Τεύχος 187 (Ιούλιος - Καθολική Αρχιεπισκοπή Κερκύρας

Editorial
«Όποιος γλυτώνει έναν άνθρωπο από ένα δάκρυ,
υψώνει ένα μέτρο το μπόι της ανθρωπότητας»
Γιάννης Ρίτσος
Αγαπητοί μου,
Μετά το Πάσχα και την Ανάσταση του Κυρίου, που πανηγύρισαν όλοι οι πιστοί των εκκλησιαστικών μας επαρχιών, μία νέα «ανάσταση» ανέτειλε, ξανά, μέσα στους κόλπους του Χριστιανισμού. Πενήντα χρόνια μετά την ιστορική συνάντηση των «ειρηνοποιών», του Πάπα Παύλου
του 6ου και του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα στα Ιεροσόλυμα και τα εγκαίνια του
θεολογικού διαλόγου για την προσέγγιση των δύο αδελφών, χριστιανικών εκκλησιών, Ορθόδοξης και Καθολικής, δύο μεγάλοι εκκλησιαστικοί ηγέτες ενώνουν τις φωνές και τις προσευχές
τους και βαδίζουν ξανά στα βήματα των προκατόχων τους. Ο Πάπας Φραγκίσκος συναντά και
αγκαλιάζει την Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στα μέρη που γεννήθηκε,
που κήρυξε και μου μαρτύρησε ο ιδρυτής της Εκκλησίας μας, μίας εκκλησίας που υποφέρει και
κινδυνεύει όσο μένει διαιρεμένη. Οι εικόνες που έκαναν το γύρο του κόσμου άγγιξαν και την
πλέον καχύποπτη ψυχή κι απέδειξαν πως αυτά που νομίζουμε πως μας χωρίζουν είναι πολύ
λίγα μπροστά σ’ αυτά που μπορούν να μας ενώσουν: αρκεί να υπάρχει πιστότητα, ειλικρίνεια,
σεβασμός, κατανόηση και ανυπόκριτη αγάπη. Ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας υπογράμμισε
3
Editorial
ότι «η πρωτοβουλία αυτή είναι μια γέφυρα για την άρση των εμποδίων, διότι η ελπίδα δεν
σβήνει και οι χριστιανοί, με προτροπή του Αποστόλου Παύλου, συνεχίζουν πάντα να προσεύχονται και να ελπίζουν. Ελπίζουμε, με την ευλογία του Θεού και με την φώτιση του Αγίου
Πνεύματος, να σημειωθεί σημαντική πρόοδος προς την ειρήνη». Ακόμα πιο σπουδαία ήταν η στιγμή όταν στους κήπους του Βατικανού Πάπας και Πατριάρχης,
αλλά και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος, υποδέχθηκαν τον Ισραηλινό Πρόεδρο Σιμόν
Πέρες και τον Παλαιστίνιο ηγέτη Μαχμούντ Αμπάς, για να συμπροσευχηθούν, με γενναιότητα, υπέρ της ειρήνης στην πολύπαθη Μέση Ανατολή. «Για να επιτευχθεί η ειρήνη χρειάζεται
πολύ περισσότερο θάρρος από ό, τι για να γίνει πόλεμος. Είμαστε εδώ για να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της βίας και του μίσους με μια μόνον λέξη: αδελφέ μου» τόνισε ο Πάπας Φραγκίσκος,
για να συνεχίσει απευθυνόμενος στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, λέγοντας: «Ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου την Αυτού Αγιότητα Βαρθολομαίο που δέχθηκε να είναι
σήμερα εδώ, κοντά μου, για να υποδεχθούμε μαζί τους φιλοξενούμενούς μας. Η συμμετοχή
και η παρουσία του είναι ένα μεγάλο δώρο και μια μαρτυρία της πορείας προς την ένωση που
πραγματοποιούμε εμείς οι χριστιανοί».
Κατά την παρέμβασή του, ο πρόεδρος του Ισραήλ Σιμόν Πέρες ανέφερε ότι «η παρουσία όλων,
σήμερα στο Βατικανό, μαρτυρά την θέληση για ειρήνη, διότι η ειρήνη είναι η αιτία ύπαρξης
της Ιερουσαλήμ. Έζησα τον πόλεμο, γνώρισα την ειρήνη. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τους τόσους ανθρώπους, τους φίλους, τα παιδιά που πλήρωσαν το τίμημα του πολέμου. Στην ζωή μου δεν θα
σταματήσω, κάθε μέρα, να στηρίζω την ειρήνη» ανέφερε. Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ
Αμπάς ζήτησε από τον Κύριο να δωρίσει ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια στον λαό του. «Η
συμφιλίωση και η ειρήνη, Κύριε και Θεέ, είναι ο στόχος μας. Σταθεροποίησε τα βήματά μας και
στέψε με επιτυχία τις προσπάθειές μας» ανέφερε ο Αμπάς. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, η Εκκλησία μας υποδέχθηκε στις
τάξεις των Αγίων δύο ηγετικές εκκλησιαστικές προσωπικότητες του πρόσφατου παρελθόντος:
τους Πάπες Ιωάννη 23ο και Ιωάννη Παύλο Β’. Ο πρώτος υπηρέτησε ως Αποστολικός Νούντσιος
στην Κωνσταντινούπολη και στα δύσκολα χρόνια της κατοχής εργάστηκε για τον επισιτισμό
των κατοίκων της Αθήνας και την αποτροπή του βομβαρδισμού των Αθηνών και ο δεύτερος
υπήρξε από τα χρόνια που υπηρετούσε, ως ιερέας στην Πολωνία, ένας μεγάλος ελληνολάτρης.
Μένει να δούμε πότε θα αναγνωρισθεί και στη χώρα μας ο σημαντικός αυτός ρόλος που διαδραμάτισαν… αν θα αναγνωρισθεί ποτέ!
Καλό καλοκαίρι
Η Σύνταξη
4
Το Γράμμα του Αρχιεπισκόπου
Αγαπητοί μου,
Με τη βοήθεια του Θεού, πέρασε ακόμα μία ποιμαντική περίοδος και γνωρίζω πως τώρα που μπήκαμε στο καλοκαίρι όλα θα χαλαρώσουν, αλλά εκείνο
που δεν θα πρέπει να υποκύψει στους νόμους των
διακοπών, είναι η σχέση μας με το Θεό. Για αρκετούς από τους πιστούς μας, είμαι βέβαιος πως θα
βρεθούν διάφορες δικαιολογίες για να μην μείνουν
συνεπείς στις θρησκευτικές τους υποχρεώσεις, με
κύρια την κυριακάτικη Θεία Λειτουργία. Άλλωστε
το χειμώνα βρέχει και δεν μπορούμε να βγούμε, το
καλοκαίρι κάνει ζέστη και η θάλασσα μας καλεί,
δικαιολογίες που δεν ευσταθούν για έναν αληθινό
χριστιανό που θέλει να υπακούσει στο νόμο της
αγάπης του Θεού που δεν μας ξεχνάει ποτέ, που έρχεται στη ζωή μας και με τη θεία του χάρη μας δίνει
τη δυνατότητα να αγαπήσουμε. Όταν δεν αγαπάμε την Αγάπη, τότε κάποια ανωμαλία υπάρχει στη
σχέση μας με το Θεό. Ελπίζω λοιπόν, αυτό το καλοκαίρι, να μην αδειάσουν ξανά οι εκκλησίες μας από
τους «ντόπιους» και να γεμίσουν μόνο από του-
ρίστες, οι οποίοι ταξιδεύουν στη χώρα μας επιζητώντας ήλιο και θάλασσα, ψάχνουν όμως συγχρόνως με αγωνία να βρουν και να επισκεφθούν μία
καθολική εκκλησία για να λειτουργηθούν. Ακόμα
κι αν δεν καταλαβαίνουν τη γλώσσα μας, παρακολουθούν με ευλάβεια και στο τέλος έρχονται να μας
ευχαριστήσουν για την «ωραία λειτουργία».
Αλλά ας αφήσουμε τις γκρίνιες. Αν θέλαμε να κάνουμε έναν απολογισμό των δραστηριοτήτων αυτής της ποιμαντικής περιόδου, που θα ξαναρχίσει
πάλι τον Οκτώβριο, μπορούμε, σε γενικές γραμμές,
και σε διάφορους τομείς να είμαστε ευχαριστημένοι. Μία ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για το
κατηχητικό της Αρχιεπισκοπής της Κέρκυρας και
του Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης: Στη
Θεσσαλονίκη είχαμε κάθε Σάββατο πάνω από πενήντα παιδάκια που παρακολουθούσαν την κατήχηση, ενώ και στην Κέρκυρα περίπου τριάντα μικρά
παιδιά συμμετείχαν σε αυτήν. Θέλω να ευχαριστήσω τις κατηχητικές επιτροπές, τους εφημέριους
και τις κατηχήτριες και κατηχητές για το ζήλο που
Μνημόσυνο Μητροπολίτη Πολυκάρπου Βαγενά
5
δίνονται στα σούπερ
μάρκετ ή μέσω διαφόρων προγραμμάτων,
η καθολική εκκλησία
δεν δικαιούται ποτέ
να λάβει ένα μέρος
για να το διαθέσει
στους
ανθρώπους
που χτυπούν την
πόρτα της; Ας είναι,
Είναι χαρακτηριστιη Θεία Πρόνοια είναι
κή η αντίδραση μίας
για όλους μεγάλη και
αλλοδαπής μητέρας
δεν θα μας εγκαταστην Κέρκυρα, που
λείψει στο έργο μας,
στη λήξη του κατηαρκεί (όπως είναι η
χητικού έτους, με δάαρχή μου) να γίνεται
κρυα στα μάτια, ήρθε
πάντα το καλό.
να μας ευχαριστήσει
Η νεολαία μας, από
για την αγάπη που
την άλλη «με τα
μοιραστήκαμε με το
πάνω και τα κάτω»
παιδί της. «Σεβασμιώτης προσπαθεί να
τατε, επιτρέπεται να
δώσει το στίγμα της
σας αγκαλιάσω;» με
και στην Κέρκυρα
ρώτησε. «Θα μπορούκαι στη Θεσσαλονίσα να είμαι ο πατέρας
κη. Κάνει ότι μπορεί,
σου, είμαι ο πατέρας
με τον κερκυραίο Υπουργό Ανάπτυξης κ. Νίκο Δένδια
θα περιμέναμε κάτι
σου» της απάντησα,
όπως και τα παιδιά σου που εμπιστεύεσαι, με τόση παραπάνω, αλλά στην Κέρκυρα δεν καταφέραμε
χαρά, σε εμάς. Ελπίζω και του χρόνου να εξακολου- να προσεγγίσουμε τους εφήβους. Το ίδιο θα πρέπει
θήσουμε με τον ίδιο ρυθμό αυτήν την επιμόρφωση να εργαστούμε και για την θρησκευτική διαπαιδαμέσα από το κατηχητικό έργο, γιατί χωρίς κατήχη- γώγηση των ενηλίκων. Στην Κέρκυρα έχουμε την
πλήρως ανακαινισμένη αίθουσα της καθολικής Αρση, κινδυνεύει το μέλλον της Εκκλησίας μας.
χιεπισκοπής και της ενορίας του Μητροπολιτικού
Ένας άλλος τομέας στον οποίον οι δύο εκκλησια- μας Ναού, αλλά και την αίθουσα της ενορίας της Ιεστικές μας επαρχίες επέδειξαν ιδιαίτερο ζήλο, είναι ράς Καρδίας , όπου θα μπορούσαμε να οργανώσουαυτός της Κάριτας. Με τη βοήθεια και την οικονο- με συναντήσεις και κύκλους επιμόρφωσης τη νέα
μική υποστήριξη της Κάριτας Ιταλίας καταφέραμε ποιμαντική χρονιά, όπως είχε συμβεί και παλαιότεόλη τη χρονιά, να βοηθήσουμε δεκάδες οικογένειες ρα. Άλλωστε μέσα στο χειμώνα, σκοπεύω να κάνουσυμπολιτών μας, ανεξαρτήτως εθνικότητας και με στην Κέρκυρα και στη Θεσσαλονίκη μία επίσηδόγματος. Σ’ αυτό το σημείο δεν μπορώ να μην με παρουσίαση της θαυμάσιας παπικής παραίνεσης
κάνω μία πικρή διαπίστωση: από τα τρόφιμα που «Η Χαρά του Ευαγγελίου». Από τώρα καλώ όλους
έδειξαν σε αυτόν τον
τομέα και για τη θυσία του χρόνου τους,
αλλά και για τη διάθεση του καλύτερου
εαυτού τους που προσέφεραν στα παιδιά
μας.
6
τους εφημέριους και τους λειτουργούς, όχι μόνο
στην Κέρκυρα και στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στη
Λάρισα, στο Βόλο, στην Ήπειρο, στη Θράκη κ.ο.κ.
να δραστηριοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση: να διαβάσουνε σταδιακά στους πιστούς αυτό το
«γράμμα» του Πάπα Φραγκίσκου.
Βέβαια, υπάρχουν και δυσκολίες στις κοινότητες
μας, αν και δεν εξαρτώνται όλες από εμάς, αλλά
από τις αρνητικές συνθήκες που βιώνουν σήμερα
όλοι περίπου οι κάτοικοι της Ελλάδας. Η οικονομική κρίση έχει «χτυπήσει» και την εκκλησία μας
και πολλοί από τους αλλοδαπούς καθολικούς έχουν
αναγκαστεί να επιστρέψουν στην πατρίδα τους ή
να ταξιδέψουν μακριά, αναζητώντας μία καλύτερη ζωή. Όλους αυτούς τους δεχθήκαμε και τους
αγκαλιάσαμε με αγάπη, εργαστήκαμε δίπλα τους,
αγωνιστήκαμε για τα προβλήματά τους και η ξαφνική αυτή αιμορραγία μας, ελπίζουμε πως σύντομα
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σάββατο
27 Σεπτεμβρίου 2014
Έναρξη
κατηχητικού έτους
στις 11:00’
και πανήγυρη του Αγίου
Βικεντίου στις 19:00’
στον Ενοριακό Ναό
Θεσσαλονίκης
θα σταματήσει. Ελπίζουμε πως οι καθολικές μας
κοινότητες θα εξακολουθήσουν ξανά ενωμένες,
την πορεία τους μέσα στην Εκκλησία.
Το καλοκαίρι πραγματοποιούνται και οι κατασκηνώσεις μας τόσο στην Κέρκυρα όσο και στη βόρειο
Ελλάδα. Θέλω να ευχαριστήσω τους διοργανωτές
για την προετοιμασία και την οργάνωση και να σας
διαβεβαιώσω πως τα παιδιά σας, συμμετέχοντας,
αποκτούν μεγάλες εμπειρίες και γνώσεις που θα τα
συνοδεύουν σε όλη τους τη ζωή.
Εύχομαι σε όλες και σε όλους ένα καλό καλοκαίρι,
υγεία και κάθε καλό με την ευλογία του Θεού κι
την προστασία της Παναγίας.
Με αγάπη Χριστού
Ο Επίσκοπός σας
† Ιωάννης
Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου
Συγκέντρωση του
κλήρου του Αποστολικού
Βικαριάτου
στην οδό Φράγκων
στις 10:30’
και προγραμματισμός της
νέας ποιμαντικής χρονιάς
Το απόγευμα ενοριακό
συμβούλιο με τη συμμετοχή
του Αρχιεπισκόπου
7
Ημερολόγιο
• Το απόγευμα του Σαββάτου 8 Μαρτίου, ο Αρχιεπίσκοπος μας Ιωάννης Σπιτέρης, συνοδευόμενος
από τον εφημέριο Βόλου π. Παύλο Περάτζο και
τον ιερομόναχο π. Λέοντα Κισκίνη, συνόδευσαν
μέσα στον Ι.Ν της «Ιεράς Καρδίας του Ιησού»
Λάρισας το νέο της ποιμένα π. Κρίστιαν Βέρες,
ο οποίος ήρθε σε αντικατάσταση του π. Σιμονέλ
Μποάνκις, που μετατέθηκε στην Ενορία της Κεφαλληνίας. Η κοινότητά της Λάρισας υποδέχθηκε με χαρά τον καινούργιο της ποιμένα,
αναπέμποντας ύμνους ευχαριστίας προς τον Θεό
για το δώρο που της έστειλε και υποσχέθηκε να
βρίσκεται πάντα δίπλα στον π. Κρίστιαν στην
νέα του διακονία, ώστε να αναλάβει με επιτυχία
το πηδάλιο της εκκλησίας της Λάρισας.
• Την Παρασκευή 28 Μαρτίου η Α.Ε. ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρο8
λος Παπούλιας, συνοδευόμενος από κυβερνητικούς παράγοντες, επισκέφθηκε επίσημα την Α.Α. τον Πάπα Φραγκίσκο και είχαν
μία μακρά και γόνιμη συζήτηση για τα θέματα
που απασχολούν την Καθολική Εκκλησία στη
χώρα μας.
• Το Σάββατο 29 Μαρτίου ο Αρχιεπίσκοπος συμμετείχε στο πνευματικό μνημόσυνο του μακαριστού Μητροπολίτη Κερκύρας και Παξών
κυρού Πολυκάρπου Βαγενά, στο πνευματικό
κέντρο της Ιεράς Μητρόπολης Κέρκυρας.
• Την Παρασκευή 4 Απριλίου πραγματοποιήθηκε
έκτακτη σύνοδος της Ι.Σ.Κ.Ι.Ε. για τη νομική αναγνώριση της Καθολικής Εκκλησίας
στην Ελλάδα. Για πρώτη φορά, μετά από πενήντα χρόνια, διαφαίνεται ένα σημάδι ελπίδας
σχετικά με την υπόθεση της επίσημης αναγνώρισης της Καθολικής Εκκλησίας και των καθιδρυμάτων της στη χώρα μας,
που ταλανίζεται χρόνια από
δεκάδες εμφανείς και… διόλου
εμφανείς αιτίες.
• Την Κυριακή 6 Απριλίου,
πραγματοποιήθηκε στο Καθολικό Κοιμητήριο Κέρκυρας
η τελετή του Δρόμου του
Σταυρού, οργανωμένη από
τις νέες και τους νέους της
Αρχιεπισκοπής μας.
• Στην Κέρκυρα βρέθηκε την
Πέμπτη 10/04/2014 ο Γενικός Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης,
Γιώργος Διδασκάλου, όπου είχε προγραμματισμένες συναντήσεις με παράγοντες στο νησί.
Με την ευκαιρία της επίσκεψης, ο κ. Διδασκάλου συναντήθηκε το μεσημέρι, με
τον Καθολικό Αρχιεπίσκοπο
π. Ιωάννη Σπιτέρη, ο οποίος
του εξέθεσε ζητήματα που
απασχολούν την καθολική
εκκλησία της Κέρκυρας.
• Το βράδυ της ίδιας ημέρας
η παιδική χορωδία της Χορωδίας Κέρκυρας υπό την
διεύθυνση της μουσικού Χριστίνας Καλλιαρίδου, πραγματοποίησε μία εντυπωσιακή
συναυλία στον Καθολικό Καθεδρικό Ναό Κέρκυρας με τις
9
παιδικές φωνές να εισάγουν, όσους είχαν την
τύχη να παρευρεθούν, στο πνεύμα των ημερών που κορυφώνεται το Θείο Πάθος.
• Το Σάββατο 12/04 τοπικά συγκροτήματα, χορωδίες από την πόλη και την ύπαιθρο, η Φιλαρμονική Εταιρεία «Μάντζαρος» κ.α. έψαλαν τα
παραδοσιακά κάλαντα του Λαζάρου στον
Καθολικό Αρχιεπίσκοπο, πριν καταλήξουν στη
γειτονική πλατεία του Δημαρχείου για την ολοκλήρωση της όμορφης αυτής εκδήλωσης.
• Το βράδυ της ίδιας ημέρας, σπουδαστές του
τμήματος μουσικής και χορωδίας του Ιονίου Ωδείου πραγματοποίησαν συναυλία με
έργα από την Μεγάλη Εβδομάδα στον ιστορικό
καθολικό Ναό του Αγίου Φραγκίσκου.
• Την Κυριακή των Βαΐων ο Αρχιεπίσκοπος
ξεκίνησε την ημέρα του ευλογώντας τα βάγια
στην Ενορία της Ιεράς Καρδίας του Ιησού,
συμμετέχοντας στη λιτανεία και στην όμορφη
τελετή που χρόνια οργανώνουν οι Φραγκισκανές Αδελφές και οι Καπουκίνοι Πατέρες.
Ακολούθως στην Καθολική Μητρόπολη και
στην πλατεία μπροστά από το Ναό, ευλόγησε
τα βάγια και τα μοίρασε στους πιστούς. Στη
συνέχεια συμμετείχε, συνοδευόμενος από τον
π. Ρόμπερτ Ρέικλι στην Λιτανεία του σκηνώματος του Αγίου που επί τρεις ώρες διατρέχει
τα όρια (τα παλαιά τείχη) της πόλης της Κέρ10
παρεκκλήσιο Φραγκισκανών Αδελφών
στην Κέρκυρα
κυρας, ευλογώντας την χώρα και τους κατοίκους της. Με το πέρας της Λιτανείας αναχώρησε για τη Θεσσαλονίκη.
• Το βράδυ της ίδιας ημέρας το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κέρκυρας οργάνωσε στον Καθολικό Καθεδρικό Ναό
της Κέρκυρας μια βραδιά εμπνευσμένη από
τα Θεία Πάθη. Σε έναν από τους σημαντικότερους ιστορικούς ναούς του νησιού μας, τον
Ντόμο, σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα “υπό
το φως των κεριών”, οι σολίστες του κουαρτέτου εγχόρδων ΙΟΝ Ensemble, Ρεντόνα Κόλα,
Έλενα Μπίλλα, Σπύρος Γρηγορόπουλος και Αμβρόσιος Βλαχόπουλος, με την υψίφωνο Λία Κολυτά, μας ταξίδεψαν με τη μουσική τους, από το
Stabat Mater του Pergolesi μέχρι την Θεία Λειτουργία του Tchaikovsky, ενώ ο καλλιτεχνικός
διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ, ο δικός μας Πέτρος
Γάλλιας, διάβασε αποσπάσματα από αγαπημένα
ποιητικά κείμενα των Θείων Παθών.
• Τη Μεγάλη Δευτέρα πραγματοποιήθηκε στον
Καθεδρικό Ναό της Θεσσαλονίκης η ευλογία των Ελαίων και η καθαγίαση του Αγίου
Μύρου. Οι ιερείς του Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης, με τον Αρχιεπίσκοπο Σεβ.
το Ιωάννη Σπιτέρη, συγκεντρώθηκαν στον
Ι.Ν Αμιάντου Συλλήψεως της Θεοτόκου για
την ετήσια ευλογία των Ελαίων. Πριν από την
ευλογία των Ελαίων (Ασθενών) και την καθαγίαση του Αγίου Μύρου, οι παρευρισκόμενοι
ιερείς ανανέωσαν τους όρκους της ιεροσύνης
τους μπροστά στον Επίσκοπο. Όπως μας ενημερώνουν συμμετείχαν ο Σεβ.τος Ιωάννης Σπιτέρης, ο π. Γεώργιος Όβσιακ (Jerzy Owsiak)
εφημέριος Θεσσαλονίκης, ο π. Ιωάννης Λούβαρης, o π. Αγαπητός (Agapit Ebiagena), ο Ηγούμενος των Λαζαριστών π. Γιάννους Ζβολίν-
σκυ, ο π. Παύλος Περάτζο εφημέριος Βόλου, ο
π. Κρίστιαν Βέρες υπεφημέριος Λάρισας και ο
βενεδικτίνος ιερομόναχος π. Λέων Κισκίνης. Ο
Αρχιεπίσκοπος επέστρεψε στην έδρα του στην
Κέρκυρα το πρωί της Μεγάλης Τρίτης.
• Τα τελευταία χρόνια, έχει καθιερωθεί, όπως, το
βράδυ της Μεγάλης Δευτέρας, η ιστορική Φιλαρμονική Εταιρεία «Μάντζαρος» της Κέρκυρας να ερμηνεύει στον Καθολικό Καθεδρικό
Ναό έργα από τη Μεγάλη Εβδομάδα. Έτσι και
φέτος στις 14 Απριλίου η Φιλαρμονική, υπό τη
διεύθυνση του Σωκράτη Άνθη και το εκκλησιαστικό τμήμα της Χορωδίας Κέρκυρας
υπό την προετοιμασία του Μιχάλη Καποδίστρια
προσέφεραν σε όλους τους παρευρισκόμενους
μία κατανυκτική βραδιά.
