ΤΡΙΜΗΝΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΚΟΥΡΟΥΝΙΩΤΩΝ ΕΓΡΗΓΟΡΙΑΝΩΝ ΧΙΟΥ
ΧΡΟΝΟΣ 20oς, ΤΕΥΧΟΣ 79, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΤΙΜΗ 1 ΕΥΡΩ.
Πειραιώς 43, Αθήνα 105 53 e-mail: [email protected]
ΑΡΘΡΑ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ – ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ Πέτρος Μοσχούρης, Βασ. Γεωργίου Β΄ αρ. 17, 185 34 Πειραιάς
Μ
Πεδίον δόξης λαμπρόν
ε την ανατολή του νέου έτους, φίλες και φίλοι συγχωριανοί, αγαπητοί
αναγνώστες, ο Σύλλογός μας κλείνει σαράντα χρόνια συνεχούς και
αδιάλειπτης παρουσίας στα συλλογικά δρώμενα της χιώτικης παροικίας
των Αθηνών.
Τα περισσότερα μέλη της Συντακτικής Επιτροπής του “Αυλόγυρου” παρακολούθησαν
τη συλλογική πορεία της παροικίας μας από τα πρώτα της βήματα μέχρι την ωριμότητά
της. Πολλοί από μας, είχαμε τη χαρά και την τιμή να συμμετέχουμε ενεργά αρχικά,
ως έφηβοι και ως φοιτητές, στις πολιτιστικές ομάδες του Συλλόγου, και αργότερα,
ως ενήλικες πλέον, τον υπηρετήσαμε από υπεύθυνες διοικητικές θέσεις. Γνωρίζουμε,
λοιπόν, πολύ καλά την πορεία αυτή. Γνωρίζουμε τις φωτεινές και τις άσχημες στιγμές
του συλλογικού μας βίου, τις αρετές μας αλλά και τα πάθη και τα λάθη μας.
Συνηθίζεται, στις ημερομηνίες σταθμούς κάθε συλλογικής ομάδας και κάθε ομαδικού
φορέα να γίνεται μια αναδρομή στο παρελθόν. Η ενατένιση του παρελθόντος, εξ άλλου,
είναι πολλαπλά χρήσιμη στις νέες γενιές που πρόκειται να πάρουν στα χέρια τους τα
διοικητικά ηνία αυτών των φορέων. Η γνώση της ιστορίας μας βοηθά σημαντικά στο
να μην επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος και να στηριχθούμε στις επιτυχίες και
στο όποια επιτεύγματα πετύχαμε.
Επιτρέψτε μας, λοιπόν, να καταθέσουμε εδώ τον συγκερασμό των αναμνήσεών μας
από τη συλλογική προσπάθεια της παροικίας των Κουρουνιωτών και Εγρηγοριανών
της Αττικής. Πορεία, που σε σύγκριση με το μέγεθος των χωριών μας, κρίνεται, κατά
γενική ομολογία, αξιοζήλευτη.
ειμώνας του ’75. Τα μέλη της “Αδελφότητας των εν Αττική Κουρουνιωτών
“ Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ” που ιδρύθηκε το 1970 με
σκοπό την εκ βάθρων ανακαίνιση της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννου
του Θεολόγου, στα Κουρούνια, έχουν περιέλθει σε …χειμερία νάρκη. Ο λόγος, η
κόπωση που φυσιολογικά ακολούθησε μετά τον πραγματικά τιτάνιο, για την εποχή
και τα οικονομικά δεδομένα των μελών της, αγώνα για την ολοκλήρωση του έργου
που είχαν αναλάβει. Η ανάγκη, όμως, των Κουρουνιωτών και Εγρηγοριανών, που
είχαν μεταναστεύσει πρόσφατα στην Αθήνα και τον Πειραιά, να έχουν συχνότερη
και καλύτερη επικοινωνία, τους ώθησε στη δημιουργία μιας διάδοχης συλλογικής
κατάστασης που να καλύψει αυτή την ανάγκη.
Στο μικρό καφενείο του συγχωριανού μας Δημήτρη Ι. Καρούση, στην οδό
Πραξιτέλους 7, στο κέντρο της Αθήνας, με πρωτοβουλία του Βασίλη Ι. Βουρνού,
γίνονται αλλεπάλληλες συγκεντρώσεις Κουρουνιωτών και Εγρηγοριανών της
Αττικής, ιδιαίτερα των νέων, όπου συζητούνται …τεχνικές λεπτομέρειες για την
συγκρότηση του νέου Συλλόγου. Ο ενθουσιασμός περισσεύει. Οι νέοι αγκαλιάζουν
την πρωτοβουλία, την κάνουν δική τους. Εγκρίνεται το νέο καταστατικό, και
εκδικάζεται στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Όλα είναι έτοιμα για να γίνει ένα νέο ξεκίνημα
στο συλλογικό βίο της παροικίας μας.
Ένα ξεκίνημα που σκόνταψε πριν καλά-καλά ξεκινήσει. Αιτία, η απροθυμία των
ιδρυτικών μελών να εκτεθούν ως υποψήφιοι για το πρώτο Δ.Σ.. Κανένα από τα μέλη
του συμβουλίου της Αδελφότητας, δεν επιθυμεί να εκτεθεί εκ νέου ως υποψήφιος. Και
οι νέοι και άπειροι Κουρουνιώτες και Εγρηγοριανοί δείχνουν ατολμία να αναλάβουν
υπεύθυνες διοικητικές θέσεις. Έτσι, το νέο συλλογικό εγχείρημα κινδύνεψε να
ναυαγήσει πριν καν να ταξιδέψει για πρώτη φορά.
Από τη δύσκολη θέση το συλλογικό …πλοίο έβγαλε ένας άνθρωπος που ούτε
διοικητική εμπειρία είχε, ούτε τις, κατά τεκμήριο, απαιτούμενες γραμματικές γνώσεις
που χρειάζονται για να αναλάβει κάποιος τέτοιες ευθύνες. Είχε όμως δύο άλλα
προσόντα που ήταν ικανά να υπερκαλύψουν αυτές τις ανεπάρκειες. Απεριόριστη
και άδολη αγάπη για τον γενέθλιο τόπο και καρδιά, λεβεντιά και θάρρος. Στοιχεία
απαραίτητα για να εκτεθεί κανείς σε τέτοιες θέσεις. Κι απ’ ότι φαίνεται, τα απολύτως
απαραίτητα! Ήταν ο Δημήτρης Ι. Καρούσης, ο μετέπειτα πρώτος πρόεδρος του
Συλλόγου. Αυτός έγινε η βάση πάνω στην οποία χτίσαμε τις μετέπειτα συλλογικές μας
επιτυχίες. Αυτός ανέλαβε, παρά την απειρία του, να οδηγήσει το συλλογικό καράβι στο
παρθενικό του ταξίδι, όταν όλοι οι άλλοι δειλιάσαμε. Και τα κατάφερε! Η τόλμη του
Δημήτρη και των άλλων μελών του πρώτου Δ.Σ. , εξ ίσου άπειρων με τον πρόεδρο,
έγινε το φωτεινό παράδειγμα για τα μέλη των επόμενων συμβουλίων.
Στη θέση του προέδρου και των συμβούλων υπηρέτησαν μετέπειτα εξέχοντα
μέλη της παροικίας μας. Ενδεικτικά αναφέρουμε όσους πια δεν έχουμε κοντά μας:
Ο Γιάννης Ισ. Βορριάς, ο Γιάννης Π. Κυριακάκης, ο Σιδερής Ι. Βορριάς. Όλοι
τους πρόσφεραν ανεκτίμητες υπηρεσίες στο Σύλλογο και έβαλαν το δικό τους λιθαράκι
για να ανεβεί ψηλότερα. Αλλά αυτές οι ανεκτίμητες υπηρεσίες για το Σύλλογο και τα
χωριά μας δεν θα γινόντουσαν ποτέ αν στις πρώτες δύσκολες ώρες του συλλογικού
μας βίου δεν έπαιρνε στους ώμους του τη βαριά ευθύνη της διοίκησης ο Δημήτρης.
Γιατί απλούστατα, δεν θα υπήρχε Σύλλογος. Και κατά τούτο του οφείλουμε συλλογικά
ευγνωμοσύνη!
Χ
Σ
τα χρόνια που ακολούθησαν ο Σύλλογός μας πέτυχε πολλά και σημαντικά
πράγματα. Οργανώθηκε διοικητικά με δομή και σύστημα που θα ζήλευαν
και υγιείς επιχειρήσεις, λειτουργεί με υποδειγματικά δημοκρατικό τρόπο,
οργάνωσε πολιτιστικά τμήματα ( Θεατρικό, Χορευτικό, Αθλητικό) για τους νέους
Κουρουνιώτες και Εγρηγοριανούς , απόκτησε ιδιόκτητη αίθουσα στο κέντρο των
Αθηνών, ευτύχησε να εκδίδει την εφημερίδα που κρατάτε στα χέρια σας, εξέδωσε
ένα μνημειώδες για τη δυναμική των χωριών μας Ιστορικό και Φωτογραφικό
Λεύκωμα, έκανε πολλαπλές παραστάσεις στα κέντρα αποφάσεων για να τύχουν
τα χωριά μας δίκαιης μεταχείρισης, είχε αγαστή, κατά κανόνα, συνεργασία με τους
τοπικούς άρχοντες για την επίλυση των προβλημάτων των χωριών μας, υπήρξε
πρωτοπόρος και πρωτοστάτης σε κάθε σημαντικό έργο που έγινε στον τόπο μας.
Όλες οι παραπάνω δράσεις έχουν καταξιώσει το Σύλλογό μας στις συνειδήσεις των
Κουρουνιωτών και Εγρηγοριανών αλλά και των μελών της χιώτικης παροικίας των
Αθηνών και τον έχουν κατατάξει ανάμεσα στους πρώτους μεταξύ των Συλλόγων
των χωριών της Χίου.
Όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, έτσι κι ο Σύλλογος στα σαράντα χρόνια ζωής
του αντιμετώπισε δυσκολίες και προβλήματα. Προβλήματα που θα μπορούσαν ακόμη
και να τον έχουν διαλύσει αν δεν αντιμετωπίζονταν με σύνεση, αμοιβαία κατανόηση
και, κυρίως, ανιδιοτελή αγάπη για τον γενέθλιο τόπο. Αγάπη, που υπερβαίνει τους
εγωισμούς και τα προσωπικά πάθη που συνυπάρχουν με την ανθρώπινη φύση. Η
αγάπη αυτή ήταν, σχεδόν, το μοναδικό εφόδιο για να πετύχουμε όσα πετύχαμε και
για τα οποία είμαστε υπερήφανοι όλοι οι Κουρουνιώτες και Εγρηγοριανοί.
ήμερα, μετά από σαράντα χρόνια και μετά από τόσες επιτυχίες,
πληροφορούμαστε ότι ο Σύλλογός μας βρίσκεται μπροστά στο ίδιο εκείνο
πρόβλημα που αντιμετώπισε στα πρώτα βήματα της ζωής του. Στην
απροθυμία, δηλαδή, των μελών του να εκτεθούν ως υποψήφιοι για να αναλάβουν
διοικητικές θέσεις.
Είναι αλήθεια πως τα προηγούμενα συμβούλια έχουν βάλει ψηλά τον πήχη
των προσδοκιών. Κι αυτό, ενδεχομένως κάνει τους νέους Κουρουνιώτες και
Εγρηγοριανούς να είναι επιφυλακτικοί στο να επωμισθούν το βαρύ φορτίο της
ευθύνης της διοίκησης του Συλλόγου. Σήμερα, που διαθέτουμε ιδιόκτητη αίθουσα,
έχουμε άψογη διοικητική δομή και ηλεκτρονική γραμματειακή υποστήριξη,
διαθέτουμε συλλογική εμπειρία και καταξιωμένο όνομα στην χιώτικη παροικία των
Αθηνών, φαντάζει βαρύ το φορτίο των διοικητικών ευθυνών. Ας αναλογιστούμε
όμως: πόσο επαχθέστερο ήταν το φορτίο την πρώτη εκείνη περίοδο όταν καμιά
προϋπόθεση από τις παραπάνω δεν υπήρχε; Κι όμως, ο Δημήτρης και η παρέα
του τόλμησαν και άνοιξαν μια μικρή ατραπό, αρχικά, στη συλλογική μας πορεία.
Ατραπό, που έγινε στη συνέχεια λεωφόρος που μας οδήγησε σε αλλεπάλληλες
επιτυχίες. Ας παραδειγματιστούν οι νέοι μας από το θάρρος και την τόλμη τους και
ας προχωρήσουν με τη βεβαιότητα πως θα πετύχουν! Ένα μονάχα είναι απαραίτητο!
Η βαθιά αγάπη για τον τόπο! Κι αυτή, είμαστε βέβαιοι πως την έχουν!
Βρισκόμαστε, φίλες και φίλοι συγχωριανοί, μέλη του Συλλόγου, στην αναζήτηση
ενός νέου Δημήτρη, που θα τολμήσει να αναλάβει να συνεχίσει αυτό που εκείνος
ξεκίνησε και το συνέχισαν πολλοί άλλοι άξιοι Κουρουνιώτες και Εγρηγοριανοί.
Ανάμεσα στους νέους μας υπάρχουν πολλά και ικανά μέλη, που όχι μόνο μπορούν
να συνεχίσουν το συλλογικό έργο, αλλά να το ανυψώσουν σε ψηλότερα επίπεδα.
Αρκεί να τολμήσουν. Ιδού, λοιπόν, “πεδίον δόξης λαμπρόν!”
Σ
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΟΥΡΟΥΝΙΩΤΩΝ
ΕΓΡΗΓΟΡΙΑΝΩΝ ΧΙΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΚΑΛΕΙ ΤΑ ΜΕΛΗ
ΤΟΥ ΣΕ ΤΑΚΤΙΚΗ ΕΚΛΟΓΟΑΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Γ.Σ. ΠΟΥ ΘΑ
ΓΙΝΕΙ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015, ΣΤΙΣ 11 π.μ., ΣΤΑ
ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ 43, 4ος ΟΡΟΦΟΣ.
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΗ ΑΠΑΡΤΙΑΣ Η Γ.Σ. ΘΑ
ΕΠΑΝΑΛΗΦΘΕΙ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 22
ΜΑΡΤΙΟΥ 2015, ΣΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΩΡΑ
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
2
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΑΓΙΟΣΥΝΗΣ
Του Ηλία Μιχαλάκη
Δέν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες περί
Αγιοσύνης, μόνον οδηγίες του Πατριαρχείου πώς
ένας Ορθόδοξος μπορεί να καταταχθεί στις τάξεις
των Αγίων, και ως επί το πλείστον αποτελούνται από
την αναθεώρηση του βίου του προτεινουμένου.
Πώς ήταν ο τρόπος ζωής του;
Τί πράξεις ελεημοσύνης και αλληλεγγύης προσέφερε
στους συνανθρώπους του;
Πώς επηρέασε τους συνανθρώπους του όσον αφορά
οδηγίες προς την ορθή γραμμή πίστεως;
Βοήθησε τους πτωχούς, τους εν ανάγκη, τους
ασθενείς, τους άπορους;
Ήτο παράδειγμα αρετής;
Και τέλως, υπήρξαν ή υπάρχουν ακόμα θαύματα
που θεωρούνται ως αποτελέσματα του Αγίου ή της
Αγίας μέσω προσευχής;
Βεβαίως υπάρχουν χιλιάδες Αγίων δια μέσω
των αιώνων, από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι
σήμερα. Ένας σύγχρονος Άγιος είναι και ο Άγιος
Άνθιμος ο Χίος, ο οποίος ανεκηρύχθη Άγιος από το
Πατριαρχείο το 1992.
Είχα το προνόμιο και την ευλογία να τον γνωρίσω
προσωπικά και θα περιοριστώ μόνο σε πολύ λίγα
περιστατικά της θαυμαστής ζωής του, και ειδικά σε μία
περίπτωση που την θεωρώ ένα θαύμα που μόνον ένας
Άγιος μπορούσε να εκτελέσει.
Το άρθρο μου βασίζεται σε δύο βιογραφίες, μία από
την μοναχή Μάρθα του μοναστηρίου Βοήθεια, το
οποίο ίδρυσε ο Άγιος, όπως θα αναφέρω αργότερα. Η
άλλη από τον Μοναχό Θεόκλητο του Αγίου Όρους.
Γεννηθείς το 1869, ως Αργύριος Βαγιάνος,
εισήλθε στο μοναχικό βίο υπό την οδηγίαν ενός
άλλου Χιώτη Αγίου, του Αγίου Παχωμίου, το 1898.
Μετά από σύντομη διαμονή στη Μικρά Ασία, όπου
εχειροτονήθη διάκος και ιερεύς, μετετέθη στο Άγιον
Όρος.
Αλλά η καρδιά του ήταν πάντα στη γενέτειρά του
Χίο, όπου και επέστρεψε το 1912 και άρχισε τον
αξιέπαινον βίον του.
Από τις αξιόλογες πράξεις του σ’αυτή την
περίοδο, θα περιορισθώ μόνο σε πολύ λίγες που
περιγράφουν κάλλιστα την αγιοσύνη του.
Σε μια περίοδο της ιστορίας μας που ο
περισσότερος πληθυσμός υπέφερε από πτώχεια
και δέν είχε την οικονομική δύναμη να πληρώνει
γιατρούς, νοσοκομειακή περίθαλψη, φάρμακα
κλπ. κλπ., ο Γέροντας, όπως είναι γνωστός τώρα,
κατάφερνε να γιατρεύει τους ασθενείς που έτρεχαν
σ’αυτόν για βοήθεια και μάλιστα, για ασθένειες για
τις οποίες γιατροί δεν μπορούσαν να βρουν θεραπεία.
Αυτό το διαπιστώνω προσωπικά διότι ήμουν κι’εγώ
κάποτε ένας από τους “ασθενείς” του.
Ένα άλλο περιστατικό που το θεωρώ θαύμα,
είναι η προσωπική του μέριμνα να βοηθήσει, όπως
μπορούσε μια ομάδα προσφύγων καλογριών, που
μαζί με άλλους χιλιάδες πρόσφυγες, έφευγαν για να
γλυτώσουν από την οργή της Οθωμανικής Τουρκίας,
στη δεκαετία του 1920. Με τη μεγάλη εισροή τόσων
προσφύγων στη Χίο, που βρίσκεται τόσο κοντά στην
Τουρκία, τέτοιες βασικές ανάγκες όπως η στέγαση,
η τροφή, η ένδυση και προ πάντων η ιατρική
περίθαλψη, ήταν άμεσα επιτακτικές.
Αλλά ο Γέροντας πάντα κατάφερνε να προστατεύει
τις καλόγριες και να τις συντηρεί υγιείς. Και στη
συνέχεια, έπειτα από πολλές προσπάθειες και αγώνες,
ακόμα και αντιρρήσεις από τις αρχές του Δήμου της
Χίου, ίδρυσε το ονομαστό μοναστήρι Βοηθείας για
να προσφέρει μόνιμη κατοικία στις καλόγριες. Σιγάσιγά το μοναστήρι πλησίασε τον αριθμό των εκατόν
(100) μοναχών και ο μητροπολίτης, Παντελεήμων
Φωστίνης το απεκάλεσε ένα από τα καλλίτερα
μοναστήρια της Ελλάδος.
Αλλά, κατά τη γνώμη μου, αυτό που διέκρινε
το βίο του και απέδειξε την αγιοσύνη του, ήταν
ένα περιστατικό που συνέβη κατά την περίοδο της
Κατοχής από τους Γερμανούς, από την Άνοιξη του
1941 μέχρι το Φθινόπωρο του 1944.
Όπως όλοι μας γνωρίζομε, το νησί μας ήτο στα
χέρια του Γερμανικού στρατού και περάσαμε, εκτός
Η εικόνα του Αγίου
Ανθίμου Βαγιάνου
από την πείνα, ώρες αγωνίας
και μέρες και νύχτες
τρόμου από αεροπορικές
επιδρομές των Συμμάχων,
γιατί υποπτευόταν ότι
τα πλοία που έφερναν
τροφές στον πεινασμένο
πληθυσμό,
-μάλιστα
μερικά και του Ερυθρού
Σταυρούκουβαλούσαν
κρυφά και πολεμοφόδια
για
τους
Γερμανούς.
