ΤΡΙΜΗΝΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΚΟΥΡΟΥΝΙΩΤΩΝ - ΕΓΡΗΓΟΡΙΑΝΩΝ ΧΙΟΥ
ΧΡΟΝΟΣ 17 ος , ΤΕΥΧΟΣ 67, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 - ΤΙΜΗ: 1€
Πειραιώς 43, Αθήνα 105 53, FAX: 210 3479265, e-mail: [email protected]
ΑΡΘΡΑ - ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ - Πέτρος Μοσχούρης, Βασ. Γεωργίου Β’ αρ. 17, 185 34 Πειραιάς
Ό
Ευτυχία και υλικά αγαθά
σοι, φίλες και φίλοι αναγνώστες, έχουμε διαβεί το μεσοστράτι της ζωής και σύσταση του νεοελληνικού κράτους στάθηκαν ικανές να λειτουργήσουν ως η κοινή
είχαμε την τύχη να δούμε το πρώτο φως του ήλιου στα πλάγια της Αμανής, πολιτιστική συνισταμένη του ελληνικού λαού, ως συνεκτικός κρίκος των πολιτών.
να κάνουμε τα πρώτα μας βήματα στα πέτρινα καλντερίμια των χωριών της, να Στη μεταπολίτευση κάθε τι που είχε σχέση με την περίοδο της δικτατορίας και κάθε
νιώσουμε τα πρώτα σκιρτήματα της νιότης στα
έννοια που χρησιμοποίησαν οι πρωτεργάτες της
πανηγύρια τους, γνωρίζουμε καλά τι θα πει
έγινε μισητό από το λαό.
φτώχεια, ανέχεια, αγώνας για τον επιούσιο.
Η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και
Οι περισσότεροι από μας μεγαλώσαμε με
η τάση μιμητισμού, που ως λαό μας διακατέχει,
μπαλωμένα ρούχα και παπούτσια. Το κρέας
ουσιαστικά εκμηδένισαν αυτές τις αξίες. Το κενό
στο πιάτο μας δεν υπήρχε παρά μόνο μια φορά
που δημιουργήθηκε από την έλλειψη αυτών των
το μήνα κι αυτό αν η σοδειά πήγαινε καλά. Το
αξιών, ήρθαν οι παγκόσμιοι καιροσκόποι να το
επίσημο κυριακάτικο γεύμα ήταν συνήθως
καλύψουν με υλικά αγαθά. Και μάλιστα με αγαθά
μακαρόνια με σάλτσα. Μακαρόνια τρώγαμε κι
που δεν ήταν καρπός της δικής μας παραγωγικής
όταν είχαμε κάποιο ξένο καλεσμένο σε τραπέζι.
διαδικασίας αλλά προέρχονταν από δάνεια. Έτσι
Οι λιχουδιές ήταν άγνωστες. Εκλιπαρούσαμε
θεοποιήσαμε την ύλη. Ζούσαμε, ως χώρα, στην
ικετευτικά τους πατεράδες μας τις Κυριακές, μετά
ευμάρεια με δανεικά!
την εκκλησία, να μάς δώσουν μισή δραχμούλα
Η πολιτική ηγεσία του τόπου αποδείχθηκε
για να πάρουμε από το καφενείο του Σιταρά την
μικρότερη των περιστάσεων. Αντί να κρούσει
πιο μικρή σοκολάτα «ΙΟΝ αμυγδάλου» ή τρία
τον κώδωνα του κινδύνου και να ενεργοποιήσει
μπισκότα «μιράντα Παπαδοπούλου». Ακόμη
τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου για να
και τα γλυκά του κουταλιού, που ήταν δικής μας
αντιστρέψει το αρνητικό ισοζύγιο εισαγωγώνεξαγωγών, συνέχισε να δανείζεται ολοένα και
παραγωγής, κρυμμένα τα ’χαν: «Αυτά είναι για
περισσότερο για να γίνει αρεστή στις μάζες.
τους ξένους», μάς έλεγαν κάθε φορά που τους
Με το αζημίωτο φυσικά, αφού όλο αυτό το
ζητούσαμε βύσσινο γλυκό ή κεράσι.
εισέπραττε ως κομματικό κέρδος, το εξαργύρωνε
Όσο για παιχνίδια ήταν για μάς λέξη άγνωστη.
Σπάνια, όταν ερχόταν κάποιος ξενιτεμένος Τα φτωχικά ρούχα και τα εργατικά παπούτσια δεν ήταν ικανά με άκριτους ψήφους.
συγγενής ή κανένας ναυτικός, έφερνε για να σβήσουν το γέλιο, τη χαρά και την ελπίδα από τα προσωπάκια
Η πολιτική είναι η τέχνη να προβλέπεις το
τ’αγόρια μικρά μεταλλικά αυτοκινητάκια και των παιδιών του Δημοτικού Σχολείου Κουρουνίων (Σχολικό έτος μέλλον και να δρας ώστε να προλαβαίνεις τις
για τα κορίτσια μικρές κουκλίτσες ευτελούς
εξελίξεις. Στον τομέα αυτό-όπως και σε πολλούς
1958-1959, δάσκαλος Δημ. Ευαγγέλου)
αξίας.
άλλους- οι πολιτικοί μας απέτυχαν παταγωδώς.
Την έλλειψή τους κάλυπτε η φαντασία μας. Φτιάχναμε αυτοσχέδια Καμιά πρόβλεψη, κανένας σχεδιασμός για το αύριο αυτού του τόπου δεν υπήρξε τα
αυτοκινητάκια που για ρόδες είχαν τα αδειανά καρούλια του ραψίματος, για τελευταία τριάντα-τριανταπέντε χρόνια. Οι πολιτικοί ηγέτες μας, στην πλειονότητά
μπάλα είχαμε τα άδεια ντενεκεδάκια και τα κορίτσια έντυναν ξύλα ή πέτρες με τους, αρκούνται στη διαχείριση της εξουσίας. Δεν εμπνέουν τους πολίτες, δεν
παλιοκούρελα και τις έκαναν κούκλες.
συνεγείρουν συνειδήσεις, δεν παράγουν πολιτική. Αναλίσκονται στις δημόσιες
Στο σχολειό είχαμε μόνο ένα τετράδιο κι ένα μολύβι, όσο για τα βιβλία ήταν από εμφανίσεις στα τηλεοπτικά παράθυρα για να διατηρήσουν την αναγνωρισιμότητά
δεύτερο, τρίτο και τέταρτο χέρι πολλές φορές. Όποιοι προχώρησαν στο Γυμνάσιο τους και στην ικανοποίηση των μικροαιτημάτων των ψηφοφόρων, που σκοπό έχει
και συνέχισαν τις σπουδές τους είχαν πραγματικό έρωτα με τα γράμματα.
να διαφυλάξουν την … πελατεία τους και να αυξήσουν τον αριθμό των ψήφων τους.
’ αυτό το περιβάλλον της απόλυτης φτώχιας και της ολοκληρωτικής
Η πρακτική αυτή έχει δηλητηριάσει τη ζωή των νεοελλήνων. Έχει απαξιώσει
ανέχειας ζήσαμε τα παιδικά μας χρόνια. Μεγαλώσαμε με όσα η ζωοδότρα τους πολιτικούς στην συνειδήσεις των υγιώς σκεπτομένων πολιτών, έχει αποκόψει
γη της Αμανής μας χάριζε, αφού πρώτα οι γονείς μας την είχαν ποτίσει με τον τίμιο τους ικανούς και τους έντιμους από το στίβο της πολιτικής. Όλα αυτά μας
ιδρώτα τους. Ήταν λίγα, πολύ λίγα όσα είχαμε για να καλύψουμε τις βιοτικές μας οδήγησαν σε πνευματική και πολιτιστική αποδυνάμωση
ανάγκες. Αλλά ήταν ανεκτίμητα. Γνωρίζαμε τι τρώμε και τι πίνουμε. Όσα είχαμε
εν είναι η οικονομική κρίση το μείζον πρόβλημα του τόπου μας. Είναι
ήταν αγνά φυσικά προϊόντα που τα απολαμβάναμε με κάθε μας αίσθηση. Και τα
πρωτίστως η πνευματική και πολιτιστική έκπτωση που έχει διαβρώσει τα
σεβόμασταν γιατί ήταν προϊόντα του κόπου μας. Αντίθετα σήμερα στο τραπέζι θεμέλια του Ελληνικού οικοδομήματος. Ήμασταν πένητες, πενήντα χρόνια πριν,
μας έχουμε πλήθος προϊόντων που απλόχερα μας προσφέρει το καταναλωτικό αλλά είχαμε χαρά, είχαμε ελπίδα, ήμασταν αισιόδοξοι. Είχαμε αξίες και ιδανικά
σύστημα, που έχει στηθεί με σκοπό το κέρδος, αμφιβόλου όμως, αξίας και ικανά να μας κάνουν να ξεπεράσουμε τη φτώχεια μας. Με τη θεοποίηση των
ποιότητας.
υλικών αγαθών η οικονομική κρίση δεν οδηγεί μόνο στη φτώχεια και την ανέχεια.
Στα ορεινά χωριά της Αμανής είχαμε λίγα άλλα είχαμε στοιχειώδη επάρκεια Οδηγεί στην κατάθλιψη, στην απαισιοδοξία. Σκοτώνει τη χαρά και την ελπίδα, τα
προϊόντων. Δεν κινδυνεύαμε να λιμοκτονήσουμε. Δεν λιμοκτόνησαν στην όνειρα των νέων. Και χώρα με νέους δίχως όνειρα κι ελπίδα δεν έχει μέλλον.
πείνα του ’40-41. Σήμερα αν κλείσουν τα σύνορα ο λαός μας θα λιμοκτονήσει
Στο χέρι μας είναι να επαναφέρουμε στη ζωή μας αυτές τις αξίες και τα ιδανικά,
πραγματικά. Θα ζήσει εικόνες φρίκης πολύ χειρότερες από εκείνες του ’40.
έτσι ώστε η διαφαινόμενη πενία να μη γίνει πρόξενος δυστυχίας.
Δεν είχαμε υλικά αγαθά, αλλά δεν μας έλειπαν η χαρά, η ελπίδα το κέφι, η
αισιοδοξία, η διασκέδαση! Ήμασταν ευτυχισμένοι! Κι εμείς, τα παιδιά, και
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ Δ.Σ.
οι μεγάλοι. Η δομή της κοινωνίας ήταν τέτοια που τα μέλη της στηρίζονταν σε
σταθερές διαχρονικές αξίες κι ήταν αυτές ικανές να προσδώσουν νόημα στην
ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΛΗ
ύπαρξή τους, σκοπό στη ζωή τους να τους απαγκιστρώσουν από την δεδομένη
φτώχεια τους. Γι’ αυτό, παρά τη ανέχειά τους, ήταν χαρούμενοι και αισιόδοξοι
ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ
άνθρωποι. Ζούσαν τη στιγμή, την κάθε στιγμή, με όλο τους το είναι. Είχαν άλλες
αξίες πάνω από τα υλικά αγαθά, που τροφοδοτούσαν το συναίσθημά τους.
«ΑΥΛΟΓΥΡΟΥ»
ετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και τον αδελφοκτόνο εμφύλιο που
ακολούθησε, μεγάλες μάζες του αγροτικού πληθυσμού μετακινήθηκαν
ΕΥΧΟΝΤΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΚΟΥΡΟΥΝΙΩΤΕΣ
στα αστικά κέντρα. Η δομή της ελλαδικής κοινωνίας, τόσο της αστικής όσο και
της αγροτικής, σιγά αλλά σταθερά άλλαξε. Αρετές, αξίες, ιδανικά και παραδόσεις
ΚΑΙ ΕΓΡΗΓΟΡΙΑΝΟΥΣ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ
που για χρόνια ήταν οδηγοί και κανόνες της κοινωνικής συμπεριφοράς του Έλληνα
αμβλύνθηκαν.
ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΜΑΣ
Η επτάχρονη δικτατορία, άκομψα και στανικά προσπάθησε να επιβάλει στον
ελληνικό λαό το τρίπτυχο «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια». Το γεγονός αυτό
αποκαθήλωσε στις συνειδήσεις μας αυτές τις διαχρονικές αξίες. Αξίες που από τη
Σ
Δ
Μ
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ
2
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
ΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ
ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΞΩΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
ΟΙ ΒΙΟΙ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ
Η ΚΥΡΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ - Η ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΑΜΑΝΗΣ
Μέρος πρώτο
Παρέστη η Βασίλισσα εκ δεξιών Σου
Εν ιματισμώ διχρύσω περιβεβλημένη
Πεποικιλμένη. (Ψαλμ. ΜΔ, 10)
Αντικρύζοντας την Αμανή από τα Κουρούνια, το
βλέμμα του θεατή δεν μπορεί παρά να αντικρύση
δυό μικρά ξωκκλησάκια να προβάλλουν «επί
τας σχισμάς των ορέων», κατά το ψαλμικό, σαν
« κυκλάμινα στου βράχου τη σχισμάδα», για να
θυμηθούμε τον ποιητή της Ρωμηοσύνης.
Το πρώτο, στην κορυφογραμμή της Αμανής,
σήμερα κάτω από τον ακαλαίσθητο όγκο της
κεραίας της κινητής τηλεφωνίας (αναγκαίου ίσως
κακού για τους κατοίκους των απομονωμένων
χωριών μας), είναι αφιερωμένο στο Γενέθλιον,
τη Γέννησι, δηλαδή, της Θεοτόκου και εορτάζει
στις 8 Σεπτεμβρίου. Ανήκει σε αδελφότητα της
Ποταμιάς και είναι η γνωστή σε όλους τους
κατοίκους της Αμανής ως «Δέσποινα». Αυτό είναι
άλλωστε στην ελληνική του απόδοσι το όνομα
της Παναγίας μας: Μαριάμ (που έχει από τους
Αποστολικούς ακόμα χρόνους εξελληνισθεί σε
Μαρία) σημαίνει Δέσποινα, Κυρία.
Το δεύτερο, καθώς το βλέμμα κατεβαίνει
το βουνό (αν και συνηθέστερα σ’ αυτό πέφτει
πρώτα), είναι η Απάνω Παναγιά. Κουρουνιώτικο,
αφιερωμένο στην πάνσεπτη Κοίμησι της Κυρίας
Θεοτόκου και πανηγυρίζει στης 15 και στις 23
Αυγούστου , οπότε γίνεται και η απόδοσι της
εορτής.
Συμπτωματικά (πόσο συμπτωματικά, άραγε;)
οι προπάτορές μας έκτισαν σ’ αυτά τα δύο σημεία
του βουνού δυό ναΰδρια που συνδέονται με την
αρχή και το τέλος της επιγείου ζωής της Μητέρας
του Θεού.
Ωστόσο δεν υπάρχουν μόνον αυτά τα δυό αφιερωμένα στη Χάρι Της. Πουθενά, άλλωστε, στη
Ελλάδα και ιδιαίτερα στα Αιγαιοπελαγίτικα νησιά
δεν υπάρχει τόπος που να μην έχει αφιερώσει
μεγάλο αριθμό εξωκκλησιών στις Θεομητορικές
εορτές.
Έτσι, στ’ Αγιάσματα, ο μακαρίτης παπα Μακάριος ο Σπανός, έκτισε το μικρό μοναστηράκι
που το αφιέρωσε στον Ευαγγελισμό της
Θεοτόκου, τη γνωστή μας Ευαγγελίστρια, το
οποίο σήμερα διατηρούν οι Εγρηγοριανοί. Ενώ
κοντά στη θάλασσα των Αγιασμάτων υπάρχει
το εκκλησάκι που είναι αφιερωμένο σε θαύμα
της Τιμίας ζώνης της Θεοτόκου, την Παναγία
τη Ζώνη, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται, και
εορτάζει στις 31 Αυγούστου.
Η προσκυνηματική περιήγησί μας καταλήγει
και πάλι στα Κουρούνια, στην Κάτω Παναγιά. Το
ναΰδριο είναι αφιερωμένο σ’ ένα ακόμη υπερφυές
θαύμα της Παναγίας στα πρώτα βυζαντινά
χρόνια, που έλαβε χώρα στη Κωνσταντινούπολι,
εκεί που βρίσκεται σήμερα το Αγίασμα του
Μπαλουκλί, εξαιτίας του οποίου θαύματος πήρε
το όνομα «Ζωοδόχος Πηγή». Φυσικά όλη η
Αμανή (όπως και όλη η Χίος και κάθε κόγχη της
Ρωμηοσύνης) είναι διάσπαρτη από εκκλησάκια
αφιερωμένα στη Χάρι Της. Εμείς αναφέρουμε
εκείνα που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο,
σχετίζονται περισσότερο με τα Κουρούνια και τον
Εγρηγόρο, άμεσα ή έμμεσα.
Ηθελημένα ή τυχαία (που δεν το νομίζω)
τα ξωκκλήσια αυτά καλύπτουν το μεγαλύτερο
μέρος του κύκλου των Θεομητορικών εορτών.
Λείπουν τα Εισόδια και η Υπαπαντή για να είναι
συμπληρωμένος ο κύκλος.
Και καλούμεθα να μιλήσουμε για την
Πλατυτέρα των Ουρανών, το πρόσωπο που
αποτελεί το μεθόριο της κτιστής και της Άκτιστης
φύσεως, την Τιμιωτέρα και Υψηλοτέρα των
Αγγελικών Ταγμάτων, τη Γέφυρα και την
Κλίμακα του Θεού προς τους ανθρώπους και των
ανθρώπων προς τον Θεό.
Πολλές φορές, καθώς μελετούσα κείμενα
μεγάλων Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας
που είναι αφιερωμένα στην Κυρία Θεοτόκο,
παρατηρούσα ότι εκφράζονται με απίστευτη
συστολή, θεωρώντας τους εαυτούς τους παντελώς
αναξίους να μιλήσουν για Κείνην. Δεν κρύβω ότι,
μερικές φορές, είχα βαθειά μέσα μου τον λογισμό
ότι οι ενδοιασμοί τους αυτοί ήταν λίγο υπερβολικοί,
ώσπου έλαχε και σε μένα ο κλήρος να πρέπει ν’
αναφερθώ σ’ Αυτήν. Και τώρα, αμήχανος βλέπω,
εξ ιδίας πείρας πλέον, το πόσο δικαιολογημένη
ήταν η συστολή τους αυτή.
Και αν εκείνοι οι Θεοφόροι Πατέρες, τα ουρανομήκη αναστήματα, έκριναν εαυτούς αναξίους
να μιλήσουν για το Άφραστο αυτό Θαύμα, το
τελειώτερο δημιούργημα του Θεού, το πάνω από
ανθρώπους και αγγέλους, ποια συναισθήματα
θα πρέπει να διακατέχουν αυτόν που τολμά να
ψελλίση αυτές τις αράδες στη Χάρι Της, «τον
πρότερον όντα βλάσφημον και διώκτην και
υβριστήν»,(για να δανειστούμε τα λόγια του
Αποστόλου των Εθνών από την Α’ προς Τιμόθεον
επιστολή του); Εκφράζονται σ΄ένα μικρό μόνο
βαθμό με τα λόγια που απηύθυνε στον Θεό ο μέγας
εν Πατριάρχαις Αβραάμ, όταν Τον παρακάλεσε
να λυπηθή τα Σόδομα: «Νύν ηρξάμην λαλήσαι
προς τον Κύριόν μου, εγώ δε ειμί γή και σποδός».
