01-KATHI-30-6_KATHI 6/29/13 12:37 AM Page 1 ¢¥ ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ €2.00 Τ.315/30/6/2013 Τ.3 ¢¥¢ ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ €1,50 ΕΚΔΟΣΗ €2,90 ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΜΕ 2ο ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΤΟ CD THΣ ΑΛΚΗΣΤΙΣ Α Λ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ €5,90 90 ˞˭˹˱ˬ˪ː˱˚˨˦ˬˎ˞ˮ˨˦˙ˮˬ ˹ ː ˚˨ ˎ ˨ ˙ˮˬ ÀÒÄÁ˺ÏÕ ÍÀÆÄËÖ /) Calzedonia €50 Nina’s fashion !£ ¢£ €48 Yamamay €29.90 Jane Norman €29 ΜΑΖΙ ΜΕ 68 ΒΕAUTIFUL PEOPLE /) Jane Norman €45 ¥ HIGHLIGHTS Skopy €20 "OHEMIAN "OHEMIAN " H I look £¢ª £¥6-!S ¥£ £¥ £¢ª ¢ ¢ ¥ ¢ª ª¥ª« ΛΕΥΚΩΣΙΑ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Eτος 5ο B Aρ. φύλλου 246 www.kathimerini.com.cy – 1,50 (ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ) - – 2,90 (ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ) - – 5,90 (ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ) Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα Στο 25% οι απώλειες στα Ταμεία Προνοίας Σ H M E PA Ο ΣΤ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΗΝ «Κ» Σικέ το σκηνικό στην Ερευνητική για την οικονομία Ο υπ. Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, μιλάει στην «Κ» για την επιστολή Αναστασιάδη, την Τρ. Κύπρου και τις περικοπές ΥΣΤΑΤΗ ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ELA Η δύσκολη αποστολή Αναστασιάδη στην ΕΚΤ Το αρνητικό κλίμα που επικρατεί σε Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη για αναδιάρθρωση των χρεών της Τράπεζας Κύπρου, εξαιτίας του ELA που δόθηκε στη Λαϊκή, θα επιχειρήσει να αναστρέψει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Κρίσιμες επαφές στην έδρα της ΕΚΤ που θα κρίνουν το μέλλον της Τράπεζας. Σελ. 4 ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ Έντονο ρώσικο άρωμα στο μετοχολόγιο Γνώστες των εξελίξεων στον τραπεζικό τομέα εκτιμούν πως ρωσικά συμφέροντα ελέγχουν μέχρι και το 60% της νέας Τράπεζας Κύπρου, ενώ τα στοιχεία δείχνουν τουλάχιστον το 30%. Το νέο μετοχολόγιο δημιουργεί ερωτηματικά για τη σοφία του Eurogroup, που ήθελε να διώξει τους Ρώσους και τελικά τους παραχώρησε την τράπεζα. Οικονομική, σελ.3 ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΙΤΤΑΣ Αναπτυξιακή αντεπίθεση μέσα από εξαγωγές Ο ιδρυτής και εκτελεστικός πρόεδρος της Medochemie, Ανδρέας Πίττας, ζητεί τολμηρές κινήσεις για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας. Χαρακτηρίζει ιδιαίτερα δύσκολες τις τρέχουσες συνθήκες και αποκαλύπτει ότι έχει ζητηθεί από την κυβέρνηση να αναπτύξει μια έντονη επικοινωνιακή πολιτική για να ανατρέψει την αρνητική εικόνα που έχει δημιουργηθεί σε βάρος της Κύπρου. Οικονομική, σελ.6 TEXNOΛΟΓΙΑ Σούπερ φορητοί υπολογιστές κατά τη συνταξιοδότηση έγινε για να μην υπάρξει άμεση πίεση στα δημόσια οικονομικά. Το κράτος θα φροντίζει, μέσα από την αποζημίωση που θα προσφέρει, πως η απώλεια θα περιορίζεται σε όρια όχι μεγαλύτερα από το 25% για τον καθένα», σημειώνει ο υπουργός. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης του ισολογισμού της Τράπεζας Κύπρου και τον καθορισμό του Ερευνητική και στο βάθος ανακριτές < < < < < < < Οι τελικές αποφάσεις μετά τον καθορισμό του τελικού ύψους του «κουρέματος» Παγκόσμια συγκίνηση για τον Μαντέλα Παγκόσμια είναι η συγκίνηση που έχει προκληθεί για τον Νέλσον Μαντέλα, τον πρώην πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, ο οποίος αποτέλεσε παγκοσμίως σύμβολο του αγώνα κατά του απαρτχάιντ και των φυλετικών διακρίσεων και τιμήθηκε γι’ αυτό – μεταξύ άλλων βραβείων– και με το Νομπέλ Ειρήνης του 1993. Στην πατρίδα του, δεκάδες νέα παιδιά είχαν στρατοπεδεύσει τις τελευταίες μέρες έξω από το νοσοκομείο της Πραιτώριας και προσεύχονταν, κρατώντας κεριά, πορτρέτα του και πανό με διάσημες ρήσεις του, όπως «πάντα μοιάζει αδύνατο, μέχρι να γίνει». Σελ. 19 Δεύτερες σκέψεις φαίνεται να κάνει το Προεδρικό σε ό,τι αφορά την υπερπήδηση των εμποδίων που έχουν δημιουργηθεί από την Ερευνητική Επιτροπή για την Οικονομία, η οποία «έχει στην ουσία αυτοκαταργηθεί με την ενδιάμεση απόφασή της», όπως αναγνωρίζει και κυβερνητική πηγή. Ο μηχανισμός αυτός θα στελεχώνεται από ανακριτές και θα δρα παράλληλα με την Επιτροπή. Αποφάσεις θα λάβει ο Πρόεδρος τις προσεχείς ημέρες. Σελ. 3 Στόχος οι εξαγωγές αερίου το 2020 Υπογραφή τελικού συμβολαίου για τερματικό θα πρέπει να πραγματοποιηθεί έως το τέλος του 2013, αλλιώς δεν προλαβαίνουμε. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έβαλε τέλος στην παραφιλολογία για εξαγωγή μέσω αγωγού Τουρκίας. Η «Κ» αποκωδικοποιεί την πορεία της Κύπρου προς το υγροποιημένο αέριο. Σελ. 4 Προσδοκίες και φόβοι Σαμαρά - Βενιζέλου Σφίγγει ο κλοιός για Ντίνο και υιό Με ορόσημο τις ευρωεκλογές του 2014 κινούνται πλέον η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ «Είμαστε αθώοι» Νομική μάχη αναμένεται να δοθεί σχετικά με το αίτημα των ελληνικών αρχών για σύλληψη του πρώην υπουργού Ντίνου Μιχαηλίδη και του γιου του, Μιχάλη, εξαιτίας της άρνησής τους να εμφανιστούν ενώπιον δικαστηρίου και να απολογηθούν για την υπόθεση Άκη Τσοχατζόπουλου. Οι Ντίνος και Μιχάλης Μιχαηλίδης αντιμετωπίζουν κατηγορίες για διακίνηση εκατομμυρίων ευρώ μαύρου πολιτικού χρήματος. Σελ. 16 Ύστερα από ένα δεκαπενθήμερο με την Τρόικα. Αντώνης Σαμαράς Ο Θ. ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΣΤΗΝ «Κ» πολιτικής περιδίνησης, που έφερε και Ευάγγελος Βενιζέλος κάνουν «Να αυτοκτονήσουμε την Ελλάδα στα πρόθυρα πρόωρων λόγο για κυβέρνηση τετραετίας, εκλογών, η δικομματική πλέον αν ποτέ κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ» ωστόσο στο παρασκήνιο συζητείκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ καλείται ται πως ο πρώτος μεγάλος σταθμός να βρει νέο βηματισμό, τόσο σε επίπεδο εσωτερικού για την κυβέρνηση συνεργασίας θα είναι οι ευρωεσυντονισμού όσο και ενόψει νέων διαπραγματεύσεων κλογές του Μαΐου του 2014. Σελ. 14, 16 Οι σχεδιασμοί του Ερντογάν O άνθρωπος που γνωρίζει πολλά Σκάνδαλο στα Κατεχόμενα Ξανά τα φώτα στον Ντάουνερ Μένει μέχρι να φύγει ο Αλεξάντερ Ντάουνερ αλλά ουδείς γνωρίζει πότε οι πολιτικές του φιλοδοξίες θα τον κάνουν να εγκαταλείψει τις προσπάθειες για το Κυπριακό. Ο ίδιος δηλώνει ότι δεν θα φύγει, αλλά πολλά θα εξαρτηθούν από τη στάση που θα τηρήσουν οι ισχυροί παίκτες στο Συμβούλιο Ασφαλείας και ο ίδιος ο Μπαν Κι Μουν. Σελ. 5 ASSOCIATED PRESS Με το ένα πόδι στην έξοδο Στα σκαριά νέα μοντέλα με επεξεργαστές τέταρτης γενιάς. Θα έχουν αυτονομία για αναπαραγωγή βίντεο υψηλής ευκρίνειας έως και για 9,1 συνεχόμενες ώρες. Αθλητισμός, σελ. 7 τελικού ύψους του «κουρέματος». Ο κ. Γεωργιάδης εμφανίζεται ικανοποιημένος και για την πορεία των συζητήσεων με τους Ευρωπαίους εταίρους για τη στήριξη της Τράπεζας Κύπρου, παρά τη δυσαρέσκεια ορισμένων κύκλων για την κίνηση της Κύπρου να θέσει το ζήτημα. «Έχουμε λάβει την απάντηση που επιζητούσαμε. Δηλαδή τη διάθεση και τη δέσμευσή τους να συνεργαστούν με τις κυπριακές αρχές, EPA Αμφιβολίες για την αξιοπιστία της Ερευνητικής Επιτροπής για την οικονομία διατυπώνει το ΑΚΕΛ, μέσω του Στέφανου Στεφάνου, ο οποίος καταγγέλλει ότι επιχειρείται το στήσιμο ενός σκηνικού για δημιουργία εντυπώσεων σε βάρος της απελθούσας κυβέρνησης. «Γιατί το κούρεμα των καταθέσεων δεν είναι στους όρους εντολής της;» διερωτάται. Επικρίνει τον Πρόεδρο Αναστασιάδη για χάσμα μεταξύ λόγων και πράξεων, αλλά διαβεβαιώνει ότι το ΑΚΕΛ δεν έχει ρεβανσιστική διάθεση. Σελ. 7 Η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε μια λύση που θα περιορίζει τις απώλειες των εργαζομένων από τα Ταμεία Προνοίας στο 25%, σύμφωνα με όσα αναφέρει στην «Κ» ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης. Ο εργαζόμενος, κατά τη συνταξιοδότησή του, ανάλογα με τη μερίδα του στο Ταμείο Προνοίας, θα λαμβάνει μια πρόσθετη αποζημίωση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Η επιλογή για παραχώρηση αποζημίωσης Μήλο της έριδος μεταξύ Ουάσινγκτον, Μόσχας και Πεκίνου ο Έντουαρντ Σνόουντεν, ο οποίος αποκάλυψε το πρόγραμμα παρακολουθήσεων που εφαρμόζει η Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ (ΝSA). Ο Σνόουντεν μετακινείται από χώρα σε χώρα για να μη συλληφθεί. Σελ. 18 Σε προεκλογικές σκοπιμότητες σε μεγάλο βαθμό η ακραία ρητορική του Ερντογάν και η άτεγκτη στάση που τήρησε κατά των διαδηλωτών. Στόχος του είναι να απευθυνθεί στους συντηρητικούς και εθνικιστές ψηφοφόρους. Ο Ερντογάν οραματίζεται τη σύμπηξη ενός μεγάλου εθνικιστικού μετώπου για τη διατήρηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Στα Κατεχόμενα, πολιτικό σκάνδαλο κλυδωνίζει την τουρκοκυπριακή ηγεσία, μετά τις καταγγελίες «βουλευτή» για χρηματισμό από τον Σερντάρ Ντενκτάς. Σελ. 9 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟΝ «ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ» ΤΗΣ «Κ» ΑΝΟΡΘΩΣΗ ΑΕΛ H Γκέφλε στον δρόμο της Τα ανοιχτά μέτωπα Οι Σουηδοί έχουν ξεκάθαρο προβάδισμα απέναντι στην Τρανς Νάρβα της Εσθονίας Μεγαλύτερο όπλο τους οι στημένες φάσεις. Οι ιθύνοντες της ΑΕΛ έχουν όλο τον χρόνο μπροστά τους για να κάνουν τις απαραίτητες κινήσεις. ΟΜΟΝΟΙΑ Δεν έχει εύκολο έργο Σελ. 20 Οι πιθανοί αντίπαλοι για τον β΄ προκριματικό γύρο του Γιουρόπα Λιγκ, Ντομζάλε και Άστρα απαιτούν προσοχή. ΑΠΟΕΛ Μία πρώτη ματιά στις αντιπάλους Ο ΑΠΟΕΛ ξεκινάει από τον γ΄ προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ, με την κλήρωση να γίνεται στις 19 Ιουλίου. ώστε να εξετάσουμε και να αναζητήσουμε επιλογές που θα διευκολύνουν τη μεγάλη προσπάθεια για σταθεροποίηση του τραπεζικού μας συστήματος. Οφείλω να σας πω ότι αυτή η διαβούλευση βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη», αποκαλύπτει ο κ. Γεωργιάδης. Επίσης, σημειώνει ότι η κυβέρνηση θα δράσει υποβοηθητικά στην προσέλκυση ξένου στρατηγικού επενδυτή για την Τράπεζα Κύπρου. Οικονομική, Σελ. 4 ΑΚΗΣ ΠΑΠΑΣΑΒΒΑΣ Ο Π. Κληρίδης έπρεπε ήδη να είχε παραιτηθεί Αχρείαστες οι Ερευνητικές Από το πρώτο δευτερόλεπτο ο γενικός εισαγγελέας, Πέτρος Κληρίδης, όφειλε να δώσει στην Αστυνομία την έκθεση του οίκου Alvarez & Marsal για την εξαγορά της τράπεζας Uniastrum από την Τράπεζα Κύπρου, υποδεικνύει ο Άκης Παπασάββας. Στην τελευταία συνέντευξή του ως βοηθός γενικός εισαγγελέας, υποστηρίζει, επίσης, ότι ο Π. Κληρίδης θα έπρεπε να είχε ήδη παραιτηθεί για λάθος γνώμη προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όταν το Ανώτατο έκρινε πως Πρόταση Νόμου για μεταφορά εξουσίας για τους υδρογονάνθρακες από το Υπουργείο Εμπορίου σε Ομάδα Εμπειρογνωμόνων ήταν αντισυνταγματική, σε αντίθεση με τη γνώμη του κ. Κληρίδη. Σελ. 6 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Αν χαθεί η συγκυρία Η απογοήτευση του πολίτη για όσα δυσάρεστα επισυνέβησαν με την Ερευνητική Επιτροπή για την οικονομία ενδυναμώνουν την πεποίθησή του ότι κι αυτή τη φορά ουδείς θα πληρώσει για τα εγκλήματα που έγιναν σε βάρος του τόπου. Παράλληλα, πλήττουν καίρια μια μοναδική δυνατότητα που μας παρέχεται, μιας και πιάσαμε πάτο, για αναζήτηση και υιοθέτηση καινούργιου, σύγχρονου και προσοδοφόρου οικονομικού μοντέλου, αναψηλάφηση των λαθών που κάναμε ως κοινωνία, αυτοκριτική και ανασυγκρότηση στη βάση αρχών που έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο και το συλλογικό καλό. Σε ό,τι αφορά τους πολιτικούς και την πολιτική γενικότερα είναι μια ευκαιρία, επίσης μοναδική, για αναστύλωση του κύρους των θεσμών και ανάκτηση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας. Ίσως το Υπουργικό θα πρέπει να κάνει δεύτερες σκέψεις και ομού μετά των κομμάτων να ξεκινήσουν εξαρχής την προσπάθεια για να μη χαθεί το στοίχημα της κάθαρσης. 02-KATHI_NEW_KATHI 6/28/13 9:24 PM Page 2 2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Κάθαρσης ρέκβιεμ Lu s Filipe Madeira Caeiro ΚΟΥΤΣΟΥ σουν τον ταύρο από τα κέρατα και με τα ευρήματά τους να υποδείξουν στον εισαγγελέα ποιοι ευθύνονται ώστε να τους στείλει στο εδώλιο. Και να ήθελαν, αντιλήφτηκαν –μάλλον μόλις κατανόησαν τους όρους εντολής– ότι δεν μπορούσαν. Η Κύπρος είναι πολύ μικρή και θα ήταν σχεδόν αδύνατο, ο ιμάντας της έρευνας να μην πιάσει κάποιον συγγενή, κουμπάρο, συμπέθερο ή φίλο, δεδομένου ότι τις μεγάλες κομπίνες τις κάνουν μεγαλόσχημοι του άνω διαζώματος του κατεστημένου της κυπριακής κοινωνίας. Διάζωμα στο οποίο συγκαταλέγονται και δικαστές του Ανωτάτου. Λίγες μέρες μετά τον διορισμό τους, οι δύο από τους τρεις παραιτήθηκαν... Το βασικό ζητούμενο όμως είναι κατά πόσον η ΕΕΟ, έστω και με την παρούσα σύνθεσή της, μπορεί να οδηγήσει την έρευνα στον αντικειμενικό της στόχο: την κάθαρση. Η απάντηση είναι σαφής: Όχι! Εξ ου και η Ενδιάμεση Απόφαση και η επιστολή Πική στο Υπουργικό αποτελούν εμφανείς απόπειρες «έντιμης εξόδου». Ο πραγματικός λόγος που η ΕΕΟ θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη είναι διότι, ο αντικειμενικός στόχος της κυβέρνησης, όπως σαφώς (!) προκύπτει και από τους όρους εντολής του Υπουργικού, είναι όπως η ΕΕΟ καταλήξει σε μια έκθεση που να αφήνει στο απυρόβλητο την κυβέρνηση Αναστασιάδη. Διότι, ενώ η ΕΕΟ εντέλλεται από το Υπουργικό να ερευνήσει: «Τα γεγονότα και τις αποφάσεις που σχετίζονται με την απόφαση του Eurogroup και της Συνόδου Κορυφής του Ιουλίου και Οκτωβρίου του 2011 για απομείωση των ελληνικών ομολόγων», δηλαδή τις ενδεχόμενες ευθύνες Χριστόφια, αφήνει εκτός, τις αποφάσεις του Eurogroup της 25 Μαρτίου 2013, δηλαδή τις ενδεχόμενες ευθύνες Αναστασιάδη για το κούρεμα των καταθέσεων, αφού η ΕΕΟ εντέλλεται να εξετάσει, «τα γεγονότα και τις αποφάσεις» [...] «μέχρι την 23η Μαρτίου 2013». Αντιλαμβάνεστε..! Ο Τζιοβάνι Φαλκόνε και ο Πάολο Μπορσελίνο ήσαν οι δύο Ιταλοί εισαγγελείς που έγραψαν ιστορία, αφού από το 1980 μέχρι το 1992, ξήλωσαν το μεγαλύτερο δίχτυο διακίνησης ηρωίνης προς τις ΗΠΑ, στέλνοντας φυλακή 360 μέλη της Μαφίας, η οποία τελικά τους δολοφόνησε ανατινάζοντας τα αυτοκίνητά τους. Είμαι σίγουρος ότι οι μισθοί και των δύο μαζί δεν έφταναν ένα μισθό μέλους του Ανωτάτου, η αξιοπρέπειά τους όμως, ξεπερνούσε μια ολομέλεια... I rest my case! 24 Ιουλίου 2000, Ισπανία. Ο καυτός ισπα- νικός ήλιος, μακριά από την όποια οσμή κρίσεως, φτώχιας, ανεργίας και ανέχειας, καίει ψηλά στον ουρανό και με τις ακτίνες του τηγανίζει τις τσίχλες πάνω στα πεζοδρόμια της Μαδρίτης. Οι άνθρωποι της πόλης έχουν ξεκινήσει άλλη μια μέρα δουλειάς, τα τακούνια σαν κλακέτες βιαστικές διασχίζουν και διασταυρώνονται, ώμοι σκουντιούνται, χαιρετιούνται, γνωρίζονται στιγμιαία σε ένα αεράτο άγγιγμα και στη συνέχεια χάνονται, τα πρώτα κορναρίσματα ακούγονται στους δρόμους διώχνοντας προς στον ουρανό κοψοχολιασμένα περιστέρια. Η συνηθισμένη πρωινή βοή της Μαδρίτης, καμία διαφορά δεν έχει από τις προηγούμενες ημέρες. Και όμως, τα πράγματα τόσο στην πρωτεύουσα όσο και στη «συμπρωτεύουσα», τη Βαρκελώνη, θα αλλάξουν σημαντικά και η προηγούμενη ρουτίνα θα χαθεί σαν σκιά που κρύβει τις ακτίνες του ήλιου και περισώζει τις τρομαγμένες εναπομείνασες τσίχλες. Μόλις έχει ανακοινωθεί η μεταγραφή του Λουίς Φίγκο από την Μπαρτσελόνα στη Ρεάλ. Ο άνθρωπος Λουίς, αποφάσισε να περάσει το ποτάμι και να μην κοιτάξει πίσω πια, εφόσον η προσφορά της Ρεάλ ήταν κάτι παραπάνω από δελεαστική και το κλίμα στη Βαρκελώνη κάτι λιγότερο από πάγος. Νερό που κυλούσε στα δάχτυλά του, σαν τον αφρό στα δάχτυλα του ναύτη. Τίποτα δεν θα τον κρατούσε πια εκεί και τίποτα ταυτόχρονα δεν θα τον έκανε να αρνηθεί τη… σύνταξή του. Μεγάλος παίκτης τα προηγούμενα χρόνια, ένα φτωχόπαιδο από την Πορτογαλία που ξέφυγε από τον εφιάλτη του Πεσόα και έπιασε το όνειρο, ζεσταίνοντας τις παλάμες του με ζεστό χρήμα. Μεγάλος όμως πια και σε ηλικία ή ποδοσφαιρικά μιλώντας, «ώριμος». Η πρόταση της Ρεάλ ήρθε στην κατάλληλη στιγμή. Και το έκανε, μα την ίδια στιγμή που έβαλε την υπογραφή του στο συμβόλαιο, σαν να ανέβηκε ένα βαθμό η θερμοκρασία όχι στη Μαδρίτη αλλά στη Βαρκελώνη. Μπλούζες καμένες ανέμιζαν στην Placa d’Espanya, ο κάποτε Θεός έπεσε στα νύχια του τρελαμένου Νίτσε και έγινε παρανάλωμα του πυρός. Μια τραγωδία, μια ποδοσφαιρική «προδοσία», από τις μεγαλύτερες στο είδος της, αν όχι η μεγαλύτερη γεγονός που επαφίεται στο αγαπημένο πρωτάθλημα του καθενός, εφόσον καθένα έχει και από μία, μόλις είχε λάβει χώρα. Ο Φίγκο ντυμένος στα άσπρα, ντυμένος το μισητό στη Βαρκελώνη χρώμα, ήταν κάτι το αδιανόητο αλλά όχι για τον Φλορεντίνο Πέρεθ, υποψήφιο τότε πρόεδρο της Ρεάλ που την είχε υποσχεθεί τη συγκεκριμένη μεταγραφή και μάλιστα ξόδεψε [email protected] Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy ΣΚΙΤΣΟ: Μυρτώ Αριστείδου Α “ Ιδρυτικό στέλεχος του Ευρωπαϊκού Κόμματος και αναπληρωτής πρόεδρός του από το 2005. Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου από το 1996. περί τα 58 εκατ., ευρώ για να την πραγματοποιήσει όταν πια εκλέχθηκε. Από την άλλη, εντύπωση αλλά και ενδεικτική της κατάστασης, προκάλεσε η αντίδραση μπροστά στις κάμερες ενός οπαδού της Μπαρτσελόνα που τόνισε τις θυσίες που έκανε για να αγοράσει μια αυθεντική φανέλα της Μπάρτσα ,με το όνομα του Πορτογάλου τυπωμένη σε αυτήν. Ιστορίες όπως αυτή είχαν σαν αποτέλεσμα η διοίκηση της Μπάρτσα να δώσει εντολή να αφαιρεθεί, χωρίς ούτε ένα σεντ κόστος για τον κόσμο, το όνομα του Φίγκο από όλες τις φανέλες του που είχαν πουληθεί στους φίλους της ομάδας! Φανέρωσαν δε την οργή τους, όταν το πρώην δικό τους Νο7 επέστρεψε στη Βαρκελώνη τον Οκτώβρη του 2000 για το el classico πετώντας μπλουζάκια με τη φωτό του παίκτη και τον χαρακτηρισμό Ιού- O ΦΙΛΙΣΤΩΡ ΝΤΕ ΓΚΩΛΛ - ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Παρίσιοι, 29.- Ο πρωθυπουργός της Ελλάδος κ. Γεώργιος Παπανδρέου, συνοδευόμενος από τον υπουργόν Εξωτερικών κ. Σταύρον Κωστόπουλον και τον υιόν του κ. Ανδρέαν Παπανδρέου αναπληρωτήν υπουργόν Συντονισμού, αφίκετο σήμερον την πρωίαν ενταύθα αεροπορικώς προερχόμενος εκ Νέας Υόρκης. Το απόγευμα ο Ελλην πρωθυπουργός είχε πεντηκοντάλεπτον συνομιλίαν εις τα Ηλύσια Πεδία (sic) μετά του Γάλλου προέδρου. Εξερχόμενος του προεδρικού μεγάρου, ο κ. Παπανδρέου εδήλωσεν ότι ο στρατηγός Ντε Γκωλλ επέδειξε πλήρη κατανόησιν του κυπριακού προβλήματος. Ο κ. Παπανδρέου προσέθεσεν ότι επί του παρόντος η Γαλλία ουδεμίαν λύσιν έχει να προσφέρη εις ό,τι αφορά το Κυπριακόν. Ο ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΤΩΝ ΗΠΑ: Δέον να σημειωθή ότι ολίγον προ της συνομιλίας Ντε Γκωλλ - Παπανδρέου, ο Γάλλος πρόεδρος εδέχθη τον ενταύθα Αμερικανόν πρεσβευτήν κ. Μπόλεν, ο οποίος είχε ζητήσει την ακρόασιν αυτήν, εξέθεσε προς τον Γάλλον πρόεδρον τα των συνομιλιών του προέδρου Τζόνσον μετά του κ. Παπανδρέου και του Τούρκου πρωθυπουργού κ. Ινονού εις Ουασιγκτώνα. ΝΙΚΗΤΑ ΚΡΟΥΣΤΣΕΦ: Οσλο, 29.- Ο αφιχθείς ενταύθα Ρώσος πρωθυπουργός κ. Νικήτα Κρούστσεφ, επέμεινεν απόψε ότι δεν θα εκλέξη ο ίδιος τον διάδοχόν του, αλλά το Κομμουνιστικόν Κόμμα της Σοβιετικής Ενώσεως. Κατά την διάρκειαν συγκεντρώσεως των αρχηγών όλων των πολιτικών κομμάτων της Νορβηγίας, ο κ. Κρούστσεφ εδήλωσεν ότι «το κόμμα θα αποφασίση περί του διαδόχου μου». ΒΙΕΤΝΑΜ: Ουασιγκτών, 29.- Μεταδίδεται εκ Σαϊγκόν ότι και τα τέσσερα μέλη [πληρώματος] αμερικανικού ελικοπτέρου εφονεύθησαν το απόγευμα, όταν τούτο εβλήθη υπό των κομμουνιστών εις σημείον κείμενον εις απόστασιν 75 μιλίων νοτιοδυτικώς της πρωτευούσης του Νοτίου Βιετνάμ. Εξ άλλου, το πρακτορείον Νέα Κίνα μετέδωσε προειδοποίησιν της Κίνας κατά της επεκτάσεως του πολέμου του Νοτίου Βιετνάμ εις το υπό κομμουνιστικόν έλεγχον Βόρειον. ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΛΗΝΑΙΟΣ: (Από κριτική του Κλέωνος Β. Παράσχου για την παράσταση της «Ειρήνης» του Αριστοφάνη από το «Αρμα Θεάτρου» του ΣΕΗ στο Παναθηναϊκό Στάδιο σε σκηνοθεσία Πέλου Κατσέλη.) «[...] Για το παίξιμο του Στέφανου Ληναίου δεν έχω καμμία επιφύλαξη. Ηταν ένας Ερμής αεράτος, χαριτωμένος, και που εξέφραζε λιτά κ’ ευγενικά όλα τα αισθήματα του ήρωα του Αριστοφάνη. […].» [email protected] Με άριστα το 10 Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ @nicosanastasiadescy Χάθηκε βρε Δημήτρη να πας στον γιο σου στο Four Seasons; Είναι σαν να έβαζα τον εγγονό μου να παίξει στην Ομόνοια... και θέλουν να παντρευτούν. Τι 1σχέσητευμένα έχει το γεγονός πως ο γαμπρός είναι Στους κακοήθεις. Τα παιδιά είναι ερω- ο υιός Χριστόφια και η νύφη η (πολύ όμορφη) βοηθός του γ.γ. Άντροκ. Κόσμο μπόλικο θα έχουν, το μπάτζετ αντέχει το πολύ πριβέ «Meridien». Εσάς ποιος λόγος σας πέφτει; Το πρόβλημα με τον συγκεγάμο είναι πως όπως στη ζωή 2έτσικριμένο και στην πολιτική υπάρχουν άβατα, Είναι το φτωχόπαιδο από την Αυγόρου, ο δάσκαλος που έγινε 8διευθυντής Υπουργείου, ο άξιος συνεχι- προσέχουμε βρε παιδί μου να μην προσβάλουμε τον αντίπαλο πολιτικό. Μα είναι δυνατόν top ΑΚΕΛικός γάμος να γίνει στην αγαπημένη πισίνα του Healthy Προέδρου, εκεί όπου λιάζεται το ηλιοκαμένο προεδρικό κορμί παρέα με το παγωμένο Johnny, με το λευκό Paul & Shark προεδρικό μαγιό; στής του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη στο Υπουργείο Εσωτερικών, που έγινε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας. Σ’ όλη αυτή τη διαδρομή φύλαξε ένα «κομπόδεμα» 1 εκατ. ευρώ και πέσατε να τον φάτε. Αν ήταν η αζούλα πούζα… Στο Άβατο. Οι ιχνηλάτες της στήκατέγραψαν την περασμένη εβδο3μάδαληςσεισμό 7,3 στην κλίμακα Ρίχτερ στην Στη διακόσμηση. περιοχή της λεωφόρου Σεβέρη. Μετά τον συναγερμό στις υπηρεσίες του σεισμογράφου του Μαθιάτη, διαπιστώθηκε πως ήταν η Βασίλισσα της Προεδρίας, η très chic Madam Andri, η οποία ξήλωνε μετά κρότου τη διακόσμηση του προηγούμενου προεδρικού ζεύγους. «It was about time» που θα έγραφε στο facebook timeline της η chief of staff, Elsa Loutsios. 4 υστερεί σε γούστο αλλά σίγουρα δεν υΣτη Διερευνητική. Η Κύπρος μπορεί να Στον Χριστόδουλο. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ 30.VΙ.1964 δα γραμμένη πάνω, ενώ στον αγωνιστικό χώρο προσγειώθηκαν από μία… γουρουνοκεφαλή μέχρι και ένα μπουκάλι με ουίσκι! Η μεγαλύτερη ποδοσφαιρική μετεγγραφή της εποχής, πέρασε έτσι στην ιστορία, για να κάνει κύκλο η ρημάδα στο δικό της roundabout και να έρθει εκ νέου να μας βρει, σε πολιτικό πια επίπεδο που τόσο μας αρέσει να το συγχέουμε με το ποδοσφαιρικό, με τη «μετεγγραφή» του Νίκου Κουτσού στη συμμαχία πολιτών του Γιώργου Λιλλήκα. Για να βάλουμε τα πράγματα σε μια σωστή προοπτική, νομίζω ότι ο κύριος Λιλλήκας δεν ξόδεψε καταρχήν 50 τόσα εκατ., ευρώ για να φέρει στη συμμαχία τον Κουτσού. Καλά, είπαμε ότι είναι ακατέργαστο διαμάντι ο τελευταίος αλλά όχι και έτσι. Και γιατί διαμάντι; Γιατί πάντα ήθελε να είναι πρώτος χωρίς κανέναν στο κεφάλι του αλλά όσες φορές το δοκίμασε, δεν σκόραρε. Έχανε το γκολ με άδειο τέρμα. Έπειτα, μου φαίνεται δύσκολο να σηκωθεί όχι μόνο στη Λευκωσία αλλά ακόμη και έξω από τα γραφεία του ΕΥΡΩΚΟ έστω και ένα τρίτο του ενός τρίτου του ενός βαθμού η θερμοκρασία από απογοητευμένους οπαδούς του Κουτσού που καίνε τη φανέλα που αγόρασαν και φέρει πάνω τη στάμπα του. Είπαμε, συγχύζουμε ποδόσφαιρο και πολιτική στην Κύπρο αλλά και οι εκδηλώσεις λατρείας έχουν το όριό τους. Παρεμπιπτόντως εκεί στο ΕΥ- ΡΩΚΟ, αν δεν το έχετε κάνει όταν διαβάζετε αυτές τις γραμμές, κάντε ένα κόπο και βγάλτε τον από την ιστοσελίδα σας: http://www.evropaikokomma.org/easy console.cfm/id/171 Ακόμη εκεί είναι και με φάτσα που δεν τη λες και χαρούμενη. Τη λες, ξέρω τι θα έρθει γι’ αυτό δεν το έχω και εύκολο το πολιτικό μου γελάκι. Το χρώμα, λοιπόν, στη φανέλα του Κουτσού δεν έχει σημασία. Είναι η μετεγγραφή που μετράει, η σύνταξη, έτσι κι αλλιώς μιλάμε για μια τέλεια πολιτική μετεγγραφή που ταιριάζει σε πολλά με τη φυσιογνωμία του Γιώργου Λιλλήκα που ξέρει να οσμίζεται τις πολιτικές εξελίξεις, να κινείται ανάλογα και να τάζει σαν άλλος Πέρεθ μια ηχηρή μετεγγραφή. Αλλά ο Κουτσού ήταν ένας εκ των πρωτεργατών στη συγκρότηση της Κίνησης για την Ευρώπη στο μακρινό 1989 για να περάσει το 1996 στην αντεπίθεση και να φέρει πιο κοντά τους Ορίζοντες ορίζοντάς τους ως «νέους» αλλά τελικά ήταν πιο μακριά από ότι και ο ίδιος είχε υπολογίσει οπότε πάει και αυτό, για να μας απασχολήσει εκ νέου με το Ευρωπαϊκό κόμμα και τη σχέση του με τον «Μ’ αγαπάς-σ’ αγαπώ πολύ, τι ζητάς; ένα σου φιλί» Δημήτρη Συλλούρη. «Το σημερινό Ευρωπαϊκό Κόμμα δεν είναι το ίδιο Ευρωπαϊκό Κόμμα που ιδρύσαμε εμείς και οι διαφωνούντες με τη ΔΔΟ αποχωρήσαντες από τον ΔΗΣΥ», σημείωσε ο Ν. Κουτσού, «αλλά είναι κάτι διαφορετικό». Τι είναι διαφορετικό κυρ Νίκο μας; Πόσο σε πόνεσε που τα βρήκε ο Συλλούρης με τον Αναστασιάδη και ξαφνικά χάθηκες από τη μεγάλη εικόνα; Τόσο καιρό, πριν ακόμη από τις Προεδρικές και με τις ζυμώσεις που διευθετήθηκαν στο ΕΥΡΩΚΟ για τη στήριξη ή όχι του… Νίκαρου, δεν ακούστηκες να λες «μα ρε παιδιά, δεν μπορούμε να στηρίξουμε Αναστασιάδη γι’ αυτούς και γι’ αυτούς τους λόγους». Κιχ. Οπότε περνάει ο καιρός, περνάει και η μπόρα που έφερε ο καιρός και μόλις ξαστερώνει η αυγή του Λιλλήκα που υπόσχεται ανέφελες ημέρες μετά την καταιγίδα, σκέφτηκες ότι ήρθε η ώρα. Και καλά έκανες, δεν λέω, πολιτικός είσαι ντρίμπλες κάνεις, αλλά παραδέξου το: Δεν μπορείς τον πάγκο, είσαι για φουνταριστός, είσαι δεν είσαι σε φόρμα. Μην πεταχτεί όμως από καμιά γωνία αλά 2004 ο Τζίμη Τζαμπ, ο πικραμένος ΕΥΡΩΚΟϊτης και σου ρίξει τη φανέλα του κόμματος και χάσεις τον τελικό ή να παραπονεθεί που αγόρασε με κόπο τη φανέλα σου ή στο τέλος-τέλος δεν θα προσγειωθούν μπουκάλια με ουίσκι στον αγωνιστικό χώρο. Είναι κι αυτό μια παρηγοριά. Eνώνουμε Δυνάμεις Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» ΚΟΣΜΟΣ ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ φορμή για το σημερινό άρθρο, δίνει η δήλωση-διακήρυξη από πλευράς Προεδρικού ότι, «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιθυμεί να επαναλάβει ότι, ανεξαρτήτως της ενδιάμεσης απόφασης της Ερευνητικής Επιτροπής, βάσει και των εξαγγελιών του κατά τον διορισμό της Επιτροπής, κανένας δεν θα μείνει ατιμώρητος για τα οικονομικά εγκλήματα που διεπράχθησαν» (ούτε ο συμπέθερος;). Δηλαδή να αντιληφθούμε ότι μετά το μπάχαλο που προέκυψε με την Ερευνητική Επιτροπή για την Οικονομία (ΕΕΟ) ο Νίκος Αναστασιάδης δεσμεύεται ότι όσοι ευθύνονται θα τιμωρηθούν; Θέλω πολύ να το πιστέψω αλλά δεν είμαι αφελής, διότι απλώς ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είναι μέρος του προβλήματος. Και εξηγούμαι: O λόγος που το πολιτικό προσωπικό του τόπου προβάλλει σήμερα την κάθαρση, είναι διότι ο βίος πλείστων εξ αυτών είναι συνυφασμένος, με αυτά που δημιούργησαν την ανάγκη κάθαρσης: Το ρουσφέτι, τη διαπλοκή και τελικά μια διαφθορά ολκής. Ανομήματα που υποβίβασαν το κύρος πολιτικής και θεσμών στην έσχατη βαθμίδα της συλλογικής συνείδησης. Ιδιαίτερα τώρα, που η οικονομική κρίση εξόργισε τον έντιμο πολίτη (τον νοικοκυραίο, που με τον ιδρώτα του δημιούργησε ένα σπίτι κι ίσως ένα μικρό κομπόδεμα για το μέλλον των παιδιών του και λόγω του αμοραλισμού του πολιτικού και τραπεζικού κατεστημένου, έμεινε μετέωρος κινδυνεύοντας να πεθάνει χωρίς σύνταξη, αφού το κράτος για να σωθεί από τη χρεοκοπία, έβαλε το χέρι στην τσέπη του και πήρε αυθαίρετα όσα ήθελε) η πολιτική ηγεσία βλέπει το μέλλον της να κρέμεται από μια κλωστή. Έτσι, για να κολάσει κυρίως την οργή του κόσμου, το Υπουργικό Συμβούλιο διόρισε ΕΕΟ στις 28/03/2013 από τρεις πρώην δικαστές του Ανωτάτου. Σύμφωνα με τους όρους εντολής, «η Επιτροπή έχει αρμοδιότητα να εξετάσει κατά πόσο προκύπτουν οποιεσδήποτε ευθύνες πολιτικές, αστικές ή ποινικές -και, αν η απάντηση είναι καταφατική, ποιες είναι αυτές και πού αποδίδονται- από το σύνολο των ενεργειών, παραλείψεων, γεγονότων, συνθηκών, ή σε συνδυασμό τους, που οδήγησαν στην παρούσα κατάσταση». Στους όρους, ένας προσεκτικός παρατηρητής εντοπίζει και την αφετηρία από την οποία η ΕΕΟ μπορεί να ξεκινήσει την έρευνα της: «Τα γεγονότα και τις συνθήκες υπό τις οποίες αποχώρησε η HSBC από τη Λαϊκή Τράπεζα Κύπρου και τη διάθεση του μεριδίου της». Δηλαδή, μπορούσαν να αρχίσουν να ερευνούν από το 2006, αν ήθελαν οι τρεις συνταξιούχοι δικαστές να πιά- ΕΛΛΑΔΑ Μα να παίζουν έτσι δουλειές και να με αφήνουν έξω; στερεί σε εύστοχες λαϊκές παροιμίες. Ο διορισμός «Διερευνητικής Επιτροπής» ήταν από την ίδρυση της Δημοκρατίας ο… τάφος του Αγίου Νεοφύτου για τα εκάστοτε σκάνδαλα. Η παροιμία του λαού μας «όποιος δεν θέλει να πάει στον μύλο, δέκα μέρες κοσκινίζει», τα λέει όλα. Από αυτή τη στήλη είκαταγράψει τα έμφυτα ταλέντα 5τηςχαμε οικογένειας Πική, και αυτά σίγουρα δεν Στη Δικαιοσύνη. ήταν και δεν είναι η διερεύνηση πολύπλοκων νομικών υποθέσεων. Τα ταλέντα στο σόι ξετυλίγονται καλύτερα πάνω από τη λαϊκή πλην τίμια φουκού με ιδιαίτερο ταλέντο στο ψήσιμο μυρωδάτων σεφταλλιών. είναι γνωστό πως ήταν το αγκάθι στον 6δημοτικό κομματικό χάρτη στην Εζεκία ΠαΣτον Δήμαρχο. Ο Δήμος Γερμασόγειας παϊωάννου. Ένας δεξιός κέρδιζε, με διαφορές μικρότερες του στήθους, τον τιμημένο για χρόνια ΑΚΕΛικό δήμο, χαλώντας το κόκκινο εκλογικό παζλ της περιοχής. Το (δωρεάν) νερό στο αυλάκι, στέρεψε απότομα για τον ΔΗΣΥ. Ένταλμα σύλληψης θα εκδώσουν, σαν δεν ντρέπονται, οι Αθηναί7οι. Δεν φτάνει που μας έφαγαν τις τράπεζες, Στον Ντίνο. τώρα θα μας φάνε και τα «διαμάντια» της κυπριακής πολιτικής ζωής. Νομίζω πως ήρθε η ώρα να «κατσαρίσουμε». Free Dinos. Έπεσε το σύστημα, πτωχεύσαν χώρα, η Alvares&Marshall 9τουςσαμε έπιασε το πόδι για τη Uniastrum και ο Στα ΜΜΕ. εσωτερικός έλεγχος της Λαϊκής έχει τις υπογραφές Βγενόπουλου στα μετοχοδάνεια. Διαβάσατε κάτι σχετικό σε Σημερινή, Φιλελεύθερο, Πολίτη, Αλήθεια; Πιο καλή η μοναξιά για την «Κ» που λέει και ο Πάριος. Όλη η Κύπρος γνωρίζει πως ένας είναι ο Πρόεδρος, ό,τι 10 και να λένε Αναστασιάδης, Ομήρου, ΑβέΣτον Πρόεδρο. ρωφ, Καρογιάν και λοιποί. Ο Πρόεδρος, λοιπόν, πάει καθημερινά (σχεδόν) στο γραφείο του στο Προεδρικό και σ’ αυτόν εναποθέτουμε τις μοναδικές μας ελπίδες για ανάκαμψη. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ n Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ n Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ n Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ n Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ n Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος e-mail: [email protected] Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540 Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550 Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ 03-POLITIKI_KATHI 6/29/13 12:15 AM Page 3 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ l 3 ΚΟΣΜΟΣ Ερευνητική... και στο βάθος ανακριτές Παράλληλο μηχανισμό δημιουργεί η κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να μη χάσει το στοίχημα της κάθαρσης και να ανακτήσει εμπιστοσύνη Του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ Δεύτερες σκέψεις φαίνεται να κάνει το Προεδρικό σε ό,τι αφορά την υπερπήδηση των εμποδίων που έχουν δημιουργηθεί από την Ερευνητική Επιτροπή για την Οικονομία (ΕΕΟ), η οποία «έχει στην ουσία αυτοκαταργηθεί με την ενδιάμεση απόφασή της», όπως αναγνωρίζει και κυβερνητική πηγή, με την οποία μίλησε η «Κ». Σύμφωνα με την ίδια πηγή, το Προεδρικό δεν θέλει με κανένα τρόπο να χαθεί το μομέντουμ που παρουσιάζεται για κάθαρση, γι’ αυτό σκέφτεται να λύσει το πρόβλημα με τη δημιουργία ενός παράλληλου –με την ΕΕΟ– μηχανισμού που θα προχωρήσει τα πράγματα πολύ πιο γρήγορα και αποτελεσματικά. «Ένας τέτοιος μηχανισμός μπορεί να συγκροτηθεί ίσως από αστυνομικούς ανακριτές ή ποινικούς ανακριτές ή ένα συνδυασμό και των δύο, αν υπολογίσει κανείς ότι οι αστυνομικοί ανακριτές ίσως χρειαστούν τη βοήθεια ειδημόνων επί χρηματοπιστωτικών ζητημάτων» μας είπε η ίδια κυβερνητική πηγή. Εξάλλου, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Στυλιανίδης, εμμέσως είχε αναφερθεί σε ένα «παράλληλο μηχανισμό», όταν ευρισκόμενος την περασμένη Τετάρτη στις Βρυξέλλες είχε δηλώσει ότι «ο Νόμος προβλέπει και υπαλλακτικές διαδικασίες έρευνας και δίωξης όσων τυχόν βρεθούν να είναι εμπλεκόμενοι σε αυτά τα οικονομικά εγκλήματα». Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως ήδη ανακοινώθηκε, θα επιληφθεί του θέματος που προέκυψε με την ΕΕΟ τις επόμενες μέρες και αφού διαβουλευθεί με τα μέλη της αλλά και με τον γενικό εισαγγελέα. Η επιστολή Πική Πάντως, τα ίδια τα μέλη της ΕΕΟ δείχνουν να αναζητούν δρόμο διαφυγής ή τουλάχιστον ανανέωση των όρων εντολής τους από το Υπουργικό Συμβούλιο, όπως προκύπτει και από την επιστολή Πική στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ημερομηνίας 26/06/2013, δηλαδή ταυτόχρονα με την Ενδιάμεση Απόφαση που κατά πλειοψηφία έλαβε η ΕΕΟ σύμφωνα με την οποία, η Επιτροπή δεν έχει δικαίωμα να ασχοληθεί με θέματα που αποτελούν αντικείμενο Νομικοί κύκλοι σημειώνουν ότι οι Παναγιώτης Καλλής και Γιαννάκης Κωνσταντινίδης κάτι αντιλήφθηκαν και εγκατέλειψαν το σκάφος της Ερευνητικής Επιτροπής για την οικονομία νωρίς. Τώρα μεσοπέλαγα, ο καπετάνιος Πικής αναμένει οδηγίες προς ναυτιλλόμενους από το Υπουργικό Συμβούλιο… < < < < < < < Ο Πρόεδρος θα διαβουλευτεί με τον εισαγγελέα και θα αποφασίσει δικαστικής διαδικασίας και δεν μπορεί να αποδώσει ποινικές ή αστικές ευθύνες. Στην επιστολή του προέδρου της ΕΕΟ σημειώνονται μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα: «Σκοπός της παρούσης επιστολής είναι να θέσουμε ενώπιον του αρμόδιου κατά τον νόμο σώματος για τη σύσταση της Ερευνητικής Επιτροπής, του Υπουργικού Συμβουλίου, προς διευκρίνιση κατά πόσο υπό το φως της απόφασης της πλειοψηφίας το Υπουργικό Συμβούλιο επιθυμεί: (α) να συνεχίσουμε το έργο μας στα πλαίσια που διαγράφονται στην απόφαση ή ( β) να μεταβάλει τους όρους εντολής και πάλι υπό το φως της απόφασης της Ερευνητικής Επιτροπής.». Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι πρώτες σκέψεις που έγιναν από πλευράς Νίκου Αναστασιάδη είναι να υποδείξει ότι μπορεί η ΕΕΟ να συνεχίσει το ερευνητικό της έργο ταυτόχρονα με ένα σώμα ανακριτών της Αστυνομίας το οποίο θα προωθήσει υποθέσεις που ήδη χρήζουν αντιμετώπισης. Αυτό θα το κάνει, όπως ήδη σημειώσαμε μετά από διαβούλευση με τον γενικό εισαγγελέα αλλά και συνεργάτες του. Νομικός και συνεργάτης του Προέδρου της Δημοκρατίας υπέδειξε στην «Κ» ότι υποθέσεις που μπορούν να προωθηθούν άμεσα από αστυνομικούς ανακριτές, είναι όπως π.χ. η υπόθεση διαγραφής στοιχείων από ηλεκτρονικούς υπολογιστές τραπεζικών στελεχών, όπως εντοπίστηκε από την έρευνα της Alvarez & Marsal, που έγινε για λογαριασμό της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου (ΚΤΚ). Κληρίδης Vs Παπασάββα Μετά την ενδιάμεση απόφαση της ΕΕΟ, ο γενικός εισαγγελέας, Πέτρος Κληρίδης, εξέφρασε έκπληξη και έκανε λόγο για αποκλεισμό των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής. Μιλώντας στην εκπομπή του ΡΙΚ «Επωνύμως», ο κ. Κληρίδης δήλωσε ότι κατά την άποψή του, και με βάση τη λειτουργία προηγούμενων ερευνητικών επιτροπών, η Επιτροπή έχει δικαίωμα να καταλογίσει ευθύνες, χωρίς να σημαίνει ότι προδικάζει την ενοχή οποιουδήποτε. Από την άλλη, ο βοηθός γενικός εισαγγελέας, Άκης Παπασάββας, στη σημερινή συνέντευξή του στην «Κ», (σελ. 6) δηλώνει ότι υπάρχει Αστυνομία για να κάνει αυτή τη δουλειά και δεν χρειάζονται ποινικοί ανακριτές ή ερευνητικές επιτροπές. Μάλιστα, επικαλείται γνωμάτευση του γενικού εισαγγελέα το 2006 που καταδεικνύει ότι εκεί όπου προδιαγράφεται το ενδεχόμενο είτε ποινικής είτε αστικής ευθύνης δεν φαίνεται να εξυπηρετεί οποιονδήποτε σκοπό ο διορισμός ερευνητικής επιτροπής. Λέει ακόμα, ότι «κακώς, κάκιστα το σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο διόρισε επιτροπή για τα θέματα αυτά που είναι ζητήματα έρευνας της αστυνομίας», όπως κάθε έγκλημα. Τέλος, σημειώνει πως κακώς ο κ. Πικής αποδέχθηκε να γίνει μέλος μιας τέτοιας Ερευνητικής Επιτροπής αλλά, καλώς «έστω και τώρα λέει αυτά που λέει». Στεφάνου και Υπουργικό Ο τέως κυβερνητικός εκπρόσωπος και νυν επαρχιακός γραμματέας ΑΚΕΛ Λευκωσίας, Στέφανος Στεφάνου, αναφερόμενος στην Ερευνητική Επιτροπή, στο πλαίσιο συνέντευξής του στην «Κ», (σελ.7) υπογραμμίζει ότι «στην Κύπρο, όπως τελικά αποδεικνύεται, ο ρόλος των ερευνητικών επιτροπών έχει παρεξηγηθεί και η δουλειά τους χρησιμοποιείται για πολιτική εκμετάλλευση και για εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων. Αυτό συνέβη τόσο με την Επιτροπή Πολυβίου, αυτό συμβαίνει και τώρα» και αναφέρεται σε επιλεκτική κλήτευση μαρτύρων, επιλεκτικές και καθοδηγούμενες ερωτήσεις κ.ά. Όσο και να φαίνεται παράξενο στα λεγόμενα του στελέχους του ΑΚΕΛ περί πολιτικής εκμετάλλευσης και εξυπηρέτησης πολιτικών σκοπιμοτήτων, «συνηγορεί» και το σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο, το Σώμα που διαμόρφωσε τους όρους εντολής της ΕΕΟ: Συγκεκριμένα ανάμεσα στους 26 όρους εντολής προς την ΕΕΟ, ο 20ός είναι ο ακόλουθος: «XX. (Η ΕΕΟ θα εξετάσει) τα γεγονότα και τις αποφάσεις που σχετίζονται με την ποιότητα, επάρκεια και πληρότητα των εισηγήσεων, αποφάσεων και απόψεων που υποβάλλονταν ή διατυπώνονταν από κρατικούς αξιωματούχους ή υπαλλήλους στην κρατική υπηρεσία ή την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου ή τον ευρύτερο δημόσιο τομέα ή διοικητικούς συμβούλους ή λειτουργούς τραπεζών της Δημοκρατίας από την ανάληψη των καθηκόντων τους μέχρι την 23η Μαρτίου 2013.». Αφήνονται δηλαδή εκτός της όποιας διερεύνησης τα γεγονότα που σχετίζονται με την απόφαση του Eurogroup της 25ης Μαρτίου 2013 και τις τυχόν ευθύνες της κυβέρνησης Αναστασιάδη για το κούρεμα που επιβλήθηκε τελικά στην Κύπρο. Παράλληλα όμως ο 11ος όρος εντολής προς την ΕΕΟ είναι να ερευνήσει « XI. Τα γεγονότα και τις αποφάσεις που σχετίζονται με την απόφαση του Eurogroup και της Συνόδου Κορυφής του Ιουλίου και Οκτωβρίου του 2011 για απομείωση των ελληνικών ομολόγων», τουτέστιν να εξετάσει τυχόν ευθύνες της κυβέρνησης Χριστόφια, πλήττοντας έτσι εν τη γενέσει της την ίδια την έρευνα που το Υπουργικό διέταξε και κυρίως την όποια προσδοκία θα μπορούσε να έχει η κοινωνία και ο πολίτης για μια διαδικασία που θα οδηγούσε στην κάθαρση. Εγγραφα που καίνε τον Χριστόδουλο για 1 εκατ. ευρώ Πολύ ενδιαφέ- ρουσα και ενδεχομένως και σημαντική στην προώθηση του κεφαλαίου της κάθαρσης, είναι η συνέχεια που δόθηκε με τα στοιχεία που δημοσίευσε την Παρασκευή ο «Πολίτης», σχετικά με τον πρώην διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου και υπουργό Οικονομικών στην κυβέρνηση Κληρίδη, Χριστόδουλο Χριστοδούλου. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι ο κ. Χριστοδούλου όχι μόνο δεν γνώριζε για τις δραστηριότητες της εταιρείας A.C. CHRISTODOULOU που ανήκε στην κόρη του Αθηνά και στον πρώην σύζυγό της, Ανδρέα Κιζουρίδη, παρά μόνο μέχρι που την ανέλαβε το 2010 αλλά ήταν ο μοναδικός εκπρόσωπος της εταιρείας και ο τραπεζικός λογαριασμός της συγκεκριμένης εταιρείας άνοιξε κι έκλεισε μόνο για το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ, που πληρώθηκε στην εταιρεία για συμβουλευτικές υπηρεσίες, από τον εφοπλιστή Μιχάλη Ζολώτα, φίλο και συνεργάτη του Ανδρέα Βγενόπουλου. Τα στοιχεία για τα οποία γίνεται λόγος είναι μια εμπιστευτική επιστολή της διεύθυνσης κανονιστικής συμμόρφωσης της Marfin Egnatia Bank στην Ελλάδα, ημερομηνίας 02/05/2012, η οποία απευθύνεται στην Αρχή Καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και εμφανίζει τον Χριστόδουλο Χριστοδούλου ως εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο του λογαριασμού που άνοιξε στην Αθήνα η εταιρεία A.C. CHRISTODOULOU και στον οποίο κατατέθηκε το ένα εκατομμύριο. 04-POLITIKH_KATHI 6/28/13 10:57 PM Page 4 4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Διαβάστε στο www.kathimerini.com.cy ΠΟΛΙΤΙΚΗ Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 GEEK: Απειλεί να μπλοκάρει το Twitter η Τουρκία ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ Η δύσκολη αποστολή Αναστασιάδη στην ΕΚΤ ΑΝΑΛΥΣΗ Του ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ Ο αγνώριστος Κύπριος «Μόντι» Ο Κρίσιμες επαφές στη Φρανκφούρτη για το μέλλον της Τράπεζας Κύπρου EPA Του ανταποκριτή μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ Η Κύπρος έχει πολλούς λόγους να είναι ικανοποιημένη από τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής που διεξήχθη την Πέμπτη και την Παρασκευή στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, η χαρά μπορεί να αποδειχθεί πρόσκαιρη, αφού τα μηνύματα από τις Βρυξέλλες και τη Φρανκφούρτη για την Τράπεζα Κύπρου δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. Αρχίζοντας από τα θετικά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κάλεσαν –με ειδική αναφορά στο κείμενο των συμπερασμάτων τους– «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εξετάσουν τις δυνατότητες που παρέχουν οι ευελιξίες του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, συμπεριλαμβανομένου του Μέσου Ευελιξίας, ώστε να αντιμετωπισθεί η ιδιαίτερα δυσχερής κατάσταση της Κύπρου, στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού». Με άλλα λόγια, η Λευκωσία έχει βάσιμες ελπίδες ότι θα διεκδικήσει τις ίδιες ευνοϊκές διατάξεις που ισχύουν για τις άλλες χώρες που βρίσκονται σε Μνημόνιο, από τα κοινοτικά κονδύλια της νέας προγραμματικής περιόδου (2014-2020). Τους επόμενους μήνες θα φανεί αν αυτή η αναφορά θα οδηγήσει μόνο σε αύξηση της ευρωπαϊκής συμμετοχής σε συγχρηματοδοτούμενα έργα, ή και πρόσθετους πόρους για την επόμενη επταετία. Επιπλέον, θετική εξέλιξη είναι και η απόφαση για εμπροσθοβαρή εκταμίευση των κονδυλίων από το Πρόγραμμα Απασχόλησης των Νέων, συνολικού ύψους έξι δισεκατομμυρίων ευρώ. Μολονότι το ακριβές ποσό που αναλογεί για την Κύπρο δεν είναι σαφές, τα χρήματα θα μοιραστούν την επόμενη διετία (2014-2015) αποκλειστικά στις χώρες με ανεργία στους νέους άνω του 25%. Επίσης, οι νέοι της Κύπρου θα μπορέσουν να επωφεληθούν και από το Πρόγραμμα «Εγγύηση για τη Νεολαία» (Youth Guarantee). Πρόκειται για πρωτοβουλία η οποία επίσης αναφέρεται στα συμπεράσματα της Συνόδου και προβλέπει ότι κάθε νέος κάτω των 25 ετών θα λαμβάνει από το κράτος προσφορά είτε για μετεκπαίδευση, είτε για πρακτική άσκηση, είτε για εργασία, εντός τεσσάρων μηνών από την ημέρα που εγκαταλείπει τις σπουδές του ή χάνει την προηγούμενη δουλειά του. Το Πρόγραμμα θα ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του 2014 και θα έχει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την τοποθέτηση νέων σε θέσεις εργασίας και προγράμματα κατάρτισης κλάδων εξωστρεφών και ανταγωνιστικών. Η χρηματοδότηση θα προέλθει από τα διαρθρωτικά ταμεία, καθώς και από Την ερχόμενη βδομάδα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα παραστεί στη σύνοδο που συγκαλεί η Άνγκελα Μέρκελ για την ανεργία, ενώ θα έχει επαφές στην έδρα της ΕΚΤ με πρώτο θέμα στην ατζέντα τη στήριξη της Τράπεζας Κύπρου. το Πρόγραμμα Απασχόλησης των Νέων, που προαναφέρθηκε. Εντούτοις, η κυβέρνηση θα πρέπει να «τρέξει», ώστε το Πρόγραμμα να είναι έτοιμο έως τον Γενάρη. Επιπλέον, η Κύπρος έλπιζε ότι θα επωφεληθεί και από την απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών για αύξηση κατά 40% των δανειοδοτικών δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), γεγονός που συνεπάγεται την παροχή ρευστότητας 150 δισ. ευρώ την επόμενη διετία στην ευρωπαϊκή οικονομία. Από αυτά τα χρήματα, τα 100 δισεκατομμύρια θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Και σε αυτήν την περίπτωση, συγκεκριμένα νούμερα για τη χώρα δεν μπορούν να προσδιοριστούν, καθώς στα προγράμματα της ΕΤΕπ δεν υπάρχουν εθνικές κατανομές και το κάθε επενδυτικό σχέδιο αξιολογείται ξεχωριστά. Σε κάθε περίπτωση όμως, το γεγονός ότι οι χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ θα χρησιμοποιηθούν μαζί με τα διαρθρωτικά κονδύλια από την Ε.Ε., ώστε να γίνει μόχλευση των διαθέσιμων κεφαλαίων, είναι εξαιρετικά σημαντικό για μία χώρα όπως η Κύπρος που έχει εισέλθει σε καθεστώς χρηματοπιστωτικής ασφυξίας. «Δεν θα πήγαινα αν δεν υπήρχε λόγος» Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρη- σε μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής, ο πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης εμφανίστηκε δικαιωμένος με την ειδική αναφορά στην Κύπρο, στο κείμενο συμπερασμάτων, αλλά και από το κλίμα στις διμερείς επαφές που είχε, στο περιθώριο της συνάντησης, με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπέι, τη Γερμανίδα Καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι. Ο κ. Αναστασιάδης θα μεταβεί και την Τετάρτη στη Γερμανία, όπου η κυρία Μέρκελ διοργανώνει νέα σύνοδο, με τη συμμετοχή 24 Ευρωπαίων ηγετών και των υπουργών εργασίας της Ε.Ε., με θέμα την ανεργία. Η Λευκωσία θα μπορούσε μάλιστα να αποκομίσει νέα οφέλη από τυχόν θετικές πρωτοβουλίες που θα ληφθούν. Εντούτοις, η κρίσιμη συνάντηση θα γίνει λίγο πριν, στη Φρανκφούρτη, όπου ο κ. Αναστασιάδης θα καταφθάσει συνοδευόμενος από τον υπουργό Οικονομικών και τον επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκο Δημητριάδη. Το θέμα των συζητήσεων φυσικά δεν θα είναι άλλο από την ελάφρυνση του άχθους ΚΟΣΜΟΣ των εννέα δισεκατομμυρίων ευρώ, από τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας ELA, που πέρασε από τη Λαϊκή στην Τράπεζα Κύπρου και απειλεί τη βιωσιμότητά της. Απαντώντας σε ερώτηση της «Κ», ο κ. Αναστασιάδης εμφανίστηκε αισιόδοξος, λέγοντας με νόημα ότι «δεν θα πήγαινε στη Φρανκφούρτη αν δεν υπήρχε λόγος». Η εικόνα από τις Βρυξέλλες και τη Φρανκφούρτη όμως είναι διαφορετική, καθώς η ΕΚΤ θεωρεί πως αναδιάρθρωση των χρεών του ELA ισούται με «απευθείας χρηματοδότηση κράτους και αντίκειται στο καταστατικό της». Επιπλέον, θεσμική δυνατότητα για να περάσει μέρος των βαρών του ELA στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), μέσω απευθείας ανακεφαλαιοποίησης δεν θα υπάρχει πριν από το φθινόπωρο του 2014. Μέχρι τότε όμως, όλα είναι αμφίβολα, αφού οι εκροές καταθέσεων συνεχίζονται. Παρά τα σύννεφα, ο πρόεδρος Αναστασιάδης δεν έδειξε να πτοείται: «εμπιστεύομαι απόλυτα τις πολιτικές που ακολουθούνται. Είμαι βέβαιος ότι θα διασφαλιστεί η επιβίωση και η προκοπή της Τράπεζας Κύπρου», δήλωσε απερχόμενος από τις Βρυξέλλες. ι πιθανότητες επιτυχίας του αιτήματος της Λευκωσίας για διάσωση της Τράπεζας Κύπρου υπονομεύονται από την κατασπατάληση του πολιτικού κεφαλαίου του Προέδρου της χώρας, Νίκου Αναστασιάδη. Νωπές είναι ακόμη οι μνήμες από τη σύσσωμη μετάβαση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στη Λευκωσία, τον περασμένο Γενάρη, προς στήριξη του κ. Αναστασιάδη, πριν από τις προεδρικές εκλογές. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες παρουσίαζαν τον νέο ηγέτη της Κύπρου ως έναν ακόμη «Μόντι» που θα άλλαζε τις τύχες του νησιού, ύστερα από τη γεμάτη εντάσεις προεδρία του κ. Χριστόφια. Ωστόσο, οι αγκαλιές και τα χαμόγελα γρήγορα ξεχάστηκαν, καθώς η νέα κυβέρνηση υπέπεσε σε σειρά τακτικών και στρατηγικών λαθών. Ανώτερες πηγές της γερμανικής κυβέρνησης, με τις οποίες συνομίλησε η «Κ», δεν κρύβουν την έντονη ενόχληση που ένιωσαν όταν ο κ. Αναστασιάδης παρουσίασε την απόφαση για επιβολή εισφοράς στις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ ως απαίτηση του Βερολίνου και των Βρυξελλών. Η αλήθεια είναι ότι η ευρωπαϊκή πρόταση ήταν για «κούρεμα» 15,6% σε όλες τις καταθέσεις όλων των κυπριακών τραπεζών άνω των 100.000 ευρώ. Η αρχική απόφαση του Eurogroup ήταν αποτέλεσμα επομένως της άσκοπης προσπάθειας της Λευκωσίας να διασώσει το κύρος της χώρας ως διεθνούς χρηματοπιστωτικού κέντρου. Με το πλήγμα στις μικρές καταθέσεις αποφευγόταν η μεγάλη εισφορά στις ανασφάλιστες καταθέσεις. Ωστόσο, το σχέδιο δεν δούλεψε, καθώς τα πράγματα ξέφυγαν εκτός ελέγχου. Η κυπριακή κυβέρνηση δεν χρειαζόταν να σπαταλήσει πολιτικό κεφάλαιο σε μία εκ των πραγμάτων χαμένη υπόθεση, αφού η κατάσταση των τραπεζών της δεν επέτρεπε βλέψεις ότι θα παραμείνει χρηματοπιστωτικό κέντρο. Στη συνέχεια, ο ΔΗΣΥ έκανε το λάθος να στραφεί εναντίον της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της κεντρικής Τράπεζας Κύπρου. Χωρίς να παραγνωρίζονται τα ολέθρια λάθη της τελευταίας, γεγονός είναι ότι οι Συνθήκες της Ε.Ε. ως προς την ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών είναι ξεκάθαρες. Επίσης, η Φρανκφούρτη διερωτάται ποιο είναι το σκεπτικό της απόφασης του κ. Αναστασιάδη να στραφεί εναντίον της για το ELA. «Η Κύπρος υπέβαλε αίτημα για υπαγωγή στον μηχανισμό στήριξης τον Ιούνιο του 2012. Θέλατε να τραβήξουμε εμείς την πρίζα τον Ιούλιο από τη Λαϊκή;», λέει συνομιλητής της «Κ» στη Φρανκφούρτη, προσθέτοντας ότι πρώτον οι πληροφορίες για την κατάσταση της Λαϊκής προέρχονταν από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και δεύτερον η ΕΚΤ θεωρούσε δεδομένο ότι οι διαπραγματεύσεις για την υ- πογραφή Μνημονίου δεν θα κρατούσαν τόσο καιρό. Επιπλέον, μετά την εξαιρετικά αρνητική δημοσιότητα στην Ευρώπη λόγω των κατηγοριών για ξέπλυμα μαύρου χρήματος στην Κύπρο, ήλθαν και οι πρόωροι υπαινιγμοί του Προέδρου Αναστασιάδη για βελτίωση των όρων του Μνημονίου. Η Κύπρος θα έπρεπε να γνωρίζει από την εμπειρία της Ελλάδας ότι βελτιώσεις στους όρους της «διάσωσης» γίνονται μόνο όταν μία χώρα τηρεί τις δεσμεύσεις της και δείχνει ότι παρότι οι πολίτες της υποφέρουν, το Μνημόνιο «δεν βγαίνει» χωρίς δική της υπαιτιότητα. Όταν μία χώρα δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της, όπως πολλές φορές έκανε η Ελλάδα, της δείχνουν την πόρτα της εξόδου, όπως έδειξαν στην Ελλάδα, αλλά και στον ίδιο τον κ. Αναστασιάδη, στη δραματική συνεδρίαση του Eurogroup του Μαρτίου. Η απαίτηση για αλλαγή των όρων πριν ακόμη γίνει η πρώτη αξιολόγηση της Τρόικας ήταν επομένως άκαιρη και προκάλεσε πολύ κακή ε< < < < < < < Τα ξεχασμένα προεκλογικά χαμόγελα και τα μετεκλογικά στρατηγικά λάθη του Νίκου Αναστασιάδη ντύπωση στις Βρυξέλλες, κάτι που φάνηκε άλλωστε και από την αντίδραση του επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ. «Η πόρτα της λύσης θ’ ανοίξει, αλλά θα έχει επάνω της δαχτυλιές με αίμα», είχε πει ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ», σχολιάζοντας το ελληνικό δράμα. Το ίδιο ισχύει και για την Κύπρο. Στις παραπάνω ατυχείς κινήσεις θα πρέπει να προστεθούν και τα «απωθημένα» της Ευρώπης προς την Κύπρο, από την εποχή του Σχεδίου Ανάν. «Μπήκατε στην Ε.Ε. με πολιτικό πρόβλημα, το οποίο μας είχατε δώσει την εντύπωση ότι θα λυθεί με το δημοψήφισμα. Στη συνέχεια μας είχατε πει ότι έχετε ισχυρή οικονομία. Ακόμη και αυτό όμως ήταν ψέμα», λένε πίσω από κλειστές πόρτες Ευρωπαίοι διπλωμάτες. Τα παραπάνω δεν αναιρούν τα ολέθρια λάθη των Ευρωπαίων, την καταστροφική διαχείριση της κρίσης από την προηγούμενη κυβέρνηση, ούτε και τον ρόλο που έπαιξε η ελληνική χρεοκοπία στην κυπριακή κατάρρευση. Ωστόσο, κοιτώντας προς το μέλλον, η Κύπρος θα μπορέσει να ξανασταθεί στα πόδια της μόνο αν αποκαταστήσει το κύρος της στην Ευρώπη και ο κ. Αναστασιάδης να αναβαπτιστεί ως «φιλοευρωπαίος μεταρρυθμιστής» όπως τον θεωρούσαν αρχικά στις Βρυξέλλες. Μπορεί μέσα στον ζόφο της δύσκολης καθημερινότητας στη χώρα να μη γίνεται κατανοητό, αλλά οι εναλλακτικές είναι πολύ χειρότερες. Στόχος οι εξαγωγές φυσικού αερίου μέχρι το 2020 Υπογραφή τελικού συμβολαίου για τερματικό έως το τέλος του 2013, αλλιώς δεν προλαβαίνουμε - Aπομένουν τέσσερα βήματα Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Υγροποιημένο αέριο προς εξαγωγή στις διεθνείς αγορές μέχρι το 2020 θέλει να έχει η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία προχώρησε στο πρώτο βήμα υπογράφοντας Μνημόνιο Συναντίληψης για κατασκευή τερματικού με τις εμπλεκόμενες εταιρείες, Noble, Delek και Anver, στο τεμάχιο «12». Για να μπορεί όμως αυτό να καταστεί εφικτό, η Λευκωσία να είναι σε θέση να εξάγει υγροποιημένο αέριο έως το 2020, θα πρέπει να υπογραφεί το τελικό συμβόλαιο για κατασκευή τερματικού με τις εν λόγω εταιρείες μέχρι το τέλος του 2013. Οι εκτιμήσεις από κυβερνητικής πλευράς είναι αισιόδοξες. Ότι η Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έβαλε τέλος στην παραφιλολογία για εξαγωγή μέσω αγωγού Τουρκίας τελική συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί στους επόμενους μήνες. Απ’ εκεί και πέρα υπάρχουν διαδικαστικά και τεχνικά ζητήματα, τα οποία και προσπαθήσαμε να «αποσαφηνίσουμε» και να «αποκωδικοποιήσουμε» έτσι ώστε η πορεία της Κύπρου προς το υγροποιημένο αέριο να είναι κατανοητή στους πολίτες. Η πολιτική διάσταση Παράλληλα, υπάρχει και η πολιτική διάσταση του όλου θέματος με μια σημαντική εξέλιξη. Ότι πλέον η Κυπριακή Δημοκρατία, προχωρώντας στην κατασκευή Τερματικού Υγροποίησης Φυ- ΚΥΠΕ < < < < < < < H υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και των εταιρειών Noble, Delek και Anver για κατασκευή του τερματικού, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης. σικού Αερίου, θέτει τέρμα στις όποιες προτάσεις / παραινέσεις για συμμετοχή της Λευκωσίας στον αγωγό μέσω Τουρκίας για προμήθεια της Ε.Ε. φυσικού αερίου. Αντίθετα, το Τερματικό δίνει την ευχέρεια στην Κύπρο για εξαγωγές φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά, ενώ δεν αποκλείεται μακροπρόθεσμα να δημιουργηθεί «γραμμή αγωγού» προς την Ε.Ε. από Ισραήλ, Κύπρο και Ελλάδα. Το δεύτερο σημαντικό σημείο, ύψιστης πολιτικής σημασίας, είναι η συνεργασία Κύπρου – Ισραήλ σε πρακτικό επίπεδο. Με λίγα λόγια η συμμετοχή ισραηλινών συμφερόντων ε- ταιρειών στην κατασκευή τερματικού (Delek, Anver) «δένει» για τα καλά τη συνεργασία των δύο χωρών, αφού αφενός τα συμφέροντα είναι κοινά και αφετέρου αυτά τα συμφέροντα τιμολογούνται σε ύψος δισεκατομμυρίων ευρώ. Το τρίτο πολιτικό στοιχείο αφορά έμμεσα πολιτικά οφέλη για την Λευκωσία από τη δημιουργία Τερματικού. Από τη μία ενισχύει τις πολιτικές της σχέσεις, μέσω δυνατών συμφερόντων, με σημαντικές χώρες εντός και εκτός Ε.Ε., μιας και στο τερματικό αναμένεται σε δεύτερη φάση να συμμετέχει και η γαλλική TOTAL και ίσως και η ιταλική ΕΝΙ, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» ενδιαφέρον για συμμετοχή στο Τερματικό υπάρχει και από τη Μόσχα. Από την άλλη, αυτή η προδιαγραφόμενη «ασπίδα συμμαχιών» μαζί με το κίνητρο των μελλοντικών εσόδων από το φυσικό αέριο ενδεχομένως να φανούν υποβοηθητικά για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Τέσσερα στάδια για τερματικό Ως προς τον τρόπο υλοποίησης της όλης διαδικασίας κατασκευής τερματικού συνομιλήσαμε με τον πρόεδρο της ΚΡΕΤΥΚ, Τσαρλς Έλληνα, έτσι ώστε να γίνει αυτή η περίπλοκη δια- δικασία όσο το δυνατό καλύτερα κατανοητή. Αρχικά θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν κοινές επενδύσεις από όλα τα μέρη που (και θα) συμμετέχουν στο Τερματικό αλλά και επενδύσεις, οι οποίες θα γίνονται ξεχωριστά από εταιρείες. Νοείται όμως ότι σε όλες τις επενδύσεις θα συμμετέχει η Κυπριακή Δημοκρατία μέσω της ΚΡΕΤΥΚ άμεσα ή έμμεσα. Πιο συγκεκριμένα: 1. Κοινές Επενδύσεις. Οι κοινές επενδύσεις αφορούν τους χώρους αποθήκευσης του υγροποιημένου αερίου (LNG), τις υποδομές για υποδοχή των πλοίων που θα φορτώνουν το LNG, και τις υποδομές για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που θα χρειάζεται το τερματικό για τη λειτουργία του (θα παράγει το δικό του ρεύμα αποκλειστικά για τις δικές του ανάγκες). Στις ανωτέρω επενδύσεις θα συμμετέχουν όλες οι εταιρείες που θα έχουν μερίδιο στο τερματικό όπως και η Λευκωσία. Στην προκειμένη περίπτωση, με τα σημερινά δεδομένα, το κόστος για τις υποδομές αυτές θα το επωμιστούν οι Noble, Delek, Anver και η Κυπριακή Δημοκρατία και εάν για παράδειγμα αργότερα αποφασίσει συμμετοχή και η Total, θα πληρώσει για αυτές τις υποδομές το μερίδιο που της αναλογεί. Το ίδιο θα ισχύει για όποια άλλη εταιρεία θα συμμετέχει στο τερματικό. 2. Αγωγοί. Οι αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου από τα θαλάσσια οικόπεδα μέχρι τον χώρο του Τερματικού είναι αποκλειστική ευθύνη της εταιρείας / κοινοπραξίας που έλαβε τα δικαιώματα του κάθε οικοπέδου. Ωστόσο, το κόστος υποδομής θα αφαιρείται αργότερα από τα κέρδη πώλησης του φυσικού αερίου. Στα πρώτα χρόνια θα αφαιρείται με- γαλύτερο ποσοστό απόσβεσης και μετέπειτα μικρότερο ποσοστό απόσβεσης. Συνεπώς, η Κυπριακή Δημοκρατία στην προκειμένη περίπτωση δεν επωμίζεται άμεσα το κόστος της επένδυσης των αγωγών αλλά έμμεσα, μέσω των κερδών. 3. Υποδομή Τερματικού. Το Τερματικό υγροποίησης χωρίζεται σε διάφορα τμήματα, τα λεγόμενα «τρένα», στα οποία επεξεργάζεται και υγροποιείται το φυσικό αέριο. Η Κύπρος επί του παρόντος έχει στόχο τη δημιουργία τριών «τρένων». Ετοιμάζεται παράλληλα Master Plan έτσι ώστε ο χώρος να αξιοποιηθεί με τέτοιο τρόπο για δυνατότητες κατασκευής μέχρι και οκτώ «τρένων». Κάθε εταιρεία που λαμβάνει δικαιώματα οικοπέδου και αφού ανακαλύψει κοιτάσματα τέτοια που να είναι συμφέρουσα (πάνω από 5tcf), μπορεί να κατασκευάσει το δικό της «τρένο» νοουμένου ότι ο συνολικός αριθμός (τρία για τώρα, οκτώ μελλοντικά) δεν έχει ξεπεραστεί. Στην περίπτωση που εταιρεία ανακαλύψει αριθμό κοιτασμάτων που να μη θεωρείται βιώσιμη επένδυση η κατασκευή «τρένου» και αγωγού τότε θα προχωρήσει σε συνεργασία με άλλες εταιρείες που ήδη προχώρησαν στις εν λόγω εταιρείες. Στην παρούσα φάση, Noble, Delek, Anver και η Κυπριακή Δημοκρατία θα προχωρήσουν από κοινού στην κατασκευή του πρώτου τρένου. Νοείται ότι η Λευκωσία, διά της ΚΡΕΤΥΚ, θα συμμετέχει σε όλα τα τρένα που θα κατασκευαστούν. 4. Διαχείριση, Εμπορία. Η διαχείριση και η εμπορία του υγροποιημένου φυσικού αερίου θα γίνεται από κοινού ΚΡΕΤΥΚ και όσων μερών συμμετέχουν στα «τρένα» άμεσα ή έμμεσα. 05-POLITIKI_KATHI 6/28/13 8:29 PM Page 5 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ Άγνωστες οι προθέσεις του Αλεξάντερ Ντάουνερ Oι πολιτικές του φιλοδοξίες και τα δύο αναπάντητα ερωτήματα ΗΝΩΜΈΝΑ ΈΘΝΗ Του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Τα δημοσιεύματα της περασμένης εβδομάδας στον αυστραλιανό Τύπο για την ανάληψη από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της χώρας, Αλεξάντερ Ντάουνερ, της προεδρίας του Φιλελευθέρου Κόμματος Νότιας Αυστραλίας (Αδελαΐδας) αναζωπύρωσε τις φήμες και τις αναλύσεις γύρω από πιθανή αποχώρησή του από τη θέση του ειδικού συμβούλου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό. Ωστόσο, ο ίδιος ο ειδικός σύμβουλος με δήλωσή του είπε ότι τα νέα του καθήκοντα δεν θα επηρεάσουν τον ρόλο του στο Κυπριακό: «Όχι, δεν θα επηρεάσει. Θα παραιτηθώ από τη θέση του αντιπροέδρου του κόμματος, την οποία κατέχω για τρία χρόνια και θα αναλάβω αυτό τον επίτιμο ρόλο στην Αδελαΐδα. Είναι μία θέση χωρίς πληρωμή». Εδώ ωστόσο τίθενται δύο ερωτήματα. Το πρώτο, αν ο Αλεξάντερ Ντάουνερ όντως εννοεί αυτό που λέει και υποδηλώνει σαφώς την παραμονή του στη θέση του ειδικού συμβούλου για το Κυπριακό. Το δεύτερο, αν η γραφειοκρατία της Γραμματείας του ΟΗΕ είναι ικανοποιημένη από την απόδοσή του κι αν οι δύο σημαίνοντες παίκτες στα πέντε μόνιμα μέλη του Σ.Α., η Βρετανία και οι ΗΠΑ, του έχουν την ίδια εμπιστοσύνη και τον υποστηρίζουν Ούτε ο Νίκος Αναστασιάδης τον εμπιστεύεται πλέον με την ίδια θέρμη. Η απάντηση στο πρώτο ερώτημα, σχετίζεται πρωτίστως και με τις πολιτικές φιλοδοξίες του ίδιου του Αλεξάντερ Ντάουνερ στην πατρίδα του, αλλά και τις προοπτικές που διαβλέπει στο Κυπριακό. Το θέμα της ανάληψης από τον Αυστραλό πρώην υπουργό Εξωτερικών της προεδρίας του Φιλελευθέρου Κόμματος στην Αδελαΐδα δεν προέκυψε τώρα. Από τον Ιανουάριο υπάρχει πληθώρα δημοσιευμάτων στον τοπικό αυστραλιανό Τύπο, τα οποία επίμονα διέψευδε ο Αλεξάντερ Ντάουνερ. Χαρακτηριστική η άρνησή του σε δημόσια πρόσκληση του ιδίου του αρχηγού των Φιλελευθέρων, Τόνι Άμποτ, ο οποίος σε εκδήλωση που έγινε τον περασμένο Φεβρουάριο, είπε απευθυνόμενος στον Ντάουνερ (που κατέχει και τη θέση του αντιπροέδρου του κόμματος σε ομοσπονδιακό επίπεδο) πόσο χρήσιμη θεωρεί την παρουσία του στο κόμμα. Ευγενικά ο Ντάουνερ αρνήθηκε. Ωστόσο, τέσσερεις μήνες αργότερα κι ενώ το Φιλελεύθερο Κόμμα στην Αδελαΐδα διχασμένο βούλιαζε στις δημοσκοπήσεις. Ο κ. Ντάουνερ αποδέχθηκε την υποψηφιότητα, γιατί σύμφωνα με δήλωσή του, από τη θέση αυτή «θα μπορέσει να βοηθήσει τους Φιλελεύθερους της Πολιτείας να κερδίσουν τις προσεχείς εκλογές του Μαΐου». Κι αυτός θα είναι ο μόνος του ρόλος. Όμως αυτή δεν είναι και η μοναδική παράμετρος που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη. Η Αυστραλία που μόλις πέρασε ακόμη μία πολιτική κρίση –η ηγεσία του Εργατικού Κόμματος ανέτρεψε την πρωθυπουργό Τζούλια Τζίλαρντ και επανέφερε τον Κέβιν Ρουν που είχε παραιτηθεί το 2010– θα πρέπει μέχρι τον Νοέμβριο να έχει ομοσπονδιακές εκλογές. Αν μάλιστα ισχύσει η δήλωση της πρώην πρωθυπουργού, Τζούλια Τζίλαρντ, θα πρέπει να γίνουν στις 14 Σεπτεμβρίου. Οι Φιλελεύθεροι προηγούνται στις δημοσκοπήσεις κι αν κερδίσουν την πλειοψηφία, ουδείς εγγυάται ο Άμποτ να του προτείνει θέση στην κυβέρνηση, την οποία δύσκολα θα αρνηθεί. Ξεθώριασε το άστρο του Τον Ιούνιο ο Αλεξάντερ Ντάουνερ συμπλήρωσε πέντε χρόνια στη θέση του ειδικού συμβούλου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ στο Κυπριακό, θητεία που μάλλον τον κάνει τον μακροβιότερο στο πόστο. Ο θόρυβος που προκάλεσαν οι διαρροές των εγγράφων του ΟΗΕ και οι τριβές του αργότερα με τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, EPA < < < < < < < Με το ένα πόδι στην έξοδο από τη θέση του ειδικού συμβούλου του γ.γ. για το Κυπριακό φαίνεται να βρίσκεται ο Αλεξάντερ Ντάουνερ, αλλά κανείς δεν γνωρίζει πότε θα επιχειρήσει το βήμα. Δημήτρη Χριστόφια, (το πρόβλημα οξύνθηκε ιδιαίτερα μετά τη δεύτερη συνάντηση στο Greentree) τον έφεραν αρκετές φορές κοντά στην έξοδο. Κι ενώ θα περίμενε κανείς τα πράγματα να εξομαλυνθούν μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Νίκο Αναστασιάδη –με τον οποίο διατηρούσε άριστες σχέσεις– οξύνθηκαν αντιθέτως εξαιτίας κάποιων χειρισμών του Ντάουνερ, μεταξύ αυτών και για το δείπνο το ηγετών. Συνεργάτης του Προέδρου της Δημοκρατίας είπε πως ο Νίκος Αναστασιάδης εξομολογήθηκε στους στενούς του συνεργάτες ότι δεν του έχει πλέον καμία εμπιστοσύνη. Όλα αυτά όμως απέχουν πολύ από το να ζητηθεί επίσημα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας η απομάκρυνση του Αλεξάντερ Ντάουνερ. Το πολιτικό κόστος είναι υψηλό κι ο μόνος που μπορούσε να το κάνει κατά το δοκούν ήταν ο Ραούφ Ντενκτάς. Πηγή του Υπουργείου Εξωτερικών που ρωτήσαμε είπε πως η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν έχει καμία ένδειξη περί αποχωρήσεως του κ. Ντάουνερ, ο οποίος μάλιστα έχει ενημερώσει πως προτίθεται να επισκεφθεί την Κύπρο το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου. Τόνισε η ίδια πηγή πως η κυπριακή κυβέρνηση δεν έθεσε ποτέ υπό αμφισβήτηση τον ρόλο του. Οι προθέσεις του γ.γ. Ουδείς είναι σε θέση να γνωρίζει επακριβώς πώς αισθάνεται για τον ειδικό του σύμβουλο ο ίδιος ο γενικός γραμματέας, ωστόσο οι γκρίνιες στα διάφορα Τμήματα της Γραμματείας έχουν αρχίσει. Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του διεθνούς οργανισμού εξέφραζε παράπονα για τον ελάχιστο χρόνο που ξοδεύει στην Κύπρο (άσχετα βέβαια αν και στο νησί αναρωτιούνται για ποιο λόγο έρχεται, αφού δεν υπάρχουν ακόμη συνομιλίες) και έλεγε πως αν ξεκινήσουν οι συνομιλίες και ξοδεύει τον ίδιο χρόνο με τις συνομιλίες Χριστόφια – Έρογλου, θα υπάρξει πρόβλημα. Ένα ακόμη ενδιαφέρον σημείο είναι πληροφορίες που διέρρευσαν μετά την εκλογή του Προέδρου Αναστασιάδη, να θέλουν τους Βρετανούς να μην επιθυμούν παραμονή του Ντάουνερ στη θέση. Διπλωμάτες που γνωρίζουν καλά το πώς κινείται η Βρετανία στο Κυπριακό, θεωρούν απίθανο να ζητήσει η χώρα αυτή την αντικατάστασή του. Ωστόσο, όπως συνέβη στο παρελθόν με την περίπτωση το Καναδού Τζο Κλαρκ, ήταν η Βρετανία που έκανε όλες τις εις βάρος του διαρροές, προκαλώντας την οργή του Προέδρου Κληρίδη και της Γαλλίας, η οποία θεωρούσε προσβλητική τη στάση του έναντι της Ε.Ε. και του δικαιώματός της να θέλει να εντάξει στις τάξεις της την Κύπρο. Ο έτερος μεγάλος παίκτης στο Συμβούλιο Ασφαλείας, οι ΗΠΑ, κρατούν στάση «Ποντίου Πιλάτου». Δεν επιθυμούν να αναλάβουν καμία πρωτοβουλία για την αντικατάστασή του, ούτε όμως θα αντιταχθούν, όπως δείχνει και η τοποθέτηση του βοηθού υφυπουργού Εξωτερικών, Έρικ Ρούμπεν, στο συνέδριο της ΠΣΕΚΑ. Με δεδομένες τις συνθήκες μέσα στις οποίες κινείται το Κυπριακό, είναι προφανές πως ουδείς θα βάλει «το μαχαίρι στον λαιμό» του Αλεξάντερ Ντάουνερ για να ξεκαθαρίσει τη θέση του. Οι διεργασίες για την επανάληψη των συνομιλιών κινούνται πολύ αργά, τα πράγματα στην κυπριακή οικονομία (τράπεζες) ίσως οξυνθούν το φθινόπωρο, η Τουρκία αντιμετωπίζει εσωτερικά προβλήματα, όπως και το ψευδοκράτος. Ο διορισμός Ελληνοκύπριου συνομιλητή ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει (ήδη διαφωνούν ΑΚΕΛ και ΕΔΕΚ) και τα εσωκομματικά του ΔΗΚΟ δεν είναι ότι καλύτερο για τη στάση του συγκυβερνώντος κόμματος στο Κυπριακό. Η επανάληψη των συνομιλιών έχει κατ’ αρχάς προγραμματιστεί για το τελευταίο τρίμηνο του 2013 και ίσως, αν το κλίμα δεν είναι ευνοϊκό, να πάει για τις αρχές του έτους. Όλα αυτά, δίνουν μεν στον Ντάουνερ μεγαλύτερη άνεση να χειριστεί τις υποχρεώσεις του στην Αυστραλία, όμως πολλοί διεθνείς παίκτες υποστηρίζουν πως θα πρέπει να αρχίσει η προετοιμασία των συνομιλιών. Μάλιστα, καθώς η πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας για το Βαρώσι παραμένει στο τραπέζι χωρίς να την έχει ακόμη απορρίψει η Τουρκία, ίσως βρεθούν κάποιοι παράγοντες (ΗΠΑ και Ε.Ε.) που θα ζητήσουν να ξεκινήσει απ’ εκεί η διαδικασία. Θα είναι τότε σε θέση να ανταποκριθεί ο Αλεξάντερ Ντάουνερ; Κι αν μπορεί να το κάνει, θα είναι ο καταλληλότερος, όταν έχει ήδη εκφράσει την άποψή του (και στον ίδιο τον γ.γ.) να μη χαθεί χρόνος σε συζήτηση μέτρων εμπιστοσύνης, αλλά να μπουν αμέσως οι συνομιλίες στην ουσία του προβλήματος; «O κ. Ντάουνερ έχει να κάνει δύσκολη δουλειά, μας είπε ανώτερη πηγή του Υπουργείου Εξωτερικών. Είναι προτιμότερο ο ίδιος να κάνει την εκτίμηση για το αν μπορεί να φέρει εις πέρας τα καθήκοντά του». Πάμε για τεχνικό ψήφισμα τον Ιούλιο Στις 8-10 Ιουλίου αναμένεται να υποβληθεί στο Σ.Α. από τον γενικό γραμματέα η έκθεσή του για την ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο. Η έκθεση θα περιέχει και 2-3 παραγράφους για την αποστολή των καλών υπηρεσιών του γενικού γραμματέα, με αναφορές και στις συναντήσεις του κ. Ντάουνερ με τους δύο ηγέτες, αλλά δεν αναμένεται να έχει εκπλήξεις. Οι Βρετανοί έχουν δώσει διαβεβαιώσεις σε πολύ υψηλό επίπεδο πως θα παρουσιάσουν τεχνικό ψήφισμα, ωστόσο ουδείς εγγυάται ότι η Τουρκία δεν θα κινηθεί εκ νέου μέσω του Αζερμπαϊτζάν, εγείροντας δυσκολίες. Το κυπριακό Υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθεί με ανησυχία τις κινήσεις της Τουρκίας, που πλέον εγείρει σαφή αντίθεση με τους όρους εντολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ζητώντας αλλαγή τους με την αιτιολογία πως «είναι πεπαλαιωμένοι και πρέπει να εκσυγχρονιστούν». Ήδη η Άγκυρα προσπάθησε δύο φορές να βάλει τις ενστάσεις της στην 5η Επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης, όμως απορρίφθηκαν, γιατί η επιτροπή έχει καθαρά τεχνικό χαρακτήρα. Το ψήφισμα για την ανανέωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ αναμένεται να υιοθετηθεί από το Σ.Α. στις 30 Ιουλίου, ενώ γύρω στις 15 Ιουλίου θα ενημερώσει τα μέλη στη διάρκεια κλειστής συνεδρίασης η ειδική αντιπρόσωπος του γ.γ. στην Κύπρο, Λίζα Μπάτενχαϊμ. ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ l 5 06-POLITIKH_KATHI 6/28/13 8:39 PM Page 6 6 l Διαβάστε στο Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ www.kathimerini.com.cy ΠΟΛΙΤΙΚΗ Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 GEEK: Το εμπόριο προσωπικών δεδομένων στο Ιντερνετ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Ο ΑΚΗΣ ΠΑΠΑΣΑΒΒΑΣ ΣΤΗΝ «Κ» Ο Πέτρος Κληρίδης έπρεπε να παραιτηθεί Από το πρώτο δευτερόλεπτο όφειλε να είχε πάρει στην Αστυνομία την έρευνα της Α&M για την εξαγορά της Uniastrum «Το εύρος των όρων εντολής της ήταν από εδώ μέχρι την Πάφο» Συνέντευξη στον ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Από το πρώτο δευτερόλεπτο ο γενικός εισαγγελέας, Πέτρος Κληρίδης, όφειλε να δώσει στην Αστυνομία την έκθεση του οίκου Alvarez & Marsal για την εξαγορά της τράπεζας Uniastrum από την Τράπεζα Κύπρου υποδεικνύει ο βοηθός γενικός εισαγγελέας, Άκης Παπασάββας. Υποστηρίζει, επίσης, ότι ο Πέτρος Κληρίδης θα έπρεπε να είχε ήδη παραιτηθεί για λάθος γνώμη προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όταν το Ανώτατο έκρινε πως Πρόταση Νόμου για μεταφορά εξουσίας για τους υδρογονάνθρακες από το Υπουργείο Εμπορίου σε Ομάδα Εμπειρογνωμόνων ήταν αντισυνταγματική, κατ’ αντίθεση με τη γνώμη του κ. Κληρίδη. Ο κ. Παπασάββας, ο οποίος αφυπηρετεί τα μεσάνυκτα της Κυριακής, αφήνει σοβαρές αιχμές κατά του κ. Κληρίδη, τον οποίο κατηγορεί για κτυπήματα κάτω από τη μέση. –Πείτε μας για την υπόθεση της Uniastrum με την Alvarez & Marsal. Ενήργησε σωστά ο γενικός εισαγγελέας; –Αν θυμάστε, σε κάποια φάση βγήκε από το Προεδρικό –αυτά που σας λέω είναι από τα δελτία ειδήσεων– και είπε ότι είναι δύο ογκωδέστατοι τόμοι κ.λπ. και μετά δεν ακούστηκε για πολύ καιρό τίποτε. Εμφανίστηκε ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ να έχει συνάντηση, και με εύχαρι ύφος και οι δύο να λένε ότι εξήγησε ο ένας στον άλλο κ.λπ. ότι επικοινώνησε και με τον Πρόεδρο και έστειλε το θέμα να διερευνηθεί από την αστυνομία. Και προχθές που τον κάλεσε η Επιτροπή είπε ότι είναι «ορισμένες φορές που πρέπει να υπερασπιζόμαστε την αξιοπρέπειά μας…». Γιατί ορισμένες φορές; Δεν είναι πάντα; Ορισμένες φορές πρέπει να υπερασπιζόμαστε την αξιοπρέπειά μας και την αξιοπρέπεια του θεσμού; Είναι πάντα που πρέπει όχι ορισμένες φορές. Και αυτή ήταν η υπεράσπιση ότι παρ’ όλο που ενώ ο ίδιος εκτιμούσε ότι δεν υπήρχε ποινική υπόθεση, επειδή το ζήτησε ο κ. Καρογιάν το έστειλε στην Αστυνομία… –Αυτό εννοείτο έτσι; –Ναι. Είναι από το πρώτο δευτερόλεπτο που έπρεπε να σταλεί στην αστυνομία προς διερεύνηση προς πάσα κατεύθυνση. –Αφού η ίδια η Επιτροπή είπε πως δεν έχει αρμοδιότητες για… –Μάλιστα. Γι’ αυτό είναι πολύ σωστό αυτό που αν προσέξατε στα πρακτικά της Επιτροπής Πική στην οποία εμφανίστηκε ο γενικός εισαγγελέας, στη σελίδα 2μ που λέει «Θέσαμε υπόψη του Γενικού Εισαγγελέα γνωμάτευση του ημερομηνίας 10 Οκτωβρίου 2006 στην οποία διατυπώνει τη θέση πως ‘‘με βάση τις αρχές που η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχει καθιερώσει, είναι σφάλμα να αναμένεται ότι με την έκδοση του πορίσματος της Ερευνητικής Επιτροπής ένα πρόσωπο μπορεί να διωχθεί για ποινικό αδίκημα. Ούτε καν να του αποδοθεί ευ- «Θα έπρεπε ο γενικός εισαγγελέας να συμβουλεύσει τον Πρόεδρο και το Υπουργικό Συμβούλιο ότι σύμφωνα με τη γνωμάτευσή του, το 2006, δεν παρέχεται δικαίωμα σε ερευνητική επιτροπή να αποδώσει σε άτομο ποινικές ή αστικές ευθύνες», δηλώνει στην «Κ» ο βοηθός γενικός εισαγγελέας, Άκης Παπασάββας, ο οποίος αφυπηρετεί σήμερα από τη Νομική Υπηρεσία. –Εσείς πιστεύετε ότι η επιτροπή πρέπει να σταματήσει τη διεξαγωγή αυτής της έρευνας; Αφού δεν υπάρχει πλέον κάποιος λόγος. –Πιστεύω ότι δεν έχει χώρο ποτέ για τις επιτροπές και δεν είναι τυχαίο ή συμπτωματικό το γεγονός ότι αυτές είναι αποικιοκρατικές τακτικές. Λες οι Άγγλοι να είχαν ένα θεσμό για να ψάξουν να βρουν την τιμωρία και την πραγματική αλήθεια; Είχα και έχω την άποψη ότι αυτές οι επιτροπές είναι για τον…κουνουσμά και ο καθένας να βγάλει τις πολιτικές του φιλοδοξίες όπως ο κ. Πολυβίου ή δεν ξέρω για την ομάδα αυτή. Βλέπετε δεν είναι τυχαίο ότι είχαμε παραιτήσεις τρεις ώς τώρα, δύο μελών και μία τεχνοκράτη κ.λπ. Επομένως οι όροι εντολής νομίζω δημοσιεύτηκαν μία φορά και εξαφανίστηκαν. Ήταν το εύρος τους απ’ εδώ μέχρι την Πάφο. Άρα θα έπρεπε ο γενικός εισαγγελέας να συμβουλεύσει τον Πρόεδρο και το Υπουργικό ότι δεν ενδείκνυται και σύμφωνα με τη γνωμάτευσή του, οι ίδιοι θα έπρεπε να μη δεχτούν, μιας και όπως λένε η γνωμοδότηση του αυτοτελώς και ανεξάρτητου, αλλά και οι ίδιοι αναλύουν και τεκμηριώνει ο Πικής στην πρώτη και δεύτερη σελίδα ότι βάσει των αποφάσεων του Ανωτάτου κ.λπ., σελίδα 10, «δεν παρέχεται δικαίωμα σε ερευνητική επιτροπή να αποδώσει σε άτομο ποινικές ή αστικές ευθύνες». Είναι από τα πρακτικά τα προχθεσινά. –Αυτά τα γνωρίζετε εσείς, κύριε Παπασάββα, που είστε μέσα στον χώρο των νομικών κύκλων. Εγώ είμαι πολίτης όμως, όπως και όλος ο κόσμος, και αναμένει ή ανέμενε τουλάχιστον από τον γενικό εισαγγελέα να προειδοποιήσει ή να πει στον κόσμο ότι αυτές οι επιτροπές δεν πρόκειται να προχωρήσουν σε ποινική διαδικασία. Γιατί από την άλλη ζούμε υποτίθεται και λέμε σε ένα κράτος δικαίου και πρόνοιας. Αφήνουμε το πρόνοιας κατά μέρος. Το κράτος δικαίου πού πάει; –Ήμουν είμαι και θα παραμείνω υποστηρικτής, γιατί το θεωρώ δίκαιο και σωστό των αυτοτελών ευθυνών που δεν απορροφά η ευθύνη του ενός την ευθύνη του άλλου. Δηλαδή ήταν ευθύνη και κακώς, κάκιστα ο γενικός εισαγγελέας δεν τους είπε, αν δεν τους είπε, δεν το ξέρουμε, αν δεν τους είπε ή δεν δημοσιοποίησε ότι δεν μπορεί να γίνουν γι’ αυτά τα θέματα επιτροπές και εν πάση περιπτώσει εκείνο που είναι σίγουρο δεν έστειλε τα θέματα να διερευνηθούν από την αστυνομία. Αυτό είναι ηλίου φαεινότερο. Είναι αυτοτελής η ευθύνη του Προέδρου. Είναι αυτοτελής του Υπουργικού, είναι αυτοτελής αυτών που δέχθηκαν αλλά τώρα βλέπουν και τουλάχιστον είχαν το θάρρος να τοποθετηθούν, αλλά είναι και το άλλο. Μην ξεχνούμε ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος βγήκε με μία ανακοίνωση στο ξεκίνημα ότι έπρεπε να γίνει ποινική ανάκριση. Άλλοι λένε ποινική ανάκριση, που είναι το σωστό, από την αστυνομία, άλλοι πετάνε τους ποινικούς ανακριτές που δεν είναι η περίπτωση να δοθούν εκατομμύρια από τη στιγμή που τη δουλειά μπορεί να την κάνει η αστυνομία, διότι οι ποινικοί ανακριτές χρειάζονται συνήθως σε μια υπόθεση όταν έχουμε υποθέσεις στις οποίες εμπλέκεται η ίδια η αστυνομία όπως βασανιστήρια κ.λπ. Εδώ κάλλιστα μπορεί να κάνει τη δουλειά της η αστυνομία. Βγήκε ο Δικηγορικός Σύλλογος έκανε μία ανακοίνωσε και μετά χάθηκε. Δεν είμαι σίγουρος αν χθες αποδοκιμάζει την απόφαση Πική. Βγήκε το ΑΚΕΛ με μία ανακοίνωση τις πρώτες μέρες αλλά μετά εξαφανίστηκε. Περιορίστηκε στο είδος των ερωτήσεων. Και είναι και δημόσιες οι συνεδριάσεις αυτής της επιτροπής. Δηλαδή υπάρχουν διάφορες ευθύνες σε διάφορα επίπεδα από όργανα και ανθρώπους και βεβαίως θα δεχόμουν αν μου λέγατε, που μπορεί να το λέτε από μέσα σας, ότι άλλο είναι η ευθύνη του ενεργού πολίτη, είναι πολύ μικρότερη από εκείνη του γενικού εισαγγελέα, είναι πολύ μικρότερη του προέδρου του άλφα κόμματος ή του βήτα κόμματος από του Προέδρου που κυβερνά και του Υπουργικού του Συμβουλίου κ.ο.κ. θύνη για τη διάπραξη αδικήματος δεν είναι δυνατό να γίνει με το πόρισμα της επιτροπής’’. Όπως αντισυνταγματικά παράνομα έκανε ο κ. Πολυβίου σ’ εκείνες τις θεατρινίστικες παραστάσεις για το πόρισμά του για το Μαρί. Αντισυνταγματικά και παράνομα. Και συνεχίζουν τα πρακτικά της επιτροπής Πική αντιγράφοντας τη γνωμάτευση του γενικού: ‘‘Μοιραίως μετά την έκδοση του πορίσματος της Ερευνητικής Επιτροπής αυτό καταλήγει στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ο οποίος αφού παραπέμψει την υπόθεση σε αστυνομική ανάκριση, αποφασίζει με βάση τη μαρτυρία. Θα μπορούσε όμως ένας να ισχυριστεί ότι η Ερευνητική Επιτροπή μπορεί να εξετάσει το θέμα της ευθύνης τόσο της αστικής όσο και της ποινικής’’. Λάθος. Αφού δεν μπορείς, το λες από πάνω. Είναι αντιφατικό με το πάνω. Συνεχίζει όμως: ‘‘Σύμφωνα όμως με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου η ευθύνη αυτή δεν μπορεί να αποδοθεί σε οποιοδήποτε πρόσωπο από τις έρευνες της όποιας επιτροπής’’, είτε λέγεται Πολυβίου είτε λέγεται Πική κ.λπ. ‘‘Για να γίνει τούτο, θα πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία που περιγράφεται πιο πάνω, έρευνα της αστυνομίας’’. Και συνεχίζει ο Πικής: «Σε άλλο σημείο της γνωμάτευσης αναφέρεται: ‘‘Αυτό νομίζω –ήταν η γνωμάτευση του γενικού το 2006– καταδεικνύει ότι εκεί όπου προδιαγράφεται –το τονίζω εγώ αυτό– το ενδεχόμενο είτε ποινικής είτε αστικής ευθύνης δεν φαίνεται να εξυπηρετεί οποιονδήποτε σκοπό ο διορισμός ερευνητικής επιτροπής. Ερευνητική επιτροπή θα πρέπει να διορίζεται για τη διερεύνηση γενικών θεμάτων όπως παραδείγματος χάριν το θέμα της βίας από την αστυνομία, της λειτουργίας του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας ή και άλλων κυβερνητικών τμημάτων κ.λπ. και όχι αναφορικά με τη συμπεριφορά συγκεκριμένων ατόμων κρίνουν’. Εδώ ο κόσμος έχει βουίξει, οι κυβερνώντες δουλεύουν ή λένε ή κάνουν οι πάντες για κάθαρση, για τιμωρία. Εδώ σαφέστατα από το 2006 λέει σωστά και ο Πικής στην ενδιάμεση, ότι δεν είναι δουλειά ποινικής διερεύνησης η επιτροπή. Άρα τα συμπεράσματα δικά μου, δικά σας, των πάντων. –Είπατε ότι είναι αντισυνταγματικό και παράνομο ο διορισμός για παράδειγμα της επιτροπής Πολυβίου για να εξετάσει τις όποιες ευθύνες τότε στο Μαρί. Εσείς τότε γιατί δεν συμβουλεύσατε τον Πρόεδρο να μην προχωρήσει σε τούτο το διορισμό της επιτροπής; –Σας είπα προηγουμένως ως παράπονο αλλά δεν ήταν η δική μου η πρώτη επιλογή στον Πρόεδρο. –Οπότε ο γενικός εισαγγελέας, αφού το 2006 έλεγε αυτά. Πώς είναι δυνατό να εισηγείτο στον τέως αλλά και στον νυν Πρόεδρο να διορίσει Επιτροπές; –Πώς ήταν δυνατό με τη λογική σας; Η πρακτική είναι παράλογη. Και αυτό επαναλήφθηκε πριν από τριάντα μέρες με την επιτροπή Πική. –Από την άλλη όμως, κύριε Παπασάββα, ο κ. Πικής και οι άλλοι γιατί αποδέχθηκαν να αναλάβουν με αυτούς τους όρους εντολής από τη στιγμή που γνώριζαν; –Θέλετε απλά ελληνικά; Κακώς, κάκιστα ο Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας διόρισε ερευνητική επιτροπή με τον κ. Πολυβίου. Κακώς, κάκιστα το σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο διόρισε επιτροπή για τα θέματα αυτά που είναι έρευνα της αστυνομίας. Κακώς, κάκιστα ο κ. Πικής αποδέχθηκε. Καλώς έστω και τώρα λέει αυτά που λέει. –Οπότε είναι για τα μάτια του κόσμου που γίνεται; –Δεν ξέρω. ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ “ ” Οι Επιτροπές διερεύνησης γίνονται για τον… κουνουσμά. Σωστά λέει και ο Πικής ότι δεν είναι δουλειά της επιτροπής η ποινική διερεύνηση Έχουμε Αστυνομία, δεν χρειάζονται ανακριτές ή επιτροπές Υπόθεση Ροζίνσκι και ο Έφορος –Στην υπόθεση Ροζίνσκι με τον Έφορο Εταιρειών χάθηκε εταιρεία 200-300 εκατομμυρίων ευρώ με τη διαδικασία που υπάρχει στον Έφορο και με τις υπογραφές χωρίς να υπάρχει κάποια πιστοποίηση και η αστυνομία μετά από έρευνα έστειλε στον γενικό εισαγγελέα το πράσινο φως για ποινική δίωξη το 2011 αλλά έκτοτε δεν φαίνεται να έγινε κάτι. Γνωρίζετε κάτι εσείς για το θέμα; –Όχι. Απολύτως τίποτε. Σας είπα. Αν ξεκινήσετε από το θέμα όταν πηγαίνει στο εξωτερικό και η διοίκηση της Εισαγγελίας γίνεται με το τηλεφωνάκι και την τελευταία φορά και με οδηγίες στα αρχεία και σε δύο λειτουργούς να κρατήσουν τα διάφορα πράγματα, αυτό το πνεύμα διαχέεται και σε άλλα θέματα. –Οι σχέσεις σας με τον γενικό εισαγγελέα, τον κ. Πέτρο Κληρίδη, πώς ήταν; –Οι σχέσεις μου όπως και ο ίδιος δήλωσε σε συνεντεύξεις του κύρια στο ανθρώπινο επίπεδο ήταν πάρα, πάρα πολύ καλές για άλφα χρονικό διάστημα. Σαφέστατα έχουμε διαφορετικό νομικοπολιτικό στίγμα, σαφέστατα έχουμε διαφορετικό νομικό υπόβαθρο και προβληματισμό και τακτική κ.λπ. αλλά από ένα σημείο και μετά αρχίζουν κτυπήματα κάτω από τη μέση. –Δηλαδή; –Τι εννοώ κτυπήματα κάτω από τη μέση; Ένα κτύπημα κάτω από τη μέση < < < < < < < Οι κολλητοί του γεν. εισαγγελέα και η νοοτροπία της διοίκησης με το τηλέφωνο που δεν το ονομάτισα αλλά έτσι είναι, είναι αυτό όταν ως αναπληρωτής αποφασίζω το άλφα και ενημερώνεσαι και συμφωνείς και πηγαίνεις σε σύσκεψη, θα πρέπει να πάω κι εγώ και να μην πάνε άλλοι που να σεκοντάρουν στο να αλλαχθεί η απόφαση. Είναι ένα κτύπημα κάτω από τη μέση. Πολύ μεγαλύτερο κτύπημα από αυτό που το κάνεις… Εγώ σας είπα ήμουν αθλητής μεγάλων αποστάσεων και δεν με ακουμπούν τα διάφορα κτυπήματα. Έχω γερό κόκαλο αλλά δεν αναιρεί τη μικρότητα των κτυπημάτων κάτω από τη μέση. Ή για παράδειγμα όταν φεύγεις στο εξωτερικό ή πηγαίνεις άδεια στο βουνό το καλοκαίρι δεν έχεις μόνο υποχρέωση δεοντολογικά ή ευγενικά αλλά υποχρέωση συνταγματική για ενημέρωση. Να ξέρω ότι θα πας στο εξωτερικό, όχι πού θα πας και τι θα κάνεις, και κύρια και καθοριστικά να μη συνεχίζεις το παράδειγμα του Μαρκίδη που τότε δεν υπήρχε βέβαια βοηθός, να κάνεις διοίκηση με το τηλέφωνο από το εξωτερικό. Και ακόμα χειρότερο πρόσφατα που ξεχείλισε το ποτήρι σε ένα ταξίδι στη Ρωσία. Ούτε ήξερα ότι θα γινόταν αυτό το ταξίδι. Έφυγε Δευτέρα και γύρισε Σάββατο και δύο μέρες προηγούμενα έδωσε αυστηρές οδηγίες για κάποια πράγματα, είτε λεγόντουσαν αρχείο είτε ένα δύο κολλητοί του, να μην πάρω είδηση από τους φακέλους κ.