Tεύχος 37 - Απρίλιος 2014 υγεία > ψυχολογία > διατροφή Τα ψεύτικα τα λόγια τα µεγάλα XΡΗΣΤΟΣ ΝΤΕΛΛΟΣ "Ζούµε στην εποχή Money - Based Medicine" Σ ΥΓΕΙΑ Γιατί πηγαίνουµε στον ψυχολόγο; AΦΙΕΡΩΜΑ Αδυνάτισµα: Αντίστροφη µέτρηση για την παραλία! ΚΗ ΙΑ Σ Ο Ν Ν ΕΑ ΩΡ Δ ΑΙ ΕΤ ΕΜ ΑΝ ΔΙ ΤΗ gr . ve ti i os p fe .li w w w ΤΟ Ε Μ Π ΤΥ Ρ ΚΥ www.lifepositive.gr Περιεχόµενα 24 14 6 8 12 8 14 Α > ΑΦΙΕΡΩΜΑ Α∆ΥΝΑΤΙΣΜ 24 32 ς: κέντρα αδυνατίσµατο τοφολι αδυνατιζουν ... το πορ 10 ερωτησεις για ς» το αδυνατισµα «εξπρε στις ι» «όχ τε πεί δίαιτες της µόδας µαχοι συµπληρώµατα - συµ στο αδυνατισµα α νικήστε την κυτταρίτιδ 32 EDITORIAL life positive > life positive > life positive > life positive > life positive 14 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για την αποτρίχωση ΥΓΕΙΑ > Μηνιγγίτιδα: Ο µεγάλος φόβος των γονιών ∆ΙΑΤΡΟΦΗ > Τα ψεύτικα τα λόγια τα µε ….Γάλα! ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΤΕΛΛΟΣ > Ζούµε στην εποχή της money-based medicine! ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Α∆ΥΝΑΤΙΣΜΑ > Κέντρα αδυνατίσµατος: Πώς θα χάσει βάρος... το πορτοφόλι σας > 10 ερωτήσεις για το αδυνάτισµα «εξπρές» > Πείτε «όχι» στις δίαιτες της µόδας > Συµπληρώµατα διατροφής: Σύµµαχοι στο αδυνάτισµα > Νικήστε την κυτταρίτιδα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 60 74 68 72 54 68 74 76 80 life positive > life positive > life positive > life positive > life positive 54 ΥΓΕΙΑ ∆ιαβήτης. Πώς µπορούµε να τον ελέγξουµε; ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Γιατί πάµε σε στον ψυχολόγο; ΑΚΤΙΒΙΣΜΟΣ Ταξίδι στο Κέντρο της Γης ΝΕΑ > Μικρά και πρακτικά PET LOVE Βόλτα µε το αµάξι! ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΕΞΗ του Το επόµενο τεύχοσ > Life > Positive < θα κυκλοφορήσει στισ 25 Μαΐου www.lifepositive.gr >Life>Positive< Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚ∆ΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙ∆ΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα Τηλ: 210 8947002, Fax: 210 8941551 e-mail: [email protected] www.pitsilidis.gr ΕΚ∆ΟΤΗΣ > Μιχάλησ Πιτσιλίδησ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργοσ Παναγόπουλοσ SENIOR ART DIRECTOR > Γρηγορία Μαυροειδάκου ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη ∆ΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑ∆Α > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Λυδία Παπαευαγγέλου ΥΠΟ∆ΟΧΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταµάτησ Κωνσταντάτοσ ΕΙ∆IΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη > Ορέστησ Γιωτάκοσ, ψυχίατροσ > Γρηγόρησ Λάσκαρησ, φαρµακοποιόσ > Θεόδωροσ Ροκκάσ, γαστρεντερολόγοσ > Χρήστοσ Ντέλλοσ, καρδιολόγοσ > Κώστασ Σπίγγοσ, νευρολόγοσ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟ∆ΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι µηνιαίο περιοδικό και διανέµεται δωρεάν, την τελευταία Κυριακή κάθε µήνα, µε τον «Τύπο τησ Κυριακήσ» > editοrial του Mιχάλη Πιτσιλίδη [email protected] Μωρά για πάντα… Ε 6 ίναι γεγονός ότι οι δαπάνες υγείας, συνολικά και διεθνώς, αποτελούν ένα διαρκώς αυξανόµενο κονδύλι. Αλλά αυτό είναι, σε πολύ µεγάλο βαθµό, αναπόφευκτο, για τρεις κυρίως λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει µε τα δηµογραφικά χαρακτηριστικά µιας χώρας. Όσο «γερνάει» η πυραµίδα πληθυσµού κι όσο µεγαλώνει ο αριθµός των ατόµων τρίτης και τέταρτης ηλικίας, τόσο αυξάνονται οι δαπάνες υγείας. Με δραµατικό τρόπο. Εποµένως, θα πρέπει να σταµατήσει να γερνάει ο πληθυσµός ή να πεθαίνει νωρίς, για να έχουµε µείωση δαπανών… Ο δεύτερος λόγος αφορά τις επιστηµονικές και τεχνολογικές εξελίξεις. Νέες εξετάσεις, νέα µηχανήµατα, νέα φάρµακα που αντικαθιστούν τα ανάλογα παλαιότερα, µε ή χωρίς σπουδαία επιπρόσθετα οφέλη, αλλά που πρέπει να αντιµετωπίζονται κάθε φορά σοβαρά: πόσα προσφέρουν, σε σχέση µε το πόσο κοστίζουν; Άλλες µεταβολές επιβάλλονται από τις γενικότερες συνήθειές µας. Ένα θαυµάσιο φάρµακο για την υπέρταση έχει λιανική τιµή 2,25€ για 20 χάπια που καλύπτουν 20-40 ηµέρες! Ποιος από εµάς – ας απαντήσουµε ειλικρινά - θα δεχόταν, χωρίς την ανάλογη περιφρόνηση, µια τέτοια συνταγή από τον γιατρό του; Άλλος ένας λόγος είναι η αντίληψη για την υγεία που έχει καλλιεργηθεί στους πληθυσµούς των πλούσιων χωρών -µεταξύ αυτών και η τέως πλούσια Ελλάς. Τι επικρατεί και προβάλλεται; Υγεία χωρίς συµβιβασµούς, µε κάθε µέσο και έναντι παντός κόστους. Με ιδιαίτερη έµφαση σ’ αυτό που προβάλλεται και επιβάλλεται ως δήθεν «προληπτική ιατρική». Σεβαστό µέρος του ελληνικού πληθυσµού συνωστίζεται κάθε πρωί στα χιλιάδες «διαγνωστικά κέντρα», αναζητώντας επιµόνως τα ίχνη µιας απειλητικής νόσου που απειλεί την υγεία και τη ζωή του. Και, συχνά, ο αιτών …αµειφθήσεται. Ακόµα και τράπεζες προβάλλουν προνοµιούχους λογαριασµούς, µε δέλεαρ τις φτηνές και συχνές εξετάσεις και τις δεκάδες ιατρικές ειδικότητες που περιµένουν τον ευτυχή πελάτη µε την πρώτη κατάθεση. Είναι ελληνικά αυτά τα φαινόµενα πλήρους ιατρικοποίησης της κοινωνίας και της ζωής; Όχι. Παρατηρούνται σε όλες τις δυτικές χώρες. Συχνά, στο πλαίσιο αναζήτησης της …τερατώδους υγείας, πραγµατοποιούνται εθνικές ή ευρωπαϊκές «εκστρατείες» µε διάφορους στόχους, µε ανάλογες «παγκόσµιες ηµέρες», στις οποίες οι κρατικές υπηρεσίες προσφέρουν πρόθυµα την αιγίδα τους, αν δεν πρωτοστατούν µε περισσή ανοησία και ισόποση αυταρέσκεια. Επιπλέον, µε τους κατάλληλους χειρισµούς, εκµαυλισµένοι επιστήµονες προσφέρουν το κύρος του ονόµατός των, στην προσπάθεια να διευρυνθεί η «αγορά». Όπως πάνε τα πράγµατα, οι «φυσιολογικές τιµές» χοληστερόλης σε λίγο θα φτάσουν να είναι µικρότερες εκείνων των νηπίων. Μωρά για πάντα, θα ήταν ίσως το περιγραφικότερο σλόγκαν όσων διαδραµατίζονται γύρω µας. Η ελληνική ιδιαιτερότητα συνίσταται στο γεγονός ότι η πολιτεία παρακολουθεί τα τεκταινόµενα εντελώς αµέτοχη, ανίκανη να αντιδράσει και να προφυλάξει την υγεία και το πορτοφόλι των πολιτών της, από τις σχετικές επιδροµές. Και το χειρότερο είναι ότι δεν µπορεί να προστατεύσει αποτελεσµατικά ούτε τους πόρους των ασφαλιστικών ταµείων. Με δεδηλωµένη την αδυναµία ελέγχου, το µόνο πρόσφορο (και για τούτο προσφιλές) πεδίο δράσης είναι τα φάρµακα: µειώνονται οι τιµές και ταυτόχρονα αυξάνεται η συµµετοχή των ασφαλισµένων. Σε πολλές περιπτώσεις, δεν τους συµφέρει καν να πάνε στον ΕΟΠΥΥ. Μπορεί για φάρµακο αξίας 50 ευρώ να πληρώνουν και 30 ή 40 ευρώ ως …συµµετοχή! < > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > 91 υγεία + Απορίεσ για την αποτρίχωση Κερί, ξυράφι ή laser; Όποιον τρόπο αποτρίχωσησ και να επιλέξετε, θα πρέπει γνωρίζετε τα υπέρ και τα κατά τησ κάθε µεθόδου. Άλλωστε τώρα που πλησιάζει καλοκαίρι, το τελευταίο πράγµα που θέλετε είναι ένα ταλαιπωρηµένο και ερεθισµένο σώµα. Ο δερµατολόγοσ κ. Σωτήρησ Θεοχάρησ λύνει τισ απορίεσ µασ και προτείνει την καλύτερη και πιο ανώδυνη µέθοδο αποτρίχωσησ για απαλά βελούδινα πόδια και όχι µόνο... 8 1 Πόσες µέθοδοι αποτρίχωσης υπάρχουν και ποιες οι διαφορές τους; Η ανεπιθύµητη τριχοφυΐα είναι ένα από τα πιο συχνά αισθητικά προβλήµατα. Για την καταπολέµησή της υπάρχουν πολλές επιλογές που διαφέρουν στην αποτελεσµατικότητα, την ασφάλεια, στο κόστος και στην αποδοχή από τον ασθενή. • Ηλεκτρόλυση: Μέθοδος µόνιµης καταστροφής της τρίχας. Το