ΤΡΙΜΗΝΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΚΟΥΡΟΥΝΙΩΤΩΝ - ΕΓΡΗΓΟΡΙΑΝΩΝ ΧΙΟΥ
ΧΡΟΝΟΣ 17 ος , ΤΕΥΧΟΣ 66, ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011 - ΤΙΜΗ: 1€
Πειραιώς 43, Αθήνα 105 53, FAX: 210 3479265, e-mail: [email protected]
ΑΡΘΡΑ - ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ - Πέτρος Μοσχούρης, Βασ. Γεωργίου Β’ αρ. 17, 185 34 Πειραιάς
Προσωπική εργασία ως κοινωνικό γεγονός
Ο
ι πολιτικοί, στην εναγώνια προσπάθειά τους να καλύψουν τις μαύρες
τρύπες της οικονομίας που δημιούργησε η άφρονη πολιτική τους,
επιβάλλουν παντοειδείς φόρους. Μόνο τον αέρα που αναπνέουμε δεν έχουν ακόμη
φορολογήσει.
Οι πολίτες, από την πλευρά τους, προσπαθούν με κάθε μέσο και κάθε τρόπο,
θεμιτό ή αθέμιτο, να αποφύγουν την καταβολή των φόρων, ειδικά των έκτακτων,
θεωρώντας, πως η επιβολή τους είναι άδικη και πλήττει εκείνους που έχουν τα
λιγότερα εισοδήματα αλλά έχουν την ατυχία να μη μπορούν να τα αποκρύψουν.
Υπάρχει, όμως, και ένας ακόμη λόγος που οι πολίτες αυτής της Χώρας
αρνούνται να καταβάλλουν το μερίδιο που τους αναλογεί για την ορθή και εύρυθμη
λειτουργία της συντεταγμένης κοινωνίας που ζούμε.
Γιατί ασφαλώς υπάρχει ένας ικανός αριθμός πολιτών, με κεφαλαίο το «Π», που
κατανοούν πως για να πορευθούμε ως Χώρα και ως λαός συντεταγμένα, οφείλουμε
να συμμετέχουμε όλοι, ο καθένας ανάλογα με την οικονομική επιφάνεια που
διαθέτει, στο κόστος λειτουργίας του κράτους. Κι όμως, στις μέρες μας, και όσοι
σκέφτονται έτσι, αρνούνται να καταβάλλουν τους φόρους τους. Κι ο λόγος είναι
απλός: φοβούνται πως μεγάλο μέρος του οβολού τους, με τον ένα ή τον άλλο
τρόπο, θα καταλήξει στις τσέπες των παρατρεχάμενων της κομματικής εξουσίας,
που για πολλά χρόνια λυμαίνεται τον εθνικό πλούτο.
Αυτός είναι ο λόγος, κατά την άποψή μας, που στις μέρες μας δεν βρέθηκε
ένας εθνικός ευεργέτης να συνδράμει την πατρίδα του στις δύσκολες στιγμές που
περνά.
ε συζήτηση που είχαμε πρόσφατα με συγχωριανό μας μεγάλης ηλικίας για
τους φόρους και για το πόσο άδικοι είναι, μας ανέφερε πως την εποχή της
μεγάλης φτώχειας στα χωριά μας η έννοια της φορολογίας ήταν άγνωστη. «Τι
να φορολογήσουν και τι να πάρουν, αφού κανείς δεν είχε περισσότερα από το
καθημερινό του και πολλές φορές δεν υπήρχε κι αυτό», μας έλεγε.
Κι όμως, δεν είχε δίκιο ο συμπαθής συγχωριανός μας. Οι αγροτικές κοινωνίες,
στην όχι και πολύ μακρινή εποχή της δεκαετίας του ’50 και του ’60 πλήρωναν
φόρο και μάλιστα καθόλου ευκαταφρόνητο, χωρίς να βαρυγκομούν γι αυτό. Και
ήταν βέβαιοι πως το φόρο τους δεν υπήρχε περίπτωση κάποιος επιτήδειος να
τον οικειοποιηθεί. Γιατί; Δεν υπήρχαν τότε αετονύχηδες; Ασφαλώς και υπήρχαν!
Eπιτήδειοι πάντα υπάρχουν. Αλλά ο φόρος που κατέβαλαν τότε δεν ήταν
χρηματικός (χρήματα εξ άλλου δεν υπήρχαν), ήταν η προσωπική τους εργασία,
η συνεισφορά τους στην κοινή προσπάθεια της τοπικής κοινότητας να λύσει τα
προβλήματά της, να λειτουργήσει. Και τον ανθρώπινο μόχθο που προσφέρεται
στην κοινή προσπάθεια είναι αδύνατο να τον υποκλέψει κάποιος.
Χάρη σ’ αυτόν τον ιδιότυπο …φόρο, στον τόπο μας, αλλά και στο μεγαλύτερο
μέρος της ελληνικής υπαίθρου, έγιναν σημαντικά έργα υποδομών προκειμένου να
καλυφθούν ανάγκες της καθημερινότητας των τοπικών κοινωνιών.
Έτσι χτίστηκαν εκκλησίες, σχολεία, έτσι φτιάχτηκαν τα περισσότερα πέτρινα
γεφύρια, στρώθηκαν πέτρα τα καλντερίμια των χωριών, ανοίχτηκαν δρόμοι και
μονοπάτια για τα χωράφια, έγιναν υδραγωγεία, μεταφέρθηκε το νερό των πηγών
στους οικισμούς.
Έτσι χτίστηκε η Ελλάδα της ψυχής μας, η Ελλάδα που αγαπήσαμε. Ήταν έργο
των παιδιών της, αποτύπωμα της ψυχής τους και της αγάπης τους για τον τόπο
που κατοικούσαν, τον τόπο που τους έθρεφε. Γι αυτό νοιάζονταν αυτά τα έργα, τα
πονούσαν, τα φρόντιζαν. Ήταν δικά τους έργα.
Το κράτος ήταν απόν απ’ όλη αυτή τη διαδικασία και καμιά προσδοκία δεν
είχαν από πουθενά οι κάτοικοι των χωριών μας. Φωτεινή εξαίρεση οι προσφορές
των ξενιτεμένων παιδιών τους, σημαντική συνεισφορά στην κοινή προσπάθεια.
Η συμμετοχή των κατοίκων στα τοπικά έργα ήταν αυτονόητη υποχρέωση, ήταν
τιμή για τους συμμετέχοντες, πανηγύρι, χαρά, ικανοποίηση, κοινωνικό γεγονός.
Ο κόπος για το κοινό καλό ήταν, για τους περισσότερους, πιο ελαφρύς από τον
καθημερινό τους κόπο.
κείνοι οι καιροί πέρασαν ανεπιστρεπτί. Την εικοσαετία ’70-’90 τα χωριά
μας τα ρήμαξε η ανεξέλεγκτη μετανάστευση. Η τάση φυγής των νέων, που
έψαχναν εναγώνια να βρουν καλύτερη τύχη στα αστικά κέντρα και στο εξωτερικό,
έγινε ποτάμι χωρίς γυρισμό. Άρχισε να αναπτύσσεται το «μεγάλο κράτος»,
συγκεντρωμένο σε υδροκέφαλες πόλεις.
Τα χωριά μας προοδευτικά μαράζωσαν από την έλλειψη νέων ανθρώπων.
Οι γέροντες γονείς και παππούδες μας, που πεισματικά αρνήθηκαν να τα
εγκαταλείψουν, ο ένας μετά τον άλλο φεύγουν για το ταξίδι χωρίς γυρισμό κι όσοι
απέμειναν είναι πια πολύ μεγάλοι κι ανήμποροι να καλύψουν τις καθημερινές
ανάγκες του τόπου. Το φορτίο πέφτει βαρύ στους ώμους των λιγοστών νέων που
μένουν μόνιμα στα χωριά μας.
Η μορφή της προσωπικής εργασίας, με τη μορφή που τη βιώσαμε ως παιδιά,
Σ
Ε
δεν υφίσταται πλέον. Μόνο στα πανηγύρια τη βλέπουμε πια για να θυμίζει στις
νεότερες γενιές την κοινή συνεισφορά στην κοινότητα. Και κάποιοι, ελάχιστοι,
που κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν γραφικοί, πασχίζουν από μόνοι τους να
συντηρήσουν τα έργα της κοινής προσπάθειας του τόπου.
Οι ανάγκες των χωριών μας, ανεξάρτητα, από τους μόνιμους κατοίκους τους
εξακολουθούν να είναι πολλές. Οι προσδοκίες από το κράτος είναι πενιχρές έως
ανύπαρκτες. Ας θεωρήσουμε πως δεν υπάρχει κράτος κι ας πάρουμε την τύχη του
τόπου στα χέρια μας.
Αν επιθυμούμε τα χωριά μας να λειτουργούν οργανωμένα, έτσι ώστε να
μπορούμε να τα απολαμβάνουμε τους καλοκαιρινούς μήνες που τα επισκεπτόμαστε,
θα πρέπει όλοι, Κουρουνιώτες και Εγρηγοριανοί, ανεξάρτητα από του πού ζούμε
μόνιμα, να συμβάλλουμε στο κόστος της συντήρησης των χώρων κοινής χρήσης.
Αναλογιστείτε ποιος θα πηγαίνει το καλοκαίρι στο χωριό του για διακοπές όταν
το δίκτυο ύδρευσης είναι κατεστραμμένο, όταν τα φώτα στους στύλους είναι
καμένα, όταν κλαδιά κι αγριόχορτα έχουν κλείσει τους δρόμους ακόμη και μέσα
στο χωριό;
Ιδανικό είναι η συμμετοχή μας αυτή να πάρει την παλιά της μορφή, της
προσωπικής εργασίας. Σ’ αυτή τη προσπάθεια οι τοπικοί πολιτιστικοί Σύλλογοι
έχουν τον πρώτο λόγο. Ο σχεδιασμός και η ανάδειξη των έργων εξωραϊσμού
που μπορούν να γίνουν τους καλοκαιρινούς μήνες με προσωπική εργασία είναι
ασφαλώς δική τους ευθύνη. Οι άνθρωποι που ζουν μόνιμα εκεί γνωρίζουν
περισσότερο από τον καθένα ποιες ανάγκες υπάρχουν, ποιες μπορούν να γίνουν
τους καλοκαιρινούς μήνες και ποιες έχουν προτεραιότητα.
Είμαστε βέβαιοι πως όλοι θα διαθέσουν μια ή και περισσότερες μέρες των
διακοπών τους για να βοηθήσουν να γίνει το χωριό τους πιο όμορφο. Να κάνουμε
την προσωπική εργασία κοινωνικό γεγονός, ένα ακόμη πανηγύρι. Μόνο που αντί
να φορέσουμε τα κουστούμια μας θα βάλουμε τις φόρμες εργασίας κι όλοι μαζί
θα μοχθήσουμε να κάνουμε τα χωριά μας πιο όμορφα, πιο λειτουργικά. Είμαστε
βέβαιοι πως η ευχαρίστηση που θα μείνει στον καθένα μας απ’ αυτή του τη
συμμετοχή θα ’ναι απείρως μεγαλύτερη από μια βραδιά «σουμοποσίας» (που κι
αυτό θα γίνει στο τέλος) και αμπελοφιλοσοφίας στην ταβέρνα.
Το όφελος από την προσωπική εργασία είναι πολλαπλό, αν αναλογιστούμε πως
με τον τρόπο αυτό θα μυήσουμε τα νέα παιδιά, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν
στην πόλη, στην έννοια της κοινωνικής προσφοράς με την κατάθεση προσωπικής
εργασίας. Είναι βέβαιο πως έργα που είναι καρπός του κόπου τους θα τα αγαπήσουν
και θα τα φροντίζουν.
Όσοι σωματικά δεν έχουν τη δυνατότητα να ανταποκριθούν σ’ αυτό το κάλεσμα,
η κοινότητα οφείλει να μην τους αποκλείσει απ’ αυτή την κοινή προσπάθεια. Ας
ορίσει ένα ποσόν, την αξία για παράδειγμα ενός μεροκάματου, που θα αντιστοιχεί
στην προσωπική εργασία όσων για λόγους υγείας αδυνατούν να προσφέρουν
προσωπική εργασία.
Όσο πιο γρήγορα αναλάβουμε τέτοιες πρωτοβουλίες, τόσο πιο έγκαιρα θα
σταματήσει ο μαρασμός της ψυχής μας και ο κατήφορος της εγκατάλειψης και
της εξαθλίωσης.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ Δ.Σ.
ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΛΗ
ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ
«ΑΥΛΟΓΥΡΟΥ» ΕΥΧΟΝΤΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ
ΚΟΥΡΟΥΝΙΩΤΕΣ ΚΑΙ ΕΓΡΗΓΟΡΙΑΝΟΥΣ
ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΗΣ
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΓΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ
ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΕΟΥ
ΕΤΟΥΣ 2012
ΚΑΘΕ ΧΑΡΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ
2
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
ΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ
ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΞΩΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
ΟΙ ΒΙΟΙ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ
ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ
Ο ΗΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ
Μέρος τρίτο
Ο Ιερός Ευαγγελιστής, όταν έφθασε στην
Έφεσο, ήταν, όπως είπαμε, ο τελευταίος εν
ζωή από τους Δώδεκα Αποστόλους. Οι πρώτες
αιρέσεις είχαν ήδη αρχίσει ν’ αναφύωνται στους
κόλπους της Εκκλησίας, με πρώτον αιρεσιάρχη
τον γνωστό από τις Πράξεις των Αποστόλων
Σίμωνα, τον μάγο, και πρώτη αίρεση εκείνην των
Γνωστικών, που προσπαθούσαν να στρεβλώσουν
τη διδασκαλία της Εκκλησίας, ταυτίζοντας το
κήρυγμα του Ευαγγελίου με φιλοσοφικά ρεύματα
όπως των νεοπλατωνικών και με ειδωλολατρικές
παγανιστικές δοξασίες.
Ο Απόστολος του Χριστού, για να στερεώση
τους Χριστιανούς στις αλήθειες της Πίστεως,
όπως εκείνος και οι συναπόστολοί του άκουσαν
και παρέλαβαν από τον Ίδιο τον Χριστό, έγραψε
το Τέταρτο Ευαγγέλιο καθώς και τις τρείς
Καθολικές επιστολές, οι οποίες ονομάστηκαν
«Καθολικές» για τον λόγο ότι απευθύνονταν στην
Καθ’ Όλον Εκκλησία, σε όλες δηλαδή τις κατά
τόπους Εκκλησίες. Μέσα απ’ αυτά τα κείμενα, που
αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της Ορθόδοξης
Θεολογίας, αντικρούει και καταρρίπτει όλες
τις κακοδοξίες και κενοφωνίες των πρώτων
εκείνων αιρεσιαρχών, που προσπαθούσαν με
την διεστραμμένη λογική τους να ερμηνεύσουν
το κήρυγμα και τη ζωή του Χριστού και να τα
κατεβάσουν στα ανθρώπινα – φιλοσοφικά
επίπεδα, τελείως άγευστοι Χριστού οι ίδιοι.
«Ό ήν απ΄αρχής, ό εωράκαμεν και ακηκόαμεν
και αι χείρες ημών εψηλάφισαν», θα ξεκαθαρίση
από την αρχή της Α’ Καθολικής Επιστολής του
ο «καθηγεμών και κρηπίς και θεμέλιον» των
Θεολόγων του Χριστού. Δεν σας μιλούμε, λέει,
για ανθρώπινα επινοήματα και εφευρήματα,
αλλά για κείνο που είδαμε, ακούσαμε, αγγίξαμε!
Όμοια είχε γράψει λίγα χρόνια νωρίτερα ο
μεγάλος συναπόστολός του, ο πρωτόθρονος
των Αποστόλων Πέτρος στην 2η Καθολική
του επιστολή: «Ου γαρ σεσοφισμένοις μύθοις
εξακολουθήσαντες εγνωρίσαμεν υμίν την του Κυρίου
ημών Ιησού Χριστού δύναμιν και παρουσίαν, αλλ’
επόπται γεννηθέντες της Εκείνου μεγαλειότητος»:
Δεν μεταχειριστήκαμε φτιασιδωμένους μύθους,
τους λέει, για να σας φανερώσουμε την παρουσία
και τη δύναμι του Χριστού, αλλά υπήρξαμε
αυτόπτες της δόξης και του μεγαλείου Του!
Στο Ευαγγέλιό του ο Άγιος Απόστολος και
Ευαγγελιστής Ιωάννης, δεν επαναλαμβάνει όσα
είχαν ήδη γράψει οι άλλοι τρείς Ευαγγελισταί,
αλλά τα συμπληρώνει: Εκείνοι διηγήθηκαν
κυρίως τη ζωή και τα θαύματα του Σωτήρος και
φανέρωσαν την Οικονομία του Θεού για την
σωτηρία του ανθρώπου. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης
«εβρόντησε την Θεολογίαν». «Αποκαλείται βροντή
και υιός βροντής, βροντή θεολογικώτατη, που
αντηχεί στα πέρατα της γής και θεολογεί», θα πεί ο
Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.
«Εν αρχή ήν ο Λόγος». Μ’ αυτή τη φράσι αρχίζει
το Ευαγγέλιό του και θεολογεί την προαιώνια
ύπαρξι του Χριστού, του Υιού και Λόγου του Θεού,
ο Οποίος «σάρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν και
εθεασάμεθα την δόξαν αυτού», για να σώση τον
άνθρωπο και να τον κάμη «τέκνον Θεού και θεόν
κατά χάριν».
Στο τέλος πάλι του Ευαγγελίου του, διευκρινίζει
ότι δεν έγραψε όλα όσα πραγματοποίησε ο
Ιησούς κατά την επίγεια διαμονή Του, αλλά όσα
χρειαζόμαστε για να πιστέψουμε ότι «Ιησούς εστίν
ο Υιός του Θεού, και ίνα πιστεύοντες ζωήν έχομεν εν
τω ονόματι Αυτού».
Στις τρείς Καθολικές Επιστολές του, προτρέπει
τους πιστούς να ζουν «εν αληθεία και αγάπη». Να
μην εκπέσουν, δηλαδή, ούτε από την αλήθεια της
Πίστεως, ούτε από την αγάπη προς τον Θεό και
τον πλησίον, αλλά η αλήθεια και η αγάπη, η ορθή
Πίστι και τα ορθά έργα, να είναι ο τρόπος της ζωής
τους, καθώς η έκπτωσι από το ένα, συνεπιφέρει
και την έκπτωσι από το άλλο.
Τονίζει ιδιαίτερα ότι η προς τον Θεόν αγάπη
σημαίνει την τήρησι των Εντολών Του και είναι
αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την αγάπη προς
τον πλησίον: « Εάν τις είπη ότι αγαπά τον Θεόν και
μισεί τον αδελφόν αυτού, ψεύστης εστίν. Ο γαρ μη
αγαπών τον αδελφόν όν εώρακε, τον Θεόν, Όν ουχ
εώρακε, πως δύναται αγαπάν;»
Ο Άγιος Ιερώνυμος αναφέρει ότι, όταν ο Άγιος
Απόστολος είχε φθάσει σε βαθειά γεράματα και
πλέον δεν μπορούσε να μεταβή στην Εκκλησία,
τον μετέφεραν οι μαθητές του σε φορείο και αντί
άλλου κηρύγματος έλεγε μόνον: «Τεκνία μου,
αγαπάτε αλλήλους».