λπ. και συνερχόταν και η νοοτροπία της διοίκησης με το τηλέφωνο. Αυτό είναι αντισυνταγματικό, είναι απαράδεκτο. Δημιουργεί ό,τι πιο άσχημο μπορεί να υπάρξει, όχι πια σε προσωπικές σχέσεις αλλά σε θεσμική λειτουργία. Αυτό δεν πρέπει και δεν γίνεται με τίποτε και δεν είναι από εκείνα που θα συζητήσεις. Κάποια πράγματα δηλαδή είναι τόσο χτυπητά που δεν μπαίνεις στη λογική να το συζητήσεις. –Ναι αλλά… –Περιμένετε. Στην Ελλάδα λέγαμε για ένα καθηγητή που είχε δύο κολλητούς βοηθούς Διόσκουροι. Εν πάση περιπτώσει, είναι ο εξ απορρήτων του, ο κ. Λυκούργος, ο οποίος σ’ αυτό που θα αναφέρω υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να οδηγήσει τον γενικό εισαγγελέα από άποψη δεοντολογίας σε παραίτηση… –Τι εννοείτε; ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Μικρότητες και κτυπήματα κάτω από τη μέση Ούτε ο Χριστόφιας, ούτε ο Αναστασιάδης έπρεπε να διορίσουν ερευνητική επιτροπή, δηλώνει ο Α. Παπασάββας στον Παναγιώτη Τσαγγάρη. –Θυμάστε μία πρόταση του Αβέρωφ Νεοφύτου για τους υδρογονάνθρακες να φύγουν από το Υπουργείο Εμπορίου και να πάνε σε ομάδα τεχνοκρατών; –Ναι… –Εν συντομία. Εμείς από το Σύνταγμα είμαστε νομικοί σύμβουλοι της εκτελεστικής εξουσίας. Δεν είμαστε νομικοί σύμβουλοι της Βουλής και κακώς πάντα πηγαίνουμε για Προτάσεις Νόμου, γιατί μπορεί να υπάρξει «σύγκρουση συμφερόντων» με την εκτελεστική εξουσία. Εν πάση περιπτώσει, ο λειτουργός αυτός ενημέρωσε τον γενικό εισαγγελέα ότι έστρωσε ή διόρθωσε την πρόταση αυτή και είναι συνταγματική. Η εκτελεστική εξουσία και ο Πρόεδρος είχαν την άποψη ότι ήταν αντισυνταγματική. Και συμ- φωνώ απόλυτα ότι είχαν απόλυτο δίκαιο ότι ήταν αντισυνταγματική. Γι’ αυτό ο Πρόεδρος του κράτους ζήτησε από τον γενικό εισαγγελέα να κάνει Αναφορά στο Ανώτατο. Αρνήθηκε διότι λέει «αφού λέω ότι είναι συνταγματική πώς θα κάνω αναφορά». Του είπε να την κάνει κάποιος άλλος και δεν θα πω ποιος άλλος. Στη συζήτησή τους κατέληξαν ότι θα έδινε τη συγκατάθεσή του ο γενικός εισαγγελέας να πάει ο κ. Μαρκίδης, να τον εξουσιοδοτήσει τον κ. Μαρκίδη. Παραμονή ή κάπου κοντά που έληγαν οι προθεσμίες ο Μαρκίδης ειδοποίησε τον Πρόεδρο ότι δεν του δίδει εξουσιοδότηση ο γενικός εισαγγελέας γι’ αυτό δεν μπορεί να πάει και ο Πρόεδρος το έδωσε σε ιδιώτη δικηγόρο, τον Σεραφείμ και πήγαν στο δικαστήριο. Εν τω μεταξύ όμως είχε μεσολαβήσει με όλα αυτά, και είμαι οπαδός ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα, με γεγονότα, είχε μεσολαβήσει τρισέλιδη ολοσέλιδη συνέντευξη του γενικού εισαγγελέα στον «Πολίτη» στις 12 Αυγούστου, «Πλήγμα για το θεσμό του Εισαγγελέα οι προεδρικές αναφορές με ιδιώτες δικηγόρους. Το Προεδρικό με παρακάμπτει.». Και ενώ λέχθηκαν αυτά όλα που λέχθηκαν στις 12 Αυγούστου, στις 2 Απριλίου βγαίνει η απόφαση της Ολομέλειας γι’ αυτό το θέμα. –Και ποια ήταν; –Η απόφαση της Ολομέλειας με τους δεκατρείς δικαστές ομόφωνα αντιμετωπίζουν δύο θέματα. Το πρώτο θέμα: Την προδικαστική ένσταση που ήγειρε ο κ. Λουκής Λουκαΐδης εκ μέρους της Βουλής ότι δεν μπορούσε να εμφανίζεται ιδιώτης δικηγόρος για τον Πρόεδρο του κράτους. Ομόφωνα και οι δεκατρείς απέρριψαν την προδικαστική, διότι είπαν όταν αναγνωρίζεται ένα δικαίωμα στον Πρόεδρο του κράτους και ο γενικός εισαγγελέας αρνείται να το ασκήσει για λογαριασμό του Προέδρου, είναι αναφαίρετο το δικαίωμα τότε να βάλει ιδιώτη, διότι το δικαίωμα του το δίνει το Σύνταγμα κ.λπ. Το δεύτερο. Η ουσία κατά πόσο ήταν ή όχι Αντισυνταγματική η Πρόταση Νόμου, την οποία ο λειτουργός του κ. Πέτρου Κληρίδη, ο κ. Λυκούργος, καλλιέργησε και ήταν υποτίθεται συνταγματική, την οποία ασπάστηκε και ενέκρινε και υποστήριξε ο κ. Κληρίδης ότι είναι συνταγματική, εξ ου και δεν πήγε. Η Ολομέλεια, λοιπόν, αποφάσισε ότι είναι αντισυνταγματική, διότι παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. – Η Πρόταση Νόμου; –Η πρόταση του Αβέρωφ Νεοφύτου να φύγουν από το Υπουργείο Εμπορίου τα γύρω από τους υδρογονάνθρακες και να πάνε στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Ο Πρόεδρος έλεγε ότι είναι αντισυνταγματική. Ο γενικός εισαγγελέας έλεγε ότι είναι συνταγματική. Το Ανώτατο ομόφωνα δικαίωσε τον Πρόεδρο ότι είναι αντισυνταγματική. Αυτό αποκτά ιδιαίτερα σημασία όχι μόνο ξεκάρφωτα ως απόφαση και όχι ξεκάρφωτα ως συνέντευξη τρισέλιδη κ.λπ. Είναι ο συνδυασμός της συνέντευξης που είναι κάθετα επιθετικός εναντίον του Προέδρου ότι παραγκώνισε, έθιξε τον θεσμό και η απόφαση που είναι κάθετα αντίθετη με τις απόψεις του γενικού εισαγγελέα. –Αυτά κατά την άποψή σας θα έπρεπε να είχαν οδηγήσει τον γενικό εισαγγελέα σε παραίτηση; –Ασφαλέστατα ναι. Διαβάστε ακόμη: Η κόντρα του Άκη Παπασάββα με τον Αλέκο Μαρκίδη και τι δηλώνει για τα εμφυτεύματα. Οι σχέσεις του με τον Δημήτρη Χριστόφια και πώς ανατράπηκε η απόφαση για το πλοίο με τα φονικά εκρηκτικά στο Μαρί. Όλη η συνέντευξη τη Δευτέρα στο www.kathimerini.com.cy. 07-POLITIKI_KATHI 6/28/13 8:30 PM Page 7 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ l 7 ΚΟΣΜΟΣ Αυτοκαταργήθηκε η ερευνητική επιτροπή Στέφανος Στεφάνου: Γιατί το κούρεμα δεν είναι στους όρους εντολής της; Να επανεξεταστεί η λειτουργία της χωρίς εκδικητική πρόθεση Σοβαρές καταγγελίες για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Ερευνητική Επιτροπή για την οικονομία διατυπώνει ο Στέφανος Στεφάνου, μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΑΚΕΛ, κάνοντας λόγο για επιλεκτική κλήτευση μαρτύρων, επιλεκτικές και καθοδηγούμενες ερωτήσεις και διαρροή εγγράφων για δημιουργία εντυπώσεων. Ο επί προεδρίας Χριστόφια κυβερνητικός εκπρόσωπος και νεοεκλεγείς γραμματέας του ΑΚΕΛ Λευκωσίας εντοπίζει πολιτικές σκοπιμότητες σε βάρος της απελθούσας κυβέρνησης, όπως έγινε και στην περίπτωση της έρευνας Πολυβίου. Ο Στέφανος Στεφάνου διαβεβαιώνει ότι το ΑΚΕΛ θα στηρίξει τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, τον οποίο επικρίνει για διάσταση λόγων και πράξεων. –Θέλω να αρχίσουμε με την Ερευνητική Επιτροπή για την Οικονομία. Το ΑΚΕΛ κάλεσε την κυβέρνηση να επανεξετάσει τη λειτουργία της Επιτροπής, «μακριά από προθέσεις εκδίκησης». Βλέπετε να υπάρχει τέτοια πρόθεση από την κυβέρνηση; –Εξετάζοντας τα έργα και τις ημέρες της Επιτροπής όλο αυτό το διάστημα δεν μπορούμε, δυστυχώς να το αποκλείσουμε αυτό. Τουναντίον, μας έχουν δημιουργηθεί έντονες υποψίες ότι αυτό που πιθανόν να επιχειρείται μέσα από τη διαδικασία της Ερευνητικής είναι η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής. Η πολιτική και οι πολιτικοί κρίνονται μέσα από τις εκλογές, έτσι λειτουργεί το δημοκρατικό πολίτευμα. Στην Κύπρο, όπως τελικά αποδεικνύεται, ο ρόλος των ερευνητικών επιτροπών έχει παρεξηγηθεί και η δουλειά τους χρησιμοποιείται για πολιτική εκμετάλλευση και για εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων. Αυτό συνέβη τόσο με την Επιτροπή Πολυβίου, αυτό συμβαίνει και τώρα. –Με ποιον τρόπο; –Με την επιλεκτική κλήτευση μαρτύρων, με τις επιλεκτικές και τις καθοδηγούμενες ερωτήσεις που γίνονται, με αυτά που δεν ρωτήθηκαν στην Επιτροπή, ενώ λογικά θα έπρεπε να ρωτηθούν. –Μπορείτε να γίνετε πιο συγκεκριμένος; –Ασφαλώς. Δεν μπορείς για παράδειγμα να καλείς τον κ. Σαρρή, ο οποίος ήταν υπουργός Οικονομικών όταν αποφασίστηκε το κούρεμα των καταθέσεων, ήταν πρόεδρος του Δ.Σ. της Λαϊκής Τράπεζας όταν έπαιρνε χρηματοδότηση από τον ΕLA και προσπαθούσε να ανακεφαλαιοποιηθεί και η ερώτηση που βρήκε να του κάνει η Ερευνητική Επιτροπή ήταν κατά πόσον παραιτήθηκε εξαιτίας των δύο εκατομμυρίων ευρώ που δεν έδωσε δάνειο στην Ομόνοια. Ε, τι να πιστέψει ο πολίτης; Ότι το πρόβλημα των οικονομικών της Κύπρου ήταν το δάνειο της Ομόνοιας ή ότι πολεμήθηκε ο κ. Σαρρής; Γιατί δεν τον ρώτησαν για όλα τα άλλα που είναι τα κρίσιμα θέματα. –Έγινε και με άλλους μάρτυρες κάτι τέτοιο; –Ναι, έγινε με πολλούς μάρτυρες. Ακόμη και εκατοντάδες έγγραφα εργασίας που διακινούνται καθημερινά στην κρατική μηχανή, χρησιμοποιούνται επιλεκτικά σαν να είναι το απαύγασμα της μεγάλης αλήθειας. Κι αυτό για να βγαίνουν ειδήσεις προς τα έξω και να δημιουργούνται εντυπώσεις. Η ίδια μέθοδος χρησιμοποιήθηκε και στην περίπτωση διερεύνησης για την έκρηξη στο Μαρί. –Δηλαδή; –Στα πολλά έγγραφα που κυκλοφορούν οριζόντια στη δημόσια υπηρεσία εντοπιζόταν κάποιο που αποκομμένο από το πλαίσιο και τη χρονική συγκυρία, χρησιμοποιείτο για να εξυπηρετηθεί ο στόχος για να φορτωθούν οι ευθύνες στον τότε πρόεδρο. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που δημιουργούν εύλογες επιφυλάξεις. –Οι επιφυλάξεις του ΑΚΕΛ για την Ερευνητική για την Οικονομία διατυπώθηκαν προτού αρχίσει το έργο της. Σας θυμίζω τις δηλώσεις που έκανε ο δικαστής κ. Καλλής όταν παραιτήθηκε, με τις οποίες δεν έκρυψε την ενόχλησή του για δηλώσεις του γ.γ. του ΑΚΕΛ περί της ανεξαρτησίας της Επιτροπής. Κάποιοι λένε ότι το κόμμα σας κινείται προληπτικά ώστε να υπάρχει μια σκιά πάνω από την αξιοπιστία της Επιτροπής, σε περίπτωση επίρριψης ευθυνών στη διακυβέρνηση Χριστόφια. –Η αξιοπιστία κερδίζεται, δεν είναι δεδομένη για κανένα. Εμείς είχαμε επιφυλάξεις από την αρχή και ζητήσαμε να διοριστούν ποινικοί ανακριτές για την έρευνα. Τελικά, η εξέλιξη στην Ερευνητική μάς δικαιώνει. Όλοι στο εξωτερικό ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Δεν έχουμε ρεβανσιστική στάση έναντι της κυβέρνησης Αναστασιάδη, δηλώνει ο κ. Στέφανος Στεφάνου. λένε, αλλά δυστυχώς κάποιοι εδώ καμώνονται ότι δεν ακούν, ότι το πρόβλημα της Κύπρου δεν είναι δημοσιονομικό αλλά τραπεζικό. Και αυτό καταγράφεται σε όλες τις εκθέσεις των Οίκων Αξιολόγησης από το 2009 μέχρι και σήμερα. Έχουν χαθεί δισεκατομμύρια από τις τράπεζες και συζητούμε εάν ορθά δόθηκαν κοινωνικές παροχές ύψους 400 εκατομμυρίων, για τους συνταξιούχους, αναξιοπαθούντες, φοιτητές, μαθητές. Καλώς ή κακώς δόθηκαν, αυτό κρίνεται πολιτικά, στην εκλογική διαδικασία, ο καθένας μπορεί να το κρίνει. Από εκεί και πέρα όμως στις τράπεζες διαπράχθηκαν εγκλήματα. Εκεί πρέπει να εστιάσει η Ερευνητική την προσοχή της για να βγει η αλήθεια στο φως. Αντ’ αυτού εξαίρεσε τον εαυτό της από τη διερεύνηση αυτών των ζητημάτων και στην ουσία έχει αυτοκαταργηθεί. –Σε μεγάλα θέματα που απασχολούν την κοινή γνώμη οι πολιτικοί καταφεύγουν σε ερευνητικές επιτροπές και μάλιστα διαβεβαιώνουν ότι θα λάμψει η αλήθεια. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση της τραγωδίας στο Μαρί, αυτό επαναλαμβάνεται και τώρα με την καταστροφή της οικονομίας. Δεν υπάρχουν περιπτώσεις πολιτικών ευθυνών; Οι πολιτικές πράξεις είναι υ- περάνω κρίσης; Το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων και το κούρεμα των καταθέσεων, πράξεις αμιγώς πολιτικές, δεν μπορούν να τεθούν στο μικροσκόπιο μιας ερευνητικής επιτροπής; –Βεβαίως, αλλά να τεθούν μέσα στο ορθό πλαίσιο. Θέλω, όμως, να πω το εξής: Αν η Κύπρος σήμερα βιώνει αυτά που βιώνει, είναι εξαιτίας του κουρέματος των καταθέσεων. Και όμως, το κούρεμα των καταθέσεων δεν είναι στους όρους εντολής της Ερευνητικής. –Υπήρχαν και άλλα προβλήματα όμως, δεν ήταν μόνο το κούρεμα. –Ασφαλώς. Και στρεβλώσεις υπήρχαν και ελλείμματα και πολλές άλλες αδυναμίες διαχρονικά υπήρχαν. Όμως, αυτό που οδήγησε την Κύπρο στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα είναι το κούρεμα των καταθέσεων. Για το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων θα πρέπει να πω ότι δεν υπήρχε απόφαση από το Συμβούλιο της Ε.Ε. στις 26 Οκτωβρίου 2011. Υπήρχε στήριξη και ενθάρρυνση στην Ελλάδα και τους ιδιώτες δανειστές της να κάνει το κούρεμα. Η Κύπρος δεν θα είχε πρόβλημα από το κούρεμα του ελληνικού χρέους, εάν οι διοικήσεις των τραπεζών δεν αγόραζαν ελληνικά ομόλογα και εάν δεν τους επέτρεπε ο τότε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας. Εάν όμως δεν συνηγορούσαμε στο κούρεμα, θα κατέρρεε η ελληνική οικονομία και θα συμπαρέσυρε και τη δική μας. Όταν εμείς καταγγέλλαμε ότι η εποπτική αρχή, δηλαδή ο τότε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, δεν ασκούσε ικανοποιητικά τον εποπτικό του ρόλο, κάτι που σήμερα όλοι παραδέχονται, υπήρχαν πολιτικοί που όλοι τους γνωρίζουν, που μας κατηγορούσαν ότι παρεμβαίνουμε στο έργο ενός ανεξάρτητου θεσμού. Γιατί δεν τους καλεί ενώπιόν της όλους αυτούς η Ερευνητική; Γιατί για όλα αυτά επέλεξε να σωπάσει η Επιτροπή; Μήπως για να αποδείξουν ντε και καλά ότι ευθύνεται ο Δημήτρης Χριστόφιας; Αυτό θυμίζει πολύ το πόρισμα του κ. Πόλυ Πολυβίου, το οποίο πόρισμα κατά την άποψή μου, κατέρρευσε στη δίκη για το Μαρί. –Ηταν ο Πρόεδρος Χριστόφιας που διόρισε τον Πόλυ Πολυβίου, δεν ήταν κάποιος άλλος. –Ναι, και ο κύριος Πολυβίου αποδείχθηκε κατώτερος των περιστάσεων. Το πόρισμά του είμαι βέβαιος ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μελέτη εργασίας στα πανεπιστήμια για το πώς δεν πρέπει να λειτουργεί ένας νομικός. Δηλαδή, ότι δεν μπορεί να πολιτικολογεί. Ο κ. Πολυβίου αντί πορίσματος διαμόρφωσε πολιτικό μανιφέστο, γύρω από το οποίο στήθηκε ένα ολόκληρο πολιτικό και επικοινωνιακό σκηνικό. –Ο πολιτειακός άρχοντας που διορίζει έναν κατώτερο των περιστάσεων όπως λέτε, είναι άμοιρος ευθυνών; –Ο Πρόεδρος, κατόπιν εισήγησης, εμπιστεύτηκε τον κ. Πολυβίου για να διερευνήσει το θέμα του Μαρί. Αν τελικά ο κ. Πολυβίου καταχράστηκε αυτής της εμπιστοσύνης είναι κάτι που δεν μπορούσε να προβλεφθεί από την αρχή της διαδικασίας. Η πράξη έδειξε ότι ήταν λάθος η επιλογή Πολυβίου. Αν θέλετε, καταγράψτε το ως ένα από τα λάθη της διακυβέρνησης Χριστόφια. –Ποιο άλλο λάθος της απελθούσας κυβέρνησης μπορείτε να εντοπίσετε τώρα, με τη ψυχραιμία και την αντικειμενικότητα που μπορεί να δώσει η παρέλευση του χρόνου; –Δεν υπάρχει κυβέρνηση που δεν κάνει λάθη. Εκείνο που θα πρέπει να κρίνεται είναι κατά πόσον αυτά τα λάθη και οι αποφάσεις στον ουσιώδη χρόνο, οδήγησαν την Κύπρο στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα. Μπορώ μετά βεβαιότητας να πω ότι δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις ή έγιναν ενέργειες που οδήγησαν την Κύπρο στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα. Η κρίση στην Κύπρο είναι κρίση των τραπεζών και όχι των δημοσιονομικών. Θα στηρίξουμε τον Πρόεδρο όπως πάντα –Γνωρίζετε από προσωπική εμπειρία ότι το ευκολότερο που μπορεί να κάνει κάποιος είναι να επιρρίψει ευθύνες σε μια κυβέρνηση. Θα ήθελα, όσο πιο αντικειμενικά μπορείτε, να κάνετε μια αξιολόγηση της μέχρι τώρα παρουσίας της διακυβέρνησης Αναστασιάδη. –Δεν είμαστε από αυτούς που βιάζονται να επιρρίψουν ευθύνες ή να ασκήσουν κριτική. Είναι όμως γεγονός ότι εάν κάνουμε σύγκριση των όσων ο κ. Αναστασιάδης δεσμευόταν προεκλογικά με αυτά που έκανε μετεκλογικά στους πρώτους τρεις μήνες της διακυβέρνησής του, θα δούμε ότι υπάρχει πολύ μεγάλη απόσταση. Υπάρχει μεγάλη διάσταση μεταξύ διακηρύξεων και πράξεων. Ποια ήταν τα δύο βασικά συνθήματα με τα οποία ο κ. Αναστασιάδης απευθύνθηκε στον λαό για να πάρει την ψήφο του; Το πρώτο ήταν το σύνθημα «η κρίση θέλει ηγέτη». Με την έννοια δηλαδή ότι χρειάζεται ηγέτης που να παίρνει τις ορθές αποφάσεις στο κατάλληλο χρονικό διάστημα. Και ερωτώ: Ήταν ορθή απόφαση το κούρεμα των καταθέσεων για το οποίο ο κ. Αναστασιάδης δεσμεύτηκε πριν αλλά και μετά τις εκλογές ότι ουδέποτε θα δεχθεί; Το δεύτερο που έλεγε ο κ. Αναστασιάδης και τα κόμματα που τον υποστήριξαν ήταν ότι «η Κύπρος δεν είναι μόνη». Και επικαλούνταν τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο οποίο ανήκει ο ΔΗΣΥ. Και ερωτώ: Ποιοι ήταν οι ηγέτες που επέβαλαν το κούρεμα στην Κύπρο; Αυτοί τους οποίους έφερε ο κ. Αναστασιάδης < < < < < < < Υπάρχει μεγάλη διάσταση μεταξύ διακηρύξεων και πράξεων του κ. Νίκου Αναστασιάδη τον περασμένο Γενάρη στη Λεμεσό, για να περάσει το σύνθημα ότι η Κύπρος θα στηριχθεί από αυτούς, αν εκλεγεί πρόεδρος. Δυστυχώς, όλα αυτά αποδείχθηκαν ψευδαισθήσεις και φρούδες ελπίδες που καλλιέργησε όμως ο κ. Αναστασιάδης. Υπάρχει και ένα τρίτο που θέλω να σημειώσω. Τι άλλο είχε υποσχεθεί προεκλογικά ο κ. Αναστασιάδης; Μας είπε ότι είχε ευχάριστη έκπληξη, γιατί είχε διασφαλίσει όχι ένα αλλά δύο γεφυρωτικά δάνεια, τα οποία θα δώσουν την απαραίτητη ανάσα στην Κύπρο για να μπορέσει να επαναδιαπραγματευτεί το Μνημόνιο και να το βελτιώσει. Πού είναι τα γεφυρωτικά δάνεια, πού είναι η βελτίωση του Μνημονίου; Ο κ. Αναστασιάδης δεσμεύτηκε έναντι του λαού και δικαιωματικά ο λαός διερωτάται γιατί ακυρώθηκαν οι δεσμεύσεις. Είναι γι’ αυτό που το ρήμα «δεσμεύομαι» ο λαός πλέον το χρησιμοποιεί σαν ανέκδοτο. –Στην τελευταία σύνοδο η Κεντρική Επιτροπή αποφάσισε ότι το ΑΚΕΛ θα στηρίξει τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στην προσπάθεια για λύση του Κυπριακού νοουμένου ότι θα υπάρξει η αναγκαία συλλογικότητα στη λήψη αποφάσεων, και η εμμονή στη συμφωνημένη βάση δια- πραγμάτευσης και λύσης του πολιτικού μας προβλήματος στη βάση αρχών. Πρακτικά πώς θα εκφραστεί αυτή η στήριξη. Το ΑΚΕΛ είναι διατεθειμένο να δεχθεί τον διορισμό μέλους του στη διαπραγματευτική ομάδα για το Κυπριακό; Έχει προταθεί κάτι τέτοιο; –Εξ όσων γνωρίζω δεν έχει προταθεί στο ΑΚΕΛ κάτι τέτοιο. Σε ό,τι αφορά εάν θα είμαστε βοηθητικοί, θα πρέπει να σας πω ότι αυτό είναι στη φιλοσοφία του ΑΚΕΛ για όλα τα θέματα. Και για την οικονομία και για τη διαχείριση των του κράτους και πολύ περισσότερο για το Κυπριακό. Πάντοτε έτσι λειτουργούσε το ΑΚΕΛ, έτσι θα λειτουργήσει και τώρα. Υπεύθυνα και σοβαρά. Δεν έχουμε τη ρεβανσιστική διάθεση «τώρα κυβερνά η Δεξιά» για να αρχίσουμε να πυροβολούμε τα πάντα, κάτι δυστυχώς που συνέβη εναντίον της κυβέρνησης Χριστόφια από τους σημερινούς κυβερνώντες. Εμείς κρίνουμε στη βάση των δικών μας αναλύσεων και εάν κάτι είναι θετικό το επικροτούμε, το υποστηρίζουμε και εργαζόμαστε ώστε να γίνει πράξη. Επαναλαμβάνω όμως ότι η στήριξη εξαρτάται από τις προϋποθέσεις που θέσαμε, τη συλλογικότητα στη λήψη αποφάσεων, τη διαφύλαξη της συμφωνημένης βάσης διαπραγμάτευσης και του κεκτημένου των συνομιλιών, καθώς και της αναζήτησης λύσης στη βάση αρχών, όπως αυτές προβλέπονται στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ, στο διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου του 1977 και ‘79. Προπέτασμα καπνού για κάλυψη σκανδάλων –Τι είναι αυτό που εισπράττετε από τον κόσμο του κόμματός σας; Είστε απολογητικός για την πενταετία της απελθούσας κυβέρνησης; Είναι προφανές ότι υπάρχει απογοήτευση. –Όχι δεν είμαι απολογητικός. Όμως, είναι γεγονός ότι τα πολλά που λέγονται στο πλαίσιο της προπαγάνδας και της παραπληροφόρησης, τελικά διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και τον τρόπο που σκέφτεται. Να σας πω ένα παράδειγμα: Έγινε ντόρος για το Ταμείο Αλληλεγγύης που δημιούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση, συζητήσεις επί συζητήσεων, τη στιγμή που οι ίδιοι που προκαλούν τον ντόρο αυτό, έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν γαργάρα τα δέκα δισεκατομμύρια των ζημιών που προκάλεσαν οι τράπεζες. < < < < < < < Προκάλεσαν ντόρο με το Ταμείο Αλληλεγγύης και έκαναν γαργάρα τα δισεκατομμύρια –Δεν θα αποφεύγονταν όλα αυτά με το Ταμείο Αλληλεγγύης εάν η κυβέρνηση ανακοίνωνε τη σύστασή του και θέσπιζε κριτήρια βάσει των οποίων θα μπορούσε κάποιος πολίτης να αποταθεί για βοήθεια; Να γνωρίζει η κοινωνία για την ύπαρξη του Ταμείου, ποιοι είναι οι δικαιούχοι κ.λπ. –Εκ των υστέρων μπορούμε να πούμε ότι ίσως θα μπορούσαν να γίνονταν διάφορα πράγματα. Όταν όμως το 2008 προχωρούσαμε στη σύσταση του Ταμείου, είχαμε ενώπιόν μας ένα δεδομένο. Κάποιοι ήρθαν στην κυβέρνηση και εξεδήλωσαν ετοιμότητα να προσφέρουν χρήματα για αγαθοεργίες, όπως έκαναν και με προηγούμενες κυβερνήσεις. Εμείς πράξαμε αυτό που θα έπρεπε να πράξουν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Δημιουργήσαμε το Ταμείο και μάλιστα με την προτροπή της Νομικής Υπηρεσίας, για να είναι όλα καταγραμμένα και να λειτουργούμε στο πλαίσιο του νόμου. Αν έπρεπε να υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια κ.λπ., είναι ένα άλλο θέμα. Δεν είναι αυτό όμως που έθιξε η παρούσα κυβέρνηση, όταν ανακοίνωνε το Ταμείο Αλληλεγγύης ως «απάντηση» στις καταγγελίες που διατύπωσε το ΑΚΕΛ για τις προσλήψεις στο Προεδρικό. Ήταν προπέτασμα καπνού. Μίλησε η κυβέρνηση για διασπάθιση δημοσίου χρήματος, ενώ κάτι τέτοιο δεν συνέβη, διότι ούτε σεντ δεν προέρχεται από δημόσιους πόρους. Οι λήπτες του βοηθήματος είναι καταγεγραμμένοι, με ονόματα και διευθύνσεις. Και ο Χριστόφιας δεν μοίραζε «τσιεκκούθκια» όπως ισχυρίζονται ορισμένοι σε σωματεία και οργανώσεις της Αριστεράς. Τις επιταγές τις εξέδιδε το Γενικό Λογιστήριο του κράτους. Ο καθένας μπορεί να προστρέξει στα στοιχεία. 08-PARASKHNIO_KATHI 6/28/13 9:35 PM Page 8 8 l Διαβάστε στο Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ www.kathimerini.com.cy ΠΟΛΙΤΙΚΗ Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΥΓΕΙΑ: Βρετανία: Εγκρίνει εξωσωματική με DNA τριών «γονέων» ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Οι πρωταγωνιστές του ξεπλύματος και οι μύθοι μας Σωκράτης Vs Νεοκλής Ο τίτλος της φωτογραφίας, θα μπορούσε να ήταν, «τρελά παιδιά χαρά γεμάτα» ή «όταν ακούς πολλά κεράσια, πάρε μικρό καλάθι». Αλλά είπαμε, εμείς εδώ, οι γραφικοί Κύπριοι αρχοντοχωριάτες, έχουμε χάσει το μέτρο. Τι έγινε το πρωί της Τετάρτης; Υπογράφηκε ένα Μνημόνιο Συναντίληψης για τον τερματικό σταθμό υγροποίησης φυσικού αερίου στο Βασιλικό, μεταξύ του υπουργού Ενέργειας, Γιώργου Λακκοτρύπη, και εκπροσώπων των τριών εταιρειών Noble, Delek και Avner. Όπως εξήγησε στον Ιανό διπλωματική πηγή που σκαμπάζει από αυτά τα πράγματα, το χαρτί δίνει στις εταιρείες τη δυνατότητα να πάνε και να βρουν επενδυτές ώστε να ρίξουν χρήμα στο project, χωρίς καμιά από τις δύο πλευρές να δεσμεύεται για οτιδήποτε πέραν της συναντίληψης, αλλά τόσα μεγάλα πανηγύρια είναι υπερβολικά, μας ελέχθη! Πάει μακριά ως φαίνεται η βαλίτσα στην αντιπαράθεση μεταξύ Σωκράτη Χάσικου και Νεοκλή Συλικιώτη, η οποία ξέσπασε μετά τις καταγγελίες του νυν υπουργού Εσωτερικών κατά του πρώην, σε σχέση με την υπόθεση αγοραπωλησίας τουρκοκυπριακής γης στη Λάρνακα από τη CΥΤΑ. Την ατάκα Χάσικου περί σκανδάλου, η οποία λειτούργησε σαν σπίθα στην αντιπαράθεση, έβγαλε η Αιμιλία Κενεβέζου στην εκπομπή «Επωνύμως», (της οποίας ο Ιανός είναι φανατικός θεατής). Ο Σωκράτης Χάσικος διόρισε τώρα ερευνητική επιτροπή που θα εξετάσει τις καταγγελίες σε βάρος του Νεοκλή Συλικιώτη και του Στάθη Κιττή. Ο Συλικιώτης δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια και καταχώρησε αγωγή κατά του Χάσικου για δυσφήμιση, με κλίμακα μέχρι 100 χιλιάδες ευρώ. Δεν ξέρω αν στο σίριαλ Σωκράτης Vs Νεοκλής, υπάρχει κώνειο, το σίγουρο είναι ότι τη συνέχεια θα τη δούμε στις δικαστικές αίθουσες. •••• Θα πέσουν μύθοι Δεν μπορείτε να φανταστείτε αγαπητοί μου, πόσοι είναι εκείνοι που κάνουν δεήσεις να μην τσιμπήσει η ελλαδική λαβίδα του νόμου τον πρώην υπουργό Εσωτερικών, Ντίνο Μιχαηλίδη, και τον γιο του, κατηγορούμενους στην υπόθεση των παράνομων αμοιβών για τα TOR M1. Διότι άμα σπάσει το απόστημα εκείνο, θα πέσουν πολλοί μύθοι, ιδιαίτερα εκείνης της εποχής και θα πέσουν όλοι μαζί και με γδούπο. Να σας θυμίσω ότι ο καταζητούμενος φίλος του κ. Μιχαηλίδη, Φουάτ Αλ Ζαγιάντ, από τη Συρία και για δεκαετίες στην Έγκωμη, ήταν ο άνθρωπος πίσω από τα 300 εκατ. λίρες των S-300. Τους αγόρασε η κυβέρνηση Κληρίδη, τους πληρώσαμε οι φορολογούμενοι και τους πετάξανε στην Κρήτη. Το μόνο που δεν ξέρουμε –οι φορολογούμενοι– είναι ποιοι πήραν τις μίζες των πυραύλων. Ο κ. Μιχαηλίδης και ο γιος του, κατηγορούνται ότι σε τραπεζικό λογαριασμό τους εντοπίστηκαν επτά εκατ. ευρώ από εμβάσματα του «Εγκωμίτη» Φουάτ, ο οποίος ήταν και πίσω από τους TOR M1. Λέγεται ότι ο Φουάτ γέμιζε και τις βαλίτσες με τα μετρητά που φέρεται να πήγε σε τέσσερεις διαφορετικές περιπτώσεις ο επιλεγόμενος και «Κατσιαρίστρας» στην Αθήνα και οι οποίες κατέληγαν στον Άκη. •••• νας πρώην διοικητής Κεντρικής Τράπεζας, στον λογαριασμό του οποίου εντοπίζεται ένα εκατ. ευρώ λίγο μετά τη συνταξιοδότησή του και χωρίς τα ανάλογα δικαιολογητικά συγκαταλέγεται στον πάνω κόσμο ή στον κάτω; Το πρεζόνι που έκλεψε 100 ευρώ από το περίπτερο της γειτονιάς του για να αγοράσει τη δόση του τι είναι υπόκοσμος ή λήσταρχος; Κι ύστερα διαμαρτυρόμαστε ότι είναι άδικοι οι Ευρωπαίοι που μας κατηγορούν ότι κάνουμε ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Άμα κατηγορούνται πρώην υπουργοί ότι το έκαναν ιδιοχείρως, χρειαζόμαστε τους ξένους να μας το πουν; Ένα δεύτερο κολοσσιαίο ερώτημα είναι: Αν ο ένας νονός της νύκτας χρηματοδοτεί το ένα μεγάλο κόμμα του τόπου και ο άλλος το δεύτερο, οι κομματάρχες και οι αξιωματούχοι των δύο κομμάτων συγκαταλέγονται στον υπόκοσμο ή μόνο οι νονοί; Γι’ αυτούς τους λόγους και δεκάδες άλλους όχι μόνο δεν θα εκδώσει η Κύπρος τον Ντίνο Μιχαηλίδη και τον γιο του αλλά για να μην γκρεμιστούν όλοι οι μύθοι που χτίσαμε τόσα χρόνια, θα τους φυλάξει καλά κρυμμένους σαν άγιο φυλαχτό ή σαν τον Φουάτ… από την Έγκωμη! Ο υπόκοσμος και οι νονοί Μάλιστα, με την αποκάλυψη ότι ένας υπουργός Εσωτερικών έπαιρνε κι έφερνε βαλίτσες παράνομου χρήματος από την Κύπρο στην Ελλάδα, όχι μόνο πιστεύω στη δήλωση του υπουργού Δικαιοσύνης, Ιωνά Νικολάου, «ότι η αστυνομία έχει σχέση με τον υπόκοσμο» αλλά θα πρέπει να διευκρινιστεί άμεσα, τι εννοείται όταν λέει κάποιος τη λέξη υπόκοσμος. Ένας υπουργός που μεταφέρει παράνομα μαύρο χρήμα συγκαταλέγεται στον υπόκοσμο; Έ- χει πεισθεί να αφυπηρετήσει για δύο βασικά λόγους. Για να πάρει όλο το πακέτο τώρα που υπάρχουν λεφτά στα δημόσια ταμεία: θα πάρει δηλαδή γύρω στις 800.000 ευρώ, του εφάπαξ συμπεριλαμβανομένου (αν ληφθεί υπόψη ότι πήρε κι ένα καλό κομπόδεμα όταν έφυγε από τη Γεωλογική Υπηρεσία, όπου ήταν διευθυντής) θα ζει σαν πασάς. Αυτό είναι σίγουρο. •••• Το ινδικό μενού Ο δεύτερο λόγος που οδήγησε τον δρα Πόλυ στην παραίτηση είναι διότι δεν του αρέσει το ινδικό μενού που θα σερβιριστεί οσονούπω. Είναι πολύ πικάντικο και τον πειράζει στο στομάχι. Απενα- Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Γεώργιος Πικής •••• «Αιφνίδια» παραίτηση Η είδηση έλεγε ότι την παραίτησή του υπέβαλε αιφνιδίως την Τρίτη στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο επίτροπος Ρύθμισης Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων, δρ Πόλυς Μιχαηλίδης, διευκρινίζοντας ότι οφείλεται σε καθαρά σε οικογενειακούς και προσωπικούς λόγους. Πηγές του Ιανού λένε άλλα. Ότι ο 66χρονος γεωμηχανικός έ- Γεώργιος Πικής, πρόεδρος Ερευνητικής Επιτροπής για την οικονομία: Η κάθαρση μπορεί να φτάσει μέχρι το κόκαλο, αλλά μόνη της… ντίας η ινδική κουζίνα αρέσει πολύ, όπως μαθαίνω στον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος πρόσφατα επισκέφθηκε την Ινδία και συνέφαγε με αξιωματούχους εταιρείας κινητής τηλεφωνίας, γεγονός που προκάλεσε ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση στον υψηλό του προστάτη ΛούκιΛουκ. Δωρεάν νουθεσία από Ιανό: Λούκι μπορεί να είσαι πιο γρήγορος από τη σκιά σου αλλά σταμάτα να διαδίδεις ότι είσαι ο μέντορας της κυβέρνησης, διότι όπως πάνε αυτοί, σε κανένα χρόνο η πενταετία Χριστόφια θα μοιάζει με παράπτωμα μπροστά σε έγκλημα. •••• Διορισμοί και Ρίκκος Θα αναμένουμε, λοιπόν, στο επόμενο διάστημα να δούμε ποιος θα είναι ο νέος ο επίτροπος Ρύθμισης Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων και αν θα έχει σχέση με το αντικείμενο ή άλλες σχέσεις… Παράλληλα, εξαιρετικό ενδιαφέρον θα έχει και ο διορισμός του νέου βοηθού γενικού εισαγγελέα στις 4 Ιουλίου, εξ όσων ακούσαμε. Θεωρείται βέβαιο ότι τη θέση έχει εξασφαλισμένη ο πρώην βουλευτής του ΔΗΣΥ και μετά ιδρυτικό στέλεχος του ΕΥΡΩΚΟ, Ρίκκος Ερωτοκρίτου, διότι ο Νίκος Αναστασιάδης εκτίμησε πολύ τη συμβολή του στην προεκλογική εκστρατεία. Ο Ιανός γνωρίζει τον Ρίκκο από την πολιτική. Στην πιάτσα των δικαστηρίων δεν ήξερα τι λένε. Έβαλα, λοιπόν, κάτι δικούς μου και τσέκαραν και μου είπαν ότι έχει φήμη δουλευταρά με πολύ καλή νομική κατάρτιση. Μια από τις πηγές μου, που ξέρει πολύ καλά τον κ. Ερωτο- κρίτου ήρθε με ενθουσιασμό και μου είπε ότι ο Ρίκκος πάει στη Νομική Υπηρεσία, έτοιμος για όλα. Δεν έχει σκοπό να μπει σε ένα γραφείο και να περιμένει την αφυπηρέτησή του. Απεναντίας, θα ζητήσει από τους λειτουργούς της Υπηρεσίας να ανεβάσουν το επίπεδο της δουλειάς σε ρυθμούς ιδιωτικής δικηγορικής εταιρείας. Το κυριότερο όμως είναι, λέει, ότι παρουσιάζεται έτοιμος να γίνει μοχλός προώθησης της κάθαρσης. Ο Ιανός, που πάντα κρατεί μικρό καλάθι, πιστεύει στις προθέσεις αλλά θέλει να δει και έργα. Κι άμα δούμε ότι οι προθέσεις γίνουν πράξεις, θα στηρίξουμε με όλη μας τη δύναμη, όχι μόνο τον Ρίκκο αλλά κάθε πολιτικό που τάσσεται με πράξεις υπέρ του δημοσίου συμφέροντος. Διότι στο χάλι που έχουν φτάσει σήμερα οι θεσμοί ακόμα κι ένα χελιδόνι μπορεί κάτι να κάνει… Λέτε; •••• Ο νέος πρέσβης στις ΗΠΑ Τις ενημερωτικές του συναντήσεις με την κυπριακή παροικία και ευρύτερη Ελληνοαμερικανική Κοινότητα, αμερικανικά και ομογενειακά μέσα ενημέρωσης, δεξαμενές σκέψης και μέλη του Κογκρέσου, έχει ξεκινήσει ο νέος πρέσβης της Δημοκρατίας στην Ουάσινγκτον, Γιώργος Σιακαλλής. Ο πρέσβης γνωρίζει καλά την Ουάσινγκτον, όπου υπηρέτησε από το 1997 μέχρι το 2001 (το τελευταίο διάστημα ως επιτετραμμένος) κι έπεσε γρήγορα στα βαθιά, αφού χρειάστηκε να επισπεύσει την άφιξή του, για να βρίσκεται στις εργασίες του συνεδρίου της ΠΣΕΚΑ, αλλά και της Αμερικανο-εβραϊκής Επιτροπής. Τα διαπιστευτήριά του όμως θα αργήσουν λίγο ακόμη (θα τα υποβάλλει στον Αμερικανό πρόεδρο στις 18 Ιουλίου). •••• Ένα τεράστιο κενό Τις προηγούμενες δύο εβδομάδες ο Γιώργος Σιακαλλής είχε αρκετές συναντήσεις στη Νέα Υόρκη, μεταξύ των οποίων με τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο, την Ομογένεια, την εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς» ενώ μίλησε και σε εκδήλωση που διοργάνωσε προς τιμή του η Κυπριακή Ομοσπονδία Αμερικής και η ΠΣΕΚΑ. Καλή του επιτυχία, αλλά οι ευχές δεν φτάνουν. Όσο κι αν οι καιροί είναι δύσκολοι, υπάρχει ένα τεράστιο κενό εδώ και χρόνια, στην πλήρωση της θέση του σύμβουλου Τύπου. Γιατί καλοί και όμορφοι οι «οίκοι» Δημοσίων Σχέσεων και τα λόμπι, αν δεν έχεις όμως τον δικό σου άνθρωπο να τους κατευθύνει και βέβαια να κρατά στενή επαφή με τα αμερικανικά ΜΜΕ, δεν πας πουθενά. Ο Ιανός είναι σίγουρος πως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Στυλιανίδης, ο οποίος και ξέρει τις ανάγκες από παλιά αλλά και είδε πώς έχουν τα πράγματα σήμερα, έβγαλε τα συμπεράσματά του και θα προωθήσει το θέμα στο ΥΠΕΞ και το Προεδρικό. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΒΟΛΕΣ ¤¬ = ¥ ¢ ¢¢¥¤¬¥¢¤¬ ´¬§§ ¤¤¥¤¥¤ ¥µ ÚÕÁÙÊÐدÍÍÉÏÂØ ÕÉÏÑÆÓ¾ÑÕ×ÔÉÕÐÚÌÂÓ̾ÏÐÚÕ×Ï¿ÓÙÆ×ÏÉÕÂÙÁÕÉÕ ÔÕÉÅÊ¡ÈÏ×ÔÉÌÂÊÂÏÕÊÎÆÕÒÑÊÔÉÔÒÛÆÊÑÓÂÈÎÂÕÊÌ¡ Û׼ؼÈÌÂÊÓÉÅÊ¡ÈÏ×ÔÉÌÂÊÂÏÕÊÎÆÕÒÑÊÔÉÕÐÚ ÌÂÓ̾ÏÐÚ Õ×Ï ¿ÓÙÆ×Ï ÎÑÐÓƾ Ï ÔÒÔÆÊ ÕÉ Û×½ ÔÐÚºÕÂÏÆÏÕÐѾÛÆÕÂʼÈÌÂÊÓÂÖÆÓÂÑÆÁÆÕÂÊÔÙÆÅ¿Ï Ñ¡ÏÕÂÏƾÔÂÊϼÐØÂѿμÙÓÊÆÕÒÏÌ¡ÏÆ ÂÚÕÐÆ˼ÕÂÔÉÎÊÂÇÐÓ¡ÕÐνÏÂÈÊÂÏÂÈÏ×Ó¾ÛÆÊØ ÌÂÍÁÕÆÓ ÕÐ ÔÒΠÔÐÚ ÌÂÊ ÂÏ ÑÂÓÂÕÉÓ½ÔÆÊØ ÁÑÐÑÕÆØÂÍÍÂȼØÛ½ÕÂÂμÔ×ØÊÂÕÓÊ̽ÔÚÎÃÐÚͽ ÊÂÑÆÓÊÔ¿ÕÆÓÆØÑÍÉÓÐÇÐÓ¾ÆØÆÑÊÌÐÊÏ×ϽÔÕÆÎÆÕÐϬÕÉÍ Toυ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ Á « Έτσι κκελέ έτσι ξουράφι θέλει» λέει η παροιμία και σίγουρα δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι χρεοκοπήσαμε και ότι ζούμε υπό την «μπότα» των δανειστών της Τρόικας. Όλα στο κουτουρού. Από τα πιο σημαντικά, όπως η Ερευνητική Επιτροπή για την Οικονομία, η οποία τρεις μήνες μετά, ανακάλυψε κατά πλειοψηφία ότι είναι αναρμόδια γι’ αυτό που ανέλαβε. Μέχρι και τα πιο ασήμαντα, δηλαδή την αναβολή για δέκα μέρες της συνέντευξης Τύπου του Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία να σημειωθεί προαναγγέλθηκε. Όλα τυχαία, όλα στο δεν βαριέσαι και φυσικά κανένας δεν φταίει για τίποτα και φυσικά κανένας δεν τιμωρείται. Á Πριν από μερικές εβδομάδες μάθαμε ότι έπεσαν τα τζάμια στο φουαγιέ του νέου θεάτρου του ΘΟΚ στη Λευκωσία. Πριν από μερικά χρόνια, κατάρρευσε η στέγη του Δημοτικού Θεάτρου και ευτυχώς ήταν βράδυ. Κακοτεχνίες λένε και κακοί υπολογισμοί και όλα τελειώνουν εκεί. Ευχαριστούμε τον Θεό, γιατί δεν σκοτώθηκαν άνθρωποι και από εκεί κανένας δεν φταίει. Καλά όλοι αυτοί που ανάρτησαν τα ονόματά τους, σε τεράστιες ταμπέλες, στην είσοδο των θεάτρων, πού είναι σήμερα; Πού είναι οι αρχιτέκτονες, πού είναι οι πολιτικοί μηχανικοί, πού είναι οι εργολάβοι, πού είναι η πολεοδομία που ενέκρινε τα σχέδια και τις μελέτες, πού είναι επιτέλους όλοι αυτοί οι ακριβοπληρωμένοι επιστήμονες, οι οποίοι τάχα έλεγξαν τα σχέδια και ενέκριναν τις κατασκευές; Á Πέρασαν ήδη αρκετά χρόνια από την πτώση του αε- :RUOG&RS\ULJKW$ODVWDLU6WDOH\/$73KRWRJUDSKLF ροσκάφους της «Ήλιος». Οι μόνοι που συνεχίζουν να κλαίνε είναι τα παιδιά, οι γονείς και οι συγγενείς των θυμάτων. Οι δικαστικές μάχες τέλειωσαν, όλοι αθωώθηκαν και φυσικά όλοι καθάρισαν νομικά. Άραγε όμως, πώς θα καθαρίσουν τη συνείδησή τους τα μέλη του Συμβουλίου της εταιρείας, πώς θα ησυχάσουν τη συνείδησή τους οι διευθυντές της επιχείρησης και πώς άραγε θα σηκώσουν τις κατάρες, οι ορατοί και αόρατοι εμπλεκόμενοι στην τραγωδία. Τα ίδια και χειρότερα και με την έκρηξη στο Μαρί, όπου το «κρύψε να περάσουμε» αποτέλεσε το μότο αλλά και το θανατηφόρο κοκτέιλ για την Εθνοφρουρά. Η δίκη τέλειωσε και αναμένεται η ετυμηγορία των δικαστών, αλλά και πάλι το περί δικαίου αίσθημα του λαού, δεν πρόκειται να ικανοποιηθεί. Á Η ιστορία συνεχίζεται με τις χιλιάδες τόνους πυρο0(¤¥¤ ¥¤¢¤¤¥¤ ¬¤§¥§ ¤¥¤¤¢ ¢ §¥¤¬¢ ¬¤¬¥¤¬ ¬¥¤§¥¤¬¤¤ ¤¬¥¤¤§¥¬¥¤¬ μαχικών στην Παλώδια, τα οποία για δεκαετίες ήταν εκτεθειμένα στον ήλιο και τη βροχή και μπορούσαν να εκραγούν τυχαία, από ένα και μόνο κεραυνό. Και τότε το Μαρί θα φάνταζε σαν ένα πυροτέχνημα. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς για τις «άστοχες» βολές στο πεδίο του Καλού Χωριού, οι οποίες κτύπησαν σπίτια, ή τους θανάτους αξιωματικών και εφέδρων από προβληματικά πυρομαχικά και αυτοκίνητα του στρατού. Που να συνεχίσει κανείς με τα προβληματικά μπαλ- ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ + Όλα στο κουτουρού, τυχαία ακόμη ζούμε κόνια στη Λεμεσό, τα οποία πέφτουν, σημαδεύοντας, ευτυχώς χωρίς επιτυχία, τα κεφάλια τουριστών και ντόπιων. Κακοτεχνίες εντοπίζονται και σε ένα σωρό σπίτια και πολυκατοικίες, τα οποία καθίστανται ακατοίκητα σε χρόνο ρεκόρ. Και φυσικά κανένας δεν ευθύνεται για τίποτα και κανένας δεν πληρώνει για καμία παράλειψη. Á Αυτές τις μέρες έχουμε τα «πανηγύρια» για το μνη- μόνιο συναντίληψης για την ανέγερση τερματικού υγροποίησης του φυσικού αερίου στο Βασιλικό. Εδώ δεν μιλούμε για αστεία, αλλά για μια τεράστια «βόμβα», χιλιάδες φορές ισχυρότερη από τα εκρηκτικά του Μαρί. Και αν κάτι δεν πάει καλά, τότε θα καταστραφεί όλη η Λεμεσός και όλα τα χωριά της περιοχής. Η τρομακτική αυτή προειδοποίηση, διατυπώθηκε επανειλημμένως από τον Μαρίνο Σιζόπουλο, τον αναπληρωτή πρόεδρο της ΕΔΕΚ. Ας ελπίσουμε ότι τα Αμερικανάκια και οι φίλοι τους, οι οποίοι θα έχουν την ευθύνη για την κατασκευή του πανάκριβου και πολύπλοκου έργου, θα φροντίσουν για την ασφάλεια της περιοχής και δεν θα πιστέψουν τους «κουμπάρους τους ξεφτίλες». Τουλάχιστον ας τοποθετήσουν γύρω από το εργοστάσιο αναχώματα, ώστε σε περίπτωση ατυχήματος, να περιοριστούν οι καταστροφές στον χώρο του Βασιλικού. Á Αυτός ο τόπος χόρτασε από τραγωδίες και δεν έχει ανάγκη πλέον από ατυχήματα, από δυστυχήματα, από θανάτους, από καταστροφές και αυτόκλητους σωτήρες οι οποίοι το μόνο που πετυχαίνουν είναι να πολλαπλασιάσουν τα αδιέξοδα των βιοπαλαιστών. Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι η τιμωρία των ενόχων, οι οποίοι ευτυχώς έχουν και όνομα και αριθμό και κυκλοφορούν με λιμουζίνες και λευκούς κολάρους. Πάντως, είτε έτσι είτε αλλιώς, όλα εδώ πληρώνονται, όπως λέει και ο λαός, μόνο που χρειάζεται λίγη υπομονή. Ο χρόνος έχει τα δικά του γυρίσματα και όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος. 09-POLITIKI_KATHI 6/28/13 10:01 PM Page 9 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ Η προεκλογική μανούβρα του Ταγίπ Ερντογάν Υιοθετεί ακραία ρητορική για να συσπειρώσει δυνάμεις Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, οι σχέσεις της Τουρκίας – Ε.Ε. χαρακτηριζόταν από πολύ μεγάλη ένταση. Με αφορμή τη λαϊκή εξέγερση στην Τουρκία, η Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες ύψωσαν τη φωνή τους κατά της τουρκικής κυβέρνησης για τον τρόπο με τον οποίο μεταχειρίστηκε τους διαδηλωτές. Η κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) είχε επιλέξει να τερματίσει με τη χρήση αστυνομικής βίας τις συγκεντρώσεις των Τούρκων ακτιβιστών και η συγκεκριμένη επιλογή δεν ήταν συμβατή με το ευρωπαϊκό, δημοκρατικό πολιτικό πλαίσιο. Ο Πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν και ο στενός κύκλος των συνεργατών του επέλεξαν να «απαντήσουν» στην παραπάνω κριτική με σκληρή ρητορική. Ισχυρίστηκε ότι πίσω από τη μεγάλη λαϊκή εξέγερση κρυβόταν το δυτικό κεφάλαιο και οι δυτικές κυβερνήσεις, οι οποίες επιχειρούν να ανατρέψουν τα καθεστώτα στις αναπτυσσόμενες χώρες. «Οι πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες επιχείρησαν να ρίξουν την κυβέρνησή μας βρίσκονται πίσω από τα γεγονότα της Βραζιλίας», τόνισε χαρακτηριστικά ο Τούρκος Πρωθυπουργός, χωρίς όμως να παρουσιάσει πειστικά τεκμήρια για αυτό του τον ισχυρισμό. Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, η οργισμένη αντίδραση της Ε.Ε. στη βίαιη καταστολή των ειρηνικών διαδηλώσεων και η σκληρή ρητορική του Τούρκου Πρωθυπουργού, έφεραν τις σχέσεις της Τουρκίας – Ε.Ε. πολύ κοντά στο σημείο της διακοπής. Για να αποφευχθεί αυτή η ακραία εξέλιξη, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου επικοινώνησε με τη γερμανική κυβέρνηση και έθεσε επί τάπητος το μέλλον των σχέσεων της χώρας του με την Ε.Ε. Επίσης, ο πρέσβης της Γερμανίας στην Άγκυρα κλήθηκε στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών. Ο Γερμανός πρέσβης συνάντησε την ομάδα των συνεργατών του κ. Νταβούτογλου και συζήτησε το μέλλον της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην Ε.Ε. Αμέσως μετά από αυτή τη συνάντηση, ο κ. Νταβούτογλου ανακοίνωσε την έναρξη των συνομιλιών για νέα κεφάλαια, τα οποία αφορούν την ενταξιακή πορεία της χώρας του. Στην τουρκική πρωτεύουσα, η αίσθηση της επιστροφής της ομαλότητας στις σχέσεις Άγκυρας – Βρυξελών, υπήρξε βραχύβια. Τη στιγμή που ο κ. Νταβούτογλου αντάλλαζε απόψεις σε υψηλούς τόνους με τη γερμανική κυ- AP Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Ο Ταγίπ Ερντογάν οραματίζεται τη σύμπηξη ενός μεγάλου εθνικιστικού μετώπου για τη διατήρηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. < < < < < < < Αποφεύχθηκε η ρήξη με την Ευρωπαϊκή Ενωση αλλά το χάσμα παραμένει βέρνηση, ο κ. Ερντογάν εξαπέλυσε νέα επίθεση σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους στους Τούρκους διαδηλωτές και στη Δύση. Οι τοποθετήσεις του κ. Ερντογάν έφεραν έντονες συντηρητικές και εθνικιστικές πινελιές. Πολιτικό διαζύγιο Τι κρύβεται πίσω από τη στροφή του κ. Ερντογάν στον συντηρητισμό και στη σκληρή εθνικιστική ρητορική; Σύμφωνα με τους προσεκτικούς αναλυτές της χώρας και τις διάφορες δημοσιογραφικές πηγές της «Κ» στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη, η συγκεκριμένη κίνηση του κ. Ερντογάν δεν είναι τυχαία. Μόλις λίγους μή- νες πριν από τρεις κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις, ο κ. Ερντογάν καταβάλλει προσπάθειες για να απευθυνθεί στους συντηρητικούς και εθνικιστές ψηφοφόρους. Οι εξελίξεις, οι οποίες αφορούν το πάρκο Γκεζί έχουν σφραγίσει το πολιτικό διαζύγιο του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) με τη φιλελεύθερη και κοσμική πτέρυγα της τουρκικής κοινωνίας. Έχοντας υπόψη αυτή την πραγματικότητα, ο κ. Ερντογάν και οι σύμβουλοι του στρέφουν τα βλέμματά τους στη συντηρητική εκλογική βάση του ΑΚΡ και των άλλων μικρότερων, συντηρητικών και εθνικιστικών κομμάτων. Μέσα από τη δημιουργία ενός νέου, μεγάλου μετώπου συντηρητικού – εθνικιστικού μετώπου, ο κ. Ερντογάν και οι συνεργάτες του οραματίζονται τη διατήρηση της απόλυτης πλειοψηφίας στο τουρκικό Κοινοβούλιο και την εξασφάλιση μιας νέας νίκης στις επικείμενες προεδρικές εκλογές. Τις τελευταίες ημέρες ένα νέο πολιτικό σκάνδαλο κλυδωνίζει την τουρκοκυπριακή ηγεσία. Οι «αποκαλύψεις» ενός «βουλευτού» της τ/κ δεξιάς δίνουν αφορμή για την κορύφωση και την εντατικοποίηση της «εμφύλιας σύρραξης», η οποία έχει ξεσπάσει εδώ και καιρό στους κόλπους της τ/κ ηγεσίας, με πρωταγωνιστές τον πρόεδρο του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (UBP) και πρώην «πρωθυπουργό» Ιρσέν Κιουτσούκ και τον ηγέτη της τ/κ κοινότητας, Ντερβίς Έρογλου. Το προηγούμενο σαββατοκύριακο, ο «βουλευτής» του τ/κ Δημοκρατικού Κόμματος, Εζντέρ Ασλάνμπαμπα εμφανίστηκε στο βήμα της λεγόμενης «Βουλής» του ψευδοκράτους με μια δέσμη αμερικανικών δολαρίων. Ο Ασλάνμπαμπα δήλωσε ότι ο ηγέτης του κόμματός του, Σερντάρ Ντενκτάς και ο Αχμέτ Κιασίφ έδωσαν στον ίδιο 7.700 αμερικανικά δολάρια για να παράσχει «ψήφο εμπιστοσύνης» στην «υπηρεσιακή κυβέρνηση» της Σιμπέλ Σιμπέρ και να αποσύρει την υποψηφιότητά του στις επικείμενες «πρόωρες εκλογές». Παράλληλα με την καταγγελία βρέθηκε και ένα ηχογραφημένο ντοκουμέντο που δείχνει τον Ασλάνμπαμπα να διαπραγματεύεται με τον ηγέτη της τ/κ κοινότητας, Ντερβίς Έρογλου και έναν συνεργάτη του, με θέμα το πολιτικό μέλλον του. Ο Έρογλου φέρεται να επιχειρεί να πείσει τον κ. Ασλάνμπαμπα για την ορθότητα των χειρισμών και των πρωτοβουλιών του Δημοκρατικού Κόμματος. Παράλληλα, κατά τον ισχυρισμό, υπόσχεται στον ίδιο ότι το πολιτικό μέλλον του είναι εξασφαλισμένο. Σύμφωνα με τον τουρκοκυπριακό Τύπο, ο κ. Έρογλου προτείνει στον κ. Ασλάνμπαμπα να θέσει υποψηφιότητα για το «αξίωμα» του «δημάρχου της Καρπασίας» στις επικείμενες «εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης». Το ηχητικό ντοκουμέντο έδωσε στη δημοσιότητα ο ίδιος ο Ασλάνμπαμπα, AP Πολιτικό σκάνδαλο κλυδωνίζει την τουρκοκυπριακή ηγεσία Κορυφώνεται η πολιτική αντιπαράθεση στα κατεχόμενα ενόψει των «πρόωρων βουλευτικών εκλογών» του Ιουλίου. < < < < < < < Καταγγελίες για χρηματισμό «βουλευτή» από τον Σερντάρ Ντενκτάς Πλήγμα για τον Ντερβίς Ερογλου, ο οποίος απαντά ότι πρόκειται για πλεκτάνη ο οποίος την προηγούμενη Τρίτη, έχοντας φτάσει στο σημείο της παραίτησης από το κόμμα του, επιχείρησε να εισέλθει στις ελεύθερες περιοχές από το οδόφραγμα της Λήδρας. Η «αστυνομία» εμπόδισε τη μετάβαση του κ. Ασλάνμπαμπα στις ελεύθερες περιοχές, κατόπιν εντολής της «Πρωθυπουργού» Σιμπέλ Σιμπέρ για την άμεση έναρξη έρευνας γύρω από την υπόθεση Ασλάνμπαμπα. Παράλληλα, το κόμμα του κ. Ντενκτάς διέψευσε με κατηγορηματικό τρόπο τις καταγγελίες του κ. Ασλάνμπαμπα. Οι πληροφορίες της «Κ» από την άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής δείχνουν ότι ο κύκλος του Τουρκοκύπριου ηγέτη θεωρεί ότι πίσω από το νέο σκάνδαλο βρίσκονται ο κ. Κιουτσούκ και οι συ- νεργάτες του. Οι συνεργάτες του κ. Έρογλου υποψιάζονται ότι ο κ. Κιουτσούκ έδωσε χρηματική αμοιβή στον κ. Ασλάνμπαμπα για να προβεί στις «αποκαλύψεις» του από το βήμα της «βουλής». Σύμφωνα με τον κύκλο του Τουρκοκύπριου ηγέτη, με τις εν λόγω «αποκαλύψεις» και τη δημοσιοποίηση του ηχητικού ντοκουμέντου, ο κ. Κιουτσούκ επιχείρησε να πλήξει το γόητρο και το κύρος του κ. Έρογλου. Οι ίδιες πηγές αναφέρονται και σε μια άλλη πολύ σημαντική πτυχή του όλου ζητήματος. Κατά την άποψη των συνεργατών του κ. Έρογλου, η Άγκυρα παρέχει υλική και ηθική υποστήριξη στο κόμμα του κ. Κιουτσούκ και οι τελευταίες μανούβρες του πρώην «πρωθυπουργού» θα πρέπει να αναλυθούν μέσα στα πλαίσια της συγκεκριμένης υποστήριξης. «Η Άγκυρα, η οποία το 2010 υποστήριξε την υποψηφιότητα του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ για την ηγεσία της τ/κ κοινότητας, σήμερα υποστηρίζει την υποψηφιότητα του Ιρσέν Κιουτσούκ για την ηγεσία της τ/κ δεξιάς», τονίζει χαρακτηριστικά μια τ/κ δημοσιογραφική πηγή, η οποία παρακολουθεί από κοντά τις κινήσεις του στρατοπέδου του κ. Έρογλου. ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ l 9 10-GNOMES_KATHI 6/28/13 8:31 PM Page 10 l Διαβάστε στο Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ H Mέρκελ και το τρένο Μ Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ ια δημοσκόπηση και μια απόφαση χρωματίζουν τις ευρωτουρκικές σχέσεις τις τελευταίες ημέρες. Στις 25 Ιουνίου το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων συμφώνησε – μετά από πρόταση της Γερμανίας– το άνοιγμα του (τουρκικού) κεφαλαίου για την περιφερειακή πολιτική υπό την προϋπόθεση ότι το θέμα θα επανεξεταστεί στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, υπό το φως της Έκθεσης Προόδου της Επιτροπής τον προσεχή Οκτώβριο. Ο Ιρλανδός ΥΠΕΞ, Ι. Γκίλμορ, εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η ενταξιακή διαδικασία είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που «διαθέτουμε για να επηρεάσουμε τη μεταρρυθμιστική ατζέντα στην Τουρκία. Οι ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις έχουν διευκολύνει τη διεξαγωγή ειρηνικών διαδηλώσεων και την ελευθερία έκφρασης για αντιφρονούντες». Λίγες ημέρες πριν, μία δημοσκόπηση στο περιοδικό «Στερν» έδειξε ότι δύο στους τρεις Γερμανούς τάσσονται κατά της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. Επίσης, το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα υιοθέτησε στο εκλογικό του πρόγραμμα τη θέση ότι η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. «θα υπερφορτώσει (overburden) το μπλοκ εξαιτίας του μεγέθους και της οικονομίας της». Η Τουρκία αντέδρασε σε αυτά μέσω Ε. Μπαγίς («αν η κ. Μέρκελ ψάχνει για εσωτερικής σκοπιμότητας υλικό ενόψει εκλογών, αυτό δεν πρέπει να είναι η Τουρκία»). Η κρίση στις σχέσεις Βερολίνου-Άγκυρας είναι εμφανής και εμπεριέχει βασικά στοιχεία προεκλογικής ατμόσφαιρας. Ειδικότερα, ούτε το ερώτημα της δημοσκόπησης ούτε η πρόνοια του εκλογικού προγράμματος των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών, έχουν κάποια σχέση με την πραγματικότητα. Η απόφαση της Ε.Ε. στις 3 Οκτωβρίου 2005 να αρχίσει ενταξιακές συνομιλίες με την Τουρκία προβλέπει διαδικασία «ανοικτού τέλους». Στην παράγραφο 7 του «Διαπραγματευτικού Πλαισίου» του 2005 αναφέρεται ρητά στη «δυνατότητα της Ένωσης να απορροφήσει την Τουρκία με παράλληλη διατήρηση της δυναμικής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης...». Με σαφήνεια δηλώνεται μετά από συμφωνία ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Τουρκία ότι «στόχος η ένταξη, αλλά οι διαπραγματεύσεις είναι ανοικτού τέλους και δεν μπορεί να δοθεί προηγούμενη εγγύηση για την έκβασή τους. Μπορεί να εξετασθεί η χρήση μακρών μεταβατικών περιόδων, εξαιρέσεων, ειδικών διευθετήσεων ή μόνιμων ρητρών διασφάλισης, δηλαδή ρητρών που είναι μονίμως διαθέσιμες ως βάση για τη λήψη μέτρων διασφάλισης...». Είναι πασιφανές τι λένε τα κείμενα και εξίσου σαφές τι υπονοούν με τη σύμφωνη γνώμη όλων των πλευρών. Το να ερμηνεύει το Βερολίνο τα κείμενα με βάση τις διαθέσεις της γερμανικής κοινής γνώμης, δεν συνιστά άσκηση ηγετικής πολιτικής αλλά μια «βαλκανικού» τύπου περιστροφή γύρω από τον ανορθολογισμό που περιπλέκει περαιτέρω την αναζήτηση λύσεων σε μείζονος σημασίας ευρωπαϊκά προβλήματα στην ανατολική πλευρά της Ε.Ε. Η Κύπρος, ειδικότερα, έχει κάθε συμφέρον η ευρωτουρκική σχέση να βρίσκεται στις ράγιες – άλλωστε η Κύπρος πληρώνει πρώτη κάθε οπισθοδρόμηση στις ευρωτουρκικές σχέσεις και κάθε «έμπνευση» της Μέρκελ καθιστά ευδιάκριτη την απορρύθμιση της δυνατότητας να σχεδιαστεί ένα πλάνο που να συμβάλλει στην επίλυση του Κυπριακού. Αυτό το θετικό πλάνο υποστήριξαν ο προκάτοχός της Γ. Σρέντερ με την ενεργό συμβολή του πρώην ΥΠΕΞ, Γ. Φίσερ. Τότε η Γερμανία έβλεπε το συνολικό κάδρο, έθετε σε κίνηση ένα σχέδιο με δυνατότητες. Τώρα μάλλον επιχειρεί να κερδίσει πέντε παραπάνω ψήφους –αλλά αυτό δεν συνιστά μια ηγετική διαχείριση ενός πολύπλοκου ζητήματος, που περιελάμβανε, εκτός άλλων, κίνηση της ευρωτουρκικής σχέσης πάνω στο τρένο, εποπτεία και έλεγχος της δυτικής πορείας της Τουρκίας, δέσμευση της τουρκικής κυβέρνησης για εφαρμογή πλαισίου αλλαγών που προβλέπουν οι Συνθήκες και οι ετήσιες Εκθέσεις Προόδου, πλαίσιο που ευνοεί λύση στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο μέσω του Δ.Δ. της Χάγης και την επίλυση ενός κατ’ εξοχή ευρωπαϊκού προβλήματος όπως είναι το Κυπριακό. Αυτή η κοντόφθαλμη διαχείριση των πραγμάτων από την Α. Μέρκελ δεν έχει αποτιμηθεί στις πραγματικές της διαστάσεις, καθώς και μερικές άλλες κυβερνήσεις, όπως η κυβέρνηση Κ. Καραμανλή, είχαν τη δική τους ευθύνη για τον εκτροχιασμό της πολιτικής που έχει ονομαστεί «πολιτική του Ελσίνκι». Θεωρώ ότι η Α. Μέρκελ, πρώτο, αδιαφόρησε για τα μείζονα, δεύτερο, κράτησε το πολιτικό και οικονομικό κόστος από τα αδιέξοδα σε πολύ υψηλά επίπεδα, γεγονός που συνέβαλε στη διαδρομή του χρόνου στην ενδυνάμωση της οικονομικής κρίσης σε Ελλάδα και Κύπρο, τέταρτο, έδειξε την αδυναμία της Επιτροπής να ασκήσει θεσμική πολιτική, και, πέμπτο, παρεμπόδισε ένα σχέδιο που ανεδείκνυε την Ε.Ε. ως παράγοντα επίλυσης προβλημάτων με βάση τις αρχές της αλληλεγγύης και του αμοιβαίου ευρωπαϊκού οφέλους. www.larkoslarkou.org.cy www.kathimerini.com.cy Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΣΙΝΕΜΑ: Η κινηματογραφική επιστροφή του «Εξολοθρευτή» ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Η σημασία της απόφασης του Ισραήλ για το φυσικό αέριο Τ ο υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ με την ιστορική απόφασή του της 23ης Ιουνίου άνοιξε τον δρόμο για την εξαγωγή του 40% των κοιτασμάτων της χώρας σε φυσικό αέριο. Η απόφαση αυτή υπήρξε το αποτέλεσμα μίας μακράς διαδικασίας συζητήσεων, προβληματισμών και εσωτερικών ανταγωνισμών που διήρκεσαν τρία χρόνια. Το ποσοστό που τελικά αποφασίστηκε είναι αρκετά μικρότερο από το 57% που είχε προτείνει η επιτροπή Τζέμαχ την οποία απάρτιζαν τεχνοκράτες διάφορων υπουργείων. Ο λόγος της μείωσης του ποσοστού ήταν ο μετριασμός των αντιδράσεων που υπήρχαν τόσο από πολιτικούς κύκλους όσο και από τους περιβαλλοντιστές. Την ίδια όμως στιγμή όπως ο πρωθυπουργός κ. Νετανιάχου εξήγησε η απόφαση για εξαγωγή ήταν απαραίτητη, γιατί χωρίς αυτή θα ήταν αδύνατο οι εμπλεκόμενες εταιρείες να βρουν τους πόρους για εξόρυξη του φυσικού αερίου και μεταφορά του στην ισραηλινή επικράτεια. Όπως είναι γνωστό, στους ασχολούμενους με το θέμα, η εταιρεία DELEC αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα λόγω κάποιων προηγούμενων επιχειρηματικών αστοχιών. Οι αντιδρώντες στην απόφαση και ιδιαίτερα η εργατική αντιπολίτευση αναμένεται να ζητήσουν τη συζήτηση της αρχικά στη Βουλή της χώρας (Κνέσετ). Στη συνέχεια δεν αποκλείεται να προσφύγουν και στο ανώτατο δικαστήριο με τη θέση ότι το θέμα δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα της κυβέρνησης. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι θα αποτύχουν, αφού πουθενά στο σύνταγμα δεν υπάρχει πρόνοια που να στηρίζει τη θέση αυτή. Η απόφαση αναμένεται να οδηγήσει σε νέες συζητήσεις για το πώς αυτό το 40% θα διοχετευτεί στις διεθνείς αγορές. Ειδικοί εκτιμούν ότι η ποσότητα αυτή είναι αρκετή για να επιτρέψει την επιλογή δύο δρόμων. Το τελευταίο κρίνεται απαραίτητο έτσι ώστε το Ισραήλ να μη βάλει όλα του τα αβγά σε ένα καλάθι. Τώρα οι επιλογές που αναμένεται να αξιολογηθούν περιλαμβάνουν κατά πρώτο την κατασκευή τερματικού είτε στο έδαφος του Ισραήλ (Εϊλάτ) είτε ενός πλωτού πάνω Του ΠΕΤΡΟΥ ΖΑΡΟΥΝΑ CNPP 10 από το ένα από τα ισραηλινά κοιτάσματα. Κατά δεύτερο την εξαγωγή του φυσικού αερίου με αγωγό προς χώρες όπως η Κύπρος (για υγροποίηση στο τερματικό του Βασιλικού και εξαγωγή του), η Ιορδανία (για ίδια χρήση) και η Τουρκία (για ίδια χρήση ή διοχέτευσή του στις ευρωπαϊκές αγορές). Η καθεμία από αυτές τις επιλογές έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της τα οποία καταγράφονται στις εξειδικευμένες μελέτες που έχουν γίνει. Για παράδειγμα η επιλογή του τερματικού στο Εϊλάτ (ώστε να γίνονται εξαγωγές στις αγορές της Ασίας) μειονεκτεί στο ζήτημα της ασφάλειας. Θα μπορούσε να πληγεί από τους πυραύλους της Χαμάς. Το αντιπυραυλικό σύστημα Iron Doom δεν εξασφαλίζει 100% ασφάλεια. Αντιστοίχως, η ιορδανική αγορά εκτός από το μικρό της μέγεθος παρουσιάζει πολιτική αστάθεια. Από την άλλη η επιλογή του αγωγού προς Τουρκία προϋποθέτει την κυπριακή συναίνεση, αφού η μόνη ρεαλιστική και ασφαλής όδευσή του είναι διά μέσου της κυπριακής ΑΟΖ. Επιπλέον, τίθενται θέματα εξάρτησης από μία χώρα που είναι στρατηγικός ανταγωνιστής του Ισραήλ. Όλα τα πιο πάνω αναδεικνύουν τη σημασία της επιλογής του κυπριακού τερματικού. Φυσικά και η επιλογή της Κύπρου παρουσιάζει τις δικές της αδυναμίες. Μία από αυτές είναι η ανάγκη για χρήση της διώρυγας του Σουέζ από τα έμφορτα σε φυσικό αέριο πλοία τα οποία θα κατευθύνονται στις αγορές της Ασίας (όπου και οι καλύτερες τιμές) και την οποία ελέγχει η κλυδωνιζόμενη σήμερα Αίγυπτος. Σε ό,τι αφορά την Κυπριακή Δημοκρατία η απόφαση του Ισραήλ της επιτρέπει να διεκδικήσει σε αξιώσεις ένα σημαντικό ρόλο που δεν είναι άλλος από την υγροποίηση μέρους του ισραηλινού αερίου από το δικό μας τερματικό στο Βασιλικό. Αλλά και στην περίπτωση που το Ισραήλ εξετάσει την περίπτωση του αγωγού προς Ευρώπη μέσω Τουρκίας και πάλι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Γερμανού επίτροπου ενέργειας της Ε.Ε. κ. Έτινγκερ δείχνουν ότι από κάποιους κύκλους υπάρχει μία ισχυρή προτίμηση σε ένα τέτοιο αγωγό. Τυχαίες δεν είναι και οι συνεχείς εκκλήσεις του Τούρκου υπουργού Ενέργειας κ. Τανέρ Γιλντίζ αλλά και του Προέδρου Γκιουλ για ενεργειακή συνεργασία Τουρκίας – Ισραήλ – ΚΔ. Εδώ να σημειώσουμε ότι με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα στο κοίτασμα «Αφροδίτη» οι υπάρχουσες ποσότητες κυπριακού φυσικού αερίου αρκούν μόνο για τη λειτουργία του τερματικού στο Βασιλικό. Στο ενεργειακό παιχνίδι αναμένεται να εισέλθει και η Αίγυπτος είτε ως αγοραστής του φυσικού αερίου του Ισραήλ και της Κύπρου είτε ακόμα και ως επεξεργαστής. Από φέτος η Αίγυπτος έχει αρχίσει να εισάγει φυσικό αέριο. Τα δικά της κοιτάσματα, αν και μεγαλύτερα, δεν επαρκούν για την κάλυψη των εθνικών της αναγκών και την παράλληλη εξυπηρέτηση των υφιστάμενων συμβολαίων που η χώρα αυτή έχει με ξένες εταιρείες. Ήδη ζήτησε και θα πάρει χαριστικά πέντε φορτία φυσικού αερίου από το Κατάρ. Η κίνηση αυτή του Κατάρ σκοπό έχει τη στήριξη της κυβέρνησης του ισλαμιστή Μόρσι. Η Αίγυπτος έχει προχωρήσει και σε συζητήσεις για το ενδεχόμενο αγοράς φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Σήμερα τα αιγυπτιακά τερματικά υγροποίησης στη Μεσόγειο λειτουργούν μόνο στο 40% της δυναμικότητάς τους. Τα νέα δεδομένα σε Ισραήλ, Αίγυπτο και Ε.Ε., καθώς και η προοπτική ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων από τον Λίβανο και την ίδια τη χώρα μας δημιουργούν νέες ευκαιρίες και δυνατότητες τις οποίες θα πρέπει να αξιολογήσουμε σωστά και να τις αξιοποιήσουμε κατάλληλα. Ο κ. Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος και πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων του Δημοκρατικού Κόμματος. Εκπαιδεύοντας στο άππωμα Η ετυμολογική προέλευση της λέξης «άππωμα» εμφανίζεται αμφισβητούμενη. Άλλοι υποστηρίζουν ότι προέρχεται από το «απωθώ», άλλοι από το «ιππεύω». Οι δύο εκδοχές είναι ενδιαφέρουσες και συμπληρωματικές. Το «άππωμα» είναι η ώθηση που παροτρύνει κάποιον να ενεργεί με έναν τρόπο που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητά του, είναι μια φαντασιακή κατασκευή την οποία ο «αππωμένος» υιοθετεί και ανάγει σε άξονα κάθε αυτοπροσδιορισμού του. Συγχρόνως, ο «αππωμένος» είναι ο έφιππος – όχι βέβαια σε άλογο, αλλά πιθανότατα σε καλάμι. Πρωταγωνιστικό ρόλο στη δημιουργία του αππώματος έχει κατ’ αρχάς η Κυπρία μητέρα – χειρότερη ως προς αυτό ακόμη και από την Ελληνίδα ομόλογό της. Στη συνέχεια τη σκυτάλη παραλαμβάνει το εκπαιδευτικό σύστημα. Στο δημοτικό όλα τα παιδιά είναι «εξαιρετικά», όμως δυστυχώς η δημοτική εκπαίδευση έχει ένα μεγάλο κενό: Δεν δίνονται βαθμοί, ώστε να επιβεβαιωθεί και γραπτώς αυτή η καθολική αριστεία. Το κενό αυτό καλύπτεται επιτέλους στο γυμνάσιο. Δεν ξέρω γιατί οι αρμόδιοι ασχολούνται με την αξιολόγηση της PISA και άλλους τέτοιους ξενόφερτους θεσμούς, αντί να δημοσιεύουν στατιστικά στοιχεία από την αξιολόγηση των μαθητών στα κυπριακά γυμνάσια και λύκεια, η οποία, είμαι βέβαιος, δείχνει πως το 30% του μαθητικού πληθυσμού είναι «άριστοι» και ένα άλλο 35% «πολύ καλοί». Κάπου σε αυτό το σημείο, ωστόσο, προειδοποιώ τον αναγνώστη ότι ο τόνος του παρόντος κειμένου αλλάζει: από αποστασιοποιημένος και ελαφρά ειρωνικός γίνεται θυμωμένος. Ας το πούμε λοιπόν καθαρά: Ο Tου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΘΑΝΑΣΑ σκοπός της μέσης εκπαίδευσης στην Κύπρο είναι να παράγει άσχετους αγράμματους ημιμαθείς που πιστεύουν ότι είναι άριστοι. Είναι να θωπεύει και να καλλιεργεί τη ματαιοδοξία των γονέων, οι οποίοι στο μεταξύ έχουν εγκαταλείψει πλήρως τα παιδιά τους αναθέτοντας τη φροντίδα τους στις οικιακές βοηθούς και στα «ιδιαίτερα» και θεωρώντας ότι μοναδικό καθήκον τους είναι να τους γεμίζουν τις τσέπες με πενηντάρικα και να τους αγοράζουν κάθε τόσο νέο κινητό. Η μέση εκπαίδευση στην Κύπρο είναι ένας πολυέξοδος, αριστοτεχνικά οργανωμένος μηχανισμός παραγωγής αππώματος, ο οποίος καλύπτει όλες τις σχετικές προσδοκίες της μεγάλης πλειοψηφίας των γονέων, με τη συνέργεια της μεγάλης πλειοψηφίας των εκπαιδευτικών. Ο μηχανισμός αυτός έχει βέβαια ένα μικρό κενό: τις παγκύπριες εξετάσεις. Σε αυτές, όπως ήδη και στη Β΄ Λυκείου, οι μαθητές καλούνται να εξεταστούν σε τέσσερα μόνο μαθήματα («να μην κουράζονται τα μωρά»). Επί δύο έτη, λοιπόν, αφιερώνονται σε αυτά τα τέσσερα μαθήματα, αδιαφορώντας για οτιδήποτε άλλο σχετίζεται με μάθηση και γνώση. Και κάθε χρόνο, περί τα τέλη Ιουνίου, ανακοινώνονται τα αποτελέσματα αυτής της «αφιέρωσης». Αντιγράφω από τους φετινούς μέσους όρους: Βιολογία 7,8, Ιστορία 8,8, Νέα Ελληνικά 9,5, Μαθηματικά Κορμού 9.,9. Και το ποσοστό των αριστευσάντων σε αυτά τα μαθήματα: 1%, 1%, 0,1%, 4%. Αυτή είναι η κυπριακή Μέση Εκπαίδευση! Οι παγκύπριες εξετάσεις είναι η ρωγμή που επιτρέπει να εισέλθει στο σπήλαιο λίγο από το φως του πραγματικού κόσμου, προκαλώντας σε ετήσια βάση την έκπληξη έγκριτων παρατηρητών και ΟΕΛΜΕΚ, υπουργών και δημοσιογράφων. Η ρωγμή αυτή, ωστόσο, διαρκεί μόλις πέντε ημέρες: έως την ολοκλήρωση της περίφημης «αναγωγής» ή «στατιστικής επεξεργασίας» της βαθμολογίας των παγκυπρίων εξετάσεων. Η σκοπιμότητα της «αναγωγής» έχει συζητηθεί κατ’ επανάληψη. Δεν είμαι βέβαιος ότι πρόκειται για απαραίτητη διαδικασία, καθώς η αναγκαία εξισορρόπηση μεταξύ των διαφόρων μαθημάτων θα μπορούσε να επιτευχθεί και με άλλους τρόπους. Ούτε συμβάλλει στη σοβαρότητα των εξετάσεων η συμπερίληψη σε αυτές 96 μαθημάτων, όπως της Τεχνολογίας Οικιακών Συσκευών, της Τεχνολογίας Υλικών Κομμωτικής ή του Σχεδίου Μόδας. Το θέμα μου εδώ, ωστόσο, δεν είναι η σκοπιμότητα της «αναγωγής», αλλά ο τρόπος με τον οποίο αυτή γίνεται: εννοώ την προϋπόθεση ότι το εύρος κατανομής της ανηγμένης βαθμολογίας πρέπει να εκτείνεται υποχρεωτικά έως το απόλυτο Άριστα, έως τον βαθμό 20. Αυτό καθιστά την αναγωγή έναν μηχανισμό πλασματικής ανόδου της βαθμολογίας όλων των υποψηφίων, αυξάνοντάς την ενίοτε ακόμη και κατά 5 μονάδες. Σταχυολογώ πρόχειρα παραδείγματα από τα περυσινά αποτελέσματα: Ο υποψήφιος αρ. 84 έγραψε κατά μέσο όρο 15,9 στις παγκύπριες εξετάσεις, αλλά με την αναγωγή ο βαθμός του έγινε 19,02 και εισήχθη στο Τμήμα Πολ. Μηχανικών του Παν. Κύπρου. Ο υποψήφιος αρ. 277 έγραψε 6,7 (με άριστα πάντα το 20!), αλλά ο βαθμός του έγινε 10,85 και εισήχθη στο Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας του Παν. Κύπρου. Ο υποψήφιος αρ. 23 έγραψε 2,4, αλλά ο βαθμολογία του μετετράπη σε 10,36! Και εικάζω ότι ο Κύπριος φοιτητής που εισήχθη στο «δικό μου» Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ με δήθεν 12,33 έγραψε στις παγκύπριες εξετάσεις γύρω στο 8 – χωρίς αυτό να τον αποθαρρύνει από τη φιλοδοξία να γίνει «φιλόλογος». Αν η «αναγωγή» ήταν απλώς μια διαδικασία εξισορρόπησης, θα είχε σχεδιασθεί με τρόπο που δεν θα επέτρεπε τόσο μεγάλες διαφορές μεταξύ πραγματικής και ανηγμένης βαθμολογίας. Είναι όμως κάτι πολύ περισσότερο: ένας μηχανισμός εξαπάτησης, ένα εργαλείο που κλείνει τη ρωγμή των παγκυπρίων εξετάσεων και επαναφέρει τα πράγματα στη συνήθη ψευδαίσθηση: «το μωρό έγραψε άριστα και πέρασε πανεπιστήμιο». Καλούνται, λοιπόν, τα καλύτερα δημόσια πανεπιστήμια Ελλάδας και Κύπρου να μορφώσουν ημιμαθείς, ενώ οι λειτουργικά αναλφάβητοι, αυτοί που γράφουν 3 (με την αναγωγή: 7), αναζητούν θέση στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, φιλοδοξώντας να γίνουν και αυτοί μηχανικοί, δάσκαλοι ή κάτι παρόμοιο. Φοβούμαι, λοιπόν, ότι οι χιλιάδες σελίδες και τα εκατομμύρια λέξεις που γράφτηκαν τους τελευταίους μήνες επιχειρώντας να περιγράψουν τα αίτια της κυπριακής χρεοκοπίας δεν εξηγούν τίποτε, αν δεν εκκινούν από το θεμελιώδες δεδομένο του αππώματος. Αυτή είναι η κυπριακή μας «ιδιοπροσωπία» και «ιδιοσυστασία» – και αυτήν πρέπει πρώτα απ’ όλα να καταπολεμήσουν όσοι σχεδιάζουν τα εκπαιδευτικά πράγματα αυτού του κράτους. Ο Παναγιώτης Θανασάς, πολίτης τόσο της Ελληνικής όσο και της Κυπριακής Δημοκρατίας, διδάσκει Φιλοσοφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου. 11-GNOMES KIPROS_KATHI 6/28/13 11:14 PM Page 11 Κυριακή 30 Ioυνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ «Τ Α AP Ό Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ πληρώνεται από αυτές ο δημόσιος υπάλληλος. Ως εκ τούτου οδηγηθήκαμε σ’ ένα κράτος που δεν ανήκει στον λαό, δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες των πολλών αλλά των λίγων. Φέρεται από ομάδες εξουσίας και συμφερόντων, που έχουν οικειοποιηθεί τις δομές, τη διάρθρωση και τη στελέχωσή του. Και απαρτίζεται από δημόσιες υπηρεσίες όπως η ΕΡΤ των έξι λογιστηρίων που οι συνδικαλιστές δεν ήθελαν να ενωθούν. Αυτό είναι το κράτος που ακόμα και σήμερα η Αριστερά θέλει να διαφυλάξει ως κόρη οφθαλμού, καθώς με τον τρόπο αυτό θεωρεί ότι έτσι διατηρεί τον φιλολαϊκό της χαρακτήρα. Ποια σχέση όμως μπορεί να έχει η Αριστερά, της οποίας η ιδεολογία βασίζεται πρωτίστως στον αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη, την αναδιανομή των αγαθών, την ισότητα και ισοτιμία των πολιτών, με την ιερή αγελάδα του κρατισμού, που νέμεται την εξουσία εις βάρος του πολίτη; Με τη στήριξη βάναυσων προσαρμογών των υπολοίπων για να συντηρούνται απείραχτες οι κρατικές δομές; Που αντί για την αλληλεγγύη και την κοινωνική πρόοδο, παλεύει για τη διάσωση της πελατειακής διαπλοκής και της πολιτικής φαυλότητας; Τι σχέση μπορεί να έχει με τους απατεώνες που μετατρέπονται σε «λαϊκούς σωτήρες», για να συνεχίσουν την εξαπάτηση και τον αποπροσανατολισμό της κοινωνίας. Που επιμένουν ότι ένας χώρος εξουσίας, όπως η ΕΡΤ, σ’ αυτές τις οικονομικές συνθήκες, θα έπρεπε να δικαιούται προνομιακής μεταχείρισης έναντι των υπολοίπων που πάσχουν; Σε συνάντηση που είχα με τον Φώτη Κουβέλη στην Αθήνα, την επομένη που η δική μας Βουλή απέρριπτε την πρώτη συμφωνία του Eurogroup, τον ρώτησα κατά πόσο η συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση και η ρητορική έναντι του Τσίπρα αποτελούσε το δικό του mea culpa, αλλά και ενός μέρους της Αριστεράς και τη μετάβασή της στην νέα εποχή. Όπου η Αριστερά δεν θα περιορίζεται πλέον στη λογική της απόρριψης αλλά κινείται στη λογική της παραγωγής πολιτικής. Που εφόσον το δημόσιο συμφέρον το απαιτεί θα τα βάζει με το συντεχνιακό κατεστημένο. Που θα χαρακτηρίζεται από πραγματική κοινωνική δικαιοσύνη. Χαμογέλασε και απέφυγε να απαντήσει. Σημείωσε απλώς ότι Κύπρος και Ελλάδα θα έπρεπε να παραμείνουν εντός λογικής και Ε.Ε. Την απάντηση την έδωσε την Πέμπτη. Εκ μέρους του συνόλου της Αριστεράς. ΚΟΣΜΟΣ ΑΡΑΔΕΣ Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Σ Το ανέκδοτο με το μαχαίρι τον δρόμο προς το γραφείο έγινα μάρτυρας αναδύθηκε ο ίδιος ή οι δυνάμεις που τον ανέτου εξής περιστατικού: Ένας τροχονόμος έ- δειξαν. Όλοι τους είτε ανέχτηκαν, είτε επιβράκοψε εξώδικο πρόστιμο σε έναν οδηγό με βευσαν, είτε και δημιούργησαν μικρούς και μετην κατηγορία ότι το αυτοκίνητό του δεν είχε γάλους τυχοδιώχτες, τους οποίους κανένα μαχαίρι τζάμι στην πίσω πλευρά. Μάταια ο καταγγελλό- δεν άγγιξε, ούτε καν ξώπετσα. Αν κοιτάξετε προμενος προσπαθούσε να πείσει τον αστυνομικό σεκτικά, θα δείτε πολλούς από αυτούς: Νυν και ότι βρισκόταν καθ’ οδό προς το συνεργείο για να πρώην κρατικούς αξιωματούχους, τραπεζίτες, τοποθετήσει καινούργιο τζάμι. Μετά από έντονη μεγαλοδικηγόρους, ιερωμένους, παράγοντες του συζήτηση ο πολίτης, που φαινόταν αρκετά τα- αθλητισμού, ανθρώπους υπεράνω υποψίας, οι λαίπωρος, έσκισε το εξώδικο, το πέταξε στον οποίοι πλούτισαν σε βάρος ενός λαού τον οποίο δρόμο, μπήκε στο αυτοκίνητό του και έφυγε. υποτίθεται ότι ετάχθησαν να υπηρετήσουν. Τα Συνεχίζοντας τη διαδρομή προς το γραφείο ά- τελευταία δεκαπέντε χρόνια έγιναν δύο απροκουσα από το ραδιόφωνο τον Άγγελο Βότση να κάλυπτες κλεψιές σε βάρος ανυποψίαστων ποσχολιάζει τα ρεζιλίκια της αυτοκαταργούμενης λιτών. Η πρώτη με το σκάνδαλο του Χρηματιερευνητικής επιτροπής για την οικονομία και να στηρίου και η δεύτερη με τη λεηλασία των τραλέει ότι «οι πολίτες χρειάζονται να νιώσουν πως πεζών. Για το πρώτο σκάνδαλο το ξακουστό μαη Πολιτεία, με όποιες δυνάμεις έχει στα χέρια χαίρι που δήθεν φθάνει στο κόκαλο δεν βγήκε της, θα προχωρήσει αποτελεσμακαν από το θηκάρι του. Το πόρισμα < < < < < < τικά, στην κάθαρση, γιατί είναι < της πολυσυζητημένης έρευνας φιλαϊκή επιταγή, είναι λαϊκή εντολή σε μια ιστοσελίδα αλλά ουΗ ατιμωρησία ως γουράρει και οφείλουμε να το κάνουμε». Τον δείς λογοδότησε. Άστε δε που οριάκουσα επίσης να διατυπώνει την επιβράβευση στη σμένοι από όσους κατονομάζονται προτροπή «το μαχαίρι πρέπει να χώρα που γεννά είναι τακτικοί θαμώνες των τηλεοφτάσει στο κόκαλο». πτικών πάνελ σε συζητήσεις για τα Στο άκουσμα της ατάκας για το παράδοξο αίτια της τραπεζικής κρίσης… Πρότο μαχαίρι και το κόκαλο, θυμήκειται για δείκτη απύθμενου θράσους, θηκα ότι την ίδια ακριβώς φράση μάς την είπαν απότοκο της ατιμωρησίας, η οποία εδραιώθηκε προ πολλού διάφοροι άλλοι πολιτειακοί παρά- στα ερείπια της καταστροφής τα τελευταία σαγοντες, με πρώτο τον επί δεκαετία Πρόεδρο της ράντα χρόνια. Δημοκρατίας Γλαύκο Κληρίδη. Μάλιστα, σε αΣε μια χώρα που κρύβει στη γη της αμέτρητα ντίθεση με τον κ. Βότση, ο οποίος κράτησε και εγκλήματα, σε μια πατρίδα που ακόμη ξεθάβει μια επιφύλαξη για το μαχαίρι που «πρέπει» να και ταυτοποιεί αμούστακα παιδιά τα οποία έστειλε φθάσει στο κόκαλο, ο Γλαύκος Κληρίδης ήταν προδομένα στη σφαγή, σ’ ένα κράτος που ακόμη κάθετος και κατηγορηματικός: «Το μαχαίρι θα δεν τιμώρησε κανέναν για τη μεγαλύτερη τραγωδία φθάσει στο κόκαλο». Δεν θυμάμαι σε ποιο από που το έπληξε, σε μια πολιτεία που ανέχεται και τα πολλά σκάνδαλα αναφερόταν ο Γλαύκος Κλη- επιβραβεύει τους ηθικούς αυτουργούς και φυσικούς ρίδης, εκείνο που σίγουρα δεν διαφεύγει της εκτελεστές, να μην έχετε αμφιβολία ότι είναι μνήμης μας είναι ότι για κανένα από τα αμέτρητα μακρά ακόμη η διαδικασία μέχρι να εμπεδώσουμε σκάνδαλα που γνωρίζουμε, το μαχαίρι δεν έφθασε την κουλτούρα της κάθαρσης, της διαφάνειας ποτέ στο κόκαλο. Η ιστορία αυτού του τόπου δι- και της λογοδοσίας. δάσκει ότι το μαχαίρι του νόμου εξαντλεί την Μέχρι τότε μπορείτε να κοιμάστε ήσυχοι: Tο αυστηρότητά του στις σάρκες και στα κόκαλα λεπίδι του νόμου θα συνεχίσει να εξαντλεί την όσων απολαμβάνουν την ιδιότυπη ασυλία που αυστηρότητά του στις σάρκες και στα οστά των τους παρέχει το πολιτικοοικονομικό κατεστημένο. μη προνομιούχων πολιτών, όπως ο οδηγός που Από καταβολής του μέχρι και σήμερα το κράτος είχε το θράσος να γυροφέρνει με το σαράβαλό μας γίνεται διώκτης και τιμωρός μόνον εκείνων του χωρίς τζάμι, παρακωλύοντας την κυκλοφορία που δεν ανήκουν στην καθεστηκυία τάξη. Κα- των απαστραπτουσών λιμουζινών, που κουβαλούν νένας από τους πρώτους πολίτες που εκλέξαμε τους κυρίους με το λευκό κολάρο. δεν τα έβαλε με εκείνους που κατά τεκμήριο έ[email protected] βλαψαν αυτό τον λαό, όχι γιατί δεν μπορούσε ή δεν είχε τους τρόπους να το πράξει αλλά γιατί Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy δεν ήθελε να ταράξει τα λασπόνερα από τα οποία Του ΑΝΔΡΕΑ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ κόμα και μετά την πρόσφατη επιστολή του Προέδρου Αναστασιάδη προς την Ε.Ε. κυβερνητικοί αξιωματούχοι κάνουν λόγο για την κατά γράμμα τήρηση του Μνημονίου. Αυτό αποτελεί αντίφαση και ένδειξη μεγάλης σύγχυσης, καθώς το ουσιαστικό μήνυμα της επιστολής παραπέμπει στην ωμή πραγματικότητα: ότι η κατάσταση είναι απελπιστική. Πέραν τούτου, πληθαίνουν οι φωνές οι οποίες τονίζουν ότι οι όροι του Μνημονίου θα πρέπει να αλλάξουν ή η Κύπρος να υιοθετήσει εθνικό νόμισμα. Για την έξοδο μιας χώρας από μια βαθειά κρίση, απαραίτητη –αν και όχι επαρκής– προϋπόθεση είναι η εξάσκηση διακριτικής εθνικής οικονομικής, κυρίως δημοσιονομικής και νομισματικής, πολιτικής. Στην περίπτωση της Κύπρου είναι αδύνατο να εξέλθει η χώρα από τη βαθιά οικονομική κρίση στην οποία έχει περιέλθει χωρίς μια ριζοσπαστική οικονομική πολιτική κυρίως για τέσσερεις βασικούς λόγους: α) τεράστιος δημοσιονομικός γκρεμός, β) τεράστια αρνητική επίδραση πλούτου, γ) σοβαροί εσωτερικοί και εξωτερικοί περιορισμοί χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και δ) ανάπηρο/αναξιόπιστο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Εάν θέλουμε να λύσουμε τα προβλήματα μέσα από την Ευρωζώνη είναι αναγκαίο να υπάρχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις: (α) ένα γενναιόδωρο Marshall Plan ύψους περίπου 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, (β) απεριόριστο ELA, (γ) τερματισμός των εσωτερικών τουλάχιστον συναλλαγματικών περιορισμών και (δ) διακριτική ευχέρεια στη δημοσιονομική πολιτική (αυτό, μεταξύ άλλων, σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα έχει την ευελιξία να μην προβεί σε μειώσεις μισθών πέραν ενός ορίου και σε επιβολή επιπρόσθετων φορολογιών). Στην περίπτωση που η Τρόικα δεν διαφοροποιήσει τη στάση της θα πρέπει με γενναιότητα να δούμε εναλλακτικές προσεγγίσεις. Μέσα από τη φιλοσοφία της Τρόικας και την αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης θα είναι αδύνατο να εξέλθει η χώρα από την κρίση και μοιραίως θα συρθούμε σε ένα φαύλο κύκλο από τον οποίο θα προκύπτουν συνεχώς περισσότερα δεινά. Την ίδια στιγμή οι πολιτικές δυνάμεις που αντιτίθενται στο Μνημόνιο θα πρέπει να εμπεδώσουν ότι δεν είναι δυνατό να γίνεται λόγος για έξοδο από το Μνημόνιο χωρίς την υιοθέτηση εθνικού νομίσματος. Η υιοθέτηση εθνικού νομίσματος δεν γίνεται για σκοπούς Η κάθαρση και οι λουβάνες Πέστε την αλήθεια Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ ο όλο ζήτημα λαμβάνει πλέον διαστάσεις με την αξιοπιστία της Ερευνητικής Επιτροπής να βυθίζεται ολοένα και περισσότερο, ενώ ο διορισμός Ποινικών Ανακριτών φαίνεται να είναι μονόδρομος, αφού η κατάσταση με την Ερευνητική Επιτροπή κινδυνεύει να χαρακτηριστεί ως ‘φιάσκο’». Μετά Χριστόν προφήτης. Ορθά. Μόνο που το πιο πάνω γράφτηκε και δημοσιεύτηκε στις 23 Απριλίου 2013 (!!!). Η Επιτροπή διορίστηκε από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στις 2 Απριλίου 2013. Από την πρώτη στιγμή προσωπικά διαφώνησα με τον «τρόπο κάθαρσης» του Νίκου Αναστασιάδη. Ήταν ηλίου φαεινότερο ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με το όλο θέμα. Γιατί; Όχι γιατί είμαστε εμείς πανέξυπνοι. Ούτε και με ιδιαίτερο IQ. Απλούστατα, η λογική τι λέει; Όταν γίνεται ένα έγκλημα, υπάρχει πάντοτε ο δράστης ή οι δράστες. Και ποιος αναλαμβάνει; Η Αστυνομία. Οι ποινικοί ανακριτές. Εδώ τι έγινε; Δεν έγινε έγκλημα; Το ότι διαλύθηκε η οικονομία της Κύπρου δεν είναι έγκλημα; Κάποιος πρέπει να ευθύνεται. Το ότι π.χ. οι Τράπεζες βρέθηκαν με τρύπες 10 δισ. και επιπλέον άλλα 9 δισ. ELA, δεν είναι έγκλημα; Ποιος τις έλεγχε; Τι δελτία Τύπου εξέδιδαν; Τι έλεγαν στους Μετόχους, Πώς περνούσαν τα τεστ; Ποιοι Οίκοι ήταν οι ελεγκτές τους; Ποιος επόπτευε; Κάποιος / κάποιοι πρέπει να ευθύνονται. Το να σου λέει, για παράδειγμα η «Τράπεζα της Ελλάδος», ότι «προσέξετε και η Εγνατία δεν πάει καλά» αλλά εσύ, ως διοικητής (ο Αθανάσιος Ορφανίδης), να κάνεις το «τράφικ» και να επιτρέπεις συγχώνευση, δεν είναι έγκλημα; Τι είναι; Και άλλα πολλά. Αλλά εδώ, ενώ μεν υπήρχαν τα στοιχεία, η κυβέρνηση τι έκανε; Διόρισε Ε- 11 Η αναπόφευκτη επιλογή του Προέδρου Χωρίς ρόλο και όραμα ταν πέρσι τον Ιούνιο η ΔΗΜΑΡ αναλάμβανε το ρίσκο να συμμετάσχει σε μια τρικομματική κυβέρνηση ώστε να αποφευχθεί μια τρίτη εκλογική μάχη που θα έβαζε την Ελλάδα σε περιπέτειες και την ευρωπαϊκή της πορεία σε αμφισβήτηση, φάνηκε ότι η Αριστερά, υπό την πιο δόκιμη μορφή της, ήταν έτοιμη –έστω και διά πυρός και σιδήρου– να εγκαταλείψει τον ρόλο του αενάως διαμαρτυρόμενου, να βάλει τα χέρια της στη φωτιά και να κοιτάξει κατάματα τις προκλήσεις που επέβαλλαν οι πραγματικότητες του 21ου αιώνα. Να απαλλαγεί από αγκυλώσεις, προκάτ, διαδηλώσεις και να επιχειρήσει μια επανασύστασή της με όρους του σήμερα. Η παρουσία της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση τελικά άντεξε μόλις ένα χρόνο, οπότε και επέλεξε λόγω της ΕΡΤ την ηρωική έξοδο, οδηγώντας τη χώρα ένα βήμα πριν από τις εκλογές. Εξέλιξη που ήρθε να επιβεβαιώσει αυτό που έγραφα δύο χρόνια πριν, με αφορμή τη διακυβέρνηση Χριστόφια – ότι «η Αριστερά δεν μπορεί να κυβερνήσει». Ότι συνεχίζει να αναδεικνύεται σ’ ένα σύγχρονο κατεστημένο, φανατικών συνδικαλιστών, κομματικών δημαγωγών που πολιτεύονται σ’ ένα παράλληλο σύμπαν (που καμιά σχέση δεν έχει με το πραγματικό) και των οποίων η ρητορική, πέραν του ότι είναι πληκτικά επαναλαμβανόμενη, ελάχιστα προσφέρει στον πολιτικό διάλογο. Ότι – ακόμα κι αν αφορά το πιο προοδευτικό, φιλοευρωπαϊκό της κομμάτι σε Κύπρο και Ελλάδα, όπως είναι η ΔΗΜΑΡ– υπό τη σημερινή της μορφή, έχει ολοκληρώσει το κύκλο της. Ήρθε όμως να αναδείξει και κάτι ακόμα, πολύ πιο σημαντικό και επώδυνο για την ίδια την Αριστερά και τους υποστηριχτές της. Ότι το έλλειμμα δεν είναι μόνο πρακτικό. Είναι πρωτίστως ιδεολογικό. Ότι είναι πλέον αποκομμένη όχι μόνο από την πολιτική πραγματικότητα αλλά και από την ίδια την κοινωνία και τα συμφέροντά της, άρα και την ιδεολογία της (της οποίας αποτελεί κεντρικό άξονα). Η Αριστερά φτιάχτηκε και αγωνίστηκε για δεκαετίες για ένα μεγάλο, προστατευτικό κράτος και ισχυρές συντεχνίες. Ταύτισε το κοινό με το δημόσιο, τον εργαζόμενο με τον δημόσιο υπάλληλο. Στην πορεία ο δημόσιος τομέας απέκτησε συνείδηση κοινωνικής ομάδας, που επέβαλε περίπου ως αυτονόητη την αντίληψη ότι οι δημόσιες υπηρεσίες ιδρύθηκαν με έναν και μόνον σκοπό: Να l ρευνητική Επιτροπή. Και γιατί; Γιατί δεν διέταξε Ποινικές Ανακρίσεις; Μας είπαν τότε, λίγο πολύ και ανίδεους. «Μα ξέρετε πόσο διευρυμένες εξουσίες έχει η Ερευνητική Επιτροπή; Επειδή δεν ξέρετε γι’ αυτό και μιλάτε. Οι Ποινικοί Ανακριτές θα έρθουν μετά. Πρέπει να έχεις συγκεκριμένη καταγγελία και συγκεκριμένη υπόθεση για να κάνεις ποινική έρευνα». Ήταν μερικά από τα πολλά που μας έλεγαν… < < < < < < < Οι σύμβουλοι του Αναστασιάδη, αντί να του πουν «εν πελλάρα η Ερευνητική, βάλε την αστυνομία να συλλάβει 10 για ανάκριση», του φώναζαν «μπράβο». Και κάποιοι άλλοι, πολιτικοί και ΜΜΕ, αντί να διαβάσουν την έρευνα της A&M «παούριζαν» και παραπλανούσαν ότι άφησε εκτός τη Λαϊκή Συγκεκριμένη υπόθεση και καταγγελία; Το ότι μπατίρισε η Κύπρος ήταν αόριστο βλέπετε. Δεν ήταν συγκεκριμένο. Το ότι τόσος κόσμος έχασε τα λεφτά του και πάλι αόριστο. Τίποτα το συγκεκριμένο. Το ότι έχεις 70.000 άνεργους (το σύνολο των εγγεγραμμένων και μη) και πάλι αόριστο. Το ότι βρέθηκαν οι Τράπεζες με τρύπα 20 δισ. και αυτό αόριστο. Άστε που υπήρχε και η έρευνα της Alvarez&Marsal. Θυμάστε όμως τότε τι έγινε με το που παραδόθηκε η έρευνα; «Παούριζαν» όλοι ότι ο Οίκος άφησε εκτός τη Λαϊκή. Και ουδείς ασχολείτο με αυτά που τουλάχιστον έγραφε η έρευνα για την Τράπεζα Κύπρου. Αλλά ακόμη και για το μέρος της έρευνας που έγινε για τη Λαϊκή και αφορούσε τη συγχώνευση Εγνατίας – Λαϊκής και που μας στοίχησε 4 δισ., και πάλι αγνοήθηκε. Πλήρης παραπλάνηση και συσκότιση… Και από πολιτικούς και από ΜΜΕ. Έπρεπε δηλαδή να κάτσει ο Μάριος Καρογιάν να διαβάσει την έκθεση για να βρει ότι πέντε πρόσωπα φαίνεται και φέρεται να έπιασαν μίζες 50 εκατομμύρια; Έλεος! Ήδη, φίλες και φίλοι, κάποιοι έπρεπε να ήταν φυλακή. Αλλά τότε, όλοι αυτοί γύρω από τον Πρόεδρο, αντί να του πουν «Πρόεδρε εν πελλάρα η Ερευνητική Επιτροπή. Διέταξε την Αστυνομία να συλλάβει και δέκα άτομα να τους ανακρίνουν», του έλεγαν «ζήτω και μπράβο. Πας πολύ καλά». Το λοιπόν Πρόεδρε. Δεν πάτε καλά. Σας το λέμε εμείς ευθέως. Καθόλου καλά. Και κάπου ο Ντάισελμπλουμ έχει δίκαιο. Είτε θα σταματήσετε τις εικασίες και τις ντρίπλες και θα πιάσετε δουλειά και να γίνετε ο Αναστασιάδης που ξέραμε είτε θα πηγαίνουμε από το κακό στο χειρότερο. Διότι, τα ίδια ζήσαμε προ διετίας. Για πολιτικούς λόγους και σκοπιμότητες, οι μισοί έλεγαν ότι φταίνε τα δημοσιονομικά και οι άλλοι μισοί φταίνε οι τράπεζες. Και αντί να καθίσετε να δούμε τι θα κάνουμε, αναλωνόμασταν σε πολιτικά παίγνια. Το ίδιο και τώρα. Δεν είναι καιρός για θεωρίες και κουβέντες. Είναι καιρός για δράση… Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία… [email protected] Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy Σ τις κουβέντες με φίλους, συνεργάτες και γνωστούς ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο. Ο κόσμος θέλει κάποιον να του πει αλήθειες. Προτιμά αυτός ο κάποιος να είναι η κυβέρνηση. Ο καιρός που περνούσαν τα μισόλογα, οι υπεκφυγές, το χάιδεμα αφτιών, ή και κατάφορα ψέματα, είναι πίσω μας. Για την αντιπολίτευση δεν έχω να πω, δεν απαιτώ πολλά. Το ΑΚΕΛ κυβέρνησε πέντε χρόνια, αλλά πολλές αλήθειες δεν είπε. Αντίθετα, έκρυψε αρκετές. Οι υπόλοιποι διατελούν εν συγχύσει, χαμένοι μεταξύ ψηφοθηρίας και πραγματικότητας. Σε σύγχυση, όμως, δείχνει να είναι και η κυβέρνηση. Σαν να μην ξέρει πού θέλει να πάει. Και είναι στο τιμόνι μόλις τέσσερις μήνες. Δεν δικαιολογείται, ούτε έχει συμφέρον να κάνει οικονομία στην αλήθεια. Το πράττει, όμως, λες και στο Προεδρικό δεν πιάνουν τον σφυγμό της κοινωνίας. Για πολλά και βασικά δεν φταίει μόνο η κυβέρνηση. Φταίει και η ανεπάρκεια θεσμών του κράτους. Τρανό παράδειγμα η ερευνητική επιτροπή για την οικονομία. Εξελίχθηκε σε τραγέλαφο, όταν απεφάνθη, ως δικαστήριο, ότι δεν μπορεί να εξετάσει υποθέσεις και ζητήματα που εμπίπτουν σε ποινική διαδικασία. Δηλαδή δεν μπορεί να εξετάσει τι συνέβη στη Λαϊκή, αφού εκκρεμούν αγωγές κατά της πρώην ηγεσίας της. Ούτε μπορεί να ερευνήσει τι ακριβώς έγινε με την εξαγορά της ρωσικής τράπεζας Uniastrum από την Κύπρου. Υπόθεση για την οποία ο γενικός εισαγγελέας έριξε στον στίβο ποινικούς ανακριτές. Η επιτροπή ακύρωσε μόνη της εαυτόν, αυτοκαταργήθηκε. Κανείς δεν τους είχε ζητήσει να δικάσουν και να καταδικάσουν. Μια έρευνα κλήθηκαν να κάνουν. Να διαπιστώσουν αν για το τέλμα στην οικονομία υπάρχουν πολιτικές και ποινικές ευθύνες. Πόσο φταίει το πολιτικό προσωπικό και πόσο οι τράπεζες. Προ- τίμησαν να κάνουν πίσω. Ίσως τα μέλη της επιτροπής, με εξαίρεση την Ηλιάνα Νικολάου που διαφώνησε, είναι παλιά μυαλά. Στέκονται στο γράμμα κι όχι στο πνεύμα του νόμου. Δεν αντιλαμβάνονται τις ανάγκες της εποχής. < < < < < < < Ο καιρός που περνούσαν τα μισόλογα, οι υπεκφυγές, το χάιδεμα αφτιών ή και κατάφορα ψέματα, είναι πίσω μας. Ο Πρόεδρος και οι συν αυτώ υποσχέθηκαν διαφάνεια, έλεγχο της διαπλοκής, γρήγορες αποφάσεις και ενέργειες, λειτουργικό κράτος. Ήλθε η ώρα να βάλουν μπρος Οι άνθρωποι αυτοί δεν ήλθαν από το πουθενά. Τους διόρισε το Υπουργικό Συμβούλιο. Άκουσα τον Αλέκο Μαρκίδη την Πέμπτη το πρωί να λέει στο ραδιόφωνο ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να διορίσει νέους ανθρώπους στην ερευνητική επιτροπή. Νομικούς με σύγχρονες αντιλήψεις. Όχι συνταξιούχους, δέσμιους, λόγω ηλικίας, στα ειωθότα μιας άλλης διαφορετικής εποχής. Στην επιτροπή έπρεπε να είναι επαγγελματίες, που νιώθουν στο πετσί τους ότι το κράτος πρέπει να πει την αλήθεια για να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη του κόσμου. Πρόσωπα αυτού του βεληνεκούς χρειάζεται να αναζητήσει το Προεδρικό, για τον χειρισμό κι άλλων θεμάτων που θα βοηθήσουν στην ανάκτηση αξιοπιστίας. Η κυβέρνηση δεν έχει λόγο να κρύψει υποτίμησης και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Το μεγαλύτερο όφελος θα προκύψει από την ανάκτηση της διακριτικής ευχέρειας στην οικονομική πολιτική. Με τη φιλοσοφία του Μνημονίου και την αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης η προσπάθεια για σταθεροποίηση της οικονομίας θυμίζει την τιμωρία του Σίσυφου. Δυστυχώς, οι καθημερινές εξελίξεις παραπέμπουν σε σταδιακή κοινωνικοοικονομική επιδείνωση. Η φιλοσοφία της Τρόικας και η εφαρμογή του Μνημονίου ουσιαστικά συντρίβουν τον κοινωνικό ιστό και οδηγούν χιλιάδες νοικοκυριά σε δύσκολες περιπέτειες. Επιπλέον, η προσκόλληση στο Μνημόνιο θα καταστήσει το κράτος πιο αδύναμο πολιτικά οικονομικά και κοινωνικά και πιο ευάλωτο σε πιθανολογούμενη προώθηση πακέτου «διάσωσης» που θα εμπερικλείει σχέδιο λύσης του Κυπριακού αλλά και διαχείριση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. H χώρα βυθίζεται σε ένα χάος από το οποίο δεν θα υπάρχει διέξοδος. Μεταξύ άλλων, θα υπάρξει μεγάλη αύξηση στην ανεργία, δημογραφική αιμορραγία, συνεχείς μειώσεις μισθών, αύξηση της φορολογίας, αύξηση του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους και εξαθλίωση. Το ψηλό δημόσιο χρέος θα οδηγήσει σε νέα μνημόνια, ενώ τα αυξανόμενα χρέη νοικοκυριών και επιχειρήσεων θα οδηγήσουν στην εκποίηση περιουσιών, διάλυση του κοινωνικού ιστού και στην κατάρρευση. Αυτός ο φαύλος κύκλος αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε κοινωνική, οικονομική και πολιτική έκρηξη. Εκ των πραγμάτων η χρεοκοπία και η άτακτη έξοδος από την Ευρωζώνη θα επισφραγισθεί με πολύ οδυνηρές συνέπειες. Αντίθετα, η συγκροτημένη έξοδος από την Ευρωζώνη και η υιοθέτηση εθνικού νομίσματος πριν από το τέλος του χρόνου θα ανοίξει τον δρόμο για τον τερματισμό της κρίσης και την ανάκαμψη. Ο προβληματισμός που εξέφρασε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στην επιστολή του ήταν σωστός αλλά ήλθε αργά. Η κρίση βαθαίνει τόσο απότομα που ίσως καταστήσει αδύνατη την εξάντληση της θητείας της κυβέρνησής του. Ως εκ τούτου ο Πρόεδρος θα πρέπει να αναθεωρήσει τη στρατηγική του και να προετοιμασθεί για τα σενάρια που δεν υπολόγιζε ότι θα αντιμετώπιζε. Ο κ. Ανδρέας Θεοφάνους είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. ότι η επιστολή Αναστασιάδη προς τους πολιτικούς προϊσταμένους της Τρόικας και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου απέδωσε ελάχιστα. Ό,τι και να λέγεται, ο κόσμος κατάλαβε ότι η επιστολή γύρισε μπούμερανγκ. Ο κ. Αναστασιάδης την έστειλε στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν φαν Ρομπέι, στον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζοζέ Μπαρόζο, στον πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, στον επίτροπο Νομισματικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Όλι Ρεν και στην επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ. Απ’ αυτούς, ο μόνος που απάντησε μέχρι στιγμής είναι ο πρόεδρος του Eurogroup. Με περίπου είκοσι μέρες καθυστέρηση, είπε στον κ. Αναστασιάδη ότι είναι «εικασίες» και φρούδες ελπίδες οι όποιες σκέψεις για επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου. Ο κ. Ντάισελμπλουμ, μάλιστα, ζήτησε με κομψό τρόπο την άμεση άρση των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων από τον τραπεζικό τομέα. Στην ουσία, απέρριψε το αίτημα της Λευκωσίας για αναδιάρθρωση πτυχών του μνημονίου, ενώ έριξε στην Κύπρο και την Κεντρική Τράπεζα την ευθύνη για το τι συμβαίνει σήμερα στο τραπεζικό σύστημα. Όσα ανέφερα τα καταλαβαίνει πολύς κόσμος. Είναι καιρός να το αντιληφθεί και η κυβέρνηση. Δεν λέω να αυτομαστιγωθεί. Μπορεί με τον τρόπο της να δείξει ότι αφουγκράζεται τις ανάγκες της κοινωνίας. Κι είναι γεγονός ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μίλησε τις τελευταίες μέρες με μεγάλη δόση ειλικρίνειας. Ο Πρόεδρος και οι συν αυτώ υποσχέθηκαν διαφάνεια, έλεγχο της διαπλοκής, γρήγορες αποφάσεις και ενέργειες, λειτουργικό κράτος. Ήλθε η ώρα να βάλουν μπρος. Να γίνουν ταχύτατοι και αποτελεσματικοί. Ήλθε η ώρα να πουν αλήθειες, να κυβερνήσουν. 