Φυσικά
οι
Γερμανοί
ήταν πάντα έτοιμοι στις
άμυνές τους και διαρκώς
άλλαζαν τις τοποθεσίες των
αντιαεροπορικών κανονιών
και τις αποθήκες των
πυρομαχικών τους.
Μια μέρα ο Γερμανός στρατιωτικός διοικητής είχε
την έμπνευση να μεταθέσει τα πυρομαχικά του στο
μοναστήρι της Βοήθειας, ένα κόλπο που οι Γερμανοί
κατακτητές χρησιμοποιούσαν σ’ όλη την Ευρώπη,
νομίζοντας ότι οι Σύμμαχοι δεν θα βομβαρδίζουν
μοναστήρια.
Λοιπόν ανακοινώνει στο Δήμαρχο και τον
Μητροπολίτη τις προθέσεις του. Aυτοί έπρεπε να
ειδοποιήσουν τον Γέροντα.
Εις μάτην προσπάθησαν και οι δύο να του
αλλάξουν γνώμη, υπενθυμίζοντάς του ότι υπάρχουν
πολλές καλόγριες εκεί και οι Σύμμαχοι οπωσδήποτε
θα το μάθουν και θα βομβαρδίσουν το μοναστήρι.
Προσφορές για την
Κιβωτό του κόσμου
Λόγω πληθώρας ύλης το άρθρο του συνεργάτη μας
Ι.Ν.Ζ. “Στου Χρόνου το Παράθυρο” αναβάλλεται για το
επόμενο φύλλο
Αυλόγυρος
Στη μνήμη της Ευτυχίας (Τούλας) Μιχαλάκη οι
παρακάτω συγγενείς και φίλοι πρόσφεραν διάφορα
ποσά στην Κιβωτό του κόσμου.
1. ΜΑΡΜΑΡΑ ΣΟΦΙΑ
2. ΜΙΧΑΛΑΚΗ Δ. ΜΑΡΚΕΛΛΑ
3. ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ &ΜΑΡΙΑ
4. ΜΙΧΑΛΑΚΗ Δ. ΚΑΛΛΙΟΠΗ
5. ΒΛΑΧΟΣ ΚΩΣΤΑΣ & ΕΛΕΝΗ
6. ΒΛΑΧΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ & ΛΕΜΟΝΙΑ
7. ΠΑΠΑΖΟΓΛΑΚΗ ΜΑΡΙΤΣΑ
8. ΠΑΠΑΖΟΓΛΑΚΗ ΔΩΡΑ
9. KATSAROS GEORGΕ & POPI
10. ΛΟΪΖΟΥ ΕΛΕΝΗ
11. ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ Γ. ΓΙΑΝΝΗΣ
12. ΠΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ ΝΑΣΟΣ
13. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ
14. ΠΑΝΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ ΣΙΜΟΝΗ
15. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΣΙΒΥΛΛΑ
16. ΛΑΒΑΡΗΣ ΗΛΙΑΣ
17. ΜΟΣΧΟΥΡΗΣ ΠΕΤΡΟΣ & ΠΟΠΗ
18. ΤΣΙΓΚΑΝΟΣ ΗΛΙΑΣ
Έτσι, σε λίγες μέρες αναχωρεί με τους υπασπιστάς
αξιωματικούς του και φθάνει με το στρατιωτικό
του τζιπ στην εξώπορτα της Βοήθειας. Χτυπά το
καμπανάκι και βγαίνει μια μοναχή να τον ρωτήσει τι
θέλει. Της απαντά “θέλω να δω τον Γέροντα.”
Σε λίγα λεπτά εμφανίζεται ο Γέροντας.
Εδώ είναι η στιγμή που αναγνωρίζεται η δύναμη
της Αγιότητας. Μόλις παρουσιάστηκε ο Γέροντας, μια
μορφή, που λες και είχε κατεβεί από κάποια αγιογραφία,
με την ήρεμη και αγγελική του όψη, σαν μια πραγματικά
ζωντανή εικόνα ενός Αγίου, προτού σχεδόν προφθάσει
να τον ρωτήσει τί ήθελε, ο Γερμανός διοικητής τα
΄χασε μπροστά σε μια τέτοια αγγελική προσωπικότητα.
Βρέθηκε σε μια οραματική κατάσταση, σαν να είδε
υπερφυσικό θέαμα. Μετεφέρθη σε μεταφυσική έκσταση,
σ’ ένα υψηλότερο και καθαρώς πνευματικό επίπεδο.
Το θράσος του ξαφνικά έφυγε και μ ’ένα χαμηλό και
ταπεινό τρόπο απαντά στο Γέροντα, μισά Γερμανικά,
μισά σπασμένα Ελληνικά “Mε συγχωρείτε Γέροντα,
έκαμα λάθος, ήλθα σε λανθασμένο μέρος.”
Και μ’ αυτές τις λέξεις έφυγε με τους υπασπιστάς του
και ποτέ δεν ξαναπείραξε το μοναστήρι.
Επίλογος.
Η καλοσύνη, η ηρεμία, η υπομονή και οι προσευχές
του Γέροντα νίκησαν την αυθάδεια και βαρβαρότητα
ενός Γερμανού αξιωματικού.
Τέτοιο αποτέλεσμα το θεωρώ θαύμα, που μόνον ένας
Άγιος μπορεί να πράξει. Αιωνία του η μνήμη!
10 €
30 €
30 €
30 €
50 €
50 €
10 €
10 €
10 €
20 €
10 €
50 €
30 €
40 €
20 €
10 €
50 €
Η ευχαριστήρια επιστολή της προέδρου της Κιβωτού
του κόσμου πρεσβυτέρας Σταματίας Γεωργαντή προς
την οικογένεια, καταλήγει ως εξής:
“Για εμάς, που δεν έχουμε κανένα σταθερό πόρο και
πορευόμαστε τόσα χρόνια με την Αγάπη του Κυρίου και
του κόσμου, η συμπαράστασή σας στο έργο μας είναι
εξαιρετικά σημαντική και μας συγκινεί ιδιαίτερα.
Παρακαλώ δεχθείτε από όλους εμάς εδώ στην “Κιβωτό
του Κόσμου” τα θερμά μας συλλυπητήρια για την
οδυνηρή απώλεια του αγαπημένου σας προσώπου.
Ο Θεός να αναπαύσει την ψυχή της εν ειρήνη. Να ζήσετε
να τη θυμόσαστε”
Τρίμηνη Έκδοση
των Απανταχού
Κουρουνιωτών Εγρηγοριανών Χίου
ΚΩΔ. ΥΠ. ΤΥΠΟΥ 4495
Ιδιοκτήτης: Σύλλογος Κουρουνιωτών
και Εγρηγοριανών Χίου Αττικής
«Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος»
Πειραιώς 43, Αθήνα 105 53
Τηλ.: 210 3479265
Fax: 210 3479265
Εκδότης και υπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο:
Δημήτρης Γεντής
Πρόεδρος του Συλλόγου
Συντάσσεται από την Επιτροπή
αποτελούμενη από τους:
Iωάννη Ν. Ζαννή, Ισίδωρο Π. Κατσαρό,
Γιώργο Β. Κεφάλα, Πέτρο Ι. Μοσχούρη,
Στέλιο Γ. Μιχαλάκη
Επιμέλεια έκδοσης:
Πέτρος Ι. Μοσχούρης
Διόρθωση δοκιμίων:
Φωφώ Μαυρουκάκη-Κατσαρού
Καλλιτεχνική επιμέλεια:
Βασίλης Ι. Κυριακάκης
Τυπογραφείο:
Κοτσάτος Σταμάτης & Σία Ο.Ε.
Μαρίνου Αντύπα 4, 163 46, Ηλιούπολη,
Τηλ.: 210 97 54 224, Fax: 210 97 15 132
Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν την
προσωπική γνώμη εκείνων που τα υπογράφουν.
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
Κουρούνια
3
ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ
Μέρος πέμπτο
ΠΕΡΙ ΑΡΙΟΥΣΙΟΥ ΟΙΝΟΥ
Τρία είναι τα απαραίτητα στοιχεία για να
καρπίσει η γη. Το χώμα, το νερό και ο ήλιος. Απ’
αυτά, μόνο ήλιο έχει ο τόπος μας. Κι αυτόν, όχι
ολόκληρη τη μέρα.
Η εργατικότητα των ανθρώπων ωστόσο, η ανάγκη
τους να επιβιώσουν εκεί, συνετέλεσαν ώστε η γη αυτή
η άνυδρη, με το ελάχιστο χώμα και την πολλή σαθρή
πέτρα να καρπίσει και να θρέψει εκείνους που την
πότισαν με τον ιδρώτα τους, στο πέρασμα των αιώνων.
Το σημαντικότερο προϊόν το οποίο δέθηκε
με την ιστορία του χωριού μας από τα χρόνια της
αρχαιότητας είναι ο Αριούσιος οίνος ο οποίος έφτασε
μέχρι τις μέρες μας με τη γεύση και το άρωμα του
επίσης ξακουστού κουρουνιώτικου κρασιού.
Για την ιστορία, τη φήμη και την ομορφιά του
Αριουσίου οίνου έχουν γραφτεί πολλά και θεωρώ
περιττό να τα επαναλάβω. Μιαν εμπεριστατωμένη
εργασία έχει κάνει ο συγχωριανός μας φιλόλογος
και συγγραφέας Γρηγόρης Δ. Σπανός στην οποία
μπορεί να ανατρέξει κάθε ενδιαφερόμενος.
Εδώ θα περιοριστώ σε ελάχιστα ιστορικά
στοιχεία, δίνοντας έμφαση στις προσωπικές μου
εμπειρίες και στην καταγραφή στοιχείων από τη
στοματική παράδοση που σιγά-σιγά χάνονται.
Οι παππούδες και οι πατεράδες μας σπέρνοντας
στα πλάγια της Αμανής, μερικές φορές, έγιναν
αυτοσχέδιοι αρχαιολόγοι. Με το υνί του Ησιόδειου
αρότρου τους “ανακάλυπταν” σε βάθος 3040 πόντων στενόμακρα ντουβάρια τα οποία
συγκρατούσαν πολλές πέτρες και χαλίκια, ενώ στο
μέσα μέρος τους είχαν λίγο χωματάκι.
Οι τοίχοι των “σκαλιών” αυτών είχαν ελαφρά
κλήση προς το πλησιέστερο λαγκάδι, έτσι ώστε τα
νερά της βροχής να κυλούν προς τα εκεί, και να μη
γκρεμίζουν τις “γλαστράδες” από σαθρές πέτρες.
Στη μικρή έκταση των στενόμακρων αυτών
χωραφιών υπήρχε το ελάχιστο χώμα στο οποίο
φυτεύονταν τα κλήματα, ενώ στο έξω μέρος
στο οποίο ήταν μαζεμένες οι πέτρες και τα
χαλίκια απλώνονταν οι κληματόβεργες. Έτσι, οι
“κουντούρες” ακουμπούσαν πάνω τους και δεν
σάπιζαν από το νερό της βροχής. Αργότερα, όταν
θα γινόταν ο τρύγος, η “χαλικουριά” αυτή θα
χρησίμευε και πάλι ως απλώστρια των σταφυλιών
τις 3-4 μέρες που έμεναν εκτεθειμένα στον ήλιο
ώστε να εξατμιστεί μέρος του νερού τους και το
κρασί να γίνει πιο γλυκό, πιο παχύ, με περισσότερο
άρωμα ήλιου και γης.
Το νερό της βροχής είναι ευλογία για τη γη και
τις καλλιέργειες αλλά και καταστροφικό αν έρχεται
σε ακατάλληλες εποχές. Οι χωριανοί μας, για να
αποφύγουν τις καταστροφές και να προφυλάξουν
τη σοδειά τους, έκαναν τα κλήματα, όταν αυτό
ήταν εφικτό, “κρεβατίνες”. Άπλωναν δηλαδή τις
κληματόβεργες πάνω σε πασσάλους ή αν βρισκόταν
κοντά μη καρποφόρο δένδρο, τις ανέβαζαν πάνω
στα κλαδιά του!
Σε πολλές περιπτώσεις, ανάμεσα στα
στενόμακρα αυτά χωραφάκια, τα “σκαλιά” όπως
τα ΄λεγαν, άφηναν μια φαρδύτερη λουρίδα γης
ακαλλιέργητη, τον “τράφο”. Εκεί έδεναν τα
γαϊδουράκια και τα μουλάρια, τα φόρτωναν και τα
ξεφόρτωναν, ακουμπούσαν τα “κουφάκια” με τα
οποία μεταφέρονταν τα σταφύλια ή τα “γομάρια”
με τα τσιόνια που έμεναν μετά το κλάδεμα, εκεί
άπλωναν τον “τουρβά” με το λιτό φαγητό και
κάθιζαν το κορμί τους για λιγόλεπτη ξεκούραση
και για “να πιάσουν μια βουκιά”.
Πολλοί από τους τράφους αυτούς μεταβλήθηκαν
σιγά-σιγά σε αμπέλια. Ήταν τόση η ευλογία με την
οποία δέχθηκε και φιλοξένησε η κουρουνιώτικη
γη το κλήμα ώστε, αν κατά το κλάδεμα ένα τσιόνι,
μια κληματόβεργα δηλαδή, ξέφευγε από τα χέρια
του αμπελουργού, έπεφτε και σκεπαζόταν με
λίγο χώμα, την άλλη χρονιά είχε γίνει κλήμα με
καρπό. Και ποιού αγρότη η καρδιά αντέχει σ’ ένα
“φονικό”, να ξεριζώσει δηλαδή το νέο απρόσκλητο
κούρβουλο, με τα πλούσια δώρα του;
Εκτός από τα απομεινάρια αυτά, ένα ακόμη
ισχυρό στοιχείο που ενισχύει την άποψη ότι η
Αμανή ήταν κάποτε ένας απέραντος αμπελώνας
είναι και η βεβαιωμένη ύπαρξη πατητηριού στην
τοποθεσία “Σερεντού”, κοντά στα Χαλανδρούσικα
σύνορα, καθώς και τα τοπωνύμια, κυρίως προς την
πλευρά της Ποταμιάς.
Τον Αριούσιο οίνο, αναφέρει ο Αριστοφάνης,
ενώ ο Γεωγράφος Στράβων τοποθετεί την Αριουσία
χώρα στην περιοχή της σημερινής Αμανής. Πολλά
χωριά της Χίου, κυρίως το Πιτυός και τα Μεστά,
διεκδικούν την πατρότητα του Αριουσίου οίνου.
Οι κουρουνιώτες δεν αντιδικούμε μαζί τους, ούτε
διεκδικούμε την αποκλειστικότητα. Ίσως σε κάποια
εποχή, όλη η Βόρεια Χίος ή η δυτική πλευρά της να
ήταν ένας αμπελώνας.
Με τα χρόνια ωστόσο, η καλλιέργεια στην
Αμανή σταμάτησε και περιορίστηκε στην
καλλιεργημένη έκταση του χωριού μας. Πότε
έγινε αυτό, δεν μπορούμε να το προσδιορίσουμε
χρονικά. Είναι τόσοι οι κατακτητές που πάτησαν
τον τόπο μας και τόσα τα παθήματα των
ανθρώπων, που είναι αδύνατον να εντοπίσει κανείς
τέτοιες “λεπτομέρειες” μέσα σ’ ένα βίο που τον
χαρακτήριζε ο διαρκής αγώνας για επιβίωση.
Ωστόσο το κρασί αναφέρεται ως προϊόν σ’ όλες τις
ιστορικές περιόδους της Χίου. Θα πρέπει λοιπόν να
συμπεράνουμε, ότι παρά τις περιπέτειες, τους πολέμους
και τους σκοτωμούς, η καλλιέργεια συνεχίστηκε μέχρι
που η ασθένεια φυλλοξέρα τα κατέστρεψε όλα.
Στο τέλος του 20ου αιώνα και λίγο πριν από
τον πρώτο Μικρασιατικό διωγμό, ο Αριούσιος, ως
κουρουνιώτικο κρασί πλέον, γνώρισε πραγματικές
δόξες. Οι πατεράδες και οι παππούδες μας είχαν
να αφηγούνται ότι υπήρξαν “κουντούρες” που
“έπιαναν” τις δέκα οκάδες, ενώ το συνηθισμένο
βάρος τους ήταν δύο με τρείς οκάδες.
Όταν τελείωνε ο τρύγος και άρχιζε το
κουβάλημα των σταφυλιών στα πατητήρια, τα
σαμάρια των ζωντανών αλλά και οι δρόμοι του
χωριού κοκκίνιζαν από το μούστο που έσταζε. Αν
μάλιστα έπεφτε κανένα τσαμπί από το σαμάρι ή το
παραγεμισμένο “κουφάκι” οι νεαροί αμπελουργοί
δεν καταδέχονταν να σκύψουν να το πιάσουν. Το
κλωτσούσαν να πάει “κατώστρατα” να μην το δουν
«οι γέροι» που ακολουθούσαν και κατά παράδοση
είναι περισσότερο τσιγκούνηδες και γκρινιάρηδες.
Η απόδοση των σταφυλιών αυτών σε κρασί
ήταν καταπληκτική. Όταν άρχιζε η διαδικασία
του πατήματος, ένα άτομο πατούσε και δύο
κουβαλούσαν τον μούστο για να προφταίνουν το
“πολύμι” να μη ξεχειλίζει και χύνεται έξω το κρασί!
Αυτή η ευλογία για τον τόπο μας σταμάτησε μετά
το 1914. Τότε, με το πρώτο διωγμό των Ελλήνων
από τη Μικρά Ασία, πολλοί ξεριζωμένοι αγρότες
της Ιωνίας πήραν μαζί τους στην προσφυγιά και τα
γεωργικά τους εργαλεία. Το λίγο Ιωνικό χώμα -λένεείχε μέσα του την αρρώστια, τη φυλλοξέρα, η οποία
μέσα σε ελάχιστα χρόνια αφάνισε τα αμπέλια μας
και έκαμε το κρασί μας ανάμνηση και ιστορία.
Πολλοί χωριανοί είχαν ξενιτευτεί προσωρινά,
είχαν δουλέψει σκληρά στη Σμύρνη και στην
Αμερική, έφτιαξαν ένα μικρό κομπόδεμα, γύρισαν
στο χωριό και το διέθεσαν στην αμπελουργία. Για
να μην προφτάσουν -μερικοί απ’ αυτούς- όπως ο
θείος μου ο παπαγιάννης Μιχαλάκης, να τρυγήσουν
Του Γιάννη Μιχαλάκη
έστω και μια φορά.
Φυσικά, οι χωριανοί μας, δεν παραδόθηκαν
αμαχητί. Φύτεψαν καινούργια κλήματα, τα
“αμερικάνικα” όπως τα έλεγαν, που είναι
περισσότερο ανθεκτικά. Όταν μεγάλωναν λίγο,
τα μπόλιαζαν. Η παράδοση του κουρουνιώτικου
κρασιού συνεχίστηκε μετά βασάνων μέχρι τα χρόνια
του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Μετά, άνοιξαν οι
δρόμοι της ξενιτιάς. Οι άνθρωποι έφυγαν, τα χωριά
μας ερήμωσαν, τα αμπέλια χάθηκαν.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια σοβαρή
προσπάθεια, «νεκρανάστασης» του «Αριούσιου».
Το 1974 είχα με τον πατέρα μου μιαν
ενδιαφέρουσα συζήτηση γύρω από το κρασί και
τις δικές του γνώσεις και εμπειρίες, την οποία
μαγνητοφώνησα. Από τη συζήτηση εκείνη
καταγράφω ένα ενδιαφέρον σημείο.