Ωστόσο, ο Μαθητής της αγάπης εγνώριζε καλά
ότι η αγάπη δεν είναι δυνατόν να λειτουργήση
εις βάρος της αληθείας. Σ’ αυτή την περίπτωσι,
άλλωστε, δεν είναι αληθινή αγάπη. Έτσι, παρ΄ όλο
που ο ίδιος ήταν πλήρης αγάπης για όλους τους
ανθρώπους, εγνώριζε καλά ν’ αντιμετωπίζη τους
εχθρούς της αληθείας και προέτρεπε τους πιστούς
να κάνουν το ίδιο: «Ο μένων εν τη διδαχή του
Χριστού, ούτος τον Πατέρα και τον Υιόν έχει. Εί τις
έρχεται προς υμάς και ταύτην την διδαχήν ουκ έχει,
μη λαμβάνετε αυτόν εις οικίαν και χαίρειν αυτώ μη
λέγετε. Ο γάρ λέγων αυτώ χαίρειν, συγκοινωνεί τοις
έργοις αυτού τοις πονηροίς.» Δηλαδή : αυτός που
ακολουθεί πιστά την διδαχή του Χριστού, έχει τον
Πατέρα και τον Υιό. Αν κάποιος σας πλησιάζει και
δεν ομολογεί αυτή την πίστι, να μην τον δέχεστε
στα σπίτια σας και να μην του λέτε κάν να χαίρει.
Γιατί αυτός που του απευθύνει τον χαιρετισμό
(χαίρε, ήταν ο συνήθης χαιρετισμός μεταξύ των
Χριστιανών) συγκοινωνεί με τα πονηρά του έργα.
Χαρακτηριστικό της άτεγκτης στάσης του
στο θέμα της Αλήθειας είναι το περιστατικό
που αναφέρει ο άγιος Ειρηναίος επίσκοπος
Λουγδούνων (Λυών της Γαλλίας), ένας από
τους πρώτους Αποστολικούς Πατέρες, που το
άκουσε από τον Άγιο Πολύκαρπο, μαθητή του
Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Πηγαίνοντας
κάποτε ο Άγιος Ιωάννης στα λουτρά της Εφέσου,
πιθανότατα εξαιτίας κάποιας σωματικής του
ασθενείας, έμαθε ότι μέσα στον χώρο των
λουτρών βρισκόταν ήδη ο Κήρινθος, ένα από
τους μεγαλυτέρους αιρεσιάρχες των πρώτων
εκείνων χρόνων της Εκκλησίας. Μόλις το άκουσε
ο Απόστολος, βγήκε τρέχοντας από τον χώρο
εκείνον, αναφωνώντας: «πάμε να φύγουμε,
μήπως πέσει το λουτρό πάνω μας, αφού είναι μέσα
ο Κήρινθος, ο εχθρός της αληθείας.( «Φύγωμεν μη
και το βαλανείον συμπέση, ένδον όντος Κηρίνθου,
του της αληθείας εχθρού»).
Όσο για την αγάπη του στο απολωλός πρόβατο,
ήταν άξιος μιμητής του Διδασκάλου του, όπως φαίνεται από το ακόλουθο περιστατικό, που διηγείται
ο Ιερός Κλήμης ο Αλεξανδρεύς στο έργο του «τις ο
σωζόμενος πλούσιος».
Χρειάστηκε κάποτε να μεταβή ο Απόστολος
από την Έφεσο σε κάποια πόλι, όχι πολύ μακρινή
(υπονοείται η Σμύρνη), για να διευθετήση θέματα
της εκεί Εκκλησίας. Καθώς συνομιλούσε με τους
πιστούς και τον επίσκοπο της πόλης αυτής, του
κίνησε την προσοχή ένας νεαρός κατηχούμενος,
ευγενικός στην όψι και με μεγάλο ζήλο για την
πίστι. Στράφηκε λοιπόν ο άγιος στον επίσκοπο και
του είπε, παρουσία όλων:
«Αυτόν τον νέο σου τον εμπιστεύομαι με
κάθε υπευθυνότητα, έχοντας μάρτυρες όλη την
Εκκλησία του Χριστού». Κατόπιν ανεχώρησε
για την Έφεσο, ενώ ο επίσκοπος της Σμύρνης
ολοκλήρωσε την κατήχησι στον νέο και βλέποντας
την πνευματική του πρόοδο τον βάπτισε.
Θεωρώντας δε ότι έχει πλέον στερεωθεί στη Πίστι,
χαλάρωσε την πολλή φροντίδα και φύλαξι του
νέου. Εκείνος όμως άρχισε να συναναστρέφεται
ξανά με παλαιούς του φίλους που είχαν άστατη
ζωή και του μετέδωσαν πολλές κακές συνήθειες.
Σιγά- σιγά ο νέος ξεμάκρυνε από την Εκκλησία,
ώσπου κατάληξε να γίνη ληστής και μάλιστα
λήσταρχος.
Πέρασαν τα χρόνια και ο Άγιος Απόστολος
και Ευαγγελιστής Ιωάννης χρειάστηκε να μεταβή
ξανά σ’ αυτή την πόλι για να διευθετήση ζητήματα
της Εκκλησίας. Αφού τακτοποιήθηκαν αυτά τα
θέματα, απευθύνθηκε στον επίσκοπο και του είπε:
«λοιπόν, επίσκοπε, φέρε μου την παρακαταθήκη
που ο Σωτήρας κι εγώ σου εμπιστευτήκαμε, με
μάρτυρα όλη την Εκκλησία».
Ξαφνιάστηκε ο επίσκοπος, καθώς δεν
αντελήφθη το πραγματικό νόημα των λόγων
του Αποστόλου και υπέθεσε ότι είχε πέσει θύμα
κάποιας συκοφαντίας και του εζητούντο χρήματα
τα οποία ποτέ δεν είχε λάβει από πουθενά. Όμως
ο Απόστολος του εξήγησε: «ζητώ τον νέο που
σου εμπιστεύτηκα και την ψυχή του». Δάκρυσε
ο επίσκοπος. «Εκείνος πέθανε», αποκρίθηκε
περίλυπος. «Πώς και με ποιόν θάνατο;»
ξαναρώτησε ο Απόστολος του Χριστού. «Πέθανε
για τον Θεό. Εγκατέλειψε την Εκκλησία και
έγινε ληστής». Με κραυγή μεγάλη και θρήνο ο
Άγιος Απόστολος, αναφώνησε: «σε καλό φύλακα
εμπιστεύτηκα την ψυχή του αδελφού! Φέρτε μου
όμως ένα άλογο, κι ας έρθει κάποιος να μου δείξη
τον δρόμο για να τον βρώ!» Και έφυγε εσπευσμένα
από την Εκκλησία και έφτασε, κάποια στιγμή, στο
λημέρι των ληστών.
Συνέχεια στη σελ. 5
Αυλόγυρος
Τρίμηνη Έκδοση
των Απανταχού
Κουρουνιωτών - Εγρηγοριανών Χίου
ΚΩΔ. ΥΠ. ΤΥΠΟΥ 4495
Ιδιοκτήτης: Σύλλογος Κουρουνιωτών
και Εγρηγοριανών Χίου Αττικής
«Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος»
Πειραιώς 43, Αθήνα 105 53
Τηλ.: 210 3479265
Fax: 210 3479265
Εκδότης και υπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο:
Δημήτρης Γεντής
Πρόεδρος του Συλλόγου
Συντάσσεται από την Επιτροπή
αποτελούμενη από τους:
Iωάννη Ν. Ζαννή, Ισίδωρο Π. Κατσαρό,
Γιώργο Β. Κεφάλα, Πέτρο Ι. Μοσχούρη,
Στέλιο Γ. Μιχαλάκη
Επιμέλεια έκδοσης:
Πέτρος Ι. Μοσχούρης
Διόρθωση δοκιμίων:
Φωφώ Μαυρουκάκη-Κατσαρού
Καλλιτεχνική επιμέλεια:
Βασίλης Ι. Κυριακάκης, Τηλ.: 210 99 35 998
Τυπογραφείο:
Κοτσάτος Σταμάτης & Σία Ο.Ε.
Μαρίνου Αντύπα 4, 163 46, Ηλιούπολη,
Τηλ.: 210 97 54 224, Fax: 210 97 15 132
Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν
την προσωπική γνώμη εκείνων που τα
υπογράφουν.
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
3
Η ιστορία ενός στρατιώτη
Μέρος έκτο (τελευταίο)
Ένας απροσδόκητος τοκετός
η Τρίτη ημέρα ήρθε διαταγή να στείλουμε
Τ
τρόφιμα και πολεμοφόδια στους μαχόμενους,
που είχαν προλάβει τους αντάρτες. Επειδή δεν υπήρχαν
πολλοί στρατιώτες εκεί για να συνοδεύσουν την
αποστολή, μου λένε: «Θα πας κι εσύ μαζί! Θα τους
παραδώσετε το φορτίο και θα γυρίσετε πίσω».
Ξεκίνησαν επτά μουλάρια, με τους ημιονηγούς,
κι εμείς, πέντε στρατιώτες. Προχωρήσαμε περίπου
τρεις ώρες δρόμο και συναντηθήκαμε με το λόχο.
Ξεφορτώσαμε τα εφόδια και ήμασταν έτοιμοι να
ξεκινήσομε για την επιστροφή. Μας λέγει τότε
ο επικεφαλής αξιωματικός: «Έχουμε πιάσει δυο
αντάρτισσες! Θα τις πάρετε μαζί σας να τις παραδώσετε
στο διοικητή».
Ένας ημιονηγός παραχώρησε το μουλάρι του για
να το καβαλήσουν στο δρόμο πότε η μια και πότε η
άλλη. Οι κοπέλες ήταν αμίλητες. Μόνο μεταξύ τους
μιλούσαν πολύ σιγανά σε γλώσσα μάλλον βλάχικη.
Θα είχαμε περπατήσει περίπου μισή ώρα όταν
ακούσαμε μια στριγκλιά από το μέρος που ήταν οι
κοπέλες. Κάποιος από μας τις ρώτησες τι συμβαίνει.
Αυτή που ήταν πεζή μας είπε πως η κοπέλα που
καθόταν στο μουλάρι δεν αισθανόταν καλά.
Ώσπου να μας εξηγήσει η κοπέλα αυτά η άλλη
έβγαλε και δεύτερη και τρίτη κραυγή. Σταματήσαμε
και πλησιάσαμε στο μουλάρι που καθόταν. Τότε
μάθαμε πως ήταν έγκυος και ήρθε η ώρα της να
γεννήσει.
Την πιάσαμε όλοι μαζί και την κατεβάσαμε από
το μουλάρι. Τη βάλαμε κάτω από ένα δέντρο και
αποτραβηχτήκαμε σε απόσταση. Ευτυχώς μαζί μας
είχαμε και ένα νοσοκόμο ο οποίος βοήθησε την κοπέλα
να ξεγεννήσει.
Το μεγάλο πρόβλημα ήταν πως δεν είχαμε ρούχα για
το παιδί. Τι θα κάναμε; Ευτυχώς η κοπέλες φορούσαν
κάτω από τη στρατιωτική στολή τα φουστάνια τους.
Τις ανάγκασε ο νοσοκόμος να βγάλει ένα κομμάτι η
κάθε μια. Μ’ αυτά και με κάτι βαμβάκια που είχε μαζί
του, τύλιξε το αγοράκι και το παρέδωσε στη μητέρα
του.
Η μάνα πήρε το μωρό, προχώρησε ποιο πέρα και
το άφησε κάτω. Άρπαξε μια μεγάλη πέτρα και ήταν
έτοιμη να το σκοτώσει. Τρέχει τότε ένας στρατιώτης
κοντά της, της προτείνει το όπλο και της λέγει: «Πέταξε
την πέτρα γιατί θα σε σκοτώσω!»
Αυτή φοβήθηκε και πέταξε την πέτρα. Της πήρανε
το παιδί, και το δώσανε στην άλλη κοπέλα, στην
οποία παραχώρησαν και ένα μουλάρι για να καθίσει.
Φτάσαμε κάποτε στη Νάουσα πήγαμε στο τάγμα όπου
παραδώσαμε τις κοπέλες και το μωρό. Από ’κεί κι
έπειτα χάσαμε τα ίχνη τους.
Η τελευταία μας μάχη
Μείναμε στη Νάουσα μια βδομάδα. Έπειτα
γυρίσαμε στο τάγμα. Μας φόρτωσαν στα φορτηγά
και ξεκινήσαμε για τη Θεσσαλονίκη. Θα είχαμε
διανύσει περίπου το μισό δρόμο για τη Θεσσαλονίκη
όταν φτάσαμε σε μια διασταύρωση που το τόξο
για Θεσσαλονίκη έδειχνε δεξιά. Εμείς, περιέργως,
στρίψαμε αριστερά. Όλοι είχαμε τη απορία και
ρωτούσε ο ένας τον άλλο γιατί να στρίψουμε αριστερά,
αλλά κανείς δεν ήξερε το γιατί. Το μάθαμε μετά από
μιάμιση ώρα, όταν φθάσαμε προς τα Σερβικά σύνορα.
Μάθαμε, λοιπόν, ότι οι αντάρτες είχαν κυκλώσει
δύο λόχους δικούς μας και πάμε για ενίσχυση.
Σταματήσαμε κάποτε! Μας κατέβασαν από τα
φορτηγά και ξεκινήσαμε για τον προορισμό μας.
Ανεβήκαμε σε κάτι λόφους και μείναμε εκεί,
εξετάζοντας δεξιά αριστερά για να δούμε πού είναι οι
θέσεις των δικών μας και πού του εχθρού.
Ενώ γινόντουσαν όλα αυτά ακούμε κάτι ουρλιαχτά
και δυνατές γυναικείες φωνές που μας φώναζαν: «Ρε,
πουλημένοι στους Αμερικάνους, βρε κωλόπαιδα της
Φρειδερίκης», και πολλά άλλα τέτοια …επίθετα.
Αμέσως μετά ξεκίνησε ένας καταιγισμός
πυροβολισμών από τρία διαφορετικά μέτωπα. H
προσπάθειά τους ήταν να μας κυκλώσουν. Ίσως να
ήταν οι ίδιοι που έφυγαν από τη Νάουσα.
Επέστεψα στο σπίτι μου με την βοήθεια του Θεού
δια πρεσβειών του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου
στον οποίο υποσχέθηκα να ψάλω και να υμνώ το
όνομά του σε όλη μου τη ζωή
Αμέσως, ο Ταγματάρχης μας, τηλεφώνησε και
μας έστειλαν τέσσερα τανκς (κάτι μικρά και ευέλικτα
που τα λέγανε κάριερς) για να μας καλύψουν από το
πίσω μέρος. Έτσι δεν μπόρεσαν να μας κυκλώσουν.
Μείναμε εκεί αμυνόμενοι έως ότου αποχώρησαν οι
αντάρτες.
Μετά από λίγες μέρες φύγαμε από ’κει, αλλά
αντί για Θεσσαλονίκη βρεθήκαμε στο Κιλκίς, όπου
στρατοπεδεύσαμε.
Τη δεύτερη μέρα είχαν πληροφορίες πως θα
περάσουν από ’κει πολλοί αντάρτες για να μπουν
στη Σερβία. Είχαν νικηθεί στο Γράμμο και στα άλλα
μέτωπα και έπρεπε να φύγουν για να γλιτώσουν.
Διέταξαν, λοιπόν, τη διμοιρία μας να ανεβεί σε
κάποιο βουνό και από ’κει πάνω να παρακολουθεί αν
θα περνούσαν αντάρτες. Με τη διμοιρία πήραν και
μένα που είχα στην ευθύνη μου τον όλμο.
Όταν φτάσαμε κοντά στην κορυφή του βουνού, ο
αξιωματικός μας διέταξε να σταματήσουμε. Έστειλε
μόνο μια ομάδα να ανεβεί στην κορυφή για να
βεβαιωθεί πως δεν υπάρχουν αντάρτες και μετά να
προχωρήσουμε οι υπόλοιποι. Διέταξε και μένα να
πάω σε ένα σημείο, που να είμαι προστατευμένος από
τα πυρά τους και να στήσω εκεί τον όλμο για κάθε
ενδεχόμενο.
Από το σημείο που έστησα τον όλμο μέχρι τη
διμοιρία ήταν αρκετά μεγάλη απόσταση. Γι αυτό το
λόγο ο Ταγματάρχης μου είπε: «Αν χρειαστεί να τον
χρησιμοποιήσεις θα εκτοξεύσω μια φωτοβολίδα».
Ξεκίνησε η ομάδα να ανεβαίνει την πλαγιά κι εγώ
να πάω στην καθορισμένη θέση. Μόλις τακτοποίησα
τον όλμο στο έδαφος, λέγω στον ημιονηγό: «Πήγαινε
το μουλάρι πίσω στη χαράδρα για να μην είναι ορατό
από τον εχθρό αν εμφανιστεί».
Πήγε, λοιπόν, αυτός, άφησε το μουλάρι στη
χαράδρα και γύρισε πίσω.
Καθόμασταν και παρακολουθούσαμε τους
στρατιώτες που ανέβαιναν προς την κορυφή. Σε λίγο
βλέπουμε το στρατιώτη που ανέβαινε από το δεξιό
άκρο να πέφτει στο έδαφος και αμέσως μετά ακούσαμε
πυροβολισμούς. Σε δύο λεπτά χαλούσε ο κόσμος.
Τι είχε γίνει; Οι στρατιώτες μας ανέβαιναν από τη
μια μεριά του βουνού για να καταλάβουν την κορυφή
αλλά το ίδιο έκαναν και οι αντάρτες από την άλλη
πλευρά. Αυτοί, όμως, ανέβηκαν πρώτοι. Μόλις είδαν
τον στρατιώτη μας άρχισαν να πυροβολούν εναντίον
μας. Αμέσως άρχισαν και οι δικοί μας στρατιώτες
να ανταποδίδουν τα πυρά με στόχο την κορυφή του
βουνού για να καθηλώσουν τους αντάρτες, ούτως ώστε
Του Γιώργη Κατσαρού
να μπορέσουν οι δικοί μας να οπισθοχωρήσουν.
Τότε βλέπω και μια φωτοβολίδα να σκάει στον
ουρανό. Άρχισα αμέσως να ρίχνω βλήματα με
στόχο την κορυφή του βουνού. Σε λίγο τα βλήματα
τελείωσαν. Λέγω τότε στο βοηθό μου να πάει να
φέρει καινούργια. Τα βλήματα, όμως, βρίσκονταν
εκεί που ήταν το μουλάρι. Μόλις έκανε οποιαδήποτε
κίνηση ο στρατιώτης τον έβλεπαν οι αντάρτες και
μας χτυπούσαν με όλα τα όπλα τους. Άρχισε τότε να
σέρνεται στην κατηφόρα, έφτασε στο ποτάμι. Πήρε
τα βλήματα αλλά δεν μπορούσε να γυρίσει πίσω γιατί
τον έβλεπαν. Είχαν εντοπίσει τη θέση μας και μας
χτυπούσαν συνεχώς. Ευτυχώς είχα μπροστά μου ένα
τεράστιο βράχο και με προστάτευε. Τους θάμνους,
όμως, που ήταν τριγύρω μου τους είχαν κουρέψει οι
σφαίρες τους.
Βλέπω, τότε, και δεύτερη φωτοβολίδα. Σημάδι να
σταματήσω και να οπισθοχωρήσω για να φύγομε. Πώς
να φύγω, όμως, που σε κάθε κίνηση που πήγαινα να
κάνω έρχονταν χιλιάδες σφαίρες τριγύρω μου; Σήκωσα,
λοιπόν, τον όλμο και έβαλα τη βάση του, που το σχέδιό
της ήταν σαν «ταβάς»1 , για να προφυλάξω το κεφάλι
μου. Άρχισα έτσι να σέρνομαι στο έδαφος. Έπρεπε να
διανύσω περίπου εκατό μέτρα για να στρίψω πίσω από
το βουνό όπου βρισκόταν το μουλάρι και ο βοηθός μου.
Δυστυχώς, αυτοί με πυροβολούσαν συνεχώς,
και ήταν μεγάλος ο κίνδυνος, ακόμη κι αν δεν
σκοτωνόμουνα να τραυματιστώ σοβαρά.
Μ’ όλα αυτά καθυστέρησα αρκετά. Ο ήλιος
άρχισε να κατεβαίνει, πήγαινε για τη δύση του. Σε
λίγο θα σκοτείνιαζε κι αυτό θα βοηθούσε κάπως.
