χωρις θεσεις ιατρικης εργασιας οι οργανισμοι των νοσοκομειων

εργασ iαυγεία
ΤΕΥΧΟΣ 177 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΕΝΤΥΠΗ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ) ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.)
ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΜΙΑ ΘΕΣΗ ΣΤΟ «ΑΤΤΙΚΟ» ΚΑΙ ΜΙΑ ΘΕΣΗ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ
ΧΧ
ΧΩΡΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΟΝΤΑΙ ΔΥΟ ΘΕΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
Καθώς έχει ήδη αρχίσει η εφαρμογή των
Οργανισμών των Νοσοκομείων, που
από τον περασμένο Απρίλιο έχουν δημοσιευθεί σε Φ.Ε.Κ., συνήθως με την
υπογραφή του πρώην Υπουργού κ. Α.
Λοβέρδου, τίθεται πλέον το θέμα του άν
έχουν θεσμοθετηθεί οργανικές θέσεις
Ειδικών Ιατρών Εργασίας και πού. Να
σημειωθεί ότι η στελέχωσή τους είναι
ζήτημα που θα απασχολήσει σε δεύτερο
χρόνο, μετά από σχετικές προκηρύξεις
που θα δημοσιευθούν. Ωστόσο, αυτήν
τη στιγμή έχει μεγάλη σημασία να
καταγραφεί άν προβλέπονται οργανικές
εργασiα ΚΑΙ υγεία
ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
Οταν πρωτοσυζητήθηκε η σύσταση των νέων ιατρικών ειδικοτήτων, όπως της
Κοινωνικής Ιατρικής και της Ιατρικής της Εργασίας και του Περιβάλλοντος, στο
πλαίσιο της δημιουργίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), οι τότε
προθέσεις ήταν σαφείς: η διερεύνηση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών
αιτών της νόσου πρέπει να είναι αντικείμενο της Δημόσιας Υγείας και για το
λόγο αυτόν είναι απαραίτητο να συγκροτηθεί Τομέας Δημόσιας Υγείας (πέραν
των Τομέων Παθολογίας, Χειρουργικής και Ψυχιατρικής, καθώς και του
Εργαστηριακού Τομέα στα Νοσοκομεία). Τριάντα περίπου χρόνια μετά, είναι
μάλλον ξεκάθαρο ότι όχι μόνο έχουν ξεχασθεί όλες οι σχετικές συζητήσεις,
αλλά δεν γίνεται καν κατανοητό τί σημαίνει Δημόσια Υγεία… Ας υπομνησθούν
τα αυτονήτα: ο ρόλος της Δημόσιας Υγείας, όπως και της Δημόσιας Υγιεινής,
λίγα οφείλει στην κλινική διάσταση της ιατρικής, που κατά κύριο λόγο εστιάζει
στα μεμονωμένα περιστατικά, αλλά στηρίζει την πρόληψη και ασκείται σε
πληθυσμιακή βάση. Επειδή σε καμιά περίπτωση δεν θεωρείται αυτοδίκαια
θέσφατο ό,τι υποστηρικτικά είχε διατυπωθεί εις επίρρωση του ρόλου της
Ιατρικής της Εργασίας και της Περιβαλλοντικής Ιατρικής, δεν ισχύει άκριτα ότι
η θέση των ιατρικών αυτών ειδικοτήτων βρίσκεται υποχρεωτικά στα
Νοσοκομεία, είτε αποκλειστικά εντός αυτών. Η πρόσφατη τοποθέτηση για
έδρα υπηρεσιών Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας στα Κέντρα Υγείας,
τώρα ειδικά που έχει ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη Αστικού Τύπου
Κέντρων Υγείας είναι πολύ καλή αφορμή για ουσιαστική συζήτηση. Οντως ο
ρόλος των Νοσοκομείων είναι εξαιρετικά εστιασμένος σε κλινικές δράσεις με
στόχο τη θεραπεία των μεμονωμένων περιστατικών, ενώ αντίθετα ο ρόλος
των Κέντρων Υγείας εμπεριέχει αναγκαστικά το στοιχείο του πληθυσμού
αναφοράς και επομένως είναι προσανατολισμένος σε δράσεις πληθυσμιακού
χαρακτήρα με στόχευση την πρόληψη. Η παλιά γνωστή τοποθέτηση περί
ειδικοτήτων της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας φαίνεται ότι έχει ξεχασθεί
ακόμα και από αυτούς που την πρωτοεμπνεύσθηκαν… Αλλωστε, η σχετική
βιβλιογραφία (και η ελληνόφωνη) τρεις ιατρικές ειδικότητες μνημονεύει: την
Κοινωνική Ιατρική, που άκριτα μετονομάσθηκε σε Δημόσια Υγεία (με σαφή
συμπυκνωτική ευρύτητα), την Ιατρική της Εργασίας και τη Γενική Ιατρική. Από
το φάσμα των τριών αυτών ιατρικών ειδικοτήτων μόνο η Γενική Ιατρική
φαίνεται να επιβιώνει – ίσως, μάλιστα, λόγω των έντονων κλινικών, καθώς και
των θεραπευτικών προσανατολισμών της… Αν όντως είναι απαραίτητη η
αλλαγή παραδείγματος, τότε το λάθος παράδειγμα είναι η υπερεπέκταση των
δράσεων της Κλινικής Ιατρικής στο πεδίο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας
Υγείας, που από μόνη της αυτό που επιτυγχάνει είναι η επανατοποθέτηση των
μηχανιστικά θεραπευμένων - διορθωμένων οργανισμών εντός των συνθηκών
που ήταν ήδη γενεσιουργές του νοσήματος. Να γιατί η Ιατρική της Εργασίας
και η Κοινωνική Ιατρική είναι απαραίτητο να αποκτήσουν αυτόνομο λόγο η
καθεμιά, λειτουργώντας με αυτοτελείς υπηρεσίες, εντός ή εκτός Νοσοκομείων.
Θ.Κ. Κωνσταντινίδης
θέσεις στο Ε.Σ.Υ. για τη στελέχωση
Τμημάτων Ιατρικής της Εργασίας. Με
εξαίρεση το Θριάσιο Νοσοκομείο Ελευσίνας, στο οποίο έχουν προβλεφθεί 4
οργανικές θέσεις (όσες είναι ήδη καλυμμένες) και όπου υφίσταται και λειτουργεί Τμήμα Ιατρικής της Εργασίας και
Περιβάλλοντος, καθώς επίσης και το
Νοσοκομείο Ευαγγελισμός, στο οποίο
μετά το έντονο ενδιαφέρον των εκεί
εργαζομένων δημιουργήθηκαν 2 θέσεις,
η πλειονότητα των Νοσοκομείων δεν
έχει ούτε τη σχετική πρόβλεψη στους
Οργανισμούς. Ειδικότερα για το σύνολο
των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων, η
κατάσταση είναι μάλλον δραματική,
αφού μόνο 1 θέση προβλέπεται στο
Αττικό και άλλη μία θέση στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης. Αλλη 1 θέση προβλέπεται στο
Σισμανόγλειο Νοσοκομείο Αττικής (η ο-
ποία είναι ήδη καλυμμένη). Τέλος, στο
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου
ενώ υπάρχει πρόβλεψη Εργαστηρίου
Ιατρικής της Εργασίας, στις οργανικές
θέσεις αναφέρονται μόνο 2 θέσεις
Ιατρών Δημόσιας Υγείας και καμία θέση
Ιατρικής της Εργασίας.
ΕΡΩΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗ κ. Κ. ΧΡΥΣΟΓΟΝΟ
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΠΟΥ ΕΓΚΥΜΟΝΕΙ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Ε.Ε. - Δ.Ν.Τ.
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Καθηγητής
κ. Κ. Χρυσόγονος υπέβαλε γραπτή ερώτηση
στην Κομισιόν επικαλούμενος έρευνα του
Πανεπιστημίου του Cambridge που έδειξε
ότι το Δ.Ν.Τ., με το οποίο η Ε.Ε. συνεργάζεται στο πλαίσιο των προγραμμάτων οικονομικής λιτότητας, με τις περικοπές δαπανών που προτείνει, έχει απορρυθμίσει τα
συστήματα υγειονομικής περίθαλψης σε
χώρες της Αφρικής, καθιστώντας τες ευάλωτες στην αντιμετώπιση του ιού Εμπολα.
Ο κ. Χρυσόγονος υπενθυμίζει ότι και για την
Ελλάδα το Δ.Ν.Τ. έχει ομολογήσει χονδροειδή λάθη του και ρωτάει άν υπάρχει τρόπος
να αξιολογείται η συνεργασία Ε.Ε. - Δ.Ν.Τ.
και πώς μπορούν να αποφευχθούν οι κίνδυνοι που μια τέτοια συνεργασία εγκυμονεί
για δικαιώματα όπως το δικαίωμα στην
υγεία. Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης:
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου
του Cambridge οι περικοπές στις κρατικές
δαπάνες για την υγεία που επέβαλε το
Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.) στη
Σιέρα Λεόνε, τη Λιβερία και τη Γουινέα
δημιούργησαν "συστήματα υγειονομικής περίθαλψης με ανεπαρκή χρηματοδότηση και
ελλιπή προετοιμασία" για την αντιμετώπιση
του ιού Εμπολα και αυτό κατέστησε εφικτή
τη μετάδοσή του σε τόσο ταχείς ρυθμούς,
ώστε να έχουν σημειωθεί περισσότεροι από
7.000 θάνατοι.
Ωστόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν συνεργασθεί με το Δ.Ν.Τ. σε σειρά προγραμμάτων
("Μνημονίων") σε κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ορισμένα από τα οποία
συνεχίζονται ακόμη (Ελλάδα, Κύπρος) και
όπου οι ιθύνοντες του Δ.Ν.Τ. έχουν παραδεχθεί χονδροειδή λάθη τους, π.χ. ως προς
τον υπολογισμό του "δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή".
Καταλήγοντας ο κ. Χρυσόγονος διατυπώνει
ερωτήματα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
1. Εχει ληφθεί μέριμνα για αντικειμενική
αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της συνεργασίας της Ενωσης με το Δ.Ν.Τ. από ουδέτερους φορείς μη εμπλεκόμενους στο
σχεδιασμό και την υλοποίηση των μνημονιακών προγραμμάτων; 2. Εχει ληφθεί κάποια μέριμνα για τη μη προσβολή, κατά το
σχεδιασμό και την εκτέλεση των προγραμμάτων, θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως το
δικαίωμα στην υγεία, τα οποία δεσμεύουν την
Ενωση και τα όργανά της (άρθρο 35 Χάρτη
Θεμελιωδών Δικαιωμάτων), για τα οποία αποδεικνύεται ότι το Δ.Ν.Τ. αδιαφορεί πλήρως;
ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΗΛΙΑΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
ΜΕ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟ ΖΩΗΣ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
Το άν ένας άνθρωπος πρόκειται να ζήσει
λιγότερα ή περισσότερα χρόνια εξαρτάται
από πολλούς παράγοντες. Μία μακρά ή
σύντομη ζωή είναι «καταγεγραμμένη» στα
γονίδια του και παράλληλα επηρεάζεται
από ποικίλους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς προσδιοριστές. Στον κατάλογο αυτόν έρχεται να προστεθεί άλλος ένας
μάλλον απρόσμενος παράγοντας: η επίδραση της ακτινοβολίας του Ηλιου. Οπως
αναφέρει σε τηλεγράφημά του το Αθηναϊκό
και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
(Α.Μ.Π.Ε.) Νορβηγοί επιστήμονες βρήκαν
ότι έχει σημασία άν κανείς γεννήθηκε σε
περίοδο που ο Ηλιος ήταν ήσυχος ή
ανήσυχος. Οσοι γεννήθηκαν σε περιόδους
έντονης ηλιακής δραστηριότητας, πέθαναν
κατά μέσο όρο 5,2 χρόνια νωρίτερα από
όσους γεννήθηκαν σε περιόδους ύφεσης
της δραστηριότητας του Ηλιου. Επίσης, στη
διάρκεια των ηλιακών εξάρσεων φαίνεται
να αυξάνεται η βρεφική θνησιμότητα, ενώ
μειώνεται η κατοπινή αναπαραγωγική
ικανότητα ενός ενήλικα. Οι ερευνητές, με
επικεφαλής την Δρ. Τζίνε Σκέρβο του
Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστήμης και
Τεχνολογίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας «Πρακτικά
της Βασιλικής Εταιρείας Επιστημών» της
Βρετανίας («Proceedings of Royal Society
B»), σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα
«Τέλεγκραφ», μελέτησαν περίπου 10.000
γεννήσεις και θανάτους σε μια περίοδο άνω
των 160 ετών. Οπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στη
διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου και στις
φάσεις δραστηριότητας του Ηλιου. Οι
επιστήμονες εκτιμούν ότι η ηλιακή έξαρση
αυξάνει την υπεριώδη ακτινοβολία που
φθάνει στη Γη, πράγμα που μπορεί να
αποβεί επικίνδυνο ιδιαίτερα για τα βρέφη,
καθώς προκαλεί αυξημένες βλάβες στα κύτ-
ταρα και στο DNA τους. Οι βλάβες αυτές
μπορεί τελικά να συντομεύσουν τη ζωή ενός
ατόμου. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Δρ.