ηλεκτρικό ρεύµα διαµέσου λεπτής βελόνας ή εύκαµπτου καθετήρα εισάγεται στο δέρµα, καταστρέφοντας τον θύλακα της τρίχας. Η επιτυχία της > Life > Positive < εξαρτάται από την ικανότητα και την εκπαίδευση του χειριστή. Εκτελείται συνήθως σε όλους τους τύπους τριχών, αλλά είναι πιο αποτελεσµατική στην αναγεννητική φάση. Η µέθοδος είναι δαπανηρή, χρονοβόρα και απαιτεί επαναλαµβανόµενες θεραπείες. Οι παρενέργειες της ηλεκτρόλυσης περιλαµβάνουν πόνο, ερύθηµα, οίδηµα, λοιµώξεις, αλλά και ουλές, χηλοειδή σε ευαίσθητα άτοµα, και µετα-φλεγµονώδεις αλλαγές στο χρώµα του δέρµατος. • Κερί (Waxing): Μια από τις παλαιότερες µεθόδους προσωρινής αποτρίχωσης. Αφαιρεί τις τρίχες στο επίπεδο του βολβού της τρίχας και τα αποτελέσµατα της διαρκούν 2- 4 εβδοµάδες. Καθώς το λιωµένο κερί αφαιρείται µε µια γρήγορη και απότοµη κίνηση, η διαδικασία είναι πολύ επώδυνη. Εκτός από την ταλαιπωρία της θεραπείας, έχουν αναφερθεί θυλακίτιδες, ερεθισµός του δέρµατος και χηλοειδή. • Νήµα (Threading): Πανάρχαια µέθοδος αποτρίχωσης, που εφαρµόζεται σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ασίας και χρησιµοποιείται κυρίως στα φρύδια. Οι παρενέργειές της περιλαµβάνουν πόνο, οξύ ερυθήµα κατά τη διάρκεια και µετά τη διαδικασία και σπανιότερα θυλακίτιδα, υποχρωµία, υπέρχρωση. • Τοπική κρέµα (Eflornithine): Η Εφλορνιθίνη αναστέλλει την δεκακαρβοξυλάση της ορνιθίνης, ένζυµο απαραίτητο για τον σχηµατισµό της τρίχας. Είναι η µόνη τοπική κρέµα για την αποµάκρυνση της ανεπιθύµητης τριχοφυΐας από το πρόσωπο. Οι πιο συχνές ανεπιθύµητες ενέργειες είναι σχετικά ήπιες και περιλαµβάνουν ακµή, ερύθηµα και αίσθηµα καύσου και νυγµού στο δέρµα. • Laser: Επιτρέπει την θεραπεία των µεγάλων περιοχών µε λιγότερη δυσφορία από την ηλεκτρόλυση, µεγαλύτερη ασφάλεια και αποτελεσµατικότητα και λιγότερες επιπλοκές. Η θεραπεία µε laser χρησιµοποιεί φως ορισµένoυ µήκoυς κύµατος για την καταστροφή του θύλακα της τρίχας. Απαιτεί επαναλαµβανόµενες θεραπείες και εφαρµόζεται σχεδόν σε όλες τις περιοχές: πρόσωπο, λαιµό, στήθος, κοιλιά, µπικίνι, πλάτη, χέρια, πόδια και γλουτούς. 2 Τι είναι τα δερµατολογικά laser και πώς δρουν; Το Laser είναι το ακρωνύµιο της φράσης Light Amplification by the stimulated Emission of radation, που σηµαίνει «ενίσχυση φωτός µε εξαναγκασµένη ακτινοβολία». Η βασική αρχή πάνω στην οποία στηρίζεται η χρήση του laser για την καταστροφή της ανεπιθύµητης τριχοφυΐας είναι η αρχή της επιλεκτικής φωτοθερµολύΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > υγεία 9+1 απορίεσ για την αποτρίχωση σεως, που συνίσταται σε εκλεκτική απορρόφηση της δέσµης του laser από τη µελανίνη της τρίχας. Το πρώτο λοιπόν κλινικό στοιχείο που αξιολογείται είναι το χρώµα της τρίχας (µαύρες –σκουρόχρωµες τρίχες = ιδανικός στόχος, ξανθές-λευκές τρίχες = ανυπέρβλητος στόχος). Με την απορρόφηση της δέσµης του laser από τη µελανίνη της τρίχας έχουµε µετατροπή της φωτεινής ενέργειας σε θερµική. Όταν η θερµοκρασία εντός του τριχικού θυλάκου ανέρχεται στους 70 βαθµούς, καταστρέφονται τα κέντρα αναγέννησης της τρίχας και επιτυγχάνεται µείωση της τριχοφυΐας. Από το σύνολο των τριχών, µόνο οι ευρισκόµενες στην αναγενή φάση είναι βιολογικά δραστήριες. Περιέχουν µεγαλύτερη ποσότητα µελανίνης, άρα απορροφούν µεγαλύτερη ποσότητα laser και είναι δυνατόν να καταστραφούν –καταστρέφεται περίπου το 15% ανά συνεδρία. Έτσι εξηγείται γιατί απαιτείται ένας ορισµένος αριθµός συνεδριών για την ολοκλήρωση της θεραπείας. 3 Ποια είναι η καλύτερη µέθοδος αποτρίχωσης και γιατί; Από τις υπάρχουσες µεθόδους, η αποτρίχωση µε laser είναι η καλύτερη, γιατί είναι ασφαλής, αποτελεσµατική και καλά αποδεκτή από τον ασθενή. Όµως δεν θα πρέπει να ξεχνάµε ότι τα σύγχρονα laser έχουν έγκριση από το FDA για µακράς διαρκείας αποτρίχωση (long term epilation) και όχι για διαχρονικά αποτελέσµατα (permanent result). 4 Υπάρχει περίπτωση να µε κάψει ή' να µου αφήσει σηµάδια ή δυσχρωµίες; Βεβαίως. Όταν γίνεται σε µαυρισµένα δέρµατα, το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο, αµέσως µετά τις διακοπές, όταν ο ασθενής κάνει ταυτόχρονα τεχνητό µαύρισµα, όταν λαµβάνει φάρµακα που προκαλούν υπερευαισθησία, όταν το laser γίνει από άπειρο χειριστή µε λανθασµένες πα> Life > Positive < ραµέτρους, οδηγώντας σε υπερ-θεραπεία, όταν δεν έχει προηγηθεί ξύρισµα της θεραπευόµενης περιοχής και σπανιότερα λόγω του ψυκτικού που χρησιµοποιείται. 5 Πού θα πρέπει να απευθυνθώ για αποτρίχωση, σε δερµατολόγο ή' αισθητικό; Για λόγους ασφαλείας, καλό θα είναι η laser αποτρίχωση να γίνεται από γιατρό (συνήθως δερµατολόγο) εξειδικευµένο στη χρήση των laser, µε σκοπό την έγκαιρη αναγνώριση καταστάσεων που µπορεί να οδηγήσουν σε παρενέργειες. Όσον αφορά στο µηχάνηµα, αναζητήστε τα ISO του µηχανήµατος. 6 Τι διαφορά έχει το laser από τη φωτόλυση; Πώς θα καταλάβω αν το µηχάνηµα είναι laser ή' φωτόλυση; Το laser είναι µονοχρωµατική δέσµη φωτός, ενώ το παλµικό φως είναι πολυχρωµατική εκποµπή φωτός. Όσον αφορά στον τρόπο δράσης του, το laser καταστρέφει την τρίχα βασιζόµενο στις αρχές της επιλεκτικής φωτοθερµολύσεως και της επιλεκτικής φωτοθερµοκινητικότητας, ενώ στην φωτόλυση έχουµε µη ειδική θερµική κάκωση της τρίχας. 7 Ποια µέθοδος αποτρίχωσης πονάει λιγότερο; Τα εξελιγµένα συστήµατα laser δεύτερης γενιάς είναι εφοδιασµένα µε συστήµατα ψύξεως, κρύο αέρα, κρυογένιο, κρυογέλη, που κάνουν τη θεραπεία εξαιρετικά αποδεκτή. Όµως αυτό δεν είναι πανάκεια - σε ορισµένες ευαίσθητες περιοχές ή σε υπερευαίσθητα άτοµα µπορεί να χρειαστεί προετοιµασία µε τοπική αναισθητική κρέµα. 8 Πόσο κοστίζει η αποτρίχωση µε laser και πόσες συνεδρίες θα χρειαστώ; Το κόστος ανά συνεδρία εξαρτάται από την περιοχή που αποτριχώνεται και τον τύπο του µηχανήµατος που χρησιµοποιείται. Καλό θα είναι να είµαστε εξαιρετικά επιφυλακτικοί, µε κέντρα και γιατρούς που υποκοστολογούν την πράξη. Όσον αφορά στον αριθµό των συνεδριών, εξαρτάται από την ανατοµική θέση και την ορµονο-εξάρτηση της περιοχής. Το θεραπευτικό πρωτόκολλο προβλέπει 6 συνεδρίες. 9 Μπορώ να κάνω laser όλους τους µήνες του χρόνου; Την καλοκαιρινή περίοδο και τους πρώτους φθινοπωρινούς µήνες, θα πρέπει να είµαστε εξαιρετικά προσεκτικοί στα µαυρισµένα δέρµατα και στις ιδιαίτερα φωτο-εκτεθειµένες περιοχές. Όσον αφορά την προετοιµασία, καθαρίζουµε προσεκτικά και αποµακρύνουµε κάθε είδους χρωστική από την περιοχή. Ελέγχουµε πάντα για την παρουσία δερµατικών παθήσεων – άτυπων σπίλων και ξυρίζουµε την περιοχή, εκτός της περιοχής του προσώπου. Μετά την εφαρµογή, εφαρµόζεται κρέµα κορτιζόνης και δίνονται οδηγίες για αποφυγή του καυτού µπάνιου και της έκθεσης στον ήλιο, επί διήµερου. 