Σίγουρα λοιπόν κατά τη αξία Της δεν θα
μπορέσουμε να Την εγκωμιάσουμε, θα ήταν
αναίδεια και να σκεφτούμε κάτι τέτοιο. Θα
προσπαθήσουμε να μιλήσουμε γι Αυτήν στο
βαθμό των περιορισμένων δυνατοτήτων μας,
στηριγμένοι στην Ιερά Παράδοσι της Εκκλησίας
και στα κείμενα των Θεοφόρων Πατέρων μας. Και
Εκείνη, δι΄ ευχών τους, ας κατευθύνη το νού και το
χέρι μας.
Ποια ήταν, λοιπόν, η ταπεινή και άσημη Κόρη
της Ναζαρέτ, που επρόκειτο να γίνει το όργανο
για την σωτηρία των ανθρώπων; Ποια ήταν Εκείνη
που είναι η Πλατυτέρα των Ουρανών, η «μετά
Θεόν θεός», κατά την έκφρασι των Πατέρων;
Αιώνες πριν την Γέννησί Της, ο προπάτοράς της
ο προφήτης και βασιλιάς Δαυΐδ, για τον οποίον ο
Ίδιος ο Θεός είπε «εύρον τον Δαυΐδ τον υιόν του
Ιεσσαί άνδρα κατά την καρδίαν μου», έβλεπε
την μέλλουσα Δόξα Της εν Πνεύματι Αγίω και
την αποτύπωσε στον Ψαλμό που παραθέσαμε
στην αρχή του κειμένου: Παρέστη η Βασίλισσα εκ
δεξιών Σου, εν ιματισμώ διχρύσω περιβεβλημένη,
πεποικιλμένη. (Ψαλμ. ΜΔ, 10) .
Η ιστορία ξεκινάει από πολύ παληά και θα ήταν
καλύτερο να την πιάσουμε από την αρχή. Ξεκινάει
από την εξορία των πρωτοπλάστων από τον
Παράδεισο στον κόσμο της πτώσεως, της φθοράς
και του θανάτου, στην κοιλάδα του κλαυθμώνος
όπου με κόπο και μόχθο θα εξασφάλιζαν τα προς
το ζήν σε ένα φυσικό περιβάλλον που αρνείτο να
τους υπακούσει, υπόδουλοι στον δολερό εχθρό
που τούς εξαπάτησε λέγοντάς τους ότι μπορούν
να γίνουν θεοί από μόνοι τους, χωρίς τον Θεό
(και τον ίδιο μύθο συνεχίζει να υποβάλλει στους
ανθρώπους ανά τους αιώνες), μέχρις ότου θα
γευόταν και τον βιολογικό θάνατο, που γινόταν
πλέον κληρονομιά του ανθρωπίνου γένους και θα
επέστρεφε στο χώμα από το οποίο πλάστηκε: «ότι
χούς εί και εις χούν απελεύση».
Ωστόσο, ο Φιλεύσπλαχνος και Φιλάνθρωπος
Δημιουργός τους, είχε ήδη έτοιμο το σχέδιο της
σωτηρίας τους που θα επραγματοποιείτο στον
κατάλληλο χρόνο. Και μη θέλοντας να τους αφήσει
απαρηγόρητους, καθώς απομακρύνοντο από την
αρχαία τους πατρίδα, τους δίνει την υπόσχεσι ότι
δεν θα τους εγκαταλείψη και ότι κάποια στιγμή ο
θάνατος και ο άδης θα έχαναν την κυριαρχία τους
στο ανθρώπινο γένος. Τα λόγια του Θεού προς
τον αρχέκακο όφι είναι αυτά, όπως τα διασώζει
ο Θεόπτης Μωυσής στο βιβλίο της Γενέσεως:
«και έχθραν θήσω ανά μέσον σου και ανά μέσον
της γυναικός και ανά μέσον του σπέρματός σου
και ανά μέσον του σπέρματος αυτής. Αυτός σου
τηρήσει την κεφαλήν και σύ τηρήσεις αυτού την
πτέρναν» (Γεν. γ’ 15)
Θα βάλω, λέει, έχθρα ανάμεσα σε σένα και στο
σπέρμα της γυναικός(υπαινισσόμενος τη άσπορη
σύλληψι του Χριστού) μέχρις ότου κάποιος από
τους απογόνους της θα σου συντρίψη το κεφάλι,
ενώ εσύ θα του δαγκώσης τη φτέρνα (εξ’ ού και
ο χαρακτηρισμός του Διαβόλου ως «πτερνιστού»
που βρίσκουμε σε διάφορα Ιερά Κείμενα). Με το
δάγκωμα στη φτέρνα υπονοείται ο σταυρικός
θάνατος και το Πάθος του Σωτήρος Χριστού (κατά
την ανθρωπίνη Του φύσι) ενώ με την συντριβή
της κεφαλής του όφεως (αυτός σου τηρήσει την
κεφαλήν) αινίσσεται το σωτηριολογικό Του έργο
και η Ανάστασί Του, η συντριβή του παλαίφατου
εχθρού των ανθρώπων και του Θεού, η νίκη κατά
του θανάτου και η επάνοδος του ανθρώπου στην
αιώνια και ασάλευτη Βασιλεία. Έτσι ο άνθρωπος
εγκαταλείπει τον πρώτο Παράδεισο και εισέρχεται
σ’ αυτή τη δύσκολη ζωή, όχι όμως χωρίς ελπίδα.
Ι.Ν.Ζ.
Σημείωση: Το κείμενο τού συγγραφέα είναι γραμμένο
στην πολυτονική γραφή και διατηρεί την ιστορική
ορθογραφία. Για τεχνικούς λόγους το δημοσιεύουμε
μονοτονική γραφή, διατηρήσαμε, όμως, την ιστορική του
ορθογραφία
Αυλόγυρος
Τρίμηνη Έκδοση
των Απανταχού
Κουρουνιωτών - Εγρηγοριανών Χίου
ΚΩΔ. ΥΠ. ΤΥΠΟΥ 4495
Ιδιοκτήτης: Σύλλογος Κουρουνιωτών
και Εγρηγοριανών Χίου Αττικής
«Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος»
Πειραιώς 43, Αθήνα 105 53
Τηλ.: 210 3479265
Fax: 210 3479265
Εκδότης και υπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο:
Δημήτρης Γεντής
Πρόεδρος του Συλλόγου
Συντάσσεται από την Επιτροπή
αποτελούμενη από τους:
Iωάννη Ν. Ζαννή, Ισίδωρο Π. Κατσαρό,
Γιώργο Β. Κεφάλα, Πέτρο Ι. Μοσχούρη,
Στέλιο Γ. Μιχαλάκη
Επιμέλεια έκδοσης:
Πέτρος Ι. Μοσχούρης
Διόρθωση δοκιμίων:
Φωφώ Μαυρουκάκη-Κατσαρού
Καλλιτεχνική επιμέλεια:
Βασίλης Ι. Κυριακάκης, Τηλ.: 210 99 35 998
Τυπογραφείο:
Κοτσάτος Σταμάτης & Σία Ο.Ε.
Μαρίνου Αντύπα 4, 163 46, Ηλιούπολη,
Τηλ.: 210 97 54 224, Fax: 210 97 15 132
Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν
την προσωπική γνώμη εκείνων που τα
υπογράφουν.
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
3
ΜΝΗΜΗ ΚΩΣΤΑ Δ. ΠΕΡΡΙΚΟΥ
Ο λόγος του επίκαιρος όσο ποτέ άλλοτε
*******
Από τη σελίδα κοινωνικής δικτύωσης (facebook) του Καπετάν Μιχάλη
Καριάμη, αλιεύσαμε το παρακάτω κείμενο που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του
μαρτυρικού ήρωα της Εθνικής Αντίστασης Κώστα Περρίκου.
Ο Καλλιμασιώτης ήρωας, εκτός από τη ζωή του, στον αγώνα για την
ελευθερία του τόπου, μας έδωσε και πολύτιμα κείμενα, ακριβή παρακαταθήκη
στις ερχόμενες γενιές. Κείμενα που στις μέρες μας είναι περισσότερο από κάθε
άλλη εποχή επίκαιρα. Και είναι, πιστεύουμε, ευθύνη και υποχρέωση, όλων όσων
διαθέτουν δημόσιο λόγο να τα προβάλλουν.
Διαβάστε τα παρακάτω αποσπάσματα από τα κείμενα του Περρίκου, έτσι
όπως τα έχει σταχυολογήσει ο Καπετάν Μιχάλης, για να διαπιστώσετε πόσο
τραγικά επίκαιρες είναι οι επισημάνσεις του και πόσο προφητικός είναι ο λόγος
του.
*******
…Τώρα που ο λαός μας, για μια ακόμα φορά,
παίζει το ρόλο του πειραματόζωου σε σχέδια
ασκήσεων των παγκόσμιων τοκογλύφων, χωρίς
να το θέλω αναλογίζομαι πόσο επίκαιρος και
διαχρονικός είναι ο λόγος και οι υποθήκες του
Η προτομή του Χιώτη ήρωα της Εθνικής
Αντίστασης Κώστα Δ. Περρίκου, που βρίσκεται
στην αρχή του πεζόδρομου της οδού Γλαύστωνος
στο κέντρο της Αθήνας.
Περρίκου. Και όμως ενώ ο ήρωας μας εν καιρό
πολέμου ήταν ήρεμος και αισιόδοξος, εγώ είμαι
γεμάτος φόβους – αγωνία και έλλειψη πίστης
σε ότι απορρέει από τους πολιτικούς μας και την
Ευρωπαϊκή παρέα τους. Φοβάμαι πως με την
εξαθλίωση που επιβάλλουν, για να μας τιμωρήσουν,
η κοινωνική αναταραχή έρχεται ολοταχώς ! Το
αλόγιστο οικονομικό βάρος που επέβαλαν, με
το έτσι θέλω, θα επιφέρει έκρηξη αγανάκτησης
του κάθε απελπισμένου άνθρωπου και δυστυχώς
είμαστε πια πάρα πολλοί αγανακτισμένοι και
καθημερινά γινόμαστε περισσότεροι. Αδύναμος,
μοιρολατρικά παρακαλώ «Αδέρφια μου, μη
φαγωθούμε μεταξύ μας».
Προφητικός για τα σημερινά τεκταινόμενα
λέγει:
«...η κοινωνία μας, μέσα στην οποία
δραστηριοποιείται ο πολίτης, χρειάζεται
αλλαγή δομών που τον εκφράζει απόλυτα ,
ώστε να αποκλείει από τον κάθε πολιτικάντη
να διαφοροποιείται από τη λαϊκή εντολή» ...
«Σε αυτή την απάτη που διεπράττετο εις βάρος
μας συμβάλαμε άθελά μας και εμείς αφήνοντας
τους εαυτούς μας ανοργάνωτους και χωρίς
καμιά συνοχή , θύματα του πρώτου τυχόντος
εκμεταλλευτού»
Αναφερόμενος στο λαό, υπενθυμίζει πως:
«Είμαστε
η
ισχυρότερη
ποσοτικώς
και ποιοτικώς μερίς της κοινωνίας, αλλά,
ταυτοχρόνως, και η ποιο ανοργάνωτη. Δεν μας
φοβίζει ούτε μας φόβιζε η θυσία στον βωμό
του καθήκοντος αλλά δεν μπορούμε πλέον
να ανεχθούμε την αισχρά εκμετάλλευση του
πατριωτισμού μας και του αίματός μας» ...
«Ο δρόμος μας λόγω των σφαλμάτων του
παρελθόντος είναι μακρύς, σκληρός και
δύσκολος. Ο μόνος τρόπος για να φθάσουμε στο
τέρμα είναι η οργάνωσή μας»
Για τους πολιτικούς ταγούς μας:
«... το πρόβλημα παρουσιάζεται ακόμη
οξύτερο γιατί δυστυχώς μέχρι σήμερα ,
εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων , αυτοί που
μας διοικούσαν ήσαν οι αναξιώτεροι των
ανθρώπων. Κατατριβόμενοι στην καφενειακή
μικροπολιτική,
στην
συναλλαγή,
στην
εξυπηρέτηση των ατομικών συμφερόντων, δεν
έκαναν τίποτα δημιουργικό για τον τόπο μας ....»
«Η Ελληνική άρχουσα τάξη και οι Έλληνες
πολιτικοί δε στάθηκαν στο ύψος που
απαιτούσε και απαιτεί η πραγματικότης .»
Για την πατρίδα μας:
«Είμαστε από τα πιο οπισθοδρομικά κράτη
της Ευρώπης . Στην παιδεία , στη γεωργία , στη
βιομηχανία, στο βιοτικό και μορφωτικό επίπεδο
υστερούμε»
Για την κοινωνική κατάσταση:
«Η κοινωνία έχασε τη συνοχή της, γιατί
τα άτομα έχασαν την αλληλεγγύη των με
επακολουθήματα τις συχνές κοινωνικές
αναστατώσεις, τις κοινωνικές αδικίες και
καταπιέσεις....» ... «Πιστεύουμε ότι η ενότης
της κοινωνίας προϋποθέτει απαραιτήτως
την εξύψωση της ατομικής αξίας ως τον
μόνον συντελεστή της ατομικής προόδου»
....«Πιστεύουμε στην Κοινωνική Δικαιοσύνη ως
θεμέλιο της κοινωνικής ενότητας» ....«Εννοούμε
την εξασφάλιση των ιδίων δυνατοτήτων
προόδου για όλους».
Μας προτρέπει:
«Έχουμε καθήκον ιερό, όλοι εμείς οι
αγωνιζόμενοι νέοι ασχέτως
κοινωνικής,
οικογενειακής και οικονομικής προελεύσεως να
ενωθούμε και να προετοιμασθούμε να πάρουμε
την τύχη στα χέρια μας. Τα προβλήματα που
έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι πολλά και
δύσκολα. Πρέπει από τώρα να ενωθούμε και
να προπαρασκευασθούμε για να μπορέσουμε
να πραγματοποιήσουμε την πραγματικά βαριά
αλλά ευγενή αποστολή μας»
Για το αυτονόητο των ευθυνών όλων αυτών
μου μας έφεραν ως εδώ:
«Για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε
μια ηθική κοινωνία πρέπει να εμφυσήσουμε
στον λαό το αίσθημα της δικαιοσύνης. Για
να το επιτύχουμε πρέπει να τιμωρήσουμε
αυστηρά και παραδειγματικά τις αδικίες που
διέπραξαν και διαπράττουν οι κατακτητές και
τις προδοσίες που έκαμαν και κάνουν πολλοί
Έλληνες, συνεργαζόμενοι με τον εχθρό και
εκμεταλλευόμενοι την σημερινή δυστυχία του
Λαού μας προς ίδιον όφελος» «Την τιμωρία
αυτή δεν την βλέπουμε ως εκδίκηση, αλλά ως
την απονομή της δικαιοσύνης.»
Υπενθυμίζει στους ανάλγητους και ανάξιους
προφεσόρους που αποφασίζουν γιατην τύχη του
λαού μας:
«Πιστεύουμε ότι η παροχή εργασίας σε κάθε
πολίτη εξασφαλίζουσα μια αξιοπρεπή και χωρίς
στερήσεις συντήρηση αυτού και της οικογένειάς
του αποτελεί ιερά υποχρέωση της πολιτείας και
απαραβίαστο δικαίωμα του πολίτου»
Αλήθεια, πόσο προφητικός και τραγικά
επίκαιρος αυτός ο ένστολος οραματιστής. Να
γιατί ηθελημένα τον κρατούν στην αφάνεια. Τα
λόγια του είναι Κοινωνικό Ευαγγέλιο το οποίο
ανοίγει τα μάτια και την ευρύτητα σκέψης...... Άρα
«Απαγορευμένος Καρπός» από τους εξουσιαστές
του κόσμου και τους ανίερους εκμεταλλευτές του
κόπου και του ιδρώτα των ανθρώπων. Οι κήρυκες
του μίσους και της συμφοράς, αυτές τις φοβερές
ημέρες που περνάμε, κάνουν κάθε τι δυνατό να
μας σύρουν σε κοινωνικό αδιέξοδο, με όλα τα
επακόλουθα και ότι συνεπάγεται από αυτές τις
καταστάσεις του ολέθρου και της συμφοράς. Ας
σταθούμε στο ύψος μας....Ας γίνουμε ΟΛΟΙ μια
γροθιά για να μην περάσουν τα Εθνοκτόνα, σχέδιά
τους για φτωχοποίηση της χώρας μας. Ας σταθούμε
στο ύψος μας! Ας υπερβούμε τους εαυτούς μας το
οφείλουμε στην Ιστορία μας. Το οφείλουμε στα
Παιδιά και τα Εγγόνια μας ..... Το οφείλουμε στους
Εαυτούς μας να μην επιτρέψουμε τα σχέδιά τους
να πάρουν σάρκα και οστά.
Είμαι υποχρεωμένος να τονίσω πως μετά την,
όχι τυχαία, καταστροφή της προτομής του Κώστα
Περρίκου από τον όχλο, ο Χιολάτρης κ. Γιώργος
Ν. Μπαχάς, εκδότης του περιοδικού «ΝΕΜΕCIS»,
μας έδωσε τη χαρά να ατενίζουμε και πάλι τη
μορφή του ήρωα μας, στο σημείο που κάποτε
μεγαλούργησε με την παλληκαριά και την τόλμη
του.
Τονίζω τη σεμνή παρουσία του ιπτάμενου
της Πολεμικής Αεροπορίας, συμπατριώτη μας,
Παντελή Βατάκη, του οποίου το πόνημα για τη
ζωή και το έργο του ήρωά μας, πρέπει οπωσδήποτε
να βοηθήσουμε να εκδοθεί.
Οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους κκ
Σταμάτη Μανέ – Ισίδωρο Πρώιο- Κωστή
Ντούλη, οι οποίοι τιμούν πάντα την εκδήλωση με
την παρουσία τους αλλά και τον κ. Σωτήρη Κόλια,
από την Ορεινή Κορινθία ο οποίος έδωσε το
πολύτιμο παρόν του εκθέτοντας τους συμπατριώτες
μας για την αδικαιολόγητη απουσία τους.
Μιχάλης Γ. Καριάμης
Συνταξ. Πλοίαρχος Ε.Ν
Ελάχιστος μεταξύ του γένους των ανθρώπων
4
Μνήμη Γειασουγιάννη
Tου Γιάννη Μιχαλάκη
Οι εκδηλώσεις του Συλλόγου μας, δίνουν την
ευκαιρία σε όσους νοσταλγούς επιμένουν να
τις παρακολουθούν, να κάνουν αναφορές στα
περασμένα χρόνια και να ξαναζωντανεύουν με τις
αφηγήσεις τους ανθρώπους που πια δε βρίσκονται
ανάμεσά μας.
Έτσι, σε πρόσφατη εκδρομή, έτυχε να κάθομαι
μέσα στο πούλμαν, δίπλα στα ξαδέρφια Γιάννη
Ν. και Στέλιο Γ. Μιχαλάκη. Και ανάμεσα στα
άλλα θέματα, φέραμε στη συζήτησή μας τον
παππού τους Γιάννη Ν. Μιχαλάκη, γνωστό στο
χωριό μας ως «Γειάσουγιάννη».