Τζίνε Σκέρβο, όταν είναι αυξημένη η υπεριώδης ακτινοβολία εμποδίζεται η παραγωγή
της βιταμίνης Β, η οποία παίζει σημαντικό
ρόλο στη σύνθεση του DNA. Ο Ηλιος
παράγει ένα πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο, το
οποίο περνά από διαδοχικές φάσεις ή
κύκλους ύφεσης και έξαρσης, που διαρκούν
περίπου 11 χρόνια. Οι κύκλοι αυτοί
καταγράφονται από το 1749 και σήμερα η
Γη διατρέχει τον 24ο ηλιακό κύκλο. Στις
ημέρες μας, μάλιστα, ενώ η ηλιακή δραστηριότητα θα έπρεπε να βρίσκεται στο
μέγιστο σημείο της, στην πραγματικότητα ο
Ηλιος περνάει μια μάλλον ήσυχη φάση. Στις
περιόδους κατά τις οποίες αποκορυφώνεται η μαγνητική δραστηριότητα του Ηλιου,
καθώς και η εκπομπή υπεριώδους ακτινοβολίας, αυξάνονται οι ηλιακές κηλίδες
στην επιφάνειά του. Τέτοιες πιο πρόσφατες
αποκορυφώσεις υπήρξαν τον Μάρτιο του
2000, τον Ιούλιο του 1989, τον Δεκέμβριο
του 1979, τον Νοέμβριο του 1968. Καθώς και
τον Μάρτιο του 1968. «Οι άνθρωποι που
γεννήθηκαν στα χρόνια με έντονη ηλιακή
δραστηριότητα, είχαν μικρότερη πιθανότητα
να ζήσουν πολλά χρόνια, σε σχέση με
όσους γεννήθηκαν σε χρονιές με χαμηλή
ηλιακή δραστηριότητα», ισχυρίστηκε η Δρ.
Τζίνε Σκέρβο. Οπως είπε χαρακτηριστικά
«η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να κατάστείλει ζωτικούς μοριακούς και κυτταρικούς
μηχανισμούς στη διάρκεια της πρώιμης
ανάπτυξης των έμβιων οργανισμών και έτσι
οι διακυμάνσεις της ηλιακής δραστηριότητας μπορεί να επηρεάσουν την υγεία και
την αναπαραγωγή». Ωστόσο, να σημειωθεί
ότι άλλοι επιστήμονες εμφανίσθηκαν πλέον
επιφυλακτικοί για τα συμπεράσματα της
νορβηγικής μελέτης.
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ DEAL NEWS ΣΑΦΗΣ ΜΕΙΩΣΗ ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟΥ ΖΩΗΣ
ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΣΕ ΒΑΡΔΙΕΣ
ΓΙΑ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ Οι άνθρωποι που εργάζονται με εναλλασσόμενες βάρδιες, σε διαφορετικές ώρες
ημέρας ανά περιόδους, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για πρόωρο
ΤΩΝ ΒΑΡΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΩΝ της
θάνατο από καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο των πνευμόνων, σύμφωνα με
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
Σύμφωνα με πληροφορίες της εβδομαδιαίας οικονομικής εφημερίδας
Deal News (09.08.2013) οκτώ μεγάλες ανατροπές προοιωνίζεται η
νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση
που αναμένεται να ανακοινωθεί το
φθινόπωρο. Οπως αναφέρεται
στο άρθρο της Deal News γίνεται
ήδη από το Υπουργείο Εργασίας,
Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας επεξεργασία για την εφαρμογή ενός μοντέλου κατά το
σουηδικό πρότυπο σε συνεργασία με τα τεχνικά κλιμάκια της
Τρόικας. Ειδικά για το θέμα του
καθεστώτος ασφάλισης των
Βαρέων και των Ανθυγιεινών
Επαγγελμάτων (Β.Α.Ε.) αναφέρει
το δημοσίευμα της εφημερίδας:
«Κατάργηση όλων των ευνοϊκών
περιπτώσεων συνταξιοδότησης,
όπως είναι τα βαρέα και τα
ανθυγιεινά. Οι Τροϊκανοί έχουν
θέσει πολλές φορές στο τραπέζι
των διαπραγματεύσεων το θέμα
της αύξησης των ορίων ηλικίας
συνταξιοδότησης για τη συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων».
μια νέα μεγάλη διεθνή επιστημονική έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε
νοσηλεύτριες, οι οποίες δούλευαν πότε ημέρα και πότε νύκτα. Η νέα μελέτη
Tην τελευταία
του πνοή
επιβεβαιώνει ανάλογα ευρήματα προηγούμενων
ερευνών.
Από τοπάνω
2007στοο
καράβι
εργαζόταν,
άφησε σε
ο
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.)
έχει όπου
κατατάξει
την εργασία
πλοίαρχος
ήταν ηλικίας 51
νυκτερινές βάρδιες στις πιθανές αιτίεςΕλληνας
καρκίνου,
καθώςπουδιαταράσσει
το
ετών καιμε ήταν
ναυτολογημένος
στο
βιολογικό (κιρκαδιανό) «ρολόι». Οι ερευνητές,
επικεφαλής
την Δρ. Εύα
φορτηγό
σημαίας
Σερνχάμερ, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια της
Ιατρικήςπλοίο
Σχολής Argyroula
του Πανεπιστημίου
Marshall Islands.
Χάρβαρντ και Επιδημιολόγο του Νοσοκομείου Brigham της Βοστώνης, που
Το πλοίο βρισκόταν στο λιμάνι της
έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό
περιοδικό
προληπτικής
ιατρικής
Οδησσού
όταν συνέβη
το περιστατικό,
American Journal of Preventive Medicine, σύμφωνα
μελέτησανμεστοιχεία
γιαανακοίνωση
σχεδόν 75.000
τη σχετική
που
νοσηλεύτριες 30 έως 55 ετών, τα οποίαεκδόθηκε
κάλυπταν
περίοδο
Η
στηνμιαΑθήνα
από 22
το ετών.
Γραφείο
ανάλυση έδειξε πως όσες γυναίκες εργάζονταν
σε νυκτερινές
βάρδιες για
Τύπου του Λιμενικού
Σώματος.
περισσότερα από πέντε χρόνια, είχαν αυξημένη
πιθανότητα
Ο πλοίαρχος
του πρόωρου
φορτηγού θανάτου
πλοίου
αδιαθεσία
έχασε τις
από οποιαδήποτε αιτία και ειδικότερα απόαισθάνθηκε
καρδιαγγειακές
αιτίες. και
Συγκεκριμένα,
του. 11%
Του παρασχέθηκαν
οι
ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου από όλες αισθήσεις
τις αιτίες ήταν
μεγαλύτερος στις
γυναίκες που είχαν εργαστεί για έξι έως 15 χρόνια σε βάρδιες, ενώ ο κίνδυνος
ήταν ακόμη μεγαλύτερος (19 έως 23%) για πρόωρο καρδιαγγειακό θάνατο. Οσον
αφορά τον κίνδυνο καρκίνου, οι εναλλασσόμενες βάρδιες δεν φάνηκε να
σχετίζονται ιδιαίτερα, με εξαίρεση τον καρκίνο των πνευμόνων, που
παρατηρήθηκε αύξηση 25% της πιθανότητας θανάτου για όσες είχαν εργασθεί
πρωί - βράδυ για πάνω από 15 χρόνια. Οπως έχουν δείξει και άλλες έρευνες, ο
ύπνος και η φυσιολογική λειτουργία του βιολογικού «ρολογιού» παίζουν
σημαντικό ρόλο στην υγεία της καρδιάς και στην αποφυγή του καρκίνου. Η νέα
μελέτη συμπεριέλαβε εργαζόμενες γυναίκες που δούλευαν τουλάχιστον τρεις
νύκτες το μήνα, καθώς και απογεύματα, πέρα από τα συνήθη πρωινά ωράριά τους.
χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ
ΔΙΑΜΑΡΤ ΥΡΙ Α Ε.Ι.Ν.Α.Π. ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΜΟΙ ΒΕΣ
ΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚ
πρώτες βοήθειες, αλλά όταν έφτασε
γιατρός στο πλοίο διαπιστώθηκε ο
θάνατός του.
Η σωρός του ναυτικού μεταφέρθηκε στην
αρμόδια ιατροδικαστική Υπηρεσία της
Οδησσού για νεκροψία και νεκροτομή.
Προανάκριση πρόκειται να διενεργηθεί
από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πειραιά.
Τα προβλήματα που έχουν προκύψει με
τις πληρωμές των και εφημεριών, το
χρονοεπίδομα του καθώς τα προσλήψεις
συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση
αντιπροσωπείας καθώς τα Διοικητικού
Συμβουλίου της ΕΙΝΑΠ και Επιτροπών
νοσοκομείων της Αθήνας με τον Γενικό
Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας και
Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Νικόλαο
Πολύζο, στο πλαίσιο της στάσης των της
Κυβέρνησης από τη μέχρι τώρα
δέσμευσή της, για επάνοδο στο
καθεστώς που υπήρχε μέχρι το Νοέμβριο
του 2011. Καθιερώνεται μια πολύπλοκη
γραφειοκρατική διαδικασία που θα
σημάνει, καθώς τα πιθανότατα, μεγάλες
καθυστερήσεις στην πληρωμή των
εφημεριών κάθε μήνα. Παρ’ όλα αυτά
υπήρξε προφορική δέσμευση ότι θα, ο
Γενικός Γραμματέας αναγνώρισε το
δίκαιο του αιτήματος και δεσμεύτηκε για
άμεσες ενέργειες που θα λύσουν.
2
εργασiαυγεία 5
ΕΠΙΔΗΜΙΕΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΕΣ ΣΤΟΝ ΙΟ ΕΜΠΟΛΑ
ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Ο ιατρικός λόγος δεν υπήρξε ποτέ ενιαίος και δίχως αντιφάσεις. Για
παράδειγμα, από την αρχαιότητα η ιατρική αναπτύσσεται στη
«γειτονιά μας» με δύο διαφορετικές παραδόσεις. Στην Αίγυπτο και τη
Μεσοποταμία, με πρωτοτυπικό παράδειγμα τις ενδημούσες εκεί
παρασιτώσεις, αντιλαμβάνεται την ασθένεια σαν «έξωθεν εισβολή»,
που πρέπει να αντιμετωπισθεί, να εξαλειφθεί ή να αποβληθεί.
Αντιθέτως, η ιπποκρατική παράδοση που αναπτύσσεται στον
ελληνικό χώρο αντιλαμβάνεται την ασθένεια μάλλον ως διαταραχή της
σχέσης ενός οργανισμού με το περιβάλλον του, συλλαμβάνοντας την
έννοια της «ομοιόστασης», της ομαλής δηλαδή σχέσης ανταλλαγών
ενός ατόμου με το σύνολο των συνθηκών γύρω του.
του κ. Γιώργου Νικολαΐδη *
Ενθέματα, Εφημ. Αυγή, 06.01.2015
Η διχοτομία αυτή δεν αναιρέθηκε στον λόγο της αναδυόμενης
ανάμεσα στο 1780 και το 1830 σύγχρονης ιατρικής. Ορισμένοι
ερευνητές εξακολούθησαν να ψάχνουν τα «ξένα σώματα» στον
οργανισμό, ακόμα κι άν αυτά πλέον ταυτοποιούνταν ως μέρη του (π.χ.
καρκινικοί ιστοί), ενώ άλλοι προσανατολίσθηκαν περισσότερο στην
αναζήτηση των αιτιών της ασθένειας στις πολυεπίπεδες διαταραχές
της ισορροπίας του ανθρώπου με το φυσικό, βιολογικό και κοινωνικό
του περιβάλλον. Μάλιστα, μερικά πρωτοπόρα μυαλά κατόρθωσαν να
ακολουθήσουν και τις δυο γραμμές σκέψης στη διαδρομή του έργου
τους. Ετσι, π.χ., ο Ρούντολφ Βίρχοφ (Rudolf Virchow), θεμελιωτής της
Παθολογικής Ανατομίας, ο άνθρωπος που τεκμηρίωσε πως όλοι οι
ιστοί του ανθρώπου αποτελούνται από κύτταρα και άρα μπορούν να
αντιμετωπισθούν, όταν πάσχουν, σαν να είχαν ανάμεσα στα υγιή και
«ξένα» άρρωστα κύτταρα, ταυτόχρονα θεμελίωσε την επιστήμη της
Δημόσιας Υγείας, υποστηρίζοντας ότι είναι οι κοινωνικές συνθήκες
που προκαλούν κατεξοχήν τη νόσηση. Ή ο πρωτεργάτης της
Μικροβιολογίας Λουί Παστέρ, ο οποίος επίσης δήλωνε
χαρακτηριστικά: «Τα μικρόβια δεν είναι τίποτα, το πεδίο (που δρουν)
είναι το άπαν!». Παρά τα χρόνια που πέρασαν και την εμφανή
προτίμηση των κορυφαίων ερευνητών διαχρονικά στη σημασία των
περιβαλλοντικών επιδράσεων στην πρόκληση των ασθενειών, η
αντίφαση αυτή εξακολουθεί να διαπερνά το σώμα του ιατρικού λόγου,
χωρίς να γίνεται πάντα αντιληπτή είτε από το γενικό κοινό είτε, έστω,
από τους θεράποντες της ιατρικής επιστήμης. Η εμπορευματοποίηση
των ιατρικών τεχνολογιών μεταπολεμικά έκανε την πρώτη προσέγγιση
(της απειλής), πολύ δημοφιλέστερη, καθώς άλλωστε η αλλαγή των
περιβαλλοντικών συνθηκών (και ιδιαίτερα των κοινωνικών), είναι
προφανώς πολύ δυσκολότερο εγχείρημα.