14-GNOMES-ELLADA.QXP_KATHI 6/28/13 11:16 PM Page 12 l Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο εφιάλτης της Γηραιάς Ηπείρου Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Ο χι πως μας παρηγορεί το γε- γονός, αλλά πλέον είναι σίγουρο πως αυτά που ζούμε εδώ και τρία χρόνια δεν αφορούν μόνον εμάς. Οι προβλέψεις για τον επόμενο χρόνο και τις εξελίξεις στην Ευρώπη είναι δυσοίωνες. Τι πρέπει να περιμένουμε; Πρώτα απ’ όλα, τη Γαλλία να βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα από το φθινόπωρο και μετά. Η γαλλική κοινωνία και το πολιτικό της σύστημα έχουν πολλές αγκυλώσεις, που δεν επιτρέπουν την προώθηση άκρως απαραίτητων μεταρρυθμίσεων. Ο πρόεδρος Ολάντ δεν έχει το πολιτικό ανάστημα και την πυγμή για να πάει τη χώρα του μπροστά. Ολοι, λοιπόν, οι αναλυτές αλλά και κορυφαίοι Ευρωπαίοι πολιτικοί περιμένουν πως από τον Σεπτέμβριο και μετά οι < < < < < < Η Ευρώπη είτε θα αλλάξει και θα μπορέσει να ανταγωνισθεί τον υπόλοιπο κόσμο είτε θα αρχίσει να οπισθοδρομεί επικίνδυνα αγορές θα χτυπήσουν με λύσσα τη Γαλλία. Εκεί πια τα νούμερα είναι μεγάλα και το παιχνίδι αφορά πραγματικά το μέλλον του ευρώ. Κάθε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη. Δεύτερη πρόβλεψη που ακούει κανείς από υπεύθυνα χείλη, από την Ολλανδία έως την Ισπανία: το κατεστημένο πολιτικό σύστημα στην Ευρώπη θα περάσει πολύ μεγάλη κρίση. Τα καθιερωμένα κόμματα χάνουν τη δύναμή τους ή διαλύονται, ενώ αντιθέτως τα ακραία κερδίζουν επιρροή. Η εκτίμηση είναι πως το επόμενο Ευρωκοινοβούλιο θα μοιάζει με «τσίρκο» και πολλά από τα μέλη του θα βρίσκονται εκεί επειδή μισούν την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης. Ενα ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι της κοινής γνώμης νιώθει ανασφάλεια σε σχέση με την Ε.Ε. και την παγκοσμιοποίηση. Μοιάζει σαν να φωνάζει στους ηγέτες του «σταματήστε αν μπορείτε τον κόσμο που τρέχει τόσο γρήγορα, θέλω να κατέβω». Ο κόσμος, όμως, θα συνεχίσει να τρέχει και η Ιστορία δεν συγχωρεί όποιους μένουν ακίνητοι, αποσβολωμένοι να παρακολουθούν χωρίς να κάνουν τίποτα. Και εδώ μπαίνει το μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης. Διαρθρωτικές αλλαγές και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας δεν συμβαδίζουν με ομαλότητα και «λογική» δημοκρατία. Οι χαμηλοί μισθοί και η εργασιακή ανασφάλεια οδηγούν -δικαιολογημένα- στα άκρα και σε απρόβλεπτες συμπεριφορές. Ο μέσος άνθρωπος νιώθει, όχι μόνο στην Ελλάδα, πως έχει χάσει τον έλεγχο. Ακούς όλο και περισσότερο «πού θα σταματήσει αυτό;», «πού μας πάνε τελικά;». Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις. Εγκυρες προβλέψεις δείχνουν ότι το 2050, αν τα πράγματα συνεχίσουν έτσι, καμιά ευρωπαϊκή οικονομία δεν θα συμπεριλαμβάνεται στις δέκα πλουσιότερες του κόσμου. Η Γερμανίδα καγκελάριος αναφέρεται συνέχεια στην περίφημη φόρμουλα «7, 25, 50». Για να εξηγήσει ότι η σημερινή Ευρώπη δεν είναι βιώσιμη υπενθυμίζει ότι έχει το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού, το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 50% των παγκόσμιων κοινωνικών δαπανών. Τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους. Ο υπόλοιπος κόσμος, πέραν της Ευρώπης, τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και τόσο το 25%, όσο και το 50% δεν είναι διατηρήσιμα. Πίσω, όμως, από τα νούμερα κρύβονται ως συνήθως ανθρώπινες ζωές και πραγματικές ιστορίες. Η Ευρώπη είτε θα αλλάξει και θα μπορέσει να ανταγωνισθεί τον υπόλοιπο κόσμο είτε θα αρχίσει να οπισθοδρομεί επικίνδυνα. Και στη μία και την άλλη περίπτωση η δημοκρατία, όπως την ξέραμε, θα περάσει μια μεγάλη κρίση και ο μέσος Ευρωπαίος θα νιώθει φτωχότερος απ’ ό,τι είναι σήμερα. Ετυχε εμείς να είμαστε το πρώτο επεισόδιο σε ένα παγκόσμιο σήριαλ, από εκείνα που βρίσκουμε στην Ιστορία κάθε 50-60 χρόνια. Να δούμε πού θα μας βγάλει... Παλιά και νέα δημόσια ΜΜΕ Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ Α νήκουν οι πολίτες της μέσης ηλικίας στη «γενιά του ραδιοφώνου». Το σήμα της ελληνικής ραδιοφωνίας -ο Τσομπανάκος του Μανώλη Καλομοίρη- κορυφαίο στην απλότητά του οροθετούσε τις αλλαγές στη ροή του προγράματος. Κάποιος από τους νεωτεριστές της Νέας Δημοκρατίας έκρινε σκόπιμο να το αλλάξει. Η Ελλάς δεν ήταν πλέον χώρα βουκολική. Oδευε στην Ευρώπη και όντως πρόκοψε. Eνας ολόκληρος κόσμος διακινείτο με τα ερτζιανά διεισδύοντας στη φαιά πλην όμως ευπρεπή καθημερινότητα της εποχής που ακολούθησε τα χρόνια του εμφυλίου πολέμου. Λοι< < < < < < Ο,τι υπάρχει ως κατάσταση στον δημόσιο τομέα αποτελεί αντανάκλαση της πολιτικής τάξεως της χώρας δορούν κάποιοι τον πολιτιστικό ρόλο των ηλεκτρονικών κρατικών ΜΜΕ, αλλά η κοινή ελληνική γλώσσα διαμορφώθηκε και επιβλήθηκε σε όλη την επικράτεια, χάρις στη ραδιοφωνία και στους εξαίρετους εκφωνητές με τα έξοχα ελληνικά τους. Η συγκλονιστική διαφορά με το παρόν είναι ότι τα χρόνια εκείνα το ελληνικό κράτος διέθετε φυσιογνωμία, ιδεολογία και πολιτιστική ταυτότητα. Από τις εκπομπές του Αχιλλέα Μαμάκη πληροφορούνταν οι πολίτες τα θεατρικά δρώμενα στην Ελλάδα. Από τις εκπομπές του Ανδρέα Καραντώνη, ενός εξαίρετου κριτικού της ποιήσεως, που είχε την ατυχή έμπνευση να προσχωρήσει στη χούντα των Συνταγματαρχών, διακινούνταν από τα ερτζιανά οι εξελίξεις στην τέχνη του λόγου. Μονομερή θα πει κανείς όλα αυτά, όπως και τα πολιτικά σχόλια του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου μετά το νυκτερινό δελτίο ειδή- σεων, αλλά ένα κρατικό ΜΜΕ έχει την υποχρέωση να διαμορφώνει τον πολίτη κατά τα πρότυπά του. Σε μία εποχή που οι θεατρικές αίθουσες ήσαν πρωτίστως στην Αθήνα και η θεατρική παραγωγή έφτανε στην επαρχία με τα «μπουλούκια», οι πολίτες της χώρας έρχονταν σε επαφή με τα έργα των μεγαλύτερων δραματουργών χάρη στο «Θέατρο της Τετάρτης», αλλά και με τις επιθεωρήσεις της Αθήνας διά των αναμεταδόσεων του Ρ/Σ των Ενόπλων Δυνάμεων. Στα πρώτα χρόνια της μεταπολιτεύσεως η κρατική ραδιοφωνία και τηλεόραση κινήθηκε σε ανάλογες συντεταγμένες, όχι με επιτυχία πάντα, με πνεύμα νεωτερικό, ωστόσο, εξορκίζοντας το ύφος της δικτατορικής περιόδου, με φροντίδα για τη γλώσσα. Εως ότου ανήλθε το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και υπέστη η τηλεόραση ό,τι υπέστη όλη η κοινωνία. Η ανασκόπηση δεν έγινε από νοσταλγική διάθεση είχε ως στόχο να αναδείξει απλώς ότι μία πολιτική ηγεσία άμορφη, δίχως ύφος, δίχως πολιτιστικό αίτημα δεν είναι σε θέση να δημιουργήσει ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό φορέα, παρά μόνο σε ευθεία σχέση με την οικτρή φυσιογνωμία της. Διότι ό,τι υπάρχει ως κατάσταση στον δημόσιο τομέα αποτελεί αντανάκλαση της πολιτικής τάξεως της χώρας. Σήμερα καταστρέφουν το είδωλο, αλλά αγωνίζονται για να διασωθεί η φυσιογνωμία του πολιτικού συστήματος που το παρήγαγε. Η κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει η ΕΡΤ είναι αποτέλεσμα χυδαίων κυβερνητικών παρεμβάσεων και συνδικαλιστικών εκτροπών. Ο,τι είχε διασωθεί οφειλόταν στην προσπάθεια ευσυνειδήτων δημοσιογράφων, παρουσιαστών και τεχνικών. Εύλογες οι επιφυλάξεις εάν η όποια νέα δημόσια ραδιοτηλεόραση θα αντανακλά κάτι άλλο από τη θλιβερή εικόνα της σημερινής πολιτικής τάξεως. ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Μόνιμες εξεγέρσεις Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ Τ α τελευταία χρόνια, από τις πλατείες της Ευρώπης έως τη Βραζιλία, από την αναδυόμενη Τουρκία έως τη μητρόπολη του καπιταλισμού, τη Νέα Υόρκη, βλέπουμε λαούς στους δρόμους, να διαμαρτύρονται, να καταγγέλλουν καθεστώτα και πολιτικά συστήματα. Είναι τόσες οι εκδηλώσεις, τόσο επίμονο το φαινόμενο και τόσο διαφορετικές οι αφορμές, που κάποιες στιγμές φαίνεται πως το κοινωνικό συμβόλαιο έχει αλλάξει – πως τώρα οι κοινωνίες δεν θα στηρίζονται στη συμφωνία των πολλών να κυβερνώνται, αλλά ίσως αρχίζει ένα μέλλον όπου τουλάχιστον ένα μέρος του πληθυσμού θα είναι μονίμως εξεγερμένο. Η Ελλάδα είναι για άλλη μια φορά εργαστήριο πολιτικών εξελίξεων και αξίζει να αναφερθούμε σε αυτήν πριν δούμε τι συμβαίνει σε άλλες χώρες. Στην Ελλάδα γεννήθηκε η Δημοκρατία – αλλά, ταυτόχρονα, και οι μεθοδεύσεις που χρησιμοποιήθηκαν για να την υποσκάπτουν και να την καταργούν. Εδώ δοκιμάστηκε το δόγμα Τρούμαν ως ανάχωμα εναντίον του σοβιετικού μπλοκ η Ελλάδα δοκίμασε την ικανότητα της ενωμένης Ευρώπης να στηρίξει την ανάπτυξη μιας χώρας που δεν ήταν έτοιμη γι’ αυτό εδώ πρωτοεφαρμόστηκε το Μνημόνιο της τρόικας και φάνηκαν πρώτα οι καταστροφικές συνέπειες του κοντόφθαλμου σχεδιασμού και της ανίκανης εκτέλεσής του. Στην Ελλάδα, είδαμε την πολιτική φαυλότητα να μολύνει την οικονομία, να εκμαυλίζει, αλλά και να ξεγελάει την κοινωνία είδαμε την έντονη αμφισβήτηση του πολιτικού συστήματος και τη δυναμική εμφάνιση «αντισυστημικών» λαϊκιστών, από την ακροαριστερά του χάους μέχρι την ακροδεξιά της βαρβαρότητας. Επειδή προϋπόθεση για τη Δημοκρατία είναι η ισορροπία μεταξύ ολιγαρχίας και οχλοκρατίας, μεταξύ αυταρχισμού και λαϊκισμού, στην Ελλάδα φαίνεται καθαρά ότι το βαθύτερο πρόβλημα είναι η αίσθηση της ανισότητας των πολιτών. Η σημερινή κρίση εντείνει την αίσθηση της αδικίας – επειδή τα χρόνια της αφθονίας την κάλυπταν κάπως, ενώ τώρα η στέρηση την αποκαλύπτει και οδηγεί σε υπερβολικές αντιδράσεις, όπως η στροφή προς καταστροφικές ιδεοληψίες. Στην Ευρώπη, η κρίση οδηγεί στην κατάργηση παροχών και σε στερήσεις, στην ανεργία και την απελπισία των ανθρώπων, που χάνουν αυτά που είχαν και αυτά στα οποία ήλπιζαν. Πώς, όμως, εξηγείται ο θυμός του πλήθους σε χώρα που αναπτύσσεται αλματωδώς; Εκεί δεν παίζει άμεσο ρόλο η οικονομία. Στην Τουρκία, η κυρίαρχη αιτία των διαδη- < < < < < < λύτερο μέλλον. Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται όχι μόνο σε χώρες σε κρίση, αλλά και σε ανεπτυγμένες και αναδυόμενες. Η ηγεσία της Κίνας ανησυχεί μονίμως για τις μεγάλες ανισότητες μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Η δυναμική του κινήματος «Occupy Wall Street» βασίζεται στο ίδιο φαινόμενο – διεύρυνση του χάσματος μεταξύ ομάδων του πληθυσμού. Στην Αίγυπτο, παρατηρούμε άλλη μια πολύ ενδιαφέρουσα –και πολύ διαφορετική– παράμετρο της δύναμης του όχλου. Σήμερα θα συγκεντρωθούν στο Κάιρο πλήθη που απαιτούν την απομάκρυνση του προέδρου Μόρσι, ο οποίος ορκίστηκε ακριβώς πριν από ένα χρόνο. Τα ίδια πλήθη συνέβαλαν στην πτώση του Χόσνι Μουμπάρακ και δεν ανέχονται την αντικατάσταση του από ένα άλλο αυταρχικό καθεστώς – αυτό των Αδελφών Μουσουλμάνων. Τώρα θα δούμε αν η ισχύς του όχλου θα κυριαρχήσει ή αν θα νικήσει το νέο καθεστώς, ή αν θα επιβληθεί ο στρατός (πυλώνας του παλαιού καθεστώτος). Η ηγεσία κάθε χώρας πρέπει να καταλάβει ότι λαοί που αισθάνονται ανασφάλεια και αδικία θα βρίσκονται σε μόνιμη εξέγερση και οι ηγέτες των εξεγερμένων πρέπει να γνωρίζουν ότι διαμαρτυρία χωρίς πολιτική πρόταση είναι αδιέξοδη. Οι ηγέτες των εξεγερμένων πρέπει να γνωρίζουν ότι διαμαρτυρία χωρίς πολιτική πρόταση είναι αδιέξοδη λώσεων είναι ο αυξανόμενος αυταρχισμός του χαρισματικού ηγέτη Ερντογάν, ενώ στη Βραζιλία, τα πλήθη διαμαρτύρονται για τη συνεχιζόμενη ανισότητα στη διανομή του πλούτου της χώρας, καθώς και για την ανασφάλεια που αισθάνονται σε καθημερινή βάση λόγω της διαφθοράς, της εγκληματικότητας, αλλά και της έλλειψης επαρκούς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Στην Τουρκία, η ανάπτυξη έφερε μεγάλα οφέλη για τον λαό, αλλά δημιούργησε και την προσμονή για μια πιο ελεύθερη κοινωνία. Η κυβέρνηση, όμως, δυναμωμένη από την ανάπτυξη της χώρας και από τη στήριξη μεγάλου μέρους του πληθυσμού, προκαλεί έντονη ανασφάλεια σε αρκετούς πολίτες. Στη Βραζιλία, εν μέσω διεθνούς ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος, διαπιστώνουμε ότι το παλιό ρωμαϊκό δόγμα «άρτος και θεάματα» δεν επαρκεί πλέον: οι άνθρωποι χρειάζονται και την αίσθηση ασφάλειας αλλά και ευκαιρίες για εκπαίδευση και εργασία, για ένα κα- E Π Ι ΦΥΛ Λ Ι Δ Α H EPT ξεγύμνωσε την πολιτική υποκρισία Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ H απορία είναι απλή και διαυγής: Oλοι όσοι εκόπτοντο τις προάλλες και διερρήγνυαν τα ιμάτιά τους για το κλείσιμο της EPT (για το γεγονός, όχι για τον τρόπο), πού ζούσαν άραγε τα τελευταία τριάντα εννέα χρόνια; Σε άλλον πλανήτη; Tο κόμμα που προκάλεσε κυβερνητική κρίση επικαλούμενο τη «δημοκρατική του ευαισθησία» (!), τα πλήθη που διαδήλωναν με πάθος και οργή, οι συνδικαλιστικοί φορείς που αποφάσιζαν απεργίες, αυτοί όλοι, δεν έβλεπαν, δεν άκουγαν, δεν κατάλαβαν ποτέ τι γινόταν στην EPT, δεν είχαν καμιά επαφή με την πραγματικότητα; Tριάντα εννέα ολόκληρα χρόνια η EPT αποτελούσε το σκανδαλωδέστερο αποκύημα της κομματοκρατίας στην Eλλάδα: κορύφωμα φαυλότητας, αυθαιρεσίας και ιταμότητας. O σεμνοπρεπής κ. Kουβέλης ζήτησε να συνεχίσει τη λειτουργία της η EPT με αλώβητο το προσωπικό της. Aγνοούσε άραγε ποιο ποσοστό του προσωπικού είχε διοριστεί μόνο με το κομματικό σημείωμα, χωρίς καμία κρίση, αξιολόγηση, έλεγχο προσόντων; Aγνοούσε ο αμύντωρ και της «Δημοκρατίας» και της «Aριστεράς» ποιες εξωφρενικές, μυθικές αμοιβές απολάμβαναν οι αυθαίρετα διορισμένοι λακέδες του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος – πρόεδροι, γενικοί διευθυντές, «σύμβουλοι» (χωρίς αρμοδιότητες ή υποχρεώσεις προσφοράς υπηρεσιών), δημοσιογράφοι στον ρόλο του κυβερνητικού προπαγανδιστή (συντονιστές «πολιτικών» συζητήσεων, «αναλυτές» ή και παρουσιαστές ειδήσεων); Στα πρώτα χρόνια της πασοκικής λοιμικής, η φωνή του τελευταίου ίχνους τίμιας Aριστεράς, το περιοδικό «ANTI», είχε εισαγάγει τον όρο «Γιαμπαζολισμός», για να εντοπίσει το καινοφανές του είδους της τηλεοπτικής προπαγάνδας που είχε λανσάρει η EPT. Kαι ήταν μάλλον αναιμικό το προσωποπαγές παράδειγμα σε σύγκριση με το τι ακολούθησε στις επόμενες δεκαετίες της πράσινης και της γαλάζιας πασοκοκρατίας: Σε ποια ευτέλεια έφτασε το επίπεδο της δημοσιογραφίας στην EPT, πόσο ταπεινωμένος και προσβεβλημένος ένιωθε ο πολίτης από τη μικρόνοια, την αγραμματοσύνη, την αγλωσσσία, τον λακε- AP 12 δισμό, τη χαμέρπεια των κομματικών προπαγανδιστών, που την υφίστατο πληρώνοντας κεφαλικό χαράτσι για την EPT μαζί με τον λογαριασμό της ΔEH. Eκ παραδρομής είχε ομολογήσει γενικός κάποτε διευθυντής ότι βρήκε στην κρατική τηλεόραση διορισμένους 34 σκηνοθέτες, από τους οποίους μπορούσε να χρησιμοποιήσει μόνο τρεις – οι υπόλοιποι ήταν επικίνδυνα άσχετοι. Πασίγνωστο και το ότι, παράλληλα με τις μόνιμες καθαρίστριες, αναγκαζόταν η EPT να πληρώνει και εξωτερικά συνεργεία καθαρισμού, γιατί οι ελλείψεις στην καθαριότητα αποτελούσαν πρόβλημα λειτουργικό. Mε κομματικές «πλάτες» ο καθένας μπορούσε να καθορίζει τα όρια των υποχρεώσεών του στο γενικευμένο «μπάχαλο» της ασυδοσίας και της καταλήστευσης κοινωνικού χρήματος. Bέβαια και ο κ. Σαμαράς με καταγγελίες για «διαφθορά» και «αδιαφάνεια» δικαιολόγησε το κλείσιμο της EPT. Aλλά οι καταγγελίες ακυρώνονται από μόνες τους ή λειτουργούν και ως μπούμερανγκ, όταν αυτός που καταγγέλλει ενέχεται στα καταγγελλόμενα. Στο Διαδίκτυο αναρτήθηκε ανοιχτή επιστολή προς τον κ. Σαμαρά γραμμένη από τον Γεώργιο Kογιάννη, πρώην Διευθυντή Eιδήσεων της EPT, που προσδιορίζει με ακρίβεια περιπτώσεις άμεσης (ή έμμεσης αλλά προφανούς) εμπλοκής του κ. Σαμαρά σε κραυγαλέα σκάνδαλα αυθαιρεσίας και διασπάθισης κοινωνικού χρήματος στην EPT. Oι αναγνώστες της ανοιχτής επιστολής δεν έχουμε τη δυνατότητα ελέγχου των όσων καταλογίζονται στον κ. Σαμαρά. Aν όμως δεν απαντηθεί η επιστολή, τότε οι καταλογισμοί επαληθεύονται. Διότι είναι συγκεκριμένοι, αναφέρονται σε ονόματα και ενεργήματα, σε ημερομηνίες και ποσά αμοιβών, σε λογικά προφανείς σκοπιμότητες. Aν δεν υπάρξει απάντηση, ο καταγγελλόμενος κ. Σαμαράς έχει (τουλάχιστον ηθικά, δηλαδή κοινωνικά) τελειώσει. Kάτι ανάλογο ισχύει και για τον κ. Kουβέλη, όπως και για κάθε έκφανση πολιτικής Aριστεράς στην Eλλάδα: Συντάσσονται οι «πιστοί» της Aριστεράς με τη γάγγραινα της αυθαιρεσίας, της φαυλότητας και ιταμότητας: το ραδιοτηλεοπτικό εκτρωματικό παράγωγο του πράσινου και του γαλάζιου πασοκισμού στη μεταπολίτευση; Kοινωνιοκεντρική υποτίθεται η Aριστερά, και αυτοκαταργείται για λόγους φτηνής ψηφοθηρίας και προστασίας του αχαλίνωτου σε αντικοινωνική συμφεροντολαγνεία συνδικαλισμού; Πρόκληση είναι τα καταγγελλόμενα, τα σχετικά με την EPT, και για την Tρίτη Eξουσία, τη Δικαστική – προπύργιο αυτή, όπως καυχάται, άμυνας της κοινωνίας (και της ανθρωπιάς) απέναντι στη λοιμική, τη δυσώδη και θανατερή, της κομματοκρατίας. Aνάγκη να μην παραβλέψουμε ή υποτιμήσουμε τα αναμφισβήτητα θετικά: Oτι στην EPT, όλα αυτά τα χρόνια, με ρουσφέτι ή από τύχη και σύμπτωση, έφαγαν ψωμί και κάποια από τα ανή- συχα νέα παιδιά που συνεχίζουν στην έρμη Eλλάδα να ψάχνουν, δουλεύοντας τη γλώσσα, τη μουσική, το θέατρο, την κινούμενη εικόνα – να παλεύουν για την ποιότητα, τη χαρά κοινωνίας της εμπειρίας. Nα αναγνωρίσουμε ότι η EPT προσφέρθηκε, ερήμην των αφεντάδων της, να παίξει ένα ρόλο που θα έπρεπε να είναι από τις κύριες επιδιώξεις της. Nα μνημονεύσουμε ανθρώπους εκπληκτικής ποιότητας, ικανότητας και ανιδιοτέλειας, που βρέθηκαν, ερήμην των κομματικών προϊσταμένων τους, να στελεχώνουν καίριες λειτουργίες του οργανισμού παλεύοντας να λειτουργούν σαν αντίβαρο στην ευτέλεια των εγκαθέτων. Σόκαρε, οπωσδήποτε, και ο τρόπος που ο κ. Σαμαράς έκλεισε την EPT, η βαναυσότητα της λογικής να καίμε και τα χλωρά μαζί με τα ξερά, όταν το πρώτο που μας ενδιαφέρει είναι να πετύχουμε άκριτες, δίχως αξιολόγηση ποιοτήτων, τις απολύσεις που επιτάσσει η Tρόικα. Tο κλείσιμο της EPT θύμιζε συμπεριφορές κουκουλοφόρων εντεταλμένων να βιαιοπραγήσουν ή πραιτωριανών του ηγεμόνα Φωτόπουλου της ΓENOΠ - ΔEH, που κατεβάζουν τους διακόπτες. Aν ο κ. Σαμαράς απέβλεπε σε καινοτόμο εγχείρημα αποκομματικοποίησης της EPT, θα είχε έτοιμο τον σχεδιασμό και τη στελέχωση του καινούργιου οργανισμού, ώστε το βράδυ να λήξει οριστικά το μπάχαλο και το πρωί να ξεκινήσει η αναμορφωμένη απαρχή. O ρεαλισμός δεν οδηγεί οπωσδήποτε στην απελπισία, μπορεί να καρποφορήσει και δημιουργική αφύπνιση, ενεργοποίηση της «σιωπηλής πλειοψηφίας». Oι γραμμές αυτές γράφονται ενώ δεν έχουν ακόμα υπάρξει καινούργια κρατικά MME. Kυβέρνηση έχουν συγκροτήσει δύο από τους χαρακτηριστικότερους εκφραστές του πολιτικού αμοραλισμού της μεταπολίτευσης. Kαι τους αντιπολιτεύονται όσοι είχαν επιδοθεί σε κοπετούς για το «μαύρο» της βίαια καταργημένης EPT, χωρίς ποτέ να έχουν διαμαρτυρηθεί για το «γκρίζο», μήνες και χρόνια, της απολύτως φασιστικής ΠOΣΠEPT. O Eλληνισμός σήμερα: μια φθίνουσα νοσταλγία. Η διακήρυξη του «βλέποντας και κάνοντας» Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ Η αλήθεια είναι ότι το κείμενο της προγραμματικής συμφωνίας των τριών κομμάτων, τα οποία πριν από ένα χρόνο συνέπτυξαν τη συγκυβέρνηση, είχε την τύχη των προεκλογικών προγραμμάτων. Διαβάστηκε ελάχιστα, συζητήθηκε λιγότερο και δεν εφαρμόστηκε καθόλου. Ισως επειδή είχε τα χαρακτηριστικά των προεκλογικών προγραμμάτων: ήταν ένα ευχολόγιο που δεν έπαιρνε υπόψη του την πραγματική κατάσταση της χώρας. Δεν είχε καν αποτιμηθεί οικονομικά: πόσα λεφτά χρειαζόταν η εφαρμογή του και -το κυριότερο- πού θα βρεθούν. Επειδή, λοιπόν, είμαστε συνηθισμένοι στα κείμενα διακηρύξεων που ουδέποτε εφαρμόζονται γι’ αυτό και ελάχιστοι ασχολήθηκαν με το γεγονός ότι οι δύο πολιτικοί αρχηγοί συνεδρίασαν μυστικά και φανερά για τις υπουργικές καρέκλες και όχι για την προγραμματική διακήρυξη. Ετσι ενώ αυτή εξαγγέλθηκε, έκτοτε αγνοείται η τύχη της. Από την άλλη, μπορεί, όμως, η ύπαρξη μιας προγραμματικής διακήρυξης Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ να αποδεικνυόταν στην πράξη άχρηστη, η απουσία της όμως είναι χρήσιμη, υπό την έννοια ότι επιτρέπει να βγάλουμε κάποια χρήσιμα συμπεράσματα για το πώς λειτουργεί η πολιτική και η νυν κυβέρνηση. Το γεγονός, δηλαδή, ότι δεν βγήκε κάποιο κείμενο, ούτε καν για τα μάτια του κόσμου, μπορεί να το αποκαλέσει κάποιος πολιτικό ρεαλισμό ακόμη και κυνισμό. Οι δύο αρχηγοί προφανώς σκέφτηκαν «δεν πρόκειται που δεν πρόκειται να το εφαρμόσουμε, τσάμπα δουλειά να κάνουμε;». Βεβαίως, η προγραμματική διακήρυξη βραχυχρόνια θα ήταν άχρηστη για έναν ακόμη λόγο. Οι πολιτικές που θα εφαρμόσει η κυβέρνηση είναι προδιαγεγραμμένες από τις υποχρεώσεις της χώρας, που τα δύο κόμματα συνυπέγραψαν, και συνεπώς το μόνο προγραμματικό κείμενο είναι το Μνημόνιο. Η απουσία της όμως δείχνει πόσο πτερόεντα είναι τα έπεα περί επαναδιαπραγμάτευσης και άλλων θαυμάτων που υπόσχονται διάφοροι. Μην παρεξηγηθούμε: στη φάση που είμαστε και χωρίς τις δομικές μεταρρυθμίσεις που έπρεπε < < < < < < Χρήσιμα συμπεράσματα από την απουσία προγραμματικής διακήρυξης ήδη να είχαμε κάνει, δεν υπάρχει περιθώριο διαπραγμάτευσης, ούτε για τον ΦΠΑ στην εστίαση (αν θεωρήσουμε ότι ο ΦΠΑ στην εστίαση είναι το βασικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας). Απλώς θα πρέπει να θυμόμαστε την απουσία της προγραμματικής διακήρυξης κάθε φορά που θα ακούμε από τα μπαλκόνια περί «καλύτερης διαπραγμάτευσης» του Μνημονίου. Γεννάται, όμως, ένα ερώτημα: διακηρυγμένη πρόθεση αυτής της κυβέρνησης είναι να εξαντλήσει την τετραετία. Υποστηρίζει επίσης ότι από το 2014 θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα, κάτι που της επιτρέπει να διαπραγματευτεί πτυχές του προγράμματος. Συνεπώς, θα μπορούσε να υπάρχει προγραμματική διακήρυξη, έστω μεταχρονολογημένη. Βέβαια, ένα κείμενο που θα έλεγε ότι «από το 2015, αφού η κυβέρνηση έχει φέρει σε πέρας τις μνημονιακές της υποχρεώσεις, θα επιχειρήσει το α ή το β΄», είναι ότι δεν θα γινόταν πιστευτό ούτε καν από τα μέλη της κυβέρνησης. Το πιθανότερο είναι ότι θα χλευαζόταν. Αυτό είναι όμως είναι ένα συνολικότερο πρόβλημα του δημόσιου διαλόγου. Δεν αντέχει τους μακροχρόνιους σχεδιασμούς. Τους απαξιώνει, συνήθως διά της χλεύης. Συνεπώς, επιτρέπει στους πολιτικούς να ασχοληθούν με το αγαπημένο τους άθλημα, το μοίρασμα των υπουργικών θώκων και της εξουσίας. Μια προγραμματική διακήρυξη με στόχους και χρονοδιαγράμματα θα ήταν πολύ ωφέλιμη για τη χώρα, αλλά θηλιά στον λαιμό των κυβερνώντων. Θα είχαν διαρκώς τον έλεγχο των πεπραγμένων τους, όχι με γενικόλογες διακηρύξεις, αλλά επί του συγκεκριμένου. Ετσι λοιπόν η πολιτική του «βλέποντας και κάνοντας», ή «έλα μωρέ θα τα βρούμε» συνεχίζεται. Προς απελπισία όλων αυτών που οραματίζονται ένα «συνολικό αφήγημα» για τη χώρα ή μια «θεωρία εξόδου από την κρίση». 13-ELLADA_KATHI 6/28/13 11:36 PM Page 13 Κυριακή 30 Iουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ AΡΘΡΟ Του ΠΑΝΤΕΛH ΜΠΟΥΚAΛΑ Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη βαθμού συγκεντρωτισμού στην οργάνωση του κράτους, καθώς και τον ρόλο του απρόοπτου ή απρόβλεπτου γεγονότος (contingency) που ορίζει τις κρίσιμες καμπές (critical junctures) και δίνει κατεύθυνση στην εξελικτική πορεία (drift) των θεσμών, δημιουργώντας τον φαύλο ή τον ενάρετο κύκλο της ανάπτυξης. Η συνολική θεώρηση του ζητήματος της ανάπτυξης από τους Ατζέμογλου και Ρόμπινσον δεν είναι ένας τυφλοσούρτης που προσφέρεται σε όσους βαριούνται τη σκέψη και αναζητούν έτοιμες συνταγές. Οι συγγραφείς προτείνουν μάλλον ένα υπόδειγμα μελέτης της κάθε περίπτωσης, από το οποίο απουσιάζει κάθε ίχνος ντετερμινισμού. Σημειώστε, δε, ότι, ίσως για τον λόγο ότι αισθάνονται πολύ ασφαλείς με το θέμα τους, το βιβλίο είναι γραμμένο σε ύφος ασυνήθιστο ως προς την απλότητα και τη διαύγειά του, για τον χώρο των κοινωνικών επιστημών. ΑΠΕ Α Με τη χλωμάδα της άρτι αναστηθείσης, η Ζέττα Μακρή δανείζεται λίγη από τη λάμψη του συμβολικού Θόδωρου Καράογλου... την υπανάπτυξη, και προβάλλουν την καθοριστική σημασία του είδους και της ποιότητας των θεσμών, πολιτικών και οικονομικών. Διακρίνουν τους θεσμούς σε δύο κατηγορίες: τους συμμετοχικούς (όρος ο οποίος νομίζω ότι αποδίδει την έννοια του «inclusive» που χρησιμοποιούν οι συγγραφείς) και τους «extractive» (λέξη για την απόδοση της οποίας στα ελ- ληνικά δεν μπόρεσα να καταλήξω σε δόκιμο όρο). Είτε στην πολιτική είτε στην οικονομική ζωή, ως συμμετοχικούς ορίζουν τους πλουραλιστικούς θεσμούς, δηλαδή εκείνους που ανοίγουν το παιχνίδι σε κατά το δυνατόν μεγαλύτερα στρώματα της κοινωνίας και εξασφαλίζουν ίσους όρους ανταγωνισμού, ενώ ως «extractive» ορίζουν εκείνους που διέπονται από τη λογική της απόσπασης πόρων από ένα τμή- 13 ΚΟΣΜΟΣ ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Tου ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ πό την όποια κοινωνική πείρα απέκτησα αφότου μας έπληξε η κρίση, σχηματίζω την εντύπωση ότι κάθε σοβαρή συζήτηση για το μέλλον της χώρας, εφόσον γίνεται μέσα σε πνεύμα ειλικρινείας και χωρίς να πρυτανεύουν ιδεολογικές σκοπιμότητες, συνήθως καταλήγει στο ερώτημα αν είναι δυνατόν να γλιτώσουμε κάποτε από τον εαυτό μας ή, για να το θέσω διαφορετικά, γιατί ο κακός εαυτός μας έχει πάρει το πάνω χέρι. Δεν αυταπατώμαι, βέβαια αντιλαμβάνομαι πολύ καλά ότι δεν συμμερίζονται όλοι παρόμοιους προβληματισμούς ―υπάρχουν πολλοί άλλοι, οι οποίοι θεωρούν ότι για την κατάστασή μας ευθύνονται ο διεθνής καπιταλισμός, οι Εβραιοσιωνιστές, οι λυγκοειδείς λαοί, οι Νεφελίμ και δεν ξέρω ποιοι άλλοι. Για όλους αυτούς, εγώ δυστυχώς δεν μπορώ να κάνω πολλά ―μάλλον τίποτα, πολύ φοβάμαι. Για τους άλλους όμως, έχω να συστήσω ένα εξαιρετικά χρήσιμο βιβλίο, το οποίο προσφέρει ένα εξόχως διαφωτιστικό πλαίσιο για την ανάπτυξη προβληματισμών γύρω από το μέλλον της χώρας. Είναι το «Why Nations Fail» (Γιατί Αποτυγχάνουν τα Εθνη), των Νταρόν Ατζέμογλου και Τζέιμς Α. Ρόμπινσον, καθηγητών στο ΜΙΤ και το Χάρβαρντ αντιστοίχως. Το βιβλίο κυκλοφόρησε στα αγγλικά το 2012 (ακόμη δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά), είναι όμως το προϊόν δεκαπέντε χρόνων έρευνας των δύο καθηγητών και της μεγάλης ομάδας των συνεργατών τους. Στην πρώιμη μορφή του, παρουσιάστηκε το 2010 από τους δύο συγγραφείς σε συνέδριο επί τούτω, ώστε να ληφθεί υπ’ όψιν και η αντίδραση της επιστημονικής κοινότητας στη θεωρία με την οποία οι Ατζέμογλου και Ρόμπινσον επιχειρούν να εξηγήσουν τα αίτια της ευημερίας ή της αποτυχίας των εθνών. Οι συγγραφείς απορρίπτουν προϋπάρχουσες προσεγγίσεις, που προτάσσουν τη γεωγραφική θέση, το πολιτισμικό υπόβαθρο ή την άγνοια ως παράγοντες για την ανάπτυξη ή l μα της κοινωνίας προς όφελος κάποιου άλλου. Το ερώτημα, βέβαια, είναι πώς και γιατί ένα έθνος διαμορφώνει θεσμούς του ενός είδους και όχι του άλλου. Οι συγγραφείς το προσεγγίζουν, εξετάζοντας εις βάθος δεκάδες συγκεκριμένες περιπτώσεις, σε ένα ιστορικό και γεωγραφικό εύρος το οποίο καθιστά το εγχείρημά τους αξιοθαύμαστο. Εξετάζουν τον ρόλο του απαραίτητου Η δική μας θλιβερή περίπτωση, υπό το πρίσμα των Ατζέμογλου και Ρόμπινσον, θα μπορούσε ίσως να γίνει ακόμη και αντικείμενο ολόκληρου συνεδρίου. Διαβάζοντας το έργο τους, μπορούμε να αντιληφθούμε το μοντέλο οργάνωσης και ανάπτυξης που κατέρρευσε με την κρίση ως τη συσσώρευση πολλών επιμέρους θεσμών του «extractive» τύπου, σε πολιτικό όσο και οικονομικό επίπεδο. Από την οργάνωση του Δημοσίου και τον ρόλο του συνδικαλισμού ώς τη διαπλοκή επιχειρηματικότητας και πολιτικής, η Ελλάδα ήταν το άθροισμα προνομίων παραχωρημένων σε ομάδες μικρών ή μεγάλων συμφερόντων ―τη δε συμμετοχικότητα, χάρη στην οποία απετρέποντο συγκρούσεις και ανατροπές, εξασφάλιζε ο αέναος δανεισμός. Η κατάρρευση του ιδιότυπου μοντέλου μας εξηγεί τον πολιτικό και κοινωνικό κατακερματισμό γύρω μας, όπου ισχύει το «όλοι εναντίον όλων και καθένας για την πάρτη του»... [email protected] Δ Τα βίντεο μένουν εν φαίνεται πιθανό να εφάρμοσε ο πρωθυπουργός και στον εαυτό του την εντολή που έδωσε στους υπουργούς του, στο πρώτο πανηγυρικό συμβούλιό τους: «Θέλω το ύφος σας να είναι δωρικό, με λιτό λόγο». Η δήλωσή του αυτή ήταν απλώς μια έμμεση προσφορά στην καραμανλική πτέρυγα του κόμματός του. Ειπώθηκε για να ειπωθεί όχι για ν’ ακουστεί και να μεταφραστεί. Το πιθανότερο είναι ότι ο κ. Σαμαράς στάθηκε γλωσσικώς ολιγαρκής επειδή αναλογίστηκε ότι τα γραπτά μένουν κι ακόμα περισσότερο μένουν τα βίντεο, που ενδέχεται να παιχτούν έπειτα σε σατιρικές εκπομπές, σε αποκαλυπτήρια ασυνέπειας. Εχουν άλλωστε και οι κειμενογράφοι τα όριά τους, όπως και η ανακύκλωση των προτρεπτικών κλισέ. Πόσες φορές ακόμα μπορείς να πεις ότι χρειάζεται καλύτερος συντονισμός, ότι δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο ή ότι υπέρτατος νόμος είναι η σωτηρία της πατρίδας, χωρίς να εκτεθείς στον κίνδυνο να σου ξεφύγει ένα (αυτο)σαρκαστικό μειδίαμα; Για παράδειγμα, δεν επανέλαβε φέτος ο πρωθυπουργός την εξής πατερναλιστική απειλή του στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο της τρικομματικής συγκυβέρνησης, στις 21 Ιουνίου του 2012: «Θα έρθω στα υπουργεία όλων σας και θα φτιάξουμε ένα χρονοστοχοδιάγραμμα». Και δεν την επανέλαβε όχι επειδή φέτος εμπιστεύεται περισσότερο τους υφισταμένους του, ανάμεσα στους οποίους δεν υπάρχουν πια άπειροι αριστεροί, αλλά επειδή φοβήθηκε μήπως κάποιος, υπουργός ή ουδέτερος παρατηρητής, θυμηθεί πως τέτοιου είδους πρωθυπουργικές επισκέψεις-επιθεωρήσεις δεν καταγράφτηκαν επί ένα ολόκληρο έτος, Ιούνιο με Ιούνιο. Αν είχαν γίνει κι αν είχαν υπάρξει αποτελεσματικές, δεν θα χρειαζόταν να γνωστοποιείται κάθε τόσο η «πρωθυπουργική δυσαρέσκεια» για τον προβληματικό συντονισμό των υπουργών ή για την ύπαρξη υπουργικών φέουδων. Κι έπειτα θα τις είχε παίξει η τηλεόραση, χάριν της οποίας γίνονται συνήθως. Η τηλεόραση λοιπόν. Ιδού μία πρωθυπουργική σταθερά: «Βεβαίως, όχι κάθε μέρα τηλεόραση» είχε απαιτήσει πέρυσι ο κ. Σαμαράς. Και μάλλον επειδή ανάμεσα στους εκλεκτούς του βρίσκεται πια και ο γνωστός διαυλολάτρης κ. Γεωργιάδης (εκλεκτός του κ. Πάγκαλου επίσης), επανέλαβε και φέτος την εντολή-απαίτηση για λιγότερες εμφανίσεις στα κανάλια. Δηλαδή; Θα στερηθούμε τις νηφάλιες, θεωρητικές αναζητήσεις του νέου υπουργού Υγείας, Τηλεοπτικού Εκπροσώπου της Ν.Δ. μέχρι χθες, που με την ήπια φωνή του έχει δώσει νέο περιεχόμενο στη φράση «χαλκός ηχών και κύμβαλον αλαλάζον»; Θα μείνουμε στο σκοτάδι χάνοντας όσα διαφωτιστικά έχει να μας πει η κ. Γεννηματά; Θα πάθουμε στέρηση Μητσοτάκη (Κυριάκου εννοείται), τον οποίο τα κανάλια τον αντιμετώπισαν σαν Νέστορα της πολιτικής από την πρώτη φορά που τον προσκάλεσαν; Και ο κ. Παναγιωτόπουλος; Πού αλλού, αν όχι στην τηλεόραση, θα πει κι αυτός με τη σειρά του ότι ο πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας, τόσο βαριά που να έλκει σαν ετερώνυμό της, ό,τι ελαφρύτερο της πολιτικής; 14-ELLADA_KATHI 6/28/13 11:29 PM Page 14 14 l Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Βήματα με ορόσημο τις ευρωεκλογές Προσδοκίες και φόβοι Σαμαρά - Βενιζέλου, που έχουν καταλήξει στο πλαίσιο λειτουργίας της κυβέρνησης – Tα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Υστερα από ένα δεκαπενθήμερο έντονης πολιτικής περιδίνησης, που έφερε τη χώρα στα πρόθυρα πρόωρων εκλογών, η δικομματική, πλέον, κυβέρνηση στην οποία συμφώνησαν ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς και ο κ. Ευάγγ. Βενιζέλος καλείται να βρει νέο βηματισμό, τόσο σε επίπεδο εσωτερικού συντονισμού όσο και ενόψει του νέου γύρου των διαπραγματεύσεων με την τρόικα. Οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος εμφανίστηκαν στις πρώτες τους τοποθετήσεις μετά τον ανασχηματισμό να κάνουν λόγο για κυβέρνηση τετραετίας. Ομως, στο παρασκήνιο συζητείται μετ’ επιτάσεως πως ο πρώτος μεγάλος σταθμός για την κυβέρνηση συνεργασίας Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ θα είναι οι ευρωεκλογές του προσεχούς Μαΐου. Με το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, εξάλλου, κινούνται κατ’ αρχήν τόσο το Μέγαρο Μαξίμου όσο και η Ιπποκράτους. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, με δεδομένο ότι ο κ. Σαμαράς εμφανίζεται να ελέγχει πλήρως την Κ.Ο. και τον κομματικό μηχανισμό της Ν.Δ., μόνη περιπλοκή που μπορεί να δημιουργηθεί μέχρι τότε στην κυβερνητική σταθερότητα, είναι να υπάρξουν αναταράξεις στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, στην οποία οι ισορροπίες χαρακτηρίζονται εύθραυστες και μετά τον ανασχηματισμό. Κατά τις ίδιες πηγές, πιθανές αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν στη συγκεκριμένη κατεύθυνση είναι δύο: Πρώτον, η κυβέρνηση να υποχρεωθεί πριν από το τέλος του χρόνου να λάβει νέα δημοσιονομικά μέτρα σε σχέση με μισθούς και συντά- ξεις – σενάριο πάντως που επί του παρόντος εμφανίζεται απομακρυσμένο. Δεύτερον, το ΠΑΣΟΚ να συνεχίσει να κινείται σε ιδιαίτερα χαμηλά δημοσκοπικά ποσοστά, οπότε είναι πιθανόν να αναβιώσει η κριτική ότι μέσω της συγκυβέρνησης μετατρέπεται σε συνιστώσα της Ν.Δ. Υπό το ανωτέρω πρίσμα, μάλιστα, δεν πέρασε απαρατήρητη η τελευταία παρέμβαση του κ. Γ. Παπανδρέου, ο οποίος με αφορμή την αποχώρηση της Αριστερής Πρωτοβουλίας από το ΠΑΣΟΚ έκανε λόγο για «απομείωση των δυνάμεων του κόμματος», προκαλώντας την έντονη δυσφορία της Ιπποκράτους. Σε κάθε περίπτωση και παρά το γεγονός ότι ο κ. Σαμαράς είχε στραμμένη την προσοχή του τις τελευταίες ημέρες στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης και εν συνεχεία στο συνέδριο της Ν.Δ., που ολοκληρώνεται σήμερα, ο πρωθυπουργός και ο κ. Βενιζέλος εμφανίζονται να έχουν καταλήξει σε ένα βασικό πλαίσιο λειτουργίας του νέου κυβερνητικού σχήματος: Οι συνεννοήσεις Σε σχέση με τον σκληρό πυρήνα της διαπραγμάτευσης με την τρόικα, το πιθανότερο είναι οι αποφάσεις να συνεχίσουν να λαμβάνονται μέσω συνεννόησης των κ. Σαμαρά και Στουρνάρα με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, καθώς ο πρωθυπουργός δεν έχει δώσει στους συνεργάτες του την αίσθηση ότι προτίθεται να ενεργοποιήσει την Κυβερνητική Επιτροπή. Τα σενάρια περί δημιουργίας συντονιστικού «κέντρου» με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ έχουν εγκαταλειφθεί, με το σκεπτικό ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ότι στην κυβέρνηση μετέχει, και μάλιστα ως αντιπρόεδρος, ο κ. Βενιζέλος. Ετσι, επί της ουσίας συντονιστικό ρόλο θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν ο υπουργός Επικρατείας κ. Δημ. Σταμάτης και ο γεν. γραμματέας της κυβέρνησης κ. Τ. Μπαλτάκος. Παράλληλα, στην Ιπποκράτους θα λειτουργήσει, με τη συμμετοχή των κ. Χρ. Πρωτόπαπα, Γ. Κουτρουμάνη και Γ. Πιερρακάκη, μια ομάδα που θα δρα υποβοηθητικά σε σχέση με τους υπουργούς τους οποίους έχει υποδείξει το ΠΑΣΟΚ. Τέλος, σε περίπτωση «εμπλοκών» στη Βουλή, τα όποια προβλήματα θα διευθετούνται μέσω επικοινωνίας των αρμόδιων υπουργών και των κ. Σταμάτη και Μπαλτάκου με τον νέο γραμματέα της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, που αναμένεται να είναι ο κ. Π. Ρήγας. Ενώ εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να διαμορφωθεί η νέα προ- γραμματική συμφωνία μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, την οποία από πλευράς Μεγάρου Μαξίμου χειρίζεται ο κ. Χρ. Λαζαρίδης, και επίσης αφέθηκε σε «δεύτερο πλάνο» λόγω του γαλάζιου συνεδρίου.Πάντως, τις τελευταίες ημέρες εμφανίστηκαν και τα πρώτα σύννεφα στη συγκυβέρνηση, καθώς ο κ. Βενιζέλος φέρεται να μην είχε ενημερωθεί από το Μέγαρο Μαξίμου για τις τοποθετήσεις διοικητών στις οποίες προχώρησε ο κ. Σαμαράς στον ΕΟΠΥΥ και στον ΟΓΑ. Ομως, με προφανή στόχο να μη δυναμιτιστεί το κλίμα στην αφετηρία της νέας κυβέρνησης, η Ιπποκράτους υποβαθμίζει το γεγονός, αποδίδοντάς το σε μια προσπάθεια να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις περί «ταύτισης» Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ στο κομματικό ακροατήριο της πρώτης. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ - ΦΑΡΜΑΚΑ Επανασχεδιασμός της κινητικότητας Αμεση αντιμετώπιση ελλείμματος ΕΟΠΠΥ αναμένεται να είναι ο υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου, ο Θα είναι το μεγαλύτερο στοίχημα της οποίος καλείται να καταρτίσει άμεσα νέας κυβέρνησης. Ο λόγος αφορά τον τη νομοθετική ρύθμιση με την οποία επανασχεδιασμό του προγράμματος θα καταργείται η επ’ αόριστον ισχύς κινητικότητας, στον οποίο καλείται των προσωρινών διαταγών βάσει των επί της ουσίας να προβεί ο υπουργός οποίων επαναπροσλαμβάνονται στις Διοικητικής Μεταρυπηρεσίες τους οι ρύθμισης, Κυριάκος συμβασιούχοι. Η εΜητσοτάκης. Στην πίμαχη ρύθμιση είαυριανή, πρώτη συναι θεμέλιος λίθος νάντηση με την τρόιγια το σκέλος των δεκα, αναμένεται να ζησμεύσεων που άπτοτήσει νέα παράταση νται των απολύσεων, μέχρι τον Σεπτέμβριο καθώς από την εφαρπροκειμένου να υλομογή της υπολογίζεποιήσει τη δέσμευση ται ότι περίπου 6.000 υπαγωγής σε κινητιδημόσιοι υπάλληλοι κότητα 12.500 δημοπου απασχολούνται σίων υπαλλήλων, η βάσει προσωρινών οποία επί του παρόδιαταγών θα τεθούν ντος έχει οριστεί για Ο κ. Κυρ. Μητσοτάκης, στη συάμεσα εκτός Δημονάντηση με την τρόικα, αναμένετα τέλη Ιουλίου. σίου. Το κείμενο είΗ πρώτη «αναμέ- ται να ζητήσει παράταση. ναι εν πολλοίς έτοιμο τρηση» του υπουρκαι θα βασιστεί στη < < < < < γού με το κλιμάκιο < λογική του «σχεδίου των πιστωτών αναΝομοθετική ρύθμιση Ρουπακιώτη», το ομένεται να είναι ποίο προέβλεπε μειγια τις προσωρινές σκληρή, καθώς οι ωμένη χρονικά ισχύ εκπρόσωποι της διαταγές αφήνει εκτός των προσωρινών τρόικας έχουν κουδιαταγών βάσει των 6.000 δημοσίους ραστεί από τις συοποίων επαναπρονεχείς αναβολές στα σλαμβάνονται οι υπαλλήλους. χρονοδιαγράμματα συμβασιούχοι και ετων δεσμεύσεων που αφορούν το πιτάχυνση της εκδίκασης των αντίΔημόσιο. Ωστόσο η κυβέρνηση φέ- στοιχων αιτήσεων ασφαλιστικών μέρεται αισιόδοξη για ικανοποίηση του τρων και αγωγών. Ωστόσο, ζητούμενο ελληνικού αιτήματος. παραμένει το τι μέλλει γενέσθαι με τις Βασικό επιχείρημα στη διαπραγμά- ήδη εκδοθείσες προσωρινές διαταγές τευση με την τρόικα για πίστωση χρό- καθώς και με τις υποθέσεις που έχουν νου επί της κινητικότητας, η οποία ήδη προσδιοριστεί για εκδίκαση τους σημειωτέον αποτελεί προαπαιτούμενο προσεχείς μήνες. για την εκταμίευση της δόσης, αναΠέραν της ρύθμισης αυτής, προσεμένεται να αποτελέσουν οι απολύσεις χώς αναμένεται να κατατεθεί το νοπου ήδη έγιναν διά της κατάργησης μοσχέδιο για τις συγχωνεύσεις και κατης ΕΡΤ, αλλά και οι νομοθετικές ρυθ- ταργήσεις οργανισμών, οι οποίες θα μίσεις που προωθούνται προκειμένου «τροφοδοτήσουν» τις απολύσεις αλλά να συμπληρωθεί ο αριθμός των 4.000 και την κινητικότητα, ενώ, τέλος, τμήμα «αναγκαστικών αποχωρήσεων» από των 12.500 υπαλλήλων αναμένεται να το Δημόσιο μέχρι το τέλος του έτους. προέλθει από την Τοπική Αυτοδιοίκηση Βασικός σύμμαχος του κ. Μητσοτάκη και από το υπουργείο Παιδείας. την επιβολή claw back στα διαγνωστικά κέντρα και στις ιδιωτικές κλινικές, που Να στρίψει το πηδάλιο του ΕΟΠΥΥ πριν σημαίνει ότι θα πρέπει να επιστρέφουν πέσει στο παγόβουνο, καλείται ο νέος στον ΕΟΠΥΥ το ποσό που υπερβαίνει υπουργός Υγείας, Αδωνις Γεωργιάδης, την προϋπολογισθείσα δαπάνη στην που «κληρονόμησε» ένα ασφυκτικό κατηγορία τους (το μέτρο αυτό ισχύει χρονοδιάγραμμα προκειμένου να βρει ήδη για τα φάρμακα). Επιπλέον, στα πειστικές –για την σχέδια είναι και η ετρόικα– λύσεις για φαρμογή διαγνωστιτην αντιμετώπιση κών πρωτοκόλλων, του ελλείμματος. βάσει των οποίων οι Στην τελευταία γιατροί θα γράφουν χρονικά επίσκεψη εξετάσεις στους ατων εκπροσώπων σφαλισμένους. Δύσκολο εγχείρητης τρόικας στο υμα αποτελεί και η υπουργείο Υγείας, που λοποίηση συνενώπραγματοποιήθηκε σεων τμημάτων και στις 17 Ιουνίου, ζηκλινικών νοσοκομείτήθηκε με αυστηων του ΕΣΥ, πιθανόρούς τόνους από την τατα και με αλλαγή τότε ηγεσία του να σκοπού μικρών νοκαταλήξει –σε διά- Σε μικρό χρονικό διάστημα, ο νέσοκομείων με χαμηστημα το πολύ δύο ος υπουργός Υγείας, Αδωνις Γεωρλή πληρότητα (π.χ. εβδομάδων– σε νέα γιάδης, θα πρέπει να βρει λύσεις. μετατροπή τους σε μέτρα προκειμένου < < < < < Κέντρα Υγείας Αστινα συγκρατηθούν οι < κού Τύπου). Το σχεδαπάνες του ΕΟΠΥΥ, Εκτός στόχων τικό σχέδιο, που έχει οι οποίες ειδικά σε οι δαπάνες στόχο τη μείωση κακατηγορίες όπως οι τά 770 του αριθμού διαγνωστικές εξετάγια διαγνωστικές των τμημάτων στο σεις και τα νοσήλια εξετάσεις και για ΕΣΥ, αποτελεί επίσε ιδιωτικές κλινικές σης μνημονιακή υείναι εκτός στόχων. νοσήλια σε κλινικές. ποχρέωση της χώΣύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Οργανισμού, με βάση την ρας μας, ωστόσο μέχρι τώρα προχωρεί πορεία των δαπανών και των εσόδων με πολύ αργούς ρυθμούς. Σε εκκρεμότητα είναι και οι αλλαγές του πρώτου πενταμήνου του έτους, εάν δεν ληφθούν νέα μέτρα, το έλλειμμα των διοικητών των νοσοκομείων, γετου ΕΟΠΥΥ για το 2013 θα φτάσει σχε- γονός που είναι σε συνάρτηση με δόν το 1,2 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της τον ρυθμό υλοποίησης των συνενώσεων. Η επιλογή των προσώπων που υπέρβασης των δαπανών. Οπως ανέφεραν στην «Κ» ανώτατες θα αναλάβουν το τιμόνι των μονάδων πηγές του υπουργείου Υγείας, η νέα υγείας του ΕΣΥ έχει καθυστερήσει ηγεσία θα αξιοποιήσει την προεργασία χαρακτηριστικά. Η διαδικασία της που έγινε το προηγούμενο διάστημα αξιολόγησης των ενδιαφερομένων ώστε να είναι έτοιμη να προτείνει νέα ξεκίνησε τυπικά στο τέλος Μαρτίου μέτρα εντός του χρονικού διαστήματος και τουλάχιστον έως τα μέσα Ιουνίου για το οποίο υπάρχει η δέσμευση προς η ηγεσία του υπουργείου σημείωνε τους δανειστές. Σημειώνεται ότι η ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης δεν είχε προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου αποστείλει τις προτάσεις της για τους είχε προκρίνει ως μέτρα, μεταξύ άλλων, «καλύτερους». Της ΠΕΝΝΥΣ ΜΠΟΥΛΟΥΤΖΑ AFP ΑΠΕ ΑΠΕ Της ΕΥΑΣ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΗ Η προώθηση του κυβερνητικού έργου και των μεταρρυθμίσεων αποτελεί προτεραιότητα για τον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά. ΔΗΜΟΣΙΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ To ανοιχτό μέτωπο της ΕΡΤ Τρεις «πληγές» σε προτεραιότητα ΑΠΕ ναλειτουργίας της, διότι αυτό επιτάσσει και η απόφαση του ΣτΕ που κρίνει ότι «η ΕΡΤ είναι καταργηθείσα», ο κ. Καψής υπολογίζει ότι μπορεί να απασχοληθούν με συμβάσεις ορισμένου χρόνου οι περισσότεροι από τους εργαζομένους, ενώ ένας σημαντικός αριθμός, περί τους 300, μπορεί να απομακρυνθεί με εθελούσια έξοδο. Σε κάθε περίπτωση κι ενώ οι απολύσεις κοινοποιούνται στους εργαζομένους, κυρίως σε όσους είχαν συμβάσεις αορίστου χρόνου, εκπρόσωποι της ΠΟΣΠΕΡΤ ετοιμάζουν ομαδικές αγωγές στα δικαστήρια, με βασικό επιχείρημα ότι παραβιάστηκε η νομοθεσία σε ό,τι αφορά τις ομαδικές απολύσεις. Στους πονοκεφάλους του κ. Καψή έρχεται να προστεθεί η απροθυμία των εκπροσώπων της ΠΟΣΠΕΡΤ να εκκενώσουν το ραδιομέγαρο. Σε αυτό το περιβάλλον, το έργο του νέου υφυπουργού απαιτείται να έχει άμεσα αποτελέσματα, αλλά και η απόφαση του ΣτΕ για «όχι στο μαύρο» πρέπει σε εύλογο χρόνο να υλοποιηθεί, καθώς η εφαρμογή της θα επανελεγχθεί από το ίδιο το δικαστήριο. Και όπως δήλωναν αρμόδιες δικαστικές πηγές, θα ήταν «δύσκολο το δικαστήριο να μην αποδοκιμάσει τη διοίκηση αν δεν υπάρξει υλοποίηση αποφάσεώς του», με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την κυβέρνηση σε ένα τέτοιο θέμα. Η αναγκαιότητα για του τεράστιου στοκ ταχεία εκκαθάριση αδίκαστων φορουποθέσεων που σχελογικών υποθέσετίζονται με επενδύων. Οι εν λόγω φθάσεις και μεγάλα δηνουν, μαζί με τις μόσια έργα θα καθοφορολογικές, στις ρίσει τις άμεσες προ550.000. Παράλληλα στις τεραιότητες του νέπροτεραιότητες του ου υπουργού Δικαιυπουργού θα περιοσύνης, Χαράλαληφθούν και οι νέες μπου Αθανασίου, ρυθμίσεις με τις οπου αναμένεται να ποίες θα καταργηπροχωρήσει σύντοθούν δικαστικές ευμα στις αναγκαίες νο- Ο κ. Χαρ. Αθανασίου αναμένεται χέρειες που δίνουν μοθετικές πρωτοβου- να προχωρήσει σε πρωτοβουλίες τη δυνατότητα παλίες. Ο κ. Αθανασίου, για όσες υποθέσεις βάλτωσαν. ραμονής στο Δημόσύμφωνα με πληρο< < < < < σιο συμβασιούχων, φορίες, αναμένεται < οι οποίοι εξασφαλίνα προχωρήσει άμεΡυθμίσεις για νέα ζουν προσωρινές σα σε νομοθετικές μέτρα ώστε διαταγές χωρίς να πρωτοβουλίες για συέχει κριθεί ουσιαμπλήρωση των βηνα υπάρξει ταχεία στικά η νομιμότητα μάτων που έγιναν τα εκκαθάριση 550.000 της παραμονής δύο τελευταία χρόνια στον κρίσιμο τομέα αδίκαστων υποθέσεων. τους. Ο κ. Αθανασίου ήδη μελετά το της εκδίκασης υποθέσεων που βάλτωναν και έφθαναν θέμα, καθώς τουλάχιστον 1.300 συμώς την ακύρωση από τις πολύχρονες βασιούχοι των ΟΤΑ παραμένουν στις θέσεις τους κατ’ αυτόν τον τρόπο, δικαστικές διαδικασίες. Οι ρυθμίσεις θα αφορούν την εκ- ενώ δεν έχουν δικαστεί ούτε τα αδίκαση σχετικών υποθέσεων τόσο σφαλιστικά μέτρα ούτε οι κύριες αστο Ελεγκτικό Συνέδριο, όσο και το γωγές που έχουν καταθέσει. Με δεδομένη τη δραματική κατάΣυμβούλιο της Επικρατείας. Εμφαση θα δοθεί και σε μέτρα εκκαθάρισης σταση που επικρατεί στη Δικαιοσύνη, ΑΠΕ οποία επικυρώθηκε το κλείσιμο της ΕΡΤ Στην επαναλειτουργία για δεύτερη φορά, προσωρινά της δηο νέος υφυπουργός μόσιας ραδιοτηλεόέχει θέσει στόχο την ρασης εστιάζονται υλοποίηση της διόλες οι προσπάθειες καστικής απόφασης του νέου υφυπουρως προς το σκέλος γού της κυβέρνηπου αφορά την προσης, Παντελή Καψή, σωρινή επαναλειο οποίος ανέλαβε να τουργία της ραδιοδιαχειριστεί το πιο τηλεόρασης μέχρις καυτό θέμα της πεότου δημιουργηθεί ρασμένης εβδομά- Ο κ. Καψής υπολογίζει ότι μπορεί η νέα ΕΡΤ. Αντιμετωπίζοντας δος, το οποίο προ- να προσληφθούν με συμβάσεις οι σωρεία προβλημάκάλεσε την πολιτική περισσότεροι εργαζόμενοι. των τα οποία έχουν θύελλα και οδήγησε < < < < < προκληθεί από το σε δικομματική κυ- < κλείσιμο και τη διάβέρνηση και στον Στόχος, η επαναλυση της ανώνυμης ριζικό ανασχηματιλειτουργία της εταιρείας, με ό,τι αυσμό της. τό συνεπάγεται για Ο κ. Καψής, γνωπαρά την απροθυμία τη λύση των συμβάστός δημοσιογράτης ΠΟΣΠΕΡΤ να σεων εργασίας όλου φος, από την πρώτη του προσωπικού, ο κιόλας συνάντησή εκκενώσει το κτίριο. αρμόδιος υφυπουρτου με τους εργαζομένους της ΕΡΤ, επιχειρεί να πέσουν γός, σύμφωνα με πληροφορίες, θεωρεί οι τόνοι και η θερμοκρασία του θέ- ότι είναι εφικτό να φύγει το «μαύρο» ματος, προκειμένου να ξεκινήσει ου- από τους τηλεοπτικούς δέκτες με την σιαστικός διάλογος με στόχο την ε- προϋπόθεση οι εργαζόμενοι να συζηπαναλειτουργία της δημόσιας ραδιο- τήσουν το πρόγραμμα που προτείνει τηλεόρασης. Με γνώμονα την από- η κυβέρνηση, δίδοντας αποζημιώσεις φαση της Επιτροπής Αναστολών του στους απολυμένους. Στο πλαίσιο της προσωρινής επαΣυμβουλίου της Επικρατείας, με την Της Ι. ΜΑΝΔΡΟΥ η νέα πολιτική ηγεσία θα επιχειρήσει να καταθέσει, το συντομότερο δυνατό, τον νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που αλλάζει το πλαίσιο εκδίκασης χιλιάδων αστικών υποθέσεων. Ο Κώδικας για τους δικηγόρους, που αφορά στο σύνολό του την αναδιάρθρωση στο δικηγορικό επάγγελμα, αποτελεί θέμα που όφειλε να έχει λήξει πριν από δύο τρία χρόνια. Η ανάγκη για άμεση προώθησή του -κυρίως μέτρων για πραγματική απελευθέρωση στην άσκηση της δικηγορίας- είναι ασφυκτική για τον νέο υπουργό, που πάντως φέρεται αποφασισμένος να το προωθήσει. Ομως πριν από κάθε νομοθετική πρωτοβουλία, η νέα πολιτική ηγεσία στο υπουργείο Δικαιοσύνης έχει να διαχειριστεί το βαρύ θεσμικά φορτίο της επιλογής των ανώτατων δικαστικών που θα αναλάβουν τα ηνία της Δικαιοσύνης καθώς αποχωρούν από το δικαστικό σώμα, λόγω συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας, κορυφαίοι δικαστικοί παράγοντες. Ο κ. Αθανασίου είναι εκείνος που θα προτείνει στο υπουργικό συμβούλιο ποιοι θα καταλάβουν τις ηγετικές θέσεις της Δικαιοσύνης, καθώς αποχωρούν τόσο ο εισαγγελέας και ο πρόεδρος του Αρείου Πάγου όσο και ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας. IΩΑΝΝΑ ΜΑΝΔΡΟΥ 15-ELLADA_KATHI 6/28/13 11:29 PM Page 15 Κυριακή 30 Iουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ H μετεξέλιξη της Ν.Δ. παρά το εμπόδιο της δικομματικής Ο κ. Σαμαράς κάνει άνοιγμα «σε αυτούς που έφυγαν και αυτούς που ποτέ δεν ήταν δικοί μας» Τα πρώτα βήματα για τη μετεξέλιξη του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας στον βασικό φιλoευρωπαϊκό πυλώνα, υπό τον οποίο θα μπορούσαν να βρουν όχι μόνον εκλογική, αλλά και πολιτική στέγη, πολίτες και στελέχη που δεν προέρχονται απαραιτήτως από τα σπλάχνα της ελληνικής κεντροδεξιάς, αλλά θέλουν να συμπαραταχθούν με τη Ν.Δ. στον νέο δικομματισμό που διαμορφώνεται, πραγματοποιεί ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Και στη σημερινή, καταληκτική, ομιλία του στο 9ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας αναμένεται να αποσαφηνίσει και τις επόμενες κινήσεις του. Παρά την… τροχοπέδη της αποχώρησης της ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση και τον αναγκαστικό εναγκαλισμό με το ΠΑΣΟΚ, που προκάλεσε γκρίνιες στο εσωτερικό του κόμματος, ο κ. Σαμαράς –κατά την επεισοδιακή ομιλία του την Παρασκευή, η οποία συνοδεύτηκε από την προσωρινή μόνο διακοπή της ομιλίας του λόγω κόπωσης και μιας ίωσης που τον ταλαιπωρούσε– δεν δίστασε να σηματοδοτήσει την πρόθεσή του για ριζικό εκσυγχρονισμό του κόμματος που ίδρυσε πριν από σχεδόν 40 χρόνια, σηματοδοτώντας την αρχή της Μεταπολίτευσης, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Για τον Αντώνη Σαμαρά και τους συνεργάτες του, προφανώς, υπάρχουν οι πολιτικές προϋποθέσεις προκειμένου η μετεξέλιξη της Ν.Δ. να σηματοδοτήσει και το τέλος της μεταπολιτευτικής περιόδου. «Αυτή η παράταξη θα ενώσει όλους τους Ελληνες, αυτούς που έφυγαν παλιότερα και αυτούς που ποτέ δεν ήταν δικοί μας», ανέφερε ο πρωθυπουργός, απευθύνοντας προσκλητήριο σε όσους «θέλουν να κλείσουν τον δρόμο στους ακραίους, στους νέους διχασμούς». Εισάγοντας τον όρο «Νέα Ελλάδα», τον οποίο αναμένεται να χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο εφεξής, ο κ. Σαμαράς αποφάσισε να σχηματοποιήσει τη μετεξέλιξη της Νέας EUROKINISSI/ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΩΜΕΡΗΣ Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Επιδίωξη του Αντώνη Σαμαρά και των συνεργατών του είναι να σχηματοποιηθεί η μετεξέλιξη της Νέας Δημοκρατίας στον βασικό κεντροδεξιό, φιλοευρωπαϊκό πόλο του νέου πολιτικού σκηνικού στην Ελλάδα. < < < < < < Για την «προεδρική» φρουρά, μείζον θέμα είναι η εκλογή των πολύ στενών συνεργατών του κ. Σαμαρά στην Πολιτική Επιτροπή Δημοκρατίας στον βασικό κεντροδεξιό, φιλοευρωπαϊκό πόλο του νέου πολιτικού σκηνικού στην Ελλάδα. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ένα σημαντικό τμήμα της οργανωμένης βάσης του κόμματος, ειδικά αυτό που έχει στο DNA του την πολεμική τριών δεκαετιών με το ΠΑΣΟΚ, δεν έχει καμία διάθεση ταύτισης με την... αλλαγή της Ν.Δ. Η επιδίωξη αυτή του πρωθυπουργού, γνωστή εδώ και καιρό, αναμένεται να πάρει σάρκα και οστά ανάλογα με τις πολιτικές εξελίξεις σταδιακά, με πρώτο σταθμό τις αυτοδιοικητικές εκλογές του επόμενου Μαΐου. Πέραν των αρκετών, αν και ανεπίσημων, ενστάσεων για τη συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ αντί της εκλογικής αναμέτρησης (σ.σ. ο κ. Νικ. Κακλαμάνης είχε προϊδεάσει για τη στάση του πριν ακόμη την έναρξη του συνεδρίου), το 9ο Συνέδριο του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας δεν χαρακτηρίστηκε από τις εντάσεις του παρελθόντος. Περιθώρια αμφισβήτησης του κ. Σαμαρά, άλλωστε, δεν υπάρχουν ενώ άπαντες έδειξαν ότι αφήνουν την κριτική για αργότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε χαμη- λούς ρυθμούς λειτούργησαν και οι «γραμμές» για τα νέα μέλη της Πολιτικής Επιτροπής που εκλέγεται σήμερα, αν και οι κομματικές συνήθειες του παρελθόντος είναι δύσκολο να ξεπερασθούν παρά τα κελεύσματα περί εκσυγχρονισμού των κομματικών πρακτικών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, παρά το γεγονός ότι διακινούνταν λίστες μέχρι και τη δωδεκάτη ώρα, ουδείς είχε πρόθεση να δώσει σκληρή γραμμή, με «ρολόι» υποψηφίων, προκειμένου να «καθαρίσει» την εκλογή.Προς αυτή την κατεύθυνση, πέραν της πολιτικής συγκυρίας, λειτούργησε και η επιλογή του πρωθυπουργού να εντάξει στο κυβερνητικό σχήμα το σύνολο των «τζακιών» του κόμματος, ενώ στελέχη με επιρροή στους συνέδρους όπως οι Ευρ. Στυλιανίδης, Αρης Σπηλιωτόπουλος κράτησαν χαμηλούς τόνους. Εκτός λιστομαχιών έμεινε και η πλευρά του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, συνεργάτες του οποίου διέψευδαν οποιαδήποτε εμπλοκή του όχι μόνο στο συνέδριο, αλλά ακόμη και στα ονόματα του ανασχηματισμού, όπως κάποιοι διέδιδαν. Σε αυτό το κλίμα, για την «προεδρική» φρουρά μείζον θέμα είναι η εκλογή των πολύ στενών συνεργατών του κ. Σαμαρά στη νέα Πολιτική Επιτροπή και, εν συνεχεία, η χωρίς κραδασμούς ανάδειξη του νέου γραμματέα, καθώς σήμερα λήγει η θητεία του Μανώλη Κεφαλογιάννη. Για το κορυφαίο πολιτικό όργανο της Ν.Δ. υποψήφιοι είναι ο υπουργός Επικρατείας Δ. Σταμάτης (σ.σ. ο Χρ. Λαζαρίδης συμμετέχει αυτοδικαίως ως βουλευτής), ο Φ. Κρανιδιώτης, ο γραμματέας του υπουργείου Αμυνας Αντ. Οικονόμου, αλλά και ο γραμματέας Συντονισμού της κυβέρνησης Δημ. Βαρτζόπουλος. Η νέα Πολιτική Επιτροπή αναμένεται να συνέλθει, ίσως και εντός του επόμενου Σαββατοκύριακου, προκειμένου να αναδείξει την Εκτελεστική Γραμματεία και τον γραμματέα του κόμματος, θέση που θα διεκδικήσει ο πρώην πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Ανδρ. Παπαμιμίκος. ΕΛΛΑΔΑ l 15 ΚΟΣΜΟΣ Από τη Χαλκιδική του Κων. Καραμανλή στο 9ο Συνέδριο Της ΕΛΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Το όραμα του κ. Αντώνη Σαμαρά για αναγέννηση της γαλάζιας παράταξης ως κορμού των δυνάμεων της σύγχρονης ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς επιχειρείται να υλοποιηθεί στην πιο ιδιάζουσα, δύσκολη και πιθανότατα ενδιαφέρουσα περίοδο στα μεταπολιτευτικά χρόνια της χώρας. Η εσωτερική οργάνωση της Ν.Δ., ωστόσο, με δημοκρατικές διαδικασίες ξεκίνησε ήδη από το προσυνέδριο της Χαλκιδικής, με τον ιδρυτή της Κων. Καραμανλή να υπογραμμίζει ότι τα κόμματα «για να εκπληρώσουν την αποστολή τους πρέπει, να έχουν σαφή ιδεολογία και σταθερό προσανατολισμό, να κατέχονται από υψηλό αίσθημα και να είναι δημοκρατικά οργανωμένα». Τον Μάιο του 1979, μετά την δεύτερη εκλογική νίκη της Ν.Δ., το πρώτο συνέδριο της Χαλκιδικής όρισε τον ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό ως κυρίαρχη ιδεολογία, αναγνωρίζοντας την ελευθερία της αγοράς με τη ρυθμιστική παρέμβαση του κράτους χάρη της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ο «ήλιος του ΠΑΣΟΚ», όμως, είχε αρχίσει ήδη να ανατέλλει, και στο περιθώριο του συνεδρίου καταγράφηκε η πρώτη κίνηση αμφισβήτησης του αρχηγού της Ν.Δ., από στελέχη που υπέγραφαν την προκήρυξη, γνωστή ως «Κίνηση της Βόλβης» που ζητούσε να μετατραπεί η Ν.Δ. από κόμμα αρχηγικό σε κόμμα αρχών. Η δραματική ήττα της Ν.Δ. από το ΠΑΣΟΚ το 1981 έφερε σε δεινή θέση τον επόμενο αρχηγό της Γ. Ράλλη, ο οποίος, στο μεταξύ είχε επιχειρήσει να προσδώσει ένα πιο μετριοπαθές προφίλ στο κόμμα, μάλλον ανεπιτυχώς. Στις 9 Δεκεμβρίου του 1981 η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ. εκλέγει νέο της αρχηγό τον Ευ. Αβέρωφ, ο οποίος με τη σειρά του παραιτείται μετά την ήττα στις ευρωεκλογές του 1984. Στο διάστημα της προεδρίας του, σπρώχνει τη Ν.Δ. «πιο δεξιά», ενώ επιχειρεί να αντιγράψει οργανωτικά το ΠΑΣΟΚ. Επόμενος αρχηγός είναι ο Κων. Μη- τσοτάκης, ο οποίος τον Σεπτέμβριο του ’84 επικρατεί του Κ. Στεφανόπουλου. Η ήττα της Ν.Δ. στις εθνικές εκλογές της 2ας Ιουνίου του 1985 προκαλεί αναταράξεις και οδηγεί σε νέα διαδικασία εκλογής και επανεκλογή του κ. Μητσοτάκη και αποχώρηση του Κ. Στεφανόπουλου και εννέα ακόμη βουλευτών που ιδρύουν τη ΔΗΑΝΑ. Πέντε μήνες αργότερα πραγματοποιείται το 2ο Συνέδριο της Ν.Δ., το οποίο αναδεικνύει με μεγαλύτερη έμφαση τις φιλελεύθερες ιδέες του κόμματος, ενώ αποφασίζει αλλαγές των κανονισμών λειτουργίας των κομματικών οργανώσεων. Το 3ο Συνέδριο πραγματοποιείται, αφού έχει προηγηθεί η αποχώρηση < < < < < < Οι ιδεολογικοί προσανατολισμοί εκάστοτε αρχηγού της παράταξης από το 1979 έως σήμερα Σαμαρά και η ίδρυση της ΠΟΛΑΝ, η παραίτηση Μητσοτάκη και η εκλογή του Μιλτ. Εβερτ. Στρατηγική επιδίωξη του ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού αναδεικνύεται η «Ειρηνική Επανάσταση με Αξιοπιστία», με τον τότε πρόεδρο να οραματίζεται επιστροφή στις ρίζες του καραμανλισμού. Το 4ο, ιστορικό, Συνέδριο, τον Μάρτιο του ’97, αναδεικνύει με συντριπτική πλειοψηφία αρχηγό τον Κων. Καραμανλή τον νεότερο, ο οποίος έχει ως κεντρικό δόγμα τη στρατηγική του «μεσαίου χώρου». Το επόμενο, 5ο Συνέδριο, τον Μάρτιο του 2001 συνδέθηκε με την επιστροφή του διαγραμμένου Γ. Σουφλιά στο κόμμα, ενώ τα επόμενα συνέδρια αναλίσκονται κυρίως σε οργανωτικά ζητήματα και καταστατικές αλλαγές. Του 8ου Συνεδρίου ηγείται ο Αντ. Σαμαράς, ο πρώτος εκλεγμένος από τη βάση της Ν.Δ. πρόεδρος και το σύνθημά του είναι «Μπροστά για την Ελλάδα της Ελπίδας»... 16-ELLADA.QXP_KATHI 6/28/13 11:10 PM Page 16 16 l Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΣΤΗΝ «Κ» «Εικονική πραγματικότητα ο Τσίπρας» B Απεδείχθη ότι ο κ. Κουβέλης ήταν άχρηστος για να παραμείνει η κυβέρνηση στην εξουσία B Οι βουλευτές της ΔΗΜΑΡ είναι κομμουνιστές B Με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, σας προσκαλώ να αυτοκτονήσουμε... παρέα Συνέντευξη στον ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΖΟΥΛΑ Ανασυγκρότηση Κεντροαριστεράς «Τα στελέχη της ΔΗΜΑΡ είναι κομμουνιστές και ο κ. Κουβέλης απεδείχθη άχρηστος για να παραμείνει η κυβέρνηση στην εξουσία. Επέλεξε να οδηγηθεί ξανά στο πολιτικό περιθώριο, ίσως τελικά επειδή του αρέσει». Ο Θόδωρος Πάγκαλος για ακόμη μία φορά όχι μόνον προκαλεί, αλλά προβαίνει και σε αυτοκριτική. Αποδίδει στο θυμικό του το γεγονός ότι έγραψε την προηγούμενη εβδομάδα στο Twitter ότι «εκτός από τον Κουβέλη σιχάθηκε και τον Βενιζέλο» και ομολογεί την ευθύνη του ΠΑΣΟΚ «στον αριστερόστροφο συνδικαλισμό που έχει καταστρέψει τη χώρα». Ως εκ τούτου εξακολουθεί να στηρίζει αναφανδόν τον Αντώνη Σαμαρά, προτείνει το μοντέλο του «λουκέτου» της ΕΡΤ να εφαρμοσθεί σε όλες τις προβληματικές ΔΕΚΟ, ενώ στο ερώτημα τι θα κάνει αν κάποια στιγ< < < < < < μή έρθει ο κ. Τσίπρας μαζί με τον κ. Καμμένο στην εξουσία, εισηγείται ως λύση να... αυτοκτονήσουμε μαζί του! – Προ εξαμήνου στηρίξατε αναφανδόν τον πρωθυπουργό με τη φράση «όλοι μαζί με τον Σαμαρά, διότι δεν υπάρχει άλλη διέξοδος». Εξακολουθείτε να τον περιβάλλετε με την ίδια εμπιστοσύνη; – Ναι. Θα επαναλάμβανα και σήμερα ακριβώς την ίδια φράση. Διότι δεν είναι θέμα προσώπου, αλλά μιας συγκεκριμένης πολιτικής και τους συσχετισμούς των δυνάμεων που μπορούν να τη στηρίξουν. – Θεωρείτε δηλαδή ορθές όλες τις μέχρι τώρα επιλογές του κ. Σαμαρά; – Ισως να έχει κάνει και ορισμένα σφάλματα, κανείς δεν είναι τέλειος. Αλλά οι βασικές κινήσεις του είναι σωστές και έχουμε μια θετική εξέλιξη στην κατεύθυνση που όλοι επιδιώκουμε. Δηλαδή την επαναφορά της χώρας στις διεθνείς αγορές σε μια βάση αξιοπιστίας. Προσεγγίζουμε δηλαδή στην κατάσταση που ήμασταν προ της κρίσης και αυτό σημαίνει την έξοδο από τον υφεσιακό κύκλο που σήμερα όλοι υφιστάμεθα και μια πορεία που μπορεί να είναι θετική. Αυτό βέβαια εξαρτάται από πολλούς παράγοντες κι όχι μόνον από τον πρωθυπουργό ή την κυβέρνηση. Η αποτίμηση όμως του έργου του Σαμαρά, χωρίς περιστροφές, θα σας έλεγα ότι είναι θετική. – Τα γεγονότα στην ΕΡΤ λίγο έλειψε να οδηγήσουν τη χώρα σε εκλογές. Πιστεύετε ότι η Ν.Δ. ορθώς της έβαλε «λουκέτο» ή θα μπορούσε να προχωρήσει στον εξορθολογισμό της χωρίς να την κλείσει; – Οποιος ισχυρίζεται ότι μπορείς να εκκαθαρίσεις την ΕΡΤ ή οποιαδήποτε EUROKINISSI «Οποιος ισχυρίζεται ότι μπορείς να εκκαθαρίσεις την ΕΡΤ ή άλλη ΔΕΚΟ εν λειτουργία λέει σαχλαμάρες.» «Οσοι αντέτειναν να μην κλείσει η ΕΡΤ, ενδόμυχα πιστεύουν ότι δεν πρέπει να απολυθεί κανείς από το Δημόσιο. Εγώ επιμένω μετά μανίας ότι πρέπει να ανατραπεί, επιτέλους, αυτή η διαχρονική νοοτροπία που λέει ότι όποιος προσλήφθηκε στο Δημόσιο πρέπει να μείνει εκεί για όλη του τη ζωή», τονίζει ο Θόδωρος Πάγκαλος. άλλη ΔΕΚΟ εν λειτουργία απλά λέει σαχλαμάρες. Διότι είναι σαν να προσπαθείς να εξυγιάνεις έναν χώρο ο οποίος θα υποστεί την αποτρόπαιη, αν θέλετε, συνέπεια της απώλειας της εργασίας ενός μεγάλου αριθμού ανθρώπων και θα πρέπει ταυτοχρόνως να διαπραγματευτείς με τους συνδικαλιστές «ποιος πρέπει να φύγει και ποιος όχι». Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Ακούστε. Οσοι αντέτειναν να μην κλείσει η ΕΡΤ ενδόμυχα πιστεύουν ότι δεν πρέπει να απολυθεί κανείς από το Δημόσιο. Εγώ επιμένω μετά μανίας ότι το μείζον ζητούμενο για τη χώρα είναι να ανατραπεί επιτέλους αυτή η διαχρονική νοοτροπία που οδηγεί στην αντίληψη ότι «όποιος προσλήφθηκε στο Δημόσιο πρέπει να μείνει εκεί για όλη του τη ζωή». – Προτείνετε δηλαδή το μοντέλο ΕΡΤ να εφαρμοσθεί και σε άλλους φορείς του Δημοσίου; – Ασφαλώς και θα σας εξηγήσω γιατί. Δυστυχώς σε όλους τους τομείς του Δημοσίου, πέραν των ευσυνείδητων και καταρτισμένων υπαλλήλων, υπάρχουν χιλιάδες άχρηστοι και ανίκανοι άνθρωποι που καλύπτονται συντεχνιακά μέσα από το γνωστό διεφθαρμένο αριστερόστροφο συνδικαλισμό που έχει διαλύσει αυτή τη χώρα. Αυτό επιτέλους πρέπει να σταματήσει. Πρέπει να υπάρχει αξιοκρατική επιλογή και αξιολόγηση όσων μπορούν και αξίζουν να συνεχίζουν να εργάζονται στο Δημόσιο. Αναλαμβάνω τις ευθύνες – Συγγνώμη, αλλά ευθύνες το κόμμα σας δεν έχει γι’ αυτόν τον αριστερόστροφο συνδικαλισμό όπως τον περιγράψατε; – Δεν έχω κανένα πρόβλημα να το παραδεχθώ. Κι αν θέλετε, αναλαμβάνω και τις προσωπικές ευθύνες που μου αναλογούν. – Αρα να υποθέσω ότι θεωρείτε την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ προσχηματική διότι δεν μπορούσε να αντέξει επιλογές που χαρακτηρίζετε πλέον επιβεβλημένες. – Οι άνθρωποι αυτοί είναι κομμουνιστές. Δεν μπορούν να ξεπεράσουν τη Σοβιετική Ενωση, τον κρατισμό και την ψευδαίσθηση ότι ο δημόσιος το- μέας μπορεί να προσφέρει μια ιδανική ζωή σε όλους. Δεν μπορούν δηλαδή να χωνέψουν ότι το σύστημα αυτό δοκιμάστηκε, ήταν κόλαση, οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε εξορίες και φυλακές, εκατομμύρια έχασαν τη ζωή τους, και τελικά επικράτησαν πείνα και τυραννία. Το φρικτότερο είδος τυραννίας μαζί με τον χιτλερισμό. Ε, λοιπόν, ενώ αυτό το πράγμα δεν έχει πλέον καμία διεθνή αναφορά, στην Ελλάδα υπάρχει η γνωστή πολιτιστική καθυστέρηση, με συνέπεια ακόμη και σήμερα μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι να πιστεύουν αυτή τη φαιδρή ουτοπία. – Αλήθεια, τώρα πιστεύετε ότι όλα τα στελέχη της ΔΗΜΑΡ ζουν με το όραμα του κομμουνισμού όπως το περιγράφετε; – Ναι, το πιστεύω. Ο κ. Κουβέλης και τα στελέχη του δεν ήθελαν να απολυθεί κανένας και ποτέ από το Δημόσιο. Αυτό ήταν το κεντρικό τους πρόβλημά και αυτό επιβεβαιώνει αυτό που σας λέω. Με τα τελευταία γεγονότα απεδείχθη ότι ο κ. Κουβέλης ήταν ά- Νομική μάχη για Ντίνο και Μιχάλη Μιχαηλίδη Εξελίξεις αναμένεται να σημειωθούν εντός των ημερών, μετά την απόφαση για έκδοση ενταλμάτων σύλληψης κατά του πρώην υπουργού Εσωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Ντίνου Μιχαηλίδη και του γιου του Μιχάλη, εξαιτίας της άρνησή τους να προσέλθουν και να απολογηθούν ενώπιον της ελληνικής Δικαιοσύνης για την υπόθεση του Άκη Τσοχατζόπουλου και τις μίζες των εξοπλιστικών. Ο ανακριτής Γαβριήλ Μαλής, που χειρίζεται τις ανακρίσεις, οι οποίες τρέχουν παράλληλα με τη δίκη Τσοχατζόπουλου προκειμένου να φωτιστούν σκοτεινές πτυχές της πολύκροτης υπόθεσης, αναμένεται να αποστείλει τα εντάλματα προς εκτέλεση στις κυπριακές Αρχές, καθώς δεν προσήλθαν ενώπιόν τους ο Ντίνος Μιχαηλίδης και ο γιος του, που αντιμετωπίζουν κατηγορίες για διακίνηση εκατομμυρίων ευρώ μαύρου πολιτικού χρήματος. Όπως ενημέρωσε τον Έλληνα ανακριτή η συνήγορός τους, Ελίζα Βόζεμπεργκ, και οι δύο κατηγορούμενοι αρνούνται όσα τους αποδίδονται και δεν επιθυμούν να απολογηθούν. Ωστόσο, τα στοιχεία σε βάρος τους, τα οποία συγκροτούν το κατηγορητήριο, είναι σημαντικά. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο που έχει συνταχθεί σε βάρος των δύο, προέκυψαν στοιχεία για υπεράκτια εταιρεία, μέσω της οποίας φαίνεται να διακινήθηκαν τα ΑΠΕ Αντιμετωπίζουν κατηγορίες για διακίνηση εκατομμυρίων ευρώ μαύρου πολιτικού χρήματος «Είμαστε αθώοι και αυτό στο τέλος θα αποδειχθεί», υποστηρίζει ο Ντίνος Μιχαηλίδης, ο οποίος εμπλέκεται μαζί με τον γιο του, Μιχάλη, στην υπόθεση Τσοχατζόπουλου. 10 εκατομμύρια δολάρια σε λογαριασμό του Μιχάλη Μιχαηλίδη, στον οποίο συνδικαιούχος ήταν ο πατέρας του, στην Κύπρο. «Είμαστε αθώοι και αυτό στο τέλος θα αποδειχθεί», αναφέρει ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Ντίνος Μιχαηλίδης με γραπτή δήλωση του αναφορικά με την εμπλοκή του στην υπόθεση του πρώην Έλληνα υπουργού Άκη Τσοχατζόπουλου. «Η δίωξη εις βάρος μας είναι άδικη και αδικαιολόγητη. Οι λόγοι για τους οποίους δεν εμφανιστήκαμε σήμερα στον Ανακριτή, έχουν εξηγηθεί στον ίδιο από τη δικηγόρο μας στην Αθήνα κ. Βόζεμπεργκ – Βρυωνίδου, σε συνάντηση που είχε σήμερα μαζί του», προσθέτει ο κ. Μιχαηλίδης στη δήλωσή του. Διακίνηση με βαλίτσες Ο Ντίνος Μιχαηλίδης, (όπως έχει ισχυριστεί στην ανάκριση και ο Νίκος Ζήγρας, άλλοτε στενότερος συνεργάτης του Άκη Τσοχατζόπουλου), ανήκε στον σκληρό πυρήνα των ανθρώπων που διακινούσαν μαύρο πολιτικό χρήμα κυρίως από την αγορά των ρωσικών αρμάτων μέσω εξωχώριων εταιρειών αλλά και με βαλίτσες. Μάλιστα, ο Νίκος Ζήγρας έχει καταθέσει συγκεκριμένα στοιχεία για διακίνηση από τον Ντίνο Μιχαηλίδη προς τον Άκη Τσοχατζόπουλο βαλίτσας με 80 εκατομμύρια δραχμές, ενώ από το άνοιγμα λογαριασμών οι ελληνικές ανακριτικές Αρχές έχουν εντοπίσει σημαντικά στοιχεία για εμπλοκή του Ντίνου Μιχαηλίδη αλλά και του γιου του στη διακίνηση μαύρου χρήματος μέσω της εταιρείας Beeston, που θεωρείται εταιρεία-«πλυντήριο». Όλα τα επιβαρυντικά στοιχεία κατά του Ντίνου Μιχαηλίδη και του γιου του έχουν αποσταλεί από τον Έλληνα ανακριτή στις δικαστικές Αρχές της Κύπρου, καθώς υπάρχουν ευρήματα που αφορούν διακίνηση μαύρου χρήματος –πέραν του Άκη Τσοχατζόπουλου και των ελληνικών εξοπλιστικών προγραμμάτων– και στην Κύπρο. Ο εξάδελφος και συγκατηγορούμενος του Άκη Τσοχατζόπουλου, Νίκος Ζήγρας, αναφέρθηκε στο θέμα των 80 εκατομμυρίων δραχμών που, όπως υποστήριξε, πήρε ο ίδιος από τον Ντίνο Μιχαηλίδη και τα παρέδωσε στον κ. Τσοχατζόπουλο. Όπως ανέφερε, το συγκεκριμένο συμβάν ήταν η πρώτη «παραπληροφόρηση» εκ μέρους του Α. Τσοχατζόπουλου αφού, όπως υποστήριξε ο Ν. Ζήγρας, ο βασικός κατηγορούμενος του είχε πει ότι πρόκειται για χρήματα τα οποία προέρχονται από «φίλους φίλων οι οποίοι θέλουν να κάνουν επενδύσεις στην Ελλάδα σε ακίνητα». Ο κ. Ζήγρας εξαρχής έχει διαφοροποιήσει τη στάση του από τους άλλους κατηγορουμένους της υπόθεσης, παραδεχόμενος την εμπλοκή του. – Μιλάτε συχνά για την ανάγκη ανασύστασης της Κεντροαριστεράς. Θεωρείτε ότι τούτο προϋποθέτει να βρεθεί ένα τρίτο πρόσωπο έξω από το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ; – Θεωρώ ότι η ανασύσταση της Κεντροαριστεράς πρέπει να γίνει έξω και πέρα από πρόσωπα. Πρέπει να υπάρξουν αυτοσχέδια ρεύματα ιδεών και ανθρώπινες συνεργασίες, που θα δημιουργήσουν συσπειρώσεις γύρω από στόχους. Για παράδειγμα, η ευλυγισία στο Δημόσιο ή η κατάργηση της μονιμότητας, αν προτιμάτε να το πούμε αρνητικά, θα ήταν ένας τέτοιος στόχος. Ενας άλλος θα μπορούσε να είναι η ελεύθερη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων ή η επιτακτική ανάγκη ανασυγκρότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που είναι κατεξοχήν ένας ασύδοτος χώρος γεμάτος σκάνδαλα. Στόχος θα μπορούσε να είναι ακόμη και εξυγίανση στον χώρο της Αμυνας. Αυτή τη στιγμή, παριστάνουμε ότι έχουμε στρατό και ουδείς μιλάει για την αποδοτικότητα των μονάδων. Χρειάζεται λοιπόν μια ειλικρινής συζήτηση για όλα αυτά και νομίζω ότι οι ξεκάθαροι στόχοι θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις ανασυγκρότησης του κεντροαριστερού χώρου. Στο έλλειμμα, άλλωστε, αυτών των στόχων αποδίδω το ότι ο κόσμος αποδοκιμάζει τους διάφορους που ξαφνικά αυτοχρήζονται διάδοχοι της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ ή και σωτήρες της ευρύτερης παράταξης. χρηστος για να παραμείνει η κυβέρνηση στην εξουσία και δεν ήταν καν επαρκής για να προκαλέσει μείζονα πολιτική κρίση. Επέλεξε να οδηγηθεί στο πολιτικό περιθώριο, ίσως τελικά επειδή του αρέσει. Εξήλθε από αυτό για λίγο και επέστρεψε αμέσως... – Ενόσω το σενάριο των εκλογών δεν είχε αποκλεισθεί, αναρωτηθήκατε στο Twitter «και τώρα τι ψηφίζουμε;» γράφοντας μάλιστα ότι έχετε σιχαθεί όχι μόνον τον κ. Κουβέλη, αλλά και τον κ. Βενιζέλο... – Το έγραψα τότε που διαπραγματεύονταν με τον Σαμαρά την παρουσία τους στην κυβέρνηση. Σε ό,τι αφορά τον Βενιζέλο, εννοείται βέβαια ότι αυτή η έκφραση θυμικού ακυρώνεται. Δεν τον αγάπησα ξαφνικά, αλλά του εύχομαι επιτυχία. – Πιστεύετε ότι η επιλογή του να στηρίξει την κυβέρνηση υπαγορεύθηκε από το εθνικό συμφέρον ή από την ανησυχία του μήπως το ΠΑΣΟΚ οδηγηθεί σε πλήρη διάλυση; – Είτε το ένα συνέβη είτε το άλλο είτε και τα δύο, η επιλογή του ήταν ορθή και γι’ αυτό επιδοκιμαστέα. Είναι σίγουρο πως αν ακολουθούσε τον Κουβέλη, θα οδηγούνταν στο περιθώριο της πολιτικής ζωής και ίσως και εκτός Βουλής. Τώρα αν με ρωτήσετε αν έχει περιθώρια ανάκαμψης το ΠΑΣΟΚ, εξαρτάται από πολλά. Θα σας έλεγα όμως ότι το ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο της νέας αυτής συμμαχίας έχει περιθώρια να αναδείξει πρωτότυπες προτάσεις και πολιτικές ευαισθησίες τις οποίες η Ν.Δ. μπορεί να μην έχει στον ίδιο βαθμό. Να δημιουργήσει δηλαδή μια προστιθέμενη αξία στην κυβέρνηση, την οποία να επιδιώξει εκλογικά να κεφαλαιοποιήσει. – Προέκυψαν αυτήν την εβδομάδα κάποιες ειδήσεις στον χώρο των επενδύσεων με τον αγωγό ΤΑΡ και την Cosco. Πιστεύετε ότι υπάρχουν όντως προϋποθέσεις για το < < < < < < «Η αποτίμηση του έργου του κ. Σαμαρά, χωρίς περιστροφές, θα σας έλεγα ότι είναι θετική.» λεγόμενο success story; – Η είδηση της κατασκευής του TAP στη χώρα μας είναι μια εξαιρετική εξέλιξη, όπως και οι προοπτικές με την Cosco για την οποία σας υπενθυμίζω ότι είχα δώσει προσωπική μάχη με την πασοκική συνδικαλιστική ηγεσία, η οποία με διάφορα βλακώδη επιχειρήματα επιχειρούσε να ματαιώσει τις επενδύσεις. Αν προσθέσετε και τις θετικές εξελίξεις στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δημιουργούνται όντως οι προϋποθέσεις εξόδου της χώρας από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης. – Ο ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο μιλάει για εικονική πραγματικότητα και τεχνητές φιέστες... – Εικονική πραγματικότητα είναι ο Τσίπρας και οι σαχλαμάρες που λέει στα μπαλκόνια. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ήθελε να μας πείσει ότι βούλιαξε η πλατεία Συντάγματος και μιλούσε σε 5.000 ανθρώπους! Μιλάμε δηλαδή για πλήρη αυτοεξευτελισμό αλλά και έλλειψη στοιχειώδους σεβασμού για όσους παρακολουθούσαμε τηλεόραση και βλέπαμε πόσοι πήγαν να τον ακούσουν. Ηταν αδύνατον να συγκαλυφθεί η παταγώδης αποτυχία της συγκέντρωσης και όμως εκείνος επέμενε... – Αλήθεια, αν γίνουν εκλογές και τις κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, πώς βλέπετε την επόμενη μέρα για τη χώρα, αλλά και σε προσωπικό επίπεδο έπειτα από όσα έχετε πει για τον κ. Τσίπρα; – Δεν υπάρχει αυτό που με ρωτάτε. Μπορεί κανείς σοβαρός άνθρωπος να φανταστεί κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ και με στήριξη του κ. Καμμένου; Εν πάση περιπτώσει, όμως, αν το δούμε και αυτό, δεν ξέρω τι άποψη έχετε για την αυτοκτονία, αλλά θα σας πρότεινα να το κάνουμε όλοι μαζί παρέα... Εξεταστική για την ΕΡΤ Στις εσωκομματικές διεργασίες, εν όψει συνεδρίου, επικεντρώνεται για τις επόμενες δύο εβδομάδες το ενδιαφέρον στον ΣΥΡΙΖΑ. Η αξιωματική αντιπολίτευση έχει κατεβάσει αναγκαστικά «στροφές», καθώς τα στελέχη της Κεντρικής Επιτροπής της πρέπει να παρίστανται στις διαδικασίες του προσυνεδριακού διαλόγου στις 500 οργανώσεις του κόμματος σε όλη τη χώρα. Εννοείται ότι όλες οι σημαντικές αποφάσεις αναστέλλονται για μετά τη 14η Ιουλίου, οπότε θα έχει ξεκαθαρίσει πλήρως το εσωκομματικό τοπίο. Στον ΣΥΡΙΖΑ, πάντως, αναζητούν πολιτικές πρωτοβουλίες για την περίοδο έως και αμέσως μετά το συνέδριο, ώστε να μη φανεί ότι εγκαταλείπουν το πεδίο στην κυβέρνηση. Δεν πρόκειται όμως να κινηθούν με πρόταση μομφής. Αυτό ξεκαθάρισε στην τελευταία συνεδρίαση του 9μελούς, όπου συμφωνήθηκε ότι η ανάληψη μιας τέτοιας κοινοβουλευτικής πρωτοβουλίας προϋποθέτει την ύπαρξη κοινωνικού κινήματος, που δεν υπάρχει σε αυτήν τη φάση. Αυτό που θα προσπαθήσουν πάντως να κρατήσουν με κάθε τρόπο «ζωντανό» είναι η διαμαρτυρία στην ΕΡΤ, καθώς στο 9μελές κρίθηκε ότι αυτή είναι πολύ σημαντική για τις περαιτέρω εξελίξεις. Η Αριστερή Πτέρυγα του κόμματος προκρίνει κινηματικές δράσεις, δηλαδή με καθοδήγηση του ΣΥΡΙΖΑ να γίνονται στο προαύλιο της ΕΡΤ εκδηλώσεις αλληλεγγύης των απολυμένων, π.χ. της «Κατσέλης». Ω- στόσο, η ηγεσία αποφάσισε να δώσει προτεραιότητα σε κοινοβουλευτικές δράσεις και όπως ανακοίνωσε από την Κρήτη ο κ. Αλ. Τσίπρας, την ερχόμενη εβδομάδα «θα καταθέσουμε πρόταση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής, που θα εξετάσει ποινικές και τυχόν αστικές ευθύνες όλων όσοι αποφάσισαν και συνεχίζουν να κρατάνε την ΕΡΤ κλειστή», στρέφεται δηλαδή κατά των κ. Ιω. Στουρνάρα και Σ. Κεδίκογλου. Σε αυτήν την κίνηση υπάρχει και μια εμφανής διάθεση να πιεστεί η ΔΗΜΑΡ να ξεκα< < < < < < < Ο ΣΥΡΙΖΑ αναζητεί πολιτικές πρωτοβουλίες ενόψει του συνεδρίου θαρίσει τη στάση της. «Ελπίζω ότι όλες οι πολιτικές δυνάμεις που είχαν καταδικάσει αυτή την απόφαση, θα υπερψηφίσουν την πρότασή μας για σύσταση εξεταστικής επιτροπής», δήλωσε ο κ. Τσίπρας. Στην Κουμουνδούρου θεωρούν ότι η έξοδος της ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση δημιουργεί προοπτικές. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέστησε σαφές το ενδιαφέρον του μέσω του εκπροσώπου του κ. Π. Σκουρλέτη, ο οποίος δήλωσε ότι «η αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ και η πτώση της προηγούμενης κυβέρνησης ξεπαγώνει το πολιτικό σκηνικό και προφανώς αυτό περικλείει δυνατότητες». ΠΑΝΑΓΗΣ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ 17-ELLADA_KATHI 6/28/13 11:35 PM Page 17 Κυριακή 30 Iουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ l 17 ΚΟΣΜΟΣ Η Ελλάδα μπορεί να ανακάμψει εάν... Συνέντευξη στον ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΕΛΛΙΣ Η Ελλάδα έχει «πιάσει πάτο», τονίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος, ο οποίος -με δεδομένο ότι «κάποιες μεταρρυθμίσεις έχουν αρχίσει να αποδίδουν»- εκτιμά ότι εάν υπάρξει περαιτέρω «κούρεμα» του χρέους της, η χώρα μπορεί να εισέλθει σε πορεία ανάκαμψης. Ενας από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου -έγινε διάσημος όταν το 1992 «γονάτισε» την Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας-, ο 83χρονος πρόεδρος του Soros Management Fund, ο οποίος βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα και μίλησε σε συνέδριο που διοργάνωσε το Ιδρυμα Νιάρχου για τη φιλανθρωπία, επικρίνει τη Γερμανία για την πολιτική λιτότητας, εκφράζει την ανησυχία του για το μέλλον της Ευρώπης και μιλάει για την ανθρωπιστική πρωτοβουλία που αναπτύσσει για την Ελλάδα. – Το ΔΝΤ εκτιμά ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Πρέπει να υπάρξει περαιτέρω απομείωση μετά τις γερμανικές εκλογές; – Το ΔΝΤ έχει δίκιο όταν λέει ότι το βάρος του χρέους είναι υπερβολικά μεγάλο για να είναι ποτέ δυνατόν να αποπληρωθεί πλήρως. Η υπόσχεση για διαγραφή χρέους, εάν υλοποιηθούν κάποιες προϋποθέσεις, θα ήταν δυνατόν να είναι το κομβικό σημείο αντιστροφής που θα μπορούσε να εισαγάγει την Ελλάδα στην πορεία της ανάκαμψης. – Είστε από τους καλύτερους γνώστες των αγορών. Το Grexit έχει όντως αντικατασταθεί από το Grecovery, όπως υποστηρίζει ο Ελληνας πρωθυπουργός; – Οχι ακόμη. Αυτή η εξέλιξη θα εξαρτηθεί από την υλοποίηση της υπόσχεσης για διαγραφή χρέους. Τότε θα αλλάξουν οι συνθήκες για την Ελλάδα. Η χώρα θα βρεθεί σε μια ισορροπία και θα μπορέσει να αναπτυχθεί και πάλι. – Πότε θα τελειώσει αυτή η καταστροφική για την Ελλάδα ύφεση; – Ισως να έχει φθάσει στον πάτο. Οι συνθήκες στην Ελλάδα είναι ήδη πολύ άσχημες. Εχει υποστεί το μεγαλύτερο κόστος. Πάντως, κάποιες μεταρρυθμίσεις έχουν αρχίσει να αποδίδουν. Ομως, κατά την άποψή μου, οι συνθήκες στην υπόλοιπη Ευρώπη θα επιδεινωθούν μέσα στους επόμενους 12 με 18 μήνες, και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, θα συνεχίσουν να διολισθαίνουν. – Στην Ελλάδα θεωρούμε ότι η αυστηρή λιτότητα δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση. – Είναι προφανές ότι η Ελλάδα πρέπει να περικόψει δημόσιες δαπάνες, αλλά δεν μπορείς να βγεις από το υπερβολικό χρέος μέσω της συρρίκνωσης της οικονομίας. Μόνο με ανάπτυξη μπορείς να το πετύχεις. – Εχετε περιγράψει τη λιτότητα ως λάθος πολιτική. – Η πολιτική που προβάλλεται από τους πιστωτές και ειδικά τη Γερμανία < < < < < < «Το Grecovery θα εξαρτηθεί από την υλοποίηση της υπόσχεσης για διαγραφή χρέους. Τότε η χώρα θα βρεθεί σε μια ισορροπία και θα μπορέσει να αναπτυχθεί και πάλι». Διαφωνώ με την αντίδραση κατά των μεταναστών – Οι Ελληνες πολίτες αντιδρούν έντονα στην υπερβολική λιτότητα. – Οι άνθρωποι στην Ελλάδα δεν έχουν προκαλέσει το πρόβλημα. Και εδώ υπεισέρχεται η αίσθηση της αδικίας. Οι απλοί άνθρωποι νιώθουν την αδικία, πονούν και είναι νευριασμένοι. Και συχνά στρέφονται κατά των μεταναστών. Αντιλαμβάνομαι την οργή, είναι φυσική αντίδραση, αλλά δεν μπορώ να συμφωνήσω. Δεν βοηθάει. – Ανησυχείτε ότι το πνεύμα (ή ακόμη και οι εγκαταστάσεις) της πρωτοβουλίας που αναπτύσσετε στην Ελλάδα μπορεί να γίνουν στόχος της Χρυσής Αυγής; – Η «Αλληλεγγύη Τώρα» προσπαθεί να επιδείξει ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς τα θύματα της κρίσης του ευρώ, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Καθώς η πρωτοβουλία στοχεύει στη στήριξη της ελληνικής κοινωνίας, υπολογίζουμε στην υποστήριξη του ελληνικού πληθυσμού για να την προστατέψουν από αυτούς που εκμεταλλεύονται την κρίση για να ενισχύσουν το μίσος και τις συγκρούσεις. Η μέχρι τώρα απάντηση της κοινωνίας των πολιτών είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική. – Θεωρείτε πως η ξενοφοβία της Χρυσής Αυγής είναι αποτέλεσμα της κρίσης και ότι η βελτίωση των οικονομικών συνθηκών θα περιορίσει σημαντικά αυτό το μέχρι πρόσφατα ανύπαρκτο φαινόμενο στην Ελλάδα; – Ναι. www.grecotel.com ΚΕΡΚΥΡΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΚΡΗΤΗ • ΚΩΣ • ΡΟΔΟΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ Το ίδρυμα Open Society Initiative for Europe προσπαθεί να αναβιώσει το πνεύμα της ευρωπαϊκής συνεργασίας και αλληλεγγύης, το οποίο αποτέλεσε την αρχική κινητήρια δύναμη για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στην Ελλάδα η πρωτοβουλία θα στηριχθεί σε μια συμβουλευτική επιτροπή που θα αποτελείται από διαπρεπείς Ελληνες πολίτες οι οποίοι υιοθετούν τις αρχές μιας ανοιχτής κοινωνίας, λέει ο Τζορτζ Σόρος. Κρήτη Καλοκαιρινές Προσφορές* 2013 GRECOTEL Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Ο Τ Η Λ Ε Φ Ω Ν Ο Κ ΡΑ Τ Η Σ Ε Ω Ν +30 210 7280424 Hello Beach! από CLUB MARINE PALACE, ALL INCLUSIVE ΜΗ.