«Έτυχε εσύ –τον ρωτώ- στην Αμανή που
έσπερνες , να βρείς κανένα απ’ αυτούς τους
τοίχους που έδειχναν ότι κάποτε υπήρχαν εκεί
αμπέλια»;
“Εγώ δε θυμάμαι να βρήκα, λένε όμως οτι
υπήρχαν, αλλά είναι βαθειά. Είναι τουλάχιστον 3040 πόντους κάτω από το έδαφος. Ίσως η Αμανή
ήταν καλλιεργημένη. Πολλοί λένε ότι τα κλήματα
τα είχανε τότε διαφορετικά. Κληματαριές, δηλαδή
όπως έχομε στις αυλές μας, το ίδιο και σ’ εκείνα
τα μέρη. Ήτανε -λέει- προοδεμένα και τους βάζανε
στηρίγματα. Ήταν και το έδαφος πιο ξεκούραστο
τότε και ευδοκιμούσαν πιο πολύ. Εμείς, θυμούμαι
στην εποχή μου, στο “Ριδιά”,είχαμε αμπέλια,
διαστόλους και σκεπτόμαστε πώς ν’ αδυνατίσουν.
Ήταν παραδυναμωμένα.
>> Σ’ ένα σημείο είχε μιάν υποτυπώδη πηγή.
Ανυδρούσε που λέμε το νερό. Λοιπόν, είχε αποκτήσει
μια δύναμη τεράστια και είχε πιάσει μιαν έκταση πολύ
μεγάλη. Πόση να σου πω; Ένα μεροκάματο; Μες
στα κρεμμά, μες στα βράχια. Το “βουτολοούσαν” κι
έβγαζε κάτι κουντούρες τόσες να! Μια οκά, μιάμιση
οκά, η κάθε κουντούρα.
>> Η καταστροφή άρχισε το 1914, όταν ήρθαν
οι πρόσφυγες. Τότε άρχισαν τα πρώτα συμπτώματα
της αρρώστειας, αλλά ήταν αραιά. Από το ‘ 20 και
μετά ήταν γενική η καταστροφή. Απότομα χαλάσανε.
Και όσο πιο περιποιημένα τάχες, τόσο πιο εύκολα
τάπιανε η αρρώστεια.
>> Εγώ, γιά τα πρώτα κλήματα που μπόλιασα
από αμερικάνικα, είχα πάρει το γέρο Νταούτη, στον
Καβαλλάρη. Ζούσε κι ο πατέρας και ήρθε κι εκείνος,
αλλά τα μπόλιασα εγώ.
Στον Καβαλλάρη, είχαμε κάμει ένα σχέδιο, εγώ κι
ο Κωστής ο αδερφός μου. Επειδή το χαρακτηρίσαμε
γι απάνω μεριά, δηλαδή προς το βουνό και δεν
μπορούσε το κρασί να γίνει καλό, επήγε ο Κωστής
από τα Καμπιά και πήρε μπόλια ‘Άγιαννίτες” και τα
μπολιάσαμε σχεδόν όλα. Αυτοί ήταν οι περίφημοι
“Αγιαννίτες”».
Το κρασί αυτό που επίσης πήρε το όνομα
“Αγιαννίτης”, ήταν πραγματικά περίφημο και
στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής αποτέλεσε
δυναμωτικό φάρμακο, ιδιαίτερα για τα παλικάρια
του χωριού που έπιναν μπόλικο.
Εκτός από το κρασί όμως, από τα τσίπουρα,
τα ρακόσυκα και τα συκάμινα, οι χωριανοί μας
έβγαζαν ρακί, την περίφημη σούμα. Λίγο πριν από
το Β’ παγκόσμιο πόλεμο όμως, η δικτατορία του
Μεταξά για να ενισχύσει τις βιομηχανίες ποτών
επέβαλε τόση φορολογία στο ρεμπικάρισμα και
τόσους περιορισμούς, που σιγά-σιγά η παραγωγή
της σούμας σταμάτησε.
Συνεχίζεται
4
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
5
H κοπή της πίτας του Συλλόγου
και η βράβευση των φοιτητών
Την Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015, στις 11 το πρωτοχρονιάτικη γιορτή του αναφέρθηκε σύντομα ελπίζουμε και ευχόμαστε οι τοπικές αρχές του
πρωί, στην αίθουσα Corfu II, του ξενοδοχείου στο πρόγραμμα της και στη συνέχεια κάλεσε τον νησιού μας μέσα από συνεχή μεθοδική προσπάθεια
“Μetropolitat” (πρώην “Χανδρή”), στο πρόεδρο του Συλλόγου κ. Δημήτρη Γεντή, να και αγαστή συνεργασία με την κεντρική εξουσία να
τέρμα της λεωφόρου Συγγρού, ο Σύλλογος πάρει το λόγο για ένα σύντομο χαιρετισμό.
επιτυγχάνουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα
μας
πραγματοποίησε
την
καθιερωμένη
Ο πρόεδρος του Συλλόγου στο χαιρετισμό του για το μέλλον της Χίου μας και της Ελλάδας μας.
πρωτοχρονιάτικη γιορτή
Όλοι οι συλλογικοί
του.
φορείς εντός και εκτός
Η συγκεκριμένη
του
νησιού
πρέπει
εκδήλωση
είναι
να
συμβάλλουν
με
μια από τις πλέον
αίσθημα ευθύνης και να
σημαντικές εκδηλώσεις
παραμείνουν αρωγοί της
που
προγραμματίζει
προσπάθειας αυτής.
και πραγματοποιεί ο
Η
συνεργασία
Σύλλογός μας και ως
μεταξύ των συλλογικών
τέτοια έχει καθιερωθεί
φορέων είναι απολύτως
στις συνειδήσεις των
αναγκαία
προκειμένου
συγχωριανών και των
να
υποβάλλονται
φίλων του. Απόδειξη γι
τεκμηριωμένες προτάσεις
αυτό η αθρόα συμμετοχή
προς τις τοπικές Αρχές και
τόσο των Κουρουνιωτών
όχι μόνο και οι οποίες θα
και
Εγρηγοριανών
μπορούν να συμβάλουν
όσο και των φίλων
ουσιαστικά στην επίτευξη
του
Συλλόγου,
που
των καλύτερων δυνατών
κατέκλισαν ασφυκτικά
λύσεων, τόσο για τα
τη πολυτελή αίθουσα που
προβλήματα του παρόντος
μας φιλοξένησε.
όσο και για τις προκλήσεις
Ανάμεσά
τους
του μέλλοντος.
άνθρωποι του πνεύματος,
Με αυτές τις σκέψεις
δηλωμένοι φίλοι μας,
επισημαίνω προς τα
όπως
ο
επίσημος
μέλη του συλλόγου μας
προσκεκλημένος μας επί
ότι σε λίγες εβδομάδες η
τιμή καθηγητής Δρ. κ.
Ο πρόεδρος κ. Δημήτρης Γεντή κόβει την πρωτοχρονιάτικη πίτα περιστοιχιζόμενος από την
διετία του παρόντος Δ.Σ.
Νίκος Στουπάκης, το
αντιπρόεδρο κα Ελένη Μαργέλου-Σπανού (από αριστερά), την Ανθή Ζαννή (Β΄γραμματέα), την κα
τιμώμενο πρόσωπο της
κλείνει και θα γίνουν οι
Πόπη Κατσαρού ( έφορο ) και την Βίκη Καζά (ταμία)
ημέρας καθηγητής και
προβλεπόμενες από το
συγγραφέας κ. Γρηγόρης
καταστατικό αρχαιρεσίες
Δ. Σπανός, η συγχωριανή μας καθηγήτρια του είπε:
για την εκλογή νέου Δ.Σ. Για τις ακριβείς
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κα
“Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,αγαπητές φίλες ημερομηνίες θα σας ενημερώσουμε με επιστολή.
Παναγιώτα Βορριά, η καλή φίλη του Συλλόγου και αγαπητοί φίλοι,έχω τη χαρά και την τιμή εκ Μέχρι τότε παρακαλώ τα μέλη του συλλόγου
μας καθηγήτρια και συγγραφέας κα Πόπη μέρους των μελών του Δ.Σ. να σας καλωσορίσω να εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο υποβολής
Χαλκιά-Στεφάνου, ο επίσης καλός μας φίλος και φέτος στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας αίτησης υποψηφιότητας για το νέο ΔΣ. Η ανανέωση
από την Παρπαριά δικηγόρος Κ. Ψυλλίδης, ο του Συλλόγου μας και ευχόμαστε σε εσάς και στις του ΔΣ με νέα μέλη, που θα έχουν ενθουσιασμό και
συγχωριανός μας αντιστράτηγος ε.α. κ. Βαγγέλης οικογένειές σας Υγεία, Δύναμη και Αισιοδοξία.
ικανότητες, θα συμβάλει και στην αναζωογόνηση
Σπανός και από το συλλογικό χώρο, ο πρόεδρος
Την εκδήλωση τιμούν σήμερα με την παρουσία των δραστηριοτήτων του συλλόγου.
της Ο.Χ.Σ.Α. κ. Αργύρης Κοκκινάκης, και τους και έχουμε την χαρά να καλωσορίσουμε τους
Κλείνοντας , ευχαριστούμε θερμά:
πολλοί εκπρόσωποι από τα Δ.Σ. συλλόγων χωριών παρακάτω προσκεκλημένους:
• τον συγχωριανό μας και φίλο κ. Βαγγέλη
όμορων με τα χωριά μας.
Τον κ. Κων/νο Κωστάκο, επιστημονικό Σπανό και τη σύζυγό του κ. Νόρα Τσαλίκη για
Το πρόγραμμα περιελάμβανε την κοπή της
συνεργάτη του βουλευτή Χίου κ. Νότη Μηταράκη, τη προσφορά του δώρου που συνοδεύει το φλουρί
πίτας του Συλλόγου, τη βράβευση των παιδιών
τον οποίο και εκπροσωπεί στη σημερινή εκδήλωση, της πίτας από το κατάστημά τους , ειδών γάμου
των συγχωριανών μας που πέτυχαν να εισαχθούν
τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας Χιακών Σωματείων , βάπτισης και ειδών διακόσμησης, στην οδό Γ.
στα ανώτατα και ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα
της χώρας, τη βράβευση των αρίστων απ’ αυτούς, Αττικής, κ. Αργύρη Κοκκινάκη, τον αγαπητό μας Γεννηματά 62, στην Άνω Γλυφάδα.
• τον κ. Γιάννη Β. Ζαννή & την κ. Μαρκέλλα
αλλά και από τους ήδη φοιτούντες στα ΑΕΙ και συγχωριανό, καθηγητή κ. Γρηγόρη Σπανό,και τον
εκλεκτό
καθηγητή
από
τη
Χίο,
κ.
Νίκο
Στουπάκη.
Β.
Ζαννή για την προσφορά όλων των χρηματικών
ΤΕΙ της χώρας από την οικογένεια του αείμνηστου
Επίσης μας τιμούν σήμερα με την παρουσία τους επάθλων που συνοδεύουν τα βραβεία του συλλόγου
Δρ. Κώστα Δ. Μιχαλάκη, στη μνήμη του και,
τέλος, το δημόσιο έπαινο και τη βράβευση ενός αρκετοί φίλοι του Συλλόγου μας και εκπρόσωποι μας και θα απονεμηθούν στη συνέχεια της
συγχωριανού μας, ανεκτίμητου εργάτη του χιακών σωματείων της Αττικής, από τους οποίους εκδήλωσης στα παιδιά που πέτυχαν την εισαγωγή
πνεύματος, που, στον τομέα του, πρόσφερε ζητώ να με συγχωρήσουν που αδυνατώ να τους τους σε ΑΕΙ & ΑΤΕΙ της χώρας.
Ευχαριστούμε όλους εσάς, τα μέλη, τις φίλες
πολύτιμες υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο. αναφέρω έναν-έναν ξεχωριστά.
Ακόμη ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χίου, και τους φίλους του συλλόγου για την ανταπόκρισή
Ιδιαίτερα σε ότι αφορά στην ιστορία της Χίου και
ειδικότερα των χωριών μας. Του καθηγητή και Ψαρών και Οινουσσών, κκ. Μάρκος απάντησε σας στις δραστηριότητες που υλοποιεί και για
στην πρόσκλησή μας με επιστολή η οποία καταλήγει την στήριξη που προσφέρετε με κάθε τρόπο στο
συγγραφέα κ. Γρηγόρη Δ. Σπανού.
ως εξής:
σύλλογο, δίνοντάς μας πάνω απ’ όλα τη ψυχική
«Αδυνατούμεν όμως ίνα παραστώμεν εις την ως δύναμη για να συνεχίζουμε τις προσπάθειες.
Η ομιλία του προέδρου του
άνω Εκδήλωσιν, λόγω ποιμαντικών υποχρεώσεων
Καλή Χρονιά με Υγεία!”
Συλλόγου
εις την Χίον. Επί δε τούτοις, επικαλούμενοι εφ’
Μετά την ομιλία του ο πρόεδρο, παρουσία των
Τη εκδήλωση παρουσίασε η Β΄ Γραμματέας υμάς πλουσίαν την Χάριν του Κυρίου, διατελούμεν μελών του Δ.Σ., έκοψε την πρωτοχρονιάτικη πίτα.
του Συλλόγου κα Ανθή Ζαννή, η οποία, αφού μετά πατρικών ευχών. Ο Χίου Μάρκος»
Τυχερή της χρονιάς, που βρήκε το φλουρί, ήταν
καλωσόρισε τα μέλη και τους φίλους του
Μετά από μία χρονιά με πολλή ένταση και γεμάτη η κα Μαρία Στεφάνου. Της ευχόμαστε να είναι
Συλλόγου που τίμησαν με την παρουσία τους την από σημαντικά γεγονότα και καθοριστικές αλλαγές πάντα τυχερή.
To αναμνηστικό που πρόσφερε στην τυχερή
ο Σύλλογος (ένα χειροποίητο κεραμικό ρόδι)
συνοδευόταν και από ένα δώρο (μια διακοσμητική
χειροποίητη πιατέλα) προσφορά του συγχωριανού
μας Βαγγέλη Γ. Σπανού και της συζύγου του
Νόρας Τσαλίκη, οι οποίοι διατηρούν κατάστημα
στην Άνω Γλυφάδα, στην οδό Γεννηματά 62, με
είδη γάμου βάφτισης και ειδών διακόσμησης.
Μετά την κοπή της πίτας το λόγο πήρε
ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ.Αργύρης
Κοκκινάκης, ο οποίος απηύθυνε ένα σύντομο
χαιρετισμό στα μέλη και τους φίλους του
Συλλόγου για τον καινούργιο χρόνο. Τόνισε,
επίσης, την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ των
συλλόγων και επεσήμανε το πρόβλημα της
κάλυψης των εφημεριών των αγροτικών ιατρείων
τις απογευματινές και νυχτερινές ώρες. Έλλειψη,
που είχε ως αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένας
συνάνθρωπός μας στη Βολισσό το περασμένο
Φθινόπωρο.
που έχουν καταγωγή από τα Κουρούνια και τον
Εγρηγόρο και αρίστευσαν κατά την εισαγωγή
τους ή στην φοίτησή τους στα Πανεπιστήμια
της Χώρας. Να επισημάνουμε ότι τα αριστεία
συνοδεύονταν από χρηματικό ποσόν χιλίων ευρώ
τους.
Το πρώτο αριστείο δόθηκε στο Σίμο Σιταρά,
γιο του Γιάννη Σιταρά και της Κικής Βρυλάκη,
που είχε βαθμό πρόσβασης 18,98 και βρίσκεται
στο 7ο εξάμηνο σπουδών στην Οδοντιατρική
Σχολή Αθηνών με υψηλή βαθμολογία. Την
απονομή έκανε ένα από τα πρεσβύτερα μέλη και
από τους ιδρυτές του Συλλόγου μας, ο κ. Νίκος
Ζαννής.
Το δεύτερο αριστείο δόθηκε στη Χριστίνα
Μαρινέλη, κόρη του Κυριάκου Μαρινέλη και
της Μαίρης Ν. Κοτσάτου από τα Κουρούνια,
που είχε βαθμό πρόσβασης 19,92, στην Ιατρική
Σχολή Θεσσαλονίκης με μεταγραφή στην Αθήνα
και βρίσκεται στο 9ο εξάμηνο σπουδών με υψηλή
βαθμολογία. Το βραβείο, που για λογαριασμό
της παρέλαβε ο αδελφός της, απένειμε ο
αντιστράτηγος ε.α. κ. Βαγγέλης Σπανός.
Η βράβευση των νέων
φοιτητών
Ο Σύλλογός μας, πολλά χρόνια τώρα, έχει
καθιερώσει να τιμά τα παιδιά των συγχωριανών
μας που πέτυχαν να εισαχθούν στα ανώτατα και
ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας. Η
απόφαση αυτή σκοπό έχει να επιβραβεύει την
προσπάθεια των παιδιών για την εισαγωγή τους
στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και να γίνει ένα επί
πλέον κίνητρο για την περαιτέρω εξέλιξή τους
στην επιστήμη που διάλεξαν να σπουδάσουν.
Υπενθυμίζουμε ότι ο Σύλλογος, εκτός από
τον έπαινο, προσφέρει σε κάθε νέο φοιτητή το
φωτογραφικό λεύκωμα των χωριών μας που έχει
τίτλο «Με των ανθρώπων τις μνήμες» για να τους
υπενθυμίζει πάντοτε ποιες είναι οι ρίζες τους.
Επίσης ο Γιάννης και η Μαρκέλλα Β. Ζαννή,
όπως και πέρσι, πρόσφεραν, μαζί με τα δώρα του
Συλλόγου, σε όλους τους επιτυχόντες συμβολικά
χρηματικά έπαθλα.
Τα παιδιά που βραβεύτηκαν ήταν:
• Η Ιωάννα Χατζηχριστοδούλου, κόρη
του Γιώργου Χατζηχριστοδούλου και της
Λουλούδης Ποδιά, που πέτυχε να εισαχθεί στο
τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού
Περιβάλλοντος της Δράμας του ΤΕΙ Ανατολικής
Μακεδονίας και Θράκης. Την απονομή του
επαίνου έκανε ο καθηγητής κ. Νίκος Στουπάκης
• Η Ευγενία Πούπαλου, κόρη του Αντώνη
Πούπαλου και της Σωτηρίας Μιχαλάκη, πέτυχε
να εισαχθεί στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων
του Τ.Ε.Ι. Δυτικής Μακεδονίας. Την απονομή
του επαίνου, που παρέλαβε για λογαριασμό της η
Μαρία Μιχαλάκη-Καραμούζου, έκανε ο πρόεδρος
του Συλλόγου κ. Δημήτρης Γεντής .
Η απονομή των αριστείων
στη μνήμη Κ. Μιχαλάκη
Στη συνέχεια, η συντονίστρια της εκδήλωσης
αναφέρθηκε στα βραβεία αριστείας και στους
επαίνους για τους άριστους και τους διακριθέντες
συγχωριανούς μας φοιτητές που θέσπισε μετά
το θάνατό του η οικογένεια του Δρ. Κώστα
Μιχαλάκη.
Συγκεκριμένα η οικογένεια απένειμε τρία
βραβεία αριστείας και έναν έπαινο σε παιδιά
Αναμνηστική φωτογραφρία των παιδιών των
συγχωριανών μας που πήραν βραβεία αριστείας
και επαίνους από την οικογένεια Κ. Μιχαλάκη και
βραβεύθηκαν από το Σύλλογο για την εισαγωγή
τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Διακρίνονται
από αριστερά η Μαρία Μοσχούρη, η Ιωάννα
Χατζηχριστοδούλου, ο Σίμος Σιταράς και ο
Φίλιππος Μαρινέλης
και ο έπαινος από χρηματικό ποσόν διακοσίων
ευρώ ευγενική προσφορά της οικογένειας
Μιχαλάκη.
Πριν γίνει η βράβευση η συντονίστρια
της εκδήλωσης έκανε εκτενή αναφορά στην
πολυκύμαντη ζωή και το σημαντικό πνευματικό
έργο του αείμνηστου Κώστα Μιχαλάκη, που
έφυγε από κοντά μας στις 2 Μαρτίου 2012, σε
ηλικία 91 ετών.
Αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στα δύσκολα παιδικά
του χρόνια στα Κουρούνια και τις αιματηρές
θυσίες που αναγκάστηκαν να κάνουν οι γονείς του
για να μπορέσουν να τον μορφώσουν. Θυσίες που
με σκληρή δουλειά και επίπονη σπουδή ο ίδιος
κατόρθωσε να μετουσιώσει σε σπάνιο πνευματικό
πλούτο που πρόσφερε αφειδώλευτα τόσο στα
ελληνόπουλα της πατρίδας μας, όσο, και κυρίως,
στα ελληνόπουλα της διασποράς.
Τρανή απόδειξη αυτής της προσφοράς οι
πάμπολλοι μαθητές του που στη συνέχεια
διέπρεψαν στον επιστημονικό στίβο και
διακρίθηκαν ο καθένας στον τομέα του. Μαρτυρίες
ευγνωμοσύνης μαθητών του για τα εφόδια ζωής
που τους χάρισε διάβασε στο ακροατήριο η
συντονίστρια της εκδήλωσης.
Καταλήγοντας, η κα Ζαννή είπε, ότι η
οικογένειά του θέσπισε τα βραβεία αριστείας και
τους επαίνους για να τιμήσει τη μνήμη του. Και
εκφράζει την ελπίδα πως η πορεία του θα είναι ο
φωτεινός φάρος που θα καθοδηγεί την πορεία των
βραβευθέντων προς την επιτυχία.
Η επιλογή των παιδιών που βραβεύθηκαν έγινε
με βάση το βαθμό πρόσβασης στις πανελλαδικές
εξετάσεις στη σχολή της επιλογής τους και την
επιτυχή πορεία τους στις μέχρι σήμερα σπουδές
Ο τιμώμενος από το Σύλλογο φιλόλογος κ.
Γρηγόρης Σπανός, επιδίδει σε μια μέλλουσα
φιλόλογο, τη Μαρία Μοσχούρη, το βραβείο
αριστείας της οικογένειας Κ. Μιχαλάκη.
Το τρίτο αριστείο δόθηκε στην Μαρία
Μοσχούρη, κόρη του Πέτρου Μοσχούρη και
της Πόπης Βορριά, που είχε βαθμό πρόσβασης
18,53 στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, και
πέτυχε υψηλή βαθμολογία στα δύο πρώτα έτη
σπουδών της. Στη συνέχεια, και παράλληλα με τις
σπουδές της στο Πανεπιστήμιο παρακολούθησε,
μετά από εισαγωγικές εξετάσεις, τη Σχολή
Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου, απ’
όπου αποφοίτησε με άριστα. Την απονομή έκανε
ο φιλόλογος καθηγητής και συγγραφέας κ.
Γρηγόρης Σπανός.
Τέλος, ο έπαινος δόθηκε στον Φίλιππο
Μαρινέλη, γιο του Κυριάκου Μαρινέλη και
της Μαίρης Ν. Κοτσάτου από τα Κουρούνια,
που είχε βαθμό πρόσβασης 17,67 στη Σχολή
Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών
Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβειου
Πολυτεχνείου και βρίσκεται στο 6ο εξάμηνο
των σπουδών του. Τον έπαινο απένειμε το μέλος
της Συντακτικής Επιτροπής του “Αυλόγυρου” κ.
Γιώργος Κεφάλας.
Στο ολιγόλεπτο διάλλειμα που ακολούθησε,
πριν ξεκινήσει το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης,
τα μέλη και οι φίλοι του Συλλόγου είχαν την
ευκαιρία να ανταλλάξουν ευχές μεταξύ τους για
τον καινούργιο χρόνο.
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
6
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
7
Η βράβευση του κ. Γρηγόρη Σπανού
Η βράβευση του κ. Γρηγόρη Σπανού
O καθηγητής με το πλούσιο συγγραφικό έργο
“Τα χείλη του λένε ό, τι και η καρδιά”
Έχει καθιερωθεί στην πρωτοχρονιάτικη γιορτή
του ο Σύλλογος να τιμά επιφανείς συγχωριανούς μας,
που διέπρεψαν στον τομέα τους και μ’ αυτό τον τρόπο
πρόσφεραν σημαντικές υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο.
Για φέτος το συμβούλιο του Συλλόγου αποφάσισε να
τιμήσει τον συγχωριανό μας φιλόλογο-ιστορικό, καθηγητή,
συγγραφέα και λαογράφο των χωριών μας κ. Γρηγόρη Δ.
Σπανό.
Θα αποτολμήσουμε να σας μεταφέρουμε επιγραμματικά
το βιογραφικό του Γρηγόρη Σπανού, όσο μπορεί, βέβαια,
να μεταφέρει κάποιος το έργο μιας ζωής ενός πνευματικού
ανθρώπου σε λίγες γραμμές
Ο κ. Σπανός γεννήθηκε το 1945, στον Εγρηγόρο της
Χίου. Γονείς του οι αείμνηστοι Δημήτρης και Μαρκέλλα
Σπανού. Από το δάσκαλο πατέρα του κληρονόμησε την
φιλομάθεια και την αγάπη στα γράμματα.
Μετά τις εγκύκλιες και γυμνασιακές του σπουδές πέτυχε
να εισαχθεί, και μάλιστα εκ των πρώτων, στη Φιλοσοφική
Σχολή Αθηνών, από όπου αποφοίτησε με άριστα, όπως και
όλα τα χρόνια των σπουδών του.
Μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του
υποχρεώσεων διορίστηκε ως φιλόλογος καθηγητής και
υπηρέτησε κατά σειρά στα Γυμνάσια: Καλλιμασιάς,
Αρρένων Χίου, Μεγάρων.
Στη συνέχεια έκανε διετείς μεταπτυχιακές σπουδές
στην Ιστορία. Πήρε το πτυχίο από το Ιστορικό
Αρχαιολογικό τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών.
Το 1980 επέστρεψε και πάλι στη Χίο και υπηρέτησε στο
Γυμνάσιο Θηλέων Χίου ως το 1986. Έκτοτε υπηρέτησε
ως Διευθυντής στο Λύκειο Καρδαμύλων, στο Λύκειο
Καλλιμασιάς, στο Γυμνάσιο Βροντάδου και τέλος, στο
1ο Γυμνάσιο Χίου (πρώην Γυμνάσιο Αρρένων) απ’ όπου
αφυπηρέτησε το 2005.
Παράλληλα με το εκπαιδευτικό του έργο, ο κ. Σπανός
ανέπτυξε πλούσιο συγγραφικό έργο. Ένα έργο που άπτεται
κυρίως με την ιστορία και τη λαογραφία του νησιού μας.
Μέρος μάλιστα, αυτού του πνευματικού έργου είναι
αφιερωμένο στην Αμανή και ιδιαίτερα στον Εγρηγόρο και
την ευρύτερη περιοχή.
Πλήθος είναι, εξ άλλου, τα επιστημονικά και ερευνητικά
δημοσιεύματά του στο Χιακό τύπο και τα ιστορικά και
φιλολογικά περιοδικά του νησιού μας.
Η προσέγγιση του πνευματικού του έργου από
ανθρώπους μη ειδικούς, όπως εμείς, θα ήταν ασφαλώς
ματαιοπονία και είναι βέβαιο πως θα το αδικούσαμε. Για
το λόγο αυτό ο Σύλλογός μας προσκάλεσε δύο επιφανείς
ανθρώπους τους πνεύματος του νησιού μας για να μιλήσουν
για το έργο και την προσφορά του κ. Σπανού. Πρόκειται
για τους διδάκτορες της φιλολογίας καθηγητές Νίκο
Στουπάκη και Κωνσταντίνο Φραγκομίχαλο, οι οποίοι
πρόθυμα ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και με ευχαρίστηση
δέχθηκαν να μιλήσουν ο μεν πρώτος για το συγγραφικό
έργο του κ. Σπανού, ο δε δεύτερος για το Γρηγόρη Σπανό
ως εκπαιδευτικό.
Η ομιλία του καθηγητή Ν.
Στουπάκη
Ο κ. Νίκος Μ. Στουπάκης είναι συνάδελφος του κ.
Σπανού, εκπαιδευτικός και συγγραφέας, πτυχιούχος της
Φιλοσοφικής σχολής Αθηνών. Το 1992 ανακυρήχθηκε
διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου
Αθηνών για το έργο του “ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΡΕΣΣΙΟΣ, η
ζωή, το έργο και οι πνευματικοί αγώνες της εποχής του”.
Υπηρέτησε ως καθηγητής στο 1ο Λύκειο Χίου και στο
2ο Γυμνάσιο Χίου στο οποίο διετέλεσε και διευθυντής.
Υπηρέτησε, επίσης, ως σχολικός σύμβουλος φιλολόγων.
Διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. και Πρόεδρος του Συλλόγου
Χίων Φιλολόγων.
Ασχολείται με ιστορικά και φιλολογικά θέματα της
Χίου και δημοσιεύει άρθρα φιλολογικού και ιστορικού
περιεχομένου καθώς και κριτικές σε λογοτεχνικά κείμενα
σε διάφορα έντυπα.
Ως τον πλέον ειδικό για να προβάλει το συγγραφικό
έργο του τιμωμένου προσώπου ο πρόεδρος του Συλλόγου
τον κάλεσε στο βήμα.
Ο κ. Στουπάκης είπε:
“Αγαπητοί φίλοι και φίλες, Καλή Χρονιά!
Οι πιο εύστοχες τιμητικές διακρίσεις είναι αυτές που
απονέμονται σε πνευματικούς ανθρώπους. Γιατί εκείνοι είναι
κυρίως που τιμούν τον τόπο τους και γι’ αυτούς μπορούν
δίκαια να είναι υπερήφανοι οι συμπατριώτες τους.
Έτσι λοιπόν, δεν δίστασα ούτε στιγμή ν’ αποδεχθώ την
πρόσκληση από το Σύλλογό σας να πω δυο λόγια για το
έργο του εκλεκτού φιλολόγου και ιστορικού, εκπαιδευτικού
και συγγραφέα Γρηγόρη Σπανού –κυρίως για το συγγραφικό
Ο πρόεδρος του Συλλόγου κ. Δ. Γεντής προσφέρει
στον επίσημο προσκεκλημένο ομιλητή Δρ. Νίκο
Στουπάκη το Ιστορικό και Φωτογραφικό Λεύκωμα
των χωριών μας.
του έργο. Η αυθόρμητη επιθυμία μου, δεν σας κρύβω πως
ενισχύθηκε, γιατί ξαναδιαβάζοντας τα βιβλία κι όλα τα
υπόλοιπα δημοσιεύματα του Γρηγόρη, βεβαιώθηκα πως είχα
μπροστά μου ένα σημαντικό έργο, όχι φυσικά μόνο για την
έκτασή του, αλλά κυρίως για την ποιότητά του.
Ο συγγραφέας ασχολήθηκε πολύ με την ιδιαίτερη πατρίδα
μας, τον τόπο και τους ανθρώπους του. Και είναι ιδιαίτερα
σπουδαίο αυτό για την εποχή μας, που αναζητούμε λύσεις για τη
σύγχρονη κρίση· συνέχεια διαπιστώνουμε ότι η φυσιογνωμία
του νησιού μας και η ζωή των ανθρώπων που έζησαν σ’ αυτό,
μάς δίνουν απαντήσεις για να καταλάβουμε το παρελθόν, να
ζήσουμε χωρίς φόβο το σήμερα και ν’ ατενίσουμε το μέλλον
μας με ελπίδα. Δηλαδή είναι πραγματικά “ὄλβιος ὅστις τῆς
ἱστορίης ἔσχεν μάθησιν” (είναι ευτυχής ο άνθρωπος που
ερευνώντας μαθαίνει ιστορία και διδάσκεται απ’ αυτήν).
Ελάτε νοερά να ξεφυλλίσουμε τα βιβλία του Σπανού. Κι
ας αρχίσουμε μ’ αυτά που μάς μιλούν για τη Χίο στο πέρασμα
του χρόνου και ύστερα, ας δούμε τις βιογραφίες εξαίρετων
συμπατριωτών μας, που κληροδότησαν σε μας τον πλούτο
της ψυχής τους. Κι ακόμα, ας δούμε εντελώς συνοπτικά, πέρα
από τα βιβλία, το πλήθος των άρθρων και των μελετών του,
που δημοσιεύτηκαν σε έντυπα κάθε λογής.
Όλοι έχουμε κάποιες γνώσεις για την απελευθέρωση
του τόπου μας από τους Τούρκους. Στο βιβλίο όμως του
Γρηγόρη “Η απελευθέρωση της Χίου το 1912 και ο
Βροντάδος”, θα λέγαμε πως ξετυλίγεται μπροστά μας η
ηρωική μάχη του Αίπους και μας έρχονται ζωηρές οι εικόνες
από τη συγκινητική βοήθεια του πληθυσμού στον αγώνα των
Ελλήνων στρατιωτών. Τόσο η ιστορική αφήγηση του Σπανού
όσο και τα κείμενα που παραθέτει ο ίδιος στην ενότητα
“‘Η Χίος τραγουδά τη λευτεριά της”, είναι βασισμένα σε
πάμπολλα γραπτά τεκμήρια αλλά και προφορικές μαρτυρίες.
Το βιβλίο “Τα Αγιάσματα της Χίου και η Ιερά σκήτη
Ευαγγελίστριας” κάνει τους αναγνώστες ν’ αγαπήσουν
πραγματικά την όμορφη Βορειοχωρούσικη περιοχή και το
μοναστηράκι της Ευαγγελίστριας. Να νοιώσουν τη θετική
αύρα του τόπου με τις θερμές πηγές και το υδροθεραπευτήριο.
Να λαχταρήσουν να δουν το ηλιοβασίλεμα μέσα σ’ εκείνη
την εξαίσια φύση, να νοιώσουν τη μυρωδιά των θάμνων
και ν’ ακούσουν το τραγούδι της θάλασσας, τραγούδι ζωής
και αθανασίας. Λυπόμαστε όταν σκεφτόμαστε τις θλιβερές
συνέπειες των μεταλλείων της Κεράμου εξαιτίας λαθών
στα μέτρα προστασίας, θαυμάζουμε όμως και τον δυναμικό
κτήτορα της Ιεράς Σκήτης, τον παπά Μακάριο από τον
Εγρηγόρο, για τις πράξεις του και τη σπουδαία αντιστασιακή
δράση τον καιρό της Κατοχής.
Κρατώντας πάλι το έργο “Ο Αριούσιος οίνος - το
κρασί της Χίου”, θυμόμαστε το συναρπαστικό ταξίδι του
περίφημου κρασιού σ’ όλο τον αρχαίο κόσμο μέσα στους
χιώτικους αμφορείς και τη φήμη του μέχρι της μέρες μας.
Ένα άλλο ενδιαφέρον βιβλίο του Γρηγόρη Σπανού είναι
“Ο βομβαρδισμός του πλοίου του Ερυθρού Σταυρού
WIRIL […]”. Παρακολουθεί ο αναγνώστης νοερά το
χτύπημα από τα συμμαχικά αεροπλάνα του καραβιού της
ελπίδας μέσα στο λιμάνι της Χίου το 1944, που ήρθε να
φέρει τρόφιμα στον πεινασμένο κόσμο. Αισθάνεται τον
πανικό των κατοίκων, μοιράζεται τη θλίψη για τα θύματα του
ακατανόητου βομβαρδισμού και προσπαθεί να βρει “ποιος
έφταιξε”, διαβάζοντας όλες τις απόψεις και τα σχόλια που
παραθέτει ο συγγραφέας.
Είναι αδύνατο αυτή την ώρα να παρουσιάσει κανείς όπως
θα ’θελε όλα τα βιβλία του Γρηγόρη. Εξοικονομώντας χρόνο
για τη β΄ ενότητα, τις ιστορικές βιογραφίες, να απαριθμήσω
τα παρακάτω εξίσου αξιόλογα ιστορικά πονήματά του:
- Το Προξενείο της Χίου στον καιρό της τουρκοκρατίας,
εργασία βασισμένη σε επίσημα έγγραφα γεμάτα πληροφορίες
για την τότε πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση
του νησιού μας.
- Το Χρονικό του Λιβανείου Γυμνασίου Καρδαμύλων,
τεκμηριωμένο σε αρχειακό υλικό, για την ιστορία του
Σχολείου και γενικότερα των εκπαιδευτικών πραγμάτων του
τόπου μας.
- Το Χρονικό του χιώτικου Προσκοπισμού, μια όμορφη
εξιστόρηση της προσκοπικής ζωής και δράσης μέχρι τη
δεκαετία του ’50.
- Κι ακόμη, το εντυπωσιακό για την πληρότητα της
ύλης του βιβλίο για τον Φιλοτεχνικό Όμιλο Χίου, γεμάτο
ειδήσεις για το πρώτο πολιτιστικό Σωματείο καθώς και την
πνευματική ζωή της ιδιαίτερης πατρίδας μας.
Ξεφυλλίζουμε τώρα και τα υπόλοιπα βιβλία. Αυτό που
μας κάνει εντύπωση είναι ότι διαλέγει ο συγγραφέας να
γράψει βιογραφίες συμπατριωτών μας που διακρίθηκαν
στην κοινωνία για το ήθος και την προσφορά τους. Πρώτος
ο Γεώργιος Μαδιάς, ο Καρδαμυλίτης Γυμνασιάρχης, που
“απαθανατίστηκε”, όπως εύστοχα έχει γραφεί, για την
αρετή της ζωής και το πνεύμα του. Η εξιστόρηση του βίου
του αναδεικνύει με λαμπρό τρόπο την ευρύτητα της σκέψης,
την ευσυνειδησία, καθώς και το πλούσιο εκπαιδευτικό και
κοινωνικό του έργο.
Αλλά και η περιγραφή της πορείας του Αντωνίου
Στεφάνου προκαλεί θαυμασμό: το φτωχόπαιδο του
Βροντάδου κατάφερε κάτω από αντίξοες συνθήκες να
σπουδάσει, ν’ αφοσιωθεί στην έρευνα, την επιστήμη, την
εκπαίδευση και βέβαια την αρχαιολογική προστασία και
ανάδειξη του νησιού μας.
Κι άλλες δύο ιστορικές βιογραφίες: Η μία του
Αλέξανδρου Παχνού, του έντιμου Χιώτη πολιτικού με τη
μεγάλη μόρφωση, το φιλελεύθερο πνεύμα, την ηπιότητα
του χαραχτήρα και τη φωτεινή πορεία. Και η δεύτερη, του
Νίκου Ζορμπά, του άξιου πολιτικού αντιπροσώπου μας στο
ελληνικό Κοινοβούλιο με την πολυσχιδή δράση και τη γόνιμη
διαδρομή.
Κρατώντας ένα σχετικά πρόσφατο βιβλίο του Γρηγόρη
Σπανού, τις “Βρονταδούσικες προσωπογραφίες”, θαυμάζω
ακόμα μια φορά τον ακάματο συγγραφέα για τη δουλειά
του: είναι είκοσι έξι, πληρέστατα, βιογραφικά σημαντικών
αείμνηστων μορφών του Βροντάδου, με εργογραφίες και
σχόλια.
Κλείνοντας τη σειρά των αξιόλογων έργων θυμίζουμε την
επιμέλεια του Γρηγόρη για να δημοσιευτούν βιβλία με κείμενα
άλλων , όπως είναι η αφήγηση για το 1912 του ευπατρίδη
Γεωργίου Χωρέμη, η αυτοβιογραφία του καθηγητή Αλέκου
Καλούδη και τα ηθογραφήματα /ευθυμογραφήματα
του Ευριπίδη Μπιλιράκη. Τέλος, τονίζουμε τα πάμπολλα
άρθρα και τις μελέτες του συγχωριανού σας, δημοσιευμένα
σε διάφορα έντυπα, με ποικίλα θέματα: ο Άμαντος και η
Χίος, τοπωνυμικά Εγρηγόρου και Κουρουνίων, Μουσείο
Φυσικής και Ιστορίας του Γυμνασίου Χίου κλπ, κλπ. …
Η ποιότητα των εργασιών του Γρηγόρη Σπανού είναι
αναμφισβήτητη. Η ενδιαφέρουσα θεματολογία αλλά και
οι αρετές της γραφής του μάς ελκύουν από την πρώτη
στιγμή. Άλλωστε εκτιμούμε την επιστημονική του μέθοδο:
αντικειμενικότητα, χρήση πολυάριθμων ιστορικών πηγών
(εφημερίδες, αρχεία, περιοδικά, προφορικά πειστήρια) αλλά
και κριτική στάση και διασταύρωσή τους. Σε αρκετά σημεία
γίνεται διάλογος με τον αναγνώστη, που αφήνεται ελεύθερος
να βγάλει τα συμπεράσματά του.