Καθώς συνέχισαν να με πυροβολούν αναγκάστηκα
να συρθώ έρποντας προς τα κάτω, όπως είχε κάνει
και ο βοηθός μου λίγο πριν. Όμως πήγα πολύ κάτω.
Η ώρα πέρασε και άρχισε να σκοτεινιάζει για τα
καλά.
Οι σφαίρες τους δεν με έφταναν πια. Σήκωσα τον
όλμο και άρχισα να ανεβαίνω την πλαγιά. Το έδαφος
ήταν πολύ ανώμαλο γεμάτο θάμνους και από λεπτό
σε λεπτό το σκοτάδι έπεφτε πιο πυκνό. Ανέβαινα την
ανηφοριά αλλά δεν γνώριζα αν ακολουθούσα τον
σωστό δρόμο. Είχε σκοτεινιάσει τόσο πολύ που δεν
μπορούσα να προσανατολιστώ.
Σκέφτηκα να φωνάξω για να βεβαιωθώ αν
ακολουθώ τη σωστή κατεύθυνση. Ευτυχώς μου
απάντησαν. Φώναζαν συνεχώς για να εντοπίσω τη
θέση τους. Περπάτησα αρκετά ακόμη ακολουθώντας
την κατεύθυνση απ’ όπου ακούγονταν οι φωνές τους.
Επιτέλους, κάποια στιγμή τους έφτασα. Όλοι
μαζί πια προχωρήσαμε για το σημείο απ’ όπου
είχαμε ξεκινήσει την προηγούμενη μέρα. Όταν
ανταμωθήκαμε με τους υπόλοιπους του τάγματος
τους είπαμε τα νέα μας.
Το επόμενο πρωί έστειλαν περισσότερο στρατό
να πάει στο σημείο που είχαν γίνει τα γεγονότα της
προηγούμενης μέρας.
Σαν έφτασαν στο ύψωμα που ήταν οι αντάρτες
δεν βρήκαν κανέναν εκεί. Μόνο τρεις νεκροί
βρέθηκαν. Όλοι υπέθεσαν πως τους σκότωσα εγώ
με τα βλήματα του όλμου που έριξα. Εύχομαι αυτό
να μην είναι αλήθεια.
Το τέλος του πολέμου
Οι αντάρτες είχαν μπει στην Γιουγκοσλαβία κι εμείς
γυρίσαμε στο Νευροκόπι.
Από εκείνη την ημέρα άρχισε η αντίστροφη
μέτρηση για μας. Ο πόλεμος τελείωσε και επιτέλους θα
γυρίζαμε στα σπίτια μας έπειτα από δύο χρόνια και έξι
μήνες.
Επέστρεψα στο σπίτι μου με την βοήθεια του Θεού
δια πρεσβειών του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στον
οποίο υποσχέθηκα να ψάλω και να υμνώ το όνομά του
σε όλη μου τη ζωή. Και με τη Χάρη του Θεού τήρησα
την υπόσχεσή μου. Αν και μου προσέφεραν αμοιβή
την αρνήθηκα. Και για σαρανταπέντε χρόνια ψάλω
και υμνώ το Όνομά Του, εδώ στην Αμερική.
1
Ταβάς: μεγάλο τετράγωνο μεταλλικό σκεύος για
ψήσιμο στο φούρνο.
4
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
Η ΧΙΑΚΗ ΡΗΤΡΑ
(Το κείμενο αυτό αφιερώνετε σε όλες τις δασκάλες και όλους τους δάσκαλους. Τους λειτουργούς οι οποίοι μας ανοίγουν τις πύλες της γνώσης και της σκέψης)
Αν θυμάμαι καλά, η πρώτη φορά
στη ζωή μου, που ένοιωσα περηφάνια
για τον τόπο καταγωγής μου, ήταν
σαν η δασκάλα μου, στο μάθημα της
ιστορίας, ανάφερε ότι ο Σόλωνας,
περιόδεψε σε όλη την Ελλάδα για να
πάρει στοιχεία ώστε να διαμορφώσει
το
«Δημοκρατικό
πολίτευμα»
Τόνισε, ότι έμεινε στη Χίο, αρκετό
καιρό, για να μελετήσει το πολίτευμά
της, την «Πρώτη Δημοκρατία» στον
κόσμο.
Τα μετεμφυλιακά χρόνια δύσκολα.
Το μονοθέσιο ιδιωτικό σχολείο
(ελλείψει Δημοσίου στην περιοχή)
στεγαζόταν σε ένα παμπάλαιο οίκημα.
Σε αντίθεση με το σήμερα, μερικές
δεκάδες κακοντυμένα και πιθανά
πεινασμένα παιδάκια, με μπαλωμένα
ρούχα, ρουφούσαμε αχόρταγα τις μαγικές
λέξεις και τη γνώση που απλόχερα χάριζε η
δασκάλα μας.
Πολλά χρόνια αργότερα, από εξωσχολικά
βιβλία, μάθαινα ότι στη Χίο υπήρξε η πρώτη
παγκοσμίως καταγεγραμμένη κοινωνική
εξέγερση. Κάποτε, έκπληκτος στους Δελφούς,
διάβαζα στη βάση του μεγάλου βωμού του
Θεού Απόλλωνα ότι :
«ΔΕΛΦΟΙ ΕΔΩΚΑΝ
ΧΙΟΙΣ ΠΡΟΜΑΝΤΕΙΗΝ» ή
«ΧΙΟΙ ΑΠΟΛΛΩΝΙ ΤΟΝ ΒΩΜΟΝ»
Ξεχωριστά προνόμια από τότε, αυτός
ο Μυροβόλος τόπος; Φυσικά, ανά τους
αιώνες, οι συμπατριώτες μας, στηριζόμενοι
στη φιλοπρόοδο γνώση και την εργατικότητά
τους, είχαν βρει τρόπους επηρεασμού και
διαμόρφωσης αποφάσεων. Διάβασα πως οι
άνθρωποι της τότε εποχής, μιλούσαν με δέος
για τον «Χρυσό Δίσκο», τον οποίο αφιέρωσαν
οι Χιώτες στο Μαντείο των Δελφών. Απόδειξη
πλούτου και δύναμης! Δεν είναι τυχαίος ο
τίτλος «Χίος η επιφανέστατη νήσος των
Ιώνων». Αυτό σημαίνει ότι για να έχει τέτοια
ανάπτυξη θα υπήρχε μια συντεταγμένη και
ευνομούμενη πολιτεία.
Πρo λίγων ημερών, σε επαφές μου μέσω
face book, διαπίστωσα πλήρη άγνοια πάνω
σε «μοναδικά», ιστορικά στοιχεία της Χίου,
και σκέφτηκα ότι αξίζει τον κόπο, αυτές
τις χαλεπές για τον Ελληνισμό ημέρες, να
ασχοληθώ με την προβολή του τόπου μας
προσφέροντας ταπεινά «αντίδωρο γνώσης»
σε όλους μας !
Η νήσος Λήμνος δίκαια σεμνύνεται
Πανευρωπαϊκά, ότι στα χώματά της, και
συγκεκριμένα στην Πολιόχνη, από την
αυγή ακόμα της νεολιθικής περιόδου,
την 5η με 4η χιλιετία προ Χριστού,
υπάρχει το αρχαιότερο «Βουλευτήριο»
Το πρωτοπόρο νησί μας, δεν υστερεί των
άλλων ιστορικών τόπων της αρχαιότητας σε
νόμους, οργάνωση και διοίκηση.
Από όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα,
γραπτοί νόμοι, κάνουν αισθητή την παρουσία
τους από το 700- 650 π.Χ. Σύντομα θα γίνουν
οδηγός της κοινωνικής ζωής της Ελλάδας.
Αρχαιολογικά ευρήματα δηλώνουν ότι οι
περισσότεροι από αυτούς τους νόμους ήταν
τοποθετημένοι σε δημόσιους χώρους, σε
κάποιο ιερό ή σε μορφή μνημείου σε κοινή
θέα, ώστε να μπορεί ο καθένας να τους
διαβάσει. Η παράδοση θέλει το μυροβόλο
νησί μας να θεωρείται σαν κοιτίδα της Δημοκρατίας.
Περίπου τον όγδοο ή έκτο αιώνα π. Χ.
θεσπίστηκε εδώ η «Μεγάλη Ρήτρα» . Το
καταστατικό του Νομοθετικού συστήματος
του Χιακού Πολιτεύματος, το οποίο όπως
προαναφέραμε θεωρείται το αρχαιότερο
Σύνταγμα στον κόσμο. Λέγεται δε ότι ο
Σόλων, εμπνεύστηκε από την Μεγάλη
Χιακή Ρήτρα για να διαμορφώσει
τους νόμους οι οποίοι θεμελίωσαν το
Δημοκρατικό πολίτευμα των Αθηνών.
Μια επιγραφή, η οποία βρέθηκε το 1907,
νότια από το Θολοποτάμι, εντοιχισμένη
σε έναν τοίχο, θεωρείται σαν η αρχαιότερη
αναφορά για την Ελληνική Δημοκρατία.
Αυτή η επιγραφή, είναι χαραγμένη σε μια
στήλη φαιής σκληρής Χιώτικης πέτρας,
διαστάσεων Υ= 0,74 μ., Μ= 0,45 μ., και Π=
0,17 μ. Πάντα σύμφωνα με τον L. H. Jeffery,
που την εξέτασε το 1949, επιβεβαιώνοντας
την αρχική χρονολόγηση του 1909 σύμφωνα
με την οποία χρονολογείται γύρω στο 570 με
550 π.Χ.
Δυστυχώς, το νησί μας τότε ήταν
σκλαβωμένο στους Οθωμανούς και κάτω
από αφόρητες πιέσεις, οι τοπικές αρχές
υποχρεώθηκαν να παραδώσουν αυτό το
υπερπολύτιμο τεκμήριο της παγκόσμιας
πολιτιστικής κληρονομιάς, στις Τουρκικές
αρχές, οι οποίες το μετάφεραν στο
Αρχαιολογικό Μουσείο της «Πόλης».
Το τραγικό της όλης υπόθεσης, είναι το ότι την
τύχη του όλου εγχειρήματος της μεταφοράς της
«στήλης», διαχειρίστηκε ο Osman Hambi Bey,
αρχαιολόγος και ιδρυτής του Αρχαιολογικού
Μουσείου Κωνσταντινούπολης. Γιός του Edhem pasha, ο οποίος ήταν εξισλαμισμένος
Χιώτης!
Αυτή καθαυτή η στήλη, όπως και αυτές της
Γόρτυνας, το κείμενο των αρχαϊκών νόμων
ήταν γραμμένο καθέτως (Βουστροφηδόν).
Για να διαβαστεί, έπρεπε ο αναγνώστης να
γείρει το κεφάλι 90 μοίρες, προς την πλευρά
της γραφής.
Η Χιώτικη ρήτρα, είναι χαραγμένη και
στις τέσσερις πλευρές της πέτρας, η οποία
πιθανολογείται να ήταν τοποθετημένη
απευθείας στο χώμα.
Στην επιγραφή της Χιακής Ρήτρας, για
πρώτη φορά στον Ελλαδικό χώρο, γίνεται
αναφορά στον όρο «Βουλή Δημοσίη». Δίνει
πολύτιμα στοιχεία ώστε να μπορέσουμε να
προσδιορίσουμε το επικρατούν πολίτευμα
της εποχής.
Το πιθανότερο θα ήταν μια μέση κατάσταση
μεταξύ δημοκρατίας, στο αρχικό της στάδιο,
και ολιγαρχίας.
Την «Βουλή Δημοσίη» θα αποτελούσαν
δύο συμβούλια. Ένα Δημοκρατικό με
αντιπροσωπευτικά, αιρετά μέλη από κάθε
Χιακή φυλή. Άλλο δε ένα συμβούλιο, αυτό
των «Αριστοκρατών» με επιλεγμένους
αντιπροσώπους. Φαίνεται ότι στο Χιακό
πολίτευμα το κυρίαρχο σώμα ήταν η
Εκκλησία του Δήμου, ο θεσμός και η
καθιέρωση δεύτερης βουλής «Βουλή
Δημοσίη», ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος,
για την εμπέδωση του Δημοκρατικού πολιτεύματος.
Αυτή η νεωτεριστική ιδέα της δεύτερης
βουλής, είχε τα εξής χαρακτηριστικά:
Τα μέλη της δεν ήταν ισόβια αλλά
εκλέγονταν για ένα χρόνο. Η εκλογή
αντιπροσώπων δεν στηριζόταν στο
αριστοκρατικό τους γένος. Αριθμούσε
πολύ περισσότερα μέλη της πρώτης.
Από ότι μπορούμε να συμπεράνουμε,
η πτώση του Βασιλικού γένους και της
ολιγαρχίας στη Χίο, έχει σχέση με την
καθιέρωση της δημοκρατίας στο νησί
μας.
Ερευνώντας επισταμένως την πολιτική
κατάσταση αυτή την δημιουργική εποχή,
πιθανολογούμε την ύπαρξη στη Χίο κατ
αρχήν:
• Εκκλησίας του Δήμου, με δικαιώματα
έκδοσης ρητρών και ψηφισμάτων
• Βασιλείς, βουλή ξεχωριστών ευγενών,
καταλοίπων του πάλε ποτέ κραταιού
αριστοκρατικού πολιτεύματος.
• Βουλή δημοσίη, αποτελούμενη από
εκλεγμένους αντιπροσώπους του λαού.
• Βασιλεύς αλλά και Δήμαρχος.....οι
οποίοι πιθανότατα ήταν αιρετοί
άρχοντες, ετησίας χρονικής διάρκειας.
Οι αρμοδιότητες των δύο τελευταίων θα
ήταν δικαστικές και πολιτικές. Δικαιοδοσίες,
ανάλογες ή παρεμφερείς με τις αντίστοιχες
της Δημοκρατίας των Αθηνών όπως την είχαν
διαμορφώσει ο Σόλωνας και ο Κλεισθένης.
Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι από
τον 7ο π. Χ. αιώνα, οι πάντα πρωτοπόροι
Χιώτες, είχαν καταφέρει να εμπεδώσουν
μια τυπική μορφή της γνωστής στην τότε
Ελληνική πραγματικότητα «πόλη - κράτος»
με ευημερία, πλούτο αλλά και πολιτική σταθερότητα.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω
την κ. Αθηνά Ζαχαρού – Λουτράρη και τον
καπετάν Δημήτρη Μελαχροινούδη για την
πολύτιμη βοήθειά τους.
Για την ταπεινότητά μου, η λέξη
«Δάσκαλος», είναι Θεία και Μαγική.
Απευθύνεται στον «Φωτισμένο Λειτουργό»
και στον «Κοινωνό ιδεών» Σ’ αυτόν
που του παραδίδουμε ένα «νήπιο» και
το μεταλλάσσει σε νοήμονα και ενεργό
πολίτη. Η λέξη δάσκαλος είναι Τίτλος
Τιμής για «Μύστες» και όχι επαγγελματική
ειδικότητα .....!!!
Μιχάλης Γ. Καριάμης
Συνταξ. Πλοίαρχος Ε. Ν
Ελάχιστος μεταξύ του γένους των
Ελλήνων
Βιβλιογραφία :
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΙΟΥ – Γ. Ζολώτα
Χίος τ΄ έναλος πόλις Οινοπίωνος
THE COURTS OF JUSTICE IN ARCHAIC
CHIOS- Κωνσταντινούπολης 1907
LH Jeffery, τα δικαστήρια της Δικαιοσύνης
στην αρχαϊκή Χίο, «BSA» 51 (1956) σσ. 15767
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
5
Ο «Λούτερος» κι ο Καποδίστριας
Θυμάμαι τις παρατηρήσεις του στα στοιχισμένα πίσω
Για να συντάξω το σύντομο ιστορικό της
από το αριστερό αναλόγιο σχολιαρόπαιδα, όταν εκείνα
απελευθέρωσης της Χίου στο επετειακό ημερολόγιο των
έκαναν φασαρία, με την ιδιότυπη προτροπή «Φρένιμα».
Συλλόγων, ανέτρεξα σε διάφορες πηγές και βιβλία που
Κι όταν κάποιος υπερέβαινε τις συνηθισμένες παιδικές
αναφέρονται στα ιστορικά γεγονότα της εποχής για να
αταξίες, η παρατήρησή του γινόταν πιο έντονη και… πιο
αντλήσω πληροφορίες.
εξειδικευμένη: «Φρένιμα βρε λούτερε, είπαμε!!!»
Ανάμεσα στα βιβλία που ξεφύλλισα, ήταν κι αυτό
«Λούτερε!!!» Μια λέξη που θα θυμούνται όλοι οι
του αείμνηστου Μιχάλη Κεφάλα, «Όσα θυμάμαι».
Κουρουνιώτες και Εγρηγοριανοί της γενιάς μου, που
Και, όπως συμβαίνει κάθε φορά που διαβάζω κάτι για το
ως παιδιά την εισπράτταμε από τους γονείς και τους
λατρεμένο γενέθλιο τόπο, οι σελίδες του μου ’φεραν στη
μεγάλους, ως επιθετικό προσδιορισμό, κάθε φορά που
μνήμη πρόσωπα και γεγονότα των παιδικών μου χρόνων,
υπερβαίναμε τους αυστηρούς κανόνες της τάξης και της
ζωντάνεψαν εικόνες ανεξίτηλα χαραγμένες στη ψυχή
ηθικής της μικρής μας κοινωνίας. Και κανείς, φυσικά, δεν
μου, στοιχεία που έχουν διαμορφώσει τη συμπεριφορά
μπήκε στον κόπο να αναζητήσει την έννοια της λέξης και
και το χαρακτήρα μου.
από πού προέρχεται. Ομολογώ ότι δεν το έκανε ούτε ο
Ανάμεσα στα πρόσωπα που έντονα προβάλλονται
υπογράφων.
μέσα σ’ αυτό το βιβλίο είναι και εκείνο του αείμνηστου
Την απάντηση την πήρα πρόσφατα σε ηλεκτρονικό
Ιωάννη Μίχαλου, του Χοντρού, όπως τον έλεγαν οι
ταχυδρομείο (e-mail) που είχε την καλοσύνη να μου
συγχωριανοί μας για το μεγάλο του κορμί.
Ιωάννης Α. Μίχαλος
στείλει ο παιδικός φίλος και συνοδοιπόρος στον
Η συνάντηση του Μιχάλη Κεφάλα με το Γιάννη
“Αυλόγυρο” Γιώργος Κεφάλας. Διαβάζοντας αυτό
Μίχαλο στο Φοίνιξ της Αριζόνας και η ανταλλαγή και
διασταύρωση των «ιστορικών» πληροφοριών για τα Κουρούνια ανάμεσα το κείμενο μπορώ να σας διαβεβαιώσω με σχετική ασφάλεια, πως η
στους δύο άντρες, ήταν η αφορμή να αφήσει ο πρώτος πολύτιμα για την μεταφορική έννοια της λέξης «λούτερος» είναι αιρετικός, αλλόθρησκος,
ιστορία του χωριού μας χειρόγραφα. Χειρόγραφα, που απετέλεσαν το αφού, όπως προκύπτει από το προαναφερθέν κείμενο, η λέξη προέρχεται
από την ελληνικοποίηση του ονόματος «Λούθηρος» του γνωστού
υλικό για την συγγραφή του παραπάνω βιβλίου.
Η μορφή του «καλού και αγαθού» αυτού γίγαντα, ήρθε ξανά στη μεταρρυθμιστού της καθολικής εκκλησίας του 16ου αιώνα, την ύπαρξη
μνήμη μου ολοζώντανα. Τον βλέπω, λες και είναι τώρα, να στέκεται του οποίου αμφιβάλλω αν γνώριζαν οι περισσότεροι συγχωριανοί μας
στο αριστερό αναλόγιο, μαζί με τον Αντώνη το Βουρνού, ως δεύτερος που χρησιμοποιούσαν την έκφραση.
Ενδιαφέρον όμως, έχει το κείμενο και για ιστορικούς λόγους.