• Την Μεγάλη Τρίτη 15 Απριλίου 2014, στο
πνευματικό κέντρο της Καθολικής Αρχιεπισκοπής Κέρκυρας «Αίθουσα Αντώνιος Βαρθαλίτης» πραγματοποιήθηκε μία ενδιαφέρουσα
ομιλία από τον ιατρό Νίκο Τζαφέστα με θέμα
«Η ιατρική μπροστά στα γεγονότα της
σταύρωσης, του θανάτου και της ανάστασης του Χριστού. Πέθανε ο Χριστός πάνω
στον σταυρό; Ανάσταση: μύθος ή πραγματικότητα; Έρευνα πάνω στις διηγήσεις
των Ευαγγελίων για το θάνατο και την
ανάσταση του Χριστού».
• Την Μεγάλη Τετάρτη 16/4 ο νέος περιφερει11
συνοδευόμενος από ιερείς και μοναχές, αλλά
και τροφίμους του Καθολικού Γηροκομείου,
συγκεντρώθηκαν στο κατασκηνωτικό μας
κέντρο της Μεσογγής, για ένα πασχαλινό
κέρασμα και ανταλλαγή ευχών.
ακός διευθυντής της πυροσβεστικής υπηρεσίας στην Κέρκυρα κ. Ιάκωβος Κλεφτοσπύρος, επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο και συζήτησαν θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
• Για τις τελετές της Μεγάλης Εβδομάδας
και του Πάσχα ο Αρχιεπίσκοπος βρέθηκε
στην Κέρκυρα, όπου με λαμπρότητα και μεγάλη επισημότητα χοροστάτησε στις θρησκευτικές και λειτουργικές εκδηλώσεις της περιόδου.
• Τη Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, ο Επίσκοπος,
• Με επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της
11ης Πανελλήνιας Συνάντησης Καθολικής
Νεολαίας Ελλάδος (ΕΚΝΕ) στην Πάτρα, το
τριήμερο 25, 26 και 27 Απριλίου 2014. Ενενήντα οκτώ νέοι και νέες μαζί με τους εκκλησιαστικούς παραστάτες και τους εμψυχωτές των
τμημάτων, προερχόμενοι από πολλές περιοχές
όπου υπάρχουν ενοριακές κοινότητες της Καθολικής Εκκλησίας στην Ελλάδα, και από το
Αποστολικό Βικαριάτο της Θεσσαλονίκης,
συγκεντρώθηκαν στην Πάτρα, στον Καθολικό
Ναό του Αγίου Ανδρέα, στο τέλος της Διακαινησίμου Εβδομάδας, για την Ενδέκατη Πανελλήνια Συνάντηση της Καθολικής Νεολαίας. Το
θέμα της Συνάντησης έφερε τον τίτλο: ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΝΕΟΙ. Μέσα από ενδιαφέρουσες ομιλίες,
συζητήσεις, δραστηριότητες, ομάδες εργασίας,
προβολή ταινιών… αλλά και δυνατών στιγμών
περισυλλογής και προσευχής, παρουσιάστηκε
το ποιμαντικό έργο των Παπών Ιωάννη ΚΓ’ και
Ιωάννη Παύλου Β’, των οποίων η αγιωνυμία
τελέστηκε την Κυριακή 27 Απριλίου 2014. Οι
νέοι που συμμετείχαν προέρχονταν από τη Θεσσαλονίκη, τη Ζάκυνθο, την Αθήνα, την Πάτρα,
τη Σύρο, την Τήνο, τη Μύκονο, την Πάρο, την
Κρήτη. Η δυναμική ομάδα της ΕΚΝΕ Πάτρας,
με τον άξιο εφημέριό της π. Γεώργιο Ντάγκα,
είχαν αναλάβει την προετοιμασία, τη διεκπεραίωση και την αξιολόγηση αυτής της πολύ καλής
Πανελλήνιας Συνάντησης.
• Από τις 26 έως τις 27 Απριλίου, ο Αρχιεπίσκοπος βρέθηκε στη Λάρισα, όπου σύμφωνα με
την παράδοση των τελευταίων χρόνων, τη Β’
Κυριακή του Πάσχα, εορτή της Θείας Ευσπλαχνίας του Θεού, πανηγυρίζει ο καθολικός ναός της πόλης.
12
• Την Τετάρτη 30/04 ο Αρχιεπίσκοπος απεύθυνε
χαιρετισμό στο 10ο Διεθνές Πανιόνιο Συνέδριο το οποίο οργανώθηκε με την ευκαιρία της
επετείου των 150 χρόνων από την ενσωμάτωση
των Ιονίων Νήσων στο Βασίλειο της Ελλάδος.
Μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Συνε-
δρίου που φιλοξένησε στην Κέρκυρα 450 ακαδημαϊκούς, πανεπιστημιακούς και ερευνητές
ήταν και ο Γραμματέας της Αρχιεπισκοπής μας.
• Το πρωί της Παρασκευής 2 Μαΐου ο Αρχιεπίσκοπος συναντήθηκε, στο γραφείο του, με το
σύμβουλο του Πρωθυπουργού καθηγητή
Δημοσθένη Δαβέττα και είχαν μία ενδιαφέρουσα συζήτηση.Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο Αρχιεπίσκοπος προήδρευσε, στην Αθήνα, της Συνοδικής Επιτροπής για την Ποιμαντική της Νεολαίας και των Κλήσεων.
• Το βράδυ της Παρασκευής 2 Μαΐου
Παρασκευή, 2 Μαΐου 2014 στον Καθολικό
Καθεδρικό Ναό (Duomo) και στα πλαίσια
των εκδηλώσεων του Πανιονίου Συνεδρίου,
δόθηκε Ρεσιτάλ για σόλο βιολί και βιολί
με εκκλησιαστικό όργανο από την Μαρία
Bozena Σουέρεφ (βιολί) και τον καπουκίνο π.
Giulio Gramegna (εκκλησιαστικό όργανο).
• Την Κυριακή 04 Μαΐου, ο Αρχιεπίσκοπος
έδωσε το Μυστήριο του Χρίσματος στα
13
παιδιά της Καθολικής Εκκλησίας του
Βόλου.
λίου, ημέρα Τετάρτη, στην Πλατεία του Προσκυνήματος της Παναγίας της Φανερωμένης.
• Στις 10 Μαΐου ο Αρχιεπίσκοπος ταξίδεψε
στο Cagliari, προσκεκλημένος να συναντήσει και να κηρύξει σε παλαιούς συναδέλφους
του, του Τάγματος των Καπουκίνων.
Ο εκλεγμένος Επίσκοπος γεννήθηκε
στην Ερμούπολη,
στις 17 Αυγούστου
1963, από τον Στέφανο Στεφάνου και
τη Μαρία Μαραγκού. Αποφοίτησε
από το Λύκειο στην
Ερμούπολη το 1981.
Έλαβε το πτυχίο
στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών
(Α.Σ.Ο.Ε.Ε.) το 1986. Έζησε στη Μοναστική
Κοινότητα των Πατέρων Ιησουιτών κατά τα
έτη 1986-1988. Εκπλήρωσε τη στρατιωτική
του θητεία από 11/7/1988 έως 11/4/1990. Το 1990
ζήτησε να ενταχθεί στον εφημεριακό Κλήρο
της Σύρου και έγινε δεκτός, και πραγματοποίησε τις φιλοσοφικές και θεολογικές του σπουδές στο Θεολογικό Πανεπιστήμιο της Βορείου
Ιταλίας στην Πάντοβα Ιταλίας από 20/09/1990
έως 29/11/1995. Χειροτονήθηκε Διάκονος από
τον Επίσκοπο Σύρου Σεβασμιότατο π. Φρα-
• Την Δευτέρα 12 Μαΐου η τοπική οργάνωση της Χ.Ε.Ν. υπό την προεδρία της κας
Ιωάννας Καπέλου, σε συνδιοργάνωση με
την Αρχιεπισκοπή μας πραγματοποίησαν
τιμητική εκδήλωση στο ιστορικό κτίριο της
Ιονίου Βουλής, όπου τίμησαν για την πολυετή
τους προσφορά τις, κερκυραίες στην καταγωγή, την διεθνούς φήμης τραγουδίστρια Κλειώ
Δενάρδου και την διακεκριμένη ογκολόγο Ράνια Αγγελάτου.
• Την Τρίτη 13 Μαΐου ανακοινώθηκε η ονομασία του νέου Επισκόπου Σύρου Π. Πέτρου Στεφάνου, σε αντικατάσταση του επί
40 χρόνια Ποιμενάρχη Φραγκίσκου, κατόπιν
παραιτήσεως από τα επισκοπικά του καθήκοντα, λόγω ορίου ηλικίας. Ο νέος Επίσκοπος θα
αναλάβει τα καθήκοντά του με την εις Αρχιερέα Χειροτονία του, η οποία θα γίνει στις 2 Ιου14
γκίσκο Παπαμανώλη στις 26/6/1994 στο πανσυριανό Προσκύνημα της Φανερωμένης, και
ιερέας από τον ίδιο Επίσκοπο στις 15/7/1995,
πάλι στη Φανερωμένη. Από τότε υπηρετεί ως
εφημέριος στις ενορίες Αγίου Πέτρου στην
Ποσειδωνία και Αγίου Ιωσήφ στον Βήσσα έως
σήμερα. Είναι ο Διαχειριστής στα οικονομικά
της Επισκοπής Σύρου και από το 2001 ιεροδιδάσκαλος σε Γυμνάσιο της Σύρου.
• Το απόγευμα της Δευτέρας 19 Μαΐου, μετά από
πολύμηνη μάχη με την επάρατο νόσο, επέστρεψε στον ουράνιο Πατέρα ο Ιερέας Νικόλαος
Ι. Ρούσσος, Γενικός Βικάριος της Αρχιεπισκοπής της Κέρκυρας Η εξόδιος ακολουθία
του πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 21 Μαΐου
2014 και ώρα 16:00’ από το Καθολικό Καθεδρικό Ναό Κέρκυρας και η ταφή του ακολούθησε
στο Καθολικό Κοιμητήριο.
• Την Κυριακή 1η Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στην Ενορία της Ιεράς Καρδίας του Ιησού
στην Κέρκυρα η τελετή της πρώτης μεταλαβής των παιδιών της Αρχιεπισκοπής, ενώ το απόγευμα
ακολούθησε η παραδοσιακή
Λιτανεία της Αγίας Δωρεάς.
•
Την Δευτέρα 2 Ιουνίου ο Αρχιεπίσκοπος συμμετείχε, στην Αθήνα, στην συνεδρίαση του Δ.Σ. της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας.
• Από 2 έως 6 Ιουνίου ο Αρχιεπίσκοπος συμμετείχε στην εαρινή Σύνοδο της Καθολικής
Ιεραρχίας της Ελλάδας.
• Την Κυριακή 8 Ιουνίου ο Αρχιεπίσκοπος, έδωσε το Χρίσμα στο Ντόμο της Κέρκυρας στα
παιδιά του κατηχητικού.
• Το πρωί της Δευτέρας 9 Ιουνίου η παιδική και η νεανική χορωδία Κέρκυρας και
η παιδική χορωδία Jacksonville από τη
Florida των Η.Π.Α. έδωσαν συναυλία στον
Καθολικό Καθεδρικό Ναό της Κέρκυρας.
• Στις 12 Ιουνίου ο Αρχιεπίσκοπος βρέθηκε
στην δεύτερη έδρα του, στο Αποστολικό
Βικαριάτο Θεσσαλονίκης, όπου εκτός των
διαφόρων υπηρεσιακών δραστηριοτήτων έδωσε τα Μυστήρια της Χριστιανικής Μύησης
στους ενήλικες της Ενορίας.
• Την Παρασκευή 13 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στην Κέρκυρα και από τον ιστορικό Ναό
του Αγίου Φραγκίσκου η Λιτανεία του Αγ.
Αντωνίου, το βήμα του οποίου ευλαβείται ιδιαίτερα στο θρησκευτικό αυτό μνημείο.
• Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος τελέστηκε
στους δρόμους του κέντρου της Πάτρας η Λιτανεία της Καθολικής Εκκλησίας, την Κυριακή
22 Ιουνίου, εορτή της Αγίας Δωρεάς. Η εορτή
τιμά το μεγαλύτερο δώρο που δίνει ο Θεός στον
άνθρωπο, δηλαδή τη Θεία Κοινωνία. Φέτος μάλιστα συμμετείχε στις τελετές και η 50μελής
Φιλαρμονική «Καποδίστριας», η οποία ήρθε
από την Κέρκυρα ειδικά για τον σκοπό αυτό.
Την εορτή τίμησαν επίσης με την παρουσία
τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και των
προξενικών αρχών. Ένας σημαντικός αριθμός
εκδρομέων από την Κέρκυρα μαζί με τον π. Ρόμπερτ Ρέικλι και μέλη της Κάριτας Κέρκυρας
κατέκλυσε επίσης την εκκλησία, μαζί με τους
πιστούς της Πάτρας. Την παράσταση έκλεψαν
τα μικρά παιδιά που είχαν ντυθεί αγγελούδια
αλλά και διάφοροι μικροί άγιοι.
15
Επιστολές - Ανακοινωθέντα
Ιερά Σύνοδος Καθολικής Ιεραρχίας της Ελλάδας
Ανακοινωθέν
Από τις 3 έως και τις 5 Ιουνίου 2014 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η τακτική
εαρινή Σύνοδος της Καθολικής Ιεραρχίας της Ελλάδος στην Ιερά Μονή των Καπουκίνων Πατέρων στους Αγίους Αναργύρους Αττικής. Οι εργασίες άρχισαν μετά το πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο στον Ιερό Ενοριακό Ναό του Αγίου Φραγκίσκου. Στην αρχή
των εργασιών οι Ιεράρχες υποδέχτηκαν με χαρά και αδελφικά αισθήματα τον εκλεγμένο
νέο Επίσκοπο Σύρου Θήρας και Αποστολικό Τοποτηρητή της Καθολικής Επισκοπής
Κρήτης και του ευχήθηκαν την Ευλογία του Θεού Πατέρα και τη χάρη του Αγίου Πνεύματος για να υπηρετήσει με όλες του τις δυνάμεις και τα χαρίσματά του την Εκκλησία
του Χριστού.
Η Ιερά Σύνοδος: Ασχολήθηκε με όλα τα θέματα που προέβλεπε η ημερήσια διάταξη και πήρε συγκεκριμένες αποφάσεις για τη συνέχιση των προσπαθειών της ανανέωσης
των βιβλίων που χρησιμοποιούνται στα κατηχητικά κέντρα της Καθολικής Εκκλησίας
στην Ελλάδα.
Συναντήθηκε: Με εκπροσώπους της Κάριτας Ελλάς και της Κάριτας Ιταλίας
και έγινε ενημέρωση των Ιεραρχών για το πρόγραμμα κοινωνικής στήριξης ΕΛΠΙΣ1 και
ΕΛΠΙΣ 2 όπως επίσης και για το πρόγραμμα αδελφοποίησης των εκκλησιαστικών επαρχιών της Καθολικής Εκκλησίας της Ελλάδος με Εκκλησιαστικές Επαρχίες της Ευρώπης
για μια κοινή προσφορά μαρτυρίας αγάπης μέσα από το κοινωνικό έργο της Εκκλησίας.
Με το Νομικό Συμβούλιό της και καθόρισε τον τρόπο προώθησης των προτάσεών της προς την Κυβέρνηση διαφόρων θεμάτων που την απασχολούν και ιδιαίτερα
το διαιωνίζον πρόβλημα της νομικής αναγνώρισης της Νομικής προσωπικότητας της
Καθολικής Εκκλησίας της Ελλάδος.
Με τον Αποστολικό Νούντσιο στην Ελλάδα Σεβασμιότατο κ. Edward Joseph
Adams με τον οποίο έγινε ανταλλαγή απόψεων πάνω σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος.
Έγινε επίσης και αναφορά σε κάποιες ανάρμοστες συμπεριφορές Ελλήνων Ορθοδόξων
Μητροπολιτών προς το Σεβάσμιο πρόσωπο του Επισκόπου και Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου όπως επίσης και του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου.
16
Η Ιερά Σύνοδος: Δέχτηκε την επίσκεψη αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία
θέλησε να ενημερωθεί για τα προβλήματα που απασχολούν σήμερα την Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα σε σχέση με την Πολιτεία. Η αντιπροσωπεία αποτελείτο από τον
βουλευτή Γιάννη Αμανατίδη (Α’ Θεσσαλονίκης), Υπεύθυνο Κ.Ο. για τα Θρησκεύματα,
τον Μάκη Λυκόπουλο, Υπεύθυνο Θεματικής Θρησκευμάτων και μέλη της ίδιας Θεματικής. Κατά τη διάρκεια της συναντήσεως τα στελέχη του κόμματος της Αξιωματικής
Αντιπολίτευσης συζήτησαν με τους Ιεράρχες θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ενώ
δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση σε εκείνα που απασχολούν την Καθολική Εκκλησία στην
Ελλάδα.
Συνέταξε και θα αποστείλει επιστολή προς τον Πρωθυπουργό της Τουρκίας κ.
Ερντογάν, ζητώντας του να μην προχωρήσει στη μετατροπή του Ιερού Ναού της του
Θεού Σοφίας σε Ιερό Τέμενος, διότι αποτελεί ιστορικό ναό της Χριστιανοσύνης. Την
επιστολή αυτή η Ιερά Σύνοδος θα την κοινοποιήσει και στην ΑΘΠ τον Οικουμενικό
Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο.
Η Ιεραρχία αποφάσισε να πραγματοποιήσει τη φθινοπωρινή της τακτική Σύνοδο από τις 11-13 Νοεμβρίου στην Αθήνα.
Αθήνα 5/6/2014
Από τη Γραμματεία της Ιεράς Συνόδου της Κ.Ε.
17
Διατάγματα - Εγκύκλιοι
† ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΠΙΤΕΡΗΣ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ-ΖΑΚΥΝΘΟΥ
ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΒΙΚΑΡΙΑΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Αρ. πρωτ. 43/2014
Φάκ. 113/5α
Κέρκυρα 10 Ιουνίου 2014
Προς τον Σεβ. Π. Jerzy Owsiak
Εφημέριο Ενορίας
Αμιάντου Συλλήψεως της Θεοτόκου
Στη Θεσσαλονίκη
Σεβαστέ Πάτερ και συλλειτουργέ,
Σε συνέχεια της επιστολής σας της 3ης Ιουνίου έ.τ., στην οποία μου κοινοποιήσατε τα
ονόματα των Ενοριτών που εξελέγησαν στις πρόσφατες εκλογές ανάδειξης των μελών του
Νέου Ποιμαντικού κι Ενοριακού Συμβουλίου της Ενορίας Θεσσαλονίκης την Κυριακή 1η
Ιουνίου 2014 και σε ακολουθία με τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν
ΕΓΚΡΙΝΩ
σύμφωνα με το Καταστατικό των Ενοριακών Συμβουλίων της Καθολικής Αρχιεπισκοπής
Κέρκυρας και του Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης (αρ. πρωτ. 001/2006 – 08/01/2006)
το νέο ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ που αποτελείται από τα οκτώ επικρατέστερα μέλη που
μου υποδείξατε, καθώς και τα μη αιρετά που εκπροσωπούν τις μοναχικές κοινότητες και
τους διάφορους θεσμούς της ενορίας:
18
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Μιράντα Σιλάβου
Ισσάμ (Σάμμυ) Σους
Λουδοβίκος Σιλάβος
Lindita Jushi
Philip Isaac
Marco Calabro
Elsa Abaca
Τζωρτζ Τζώρτζεβιτς
Μη αιρετά μέλη:
Π. Jerzy Owsiak CM – Εφημέριος
Π. Agapit Ebiagena CM – Υπεφημέριος
Π. Janusz Zwoliński CM – Βοηθός Εφημερίου
Π. Ιωάννης Λούβαρης CM – Βοηθός Εφημερίου
Αδ. Νικόλαος Πρίντεζης – Ιερά Μονή Αδελφών των Χριστιανικών Σχολείων
Αδ. Tessa (Valjeta) Marku - Ηγουμένη της Ιεράς Μονής Αδελφών Ιεραποστολών της Αγάπης
Φραντζέσκα Κοπάνου – Γραμματέας της Ενορίας
Ηλίας Σαλσάς – Από τη Λειτουργική Επιτροπή
Χριστίνα Παπαντωνίου – Εκπρόσωπος του Ομίλου Αγίου Βικεντίου
Σας παρακαλώ να συγχαρείτε εκ μέρους μου τα μέλη του νέου αυτού Ποιμαντικού
κι Ενοριακού Συμβουλίου, να παρακολουθείτε τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες που
αναλαμβάνουν, συνεργαζόμενος με τους υπόλοιπους Πατέρες της Κοινότητας σας μαζί τους
και να τους μεταφέρετε την ευλογία και τις ευχαριστίες μου για την διαθεσιμότητα που
είμαι σίγουρος πως θα επιδείξουν.
Διάπυρος Θεού ευχέτης
† Ιωάννης Σπιτέρης
Αρχιεπίσκοπος
19
† ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΠΙΤΕΡΗΣ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ-ΖΑΚΥΝΘΟΥ
ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΒΙΚΑΡΙΑΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Κέρκυρα 7 Ιουνίου 2014
χ. αρ. Πρωτ.
Προς τους Ιερείς και ιερομονάχους
των εκκλησιαστικών επαρχιών Κέρκυρας και Θεσσαλονίκης
Στις Έδρες τους
Αγαπητοί Αδελφοί και συλλειτουργοί,
Μόλις επέστρεψα στην Κέρκυρα από την Σύνοδο της Ιεραρχίας μας στην Αθήνα και
βρήκα ένα προσωπικό μήνυμα της Α.Α. του Πάπα Φραγκίσκου με το οποίο μας καλεί να
προσευχηθούμε μαζί του, αύριο Κυριακή, στην συνάντηση που θα έχει με τον Πρόεδρο του
Ισραήλ και τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής.
Όπως γνωρίζετε, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Πάπα στους Αγίους Τόπους, εκεί που
πρωτοχτύπησε η καρδιά του χριστιανισμού κι εκεί που ο κόσμος σπαράζεται εδώ και δεκαετίες
από το μίσος και τους πολέμους, ο Πάπας δήλωσε πως “το να οικοδομήσεις την ειρήνη είναι
δύσκολο, αλλά το να ζεις χωρίς αυτήν είναι ένα καθημερινό βάσανο”. Γι’ αυτό το λόγο πήρε
την τολμηρή πρωτοβουλία και ζήτησε επίμονα από τον Πρόεδρο του Ισραήλ Σιμόν Πέρες και
της Παλαιστίνης Μαχμούτ Αμπάς, να ταξιδέψουν στο Βατικανό, να φιλοξενηθούν προσωπικά
από τον Πάπα, να προσευχηθούν μαζί του για την ειρήνη στην περιοχή και να αποδείξουν
στον κόσμο που διψά για ειρήνη, ότι αυτή δεν είναι ακατόρθωτη. Στη συνάντηση κάλεσε και
την Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, αποδεικνύοντας την ειλικρίνεια των
κινήσεών του στην προσέγγιση που επιχειρεί προς την αδελφή Ορθόδοξη Εκκλησία.
Τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες και δύο μεγάλες χριστιανικές ομολογίες, αύριο Κυριακή 8
20
Ιουνίου στην καρδιά του καθολικού κόσμου, θ’ αναπέμψουν δέηση και θα προσευχηθούν
για την παγκόσμια συναδέλφωση, για το θείο δώρο της ειρήνης και την ασφάλεια στον κόσμο
κι ιδιαίτερα στην ταραγμένη και δοκιμαζόμενη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Συνάντηση της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη
με την Α.Α. τον επίτιμο Πάπα Βενέδικτο 16ο
Το απόγευμα της Κυριακής ο Πάπας θα τους υποδεχθεί στην κατοικία του, στην “Casa
Santa Marta” και στη συνέχεια, στους κήπους του Βατικανού, θα φυτέψουν, συμβολικά,
ένα δέντρο ελιάς. Οι αντιπροσωπείες που θα συνοδεύουν τους δύο Προέδρους, μετά την
προσευχή, θα ερμηνεύσουν ύμνους και ψαλμούς της ιδιαίτερης παράδοσής τους, ενώ για
πρώτη φορά μετά από χρόνια, η αποδοχή αυτής της πρόσκλησης, θα δώσει ξανά στον κόσμο
την προσδοκία ότι γεννήθηκε ξανά η ελπίδα της αλλαγής και ένα μονοπάτι ειρήνης για τη
Μέση Ανατολή.