Η αδιάκοπη αναζήτηση της αλήθειας και η εντιμότητα της
ιστορικής αφήγησης του καλού μας φίλου συνδυάζονται με
τη σαφήνεια, την καθαρή δομή και τη λιτότητα στο λόγο, ο
οποίος βέβαια, όποτε πρέπει, γίνεται λογοτεχνικός.
Αγαπητέ Γρηγόρη,
Σ’ ευχαριστούμε για το μόχθο, τις έρευνες και το πλούσιο
έργο που μας χάρισες. Να είσαι καλά και να συνεχίσεις έτσι
για πολλά χρόνια ακόμη”!
Το τέλος της ομιλίας του Δρ. Στουπάκη καλύφθηκε
με παρατεταμένα χειροκροτήματα από τους ακροατές. Ο
πρόεδρος του Συλλόγου του πρόσφερε ως ενθύμιο ένα τόμο
με το Ιστορικό και Φωτογραφικό Λεύκωμα των χωριών μας
“Με των ανθρώπων τις μνήμες”.
Η ομιλία του
καθηγητή
Κ. Φραγκομίχαλου
υπηρετούσε. Δεν είχα όμως χρονικά
περιθώρια να αναλάβω αυτά τα τρία
παιδιά δημιουργώντας ένα επί πλέον
τμήμα, διότι είχα συμπληρώσει πλέον το
πρόγραμμά µου, πράγμα που στο γονιό
εξήγησα. Ωστόσο, ο παρακλητικός του
Επόμενος
προσκεκλημένος
τόνος, η επιμονή του και προ πάντων η
ομιλητής για τον κ. Σπανό, ήταν ο Δρ.
αγωνία που διέκρινα ότι τον κατείχε για
Κωνσταντίνος Φραγκομίχαλος, ο οποίος
το παιδί του µε έκαμαν, τροποποιώντας
συνυπηρέτησε μαζί του στο Γυμνάσιο
το όλο πρόγραμμά µου και εργαζόμενος
της Καλιμμασιάς και έκτοτε τους
υπερωριακά, να τα δεχθώ.
συνδέουν δεσμοί ειλικρινούς φιλίας.
Οι εισαγωγικές εξετάσεις ήταν
Ο κ. Φραγκομίχαλος γεννήθηκε στο
τότε
δύσκολες, και η φροντιστηριακή
Άγιο Γάλας και μεγάλωσε στο Μελανειός
διδασκαλία σε ομάδες υποψηφίων
της Χίου. Σπούδασε θεολογία και
επίπονη, καθώς στους τρεις καλοκαιρινούς
φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών,
μήνες είχαμε τετράωρη ημερήσια
και -με υποτροφία - μετεκπαιδεύτηκε
διδασκαλία όλες τις ημέρες πλην της
επί τριετία στην κλασική φιλολογία
Κυριακής. Σύντομα διαπίστωσα την
και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του
ευφυΐα, την επιµέλεια και τη μεθοδικότητα
Λονδίνου (Kings’College), από το οποίο
του κοριτσιού αυτού, και στο τέλος ήµουν
και έλαβε διδακτορικό δίπλωμα.
απολύτως βέβαιος για την επιτυχία του.
Υπηρέτησε στη δευτεροβάθμια
Αποχαιρετώντας την για τις εξετάσεις της
εκπαίδευση, διαδοχικά, ως φιλόλογος
είπα: «Να έχεις θάρρος. Εσύ θα περάσεις
καθηγητής, διευθυντής λυκείου και
μεταξύ των δέκα πρώτων !». Πέρασε
σχολικός σύμβουλος φιλολόγων, ενώ
σε πανελλήνια κλίµακα πρώτη στη
παράλληλα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο
Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών.
Αιγαίου την τεχνική της γραπτής και
Το κορίτσι αυτό ήταν η
προφορικής επικοινωνίας.
Αγγελική Αδαμαντίου Μιχαληνού.
Έχει συγγράψει βιβλία, μελέτες
Και φαντάζεστε τη χαρά και την
και επιστημονικά άρθρα, μετέχει σε
επιστημονικά συνέδρια, είναι μέλος Ο Δρ. Κωνσταντίνος Φραγκομίχαλος, από τη βιντεοπροβολή με την ομιλία του για τον Γρηγόρη ικανοποίηση της συζύγου µου και
εµένα, όταν αργότερα στο Εξωτερικό
επιστημονικών ενώσεων, έχει διατελέσει
Σπανό
που διαμέναµε πληροφορηθήκαμε ότι
μέλος του προεδρείου συνδικαλιστικών
έγινε σύζυγος του καλύτερού µας φίλου,
ενώσεων, και είναι ιδρυτικό μέλος και
απερηφάνευτος, όπως λέμε στα χωριά µας- και παράλληλα
του Γρηγόρη Σπανού.
πρόεδρος Συλλόγου Φιλολόγων Χίου και πολιτιστικών ετοιμόλογος και µε πηγαίο χιούμορ, µας διασκέδαζε µε
Ο
Γρηγόρης
μετά
το Γυμνάσιο Καλλιµασιάς υπηρέτησε στο
σωματείων και συλλόγων. Αυτό που τον συνδέει άρρηκτα τις πάντα εύστοχες «ατάκες» του, ενώ και στις παρέες μάς
με μας τους Αμανίτες, είναι ότι διατελεί επί σειρά ετών ενθουσίαζε µε το κέφι και το τραγούδι του, καθώς είχαμε Γυμνάσιο Αρρένων Χίου, εν συνεχεία για κάποιο διάστημα
Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου του Μελανειούς ανακαλύψει έγκαιρα την καλλιφωνία του, που κι’ αυτήν στο Γυμνάσιο Μεγάρων. Έκανε διετείς μεταπτυχιακές
σπουδές στην Ιστορία. Έλαβε το πτυχίο και του Ιστορικού“Μέλαινα άκρα”.
-στη μετριοφροσύνη του- µας την απέκρυπτε. Επί πλέον η
Τον Δρ Φραγκομίχαλο προσκάλεσε ο Σύλλογός μας εκτίμηση στο πρόσωπό του προερχόταν και από το γεγονός Αρχαιολογικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής. Και
για να μας εκθέσει την εκπαιδευτική και την ανθρώπινη ότι ήταν χαρακτήρας ακέραιος, αξιοπρεπής, ανυπόκριτος επανήλθε το 1980 µε την Αγγελική στη Χίο, τοποθετούμενος
διάσταση του κ. Σπανού. Ανειλημμένες υποχρεώσεις δεν του και ευθύς ή -για να το πω πιο απλά- ανήκε στους ανθρώπους στο Γυμνάσιο Θηλέων, όπου και παρέµεινε μέχρι το 1986.
Τα επόμενα χρόνια μέχρι τη συνταξιοδότησή του επιλεγόταν
επέτρεψαν να παραβρεθεί αυτοπροσώπως στην εκδήλωση. εκείνους που «Τα χείλη τους λένε ό, τι και η καρδιά».
και υπηρετούσε ως Διευθυντής Σχολείων, και συγκεκριμένα
Δέχθηκε, όμως, με ευχαρίστηση να μαγνητοσκοπήσει την
Για όλα τα παραπάνω τον εκτιμούσαν και αγαπούσαν και κατά χρονολογική σειρά, του Λυκείου Καρδαµύλων, του
ομιλία του, η οποία προβλήθηκε στο ακροατήριο.
οι μαθητές, και επί πλέον για τη διδακτική του δεξιότητα, την Λυκείου Καλλιµασιάς, του Γυµνασίου Βροντάδου και,
Ο κ. Φραγκομίχαλος στην ομιλία του είπε:
παιδαγωγική του καθοδήγηση και την άοκνή του εργατικότατα
Κυρίες και Κύριοι, Μέλη και Φίλοι του Συλλόγου και -για κάτι που για τους μαθητές μετράει ιδιαίτερα- τη τέλος, του 1ου Γυµνασίου Χίου, του στεγαζόμενου στο
ιστορικό κτήριο του πρώην Γυµνασίου Αρρένων, απ’ όπου
Κουρουνιωτών-Εγρηγοριανών,
βαθμολόγησή τους µε δικαιοσύνη και αντικειμενικότητα.
το 2005 και συνταξιοδοτήθηκε.
Καλημέρα σας και Καλή Χρονιά.
Ο δεσμός ανάμεσα στους δυο µας υπήρξε ακόμα πιο
Στα Σχολεία αυτά άσκησε µε υπευθυνότητα και
Η ευγενική εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου στενός, διότι πέραν της συναδελφικότητας μάς συνέδεε η
πρόσκλησή µου στη σημερινή πανηγυρική εκδήλωση και µε κοινή Βορειοχωρίτικη καταγωγή και νοοτροπία, τα κοινά αποτελεσματικότητα τη διοίκηση, οργάνωσε ποικίλες
χαροποιεί και µου περιποιεί ιδιαίτερη τιμή. Και τούτο για δύο ήθη και έθιμα, η ίδια αγάπη για τα χωριά µας και ο αυτός σχολικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες, μερίμνησε για τη
συντήρηση και επισκευή των κτηρίων τους, και συνεργάστηκε
λόγους :
καημός για τους βασανισμένους κατοίκους τους. Μάλιστα,
Πρώτον, διότι είμαι προσκεκλημένος του τόσο δραστήριου µας συνέδεε και αυτό ακόμα το κοινό γλωσσικό ιδίωμα αρμονικότατα και αποτελεσματικά µε τους Καθηγητές, τους
και φιλοπρόοδου Συλλόγου σας και Εσάς όλων των Μελών των χωριών µας. Και θυμάμαι πως συχνά συνάδελφοι μας Γονείς και Κηδεμόνες, τα Προϊστάμενα Στελέχη Εκπαίδευσης
του, Βορειοχωριτών εκλεκτών, και, ως κοντοχωριανών ζητούσαν να τους εξηγήσουμε τη σημασία λέξεων που στη του Νομού και φυσικά και µε τους Μαθητές.
Πέραν όμως όλων αυτών, ο Γρηγόρης υπηρέτησε
Αμανιτών, ιδιαίτερα σ’ εµένα αγαπητών.
μεταξύ µας συνομιλία εμείς οι δυο χρησιμοποιούσαμε.
µε αφοσίωση αξιοθαύμαστη και ζήλο υποδειγματικό τα
Και δεύτερον, διότι κλήθηκα να μιλήσω για το Γρηγόρη
Μετά τις πρώτες ημέρες του διορισμού του, έμαθα ότι
Σπανό, συνάδελφο φιλόλογο εκλεκτό και φίλο µου παλαιό ο Γρηγόρης γεννήθηκε το 1945 στον Εγρηγόρο, ότι ήταν Γράμματα και τον Πολιτισμό µε διαλέξεις, συμμετοχή
σε Επιτροπές και Διοικητικά Συμβούλια Πολιτιστικών
και αδελφικό.
γιος, των αείμνηστων πλέον, Δημητρίου και Μαρκέλλας
Ωστόσο, όσο και αν ακούγεται παράξενα, νιώθω Σπανού, τους οποίους εν συνεχεία είχα τη τιμή και τη χαρά να Συλλόγων και Σωματείων, και µε ένα πλούσιο και
σημαντικότατο συγγραφικό έργο.
παράλληλα, για δύο επίσης λόγους, αμήχανα και άβολα.
γνωρίσω, και να διαπιστώσω εκ του σύνεγγυς, συζητώντας
Πράγματι, µε άρθρα του σε περιοδικά ήδη από τα
Πρώτον, διότι καλούμαι να μιλήσω για το Γρηγόρη, τον µε τον φωτισμένο Δάσκαλο πατέρα του και μελετώντας τα
οποίον εσείς γνωρίζετε από μικρό παιδί, οπότε φοβούμαι περισπούδαστα βιβλία του, τη φιλομάθεια και ευρυμάθειά φοιτητικά του χρόνια, µε αυτοτελείς μελέτες και βιβλία
μήπως όσα πω, ο παραχωρίτης εγώ, είτε είναι σ’ εσάς πέρα του, τη μέχρι πάθους αγάπη του για τον Εγρηγόρο, τη στη συνέχεια, ερευνά και διαφωτίζει πλείστα ζητήματα
για πέρα γνωστά είτε -σε σύγκριση µε όσα γνωρίζετε- πολύ- γενικότερη φιλοπατρία του καθώς και τη μεγαλοσύνη της της Χιακής Ιστορίας. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι θυσιάζει
ατελεύτητες ώρες για την έρευνα και τη συγγραφή, συχνά
πολύ λιγοστά.
ψυχής του και την ευγένεια του ήθους του.
κατόπιν παρακλήσεως Πολιτιστικών Φορέων, χωρίς ποτέ
Δεύτερον, διότι ο αγαπητός Γρηγόρης, όντας από τη φύση
Έμαθα, επίσης, ότι ο Γρηγόρης φοίτησε στις τελευταίες
του μετριόφρων και σεμνός, αποφεύγει να προβάλλει τον τάξεις του Δημοτικού στην Αθήνα, όπου είχε μετατεθεί καμιά υλική ανταμοιβή,
Τελειώνοντας, θέλω να συγχαρώ το Σύλλογό σας για την
εαυτό του και το έργο του, οπότε φοβούμαι μήπως ακόμα από τη Χίο ο πατέρας του. Ότι τελείωσε εκεί το Γυμνάσιο
και η στοιχειώδης από μέρους µου προβολή εκληφθεί από και εν συνεχεία εισήλθε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, αξιέπαινη πρωτοβουλία του να τιμήσει τον Γρηγόρη Σπανό,
για τη συγκινητική αγάπη και το ενδιαφέρον που επιδεικνύει
εκείνον ως αδικαιολόγητη υπερβολή.
επιτυγχάνοντας, μάλιστα, μεταξύ των πρώτων και
Όμως, παραμερίζοντας αυτούς τους ενδοιασμούς, θα λαμβάνοντας Κρατική υποτροφία, την οποία διατήρησε για τα χωριά σας, καθώς και για όλες τις λοιπές του
αποτολμήσω να τον σκιαγραφήσω, όπως τον γνώρισα και τον καθ’ όλη του τη φοίτηση, καθώς συγκέντρωνε πάντα την δραστηριότητες, για τις οποίες µας πληροφορεί η έγκριτη και
συμπαθέστατη εφημερίδα σας, ο «Αυλόγυρος». Εύχομαι δε
γνωρίζω, αφού όμως εκ προοιμίου παρακαλέσω εσάς να µου προβλεπόμενη υψηλή βαθμολογία.
από καρδιάς στους διοργανωτές της σημερινής εκδήλωσης,
συγχωρήσετε τις όποιες παραλείψεις, και αφού διαβεβαιώσω
Εδώ θα παρακαλέσω να µου συγχωρήσετε µια μικρή
τον Γρηγόρη ότι δεν θα πω ούτε µία λέξη παραπάνω από παρέκβαση. Ένα πρωινό, τον Ιούνιο του 1973, κάποιος στον τιμώμενο, και σε όλους εσάς τους παρισταμένους
και στις οικογένειές σας, καθώς και στους Κουρουνιώτες
αυτά που ως πραγματικότητα έζησα και ζω.
γονιός, που συγχωρέθηκε πρόσφατα -ας αναπαύει ο Θεός
Το Γρηγόρη τον πρωτογνώρισα το 1970 ως πρωτοδιόριστο τη μακαριστή ψυχή του- µου τηλεφώνησε και µου ζήτησε και Εγρηγοριανούς όπου γης χρόνια πολλά µε χαρά, κάθε
καθηγητή στο αρτισύστατο τότε Γυμνασιακό Παράρτημα ευγενικά να αναλάβω τη φροντιστηριακή προετοιμασία επιθυμητή επιτυχία και προ πάντων υγεία.
Σας ευχαριστώ πολύ
Καλλιμασιάς, στο οποίο είχα και εγώ διοριστεί ένα μόλις της κόρης του μαζί µε άλλα δύο κορίτσια, για να δώσουν
Θερμό χειροκρότημα από τους παρισταμένους κάλυψε
έτος ενωρίτερα.
εισαγωγικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο. Να διευκρινήσω
Ο Γρηγόρης κέρδισε από την πρώτη στιγμή την εκτίμηση ότι µε την ισχύουσα τότε νομοθεσία διορισμένος καθηγητής το τέλος της ομιλίας του Δρ. Φραγκομίχαλου, η οποία
και την αγάπη όλων µας. Καταρτισμένος επιστημονικά, μπορούσε να διδάσκει επίσημα σε Φροντιστήριο υπό τον φώτισε άγνωστες πτυχές της εκπαιδευτικής διάστασης του
καλοσυνάτος, πάντα χαμογελαστός, πρόσχαρος και όρο να µην έχει σε αυτό μαθητές του Σχολείου στο οποίο κ. Σπανού.
καταδεκτικός, απλός στους τρόπους και ταπεινός -
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
8
Η βράβευση του κ. Γρηγόρη Σπανού
“Κέρδος είναι η χαρά να μοιράζεσαι με τους άλλους
συμπολίτες σου τον πνευματικό σου κόπο”
H βράβευση από τον πρόεδρο
του Συλλόγου
Μετά το τέλος των
ομιλιών
των
εκλεκτών
προσκεκλημένων ομιλητών,
η συντονίστρια κάλεσε τον
πρόεδρο του Συλλόγου κ.
Δημήτρη Γεντή να επιδώσει
στον κ. Σπανό την τιμητική
πλακέτα.
Κάτω
από
τα
παρατεταμένα
και
αυθόρμητα χειροκροτήματα
των παρισταμένων, απτό
δείγμα της αναγνώρισης της
προσφοράς του κ. Σπανού
στην πνευματική ζωή του
τόπου μας, ο πρόεδρος
επέδωσε
την
τιμητική
πλακέτα στην οποία αναγράφεται:
ΣΥΛΛΟΓΟΣ
ΚΟΥΡΟΥΝΙΩΤΩΝ ΕΓΡΗΓΟΡΙΑΝΩΝ
“ Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ”
ΣΕ ΕΝΔΕΙΞΗ ΤΙΜΗΣ
ΣΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΣΠΑΝΟ
ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
ΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ & ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
ΚΑΙ ΩΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΧΙΟΥ ΜΑΣ
ΑΘΗΝΑ 1 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
Ο κ. Σπανός, αφού παρέλαβε την τιμητική πλακέτα, με
έκδηλη συγκίνηση, ανέβηκε στο βήμα και είπε:
“Ευχαριστώ θερμά τον Πρόεδρο του Συλλόγου
Κουρουνιωτών-Εγρηγοριανών Χίου «Άγιος Ιωάννης ο
Θεολόγος» κ. Δημήτριο Γεντή και τα μέλη του Διοικητικού
Συμβουλίου για την τιμή που μου επιφύλαξαν , καθώς και τους
συναδέλφους Κώστα Φραγκομίχαλο και Νίκο Στουπάκη,
διδάκτορες της Φιλοσοφίας, Σχολικούς Συμβούλους επί τιμή
και ακριβούς μου φίλους, για όσα κατέθεσαν για το πρόσωπό
μου.
Ευχαριστώ επίσης τους συμπατριώτες και φίλους που
παρευρίσκονται. Εύχομαι σε όλους καλή χρονιά με υγεία
και κάθε οικογενειακή και ατομική ευτυχία. Σε όλα τα
παιδιά που βραβεύτηκαν εύχομαι να έχουν καλή πρόοδο στις
σπουδές τους.
Δε σας κρύβω ότι αυτήν την ώρα νιώθω βαθιά συγκίνηση,
αλλά παράλληλα αισθάνομαι αμήχανος και τυχερός. Γιατί
θεωρώ ότι είναι πραγματική τύχη να αναγνωρίζουν οι άλλοι
ως σημαντικό ό,τι εσύ επέλεξες να ακολουθήσεις και να
υπηρετήσεις για μια ολόκληρη ζωή από αγάπη και κλίση
έμφυτη, κληροδοτημένες και τις δυο - χωρίς αμφιβολία- από
το μακαρίτη τον πατέρα μου.