αριστερός ψάλτης και αναγνώστης συνάμα. Τον ακούω να ψέλνει το
«κοινωνικό» λες και περίμενε ολόκληρη τη Θεία Λειτουργία γι αυτή τη Δείχνει τη σχέση των πολιτών του νεοσύστατου Ελλαδικού κράτους
στιγμή, τη στιγμή του «Αινείται Αυτόν εκ των ουρανών Αλληλούια» που με το Κυβερνήτη τους τον Ιωάννη Καποδίστρια. Διαβάστε το
αξίζει τον κόπο.
το απέδιδε κατ’ αποκλειστικότητα εκείνος.
Ο ηγέτης που πολέμαγε την πείνα
Ότε απεκαταστάθη η τάξις, και ο επαναστάτης
Έλλην, αποκαμών των πολέμων, των στερήσεων
και κακουχιών επεδόθη εις την εργασίαν του, το
έργον της ελευθερίας περαιώσας, ο μέγας του
πατήρ και Κυβερνήτης, θέλων να βελτιώση την
γεωργίαν, απεφάσισεν, ότε ακόμη είχεν εν Αιγίνη την
πρωτεύουσαν, να διδάξη προς τον γεωργικόν κόσμον
την καλλιέργειαν γεωμήλων. Έδωκεν όθεν εντολήν
όπως αποστείλωσιν αυτώ εξ Ιταλίας αρκετάς
χιλιάδας οκάδας γεωμήλων άτινα ειρήσθω, ήσαν
τότε πάντη άγνωστα ημίν, και το τίμημα κατέβαλεν
εκ του ιδιαιτέρου του ταμείου.
Οι εναντία φρονούντες κατά του Καποδίστρια,
ήρξαντο διαδίδοντες ότι ο Καποδίστριας είναι ου
μόνον Λουθηρανιστής (ή κοινώς ελέγετο Αλούτερος),
αλλά και διά της αντιθρησκευτικής και ασεβούς
πράξεώς του, τού να διδάξη την καλλιέργειαν
της πατάτας, θα κάμη όλους τους Ορθοδόξους
Χριστιανούς «Αλούτερους».
Οι πατάτες, κατά τους εχθρούς του Καποδίστρια,
ήσαν απηγορευμένος καρπός, ού και μόνον απλή
γεύσις ήθελεν οδηγήσει το χριστεπώνυμον πλήρωμα
εις τα απύθμενα σκότη της κολάσεως, ένθα ο
κλαυθμός και ο βρυγμός των οδόντων.
Οι αρτιγέννητοι Έλληνες, πληροφορηθέντες τα
γεγονότα και ιδία οι Αιγινήται, οίτιντες είδον τους
σάκκους των γωμήλων χύδην ν’ αποταμιεύωνται
προχείρως εις την προκυμαίαν της Αιγίνης, χάρις
εις τα ραδιουργίας των εχθρών και το αμόρφωτον
αυτών, εν συλλαλητηρίω επιβλητικώ εζήτουν
την αποπομπήν του εξ Αιγίνης, ως προδότου των
πατροπαραδότων της θρησκείας, βροντοφωνούντες:
«Κάτω ο προδότης! Κάτω ο Αλούτερος, ο οποίος με
τις πατάτες του θα μας καταστρέψη το θρήσκευμα!
Κάτω ο άθεος!»
Ο Καποδίστριας ακούσας των φωνών του
κορυβαντιώντος πλήθους, έσπευσε προς τον
εξώστην, ενώ το πλήθος, μαινόμενον ως αι προ της
καταιγίδος ασυνήθεις βρονταί, εφώναζε «Κάτω ο
Αλούτερος με τις πατάτες του!»
Ο Κυβερνήτης απαθής θεατής των γενομένων,
εδήλωσε προς το πλήθος, ότι οι πατάτες είναι
δια λογαριασμόν του και ουχί δι αυτούς και ας
μη ματαιοπονούν. Ταυτοχρόνως δε, κατά το
φαινόμενον μόνον έδωκεν εντόνους και αυστηράς
διαταγάς εις τους διορισθέντας φύλακας των
γεωμήλων όπως συλλάβωσι και οδηγήσωσιν εις
τας φυλακάς οιονδήποτε όστις ήθελε φωραθή
κλέπτης των γεωμήλων του Κυβερνήτου.
Ιδιαιτέρως όμως είπεν εις αυτούς να κάμουν πως
δεν βλέπουν τους περιέργους παρατηρητάς των
γεωμήλων και να αφήσουν αυτούς να κλέπτουν.
Μετ’ ολίγας ημέρας η προκυμαία εκενώθη!
Τα γεώμηλα τα έφαγαν όλα οι Αιγηνίται, και συν
τη εστιάσει εκείνων επείσθησαν ότι δεν έγιναν
Αλούτεροι!
Ο ίδιος κόσμος, όστις ήτο και κατά την κατά του
Κυβερνήτου στάσιν, ο ίδιος εκείνος ήρχισε να κρούη
τους κώδωνας των Εκκλησιών και εκάλει τους
λοιπούς εις γενικήν συνάθροισιν, να διαδηλώσουν
την ευγνωμοσύνη των προς τον Κυβερνήτην. Η
κοσμοπλήμμυρα εκκινεί υπό τας ζητωκραυγάς
και τα θούρια και ούτω έξωθι του ανακτόρου
του Κυβερνήτου φθάνει: «Θέλουμε, πατέρα μας,
πατάτες! Σώσε μας, πατέρα, και ας όψονται όσοι μας
έβαλαν στα λόγια!»
Προ τοιούτων παρακλήσεων δι ουρανομήκων
κραυγών, ο Κυβερνήτης, εξελθών ένδακρυς,
υπεσχέθη εις το πλήθος νέαν προμήθειαν γεωμήλων
δια του ιδιαιτέρου του ταμείου! Συνεχώρησε τους
πταίσαντας, διέλαμψεν η αλήθεια, και η καλλιέργεια
των γεωμήλων ήρχισεν έκτοτε εν Ελλάδι.
“Ο Αριούσιος”
Ο ΗΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ
Συνέχεια από τη σελ. 2
Η προφυλακή των ληστών εντόπισε τον Άγιο, ο
οποίος στην θέα τους ούτε έφευγε ούτε χάρι ζητούσε,
παρά τους είπε «γι αυτό ακριβώς ήλθα, οδηγείστε με
στον αρχηγό σας».
Ο αρχηγός τους, ο νεαρός εκείνος, περίμενε
οπλισμένος. Μόλις όμως τον πλησίασε ο Απόστολος,
εκείνος τον ανεγνώρισε. Ντράπηκε και το έβαλε στα
πόδια. Ο Άγιος όμως, έτρεξε ξωπίσω του ξεχνώντας
την προχωρημένη του ηλικία και φωνάζοντάς του:
«Γιατί μ’ αποφεύγεις παιδί μου εμένα τον πατέρα
σου, που είμαι γέρος και άοπλος; Λυπήσου με παιδί
μου! Μη φοβάσαι, έχεις ακόμα ελπίδα να σωθής. Εγώ
θα δώσω λόγο στον Χριστό για σένα. Αν χρειαστεί,
εγώ θα πεθάνω στη θέσι σου, όπως Εκείνος πέθανε
για μας». Μετανοιωμένος, με ραγισμένη την καρδιά,
ο ληστής σταμάτησε, πέταξε τα όπλα, έπεσε στα
πόδια του πνευματικού του πατέρα και έκλαιγε
σπαρακτικά. Απολογείτο, εξομολογείτο θρηνώντας
τα ανομήματά του, αγκάλιασε τον γέροντα που
τον πλησίασε και, μουσκεμένος στα δάκρυα,
βαπτιζόταν το «δεύτερο βάπτισμα», εκείνο της
Μετανοίας, κρύβοντας μόνο το δεξί του χέρι. Εκείνο
που είχε διαπράξει τις ληστείες και τα φονικά. Ο
Απόστολος του εγγυείτο ότι θα λάβη άφεσι από τον
Σωτήρα Χριστό, ενώ καταφιλούσε το χέρι εκείνο το
μιασμένο από τα φονικά και καθαρισμένο από την
Μετάνοια. Και τον επανέφερε στην Εκκλησία και
δεν έφυγε παρά αφού τον στερέωσε πλέον σ’ αυτήν,
αφήνοντάς τον μεγάλο παράδειγμα μετανοίας
και παλιγγενεσίας και τότε αλλά και σήμερα και
πάντοτε: «Ο Θεός αγάπη εστί και ο μένων εν τη
αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ».
Ο Θεός δόξασε τον Απόστολο και Ευαγγελιστή
Ιωάννη, τον φίλον, επιστήθιον, παρθένον, ηγαπημένον
μαθητή με τέλος θαυμαστό. Ο Άγιος έλαβε από τον
Θεό πληροφορία για την κοίμησί του και πέρνοντας
επτά μαθητές του, βγήκε λίγο έξω από την πόλι
της Εφέσου. Σε κάποιο σημείο σταμάτησαν και εκεί
τους έδωσε εντολή να σκάψουν έναν τάφο σε σχήμα
σταυρού. Ύστερα τους αποχαιρέτησε, ξάπλωσε
μέσα στον τάφο και ζήτησε να τον σκεπάσουν με
χώμα. Εκείνοι τον ασπάστηκαν και σκέπασαν το
σώμα του μέχρι τα γόνατα. Έπειτα τον ασπάστηκαν
πάλι και τον σκέπασαν μέχρι τον λαιμό. Και κατόπιν,
αφού τον ασπάστηκαν για Τρίτη φορά, έβαλαν ένα
μαντήλι στο πρόσωπό του και το σκέπασαν κι αυτό.
Επέστρεψαν στην πόλι και διηγήθηκαν στους
πιστούς τα σχετικά με την κοίμησι του Αποστόλου
κι εκείνοι, επιθυμώντας ν’ αποχαιρετίσουν έστω και
νεκρό το μεγάλο τους διδάσκαλο και παιδαγωγόν
εις Χριστόν, έσπευσαν και ανέσκαψαν τον τάφο.
Δεν βρήκαν όμως πουθενά το ιερό Λείψανο: με
θαυμαστό τρόπο, ο Άγιος είχε μεταστεί στους
ουρανούς.
Αυτή τη θαυμαστή μετάστασι εορτάζομε στις 26
Σεπτεμβρίου, ενώ στις 8 Μαΐου η Εκκλησία εορτάζει
ένα παράδοξο θαυμαστό σημείο: από τον κενό
τάφο του Αποστόλου, κάθε χρόνο την ημέρα αυτή,
ανέβρυε ένα είδος κόνεως, την οποίαν οι πιστοί
ονόμαζαν «μάννα» και την χρησιμοποιούσαν «εις
ιατρείαν ψυχών και υγείαν σωμάτων».
Πέντε περίπου αιώνες αργότερα, όταν η Πίστι του
Χριστού είχε θριαμβεύσει πλέον στην αυτοκρατορία,
ο ευσεβής αυτοκράτωρ Ιουστινιανός έκτισε πάνω
από τον τάφο του Αγίου έναν μεγαλοπρεπέστατο
ναό σε ρυθμό σταυροειδούς βασιλικής με έξι
τρούλλους, ο οποίος υπήρξε το λαμπρότερο
Χριστιανικό μνημείο της Μικράς Ασίας.
Στο διάβα των αιώνων, βάρβαροι κομμάτιαζαν
σιγά- σιγά το έδαφος της Αυτοκρατορίας μας και οι
επτά χρυσές λυχνίες της Μικράς Ασίας άρχισαν η
μια μετά την άλλη να σβήνουν. Ο ναός λεηλατήθηκε
κατ’ επανάληψιν από τους αλλεπάλληλους
κατακτητές και σήμερα σώζονται μόνον τα ερείπιά
του.
‘Όταν ο αυτοκράτωρ της Νικαίας Θεόδωρος
Λάσκαρις απομάκρυνε τους σελτζούκους από την
Έφεσο, έγραψε σαν ευχαριστία στον Άγιο Απόστολο
και Ευαγγελιστή Ιωάννη το απολυτίκιό του, αυτό
που ψάλλουμε ως σήμερα:
Απόστολε
Χριστώ
τω
Θεώ
ηγαπημένε,
επιτάχυνον, ρύσαι λαόν αναπολόγητον. Δέχεταί
σε προσπίπτοντα ο επιπεσόντα τω στήθει
καταδεξάμενος. Όν ικέτευε Θεολόγε, και επίμονον
νέφος εθνών διασκεδάσαι, αιτούμενος ημίν ειρήνην
και το μέγα έλεος.
6
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΑΜΑΝΗΣ ΤΟ 1938
Στο προηγούμενο φύλλο μας, δημοσιεύσαμε τις εντυπώσεις του Ουΐλι Σπέρκο, ο
οποίος επισκέφθηκε το χωριό μας το καλοκαίρι του 1938, που δημοσιεύθηκαν στα
«Τετράδια Μνήμης» των εκδόσεων «Πελιναίο».
Από το ίδιο «Τετράδιο» αντιγράφουμε ειδήσεις που αφορούν στα χωριά της
Αμανής καθώς και μία περιγραφή των Αγιασμάτων.
Το 1938 τον τόπο κυβερνούσε ο δικτάτορας Ι. Μεταξάς, και Νομάρχης Χίου ήταν
ο Θεμιστοκλής Αθανασιάδης.
*******************************
Επίσκεψη του Νομάρχη στη Βολισσό
13 Απριλίου 1938
Ο κ. Νομάρχης μετά του Νομομηχανικού
μετέβησαν εις Βολισσόν προς επιθεώρησιν των
εργασιών του παρά τη θέση Χωρή τμήματος
της Εθνικής οδού. Ακολούθως
μετέβησαν
εις την Κοινότητα Βολισσού όπου μετά των
εκεί αρμοδίων αρχών εγένετο συζήτησις και
αντηλλάγησαν απόψεις δια την προσεχή έναρξιν
των έργων οδοποιίας του βορείου τμήματος της
νήσου.
Ο τότε Νομάρχης Χίου
Θεμιστοκλής Αθανασιάδης-Νόβας.
Κατά την σύσκεψιν διεπιστώθη η προθυμία
των κατοίκων όπως συμβάλουν εις τα έργα και
δια προσωπικής των εργασίας και εξεδηλώθη
η βαθυτάτη ευγνωμοσύνη των Αρχών και των
κατοίκων προς την Εθνικήν Κυβέρνησιν και
τους ενταύθα ανταξίους εκπροσώπους της δια το
πατρικόν ενδιαφέρον των.
Ο δρόμος Βολισσού-Αγίας Μαρκέλλας
30 Ιουνίου 1938
Και ένα άλλο όνειρο των κατοίκων της
Βολισσού εξεπληρώθη. Η κατασκευή της οδού
Βολισσού –Αγίας Μαρκέλλης. Η πραγμάτωσις
οφείλεται εις την εκπληκτικήν δραστηριότητα των
Βολισσιάνων. Περί τα τέλη Φεβρουαρίου του
1938 ο Νομομηχανικός κ. Ζωγράφος, εχάραξεν
τον δρόμον, περί τα μέσα Μαρτίου ήρχισαν αι
εργασίαι και περί τα μέσα Ιουνίου οι τροχοί των
αυτοκινήτων απετύπωναν τα ίχνη των προ του
περιβόλου της θαυματουργού Αγίας. Μοναδικόν
παράδειγμα ταχύτητος κατασκευής δρόμου εις το
ελληνικόν κράτος. Οκτώ περίπου χιλιόμετρα εις
διάστημα ολιγότερον των τριών μηνών και χωρίς
καμία βοήθειαν ή υλικήν συνδρομήν.
Εκτός όμως της δραστηριότητος υπάρχει και
άλλος αξιοθαύμαστος συντελεστής. Η μεγαλοψυχία
των
ιδιοκτητών.
Οικίαι
εκρημνίσθησαν,
δένδρα προσοδοφόρα απεκόπησαν, αμπελώνες
εξερριζώθησαν, σιτοκαλλιέργειαι κατεστράφησαν
χωρίς την παραμικράν διαμαρτυρίαν, χωρίς
ελάχιστον γογγυσμόν.
Ανασκαφές στο Αγιο Γάλας
24 Ιουνίου 1938
Η αξιόλογος Αγγλίς αρχαιολόγος, δις Έντιθ
Έγκελς, η οποία ενήργησεν ήδη τας δοκιμαστικάς
ανασκαφάς εις το χωρίον Άγιον Γάλας, έφερεν
εις το φώς αντικείμενα μεγάλης αξίας, αναγόμενα
εις την νεολιθικήν εποχήν, 3.000 έτη π.Χ. όπως
φρονεί η ίδια.
Αι ανασκαφαί διήρκεσαν δώδεκα ημέραι,
έγιναν δε εις πολλά σημεία του σπηλαιώδους
λόφου, ο οποίος έως τώρα είχεν ιστορικήν
και θρησκευτικήν μόνον αξίαν λόγω του εντός
αυτού ευρισκομένου βυζαντινού ιερού ναού της
Παναγίας της Αγιογαλούσαινας. Ήτις προ
εξήντα ετών ήτο μέγα προσκύνημα των πιστών
Χίων, ισοδύναμον με το σημερινόν της Αγίας
Μαρκέλλης.
Τώρα ο λόφος προσλαμβάνει και μεγίστην
αρχαιολογικήν σημασίαν, αφού περιέχει ευρήματα
προϊστορικού πολιτισμού. Τα ανευρεθέντα εκεί
θραύσματα αγγείων, εργαλεία εξ υάλου, λίθου
και οστών, πάμπολλα δια πολλών σακιδίων και
μίαν εξαιρετικήν εκ πηλού κεφαλήν ειδωλίου,
άτεχνον, η οποία αγνοούμεν τίνα Θεόν ή Θεάν
εικονίζει,
μετακομισθέντα
ετοποθετήθησαν
εις το Αρχαιολογικόν Μουσείον Χίου δια να
καθαρισθώσιν και να καταταχθώσιν υπ’ αυτής.
Είναι δε λίαν συγκινητικόν, μετά τας
ταλαιπωρίας τας οποίας υπέστη εις την
πτωχοτάτην εκείνην περιφέρειαν της Χίου,
ήτις δεν παρέχει ούτε τα στοιχειώδη μέσα προς
κατοικίαν, ούτε τροφήν, αλλά ούτε καμίαν
εκτίμησιν της επιστημονικής εργασίας, όπου
δύναται τις να καταμετρήση εις ποίον βαθμόν
αμαθείας έφθασεν το ελληνικόν έθνος, αφού, ο
μεν ιερεύς έφθασεν μέχρι του σημείου να ζητή
ενοίκιον δια την ανασκαφήν του βράχου, ο δε
Πρόεδρος της Κοινότητος εργάζεται λαμβάνων
και εκείνος το ημερομίσθιον εκ των ανασκαφών
–οποία πενία- να παρατηρή τις αυτήν μετά
πάσης θρησκευτικής ευλαβείας, μετά πάσης
στοργής, αφού καθαρίσει ένα έκαστον με
οινόπνευμα το τυλίσσει κατόπιν μέσα εις
βάμβακα του φαρμακείου.
Πότε άραγε και το σημερινόν ιδικόν μας έθνος
θα φωτισθή και αυτό με το ιερό φως της επιστήμης
και οι ροδόνυχες και ροδοχειλείς παρθένες του θα
καταληφθώσι υπό τοιαύτης ευγενούς μανίας;
Πρώτη ασύρματη επικοινωνία
12 Αυγούστου 1938
O κ. Νομάρχης μετέβη προχθές την πρωίαν
εις τον προ της Καταβάσεως λόφον, όπου έχει
γίνει προσωρινή εγκατάστασις ασυρμάτων
δια δοκιμαστικά πειράματα τηλεφωνικής
επικοινωνίας με τας Αθήνας.
Ο Νομάρχης επρόκειτο να συνομιλήση με
τον Υφυπουργόν των Τ. Π.. Δυστυχώς, όμως, ο
Υπουργός ησθένησεν αιφνιδίως και ήτο κλινήρης.