10 Πόσο διάστηµα πρέπει να περνάει ανάµεσα στις αποτριχώσεις, στην περιοχή του µπικίνι, όταν χρησιµοποιούµε ξυραφάκι ή' κερί; Όταν ένας ασθενής ξεκινήσει αποτρίχωση µε laser, θα πρέπει να αποφεύγει τη χρήση κεριού και ξυραφιού. Για καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσµα, θα πρέπει τα µεσοδιαστήµατα της θεραπευτικής φάσης να µην ξεπερνούν τις 30 - 40 ηµέρες. < i ∆ρ. Θεοχάρης Σωτήρης ∆ερµατολόγος - Αφροδισιολόγος SKIN AND HAIR MEDICAL CARE LTD http://www.skinandhair.gr ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > >τησ Νεκταρίασ Καρακώστα υγεία Μηνιγγίτιδα Ο µεγάλοσ φόβοσ των γονιών Η µηνιγγιτιδοκοκκική νόσοσ παραµένει ο µεγάλοσ φόβοσ των γονιών, και όχι τυχαία. Με ύπουλη έναρξη και ταχεία εξέλιξη, χαρακτηρίζεται από µεγαάλη θνητότητα και σηµαντική νοσηρότητα. Το διάστηµα από τα τέλη Μαρτίου έωσ τισ αρχέσ Απριλίου, σε διάστηµα µόλισ 15 ηµερών, είχαµε τα 5 πρώτα κρούσµατα µηνιγγίτιδασ για τη φετινή χρονιά, εκ των οποίων ένα θανατοφόρο. Ένα βρέφοσ µόλισ 6 µηνών κατέληξε στη Θεσσαλονίκη, ενώ ένασ νεαρόσ άνδρασ νοσηλεύεται στην εντατική. Α ρκεί να σκεφθεί κανείς 12 ότι η µηνιγγιτιδοκοκκική νόσος µπορεί να προκαλέσει τον θάνατο, σε διάστηµα 24-48 ωρών από τα πρώτα συµπτώµατα. Ένα στα 10 άτοµα που προσβάλλονται από µηνιγγιτιδόκοκκο καταλήγουν παρά τη θεραπεία, ενώ συχνές είναι και οι αναπηρίες που προκαλεί στους επιβιώσαντες (εγκεφαλική βλάβη, βαρηκοΐα, ακόµη και ακρωτηριασµός άκρων). Ετησίως στη χώρα µας καταγράφονται περίπου 60 - 70 κρούσµατα - το 2013 είχαµε 68 περιστατικά. Όλες οι ηλικιακές οµάδες µπορούν να προσβληθούν από τη µηνιγγιτιδοκοκκική νόσο, µε τα βρέφη, νήπια, έφηβους, νεαρούς ενήλικες να αποτελούν τους πιο ευάλωτους πληθυσµούς. Η µεγαλύτερη «παγίδα» σε σχέση µε τη µηνιγγιτιδοκοκκική νόσο έχει να κάνει µε το γεγονός ότι δεν αναγνωρίζεται εγκαίρως. Τα αρχικά συµπτώµατά της µοιάζουν πολύ µε αυτά της γρίπης (πυρετός, > Life > Positive < έµετοι, κακοδιαθεσία), µε αποτέλεσµα να είναι δύσκολο ακόµα και για τον γιατρό να τη διαγνώσει σε πρώιµο στάδιο. «Ένας ειδικευόµενος γιατρός, το πρώτο πράγµα που θέλει να αποκλείσει όταν έχει απέναντί του ένα παιδί µε πυρετό, είναι την πιθανότητα µιας αρχόµενης µηνιγγίτιδας», σηµειώνει η Παιδίατρος- Λοιµωξιολόγος, Οµότιµη Καθηγήτρια Πανεπιστηµίου Αθηνών, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου-Παπαγρηγορίου. ∆υστυχώς, τα τυπικά συµπτώµατα, όπως η αυχενική δυσκαµψία και το αιµορραγικό εξάνθηµα που δεν εξαφανίζεται µε την πίεση, συνήθως εµφανίζονται όταν η νόσος είναι πια προχωρηµένη. Έτσι, η χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας καθυστερεί σηµαντικά. Όπως τόνισε η κυρία Θεοδωρίδου –Παπαγρηγορίου, η µηνιγγιδοκοκκική νόσος συνιστά «ήττα της σύγχρονης Ιατρικής». Θετική εξέλιξη για τη χώρα µας αποτελεί το γεγονός ότι το Brexsero, το πρώτο και το µοναδικό εµβόλιο για τον µηνιγγιτιδόκοκκο τύπου Β, που ευθύνεται για το 90% των περιστατικών µηνιγγίτιδας σε Ελλάδα και Ευρώπη, είναι από τις 7 Μαρτίου διαθέσιµο και στη χώρα µας. Το αρνητικό είναι ότι, λόγω της λήξης της θητείας της Εθνικής Επιτροπής Εµβολιασµού τον περασµένο Σεπτέµβριο και της µη ανανέωσής της, δεν µπορεί να αποφασιστεί η ένταξη του νέου εµβολίου στο Εθνικό Πρόγραµµα Εµβολιασµών, ώστε να αποζηµιώνεται από τα ασφαλιστικά ταµεία. Το νέο εµβόλιο Το εµβόλιο κατά του µηνιγγιτιδόκοκκου (ορότυπος Β) αναπτύχθηκε µετά από 20 χρόνια πρωτοποριακής έρευνας µε τη χρήση της βραβευµένης τεχνολογίας «Reverse Vaccinology» (Αντίστροφη Αναζήτηση Συγκεκριµένων Αντιγόνων). ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 Η αναζήτηση ξεκίνησε από τον Η/Υ και την ανάλυση του γονιδιώµατος του µηνιγγιτιδόκοκκου. Βάσει αυτής της αναζήτησης εντοπίστηκαν τα τρία κατάλληλα αντιγόνα που εντάχθηκαν στο εµβόλιο. Ο MenB ήταν ένας ιδιαίτερα δύσκολος στόχος, γιατί το εξωτερικό περίβληµα των βακτηρίων δεν αναγνωρίζεται καλά από το ανοσοποιητικό σύστηµα ως αντιγόνο, καθιστώντας την ανάπτυξη ενός ευρέως αποτελεσµατικού εµβολίου µια σηµαντική πρόκληση. Το προφίλ ανεκτικότητας και ανοσογονικότητας που διαθέτει έχει τεκµηριωθεί µέσω ενός εκτεταµένου κλινικού προγράµµατος. Ενδείκνυται για την προστασία όλων των ηλικιακών οµάδων, από την ηλικία των 2 µηνών και άνω. Με τον µαζικό εµβολιασµό του πληθυσµού µε το νέο εµβόλιο, υπάρχουν ελπίδες ότι η µηνιγγίτιδα θα εξαλειφθεί. Ο εµβολιασµός των βρεφών περιλαµβάνει τέσσερις δόσεις (στον 2ο, 4ο, 6ο και 12ο µήνα), ενώ τα παιδιά και οι έφηβοι (+11 ετών) χρειάζονται µόνο δύο δόσεις. Μετάδοση Οι µηνιγγιτιδόκοκκοι µπορούν εύκολα να µεταδοθούν από άτοµο σε άτοµο, για παράδειγµα µε τον βήχα, τον πταρµό (φτέρνισµα) και την άµεση επαφή, όπως το φιλί. Ο συνήθης τρόπος ζωής των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων –µε τον συνωστισµό σε νυχτερινά κέντρα, κοιτώνες ή στρατόπεδα, ή τα ταξίδια σε περιοχές όπου ενδηµεί η µηνιγγίτιδα, µπορεί να αυξήσει την πιθανότητα προσβολής από µηνιγγιτιδοκοκκική νόσο ή φορείας των βακτηρίων του µηνιγγιτιδόκοκκου. Το κάπνισµα και η ανταλλαγή φιλιών αυξάνει επίσης την πιθανότητα προσβολής από τη νόσο σε αυτές τις ηλικιακές οµάδες. > Life > Positive < ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ιστορία µε αριθµούς ΚΑΘΕ 10 ΛΕΠΤΑ ΠΕΘΑΙΝΕΙ ΕΝΑ ΑΤΟΜΟ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΚΑΘΕ ΛΕΠΤΟ ΔΙΑΓΙΓΝΩΣΚΕΤΑΙ 1 ΝΕΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΣΕ 24 ΩΡΕΣ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΟ ΝΑ ΜΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΕΙ ΣΩΣΤΑ 1 ΣΤΑ 10 ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟ ΘΑΝΑΤΟ 2 ΣΤΟΥΣ 10 ΕΠΙΖΗΣΑΝΤΕΣ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ ΜΟΝΙΜΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ Εγκεφαλική βλάβη Νεφρική ανεπάρκεια Σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας, πέρα από την παροχή καθαρού πόσιµου νερού, τίποτα δεν έχει βοηθήσει περισσότερο στη µείωση της επιβάρυνσης από νόσο στον πλανήτη, από τον εµβολιασµό Κώφωση Ακρωτηριασµός των άκρων Η σηµασία του εµβολιασµού Σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας, πέρα από την παροχή καθαρού πόσιµου νερού, τίποτα δεν έχει βοηθήσει περισσότερο στη µείωση της επιβάρυνσης από νόσο στον πλανήτη, από τον εµβολιασµό. Ο εµβολιασµός είναι διαχρονικά η πιο αποτελεσµατική και ασφαλής παρέµβαση στη δηµόσια υγεία- είναι η αιτία που σήµερα δεν έχουµε πια την απειλή της ευλογιάς και της πολιοµυελίτιδας. Ωστόσο, όπως υπογραµµίζει η κυρία Θεοδωρίδου-Παπαγρηγορίου, «τα εµβόλια έχουν πέσει θύµατα της επιτυχίας τους. Κι αυτό γιατί, oι νέοι γονείς, που δεν έχουν εµπειρία ασθενειών όπως π.χ. η πολιοµυελίτιδα, µπορούν εύκολα να δεχθούν µηνύµατα αντιεµβολιαστικής κίνησης». Αυτό που θα πρέπει να έχουµε πάντα κατά νου είναι πως, όσο αυξάνεται ο αριθµός των ατόµων που επιλέγουν να αποφύγουν τον εµβολιασµό, το συνολικό ποσοστό κάλυψης µειώνεται και οι πιθανότητες επανεµφάνισης της νόσου αυξάνουν σηµαντικά. < 13 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > 14 διατροφή Ένα απίστευτο αλαλούµ επικράτησε και επικρατεί γύρω από το γάλα. Ο καταναλωτήσ κοιτάζει αποσβολωµένοσ το ποτήρι µε το λευκό υγρό µπροστά του και αναλογίζεται πώσ γίνεται να είµαστε τόσο µπερδεµένοι και γιατί υπάρχουν βουλευτέσ που παραιτήθηκαν από αξιώµατα και απείλησαν µε αντάρτικο για το γάλα, όταν δεν έδειξαν µέχρι σήµερα την παραµικρή ευαισθησία για το 1.500.000 των ανέργων του ιδιωτικού τοµέα. Από την άλλη, όλεσ οι εταιρείεσ που προσφέρουν αγελαδινό γάλα υπερηφανεύονται ότι είναι «100% Ελληνικό» όχι επειδή προέρχεται από αγελάδεσ που βελάζουν ελληνιστί ή διαπνέονται από φλογερά πατριωτικά ιδεώδη, αλλά επειδή «ελληνικό σηµαίνει ποιοτικό», ενώ συµβαίνει το αντίθετο: το νωπό αγελαδινό ελληνικό γάλα είναι βρόµικο και χαµηλήσ ποιότητασ, σε πολύ µεγάλο ποσοστό… > Life > Positive < >του Μιχάλη Πιτσιλίδη Τα ψεύτικα τα λόγια τα µε ….