PIŠTOLJI “SPECIAL OPERATIONS” Ovoj kategoriji, koja je najbrojnija, pripadaju svi pištolji koji se nalaze u naoružanju jedinica, modifikovani tako da mogu primiti moderatore pucnja (prigušivače) i razne pomoćne aparate. U ovom slučaju teži se ka tome da se obično koristi oružje koje je već u naoružanju prije svega zbog logističke podrške, ekonomičnosti i standardizacije obuke. Proizvođači prigušivača su brojni, a u Evropi postoji francuski Stopson i Sapl, švajcarski Brugger & Thomet, u Americi Gemtech, AWC, OPS Inc., Knights Armament Company. Proizvođači oružja već godinama proizvode specijalne verzije, ali u posljednje vrijeme su odlučili da prošire svoje ponude i takođe su realizovali verzije ad hoc za konkurse i izbore pojedinih vojski. 1968. godine US Navy je naručila od Smith & Wesson jednu specijalnu verziju poluatomatskog pištolja Model 39 (kalibra 9x19) opremljen dvorednim okvirom sa 14 metaka i čeličnim tijelom sa crnim mat finišom. Takve modifikacije dovele su potom do nastanka, 1972. godine, “civilnog” modela 59, koji je bio jedan od uspješnijih proizvoda ove američke firme. Oružje, koje su koristili pripadnici Navy SEAL u Vijetnamu, modifikovano za vojnu upotrebu, je imalo podignute nišane da bi se moglo nišaniti iznad prigušivača, imalo je jednu dugu polugu “hold open” sa jednim prednjim produžetkom za blokiranje navlake da bi se spriječilo samovoljno ponovno repetiranje. Službeno je nazvano Mk-22 Mod.0, ali postaje poznatije kao “Hushpuppy”. Firma Super Vel Cartridge Corporation razvila je sub-soničnu municiju za ovaj pištolj: 9mm Mark 44 Mod.0 sa zrnom od 158 grejna i brzinom od 274 m/sek. Prigušivač, izrađen po dizajnu Naval Ordnance Laboratori, imao je u svojoj unutrašnjosti jednu čauru, nosač dijafragmi koju zadržava opruga. Odvijajući prednji zatvarač brzo su se mogla zamijeniti tri elastična diska: poslije 30 pucnja ako se koristila sub-sonična municija ili poslije samo 5-6 ako se koristila standardna municija. Jedno od boljih rješenja ponudila je njemačka oružarska kuća Heckler und Koch, odnosno svoj model Mk-23 Mod.0 kalibra .45ACP, pištolj koji je američka komanda Specijalnih snaga-SOCOM usvojila za opremanje svojih jedinica Special Forces. Sa druge strane malo se pričalo o nesrećnom modelu Colt OHWS (Offensive Handgun Weapon System). Tehničari Colta su ujedinili tijelo pištolja DOUBLE EAGLE (verzija modela 1911 sa SA/DA okidanjem) i navlaku sa cijevi od modela ALL AMERICAN 2000. Koncepcijski, ovo je bila dobra ideja, ali oružje koje je H&K ponudio je koristilo polimerski lakši ram, i predstavljalo je derivat pištolja USP koji je već bio naširoko ispitan. To je bilo odlučujuće na kraju prilikom izbora pištolja za SOCOM. Kritičari su tada optuživali US Army za sindrom “not invented here”, ali Colt je bio definisan kao nesavršeno oružje: modeli inspirisani pištoljem OHWS nisu imali nikakvog komercijalnog uspjeha. H&K, ponesena uspjehom, kasnije razvija još dvije verzije pištolja Mk-23, odnosno 1/4 PIŠTOLJI “SPECIAL OPERATIONS” USP 45 Tactical kal.45 ACP i USP .40 Tactical kal.40 S&W, još kompaktnija i lakša verzija, namijenjena uglavnom američkom Law Enforcement (policijskom) tržištu. Takođe H&K je prije nekoliko godina izbacila na tržište pištolj USP 9SD (Schalldampfer) u popularnom kalibru 9x19 mm. Jedine vidljive razlike ogledaju se u duzini cijevi koja kod ovog modela iznosi 119 mm, i nišani su podignuti. Prigušivač IMPULSE IIA za ovaj pištolj proizveden je od strane švajcarskog proizvođača Brugger & Thomet i realizovan je od neoksidirajućeg čelika. Kako ovaj model, tako i model OHG firme Knights Armament Company razvijen isključivo za pištolj Mk-23, konstruisani su po kriterijumima “wet technology”, odnosno, mogu biti “pridodati” sa 5 kubnih centimetra vode za dodatno smanjenje zvuka za oko 2/3 dB ili da smanji fenomen “first round pop”. Takođe i SIG SAUER proizvodi liniju specijalnih pištolja, odnosno SO (Special Operations). Ona uključuje tri modela: P-220 SO kalibra .45 ACP, P-226 SO i Sig Pro 2022 u kalibrima 9x19, .40 S&W i .357 Sig. Svi pištolji imaju integrisanu Picatinny šinu na navlaci. Serija “P” je raspoloživa kako sa tijelom od lake legure (verzija AL-SO), tako i od neoksidirajućeg čelika (verzija SS-SO), dok Sig-Pro ima polimerski sanduk. Svi imaju tricijumske nišane i, P-226 u 9x19 mm, produženi okvir sa 20 metaka. Veoma čudno je da čuveni austrijski proizvođač pištolja