Σας ζητώ προσωπικά, να ενημερώσετε, κατά τη διάρκεια των Θ. Λειτουργιών και
Ακολουθιών, όλους τους πιστούς μας γι’ αυτήν την πρωτοβουλία και να προσευχηθείτε μαζί
με τον Άγιο Πατέρα γι’ αυτόν τον ιερό σκοπό. Τουλάχιστον στις αυριανές εκετενείς δέησεις,
μην παραλείψετε μία αναφορά για την ειρήνη στους Αγίους Τόπους.
Ενώνω τις προσευχές μου μαζί σας και σας χαιρετώ με αγάπη Χριστού
† Ιωάννης Σπιτέρης
Αρχιεπίσκοπος
21
Ειδήσεις
από την Καθολική Αρχιεπισκοπή
Κερκύρας - Ζακύνθου - Κεφαλληνίας
Οι μαθητές ενός ιταλικού δημοτικού σχολείου
στηρίζουν την Αρχιεπισκοπή μας
Πριν από πενήντα χρόνια, σ’ ένα δημοτικό
σχολείο της Σικελίας, ο Επίσκοπός μας, συναντάει έναν μαθητή, τον μικρό Giarratano.
Πριν από λίγους μήνες συναντήθηκαν ξανά,
θυμήθηκαν τα παλιά και ο Σεβασμιώτατος
τον ενημέρωσε για τις δυσκολίες που περνάει η Εκκλησία μας στην Ελλάδα. Λίγο καιρό
αργότερα ο Επίσκοπος έλαβε ένα μήνυμα από
22
μία κυρία, την Chiara Giarratana, κόρη του
παλαιού του φίλου.
Η Chiara, δασκάλα σε ένα σχολείο στο
Livigno, στη βόρειο Ιταλία ζητούσε πληροφορίες για την Αρχιεπισκοπή, τους θεσμούς και
το κοινωνικό της έργο και μόλις τις έλαβε,
έστειλε εκ νέου ένα μήνυμα στον Επίσκοπο
γράφοντάς του: «Μίλησα στους συναδέλφους
μου, στα παιδιά και στους γονείς τους για την
Ελλάδα, για την Εκκλησία μας εκεί και το
σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο που προσφέρει,
χωρίς καμία κρατική υποστήριξη και με μεγάλο ενθουσιασμό αποφασίσαμε, τα λιγοστά
έσοδα από την εορτή της λήξης της σχολικής
μας εορτής με τίτλο «Ειρήνη και Φως», να τα
αφιερώσουμε σε εσάς».
Μία σκέψη και μία πράξη που μας συγκίνησε όλους, καθώς και οι φωτογραφίες των
48 μικρών χαμογελαστών παιδιών και οι ευχές τους που έφθασαν μαζί με το συμβολικό
ποσό. Ακόμα κι όταν οι πόρτες και οι καρδιές
μέσα είναι κλειστές, υπάρχουν έξω παράθυρα που αποδεικνύουν τη μεγαλοσύνη των
ανθρώπων, κυρίως όταν αυτά είναι μικρά
λουλούδια που ξεκινούν μόλις τη ζωή τους.
23
Αποστολικό Βικαριάτο Θεσσαλονίκης
Ειδήσεις
Το Κατηχητικό Θεσσαλονίκης
στην πορεία προς το Πάσχα
Κατά την φετινή περίοδο της Τεσσαρακοστής
δόθηκε έμφαση στην έννοια της Αγάπης και της
Αλληλεγγύης προς τον πλησίον. Κάθε Σάββατο
τα παιδιά συγκέντρωναν ότι μπορούσαν για να τα
διαθέτουν προς τους συνανθρώπους και τις οικογένειες άλλων παιδιών που βρίσκονται σε ανάγκη. Τα
παιδιά προσέφεραν τα πρώτα υλικά που μάζεψαν
κατά την Ημέρα της ΚΑΡΙΤΑΣ, όπου και έψαλλαν
στο τέλος της Θείας Λειτουργίας έναν ειδικό ύμνο
που είχαν προετοιμάσει για τη γιορτή αυτή.
Επίσης, τα παιδιά παρακολούθησαν το Σάββατο
29 Μαρτίου, κατά την
πρώτη ώρα της κατήχησης, το δρόμο του Σταυρού που επιμελήθηκαν
τα ίδια στο Κοιμητήριο.
Τα παιδιά στόλισαν με
λουλούδια το Σταυρό και
ακολούθησαν τον Ιησού
σε όλες τις στάσεις του
Πάθους Του. Στριμώχνονταν για να κρατήσουν, έστω και για λίγο,
24
το Σταυρό και τα κεριά! Το Σάββατο 12 Απριλίου
2014, τελευταία συγκέντρωση του Κατηχητικού
πριν από τις διακοπές του Πάσχα, τα παιδιά πέρασαν μια αξέχαστη γι’ αυτά εμπειρία. Πέρασαν όλη
την ημέρα τους στις πανέμορφες εγκαταστάσεις
του Κολεγίου De La Salle. Τα παιδιά έφθασαν στο
Κολέγιο στις 10:30’ και, αφού απόλαυσαν το πρώτο
τους διάλειμμα, τα μεγάλα παιδιά προσήλθαν στην
πνευματική προετοιμασία – εξομολόγηση, τελετή
που είχε επιμεληθεί ειδικά ο εφημέριος Π. Γεώργιος. Την ίδια ώρα, τα μικρότερα παιδιά ετοίμασαν
Πασχαλινές
λαμπάδες
και ξύλινους σταυρούς
από ξύλα κανέλας που
στόλισαν με άνθη που
μάζεψαν από το δάσος.
Στη συνέχεια όλα τα παιδιά παρακολούθησαν την
Θεία Ευχαριστία που εμψύχωσαν τα ίδια τα παιδιά με τους ψαλμούς και
τις ειδικές δεήσεις τους,
ενώ ο εφημέριος τόνισε
τόσο κατά την προετοιμασία και την εξομολόγηση,
όσο και κατά τη Θ. Λειτουργία τη σπουδαιότητα
του Μυστηρίου του Πάθους του Κυρίου και αναφέρθηκε και στις τελετές της Μεγάλης Εβδομάδας
και τη σημασία τους. Την πνευματική προετοιμασία ακολούθησε το μεγάλο μεσημεριανό διάλειμμα,
με φαγητό, αναψυκτικά, γκοφρέτες, παγωτό αλλά
και ατέλειωτο παιχνίδι. Τα παιδιά είχαν και την ευκαιρία να ανακαλύψουν και να περιηγηθούν στις
εγκαταστάσεις του Κολεγίου και να απολαύσουν
το καταπράσινο περιβάλλον και το διπλανό δάσος.
Αφού χόρτασαν το παιχνίδι, τα παιδιά παρακολούθησαν μια ομιλία – παρουσίαση από τον Αδ. Νίκο
Πρίντεζη, για τη ζωή και δράση του Αγίου Ιωάννη Βαπτιστή Δελασάλ και φυσικά για το τεράστιο
έργο του που το βλέπουμε ακόμα και σήμερα με
τα σχολεία των Φρερ που συναντάμε παντού στον
κόσμο. Ο Αδ. Νίκος αναφέρθηκε στη ζωή και τα
ιδανικά του Αγίου και στη φιλοσοφία που διέπει το
Λασαλιανό εκπαιδευτικό σύστημα. Απάντησε και
στις ερωτήσεις και απορίες που είχαν τα παιδιά.
Σους Ισάμ
Η ΛΙΤΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΔΩΡΕΑΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Με μεγάλη συγκίνηση και χαρά, την Κυριακή 22
Ιουνίου, οι καθολικοί της Θεσσαλονίκης αγκάλιασαν
την πρωτοβουλία του Λαζαριστή π. Αγκαπίτ Εμπιαγκένα, να λιτανεύσει στους δρόμους γύρω από του
καθεδρικό ναό της Θεσσαλονίκης την Αγία Ευχαριστία. Έτσι, μετά από σαράντα χρόνια, η Λιτανεία της
Αγίας Δωρεάς, η λιτανεία του αναστημένου Χριστού
μέσα στην Αγία Ευχαριστία, κόσμησε και ευλόγησε
τους πιστούς στα στενά γύρω από την οδό Φράγκων.
Οι Λαζαριστές Πατέρες, τα μέλη του ποιμαντικού
συμβουλίου και των διαφόρων ενοριακών επιτροπών, οι Αδελφές Ιεραποστόλοι της Αγάπης, η χορωδία και παιδιά του κατηχητικού, συνόδευσαν ψάλλοντας την Αγία Δωρεά που σταματούσε σε προκαθορισμένα σημεία για μία δέηση και μία ευλογία.
Της ιεράς αυτής πομπής προηγήθηκε η Θεία Λει-
τουργία και η έκθεση
του Αγιοτάτου Μυστηρίου στον καθεδρικό – ενοριακό ναό της
Αμιάντου Συλλήψεως
της Παναγίας. Στον π.
Αγκαπίτ και σε όλους
εκείνους που εργάστηκαν για την πραγματοποίηση της όμορφης
αυτής εκδήλωσης, οι
ευχές όλων μας να συνεχίσουν το έργο τους,
και του χρόνου να προσφέρουν μία Λιτανεία για την
Αγία Δωρεά, ανάλογη της παρουσίας, της ιστορίας
και της δυναμικότητας των καθολικών της όμορφης
πρωτεύουσας του βορρά.
25
Λάρισα – Εορτή της ενορίας και Πρώτη Κοινωνία
Mε χαρμόσυνη διάθεση ολοκληρώθηκε η ολόφωτη
Εβδομάδα της Διακαινησίμου, καθώς, το Σαββατοκύριακο 26-27 Απριλίου, είχαμε την ευτυχία να
παρευρίσκεται ανάμεσά μας o άξιος ποιμενάρχης
μας, Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος κ.κ. Ιωάννης
Σπιτέρης.
Φραγκίσκος προέβη στην αγιωνυμία των Παπών
Ιωάννη ΚΓ’ και Ιωάννη-Παύλου Β’, εκ των οποίων
ο δεύτερος όχι μόνο θέσπισε την εορτή αλλά, όπως
ευδόκησε η Θεία Πρόνοια, εκοιμήθη ακριβώς την
2η Κυριακή του Πάσχα, εορτή της Θείας Ευσπλαχνίας, του έτους 2005.
Αφορμή της έλευσής του ήταν να προΐσταται των
Ιερών Ακολουθιών για την εορτή της ενορίας μας
και να μεταδώσει την Πρώτη Κοινωνία σε παιδιά
ενοριτών μας.
Το Σάββατο 26 Απριλίου τελέστηκε από τον Σεβασμιώτατο Ιωάννη Αρχιερατική Θ. Λειτουργία,
στην οποία συλλειτούργησαν ο εφημέριος π. Παύλος Perazzο, ο υπεφημέριος π. Κρίστιαν Veres, και
ο π. Λέων Κισκίνης.
Ο Καθολικός Ναός Λάρισας είναι αφιερωμένος
στην Ιερά Καρδία του Ιησού, αλλά, για λόγους ποιμαντικούς, πανηγυρίζει επισήμως τη 2η Κυριακή
του Πάσχα ή της Θείας Ευσπλαχνίας.
Ήταν ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ που όρισε, στον
τίτλο της εν λόγω Κυριακής, να προστεθεί η διατύπωση “ή της Θείας Ευσπλαχνίας”, κι έτσι πλέον
καταγράφεται στο Ρωμαϊκό Λειτουργικό. Η ευλάβεια, που έχει ως αφετηρία τα οράματα της αγίας
Φαουστίνας Κοβάλσκα, είναι παραπλήσια με αυτή
της Ιεράς Καρδίας, πηγής της απέραντης αγάπης
του Θεού προς το ανθρώπινο γένος. Ευτυχής συγκυρία: την ημέρα της εορτής της ενορίας, ο Πάπας
26
Την Κυριακή 27 Απριλίου τελέστηκε με μεγαλύτερη επισημότητα η Αρχιερατική Θ. Λειτουργία,
στην οποία ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπός μας
μετέδωσε την Πρώτη Κοινωνία σε 3 παιδιά της
ενορίας, δύο κορίτσια κι ένα αγόρι. Μεγάλη η συγκίνηση των φιλεόρτων, και κυρίως των γονέων
και συγγενών των παιδιών, τα οποία είχαν κατάλληλα προετοιμαστεί από τον πρώην υπεφημέριο Λάρισας, π. Σιμονέλ, καθώς και από τον νυν,
π. Κρίστιαν. Στα παιδιά δόθηκαν οι παραδοσιακές
περγαμηνές και άλλα όμορφα δώρα, που θα τους
βοηθήσουν στη χριστιανική πρόοδό τους. Μετά το
τέλος της πανηγυρικής Θ. Λειτουργίας ακολούθησε αδελφικό γεύμα αγάπης, που πρόσφεραν ευγενικά οι κυρίες της ενορίας.
Ιστορικά στοιχεία για την Καθολική παρουσία στη
Λάρισα: Είναι πολλοί οι Καθολικοί που δεν γνωρίζουν πως στη Λάρισα υπάρχει Καθολικός Ναός. Κι
όμως η Καθολική παρουσία στη Λάρισα είναι παλαιότατη και είναι γνωστή και η θέση στην οποία,
επί Φραγκοκρατίας, υψωνόταν η Καθολική Μητρόπολη.
Από ιστορικές πηγές μαθαίνουμε πως, τους τελευταίους αιώνες, την ποιμαντική μέριμνα των Καθολικών, όχι μόνο της Λάρισας αλλά και όλης της
Θεσσαλίας, είχαν στην αρχή οι Πατέρες Ιησουίτες
(1706-1773) και στη συνέχεια οι Πατέρες Λαζαριστές της Θεσσαλονίκης, ως και το τέλος περίπου
του 19ου αιώνα (1821-1881).
Το οικόπεδο, όπου χτίστηκε ο παλαιότερος (και
στη συνέχεια ο περικαλλής σημερινός Ναός), αγοράστηκε τον Δεκέμβριο του 1884 για λογαριασμό
της Αρχιεπισκοπής Αθηνών από τον εφημέριο Βόλου κι εθνομάρτυρα, δον Ιωάννη Δαλέζιο. Σε αυτό
το οικόπεδο, ο πρώτος μόνιμος εφημέριος Λάρισας,
δον Μιχαήλ Παλαμάρης (1870-1944) οικοδόμησε το
Ναΐδριο της Ιεράς Καρδίας του Ιησού (Oratorium
Cordis Jesu Civitatis Larissae). Σε αυτό ο δον Πα-
λαμάρης υπηρέτησε για 53 χρόνια, από το 1891 έως
τον θάνατό του το 1944.
Ο σημερινός περικαλλής Ναός, που αποτελεί ένα
αρχιτεκτονικό κόσμημα για την πόλη της Λάρισας,
τόσο εξωτερικά όσο και στον εσωτερικό του διάκοσμο, ανεγέρθη στα τέλη της δεκαετίας του 2000 δια
των ενεργειών του Αρχιεπισκόπου Ιωάννη Σπιτέρη, υπό την ιδιότητά του ως Αποστολικού Τοποτηρητή του Βικαριάτου Θεσσαλονίκης. Ο σημερινός
Ναός αποτελεί υποενορία του Βόλου, με εφημέριο
τον π. Παύλο Perazzo, και υπεφημέριο τον π.Κρίστιαν Βέρες (ο οποίος κατοικεί πλέον μόνιμα στη
Λάρισα).
π. Λέων Κισκίνης
27
ΛΗΞΗ ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Παρουσία και του Σεβ. Επισκόπου μας Ιωάννη, είχαμε το Σαββατοκύριακο 14 και 15 Ιουνίου, την τελευταία εβδομάδα του κατηχητικού, με την οποία
έκλεισε ο κύκλος του κατηχητικού έτους 2013/2014
στη Θεσσαλονίκη.
Τα 36 παιδιά του κατηχητικού που προσήλθαν
στην τελευταία συγκέντρωση του κατηχητικού,
συμμετείχαν στην Θεία Ευχαριστία που τελέστηκε για το σκοπό αυτό το Σάββατο στο παρεκκλήσιο
του Αγίθου Βικεντίου. Κατά τη διάρκεια της Θείας
28
Λειτουργίας τα παιδιά έψαλλαν τα νέα άσματα που
έμαθαν όλη τη χρονιά μετέχοντας στην παιδική χορωδία του Κατηχητικού Θεσσαλονίκης.
Την Κυριακή 15 Ιουνίου, είχαμε και τη χορήγηση
του Μυστηρίου του Χρίσματος σε δεκαεπτά (17)
παιδιά του κατηχητικού και της ομάδας των εφήβων, τα οποία και πλαισιώθηκαν από τους γονείς
και τους αναδόχους τους, τους κατηχητές και από
πολλά παιδιά του κατηχητικού.
Αρκετά παιδιά του κατηχητικού ετοιμάζονται για
την θερινή κατασκήνωση του κατηχητικού που
θα διοργανωθεί φέτος για πρώτη φορά στις ανακαινισμένες εγκαταστάσεις της Ν. Μηχανιώνας,
ιδιοκτησίας της κοινότητας των Πατέρων Λαζαριστών. Η κατασκήνωση θα λάβει χώρα από την
Παρασκευή 20 έως και την Κυριακή 29 Ιουνίου
2014. Τόσο η λειτουργία της παιδικής χορωδίας
του κατηχητικού, όσο και η πραγματοποίηση της
θερινής κατασκήνωσης του κατηχητικού στη Ν.
Μηχανιώνα δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς τη
στενή και αποτελεσματική συνεργασία των μελών
της Κάριτας Θεσσαλονίκης και τη στήριξη, φυσικά, της κοινότητας των Πατέρων Λαζαριστών.
Το Κατηχητικό Έργο στη Θεσσαλονίκη
Για τριάντα τέσσερα (34) Σάββατα, γύρω στα 40
παιδιά, κατά μέσον όρο, συγκεντρώνονταν κάθε
Σάββατο το πρωί, με τη συνδρομή των δύο μίνι
λεωφορείων του κατηχητικού αλλά και με την επι-
στράτευση και των Ι.Χ.Ε αυτοκινήτων δύο κατηχητών.
Το πρόγραμμα της κατήχησης περιλάμβανε κάθε
Σάββατο τα εξής: την εισαγωγική κεντρική συγκέντρωση των παιδιών στο Παρεκκλήσιο του Αγίου
Βικεντίου στο Βικαριάτο Θεσσαλονίκης (10:30 έως
τις 11:00), με μικρή προσευχή, ανακοινώσεις και
κατευθυντήριες επισημάνσεις και εκμάθηση ασμάτων. Μετά, τα παιδιά χωρίζονται στις ακόλουθες
πέντε (5) τάξεις: Νήπια και πρώτη, Δευτέρα (για 1η
Κοινωνία), Τρίτη μαζί με την Τετάρτη, Πέμπτη και
Έκτη Δημοτικού (για το Χρίσμα). Η πρώτη ώρα
της κατήχησης διαρκεί από τις 11:10 έως τις 12:00.
Ακολουθεί διάλειμμα είκοσι λεπτών για παιχνίδι,
κέρασμα και εκτόνωση. Το κατηχητικό κλείνει με
την δεύτερη ώρα, που διαρκεί από τις 12:20 μέχρι
τις 13:00, οπότε και χτυπά το κουδούνι για την
αποχώρηση των παιδιών για τα σπίτια τους. Τουλάχιστον κάθε μήνα έχουμε Οικογενειακό Εκκλησιασμό, όπου καλούνται γονείς και παιδιά να προσέλθουν, σαν μια γνήσια και αληθινά χριστιανική
29
οικογένεια, να προσέλθουν στην Κυριακάτικη
Θεία Ευχαριστία στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αμιάντου Συλλήψεως της Παναγίας.
Κάθε φορά που βρίσκεται ο Σεβ. Ιωάννης στη Θεσσαλονίκη, αντί της 1ης ώρας του κατηχητικού
τελούμε Θεία Ευχαριστία, ειδικά προσαρμοσμένη
για παιδιά, και τα παιδιά έχουν έτσι την ευκαιρία,
άμεσης επαφής με τον επίσκοπο αλλά και την εν
δράση κατήχησή τους. Επιπρόσθετα, πριν από τα
Χριστούγεννα και το Πάσχα, έχουμε ειδικές τελετές πνευματικής προετοιμασίας και μετάνοιας.
Δεν λείπει από το πρόγραμμα του κατηχητικού
κάθε χρόνο ο δρόμος του Σταυρού στο Κοιμητήριο.
Η Χριστουγεννιάτικη Γιορτή και ο αποκριάτικος
χορός. Οι τελευταίες δύο εκδηλώσεις, μαζί με την
εναρκτήρια συγκέντρωση του Κατηχητικού, αποτελεούν και τις ευκαιρίες για την ενημερωτική περιοδική συνάντηση γονέων και κατηχητών. Τέλος,
εκδίδεται κάθε χρόνο κατηχητικό εγκόλπιο με αναλυτικό πρόγραμμα της κατηχητικής χρονιάς και
άλλες χρηστικές πληροφορίες.
30
Αναλυτικά για φέρος είχαμε τριάντα τέσσερις (34)
συγκεντρώσεις του Κατηχητικού, οκτώ (8) οικογενειακούς εκκλησιασμούς, δύο (2) συναντήσεις με
τους γονείς και δύο (2) τελετές μετανοίας και προετοιμασίας για τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, Χριστουγεννιάτικη Γιορτή με πλούσια δώρα που χαροποίησαν ιδιαίτερα τα παιδιά και δύο (2) εντυπωσιακές «συναυλίες» παιδιών με τους νέους ύμνους
που έμαθαν τα παιδιά στο πλαίσιο συμμετοχής τους
στην παιδική χορωδία του Κατηχητικού. Η κατηχητική επιτροπή συνεδρίαζε κάθε μήνα για το συντονισμό του κατηχητικού έργου, την πνευματική
περισυλλογή και την εμψύχωση των μελών της.
Προσευχόμαστε και εργαζόμαστε για καλύτερη κατήχηση κατά την ερχομένη περίοδο 2014/2014, μέσα
από γόνιμη συνεργασία γονέων και κατηχητών για
το καλύτερο ποθητό αποτέλεσμα αλλά και μέσα από
τη συνεργασία με άλλους θεσμούς της κοινότητάς
μας. Ελπίζουμε στη συμμετοχή νέων κατηχητών,
που θα βοηθήσουν, και αυτοί με τη σειρά τους, στην
εκπλήρωση των στόχων της Κατήχησης.
Αξίζει, τέλος, να αναφερθεί ότι με το έργο της Κατήχησης, εκτός από τον Εφημέριο π. Γιώργο, τον
βοηθό εφημέριο π. Αγαπητό, ασχολούνται και οκτώ
(8) λαϊκοί: ο Σους Ισσάμ, Δρ. πολιτικός μηχανικός,
καθηγητής Τ.Ε.Ι., ο κος Ντατίκα Blaise, πτυχιούχος Γεωοπονικής Α.Π.Θ. και εργολάβος. Από τη Λεγεώνα της Μαρίας μετέχουν η κα Σάττεν Μαργαρίτα, συνταξιούχος καθηγήτρια Γαλλικών και η κα
Τουμπίδου Αλίκη, ενώ για όλες τις δουλειές τρέχει
και η κα Τέτα Κολλάρου. Από τη Νεολαία χαιρετίζουμε τη συμμετοχή της Μιράντας Συλλάβου που
συνεργάστηκε στενά με τον π. Αγαπητό στην κατήχηση της 2ης τάξης. Στο επίπονο έργο της μεταφοράς των παιδιών βοηθούν ο ορθοπεδικός ιατρός
κος Τιμπιμόγκα Φέλιξ που αντικαταστάθηκε από
τον κο Τομπίδη Γιώργο, μετά από την αναχώρηση
του ιατρού Φέλιξ στην Γαλλία, και ο κος Συλλάβος
Λούης.