Τους υποσχέθηκα, ότι θα έγραφα ένα
σημείωμα. Επαλήθευσα, όμως, από την ανάποδη,
μια ρήση που λέει ότι αν θέλεις μια δουλειά σου
να διεκπεραιωθεί γρήγορα, να την αναθέσεις σε
έναν άνθρωπο πολυάσχολο. Επειδή δε εγώ είμαι
«τεμπέλης» συνταξιούχος πέρασε κοντά ένας
χρόνος να υλοποιήσω την υπόσχεσή μου.
Ο «Γειάσουγιάννης» ήταν πρώτος ξάδελφος
του πατέρα μου, είχαν πολύ καλές σχέσεις και ήταν
τακτικός επισκέπτης στο σπίτι μας. Τα χρόνια που
τον θυμάμαι εγώ, κρατούσε ένα μπαστούνι με το
οποίο χτυπούσε δυνατά την πόρτα μας. Εμείς, τα
παιδιά, τρομάζαμε, η μητέρα μου, όμως, που τον
ήξερε πια, χαμογελούσε και σχολίαζε στον πατέρα
μου. «Έλα, ο ξάδερφός σου ο «Γειάσουγιάννης»
μας θυμήθηκε». Κι έσπευδε να του ανοίξει την
πόρτα.
Συνήθως καθόταν σε ένα σκαμνί, κάτω από
τη ξύλινη σκάλα που οδηγούσε στο πατάρι του
σπιτιού μας. Ένα βράδυ, όμως, όπως σηκώθηκε
απρόσεκτα για να φύγει, έδωσε μια γερή
κουτουλιά στη σκάλα. Έβγαλε ένα «Ωχ!!», έπιασε
το κεφάλι του, βρήκε όμως, αμέσως το χιούμορ
του και σχολίασε: «Ευτυχώς δεν την εκρέμμισα!»
Η πρώτη μου ανάμνηση είναι από τα χρόνια
της κατοχής. Είχε φτιάξει τότε έναν κήπο κάτω
από το σπίτι του στο Φτανάδο, εκεί που έμενε
η κόρη του η Μαριγώ μαζί με τα παιδιά της
Γιάννη (Κυριακάκη) και Ευαγγελία (ΚυριακάκηΦραγκιαδάκη).
Οι κότες της γειτονιάς, όμως, πήγαιναν και
του κατέστρεφαν τον κήπο. Όταν, λοιπόν, ήρθε
στο χωριό μας ο Ειρηνοδίκης, ο μπάρμπα Γιάννης
παραπονέθηκε και ζήτησε να τιμωρηθούν οι
ιδιοκτήτες των ορνίθων.
Ο δικαστής, όμως, τον έβαλε μπροστά σ’ ένα
δύσκολο δίλλημα:
«Η κόρη σου έχει κότες;» τον ρώτησε.
«Έχει»
«Πηγαίνουν κι εκείνες μέσα στον κήπο σου;»
«Ε, δεν θα πηγαίνουν;»
«Τότε, λοιπόν, να τιμωρήσω την κόρη σου;»
Ο μπάρμπα Γιάννης χαμογέλασε, «Ε, όχι και
την κόρη μου», είπε και έφυγε απογοητευμένος
που δεν κατάφερε να λύσει το πρόβλημά του.
Τον θυμάμαι, ακόμη, καβάλα στο γάιδαρό του
να βγάζει από την μπροστέλα του ξερόσυκα, να
τα κοπανάει πάνω στο σαμάρι μ’ ένα σφυράκι
μέχρι να μαλακώσουν και μετά να τα τρώει. Δεν
του είχαν απομείνει δόντια και τα χρόνια εκείνα
μασέλες φορούσαν μόνο οι πλούσιοι Χωραΐτες.
Το ίδιο πρόβλημα δοντιών είχε και η γυναίκα
του η Αργυρώ, η οποία καθόταν στο κατώφλι
της εξώπορτάς της και όποια χωριανή κοπέλα
περνούσε από ’κεί την παρακαλούσε να της
…μασήσει αμύγδαλα, σύκα ή καρύδια και να
της τα βάλει στο στόμα, αφού διαφορετικά δεν
μπορούσε να τα φάει. Μερικές κοπέλες, μάλιστα,
απέφευγαν να περάσουν έξω από το σπίτι της
γιατί σιχαίνονταν να μπουν στη διαδικασία αυτή.
Το αγαπημένο χωράφι του «Γειάσουγιάννη»
ήταν το «Περιβόλι» στην «Περασιά» λίγο πριν
από τα «Γαλάτου». Είχε δικό του μπόλικο νερό και
είχε φτιάξει ένα ωραίο μικρό δικό του παράδεισο.
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
Κτηματολόγιο…
του 1904
Από τις στήλες του “Αυλόγυρου”, με την ευκαιρία
της δημοσίευσης δύο άρθρων για τον αναδασμό από
τον φίλο γεωπόνο κ. Γιάννη Κεφάλα, είχαμε καταθέσει,
μεταξύ των άλλων, την άποψη πως ο αναδασμός ακόμη
και καμία άλλη υπηρεσία να μην είχε προσφέρει στους
κατοίκους των χωριών μας, θα είχε κατοχυρώσει στον
καθένα μας την περιουσία του με τίτλους κυριότητας και
με επίσημα έγγραφα.
Η έλλειψη κτηματολογίου στα μέρη μας -όπως και
σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας- ταλαιπωρεί σήμερα
και φαίνεται πως ταλαιπωρούσε τους προγόνους μας
ήδη από τον προηγούμενο αιώνα.
Διαβάστε το παρακάτω έγγραφο με ημερομηνία 9
Μαΐου 1904 που διευθετεί μέρος της περιουσίας δύο
αδελφών, του Αλέξανδρου Σαραντινού και της Σοφίας
Μ. Λιάπη. Το έγγραφο αυτό έχει τη σφραγίδα της
Δημογεροντίας και τις υπογραφές των γερόντων.
Το έγγραφο αυτό γράφει:
«Διά της παρούσης σημειώσεως αποδεικνύεται η
διαφορά των όσα χωράφια πλάγια έχουν αμοίραστα ο
Αλέξανδρος Σαραντινός και η Σοφία Μ. Λιάπη, ήτοι τα
εκ Μητρός αυτών προερχόμενα αδελφικά κτήματα, άτινα
ονομαστικώς έχουν ως εξής: Πρώτον μία σποριά εις την
Ακονόπετραν, έτερα τα χωράφια τα Χιονάδικα εις την
Καστανιάν, έτερην μίαν σποριάν εις τα Παλαιά
Ο Γιάννης Ν. Μιχαλάκης γνωστός
στα Κουρούνια ως «Γειασουγιάννης»
Εκεί, για πρώτη φορά είδα Φραγκοσυκιά. Είχαμε
πάει εκδρομή με το σχολείο. Δεν θυμάμαι αν
δάσκαλος ήταν ο Παναγιώτης Κομπιλήρης ή ο
Κώστας Λουκόπουλος, ο οποίος μας βοήθησε
να κόψουμε φύλλα χωρίς να μας τσιμπήσουν τα
αγκάθια. Όταν πήγαμε στη θάλασσα μας έμαθε
να τα κόβουμε στη μέση, να τα ανοίγουμε και να
φτιάχνουμε καραβάκια τα οποία κατάφερναν να
επιπλέουν για λίγο αν δεν είχε φουρτούνα.
Επειδή είχα το ίδιο όνομα με τον εγγονό του
Γιάννη, γιο του πεθαμένου γιου του Γιώργη
(ορφανό) κάθε φορά που με συναντούσε, μου
έκανε την ίδια ερώτηση: «Ιωάννης Γεωργίου
Μιχαλάκης εσύ, Ιωάννης Γεωργίου Μιχαλάκης και
ο εγγονός μου, πώς σας ξεχωρίζουμε εσάς;» Και
ο ίδιος απαντούσε: «Γιάννης του Γειάσουγιάννη,
Γιάννης του Νοτάρο».
Μια φορά, όμως, θέλοντας να κάνω χιούμορ,
μόλις έκανε την ερώτηση και πριν προλάβει
να δώσει τη στερεότυπη απάντηση , του είπα:
«Γιάννης Νοτάρος , Γιάννης Τσαλαβούτας». Το
παρατσούκλι «τσαλαβούτας» του το είχαν δώσει
επειδή τσαλαβουτούσε πολλές ώρες στο περιβόλι
του, ποτίζοντας και σκαλίζοντας.
Πίστευα ότι δεν θα θύμωνε, όπως άλλωστε
δεν θύμωνε με το «Γειάσουγιάννης». Εκείνος,
όμως, προφανώς εξεπλάγη από την αυθάδειά
μου, με κοίταξε καλά καλά και σχολίασε. «Επ,
διαβολόμικρε!»
Όταν, το βράδυ, είπα στη μητέρα μου την
έκπληξή μου για το «διαβολόμικρε» εκείνη με
κοίταξε, χαμογέλασε, και μου είπε: «Κούκου σου,
σαλαέ!»
Πολλά χρόνια αργότερα, προσπάθησα να
ερμηνεύσω την προέλευση του παρατσουκλιού
«Γειάσουγιάννης». Η εξήγηση που μου δόθηκε
είναι ότι την ώρα που χόρευε, κάποιος του φώναξε
«Γειά σου Γιάννη», και του έμεινε. Άλλωστε δεν
υπήρχε χωριανός χωρίς παρατσούκλι.
Εκείνο που δεν μπόρεσα να διευκρινίσω είναι
αν η προσφώνηση «Γεια σου Γιάννη» έγινε γιατί
χόρευε καλά ή αντιθέτως, επειδή χόρευε … «σαν
να πατούσε σταφύλια».
Κουρούνια, έτερην σποριάν εις το πλατύ λειβάδη,
έτερον το παλαιοχώραφον εις τον Πεντιάν, έτερην μίαν
σποριάν εις τον Γυκοπόν,* αυτά τα ειρημένα πλαγιοχώραφα
ομολογούν αμφότεροι οι ενδιαφερόμενοι, ότι έχουν
αμοίραστα, άπαντα δε τα άλλα των χωράφια, όσα έχη
έκαστος εις την κατοχήν του, και δουλευμένα, είναι πλέον
εκάστου ιδικά του ελεύθερα και απαλλοτρίωτα. Προς
πίστωσιν δε και ασφάλειαν εγράφη το παρόν εξοφλητικόν
έγγραφον, και υπεγράφη παρά δύο αξιοπίστων μαρτύρων,
παρ’ αμφοτέρων των ενδιαφερομένων, προς δε
εσφραγίσθη και τη σφραγίδι του χωρίου, ίνα έχη την ισχύν
εν παντί Δικαστηρίω.
Εν Κουρουνίοις τη 9Μαΐου 1904
(υπογραφές)
Αλέξανδρος Γ Σαραντινός
Δια την Αγράμματον Σοφίαν ποτέ Μ. Λιάπη κατ’
αίτησίν της γράφω και μαρτυρώ εγώ ο Νικόλαος Γ.
Μιχαλάκης αυτή δε σταυροσημειή.
Οι γέροντες: Νικόλαος Ν. Κουτέπας
Δημήτρης Ν. Μιχαλάκης
* Τοποθεσία άγνωστη στη σύνταξη
Στα όσα αναφέρονται στο παραπάνω έγγραφο
ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι καταγράφονται
μόνο τα αμοίραστα χωράφια η εκμετάλλευση των
οποίων προφανώς θα γινόταν εξ ημισείας από τους
ενδιαφερόμενους.
Τα χωράφια στα οποία ο καθένας τους είχε πλήρη
κυριότητα δεν αναφέρονται πουθενά (άπαντα δε τα άλλα
των χωράφια, όσα έχη έκαστος εις την κατοχήν του, και
δουλευμένα, είναι πλέον εκάστου ιδικά του ελεύθερα και
απαλλοτρίωτα). Αρκούσε η προφορική πιστοποίηση του
σώματος της κοινότητας πως τα χωράφια αυτά είναι
πατρογονικά και «δουλευμένα» από τα συγκεκριμένα
πρόσωπα, άρα τους ανήκουν «απαλλοτρίωτα».
Τέτοιας μορφής έγγραφα, που φαινομενικά έχουν
μόνο προσωπικό ενδιαφέρον, είναι πολύτιμα γιατί με τα
όσα αναφέρουν μας δείχνουν την κοινωνική δομή της
εποχής εκείνης.
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
5
Το καφεπαντοπωλείο του «Μώρο»
Η Εκκλησία του Δήμου των Κουρουνίων
Tου Πέτρου Ι. Μοσχούρη
Τ
ο καφεπαντοπωλείο του Γιώργη του
Σαραντινού, του «Μώρο», όπως τον
αποκαλούσε όλο το χωριό, ήταν στη μέση περίπου
του Κάτω Χωριού στα Κουρούνια, λίγο πιο πάνω
από την κεντρική πλατεία, που έχει το Ενετικό
θαμώνες του καφενείου, που δεν έβρισκαν
καρέκλα να καθίσουν, έκαναν αυτά τα σακιά
καθίσματα. Στην απέναντι μεριά, στη μέση του
βορεινού τοίχου υπήρχε το βαρέλι με το φωτιστικό
πετρέλαιο. Η μυρωδιά του υπερίσχυε όλων των
άλλων … μεθυστικών(!) αρωμάτων που ανέδυαν
τα μπαχαρικά, και τα αλίπαστα που διέθετε το
παντοπωλείο προς πώληση.
Ο πάγκος του παντοπώλη ήταν στημένος
μπροστά από το δυτικό τοίχο και πάνω του δέσποζε
η παραδοσιακή ζυγαριά με τα αντίβαρα και τα
περίτεχνα μεταλλικά κοκοράκια στο κέντρο. Όταν
οι μύτες τους ευθυγραμμίζονταν το βάρος του
προϊόντος ήταν αντίστοιχο με αυτό των αντίβαρων.
Δίπλα της το βιβλίο, που ήταν καταγραμμένα
τα … «βερεσέδια» του καθενός. Ήταν η … μαύρη
βίβλος των οικονομικών της κοινότητας. Αυτή
που ανάγκασε πολλούς Κουρουνιώτες να πάρουν
το δρόμο της ξενιτιάς. Η έλλειψη ρευστότητας,
δυστυχώς, δεν είναι … προνόμιο μόνο της εποχής
μας!
Η γωνιά του καφετζή περιοριζόταν στην κόγχη
μεταξύ του βορεινού και του ανατολικού τοίχου,
όπου ο κυρ Γιώργης είχε στήσει το πετρογκάζ για
Στον πάγκο του παντοπώλη δέσποζε η
παραδοσιακή ζυγαριά με τα αντίβαρα.
όνομα «Λόντζα».
Η είσοδος του ήταν ανατολικά κι έκλεινε με
δίφυλλη ξύλινη πόρτα, στο κάτω μέρος της οποίας
υπήρχε μικρή θυρίδα διαστάσεων δέκα επί δέκα
εκατοστά για να επιτρέπει την είσοδο και την έξοδο
στις γάτες που ήταν …εντεταλμένες να κυνηγούν
τους απρόσκλητους επισκέπτες, τους ποντικούς.
Τέτοιας μορφής θυρίδες, στα μέσα του περασμένου
αιώνα, συναντούσες στις περισσότερες πόρτες
των σπιτιών του χωριού, ιδιαίτερα στις πόρτες των
σοδιαστικών.
Η δίφυλλη πόρτα του παντοπωλείου τις
περισσότερες ώρες της λειτουργίας του δεν είχε
δυο αλλά …τρείς παροστάτες . Τους δυο, στους
οποίους στηρίζονταν η πόρτα και έναν τρίτο,
το Βασίλη Σαραντινό, ιδιόρρυθμο αδελφό του
παντοπώλη, που ποτέ δεν διάβαινε το κατώφλι
του καφεπαντοπωλείου όταν είχε μέσα πελάτες,
παρά έμενε ορθός στην γωνιά του κλειστού φύλλου
της πόρτας, σαν επικουρικός «παροστάτης»,
και παρακολουθούσε αμίλητος κι ακίνητος τις
κουβέντες και τα τεκταινόμενα στο εσωτερικό του.
Δίπλα στην πόρτα, σε μικρή απόσταση υπήρχε
ένα δίφυλλο παράθυρο για να αερίζεται και να
φωτίζεται το μαγαζί.
Αντίκρυ από την πόρτα υπήρχε ένα ακόμη
μικρό παραθυράκι, λίγο μεγαλύτερο από
φεγγίτη, που έβλεπε δυτικά. Τις ώρες του δειλινού
πορφυρόχρυσες ακτίνες του ήλιου διαθλώμενες
στα υαλοπετάσματα του παραθύρου σχημάτιζαν
περίτεχνους ιριδισμούς που πλημμύριζαν τον
εσωτερικό χώρο του παντοπωλείου.
Τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες και περισσότερο
τις νύχτες, που λειτουργούσε το μαγαζί περισσότερο
ως καφενείο και λιγότερο ως παντοπωλείο, το
δυτικό παράθυρο παρέμενε ανοιχτό. Ένα λυτρωτικό
ρεύμα αέρα λειτουργούσε ως φυσικός κλιματισμός
και δρόσιζε τους θαμώνες του καφενείου.
Το συνολικό εμβαδόν του δεν ήταν πάνω
από τριάντα-τριανταπέντε τετραγωνικά μέτρα.
Στους τοίχους πάνω σε ξύλινα ράφια υπήρχαν
τα μικροπράγματα της μπακαλικής, ψιλικά, είδη
ραπτικής, είδη βιβλιοπωλείου και ότι βάλει ο νους
του ανθρώπου. Ήταν, βλέπετε, το μόνο εμπορικό
στο Κάτω Χωριό και έπρεπε να καλύπτει παντοειδείς
ανάγκες.
Στο δάπεδο του νοτινού
τοίχου ήταν
παραταγμένα,
σαν
ακίνητα
κοντόχοντρα
στρατιωτάκια, σακιά με όλων των ειδών τα όσπρια,
καθώς και σακιά με ζωοτροφές. Οι καθυστερημένοι
Στο
καφεπαντοπωλείο
του Σαραντινού
ήταν το μοναδικό
κοινοτικό τηλέφωνο.
την παρασκευή του
καφέ κι ένα μικρό πάγκο για να φτιάχνει τους
μεζέδες του ούζου και του κρασιού. Την τέχνη του
καφετζή την κατείχε όσο κανένας άλλος. Ο καφές
του ήταν μοναδικός. Λέγανε, αστειευόμενοι οι
θαμώνες, πως ο κυρ Γιώργης κάνει καλούς καφέδες
γιατί σ’ όλα του είναι αργός. Κι ο καλός ελληνικός
καφές, ως γνωστόν, θέλει υπομονή για να γίνει.
Το όλο σκηνικό συμπλήρωναν τα καφάσια με
τις μπύρες και τα αναψυκτικά και τα ράφια με τα
ποτήρια, τα φλιτζανάκια του καφέ και τα άλλα
σερβίτσια.
Στον ελεύθερο χώρο που απόμενε ήταν
τοποθετημένα πέντε-έξι τραπεζάκια καφενείου
με τις ανάλογες καρέκλες τους κι ένας ξύλινος
καναπές που ακουμπούσε την πλάτη του στον
ανατολικό τοίχο. Στις ξύλινες επιφάνειές τους ο
ανδρικός πληθυσμός του χωριού μας επιδίδονταν
με … πάθος στη «ξερή», την «πρέφα» και στο
«εξηνταέξι», με μοναδικό έπαθλο για το νικητή το
κέρασμα του καφέ, του αναψυκτικού ή του ούζου
από τους χαμένους. Ήταν η μόνη διασκέδασή
τους. Το θέατρό τους, ο κινηματογράφος τους, τα
μπουζούκια τους!