Τ.Ε 1143K015A0533800 Κως τουργούμε με κανόνες που δεν μπορούν να αποδώσουν. – Είστε επικριτικός για τη Γερμανία. Υστερα από τρία χρόνια κρίσης, πώς αποτιμάτε τη στάση του Βερολίνου έναντι της Αθήνας; – Είναι τιμωρητική και κοντόφθαλμη. Αυτοί που έκαναν κατάχρηση του συστήματος και προκάλεσαν την κρίση δεν είναι αυτοί που έχουν υποστεί τις συνέπειες. Αν και το σύστημα χρειάζεται μια σε βάθος αναδιοργάνωση, τα θύματα δικαιούνται κάποια κατανόηση. Αυτό είναι μέρος του πνεύματος συνεργασίας και αλληλεγγύης που πρέπει να είναι το θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. – Διαπιστώνετε στην ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης απουσία ηγετικού ρόλου; – Βρισκόμαστε σε μια δυναμική ανισορροπία, όπου ιδέες και πολιτικές που θα απέδιδαν κάποια συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν το κάνουν τώρα. Η Γερμανία είναι μια απρόθυμη ηγέτις. Δεν είναι όπως οι ΗΠΑ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο που ήταν έτοιμες να γίνουν και έγιναν η ηγέτιδα δύναμη του ελεύθερου κόσμου. Οι Αμερικανοί προώθησαν το σχέδιο Μάρσαλ και η Ευρώπη και ιδιαίτερα η Γερμανία υπήρξαν ενθουσιώδεις και πιστοί σύμμαχοι και εταίροι τους. Αν η Γερμανία είχε ένα τέτοιο όραμα σήμερα, δεν θα είχε υπάρξει καμία κρίση. Αυτή η κρίση δεν ήταν απαραίτητο ή αναπόφευκτο να συμβεί. – Τι είναι το Open Society Initiative for Europe και πώς θα λειτουργήσει στην Ελλάδα; – Το OSIFE προσπαθεί να αναβιώσει το πνεύμα της ευρωπαϊκής συνεργασίας και αλληλεγγύης, που αποτέλεσε την αρχική κινητήρια δύναμη για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η κρίση του ευρώ έχει ήδη μετατρέψει την Ενωση από μια εθελοντική συμβίωση ίσων σε μια σχέση πιστωτών - χρεωμένων, από την οποία δύσκολα φεύγει κάποιος και η οποία απειλεί να καταστεί μόνιμη. Στην Ελλάδα η πρωτοβουλία θα επαναλάβει και θα συνεχίσει την τριακονταετή παράδοση των ιδρυμάτων Open Society στην ανατολική Ευρώπη. Θα στηριχθεί σε μια συμβουλευτική επιτροπή που θα αποτελείται από διαπρεπείς Ελληνες πολίτες που υιοθετούν τις αρχές μιας ανοιχτής κοινωνίας. ΜΗ.Τ.Ε 1041K014A0033001 ΑΤΤΙΚΗ • ΜΥΚΟΝΟΣ είναι λάθος για τη συγκεκριμένη κατάσταση. Μπορεί η πολιτική αυτή να αποδίδει σε μια συγκεκριμένη χώρα που είναι μέλος μιας νομισματικής ένωσης ή σε μια χώρα που είναι επιτυχημένη οικονομία, όπως είναι η Γερμανία, αλλά δεν λειτουργεί για μια ολόκληρη νομισματική ένωση ως ολότητα. Θα έπρεπε να βρουν μια ευρωπαϊκή λύση για τα προβλήματα της Ευρώπης, ενώ αυτή τη στιγμή η τάση είναι η κάθε χώρα να βρει τη δική της λύση και να διαφύγουν από την κοινή ανάληψη του βάρους. Πιστεύω βαθιά στην Ευρώπη, αλλά βλέπω να αναπτύσσεται ένα αντιευρωπαϊκό αίσθημα που θα καταστρέψει την Ε.Ε., εκτός αν αλλάξουν οι πολιτικές. Πρέπει να αντιληφθούν ότι τα πράγματα έχουν γίνει λάθος. Η Ελλάδα εκμεταλλεύθηκε τους κανόνες, αλλά ακόμη και η Γερμανία το έκανε. Ολοι κάτι έκαναν. Οι κανόνες που δημιουργήθηκαν είχαν πρόβλημα. Υπάρχει πρόβλημα στην οικοδόμηση της Ευρώπης. Οι Συνθήκες του Μάαστριχτ και της Λισσαβώνας δεν είχαν πρόνοιες για καταστάσεις όπως οι σημερινές, αλλά παρά ταύτα ισχύουν και εφαρμόζονται. Οι κανόνες μπορούν φυσικά να αλλάξουν αλλά αυτό θα απαιτήσει χρόνο. Ετσι, λει- BLOOMBERG Ο μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος μιλάει στην «Κ» για τις μεταρρυθμίσεις, το ενδεχόμενο «κούρεμα» και τον ρόλο της Γερμανίας €90 Τιμή κατ’ άτομο την ημέρα σε Δίκλινο Δωμάτιο πλάγια θέα θάλασσα All Inclusive. Το All Inclusive Club Marine Palace δίνει μια νέα διάσταση στην έννοια της κρητικής φιλοξενίας και αποτελείται από κεντρικό κτίριο και πανέμορφα bungalows μέσα σε εξωτικούς κήπους. Διαθέτει 3 εστιατόρια, 2 πισίνες και Aqua Park! Μη χάσετε την ευκαιρία να χαλαρώσετε στο κέντρο θαλασσοθεραπείας Elixir ThalassoSpa του ξενοδοχείου. Τηλ: +30 28340 51619/51610 ΔΩΡΕΑΝ: το παιδί έως 14 ετών στο δωμάτιο των γονιών. Μείνετε 7 νύχτες και πληρώστε μόνο τις 6 Μείνετε 10 νύχτες και πληρώστε μόνο τις 8 Η παραπάνω τιμή ισχύει για την χαμηλή περίοδο έως 18/7/2013 (διαφορετικές τιμές ισχύουν ανά περίοδο), είναι κατ’άτομο, την ημέρα, All Inclusive και συμπεριλαμβάνει όλους τους νόμιμους φόρους. από ΜΗ.Τ.Ε 1143K01000133900 Ρόδος €70 Τιμή κατ’ άτομο την ημέρα σε Δίκλινο Δωμάτιο πλάγια θέα θάλασσα με πρωινό. ΔΩΡΕΑΝ το παιδί έως 14 ετών στο δωμάτιο των γονιών. KOS IMPERIAL THALASSO Ένας επίγειος παράδεισος με τεράστιες υδάτινες επιφάνειες, φοινικόδεντρα, ποτάμι, γέφυρες και καταρράκτες. Οι συγκλονιστικές βεράντες με φλόγες μέσα στο νερό έχουν για θέα το Αιγαίο, τα καράβια του και τα φώτα της Αλικαρνασσού. Εντυπωσιακά οικογενειακά δωμάτια και μπανγκαλόους με ιδιωτική πισίνα πάνω στη θάλασσα. Έξι εστιατόρια και μπαρ, παιδικό καράβι και παιχνίδια, αμμώδη παραλία, σπορ, μαγαζιά. Από το νησί του Ιπποκράτη δεν θα μπορούσε να λείπει το πιο πολυτελές ThalassoSpa με υπέροχα μωσαϊκά από φύλλο χρυσού! Τηλ: +30 22420 58000 www.kosimperial.com Δωρεάν Tasty Corner: Πλούσιοι μπουφέδες για τα παιδιά από τις 11:00 έως τις 17:00 με ολόφρεσκα γεύματα και γλυκούς πειρασμούς χωρίς καμία επιπλέον χρέωση για τους γονείς! Το δείπνο τους προσφέρεται στο κεντρικό εστιατόριο στην προνομιακή τιμή των 10€ ανά παιδί έως 14 ετών. Δωρεάν παιχνίδια περιπέτειας: Ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα για παιδιά 3-14 ετών ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΤΙΜΗ ΗΜΙΔΙΑΤΡΟΦΗΣ: Απολαύστε το δείπνο σας στο κεντρικό εστιατόριο στην προνομιακή τιμή των 15€ ανά άτομο/ενήλικα την ημέρα. ΔΩΡΕΑΝ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΙΣ & ΗΜΙΔΙΑΤΡΟΦΗ: Μείνετε 7 νύχτες και πληρώστε μόνο τις 6 απολαμβάνοντας το δείπνο σας στο κεντρικό εστιατόριο εντελώς Δωρεάν. Μείνετε 10 νύχτες και πληρώστε μόνο τις 8 απολαμβάνοντας το δείπνο σας στο κεντρικό εστιατόριο εντελώς Δωρεάν. Η παραπάνω τιμή ισχύει για την χαμηλή περίοδο έως 18/7/2013 (διαφορετικές τιμές ισχύουν ανά περίοδο), είναι κατ’άτομο την ημέρα με πλούσιο πρωινό σε μπουφέ και συμπεριλαμβάνει όλους τους νόμιμους φόρους. από RHODOS ROYAL, ALL INCLUSIVE Οι τέλειες οικογενειακές διακοπές εκτυλίσσονται στο πιο χαρούμενο all inclusive της Grecotel. 4 πισίνες, νεροτσουλήθρα, λουλουδόκηπος, μαγαζιά και κομμωτήριο, παιδότοπος, ημερήσια προγράμματα, θαλάσσια σπορ, γυμναστήριο. Τηλ: +30 22410 85412 ΔΩΡΕΑΝ: το παιδί έως 14 ετών στο δωμάτιο των γονιών. Μείνετε 7 νύχτες και πληρώστε μόνο τις 6 Μείνετε 10 νύχτες και πληρώστε μόνο τις 8 Η παραπάνω τιμή ισχύει για την χαμηλή περίοδο έως 18/7/2013 (διαφορετικές τιμές ισχύουν ανά περίοδο), είναι κατ’άτομο, την ημέρα, All Inclusive και συμπεριλαμβάνει όλους τους νόμιμους φόρους. €68 Τιμή κατ’ άτομο την ημέρα σε Δίκλινο Δωμάτιο All Inclusive. 18-KOSMOS_KATHI 6/28/13 10:23 PM Page 18 18 l Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ Το «Πρίσμα» παραβιάζει τον νόμο Στον αστερισμό των θρύλων ο Μαντέλα Κάτι παράξενο συνέβαινε στη Νότια Αφρική, την Παρασκευή το απόγευμα, την ώρα που ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Αμερικής ταξίδευε για την Πραιτώρια, μη γνωρίζοντας αν θα προλάβαινε ζωντανό τον ηγέτη-σύμβολο του αγώνα εναντίον του ρατσιστικού καθεστώτος του απαρτχάιντ. Εξω από το νοσοκομείο, όπου έδινε την τελευταία, άνιση μάχη της μυθιστορηματικής του ζωής ο 94χρονος Νέλσον Μαντέλα, το συγκεντρωμένο πλήθος τραγουδούσε και χόρευε, σαν να ’τανε γιορτή. Τα τελευταία χρόνια, είχαν πολλές ευκαιρίες να συμβιβαστούν με το αναπόδραστο: όλοι ήξεραν ότι ο «Μαντίμπα», όπως τον φωνάζουν στη φυλή του κι όπως τον ξέρουν όλοι οι Νοτιοαφρικανοί, βρισκόταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Τα δάκρυα είχαν Δεν υπάρχει στις ΗΠΑ νομικό κείμενο που να επιτρέπει τις μαζικές παρακολουθήσεις Η διπλή αποκάλυψη ότι οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών παρέδιδαν πληροφορίες για τα τηλεφωνήματα των Αμερικανών στην Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας (NSA), καθώς και ότι η NSA αποκτά τα email και τις άλλες ιδιωτικές επικοινωνίες από τις εταιρείες Ιντερνετ στο πλαίσιο του μυστικού προγράμματος που ονομάζεται «Πρίσμα», δεν εξόργισε τους περισσότερους Αμερικανούς. Πιστεύοντας, ενδεχομένως, τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης Ομπάμα πως αυτές οι «μικρές παραβιάσεις του ιδιωτικού απορρήτου» έχουν την έγκριση του Κογκρέσου και του δικαστηρίου, η κοινή γνώμη πέρασε από την αρχική κατάσταση σοκ στην αδιαφορία. < < < < < < Μετά τις αποκαλύψεις Σνόουντεν, η κοινή γνώμη πέρασε από την αρχική κατάσταση σοκ στην αδιαφορία Τα προγράμματα αυτά παραβιάζουν και το πνεύμα και το γράμμα του νόμου – και όχι μόνο λόγω των ζητημάτων ιδιωτικού απορρήτου. Δεν υπάρχει νομικό κείμενο που να επιτρέπει τις μαζικές παρακολουθήσεις. Ο πρώην εργαζόμενος για λογαριασμό της NSA Εντουαρντ Σνόουντεν αποκάλυψε ότι η αμερικανική κυβέρνηση διαθέτει τα στοιχεία των τηλεφωνικών κλήσεων όλων των πελατών της εταιρείας Verizon, και πιθανώς όλων των Αμερικανών, για την τελευταία επταετία. Αυτά τα στοιχεία είναι εξαιρετικά αποκαλυπτικά: δείχνουν αν έχουμε μία ασθένεια ή κάποιον εθισμό, ποιες είναι οι θρησκευτικές μας πεποιθήσεις, ποιες είναι οι πολιτικές μας δραστηριότητες κ.λπ. Το άρθρο 215 του πατριωτικού νόμου υποχρεώνει το FBI να δείξει στο δικαστήριο ότι τα στοιχεία που ζητάει από άτομα ή από εταιρείες «σχετίζονται» με επιτρεπόμενη επιχείρηση συλλογής πληροφοριών στο εξωτερικό. Το FBI δεν χρειάζεται να προσκομίσει ενδείξεις εγκλήματος ή οποιασδήποτε σχέσης με την τρομοκρατία. Ομως, ακόμη και κατά τη φοβισμένη εποχή στην οποία ψηφίστηκε ο πατριωτικός νόμος, οι βουλευτές ουδέποτε φαντάστηκαν ότι το άρθρο 215 θα χρησιμοποιείτο για μαζικές παρακολουθήσεις. Ενας από τους συντάκτες του νόμου, ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Τζέιμς Σενσενμπρένερ από το Γουισκόνσιν, ο οποίος δεν είναι γνωστός ως φίλος των πολιτικών ελευθεριών, είπε ότι «σκοπός του Κογκρέσου ήταν να δώσει στις μυστικές υπηρεσίες πρόσβαση σε στοχευμένες πληροφορίες για συγκεκριμένες έρευνες». Το αίτημα της NSA για πληροφορίες αναφορικά με όλα τα τηλεφωνήματα που γίνονται στις ΗΠΑ δεν είναι καθόλου «στοχευμένο» – είναι σαρωτικό. «Πώς μπορεί το κάθε τηλεφώνημα που κάνει ή δέχεται ένας Αμερικανός να σχετίζεται με μια συγκεκριμένη έρευνα;» ρώτησε ο κ. Σενσενμπρένερ. Η απάντηση είναι απλή. Δεν σχετίζεται. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι βάσει του άρθρου 215 νομιμοποιείται τώρα να αδράξει όλες τις πληροφορίες των τηλεφωνικών μας κλήσεων επειδή κάποτε στο μέλλον μπορεί να φανούν χρήσιμες σε κάποια έρευνα. Το επιχείρημα είναι συγκλονιστικά έωλο – τα πάντα μπορεί να είναι «σχετικά» με κάποια έρευνα «κάποτε», αν «κάποτε» εννοούμε το χρονικό διάστημα έως το τέλος του κόσμου. Αν όλα τα δεδομένα είναι «σχετικά», τότε η ήδη νομικά θολή έννοια της σχετικότητας γελοιοποιείται. Ας πάμε τώρα στο «Πρίσμα», την οργανωμένη ηλεκτρονική καταγραφή επικοινωνιών από τις εταιρείες του Ιντερνετ. Το «Πρίσμα» είναι μια ακόμη απόδειξη ότι η NSA συλλέγει τεράστιο όγκο email και άλλων μηνυμάτων – περιλαμβανομένων και αυτών που ανταλλάσσονται μεταξύ Αμερικανών. Ο νόμος FISA του 2008 δίνει στο κράτος πολύ ευρείες εξουσίες παρακολούθησης, αλλά το «Πρίσμα» ξεπερνά ακόμη και αυτές. «Η κυβέρνηση δεν επιτρέπεται να αποκτήσει περιεχόμενο επικοινωνιών των οποίων ο αποστολέας ή οι παραλήπτες είναι γνωστό ότι βρίσκονται στις ΗΠΑ», γράφει ο νόμος. Ομως, η κυβέρνηση αποκτά εν γνώσει της προστατευόμενο περιεχόμενο επικοινωνίας μεταξύ Αμερικανών. Οπως είπε ο διευθυντής πληροφοριών Τζέιμς Κλάπερ, η NSA μιλάει για «απόκτηση» πληροφοριών μόνον όταν τις ανασύρει από τη γιγάντια βάση δεδομένων της και όχι όταν τις υποκλέπτει και τις φυλάσσει. Αν υπάρχει νόμος κατά της κακοποίησης της γλώσσας, ο Τζέιμς Κλάπερ έχει μπλέξει άσχημα. * Η κ. Jennifer Stisa Granick είναι διευθύντρια Πολιτικών Ελευθεριών στο Κέντρο για το Ιντερνετ και την Κοινωνία του πανεπιστημίου Στάνφορντ. Ο κ. Christopher Jon Springman είναι καθηγητής στη Νομική Σχολή του πανεπιστημίου της Βιρτζίνια. Tου DAVID IGNATIUS Aρθρογράφου της WASHINGTON POST Μία τηλεοπτική οθόνη σε εμπορικό κέντρο του Χονγκ Κονγκ δείχνει τον Εντουαρντ Σνόουντεν, ο οποίος φεύγοντας από τις ΗΠΑ πέρασε λίγες ημέρες εκεί πριν καταλήξει στο αεροδρόμιο της Μόσχας. Η Ουάσιγκτον φοβάται διαρροή σε Κίνα – Ρωσία Καθώς η εφημερίδα «Γκάρντιαν» συνεχίζει να δημοσιεύει σε «δόσεις» τα καυτά έγγραφα που αφαίρεσε ο Εντουαρντ Σνόουντεν από τους υπολογιστές της NSA, ο 30χρονος Αμερικανός ταξιδεύει από χώρα σε χώρα προκειμένου να διαφύγει τη σύλληψη. Ο Σνόουντεν έφυγε από το Χονγκ Κονγκ την περασμένη εβδομάδα, λίγο μετά την απαγγελία κατηγοριών σε βάρος του στις ΗΠΑ. Οι πληροφορίες ότι μετέβη στη Μόσχα επιβεβαιώθηκαν με τον πιο επίσημο τρόπο από τα χείλη του Ρώσου προέδρου Πούτιν. «Δόξα τω Θεώ δεν έχει διαπράξει κανένα αδίκημα σε ρωσικό έδαφος», είπε ο Πούτιν για τον Σνόουντεν, προτρέποντάς τον να διαλέξει το ταχύτερο δυνατό τον τελικό του προορισμό. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, ο Σνόουντεν φαίνεται ότι πέρασε όλη την εβδομάδα στον χώρο transit του αεροδρομίου της Μόσχας, συνοδευόμενος από δικηγόρο-εθελόντρια της οργάνωσης WikiLeaks. H WikiLeaks ανέλαβε να βοηθήσει τον καταζητούμενο Σνόουντεν να βρει πολιτικό άσυλο στο Εκουαδόρ. Το ερώτημα που έχει προξενήσει ανησυχία στην Ουάσιγκτον είναι πόσο μεγάλο μέρος των πληροφοριών που μεταφέρει ο Σνόουντεν στους σκληρούς δίσκους των φορητών υπολογιστών του έχει πέσει στα χέρια των κινεζικών και ρωσικών υπηρεσιών. Ο Σνόουντεν δήλωσε ότι προχώρησε στις αποκαλύψεις γιατί πιστεύει ότι η κοινή γνώμη έχει δικαίωμα να γνωρίζει τι εξυφαίνεται σε βάρος της. Ομως οι αμερικανικές αρχές θεωρούν ότι ο Σνόουντεν έχει στην κατοχή του περισσότερα απ’ όσα δημοσιεύει και ότι οι μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας και της Κίνας μπορεί να απέκτησαν πρόσβαση στα αρχεία έστω και χωρίς τη θέλησή του. ASSOCIATED PRESS Των JENNIFER STISA GRANICK και CHRISTOFER JON SPRIΝGMAN* THE NEW YORK TIMES ΚΟΣΜΟΣ στεγνώσει, κι είχε έρθει η ώρα να συνοδεύσουν τον «πατέρα του έθνους» στο ταξίδι του προς την αιωνιότητα, τιμώντας την κληρονομιά του, που «θα αντηχεί στους αιώνες», όπως δήλωσε ο Μπαράκ Ομπάμα. Γόνος «βασιλικής» οικογένειας μιας φυλής μαύρων, υπό την εξουσία των λευκών ρατσιστών, ο Μαντέλα διαμόρφωσε γρήγορα μια προσωπικότητα που συνδύαζε την αυτοπεποίθηση με την εξεγερτική διάθεση. Η «αντάρτικη» φύση του τον οδήγησε να εγκαταλείψει τους δικούς του και να φύγει για το Γιοχάνεσμπουργκ για να αποφύγει έναν γάμο που του κανόνιζαν, παρά τη θέλησή του. Θα παντρευόταν όχι μία, αλλά τρεις φορές -την τελευταία σε ηλικία 80 ετών- για να αποκτήσει έξι παιδιά, 17 εγγόνια και πολλά δισέγγονα. Φοιτητής της Νομικής, γνώρισε τις ταπεινώσεις του απαρτχάιντ, αλλά και ήρθε σε επαφή με λευκούς και μαύρους ακτιβιστές, που άνοιξαν τους ορίζοντές του στα ριζοσπαστικά ρεύματα της εποχής του. Πολυτάλαντο άτομο, μπορούσε το πρωί να προπονείται στο μποξ, ως ερασιτέχνης αθλητής βαρέων βαρών, το μεσημέρι να παρακολουθεί μαθήματα, το απόγευμα να συνεδριάζει με τους συντρόφους του και το βράδυ να δίνει θεατρική παράσταση. Πολύ γρήγορα, όμως, τον κέρδισε ολοκληρωτικά η πολιτική. Μέλος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου (ANC) από το 1943, υπήρξε εκ των ιδρυτών της οργάνωσης νεολαίας του και γρήγορα έγινε μέλος της ιστορικής ηγεσίας του κινήματος το οποίο, μισό αιώνα αργότερα, θα γκρέμιζε το απαρτχάιντ. Οι περιπέτειές του με το κράτος των λευκών αρχίζουν το 1952, όταν τον συλλαμβάνουν βάσει του «Νόμου Δίωξης του Κομμουνισμού» και κορυφώνονται το 1964, όταν καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη για «εσχάτη προδοσία». Θα περάσει συνολικά 27 χρόνια στη φυλακή, εκ των οποίων τα 18 στη διαβόητη «νήσο Ρόμπεν», όπου θα υποστεί μύριες όσες κακουχίες από τους δεσμώτες του, οι οποίες δεν στάθηκαν, ωστόσο, ικανές να τον λυγίσουν. Ο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος συνάντησε, σαν νέος γερουσιαστής των Δημοκρατικών, τον Μαντέλα, το 2005, αναγνώρισε ότι ο Νοτιοαφρικανός ηγέτης επηρέασε όσο λίγοι την ηθική και πολιτική του διαμόρφωση. Ισως. Οι New York Times έγραψαν ότι, πέρα από την αφρικανική καταγωγή του, ο Αμερικανός ηγέτης μοιραζόταν με τον Μαντέλα το ίδιο «μέταλλο», του ψυχρού πραγματισμού που ξεχωρίζει τον πολιτικό ηγέτη από τον ονειροπόλο προφήτη. Ηταν αυτός ο πραγματισμός που ώθησε τον Μαντέλα, μετά την απελευθέρωσή του, να κηρύξει την εθνική συμφιλίωση, κλείνοντας τον δρόμο στην αντεκδίκηση και τον εμφύλιο πόλεμο. Ο ίδιος πραγματισμός οδήγησε τον Μαντέλα, μετά τις εκλογές του 1994, που τον ανέδειξαν πρώτο μαύρο πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, να δρομολογήσει τη μετάβαση σε μια δημοκρατία, όπου η πολιτική εξουσία θα περνούσε στην πλειοψηφία των μαύρων, αλλά η οικονομική θα παρέμενε στη μειοψηφία των λευκών. Υπάρχει, όμως, και ο άλλος Μαντέλα, εκείνος που είχε χαρακτηριστεί «τρομοκράτης» από τη Μάργκαρετ Θάτσερ και άλλους συντηρητικούς πολιτικούς της Δύσης. Ενας Μαντέλα που έκλινε < < < < < < «Η κληρονομιά του θα ακτινοβολεί στους αιώνες», δήλωσε για τον ηγέτη-σύμβολο της Νότιας Αφρικής ο Μπαράκ Ομπάμα λιγότερο προς τον Γκάντι και περισσότερο προς τον Μαρξ και τον Γκεβάρα, συνοδοιπόρος -αν και ουδέποτε μέλοςτου Κ.Κ. Νότιας Αφρικής και ιδρυτής της ένοπλης οργάνωσης «Δόρυ του Εθνους», που οργάνωνε σαμποτάζ και επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα τη δεκαετία του ’60. Ο Μαντέλα που και μετά την εκλογή του στο αξίωμα του προέδρου δεν δίστασε να καταγγείλει, με βαριά «αντιμπεριαλιστική» ρητορεία, τους πολέμους του ΝΑΤΟ εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και της Αμερικής εναντίον του Ιράκ. Παρά τα επιτεύγματά του μετά την πτώση του απαρτχάιντ, το ANC είχε κι αυτό τις γκρίζες σελίδες του - ανικανότητα να αντιμετωπίσει την πανδημία του έιτζ, από την οποία κι ο ίδιος ο Μαντέλα έχασε τον μοναδικό επιζώντα γιο του, υψηλή εγκληματικότητα, τρομερές ανισότητες και εκτεταμένη διαφθορά στις γραμμές του ίδιου του ANC. Ωστόσο, εχθροί και φίλοι αναγνωρίζουν στον «Μαντίμπα», με την ταπεινή ζωή και τον παροιμιώδη αυτοσαρκασμό, ότι η εξουσία αποδείχθηκε εξίσου ανίκανη να τον φθείρει με την απομόνωση της φυλακής. Το πολιτικό του έργο θα κριθεί από την Ιστορία, αλλά το ηθικό του ανάστημα τον έχει ήδη τοποθετήσει στον αστερισμό των ανοξείδωτων θρύλων. Εκρηξη οργής κατά του Μόρσι στην Αίγυπτο REUTERS Του BEN HUBBARD Οι συνεχείς διακοπές ρεύματος και οι μεγάλες ελλείψεις καυσίμων έχουν ξαναγεμίσει την πλατέια Ταχρίρ με διαμαρτυρόμενους διαδηλωτές. Hταν περασμένα μεσάνυχτα όταν ο Μαχμούντ Χίφνι βγήκε εκτός εαυτού. Επί ώρες ιδροκοπούσε μέσα στο μποτιλιάρισμα, με τον δείκτη της βενζίνης στο κόκκινο, για να πλασαριστεί στη μακριά ουρά των αυτοκινήτων που οδηγούσε σε ένα από λιγοστά βενζινάδικα, τα οποία εξακολουθούσαν να λειτουργούν. Δύο ώρες αργότερα, εξακολουθούσε να περιμένει. «Σύντομα θα ξεφορτωθούμε αυτούς τους γιους σκύλων!» εξερράγη ο Χίφνι. Αν και δεν κατονόμασε κανέναν, όλοι κατάλαβαν ότι εννοούσε τον πρόεδρο Μοχάμεντ Μόρσι και τους συμμάχους του. Γύρω του άλλοι οδηγοί έγνεφαν καταφατικά. «Αυτοί είναι υπεύθυνοι για όλα τα προβλήματα αυτής της χώρας!». Eνας εκρηκτικός συνδυασμός κρίσεων τυλίγει την Αίγυπτο, καθώς οι καλοκαιρινές θερμοκρασίες φτάνουν σε ανυπόφορα ύψη, προκαλώντας εκνευρισμό και τροφοδοτώντας την οργή εναντίον της πολιτικής ηγεσίας. Η οικονομική καχεξία εξαπλώνεται τις παραμονές του Ραμαζανίου. Η ένταση αυξάνεται, καθώς η κυβέρνηση αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις συχνές διακοπές της ηλεκτροδότησης, ενώ οι ελλείψεις στα καύσιμα προκαλούν μεγάλες ουρές στα βενζινάδικα, με αποτέλεσμα το μποτιλιάρισμα στους κεντρικούς δρόμους. Τη γενικευμένη δυσαρέσκεια επιτείνει ο διάχυτος φόβος ότι οι μαζικές διαδηλώσεις τις οποίες έχει αναγγείλει γι’ αυτό το Σαβ- βατοκύριακο η αντιπολίτευση με στόχο την παραίτηση του Μόρσι θα πυροδοτήσουν έναν νέο γύρο ταραχών στους δρόμους, μέχρις ότου ανατραπεί ο πρόεδρος της χώρας. Την Τετάρτη ένας άνθρωπος σκοτώθηκε στην πόλη Μανσούρα, όταν πορεία των Αδελφών Μουσουλμάνων δέχθηκε επίθεση αντιφρονούντων. «Επί καθεστώτος Μουμπάρακ ξέραμε ότι κλέβανε, αλλά δεν είχαμε κρίσεις σαν κι αυτή που ζούμε σήμερα» λέει ο 35χρονος Χαλίντ Σααμπάν. «Κι αυτό γιατί ο άνθρωπος που βρίσκεται σήμερα πίσω από το τιμόνι της χώρας δεν ξέρει να οδηγεί». Δύο άνεργοι νέοι, σ’ ένα από τα αυτοκίνητα που περιμένουν υπομονετικά στην ουρά, εκφράζουν κάποια κατανόηση για τον Μόρσι και το κόμμα του, τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. «Είναι καλοί άνθρωποι, με φόβο Θεού, αλλά δεν έχουν σωστές πολιτικές για τη διακυβέρνηση της χώρας» λέει ο 27χρονος Ασράφ αλ Ανταουί. «Αλλά αν φύγει ο Μόρσι, τι θα γίνει μετά;». Σε μια σημαντική πολιτική του ομιλία, τη νύχτα της Τετάρτης, ο Μόρσι έτεινε κλάδο ελαίας προς την αντιπολίτευση, προσφέροντας συναινετική αναθεώρηση του Συντάγματος, αλλά κατηγόρησε τους διαδηλωτές ότι θέλουν «να γυρίσουν πίσω το ρολόι της ιστορίας». «Αν δεν σας αρέσει η κυβέρνηση, συγκροτήστε μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία και αναδείξτε την κυβέρνηση που προτιμάτε» είπε χαρακτηριστικά. THE NEW YORK TIMES 19-KOSMOS_KATHI 6/28/13 11:41 PM Page 19 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ Η καταδίκη Μπερλουσκόνι και οι ισορροπίες του Λέτα Πώς μία δικαστική απόφαση μπορεί να απειλήσει τον κυβερνητικό συνασπισμό στην Ιταλία Της ΜΑΡΙΛΙΑΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Οργή προκάλεσε στην ιταλική Κεντροδεξιά η απόφαση του δικαστηρίου του Μιλάνου, στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, να επιβάλει ποινή επταετούς φυλάκισης στον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι για εκπόρνευση ανηλίκου και κατάχρηση εξουσίας. Η ίδια απόφαση όμως προκάλεσε και την ικανοποίηση χιλιάδων Ιταλών, που ένιωσαν ανακούφιση για το ότι είδαν την αξιοπρέπεια της χώρας τους να αποκαθίσταται. Η υπόθεση «Ρουμπι- Ο Ιταλός πρωθυπουργός, παράλληλα με τις μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, επιχειρεί να λάβει και κοινωνικά μέτρα. γκέιτ», από το όνομα της νεαρής Μαροκινής Καρίμα ελ Μαχρούγκ, γνωστής και ως Ρούμπι, με την οποία ο Μπερλουσκόνι είχε ερωτικές σχέσεις ενώ ήταν ανήλικη και ενώ αργότερα μεσολάβησε ο ίδιος για να αφεθεί ελεύθερη όταν η νεαρή συνελήφθη για κλοπή, κατέδειξε για ακόμη μια φορά ότι η Ιταλία παραμένει διχασμένη. Και ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός μεταξύ της Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς, που σχηματίστηκε υπό τον πρωθυπουργό Ενρίκο Λέτα, δύο μήνες μετά το αδιέξοδο των βουλευτικών εκλογών του περασμένου Φεβρουαρίου, παραμένει εξαιρετικά εύθραυστος. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο, η έγκριτη AP / RICCARDO DE LUCA < < < < < < Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι δήλωσε, μετά την α- πόφαση του δικαστηρίου του Μιλάνου να του επιβάλει ποινή επταετούς φυλάκισης, ότι η πολιτική του σταδιοδρομία δεν έχει τελειώσει. εφημερίδα Il Corriere della Sera επισήμανε, χωρίς προφανώς να αμφισβητήσει την απόφαση του δικαστηρίου, ότι πρόκειται για μια απόφαση που μπορεί να έχει συνέπειες αναφορικά με την επιβίωση του κυβερνητικού συνασπισμού, και δη σε περίοδο κρίσης. Παρά τις κορώνες όμως περί απαράδεκτης απόφασης του δικαστηρίου, απόφασης «απίστευτης και βίαιης» όπως τη χαρακτήρισε, που στόχο έχει την πολιτική εξόντωσή του, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι δήλωσε ότι η πολιτική του σταδιοδρομία δεν έχει τελειώσει. Και το κυριότερο, δεν ζήτησε από το κόμμα του, τον Λαό της Ελευθερίας (PdL), να άρει τη στήριξή του στην κυβέρνηση του Ενρίκο Λέτα. Και οι διαφωνίες μεταξύ των δύο κυβερνητικών εταίρων είναι ουκ ολίγες: ο Λαός της Ελευθερίας και το Δημοκρατικό Κόμμα του Λέτα διαφωνούν για τον φόρο ιδιοκατοίκησης που είχε επιβάλει η κυβέρνηση τεχνοκρατών του Μάριο Μόντι και την κατάργηση του οποίου ζητεί μετ’ επιτάσεως η ιταλική Κεντροδεξιά. Σημειωτέον ότι ο εν λόγω φόρος έχει «παγώσει» μέχρι τον Σεπτέμβριο. Αλλο σοβαρό σημείο διαφωνίας μεταξύ των δύο κυβερνητικών εταίρων είναι η αύξηση του ΦΠΑ, από το 21% στο 22%. Εχοντας επίγνωση των αντιδράσεων της καταδίκης του Μπερλουσκόνι και χωρίς να σχολιάσει τη δι- καστική απόφαση, ο Ιταλός πρωθυπουργός Ενρίκο Λέτα παρουσίασε, στα μέσα της εβδομάδας, νομοσχέδιο με μέτρα για την απασχόληση, την αναμόρφωση του σωφρονιστικού συστήματος, αλλά και το πάγωμα, για τρεις μήνες, της αύξησης του ΦΠΑ από 21% σε 22%. Το σχετικό πρόγραμμα προβλέπει την εξασφάλιση κινήτρων για την πρόσληψη νέων ηλικίας μεταξύ 18 και 29 ετών. Προβλέπει επίσης ότι τα περισσότερα κονδύλια του προγράμματος θα διατεθούν κυρίως σε περιοχές του προβληματικού ιταλικού Νότου. Το νομοσχέδιο προκάλεσε την ικανοποίηση των κεντροδεξιών εταίρων του Λέτα. Η εφημερίδα La Stampa του Τορίνου έγραψε ότι με την πρωτοβουλία του ο Ιταλός πρωθυπουργός προσπαθεί να κερδίσει χρόνο με τον πιο αξιοπρεπή τρόπο. Και πρόσθεσε, με πολλή επιφύλαξη, ότι η Ιταλία δεν μπορεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο να περιμένει τίποτε περισσότερο από μια ισχνή ανάκαμψη της οικονομίας. Ακόμη όμως και αν επαληθευτεί η εκτιμησή της, στο ζοφερό τοπίο της ιταλικής πολιτικής, ο Ενρίκο Λέτα φαίνεται ότι επιχειρεί, παράλληλα με τις μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, να λάβει και κοινωνικά μέτρα, όπως είχε εξαγγείλει και προεκλογικά το κόμμα του. Ταυτόχρονα, είναι αναγκασμένος να διατηρεί δύσκολες ισορροπίες στον κυβερνητικό συνασπισμό με μια Κεντροδεξιά η οποία για ακόμη μία φορά εμφανίζεται ότι εξαρτά τη συνοχή της από τον Σίλβιο Μπερουσκόνι. Το έργο του είναι δύσκολο και αν ο Ενρίκο Λέτα επιδιώκει να συμβάλει στην έξοδο της Ιταλίας από την κρίση, γνωρίζει ότι δεν έχει πολλά περιθώρια ελιγμών. Ο Τσέχος πρόεδρος πυροδοτεί κρίση Τα κεντροδεξιά κόμματα αρνούνται ψήφο εμπιστοσύνης στον νέο πρωθυπουργό που όρισε Πολιτική κρίση πυροδοτεί στην Τσεχία η απόφαση του προέδρου της χώρας, Μίλος Ζέμαν, να ορίσει πρωθυπουργό τον οικονομολόγο Τζίρι Ρούσνοκ, μέχρι πρότινος οικονομικό του σύμβουλο. Τα κεντροδεξιά κόμματα, που κατέχουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ανακοίνωσαν ότι δεν πρόκειται να δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στον νέο πρωθυπουργό. Ο Ζέμαν ανέλαβε να ορίσει νέο πρωθυπουργό της Τσεχίας μετά την παραίτηση του συντηρητικού πρωθυπουργού Πέτερ Νέτσας υπό το βάρος σκανδάλων διαφθοράς. Στις 17 Ιουνίου, ο Νέτσας υπέβαλε επισήμως την παραίτησή του στον πρόεδρο μετά την παραδοχή των ευ- θυνών του σχετικά με σκάνδαλο διαφθοράς και κατάχρησης εξουσίας που αποδίδεται στην πιο στενή του συνεργάτιδα, τη διευθύντρια του γραφείου του. Η παραίτηση του πρωθυπουργού οδήγησε και στην πτώση της τσεχικής κυβέρνησης. Ωστόσο, ο διορισμός του Ρούσνοκ, πολιτικού αριστερών καταβολών, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Οικονομίας στην κυβέρνηση Ζέμαν το διάστημα 2001-2003, προκάλεσε την οργή του απερχόμενου κυβερνητικού συνασπισμού υπό τον Νέτσας, ενώ τα κόμματα που τον απαρτίζουν εξακολουθούν να κατέχουν την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με το σύνταγμα της Τσεχίας, ο ρόλος του προέδρου της είναι περισσότερο συμβολικός, ωστόσο ο πρόεδρος έχει τη δυνατότητα να διορίζει τον πρωθυπουργό. Είναι πάντως ασυνήθιστο ο πρόεδρος να αγνοεί την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο Τσέχος πρόεδρος, πάντως, ήταν ιδιαιτέρως επικριτικός απέναντι στην απερχόμενη κυβέρνηση Νέτσας. Οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι του Νέτσας, που μετείχαν στον κεντροδεξιό συνασπισμό, προωθούσαν τον δικό τους υποψήφιο, την πρόεδρο της Βουλής, τη Μιροσλάβα Νέμτσοβα, μέλος του συντηρητικού Δημοκρατικού Κόμματος των Πολιτών. Οπως δήλωσε ο πρόεδρος της Τσε- χίας, βασικό έργο της νέας κυβέρνησης θα είναι να ετοιμάσει τον προϋπολογισμό του 2014. Σημειωτέον ότι η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης προκειμένου να κυβερνήσει ώς το 2014, οπότε και έχουν προγραμματιστεί οι επόμενες εκλογές. Υπάρχει, ωστόσο, και το ενδεχόμενο της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, λύση την οποία προκρίνουν οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις έχουν πολλές πιθανότητες να κερδίσουν την αναμέτρηση. Ομως, για να επιτευχθεί πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, θα πρέπει τα κόμματα της Κεντροδεξιάς να συναινέσουν. ΕΛΛΑΔΑ l 19 ΚΟΣΜΟΣ Στον αστερισμό των θρύλων Η τελευταία μάχη του Νέλσον Μαντέλα Κάτι παράξενο συνέβαινε στη Νότια Αφρική, την Παρασκευή το απόγευμα, την ώρα που ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Αμερικής ταξίδευε για την Πραιτώρια, μη γνωρίζοντας αν θα προλάβαινε ζωντανό τον ηγέτη-σύμβολο του αγώνα εναντίον του ρατσιστικού καθεστώτος του απαρτχάιντ. Εξω από το νοσοκομείο, όπου έδινε την τελευταία, άνιση μάχη της μυθιστορηματικής του ζωής ο 94χρονος Νέλσον Μαντέλα, το συγκεντρωμένο πλήθος τραγουδούσε και χόρευε, σαν να ’τανε γιορτή. Τα τελευταία χρόνια, είχαν πολλές ευκαιρίες να συμβιβαστούν με το αναπόδραστο: όλοι ήξεραν ότι ο «Μαντίμπα», όπως τον φωνάζουν στη φυλή του κι όπως τον ξέρουν όλοι οι Νοτιοαφρικανοί, βρισκόταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Τα δάκρυα είχαν στεγνώσει, κι είχε έρθει η ώρα να συνοδεύσουν τον «πατέρα του έθνους» στο ταξίδι του προς την αιωνιότητα, τιμώντας την κληρονομιά του, που «θα αντηχεί στους αιώνες», όπως δήλωσε ο Μπαράκ Ομπάμα. Γόνος «βασιλικής» οικογένειας μιας φυλής μαύρων, υπό την εξουσία των λευκών ρατσιστών, ο Μαντέλα διαμόρφωσε γρήγορα μια προσωπικότητα που συνδύαζε την αυτοπεποίθηση με την εξεγερτική διάθεση. Η «αντάρτικη» φύση του τον οδήγησε να εγκαταλείψει τους δικούς του και να φύγει για το Γιοχάνεσμπουργκ για να αποφύγει έναν γάμο που του κανόνιζαν, παρά τη θέλησή του. Θα παντρευόταν όχι μία, αλλά τρεις φορές -την τελευταία σε ηλικία 80 ετών- για να αποκτήσει έξι παιδιά, 17 εγγόνια και πολλά δισέγγονα. Φοιτητής της Νομικής, γνώρισε τις ταπεινώσεις του απαρτχάιντ, αλλά και ήρθε σε επαφή με λευκούς και μαύρους ακτιβιστές, που άνοιξαν τους ορίζοντές του στα ριζοσπαστικά ρεύματα της εποχής του. Πολυτάλαντος Πολυτάλαντο άτομο, μπορούσε το πρωί να προπονείται στο μποξ, ως ερασιτέχνης αθλητής βαρέων βαρών, το μεσημέρι να παρακολουθεί μαθήματα, το απόγευμα να συνεδριάζει με τους συντρόφους του και το βράδυ να δίνει θεατρική παράσταση. Πολύ γρήγορα, όμως, τον κέρδισε ολοκληρωτικά η πολιτική. Μέλος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου (ANC) από το 1943, υπήρξε εκ των ιδρυτών της οργάνωσης νεολαίας του και γρήγορα έγινε μέλος της ιστορικής ηγεσίας του κινήματος το οποίο, μισό αιώνα αργότερα, θα γκρέμιζε το απαρτχάιντ. Οι περιπέτειές του με το κράτος των λευκών αρχίζουν το 1952, όταν τον συλλαμβάνουν βάσει του «Νόμου Δίωξης του Κομμουνισμού» και κορυφώνονται το 1964, όταν καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη για «εσχάτη προδοσία». Θα περάσει συνολικά 27 χρόνια στη φυλακή, εκ των οποίων τα 18 στη διαβόητη «νήσο Ρόμπεν», όπου θα υποστεί μύριες όσες κακουχίες από τους δεσμώτες του, οι οποίες δεν στάθηκαν, ωστόσο, ικανές να τον λυγίσουν. Ο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος συνά- ντησε, σαν νέος γερουσιαστής των Δημοκρατικών, τον Μαντέλα, το 2005, αναγνώρισε ότι ο Νοτιοαφρικανός ηγέτης επηρέασε όσο λίγοι την ηθική και πολιτική του διαμόρφωση. Ισως. Οι New York Times έγραψαν ότι, πέρα από την αφρικανική καταγωγή του, ο Αμερικανός ηγέτης μοιραζόταν με τον Μαντέλα το ίδιο «μέταλλο», του ψυχρού πραγματισμού που ξεχωρίζει τον πολιτικό ηγέτη από τον ονειροπόλο προφήτη. Ηταν αυτός ο πραγματισμός που ώθησε τον Μαντέλα, μετά την απελευθέρωσή του, να κηρύξει την εθνική συμφιλίωση, κλείνοντας τον δρόμο στην αντεκδίκηση και τον εμφύλιο πόλεμο. Ο ίδιος πραγματισμός οδήγησε τον Μαντέλα, μετά τις εκλογές του 1994, που τον ανέδειξαν πρώτο μαύρο πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, να δρομολογήσει τη μετάβαση σε μια δημοκρατία, όπου η πολιτική εξουσία θα περνούσε στην πλειοψηφία των μαύρων, αλλά η οικονομική θα παρέμενε στη μειοψηφία των λευκών. Υπάρχει, όμως, και ο άλλος Μαντέλα, εκείνος που είχε χαρακτηριστεί «τρομοκράτης» από τη Μάργκαρετ Θάτσερ < < < < < < «Η κληρονομιά του θα ακτινοβολεί στους αιώνες», δήλωσε για τον ηγέτη-σύμβολο της Νότιας Αφρικής ο Μπαράκ Ομπάμα. και άλλους συντηρητικούς πολιτικούς της Δύσης. Ενας Μαντέλα που έκλινε λιγότερο προς τον Γκάντι και περισσότερο προς τον Μαρξ και τον Γκεβάρα, συνοδοιπόρος -αν και ουδέποτε μέλοςτου Κ.Κ. Νότιας Αφρικής και ιδρυτής της ένοπλης οργάνωσης «Δόρυ του Εθνους», που οργάνωνε σαμποτάζ και επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα τη δεκαετία του ’60. Ο Μαντέλα που και μετά την εκλογή του στο αξίωμα του προέδρου δεν δίστασε να καταγγείλει, με βαριά «αντιμπεριαλιστική» ρητορεία, τους πολέμους του ΝΑΤΟ εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και της Αμερικής εναντίον του Ιράκ. Παρά τα επιτεύγματά του μετά την πτώση του απαρτχάιντ, το ANC είχε κι αυτό τις γκρίζες σελίδες του - ανικανότητα να αντιμετωπίσει την πανδημία του έιτζ, από την οποία κι ο ίδιος ο Μαντέλα έχασε τον μοναδικό επιζώντα γιο του, υψηλή εγκληματικότητα, τρομερές ανισότητες και εκτεταμένη διαφθορά στις γραμμές του ίδιου του ANC. Ωστόσο, εχθροί και φίλοι αναγνωρίζουν στον «Μαντίμπα», με την ταπεινή ζωή και τον παροιμιώδη αυτοσαρκασμό, ότι η εξουσία αποδείχθηκε εξίσου ανίκανη να τον φθείρει με την απομόνωση της φυλακής. Το πολιτικό του έργο θα κριθεί από την Ιστορία, αλλά το ηθικό του ανάστημα τον έχει ήδη τοποθετήσει στον αστερισμό των ανοξείδωτων θρύλων. 20-ADV ALKISTI_KATHI 6/28/13 6:23 PM Page 4 ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ Ü×ÞÚÉÑÆÜÍÚ× ÛÐÕÍÅ× Ένα album πολυσυλλεκτικό, με έντονα και διαφορετικά μουσικά στοιχεία. 12 μοναδικά τραγούδια «που στροβιλίζονται μαζί μου στο ρυθμό της εποχής» όπως έχει δηλώσει η ίδια. Δώδεκα υπέροχες συνεργασίες που απογειώνονται με την ερμηνεία της Άλκηστις Πρωτοψάλτη. «Συνοδοιπόροι» της παλαιοί και νέοι συνεργάτες που έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό. 1. ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑ ΦΩΣ ΜΑΚΡΙΑ 2. ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΧΑΡΑ 3. ΑΠΕΡΑΝΤΟ ΚΕΝΟ 4. ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΦΟΡΑ 5. ΕΛΑ ΓΙΑ ΛΙΓΟ 6. ΤΑ ΚΟΡΜΙΑ 7. H ΓΗ ΧΩΡΙΣ ΕΣΕΝΑ 8. Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ 9. ΠΑΜΕ ΧΑΒΑΗ 10. ΣΤΟ ΩΡΑΙΟΤΕΡΟ ΣΗΜΕΙΟ 11. ΑΝΑΠΟΔΕΣ ΣΤΡΟΦΕΣ 1 12. Σ’ ΕΝΑΝ ΚΟΣΜΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΜΑΣ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΙΟΥΛΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ OIK_01-COVER.e$S_OIK_01 6/28/13 8:45 PM Page 2 Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 3 0 Ι ΟΥ Ν Ι ΟΥ 2 0 1 3 Μεταβολές εβδομάδας X.A.K. X.A. 0,32% 1,68% ΣΗΜΕΡΑ ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΙΤΤΑΣ Η εξωστρέφεια αντίδοτο στην κρίση O εκτελεστικός πρόεδρος της φαρμα- κοβιομηχανίας Medochemie, Ανδρέας Πίττας, μιλάει στην «Κ» για την ανάπτυξη και την καινοτομία και ζητεί τολμηρές κινήσεις για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Η Κύπρος, σημειώνει, θα έπρεπε να ήταν πάντα εξωστρεφής και καινοτόμα απλούστατα λόγω μεγέθους αγοράς. Σελ. 6 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Περισσότερα κονδύλια για τους νέους Με τους ανέργους να έχουν ξεπεράσει Dow Jones Nasdaq Nikkei Dax FTSE 100 Πετρέλαιο €/$ 1,87%* 2,09%* 4,70%* 3,04%* 3,16%* 2,27% -0,56% «Εθνική υπόθεση η Τράπεζα Κύπρου» Ο υπ. Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, μιλάει στην «Κ» για τις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης «Πήραμε την απάντηση που θέλαμε» στην επιστολή Αναστασιάδη, σχολιάζει σε συνέντευξή του ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, σημειώνοντας πως με την κίνηση που έγινε, είναι πλέον παραδεκτό πως οι πιστωτές της χώρας θα πρέπει να στηρίξουν την Τράπεζα Κύπρου. Από τη στιγμή που το Eurogroup λέει πως η Κύπρος θα μπορεί να λάβει τη στήριξη που θέλει για την Τράπεζα Κύπρου, εάν υλοποιήσει το Μνημόνιο, δεν μπορώ να διαφωνήσω, από τη στιγμή που το Μνημόνιο ήδη άρχισε, και θα συνεχίσει, να υλοποιείται. «Εξάλλου, η απόφαση ήταν ομόφωνη», είπε. Την ίδια ώρα, η Τράπεζα Κύπρου είναι «εθνική υπόθεση» και το Υπουργείο Οικονομικών θα στηρίξει την όποια συνεργασία με στρατηγικό επενδυτή, ενώ σημειώνει πως οι απώλειες των εργαζο- < < < < < < < Οι απώλειες των εργαζομένων από τα Ταμεία Προνοίας θα περιοριστούν στο 25% κατά την αφυπηρέτησή τους, μέσα από χρήματα του κράτους σκολα είναι τα πράγματα» για τον ιδιωτικό τομέα, σημείωσε, τονίζοντας πως το κρατικό μισθολόγιο θα πρέπει να συρρικνωθεί. Τέλος, για τις Κυπριακές Αερογραμμές, ο κ. Γεωργιάδης σχολιάζει πως ο φορολογούμενος έχει ήδη προσφέρει πολλά εκατομμύρια ευρώ για να καλύψει τις ζημιές από τη «διαχρονική κακοδιαχείριση» του Ταμείου Προνοίας των Κυπριακών Αερογραμμών. Σελ. 4 Η οικονομία προσαρμόζεται στις συνθήκες της κρίσης Κέρδη-ρεκόρ για τη βασίλισσα Ελισάβετ τις 70.000 η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε ανακατανομή πόρων στα σχέδια στήριξης της απασχόλησης, καθώς μόλις 1.200 αιτήσεις υποβλήθηκαν για τις 6.000 προσφερόμενες θέσεις στο σχέδιο για τον ξενοδοχειακό τομέα. Αντίθετα είναι μεγάλο το ενδιαφέρον για το πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας. Σελ. 6 Καταγράφονται ήδη οι πρώτες ενδείξεις πως η κυπριακή οικονομία προσαρμόζεται στην κρίση. Με ένα από τα βασικά ζητούμενα του μνημονίου (αλλά και των εναλλακτικών επιλογών, όπως την έξοδο από το ευρώ) να είναι η ανταγωνιστική υποτίμηση, τα στοιχεία της Eurostat, της Στατιστικής Υπηρεσίας και της ΕΚΤ δείχνουν τα πρώτα σημάδια εσωτερικής υποτίμησης. Τα στοιχεία αυτά αντικατοπτρίζουν μεν τις μεγάλες δυσκολίες και πιέσεις που δέχονται επιχειρήσεις και νοικοκυριά, αλλά από την άλλη αποτελούν ένδειξη πως η οικονομία είναι σε θέση να α- ΚΑΡΙΕΡΑ Οι διακοπές νικούν την υπερκόπωση Έρευνες δείχνουν ότι η υπερκόπωση των εργαζομένων πλήττει κατά προτεραιότητα τους μάνατζερ, οι οποίοι αδυνατούν να χαλαρώσουν και βρίσκουν ένα σωρό λόγους για να συρρικνώνουν τον χρόνο των διακοπών τους. Ωστόσο, η δική τους υπερκόπωση βλάπτει σοβαρά και τους εργοδότες. Σελ. 8 νταποκριθεί στην περίσταση και να μπει σε τροχιά αποπληθωριστικών πιέσεων. Αυτό συνεπάγεται και κινδύνους, αφού μειώνονται και οι αξίες ενεργητικών. Ωστόσο, στην περίπτωση της Ελλάδας, η «εσωτερική υποτίμηση» χρειάστηκε τρία χρόνια για να αρχίσει να διαφαίνεται, ενώ στην Κύπρο, ήδη συμβαίνει εντός τρεισήμισι μηνών. Νοουμένου ότι τα προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα, και δη στην Τράπεζα Κύπρου, θα αντιμετωπιστούν, μια συνέχιση αυτών των τάσεων είναι πολύ θετική για τη μετέπειτα πορεία της οικονομίας. Σελ. 5 Κρυμμένοι Ρώσοι ελέγχουν την Τραπ. Κύπρου Real Estate EPA Η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα με- τά τις αποφάσεις του Eurogroup για την Κύπρο και η περιορισμένη τραπεζική ρευστότητα αναμένεται να επηρεάσουν την πορεία των τιμών και στο επόμενο τρίμηνο. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η ανάλυση που συνοδεύει τα αποτελέσματα του Δείκτη Τιμών Ακινήτων της Κεντρικής Τράπεζας, για το πρώτο τρίμηνο του 2013. Σελ. 12 μένων από τα Ταμεία Προνοίας θα περιοριστούν στο 25% κατά την αφυπηρέτησή τους, μέσα από χρήματα του κράτους. Σε ερώτηση για τον προϋπολογισμό, ο κ. Γεωργιάδης παραδέχεται πως η εγκύκλιος του Υπουργείου προδιαγράφει πορεία μεγάλων περικοπών και πως δύσκολα θα μπορεί να υλοποιηθεί. Ωστόσο, όσο δύσκολοι κι αν είναι οι στόχοι για τους υπουργούς, «ακόμα πιο δύ- Η οικονομική κρίση δεν άφησε άθικτη την περιουσία των βασιλικών οικογενειών της Ευρώπης. Στην περίπτωση, όμως, της βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας, το οικονομικό έτος 2012/2013 αποδείχθηκε κερδοφόρο. Τα κέρδη της βασιλικής οικογένειας αυξήθηκαν κατά 5,2%, φτάνοντας στο επίπεδο-ρεκόρ των 296 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 44,4 εκατ. ευρώ αφορούν τη βασίλισσα. Διευκρινίζεται ότι τα έσοδα από τη διαχείριση της βασιλικής περιουσίας αποδίδονται στο κράτος, το οποίο μετά χορηγεί το 15% στη βασίλισσα. Η Crown Estate έχει αναλάβει τη διαχείριση αυτής της τεράστιας περιουσίας ύψους 9,5 δισ. ευρώ, στην οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ πολλών άλλων, ακριβά καταστήματα στη Ρίτζεντ Στριτ, το πάρκο Γουίντσορ, υπεράκτια αιολικά πάρκα και συγκροτήματα αγροικιών. Με την Κεντρική Τράπεζα να εκτιμά, σύμφωνα με δηλώσεις, πως το ποσοστό της νέας Τράπεζας Κύπρου που ελέγχεται από ρωσικά συμφέροντα φτάνει το 60%, τα στοιχεία δείχνουν πως πολλοί από τους Ρώσους μεγαλομετόχους καταγράφονται ως «Κύπριοι». Τα στοιχεία που προέρχονται από πηγές στην Αγία Παρασκευή, δείχνουν πως 12% των νέων μετόχων είναι εταιρείες με εικονική παρουσία στην Κύπρο, κυρίως αλλά όχι αποκλειστικά ρωσικές. Οι «δεδηλωμένοι» Ρώσοι που έχουν κουρευτεί από την ανταλλαγή καταθέσεων με μετοχές, δεν ξεπερνούν το 9% του μετοχολογίου, από τα οποία το 5% αφορά σε επιχειρήσεις και το άλλο 3% σε φυσικά πρόσωπα. Ωστόσο, πίσω από την κατηγορία «Κύπριοι», η οποία περιλαμβάνει τους μόνιμους κάτοικους και όχι μόνο τους πολίτες της Δημοκρατίας, «κρύβονται» πολλοί Ρώσοι, οι οποίοι πλέον θα έχουν στον έλεγχό τους τη μαζική πλειοψηφία της τράπεζας. Σε περίπτωση, μάλιστα, που αποδειχθεί πως μπορούν να συνεργαστούν μεταξύ τους, τότε είναι προφανές πως αυτοί θα είναι σε θέση να ασκήσουν πλήρη έλεγχο στην Κύπρου. Η ανησυχία πως το Eurogroup, στην προσπάθεια να διώξει Ρώσους καταθέτες, χάρισε στους Ρώσους την Τράπεζα, πλέον μπορεί να στοιχειοθετηθεί. Σελ. 3 Α Ν Α Λ Υ Σ Η από τoν ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ Ο τρελός πίθηκος Το πείραμα είναι γνωστό και επαναλαμβάνεται συχνά: Παίρνεις πέντε πίθηκους σε ένα κλουβί, και τους διδάσκεις πως αν προσπαθήσουν να πιάσουν την μπανάνα που κρέμεται στη μέση του κλουβιού θα τιμωρηθούν. Κάθε φορά που ένας από αυτούς κάνει την κίνηση, και οι πέντε γίνονται μούσκεμα με παγωμένο νερό. Πολύ σύντομα, μαθαίνουν να μην προσπαθήσουν να πιάσουν την μπανάνα. Το ίδιο ισχύει και όταν αφαιρείς έναν από τους «ενημερωμένους» πίθηκους κι προσθέτεις έναν πίθηκο «εν αγνοία», όπως είχε εξηγήσει ο Στήβενσον, που έκανε το πείραμα. Μόλις προσπαθήσει το νέο μέλος της «οικογένειας» να πιάσει τη μπανάνα, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν το λούσιμο με παγωμένο νερό, οι άλλοι τέσσερις τον σταματούν. Σιγά-σιγά, όμως, αλλάζουν και οι πέντε πίθηκοι. Τότε έχουμε μια ομάδα που ποτέ δεν τιμωρήθηκε με παγωμένο νερό – έμαθε μόνο πως «απαγορεύεται» να πιάσεις τη μπανάνα. Και δεν την πιάνουν ποτέ. Το «μάθημα» διαιωνίζεται, από τη μία γενιά στην επόμενη, μέχρι που η νέα μικρογραφία της κοινωνίας ξέρει μεν τι α- < < < < < < < «Κεκτημένα» έχουν και τα τουρκικά άρματα στο πρέμιξ... παγορεύεται, αλλά δεν ξέρει γιατί: κανένας τους δεν τιμωρήθηκε ποτέ, ξέρουν μόνο τι είναι απαγορευμένο. Στην πραγματικότητα, ο Στήβενσον, στο πείραμα του 1967, ποτέ δεν έλουζε τους πιθήκους του με παγωμένο νερό, ούτε υπήρχε μπανάνα στο κλουβί. Η απλοποιημένη εκδοχή της ιστορίας, όμως, χωρίς στατιστικούς ελέγχους και άλλα επιστημονικά κόλπα, είναι χρήσιμη, διότι επεξηγεί αρκετά καλά το συμπέρασμα του πειράματος. Το πείραμα χρησιμοποιείται συχνά ως παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο διαιωνίζονται οι κανόνες στις κοινωνίες: Αποφάσεις, συνήθειες και ταμπού. Ιδέες που διαιωνίζονται χωρίς να είναι ξεκάθαρο γιατί και που δεν τυγχάνουν αμφισβήτησης ακόμα κι όταν η όποια χρησιμότητά τους έχει πλέον παρέλθει. Στην Κύπρο του Μνημονίου, υπάρχει μια μακρά σειρά από «αρχές» και «κεκτημένα» τα οποία αποτελούν ακόμα και τώρα εμπόδιο στις αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Και, άσχετα με το ποιος μας το λέει, αν μας τα επιβάλλουν ή όχι, άσχετα ακόμα με το πόσο μας αρέσει ή το πόσο υποφέρουμε όλοι από αυτή την κρίση, παραμένει δεδομένο πως αυτή είναι μια μοναδική ευκαιρία για να γίνουν οι μεγάλες αλλαγές που έπρεπε να είχαμε κάνει τους εύκολους καιρούς. Αυτό θα κρίνει κατά πόσο υποφέρουμε άδικα ή αν υποφέρουμε εμείς για να την έχουν καλύτερα –τουλάχιστον– οι επόμενοι. Πρώτη παράδοση ανάμεσά στα ταμπού που θυμίζουν τους πιθήκους του Στήβενσον, είναι πως οι χαλλουμοκλέφτες πάνε φυλακή, όχι όμως και οι μεγάλοι κλέφτες των εκατομμυρίων και της μίζας. Υπάρχουν, όμως, κι άλλα παραδείγματα. Η ενδιάμεση έκθεση της Ανεξάρτητης Επιτροπής για το μέλλον του Τραπεζικού Τομέα, που διορίστηκε από την Κεντρική Τράπεζα, αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον ανάγνωσμα, στο οποίο περιγράφονται πολλές άβολες αλήθειες για τα όσα κάναμε: Πολιτικοποιημένες τράπεζες, α- νεπαρκής εποπτεία, ανίκανες διοικήσεις, χαλαρές διαδικασίες... Ανάμεσά τους είναι και η διαπίστωση πως τα Συνεργατικά δεν υπάρχουν πλέον, τουλάχιστον με την έννοια που τα ξέραμε. Δεν αποτελούν, ούτε μέσο αγροτικής ανάπτυξης και στήριξης της γεωργίας ούτε ακόμα μέσο για την προστασία των απλών ανθρώπων από τους τοκογλύφους. Δεν είναι καν «συνεργατικά» με την έννοια πως οι πιστώσεις που παραχωρούν δεν αποτελούν όχημα αλληλασφάλισης και αλληλοϋποστήριξης, αλλά απλώς μια εναλλακτική μέθοδο παραχώρησης δανείων, η οποία καθόλου δεν διαφέρει από τις «παραδοσιακές» τράπεζες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που πριν από μερικούς μήνες ζήτησε η «Κ» από την Κεντρική Συνεργατική (δεν υπάρχουν δημοσίως διαθέσιμα), τα αγροτικά δάνεια δεν είναι παρά 2% του συνόλου των Συνεργατικών. Μάλιστα, το 37% αποτελείται από καταναλωτικά δάνεια, με άλλο τόσο περίπου να είναι οικιστικά. Ακόμα, ο μύθος πως «δανείζουν με εγγυητές» καταρρέει από τα ίδια (επίσημα) στοιχεία, αφού μόλις το 13,7% των δανείων γίνονται με εγγυητές, οι οποίοι εν πάση περιπτώσει, είναι συνήθως μέλη του ίδιου νοικοκυριού και άρα τα δάνεια είναι ουσιαστικά χωρίς εξασφάλιση (μια αμαρτία που έκαναν και οι τράπεζες). Η Επιτροπή, σε πείσμα των δηλώσεων, όχι μόνο του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας αλλά και των πολιτικών, όλων των αποχρώσεων, διαφωνεί πως υπάρχει «κοινωνικός ρόλος» στα Συνεργατικά. Και, τα στοιχεία δικαιολογούν αυτή τη διαπίστωση. Ο David Lascelles, πρόεδρος της Επιτροπής, μας δήλωσε πως η επιτροπή εντόπισε «μεγάλη υποστήριξη» για την άποψή της πως τα ΣΠΕ πρέπει να συμπτυχθούν σε ένα πολύ μικρό αριθμό (ίσως και ένα) και να γίνουν «κανονικές τράπεζες», δηλαδή με μετόχους και εποπτεία. Μάλιστα, η διαπίστωση πως τα μέλη των Συνεργατικών δεν έχουν περιορισμένη ευθύνη, αλλά απεριόριστη για τις ζημιές των ΣΠΕ, θα έπρεπε να τρομάζει, όπως τρομάζει και η σκέψη της Επιτροπής πως το κούρεμα θα ήταν η πιο φυσιολογική επιλογή και για τα ΣΠΕ. Η τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα Συνεργατικά, καλά κρυμμένη πίσω από την πενιχρή συλλογή στοιχείων, οδηγεί στο μοναδικό συμπέρασμα πως, και εκεί, πρέπει τα πράγματα να αλλάξουν ριζικά. Τα λάθη, ακόμα και τα εγκλήματα, στις τράπεζες δεν αποτελούν αντεπιχείρημα: Δεν αθωώνεις τον φονιά, διότι υπάρχει άλλος φονιάς χειρότερος, ούτε θεωρείς υγιή ένα ασθενή, διότι κάποιος άλλος απεβίωσε. Επιπλέον, το επιχείρημα των «κεκτημένων» είναι επίσης κουτσό. «Κεκτημένα» έχουν και τα τουρκικά άρματα στο πρέμιξ, αν θα πάμε με αυτή τη λογική. Αυτό που δεν λέγεται για τους πίθηκους του Στήβενσον, είναι πως πάντα υπήρχε ένας πίθηκος τρελός που αψηφούσε το ταμπού των άλλων και κάποια στιγμή το απαγορευμένο αντικείμενο έπαυε να είναι «απαγορευμένο». Το ερώτημα είναι κατά πόσον θα φανούμε πιο ανοικτόμυαλοι και ανοικτομάτες από τους πίθηκους του πειράματος. Επίσης, πρέπει να προχωρήσει το ΓεΣΥ και να εκπονηθεί δεσμευτικό ΜΔΠ. Και τα λεφτά από το γκάζι, μακριά από τον προϋπολογισμό. www.fortheisland.wordpress.com Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy OIK_02-DHKTHS_OIK_02 6/28/13 6:59 PM Page 2 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΡΘΡΟ / Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΧΝΙΩΤΗ Ανοικοδόμηση της Αμμοχώστου με σεβασμό και όραμα Η επιστροφή της Αμμοχώστου είναι ένα ζήτημα περίπλοκο και φορτισμένο, το οποίο μέσα στα χρόνια έχει γίνει αντικείμενο πολιτικών διαπραγματεύσεων, τακτικών διπλωματίας, προεκλογικών αντιπαραθέσεων και άλλων πολλών. Η πραγματικότητα είναι, όμως, μία: Εδώ και 40 χρόνια οι κάτοικοι της Αμμοχώστου στερούνται το δικαίωμα της επιστροφής στα σπίτια τους και η πόλη παραμένει ένας τόπος άδειος και σιωπηλός, παραδομένος στη φθορά που προκαλούν, φυσιολογικά, ο χρόνος και τα στοιχεία της φύσης. Η επιστροφή της Αμμοχώστου επανήλθε τις τελευταίες εβδομάδες στην ατζέντα των ψυχρών πολιτικών συζητήσεων, οι οποίες αγνοούν τη νοσταλγία και την ψυχολογική φόρτιση που προκαλούν σ’ αυτούς που ζουν με την ελπίδα να επιστρέψουν. Και όμως, αν αυτή η ελπίδα, η ευχή, η προσευχή, γινόταν σήμερα πραγματικότητα, πόσο εφικτή θα ήταν η δυνατότητα στον εκτοπισμένο Αμμοχωστιανό να μπει στο αυτοκίνητό του και να πάει να ζήσει στον τόπο που γεννήθηκε; Εδώ είναι που κλείνει ο κύκλος των πολιτικών και τη θέση τους παίρνουν οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί. Είναι προφανές πως θα υπάρχει δικαιολογημένη έντονη επιθυμία για επανεγκατάσταση, όμως αυτό δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να μας οδηγήσει σε βεβιασμένες κινήσεις. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως η πολύχρονη έλλειψη συντήρησης, ιδιαίτερα σε μια περιοχή που γειτνιάζει με τη θάλασσα, αναπόφευκτα θα έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα φθοράς που πρέπει να εκτι< < < < < < < μηθούν και να αντιμετωπιστούν. ΚρίΜε βάση το σχέδιο σιμες αποφάσεις πρέπει να ληφθούν επιστροφής, για τη δυνατότητα θα χρειαστούν συντήρησης και επιδιόρθωσης σε απέντε χρόνια και ντιπαραβολή με την τρία δισεκατομμύρια πιθανότητα κατεδάφισης και επανοικοευρώ για την δόμησης, στις οποίαποκατάσταση ες η συμμετοχή των κατοίκων θα πρέπει της λειτουργίας να αποτελεί αναπότης πόλης σε έναν σπαστο μέρος και να έχει ιδιαίτερη βαλογικό βαθμό ρύτητα. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως ο σχεδιασμός της αποκατάστασης δεν είναι απλή διαδικασία. Αφού καθοριστεί η γενική πολεοδομική πολιτική, θα πρέπει να οργανωθεί η επέμβαση στην πόλη με τρόπο που να μη δημιουργηθούν προβληματικές καταστάσεις. Η αποκατάσταση πρέπει να γίνει συντονισμένα και σε στάδια. Η πρώτη παρέμβαση, πέρα από τα θέματα που αφορούν ναρκοπέδια και άλλα παρόμοια, είναι η δημιουργία της βασικής υποδομής. Δεν είναι απαραίτητο να περιμένουμε την πλήρη αποκατάσταση όλων των δικτύων της πόλης πριν επέμβουμε στα ίδια τα κτήρια αλλά δεν μπορεί η πόλη να λειτουργήσει, αν δεν υπάρχουν τουλάχιστον οι βασικές υπηρεσίες (δρόμοι, ηλεκτρισμός, τηλέφωνα, νερό, αποχετεύσεις). Τα δημόσια κτήρια είναι απαραίτητα για τη λειτουργία της πόλης. Τα σχολεία, το δημαρχείο, η αστυνομία, η πυροσβεστική, το κτηματολόγιο και άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες πρέπει να οργανωθούν για να μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των κατοίκων. Η επιδιόρθωση των ιδιωτικών κτηρίων πρέπει να γίνει μέσα από καθαρούς κανόνες και την εφαρμογή συγκεκριμένης πολιτικής. Ο βαθμός συνεισφοράς του κράτους πρέπει να αποφασιστεί έγκαιρα ώστε να αποφευχθεί η σύγχυση και η αναστάτωση των πολιτών. Οι διαδικασίες προσφοροδότησης και ανάθεσης των εργασιών πρέπει να θεσμοθετηθούν με τρόπο που να μην κολλήσουν στις συνηθισμένες χρονοβόρες διαδικασίες αλλά να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις συνθήκες που θα υπάρχουν. Το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ), λαμβάνοντας υπόψη του όλα τα παραπάνω, πριν από μια δεκαετία, με δική του πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο, συνέβαλε αποφασιστικά στη δημιουργία του Συμβουλίου Ανοικοδόμησης και Επανεγκατάστασης, του οποίου ευθύνη είναι ακριβώς ο σχεδιασμός και προγραμματισμός της ανοικοδόμησης και επανεγκατάστασης και η ανάπτυξη μεθοδολογιών ταχείας ανταπόκρισης σε περίπτωση λύσης. Με βάση το σχέδιο επιστροφής του Συμβουλίου για την περίπτωση της Αμμοχώστου, θα χρειαστούν πέντε χρόνια και τρία δισεκατομμύρια ευρώ για την αποκατάσταση της λειτουργίας της πόλης σε έναν λογικό βαθμό, ενώ το Επιμελητήριο σε αυτή τη διαδικασία θα έχει συντονιστικό ρόλο. Το Επιμελητήριο διαθέτει την εμπειρία και την τεχνογνωσία για να αναλάβει ενεργό ρόλο στην οργάνωση της ανοικοδόμησης, προτείνοντας το πρόγραμμα και τις δομές που θα χρειαστούν και διατηρώντας τον έλεγχο και την παρακολούθηση των εργασιών. Παράλληλα, εάν αυτό του ζητηθεί από την Πολιτεία, το ΕΤΕΚ θα μπορούσε άμεσα με τις σημερινές συνθήκες να προχωρήσει σε προκαταρκτικές δραστηριότητες που να βοηθήσουν στη σωστή εκτίμηση της κατάστασης και να δώσουν πληροφορίες και δεδομένα που είναι απαραίτητα σε κάθε συζήτηση του θέματος. Ο σχεδιασμός για την Αμμόχωστο δεν θα πρέπει να στοχεύει, σε καμιά περίπτωση, να αρκεστεί στην πόλη που αφήσαμε πίσω μας το 1974, προσφέροντας μία πρόσκαιρη λύση στο θέμα της επανεγκατάστασης, διατηρώντας με κάθε θυσία σε θέματα ποιότητας μία γερασμένη πόλη με μικρό ορίζοντα ζωής. Το Επιμελητήριο πιστεύει ακράδαντα πως μπροστά μας ανοίγεται μία ευκαιρία για να επιστρέψουμε δημιουργώντας μία σύγχρονη πόλη, με σεβασμό στην ταυτότητά της και τις μνήμες των κατοίκων της, αλλά και με όραμα για την ποιοτική οργάνωση και αναδόμησή της με βάση τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης για μια πόλη στολίδι στον 21ο αιώνα. Ο κ. Στέλιος Αχνιώτης είναι πολιτικός μηχανικός, πρόεδρος του ΕΤΕΚ. Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΔΗΚΤΗΣ Ναι, αλλά... Το είπε και το εννοούσε η Αντρούλα πως θα πρέπει να αναβαθμιστούν οι μεταλυκειακές σπουδές στην Κύπρο, ιδίως εν όψει των νέων δεδομένων στην οικονομία, με το αέριο να υπόσχεται και την κρίση να κόβει. Σωστά τα λέει η Επίτροπος, αλλά την ίδια ώρα θα πρέπει να δούμε και ένα βήμα πίσω: Οι Τεχνικές Σχολές, οι οποίες κακώς θεωρούνται από πολλούς ως σχολεία για τους μαθητές που είναι ακαδημαϊκά αδύνατοι, θα πρέπει επιτέλους να αναβαθμιστούν για να μπορούν να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους. <<<<< Και το άλλο Άσε που όπως πάμε στην οικονομία, οι συ- γκολλητές του φυσικού αερίου θα έχουν πολύ καλύτερα εισοδήματα από τους λογιστές σε μερικά χρόνια... <<<<< Τι έγινε; Η Ερευνητική Επιτροπή αποφάσισε και έ- κρινε πως θα αλλάξει τους όρους εντολής της και θα εξετάσει μόνο τα ανώδυνα και μόνο τα εύκολα. Τελικά, οι κύριοι δικαστές που κατάντησαν να αποτελούν ανέκδοτο, άδειασαν τον εαυτό τους και διέλυσαν την αξιοπρέπειά τους, με την περίεργη ενδιάμεση απόφαση που έλαβαν. <<<<< Απορία Τελικά, οι δικαστές το έκαναν επίτηδες για να αποφύγουν τα δύσκολα ή μήπως δεν κατάλαβαν τι έκαναν; Αν ισχύει το πρώτο, διερωτάται κανείς τι ποιότητα έχει η δικαιοσύνη μας. Αν ισχύει το δεύτερο, διερωτάται κανείς τι ποιότητα έχει η δικαιοσύνη μας. Είναι κιόλας οι «καλύτεροί» μας αυτοί. <<<<< Τα είπε Πολύ καλά τα λέει ο Άριστος τις τελευταίες ημέρες για την Ερευνητική Επιτροπή και ο Δήκτης δεν έχει τίποτε να προσθέσει. Ο μοναδικός ίσως νεαρός του ΑΚΕΛ (στο μυαλό, όχι στην ηλικία) υπόσχεται πολλά κι εμάς μας αρέσει. <<<<< Πάει ΚΥΠΕ l Οι καλύτεροι που έχουμε… (No comment) καθιερωμένη του εβδομαδιαία συνέντευξη, έκανε την ντρίμπλα παραπάνω. Ουσιαστικά παραδέχτηκε πως οι καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων για τη Λαϊκή, οι οποίες υποχρέωσαν την Κεντρική να ρίχνει ELA στην τράπεζα, βοήθησαν τους «ενημερωμένους επενδυτές». Σημειώστε πως πίσω από την ερώτηση δεν ήταν απλώς «ενημερωμένοι επενδυτές», αλλά «γερμανικές τράπεζες» που είχαν λεφτά κλειδωμένα στη Λαϊκή, αλλά χάρη στον ELA πρόλαβαν να τα φύγουν. <<<<< Ήταν ένα από τα μαύρα άλογα της Δημό- σιας Υπηρεσίας και η μεταφορά του από την προηγούμενη κυβέρνηση στο Υπουργείο Υγείας, όπου ήταν αρμόδιος για τις αγορές εξοπλισμού και αναλωσίμων, ήταν μια εξαιρετική κίνηση. Για πρώτη φορά (πήγε να) μπει μια τάξη στα λεφτά που σπαταλούσε το Υγείας. Ο λόγος για τον Θεοδόση Τσιόλα, που πάει και επίσημα πλέον στο Υπουργικό. Τυχερό το Υπουργικό, δεν λέμε, αλλά και στο Υγείας πρέπει να βρουν κάποιο που να μπορεί (και να θέλει) να βάλει τάξη. Μα εγώ; Όταν βγήκε το σχετικό ντοκιμαντέρ, με το οποίο επιρρίπτεται ευθύνη και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ο Ντράγκι έσπευσε να σημειώσει πως μόνο αυτός μιλά εκ μέρους της ΕΚΤ, και να αδειάσει τον Πανίκο. Ο Μάριο είπε κάτι πολύ απλό: «Μα εγώ; Εγώ; Τι ήξερα εγώ;». Δεν μας παράτας ρε Μάριο κι εσύ που δεν ήξερες... <<<<< Χρεοκόπησε Μα τι γίνεται; του χρέους που υπόκειται στον κυπριακό νόμο, με νέο πενταετές. Πλην όμως αυτό το «εθελοντικά» δεν πείθει, αφού όλοι ξέρουν το παρασκήνιο. Έτσι, αναμένεται πως οι οίκοι θα μας βάλουν σε καθεστώς επιλεκτικής χρεοκοπίας. Κι όμως, η εξέλιξη είναι θετική, αφού με τη «χρεοκοπία» που έκανε, το Υπουργείο Οικονομικών ουσιαστικά «καθάρισε» με τις υποχρεώσεις αναχρηματοδότησης χρέους μέχρι και το τέλος του Μνημονίου. Επομένως, γλύτωσε τα προβλήματα μιας δυνητικής χρεοκοπίας, μέσα από μια έξυπνη... χρεοκοπία. Τι σου είναι τα λεφτά... νοι στην Καλιφόρνια, με πιο υποφερτό το Φοίνιξ της Αριζόνα όπου η πρόβλεψη για αυτό το Σαββατοκύριακο είναι μόνο 48 βαθμοί. Κάπου έχουν ξεφύγει τα πράματα... «Εθελοντικά» έγινε, όπως λένε, η μετατροπή <<<<< Quiz Ποιος μεγαλομέτοχος της Τράπεζας Κύπρου δεν έχει δικαίωμα να κατέχει τόσες πολλές μετοχές αλλά παίζει πελλόν για να ασκεί έλεγχο στην κατάσταση, ιδίως ως προς τις διοικητικές αποφάσεις που επίκεινται στην τράπεζα; Ο νόμος είναι σαφής. VICTORY ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ <<<<< Πρώτος ο Κασουλίδης Ενώ ο Χάρης Γεωργιάδης έδωσε το μα- χαίρι στα Υπουργεία και τους είπε να κόψουν 11% (!) των δαπανών τους, όλοι άρχισαν να γυρεύουν υπογλώσσιο, αφού άρχισε να λέγεται πως «οι περικοπές του Χάρη» θα χρειαστούν μείωση μισθών για να γίνουν. Πρώτος, όμως, πριν να αρχίσουν οι καβγάδες, πήρε το «λόγο» ο ΥΠΕΞ. Έκοψε τέσσερεις πρεσβείες (Σλοβενία, Κένυα, Ινδονησία και Τσεχία) και έδωσε το παράδειγμα. <<<<< Συνεντεύξεις Οι πολλές συνεντεύξεις και οι περιττές δη- λώσεις είναι πάντα κακή ιδέα. Έτσι, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, στη νέα <<<<< Τη θέλουν Πάντως, ξένοι επενδυτές ποντάρουν στην Τράπεζα Κύπρου και τριγυρίζουν στη νήσο των αγίων, αναζητώντας άδειες και ευκαιρίες για να μπουν μέσα. Αυτό το ξέρουν πολύ καλά στην Κεντρική, όπου καλούνται να αποφασίσουν αν θέλουν να σωθεί η τράπεζα. <<<<< Αγοράζουν Πήγαν για κούρεμα και φεύγουν με μαλλί. Ο λόγος για τους επενδυτές που αναζητούν απεγνωσμένα να εξαγοράσουν κουρεμένες καταθέσεις, για πολλούς και διάφορους λόγους που ποικίλουν ανάλογα με την περίσταση. Πάντως, το εντυπωσιακό είναι πως ακόμα συνεχίζεται το ενδιαφέρον, παρόλο που οι περισσότεροι περίμεναν να κοπάσει. <<<<< Και τώρα; Μεσογειακοί Αφότου δήλωσε (χωρίς να διαβάσει τον φά- Από τότε που ο Τσιταϊσβίλι σκόρα- ρε στο 90’ μετά από πάσα του Χάμπερ στο Αντώνης Παπαδόπουλος για να κάνει το 3-1 με την Τραμπζονσπόρ, ο αθλητισμός έγινε υποκατάστατο της πολιτικής και του πολέμου. Χάρηκε η Κύπρος τη νίκη, όχι γιατί η Ανό έκανε ένα θαύμα, αλλά γιατί μια ομάδα μας νίκησε μια τουρκική. Καλό το συναίσθημα, το οποίο επαναλήφθηκε αυτή την εβδομάδα στους Μεσογειακούς αγώνες, με τις μεγάλες νίκες Αρτυματά και Παναγή. Κάτι όμως δεν κολλάει. Θα ήταν λιγότερο σπουδαίες οι νίκες αν γίνονταν, ας πούμε, στην Ελλάδα; Ή μήπως απελευθερώθηκε ως διά μαγείας η Κερύνεια, επειδή πήραμε ένα χρυσό, έστω και μέσα στην Τουρκία; Το συναίσθημα όμορφο. Ίσως όμως να ήρθε ο καιρός να αρχίζουμε να «μην ξεχνάμε» λίγο διαφορετικά από ό,τι μάθαμε; Σε κάθε περίπτωση, ένα μεγάλο ευχαριστώ και respect για τις αθλήτριές μας. ANAΛΥΣΗ 54 βαθμούς κελσίου αναμένουν οι Αμερικά- κελο) πως όλα έγιναν καθαρά στη Uniastrum, τελικά ο άνευ αλκοτέστ εισαγγελέας αποφάσισε πως είχε ποινικό ζήτημα η υπόθεση. Για όλες τις άλλες υποθέσεις, ακόμα and I don’t know why. <<<<< Ζήτημα αρχής Ως θέμα αρχής το θέτουμε. Όταν κινείσαι να κάνεις «νέες δουλειές» ή όταν θέτεις απαιτήσεις για να σε βοηθήσουν, πρέπει πρώτα να αποπληρώνεις τον κόσμο που φέσωσες και τον διέλυσες απλώς για να κάνεις «τα δικά σου». Έτσι; [email protected] / Toυ DAVID BARBOZA / THE NEW YORK TIMES Η Κίνα θέλει να τιθασεύσει το σκιώδες τραπεζικό σύστημα Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα της Κίνας έρχεται στο προσκήνιο λόγω των κινήσεων της κυβέρνησης να το θέσει υπό έλεγχο, ώστε να αποτρέψει εκρυθμες καταστάσεις. Εξ ου και η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (η κεντρική τράπεζα της χώρας) προειδοποίησε τις τράπεζες ότι το φθηνό χρήμα και η κερδοσκοπία, η οποία το τροφοδοτούσε, πρέπει να παύσουν, ότι θα πρέπει να βελτιώσουν τους μηχανισμούς αξιολόγησης κινδύνων και διαχείρισης ρευστότητας. Επίσης, συνέστησε στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να πράξουν τα παραπάνω, αποφεύγοντας να φθάσουν στο άλλο άκρο. Ωστόσο, η αβεβαιότητα στην Κίνα και στα διεθνή οικονομικά κέντρα δεν αποφεύχθηκε. Την περασμένη εβδομάδα διαπιστώθηκε έλλειψη ρευστού στην αγορά, με αποτέλεσμα τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια να εκτιναχθούν, ενώ η επενδυτική κοινότητα δεν απέκρυψε τις ανησυχίες της για περαιτέρω επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας. Ούσα η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, η Κίνα έχει τεράστια επιρροή. Το χρηματοπιστωτικό και τραπεζικό της σύστημα, εντoύτοις, παραμένει αδιαφανές, τόσο για τους Κινέζους όσο και για τους ξένους. Η κυβέρνηση επιδιώκει να χαλιναγωγήσει τις τράπεζες, οι οποίες αναμειγνύονται στη συγκρότηση παρακινδυνευμένων χαρτοφυλακίων προϊόντων και τη συγκάλυψή τους, ώστε να μην εντοπισθούν από τις Αρχές. Ωστόσο, η ίδια βρίσκεται σε δίλημμα, εφόσον πρέπει να ελέγξει το πού διοχετεύονται τα τραπεζικά δάνεια και ταυτόχρονα να εξυγιάνει έναν κλάδο ολοένα και πιο εξαρτημένο από το κράτος. «Η κυβέρνηση γνωρίζει ότι ορισμένες τράπεζες δεν κινούνται με σύνεση», παρα- < < < < < < < Η κυβέρνηση φαίνεται πρόθυμη να αναδιοργανώσει την οικονομία της χώρας ακόμη και αν το τίμημα είναι χαμηλότερη ανάπτυξη AP 2 Η γυναίκα της φωτογραφίας εργάζεται σε εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας στην Ανατολική Κίνα. Οι επιπτώσεις της έλλειψης ρευστότητας, που χτύπησε την πιστωτική αγορά της Κίνας τον τελευταίο μήνα, κάνουν ήδη την εμφάνισή τους. Η Κίνα θα ωφεληθεί μακροπρόθεσμα από την ύπαρξη ενός ασφαλέστερου τραπεζικού τομέα, αλλά βραχυχρόνια το κόστος θα είναι επώδυνο για τις επιχειρήσεις. τηρεί ο Γιουκόν Χαουάνγκ, συνεργάτης του ιδρύματος Carnegie Endowment for International Peace στην Ουάσιγκτον. «Ορισμένες από τις τράπεζες αυτές δανείζονται φθηνά και διοχετεύουν τα χρήματα αυτά σε πυραμιδοειδή σχήματα. Σήμερα η κυβέρνηση διαμηνύει να παύσουν να το κά- νουν και να μην υπολογίζουν σε αυτήν για να τις σώσει». Οπως επισημαίνουν οι αναλυτές, ο νέος πρωθυπουργός Λι Κεκιάνγκ πιέζεται να αναδιοργανώσει την οικονομία, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται καλύτερα στις δυνάμεις της αγοράς. Στο στόχαστρό του έχει τεθεί η ραγδαία και δυνητικά επι- κίνδυνη αύξηση του λεγόμενου σκιώδους τραπεζικού ή παρατραπεζικού συστήματος. Οι τράπεζες δανείζονται σε χαμηλά διατραπεζικά επιτόκια, μετά δανείζουν σε επενδυτικές εταιρείες και μικρότερες τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους προχωρούν σε πιο επικίνδυνο δανεισμό. Αναλυτές φοβούνται μήπως ο τεράστιος όγκος επισφαλών δανείων και συγκεκαλυμμένων εκκρεμοτήτων, που αποκρύπτει το παρατραπεζικό σύστημα, μπορεί να διαλύσει τις τράπεζες με αλυσιδωτές αντιδράσεις. Πάντως, το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας, δεν αντιμετωπίζει συστημικό κίνδυνο και οι οικονομολόγοι θεωρούν πως δεν θα υπάρξει πλήγμα στην ανάπτυξη, την οποία φέρουν στο 7%. Εντούτοις, ύστερα από χρόνια αφειδούς διοχέτευσης πόρων από την κεντρική τράπεζα στην οικονομία, η μεταποίηση έχει αρχίσει να περιστέλλεται. Εάν η κυβέρνηση ασκήσει έντονες πιέσεις για να αναδιοργανώσει το τραπεζικό σύστημα, ίσως η ανάπτυξη υποχωρήσει κάτω από το 7%, επιδεινώνοντας το πρόβλημα των τραπεζών. Ωστόσο, οι αναλυτές εκτιμούν πως η νέα κινεζική ηγεσία είναι πρόθυμη να αποδεχθεί πιο χαμηλή ανάπτυξη προς όφελος των μεταρρυθμίσεων. OIK_03-oikonomia_OIK_07-oikonomia 6/28/13 7:00 PM Page 3 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 3 Το «ρωσικό μυστήριο» της Τρ. Κύπρου Πηγές εκτιμούν πως ρωσικά συμφέροντα ελέγχουν μέχρι και το 60% της νέας Τρ. Κύπρου, ενώ τα στοιχεία δείχνουν τουλάχιστον το 30% Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ Μέχρι και το 60% των μετοχών της «νέας Τράπεζας Κύπρου» ελέγχεται από Ρώσους, σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές. Την ίδια ώρα, όμως, πρέπει να σημειωθεί πως επικρατεί σχεδόν πλήρης σύγχυση στο όλο θέμα, ενδεικτικό του πόσο ελλιπή είναι τα διαθέσιμα στοιχεία, τόσο στην ίδια την τράπεζα όσο και στην Κεντρική Τράπεζα. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η «Κ» «εντοπίζει» το 30% που ανήκει σε Ρώσους, με βάση τις πιο συντηρητικές, πάντα, εκτιμήσεις. Η μεγαλύτερη αβεβαιότητα αφορά στους «Κύπριους» καταθέτες, κυρίως φυσικά πρόσωπα, οι οποίοι σύμφωνα με όλους τους υπολογισμούς, κατέχουν σχεδόν το 40% των νέων μετοχών της τράπεζας (δηλαδή έχουν υποστεί το μεγαλύτερο «κούρεμα», το οποίο ξεπερνά τα 4,5 δισ. ευρώ.). Είναι ξεκάθαρο προς όλους τους παρατηρητές, πως σε αυτούς περιλαμβάνεται και ένα σεβαστό ποσοστό που αφορά σε Ρώσους κάτοικους Κύπρου, οι οποίοι καταγράφονται ως «Κύπριοι», διότι διατηρούν μόνιμη κατοικία στο νησί. Αυτοί οι «Κύπριοι», αλλά και οι καταθέτες από «άλλες χώρες» σε πολλές περιπτώσεις είναι Ρώσοι, και μάλιστα με πολύ μεγάλες καταθέσεις. Έτσι, ακόμα κι όταν είναι λίγοι στον αριθμό (ιδίως στην τέως Λαϊκή), κατέχουν μεγάλο συγκριτικά ποσοστό της νέας Τράπεζας Κύπρου. Δικηγορικά γραφεία Σύμφωνα με τα στοιχεία που πρώτος έγραψε ο «Πολίτης»,, ανάμεσα στους δέκα μεγαλύτερους «κάτοχους» μετοχών, τα 7 είναι δικηγορικά και λογιστικά γραφεία, καθώς και εταιρείες παροχής υπηρεσιών, τα οποία δεν είναι μεν ιδιοκτήτες των μετοχών, αλλά τις ελέγχουν ως εμπιστευματοδόχοι ή άλλως πώς. Τα γραφεία είναι: Χρ. Βασιλειάδης (6%), Νεοκλέους (2,5%), Σκορδής και Παπαπέτρου (1,6%), Νίκος Αναστασιάδης (1,6%), Κ. Τσελεπής (1.5%), TotalServe (0,7%) και Χρ. Ιωακείμ (0,7%). Με βάση αυτά τα στοιχεία, καθίσταται προφανές πως περίπου το 14,5% των μετοχών της Τράπεζας Κύπρου ανήκει σε ρωσικά συμφέροντα, τα οποία εκπροσωπούνται από κυπριακές εταιρείες. Η εικόνα, όμως, δεν είναι ολοκληρωμένη με αυτή τη «λίστα» των δέκα μεγαλύτερων «μετόχων». Για να διακρίνει κανείς το τελικό ύψος των μετοχών που ανήκει σε Ρώσους, πρέπει να κοιτάξει πιο προσεκτικά τη διαμόρφωση του μετοχολογίου. Σύμφωνα με πηγές που έχουν ως βάση τους την Κεντρική Τράπεζα, οι «δεδηλωμένοι» Ρώσοι ελέγχουν το 9% της τράπε< < < < < < < Δημιουργούνται ερωτηματικά για τη σοφία του Eurogroup, που ήθελε να διώξει τους Ρώσους και τελικά τους παραχώρησε την τράπεζα ζας, με το 5% να αφορά σε επιχειρήσεις και το άλλο 3% να ελέγχεται άμεσα από Ρώσους πολίτες. Επιπλέον, θα πρέπει σε αυτό το 9% να προστεθεί και το 12% που ελέγχεται από τις εταιρείες brass plate, οι οποίες δεν έχουν ουσιαστική φυσική παρουσία στην Κύπρο (παρά μόνο τη «χάλκινη ταμπέλα» στον τοίχο) και οι οποίες είναι ως επί το πλείστον (όχι όμως αποκλειστικά) ρωσικές. Έτσι, διαφαίνεται πως τουλάχιστον ένα ποσοστό κοντά στο 20% (9% συν 12%) αφορά σε ρωσικά συμφέροντα. Σε αυτό το ποσοστό θα πρέπει κανείς να προσθέσει, όπως αναφέρεται πιο πάνω, και η παρουσία Ρώσων που καταγράφονται ως «Κύπριοι», τόσο φυσικά πρόσωπα όσο και εταιρείες. Η πιο συντηρητική εκτίμηση θέτει αυτό το ποσοστό στο 1/3 των «Κυπρίων» ή περίπου 13% των συνολικών μετοχών. Άλλες εκτιμήσεις θέτουν το ποσοστό πολύ υψηλότερα. Το μετοχολόγιο της Τράπεζας Κύπρου Καταθέτες (αριθμός) Ποσό (εκατ. €) Ποσοστό % 19.000 15.000 14.000 4,690 1,860 2,830 39% 16% 23% Brass plates (εταιρείες) 2.400 1,650 12% Ρώσοι Φυσικά πρόσωπα Νομικά πρόσωπα 1.900 1.200 720 1,050 430 628 9% 3% 5% Λοιποί (άλλες χώρες) 10.000 4,920 40% ΣΥΝΟΛΟ 34.000 12,320 100% Κύπριοι (κάτοικοι) Φυσικά πρόσωπα Νομικά πρόσωπα Στην τελική ευθεία για την εθελούσια στην Τρ. Κύπρου Την προσεχή Τρίτη το διοικητικό συμβού- λιο της Τράπεζας Κύπρου αναμένεται να λάβει τις αποφάσεις του για το σχέδιο εθελούσιας εξόδου που θα προτείνει στο προσωπικό. Τις τελευταίες ημέρες υπήρξαν εντατικές επαφές μεταξύ της διοίκησης και της ΕΤΥΚ, με τις διαφορές να επικεντρώνονται στην παροχή πρόσθετης αποζημίωσης (ως πέντε μισθοί) σε όσους αποχωρήσουν οικειοθελώς. Το ελάχιστο που ζητά η συντεχνία είναι η καταβολή του 100% των ποσών που έχουν συσσωρευτεί στο Ταμείο Πρόνοιας, δηλαδή οι δικαιούχοι να λάβουν το ποσό που δικαιούνταν πριν από το κούρεμα. Επίσης, εγκαλείται η Τράπεζα επειδή σχεδιάζει να προχωρήσει σε μεγαλύτερη περικοπή κόστους (50%) από αυτό που ζητεί η Τρόικα (35%) και μά- λιστα σε βάθος τριετίας. Αποκαλυπτική των όσων συζητούνται υπήρξε εγκύκλιος της ΕΤΥΚ, με την οποία καλείτο η διοίκηση της Τράπεζας Κύπρου, να προχωρήσει άμεσα στην κατάθεση του σχεδίου εθελούσιας αφυπηρέτησης του προσωπικού. Πηγές της διοίκησης σχολίασαν στην «Κ» ότι η ΕΤΥΚ έχει κάθε δικαίωμα να θέτει αιτήματα, αλλά οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν από την Τράπεζα, λαμβάνοντας υπόψη την πραγματικότητα. Το αίτημα που είναι δύσκολο να γίνει δεκτό δεν είναι άλλο από την καταβολή του Ταμείου Πρόνοιας, καθώς θα υπάρξει γενικότερη ρύθμιση, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας του bail in. Ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, στη συνέντευξή του στην «Κ» τονίζει ότι στόχος της κυβέρνησης εί- ναι οι απώλειες από τα Ταμεία Πρόνοιας να περιοριστούν στο 25%, αλλά το υπόλοιπο 75% δεν θα καταβληθεί άμεσα, μεταθέτοντας την καταβολή της αποζημίωσης στον χρόνο αφυπηρέτησης του δικαιούχου. «Επιδιώκουμε και πιστεύουμε ότι είναι εφικτό να γίνει, να διασφαλίσουμε ότι άμεσα σε μετρητά ο συνάδελφος της Τράπεζας Κύπρου να εισπράξει minimum το Ταμείο Πρόνοιας του πριν από το κούρεμα», τονίζεται στην εγκύκλιο της ΕΤΥΚ. «Οι συζητήσεις μας γίνονται με υπολογισμό του μισθού πριν από τη μείωσή τους, και επιδίωξή μας είναι στο τυχόν σχέδιο να περιληφθεί πρόνοια για το ταμείο υγείας, καθώς και την ασφάλεια ζωής», αναφέρεται σε άλλο σημείο. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗΣ Με αυτό τον υπολογισμό, μπορεί να «εντοπιστεί» ένα 30% των νέων μετοχών της Τράπεζας Κύπρου, που ανήκει σε ρωσικά συμφέροντα, την ώρα που η ίδια η Κεντρική Τράπεζα εκτιμά πως άλλες τόσες μετοχές είναι ρωσικές. Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσοι από τους «Κύπριους» είναι τελικά Ρώσοι, αλλά και πόσες από τις καταθέσεις από «λοιπές χώρες» είναι ρωσικών συμφερόντων (π.χ. εταιρείες γραμμένες σε φορολογικούς παραδείσους, στην Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο κ.α., αλλά με τελικούς ιδιοκτήτες Ρώσους). Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα, πάντως, τα Ταμεία Προνοίας ελέγχουν μεταξύ τους, περίπου το 10% της νέας τράπεζας, ενώ ένα άλλο 20% ανήκε σε λοιπούς θεσμικούς παίκτες όπως την «κακή Λαϊκή». Ωστόσο, την ώρα που μπορούν να εντοπιστούν με σχετική ευκολία ρωσικά συμφέροντα πίσω από το 30% των μετοχών της Τράπεζας Κύπρου, παραμένει η απορία γιατί οι καλύτερα ενημερωμένοι σχολιάζουν πως το τελικό ποσοστό των Ρώσων είναι τουλάχιστον διπλάσιο. Αυτό ενδεχομένως να ξεκαθαρίσει όταν πλέον θα ανακοινωθεί το τελικό μετοχολόγιο, κάτι που δεν γίνεται ακόμα, παρόλο που έχει ήδη διαμορφωθεί. Σε κάθε περίπτωση, το βασικό ζήτημα που είχε τεθεί στο τραπέζι από την πρώτη στιγμή της «εκ των έσω διάσωσης» της Τράπεζας Κύπρου, φαίνεται πλέον από τα στοιχεία πως ευσταθεί: Ενώ ο πολιτικός στόχος ήταν η εκδίωξη των ρωσικών συμφερόντων από το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, το αποτέλεσμα της απόφασης του Eurogroup ήταν ουσιαστικά, να μετατρέψει σε ιδιοκτήτες (μετόχους) της τράπεζας, τους καταθέτες που ήθελε να διώξει. Μάλιστα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που γίνονται, τα ρωσικά συμφέροντα θα είναι σε θέση να ασκήσουν έλεγχο στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο, ιδίως εάν οι Ρώσοι καταφέρουν να συνεργαστούν μεταξύ τους. OIK_04-oikonomia_OIK_06-oikonomia 6/28/13 7:29 PM Page 4 4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 «Πήραμε την απάντηση που θέλαμε» Ως 25% απώλειες από τα Ταμεία Προνοίας, ενώ προσβλέπει σε στρατηγικό επενδυτή για την Τρ. Κύπρου ο υπουργός Οικονομικών Συνέντευξη στους ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ και ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ Ταμεία Προνοίας Τη δέσμευση της κυβέρνησης στην υλοποίηση του Μνημονίου, αλλά και την εκτίμηση πως η πρώτη αξιολόγηση θα είναι θετική, τονίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης. Σημειώνει επίσης πως «συμφωνεί» με τη θέση του Eurogroup, που ήταν ομόφωνη και πως στην επιστολή Αναστασιάδη η κυβέρνηση έλαβε την «απάντηση που ήθελε», με την οποία τίθεται στο τραπέζι η ανάγκη στήριξης της Τρ. Κύπρου. Όσον αφορά στον προϋπολογισμό, σημειώνει πως είναι δύσκολη η προσπάθεια για μειώσεις, αλλά θα πρέπει τα δημόσια οικονομικά να αντικατοπτρίζουν την εικόνα της οικονομίας. Γι’ αυτό και το κρατικό μισθολόγιο θα πρέπει να μειωθεί. –Στις 17 Ιουλίου ξεκινάει η πρώτη αξιολόγηση του Μνημονίου. Σε ποια φάση βρίσκεται η προετοιμασία του Υπουργείου Οικονομικών; Θεωρώ ότι έχουμε οργανωθεί ως κρα- «Το κρατικό μισθολόγιο και το μέγεθος της δημόσιας υπηρεσίας, πρέπει να συρρικνωθούν» τική μηχανή, αλλά και σε πολιτικό επίπεδο αρκετά καλά. Μάλιστα, έχουμε αποσπάσει θετικά σχόλια για τη δομή και τη διαδικασία που έχουμε θεσπίσει σχετικά με την εφαρμογή, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της προόδου του Προγράμματος. Θεωρούμε ότι αυτή η οργανωτική προσπάθεια σε συνδυασμό με την ξεκάθαρη πολιτική δέσμευση της κυβέρνησης πως θα υλοποιήσει το πρόγραμμα χωρίς παρεκκλίσεις, χωρίς εκπτώσεις, χωρίς αιτήματα για επαναδιαπραγμάτευση θα φανούν και σε αυτή την πρώτη αξιολόγηση. Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι τις μεγάλες αποφάσεις τις έχουμε ήδη λάβει και τις έχουμε εφαρμόσει. Κάποια καθυστέρηση σε επιμέρους ζητήματα πιθανώς να προκύψει, αλλά θεωρώ πως δεν είναι εκτός φυσιολογικών πλαισίων. Η συνολική εικόνα θεωρώ πως θα είναι θετική και η δέσμευσή μας στην υλοποίηση δεν μπορεί να αμφισβητηθεί με βάση τη μέχρι σήμερα δράση μας. –Μέσα στις μνημονιακές υποχρεώσεις είναι και οι διαδικασίες στον τραπεζικό τομέα. Δεν υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα; Δεν είμαστε εκτός χρονοδιαγραμμάτων σε όσα πρέπει να γίνουν στις τράπεζες; Θεωρώ πως όχι. Ήδη κάναμε τα πιο σημαντικά και τα πολύ επώδυνα. Έχουμε υλοποιήσει μια διαδικασία bail in, τεράστιας έκτασης. –Δεν έχει ολοκληρωθεί, όμως, η διαδικασία του κουρέματος και η αξιολόγηση του ισολογισμού της Τράπεζας Κύπρου. Είναι, όμως, υπό εξέλιξη. Είναι γνωστό ότι από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών και από πλευράς κυβέρνησης έχει εγερθεί με διάφορους τρόπους ζήτημα επιτάχυνσης και ταχείας ολοκλήρωσης της διαδικασίας εξυγίανσης της Τράπεζας Κύπρου. Θα θυμάστε ότι ήταν και ένα από τα ζητήματα που δημιούργησαν και ένα θέμα στη σχέση μας με την Κεντρική Τράπεζα, η οποία είναι η εθνική αρχή εξυγίανσης και φέρει την ευθύνη εκτέλεσης της διαδικασίας. Υπήρξε κάποια καθυ- ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ < < < < < < < «Από τον προϋπολογισμό σε βάθος χρόνου θα προστατευτούν τα μέλη των Ταμείων Προνοίας με τις απώλειες τους να περιορίζονται στο 25 %», τονίζει ο υπουργός Οικονομικών μιλώντας στους συντάκτες της «Κ». «Ήδη δώσαμε» για τις Κυπριακές Αερογραμμές Ήδη πλήρωσε ο φορολογούμενος για το Ταμείο Προνοίας στις Κυπριακές Αερογραμμές, σχολιάζει ο υπουργός Οικονομικών. Τονίζει πως στόχος είναι να δημιουργηθεί μια προοπτική στην εταιρεία, έστω και μέσα από επώδυνες αποφάσεις. Τα όρια και οι επιλογές του κράτους, όμως, έχουν εξαντληθεί. –Ένα από αυτά τα σημαντικά είναι Κυπριακές Αερογραμμές. Πώς θα κινηθείτε; Οι Κυπριακές Αερογραμμές αποτελούν, δυστυχώς, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της οικονομικής κακοδιαχείρισης των τελευταίων ετών. Ουσιαστικά η εταιρεία αφέθηκε να οδηγηθεί σε ένα απόλυτο οικονομικό αδιέξοδο. –Η εν εξελίξει διαδικασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη κρατική ενίσχυση της εταιρείας δυσκολεύει την προσπάθεια; Ασφαλώς τη δυσκολεύει, όπως δυσκολεύει την κατάσταση και το γεγονός ότι το κράτος –ασχέτως των ενεργειών της Επιτροπής– δεν έχει την οικονομική στέρηση, αλλά θεωρώ ότι αν παραμείνουμε έστω και τώρα δεσμευμένοι στα χρονικά ορόσημα που έχουν καθοριστεί, τότε δεν θα είμαστε εκπρόθεσμοι. Για παράδειγμα η διαδικασία της αξιολόγησης του ισολογισμού θα μπορούσε να ξεκινήσει κάπως νωρίτερα, αλλά να θυμίσω ότι το αρχικό χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας μετατροπής των καταθέσεων σε μετοχές ήταν στις 90 ημέρες μετά την παράδοση του αποτελέσματος της αξιολόγησης. Έχουμε διορθώσει αυτή τη μακρά περίοδο και τώρα δεν θα ξεπερνά τις 15 ημέρες. Συνεπώς, ναι μεν υπήρξε καθυστέρηση, την οποία το Υπουργείο Οικονομικών την εντόπιζε, αλλά συνεργαστήκαμε με την Κεντρική Τράπεζα και το έχουμε αντιμετωπίσει, με την προϋπόθεση ότι αυτή τη φορά τα χρονοδιαγράμματα θα τηρηθούν. –Στην επιστολή του Προέδρου Αναστασιάδη τέθηκε το θέμα της ρευστότητας της Τράπεζας Κύπρου. Φαίνεται ότι το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται. Υπάρχει ο χρό- δυνατότητα να συνεχίζει να στηρίζει μια αεροπορική εταιρεία με τον ίδιο ρυθμό και τα ποσά που έχουν διατεθεί τα τελευταία χρόνια –και συνεχίζουν να διατίθενται– για την επιβίωση της εταιρείας. Στόχος μας είναι να εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο για να δημιουργήσουμε προοπτική. Τα πράγματα δεν είναι εύκολα, αλλά θα εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο. Υπάρχει επιτέλους η βούληση και στο πολιτικό επίπεδο και στο επίπεδο του νέου Διοικητικού Συμβουλίου να εφαρμόσει τις πολύ δύσκολες, αλλά πιο πολύ αναγκαίες, αποφάσεις που αναβάλλονταν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Το προσωπικό μειώνεται, ουσιαστικά, στο μισό, οι μισθοί και τα ωφελήματα όσων παραμείνουν θα μειωθούν, ο στόλος θα μειωθεί, το πτητικό πρόγραμμα θα τύχει εξορθολογισμού και ελπίζουμε πως μέσα από αυτή την επώδυνη διαδικασία αναδιάρθρωσης η εταιρεία θα καταστεί ελκυστική για επενδυτή ή επενδυτές από τον ιδιωτικό τομέα. Στόχος είναι η λειτουργία μιας αεροπορικής εταιρείας με έδρα την νος ώστε να περιμένουμε την αξιολόγηση του ισολογισμού πριν υπάρξει μια τελική λύση στο πρόβλημα της ρευστότητας; Δεν θα διαφωνούσα με τη θέση του Eurogroup –μια κοινή θέση και με τη δική μου σύμφωνη γνώμη– πως είναι πράγματι απαραίτητη και αυτονόητη προϋπόθεση η ταχεία ολοκλήρωση της διαδικασίας εξυγίανσης της Τράπεζας Κύπρου. Από τις αρχές Απριλίου ως Υπουργείο εγείρουμε το ζήτημα. Αυτό που πράγματι θέτουμε με κάθε τρόπο –και με τη γνωστή επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας– είναι το ζήτημα ενός δομικού προβλήματος στην Τράπεζα Κύπρου. Η Τράπεζα είναι μια καλά κεφαλαιοποιημένη τράπεζα, μια μεγάλη τράπεζα, με τη μεγαλύτερη πελατειακή βάση, με μεγάλη προοπτική. Πιστεύω στην Κύπρου. Πρέπει, όμως, να διευκολύνουμε την προσπάθεια της Τράπεζας με κάποιες κοινές αποφάσεις μαζί με την Τρόικα. Αποφάσεις οι οποίες θα ρυθμίσουν και θα περιορίσουν αυτό το που έχω χαρακτηρίσει ως ένα δομικό πρόβλημα. Κύπρο, με διαφορετικό καθεστώς, με διαφορετική ιδιοκτησία και πάνω από όλα με διαφορετική νοοτροπία. –Οι χαριστικές αποζημιώσεις αποτέλεσαν θέμα συζήτησης. Υπάρχει κάποια προοπτική από την κυβέρνηση να προσφέρει κάτι παραπάνω στο προσωπικό; Το κράτος προσέφερε και θα συνεχίσει να προσφέρει πάρα πολλά εκατομμύρια για τη λειτουργία της εταιρείας και για την κάλυψη των ζημιών που έχουν προκύψει από τη διαχρονική κακοδιαχείριση του Ταμείου Προνοίας των εργαζομένων στις ΚΑ. Μιλάμε για απώλειες εκατομμυρίων τις οποίες ο φορολογούμενος πολίτης –όταν μιλάμε για το κράτος να έχουμε υπόψη ότι τελικά αναφερόμαστε στο φορολογούμενο πολίτη– καλύπτει. Πρόκειται για σημαντική αποζημίωση των εργαζομένων που θα αποχωρήσουν. Δεν υπάρχει, όμως, περιθώριο, για επιπρόσθετη αποζημίωση πέρα και πάνω όσων προβλέπουν οι νομοθεσίες και οι συλλογικές συμβάσεις. Αυτό έχει ξεκαθαριστεί οριστικά. –Η απάντηση του προέδρου του Eurogroup στην επιστολή Αναστασιάδη είναι ότι η λύση για την Τράπεζα Κύπρου βρίσκεται στην πιστή εφαρμογή του Μνημονίου. Σε ελεύθερη μετάφραση μας λέει εφαρμόστε το Μνημόνιο και εμείς είμαστε εδώ για ό,τι χρειαστεί. Άλλωστε η διάσωση της Τράπεζας Κύπρου είναι μέρος του Μνημονίου. Σύμφωνοι. Ας προχωρήσουμε με αυτό τον τρόπο. Εμείς το πρόγραμμα θα το εφαρμόσουμε. Δεν εγείρεται κανένα ζήτημα σε αυτό το θέμα. Η κυβέρνηση θα αξιοποιήσει την εκπεφρασμένη διάθεση των εταίρων μας να συνεργαστούν μαζί μας για να αντιμετωπίσουμε πρακτικά προβλήματα και παρενέργειες. Αυτό επιδιώκαμε να πράξουμε, έστω και αν έχει προκληθεί μια αδικαιολόγητη, κατά την άποψή μου, δυσφορία σε κάποιους κύκλους. –Η απάντηση που έλαβε η κυβέρνηση ίσως να ήταν λίγο σκληρή; Πήραμε την απάντηση που θέλαμε. Ο στόχος ήταν ακριβώς η έγερση του ζητήματος και θεωρώ ότι έχουμε λάβει την απάντηση που επιζητούσαμε. Δηλαδή τη διάθεση και τη δέσμευσή τους να συνεργαστούν με τις κυπριακές αρχές, ώστε να εξετάσουμε και να αναζητήσουμε επιλογές που θα διευκολύνουν τη μεγάλη προσπάθεια για σταθεροποίηση του τραπεζικού μας συστήματος. Οφείλω να σας πω ότι αυτή η διαβούλευση βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. –Το ενδεχόμενο να εισέλθει ξένος επενδυτής στην Τράπεζα Κύπρου πώς το κρίνετε; Θα ήταν μια θετικότατη εξέλιξη. Βεβαίως, πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η Τράπεζα δεν βρίσκεται σε κρατικά χέρια και η προσέλκυση ενός επενδυτή δεν εξαρτάται από κυβερνητικές αποφάσεις. Ωστόσο, η Τράπεζα Κύπρου είναι και μια εθνική υπόθεση, γι’ αυτό το ενδιαφέρον μας θα εκδηλωθεί και προς την κατεύθυνση της διευκόλυνσης στην έλευση ενός πιθανού στρατηγικού επενδυτή, αν αυτή η προοπτική προκύψει. Θα είναι, όμως, πολύ πιο εύκολα τα πράγματα όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία εξυγίανσης, –Υπάρχει κάποια κατάληξη στη συζήτηση που γίνεται για τα Ταμεία Προνοίας μετά το κούρεμα; Αυτή η συζήτηση απασχολεί πολύ έντονα αρκετούς πολίτες… Το πλαίσιο έχει καθοριστεί και επεξηγηθεί. Η υλοποίησή του – και προφανώς, η ρύθμιση των λεπτομερειών της εφαρμογής του– θα μπορεί να ξεκινήσει όταν θα έχει ξεκαθαρίσει το ποσοστό του κουρέματος στην Τράπεζα Κύπρου. Το Σχέδιο έχει δύο σκέλη: Πρώτο, την αποζημίωση μέσω του Προγράμματος για τις απώλειες που έχουν υποστεί τα Ταμεία από τις καταθέσεις τους στη Λαϊκή Τράπεζα. Δεύτερο, στην επιπρόσθετη αποζημίωση σε ένα καθορισμένο ποσοστό, για το σύνολο των εργαζομένων, ανάλογα με τη μερίδα τους στο Ταμείο Προνοίας και την απώλεια που θα υποστεί ο καθένας ως άτομο. Αυτό το κομμάτι θα υλοποιείται με τη συνταξιοδότηση του κάθε εργαζομένου, σε βάθος χρόνου. Έτσι θα είναι δυνατή και η αντιμετώπιση της σχετικής πίεσης στον προϋπολογισμό. –Σε πόση απώλεια μεταφράζεται για τον καθένα από τα μέλη του Ταμείου; Η απώλεια του Ταμείου σε ένα στοιχείο ενεργητικού του Ταμείου δεν μεταφράζεται απαραίτητα και σε απώλειες του καθενός από τα μέλη ξεχωριστά. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους, αφού τα Ταμεία έχουν κι άλλα ενεργητικά, όχι μόνο καταθέσεις. Η δική μας θέση είναι πως μέσα από τον προϋπολογισμό και σε βάθος χρόνου, το κράτος θα παραχωρεί μια επιπρόσθετη αποζημίωση κατά την αφυπηρέτηση των μελών των Ταμείων. Το κράτος θα φροντίζει, μέσα από την αποζημίωση που θα προσφέρει, πως η απώλεια θα περιορίζεται σε όρια όχι μεγαλύτερα από το 25% για τον καθένα. Αυτή είναι η δική μας θέση. όταν η Τράπεζα θα επιχειρεί ένα νέο δυναμικό ξεκίνημα. –Αισθάνεστε ότι υπάρχει ενδιαφέρον; Αυτό που διαπιστώνω, γενικότερα, είναι ότι υπάρχει ένα σημαντικό εν δυνάμει επενδυτικό ενδιαφέρον για την Κύπρο, τόσο σε ευρύτερους τομείς όσο και ειδικότερα στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα. Στόχος μας πρέπει να είναι ότι αυτό το «εν δυνάμει» ενδιαφέρον να το μετουσιώσουμε σε τελικές αποφάσεις για επένδυση και συμμετοχή στην κυπριακή οικονομία. –Όλη αυτή η δημόσια συζήτηση για την Τράπεζα Κύπρου δεν κάνει κακό σε όλη αυτή την προσπάθεια που περιγράφετε; Πράγματι, στόχος μας πρέπει να είναι μέσα από ενέργειες να πάψει η Τράπεζα Κύπρου να αποτελεί ζήτημα δημοσίου ενδιαφέροντος και πιθανώς στην επόμενή μας συνάντηση και οι δικές σας ερωτήσεις να περιστρέφονται γύρω από άλλα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν την οικονομία. «Οι χειρότερες επιπτώσεις της κρίσης θα φανούν στο επόμενο διάστημα, όχι άμεσα. Στόχος του Υπουργείου είναι να είμαστε έτοιμοι για να αντιμετωπίσουμε τα χειρότερα που έρχονται, όχι αυτά που πέρασαν», σημειώνει ο υπουργός. ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Μακροπρόθεσμη διόρθωση, όχι έκτακτα μέτρα Δύσκολη θα είναι η μείωση του προϋπολογισμού κατά 11%, όπως προβλέπει στη σχετική του εγκύκλιο το Υπ. Οικονομικών, αλλά δεν υπάρχει άλλη επιλογή, σχολιάζει ο κ. Γεωργιάδης. Οι κρατικές δαπάνες θα αντικατοπτρίζουν την εικόνα της οικονομίας, δεν μπορούν να αγνοούν την πραγματικότητα. Για να καταστεί δυνατή η απαραίτητη μείωση, θα πρέπει να συρρικνωθεί η δημόσια υπηρεσία και το μισθολόγιο. –Ο προϋπολογισμός προβλέπει μεγάλες μειώσεις και οροφή ανά υπουργείο. Φαίνεται πως θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να πετύχουν τα υπουργεία αυτούς τους στόχους, ενώ η εικόνα που δημιουργείται για κάποιους είναι πως μάλλον θα χρειαστεί να μειωθεί και το μισθολόγιο για να μείνουμε εντός των στόχων. Πράγματι, θα είναι εξαιρετικά δύσκολος ο καταρτισμός του κρατικού προϋπολογισμού για την επόμενη χρονιά, αλλά εξαιρετικά δύσκολη είναι και η κατάσταση της οικονομίας, αποτύπωση της οποίας πρέπει να είναι και ο κρατικός προϋπολογισμός. Η εποχή όπου τα δημόσια οικονομικά ακολουθούσαν τη δική τους πορεία άσχετα με την εικόνα της υπόλοιπης οικονομίας, έχει παρέλθει αμετάκλητα. Δεν θα ξαναγίνει αυτό. Το φαινόμενο της συνεχιζόμενης αύξησης των κρατικών δαπανών την ώρα που μειώνονταν τα δημόσια έσοδα, συνέβαλε στον εκτροχιασμό της οικονομίας και δεν < < < < < < < Έχουμε υιοθετήσει δύσκολα μέτρα, τόσο δημοσιονομικά όσο και στις τράπεζες. Όλα αυτά καθιστούν το 2013 μια πολύ «ειδική» χρονιά πρόκειται να αποτελέσει χαρακτηριστικό των προϋπολογισμών της νέας κυβέρνησης. –Είναι όμως σαφές πως θα δυσκολευτούν οι άλλοι υπουργοί να τηρήσουν την οροφή, ενώ πολλοί «βλέπουν» στο βάθος και μειώσεις στο μισθολόγιο… Όχι επειδή το εισηγούμαι εγώ ως υπουργός ή επειδή το ζήτησε σαφώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά επειδή αυτό επιβάλλει η οικονομική πραγματικότητα, το πλαίσιο του προϋπολογισμού θα πρέπει να τηρηθεί. Οι δυσκολίες θα είναι μεγάλες, αλλά ακόμα μεγαλύτερες θα είναι οι δυσκολίες των συμπολιτών μας, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που συναποτελούν τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό πρέπει να το καταλάβουμε και δεν πρέπει να γίνει καμία προσπάθεια το κράτος να μείνει εκτός πραγματικότητας όπως παλαιότερα. –Να ερμηνεύσουμε την απάντησή σας ως ένδειξη πως δεν αποκλείεται μείωση του μισθολογίου; Αυτό που πρέπει να διασφαλίσουμε μέσα στην περίοδο του προγράμματος είναι πως, τόσο το μέγεθος της δημόσιας υπηρεσίας όσο και το μισθολόγιο, θα πρέπει να μειωθούν. Εφαρμόζουμε ήδη και θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε πολιτική μηδενικών προσλήψεων. Αυτό αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική διαρθρωτική αλλαγή που θα επηρεάσει θετικά σε βάθος χρόνου τα δημόσια οικονομικά. –Φοβάστε κάποια απόκλιση από τις εκτιμήσεις για έσοδα; Κάτι τέτοιο θα πρέπει να οδηγήσει σε νέα μέτρα. Στην εγκύκλιο του προϋπολογισμού ζητώ μείωση των δαπανών κατά 11%. Δεν έγινε ποτέ στο παρελθόν κάτι τέτοιο. Οι περικοπές αντιστοιχούν σε 760 εκατ. ευρώ, ίσο με τη συνολική δαπάνη ενάμισι υπουργείου. Με αυτό τον τρόπο, αντιμετωπίζουμε ήδη μια μείωση στα έσοδα ακόμα και μεγαλύτερη από εκείνη στις επίσημες εκτιμήσεις που έγιναν πριν από τον Μάρτιο. –Όσον αφορά στην εκτίμηση για το βάθος της ύφεσης; Φοβάστε πως μπορεί να πάμε κάτω από το 8,7% κι έτσι να χαθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι; Προς το παρόν, η οικονομία δείχνει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα από ό,τι νομίζαμε. Μέχρι σήμερα, και για διάφορους λόγους, η πορεία των δημοσίων οικονομικών είναι καλύτερη από ό,τι πέρσι την ίδια περίοδο, κι αυτό δημιουργεί ένα μαξιλαράκι για τους επό- μενους μήνες. Πάντως, κρίσιμης σημασίας τομείς, όπως ο τουρισμός και οι υπηρεσίες λογιστών, φαίνεται πως αντέχουν καλύτερα από ό,τι περιμέναμε, ενώ στη ναυτιλία η εικόνα είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντική. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε πως οι χειρότερες επιπτώσεις της κρίσης θα φανούν στο επόμενο διάστημα, όχι άμεσα. Στόχος του Υπουργείου είναι να είμαστε έτοιμοι για να αντιμετωπίσουμε τα χειρότερα που έρχονται, όχι αυτά που πέρασαν. Αυτό είναι το χρέος μας προς τους πολίτες. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για να μην είχαν υποφέρει στο παρελθόν, αλλά μπορούμε να δούμε πώς θα φροντίσουμε για να υποφέρουν όσο το δυνατόν λιγότερο στο μέλλον. –Θα χρειαστούν νέα έκτακτα μέτρα μέσα στο έτος; Δεν πιστεύω στην προσέγγιση των έκτακτων μέτρων διόρθωσης μέσα στο έτος ούτε θεωρώ πως το 2013 είναι η βασική ανησυχία. Εξάλλου, φέτος, έχουμε ήδη διανύσει τη μισή χρονιά, με ένα προϋπολογισμό που δεν ήταν δικός μας. Έχουμε υιοθετήσει δύσκολα μέτρα, τόσο δημοσιονομικά όσο και στις τράπεζες. Όλα αυτά καθιστούν το 2013 μια πολύ «ειδική» χρονιά. Περισσότερο με απασχολεί η εξυγίανση και ο εξορθολογισμός των δημοσίων οικονομικών για τα επόμενα χρόνια, όχι για τους επόμενους μήνες. Γι’ αυτό κι έχουμε καταρτίσει δεσμευτικό Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο στο προϋπολογισμό. OIK_05-oikonomia_OIK_07-oikonomia 6/28/13 7:30 PM Page 5 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Υποχωρεί ο πληθωρισμός Πρώτες ενδείξεις πως η εσωτερική υποτίμηση έχει αρχίσει να εκδηλώνεται στην κυπριακή οικονομία Όπως ήταν αναμενόμενο, ο πληθωρισμός στην Κύπρο κινείται κοντά στις προβλέψεις του Μνημονίου, που τον θέτουν κοντά στο 1% για το 2013. Την ίδια ώρα, όμως, βγαίνουν στην επιφάνεια και οι πρώτες ενδείξεις πως η Κύπρος μπαίνει σε φάση εσωτερικής υποτίμησης, με την οποία οι τιμές στην εγχώρια παραγωγή μειώνονται, τονώνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας. Αυτός είναι και ένας από τους βασικούς στόχους του Μνημονίου –που επιδιώχθηκε ανεπιτυχώς στην Ελλάδα– μέσα από τη συμπίεση των τιμών. Η μείωση των τιμών στα εγχώρια προϊόντα, ουσιαστικά τα καθιστά πιο ανταγωνιστικά σε σχέση με τις εισαγωγές, ενισχύοντας όσο αυτό είναι δυνατόν, την οικονομία εν μέσω ύφεσης. Όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία που εξέδωσε η Στατιστική Υπηρεσία, ο Απρίλιος και ο Μάιος ήδη καταγράφουν σημαντική αποκλιμάκωση στον γενικό Δείκτη Τιμών Καταναλωτή σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, γεγονός που καταδεικνύει πως η αποκλιμάκωση στις τιμές έχει ήδη αρχίσει. Εξέλιξη Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για Απρίλιο και Μάιο (2005=100) 122 120,49 120,05 Μάιος Ιουνιος 118 116,46 114 112 119,66 117,04 116 112,76 112,67 110,89 110,07 110 2009 2010 2011 2012 2013 Δείκτης τιμών σε εγχώρια παραγωγή (%, αύξηση Μάιος 2013 - Μάιος 2012) 9 8,9 Αρνητικός πληθωρισμός 2012 2013 8 7 6 < < < < < < < 5 Η εγχώρια παραγωγή καταγράφει μείωση των τιμών, ακυρώνοντας και ένα βασικό επιχείρημα για επιστροφή στη λίρα 4 Από τα στοιχεία, πάντως, απουσιάζει το κρίσιμης σημασίας στοιχείο που αφορά στο ύψος των μισθών, οι οποίοι θα πρέπει να μειωθούν για να γίνει δυνατή η υποτίμηση. Σημειώνεται, πάντως, πως όλοι πο πολιτικοί χώροι και όλες οι προτάσεις για αντιμετώπιση της κρίσης, προσβλέπουν σε μείωση των μισθών, ως μέρος της διόρθωσης που χρειάζεται η οικονομία για να καταστεί πιο παραγωγική και πιο ανταγωνιστική, στο πλαίσιο της εξόδου από την κρίση. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν, τόσο το ίδιο το μνημόνιο όσο και η πρόταση του ΑΚΕΛ για έξοδο από το ευρώ. Στη μελέτη του κόμματος γίνεται σαφής αναφορά στο γεγονός ότι μέρος του οφέλους που θα προκύψει για την οικονομία στο σύνολό της, θα είναι και η διάβρωση των μισθών εξαιτίας της υποτίμησης της λίρας. Πέρα από το ύψος των μισθών, οι οποίοι δείχνουν να μειώνονται από επί μέρους στοιχεία και από τη συνεχιζόμενη αύξηση της ανεργίας, επιπλέον στοιχεία δείχνουν πως η οικονομία 119,69 120 3 3 1,8 2 1,6 1 0,7 0,3 1,7 1,1 0,7 0 -1 -2 -3 -1,3 -2,2 -4 -5 -4,1 Κυπριακά γεωργικά Κυπριακά βιομηχανικά Ενοίκια έχει ήδη αρχίσει να προσαρμόζεται στις οικονομικές συνθήκες. Παρά το γεγονός ότι αυτά τα στοιχεία μεταφράζονται σε αυξημένες πιέσεις στα εισοδήματα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, μπορούν να κριθούν ως «θετικά» για την οικονομία στο σύνολό της, αφού η προσαρμογή στις νέες συνθήκες αποτελεί σημαντική εξέλιξη για αντιμετώπιση της οικονομικής συγκυρίας. Η εγχώρια παραγωγή τευθύνουν» και άλλες τιμές στην εγχώρια αγορά. Την ίδια ώρα, και τα κόστη στην εκπαίδευση καταγράφουν μικρότερη αύξηση από τα τελευταία χρόνια, με 0,7%. Πρέπει να αναμένεται πως ο Δείκτης για την εκπαίδευση θα συνεχίσει να μειώνεται, καθώς όλες οι ενδείξεις κάνουν λόγο για μειωμένες τιμές από τον Σεπτέμβριο και μετά. Όσον αφορά στην υγεία, όπου η αύξηση των τιμών ήταν ραγδαία τα τελευταία χρόνια, για πρώτη φορά καταγράφεται μείωση τιμών κατά 1,3%, γεγονός που επίσης καταδεικνύει προσαρμογή των τιμών στα νέα δεδομένα και στη μειωμένη ζήτηση. Η εστίαση και φιλοξενία, πάντως, καταγράφουν αύξηση τιμών, έστω κι αν αυτή είναι μειωμένη, με τον Δείκτη να δείχνει αύξηση κατά 0,7%. Ο Δείκτης φαίνεται πως θα αυξηθεί μέσα στους καλοκαιρινούς μήνες σε σχέση με τον Μάιο, αλλά δεν πρέπει να αποκλείεται ο αποπληθωρισμός στα εποχιακά διορθωμένα στοιχεία. Σημαντικό είναι το στοιχείο ότι ενώ αποκλιμακώνεται ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή, αυτός παραμένει ακόμα θετικός. Σύμφωνα με τα στοιχεία, δεν σημειώνεται ακόμα αποπλη- Εκπαίδευση Υγεία Εστίαση θωρισμός. Ωστόσο, στον συνολικό Δείκτη, περιλαμβάνονται και κατηγορίες όπως τα πετρελαιοειδή που καταγράφουν ακόμα σημαντική αύξηση της τάξης του 4,4%, αλλά και κατηγορίες όπως τα είδη καπνού και αλκοόλ όπου η αύξηση συνεχίζεται, με 9,48% τον Μάιο. Σε άλλες επί μέρους ενδεικτικές κατηγορίες, όμως, καταγράφεται αρνητικός πληθωρισμός, γεγονός που αποτελεί ισχυρή ένδειξη πως οι τιμές προσαρμόζονται. Συγκεκριμένα, η εγχώρια παραγωγή έχει αρχίσει να σημειώνει αποπληθωρισμό για δεύτερο συνεχόμενο μήνα τον Μάιο. Μεγάλες είναι οι μειώσεις, τόσο στα ενοίκια (-4,1%) όσο και στα εγχώρια γεωργικά προϊόντα (-2,2%), δύο κατηγορίες που παραδοσιακά «κα- Τα στοιχεία δεν οδηγούν σε τελεσίδικα συμπεράσματα, αλλά αποτελούν την πρώτη ισχυρή ένδειξη πως η οικονομία έχει αρχίσει την εσωτερική υποτίμηση. Όσον αφορά στον γενικό δείκτη του πληθωρισμού, η Στατιστική Υπηρεσία καταγράφει αποπληθωρισμό κατά 0,7%. Αυτό στο στοιχείο δείχνει πως η πορεία του πληθωρισμού που άρχισε τον Μάρτιο, όταν ο πληθωρισμός ήταν 1,3% και τον Απρίλη, όταν ήταν 0,1%, πλέον η Κύπρος μπαίνει σε καθαρά αρνητικούς δείκτες πληθωρισμού. Ένα άλλο στοιχείο που αξίζει να σημειωθεί, είναι πως σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη, ο δείκτης του πληθωρισμού άρχισε ξανά να αποκλίνει προς τα κάτω. Ενώ τον Μάρτιο η Ευρωζώνη κατέγραφε πληθωρισμό κατά 1,7%, η Eurostat κατέγραφε πληθωρισμό 1,3% στην Κύπρο. Τον Απρίλιο, η ψαλίδα άνοιξε, αφού η Κύπρος περιορίστηκε στο 0,1% έναντι του 1,2% στην υπόλοιπη Ευρωζώνη. Το πιο σημαντικό στοιχείο, πάντως, παραμένει το γεγονός ότι η εγχώρια παραγωγή συνεχίζει να μειώνει τις τιμές της, κάτι που μεταφράζεται σε ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Εξαιρετικά σημαντική θα είναι η παρακολούθηση των τιμών μέσα στο επόμενο δίμηνο, κάτι που θα δείξει κατά πόσο η τάση που ήδη διαφαίνεται, θα συνεχιστεί ή αν πρόκειται για παρένθεση. Πάντως, όλες οι ενδείξεις δείχνουν πως ο μειωμένος δείκτης πληθωρισμού, όπως προβλέπεται από το Υπουργείο Οικονομικών και την Τρόικα, θα επαληθευτεί. l 5 Υποτίμηση, καλύτερη από λίρα Σημαντικό στοιχείο στην όλη εικόνα, είναι πως η εσωτερική υποτίμηση, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που συνεπάγεται, αποτελεί άμεσο στόχο των όποιων λύσεων προτάσσονται για αντιμετώπιση της κρίσης. Στην περίπτωση του Μνημονίου, η εσωτερική υποτίμηση μέσα από αποπληθωριστικές τάσεις, θα διαβρώσει μισθούς και ενεργητικά μεν, αλλά θα επιτύχει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, με στόχο να ενισχυθούν οι εξαγωγές και να δοθεί μια τόνωση στην οικονομία. Αυτός ήταν και βασικός στόχος στο Μνημόνιο της Ελλάδας, ο οποίος ωστόσο δεν έγινε κατορθωτός, με τις πρώτες ενδείξεις εσωτερικής υποτίμησης να γίνονται ορατές μόλις πρόσφατα, σχεδόν 3 χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης. Στην περίπτωση της εξόδου από το ευρώ, και πάλι η πρόταση προβλέπει ανταγωνιστική υποτίμηση, με μαζικές μειώσεις σε μισθούς και ενεργητικά, αλλά αυτή τη φορά μέσα από τον πληθωρισμό της νέας λίρας, ο οποίος μάλιστα θα είναι δύσκολο να ελεγχθεί χωρίς βοήθεια από το εξωτερικό. Αυτό είναι και το μεγάλο κενό της πρότασης: Η έξοδος από το ευρώ, με στόχο την υποτίμηση αλλά και την απαλλαγή μας από την Τρόικα, θα χρειαστεί τη βοήθεια της Τρόικας για να αποφευχθεί μια υποτίμηση τόσο μεγάλη που θα διαλύσει την όποια ελπίδα ανάκαμψης. Επομένως, ως πρόταση για απαλλαγή από την Τρόικα, πάσχει στο γεγονός ότι για να πετύχει, θα πρέπει να μας στηρίξει η…Τρόικα. Επιπλέον, η ανταγωνιστική υποτίμηση μέσα από τον πληθωρισμό της λίρας, θα έχει ένα δεύτερο συνεπακόλουθο: Η υποτίμηση της λίρας θα αυξήσει δραματικά το κόστος των εισαγωγών, τόσο σε ονομαστικές όσο και σε πραγματικές τιμές. Από τη στιγμή που η Κύπρος εισάγει, όχι μόνο καταναλωτικά αγαθά αλλά και πόρους παραγωγής (ενδιάμεσα αγαθά, καύσιμα, πρώτες ύλες και άλλα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή), τότε η υποτίμηση της λίρας θα διαχύσει αυτή την αύξηση των τιμών και στα εγχώρια προϊόντα. Έτσι, ενώ θα γίνει αισθητός ο ανθρώπινος πόνος της υποτίμησης, δεν θα μπορεί η Κύπρος να πετύχει την αύξηση της ανταγωνιστικότητας που αναζητεί. Στην προκειμένη περίπτωση, πάντως, εάν επαληθευτούν οι τάσεις της εσωτερικής υποτίμησης, τότε θα έχουμε μια ισχυρή ένδειξη πως η οικονομία προσαρμόζεται ραγδαία στις νέες συνθήκες. Αυτό, με τη σειρά του, επιτρέπει να ελπίζει κανείς σε μια κρίση σχήματος «v», έστω και βαθιά, η οποία θα μεταφραστεί σε πολύ μεγάλη ύφεση μεν αλλά σε ταχεία ανάκαμψη. Για να γίνει κάτι τέτοιο, όμως, πρέπει να συντρέχει και η σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος, που είναι εξωγενής παράγοντας σε σχέση με την υποτίμηση. ΕPA Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η φιλοσοφία του συστήματος είναι ότι δημόσιοι πόροι για τη διάσωση των τραπεζών θα χρησιμοποιούνται μόνο στην εσχάτη των περιπτώσεων και αφού έχει χρησιμοποιηθεί το εργαλείο του «bail in», ώστε να καλυφθεί τουλάχιστον το 8% όλων των επισφαλειών της εκάστοτε χρεοκοπημένης τράπεζας. Πώς η κυπριακή εξαίρεση έγινε ευρωπαϊκός κανόνας Του ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ Ένα νέο ενιαίο καθεστώς εκκαθάρισης των τραπεζικών ιδρυμάτων απέκτησε η Ευρώπη μετά τη συμφωνία στο Συμβούλιο Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε. (ECOFIN). Οπως ήταν αναμενόμενο, οι καταθέσεις έως 100.000 ευρώ ανά πιστωτικό ίδρυμα θα είναι πλήρως εξασφαλισμένες σε κάθε περίπτωση τραπεζικής χρεοκοπίας. Πέραν αυτού του σημείου όμως, το «κυπριακό μοντέλο» θα εφαρμόζεται πλέον παντού, αν και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί αποφεύγουν μια τέτοια σύνδεση. Πηγές της Φρανκφούρτης εξήγησαν στην «Κ» ότι μέχρι σήμερα η ΕΚΤ βασιζόταν στα στοιχεία που της έδιναν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες και δεν είχε για παράδειγμα πλήρη εικόνα για το τι συνέβαινε στη Λαϊκή της Κύπρου, οι ανασφάλιστες καταθέσεις της οποίας τελικά εξαϋλώθηκαν. Ανάλογες καταστάσεις, διαβεβαιώνουν, δεν θα ανακύψουν στο μέλλον, όταν θα είναι σε λειτουργία ο ενιαίος μηχανισμός εποπτείας. Τέλος, τόσο το μέγεθος του τραπεζικού τομέα της Κύπρου σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας, όσο και η διάρθρωση του χαρτοφυλακίου τους, αποτελούν την εξαίρεση και όχι τον κανόνα στην Ευρώπη. Με άλλα λόγια, η απομείωση έστω και ανασφάλιστων καταθέσεων θα αποτελεί από το 2018 οριακό σενάριο. Οι τραπεζικές αναδιαρθρώσεις θα γίνονται κυρίως με «ίδια μέσα» (bail in) των τραπεζικών ιδρυμάτων. Μολονότι οι λεπτομέρειες του νομικού πλαισίου θα διασαφηνιστούν σε διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν το αμέσως προσεχές διάστημα με την Ευρωβουλή, η λογική του συστήματος θα είναι ότι πρώτα θα διαγράφονται τα κεφάλαια των μετόχων των τραπεζών και στη συνέχεια των ομολογιούχων και πιστωτών. Εφόσον, οι πόροι αυτοί δεν επαρκούν, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της Κύ- πρου, τότε θα απομειώνονται οι ανασφάλιστες καταθέσεις, δηλαδή οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ. Και στην παραπάνω -ακραία- περίπτωση, πάντως, θα γίνεται ιεράρχηση. Ειδικότερα, πρώτα θα «κουρεύονται» οι καταθέσεις νομικών προσώπων και μεγάλων εταιρειών. Ως εκ τούτου, θα δίνεται προτεραιότητα στην προστασία των ανασφάλιστων καταθέσεων φυσικών προσώπων, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και υποχρεώσεων έναντι της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Εκτός από τις ασφαλισμένες καταθέσεις, εξαιρούνται επίσης από το «bail in» και οι υποχρεώσεις της χρεοκοπημένης τράπεζας έναντι των εργαζομένων της (μισθοί άνευ μπόνους, ασφαλιστικές υποχρεώσεις), οι καλυμμένοι ομολογιακοί τίτλοι, αλλά και τα διατραπεζικά δάνεια με περίοδο ωρίμανσης μικρότερη των επτά ημερών από την ημέρα της χρεοκοπίας. Το νέο αυτό νομικό πλαίσιο θα ισχύει για όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες το αργότερο από το 2018 κι έπειτα, εφόσον βεβαίως δεν προκύψουν απρόοπτα στη νομοθετική διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του έτους. Η φιλοσοφία του συστήματος είναι ότι δημόσιοι πόροι για τη διάσωση των τραπεζών θα χρησιμοποιούνται μόνο στην εσχάτη των περιπτώσεων και αφού έχει χρησιμοποιηθεί το εργαλείο του «bail in», ώστε να καλυφθεί τουλάχιστον το 8% όλων των επισφαλειών της εκάστοτε χρεοκοπημένης τράπεζας. Από εκεί και πέρα, τα κράτη-μέλη θα έχουν την υπό όρους ευελιξία να χρησιμοποιήσουν χρήματα από το εθνικό τους Ταμείο Εγγυοδοσίας των Ασφαλισμένων Καταθέσεων και το Ταμείο Εκκαθάρισης των Τραπεζών, για να βοηθήσουν τις τράπεζες, ώστε να αποφευχθεί η συστημική επιμόλυνση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η δημόσια συμβολή ωστόσο θα περιορίζεται στο 5% κατ’ ανώτατο όριο των συνολικών υποχρεώσεων της τράπεζας. OIK_06-oikonomia_OIK_06-oikonomia 6/28/13 7:29 PM Page 6 6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κύπρος θα έπρεπε να ήταν πάντα εξωστρεφής O εκτελεστικός πρόεδρος της φαρμακοβιομηχανίας Medochemie, Ανδρέας Πίττας, μιλάει στην «Κ» Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ «Θα πρέπει να γίνουν αμέσως τολμηρές κινήσεις στην οικονομία, με πρώτες την ελάττωση των επιτοκίων, τη διευκόλυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων σε ρευστότητα και την παροχή προγραμμάτων κινήτρων», σημειώνει ο εκτελεστικός πρόεδρος της φαρμακοβιομηχανίας Medochemie, Ανδρέας Πίττας, προκειμένου να ανάψουν και πάλι οι μηχανές της κυπριακής οικονομίας. «Ένα καινούργιο αναπτυξιακό μοντέλο για την Κύπρο μπορεί να εδραιωθεί σταδιακά με ταυτόχρονη, έστω και μερική, ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας», τονίζει και σημειώνει ότι «η Κύπρος θα έπρεπε να ήταν πάντα εξωστρεφής και καινοτόμα απλούστατα λόγω μεγέθους αγοράς». Χαρακτηρίζει ιδιαίτερα δύσκολες τις τρέχουσες συνθήκες και αποκαλύπτει ότι έχει ζητηθεί από την κυβέρνηση να αναπτύξει μια έντονη επικοινωνιακή πολιτική για να ανατρέψει την αρνητική εικόνα που έχει δημιουργηθεί σε βάρος της Κύπρου. «Έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τις διαδόσεις που έχουν προκύψει από την απόφαση του Eurogroup, ότι δηλαδή η Κυπριακή οικονομία «πνέει τα λοίσθια» και φυσικά μαζί της πολλές κυπριακές επιχειρήσεις», εξηγεί. «Η κατάσταση στην πραγματική οικονομία παραμένει τρομερά δύσκολη. Φοβάμαι ότι χωρίς ζωντανό τραπεζικό τομέα δεν μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα», αναφέρει. Τέλος, ασκεί κριτική στις πρακτικές που ακολούθησε ο τραπεζικός τομέας, ιδίως στα < < < < < < < Φοβάμαι ότι χωρίς ζωντανό τραπεζικό τομέα δεν μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα Ο ιδρυτής της Medochemie ζητεί τολμηρές κινήσεις για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας. επιτόκια, που είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία πολλών προβλημάτων στις παραγωγικές δομές της χώρας. –Καταρχάς πόσο δύσκολο είναι για μια εξαγωγική εταιρεία να δραστηριοποιείται σε ένα περιβάλλον περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων; Πέρα από τις σοβαρές δυσκολίες που προκύπτουν από τους περιορισμούς ως εξαγωγική εταιρεία έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τις διαδόσεις που έχουν προκύψει από την απόφαση του Eurogroup, ότι δηλαδή η κυπριακή οικονομία «πνέει τα λοίσθια» και φυσικά μαζί της πολλές κυπριακές επιχειρήσεις. Ιδιαίτερη απήχηση έχουν αυτές οι διαδόσεις στη Ρωσία και σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης (π.χ. Τσεχία, Σλοβακία κ.λπ.). Το γεγονός αυτό το έχουν εκμεταλλευτεί ισχυροί ανταγωνιστές μας και φυσικά εις βάρος μας. Έχει ζητηθεί από την κυβέρνηση να αναπτύξει μια έντονη επικοινωνιακή πολιτική για να ανατρέψουμε την αρνητική εικόνα που έχει δημιουργηθεί σε βάρος της χώρας μας. Το θεωρώ πολύ σημαντικό. –Έχετε επισημάνει στο παρελθόν ότι η Κύπρος είχε πάψει προ πολλού να είναι ανταγωνιστική. Οι αποφάσεις του Eurogroup άνοιξαν με ένταση τη συζήτηση για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της Κύπρου. Μπορεί, όμως, να υπάρξει σοβαρή συζήτηση επί του θέματος, αν δεν αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας; Όντως η Κύπρος κατέρχεται σταθερά τη σκάλα της ανταγωνιστικότητας κυρίως για το υψηλό εργατικό κόστος, τα υψηλά επιτόκια, το υψηλό κόστος ενέργειας, τη μικρή εσωτερική αγορά, τα απαρχαιωμένα εργατικά θέσμια, τη σχεδόν παντελή έλλειψη έρευνας και καινοτομίας και για μερικά άλλα μικρότερης εμβέλειας. Θα πρέπει να γίνουν αμέσως τολμηρές τομές με πρώτη την ελάττωση των επιτοκίων, πρόσβαση σε ρευστότητα και προτάσεις κινήτρων προς τις επιχειρήσεις για να ξεκινήσει η ανάπτυξη. Ένα καινούργιο αναπτυξιακό μοντέλο για την Κύπρο μπορεί να εδραιωθεί σταδιακά με ταυτόχρονη, έστω και μερική, ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας. –Ζητούμενο αποτελεί πλέον η περίφημη εξωστρέφεια και καινοτομία, κάτι που επιδιώκουν όλες οι οικονομίες. Πώς μπορεί να ξεχωρίσει η Κύπρος και σε ποιους τομείς; Επιτρέψετε μου να πω ότι το «πλέον» εδώ περισσεύει: η Κύπρος θα έπρεπε να ήταν πάντα εξωστρεφής και καινοτόμα απλούστατα λόγω μεγέθους αγοράς. Και όντως η Κύπρος έκανε εξαγωγές πολύ πριν από τη γέννηση του Χριστού όχι μόνο χαλκού αλλά και φαρμακευτικών βοτάνων, αγγείων και κρεμμυδιών! Αργότερα τον μεσαίωνα κάναμε εξαγωγές, μεταξύ άλλων, αλατιού, ζάχαρης, κρασιών και μεταξωτών υφασμάτων στην Ευρώπη. Η Κύπρος μπορεί να κινηθεί εξαγωγικά είτε εντός της Ε.Ε. ή και εκτός της Ε.Ε. π.χ. στη Μέση και Άπω Ανατολή. Η Άπω Ανατολή αυτή τη στιγμή είναι μια περιοχή που αναπτύσσεται ραγδαία (ρυθμοί ανάπτυξης μεταξύ 5 – 10%) με πολύ μεγάλη αγοραστική δύναμη. Εδώ χρειάζονται φυσικά περισσότερες προσπάθειες και πόροι για την επίτευξη του σκοπού μας. Εκτός από την εξαγωγή προϊόντων, βιομηχανικών, γεωργικών, υπηρεσιών, τεχνολογίας, τεχνογνωσίας, να προσθέσω την εισαγωγή φοιτητών, εταιρειών που ζητούν βάση εντός της Ε.Ε., ασθενών που επιζητούν καλή προσωπική ιατρική περίθαλψη, τουριστών, αγοραστών κατοικιών κ.λπ. Όσον για την καινοτομία, αυτή μπορεί να είναι: ένα καινοτόμο βιομηχανικό προϊόν, ένα καινοτόμο γεωργικό παράγωγο, μια τεχνολογία με καλυτέρευση της απόδοσής της, ένα βιομηχανικό προτσές για καλυτέρευση της παραγωγής, μια επέμβαση ή ένας τρόπος για εξοικονόμηση ενέργειας, ένα καινοτόμος τρόπος λειτουργίας μιας επιχείρησης για ελάττωση π.χ. των λειτουργικών εξόδων κ.λπ. Και αυτά δεν είναι άπιαστα πράγματα. –Το κυπριακό οικονομικό μοντέλο των προηγούμενων ετών στηρίχτηκε σε ένα καθεστώς υψηλών επιτοκίων. Νιώθατε ο τραπεζικός τομέας να πνίγει τις παραγωγικές δομές της χώρας; Όχι μόνο να πνίγει τις παραγωγικές δομές της χώρας αλλά και να παραβλάπτει και τον ίδιο τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Από το 2008 άρχισα να καταφέρομαι ενάντια στα υψηλά επιτόκια χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Εδώ θέλω να πω ότι ενώ ανήκουμε στην Ενωμένη Ευρώπη και στην Ευρωζώνη τα πράγματα διαφέρουν αρκετά από χώρα σε χώρα, ούτως ώστε να μην μπορούμε να τρέξουμε με τον ίδιο τρόπο. Όταν οι Γερμανοί επιχειρηματίες πληρώνουν 2,5% επιτόκιο για να δανειστούν και στην Κύπρο ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων από 7 – 10% ή όταν η αναλογία κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος στη Γαλλία είναι ένα και εδώ τρία για ποια ανταγωνιστικότητα μπορούμε να μιλούμε; –Με την ανεργία να αυξάνεται πολλοί θα στραφούν στην επιχειρηματικότητα. Τι τους συμβουλεύετε; Ναι, επιτέλους οι νέοι πρέπει να στραφούν στην επιχειρηματικότητα. Ελπίζω ότι το ιδεώδες που ακολουθούσαν πολλοί νέοι ως τώρα, την ένταξή τους δηλαδή στη δημόσια υπηρεσία, να έχει υποβαθμιστεί από τις επεμβάσεις της Τρόικας (ουδέν κακόν αμιγές καλού) και να στρέψουν επιτέλους τις δυνάμεις τους στην επιχειρηματικότητα μακριά από την τάση για «βόλεμα» και «σιγουριά». Υπάρχουν τόσα πολλά να γίνουν και να επιχειρηθούν με μικρά ή μεγάλα κεφάλαια φτάνει να εστιάσουμε την προσοχή μας στο Επιχειρείν. Το Επιχειρείν φυσικά προϋποθέτει και τη διάθεση για ρίσκα. –Η κατάσταση στην πραγματική οικονομία παραμένει δύσκολη. Ως επιχειρηματίας τι σας φοβίζει περισσότερο; Η εταιρεία σας πώς θα κινηθεί; Όντως η κατάσταση στην πραγματική οικονομία παραμένει τρομερά δύσκολη. Φοβάμαι ότι χωρίς ζωντανό τραπεζικό τομέα δεν μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα. Εμείς ως εταιρεία θα συνεχίσουμε να κινούμαστε όπως και πριν, εξωστρεφείς δηλαδή και χρησιμοποιώντας όσο γίνεται περισσότερο καινοτομικά προϊόντα και πρακτικές. [email protected] Ο δρ Ανδρέας Πίττας είναι ο ιδρυτής και εINFO κτελεστικός πρόεδρος της Φαρμακοβιομηχανίας Medochemie. Υπήρξε για πολλά χρόνια πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), μέλος του Συμβουλίου της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑΝΑΔ), της Τράπεζας Κύπρου και της Τράπεζας Αναπτύξεως. Σπούδασε Ιατρική στην Αυστρία συνεχίζοντας με σπουδές Διοίκησης και Μάρκετινγκ σε μεταγενέστερο στάδιο της σταδιοδρομίας του. Είναι μέλος επιστημονικών επιτροπών και οργανισμών στο εξωτερικό, όπως για παράδειγμα το British Association of Pharmaceutical Physicians και υπήρξε αντιπρόεδρος του European Generic Medicines Association (Brussels). Είναι, επίσης, πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ινστιτούτου Κύπρου και μέλος του Συμβουλίου του CIIM. Πρόσφατα τιμήθηκε με το παράσημο Grande Ufficiale, την ύψιστη διάκριση της Ιταλικής Δημοκρατίας. Ανακατανομή κονδυλιών στα σχέδια στήριξης της απασχόλησης Οι μόλις 1.200 αιτήσεις για 6.000 προσφερόμενες θέσεις που υποβλήθηκαν στο σχέδιο ενίσχυσης της απασχόλησης στον κατασκευαστικό τομέα και το μεγάλο ενδιαφέρον για το πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, οδηγεί το Υπουργείο Εργασίας στην απόφαση να προχωρήσει σε ανακατανομή κονδυλιών στα σχέδια δημιουργίας 8.000 θέσεων εργασίας που εξήγγειλε την άνοιξη η κυβέρνηση. Η υπουργός Εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου, κατά την παρουσίαση των πεπραγμένων της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, ανέφερε ότι λόγω του πολύ μεγάλου ενδιαφέροντος, τόσο από πλευράς ανέργων πτυχιούχων όσο και από πλευράς προσφερόμενων θέσεων, έχει ληφθεί η απόφαση να μετακινηθούν πόροι ώστε να καλυφθούν όλες οι θέσεις που έχουν ζητηθεί, περίπου 2.500. Το εν λόγω σχέδιο θα αρχίσει να εφαρμόζεται από την 1η Αυγούστου. Το φυσικό αέριο Η κατασκευή του τερματικού φυσικού αερίου θα δημιουργήσει έως και 4.000 θέσεις εργασίας και προκειμένου οι θέσεις να καλυφθούν από όσο το δυνατό περισσότερους Κυπρίους, η ΑνΑΔ θα υλοποιήσει προγράμματα κατάρτισης. Ήδη έχει αρχίσει η εκπαίδευση 24 προσώπων στα συναφή θέματα. Η Αρχή έχει εκπονήσει εξειδικευμένη μελέτη προκειμένου να προβεί στον έγκαιρο εντοπισμό των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και των αναγκαίων γνώσεων και δεξιοτήτων σε τομείς και επαγγέλματα, που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τη διαχείριση του φυσικού αερίου. Ωστόσο, οι 4.000 θέσεις δεν είναι η οροφή, καθώς θα εκτιμάται ότι θα δη- Κατανομή αναγκών απασχόλησης κατά την κατασκευή του τερματικού Τεχνίτες και χειριστές μηχανημάτων 3.000 Ανειδίκευτοι εργάτες 400 Επόπτες και επιστάτες 400 Γραφείς και λοιποί υπάλληλοι γραφείου100 Τεχνικοί βοηθοί 60 Διευθυντές και πτυχιούχοι 40 < < < < < < < Συνολικά 81.082 άτομα συμμετείχαν σε 9.119 προγράμματα κατάρτισης της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑνΑΔ) το 2012 με το συνολικό ποσό που διέθεσε η ΑνΑΔ για το 2012 να ανέρχεται στα 27.169.970 εκατ. ευρώ μιουργηθούν νέες θέσεις σε συναφείς δραστηριότητες. Η κ. Αιμιλιανίδου έκανε γνωστό ότι σε συνεργασία με τα Υπουργεία Ενέργειας και Παιδείας δρομολογείται η εκπόνηση στρατηγικής μελέτης για όλες τις ανάγκες που θα πρέπει να πληρωθούν στους τομείς που σχετίζονται με το φυσικό αέριο. Μάλιστα, όπως πρόσθεσε, τις επόμενες μέρες θα πραγματοποιηθεί συνάντηση των τριών αρμόδιων Υπουργών (Εργασίας, Ενέργειας και Παιδείας) έτσι ώστε να καταρτιστεί ο στρατηγικός σχεδιασμός και ανάλογα με τα χρονικά σημεία υλοποίησης των έργων που σχετίζονται με την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, να υπάρξει και η κατάλληλη προετοιμασία για εκπαίδευση προσωπικού από την Κύπρο με απώτερο στόχο να εργοδοτηθούν όσο το δυνατό περισσότεροι Κύπριοι άνεργοι σε αυτούς τους τομείς. Σε ερώτηση για το πώς μπορεί να διασφαλιστεί ότι οι ξένες εταιρείες που σχετίζονται με την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου θα εργοδοτήσουν Κύπριους και όχι ξένους, η υπουργός Εργασίας είπε ότι μέσα από την ολοκλήρωση της στρατηγικής για τις ανάγκες που θα υπάρξουν θα δρομολογηθεί η κατάλληλη εκπαίδευση, υποδεικνύοντας παράλληλα ότι και στα συμβόλαια που έχουν υπογραφεί με τις εταιρείες υπάρχει πρόνοια για εργοδότηση Κυπρίων. «Άρα έχουν ληφθεί αρκετές ασφαλιστικές δικλίδες έτσι ώστε οι περισσότερες θέσεις να καλυφτούν από Κύπριους πολίτες» πρόσθεσε. Η Αρχή Η ΑνΑΔ συνέχισε και το 2012 να εστιάζει τη δραστηριότητα και τις προτεραιότητές της στην αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στην απασχόληση και την ανεργία. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια του 2012, δαπανήθηκε για δραστηριότητες κατάρτισης συνολικό ποσό 27.169.970 ευρώ. Κατά την ίδια περίοδο υπήρξαν 81.082 συμμετοχές ατόμων σε 9.119 προγράμματα κατάρτισης που επιχορήγησε η Αρχή. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗΣ ΣΥΝΤΟΜΑ Ναυτιλιακό επιχειρηματικό κέντρο δημιούργησε η Ελληνική Τράπεζα Παρά τις αποφάσεις του Eurogroup και τους πε- ριορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων ο ναυτιλιακός τομέας διατηρεί τη δυναμική του, σύμφωνα με τα στελέχη του Ναυτιλιακού Επιχειρηματικού Κέντρου της Ελληνικής Τράπεζας. Σε παρουσίαση των δραστηριοτήτων του Κέντρου, του πρώτου στο είδος του στην Κύπρο, ο κ. Αντώνης Χαρίτου, διευθυντής Τομέα Διεθνούς Τραπεζικής ανέφερε ότι ο τομέας της Ναυτιλίας είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της κυπριακής οικονομίας. Η Κύπρος έχει τον τρίτο μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στην Ευρώπη και έναν από τους δέκα πιο μεγάλους στον κόσμο. Παράλληλα, η Λεμεσός είναι το μεγαλύτερο ναυτιλιακό κέντρο στην Ευρωπαϊκής Ένωσης και το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο. Πάνω από 1.000 πλοία φέρουν την κυπριακή σημαία, ενώ περισσότερες από 140 εταιρείες πλοιοκτητών και πλοίο-διαχειριστών έχουν την έδρα τους εδώ. «Θεωρούμε τη δημιουργία αυτού του Κέντρου ως μία φυσιολογική εξέλιξη στη μακρόχρονή μας παράδοση στην εξυπηρέτηση του τομέα της ναυτιλίας και ευελπιστούμε ότι η λειτουργία του ΝΕΚ θα έχει θετική αναγνώριση από τη ναυτιλιακή κοινότητα», σημείωσε ο κ. Χαρίτου. Ο κ. Άγγελος Κώστα, διευθυντής του Ναυτιλιακού Επιχειρηματικού Κέντρου της Ελληνικής Τράπεζας επεσήμανε ότι στο πελατολόγιο του Κέντρου, το οποίο είναι αρκετά μεγάλο, βρίσκονται οι περισσότερες από τις πιο σημαντικές εταιρείες του τομέα της Ναυτιλίας στην Κύπρο. Ο κ. Κώστα πρόσθεσε επίσης ότι όλη η τεχνογνωσία και εμπειρογνωμοσύνη που υπάρχει στην Ελληνική Τράπεζα σε ναυτιλιακά θέματα βρίσκεται κάτω από τη σκέπη του ΝΕΚ, δίνοντας τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών υψηλής ποιότητας. Καλύτερα αποτελέσματα αναμένει φέτος η Louis Tα αποτελέσματα της Louis αναμένεται να σημειώσουν βελτίωση τη φετινή χρονιά, παρά τις αντίξοες συνθήκες της οικονομικής κρίσης, σύμφωνα με τον εκτελεστικό πρόεδρο του Ομίλου Louis, Κωστάκη Λοΐζου. Απευθυνόμενος στη Γενική Συνέλευση της εταιρείας έκανε αναφορά στην επένδυση 14 εκατ. ευρώ για ανακαίνιση των ξενοδοχειακών μονάδων της Louis Hotels, καθώς και επιπρόσθετα ποσά για τη συνεχή ανανέωση και αναβάθμιση των κρουαζιερόπλοιων της Louis Cruises. Με δεδομένο ότι το μοντέλο του τουρισμού που ίσχυε μέχρι σήμερα στην Κύπρο έχει ξεπεραστεί, ο Κωστάκης Λοΐζου κάλεσε τους κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς σε συστράτευση και σε ένα εποικοδομητικό και παραγωγικό διάλογο για αναβάθμιση και εμπλουτισμό του τουριστικού μας προϊόντος, μια εξέλιξη που αναμφίβολα θα οδηγήσει σε ανάπτυξη και ουσιαστική ενίσχυση της οικονομίας. Παρεμβαίνοντας και στο πολυσυζητημένο θέμα της λειτουργίας καζίνο στην Κύπρο, ο Κωστάκης Λοΐζου επικρότησε τη δεδηλωμένη πολιτική βούληση της κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσα. Ο κ. Λοΐζου εισηγήθηκε τη δημιουργία, σε κεντρική περιοχή της Κύπρου, ενός πρωτοποριακού κέντρου προσφοράς διασκέδασης υψηλού επιπέδου, όπου δύνανται να λειτουργήσουν δύο ή τρία καζίνο στα πρότυπα του Λας Βέγκας ή του Μακάου με ένα μίνιμουμ ποσό επένδυσης και τήρηση υψηλών προδιαγραφών. Το 2012 η εταιρεία ενίσχυσε τη στρατηγική της θέ- ση στην περιοχή Βασιλικού. Πρόσθετα ευρωπαϊκά κονδύλια για την ανεργία Συνολικό μέρισμα 5,3 σεντ διανέμει η Petrolina Με την ανεργία των νέων να φτάνει το 37,5% Ευοίωνες χαρακτήρισε τις προοπτικές της Petrolina ο το πρώτο τρίμηνο του 2013, η Κύπρος μπορεί να διεκδικήσει πρόσθετα ευρωπαϊκά κονδύλια για τη στήριξη της νεανικής απασχόλησης, μετά τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Οι «27» ενέκριναν συνολικά τη χορήγηση έξι δισ. ευρώ για το «Πρόγραμμα Απασχόλησης των Νέων» κάτω των 29 ετών. Η εκταμίευση θα γίνει το 2014-2015 και η υλοποίηση των προγραμμάτων θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2014. Πέραν των κονδυλίων που προβλέπονται στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την ανεργία των νέων, θα χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικοί πόροι από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς και από τα αδιάθετα υπόλοιπα των ετών 2014-17. Τα επίπεδα της ανεργίας στην Κύπρο είναι άκρως ανησυχητικά, με τους ανέργους να φτάνουν τις 70,7 χιλιάδες το πρώτο τρίμηνο του 2013 ή ποσοστό 15,9% του εργατικού δυναμικού, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού της Στατιστικής Υπηρεσίας. Το 4ο τρίμηνο του 2012 ο αριθμός των ανέργων ήταν 56.650 άτομα ή 12,7% (άνδρες 13,2% και γυναίκες 12,2%) και το αντίστοιχο ποσοστό για το 1ο τρίμηνο του 2012 ήταν 11,1% ή 48.166 άτομα (άνδρες 12,2% και γυναίκες 9,8%). Το Εργατικό Δυναμικό (δηλαδή οι απασχολούμενοι και οι άνεργοι) το πρώτο τρίμηνο του 2013 ανερχόταν στα 446.099 άτομα (άνδρες 234.063 και γυναίκες 212.036). Το τέταρτο τρίμηνο του 2012 το ανερχόταν στα 445.744 άτομα (άνδρες 234.636 και γυναίκες 211.108), ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2012 αποτελείτο από 434.236 άτομα (άνδρες 228.389 και γυναίκες 205.847). εκτελεστικός πρόεδρος της Εταιρείας κ. Κίκης Λευκαρίτης, παρά τους αυξημένους επιχειρηματικούς κινδύνους που προκύπτουν από την επιδείνωση της κυπριακής οικονομίας. Παρουσιάζοντας από το βήμα της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης της εταιρείας τα αποτελέσματα του 2012 έκανε λόγο για μια πολύ δύσκολη χρονιά και για την εταιρεία, αφού, όπως εξήγησε, το πελατολόγιό της καλύπτει όλο το φάσμα της κυπριακής οικονομίας, με αποτέλεσμα η κερδοφορία να παρουσιάζεται μειωμένη σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το 2012 ο συνολικός κύκλος εργασιών από πωλήσεις μέσω πρατηρίων, σε εμπορικούς πελάτες και σε άλλες εταιρείες πετρελαιοειδών ανήλθε στα 465,9 εκατ. έναντι 466,1 εκατ. ευρώ το 2011. Το κέρδος πριν από τη φορολογία ανήλθε σε 6,1 εκατ. ευρώ έναντι 11,7 εκατ. ευρώ το 2011, ενώ το κέρδος μετά τη φορολογία ανήλθε στα 5,4 εκατ. έναντι 10,8 εκατ. ευρώ το 2011. Με βάση τα πιο πάνω αποτελέσματα, για το 2012 το κέρδος ανά μετοχή υπολογίζεται στα 6,20 σεντ έναντι 12,32 σεντ το 2011. Το συνολικό μέρισμα για το 2012 θα ανέλθει στα 5,3 σεντ ανά μετοχή. Αναφερόμενος στους σχεδιασμούς και τις προοπτικές της Petrolina ο κ. Λευκαρίτης είπε ότι κατά τη διάρκεια του 2012, εταιρεία ενίσχυσε τη στρατηγική της θέση στην περιοχή Βασιλικού με την αγορά γης και υφιστάμενων δεξαμενών, ενώ παράλληλα το έργο ανέγερσης νέων δεξαμενών αποθήκευσης πετρελαιοειδών βρίσκεται σε εξέλιξη. Πρώτιστο μέλημα της Εταιρείας, σημείωσε, είναι η διαφύλαξη των οικονομικών της πόρων και η διασφάλιση των προοπτικών ανάπτυξης μέσω εφαρμογής συγκροτημένης στρατηγικής. ΕΠΙΜEΛΕΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗΣ [email protected] OIK_07-oikonomia_OIK_07-oikonomia 6/28/13 9:11 PM Page 7 ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 7 Icap: Με ζημίες 935,9 εκατ. έκλεισε το 2012 για 4.462 επιχειρήσεις Οι πωλήσεις διαμορφώθηκαν σε 82,8 δισ., μειωμένες κατά 0,66% σε σχέση με το 2011, σύμφωνα με την έρευνα Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΝΙΦΑΒΑ Ζημιογόνος ήταν η χρήση του 2012 για πάνω από τις μισές επιχειρήσεις όλων των κλάδων, με βάση τους δημοσιευμένους ισολογισμούς 4.462 επιχειρήσεων, οι οποίοι βρίσκονται στη βάση δεδομένων της Icap. Το μόνο θετικό στοιχείο όπως αναφέρει στην «Οικονομική Καθημερινή» ο κ. Νικήτας Κωνσταντέλλος, διευθύνων σύμβουλος του Icap Group, είναι ότι σταμάτησε η πτώση στις πωλήσεις και ότι οι συνολικές ζημίες ήταν ελαφρώς μειωμένες σε σχέση με το 2011. «Ο παράγοντας που κυρίως συνέβαλε στη νέα καταγραφή υψηλών ζημιών ήταν, αφενός η αδυναμία περαιτέρω συμπίεσης του κόστους, αφετέρου η δραστική αύξηση των μη λειτουργικών εξόδων των επιχειρήσεων. Ο παράγοντας αυτός ήταν καθοριστικός, αφού ανέτρεψε την όποια θετική συμβολή είχε η πτώση των χρηματοοικονομικών δαπανών και των εξόδων λειτουργίας που πέτυχαν οι επιχειρήσεις», επεσήμανε ο κ. Κωνσταντέλλος. Με βάση, λοιπόν, την ανάλυση των ισολογισμών 4.462 επιχειρήσεων (εκ των οποίων οι 918 είναι βιομηχανικές, οι 1.264 εμπορικές, οι 328 εταιρείες του τεχνικού-κατασκευαστικού τομέα, οι 1.640 λοιπές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, πλην τραπεζών/ασφαλειών και οι 312 τουριστικές), προκύπτουν για το 2012 συνολικές ζημίες 935,9 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 5,6% σε σχέση με το 2011. Από το σύνολο των επιχειρήσεων του δείγματος κερδοφόρες ήταν οι 2.157, ήτοι το 48,3%, με συνολικά προ φόρων κέρδη 3,83 δισ. ευρώ. Το τελικό συνολικό αποτέλεσμα, ωστόσο, καθορίστηκε από τις συνολικές ζημίες (4,77 δισ. ευρώ) των ζημιογόνων εταιρειών. Οι συνολικές πωλήσεις των επιχειρήσεων του δείγματος διαμορφώθηκαν σε 82,8 δισ. ευρώ, ελαφρώς μειωμένες, κατά 0,66%, συγκριτικά με το 2011. Οι συνολικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων περιορίστηκαν αισθητά το 2012 σε σχέση με το 2011, εξέλιξη η οποία οφείλεται στη μείωση κατά 11,8% των μεσομακροπρόθεσμων υποχρεώσεων, ενώ την ίδια ώρα οι βραχυπρόθεσμες Δυσοίωνες οι ενδείξεις για το 2013 Μη ενθαρρυντικές είναι σύμφω- να με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Icap οι πρώτες ενδείξεις για το 2013, όπως προκύπτουν από τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείες. Βάσει των οικονομικών στοιχείων για το α΄ τρίμηνο του 2013, παρατηρείται μείωση των πωλήσεων κατά 9% και πτώση στα λειτουργικά κέρδη κατά 23%. Τα σημαντικά μετά φόρων κέρδη που εμφανίζονται προκύπτουν από τα υψηλά έκτακτα αποτελέσματα και μάλλον αλλοιώνουν την εικόνα. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Icap με βάση αυτά τα στοιχεία θα είναι πολύ δύσκολο, υπό συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης, να φανεί ουσιαστική βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων στους τελικούς ισολογισμούς του 2013. διαμορφώθηκαν συνολικά σε 43,9 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 2,78%. Αξίζει να σημειωθεί ότι διαπιστώνεται τάση μερικής υποκατάστασης μακροπρόθεσμου δανεισμού από βραχυπρόθεσμες τραπεζικές πιστώσεις, γεγονός που όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Icap «αποδίδεται ώς ένα βαθμό σε ανάλογη στάση του τραπεζικού τομέα». Με άλλα λόγια οι επιχειρήσεις αδυνατούν να προχωρήσουν σε μακροπρόθεσμο δανεισμό και οι τράπεζες από την πλευρά τους αποφεύγουν να προβούν σε τέτοιες χορηγήσεις. Η εξόφληση των προμηθευτών συνεχίζεται να γίνεται σε διάστημα που υπερβαίνει τους δύο μήνες και συγκεκριμένα το 2012 ο μέσος χρόνος έφτασε τις 72 ημέρες, ενώ από την άλλη ο μέσος χρόνος είσπραξης των απαιτήσεων διαμορφώθηκε σε 76 ημέρες. Ο τομέας της βιομηχανίας ήταν ο μόνος που εμφάνισε αύξηση του τζίρου το 2012, γεγονός όμως που δεν μπόρεσε να αποτρέψει την καταγραφή σημαντικών ζημιών ύψους 136,7 εκατ. ευρώ έναντι κερδών το 2011 226,7 εκατ. ευρώ. Ο κλάδος του εμπορίου κατέγραψε τη χρονιά που πέρασε σημαντική μείωση των πωλήσεων, κατά 6,07%, η οποία και διαμορφώθηκε στα 20,74 δισ. ευρώ, έναντι 22,08 δισ. ευρώ το 2011. Η υποχώρηση των μεικτών κερδών ήταν ακόμη εντονότερη (8,7%) λόγω συμπίεσης των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων ως αντιστάθμισμα της περιορισμένης ζήτησης. Ωστόσο, η μείωση των λειτουργικών εξόδων και των χρηματοοικονομικών δαπανών προκάλεσαν επάνοδο της κερδοφορίας με τα κέρδη προ φόρου στα 94,9 εκατ. ευρώ το 2012, έναντι ζημιών 237,4 εκατ. ευρώ το 2011. Στον τομέα των εταιρειών παροχής υπηρεσιών ο κύκλος εργασιών υποχώρησε μόνο κατά 1,2%. Ωστόσο, η εκτίναξη των μη λειτουργικών εξόδων στην τελευταία χρήση είχε ως συνέπεια την αύξηση των ζημιών κατά 13%. Η συρρίκνωση της οικοδομικής δραστηριότητας είχε ως συνέπεια τη συνέχιση της μείωσης του κύκλου εργασιών των τεχνικών εταιρειών, κατά 13,4% το 2012 σε σχέση με το 2011. Η θεαματική, πάντως, αύξηση των μη λειτουργικών εσόδων είχε θετική επίδραση και οδήγησε σε μεγάλη μείωση, κατά 80,5%, των ζημιών του κατασκευαστικού κλάδου. Αντιθέτως, αύξηση κατά 26,3% κατέγραψαν το 2012 οι ζημίες των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό. Η συρρίκνωση της οικοδομικής δραστηριότητας είχε ως συνέπεια τη συνέχιση της μείωσης του κύκλου εργασιών των τεχνικών εταιρειών, κατά 13,4% το 2012 σε σχέση με το 2011. OIK_08-kariera_OIK_06-oikonomia 6/28/13 8:30 PM Page 8 8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΚΑΡΙΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η υπερκόπωση των στελεχών βλάπτει σοβαρά τους εργοδότες ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ Απαραίτητες οι θερινές διακοπές, ιδιαιτέρως για τους «αλκοολικούς της εργασίας» Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΟΥ Λέγεται ότι οι μάνατζερ και οι επαγγελματίες είναι οι κατηγορίες των εργαζομένων που παρουσιάζουν σε μεγαλύτερο ποσοστό υπερκόπωση. Εργάζονται, άλλωστε, περισσότερες ώρες και έχουν μεγαλύτερες ευθύνες, ενώ είναι αυτοί που, σε μεγάλο ποσοστό κατά τον μη εργάσιμο χρόνο της ζωής τους, κάνουν τη μεγαλύτερη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών επικοινωνίας για τα θέματα εργασίας τους. Oι έρευνες δείχνουν ότι η υπερκόπωση των εργαζομένων πλήττει κατά προτεραιότητα τους μάνατζερ, οι οποίοι αδυνατούν να χαλαρώσουν και βρίσκουν ένα σωρό λόγους για να συρρικνώνουν τον χρόνο των διακοπών τους. Ωστόσο, η δική τους υπερκόπωση δεν είναι μόνο το προσωπικό τους πρόβλημα, αλλά, κυρίως, βλάπτει σοβαρά και τους εργοδότες. Και ενώ στο παρελθόν, η διατήρηση επαφής με το γραφείο κατά τη διάρκεια των διακοπών ήταν τεκμήριο αφοσίωσης του στελέχους προς τον εργοδότη του, τώρα πλέον, οι ίδιοι οι εργοδότες γνωρίζουν ότι οφείλουν να επιβάλουν στα στελέχη τους να πάρουν την άδειά τους κανονικά, προκειμένου να αποφεύγονται ενδεχόμενες δυσάρεστες -και συχνά πολύ σοβαρές για την επιχείρηση- επιπτώσεις, όταν τη διοίκηση ασκεί ένας πολύ κουρασμένος και στρεσαρισμένος μάνατζερ. ναγνωρίζουν το γεγονός ότι η ποσότητα στην εργασία δεν υποκαθιστά την ποιότητα. Κάτι δηλαδή που έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι δεδομένο, όταν τα στελέχη είναι κουρασμένα. Αρα, το σφάλμα δεν βρίσκεται πλέον στους εργοδότες, αλλά στους ίδιους τους μάνατζερ που έχουν πληγεί από τον «αλκοολισμό» της εργασίας. Βασικοί λόγοι Ενας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους εργάζονται κατά τις διακοπές τους τα στελέχη είναι ο φόρτος της εργασίας που θα συσσωρευθεί κατά την απουσία τους και θα τους περιμένει με την επιστροφή τους από την άδεια. Ετσι, και εκείνοι που φεύγουν για τις διακοπές τους, δύσκολα αποχωρίζονται το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και τα μηνύματά τους. Εχουν εθιστεί στα μεγάλα ωράρια εργασίας Το κακό ξεκινάει συνήθως από τα ίδια τα στελέ- χη επιχειρήσεων και οργανισμών που έχουν εθιστεί στα μεγάλα ωράρια εργασίας. Ετσι, τους είναι δύσκολο «να κατεβάσουν ρολά» όταν πρέπει να πάρουν την ετήσια άδειά τους, να ξεκουραστούν και να ξαναγεμίσουν τις μπαταρίες τους για τον Σεπτέμβριο. Αντιθέτως, εκείνοι φορτίζουν τις μπαταρίες των laptops και των κινητών Επιπτώσεις σε 4 τομείς Εφέτος όμως, η επιπλέον επιβαρυντική παρενέργεια που πλήττει τις θερινές διακοπές των στελεχών των επιχειρήσεων και των οργανισμών, ακούει στο όνομα «κρίση». Που έφερε μαζί της μειώσεις προσωπικού, ανασφάλεια, αβεβαιότητα και το περίφημο «do more with less». Οι έρευνες, ωστόσο, συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι είναι σφάλμα η προσπάθεια αύξησης της παραγωγικότητας, πιέζοντας τους εργαζομένους με υπερβάλλοντα φόρτο εργασίας. Γιατί ο κάθε εργαζόμενος έχει ένα σημείο «ρήξης». Και όταν «σπάσει» εξαιτίας της υπερκόπωσης, το φαινόμενο αυτό έχει επιπτώσεις σε τέσσερις τομείς ζωτικής σημασίας για τον εργοδότη. Ο πρώτος είναι η ασφάλεια στον χώρο εργασίας. Που, για το εργατικό προσωπικό και τους τεχνικούς μπορεί να είναι η πρόκληση ατυχήματος -κάτι που διαπιστώνεται αμέσως- ενώ για ένα κουρασμένο διευθυντικό στέλεχος, επειδή του < < < < < < Το «ροκάνισμα» του χρόνου των διακοπών δεν οφείλεται πάντα στους «κακούς και απαιτητικούς εργοδότες» λείπει ύπνος, μπορεί να είναι μια παράλειψη είτε μια αμέλεια με απρόβλεπτες και σοβαρές συνέπειες. Επιπλέον, σε βάρος του εργοδότη προστίθεται και ο θυμός και η μνησικακία του στελέχους για την καταπόνησή του. Δεύτερος ευάλωτος τομέας είναι η απόδοση του εργαζομένου που πλήττεται. τηλεφώνων και, αν δραπετεύσουν, διατηρούν ανέπαφο τον «ομφάλιο λώρο» με το γραφείο, ως ευτυχείς δεσμώτες των τεχνολογιών της επικοινωνίας. Τελικά, αφού κάνουν χρήση της άδειάς τους και ξαναγεμίσουν τις μπαταρίες τους, τότε πιθανώς να προβληματισθούν και να διερωτηθούν αν, όντως, υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στην εργασία και στην υπόλοιπη ζωή τους… Τρίτος, η διακράτηση των ικανών στελεχών. Oσο και αν εντυπωσιάζουν οι ομαδικές απολύσεις, τα δοκιμασμένα ικανά στελέχη, οι εργοδότες τους πρέπει να τα φροντίζουν ως είδος υπό εξαφάνιση. Αλλωστε, η περίοδος των διακοπών για ένα καταπονημένο στέλεχος είναι συνήθως ο καλύτερος χρόνος για να ονειρευτεί ένα καλύτερο εργασιακό μέλλον και να το επιδιώξει… Τέταρτος, επειδή τα συμπτώματα της υπερκόπωσης -κακές σχέσεις με τους συντρόφους, τα παιδιά, τους συναδέλφους, κακός ύπνος, παραμέληση της υγείας, άγχος για την καθημερινή ζωή κ.ά.- οδηγούν σε αποχή από την εργασία, κατάχρηση των υπηρεσιών υγείας και ασφαλειών ζωής, επιβαρύνουν και αυτά τον εργοδότη. Οχι μόνο σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του στο κόστος βάσει των εισφορών, αλλά και στη φήμη της εταιρείας, ως προς τον ρόλο του ως ενεργού πολίτη στην κοινωνία. Αλκοολισμός... Υπάρχει βέβαια και «ο αλκοολισμός της εργασίας». Που πλήττει τους εργαζομένους που παραδέχονται ότι εργάζονται ακόμη και κατά τη διάρκεια της άδειάς τους. Είτε ότι «δεν κατάφεραν» να πάρουν ολόκληρη την ετήσια άδεια που δικαιούνται, συχνά μάλιστα παρά την εκπεφρασμένη εμμονή και προσπάθεια των εργοδοτών να ενθαρρύνουν τα στελέχη τους να έχουν μια χρονικά ικανοποιητική άδεια. Είναι αυτοί που α- Οι βασικοί λόγοι που προβάλλουν και για τους οποίους εργάζονται κατά τις διακοπές τους, είναι, κατ’ αρχήν, οι ληξιπρόθεσμες ημερομηνίες, η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους συνάδελφους τους, αν θα τα καταφέρουν εξίσου καλά όσο εκείνοι λείπουν. Δεύτερος συνήθης λόγος είναι η μη διακοπή της επαφής με τους πελάτες και οι ανάγκες των πελατών, τους οποίους δεν θέλουν να απογοητεύσουν. Οσο για τον τρίτο λόγο -που πιστεύουμε ότι έχει ευρύτερη απήχηση για κάθε εργαζόμενο- είναι ο φόρτος εργασίας που θα συσσωρευθεί κατά την απουσία τους και θα τους περιμένει με την επιστροφή τους από την άδεια. Ετσι, και εκείνοι που φεύγουν για τις διακοπές τους, δύσκολα αποχωρίζονται το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και τα μηνύματά τους. Ερευνα Σύμφωνα με έρευνες για την υπερκόπωση των εργαζομένων, όσο περισσότερο νιώθουν ότι είναι προσβάσιμοι για τον εργοδότη, τόσο περισσότερο πλήττονται από το αίσθημα της υπερκόπωσης. Οταν μάλιστα νιώθουν ότι «δεν αξίζει τον κόπο» ο λόγος για τον οποίο ο εργοδότης τους απασχολεί κατά τον ελεύθερο χρόνο τους, τότε νιώθουν ιδιαιτέρως κουρασμένοι. Το «ροκάνισμα» όμως του χρόνου των διακοπών δεν οφείλεται πάντα στους «κακούς και απαιτητικούς εργοδότες». Το ετήσιο ιατρικό τσεκ-απ, ο οδοντίατρος, που παραμελήθηκαν όλο τον χειμώνα, οι επισκευές και τα μαστορέματα στο σπίτι, το άδειασμα του «χρονοντούλαπου» με τις επαγγελματικές εκκρεμότητες, συρρικνώνουν τον χρόνο των διακοπών και συντηρούν την υπερκόπωση των στελεχών, κάτι που αποβαίνει πάντα εις βάρος του εργοδότη, των συναδέλφων του, της ασφάλειας του εργασιακού χώρου - πέρα από τις γνωστές αρνητικές επιπτώσεις που έχει στη σωματική και ψυχική υγεία, στην προσωπική ζωή και στην απόδοση του εργαζομένου. [email protected] Ανάγκη ενίσχυσης του εσωτερικού ελέγχου σε κρίσιμους τομείς κινδύνου Ενώ οι εταιρείες έχουν αποδεχθεί το γεγονός ότι η αστάθεια, η περιπλοκότητα, οι πολιτικές και οι ρυθμιστικές αλλαγές αποτελούν πλέον τα χαρακτηριστικά της αγοράς, ο εσωτερικός έλεγχος έχει περισσότερες ευκαιρίες να συμβάλει με ουσιαστικό τρόπο στις επιχειρηματικές εργασίες. Σε αυτή τη διαπίστωση καταλήγει η έρευνα της PwC, με τίτλο «State of the Profession Survey 2013». Ωστόσο, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα, προτού ο εσωτερικός έλεγχος αναζητήσει νέους φιλόδοξους στόχους, θα πρέπει να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να συνεχίσει να αναπτύσσει την επικέντρωσή του. Επιπλέον, θα πρέπει να βελτιώσει σε σημαντικό βαθμό την απόδοσή του, διαφορετικά κινδυνεύει να χάσει τη συνάφειά του, καθώς άλλα τμήματα που ασχολούνται με θέματα διαχείρισης κινδύνων έχουν πλέον ουσιαστικότερη συμβολή στον τομέα διαχείρισης κινδύνων. Στη φετινή έρευνα συμμετείχαν σχεδόν 1.100 Ανώτερα ελεγκτικά στελέχη και πέραν των 630 εμπλεκομένων φορέων, συμπεριλαμβανομένων των διευθυνόντων συμβούλων, των προέδρων Ελεγκτικών Επιτροπών, των μελών Διοικητικών Συμβουλίων καθώς και των Οικονομικών διευθυντών και διευθυντών Διαχείρισης Κινδύνου. Ανάμεσα τους και περίπου 40 Κύπριοι επαγγελματίες που εξέθεσαν τις δικές τους απόψεις τόσο για τους κρίσιμους κινδύνους και τον ρόλο που αναμένουν να διαδραματίσει ο εσωτερικός έλεγχος στην αντιμετώπισή τους, όσο και για την απόδοση του εσωτερικού ελέγχου στις επιχειρήσεις τους. «Η έρευνα δείχνει ότι το 80% των συμμετεχόντων πιστεύει πως οι κίν- < < < < < < < Υπάρχουν ευκαιρίες αλλά και ζήτηση για εσωτερικό έλεγχο των εταιρειών, καθώς αυτός προσφέρει μεγαλύτερη αξία στους οργανισμούς δυνοι αυξάνονται, όμως μόνο το 12% πιστεύει ότι η δική τους επιχείρηση διαχειρίζεται αυτούς τους κινδύνους επιτυχώς. Η κάλυψη που παρέχει ο εσωτερικός έλεγχος στις νέες περιοχές κίνδυνου είναι εξαιρετικά κρίσιμη, δίνοντας μια ιδανική ευκαιρία στις διευθύνσεις εσωτερικού ελέγχου να αποδείξουν χειροπιαστά την αξία που μπορούν να προσθέσουν στις επιχειρήσεις. Ο μόνος τρόπος όμως να το επιτύχουν αυτό είναι μέσω της συνεχούς και δυναμικής προσπάθειας για ενίσχυση των δεξιοτήτων τους» σχολίασε ο Χρίστος Τσολάκης, συνέταιρος για θέματα Διαχείρισης Κινδύνων στην PwC Κύπρου. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι οργανισμοί έχουν ακόμη πολλά να κάνουν ώστε να συμβαδίζουν οι προσδοκίες των διάφορων εμπλεκομένων φορέων όσον αφορά την κάλυψη των κρίσιμων κινδύνων, παρέχοντας έτσι την ευκαιρία στον εσωτερικό έλεγχο να προσφέρει αξία πέραν των παραδοσιακών εργασιών του. Συγκριτικά με τη διεύθυνση, τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να θεωρήσουν ότι υπάρχουν περισσότεροι κίνδυνοι και ότι αυτοί αυξάνονται με πιο γοργούς ρυθμούς, δημιουργώντας μεγαλύτερη απειλή απ’ ό,τι πριν ένα χρόνο. Οι εταιρείες ανεβάζουν τον πήχη σε ό,τι αφορά την απόδοση για να παραμείνουν ανταγωνιστικές στο συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, ωστόσο, σύμφωνα με την έρευνα της PwC, δεν συμβαίνει το ίδιο σε ό,τι αφορά τον εσωτερικό έλεγχο. Επιπρόσθετα, οι εμπλεκόμενοι φορείς επιζητούν αυξημένη και πιο ουσιαστική συμβολή του εσωτερικού ελέγχου σε τομείς αναδυόμενων κινδύνων όπως την αξιολόγηση μεγάλων έργων, την εισαγωγή νέων προϊόντων, τη διαχείριση κεφαλαιουχικών δαπανών και τις εξαγορές και συγχωνεύσεις. Η έρευνα της PwC διαπιστώνει ότι τα τμήματα εσωτερικού ελέγχου με υψηλή απόδοση έχουν διακριθεί σε τέσσερεις σημαντικούς τομείς. Επιδεικνύουν ισχυρότερες θεμελιώδεις ικανότητες και συντονίζονται αποτελεσματικά με τις διεργασίες διακυβέρνησης διαχείρισης κινδύνου και συμμόρφωσης του οργανισμού τους. Επιπλέον, ενσωματώνουν πιο αποτελεσματικά τους αναδυόμενους κινδύνους στους διάφορους τομείς ελέγχου και συνεργάζονται με τους εσωτερικούς πελάτες του προσφέροντας προληπτικές συμβουλές και έχοντας ενεργό εμπλοκή σε πρωτοβουλίες που λαμβάνονται από την διεύθυνση. Για να επιτευχθούν οι νέοι φιλόδοξοι στόχοι του Εσωτερικού Ελέγχου, η PwC παραθέτει τα βασικά μέτρα που μπορεί να λάβει ο Εσωτερικός Έλεγχος, η Διεύθυνση και οι διευθυντές Εσωτερικού Ελέγχου , ώστε να ενισχύσουν την αξία που ο Εσωτερικός Έλεγχος μπορεί και θα πρέπει να προσφέρει στους οργανισμούς: Ελεγκτική Επιτροπή Οι πλείστες Ελεγκτικές Επιτροπές θεωρούν την επίβλεψη της διαχεί- ρισης κινδύνων ως βασική ευθύνη τους. Θα πρέπει, ωστόσο, να διερωτηθούν κατά πόσο οι ενέργειες του Εσωτερικού Ελέγχου ευθυγραμμίζονται με τους κρίσιμους επιχειρηματικούς κινδύνους και κατά πόσον ο Εσωτερικός Έλεγχος έχει καθιερώσει ένα ξεκάθαρο, στρατηγικό σχέδιο για να ενισχύσει τις δυνατότητές του και να προσφέρει αξία. Η διευθυντική ομάδα θα πρέπει να απαιτεί από τον οργανισμό της να θέσει σε εφαρμογή μια ισχυρή διαδικασία αξιολόγησης κινδύνων που να καλύπτει όλο το εύρος της επιχείρησης, επιτρέποντας έτσι στη Διεύθυνση, στον Εσωτερικό Έλεγχο και στο Διοικητικό Συμβούλιο να εμπλακούν σε μια εποικοδομητική συζήτηση στηριζόμενοι στη διαφάνεια γύρω από θέματα διαχείρισης κινδύνων. Η διεύθυνση θα πρέπει να αναμένει από τον Εσωτερικό Έλεγχο να διαθέτει τις απαραίτητες δεξιότητες ώστε να προσφέρει αξία σε βασικούς τομείς κινδύνου. Οι διευθυντές Εσωτερικού Ελέγχου πρέπει να διαθέτουν ένα στρατηγικό όραμα που να ευθυγραμμίζεται με τις προσδοκίες των εμπλεκομένων φορέων, συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής για επένδυση στους σωστούς πόρους. Θα πρέπει επίσης να είναι διατεθειμένοι να ανταποκριθούν ή να εμπλακούν προληπτικά σε συζητήσεις με το Διοικητικό Συμβούλιο και τη Διεύθυνση αναφορικά με την απόδοση του Εσωτερικού Ελέγχου. Η έκθεση «State of the Profession Survey 2013» είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα των Υπηρεσιών Διαχείρισης κινδύνων της PwC www.pwc.com.cy/risk-assuranceconsulting. «21 Μέρες Φροντίδας και Προσφοράς» από την ΜΤΝ Από την 1η έως τις 21 Ιουνίου η ΜΤΝ Κύπρου υλοποίησε την καθιερωμένη ετήσια πρωτοβουλία του Ομίλου, 21 Μέρες Φροντίδας και Προσφοράς. Οι εργαζόμενοι της ΜΤΝ για 21 συνεχείς ημέρες προσέφεραν εθελοντική εργασία σε φιλανθρωπικές οργανώσεις όλης της Κύπρου, ενισχύοντας τις κοινωνικές ομάδες που αποδεδειγμένα χρήζουν βοήθειας. Η ΜΤΝ συνεργάστηκε τόσο με την οργάνωση ΑΓΚΑΛΙΑΖΩ, όσο και με το Καραβάνι Αλληλεγγύης, το Nicosia Mercy Center, τους Δήμους Λακατάμιας και Λάρνακας, καθώς και το Υπουργείο Υγείας, στηρίζοντας στην πράξη τις ποικίλες προσπάθειές τους. Συγκεκριμένα, εθελοντές της ΜΤΝ εργάστηκαν για τη συλλογή και ταξινόμηση τροφίμων κατά τη διάρκεια φιλανθρωπικών συναυλιών που πραγματοποιήθηκαν στις Φοινικούδες στη Λάρνακα και στο αμφιθέατρο Λακατάμιας, με σκοπό την ενίσχυση των αντίστοιχων τοπικών Κοινωνικών Παντοπωλείων. Παρόμοια καθήκοντα ανέλαβαν οι εθελοντές εργαζόμενοι που συμμετείχαν στην εκδήλωση της αντικαπνιστικής εκστρατείας που διοργανώθηκε από το Υπουργείο Υγείας στη Φανερωμένη, στη Λευκωσία, αλλά και στα φιλανθρωπικά προγράμματα της Αρχιεπισκοπής σε Πάφο και Λάρνακα. Μάλιστα πολλοί εξ αυτών συμμετείχαν και στις δράσεις του Nicosia Mercy Center, αγοράζοντας και μαγειρεύοντας οι ίδιοι φαγητό για τους απόρους. Στο πλαίσιο των «21 Ημερών Φροντίδας και Προσφοράς», η ΜΤΝ διοργάνωσε παζαράκι στο κατάστημα της λεωφόρου Μακαρίου. Αποτέλεσμα ήταν σημαντικό μέρος των εσόδων, και πιο συγκεκριμένα το ποσό των 5.000 ευρώ, να διατεθεί για τις ανάγκες του Κοινωνικού Παντοπωλείου της Λευκωσίας. Η θετική ανταπόκριση των εργαζομένων της ΜΤΝ έδωσε το έρεισμα για τη διοργάνωση μιας ακόμη ειδικής φιλανθρωπικής εκδήλωσης στον χώρο στάθμευσης της εταιρείας στη λεωφόρο Κένεντι. Σκοπός της εκδήλωσης, ο οποίος και επετεύχθη, ήταν η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού τροφίμων και ρούχων από τους εργαζομένους για την ενίσχυση εκείνων των συνανθρώπων μας που το έχουν ανάγκη. Οι παραπάνω ενέργειες του προγράμματος 21 Μέρες Φροντίδας και Προσφοράς όχι μόνο παρείχαν άμεση βοήθεια και ανακούφιση στα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας, αλλά προπαντός ανέδειξαν τις αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης και της εθελοντικής εργασίας. Τιμήθηκε η «Ημέρα του Ναυτικού» Η Διεθνής Ναυτιλία γιορτάζει κάθε χρόνο στις 25 Ιουνίου την «Ημέρα του Ναυτικού» όπως την έχει καθορίσει ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΔΝΟ). Για το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο η «Ημέρα του Ναυτικού», αποτελεί σταθμό στο ναυτιλιακό ημερολόγιο ως ένδειξη τιμής και εκτίμησης για τους ανθρώπους που «οργώνουν» κάθε σπιθαμή της θάλασσας σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη μας, για να φέρουν την πρόοδο και την ανάπτυξη. Με την ευκαιρία αυτή, το Επιμελητήριο, θέλει να υπενθυμίσει ότι η Κύπρος ήταν από τις πρώτες χώρες που επικύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας 2006 η οποία είναι η μεγαλύτερη σε έκταση και περιεχόμενο που υιοθετήθηκε ποτέ από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, αφού ενοποιεί 65 υφιστάμενα διεθνή ναυτιλιακά όργανα σχετικά με την εργασία των ναυτικών. Η Σύμβαση αναβαθμίζει τα επίπεδα συνθηκών εργασίας των ναυτικών στα πλοία και διαμορφώνει τα ελάχιστα επίπεδα όρων και συνθηκών εργασίας τους. Το Επιμελητήριο θεωρεί ότι η εκπαίδευση και η ικανότητα των ναυτικών αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα στην ασφαλή και αποτελεσματική λειτουργία των εμπορικών πλοίων, το οποίο έχει φυσικά άμεση θετική επίδραση στην ασφάλεια της ζωής στη θάλασσα και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. ΕΡΓΑΣΙΑ & ΖΩΗ «Αθώο» το άγχος από τις πολλές ώρες εργασίας Η αυξημένη συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη αποφάσεων από τους εργοδότες τους όχι μόνο συμβάλλει στην προώθηση των στόχων της επιχείρησης, αλλά ταυτόχρονα, αναβαθμίζει και την ποιότητα της εργασιακής ζωής τους. Συγκεκριμένα, στις εταιρείες εκείνες που η εργοδοσία παρέχει στους εργαζομένους τις ευκαιρίες για να εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία, έχουν καταγραφεί τα υψηλοτέρα επίπεδα σωματικής υγείας και ψυχικής ευεξίας - τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Κυρίως όμως, η εμπλοκή τους αυτή συνδέεται σταθερά και με λιγότερα συμπτώματα άγχους. Τα στοιχεία ανακοινώθηκαν στις 12 Ιουνίου 2013 σε διεθνές συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Λίνσεπινγκ (Linkoeping) της Σουηδίας. Και με την επιπλέον διευκρίνιση ότι η έρευνα «εντόπισε σημαντικές διαφορές μεταξύ των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε.». Δηλαδή, πρώτες -και καλύτερες- έρχονται οι τρεις σκανδιναβικές χώρες και στους αντίποδες, βρίσκονται η Ελλάδα και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ενώ ακόμη χαμηλότερα βρίσκονται χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Εστω και αν δεν μας ξαφνιάζουν πλέον οι διαπιστωμένες διαφορές μεταξύ των χωρών -μας πληγώνει όμως πάντα «η Ελλάδα του Σεφέρη»- η συγκεκριμένη ανακοίνωση μας επισημαίνει ότι καταγράφτηκε μια ακόμη αιτία για τη δημιουργία άγχους στους εργαζομένους. Το οποίο, ως γνωστόν, φέρεται να «κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των αναδυόμενων κινδύνων στην εργασία», όπως προειδοποιεί ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία. Το άγχος όμως -όπως τουλάχιστον λένε οι ειδικοίστην περίπτωση που το δημιουργούν οι πολλές ώρες εργασίας, δεν είναι πάντοτε και τόσο κακό και βλαβερό, όσο είναι όταν ο εργαζόμενος νιώθει ότι του έχει ξεφύγει ο έλεγχος της σταδιοδρομίας του. Εστω και αν επικρατεί η αντίληψη ότι η υπερβολική εργασία δυνατόν να προκαλέσει Το άγχος στην περίπτωση που το δημιουργούν οι πολλές ώρες εργασίας, δεν είναι πάντοτε τόσο κακό και βλαβερό, όσο όταν ο εργαζόμενος νιώθει ότι του έχει ξεφύγει ο έλεγχος της σταδιοδρομίας του. προβλήματα υγείας, ωστόσο, οι μελέτες τους δείχνουν ότι τον κίνδυνο αυτό τον αντιμετωπίζουν περισσότερο τα άτομα που νιώθουν ανασφάλεια για την εργασία τους. Επισημαίνουν, επίσης, ότι συχνά θύματα του άγχους είναι οι μεσαίοι μάνατζερ, οι οποίοι συνθλίβονται στην προσπάθειά τους να ικανοποιήσουν τους ανωτέρους, τους κατωτέρους και παράλληλα και τις δικές τους φιλοδοξίες. Διευκρινίζουν επίσης ότι το κάθε άτομο αντιδρά διαφορετικά στο άγχος και για τον λόγο αυτό, δεν υπάρχει μια συνταγή που να ταιριάζει σε όλες τις περιπτώσεις. Για παράδειγμα, μπορεί δύο γενικοί διευθυντές εταιρειών να εργάζονται τις ίδιες πολλές ώρες και να αγωνίζονται το ίδιο για να αναπτύξουν την εταιρεία τους. Ωστόσο, η επιβάρυνση της υγείας τους είναι διαφορετική, όταν ο ένας από τους δύο νιώθει ότι δεν έχει τον έλεγχο της αγοράς, δεν ελέγχει τον οργανισμό και τους μάνατζερ, είτε ακόμη αμφιβάλλει για την προσωπική του απόδοση. ΧΡ. ΔΑΜ. OIK_09-oikonomia_OIK_07-oikonomia 6/28/13 9:22 PM Page 9 ΔΙΕΘΝΗ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η μεταρρύθμιση στην κινεζική οικονομία θα φέρει και απώλειες Η οικοδόμηση νέου μοντέλου ανάπτυξης πιθανώς να μειώσει την αύξηση του ΑΕΠ Tης ΡΟΥΜΠΙΝΑΣ ΣΠΑΘΗ «Λικονόμικς» είναι, ίσως, ο νέος όρος που θα ενσωματωθεί στο λεξιλόγιο των οικονομικών μετά την έμπνευση της τράπεζας Barclays να αποκαλέσει έτσι το πρόγραμμα του νέου πρωθυπουργού, Λι Κεκιάνγκ, για τη μετάβαση της κινεζικής οικονομίας σε νέο μοντέλο και σε βιώσιμους ρυθμούς ανάπτυξης. Η βρετανική τράπεζα, που διαβλέπει μια «ανώμαλη αλλά προσωρινή προσγείωση» της κινεζικής οικονομίας στο πρόγραμμα του κ. Λι, κοινοποίησε τις εκτιμήσεις της μέσα στην εβδομάδα, ενώ μαινόταν η κρίση ρευστότητας στην κινεζική διατραπεζική αγορά και επικρατούσε ανησυχία για την επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης της Κίνας. Την ανησυχία εμπνέει κυρίως ο συνδυασμός των δύο εξελίξεων, καθώς το κινεζικό ΑΕΠ επιβραδύνεται εδώ και μερικά τρίμηνα, σε επίπεδα κάτω από το 10%, ενώ ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης παραμένει πάνω από το 20%. Η «φούσκα» της πιστωτικής επέκτασης στην Κίνα οφείλεται στην επί χρόνια αύξηση των δανείων με ρυθμούς ίσους με εκείνους της κινεζικής οικονομίας. Πιστωτική επέκταση Την τελευταία πενταετία, η πιστωτική επέκταση υπήρξε ιλιγγιώδης, φθάνοντας στις αρχές του τρέχοντος έτους στα 23 τρισ. δολάρια από τα μόλις 9 τρισ. δολάρια στα οποία βρισκόταν το 2008. Οπως, όμως, επισημαίνει η Barclays, η κρίση ρευστότητας των τελευταίων ημερών κατέδειξε ότι το Πεκίνο είναι αποφασισμένο να πατάξει το σκιώδες χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας στο οποίο εδράζεται μεγάλο μέρος της ιλιγγιώδους αυτής πίστωσης. Στις 20 Ιουνίου τα επιτόκια της διατραπεζικής στην Κίνα εκτινάχθηκαν στο 25% εξαιτίας έλλειψης ρευστότητας, οφειλόμενης στην άρνηση της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας να διοχετεύσει τα απαιτούμενα κεφάλαια. Στόχος της ήταν ακριβώς ο περιορισμός του ακραίου κερδοσκοπικού δανεισμού. Σύντομα αναγκάστηκε, βέβαια, σε αναδίπλωση και ανακοίνωσε πως θα διατηρήσει τα επιτόκια της διατραπεζικής σε συνετά < < < < < < Το Πεκίνο είναι αποφασισμένο να πατάξει το σκιώδες χρηματοπιστωτικό σύστημα, που είναι εν μέρει υπεύθυνο για τη «φούσκα» της πιστωτικής επέκτασης στη χώρα επίπεδα. Οπως επισημαίνει σε σχετικό άρθρο του ο Economist, παρά την ανησυχία που προκλήθηκε διεθνώς, ο τραπεζικός τομέας της Κίνας δεν παρουσιάζει τα προβλήματα που παρουσίαζε ο αμερικανικός το 2008, όταν κατέρρευσε η Lehman Brothers. Εκτός από τα μεγάλα ποσοστά αποταμίευσης που καταγράφονται στη χώρα, οι κινεζικές τράπεζες υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες. Δεν έχουν το δικαίωμα να χορηγούν δάνεια αξίας άνω του 75% των καταθέσεών τους και έχουν ήδη συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας της Βασιλείας ΙΙΙ. Το πρόβλημα έγκειται στην αδιαφάνεια που χαρακτηρίζει το τραπεζικό σύστημα της Κίνας. Το Πεκίνο επιχειρεί να αναχαιτίσει τις ακρότητες των τραπεζών που εμπλέκονται σε επι- σφαλή προϊόντα χαρτοφυλακίου και παράλληλα τα συγκαλύπτουν για να μην υποπέσουν στην αντίληψη των αρχών. Δεδομένου δε ότι οι μεγαλύτερες τράπεζες της Κίνας είναι κρατικές, το Πεκίνο έχει μεν πλεονέκτημα σε περιπτώσεις πτώχευσης τραπεζών εφ’ όσον μπορεί να εξακολουθήσει να τις χρηματοδοτεί χωρίς να προχωρήσει σε κρατικοποιήσεις. Οπως, όμως, τονίζει σχετικό σχόλιο των New York Times, το Πεκίνο βρίσκεται παράλληλα σε δίλημμα, καθώς πρέπει να ελέγξει πού διοχετεύονται τα δάνεια και παράλληλα να εξυγιάνει έναν κλάδο σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένο από το κράτος. Κι ενώ γενικότερα οι αναλυτές εκτιμούν πως το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας δεν ενέχει συστημικούς κινδύνους, προειδοποιούν για το ενδεχόμενο να ασκήσει η κυβέρνηση έντονες πιέσεις για να αναδιοργανώσει το τραπεζικό σύστημα, οπότε μπορεί να υποχωρήσει κάτω από το 7% ο ρυθμός ανάπτυξης, επιδεινώνοντας την κατάσταση του τραπεζικού τομέα. Την ίδια στιγμή, η Barclays εκτιμά πως οι πολιτικές που θα προωθήσει ο Λι Κεκιάνγκ θα οδηγήσουν σε υποχώρηση των ρυθμών ανάπτυξης έως και στο 3% τα επόμενα τρία χρόνια. Επισημαίνει πως οι τρεις «πυλώνες» του προγράμματος του κ. Λι είναι η απουσία μέ- τρων τόνωσης της οικονομίας, η απομόχλευση και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και διαβλέπει σ’ αυτόν τον συνδυασμό ένα μακρόπνοο, κατά την πάγια τακτική της κινεζικής ηγεσίας, σχεδιασμό. Κι αυτό γιατί εκτιμά πως η επώδυνη και «ανώμαλη προσγείωση» της κινεζικής οικονομίας θα είναι προσωρινή και η δεύτερη οικονομία στον κόσμο θα ανακάμψει σύντομα. Η Barclays εκτιμά, μάλιστα, πως η οικονομική πολιτική του κ. Λι, η «Λικονόμικς», είναι πράγματι αυτό που χρειάζεται σήμερα η Κίνα για να επαναφέρει την οικονομία της σε βιώσιμη ανάπτυξη, την οποία ορίζει ως ένα ρυθμό της τάξης του 6% - 8% για τα επόμενα 10 χρόνια. Προεξοφλεί, βέβαια, επώδυνες εξελίξεις, αλλά θεωρεί ότι η πολιτική αυτή προλειαίνει το έδαφος για τις αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η σταθερή ανάπτυξη Τη στροφή της κινεζικής ηγεσίας σε νέο αναπτυξιακό μοντέλο παρουσίασε, άλλωστε, προσφάτως και ο αντιπρόεδρος της κινεζικής κυβέρνησης, Ζανγκ Γκαολί, όταν σε συνέδριο επιχειρηματιών του δείκτη Fortune 500 τόνισε πως η Κίνα προγραμματίζει για την επόμενη πενταετία εισαγωγές απ’ όλο τον κόσμο αξίας 10 τρισ. δολαρίων και επενδύσεις στο εξωτερικό ύψους 500 δισ. δολαρίων. Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 9 Ο Χριστόφορος Κολόμβος «χορηγός» της χειμαζόμενης ισπανικής οικονομίας Οταν η ύφεση και η λιτότητα χειμάζουν την Ευρωζώνη, τότε η εφευρετικότητα των ανθρώπων θριαμβεύει. Στην περίπτωση της Ισπανίας, όπου έχουν γίνει δραστικές περικοπές δαπανών στον προϋπολογισμό της κεντρικής κυβέρνησης και των επιμέρους αυτόνομων περιφερειών της, η εφευρετικότητα βαδίζει χέρι χέρι με τη διαφημιστική καινοτομία. Λόγου χάριν, στη Βαρκελώνη το εμβληματικό άγαλμα του Χριστόφορου Κολόμβου εντάχθηκε σε εκστρατεία της ομώνυμης και διάσημης ποδοσφαιρικής ομάδας της πόλης, ενώ στην πρωτεύουσα της χώρας, ένας ιστορικός σταθμός του υπόγειου σιδηρόδρομου έλαβε χορηγία από πολυεθνικό όμιλο τηλεπικοινωνιών. Ισως αυτές οι κινήσεις να αποτελούν μία πρόγευση των όσων θα ακολουθήσουν στο άμεσο μέλλον. «Η επιδίωξη αμφιλεγόμενων στόχων στη διαφήμιση δεν είναι καινούργια. Αλλωστε, οι διαφημιστές επιζητούν τον εντυπωσιασμό, την πρόκληση θορύβου και συζητήσεων για τις εκστρατείες τους», παρατηρεί ο Μανουέλ Μαρτίν, καθηγητής θεωρίας της επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο της Ναβάρας στην Ισπανία. «Το διαφορετικό στις περιπτώσεις της Βαρκελώνης και της Μαδρίτης έγκειται στους πρωτοποριακούς τρόπους, με τους οποίους οι τοπικές αρχές προσπαθούν να αποκομίσουν έσοδα». Στη Βρετανία, λόγου χάριν, ορισμένοι βουλευτές των Συντηρητικών πρότειναν να δοθεί άδεια, ώστε να υπάρχουν χορηγοί για τις γραμμές του μετρό του Λονδίνου και για τους σταθμούς τους. Με τη μέθοδο αυτή αφενός θα συγκεντρωθούν χρήματα αφετέρου θα μειωθούν οι τιμές στα εισιτήρια. Οσοι αντιδρούν στην προσέγγιση αυτή υπογραμμίζουν ότι η σύνδεση κοινωφελών υπηρεσιών και του δημοσίου αγαθού συνολικά με εμπορικά σήματα ενέχει κινδύνους. Θεωρούν ότι οι σταθμοί του μετρό θα έπρεπε να προάγουν τον πολιτισμό και όχι να λειτουργούν διαφημιστικά. Η ομοσπονδία οικολογικών οργανώσεων της Ισπανίας, «Οικολόγοι εν δράσει», επισημαίνει πως είναι άδικο να υπάρχουν διαφημίσεις για το καταναλωτικό κοινό σε σημεία, όπως το μετρό, όπου η διάκριση μεταξύ ενημέρωσης και διαφήμισης είναι δύσκολη. Στην Βαρκελώνη τα διαφημιστικά έσοδα είναι ανάσα ζωής. Μία από τις χορηγούς της ποδοσφαιρικής ομάδας της Μπαρτσελόνα, η Nike, έδωσε 114.000 ευρώ στο δημοτικό συμβούλιο της πό- Στη Βαρκελώνη το άγαλμα του Χριστόφορου Κολόμβου «φόρεσε» την καινούργια φανέλα της Μπαρτσελόνα για να φέρει 114.000 ευρώ στα ταμεία της πόλης. λης για να «φορέσει» πρώτος από όλους ο Χριστόφορος Κολόμβος την καινούργια της φανέλα. Πρόκειται για το άγαλμα 60 μέτρων του θαλασσοπόρου, που βρίσκεται σε περίοπτη θέση στην πόλη. Τις πιο έντονες αντιδράσεις είχαν άλλες ποδοσφαιρικές ομάδες. Η Μάρτα Κολ, γενική διευθύντρια της Ηavas, που ανέλαβε τη διαφημιστική εκστρατεία, ανέφερε ότι η κάλυψη από τα ΜΜΕ και η συνεπαγόμενη προβολή υπολογίζεται σε 7-8 εκατ.