Από φοιτητής ακόμα άρχισα να ασχολούμαι με την
επιστημονική έρευνα και τη συγγραφή με έμφαση στην τοπική
ιστορία, συνδυάζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο την αγάπη για τον
τόπο μου με το πάθος για την έρευνα. Εξακολούθησα να
ασχολούμαι και στη διάρκεια της 35χρονης σταδιοδρομίας
μου ως εκπαιδευτικού, όσο βέβαια μου το επέτρεπαν οι
πολλαπλές επαγγελματικές μου υποχρεώσεις, στις οποίες
θέλω να ελπίζω ότι ανταποκρίθηκα με επάρκεια. Τα τελευταία
δέκα χρόνια, όντας συνταξιούχος, έχω ξανά τη δυνατότητα
να αφιερώνω περισσότερο χρόνο στις μελέτες μου.
Από αυτήν την ενασχόληση δεν επιδίωξα ποτέ το υλικό
κέρδος. Κέρδος είναι η χαρά που εισπράττω κάθε φορά που
ένα κείμενό μου δημοσιεύεται ή ένα βιβλίο μου τυπώνεται και
μου δίνεται έτσι η ευκαιρία να μοιραστώ με τους συμπολίτες
μου τους καρπούς, περισσότερο ή λιγότερο σημαντικούς, του
δικού μου μόχθου.
Ωστόσο, παρόλο που κρίνω ως επαρκή ανταμοιβή για
το έργο μου τη χαρά που αυτό το ίδιο μου έχει προσφέρει,
είναι ανθρώπινο η αναγνώρισή του από τους άλλους ως
σημαντικού να με τιμά και να με συγκινεί ιδιαίτερα. Όταν
μάλιστα η τιμή αυτή προέρχεται από τους «δικούς» μου
ανθρώπους, τότε είναι σίγουρο ότι και η τιμή γίνεται
μεγαλύτερη και η συγκίνηση βαθύτερη.
Κι εμένα σήμερα με τιμάτε οι δικοί μου άνθρωποι: οι
συγχωριανοί μου, που μας συνδέουν δεσμοί ισχυροί, σαν
εκείνους του αίματος: οι κοινές μνήμες, τα κοινά βιώματα,
οι παραδόσεις μας, οι ιστορίες μας και -κυρίως- η άσβηστη
αγάπη για τον τόπο μας, τα χωριά μας, και η αγωνία για το
μέλλον τους.
Λίγες σκέψεις μου γι’ αυτά τα χωριά θα ήθελα με την
παρούσα ευκαιρία να μοιραστώ μαζί σας και ελπίζω να μην
κρίνετε άκαιρη τη σύντομη παρέκβαση.
Είναι αλήθεια ότι, παρόλο που εδώ και χρόνια υπάρχουν
όλες εκείνες οι ανέσεις που παλιότερα τις νομίζαμε
πολυτέλεια, τα χωριά μας έχουν ερημώσει.
Παρακολούθησα τη ραγδαία μείωση του πληθυσμού τους
από παιδί. Ωστόσο αυτά τα χωριά ζουν ακόμα, έστω κι αν οι
μόνιμοι κάτοικοί τους σήμερα είναι ελάχιστοι γέροντες. Και
- επιτρέψτε μου να είμαι αισιόδοξος- θα εξακολουθήσουν να
ζουν, όσο τα θυμούνται, τα αγαπούν και τα νοιάζονται όσοι
κατάγονται απ’ αυτά, ανεξάρτητα από το πού ζουν τώρα.
Πολλά είναι τα σημάδια που μου εμπνέουν αυτήν την
αισιοδοξία: πρώτα απ’ όλα η ύπαρξη δραστήριων συλλόγων,
όλοι καμαρώνομε τα νιάτα, που μεγάλωσαν κάτω από άλλο
ουρανό, να συμμετέχουν ενεργά στις παραδόσεις μας, λες και
δεν έλειψαν μια μέρα από την πατρική γη. Αυτή η ίδια αγάπη
τους οδηγεί να τελέσουν τους γάμους των παιδιών τους ή τη
Ο τιμώμενος συγχωριανός μας καθηγητής και
συγγραφέας κ. Γρηγόρης Σπανός στο βήμα
Ο πρόεδρος του Συλλόγου κ. Δημήτρης Γεντής έχει
επιδώσει την τιμητική πλακέτα στον κ. Γρηγόρη Σπανό.
όπως είναι ο δικός σας και οι τοπικοί σύλλογοι των χωριών
μας, καθώς και εκείνοι τους οποίους έχουν ιδρύσει οι
συγχωριανοί μας όπου κι αν βρέθηκαν στη ζωή τους, με
στόχο να διατηρήσουν τους δεσμούς μεταξύ τους, αλλά και
με τα χωριά τους, να κρατήσουν ζωντανές τις παραδόσεις
τους, να γαλουχήσουν μ’ αυτές τα παιδιά και τα εγγόνια τους.
Πέτυχαν έτσι να «πάρουν» μαζί τους την πατρίδα που δεν
μπόρεσε να τους κρατήσει κοντά της, που ήταν πολύ φτωχή
για να θρέψει αυτούς και τα όνειρά τους. Την πήγαν στην
Αθήνα, μα και στην Αμερική, στον Καναδά, στην Αυστραλία,
στην Αφρική, στη Γερμανία..., την κουβαλούν μαζί τους κάθε
μέρα, κι εκείνη τους δίνει δύναμη και τους καμαρώνει για την
προκοπή τους.
Οι σύλλογοι αυτοί, των Κουρουνιωτών -Εγρηγοριανών
ενισχύουν τα χωριά μας σε κάθε ευκαιρία, χρηματοδοτούν
οποιαδήποτε πρωτοβουλία στοχεύει στη βελτίωσή τους, στην
ανάδειξη του πολιτισμού τους, στη συντήρηση των ιερών
ναών τους, των παρεκκλησίων ή των σιωπηλών σήμερα
σχολικών κτιρίων, στη διάνοιξη αγροτικών δρόμων κ. ά.
Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η πρωτοβουλία του δικού σας
συλλόγου για την έκδοση του “Αυλόγυρου” που φέρνει τα
νέα, για τα χωριά μας και τους συγχωριανούς μας όπου
υπάρχει Κουρουνιώτης ή Εγρηγοριανός - και όχι μόνο - και
έχει καταξιωθεί στη συνείδηση των συμπατριωτών μας.
Η αγάπη για τη γενέτειρα είναι αυτή που φέρνει πίσω τους
μετανάστες μας και τους πείθει να ξοδέψουν χρήματα για να
επισκευάσουν το πατρικό σπίτι ή για να αγοράσουν σπίτι στο
χωριό τους, έστω κι αν θα το χαρούν μόνο λίγες μέρες κάθε
χρόνο. Η αγάπη και η νοσταλγία για τα χωριά τους φέρνει
αυτούς και τα παιδιά και τα εγγόνια τους στα πανηγύρια μας
κάθε καλοκαίρι, τότε που τα χωριά ζωντανεύουν, που σμίγουν
με συγκίνηση συγγενείς και φίλοι, ντόπιοι και ξενιτεμένοι, και
βάφτιση των εγγονιών τους στις εκκλησιές των χωριών τους.
Αισιοδοξία για το μέλλον των χωριών μας μου εμπνέει
επίσης η παρουσία και συνεχής αύξηση των «εποίκων» τους,
δηλαδή, όλων εκείνων των συμπολιτών μας που, μολονότι
δεν κατάγονται απ’ αυτά, γοητευμένοι από την ομορφιά
και τη γαλήνη τους, μα και από τη ζεστασιά των κατοίκων
τους, επέλεξαν να κάνουν τα χωριά μας δικό τους καταφύγιο
στις εβδομαδιαίες αποδράσεις τους από τη ρουτίνα της
καθημερινότητας. Αγόρασαν σπίτια, τα έφτιαξαν, έφεραν
τις οικογένειες και τους φίλους τους, διαφήμισαν έμπρακτα
την ομορφιά που ανακάλυψαν στα χρώματα της φύσης,
στη γλύκα της απλής ανθρώπινης επαφής, στο γέλιο που
ξεχύνεται αυθόρμητα στις συζητήσεις και τα πειράγματα του
καφενείου.
Τον τελευταίο καιρό με χαρά παρακολουθούμε την
αξιέπαινη προσπάθεια για διάνοιξη των παλιών μονοπατιών
των χωριών μας από ομάδα εθελοντών με τη σύμπραξη
χωριανών και την καθοδήγηση του αγαπητού συναδέλφου
Γιώργου Χαλάτση. Οι περιπατητικές αυτές διαδρομές
σε συνδυασμό με αξιοποίηση των Αγιασμάτων, των
μεταλλείων Κεράμου, της Παναγίας του Αγίου Γάλακτος
και του Μελανειούς θα δημιουργήσουν προϋποθέσεις για
τουριστική ανάπτυξη του τόπου μας.
Ας είμαστε λοιπόν στους δύσκολους καιρούς που ζούμε
αισιόδοξοι ότι όσο η αγάπη για την ιδιαίτερη πατρίδα μας
περνά από γενιά σε γενιά σαν πολύτιμη κληρονομιά κι όσο
υπάρχουν άνθρωποι που τους συγκινεί η φύση και η παράδοση
δε θα χαθεί ό,τι όμορφο κι αληθινό αντιπροσωπεύουν τα
χωριά μας”.
Το τέλος της ομιλίας του κ. Σπανού καλύφθηκε μ’
ένα ζεστό και παρατεταμένο χειροκρότημα. Η μεγάλη
οικογένεια των Κουρουνιωτών και Εγρηγοριανών τίμησε
ένα άξιο τέκνο της, ένα ακάματο εργάτη του πνεύματος,
έναν ερευνητή της ιστορίας του τόπου μας, ένα σπουδαίο
μελετητή του πολιτισμού του.
Στη συνέχεια ζήτησε το λόγο, εκτός προγράμματος,
ο καλός φίλος του Συλλόγου μας από την Παρπαριά,
δικηγόρος κ. Κώστας Ψυλλίδης.
Στη σύντομη τοποθέτησή του ο κ. Ψυλλίδης, μεταξύ
άλλων, είπε πως δεκάδες χρόνια τώρα ο Σύλλογος
Κουρουνιωτών Εγρηγοριανών Χίου Αττικής μας οδηγεί
στο δρόμο για να νικήσουμε την αμνησία, που είναι
πραγματικός θάνατος, με εκδηλώσεις σαν αυτή και πολλές
άλλες.
Για να γίνει και ο ίδιος αρωγός στην προσπάθεια αυτή
πρόσφερε στον πρόεδρο του Συλλόγου σε φωτοτυπημένο
αντίγραφο το βιβλίο του Κ. Άμαντου “Γλωσσικά
Μελετήματα” και ένα τόμο με τεύχη από την “Διάπλαση
των παίδων” για τη βιβλιοθήκη του Συλλόγου.
Τέλος στον κ. Σπανό πρόσφερε φωτοτυπημένη συλλογή
με όλα τα άρθρα του που έχουν δημοσιευθεί στη Χιακή
Επιθεώρηση.
Με αίσθημα ψυχικής ευφορίας έκλεισε μια ακόμη
όμορφη πρωτοχρονιάτική γιορτή του Συλλόγου.
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
9
γράμματα που πήραμε
ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
Οικονομική ενίσχυση για τον
“Αυλόγυρο”
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν
διάφορα ποσά για τον «Αυλόγυρο»:
1. Αθανασόπουλος Δημήτρης & Ειρήνη
10 €
2. Αρακάς Μιχάλης
22 €
3. Αρμένη Σταματία
20 €
4. Βορριάς Ν. Ιωάννης
20 €
5. Γλεντή Ελένη
100 €
6. Δημητρίου Μαρία-Ευγενία-Καλλιόπη
20 €
7. Καραμούζος Αλέκος & Μαρία
50 €
8. Κατσαρός Σπύρος & Σοφία
20 €
9. Κατσαρός Σωτήρης & Ελένη
30 €
10. Κοτσάτος Στ. Γεώργιος
20 €
11. Κουστουλίδη Μάρω
20 €
12. Κωνσταντινίδου Παναγιώτα
10 €
13. Μιχάλου Μαρίκα
20 €
14. Σοϊλέ Άννα
20 €
15. Σταματινός Κώστας & Μαρία
20 €
16. Φαφαλιός
100 €
17. Φύσσας Εμμανουήλ
20 €
Στη μνήμη Ευτυχίας Μιχαλάκη
18. Μιχαλάκης Δημήτρης & Μαρία
20 €
19. Μιχαλάκη Κυριακή
100 €
20. Μιχαλάκη Δ. Μαρκέλλα
20 €
Στη μνήμη Μαρκέλλας Κατσαρού
21. Κοτσάτος Σταμάτης & Γεωργία
50 €
Στη μνήμη Κωνσταντίνου Σιταρά
22. Κυριακάκης Δημήτρης & Βαρβάρα 20 €
Στη μνήμη Καλλιόπης Βορριά
23. Βορριά Στ. Μαρία
40 €
24. Καζάς Μιχάλης & Παναγιώτα
20 €
25. Κατσαρού Π. Μαρία
50 €
26. Μοσχούρης Πέτρος & Πόπη
40 €
27. τέκνα Ευτυχίας Μιχαλάκη
50 €
Το Δ.Σ του Συλλόγου μας και η Συντακτική Επιτροπή της
Εφημερίδας μας σας ευχαριστεί θερμά γιατί με τις προσφορές
σας μπορεί να εκδίδεται τακτικά και απρόσκοπτα.
Προσφορές στον Πολιτιστικό
Σύλλογο Εγρηγόρου
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι πρόσφεραν διάφορα
ποσά στον Πολιτιστικό Σύλλογο Εγρηγόρου.
Στη μνήμη Πόπης Κάμπουρα
1. Οικογ. Σπανού Δ. Γρηγόρη
30 €
Στη μνήμη Ευτυχίας Μιχαλάκη
2. Βορριάς Ιωάννης & Σωτηρία
30 €
3. Βορριάς Παναγιώτης & Λίτσα
30 €
Το Δ.Σ. του Συλλόγου σας ευχαριστεί θερμά για τις
προσφορές σας.
Προσφορές για την επισκευή του
δρόμου του Κάτω Χωριού
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι πρόσφεραν διάφορα
ποσά για την επισκευή του δρόμου του Κάτω Χωριού.
1. Ανώνυμος250 €
Στη μνήμη Κωνσταντίνου Σιταρά
2. Ζαννής Βασίλης
50 €
Στη μνήμη Ευτυχίας Μιχαλάκη
3. Μιχαλάκης Δ. Γιώργος
50 €
4. Μιχαλάκη Δ. Πίτσα 20 €
Στη μνήμη Καλλιόπης Βορριά
5. Αποστολάρα Αργυρώ
30 €
6. Ζαννή Ανθή
20 €
7. Ζαννής Βασίλης
50 €
8. Κατσαρός Ισίδωρος
100 €
9. Κεφάλας Γιώργος & Λιζ
50 €
10. Μιχαλάκη Δ. Μαρκέλλα
30 €
11. Μιχαλάκη Δ. Πίτσα
30 €
Τα μέλη της Επιτροπής για την επισκευή του δρόμου του
Κάτω Χωριού, σας ευχαριστούν θερμά για τις προσφορές σας
και εύχονται ο Πανάγαθος Θεός δια πρεσβειών του Αγίου
Ιωάννου του Θεολόγου να αναπαύσει τις ψυχές τους.
Προσφορές για τον Ιερό Ναό
Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι πρόσφεραν τα
διάφορα ποσά για την συντήρηση των παλαιών εικόνων
της εκκλησίας της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στον
Εγρηγόρο.
Στη μνήμη Κέλλης Κόρνια-Αυγερινού
1. Κουτσοδόντη Ειρήνη και Σπύρος 50$AUS2
Τα μέλη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής σας ευχαριστούν
θερμά για τις προσφορές σας και εύχονται ο Σωτήρας
Χριστός να σας βοηθά και να σας προστατεύει πάντα.
Διόρθωση
Στο προηγούμενο φύλλο του “Αυλόγυρου” στη στήλη των
προσφορών, από παραδρομή δεν γράψαμε πως η προσφορά
των 50$ του Ηλία Ι. Μιχαλάκη στον “Αυλόγυρο” ήταν στη
μνήμη της Ευτυχίας Μιχαλάκη. Για την παράλειψη αυτή
ζητάμε την κατανόηση τόσο του προσφέροντος όσο και της
οικογένειας της εκλιπούσης.
Επιμέλεια Φωφώ-Μαυρουκάκη
Από τον κ. Αναστάσιο Μπίλλο, από την Καλλιμασιά, πήραμε το παρακάτω γράμμα που απευθύνεται
στον πρόεδρο του Συλλόγου μας, αλλά αφορά στο άρθρο του Γιάννη Μιχαλάκη “Το “Κολομπάκι”
και το σαρκίο του” που δημοσιεύσαμε στο προηγούμενο τεύχος του “Αυλόγυρου”.
Καλλιμασιά, 7 Ιανουαρίου 2015
Κύριε Πρόεδρε,
Εντελώς τυχαία έπεσε στα χέρια μου η περιοδική έκδοση της εφημερίδας σας “Αυλόγυρος” (τεύχος
78 του 2014) με ειδήσεις, σχόλια, ανταποκρίσεις και οτιδήποτε άλλο έχει σχέση με την επικαιρότητα των
χωριών σας.
Από την επιμελημένη και φροντισμένη ύλη με τράβηξε, ιδιαίτερα το άρθρο Το “Κολομπάκι” και το
το σαρκίον του. Αν και η ηλικία των 90 ετών και το πατρώνυμο Κώστας, μου προκάλεσαν σύγχυση, η
σωματική περιγραφή, το κοφτερό και εύστροφο μυαλό και η δημοσιευμένη του φωτογραφία με κάνουν
να πιστέψω ότι πρόκειται για το άτομο που γνώρισα στα χρόνια των σπουδών μου. Πράγματι, άνθρωπος
ευχάριστος, ταπεινός, καταδεκτικός προικισμένος με όλες τις αρετές που τον έκαναν να ξεχωρίζει από
τους άλλους ανθρώπους.
Αναφέρεται ότι το κείμενο αλιεύθηκε από τη σελίδα κοινωνικής δικτύωσης τους Γιάννη Μιχαλάκη.
Αν και γενναιόδωρος και περιγραφικότατος σε γεγονότα που σημάδεψαν την προσωπική του ζωή, δεν
αναφέρεται πουθενά ότι παράλληλα με τη δουλειά του, ως δικαστικός επιμελητής, χρημάτισε και ως
φοιτητής της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (ΑΣΟΕΕ) στα χρόνια 1960…
που τον γνώρισα προσωπικά! Δεν γνωρίζω αν αποφοίτησε. Αυτό που γνωρίζω είναι πως η υποχρεωτική
παρουσία στην παράδοση του μαθήματος, που απαιτούσαν ορισμένοι καθηγητές, του δημιουργούσε
δυσεπίλυτα προβλήματα, που δεν μπορούσε ν’ αντιμετωπίσει λόγω της δουλειάς του.
Η αναφορά μου αυτή, κύριε πρόεδρε, γίνεται για δυο λόγους:
α) Για να πληροφορηθώ ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο που γνώρισα με την πρόσθετη ιδιότητα
της ακαδημαϊκής τους ιδιότητας και, κυρίως
β) Για να σας γνωρίσω την Πανεπιστημιακή του ιδιότητα, που η απόκτησή της ήταν ένας
πραγματικός αξιέπαινος άθλος του, αφού την απόκτησε και την εκτελούσε παράλληλα με την
κοπιαστική σωματική και πνευματική του εργασία.
Σας εύχομαι ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ
Με εκτίμηση
Αναστάσιος Μπίλλος
Αγαπητέ κύριε Μπίλλο, αρχικά να σας ευχαριστήσουμε θερμά για την καλοσύνη που είχατε να
επικοινωνήσετε μαζί μας και για τα πολύ καλά λόγια που παραθέσατε για το μκρό μας έντυπο.