Αντ’ αυτού προσήλθεν εις το μηχάνημα των
εν Κερατέα εγκαταστάσεων ο Γεν. Διευθυντής
Ασυρμάτων κ. Ελευθερίου, με τον οποίον ο κ.
Νομάρχης συνομίλησεν επί μακρόν.
Η απόδοσις απεδείχθη αρτιοτάτη και η επιτυχία
τών πειραμάτων ανωτέρα πάσης προσδοκίας.
Μετά την συνδιάλεξιν προσεφέρθησαν αναψυκτικά
προς τον κ. Νομάρχην, ο οποίος συνεχάρη τους
μηχανικούς δια την λαμπράν επιστημονικήν
εργασίαν και την απόλυτον επιτυχία των
πειραμάτων.
Απαγωγή τσοπανοπούλας
20 Σεπτεμβρίου 1938
O
αγροφύλαξ
Παρπαριάς
Ευάγγ.
Φραγκομίχαλος, εκ Μελανιούς, απήγαγεν
εκουσίως την όμορφην
τσομπανοπούλαν
Πολυξένη Στ. Χρίτη, εξ Αγίου Γάλακτος. Το
ειδύλλιον έπλεξαν εις την μάντραν του Στ. Χρίτη,
πατρός της νέας, ένθα αύτη επέβλεπεν το ποίμνιό
της.
Λειτουργία αντιτραχωματικού ιατρείου στα
Κουρούνια
12 Οκτωβρίου 1938
Εις σημερινήν σύσκεψιν του νομαρχούντος
διευθυντού της Νομαρχίας μας κ. Ι. Χρυσοχοΐδη
μετά του προϊσταμένου του Υγειονομικού
Κέντρου κ. Αν. Ευγενίδη ερρυθμίσθη το
ζήτημα της ενάρξεως της λειτουργίας του
αντιτραχωματικού ιατρείου Κουρουνίων, του
οποίου η λειτουργία καθυστέρησεν ελλείψει
ιατρού.
Ήδη η Νομαρχία προέβη εις τας δέουσας
ενεργείας προς ειδικήν εκπαίδευσιν δια τον
αντιτραχωματικόν αγώνα του εν Λαγκάδα ιατρού
κ. Πετρίδη, ο οποίος θα αναλάβη ως προϊστάμενος
του αντιτραχωματικού ιατρείου Κουρουνίων.
Τεχνικά έργα στο δρόμο Βολισσός-Αγία
Μαρκέλλα-Παρπαριά
16 Οκτωβρίου 1938
Ενεργείας της Α.Σ. του Μητροπολίτου και του εν
Αθήναις συμπολίτου κ. Ν. Ζορμπά, το Υπουργείον
της Συγκοινωνίας ενέκρινε την κατασκευήν
τεχνικών έργων επί της οδού Βολισσού-Αγίας
Μαρκέλλης-Παρπαριάς.
Προς τον σκοπόν τούτον μεταβαίνει επί τόπου
ο Νομομηχανικός κ. Ζωγράφος προς επιτόπιον
μελέτην και υποβολήν προς το Υπουργείον του
σχετικού προϋπολογισμού.
Εγκλεισμός λεπρών
19 Οκτωβρίου 1938
Εξεδόθη και εκοινοποιήθη υπό της Νομαρχίας
προς τους Προέδρους των κοινοτήτων και τας
αστυνομικάς αρχάς εγκύκλιος όπως φροντίσουν
για την εξεύρεσιν των τυχόν κρυπτομένων λεπρών
εις τας περιφερείας των, ίνα εγκλειστούν εις το
ενταύθα Λωβοκομείον.
Μεγάλες ζημιές στις καλλιέργειες
30 Οκτωβρίου 1938
Ο Πρόεδρος της κοινότητος Παρπαριάς
πληροφορεί ότι εις την κοινότητά του
επροξενήθησαν μέγισται ζημίαι εκ της θυέλλης την
21ην Οκτωβρίου εις την γεωργίαν, υπολογιζόμεναι
εις 300.000 δρχ.
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
7
ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΑΜΑΝΗΣ ΤΟ 1938
Άρθρο του Χιακού τύπου για τ’ Αγιάσματα
Αναδημοσιεύουμε από τα «Τετράδια μνήμης» των εκδόσεων «Πελιναίο» το
παρακάτω άρθρο στο οποίο, δημοσιογράφος της εποχής που υπογράφει με το
αρχικό «Χ» και αποσιωπητικά, καταγράφει τις παραθεριστικές εντυπώσεις του
από τ’ Αγιάσματα.
Το κείμενο αυτό είναι, εκτός των άλλων, πολύτιμο γιατί μας δείχνει την
επικρατούσα στον ιαματικό οικισμό κατάσταση.
Εκτός από την αδρή γεωγραφία της περιοχής αναφέρει τα αναψυκτήριακαφενεία που λειτουργούσαν την εποχή εκείνη καθώς και τους ιδιοκτήτες τους
και την παραφιλολογία που τα συνόδευε.
Παραθέτει, ακόμη, τα γλέντια και τις ευχάριστες στιγμές που βίωναν στη
μαγευτική φύση των Αγιασμάτων. Τέτοιος είναι ο ενθουσιασμός του, που,
καταλήγοντας, προτρέπει τους συντοπίτες μας που πάσχουν από μελαγχολία,
καχεξία, ανορεξία να επισκεφτούν τα Αγιάσματα με τη βεβαιότητα πως θα
θεραπευθούν … ριζικώς!
Εντύπωση, τέλος, προκαλεί ο αριθμός των οικογενειών που βρίσκονται στ’
Αγιάσματα για παραθερισμό. Αριθμός, που υποδηλώνει, αν μη τι άλλο, έναν
αναπτυσσόμενο οικισμό.
Η σύγκριση με το μίζερο παρόν μόνο θλίψη μπορεί να προκαλέσει. Αν
αναλογιστούμε, μάλιστα, πως ο αρθρογράφος ευελπιστεί πως «εάν υπήρχε
συγκοινωνία, σύντομα θα εξελίσσετο εις Λουτρόπολιν πρώτης τάξεως»,
τότε η θλίψη μας είναι ακόμη μεγαλύτερη. Γιατί σήμερα και δρόμος υπάρχει
και ηλεκτρισμός και τηλεφωνική σύνδεση κι όμως ο αριθμός των οικογενειών
που παραθερίζουν σήμερα στ’ Αγιάσματα, πολύ απέχουν από τις ογδόντα που
παραθέριζαν τότε.
*******************************
Ένα ρομαντικό χωριουδάκι, μπορεί να πει ο
διερχόμενος από την παραλία των Αγιασμάτων,
δείχνοντας τα Λουτρά. Και πράγματι έτσι φαίνονται.
Χωρισμένα εις δύο συνοικισμούς από τον πλατύ
χείμαρρο Αρβανό, βρίσκεται ο καθένας στις ρίζες
ρομαντικών λόφων καταπράσινων από συκιές και
αμπέλια.
Κανένας από τους συνοικισμούς δεν έχει βαπτισθή
επισήμως. Ο προς Νότον λέγεται «του παπά τα
σπίτια», γιατί προ ετών ο ιερεύς Θ. Μητσός είχε
σπίτια εκεί, και ο προς βορρά «του Τρύφου τα
σπίτια», επειδή εκεί είναι τα σπίτια του Τρύφου
Μοσχούρη. Στον πρώτο και προς το νότιον άκρον
του, παρά την ακρογυαλιάν, ευρίσκεται η ιαματική
πηγή πάνω από την οποία κτίστηκε το γραφικό
μοναστηράκι της Ευαγγελίστριας.
Η θέα απ’ εδώ είναι θαυμασία, η δύσις δε του
ηλίου είναι φαντασμαγορική. Γι’ αυτό και μερικές
ευαίσθητες ψυχές κάθε βραδάκι το επισκέπτονται
ακόμη και στον εσπερινό!
Τα σπίτια των δύο συνοικισμών είναι γεμάτα.
Αι παρευρισκόμεναι οικογένειαι υπερβαίνουν τας
ογδοήκοντα. Κόσμος πάσης τάξεως έχει συρρεύση.
Άλλοι προσήλθον προς θεραπείαν και άλλοι προς
παραθερισμόν. Εάν υπήρχε συγκοινωνία, σύντομα
θα εξελίσσετο εις Λουτρόπολιν πρώτης τάξεως.
Δυστυχώς, όμως, το εκπολιτιστικόν τούτο μέσον
δεν υπάρχει. Έχομεν πολλάς, όμως, ελπίδας εις την
σημερινήν Εθνικήν Κυβέρνησιν της προόδου και
του πολιτισμού και είμεθα βέβαιοι ότι το ζήτημα
της συγκοινωνίας θα λυθή πολύ γρήγορα εφ’ όσον,
μάλιστα, το ενδιαφέρον του κυρίου Νομάρχου μας
για την επέκτασιν της συγκοινωνίας εις τον Νομόν
μας και την εξυπηρέτησιν του Τουρισμού είναι
ανώτερον ημών των ιδίων.
Από τα κέντρα των δύο συνοικισμών διακρίνονται
«Η Απόλαυσις» του Μ. Κουτέπα στον νότιον
συνοικισμόν και «Το κύμα», στον άλλον, του Τρ.
Μοσχούρη. Κατά την γνώμιν όμως, παραθεριστών
τινών το μεν πρώτον έπρεπε να ονομάζεται «Η
υπομονή», το δεύτερον «Η νευρικότης». Για το
δεύτερον δεν έχουν δίκηο γιατί το άριστο γκαρσόνι
του, η κυρία Μαρίκα Μοσχούρη, στερείται…
νεύρων.
Και εις τα δύο κέντρα όμως, και εις τα λοιπά η
κίνησις αρχίζει από πολύ νωρίς. Επί εγκαταλείψει
θέσεως ουδείς των πρεφαδόρων ή των με την
ελαφράν φυσιολογίαν ασχολουμένων κατεδικάσθη,
Η σύγκριση με το μίζερο παρόν των Αγιασμάτων μόνο
θλίψη προκαλεί.
ούτε επίσης και οι σχολαστικοί διδάσκαλοι και αι
επιμελείς κυρίες με τα εργόχειρά των που σκυμμένες
μοιάζουν σαν πρακτικογράφοι των αστείων και των
καλαμπουριών της παρέας.
Από την ολοκάθαρη πλαζ ακούονται από τις δέκα
οι χαρούμενες παιδικές φωνές και γέλοια σμικτές με
τα ξεφωνητά των νεαρών κολυμβητριών κυριών και
δεσποινίδων.
Το μεσημέρι η κίνησις σταματά και μόνον ο
φλοίσβος των κυμάτων ακούεται σαν ένα ονειρώδες
νανούρισμα κατά τη γνώμη κάποιου νεαρού ζεύγους.
Και όταν ο ήλιος, γέρνοντας προς τη δύση του κρύβει
πίσω από τους γραφικούς λόφους τις ακτίνες του,
όλοι ξυπνούμε και καθένας παίρνει την ανάλογη
προς την φωνή της καρδιάς του κατεύθυνσιν. Αυτό
μας το είπε και ο Πρόεδρος των Λεπτοπόδων με ένα
πρόχειρο διστιχο:
«Άλλοι πηγαίνουν στις συκιές
κι άλλοι στις μαγευτικές κορφές.
Άλλοι πηγαίνουν στις ακρογιαλιές
κι άλλοι μες τις λυγαριές
να ’χουν ανάμνησες πολλές».
Τας κινήσεις όμως όλων μας δεν παύει να
παρακολουθή ο γλωσσομαθής αγροφύλαξ Μ.
Ρυμικής και γι’ αυτό όλοι μας είμαστε εφοδιασμένοι
με ειδικάς αδείας «επισκέψεως αγροκτημάτων και
περιβολίων», εκδιδομένας παρά του εκ Λεπτοπόδων
κουρέως μας Β. Μητσού και λοιπών αγροτών
φίλων μας.
Έξω από τα σπίτια μας, κάθε βράδυ, μετά το
δείπνο, γίνεται τρικούβερτο γλέντι. Όλοι, τέλος
πάντων, με ακατανίκητο φαγοπότι περνούμε τις
μέρες μας χωρίς να παραπονεθή κανένας για
στομαχική ενόχληση. Σε αυτό συντελεί, κατά τον κ.
Κ. Τσελεπιδάκη, η αμέριμνη ζωή των Αγιασμάτων
και η ευχάριστος διαμονή, κατά δε τον κ. Τσιμένην,
ιατρόν, το άφθονον οξυγόνον και το ιώδιον, επίσης
η επίδρασις της σωματικής ευεξίας των λουτρών,
θερμών ή ψυχρών. Ακόμη περισσότερον συντελούν,
κατά τον κ. Δ. Χαλκιάν, τα άφθονα πρωινά και
κρύα σύκα, τα υπέροχα βορειοχωρούσικα σταφύλια,
πεπόνια και κυρίως τα αμύγδαλα.
Τελειώνω με μια συνταγή για τους πάσχοντας εκ
μελαγχολίας, ανορεξίας και καχεξίας συμπολίτας:
«Προσπαθήστε να ΄ρθήτε στα Αγιάσματα με μια
καλή παρέα και θα θεραπευθήτε ριζικώς». Σας το
εγγυάται η μαγεία της φύσεως.
Χ…
Η αναμόρφωση του
κοιμητηρίου
Με γοργούς ρυθμούς προχωρούν τα έργα στο
κοιμητήριο των Κουρουνίων. Ήδη τα έργα
αντιστήριξης στη βόρεια πλευρά βρίσκονται σε
προχωρημένο στάδιο.
Η επιτροπή αναμόρφωσης του κοιμητηρίου
ευχαριστεί ολόθερμα τους συγχωριανούς μας, που
μοιράζονται μαζί της την αντίληψη της επέκτασης
και διαμόρφωσης του κοιμητηρίου.
Τέλος, επιθυμούμε να πληροφορήσουμε όλους τους
ενδιαφερόμενους ότι η πρώτη φάση της επέκτασης
του κοιμητηρίου ολοκληρώνεται σύμφωνα με
τη μελέτη του μηχανικού Γιάννη Κυριακάκη.
Παρακαλούμε θερμά όσοι έχουν υποσχεθεί την
οικονομική τους συμβολή να μην το λησμονούν,
καθόσον η επιτροπή, που έχει επιφορτιστεί το έργο,
παρέχει στον εργολάβο προσωπικές εγγυήσεις
ακόμα και κατά τις δύσκολες αυτές ημέρες που
χαρακτηρίζονται από την οικονομική κρίση.
Η επιτροπή μας που αποτελείται από τους Βασίλη
Ι. Ζαννή, Γιάννη Σ. Σιταρά, Νικόλα Π. Κεφάλα,
Δέσποινα Β. Ξανθουδάκη, Αργυρώ Χ. Ρεκλείτη
και Γιώργο Β. Κεφάλα σας ευχαριστεί και με
χαρά θα απαντήσει σε κάθε απορία ή ενδοιασμό
που έχετε, ώστε να είστε πλήρως ενημερωμένοι.
Τα έργα διαμόρφωσης και επέκτασης
του κοιμητηρίου προχωρούν με γοργούς ρυθμούς.
8
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ – ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ
ΓΑΜΟΙ
 To Σάββατο 23 Ιουλίου 2011, στον ιερό ναό του
Αγίου Νικολάου στην Ανάβυσσο Αττικής ο Νίκος
Φωτόπουλος και η Άννα Κατσούλου, βάφτισαν το
αγοράκι τους και του έδωσαν το όνομα Δημοσθένης.
Στους ευτυχείς γονείς, τους παππούδες και τις γιαγιάδες
ο «Αυλόγυρος» εύχεται να τους ζήσει
 Tην Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2011, στη Νέα Υόρκη, ο
Χρήστος και η Νικόλ Σπανού, βάφτισαν το κοριτσάκι
τους και του έδωσαν το όνομα Εμανουέλα - Rose.
Στους ευτυχείς γονείς, τους παππούδες τις γιαγιάδες ο
«Αυλόγυρος» εύχεται να τους ζήσει
Tην Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2011, στη Νέα Υόρκη,
ο Μιχάλης και η Άρζου Μιχαλάκη, βάφτισαν το
αγοράκι τους και του έδωσαν το όνομα Γιάννης.
Στους ευτυχείς γονείς, τους παππούδες τις γιαγιάδες ο
«Αυλόγυρος» εύχεται να τους ζήσει
To Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2011, στον ιερό ναό
της Αγίας Μαρκέλλας στο Hicsville της Νέας Υόρκης,
ο Βασίλης και η Κατερίνα Κεφάλα, βάφτισαν το
αγοράκι τους και του έδωσαν το όνομα Γιάννης-Νίκος.
Στους ευτυχείς γονείς, τους παππούδες τις γιαγιάδες και
τις προγιαγιάδες ο «Αυλόγυρος» εύχεται να τους ζήσει
Ο Γιάννης και η Παρασκευή Κοτσάτου που ζουν
στη Νέα Υόρκη, βάφτισαν το αγοράκι τους και του
έδωσαν το όνομα Ελευθέριος. Στους ευτυχείς γονείς,
τους παππούδες τις γιαγιάδες και τις προγιαγιάδες ο
«Αυλόγυρος» εύχεται να τους ζήσει
 To Σάββατο 23 Ιουλίου 2011, στον ιερό ναό του
Αγίου Νικολάου στην Ανάβυσσο Αττικής έκαναν
τους γάμους τους ο Νίκος Φωτόπουλος και η Άννα
Κατσούλου. Ο “Αυλόγυρος” τους εύχεται κάθε
ευτυχία στην καινούργια τους ζωή.
 To Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2011, έκαναν τους γάμους
τους ο Βασίλης Σπανός και η Ελένη Κεφαλιακού.
Ο “Αυλόγυρος” τους εύχεται κάθε ευτυχία στην
καινούργια τους ζωή.
ΚΗΔΕΙΕΣ-ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ
 Τη Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2011, πέθανε πέθανε σε
ηλικία 98 ετών η Δέσποινα Γ. Κοτσάτου. Η εξόδιος
ακολουθία έγινε στον ιερό ναό της Μεταμορφώσεως
του Σωτήρος στον Εγρηγόρο. Στα παιδιά, τα εγγόνια
και τους άλλους συγγενείς ο “Αυλόγυρος” εκφράζει τα
θερμά του συλλυπητήρια.
 Την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011, πέθανε σε
ηλικία 96 ετών ο Βασίλειος Ι. Σιταρας. Η εξόδιος
ακολουθία έγινε στον ιερό ναό του Αγίου Ιωάννου του
Θεολόγου στα Κουρούνια. Στα αδέλφια, τα ανίψια
και τούς άλλους συγγενείς ο “Αυλόγυρος” εκφράζει τα
θερμά του συλλυπητήρια.
 Την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2011, πέθανε σε
ηλικία 96 ετών ο Γεώργιος Στ. Κοτσάτος. Η εξόδιος
ακολουθία έγινε στον ιερό ναό της Μεταμορφώσεως
του Σωτήρος στον Εγρηγόρο. Στα παιδιά τα εγγόνια
και τούς άλλους συγγενείς ο “Αυλόγυρος” εκφράζει τα
θερμά του συλλυπητήρια.
 Την Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2011, πέθανε σε
ηλικία 79 ετών η Ευαγγελία Σπανού. Η εξόδιος
ακολουθία έγινε στο τρίτο νεκροταφείο Αθηνών.
Στα παιδιά τα εγγόνια και τούς άλλους συγγενείς ο
“Αυλόγυρος” εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια.
****************
Να θυμίσουμε στους αναγνώστες μας ότι ο
“Αυλόγυρος” δημοσιεύει τις κοινωνικές εκδηλώσεις
των συγχωριανών μας που υποπίπτουν στην αντίληψη
των μελών της συντακτικής επιτροπής.
Είναι φυσικό, όμως, πολλά κοινωνικά γεγονότα να
μη γίνονται γνωστά στα μέλη της συντακτικής επιτροπής.