ευρώ. REUTERS O K_10 XAK_new_O K_14 XAK 6 28 13 10 25 PM Page 10 10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η OIKONOMIA ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΥΠΡΟΣ (ΧΑΚ) KΛEIΣIMO 28/6 TIMH ΠPOHΓ. EBΔ. ΔIAΦ. EBΔ. METABOΛH % KΛEIΣIMO XΡΕΟΓΡΑΦΑ 0,160 0,160 0,000 0,00% A&P (ANDREOU & PARASKEVAIDES) ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,100 0,100 0,000 0,00% A. PANAYIDES CONTRACTING PUBLIC LTD 0,039 0,036 0,003 8,33% 0,000 0,000 0,000 0,00% 0,009 0,009 0,000 0,017 0,017 0,101 Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ KΛEIΣIMO TIMH ΠPOHΓ. EBΔ. 28/6 TIMH ΠPOHΓ. EBΔ. ΔIAΦ. EBΔ. METABOΛH % XΡΕΟΓΡΑΦΑ 29,24 0,385 0,385 0,000 0,00% ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD 6,16 101,230 101,230 0,000 0,00% PRIMETEL PLC – Bonds 2009/2014 5,06 3,66 0,008 0,008 0,000 0,00% ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD 3,58 0,001 0,001 0,000 0,00% REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD 0,02 A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD 9,80 0,880 0,880 0,000 0,00% EMPIRE CAPITAL INVESTMENTS PUBLIC LTD 42,11 0,001 0,001 0,000 0,00% RENOS HATZIOANNOU FARM PUBLIC COMPANY LTD 0,30 A. ZORBAS & SONS PUBLIC LTD 0,00 0,078 0,078 0,000 0,00% ERMES DEPARTMENT STORES PLC 13,65 0,054 0,054 0,000 0,00% ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD 2,92 0,00% A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD 1,43 0,024 0,024 0,000 0,00% EUROPROFIT CAPITAL INVESTORS PUBLIC LTD 0,75 0,050 0,050 0,000 0,00% ROYAL HIGHGATE PUBLIC COMPANY LTD 1,65 0,000 0,00% ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD 0,99 0,001 0,001 0,000 0,00% FINIKAS AMMOCHOSTOU PLC 0,05 0,002 0,002 0,000 0,00% SAFS HOLDINGS PUBLIC LTD 0,14 0,101 0,000 0,00% AD Shopping Galleries Plc 13,02 0,130 0,130 0,000 0,00% G.A.P. VASSILOPOULOS PUBLIC LTD 5,04 0,070 0,070 0,000 0,00% SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 2,56 1,510 1,510 0,000 0,00% “AGROS DEVELOPMENT COMPANY “”PROODOS”“ PUBLIC LTD” 5,42 0,090 0,090 0,000 0,00% HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD 0,002 0,002 0,000 0,00% AIAS INVESTMENT PUBLIC LTD 0,16 0,104 0,102 0,002 1,96% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 72,08 0,002 0,002 0,000 0,00% SEA STAR CAPITAL PLC 1,26 0,140 0,145 -0,005 -3,45% ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 13,84 100,000 100,000 0,000 0,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD – Bonds 2019 90,00 0,037 0,037 0,000 0,00% SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD 2,46 0,001 0,001 0,000 0,00% ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 100,000 100,000 0,000 0,00% Alpha Bank Ltd - Bonds 2013/2018 KEΦAΛAIOΠOIHΣH KEΦAΛAIOΠOIHΣH 28/6 1,26 ΔIAΦ. EBΔ. METABOΛH % KEΦAΛAIOΠOIHΣH XΡΕΟΓΡΑΦΑ 0,02 100,000 100,000 0,000 0,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD - CAPITAL SECURITIES 17,19 0,200 0,200 0,000 0,00% STADEMOS HOTELS PLC 6,50 100,00 22,800 22,800 0,000 0,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 32,24 0,002 0,002 0,000 0,00% STARIO PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 0,08 18,43 0,010 0,010 0,000 0,00% 4,01 0,130 0,117 0,013 11,11% SUPHIRE HOLDINGS PUBLIC LTD 1,24 0,050 0,050 0,000 0,00% AMATHUS PUBLIC LTD 4,40 29,000 29,000 0,000 0,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD BONDS 2016 100,000 100,000 0,000 0,00% AMATHUS PUBLIC LTD (GUARANTEED BONDS 2010-2015) 8,80 0,071 0,070 0,001 1,43% INTERFUND INVESTMENTS PLC 0,100 0,096 0,004 4,17% APOLLO INVESTMENT FUND PLC 5,66 0,043 0,043 0,000 0,00% ISXIS INVESTMENT PUBLIC LTD 0,47 0,260 0,260 0,000 0,00% TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD 3,18 0,053 0,053 0,000 0,00% ASTARTI DEVELOPMENT PLC 5,30 0,083 0,083 0,000 0,00% JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 5,18 0,010 0,010 0,000 0,00% TOXOTIS INVESTMENTS PUBLIC LTD 0,21 0,580 0,580 0,000 0,00% ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 22,68 0,110 0,110 0,000 0,00% K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD 11,00 2,000 2,000 0,000 0,00% TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - CAPITAL 5,46 0,095 0,095 0,000 0,00% AVACOM PUBLIC COMPANY LTD 6,89 0,560 0,560 0,000 0,00% K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD 7,51 0,800 0,800 0,000 0,00% TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - INCOME 2,18 0,208 0,208 0,000 0,00% BANK OF CYPRUS PUBLIC COMPANY LTD 373,39 96,500 96,500 0,000 0,00% K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD –Guaranteed Bonds 9,65 0,520 0,520 0,000 0,00% TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - INTERNATIONAL 0,71 92,000 92,000 0,000 0,00% Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Capital Securities 12/2007 20,40 0,045 0,045 0,000 0,00% K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD 1,91 0,020 0,020 0,000 0,00% UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 0,20 54,000 54,000 0,000 0,00% Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Convertible Bonds 2013/2018 14,73 0,000 0,000 0,000 0,00% KANIKA HOTELS PUBLIC COMPANY LTD 0,00 20,200 20,200 0,000 0,00% Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Convertible Capital Securities 14,76 0,015 0,015 0,000 0,00% KARAOLIS GROUP PUBLIC LTD 0,34 0,275 0,275 0,000 0,00% UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD 1,04 0,000 0,000 0,000 0,00% UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD (Warrants 2010/2012) #N/A 29,26 21,500 21,500 0,000 0,00% Bank of Cyprus Public Company Ltd (Convertible Enhanced Capital Securities) 92,13 0,119 0,119 0,000 0,00% KARKOTIS MANUFACTURING & TRADING PUBLIC LTD 100,000 100,000 0,000 0,00% Bank of Cyprus Public Company Ltd (Convertible Enhanced Capital Securities) 39,71 0,209 0,209 0,000 0,00% KARYES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,145 0,145 0,000 0,00% BLUE ISLAND PLC 2,24 0,360 0,360 0,000 0,00% KEO PLC 0,039 0,039 0,000 0,00% C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 5,53 0,000 0,000 0,000 0,00% KNOSSOS INVESTMENTS PUBLIC LTD 0,033 0,033 0,000 0,00% C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD 6,89 0,585 0,585 0,000 0,00% 0,041 0,041 0,000 0,00% CEILFLOOR PUBLIC COMPANY LTD 0,21 0,051 0,051 0,000 0,00% 0,032 0,032 0,000 0,00% CHARILAOS APOSTOLIDES PUBLIC LTD 1,60 0,230 0,230 0,000 0,024 0,024 0,000 0,00% CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD 0,24 0,139 0,139 0,044 0,044 0,000 0,00% CLARIDGE PUBLIC LTD 4,76 0,055 0,055 0,002 0,002 0,000 0,00% CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD 0,093 0,093 0,000 0,00% CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD 0,086 0,086 0,000 0,00% 0,243 0,243 0,000 0,00% 0,010 0,011 -0,001 -9,09% 1,350 1,350 0,000 0,00% 0,045 0,045 0,000 0,00% 44,100 44,100 0,000 35,000 35,000 32,100 32,100 0,310 0,093 0,643 0,643 0,000 0,00% USB Bank Plc 100,000 0,000 0,00% USB BANK PLC (BONDS 2009/ 2019) 8,00 0,00 100,000 100,000 0,000 0,00% USB BANK PLC (CONVERTIBLE BONDS 2010/ 2020) 1,21 KRONOS PRESS DISTRIBUTION AGENCY PUBLIC COMPANY LTD 11,93 0,353 0,354 -0,001 -0,28% VASSILICO CEMENT WORKS PUBLIC COMPANY LTD 25,39 LAIKI CAPITAL PUBLIC CO LTD 14,57 1,000 1,000 0,000 0,00% VISION INTERNATIONAL PEOPLE GROUP PUBLIC LTD 75,00 0,00% L.P. TRANSBETON PUBLIC LTD 1,97 0,000 0,000 0,000 0,00% “WARRANTS 2005/2012 EUROPROFIT CAPITAL INVESTORS PUBLIC LTD” #N/A 0,000 0,00% LASER INVESTMENTS GROUP PLC 8,58 6,410 6,410 0,000 0,00% Woodland Designs PLC 83,33 0,000 0,00% LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD 5,59 0,212 0,212 0,000 0,00% WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC 24,30 0,011 0,011 0,000 0,00% XENOS TRAVEL PUBLIC LTD 0,032 0,032 0,000 0,00% LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD 2,91 0,001 0,001 0,000 0,00% LIBRA HOLIDAYS GROUP PLC 0,19 COSMOS INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD 1,55 0,260 0,239 0,021 8,79% LOGICOM PUBLIC LTD CYPRINT PLC 1,25 0,110 0,110 0,000 0,00% LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 3,85 CYPRUS AIRWAYS PUBLIC LTD 3,91 0,056 0,056 0,000 0,00% LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD 2,69 CYPRUS FOREST INDUSTRIES PUBLIC LTD 4,13 0,014 0,012 0,002 16,67% LOUIS PLC 6,45 CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD 72,50 0,215 0,215 0,000 0,00% MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD 9,29 0,00% CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD - CAPITAL SECURITIES 88,20 0,009 0,009 0,000 0,00% MINERVA INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 0,71 0,000 0,00% CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD – Capital Securities 84,78 0,500 0,500 0,000 0,00% MITSIDES PUBLIC COMPANY LTD 4,10 0,000 0,00% CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD 94,86 0,011 0,011 0,000 0,00% MODESTOU SOUND & VISION PUBLIC COMPANY LTD 0,16 0,290 0,020 6,90% CYPRUS TRADING CORPORATION PLC 28,91 0,160 0,160 0,000 0,00% NEMESIS CONSTRUCTIONS PUBLIC COMPANY LTD 9,77 0,093 0,000 0,00% CYTRUSTEES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD 4,14 0,000 0,000 0,000 0,00% OCEAN TANKERS HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD 0,00 0,000 0,000 0,000 0,00% CYVENTURE CAPITAL PUBLIC COMPANY LTD #N/A 0,011 0,011 0,000 0,00% OPTIONS CASSOULIDES PLC 0,51 0,003 0,003 0,000 0,00% D & M TELEMARKETING PUBLIC LTD 0,02 0,020 0,020 0,000 0,00% ORFANIDES PUBLIC COMPANY LTD 1,62 0,003 0,003 0,000 0,00% D.H. CYPROTELS PLC 0,220 0,218 0,002 0,92% DEMETRA INVESTMENT PUBLIC LTD 0,050 0,050 0,000 0,00% 0,055 0,055 0,000 0,00% 0,002 0,001 0,001 100,00% 0,600 0,600 0,000 0,00% DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 0,025 0,025 0,000 0,00% EFREMICO HOLDINGS PUBLIC LTD 0,49 0,080 0,080 0,000 0,00% PANDORA INVESTMENTS PUBLIC LTD 33,95 0,850 0,750 0,100 13,33% PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 74,38 Dimco Plc 4,05 0,095 0,095 0,000 0,00% PHIL. ANDREOU PUBLIC LTD 4,28 DISPLAY ART PLC 0,74 0,480 0,480 0,000 0,00% PHILOKTIMATIKI PUBLIC LTD 2,31 DODONI PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 0,56 0,075 0,075 0,000 0,00% PIERIDES HOLDINGS PLC 1,66 15,00 0,080 0,080 0,000 0,00% PIPIS BROS FARMS PUBLIC COMPANY LTD 0,77 0,28 0,040 0,040 0,000 0,00% PRIMETEL PLC K ΦΟΡ B ΟΜ M ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ BO H % 2,900 0,980 0,263 0,387 0,595 20,600 0,220 0,307 0,689 3,880 0,700 0,931 0,069 0,474 1,970 0,349 4,430 6,250 0,513 0,270 3,250 0,350 0,456 0,943 0,698 1,920 0,500 0,574 1,050 2,060 12,900 1,480 6,400 5,600 1,080 1,510 0,292 0,401 5,330 5,420 1,260 0,983 0,628 1,560 0,269 0,771 0,403 1,830 1,790 1,360 4,140 2,150 0,704 0,388 0,230 2,830 0,625 1,900 0,271 0,207 0,780 1,080 0,628 0,313 0,410 0,165 2,920 0,250 9,990 0,300 7,680 0,179 1,910 0,618 4,070 0,750 0,222 0,451 1,160 0,112 0,220 21,500 16,580 6,350 5,480 0,336 0,588 0,369 1,250 1,700 5,050 1,210 4,690 0,111 0,729 4,700 0,900 1,560 0,334 2,100 2,840 1,300 1,010 12,400 6,400 0,385 0,270 0,556 0,775 0,190 0,340 0,390 0,150 -0,020 -0,045 0,007 0,025 0,400 0,000 0,000 0,000 0,460 -0,070 0,011 -0,020 -0,055 0,210 -0,004 -0,180 0,650 0,055 0,000 -0,750 0,000 -0,016 -0,005 -0,036 0,120 0,023 0,166 0,000 0,140 -0,190 0,080 0,630 0,380 0,050 0,120 -0,002 0,013 0,420 0,580 0,050 -0,015 0,012 -0,020 0,000 0,004 -0,065 -0,030 0,010 0,020 0,090 0,000 -0,034 -0,019 -0,023 0,050 -0,046 -0,030 0,065 0,000 0,000 -0,204 0,000 -0,063 0,018 0,000 0,030 0,025 -0,090 0,093 -0,370 -0,012 -0,120 0,000 0,340 0,036 -0,032 0,022 -0,210 0,000 0,000 2,860 1,220 0,080 0,520 0,094 -0,005 0,010 -0,020 -0,070 0,100 0,040 0,450 0,069 0,019 0,000 0,010 0,200 0,014 0,340 0,070 0,120 0,000 0,960 -0,020 -0,007 -0,027 -0,126 0,021 -0,019 -0,007 0,040 5,17% -2,04% -17,11% 1,81% 4,20% 1,94% 0,00% 0,00% 0,00% 11,86% -10,00% 1,18% -28,99% -11,60% 10,66% -1,15% -4,06% 10,40% 10,72% 0,00% -23,08% 0,00% -3,51% -0,53% -5,16% 6,25% 4,60% 28,92% 0,00% 6,80% -1,47% 5,41% 9,84% 6,79% 4,63% 7,95% -0,68% 3,24% 7,88% 10,70% 3,97% -1,53% 1,91% -1,28% 0,00% 0,52% -16,13% -1,64% 0,56% 1,47% 2,17% 0,00% -4,83% -4,90% -10,00% 1,77% -7,36% -1,58% 23,99% 0,00% 0,00% -18,89% 0,00% -20,13% 4,39% 0,00% 1,03% 10,00% -0,90% 31,00% -4,82% -6,70% -6,28% 0,00% 8,35% 4,80% -14,41% 4,88% -18,10% 0,00% 0,00% 13,30% 7,36% 1,26% 9,49% 27,98% -0,85% 2,71% -1,60% -4,12% 1,98% 3,31% 9,59% 62,16% 2,61% 0,00% 1,11% 12,82% 4,19% 16,19% 2,46% 9,23% 0,00% 7,74% -0,31% -1,82% -10,00% -22,66% 2,71% -10,00% -2,06% 10,26% ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ (ΚΟ) ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕΕΧ (ΚΟ) ΑΚΡΙΤΑΣ (ΚΟ) ΑΛΚΟ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ) ΑΛΟΥΜΥΛ (ΚΟ) ALPHA TRUST ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ ΑΕΕΧ (ΚΟ) ΒΑΛΚΑΝ ΑΚΙΝΗΤΑ (ΚΟ) ΒΑΡΒΕΡΗΣ Ν. - MODA BAGNO (ΚΟ) ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ (ΚΟ) ΒΙΟΧΑΛΚΟ (ΚΑ) ΒΙΣ (ΚΟ) ΒΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ SYSTEMS (ΚΟ) Γ.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΚΟ) ΓΑΛΑΞΙΔΙ (ΚΟ) ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (ΚΟ) ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (ΚΟ) ΔΑΙΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ (ΚΟ) ΔΕΗ (ΚΟ) ΔΡΟΜΕΑΣ (ΚΟ) ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ (ΚΟ) ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (KO) ΕΙΔΗΣΕΟΦΩΝΙΚΗ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ) ΕΚΤΕΡ (ΚΟ) ΕΛ. ΒΙΟΜ. ΖΑΧΑΡΗΣ (ΚΑ) ΕΛΑΣΤΡΟΝ (ΚΟ) ΕΛΒΑΛ (ΚΑ) ΕΛΒΕ (ΚΟ) ΕΛΓΕΚΑ (ΚΟ) ΕΛΙΝΟΙΛ (ΚΟ) ΕΛΛΑΚΤΩΡ (ΚΟ) ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ (ΚΟ) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ (ΚΟ) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ (ΚΟ) ΕΛΤΟΝ (KΟ) ΕΛΤΡΑΚ (ΚΟ) ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ (ΚΟ) ΕΤΕΜ (ΚΑ) ΕΥΑΘ (ΚΟ) ΕΥΔΑΠ (ΚΟ) ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ (ΚΟ) ΙΑΣΩ (ΚΟ) ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΚΟ) ΙΚΤΙΝΟΣ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ) ΙΛΥΔΑ (ΚΟ) ΙΝΤΕΑΛ ΟΜΙΛΟΣ (ΚΟ) ΙΝΤΕΡΤΕΚ (ΚΟ) ΙΝΤΡΑΛΟΤ (ΚΟ) ΚΑΝΑΚΗΣ Σ. (ΚΟ) ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ (ΚΟ) ΚΑΡΑΤΖΗ (ΚΟ) ΚΕΚΡΟΨ (ΚΟ) ΚΛΟΥΚΙΝΑΣ - ΛΑΠΠΑΣ (ΚΟ) ΚΛΩΣ/ΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (ΚΑ) ΚΟΡΔΕΛΛΟΥ Χ. ΑΦΟΙ (ΚΟ) ΚΟΡΡΕΣ (ΚΟ) ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ (ΚΟ) ΚΡΙ - ΚΡΙ (ΚΟ) ΚΤΗΜΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ (ΚΟ) ΚΥΠΡΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ) ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Η.- F.H.L. (ΚΟ) ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗΣ (ΚΟ) ΛΑΝΑΚΑΜ (ΚΟ) ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΚA) ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΠA) ΛΙΒΑΝΗΣ (ΚΟ) ΛΟΥΛΗ ΜΥΛΟΙ (ΚΟ) ΜΑΘΙΟΣ ΠΥΡΙΜΑΧΑ (ΚΟ) ΜΕΤΚΑ (ΚΟ) ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ (ΚΟ) ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΚΟ) ΜΟΥΖΑΚΗΣ (ΚΑ) ΜΟΧΛΟΣ (ΚΟ) ΜΠΗΤΡΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ (KO) ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (ΚΟ) ΝΑΚΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ (ΚΟ) ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (ΚΟ) ΝΗΡΕΥΣ (ΚO) ΝΤΡΟΥΚΦΑΡΜΠΕΝ (ΚΟ) ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΚO) ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΠO) ΟΛΘ (ΚΟ) ΟΛΠ (ΚΟ) ΟΠΑΠ (ΚΟ) ΟΤΕ (ΚΟ) ΠΑΪΡΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ (ΚΟ) ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ (ΚΟ) ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ (ΚΟ) ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ) ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ (ΚΟ) ΠΛΑΙΣΙΟ COMPUTERS (ΚΟ) ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ (ΚΟ) ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ (ΚΑ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ (ΚΟ) ΡΕΒΟΪΛ (ΚΟ) ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΓΡ. (ΚΟ) ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΛ/ΜΥΛΟΙ (ΚΟ) ΣΙΔΕΝΟΡ (ΚΟ) ΣΠΥΡΟΥ ΑΓΡ. ΟΙΚ. (ΚΟ) ΣΩΛ/ΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟY (ΚΟ) ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΚΟ) ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ (ΚΟ) ΤΖΙΡΑΚΙΑΝ ΠΡOΦΙΛ (ΚΑ) ΤΙΤΑΝ (ΚΟ) ΤΙΤΑΝ (ΠΟ) ΥΓΕΙΑ (ΚΟ) ΦΙΕΡΑΤΕΞ (ΚΟ) ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ (ΚΟ) ΧΑΛΚΟΡ (ΚΑ) ΧΑΤΖΗΚΡΑΝΙΩΤΗ Ε. ΥΙΟΙ (ΚΟ) A.S. COMPANY (ΚΟ) ALPHA ΒΑΝΚ (ΚΟ) MO KΦ O ΠO H H ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ 3,050 0,960 0,218 0,394 0,620 21,000 0,220 0,307 0,689 4,340 0,630 0,942 0,049 0,419 2,180 0,345 4,250 6,900 0,568 0,270 2,500 0,350 0,440 0,938 0,662 2,040 0,523 0,740 1,050 2,200 12,710 1,560 7,030 5,980 1,130 1,630 0,290 0,414 5,750 6,000 1,310 0,968 0,640 1,540 0,269 0,775 0,338 1,800 1,800 1,380 4,230 2,150 0,670 0,369 0,207 2,880 0,579 1,870 0,336 0,207 0,780 0,876 0,628 0,250 0,428 0,165 2,950 0,275 9,900 0,393 7,310 0,167 1,790 0,618 4,410 0,786 0,190 0,473 0,950 0,112 0,220 24,360 17,800 6,430 6,000 0,430 0,583 0,379 1,230 1,630 5,150 1,250 5,140 0,180 0,748 4,700 0,910 1,760 0,348 2,440 2,910 1,420 1,010 13,360 6,380 0,378 0,243 0,430 0,796 0,171 0,333 0,430 19,26 44,00 217,82 10,73 2,83 6,78 13,65 8,78 4,43 5,77 16,53 865,72 3,13 5,96 3,79 5,90 187,22 8,30 63,75 1.600,80 19,72 3,69 5.991,96 9,75 4,95 34,47 12,34 253,17 6,92 23,63 25,02 389,40 252,48 46,09 2.148,62 390,90 30,21 24,69 15,10 12,42 208,73 639,00 36,03 51,45 55,51 44,01 2,42 6,43 3,80 286,13 13,50 13,45 62,10 7,10 26,95 4,25 4,39 38,74 17,07 61,83 5,31 371,59 17,90 6,65 3,73 2,08 0,92 1,28 44,91 2,70 514,31 4,60 809,82 5,38 8,21 9,79 515,60 4,98 4,55 30,12 3,68 3,92 0,56 245,55 445,00 2.051,17 2.940,90 2,14 29,61 7,66 6.239,26 11,52 113,71 57,44 140,73 4,38 16,67 163,42 3,81 169,39 9,90 302,98 318,12 47,04 1,28 1.029,57 48,29 115,57 2,48 3,59 80,62 0,69 7,28 4.696,85 0,425 0,290 1,920 0,473 0,228 17,590 0,140 0,528 0,040 0,092 1,950 MH ΠPOH Ο Μ ΝΗ B ΟΜ 0,330 0,254 1,960 0,443 0,245 17,520 0,200 0,500 0,040 0,096 ΑΝΟΔΟΣ 0,095 0,036 -0,040 0,030 -0,017 0,070 -0,060 0,028 0,000 -0,004 Τ ΤΛΟ M ΠΤΩΣΗ 28,79% 14,17% -2,04% 6,77% -6,94% 0,40% -30,00% 5,60% 0,00% -4,17% % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % ΠΑΡΑΣΤΑΤ ΚΟ Λεωφ.Αρχ. Μακαρίου Γ’, αρ. 50, Kτήριο Άλφα, 1ος όροφος, 1065 Λευκωσία Τηλ.: 22 710710 Fax: 22339332, www.globalcapital.com.cy ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ ATTICA BANK (ΚΟ) AUDIOVISUAL (ΚΟ) AUTOHELLAS (ΚΟ) BYTE COMPUTER (ΚΟ) CENTRIC ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ) COCA-COLA HBC AG (ΚΟ) CPI (ΚΟ) CYCLON ΕΛΛΑΣ (ΚO) CYPRUS POPULAR BANK (KO) DIONIC (ΚΟ) MO KΦ O ΠO H H MH ΠPOH Ο Μ ΝΗ B ΟΜ ΦΟΡ B ΟΜ 297,36 13,18 69,81 7,48 23,06 6.446,58 1,39 14,08 162,62 2,89 ΜΜ M M M M M M M M M M M M Μ Φ ΜΜ M M M M M Φ Φ ΥΠΟ ΑΝΑΣΤΟΛΗ M % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % Φ ΚΑΤΗΓΟΡ Α Δ ΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣ ΜΩΝ ΑΜΟ ΒΑ ΩΝ ΚΕΦΑΛΑ ΩΝ M M ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΧΑΜΗΛΗΣ Δ ΑΣΠΟΡΑΣ Μ Μ ΜΨ Μ Μ % % % WARRANTS % % % KΦ O ΠO H H ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ BO H % ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΠΡΟΣ Δ ΑΓΡΑΦΗ M M M M % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % ΜΜ Μ Μ Μ Ψ Μ Μ Μ Μ Μ Μ Μ Μ Μ Μ ΜΜ Φ Φ Μ Φ M M ΕΝΑΛΛΑΚΤ ΚΗ ΑΓΟΡΑ Δ ΑΧΕ Ρ ΣΗ ΚΕΦΑΛΑ ΩΝ % ΜΜ ΕΜΠΟΡ Ο ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ % ΕΞΟΠΛ ΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠ ΚΟ ΝΩΝ ΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΕΠ ΤΗΡΗΣΗΣ % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % CYPRUS AIRWAYS PUBLIC LTD ALKIS H. HADJIKYRIACOS PUBLIC LTD VASSILICO CEMENT WORKS PUBLIC A&P ENTERPRISES PUBLIC COMPANY A. PANAYIDES CONTRACTING PUBLIC LTD ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ BO H % % % % % % % % % % % % % % % % % % % -9,09% -3,45% -0,28% 0,00% 0,00% 100,00% DODONI PORTFOLIO INVESTMENTS 16,67% LOUIS PLC 13,33% PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 11,11% THE CYPRUS CEMENT PUBLIC LTD 8,79% LOGICOM PUBLIC LTD K ΦΟΡ B ΟΜ 0,39 Οι μεγαλύτερες μεταβολές της εβδομάδας 15,30 ΕΛΛΑΔΑ (ΧΑ) MH ΠPOH Ο Μ ΝΗ B ΟΜ 3,70 100,000 0,42 0,58 MO 17,89 11,15 14,95 K THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD % ΕΠΕΝΔΥΤ ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ Φ % Μ ΑΤΡ ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ % Μ Λ ΑΝ ΚΟ & ΧΟΝΔΡ ΚΟ ΕΜΠΟΡ Ο ΤΡΟΦ ΜΩΝ % Μ % Μ % ΤΡΟΦ ΜΑ Φ Μ Μ Μ Μ Φ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ Β ΟΜΗΧΑΝ ΚΟΥ ΕΞΟΠΛ ΣΜΟΥ Μ Μ M ΛΟΓ ΣΜ ΚΟ % ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣ ΑΣ & Δ ΑΧΕ Ρ ΣΗΣ ΑΠΟΡΡ ΜΜΑΤΩΝ Μ % Μ Μ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝ ΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓ ΣΤΩΝ % % % M ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ Μ Μ M Μ Μ Μ Μ Μ M Φ Μ ψ Μ Μ OIK_11-synallagma_OIK_15_synallagma 6/28/13 2:01 PM Page 11 ΑΓΟΡΕΣ Κυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 11 ΗΠΑ: Απροετοίμαστες για χρεοκοπία οι τράπεζες Την ανεπάρκεια των σχεδίων που έχουν υποβάλει οι μεγαλύτερες αμερικανικές τράπεζες για την άμεση αναδιάρθρωση των δραστηριοτήτων τους, εάν βρεθούν στο χείλος της χρεοκοπίας, επισημαίνουν Αμερικανοί αξιωματούχοι. Τα σχέδια αυτά, αποκαλούμενα και «ζωντανές διαθήκες», αποτελούν ένα από τα βασικά αιτήματα στο νομοσχέδιο ΝτοντΦρανκ για τη μεταρρύθμιση του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού κλάδου. Κατ’ αρχάς, επιφυλάξεις για τα σχέδια των «τραπεζών που είναι πολύ μεγάλες για να χρεο- New York/Nέα Yόρκη (Σε δολάρια) Πριν από το κλείσιμο 3M COMPANY/d ALCOA INC/d ALLEGHENY TECH/d ALTRIA GROUP/d AMAZON COM/d AMER ELEC PWR/d AMER EXPRESS C/d AMER INTL GROU/d AMGEN/d APPLE INC/d AVON PRODUCTS/d BAKER HUGHES I/d BANK OF AMERIC/d BAXTER INTL IN/d BOEING CO/d BRISTOL MYERS /d CAMPBELL SOUP /d CATERPILLAR IN/d CIGNA CORP/d CISCO SYSTEMS/d CITIGROUP/d CERVECERIAS/d COCA-COLA CO/d COLGATE PALMOL/d COMPUTER SCIEN/d DANAOS CORP/d DIANA SHIPPING/d DOW CHEMICAL C/d DRYSHIPS/d DU PONT CO/d EMC CORP/d ENTERGY CP/d EXELON CORP/d EXXON MOBIL/d FEDEX CORP/d FORD MOTOR CO/d FREESEAS INC/d GENERAL DYNAMI/d GENERAL ELEC C/d HALLIBURTON CO/d HARTFORD FINL/d HEWLETT-PACKAR/d HOME DEPOT INC/d HONEYWELL INTL/d INTEL CORP/d INTL BUS MACHI/d INTNL PAPER CO/d JOHNSON JOHNSO/d JPMORGAN CHASE/d LAZARD/d L BRANDS INC/d MCDONALD'S COR/d MERCK & CO/d MICROSOFT CP/d MORGAN STANLEY/d NORFOLK SOUTHE/d ORACLE CORP/d PEPSICO INC/d PFIZER INC/d PROCTER & GAMB/d RADIOSHACK/d RAYTHEON CO/d ROCKWELL AUTOM/d SCHLUMBERGER L/d SOUTHERN/d STEALTHGAS/d THE AES CORP/d TSAKOS ENERGY/d TYCO INTL/d Οι «ζωντανές διαθήκες» των τραπεζικών κολοσσών αποτελούν κύριο σημείο στο νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του κλάδου στις ΗΠΑ. Η ανεπάρκεια των «ζωντανών διαθηκών» ενισχύει εκτιμήσεις ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι, όπως ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στο Ρίτσμοντ Τζέφρεϊ Λάκερ, θα απαιτήσουν να μην υπάρχουν τόσο μεγάλες τράπεζες όπως η JPMorgan στις ΗΠΑ. Ο κ. Λάκερ έχει δηλώσει ότι είναι «ανοιχτός στην ιδέα» της επιβολής ορίων στο μέγεθος και τις δραστηριότητες των τραπεζών. Οι 11 μεγαλύτερες τράπεζες στις ΗΠΑ -συμπεριλαμβανομένων των Bank of America, παραρτημάτων της βρετανικής Barclays και της Deutsche Bank- θα πρέπει να παρουσιάσουν νέα σχέδια μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου αφού η πρώ- τη εκδοχή των «ζωντανών διαθηκών» τους δεν κρίθηκε κατάλληλη από την FDIC. Το νομοσχέδιο Ντοντ-Φρανκ στοχεύει στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου και λειτουργικότερου τραπεζικού συστήματος ώστε να αποφευχθεί μια κρίση όπως αυτή που ξεκίνησε το 2007, μετά το σκάσιμο της φούσκας στην αμερικανική αγορά ακινήτων, και κλιμακώθηκε με τη χρεοκοπία της Lehman Brothers, της πέμπτης μεγαλύτερης επενδυτικής τράπεζας στη Wall Street. BLOOMBERG 110,54 7,85 27,59 35,57 276,20 44,71 75,18 44,70 99,09 395,44 21,31 46,06 12,93 69,96 103,09 46,37 44,81 83,02 72,70 24,66 48,61 28,46 40,34 57,38 44,96 4,15 9,81 32,49 1,74 53,61 23,85 70,64 31,22 90,34 99,34 15,69 0,45 78,74 23,41 42,02 30,89 24,64 76,29 80,51 24,28 196,35 44,10 86,74 53,40 32,79 49,45 99,48 47,03 34,68 25,13 73,33 30,84 81,67 28,52 77,84 3,15 66,72 84,43 72,35 44,16 10,29 11,98 4,67 32,73 Πρ/νο 109,68 7,75 26,76 35,27 277,57 44,60 73,90 43,62 99,60 398,07 21,16 45,31 12,76 69,74 100,75 46,47 44,36 82,10 71,37 24,39 47,61 27,35 40,33 57,00 44,04 4,11 9,63 32,20 1,73 53,53 23,89 70,28 31,35 89,80 98,37 15,29 0,49 77,89 23,25 41,47 29,99 24,01 75,67 79,75 24,01 194,86 44,13 86,99 52,50 31,68 49,73 98,84 46,69 34,35 24,88 73,35 30,14 81,30 28,10 77,40 3,08 65,93 83,48 71,81 44,03 10,16 11,91 4,46 32,01 UNISYS CORP/d UNITED TECH CP/d US BANCORP/d VERIZON COMMS/d WAL-MART STORE/d WALT DISNEY CO/d WELLS FARGO & /d 22,09 93,32 36,09 51,09 75,57 63,89 41,65 London/Λονδίνο 21,55 92,98 35,93 50,66 75,01 63,21 41,02 (Σε πέννες) Εταιρείες Χθεσινό Προ/νο 3I GROUP/d 334,74 330,80 ADMIRAL GROUP/d 1312,55 1310,00 AGGREKO/d 1657,58 1659,00 ANGLO AMERICAN/d 1273,98 1256,00 ANTOFAGASTA/d 814,28 801,50 ARM HOLDINGS/d 806,00 795,00 ASSOC.BR.FOODS/d 1699,16 1689,00 ASTRAZENECA/d 3145,19 3115,00 AVIVA/d 338,46 336,20 B SKY B/d 790,04 777,50 BAE SYSTEMS/d 387,74 389,20 BARCLAYS/d 288,24 288,85 BG GROUP/d 1130,69 1131,00 BHP BILLITON/d 1701,69 1673,00 BP/d 453,16 452,00 BR LAND CO/d 563,97 563,50 BRIT AM TOBACC/d 3412,90 3394,50 BT GROUP/d 308,71 305,40 BURBERRY GRP/d 1330,46 1326,00 BUNZL/d 1273,46 1244,00 CAIRN ENERGY/d 255,46 254,40 CAPITA PLC/d 983,39 961,00 CARNIVAL/d 2304,84 2319,00 CENTRICA/d 359,04 354,60 COMPASS GROUP/d 855,53 835,00 DAILY MAIL TST/d 747,14 740,00 DIAGEO/d 1891,02 1874,50 DOLPHIN CAP IN/d 37,25 37,88 ENTERPRISE INN/d 106,50 107,70 GLAXOSMITHKLIN/d 1638,50 1620,00 HAMMERSON/d 476,38 478,10 HAYS/d 85,98 86,95 HSBC HOLDINGS/d 676,00 677,80 IMPERIAL TOBAC/d 2295,16 2267,00 INTERCONT HOTE/d 1795,89 1777,00 ITV/d 142,40 137,50 JOHNSON MATTHE/d 2590,18 2563,00 KAZAKHMYS/d 269,28 266,80 KINGFISHER/d 344,27 342,10 LAND SECS GROU/d 881,05 876,00 LEGAL & GENERA/d 168,76 169,10 LLOYDS BNK GRP/d 62,46 62,48 MAN GROUP/d 82,24 84,65 MARKS & SP./d 432,23 427,70 MORRISON SUPMK/d 261,13 261,20 NATIONAL GRID/d 731,16 726,50 NEXT/d 4552,70 4495,00 OLD MUTUAL/d 179,50 176,90 PEARSON/d 1142,19 1156,00 PORVAIR/d 271,50 271,50 PRUDENTIAL/d 1089,00 1059,00 RECKIT BNCSR G/d 4715,74 4665,00 REED ELSEVIER/d 736,52 731,50 RENTOKIL INITI/d 90,15 88,80 REXAM PLC/d 473,55 460,00 RIO TINTO/d 2688,22 2649,50 ROLLS ROYCE PL/d 1139,08 1133,00 RSA INSRANCE G/d 119,57 119,50 ROYAL BANK SCO/d 275,29 280,30 ROYAL DTCH SHL/d 2105,47 2066,00 SABMILLER/d 3208,53 3152,50 SAGE GROUP/d 340,08 333,60 SAINSBURY(J)/d 358,15 356,20 SCHRODERS/d 2154,33 2134,00 SCHRODERS NV/d 1680,00 1652,00 SSE PLC/d 1516,81 1482,00 SEVERN TRENT/d 1645,19 1636,00 SHIRE/d 2097,46 2054,00 SMITH&NEPHEW/d 736,24 733,50 SMITHS GROUP/d 1314,73 1270,00 STANDRD CHART /d 1431,48 1430,50 TATE & LYLE/d 822,74 801,50 TESCO/d 331,94 327,60 UNILEVER/d 2607,29 2591,00 UNITED UTIL GR/d 678,59 672,00 UBM/d 650,25 644,50 VODAFONE GROUP/d 186,67 183,35 WHITBREAD/d 3014,68 2978,00 WILLIAM HILL/d 440,76 431,50 WOLSELEY/d 3065,64 3028,00 WPP PLC/d 1115,72 1079,00 XSTRATA/d 0,00 963,50 YELL GROUP/d 1,12 1,16 Zurich /Zυρίχη Εταιρείες ABBLTDN/d ADECCON/d BALOISEHLDN/d CLARIANTN/d CSGROUPAG/d GIVAUDANN/d HOLCIMN/d INTERSHOPI/d JULIUSBAERN/d LONZAGRPAGN/d NESTLESA/d NOVARTISN/d RICHEMONTI/d ROCHEHOLDING/d SGSN/d SWATCHGROUPI/d SWISSLIFEHLD/d SWISSCOMN/d SYNGENTAN/d UBSAGN/d ZURICHINSURAN/d (Σε ελβ.φρ.) Χθεσινό 20,45 54,65 91,25 13,44 25,20 1218,00 66,60 320,50 37,00 72,25 61,70 66,65 83,10 235,70 2053,00 511,50 154,60 409,00 370,70 16,17 244,60 Προ/νο 20,20 53,95 91,50 13,30 25,17 1195,00 65,65 318,50 35,85 70,35 61,00 65,55 81,45 227,90 2033,00 506,50 153,40 402,80 369,00 16,12 243,10 Frankfurt/Φρανκφούρτη (Σε ευρώ) Εταιρείες Χθεσινό ALLIANZ SE/d 112,58 BAY MOT WERKE/d 67,29 BAYER N AG/d 82,19 BEIERSDORF/d 67,13 DAIMLER AG N/d 46,54 DEUTSCHE BANK /d 33,20 DEUTSCHE POST /d 19,21 DT BOERSE N/d 49,81 DT TELEKOM N/d 8,90 DT LUFTHANSA A/d 15,58 E.ON SE NA/d 12,52 FRESENIUS MEDI/d 54,29 HENKEL AG&CO V/d 72,35 HEIDELBERGCEME/d 51,92 INFINEON TECH /d 6,49 LINDE/d 142,90 MAN SE/d 84,50 METRO AG/d 24,56 MLP/d 4,59 MUENCH. RUECK /d 142,53 RWE AG/d 24,61 SAP AG/d 57,99 SIEMENS N/d 77,80 THYSSEN KRUPP/d 14,60 TUI N/d 9,19 Προ/νο 110,84 67,10 81,08 66,27 45,85 33,69 19,35 49,67 8,82 15,43 12,40 53,71 72,60 52,00 6,47 142,11 83,80 23,85 4,56 141,37 24,75 57,63 77,45 14,31 9,02 VOLKSWAGEN AG/d 151,10 148,70 Amsterdam/Aμστερνταμ (Σε ευρώ) Εταιρείες AEGON AHOLD KON AKZO NOBEL AIR FRANCE - K ARCELORMITTAL ASML HOLDING BAM GROEP KON BOSKALIS WESTM CORIO FUGRO HEINEKEN ING GROEP KONINKLIJKE DS KPN KON PHILIPS KON R.DUTCH SHELL RANDSTAD REED ELSEVIER SBM OFFSHORE TOMTOM N.V. UNILEVER CERT WERELDHAVE WOLTERS KLUWER Χθεσινό 5,15 11,44 42,99 7,09 8,74 60,00 3,67 27,79 30,49 41,46 49,70 6,99 50,12 1,58 21,20 24,60 32,29 12,73 12,96 3,76 30,21 49,37 16,11 Milano/Mιλάνο (Σε ευρώ) Εταιρείες Χθεσινό A2A SPA/d 0,58 ATLANTIA/d 12,47 AZIMUT HLDG/d 14,20 BANCO POPOLARE/d 0,95 CIR-COMP/d 0,89 ENEL/d 2,46 EXOR/d 22,97 ENI/d 15,84 FINMECCANICA/d 3,80 GENERALI ASS/d 13,53 GEOX/d 1,96 IMPREGILO/d 3,10 INTESA SANPAOL/d 1,26 LUXOTTICA/d 38,80 MEDIASET/d 2,82 MEDIOBANCA/d 4,21 MEDIOLANUM/d 4,83 PIRELLI & C/d 8,88 PARMALAT/d 2,43 RCS MEDIAGROUP/d 1,49 PRYSMIAN/d 14,80 SNAM/d 3,45 STMICROELEC.N./d 7,03 TELECOM ITALIA/d 0,55 TENARIS/d 15,52 TERNA/d 3,16 UNICREDIT/d 3,72 Tokyo/Tόκιο Εταιρείες AJINOMOTO/d ASAHI GROUP HL/d ASAHI KASEI/d ASTELLAS PHARM/d BANK OF YOKOHA/d BRIDGESTONE CO/d CANON INC/d CASIO COMPUTER/d CITIZEN HOLDIN/d CLARION/d CREDIT SAISON/d Προ/νο 5,12 11,40 42,65 6,96 8,62 59,15 3,64 27,90 30,39 41,95 49,11 6,91 49,27 1,50 20,91 24,35 31,70 12,49 13,00 3,75 29,74 49,27 15,90 Προ/νο 0,57 12,47 13,97 0,92 0,88 2,47 23,51 15,69 3,82 13,60 1,90 3,12 1,28 38,63 2,62 4,21 4,68 8,88 2,40 1,49 14,47 3,46 6,96 0,54 15,09 3,11 3,73 (Σε γιέν) Χθεσινό 1418 2381 649 5100 482 3260 3220 838 537 122 2403 ΣΥΝΑΛΛΑΓΜA Προ/νο 1378 2325 637 4960 467 3205 3185 856 549 122 2290 DAIWA SEC GROU/d FUJI HEAVY IND/d FUJIFILM HOLDI/d FUJITSU LTD/d HINO MOTORS/d HITACHI/d HONDA MOTOR/d IHI/d ISUZU MOTORS/d JPN STEEL WORK/d KAWASAKI HVY I/d KEIO/d KOBE STEEL/d KONICA MINOLTA/d JTEKT/d MITSUB UFJ FG/d MITSUBISHI COR/d MITSUBISHI ELE/d MITSUBISHI MOT/d NEC CORPORATIO/d NIKON CORP/d NIPPON EXPRESS/d NISSAN MOTOR C/d NOMURA HOLDING/d NTT/d OBAYASHI CORP/d ODAKYU ELEC RA/d OSAKA GAS/d PIONEER/d RICOH CO LTD/d SECOM/d SEVEN & I HLDG/d SHARP CORP/d SHIMIZU CORP/d SHISEIDO/d SONY CORP/d SUMITOMO CORP/d SUZUKI MOTOR/d TAISEI CORP/d TDK CORPORATIO/d TOBU RAILWAY/d TOKYO DOME COR/d TOKYO ELEC PWR/d TOKYO ELECTRON/d TOKYO GAS/d TOPY INDS LTD/d TORAY INDUSTRI/d TOSHIBA CORP/d TOYOBO/d TOYOTA MOTOR C/d YAMAHA CORP/d YAMATO HOLDING/d 787 2329 2127 401 1420 621 3605 368 667 527 295 654 120 735 1090 588 1680 928 134 206 2300 459 971 708 5050 509 936 406 182 1160 5220 3535 370 387 1419 2035 1219 2214 354 3340 494 572 511 4840 528 186 621 468 146 5900 1090 2045 Paris/Παρίσι Εταιρείες ACCOR/d AIR LIQUIDE/d ALSTOM/d AXA/d BNP PARIBAS/d BOUYGUES/d CAP GEMINI/d CARREFOUR/d CASINO GUICHAR/d CREDIT AGRICOL/d DANONE/d DASSAULT SYSTE/d EADS/d EDF/d ESSILOR INTERN/d FRANCE TELECOM/d Αξιωματούχοι της FDIC κατά τη χθεσινή ακρόαση ενώπιον της επιτροπής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών της Βουλής των Αντιπροσώπων με θέμα το νομοσχέδιο Ντοντ - Φρανκ για τη μεταρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού κλάδου των ΗΠΑ. EMΠOPEYMATA ΞENA XPHMATIΣTHPIA (Πηγή: Reuters) Eταιρείες κοπήσουν» έχει εκφράσει ο Τζιμ Ουίγκαρντ, ο οποίος είναι αξιωματούχος της αμερικανικής αρχής εγγύησης των καταθέσεων (FDIC). Σε συνέντευξη που έδωσε στο πρακτορείο Bloomberg, o κ. Ουίγκαρντ, ο οποίος θα αποσυρθεί αργότερα φέτος, είπε ότι καμία από τις μεγάλες τράπεζες των ΗΠΑ, όπως οι JPMorgan Chase, Goldman Sachs και Citigroup, δεν έχει ακόμη υποβάλει ένα ικανοποιητικό σχέδιο που δεν θα προκαλούσε αποσταθεροποίηση του συστήματος στην περίπτωση που αυτές βρεθούν στα όρια της χρεοκοπίας. REUTERS Τα σχέδια που έχουν υποβάλει δεν εγγυώνται την ασφάλεια του χρηματοπιστωτικού συστήματος 774 2231 2086 391 1365 617 3495 355 643 513 300 644 117 726 1020 578 1676 871 128 205 2284 450 972 698 4940 498 918 393 185 1157 5080 3420 386 378 1407 2001 1186 2159 336 3355 484 559 510 4700 508 181 609 456 146 5700 1052 1996 (Σε ευρώ) Χθεσινό 26,61 94,70 25,53 15,16 42,55 19,85 38,51 21,27 73,13 6,74 57,13 95,22 41,56 17,59 82,65 7,40 Προ/νο 26,28 93,78 25,65 15,10 42,43 19,27 38,40 20,70 71,46 6,64 56,04 93,93 41,37 17,45 81,76 7,38 L'OREAL/d L.V.M.H./d LAFARGE/d LAGARDERE S.C./d MICHELIN/d PERNOD RICARD/d PEUGEOT/d KERING/d PUBLICIS GROUP/d RENAULT/d SAINT-GOBAIN/d SANOFI/d SCHNEIDER ELEC/d SOCIETE GENERA/d SODEXO/d STMICROELECTRO/d TF1/d THALES/d TOTAL/d VEOLIA ENVIRON/d 126,45 126,50 48,22 21,36 70,14 85,96 6,50 155,40 55,23 52,92 31,43 80,01 56,89 27,55 64,38 7,05 9,10 36,08 37,15 8,80 Madrid/Mαδρίτη Εταιρείες ABERTIS/d ACCIONA SA/d ACERINOX/d ADOLFO DOMINGU/d AMPER/d BBVA/d BCO DE SABADEL/d BK PASTOR/d BK POPULAR/d BODEGAS RIOJAN/d CAMPOFRIO FOOD/d CAT OCCIDENTE/d CIE AUTOMOTIVE/d CONS AUX FERR/d DINAMIA CAP PR/d DURO FELGUERA/d EADS/d ELECNOR/d ENAGAS/d ENDESA/d ERCROS/d FUNESPANA/d GAMESA/d GAS NATURAL/d IBERPAPEL/d INDO INTL/d INMOB COLONIAL/d JAZZTEL/d MAPFRE/d MIQUEL Y COSTA/d NATRA/d NH HOTELES/d PAP Y CART EUR/d PESCANOVA/d PRISA/d RED ELECTR COR/d SACYR-VALLE/d BANCO SANTANDE/d SEDA BARCELONA/d SOTOGRANDE/d TELEFONICA/d TUBACEX/d TUBOS REUNIDOS/d URBAS/d VIDRALA/d VINICOLA DEL N/d ZARDOYA OTIS/d ZELTIA/d 125,45 125,20 48,50 20,84 68,03 85,81 6,16 155,00 53,52 52,78 31,02 79,00 56,40 27,65 64,30 6,99 8,90 36,10 36,60 8,88 (Σε ευρώ) Χθεσινό 13,48 41,40 7,10 3,40 1,02 6,54 1,29 0,00 2,40 4,19 5,22 17,38 5,84 329,70 6,34 5,02 41,63 10,08 19,00 16,55 0,36 5,52 4,30 15,53 13,30 0,60 1,06 5,95 2,59 22,13 1,23 2,80 2,85 5,91 0,19 42,02 2,39 4,97 0,73 2,86 9,96 2,37 1,60 0,01 26,73 14,05 10,81 1,84 Προ/νο 13,10 40,79 7,14 3,30 1,03 6,59 1,29 3,50 2,47 4,19 5,22 17,01 5,88 327,00 6,32 4,87 41,38 10,16 18,66 16,47 0,38 5,62 4,01 15,49 13,30 0,60 1,08 5,93 2,60 22,40 1,24 2,80 2,85 5,91 0,19 41,10 2,37 5,05 0,73 2,82 9,95 2,30 1,59 0,01 26,80 14,05 10,72 1,72 NOMIΣMATA H M E P H Σ I E Σ ( S P O T ) K A I Π P O Θ E Σ M I A K E Σ T I M E Σ Σ Y N A Λ Λ A Γ M AT O Σ Aγορά HΠA Πώληση SPOT AΝΑ ΔΟΛΑΡΙΟ 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες SPOT 1 μήνας AΝΑ EΥΡΩ 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες SPOT AΝΑ 100 ΓΙΕΝ 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες SPOT AΝΑ ΣΤΕΡΛΙΝΑ 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες EYPΩΠAΪKH ENΩΣH Aγορά Πώληση IAΠΩNIA Aγορά Πώληση 0.7676 -0.0001 -0.0003 -0.0008 -0.0018 98.06 -0.01 -0.04 -0.13 -0.39 98.11 -0.01 -0.04 -0.13 -0.38 0.6542 0.0001 0.0004 0.0007 0.0012 0.6544 0.0001 0.0004 0.0007 0.0014 127.69 0 -0.01 -0.05 -0.22 127.81 0 0 -0.04 -0.19 0.8518 0.0003 0.0008 0.0017 0.0035 0.8524 0.0003 0.0009 0.0018 0.0038 0.6667 0.0002 0.0007 0.0016 0.0039 0.6673 0.0002 0.0007 0.0016 0.0041 0.7679 -0.0001 -0.0003 -0.0007 -0.0017 1.3022 0.0002 0.0005 0.0012 0.0029 1.3027 0.0002 0.0006 0.0013 0.0031 1.0193 0.0001 0.0004 0.0013 0.004 1.0198 0.0001 0.0005 0.0014 0.0041 0.7824 0 0 0.0002 0.0012 0.7831 0 0 0.0003 0.0014 1.5282 -0.0003 -0.0009 -0.0017 -0.0032 1.5287 -0.0003 -0.0009 -0.0016 -0.0029 1.1731 -0.0004 -0.0012 -0.0025 -0.0052 1.1739 -0.0004 -0.0012 -0.0024 -0.0049 149.86 -0.05 -0.16 -0.37 -0.91 Aγορά AΓΓΛIA Πώληση 149.98 -0.05 -0.15 -0.35 -0.87 H τιμή spot είναι η τιμή που είχε το νόμισμα χθες στις 17.00 ώρα Eλλάδος. Πηγή: HSBC Bank plc Για να υπολογισθούν οι προθεσμιακές τιμές για 1 μήνα, 3 μήνες και 12 μήνες, προσθέτουμε [ή αφαιρούμε αν έχει αρνητικό πρόσημο (-)] στις τιμές spot τα αντίστοιχα ψηφία. ΔΕΙΚΤΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ OIK_12-oikonomia_OIK_16-oikonomia 6/28/13 7:01 PM Page 12 Real Estate ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ Σημαντική η άρση των περιορισμών για τα ακίνητα Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Επιχειρηματιών Ανάπτυ- ξης Γης και Οικοδομών, μέλος της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), χαιρετίζει την απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών και της Κεντρικής Τράπεζας να περιλάβουν στο τελευταίο Διάταγμα για τους περιορισμούς στις συναλλαγές, πρόνοια που επιτρέπει τον τερματισμό κατάθεσης προθεσμίας, πριν από την καθορισμένη ημερομηνία λήξης της, εάν το ποσό θα χρησιμοποιηθεί για την αγορά ακίνητης περιουσίας. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Παντελής Λεπτός υποστηρίζει ότι η συγκεκριμένη χαλάρωση αποτελεί πολύ θετική εξέλιξη, καθότι διευκολύνει τους καταθέτες οι οποίοι αποταμίευαν με σκοπό την αγορά ακινήτου, να απεγκλωβίσουν τα κεφάλαιά τους για να το πράξουν, σε μια περίοδο που οι τιμές των ακινήτων είναι πολύ ελκυστικές. «Την ίδια στιγμή το μέτρο συμβάλλει στην προσπάθεια των τραπεζών να περιορίσουν τα δάνεια και την εξαγωγή κεφαλαίων, αλλά και στην αύξηση των εσόδων του κράτους μέσω των φορολογιών που θα εισπράττονται από τις συγκεκριμένες πωλήσεις». Ο κ. Λεπτός τονίζει ότι είναι πολύ σημαντικό η συγκεκριμένη χαλάρωση να καλύψει και το 30% των καταθέσεων στην Τράπεζα Κύπρου, το οποίο παραμένει αδικαιολόγητα δεσμευμένο. «Μια τέτοια κίνηση», αναφέρει, «δεν θα καταστήσει απλώς το μέτρο πιο αποδοτικό και αποτελεσματικό, αλλά θα συμβάλει τα μέγιστα στην προσπάθεια για επανεκκίνηση της οικοδομικής βιομηχανίας και μείωση της ανεργίας». Πρόγραμμα Συνεργασίας Νεάπολις - Κτηματολογίου Το Τμήμα Εκτίμησης Ακινήτων του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου και το Τμήμα Γενικής Εκτίμησης του Κτηματολογίου σύναψαν πρόσφατα συνεργασία, η οποία αναμένεται να είναι ιδιαίτερα επωφελής και για τους δύο φορείς. Το Κτηματολόγιο θα επωφεληθεί από τις εθελοντικές υπηρεσίες που θα προσφέρουν οι φοιτητές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες συλλέγοντας εκτιμητικά δεδομένα, ενώ οι φοιτητές θα αποκομίσουν σημαντικές εμπειρίες και πρακτικές γνώσεις που αποτελούν ανεκτίμητα εφόδια για τη σταδιοδρομία τους και την επαγγελματική τους εξέλιξη. Στις 19 Ιουνίου 2013 ολοκληρώθηκε το πρώτο θεωρητικό κομμάτι της εκπαίδευσης των φοιτητών, το οποίο περιλάμβανε γενική ενημέρωση του έργου της Γενικής Εκτίμησης, τα στάδια εργασίας για τη διεκπεραίωση της Συλλογής Εκτιμητικών Πληροφοριών και την επεξήγηση των εντύπων που απαιτούνται για τη διεκπεραίωση της εργασίας. Τις επόμενες μέρες οι φοιτητές θα ξεκινήσουν να εργάζονται στα κατά τόπους επαρχιακά γραφεία των πόλεων επιλογής τους, πραγματοποιώντας επιτόπιες έρευνες, συλλογή των εκτιμητικών πληροφοριών για κτήρια και συμπλήρωση των ειδικών εντύπων συντήρησης εκτιμητικών πληροφοριών. Εμπνευστής της όλης προσπάθειας ήταν η Λουΐζα Μαλάη, η οποία είναι από τους διακριθέντες και πρώτους αποφοίτους του MSc in Real Estate του ομώνυμου Τμήματος και σήμερα υπεύθυνη του τομέα Συλλογής Εκτιμητικών Πληροφοριών του Τμήματος Γενικής Εκτίμησης. Τον συντονισμό του καινοτόμου αυτού προγράμματος έχει αναλάβει ο Θωμάς Δημόπουλος, μέλος του διδακτικού προσωπικού του Νεάπολις. Με κέρδη τα εμπορικά της ΙΚΕΑ στη Ρωσία Με θετικό πρόσημο ολοκλήρωσε το 2012 η αλυσίδα ε- μπορικών κέντρων SCR MEGA Centers που έχει αναπτύξει στη Ρωσία τα τελευταία χρόνια ο σουηδικός όμιλος ΙΚΕΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η επισκεψιμότητα στα 14 κέντρα του ομίλου ανήλθε το 2012 σε 254 εκατ. επισκέπτες, έναντι 123 εκατ. επισκεπτών το 2007. Η ρωσική αγορά είναι η μεγαλύτερη της Ευρώπης με βάση την κατανάλωση, καθώς αντιστοιχεί σε περίπου 466 δισ. ευρώ τζίρου ετησίως. Οι πωλήσεις μέσω των εμπορικών κέντρων της ΙΚΕΑ (που ασφαλώς περιλαμβάνουν και τα καταστήματα της αλυσίδας επίπλων και ειδών σπιτιού) αυξήθηκαν κατά 85% το διάστημα από το 2008 έως το τέλος του 2012. Κατά τον προηγούμενο χρόνο, η άνοδος ήταν της τάξεως του 19%. Καθοδική η πορεία των τιμών Συνεχίστηκε η αρνητική πορεία των τιμών των κατοικιών το πρώτο τρίμηνο του 2013 Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ Η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα μετά τις αποφάσεις του Eurogroup για την Κύπρο και η περιορισμένη τραπεζική ρευστότητα αναμένεται να επηρεάσουν την πορεία των τιμών και στο επόμενο τρίμηνο. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η ανάλυση που συνοδεύει τα αποτελέσματα του Δείκτη Τιμών Ακινήτων της Κεντρικής Τράπεζας, για το πρώτο τρίμηνο του 2013. Στο εν λόγω τρίμηνο συνεχίστηκε η αρνητική πορεία των τιμών των κατοικιών. Ο δείκτης τιμών κατοικιών κατέγραψε μεγαλύτερη τριμηνιαία μείωση (1,6%) σε σύγκριση με την τριμηνιαία μείωση κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2012 (0,9%). Η μεγαλύτερη αυτή μείωση αντανακλά τη γενικότερη επιδείνωση του οικονομικού κλίματος στην Κύπρο, με το ΑΕΠ να συρρικνώνεται και την ανεργία να συνεχίζει να αυξάνεται, τονίζεται στην ανάλυση. Παράλληλα, για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο οι τιμές διαμερισμάτων κατέγραψαν μεγαλύτερη τριμηνιαία μείωση από τις τιμές οικιών, 1,8% και 1,4%, αντίστοιχα. Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή ανά επαρχία και ανα τύπο κατοικίας (α΄τρίμηνο 2013) ∆είκτες τιμών οικιών και διαμερισμάτων ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ ΠΑΦΟΣ ΛΑΡΝΑΚΑ ΛΕΜΕΣΟΣ ∆είκτες τιμών οικιών και διαμερισμάτων ΛΕΥΚΩΣΙΑ β΄ τρίμηνο 2012 Σύνοψη β΄ τρίμηνο 2012 β΄ τρίμηνο 2012 β΄ τρίμηνο 2012 Επαρχίες Ανά επαρχία, η μεγαλύτερη τριμηνιαία υποχώρηση στις τιμές κατοικιών καταγράφηκε στην επαρχία Λάρνακας (3,5%), ενώ οι επαρχίες Πάφου και Αμμοχώστου παρουσίασαν σχετική σταθεροποίηση (0,3% και 0,2%, αντίστοιχα). Συγκεκριμένα, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013 η επαρχία Λάρνακας παρουσίασε τριμηνιαία μείωση 5,6% στις τιμές διαμερισμάτων, η οποία είναι η μεγαλύτερη που καταγράφηκε από το πρώτο τρίμηνο του 2011. Η τριμηνιαία μείωση που καταγράφηκε στις τιμές οικιών στην εν λόγω επαρχία είναι 1,9%. Στην επαρχία Λεμεσού οι τιμές διαμερισμάτων παρέμειναν σχετικά σταθερές (-0,1%), ενώ οι τιμές οικιών κατέγραψαν τριμηνιαία μείωση 1,3%. Στην επαρχία Αμμοχώστου καταγράφηκε τριμηνιαία μείωση στις τιμές διαμερισμάτων 1,2%, ενώ οι τιμές οικιών παρουσίασαν αύξηση 1,0%. Παρόμοια εικόνα παρουσίασε και η επαρχία Πάφου, όπου οι τιμές οικιών κατέγραψαν τριμηνιαία αύξηση 1,1%, ενώ οι τιμές διαμερισμάτων κατέγραψαν τριμηνιαία πτώση 1,0%. Στην επαρχία Λευκωσίας, οι τιμές οικιών παρουσίασαν μεγαλύτερη τριμηνιαία μείωση (2,5%) συγκριτικά με εκείνες των διαμερισμάτων (1,5%) κατά το υπό εξέταση τρίμηνο. Γενικά, όλοι οι δείκτες τιμών οικιών και διαμερισμάτων ανά επαρχία καταγράφουν ετήσιες μειώσεις, αν και σε κάποιες επαρχίες διαφαίνεται μια τάση επιβράδυνσης του ρυθμού μείωσης. Συγκεκριμένα, στις επαρχίες Πάφου και Αμμοχώστου ο ρυθμός των ετήσιων μειώσεων στις τιμές οικιών παρουσίασε επιβράδυνση τα τελευταία τρία τρίμηνα. Ωστόσο, οι τιμές των οικιών στην επαρχία Λευκωσίας παρουσιάζουν επιτάχυνση του ετήσιου ρυθμού μείωσης κατά τα τελευταία τρίμηνα, ενώ ο ρυθμός μείωσης των τιμών των διαμερισμάτων παρέμεινε σε σταθερά αρνητικά επίπεδα. Σημειώνεται ότι μέχρι πρόσφατα η επαρχία Λευκωσίας παρουσίαζε σχετικά μικρές μειώσεις στις τιμές κατοικιών. Το κτηματολόγιο Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, όπως και το προηγούμενο τρίμηνο, ο συνολικός αριθμός πωλητήριων εγγράφων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013 κατέγραψε ετήσιες μειώσεις σε όλες τις επαρχίες, με εξαίρεση την επαρχία Πάφου. Συγκεκριμένα, ο αριθμός πωλητήριων εγγράφων με αγοραστές Κύπριους σημείωσε ετήσια μείωση κατά το υπό εξέταση τρίμηνο 49,2%. Η μόνη επαρχία στην οποία παρατηρήθηκε αύξηση στον αριθμό πωλητήριων εγγράφων με αγοραστές Κύπριους είναι η επαρχία Πάφου (9,3%). Σε αντίθεση με το προηγούμενο τρίμηνο, ετήσιες μειώσεις κατέγραψε και ο αριθμός των πωλητήριων εγγράφων με αγοραστές αλλοδαπούς, με εξαίρεση την επαρχία Πάφου, όπου δεν παρατηρήθηκε μεταβολή συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου χρόνου. Η χαμηλή ζήτηση για ακίνητα μπορεί να αποδοθεί στο γενικότερο αρνητικό κλίμα που ωθεί πιθανούς αγοραστές να αναβάλουν την απόφαση για αγορά, αλλά και στη δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση. INFO Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Κατοικιών και άλλοι συναφείς δείκτες και υποδείκτες ετοιμάζονται από τη Μονάδα Παρακολούθησης Ακινήτων του Τμήματος Στατιστικής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ). Τα στοιχεία από το 2006 μέχρι και το 2009 συλλέχθηκαν αναδρομικά από τις βάσεις δεδομένων αριθμού τραπεζικών ιδρυμάτων, ενώ από το 2010 και μετά τα στοιχεία αποστέλλονται από τις τράπεζες-μέλη του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου (Τράπεζα Κύπρου, Cyprus Popular Bank, Ελληνική Τράπεζα, Alpha Bank, Emporiki Bank, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Τράπεζα Πειραιώς, USB Bank, Κυπριακή Τράπεζα Αναπτύξεως, Societe Generale και Eurobank) και τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα. Τα συμβαλλόμενα πιστωτικά ιδρύματα λαμβάνουν τη σχετική πληροφόρηση από εκτιμητές ακινήτων για σκοπούς παραχώρησης δανείων. Από το πρώτο τρίμηνο του 2013 η μέθοδος στάθμισης άλλαξε και οι δείκτες τιμών οικιών και διαμερισμάτων σταθμίζονται πλέον με βάση τον αριθμό παρατηρήσεών τους κατά τα τελευταία τέσσερα τρίμηνα, έτσι ώστε να αντανακλούν πιο αντιπροσωπευτική εικόνα της κατανομής οικιών και διαμερισμάτων στην κυπριακή αγορά ακινήτων. Με τον ίδιο τρόπο, για να υπολογισθεί ο Γενικός Δείκτης Τιμών Οικιών/Διαμερισμάτων, χρησιμοποιούνται οι ανά επαρχία Δείκτες Τιμών Οικιών/Διαμερισμάτων, σταθμισμένοι με βάση τον αριθμό παρατηρήσεων κατά τα τέσσερα τελευταία τρίμηνα. ΣΧΟΛΙΟ / Των ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΟΥΣΚΙΔΗ και ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΥΡΕΑ Δίκαιη διευθέτηση για ενυπόθηκους οφειλέτες Κατά την περίοδο 2004 – 2008 ήταν εμφανές ένα σημαντικό γεγονός. Το ότι οι τράπεζες δεν χρησιμοποιούσαν τα πιο ορθολογιστικά κριτήρια για την αλόγιστη παραχώρηση δανείων για αγορά ακινήτων. Κατά συνέπεια, φέρουν σοβαρό μερίδιο ευθύνης για τη δημιουργηθείσα φούσκα των ακινήτων. Η προσπάθεια των τραπεζικών για να βγάλουν κέρδη και να πάρουν μπόνους και παράλληλα να αυξήσουν το μερίδιο τους στην αγορά, τους έκαναν να υιοθετήσουν επιθετικές πολιτικές δανειοδότησης χαλαρώνοντας, πέραν του δέοντος, τα κριτήρια δανεισμού. Να αναφέρουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Ζευγάρι που είχε συνολικά εισοδήματα 4.500 ευρώ το μήνα, χωρίς άλλα εισοδήματα και άλλες υποχρεώσεις, δανειοδοτήθηκε για αγορά οικίας πολυτελείας με μηνιαία δόση 3.000 ευρώ. Τώρα που ο ένας εκ των δύο έχασε την εργασία του και η αξία της κατοικίας έπεσε στο 60% του κόστους αγοράς, δεν υπάρχει τρόπος αποπληρωμής του δανείου. Είναι όμως άδικο τώρα να έχει απαίτηση η τράπεζα από το συγκεκριμένο ζευγάρι να βρει τρόπους, για να αποπληρώσει το δάνειο, τη στιγμή που η τράπεζα κακώς προχώρησε σε μια τέτοια δανειοδότηση, αφού προηγουμένως έκανε κακή εκτίμηση των δεδομένων. Στη δική μας αντίληψη δεν μπορεί και δεν μπορούσε η δόση να υπερβαίνει το 30 με 35% των συνολικών εισοδημάτων ενός ζευγαριού, όπως το απαιτεί η καλή τραπεζική πρακτική. Με αυτά τα δεδομένα θα ήταν δίκαιο να επιμεριστεί μέρος της ζημιάς η τράπεζα ως εξής: Το κράτος πρέπει να απαιτήσει από τις τράπεζες να αποδέχονται τα ενυπόθηκα ακίνητα για αποπληρωμή των δανείων στην αξία της υποθήκης, εάν αυτό επιθυμεί ο ενυπόθηκος οφειλέτης. Με δύο λόγια, αν ο ενυπόθηκος οφειλέτης επιθυμεί αυτή τη διευθέτηση η τράπεζα να την αποδεχθεί. Αν δεν ισχύσει η παραπάνω διευθέτηση, οι τράπεζες θα πρέπει να προχωρήσουν σε μαζική εκποίηση των ακινήτων με δημοπρασίες. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα οι τιμές που θα πωληθούν τα ακίνητα να είναι εξευτελιστικές, ενώ οι οφειλέτες θα συνεχίσουν να οφείλουν το μεγαλύτερο μέρος του δανείου τους και δεν θα κατέχουν ούτε το ακίνητο. Αυτό πιθανό να οδηγήσει μεγάλο αριθμό Κυπρίων στην πτώχευση χωρίς καμιά προο- πτική για το μέλλον. Με την εισήγησή μας οι οφειλέτες θα χάσουν τις δόσεις που έδωσαν μετά την αγορά του ακινήτου ως επίσης και την αρχική τους συνεισφορά αλλά η τράπεζα θα χάσει την πτώση της αξίας του ακινήτου. Με την εισήγησή μας θα αποφύγουμε τη χρονοβόρα νομική διαδικασία και τα έξοδα που αυτή συνεπάγεται. Οι καιροί είναι δύσκολοι, λάθη έκαναν όλοι και άρα όλοι πρέπει να επωμισθούν τις ευθύνες τους. Η πορεία είναι χαραγμένη, φτάνει να υπάρχει θέληση να την ακολουθήσουν. Ο κ. Γιώργος Μουσκίδης είναι διευθυντής της FOX Smart Estate Agency και ο κ. Γιώργος Μαυρέας είναι Εγγεγραμμένος Εκτιμητής, B.Ba. (RE), σπόνσορας Συνδέσμου Προώθησης Ανάπτυξης Ακινήτων. Πωλούνται ελέω κρίσης 228 ξενοδοχεία στην Ελλάδα με τίμημα 1,18 δισ. Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΣΟΥΝΗ Οι θετικοί οιωνοί για τον ελληνικό τουρισμό δεν λειτουργούν αποτρεπτικά για τους ιδιοκτήτες ξενοδοχειακών μονάδων και ενοικιαζόμενων συγκροτημάτων από το να διαθέσουν ακόμα και τη φετινή σεζόν τις μονάδες τους προς πώληση. Και, μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και σε χαμηλότερες τιμές συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με έρευνα της «Κ», εκατοντάδες είναι οι ιδιοκτήτες που έχουν «βγάλει» προς πώληση τα καταλύματά τους μέσω αγγελιών σε διαδικτυακούς τόπους μεσιτικών γραφείων. Από την ίδια έρευνα καταγράφηκαν αγγελίες για την πώληση 228 τουριστικών καταλυμάτων με προσδοκώμενο τίμημα από τους ιδιοκτήτες τους της τάξης των 1,18 δισ. ευρώ. Οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν ιδιοκτησίες μικρομεσαίων καταλυμάτων. Ομως υπάρχουν και ιδιοκτήτες μεγαλύτερων μονάδων, οι οποίοι, υπό το βάρος των υποχρεώσεων λόγω της παρατεταμένης κρίσης, έχουν βάλει κι αυτοί πωλητήριο στα συγκροτήματά τους. Παρά το γεγονός ωστόσο ότι οι ξενοδόχοι έχουν ρίξει τις τιμές που ζητούν, οι αγοραπωλησίες που έχουν γίνει είναι περιορισμένες. Οι τιμές, ως φαίνεται, πα- ραμένουν ακόμη σε υψηλότερα επίπεδα από τα διαθέσιμα κεφάλαια προς επένδυση. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ξενοδοχείου με 385 δωμάτια στο κέντρο της Αθήνας, κοντά στην πλατεία Ομονοίας που το 2009 πωλούνταν έναντι 145 εκατ. ευρώ, το 2011 έπεσε στα 95 εκατ. ευρώ και φέτος πωλείται για 70 εκατ. Ο αριθμός των προς πώληση τουριστι- κών καταλυμάτων αυξήθηκε ιδιαίτερα την τελευταία πενταετία. Να σημειωθεί ότι ο ρυθμός αύξησης των προς πώληση μονάδων δεν ανακόπηκε ούτε τη φετινή χρονιά που αναμένεται ρεκόρ αφίξεων 17 εκατ. ξένων τουριστών. Ενδεχομένως, το γεγονός ότι ο εσωτερικός τουρισμός έχει δεχθεί μεγάλο πλήγμα την τελευταία πενταετία, να έπαιξε τον ρόλο του σε αυτή την εξέλιξη. Σύμφωνα με εκπροσώπους του κλάδου, ο τζίρος της αγοράς έχει μειωθεί κατά 50%, φθάνοντας στο 1,5 δισ. ευρώ έναντι 3 δισ. που ήταν το 2008. Η «Κ» πραγματοποίησε έρευνα σε τρεις διαδικτυακούς τόπους μεσιτικών γραφείων που διαθέτουν μεγάλο αριθμό προς πώληση ξενοδοχείων αλλά και ενοικιαζόμενων συγκροτημάτων. Στον πρώτο και τον δεύτερο καταγράφονται αγγελίες που δημοσιεύθηκαν φέτος αλλά και πέρυσι για την πώληση μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων. Στον τρίτο διαδικτυακό τόπο καταγράφονται οι αγγελίες που υπήρχαν από πέρυσι και συνεχίζουν να υφίστανται ακόμη και σήμερα για την πώληση ξενοδοχείων στην Αττική. Ειδικότερα, στο α΄ εξάμηνο φέτος δημοσιεύθηκαν αγγελίες για την πώληση 192 ξενοδοχείων έναντι συνολικού επιδιωκόμενου τιμήματος 651,2 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών 40 μονάδες πωλούνται στα Ιόνια Νησιά -οι περισσότερες στην Κέρκυραέναντι συνολικού τιμήματος 274,9 εκατ. ευρώ, 49 στις Κυκλάδες έναντι 145,3 εκατ. ευρώ και 35 στην Αττική συμπεριλαμβανομένων των νησιών της έναντι 102,2 εκατ. ευρώ. Επίσης, 12 μονάδες πωλούνται στην Εύβοια έναντι 26,3 εκατ. ευρώ, 10 μονάδες στην Κρήτη έναντι 17,9 εκατ. ευρώ, 7 στα Δωδεκάνησα έναντι 17 εκατ. ευρώ, 9 στη Χαλκιδική έναντι 16,9 εκατ. ευρώ, 3 στην Αργολίδα έναντι 13,7 εκατ. ευρώ και 7 στη Μαγνησία έναντι 9,3 εκατ. ευρώ. Επίσης, πωλητήρια μπήκαν φέτος σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα συγκροτήματα που βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς, στη Σάμο, στην Κόρινθο, στη Φθιώτιδα, στην Πέλλα, στην Καβάλα, στην Αχαΐα, στη Βοιωτία, στη Μεσσηνία, στη Φωκίδα και στη Λακωνία. Από αυτά ξεχωρίζουν -σε ό,τι αφορά το ύψος της επιδιωκόμενης τιμής- οι αγγελίες για την πώληση ξενοδοχείου 600 κλινών που αναπτύσσεται σε έκταση 110 στρεμμάτων στην Κέρκυρα έναντι 55 εκατ. ευρώ, για την πώληση μονάδας στη Μύκονο έναντι 20 εκατ. ευρώ και για την πώληση μονάδας που αναπτύσσεται σε έκταση 85 στρεμμάτων στη Χαλκιδική έναντι 18 εκατ. ευρώ. Μεγάλος είναι ο αριθμός των μονάδων που πωλούνται από πέρυσι και στην Αττική που έχει πληγεί περισσότερο τουριστικά σε σχέση με άλλους προορισμούς της χώρας. Ετσι, 20 ξενοδοχεία πωλούνται και φέτος από μεγάλο μεσιτικό γραφείο έναντι τιμήματος 234,4 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών 12 βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας (Ομόνοια, Πατήσια, Πλάκα, Ψυρρή, Κολωνάκι), 4 στον Πειραιά, 2 στη Βουλιαγμένη και από 1 στη Γλυφάδα, στην Καλλιθέα και στα Λεγρενά. Ξεχωρίζουν με βάση τις τιμές Από το 2012 αναζητούν αγο- ραστή 16 μεγάλες μονάδες σε Κρήτη, Κέρκυρα, Χαλκιδική, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα κ.α. έναντι επιδιωκόμενου τιμήματος 296,4 εκατ. ευρώ. Ξεχωρίζουν, με βάση τις τιμές, οι αγγελίες για την πώληση ξενοδοχείου 5 αστέρων δυναμικότητας 350 δωματίων στο Ηράκλειο, έναντι 75 εκατ. ευρώ, μονάδας 600 κλινών, επίσης, στο Ηράκλειο έναντι 40 εκατ. ευρώ, ξενοδοχείου στο Λασίθι 400 κλινών έναντι 35 εκατ. ευρώ, μονάδας στη Ρόδο 5 αστέρων δυναμικότητας 375 δωματίων έναντι 35 εκατ. ευρώ, μονάδας 4 αστέρων έναντι 25 εκατ. ευρώ και ξενοδοχείου 5 αστέρων δυναμικότητας 329 δωματίων στο Λασίθι έναντι 25 εκατ. ευρώ. SP_01 COVER_SPOR 6/28/13 6:14 PM Page 4 www.kathimerini.com.cy/sport KΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΑΠΟΕΛ ΑΕΛ ΑΕΚ Oι υποψήφιοι αντίπαλοι Τα ανοιχτά μέτωπα Να συνεχιστεί η ανοδική πορεία Ο ΑΠΟΕΛ ξεκινάει από τον γ΄ προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ, με την κλήρωση να γίνεται στις 19 Ιουλίου. Σελ. 3 Οι ιθύνοντες της ΑΕΛ έχουν όλο τον χρόνο μπροστά τους για να κάνουν τις απαραίτητες κινήσεις. Σελ. 4 Αυτό είναι το ζητούμενο για την ΑΕΚ, όποιες αλλαγές και εάν προκύψουν στη διάρκεια του προγραμματισμού. Σελ. 4 H Γκέφλε στον δρόμο της Ανόρθωσης Οι Σουηδοί έχουν ξεκάθαρο προβάδισμα απέναντι στην Τρανς Νάρβα της Εσθονίας - Μεγαλύτερο όπλο τους οι στημένες φάσεις Του ΣΙΜΟΥ ΠΑΦΙΤΗ Προ πενταετίας η…ευρωπαία Ανόρθωση θα προκρινόταν εύκολα και αεράτα και θα προσπερνούσε το εμπόδιο του νικητή του ζευγαριού Γκέφλε Σουηδίας-Τρανς Νάρβα Εσθονίας. Το πρόσφατο παρελθόν της «Κυρίας» στο Γιουρόπα Λιγκ όμως (βλέπε Πέτροβατς, Ραμποτνίσκι και Ντίλα Γκόρι) δεν επιτρέπει σε κανέναν, όχι να υποτιμήσει οποιοδήποτε αντίπαλο, αλλά ούτε καν να θεωρήσει την ομάδα της Αμμοχώστου ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί. Στα χαρτιά ίσως ναι οι κυανόλευκοι να υπερτερούν σε όλα από τις άσημες στον ευρωπαϊκό χάρτη Γκέφλε και < < < < < < < Στα χαρτιά ίσως οι κυανόλευκοι να υπερτερούν σε όλα από τις άσημες στον ευρωπαϊκό χάρτη Γκέφλε και Τρανς Νάρβα Τρανς Νάρβα. Μεταξύ των δύο –θα τα πουν για πρώτη φορά στις 2 Ιουλίου για τον πρώτο αγώνα της α΄ προκριματικής φάσης– έχει ξεκάθαρο προβάδισμα πρόκρισης η σουηδική ομάδα. Υπάρχει διαφορά ποδοσφαιρικού υποβάθρου μεταξύ Γκέφλε και Τρανς Νάρβα, αν και στο συγκεκριμένο άθλημα τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Η Ανόρθωση θα έχει το μειονέκτημα του κεκλεισμένων των θυρών του πρώτου αγώνα που θα διεξαχθεί στις 18 Ιουλίου στο «Αντώνης Παπαδόπουλος» και ο επαναληπτικός μία εβδομάδα αργότερα σε Σουηδία ή Εσθονία. Επιπλέον αρνητικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι τα πρωταθλήματα και των δύο πιθανών αντιπάλων της Ανόρθωσης είναι σε εξέλιξη και βρίσκονται στο 100% από πλευράς αγωνιστικής κατάστασης σε αντίθεση με την Ανόρθωση που θα έχει μόλις ολοκληρώσει περίοδο προετοιμασίας. Δεν αποτελεί φόβητρο αλλά χρειάζεται προσοχή η σουηδική Γκέφλε. Η Τρανς Νάρβα θυμίζει ομάδα τρίτης ή και τέταρτης κατηγορίας της Κύπρου. Γκέφλε Σουηδίας, με όπλο τα στημένα Τρανς Νάρβα, ο φτωχός συγγενής Μικρομεσαία ομάδα της Σουηδίας χωρίς ιδιαίτερη ποιότητα στο ρόστερ χαρακτήρισε την Γκέφλε ο αθλητικός ρεπόρτερ Πέτερ Βινθάνκεν Σίμπσον, ο οποίος μίλησε στην «Κ» για την υποψήφια αντίπαλο της Ανόρθωσης στον β΄ προκριματικό γύρο του Γιουρόπα Λιγκ. «Είναι μια ομάδα με περιορισμένες δυνατότητες. Έχει το αγωνιστικό στυλ των σκανδιναβικών ομάδων, με σχηματισμό 4-4-2. Επιτίθεται κυρίως με μακρινές μπαλιές χάρη στον πανύψηλο επιθετικό Μίκαελ Ντάχλμπεργκ (1,92), ο οποίος έχει καλά κατεβάσματα και απειλεί τους αντιπάλους», δήλωσε αρχικά ο Σουηδός δημοσιογράφος που χαρακτήρισε ως ιδιαίτερα επικίνδυνη ομάδα την Γκέφλε στα στημένα. «Το 60% των τερμάτων που σημειώνει η Γκέφλε, προέρχονται από στημένες φάσεις. Έχει ψηλούς ποδοσφαιριστές και πολύ καλές εκτελέσεις φάουλ με τον Τζιακόπ Ορλόφ. Υπάρχουν δυνατά κορμιά στην ομάδα και πιστεύω ότι αν παίξει με την Ανόρθωση θα επιδιώξει να πάρει το Από το 2009 και έπειτα η Τρανς Νάρβα συμμετέχει ανελλιπώς στο Γιουρόπα Λιγκ. Πολύ λίγες φορές έχασε το ευρωπαϊκό εισιτήριο την τελευταία δεκαπενταετία, αφού τερματίζει συνεχώς είτε τέταρτη είτε τρίτη στο πρωτάθλημα Εσθονίας, με εξαίρεση τη δεύτερη θέση το 2006 που αποτελεί την καλύτερη στη σύγχρονη (ιδρύθηκε το 1979) ιστορία της ομάδας. Δύο μόνο στοιχεία φτάνουν για να αποδείξουν την αδυναμία της Τρανς Νάρβα. Ουδέποτε στις 15 φορές που αγωνίστηκε στην Ευρώπη (σε Ιντερτότο και Γιουρόπα Λιγκ) δεν κατάφερε να περάσει από τον α΄ προκριματικό γύρο. Μάλιστα από το 2006 και μετά, έχει συντελεστή τερμάτων 3-48! Σε 14 παιχνίδια σκόραρε μόλις τρεις φορές, ενώ δέχεται μέσο όρο 3,4 γκολ ανά αγώνα. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι πολύ δύσκολα οι Εσθονοί θα περάσουν το εμπόδιο της Γκέφλε και θα βρεθούν στον δρόμο της Ανόρθωσης. Δεν θα ήταν υπερβολή αν παρομοιάζαμε την Τρανς Νάρβα με ομάδα τρίτης ή και τέταρτης κατηγορίας της Κύπρου. Κορυφαία στιγμή της, ήταν η κατά- παιχνίδι σε μάχη σώμα με σώμα», ήταν η τοποθέτηση του Πέτερ Βινθάνκεν Σίμπσον. Η Ανόρθωση είχε πρόβλημα στα στημένα την περσινή σεζόν και ο Χριστάκης Κασσιανός πρέπει να δουλέψει τον συγκεκριμένο τομέα ενόψει των διπλών αναμετρήσεων που πιθανότητα θα δώσει με τους Σουηδούς. Τα πλάγια άουτ του αριστερού μπακ Τζενς Πορτίν είναι επικίνδυνα, καθώς φέρνει την μπάλα στην αντίπαλη περιοχή και οι παίκτες της Γκέφλε στήνουν κομπίνες. Συνήθως παίρνει την πρώτη κεφαλιά ο πανύψηλος Ντάχελμπεργκ και ακολουθεί στο δεύτερο δοκάρι ο αρχηγός Ντανιέλ Μπέρνχατσον, ο οποίος, αν και κεντρικός αμυντικός, βλέπει συχνά δίκτυα. Η φετινή θα είναι η τρίτη συμμετοχή της Γκέφλε στην Ευρώπη, όλες στο Γιουρόπα Λιγκ, όμως αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως μόλις μία φορά εξασφάλισε έξοδο εκ της θέσεώς της στις εγχώριες διοργανώσεις. Το 2006 ήταν φιναλίστ του κυπέλλου και έπαιξε στο Γιουρόπα Λιγκ, όπου αποκλείστηκε από τον α΄ προ- κριματικό γύρο από τη Λιανέλι Ουαλλίας. Οι επόμενες συμμετοχές του 2011 και η φετινή είναι χάρη στο έπαθλο Fair Play της ΟΥΕΦΑ. Η Γκέφλε τερμάτισε 11η πέρσι στο πρωτάθλημα Σουηδίας, ενώ και φέτος ακολουθεί παρόμοια πορεία και ίσως μάλιστα να μπει σε περιπέτειες. Αν και έδρα της ιστορικής ομάδας (ιδρύθηκε το 1882 και είναι από τους αρχαιότερους συλλόγους στην Ευρώπη) είναι το «Στρομβάλεν» χωρητικότητας 7.300 θέσεων, θα παίξει στη Νορπόρτεν Αρένα έδρα της Σούντσβαλ. Το συγκεκριμένο γήπεδο έχει τεχνητό χλοοτάπητα στοιχείο που δίνει πλεονέκτημα στην Γκέφλε, το προπονητικό κέντρο της οποίας έχει «ψεύτικο» γρασίδι. Στο ρόστερ των Σουηδών είναι και ο ελλαδικής καταγωγής Αλέξανδρος Φαλτσέτας. Ο 25χρονος ανασταλτικός μέσος που ζει στη Σουηδία από τη μέρα που γεννήθηκε, είναι βασικό και αναντικατάστατο στέλεχος της Γκέφλε που διαθέτει μόλις τέσσερις ξένους. Δύο Γκανέζους, έναν Νοτιοαφρικανικό και έναν Φινλανδό. < < < < < < < Ουδέποτε στις 15 φορές που αγωνίστηκε στην Ευρώπη δεν κατάφερε να περάσει από τον α΄ προκριματικό γύρο κτηση του κυπέλλου το 2001. Φέτος δεν τα πάει καλά στο πρωτάθλημα, αφού με τη συμπλήρωση 167 αγωνιστικών είναι 6η και πιθανόν να χάσει το ευρωπαϊκό εισιτήριο. Εφόσον γίνει η έκπληξη και περάσουν οι Εσθονοί, ελάχιστοι φίλοι της Ανόρθωσης θα μπορούν να ταξιδέψουν με την ομάδα τους, καθώς η χωρητικότητα του γηπέδου «Κρίνχολμ» είναι μόλις 2.200 θέσεις. Υπάρχει μόνο κερκίδα τα σκαλιά της οποίας ενώνονται με τα αποδυτήρια των δύο ομάδων και θυμίζει έδρα ομάδας αγροτικού και μερικές θέσεις (δεν ξεπερνούν τις 300) στην απέναντι πλευρά του σταδίου που περιτριγυρίζεται από στίβο. Οι νεόπλουτοι Ρουμάνοι και οι έμπειροι Σλοβένοι Η Ομόνοια δεν θα έχει εύκολο έργο στον β΄ προκριματικό του Γιουρόπα Λιγκ και οι πιθανοί αντίπαλοι απαιτούν προσοχή Του ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ Με βάση την ισχύ και τα ρόστερ των δύο πιθανών αντιπάλων της Ομόνοιας στον β΄ προκριματικό του Γιουρόπα Λιγκ, η ρουμάνικη Άστρα δείχνει να είναι ο επικρατέστερος αντίπαλος, αφού είναι το φαβορί απέναντι στην σλοβένικη Ντομζάλε στον α΄ προκριματικό της διοργάνωσης. Αν και δεν έπαιξε ποτέ στην Ευρώπη και η 4η θέση στο πρωτάθλημα της περσινής σεζόν είναι το καλύτερό της πλασάρισμα, η Άστρα της πόλης του Τζιούρτζιου πλέον (σ.σ. μετακινήθηκε εκεί το 2012 από το Πλοϊέστι) δείχνει να έχει το πάνω χέρι απέναντι στην Ντομζάλε. Η Αστρα Στη νέα εποχή του ρουμανικού ποδοσφαίρου, οι ομάδες με πλούσιους ιδιοκτήτες (στη χώρα ισχύει το μοντέλο του ιδιοκτήτη και όχι του προέδρου, γι’ αυτό και ο Ιοάν Νικουλάε μπόρεσε πέρσι και μετακίνησε την ομάδα σε άλλη πόλη) είναι αυτές που θα επιζήσουν και θα ξεχωρίσουν. Η Ραπίντ Βουκουρεστίου υποβιβάστηκε φέτος λόγω χρεών, ενώ CFR και Ντιναμό περνούν περίοδο κάμψης. Το σκηνικό αυτό εκμεταλλεύονται οι νεόπλουτες ομάδες, ανάμεσα σ’ αυτές και η Άστρα, η οποία πριν από πέντε μόλις χρόνια πανηγύριζε τον τίτλο του πρωταθλητή στην γ΄ κατηγορία της χώρας. Την ερχόμενη Πέμπτη 4 Ιουλίου, θα αγωνιστεί για πρώτη φορά στην Ευρώπη, όταν θα ταξιδέψει στη Σλοβενία για τον α΄ αγώνα με την Ντομζάλε για τον α΄ προκριματικό του Γιουρόπα Λιγκ. Ομάδα που έδωσε 250.000 ευρώ τον χρόνο στον Βινσάν Λαμπάν, η Άστρα είναι η τυπική ομάδα με τον πλούσιο πρόεδρο που δεν συγκρατεί τον ενθουσιασμό του και είναι πανέτοιμη να κατακτήσει τους εγχώριους τίτλους και ακολούθως την Ευρώπη. Πρόκειται για μια ομάδα που βάζει ταχύτητα στο παιχνίδι της και στηρίζεται περισσότερο σε ξένους ποδοσφαιριστές. Συγκρίνοντας τις μονάδες της Άστρα και της Ομόνοιας, πάντως, οι πράσινοι ασφαλώς και έχουν το πάνω χέρι, παρά τις απώλειες των Δημήτρη Χριστοφή και Αντρέ Άλβες. Όμως έχοντας το παράδειγμα της Βασλούι στο μυαλό, που ήταν άλλη μία ανερχόμενη δύναμη το 2009, όταν κέρδισε εύκολα την Ομόνοια, όλοι στο «τριφύλλι» πρέπει να είναι διπλά προσεκτικοί στην περίπτωση που θα βρουν μπροστά τους στις 18 και 25 Ιουλίου την Άστρα. Η Ντομζάλε Ομάδα με έξι παρουσίες στην Ευρώπη και τρεις σημαντικούς τίτλους (δύο πρωταθλήματα και ένα κύπελλο), όλα τα τελευταία χρόνια, είναι φυσικά πιο έμπειρη από την Άστρα, όμως πριν ξεκινήσουν τα δύο ματς του Γιουρόπα Λιγκ, προς το παρόν έχει την ετικέτα του αουτσάιντερ. Η ομάδα με έδρα τη μικρή πόλη του Ντομζάλε στο κέντρο της χώρας στους πρόποδες των Άλπεων, παρά τις πρόσφατες επιτυχίες, δείχνει να υστερεί από τις Ολίμπια και Μάριμπορ (κυρίως). Η απόκτηση του Κροάτη διεθνή εξτρέμ Ντράγκο Γκάμπριτς, πρώην παίκτη της Τράμπζονσπορ, είναι η πιο εντυπωσιακή προσθήκη της ομάδας μέχρι στιγμής αυτό το καλοκαίρι, σε μια ομάδα όπου η πλειοψηφία είναι ντόπιοι. Έχοντας το παράδειγμα της Βασλούι στο μυαλό, που ήταν άλλη μία ανερχόμενη δύναμη το 2009, όταν κέρδισε εύκολα την Ομόνοια, όλοι στο «τριφύλλι» πρέπει να είναι διπλά προσεκτικοί στην περίπτωση που θα βρουν μπροστά τους, στις 18 και 25 Ιουλίου, την Άστρα. Αστρα Χώρα Πόλη (πληθυσμός) Έτος ίδρυσης Γήπεδο (χωρητικότητα) Ευρωπαϊκό γήπεδο Προπονητής Τίτλοι Περσινή σεζόν Ευρωπαϊκές συμμ. Ντομζάλε Ρουμανία Τζιούρτζιου (54.000) 1934 «Μαρίν Αναστασοβίτσι (7.000) Εθνικό στάδιο Βουκουρεστίου (55.611) Ντανιέλ Ισάιλα 1 πρωτάθλημα β΄ κατηγορίας (1998), 1 πρωτάθλημα γ΄ κατηγορίας (2008) 4η θέση (ρεκόρ), ημιτελικά κυπέλλου - Χώρα Πόλη (πληθυσμός) Έτος ίδρυσης Γήπεδο (χωρητικότητα) Προπονητής Τίτλοι Περσινή σεζόν Ευρωπαϊκές συμμ. Σλοβενία Ντομζάλε (12.500) 1921 Sports Park (2.313) Στέβαν Μοϊσίλοβιτς 2 πρωταθλήματα α΄ κατηγορίας (2007, 2008), 1 πρωτάθλημα β΄ κατηγορίας (2003), 1 κύπελλο (2011) 3η θέση, β΄ γύρος κυπέλλου 2 Τσάμπιονς Λιγκ, 4 Γιουρόπα Λιγκ/Κύπελλο UEFA SP_02 PARASKHNIO_SPOR 6/28/13 6:15 PM Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Π Α ΡΑ Σ Κ Η Ν Ι Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 «Δημοσιογραφία είναι…» Σε ένα πίνακα που έχουμε στο γραφείο είναι καρφιτσωμένη μία κόλλα που αναφέρει ότι «δημοσιογραφία είναι να δημοσιεύεις αυτά που ο άλλος δεν θέλει να δημοσιευθούν. Οτιδήποτε άλλο, είναι δημόσιες σχέσεις». Μία κουβέντα που είχε πει κάποτε ο Βρετανός δημοσιογράφος Τζορτζ Όργουελ. Απλώς την αναφέρουμε και ο νοών νοείτω. Το αρνούνται Γύρω στις 200 χιλιάδες ευρώ ετησίως θα κοστίσει στην Ανόρθωση ο Ρομπέρτο Κολαούτι. Στην «Κυρία» δεν παραδέχονται πως με χάλια οικονομικά ξόδεψαν τόσα πολλά για ένα ποδοσφαιριστή, όμως η αλήθεια είναι ότι ο Χριστάκης Κασσιανός σκόπευε σε υπέρβαση για τη γραμμή κρούσης. Για τους τόκους Στην Κύπρο ήρθε τις προηγούμενες ημέρες ο μάνατζερ του Μικέλ Μπέκμαν, προκειμένου να έχει συζητήσεις με τους ιθύνοντες του ΑΠΟΕΛ και τη διακοπή της συνεργασίας τους. Αν και υπάρχει και ο άνθρωπος που τον μανατζάρει στην Κύπρο, εντούτοις ο ερχομός του εκπρόσωπου του στο εξωτερικό ήταν αναγκαία. Όπως μαθαίνει η στήλη, έπρεπε να γίνουν οι απαραίτητες διαδικασίες για να γλυτώσει τους τόκους από τα χρήματα που κέρδισε στους γαλαζοκίτρινους ο Δανός, με την επιστροφή του στην πατρίδα του. Παρών πάλι ο Κρόιφ Έχει περάσει παραπάνω από ένας χρόνος αφό- Απογοητεύτηκε ο Εφραίμ του ο Γιόρντι Κρόιφ αποχώρησε από την ΑΕΚ, όμως ο Ολλανδός δεν σταματά να βοηθάει τους Λαρνακείς. Όπως και στις προηγούμενες μεταγραφικές περιόδους, έτσι και σε αυτήν ο Κρόιφ δίνει τις συμβουλές του, αλλά και χρήσιμες βοήθειες στις επιλογές παικτών. Το ήθελε να πάει στον ΠΑΟΚ ο Γιώργος Εφραίμ και γι’ αυτό μπήκε στη διαδικασία διαπραγματεύσεων με την ομάδα της Θεσσαλονίκης. Ο Κύπριος διεθνής όμως απογοητεύτηκε πολύ από τη στάση των ανθρώπων του «Δικεφάλου», που χειρίστηκαν λανθασμένα το θέμα αγοράς του από την Ομόνοια. Πάει ο Λινάρδος Η στήλη μαθαίνει ότι οι λόγοι που δεν συμπεριλήφθηκε στην αποστολή της Ανόρθωσης για την Ολλανδία ο Πάνος Λινάρδος δεν ήταν αγωνιστικοί. Ο νεαρός Ελλαδίτης άφησε πολύ καλές εντυπώσεις στις προπονήσεις, είχε όμως παράξενη συμπεριφορά, ενώ έθετε σε προτεραιότητα τις σπουδές του στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Λαμπάδα στον Μάρα Προσευχές για τον Ρουμάνο ατζέντη Μπογκντάν Μάρα κάνουν στην Ανόρθωση. Βρήκε ομάδα στον Σπαντάτσιο για να φύγει, άφησε στην «Κυρία» με μειωμένες απολαβές τους Βαλβέρδε, Αλέξα, Γκάλαμαζ και Οχαγιόν. Ο Ντουάρτε χάρισε μέρος των δεδουλευμένων του, ενώ επιτέλους έφερε στην Κύπρο τον διακαή πόθο όλων στο «Αντώνης Παπαδόπουλος», Ρομπέρτο Κολαούτι. Φθηνότεροι Τα τρία νέα αποκτήματα της Ομόνοιας για τη γραμμή κρούσης οι Γκικίεβιτς, Πλατινί και ΛΑΘΟΣ ΠΑΣΑ Toυ ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ Η μπάλα στο έδαφος Ντομζάλε ή Άστρα Πλοεστί η Ομόνοια, Τρανς Νάρβα ή Γκέφλε η Ανόρθωση. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της κληρωτίδας την περασμένη Δευτέρα (24/06), με τους περισσότερους να μένουν ευχαριστημένοι από τις κληρώσεις των κυπριακών ομάδων για τον β΄ προκριματικό γύρο του Γιουρόπα Λιγκ. Κακά τα ψέματα δεν είναι και άσχημη κλήρωση, τόσο για τους πράσινους όσο και για την ομάδα της Αμμοχώστου. Καλό είναι όμως να κρατιέται η μπάλα στο έδαφος, ώστε να μην την πατήσουν. Πλέον, η επιτυχία στην Ευρώπη έχει μεγαλύτερη σημασία για τις κυπριακές ομάδες, αφού θα φέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη. Και όπως δείχνουν τα δεδομένα, και οι δύο ομάδες χρειάζονται να εισρεύσει χρήμα στα ταμεία τους, ώστε να ορθοποδήσουν όσο το δυνατόν γίνεται καλύτερα. Παραδείγματα που ομάδες μας δέχθηκαν χαστούκια υπάρχουν πολλά. Δεν χρειάζεται να γυρίσουμε τον χρόνο πολύ πίσω για να βρούμε τέτοιες περιπτώσεις. Στην περσινή περίοδο την έπαθε στα πλέι οφ του Γιουρόπα Λιγκ ο ΑΠΟΕΛ, όταν θεωρείτο ότι είχε το πάνω χέρι απέναντι στη Νέφτσι Μπακού. Παθούσα την περασμένη σεζόν ήταν και η Ανόρθωση που… της ήρθε από εκεί που δεν το περίμενε. Οι κυανόλευκοι, θυμίζουμε, είχαν αποκλειστεί στον γ΄ γύρο του Γιουρόπα Λιγκ από την Ντίλα Γκόρι (ομάδα της Γεωργίας). Ακούγεται ότι σε ομάδα έφυγε άτομο επειδή έπαιρνε τους ποδοσφαιριστές στα καζίνο. Άλλοι όμως λένε ότι οι παίκτες τού έμαθαν τα κατατόπια, όμως όταν έπρεπε, έκαναν τις… πάπιες. Τέιλορ, θα κοστίσουν στην ομάδα του τριφυλλιού λιγότερα από όσα θα πλήρωνε για τον Αντρέ Άλβες. Το συμβόλαιο του Βραζιλιάνου ξεπερνούσε ίσως και κατά πολύ τις 300 χιλιάδες ευρώ, ποσό που είναι υπεραρκετό για να καλύψει τις απαιτήσεις των τριών νεοαποκτηθέντων. Τους αγνοούν… ΑΕΚ και Ένωση Νέων Παραλιμνίου είναι οι δύο ομάδες που δεν έστειλαν κανένα εκπρόσωπο στις δύο συναντήσεις που έγιναν μεταξύ των προέδρων σωματείων πρώτης κατηγορίας. Ο Φώτος Πιττάτζης τάχθηκε ανοικτά ενάντια σε αυ- και αυτοί που πήραν κάποιους μικρούς, μάλλον στην κερκίδα θα τους καθίσουν. Στροφή στους Κύπριους; παραμονή τους – πέραν από τους νεαρούς Κύπριους– και για τη νέα χρονιά η Νέα Σαλαμίνα. Πρόκειται για τους Αλίμι, Λαμπρόπουλο και Εγγλέζου (αν και έχει κλείσει προφορικά με την ΑΕΚ) τους θέλει και για τη νέα χρόνια. Στη λίστα ήταν και ο Σόλομον Γκράιμς, όμως δεν έγινε κίνηση λόγω της γνωστής υπόθεσης ντόπινγκ, για την οποία είχε τιμωρηθεί με τρίμηνο αποκλεισμό. Μας τρέλαναν όλο αυτό το διάστημα, κυρίως μετά τα γεγονότα του Μαρτίου, οι παράγοντες όλων των ομάδων για στροφή προς τους Κύπριους –και νεαρούς– ποδοσφαιριστές. Δεν βλέπουμε όμως αυτό να γίνεται από την πλειοψηφία που επιμένει στην ξενομανία. Μάλιστα, Τον «έφαγε» το ντόπινγκ Σε τρεις ποδοσφαιριστές κατέθεσε πρόταση για Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Η UEFA έμμεσα έκανε ένα… δωράκι στην Ελλάδα. Αποκλείοντας από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις τις Φενέρμπαχτσε και Μπεσίκτας, δίνει την ευκαιρία να μείνει η Ελλάδα πάνω από τη δωδέκατη θέση της ειδικής βαθμολογίας. Αυτό σημαίνει, πάντα με την προϋπόθεση να μην αλλάξει αυτή η ποινή, πως ο πρωταθλητής του 2015 και ο κυπελλούχος της ίδιας περιόδου θα μπορούν να συμμετάσχουν απευθείας στους ομίλους Τσάμπιονς Λιγκ και Γιουρόπα, αντίστοιχα. Μέχρι εδώ τα πράγματα δείχνουν να είναι ευχάριστα. Αλλά υπάρχει ένα μεγάλο… αλλά. ΔΕΥΤΕΡΑ 01 ΙΟΥΛΙΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΩΝ – ΤΕΛΙΚΟΣ 01:00 ΒΡΑΖΙΛΙΑ-ΙΣΠΑΝΙΑ ΤΡΙΤΗ 02 ΙΟΥΛΙΟΥ ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ – Α΄ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ 16:00 ΣΙΡΑΚ-ΤΡΕ ΠΕΝΕ 20:30 ΛΟΥΖΙΤΑΝΣ-ΣΤΡΕΪΜΟΥΡ ΓΙΟΥΡΟΠΑ ΛΙΓΚ – Α΄ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΓΥΡΟΣ ΜΕΤΑΛΟΥΡΓΚ (ΣΚΟΠΙΩΝ) – ΚΑΡΑΜΠΑΓΚ ΣΛΙΕΜΑ-ΛΕΝΚΟΡΑΝ ΤΡΑΝΣ ΝΑΡΒΑ-ΓΚΕΦΛΕ ΜΠΑΛΑ ΤΑΟΥΝ-ΛΕΒΑΔΙΑ ΤΑΛΙΝ ΠΕΜΠΤΗ 04 ΙΟΥΛΙΟΥ ΓΙΟΥΡΟΠΑ ΛΙΓΚ – Α΄ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΓΥΡΟΣ ΒΡΑΖΙΛΙΑ – IΣΠANIA ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΥΠΕΛΛΟΥ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΩΝ / ΞΗΜΕΡΩΜΑΤΑ ΔΕΥΤΕΡΑΣ/01:00 20:00 ΤΙΡΑΣΠΟΛ-ΣΚΟΝΤΟ 20:00 ΛΑΤΣΙ-ΝΤΙΦΕΡΝΤΑΝΖ 20:00 ΚΟΥΤΑΪΣΙ-ΖΙΛΙΝΑ 20:00 ΤΡΟΜΣΟ-ΤΣΕΛΙΕ 21:00 ΛΕΦΣΚΙ ΣΟΦΙΑΣ-ΙΡΤΙΣ 21:00 ΠΡΕΣΤΑΤΙΝ ΤΑΟΥΝ-ΛΙΕΠΑΓΙΑΣ 21:00 ΤΕΟΥΤΑ-ΝΤΑΤΣΙΑ 21:00 ΒΙΚΙΝΓΚΟΥΡ-ΙΝΤΕΡ ΤΟΥΡΚΟΥ 21:10 ΖΑΛΓΚΙΡΙΣ-ΣΕΝΤ ΠΑΤΡΙΚ 21:30 ΜΠΡΟΤΟΝ-ΒΕΝΤΣΠΙΛΣ 21:30 ΣΑΡΑΓΕΒΟ-ΛΙΜΠΕΡΤΑΣ 21:30 ΡΟΥΝΤΑΡ ΠΛΙΕΒΛΙΑ-ΜΙΚΑ 21:30 ΜΛΑΝΤΟΣΤ ΠΟΝΤΓΚΟΡΙΤΣΑ-ΒΙΝΤΕΟΤΟΝ 21:45 ΚΡΟΥΣΕΪΝΤΕΡΣ-ΡΟΖΕΝΜΠΟΡΓΚ 21:45 ΝΤΡΟΓΚΕΝΤΑ-ΜΑΛΜΕ 21:45 ΝΤΟΜΖΑΛΕ-ΑΣΤΡΑ ΠΛΟΪΕΣΤΙ 22:00 ΦΙΟΡΙΤΑ-ΒΑΛΕΤΑ 22:15 ΜΠΡΕΪΝΤΑΜΠΛΙΚ-ΣΑΝΤΑ ΚΟΛΟΜΑ (ΑΝΔΟΡΑ) 22:15 KΡ ΡΕΚΒΑΒΙΚ-ΓΛΕΝΤΟΡΑΝ 22:30 ΙΒV-ΤΟΡΣΒΑΝ DE ZAΒΟΥ / Toυ ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ Σεβασμός στη σύντροφο ή παλιομοδίτικα τρικ; Ποτέ στην ιστορία δεν υπήρξε κάτι ανάλογο. Όπως εξελίσσεται η κατάσταση, τα οικονομικά δεδομένα μιας μεταγραφής, τα αγωνιστικά χαρακτηριστικά του παίκτη, το παλμαρές και το όνομά του στην πιάτσα δεν έχουν πια τόση σημασία. Εξ όσων έχουμε διαπιστώσει τούτο το καλοκαίρι, αυτό που προέχει είναι η άποψη της συζύγου και το πώς διοικείται το νοικοκυριό του καθενός… παρά όλα τα πιο πάνω. Είναι θεμιτό να βάζεις υψηλούς στόχους, όμως να ξέρεις ποιος είσαι και πού πας, χωρίς ίχνος υποτίμησης για τον αντίπαλο. Αυτά φυσικά δεν ισχύουν μόνο για την Ανόρθωση και την Ομόνοια, αλλά και για τον ΑΠΟΕΛ και τον Απόλλωνα, που θα ριχθούν μετέπειτα στη μάχη των ευρωπαϊκών διοργανώσεων. Η υπεροψία δεν βοήθησε κανένα, γι’ αυτό είναι σημαντικό να προσεγγίζονται όλα τα παιχνίδια με τον ίδιο τρόπο, είτε παίζεις με τη Στρέιμουρ είτε με την Μπαρτσελόνα. Για να προβλέψεις την εξέλιξη σ’ ένα μεταγραφικό σήριαλ στο κυπριακό ποδόσφαιρο εν έτει 2013 πρέπει από ρεπόρτερ ομάδας να μεταμορφωθείς σε σύμβουλο γάμου. Βέβαια η αλήθεια να λέγεται, για όσους είναι μυημένους στην πιάτσα γνωρίζουν ότι η δικαιολογία της συζύγου, ήταν και ίσως είναι ένα επικοινωνιακό παλιομοδίτικο τρικ των διοικήσεων προκειμένου να αποποιηθούν τις ευθύνες για το ναυάγιο ή την καθυστέρησης μιας συμφωνίας. της περασμένης εβδομάδας, που αφορούσε στις μειώσεις απολαβών στον ΑΠΟΕΛ. Κάποιοι αντέδρασαν, όμως οι πληροφορίες μας εμμένουν σε όσα γράφτηκαν, πέραν ίσως από το ποσό που σημειώθηκε για τον Στάθη Αλωνεύτη. Ο Κύπριος διεθνής όντως είναι μέσα στους παίκτες που δέχτηκαν γερή μείωση, που φθάνει το 30%. Δώρο... άδωρο 19:00 ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ-ΙΤΑΛΙΑ 16:00 ΑΣΤΑΝΑ-ΜΠΟΤΕΦ ΠΛΟΒΝΤΙΒ 17:00 ΤΣΙΚΟΥΡΑ-ΒΑΝΤΟΥΖ 18:00 ΓΚΑΝΤΑΖΑΣΑΡ-ΑΚΤΟΜΠΕ 18:00 ΜΙΛΣΑΜΙ-ΝΟΥΝΤΕΛΑΝΖ 18:30 ΤΣΕΪΛ ΝΙΚΣΙΤΣ-ΧΟΝΒΕΝΤ 18:30 ΣΑΝΤΑ ΚΟΛΟΜΑ-ΖΡΙΝΣΚΙ ΜΟΣΤΑΡ 18:45 ΤΕΤΕΚΣ-ΠΪΟΥΝΙΚ 19:00 ΖΕΝΕΣ ΕΣ-ΤΟΥΡΚΟΥ 19:00 ΧΙΜΠΕΡΝΙΑΝ-ΒΟΪΒΟΝΤΙΝΑ 19:00 ΙΝΤΕΡ ΜΠΑΚΟΥ-ΜΑΡΙΕΑΝ 19:00 ΚΡΟΥΟΓΙΑ-ΝΤΙΝΑΜΟ ΜΙΝΣΚ 19:30 ΦΛΟΡΑ ΤΑΛΙΝ-ΚΟΥΚΕΣΙ 19:45 ΣΟΥΝΤΟΥΒΑ-ΤΟΥΡΝΟΒΟ Αίσθηση προκάλεσε το θέμα της έκδοσης Toυ ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΥΚΟΥΛΑ ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 18:45 18:45 19:00 21:00 Λάθος μόνο για τον Στάθη ΕΠΙ ΣΚΟΠΟΝ ΚΥΠΕΛΛΟ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΩΝ – ΜΙΚΡΟΣ ΤΕΛΙΚΟΣ Οι εκπλήξεις στο ποδόσφαιρο πάντα θα υπάρχουν – αυτά είναι και ένα από τα ωραία του. Μην ξεχνάμε ότι και οι δικές μας ομάδες έπρεπε να κάνουν τις εκπλήξεις απέναντι στους αντιπάλους τους για να φτάσουμε στις επιτυχίες των τελευταίων χρόνων. Γι’ αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή για να αποφευχθούν τα μικρά εμπόδια, ώστε να μπορέσουν οι ομάδες μας να κυνηγήσουν και τα μεγαλύτερα. [email protected] τή την ενέργεια, ενώ από πλευράς ΑΕΚ τηρείται σιγή ιχθύος αφήνοντας όμως υπονοούμενα για τον άνθρωπο που ηγείται αυτής της προσπάθειας, τον πρώην πρόεδρο της Ανόρθωσης, Ανδρέα Παντελή. Φέτος συμβαίνουν δύο τινά. Ή οι παίκτες εναρμονισμένοι με τα δεδομένα της σύγχρονης ζωής έχουν ευαισθητοποιηθεί πλήρως, τηρώντας αυτό που λέμε ισότητα μεταξύ των δύο ή κάποιοι μας δουλεύουν ψιλό γαζί. Δεν εξηγείται διαφορετικά. Στη λίστα με τους λάτρεις της ισότητας και του σεβασμού προς τον σύντροφο περιλαμβάνονται τα πιο ηχηρά ονόματα του μεταγραφικού παζαριού. Από φέτος μάθαμε ότι στην οικογένεια των Πίντο, Μοράις, Ντεγκρά, Φεγκρούς, Γκαρσία, Σούρτου, Κολαούτι και ίσως και κάποιων άλλων, που μπορεί να ξεχνάμε, επικρατεί το δημοκρατικό αίσθημα και ο σεβασμός στην άποψη του καθενός. Μέχρι εδώ όλα καλά και άγια. Το θέμα είναι κατά πόσο ευσταθούν όλα αυτά ή απλώς κάποιοι επέσπευσαν τρικ παλαιότερων εποχών για να δικαιολογήσουν την αδυναμία τους να συμφωνήσουν με τον κάθε ποδοσφαιριστή ξεχωριστά. Όπως και να έχει, μέσα από το φετινό καλοκαίρι ο φανατικός του αθλήματος έχει να μάθει δύο πράγματα. Πρώτον ότι οι ποδοσφαιριστές σέβονται, ως οφείλουν, την άποψη της συζύγου, συνεπώς πρέπει σε κάποιο σημείο να τους μιμηθεί ή οι παράγοντες των ομάδων, εν καιρώ οικονομικής κρίσης εφεύρουν διάφορα κολπάκια. Εάν όντως ισχύει το πρώτο τότε οι φαλλοκράτες καλό είναι να κάνουν δεύτερες σκέψεις. Εάν όμως ισχύει το δεύτερο τότε να περιμένετε να δείτε και να ακούσετε πράγματα κα θάματα. Άλλωστε οι παράγοντες μας έχουν αποδείξει πολλάκις ότι, αν μη τι άλλο, δεν στερούνται ιδεών προκειμένου να επιβιώσουν στη δύσκολη τούτη εποχή. Κ α θ η μ ε ρ ι ν ό α θ λ η τ ι κ ό π α ρ α σ κ ή ν ι ο σ τ ο w w w. k a t h i m e r i n i . c o m . c y Και αυτό είναι, το κατά πόσο οι εκπρόσωποι της Ελλάδας στις δύο αυτές διοργανώσεις θα μπορέσουν να μαζέψουν τους απαραίτητους βαθμούς ώστε να μη μας προσπεράσει η Ελβετία, αλλά και η Τουρκία. Η πρώτη ελπίζει με τη Βασιλεία, εάν περάσει στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ. Οσο για τη γείτονα, έχει ήδη την Γκαλατάσαραϊ στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ, και τις Μπούρσασπορ, Τράμπζονσπορ, Καϊσέρισπορ, Κασίμπασα, με λίγες έως ελάχιστες πιθανότητες, να διεκδικούν προκρίσεις και στις δύο διοργανώσεις. Τι πιθανότητες όμως έχουν οι ελληνικές ομάδες να βάλουν βαθμούς στο σακούλι; Με τα σημερινά δεδομένα, πολύ λίγες. Και αυτό, γιατί ο Ολυμπιακός δεν δείχνει να ενισχύεται σοβαρά. Η διοίκησή του, πιστή στο δόγμα «δεν ξοδεύουμε περισσότερα απ’ όσα εισπράττουμε», έχοντας ελάχιστο ανταγωνισμό στις εγχώριες διοργανώσεις, κινείται στον περυσινό μεταγραφικό ρυθμό. Οπότε, και η τρίτη θέση θα παρουσιαστεί ως επιτυχία. Ο ΠΑΟΚ πολύ δύσκολα θα μπορέσει να περάσει στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ και να προσθέσει τους επιπλέον βαθμούς. Ενώ ουδείς μπορεί να εγγυηθεί πως θα έχει μια αξιόλογη πορεία στο Γιουρόπα. Οσο κι αν ο Ιβάν Σαββίδης μιλάει για διακρίσεις και κατάκτηση τροπαίων. Οι αποστάσεις από τις άλλες ομάδες και τα μεγέθη, όπως άλλωστε και του Ολυμπιακού με τις αντιπάλους του, είναι τεράστιες. Υπάρχουν φυσικά και ο Αστέρας Τρίπολης, η Ξάνθη και ο Ατρόμητος. Πόσο όμως μπορούν να βοηθήσουν αυτές οι τρεις στη συγκομιδή βαθμών, που είναι απαραίτητη; Η εμπειρία τους, ελάχιστη έως ανύπαρκτη. Το «ειδικό βάρος» της φανέλας πολύ μικρό. Ακόμη κι αν τη… γλιτώσουμε φέτος, που το θεωρώ πολύ δύσκολο, χωρίς δύο παραδοσιακούς Ευρωπαίους, τον Παναθηναϊκό και την ΑΕΚ, τίποτα δεν θα μπορέσει στη συνέχεια να φέρει την ανάκαμψη. SP-03_SPOR 6/28/13 6:04 PM Page 3 Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ l 3 Μία πρώτη ματιά στις υποψήφιες αντιπάλους Ο ΑΠΟΕΛ ξεκινάει από τον γ΄ προκριματικό, με την κλήρωση να γίνεται στις 19 Ιουλίου Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ Η φετινή ευρωπαϊκή πορεία του ΑΠΟΕΛ αργεί να ξεκινήσει σε σχέση με παλαιότερες συμμετοχές. Με την πρωταθλήτρια Κύπρου να έχει κερδίσει προκριματικό γύρο, οι γαλαζοκίτρινοι έχουν πλέον την ευκαιρία με δύο προκρίσεις να βρεθούν στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ. Φυσικά, περνώντας από τον τρίτο προκριματικό γύρο θα έχουν «κλειδωμένη» θέση στους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ. Τα σενάρια αυτά υπάρχει χρόνος για να αναλυθούν. < < < < < < < Πέραν από τη Μακάμπι Τελ Αβίβ, οι υπόλοιπες δεν έχουν να επιδείξουν κάτι το αξιοπρόσεκτο Αυτό που χρονικά πλησιάζει είναι η κλήρωση για τον γ΄ προκριματικό γύρο, που θα γίνει στις 19 Ιουλίου, με τον πρώτο αγώνα να είναι ορισμένος στις 29 ή 30 Ιουλίου και τη ρεβάνς στις 6 ή 7 Αυγούστου. Η ομάδα της Λευκωσίας, λοιπόν, μπορεί να μην έχει άμεσο ενδιαφέρον για τους αγώνες που θα γίνουν για τον δεύτερο προκριματικό γύρο, όμως έχει έμμεσα στραμμένη την προσοχή της σε αυτούς. Ο λόγος είναι απλός, καθώς από τα παιχνίδια αυτά θα σχηματιστεί η τελική δεκάδα των υποψήφιων αντιπάλων. Μία πρώτη ματιά δείχνει ότι οι γαλαζοκίτρινοι με προσοχή μπορούν να πετύχουν τον στόχο της πρόκρισης στα πλέι οφ της διοργάνωσης. Πιο κάτω παρουσιάζουμε τις πιθανότερες ομάδες που θα θεωρηθούν υποψήφιοι αντίπαλοι του ΑΠΟΕΛ. Αφήνουμε ένα μικρό παραθυράκι διαφοροποίησης του καταλόγου, μιας και υπάρχουν οι πιθανότητες εκπλήξεων στα ζευγάρια του δεύτερου προκριματικού γύρου. Παλιές γνώριμες l ΝΕΦΤΣΙ: Σκεντερμπέου και Νέφτσι Μπακού δεν είναι καθόλου άγνωστες στον ΑΠΟΕΛ, αφού τις βρήκε ξανά στον ευρωπαϊκό του δρόμο. Η δεύτερη που φαντάζει και το φαβορί της μεταξύ τους αναμέτρηση είναι πιο κοντινή στις θύμησες, μετά το περσινό στραπάτσο και τον αποκλεισμό από τα πλέι οφ του Γιουρόπα Λιγκ. Αν κάποια από τις δύο ομάδες βρεθεί απέναντι στην ομάδα της Λευκωσίας, ο ΑΠΟΕΛ θα έχει το πάνω χέρι. Με τη Νέφτσι δεν… μπορεί να χάσει για δεύτερη συνεχή χρονιά, ενώ με τους Αλβανούς είναι καλή ευκαιρία να αρχίζει ένα μακρύ ευρωπαϊκό ταξίδι, όπως της σεζόν 2011-12. l ΜΑΡΙΜΠΟΡ: Λογικά δεν θα σκοντάψει στον β΄ γύρο κόντρα στη Μαλτέζικη Μπικιρκάρα η Μάριμπορ και πιθανόν να βρεθεί ξανά αντίπαλος του ΑΠΟΕΛ. Οι γαλαζοκίτρινοι θυμούνται τους Σλοβένους από το καλοκαίρι του 2002, όταν τους αντιμετώπισε στον β΄ προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ. Τότε, ο ΑΠΟΕΛ είχε χάσει στο πρώτο ματς με 2-1, όμως στη ρεβάνς με το εκπληκτικό 4-2 πέρασε στην επόμενη Μία από τις υποψήφιες αντιπάλους είναι η Νέφτσι Μπακού, στην οποία οι γαλαζοκίτρινοι… χρωστάνε κάτι από την περσινή χρονιά. φάση, όπου έχασε από την ΑΕΚ Αθηνών. Το 2007 από τον ΑΠΟΕΛ στη Μάριμπορ μετακόμισε ο Μάρκος Ταβάρες, ο οποίος είναι από τους πρωταγωνιστές των πρωταθλητών Σλοβενίας. l ΣΛΟΒΑΝ: Το καλοκαίρι του 2011, μετά τη Σκεντερμπέου, επόμενος αντίπαλος ήταν η Σλόβαν. Όπως αποδείχτηκε και στα ματς, προ διετίας, η σλοβακική ομάδα είναι σκληρό καρύδι, όμως ποιοτικά ο ΑΠΟΕΛ υπερέχει. Οι πράξεις, φυσικά απέχουν από τα λόγια, με τον αγωνιστικό χώρο να αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Η Σλόβαν στον β΄ γύρο αγωνίζεται με τη βουλγαρική Λουντόγκορετς. Μακριά... l ΜΑΚΑΜΠΙ: Σε αυτή την κατηγορία, πρώτη και καλύτερη η Μακάμπι Τελ Αβίβ. Το συγκρότημα του πρώην τεχνικού της ΑΕΚ, Μπεν Σιμόν φαντάζει ως η δυσκολότερη ομάδα από το γκρουπ των υποψήφιων αντιπάλων. Οι Ισραηλινοί συγκαταλέγονται και αυτοί στους παλιούς γνώριμους των γαλαζοκίτρινων, μιας και οι δύο ομάδες είχαν τεθεί αντιμέτωπες για τον β΄ προκριματικό γύρο του Γιουρόπα Λιγκ, με τον ΑΠΟΕΛ να βγαίνει νικητής (22, 1-0). Η Μακάμπι ξεκινά την πορεία στον δεύτερο γύρο, όπου θα παίξει με την Γκιορ Ουγγαρίας. l ΣΕΡΙΦ: Έχοντας το μεγαλύτερο συντελεστή (11.533) από το γκρουπ των αδυνάτων, η Σερίφ, υπό κάποιες προϋποθέσεις δεν θα υπάρχει καμία πιθανότητα να βρεθεί απέναντι στους γαλαζοκίτρινους. Αυτό θα γίνει σε περίπτωση που κάποια από τις ομάδες του γκρουπ των δυνατών δεν επιβεβαιώσει τα προγνωστικά στον β΄ γύρο και μείνει εκτός της συνέχειας του θεσμού. Εάν τελικά η μολδαβική ομάδα είναι ανάμεσα στη λίστα υποψηφίων, δεν φαντάζει επικίνδυνο εμπόδιο, όμως υπάρχουν και ιδανικότεροι προορισμοί. Αντίπαλός της στον β΄ προκριματικό είναι η Σουτσέζκα, ομάδα από το Μαυροβούνιο. l ΕΛΦΣΜΠΟΡΓΚ: Δεν φαντάζει πολύ άσχημη επιλογή η Σουηδία, με την Έλφσμποργκ να είναι ανάμεσα στις υποψήφιες αντιπάλους, εφόσον περάσει το εμπόδιο της Νταουγκάβας (Λετονίας). Μοναδική της «επαφή» με το Τσάμπιονς Λιγκ ήταν την περίοδο 2007-2008, όταν άφησε εκτός Λίνφιλντ και Ντεμπρέτσενι. Αποκλείστηκε στον γ΄ γύρο από τη Βαλένθια, όμως μετέ- χοντας τότε στα πλέι οφ του Γιουρόπα Λιγκ κατάφερε να περάσει στους ομίλους της δεύτερη τη τάξει διοργάνωσης. Ανάμεσα στους αντιπάλους ήταν και η ΑΕΚ Αθηνών – Φιορεντίνα και Μλάντα οι άλλες δύο. Δεν είναι άσχημες επιλογές Οι Μόλντε (Νορβηγίας), Ελσίνκι (Φινλανδίας), Εκράνας (Λιθουανίας) και Διναμό Τιφλίδας (Γεωργία) μαζί με τη Νέφτσι θεωρούνται οι πιο ανίσχυρες ομάδες του γκρουπ των αδυνάτων και συνάμα υποψήφιων αντιπάλων του ΑΠΟΕΛ. Οι τέσσερις αυτές ομάδες έχουν για πρώτα εμπόδια τις Σλίγκο (Ιρλανδία), Νόμε Κάλιου (Εσθονία), Χαφναρφιόρντουρ (Ισλανδία) και Λουζίτανς (Ανδόρα) ή Στρέιμουρ (Νησιά Φαρόε) αντίστοιχα. SP-04_SPOR 6/28/13 6:17 PM Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Kυριακή 23 Ιουνίου 2013 Να συνεχιστεί η ανοδική πορεία Αυτό είναι το ζητούμενο για την ΑΕΚ, όποιες αλλαγές και να φέρει ο προγραμματισμός Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ Τον Λίτο Βιντιγκάλ ακολουθεί παντού ο συμπατριώτης του Ρούι Τζούνιορ, ο οποίος τον εμπιστεύτηκε για να δημιουργήσει την ΑΕΛ της νέας σεζόν. Είναι ξεκάθαρο ότι ακόμη υπάρχει μπόλικος δρόμος μέχρι να πάρει «σχήμα» η ΑΕΚ της νέας χρονιάς. Ο προγραμματισμός στην ομάδα της Λάρνακας τώρα αρχίζει να μπαίνει σε πιο βαθιές συζητήσεις, τόσο με τους παίκτες του υφιστάμενου ρόστερ, όσο και με μεταγραφικούς στόχους. Όπως και να έχει η κατάσταση, προσανατολισμός στις κινήσεις είναι η ομάδα να συνεχίσει την ανοδική πορεία των τελευ< < < < < < < Τα ανοιχτά μέτωπα στον προγραμματισμό Ρεκόρ συγκομιδής βαθμών και επίτευξης τερμάτων έκανε την περασμένη περίοδο η ΑΕΚ Στην ΑΕΛ έχουν όλο τον χρόνο μπροστά τους ταίων χρόνων, κυρίως μετά το καλοκαίρι του 2010, οπότε και ανέβηκε από τη β΄ κατηγορία. Ρίχνοντας μία ματιά στα στατιστικά των κιτρινοπράσινων στις περασμένες αγωνιστικές περιόδους, είναι ολοφάνερο πόσο ανεβαίνει χρονιά με τη χρονιά. Όπως φαίνεται και στον πίνακα, βάσει των αριθμών, στην περασμένη σεζόν, η ΑΕΚ έκανε την καλύτερή της χρονιά, σε αυτά τα έξι χρόνια, στα οποία ισχύει το σύστημα των πλέι οφ στο πρωτάθλημα. Πάντως, το γεγονός ότι το τέλος της περιόδου 2010-11 βρήκε την ΑΕΚ με ευρωπαϊκό εισιτήριο στο χέρι, ίσως να δίνει στη χρονιά αυτή τον τίτλο της «καλύτερης σεζόν». Ας μην ξεχνάμε άλλωστε, ότι η σεζόν αυτή ήταν μια μεταβατική περίοδος για την ΑΕΚ, καθώς ήταν η χρονιά επιστροφής στην πρώτη κατηγορία. Του ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ Από την πρωτεύουσα της Αγκόλας, Λουάντα, στη Λισαβόνα και από εκεί στο αεροδρόμιο Λάρνακας ο προπονητής ΑΕΛ, Λίτο Βιντιγκάλ αφίχθη βράδυ Παρασκευής στο νησί μας έτοιμος να ανταποκριθεί σε μια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις της καριέρας του. Τον 43χρονο τεχνικό υποδέχθηκε στο αεροδρόμιο ο συμπατριώτης του Ρούι Τζούνιορ, ο άνθρωπος ο οποίος τον εμπιστεύτηκε για να δημιουργήσει την ΑΕΛ της νέας σεζόν. Οι δύο άντρες στη διαδρομή τους με προορισμό τη Λεμεσό είναι σίγουρο ότι είχαν πολλά να συζητήσουν. Άλλωστε στο πλάνο υλοποίησης του προγραμματισμού παραμένουν ανοικτά αρκετά μέτωπα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει κάτι, αφού οι ιθύνοντες έχουν όλο τον χρόνο μπροστά τους για να κάνουν τις απαραίτητες κινήσεις. Προς το παρόν τα θέματα που απασχολούν την ομάδα είναι αρκετά. Ένα εξ αυτών είναι οι πληροφορίες που φέρουν τους Ντόσα Τζούνιορ και Πάτρικ Βουό να αποτελούν μεταγραφικό στόχο άλλων ομάδων από την Ευρώπη. Πέραν τούτου, ένα μεγάλο αγκάθι στο ρεπορτάζ είναι και το διαζύγιο με το Πάολο Σέρτζιο ο οποίος αν και δεσμεύεται με συμβόλαιο δύο ακόμη χρόνων δεν υπολογίζεται στα πλάνα του Βιντιγκάλ. Ανοικτό παραμένει και το ενδεχόμενο απόκτησης του Μιγκέλ Κιαμέ μολονότι η μεταγραφή του στην ομάδα < < < < < < < Πολλά είναι τα θέματα που απασχολούν τους ανθρώπους της ΑΕΛ για τη διεκπεραίωση του σχεδιασμού ήταν η πρώτη που ανακοινώθηκε, ανεπίσημα τουλάχιστον, αμέσως μετά τον τελικό με τον Απόλλωνα. Ερωτηματικό παραμένει και ως προς το ποιος παίκτης θα στελεχώσει την επιθετική γραμμή με το όνομα του Σαλέιρο να είναι το μοναδικό που είδε το φως της δημοσιότητας ως υποψήφιου μεταγραφικού στόχου της ομάδας. Αβέβαιο παραμένει επίσης και ποιο θα είναι το μέλλον των Κωνσταντίνου και Πάρπα στην ομάδα, με τις πιθανότητες να συνεχίσουν να μοιάζουν εξαιρετικά λίγες έως και ανύπαρκτες… Ο Ντόσα και ο «κουμπάρος» Ντόσα Τζούνιορ και Πατρίκ Βουό είναι οι δύο παίκτες του υφιστάμενου ρόστερ που φέρονται να αποτελούν μεταγραφικό στόχων άλλων ομάδων από το εξωτερικό. Το όνομα του Ντόσα εδώ και μήνες απασχολεί το ρεπορτάζ χωρίς όμως να υπάρξει κάποια κατάληξη. Η μοναδική ομάδα που φέρεται να ενδιαφέρεται και μάλιστα έντονα είναι η Λέγκια Βαρσοβίας με την οποία πριν από λίγο καιρό υπέγραψε ο γαμπρός του Ντόσα και πρώην παίκτης του ΑΠΟΕΛ, Έλιο Πίντο. Οι Πολωνοί οι οποίοι μόλις πριν από λίγο καιρό πούλησαν τον βασικό κεντρικό αμυντικό τους στην Κράσνονταρ (ομάδα που αγωνίζεται πλέον ο Λαβόρδε) επιθυμούν διακαώς την αγορά του παίκτη με τον ημερήσιο αθλητικό Τύπο της χώρας να έχει εκτενή ρεπορτάζ για την περίπτωση του Πορτογάλου. Εξ όσων γνωρίζουμε ο παίκτης δεν έχει κανένα πρόβλημα να συνεχίσει στην Πολωνία, ωστόσο, στην ΑΕΛ επιθυμούν να ανεβάσουν την τιμή πώλησής του, αφού το μισό εκατ. που προτείνουν οι Πολωνοί φαίνεται να μην τους ικανοποιεί. Εκτός από τον Ντόσα στο στόχαστρο άλλων ομάδων βρίσκεται και ο κουμπάρος του προέδρου, Πατρίκ Βουό. Οι πληροφορίες θέλουν τον Ιβοριανό να βρίσκεται στο στόχαστρο ρωσικής ομάδας, ενώ μόλις πριν από λίγους μήνες το όνομά του συνδέθηκε με το ρεπορτάζ της Άστρα Πλοέστι. Όπως και να χει ανάλογα με τις εξελίξεις που θα προ- Ξένο σώμα ο Πάρπας, αβέβαιος ο Μιχάλης Μέχρι και την εβδομάδα που πέ- ρασε δεν υπήρξε καμία επαφή με τον Μιχάλη Κωνσταντίνου. Όπως έγινε γνωστό, το μέλλον του στην ΑΕΛ θα εξαρτηθεί από την απόφαση που θα πάρει ο Βιντιγκάλ κατά πόσο δηλαδή τον υπολογίζει ως μία από τις επιλογές στην επίθεση. Εκτιμάται, πάντως, ότι το επόμενο επταήμερο το θέμα με τον Κύπριο επιθετικό θα έχει κλείσει θετικά ή αρνητικά. Σ’ αντίθεση με τον Μιχάλη, η περίπτωση του Στέλιου Πάρπα είναι εντελώς διαφορετική. Ο παίκτης αποτελεί ξένο σώμα από την ομάδα μολονότι έχει ακόμη συμβόλαιο. Ο Κύπριος αμυντικός ζήτησε από τη διοίκηση να του παραχωρηθεί χαρτί ελευθερίας για να μπορέσει έτσι να διαπραγματευτεί τον επόμενο σταθμό της καριέρας του. κύψουν στο θέμα οι ιθύνοντες θα προβούν στις απαραίτητες κινήσεις. Εάν δηλαδή παραχωρηθεί ο Ντόσα, τότε η ομάδα θα ενισχυθεί στο κέντρο της άμυνας, ενώ ένας ακόμη επιθετικός θα μπει στο ρόστερ, εάν ο Βουό ταξιδέψει γι’ άλλες πολιτείες. Η περίπτωση του Πάολο Σέρτζιο Το συμβόλαιό του είναι κλειστό και έχει διάρκεια για δύο ακόμη χρόνια. Ο Ρούι Τζούνιορ εδώ και αρκετό καιρό του έχει μεταφέρει την απόφαση της διοίκησης που τον θέλει να μη βρίσκεται στα πλάνα για τη νέα σεζόν. Ο ίδιος σε συνεργασία με το γραφείο μάνατζερ που τον εκπροσωπεί εμμένει στην εφαρμογή της συμφωνίας, δυσκολεύοντας έτσι το ενδεχόμενο να αποχωρήσει από τη Λεμεσό. Προς το παρόν έχει κληθεί να επιστρέψει στην Κύπρο, αφού θεωρείται ποδοσφαιριστής της ομάδας. Όπως είναι τώρα τα πράγματα η διοίκηση θα ακολουθήσει διάφορες μεθόδους για να απαλλαγεί από τον βραχνά του Πάολο Σέρτζιο. Το πιο πιθανό είναι να τον πάνε στην Β΄ ομάδα και να ακολουθεί το πρόγραμμα προπονήσεων των μικρών. Ανεξαρτήτως του τι θα γίνει ο παίκτης θα αφαιρεθεί από τη λίστα, συνεπώς θα ανοίξει μία ακόμη θέση για μεταγραφή άλλου ποδοσφαιριστή. Κρατάει χρόνια του Κιαμέ.. Από το καλοκαίρι του 2011 οπότε και ανέλαβε ο Πάμπος Χριστοδούλου το όνομα του 22χρονου Αγκολέζου απασχολεί το ρεπορτάζ των Λεμεσιανών. Η διοίκηση από την πρώτη κιόλας μέρα του τελικού με τον Απόλλωνα φρόντισε να διαρρεύσει τη συμφωνία που επήλθε με τον διεθνή Αγκολέζο χωρίς όμως να υπάρξει επίσημη ανακοίνωση για την απόκτησή του. Όπως τουλάχιστον αφήνουν να βγει προς τα έξω, οι ιθύνοντες εκτιμούν ότι μέχρι την επόμενη εβδομάδα τα θέματα του παίκτη με την ομάδα του Πέτρο Ατλέτικο πρόκειται να διευθετηθούν. Ο επιθετικός… Μία από τις τρύπες που αφορούν τον τομέα ενίσχυσης έχουν να κάνουν με την απόκτηση ενός επιθετικού κορυφής. Ρούι Τζούνιορ και Λίτο Βιντιγκάλ εξετάζουν διάφορες περιπτώσεις τα ονόματα των οποίων δεν έχουν ακόμη βγει προς τα έξω. Εξαίρεση στην εν λόγω κατάσταση είναι η περίπτωση του Κάρλος Σαλέιρο τον οποίο δημοσιεύματα στην Πορτογαλία φέρουν την ΑΕΛ να ενδιαφέρεται για την απόκτησή του. Πρόκειται για 28χρονο Πορτογάλο ο οποίος έχει μείνει ελεύθερος από την Ακαντέμικα και αποτελεί προϊόν των ακαδημιών της Σπόρτιγκ Λισαβόνας. Όπως και να χει, οι αρμόδιοι είναι αποφασισμένοι να συμφωνήσουν με παίκτη η δουλειά του οποίου είναι να επιτίθεται και να βάζει γκολ. Στατιστικά η καλύτερη Πάντως, από πλευράς στατιστικών, η χρονιά που πρόσφατα ολοκληρώθηκε (2012-2013) ήταν η καλύτερη για την ΑΕΚ, αν και στο τέλος δεν συνοδεύτηκε και με ένα ευρωπαϊκό εισιτήριο, ώστε να τελειώσει με τον καλύτερο τρόπο η σεζόν. Μετά από μία πολύ καλή, από πλευράς εμφανίσεων –στα περισσότερα παιχνίδια– σεζόν, τερμάτισε εν τέλει στην 4η θέση, που δυστυχώς για τους Λαρνακείς δεν ήταν προνομιούχα για έξοδο στην Ευρώπη. Αυτό ήταν και το μοναδικό σημείο που έλειπε από την περσινή ΑΕΚ, η οποία κέρδισε πολλούς επαίνους και ίσως να ήταν από τις ελάχιστες ομάδες που έκαναν καλές εμφανίσεις στα πλείστα παιχνίδια – αν και σε μερικά υστέρησε πολύ. Έμεινε, όμως, με τις εντυπώσεις και με την ταμπέλα της καλύτερης χρονιάς, με βάση τα στατιστικά, στην τελευταία εξαετία. Βαθμολογικά ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, μαζεύοντας 61 βαθμούς σε σύνολο 32 αγώνων. Επιπλέον, έκανε ρεκόρ επίτευξης τερμάτων, πετυχαίνοντας 55 γκολ, ξεπερνώντας την επίδοση της χρονιάς 2007-08, όταν είχε πετύχει 46 γκολ. Αλλες δύο φορές ήταν 4η Σε αυτά τα έξι χρόνια, η ΑΕΚ βρέθηκε άλλες δύο φορές στην 4η θέση της βαθ- Από στατιστικής πλευράς η χρονιά, που πρόσφατα ολοκληρώθηκε, ήταν η καλύτερη για την ομάδα της Λάρνακας. Θέση Θέση 4 2007/08 Βαθμοί Νίκες Ισοπαλίες Ήττες Γκολ υπέρ Γκολ κατά 50 14 8 10 46 42 Θέση 13 2008/09 Βαθμοί Νίκες Ισοπαλίες Ήττες Γκολ υπέρ Γκολ κατά 15 3 6 17 27 45 2009/10 Η ομάδα ήταν στη β΄ κατηγορία Θέση 4 5 2010/11 Βαθμοί Νίκες Ισοπαλίες Ήττες Γκολ υπέρ Γκολ κατά Θέση 4 2011/12 42 12 6 14 37 42 Βαθμοί Νίκες Ισοπαλίες Ήττες Γκολ υπέρ Γκολ κατά 2012/13 49 13 10 9 40 27 Βαθμοί Νίκες Ισοπαλίες Ήττες Γκολ υπέρ Γκολ κατά 61 19 4 9 55 28 * σε 26 αγώνες μολογίας, όμως τα στατικά των περιόδων 2007-2008 και 2010-11 δεν ξεπερνούν σε καμία περίπτωση αυτά της περασμένης σεζόν. Φυσικά, το τέλος της περιόδου 2010-11, αν και είναι η χρονιά με τη χαμηλότερη βαθμολογικής συγκομιδή –σε σχέση με τις άλλες δύο– εντούτοις μένει στην ιστορία σαν τη χρονιά που κέρδισαν ευρωπαϊκό εισιτήριο οι Λαρνακείς μετά από επτά έτη. Μάλιστα, τότε η ΑΕΚ έγινε και η πρώτη κυπριακή ομάδα, που κατάφερε να παίξει σε Ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ, κάνοντας μία αξιοπρόσεκτη πορεία στον θεσμό, ξεκινώντας από το δεύτερο προκριματικό γύρο της διοργάνωσης. Όσον αφορά, τη σεζόν 2007-08 ήταν μία πολύ καλή χρονιά, καταφέρνοντας να πλασαριστεί για τα καλά ανάμεσα στις πρωτοπόρους ομάδες. Τελικά, είχε περιοριστεί στην τελευταία θέση του πρώτου γκρουπ, πίσω από τις Ανόρθωση, ΑΠΟΕΛ και Ομόνοια. Εντελώς χάλια Με διαφορά η χειρότερη σεζόν της εξαετίας για τους κιτρινοπράσινους ήταν η περίοδος 2008-2009. Με την ομάδα να τερματίζει την προηγούμενη χρονιά στην 4η θέση, κανείς δεν περίμενε να υπάρξει τέτοια μεγάλη κατρακύλα. Με μόλις τρεις νίκες και έξι ισοπαλίες –σε σύνολο 26 αγώνων– με μόλις 15 βαθμούς, η ΑΕΚ τερμάτισε στη 13η θέση και μαζί με τον τελευταίο στη βαθμολογία, Ατρόμητο, ήταν οι ομάδες που πήγαν απευθείας διαβάθμιση – υποβιβάστηκε επίσης η Αλκή στη φάση των πλέι οφ. Έτσι, η σεζόν 20092010 βρήκε την ΑΕΚ να μάχεται στη β’ κατηγορία, τερματίζοντας εν τέλει στη δεύτερη θέση, πίσω από την Αλκή και να ανεβαίνει ξανά στην πρώτη κατηγορία, μετά από απουσία ενός χρόνου. Από το καλοκαίρι του 2010, τα πάντα άλλαξαν και με σταθερά βήματα η ΑΕΚ άφησε πίσω της το παρελθόν και πλέον συγκαταλέγεται στις υπολογίσιμες δυνάμεις του κυπριακού πρωταθλήματος, κάτι που οι ιθύνοντες της θέλουν να κρατήσουν και στη νέα χρονιά. Σε ήρεμα νερά πλέει ο Απόλλωνας Σε άλλες εποχές είναι σχεδόν σίγουρο ότι η πίεση προς τη διοίκηση θα ήταν σχεδόν ανυπόφορη Tου ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ Στον Απόλλωνα ακόμη ζουν τις θετικές συνέπειες που προέκυψαν μετά το γκολ του Καρντόσο και την κατάκτηση του κυπέλλου. Στα πηγαδάκια του Απόλλωνα αυτό που επικρατεί είναι η ηρεμία και η εμπιστοσύνη ανάμεσα στον κόσμο, τη διοίκηση και τα μέλη του ποδοσφαιρικού τιμ. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι φτάσαμε στα τέλη Ιουνίου, η ομάδα προέβη σε λίγες μεταγραφές και ο κόσμος ούτε φωνή και ακρόαση. Σε άλλες εποχές όχι και τόσο παλιές, είναι σχεδόν σίγουρο ότι η πίεση προς τη διοίκηση θα ήταν σχεδόν ανυπόφορη, ενώ τα παράπονα του κόσμου για δήθεν αδράνεια εκ μέρους της διοίκησης θα βοούσαν στις αθλητικές εκπομπές του ραδιοφώνου και όχι μόνο. Είναι πλέον εμφανές ότι η διοίκηση απολαμβάνει τους κόπους της και τη σχέση εμπιστοσύνης που έκτισε με τον κόσμο, την οποία τόνωσε ακόμη περισσότερο η κατάκτηση του κυπέλλου. Στο κομμάτι του προγραμματισμού η διοίκηση σε συνεργασία με την τεχνική ηγεσία αντιμετωπίζει τις καταστάσεις με την ανάλογη ψυχραιμία προβαίνοντας σε κινήσεις που θα ενδυναμώσουν την ομάδα ενόψει της νέας σεζόν. Κακά τα ψέματα, το γεγονός ότι η περσινή ομάδα που κατέκτησε το κύπελλο δεν ήταν και πολύ υψηλού επιπέδου –ποιοτικά μιλώντας– γεμίζει αισιοδοξία τον κόσμο ότι ο Απόλλωνας θα παρουσιαστεί στο γήπεδο πολύ πιο ισχυρός σε σχέση με πέρσι. Από το περσινό ρόστερ έχουν μέχρι στιγμής αποχωρήσει ένδεκα ποδοσφαιριστές η φυγή των οποίων αποφασίστηκε από τη διοίκηση με εξαίρεση Από το περσινό ρόστερ έχουν μέχρι στιγμής αποχωρήσει έντεκα ποδοσφαιριστές τον Ρομέο Σούρτου. Η αποχώρηση του Ρουμάνου επιθετικού αποτελεί και το μοναδικό πλήγμα για την ομάδα, αφού οι ιθύνοντες υπολόγιζαν ότι ο παίκτης, έχοντας έξι μήνες στην Κύπρο, θα παρουσιαζόταν ακόμη καλύτερος. Το κενό που δημιουργείται από την απουσία του Σούρτου αναμένεται να γεμίσει με μεταγραφή που θα γίνει και θα αφορά παίκτη που κινείται στον επιθετικό χώρο. «Επικοινωνιακή επίθεση…» Μπορεί ο Χριστάκης Χριστοφόρου και ο Νίκος Κίρζης να ξημεροβραδιάζονται προσπαθώντας να χτίσουν τη νέα ομάδα, ωστόσο, τα μέλη της εταιρείας έχουν επίσης επιφορτιστεί με ένα μεγάλο φορτίο που αφορά την προ- ώθηση των εισιτηρίων διαρκείας αλλά και την ενίσχυση του εμπορικού ονόματος της εταιρείας. Ήδη το γραφείο Τύπου έρχεται σε καθημερινή επαφή με τον κόσμο αναρτώντας ανακοινώσεις στην επίσημη ιστοσελίδα κρατώντας έτσι τους οπαδούς σε εγρήγορση. Η διοίκηση του Απόλλωνα έχει βάλει υψηλά τον πήχη όσον αφορά την πώληση των εισιτηρίων διαρκείας. Δημόσια μάλιστα γνωστοποίησαν την πρόθεσή τους να σπάσουν το ρεκόρ ξεπερνώντας τις 3.000, στόχος εξαιρετικά δύσκολος, εάν λάβει σοβαρά κανείς υπόψη την οικονομική κρίση που μαστίζει τον τόπο. Όπως και να χει, το υπαλληλικό προσωπικό της ομάδας έχει βγει μπροστά για να καταφέρει να προωθήσει τα προϊόντα. Ήδη δουλεύοντας σε πλήρη επαγγελματική βάση κατάφεραν δύο μήνες μετά να παρουσιάσουν το dvd το οποίο περιλαμβάνει την πορεία για την κατάκτηση του κυπέλλου με εκτενή ρεπορτάζ και εικόνες από τον μεγάλο τελικό κόντρα στην ΑΕΛ. Ήδη η συγκεκριμένη κίνηση βρήκε τεράστια ανταπόκριση από τον κόσμο, ο οποίος σπεύδει να προμηθευτεί το δισκάκι για να το τοποθετήσει στην προσωπική του συλλογή. Από εκεί και πέρα, η σχέση του κόσμου και της ομάδας αναμένεται να ενταθεί ακόμη περισσότερο, αύριο Δευτέρα, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η πρώτη προπόνηση. Με τον αέρα των κυπελλούχων η επίσημη πρώτη αναμένεται να εξελιχθεί σε μεγάλη γιορτή με τον κόσμο να αποθεώνει την ομάδα που τον έκανε υπερήφανο τον περασμένο Μάιο. Η κορύφωση των γεγονότων του καλοκαιριού δεν είναι άλλη από την παρουσίαση του ρόστερ που θα γίνει στις 19 Ιουλίου στο κλειστό γήπεδο της ομάδας. Νοουμένου ότι πέρσι παρατηρήθηκε πανικός όταν τρεις χιλιάδες και πλέον οπαδοί έδωσαν το παρών τους φέτος η εκδήλωση εκτιμάται ότι θα έχει ακόμη πιο μεγάλη επιτυχία. Αυτοί που γνωρίζουν πράγματα και καταστάσεις έχουν να λένε ότι ο ενθουσιασμός στις τάξεις των οπαδών θα εκτοξευτεί όταν με την πάροδο των ημερών θα γνωστοποιηθούν οι έξι νέοι παίκτες που θα ενσωματωθούν στο ρόστερ για τη νέα χρονιά. Μολονότι η διοίκηση επιθυμεί να κρατήσει χαμηλά τους τόνους στενοί συνεργάτες του προέδρου μας μετέφεραν την επιθυμία του να φέρει στην ομάδα παίκτες το όνομα των οποίων θα κάνει υπερήφανο και τον τελευταίο οπαδό της ομάδας. SP-05_SPOR 6/28/13 6:05 PM Page 5 AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Παγκόσμια σύναξη νέων ιστιοπλόων στη Λεμεσό Στην Κύπρο θα διεξαχθεί τη φετινή χρονιά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ιστιοπλοΐας Νέων, το οποίο το 2007 στον Καναδά και το 2008 στην Δανία είχε κερδίσει ο Παύλος Κοντίδης, ο οποίος ως γνωστό τον Αύγουστο του 2012 πήρε το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς αγώνες του Λονδίνου. Η 43η διοργάνωση –για πρώτη φορά έγινε το 1971 στην Σουηδία– θα διεξαχθεί από τις 13 μέχρι τις 20 Ιουλίου στη Λεμεσό και συγκεκριμένα στη θαλάσσια περιοχή του Ιστιοπλοϊκού Κέντρου του ΚΟΑ, στα δημοτικά όρια του Αγίου Τύχωνα. «Με κόπο και μόχθο, με βάση τις καταστάσεις που επικρατούν, είναι συγκινητικό το ενδιαφέρον που έδειξαν οι εθελοντές για ένα από τα μεγαλύτερα αθλητικά γεγονότα. Σημαντική είναι και η συνεισφορά του ΚΟΑ στην όλη προσπάθεια. Έχει στηρίξει αυτή τη διοργάνωση οικονομικά και ηθικά. Επίσης, βοήθεια έδωσαν και ο ΚΟΤ και κάποιοι ιδιώτες» ανάφερε σε δηλώσεις της στην «Κ» η Πόπη Μαυρογιάννη, μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος. Ο στόχος των διοργανωτών Η διοργάνωση θα γίνει για πρώτη φορά στην Κύπρο, γεγονός που γεμίζει με ευθύνη τους διοργανωτές. «Από την ημέρα που η ΙSAF (Διεθνής Ομοσπονδία Ιστιοπλοΐας) επέλεξε την Κύπρο για τους αγώνες για το 2013, η προσοχή της Ομοσπονδίας επικεντρώθηκε σε πολλά θέματα. Πρώτα απ’ όλα την ανάπτυξη του αθλήματος στην Κύπρο. 5 Το επόμενο (επαγγελματικό) βήμα ο Ντην Με 12 αθλητές θα συμμετάσχει στους 43η διοργάνωση του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ιστιοπλοΐας Νέων η Κύπρος. Laser Radial Αγόρια: Τζόζεφ Ηροδότου (Ν.Ο. Λεμεσού) Κορίτσια: Ελένη Κυριακίδου (Ν.Ο. Κερύνειας) 29er Χάρης Παπάζογλου, Ορέστης Γερμανός (Ν.Ο. Λεμεσού) RS:X Αγόρια: Γιάννης Βυρίδης (Ν.Ο. Κερύνειας) Κορίτσια: Ιωάννα Αβρααμίδου (Ν.Ο. Κερύνειας) 420 Αγόρια: Ραφαήλ Θεοχάρους, Μιχάλης Παναγιώτου (Ν.Ο. Λεμεσού) Κορίτσια: Τατιάνα Αυγουστή, Άννα Κωνσταντίνου (Ν.Ο. Κερύνειας) SL16 Ονησίφορος Νεοφύτου, Σωτήρης Φανάρης (Ν.Ο. Αμμοχώστου και Ν.Ο. Λάρνακας) Είμαστε ένα νησί, που έχουμε την υποδομή, τη θάλασσα, και τις ψηλές θερμοκρασίες μεγάλες χρονικές περιό- δους έτσι το άθλημα μπορεί να ευδοκιμήσει. Να καταστεί η Κύπρος ένα τόπος που να μπορούν οι επισκέπτες να κάνουν τις προπονήσεις και να ασκούν το χόμπι τους. Όσον αφορά το εγχώριο κοινό, ευελπιστούμε να αγκαλιάσει ακόμη περισσότερο αυτό το άθλημα» ανέφερε η κ. Πόπη Μαυρογιάννη. Οι Κύπριοι αθλητές Στο μεγαλύτερο ιστιοπλοϊκό γεγονός που έγινε ποτέ στην Κύπρο, θα συμμετάσχουν 350 αθλητές από 61 χώρες. Μετά από προκριματικούς γύρους που έγιναν, την Κύπρο στους αγώνες θα αντιπροσωπεύσουν 12 αθλητές, σε πέντε κατηγορίες. Από εκεί και πέρα, στους αγώνες θα λάβει μέρος η παγκόσμια ελίτ των νεαρών ιστιοπλόων. Εχασε μετά από 1071 μέρες η ΝΙΒΕΑ Τελείωσε ένα απίστευτο ρεκόρ 47 συνεχόμενων συνεχόμενων νικών Χωρίς πολλές αλλαγές στο ρόστερ της τα τελευταία δύο χρόνια. l H KΥΠΡΟΣ ΠΑΙΖΕΙ ΤΕΝΙΣ Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Νέων θα συμμετάσχουν 350 αθλητές από 61 χώρες Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα καλαθόσφαιρας, η πρωταθλήτρια των δύο τελευταίων χρόνων ομάδα της ΝΙΒΕΑ, δέχτηκε την πρώτη της ήττα μετά από 47 ολόκληρους αγώνες από την εξαιρετική ομάδα των αποφοίτων του English School. Η τελευταία ήττα της ΝΙΒΕΑ ήταν πριν από τρία σχεδόν χρόνια, τον Ι- ούνιο του 2010. Η ΝΙΒΕΑ διατήρησε, δηλαδή, το αήττητό σερί της, για τον απίστευτο χρόνο των 1071 ημερών. Παρ’ όλα αυτά η ομάδα τερμάτισε άνετα στην πρώτη θέση με 13 νίκες και μία ήττα. Στη φετινή ομάδα συμμετέχουν οι περισσότεροι παίκτες των δύο τελευταίων χρόνων όπως οι Χρίστος Στυ- λιανίδης, Άγγελος Παπαδημητρίου, Ντάριν Φόουκς, Βλάντο Λούκιτς, Κωνσταντίνος Παπαέλληνας, Αντρέας Ασσιώτης, Πάμπος Αριστοδήμου, Δώρος Χαραλάμπους, με την προσθήκη των Βλάντο Ζάριτς, Γιώργου Παπαέλληνα και Παύλου Παύλου. Προπονητής είναι ο Πάρις Παπαέλληνας. Μετά από έξι συναπτά χρόνια στο Εθνικό Κέντρο Τένις, ως προπονητής στις Εθνικές ομάδες, ο Ντην Γεωργίου, ανοίγει νέα πόρτα στην καριέρα του. Συγκεκριμένα αυτή της Masters Tennis Academy, της οποίας ιδρυτής, είναι ο μέντοράς του Γιάννος Χατζηγεωργίου. Μπορεί ο Λεμεσιανός προπονητής να είναι μόλις 24 χρονών, αλλά ήδη έχει ένα πλούσιο παλμαρές να αναδείξει, τόσο σαν παίκτης όσο και σαν προπονητής. Ο Γεωργίου, πρόλαβε να περάσει σαν τενίστας, από όλες τις ηλικιακές κατηγορίες των Εθνικών ομάδων της Κύπρου, με αποκορύφωμα την ένταξή του στην Εθνική Ανδρών πέρσι για τους αγώνες με αντίπαλο την Ουκρανία για το Κύπελλο Ντέιβις (αντιμετώπισε τον Σεργκέι Στακόφσκι). Αξιοπρόσεκτο των επιτυχιών του, είναι και το γεγονός ότι σε ηλικία 17 ετών, κατάφερε να τερματίσει στην πρώτη θέση στην κατηγορία των ανδρών, βραβευόμενος μάλιστα, ως αντισφαιριστής της χρονιάς για εκείνο το έτος. Μία πρώτη θέση, που κατάφερε να «πατήσει», από όποια ηλικιακή κατηγορία και αν πέρασε. Στα 18 του χρόνια, συνέχισε να βρίσκεται μέσα στα γήπεδα, αυτή τη φορά μέσα από το νέο του ρόλο, αυτό του προπονητή, δίπλα μάλιστα, στον τωρινό του συνεργάτη Γιάννο Χατζηγεωργίου. Έναν άνθρωπο, που όπως ο ίδιος δήλωσε στην «Κ», του οφείλει πολλά στο εν γένει «πλάσιμο» της καριέρας του. «Είναι αλήθεια, ότι αυτό που είμαι, το οφείλω κατά μεγάλο μέρος στον Γιάννο. Είμαι πολύ χαρούμενος που μετά από ένα διάλλειμα ενός έτους, θα συνεργαστούμε ξανά, ενώ η απόφασή του να με επιλέξει ως συνεργάτη, σημαίνει για μένα ότι έκανα, και συνεχίζω να κάνω, σωστά τη δουλειά μου» μας δήλωσε. Ο Γεωργίου δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην ΟΑΚ, η οποία ήταν τρόπο τινά, το δεύτερό του σπίτι: «Τους ευχαριστώ για όλα όσα μου έδωσαν. Φεύγω σαν φίλος, γεμάτος εμπειρίες και παραστάσεις, που μόνο εργαζόμενος σε έναν τέτοιο οργανισμό θα μπορούσα να αποκομίσω». ΓΡΑΦΕΙ: CyprusTennisSociety.com SP-06_SPOR 6/28/13 6:07 PM Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΑΘΛ Η Τ Ι Σ Μ ΟΣ Επανεκκίνηση του Γύρου της Γαλλίας «Το ντόπινγκ έκανε απλώς πιο φθηνές τις χορηγίες» Οκτώ μήνες μετά την έκθεση του Αμερικανικού Οργανισμού κατά του Ντόπινγκ, που αποκάλυψε με στοιχεία, ημερομηνίες και αποκαλυπτικές καταθέσεις το σκάνδαλο ντοπαρίσματος τού έως τότε θεωρουμένου ως κορυφαίου ποδηλάτη όλων των εποχών Λανς Αρμστρονγκ, η παγκόσμια ποδηλασία αναζητεί ακόμη τον τρόπο με τον οποίον θα μπαλώσει το σκασμένο λάστιχο του κύ- Το σκάνδαλο του Λανς Αρμστρονγκ συγκλόνισε ρους της. Οι αποκαλύψεις για το ντο- την παγκόσμια ποδηλασία. πάρισμα των ποδηλατών έχουν λάβει διαστάσεις χιονοστιβάδας τα τελευταία χρόνια, καθώς ο κύκλος της ένοχης σιωπής έσπασε. Οι ομολογίες διαδέχονται η μία την άλλη, αφού πια κανείς ποδηλάτης που είτε με απαγορευμένες ουσίες είτε με μεταγγίσεις αίματος ανέβαζε την απόδοσή του δεν αισθάνεται πλέον ασφαλής. Αλλωστε τέτοιες ομολογίες στοιχειοθέτησαν κατά κύριο λόγο τις κατηγορίες σε βάρος του Αρμστρονγκ. Τελικά κι ο ίδιος παραδέχθηκε ότι σε όλες του τις νίκες είχε ντοπαριστεί. Η τελευταία αποκάλυψη ντοπαρίσματος ήρθε λίγες μόνο μέρες πριν από τη σημερινή εκκίνηση του 100ού Γύρου της Γαλλίας, καθώς ο Γερμανός βετεράνος ποδηλάτης Γιαν Ούλριχ, πλέον στα 39 του χρόνια, ομολόγησε ότι κι αυτός ήταν πελάτης του περιβόητου Ισπανού γιατρού Εουφεμιάνο Φουέντες που του έκανε μεταγγίσεις αίματος για να ενισχύσει τον οργανισμό του χωρίς να μπορεί αυτό να ανιχνευθεί όπως μια απαγορευμένη ουσία. Αν κι αποχώρησε από το άθλημα το 2007, ο Ούλριχ είχε λάβει ποινή διετούς αποκλεισμού πέρυσι, διότι όπως και άλλοι αθλητές έβαζε στο ψυγείο φιάλες με αίμα του ώστε, αφού ο οργανισμός του αναπαραγάγει τα χαμένα αιμοσφαίρια, να βάλει πίσω στις φλέβες του το αίμα του λίγο πριν τον αγώνα και να τονώσει σημαντικά την απόδοσή του. 100ή διοργάνωση για το κορυφαίο ποδηλατικό γεγονός, χτυπημένο από σκάνδαλα ντόπινγκ Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Παρά τα αλλεπάλληλα χτυπήματα που έχει δεχθεί από τα συνεχή σκάνδαλα ντοπαρίσματος, ο ποδηλατικός Γύρος της Γαλλίας εορτάζει από σήμερα την 100ή του διοργάνωση, ξεκινώντας μάλιστα από το νησί της Κορσικής κι ελπίζοντας να μπει σε μια νέα εποχή. Πρόκειται για τον πρώτο Γύρο της Γαλλίας που διεξάγεται μετά την αποκάλυψη ότι ο άνθρωπος που έκανε ρεκόρ νικών (επτά) στον κορυφαίο θεσμό της ποδηλασίας, ο Λανς Αρμστρονγκ, ήταν συστηματικά ντοπαρισμένος, με αποτέλεσμα τον περασμένο Οκτώβριο να του αφαιρεθούν όλοι του οι τίτλοι. Καθώς ο θεσμός λοιπόν κλείνει τον πρώτο αιώνα της ζωής του, θα πρέπει να αποδείξει αν είναι ικανός να αντέξει στην έντονη κριτική που υφίσταται σχετικά με τη χρήση ουσιών, κι ένας σπουδαίος αγώνας –όπως προδιαγράφεται ο φετινός– θα βοηθήσει σε αυτό. Το κρίσιμο στοιχείο που κρατά ζωντανό το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τον Γύρο της Γαλλίας εν μέσω των σκανδάλων είναι κάτι παραπάνω από έναν ποδηλατικό αγώνα: Είναι κυρίως η πάνδημη συμμετοχή των Γάλλων σε μια αναμέτρηση του ανθρώπου με τις δυνάμεις του πρώτα από όλα και ύστερα με τους αντιπάλους του. Τι κάνει λοιπόν αυτόν τον αγώνα τόσο ξεχωριστό; Θεωρείται η αθλητική διοργάνωση με το μεγαλύτερο διεθνές ενδιαφέρον μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες και το Παγκόσμιο Κύπελλο του ποδοσφαίρου. Ο Βρετανός Κρίστοφερ Φρουμ, ένα από τα μεγάλα φαβορί για την περίφημη κίτρινη φανέλα του νικητή, λέει ότι «ο Γύρος δείχνει από τι είναι φτιαγμένος ο κάθε αθλητής», και δεν πρόκειται μόνο για τα ατέλειωτα ετάπ μέσα σε τρεις εβδομάδες με τις μόνο δύο ημέρες ξεκούρασης. «Είναι το μοναδικό αθλητικό γεγονός στο οποίο ο αθλητής δεν είναι προστατευμένος από τον κόσμο και τα μέσα ενημέρωσης, όπως π.χ. στο ποδόσφαιρο, όπου έχει την προστασία των αποδυτηρίων πριν και μετά τον αγώνα. Στον Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Γύρο της Γαλλίας επικρατεί ένα καθημερινό χάος, όμως η επαφή με τον κόσμο είναι πραγματικά μοναδική», λέει ο συμπατριώτης του Φρουμ, ο σερ Μπράντλι Γουίγκινς, περυσινός νικητής του γαλλικού γύρου. Ο μοναδικός Βρετανός που έχει νικήσει ποτέ στον Γύρο της Γαλλίας τονίζει ότι «έχεις την αίσθηση πως πρόκειται για έναν αγώνα ζωής ή θανάτου, γι’ αυτό και πρέπει να κρατάς την ψυχραιμία σου σε ό,τι και αν συμβεί». Ο Αυστραλός Κάντελ Εβανς, νικητής του Γύρου το 2011, προσθέτει ότι «κάθε ημέρα στον Γύρο της Γαλλίας ισοδυναμεί και με μια διαφορετική ιστορία. Είναι σαν κεφάλαια που όλα μαζί γράφουν την ιστορία του αγώνα, που κάθε χρόνο είναι ξεχωριστός». Υπογραμμίζει μάλιστα ότι βασικό συστατικό της ιδιαιτερότητας του Γύρου είναι το τοπίο: «Το σκηνικό στη Γαλλία με τα χωριά και τα βουνά είναι φανταστικό», επισημαίνει. Ο φετινός Γύρος ξεκινά σήμερα και θα τερματίσει στο κέντρο του Παρισιού, όπως πάντα στα Ηλύσια Πεδία, στις 21 Ιουλίου, μόνο που φέτος ο τερματισμός αναμένεται περισσότερο εντυπωσιακός καθώς θα γίνει βράδυ. Οι 22 ομάδες παρουσιάστηκαν προχθές στην Κορσική, όπου θα διεξαχθούν τα τρία πρώτα ετάπ. Σύμφωνα με τον γεννηθέντα στην Κένυα Φρουμ, ο φετινός αγώνας θα είναι ο δυσκολότερος, ο πλέον απαιτητικός στην ιστορία του θεσμού, και δεν φαίνεται να έχει άδικο. Σε αυτό συμβάλλουν δύο συγκεκριμένες προσθήκες στο πρόγραμμα: Τη θρυλική ανηφόρα του Αλπ ντ’ Ουέζ οι ποδηλάτες θα πρέπει να την κάνουν δύο φορές στην ίδια μέρα, ενώ το 15ο ετάπ στο όρος Βεντού θα φτάσει τα εξαντλητικά 242,5 χιλιόμετρα. Είναι πάντως η πρώτη φορά μετά το 2003 που ο Γύρος θα μείνει εντός των γαλλικών συνόρων. Το αν ο Φρουμ, που έχει φέτος τέσσερις νίκες στους πέντε πολυήμερους αγώνες που έχουν διεξαχθεί έως τώρα, κατακτήσει και τον Γύρο της Γαλλίας θα πρέπει να περιμένουμε πάνω από τρεις εβδομάδες για να το μάθουμε. Aκάθεκτοι οι σπόνσορες Αυτή η σειρά των σκανδάλων κάθε άλλο παρά έχει αποθαρρύνει τους χορηγούς του αθλήματος. Ετσι εταιρείες όπως η 21st Century Fox και η Belkin παίρνουν από φέτος θέση στο άθλημα για πρώτη φορά. «Το ντόπινγκ απλώς έκανε πιο φθηνή τη χορηγία στην ποδηλασία», λέει ο Λαρς Σάιερ Κρίστενσεν, εκτελεστικός διευθυντής της τράπεζας Σάξο Μπανκ της Δανίας, χορηγού της ομάδας Σάξο-Τίνκοφ. Η θεωρία που έχει επικρατήσει είναι ότι εφόσον πλέον έχει σπάσει η «ομερτά», η ένοχη σιωπή μεταξύ των ποδηλατών και των ομάδων τους, το άθλημα θα περάσει σε μια νέα, πιο «καθαρή» εποχή. Η παγκόσμια ομοσπονδία της ποδηλασίας έχει σε μεγάλο βαθμό καταφέρει να περάσει το μήνυμα αυτό στις πολυάριθμες εταιρείες που χορηγούν ποδηλάτες και ομάδες, θυμίζοντάς τους ότι η προβολή που επιτυγχάνουν διά του δημοφιλέστατου αυτού αθλήματος ανά τον κόσμο θα τους είναι επικερδής. Ολα αυτά βέβαια μέχρι να ξεσπάσει το επόμενο σκάνδαλο, και κανείς δε μπορεί να εξασφαλίσει ότι αυτό θα αργήσει να έρθει. Στα χνάρια των ανδρών οι γυναίκες Κρίσιμη στροφή στο Σίλβερστοουν Ο Τζώρτζης Δικαιουλάκος μιλάει για την Εθνική Ελλάδας Μπάσκετ Οι διεκδικητές θέλουν να παραμείνουν στο κυνήγι του Φέτελ Συνέντευξη στον ΓΙΩΡΓΟ ΒΑΛΑΒΑΝΗ Η επιστροφή της Φόρμουλα 1 στην Ευρώπη γίνεται σήμερα με το κλασικό γκραν πρι της Βρετανίας, στη θρυλική πίστα του Σίλβερστοουν, ενός από τα σιρκουί που συνετέλεσαν σημαντικά στη δημιουργία αυτού που σήμερα αποτελεί το δημοφιλέστερο μηχανοκίνητο σπορ. Μένει να φανεί αν θα συντελέσει σημαντικά και στην αποσαφήνιση της κυριαρχίας του Σεμπάστιαν Φέτελ και της Ρεντ Μπουλ και στο φετινό πρωτάθλημα. Μετά τη νίκη του στο γκραν πρι του Καναδά πριν από τρεις εβδομάδες, ο Γερμανός παγκόσμιος πρωταθλητής έχει αυξήσει και πάλι τη διαφορά του στην κορυφή της βαθμολογίας, έχοντας πια προβάδισμα 36 βαθμών από τον δεύτερο, Φερνάνδο Αλόνσο. Ο Ισπανός πέρασε δεύτερος, οκτώ πόντους μπροστά από τον Φινλανδό Κίμι Ραϊκόνεν, με τέταρτο τον Λιούις Χάμιλτον. Ετσι, καθώς φτάνουμε στα μισά του παγκόσμιου πρωταθλήματος, και με δύο αγώνες σε μία εβδομάδα (ακολουθεί την επόμενη Κυριακή το γερμανικό γκραν στο Νίρμπουργκρινγκ), τυχόν νέα νίκη του Φέτελ και με τον αγώνα στην πατρίδα του να έπεται θα τον κάνει αδιαφιλονίκητο φαβορί και για τον φετινό τίτλο. Οπότε το βρετανικό γκραν πρι είναι ιδιαιτέρως σημαντικό για τους διώκτες του Γερμανού, και κυρίως τον πιλότο της Φεράρι, Ισπανό Αλόνσο. «Δεν θα έλεγα ότι το φαβορί στο Σίλβερστοουν είναι ο Φέτελ, αλλά μάλλον ο Αλόνσο», είπε ο Βρετανός πιλότος της Μακλάρεν, Τζένσον Μπάτον. Αλλωστε, το Σίλβερστοουν αποτελεί την πίστα στην οποία πριν από 62 χρόνια η Φεράρι σημείωσε την πρώτη από τις 221 νίκες στην ιστορία της στη Φόρμουλα 1. Ο πρώτος θριαμβευτής της ιταλικής ομάδας το 1951, ο Αργεντινός Χοσέ Φροϊλάν Γονσάλες, απεβίωσε πριν από δύο εβδομάδες στο Μπουένος Αιρες και η Φεράρι επιθυμεί να αφιερώσει στη μνήμη του τυχόν νίκη στο Σίλβερστοουν αύριο. Στο ίδιο σιρκουί έκανε την πρώτη της νίκη και η Γουίλιαμς, το 1979, και γι’ αυτό επέλεξε το Σίλβερστοουν για να εορτάσει τα 600 της γκραν πρι στη Φόρμουλα 1, μολονότι θα φτάσει στο σπουδαίο αυτό ορόσημο την επόμενη Η παρένθεση της απουσίας της Εθνικής Γυναικών από την τελική φάση του Ευρωμπάσκετ του 2013, για πρώτη φορά από το 2001 και ύστερα από έξι συνεχόμενες συμμετοχές, «έκλεισε» με τη σπουδαία πρόκρισή της σ’ αυτή τη διοργάνωση για το 2015. Στην «ούγια» της προκριματικής επιτυχίας, είναι γραμμένο το όνομα του Τζώρτζη Δικαιουλάκου που επέστρεψε σε πρώτο ρόλο στον πάγκο της Εθνικής Γυναικών και επιβεβαίωσε τον τίτλο του «μετρ» στο γυναικείο μπάσκετ. Με έξι νίκες σε εφτά αγώνες, το αντιπροσωπευτικό γυναικείο συγκρότημα βρίσκεται και πάλι στη θέση που του αξίζει. – Ποιο ήταν το στοιχείο που κυριάρχησε στην προκριματική πορεία της ομάδας για την επιστροφή της σε τελική φάση ευρωπαϊκού πρωταθλήματος; – Αρχίσαμε με μεγάλο ενθουσιασμό και την πεποίθηση ότι υπήρχαν όλες οι βασικές προδιαγραφές για να τα καταφέρουμε. Και για εμένα και για τις παίκτριες, παρά τις αλλαγές που είχαν γίνει, αλλά και τη δική μου επιστροφή, ύστερα από τέσσερα χρόνια, ίσχυσε το «σαν να μην πέρασε μια ημέρα» για τη συνέχιση της αγαστής συνεργασίας. Ο ενθουσιασμός μετουσιώθηκε σε πολλή ενέργεια στις προπονήσεις και διάθεση να επανέλθει η Εθνική στη θέση που της αξίζει. Η ομάδα είναι πολύ ενωμένη. Μαζί στα εύκολα και πολύ περισσότερο σε κάθε δυσκολία. – Ο βαθμός δυσκολίας των πέντε αντιπάλων αποδείχτηκε υψηλότερος ή χαμηλότερος του αναμενομένου; – Ηταν, σχεδόν, όπως περιμέναμε. Υπήρχαν μερικά δεδομένα δυναμικότητας των αντιπάλων μας, ενώ περιμέναμε και εκπλήξεις που είναι χαρακτηριστικό των προκριματικών. Προσαρμοστήκαμε, όμως, άμεσα και είχαμε την καλύτερη ομάδα. Το θέμα της πείρας ήταν πολύ σημαντικό, γιατί ενώ συνολικά έξι έχουν παίξει σε ομάδες του εξωτερικού, δεν διαθέτουμε καμία παίκτρια στην Ευρωλίγκα Γυναικών και μόνο μία αγωνίστηκε στο Γιούρο Καπ. – Η προσήλωση στην αμυντική τακτική χαρακτηρίζει την Εθνική, κα- Ο Τζώρτζης Δικαιουλάκος επέστρεψε σε πρώτο ρόλο στον πάγκο της Εθνικής γυναικών και επιβεβαίωσε τον τίτλο του «μετρ» στο γυναικείο μπάσκετ. θώς μόνο μια φορά στους εφτά προκριματικούς αγώνες δέχτηκε περισσότερους από 60 πόντους; – Πιστεύω ότι έχουμε δημιουργήσει σχολή στην άμυνα, ως ελληνικό μπάσκετ. Παίζουμε άμυνα με την πεποίθηση ότι θα δυσκολεύουμε στο έπακρο κάθε αντίπαλη επίθεση. Στα προκριματικά χρειάζονται μόνο θετικά αποτελέσματα και μόνο η άμυνα τα εξασφαλίζει στο μεγαλύτερο ποσοστό. Στην επίθεση, παίξαμε πιο γρήγορα στους δευτερεύοντες αιφνιδιασμούς. – Προστίθεσαι στη λίστα όλων των προκατόχων σου που έχουν αναφωνήσει «αχ, να είχαμε και μια πολύ ψηλή παίκτρια»; – Φυσικά και θα θέλαμε, αλλά αλίμονο αν ήμασταν μίζεροι. Ολες οι κοπέλες στην Εθνική ξεπερνούν τα όριά τους. Διαθέτουν άφθονο μυαλό, έξυπνη σκέψη και ταλέντο. Αν διαθέταμε μια κλασική σέντερ, είναι πιθανό να κοιτάζαμε προς την πρώτη πεντάδα του ευρωπαϊκού γυναικείου μπάσκετ. Πάντως, ακόμα... παρακαλάμε την Μπεσκάκη να αφήσει τα γραφεία και να παίξει ξανά. – Αν και η Εθνική λειτουργεί σε υψηλό επίπεδο οργάνωσης, η ποιότητα του γυναικείου πρωταθλήματος εξακολουθεί να μην βοηθά στην αύξηση των επιλογών σε διεθνείς παίκτριες; – Στο πρωτάθλημα υπάρχει ανταγωνιστικότητα, αλλά και μειωμένη ποιότητα. Η Εθνική λειτουργεί σ’ επαγγελματικό επίπεδο και στην κατεύθυνση που θέλει η ΕΟΚ, προσφέροντας τα μέγιστα, ώστε να υπάρχει συνέχεια διακρίσεων. «Καρπωνόμαστε» τα οφέλη της δουλειάς του Μίσσα από το 2006, σ’ επίπεδο οργάνωσης και νοοτροπίας και θέλουμε να δώσουμε την ανάλογη συνέχεια, ύστερα από δύο χρόνια, ανανεώνοντας και τον «κορμό» της Εθνικής. Ο Μαρκ Γουέμπερ της Ρεντ Μπουλ έχει κατακτήσει τα δύο από τα τρία τελευταία γκραν πρι. Κυριακή, στη Γερμανία. Ομως ο αυριανός αγώνας θα έχει στραμμένα τα φώτα πάνω στον Αυστραλό Μαρκ Γουέμπερ, τον ομόσταυλο του Φέτελ στη Ρεντ Μπουλ. Προχθές ο 37χρονος, ο μεγαλύτερος σε ηλικία εν ενεργεία οδηγός της Φόρμουλα 1, ανακοίνωσε ότι αποχωρεί τον χειμώνα από το παγκόσμιο πρωτάθλημα καθώς συμφώνησε με την Πόρσε για πολυετές συμβόλαιο, όπως έγινε γνωστό, για να αγωνιστεί στα ράλι Λε Μαν και στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Αντοχής. Ο Γουέμπερ θα είναι το κεντρικό πρόσωπο στο Σίλβερστοουν καθώς έχει κατακτήσει τα δύο από τα τρία τελευταία γκραν πρι εκεί, ενώ θεωρείται και η «έδρα του», αφού είναι και το πλέον οικείο του σιρκουί με δεδομένες τις εκεί επιτυχίες του, την ώρα που στην πατρίδα του δεν έχει κατακτήσει ποτέ τη νίκη. Ανεβαίνει μάλιστα στο βάθρο των νικητών κάθε χρόνο από το 2009 και μετά, ενώ το σπίτι του βρίσκεται μόλις μερικά χιλιόμετρα από την πίστα. Η αποχώρηση του Γουέμπερ από το παγκόσμιο πρωτάθλημα αποδόθηκε αμέσως στα περιστατικά που έχουν σημειωθεί εντός της ομάδας της Ρεντ Μπουλ, με κορυφαίο αυτό στη Μαλαισία, όπου ο Σεμπάστιαν Φέτελ διακινδύνευσε τόσο τη δική του θέση στην κούρσα όσο και αυτή του Γουέ- μπερ προσπερνώντας τον παρά τις οδηγίες περί του αντιθέτου που είχε λάβει από την ομάδα του. Το γεγονός εκείνο οδήγησε αμέσως στο ξέσπασμα κρίσης εντός των γκαράζ της Ρεντ Μπουλ και πολλοί προεξοφλούσαν πως ο Γουέμπερ θα έβρισκε κάποια αφορμή για να φύγει. Η αφορμή αυτή δόθηκε όπως φαίνεται με το συμβόλαιο που έκλεισε με την Πόρσε, αυτοκίνητο της οποίας μάλιστα οδηγεί και για ιδιωτική του χρήση ο Αυστραλός πιλότος. Ο ίδιος πάντως διαψεύδει ότι όσα έγιναν στη Μαλαισία είναι ο λόγος που τον έπεισε να φύγει. «Οχι, δεν ήταν κάτι τέτοιο. Είχα ένα προσωπικό σχέδιο και το τήρησα. Αυτό θα είναι το επόμενο κεφάλαιο». Πρόσθεσε μάλιστα ότι είχε προσφορές για να μείνει κι άλλον έναν χρόνο τουλάχιστον στη Φόρμουλα 1, όμως ποτέ δεν τις έλαβε υπ’ όψιν του καθώς «η Φόρμουλα 1 ως κατηγορία δεν είναι στο ραντάρ μου για το 2014», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στην προσωπική του ιστοσελίδα την Πέμπτη. Θεωρεί μάλιστα «εξαιρετικά απίθανη» μια μελλοντική του επιστροφή, κάτι που καθιστά το αυριανό γκραν πρι το τελευταίο του, κοντά στο σπίτι του. Ποινή–χάδι στη Μερσέντες Υπερβολικά επιεικής θεωρήθηκε η ποινή που επέβαλε το δικαστήριο της Φόρμουλα 1 στην ομάδα της Μερσέντες διότι διεξήγαγε δοκιμές με την πάροχο ελαστικών του παγκόσμιου πρωταθλήματος, Πιρέλι, χρησιμοποιώντας το φετινό της αυτοκίνητο, πράγμα που απαγορεύεται. Η ποινή της ομάδας του Λιούις Χάμιλτον δεν ήταν ούτε αποκλεισμός από κάποιο γκραν πρι ούτε αφαίρεση βαθμών, παρά μόνο η μη συμμετοχή της στις τριήμερες δοκιμές νεαρών οδηγών σε λίγες ημέρες στο Σίλβερστοουν. «Η καταδίκη ήταν σωστή, αλλά αυτό που είναι κάπως περίεργο είναι η επιείκεια της ποινής», δήλωσε ο διευθυντής της ανταγωνίστριας Ρεντ Μπουλ, Κρίστιαν Χόρνερ, την περασμένη Τετάρτη. «Η ποινή δεν ήταν αντίστοιχη του παραπτώματος. Νομίζω ότι η παγκόσμια ομοσπονδία θα πρέπει να μας ξεκαθαρίσει τι επιτρέπεται και τι όχι», επισήμανε. ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ SP-07 TECHOLOGIA_SPOR 6/28/13 6:22 PM Page 7 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ l 7 Ισχυρότεροι φορητοί υπολογιστές Με επεξεργαστές τέταρτης γενιάς πολλοί κατασκευαστές θα κυκλοφορήσουν νέα μοντέλα Φωνητικές εντολές Χάρις στους νέους επεξεργαστές και τη δυνατότητα ενσωμάτωσης μεγαλύτερων μπαταριών, ορισμένοι κατασκευαστές επέλεξαν για τους φορητούς υπολογιστές τους οθόνες μεγαλύτερης ευκρίνειας. Ενδεικτική περίπτωση τα Lifebook UH90 της Fujitsu και ENVY 4 Touchsmart της Hewlett Packard, τα οποία θα κυκλοφορήσουν με ανάλυση 3200x1800 pixel, όπως και το GT60 3K της ταϊβανέζικης MSI, που ενσωματώνει ένα μόνιτορ 15,5 ιντσών με ευκρίνεια 2880x1620 pixel. Οσον αφορά τη μεγαλύτερη ευκολία στη χρήση, σημαντικό είναι επίσης πως από εδώ και στο εξής θα διαθέτουν οθόνη αφής όλα τα ultrabook, δηλαδή όλα τα μοντέλα της κατηγορίας των «υπερφορητών» PC που εγκαινίασε η Intel πριν από δύο χρόνια και τα οποία πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές της αμερικανικής εταιρείας, ως προς το βάρος, τις διαστάσεις και την αυτονομία. Επιπλέον, τα ultrabook «νέας γενιάς» θα επανέρχονται σε πλήρη λειτουργία από την κατάσταση αναμονής μέσα σε μόλις 3 δευτερόλεπτα, ενώ θα έχουν τη δυνατότητα να παραμείνουν αδρανοποιημένα τουλάχιστον για 7 ημέρες, πριν χρειαστεί να επαναφορτιστούν. Σύμφωνα με την Intel, σύντομα επίσης θα κάνουν την εμφάνισή τους στην αγορά «υπερφορητά» PC, τα οποία θα υποστηρίζουν φωνητικές εντολές, ώστε ο χρήστης τους να μπορεί να «ανεβάζει» μηνύματα στα κοινωνικά δίκτυα ή να κάνει ιντερνετικές αναζητήσεις, χωρίς να χρειάζεται να καταφύγει στο πληκτρολόγιο. Από τον Σεπτέμβριο θα λανσαριστούν επίσης τα πρώτα μοντέλα με τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου και μέσα στο 2014 αναμένονται τα πρώτα ultrabook που θα ενσωματώνουν μια ειδική 3d κάμερα, για να μπορεί κανείς να τα χειρισθεί μέσω χειρονομιών. ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΚΙΝΗΤΑ Πωλείται μονοκατοικία 200τ.μ. σε μισό οικόπεδο. Γωνιακή τύπου, πάνω - κάτω. 3 υπν., 2 πάρκινγ, τζάκι. Ανεξάρτητη, ανακαινισμένη εξ. του 1997. Εξαιρετική κατάσταση, εξαιρετική ευκαιρία. Τηλ: 99662395. Του ΚΩΣΤΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ Παρά την εντυπωσιακή δημοφιλία που έχουν τα tablet σε όλο τον κόσμο, οι φορητοί υπολογιστές όχι μόνο δεν πρόκειται να εκλείψουν, αλλά σύντομα θα ξανακερδίσουν την προτίμηση των καταναλωτών, διαθέτοντας έναν συνδυασμό τεχνικών προδιαγραφών που καμία «καθαρόαιμη» ταμπλέτα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί. Αυτό υπόσχονται η Intel και πολλοί κατασκευαστές PC, οι οποίοι έχουν ήδη ανακοινώσει αρκετά καινούργια μοντέλα που θα κυκλοφορήσουν μέσα στους επόμενους μήνες, με σκοπό να «αναγεννήσουν» την κατηγορία των notebook. Είτε με τη συμβατική σχεδίαση που έχουν τα φορητά PC εδώ και δεκαετίες, είτε με «υβριδικό» ντιζάιν, το κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των μοντέλων είναι πως έχουν εξοπλισθεί με τη νέα, «τέταρτη γενιά» επεξεργαστών Core (Haswell) της Intel. Ετσι, αξιοποιούν ακόμη περισσότερο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των notebook και παράλληλα έρχονται αρκετά αναβαθμισμένα από την άποψη της φορητότητας, για να μπορούν να ανταγωνιστούν τα tablet και σε αυτό τον τομέα. Μέχρι σήμερα, άλλωστε, ένα από τα σημαντικότερα ατού των notebook είναι η υπολογιστική ισχύς τους, χάρις στην οποία έχουν επιδόσεις που δεν μπορεί να πετύχει ούτε η καλύτερη ταμπλέτα, ώστε να «τρέχουν» πολύ απαιτητικά προγράμματα. Ισχύς που, σύμφωνα με την Intel, αυξάνεται κατά 10-15% με τους Haswell, κάτι που ήδη έσπευσαν να διαφημίσουν αρκετοί κατασκευαστές για τα καινούργια τους προϊόντα. Ετσι, ακόμη μεγαλύτερες ταχύτητες εγγυώνται τα notebook της σειράς Satellite S της Toshiba, το νέο Aspire S7 της Acer ή το Envy TouchSmart 14 της Hewlett Packard. Κάποιοι από αυτούς τους υπολογιστές θα λανσαριστούν με διακριτή κάρτα γραφικών – μια δυνατότητα που ανέκαθεν διέκρινε τα notebook από τα tablet. Πάντως, ακόμη κι όσοι φορητοί ενσωματώνουν τη νέα κάρτα Iris της Intel θα έχουν έως και τριπλάσια ταχύτητα στα βιντεοπαιχνίδια ή την επεξεργασία βίντεο. Την ίδια λαμβάνονται μέσα στο ενοίκιο. Τηλ: 99944777. Ενοικιάζεται Διαμέρισμα Μονάρι στη Πανεπιστημιούπολη ενός υπνοδωματίου σε ήσυχη περιοχή της Αγλαντζιάς, κοντά στο πανεπιστήμιο σε χαμηλή τιμή.(2 μόλις χρονών). Πληροφορίες τηλ. 99-584270. Πωλείται καινούργιο διαμέρισμα, ισόγειο 2 υπνοδωματίων με A/C κοινή πισινα,2 parking και μεγάλη βεράντα με κήπο στην περιοχή Τάφοι των Βασιλέων, με τίτλο ιδιοκτησίας στην Παφο.Τιμη:130.000 Τηλ. 99425558 Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στη Ξυλοφάγου. Ενιαίος μεγάλος χώρος κουζίνας και σαλονιού, επιπλωμένο, εξοπλισμένο με οικιακές συσκευές, χώρος στάθμευσης. Τιμή: 250 ευρώ Τηλ: 35796791951. Πωλείται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στο Κολόσσι επιπλωμένο, με κλιματισμό σε όλους τους χώρους. Διαθέτει αποθήκη και καλυμμένο χώρο στάθμευσης σε πολύ καλή τιμή. Πληροφορίες 99009501 Ενοικιάζεται στην Έγκωμη απέναντι από τα φώτα του Hilton Park χώρος 2200τ.μ. από τα οποία τα 1000τ.μ. είναι στεγασμένα. Ιδανικός χώρος για οποιαδήποτε εργασία. Για πληροφορίες 22673403 - 99908143. Πωλείται διαμέρισμα στο Παραλίμνι (περιοχή Ορφανίδη), ενός υπνοδωματίου, 60 τ.μ., με δύο κλιματιστικά, εντοιχισμένα στην κουζίνα, επιπλωμένο, με πάρκινγκ. Με τίτλο ιδιοκτησίας. Τιμή: 78.000. Τηλ:99851521 Ενοικιάζεται κεντρικός γραφειακός χώρος στην Οδό Στασάνδρου (πάροδος Λεωφ. Αρχ. Μακαρίου ΙΙΙ, Λευκωσία). Λεπτομέρειες: 3ος όροφος, χώρος 75 τ.μ., πλήρως κλιματιζόμενος, υπόγειος χώρος στάθμευσης. Τηλ: 97776756. Πωλείται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στο Κολόσσι 90 τ.μ. σε πολύ ήσυχη περιοχή. Βρίσκεται στον 1ο όροφο και είναι πλήρως επιπλωμένο. Υπάρχει κλιματισμός σε όλους τους χώρους. Διαθέτει επιπλέον τουαλέτα ξένων, δύο καλυμμένες βεράντες, αποθήκη και καλυμμένο χώρο στάθμευσης. Η πολυκατοικία είναι 4 χρονών. Τιμή συζητήσιμη. Πληροφορίες 99009501. Ενοικιάζεται μοντέρνο διαμέρισμα στην Έγκωμη 80τμ, 2 υπνοδωμάτια, 2ος όροφος, κατασκευή:2009, Πλήρως επιπλωμένο, Κεντρική Θέρμανση, Κλιματισμός, Αποθήκη, Στεγασμένος Χώρος Στάθμευσης, Δίπλα από Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Θέα Χώρος Πρασίνου, τιμή: 750€. 99689498. Πωλείται κατάστημα σε κεντρικό δρόμο της Πάφου 130τ.μ. πάνω - κάτω με υπόγειο χώρο στάθμευσης και μικρή αποθήκη. τηλ. 99425558. ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ Ενοικιάζεται διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων σε μικρή πολυκατoικία κοντά στην αμερικανική και ρωσική πρεσβεία στη Λευκωσία. 3 bedroom , 2 WC, sitting room/dining area , central heating, 2 a/c, covered parking. Ενοίκιο 700 €. Τηλ. 9765089. Ενοικιάζονται δωμάτια και suites. Επιπλωμένα με τηλεόραση και κουζίνα. Σε τιμή 300euro. Το ρεύμα και το νερό συμπερι- Ενοικιάζεται διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων στην Αγλατζιά (πίσω από Λεωφόρο Αγλατζιάς και πολύ κοντά στο Πανεπιστήμιο) σε άριστη κατάσταση. Διαθέτει κουζίνα, σαλόνι, αποθήκη, πάρκινγκ, κλιματισμό (ζεστό-κρύο) ενώ στο κυρίως υπνοδωμάτιο υπάρχει επιπλέον τουαλέτα. Διαθέσιμα και ηλεκτρικά είδη. Εύκολη πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο και στο κέντρο της πόλης. Τιμή 500 ευρώ, με τα κοινόχρηστα. Τηλ: 99-882757 Πριν από λίγες ημέρες, κατά την παρουσίαση των δύο νέων MacBook Air, η Apple έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ενεργειακή αυτάρκειά τους. Τα XPS 12 και XPS 11 της Dell είναι από τα πρώτα μοντέλα που ανακοινώθηκαν με επεξεργαστές Haswell και «υβριδικό» ντιζάιν. Αίσθηση προκάλεσε η ανακοίνωση του νέου «υβριδικού» 13,3΄΄ Vaio Duo 13 της Sony. < < < < < < Τα νέα προϊόντα θα έχουν αυτονομία, για αναπαραγωγή βίντεο υψηλής ευκρίνειας έως και για 9,1 συνεχόμενες ώρες! Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στη Δερύνεια, κοντά στο νοσοκομείο Αμμοχώστου. Ευρύχωρο, επιπλωμένο, εξοπλισμένο με οικιακές συσκευές, κλιματιζόμενο και καλυμμένο χώρο στάθμευσης. Τηλ: 35799776613. Ενοικιάζεται ανώγειως οικία στη Λάρνακα, στη περιοχή Δροσιά, τριών υπνοδωματίων μη επιπλωμένη, με χώρο στάθμευσης, σε ύσηχη περιοχή. Λογικό ενοίκιο. Για πληροφορίες τηλ. 99-622-402. Κος ΣάββαςΛάρνακα Ενοικιάζεται οροφοδιαμέρισμα στο Καϊμακλί. Αποτελείται από τρία υπνοδωμάτια en suite και κοινόχρηστη κουζίνα, τραπεζαρία και σαλόνι. Mε πλήρη επίπλωση ή χωρίς έπιπλα. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99327245. Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων, 80 τ.μ., με 2 βεράντες και ιδιωτικό χώρο στάθμευσης σε ολοκαίνουργια πολυκατοικία, στη περιοχή Αγαπήνωρος στη Κάτω Πάφο. Τιμή ευκαιρίας. Περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα 99632077, 99328326. Ενοικιάζεται ανακαινισμένο διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στον 6ο όροφο πολυκατοικίας, στη Λεωφόρο Καντάρας στο Καϊμακλί, με μερικά έπιπλα, κατάλληλο και για νεαρούς γονείς με παιδί. Τηλ. 99 468268. Ενοίκιο 350 ευρώ. Ενοικιάζεται ρετιρέ 180τ.μ. με απρόσκοπτη θέα, στην Αγλαντζιά, παρά το ΚΕΜΑ. Διαθέτει 3 υπνοδωμάτια , 2 αποχωρητήρια, αποθήκη, κεντρική θέρμανση, κλιματιστικά σε όλους τους χώρους, φούρνο και κεραμική εστία, ψυγείο και πλυντήριο ρούχων. Τιμή: 650 ευρώ (συζητήσιμη). Ιάκωβος 99606-586. στιγμή, θα έχουν να επιδείξουν εντυπωσιακά μικρό βάρος και προφίλ, όπως και μεγάλη διάρκεια «ζωής» εκτός… πρίζας. Σε αυτό συντελούν οι επεξεργαστές Haswell, ορισμένοι από τους οποίους έχουν αναπτυχθεί ώστε να θερμαίνονται λιγότερο, έχοντας παράλληλα μικρότερες απαιτήσεις σε ρεύμα. Ετσι, η παραγωγή λιγότερης θερμότητας μεταφράζεται σε σχέδια υπολογιστών με ελάχιστο πάχος – μέχρι και 1,67 εκατοστά, όσο είναι το προφίλ πληροφορίες επικοινωνήστε στο τηλέφωνο 99552063. εμβαδο 5,686 με Σ.Δ 20%.Τηλ : 96885030 ιδιοκτήτης. Ενοικιάζεται διαμέρισμα 220 τετραγωνικών, 4 υπνοδωματίων, ανακαινισμένο, στην Λεοφώρο Αθαλάσσας, στον δεύτερο όροφο. Μεγάλη κουζίνα με αποθηκευτικό χώρο, μεγάλος χώρος υποδοχής και αίθουσα συνεδριάσεων / σαλονι, όπως επίσης και 2 αποχωρητήρια (1 για ξένους και 1 προσωπικής χρήσης με μπάνιο). Επίσης παρέχεται ανσανσέρ για τον δεύτερο όροφο μόνο. Για πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε: 99523068 / 99123583 PLOTS OF LAND FOR SALE. ANAVARGOS AREA. GREAT INVESTMENT OPPORTUNITY. The plots can be sold as a single unit or individually. From 626 sq.m up to 776 sq.m with building factor 60% and title deeds. Mountain and sea view with nice villas developing around the area. Tel: 96885030 owner. ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΠΩΛΕΙΤΑΙ oικόπεδο στο χωριό Ποταμία, 580 τ.μ. με τίτλο ιδιοκτησίας, 90% Συντελεστή Δόμησης, σε εξαιρετική περιοχή με νέες κατοικίες. Τιμή 130.000 ευρώ. Τηλ. 99574611. ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΙΣΤΙΚΑ ΜΕΓΑΛΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΒΑΡΓΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ ΑΠΟ 626τμ ΜΕΧΡΙ 776τμ,ΣΔ60%, με τίτλους. Όλα τα οικόπεδα είναι στον ίδιο δρόμο και εφάπτονται μεταξύ τους. Απολαμβάνουν θεά προς τις γύρω περιοχές. Η περιοχή είναι από τις αναπτυσσόμενες της πόλης με νεόκτιστες επαύλεις. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης. ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΩ ΠΑΦΟ 96 Τ.Μ. Το κατάστημα αποτελεί μέρος του ‘Λιμνάρια Complex’ και βρίσκεται σε προνομιακή τοποθεσία έχοντας την πρόσοψη στον κύριο δρόμο. Το κατάστημα βρίσκεται σε καλή κατάσταση με ψευδοροφή, κρυφό φωτισμό, κλιματισμό τύπου VRV , εφαρμοστό χαλί, ηλεκτροκίνητη σκιάστρα, σύστημα συναγερμού, CCTV και αλλα. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης. Ενοικιάζεται σπίτι στην Ξυλοτύμπου 3 υπνοδωματίων, πλήρως επιπλωμένο, εξοπλισμός κουζίνας, 320 ευρώ. Τηλ: 99659429. Ενοικιάζεται αποθήκη με εμβαδό 350 τ.μ. εις Βιομ. περιοχή Αραδίππου. Διαθέτει γραφείο - κουζίνα - και 2 αποχωρητήρια. Διαθέτει επίσης πόρτα ασφαλείας και εύκολη και γρήγορη πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο. Τηλ. 99- 634-136. Λάρνακα. ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΟ 1,789τμ ΜΕ ΣΔ 140% ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το οικόπεδο βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της πόλης, γειτνιάζει με πληθώρα υπηρεσιών και διευκολύνσεων και απολαμβάνει καλή προσπέλαση προς όλες τις κατευθύνσεις. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης. Ενοικιάζεται αποθήκη 1050τ.μ. ή δυο αποθήκες 500τ.μ. ή μια στην Βιομηχανική περιοχή Αραδίππου. Τηλ: 99585495. Ενοικιάζεται ανεξάρτητη μονοκατοικία στην περιοχή Ζακάκι. Είναι 150 τετραγωνικά μέτρα με 3 υπνοδωμάτια. Για περισσότερες ΠΩΛEITAI ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΤΕΜΑΧΙΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το οικιστικό τεμάχιο βρίσκεται στην περιοχή Φοινικαρια. Ολικο COMMERCIAL PROPERTY FOR SALE IN KATO PAFOS 96sq.m. The shop is within the ‘’Limnaria Complex’’ and faces the main road Melina Merkouri Avenue. It’s in a good condition with suspended ceiling, recessed lighting, VRV AC, fitted carpet, motorized louvers, CCTV and more. Tel: 96885030 owner. GREAT INVESTMENT OPPORTUNITY. PLOT OF LAND FOR SALE 1,789 sq.m, AT THE AREA OF AGIA ZWNI. BUILDING FACTOR 140% WITH TITLE DEED. The land is located at a central point of the city, very close to various amenities and has excellent accessibility. Tel: 96885030 owner. RESIDENTIAL LAND FOR SALE GREAT του καινούργιου 14 ιντσών Razer Blade της Razer, του λεπτότερου στον κόσμο φορητού υπολογιστή για gaming. Ελαφρά παχύτερο (1,72 εκατοστά) είναι το επίσης καινούριο 11’’ Vaio Pro της Sony, το οποίο επιπλέον όμως ζυγίζει 870 γραμμάρια, δηλαδή μόλις 200 γραμμάρια περισσότερο από το iPad. Στην κατηγορία «φτερού» ανήκει και το 13 ιντσών Vaio Pro (1,06 κιλά), με αποτέλεσμα τα δύο μοντέλα να είναι αυτή τη στιγμή τα ελαφρύτερα μοντέλα με οθόνη αφής στις διαστάσεις τους. Ανεξάρτητα από τις επιμέρους διαφοροποιήσεις, τα νέα μοντέλα θα έχουν επίσης αισθητά βελτιωμένη αυτονομία, με ένα notebook με Haswell να μπορεί να αναπαραγάγει βίντεο υψηλής ευκρίνειας έως και για 9,1 συνεχόμενες ώρες, συγκριτικά με τις 6 ώρες που πετυχαίνει ένας φορητός υπολογιστής με επεξεργαστή «τρίτης γενιάς» της Intel. Εξάλλου, κατά την παρουσίαση των δύο νέων MacBook Air, πριν από λίγες ημέρες, η Apple έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ενεργειακή αυτάρκειά τους. Κι αυτό γιατί, αν και έχουν 40% καλύτερες επιδόσεις στην απόδοση γραφικών συγκριτικά με τους προκατόχους τους, η λειτουργία τους φτάνει έως τις 9 και 12 συνεχόμενες ώρες, για το MacBook Air των 11 και των 13 ιντσών αντίστοιχα. Αίσθηση, πάντως, προκάλεσε και η ανακοίνωση του νέου «υβριδικού» 13,3’’ Vaio Duo 13 της Sony αφού, σύμφωνα με την ιαπωνική εταιρεία, ο υπολογιστής έχει αυτονομία έως και 15 ώρες. Μαζί με το Vaio Duo 13, τα XPS 12 και XPS 11 της Dell είναι από τα πρώτα μοντέλα που ανακοινώθηκαν με επεξεργαστές Haswell και «υβριδικό» ντιζάιν – δηλαδή υπολογιστές που διαθέτουν είτε αποσπώμενα πληκτρολόγια είτε ειδικούς μηχανισμούς οι οποίοι «κρύβουν» το πληκτρολόγιο πίσω από την οθόνη αφής, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν notebook αλλά και σαν ταμπλέτες. Μάλιστα, σύμφωνα με την Intel, τα «υβριδικά» PC που θα κυκλοφορήσουν μέσα στο 2013-2014 θα είναι τόσο πολλά, που ουσιαστικά οι κατηγορίες των φορητών υπολογιστών και των tablet θα συγχωνευθούν σε μία. INVESTMENT OPPORTUNITY. The plot of land is located at the area of Foinikaria. Total area 5,686 with a 20% Building Factor. Tel: 96885030 owner Πωλείται οικόπεδο γωνιακό 550τ.μ. στη Σκαρίνου, πίσω από τη Συνεργατική, €85.000 περισσότερα. Τηλ. 99597344. Πωλούνται οικόπεδα στην περιοχή Αγίου Αθανασίου στη Λεμεσό από 320.000 ευρώ, 630τ.μ. και άνω. Με συντελεστή δόμησης 80%, Τηλ: 70008333. Πωλείται χωράφι οικιστικό στον Λυθροδόντα 950 τετραγωνικά στο κέντρο του χωριού σε ήσυχη γειτονία. Τηλ. 99586460. Πωλείται μεγάλο οικόπεδο στην είσοδο του χωριού Έμπα μόλις 2 χιλιόμετρα από την πόλη της Πάφου. Δυνατότητα εμπορικής ανάπτυξης. Τηλ. 99429221 email: [email protected] Πωλείται οικιστικό οικόπεδο στο Γέρι, 531 τετραγωνικά μέτρα. 100% Συντελεστής Δόμησης, 3 ορόφοι. Τιμή:180.000. Τηλ. Επικοινωνίας: 99461279 Πωλείται χωράφι στον Πρωταρά εις Προφήτη Ηλία με εμβαδό 4,800 τ.μ. Εφάπτεται σε κύριο δρόμο και έχει 10% κάλυψη για οικοδομή. Τιμή ευκαιρίας. Τηλ. 99634136. Ο ΠΕΡΙ ΠΤΩΧΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΣ ΚΕΦ. 5 ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΑΚΥΡΩΣΗΣ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ Ο ΠΕΡΙ ΠΤΩΧΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΣ ΚΕΦ. 5 ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΑΚΥΡΩΣΗΣ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας Δικαιοδοσία Πτωχεύσεων Αρ. 150/08 Αναφορικά με τον Πρόδρομο Πετρίδη από Λευκωσία Αρ. ταυτ. 628690 Όνομα Χρεώστη / Χρεώστιδας: ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ Διεύθυνση: ΑΓΓΑΙΟΥ 4, ΣΤΡΟΒΟΛΟΣ Ημερομηνία ακύρωσης: 13/6/2013 Λόγος ακύρωσης: Σύμφωνα με το Διάταγμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου, ημερ. 13/6/2013 επειδή έχουν παρέλθει 5 χρόνια από την ημερομηνία έκδοσης του Διατάγματος Παραλαβής. (Άρθρο 31Α) Δικαιοδοσία Πτωχεύσεων Αρ. 149/08 Αναφορικά με την Μαργαρίτα Πετρίδου από Λευκωσία Αρ. ταυτ. 684498 Όνομα Χρεώστη / Χρεώστιδας: ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΕΤΡΙΔΟΥ Διεύθυνση: ΑΓΓΑΙΟΥ 4, ΣΤΡΟΒΟΛΟΣ Ημερομηνία ακύρωσης: 13/6/2013 Λόγος ακύρωσης: Σύμφωνα με το Διάταγμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου, ημερ. 13/6/2013 επειδή έχουν παρέλθει 5 χρόνια από την ημερομηνία έκδοσης του Διατάγματος Παραλαβής. (Άρθρο 31Α) NOKIA Μεταλλικό το νέο Lumia Το Lumia 925 της Nokia είναι το πρώτο smartphone της σειράς Lumia στο οποίο η φινλανδική εταιρεία επέλεξε το μέταλλο ως υλικό κατασκευής. Με λειτουργικό windows Phone 8, έχει οθόνη 4,5 ιντσών, ανάλυση 1280 x 768 pixel, διπύρηνο επεξεργαστή Snapdragon 1,5 GHz. Η κυρίως κάμερά του είναι τεχνολογίας PureView, ενώ συνοδεύεται από λογισμικό που επιτρέπει τη λήψη 10 συνεχόμενων φωτογραφιών και την επεξεργασία τους, ώστε να προκύψει η καλύτερη δυνατή εικόνα. LG Κορυφαία απόδοση 3D Smart TV Το «παρών» στην ελληνική αγορά δίνει η νέα LA690S Cinema 3D Smart TV της LG. Η τηλεόραση εξασφαλίζει κορυφαία απόδοση ενώ, χάρις στο σύστημα αυτόματης βελτίωσης εικόνας, εξασφαλίζει την αναπαραγωγή κάθε είδους περιεχομένου σε ανάλυση που προσαρμόζεται αυτόματα στις διαστάσεις της οθόνης, χωρίς να μειώνει την ποιότητά του. Επιπλέον, η LA690S προσφέρει μια μεγάλη γκάμα σε επιλογές διασύνδεσης και πρόσβαση σε πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό. Παραδίδονται Μαθήματα Παραδίδονται μαθήματα Τσεχικών όλων των επιπέδων από έμπειρη πτυχιούχο καθηγήτρια Τσεχικής Γλώσσας και Φιλολογίας (Πανεπιστήμιο του Καρόλου - μητρική γλώσσα η Τσεχική). Εντατικά μαθήματα και τους μήνες Ιούλιο Αύγουστο, για νέους που θα σπουδάσουν στην Τσεχία. Τηλέφωνο: 97699569 – Λάρνακα Ενοικιάζονται διαμερίσματα στην Τάλα 1, 2 & 3 υπνοδωματίων σε τιμές χάρισμα! Ενοικιάζονται διαμερίσματα 1 & 2 υπνοδωματίων με την μέρα για όμορφες διακοπές του καλοκαιριού στην Τάλα καθώς επίσης ενοικιάζεται έπαυλη τριών υπνοδωματίων, επιπλωμένη στην Τάλα με ιδιωτική πισίνα! Email: [email protected] Πληροφορίες: 99829314 - 99638408 ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ Ενοικιάζεται διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου στη Λευκωσία στη λεωφόρο Καλλιπόλεως, κοντά στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Επιπλωμένο, πλήρως εξοπλισμένο, και με κλιματισμό. Κατάλληλο και για φοιτητές. Τηλέφωνο επικοινωνίας 22756808 Πωλείται κατάστημα Πωλείται κατάστημα με εμβαδόν 344μ2, σε προνομιακή θέση, πλησίον υπεραγοράς Άλφα Μέγα στην Έγκωμη. Το κατάστημα διαθέτει άδεια λειτουργίας καταστήματος και γραφείου. Ελκυστική τιμή πώλησης. Τηλέφωνο επικοινωνίας 99448428 Πωλείται ταβέρνα ΠΩΛΕΙΤΑΙ Η ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ Ενοικιάζεται διαμέρισμα στο Ζακάκι ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΙΑ Πωλείται η ταβέρνα «Παής Παραδοσιακές Γεύσεις» που βρίσκεται στην οδό Πρεβέζης στην Λευκωσία (πίσω από ξενοδοχείο Κλεοπάτρα) πάροδος Στασικράτους. Full εξοπλισμός, άδειες, άδειες parking, και άδειες για ζωντανή μουσική. Πολύ χαμηλή τιμή πώλησης. Χωρίς αέρα μόνο εξοπλισμός. Για πληροφορίες στο τηλέφωνο 99468458. Πολυτελή ρετιρέ 160τμ, τριών υπνοδωματίων με 100τμ βεράντες σε μια ήσυχη περιοχή Έγκωμης, πάροδος Λεωφ. Προδρόμου. Πλήρως ανακαινισμένο σε μοντέρνο στυλ, open plan καθιστικό, τραπεζαρία και κουζίνα. Ξύλινο δάπεδο τικ, θέρμανση και A/c, κυρίως υπνοδωμάτιο περιλαμβάνει walk-in ντουλάπα και μπανιέρα με τζακούζι Ειδική τιμή για γρήγορη πώληση. Τηλ.: 99511341 Ενοικιάζεται διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων 104 τμ, σε μικρή πολυκατοικία, κοντά στη λεωφόρο Ομονοίας, στον Άγιο Σπυρίδωνα στο Ζακάκι, Λεμεσός. Μεγάλη κουζίνα με ηλεκτρικές συσκευές, 3 a/c, καλυμμένο parking και αποθήκη. Ενοίκιο €500 (με κοινόχρηστα). Τηλ. 99359350 και 99696436 (ιδιοκτήτες). Πωλείται εξοχική οικία στο χωρίο Κάμπος της Τσακκίστρας, κοντά στο μοναστήρι του Κύκκου. Διαθέτει 3 υπν, 2 τζάκια το ένα στο κυρίως υπνοδωμάτιο, 2wc, σαλόνι και κουζίνα. Μεγάλη αποθήκη και μεγάλη αυλή. Τιμή €196.000. Για περισσότερες πληροφορίες αποταθείτε στο τηλ. 99052951. ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ Ενοικιάζεται διαμέρισμα Ενοικιάζεται διαμέρισμα ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΙΣΟΓΕΙΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΣΤΟ ΠΛΑΤΥ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ, 3 ΥΠΝΟΔΩΜΑΤΙΑ, 115TM ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ, 127ΤΜ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ, ΑΥΛΗ, ΚΗΠΟΣ, ΑΠΡΟΣΚΟΠΤΗ ΘΕΑ, ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ, C/H, A/C, ΔΥΟ ΠΑΡΚΙΝΓΚ, ΑΠΟΘΗΚΗ, ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗ, ΤΙΤΛΟΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΣ, ΕΤΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 2005. Ενοικιάζεται διαμέρισμα στην Αγλαντζιά ενός υπνοδωματίου, καινούριο, πολυτελές, σε πολυκατοικία κατασκευής 2010, πλήρως επιπλωμένο. Μεγάλη βεράντα, καινούρια έπιπλα, καινούριες ηλεκτρικές συσκευές, storage heaters, a/c, blinds, parking. 350€ συμπ. κοινόχρηστα. Τηλέφωνο 99598836 Ενοικιάζεται πολυτελές διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων στη περιοχή Hilton Park. Το κυρίως υπνοδωμάτιο διαθέτει en-suite μπάνιο, έχτρα δωμάτιο μπάνιου και έχτρα αποχωρητήριο για ξένους, πολύ μεγάλους χώρους καθιστικού, τραπεζαρίας και TV, πολύ μεγάλη κουζίνα με έχτρα χώρο για τραπεζαρία, δωμάτιο γραφείου, καλυμμένα μπαλκόνια, καλυμμένο χώρο σταθμεύσεις, πλήρες air condition και κεντρική θέρμανση, πλήρως επιπλωμένο, 260 τ. μ. Τιμή €800. Τηλέφωνο 99635711 ΤΙΜΗ €190000, ΣΥΖΗΤΙΣΙΜΗ ΤΗΛ.: 99698042, ΛΑΚΗΣ SP-08-ADV ADSTORE_KATHI 6/28/13 6:21 PM Page 4 TEXNES-01 COVER_TEXNES 6/28/13 11:43 AM Page 8 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Ένας Ιούλιος γεμάτος Δράμα Το 17o Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος σηκώνει αυλαία στις 2 Ιουλίου με την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ μπλέξει και το ευρύτερο κοινό. Γι’ αυτό τον λόγο το 1997, με εισήγηση του πρώην διευθυντή του κ. Νίκου Σιαφκάλη, αποφάσισε την εγκαθίδρυση του Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος, το οποίο το φέτος συμπληρώνει 17 χρόνια απρόσκοπτης παρουσίας στα πολιτιστικά δρώμενα της χώρας μας. Εκείνο που έχει καθιερώσει το Φεστιβάλ ως ξεχωριστό πολιτιστικό θεσμό είναι η διεθνής ταυτότητά του, αφού τα θεατρικά σχήματα που συμμετέχουν σε αυτό προέρχονται από διάφορες χώρες του κόσμου με τα περισσότερα από κράτη της Ευρώπης αλλά παλαιότερα υπήρξαν συμμετοχές και από πιο μακρινές χώρες όπως οι Η.Π.Α., η Κορέα και η Κίνα. Αυτό είναι μια απτή μαρτυρία ότι το αρχαίο ελληνικό δράμα δεν ανήκει στο μακρινό παρελθόν αλλά είναι μια ζωντανή καλλιτεχνική παρουσία και στον σημερινό κόσμο. Οι παραστάσεις που καλύπτουν ολόκληρο τον μήνα Ιούλιο κάθε χρόνο προβάλλουν την ιδιαιτερότητα του αρχαίου δράματος αλλά φέρουν έντονα και τον χρωματισμό του πολιτισμού της χώρας από την οποία προέρχονται. Έτσι, το θεατρόφιλο κοινό, που κι αυτό είναι διεθνικό, γιατί δεν αποτελείται μόνο από Κυπρίους αλλά και ξένους επισκέπτες, έχει τη μοναδική ευκαιρία να βιώσει το αρχαίο δράμα από διάφορες πολιτιστικές προοπτικές μέσα από τις οποίες επιβεβαιώνονται τόσο η ιδιαιτερότητά του όσο και η οικουμενικότητά του. Το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος αποτελεί μία από τις δύο κύριες δραστηριότητες του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (Δ.Ι.Θ.) που μαζί με το Διεθνές Συμπόσιο κατέχουν μια ξεχωριστή θέση στον κορμό του Ινστιτούτου. Το Διεθνές Συμπόσιο που ξεκίνησε το 1990 ως δραστηριότητα της Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητας και Ανάπτυξης του Δ.Ι.Θ. διοργανώνεται επί τακτικής βάσεως κάθε δύο χρόνια. Όλα αυτά τα χρόνια κατόρθωσε να εξασφαλίσει τη συμμετοχή διεθνούς κύρους προσωπικοτήτων, τόσο από την ακαδημαϊκή όσο και από τη θεατρική κοινότητα. Το Συμπόσιο, όπως είναι φυσικό, έχει εγκαθιδρύσει έναν διάλογο μεταξύ εξειδικευμένων ανθρώπων. Σε αυτό τον διάλογο όμως το Κέντρο θέλησε να ε- “ Φέτος το 17ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος περιλαμβάνει επτά συνολικά παραστάσεις από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ισπανία Τιμής ένεκεν, ο ΘΟΚ παρουσιάζει στο φεστιβάλ τη «Σαμία» του Μενάνδρου. To πρόγραμμα Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης «Αντιγόνη» του Σοφοκλή Τρίτη 2 Ιουλίου, Αρχαίο Ωδείο Πάφου. Τετάρτη 3 Ιουλίου, Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ΄, Λευκωσία. Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου «Σαμία» του Μενάνδρου Πέμπτη 4 και Παρασκευή 5 Ιουλίου, Αρχαίο Θέατρο Κουρίου. Τετάρτη 10 Ιουλίου, Αρχαίο Ωδείο Πάφου. Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης ανοίγει το φεστιβάλ με την «Αντιγόνη». Από τη Μήδεια-φλαμένγκο στην Παλαιστίνια «Αντιγόνη» Η φετινή διοργάνωση του 17ου Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος, το οποίο σηκώνει αυλαία στις 2 Ιουλίου περιλαμβάνει επτά συνολικά παραστάσεις από τις οποίες οι τρείς προέρχονται από την Κύπρο. Παρά το μειωμένο κονδύλι, ο ετήσιος θεσμός που με λίγη κρατική ή άλλη βοήθεια θα μπορούσε να βάλει την Κύπρο στον διεθνή θεατρικό χάρτη, κρατά ψηλά τον πήχη της ποιότητας, με παραγωγές από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Η καλοκαιρινή παράσταση του ΘΟΚ «Σαμία» του Μενάνδρου λαμβάνει μέρος φέτος ως τιμής ένεκεν στο φεστιβάλ ένεκα της ιδιαίτερης σημασίας της συγκεκριμένης παράστασης για τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου. Σε αυτό το πολυπολιτισμικό πάντρεμα κουλτούρας και πολιτισμών κοινός παρονομαστής είναι το πνεύμα του αρχαίου ελληνικού δράματος που αναδεικνύει τη δυναμική αλλά και διαχρονική του αξία στο πέρασμα των αιώνων, αγγίζοντας ανθρώπους διαφορετικών εθνοτήτων. Στο 17ο φεστιβάλ θα συμμετάσχουν παραστάσεις εκτός του αυστηρού πλαισίου του δράματος με τη «Μήδεια» από την Ισπανία να παρουσιάζεται σε μορφή φλαμένγκο αλλά και τη «Μήδεια» μετανάστρια από την Κύπρο, τη Σοφόκλεια «Αντιγόνη»… Παλαιστίνια που έχει βαρύνουσα σημασία με την παρουσία του Εθνικού Θεάτρου Παλαιστίνης, τις «Βάκχες» ως μιούζικαλ και άλλες ενδιαφέρουσες προτάσεις. Τeatro do Βolhao, Πορτογαλία «Οιδίποδας Τύραννος» του Σοφοκλή Η ισπανική «Μήδεια», συνδυάζεται με τον χορό του φλαμένγκο και ζωντανή μουσική. Οι «Βάκχες» μετατρέπονται σε ένα δυναμικό μουσικό δρώμενο. Οι «Βάκχες» του Ευριπίδη ως μιούζικαλ Το φετινό πρόγραμμα του φεστιβάλ, αν και περιορισμένο κατά μία παραγωγή σε σχέση με πέρσι και με μειωμένη την οικονομική βοήθεια του κράτους, απαρτίζουν δελεαστικές προτάσεις, όχι αποκλειστικά για το θεατρόφιλο κοινό: Κύρια παραδείγματα, η παραγωγή της ελληνικής θεατρικής ομάδας «Δρόμος με δέντρα» με τις «Βάκχες» του Ευριπίδη, αλλά και η ισπανική παραγωγή της «Μήδειας» από την ομάδα Induoteatro. Στην περίπτωση των «Βακχών», θα δούμε ένα μουσικό ανέβασμα σε σκηνοθεσία της περφόρμερ, τραγουδίστριας και σκηνοθέτιδας Μάρθας Φριντζήλα. Σε αυτή την παράσταση, η ζωντανή μουσική έχει τον πρώτο λόγο και ρόλο, καθώς μετατρέπει τις «Βάκχες» σε ένα δυναμικό μουσικό δρώμενο από ένα θίασο 30 ηθοποιών και μουσικών. Την αυλαία του φεστιβάλ θα σηκώσει το Εθνικό Θέατρο της Παλαιστίνης στις 2 Ιουλίου, στο Αρχαίο Ωδείο Πάφου, με την «Αντιγόνη». Πρόκειται για μια παράσταση που επάξια πήρε στο Παρίσι το Critics Award για την καλύτερη ξένη παραγωγή, σε σκηνοθεσία του φημι- σμένου Παλαιστίνιου σκηνοθέτη Adel Hakim. Η παράσταση συσχετίζει την ιστορία της Αντιγόνης του Σοφοκλή με την αγάπη του ανθρώπου για τη γη του, με όλα τα σημαίνοντα που αυτή η αγάπη φέρει σε σχέση με την αραβοϊσραηλινή διένεξη. Στο φεστιβάλ θα δώσει το παρών του και ο διάσημος Ιάπωνας σκηνοθέτης Kuniaki Ida, με τον «Οιδίποδα Τύραννο» του Σοφοκλή από το πορτογαλικό Teatro do Bolhao. Στο σημείωμά του, ο ίδιος αναφέρεται στην παρόρμηση του Οιδίποδα για την αναζήτηση της αλήθειας «πάση θυσία». Η ισπανική «Μήδεια», από την άλλη συνδυάζεται με τον χορό του info Στις ελληνικές παραστάσεις θα προβάλ- λονται αγγλικοί υπέρτιτλοι και στις ξενόγλωσσες αγγλικοί και ελληνικοί. Όλες οι παραστάσεις αρχίζουν στις 9:00 μ.μ. Πληρ. 22674920 και στην ιστοσελίδα του φεστιβάλ www.greekdramafest.com φλαμένγκο και ζωντανή μουσική στη σκηνή. Πρόκειται για μια πολυβραβευμένη παράσταση που έχει κερδίσει μεταξύ άλλων το Βραβείο Duque de Lerma για το καλύτερο θεατρικό δρώμενο, για την καλύτερη θεατρική παράσταση και καλύτερη ερμηνεία πρώτου ρόλου για την Pilar Jimenez. Τριπλή συμμετοχή της Κύπρου Τιμής ένεκεν, ο ΘΟΚ παρουσιάζει στο φεστιβάλ τη «Σαμία» του Μενάνδρου. Ένας από τους στόχους του φεστιβάλ είναι, άλλωστε, η στήριξη των κυπριακών παραγωγών, γι’ αυτό επί σκηνής θα δούμε άλλες δύο τοπικές δουλειές: από το Θέατρο Αμφίκτιο την «Ελένη» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία του Νίκου Χαραλάμπους και μουσική του Λουκά Ερωτοκρίτου και από την ομάδα «bUilt uP aRea» τη «Μήδεια» σε σκηνοθεσία του Παναγιώτη Λάρκου και μουσική του Δημήτρη Σπύρου. Η Βασιλική Κυπραίου θα κρατά τον ομότιτλο ρόλο σε αυτή την ενδιαφέρουσα μεταφορά της τραγωδίας του Ευριπίδη σε ένα χώρο υποδοχής μεταναστών. Τρίτη 9 Ιουλίου, Αρχαίο Θέατρο Κουρίου. Τετάρτη 10 Ιουλίου, Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ΄, Λευκωσία. Θεατρική Ομάδα Δρόμος με Δέντρα, Ελλάδα «Βάκχες» του Ευριπίδη Τρίτη 16 Ιουλίου, Αρχαίο Ωδείο Πάφου. Τετάρτη 17 Ιουλίου, Αρχαίο Θέατρο Κουρίου. Πέμπτη 18 Ιουλίου, Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ΄, Λευκωσία. Ιnduoteatro, Ισπανία «Μήδεια» του Ευριπίδη σε φλαμένγκο Τετάρτη 24 Ιουλίου, Αρχαίο Θέατρο Κουρίου. Πέμπτη 25 Ιουλίου, Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ΄, Λευκωσία. Θεατρική Ομάδα built-up area, Κύπρος «Μήδεια» του Ευριπίδη Σάββατο 27 Ιουλίου, Αρχαίο θέατρο Κουρίου. Δευτέρα 29 Ιουλίου, Αρχαίο Ωδείο Πάφου. Τετάρτη 31 Ιουλίου, Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ΄, Λευκωσία. Αμφίκτιο Θέατρο, Κύπρος «Ελένη» του Ευριπίδη Δευτέρα 29 Ιουλίου, Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ΄, Λ/σια. Τρίτη 30 Ιουλίου, Αρχαίο Θέατρο Κουρίου. Τετάρτη 31 Ιουλίου, Αρχαίο Ωδείο Πάφου. ΕΠΙΣΗΣ / Του ΚΩΣΤΑ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ Μέσα ντροπή, έξω ντροπή… Από το «Επίσης» 14 Απριλίου 2013: Υ.Γ. 1 Τελικά ποιος θα έπρεπε να πληρώνει τις ζημιές από τις αποφάσεις και τις ελλείψεις επαγγελματικής επάρκειας της όποιας διοίκησης της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου; Αφού είναι υπόλογη στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και εκτελεί εντολές της, γιατί δεν διορίζει η ίδια η ΕΚΤ τον εκάστοτε τοποτηρητή της; Για να μην πληρώνει τον λογαριασμό; Προφανώς και εδώ κορόιδα μας έπιασαν. Άλλοι αποφασίζουν και οι υπήκοοι –όχι πλέον πολίτες– πληρώνουν. Υ.Γ. 2 Ποιες ξένες τράπεζες είχανε καταθέσεις στις δικές μας λόγω ψηλών επιτοκίων και τις απέσυραν τους προηγούμενους 18 μήνες, ανοίγοντας τον χορό της κατάρρευσης. Δ ηλαδή τότε ρωτούσαμε: Ποιες ξένες τρά- πεζες ειδοποιήθηκαν από τα υψηλά κέντρα αποφάσεων για πιθανό κούρεμακατάσχεση καταθέσεων στη Λαϊκή και sτην Κύπρου; Ποιο ποσοστό του ELA αξιοποιήθηκε για να διευκολυνθούν αυτές και οι ευνοούμενοι πελάτες τους στην απόσυρση των καταθέσεών τους από τις κυπριακές τράπεζες; Μήπως αυτός ήταν ένας από τους λόγους της παρατεταμένης παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ; Ποιος αποφάσισε τότε και ποιoς τελικά έχει την ευθύνη γι’ αυτό το υπερβολικό κρέμασμα από τον ELA; Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) δείχνει εμμέσως την ΕΚΤ και τον κ. Μάριο Ντράγκι, αφού βάσει καταστατικού τέτοιες αποφάσεις λαμβάνονται στο επίπεδο του Συμβουλίου των «εθνικών» Κεντρικών Τραπεζών υπό την προεδρία του. Η ΕΚΤ από την πλευρά της δηλώνει εκείνο το γνωστό ποντιοπιλατικό σλόγκαν των ελληνικών κυβερνήσεων της μεταπολίτευσης: «Η Κύπρος αποφάσιζε και εμείς συμπαραστεκόμασταν»… 10 Ιουνίου 2013: «Εάν δεν προχωρήσουμε με αγωγή, δεν έχουμε υπόθεση», δήλωσε ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, εξηγώντας ότι με βάση τους κανονισμούς της ΕΚΤ απαγορεύεται η χορήγηση έκτακτης ρευστότητας (ELA) σε τραπεζικά ιδρύματα που είναι αφερέγγυα, όπως ήταν η Λαϊκή, «η οποία πήρε συνολικά εννέα δισ. ευρώ παράνομα και παράτυπα». Αλήθεια, τι έγινε με αυτή την αγωγή; Την περιμένω πώς και πώς. Αλλά έχουν περάσει 20 μέρες και δεν άκουσα κάτι σχετικό. Βλέπετε ανυπομονώ να την προσυπογράψω μαζί με καμιά τρακοσάρια χιλιάδες συμπολίτες μας… Όπως τότε με το «κούρεμα που κανείς δεν ήξερε ότι θα γίνει». Και μια εβδομάδα πριν γίνει (7 Μαρτίου 2013) διαβάζαμε στο ΚΥΠΕ: «Πιθανή επιμονή για “κούρεμα” των καταθέσεων σε κυπριακές τράπεζες θα οδηγήσει την Κύπρο σε έξοδο από την Ευρωζώνη, προειδοποίησε από την Ουάσινγκτον ο κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, αναπληρωτής (τότε) πρόεδρος του ΔΗΣΥ». Πεθαίνω για παρόμοια ηρωικά και σπαρτιάτικα: «Ή ταν ή επί τας!» και μετά σιωπή… Δηλαδή εάν δεν κουρεύανε κι αυτούς που ξέμειναν ως «μεγαλοκαταθέτες» στις δύο τυπικά χρεοκοπημένες τράπεζες, θα ζητούσαν να πληρώνουμε με φόρους την ασχετοσύνη τους επί δεκατέσσερις γενιές σκλάβοι; Δηλαδή θα μας βάλουνε να σκεφτόμαστε και για τιμητικό άγαλμα στον κ. Ντάισελμπλουμ; «Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών κατέληξαν σε συμφωνία-συμβιβασμό, σχετικά με τους νέους κανόνες που θα αφορούν την εκκαθάριση των προβληματικών τραπεζών, χωρίς να προκληθεί αναταραχή και χωρίς να επιβαρυνθούν οι φορολογούμενοι. Οι καταθέτες πλέον αντιμετωπίζονται ως επενδυτές που αναλαμβάνουν ρίσκο και φέρουν ακεραία την ευθύνη των επιλογών τους. Πράγμα που σημαίνει ότι το χρήμα θα αρχίσει να συσσωρεύεται στις ασφαλέστερες χώρες και στα υγιέστερα πιστωτικά ιδρύματα». Στην Κύπρο έγινε η πρόβα πριν καταλήξουν σε αποφάσεις. Ήμασταν το ιδανικό πειραματόζωο. Χωρίς παρενέργειες, αφού είχανε μαζέψει τις καταθέσεις οι τράπεζές τους. Εάν στο τέλος ψοφήσουμε σίγουρα θα φταίμε εμείς και όχι οι πολιτικοί πειραματιστές. Κάποιοι λένε ότι το σκηνικό ήτανε στημένο από το 2011, επειδή κάποιοι «βλέπανε» μετά την πτώση της Ελλάδας, την επακόλουθη τραπεζιτική κρίση της Κύπρου με «προίκα» τα ενεργειακά αποθέματα και το ενοχλητικό «κυπριακό πρόβλημα». Εγώ θεωρώ ότι η σημερινή «σκιώδης» ηγεσία της Ευρώπης είναι ανίκανη για μακροπρόθεσμου σχεδιασμού παρόμοιες δολοπλοκίες, γιατί έχει αποδειχθεί μέτριας νοημοσύνης και ανάξια των περιστάσεων. Άλλωστε έγινε πρόσφατα γνωστό ότι σε μια από τις πρώτες συνεδριάσεις του Γιούρογκρουπ την εποχή που έσκαγε η κρίση του ελληνικού χρέους, ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ όταν αντιμετώπισε την ευρωπαϊκή ηγεσία πανικόβλητη να μην ξέρει πώς να αντιδράσει, οργισμένος αποκάλεσε τους παρευρισκόμενους ηγέτες «ένα τσούρμο άσχετους» και άρχισε να τους δίνει οδηγίες σαν να μιλούσε σε υπαλλήλους του. Και μέχρι σήμερα έχουν αποδείξει ότι είναι περισσότερο «τσαλαβούτηδες» της πολιτικής και «νεροκουβαλητές» συμφερόντων, παρά ηγέτες των λαών τους. Παρεμπιπτόντως μόλις έσκασε και το σκάνδαλο κάποιων μυστικών κρατικών λογαριασμών της Ιταλίας οι οποίοι χρονολογούνται από την εποχή που έδινε «εξετάσεις» για την είσοδό της στο ευρώ και θυμίζουν τα ανάλογα λογιστικά κόλπα της Ελλάδας με την Goldman Sachs. Δηλαδή η Ιταλία εξασφάλισε την είσοδό της στην Ευρωζώνη με πλαστά στοιχεία! Η Ιταλία των G8! Εντελώς συμπτωματικά, τη δεκαετία του ’90, όταν και εγκρίθηκαν πολλά από τα σύνθετα «μυστικά» δάνεια που «βοήθησαν» να πέσει το έλλειμμα της Ιταλίας από 7,7% του ΑΕΠ το 1995 στο 2,7% του ΑΕΠ το 1998, -έτος για την έγκριση της ένταξής της στο ευρώ- γενικός διευθυντής του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών ήταν ο κ. Μάριο Ντράγκι, ο μετέπειτα διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας από το 2006 έως το 2011 και νυν πρόεδρος της ΕΚΤ… Τόσο καλά… Υ.Γ. Τι ντροπή κι αυτή η διερευνητική… TEXNES-02 ATZENTA_TEXNES 6/28/13 11:44 AM Page 2 2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ Εκδηλώσεις - Κύπρος ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Εκδηλώσεις - Ελλάδα Μη χάσετε ΚΥΡΙΑΚΗ 30.6 Πέμπτη 4 Ιουλίου ΕΚΔΗΛΩΣΗ Ποιητικός Περίπατος Σπουδή στο «θεατρικό» Καβάφη Οι ποιητές Αλεξάνδρα Γαλανού, Ζέλεια Γρηγορίου, Ευφροσύνη Μαντά Λαζάρου, Νάσα Παταπίου, Μαρία Σιακαλλή, Μελέτης Αποστολίδης, Πάμπος Κουζάλης, Βάκης Λοϊζίδης, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου και Κώστας Ρεούσης σας προσκαλούν στον Ποιητικό Περίπατο που θα πραγματοποιηθεί στην Παλιά Λευκωσία. Αφετηρία: Προμαχώνας Ποδοκάταρο (δίπλα από το μνημείο Ελευθερίας). Ενδιάμεσοι σταθμοί: υδραγωγείο, «Ποιητής» έργο Βαρώτσου δίπλα από την Πύλη Αμμοχώστου, πλατεία τεμένους Ταχτ-ελ-Καλέ (Taht-El- Kale). Τελικός σταθμός: Πολυεργαστήριο Χρυσαλινιώτισσας. Φέρτε μαζί σας ένα μπουκαλάκι νερό και το πτυσσόμενο καρεκλάκι σας για έναν άνετο περίπατο. Ώρα 8:00 μ.μ. Πληρ. 99694603. Μετέχοντας στην επέτειο των 150 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου ποιητή του μείζονος ελληνισμού Κ. Π. Καβάφη, το Θεατρικό Εργαστήρι του Πανεπιστημίου Κύπρου παρουσιάζει φέτος μια παράσταση στηριγμένη στη μελέτη του «θεατρικού» Καβάφη. Με τον όρο «θεατρικός» προσδιορίζονται εκείνα τα ποιήματα ή εκείνα τα μέρη σε ποιήματα όπου ο Αλεξανδρινός αξιοποιεί τεχνικές και στοιχεία της δραματικής τέχνης. Η παράσταση προσπαθεί να αναδείξει, στο πλαίσιο μιας θεατρικής πράξης, την τεκμηριωμένη γνώση και αγάπη του Καβάφη για το θέατρο και τη δραματική τέχνη, τονίζοντας εκείνα τα στοιχεία τα οποία ο Αλεξανδρινός αφομοίωσε από την τέχνη του δράματος, αρχαίου, μεσαιωνικού και νεότερου, καθώς και από μεγάλους Ευρωπαίους ποιητές οι οποίοι επίσης στήριξαν ένα μέρος της ποιητικής τους ΔΕΥΤΕΡΑ 1.7 ΘΕΑΤΡΟ «Ακόμα μια νύχτα» Ένα ρομαντικό δράμα μιας άλλης εποχής, μια ιστορία που εξελίσσεται σε τρεις νύχτες, κάθε μια σε διαφορετική χρονολογία, προς το τέλος της δεκαετίας του 1940. Σε ένα σαλόνι κάπου στο κέντρο μιας μεγαλούπολης, ένας συντηρητικός άντρας λίγο πριν απ’ τα 40 και μια φιλελεύθερη νεαρή κοπέλα λίγο μετά τα 20 γνωρίζονται μια βροχερή νύχτα. Εκείνη τη νύχτα ένας έρωτας ζωντανεύει, σύντομα όμως ένα ψέμα θα τους φέρει στα όρια του αναπάντεχου. Εκείνη τη νύχτα θα την ερωτευτεί. Εκείνη τη νύχτα θα τον μισήσει. Εκείνη τη νύχτα όλα θα αλλάξουν... Κείμενο σκηνοθεσία: Ελευθέριος Κακαθύμης. Παίζουν: Γιώργος Χριστοδούλου, Φανή Σωκράτους. Ώρα 9:00 μ.μ., Oxo Hall, Λεμεσός. Πληρ. 99603489. ΤΡΙΤΗ 2.7 ΘΕΑΤΡΟ «Σαμία» του Μενάνδρου Η Σαμία είναι ένα από τα τέσσερα σωζόμενα έργα του αρχαίου συγγραφέα της Νέας Κωμωδίας Μενάνδρου. Μέσα από μια σειρά παρεξηγήσεων, το έργο πραγματεύεται τα μπερδέματα που δημιουργεί ανάμεσα σε δύο οικογένειες ένα εξώγαμο παιδί. Η παράσταση είναι τοποθετημένη στην Αθήνα των αρχών του 20ού αιώνα, και ο συνδυασμός της πρωτότυπης μετάφρασης του ποιητή Γιάννη Βαρβέρη. Η παράσταση επιστρέφει 20 χρόνια μετά με πρωταγωνιστές και πάλι τους Αλκίνοο Ιωαννίδη, Κώστα Δημητρίου, Σπύρο Σταυρινίδη, Σταύρο Λούρα και με τη Στέλλα Φυρογένη. Ώρα 9:00 μ.μ., Δημοτικό Αμφιθέατρο Δερύνειας. Πληρ. 22864300. ΤΡΙΤΗ 2.7 ΒΙΒΛΙΟ Ο Π. Αυγερινός στη Λευκωσία Ο Όμιλος Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Κοινωνίας μας (ΟΠΕΚ) και το Ίδρυμα Κοινωνικοπολιτικών Μελετών (ΙΚΜΕ) παρουσιάζουν το βιβλίο του ιστορικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ και πρώην Αντιπροέδρου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Παρασκευά Αυγε- στη δραματική τέχνη. Η επιλογή, επιμέλεια κειμένων και σκηνοθεσία είναι του Μιχάλη Πιερή και η μουσική του Ευαγόρα Καραγιώργη. Ώρα 8:30 μ.μ., Αρχοντικό οδού Αξιοθέας, Παλιά Λευκωσία. Πληρ. 22894531-2. ρινού, με τον τίτλο «Η Αλλαγή τελείωσε νωρίς - Τρεις ιστορίες από την πολιτική μου ζωή» (Εκδόσεις «Εστία»). Το βιβλίο θα παρουσιάσει ο πρώην υπουργός Δημήτρης Ηλιάδης. Ο συγγραφέας θα μιλήσει για το βιβλίο του και θα απαντήσει σε ερωτήματα του ακροατηρίου. Στο Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (Λεωφόρος Βύρωνος 30 – Λευκωσία), στις 7.30 μ.μ. Τηλ. Επικοινωνίας: 99448232, 99484776, email: [email protected] ΤΕΤΑΡΤΗ 3.7 ΜΟΥΣΙΚΗ Σε ήχους τζαζ ΕΚΘΕΣΗ-ΕΚΔΟΣΗ Βυζαντινή Αρχιτεκτονική Εγκαίνια της έκθεσης και παρουσίαση του βιβλίου «Η Βυζαντινή Αρχιτεκτονική της Κύπρου μέσα από σχέδια και υδατογραφίες του αρχιτέκτονα Ανδρέα Φιλίππου». Παρουσιάζονται σχέδια και υδατογραφίες των σημαντικότερων ναών όλης της Κύπρου, που ο Ανδρέας Φιλίππου άρχισε να δημιουργεί πριν αρκετά χρόνια και συνέχισε για μια ολόκληρη ζωή με συνέπεια, εμμονή και υπομονή πολλές φορές κάτω από αντίξοες συνθήκες. Στο Σπίτι των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας, στις 7.30 μ.μ. από τον βουλευτή Νικόλα Παπαδόπουλο. Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή μέχρι τις 20 Αυγούστου. ΠΕΜΠΤΗ 4.7 ΕΚΔΗΛΩΣΗ Jammi-iN στη Μακαρίου Τη νέα του δράση παρουσιάζει το Project Nicosia, η νέα πολιτιστική πρωτοβουλία του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου, με πρωταγωνιστή στον ρόλο της Μήδειας τον Γιώργο Κιμούλη. Μια ιδιαίτερη παράσταση που παίζεται μόνο από άνδρες, με τη χρήση μάσκας. Ερμηνεύουν οι Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Τάσος Νούσιας, Μάνος Βακούσης, Νικόλας Παπαγιάννης, Νίκος Αναστασόπουλος και Δημήτρης Παπανικολάου. Η μουσική είναι του Θάνου Μικρούτσικου. Στις 9 μ.μ. Επίδαυρος Δευτέρα 1 Ιουλίου Ο «Μεγάλος ερωτικός» του Μάνου Χατζιδάκι Η ταλαντούχα συνθέτρια Τατιάνα Ζωγράφου, η οποία έχει στο ενεργητικό της έξι δισκογραφικές εργασίες και αξιοσημείωτες συνεργασίες με γνωστά ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου αποδίδει φόρο τιμής στον κορυφαίο Έλληνα συνθέτη Μάνο Χατζιδάκι, παρουσιάζοντας με τον δικό της τρόπο το έργο «Ο Μεγάλος Ερωτικός» (1972). Μαζί της ο Ανδρέας Καρακότας, ο τραγουδιστής που ο ίδιος ο Χατζιδάκις επέλεξε για να ηχογραφήσει τον τελευταίο του δίσκο, «Τα τραγούδια της αμαρτίας». Τους δύο καλλιτέχνες πλαισιώνουν εκλεκτοί σολίστ της ελληνικής μουσικής σκηνής. Ώρα 8:30 μ.