Σας οφείλουμε, αληθινά, χάρη γιατί με την επιστολή σας αυτή πληροφορηθήκαμε και εμείς,
οι νεότεροι, πως ο συγχωριανός μας Γιάννης Σιταράς, το Κολομπάκι, όπως τον αποκαλούσαμε
εμείς, κατόρθωσε, (τότε που το να εισαχθεί κανείς σε πανεπιστημιακές σχολές ήταν πραγματικό
κατόρθωμα) παράλληλα με την επίπονη πνευματική εργασία του να εισαχθεί και να φοιτήσει στην
ΑΣΟΕΕ, χωρίς, ωστόσο να καταφέρει να αποκτήσει ποτέ πτυχίο. Την πληροφορία διασταυρώσαμε με
το οικογενειακό του περιβάλλον και είναι αληθής. Το γεγονός ότι συνυπήρξατε στο πανεπιστήμιο,
παρ’ ότι, απ’ όσα συμπεραίνουμε από τα γραφόμενά σας, εσείς είστε πολύ νεότερος, οφείλεται στο
γεγονός ότι ο ίδιος, λόγω των βιοποριστικών αναγκών του που τον υποχρέωσαν να εργάζεται,
εισήχθη στο Πανεπιστήμιο σε προχωρημένη ηλικία. Όσο για το πατρώνυμο, παρ’ ότι εμείς οι νεότεροι
δεν γνωρίσαμε ποτέ τον πατέρα του, όλες οι πληροφορίες, γραπτές και προφορικές αναφέρουν ότι
λεγόταν Κώστας.
Σας ευχαριστούμε και πάλι για την καλοσύνη που είχατε να επικοινωνήσετε μαζί μας και θα
χαρούμε να σας γνωρίσουμε από κοντά.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ
•
Το Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2015, ο Αντώνης Βουρνούς και η Μαρκέλλα Μαλλά βάφτισαν το κοριτσάκι
τους και του έδωσαν το όνομα Καλλιόπη. Στους ευτυχείς γονείς, τους παππούδες και τις γιαγιάδες ο
«Αυλόγυρος» εύχεται να τους ζήσει.
•
Το Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2015, ο Μάρκος Σπανογιάννης και η Δέσποινα Ξενάκη, απόκτησαν ένα
χαριτωμένο αγοράκι. Στους ευτυχείς γονείς, τους παππούδες και τις γιαγιάδες ο «Αυλόγυρος» εύχεται να
τους ζήσει.
•
Τη Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014, πέθανε στη Βαλτιμόρη των Η.Π.Α. η Καλλιόπη-Αργυρώ Κόρνια, κόρη
του Γιώργου Κόρνια και της Μαρίας Αυγερινού από τα Κουρούνια. Στους απαρηγόρητους γονείς, την
αδελφή της και τους άλλους συγγενείς ο “Αυλόγυρος” εκφράζει τα πιο θερμά του συλλυπητήρια.
•
Την Τετάρτη 7 Ιανουαρίου 2015, πέθανε στον Πειραιά, πλήρης ημερών, η Μαρκέλλα Μ. Κατσαρού. Η
εξόδιος ακολουθία έγινε στον ιερό ναό του κοιμητηρίου του Παλαιού Φαλήρου. Στα παιδιά, τα εγγόνια, τα
δισέγγονά της και τους άλλους συγγενείς ο “Αυλόγυρος” εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια.
•
Την Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015, πέθανε στον Πειραιά, πλήρης ημερών, η Καλλιόπη Ι. Βορριά. Η
εξόδιος ακολουθία έγινε στο ιερό ναό του Αγίου Χαραλάμπους, που χρόνια υπηρέτησε και ο ενταφιασμός
στο τρίτο κοιμητήριο των Αθηνών. Στην κόρη της, την εγγονή της το δισέγγονό της και τους άλλους
συγγενείς ο “Αυλόγυρος” εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια.
ΚΗΔΕΙΕΣ-ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ
Επιμέλειa: Ελένη Μαργέλου-Σπανού
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
10
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΟ
Γιώργος Χαλάτσης,
Ο άρχοντας των μονοπατιών
Όσοι ζήσαμε στα χωριά της Αμανής μέχρι τα
τέλη της δεκαετίας του ’70, είχαμε την τύχη να
περπατήσουμε στα δύσβατα και ανηφορικά αγροτικά
μονοπάτια που οδηγούσαν στα χωράφια μας.
Θεωρούσαμε, τότε, αυτή την πεζοπορία παιδεμό
και δυσβάστακτο κόπο! Και ως ένα σημείο ήταν!
Γιατί μετά από μια κουραστική μέρα κοπιαστικής
χειρονακτικής εργασίας, έπρεπε να ανέβουμε έναν
ανηφορικό Γολγοθά για να γυρίσουμε σπίτι μας, με
κρύα, με βροχή, με λιοπύρι. Πολλές φορές, μάλιστα,
φορτωμένοι με κάποιο φορτίο!
Πολύ αργότερα, όταν τα μονοπάτια αυτά έκλεισαν
από τα πουρνάρια και τα αγριόχορτα, καταλάβαμε
την αξία τους και το τι χάσαμε με το κλείσιμό τους.
Όταν η νοσταλγία έγινε βακτηρία της μνήμη για να
συνδέσει την κάθε τους στροφή, το κάθε σκάλωμα,
Η ανάδειξη της μαγευτικής φύσης της Αμανής και η
τόνωση του αθλήματος της πεζοπορίας μέσα από την
διάνοιξη των παλιών μονοπατιών έχει γίνει σκοπός
ζωής για τον Γ. Χαλάτση
προσπάθεια ο ίδιος θα δηλώσει:
“Η προσπάθεια θα στηριχθεί κυρίως σε εθελοντική
προσφορά, αν και ήδη ο Δήμος ενδιαφέρεται να
αναλάβει το κόστος για τη σήμανση των μονοπατιών.
Αλλά παντού, σ’ όλο τον κόσμο ,το μεγάλο κομμάτι
γίνεται με τους εθελοντές.”
Την αξιέπαινη αυτή προσπάθεια, που ξεκίνησε ο κ.
Χαλάτσης με την ομάδα του στην Αμανή αγκάλιασαν
ήδη με αγάπη οι κάτοικοι των χωριών μας. Ανάλογη,
θέλουμε να ελπίζουμε πως θα είναι και η ανταπόκριση
των Aμανιτών της διασποράς. Καθοριστικό ρόλο,
εξ άλλου, μπορούν να παίξουν και οι πολιτιστικοί
σύλλογοι, τόσο οι τοπικοί όσο και των μεταναστών.
Για τη συμβολή των Συλλόγων στην προσπάθεια της
διάνοιξης και της ανάδειξης των παλιών μονοπατιών ο
κ. Χαλάτσης δήλωσε:
Την προσπάθεια διάνοιξης των αγροτικών
μονοπατιών της Αμανής αγκάλιασαν πρόθυμα οι
Αμανίτες. Κι απ’ αυτή την προσπάθεια δε έλειψαν οι
ηλικιωμένοι συντοπίτες μας
το κάθε ξέφωτο με μια γλυκιά ανάμνηση, που μας
οδηγεί ξανά στην άμεση επαφή μας με τη μαγευτική
φύση του τόπου μας. Αυτήν που χάσαμε, ζώντας στις
απρόσωπες, μίζερες, γκρίζες πόλεις.
Ελπίδα φωτός για την ανάδειξη αυτών των
μονοπατιών, ξεκίνησε πρόσφατα. Εμπνευστής και
πρωτεργάτης αυτής της προσπάθειας ο εκπαιδευτικός
Γιώργος Χαλάτσης. Ο κ. Χαλάτσης, μαγεμένος από
την ομορφιά της Αμανής, αποφάσισε να την κάνει
δεύτερή του ιδιαίτερη πατρίδα. Εκεί η αγάπη του για
την πεζοπορία και την ανάδειξη παλιών μονοπατιών
βρήκε γόνιμο έδαφος. Κι έτσι ξεκίνησε έναν
όμορφο αγώνα! Να κάνει τους λιγοστούς κατοίκους
της Αμανής αρωγούς και συμπαραστάτες στην
προσπάθειά του για τη διάνοιξη παλιών μονοπατιών.
Όχι πια για να υπηρετήσουν τις παλιές ανάγκες
αλλά να προσφέρουν σε όλους τη δυνατότητα να
πεζοπορήσουν στην παρθένα μαγευτική φύση της.
Σ’ αυτή του τη προσπάθεια βρήκε πρόθυμη
ανταπόκριση. Ο ίδιος θα δηλώσει για την εθελοντική
προσφορά των Αμανιτών: “Εγώ δηλώνω ότι από τη
στιγμή που έχω βρει πολλή μεγάλη συμπαράσταση
από τους ανθρώπους της Αμανής, θα συνεχίσω.
Διότι εσείς μου δίνετε τη δύναμη. Με τον τρόπο που
αγκαλιάσατε την προσπάθεια αυτή και μένα και την
οικογένειά μου, και νιώθω ένας από σας. Η καρδιά μου
είναι στην Αμανή και θα προσπαθήσουμε όλοι μαζί
νομίζω στον τομέα αυτό.”
Ποιο είναι, όμως, το όραμά του, για τα μονοπάτια
της Αμανής; Για το θέμα αυτό ο ίδιος θα δηλώσει:
“Θα πρέπει να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο
μονοπατιών που να συνδέει τα χωριά μεταξύ τους και
όλα τα σημεία ενδιαφέροντος, θεωρώντας ότι αυτό
θα ξυπνήσει παλιές μνήμες σε κάποιους ανθρώπους.
Είναι μια κίνηση πολιτισμού αλλά παράλληλα,
ενδεχομένως, να αποτελέσει, στο μέλλον, ένα μοχλό
βιώσιμης ανάπτυξης για τα χωριά.”
Τέλος για το πόσο σημαντική και αναντικατάστατη
είναι η συμμετοχή των εθελοντών σ’ αυτή την
Χίου, τα πολλά μοναδικά μνημεία πολιτισμού και τα
αυθεντικά της μονοπάτια με τραβούν σαν μαγνήτης.
Αυτά τα μονοπάτια του νησιού είναι «αόρατα
διαμάντια» και προσπαθώ τώρα να αποκαλύψω αυτούς
τους κρυμμένους θησαυρούς. Με μαγεύει η ιδέα να
«ξυπνάς» ένα μονοπάτι που πολλά χρόνια «κοιμάται».
Όσο πιο «κλειστό» και αδιάβατο είναι τώρα ένα
μονοπάτι, τόσο μεγαλύτερο είναι για μένα το κίνητρο
να το δω ζωντανό.
Παράλληλα πιστεύω, αλλά και διαπιστώνω
καθημερινά, ότι η διάνοιξη των παλιών μονοπατιών
είναι ένα εργαλείο – δώρο γι’ αυτούς που θέλουν να
γνωρίσουν σε βάθος τον τόπο.
Για μένα η κίνηση στη Φύση είναι τρόπος και
στάση ζωής. Παίρνω πίσω απλόχερα από τη μάνα Γη
τα δώρα της γαλήνης, της ισορροπίας, της χαράς και
νιώθω απέραντη ευγνωμοσύνη αλλά και ευθύνη να τη
φροντίζω.
Όταν ακούς το τραγούδι του νερού σ’ ένα ρεματάκι
ή βλέπεις τα χρώματα του φθινοπώρου ή όταν ατενίζεις
το Αιγαίο από το θρόνο του Πελινναίου Δία, είσαι
πιστεύω ο εκλεκτός του Θεού».
Ασφαλώς και θα πρέπει να θεωρήσουμε πως η
μόνιμη σχεδόν παρουσία του Γιώργου Χαλάτση στην
Αμανή είναι ευλογία. Δώρο Θεού για τον τόπο μας.
11
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΟ
Η αφέντρα της Αμανής
Σημείο αναφοράς για όλα τα χωριά και για
όλους εμάς τους Αμανίτες το γραφικό ξωκλήσι της
Παναγιάς της Δέσποινας.
Χτισμένο στη ψηλότερη αετοράχη της Αμανής,
αντικρίζει το αγέρωχο Πελλιναίο, βιγλίζει
την απεραντοσύνη του Αιγαίου, σκεπάζει και
προστατεύει τα χωριά μας.
Τόπος των μεγάλων μαθητικών εκδρομών μας,
στα παιδικά μας χρόνια. Και ένα από τα σημεία
συνάντησης με τους μαθητές των σχολείων των
Το εξώφυλλο της πολύ
προσεγμένης έκδοσης
του βιβλίου “Παναγία
Δέσποινα Αφέντρα και
κορώνα της Αμανής”,
του καπετάν Μιχάλη
Καρυάμη
H “Γραμμένη Πέτρα”
Όπως στους πολέμους υπάρχουν παράλληλες
απώλειες, έτσι και στις κοινωνικές δράσεις,
αντίστροφα, υπάρχουν παράλληλα οφέλη.
Τέτοια οφέλη, λοιπόν, είχαμε από την διάνοιξη των
παλιών μονοπατιών στην Αμανή, που έχει αναλάβει η
ομάδα του Γιώργου Χαλάτση συνεπικουρούμενη από
τους μόνιμους κατοίκους των χωριών. Εκτός από την
διάνοιξη των παλιών μονοπατιών και την απόδοσή
τους στους φυσιολάτρες πεζοπόρους, πέτυχε να
αναδείξει και ξεχασμένες ή άγνωστες σε πολλούς από
τους νεότερους Αμανίτες τοποθεσίες που, εκτός από
τη συναισθηματική αξία που κουβαλούν, κρύβουν,
ενδεχομένως, μεγάλης σημασίας αρχαιολογικές
πληροφορίες.
Μια τέτοια τοποθεσία είναι και η “Γραμμένη
Πέτρα”. Η “Γραμμένη Πέτρα” βρίσκεται στην
περιοχή “Δέμελα”, δίπλα στο μονοπάτι (μόλις
στα είκοσι μέτρα) που ενώνει τα Αφροδίσια με το
Φτενάδο στα Κουρούνια. Στη θέση αυτή υπάρχει
Γιώργος Χαλάτσης. Ο άρχοντας των μονοπατιών!
Ο εκλεκτός του Θεού
Θα πρέπει, τουλάχιστον οι πολιτιστικοί Σύλλογοι
να δούνε -όπως το βλέπουνε σιγά-σιγά στην Αμανήνα δούνε ότι κι αυτό είναι ένα πεδίο με το οποίο
πρέπει να ασχοληθούν. Είναι κι αυτό πολιτισμός. Οι
μνήμες των παλιών ανθρώπων, εκεί που πάτησαν οι
πρόγονοί τους στ’ αλώνια π’ αλωνίσανε, είναι κι αυτό
πολιτισμός. Πιστεύω πάρα πολύ στους εθελοντές της
Αμανής, μ’ έχουνε συγκινήσει αφάνταστα!”
Το πάθος του για την πεζοπορία και η αγάπη του
για την Αμανή και τους ανθρώπους της, καταγράφεται,
πιστεύουμε, με τον πιο γλαφυρό και τον πιο ποιητικό
τρόπο στο σημείωμα που συνοδεύει την πρόσκληση
στην ημερίδα που οργάνωσε στο piano wine bar
«Οδύσσεια» την Παρασκευή 2 Ιανουαρίου, στις 7.30
το απόγευμα, με θέμα “Το μόνο σκα…λοπάτι του
Θεού, Αμανή”. Απολαύστε το:
“Μόνον όταν περπατήσεις έναν τόπο μπορείς να πεις
ότι τον γνωρίζεις”
«Ήρθα στη Χίο, και μάλιστα στη Βολισσό, πριν
από 37 χρόνια ως νεοδιόριστος καθηγητής Φυσικής
Αγωγής. Από τότε η καρδιά μου έμεινε εδώ. Νιώθω ότι
είναι η πατρίδα μου.
Ασχολούμαι πολλά χρόνια με την πεζοπορία και
την ορειβασία και έχω περπατήσει σε πολλούς τόπους
της Ευρώπης. Όμως η περιήγηση στη μαγική Φύση της
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
Φωτογραφία της “Γραμμένης Πέτρας” που μας
έστειλε ο κ. Γιώργος Χαλάτσης
από πάρα πολλά χρόνια επίπεδος βράχος σε σχήμα
ακανόνιστου τραπέζιου στον οποίο διακρίνεται
ευδιάκριτα εγχάρακτο το ελληνικό γράμμα “Φ”. Από
αυτήν, προφανώς, προέκυψε το τοπωνύμιο “Γραμμένη
Πέτρα”.
Το συγκεκριμένο μονοπάτι έπαιρναν οι συγχωριανοί
μας για να πάνε, μέσω Αμανής στη Βολισσό κι από
’κεί στη Χώρα. Η ομάδα του κ. Χαλάτση με την
ουσιαστική βοήθεια των Αφροδισιανών καθάρισε
μεγάλο μέρος της διαδρομής από τ’ Αφροδίσια προς
τα Κουρούνια. Απομένει το αντίστροφο κομμάτι, από
τα Κουρούνια προς τ’ Αφροδίσια. Κι εκεί, εκτός από τη
συμμετοχή της ομάδας του κ. Χαλάτση, θα χρειαστεί
και η συνδρο ]μή των Κουρουνιωτών. Συνδρομή,
που είμαστε βέβαιοι πως δεν θα την αρνηθούν. Ο
τόπος μας, άλλωστε, κρύβει πολλά μέρη με ανάλογο
αρχαιολογικό ενδιαφέρον που πρέπει να αναδειχθούν!
άλλων χωριών της Αμανής.
Τέτοια συναισθήματα μας ξύπνησε το βιβλίο
του πολύ καλού φίλου του “Αυλόγυρου” και του
Συλλόγου μας, καπετάν Μιχάλη Καρυάμη, “Παναγία
Δέσποινα-Αφέντρα και κορώνα της Αμανής”, δύο
αντίγραφα του οποίου είχε την καλοσύνη να μας
προσφέρει: ένα για τη βιβλιοθήκη του Συλλόγου και
ένα για τον “Αυλόγυρο”.
Με ιδιαίτερη συγκίνηση μετροφυλλήσαμε τις
σελίδες του, απνευστί το διαβάσαμε. Πρόκειται
για ένα βιβλίο που έρχεται να καλύψει ένα κενό
που υπάρχει για το ποιοι, πότε και γιατί έχτισαν το
ξωκλήσι που δεσπόζει στην κορυφή της Αμανής.
Αλλά δεν μένει μόνο σ’ αυτό. Παραθέτει πλήθος
στοιχείων για την τοπογραφία του πανάρχαιου
βουνού μας, τη λαογραφία των κατοίκων των
χωριών του και στοιχεία της ιστορίας τους.
Έμφαση, όπως είναι φυσικό, δίνεται στην Ποταμιά,
αφού στα διοικητικά της όρια ανήκει η Δέσποινα
και Ποταμούσικες οικογένειες (των Πούπαλων,
Καριάμηδων (ή Καρυάμηδων) και Κουτσοβάσιλων)
συγκροτούν το συμβούλιο της Αδελφότητας που το
φροντίζει.
Το βιβλίο αυτό έγινε με την προτροπή και του
εκδότη του περιοδικού “Δάφνη” (έκδοση του οποίου
είναι) Βαγγέλη Ρουφάκη, προσωπικού φίλου του
Καπετάν Μιχάλη και κυκλοφόρησε τον περασμένο
Νοέμβριο.
Στις 96 σελίδες του θα βρει κανείς πλήθος
λαογραφικών και δημογραφικών στοιχείων για
τα χωριά μας σε ικανό βάθος χρόνου. Στοιχεία
που συνέλλεξε μετά από επίπονη και επίμονη
προσπάθεια ο συγγραφέας. Η παράθεση των
τριάντα(!), περίπου, γραπτών πηγών στις οποίες
μας παραπέμπει, εντυπωσιάζει και αποδεικνύει το
επίπονο της προσπάθειάς του. Γιατί είναι σε όλους
γνωστή, η δυσκολία να βρεθούν γραπτά στοιχεία για
την ιστορία των χωριών μας.