Γάλα! «ΦΡΕΣΚΟΙ» ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ «ΠΑΣΤΕΡΙΩΜΕΝΕΣ» ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 Σ την Ελλάδα φαίνεται πως κάθε θέµα, ακόµα και ένα θέµα καθαρά τεχνικό ή επιστηµονικό, συχνά εξετάζεται υπό το πρίσµα αυτού που µάθαµε όλοι να λέµε «ελληνική ιδιαιτερότητα». Έτσι, µέχρι σήµερα, µε βάση το Προεδρικό ∆ιάταγµα 113/1999, φρέσκο γάλα µπορεί να ονοµάζεται αποκλειστικά το γάλα µε διάρκεια ζωής µέχρι πέντε ηµέρες. Πρόκειται για λάθος και αυθαίρετο ορισµό, ο οποίος χρησίµευσε στο να «κλείσει τα σύνορα» στις εισαγωγές γάλακτος αγελάδας από τις µεγάλες γαλακτοπαραγωγικές χώρες και, κυρίως, τη Γερµανία και τη Γαλλία. Το έχει η µοίρα µας φαίνεται να βρίσκουµε πάντα τη Γερµανία µπροστά µας... Χαρακτηριστικό µας επίσης να επιµένουµε σε λάθος κατεύθυνση: ενώ στο αγελαδινό γάλα (αποτελεί το 85% της παγκόσµιας κατανάλωσης) δεν έχουµε κανένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα, δεν δίνουµε τη δέουσα σηµασία στο πρόβειο και στο κατσικίσιο, όπου κατέχουµε αντιστοίχως την τέταρτη και την όγδοη θέση παγκοσµίως, µε 700 εκατ. και 407 εκατ. τόνους ετησίως, αντίστοιχα. Και τα δύο αυτά, αποτελούν ποσοστό 3-4% της παγκόσµιας κατανάλωσης, άρα µια µικρή σχετικά αγορά στα µέτρα µας, όπου µπορούµε να κυριαρχήσουµε. Και όχι µόνον αυτό, αλλά ποιοτικά είµαστε στην κορυφή στο πρόβειο και το κατσικίσιο, > Life > Positive < ενώ στο αγελαδινό το περίφηµο «100% ελληνικό γάλα» που, για τους γνωστούς «εθνικούς» λόγους, αναγράφουν υπερήφανα οι βιοµηχανίες στις συσκευασίες αγελαδινού γάλακτος, συνιστά µάλλον δυσφήµηση παρά διαφήµιση... Εν αρχή ην το νωπό ή' φρέσκο γάλα… Κατ’ αρχάς, ο όρος «φρέσκο γάλα» θα έπρεπε, για λόγους ορθότητας, να αντικατασταθεί µε τον όρο «νωπό γάλα» (raw milk). Αυτό όµως δεν έχει τόση σηµασία. Το σηµαντικό είναι να κατανοήσουµε ότι νωπό (φρέσκο) γάλα είναι εκείνο που έχει απαλλαχθεί από πρωτόγαλα και είναι προϊόν της πλήρους, χωρίς διακοπή, άλµεξης (άρµεγµα) του γαλακτοφόρου ζώου, το οποίο ζει και διατρέφεται υπό υγιεινούς όρους και δεν βρίσκεται σε κατάσταση υπερκόπωσης. Έχει σηµασία το άρµεγµα να γίνεται µέχρι να αδειάσει πλήρως ο µαστός του ζώου, γιατί το γάλα που παίρνουµε προς το τέλος του αρµέγµατος είναι πλουσιότερο σε λίπος από αυτό που λαµβάνεται στην αρχή. Η υγεία και διατροφή του ζώου και η απόλυτη καθαριότητα κατά το άρµεγµα, αποτελούν, όπως θα δούµε, κρισιµότατους παράγοντες για την ποιότητα του νωπού γάλακτος. Αυτό (και µόνο αυτό) το γάλα µπορεί να ονοµάζεται φρέσκο ή νωπό. Από την ώρα που το γάλα υφίσταται παστερίωση, ανεξάρτητα από τη µέθοδο που έχει επιλεγεί, δεν µπορεί πλέον να ονοµαστεί φρέσκο ή νωπό. Ονοµάζεται …παστεριωµένο! Η προσπάθεια δηµιουργίας διάκρισης µε το «φρέσκο» από τη µια πλευρά και το «παστεριωµένο» από την άλλη, είναι τεχνητή και αποτελεί εξαπάτηση του καταναλωτή, αφού το φερόµενο ως «φρέσκο», είναι παστεριωµένο… Και για να τελειώνουµε µε αυτό το παραµύθι, ας θυµίσουµε ότι «Νωπό γάλα είναι το γάλα το οποίο παράγεται από την έκκριση του µαστού εκτρεφόµενων ζώων, το οποίο δεν έχει θερµανθεί σε θερµοκρασία άνω των 40 βαθµών Κελσίου ούτε έχει υποστεί οποιαδήποτε επεξεργασία που έχει ανάλογη επίδραση (Κανονισµός ΕΚ αριθ. 853/2004, Παράρτηµα Ι)». Εξάλλου, φρέσκο γάλα δεν µπορεί να διατίθεται στο εµπόριο, αφού απαγορεύεται ρητά από 15 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > διατροφή τα ψεύτικα τα λόγια τα µε ….Γάλα! γάλα; Η απάντηση εδώ είναι ότι οι «άγριες» συνθήκες αποστείρωσης αλλοιώνουν δυσµενώς τόσο τη γεύση, όσο και την ποιότητα του τροφίµου, καθιστώντας το µη αναλώσιµο… Το γάλα αποτελεί θαυµάσιο υπόστρωµα για την ανάπτυξη πολλών µικροβίων. Τα Κέντρα για τον Έλεγχο Νοσηµάτων (Centers for Disease Control, CDC) προειδοποιούν ότι το κακής ποιότητας νωπό γάλα είναι υπεύθυνο για τρεις φορές περισσότερες εισαγωγές στα νοσοκοµεία από δηλητηρίαση, σε σχέση µε οποιοδήποτε άλλο τρόφιµο. Η παστερίωση µπορεί να προλάβει παθήσεις όπως η φυµατίωση, η βρουκέλλωση, η διφθερίτιδα και η οστρακιά, ενώ προλαµβάνει και παθήσεις από πολλά παθογόνα µικρόβια, όπως Salmonella, Listeria, Yersina, Campylobacter, Staphylococcus aureus και Escherichia coli. Τύποι παστερίωσης 16 το νόµο για λόγους µικροβιακής ασφάλειας! Συνεπώς, όποιος µιλάει για φρέσκο-παστεριωµένο εξαπατά. Τιµωρήστε τον, αποφεύγοντας τα προϊόντα του. Οι παστεριώσεις Η παστερίωση οφείλει το όνοµά της στον διάσηµο χηµικό και µικροβιολόγο Louis Pasteur (1822-1895), ο οποίος, µεταξύ πολλών άλλων, εργάστηκε και στον τοµέα της διατήρησης τροφίµων. Η παστερίωση είναι µια διαδικασία θέρµανσης, συνήθως υγρών τροφίµων, σε µια συγκεκριµένη θερµοκρασία και για ένα συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα, διαφορετικό για κάθε είδος > Life > Positive < τροφίµου. Σε αντίθεση µε την αποστείρωση (sterilization), η παστερίωση δεν αποσκοπεί στο να εξολοθρεύσει όλους τους µικροοργανισµούς που περιέχονται στο γάλα ή σε όποιο τρόφιµο παστεριώνεται. Αντίθετα, αποσκοπεί στο να µειώσει τόσο τον αριθµό των βιώσιµων παθογόνων, ώστε να µην προκαλούν ασθένειες στον καταναλωτή, µε την προϋπόθεση ότι το παστεριωµένο προϊόν φυλάσσεται σύµφωνα µε τις οδηγίες και καταναλώνεται πριν την ηµεροµηνία λήξης του. Μα γιατί δεν προτιµάµε την αποστείρωση, ώστε να απαλλάξουµε πλήρως από µικρόβια το Η παστερίωση, καθώς «καθαρίζει» το γάλα, αποτελεί τη σηµαντικότερη µέθοδο για την παράταση της διάρκειας ζωή τους. • HTST: Η παστερίωση HTST (High Temperature Short Time) γνωστή επίσης και ως “flash”, πραγµατοποιείται µε τη διέλευση του γάλακτος µέσα από µεταλλικές πλάκες, οι οποίες το θερµαίνουν στους 72-75 βαθµούς Κελσίου, για 15-20 δευτερόλεπτα. Στη συνέχεια, το γάλα ψύχεται σε λιγότερους από 6 βαθµούς. Όταν στο γάλα αναφέρεται απλώς ότι έχει υποστεί παστερίωση, συνήθως εννοείται η HTST. Η µέθοδος εξολοθρεύει το 99,999% των βιώσιµων µικροοργανισµών. To γάλα αυτής της κατηγορίας έχει διάρκεια ζωής, εντός ψυγείου, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > διατροφή τα ψεύτικα τα λόγια τα µε ….Γάλα! 18 2 εβδοµάδες κατ’ ελάχιστο και 3 εβδοµάδες το µέγιστο. • UHT: Η παστερίωση UHT (Ultra High Temperature) κρατά το γάλα σε θερµοκρασία 125-138 βαθµών Κελσίου για 2-4 δευτερόλεπτα. Άλλος συνδυασµός είναι 115-120 βαθµοί για 2-5 δευτερόλεπτα. Ακολουθεί αµέσως ψύξη σε λιγότερους από 6 βαθµούς. Όταν στο γάλα αναφέρεται ότι έχει υποστεί «Ultra Παστερίωση» εννοείται η µέθοδος UHT. Το γάλα αυτής της κατηγορίας έχει διάρκεια ζωής εντός ψυγείου 2-3 µήνες. Στις περιπτώσεις που η UHT συνδυάζεται µε διαχείριση του γάλακτος, µέχρι τη συσκευασία, υπό συνθήκες αποστειρωµένες (aseptic packazing), τότε η διάρκεια ζωής του γάλακτος είναι 6-9 µήνες, ακόµα και εκτός ψυγείου, εφόσον η συσκευασία δεν έχει ανοιχτεί. Όσον αφορά στο ερώτηµα αν η παστερίωση επηρεάζει, πώς και πόσο, τη θρεπτική αξία του γάλακτος, η ερώτηση πρακτικά στερείται νοήµατος, αφού οι κίνδυνοι από την κατανάλωση νωπού γάλακτος είναι πολύ µεγάλοι! Οι βουκολικές σκηνές της κατανάλωσης µόλις αρµεχθέντος «αγνού» γάλακτος, στο περιβόλι του παππού, είναι ο ασφαλέστερος δρόµος για τροφική δηλητηρίαση και όχι µόνο. Για να είµαστε ακριβείς ωστόσο, µε την UHT παστρίωση έχουµε 5% απώλεια του διαλυτού ασβεστίου και φωσφόρου, 10% µείωση των βιταµινών Β1 και Β12 και 20% απώλεια της βιταµίνης C. Ως γνωστόν, η βιταµίνη C είναι πολύ θερµοευαίσθητη και, πρακτικά, εξαφανίζεται π.