Τους χειμωνιάτικους μήνες στο κέντρο του
μαγαζιού έκαιγε μια στρογγυλή ξυλόσομπα που τα
μπουριά της ήταν στερεωμένα με σύρματα από τα
δοκάρια της οροφής.
Το καφενείο φωτιζόταν με ένα λούξ πετρελαίου,
εκείνα με την τρόμπα, που ο κυρ Γιώργης την
κρεμούσε στο κέντρο του μαγαζιού μ’ ένα γάντζο
απ’ το ταβάνι.
ο καφεπαντοπωλείο του Σαραντινού διέθετε
την πιο σύγχρονη τεχνολογία της εποχής! Το
τηλέφωνο! Ήταν το μοναδικό κοινοτικό τηλέφωνο
πρώτης-πρώτης γενιάς, αυτό με τη μανιβέλα, που
επικοινωνούσες μέσω κέντρου (της Βολισσού ή των
Καρδαμύλων) για να μπορέσεις να μιλήσεις.
Το να πιάσεις γραμμή-όταν λειτουργούσε- ήταν
μια υπόθεση φυσικά. Ο κατά τα άλλα ήρεμος
και πράος κυρ Γιώργης και η ακόμη πιο ήρεμη
Τ
κυρά Θεοδώρα, η γυναίκα του, πολλές φορές
αγανακτούσαν στην προσπάθειά τους να πετύχουν
μια τηλεφωνική σύνδεση. Παρά τα πάμπολλα
προβλήματά του το τηλέφωνο, στις δεκαετίες του
’50 και του ’60, ήταν η μόνη δίοδος επικοινωνίας με
τον έξω κόσμο.
Το ένα πρόβλημα του τηλεφώνου ήταν αυτό. Το
άλλο ήταν το πώς να ειδοποιήσεις όποιον καλούσαν
στο τηλέφωνο. Την αποστολή αυτή, κατά κανόνα,
την αναλαμβάναμε εμείς τα σχολιαρόπαιδα, με
την ελπίδα πως όλο και κάποιο μικρό κέρασμα θα
μας έδινε αυτός που ειδοποιούσαμε. Ήταν τέτοια
η λαχτάρα τους να μιλήσουν με τ’ αγαπημένα
πρόσωπα που βρίσκονταν στη ξενιτιά, που με χαρά
κερνούσαν τον «μαντατοφόρο». Μη φαντάζεστε
μεγάλα πράγματα! Καμιά καραμέλα, κανένα
μπισκότο άντε στη καλύτερη περίπτωση μια μικρή
σοκολάτα.
Το τηλέφωνο ήταν τοποθετημένο πίσω από τον
πάγκο του παντοπώλη, στο δυτικό τοίχο ακριβώς
κάτω από το παράθυρο, απ’ όπου περνούσαν και
οι γραμμές του. Η συνδιάλεξη, συνεπώς, γινόταν
«εις επήκοον πάντων» των παρευρισκομένων στο
μαγαζί. Γι’ αυτό και δεν υπήρχαν οικογενειακά
μυστικά! Όλο το χωριό ήταν μια οικογένεια! Τα
προβλήματα του ενός ήταν προβλήματα όλων και
η χαρά του χαρά για όλους.
Γύρω από το ακουστικό και τη μανιβέλα του
τηλεφώνου έχουν εκτυλιχθεί πάμπολλες εύθυμες
ιστορίες, που από μόνες τους θα μπορούσαν να
αποτελέσουν τη βάση αυτοτελούς άρθρου.
Η τροφοδοσία του παντοπωλείου ήταν εξαιρετικά
δύσκολη, αφού η επικοινωνία με την πόλη, την
εποχή εκείνη, ήταν δυσχερής. Έτσι, συχνά πυκνά
υπήρχε έλλειψη ακόμη και βασικών προϊόντων.
Ο κυρ Γιώργης, που δε φημιζόταν για το…
εμπορικό του δαιμόνιο, όταν κάποιος ζητούσε
μεγάλες ποσότητες ενός προϊόντος του ’λεγε: «Όλο
θα το πάρεις μωρέ; Οι άλλοι τι θα πάρουν;» Τέτοια
ήταν η κοινωνική ευαισθησία που τον διέκρινε για
τους συγχωριανούς του, που έβαζε σε δεύτερη
μοίρα το προσωπικό του κέρδος.
Η επικοινωνία με τους πελάτες, ιδίως του
παντοπωλείου ήταν ένα μικρό πρόβλημα για τον
κυρ Γιώργη. Αιτία; Η βαρηκοΐα που από νέος τον
βασάνιζε. Πολλές φορές δεν άκουγε καλά την
παραγγελία κι έδινε στους πελάτες άλλα αντ’
άλλων.
Μια φορά, ο αδελφός του, ο Βασίλης –αυτός που
…στύλωνε την πόρτα- του ζήτησε μισό κιλό ρύζι. Ο
κυρ Γιώργης παράκουσε και του ’βαλε αλάτι χοντρό.
Ο Βασίλης που, από άποψη, σ’ όλη τη διαδικασία του
’χε γυρισμένη την πλάτη, διαπίστωσε το λάθος όταν
πήγε στο σπίτι του. Γύρισε, λοιπόν, εκνευρισμένος
στο μαγαζί, πέταξε το χαρτοχωνί που ’χε τ’ αλάτι
και του ’πε θυμωμένος:
«Έκανε ρε η μάνα μας κάτι έξυπνους (εννοώντας
τον εαυτό του), αλλά έκανε και κάτι βούδια!»
«Ήντα μου ’πες, μωρέ! Αλάτι δε μου ’πες;» του
απάντησε με μακάρια ηρεμία ο κυρ Γιώργης
ο καφεπαντοπωλείο του Σαραντινού ήταν,
μετά τον αυλόγυρο της εκκλησίας, η δεύτερη
βουλή του χωριού. Μια βουλή ανδροκρατούμενη,
αφού οι γυναίκες δεν πήγαιναν στο καφενείο.
Εκεί, οι άντρες του χωριού, κατέφευγαν τα βράδια
για ν’ αποθέσουν τον βαρύ κόπο της ημέρας.
Εκεί κατέθεταν τη γνώμη τους, για την πολιτική,
τους τοπικούς άρχοντες, για τα προβλήματα του
χωριού, για τις καλλιέργειες, για τη σοδειά. Εκεί
άνοιγαν τη ψυχή τους, έλεγαν τα προβλήματά τους,
αντάλλασαν απόψεις, έβγαζαν τα εσώψυχά τους,
έλεγαν τον πόνο τους, αλάφρωναν.
Το καφενείο του «Μώρο» ήταν η εκκλησία του
Δήμου των Κουρουνίων
Τ
Παροστάτες: τοπική παραφθορά της λέξεως
παραστάτες: Παροστάτες λένε στα χωριά της Αμανής τα
κάθετα κασώματα της πόρτας.
i
6
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
Αφιέρωμα στα εκατό χρόνια από
την απελευθέρωση της Χίου
Το Νοέμβριο του 2012 συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την απελευθέρωση της
Χίου από τον πολύχρονο τουρκικό ζυγό. Η επέτειος που κάθε τόπος αποτινάζει το
ζυγό της τυραννίας του και κατακτά την πολυπόθητη λευτεριά του, είναι ασφαλώς μια
ημερομηνία σταθμός στην ιστορία του. Και έχει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα όταν
η επέτειος αυτή συμπίπτει με τη συμπλήρωση ενός ολόκληρου αιώνα ελεύθερου βίου
του τόπου.
Ο “Αυλόγυρος” συμμετέχοντας σ’ αυτή την τόσο σημαντική για το νησί μας
επέτειο και αποτίοντας ελάχιστο φόρο τιμής σ’ όσους έδωσαν το αίμα τους για την
ελευθερία μας, αποφάσισε να δημοσιεύσει σε συνέχειες το πολύ σημαντικό πόνημα
του συγχωριανού μας καθηγητή και συγγραφέα κ. Γρηγόρη Δ. Σπανού με τίτλο «11
Νοεμβρίου 1912: Η Χίος τραγουδά τη λευτεριά της». Η εργασία αυτή δημοσιεύθηκε
για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 1973 στο 33ο τεύχος την «Χιακής Επιθεωρήσεως».
Όπως θα διαπιστώσουν οι αναγνώστες μας δεν πρόκειται για μια ακόμη καταγραφή
των στρατιωτικών γεγονότων που οδήγησαν στην ιστορική μέρα της λευτεριάς μας.
Πρόκειται για μια λεπτομερή μελέτη του τύπου της εποχής από έναν εμβριθή μελετητή
και η σταχυολογημένη καταγραφή του πώς είδαν και πώς τραγούδησαν το γεγονός της
απελευθέρωσης της Χίου τόσο οι Χιώτες όσο και οι άλλοι Έλληνες.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους ήρωες που σκοτώθηκαν στον απελευθερωτικό
αγώνα. Η διακριτική παράθεση επιστολών των συγγενών των νεκρών που
δημοσιεύθηκαν στον τύπο αναδεικνύει το εθνικό φρόνημα που επικρατούσε στις αρχές
του προηγούμενου αιώνα στις ψυχές των Ελλήνων.
Ο λυρικός λόγος του κ. Σπανού και η ανάδειξη της ανθρώπινης πλευράς της
απελευθέρωσης κάνουν το κείμενο ιδιαίτερα θελκτικό και έχουμε τη βεβαιότητα πως
οι αναγνώστες μας θα το απολαύσουν.
Οφείλουμε και δημόσια να ευχαριστήσουμε θερμά τον κ. Γρηγόρη Σπανό για την
άδεια που μας έδωσε να δημοσιεύσουμε αυτή του την εργασία.
*******************************
Η Χίος τραγουδά τη λευτεριά της
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Του Γρηγόρη Δ. Σπανού
Μέσα στην ιστορία ενός τόπου
υπάρχουν στιγμές σημαντικές,
ξεχωριστές, ευτυχισμένες. Δεν
νομίζω όμως να υπάρχη πιο
ευτυχισμένη στιγμή για ένα τόπο
από τη στιγμή που αυτός κερδίζει
τη λευτεριά του. Κι αν η δύναμη
του χρόνου είναι καταλυτική,
όμως τούτες οι υπέροχες στιγμές
παραμένουν αξέχαστες, αιώνες νέες,
σαν να μην πέρασε καμμιά μέρα από
τότε, σαν να ’γιναν χτες. Κι’ όμως
πέρασαν εξήντα και περισσότερα
χρόνια. Το σωτήριον έτος 1912,
έρχεται η λευτεριά στο νησί μας.
Ήταν
μια
πραγματικά
ευτυχισμένη
χρονιά
γεμάτη
εκπληκτικά γεγονότα για τον
Ελληνισμό. Μια χρονιά ορόσημο,
μια χρονιά δοξασμένη, μια χρονιά
από την οποία οι κατοπινές γενιές
αντλούν δύναμη και ζωή. Τότε στις
11 του Νοέμβρη η Χίος αναπνέει
ελεύθερη. Και μείς κάθε τέτοια
μέρα πανηγυρίζομε και θυμόμαστε
κείνους που με το αίμα τους
εξαγόρασαν τη λευτεριά μας.
Τα γεγονότα μας είναι γνωστά. Η Ελλάδα νοιώθει
ασφυξία στα στενά της όρια. Δεν βαστά πια ν’ ακούη
τους θρήνους των παιδιών της που ζουν δουλωμένα.
Ξεσηκώνεται και ρίχνεται στον αγώνα αποφασισμένη
να απελευθερώση τους σκλάβους. Η συμφορά του ’97
ήταν ένα βάρος που έπρεπε ν’ απορριφθή. Αφού έφτασε
στο τελευταίο σκαλί του ξεπεσμού «ξαναβρίσκει τα
φτερά τα πρωτινά της τα μεγάλα» κα τ’ απλώνει για ν’
αγκαλιάση όλα της τα παιδιά.
Τα ελληνικά όπλα στέφει η νίκη. Η ελληνική
σημαία κυματίζει στη Θεσσαλονίκη. Πόθοι αιώνων
εκπληρώνονται. Τα νησιά του Αρχιπελάγους δεν θα
’ταν δυνατό να λείψουν από το εθνικό πανηγύρι. Τα
ελληνικά καράβια με τα στρατευμένα νιάτα φτάνουν
στη Χίο ανήμερα της γιορτής των πολιούχων της Χίου
Μηνά, Βίκτωρος και Βικεντίου. Οι Χιώτες γίνονται
ελεύθεροι. Ήταν το πιο μεγάλο δώρο που μπορούσαν να
προσφέρουν οι άγιοι στους πιστούς.
Όλοι οι κάτοικοι με πρώτους τον Μητροπολίτη
Ιερώνυμο Γοργία και τον Δήμαρχο Νικόλαο Κουβελά
γεμάτοι ενθουσιασμό και συγκίνηση υποδέχονται
τον ελευθερωτή στρατό και τον αρχηγό του Νικόλαο
Δελαγραμμάτικα. Τη συγκίνηση αυτή βλέπομε πιο
καθαρά από γράμμα του δημάρχου προς το γιο του
Αυγουστή που έμενε τότε στην Αθήνα.
«Αγαπητέ μου Αυγουστή,
Βεβαίως εννοείς την χαράν μου και την ύψιστη
ευτυχίαν μου, ιδία ως Δημάρχου όλων ημών ελευθέρων
Ελλήνων πολιτών πλέον. Όνειρα προαιώνια και πόθοι
διακαείς εξεπληρώθησαν, επραγματώθησαν εν μια
ημέρα. Αφάνταστος, ανέκφραστος είναι η ευτυχία μας,
η χαρά μας.
Πλειότερα δεν είναι δυνατόν να σου γράψω, η
καρδιά μου και δη γεροντική πλέον όσον και αν εγένετο
νεωτέρα, πνίγεται εις τον περίβολον των αισθημάτων,
όπως όλων.
Όλοι είμεθα καλά. Υπό την Προεδρείαν μου
συνεστήθη Επιτροπή προς συλλογήν εράνων, ήτις
διατρέφει τον στρατόν μας. Ο Θεός με ηξίωσε Δήμαρχον
όντα, όπως ηυχόμην, να διατρέφω εγώ τον στρατόν
μας. Ώ! Τώρα ο Θεός με αμείβει δι’ όσα υπέστην, δια
τους κινδύνους της ζωής, παρά των προδοτών και των
Τούρκων. Ευτυχία, χαρά ανέκφραστος.
Ο πατήρ σου
Ν.Μ. ΚΟΥΒΕΛΑΣ»
Μα αν αυτή ήταν η αντίδραση κάθε πατριώτη που
κείνη την ώρα βρέθηκε στο νησί, ποια θα μπορούσε να
’ταν η απήχηση του γεγονότος σε κάθε Χιώτη, που, σαν
τον Αυγουστή, βρέθηκε στην Αθήνα; «Όλοι αφήσαμε
τα σπίτια μας, χωρίς ούτε μεις να ξέρωμε πού θα πάμε.
Τρέξαμε, γιατί κάτι μας έσπρωχνε σε αδιάκοπη κίνηση·
να καθήσωμε μας ήταν αδύνατο. Θέλαμε να κινηθούμε,
να μιλήσωμε, να δείξωμε τη χαρά
μας… αναθυμάται κάποιος. Κι
η Χιώτισσα Αρσακιάδα Μαρία
Σκουληκίδου, που τότε βρισκόταν
στην Αθήνα, αναπλάσσει με την
φαντασία της ό,τι της εστέρησε η
πραγματικότητα σε αψεγάδιαστης
καθαρεύουσας κείμενό της με τίτλο
«Η Χίος ελευθέρα».
Σήμερα δεν θα σταθούμε στα
γεγονότα. Μας είναι από λίγο ως
πολύ γνωστά. Οι πιο ηλικιωμένοι
είχαν την ευτυχία να ζήσουν αυτές τις
αλησμόνητες ώρες. Μα και οι άλλοι,
οι νεώτεροι, άκουσαν πολλά σχετικά
για να διηγούνται στα παιδιά τους.
Εκείνο που θα μας απασχολήση
είναι, πώς δέχτηκαν το λυτρωμό
τους οι Χιώτες και πώς είδαν το
γεγονός αυτό οι υπόλοιποι Έλληνες.
Και μια και τούτο είναι αδύνατο θα
περιοριστούμε στους ανθρώπους
εκείνους, του προνομιούχους, τους
ξεχωριστούς, τους ποιητές, που με τα
φλογερά τους ποιήματα μας έδωσαν
συμπυκνωμένο στους στίχους τους
το νόημα εκείνης της μέρας.
Την απελευθέρωση της Χίου την τοποθετήσαμε μέσα
στη γενικώτερη προσπάθεια της Ελλάδας να λυτρώση
τα μέρη που στέναζαν κάτω από τον τουρκικό ζυγό.
Αλλεπάλληλες ήσαν οι νίκες των Ελλήνων. Κι αυτές
οι επιτυχίες εγιορτάζοντο με γλέντια και τραγούδια.
Ακράτητος ενθουσιασμός που διοχετευόταν σε νέους
αγώνες και νέες νίκες. Σ’ αυτό το πανελλήνιο γιορτάσι
δεν ήταν δυνατό να λείψη το νησί που είχε πληρώσει
ακριβά την αγάπη του για τη λευτεριά. Η απελευθέρωσή
του δεν ήταν μόνο μια ένδοξη σελίδα της ελληνικής
ιστορίας. Γίνηκε τραγούδι που τραγουδήθηκε από
όλους, έγινε ύμνος για το νησί και τους ελευθερωτές του.
Όμως τούτες τις ώρες τις τρισευτυχισμένες ο ψάλτης
ποιητής δεν ξεχνά τις τραγικές μορφές του Αγιού Μηνά
και των βράχων του Μελανιού και Αναβάτου. Ο νους
πετά σ’ αυτούς τους μάρτυρες της λευτεριάς μας. Ας ήταν
να μη λείψουν κι αυτοί από το εθνικό προσκλητήριο. Ας
μπορούσαν και αυτοί να χαρούν τον ήλιο της λευτεριάς.
Ψυχορραγεί πια το κράτος των φονιάδων τους. Τώρα πια
οι σκιές τους θα γαληνέψουν, θα πάψουν ν’ανησυχούν
για τη τύχη της πατρίδας τους. Τώρα τον θρήνο, την
ελεγεία διαδέχεται η χαρά που γεννά η λευτεριά και
που ήταν τόσο μεγάλη, όσο μεγάλος ήταν κι ο θρήνος
κι ο πόνος για τη φρικτή σφαγή. Μ’ αυτό το πνεύμα
είναι γραμμένα τα ποιήματα του Α. Γ. Μαυρουκάκη,
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
7
Η Χίος τραγουδά τη λευτεριά της
του Στέλιου Βίου, του μακαρίτη καθηγητή, του
οποίου μεγάλη είναι η προσφορά σε θέματα χιώτικης
λαογραφίας μα και του οποίου μας είναι γνωστή μια
ανθοδέσμη από ποιήματα εμπνευσμένα από την άμετρη
αγάπη για την πατρίδα και τους συμπατριώτες του και
της Ελένης Μπαχά, της νεαρής τότε, θαλερής σήμερα
ποιήτριας, της οποίας πάμπολλα είναι τα ποιήματα τα
σχετικά με τα γεγονότα ώστε να μπορούμε να πούμε πως
μαζεύοντάς τα έχομε μια έμμετρη ιστορία της εποχής
αυτής.