Ο Συντονιστής της Κατηχητικής Επιτροπής
Σους Ισσάμ, Δρ. Πολ. Μηχ/κός
31
Γιατί μετακινείται η ημερομηνία του Πάσχα
Το Πάσχα και τα ημερολόγια, μια πολύπλοκη σχέση που χωρίζει Ορθόδοξους και Καθολικούς
Φέτος το Πάσχα των Ορθοδόξων και των Καθολικών συμπίπτει την ίδια ημερομηνία, στις 20 Απριλίου. Γιατί όμως η ημερομηνία του Πάσχα μετακινείται και ποια είναι ιστορικά η σχέση ανάμεσα
στους αστρονομικούς υπολογισμούς και στον καθορισμό της ημερομηνίας του από τις χριστιανικές
εκκλησίες στην Ανατολή και στη Δύση;
Οι Εβραίοι, με βάση το σεληνιακό ημερολόγιο που
χρησιμοποιούσαν και το οποίο βασιζόταν στον κύκλο της Σελήνης, τον λεγόμενο «συνοδικό μήνα»,
γιόρταζαν το Πάσχα -από την εβραϊκή λέξη «πεσάχ»
που σημαίνει «διέλευση» (της Ερυθράς Θάλασσας)την 14η του μήνα Νισάν, η οποία ήταν η μέρα της
πρώτης εαρινής πανσελήνου, που γίνεται κατά την
εαρινή ισημερία ή αμέσως μετά από αυτήν.
Η εαρινή ισημερία συνδέθηκε με τον εορτασμό του
Χριστιανικού «καινού» (νέου) Πάσχα, από τα πρώτα κιόλας χρόνια μετά την Ανάσταση του Χριστού,
σε ανάμνηση της «διάβασής Του από τον θάνατο
στη ζωή». Αυτό συνέβη, επειδή ο Χριστός αναστήθηκε την πρώτη μέρα μετά το Εβραϊκό Πάσχα, που
έπεφτε εκείνο το χρόνο ημέρα Σάββατο (το οποίο
άρχιζε τότε -όπως και οι υπόλοιπες μέρες - στις 6 το
απόγευμα της Παρασκευής).
Κατά τους πρώτους τρεις αιώνες της Χριστιανοσύνης, οι διάφορες τοπικές εκκλησίες γιόρταζαν το
Πάσχα σε διαφορετικές ημερομηνίες. Οι ιουδαΐζουσες εκκλησίες (κυρίως της Μικράς Ασίας) το γιόρταζαν κατά την ημέρα του θανάτου του Χριστού
την 15η του εβραϊκού μήνα Νισάν (σε όποια ημέρα
της εβδομάδας έπεφτε), ενώ άλλες εκκλησίες (κυρίως οι εθνικές) κατά την πρώτη Κυριακή -ως αναστάσιμη μέρα- μετά τη πρώτη εαρινή πανσέληνο.
Τελετή του Φωτός στην Ενορία Ιεράς Καρδίας στην Κέρκυρα
32
Μ. Τρίτη 2014, επίσκεψη Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη κ.κ.
Νεκταρίου στο Καθολικό Γηροκομείο
Εξαιτίας των διαφορών και διαφωνιών αυτών, η Α’
Οικουμενική Σύνοδος στη Νίκαια, που συνεκλήθη
από τον Μέγα Κωνσταντίνο το 325 μ.Χ., αποφάσισε
ότι το Πάσχα θα πρέπει να εορτάζεται την πρώτη
Κυριακή, μετά την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης
και αν η πανσέληνος συμβεί Κυριακή, τότε να εορτάζεται την αμέσως επόμενη Κυριακή.
θεια των έγκριτων αστρονόμων της Αλεξάνδρειας
- η ημερομηνία της πρώτης εαρινής πανσελήνου.
Συνεπώς, για να υπολογιστεί η ημερομηνία του
Πάσχα ενός έτους, αρκούσε να είναι γνωστή η ημερομηνία της πρώτης εαρινής πανσελήνου και, στη
συνέχεια, να βρεθεί η πρώτη Κυριακή μετά από
αυτή την πανσέληνο.
Κατ’ αυτό τον τρόπο, το χριστιανικό Πάσχα δεν θα
συνέπιπτε ποτέ με το εβραϊκό, ενώ ο εορτασμός του
χριστιανικού Πάσχα συνδέθηκε επίσημα με ένα
αστρονομικό φαινόμενο, την εαρινή ισημερία και
την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης (τη λεγόμενη
και «Πασχαλινή πανσέληνο»), σύμφωνα με δημοσίευμα του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων.
Το ημερολόγιο που ίσχυε την εποχή της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, ήταν το Ιουλιανό που είχε θεσπίσει ο Ιούλιος Καίσαρας το 45 π.Χ., με τη βοήθεια
του Έλληνα αλεξανδρινού αστρονόμου Σωσιγένη.
Ο τελευταίος, με βάση τους υπολογισμούς του «πατέρα» της αστρονομίας ‘Ιππαρχου (που πριν έναν
αιώνα με θαυμαστή ακρίβεια είχε υπολογίσει ότι
το ηλιακό έτος έχει διάρκεια 365,242 ημερών), θέσπισε ένα ημερολόγιο, του οποίου τα έτη είχαν 365
ημέρες, ενώ σε κάθε τέταρτο έτος (το δίσεκτο) πρόσθετε μία ακόμη μέρα.
Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος ανέθεσε στον εκάστοτε Πατριάρχη Αλεξανδρείας να γνωστοποιεί κάθε
χρόνο στις άλλες εκκλησίες την ημέρα του Πάσχα,
αφού προηγουμένως είχε υπολογιστεί - με τη βοή-
33
Δύο σφάλματα
Όμως, σύμφωνα με τον Διονύση Σιμόπουλο, διευθυντή του Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου, το Ιουλιανό Ημερολόγιο είχε κάποιες ατέλειες, επειδή υπήρχε ακόμη μια μικρή απόκλιση, με
δεδομένο ότι η διάρκεια του ηλιακού έτους στην
πραγματικότητα είναι 365,242199 ημέρες. Έτσι,
το καθορισμένο από τον Σωσιγένη έτος είναι μεγαλύτερο του πραγματικού κατά 11 λεπτά και 13
δευτερόλεπτα.
Κάθε τέσσερα χρόνια, το μικρό αυτό λάθος γίνεται
περίπου 45 λεπτά και κάθε 129 χρόνια φτάνει την
μία μέρα, με συνέπεια να απομακρύνεται συνεχώς
προς τα εμπρός η εαρινή ισημερία. Έτσι, 400 χρόνια μετά την εφαρμογή του Ιουλιανού Ημερολογίου, το λάθος είχε φτάσει τις τρεις μέρες, με αποτέλεσμα το 325 μ.Χ. (όταν έγινε η Α’ Οικουμενική
Σύνοδος) η εαρινή ισημερία
να συμβεί στις 21 Μαρτίου.
Το λάθος συσσωρευόταν διαχρονικά, με συνέπεια η εαρινή ισημερία να μετατοπίζεται
όλο και πιο νωρίς. Ενώ την
εποχή του Χριστού συνέβηκε
στις 23 Μαρτίου, το 1582 μ.Χ.
είχε φτάσει να συμβαίνει στις
11 Μαρτίου.
Το 1572, όταν εξελέγη πάπας ο
Γρηγόριος ΙΓ’, ανέθεσε στους
αστρονόμους
Χριστόφορο
Κλάβιους και Λουίτζι Λίλιο
να προωθήσουν μία ημερολογιακή μεταρρύθμιση, που
δημοσιεύτηκε το 1582. Η 5η
Οκτωβρίου 1582 ονομάστηκε
15η Οκτωβρίου, για να διορθωθεί το λάθος των δέκα ημερών, που είχαν συσσωρευτεί
34
κατά τους προηγούμενους 11 αιώνες, έτσι ώστε η
εαρινή ισημερία να επιστρέψει στην 21η Μαρτίου,
όπως ήταν κατά την Α’ Οικουμενική Σύνοδο.
Το Νέο ή Γρηγοριανό Ημερολόγιο έγινε αποδεκτό
από τα καθολικά κράτη της Ευρώπης μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, ενώ τα προτεσταντικά κράτη
καθυστέρησαν πολύ περισσότερο. Στην Ανατολή η
αντίδραση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο ήταν ακόμη πιο έντονη και έτσι το
Ιουλιανό Ημερολόγιο παρέμεινε σε ισχύ σε όλα τα
Ορθόδοξα κράτη έως τον 20ό αιώνα.
Η ελληνική κυβέρνηση ανακίνησε το ημερολογιακό θέμα το 1919 και το 1923, το Ιουλιανό Ημερολόγιο αντικαταστάθηκε από το Γρηγοριανό, με
έναρξη της εφαρμογής του στις 16 Φεβρουαρίου
1923, που ονομάστηκε 1η Μαρτίου. Αφαιρέθηκαν
δηλαδή 13 ημέρες από το 1923, γιατί στις δέκα
ημέρες λάθους μεταξύ Γρηγοριανού και Ιουλιανού από
το 325 μ.Χ. έως το 1582, είχε
προστεθεί η καθυστέρηση
και άλλων τριών ημερών στα
περίπου 340 χρόνια που είχαν παρέλθει από την πρώτη
εισαγωγή του Γρηγοριανού
Ημερολογίου στη Δύση.
Επιτάφιος Καθολικής Μητρόπολης
Κέρκυρας
Αρχικά η Εκκλησία μας διατήρησε το Ιουλιανό Ημερολόγιο, όμως - για να αποφευχθεί
η σύγχυση - αποδέχτηκε, το
1924, το εκκλησιαστικό ημερολόγιο να συνταυτιστεί με
το πολιτικό και να ισχύσει
για τις ακίνητες εορτές. Από
την άλλη όμως, δεν προέβη
σε παράλληλη αλλαγή του
πασχάλιου ημερολογίου και
των κινητών εορτών (σχεδόν
εαρινής ισημερίας, προστίθεται πλέον και το λάθος
του 19ετούς Μετωνικού κύκλου, το οποίο ανέρχεται, από το 325 μ.Χ. έως σήμερα, σε τέσσερις έως
πέντε περίπου ημέρες, προσδιορίζοντας έτσι την
Μετώνεια (ή Ιουλιανή) πανσέληνο τέσσερις έως πέντε μέρες αργότερα από την πραγματική.
επιτάφιος Καθολικού Καθεδρικού Ναού
Κέρκυρας
το ένα τρίτο του εορτολογίου), που στη χώρα μας
εξακολουθούν να υπολογίζονται, έως σήμερα, με
βάση το Ιουλιανό ή Παλαιό Ημερολόγιο.
Σύμφωνα με τον κ. Σιμόπουλο, η διαφορά του
εορτασμού του Πάσχα ανάμεσα στις δυτικές και
στις ανατολικές εκκλησίες δεν βασίζεται μόνο
στο λάθος του Ιουλιανού Ημερολογίου, αλλά και
στον -επίσης ελλιπή- «Μετωνικό Κύκλο» (του 5ου
αιώνα π.Χ.), που χρησιμοποιούσαν ακόμη οι χριστιανοί Αλεξανδρινοί αστρονόμοι και με βάση τον
οποίο η Ορθόδοξη Εκκλησία εξακολουθεί να υπολογίζει τις ημερομηνίες των μελλοντικών εαρινών
πανσελήνων. Σύμφωνα με τον Σεληνιακό κύκλο
του Αθηναίου αστρονόμου Μέτωνος (432 π.Χ.), 19
τροπικά-ηλιακά έτη (το χρονικό διάστημα μεταξύ
δύο διαδοχικών εαρινών ισημεριών) είναι περίπου
ίσα με 235 σεληνιακούς συνοδικούς μήνες, δηλαδή υποτίθεται ότι μετά την παρέλευση 19 ετών οι
ημερομηνίες των πανσελήνων επαναλαμβάνονται,
κάτι όμως που δεν είναι τελείως ακριβές.
Η περίοδος των 235 σεληνιακών μηνών δεν είναι
ακριβώς ίση με 19 έτη, αλλά μεγαλύτερη κατά
0,086399 ημέρες ή 2 ώρες, 4 λεπτά και 24,8736 δευτερόλεπτα σε κάθε 19ετή κύκλο. Με την πάροδο
των ετών, τα λάθη αυτά έχουν συσσωρευτεί και
έτσι, στις 13 ημέρες της λανθασμένης Ιουλιανής
Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία εξακολουθεί να
χρησιμοποιεί το παλαιό Ιουλιανό Ημερολόγιο και
τον κύκλο του Μέτωνος για τον προσδιορισμό της
ημερομηνίας του Πάσχα. Έτσι, πολλές φορές, το ορθόδοξο Πάσχα εορτάζεται όχι την πρώτη Κυριακή
μετά την πανσέληνο αλλά την επόμενη (όπως συνέβη το 2012) ή ακόμη εορτάζεται μετά τη δεύτερη εαρινή πανσέληνο (όπως συνέβη το 2002 και το 2013),
αντί της πρώτης Κυριακής μετά την πρώτη εαρινή
πανσέληνο, όπως είχε ορίσει η Σύνοδος της Νίκαιας.
Σύμφωνα με τον μαθηματικό - ημερολόγο Δημήτρη Μπουνάκη, κατά τον τρέχοντα 21ο αιώνα τα
όρια εορτασμού του ορθόδοξου Πάσχα είναι από τις
4 Απριλίου (το νωρίτερο) έως τις 8 Μαΐου (το αργότερο). Οι παλαιοημερολογίτες έχουν κοινό Πάσχα
με τους υπόλοιπους ορθόδοξους (του νέου ημερολογίου), αλλά με ημερομηνία 13 μέρες μικρότερη
(μέχρι το 2099), έτσι το φετινό Πάσχα το γιόρτασαν
στις 7 Απριλίου.
Τελευταίο κοινό Πάσχα το έτος 2698
Από την άλλη, οι Καθολικοί (και οι Προτεστάντες)
γιορτάζουν το Πάσχα σύμφωνα με τον κανόνα της
Α’ Οικουμενικής Συνόδου, αλλά η εαρινή ισημερία
και η εαρινή πανσέληνος υπολογίζονται με βάση
το νέο Γρηγοριανό Ημερολόγιο (έχοντας λάβει
υπόψη και το Μετώνειο σφάλμα, που λέγεται και
«εκκλησιαστική πρόπτωση»). Έτσι η Γρηγοριανή
πανσέληνος - αντίθετα με την Ιουλιανή - είναι πολύ
πιο κοντά στην αστρονομική (συχνά συμπίπτει ή
απέχει μόνο μια μέρα).
Τα όρια του καθολικού Πάσχα είναι από τις 22
35
Μαρτίου (το νωρίτερο) έως τις 25 Απριλίου (το
αργότερο), δηλαδή οι Καθολικοί δεν έχουν ποτέ
Πάσχα τον Μάιο και οι Ορθόδοξοι ποτέ Πάσχα τον
Μάρτιο. Το 2015, το Πάσχα των Καθολικών θα εορταστεί στις 5 Απριλίου, ενώ των Ορθοδόξων στις
12 Απριλίου.
Από κοινού εορτάζεται το Πάσχα για Ορθόδοξους
και Καθολικούς, όταν τόσο η Γρηγοριανή, όσο και
η Ιουλιανή-Μετώνεια πασχαλινή πανσέληνος πέσουν από την Κυριακή μέχρι το Σάββατο της ίδιας
εβδομάδας (αρκεί να είναι μετά τις 3 Απριλίου και
οι δύο πανσέληνοι), οπότε την αμέσως επόμενη Κυριακή είναι το κοινό Πάσχα.
να, 19 φορές τον 23ο, 18 τον 24ο, δέκα τον 25ο, έξι
τον 26ο). Το τελευταίο κοινό Πάσχα υπολογίζεται
- σύμφωνα με τον κ. Μπουνάκη - ότι θα συμβεί το
έτος 2698, καθώς μετά το 2700 -λόγω συσσώρευσης του Μετώνειου σφάλματος- δεν θα μπορούν να
πέσουν ποτέ την ίδια εβδομάδα η Ιουλιανή και η
Γρηγοριανή πανσέληνος.
Σε κάθε περίπτωση, αυτή η διαφορά στον εορτασμό
του Πάσχα ανάμεσα στις ανατολικές και τις δυτικές εκκλησίες, σύμφωνα με τον κ. Σιμόπουλο, δεν
αφορά δογματικά θέματα της Χριστιανικής εκκλησιαστικής λατρείας ή θρησκείας, αλλά ένα αστρονομικό-μαθηματικό πρόβλημα.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει το 2014, καθώς φέτος η
Γρηγοριανή πασχαλινή πανσέληνος πέφτει στις 14
Απριλίου και η Ιουλιανή - Μετώνεια στις 18 Απριλίου, ενώ η πραγματική αστρονομική πανσέληνος
είναι στις 15 Απριλίου. Κοινός θα είναι ο εορτασμός
και τα έτη 2017 (στις 16 Απριλίου), 2025 (20 Απριλίου), 2028, 2031, 2034, 2037, 2038, 2041 κ.α.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του κ. Μπουνάκη, εφόσον η Ορθόδοξη Εκκλησία, τηρώντας την
παράδοση, συνεχίσει να βασίζεται στο παλαιό Ιουλιανό ημερολόγιο για τον υπολογισμό της ημερομηνίας του Πάσχα, τότε το 2705 το Πάσχα θα γιορταστεί στα μέσα Μαΐου και το 14000 μ.Χ. το Πάσχα
θα εορταστεί κατακαλόκαιρο.
Συνολικά, κατά τον 21ο αιώνα το Πάσχα θα είναι
κοινό 31 έτη, ενώ κάθε επόμενο αιώνα αυτό θα συμβαίνει όλο και πιο σπάνια (22 φορές τον 22ο αιώ-
Δημοσιεύθηκε την Τετάρτη 16 Απριλίου 2014
στο www.newsbeast.gr
36
Η Λιτανεία της Αγίας Δωρεάς
«Η ΑΓΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ, ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΣ»
(πρβλ. Ιω. 1,1-11)
Η μεγαλόπρεπη αυτή λιτανεία της
Αγίας Δωρεάς, η οποία τελείται
αδιάλειπτα κάθε χρόνο, από τη σύστασή της μέχρι και τις μέρες μας,
έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία της
Κέρκυρας. Γνωρίζουμε από ιστορικές μαρτυρίες, ότι η τελετή αυτή
λάμβανε χώρα ήδη από τα τέλη του
13ου με αρχές του 14ου αιώνα. Με
λαμπρότητα και αίγλη γιορτάσαμε
και φέτος την πανήγυρη της Αγίας
Δωρεάς. Αναφέρω από προηγούμενα
άρθρα για την ενημέρωση όσων δε
γνωρίζουν, ότι από το 1407 που προστέθηκε στις τελετουργίες της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας αυτή η Λιτανεία, με τη διακήρυξη ότι
η τελετή αυτή παρότρυνε τους υπηκόους στην
απόδοση προσκύνησης προς τον «Ένδοξο Κύριο
Ιησού Χριστό», χρόνο με το χρόνο, της αποδιδόταν όλο και μεγαλύτερη λαμπρότητα. Στη Λιτανεία της Αγίας Δωρεάς κατά τη Βενετική περίοδο,
συμμετείχαν πάντοτε οι κληρικοί και των δύο
χριστιανικών δογμάτων, Ανατολικοί και Δυτικοί.
Όπως αναφέρει η ιστορικός Αλίκη Νικηφόρου, ο
Πρωτοπαπάς, κάθε χρόνο, μερικές μέρες νωρίτερα,
έστελνε πρόσταγμα στους πρωτοπαπάδες των επαρχιών της υπαίθρου καλώντας τους να μεριμνήσουν
ώστε να παρευρεθούν όλοι οι ιερείς στην Λιτανεία
της Αγίας Δωρεάς. Η Λιτανεία αυτή, μέχρι τα τέλη
του 18ου αιώνα τελούνταν το πρωί της ημέρας της
εορτής, αμέσως μετά από την τέλεση της Θείας λειτουργίας. Από τα τέλη όμως του 18ου αιώνα και στις
αρχές του 19ου αρχίζει να γίνεται το απόγευμα με την
αιτιολογία πως η πορεία κάτω από τον καυτό ήλιο
είναι ανυπόφορη.
Ο κερκυραϊκός λαός, Καθολικοί και Ορθόδοξοι,
προσδίδουν στη λιτανεία αυτή ιδιαίτερη τιμή και
σεβασμό. Η Λιτανεία των Καθολικών αποτελεί
ένα θρησκευτικό και κοινωνικό γεγονός για όλο τον κερκυραϊκό λαό.
Όπως κάθε χρόνο, κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας στις 10
το πρωί της Κυριακής 1 Ιουνίου,
στην ενορία της Ιεράς Καρδίας του
Ιησού, στην Κωτσέλα, στην οποία
προήδρευσε ο Αρχιεπίσκοπος π. Ιωάννης μαζί με τους δύο εφημερίους,
τα παιδιά που ετοιμάστηκαν από
τους κατηχητές τους όλη τη χρονιά,
κοινώνησαν για πρώτη φορά. Ο Αρχιεπίσκοπος, στην ομιλία του προς
τα παιδιά και τους πιστούς μίλησε για το μεγάλο
δώρο που μας έκανε ο Ιησούς, αυτό του Σώματος
και του Αίματός του. Θέλησε, είπε, ο Ιησούς να
μένει κοντά μας και πολύ περισσότερο, να γίνεται
ένα με εμάς στη Θεία Κοινωνία, για να μας κρατά
ενωμένους και να μας δίνει τη μεγαλύτερη χαρά
που θα μπορούσε να μας κάνει δώρο. Συγκινητική τελετή, για τα παιδιά αλλά και για τους γονείς
τους, τους συγγενείς τους και για όλους τους πιστούς. Μετά από την όμορφη τελετή ακολούθησε
ένα μικρό κέρασμα για τα παιδιά και όλους τους
παρευρισκομένους πιστούς στον όμορφο κήπο
των αδελφών Φραγκισκανίδων. Το απόγευμα, με
την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας στον Ενοριακό
Ναό της Ιεράς Καρδίας του Ιησού, άρχισε η πομπή
της Αγίας Δωρεάς. Στην πορεία προς την Πλατεία
του Αγίου Ιακώβου (Ντόμο), η πομπή, με τον Αρχιεπίσκοπο, τους εφημερίους και τους ιερείς, τον
εκπρόσωπο του Σεβ.του Μητροπολίτου Κερκύρας και Παξών κ.κ. Νεκταρίου, π. Σεβαστιανό, τα
παιδιά της Πρώτης Κοινωνίας και του Χρίσματος,
τους νέους και τις νέες της τοπικής μας εκκλησίας, τις μοναχές, τον Ερυθρό Σταυρό, τα αγήματα
των προσκόπων, τις πολιτικές και στρατιωτικές
αρχές του νησιού μας, τις μπάντες που παιάνιζαν
37
δοξαστικές μελωδίες και τους ιερείς οι οποίοι ανέπεμπαν δεήσεις και προσευχές μαζί με έναν αρκετά μεγάλο αριθμό πιστών που ακολουθούσαν τον
Ευχαριστιακό Ιησού, συμμετέχοντας στις λιτανικές προσευχές ψάλλοντας. Πλήθος κόσμου παρακολουθούσε με ευλάβεια το πέρασμα της Ιεράς
Πομπής από τους κεντρικούς δρόμους της πόλης
μας. Στην Πλατεία μπροστά στον ιερό Καθολικό
Μητροπολιτικό Ναό των Αγίων Ιακώβου και Χριστοφόρου, όπου είχε τοποθετηθεί ειδική εξέδρα με
την μέριμνα του Δήμου Κερκυραίων, η καλλίφωνη Χορωδία της Ενορίας του Ιερού Μητροπολιτικού μας Ναού, με τη στήριξη και της χορωδίας
της Ενορίας της Ιεράς Καρδίας, σημείο ενότητας
και αδελφοσύνης, από το Ιερό του Ντόμου, συνόδευε με τους ύμνους και τις αντιφωνήσεις όλη
την τελετή. Ο Αρχιεπίσκοπος απηύθυνε την καθιερωμένη δέηση, και με τους πιστούς προσκύνησε το Αγιότατο Μυστήριο. Έπειτα, αναγγέλθηκε
το Άγιο Ευαγγέλιο από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, και ο Σεβασμιότατος Αρχιεπίσκοπος εξήγησε
στους πιστούς το θέμα, το οποίο ήταν «Η Αγία
Ευχαριστία, σύνδεσμος ενότητας και αγάπης»
Ακολούθησε η ανάγνωση του χαιρετισμού του
Μητροπολίτη Κερκύρας Σεβασμιοτάτου ΚΚ. Νεκταρίου από τον Πανοσιολογιότατο εκπρόσωπό
του. Ο Σεβασμιότατος ΚΚ. Νεκτάριος χαιρέτιζε
τον Αρχιεπίσκοπο και το χριστεπώνυμο πλήρωμα
της Καθολικής Εκκλησίας στην Κέρκυρα και ευχόταν ειλικρινή, χριστιανική αγάπη και ενότητα
38
μεταξύ των πιστών. Έπειτα οι νέοι απηύθυναν
δεήσεις. Ο Αρχιεπίσκοπος χορήγησε την ευλογία
υψώνοντας το ιερό εκθετήριο με τη Θεία Ευχαριστία και ακολούθησε η ανάκρουση του Εθνικού
Ύμνου από τη Μπάντα. Έπειτα από την εναπόθεση της αγίας Ευχαριστίας στο Ιερό Αρτοφόριο
του Ντόμου, ο Αρχιεπίσκοπος και ο Ιερός Κλήρος
δεξιώθηκαν τις Αρχές και το λαό στο Πνευματικό
Κέντρο της Ενορίας του Ιερού Καθολικού Μητροπολιτικού Ναού «Αρχιεπίσκοπος Αντώνιος
Βαρθαλίτης», το οποίο με ιδιαίτερη φροντίδα και
αγάπη είχαν προετοιμάσει κατάλληλα οι νέοι μας
με τη βοήθεια και κάποιων που πάντοτε παραμένουν νέοι και πρόθυμοι στην προσφορά.