Αν θέλετε οπωσδήποτε να δημοσιευθεί κάποιο κοινωνικό
γεγονός που σάς αφορά, παρακαλούμε να απευθύνεστε
στα μέλη της συντακτικής επιτροπής τού “Αυλόγυρου”
ή στα μέλη τού Δ.Σ. τού Συλλόγου ή στείλτε μας ένα
γράμμα ή e-mail, στη διεύθυνση της εφημερίδας μας.
Επιμέλεια Ελένη Μαργέλου-Σπανού
ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
Οικονομική ενίσχυση για τον «Αυλόγυρο»
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν
διάφορα ποσά για τον «Αυλόγυρο»:
1 Γιαννόπουλος Ζωρζής
20 €
2 Δόλωμας Στέφανος
50 €
3 Καραλής Δ. Γιάννης
50 €
4 Κατσαρός Σπύρος
20 €
5 Κοτσάτος Στ. Γεώργιος 20 €
6 Μιχαλάκη Βαρβάρα 30 €
7 Μιχαλάκης Γ. Ιωάννης
50 €
8 Μπουλής Μ. Διαμαντής 15 €
9 Σταματινός Λ. Γιάννης
20 €
Στη μνήμη Ιωάννη Γ. Κατσαρού
10 Κατσαρός Σιδερής
50 €
Στη μνήμη Ιωάννη Μ. Τακτικού
11 Κατσαρός Σιδερής
25 €
12 Μιχαλάκης Δ. Ιωάννης
50 €
13 Σαρρής Μιχάλης & Δέσποινα
30 €
Στη μνήμη Δέσποινας Γ. Κοτσάτου
14 Γεντής Δημήτρης 50 €
15 Καζά Βίκυ & Φούντος Γιάννης 20 €
16 Καρούσης Δημήτρης & Μαρία 30 €
17 Κοινούσης Ζωρζής & Ευγενία
100 €
18 Κουτσοδόντης Σπύρος & Ειρήνη 50 €
19 Λαμπρόπουλος Σταύρος & Βούλα 100 €
Στη μνήμη Βασιλείου Ι. Σιταρά
20 Αποστολάρα Αργυρώ 50 €
21 Βουρνούς Φίλιππος & Σόφη 50 €
22 Κατσαρός Σιδερής 25 €
23 Κατσαρού Μ. Μαρκέλλα 10 €
24 Κοτσάτου Ιωάννα 50 €
25 Μεστούσης Δημήτριος & Μαρία
20 €
26 Μοσχούρης Πέτρος & Πόπη 30 €
27 Οικ. Γεντή Βασιλείου 30 €
28 Παντελέων Στέφανος & Καλλιόπη 15 €
29 Σιταράς Ι. Γεώργιος 200 $
30 Σιταράς Ι. Γεώργιος 50 €
31 Σιταράς Νικόλαος & Γεωργία 50 €
32 Τακτικός Γεώργιος & Σοφία 20 €
Στη μνήμη Γεωργίου Κοτσάτου
33 Βορριάς Ιωάννης & Σωτηρία 50 €
34 Καζά Βίκυ & Φούντος Γιάννης 20 €
35 Καζάς Μιχάλης & Παναγιώτα 50 €
36 Καρούσης Δημήτρης & Μαρία 30 €
37 Κοτσάτος Γ. Σταμάτης 50 €
38 Κοτσάτος Μ. Στάμος 50 €
39 Κοτσάτος Στ. Γεώργιος 50 €
40 Κουτσοδόντης Σπύρος & Ειρήνη 50 €
Στη μνήμη Ευαγγελίας Σπανού
41 οικ Σπανού Λεμονιάς 50 €
Το Δ.Σ του Συλλόγου μας και η Συντακτική Επιτροπή της
Εφημερίδας μας σας ευχαριστεί θερμά γιατί με τις προσφορές
σας μπορεί να εκδίδεται τακτικά και απρόσκοπτα.
*****
Οικονομική ενίσχυση για τον Σύλλογο
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν
διάφορα ποσά για το Σύλλογο Κουρουνιωτών Εγρηγοριανών
Χίου Αττικής:
Στη μνήμη Ιωάννου Γ. Κατσαρού
1 Μιχαλάκη Βαρβάρα 20 €
Το Δ.Σ του Συλλόγου Κουρουνιωτών Εγρηγοριανών Χίου
Αττικής σας ευχαριστεί θερμά γιατί με τις προσφορές σας.
*****
Οικονομική ενίσχυση για τον «Φ.Ο.Κ.»
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν διάφορα
ποσά για τον Φιλοπρόοδο Όμιλο Κουρουνίων Χίου:
Στη μνήμη Βασιλείου Ι. Σιταρά
1 Οικ. Ξυδιά Γεωργίου
20 €
2 Οικ. Σιταρά Κ. Ιωαννου 50 €
3 Οικ. Σαρρή Μιχαήλ
20 €
4 Οικ. Ποδιά Βασιλείου
50 €
5 Κοτσάτου Ιωάννα
50 €
Το Δ.Σ του Φ.Ο.Κ. σας ευχαριστεί θερμά για τις
προσφορές σας
*****
Οικονομική ενίσχυση για τον Πολιτιστικό
Σύλλογο Εγρηγόρου
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν διάφορα
ποσά για τον Πολιτιστικό Σύλλογο Εγρηγόρου:
Στη μνήμη Γεωργίου Στ. Κοτσάτου
1Κατσαρός Σπύρος
20 €
2Κοτσάτος Στ. Γεώργιος
20 €
3Ξυδιάς Χ. Γεώργιος
20 €
Το Δ.Σ του Πολιτιστικού Συλλόγου Εγρηγόρου σας
ευχαριστεί θερμά γιατί με τις προσφορές σας και εύχεται ο
Παναγαθος Θεός να αναπαύσει τη ψυχή του.
*****
Προσφορές στον ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου
Θεολόγου Κουρουνίων
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν
διάφορα ποσά στον ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου
Κουρουνίων:
Στη μνήμη Βασιλειου Ι. Σιταρά
1Μιχαλάκης Δ. Ιωάννης
10 €
2Μιχαλάκης Θεόδωρος 30 €
3Πιτροπάκης Σωτήριος
20 €
4Σταυρινούδη Ποπη
50 $
Τα μέλη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής σας ευχαριστούν
θερμά για τις προσφορές σας και εύχονται ο Πανάγαθος
Θεός δια πρεσβειών του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου να
αναπαύσει την ψυχή του.
*****
Προσφορές για αγορά δικαιώματος
αναγραφής ονομάτων στο νεκροταφείο
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι πρόσφεραν για
την αγορά του δικαιώματος αναγραφής ονόματος των
τεθνεώτων προγόνων τους τα παρακάτω ποσά:
1Ζαννής Γεώργιος & Δημήτριος
1.445 €
2Καράλη Τασία
1000$ CAD
3Κατσαρός Κ. Στέλιος
500 €
4Κεφάλας Γιώργος, Γιάννης & Μοδεστος 1.040 €
5Κυριακάκης Κων/νος & Ντίνα
500 €
6Ξανθάκος Βασίλειος & Δημήτριος
1.500 €
7Σαραντινός Ν. Ανδρέας
1400 $USA
8Σπανός Γ. Νίκος
1130 $USA
Τα μέλη της Επιτροπής για την αναμόρφωση του
Κοιμητηρίου σας ευχαριστούν θερμά για τις προσφορές
σας και εύχονται ο Πανάγαθος Θεός δια πρεσβειών του
Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου να αναπαύσει τις ψυχές των
προσφιλών σας νεκρών.
*****
Προσφορές στον Ι.Ν.Μεταμορφώσεως του
Σωτήρος Εγρηγόρου
Οι παρακάτω συγχωριανοί και φίλοι μας προσέφεραν
διάφορα ποσά για τον Ι.Ν. Μεταμορφώσεως του
Σωτήρος Εγρηγόρου:
Στη μνήμη Γεωργίου Στ. Κοτσάτου
1Γιαλούση Δημήτριος & Ιωάννα
20 €
2Κοτσάτος Στ. Γεώργιος
20 €
3Συρβίτης Δημήτριος & Ουρανία
20 €
4Συρβίτης Παντελής &Ελευθερία
20 €
5Φιλιππίδης Σπύρος & Αγγελική
20 €
Τα μέλη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής σας ευχαριστούν
θερμά για τις προσφορές σας και εύχονται ο Σωτήρας
Χριστός να αναπαύσει την ψυχή του.
*****
Προσφορές στο «Χαμόγελο του παιδιού»
Οι παρακάτω συγγενείς, συγχωριανοί και φίλοι
πρόσφεραν στη μνήμη της Δέσποινας Γ. Κοτσάτου,
για τους σκοπούς του «Χαμόγελου του παιδιού» τους
τα παρακάτω ποσά.
1Σταμάτης Γ. Κοτσάτος
100,00 €
2Σωτηρία & Γιάννης Βορριάς
50,00 €
3Παναγιώτα & Μιχάλης Καζάς
50,00 €
4Παναγιώτης Δοντάς 50,00 €
5Ουρανία Συρβίτη 50,00 €
6Σταμάτης Μ. Κοτσάτος 50,00 €
7Ιωάννης Σ. Γεντής 50,00 €
8Βούλα & Σωτήρης Τακτικός 30,00 €
9Γεώργιος Κοτσάτος 20,00 €
10Δημήτριος Γιαλούσης 20,00 €
11Ευγενία & Χριστόφορος Γκέκας 20,00 €
12Σοφία & Σπύρος Κατσαρός 20,00 €
13Μαρία Ι. Γεντή 20,00 €
14Καλλιόπη Βορριά 10,00 €
Θα θέλαμε να εκφράσουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια
για την απώλεια της πολυαγαπημένης σας Δέσποινας
Κοτσάτου. Σας ευχαριστούμε από καρδιάς που σε μία
τόσο δύσκολη στιγμή εσείς και οι αγαπημένοι σας
επιλέξατε να στηρίξετε «Το Χαμόγελο του Παιδιού»!
*****
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
9
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΟ
Τι γίνεται με τη
λιμνοδεξαμενή στου Ρουχούνι;
Το σημαντικότερο ίσως πρόβλημα που
αντιμετωπίζουν οι μόνιμοι κάτοικοι των χωριών
μας είναι η έλλειψη νερού για την άρδευση των
μικρών έστω κηπευτικών τους καλλιεργειών.
Τη στιγμή που σε άλλες περιοχές, με αρδευτικά
έργα που έχουν γίνει, υπάρχει η δυνατότητα να
ποτίζουν ακόμη και τα μεγάλα δέντρα, όπως
ελιές, εσπεριδοειδή κλπ, στα μέρη μας το νερό δεν
επαρκεί να καλύψει τις ανάγκες ούτε των μικρών
κήπων.
Γιατί δεν μιλάμε για συστηματική παραγωγή που
καλοκαιρινούς, τότε, δηλαδή, που οι ανάγκες για
άρδευση είναι αυξημένες.
Το έργο είχε ένα σημαντικό κόστος, που βαρύνει
τον Έλληνα φορολογούμενο. Και δεν επιτέλεσε
ποτέ το σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε.
Τα ερωτήματα που εύλογα βάζουν οι κάτοικοι
της περιοχής είναι: Γιατί οι τεχνικές υπηρεσίες
παρέλαβαν ένα έργο που είναι καταφανώς
ελαττωματικό; Γιατί έγινε αποπληρωμή του
εργολάβου; Θα επισκευαστεί σωστά ποτέ αυτό
το έργο για να μπορέσουν οι κάτοικοι να το
χρησιμοποιήσουν;
Θα βρεθεί άραγε κάποιος υπεύθυνος να
απαντήσει στα ερωτήματα αυτά;
Έργα εξωραϊσμού
στ’ Αγαλάτου
Όσοι απολαύσατε τα καλοκαιρινά σας μπάνια
στην παρθένα παραλία του χωριού μας, στ’
Αγαλάτου, σίγουρα σας περίμενε μια ευχάριστη
Η λιμνοδεξαμενή στη θέση «Ρουχούνι», ποτέ δεν
επιτέλεσε το σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε
προορίζεται για εμπορική εκμετάλλευση, αλλά για
παραγωγή που μόλις και μετά βίας εξασφαλίζει τις
οικογενειακές ανάγκες σε κηπευτικά.
Κι όλα αυτά τη στιγμή που τα μέρη μας, ως
ορεινά, και περισσότερες βροχοπτώσεις, έχουν
και λίγα χιόνια πέφτουν στις κορυφές των βουνών,
συγκριτικά με άλλες περιοχές του νησιού. Αυτό
σημαίνει πως οι υδροφόροι ορίζοντες στα χωριά
μας είναι πιο πλούσιοι σε σχέση με άλλες περιοχές
που έχουν λιγότερα νερά και καθόλου χιόνια.
Τα νερά της βροχής όμως, χάνονταν από
την έλλειψη
αρδευτικών έργων που θα τα
συγκέντρωναν για να χρησιμοποιηθούν για τους
καλοκαιρινούς μήνες για άρδευση.
Πολλές ήταν οι προσδοκίες των Κουρουνιωτών
από την κατασκευή της λιμνοδεξαμενής στη
θέση «Ρουχούνι» για την άρδευση τόσο των
νέων αμπελώνων, όσο και τη δημιουργία νέων
κηπευτικών καλλιεργειών.
Mόνο που τόσο η κατασκευή του όσο και, εν
συνεχεία, η λειτουργία του μοιάζει με το γεφύρι της
Άρτας. Ο πρώτος εργολάβος κηρύσσει πτώχευση,
που είχε ως συνέπεια μεγάλη καθυστέρηση
του έργου. Ο δεύτερος παραδίδει ένα έργο με
μεγάλη καθυστέρηση, που στην ουσία ποτέ δεν
επιτέλεσε το σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε.
Να συγκεντρώνει, δηλαδή, ικανές ποσότητες
ποτιστικού νερού τους καλοκαιρινούς μήνες.
Χίλιες δυο οι προφάσεις και οι δικαιολογίες που
ακούσαμε τόσο από τον κατασκευαστή του έργου
όσο και από τις υπηρεσίες της τότε Νομαρχίας
Χίου. Αρχικά για αστοχία υλικού, κατόπιν για
μη ευνοϊκές καιρικές συνθήκες, στη συνέχεια για
κακή συγκόλληση των τμημάτων της στεγανωτικής
μεμβράνης και πάει λέγοντας. Δικαιολογίες που
κατά τη γνώμη μας είναι προφάσεις εν αμαρτία.
Υπάρχει μια μερίδα συγχωριανών μας που
ανέκαθεν υποστήριζε πως το έργο δεν έπρεπε
να γίνει εκεί για πολλούς λόγους. Ένας από
αυτούς, ο σημαντικότερος ίσως, ήταν πως εκεί
ψηλά, κοντά στην κορυφή του βουνού, δεν θα
υπήρχε ικανή ποσότητα όμβριων υδάτων για να
γεμίσει τη λιμνοδεξαμενή. Αυτό το πρόβλημα
θα ’ταν αδύνατον να λυθεί με την ανθρώπινη
παρέμβαση. Αλλά τέτοιο πρόβλημα, φαίνεται πως
δεν υφίσταται, αφού η λιμνοδεξαμενή, ακόμη και
με τις απώλειες που έχει, γεμίζει τους χειμερινούς
και τους πρώτους ανοιξιάτικους μήνες. Μόνο
που «χάνει» το νερό που έχει συγκεντρώσει τους
Μια ευχάριστη έκπληξη περίμενε φέτος τους
Κουρουνιώτες, την πρώτη φορά που πήγαν για
μπάνιο στ’ Αγαλάτου.
έκπληξη. Θα διαπιστώσατε τις μεγάλες αλλαγές
που έγιναν στις εγκαταστάσεις που διατηρεί
εκεί για τους συγχωριανούς μας ο Φιλοπρόοδος
Όμιλος Κουρουνίων Χίου.
Συγκεκριμένα με απόφαση του Δ.Σ. του Φ.Ο.Κ.
έγινε ριζική ανακαίνιση των εγκαταστάσεων.
Ανακαίνιση που αφορούσε στην αποψίλωση των
επιχρισμάτων στο σπιτάκι και την επένδυσή του με
τοπική πέτρα, την ανακατασκευή στις τουαλέτες
και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου.
Η ανακαίνιση αυτή ήταν επιβεβλημένη. Τα
επιχρίσματα εξ αιτίας της θάλασσας και των
ακραίων εναλλαγών των καιρικών συνθηκών,
συνεχώς καταστρέφονταν. Η επένδυση με πέτρα
φάνταζε ως η μόνη λύση.
Το τελικό αποτέλεσμα δικαίωσε πιστεύουμε
όσους επέμεναν να γίνει αυτή η ανακαίνιση.
Έτσι, από αισθητικής πλευράς, οι εγκαταστάσεις
και στις δυο παραλίες των χωριών είναι υπέροχες.
Σέβονται το φυσικό περιβάλλον και εξυπηρετούν
χωρίς να προσβάλουν την αισθητική μας.
Το έργο είναι καρπός των προσφορών που
καταβάλουν όλοι οι Κουρουνιώτες στον τοπικό
Σύλλογο. Η χρήση του είναι κοινή. Και η ευθύνη
για τη συντήρησή του ανήκει σε όλους μας. Ας
το χρησιμοποιήσουμε, ας απολαύσουμε τις
ευκολίες που μας παρέχει και όταν φεύγουμε
ας φροντίσουμε να το αφήσουμε σε τέτοια
κατάσταση όπως θα θέλαμε να το βρούμε εμείς.
Ο χρυσαετός της Αμανής
Πόσες φορές δεν έτυχε, απολαμβάνοντας
το καφεδάκι μας στο μπαλκόνι του σπιτιού
μας στα Κουρούνια ή τον Εγρηγόρο, να δούμε
στον αιθέρα να πετούν αγέρωχα ένα ζευγάρι
χρυσατετών; Αυτά τα περήφανα πουλιά τα
τελευταία χρόνια έχουν κάνει τις φωλιές τους
στις κορυφές της Αμανής κι από ’κει ψηλά
βιγλίζουν τα χωριά μας.
Οι χρυσαετοί χτίζουν τη φωλιά τους σε
απρόσιτους βράχους των ορεινών περιοχών.
Τα αρπαχτικά αυτά πουλιά έχουν εντυπωσιακή
Υψιπετές, αγέρωχο, μεγαλοπρεπές το πέταγμα των
χρυσαετών πάνω απ’ τα χωριά μας (Φωτο Γ. Δ.
Μιχαλάκης)
εμφάνιση, και διαθέτουν οξύτατη όραση και
κυρτό γαμψό ράμφος. Αρπάζουν τα θηράματά
τους με τα γαμψά αγκιστροειδή νύχια που
διαθέτουν τα τέσσερα δάκτυλα των ποδιών τους.
Μπορούν να πετάξουν κρατώντας στα πόδια
τους θήραμα βάρους μέχρι και επτά κιλά (το
συνολικό βάρος ενός χρυσαετού δεν ξεπερνά
τα δέκα κιλά). Αφού αρπάξουν με τα γαμψά
τους νύχια το θήραμα πετούν ψηλά απ’ όπου το
αφήνουν για να σκοτωθεί πέφτοντας, και στη
συνέχεια το απολαμβάνουν ανενόχλητα.
Το πέταγμά τους είναι μεγαλοπρεπές. Πολλές
φορές, όπως πετούν αργά με τις φτερούγες τους
ανοιχτές, μοιάζουν σαν να γλιστράνε στον αέρα.
Τα πουλιά αυτά τα έχουν υμνήσει από την
αρχαιότητα. Ο Όμηρος τους δίνει πολλά επίθετα:
αγκυλοχείλης, υψιπετής, μέλας, ώκιστος,
αίθων, τελειότατος και άλλα. Οι δε αρχαίοι τον
χαρακτήριζαν ως σκηπτροβάμων (αυτός που
βρίσκεται στην κορυφή του σκήπτρου) γιατί με
τη μορφή του στόλιζαν την άκρη του σκήπτρου
των βασιλέων ως ένδειξη δύναμης και υπεροχής.