καλύπτονται από το πέπλο της λησμονιάς. Κλείνουν οι
πληγές που χάραξαν στο σώμα της οι Τούρκοι στα 1822.
Έρχεται η ευλογημένη μέρα, η αυγή που τόσο καιρό
πρόσμενε καρτερικά το αιματοζυμωμένο νησί. Έρχεται
η ανάσταση που διώχνει κάθε λύπη και στεναγμό.
Ξανανθίζει η χαρά κι ελπίδα. Παραμερίζουν τα σύννεφα
μπροστά στην ηλιαχτίδα της λευτεριάς. Η μακάβρια
νύχτα της σκλαβιάς τέλειωσε μια για πάντα.
Μια σειρά από εκλεκτούς πνευματικούς εργάτες
συμμετέχει στο χιώτικο πανηγύρι. Μεταξύ αυτών στην
Δεκαοκτάχρονος ο Ματθαίος Μουντές τότε, γράφει
το ποίημα «Στοχασμοί στην μέρα της λευτεριάς-11
Νοεμβρίου 1912»
Ο σατυρικός ποιητής Γεώργιος Σουρής αφήνει κατά
μέρος τ’ αστεία του για να ψάλλη το λυτρωμό του
νησιού του
Δεκαοκτάχρονος ο Ματθαίος Μουντές τότε, γράφει
το ποίημα «Στοχασμοί στην μέρα της λευτεριάς-11
Νοεμβρίου 1912»
Σταματούμε στο ποίημα του συμπατριώτη μας
ποιητή Ματθαίου Μουντέ με τίτλο «Στοχασμοί στην
μέρα της λευτεριάς -11 Νοεμβρίου 1912». Δεκαοκτώ
χρονών παιδί, μόλις είχε βγάλει το Γυμνάσιο, γράφει
το ποίημα αυτό. Κι όμως μέσα σ’ αυτό το πρωτόλειο
βρίσκει κανείς και ωρισμένα στοιχεία που, αφού
καλά καλλιέργησε, πέτυχε να φτάση στη διάκριση και
να κατέχη μια ζηλευτή θέση στα ελληνικά γράμματα,
τιμώντας και την ιδιαίτερή του πατρίδα. Εκφραστικά
λοιπόν σ’ αυτό μας δίνει τις ώρες τούτες του πόνου και
της χαράς.
πρώτη σειρά βρίσκεται κι ο πασίγνωστος σατυρικός
ποιητής Γεώργιος Σουρής που αφήνει κατά μέρος τα
αστεία του για να ψάλλη το λυτρωμό του νησιού που με
ξεχωριστό καμάρι δήλωνε πως ήταν πατρίδα του και την
οποία τόσο αγαπούσε και θαύμαζε χάρις στη Χιώτισσα
μητέρα του. Στο λυτρωμό της αφιερώνει μια υπέροχη,
κατά τον κριτικό της λογοτεχνίας Γ. Βαλέτα και εκδότη
του, ωδή. Παραθέτουμε τις δυο πρώτες στροφές:
Καϋμένη Χιό! Τι σου ’γραφεν η Μοίραν ν’ αντικρύσης!
Σκλαβιά πιο μαύρη, απ’ όλες σου που ’χες ποτέ γευτεί.
Τ’ Ομήρου κόρη ξακουστή! Ετσ’ ήταν να θρηνήσης
τα σπλάχνα σου που χάθηκαν σε κόλασης γιορτή.
Κάθε μιας Μούσας σπλαχνικιάς η λύρα είχε κλάψει
μαζύ με σένα στης σφαγής την άναστρη νυχτιά.
Και στην αρμάδα του όλεθρου ξεκίνησε ν’ ανάψει
μιανού Κανάρη ο δαυλός εκδίκησης φωτιά.
Κάτω το δάκρυ εκύλαε απ’ τα θλιμμένα μάτια
κι αντάμωνε τα δάκρυα από κάποια μαστιχιά.
Σ’ ερείπια σωριάστηκαν τα ολόλαμπρα παλάτια
και μέσα ’κεί φωλιάσανε του χαλασμού στοιχειά.
Το παραμύθι το παληό στο ωραίο παρακάθι
από της «νόνας» έπαψε τα χείλη να αντηχή.
Κι η «νερατζούλα η φουντωτή» απ’ τ’ ακρογιάλι εχάθη
που ετραγουδούσε κι έπλενε με ξέγνοιαστη ψυχή.
Κι έσερνες το κουφάρι σου σκυφτή και ματωμένη,
μεσ’ ερημιές απόγνωσης στενάζοντας βαρειά
μοιάζαν στολίδια νεκρικά σε κάποια πεθαμένη
τ’ αμέτρητα λουλούδια σου μαραίνονταν αργά.
Μα ’ταν γραφτό να ξαναρθεί το πλήρωμα του χρόνου
μεσ’ στης σκλαβιάς τα βάσανα και πάλη’ η λευτεριά
και το τραγούδι σου τ’ αργό του μαύρου εκείνου πόνου,
πνίγηκε σ’ αηδονοφωλιές και δεν ακούστη πια.
Το κάθε δάκρυ των ματιών λαμπρό διαμάντι εγίνη
και σου ’φκιασε με λούλουδα κορώνα να φοράς.
Της μαστιχιάς τα δάκρυα μεσ’ την γιορτήν εκείνη,
γίναν πιοτό μεθυστικό στο γλέντι της χαράς!
Οι βαρβαρότητες και τα δάκρυα του παρελθόντος
Κτύπα το δόρυ σου, Παλλάς, επάνω στην ασπίδα,
ελεύθερη σε χαιρετώ, δευτέρα μου Πατρίδα,
που του τυφλού του ραψωδού σ’ ωνόμασαν κοιτίδα.
Ελεύθερη σε χαιρετώ, μυριανθισμένη γή,
που βάρβαρη σ’ ερήμαξε τρομάρα και σφαγή,
κι υψώνονται τα σύμβολα των Ελευθερωτών
σε πύργους Γιουστινιάνιδων και Τούρκων δεσποτών.
Μια ποιητική αναδρομή στους σημαντικώτερους
σταθμούς της χιώτικης μυθολογίας και ιστορίας
μέχρι το ’12 είναι το ποίημα του Ίωνος Μυστρά,
που είναι λογοτεχνικό ψευδώνυμο του καθηγητή της
ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννου
Κούμαρη, παρ’ όλον τον φόρτο των επιστημονικών
του ερευνών συγκινείται από την απελευθέρωση του
πολυβασανισμένου νησιού και γέννημα αυτής της
συγκίνησης είναι και το ποίημά του με τίτλο «Χίος
ελεύθερη».
Ένας άλλος ποιητής βαθειά επηρεασμένος από
τον θρύλο του ’21, την εξέγερση της Κρήτης και
εμπνευσμένος πλούσια από τους πρόσφατους αγώνες
της φυλής είναι κι ο Αλέξανδρος Γαλανός. Αφιερώνει
στη Χίο ένα από τα ποιήματά του, στο νησί που ξύπνησε
μετά από ένα τρομαχτικό όνειρο κι έσπασε τα μάνταλα
της δουλείας και βγήκε με το κεφάλι ψηλά για να
αναπνεύση τον καθαρό αέρα της λευτεριάς.
Παλαίμαχος δημοσιογράφος της «Παρόδου» και
ποιητής ο Νίκος Διαμαντίδης υμνεί την ευλογημένη
μέρα σε μια από τις ποιητικές του συλλογές που
περιλαμβάνει τραγούδια του λαού και της πατρίδας.
Η ποίηση του Διαμαντίδη έχει ποικίλο περιεχόμενο,
θρησκευτικό, σατυρικό, λυρικό, μα και πατριωτικού
περιεχομένου ποιήματα ξεχωρίζουν.
Και μια που γίνεται λόγος για τη χιώτικη
δημοσιογραφία θα σταματήσωμε σε δυο άλλους
αξιόλογους εκπροσώπους της. Ο πρώτος είναι ο
Γεώργιος Βάρος που μας είναι πιο γνωστός με το
λογοτεχνικό του ψευδώνυμο Εκηβόλος. Τακτικός
συνεργάτης της «Προόδου» για πολλά χρόνια. Μια
αξιόλογη παρουσία στην πνευματική ζωή του νησιού μας
χαρίζει το ωραιότατο ποίημά του με τίτλο «Ελεύθερη
Χίος». Η ελευθερία δεν χαρίζεται μόνο κερδίζεται με
θυσίας κι’ αγώνες και ξεπροβάλλει μέσ’ απ’ αντάρες και
καπνούς.
Φεγγοβολούν τα πέλαγα και οι στεργιές ανάβουν.
-Μάννα για πες μου έδεφτο το φωτερό γιορτάσι,
τι να ’ναι οι λόχες κι οι καπνοί που τα ουράνια κάβουν,
θωρώ. Μα ο νους ανήμπορος στο νόημα να φτάση.
-Πώς ν’αγροικάς τ’αγροίκητα! Απ’τους θεούς η
προσταγή,
μέσα απ’ αντάρες και φωτιές, πυρπολικά, αρμάδες
έτσι οι Ρωμιοί χαρίζουνε τη λευτεριά στη μάνα Γή,
απ’ τα’ άγιο φως της οι τρανοί ανάβουνε λαμπάδες…
Άστραψε απόψε ο δαυλός, του λυτρωμού η δόξα.
Τα περιγιάλια λούστηκαν στην ιερή αιθρία.
Αργά η Χίος πέρασε τα φωτεινά τα τόξα.
Μην απορήσης, κόρη μου, αυτή είναι η ιστορία…
Ο άλλος είναι ο Μιχαήλ Μέλης, μια ρωμαλέα
πραγματικά μορφή της χιώτικης δημοσιογραφίας, ο
διευθυντής της «Νέας Χίου» της εφημερίδας που μαζί
με την «Παγχιακή» του Ανδρέα Πολεμίδη άφησαν
εποχή στα δημοσιογραφικά χρονικά του τόπου. Γιατί
οι εφημερίδες εκείνες είχαν αξιόλογο από κάθε
πλευρά περιεχόμενο και αποτελούν βασική πηγή για
κάθε έρευνα πάνω σε θέματα χιώτικης ιστορίας. Το
ποίημά του πιο απλό στη σύνθεση μα το ίδιο ωραίο με
το προηγούμενο.
Βογγούν της Χίου τα βουνά κι αντιλαλούν οι βράχοι
στα δουλωμένα χώματα της γης απ’ άκρη σ’
άκρη
γοργόπτερη η λευθεριά πετά σε κάθε ράχη
και κάθε πόνος σβύνεται με της χαράς το δάκρυ.
Το ξακουσμένο το νησί, η Χιός η ζηλευμένη,
που κάθε πέτρα του αυτή και κάθε του λιθάρι
είναι με σάρκες, με οστά, μ’ αίματα ζυμωμένη
σαν Τούρκο την επάτησε το βάρβαρο ποδάρι
σήμερα ειν’ ελεύθερη. Τα σίδερα που χρόνια
την εκρατούσανε σφιχτά ταπεινωμένη σκλάβα
σωριάστηκαν σε μια στιγμή κι εθραύσθησαν αιώνια
στο φοβερό το κτύπημα, στης λευτεριάς το διάβα
των λιονταριών της Ρούμελης που φλόγισε τ’ αγέρι
που γιγαντώνει την ψυχήν και τρόμαζε το μάτι
του Τούρκου σαν αντίκρυσε κι έφυγε σ’ άλλα μέρη
σαν το ζαρκάδι το δειλό σαν φοβισμένο άτι.
Ανάμεσα στους υμνητές της μεγάλης μέρας προβάλλει
μια συμπαθητική φυσιογνωμία ο ενθουσιώδης ποιητής
Δημήτριος Φραγκόπουλος που πρώτος έδινε το
«παρών» σε κάθε εθνική εκδήλωση. Μάλιστα τούτη
τη φορά πολλά είναι τα στιχουργήματα που έγραψε
εξυμνώντας κάθε πράξη που ήταν φανέρωμα ανδρείας
και αυτοθυσίας.
Σύγχρονος των γεγονότων ο γιατρός Κ. Σέψης
και συνεπαρμένος από αυτά γράφει το ποίημά του με
τίτλο «Όνειρο εν ονείρω» σε αυστηρή καθαρεύουσα
και ακολουθώντας τη ρομαντική τεχνοτροπία του
περασμένου αιώνα. Ο ποιητής βλέπει στ’ όνειρό του μια
κοπέλλα, που δεν είναι άλλη από τη Χίο, να κοιμάται
μέσα σ’ ένα ωραίο σπίτι πνιγμένο στο πράσινο και
λουσμένο στα λουλούδια. Ο ύπνος της δεν ήταν ήρεμος
και αυτό οφειλόταν στο εφιαλτικό όνειρο που έβλεπε
εκείνη τη στιγμή. Η ανησυχία της κι’ η αγωνία της
ήταν αποτυπωμένη στην έκφραση του προσώπου της.
Σφαγές, αρπαγές, μαρτύρια περνούσαν μπροστά από
τα μάτια της. Το σκηνικό γνώριμο. Η καταστροφή του
1822. Αλλά κι η πραγματικότητα; Κι αυτή σκληρή. Η
Χίος ακόμη είναι υπόδουλη. Δεν ήρκεσαν τόσα δάκρυα
και βάσανα για να της αποδοθή η Ελευθερία. Όμως
η ελπίδα δεν χάνεται. Η Ελλάδα δεν ξεχνά τα παιδιά
της. Μητέρα και κόρη ξαναβρίσκονται. Ο ποιητής
ξυπνά. Το όνειρο ήταν καλό. Αλλά πιο όμορφη ήταν η
πραγματικότητα. Η ελευθερία δεν είναι πια όνειρο αλλά
γενογός.
Συνεχίζεται
Σημείωση: Όταν γράφτηκε αυτή η εργασία (1973) ίσχυε
η πολυτονική γραφή και η ιστορική ορθογραφία. Για τεχνικούς
λόγους το δημοσιεύουμε στη μονοτονική γραφή, διατηρήσαμε,
όμως, την ιστορική του ορθογραφία.
8
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
γράμματα που πήραμε
Από τον επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης
Λαϊκή Συσπείρωση, Δημοτικό Σύμβουλο κ. Μάρκο
Σκούφαλο, πήραμε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο
(e-mail), το παρακάτω κείμενο που αναφέρεται
στα κύρια άρθρα της εφημερίδας μας. Το κείμενο
αναφέρει:
Επειδή παρακολουθώ την εφημερίδα σας και
κεντρικά της άρθρα παρουσιάζουν, όχι τυχαία,
τάσεις αυτομαστιγώματος που θυμίζουν το “μαζί
τα φάγαμε” και το “όλοι ίδιοι είναι”. Επειδή
συγκριμένα κόμματα -ΠΑΣΟΚ-ΝΔ με διαφόρους
παρατρεχάμενους τα φάγαμε γιατί αυτοί κυβερνάνε
τον τόπο-σήμερα βρήκανε κι’ άλλους, λαός κλπ.
Σας στέλνω συγκεκριμένα στοιχεία για να δείτε
ποιοι τα τρώνε και ποιοι πληρώνουν τα σπασμένα.
Η λύση, λοιπόν, είναι να ζητήσουμε τα οφειλόμενα
και υπεξαιρεθέντα αφ’ ενός, που αποτελούν τη
δούλεψή μας, και αφ’ ετέρου να οργανώσουμε
τη ζωή μας σε εντελώς διαφορετική κοινωνική
οργάνωση ώστε ο πλούτος που εμείς παράγουμε να
επιστρέφει σ’ εμάς.
Μάρκος Σκούφαλος
Δημοτικός Σύμβουλος
Επικεφαλής Λαϊκής Συσπείρωσης
(Στη συνέχεια παραθέτει ένα μακροσκελή
κατάλογο με την κερδοφορία πολλών εισηγμένων
πολυεθνικών εταιρειών και τραπεζών στο
χρηματιστήριο. Κατάλογο που έχει κυκλοφορήσει
ευρέως μέσω e-mail στο διαδίκτυο).
Αγαπητέ κύριε Σκούφαλε, αρχικά θέλουμε να σας
ευχαριστήσουμε θερμά γιατί, παρ’ ότι πολυάσχολος,
διαθέτετε χρόνο για να διαβάσετε την εφημερίδα
μας.
Θέλουμε να σας ενημερώσουμε, αν δεν
το γνωρίζετε, πως δεν είμαστε επαγγελματίες
δημοσιογράφοι, δεν ακολουθούμε καμιά κομματική
γραμμή, ούτε ανοιχτά ούτε υπογείως, δεν αμείβεται
κανείς από μας γι’ αυτό που προσφέρει. Είμαστε
όλοι απλοί εργάτες που μας ενώνει η κοινή αγάπη
για τα χωριά μας και τη Χίο. Είμαστε αυτό που λέμε
«σπάνιο είδος» για την εποχή μας.
Στις σελίδες του “Αυλόγυρου” καταθέτουμε το
απόθεμα της αγάπης μας για το γενέθλιο τόπο και
τους ανθρώπους του. Καταθέτουμε τις σκέψεις μαςπου δεν τις καθοδηγεί κανείς- στους αναγνώστες μας
από τους οποίους δεν απαιτούμε να τις αποδεχτούν
αν δεν συμφωνούν μ’ αυτές.
Είναι διακηρυγμένη πρόθεσή μας να κρατήσουμε
τον “Αυλόγυρο” μακριά από τις κομματικές
αντιπαραθέσεις της κεντρικής πολιτικής σκηνής,
πολύ δε περισσότερο της τοπικής. Επειδή ανήκετε
σε ένα συγκεκριμένο κομματικό χώρο, με
μεγάλη ιστορία και αγώνες στη πολιτική ζωή του
τόπου, προβληματιστήκαμε ιδιαίτερα αν έπρεπε
να απαντήσουμε στο μήνυμά σας μήπως αυτό
εκληφθεί ως αντίθεση στο συγκεκριμένο χώρο που
εκπροσωπείτε.
Μετά από συζήτηση, αποφασίσαμε να
καταθέσουμε εδώ μερικές απλές σκέψεις που
τις τροφοδότησαν οι παραπάνω θέσεις σας -και
παρακαλούμε μην εκληφθεί αυτό ως προσωπική ή
κομματική αντιπαλότητα- γιατί πιστεύουμε πως με
όσα γράφετε μας αδικείτε.
Κανείς από τη συντακτική
ομάδα του
“Αυλόγυρου” δεν αυτομαστιγώνεται, κύριε
Σκούφαλε. Κι αν αυτό προκύπτει(!) από τα
κείμενά μας κατά την εκτίμησή σας, σίγουρα
είναι τυχαίο! Την αγωνία μας καταθέτουμε για το
μέλλον του τόπου και των παιδιών μας, όπως την
αντιλαμβανόμαστε εμείς, και τίποτα περισσότερο.
Ασφαλώς και δεν «τα φάγαμε μαζί» με τους
πολιτικούς, τουλάχιστον όχι εμείς. Και σίγουρα
δεν είναι όλοι οι πολιτικοί ίδιοι. Τη μεγάλη ευθύνη
για το τρελό φαγοπότι που στήθηκε εις βάρος του
Ελληνικού λαού την έχουν ασφαλώς τα κόμματα της
εξουσίας. Άλλα δεν είναι άμοιρα ευθυνών και τα
άλλα κόμματα. Κι αυτό γιατί δεν έπεισαν με το λόγο
τους και την εν γένει πολιτεία τους για τις προθέσεις
τους έτσι ώστε να εξασφαλίσουν ποσοστά εξουσίας!