Π. Μάριος Ρήγος
ΚΕΡΚΥΡΑ
ΕΝΑΡΞΗ
ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ
Σάββατο 04 Οκτωβρίου 2014
στο κατηχητικό κέντρο στον
Ποταμό
ΟΜΙΛΙΑ ΑΓΙΑΣ ΔΩΡΕΑΣ 2014
Κάθε θρησκευτική λιτάνευση αποτελεί μια δημόσια έκφραση πίστης προς τον Θεό, το Σωτήρα Ιησού Χριστό, την Παναγία και τους Αγίους.
Σήμερα, κατά το έθιμο της λατινικής καθολικής
παράδοσης, λιτανεύσαμε στους δρόμους της πόλης μας τον ίδιο τον Ιησού παρόντα στην Αγία
Ευχαριστία.
Αναστημένου Χριστού να τους αναζωογονεί. Μία
άλλη εικόνα που εκφράζει με δύναμη αυτήν την
ενότητα, είναι αυτή του σώματος, όπως μας την
παρουσιάζει ο Απόστολος Παύλος: ο Χριστός είναι
η κεφαλή και εμείς τα μέλη του. Όλοι μαζί αποτελούμε ένα ενιαίο σώμα, το σώμα του Χριστού, το
σώμα της Εκκλησίας.
Κάθε χρόνο επιλέγουμε ένα θέμα που έχει σχέση
με την Αγία Ευχαριστία. Φέτος το θέμα αυτής της
Λιτανείας είναι: «Η Θεία Ευχαριστία σύνδεσμος
ενότητας και αγάπης».
Αυτή η βαθιά ενότητα των χριστιανών με το Χριστό και μεταξύ των φανερώνεται και πραγματοποιείται με ένα μοναδικό τρόπο στο ιερό Μυστήριο της Αγίας Ευχαριστίας.
Η Αγία Γραφή εκφράζει αυτήν την ενότητα των
χριστιανών με το Χριστό και μεταξύ των με διάφορες εικόνες. Μια από αυτές είναι αυτή που
μας αναγγέλθηκε σήμερα στο Άγιο Ευαγγέλιο:
Ο Χριστός είναι
η Άμπελος και οι
χριστιανοί είναι τα
κλήματα. Ο ίδιος
χυμός της ζωής
κυκλοφορεί
στο
κλήμα και στα κλαδιά. Οι χριστιανοί
συμμετέχουν στην
ίδια τη ζωή του
Αναστημένου Χριστού. Οι χριστιανοί
είναι τόσο ενωμένοι
με το Χριστό και
μεταξύ τους, ώστε
η ίδια η ζωή του
Ένα πρωτοχριστιανικό κείμενο, η «Διδαχή των
Αποστόλων», όταν αναφέρεται στην Αγία Ευχαριστία, έτσι εκφράζεται: «Όπως αυτός ο άρτος
ήταν σκορπισμένος πάνω στα όρη και συνάχτηκε
και έγινε ένας, έτσι
ας συναχτεί και η
εκκλησία Σου από
τα πέρατα της γης
στη βασιλεία Σου».
Στη Θεία Λειτουργία κατά το Ρωμαϊκό τυπικό της
Καθολικής Εκκλησίας προσευχόμαστε: «Κύριε, αξίωσε
εμάς, που τρεφόμαστε με το Σώμα και
το Αίμα του Υιού
σου, πλήρεις από το
39
Πνεύμα του το Άγιο, να είμαστε όλοι εν Χριστώ
ένα σώμα και ένα πνεύμα».
Αυτή η λειτουργική δέηση εκφράζει τη βαθιά πίστη της Εκκλησίας: η Αγία Ευχαριστία είναι το
κατ’ εξοχήν μυστήριο της ενότητας - κοινωνίας
όλων των βαπτισμένων. Από την Ευχαριστία
πηγάζει η Εκκλησία ως κοινωνία προσώπων.
Σ’ αυτό το ιερό Μυστήριο βιώνουμε την βαθιά
εμπειρία ότι δεν ζούμε εγωκεντρικά και ατομικιστικά την πίστη μας, αλλά τη ζούμε ως μέλη ενός
σώματος που ταυτόχρονα είναι Σώμα Χριστού
και Εκκλησία.
Γι’ αυτό το λόγο η Ευχαριστία αποτελεί το κατ’
εξοχήν μυστήριο της αγάπης του Θεού για εμάς,
έτσι ώστε στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες
αυτή ονομαζόταν απλώς Αγάπη. Η κατεξοχήν
ΑΓΑΠΗ. Ο Χριστιανός, συμμετέχοντας σ’ αυτό το
Μυστήριο της Αγάπης, δεν μπορεί παρά να γίνει
αλληλέγγυος με κάθε άνθρωπο και να μεταμορφωθεί, με τη σειρά του, σε ζωντανό σημείο και
φορέα της αγάπης του Θεού μέσα στην πονεμένη
ανθρωπότητα.
Επειδή η Αγία Ευχαριστία είναι το ιερό Μυστήριο που εκφράζει την πλήρη κοινωνία πίστεως
μεταξύ των χριστιανών, από τη στιγμή που δυστυχώς, μεταξύ εμάς των χριστιανών υπάρχουν
ακόμα διαφορές, δεν μπορούμε να τελέσουμε από
κοινού αυτό το Μυστήριο.
Ωστόσο, ο λόγος ύπαρξης του οικουμενικού διαλόγου μεταξύ Καθολικών και Ορθοδόξων έχει
ακριβώς αυτόν το σκοπό, να φτάσουμε κάποτε να
τελούμε μαζί την Θεία Ευχαριστία, να φτάσουμε
στο «κοινό ποτήριον».
Στην πρόσφατη συνάντησή τους στα Ιεροσόλυμα, στην Κοινή Διακήρυξη, ο Οικουμενικός
Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πάπας Ρώμης
Φραγκίσκος, ενώ αναγνωρίζουν ότι οι δύο Εκκλησίες δεν έχουν φθάσει στο σκοπό τους, δηλαδή
αυτόν της πλήρους κοινωνίας, επαναβεβαιώνουν
40
την δέσμευσή τους να συνεχίσουν «βαδίζοντες
από κοινού προς την ενότητα, για την οποία προσευχήθηκε ο Κύριος προς τον Πατέρα ίνα πάντες
εν ώσιν». Επίσης, τονίζουν ότι προσβλέπουν με
έντονη προσδοκία «εις την ημέρα, κατά την οποία
θα μετάσχωμεν, τελικώς, από κοινού στο ευχαριστιακό δείπνο». Ο Οικουμενικός Πατριάρχης
Βαρθολομαίος και ο Πάπας Φραγκίσκος βεβαιώνουν ότι «η πιστότητα στον Κύριο απαιτεί αδελφική αγάπη και αληθή διάλογο». Επίσης, αναφέρουν ότι έχουν καθήκον να προσφέρουν κοινή
μαρτυρία της αγάπης του Θεού προς όλους τους
ανθρώπους και να συνεργαστούν στην υπηρεσία
της ανθρωπότητας, ιδιαίτερα για την υπεράσπιση
της αξιοπρέπειας του ανθρωπίνου προσώπου σε
όλα τα στάδια της ζωής, της αγιότητας της οικογένειας θεμελιωμένης στον γάμο, της προωθήσεως της ειρήνης και του κοινού καλού. «Αποτελεί
καθήκον μας να επιζητούμε την οικοδόμηση από
κοινού μιας δίκαιης και ανθρώπινης κοινωνίας,
στην οποία κανείς δεν θα αισθάνεται αποκλεισμένος και περιθωριοποιημένος».
Σήμερα, που σε διάφορα μέρη του κόσμου είναι
σε έξαρση η μισαλλοδοξία, ο θρησκευτικός φανατισμός, η βία, η τρομοκρατία, ο βίαιος αποκλεισμός του άλλου, του διαφορετικού, σήμερα που
το μίσος δηλητηριάζει τις καρδιές εκατομμυρίων
συνανθρώπων μας, ας ενωθούμε με αυτούς τους
φωτισμένους ανθρώπους, προφήτες της ειρήνης,
της ενότητας και της αγάπης.
Ας ακούσουμε τα λόγια που ο Χριστός, λίγο πριν
το μαρτυρικό του θάνατο, άφησε ως παρακαταθήκη στους μαθητές του: «Όπως εγώ σας αγάπησα,
έτσι και εσείς να αγαπάτε ο ένας τον άλλο. Από
αυτό θα γνωρίσουν οι άλλοι ότι είστε μαθητές
μου, αν αγαπάτε ο ένας τον άλλο» (Ιω. 13,34).
Μόνο έτσι ο κόσμος θα σωθεί από την καταστροφή.
+ Ιωάννης Σπιτέρης
Αρχιεπίσκοπος Κερκύρας
ΔΥΟ ΦΙΛΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΠΕΣ ΣΤΟ ΧΟΡΟ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ
Ιωάννης ΧΧΙΙΙ και Ιωάννης Παύλος ΙΙ
Το πρωί της 27ης Απριλίου 2014, στην Πλατεία του
Αγίου Πέτρου οκτακόσιες χιλιάδες άτομα συμμετείχαν στην Ιεροτελεστία της αγιωνυμίας «δύο
Αγίων Παπών»: του Ιωάννη 23ου και του Ιωάννη
Παύλου του 2ου. Πάνω από τριακόσιες χιλιάδες
άτομα παρακολούθησαν την ιεροτελεστία από γιγαντοοθόνες που είχαν στηθεί σε διάφορα κεντρικά
σημεία της Ρώμης. «Οι δύο άγιοι Πάπες είχαν το
θάρρος να κοιτάξουν τα τραύματα του Ιησού,
τα χέρια του με τις πληγές του, και να μπορέσουν να αγγίξουν τα τραυματισμένα του πλευρά». Αυτά δήλωσε ο Πάπας Φραγκίσκος κατά την
ομιλία του στην τελετή αγιοποίησης του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’ και του Πάπα Ιωάννη ΚΓ’.
Ήδη από τις πέντε το πρωί, την ώρα δηλαδή που
ανοίγει η Πλατεία του Αγίου Πέτρου, τόσο η Πλατεία όσο και οι γύρω
οδοί ήταν ασφυχτικά γεμάτες από προσκυνητές
που έφθασαν από όλα τα
μέρη του κόσμου, μεταξύ
αυτών εκείνοι που έφθασαν από την Πολωνία και
αποτελούσαν και την μεγαλύτερη εκπροσώπηση.
Ήταν παρούσες οι επίσημες αντιπροσωπείες
περισσοτέρων από εκατό
Κρατών, περισσότεροι από είκοσι Αρχηγοί Κρατών
και πολυάριθμες προσωπικότητες του πολιτικού
κόσμου, μεταξύ των οποίων ο Βασιλιάς της Ισπανίας Χουάν Κάρλος και η Βασίλισσα Σοφία, ο Βασιλιάς Αλβέρτος Β΄ και η Βασίλισσα Πάολα του Βελγίου, ο Πρίγκιπας Hans-Adam του Lichtenstein,
ο Μεγάλος Δούκας του Λουξεμβούργου Ερρίκος,
ο πρώην Πρόεδρος της Πολωνικής Δημοκρατίας
Λεχ Βαλέσα, ο Πρόεδρος της Βουλής της Αργεντινής lián Dominguez, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής
Κοινότητας, Hernan Van Rompuy και της Επιτροπής της Ευρώπης, José Manuel Barroso.
Στην Ιεροτελεστία συμμετείχαν επίσης οι δύο πρωταγωνίστριες των θαυμάτων του Ιωάννη Παύλου
του 2ου, Αδελφή Adele Labianca και Floribeth
Mora Díaz.
Οι εικόνες των δύο
Παπών πάνω από την
κεντρική πύλη της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου,
ήταν εκείνες που είχαν
αναρτηθεί και κατά την
ημέρα της μακαριωνυμίας.
Στην Πλατεία του Αγίου
Πέτρου, που ήταν στολισμένη με περισσότερα
41
από 30.000 τριαντάφυλλα προερχόμενα από το
Ecuador και στην οδό della Conciliazione, εκατοντάδες χιλιάδες πιστών προετοιμάζονταν για την
Ιεροτελεστία απαγγέλλοντας το άγιο Ροδάριο της
Θείας Ευσπλαχνίας. Ενδιάμεσα γινόταν ανάγνωση κειμένων της Διδασκαλίας των δύο Παπών
ενώ προηγείτο ο ύμνος στον Μακάριο Ιωάννη 23ο
«Καλέ Ποιμένα της ποίμνης του Χριστού». Η προσευχή ολοκληρώθηκε με τον ύμνο προς τον Μακάριο Ιωάννη Παύλο τον 2ο «Ανοίξτε τις πόρτες στον
Χριστό».
Κάτω από μία συνεχή βροχή και ενώ απαγγέλλονταν οι Λιτανείες των Αγίων, άρχισε η είσοδος των
συλλειτουργούντων Καρδιναλίων και Επισκόπων,
οι οποίοι πριν πάρουν τη θέση τους στο χώρο της
Θείας Συλλειτουργίας, χαιρέτησαν τον επίτιμο
Πάπα Βενέδικτο 16ο, ο οποίος και συλλειτούργησε με τον Άγιο Πατέρα. Λίγα λεπτά μετά τις δέκα,
ο Πάπας Φραγκίσκος εισήλθε στην Πλατεία του
42
Αγίου Πέτρου και πριν αρχίσει την Ιεροτελεστία
της αγιωνυμίας ασπάστηκε τον επίτιμο Πάπα.
Αμέσως μετά ο Καρδινάλιος Amato, S.D.B., Πρόεδρος της Ρωμαϊκής Συνόδου για τις υποθέσεις των
Αγίων ζήτησε από τον Πάπα να εγγράψει τα ονόματα των δύο Μακαρίων Παπών στο Επίσημο Αγιολόγιο της Εκκλησίας.
Ο πρώτος, κατά κόσμον Τζουζέπε Ρονκάλι, ήταν
σύμφωνα με τον Φραγκίσκο «ο Πάπας της πραότητας», ο δεύτερος, ο Κάρολος Βοϊτίλα, ήταν «ο
Πάπας της οικογένειας», ενώ και οι δύο υπήρξαν δύο γενναίοι άνθρωποι οι οποίοι άντεξαν τις
τραγωδίες του 20ού αιώνα. Αφότου ο Φραγκίσκος
ανακήρυξε τους δύο προκατόχους του αγίους, οι
εκατοντάδες χιλιάδες πιστοί ξέσπασαν σε χειροκροτήματα και επευφημίες, καρφώνοντας το βλέμμα
τους στα τεράστια πορτρέτα των δύο νέων αγίων
της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας που δέσποζαν
στην πρόσοψη του Αγίου Πέτρου.
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΑΠΑ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΣΤΑ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ
50 χρόνια μετά την συνάντηση Παύλου VI
και Αθηναγόρα και την άρση των αναθεμάτων
Ξεφυλλίζοντας τον ελληνικό τύπο
Διεθνές ενδιαφέρον για την συνάντηση Πάπα
και Οικουμενικού Πατριάρχη στα Ιεροσόλυμα
Πολυσήμαντο γεγονός
χαρακτηρίζονται οι συναντήσεις την Κυριακή
και την Δευτέρα, στα Ιεροσόλυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Πάπα
Φραγκίσκου.
Την πρωτοβουλία των
συναντήσεων είχε ο κ.
Βαρθολομαίος σε ανάμνηση της συνάντησης των προκατόχων τους,
Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα και Πάπα
Παύλου Στ΄, που έγινε πριν 50 χρόνια πάλι στα Ιεροσόλυμα και ήταν η πρώτη μεταξύ προκαθημένων
Ορθόδοξης και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας από το
1054.
Εκκλησιαστικές πήγες από το Φανάρι, το Βατικανό
και τα Ιεροσόλυμα ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι οι
δύο πνευματικοί ηγέτες του χριστιανικού κόσμου
«είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν στο δρόμο της
αγάπης, που εγκαινιάστηκε πριν από 50 χρόνια από
τους προκατόχους μας, με πνεύμα πίστης στην αλήθεια του Ευαγγελίου». Επίσης, σημειώνουν ότι θα
είναι μια σημαντική ευκαιρία για τον κόσμο να δει
μια κοινή προσέγγιση προς τους υποφέροντας χριστιανούς σε πολλά μέρη της γης.
Οι θρησκευτικοί ηγέτες Βαρθολομαίος και Φραγκίσκος αναμένεται, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, να
στείλουν κοινό μήνυμα ειρήνης προς την ταραγμένη
περιοχή της Μέσης Ανατολής και σε όλο τον κόσμο.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα φθάσει στα Ιεροσό-
λυμα το απόγευμα της
Παρασκευής και μετά θα
ψαλλεί δοξολογία στον
πανίερο ναό της Αναστάσεως. Το Σάββατο, θα μεταβεί στην Βηθλεέμ και
το πρωί της Κυριακής θα
συλλειτουργήσει με τον
Πατριάρχη Ιεροσολύμων
Θεόφιλο στον ναό της
Αναστάσεως, όπου βρίσκεται ο Πανάγιος Τάφος
του Χριστού.
Ο Πάπας θα φθάσει το πρωί της Κυριακής στη Βηθλεέμ, όπου θα προεδρεύσει Θείας Λειτουργίας στην
πλατεία μπροστά από τον ναό της Γέννησης. Επίσης,
θα συναντηθεί με οικογένειες Παλαιστινίων και παιδιά προσφύγων. Νωρίς το απόγευμα, θα μεταβεί στα
Ιεροσόλυμα, όπου θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Στις 19.00 ( ώρα Ελλάδος) στον ναό
της Αναστάσεως θα γίνει οικουμενική σύναξη με τη
συμμετοχή εκπροσώπων διαφόρων θρησκειών. Πατριάρχης και Πάπας θα συναντηθούν και πάλι την
Δευτέρα.
Ο κ. Βαρθολομαίος θα έχει χωριστές συναντήσεις με
τον Πρόεδρο, τον πρωθυπουργό του Ισραήλ και τον
ηγέτη της Παλαιστίνης. Ανάλογες συναντήσεις θα
έχει και ο Πάπας Φραγκίσκος.
Η συνάντηση Βαρθολομαίου- Φραγκίσκου αναμένεται διεθνώς με μεγάλο ενδιαφέρον. Ήδη, για την κάλυψη της έχουν διαπιστευτεί χίλιοι δημοσιογράφοι
από όλο τον κόσμο. (…)
του Αριστείδη Βικέτου για το amen.gr
43
Προδρομικές συναντήσεις των Εκκλησιών
της Πρεσβυτέρας και Νέας Ρώμης
Σε λίγες ημέρες θα πραγματοποιηθεί μιά επίσημη
επετειακή «Ιερή Συνάντηση» των Προκαθημένων της Πρεσβύτερης και της Νεότερης Ρώμης
στην Αγία Πόλη των Ιεροσολύμων. Είναι ένα
βαρυσήμαντο γεγονός για τη Χριστιανοσύνη που
θα πρέπει την ιστορική ακολουθία του να πληροφορηθούν όλοι οι καλής θελήσεως χριστιανοί για
να μην παρασυρθούν από διάφορα ηλεκτρονικά
«χωνιά» αδιάβαστων εραστών του μονόλογου για
να δείξουν άκαρπο «ομολογιακό ζήλο», όπως το
1964, για την «Επανασυνάντηση» των Προκαθήμενων των δύο αρχαίων αποστολικών καθεδρών
της μίας Εκκλησίας. Μέσα στη πρώτη χιλιετία της Εκκλησίας αυτές
οι Καθέδρες για διάφορους κανονικούς και άλλους λόγους δοκιμάστηκαν από τους διχασμούς. Από το 337 μέχρι το 843 που η Πρεσβυτέρα Ρώμη
υπερασπίζεται με οξύτητα το προνόμιο της οικουμενικής διαστάσεως του «πρωτείου» της και
δεν αναγνώριζε την εκλογή του ιερού Φωτίου,
διακόπηκε η «κοινωνία» μεταξύ Ανατολής και
Δύσεως 217 χρόνια! Τότε ο ιερός Φώτιος καταλόγισε στον πάπα Νικόλαο 10 σημαντικές «διαφορές». Και όπως συμβαίνει σε κάθε έντονη οικογενειακή διαφορά μεταξύ δύο εριζόντων αδελφών
44
η αντιλογία συνοδεύεται από καταιγισμό ορμαθού αλληλοκατηγοριών που για τη περίπτωση
αυτή καλούνται «διαφορές». Όταν όμως η Ρώμη
αναγνώρισε την εκλογή του ιερού Φωτίου όλες
αυτές οι κατηγορίες ξεχάστηκαν και η διάσταση
γεφυρώθηκε. Και όταν μετά ταύτα προέκυπταν
διαφωνίες, αυξάνονταν συνεχώς και οι «διαφορές» για να δείχνονται ατελέσφορες οι προσπάθειες για τη προσέγγιση.
Παρ’ όλα αυτά η διάσταση του 1054 επανειλημμένα επιχειρήθηκε να γεφυρωθεί τους αιώνες
που ακολούθησαν. Όμως οι διαμάχες για την
κοσμική εξουσία και τα κρατικά συμφέροντα πολιτικοποίησαν μεγάλο μέρος και της Εκκλησίας
και επιμήκυναν την απομόνωση της Ανατολής
από τη Δύση με συνέπεια να παραταθεί η κυριαρχία των αλλόθρησκων κυρίαρχων επί των χριστιανών.
Μετά το διχασμό της Δυτικής Εκκλησίας από τη
Μεταρρύθμιση του 16ου αιώνα αναζητήθηκε και
πάλι τρόπος συνεννοήσεως της Πρεσβυτέρας με
την Νεότερη Ρώμη για να λυθεί το «Ημερολογιακό ζήτημα». Η κοινή καταγωγή και κληρονομία
των δύο Καθεδρών ποτέ δεν αμφισβητήθηκε ως
Εκκλησιών παρά την πικρή εμπειρία της Φλωρεντιανής Συνόδου. Όταν ο πάπας Γρηγόριος
ΙΓ΄ επικοινωνεί στις 5 Φεβρουαρίου 1563 με ειδικό Μπρέβιο με τον πατριάρχη Ιερεμία Β΄ τον
προσφωνεί: «Προς τον σεβάσμιον αδελφό Ιερεμία Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως»! Και ο Ιερεμίας
του ανταπαντά τον Αύγουστο: «Τῷ μακαριωτάτῳ
πατρὶ καὶ δεσπότῃ, τῷ Πάπᾳ Γρηγορίῳ,δέκατῳ τρίτῳ, ἂκρῳ ἀρχιερεῖ ἀξιωτάτῳ» * Κωδ. Βατικανοῦ. gr. 2124 f. ΙΙv. Αύτα ας τα διαβάσουν καλά
οι κατεχόμενοι από τη «διαταραχή»της πλάνης
ότι δεν υφίσταται Ρωμαϊκή Εκκλησία και Πάπας,
μήπως καταλάβουν γιατί η Ορθόδοξη Εκκλησία,
παρά την υφιστάμενη «ακοινωνησία» λόγω των
διαφωνιών με θεολογούμενες απόψεις της Ρώμης, ποτέ δεν εξετράπη και δεν υποτίμησε την
ιστορική και κανονική κληρονομία της για να
λοιδορήσει την σεβασμία Εκκλησία εκατομμυρίων ψυχών, όπως έπραξαν οι ακραίοι ετερόδοξοι
που της πρόσαψαν ως υβριστικό όρο το: «παπισμός» και τον επαναλαμβάνουν οι αγνοούντες
την προέλευσή του.