χ. στα βραστά λαχανικά. Ευτυχώς, αφθονεί στα φρούτα και τα λαχανικά που καταναλώνουµε νωπά. Οι απώλειες αυτές ωστόσο δεν είναι καθόλου σηµαντικές από διατροφική άποψη, αφού το γάλα δεν αποτελεί την αποκλειστική πηγή τους για τον ανθρώπινο οργανισµό-κάθε άλλο! Ο περιορισµός της συζήτησης γύρω από το «φρέσκο» γάλα, στην παστερίωση και τη διάρκεια ζωής που αυτή του προσδίδει, ασφαλώς δεν γίνεται τυχαία. Καταρχάς χρησιµοποιούµε τον όρο «φρέσκο» ο οποίος, όπως είπαµε δεν ισχύει για το παστεριωµένο γάλα, αλλά επιτρέπουµε να χρησιµοποιείται για γάλα που «λήγει» σε πέντε ηµέρες, ενώ η διάρκεια ζωής του παστεριωµένου είναι τουλάχιστον δύο εβδοµάδες. Ήδη σιωπηρά και στην Ελλάδα πολλά γάλατα, όπως ίσως έχετε προσέξει, χρησιµοποιούν το διάστηµα των δύο εβδοµάδων. Πρακτικά, αυτό συµβαίνει για να κλείσουµε την πόρτα στις µεγάλες εισαγωγές «φρέσκου» επίσης (όσο και το «δικό µας» δηλαδή!) γάλακτος, από τις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, µε σκοπό > Life > Positive < να προστατεύσουµε την ελληνική κτηνοτροφία και, ειδικότερα, την γαλακτοπαραγωγό αγελαδοτροφία. ∆εν είναι όµως µόνον αυτός ο λόγος. Ο πιο σηµαντικός είναι η χαµηλότατη ποιότητα του ελληνικού νωπού αγελαδινού γάλακτος, στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Χαµηλή ποιότητα οφειλόµενη στις κακές συνθήκες διαβίωσης και διατροφής των ζώων όπως και στις κακές συνθήκες υγιεινής τους. Στην Ελλάδα, όπως θα δούµε παρακάτω, συµβαίνει να ξεκινάµε από χαµηλής ποιότητας νωπό αγελαδινό γάλα (raw milk), οπότε είναι δύσκολο και κοστοβόρο να πάρουµε καλό τελικό προϊόν. Οι βουκολικές σκηνές της κατανάλωσης µόλις αρµεχθέντος «αγνού» γάλακτος, στο περιβόλι του παππού, είναι ο ασφαλέστερος δρόµος για τροφική δηλητηρίαση και όχι µόνο ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > διατροφή τα ψεύτικα τα λόγια τα µε ….Γάλα! ποιότητά του. Ο έλεγχος της Colony-Forming Unit (CFU), που αποδίδεται στα ελληνικά ως Ολική Μικροβιακή Χλωρίδα (ΟΜΧ), δίνει µια συνολική εικόνα της υγιεινής κατάστασης του νωπού γάλακτος και της φροντίδας που έχει ληφθεί από τους παραγωγούς µετά το άρµεγµα, για την παρεµπόδιση της ανάπτυξης των µικροοργανισµών. Όσο χαµηλότερη είναι η ΟΜΧ του νωπού γάλακτος, τόσο λιγότεροι είναι οι κίνδυνοι για την υγεία των καταναλωτών, ενώ τα τελικά προϊόντα του γάλακτος αυτού θα είναι ποιοτικά καλύτερα και θα συντηρούνται περισσότερο. Η ΟΜΧ µετράται µε τον αριθµό των βιώσιµων µικροβίων ανά κυβικό εκατοστό (ml). Ολική µικροβιακή χλωρίδα 20 Το γάλα, κατά τη σύνθεσή του, δεν περιέχει µικρόβια, είναι στείρο µικροβίων, κατά την επιστηµονική ορολογία. Η πρώτη µόλυνση γίνεται στον µαστό, από µικρόβια που µπαίνουν σε αυτόν από τις θηλές και συνεχίζεται κατά το άρµεγµα και τη µετέπειτα διακίνηση του γάλακτος. Έτσι ξεκινά η υποβάθµισή του, που είναι µικρότερη ή µεγαλύτερη, ανάλογα µε τη φροντίδα του παραγωγού, αρχικά, και τη φροντίδα στο εργοστάσιο, στη συνέχεια. Η υποβάθµιση συνεχίζεται ακόµα και όταν το γάλα διατηρείται σε ψύξη, µέχρι να υποστεί παστερίωση. Αν µάλιστα περάσει µερικές ηµέρες σε αναµονή, τότε έχει υποβαθµιστεί σηµαντικά η ποιότητά του. Το µεγαλύτερο µέρος των µικροοργανισµών που υπάρχουν στο γάλα είναι βακτήρια, ενώ σπανιότερα ζύµες, µύκητες και ιοί. Οι µικροοργανισµοί αυτοί προκαλούν ορισµένες επιθυµητές µεταβολές στη σύσταση του γάλακτος, όπως στην περίπτωση των ζυµώσεων, αλλά και ανεπιθύµητες µεταβολές, δηλαδή αλλοιώσεις, στο γάλα και τα γαλακτοκοµικά προϊόντα που θα παραχθούν από αυτό. Επίσης, από το σύνολο των µικροβίων, µερικά είναι παθογόνα, προκαλούν ασθένειες στον άνθρωπο ή τα ζώα, ενώ άλλα θεωρούνται αβλαβή. Για τη µείωση του µικροβιακού φορτίου, συστήνεται η απόρριψη των πρώτων µικροποσοτήτων του γάλακτος κατά το άρµεγµα, κυρίως για την αποµάκρυνση των παθογόνων µικροοργανισµών της θηλής. Ο αριθµός των µικροβίων σε συγκεκριµένη ποσότητα γάλακτος (ml) δεν είναι σταθερός. Στην αρχή είναι ιδιαίτερα υψηλός και µειώνεται όσο συνεχίζεται το άρµεγµα. Συνεπώς, λόγω των παραπάνω επιπτώσεων ή της παθογένειας, επιβάλλεται ο έλεγχος του νωπού γάλακτος, ώστε να προσδιοριστεί η µικροβιακή > Life > Positive < Τα θερµοανθεκτικά ένζυµα: Το «κρυφό µυστικό» της ποιότητας… Η διάρκεια ζωής του παστεριωµένου γάλακτος επηρεάζεται αµεσότατα από την ποιότητα του νωπού γάλακτος. Εκτός όµως από το ολικό µικροβιακό φορτίο, η διάρκεια ζωής επηρεάζεται και από τα θερµοανθεκτικά ένζυµα (είδος και ποσότητα) που περιέχει το νωπό γάλα. Από πού προέρχονται τα ένζυµα αυτά; Από τα σωµατικά κύτταρα του ζώου που έχουν περάσει στο γάλα. Ο όρος είναι Somatic Cell Count (SCC) ή Αριθµός Σωµατικών Κυττάρων (ΑΣΚ στην ελληνική του απόδοση) και αποτελεί, µαζί µε την ΟΜΧ, δείκτη ποιότητας του νωπού γάλακτος. Από πού προέρχονται όµως αυτά τα σωµατικά κύτταρα; Στη συντριπτική τους πλειονότητα, όσον αφορά στο αγελαδινό γάλα, πρόκειται για λευκοκύτταρα, τα γνωστά σε όλους λευκά αιµοσφαίρια, που είναι πολύ αυξηµένα στα ζώα που πάσχουν από µαστίτιδα, οφειλόµενη στον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο (Staphylococcus aureus) ή σε άλλα µικρόβια. Ο ΑΣΚ µετράται ως αριθµός σωµατικών κυττάρων ανά κυβικό εκατοστό γάλακτος (ml). Οι έλεγχοι και τα αποτελέσµατα Σήµερα δραστηριοποιούνται στη χώρα µας συνολικά 800 γαλακτοπαραγωγικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 517 (64%) είναι χωρίς δυνατότητα αυτοελέγχου, οι 34 (4%) έχουν δικό τους, αναγνωρισµένο εργαστήριο και οι 249 (31%) συνεργάζονται µε ιδιωτικά εργαστήρια ελέγχου. Από την πλευρά τού κράτους, υπάρχουν οκτώ Εργαστήρια Ελέγχου Ποιότητας του Γάλακτος (ΕΕΠΓ), που ανήκαν στον Ελληνικό Οργανισµό Γάλακτος και Κρέατος (ΕΛΟΓΑΚ) και µεταφέρθηκαν στον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισµό - ∆ΗΜΗΤΡΑ. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > διατροφή τα ψεύτικα τα λόγια τα µε ….Γάλα! Τα εργαστήρια αυτά βρίσκονται στις εξής πόλεις-περιοχές: Αλεξανδρούπολη, Πάτρα, ∆ράµα, Ιωάννινα, Πέλλα, Ρέθυµνο, Λάρισας και Μυτιλήνη. Για το νωπό γάλα αγελάδας, οι ευρωπαϊκοί κανονισµοί, που ισχύουν και στη χώρα µας, ορίζουν ως όρια ΟΜΧ τα 100.000/ml και όρια ΑΣΚ τα 400.000/ml. Ο Πίνακας δείχνει τα αποτελέσµατα δεκάδων χιλιάδων µετρήσεων που δείχνουν ότι, πράγµατι, το αγελαδινό νωπό γάλα είναι χαµηλής ποιότητας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Αυτός είναι ο λόγος του περιορισµού της διάρκειας ζωής στις πέντε ηµέρες. Πέραν αυτών, ενδεχοµένως να γίνονται αντιληπτές στον καταναλωτή οι αλλοιώσεις που προκαλούν, στην εµφάνιση και τη γεύση, οι δράσεις των ενζύµων που παράγονται από τα σωµατικά κύτταρα. Τι πρέπει να κάνουµε; 22 Όπως προκύπτει από όσα εκτέθηκαν παραπάνω, θα πρέπει να γίνουν τα εξής: (α) Η πολιτεία να φροντίσει να χαράξει κάποια πολιτική όσον αφορά στο αγελαδινό µας γάλα, το οποίο γενικώς είναι χαµηλής ποιότητας και στο οποίο δεν έχουµε κανένα συγκριτικό πλεονέκτηµα έναντι των µεγάλων γαλακτοπαραγωγικών χωρών της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Τα παιχνιδάκια µε το φρέσκο και τη διάρκεια που προσδίδει η παστερίωση έχουν πολύ κοντά πόδια. (β) Οι γαλακτοβιοµηχανίες και η Πολιτεία καλό θα ήταν να εκπονήσουν σύστηµα ανταµοιβής και επιβράβευσης παραγωγών που προσφέρουν γάλα υψηλής ποιότητας σε ΟΜΧ και ΑΣΚ (π.