GLOCK još nije “službeno” počeo da proizvodi specijalne verzije svojih polimerskih pištolja, iako je njegovo oružje vrlo rasprostranjeno u vojnim krugovima. Ipak za pištolj GLOCK-26 u 9x19mm (sub-kompakt verzija GLOCK 17) koga naširoko koriste “SpecOps community”, kako Gemtech (model AURORA) tako i Stopson (model SP-1) razvili su ove modele prigušivača ultrakompaktnih dimenzija koji zajedno sa malim dimenzijama pištolja, nude jedan “package” namijenjen “covert ops” misijama. Tu spada još i G-17L kalibra 9x19 mm sa cijevi od 6 inča (153 mm), posebno namijenjen taktičkoj upotrebi: dužina cijevi garantira, sa jedne strane dobru preciznost a sa druge omogućava najbolje moguće iskorišćavanje balističke karakteristike municije +P. Walther već nekoliko godina nudi tržištu jednu verziju svog “Special Operations” pištolja P-99. Kit uključuje jedan laserski obilježivač Laser Magnum Power Point, jedan prigušivač IMPULSE II i jednu cijev od 117 mm sa odgovarajućom zaštitnom kopom. Ova kombinacija se isporučuje u futroli od sintetičkog materijala koja se kači na kaiš. Prigušivač Walther ima jednu posebnu karakteristiku, odnosno ima pocinkovan prsten koji, okrećući ga do odgovarajuće tačke, omogućava blokiranje automatskog ciklusa ponovnog naoružavanja u slučaju diskretnog pucanja. Steyr-Mannlicher prije nekoliko godina obnovio je svoj poluautomatski pištolj M dovodeći ga na standard M-A1. U originalu, kao i kod mnogih drugih proizvođača, pištolj je imao svoju integrisanu šinu. Pištolj je zadržao DAO (Double Action Only) sistem okidanja definisan Reset 2/4 PIŠTOLJI “SPECIAL OPERATIONS” Action Trigger zato što, za razliku od ostalih sistema sa udarnom iglom sa oprugom (kao na primjer Safe Action Trigger), moguće je ponoviti hitac aktivirajući ponovo okidač. Oružje ima okvir sa 15 metaka u 9x19 ili 12 u.40 S&W i .357 Sig. Zahvaljujući polimerskom ramu težina oružja iznosi samo 766 grama (prazno oružje) i opremljeno je nišanima Trilux. Steyr je takođe prije nekoliko godina projektovao jednu specijalnu verziju pištolj za Survival za natječaj francuskog ratnog vazduhoplovstva - “Armée de l’Air”, kojim bi opremilo svoje pilote i timove Combat SAR. Osnovni zahtjevi su bili da oružje teži manje od 1000g, bez spoljnog cook-a i da je moguće montiranje prigušivača. Model, predstavljen na pariškom sajmu naoružanja i opreme “Milipol 2005”, imao je na sebi prigušivač firme Brugger & Thomet kao i IC nišan za upotrebu u uslovima NVG. Beretta u svom katalogu Defence nudi dva pištolja rezervisana za SpecOps: 92 Stock u 9x19 i 87S u 22Lr. Stock, verzija rađena za takmičenja dinamičkog gađanja, derivat pištolja BRIGADIER, opremljena je sa cijevi sa navojem zaštićena kružnim bushing-om (kopča). Kočnica je i za ljevoruke strijelce, manualnog tipa i nalazi se na sanduku. Za razliku od BRIGADIER-a, nema decoking, teži prazan 1015 grama i dvoredi okvir ima kapacitet od 15 metaka. Beretta 87S, na američkom tržištu poznatiji još kao CHEETAH, koristi cijev dugu 120 mm, i ona je takođe namijenjena montiranju prigušivača i opremljena je zaštitnim pocinkovanim prstenom (bushing). Jednoredni okvir prima 8 metka i teži prazan 585 grama. Kako je već poznato, u pojedinim situacijama važnija je veća preciznost nego veća zaustavna moć, posebno u operativnom urbanom kontekstu. Uprkos statusu “deda”, Colt 1911 je još uvijek u širokoj upotrebi i u određenim situacijama u stanju je da ponudi ne mali broj taktičkih prednosti. Zainat starosti, na primjer, kalibar .45 ACP ostaje municija sa odličnom zaustavnom moći, uvećana nedavno zahvaljujući novim punjenjima +P. Sistem Browning-Colt sa SA okidanjem osigurava između ostalog odličnu preciznost. Poseban primjer je slučaj da su ovim pištoljima opremljene specijalne snage US Marines: 1911 MEU-SOC (Marine Expeditionary Unit-Special Operations Capable). Nekoliko Colt 1911A1 je bilo sakupljeno iz oružarnica i prerađeno direktno u bazi u Quantico, sa komercijalnim komponentama: šina Springfield i Caspian, cock match BarSto, okvir od čelika inox Wilson-Rogers. Takođe i nišani i okidač dolaze sa “custom” tržišta. Istu filozofiju imaju i timovi FBI HRT (Hostage Rescue Team); oni su izabrali verziju “custom 3/4 PIŠTOLJI “SPECIAL OPERATIONS” standard” pištolja 1911, Springfield TRP (Tactical Response Pistol), čiji primjer su uzeli i SWAT Team Los Angeles sa uvođenjem Wilson Combat TLE. Autor: Zoran Milošević www.zrno.ba 4/4