Όμως η διόρθωση του «Ιουλιανού Ημερολογίου»
είχε προταθεί το 1324 στον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β΄ από τον βυζαντινό σοφό Νικηφόρο
Γρηγορά, γιατί λανθασμένα υπολογιζόταν πλέον η ισημερία της Ανοίξεως και κατά τη άγραφη
«συμφωνία» των Πατέρων της Α΄ Οικουμενικής
Συνόδου προέκυπτε και λανθασμένος καθορισμός της Κυριακής του Πάσχα. Τον ακριβή αυτό
υπολογισμό θέλησαν οι δυτικοί μαθηματικοί να
τον προσφέρουν στον πάπα Γρηγόριο ΙΓ για να
τον καθιερώσει – και να κληθεί η μεταρρύθμιση «Γρηγοριανή» και το νέο ημερολόγιο «Γρηγοριανό»! Αυτά όμως συνέβησαν χωρίς την οικουμενική «συμφωνία» που είναι βασική για τη ενότητα
της Μιάς Εκκλησίας και γι’ αυτό και μόνον τότε
απορρίφθηκε από την Ανατολή. Το θέμα επανήλθε στην Ανατολή τον 20ο αιώνα και ο άτακτος
τότε χειρισμός του από το κράτος το 1923, έδωσε
την ευκαιρία να το εκμεταλλεύεται μέχρι σήμερα
η «ευσεβής» ζηλωτική αγυρτεία! Η μεγάλη μορφή του πατριάρχη Ιωακείμ Γ΄, μελέτησε κατά την πολυετή παραμονή του στο Άγιο
Όρος όλα τα τότε σκιρτήματα για την επανασυνάντηση της Χριστιανοσύνης μέσα στη Δυτική
Εκκλησία και στις «αναδενδράδες» της. Και όταν
επανήλθε το δεύτερο στον Οικουμενικό θρόνο το
1901 άρχισε να αναζητεί την συνεργασία των Ορθοδόξων Εκκλησιών για επίκαιρα εκκλησιαστικά
ζητήματα και μάλιστα για τη νέα συμπορεία προς
αναζήτηση των αδελφών που ζουν εκτός της ορθόδοξης παρεμβολής. Η πατριαρχία του όμως
αναλώθηκε στην προστασία των μητροπόλεων
της Ηπείρου, της Μακεδονία και της Θράκης από
όσους επιχειρούσαν επιθετικά να αλλοτριώσουν
πληθυσμιακά την αρχαία ελληνικότητα αυτών
των περιοχών για να υπηρετηθούν και τότε οι
πολιτικές ιδεοληψίες του Βορρά.
Μετά τον θάνατό του το 1912 το Οικουμενικό
Πατριαρχείο δεν ανέκοψε την φροντίδα του για
τα έθνη των χριστιανών. Τα φρικτά γεγονότα
του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου που διέπραξαν μία
από τις σκληρότερες αδελφοκτονίες των αιώνων ανάγκασαν τους συμπλακέντες να αναζητήσουν
τον ειρηνικό τρόπο επιλύσεως των διαφορών
τους και ίδρυσαν την «Κοινωνία των Εθνών».
Τότε άρχισε να κυοφορείται στο Φανάρι μια παρόμοια πρωτοβουλία για τον χριστιανικό κόσμο
της Οικουμένης και διατυπώθηκαν από ορθοδόξου πλευράς οι βασικές αρχές της «καταλλαγής»
για να ξανασυναντηθούν οι πιστεύοντες στον
Ιησού Χριστό και συντάχθηκε ο πρώτος «Χάρτης
των Διαχριστιανικών σχέσεων» με την «Συνοδικὴ
Εγκύκλιο του 1920», ένα θεολογικό κείμενο ύψιστης σημασίας που βοήθησε στην ανάπτυξη της
«Οικουμενικής Κινήσεως» στον 20ον αιώνα.
Με την πρωτοβουλία μας προτείνεται να συγκροτηθεί ένας θεσμός για να αυτοπροστατευ45
θούν οι χριστιανοὶ από τις μεταξύ τους διαμάχες
και ανταγωνισμούς, καθώς και από τη λαίλαπα
του άγονου αντιρρητισμού. Οι μετριοπαθείς αυτές σκέψεις του Οικουμενικού Θρόνου ήταν δύσκολο να προχωρήσουν σε
μια θλιβερή περίοδο που ο Εθνικός Διχασμός των
Ελλήνων είχε επηρεάσει και τα εκκλησιαστικά
ζητήματα και εμποδιζόταν επί τέσσερα χρόνια η
εκλογή διαδόχου του παραιτηθέντος πατριάρχη
Γερμανού Ε΄. Η μακρά χηρεία της πατριαρχικής
καθέδρας ευνοούσε μόνον τις σχέσεις με πολιτικό χρώμα με την ταυτισμένη με το βρετανικό
στέμμα «Αγγλικανική κοινωνία». Όμως, εμπρός
στην προδιαγραφόμενη στάση του συμμαχικού
παράγοντα της Δύσεως να παρασπονδήσει για
να συναλλαγή κατά τα συμφέροντά του με τους
αντιστάμενους στην Ανακωχή του 1918 Τούρκους, προμηνυόταν μία τρίτη Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως και δοκιμασία των χριστιανών της Ανατολής και έπρεπε να αποκτήσει τον
«Μωϋσή» του ο ακέφαλος λαός. Έτσι, ο εξόριστος
στην Αμερική Αθηνών Μελέτιος Μεταξάκης
εκλέχτηκε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ως
Μελέτιος Δ΄ και άρχισε την τεταραγμένη από τη
πολεμική των αντιπάλων του από την Αθήνα και
την Άγκυρα, πατριαρχία.
Όμως σαν πραγματικός ηγέτης εν μέσω θυέλλης ανέστρεψε κάθε μορφής προκατάληψη και
επιχειρεί διάφορα ανοίγματα προς τις ετερόδοξες
Εκκλησίες και Ομολογίες. Αν και φίλος των Αγγλικανών και γνώστης της ανορθόδοξης τακτικής του Βατικανού προς το Φανάρι, όπως ήταν
η σύσταση «ενωτικού θύλακα» στη Πόλη, αποφασίζει ο Μελέτιος να επωφεληθεί της εκλογής
του νέου Πάπα για να επικοινωνήσει με την ερμητικά κλεισμένη στον εαυτό της Εκκλησία της
Ρώμης. Για πρώτη φορά μετά από διακοπή σχέσεων αιώνων το Φεβρουάριο του 1922 πραγματοποιεί ο Πατριάρχης συγχαρητηρία επίσκεψη με
46
την πατριαρχική συνοδεία του στὴν Αποστολικὴ
Επιτροπεία της Αγίας Έδρας στο Πέραν για να
εκφράσει τις εγκάρδιες ευχές του επί τη εκλογή
του λόγιου και γνωστού ελληνιστί αρχιεπισκόπου Μιλάνου Αμβρόσιου Ράττι, ως πάπα Πίου
ΙΑ΄. Η επίσκεψη αυτή έδωσε την ευκαιρία στο
Μελέτιο να δείξει πόσον ενήμερος ήταν για την
προσωπικότητα και την διακονία του ως Δελεγάτου στη Πολωνία του νέου Προκαθήμενου της
Ρώμης, αλλά κυρίως για να εκθέσει την γενική
επιθυμία πως μετά την εμπειρία του φονικού
πολέμου πρέπει και τα εκκλησιαστικά ζητήματα
να επιλύονται φιλάδελφα όπως είναι και η ρητή
εντολή του Δομήτορα της Εκκλησίας. Ο Πατριάρχης έγινε τιμητικά δεκτός από τον Δελεγάτο
και την ακολουθία του και τα διαμειφθέντα ενδιαφέροντα μεταβιβάστηκαν στη Ρώμη (* Συνοδικόν, τ. Β΄. 562). Η επίσκεψη αυτή είχε επιρροή
για να προσεχθεί από τον Πάπα η οργάνωση και
στελέχωση με Ιησουΐτες επιστήμονες, του «Ποντιφίκιου Ανατολικού Ινστιτούτου» της Ρώμης,
που συνέστησε ο προκάτοχός του Βενέδικτος ΙΕ΄,
για να προχωρήσουν ερευνητικά οι ανατολικές
σπουδές για την αποκτήσουν και την αγαθοποιό
εκτίμηση στον θεολογικό χώρο της Ανατολής,
κάτι που δημιούργησε ένα διάλογο, όπως θα δούμε, επί πατριαρχίας Βασιλείου Γ΄.
Η επίσκεψη αυτή γνωστοποιήθηκε και στον
Σμύρνης Χρυσόστομο ο οποίος με οδύνη παρακολουθούσε τα τεκταινόμενα από τις «χριστιανικές» κυβερνήσεις των Συμμάχων σε βάρος των
χριστιανών της Τουρκίας. Γνώριζε το κύρος
της Αγίας Έδρας στις Ρωμαιοκαθολικές χώρες
και στις κυβερνήσεις τους και απογοητευμένος
από τα διαβήματά στους πολιτικούς αποφασίζει
ως Αρχιεπίσκοπος της Ιωνίας και ἐξ ονόματος
των αποστολικών Εκκλησιών της Μικρασίας να
απευθύνει προσωπικὴ επιστολὴ στον εκλεγέντα
Πάπα Ρώμης για τη σωτηρία της Χριστιανοσύνης της Μικρασίας απὸ το παρασκευαζόμενο ἐν
Παρισίοις ανοσιούργημα κατὰ της Ιστορίας και
της Εκκλησίας της Ιωνίας.
Μετὰ τὸ Πάσχα (4/18-4-1922) ο Σμύρνης Χρυσόστομος απευθύνεται στον πάπα Πίο τον ΙΑ΄ και
μεταξύ των άλλων του γράφει:
«Μὴ ἀνεχθήτε, Μακαριώτατε, τηλικοῦτον βδελυρὸν κατὰ τῶν ἐλευθερωθέντων ἅπαξ τέκνων τοῦ
Χριστού ἀνοσιούργημα ἀνασταυρώσεως καὶ παντελούς αυτών ἀφανισμοῦ. Υψώσατε τὴν πατρικὴν φωνήν Σας. Λαλήσατε εἰς τὰς καρδίας τῶν Ισχυρών.
Διδάξατε εἰς τοὺς ἐνοικούντας άρχειν τών Εθνών
στοιχειώδην δικαιοσύνην καὶ σεβασμὸν πρὸς τὰς
ἐλευθερίας τῶν λαών καὶ τὰ ἀνθρώπινά των δίκαια....διὰ νὰ μὴ ἐγκολαφθή διὰ δευτέραν φοράν ἐπὶ
του προσώπου της Χριστιανικής Ευρώπης τὸ ἱστορικὸν στίγμα της 29ης Μαΐου τοῦ 1453. Εὐγνώμων
ἐν Χῷ ἀδελφός».†ΣμύρνηςΧρυσόστομος. (* Το Το
πλῆρες κείμενον τῆς ἐπιστολῆς : Βλ. Χρῆστος Σολομωνίδης, Ὁ Σμύρνης Χρυσόστομος. Ἀθῆναι 1971, τ.
Β΄, σσ. 46-48).
Ο εν Αγίοις Χρυσόστομος προσφωνεί τον Πάπα
«Μακαριώτατο», στοιχιζόμενος απόλυτα στην εκ
των ιερών κανόνων και της παραδόσεως εθιμοτυπία του Φαναρίου. Η δεοντολογία αυτή ουδέποτε
καταλήθηκε ακόμη και σε εποχές κρίσεων των
σχέσεων με την Ρώμη, όταν και σταθερά τηρήθηκε η ορθόδοξη διαγνώμη για την Εκκλησία
της Δύσεως ότι είναι κανονική Εκκλησία με
Προκαθήμενο, ο οποίος ως ο επίσκοπος της Ρώμης διατηρεί ακέραια την αρχιεροσύνη του
και έγκυρα την διαβιβάζει στους διαδόχους του
και στους επισκόπους του. Αυτό δεχόταν και ο
Εφέσου Μάρκος ο Ευγενικός στη Σύνοδο της
Φλωρεντίας, πριν την ατυχή έκβασή της με ευθύνες τρίτων.
Δεν γνωρίζουμε αν το κείμενο αυτό έφθασε τότε
στα χέρια του Πάπα. Όμως γνωρίζουμε την
απάντηση της Ρώμης κατά τις «αποκαλυπτικές»
έσχατες ημέρες της Ιεράς Μητροπόλεως Σμύρνης, όταν ο Γενουάτης αρχιεπίσκοπος των λατίνων στη Σμύρνη Ιωάννης-Βαπτιστής Βερλέγκας
έκανε χρήση της διπλωματικής του ιδιότητας
και πρόσφερε τρόπο διαφυγής στον μητροπολίτη
Χρυσόστομο, για να αποφύγει την εκδικητικότητα των νικητών του πολέμου και εκείνος αρνήθηκε λέγοντας: «Θα υπακούσω στην εντολή που
έδωσε ο Θεός για τον επίσκοπο της Σμύρνης στην
Αποκάλυψη: «Να είναι πιστός μέχρι θανάτου και
θα σου δώσω το στεφάνι της ζωής» (β΄. 10) !
Πραγματικά, ο Χρυσόστομος ασχολείτο από μακρού με την διακρίβωση του μηνύματος διαφόρων οραμάτων του προφητικού αυτού βιβλίου
της Καινής Διαθήκης. Ο αρχιεπίσκοπος Βερλέγκας είχε τοποθετηθεί στη Σμύρνη το 1921 και
συνδεόταν με τους Ορθοδόξους. Κατά την είσοδο
των κεμαλικών στρατευμάτων στη Σμύρνη, πριν
κατακαύσουν οι νικητές τις συνοικίες Ελλήνων
και Αρμενίων και με τις πρώτες πληροφορίες για
βιαιοπραγίες εκ μέρους τους, άνοιξε τις πύλες
του επισκοπίου του και πρόσφερε την προστασία
του στους διωκόμενους. Έσωσε πολλούς κληρικούς, μεταξύ των οποίων τον τότε μητροπολίτη
Εφέσου Χρυσόστομο Χατζησταύρου, μετά αρχιεπίσκοπο Αθηνών, τον αρχιδιάκονο Σμύρνης
Βασίλειο Παπαδημητρίου, μετά Φλωρίνης, τον
π. Αμφιλόχιο Βούρο και πολλούς άλλους κληρικούς και λαϊκούς και γυναικόπαιδα ελληνικής
και αρμενικής καταγωγής από την ομηρεία και
τον αφανισμό. Τους κληρικούς τους προστάτευσε ως Καθολικούς και τούς λοιπούς ως πιστούς
της Εκκλησίας του. Με τη φροντίδα του επίσης με διάφορους πλαγίους τρόπους τούς διεκπεραίωνε σε φιλικά του σκάφη για να διαφύγουν τον
τουρκικό έλεγχο και να γλυτώσουν τη ζωή τους.
Ο αρχιεπίσκοπος Βερλέγκας στάθηκε πραγματικός σωτήρας στους τότε κληρικούς και παραμένει αξιομνημόνευτος ευεργέτης Ρωμαιοκαθολικός ιεράρχης και στο αρχείο του ΥΠΕΞ. Απεχώ47
ρησε από τη Σμύρνη το 1929 και απεβίωσε στη
πατρίδα του το 1944.
Ο πάπας Πίος ο ΙΑ φαίνεται πως η μακρά υπηρεσία του στην Βιβλιοθήκη του Βατικανού, πριν
αναλάβει διπλωματική ιδιότητα είχε προσεγγίσει το πρόβλημα της διαστάσεως της Εκκλησίας
του με την ορθόδοξη Ανατολή. Ήταν άνθρωπος
μελέτης και έρευνας και είχε καταλήξει στο συμπέρασμα πώς η δύση δεν γνώριζε βαθύτερα την
Ανατολή γι’ αυτό ο Ρωμαϊκός Ενωτισμός (Ουνία)
δεν απέδιδε σπουδαίους καρπούς και μάλλον διεύρυνε το χάσμα μεταξύ Ανατολής και Δύσεως. Μετά τα συμβαίνοντα κατά των χριστιανών στη
Ρωσία το ενδιαφέρον του εστιάζεται να γνωρίσει
καλύτερα τη θεολογία και την εκκλησιαστική
ζωή των Ορθοδόξων ξεκινώντας από τη Βουλγαρία, όπου είχαν καταφύγει ως πρόσφυγες πολλοί
ακαδημαϊκοί εκ των ρωσικών θεολογικών Ακαδημιών, όπως ο περίφημος ιστορικός Νικόλαος Γκλουμποκόβσκυ κ.ά. Η συμβολή του Άγγελου Ρονκάλι - μετέπειτα
Πάπα Ιωάννη 23ου - στην (επανα)προσέγγιση των δύο Εκκλησιών
Το 1925 αποφασίζει να στείλει στη Σόφια ένα
κληρικό που υπηρετούσε στη Ρώμη σε ιεραποστολικό έργο και είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για
την Ανατολή. Ενέκρινε την εκλογή του Αγγέλου-Ιωσήφ Ρονκάλλι ως επισκόπου Αρεοπόλεως.
Αυτός κατά το λατινικό έθος διάλεξε ως επισκοπικό του έμβλημα το ρητό: «Obedientia et Pax»
(«Ὑπακοή καὶ Εἰρήνη») και το ακολούθησε με
πραγματική ταπείνωση σε όλη του τη σταδιοδρομία της οποίας απόσταγμα είναι το απόφθεγμα: «Πως η καλύτερη διπλωματία στα εκκλησιαστικά είναι η ταπείνωση και να μη
σηκώνεις τις πέτρες που σου πετούν»!
Εγκαταστάθηκε στη Σόφια αλλά η εκεί Εκκλησία ήταν τότε απομονωμένη λόγω του σχίσματός
της και θέλησε να επικοινωνήσει με το Φανάρι
48
ευθύς μετά την απέλαση του πατριάρχη Κωνσταντίνου Ε΄, όταν επέστρεψε κάπως η ομαλότητα
στο Φανάρι με την εκλογή του πατριάρχη Βασιλείου Γ΄. Είχε μάθει πόσο σοφός και διακριτικός ήταν ο νέος Πατριάρχης και επιδιώκει να τον
γνωρίσει με την πρώτη του επίσκεψη στη Πόλη.
Ήταν γνώστης της εκκλησιαστικής τάξεως και μόλις έφθασε στη Πόλη ζήτησε από το Φανάρι να
επισκεφθεί τον Πατριάρχη και αμέσως έγινε δεκτός, τον Μάρτιο του 1926, με όλη την πρέπουσα
εθιμοτυπία από την πατριαρχική Αυλή. Εγκάρδια ήταν και η υποδοχή του από τον πατριάρχη
Βασίλειο. Κατά το έθος άρχισε ο Πατριάρχης τις
συζητήσεις για να πληροφορηθεί τα της εκκλησιαστικής καταστάσεως στη Βουλγαρία. Ο Σεβ.
Ρονκάλλι διαβεβαιώνει τον Πατριάρχη ότι το
Βατικανό τηρεί την αρχαία κανονική παράδοση
και είναι κατά πάσης κατατμήσεως του ενιαίου
εκκλησιαστικού σώματος που αποσυνδέει από
τον κορμό της μιάς καθέδρας του κλίματος τις
τοπικές Εκκλησίες. Γι’ αυτό δεν επιδοκιμάζει τα
διάφορα τοπικά «αυτοκέφαλα» που επιβάλλονται από εθνικιστικές πιέσεις για να θέτουν την τοπική Εκκλησία υπό τον έλεγχο του κράτους και
των πολιτικών. Με την ευκαιρία αυτή η συζήτηση επεξετάθη και στο επίκαιρο τότε ζήτημα
της ανεξάρτητης διοικήσεως των μητροπόλεων
της Δωδεκανήσου που άρχισε να αξιώνει πιεστικά η ιταλική κυβέρνηση κατά το πρότυπο της
Ελλαδικής Εκκλησίας. Του εξήγησε πώς η Αγία
Έδρα μετά τις πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία
αγωνίζεται να διασφαλίσει την οικουμενικότητά
της μέσα από ένα συμβολικό ανεξάρτητο κράτος
και οι συζητήσεις προχωρούν με την κυβέρνηση
Μουσολίνι για τη σύναψη κονκορδάτου και τον διαβεβαίωσε ότι για στο «Δωδεκανησιακό ζήτημα» δεν έχει ανάμειξη το Βατικανό αλλά ανήκει
στις επιδιώξεις του κυβερνώντος κόμματος. Οι έντιμες αυτές σκέψεις ελέχθηκαν και ενώπιον
αρχιερέων, όπως του τότε Ανέων Θωμά και του
αρχιγραμματεύοντος τότε Λαοδικείας Δωρόθεου
που μου τα μεταβίβασαν όταν έγραφα τους «Ειρηνοποιούς».
Η υποδοχή και τα λεχθέντα συνεκίνησαν και
ικανοποίησαν πλήρως τον Σεβ. Ρονκάλλι και
στην πραγματικότητα είχε διανοίξει τον δίαυλο επικοινωνίας που κέρδισε την εκτίμηση του
Φαναρίου και αυτά διαμηνύθηκαν στη Ρώμη.
Το θέρος του 1927 επισκέπτεται τον Πατριάρχη
ο διευθυντής του «Ανατολικού Ινστιτούτου» της
Ρώμης επίσκοπος Ιλίου Μιχαήλ Ντερμινὺ για να
τον συμβουλευτεί σχετικά με τη σύσταση εδρών
Ανατολικής Θεολογίας στις διάφορες θεολογικές
σχολές της Ρώμης προς βαθύτερη γνώση της
Ανατολής και για τον εμπλουτισμό της δυτικής σκέψεως για να επιβεβαιωθεί η γνωστή σκέψη του ότι : «Η Εκκλησία δεν είναι μόνον ελληνική και λατινική, ούτε και σλαβική κτλ.,
αλλά Οικουμενική και Καθολική».
Ο πάπας Πίος ΙΑ΄ διαβλέπει τις κλήσεις για ενότητα της εποχής και ανταποκρίνεται στην προπαρασκευή αυτής της Χριστοθέλητης πορείας με
λόγους και επιστολές. Το 1935 προάγει τον Ρονκάλλι σε αρχιεπίσκοπο Μεσημβρίας της Θράκης
και Αποστολικό Απεσταλμένο (Δελεγάτο) της
Αγίας Έδρας στη Τουρκία και στην Ελλάδα. Μετακομίζει από τη Σόφια στη Πόλη και ερχόταν τακτικά στην Αθήνα. Συνεχίζεται και κατά
τη πατριαρχία του Φωτίου και του Βενιαμίν η
ίδια εκτίμηση στο θερμής ιδιοσυγκρασίας σεμνό
πρόσωπό του. Το ενδιαφέρον του να μελετήσει
τα της Ορθοδοξίας είναι ανεξάντλητο και πάντα
χωρίς να επιδίδεται σε ασκήσεις αντιρρητισμού
και δογματικής δοκησισοφίας ταπεινά παρακολουθεί το ελεύθερο εν Χριστώ πνεύμα του Φαναρίου και το σπουδάζει για να πλουτίζει τις
εκκλησιολογικές γνώσεις και πεποιθήσεις του.
Επωφελείται της εκτιμήσεως των Πατριαρχών
στο πρόσωπό του και με τις συστάσεις τους
επισκέπτεται μητροπόλεις και μονές και γνωρίζει την ευσέβεια του ελληνικού λαού ως απλός
Ιταλός ιερέας. Καλλιεργεί προσωπικές σχέσεις
με ακαδημαϊκούς κύκλους των Αθηνών και με
παράγοντες της δημοσίας ζωής της Ελλάδος. Με
προσοχή προσεγγίζει την Αγιώνυμη Πολιτεία.
Περιέρχεται τις μονές της, πλησιάζει γλωσσομαθείς πατέρες και τους ερωτά για πνευματικά
ζητήματα. Προσκυνά με πραγματική ευλάβεια
τις ιερές εικόνες της Παναγίας και θαυμάζει τα
κειμήλια. Ώρες περιέρχεται στις βιβλιοθήκες
για ενημέρωση εκφράζοντας τον θαυμασμό του
για την ποιότητα και τον πλούτο τους . Έχει λαμπρές εμπειρίες για την ευγένεια των Αγιορειτών
και από τη φιλοξενία τους. Κανείς δεν ενοχλήθηκε που κάθε πρωί λειτουργούσε μόνος στο κελί
του και αμέσως κατερχόταν να συμπροσευχηθεί
στο νάρθηκα του καθολικού με τους πατέρες της
μονής. Αλλά και όταν περιέρχεται τους ναούς και
τα προσκυνήματα των ομοπίστων του στη χώρα
και στα νησιά άριστα συνεργάζεται με την τοπική Ιεραρχία των Καθολικών για να τονώσει
το ποιμαντικό έργο τους. Για όλα αυτά γράφει τους καλούς του λόγους και σημειώνει στο
εκδοθέν «Ημερολόγιό του» σελ.242 πώς: «Όταν
βρεθώ στην Ελλάδα νιώθω σαν το ψάρι που
το ξαναπετούν στο νερό»!