Θα συμφωνήσουμε πως ο κόπος του
εργαζόμενου καταλήγει στα θησαυροφυλάκια του
παγκόσμιου κεφαλαίου, καθώς και ότι θα πρέπει να
οργανώσουμε την κοινωνία μας έτσι ώστε ο πλούτος
που παράγουμε να επιστρέφει σε μας.
Στο κέντρο κάθε πολιτικής, κατά την άποψή
μας, πρέπει να είναι ό άνθρωπος, ως αυτόνομη και
αυτόβουλη οντότητα. Καθένας να απολαμβάνει
δίκαια τον κόπο του ανάλογα με την προσφορά του
στο κοινωνικό σύνολο, τις ικανότητες και δεξιότητές
του.
Δεν σας κρύβουμε πως ο φόβος μας είναι μήπως η
νέα κοινωνική οργάνωση οδηγήσει τον παραγωγικό
πλούτο, όχι στο λαό που του ανήκει, αλλά σε
άλλους, διαφορετικούς από τους σημερινούς
εκμεταλλευτές. Η πρόσφατη πολιτική ιστορία βρίθει
τέτοιων παραδειγμάτων.
Συγχωρέστε μας για τη μακροσκελή απάντηση.
Θέλαμε μ’ αυτήν να καταθέσουμε το στίγμα μας,
αρχικά σε σας, αλλά και σε όσους, ενδεχομένως, δεν
μας γνωρίζουν.
Ευχαριστούμε και πάλι θερμά γιατί είστε
αναγνώστης μας και για την καλοσύνη που είχατε να
επικοινωνήσετε μαζί μας.
Για τη συντακτική επιτροπή
Ο επιμελητής έκδοσης
Πέτρος Ι. Μοσχούρης
ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
Οικονομική ενίσχυση για τον «Αυλόγυρο»
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν
διάφορα ποσά για τον «Αυλόγυρο»:
1 Ανώνυμη
20 €
2 Ανώνυμος
30 €
3 Ανώνυμος
85 €
4 Ανώνυμος
300 €
5 Ανωγιαννάκης Νικόλαος & Μαρία
30€
6 Αρακάς Μιχάλης & Ειρήνη 20 €
7 Αρμένη-Μιχάλου Τούλα 20 €
8 Βουρνούς Βασίλης & Ρένα
20 €
9 Γκέκας Χαράλαμπος & Κατσαρού Πόπη 20 €
10 Δημητρίου Μαρία
20 €
11 Δοντάς Μιχαήλ
15 €
12 Ζύμαρης Ευάγγελος
20 €
13 Καραμούζος Αλέκος & Μαρία
50 €
14 Κατσαρός Ν. Μιχάλης
10 €
15 Κατσαρός Νίκος 20 €
16 Κατσαρός Π. Ιωάννης 20 €
17 Κατσαρός Σπ. Παντελής 50 €
18 Κατσαρός Σωτήρης
50 €
19 Κατσαρός Τάκης 20 €
20 Κατσαρού Π. Μαρία 50 €
21 Κοτσάτος Ιωάννης 30 €
22 Κυριακάκης Π. Γιάννης 25 €
23 Κυριακάκης Στ. Γιάννης 20 €
24 Μαλλάς Νίκος 50 €
25 Μιχαλάκη Ηρώ 50 €
26 Μιχαλάκης Μιχαήλ
100 €
27 Μιχαλάκης Ν. Ιωάννης 10 €
28 Μιχάλου Μαρία 20 €
29 Πρώιος Ισίδωρος 20 €
30 Ριμικής Απόστολος 20 €
31 Σιταράς Α. Βασίλειος 50 €
32 Σιταράς Μιχαήλ 100 €
33 Σπανού Μαίρη 10 €
34 Σταματινού Μαρία & Κώστας 35 €
35 Τσιγκάνος Ηλίας & Ευγενία 30 €
36 Τσουπάκης Ματθαίος 20 €
37 Χατζημανώλης Σωτήρης & Steven 70 €
38 Ψυλλής Κων/νος 20 €
στη μνήμη Ευάγγ. Σπανού
39 Σπανού Λεμονιά 50 €
40 ιερ. Καπετάνιος Σωτήριος 50 €
στη μνήμη Ιωάννη Κατσαρού
41 Μιχαλάκης Δημήτριος &Μαρία 50 €
στη μνήμη Ιωάννη Τακτικού
42 Παντελέων Μανώλης & Ασπασία 20 €
στη μνήμη Παρασκευής Μπουλή
43 Μπουλής Μ. Διαμαντής
20 €
στη μνήμη Βασιλείου Σιταρά
44 Σιταράς Ν. Γιάννης
50 $ HΠΑ
Το Δ.Σ του Συλλόγου μας και η Συντακτική Επιτροπή της
Εφημερίδας μας σας ευχαριστεί θερμά γιατί με τις προσφορές
σας μπορεί να εκδίδεται τακτικά και απρόσκοπτα.
*****
Οικονομική ενίσχυση για τον Σ.K.E.X.A
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν
διάφορα ποσά για το Σύλλογο Κουρουνιωτών
Εγρηγοριανών Χίου Αττικής:
1 Ίδρυμα Σίμου
1.200 €
2 Ψυλλής Κων/νος 30 €
3 Μοσχούρης Πέτρος Ιωάννου Γ. Κατσαρού 25 €
Το Δ.Σ του Συλλόγου Κουρουνιωτών Εγρηγοριανών Χίου
Αττικής σας ευχαριστεί θερμά γιατί με τις προσφορές σας.
*****
Προσφορές στον ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου
Θεολόγου Κουρουνίων
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν
διάφορα ποσά στον ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου
Κουρουνίων:
Στη μνήμη Βασιλείου Ι. Σιταρά
1Σιταράς Ι. Κωνσταντίνος
50 €
Η εκκλησιαστική επιτροπή σας ευχαριστεί θερμά για τις
προσφορές σας και εύχεται ο μεγαλοδύναμος Θεός με τις
πρεσβείες του Αγίου να αναπαύσει τη ψυχή του.
*****
Προσφορές για αγορά δικαιώματος
αναγραφής ονομάτων στο νεκροταφείο
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι πρόσφεραν για
την αγορά του δικαιώματος αναγραφής ονόματος των
τεθνεώτων προγόνων τους τα παρακάτω ποσά.
1Ίδρυμα Σίμου
1.800 €
2Μιχαλάκης Ιωάννης-Αργυρώ-Γεώργιος
-Μαρκέλλος
500 €
3Μιχαλάκης Β. Ισίδωρος
50$ HΠΑ
Τα μέλη της Επιτροπής για την αναμόρφωση του
Κοιμητηρίου σας ευχαριστούν θερμά για τις προσφορές σας
και εύχονται ο Πανάγαθος Θεός δια πρεσβειών του Αγίου
Ιωάννου του Θεολόγου να αναπαύσει τις ψυχές τους.
*****
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
9
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΟ
Ο «Αριούσιος» … ταξίδεψε
στο Νέο Κόσμο
Όταν ξεκίνησε το όνειρο της ανασύστασης της
οινοπαραγωγής στα χωριά μας ένα ήταν το θέμα που
απασχολούσε τους πρωτεργάτες του εγχειρήματος.
Το πώς τα παραγόμενα προϊόντα θα κατακτούσαν την
πολύ δύσκολη αγορά του κρασιού και πώς το προϊόν
θα γινόταν ευρύτερα γνωστό.
Η βαθιά πίστη στην εκλεκτή ποιότητα του
προϊόντος που παράγεται στις εγκαταστάσεις του
οινοποιείου της «ΑΡΙΟΥΣΙΟΣ Α.Ε., ποιότητα που
κάνουν τα προϊόντα τους ανταγωνιστικά, επέτρεψε
στα στελέχη της εταιρείας δυναμικά να ανοιχτούν
τόσο στις εγχώριες αγορές εκτός Χίου, όσο και στο
εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε απόσταση
λιγότερη των διακοσίων μέτρων από τον οικισμό,
οι οποίες λόγω της εγγύτητάς τους, όπως κατ’
επανάληψη έχουμε προς κάθε κατεύθυνση
διαμαρτυρηθεί, προκαλούν πέραν όλων των άλλων
επί μονίμου βάσεως όχληση όχι μόνο οπτική αλλά
ιδίως και προ πάντων εκνευριστική ακουστική.
Κάθε, επομένως, περαιτέρω περιβαλλοντική
επιβάρυνση είναι από πάσης απόψεως μη επιτρεπτή.
Σε γενόμενες κατ’ επανάληψη στο παρελθόν
συζητήσεις περί χωροθέτησης πεδίου βολής, η
ΒΔ Χίος αποκλειόταν ασυζητητί, πλην των άλλων
και λόγω του τεράστιου, ένεκα της μεγάλης
αποστάσεως, οικονομικού κόστους μετακινήσεως,
καθώς και της ακαταλληλότητας και συνακόλουθα
επικινδυνότητας του υφιστάμενου οδικού δικτύου
της περιοχής.
Επειδή δε σήμερα κανένα από τα συγκεκριμένα
αυτά κωλύματα δεν έχει μεταβληθεί, αλλά
επί πλέον η οικονομική πλευρά του ζητήματος
καθίσταται έτι περισσότερο απαγορευτική, ευλόγως
υποστηρίχθηκε από μερίδα του τοπικού Τύπου
Για το πεδίο βολής στο
Μελανιός
Σύλλογος Κάβου Μελαν(ε)ιούς «Η ΜΕΛΑΙΝΑ
ΑΚΡΑ» μας έστειλε στις 10/1/12 το παρακάτω
δελτίο ενημέρωσης που αφορά στη μετεγκατάσταση
του πεδίου βολής στο Μελανιός.
ΔΕΛΤΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ
Με αφορμή δημοσιεύματα και ειδήσεις στα
τοπικά Μέσα Ενημέρωσης στα οποία γίνεται
λόγος για μετεγκατάσταση του πεδίου βολής στο
Μελανιός, και μάλιστα με τη συναίνεση δήθεν της
τοπικής κοινωνίας και των κατοίκων γενικότερα της
Αμανής, ο Σύλλογός μας γνωστοποιεί τα ακόλουθα:
Ουδέποτε μέχρι σήμερα και από κανέναν δεν
ενημερωθήκαμε και ούτε ζητήθηκε καν, έστω και
διερευνητικά, η άποψή μας για το εν λόγω ζήτημα.
Στις επανειλημμένες οχλήσεις μας στους αρμοδίους
(κ. Δήμαρχο Χίου, και κ. Αντιδήμαρχο Αμανής)
προ των σχετικών από καιρού διαδιδόμενων
φημών, λαμβάναμε τη στερεότυπη απάντηση ότι
στα πλαίσια εκτελέσεως βολών εκ περιτροπής σε
διάφορες περιοχές της νήσου, θα εκτελεστεί και
στη θαλάσσια περιοχή του Μελανιούς άπαξ και
μόνο βολή.
Το χωριό μας, τόπος κορυφαίας ιστορικής
σημασίας για το μέγεθος της εκεί εθνικής Θυσίας,
έχει ήδη υποβαθμιστεί βάναυσα εδώ και χρόνια
από τη βίαιη (με αναγκαστική απαλλοτρίωση)
Με αφορμή την ανακοίνωση του Συλλόγου
«Μέλαινα Άκρα», για το πεδίο βολής στο Μελανιός
η στήλη θέλει να καταθέσει μερικές σκέψεις
σχετικές με το θέμα αυτό.
Αρχικά θα συμφωνήσουμε απόλυτα τόσο με
τις θέσεις όσο και με το ύφος της ανακοίνωσης. Η
χρησιμοποίηση της περιοχής για μια και μοναδική
άσκηση βολής του στρατού μας θα επιβαρύνει
οικολογικά την περιοχή αλλά όχι τόσο ώστε να μην
μπορεί να αναστραφεί. Με τη λογική αυτή, και στο
πλαίσιο της συνεισφοράς όλων μας στην άμυνα του
νησιού να δεχθούμε την διεξαγωγή εφ’ άπαξ της
άσκησης.
Αντίθετα η επιλογή της περιοχής για την μόνιμη
διεξαγωγή ασκήσεων βολών είναι βέβαιο πως θα
επιβαρύνει ανεπανόρθωτα την ευρύτερη περιοχή
και θα επιφέρει μεγάλης έκτασης οικολογική
καταστροφή.
Η περιοχή φέρει το βάρος μιας ιστορικής θυσίας
των συμπατριωτών μας στον απελευθερωτικό αγώνα
του 1822. Αν μη τι άλλο ας σεβαστούμε τη μνήμη τους
κι ας μη ταράξουμε τον αιώνιο ύπνο τους.
Τέλος ελάχιστες είναι πλέον οι παρθένες
οικολογικά περιοχές. Η Αμανή, έχει την ευλογία
να συμπεριλαμβάνεται σ’ αυτές τις περιοχές με
σπάνια πανίδα και χλωρίδα. Αυτή είναι η πολύτιμη
κληρονομιά μας. Είναι βέβαιο πως με τη μόνιμη
εγκατάσταση πεδίου βολής εκεί θα τη χάσουμε. Ας
μη τους το επιτρέψουμε!
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ
Η εφημερίδα «Νέος Κόσμος» στο φύλλο της 24
Νοεμβρίου 2011, στη σελίδα 10 κάνει εκτενή
αναφορά στον «Αριούσιο» οινο.
εξωτερικό.
Τελευταίο επίτευγμα στον τομέα αυτό είναι η
εισαγωγή και εμπορία του «Αριούσιου οίνου» στη
μακρινή Αυστραλία.
Μάλιστα, η μεγάλης κυκλοφορίας, ελληνόφωνη
εφημερίδα της Αυστραλίας «Νέος Κόσμος» στο
φύλλο της τής 24 Νοεμβρίου 2011, στη δέκατη σελίδα,
κάνει εκτενή αναφορά στον «Αριούσιο οίνο» από την
αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Ευχή όλων μας ο «Αριούσιος» να ’ναι καλοτάξιδος
στην μαγευτική Αυστραλία. Και είμαστε αισιόδοξοι
πως το ταξίδι αυτό θα ’ναι πετυχημένο αφού στην
όμορφη αυτή χώρα υπάρχουν πάρα πολλοί Έλληνες
μετανάστες ανάμεσά τους και πολλοί Κουρουνιώτες
και Εγρηγοριανοί.
Σκέψεις για το πεδίο βολής
Ο σύλλογος «Η Μέλαινα Άκρα» και τη τοπική
κοινωνία αποδέχεται την εκ περιτροπής και
άπαξ εκτέλεση βολής στη θαλάσσια περιοχή του
Μελανιούς
και η εκδοχή ότι η περιοχή της Αμανής έχει από
την Τοπική Αυτοδιοίκηση υποδειχθεί, λόγω της
πληθυσμιακής της αποψίλωσης, συνεπαγόμενης
μειωμένη αντίδραση των κατοίκων αυτής.
Με όλα τα παραπάνω κατά νουν και ανήσυχοι
εξ αιτίας αυτών, εκθέσαμε ως Επιτροπή
(αποτελούμενη από μέλη φορέων της Αμανής,
τον πρόεδρο του Τοπικού Διαμερίσματος
Μελανιούς και τον πρόεδρο του Συλλόγου μας)
τις ενστάσεις και ανησυχίες μας στον κ. Δήμαρχο
Χίου και τον κ. Διοικητή της 96ης ΑΔΤΕ, χθες και
σήμερα αντίστοιχα, από τους οποίους λάβαμε την
προαναφερθείσα ρητή διαβεβαίωση της άπαξ και εκ
περιτροπής εκτελέσεως βολής στο Μελανιός.
Ο δε κ. Στρατιωτικός Διοικητής μάς διευκρίνισε
επί πλέον, με τη διακρίνουσα αυτόν στρατιωτική
αλλά και προσωπική του ευθύτητα και ειλικρίνεια,
ότι δεν θα δημιουργηθούν μόνιμες εγκαταστάσεις.
δεν θα δεσμευθούν ιδιωτικές εκτάσεις. Οι βολές,
που θα εκτελεστούν σε συγκεκριμένες και
περιορισμένες σε αριθμό ημερομηνίες, θα γίνονται
αποκλειστικά και μόνο στο θαλάσσιο χώρο. και ότι
η όποια περιβαλλοντική επιβάρυνση θα είναι μόνο
ακουστική και σε περίοδο αποκλειστικά και μόνο
χειμερινή. Παράλληλα δε μας κάλεσε να είμαστε
παρόντες στη διάρκεια των ασκήσεων, προκειμένου
να διαπιστώνουμε την πιστή εφαρμογή των
διαδικασιών αυτών.
Κατόπιν των ανωτέρω, ο Σύλλογός μας,
λαμβάνοντας υπόψη και την υποχρέωση όλων μας
να συμβάλλουμε παντοιοτρόπως στην εθνική μας
άμυνα, αποδέχεται τηn εκ περιτροπής και άπαξ
εκτέλεση βολής στο Μελανιός, υπό την απαρέγκλιτη,
φυσικά, προϋπόθεση, αφ’ ενός ότι θα ισχύσουν
όλα τα παραπάνω υπεσχημένα και αφ’ ετέρου ότι
-στα πλαίσια της αμοιβαιότητας και της εθνικής
συνευθύνης- και οι λοιποί κάτοικοι της νήσου μας,
των οποίων θα επιλεγεί στη συνέχεια η περιοχή για
βολή, θα επιδείξουν την ανάλογη με εμάς αποδοχή.
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ – ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ
 Tην Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου 2011, ο Ευτύχης
Ξανθουδάκης και η Δώρα Τακτικού, απέκτησαν
ένα χαριτωμένο αγοράκι. Στους ευτυχείς γονείς,
τους παππούδες και τις γιαγιάδες ο «Αυλόγυρος»
εύχεται να τους ζήσει.
 Την Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2011, ο Δημήτρης
Ντινιώτης και η και η Μαίρη Τακτικού,
απέκτησαν
ένα
χαριτωμένο
κοριτσάκι.
Στους ευτυχείς γονείς, τους παππούδες και τις
γιαγιάδες ο «Αυλόγυρος» εύχεται να τους ζήσει.
Το Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011, ο Παύλος
Κουσίδης
και η Ελένη Καρούση, παλιό
μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου μας απέκτησαν
ένα χαριτωμένο κοριτσάκι. Στους ευτυχείς
γονείς, τους παππούδες και τις γιαγιάδες
ο «Αυλόγυρος» εύχεται να τους ζήσει.
Την Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2012, ο Μιχάλης
Δεμέτζος και η Βάσω Μοσχούρη, απέκτησαν
ένα χαριτωμένο αγοράκι. Στους ευτυχείς γονείς,
τους παππούδες και τις γιαγιάδες ο «Αυλόγυρος»
εύχεται να τους ζήσει.
ΚΗΔΕΙΕΣ-ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ
 Την Παρασκευή 2 Μαρτίου 2012, πέθανε στις
Η.Π.Α., πλήρης ημερών (91 ετών) ο διακεκριμένος
Κουρουνιώτης επιστήμονας Dr Κώστας Δ.
Μιχαλάκης. Στη σύζυγο, τα παιδιά, τα αδέλφια
του και τούς άλλους συγγενείς ο “Αυλόγυρος”
εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια.
****************
Να θυμίσουμε στους αναγνώστες μας ότι ο
“Αυλόγυρος” δημοσιεύει τις κοινωνικές εκδηλώσεις
των συγχωριανών μας που υποπίπτουν στην
αντίληψη των μελών της συντακτικής επιτροπής.