Η ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΩΣ ΑΠΕΙΛΗ «ΑΠΕΞΩ»
Δυστυχώς, η μονομερής έμφαση στην αντίληψη της αρρώστιας ως
απειλής «απέξω» είναι εκείνη που μονοπωλεί τον δημόσιο λόγο
σχετικά με την επιδημία του ιού Εμπολα στην υποσαχάριο Αφρική.
Μια επιδημία που έχει αρχίσει από τον Δεκέμβρη του 2013 αλλά τους
τελευταίους δυο μήνες προβάλλεται ενορχηστρωμένα σαν η νέα
παγκόσμια απειλή από Μ.Μ.Ε., διεθνείς οργανισμούς υγείας και
περίθαλψης, καθώς και τις κυβερνήσεις των δυτικών κρατών. Και
μόνο το γεγονός αυτό (ότι μια επιδημία που έχει ξεκινήσει μήνες πριν,
από έναν ιό με συχνά - πυκνά επιδημικά κύματα στην Αφρική από το
1976 και μετά, γίνεται μείζον θέμα δημόσιας συζήτησης στον
αναπτυγμένο κόσμο), δημιουργεί καταρχάς υποψίες για τα κίνητρα
και τους στόχους όσων υποδαυλίζουν την εν λόγω συζήτηση.
Δημιουργείται, δηλαδή, η υποψία ότι ο φόβος και ο πανικός μπορεί να
μην είναι παρενέργειες του ξαφνικού αυτού ενδιαφέροντος, αλλά
στόχος του.
Πόσο μάλλον όταν τα βασικά χαρακτηριστικά της διεθνούς απάντησης
στα προβλήματα Δημόσιας Υγείας, τις τελευταίες δεκαετίες, φέρουν
την ίδια «σφραγίδα». Η εμφάνιση του ιού του A.I.D.S. υπήρξε
σημαντική τομή για τη συντηρητικοποίηση του Παγκόσμιου
Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) και των Κατευθυντήριων Οδηγιών του (η
εμμονή, λ.χ., να χαρακτηρίζεται, ακόμα και σήμερα, «σεξουαλικώς
μεταδιδόμενο» ένα προφανώς «αιματογενώς μεταδιδόμενο» νόσημα
δεν είναι καθόλου τυχαία κ.ο.κ.). Μετά μάλιστα την κατάρρευση του
ανατολικού μπλοκ κυριάρχησαν στον Π.Ο.Υ. και τη διεθνή κοινότητα
των επιστημών της Δημόσιας Υγείας πλήρως οι νεοφιλελεύθερες
αντιλήψεις (με μικρές μόνο μάχες οπισθοφυλακής από
συγκεκριμένους ερευνητές). Κι αυτό όχι γιατί οι εκπρόσωποι των
κρατών του ανατολικού μπλοκ κρατούσαν ιδιαίτερα ριζοσπαστική
στάση, αλλά επειδή η παρουσία τους έδινε μάλλον τη δυνατότητα να
κρατούν τέτοια στάση οι ερευνητές με αριστερές και ριζοσπαστικές
αναφορές από τη Δύση. Η μεταλλαγή αυτή του δημόσιου λόγου του
Π.Ο.Υ. σε νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση επιταχύνθηκε ραγδαία μετά τον
διορισμό της Γενικής Διευθύντριάς του, κ. Μάργκαρετ Τσαν,
πανθομολογουμένως αποτυχημένης (π.χ. στο θέμα της αντιμετώπισης
της επιδημίας του ιού του S.A.R.S.) πρώην Γενικής Διευθύντριας
Δημόσιας Υγιεινής στο Χονγκ Κονγκ. Η κ. Τσαν, προτού διορισθεί
στην ανώτατη αυτή θέση στον Π.Ο.Υ., υπήρξε αγαπημένο θέμα
ειρωνειών και σάτιρας του τοπικού Τύπου του Χονγκ Κονγκ. Στο
διορισμό της όμως αξιολογήθηκαν περισσότερο οι ικανότητές της ως
προσώπου - κλειδί στις σχέσεις Δύσης - Κίνας και τη διείσδυση στη
δεύτερη του ιατροβιομηχανικού λόμπι των μεγάλων κρατών - μελών
του Π.Ο.Υ.
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ Π.Ο.Υ.
Αποτέλεσμα αυτών ήταν να κυριαρχήσει στο δημόσιο λόγο του
Π.Ο.Υ., με αξιοσημείωτες αλλά μικρές εξαιρέσεις, το δίπολο
συντηρητισμός - νεοφιλελευθερισμός: συντηρητισμός ως προς τη
διαρκή επίκληση ολοένα και περισσότερων «απειλών» που τάχα
απαιτούν αναδίπλωση σε πολύ παλαιομοδίτικα ήθη, απομονωτισμό,
φόβο και μετακύλιση της ευθύνης στα άτομα, νεοφιλελευθερισμός ως
προς την εμπορευματοποίηση των ενδεχόμενων λύσεων. Με δυο
λόγια, για όλους αυτούς τους «κινδύνους» ο Π.Ο.Υ. δεν συνιστά
τίποτα περισσότερο από ατομική αναδίπλωση και αγορά προϊόντων
ιατρικής τεχνολογίας. Αυτή η κατεύθυνση, αλλά και η
αναποτελεσματικότητά της, αναδείχθηκαν έκδηλα στην προφανή
αποτυχία της κατασταλτικής - νεοφιλελεύθερης λογικής στην επιδημία
του ιού Η1Ν1 π.χ. με τις πρωτοφανείς Οδηγίες του Π.Ο.Υ. περί
«κοινωνικής αποστασιοποίησης» («social distancing», ήτοι να
περιορισθούν οι αναίτιες συναθροίσεις, που έλεγε και η Χούντα) και
το φιάσκο με τους μαζικούς εμβολιασμούς που ζήσαμε και στη χώρα
μας. Και επειδή αυτές οι πολιτικές συνήθως δεν υλοποιούνται
ανέξοδα, ίσως θα ήταν καλή ιδέα να ζητηθεί στη χρεοκοπημένη πλέον
χώρα μας το «πόθεν έσχες» όλων των εμπλεκομένων στο φιάσκο
εκείνο των εκατομμυρίων άχρηστων εμβολίων από την πλευρά και της
πολιτικής - διοικητικής ηγεσίας αλλά και όσων επιστημόνων «έσπρωχναν» με φανατισμό τέτοιες επιλογές.
Δεδομένου αυτού του γενικού πλαισίου, δεν είναι παράξενο που και
στην περίπτωση του ιού Εμπολα συστηματικά λησμονιέται πως στην
υποσαχάριο Αφρική, όπου εμφανίζεται από τη δεκαετία του 1970, οι
επιδημίες του παρατηρούνται σε χώρες με ιδιαίτερα εξαθλιωμένους
πληθυσμούς ως προς τους όρους ζωής, αλλά και την επάρκεια ακόμα
και στοιχειώδους πρόνοιας περίθαλψης. Οι συνθήκες αυτές όχι μόνο
δεν απασχόλησαν τους «φωστήρες» της Δημόσιας Υγείας, αλλά ούτε
καν επιλέχθηκε η κατεύθυνση της παραγωγής ιατρικών προϊόντων,
ώστε να σταματήσει ο χρόνιος φόρος αίματος των αφρικανικών
κοινωνιών. Ετσι, παρά τα χρόνια που πέρασαν από την πρώτη
επιδημία του ιού το 1976, υπήρξε χαρακτηριστική αδιαφορία για την
παραγωγή προϊόντων ιατρικής τεχνολογίας για την αντιμετώπισή του
(π.χ. εμβόλιο), λόγω προφανώς της προβλεπόμενης δέσμευσής τους
προς δωρεάν χρήση κατά μαζική κοινωνική απαίτηση, αλλά και του
χαμηλού εισοδήματος των ενδεχόμενων χρηστών: «Βρισκόμαστε 50
λευκά θύματα μακριά από την παρασκευή εμβολίου», όπως έγραψε
χαρακτηριστικά ένα σατιρικό σάιτ.
Παράλληλα, πρέπει να επισημανθεί πως στα ξεσπάσματα των
περιοδικών επιδημιών πολλά από τα θύματα αποδίδονται μεν στον ιό,
όμως είναι πολύ αμφίβολο άν όντως αποτελούν θύματά του: σε
ορισμένες χώρες ο θάνατος από αιμορραγική διάρροια δεν συνιστά
ιδιαίτερη πρωτοτυπία, π.χ. στη Σιέρα Λεόνε, όπου το προσδόκιμο
επιβίωσης ήταν και είναι τα 40 έτη περίπου… Σε όλες τις χώρες αυτές,
πολύ περισσότεροι άνθρωποι κάθε χρόνο εξακολουθούν να
πεθαίνουν από ελονοσία, δυσεντερία κ.ο.κ. Η βασική «κατάρα» της
περιοχής είναι η εκμετάλλευση αγροτικών ή μεταλλευτικών
δραστηριοτήτων με απαραίτητη την ένταση εργασίας σε συνθήκες
πρώιμου καπιταλισμού και υπερεκμετάλλευσης ανθρώπων, οι οποίοι
ζουν σε συνθήκες δουλείας προς όφελος δυτικών πολυεθνικών που
θησαυρίζουν. Σε περιοχές της Ακτής Ελεφαντοστού και της Σιέρα
Λεόνε παράγεται σήμερα σε συνθήκες «γαλέρας» το μεγαλύτερο
μέρος της παγκόσμιας παραγωγής κακάο: τα ανύπαρκτα μεροκάματα
και η εξαθλίωση των εργατών γης στις φάρμες λίγων πολυεθνικών
διασφαλίζουν ταυτόχρονα τα υψηλά κέρδη των εταιρειών διάθεσης
σοκολάτας, αλλά και τη σχετικώς προσιτή τιμή του προϊόντος για τα
μεσαία στρώματα στον αναπτυγμένο κόσμο.
ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΔΗΜΙΕΣ
Ας θυμηθούμε όμως μερικές απλές αλήθειες, που ξεχνούν
συστηματικά τα διεθνή Μ.Μ.Ε. και η επίσημη ιατρική κοινότητα:
Η έκθεση σε έναν λοιμώδη παράγοντα δεν αρκεί για τη νόσηση.
Απαιτούνται και συνθήκες ευαλωτότητας στον προσβεβλημένο
οργανισμό, που προσδιορίζονται από τους όρους διαβίωσής του (με
ενδιάμεση πιθανότατα την ανοσολογική επάρκεια του ατόμου). Δεν
νοσούν όλοι όσοι εκτίθενται σε έναν λοιμώδη παράγοντα, ούτε νοσούν
όλοι το ίδιο βαριά.
Οι εξαθλιωμένοι πληθυσμοί, οι υποσιτισμένοι, οι εκτεθειμένοι στα
στοιχεία της φύσης και οι πιο στρεσαρισμένοι: α) μολύνονται πιο
συχνά, β) νοσούν πιο βαριά, γ) πεθαίνουν συχνότερα και δ)
μεταδίδουν περισσότερο, όταν εκτεθούν σε οποιονδήποτε λοιμώδη
παράγοντα.
Η αντιμετώπιση της νόσησης από τον ιό Εμπολα σε μαζική κλίμακα
θα ήταν πολύ αποτελεσματικότερη άν διατίθεντο όχι πανάκριβα
υπερσύγχρονα προϊόντα ιατρικής τεχνολογίας, αλλά: α) απο-
στειρωμένο πόσιμο νερό, β) θερμιδική - ηλεκτρολυτική κάλυψη, γ)
ενδοφλέβια γραμμή χορήγησης υγρών κ.ο.κ., δ) απλά αντιπυρετικά
φάρμακα. Αν όλα αυτά ήταν διαθέσιμα στους πληθυσμούς που
υποφέρουν, η διαφορά στη θνησιμότητα θα ήταν μεγαλύτερη από
οποιοδήποτε υπερσύγχρονο εμβόλιο ή αντιϊικό φάρμακο.
Το μέτρο της καραντίνας: α) αυξάνει το λοιμώδες φορτίο στις
περιορισμένες περιοχές, β) δημιουργεί δευτερογενείς επιπτώσεις
(πανικός, πείνα, ελλείψεις, παραβατικότητα κ.ά.), γ) σε μεγάλες κλίμακες τελικά δεν επιτυγχάνει τον τοπικό περιορισμό μιας επιδημίας – άρα
αυξάνει τα θύματα αντί να τα μειώνει. Οποτεδήποτε η καραντίνα
εφαρμόσθηκε σε μαζική κλίμακα (όχι δηλαδή σε μεμονωμένα άτομα
που νοσούν, αλλά σε εκτεταμένες περιοχές με επιδημίες) προκάλεσε
περισσότερους νεκρούς από όσους αναμένονταν χωρίς αυτήν.
Οι επιδημίες ιστορικά συνήθως αυτοπεριορίζονταν για άγνωστους, εν
πολλοίς, λόγους. Πάντως, η έκθεση σε περισσότερα άτομα της
νόσησης ή της κρυψιμόλυνσης χωρίς ανοικτή νόσο αποτελεί βασικό
μηχανισμό ανάπτυξης «φράγματος ανοσίας»: κάποια άτομα απόδεικνύονται «ανθεκτικά» – και αυτό είναι συνήθως που ανακόπτει την
εξάπλωση των επιδημιών. Αλλωστε, άν δεν υπήρχε αυτός ο
«φυσικός» μηχανισμός, η ανθρωπότητα θα είχε εξαλειφθεί από τις
επιδημίες πολύ πριν την ανακάλυψη των εμβολίων, των αντιβιοτικών ή
των αντιϊικών φαρμάκων.