Είναι ζώα μονογαμικά και απόλυτα πιστά στο
ταίρι τους με το οποίο βγαίνουν μαζί για κυνήγι.
Γεννούν μόνο ένα έως δύο αυγά το χρόνο, το
Φεβρουάριο μήνα. Η μικρή αναπαραγωγή τους
φαίνεται πως είναι ένας επιπρόσθετος λόγος
που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, παρ’ ότι ζουν
περίπου εκατόν χρόνια.
Σήμερα, η ανεξέλεγκτη χρήση φυτοφαρμάκων
και δηλητηρίων από τους αγρότες
είναι,
μαζί με τους κτηνοτρόφους αιγοπροβάτων, ο
μεγαλύτερος εχθρός για τα πουλιά αυτά, καθώς
οι κυνηγοί έπαψαν πλέον να τα κυνηγούν. Αυτός
φαίνεται πως είναι ο λόγος που τα αγέρωχα αυτά
πουλιά διάλεξαν τις κορυφές της Αμανής για να
φτιάξουν τις φωλιές τους, αφού είναι από τις
λίγες παρθένες περιοχές της πατρίδας μας. Ας
εκμεταλλευτούμε αυτή τους την προτίμηση κι ας
αναδείξουμε τη χαράδρα του Κουρουνιώτικου
ποταμού ως τόπο προστασίας του χρυσαετού.
Τα οφέλη που θα αποκομίσουμε πολλά και
σημαντικά. Οι χρυσαετοί είναι δεινοί κυνηγοί
φιδιών, που στον τόπο μας περισσεύουν.
Κάλλιστα, εξ άλλου, θα μπορούσαμε να
δημιουργήσουμε παρατηρητήριο αετών, όπου
θα μπορούσαν να έρχονται φυσιολάτρες να δουν
με κιάλια από κοντά τις συνήθειες αυτών των
αρπακτικών πουλιών με ότι οφέλη σημαίνει αυτό
για τα χωριά μας και την Αμανή γενικότερα. Δεν
έχουμε τίποτα να ζηλέψουμε από το Δάσος της
Δαδιάς, στην Αλεξανδρούπολη, όπου υπάρχει
αντίστοιχο παρατηρητήριο και το επισκέπτονται
καθημερινά εκατοντάδες τουρίστες.
Παράλληλα θα συμβάλουμε στη διάσωση ενός
σπάνιου είδους που βρίσκεται υπό εξαφάνιση.
Αυτά τα περήφανα πουλιά, το απόλυτο
σύμβολο της ελευθερίας και της υπεροχής,
αποτύπωσε με το φωτογραφικό του φακό ο
καλός μας φίλος Γιώργος Μιχαλάκης και είχε την
καλοσύνη να μας στείλει τις φωτογραφίες για να
μοιραστούμε μαζί σας το αίσθημα της απόλυτης
ελευθερίας που κομίζουν οι χρυσαετοί.
Αυτό το αίσθημα της ελευθερίας πιστεύουμε
πως έχει κάθε κάτοικος των χωριών της Αμανής.
Αυτή την ελευθερία βιώσαμε ως παιδιά όσοι
γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε στα Κουρούνια
και το Εγρηγόρο. Αυτή η ελευθερία μας λείπει.
10
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΟ
Η Γενική Συνέλευση
και νέο Δ.Σ. στο Φ.Ο.Κ.
Tην Κυριακή 7 Αυγούστου, στον αυλόγυρο
της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννου έγινε η τακτική
εκλογοαπολογιστική συνέλευση των μελών του
Φιλοπρόοδου Ομίλου Κουρουνίων Χίου.
Από τη Γ.Σ. του Φ.Ο.Κ. Διακρίνονται από
αριστερά: Βασίλης Βουρνούς, Γιάννης Λιάπης,
Νίκος Κεφάλας, Γιώργος Ξυδιάς, Ευγενία ΒορριάΑσλανίδη, Άννα Βουρνού Λιωνή και Γιάννης Κ.
Σιταράς
Τα θέματα ημερήσιας διάταξης ήταν:
• Τακτικός απολογισμός των μελών του
απερχομένου Δ.Σ.
• Οικονομικός απολογισμός για την χρήση του
προηγούμενου χρόνου.
• Εκλογή εφορευτικής επιτροπής
• Διενέργεια εκλογών για την ανάδειξη νέου
Δ.Σ.
Με την έναρξη της συνεδρίασης έγινε εκλογή
προεδρείου Γ.Σ.
Ως πρόεδρος ομόφωνα εξελέγη ο κ. Γιάννης
Π. Λιάπης και ως μέλος ο κ. Ισίδωρος Κατσαρός.
Ο απερχόμενος πρόεδρος κ. Νικόλας Π.
Κεφάλας, έκανε τον απολογισμό πεπραγμένων
του απερχομένου Δ.Σ.
Στη σύντομη ομιλία του ο κ. Κεφάλας
αναφέρθηκε στις δραστηριότητες και στα έργα
που πραγματοποίησε ο Φ.Ο.Κ. για το χρόνο που
πέρασε, τα οποία περιληπτικά ήταν:
• Η χοροεσπερίδα το Δεκαπενταύγουστο του
2010.
• Η πρωτοχρονιάτικη γιορτή και η κοπή της
πίτας το Γενάρη του 2011, καθώς και η
βράβευση όσων παιδιών συγχωριανών μας
πέτυχαν να εισαχθούν στα ΑΕΙ και ΤΕΙ.
• Η διοργάνωση του πανηγυριού του Αγίου
Ιωάννου στις 8 Μαΐου.
• Η μεγάλη επισκευή στις εγκαταστάσεις που
βρίσκονται στην παραλία Αγαλάτου και τέλος
• Πολλά μικρά έργα που όμως ήταν απαραίτητα
για το χωριό, όπως η επισκευή των τηλεοπτικών
αναμεταδοτών στη θέση «Καβαλάρη», το
κλάδεμα των ευκαλύπτων στο Πάνω Χωριό,
το χορτόκομμα στους δρόμους του χωριού
καθώς και στο δρόμο Κουρούνια-Εγρηγόρος
για λόγους πυροπροστασίας, η κατεδάφιση
των κοινοτικών αποχωρητηρίων στο λαγκάδι
του Τσούβαλου και άλλα μικρά αλλά
απαραίτητα έργα.
Τα μέλη του απερχόμενου συμβουλίου
ευχαρίστησαν όλους όσους πρόσφεραν αφιλοκερδώς
τις υπηρεσίες τους για τον ευπρεπισμό του χωριού.
Στη συνέχεια η ταμίας του Συλλόγου κα Ευγενία
Βορριά-Ασλανίδου διάβασε την έκθεση των μελών
της εξελεγκτικής επιτροπής, Ιωάννας Κοτσάτου και
Χαράλαμπου Ξυδιά, για τα οικονομικά πεπραγμένα
του χρόνου που πέρασε, η οποία ομόφωνα εγκρίθηκε
από τα μέλη.
Ακολούθησε εκλογή εφορευτικής επιτροπής που
έκανε τις εκλογές για την ανάδειξη νέου Δ.Σ.
Προτάθηκαν και ομόφωνα εξελέγησαν για την
Εφορευτική Επιτροπή οι:
Βασίλης Ι. Βουρνούς ως Πρόεδρος
Φωφώ Μαυρουκάκη ως Γραμματέας και
Σταμάτης Κ. Κυριακάκης ως Μέλος
Το Δ.Σ. που προέκυψε απ’ αυτές τις αρχαιρεσίες
συγκροτήθηκε σε σώμα με την παρακάτω σύνθεση:
Πρόεδρος: Ποδιά Μαρία
Αντιπρόεδρος: Σπανός Ε. Γεώργιος
Γεν. Γραμματέας: Ξυδιάς Γεώργιος
Ταμίας: Ιωάννα Κοτσάτου και
Μέλος: Σιταράς Κ. Ιωάννης
Η συντακτική επιτροπή του “Αυλόγυρου”
εκφράζει τα θερμά της συγχαρητήρια στα μέλη
του νέου συμβουλίου για την εκλογή τους και τους
εύχεται κάθε επιτυχία στο πραγματικά δύσκολο
έργο που αναλαμβάνουν.
Και είναι βέβαιο πως το νέο συμβούλιο έχει όλα
τα εχέγγυα για να επιτύχει, αφού τα μέλη του και
μεγάλη συλλογική πείρα διαθέτουν και η αγάπη τους
για το χωριό μας είναι αδιαμφισβήτητη και πολλές
φορές δοκιμασμένη.
Ο “Αυλόγυρος” θα βρίσκεται πάντα δίπλα στις
προσπάθειές τους προβάλλοντάς τες, και θα έχει
πάντα ανοιχτές τις σελίδες του για τις θέσεις και τις
ανακοινώσεις του Φ.Ο.Κ
Η Γενική Συνέλευση
και νέο Δ.Σ. στον Πολιτιστικό
Σύλλογο Εγρηγόρου
Παρουσία
εξήντα
και
πλέον
μελών
πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Κυριακής
7ης Αυγούστου η ετήσια γενική συνέλευση του
Πολιτιστικού Συλλόγου Εγρηγόρου.
Το απερχόμενο διοικητικό συμβούλιο αποφάσισε
η ετήσια γενική συνέλευση και οι εκλογές να
διεξάγονται πλέον αμέσως μετά το πανηγύρι
τον Αύγουστο-και όχι τον Ιανουάριο όπως είχε
καθιερωθεί έως τώρα-για να δίνεται η δυνατότητα
σε όσο το δυνατόν περισσότερους Εγρηγοριανούς
να λαμβάνουν μέρος.
Την απόφαση του συμβουλίου υιοθέτησε ομόφωνα
η γενική συνέλευση, της οποίας προήδρευσε ο
Σωτήρης Χατζημανώλης.
Η συνέλευση ξεκίνησε με τον απολογισμό
πεπραγμένων από τον απερχόμενο πρόεδρο
Θανάση Καρυάμη ο οποίος αφού αιτιολόγησε τους
λόγους αλλαγής της ημερομηνίας της συνέλευσης
αναφέρθηκε στα πεπραγμένα του συμβουλίου του.
Στάθηκε ιδιαίτερα στο σπίτι της Ευτύχιας,
στο θεατράκι στα Μπρορασίδια και της αίθουσας
Πολλαπλών Χρήσεων στον αυλόγυρο του σχολείου.
Εξήγησε πότε και πώς ξεκίνησαν τα έργα αυτά
και σε ποιο στάδιο βρίσκεται η ολοκλήρωση της
αίθουσας και του θεάτρου ενώ απάντησε και σε
σχετικές ερωτήσεις μελών.
Αναφέρθηκε επίσης και στην καθιέρωση ετήσιας
γιορτής στις 16 Αυγούστου στην Ευτύχια αλλά
και στην δημιουργία Μητρώου των Απανταχού
Εγρηγοριανών.
Στην οικονομική του αναφορά σημείωσε πως ο
Σύλλογος διαθέτει δέκα έως ένδεκα χιλιάδες Ευρώ,
εξηγώντας πως πρέπει να γίνουν κάποιες πληρωμές
«για να είναι απόλυτα ακριβής».
Μετά από παρατήρηση του Ανδρέα Σταματινού
για την κατάσταση του σπιτιού στην Ευτύχια η
συνέλευση ανέθεσε στον ίδιο (τον Α. Σταματινό)
και το Σ. Γεωργούλη την ευθύνη να το φροντίζουν
ενώ ο πρόεδρος Α. Καρυάμης τόνισε ότι «είναι και
ευθύνη όλων μας, του καθένα ξεχωριστά και όλων
μαζί, να το φροντίζουμε».
Πριν ξεκινήσει η συζήτηση για τα γενικά θέματα
η συνέλευση ομόφωνα αποδέχθηκε την πρόταση του
Γιάννη Σταματινού να στηρίξει το αίτημα για την
διάνοιξη δρόμου και την δημιουργία αντιπυρικής
ζώνης στο κάτω μέρος του χωριού.
Στα γενικά θέματα συζητήθηκε επί μακρόν το
θέμα του σχολείου και της αυλής του καθώς και αυτό
της παιδικής χαράς και έγιναν διάφορες εισηγήσεις
από τα μέλη.
Η συνέλευση ανέθεσε στον Θανάση Καρυάμη να
συνεχίσει να έχει την ευθύνη για την ολοκλήρωση
της αίθουσας Πολλαπλών Χρήσεων και του θεάτρου
στα Μπρορασίδια, πάντοτε βέβαια με τη συνεργασία
του διοικητικού συμβουλίου.
Αποφάσισε, επίσης, να δώσει τη δυνατότητα στο
νέο διοικητικό συμβούλιο να αγοράσει περιορισμένο
αριθμό καρεκλών και άλλου εξοπλισμού για την
άρτια διοργάνωση του πανηγυριού.
Ζήτησε από το νέο διοικητικό συμβούλιο να
προωθήσει την αποκατάσταση της παιδικής χαράς
και να απαγορεύσει την μετατροπή του αυλόγυρου
σε χώρο αποθήκευσης οικοδομικών υλικών και
μετατροπή του σε πάρκινγκ.
Μετά και από σχετική εισήγηση του Σταμάτη
Γεντή η συνέλευση κάλεσε το νέο διοικητικό
συμβούλιο να προωθήσει την σχετική διαδικασία
για την ανακαίνιση του σχολικού κτιρίου και την
μετατροπή του σε πολιτιστικό κέντρο.
Αποφασίσθηκε μάλιστα στο πλαίσιο αυτό το νέο
συμβούλιο να εξετάσει και την ειδική αρχιτεκτονική
μελέτη που έγινε προ χρόνων με πρωτοβουλία του
Θ. Καρυάμη.
Ο Σύλλογος ενθαρρύνει όλα τα μέλη του αντί
στεφάνων να του κάνουν δωρεές και τα χρήματα θα
διατεθούν για την ανακαίνιση του σχολείου.
Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Σωτήρης Τακτικός
Παρουσία εξήντα και πλέον μελών
πραγματοποιήθηκε η ετήσια γενική συνέλευση
του Πολιτιστικού Συλλόγου Εγρηγόρου
στην δική του παρέμβαση εξήγησε πως τα σχέδια
αυτά απαιτούν σημαντικές δαπάνες και πρόσθεσε
πως τα χρήματα που έχει στην διάθεσή του ο
σύλλογος είναι «μετρημένα».
Ομόφωνα η συνέλευση ενέκρινε πρόταση
του Σ. Χατζημανώλη για την διοργάνωση
«συναπαντήματος» των απανταχού Εγρηγοριανών.
Ο τελευταίος δεσμεύτηκε να υποβάλει γραπτή
πρόταση στο διοικητικό συμβούλιο πάνω στο θέμα
αυτό.
Με την ολοκλήρωση της συζήτησης τα μέλη
ευχαρίστησαν το απερχόμενο διοικητικό συμβούλιο
για την προσφορά του (Θ. Καρυάμης, Χ. Λιάπη, Γ.
Χατζημανώλης, Μ.Κοινούση και Μ. Σταματινός)
καθώς και την Εκκλησιαστική Επιτροπή (Γ.
Μιχαλάκης και Αλ. Χιονάς) για την δική της
προσφορά στην εκκλησία του χωριού.
Η σύνθεση του Δ.Σ. του Συλλόγου, που προέκυψε
μετά τις αρχαιρεσίες, είναι η εξής:
Πρόεδρος: Σωτήρης Τακτικός
Αντιπρόεδρος: Σταμάτης Γεωργούλης
Γραμματέας: Πόπη Μιχαλάκη
Ταμίας: Αντρέας Σταματινός
Μέλος: Γεώργιος Χιονάς
Αξίζει να σημειωθεί ότι την επόμενη ημέρα
(Δευτέρα 8 Αυγούστου) με πρωτοβουλία του
συλλόγου προβλήθηκε στην αυλή του σχολείου ένα
βίντεο που γύρισε ο Κώστας Χατζημανώλης στον
Εγρηγόρο στις αρχές της δεκαετίας του ‘80.
Πολλές δεκάδες Εγρηγοριανοί απόλαυσαν στη
μεγάλη οθόνη του σχολείου, αγαπημένες μορφές του
Εγρηγόρου, οι περισσότερες από τις οποίες δεν ήταν
πλέον ανάμεσά τους.
Το βίντεο αυτό (έγχρωμο και με ήχο) είναι ένα
πολύτιμο ντοκούμεντο και γίνεται προσπάθεια
από τον σύλλογο να βρεθούν ανάλογα βίντεο για
τον Εγρηγόρο και τους Εγρηγοριανούς όλου του
κόσμου για να δημιουργηθεί αρχειακό υλικό και να
προβάλλεται στο χωριό.
Σ.Χατζημανώλης
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
11
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΟ
Το νόημα των πανηγυριών
Τα πανηγύρια είναι εκείνες οι μοναδικές στιγμές μιας
κλειστής κοινωνίας όπου τα μέλη της ξεχνούν για λίγο
τις προσωπικές βιοτικές τους ανάγκες για να βρεθούν
και να γιορτάσουν τον Άγιο και προστάτη του χωριού
τους.
Με κέντρο και αφορμή τις θρησκευτικές τελετές,
με τις οποίες ξεκινά η γιορτή, η κοινότητα θα ζήσει το
μεγαλύτερο κοινωνικό γεγονός.
Η συμμετοχή στη διαδικασία της παρασκευής και της
προσφοράς του φαγητού για τους πανηγυριστές, είναι
αυτονόητη υποχρέωση και τιμή για τον ντόπιο
Η χαρά του πανηγυριού θα ξεκινήσει μέρες πριν,
όταν όλα τα μέλη της μικρής κοινωνίας του χωριού
προσφέρουν ατέλειωτες ώρες εθελοντικής εργασίας
για τον ευπρεπισμό της εκκλησιάς και του χωριού, για
την προετοιμασία του φαγητού, που προσφέρεται στους
προσκυνητές. Η συμμετοχή αυτή αναδεικνύει το πνεύμα
αλληλεγγύης και αδελφοσύνης που συνέχει αυτές τις
κοινωνίες.
Στο κέντρο της γιορτής, προεξάρχον, κατ’ εξοχήν
πανηγυρικό, το θρησκευτικό μέρος της. Λαμπροστόλιστη,
απαστράπτουσα, ευωδιαστή η εκκλησία, Αρχιερατική η
Λειτουργία, με πλήθος συλλειτουργούντων ιερέων, με
προσκεκλημένους μουσικολογιώτατους καλλικέλαδους
ιεροψάλτες, στοιχεία που λαμπρύνουν τη γιορτή.
Του εκκλησιαστικού γεγονότος ακολουθεί κοινή
συνεστίαση, που είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις φάσεις
της αγροτικής παραγωγής. Το φαγητό προέρχεται
από τα προϊόντα και τα ζωντανά του τόπου, το κρασί
και τα φρούτα, επίσης. Το τραπέζι της αγάπης είναι
αποτύπωση του παραγωγικού ιστού της κάθε περιοχής.
Η συμμετοχή στη διαδικασία της παρασκευής και της
προσφοράς του φαγητού για τους πανηγυριστές, είναι
αυτονόητη υποχρέωση και τιμή για τον ντόπιο.
Στη συνέχεια, ο χορός, το τραγούδι, το γλέντι, είναι
μέρος του πανηγυριού, που έχει μεγάλο λαογραφικό
και πολιτιστικό ενδιαφέρον (ή τουλάχιστον είχε μέχρι
πριν από λίγα χρόνια). Παλιότερα, οι απογειωτικοί
ήχοι του κλαρίνου και του βιολιού των αυτοδίδακτων
μουσικών, που έπαιζαν δίχως ενισχυτές και μεγάφωνα,
προκαλούσαν στην ψυχή απελευθερωτικές δυνάμεις
που σε συνδυασμό με το τραγούδι και το χορό σου
δημιουργούσαν το αίσθημα ότι ανήκες σε μια κοινότητα,
είσαι μια επώνυμη οντότητα στον τόπο σου, μια
προσωπικότητα στον κοινωνικό ιστό του χωριού σου,
είχες πολιτιστική ταυτότητα, τη δική σου ταυτότητα.