Είναι φυσικό, όμως, πολλά κοινωνικά
γεγονότα να μη γίνονται γνωστά στα μέλη της
συντακτικής επιτροπής. Αν θέλετε οπωσδήποτε να
δημοσιευθεί κάποιο κοινωνικό γεγονός που σάς
αφορά, παρακαλούμε να απευθύνεστε στα μέλη της
συντακτικής επιτροπής τού “Αυλόγυρου” ή στα μέλη
τού Δ.Σ. τού Συλλόγου ή στείλτε μας ένα γράμμα ή
e-mail, στη διεύθυνση της εφημερίδας.
Το Διοικητικό Συμβούλιο
Επιμέλεια Ελένη Μαργέλου-Σπανού
10
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΟ
Το δικό σου σπίτι σε «δένει»
Tου Σωτ. Χατζημανώλη
΄Ηταν κοντά στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Οι
συγχωρεμένοι οι γονείς μου ζούσαν, τότε, στο χωριό
μόνοι τους. Εγώ ζούσα στην Αθήνα με την οικογένειά
μου.
Πότε-πότε τους επισκεπτόμουν σαν «αστραπή».
Όχι τόσο λόγω των δικών μου ασχολιών όσο για το ότι
Το ’στρωσε για καλά στα απέναντι κεραμίδια..
Τι κρίμα! Οι καμινάδες απ’ τ’ άδεια σπίτια δεν
βγάζουν καπνό! Εγρηγόρος, Γενάρης 2012. Φωτο
Γ. Χατζημανώλης
Το πρωτόγνωρο θέαμα του χιονισμένου Εγρηγόρου
με φόντο τον αγέρωχο όγκο του Πελλιναίου
απαθανάτισε με το φακό του ο Γιώργος
Χατζημανώλης
άκρη του κόσμου».
Δεν ήταν καθόλου τσάμπα… Μόλις φτιάχτηκε το
«σπίτι» τα πρώτα που το λάτρεψαν ήταν τα παιδιά.
Μπορούσαν, πλέον, άνετα να πηγαίνουν στο χωριό
όποτε θέλουν. Και το κάνουν! Μόνοι τους ή με φίλους
τους.
Όλα αυτά τα χρόνια έχουν φιλοξενήσει δεκάδες
φίλους τους στον Εγρηγόρο με αποτέλεσμα τα
αιτήματα για φιλοξενία να πολλαπλασιάζονται.
Τα θυμήθηκα όλα αυτά γιατί στις αρχές του έτους
ο μεγάλος μου γιος, ο Γιώργος, που τώρα εργάζεται
στο Μπαχρέϊν, «έκλεψε» ένα-δυο μέρες και μέσα στο
καταχείμωνο βρέθηκε στον Εγρηγόρο. Είχε να πάει
εκεί μόλις …τρεις μήνες! (Μετά τις οικογενειακές
θερινές διακοπές επέστρεψε ξανά με φίλους του τις
δεν αισθανόμουν ιδιαίτερα άνετα στο χωριό.
Τότε ζούσαν ακόμα μερικές δεκάδες άνθρωποι
εκεί αλλά εγώ, σε κάθε επίσκεψή μου, αισθανόμουν
«ξένος».
Πέρασα πολλά χρόνια στην Αυστραλία, είχα
«αποξενωθεί» και παρά την φιλοξενία και την
ζεστασιά που εισέπραττα από όλους αισθανόμουν
«έξω απ’ τα νερά μου».
Έτσι, μερικές φορές, πήγαινα με την πρώτη πτήση
στη Χίο, κατ’ ευθείαν στο χωριό και μετά, με την
βραδινή, επέστρεφα στην Αθήνα.
Σε ένα απ’ αυτά τα ταξίδια μου με παίρνει ο πατέρας
μου και πάμε στον αχυρώνα μας.
«Αυτό είναι δικό σου» μου είπε με ενθουσιασμό.
Τον είχε συμμαζέψει, είχε ρίξει τσιμέντα, τον
χώρισε, είχε βάλει σιδερένιες πόρτες και παράθυρα.
Όλα αυτά μόνος του, σε ηλικία 75 ετών με βοηθό
την αδύναμη μάνα μου!
Εγώ δε συμμερίστηκα τον ενθουσιασμό του. Δεν
θυμάμαι αν του είπα και «ευχαριστώ».
Θυμάμαι, πάντως, πως μέσα μου σκέφτηκα:
«Τσάμπα χαλάς τα λεφτά σου και σκοτώνεσαι. Εγώ
δεν θα διαθέσω ούτε σεντ για να μετατρέψω αυτόν τον
αχυρώνα σε σπίτι».
Να συμπληρώσω δε πως με τον αχυρώνα είχα και
«συναισθηματική σχέση». Εκεί, μέσα στα άχυρα,
πήγαινα και διάβαζα μερικές κρύες μέρες του χειμώνα.
Παλιά ήταν σπίτι. Ίσως να ήταν και ένα από τα
καλύτερα του χωριού. Σε μια παλιά φωτογραφία του
Εγρηγόρου (1920) ξεχωρίζει.
Ήταν προίκα της μάνας μου. «Σπανούδικο».
Προφανώς αρκετά μέλη της οικογένειας Σπανού
είχαν κάποιο μερτικό στο μεγάλο, για τα δεδομένα
του χωριού, οίκημα. Ένας από τους ιδιοκτήτες ήταν ο
θείος μου ο Γιάννης Σπανός, αδελφός του παππού μου.
Μετά την Μικρασιατική καταστροφή έμενε εκεί και
μια οικογένεια Μικρασιατών (από το Μελί) οπότε το
σπίτι ονομάστηκε και «Μελιώτικο».
Πέρασαν τα χρόνια, έφυγαν οι γονείς και μας
άφησαν κληρονομιά κάποια κτίσματα στο χωριό.
Το πατρικό, δικαιολογημένα, πήγε στο μεγάλο
αδελφό το Νίκο που το ανακαίνισε. Έως τότε, κάθε
φορά που πηγαίναμε στο χωριό μέναμε εκεί.
Μεγάλωσαν τα παιδιά, μεγαλώσαμε κι εμείς
και η «ανάγκη» να πηγαίνουμε στο χωριό έγινε πιο
επιτακτική.
Αποφασίσαμε με την σύζυγό μου, την Ειρήνη,
να «συμμαζέψουμε» τον αχυρώνα και να τον
μετατρέψουμε σε κατοικία.
Τα παιδιά, ο Γιώργος και ο Γιάννης, μας κοιτούσαν
λίγο «περίεργα».
Σαν να λέγανε «τσάμπα ξοδεύετε λεφτά, εδώ στην
συνεχείς εκβραχισμούς και τελευταία, στο ποσοστό
που τους αναλογεί, στο έργο αναμόρφωσης/επισκευής
του οικίσκου και της τουαλέτας.
Το σημείο που πρέπει όμως να τονισθεί είναι ότι
οι χορηγίες, μικρές ή μεγαλύτερες, ανάλογα με την
οικονομική δυνατότητα του καθενός, δίνονται με στόχο
την αναβίωση της ευθύνης, που είχε κάθε συγχωριανός
μας για προσφορά προσωπικής εργασίας. Όλοι
γνωρίζουν τι σημαίνει κάτι τέτοιο. Καιρός να το
μάθουν και οι νεώτεροι κι’ ακόμα να παρακινηθούν
κι άλλοι που μέχρι σήμερα δεν συμμετείχαν ή δεν το
γνώριζαν.
Στις μέρες μας ο εθελοντισμός είτε μέσω
προσφοράς προσωπικής εργασίας είτε με χορηγία
αντί προσωπικής εργασίας, οφείλει και πρέπει ν’
ανθίσει. Το αντίθετο δεν ταιριάζει στην παράδοση των
γονιών και των παππούδων μας. Είθε, το παράδειγμα
όλων όσων περιλαμβάνονται σ’ αυτό τον κατάλογο,
που σιωπηρά για κάμποσα χρόνια έκαναν το καθήκον
τους, να βρει μιμητές για να συνεχίσουν να γίνονται
καλά έργα στον τόπο μας.
Οι χορηγίες συνέβαλαν παλαιότερα στους
συνεχείς εκβραχισμούς και τελευταία στο έργο
της αναμόρφωσης –επισκευής του οικίσκου και
της τουαλέτας
ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
ΑΝΤΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Λείψανα σπιτιών, δείγματα αρχιτεκτονικής
μιας άλλης εποχής, που στέκουν εκεί για να μας
θυμίζουν πως οι γονείς μας και οι παππούδες
μας σε καιρούς χαλεπούς είχαν υψηλή αισθητική
άποψη. Εγρηγόρος , Γενάρης 2012, φωτ Γ.
Χατζημανώλης
ημέρες των θλιβερών πυρκαγιών στην περιοχή των
Φυτών και ξαναπήγε τον Γενάρη).
Για καλή του τύχη μάλιστα χιόνιζε στο χωριό.
Ήταν ένα πρωτόγνωρο θέαμα για εκείνον που το
απαθανάτισε σε φωτογραφίες, κάποιες από τις οποίες
δημοσιεύονται στον «Αυλόγυρο».
Και σχολίασε στο facebook: «Πείραζα τον πατέρα
μου που με την πρώτη ευκαιρία πήγαινε στο χωριό και
τώρα κάνω και εγώ το …ίδιο».
Τα ίδια και ο Γιάννης μου αφού εκεί πήγε την
σημερινή γυναίκα του, την Ρούλα, για να την ζητήσει
σε …γάμο!
Και έκτοτε κάθε καλοκαίρι (και όχι ..μόνο), μαζί με
φίλους τους, είναι στο χωριό!
Συμπέρασμα; Το δικό σου σπίτι «δένει» όλα τα μέλη
της οικογένειας με τον τόπο της καταγωγής σου…
ΑΝΤΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Είναι γνωστό , αλλά όχι δημοσιευμένο, ότι
τουλάχιστον, τα τελευταία πέντε με έξι χρόνια, υπάρχει
μια ομάδα συγχωριανών μας, που έμπρακτα στηρίζει τις
προσπάθειες διαμόρφωσης της παραλίας Αγαλάτου.
Με αιχμή του δόρατος τους Νίκο Κεφάλα και Ισιδωρο
Κατσαρό και με τη συνεργασία του Φιλοπρόοδου
Ομίλου Κουρουνίων Χίου, αρκετοί συγχωριανοί μας,
τα ονόματα των οποίων δημοσιεύονται παρακάτω,
κατέβαλαν, και εξακολουθούν να καταβάλουν, τον
οβολό τους για το κοινό συμφέρον.
Έτσι, οι χορηγίες συνέβαλαν παλαιότερα στους
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Ζαννής Π. Ιωάννης
Καλλίτσης Παράσχος
Καρούσης Ι. Δημήτριος
Κατσαρός Π. Ισίδωρος
Κατσαρός Π. Ιωάννης
Κεφάλα Π. Δέσποινα
Κεφάλας Β. Γεώργιος
Κεφάλας Γ. Ιωάννης
Κεφάλας Π. Δημήτριος
Κεφάλας Π. Ιωάννης
Κεφάλας Π. Νικόλαος
Κοτσάτος Σωτήριος
Μιχαλάκης Δ. Γεώργιος
Μοσχούρης Ι. Πέτρος
Νεαμονίτης Δ. Στελιος
Πιτσιλός Νικόλαος
Σιταράς Σ. Ιωάννης
Σπανός Γ. Νικόλαος
Σπανός Κ. Ευάγγελος
Σπανού Β. Ισιδώρα
Σύλλογος Αθηνών
Φακίρης Γεώργιος
Φιλοπρόοδος Όμιλος
Κουρουνίων
100 €
100 €
100 €
900 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
100 €
500 €
100 €
3.000 €
Επί του πιεστηρίου
Ενώ ο “Αυλόγυρος” βρισκόταν στο
τυπογραφείο λάβαμε την θλιβερή είδηση
της απώλειας του πρωτοπόρου Κουρουνιώτη
επιστήμονα Κώστα Δ. Μιχαλάκη, του
«Δασκάλου» για τους παλιότερους Κουρουνιώτες.
Ο “Αυλόγυρος”, τιμώντας τη μνήμη του στο
επόμενο φύλλο θα αφιερώσει εκτενές άρθρο για
τη ζωή και το έργο του.
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
11
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΚΑΙ ΤΗΝ Ο.Χ.Σ.Α
Η πρωτοχρονιάτικη γιορτή του Συλλόγου μας
Την Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2012, σε μία από τις αίθουσες εκδηλώσεων του κέντρου
«Ζορμπάς», στον Πειραιά, έγινε η καθιερωμένη πρωτοχρονιάτικη γιορτή και η κοπή της
πίτας του Συλλόγου μας
Στη θαυμάσια αίθουσα με την υπέροχη θέα στο μαγευτικό Μικρολίμανο, τα μέλη και οι
φίλοι του Συλλόγου μας είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν τον πρωινό τους καφέ και τα
πλούσια κεράσματα, με συγχωριανούς και φίλους, να ανταλλάξουν τις ευχές τους πρόσωπο
με πρόσωπο για τις γιορτινές μέρες, να ξεφύγουν από το άγχος και τα προβλήματα της
καθημερινότητας που μας πιέζουν.
Κατάμεστη η αίθουσα από Κουρουνιώτες και Εγρηγοριανούς της Αττικής. Ανάμεσά τους
Από τη βράβευση των παιδιών που εισήχθησαν στα πανεπιστήμια της χώρας.
Στην πρώτη φωτογραφία η Κατερίνα Ξενάκη (πρώτη από δεξιά) λίγο πριν πάρει
τον έπαινό της από τον πρόεδρο του Συλλόγου και στη δεύτερη ο Σίμος Σιταράς
προσέρχεται για να πάρει τον έπαινό του.
ο πατήρ Ιωάννης, εφημέριος του ιερού ναού Αγίου Δημητρίου Φαλήρου, ως εκπρόσωπος
του νέου Μητροπολίτου Χίου κ. κ. Μάρκου, ο οποίος μετέφερε τις ευχές και την ευλογία
του Μητροπολίτη μας, ο βουλευτής Χίου κ. Κωστής Μουσουρούλης, οι φίλοι του Συλλόγου
μας, η συγγραφέας, κα. Πόπη-Χαλκιά Στεφάνου, από τα Καρδάμυλα και ο Δικηγόρος κ.
Κώστας Ψυλλής-Ψυλλίδης, από την Παρπαριά.
Στην σύντομη προσφώνησή του ο πρόεδρος του Συλλόγου κ. Δημήτρης Γεντής,
ευχαρίστησε τα μέλη και τους φίλους για την παρουσία τους και ευχήθηκε σε όλους για
την νέα χρονιά.
Στη συνέχεια έδωσε το λόγο στον βουλευτή Χίου κ. Κωστή Μουσουρούλη, ο οποίος με
τη σειρά του ευχήθηκε για τον καινούργιο χρόνο στα μέλη και τους φίλους του Συλλόγου.
Εντύπωση και μεγάλο ενδιαφέρον προκάλεσε η παρέμβαση του φίλου του Συλλόγου
μας κ. Κώστα Ψυλλή, στον οποίο έδωσε το λόγο στη συνέχεια ο πρόεδρος, ο οποίος
αναφέρθηκε σε δημοσιεύματα της εφημερίδας μας και τη γενεαλογική σχέση του χθες με
το σήμερα: Ο κύριος Ψυλλής μεταξύ άλλων είπε:
«Στις αναμνήσεις από τα Κουρούνια του 1938 εδιάβασα ότι: Παρόμοιος επίσης στη
μόρφωση και στην πολυμάθεια και ενεργητικότητα είναι και ο Γιάννης Κεφάλας, όστις δεν
παύει να φροντίζη και να εργάζεται δια την πρόοδον του χωριού του.
Δια των φιλοτίμων ενεργειών του κατορθώθη η εξεύρεσις χρηματικού ποσού προς
επισκευήν του σχολείου (τ. 65)
Λίγους “Αυλόγυρους” όμως προηγουμένως (τ.63) πέρσι τα Χριστούγεννα διαβάζοντας
για τα εγκαίνια του Δημοτικού Σχολείου συγκράτησα ανάμεσα στα τόσα πολλά τιμητικά,
και τις ευχαριστίες στον Γιώργο Β. Κεφάλα, που ήταν εκείνος που έριξε την ιδέα να
γίνει η ριζική ανακαίνιση του σχολείου και συντόνισε τις ενέργειες και αναζήτησε πηγές
χρηματοδότησης του έργου.
Η αναζήτησή μου στα γενεαλογικά δένδρα επιβεβαίωσε την συγκίνησή μου. Ο παππούς
Γιάννης Κεφάλας, ο Γιάνναρος, βοήθησε να βρεθούν τα χρήματα για την επισκευή του
σχολείου. Ο εγγονός, ο Γιώργος, βοήθησε να βρεθούν τα χρήματα για την ανακαίνιση του
σχολείου που επισκεύασε ο παππούς του.
Αλλά δεν βρήκα μόνον αυτό! Ο Γιάννης Κεφάλας γράφτηκε ότι ήταν παρόμοιος σε
κάποιον. Σε ποιόν;
Γράφει ο δημοσιογράφος το 1938 ότι αυτός ήταν: ένας σεβάσμιος γέροντας, του
οποίου αι εγκυκλοπαιδικαί γνώσεις, η πολυμάθεια, η ευφυία και η ζωτικότης αληθινά με
εξέπληξαν, ο Δ. Μιχαλάκης.
Και η δεύτερη σύμπτωση! Αυτός που δημοσίευσε τις αναμνήσεις του 1938 και ανέστησε
ξανά την μνήμη του Δ. Μιχαλάκη, του Νοτάρου, είναι ο εγγονός του ο δημοσιογράφος, ο
Γιάννης Μιχαλάκης.
Δεν γνωρίζω να υπάρχουν άλλες συμπτώσεις τέτοιες στο ίδιο χωριό· οι εγγονοί να
συνεχίζουν επάξια το κοινωφελές έργο των παππούδων τους. Γι’ αυτό πρέπει οι όμορφες
αυτές συμπτώσεις να προβάλλονται, να είναι παράδειγμα προς μίμηση.
Δύο παππούδες – δύο εγγονοί! Άραγε θα βρεθεί και το τρίτο δίδυμο;
Νομίζω πως το βλέπω μακριά στον ορίζοντα. Τον Σιδερή τον Λέλεκα, τον εγγονό του
μυλωνά, να ξαναλειτουργεί το μύλο του παππού του!...
Κυρία Φωφώ, ετοιμαστήτε να ζυμώσετε!!»
Στην εκδήλωση αυτή, όπως γνωρίζετε, έχει καθιερωθεί να βραβεύονται από το Σύλλογο
τα παιδιά των συγχωριανών μας που πέτυχαν να εισαχθούν στα ανώτατα και ανώτερα
εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας στις πανελλήνιες εξετάσεις. Τα παιδιά που βραβεύτηκαν
ήταν :
•
Η Κατερίνα Ξενάκη, κόρη τού Γιάννη Ξενάκη και τής Πόπης Μιχαλάκη, που
πέτυχε να εισαχθεί στο τμήμα Αισθητικής και Κοσμετολογίας του ΤΕΙ
Αθηνών και ο
•
Σίμος Σιταράς, γιος του Γιάννη Σιταρά και της Κικής Βρυλάκη, που πέτυχε να
εισαχθεί στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τους επαίνους επέδωσε ο πρόεδρος του Συλλόγου κάτω από τα θερμά
χειροκροτήματα των παρευρισκομένων.