Η φυσική ανοσία της νόσησης ή κρυψιμόλυνσης είναι πολύ αποτελεσματικότερη της τεχνητής και από άποψη διάρκειας (κρατάει
για πάντα) και από άποψη εύρους κάλυψης και ατομικά και πληθυσμιακά.
Με λίγα λόγια, η υποστήριξη των θυμάτων και η βελτίωση των όρων
ζωής των πληθυσμών ήταν και είναι πολύ προτιμότερη από την
καραντίνα και την επένδυση στο πολυαναμενόμενο «εμβόλιο».
Γιατί όμως γίνονται τα αντίθετα;
Γιατί οι χώρες της Δύσης στέλνουν στρατεύματα στην Αφρική για να
περιορίσουν την κινητικότητα του πληθυσμού, αντί ιατροφαρμακευτικό
υλικό και νοσηλευτική φροντίδα;
Γιατί και οι ίδιες οι ξενόδουλες κυβερνήσεις των αφρικανικών κρατών
αντιγράφουν τους δυνάστες τους (π.χ. η Ακτή του Ελεφαντοστού που
είχε παλαιότερα επιδημία του ιού έκλεισε τα σύνορά της με τη Σιέρα
Λεόνε, η οποία έχει τώρα επιδημία);
Γιατί στήνονται πανάκριβα κέντρα αντιμετώπισης στη Δύση και όχι
απλά νοσηλευτικά καταλύματα υποστήριξης στην Αφρική;
Γιατί αντί μιας εκτεταμένης δράσης αναβάθμισης των συνθηκών ζωής
των πληθυσμών στις χώρες της Αφρικής, όλος ο δυτικός κόσμος
αναμένει τα θαυματουργά εμβόλια;
Γιατί, για άλλη μια φορά, ο συνδυασμός καραντίνα - ιατρική
τεχνολογία, δηλαδή συντηρητισμός - νεοφιλελευθερισμός, επιλέγεται
έναντι της δράσης για την εξάλειψη των αιτιών μιας επιδημίας;
Η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική. Ολα αυτά συμβαίνουν, διότι ο συνδυασμός καραντίνα - ιατρική τεχνολογία εξασφαλίζει:
Πρώτον, την αποτελεσματική πειθάρχηση των πληθυσμών σε Αφρική
και Δύση με το φόβητρο νέων απειλών ασφαλείας, πειθάρχηση η
οποία ανάμεσα στα άλλα διαιωνίζει και τις συνθήκες εξαθλίωσης των
πληθυσμών που νοσούν.
Δεύτερον, εμπορικά εκμεταλλεύσιμα προϊόντα (εμβόλια κ.ά.), που
αποφέρουν περαιτέρω κέρδη στις πολυεθνικές του ιατροβιομηχανικού
συμπλέγματος.
Τρίτον, εσαεί διατήρηση των συνθηκών υπερεκμετάλλευσης που
επικρατούν στην Αφρική με τη συγκάλυψη των πραγματικών αιτιών
της διαρκούς εκατόμβης του ιού του Εμπολα, αλλά και τόσων άλλων
αιτιών εξόντωσης λαών ολόκληρων ετησίως στην περιοχή αυτήν του
πλανήτη.
Διότι η πολιτική αυτή, μολονότι επαυξάνει τα κρούσματα, δημιουργεί
μια πεποίθηση αποικιοκρατικού τύπου πως τα θύματα έτσι θα
βρίσκονται αποκλειστικά πέραν των συνόρων των δυτικών
αναπτυγμένων χωρών, αλλά και των πολιτών τους στην Αφρική: η
καραντίνα, δηλαδή, επιλέγεται όχι επειδή είναι αποτελεσματική, αλλά
επειδή έτσι οι «πολιτισμένοι» πολίτες της Δύσης, είτε βρίσκονται στις
χώρες τους, είτε στην Αφρική, νιώθουν πως εξασφαλίζονται και δεν
πρόκειται να μολυνθούν και να νοσήσουν οι ίδιοι.
Καμιά φορά όμως και ο αντίπαλος βάζει αυτογκόλ! Ετσι, παρά την
εναρμονισμένη κίνηση καραντίνας - προσμονής ιατρικών προϊόντων
διεθνώς, τα θύματα στις Η.Π.Α. και στις άλλες δυτικές χώρες αποκάλυψαν μια ακόμα παράμετρο του προβλήματος: η επί είκοσι και πλέον
χρόνια νεοφιλελεύθερη πολιτική λιτότητας στις αναπτυγμένες χώρες
είχε πλήξει ιδιαίτερα τα συστήματα Δημόσιας Υγιεινής, καθιστώντας τα
θέματα αυτά περισσότερο ατομική, παρά συλλογική/κοινωνική υπόθεση. Ετσι, ο εξοπλισμός, αλλά και οι Κατευθυντήριες Οδηγίες Νοσηλείας των πασχόντων από λοιμώδη νοσήματα είχε επίσης υποστεί «περικοπές»: στις στολές, στην ποιότητα των υλικών κ.ά. Τα προβλήματα αυτά αναδείχθηκαν με δραματικό τρόπο με τους θανάτους του νοσηλευτικού προσωπικού στη Δύση, θέτοντας την ανάγκη αναθεώρησης των
κυρίαρχων νεοφιλελεύθερων πολιτικών που αμφισβητούσαν την κοινωνική αξία χρηματοδότησης των καθολικών συστημάτων Δημόσιας Υγείας.
* Ο κ. Γιώργος Νικολαΐδης είναι Ψυχίατρος στο Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού.
εργασiαυγεία 53
ΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXX
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΡΕΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σας
καλωσορίζει στο Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα στο
εκπαιδευτικό αντικείμενο “Διαχείριση Στρες στον Χώρο Εργασίας”.
Η ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης και πιστοποίησης επαγγελματικών δεξιοτήτων οδήγησε το Κ.Ε.Κ. του
Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο σχεδιασμό των πρωτοποριακών αυτών
Προγραμμάτων Κατάρτισης, με γνώμονα τη διασύνδεση της θεωρητικής με την πρακτική γνώση,
αναπτύσσοντας κυρίως, την εφαρμοσμένη διάσταση των επιστημών στα αντίστοιχα επαγγελματικά πεδία.
Η ανάπτυξη των προγραμμάτων στηρίχτηκε κυρίως:
 στην εμπειρία του Ε.Κ.Π.Α. από πιλοτικά προγράμματα, τα οποία αποτέλεσαν το εφαλτήριο για τη
δημιουργία των Προγραμμάτων εξ Αποστάσεως Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης,
 στη γνώση των καθηγητών του, αλλά και καθηγητών άλλων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων,
 στην πρακτική εμπειρία ειδικευμένων επιστημόνων διεθνούς κύρους,
 στην άρτια και σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή του Ιδρύματος.
Στη συνέχεια, σας παρουσιάζουμε αναλυτικά το πρόγραμμα σπουδών για το εκπαιδευτικό αντικείμενο
“Διαχείριση Στρες στον Χώρο Εργασίας”, τις προϋποθέσεις συμμετοχής σας σε αυτό, καθώς και όλες
τις λεπτομέρειες που πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμες, για να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα του
προγράμματος.
2. ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΕΙΣ: ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. - ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ DQS DIN EN ISO 9001:2008
Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.
Το Κ.Ε.Κ. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι πιστοποιημένο (Κ.Π.
12151701) από τον επίσημο εθνικό φορέα για την ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση του
Εθνικού Κέντρου Πιστοποίησης (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.) της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης στην
Ελλάδα, από τον Οκτώβριο του 2001. Σε συνέχεια της πρώτης απόφασης πιστοποίησης, και σύμφωνα
με τις προβλεπόμενες διαδικασίες σχετικά με την εφαρμογή του Συστήματος Παρακολούθησης και
Αξιολόγησης, το Κ.Ε.Κ. λαμβάνει σε ετήσια βάση, Βεβαίωση Ανανέωσης Πιστοποίησης.
Πιστοποίηση DQS DIN EN ISO 9001:2008
Το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (e-learning) του Κ.Ε.Κ. του Ε.Κ.Π.Α.,
από τον Ιούλιο του 2008, και μετά από σχετική αξιολόγησή του από τον Ελληνικό Οργανισμό
Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ.), διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας, σύμφωνα με το
πρότυπο ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2008.
Από τoν Απρίλιο του 2012 διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας από τον Φορέα
Πιστοποίησης DQS σύμφωνα με το πρότυπο DIN EN ISO 9001:2008.
Η συγκεκριμένη πιστοποίηση τεκμηριώνει με αντικειμενικό τρόπο την ικανότητα του Οργανισμού να
παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα με συνέπεια, διασφαλίζοντας συγχρόνως, την ικανοποίηση των
απαιτήσεων του καταρτιζόμενου. Παράλληλα, η εφαρμογή του συστήματος, μεριμνά για την τήρηση
επιμέρους διεργασιών που εξασφαλίζουν τη διαρκή βελτίωσή του, καθώς και τη συμμόρφωσή του
σύμφωνα με τις απαιτήσεις του τελικού αποδέκτη των παρεχομένων υπηρεσιών εκπαίδευσης.
3. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Η φύση της εργασιακής ζωής έχει αλλάξει σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες με αποτέλεσμα οι
απαιτήσεις στο χώρο εργασίας να είναι περισσότερες από ποτέ. Σχεδόν ένας στους τρεις Ευρωπαίους
εργαζόμενους, δηλαδή περισσότερα από 40 εκατομμύρια άνθρωποι, αναφέρουν ότι πάσχουν από
εργασιακό στρες. Το στρες αυτό προκύπτει από την αλληλεπίδραση των συνθηκών εργασίας και των
ατομικών χαρακτηριστικών των εργαζομένων, η οποία μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στη
βιοψυχοκοινωνική τους υγεία, καθώς και στην απόδοση της αποτελεσματικότητας και της
παραγωγικότητάς τους. Το φαινόμενο αφορά όχι μόνο τους υπαλλήλους, αλλά και τους εργοδότες, τους
διευθυντές, τους προϊσταμένους, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους μαθητευόμενους και τους
εκπαιδευόμενους.
Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Διαχείριση στρες στο χώρο Εργασίας» στοχεύει στην κατανόηση των
γενεσιουργών αιτίων του εργασιακού στρες, στην ανάλυση των συνεπειών του και στην
αποτελεσματική αντιμετώπισή του. Ειδικότερα, στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται τεχνικές και
διαδικασίες που στόχο έχουν να ενημερωθούν οι συμμετέχοντες για τη φύση, τις διεργασίες και τις
συνέπειες του εργασιακού στρες, να μάθουν νέες δεξιότητες ή να ενισχύσουν τις υπάρχουσες για την
αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των στρεσογόνων καταστάσεων, να κατανοήσουν καλύτερα τα
προσωπικά τους όρια, τις αξίες και τα κίνητρά τους και να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες
και την ικανότητα να εργάζονται αποτελεσματικά σε ομάδες.
Το Πρόγραμμα έχει έντονο ψυχοεκπαιδευτικό χαρακτήρα, με την έννοια ότι η αλλαγή επέρχεται ως
αποτέλεσμα ενημέρωσης και χρήσης παραδειγμάτων από την πλευρά του εκπαιδευτή και με την
ανάληψη πρωτοβουλιών και την ενεργητική συμμετοχή των εκπαιδευομένων. Συνεπώς, με την
ολοκλήρωση του προγράμματος, ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να είναι σε θέση όχι μόνο να
αναγνωρίζει τα αίτια και τις συνέπειες του εργασιακού στρες στο άτομο και στους οργανισμούς, αλλά
και να εφαρμόζει θεωρίες, τεχνικές και ερευνητικά αποτελέσματα στην πράξη για την βελτίωση των
συνθηκών στο περιβάλλον εργασίας.
Παράλληλα, θα είναι σε θέση να αναγνωρίζει τα σημάδια του εργασιακού στρες στον εαυτό του
έχοντας στη διάθεσή του έναν οργανωμένο και εξειδικευμένο οδηγό εκτίμησης, πρόληψης και
αντιμετώπισης.
Το εν λόγω εκπαιδευτικό πρόγραμμα απευθύνεται σε ειδικούς ψυχικής υγείας, ψυχολόγους,
ψυχίατρους και κοινωνικούς λειτουργούς (φοιτητές ή επαγγελματίες), που ενδιαφέρονται να
αναπτύξουν τις γνώσεις τους στο χώρο της οργανωτικής ψυχολογίας και της εργασιακής ψυχολογίας
της υγείας και ταυτόχρονα επιθυμούν να εφαρμόσουν τις γνώσεις αυτές στην επαγγελματική τους
δραστηριότητα. Το θεωρητικό υλικό και η εκπαίδευση που προσφέρει το συγκεκριμένο πρόγραμμα
μπορεί να αξιοποιηθεί στην υποστήριξη ατόμων που εμφανίζουν υψηλά επίπεδα εργασιακού στρες,
καθώς και στον συντονισμό ομάδων εργαζομένων.
Παράλληλα, απευθύνεται σε άτομα που αντιμετωπίζουν αντίστοιχες δυσκολίες στο χώρο εργασίας
τους, καθώς και σε οργανισμούς (εταιρείες, επιχειρήσεις, δήμοι κ.ο.κ.) που ενδιαφέρονται να
ενδυναμώσουν τη σωματική και ψυχική ευεξία των εργαζομένων τους, βελτιώνοντας ταυτόχρονα την
απόδοσή τους και μειώνοντας το κόστος εργασίας.
4. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΔΕΚΤΟΙ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ - ΤΡΟΠΟΣ EΝΤΑΞΗΣ
Η έναρξη του Προγράμματος γίνεται με δημόσια αναγγελία (τόσο στον Τύπο, όσο και στο Διαδίκτυο),
όπου καθορίζονται οι διαδικασίες που απαιτούνται για την ένταξη του ενδιαφερόμενου στο
Πρόγραμμα.
Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλλουν:
• απόφοιτοι Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. της ημεδαπής και της αλλοδαπής,
• απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Λόγω του περιορισμένου αριθμού των θέσεων συμμετοχής, θα τηρηθούν αυστηρά τα παρακάτω
κριτήρια επιλογής υποψηφίων.
Κριτήρια Επιλογής Υποψηφίων
• Βαθμός πτυχίου ή Απολυτηρίου Λυκείου,
• Επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας,
• Επιπρόσθετές γνώσεις και ικανότητες (γνώσεις Η/Υ, συμμετοχή σε σεμινάρια, εργασιακή εμπειρία).
Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας http://elearn.elke.uoa.gr. Η
αποδοχή ή η απόρριψή της αίτησης συμμετοχής ανακοινώνεται στον υποψήφιο εκπαιδευόμενο
ατομικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
5. ΤΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ
Η επιτυχής ολοκλήρωση τω τεσσάρων (4) θεματικών ενοτήτων που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο
πρόγραμμα, οδηγεί στη χορήγηση Πιστοποιητικού Επιμόρφωσης στο γνωστικό αντικείμενο
«Διαχείριση στρες στο χώρο Εργασίας». Παρακάτω, παρουσιάζεται αναλυτικά ο τρόπος αξιολόγησης
των εκπαιδευομένων.
6. ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ
Η χρονική διάρκεια του Προγράμματος είναι τέσσερις (4) μήνες, ενώ ο απαιτούμενος “χρόνος
διδασκαλίας” εκτιμάται στις 80 ώρες.
Η οργάνωση της δομής του προγράμματος εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης βασίζεται σε επίπεδο
θεματικών ενοτήτων. Η εκτίμηση του απαιτούμενου “χρόνου διδασκαλίας” αποσκοπεί στην
διευκόλυνση των ενδιαφερομένων αναφορικά με τον υπολογισμό του χρόνου ενασχόλησής τους με το
εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Προκύπτει δε, από τον συνολικό αριθμό των διδακτικών ενοτήτων του
εκπαιδευτικού υλικού, επί την αναγωγή των απαιτούμενων ωρών διδασκαλίας του σε ώρες δια ζώσης
διάλεξης (ανάλογα με τον γνωστικό όγκο και τον βαθμό δυσκολίας του), ανά διδακτική ενότητα. Τα
παραπάνω βασίζονται σε εκτιμώμενα στοιχεία, ενώ, όπως είναι ευνόητο, η τελική εκτίμηση του χρόνου
ενασχόλησης του εκπαιδευομένου, υπόκειται σε υποκειμενικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα το
προηγούμενο γνωστικό του επίπεδο και η προσωπική ικανότητα αφομοίωσης γνώσεων.
Το συνολικό κόστος φοίτησης είναι 700 ευρώ. Τα δίδακτρα καταβάλλονται σε τραπεζικό λογαριασμό
και εκδίδεται απόδειξη είσπραξης στα στοιχεία του μετέχοντα.
Παράλληλα, η δομή των μαθημάτων είναι διαμορφωμένη, έτσι ώστε το εκπαιδευτικό υλικό να:
 καθοδηγεί το σπουδαστή στη μελέτη του,
 προάγει την αλληλεπίδραση του σπουδαστή με το μαθησιακό υλικό,
 επεξηγεί δύσκολα σημεία και έννοιες,
 αξιολογεί και ενημερώνει το σπουδαστή για την πρόοδο του,
 εξειδικεύει τις θεωρητικές γνώσεις με τη χρήση πρακτικών εφαρμογών.
9. ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Η διδασκαλία στα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του ΚΕΚ διεξάγεται μέσω του
διαδικτύου, προσφέροντας στον εκπαιδευόμενο «αυτονομία», δηλαδή δυνατότητα μελέτης ανεξαρτήτως
περιοριστικών παραγόντων, όπως η υποχρέωση της φυσικής του παρουσίας σε συγκεκριμένο χώρο
και χρόνο.
Το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος διατίθεται σταδιακά, ανά διδακτική ενότητα, μέσω ειδικά
διαμορφωμένων ηλεκτρονικών τάξεων. Κατά την εξέλιξη κάθε θεματικής ενότητας αναρτώνται σε σχετικό
link οι απαραίτητες για την ομαλή διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας ανακοινώσεις, όπως:
 Το Χρονοδιάγραμμα υποβολής των ασκήσεων το οποίο περιλαμβάνει τις ημερομηνίες διάθεσης των
ενοτήτων και τις προθεσμίες υποβολής των αντίστοιχων tests,
 Ο Οδηγός Μελέτης ανά Διδακτική Ενότητα που στοχεύει στην διευκόλυνση της οργάνωσης της
μελέτης του εκπαιδευόμενου,
 Η Τελική Εργασία η οποία διατίθεται κατά την ολοκλήρωση της θεματικής ενότητας (εφόσον το
απαιτεί η φύση του μαθήματος) και αφορά το σύνολο της διδακτέας ύλης. Ο εκπαιδευόμενος, αφού
ολοκληρώσει τη μελέτη της εκάστοτε διδακτικής ενότητας, καλείται να υποβάλει ηλεκτρονικά, το
αντίστοιχο τεστ. Τα τεστ περιλαμβάνουν ερωτήσεις αντιστοίχισης ορθών απαντήσεων, πολλαπλής
επιλογής, αληθούς/ψευδούς δήλωσης, ή upload, όπου ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να διατυπώσει
και να επισυνάψει την απάντησή του.
Παράλληλα, παρέχεται πλήρης εκπαιδευτική υποστήριξη δεδομένου ότι ο εκπαιδευόμενος μπορεί να
απευθύνεται ηλεκτρονικά (για το διάστημα που διαρκεί το εκάστοτε μάθημα) στον ορισμένο εκπαιδευτή
του, μέσω ενσωματωμένου στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού συστήματος επικοινωνίας, για την άμεση
επίλυση αποριών σχετιζόμενων με τις θεματικές ενότητες και τις ασκήσεις αξιολόγησης.
Τέλος, το εκπαιδευτικό υλικό παρέχεται και σε ηλεκτρονική μορφή (e-book), προκειμένου να
διευκολυνθούν οι εκπαιδευόμενοι σε περιπτώσεις που προτιμούν την έντυπη έκδοσή του.
Διδακτική Ενότητα 3. Παράγοντες στρες που αφορούν το εργασιακό περιβάλλον
Σε αυτή τη διδακτική ενότητα παρουσιάζονται οι αιτίες στρες που σχετίζονται με το χώρο εργασίας. Η
ανάπτυξη της θεματικής αυτής βασίζεται στους ακόλουθους κεντρικούς άξονες: οι εσωτερικοί
παράγοντες της δουλειάς, ο ρόλος του εργαζόμενου στον οργανισμό, οι εργασιακές σχέσεις, οι
δυνατότητες εξέλιξης, η δομή και το κλίμα του οργανισμού. Μέσα από θεωρητικές αναφορές αλλά και
πλήθος ερευνητικών δεδομένων, οι εκπαιδευόμενοι θα εξοικειωθούν με τους παράγοντες αυτούς ώστε
να μπορούν να αναδείξουν τα σημεία που δυσχεραίνουν ή διευκολύνουν τη διαχείριση του εργασιακού
στρες.
Διδακτική Ενότητα 4. Αλληλεπίδραση σπιτιού-εργασίας
Η εν λόγω ενότητα στοχεύει στην ανάλυση ενός εξειδικευμένου παράγοντα εργασιακού στρες, στη
μεταφορά των προβλημάτων της εργασίας στο σπίτι και το αντίστροφο. Σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα
επιβεβαιώνουν ότι πολύ συχνά η εργασία επηρεάζει την οικογενειακή ζωή και άλλες φορές τα
προβλήματα που υπάρχουν στο σπίτι επηρεάζουν την απόδοσή μας στη δουλειά. Αυτό που
επιδιώκεται εδώ είναι η παρουσίαση των μηχανισμών που λαμβάνουν χώρα στην αλληλεπίδραση
αυτή, καθώς και της σύγκρουσης που επέρχεται όταν οι πιέσεις που δέχεται το άτομο από τη δουλειά
του είναι ασυμβίβαστες με αυτές της οικογένειάς του, με αποτέλεσμα η συμμετοχή του στον έναν ρόλο
να δυσκολεύει τη συμμετοχή του στον άλλο.
Διδακτική Ενότητα 5. Οικονομική κρίση και εργασιακό στρες
Σκοπός της παρούσας ενότητας είναι η αναλυτική περιγραφή ενός θέματος που απασχολεί ιδιαίτερα
τόσο τους ειδικούς ψυχικής υγείας, όσο και το σύνολο των σημερινών εργαζόμενων, ανεξαρτήτου
ηλικίας και αντικειμένου. Καθίσταται ιδιαίτερης σημασίας στην περίοδο της κρίσης οι εκπαιδευόμενοι
να κατανοήσουν την επίδραση που ασκεί στο άτομο η αίσθηση του μη ελέγχου στην εργασία, η
ανασφάλεια, η απουσία προοπτικής και εξέλιξης, ο φόβος της ανεργίας, οι οικονομικές δυσκολίες και
οι υψηλές απαιτήσεις χωρίς ανταμοιβή. Παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένο άγχος,
που με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη.
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΥ ΣΤΡΕΣ
10. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (HELP DESK)
Διδακτική Ενότητα 1. Συνέπειες του εργασιακού στρες για τον εργαζόμενο
Μέσω του ενσωματωμένου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα συστήματος επικοινωνίας, ο εκπαιδευόμενος
έχει επίσης τη δυνατότητα να απευθυνθεί στην Διοικητική ή Τεχνική Υποστήριξη του προγράμματος,
ανάλογα με τη φύση του ζητήματος που τον απασχολεί.
Κάθε άνθρωπος βιώνει το στρες με διαφορετικό τρόπο. Το επακόλουθο άγχος μπορεί να προκαλέσει
πολλά προβλήματα σε προσωπικό επίπεδο. Για παράδειγμα, μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργικές
συμπεριφορές στο χώρο εργασίας και να βλάψει τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων. Σε
αυτή την ενότητα παρουσιάζονται τα συμπτώματα και οι συνέπειες του εργασιακού στρες στο άτομο.
Ειδικότερα, αναλύονται τα συμπτώματα συμπεριφοράς, τα σωματικά, τα γνωστικά και τα
συναισθηματικά συμπτώματα. Οι συνέπειες αφορούν ειδικά θέματα, όπως είναι η ικανοποίηση από
την εργασία, οι ασθένειες που συνδέονται με υψηλά επίπεδα στρες και τα εργατικά ατυχήματα.
11. ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ
Σε κάθε διδακτική ενότητα ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να επιλύει και να υποβάλλει ηλεκτρονικά το
αντίστοιχο τεστ, τηρώντας το χρονοδιάγραμμα που έχει δοθεί από τον εκπαιδευτή του. Η βαθμολογία
προηγούμενων διδακτικών ενοτήτων ανακοινώνεται στον εκπαιδευόμενο πριν την προθεσμία
υποβολής του τεστ της επόμενης ενότητας.
Η κλίμακα βαθμολογίας κυμαίνεται από 0 έως 100%. Συνολικά, η βαθμολογία κάθε θεματικής ενότητας
προκύπτει κατά το 60% από τις ασκήσεις αξιολόγησης και κατά το υπόλοιπο 40% από την τελική
εργασία, η οποία εκπονείται στο τέλος του συγκεκριμένου μαθήματος και εφόσον το απαιτεί η φύση
αυτού.
Η χορήγηση του Πιστοποιητικού Επιμόρφωσης πραγματοποιείται, όταν ο εκπαιδευόμενος λάβει σε
όλα τα μαθήματα βαθμό μεγαλύτερο ή ίσο του 50%.
Σε περίπτωση που η συνολική βαθμολογία ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων δεν ξεπερνά το 50%, ο
εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα επανεξέτασης των μαθημάτων αυτών μετά την ολοκλήρωση της
εκπαιδευτικής διαδικασίας του προγράμματος. Η βαθμολογία που θα συγκεντρώσει κατά τη
διαδικασία επανεξέτασής του είναι και η οριστική για τα εν λόγω μαθήματα, με την προϋπόθεση ότι
ξεπερνά εκείνη που συγκέντρωσε κατά την κανονική διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε
διαφορετική περίπτωση διατηρείται η αρχική βαθμολογία.
12. ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ - ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ
Πέρα από την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος για τη χορήγηση του Πιστοποιητικού
απαιτούνται τα εξής:
Διδακτική Ενότητα 2. Συνέπειες του εργασιακού στρες για τον οργανισμό
Το εργασιακό στρες δεν επηρεάζει μόνο τους εργαζόμενους αλλά και τους οργανισμούς. Στις ενδείξεις
ότι μια επιχείρηση έχει πρόβλημα περιλαμβάνονται ο υψηλός ρυθμός αλλαγής του προσωπικού, οι
πολλές απουσίες, η μειωμένη εργασιακή απόδοση, η μικρή τήρηση των προθεσμιών και τα παράπονα
των πελατών. Στη συγκεκριμένη ενότητα αναλύονται οι συνέπειες του εργασιακού στρες στην εύρυθμη
και αποτελεσματική λειτουργία του οργανισμού, καθώς και στις σχέσεις των εργαζομένων μεταξύ τους.