Επιστέγασμα όλων αυτών των επαφών των δύο
αποστολικών κέντρων προ του Β΄ Παγκοσμίου
Πολέμου είναι τα διαμειφθέντα αδελφικά συλλυπητήρια για την εκδημία του πάπα Πίου ΙΑ από
τον γέροντα πατριάρχη Βενιαμίν που διαβίβασε
ο Μ. Πρωτοσύγκελλος Αδαμάντιος Κασαπίδης
στις 10 Φεβρουαρίου 1939. Επίσης για την εκλογή στις 2 Μαρτίου 1939 του νέου Πάπα Πίου ΙΒ΄
τα συγχαρητήρια του Πατριάρχη προς τη Ρώμη τα διαβίβασε πάλι ο Μ. Πρωτοσύγκελλος του. Η
πράξη αυτή συνεκίνησε τον Σεβ. Ρονκάλλι και
τη θεώρησε είδηση της ημέρας γι’ αυτό την ανακοίνωσε επ’ εκκλησίᾳ με τα εξής: «Κάποια ημέρα
49
το όραμα του Κυρίου για μιά ποίμνη θα είναι η τερπνή πραγματικότης του ουρανού και της γής»! Η Ρώμη μετά την εκλογή του νέου Πάπα εγκρίνει τα ανοίγματα του Δελεγάτου της και τον επιφορτίζει να διαβιβάσει επίσημα τις ευχαριστίες
του Πάπα στον Πατριάρχη Βενιαμίν. Στις 27
Μαΐου 1938 και ώρα 11π.μ. ο Σεβ. Ρονκάλλι συνοδευόμενος από τους κληρικούς του Ρ. Κολλάρο,
Ιω. Τσιλίκουα, Ιάκ. Τέστα και Ιω. Φιλιππούση
γίνεται δεκτός με τιμές στο Πατριαρχείο. Ο πατριάρχης Βενιαμίν υποδέχεται επίσημα στο γραφείο του τον εκπρόσωπο του πάπα Πίου ΙΒ΄ και
την ακολουθία του παρουσία των μητροπολιτών
Ηλιουπόλεως Γενναδίου και Λαοδικείας Δωροθέου και της Αυλής του με επικεφαλής τον Μ.
Πρωτοσύγγελο Αδαμάντιο, που ως μητροπολίτης
Περγάμου καθ’ υπόδειξη το 1947 του ίδιου του
πατριάρχου Μαξίμου υπήρξε ο πρώτος Γέροντάς
μου μέχρι την εκδημία του το 1958.
Μετά τις τυπικές συστάσεις ο Σεβ. Ρονκάλλι διαβίβασε τις θερμές ευχαριστίες του νέου Πάπα
για τις πατριαρχικές ευχές με την διαβιβασθείσα
σε αυτόν επιστολή του καρδιναλίου Μαλλιόνε, με
την οποία εντελλόνταν να τις διαβιβάσει προσωπικά στον Πατριάρχη. Ανταπαντώντας ο πατριάρχης Βενιαμίν έπλεξε το εγκώμιο του απεσταλμένου του Πάπα και επήνεσε: «τον ένθεο ζήλο του
για την αγάπη του Χριστού και για την ειρήνη του
κόσμου που βρίσκουν βαθειά απήχηση και προκαλούν την ευλάβεια όλου του χριστιανικού κόσμου».
Και παρεκάλεσε να διαβιβαστούν οι προσωπικοί
χαιρετισμοί του στον πάπα Πίο ΙΒ΄. Η εγκάρδια
αυτή συνομιλία συνεχίστηκε πέραν της μισής
ώρας με θέμα τις προοπτικές για ένα βηματισμό
συναδελφώσεως των χριστιανών και έκλεισε με
όλες τις προβλεπόμενες τιμές.
Όμως μετά από λίγους μήνες αρχίζει ο φονικός Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και όλες οι διεκκλησιαστικές σχέσεις αναστέλλονται. Μεσολαβή η Κα50
τοχή που ο Σεβ. Ρονκάλλι αναλαμβάνει μία τεράστια πρωτοβουλία για τον επισιτισμό του ελληνικού λαού που αποτελεί το μεγάλο κεφάλαιο της
αγαθοποιού παρεμβάσεως του που απησχόλησε
και την Ακαδημία των Αθηνών και θα γράψουμε μελλοντικά.
Τα προδρομικά αυτά συμβάντα που συνέβησαν
μεταξύ 1922 και 1939 στις σχέσεις της Πρεσβυτέρας και της Νεότερης Ρώμης θεμελίωσαν αυτά
που άρχισαν να εξελίσσονται μετά εικοσαετία
-και τώρα τιμούμε την πεντηκονταετία τους και τα οποία αποτελούν νέα σπουδαία κεφάλαια
της σύγχρονης Εκκλησιαστικής Ιστορίας.Του Αριστείδη Πανώτη, Μ. Ιερομνήμονα,
Ιστορικού-συγγραφέα - για το Amen.gr
- See more at: http://www.amen.gr/
article18127#sthash.pBEq8KHM.dpuf
4 Οκτωβρίου 2014
Εορτή
Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης
Προστάτη της φύσης
Η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία
και η ευλογία των ζώων
στον ιστορικό ναό
του Αγίου Φραγκίσκου
στις 19:00’
Εμπρός στην ιστορία…
Ανατρέχοντας στην ιστορική συνάντηση των Ιεροσολύμων το 1964,
ενόψει της συνάντησης Πάπα Φραγκίσκου
και Πατριάρχη Βαρθολομαίου
Πως γράφεται ιστορία; Πως φθάνουμε σε ένα γεγονός που θα καταγραφεί ως ιστορικό και θα αποτελέσει σημείο αναφοράς, όχι μόνο για εκείνους που το
έζησαν ή καλύτερα το δημιούργησαν, αλλά και για
τις επόμενες γενεές;
Ανατρέχοντας στην πρόταση-πρόσκληση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου προς τον νεοεκλεγμένο στο
θρόνο του Αγίου Πέτρου Επίσκοπο της Ρώμης
Πάπα Φραγκίσκο, τον Μάρτιο του 2013, να επισκεφθούν τα Ιεροσόλυμα επί τη συμπληρώσει πενήντα
ετών από τη συνάντηση των προκατόχων τους,
Αθηναγόρα και Παύλου, τον Ιανουάριο του 1964,
την αμεσότητα της αποδοχής της και την σε σύντομο σχετικά χρόνο οργάνωσή της επίσκεψης, θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε και να καταγράψουμε
τα γεγονότα αλλά και τις επιπτώσεις που είχε στη
ζωή των δύο Εκκλησιών, Ρώμης και Κωνσταντινούπολης, το ιερό εκείνο προσκύνημα επιχειρώντας
κατ’ αυτό τον τρόπο και την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
Είναι πάντως προφανές πως η επικείμενη επίσκεψη
και η οργάνωσή της δεν συνάντησε τις δυσκολίες,
ουσιαστικές και πρακτικές, που αντιμετώπισαν οι
ταγοί της Εκκλησίας το μακρινό 1963, όταν το πρωί
της 6ης Δεκεμβρίου ο χοροστατών στον πανηγυρίζοντα ναό του Αγίου Νικολάου στο Τζίμβαλι του
Βοσπόρου, Πατριάρχης Αθηναγόρας, αξιοποιώντας
την, προ δύο ημερών, αναγγελία του Πάπα Παύλου
να επισκεφθεί «… την Παλαιστίνην […] κατά τον
προσεχή Ιανουάριο»[1] πρότεινε όπως: «… επί τη
ιερά ταύτη πορεία της Αυτού Αγιότητος, συνηντώντο εν τη Αγία Πόλει Σιών πάντες οι προκαθήμενοι
των Αγίων του Χριστού Εκκλησιών Ανατολής και
Δύσεως, και των τριών ομολογιών, ίνα εν κοινή συντριβή πνεύματος και καρδίας […] καινήν και ευλο-
γημένην εν πνεύματι ενότητος οδόν διανοίξωσι»[2].
Αν και η πρότασή για τη συμμετοχή όλων των προκαθημένων, όπως θα δούμε, δεν ευοδώθηκε υπήρξε
ωστόσο η απαρχή μιας πορείας προσέγγισης η οποία
πενήντα χρόνια αργότερα θα έφερνε και πάλι στην
Αγία Γη τους διαδόχους των τότε προκαθημένων.
Το ιστορικό πλαίσιο της συνάντησης
Η αρχή της δεκαετίας του 1960 βρήκε τις δύο Εκκλησίες, Ορθόδοξη και Ρωμαιοκαθολική, σε μια
εσωτερική κινητικότητα προϊόν μιας αργής αλλά
σταθερής πορείας που βρισκόταν σε ολοκλήρωση.
Δύο γεγονότα θα σημάδευαν τη χρονική εκείνη
περίοδο: για τη μεν Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία η σύγκληση της Β’ Βατικανής Συνόδου, τον Οκτώβριο του 1962, για τη δε Ορθόδοξη, η σύγκληση
δύο Πανορθόδοξων Διασκέψεων [1961, 1963], από
το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, γεγονός μοναδικό για τα χρονικά της εποχής. Αν και σε πρώτη ανάγνωση τα γεγονότα αυτά θα μπορούσαν να
χαρακτηριστούν ως ανεξάρτητα, η δυναμική τους
εντούτοις ήταν τέτοια ώστε λειτούργησαν κατά τρόπο καθοριστικό αλληλοεπιδρώντας το ένα στο άλλο,
καθώς οι εσωτερικές διεργασίες προέβλεπαν ανοίγματα και προς την άλλη πλευρά. Χαρακτηριστική
ήταν η στάση του τότε διακόνου και καθηγητή της
Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, Μητροπολίτη Μύρων Χρυσόστομου Κωνσταντινίδη, ο οποίος εντρυφώντας στα της Β’ Βατικανής Συνόδου ζητήματα,
σχολίαζε σε άρθρο του: «Εις την τεινομένην δεξιάν
φιλίας και συνεργασίας δεν θα αντιταχθή βεβαίως
παλάμη κλειστή»[3].
Άμεση ήταν η αντίδραση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στην ανακοίνωση του Πατριάρχη Αθηναγόρα, η οποία επιφόρτισε τον πατέρα Pierre Duprey
51
να παράσχει «δια ζώσης φωνής απάσας τας απαιτουμένας πληροφορίας»[4] σχετικά με το ταξίδι του
Πάπα αλλά και να ενημερωθεί για την πρωτοβουλία
του Πατριαρχείου αναφορικά με την ανταπόκριση
των λοιπών Ορθοδόξων Εκκλησιών.
ολοκλήρωση των προετοιμασιών - αλλά και της μη
δυνατότητας άμεσης κάμψης των δισταγμών των
Ορθοδόξων προκαθημένων, η συνάντηση περιορίστηκε μόνο μεταξύ του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως και του Πάπα.
Ο αναγνώστης κατανοεί προφανώς πως ο περιορισμένος χώρος ενός άρθρου δεν επιτρέπει την λεπτομερή καταγραφή των διπλωματικών διεργασιών
που προκλήθηκαν από την πρωτοβουλία των δύο
προκαθημένων, τόσο σε εκκλησιαστικό όσο και σε
πολιτικό επίπεδο. Επισημαίνεται ωστόσο πως από
πλευράς Πατριαρχείου άρχισε πάραυτα ένας έντονος γύρος ανταλλαγής απόψεων με τους επικεφαλής
των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών σχετικά με την δυνατότητα υλοποίησης της πρότασης του Πατριάρχη
Αθηναγόρα για συνάντηση όλων των αρχηγών των
Εκκλησιών Δύσης και Ανατολής. Η μόνη, ανοιχτά θετική, αντίδραση ήταν εκείνη του πατριάρχη
Αντιοχείας Θεοδοσίου, ο οποίος την χαρακτήρισε ως
«το όνειρο κάθε χριστιανού»[5] , ενώ ο πατριάρχης
Ιεροσολύμων Βενέδικτος, στο κλίμα του οποίου θα
λάμβανε χώρα η συνάντηση δήλωνε, μετά από μια
έντονα σκεπτικιστική στάση, ότι σε αυτήν διέβλεπε
«…την έμπνευση της Θείας Πρόνοιας η οποία οδηγεί τους χριστιανούς προς την Ένωση…»[6]. Διστακτική, ωστόσο όχι απαραίτητα αρνητική, ήταν
και η αντίδραση του Πατριάρχη Μόσχας Αλεξίου
καθώς και του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Μακαρίου,
αν και ο πρώτος προέβαλλε κόλλημα υγείας για τη
μη συμμετοχή του. Ανάλογη ήταν η στάση των προκαθημένων της Ανατολικής Ευρώπης. Η μεγαλύτερη ωστόσο αντίδραση προήρθε από την Εκκλησία
της Ελλάδος η οποία εξέφρασε ανοιχτά την πλήρη
αντίθεσή της σε ένα τέτοιο εγχείρημα με οξύτατες
δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Χατζησταύρου από τη μια πλευρά και την αντίδραση διακεκριμένων θεολόγων της εποχής, όπως
του Αμίλκα Αλιβιζάτου και Δημητρίου Τσάκωνα,
οι οποίοι υπερθεμάτιζαν την πρόταση του πατριάρχη Αθηναγόρα[7]. Σημειώνεται δε, πως η αντιπαράθεση αυτή, η οποία δεν ξέφυγε της προσοχής του
διεθνούς Τύπου, διήρκησε επί μακρό χρονικό διάστημα[8]. Έτσι, λόγω του περιορισμένου χρονικού
διαστήματος - απέμενε λιγότερο από μήνας για την
Άμεσες ωστόσο ήταν και οι αντιδράσεις σε πολιτικό
επίπεδο. Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει της προσοχής πως η έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου
βρίσκεται επί τουρκικού εδάφους. Για να κατανοηθούν δε καλύτερα τα γεγονότα εκείνης της εποχής
υπενθυμίζουμε την όξυνση του κυπριακού ζητήματος ακριβώς το Δεκέμβριο του 1963 γεγονός που
ώθησε την Άγκυρα να βλέπει με καχυποψία μια διεθνή προβολή του Πατριαρχείου[9]. Αν φέρουμε δε
στη μνήμη μας τα γεγονότα που ακολούθησαν καθ’
όλο το 1964 για τον ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου, κατανοούμε
ακόμη περισσότερο ποιο ήταν το πλαίσιο στο οποίο
πραγματοποιήθηκε η συνάντηση των δύο προκαθημένων. Για την επιτυχία της έπρεπε να ληφθούν
υπόψη πολλοί παράγοντες, όπως ήταν οι ισορροπίες
με τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες το κλίμα
εμπιστοσύνης μεταξύ των οποίων έπρεπε να παραμείνει αδιατάρακτο, οι σχέσεις με τον υπόλοιπο
χριστιανικό κόσμο καθώς και οι ισορροπίες με την
Τουρκική Δημοκρατία και τη Διεθνή Κοινότητα
καθώς η επίσκεψη λάμβανε χώρα στην άκρως ευαίσθητη πολιτικά περιοχή της Μέσης Ανατολής με το
Ισραήλ, την Ιορδανία και την ευρύτερη περιοχή της
Παλαιστίνης να βρίσκονται σε μια εξαιρετικά λεπτή
πολιτική κατάσταση.
52
Στη Γη των Πατέρων
Σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα, η συνάντηση των
δύο θρησκευτικών ηγετών πραγματοποιήθηκε αργά
το απόγευμα της Κυριακής 5 Ιανουαρίου 1964 στο
μέγαρο της Αντιπροσωπείας της Αγίας Έδρας[10]
στα Ιεροσόλυμα. Μια μακρά σειρά αρχιερέων του
θρόνου, μεταξύ των οποίων ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος, ο Θυατείρων Αθηναγόρας, ο Ηλιουπόλεως και μετέπειτα Χαλκηδόνος Μελίτων, ο Μύρων
και μετέπειτα Εφέσου Χρυσόστομος, ο Ροδοπόλεως
Ιερώνυμος συνόδευσαν τον πατριάρχη. Οι δύο προκαθήμενοι κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου ει-
σήλθαν στο οίκημα. «Ελύθηκε σιωπή αιώνων και
εγκαινιάζεται η αφετηρία μιας νέας χριστιανικής
πορείας»[11] ήταν τα πρώτα λόγια του Πατριάρχη
Αθηναγόρα μετά την ολοκλήρωση της κατ’ ιδίαν
συνάντησης. Στη συνέχεια, μετά την εκφώνηση του
«Πάτερ Ημών» στην λατινική και ελληνική γλώσσα, ο Πάπας Παύλος προσέφερε στον Πατριάρχη ένα
βαρύτιμο χρυσό Άγιο Ποτήριο και στους συνοδούς
του αναμνηστικά μετάλλια. Κατά την ανταπόδοση της επίσκεψης την επομένη,
6 Ιανουαρίου 1964, ο Πάπας, επικεφαλής τριαντακονταμελούς συνοδείας, διαπίστωνε: «Αι οδοί, αι άγουσαι προς την ενότητα, μακραί και υπό πολλών δυσκολιών εσπαρμέναι εισί […] το γεγονός όμως τούτο-της συναντήσεως- μαρτυρεί τη θέλησιν […] της
υπερεκπηδήσεως των διχογνωμιών και της άρσεως
των επιπροσθούντων κωλυμάτων […] Αι διχογνωμίαι, αι αφορώσαι εις την διδασκαλίαν, την λειτουργίαν και την εκκλησιαστικήν τάξιν, εξετασθήσονται
καλώς εν ευκαίρω χρόνω και τόπω […] ό,τι δε νυν
έστι δυνατόν, και δέον ίνα γένηται, τούτο έστι, αύξησις της αδελφικής αγάπης, της κινουμένης προς
το ευρίσκειν νέας οδούς προς δράσιν […] Ταύτης
της αγάπης σημείον και δείγμα έστιν ο ασπασμός
της ειρήνης, ον, ευδοκία του θεού, επετράπη ημίν
δούναι αλλήλοις εν ταύτη τη αγιωτάτη Γη…»[12].
Ο διεθνής αντίκτυπος
Είναι δύσκολο να κατανοηθεί σήμερα, στην εποχή
της ραγδαίας πληροφόρησης ο επικοινωνιακός αντίκτυπος της επίσκεψης. Τα μεγέθη είναι σαφώς μη
συγκρίσιμα. Αρκεί και μόνον η αναφορά στην εμβρυακή κατάσταση της τηλεόρασης για να γίνουν
κάπως καλύτερα αντιληπτά. Επίσης θα πρέπει να
τονιστεί και μια άλλη, μη αμελητέα κατάσταση. Το
γεγονός δηλαδή ότι ήταν η πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία που Πάπας ταξίδευε εκτός Ιταλίας, και
έμπαινε σε αεροπλάνο. Αλλά και η πρώτη φορά που
πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ταξίδευε στους
Αγίους Τόπους. Το γεγονός από μόνο του λάμβανε
διαστάσεις μυθικές και αυτό γίνεται καλύτερα κατανοητό αν κάποιος διεξέλθει τον διεθνή Τύπο. Παραμονές της συνάντησης το σύνολο του βρετανικού Τύπου αναφερόταν με θετικά σχόλια στη σημα-
σία και στη σπουδαιότητα του γεγονότος. Χαρακτηριστικά η εφημερίδα Daily Telegrafh εστίαζε στην
θρησκευτική και όχι πολιτική διάσταση της επίσκεψης, ενώ ο εβδομαδιαίος Economist υπενθύμιζε ότι
η τελευταία συνάντηση Πάπα και Πατριάρχη είχε
λάβει χώρα το 1439 σε μια απέλπιδα προσπάθεια θεραπείας του σχίσματος. Στο ίδιο έντυπο γινόταν λόγος για τις εργασίες της Πανορθόδοξης Διάσκεψης
που είχε πραγματοποιηθεί στη Ρόδο λίγους μήνες
πριν έχοντας ουσιαστικά αποτελέσει το έναυσμα για
την προσέγγιση των δύο Εκκλησιών. Η καθολική
εφημερίδα Catholic Herald έκανε λόγο για «ανεκτίμητες επιπτώσεις» από τη συνάντηση των δύο
ηγετών[13]. Ο ιταλικός Τύπος, κάλυψε εκτενέστατα, την επίσκεψη του Πάπα στα Ιεροσόλυμα λόγω και του πρωτόγνωρου, όπως ειπώθηκε, γεγονότος της εξόδου του
από τη χώρα. Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
της Ιταλίας Segni επικεφαλής κλιμακίου υπουργών
προέπεμψε τον επίσκοπο της Ρώμης ενώ πλήθη πιστών τον υποδέχτηκαν κατά την επιστροφή του από
τα Ιεροσόλυμα. Επί ημέρες ο ιταλικός Τύπος κάλυψε, λεπτομερώς την επίσκεψη του Ρωμαιοκαθολικού προκαθημένου δίνοντας έμφαση στη συνάντησή του με τον πατριάρχη Αθηναγόρα. Πρωτοσέλιδα
η Corriere della Sera αναφέρθηκε στη συνάντηση
των Ιεροσολύμων αναλύοντας τις ιστορικές διαφορές Ορθοδοξίας και Καθολικισμού επισημαίνοντας
πως ακριβώς λόγω αυτών των διαφορών «η συνάντηση στα Ιεροσόλυμα θα μπορούσε να έχει ανέλπιστα αποτελέσματα»[14]. Δύο ημέρες αργότερα σε
υπέρτιτλο «με τη μέγιστη εγκαρδιότητα» και τίτλο
«Η συνάντηση του Παύλου Στ’ και του Πατριάρχη
Αθηναγόρα» τονιζόταν πως «ο Πάπας αποχαιρέτισε
τον Πατριάρχη λέγοντάς του στο επανιδείν»[15] .
Ήδη από τις 2 Ιανουαρίου η εφημερίδα La Stampa
σημείωνε σε πρωτοσέλιδη ανάλυσή «το νόημα της
επίσκεψης στους Αγίους Τόπους», ενώ στις 3 Ιανουαρίου ενημέρωνε τους αναγνώστες της για την
ιεραρχική δομή της Ορθόδοξης Εκκλησίας[16]. Το
ενδιαφέρον του ιταλικού Τύπου για την Ορθόδοξη
Εκκλησία δεν έχει προηγούμενο καθώς καθημερινά
έβλεπαν το φως της δημοσιότητας άρθρα τα οποία
αναφερόταν σε αυτήν. Έτσι, στις 4 Ιανουαρίου,
53
γινόταν λόγος, πάντα στην La Stampa, για τη συμβολή του Angelo Roncalli – του πάπα Ιωάννη ΚΓ΄,
προκατόχου του Παύλου Στ’- ως απεσταλμένου
κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου στην Τουρκία
και την Ελλάδα[17]. Η απολύτως επιτυχής έκβαση
της συνάντησης Πάπα και Πατριάρχη διαφαινόταν
σε δημοσίευμα της ίδιας εφημερίδας η οποία στις 8
Ιανουαρίου επισήμαινε πως «Στο Βατικανό δεν χρησιμοποιείται πλέον ο όρος ‘διαχωρισμένη’ για την
Ορθόδοξη Εκκλησία».[18] υπήρξε γύρω από αυτήν. Το κέντρο του πολιτικού
βάρους έπεφτε σε άλλα θέματα ζωτικότερης γι’ αυτήν σημασίας. Αυτό διαφαίνεται εμφανώς, όταν
στους μήνες που ακολούθησαν την επίσκεψη σειρά
δημοσιευμάτων θα προσπαθήσει να διαστρεβλώσει
το μήνυμά της, σε τέτοιο σημείο ώστε να κατηγορηθεί ο πατριάρχης ότι εμφανίστηκε «με βυζαντινή
στολή», προφανώς κάνοντας αναφορά στην ένδυση
του πατριάρχη με τα αρχιερατικά του άμφια για την
τέλεση της θείας λειτουργίας [20].