χ. ΑΣΚ κάτω των 100.000). (β) Ο Έλληνας καταναλωτής θα πρέπει να επιβάλει µε τις επιλογές του το κατσικίσιο και το πρόβειο > Life > Positive < > ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΧΑΜΗΛΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΝΩΠΟ ΑΓΕΛΑ∆ΙΝΟ ΓΑΛΑ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΟ ΦΟΡΤΙΟ (ΟΜΧ >100.000) ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΣΚ (ΑΣΚ>400.000) (ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑΕΤΟΥΣ 2012) ΠΕΡΙΟΧΗ ΟΜΧ ΑΣΚ Σάµοσ Χίοσ Αχαΐα Θεσπρωτία Άρτα Ιωάννινα Πρέβεζα Κέρκυρα Ηράκλειο Ρέθυµνο Χανιά ∆ράµα Εβροσ Καβάλα Ροδόπη Θεσσαλονίκη Κιλκίσ Σέρρεσ Χαλκιδική ∆ωδεκάνησοσ Κυκλάδεσ (Χ 1000) 251,3 316,7 291,5 109,5 Καλό Καλό Καλό 203,3 114,3 888,6 141,6 106,3 Καλό 126,2 182,3 Καλό Καλό 116,2 107,5 234,2 473,7 (Χ1000) 704,5 485,2 Καλό 480,1 595,3 464,1 508,4 593,2 453,8 1.014,1 347,3 496, 6 411,7 421,8 Καλό 428,9 481,5 436,3 496,0 672,2 672,2 Περιοχέσ µε καλό νωπό γάλα Αγελάδασ: Αττική (λίγα δείγµατα!), Αιτωλοακαρνανία, Ηλεία, Καρδίτσα, Λάρισα, Μαγνησία, Τρίκαλα, Ξάνθη, Γρεβενά, Κοζάνη, Φλώρινα, Ηµαθία, Πέλλα, Πιερία, Αργολίδα, Εύβοια, Αρκαδία, Λακωνία, Βοιωτία, Φθιώτιδα,Φωκίδα. γάλα. Το δεύτερο, µάλιστα, είναι σαφώς πιο θρεπτικό από τα αγελαδινό, µε περισσότερη περιεκτικότητα, τόσο σε λίπος όσο και σε πρωτεΐνες. Επίσης, το παραγόµενο νωπό πρόβειο γάλα, όπως και το κατσικίσιο, είναι ποιοτικά πολύ καλύτερα από το αγελαδινό µας γάλα, όσον αφορά την Ολική Μικροβιακή Χλωρίδα. < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 Καταπολεμώντας τα σοβαρά νοσήματα Στην Bristol-Myers Squibb η δέσμευσή μας να αναπτύξουμε καινοτόμα φάρμακα είναι το ίδιο δυνατή με τη θέληση των ασθενών να καταπολεμήσουν τα σοβαρά νοσήματα. Οι ερευνητές μας εργάζονται καθημερινά για να ανακαλύψουν τις μελλοντικές θεραπείες σε ποικίλους θεραπευτικούς τομείς όπως: MLTGR14NP01227-01 • Καρκίνος • Καρδιαγγειακά Νοσήματα • HIV/AIDS • Ηπατίτιδα • Νοσήματα του Ανοσοποιητικού • Νοσήματα του Συνδετικού Ιστού • Ανοσο-Ογκολογία > συνέντευξη τησ Νεκταρίασ Καρακώστα >Φωτό: Μιχάλησ Κωνσταντινίδησ ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΤΕΛΛΟΣ ΖΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ MONEY-BASED MEDICINE! Έχει χαρακτηριστεί «αιρετικόσ», καθώσ δεν διστάζει να εκφράζει απόψεισ που αντιτίθενται στισ ιατρικέσ οδηγίεσ και στα συµφέροντα τησ ιατρικήσ βιοµηχανίασ. Ο καρδιολόγοσ Χρήστοσ Ντέλλοσ, ∆ιευθυντήσ του καρδιολογικού τµήµατοσ του Τζάνειου νοσοκοµείου Πειραιά θεωρεί πωσ κάθε γιατρόσ πρέπει να έχει ωσ προτεραιότητά το συµφέρον του ασθενούσ, κάνει όµωσ τη θλιβερή διαπίστωση ότι σήµερα η ιατρική κοινότητα έχει πολύ στενούσ δεσµούσ µε τη βιοµηχανία, µε αποτέλεσµα την υπερκατανάλωση φαρµάκων και υπηρεσιών υγείασ. > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 M έσα από την αρθρογραφία σας έχετε εκφράσει πολλές φορές αιρετικές απόψεις. Πώς είναι να πηγαίνει κανείς κόντρα στο ρεύµα; Αυτό που θεωρήθηκε «ανορθόδοξο» είναι ότι υποστήριξα πως πολλές ιατρικές πράξεις δεν χρειάζονται ή δεν πρέπει να γίνονται αν δεν υπάρχουν οι ανάλογες ενδείξεις και αποδείξεις και επίσης ότι πρέπει πάντα να υπολογίζουµε το οικονοµικό κόστος. Αυτό όµως δεν είναι ανορθόδοξο µε βάση την Ιπποκράτειο Ιατρική, που ορίζει ότι πρέπει να βασίζεσαι σε στοιχεία και αποδείξεις πριν ξεκινήσεις µια θεραπεία, να κινείσαι µε γνώµονα το συµφέρον του ασθενούς που έχεις απέναντί σου, να τηρείς την αρχή του να ωφελείς και να µη βλάπτεις. Αυτά είναι η κλασική ορθόδοξη Ιατρική. Το να υπολογίζουµε τα οικονοµικά της υγείας, δεν συνιστά ανορθόδοξη άποψη, αν σκεφθεί κανείς ότι οι οικονοµικές δυνατότητες τόσο του κόσµου, όσο και του κράτους είναι πεπερασµένες. Είναι όµως εύκολο να εκφράζει κάποιος αντίθετες απόψεις; Είναι σαν να κολυµπά κανείς κόντρα στο ρεύµα: είναι δύσκολο, είναι κουραστικό, αλλά είναι συναρπαστικό. Ειδικά αν έχεις έναν στόχο, όταν το κάνεις, όχι απλώς για να κάνεις εντύπωση, αλλά γιατί αναζητάς την αλήθεια. 25 Η Ιατρική πού κάνει λάθος σήµερα; Ενώ σήµερα διαθέτουµε δυνατότητες διαγνωστικές και θεραπευτικές που δεν διανοείτο κανείς πριν από 100 ή 50 χρόνια, υπάρχει υπερπροσφορά και κατάχρηση υπηρεσιών υγείας, χωρίς ενδείξεις χρησιµότητας και χωρίς να υπολογίζεται το κόστος, τόσο για τον ίδιο τον άρρωστο, όσο και για το σύστηµα υγείας. Γιατί πέφτουµε σε τέτοια λάθη; Η Ιατρική έχει εµπορευµατοποιηθεί σε µεγάλο βαθµό. Έχουν χαθεί τα όρια των αρµοδιοτήτων > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > συνέντευξη Χρήστοσ Ντέλλοσ Αυτό που έχουν µάθει να κάνουν οι γιατροί είναι να παραγγέλνουν εξετάσεις και να γράφουν φάρµακα. Όµως, ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο, ο γιατρός πρέπει να διαθέσει λίγο χρόνο να καταλάβει τον άρρωστο που έχει απέναντί του 26 και των ευθυνών, µεταξύ της ιατρικής κοινότητας και της βιοµηχανίας της Ιατρικής (φάρµακα, µηχανήµατα, υλικά επεµβάσεων). ∆εν µπορεί η ιατρική κοινότητα να έχει τόσο στενούς δεσµούς µε τη βιοµηχανία. Αυτό το χάσιµο των ορίων δηµιουργεί το πρόβληµα. Γίνεται δηλαδή µια υπερπροσφορά υπηρεσιών, η οποία βλάπτει τελικά την υγεία, αλλά και την οικονοµία. Έχει διαβρωθεί η ιατρική σκέψη σήµερα και αυτό οφείλεται στον τρόπο της εκπαίδευσης των γιατρών. Ο πιο βασικός τρόπος εκπαίδευσης των γιατρών είναι τα –απίστευτα πολλά- ιατρικά συνέδρια, όπου οι γιατροί δέχονται συνήθως παθητικά πληροφορίες, σαν ηλεκτρονικοί υπολογιστές. Τα ιατρικά συνέδρια χρηµατοδοτούνται και οργανώνονται από τις εταιρείες. Όλο αυτό οδηγεί σε υπερκατανάλωση φαρµάκων, υλικών ή επεµβάσεων και υπερβολική παροχή υπηρεσιών υγείας. Αυτή η υπερβολική παροχή υπηρεσιών τελικά κάνει κακό στην υγεία αντί για καλό; Ναι, η πρόληψη για παράδειγµα όπως την εννοούµε σήµερα, κάνει κακό. Πρόληψη δεν σηµαίνει εξετάσεις, αλλά προληπτικά µέτρα- εκεί η χώρα µας υστερεί σε σηµαντικό βαθµό. Προληπτικά µέτρα σηµαίνει κατ’ αρχήν, διακοπή του καπνίσµατος. Υστερούµε όµως σε αυτό σαν κοινωνία. > Life > Positive < Υστερούµε επίσης όσον αφορά στη σωµατική άσκηση. ∆υστυχώς, δεν ασχολούµαστε όσο θα έπρεπε µε τον ασθενή, ώστε να τον πείσουµε να κάνει σηµαντικές αλλαγές στη ζωή του. ∆εν έχει νόηµα να δώσουµε στον ασθενή απλώς ένα φάρµακο, αν συνεχίσει να καπνίζει και να µην ασκείται ή αν δεν χάσει βάρος. Βεβαίως και είναι πολύτιµες οι προληπτικές εξετάσεις, αλλά στοχευµένα. Το γενικό screening έχει αποδειχθεί από µεγάλες µελέτες ότι δεν έχει κανένα όφελος. Ακόµη και οι τράπεζες διαφηµίζουν ως προσφορά το να κάνουν εξετάσεις σε όλον τον κόσµο δωρεάν. Κάνοντας όµως εξετάσεις χωρίς να στοχεύεις σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, θα έχεις πολλά ψευδώς θετικά αποτελέσµατα. Και θα χαρακτηρίσεις πολλούς ανθρώπους ως αρρώστους, χωρίς να είναι. Κάποιες αθώες παρεκκλίσεις από τις φυσιολογικές τιµές ενδέχεται να οδηγήσουν σε νέες εξετάσεις και οι νέες εξετάσεις να καταλήξουν ακόµη και σε επιβλαβείς προληπτικές θεραπείες ή επεµβάσεις! ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > συνέντευξη Χρήστοσ Ντέλλοσ 28 Τα «φυσιολογικά όρια» για παράδειγµα της χοληστερίνης είναι αυθαίρετα πολύ χαµηλά, µε αποτέλεσµα να ανησυχούν ή να παίρνουν φάρµακα πολλοί υγιείς που δεν τα χρειάζονται. Οι στατίνες έχει αποδειχθεί ότι ωφελούν τα άτοµα που έχουν ενεργό στεφανιαία νόσο ή πολλούς παράγοντες κινδύνου. Το να δώσουµε σε όλο τον κόσµο στατίνες, ακόµη και στα παιδιά, είναι πολύ µεγάλο λάθος. Η «στατινοποίηση του πλανήτη» υποκινείται από µελέτες που χρηµατοδοτούνται από φαρµακευτικές εταιρείες, κρύβοντας τις βλάβες και τις παρενέργειες των στατινών – ειδικά στις µεγάλες δόσεις. Οι στατίνες µπορούν να προκαλέσουν µυϊκούς πόνους, αδυναµία και κόπωση και να χαθούν όλα τα οφέλη της άσκησης. Πρέπει λοιπόν να δίνονται µε µέτρο και µε προσοχή, µόνο σε εκείνους που πραγµατικά τις χρειάζονται και στον βαθµό που τις ανέχονται. Αυτό που λείπει σήµερα από την Ιατρική είναι η ορθολογική σκέψη. Αυτό που έχουν µάθει να κάνουν οι γιατροί είναι να παραγγέλνουν εξετάσεις και να γράφουν φάρµακα. Ειδικά αυτήν την περίοδο, ο γιατρός πρέπει να διαθέσει λίγο χρόνο να καταλάβει τον άρρωστο που έχει απέναντί του. Μια ασθενής µου είπε χαρακτηριστικά, «ξέρετε, γιατρέ, έναν ορθοπεδικό, που να µιλάει, να ακούει και να είναι και καλός γιατρός;». Πρωτόκολλα και οδηγίες: Θεωρούνται σηµαντικά για την αποφυγή περιττών διαδικασιών και την αποφυγή σπατάλης στο σύστηµα- όµως έχετε διατυπώσει την άποψη ότι "προκαλούν" ιατρογενείς νόσους! Προσωπικά δεν έχω τίποτα µε τα πρωτόκολλα και τις οδηγίες, αρκεί > Life > Positive < > WHO IS WHO Η απόφασή του να γίνει γιατρόσ δεν ήταν τυχαία. Κάποια προβλήµατα υγείασ στα εφηβικά και νεανικά του χρόνια του έδωσαν το ερέθισµα να στραφεί στην Ιατρική. Το 1970 πέρασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών, όπου στη διάρκεια του 5ου έτουσ σπουδών του έλαβε υποτροφία για τισ άριστεσ επιδόσεισ του. Ο καθηγητήσ ∆ηµήτριοσ Αυγουστάκησ τον βαθµολόγησε µε άριστα (10) και του πρότεινε να ακολουθήσει πανεπιστηµιακή καριέρα στην Καρδιολογία. Αυτό ήταν και το ερέθισµα για να στραφεί στην Καρδιολογία, αν και τελικά τον κέρδισε η ουσία τησ ιατρικήσ και τησ Καρδιολογίασ και όχι η «καριέρα». Έθεσε λοιπόν ωσ στόχο του ήταν να γίνει καλόσ γιατρόσ και ειδικότερα καλόσ καρδιολόγοσ. Το 1983 έλαβε τον τίτλο τησ ειδικότητασ τησ Καρδιολογίασ. Συνέχισε σαν επιµελητήσ στην Καρδιολογική Κλινική του Τζάνειου Νοσοκοµείου Πειραιά. Το 1992 µετεκπαιδεύθηκε στο Λονδίνο στην Παιδοκαρδιολογία και στισ Συγγενείσ Καρδιοπάθειεσ Ενηλίκων στα νοσοκοµεία Hospital for Sick Children (Great Ormond Street) και St Bartholomew’s Hospital. Οι γνώσεισ που απέκτησε στο Λονδίνο αλλά και η προσωπική του προσπάθεια στην Ελλάδα είχαν σαν αποτέλεσµα τη δηµιουργία στο Τζάνειο του µοναδικού κέντρου παιδοκαρδιολογίασ και συγγενών καρδιοπαθειών ενηλίκων του ΕΣΥ στη µείζονα περιφέρεια του Πειραιά. Το 2009 έλαβε τον βαθµό του διευθυντή στο καρδιολογικό τµήµα του Τζάνειου νοσοκοµείου. Σε όλο αυτό το διάστηµα, οι δεσµοί του µε το Ιπποκράτειο και την Πανεπιστηµιακή Κλινική, παραµένουν ζωντανοί. Ο καθηγητήσ Παύλοσ Τούτουζασ τον καλούσε συχνά σαν οµιλητή στα µετεκπαιδευτικά µαθήµατα και στα καρδιολογικά συνέδρια, ενώ του εµπιστεύθηκε τη συγγραφή ενόσ σηµαντικού θέµατοσ στη δίτοµη έκδοση του βιβλίου καρδιολογίασ τησ Πανεπιστηµιακήσ Κλινικήσ. Αυτή η «υβριδική» σχέση του µε το Πανεπιστήµιο συνεχίζεται µε τον ίδιο τρόπο µέχρι και σήµερα, που καθηγητήσ είναι ο Χριστόδουλοσ Στεφανάδησ. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 να ακολουθούν την Ιατρική που βασίζεται σε αποδείξεις (evidence based medicine), όπως άλλωστε ισχυρίζονται. Οι κατευθυντήριες οδηγίες πρέπει να στηρίζονται σε µεγάλες εργασίες και να υπάρχει εµπειρία στις συγκεκριµένες θεραπείες που προτείνουν. Πώς µπορούν όµως να είναι αντικειµενικές αυτές οι οδηγίες, όταν τα περισσότερα µέλη των επιτροπών που τις συντάσσουν έχουν στενότατους οικονοµικούς δεσµούς µε τις εταιρείες; ∆υστυχώς, σήµερα βιώνουµε την «money based medicine», τουλάχιστον για ορισµένες από τις οδηγίες. Ενώ στο µεγαλύτερο µέρος τους µπορεί να είναι σωστές, όταν φτάνουν στο σηµείο να προτείνουν φαρµακευτικές θεραπείες ή επεµβατικές πράξεις, υπάρχει έντονη µεροληψία. Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελούν τα φάρµακα ή οι θεραπείες στις οποίες δεν έχουµε προλάβει να έχουµε εµπειρία, στις οποίες ωστόσο δίνεται «ισχυρή ένδειξη χορήγησης». Κάθε γιατρός θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός και υποψιασµένος µε αυτά που διαβάζει, να τα σκέφτεται και να αποφασίζει τι θα κάνει, να έχει δηλαδή άποψη. Ακόµα όµως και αυτές οι οδηγίες παραβιάζονται, µε συνέπεια ακόµα µεγαλύτερη σπατάλη. ∆υστυχώς στην Ελλάδα, βλέπουµε πολύ ακριβές θεραπείες να δίνονται σε ασθενείς που δεν τις χρειάζονται, ακόµα και όταν οι οδηγίες δεν τις συστήνουν (off-label). Σαφώς και υπάρχουν πολλοί γιατροί που δεν γράφουν πολλά φάρµακα, δεν κάνουν πολλές εξετάσεις και το πρώτο µέληµά τους είναι ο ασθενής. Όµως ο τρόπος εκπαίδευσης και ο τρόπος λειτουργίας σπρώχνει την πλειοψηφία προς την άλλη κατεύθυνση. Σήµερα, πρέπει συνεχώς να είσαι αντίθετος στο ρεύµα, για να ακολουθήσεις τη σωστή Ιατρική. Οι Έλληνες γιατροί έχουν έλλειµµα παιδείας; Το εκπαιδευτικό µας σύστηµα είναι ένα σύστηµα εξετάσεων. Ο Έλληνας γιατρός αλλά και κάθε επιστήµονας, συσσωρεύει πληροφορίες, τις οποίες δεν µπορεί εύκολα να αξιολογήσει και να χρησιµοποιήσει. Στη συνέχεια τις ξεχνάει, για να µπορέσει να συσσωρεύσει άλλες. Η πραγµατική γνώση και εµπειρία δεν αξιολογείται. Αυτό δεν είναι σωστή εκπαίδευση - δηµιουργεί µία τεράστια παραµόρφωση. ∆εν είναι λοιπόν τυχαίο που οι σηµερινοί γιατροί καταφεύγουν µε ευκολία στη συνταγογράφηση φαρµάκων και στην παραποµπή σε εξετάσεις. Βλέπουµε σειρές εξετάσεων ακόµη και για ασήµαντα συµπτώµατα, µε τις συνέπειες που προαναφέραµε. Η αρτηριακή πίεση για παράδειγµα, είναι συνδεδεµένη άµεσα µε τη σκέψη και µε το συναίσθηµα του ανθρώπου και κάνει αρκετά σκαµπανεβάσµατα µέσα στο 24ωρο. Αν πετύχεις έναν άνθρωπο σε ένα σηµείο που είναι ψηλά η πίεσή του, δεν θα πρέπει να τον βγάλεις αµέσως υπερτασικό, όπως γίνεται εύκολα σήµερα και να του δώσεις αγωγή. Πρέπει να τον αφήσεις να ηρεµήσει, να του δώσεις την ευκαιρία να χάσει βάρος- πολλές φορές χάνοντας ο υποψήφιος υπερτασικός 5-10 κιλά, η πίεσή του εξαφανίζεται. Ασφαλώς, κάποιοι θα χρειαστούν φάρµακα, αλλά και εκεί απαιτείται προσοχή- η θεραπεία να µην προκαλεί υπόταση και να µην καταφεύγει κανείς χωρίς λόγο σε ακριβά φάρµακα. Πολύς κόσµος σήµερα κόβει τα φάρµακά του γιατί έχουν πολύ υψηλή συµµετοχή ή δεν έχει ασφάλεια. Το ακριβό φάρµακο δεν σηµαίνει και καλό φάρµακο και το αντίθετο! 