Διδακτική Ενότητα 3. Επαγγελματική εξουθένωση
Ένας από τους βασικούς κινδύνους της χρόνιας έκθεσης των εργαζομένων σε υψηλά επίπεδα άγχους
είναι η ανάπτυξη του συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης. Στόχος της ενότητας αυτής είναι η
αποτελεσματική και έγκαιρη διάγνωση του φαινομένου, η παρουσίαση ερευνών που αφορούν σε
επαγγέλματα «υψηλού κινδύνου» και η πρόληψη εμφάνισης του συνδρόμου. Στόχος που θα επιτευχθεί
μέσα από τον προσεκτικό ορισμό και την ανάλυση των βασικών συμπτωμάτων που υποδεικνύει η
βιβλιογραφία.
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΥ ΣΤΡΕΣ
Διδακτική Ενότητα 1. Διαχείριση άγχους στο χώρο εργασίας
Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης
Η διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Εκπαιδευόμενου στοχεύει στη διασφάλιση της
ποιότητας των παρεχομένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, εξουσιοδοτημένο στέλεχος του
Κ.Ε.Κ., επικοινωνεί τηλεφωνικώς με ένα τυχαίο δείγμα εκπαιδευόμενων, προκειμένου να διαπιστωθεί
εάν συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές διαδικασίες του προγράμματος, εάν αντιμετώπισαν προβλήματα σε
σχέση με το εκπαιδευτικό υλικό, την επικοινωνία με τον ορισμένο εκπαιδευτή τους, καθώς και με τη
γενικότερη μαθησιακή διαδικασία. Η τηλεφωνική επικοινωνία διεξάγεται με την ολοκλήρωση του
εκάστοτε προγράμματος, ενώ η μέση χρονική διάρκειά της συγκεκριμένης διαδικασίας είναι περίπου
2-3 λεπτά.
Σε περίπτωση μη συμμετοχής του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου
Ταυτοποίησης, εφόσον κληθεί, ή μη ταυτοποίησής του κατά τη διεξαγωγή της, δεν χορηγείται το
πιστοποιητικό σπουδών, ακόμα και αν η βαθμολογία που έχει συγκεντρώσει ο εγγεγραμμένος στο
πρόγραμμα είναι προβιβάσιμη.
Στο τρίτο μάθημα του προγράμματος, με βάση τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει οι εκπαιδευόμενοι στα
μαθήματα που προηγήθηκαν, ξεκινά βήμα προς βήμα η διαχείριση του εργασιακού στρες. Οι μέθοδοι
που παρουσιάζονται συνθέτουν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρέμβασης, που βασίζεται κυρίως
στις αρχές της γνωσιακής-συμπεριφορικής θεωρίας. Στην ενότητα αυτή, δίνονται ερεθίσματα μέσα από
βιωματικές ασκήσεις, μελέτη περιπτώσεων και ερωτηματολόγια, ώστε ο κάθε εκπαιδευόμενος να
αυτοαξιολογήσει τα επίπεδα του στρες του και να διαμορφώσει τακτικές αντιμετώπισής του.
Παράλληλα, δίνεται η ευκαιρία στους επαγγελματίες να εκπαιδευτούν στο πρόγραμμα διαχείρισης
άγχους μέσω της διαδικασίας της βιωματικής μάθησης. Η βιωματική μάθηση αποτελεί έναν
εναλλακτικό τρόπο εκπαίδευσης που επεκτείνεται πέρα από τη θεωρητική γνώση, την απομνημόνευση
και τη στείρα διδασκαλία. Στόχος της είναι να φέρει τον εκπαιδευόμενο σε άμεση επαφή με το
αντικείμενο μάθησης, μέσα από την έρευνα, την αυτοπαρατήρηση, την ενεργή συμμετοχή και τον
προβληματισμό.
Διδακτική Ενότητα 2. Διαχείριση θυμού - Διεκδικητική συμπεριφορά
Αποπληρωμή του συνόλου των διδάκτρων
Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να μην έχει οικονομικής φύσεως εκκρεμότητες. Σε περίπτωση που
υπάρχουν τέτοιες, το πιστοποιητικό σπουδών διατηρείται στο αρχείο της Γραμματείας, για εύλογο
χρονικό διάστημα και μέχρι την κάλυψη της εκκρεμότητας. Προαιρετικά οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να
συμμετέχουν:
 στη διαδικασία αξιολόγησης προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων
Η διαδικασία αξιολόγησης των προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων διεξάγεται ηλεκτρονικά
μέσω του συνδέσμου http://elearn.elke.uoa.gr/eval, όπου ο μετέχων μπορεί να δει σύντομη περιγραφή
των εν λόγω προγραμμάτων, καθώς και να υποβάλλει ηλεκτρονικά τη φόρμα ταξινόμησής τους, με
βάση το βαθμό προτίμησης που τους αποδίδει. Στοχεύει δε, στη μελέτη και τον σχεδιασμό ενεργειών,
προς την κατεύθυνση της κάλυψης πραγματικών εκπαιδευτικών αναγκών, σύμφωνα με τη φιλοσοφία
του Προγράμματος e-learning του Ε.Κ.Π.Α.
 στη διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των
εκπαιδευτικών προγραμμάτων
Η διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του συνδέσμου http://elearn.elke.uoa.gr/evalprograms
από τον εκπαιδευόμενο μετά την περάτωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στόχος της εν λόγω
διαδικασίας αξιολόγησης είναι αφενός η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη
διενέργεια της μαθησιακής διαδικασίας και αφορούν την εκπαιδευτική, γραμματειακή και τεχνική
υποστήριξη και αφετέρου στη μελέτη και το σχεδιασμό ενεργειών προς την κατεύθυνση της διαρκούς
αναβάθμισης του Προγράμματος e-learning του Ε.Κ.Π.Α., μέσω της ανάπτυξης νέων εκπαιδευτικών
εργαλείων για την αποτελεσματικότερη αφομοίωση των προσφερόμενων γνώσεων, καθώς και στη
διασφάλιση της πρακτικής εφαρμογής αυτών, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας.
13. ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
Οι συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού είναι μέλη Δ.Ε.Π. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου
Αθηνών ή και ειδικοί εμπειρογνώμονες με ιδιαίτερη συγγραφική καταξίωση, οι οποίοι κατέχουν πολύ
βασικό ρόλο στην υλοποίηση του προγράμματος. Συγγράφουν τα βασικά κείμενα και αναλαμβάνουν την
επιστημονική ευθύνη για την μετατροπή του εκπαιδευτικού υλικού σε e-learning μορφή.
Η αντιμετώπιση του στρες προϋποθέτει την αναγνώριση των συναισθημάτων μας, την αποδοχή και την
έκφρασή τους. Στην ενότητα αυτή βασικός στόχος είναι η προσέγγιση του θυμού ως μια φυσιολογική
ανθρώπινη αντίδραση, που όμως συνοδεύεται από λειτουργικούς και δυσλειτουργικούς τρόπους
έκφρασης. Προκειμένου να μάθουν οι συμμετέχοντες να προστατεύουν τους εαυτούς τους από μη
βοηθητικές αντιδράσεις, εκπαιδεύονται στην αναγνώριση και προστασία των δικαιωμάτων τους,
θέτοντας με αυτό τον τρόπο τα όρια τους και διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες ζωής και εργασίας.
Διδακτική Ενότητα 3. Τεχνικές επίλυσης προβλήματος και διαχείριση χρόνου
Στόχος της ενότητας αυτής είναι η εκμάθηση και εξάσκηση των εκπαιδευομένων στη χρήση συγκεκριμένων
τεχνικών που θα τους βοηθήσουν στην καλύτερη διαχείριση του περιβάλλοντος και συγκεκριμένα στη
χρήση τεχνικών επίλυσης προβλημάτων και διαχείρισης χρόνου. Στο σημείο αυτό γίνεται αντιληπτό ότι με
μικρές αλλαγές που γίνονται σταθερά και σε βάθος χρόνου, ο εκπαιδευόμενος καταφέρνει να μειώσει τα
επίπεδα στρες και να βελτιώσει την ψυχική και σωματική του υγεία, καθώς και την απόδοσή του.
Διδακτική Ενότητα 4. Μέθοδοι χαλάρωσης και ψυχοσωματικής ευεξίας
Στην ενότητα αυτή, οι εκπαιδευόμενοι εξασκούνται στην εφαρμογή τεχνικών νευρομυϊκής χαλάρωσης,
διαφραγματικής αναπνοής, απόσπασης της προσοχής και καθοδηγούμενης φαντασίας. Επιπλέον,
ενημερώνονται για τη σημασία της φροντίδας του εαυτού μέσω της σωστής διατροφής, της άσκησης
και του ύπνου. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στη φροντίδα της συναισθηματικής μας υγείας μέσω της
κοινωνικής στήριξης και της ψυχοθεραπευτικής βοήθειας.
Διδακτική Ενότητα 5. Οργανωσιακή διαχείριση εργασιακού στρες
Η τελευταία διδακτική ενότητα του μαθήματος αποσύρει την προσοχή της από τα ατομικά
χαρακτηριστικά και τις προσωπικές δυνατότητες των εργαζομένων και επικεντρώνεται στο ρόλο του
οργανισμού. Επεξηγεί τους μηχανισμούς μέσω των οποίων η οργάνωση και ο σχεδιασμός της
εργασίας μπορούν καταλυτικά να επηρεάσουν το εργασιακό στρες των εργαζομένων. Παράλληλα,
βάσει της διεθνούς εργασιακής εμπειρίας, προσφέρει στρατηγικές προκειμένου κάθε εκπαιδευόμενος
να είναι σε θέση να σχεδιάσει έναν οργανωτικό τρόπο καταπολέμησης του στρες. Ο εργοδότης με τη
σειρά του, θα μπορεί επίσης να δημιουργήσει το κατάλληλο εργασιακό περιβάλλον για τους
εργαζόμενούς του. Βασικοί άξονες αποτελούν η εκτίμηση κινδύνων, ο επανασχεδιασμός της εργασίας,
η παροχή κινήτρων, η επιβράβευση, η εκπαίδευση και ο συνδυασμός των απαιτήσεων της δουλειάς με
τις δυνατότητες των υπαλλήλων.
14. Ο ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΟΜΑΔΙΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Ο Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος του Προγράμματος είναι ο κ. Θωμάς Παπαρρηγόπουλος, Αναπληρωτής
Καθηγητής Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος έχει την
ευθύνη για το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της ακαδημαϊκής διαδικασίας για το
συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Διδακτική Ενότητα 1. Ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΣΤΡΕΣ
Η βασική θεματική του τέταρτου μαθήματος αφορά την εκπαίδευση στην ανάπτυξη της ομαδικότητας
και συνεργασίας μεταξύ των εργαζομένων, στην αντιμετώπιση συγκρούσεων και στην ανάδειξη της
επικοινωνίας ως μοχλού αντίστασης στην εκκόλαψη του εργασιακού στρες. Σκοπός της ενότητας είναι
η εισαγωγή των εκπαιδευομένων στην έννοια της ομάδας και η κατανόηση των διαφορετικών
παραγόντων που επιδρούν στη διαμόρφωση και τη λειτουργία της.
7. ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ
Διδακτική Ενότητα 1. Ορισμός και θεωρητικό πλαίσιο του εργασιακού στρες
Διδακτική Ενότητα 2. Κοινωνικές δεξιότητες στο χώρο εργασίας
Τα προαπαιτούμενα για την παρακολούθηση του Προγράμματος από τους εκπαιδευόμενους είναι:
 Πρόσβαση στο Διαδίκτυο,
 Κατοχή προσωπικού e-mail,
 Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Σκοπός της πρώτης ενότητας είναι η εισαγωγή των εκπαιδευομένων στην ευρύτερη έννοια του στρες
και ειδικότερα του στρες στο χώρο εργασίας. Παρουσιάζονται οι σημαντικότερες θεωρητικές
προσεγγίσεις που έχουν συμβάλλει στην κατανόηση του βασικού συναισθήματος που συνοδεύει το
φαινόμενο του άγχους. Συγκεκριμένα, περιγράφεται η οπτική της γνωσιακής-συμπεριφορικής, της
ψυχοδυναμικής και της συστημικής θεωρίας. Σημαντική είναι η διάκριση μεταξύ φυσιολογικού και
παθολογικού άγχους, καθώς και η αναφορά στις προσαρμοστικές λειτουργίες του άγχους.
Έρευνες ήδη από τη δεκαετία του ’70 έδειξαν ότι η επιτυχία στην επαγγελματική σταδιοδρομία δεν
επηρεάζεται τόσο από τη διανοητική ευφυΐα, όπως ήταν ευρέως αποδεκτό μέχρι τότε, όσο από
ικανότητες κοινωνικού χαρακτήρα, που αφορούν τις διανθρώπινες σχέσεις και τα συναισθήματα, όπως
είναι η ικανότητα να κατανοούμε τη θέση των άλλων, καθώς και να χειριζόμαστε τα δικά μας
συναισθήματα προκειμένου να επικοινωνούμε δημιουργικά. Στην ενότητα αυτή οι συμμετέχοντες
εκπαιδεύονται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων αυτών, με γνώμονα το μοντέλο του Goleman για τη
συναισθηματική νοημοσύνη.
8. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ
Το περιεχόμενο του κάθε θεματικής ενότητας που βρίσκεται στο Διαδίκτυο αφορά στα κύρια σημεία της
θεωρίας και είναι εμπλουτισμένο κυρίως με τα εξής:
 παραδείγματα,
 λυμένες ασκήσεις,
 ασκήσεις αυτοαξιολόγησης,
 μελέτες περιπτώσεων πάνω σε πραγματικά δεδομένα,
 πρόσθετη βιβλιογραφία.
Μέσω του συγκεκριμένου τρόπου παρουσίασης των θεματικών ενοτήτων επιτυγχάνεται η εμπέδωση
της θεωρίας με έναν πιο εποικοδομητικό τρόπο απ’ ότι σε ένα “παραδοσιακού” τύπου έντυπο.
15. ΠΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ Η ΥΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Διδακτική Ενότητα 2. Παράγοντες στρες που αφορούν το άτομο
Διδακτική Ενότητα 3. Διαχείριση κρίσεων στο χώρο εργασίας
Αντικείμενο της παρούσας ενότητας είναι η ανάλυση των πηγών στρες που σχετίζονται με τον ίδιο τον
εργαζόμενο. Παράγοντες όπως είναι το φύλο, η ηλικία, το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, η
οικογενειακή κατάσταση, τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας, και τα προβλήματα σωματικής ή/και
ψυχικής υγείας παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη, συντήρηση και επιδείνωση των επιπέδων
εργασιακού στρες. Βασικός στόχος είναι οι εκπαιδευόμενοι να μπορούν να αναγνωρίσουν και να
κατανοήσουν τους προσωπικούς παράγοντες εργασιακού στρες τόσο στους ίδιους, όσο και στους
ανθρώπους που θα κληθούν να παρέχουν βοήθεια και υποστήριξη.
Η συγκεκριμένη ενότητα απασχολεί ένα μεγάλος μέρος εργαζομένων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες
στο χώρο εργασίας. Στοχεύει στην εξοικείωση με τα χαρακτηριστικά και τους τρόπους διαχείρισης της
κρίσης, εισάγοντάς τους στην έννοια της παγίωσης ρόλων, στη διαφορετικότητα και στις δυσκολίες
επικοινωνίας. Ουσιαστικά, κάθε εκπαιδευόμενος μέσα από τη θεωρητική προσέγγιση των θεμάτων, τα
παραδείγματα και την επεξεργασία προσωπικών εμπειριών, έχει τη δυνατότητα να κατανοήσει και να
συμβάλει στην αντιμετώπιση των εργασιακών κρίσεων.
εργασiαυγεία
ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.)
jjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjj
ΗΞxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxΗ
http://www.iatrikiergasias.gr/index.php?mod=article&cat=newspaper http://utopia.duth.gr/~tconstan/
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Τα κείμενα και τα άρθρα που δημοσιεύονται δεν εκφράζουν αναγκαστικά τις απόψεις του
Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος
χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ
Εκδότης (Υπεύθυνος σύμφωνα με το Νόμο): Θ.Κ. Κωνσταντινίδης <[email protected]>
Ειδικός Ιατρός Εργασίας, Καθηγητής Τμήμ. Ιατρικής Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
Ιατρός
Εργασίας
Διεύθυνση: Λιοσίων 143 και Θειρσίου 6, 6ος όροφος, Πλατεία Αττικής, Αθήνα 10445
Εργαστήριο Υγιεινής και Προστασίας Περιβάλλοντος, Συγκρότημα Προκλινικών Εργαστηρίων
Ιατρικής Δ.Π.Θ., κτίριο 2, 1ος όροφος, Πανεπιστημιούπολη, Δραγάνα, Αλεξανδρούπολη 68100
χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ»
χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχψ ψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψψ χχχχχχχχχχχχ
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΠΛΟΙΑ
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
Εφαρμογή του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού - Καταχώρηση και έκδοση Πιστοποιητικών Υγειονομικού Ελέγχου/Απαλλαγής Μέτρων
Υγειονομικού Ελέγχου πλοίων σε βάση δεδομένων των Ευρωπαϊκών κρατών - Ορισμός Λιμένων υπεύθυνων για διαχείριση περιστατικών
αιμορραγικού πυρετού Εμπολα.
Σχετικά:
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ
Το Τμήμα Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Πατρών, ανακοινώνει ότι κατά
το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 πρόκειται να λειτουργήσει Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στη
«Δημόσια Υγεία» (ΦΕΚ 2221/13.08.2014).
Το Π.Μ.Σ. οδηγεί στην απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στη «Δημόσια
Υγεία» στις ακόλουθες κατευθύνσεις: Α. Περιβάλλον, Β. Κοινωνική Ιατρική. Η επιλογή της κατεύθυνσης γίνεται μετά το πέρας του πρώτου εξαμήνου σπουδών.
1. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ
Στο Π.Μ.Σ., λόγω της ευρύτητας και της διεπιστημονικότητας του αντικειμένου της Δημόσιας Υγείας,
γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι Α.Ε.Ι. (Πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι.) της ημεδαπής ή ομοταγών
αναγνωρισμένων ιδρυμάτων της αλλοδαπής συναφούς γνωστικού αντικείμενου. Ειδικότερα γίνονται
δεκτοί, εφόσον πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιτυχή παρακολούθηση των
μαθημάτων και της διπλωματικής εργασίας, πτυχιούχοι των Α.Ε.Ι. από Πανεπιστήμια της ημεδαπής ή
αντίστοιχων τμημάτων της αλλοδαπής των Τμημάτων Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Φαρμακευτικής,
Νοσηλευτικής, Κτηνιατρικής, Βιολογίας, Χημείας, Γεωπονίας, Μηχανικών Περιβάλλοντος, Οικονομικών της Υγείας, Νομικής, καθώς και συναφών Τμημάτων Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι. της ημεδαπής
και ομοταγών αναγνωρισμένων ιδρυμάτων της αλλοδαπής, των οποίων το πτυχίο έχει αναγνωριστεί
από το Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.
Αίτηση μπορούν να υποβάλουν και τελειόφοιτοι των παραπάνω Τμημάτων της ημεδαπής, με την
προϋπόθεση ότι θα έχουν προσκομίσει βεβαίωση περάτωσης σπουδών κατά το χρόνο κρίσης τους
από τη Σ.Ε. του Προγράμματος. Στην περίπτωση αυτή, οι επιλεγέντες θα πρέπει να προσκομίσουν
αντίγραφο του πτυχίου ή Διπλώματός τους μέχρι τη λήξη των εγγραφών.
2. ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΙΣΑΚΤΕΩΝ
Ο αριθμός των εισακτέων ορίζεται κατ’ ανώτατο όριο στους σαράντα (40) και για το πρώτο έτος 20142015 στους 30.
3. ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ:
Η χρονική διάρκεια του Μ.Δ.Ε. ορίζεται σε τρία (3) εξάμηνα.
4. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ:
Οι υποψήφιοι θα πρέπει να υποβάλουν στη Γραμματεία του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου
Πατρών (Ισόγειο Κτιρίου Προκλινικών Λειτουργιών) τα παρακάτω δικαιολογητικά:
 Αίτηση έντυπη (επισυνάπτεται, επίσης χορηγείται από τη Γραμματεία του Τμήματος Ιατρικής του
Πανεπιστημίου Πατρών και στους ιστότοπους του προγράμματος www.publichealth.med.upatras.gr
και του Τμήματος Ιατρικής www.med.upatras.gr.
 Σύντομο βιογραφικό σημείωμα.
 Φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου.
 Αντίγραφο πτυχίου ή διπλώματος, με αναγνώριση από τον Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. εφ’ όσον έχει αποκτηθεί
από Α.Ε.Ι. της αλλοδαπής.
 Πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας.
 Αποδεικτικά στοιχεία (διπλώματα, αντίγραφα αποτελεσμάτων εξετάσεων) γνώσης μιας ξένης γλώσσας ή της Ελληνικής για τους αλλοδαπούς.
 Τρεις συστατικές επιστολές σε φακέλους σφραγισμένους από τους συντάξαντες (ονοματεπώνυμο,
τίτλος, διεύθυνση και τηλέφωνο του συντάξαντος αναγράφονται και στην αίτηση του υποψηφίου).
 Περίληψη διπλωματικής εργασίας (εφ’ όσον υπάρχει).
 Αντίγραφα επιστημονικών δημοσιεύσεων και πιστοποιητικά συμμετοχής σε ερευνητικά προγράμματα, σχετικής εμπειρίας κλπ (εφ’ όσον υπάρχουν).
Οι αιτήσεις και τα απαραίτητα δικαιολογητικά πρέπει να κατατεθούν το αργότερο μέχρι και την
Τετάρτη 28η Ιανουαρίου 2015, από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο ή νομίμως εξουσιοδοτημένο
εκπρόσωπό του, ή ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή σε φάκελο με την ένδειξη: «Αίτηση
Υποψηφιότητας Π.Μ.Σ. Δημόσια Υγεία» στη Γραμματεία του Τμήματος Ιατρικής (ισόγειο κτιρίου
Προκλινικών Λειτουργιών).
5. ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΙΣΑΚΤΕΩΝ
Η επιλογή των μεταπτυχιακών φοιτητών θα γίνει από την Επιτροπή Επιλογής (Ε.Ε.) των εισακτέων με
συνεκτίμηση των παρακάτω κριτηρίων και προϋποθέσεων:
Α) Βαθμός διπλώματος ή πτυχίου (θα εξετάζεται κατά περίπτωση η συνάφεια του διπλώματος ή
πτυχίου με την ειδίκευση του Προγράμματος).
Β) Βαθμολογία στα προπτυχιακά μαθήματα σχετικά με το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών.
Γ) Επίδοση σε τυχόν διπλωματική εργασία.
Δ) Τυχόν ερευνητική δραστηριότητα, σχετική εμπειρία και δημοσιεύσεις.
Ε) Συστατικές επιστολές (3).
ΣΤ) Αξιολόγηση επιλεγμένων υποψηφίων με συνέντευξη ενώπιον της Επιτροπής Επιλογής. Η
συνέντευξη προβλέπεται να πραγματοποιηθεί στις 4 και 5 Φεβρουαρίου 2015.
Ζ) Καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας, καθώς και της ελληνικής για τους αλλοδαπούς, η οποία
πιστοποιείται από αναγνωρισμένο τίτλο σπουδών ή με ειδική εξέταση.
6. ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ
Στο πλαίσιο της λειτουργίας του Μ.Π.Σ. προβλέπονται υποτροφίες (για υποψήφιους με χαμηλά
εισοδηματικά κριτήρια) και υποτροφίες - αριστείας.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Α. Πανεπιστήμιο Πατρών, Γραμματεία Τμήματος Ιατρικής, Ισόγειο κτιρίου Προκλινικών Λειτουργιών,
26500 Ρίο Αχαΐας, Τηλ.: 2610969114, Fax: 2610996103.
Β. Στην ιστοσελίδα του Τμήματος Ιατρικής: www.med.upatras.gr.
Γ. Στην ιστοσελίδα του προγράμματος: www.publichealth.med.upatras.gr.
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Υποβολή αιτήσεων μέχρι: 28 Ιανουαρίου 2015
Ημερομηνία Συνεντεύξεων: 4-5 Φεβρουαρίου 2015
Ημερομηνία γνωστοποίησης αποτελεσμάτων: 13 Φεβρουαρίου 2015
Υποβολή Δικαιολογητικών επιτυχόντων: 16-20 Φεβρουαρίου 2015
Εναρξη μαθημάτων: 2 Μαρτίου 2015
Λήξη μαθημάτων: 5 Ιουνίου 2015
Εξεταστική περίοδος: 15-26 Ιουνίου 2015
1. Ο Νόμος 3991/2011 (ΥΕΚ 162/Α’/25.07.2011)
Κύρωση του αναθεωρημένου Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού του Παγκόσμιου Οργανισμού
Υγείας.
2. Η υπ’ αρ. πρωτ. Υ1.Γ.Π.οικ.96543/11.07.2008
Εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας «Εφαρμογή Αναθεωρημένου ΔΥΚ 2005 - Καθορισμός λίστας
λιμανιών για την έκδοση των Πιστοποιητικών
βάσει του Αναθεωρημένου ΔΥΚ».
3. Η υπ’ αριθ. πρωτ. Υ1.Γ.Π.120151/10.09.2008
Εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας «Έκδοση πιστοποιητικών υγειονομικού ελέγχου - απαλλαγής μέτρων υγειονομικού ελέγχου των πλοίων
εσωτερικής ναυσιπλοΐας».
4. Η υπ’ αριθ. πρωτ. Υ1.Γ.Π.43468/23.06.2009
Εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας «Συμπλήρωση
καταλόγου αρμοδίων λιμανιών έκδοσης πιστοποιητικών υγειονομικού ελέγχου - απαλλαγής μέτρων υγειονομικού ελέγχου, με βάση τον Αναθεωρημένο ΔΥΚ 2005».
5. Η υπ’ αρ. πρωτ. Υ1/Γ.Π.οικ. 121468/07.11.2011
Εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας «Συμπλήρωση καταλόγου λιμένων εξουσιοδοτημένων για την έκδοση Πιστοποιητικών Υγειονομικού Ελέγχου - Απαλλαγής Μέτρων Υγειονομικού Ελέγχου πλοίων»
(ΑΔΑ: 45ΒΜΘ-3ΞΡ).