Ανάλογα σχόλια συναντάμε στον αμερικανικό, γαλλικό και γερμανικό Τύπο. Με τίτλο «Το ταξίδι του
Πάπα στην Παλαιστίνη αξιολογήθηκε ως θριαμβευτικό από τις Ηνωμένες Πολιτείες», η ιταλική εφημερίδα IL Messaggero σε ειδικό πλαίσιο μετέφερε τα
σχόλια των New York Times και New York Herald
Tribune. Επίσης σε αναφορά στον γαλλικό Τύπο τονιζόταν «το έντονο ενδιαφέρον του γαλλικού Τύπου
για το ταξίδι του Πάπα», επισημαινόταν πως σύμφωνα με «Γάλλους παρατηρητές η πιο ενδιαφέρουσα
πλευρά του ταξιδίου στους Αγίους Τόπους ήταν η
συνάντηση με τον Πατριάρχη Αθηναγόρα». Στο ίδιο
μήκος κύματος και ο γερμανικός Τύπος τόνιζε πως
«Γερμανοί παρατηρητές επισήμαναν πως πρόκειται
για μια ουσιαστικά ειρηνική αποστολή και ότι οι
πλευρές που ενώνουν τις Εκκλησίες είναι περισσότερες από εκείνες που τις χωρίζουν»[19].
Πενήντα χρόνια αργότερα
Δεν θα ήταν υπερβολή αν ισχυριζόμαστε πως η διεθνής κοινότητα είχε εκείνες τις ημέρες στραμμένο
το ενδιαφέρον της στα Ιεροσόλυμα. Αυτό αποδεικνύεται και από τα συγχαρητήρια μηνύματα της
Βασίλισσας της Αγγλίας Ελισάβετ, του Προέδρου
των ΗΠΑ Τζόνσον, του Βασιλιά της Ιορδανίας Χουσεΐν και άλλων ηγετών.
Θα αναλογιστεί κάποιος, και δικαίως βέβαια, πως
αξιολογήθηκε η συνάντηση των Ιεροσολύμων στην
Τουρκία, έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Υπενθυμίζεται πως η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε το 1964, τη μαύρη χρονιά για τον ελληνισμό της
Τουρκίας, με το κυπριακό να βρίσκεται σε νέα έξαρση. Σε αυτό το πλαίσιο η Άγκυρα δεν αξιολόγησε
θετικά την επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη
στα Ιεροσόλυμα αλλά και το διεθνές ενδιαφέρον που
54
Πενήντα χρόνια μετά την ιστορική εκείνη συνάντηση τίποτα, ή ελάχιστα πράγματα, παραμένουν ίδια
τόσο σε πολιτικό, θρησκευτικό, πολιτισμικό ή άλλο
επίπεδο. Αρκεί να επισημανθούν, ως ένα ελάχιστο
παράδειγμα, οι αλλαγές που επέφερε το 1989 με την
πτώση του σιδηρού παραπετάσματος στις Ορθόδοξες Εκκλησίες στην Ανατολική Ευρώπη .
Παραμένει ωστόσο ίδια, αν όχι επιτακτικότερη, η
ανάγκη προσέγγισης και συνέχισης του διαλόγου
μεταξύ των δύο Εκκλησιών. Η ιστορία απέδειξε
πως παρά τις όποιες δυσκολίες, ενδογενείς ή εξωγενείς, ο οικουμενικός διάλογος είχε θετικό αντίκτυπο και συνάντησε την αποδοχή της συντριπτικής
πλειοψηφίας των ιεραρχών αλλά και του ποιμνίου
των Εκκλησιών. Καθοριστική σε αυτό ήταν η σταθερή, ισχυρή στάση και θέληση του Οικουμενικού Πατριαρχείου το οποίο συνέβαλε ουσιαστικά
στην προώθηση και εξέλιξή του. Συνάγεται, εκ
των ανωτέρω, ότι σε μια άκρως κρίσιμη περίοδο το
Φανάρι δεν δίστασε να σταθεί, επί ίσοις όροις, δίπλα σε μια πανίσχυρη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Το Πατριαρχείο κλήθηκε να επιλέξει μετα;ξύ του
απομονωτισμού και της εξωστρέφειας. Επέλεξε τη
δεύτερη επιβάλλοντας την στο διεθνές προσκήνιο.
Κεντρικός καρπός αυτής της θέλησης υπήρξε η
κοινωνία με την άλλη πλευρά, και η κάλυψη του
κενού της απομόνωσης. Έως το 1964 ο κόσμος
της Δύσης σχεδόν αγνοούσε ή γνώριζε ελάχιστα
για την Ορθοδοξία. Το ίδιο μπορεί να υποστηριχτεί και για τους πληθυσμούς της Ανατολής για
την καθολικισμό. Από το 1964 και μετά τα πράγμα-
τα αλλάζουν ουσιαστικά. Η αταλάντευτη θέση για
επικοινωνία και διάλογο με την Ρωμαιοκαθολική
Εκκλησία ακολουθήθηκε σταθερά και από τους
διαδόχους του Αθηναγόρα, πατριάρχες Δημήτριο
και Βαρθολομαίο. Είναι πλέον χαραγμένο στην ιστορία το γεγονός
πως ο πατριάρχης Βαρθολομαίος, διαβλέποντας
προφανώς στο πρόσωπο του Πάπα Φραγκίσκου τη
δυνατότητα μιας περαιτέρω ενδυνάμωσης του διαλόγου, προσκάλεσε τον νεοεκλεγέντα ποντίφικα
να επισκεφθούν τους Αγίους Τόπους. Υπό αυτές
τις συνθήκες, απομένουν λίγες μέρες για να ανοίξει μια καινούργια σελίδα στο κεφάλαιο που ονομάζεται Οικουμενικός Διάλογος… γράφει ο Γεώργιος-Σπυρίδων Μάμαλος,
στο Amen.gr
- See more at: http://www.amen.gr/
article18147#sthash.upgvn5UM.dpuf
[1]Πανώτης Αριστείδης, Οι Ειρηνοποιοί, Παύλος Στ΄ Αθηναγόρας Α΄, ίδρυμα Ευρώπης Δράγαν, Αθήναι, 1971.
[2]Τόμος Αγάπης, Βατικανό-Φανάρι (1958-1970), RomeIstanbul, 1971, «Ανακοινωθέν του Οικουμενικού Πατριαρχείου
εν συνεχεία της εξαγγελίας του ταξιδίου του Πάπα εις την Αγίαν Γην», 6 Δεκεμβρίου 1963, σελ.90.
[3]Κωνσταντινίδη Χρυσόστομου, Μητροπολίτη Μύρων, Ορθόδοξοι Κατόψεις, Τόμος Γ΄, Διαχριστιανικαί σχέσεις, Θεολογικοί
Διάλογοι, Πορεία προς την Ένωσιν, Τέρτιος, Κατερίνη, 1991,
σελ. 208.
[4]Τόμος Αγάπης…, «Γράμμα προς τον Πατριάρχη Αθηναγόρα
του Καρδιναλίου Μπέα, συστίνωντος τον απεσταλμένον αυτού
Οσιολ. Π.Πέτρον Ντυμπρέ, προς παροχήν πληροφοριών επί
του ταξιδίου του Πάπα εις την Αγίαν Γην», 9 Δεκεμβρίου 1963,
σελ 93.
[5]Kizeridis Panagiotis, Il dialogo tra le chiese Ortodossa e
Cattolica dal 1920 all’abolizione delle reciproche scommuniche,
deb.editore, Roma, 1966, σελ.77.
[6]Ididem, σελ. 77
[7]Martano Valeria, Athenagoras il Patriarca (1886-1972), Un
cristiano tra crisi della coabitazione e utopia ecumenica, Il
Mulino, 1996, σελ. 468-470.
[8]Η ιταλική εφημερίδα IL MESSAGGERO σε πρωτοσέλιδο
άρθρο της 8ης Ιανουαρίου 1964, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση
της συνάντησης, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Νέες επιθέσεις
των ορθόδοξων Ελλήνων για τις ενέργειες του Πατριάρχη
Αθηναγόρα» τονίζοντας «Η Εκκλησία της Ελλάδος συνεχίζει
να διακηρύττει με προσευχές και κηρύγματα, καθώς και με τη
δημοσίευση πολυάριθμων άρθρων, την αντίθεσή της στη συνάντηση του Πατριάρχη Αθηναγόρα με τον Πάπα και την μη
εμπιστοσύνη της στην προσέγγιση των Εκκλησιών».
[9]Επιπλέον θα πρέπει να υπενθυμιστεί πως μια σειρά γεγονότων όπως, η περιοδεία του Οικουμενικού Πατριάρχη στο Άγιο
Όρος με την ευκαιρία των εορτασμών της χιλιετίας από την
ίδρυση του, η επίσκεψή του στην Ελλάδα, η διεξαγωγή των εργασιών της β’ Πανορθόδοξης Διάσκεψης στη Ρόδο είχαν φέρει
το Φανάρι στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος. [10]Θέλοντας να δώσει το στίγμα της συνάντησης, ο Πατριάρχης Αθηναγόρας, είχε δηλώσει κατά την αναχώρησή του από
την Κωνσταντινούπολη: «τας συζητήσεις θα αφήσωμεν εις
τους θεολόγους […] Γνωρίζωμεν τι μας χωρίζει, αλλά είναι
πολύ πιο πολλά και σημαντικά αυτά που μας ενώνουν». Γρηγορίου Π., Πορεία προς την Ενότητα, τόμος Α’, Αθήνα, 1978,
σελ.117 και Olivier Clement, Atenagora, Chiesa Ortodossa e
Futuro Ecumenico, Brescia, 1995, σελ. 171-172.
[11]Εφ. Απόστολος Ανδρέας, 22 Ιανουαρίου 1964, σελ. 1.
[12]«Αντιφώνησις του Πάπα Παύλου Στ’ προς τον Πατριάρχην Αθηναγόρα εν τω Οικήματι επί του Όρους των Ελαιών
εν Ιεροσολύμοις», 6 Ιανουαρίου 1964, Τόμος Αγάπης…, οπ.παρ.,
σελ.113-119. [13]Άρθρο της εφημερίδας IL MESSAGGERΟ, 4 Ιανουαρίου
1964, σελ. 9.
[14]Corriere della Sera, 4 Ιανουαρίου 1964, σελ. 1.
[15] Corriere della Sera, 6 Ιανουαρίου 1964., σελ. 2. Η ίδια εφημερίδα στην έκδοση της 7ης Ιανουαρίου έχει τίτλο «Το μήνυμα
του Πάπα από την Βηθλεέμ για την ένωση των χριστιανών και
την ειρήνη», σελ. 2.
[16]La Stampa, 2 Ιανουαρίου 1964, σελ. 1, La Stampa, 3 Ιανουαρίου 1964, σελ. 3,
[17]La Stampa, 2 Ιανουαρίου 1964, σελ. 3.
[18]La Stampa, 8 Ιανουαρίου 1964, σελ. 3
[19]Για τον αμερικανικό και γερμανικό Τύπο, IL Messaggero, 7
Ιανουαρίου 1964, σελ. 11, για τον γαλλικό Τύπο IL Messaggero,
6 Ιανουαρίου 1964, σελ. 14.
[20]Στο άρθρο της εφημερίδας Son Havadis αναφέρθηκε πως
ο Αθηναγόρας «…επεζήτησε την ευκαιρία […] να υπενθυμίσει
το όνειρο των βυζαντινών, περιβαλλόμενος στολήν της εποχής εκείνης», Απογευματινή Κωνσταντινούπολης, 8 Απριλίου
1964. Βλέπε επίσης άρθρo της εφημερίδας Dunia, Απογευματινή Κωνσταντινούπολης, 5 Απριλίου 1964.
«
.
55
ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ιερ. ΡΟΥΣΣΟΣ
(1931 – 2014)
ΙΝ MEMORIAM
Εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή.
Όποιος πιστεύει σε μένα κι αν αποθάνει θα
ζήσει και θα ζήσει αιώνια».
(Ιω. 11, 25-26)
Το απόγευμα της Τετάρτης 21 Μαΐου 2014 η κερκυραϊκή γη δέχθηκε για πάντα τον ιερέα Νικολάο Ι. Ρούσσο, Γενικό Βικάριο της Αρχιεπισκοπής της Κέρκυρας, ο οποίος απεβίωσε το
απόγευμα της Δευτέρας 19 Μαΐου 2014.
Ο εκλιπών γεννήθηκε στην Ποσειδωνία της Σύρου στις 06 Ιουλίου 1931. Σπούδασε θεολογία και
φιλοσοφία στο Ουρβάνειο Κολλέγιο της Ρώμης και
χειροτονήθηκε, πριν από εξήντα χρόνια, ιερέας στη
Ρώμη. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα και την
εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων
υπηρέτησε ως εφημέριος σε διάφορες ενορίες της
Σύρου, επί Αρχιερατείας Γεωργίου Ξενόπουλου και
Φραγκίσκου Παπαμανώλη, ενώ διορίστηκε ιεροδιδάσκαλος των καθολικών παιδιών στα σχολεία της
γενέτειράς του. Το 1982 μετατέθηκε στην Κέρκυρα
και διορίστηκε εφημέριος του Καθολικού Καθεδρικού Ναού έως την παραίτησή του το 2005. Υπήρξε,
έως το θάνατό του, Γενικός Βικάριος της Αρχιεπισκοπής Κέρκυρας επί αρχιερατείας του μακαριστού
Αντωνίου Βαρθαλίτη
και του νυν Αρχιεπισκόπου Ιωάννη Σπιτέρη.
Η εξόδιος ακολουθία
του π. Νικολάου σ’
έναν κατάμεστο ναό
από φίλους όλων των
ομολογιών που απέτισαν το ύστατο χαίρε,
πραγματοποιήθηκε
56
από τον Αρχιεπίσκοπο π. Ιωάννη και τους ιερείς π.
Πέτρο Αρμακόλλα, π. Τζιάκομο Μανφρίν, π. Μάριο
Ρήγο, π. Σιμονέλ Μποάνκις και π. Κρίστιαν Βέρες.
Ο Αρχιεπίσκοπος στο κήρυγμά του αναφέρθηκε
στη συνεργασία του με τον π. Νικόλαο, στο παράδειγμα που άφησε στους καθολικούς και όχι μόνο
της Κέρκυρας, στη δύναμη που αντλούσε από το
Άγιο Ροδάριο για να αντιμετωπίζει τους πόνους
της ασθένειας που τον βασάνισε τα δύο τελευταία
χρόνια και στην εικόνα του παλαιού καθολικού ιερέα που με το θάνατό του, μετά την ανάπαυση των
μακαριστών Αντωνίου Βαρθαλίτη και Άγγελου
Αγιούς χάθηκε για πάντα. Αναφέρθηκε και στις
Φραγκισκανές Αδελφές που τα δύο τελευταία χρόνια είχαν αναλάβει τη φροντίδα του στο Γηροκομείο που λειτουργούν και στους δεσμούς που είχαν
αναπτυχθεί μεταξύ τους.
Παρόντες στην εκδήλωση ήταν τα αδέλφια του
και οι συγγενείς του που ταξίδεψαν από τη Σύρο,
ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητρόπολης Κέρκυρας π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός,
που εκφώνησε ένα θερμό μήνυμα παρηγοριάς εκ
μέρους του Μητροπολίτη κ.κ. Νεκταρίου, οι ιερείς της αδελφής ορθοδόξου Εκκλησίας π. Αθανάσιος Κοκκινόπουλος, Διονύσιος Καρύδης, Γεώργιος Πετράκης και
Σπυρίδων Τησαρχόντου, ο πάστορας της
Ελληνικής Ευαγγελικής Εκκλησίας Αιδ.
Μιλτιάδης Παντελιός,
ο Βουλευτής Κέρκυρας του ΣΥΡΙΖΑ κ.
Στέφανος Σαμοϊλης, ο
Περιφερειάρχης Κέρκυρας κ. Σπύρος Σπύ-
ρου, πολιτευτές, εκπρόσωποι των
αρχών και πλήθος κόσμου.
για όλους κι εύχομαι η Κέρκυρα να
μην τον ξεχάσει γρήγορα».
Εκπρόσωπος της τοπικής οργάνωσης Κάριτας εκφώνησε έναν σύντομο αποχαιρετισμό, αφού επί πολλά
χρόνια ο π. Νίκος ήταν ο παραστάτης της φιλανθρωπικής αυτής οργάνωσης στην Κέρκυρα.
Η οικογένεια του Πέτρου Κουτάγιαρ από την Αθήνα μας γράφει: «Με
πολλή λύπη πληροφορηθήκαμε τον
θάνατο του π. Νίκου. Στο άκουσμα
της είδησης αυτής όλη η οικογένεια
μου και εγώ προσωπικά νιώσαμε ειλικρινά ένα δυνατό κλονισμό, όπως
θα νιώθαμε και για ένα πολύ συγγενικό μας πρόσωπο. Στο πρόσωπο του
π. Νίκου γνωρίσαμε ένα βαθειά αφοσιωμένο στην αποστολή του ιερέα,
έναν άνθρωπο που ξεχείλιζε από ανθρωπιά, καλοσύνη, αγάπη αληθινή για τον πλησίον του. Ήταν
μια αγκαλιά ζεστή, παρηγορητική, που χώραγε
όλο τον κόσμο. Ιερέας με ακλόνητη πίστη, ιδιαίτερη ευαισθησία, διακριτικότητα και σεβασμό στον
άνθρωπο με μια λέξη ένας πραγματικός Λευίτης.
Ήταν μια περίοδος πολύ δύσκολη για την τοπική
μας Εκκλησία, μια περίοδος δοκιμασίας της εύρυθμης λειτουργίας του ποιμαντικού της έργου, όταν
η χάρις και η πρόνοια του Θεού Πατέρα μας έστειλε
ένα στυλοβάτη για να βοηθήσει να κρατηθεί όρθιο
το οικοδόμημα Του. Κάλυψε με απαράμιλλη αυταπάρνηση και προσφορά ένα τεράστιο λειτουργικό
κενό εκείνη την εποχή. Ακούραστος, φιλικός, ανθρώπινος, συμπονετικός, αγέρωχος, ακλόνητος
στην πίστη. Ένας άνθρωπος που αγαπάς, ένας ιερέας που σέβεσαι, αυτός ήταν ο πατέρας Νίκος. Θα είναι πολύ αισθητή
η απουσία του στο χώρο της τοπικής
μας Εκκλησίας. Οι προσευχές μας
θα τον συνοδεύουν στο ταξίδι που
ξεκίνησε για να συναντήσει τον Θεό
Πατέρα και Σωτήρα μας, είμαστε σίγουροι ότι ο Θεός θα τον ανταμείψει
κατάλληλα. Ας παραμείνει η μνήμη
του σ’ αυτούς που τον γνώρισαν και
ένιωσαν την ζεστή αγκαλιά του αιώνια».
Ας είναι η μνήμη του
εις τους αιώνες.
Τα μηνύματα που έφθασαν στην Αρχιεπισκοπή υπήρξαν πολλά και συγκινητικά. Οι Επίσκοποι, ιερείς της
Ορθοδόξου Εκκλησίας, συνάδελφοί
του, παλαιοί του φίλοι κ.α. Ο π. Τζούλιο από την
Αθήνα έγραψε: «ο π. Νίκος υπήρξε άνθρωπος με βαθιά πνευματικότητα και ιδιαίτερη ευαισθησία για
τον πλησίον προπαντός τον πονεμένο. Τον θυμάμαι εργατικό και ταπεινό. Τα τελευταία χρόνια, με
παράπονο προς τον εαυτό του, ο ίδιος παρατηρούσε
την αδυναμία του να είναι ακόμα χρήσιμο για τη μέριμνα της Εκκλησίας λόγω επιδείνωσης της υγείας
του. Προσεύχομαι για την ανάπαυση του αγαπημένου συνεργάτη του Καλού Ποιμένα και ελπίζω, εν
αναμονή της ανάστασης των νεκρών, ότι οι σπόροι
αγάπης και ελπίδας που έπεσαν από τα καθαγιασμένα χέρια του να αποδώσουν άφθονο καρπό εις χάριν
της εκκλησίας και της τοπικής. Σίγουρα ο Θεός του
επιφύλαξε τόπο διαμονής στην ουράνια κατοικία
μαζί με τους αγαπημένους και εκλεκτούς του Ποιμνίου της Κέρκυρας που τον προηγήθηκαν όπως ο
αείμνηστος Σεβασμιότατος Αντώνιος
και ο π. Άγγελος».
Η Αδ. Αικατερίνη θυμάται: «Στη μακρινή Γαλλία, πληροφορήθηκα την
«αναχώρηση προς τον Κύριο» του
π. Νίκου. Μαζί με τα συλλυπητήριά
μου, προσεύχομαι να τον αναπαύει
ο Κύριος και η προσευχή του να μας
κρατά δυνατούς και ενωμένους. Μακάρι τώρα να μας στείλει κάποιον να
τον αντικαταστήσει ώστε η θέση του
να μείνει τελείως κενή. Προσεύχομαι
57
ΟΜΟΡΦΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΣ ΜΙΜΗΣΗ
ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!
Στην ιστοσελίδα της Ορθοδόξου Ιεράς
Μητροπόλεως Ιταλίας [email protected]
διαβάσαμε και χαρήκαμε με τα όσα ακολουθούν:
«Δώρισε κι εσύ το 8/1000 στην ΟΡΘΟΔΟΞΗ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ. Βοήθησε
την Ορθόδοξη Εκκλησία με το 8/1000 του IRPEF
(Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων) για να
συνεχιστεί το ποιμαντικό έργο των ιερέων της.
Η επιλογή σου δεν σου κοστίζει τίποτε, όμως θα
βοηθήσει άλλους αδελφούς σου, να εξασφαλίσουν
απαραίτητα μέσα πνευματικής αναφοράς, όπως
τόπους λατρείας, κατήχησης, συναντήσεων και
οργανώσεων των ορθοδόξων κοινοτήτων και υλικό
στήριγμα για τα μοναχικά άτομα και για τις πιο
αναγκεμένες οικογένειες».
Στα πλαίσια του Νόμου της 20ης Μαΐου 1985, αρ.
222, ένα ποσό, ίσο προς το 8/1000, που οφείλει ο
κάθε Ιταλός φορολογούμενος, χορηγείται από
το Κράτος στους θρησκευτικούς θεσμούς με
τους οποίους έχει συνάψει ειδικές συμφωνίες.
Η κατανομή αυτού του ποσού μεταξύ των
θρησκευτικών θεσμών, που το δικαιούνται,
γίνεται ανάλογα με τις επιλογές αυτών που
το καταβάλλουν ως προβλεπόμενο φόρο του
ετήσιου εισοδήματος. Η επιλογή δεν προβλέπει
μεγαλύτερη φορολόγηση από την προβλεπόμενη.
Από το έτος 2013, οι φορολογούμενοι Ιταλοί
πολίτες μπορούν να επιλέξουν την καταβολή
του 8/1000 στην Ορθόδοξη Ιερά Αρχιεπισκοπή
της Ιταλίας και της Εξαρχίας της Νότιας
Ευρώπης, σύμφωνα με το πνεύμα του άρθρου
21 του Νόμου της 30ης Ιουλίου 2012, αρ.126,
για να χρησιμοποιηθεί για λατρευτικούς,
φιλανθρωπικούς, κοινωνικούς, επιστημονικούς
και πολιτιστικούς σκοπούς.
58
Σημείωση δική μας:
Κύριε Υπουργέ Οικονομικών της Πατρίδας μας,
Διερωτηθήκατε ποτέ πώς καλύπτουν τα έξοδα
των λατρευτικών, φιλανθρωπικών, κοινωνικών,
επιστημονικών και πολιτιστικών σκοπών τους
τα άλλα δόγματα, εκτός από το Ορθόδοξο που
πληρώνουμε όλοι εμείς οι Έλληνες πολίτες με την
καταβολή του δυσβάστακτου φόρου του 42%;
Ρωτήστε, σας παρακαλούμε τον συνάδελφό σας,
Υπουργό Δικαιοσύνης: δέχεται ή ανέχεται αυτή την
κατάφορη αδικία εις βάρος όλων των θρησκευτικών
μειονοτήτων της Πατρίδας μας;
Από το Δ.Η.Ε. της Ι.Σ.Κ.Ι.Ε.
5 Οκτωβρίου 2014
Πανήγυρη Αγίου Φραγκίσκου
στον ενοριακό ναό της Ιεράς
Καρδίας του Ιησού
και Αρχιερατική Θεία
Λειτουργία στις 10:00’
προς τιμήν των Ταγμάτων του
Αγίου Φραγκίσκου,
των Π.Π. Καπουκίνων και των
Φραγκισκανών Αδελφών
της Μάλτας