μ., Αρχοντικό Αξιοθέας, Παλιά Λευκωσία. Πληρ. 22894531-2. Δήμου Λευκωσίας, με τη διοργάνωση μιας σειράς από μουσικές παρουσιάσεις, στη λεωφ. Μακαρίου, στη Λευκωσία. Η εν λόγω δράση πήρε τον τίτλο Jamm-iN και με το σλόγκαν Μακαρίου Live(s) θα παρουσιάζει κάθε τις δύο πρώτες Πέμπτες του Ιουλίου συναυλίες, μουσικές παραστάσεις και dj, από τις 20:00 και μέχρι τα μεσάνυχτα. Η είσοδος είναι ελεύθερη. Θα προσφέρονται ποτά σε προσιτές τιμές. Τις εκδηλώσεις χορηγούν οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού. ΘΕΑΤΡΟ βικής Μουσικής Συνάντησης Νέων «Ethno Cyprus 2013», οι νέοι μουσικοί παρουσιάζουν ένα συναυλιακό πρόγραμμα που συνδυάζει με πρωτότυπο τρόπο τα ακούσματα των Μεσογειακών χωρών. Την καλλιτεχνική επιμέλεια έχει ο Ανδρέας Χριστοδούλου. Ώρα 20:30, Αρχοντικό οδού Αξιοθέας, παλιά Λευκωσία. Πληρ. 22894531/2. «Καληνύφτα» ΧΟΡΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5.7 Το Ίδρυμα Τεχνών Φάρος, το Ινστιτούτο Γκαίτε και το Γαλλικό Ινστιτούτο παρουσιάζουν από κοινού ένα από τα πρωτοπόρα γάλλογερμανικά τζαζ ντουέτα, με τον καταξιωμένο Γερμανό Christof Lauer και έναν από τους πιο φημισμένους Γάλλους κρουστούς, τον Patrice Héral. Η συναυλία τιμά την 50ή επέτειο της Συνθήκης των Ηλυσίων για τη γαλλογερμανική Φιλία και Συνεργασία. Ώρα 8:30 μ.μ., Olive Grove, Δελίκηπος, Λευκωσία. Πληρ. 22663871. ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Η «Καληνύφτα» τίτλος εμπνευσμένος απ’ τη διάλεκτο των ελληνόφωνων χωριών της Κ. Ιταλίας, είναι μια μουσικοχορευτική κωμωδία. Πέντε γυναίκες ,«χήρες», συναντιούνται σ’ ένα μπαρ. Σ’ αυτό το μπαρ μία σειρά κωμικών καταστάσεων το μετατρέπει σε αρένα κουτσομπολιού, σε καμπαρέ περασμένης δεκαετίας με άφθονο γέλιο όπου ποτέ δεν συναντήθηκαν σ’ αυτό οι πέντε σύζυγοι αλλά ούτε και πουθενά. Κοινώς είναι άφαντοι. Το γεγονός ότι η κάθε μία προέρχεται από διαφορετική χώρα, μας ταξιδεύει μέσα από τη μουσική και το χορό στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στα ελληνόφωνα χωριά της Κάτω Ιταλίας, στην Αμερική και στη Βραζιλία. Παραστάσεις: 5 και 6 Ιουλίου Αρχαίο Ωδείο Πάφου, 7 Ιουλίου Πόλη Χρυσοχούς και 9 Ιουλίου στον Δήμο Αγίου Αθανασίου στη Λεμεσό. Όλες οι παραστάσεις ξεκινούν στις 9:00 μ.μ. Πληρ. 26932014. ΣΑΒΒΑΤΟ 6.7 ΜΟΥΣΙΚΗ Ethno Cyprus 2013 Σαράντα νέοι δεξιοτέχνες παραδοσιακών οργάνων από ευρωπαϊκές και αραβικές χώρες (Κύπρος, Κροατία, Βέλγιο, Λίβανος, Αίγυπτος, Ιορδανία και Ιράκ) συναντιούνται επί σκηνής για να ανακαλύψουν τις ρίζες της κοινής πολιτισμικής ταυτότητας του ευρωπαϊκού και αραβικού πολιτισμού. Έχοντας διδάξει ο ένας τον άλλον για 10 μέρες στο πλαίσιο της Ευρωαρα- Dancescape Οι μαθητές του Κέντρου Χορού του Δήμου Λεμεσού χορεύουν τις νέες δημιουργίες του διευθυντή του Κέντρου κ. Λάμπρου Λάμπρου, Dreamscape και Seascape. Στην παράσταση συμμετέχουν οι επαγγελματίες χορευτές Anna Sendas & Stefanos Bizas από το Danish Dance Theatre. Θα παρουσιάσουν το ντουέτο «Lilac Wine» απόσπασμα του έργου «Love Songs» σε χορογραφία του Tim Rushton. Καλλιτεχνική διεύθυνση: Λάμπρος Λάμπρου. Ώρα 8:30 μ.μ., Θέατρο Ριάλτο, πλατεία Ηρώων, Λεμεσός. Πληρ. 77777745. ΜΟΥΣΙΚΗ Γλυκερία & Τσέρτος Μουσικές Διαδρομές μέσα στον χώρο και τον χρόνο με τη Γλυκερία, τον Μπάμπη Τσέρτο, τη Χορωδία Βυζαντινής Μουσικής Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και την Αντρική Ομάδα της Χορωδίας «Διάσταση». Φιλική Συμμετοχή ο Κώστας Χατζηχριστοδούλου. Καλλιτεχνική διεύθυνση: Βάσος Αργυρίδης. Συναυλία στη Σκουριώτισσα, εκεί όπου ο Πολιτισμός συναντά της ιστορία, την παράδοση και τις ρίζες του τόπου μας. Ώρα 8:30 μ.μ., Μεταλλείο Σκουριώτισσας, Λευκωσία. Πληρ. 77777040. Eπιμέλεια: ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ [email protected] ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Κυριακή 30.6 Eκθεση φωτογραφίας Εως τις 7 Ιουλίου παρουσιάζε- ται στο Κέντρο Τεχνών του Πάρκου Ελευθερίας η έκθεση φωτογραφίας «Stop Carre Plus. Οι κινηματογραφιστές φωτογραφίζουν», που διοργανώνουν ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων και η Ενωση Ελλήνων Κινηματογραφιστών. Πάρκο Ελευθερίας ΜΟΥΣΙΚΗ Κυριακή 30.6 Σύγχρονη όπερα από τη Λυρική Τρία μονόπρακτα έργα σύγχρο- νης όπερας (Απόστολου Ντάρλα, Γρηγόρη Εμφιετζή και Ντέτλεφ Γκλάνερτ) σε ενιαίο σκηνικό παρουσιάζονται στο θέατρο Ολύμπια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Στις 8 μ.μ. Ακαδημίας 59-61 ΘΕΑΤΡΟ Τετάρτη 3.7 «Εχθρός του λαού» από Οστερμάιερ ΜΟΥΣΙΚΗ Τετάρτη 3.7 Η Χάρις Αλεξίου στο Ηρώδειο Η Χάρις Αλεξίου μαζί με μια νέα μουσική μπάντα, το Nouveau Sextette, δίνει συναυλία στο Ηρώδειο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Με τραγούδια από το ρεπερτόριό της δοσμένα με καινούργιο τρόπο καθώς και κομμάτια από το νέο της άλμπουμ «Η Τρίπλα». Στις 9 μ.μ. Ηρώδειο ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ Παρασκευή 5.7 Ο Αριστοφάνης του Στ. Κραουνάκη Στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύ- ρου παρουσιάζεται η παράσταση «Αριστοφάνης τώρα το γλέντι της κωμωδίας» του Σταμάτη Κραουνάκη και της ομάδας «Σπείρα Σπείρα». (5, 6/7). Η χορογραφία είναι της Αγγελικής Στελλάτου. Στις 9.30 μ.μ. Επίδαυρος Ο Τόμας Οστερμάιερ επιστρέ- φει στο Φεστιβάλ Αθηνών (35/7) με τον «Εχθρό του λαού» του Ιψεν. Μια παράσταση της ιστορικής Σαουμπίνε που δίνει σημερινή διάσταση στα ιψενικά ζητήματα πάνω στο ηθικό χρέος, τα οικονομικά συμφέροντα, τη διαφάνεια και τη συγκάλυψη. Στις 9 μ.μ. Πειραιώς 260 ΘΕΑΤΡΟ Παρασκευή 5.7 Εγκαίνια με το ΚΘΒΕ Το Κρατικό Θέατρο Βορείου ΘΕΑΤΡΟ Παρασκευή 5.7 Πρεμιέρα για τη «Μήδεια» Στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου έχει πρεμιέρα η «Μήδεια» του Ελλάδος ανοίγει φέτος το Φεστιβάλ Φιλίππων Θάσου με το έργο του Αριστοφάνη «Ειρήνη» στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων. Η σκηνοθεσία είναι του Σωτήρη Χατζάκη. Εργο επίκαιρο με πρωταγωνιστές τους Βασίλη Χαραλαμπόπουλο, Φάνη Μουρατίδη και Γιώργο Κωνσταντίνου. Στις 9.30 μ.μ. Φίλιπποι Eπιμέλεια: ΝΕΛΛΗ ΑΜΠΡΑΒΑΝΕΛ [email protected] ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ ΕΚΘΕΣΗ Hermitage Amsterdam www.hermitage.nl «Πέτρος ο Μέγας, ένας εμπνευσμένος τσάρος». Το ολλανδικό παράρτημα του Μουσείου Ερμιτάζ της Πετρούπολης παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον τσάρο ο οποίος έφερε τη νεωτερικότητα στη Ρωσία, ανοίγοντας διαύλους επικοινωνίας με τη δυτική Ευρώπη. Ο Πέτρος ο Μέγας (1672-1725) ανέπτυξε το εμπόριο και τη βιομηχανία, πραγματοποίησε μεταρρυθμίσεις στον στρατό και στην Εκκλησία, βελτίωσε την εκπαίδευση και τις υποδομές. Η νέα πρωτεύουσα που εγκαθίδρυσε, η Αγία Πετρούπολη, κτίστηκε με πηγή έμπνευσης το Αμστερνταμ και τα κανάλια του, ενώ μέσα από τα ταξίδια του στην Ευρώπη ενίσχυσε τις γνώσεις του πάνω σε διάφορα θέματα, από τη ναυπηγική και την πολεοδομία μέχρι την οδοντιατρική. Η έκθεση ιχνηλατεί τη ζωή του προοδευτικού και φιλοπερίεργου μονάρχη, παρουσιάζοντας μια πλειάδα εκθεμάτων – έργα ζωγραφικής, χειροτεχνήματα, ενδύματα και κοσμήματα, όπλα και στολές, επιστολές και άλλα γραπτά ντοκουμέντα. Εως τις 13 Σεπτεμβρίου. ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΚΘΕΣΗ Palais des Beaux-Arts, Bozar www.bozar.be «Giorgio Morandi». Ζωγράφος-στοχα- στής, ο Τζόρτζιο Μοράντι (1890-1964) δημιούργησε έργα που τα διακρίνει η λιτότητα και η διακριτική αρμονία, έργα που κρύβουν μέσα τους βαθύ στοχασμό για την ουσία των αντικειμένων και την καθαρότητα της φόρμας.Ο Ιταλός καλλιτέχνης, ένας από τους σημαντικότερους της ιταλικής μοντέρνας τέχνης, είχε πολύ συχνά ως θέμα του καθημερινά αντικείμενα του σπιτιού –κανάτες, μπουκάλια, γαβάθες κ.λπ.–, τα οποία ζωγράφιζε σε διάφορους συνδυασμούς δημιουργώντας συνθέσεις που εκπέμπουν γαλήνη, ήρεμο στοχασμό, κάποιες φορές και μελαγχολία. Η έκθεση περιλαμβάνει έργα από όλη τη διαδρομή του –ελαιογραφίες, σχέδια, χαρακτικά και υδατογραφίες–, ανάμεσά τους και τοπία από την ύπαιθρο της Εμίλια-Ρομάνα καθώς και εικόνες με μπουκέτα λουλουδιών που ενίοτε έστελνε σε φίλους και γνωστούς. Ο Μοράντι εκτιμήθηκε και άσκησε επιρροή σε πολλούς ομοτέχνους του, ανάμεσά τους ο Λουκ Τούιμανς, ο οποίος προσκλήθηκε από τους διοργανωτές της έκθεσης να παρουσιάσει μια σειρά έργων σε διάλογο με τον Μοράντι. Εως τις 22 Σεπτεμβρίου. ΛΟΝΔΙΝΟ ΘΕΑΤΡΟ Noel Coward Theatre www.london-theatreland.co.uk/noelcoward-theatre «Te Cripple of Inishmaan». Στο Ινισμααν, ένα απομακρυσμένο νησί έξω από τις δυτικές ακτές της Ιρλανδίας, φτάνει η φήμη ότι ένα συνεργείο από το Χόλιγουντ πρόκειται να γυρίσει μια ταινία στο γειτονικό νησί του Ινισμορ. Κανένας άλλος δεν λαχταράει τόσο πολύ να πάρει μέρος στην ταινία όσο ο Μπίλι, ένα ανάπηρο νεαρό αγόρι αδικημένο από τη φύση και περιφρονημένο από τους ανθρώπους γύρω του, που αναζητάει μια ευκαιρία να ξεφύγει από τη στενόχωρη, πληκτική ζωή του. Ο Μπίλι ξεκινάει για μια περιπέτεια, που θα τον οδηγήσει σε ένα κωμικοτραγικό ταξίδι αυτογνωσίας. Η νέα παραγωγή του Μια «Κραυγή» για όλες τις εποχές Φέτος η Νορβηγία εορτάζει την 150ή επέ- έργου του Μάρτιν Μακντόναγκ, σκηνοθετημένη από τον πολυβραβευμένο Μάικλ Γκραντέιτζ, δίνει την ευκαιρία στον Ντάνιελ Ράντκλιφ, τον σταρ των ταινιών «Χάρι Πότερ» (εδώ μαζί με τη Σάρα Γκριν σε μια σκηνή του έργου), να αποδείξει, όπως έγινε και στο «Εκβους», ότι είναι ένας πολύ καλός θεατρικός ηθοποιός που αντιμετωπίζει με σοβαρότητα τη δουλειά του. Εως τις 31 Αυγούστου. OLIVIER THEATRE τειο της γέννησης του Εντβαρντ Μουνκ (1863-1941), μιας από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες της μοντέρνας τέχνης. Παρότι ακολούθησε εντελώς προσωπική διαδρομή, ο Νορβηγός καλλιτέχνης υπήρξε πρόδρομος κινημάτων όπως ο συμβολισμός και ο εξπρεσιονισμός, επηρεάζοντας πολλούς από τους μεταγενέστερους ομοτέχνους του. Κύρια εκδήλωση του εορτασμού στο Οσλο είναι η έκθεση «Munch 150», η οποία φιλοξενείται σε δύο χώρους: στην Εθνική Πινακοθήκη και στο Μουσείο Μουνκ, το οποίο διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του, δωρεά του ζωγράφου στον δήμο του Οσλο. Παρουσιάζονται πάνω από 200 πίνακες και έργα σε χαρτί, ανάμεσά τους βέβαια το έργο-υπογραφή του Μουνκ, η περίφημη «Κραυγή», σε πολλές διαφορετικές εκδοχές, καθώς και πολλοί από τους γνωστότερους πίνακές του, όπως η «Αγωνία», «Το άρρωστο παιδί», «Ο χορός της ζωής», «Μαντόνα», «Κορίτσια στη γέφυρα». www.nationaltheatre.org.uk «Othello». Η νέα παραγωγή της τραγω- δίας του Σαίξπηρ από το Εθνικό Θέατρο αναμενόταν με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχει αναλάβει ο Αντριαν Λέστερ, ο οποίος ερμήνευσε πέρυσι (στο έργο «Red Velvet») τον Αϊρα Ολντριτζ, τον πρωτοπόρο Αφροαμερικανό ηθοποιό του 19ου αιώνα που διακρίθηκε σε σαιξπηρικούς ρόλους (ιδίως στον «Οθέλλο») στη Βρετανία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σκηνοθετημένη από τον πολυβραβευμένο Νίκολας Χάιτνερ, ο οποίος «μεταφέρει» την τραγωδία σε σύγχρονη εποχή (σε βρετανική στρατιωτική βάση στην Κύπρο), η παράσταση κέρδισε πολύ επαινετικά σχόλια από την κριτική, τόσο για την ερμηνεία του Λέστερ όσο και του Ρόρι Κινέαρ, ο οποίος υποδύεται τον Ιάγο («ο Ιάγος του φλέγεται από περιφρόνηση για το ανθρώπινο γένος και για την ομορφιά στη ζωή των άλλων», έγραψε ο Μάικλ Μπίλινγκτον στον «Γκάρντιαν», ενώ για τον Αντριαν Λέστερ αναφέρει ότι «διαθέτει όλα τα προσόντα που αναζητά κανείς στον Οθέλλο: χάρισμα, παρουσία, φωνή…»). Οι παραστάσεις θα συνεχιστούν έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. ΜΟΣΧΑ ΕΚΘΕΣΗ Mουσείο Πούσκιν www.arts-museum.ru «Pre-Raphaelites». Η έκθεση είναι ένα αφιέρωμα στους αποκαλούμενους«προραφαηλίτες», την καλλιτεχνική αδελφότητα στη Βρετανία του 19ου αιώνα, που τα μέλη της αγαπούσαν με πάθος την τέχνη πριν από τον Ραφαήλ και περιφρονούσαν τη ζωγραφική των συγχρόνων τους. Στην αδελφότητα συμμετείχαν ποι- ητές, τεχνοκριτικοί και ζωγράφοι, των οποίων τα έργα –πορτρέτα, πίνακες με μυθολογικά και βιβλικά θέματα, σκηνές από τον Δάντη και τον Σαίξπηρ– ήταν ζωγραφισμένα με ρεαλιστικό «επίπεδο» στυλ και ζωηρά χρώματα, με ιδιαίτερη έμφαση στη γυναικεία καλλονή. Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που αντιπροσωπεύονται στην έκθεση είναι ο Ντάντε Γκαμπριέλ Ροσέτι (εδώ ο πίνακάς του «Αυρηλία»), ο Τζον Εβερετ Μιλέ, ο Ουίλιαμ Χόλμαν Χαντ και ο Φορντ Μάντοξ Μπράουν. Εως τις 22 Σεπτεμβρίου. ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Brooklyn Museum www.brooklynmuseum.org «Gravity and Grace: Monumental Works by El Anatsui». Αφιέρωμα στον καλλιτέχνη από την Γκάνα, ο οποίος θεωρείται σημαντική μορφή της σύγχρονης τέχνης της Αφρικής και έχει εκθέσει έργα του σε μουσεία και πινακοθήκες όλου του κόσμου. Φτιαγμένα από μέταλλο και ξύ- λο, πολλά από τα 30 έργα που εκτίθενται στο Μουσείο του Μπρούκλιν είναι στο ενδιάμεσο μεταξύ των δύο και τριών διαστάσεων: μπορούν να κρεμαστούν στον τοίχο ή να τοποθετηθούν ως ανεξάρτητα ανάγλυφα στο έδαφος. Σε μερικά από αυτά, ο Ελ Ανατσούι (γεννήθηκε το 1944 και εργάζεται στη Νιγηρία) χρησιμοποίησε μεταλλικά καπάκια μπουκαλιών που τα επεξεργάστηκε δίνοντάς τους σχήματα τετραγώνου, κύκλου ή λωρίδας και συνθέτοντας με αυτά πολύχρωμα, λαμπερά ταμπλό. Την τεχνική αυτή (παρουσιάζεται σε βίντεο που προβάλλονται στην έκθεση) την εγκαινίασε το 1998, όταν κατά τύχη βρέθηκε στα χέρια του μια σακούλα γεμάτη καπάκια από ένα νιγηριανό ποτοποιείο. Η έκθεση, που θα διαρκέσει έως τις 4 Αυγούστου, συμπληρώνεται από σχέδια και μικρά ξύλινα γλυπτά. Επιμέλεια: ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΤΟΥΠΑΚΗ TEXNES-03 FESTIVAL_TEXNES 6/28/13 12:17 PM Page 3 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Όλες οι εκδηλώσεις αρχίζουν στις 8:30 μ.μ. και πραγματοποιούνται στην Πλατεία Ηρώων στη Λεμεσό. Πληρ. 77777745 και www.cyprusethnic.com “ Οι Entre Dos Aquas (αριστερά) παρουσιάζουν ένα πρόγραμμα φλαμένγκο με άλλες επιρροές. Πάνω, ο Κωστής Μαραβέγιας παρουσιάζει τα δύο μουσικά ντοκιμαντέρ του φεστιβάλ. και ταυτότητα καθορίζεται ουσιαστικά από τις γεωγραφικές, ιστορικές και πολιτιστικές σχέσεις ανάμεσα στις χώρες της περιοχής, οι οποίες και έχουν αποτυπωθεί στις μουσικές παραδόσεις τους. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθούν φέτος δύο κινηματογραφικές προβολές και μία συζήτηση που έχουν ως κοινό θέμα τη σημασία και την εξέλιξη της παραδοσιακής μουσικής. Παρασκευή 5 Ιουλίου Ethno Cyprus 40 νέοι δεξιοτέχνες παραδοσιακών οργάνων από ευρωπαϊκές και αραβικές χώρες παρουσιάζουν το μουσικό αποτέλεσμα της κοινής τους διαμονής στην Κύπρο, στη μουσική κατασκήνωση που διοργανώνει η Πολιτιστική Κίνηση Επιλογή. Μέσα από μουσικά εργαστήρια, αναδεικνύονται οι εγγύτητες των αραβικών και ευρωπαϊκών μουσικών παραδόσεων. Καλλιτεχνική επιμέλεια: Ανδρέας Χριστοδούλου. www.ethno-world.org Κυριακή 7 και Τετάρτη 10 Ιουλίου Rialto Residency, Πολιτιστικό Κέντρο Πλατρών και Πλατεία Ηρώων Στο πλαίσιο ενός προγράμματος παραμονής και μελέτης στην κοινότητα Πλατρών, θα αναπτυχθεί μια ανανεωμένη ανάγνωση των μουσικών παραδόσεων και μια νέα κοινή προσέγγιση, η οποία θα εκφραστεί σε μια πρώτη συναυλία στο Πολιτιστικό Κέντρο της κοινότητας Πλατρών και αργότερα στην Πλατεία Ηρώων. Τρίτη 9 Ιουλίου Παράδοση και Μουσικές του Κόσμου Μία συζήτηση με μουσικούς και φίλους της διεθνούς μουσικής σκηνής, για την εξέλιξη της παραδοσιακής μουσικής και τη σημασία της στη σημερινή εποχή. Η καθιέρωση των Μουσικών του Κόσμου ως είδος και οι επιδράσεις της στις μουσικές παρα- 3 info Ο πολύχρωμος κόσμος του Έθνικ Φεστιβάλ πραγματοποιείται για 8η χρονιά από το θέατρο Ριάλτο Δεξιοτέχνες μουσικοί από την παγκόσμια μουσική σκηνή συναντώνται, αναζητούν, υιοθετούν επιρροές και τάσεις και δημιουργούν παραστάσεις που ξεπερνούν τα όρια και τα σύνορα όλων των ειδών l ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Παράθυρο στις μουσικές του κόσμου Το 2006 το Θέατρο Ριάλτο έκανε δειλά τα πρώτα του βήματα οργανώνοντας μια σειρά εκδηλώσεων αφιερωμένων στη διαφορετικότητα και την ανοχή. Έκτοτε ο πολύχρωμος κόσμος του Έθνικ Φεστιβάλ παρέμεινε μια συνάντηση σχημάτων και ήχων από διάφορες χώρες. Δεξιοτέχνες μουσικοί από την παγκόσμια μουσική σκηνή συναντώνται, αναζητούν, υιοθετούν επιρροές και τάσεις και δημιουργούν παραστάσεις που ξεπερνούν τα όρια και τα σύνορα όλων των ειδών. Το Φεστιβάλ πραγματοποιείται κάθε Ιούλιο έχοντας ως βάση του την Πλατεία Ηρώων στη Λεμεσό, ενώ ενίοτε μετακομίζει σε πλατείες της Λευκωσίας αλλά και των ορεινών θέρετρων της Λεμεσού, στα οποία άρχισε από το 2012 ο θεσμός του Rialto Residency. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα μουσικής συγκατοίκησης, όπου Κύπριοι μουσικοί συναντώνται και συνεργάζονται με φιλοξενούμενους καλλιτέχνες από το εξωτερικό. Μέσα από την παραμονή και κοινή μελέτη των καλλιτεχνών, αναπτύσσεται μια ανανεωμένη ανάγνωση διαφόρων μουσικών παραδόσεων, με στόχο μια νέα κοινή προσέγγισή τους. Με την ένταξή του, το 2011, στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Φεστιβάλ – Μουσικές του Κόσμου– (European Forum of World Wide Music Festivals) το φεστιβάλ στράφηκε κυρίως προς τις χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, κρίνοντας ότι μια κοινή προσέγγιση ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ Οι Nava ένα από τα πιο αυθεντικά και εμπνευσμένα συγκροτήματα της Κύπρου. μουσική του τις παραδόσεις και επιρροές του καθενός από τα μέλη του σχήματος. Ο Γιάννης Χαρούλης θα μας ταξιδέψει με τη φωνή του στην Κρήτη και όχι μόνο. δόσεις κάθε τόπου. Στην αυλή του ραδιοφωνικού σταθμού «Κανάλι 6». Παρασκευή 12 Ιουλίου Entre Dos Aquas Τρεις σπουδαίοι δεξιοτέχνες παρουσιάζουν ένα πρόγραμμα φλαμένγκο με επιρροές από την αφρικανική και ινδική μουσική, τη τζαζ αλλά και παραδοσιακές μουσικές των Τσιγγάνων. Τρίτη 16 Ιουλίου Mika Karni & Kol Dodi Ensemble Ένα σχήμα με μουσικούς από το Ισραήλ, το Μαρόκο, την Υεμένη και την Αιθιοπία που μπολιάζει παραδοσιακά ισραηλινά τραγούδια, ύμνους και μελωδίες με ρυθμούς από την Αφρική, φέρνοντάς τους στη σημερινή εποχή. Ένα μωσαϊκό χωρών, παραδόσεων και ρυθμών, που αποτυπώνει στη Πέμπτη 18 Ιουλίου Μουσικό ντοκιμαντέρ «Λισαβόνα» Η πόλη της Λισαβόνας ξετυλίγεται μέσα από τους ήχους και τις μελωδίες των fados. Μεγάλοι ερμηνευτές όπως η Mariza, η ξεχωριστή φωνή των Madredeus, η Cristina Salgueiro, η Celeste Rodriguez, αδερφή της μεγάλης Amalia, η Cristina Branco και ο Duarte από τη νεότερη γενιά, αναδεικνύουν τη βαθιά σχέση των Πορτογάλων με τα fados, τη μουσική του συναισθήματος, του έρωτα και του πάθους. Παρασκευή 19 Ιουλίου Μουσικό ντοκιμαντέρ «Μασσαλία» Μασσαλία, ένα από τα σημαντικότερα και πιο ιστορικά λιμάνια της Μεσογείου αλλά και κέντρο της πολυφωνικής παράδοσης του μεσογειακού νότου που εκφράζεται εξαιρετικά από το κορυφαίο φωνητικό συγκρότημα των Lo Cor de la Plana, αλλά και αυθεντικούς άλλους ερμηνευτές που τραγουδούν στην οξιτάνικη διάλεκτο, τη γλώσσα της Μασσαλίας. Ταυτόχρονα συναντούμε τις μουσικές σεφαραδίτικες παραδόσεις των Εβραίων και τα λαϊκά τραγούδια της Μεσογείου, του ‘50 και του ‘60, από τη Νάπολη, το Αλγέρι, το Κάιρο, την Κορσική και την Ανδαλουσία. Τετάρτη 24 Ιουλίου Nava Το εύρος και η πολυπολιτισμικότητα του σχήματος μέσα από τις διαφορετικές μουσικές παραδόσεις και επιδράσεις των μελών του, το κατατάσσουν ανάμεσα στα πιο αυθεντικά και εμπνευσμένα συγκροτήματα της Κύπρου. Οι επιρροές και διαδρομές του κάθε μουσικού αντανακλώνται μέσα από αναλογικούς ή ηλεκτρονικούς ήχους και φυσικά όργανα σ’ ένα ευρηματικό ρεπερτόριο. Παρασκευή 26 Ιουλίου Γιάννης Χαρούλης Με ένα σχήμα από ξεχωριστούς μουσικούς, ο Γιάννης Χαρούλης μας ταξιδεύει στην Κρήτη αλλά και ολόκληρο τον ελληνικό χώρο με τραγούδια που, ενώ πατούν στην παράδοση, αγγίζουν ηχητικά το σήμερα. Το Ν ο 1 σ ε π ω λ ή σ ε ι ς l i f e s t y l e π ε ρ ι ο δ ι κ ό σ τ η ν Κ ύ π ρ ο Τ Ε Υ Χ Ο Σ Ι Ο ΥΛ Ι Ο Υ ΜΕΙΟΝ 4 ΚΙΛΑ ΣΕ 15 ΜΕΡΕΣ Ο πλήρης οδηγός διατροφής και ευεξίας από τη γνωστή διατροφολόγο Μαρία Βύρων Παναγίδου και τη food editor Αθηνά Λοïζίδου. Όμορφες στην παραλία με μείον τέσσερα κιλά Η μεγάλη απόφαση Τελικά σημασία έχει να το πάρουμε απόφαση και να βάλουμε κάποιους στόχους που θα μας βοηθήσουν να απαλλαγούμε επιτέλους από τα περιττά κιλά που μας βασανίζουν, αλλά και να νιώσουμε καλύτερα με τον εαυτό μας. Όταν τα καταφέρουμε και πετύχουμε τους στόχους μας, τότε θα μπορέσουμε να εμφανιστούμε στην παραλία με αυτοπεποίθηση. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να μην αφήνουμε τον καιρό να περνά χωρίς να εκμεταλλευόμαστε την κάθε ευκαιρία που μας δίνεται. Συμπεριλάβετε φρούτα στο ενδιάμεσό σας. της διατροφής λέει πως «το λίπος καίγεται στην παρουσία του Ο καλύτερος τρόπος για να υδατάνθρακα», άρα αν δεν έχουμε μειώσουμε το βάρος μας είναι να υδατάνθρακες (ρύζι, μακαρόνια, τρώμε μικρά και συχνά γεύματα πλιγούρι, πατάτα, κριθαράκι, (πέντε-έξι) κατά τη διάρκεια ψωμί κ.λπ.) στη διατροφή μας, της ημέρας. Έτσι ελέγχουμε πιο δεν μπορούμε να διασπάσουμε εύκολα την όρεξη και το βάρος το λίπος που καταναλώνουμε μας. Κι επειδή λόγω της ζέστης (έστω κι αν είναι ελαιόλαδο) εν έχουμε πολλή όρεξη για δεν και έτσι το αποθηκεύουμε. Και φαγητό, το εκμεταλλευόμαστε μιας και αναφερόμαστε στο ε την τη καλή έννοια. Δηλαδή με ελαιόλαδο, το χρησιμοποιούμε εν μένουμε μ δεν νηστικοί, γιατί όχι όχι μόνο στις σαλάτες αλλά και Όμορφες στην παραλία με μείον τέσσερα κιλά όνο δεν χάνουμε μόνο κιλά αλλά στο τηγάνισμα όταν αυτό είναι αθα μαθαίνουμε τον οργανισμό μας απαραίτητο. Άλλωστε, μειώνει την α αποθηκεύει απ να την τροφή σαν «κακή» χοληστερίνη, βοηθά στην ίπος Το σωστό, λοιπόν, είναι λίπος. πρόληψη φραγής των αρτηριών, α διαιρούμε δι να τις θερμίδες που μειώνει την αρτηριακή πίεση, ρέπ να καταναλώσουμε κατά πρέπει βοηθά στη θεραπεία έλκους η διάρκεια διά τη της ημέρας σε μικρές στομάχου και δωδεκαδάχτυλου ερίδ μερίδες. Έτσι δεν θα πεινάσουμε αφού διευκολύνει την πέψη οτέ. Συμπεριλαμβάνουμε στη ποτέ. των τροφών και διατηρεί την ιατρ διατροφή μας ελαφρά σνακ όπως ισορροπία των τιμών σακχάρου φρέσ φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, στο αίμα. Επιπλέον, περιέχει αχα λαχανικά, σάντουιτς, τοστ και αντιοξειδωτικά που προστατεύουν νάλ ανάλατους ξηρούς καρπούς. την καρδιά και περιέχει βιταμίνη Ε πίση δεν αποφεύγουμε τους Επίσης, καθώς και φυτοχημικά συστατικά δατ υδατάνθρακες όπως πολλοί που θεωρούνται ασπίδα κατά ιστε πιστεύουν. Αυτοί είναι φίλοι και του γήρατος και διαφόρων ειδών χι εχ όχι εχθροί μας. Ο χρυσός κανόνας καρκίνου. Πόσο, πότε και τι; 08 8 ΜΕΙΟΝ ΜΕ 4 ΚΙΛΑ ΣΕ 15 ΜΕΡΕΣ Το καλοκαίρι αλο αίρ μπήκε ή ε για α τα α καλά, αλά ωστόσο ό ο δεν το ευχαριστιόμαστε. Ο λόγος, μα φυσικά τα τέσσερα κιλά που πήραμε τους πολύτιμα ακόρεστα λιπαρά οξέα tăĸġĮĦĸ προηγούμενουςαλλά μήνες και δεν δείχνουν να και βιταμινούχες ουσίες με ľĺġīģĠģĸ ιδιαίτερη αντιφλεγμονώδη δράση που ġĠļĹģĨĢĸķĺķĮĢĨĸ φύγουν. Κι όμως, ακολουθώντας κάποια ευνοούν το μαύρισμα εμποδίζοντας το ěķĸĢĹģĨģĠģģĨĢĠĽĠıŁĨĸ ξεφλούδισμα και την ξηροδερμία. Η Περιέχουν την περίφημη β-καροτίνη tips μπορούμε να τα Εξεφορτωθούμε βιταμίνη περιέχεται στα ψάρια, στο για να που είναι η πρόδρομη ουσία για τη κρέας, στους ξηρούς καρπούς, στη σύνθεση της βιταμίνης Α. Η βιταμίνη μπορέσουμε νασοκολάτα απολαύσουμε τον ήλιο και τη υγείας και στους σπόρους. Α ενισχύει τις άμυνες του δέρματος Επειδή όμως αυτές οι τροφές, αν και και εξασφαλίζει τη διατήρηση της θρεπτικές, έχουν το μειονέκτημα ότι στα καλύτερά τους. ελαστικότητάς θάλασσα του και φυσικά της Με ένα φύλλο χαρτί Κάτι άλλο που μπορούμε να κάνουμε, είναι να ελέγχουμε την ποσότητα τροφίμων που καταναλώνουμε καταγράφοντάς τα. Αυτό μας επιτρέπει να καταλάβουμε πότε είμαστε σε «επικίνδυνη περίοδο», σε καθημερινή βάση, όπως για παράδειγμα τα βράδια όταν χαλαρώνουμε μπροστά στην τηλεόραση. Όταν βρούμε από τι κινδυνεύουμε πραγματικά, και ποιες ώρες είναι οι πιο «κρίσιμες», τότε θα μπορέσουμε να αποφύγουμε τις παγίδες και την ασυλλόγιστη κατανάλωση τροφών όταν δεν πεινάμε πραγματικά. Για παράδειγμα, αντί να δούμε τηλεόραση, όταν αυτή μας ανοίγει την όρεξη για «θερμίδες», μπορούμε να πάμε βόλτα, να διαβάσουμε ένα βιβλίο ή να κάνουμε ένα ζεστό μπάνιο. ĸġĸģĹijúķġĮģĠŁĠ IJĸŁĸěěĨĢĹ Οι τροφές αυτές είναι πλούσιες σε ψευδάργυρο που συμβάλλει στη διατήρηση του τόνου της επιδερμίδας και συνάμα συμβάλλει στην ελαστικότητα του δέρματος, επιταχύνοντας τη διαδικασία επούλωσης των τραυμάτων και των ηλιακών εγκαυμάτων. Τον ψευδάργυρο του βρίσκουμε ακόμη σε ικανοποιητική ποσότητα στα φασόλια, στα αναποφλοίωτα δημητριακά, τα αυγά, τα καρύδια και τα ψάρια. tęĤúĤĦġĨĸģĹĠŁĨģĥij ĸŁĻěĺĬijĻŀĦġĸ ķĸġIJĻĢĠĺŁĸĨĮŁĸļĠ Πλούσια σε βιταμίνη Ε, περιέχουν την πιο ισχυρή αντιοξειδωτική βιταμίνη που καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν την πρόωρη γήρανση του δέρματος. Το ελαιόλαδο ακόμη περιέχει 12 ΜΕΙΟΝ 4 ΚΙΛΑ ΣΕ 15 ΜΕΡΕΣ tĆĦĠúĹĦĺijģġĺúúıļĨĸ úķġĮģĠŁĠěģĮġļĠĸħĽĹ ĴĹġĨĸ Περιέχουν σελήνιο που και αυτό έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, ενώ είναι το μέταλλο που αλληλεπιδρά με τη βιταμίνη Ε. Το σελήνιο περιέχεται σε ικανοποιητικές ποσότητες και στα θαλασσινά και αναποφλοίωτα δημητριακά. tąĸĢĨĦĹġĨĸ IJĸŁĸěěĨĢĹĸġĸģĹij ģĸġıļĨĸěĦĸĵıŁĨĸ Όσο κι αν μας φαίνεται παράξενο οι τροφές αυτές περιέχουν χαλκό ο οποίος διεγείρει τη λειτουργία του ενζύμου τυροσινάση με τη βοήθεια του οποίου παράγεται η μελανίνη. Έτσι, για να διευκολύνουμε τη διαδικασία του μαυρίσματος φροντίζουμε να τις καταναλώνουμε τακτικά τροφές. Κρέας ή ψάρι; Αντικαταστήστε το κρέας Μια ερώτηση με ψάρι. που κάνουμε συχνά στον εαυτό μας σε περίοδο που θέλουμε να χάσουμε βάρος. Στα μεσημεριανά γεύματα μπορούμε επιλέξουμε φρέσκο ψάρι, που θα μας προσφέρει το απαραίτητο αίσθημα της ικανοποίησης, χωρίς όμως να μας φουσκώσει. Αποφεύγουμε όμως τα τηγανητά και προτιμάμε ψάρια και θαλασσινά σχάρας, τα οποία κυριαρχούν το καλοκαίρι. Μερικά από αυτά είναι η γόπα, ο κολιός, η κουτσομούρα, το λυθρίνι, το μελανούρι, η παλαμίδα, η πέρκα, η σαρδέλα, ο σπάρος, η στείρα, η συναγρίδα, η σφυρίδα, η τσιπούρα και ο σολομός. Κάτω τα χέρια! Κά έ ! Πρωινό, το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας. Οι τηγανητές πατάτες που συνοδεύουν τα γεύματα, μπορεί να είναι τρομερά εύγεστες είναι όμως και απίστευτα παχυντικές. Έτσι,Ένας αν και δεν μαςπαράγοντας είναι ιδιαίτερα βασικός που πρέπει να ευχάριστο, τις αντικαθιστούμε προσέξουμε είναι η αντοχή μας. Δεν λέμε Κάτι που όλοι νομίζουμε ότι είναι με ψητά λαχανικά. Τρώγοντας ότι πρέπει πάντα να ακολουθούμε μια σωστό αλλά σε τελική ανάλυση λιγότερες τηγανητές πατάτες καιθα ήταν καλό να συγκεκριμένη δίαιτα, αλλά είναι λάθος, είναι η παράλειψη καταναλώνοντας περισσότερα τρώμε υγιεινά και να αθλούμαστε τακτικά. του πρωινού. Όταν ακολουθούμε λαχανικά, μέσα σε Αυτόςμπορούμε είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος κάποιο πρόγραμμα δίαιτας για λίγο καιρό να χάσουμε μερικούς για να εξαφανιστεί το περιττό βάρος και απώλεια βάρους, νομίζουμε ότι πόντους και να νιώσουμε να κρατηθεί μακριά. Και αφού η θάλασσα για να περιορίσουμε τις περιττές καλύτερα στην παραλία! Οι ειδικοί είναι μπροστά στα πόδια μας, ας την θερμίδες δεν πρέπει να τρώμε λένε, μάλιστα, ότι μπορούμε να Άσκηση ακόμη και εκμεταλλευτούμε και ας κολυμπήσουμε. πρωινό. Κι όμως, είναι το πιο γλιτώσουμε 100-200 θερμίδες στην παραλία. Όσο περισσότερο κολύμπι σημαντικό γεύμα της ημέρας αν μειώσουμε την ποσότητα τωνκάνουμε, τόσο το καλύτερο γιαστο το σώμα μας.και Μάλιστα υπάρχουν και η παράλειψή του πιθανόν να λιπαρών τροφών πιάτο μας πολλά θαλάσσια σπορ με τα οποία μπορούμε να μας οδηγήσει σε κάποιο σνακ αυξήσουμε αυτή των λαχανικών. γυμνάσουμε το σώμα μας. Ποδήλατο, θαλάσσιο αργότερα, το οποίο ίσως και να ΜΕΙΟΝ 4 ΚΙΛΑ windsurfing, ΣΕ 15 ΜΕΡΕΣ 09 ρακέτες, beach σκι, καταδύσεις, volleyball, περπάτημα στην άμμο… ό,τι και αν επιλέξουμε το σημαντικό είναι να το απολαμβάνουμε και να μην το κάνουμε από αγγαρεία. Παράγοντας «άσκηση» Μα να σηκωθώ τώρα; Οκτώ ποτήρια νερό την ημέρα είναι απαραίτητα απαραίτητα. Μαυρίστε με τα κατάλληλα τρόφιμα είναι ψηλές σε θερμίδες, καλό είναι ενυδάτωσής του. Απαραίτητο στοιχείο Της Μαρίας Βύρων (διατροφολόγος, B.Sc., M.A. Nutrition, τις καταναλώνουμε με μέτρο για diatrofologos.com) για το μαύρισμα αλλά και για τη Παναγίδουνα να μην αντιμετωπίζουμε προβλήματα διατήρησή του μετά το καλοκαίρι, είναι βάρους. 06 ΜΕΙΟΝ 4 ΚΙΛΑ ΣΕ 15 ΜΕΡΕΣ η καλή ενυδάτωση. Αν αφυδατωθεί tþěķĺġĨļĠĺĨļĥ το δέρμα, τότε ξεφλουδίζει úĸĪĢĦĸĢĮij και οι κόποι μας πάνε χαμένοι. ĸģĦĨĢīļĨĸĵġĠıĦĸ Άλλες τροφές πλούσιες σε ĦĠħļĹěĠħij β-καροτίνη είναι τα λαχανικά με ķĨķĺġĨĻijĢĦĠúĹĦĺij μεγάλα πράσινα φύλλα όπως το Πρόκειται για τροφές πλούσιες μαρούλι, οι αγκινάρες, τα φρούτα σε βιταμίνη Γ η οποία διακρίνεται πορτοκαλοκίτρινου χρώματος όπως για την αντιοξειδωτική της δράση το μάγκο, και τα λαχανικά του ίδιου και προστατεύει το δέρμα από την χρώματος όπως οι πιπεριές και οι πρόωρη γήρανση και τις κυτταρικές κολοκύθες. tĆĺġĠģĹġļĸúĠģġĺúúıļĨĸ αλλοιώσεις. μην είναι το πιο κατάλληλο ή το πιο υγιεινό. Το πρωινό, λοιπόν, επιβάλλεται είτε θέλουμε να χάσουμε κιλά είτε όχι. ΤΙΜΗ €4.50 ΕΒΔΟΜΑΔΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Θερμιδομετρητής Πεινώ ή διψώ; Πολλές φορές μπερδεύουμε τη δίψα με την πείνα, έτσι τρώμε χωρίς να Πιο κάτω πεινάμε και φορτώνουμε τον οργανισμό μας με περιττές θερμίδες. Αυτό υτό ēěķġĨĸ ό. όμως πουοι πραγματικά 100γρ χρειαζόμαστε είναι ένα -ποτήρι παγωμένο νερό. φάκες αμαγείρευτες καταγράφονται Αποφεύγοντας να τρώμε ενισχύουμε τον οργανισμό μας με 340άσκοπα, θερμίδες θερμίδες νερό βασικών 80γρ. ρεβύθια αμαγείρευτα ηλα που τώρα το καλοκαίρι το χρειάζεται περισσότερο και παράλληλα 285 χάνουμε θερμίδες πολύ πιοθερμίδες γρήγορα. Πρέπει να πίνουμε τουλάχιστονν τροφών και υλικών quinoa αμαγείρευτο οκτώ ποτήρια νερό την100γρ. ημέρα κυρίως όταν έξω- η ζέστη είναι μεγάλη.. 356 θερμίδες Αν δεν μας μπορούμε να προσθέσουμε μερικές φέτες ες που θα βρείτε σεαρέσει το νερό, λεμόνι για επιπρόσθετη γεύση, ή να πιούμε παγωμένο τσάι με φρούτα, α, ĘġĠıĦĸ πολλές από τιςζάχαρη. light χωρίς 1 μέτριο μήλο - 60 θερμίδες συνταγές της Αθηνάς 1 μέτρια μπανάνα - 80 θερμίδες ΜΕΙΟΝ 4 ΚΙΛΑ ΣΕ 15 ΜΕΡΕΣ ΕΣ 07 1 ακτινίδιο - 35 θερμίδες Λοϊζίδου. 1 πορτοκάλι - 60 θερμίδες ăġĻĸĦĸķĠħŁĺġĨģĹģĸĨ ĴĸġĨģĹ Στήθος κοτόπουλο, ωμό κρέας χωρίς λίπος και πέτσα - 1 μερίδα 120γρ. 120 θερμίδες Φιλέτο σολομού, ψάρι ψημένο στον ατμό χωρίς δέρμα - 1 μερίδα 140γρ. 275 θερμίδες Γαρίδες κοκτέιλ μαγειρεμένες 1 μερίδα 120γρ. 120 θερμίδες Καβουροποδάρα - 100γρ., 100 θερμίδες ęĤúĤĦġĨĸģĹĴĬúĨĹġıĿĨģĸĨ úĸģĸġĮĢĨĸ 100γρ. λευκό ψωμί - 240 θερμίδες 100γρ. ψωμί ολικής αλέσεως - 217 θερμίδες Ωμό ρύζι basmati - 1 μερίδα 50γρ. 165 θερμίδες Ωμό πουργούρι - 1 μερίδα 40γρ. 142 θερμίδες 40γρ. νιφάδες βρώμης - 1 μερίδα 142 θερμίδες 120γρ. μακαρόνια άψητα - 1 μερίδα 428 θερμίδες 100γρ. καρπούζι - 30 θερμίδες ýĸŁĸģĦĠģĠúĨģĹ 100γρ. γιαούρτι 0% στραγγιστό - 55 θερμίδες 50γρ. χαλούμι light - 110 θερμίδες 10γρ. τυρί παρμεζάνα - 45 θερμίδες 100γρ. cottage cheese - 88 θερμίδες 100γρ. γάλα light - 45 θερμίδες 30γρ. φρέσκια κρέμα light - 50 θερμίδες ćĤġĠīģĸġķĠīģĸĨŀĤġĹ ĵġĠıĦĸ 30γρ. σταφίδες - 70 θερμίδες 40γρ. ξηρά σύκα - 85 θερμίδες 30γρ. ξηρά δαμάσκηνα - 55 θερμίδες 30γρ. καρυδόψιχα - 160 θερμίδες 30γρ. αμύγδαλα - 160 θερμίδες 30γρ. φιστίκια - 150 θερμίδες þŁĸĨĮŁĸļĠúĸĽĨĠĢĻĿĺij ěĠijģĸĨĿĬúĮij 10γρ. ελαιόλαδο - 90 θερμίδες 20γρ. μουστάρδα - 15 θερμίδες 30γρ. light ketchup - 10 θερμίδες 1 κύβος ζωμού κότας βιολογικός - 7 θερμίδες tęĤúĤĦġĨĸģĹĠŁĨģĥij ĸŁĻěĺĬijģġĻĸijĴĹġĨĸ ĵġĠıĦĸŁĸğĸĢĨģĹ Τα συμπεριλαμβάνουμε στη λίστα με τις τροφές που μας βοηθούν να μαυρίσουμε εύκολα αφού περιέχουν βιταμίνες της σειράς Β που παίζουν σπουδαίο ρόλο στη διατήρηση της υγείας του δέρματος. ΜΕΙΩΝ 4 ΚΙΛΑ ΣΕ 15 ΜΕΡΕΣ 13 Στ α π ε ρ ί π τ ε ρ α και σ τ ο i Tune s AppS tore - mu st magazin e LIKE FOLLOW WATCH TEXNES-04 BIBLIO_TEXNES 6/28/13 11:45 AM Page 4 4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ Της ΛΙΝΑΣ διαδικασιών και δημόσιων διαβουλεύσεων είναι εκτενής ώστε να δημιουργούνται ικανές προϋποθέσεις αντίδρασης. Παράδειγμα αποτελεί το έργο Atlantic Yards, το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα έργο αστικής ανάπλασης στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, του οποίου η πρωτοβουλία και η υλοποίηση ανήκουν στην ιδιωτική εταιρεία FCRC. Το κόστος του έργου ανέρχεται στα 4,9 δισ. δολάρια, από ίδια κεφάλαια της FCRC, άμεση κρατική επιδότηση 300 εκατ. και έμμεση, σε ιδιοκτησία, περίπου 100 εκατ. Η εταιρεία αγοράζει το μεγαλύτερο τμήμα της ιδιοκτησίας της περιοχής με αναγκαστική απαλλοτρίωση, ενώ το υπόλοιπο δίδεται από το Δημόσιο. Αυτά αποτελούν “ Η δημιουργία μιας σύγχρονης πολιτιστικής ταυτότητας μέσω πολιτικώνπολιτιστικών εντολών. προνόμια που παρέχει το κράτος ως αντιστάθμισμα μιας σειράς υποχρεώσεων λειτουργίας της εταιρείας προς όφελος της ανάπτυξης της κοινωνικής και οικονομικής ζωής των κατοίκων, τήρησης αυστηρών περιβαλλοντικών κανόνων και όρων διαχείρισης του έργου. Εκτός των κερδών που θα έχει το κράτος από τη δημιουργία φορολογικών εσόδων και θέσεων εργασίας, μια έντονη και διαρκής πίεση των πολιτών -μέσω τοπικών και μη συλλόγων, και μη κερδοσκοπικών οργανώσεων- οδήγησαν το 2005 στο Community Benefits Agreement. Με το σύμφωνο αυτό η FCRC δεσμεύτηκε για την παροχή μιας σειράς προνομίων στους κατοίκους του Μπρούκλιν: τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην κατασκευή του έργου από κατοίκους της περιοχής, με έμφαση στα χαμηλά εισοδήματα, τις μειονότητες ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Ο συγγραφέας Κώστας Ακρίβος προτείνει: ΣΤΕΡΓΙΟΥ* Αθήνα: νέα στοιχήματα συμβολικής διάστασης Rethink Athens. Αναπλάσεις στην περιοχή του Μεταξουργείου. Οι ανακοινώσεις μεγαλόπνοων πολεοδομικών παρεμβάσεων στην Αθήνα μάς γεμίζουν σε περίοδο κρίσης αισιοδοξία, αλλά επαναφέρουν στο προσκήνιο και στοιχήματα συμβολικής διάστασης: τη δημιουργία μιας σύγχρονης πολιτιστικής ταυτότητας μέσω πολιτικών-πολιτιστικών εντολών. Οι πρόσφατες διαδηλώσεις στην Κωνσταντινούπολη, με αφορμή την ανάπλαση της πλατείας Ταξίμ, υπενθυμίζουν ότι αυτές οι πολιτικές-πολιτιστικές εντολές δεν συνυπάρχουν απαραιτήτως αρμονικά. Στον κεντρικό σχεδιασμό του Ερντογάν για μια νεοοθωμανική συντηρητική τουρκική ταυτότητα αντιτίθεται ένα κάτω-προς-τα-πάνω, πλουραλιστικό, κυρίως νεανικό, λιγότερο ισλαμιστικό όραμα για μια Τουρκία ως σύγχρονη δημοκρατία. Στη Βραζιλία, σε έναν κεντρικό, εξωστρεφή και ανταγωνιστικό με άλλες πόλεις και χώρες σχεδιασμό μεγάλων Ολυμπιακών έργων, αντιτίθενται τμήματα της κοινωνίας που αξιώνουν την επένδυση των κονδυλίων αυτών στους τομείς της υγείας και της παιδείας. Ποια είναι όμως μια εθνική πολιτιστική ταυτότητα (σε ενικό ή πληθυντικό) που διαπνέει σε συμβολικό επίπεδο τα νέα έργα της Αθήνας; Ενώ καλώς οι επεμβάσεις βασίζονται στην επιστημοσύνη, δεν είναι διακριτός ένας πολιτικός-πολιτιστικός λόγος, αλλά αυτό δεν ξενίζει μια κοινωνία συνηθισμένη στην πολιτική ακινησία. Ταυτόχρονα, το «δικαίωμα όλων στην πόλη», αυτό που με πολεοδομικούς όρους αποκαλούμε «αποφυγή gentrification», είναι πιθανό ― η ακούσια οικονομική έξωση ευάλωτων πολιτών ως αποτέλεσμα των διαδικασιών των πολεοδομικών παρεμβάσεων. Στα βορειοευρωπαϊκά κράτη πρόνοιας οι πολεοδομικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν σημαντικό προϋπολογισμό για εξισορροπητικά κοινωνικά μέτρα, με αποτέλεσμα οι περισσότερες ομάδες της κοινωνίας να αντανακλώνται σε αυτές. Το gentrification αποφεύγεται. Και σε ανεπτυγμένες χώρες όπου ιστορικά απουσιάζει το κράτος πρόνοιας, όπως στις ΗΠΑ, η εμπειρία συμμετοχικών ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ και τις γυναίκες. Τη δημιουργία προγραμμάτων μαθητείας τεχνικών αρτιοτήτων που απαιτούνται για την κατασκευή του έργου. Τη δημιουργία κοινωνικής κατοικίας, το 30% του συνόλου, που θα απευθύνεται σε χαμηλά και μεσαία εισοδήματα σε μόνιμη βάση αλλά και ηλικιωμένους. Τη συμπερίληψη, σε ποσοστό από 3% ώς 30%, στις συμβαλλόμενες στο έργο επιχειρήσεις, εκείνων που ανήκουν σε μειονότητες και γυναίκες. Την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μέσω πιστωτικών προγραμμάτων, δανείων και τεχνικής υποστήριξης μειονοτήτων και γυναικών. Τέλος, τη δημιουργία και λειτουργία κέντρου υγείας, εγκαταστάσεων φροντίδας παιδιών, νέων και ηλικιωμένων, και μια σειρά περιοριστικών κανόνων ως προς την περιβαλλοντική προστασία και διαχείριση του έργου. Με τους ειδικούς και μόνο αυτούς όρους εγκρίθηκε το Atlantic Yards από το κράτος, ενώ προβλήματα, που ανακύπτουν διαρκώς στην πολυετή πορεία του έργου, γίνονται αντικείμενο διαβουλεύσεων ή και αγωγών από τις οργανώσεις των τοπικών συλλόγων. Μεταφερόμαστε στην Αθήνα. Ακόμα και αν τεθεί στόχος η αποφυγή εκτόπισης των ευάλωτων ομάδων πολιτών ως συνέπεια των πολεοδομικών παρεμβάσεων, για παράδειγμα στο Μεταξουργείο, ποιοι και πόσοι έχουν το δικαίωμα του πολίτη στην Ελλάδα; Πώς επηρεάζει η ελλιπής μεταναστευτική πολιτική το ζήτημα αυτό; Μπορούν όλες οι θρησκευτικές ομάδες να ασκήσουν τα λατρευτικά τους δικαιώματα στην Ελλάδα; Υπάρχει η αποδοχή, αν όχι η υποστήριξη, νόμιμων μεταναστών, μειονοτήτων, γυναικών; Η αντανάκλαση όλης της κοινωνίας των πολιτών, των ποικίλων ομάδων που συγκροτούνται σύμφωνα με διαφορετικά χαρακτηριστικά -εθνικά, θρησκευτικά, γλώσσας, ηλικιακά, ταξικά, φύλου, ιδεολογίας- στην πόλη είναι ένα σημαντικό και σύνθετο ζήτημα που δεν επιτρέπει μονοσήμαντες ερμηνείες. Δεν είναι μόνο αίτημα πολεοδομικό, είναι ταυτόχρονα πολιτιστικό-πολιτικό στη σημερινή Αθήνα του 21ου αιώνα. Αλέξης Δημαράς, Ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης – Το «ανακοπτόμενο άλμα», εκδ. Μεταίχμιο Τι γράμματα έμαθαν (ή δεν έμαθαν) τα ελληνόπουλα από την απελευθέρωση μέχρι σήμερα; Και ποιους δασκάλους και πολιτικούς να μνημονεύουν (ή όχι) που έδωσαν τις δυνάμεις τους γι’ αυτό το σκοπό; Ενα βιβλίο που διαβάζεται σαν το μυθιστόρημα της νεότερης Ελλάδας: δράση και ίντριγκες, συμπεριφορές και σκοπιμότητες, με πρωταγωνίστρια την πολύπαθη παιδεία. Εργο ζωής για τον Α. Δημαρά, όπως επισημαίνει η επιμελήτρια Βάσω Βασιλού-Παπαγεωργίου, που τον καταξιώνει στον χρόνο και τις συνειδήσεις όλων μας. Πρώτα σε πωλήσεις * Η κ. Λίνα Στεργίου είναι αρχιτέκτων. ΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ Tης ΤΙΤΙΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΙΑ ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ Η μεγάλη πομπή εκδ. Μεταίχμιο O ένας καβαλάει άλογο κι ο άλλος μηχανή, κι αυτή όχι δική του. Κι οι δύο χάνουν τον πατέρα τους, κι ας μην είναι του ενός αληθινός, αλλά ο Ποντοκένταυρος Χείρων που τον μεγάλωσε, και του άλλου τόσο αληθινός, με την αραιή τούφα κάτω από το λευκό σεντόνι του νοσοκομείου και τα στραβοπατημένα παπούτσια που θα απομείνουν να θυμίζουν την παρουσία του πατέρα και την αγάπη του. Κι οι δύο δίνουν μάχες: ο ένας με την Αυτοκρατορία, που έχει κυριεύσει την Αθήνα και προχωρά στην αφομοίωση των αδυνάτων, προβάλλοντας μια ισότητα που απαιτεί τον περιορισμό της ελευθερίας, και τη μετάλλαξη των πλέον ισχυρών, αυτών που κατέχουν τον Λόγο, την ιδεολογία. Κι ο δύο συχνάζουν σε μαγαζιά νυχτερινά και καφενεία, κι οι δύο έχουν μια Λένια. Και για τους δύο η πραγματικότητα είναι ένας γρίφος αξεδιάλυτος, δεν ξέρουν κατά πού να στραφούν και τι να κάνουν, ποιον να εμπιστευτούν και ποιον να αποφύγουν. Ο ένας είναι ο Νότης Σεβαστόπουλος, ετών 18, 19 και έπειτα 20. Υποψήφιος φοιτητής, που αποτυγχάνει στις εξετάσεις, και ξανά μετά, πιάνει δουλειά, κλέβει, καπνίζει χασίς, θαμπώνεται από μια εντυπωσιακή γυναίκα που αποδεικνύεται επί χρήμασι εκδιδόμενη (απλώς ακριβή), σχετίζεται με μια Κνίτισσα, και καταλήγει φαντάρος. Ο άλλος είναι ο ιππότης Λάνσετρις, ο ήρωας στο κόμικς που διαβάζει κάθε εβδομάδα σε συνέχειες ο Νότης, η μοναδική του σίγουρη παρέα, ο μόνος φίλος του που δεν μπορεί να τον προδώσει - αν και το χέρι του στη φωτιά κανείς δεν πρέπει να το βάζει για κανέναν. Ο ήρωας στο κόμικς που επικρίνει το Κόμμα, στο οποίο και ο Νότης ανήκε στα μαθητικά του χρόνια, έχοντας οικογενειακή προϊστορία αριστερή, την οποία πληρώνει, μαζί με τη σχέση με την Κνίτισσα, δεόντως στον στρατό. Κάμποσα χρόνια από την έλευση του Παγκόσμιου Ιστού και την εξάπλωση του υπερκειμένου και των πολυμέσων, ο Πανσέληνος γράφει ένα υπερκειμενικό μυθιστόρημα, όπου τα δύο κείμενα συμφύρονται, σχολιάζει το ένα το άλλο, καθώς ένας ρεαλισμός των αποχρώσεων σε επίπεδο κοινωνικό και ψυχολογικό συναιρείται με μια επιστημονική φαντασία που αξιοποιεί από τις επιγραφές (σκοτεινές κι αυτές, όπως οι πρόσφατες) ως τα ποικίλα διακείμενα στους κώδικες των κατακτητών, από τον Εζρα Πάουντ και τον Αρνώ Ντανιέλ ώς τις νεοελληνικές αφηγήσεις υπονομευμένων αγώνων ελευθερίας. Εξαιρετικές περιγραφές της πραγματικής Ελλάδας των αρχών της παγκοσμιοποίησης, με τις έντονες ταξικές διαφορές που ποικιλοτρόπως αμβλύνονται και παραμένουν οι ίδιες, τους μηχανόβιους θαμώνες των ντίσκο, της φύσης που απομένει στην ταλαίπωρη Αθήνα να θυμίζει άλλες εποχές· όπως και την άλλη φύση, την ολογραμματικά αναβιωμένη στο κόμικς, την άλλη πόλη, με τους άνεργους να μαζεύουν τα πολύτιμα καλώδια του χαλκού και το τσιπάκι των ρομπότ, όπως οι γύφτοι σήμερα, ανάμεσα σε τεράστια μπλοκ, πιο ψηλά από τον Υμηττό, απλωμένα πάνω και κάτω από τη γη. Κεντημένη ψιλοβελονιά η απόδοση της ψυχολογίας του Νότη, που ταλαντεύεται ανάμεσα στις επιθυμίες και τις δυνατότητες που του δίνει η κοινωνία και η δική του προσπάθεια, και προσπαθεί να καταλάβει για να ζήσει, έστω και μεταλλαγμένος εντέλει, μέσα στη μεγάλη πομπή που οδηγεί την Ελλάδα της εποχής σε ένα άλλο αύριο. Ενα πρόσωπο εμβληματικό για την πορεία της χώρας στις αρχές ακόμη της μεταπολίτευσης, που μαθητεύει στον συμβιβασμό, στον στρεβλό λόγο, στην ήττα εντέλει των αξιών, εκών τε και άκων μαζί, καθώς ο κοινωνικός επικαθορισμός βαραίνει. Ενας ήρωας διχασμένος σαν τη χώρα, που δεν ξέρει ποιο δρόμο να διαλέξει - και όπως αποδεικνύεται δεν διαλέγει τον καλύτερο. Λαϊκό, αριστοτεχνικό, προφητικό, ένα μυθιστόρημα-σταθμός στη νεοελληνική, μεταπολιτευτική πεζογραφία. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ενα μυθιστόρημα-σταθμός ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΦΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΕΛΕΣ Κρυμμένες αλήθειες και ψεύτικα διλήμματα εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 292 Πότε ακριβώς σε αυτές τις δύο δεκαετίες του 1990 και του 2000 η χώρα μας έχασε την ορμή και τον δυναμισμό της; Πώς αυτή η γενιά του ρίσκου και της απόλαυσης έγινε γενιά του φόβου και της ασφάλειας; Πότε πιστέψαμε ότι η ζωή μάς χρωστάει, ότι ζωή είναι να καταφέρεις μια πρόσληψη στο Δημόσιο, να δουλεύεις 20-25 χρόνια και να βγεις στη σύνταξη στα πενήντα και κάτι; Πότε αρχίσαμε να θεωρούμε την εργασία «δουλεία», τη μείωση αποδοχών «εξαθλίωση» και την κατάργηση του επιδόματος γάμου «εργασιακό μεσαίωνα»; Πότε αυτή η χώρα άρχισε να φοβάται τη δουλειά και να φοβάται ν’ αλλάξει; ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ HENRY DAVID THOREAU Περιπλανήσεις, Φιλοσοφικοί στοχασμοί μετ. Βασίλης Αθανασιάδης εκδ. Κέδρος, σελ. 234 Διψασμένος για εξε- ρεύνηση ταξιδιώτης, οξυδερκής φυσιοδίφης, τολμηρός οραματιστής ενός εναλλακτικού τρόπου ζωής, ο Αμερικανός φιλόσοφος Χένρι Ντέιβιντ Θόρω (1817-1862) ταξίδεψε στην αμερικανική ενδοχώρα, ακολούθησε δυσδιάκριτα μονοπάτια, περιπλανήθηκε και πάτησε απροσπέλαστα, μη εποικισμένα μέρη, παρατηρώντας τη θαυμαστή αρμονία της φύσης, την τέχνη και τη σοφία της, τη μεταπλαστική της ικανότητα. ΠΑΙΔΙΚΟ ΠΕΡΣΑ ΣΟΥΚΑ Η εξαφάνιση της τυχερόπιτας εκδ. Gema, σελ. 124 Οταν το ρολόι σήμανε με- σάνυχτα, μια απελπισμένη κραυγή ακούστηκε μέσα απ’ τα υπόγεια της κουζίνας των Γκουρμέ. Κάποιος είχε κλέψει την τυχερόπιτα των Μαγισέφ. Κι αυτό θα έφερνε μεγάλη κακοτυχία. Χωρίς να χάσει καιρό η βασίλισσα Μπεσαμέλα καλεί τον διάσημο ερευνητή Σοκολατίν Μπαλάντες για να αναλάβει τη δύσκολη υπόθεση. Η τύχη των Μαγισέφ, των καλύτερων μάγων της μαγειρικής, βρίσκεται στα χέρια του. Αραγε θα καταφέρει να λύσει το μυστήριο; ΙΣΤΟΡΙΑ ANNETTE WIEVIORKA Το Aουσβιτς, όπως το εξήγησα στην κόρη μου μετ. Κορίνα Δευτεραίου εκδ. Πόλις, σελ. 96 Πώς να κάνουμε ένα ση- μερινό παιδί να καταλάβει ότι οι ναζί καταδίωξαν και εξόντωσαν εκατομμύρια άντρες, γυναίκες και παιδιά, μόνο και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι; Στο μείζον αυτό ζήτημα, στο πρόβλημα του απόλυτου κακού, μια διακεκριμένη ιστορικός απαντά στις πολύ άμεσες ερωτήσεις της κόρης της. «Δεν θυμάμαι να μου εξήγησαν ποτέ», αναφέρει στο συγκλονιστικό της επίμετρο η Ρίκα Μπενβενίστε. «Νομίζω ότι την ιστορία την είχα πάντα με κάποιον τρόπο ξανακούσει. Ωστόσο, σήμερα νιώθω πως ξέρω πότε ήταν η πρώτη φορά. Πρώτη φορά λοιπόν, άκουσα την ιστορία από τη γιαγιά μου». ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ Λ. ΒΕΝΤΟΥΡΑ - Λ. ΜΠΑΛΤΣΙΩΤΗΣ επιμ. Το έθνος πέραν των συνόρων εκδ. Βιβλιόραμα, σελ. 510 Οι δεκαεπτά συνεργά- τες του τόμου εξετάζουν τις στρατηγικές αντιμετώπισης «συγγενικών» εξωεδαφικών πληθυσμών του ελληνικού κράτους και τις διακυμάνσεις τους κατά τους δύο αιώνες της ύπαρξής του: Ποιους πληθυσμούς επιλέγει να εντάξει στο έθνος και ποιους να αποκλείσει. Με βάση ποια ιδεολογία και με ποια κριτήρια το πράττει. Ποιους στόχους βάζει και τι πετυχαίνει καλύπτοντας από τους Ελληνες κεφαλαιούχους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως τους ομογενείς της πρώην ΕΣΣΔ και τη δημιουργία της ΕΡΑ 5. TEXNES-05 PROSOPA_TEXNES 6/28/13 12:16 PM Page 5 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 ΕΒΔΟΜΑΔΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Oι δημόσιες σχέσεις είναι εχθρός της τέχνης Το κοινό την έχει τοποθετήσει κάπου ανάμεσα στην ποπ και τη ροκ, κι εκείνη το διαψεύδει υπενθυμίζοντας ότι «οι ταμπέλες δεν επιτρέπουν την εξέλιξη». Ηδη από το 1995, η Ηρώ (Λεχουρίτη) έχει αποδείξει ότι είναι ευέλικτη, εκφραστική τραγουδίστρια, αλλά πάνω απ’ όλα καλή μουσικός. Πριν από λίγους μήνες στο Χαφ Νοτ τραγούδησε επιτυχίες της Σίρλεϊ Μπάσεϊ και κομμάτια που έγιναν διάσημα μέσα από τις ταινίες του Τζέιμς Μποντ. Και νάτην τώρα απέναντί μου να εξηγεί με πάθος τι ακριβώς θα δούμε στο θέατρο της Μικρής Επιδαύρου στις 12 και 13 Ιουλίου, όπου θα εμφανιστεί μαζί με τον Αργεντίνο ερμηνευτή Javier Di Ciriaco, το ειδικευμένο στο τάνγκο σχήμα των Nuevo Siete “ Οι δισκογραφικές είχαν την τύχη που τους άξιζε. Κυνηγούσαν το εύκολο χρήμα και τη γρήγορη επιτυχία – έτσι καταστράφηκε το τραγούδι. Ποιος ασχολείται σήμερα με τη φωνή; Ολοι ενδιαφέρονται για την εικόνα, πόσο γκόμενα είσαι Ensemble και την ακορντεονίστα Ζωή Τηγανούρια. Αργεντίνικο τάνγκο και μελωδίες της Νότιας Αμερικής, αλλά και δικές της. Γιατί τάνγκο; «Μια παραδοσιακή μουσική γεννημένη στα λιμάνια γεμάτη πάθος δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο», εξηγεί. Ο δάσκαλός της, ο οποίος έζησε 17 χρόνια στην Αργεντινή, την έκανε να δει μέσα από αυτά τα τραγούδια «την ψυχή των ανθρώπων που είχαν τόση ποίηση. Και να βρω και κάτι από μας». Κι εκείνοι που τη θέλουν να γράφει ακόμη ποπ μπαλάντες; «Κανείς δεν είναι ίδιος στα 37 του με τα 17 του. Και μόνο ότι έγινα μητέρα σ’ αυτό το διάστημα, δείχνει ότι αναζήτησα κι άλλους δρόμους. Είναι άδικο να κολλάμε ετικέτες στους ανθρώπους και να τις αφήνουμε πάνω τους για χρόνια. Από την ώρα που μπήκα στον χώρο παλεύω. Ηρθα από την Πάτρα με σπουδές πιάνου, θεωρητικά, αργότερα ανώτερα θεωρητικά. Γρήγορα όμως ανακάλυψα ότι η γνώση αποτελεί εμπόδιο, όχι διαβατήριο. Εβλεπα ανθρώπους στο στούντιο που ισχυρίζονταν ότι ήταν ενορχηστρωτές και έδιναν οδηγίες στους μουσικούς λέγοντας “να, να να…”. Ηταν αληθινό σοκ». «Ο μεγάλος εχθρός της τέχνης είναι οι δημόσιες σχέσεις», πιστεύει η Ηρώ. «Η φύση του καλλιτέχνη μέσα στους αιώνες είναι μοναχική. Τού ζητάμε να εκφυλιστεί, να αναλώνεται σε χαμόγελα και τραπεζώματα. Οταν αποφάσισα να μη γίνομαι μαϊντανός σε κάθε πρω- l ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Σηκώνω το βάρος Η Ηρώ γκρεμίζει τις ταμπέλες με τάνγκο και μελωδίες της Νότιας Αμερικής Της ΓΙΩΤΑΣ ΣΥΚΚΑ ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ «Οταν αποφάσισα να μη γίνομαι “μαϊντανός” στα πρωινάδικα, το πλήρωσα. Δεν μπορούσα ως καλεσμένη να κουτσομπολεύω», δηλώνει η Ηρώ (φωτ. Nίκος Κοκκαλιάς). ινάδικο, το πλήρωσα. Δεν μπορούσα ως καλεσμένη να κουτσομπολεύω, να σχολιάζω. Ούτε τις προτάσεις των μουσικών ριάλιτι δέχτηκα. Δεν μπορούσα να ξεφτιλίζομαι δίνοντας στα παιδιά μια λανθασμένη εικόνα για το τι είναι η δουλειά μας. Στον χώρο μας ξεκινάς από το χαμηλότερο σκαλοπάτι για να ανέβεις. Αυτοί σε μια νύχτα ζούσαν την απόλυτη αναγνωρισιμότητα, αλλά μετά, τι;». Σαν χείμαρρος ξετυλίγει τη ζωή της, μιλώντας με μια ξεχασμένη ευθύτητα και επαναλαμβάνοντας σαν όρκο τιμής το: «σου μιλάω καθαρά». Αφησε την Πάτρα, μια οικογένεια αγαπημένη (η μαμά καθηγήτρια μουσικής) για να πετύχει το δικό της όνειρο. Επρεπε, όμως, να δώσει και στη Νομική. Τον καιρό που ετοιμαζόταν για τις εξετάσεις, έπαιζε πιάνο σε ξενοδοχεία, όταν ένα βράδυ αρρώστησε η τραγουδίστρια. «Δεν είναι τίποτα, θα τραγουδήσω εγώ», είπε κι έτσι άρχισαν όλα. Ενα βράδυ την είδε ο Μάκης Μάτσας. Το «Ατιμα τα πράγματα», ήταν ο πρώτος της δίσκος στον οποίο της ζητήθηκε να πει κι ένα τσιφτετέλι. «Κύριε Μάτσα και να το πω, πώς θα το υποστηρίξω;. Είχα φιζίκ α- γοροκόριτσου πώς θα γινόμουν πιστευτή;». Δεν το είπε, ο δίσκος είχε ελάχιστη απήχηση, αλλά δικαιώθηκε με το «Ετσι είμαι εγώ». Σε καμία εταιρεία δεν άρεσε ο νέος ήχος τότε, παρά μόνο στον Γιάννη Πετρίδη. Η επιτυχία ήρθε αμέσως, δείχνοντας τη θέληση αυτού του νεαρού κοριτσιού που επέβαλε δικό της ήχο, στίχο και ταυτότητα. Σήμερα το τοπίο έχει αλλάξει. «Οι δισκογραφικές είχαν την τύχη που τους άξιζε. Κυνηγούσαν το εύκολο χρήμα και τη γρήγορη επιτυχία, έτσι καταστράφηκε το τραγούδι. Ποιος ασχολείται σήμερα με τη φωνή; Ολοι ενδιαφέρονται για την εικόνα, πόσο γκόμενα είσαι. Οχι μόνο στη λεγόμενη εμπορική πλευρά, αλλά και στην ποιοτική. Εκεί τα πράγματα είναι πιο επικίνδυνα. Καλύτερα συνεργάστηκα με τη Νατάσα Θεοδωρίδου, όταν επιχείρησε να κάνει μια στροφή. Ούτε ανταγωνισμοί, ούτε τίποτα. Μπορώ να θυμηθώ συνεργασίες με “ποιοτικούς”, που μου έπρηξαν το συκώτι». Αιτία αυτών των συμπεριφορών, «η ημιμάθεια», λέει κατηγορηματικά. «Το μοντέρνο πάντα ήταν εχθρός της εξέλιξης. Ο Στραβίνσκι το είπε, δεν είναι δική μου έκφραση». Η ίδια θεωρεί πλαστούς τους όρους «ποιοτικό» και «εμπορικό». «Η διαφορά», λέει, «ονομάζεται αλήθεια. Ο Τσιτσάνης, ο Χατζιδάκις, ο Ζαμπέτας είναι αυτό που εγώ ονομάζω αλήθεια, πολλοί σημερινοί είναι υβρίδια. Το να γνωρίζεις το έργο του Χατζιδάκι δεν σε κάνει Χατζιδάκι». Ομως στη νεότερη γενιά υπάρχει αλληλεγγύη, της λέω. «Ωραία λέξη, αλλά όταν η αλληλεγγύη προκύπτει από την ανάγκη της επιβίωσης, δεν είναι αληθινή. Στην πρώτη δόξα η εγωπάθεια θα επανέλθει», με αποστομώνει. Και όλη αυτή η γενιά των 30 που αλληλοϋποστηρίζεται; Μποφίλιου, Ζουγανέλη, Μουζουράκης, Μαραβέγιας δεν την κάνουν -με λίγα χρόνια παραπάνω- να αισθάνεται μόνη; «Η δικιά μου γενιά αποτέλεσε τη “μαύρη τρύπα”. Οι προηγούμενες γενιές όπως αυτή στην οποία ανήκουν η Δήμητρα Γαλάνη, η Αλεξίου, η Πρωτοψάλτη, αλλά και η παλαιότερη της Μαρινέλλας τράβηξαν την καριέρα τους σε ένα χρονικό όριο τεράστιο. Σαράντα χρόνια καριέρας στο εξωτερικό δεν συνηθίζεται παρά μόνο σε καλλιτέχνες όπως η Στρέιζαντ, η Μπάσεϊ… Μένοντας «Ο κόσμος διψάει για κάτι καινούργιο, αλλά δεν ξέρει τι είναι αυτό. Ο μέσος Ελληνας δεν ξέρει να φιλτράρει. Η γνώση έρχεται από την παιδεία. Αυτοί που καταλαβαίνουν είναι κλεισμένοι στα σπίτια τους, βγαίνουν σπάνια». Κατάθλιψη; «Ισως, αποδοχή μιας πραγματικότητας». Η μέγιστη αισιοδοξία για την Ηρώ είναι «να νιώθεις υπεύθυνος γι’ αυτό που θα συμβεί. Αν το νιώσουμε όλοι μας, θα γίνουμε καλύτεροι». Αυτά λέει στον δεκάχρονο Γιώργο και ποτέ δεν του λέει ψέματα. «Δεν τον κατευθύνω, του λέω μόνο αλήθειες». Ποιο είναι το μεγαλύτερο βάρος στην απόφασή της να μεγαλώσει ένα παιδί μόνη; Μου απαντάει με ένα πρόσφατο περιστατικό: «Πήγα να βγάλω διαβατήριο και όταν είπα ότι ο μικρός δεν έχει όνομα πατρός, μου απάντησαν: αποκλείεται, αυτό δεν γίνεται. Μου γύρισαν τα χαρτιά δύο φορές. Η κοινωνία έχει παρωπίδες. Αυτό το βάρος σηκώνω. Και κάτι ακόμα: Στις μονογονεϊκές οικογένειες, ξέρεις ότι για κάθε τι που συμβαίνει, την ευθύνη θα την έχεις εσύ». στο προσκήνιο τόσα χρόνια ακύρωσαν την επόμενη γενιά. Πώς να παλέψεις τέτοια μεγέθη. Η απόσταση των σημερινών 30ρηδων από εκείνους τους καλλιτέχνες είναι μεγαλύτερη και αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να πασάρουν κάτι καινούργιο. Οταν το τόλμησε η γενιά μου, η απόσταση ήταν μικρότερη. Ηταν μια εποχή που δεν μας επέτρεπε περισσότερα. Ξέρεις πόσες φορές είχα προτείνει σε όλους αυτούς τους τραγουδιστές συνεργασία και έτρωγα πόρτα;». Την ισορροπία στη ζωή της τη βρήκε με τη γέννηση του γιου της. «Μου έμαθε για όσα μπορώ να είμαι, για εκείνα που δεν μπορώ, μου έμαθε ότι μεγαλώνω, ότι είμαι γυναίκα. Εμαθα στα σκαμπανεβάσματα να είμαι ψύχραιμη. Ετσι συνεχίζω να γράφω τραγούδια, να τα στέλνω στο ραδιόφωνο κι ας μην τα αποδέχονται όλα». Η κρίση μάς άλλαξε όλους. «Σε μένα δεν άλλαξε πολλά. Επηρεάστηκαν οι καλλιτέχνες που αμείβονταν με 10.000 ευρώ τη βραδιά και τώρα πρέπει να συμβιβαστούν με 2.000. Εμένα τι να με ενοχλήσει που έπεσε ο μισθός μου κατά 100 ευρώ; Θα τα βγάλω πέρα και με λιγότερα. Ομως μήπως είχαμε ξεφύγει;» 5 TEXNES-06 POLITISMOS_TEXNES 6/28/13 11:47 AM Page 6 6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Kυριακή 30 Ioυνίου 2013 ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Πλατεία Ταξίμ, η εξέγερση της μονάδας Ανθρωποι από τον χώρο των τεχνών, της διανόησης, του πολιτισμού και της ακαδημαϊκής κοινότητας εξηγούν τι συνέβη στην Τουρκία Της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ «Η γενιά μου, η γενιά του ’68, βγήκε στους δρόμους για να αλλάξει τον κόσμο. Συλλογικά, με συμπαγή ιδεολογία. Σαν να υπακούαμε όλοι μας σε μια φωνή στην οποία δεν μπορούσαμε να αντισταθούμε. Οι σημερινοί εικοσάρηδες της πλατείας Ταξίμ είναι καμωμένοι από άλλη πάστα. Διεκδικούν, ο καθένας προσωπικά, το δικαίωμα ύπαρξης σε έναν κόσμο όπου θα ανασαίνουν ελεύθεροι. Χιλιάδες μονάδες, ανόμοιες μεταξύ τους, συγκροτούν ένα σύνολο σε διαρκή ρευστότητα. Και αν είναι πολύ νωρίς ακόμα για να γνωρίζουμε πώς αυτή η εξέγερση θα αλλάξει τα πράγματα, ένα είναι σίγουρο: η εμπειρία της συμμετοχής σε τόσο καθοριστικά γεγονότα, με τα social media και τη δημιουργικότητα να έχουν τον πρώτο ρόλο, λειτουργεί σαν κουκούλι, στο οποίο εκκολάπτεται το νέο είδος συνειδητοποιημένου πολίτη του μέλλοντος». Η φωνή και η εικόνα της καλλιτέχνιδος “ «Συγκεντρώθηκαν κάθε λογής διαδηλωτές: ενωμένοι οπαδοί αντίπαλων ποδοσφαιρικών ομάδων, Κούρδοι, κεμαλιστές, μουσουλμάνοι, φεμινίστριες, περιβαλλοντολόγοι, σε ένα ακέφαλο, αυθόρμητο κίνημα» Γκιουλσούν Καραμουσταφά φτάνουν μέσω Skype ώς την Ελλάδα. Γνώριμη του αθηναϊκού κοινού, καθώς έχουμε δει έργα της στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, η εικαστικός διακρίνεται για το ένστικτό της: το 2005 έκανε μια βιντεοεγκατάσταση 16 λεπτών με τίτλο «Μνήμες μιας πλατείας» και θέμα τις μεγάλες διαδηλώσεις στην Ταξίμ, από τον Κεμάλ ώς το 1985, τη χρονιά που άρχισαν οι πρώτες αναπλάσεις και κατεδαφίσεις. «Και να, που τώρα η ίδια η ζωή μού δείχνει ότι η δουλειά αυτή είναι ημιτελής», λέει συγκινημένη. «Πώς να πεις την ιστορία αυτού του μέρους, χωρίς Ο χορογράφος και περφόρμερ Sen de Gel στην πλατεία Ταξίμ. Μια από τις δεκάδες πολιτιστικές δράσεις που έγιναν στις διαδηλώσεις. την αναπάντεχη εξέγερση του 2013, με τους διαδηλωτές να αγκαλιάζουν τα δέντρα για να τα σώσουν και τα δακρυγόνα να πνίγουν τον λαιμό;». Ανθρωποι σαν την Καραμουσταφά, από τον χώρο της διανόησης, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των τεχνών, έχουν ίσως βαθύτερη αντίληψη του τι συνέβη στην Κωνσταντινούπολη. Μιλούν στην «Κ» με φόρτιση αλλά και διαύγεια, με οξεία σκέψη και ευαισθησία για τα τεκταινόμενα. Είναι πολύτιμοι διότι δεν κάνουν ξερές πολιτικές αναλύσεις, αλλά γνωρίζουν το περίπλοκο πολιτιστικό «ύφασμα» της Τουρκίας. «Μπορεί η αστυνομία να καθάρισε το Γκεζί», συνεχίζει η Καραμουσταφά όταν τη ρωτάμε πώς εξελίσσονται τα πράγματα. «Ομως η κινητοποίηση βρήκε καταφύγιο πια σε όλα τα πάρκα των μεγάλων τουρκικών πόλεων. Στις εννιά το βράδυ, νοικοκυρές βγαίνουν και χτυπούν τις κατσαρόλες με κουτάλια. Σαν αλλόκοτο προσκλητήριο. Και ύστερα όλος ο κόσμος μαζεύεται στο πάρκο της γειτονιάς του. Μιλά όποιος θέλει. Δεν ακούγονται φωνές, ούτε σχόλια. Αν οι ακροατές επικροτούν, κουνούν τα χέρια τους. Αν διαφωνούν, τα σταυρώνουν μπροστά στο στήθος τους. Στις δέκα το βράδυ, έχουμε πέντε λεπτά σιωπηλή διαμαρτυρία. Το εφαρμόζουν όλοι. Οι πιτσιρικάδες με το twitter και το Facebook λένε για την αλληλεγγύη με τους εξεγερμένους της Βραζιλίας. Και αν εμείς το ’69 που έγιναν ταραχές στην Ταξίμ νιώθαμε μόνοι στην Τουρκία, αυτοί έχουν ανοιχτό δίαυλο με ολόκληρη την οικουμένη». Ο Αχμέτ Ερσόι που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου απαντά με e-mail στις ερωτήσεις μας. Εχει κάνει μια δημοσίευση με θέμα το οθωμανικό στρατόπεδο που βρισκόταν στην Ταξίμ, ομοίωμα του οποίου θα χτιζόταν στην πλατεία για να στεγάσει το εμπορικό κέντρο. Με διδακτορικό από το Χάρβαρντ και ερευνητικά ενδιαφέροντα που άπτονται της ύστερης οθωμανικής πολιτιστικής ιστορίας αλλά και της οπτικής κουλτούρας, τονίζει ότι η εξέγερση της Ταξίμ μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα πρωτόγνωρο πείραμα υπεράσπισης της δημοκρατίας, το οποίο συνδέεται με τις νέες μορφές διαμαρτυρίας για τις βάναυσες συνέπειες του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Ποια ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι; «Μόνο μέσα στα δύο τελευταία χρόνια, η κυβέρνηση του Ερντογάν πέρασε πολυάριθμες νομοθετικές ρυθμίσεις που ακυρώνουν όλο το νομοθετικό έργο που έχει επιτελεσθεί εδώ και δεκαετίες για την προστασία της φύσης και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, ώστε να συντηρήσει πάση θυσία τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης μέσω της οικοδομής. Οι πολίτες ένιωθαν ότι δεν είχαν φωνή και ότι όλα αυτά θα κατέστρεφαν τις πόλεις στις οποίες ζουν και το φυσικό περιβάλλον. Στην αποξένωση του Ερντογάν με τον κόσμο συνέβαλε και το αυταρχικό του ύφος με συμβολισμούς σουνιτο-οθωμανικούς, αλλά και η αδιανόητη πρόθεσή του να διαφεντέψει στο πώς οι άνθρωποι θα ζουν τη ζωή τους ακόμα και σε καθημερινό επίπεδο, από τις εκτρώσεις ώς τα φιλιά σε δημόσιο χώρο και την κατανάλωση αλκοόλ». «Ετσι», συνεχίζει ο Ερσόι, «συγκεντρώθηκαν στο πάρκο κάθε λογής διαδηλωτές: ενωμένοι οπαδοί αντίπαλων ποδοσφαιρικών ομάδων, Κούρδοι, κεμαλιστές, αντικαπιταλιστές μουσουλμάνοι, φεμινίστριες, περιβαλλοντολόγοι, σε ένα ακέφαλο, αυθόρμητο κίνημα στο οποίο ακόμα και οι βαθιά συντηρητικοί εθνικιστές επευφημούσαν στα συνθήματα της κοινότητας των ομοφυλοφίλων, οι οποίοι έδιναν δυναμικό παρών. Η αισθητική του τοπίου άλλαξε. Μέσα σε λίγες ώρες ξεφύτρωσαν παντού γκράφιτι, πανό και αφίσες. Ολα έγιναν πεδίο δημιουργίας και διαμαρτυρίας. Ακόμα και ένα αυτοσχέδιο οδόφραγμα μεταμορφώθηκε μια ημέρα σε γιγαντιαίο πίνακα ανακοινώσεων με κίτρινα χαρτάκια post it που είχαν σκέψεις και ευχές. Μια άλλη ημέρα, η διαμαρτυρία έγινε χορός και περφόρμανς γιόγκα. Μετά εμφανίστηκε ο σιωπηλός περφόρμερ διαδηλωτής και πολλοί αυθόρμητα ακολούθησαν το παράδειγμά του». Βάπτισμα της ελευθερίας Νεαρές Τουρκάλες χορεύουν. Παρά τη βίαιη αστυνομική καταστολή, ο κόσμος δεν έχασε το κουράγιο του. Τουρκία - Βραζιλία, παράλληλη πορεία Ο 44χρονος Βαγγέλης Κεχριώτης διδάσκει Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου. Ζει και εργάζεται στην Κωνσταντινούπολη εδώ και 14 χρόνια: «Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, είχε δημιουργηθεί μια πλατφόρμα για να διασωθεί η πλατεία Ταξίμ από την ανάπλαση. Εκαναν συνάξεις και προσπαθούσαν να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο, μάζευαν υπογραφές, αλλά φαινόταν ως μια ανίσχυρη προσπάθεια μπροστά σε μια αποφασισμένη κυβέρνηση. Ολα αυτά μέχρι την ημέρα που πήγαν να ξεριζώσουν τα δέντρα. Τότε ανατράπηκαν όλα. Το ίδιο έγινε και στη Βραζιλία, όπου η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η αύξηση στην τιμή του εισιτηρίου των αστικών συγκοινωνιών. Συνεχίζει: «Εχουν γίνει τόσο ριζικές μεταβολές στην τουρκική κοινωνία, που όταν η κυβέρνηση προσπάθησε να χρησιμοποιήσει μεθόδους βίας που ανήκουν στο παρελθόν, φάνηκε η τεράστια διαφορά. Οι νέοι που είναι απέναντι στους πάνοπλους αστυνομικούς δεν είναι φοβισμένοι, όπως στο παρελθόν. Εχουν αυτοπεποίθηση, άποψη, ενημερώνονται και ενημερώνουν μέσα από κοινωνικά δίκτυα. Οταν ήρθε η Χούντα στην Τουρκία ήταν είτε αγέννητοι είτε στον παιδικό σταθμό. Δεν έχουν βιώματα υπακοής και συμμόρφωσης. Πήγα πολλές ημέρες στο Πάρκο που έσφυζε από τη νεολαία, κάποιοι ήταν φοιτητές μου, και αισθανόμουν ότι δεν είχα τίποτα παραπάνω Υπόκωφη ένταση »Θεωρώ ότι και στις δύο χώρες -οι οποίες χαρακτηρίζονται από την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων χρόνων- βρισκόμαστε μπροστά στον ίδιο τύπο εξέγερσης: μια υπόκωφη και υφέρπουσα ένταση βρίσκει ξαφνικά διέξοδο και μαζική αποδοχή εκεί που δεν το περιμένει κανείς. Είναι αδύνατον να τις προβλέψει και να τις αντιμετωπίσει το κράτος. Η δεύτερη ομοιότητα που δείχνει να ενισχύει την αντίσταση, είναι η τρομακτική καταστολή από την αστυνομία» τονίζει ο Ελληνας ιστορικός. “ «Ζούμε ιστορικές στιγμές στην Κωνσταντινούπολη και θεωρώ ότι αυτό το διαισθάνονται και οι δεκαοκτάρηδες και εμείς οι μεγαλύτεροι...» να τους πω. Ηξεραν ακριβώς ποιοι είναι και τι θέλουν. Παρατήρησα μια ατόφια προσπάθεια να αρθρώσουν λόγο πέρα από τα κεμαλικά και τα ισλαμικά στερεότυπα. Κοιτούν μπροστά, κοιτούν δίπλα στην αραβική άνοιξη, έχουν όραμα. Δεν έχουν ανάγκη από τα κόμματα, από μεγαλύτερους, από καθοδήγηση. Δεν συσπειρώνονται γύρω από μια ιδεολογία αλλά γύρω από ένα συγκεκριμένο πρόβλημα που αναζητά λύση. Δεν τους συγκινεί η ξύλινη γλώσσα ακόμα και αν προέρχεται από την Αριστερά, την οποία βλέπουν ως παρωχημένο σχήμα με πολλές εσωτερικές έριδες. Η έμφαση στο νέου τύπου κίνημα δεν είναι η αφετηρία, αλλά η διαμόρφωση στην ίδια του την πορεία. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορεί η αστυνομία και οι δυνάμεις καταστολής να το αντιμετωπίσουν στη γέννησή του. Η Τουρκία μας δίνει μια γεύση από το μέλλον». Η Γκιουλσούν Καραμουσταφά συνοψίζει σε μία παράγραφο: «Αυτό το κίνημα έχει την δική του ψυχή. Τίποτα δεν είναι υποκινούμενο ή προαποφασισμένο, ούτε οι εικαστικές δράσεις, ούτε οι συγκεντρώσεις στα πάρκα. Κάθε φορά που κλείνουν μια δίοδο στους διαδηλωτές εκείνοι βρίσκουν δεκάδες άλλες. Ζούμε ιστορικές στιγμές στην Κωνσταντινούπολη και θεωρώ ότι αυτό το διαισθάνονται και οι δεκαοκτάρηδες και εμείς οι μεγαλύτεροι...». Ο 44χρονος Τσαν Τσαντάν είναι κινηματογραφιστής, δημιουργός ντοκιμαντέρ. Πριν από λίγο καιρό προβλήθηκε ένα από τα τελευταία του φιλμ με θέμα τους τρανσέξουαλ, που δημιούργησε μεγάλη αίσθηση στην Τουρκία. Παρακολούθησε από κοντά την εξέγερση, από την πρώτη κιόλας μέρα. Την πρώτη φορά που μιλήσαμε στο τηλέφωνο ήταν πάνω στο ποδήλατό του και γύριζε όλη την πόλη για να δει τι συμβαίνει σε κάθε γειτονιά. Να καταγράψει εικόνες, σκηνές, τη φευγαλέα μορφή μιας χώρας που μεταμορφώνεται χωρίς να ξέρει κανείς πώς θα γίνει το πρόσωπό της στο μέλλον. «Ναι», λέει αμέσως, «η ποιοτική διαφορά αυτής της εξέγερσης είναι η δημιουργικότητα. Μέσα σε λίγες ημέρες είναι σαν να άνοιξε ξαφνικά η πόρτα της συνείδησής μας, για να μπουν μέσα νέες ιδέες. Σαν να ξυπνήσαμε μετά έναν βαθύ ύπνο, που μας είχε παραλύσει. Οσο και να μας κυνηγάει η αστυνομία, τίποτα δεν μπορεί να ξεπεράσει αυτήν την ευεξία που νιώθουμε. Παρακολουθώντας στενά τα καλλιτεχνικά δρώμενα της Κωνσταντινούπολης, τολμώ να πω ότι σε αυτές τις εβδομάδες παρήχθη περισσότερη τέχνη και σκέψη όσο εδώ και πολλές δεκαετίες. Και χιούμορ, που ερχόταν σαν βάλσαμο σε δύσκολες στιγμές. Πριν από το ξέσπασμα υπήρξε μια κλιμάκωση, μια διαδρομή στο σημείο βρασμού. Συνειδητοποιήσαμε μάλλον πως, αν αδιαφορήσουμε για το τι συμβαίνει στη γειτονιά μας και την πόλη μας, αν δεν έχουμε λόγο σε αυτό, στο τέλος δεν θα έχουμε λόγο στις ίδιες μας τις ζωές. Αυτό που γίνεται αυτή τη στιγμή στην Τουρκία δεν συνδέεται με το παρελθόν. Θα έλεγα ότι είναι πρόγευση για το μέλλον. Οι πολίτες γύρισαν την πλάτη στα κόμματα, περιφρόνησαν τα παραδοσιακά ΜΜΕ, που είναι υποταγμένα Ο «άνθρωπος που στέκεται», ο περφόρμερ Ερντέμ Γκιουντούζ. στην εξουσία, και έδωσαν έμφαση στο πώς θα διασυνδεθούν μεταξύ τους αλλά και με τον υπόλοιπο κόσμο, μέσα από άλλα κανάλια επικοινωνίας, αλλά και επινοώντας νέους τρόπους. Αυτό εξηγείται εύλογα. Οι νέοι, που κατά κύριο λόγο είναι ο πυρήνας της εξέγερσης, δεν είναι απλώς Τούρκοι αλλά φιλοπερίεργοι πολίτες του κόσμου, γεμάτοι αυτοπεποίθηση και θάρρος, χωρίς να έχουν υποστεί την καταπίεση της χούντας και τη βία. Τώρα τα παιδιά αυτά πήραν το βάπτισμα της ελευθερίας και του τιμήματος να λες αυτό που πιστεύεις. Είναι μια διαδρομή που αν κάνεις τα πρώτα βήματα δεν γυρίζεις εύκολα πίσω. Προσωπικά, είμαι πολύ αισιόδοξος παρότι το κλίμα είναι εξαιρετικά πολωμένο. Οι συνελεύσεις στα πάρκα, λ.χ., δεν βάζουν στη γωνία τους οπαδούς του Ερντογάν, αλλά υπογραμμίζουν ότι το ζητούμενο είναι ο πολιτικός διάλογος». Συνθήματα και αφίσες Η επιμελήτρια και θεωρητικός της τέχνης Μπεράλ Μαντρά, μητριαρχική φιγούρα της τουρκικής σύγχρονης τέχνης και ψυχή της Μπιενάλε Κωνσταντινούπολης, τα πρώτα δύσκολα χρόνια στα τέλη του ’80, τονίζει στην «Κ»: «Η εξέγερση προκλήθηκε από τον Ερντογάν που παρουσιάζει ένα σόου ψεύτικης δημοκρατίας τα τελευταία δέκα χρόνια, με ενέργειες που έχουν περιθωριοποιήσει τη δύναμη του Κοινοβουλίου έτσι ώστε να επιβάλει η κυβέρνηση τη δική της ατζέντα από τον πολεοδομικό σχεδιασμό ώς την κατανάλωση του αλκοόλ. Ομως σε αυτά τα σχέδια βρήκε αντιμέτωπη μια ολόκληρη γενιά. Νέοι που γεννήθηκαν τη δεκαετία του ’80 από μεσοαστικές οικογένειες με μορφωτικό επίπεδο. Υποτίθεται ότι είναι απαθείς ως προς την πολιτική, αλλά οι εξελίξεις απέδειξαν το αντίθετο, διότι τα παιδιά αυτά άρχισαν να ανησυχούν για το ίδιο τους το μέλλον σε αυτή τη χώρα» υπογραμμίζει. «Το αξιοπερίεργο είναι» συνεχίζει η Μπεράλ Μαντρά «ότι αυτή η γενιά γαλουχήθηκε με μια συγκεκριμένη οπτική κουλτούρα, η οποία είναι άμεσα επηρεασμένη από τα σίριαλ. Τηλεοπτικές σειρές με στερεότυπα σκληρών ανδρών με πατριαρχική συμπεριφορά και γυναικών που είναι είτε αγγελικά πλασμένες είτε πόρνες. Με ιδιαίτερη έμφαση στον καταναλωτισμό. Μόνο στην Κωνσταντινούπολη υπάρχουν πάνω από 80 εμπορικά κέντρα. Σε αυτά προσθέστε και την κυριαρχία της ισλαμικής κιτς αισθητικής. Κι όμως οι νέοι δεν έμειναν προσκολλημένοι σε αυτά τα πρότυπα. Αν κοιτάξει κανείς τις αφίσες τους, τα πανό, τις περφόρμανς και τα συνθήματα, θα αντιληφθεί ότι έχουν αφομοιώσει τελικά πολύ περισσότερα ερεθίσματα. Είναι τόσο ευφάνταστα που θα μπορούσαν από μόνα τους να αποτελέσουν το υλικό για μια έκθεση». TEXNES-07 TV_Texnes 6/28/13 11:48 AM Page 7 Kυριακή 30 Ιουνίου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΙΔΑΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ l 7 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ 17/6/2013 - 23/6/2013 ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΤΙΘΕTΟ ΠΛΑΝΟ Στους επτά ουρανούς και πίσω Μία κουρασμένη τηλεοπτική σεζόν ολοκληρώνει τον κύκλο της 7 ουρανοί και σύννεφα αλήτες Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ 121.000 Η μία μετά την άλλη οι κυπριακές παραγωγές ολοκληρώνουν τον κύκλο τους και τα κανάλια ενόψει καλοκαιριού κατεβάζουν ρολά, ξεκινώντας αισίως τις επαναλήψεις που για κάποια θα λειτουργήσουν λυτρωτικά, φέρνοντάς τους νούμερα. Η απερχόμενη τηλεοπτική περίοδος της κυπριακής τηλεόρασης δεν κύλησε καθόλου ομαλά, αφού αναμφίβολα ήταν η δυσκολότερη. Ξεκινώντας από το περασμένο φθινόπωρο τα κυπριακά κανάλια είχαν να αντιμετωπίσουν την ήδη υπάρχουσα κρίσιμη κατάσταση της οικονομίας της Σίγμα 18/06 41,7% Βήματα στην άμμο 69.000 “ ΡΙΚ1 17/06 24% Σήμερα, λοιπόν, όλες οι κυπριακές τηλεοπτικές παραγωγές ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους, ενώ μερικές πήραν το πράσινο φως για ακόμη μία σεζόν με σαφώς μειωμένα επεισόδια Πού σου νέφκω… 64.000 Mega 17/06 30,2% χώρας, με συρρικνωμένη τη διαφημιστική τους πίτα και κατ’ επέκταση αρκετά μειωμένα τα έσοδά τους. Όπως κάθε αρχή της σεζόν έτσι και στη συγκεκριμένη οι τηλεοπτικοί σταθμοί ξεκίνησαν με φιλοδοξίες τα καινούργια τους προγράμματα. Αν και με σαφώς μειωμένο τηλεοπτικό πρόγραμμα εντούτοις οι περικοπές τους αλλά και τα μέτρα τους ένεκα οικονομικής κρίσης δεν ήταν και τόσο εμφανή. Με το ξέσπασμα της κρίσης στην κυπριακή οικονομία και στο τραπεζικό μας σύστημα τη 15η Μαρτίου τα πάντα άλλαξαν και Νιώσε με 61.000 ΑΝΤ1 18/06 30,2% Πραγματοποιήθηκαν τα MAD VMA 2013 by Cytamobile Vodafone Με μια πραγματικά εντυπωσιακή έ- στην τηλεόραση. Παραγωγές διέκοψαν τόσο την προβολή όσο και τα γυρίσματά τους, αρκετές εκπομπές κόπηκαν εν μια νυχτί και αρκετοί άνθρωποι έχασαν τις δουλειές τους. Από τα τέλη Απριλίου τα πράγματα άρχισαν σιγά-σιγά να ξαναμπαίνουν στη θέση τους όχι όμως με τη μορφή που τα γνωρίζαμε μέχρι τότε. Η εγχώρια τηλεοπτική βιομηχανία τίθεται σε μεγάλο κίνδυνο με τα ιδιωτικά κυρίως κανάλια να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Πέραν όμως της ήδη υπάρχουσας κατάστασης στο τέλος του μήνα τα ιδιωτικά κανάλια θα έχουν να αντιμετωπίσουν και το θέμα της παραμονής τους ή όχι στην ψηφιακή πλατφόρμα της Velister ή όχι, αφού στις 30 Ιουνίου λήγει η συμφωνία τους και θα πρέπει να καταβάλουν το τέλος παραμονής τους στην πλατφόρμα. Αυτό επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τα ιδιωτικά κανάλια ιδιαίτερα με την αύξηση που έχει επιβληθεί κατά 80% από τη Velister. Σήμερα, η υπόθεση διερευ- νάται από Υπουργική Επιτροπή που συστάθηκε πρόσφατα και μελετά το θέμα, ούτως ώστε να εξευρεθεί μία μέση λύση ώστε να διατηρηθούν στη ζωή τα ιδιωτικά κανάλια και ταυτόχρονα η πολυφωνία στο νησί, ένα συστατικό σημαντικό για τη δημοκρατία. Σήμερα, λοιπόν, όλες οι κυπριακές τηλεοπτικές παραγωγές ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους, ενώ μερικές πήραν το πράσινο φως για ακόμη μία σεζόν με σαφώς μειωμένα επεισόδια. «Άσπρα μπαλόνια», «Βήματα στην άμμο» και «Μοιραία φεγγάρια» ολοκλήρωσαν την πορεία τους, ενώ οι «7 ουρανοί» του Σίγμα, το «Νιώσε με» και το «Βαλς με δώδεκα θεούς» του ΑΝΤ1 θα συνεχιστούν για δεύτερη χρονιά το ερχόμενο φθινόπωρο. Ταυτόχρονα, όμως, η σειρά του Γιώργου Τσιάκκα «Εκείνο το καλοκαίρι» που προβαλλόταν στον ΑΝΤ1 που διέκοψε προβολή και γυρίσματα ένεκα της κατάστασης που δημιουργήθηκε τον Μάρτιο στη χώρα ναρξη πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη η επετειακή απονομή των Mad Video Music Awards by Cytamobile – Vodafone στο κλειστό γήπεδο του Tae Kwon Do στο Παλαιό Φάληρο. Το στάδιο γέμισε από πολύ νωρίς ασφυχτικά από τους fans του μουσικού καναλιού, οι οποίοι περίμεναν να δουν και να απολαύσουν από κοντά τους αγαπημένους τους καλλιτέχνες. Πλήθος προσκεκλημένων και τα περισσότερα αστέρια της ελληνικής μουσικής σκηνής έγιναν ένα με το μεγάλο μουσικό πάρτυ του καλοκαιριού και όλοι μαζί απόλαυσαν και γιόρτασαν τα δέκα επιτυχημένα χρόνια του θεσμού. Εντυπωσιακή ήταν και η είσοδος του παρουσιαστή των βραβεύσεων Θέμη Γεωργαντά, ο οποίος εξέπληξε ευχάριστα το κοινό, κάνοντας την εμφάνισή του μέσα από μπαλόνια, τα οποία στη συνέχεια έσκασαν οι χορευτές. μας και θα συνεχιστεί με τα επεισόδια που υπολείπονται για το τέλος της και θα ολοκληρωθεί όπως όλα δείχνουν την επόμενη σεζόν, πολύ πιθανόν μέχρι τα Χριστούγεννα. Μειωμένη όμως την επόμενη σεζόν θα είναι και η παραγωγή από πλευράς κρατικού καναλιού το οποίο προγραμματίζει μόνο μία καινούργια τηλεοπτική σειρά που θα φέρει μάλλον την υπογραφή της Κόριννας Αβρααμίδου, ενώ θα συνεχίσει το επιτυχημένο «Κυπριώτικο σκετς» τα Σαββατοκύριακα αλλά και τις «Πατάτες αντιναχτές» παρά τις φήμες που τις φέρουν να μετακομίζουν σε άλλο κανάλι. Παρά την άνοδό της στους επτά ουρανούς τα προηγούμενα χρόνια η κυπριακή τηλεόραση σταδιακά προσγειώνεται και πάλι στο έδαφος, αναζητώντας λύσεις επιβίωσης αλλά και ικανοποίησης πλέον ενός πιο απαιτητικού κοινού και πιο ανταγωνιστικού πεδίου σε μια εποχή που δεν επιτρέπονται οι μεγάλες πτήσεις. Οι νικητές της βραδιάς Demy: Καλύτερο ποπ βίντεο κλιπ Παντελής Παντελίδης: Καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος Κωνσταντίνος Αργυρός: Καλύτερο τραγούδι (Ποτέ ξανά) Έλενα Παπαρίζου – Playmen – Courtney: Καλύτερο dance βίντεο κλιπ Γιώργος Σαμπάνης: Καλύτερο ποπ – ροκ βίντεο κλιπ Αντώνης Ρέμος: Καλύτερο λαϊκό βίντεο κλιπ ΣΙΓΜΑ ANT1 20,3% Your face sounds familiar MEGA 17,3% ΡΙΚ2 12,4% 4,3% Έλενα Παπαρίζου: Καλύτερη γυ- EΡΤ ναίκα καλλιτέχνιδα 2,1% Σάκης Ρουβάς: Καλύτερος άντρας καλλιτέχνης Μέλισσες: Καλύτερο συγκρότημα Έλενα Παπαρίζου – Courtney: Κα- 45.000 λύτερο ντουέτο ΑΝΤ1 23/06 32,5% OTHERS ΡΙΚ1 18,3% 14,3% Vegas: Βραβείο Mad Cyprus Ελένη Φουρέιρα: Fashion icon σε OTHER CY video clip 10,6% CY PAY 0,4% OTHERS: DreamBox, Nova Gr, Nova Cy, Ξένα κανάλια των CytaVision, Primetel, Cablenet. OTHER CY: PLUS TV, Extra, Capital, MADcy, Music Tv. CY PAY: LTV, LTV 1, 2, 3, LTV SPORTS 1, 2, CYTACINEMA, CYTASPORTS, NRG. Αντώνης Ρέμος: Καλλιτέχνη της χρονιάς Σάκη Ρουβάς: Video clip της χρο- νιάς ΠΗΓΗ: NIELSEN AUDIENCE MEASUREMENT ΡΙΚ1 ΤHΛ.: 22862000 ΡΙΚ2 ΤHΛ.: 22862000 19.00 Eγώ κι εσύ 14.20 07.30 10.30 12.30 Θεία Λειτουργία Σάββατο κι απόβραδο (E) H ύπαιθρος Εβδομαδιαία εκπομπή με θέματα από την κυπριακή αγροτική ζωή. Kύπρος ένα ταξίδι Ένα οδοιπορικό και μια περιδιάβαση στην Κύπρο του χθες και του σήμερα. Είμαστε εδώ Νεανική εκπομπή. EIΔHΣEIΣ Mε καλή παρέα Ψυχαγωγική εκπομπή με τη Bίβιαν Kανάρη. Διαμαντής Ένα πρόγραμμα για τον Αδαμάντιο Διαμαντή. Η παροικία μας Εκπομπή με πρωταγωνιστές τους απόδημους Κυπρίους. Αμύνεσθαι περί πάτρης EIΔHΣEIΣ Πατάτες αντιναχτές (E) Σατιρική εκπομπή. Eγώ κι εσύ (E) Κυπριακή κωμική σειρά. Η ωραία Ελενού (E) Kυπριώτικο σκετς. Μέρος Β’. EIΔHΣEIΣ Πάμε παραδοσιακά (E) Ψυχαγωγική εκπομπή, με την Άντρη Καραντώνη. Τετ-Α-Τετ (E) Eκπομπή με τον Tάσο Tρύφωνος. EIΔHΣEIΣ Τετ-Α-Τετ Συνέχεια. Κυπριώτικο σκετς (E) 08.00 Παιδική ζώνη H Ρόζι και οι φίλοι της Μπομπ ο μάστορας Σκούμπι - Ντου Αρκουδοπεριπέτειες Τσάουντερ Σκούμπι Ντου 10.10 Παγκόσμιο Πρωτάθλημα GΡ3 11.25 Παιδική ζώνη 14.20 Formula 1 - Santander British Grand Prix. 17.05 Μηχανοκίνητος αθλητισμός - (Ε) 17.30 Το ανθρώπινο θαύμα Σειρά ντοκιμαντέρ για τη λειτουργία του σώματος. 18.00 Παγκόσμιο Πρωτάθλημα GΡ3 Επανάληψη ο πρωινός αγώνας. 19.00 Kύπελλο Συνομοσπονδιών FIFA Μικρός τελικός. 21.00 EIΔHΣEIΣ Στην αγγλική. 21.10 EIΔHΣEIΣ Στην τουρκική. 21.20 Ματωμένα κινητά Blood in the mobile. 22.15 Lost 6ος κύκλος. 23.00 The turn of the screw Ψυχολογικό θρίλερ με τους Μισέλ Ντόκερι, Σου Τζόνστον, κ.ά. 00.30 Αόρατος φακός 01.00 Kύπελλο Συνομοσπονδιών FIFA Τελικός. 13.00 13.30 14.00 14.15 16.15 17.00 17.30 18.00 18.15 19.00 19.30 20.00 21.15 22.30 23.30 23.45 00.15 Formula 1 MEGA 23.00 07.00 ΤHΛ.: 22477777 The matrix Θεία Λειτουργία Απευθείας μετάδοση. 09.40 Max adventures Παιδικό πρόγραμμα. 09.50 Μια στιγμή δύο ζωές Ελληνική σειρά. 10.20 Μπουκιά και συχώριο (E) Εκπομπή μαγειρικής. 11.00 Dr. Cook (E) Ψυχαγωγική εκπομπή μαγειρικής. 12.00 Chuk Ξένη σειρά. 12.40 Oι κηπουροί του MEGA Β’ κύκλος. Ψυχαγωγική εκπομπή κηπουρικής. 13.30 Περνάμε καλά (E) 14.20 Ελληνική σειρά 15.00 Οι Βασιλιάδες (E) 17.00 Επτά θανάσιμες πεθερές (E) 18.00 EIΔHΣEIΣ 18.10 Επτά θανάσιμες πεθερές Συνέχεια. 19.30 Πού σου νέφκω... (E) 20.20 EIΔHΣEIΣ 21.20 Fire down below Θρίλερ, με τους Στίβεν Σιγκάλ, Mαρτζ Xέλγκενμπεργκερ, κ.ά. 23.00 The matrix Tαινία επιστημονικής φαντασίας, με τους Kιάνου Pιβς, Λόρενς Φίσμπερν, κ.ά. 01.00 Το σημάδι του έρωτα (E) Ελληνική σειρά με τους Βάνα Μπάρμπα, Στράτο Τζώρτζογλου κ.ά. 01.40 Επαφή (E) 02.20 Έχεις μέσον (E) ANT1 ΤHΛ.: 22200200 ΣΙΓΜΑ ΤHΛ.: 22580100 21.15 Υour Face Sounds Familiar 22.50 07.20 07.50 07.10 Oι αδιάφθοροι (Ε) 07.40 Ζωή ποδήλατο (Ε) 08.40 Βουράτε γειτόνοι (Ε) Kυπριακή σειρά, με τους Γιώργο Ζένιο, Άλκηστη Παυλίδου, κ.ά. 09.35 Pink Panther Show Παιδικό πρόγραμμα. 10.00 Mες στην καλή χαρά Ψυχαγωγική εκπομπή με τη Nαταλία Γερμανού. 14.00 The cooKING (E) Εκπομπή μαγειρικής με τον Αλέξανδρο Παπανδρέου. 15.05 Baywatch, VII Ξένη σειρά. 15.55 7 ουρανοί και σύννεφα αλήτες (E) Kυπριακή σειρά. 16.45 Θα σε δω στο πλοίο (E) Ελληνική σειρά με τους Γιώργο Παρτσαλάκη, Τάσο Χαλκιά, κ.ά. 18.00 Tομές στα γεγονότα 18.05 Θα σε δω στο πλοίο Συνέχεια. 18.30 Πάμε πακέτο (Ε) Eκπομπή με τη Bίκυ Xατζηβασιλείου. 20.15 Tομές στα γεγονότα 21.05 Οικογενειακές ιστορίες (Ε) Real life εκπομπή. 22.00 Las Vegas (Ε) Ξένη σειρά. 22.50 No way out Αστυνομικό θρίλερ, με τους Kέβιν Κόστνερ, Τζιν Χάκμαν, κ.ά. 00.00 Γεγονότα σε τίτλους 00.05 Συνέχεια της ταινίας 00.50 Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα (Ε) Oι Mεν και οι Δεν (E) Δείξε μου το φίλο σου (E) 08.40 Έλα ν’ αγαπηθούμε (E) 09.30 Max adventures Παιδικό πρόγραμμα. 10.00 Super μπαμπάς (E) Ελληνική κωμική σειρά. 10.50 Πόσο γλυκά με σκοτώνεις (E) Eλληνική σειρά. 11.40 Τα μαχαιρώματα (E) Eλληνική σειρά. 12.30 Το έβδομο κλειδί (E) 13.50 Θα βρεις τον δάσκαλό σου - (E) Ελληνική σειρά με τον Μάριο Αθανασίου και την Ευδοκία Ρουμελιώτη, κ.ά. 15.30 Ήρωες ανάμεσά μας (E) 16.20 Δείξε μου το φίλο σου (E) 17.40 Το καφέ της Χαράς (E) 18.00 Tα νέα του ANT1 σε 10’ 18.10 Συνέχεια της σειράς 19.00 Τύχη βουνό (E) Ελληνική σειρά. 19.30 Βαλς με 12 θεούς (E) 20.20 Tα νέα του ANT1 21.15 Υour Face Sounds Familiar Τελικός. 23.55 Tίτλοι ειδήσεων 00.00 Αθλητικές ειδήσεις 00.10 Oικογένεια της συμφοράς (Ε) 01.00 Coupling Kωμική σειρά. No way out MADcy ΤHΛ.: 22877200 TV PLUS ΤHΛ.: 22600600 19.30 Fashion music project 22.50 Fists of fury 06.00 08.00 11.00 12.30 Wake Up... Hits Breakfast Breaking MAD Music For your Mp3 Player Αll Hits Non Stop Greeks Only Mixer Mixer MAD Top 5 US Top 5 Greeklish 30 Best Videos Fashion Music Project Mixer Games Τime Machine All Hits Non Stop 07.50 11.05 12.05 13.00 13.30 14.15 15.45 Παιδική ζώνη Τα κοπέλια (Ε) LTV Sports News (Ε) Εξελίξεις στη showbiz Diet please (Ε) Μεσημεριανή Mελέτη (Ε) Φ+Μ Live (Ε) Ψυχαγωγική εκπομπή. Μίλα (Ε) Νηστικοί πράκτορες (Ε) Εξελίξεις στη showbiz 4 single fathers Kωμωδία με τους Αλεσάντρο Γκάσμαν, Φρανσίσκο Κουίν, κ.ά. The lucky ones Mε τους Τιμ Ρόμπινς, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς. Fists of fury Mε τον Μπρους Λι. 13.00 13.30 14.30 15.30 16.00 16.30 17.00 19.30 20.00 21.00 21.30 23.00 17.05 18.10 19.00 19.30 21.00 22.50 EXTRA ΤHΛ.: 25715111 LTV 19.30 Ελληνική ταινία 23.10 07.00 11.00 11.50 12.00 14.00 15.00 16.45 17.00 18.45 19.30 21.30 23.00 23.45 00.00 Παιδική ζώνη Στην κουζίνα Ιατρική - (Ιατρικά θέματα) Ελληνική ταινία Tο ταξίδι της ζωής Tο πάρτι της ζωής σου EIΔHΣEIΣ (νοηματική) Eλληνική ταινία EIΔHΣEIΣ - (Extra) Ελληνική ταινία 7 μέρες Κύπρος Je T’ aime EIΔHΣEIΣ Πόλη των παραισθήσεων 07.30 10.15 12.15 14.15 16.20 ΤHΛ.: 22357272 After.life The towering inferno Miss Congeniality Welcome to the Rileys Running with scissors Map of the sounds of Tokyo 18.15 Trucker 20.00 LTV Sports News 21.00 Love and other impossible pursuits 23.10 After.life 00.55 Zώνη ενηλίκων 02.25 Looker 04.00 Les petits mouchoirs -CAPITAL 07.00 Παιδική ζώνη 10.00 Κουζίνα με άποψη (Ε) 10.30 Σ’ αγαπώ (Ε) 11.50 Tηλεαγορά 13.35 Κουζίνα με άποψη (Ε) 14.05 Μίνι και σουβλάκι 15.40 Κηποτεχνία 15.55 Call of the wild (Ε) 16.55 Star stories 17.25 Fairytale: A True Story 19.10 Pacific Blue (Ε) 20.05 Ο άνθρωπος της θάλασσας (Ε) 21.00 Wedding Planner 22.50 Crash Landing 00.25 Drowning Mona 02.05 Borderline NOVACINEMA 1 07.20 Iron Sky 09.00 Hugo 11.05 Cine News 11.40 Judy Moody And The Not Bummer Summer 13.10 Bounce 15.00 Person of Interest IΙ 16.00 Straight A’S 17.35 The Woman In Black 19.15 Madagascar 3: Europe’s most wanted 21.00 Person οf Interest IΙ 22.00 Total Recall) 00.10 Choose 01.35 Παράδεισος 03.25 American Gangster NOVASPORTS 1 15.00 Στιγμιότυπα Blancpain Endurance - Αγγλία (E) 16.00 Αγώνες Αυτοκινήτων - Κύπελλο Blancpain Endurance - Γαλλία (Live) 19.00 Μικτές Μαχητικές Τέχνες «GFC 4 : All in the Cage» (E) 21.00 Φιλικός Αγώνας Ποδοσφαίρου - Messi and Friends vs Rest of the World - Μεντεγίν,Κολομβία (E) 23.00 Αγώνες Κολύμβησης - FINA MARE Nostrum Κανέ/2η Μέρα (E) LTV SPORTS 1 07.00 Πόκερ (Ε) 08.00 Ψάρεμα (Ε) 08.30 Επιδείξεις σκύλων (Ε) 09.00 Ε-60 (Ε) 10.00 Αγώνες αυτοκινήτου (Ε) 13.00 Οι πιο δυνατοί άνθρωποι (Ε) 13.30 Ιστιοπλοϊκός αγώνας (Ε) 14.45 Χωρίς παρωπίδες (Ε) 15.45 Ιπποδρομίες (Live) 21.00 Nascar: Τα νέα ταλέντα 00.00 Αγώνες αυτοκινήτου (Ε) 00.30 Ταινίες ESPN (E) 01.30 Mπιτς βόλεϊ (Ε) TEXNES-08-SKILOS_TEXNES 6/28/13 11:49 AM Page 8 Η Καθημερινή παρουσιάζει το διμηνιαίο περιοδικό για τα ζώα και τους ζωόφιλους & και τα άλλα ζώα συντροφιάς °µ¶»¼©¾ Αφιέρωμα «Διακοπές» πώς θα απαλλαγούν από το στρες της πολυκοσμίας και τη ναυτία. Τι ισχύει για τη μεταφορά με ΜΜΜ. Παρέα στην παραλία. Καναρίνια – μελωδικοί σύντροφοι. Φυλές – Γκόλντεν Ριτρίβερ, χαρούμενος κολυμβητής. Γάτα Άγκυρας – κυρία του σπιτιού. ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΙΟΥΛΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
© Copyright 2024 Paperzz