6. Η υπ’ αρ. πρωτ. Υ1/Γ.Π.οικ. 26628/29.05.2012
Εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας «Συμπλήρωση καταλόγου λιμένων εξουσιοδοτημένων για την έκδοση Πιστοποιητικών Υγειονομικού Ελέγχου - Απαλλαγής Μέτρων Υγειονομικού Ελέγχου πλοίων
για πλοία εσωτερικής ναυσιπλοΐας» (ΑΔΑ:
Β4ΡΠΘ-2Α4).
7. Η υπ’ αριθ. πρωτ. Υ1/Γ.Π. 64426/18.07.2012
Εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας «Συμπλήρωση καταλόγου λιμένων εξουσιοδοτημένων για την έκδοση Πιστοποιητικών Υγειονομικού Ελέγχου - Απαλλαγής Μέτρων Υγειονομικού Ελέγχου πλοίων
για πλοία εσωτερικής ναυσιπλοΐας» (ΑΔΑ:
Β41ΙΘ-ΜΛ8).
8. Η υπ’ αρ. πρωτ.Υ1/Γ.Π.οικ. 95662/03.11.2014
(ΑΔΑ: Ω3Ε9Θ-Ι03) εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας
με θέμα «Ενίσχυση επιπέδου ετοιμότητας
λιμένων της χώρας για τον αιμορραγικό πυρετό
Ebola».
9. Η υπ’ αρίθμ. Απόφαση C (2012) 4810 Final
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 05.07.2012 για
την επιχορήγηση προτάσεων το έτος 2012 στο
πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος για την
υγεία (2008-2013).
10. Η υπ’ αριθμ. Απόφαση 1082/2013/ΕΕ του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
της 22ας Οκτωβρίου 2013 σχετικά με σοβαρές
διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας και για
την κατάργηση της απόφασης αριθ. 2119/98/ΕΚ.
11. Το Συμβόλαιο του Εκτελεστικού Οργανισμού για την Υγεία και τους Καταναλωτές της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής πολλαπλών συνεργαζόμενων εταίρων με αριθμό 20122103.
12. Οι υπ’ αριθμ. 178/2002, 854/2004, 852/2004,
853/2004 Κανονισμοί της Ε.Ε.
13. Η υπ’ αριθμ. Ι27856/21.11.2011 επιστολή
του Υπουργείου Υγείας προς τη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή.
14. Η υπ’ αριθμ. 199-26/11/2014 επιστολή από
το Συνεργαζόμενο Κέντρο του Παγκόσμιου
Οργανισμού Υγείας για την υλοποίηση του
Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού στις πύλες
εισόδου, Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
15. Το από υπ’ αρ. πρωτ. 311/10.12.2014
έγγραφο του Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Ιατρικού Tμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας - Συνεργαζόμενου Κέντρου του
Π.Ο.Υ. για την υλοποίηση του Διεθνή Υγειονομικού Κανονισμού στις πύλες εισόδου.
Οι θαλάσσιες μεταφορές είναι δυνατόν να έχουν
δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τα πλοία (επιβατηγά, κρουαζιερόπλοια, φορτηγά) αποτελούν
απομονωμένες κοινότητες με ιδιαίτερες συνθήκες υγιεινής, οι οποίες μπορούν να ευνοήσουν
τη μετάδοση λοιμωδών νοσημάτων.
Πρόσφατα συμβάντα δημόσιας υγείας σε πλοία
εντός των υδάτων των Ευρωπαϊκών κρατών
ανέδειξαν την ανάγκη επικοινωνίας μεταξύ των
λιμένων των Ευρωπαϊκών κρατών, των λιμένων
εντός της χώρας, αλλά και μεταξύ των πλοίων
και των λιμένων.
Σε περιπτώσεις εμφάνισης συμβάντων δημόσιας υγείας, θεωρείται απαραίτητη η έγκαιρη
επικοινωνία μεταξύ των Υπηρεσιών Δημόσιας
Υγείας των λιμένων και η άμεση πληροφόρηση
των αρμόδιων φορέων σε τοπικό, εθνικό, αλλά
και Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Εξίσου σημαντική είναι και η έγκαιρη ανίχνευση
συμβάντων αλλά και η εκτίμηση κινδύνου αυτών.
Διεθνές Δίκαιο - Απαιτήσεις του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού (Δ.Υ.Κ.)
Τα λιμάνια που ορίζονται αρμόδια με τις σχετ. 2
και 4 εγκυκλίους μας οφείλουν να εκδίδουν,
μετά από διεξαγωγή επιθεώρησης, Πιστοποιητικά Απαλλαγής Υγειονομικού Ελέγχου Πλοίων
και Πιστοποιητικά Υγειονομικού Ελέγχου Πλοίων, με τα οποία πρέπει να είναι εφοδιασμένα
όλα τα πλοία που εκτελούν διεθνή δρομολόγια
(αρθρ. 20 του ΔΥΚ). Συμπληρωματικά έχουν
οριστεί και λιμάνια που μπορούν να δώσουν
μόνο παράταση του πιστοποιητικού. Σκοπός
της επιθεώρησης είναι η ελαχιστοποίηση του
κινδύνου εμφάνισης μεταδοτικών νοσημάτων
στα πλοία και κατ’ επέκταση η πρόληψη της
διασυνοριακής μετάδοσης νοσημάτων, μέσω
της διασφάλισης τήρησης των υγειονομικών
κανόνων (απαιτήσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας) και των καλών πρακτικών.
Η ισχύς του πιστοποιητικού είναι εξάμηνη.
Επιπλέον, με τη σχετ. 3 εγκύκλιο η Υπηρεσία
μας προσδιόρισε τα τριάντα (30) εξουσιοδοτημένα λιμάνια για την έκδοση πιστοποιητικών
υγειονομικού ελέγχου - απαλλαγής μέτρων υγειονομικού ελέγχου σε πλοία εσωτερικής ναυσιπλοΐας, στα οποία προστέθηκαν άλλα οκτώ (8)
με πιο πρόσφατες εγκυκλίους μας (σχετ. 5-7).
Ευρωπαϊκές κοινές δράσεις για τις θαλάσσιες μεταφορές
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω κινδύνων και την υλοποίηση των προαναφερθέντων
δράσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγχρηματοδότησε με ανταγωνιστικές διαδικασίες
δυο ευρωπαϊκά προγράμματα: το SHIPSAN
(http://www.eu-shipsan.gr) και το SHIPSAN TRAINET (http://www.shipsan.eu/trainet) από το 2006
έως το 2011. Τον Φεβρουάριο του 2013 άρχισε
ένα νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα κοινής δράσης
για τις θαλάσσιες μεταφορές, το SHIPSAN ACT
με τίτλο «SHIPSAN ACT Joint Action: Κίνδυνοι
για τη δημόσια υγεία στις θαλάσσιες μεταφορές
εξαιτίας βιολογικών, χημικών και ραδιενεργών
παραγόντων συμπεριλαμβανομένων των μεταδιδόμενων νοσημάτων», το οποίο συγχρηματοδοτείται από τη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας
Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή (DG
SANCO).
Με τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Υγείας,
το Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας του
Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας ηγείται της κοινής
δράσης SHIPSAN ACΤ. Κύριος στόχος της κοινής δράσης SHIPSAN ACT είναι η δημιουργία
μιας ολοκληρωμένης και βιώσιμης στρατηγικής
σε Ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό τη διαφύλαξη
της υγείας των επιβατών και των εργαζομένων
σε πλοία (επιβατηγά, κρουαζιερόπλοια, φορτηγά) και την πρόληψη κινδύνων δημόσιας υγείας.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις δράσεις του SHIPSAN ACT Joint Action είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα: http://www.shipsan.eu.
Οι αρμόδιες Υπηρεσίας της χώρας μας, η οποία
συμμετέχει ως βασικός εταίρος (coordinator)
στο SHIPSAN ACT, βάση του συμβολαίου με τη
Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή (DG SANCO), έχουν τη
δυνατότητα και πρέπει να χρησιμοποιούν όλα
τα παραδοτέα της κοινής δράσης.
Σκοπός της εγκυκλίου
Για τον καλύτερο συντονισμό και για τη
διευκόλυνση των επιθεωρήσεων υγιεινής των
πλοίων, είναι σημαντική η καταχώρηση σε
βάση δεδομένων των Πιστοποιητικών Υγειονομικών Ελέγχων Πλοίων με βάση τον Διεθνή
Υγειονομικό Κανονισμό (Δ.Υ.Κ.) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.), αλλά και η
διευκόλυνση της πρόσβασης των αρμόδιων για
την επιθεώρηση σε πιστοποιητικά που εκδόθηκαν σε άλλα κράτη.
Πεδίο εφαρμογής της εγκυκλίου:
Η παρούσα εγκύκλιος απευθύνεται στις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας των εξουσιοδοτημένων λιμένων για την έκδοση Πιστοποιητικών Υγειονομικού Ελέγχου - Απαλλαγής Μέτρων Υγειονομικού Ελέγχου Πλοίων.
Υποχρεωτική χρήση του πληροφοριακού συστήματος του SHIPSAN ACT
Σε συνέχεια των ανωτέρω, για τη διευκόλυνση
της επικοινωνίας μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών και την καλύτερη αντιμετώπιση των
συμβάντων δημόσιας υγείας σε πλοία, οι Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας των εξουσιοδοτημένων
λιμένων για την έκδοση Πιστοποιητικών Υγειονομικού Ελέγχου - Απαλλαγής Μέτρων Υγειονομικού Ελέγχου πλοίων, καλούνται να χρησιμοποιούν το πληροφοριακό σύστημα του
SHIPSAN ACT για:
i) την καταχώρηση των αποτελεσμάτων των υγειονομικών ελέγχων και την έκδοση πιστοποιητικών υγειονομικού ελέγχου βάσει του Διεθνούς
Υγειονομικού Κανονισμού (http://ssc.shipsan.eu).
ii) την επικοινωνία μεταξύ των λιμένων των συνεργαζόμενων χωρών (http://www.shipsan.eu/comnet)
(το σύστημα αυτό καθιστά εφικτή την επικοινωνία και ανταλλαγή πληροφοριών πλοίο-με-λιμάνι/λιμάνι-με-εθνικό-αρμόδιο-φορέα/λιμάνι-με-λιμάνι,
όπως απαιτείται από το Διεθνή Υγειονομικό
Κανονισμό) και την καταχώρηση πληροφοριών
σχετικά με την αντιμετώπιση συμβάντων
δημόσιας υγείας στα πλοία. Σε περίπτωση που
κριθεί αναγκαία η επικοινωνία με λιμένες
κρατών εκτός της χώρας, θα πρέπει να γίνεται
ταυτόχρονη ενημέρωση και διάχυση της
πληροφορίας προς: α) τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας (υπεύθυνο άτομο επικοινωνίας: κ. Κωστούλα Βασιλική,
τηλέφωνο επικοινωνίας: 2132161342, e-mail:
[email protected] ή κ. Τσαλίκογλου Φωτεινή,
τηλέφωνο επικοινωνίας: 2132161324, e-mail:
[email protected]) και β) ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. (υπεύθυνο άτομο επικοινωνίας: κ. Παυλή Ανδρούλα,
Υπεύθυνη του Γραφείου Ταξιδιωτικής Ιατρικής
του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ., τηλέφωνο επικοινωνίας:
2105212184, e-mail: [email protected],
με αναπληρώτρια την κ. Χατζηαναστασίου Σοφία, Λοιμωξιολόγο από το Γραφείο Ταξιδιωτικής
Ιατρικής, τηλέφωνο επικοινωνίας: 2105212186,
e-mail: [email protected], καθώς και ο κ. Δημήτρης Ηλιόπουλος, Υπεύθυνος του Κ.ΕΠΙΧ.,
τηλέφωνο επικοινωνίας: 2105212054, e-mail:
[email protected]).
Για να σας δοθεί πρόσβαση και σχετικές οδηγίες για τη χρήση του πληροφοριακού συστήματος, απευθυνθείτε στο Εργαστήριο Υγιεινής
και Επιδημιολογίας του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας (άτομο επικοινωνίας: κ. Νίκος Μπιτσόλας,
τηλέφωνο επικοινωνίας: 2410565010, e-mail:
[email protected]).
Ορισμός Λιμένων υπεύθυνων για διαχείριση περιστατικών αιμορραγικού πυρετού Εμπολα
Σε συνέχεια της σχετ. 8 εγκυκλίου μας με θέμα
«Ενίσχυση επιπέδου ετοιμότητας λιμένων της
χώρας για τον αιμορραγικό πυρετό Ebola» και
βάσει στοιχείων που αποστάλθηκαν στην Υπηρεσία μας σχετικά με τις δυνατότητες των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας (Υγειονομεία λιμένων) των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων για
έγκαιρη ανίχνευση ύποπτων κρουσμάτων αιμορραγικού πυρετού Εμπολα σε πλοία διεθνούς ναυσιπλοΐας που καταπλέουν στα λιμάνια ευθύνης τους, σας γνωστοποιείται λίστα λιμένων που έχουν τη δυνατότητα να ανταποκριθούν στις προβλεπόμενες διαδικασίες της εν
λόγω εγκυκλίου μας.
Λιμένες κατά Περιφέρεια
Αττικής: Πειραιά, Κεντρικής Μακεδονίας: Θεσσαλονίκης, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης:
Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, Δυτικής Ελλάδας: Πάτρας και Κατάκολου, Ηπείρου: Ηγουμενίτσας και Πρέβεζας, Θεσσαλίας: Βόλου
6Υ2ΝΘ-ΥΕΚ
Αθήνα, 31.12.2014
Η Γενική Γραμματέας
Δημόσιας Υγείας
Χριστίνα Παπανικολάου