşürebiliriz; bu, çocuklarımızın yaşamlarının seyrini değiştirebilecek bir kısıtlanmadır. İlerleyen sayfalarda, çocuğunuzu yeni, heyecan verici ve kendine özgü biçimlerde düşünmeye teşvik edeceğiniz yüzlerce yol önereceğim. Bunların arasında evinizi daha yaratıcı bir ortama dönüştürme yolları, günlük rutinde yapabileceğiniz değişiklikler ve yenidoğandan altı yaşına kadar farklı yaşlardaki çocuklara göre tasarlanmış birçok oyun ve faaliyet bulunuyor. Kitap boyunca, çocuklarda yaratıcılığa ilişkin son çalışmalar hakkında temel bir fikir vermenin yanı sıra yaratıcılığın geliştirilmesine yönelik altın kuralları sunacak, yaratıcı “tipler”le ilgili genellikle inandığımız asılsız söylentileri ele alacak ve yaratıcı potansiyeli körelten yaygın alışkanlıkları tanımlayacağız. Kitapta aynı zamanda yaratıcılığın çocuklarınızın sosyal becerilerinin gelişimine ve akademik başarılarının artmasına neden yardımcı olduğunu öğreneceksiniz. Burada ayrıca bazı çocukların diğerlerine göre daha yaratıcı olduğu görüşünün doğru olup olmadığını ve psikologların çocuktaki yaratıcılığı nasıl ölçtüğünü araştıracağız. Kitabın belki de en önemli yanı, bu fikirlerin bazılarını uygulayarak çocuğunuzun yaşamı ve geleceğinde nasıl çarpıcı XIV
© Copyright 2024 Paperzz