Η γιορτή έκλεισε, όπως κάθε χρόνο, με την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας από
τον πρόεδρο του Συλλόγου. Τυχερός της χρονιάς που κέρδισε το φλουρί και τα δώρα
που προσφέρει ο Σύλλογος ένα από τα παιδιά που βραβεύτηκαν, η Κατερίνα Ξενάκη.
ο “Αυλόγυρος” της εύχεται να είναι πάντα τυχερή.
Κλείνοντας τη γιορτή ο πρόεδρος ενημέρωσε τους παρευρισκομένους για τις
μελλοντικές εκδηλώσεις που προγραμματίζει ο Σύλλογος που είναι :
•
•
•
Ο αποκριάτικος χορός που θα γίνει στις 19 Φεβρουαρίου στο κέντρο
«Ελλήσποντος» στον Άγιο Δημήτριο
Τα μαθήματα πρώτων βοηθειών στην αίθουσα του Συλλόγου και
Η Γενική Συνέλευση του Συλλόγου την Κυριακή 3 Μαρτίου
Ανάμεσα στα πολιτιστικά δρώμενα
Εγρηγόρου και …Αθηνών
Διαβάσαμε στον Αθηναϊκό τύπο τον
περασμένο Δεκέμβριο για τα εγκαίνια ενός
νέου πολυχώρου για πολιτιστική δράση
στο κέντρο της Αθήνας, σε μια από τις πιο
υποβαθμισμένες, μέχρι πρότινος, πλατεία
της πόλης, την πλατεία Κοτζιά.
Ο πολυχώρος αυτός ονομάζεται Camp και
στεγάζεται σε ένα υπέροχο νεοκλασικό κτίριο
απ’ αυτά που κοσμούν την συγκεκριμένη
πλατεία και την καθιστούν, από κτιριακή
άποψη, παρόμοια με αυτές της Βιέννης.
Μόνο που στην πλατεία Κοτζιά δεν γίνονται
πολιτιστικά δρώμενα ανάλογα με αυτά της
Αυστριακής πρωτεύουσας.
Για το λόγο αυτό μια ομάδα νέων
ανθρώπων, (τα πάντα στην Ελλάδα γίνονται
πλέον με ιδιωτική πρωτοβουλία) νοίκιασε το
νεοκλασικό κτίριο από το Σύλλογο Υπαλλήλων
της Εθνικής Τραπέζης, στον οποίον ανήκει,
τον αναμόρφωσε στην κυριολεξία, και ήδη ο
πρώτος όροφος άνοιξε τις πύλες του.
Το ανακαινισμένο νεοκλασικό που
Ανάμεσα στους δημιουργούς του
στεγάζει το Camp
Camp, είναι και ένας δικός μας άνθρωπος,
ο Θανάσης Καρυάμης, μέχρι πρότινος πρόεδρος του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου του
Εγρηγόρου, ο οποίος εδώ και έξι χρόνια διατηρεί στο ισόγειο του κτιρίου το cafebar Higgs.
Τα άλλα μέλη της ομάδας είναι οι: Δημήτρης Γεωργακόπουλος, Γιώργος Γεωργακόπουλος,
Φωτεινή Καπίρη και Δημήτρης Φαρμάκης.
Είναι γνωστή η αγάπη του Θανάση για τον πολιτισμό και η προσφορά του σ’ αυτόν. Προσφορά
που επεκτείνεται τώρα και στην καρδιά της Αθήνας σε μια από τις πιο όμορφες πλατείες της.
Στόχος της ομάδας Camp, όπως διαβάσαμε, είναι να γίνει ο χώρος σημείο συνάντησης
καλλιτεχνών από το χώρο των εικαστικών, της πειραματικής μουσικής, του ερευνητικού
θεάτρου και του κινηματογράφου. Μάλιστα, με το πνεύμα της αφιλοκερδούς προσφοράς που
τον διακρίνει ο Θανάσης δήλωσε: «Όσες μας αρέσουν θα τις φιλοξενούμε στο χώρο μας – δεν
θα νοικιάζουμε την αίθουσα».
Στην εποχή της μεγάλης κρίσης που ζούμε, είναι βέβαιο πως μόνο η τέχνη και ο πολιτισμός
θα μας σώσει. Γι’ αυτό αξίζουν συγχαρητήρια στα παιδιά. Ευχή μας το εγχείρημά σας να
πετύχει και γίνει το Camp θερμοκήπιο πολιτισμού στη βαρυχειμωνιά της Αθήνας.
Σχόλια για το ημερολόγιο
από τον Αναστάσιο Τριπολίτη
Από τον πρώην πρόεδρο της Ομοσπονδίας Χιακών Σωματείων Αττικής κ. Αναστάσιο
Τριπολίτη, γνωστό φίλο του Συλλόγου και της εφημερίδας μας, πήραμε την παρακάτω
θερμή επιστολή:
«Αγαπητοί κύριοι, κυρίες, ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!!!
Στέλνοντας στον ημερήσιο τύπο της πατρίδας μας κάποια «κειμενάκια» μου, σκέφθηκα
(προς ενημέρωσή σας- δεν είστε υποχρεωμένοι να το δημοσιεύσετε) να στείλω και σε
σας κάτι που σας ενδιαφέρει!… (Έχω δηλώσει και στο παρελθόν θαυμαστής σας!…)
Σας καμαρώνω που συνεχίζετε τις προσπάθειές (μας) να κρατήσουμε τα ήθη, τα έθιμα
και την ιστορία μας!… ΕΥΓΕ
Χρόνια πολλά, καλή χρονιά
Αναστάσιος Τριπολίτης
Αγγειοχειρουργός
Ευχαριστούμε θερμά τον καλό μας φίλο κ. Τριπολίτη, για τα καλά του λόγια κι ακόμη για
όσα επαινετικά σχόλια έκανε για το ημερολόγιο του Συλλόγου μας στο Χιακό τύπο.
Δυστυχώς ο περιορισμένος χώρος της εφημερίδας μας δεν μας επιτρέπει να δημοσιεύσουμε το πλήρες κείμενο που αφορά στις ειδήσεις από τη Χιακή Παροικία της
Αττικοβοιωτίας.
Οι ειδήσεις αναφέρονται σε δραστηριότητες των συμπατριωτών μας της Αττικής.
Επιγραμματικά αναφέρουμε μερικές απ’ αυτές όπως την ανακήρυξη σε Επίτιμο Διδάκτορα
στο Πάντειο Πανεπιστήμιο του εξ αγχιστείας Χιώτη Δικαστικού Λέανδρου Ρακτιντζή,
σήμερα Γενικού Επιθεωρητού Δημόσιας Διοίκησης, την προβολή ενός άλλου εξ αγχιστείας
Χιώτη, του Γιώργου Προκοπίου, που έβαλε τη μερίδα του λέοντος για να κατασκευαστεί η
πεζογέφυρα επί της Κηφισίας στη στάση «Κολλέγιο», τη συμμετοχή στη Χριστουγεννιάτικη
Λειτουργία του Αγίου Αθανασίου Πολυδρόσου του Χιώτη άρχοντος πρωτοψάλτη Δημητρίου
Νερατζή και τέλος αναφέρει ανθρώπινες στιγμές και μεγάλα ευχαριστώ που εισέπραξε
τόσο ως πρόεδρος του Δρομοκαϊτείου, όσο και ως αγγειοχειρουργός.
Το τμήμα που αναφέρεται στο ημερολόγιο του Συλλόγου μας, με το οποίο μάλι-στα
ξεκινά το κείμενό του, του δίνει τον τίτλο «Περί ημερολογίων» και είναι το παρακάτω:
«Είναι η εποχή που τα διάφορα Σωματεία και Ενώσεις κυκλοφορούν ημεροδείκτες ή
«ατζέντες» που να δείχνουν εκτός από τις ημερομηνίες και άλλα γεγονότα και θέματα.
Έτσι, ο Σύλλογος Κουρουνιωτών Εγρηγοριανών εκυκλοφόρησε ένα επιτοίχιο ημερολόγιο
με θέμα τα 100 χρόνια (από το 1912) λευτεριάς για τον τόπο μας! Το ημερολόγιο
αυτό πρέπει να το αποκτήσουν όσοι αγαπούν την Χίο και πρέπει να το κρατήσουν για
να γνωρίσουν την ιστορία της Χίου, έστω και συνοπτικά, οι απόγονοί τους. Εύγε στον
πάντα δραστήριο Σύλλογο που πάντοτε μας βάζει τα γυαλιά (όποιος δεν διαβάζει την
εφημεριδούλα τους, τον “Αυλόγυρο” …χάνει)!
Κύριε Τριπολίτη για τα καλά σας λόγια και πάλι σας ευχαριστούμε θερμά.
12
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΚΑΙ ΤΗΝ Ο.Χ.Σ.Α
Η παιδική γιορτή του Συλλόγου μας
Την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου έγινε η καθιερωμένη παιδική γιορτή του Συλλόγου μας
που, ως γνωστόν, είναι αφιερωμένη στα παιδιά των συγχωριανών μας.
Συγκεκριμένα οι μικροί φίλοι του Συλλόγου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν,
στο θέατρο «Δημήτρης Ποταμίτης», Ιλισίων 21 & Κερασούντος στου Ζωγράφου, τη
θεατρική παράσταση της Βίβιαν Ιωάννου «Οι Ολυμπιακοί αγώνες στο μαγεμένο
δάσος».
Η παράσταση είναι θεατρική διασκευή του ομώνυμου παραμυθιού της συγγραφέως.
Στο τέλος της παράστασης οι ηθοποιοί ανέβασαν τα παιδιά στη σκηνή
Ήταν μια παράσταση που τα παιδιά των συγχωριανών μας, τα δικά μας παιδιά,
μυήθηκαν, μέσα από τη θεατρική μαγεία, στις πραγματικές αξίες που κομίζει ο
Ολυμπισμός. Αξίες που γεννήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα, στην κοιτίδα των
Ολυμπιακών αγώνων. Έχοντας ως κεντρικό θεματολογικό άξονα τους Ολυμπιακούς
Αγώνες, φέρνει καταρχάς τα παιδιά σε επαφή με τις αξίες της ευγενούς άμιλλας και
του “ευ αγωνίζεσθε”, τονίζει τη σπουδαιότητα του αθλητισμού, τόσο για το σώμα όσο
για το πνεύμα, ενώ παρέχει πολύτιμες γνώσεις και πληροφορίες για τους Ολυμπιακούς
Αγώνες και τη σημασία τους, τόσο στην αρχαιότητα, όσο και σήμερα. Έτσι τα παιδιά
πήραν το μήνυμα πως το αληθινό ολυμπιακό πνεύμα προάγει την ευγενική άμιλλα και
επιβραβεύει τους πιο άξιους και ικανούς. Επιβράβευση που, σε αντίθεση με τις μέρες
μας, δεν είχε υλικά ανταλλάγματα αλλά μόνο ένα στεφάνι ελιάς, τον κότινο, για τους
νικητές, και τον έπαινο τόσο του Δήμου απ’ όπου κατάγονταν όσο και του πανελληνίου.
Παράλληλα το έργο έθιξε και πολλά άλλα θέματα, όπως η κακομεταχείριση
των ζώων από τους ανθρώπους, αλλά και η σημασία της ανακύκλωσης, με στόχο την
ανάπτυξη και ενδυνάμωση της φιλοζωικής και της οικολογικής συνείδησης των παιδιών.
Στο τέλος της παράστασης οι ηθοποιοί ανέβασαν τα παιδιά στη σκηνή (φωτο) και
έπαιξαν μαζί τους.
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ
ΓΙΑ ΤΟΝ «ΑΥΛΟΓΥΡΟ»
Υπενθυμίζουμε στους αναγνώστες μας πως ο “Αυλόγυρος” εκδίδεται
και διανέμεται δωρεάν. Τα οικονομικά του Συλλόγου μας, όμως, είναι
τέτοια που δεν μας επιτρέπουν να μη δεχόμαστε, τις αυθόρμητες και
μερικές φορές συγκινητικές προσφορές των αναγνωστών μας.
Όσοι, λοιπόν, επιθυμείτε να προσφέρετε κάποιο ποσόν για τα
λειτουργικά έξοδα της έκδοσης, μπορείτε να το κάνετε καταθέτοντάς το
στους παρακάτω λογαριασμούς:
Για καταθέσεις σε Ευρώ (€)
Αρ. λογαριασμού:
ΙΒΑΝ
GR32 0172 1030 0051 0302 7334 972
BIC : PIRBGRAA
Στην τράπεζα Πειραιώς
Για καταθέσεις σε Δολάρια ($) USA
Αρ. λογαριασμού:
ΙΒΑΝ
GR43 0172 1030 0051 0302 7335 065
BIC : PIRBGRAA
Σε όλες τις τράπεζες
Να σημειώσουμε πως αν επιθυμείτε να δημοσιευθεί το όνομά
σας στις προσφορές για τον “Αυλόγυρο”, θα πρέπει οπωσδήποτε να
δηλώνετε το όνομα του καταθέτη όταν κάνετε την κατάθεση.
Τα μέλη του Δ.Σ. και τα μέλη της συντακτικής επιτροπής σας
ευχαριστούν θερμά για τις μέχρι σήμερα προσφορές σας.
Οι μικροί φίλοι του Συλλόγου, φεύγοντας πήραν, όπως κάθε χρόνο, από τον Άγιο
Βασίλη, ένα μικρό συμβολικό δωράκι, το πρώτο για τις γιορτινές μέρες, προσφορά του
Συλλόγου.
Αξίζουν συγχαρητήρια στα μέλη του Δ.Σ. γιατί επέλεξαν να προσφέρουν στα μικρά
παιδιά των συγχωριανών μας στην ετήσια παιδική γιορτή, αυτή τη θεατρική παράσταση
που ψυχαγωγεί και παιδαγωγεί ταυτόχρονα.
Μαθήματα πρώτων βοηθειών
στην αίθουσα του Συλλόγου
Είναι γνωστή σε όλους η σημασία και η αξία των πρώτων βοηθειών σε
άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο. Η παροχή άμεσης βοήθειας σε ατυχήματα,
σε εγκαύματα, καρδιοαναπνευστικά επεισόδια μπορεί να αποβεί σωτήρια για
τον πάσχοντα συνάνθρωπό μας.
Η παροχή άμεσης βοήθειας, όμως, από άτομα που δεν έχουν γνώσεις για να
τις προσφέρουν, μπορεί όχι μόνο να μη βοηθήσει τον πάσχοντα συνάνθρωπό
μας αλλά αντίθετα να του προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στην υγεία του.
Το πόσο σημαντικά είναι αυτά τα μαθήματα αποδεικνύεται και από το
γεγονός πως στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη τα έχουν εντάξει στο βασικό
πρόγραμμα των εγκύκλιων σπουδών των μαθητών του σχολείου (Δημοτικού
και Γυμνασίου). Στην Ελλάδα, δυστυχώς και σ’ αυτό υστερούμε.
Με γνώμονα αυτή την αρχή το Δ.Σ. του Συλλόγου μας απευθύνθηκε τον
προηγούμενο χρόνο στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και με αίτημά του ζήτησε
να γίνουν στην αίθουσά του μαθήματα παροχής άμεσης βοήθειας.
Το αίτημα αυτό εγκρίθηκε αλλά λόγω αυξημένης ζήτητης θα
πραγματοποιηθεί, τελικά, τον προσεχή Φεβρουάριο. Συγκεκριμένα θα γίνουν
δύο κύκλοι μαθημάτων. Ο κάθε κύκλος θα περιλαμβάνει μια σειρά μαθημάτων
τεσσάρων ημερών. Η διάρκεια κάθε μαθήματος είναι τρεισήμισι ώρες. Ο
πρώτος κύκλος θα ξεκινήσει στις 14 Φεβρουαρίου.
Να σημειώσουμε ότι τα μαθήματα αυτά παρέχονται δωρεάν. Η
ανταπόκριση των μελών του Συλλόγου ήταν πέρα από κάθε προσδοκία θετική,
αφού ο αριθμός των συμμετοχών γι’ αυτούς τους κύκλους των μαθημάτων έχει
ήδη κλείσει. Δυστυχώς, ο μέγιστος αριθμός των συμμετοχών είναι αυστηρά
καθορισμένος (12 άτομα ανά κύκλο) και δεν υπάρχει δυνατότητα ο αριθμός
αυτός να αλλάξει. Με δεδομένο το αυξημένο ενδιαφέρον εκ μέρους των
μελών μας για την παρακολούθηση τέτοιων μαθημάτων, το Δ.Σ. του Συλλόγου
σκέπτεται να επαναφέρει το αίτημα για να επαναληφθούν στο μέλλον αυτού
του είδους τα μαθήματα.
Οφείλουμε θερμές ευχαριστίες στην εθελοντική ομάδα του Ελληνικού
Ερυθρού Σταυρού για την δωρεάν προσφορά αυτών των μαθημάτων για τα
μέλη του Συλλόγου μας. Είναι γνωστή και αδιαμφισβήτητη η προσφορά τους
στην ελληνική κοινωνία και τα μαθήματα αυτά δεν είναι παρά μια ακόμη
απόδειξη της αρωγής τους στον πάσχοντα συνάνθρωπό μας.
Τέλος συγχαρητήρια αξίζουν και στο συμβούλιο του Συλλόγου μας για την
πρωτοβουλία που είχε να οργανώσει αυτά τα μαθήματα.
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΕ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
Ο πρόεδρος και τα μέλη του Δ.Σ. του Συλλόγου μας
προκηρύσσουν ανοιχτό διαγωνισμό φωτογραφίας με θέμα:
Κουρούνια-Εγρηγόρος:
Οι πατρίδες της ψυχής μας
Στο διαγωνισμό μπορούν να πάρουν μέρος μέλη και φίλοι του
Συλλόγου μας με μια σειρά φωτογραφιών που να σχετίζονται
με τα χωριά μας.
Κάθε διαγωνιζόμενος μπορεί να συμμετέχει με μέχρι είκοσι
ψηφιακές φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης (μικρότερη
ανάλυση 3648Χ2736 pix)
Η προθεσμία για την υποβολή των φωτογραφιών λήγει στις
30 Σεπτεμβρίου 2012.
Οι φωτογραφίες που θα υποβληθούν θα κριθούν από
ανεξάρτητη επιτροπή επαγγελματιών φωτογράφων στην οποία
θα συμμετέχει και ένα μέλος του Δ.Σ.
Οι δεκατέσσερις καλύτερες φωτογραφίες που θα βραβευθούν
με έπαινο θα κοσμήσουν τις σελίδες του ημερολογίου του 2013
των Συλλόγων μας.
Αποστολή φωτογραφιών στο email:
[email protected]

Άυγουστος - Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2011

Άυγουστος - Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2010

(PDF, Unknown) - AmaniVoice

Τουριστικός Οδηγός Βολισσού

“πέρασμα” της Ζαρανοκεφάλας - Φορέας Διαχείρισης Εθνικού

∆ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «Το πρώτο `δώ βασίλειο είχαν θεοί

Φεβρουάριος - Μάρτιος - Απρίλιος 2012

εδώ

Φύλλο 24. Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2012

ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ Που θα τα αγοράσετε – που θα τα

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

Μάιος - Ιούνιος - Ιούλιος 2011

Φύλλο εργασίας