Το βιβλίο αυτό είναι ένα ακόμα απτό παράδειγμα
της αγάπης (λατρείας θα τολμούσαμε να πούμε) του
καπετάν Μιχάλη για τη Χίο και ιδιαίτερα για την
Αμανή.
Tα αποτελέσματα των
βουλευτικών εκλογών στη Χίο
Τα αποτελέσματα των τελευταίων βουλευτικών
εκλογών άλλαξαν τον πολιτικό χάρτη στο νησί μας
και ως προς τη δύναμη των κομμάτων και ως προς τα
πρόσωπα.
Συγκεκριμένα, πρώτο κόμμα (σε αντίθεση με τις
περισσότερες περιοχές της χώρας) αναδείχθηκε η Νέα
Δημοκρατία, ενώ τη δεύτερη θέση, αντί του ΠΑΣΟΚ,
κατέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ. Τα δύο πρώτα κόμματα εξέλεξαν
από έναν βουλευτή, που θα μας εκπροσωπήσουν στην
νέα Βουλή.
Αλλαγές, όμως, είχαμε και στα πρόσωπα. Βουλευτής
Οι νέοι βουλευτές Χίου. Από αριστερά Νότης
Μηταράκης (Ν.Δ.)και Ανδρέας Μιχαηλίδης (ΣΥΡΙΖΑ)
της Νέας Δημοκρατίας εξελέγη ο μέχρι πρόσφατα
Υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας,
κ. Νότης Μηταράκης (στις προηγούμενες εκλογές
εξελέγη βουλευτής στην Α΄ Αθηνών). Βουλευτής του
ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη ο κ. Ανδρέας Μιχαηλίδης, ο οποίος
εκλέγεται πρώτη φορά στο ελληνικό κοινοβούλιο.
Αναλυτικά τα αποτελέσματα:
Εγγεγραμμένοι: 64.869
Ψήφισαν: 31.967, αποχής 49,28 %,
Έγκυρα: 31.201 / 97,60 %,
Άκυρα: 578 / 1,81 %
Λευκά: 188 / 0,59 %
Πίνακας ποσοστών:
ΚΟΜΜΑ
ΨΗΦΟΙΠΟΣΟΣΤΟ
Ν. Δ.
12.133
38,89%
ΣΥΡΙΖΑ
8.46027,11%
ΠΑΣΟΚ
2.1316,83%
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
1.971
6,32%
Κ.Κ.Ε.
1.7245,53%
ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ
1.464
4,69%
ΚΙ.ΔΗ.ΣΟ
8042,58%
ΑΝ.ΕΛ.
7592,43%
ΛΑ.Ο.Σ
4731,52%
ΤΕΛΕΙΑ
4371,40%
ΕΝ. ΚΕΝΤΡΩΩΝ
387
1,24%
ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΑΡ253 0,81%
ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α
1600,51%
ΚΚΕ(μ.λ) Μ-Λ ΚΚΕ
36
0,12%
Ο.Κ.Δ.Ε
90,03%
Ειδικότερα στο εκλογικό κέντρο Κουρουνίων
ψήφισαν 76 ψηφοφόροι. Από τη διαλογή των
ψηφοδελτίων βρέθηκαν 74 έγκυρα, (ποσοστό 97,4%)
1 Λευκό, (ποσοστό 1,3%) και 1 Άκυρο (ποσοστό
1,3%).
Τα κόμματα πήραν:
Ν. Δ.
30
ΣΥΡΙΖΑ
1418,42%
39,48%
ΠΑΣΟΚ 11
14,50%
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
7
9,30%
Κ.Κ.Ε.
56,60%
ΑΝ.ΕΛ.
22,60%
ΤΕΛΕΙΑ
22,60%
ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ
2
2,60%
ΚΙ.ΔΗ.ΣΟ
11,3
Ο “Αυλόγυρος”, στους νέους μας βουλευτές,
μαζί με τα συγχαρητήριά του για την εκλογή τους,
τούς εύχεται κάθε επιτυχία στο δύσκολο έργο που
αναλαμβάνουν.
Λείψανα των Αγίων Αναργύρων
στον Εγρηγόρο
Όταν πήραμε την πληροφορία από τον πρόεδρο
του Συλλόγου, Δημήτρη Γεντή, πως στον ιερό ναό
της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στον Εγρηγόρο
φυλάσσονται λείψανα των Αγίων Αναργύρων δεν
πιστεύαμε στ’ αυτιά μας. Είχαμε την εντύπωση πως
γνωρίζαμε όλα τα σημαντικά γεγονότα που αφορούν
στον τόπο μας. Και η ύπαρξη Αγίων λειψάνων, και
μάλιστα των Αγίων Αναργύρων, είναι εξαιρετικά
σημαντικό γεγονός.
Δεν έχουμε άλλα στοιχεία που να μας διαφωτίζουν
για το πότε, από ποιον και με ποιαν αιτία βρέθηκαν στον
Εγρηγόρο. Η μόνη πληροφορία που είχε ο κ. Γεντής
είναι πως την 1 Νοεμβρίου, ημέρα της μνήμης των
Αγίων Αναργύρων, τελείται πάντοτε Θεία Λειτουργία
με αρτοκλασία στον Εγρηγόρο. Τη γιορτή έκανε
παλαιότερα ο παππούς του, Δημήτρης Μιχαλάκης
(Μακρής) και σήμερα ο γιος του Γιάννης.
Η μόνη γνωστή σχέση της οικογένειας Μιχαλάκη
(Μακρή) με τους Αγίους Αναργύρους (πλην, φυσικά,
Η λειψανοθήκη που φυλάσσεται στον Εγρηγόρο
στην οποία περιέχεται τεμάχιο των Λειψάνων των
Αγίων Αναργύρων
από τη δεδομένη πίστη τους) είναι ότι ο Δημήτρης
Μιχαλάκης είχε έναν μεγαλύτερο αδελφό με το όνομα
Κοσμάς. Αυτός μετανάστευσε στην Αμερική (στη Νέα
Υόρκη) νέος. Πέθανε, τη δεκαετία του ’80, χωρίς να
αφήσει απογόνους.
Δημοσιεύουμε αυτή την πληροφορία με την ελπίδα
κάποιος από τους ηλικιωμένους Εγρηγοριανούς
αναγνώστες μας, που γνωρίζει περισσότερα για τα
λείψανα των Αγίων Αναργύρων να πληροφορήσει εμάς
τους νεότερους.
Η κοπή της πίτας των Συλλόγων
της Χίου
Η περίοδος μετά τις εορτές του Δωδεκαημέρου
είναι η περίοδος με τη μικρότερη κίνηση στα χωριά
μας. Έτσι οι πρωτοχρονιάτικες γιορτές που έγιναν το
Ιανουάριο που μας πέρασε, τόσο στα Κουρούνια όσο
και στον Εγρηγόρο, τόνωσαν λίγο την κίνηση των
χωριών μας και έδωσαν λίγη ζωή στα χωριά μας που
περνούν τη … χειμερία νάρκη τους.
Συγκεκριμένα την Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015
έκοψε την πρωτοχρονιάτικη πίτα του στα Κουρούνια
ο Φ.Ο. Κ. Πάρα το σχετικό κρύο πολλοί συγχωριανοί
μας και φίλοι του Συλλόγου, από την πόλη της
Χίου κυρίως, βρέθηκαν στην πρώτη εκδήλωση του
Συλλόγου. Ευχές στους παρισταμένους απηύθυνε η
πρόεδρός του Μαρία Ποδιά η οποία έκοψε την πίτα.
Τυχερή της χρονιάς η Θεοδώρα Μαυροθέρη. Να είναι
πάντα τυχερή.
Πολύ περισσότερο κόσμο, λόγω εκλογών, είχε
η κοπή της πίτας του πολιτιστικού Συλλόγου
Εγρηγόρου. Ο πρόεδρός του κ. Σωτήρης Τακτικός
ευχήθηκε στους παρισταμένους και έκοψε την πίτα.
Τυχερός της χρονιάς ένας έποικος του Εγρηγόρου,
ο καθηγητής Δημήτρης Παχουδάκης. Να του
ευχηθούμε να έχει πάντα τύχη!
Αυλόγυρος | Τεύχος 78
12
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΟ
 H παιδική γιορτή του Συλλόγου
Οι γιορτές των Χριστουγέννων είναι κατ’ εξοχήν γιορτές της παιδικής ηλικίας. Είναι ευκαιρία για
μας τους μεγάλους να βάλουμε στο κέντρο του ενδιαφέροντός μας τα παιδιά και να φροντίσουμε να
τα ψυχαγωγήσουμε, με όλη τη σημασία της λέξης, προσφέροντάς τους ποιοτικό παιχνίδι. Παιχνίδι
που να εξάπτει τη φαντασία τους, να αναπτύσσει τις δεξιότητες και τις ικανότητες, να προάγει τη
σκέψη τους. Μέσα στο πνεύμα αυτής της ποιοτικής ψυχαγωγίας εντάσσονται και όλα τα παιδικά
θεάματα που συμβάλλουν σ’ αυτή την ανάπτυξη.
Χριστουγεννιάτικο αντάμωμα
Ανάμεσα στους σκοπούς του Συλλόγου, που ρητά αναφέρεται στο καταστατικό του,
είναι και η συχνή επικοινωνία των μελών του. Επικοινωνία, που στα πρώτα χρόνια της ζωής
του, είχαμε κατορθώσει να την πετύχουμε. Ήταν, βλέπετε, η νοσταλγία νωπή, η ανάγκη να
βλεπόμαστε μεγαλύτερη.
Τα χρόνια, όμως, πέρασαν, η δομή της κοινωνίας άλλαξε, η κοινότητά μας ενστερνίστηκε
στοιχεία του πολιτισμού από την πολυπολιτισμική πόλη που ζούμε, στους κόλπους της εισήλθαν
Mπροστά από το
χριστουγεννιάτικο δέντρο και
περιτριγυρίζοντας τον… Άγιο
Βασίλη στήθηκαν οι μικροί
φίλοι του Συλλόγου για να
βγάλουν την καθιερωμένη
αναμνηστική τους
φωτογραφία
Μ’ αυτή την αρχή λοιπόν, το συμβούλιο αποφάσισε και φέτος να προσφέρει, στα παιδιά των
μελών του και όλων των συγχωριανών μας, μια παιδική γιορτή που να πληροί αυτές τις προϋποθέσεις.
Τα οικονομικά του Συλλόγου, όπως γνωρίζεται όλοι, δεν επιτρέπουν μεγάλα ανοίγματα. Τα μέλη
του συμβουλίου όμως, δεν έκαναν … έκπτωση στην ποιότητα της προσφοράς τους στους μικρούς
μας φίλους. Για να μειώσουν το κόστος αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν μια ποιοτική παιδική
γιορτή στα γραφεία του Συλλόγου.
Έτσι την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2014, στις 11 το πρωί, η αίθουσα μετατράπηκε σε…
Κινηματογραφική Λέσχη. Τα μηχανήματα και η οθόνη στήθηκαν και όλα ήταν έτοιμα για να αρχίσει
η βιντεοπροβολή. Η εξαιρετική παιδική ταινία του Ντίσνεϋ, “Η εποχή των παγετώνων Νο (3)”
επιλέχθηκε για να ψυχαγωγήσει τα παιδιά, που την παρακολούθησαν με πολύ ενδιαφέρον.
Αλλά δεν έμεινε μόνο σ’ αυτό. Τα απασχόλησαν με δημιουργικό παιχνίδι. Η Ιωάννα Μοσχούρη,
που σπουδάζει νηπιαγωγός και ειδικεύεται σ’ αυτό τον τομέα, προσφέρθηκε να απασχολήσει
δημιουργικά τα παιδιά πριν και μετά την ταινία. Και είναι αλήθεια πως τα παιδιά το καταχάρηκαν.
Στο τέλος τη γιορτής, όπως κάθε χρόνο, ο ευτραφής …Αη Βασίλης τους μοίρασε το
καθιερωμένο χριστουγεννιάτικο δωράκι τους, προσφορά του Συλλόγου. Και του χρόνου σε όλους
ακόμα καλύτερα.
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ
ΓΙΑ ΤΟΝ «ΑΥΛΟΓΥΡΟ»
Υπενθυμίζουμε στους αναγνώστες μας πως ο “Αυλόγυρος”
εκδίδεται και διανέμεται δωρεάν. Τα οικονομικά του
Συλλόγου μας, όμως, είναι τέτοια που δεν μας επιτρέπουν
να μη δεχόμαστε τις ευγενικές, αυθόρμητες και μερικές
φορές συγκινητικές προσφορές των αναγνωστών μας.
Όσοι, λοιπόν, επιθυμείτε να προσφέρετε κάποιο ποσόν για
τα λειτουργικά έξοδα της έκδοσης, μπορείτε να το κάνετε
καταθέτοντάς το στους παρακάτω λογαριασμούς:
Η ανταπόκριση ήταν εντυπωσιακή, όπως εντυπωσιακή ήταν και η
διαφορετικότητα των ηλικιών που συγκροτούσαν αυτή τη συνάντηση
νέα μέλη, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σ’ αυτή την πόλη, έκαναν παρέες στις γειτονιές που
ζούνε, με ανθρώπους από άλλους τόπους, με άλλες συνήθειες, διαφορετικό πολιτισμό. Η ανάγκη
αυτή έπαψε να ’ναι πλέον πιεστική, αμβλύνθηκε.
Αυτή, τουλάχιστον, την εντύπωση είχαμε μέχρι την Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2014, που ο
Σύλλογος αποφάσισε να οργανώσει ένα Χριστουγεννιάτικο αντάμωμα των μελών και των
συγχωριανών μας στην αίθουσά του, χωρίς πρόγραμμα, χωρίς κάποια δραστηριότητα για
αφορμή. Έτσι μόνο για να βρεθούμε πρόσωπο με πρόσωπο, να ανταλλάξουμε ευχές και αγκαλιές
για τις γιορτές, να τα πούμε! Όπως τα λέγαμε στον αυλόγυρο της εκκλησιάς μετά την κυριακάτικη
λειτουργία κάτω από τον πλάτανο ή στο καφενείο για τον πρωινό μας καφέ.
Η ανταπόκριση ήταν εντυπωσιακή, όπως εντυπωσιακή ήταν και η διαφορετικότητα των
ηλικιών που συγκροτούσαν αυτή τη συνάντηση. Είδαμε συγχωριανούς μας από είκοσι έως
ενενήντα ετών να συνυπάρχουν αρμονικά, και να καταρρίπτουν την θεωρία πως υπάρχει χάσμα
γενεών. Χάσμα επικοινωνίας υπάρχει! Και αυτό οφείλουμε να καταπολεμήσουμε. Είναι βέβαιο
πως αυτού του είδους οι συναντήσεις βοηθούν αποφασιστικά σ’ αυτό.
Η επιτυχία, αυτής της συνάντησης αποδεικνύει και κάτι ακόμη, εξ ίσου σημαντικό. Αποδεικνύει
την ανάγκη της ύπαρξης και της δυναμικής παρουσίας του Συλλόγου στην πόλη που ζούμε. Με
τις υποδομές, που όλοι μαζί καταφέραμε να αποκτήσουμε και με πολύ μικρό κόστος (σήμερα
πρέπει απαραίτητα να το συνυπολογίζουμε) πετύχαμε να συγκεντρωθούμε πάνω από εκατό
συγχωριανοί, που είμαστε σκορπισμένοι σε μια πόλη πέντε εκατομμυρίων ανθρώπων. Μπορούμε
να το κάνουμε πιο συχνά. Το κόστος δεν είναι απαγορευτικό. Αν δεν υπήρχε Σύλλογος αυτού του
είδους οι συναντήσεις θα ήταν αδύνατες.
Θα κλείσουμε αυτή μας την αναφορά με τα θερμότερα συγχαρητήρια στα μέλη του
συμβουλίου για την πρωτοβουλία που είχαν να οργανώσουν αυτό το αντάμωμα και να ευχηθούμε
τέτοιου είδους συναντήσεις να οργανώνονται συχνότερα.
Το ημερολόγιο του 2015
Κυκλοφόρησε, όπως θα γνωρίζετε οι περισσότεροι, το ημερολόγιο των Συλλόγων μας του
2015 με μια σημαντική καινοτομία. Δεν πρόκειται, όπως των προηγούμενων ετών, για έναν
αριθμό φωτογραφιών που συγκροτούν θεματικά ένα σύνολο. Είναι τέσσερις φωτογραφίες
τυπωμένες σε καμβά και τοποθετημένες σε ξύλινο πλαίσιο σε μορφή πίνακα ζωγραφικής,
πάνω στον οποίο έχει προσαρμοστεί ο ημεροδείκτης. Κάθε μία από τις φωτογραφίες συνιστά
αυτοτελές ημερολόγιο. Καθένας μπορεί να επιλέξει το θέμα που περισσότερο τον ενδιαφέρει.
Να σημειώσουμε ότι το ημερολόγιο αυτό μπορείτε να το κρατήσετε και να διακοσμήσετε το
σπίτι ή το γραφείο σας.
Για καταθέσεις σε Ευρώ (€)
Αρ. λογαριασμού:
ΙΒΑΝ GR32 0172 1030 0051 0302 7334 972
BIC : PIRBGRAA
Σε όλες τις τράπεζες
Για καταθέσεις σε Δολάρια ($) USA
Αρ. λογαριασμού:
ΙΒΑΝ GR43 0172 1030 0051 0302 7335 065
BIC : PIRBGRAA
Σε όλες τις τράπεζες
Να σημειώσουμε πως αν επιθυμείτε να δημοσιευθεί το
όνομά σας στις προσφορές για τον “Αυλόγυρο”, θα πρέπει
οπωσδήποτε να δηλώνετε το όνομα του καταθέτη όταν
κάνετε την κατάθεση.
Τα μέλη του Δ.Σ. και τα μέλη της συντακτικής επιτροπής σας
ευχαριστούν θερμά για τις μέχρι σήμερα προσφορές σας.
Τα τέσσερα θέματα που κοσμούν τα τέσσερα διαφορετικά ημερολόγια που
κυκλοφόρησε ο Σύλλογος. Η εικόνα του Αγίου Ιωάννου, της Μεταμορφώσεως,
ο πίνακας του Εγρηγόρου του Αντώνη Τσατσαρώνη και κάτω ο πίνακας των
Κουρουνίων της δεκαετίας του ’30 του Γεωργίου Κεφάλα
Τά τέσσερα θέματα που επελέγησαν είναι: 1. Εικόνα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
που ανήκει στην οικογένεια του Σπύρου Κατσαρού. 2. Η γνωστή εικόνα του Αγίου Ιωάννου
του Θεολόγου που φιλοτέχνησε ο συγχωριανός μας Γεώργιος Ι. Κεφάλας. 3. Φωτογραφία
πίνακα ζωγραφικής των Κουρουνίων της δεκαετίας του 30, επίσης του ζωγράφου Γ. Κεφάλα
και τέλος φωτογραφία σύγχρονου πίνακα ζωργαφικής του Εγρηγόρου του ζωγράφου
Αντώνη Τσατσαρώνη.
Τα ημέρολόγια των Συλλόγων μας αποτελούν τα τελευταία χρόνια θέμα θετικού
σχολιασμού στα μέλη της χιώτικης παροικίας των Αθηνών, τόσο για τη θεματική τους
όσο και για την προσεγμένη τους ποιότητα. Με την έκδοση του φετινού ημερολογίου,
ενδεχομένως να μην πρωτοτυπήσαμε θεματικά, αισθητικά όμως, πρόκειται για πρωτότυπη
εξαιρετικά προσεγμένη έκδοση.

Άυγουστος - Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2010

Άυγουστος - Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2011

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2011 - Ιανουάριος 2012

Ίδια επώνυμα τότε, ίδια επώνυμα και σήμερα στην

PDF de la disposición

Φεβρουάριος - Μάρτιος - Απρίλιος 2012

….για να σπάσει ο πάγος ….πάμε ζεστά - Εστιατόρια e

Τουριστικός Οδηγός Βολισσού

Αυλόπορτες

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

Αυλόπορτες Αυλόγυροι

Μάιος - Ιούνιος - Ιούλιος 2011