Τα πανηγύρια, ως κοινωνικό γεγονός, εμπεριέχουν
μιαν ανεπανάληπτη συμπύκνωση ζωής στην οποία
αποτυπώνεται ανάγλυφα ο πολιτισμός ενός τόπου που
δύσκολα συναντά κανείς σε άλλες εκδηλώσεις.
Τα τελευταία πενήντα χρόνια στα χωριά μας, έγιναν
σαρωτικές αλλαγές. Αλλαγές που διαφοροποίησαν
ουσιαστικά και σε βάθος ήθη και έθιμα αιώνων και εν
πολλοίς άλλαξαν τη δομή της παραδοσιακής κοινότητας.
Τα πανηγύρια είναι από τις ομαδικές εκδηλώσεις
εκείνες που ακόμη διατηρούν σε μεγάλο βαθμό την
παραδοσιακή τους ταυτότητα. Είναι από τα γεγονότα
που δίνουν τροφή στην καρδιά μας, πνοή και γλυκύτητα
στον ορθολογικό πολιτισμό που ζούμε. Είναι η ασπίδα
με την οποία η Ελλάδα που αγαπήσαμε αντιστέκεται και
επιμένει.
Αναπλήρωτες απουσίες
Είναι ορισμένα πρόσωπα η παρουσία των οποίων
είναι άμεσα συνδεδεμένα με ένα τόπο. Είναι κομμάτι
απ’ την ψυχή του, ρίζα του κορμού του, οξυγόνο στους
πνεύμονές του. Η παρουσία τους είναι σημείο αναφοράς,
ιδιαίτερα για μικρές κλειστές κοινωνίες.
Τέτοιες σκέψεις κάναμε όταν πληροφορηθήκαμε το
Βασίλης Ι. Σιταράς, έφυγε σε ηλικίας 96 ετών. Εδώ σε
φωτογραφία του το καλοκαίρι του 2010
Δέσποινα Κοτσάτου, έφυγε σε ηλικίας 98 ετών. Εδώ σε
φωτογραφία της το καλοκαίρι του 2009
Γεώργιος Στ Κοτσάτος έφυγε σε ηλικίας 96 ετών. Εδώ σε
φωτογραφία του το καλοκαίρι του 2009
θάνατο τριών συγχωριανών μας που κουβαλούσαν στις
πλάτες τους σχεδόν έναν αιώνα ζωής ο καθένας.
Ο Βασίλης Ι. Σιταράς στα Κουρούνια και η Δέσποινα
με το Γιώργη Κοτσάτο στον Εγρηγόρο, που σε διάστημα
μικρότερο από δύο μήνες έφυγαν από κοντά μας,
αφήνοντας φτωχότερες τις μικρές κοινωνίες των χωριών
μας.
Ήταν κι οι τρεις τους πρόσωπα που η παρουσία τους
χαρακτήριζε τα χωριά μας. Γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και
έζησαν όλη τους τη ζωή στα Κουρούνια και τον Εγρηγόρο,
αν εξαιρέσει κανείς ένα μικρό διάλειμμα μερικών ετών
που, ο μεν Βασίλης Σιταράς πήγε, με τη σύζυγό του
Ελπίδα, μετανάστης στην Αμερική, ο δε Γιώργης με
την Δέσποινα Κοτσάτου, πήγαν στη μακρινή Αυστραλία
κοντά στις κόρες τους, που είναι εγκατεστημένες με τις
οικογένειές τους εκεί.
Το υπόλοιπο του βίου τους είναι απόλυτα ενωμένο
με τη ζωή του τόπου. Είναι αναπόσπαστο τμήμα στα
πλάγια της Αμανής, προέκτασή τους θαρρείς. Δούλευαν
ακούραστα κι αγόγγυστα τη γη και πρόσμεναν να τους
ανταποδώσει τον κόπο τους.
Ο καθένας τους έχει το δικό του κονάκι δίπλα στη
θάλασσα που λάτρευε, και το ’χαν κάνει τον επίγειο
παράδεισό τους. Ο μπάρμπα Βασίλης στου Λιαροκόπη,
στ’ Αγαλάτου, ο μπάρμπα Γιώργης στον Αμπελίτη, στ’
Αγιάσματα.
Καλοκάγαθοι άνθρωποι, ευθείς, ανυπόκριτοι, γνήσιοι
ορεσίβιοι νησιώτες, γεμάτοι αγάπη και γλυκύτητα. Το
σπίτι τους και η καρδιά τους ήταν πάντα ανοιχτά στους
ξένους. Η φιλοξενία και των δύο παροιμιώδης.
Αγαπούσαν τον τόπο με πάθος και απεδείκνυαν
στη πράξη αυτή τους την αγάπη συμμετέχοντας σε
κάθε κοινοτική προσπάθεια είτε με προσωπική εργασία
είτε προσφέροντας χρήματα, όταν οι σωματικές
τους δυνάμεις δεν τους επέτρεπαν να προσφέρουν
προσωπική εργασία.
Ακόμη και στα βαθιά τους γεράματα, νοιάζονταν
για τα κοινοτικά και είχαν γνώμη και άποψη για όσα
γινόντουσαν στον τόπο.
Και οι δύο, εξ άλλου, συμμετείχαν ενεργά στα κοινά.
Ο μπάρμπα Βασίλης, μάλιστα, διετέλεσε πρόεδρος για
δυο περιόδους μετά την μεταπολίτευση.
Η κυρά Δέσποινα, αντιπροσωπευτικό δείγμα της
ηρωίδας νοικοκυράς της Αμανής. Της στοργικής μητέρας,
της πιστής συζύγου, της ακάματης δουλεύτρας της γης.
Δείγμα σπάνιο αγάπης, ευθύτητας και ανυποκρισίας,
που τείνει να εκλείψει στις μέρες μας.
Η είδηση της απώλειάς τους, παρά το προχωρημένο
της ηλικίας τους, αφήνει μια πικρή γεύση αναπλήρωτου
κενού. Του κενού που μένει κάθε φορά που ένας
ηρωικός ξωμάχος του τόπου μας αφήνει το μάταιο τούτο
κόσμο. Του κενού που αισθάνεσαι τα κρύα βράδια του
χειμώνα, σαν αντικρίζεις τα σκοτεινά πορτοπαράθυρα
εκείνων που έφυγαν, στην αναπάντητη σιωπή στο
νιαούρισμα της γάτας πού ξύνει τα νύχια της στην πόρτα
της απουσίας. Αυτής της απουσίας που θα μείνει για
πάντα αναπλήρωτη.
Μια ζηλευτή βιβλιοθήκη
Με τη έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς το
σημαντικότερο θέμα συζήτησης στις εκπαιδευτικές και
μαθητικές κοινότητες δεν ήταν άλλο από την έλλειψη
διδακτικών βιβλίων.
Ακούγεται ως σχήμα οξύμωρο, στις μέρες μας που η
πληροφορία διαδίδεται με την ταχύτητα του φωτός μέσω
ίντερνετ, που το κόστος των διδακτικών βιβλίων είναι
μηδαμινό (μερικά κοστίζουν λιγότερο και από ένα καφέ
σε καφετέρια πολυτελείας που συχνάζουν οι νεαροί
βλαστοί μας) να κάνουν καταλήψεις γιατί δεν πήραν
έγκαιρα τα βιβλία.
Αβίαστα ήρθε στο νου μας η περίοδος της δεκαετίας
του ’50, την περίοδο της μεγάλης φτώχειας, στα
παιδιά του Δημοτικού σχολείου των χωριών μας, όπου
το κόστος για την απόκτηση διδακτικών βιβλίων ήταν
πράγματι δυσβάσταχτο για τις οικογένειές τους. Τότε
που τα παιδιά πρόσεχαν τα βιβλία τους σαν Ευαγγέλια
και τα δάνειζαν το ένα στο άλλο για πολλές σχολικές
χρονιές.
Εκείνη την εποχή, λοιπόν, δηλαδή στις αρχές της
δεκαετίας του ’50, το Δημοτικό Σχολείο Κουρουνίων
με πρωτοβουλία ενός φωτισμένου Δασκάλου, του
αείμνηστου, Παναγιώτη Κομπιλήρη, και με δωρεά των
αδελφών Δ. Μιχαλάκη, απέκτησε μια ζηλευτή βιβλιοθήκη
με πάνω από εκατό εξωσχολικά βιβλία, που μπορούσαν
να δανείζονται οι μικροί μαθητές για να διαβάσουν.
Στο προσωπικό αρχείο του αείμνηστου Π. Κομπιλήρη,
βρέθηκε ο κατάλογος με τους τίτλους των βιβλίων αυτής
της βιβλιοθήκης. Παραθέτουμε ενδεικτικά μερικούς
τίτλους:
Διηγήματα από τόν Μολιέρο, Ιστορίες από τον
Ηρόδοτο, Η καλύβα του μπάρμπα Θωμά, Σεξουαλική
ζωή (του Φρόυντ), Το ταξίδι του γυρισμού (του Ο’ Νηλ),
Το ημέρωμα της στρίγκλας και πολλά άλλα.
Τα παιδιά μεγάλωναν τότε με Σαίξπηρ, με Ηρόδοτο,
με Μολιέρο, με Κίπλιγκ. Σήμερα, μερικά, ενδεχομένως,
να μη γνωρίζουν την ύπαρξή τους.
12
ΑΥΛΟΓΥΡΟΣ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΚΑΙ ΤΗΝ Ο.Χ.Σ.Α
Ο Σύλλογος μας τίμησε τους προστάτες των χωριών
μας στον Άγιο Χαράλαμπο Καστέλλας
Την Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2011 ο Σύλλογός μας πραγματοποίησε συνεκκλησιασμό
των μελών του με αρτοκλασία, για να τιμήσει τους προστάτες των χωριών μας Σωτήρα
Χριστό και Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο.
Φέτος, με απόφαση του Δ.Σ., η εκδήλωση αυτή δεν έγινε, όπως κάθε χρόνο, στο
εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων της πλατείας Κουμουνδούρου. Κι αυτό, λόγω
της συστηματικής υποβάθμισης της περιοχής και της ύπαρξης μεγάλου αριθμού
περιθωριακών στοιχείων, δυστυχισμένων ανθρώπων, που άθελά τους παρεμποδίζουν
την ομαλή διεξαγωγή της εκδήλωσης.
Έτσι αυτή τη χρονιά το συμβούλιο αποφάσισε η εκδήλωση να γίνει στο γνωστό
εκκλησάκι του Αγίου Χαραλάμπους, στην Καστέλλα, στο οποίο για πολλά χρόνια
έψελνε ο αείμνηστος πρώην πρόεδρος του Συλλόγου μας Ιωάννης Βορριάς.
Η εκδήλωση αυτή είναι εκείνη που κάθε χρόνο εγκαινιάζει τη νέα περίοδο για το
Σύλλογό μας.
Αμέσως μετά τον εκκλησιασμό και την αρτοκλασία ο Σύλλογός δεξιώθηκε
όσους συμμετείχαν στην παρακείμενη αίθουσα της εκκλησίας, με την πανέμορφη κι
απρόσκοπτη θέα στο Πασά Λιμάνι και το Σαρωνικό κόλπο.
Στην εκδήλωση αυτή οι συγχωριανοί μας της Αττικής είχαν την ευκαιρία να
συναντηθούν, μετά τις θερινές διακοπές τους, στη ζεστή και φιλόξενη αίθουσα του
πνευματικού κέντρου της εκκλησίας, να ανταλλάξουν ευχές, να πουν τις εντυπώσεις τους
από την παραμονή τους στα χωριά, να κάνουν τα …κοινωνικά τους σχόλια.
Έτσι Κουρουνιώτες και Εγρηγοριανοί, αυτό το ηλιόλουστο Κυριακάτικο πρωινό,
είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν το καφεδάκι τους με συγγενείς και φίλους
συγχωριανούς τους, αφού η απρόσωπη πόλη που ζούμε δεν μας επιτρέπει συχνά να
βλεπόμαστε.
Στις μέρες μας, είναι κι αυτός ένας επιπλέον λόγος να διατηρήσουμε τις εκδηλώσεις
τιμής και μνήμης στους προστάτες των χωριών μας. Με τις εκδηλώσεις αυτές μας
δίνεται η δυνατότητα να βρεθούμε πρόσωπο με πρόσωπο, να σφίξουμε τα χέρια, να
αγκαλιαστούμε, να ανταλλάξουμε από κοντά δυο κουβέντες. Δυνατότητα που δεν μας
παρέχει η επικοινωνία με το τηλέφωνο ή το ίντερνετ.
Καλό είναι, λοιπόν, να πυκνώσουμε τη συμμετοχή μας στις εκδηλώσεις αυτές και ως
αναπλήρωση στην απουσία μας από τα πανηγύρια των χωριών μας και ως ευκαιρία να
δούμε από κοντά καρδιακούς συγγενείς και φίλους.
Η παιδική γιορτή του Συλλόγου μας
Την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου θα γίνει η καθιερωμένη παιδική γιορτή
του Συλλόγου μας που, ως γνωστόν, είναι αφιερωμένη στα παιδιά των
συγχωριανών μας.
Για φέτος προγραμματίζεται να γίνει στο θέατρο «Δημήτρης Ποταμίτης»,
Ιλισίων 21 & Κερασούντος στου Ζωγράφου.
Οι μικροί μας φίλοι θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το
θεατροποιημένο παραμύθι της Βίβιαν Ιωάννου «Οι Ολυμπιακοί αγώνες στο
μαγεμένο δάσος», που είναι προσφορά του Συλλόγου στα παιδιά και στη συνέχεια,
όπως κάθε χρόνο θα πάρουν το πρώτο ίσως, μικρό συμβολικό δωράκι τους από τον
Άγιο Βασίλη.
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ
ΓΙΑ ΤΟΝ «ΑΥΛΟΓΥΡΟ»
Υπενθυμίζουμε στους αναγνώστες μας πως ο “Αυλόγυρος” εκδίδεται
και διανέμεται δωρεάν. Τα οικονομικά του Συλλόγου μας, όμως, είναι
τέτοια που δεν μας επιτρέπουν να μη δεχόμαστε, αυθόρμητες και μερικές
φορές συγκινητικές προσφορές των αναγνωστών μας.
Όσοι, λοιπόν, επιθυμείτε να προσφέρετε κάποιο ποσόν για τα
λειτουργικά έξοδα της έκδοσης, μπορείτε να το κάνετε καταθέτοντάς το
στους παρακάτω λογαριασμούς:
Για καταθέσεις σε Ευρώ (€)
Αρ. λογαριασμού:
ΙΒΑΝ
GR32 0172 1030 0051 0302 7334 972
BIC : PIRBGRAA
Στην τράπεζα Πειραιώς
Για καταθέσεις σε Δολάρια ($) USA
Αρ. λογαριασμού:
ΙΒΑΝ
GR43 0172 1030 0051 0302 7335 065
BIC : PIRBGRAA
Σε όλες τις τράπεζες
Να σημειώσουμε πως αν επιθυμείτε να δημοσιευθεί το όνομά
σας στις προσφορές για τον “Αυλόγυρο”, θα πρέπει οπωσδήποτε να
δηλώνετε το όνομα του καταθέτη όταν κάνετε την κατάθεση.
Τα μέλη του Δ.Σ. και τα μέλη της συντακτικής επιτροπής σας
ευχαριστούν θερμά για τις μέχρι σήμερα προσφορές σας.
100 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΧΙΟΣ
Το νέο ημερολόγιο του 2012 των Συλλόγων μας
«Μέσα στην ιστορία ενός τόπου υπάρχουν στιγμές σημαντικές, ξεχωριστές,
ευτυχισμένες. Δεν νομίζω όμως να υπάρχει πιο ευτυχισμένη στιγμή για ένα τόπο
από τη στιγμή που αυτός κερδίζει τη λευτεριά του. Κι αν η δύναμη του χρόνου
είναι καταλυτική, όμως τούτες οι
υπέροχες
στιγμές παραμένουν
αξέχαστες, αιώνια νέες, σαν να μην
πέρασε καμμιά μέρα από τότε, σαν
να ’γιναν χτες…»
Με τα λόγια αυτά, του
καταξιωμένου συγχωριανού μας
καθηγητή και συγγραφέα Γρηγόρη
Δ. Σπανού, από την εργασία του
«11ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1912: Η ΧΙΟΣ
ΤΡΑΓΟΥΔΑ
ΤΗ
ΛΕΥΤΕΡΙΑ
ΤΗΣ»,
που
δημοσιεύθηκε
στο 33 τεύχος της «Χιακής
Επιθεώρησης»,
το
Νοέμβριο
του 1973, ξεκινά το σύντομο
ιστορικό της απελευθέρωσης
τους νησιού μας που βρίσκουμε
στις τελευταίες σελίδες του νέου
επετειακού ημερολογίου του 2012
των Συλλόγων μας, που είναι
αφιερωμένο στα 100 χρόνια από
την απελευθέρωση του νησιού μας
από τον Τουρκικό ζυγό.
Το Δ.Σ. του Συλλόγου μας,
μετά από πρόταση του προέδρου
Το εξώφυλλο του νέου ημερολογίου των
του, ομόφωνα αποφάσισε να
Συλλόγων μας
αφιερώσει το φετινό ημερολόγιο
σ’ αυτή την τόσο σημαντική για το νησί μας επέτειο.
Στο εξαιρετικά καλαίσθητο αυτό ημερολόγιο υπάρχει αξιόλογο ιστορικό
και φωτογραφικό υλικό, αποσπάσματα από δημοσιεύματα του τύπου της
εποχής, καθώς και από βιβλία που αναφέρονται στα ιστορικά γεγονότα της
απελευθέρωσης του νησιού μας.
Το ημερολόγιο του 2012 δεν είναι ένα συνηθισμένο ημερολόγιο που σε
συντροφεύει τους μήνες ενός μόνο χρόνου. Είναι ένα ημερολόγιο που κάθε
Χιώτης οφείλει να το φυλάξει γιατί στις σελίδες του συμπυκνώνει το ιστορικό
της απελευθέρωσής μας, ως φόρο ελάχιστης τιμής σ’ εκείνους που έχυσαν το
αίμα τους για να ζούμε σήμερα εμείς ελεύθεροι.
Είμαστε βέβαιοι πως το ημερολόγιο αυτό θα στολίσει για ένα χρόνο τους
τοίχους των σπιτιών κάθε συγχωριανού μας και στη συνέχεια θα φυλαχθεί για
να μας θυμίζει σε όλους την πρόσφατη ιστορία του τόπου μας.
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Ο πρόεδρος και τα μέλη του Δ.Σ. του
Συλλόγου μας σας προσκαλούν την
Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2012,
στην καθιερωμένη πρωτοχρονιάτικη γιορτή
και την κοπή της πίτας, που φέτος θα γίνει
στην πολυτελή αίθουσα εκδηλώσεων της
ταβέρνας «ΖΟΡΜΠΑΣ» που βρίσκεται στην
Ακτή Κουμουνδούρου 14,
Μικρολίμανο του Πειραιά.
Στην εκδήλωση αυτή θα γίνει, όπως κάθε
χρόνο, η καθιερωμένη βράβευση των παιδιών των συγχωριανών μας που πέτυχαν να
εισαχθούν στα ανώτατα και ανώτερα
εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας

Άυγουστος - Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2010

αρχαιοελληνικα εθιμα και κοινωνικες συνηθειες στην κουλτουρα τω

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2011 - Ιανουάριος 2012

(PDF, Unknown) - AmaniVoice

Τεύχος 36 - Λεσβιακή Παροικία

Φεβρουάριος - Μάρτιος - Απρίλιος 2012

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

Τουριστικός Οδηγός Βολισσού