29 Ο ασθενής όµως δεν έχει άµυνες απέναντι σε αυτό που θα του συστήσει ο γιατρός του... Ως προς τη συνταγογράφηση του γιατρού, ο ασθενής δεν είναι άµοιρος ευθυνών. Θα πρέπει να είναι υποψιασµένος, να καταλαβαίνει ποιος γιατρός τον βλέπει σωστά, του > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > συνέντευξη Χρήστοσ Ντέλλοσ δίνει προσοχή, προσπαθεί να επικοινωνήσει ψυχικά µαζί του, σκέφτεται την περίπτωσή του, δεν βιάζεται να του γράψει φάρµακα ή εξετάσεις και αυτόν τον γιατρό να προτιµά. Ο βιαστικός γιατρός, αυτός που γράφει πολλές εξετάσεις, που κρατάει µία περίεργη απόσταση από τον ασθενή, δεν είναι κατάλληλος, όσους τίτλους και να έχει. Η ψυχική επαφή µε τον ασθενή άλλωστε, λειτουργεί και θεραπευτικά. Ο γιατρός, προσεγγίζοντας τον ασθενή, καταστέλλει το άγχος του και µπορεί να λειτουργήσει ως placebo. Στον αντίποδα, υπάρχει ο γιατρός nocebo- στον οποίο πηγαίνεις µε ένα πολύ απλό σύµπτωµα αλλά, διογκώνοντας λεπτοµέρειες, σε τροµοκρατεί. Αυτό, βέβαια, δεν γίνεται από πρόθεση πάντα, αλλά και από κακή πληροφόρηση. Επίσης, η πληροφόρηση που υπάρχει στο Ίντερνετ για τους ασθενείς και τους γιατρούς είναι συχνά κατευθυνόµενη. Αυτή η χειραγώγηση των ασθενών και των γιατρών ίσως είναι και ο λόγος που δεν έχουµε µεγάλες ανακαλύψεις τα τελευταία χρόνια. ∆εν βγαίνουν πια εντυπωσιακά καλύτερα φάρµακα, βγαίνουν φάρµακα µε ελάχιστα ή καθόλου καλύτερα αποτελέσµατα από τα παλιά, αλλά µε πολλαπλάσια τιµή. Τέλος, πρέπει να αγαπάµε, να βοηθάµε, να συγχωρούµε, να γελάµε. Να αγωνιζόµαστε για το καλύτερο, αλλά να χαιρόµαστε για αυτά που έχουµε. Η απληστία βλάπτει σοβαρά την υγεία, και τη δική µας και των άλλων. Το στρες πώς επηρεάζει την υγεία µας; Το στρες στον άνθρωπο είναι κινητήριος δύναµη. Η δηµιουργική δράση και το δηµιουργικό άγχος κάνουν καλό στην υγεία. Εκείνο το άγχος όµως που είναι περισσότερο φόβος παρά άγχος και είναι συνεχές και έντονο, βλάπτει, φθείρει και είναι παράγοντας καρδιοπάθειας. Στα εξωτερικά ιατρεία, βλέπουµε πολύ συχνά αναστατωµένους ανθρώπους που παραπονούνται για πόνους στο στήθος. Συζητώντας µαζί τους, καταλαβαίνεις ότι το πρόβληµα τους είναι η οικονοµική κατάσταση. Βέβαια, το στρες επηρεάζει όσους έχουν ήδη πρόβληµα –π.χ. ένα έντονο στρες χειροτερεύει µία καρδιοπάθεια. Ή το πολύ έντονο στρες, όπως π.χ. µία έκρηξη θυµού µπορεί να γίνει η αφορµή να εκδηλωθεί ένα έµφραγµα, ακόµη και µε µικρή παθολογία. Υπάρχει εποµένως ο κίνδυνος η οικονοµική κρίση να αυξήσει τις καρδιοπάθειες. Ωστόσο, έχουµε τη δυνατότητα, αλλάζοντας τον τρόπο ζωής µας και δίνοντας έµφαση σε αυτά που δεν είχαµε κάνει τα προηγούµενα χρόνια, να ισοφαρίσουµε αυτήν την αύξηση. < Σήµερα, πρέπει συνεχώς να είσαι αντίθετος στο ρεύµα, για να ακολουθήσεις τη σωστή Ιατρική Πώς µπορούµε να διατηρήσουµε την υγεία της καρδιάς µας; 30 Μπορούµε να έχουµε γερή καρδιά, καλή υγεία και καλή διάθεση, ακόµα και όταν η κληρονοµικότητα και τα γονίδιά µας δεν µας ευνοούν. Kάθε άνθρωπος θα πρέπει να έχει στον νου του ότι αυτά που µπορεί να κάνει µόνος του είναι πολύ πιο σηµαντικά από εκείνα που µπορεί να κάνει για αυτόν η Ιατρική. Η φυσική δραστηριότητα, η σωστή διατροφή και η διακοπή του καπνίσµατος, αποτελούν το τρίπτυχο που µας προστατεύει από τις καρδιοπάθειες και όλα σχεδόν τα νοσήµατα. Για µια υγιεινή διατροφή µάλιστα, δεν χρειάζεται να ξοδέψουµε πολλά. Μπορεί να είναι και οικονοµική και εύγευστη και ωφέλιµη ταυτόχρονα. Με την ποικιλία µπορούµε να εξασφαλίσουµε υγεία, τα αυστηρά διαιτολόγια ή η εµµονή µε τις υγιεινές τροφές είναι παθολογικές καταστάσεις. Θα πρέπει να θυµόµαστε επίσης, ότι κάθε σωµατική δραστηριότητα στην καθηµερινή µας ζωή είναι άσκηση. Χορεύουµε συστηµατικά ή µε κάθε ευκαιρία. Ο χορός δυναµώνει το σώµα, την καρδιά και την ψυχή! > Life > Positive < the web @∆ιαβάστε τις πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις του κ. Χρήστου Ντέλλου, στο site του «Καρδιολογική Άποψη» www.ntellos.gr ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωμα ΆΔΥΝΑΤΙΣΜΑ κέντρα αδυνατίσματος: αδυνατιζουν ... το πορτοφολι 10 ερωτησεις για το αδυνατισμα «εξπρες» πείτε «όχι» στις δίαιτες της μόδας συμπληρώματα - συμμαχοι στο αδυνατισμα νικήστε την κυτταρίτιδα > αφιέρωµα: αδυνάτισµα >του Μιχάλη Πιτσιλίδη ΚΕΝΤΡΑ Α∆ΥΝΑΤΙΣΜΑΤΟΣ ΠΩΣ ΘΑ ΧΑΣΕΙ ΒΑΡΟΣ... ΤΟ ΠΟΡΤΟΦΟΛΙ ΣΑΣ Xηµικέσ δίαιτεσ, συνδυασµοί τροφών, µηχανήµατα... διαστηµικήσ τεχνολογίασ, χάπια, ενέσεισ, όλα για το πολυπόθητο αδυνάτισµα. Πόσο αποτελεσµατικά είναι και πόσο ακίνδυνα για την υγεία; Α ξιοθαύµαστος ο κόσµος του «αδυ- νατίσµατος». Και τι δεν λέγεται, και τι δεν γίνεται, προκειµένου να «χρεωθεί η πιστωτική σας κάρτα» µε άτοκες δόσεις (και γραµµάτια γίνονται ενίοτε δεκτά...). Βέβαια, ο καθένας διαισθάνεται π.χ. ότι δεν µπορεί να κάψει 1000 θερµίδες... ξαπλωµένος ή ότι δεν µπορεί να χάσει 30 κιλά σε ένα µήνα. Κι όµως, η αθρόα προσέλευση, ιδιαίτερα τους ανοιξιάτικους µήνες, αποτελεί κάθε χρόνο ένα απονενοηµένο διάβηµα για καυτές (ή έστω ανεκτές) καλοκαιρινές εµφανίσεις. Όπου ευπιστία και απελπισία, εκεί εξαπάτηση και αγυρτία. Ας δούµε, λοιπόν, µερικά από τα πιο γνωστά «µυστικά» των «ειδικών της απίσχνασης». Μυστικό πρώτο Οι «χηµικές δίαιτες»: Πρόκειται για παραπλανητικό όρο, χωρίς επιστηµονικό νόηµα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν λένε χηµική δίαιτα εννοούν δίαιτα χωρίς υδατάνθρακες (δηλαδή χωρίς πατάτες, µακαρόνια, ψωµί, όσπρια, φρούτα κ.λπ). Η στέρηση των υδατανθράκων από τη διατροφή έχει ως αποτέλεσµα την πρόκληση οξέωσης. Ο οργανισµός, προκειµένου να αντιµετωπίσει αυτή τη µεταβολική διαταραχή, δηµιουργεί έντονη διούρηση, µέσω της οποίας αποβάλλει την οξόνη. Ετσι, έχουµε γρήγορη απώλεια βάρους, οφειλόµενη όµως σε αφυδάτωση του οργανισµού. Εχει βρεθεί ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, µόνο το 10% της απώλειας βάρους είναι λιπώδης ιστός. Σε µια συνολική απώλεια βάρους 5 κιλών, µόνο το 1 είναι πραγµατική! Ταχύτατα, λοιπόν, το βάρος ανακτάται, αφού πρόκειται για απλή επανυδάτωση ενός αφυδατωµένου οργανισµού. Του χρόνου πάλι θα ξαναπροσπαθήσετε, θα ξαναπληρώσετε κ.λπ. αλλά µην ανησυχείτε, ας είναι καλά η... πιστωτική σας κάρτα! Ας µετρήσουµε και κάτι Η οξόνη στα ούρα: Θα καταλάβετε ότι ακολουθείτε µια περισπούδαστη «χηµική δίαιτα», αν σας ζητούν δείγµα ούρων, κάτι το κάνουν σε κάποιο > Life > Positive < άλλο δωµάτιο, και µετά από λίγο οι υπεύθυνοι είτε σας συγχαίρουν είτε σας επικρίνουν! Τι συµβαίνει; Απλώς βουτάνε στα ούρα µια ταινία που ανιχνεύει την οξόνη, την ουσία που παρακολουθούν στα ούρα τους οι διαβητικοί και που τους οδηγεί στο νοσοκοµείο αν είναι υψηλή. Αυτό δηλαδή που είναι επιπλοκή υγείας, σε κάποια κέντρα αδυνατίσµατος φαντάζει ως... επιτυχής δίαιτα. Στην πραγµατικότητα, η υπερπαραγωγή οξόνης σηµαίνει ότι προσλαµβάνετε ελάχιστους ή καθόλου υδατάνθρακες µε την τροφή. Είστε άξιοι συγχαρητηρίων τόσο περισσότερο όσο βάζετε την υγεία σας σε κίνδυνο. Οµως αξίζει να τονίσουµε ότι δεν έχει πρακτική σηµασία η απώλεια βάρους, παρά µόνο αν προέρχεται από απώλεια λιπώδους ιστού. Εποµένως, η απώλεια νερού δεν µπορεί να θεωρηθεί απώλεια βάρους. Μοναδικές φόρµουλες Οι «συνδυασµοί τροφών»: Του συρµού είναι και οι δίαιτες που βασίζονται σε συνδυασµούς τροφίµων και συστήνονται σε διάφορα κέντρα αδυνατίσµατος, αλλά όχι µόνο. Κυκλοφορούν ευρύτερα, από χέρι σε χέρι, ως πολύτιµα έγγραφα µεγάλης επιστηµονικής αξίας. Λένε, λοιπόν, ότι οι κακοί συνδυασµοί τροφών οδηγούν σε παχυσαρκία και καλούν τους παχύσαρκους να µην καταναλώνουν, κατά τη διάρκεια του ίδιου γεύµατος, πρωτεΐνες µαζί µε υδατάνθρακες ή λίπος. Πρέπει, δηλαδή, να αποφεύγονται κρέας µε πατάτες ή ψωµί, τα µακαρόνια µε κιµά κ.ο.κ. Σύµφωνα µε τη θεωρία των συνδυασµών, πρέπει να τρώει κανείς σε άλλο γεύµα το κρέας και σε άλλο τις πατάτες κ.ο.κ. Η µέθοδος των συνδυασµών έχει κάποια αποτελέσµατα, τα οποία όµως δεν οφείλονται στην ορθότητα της θεωρίας, αλλά στη µείωση της πρόσληψης τροφής, εξαιτίας της µονοτονίας που χαρακτηρίζει αυτές τις δίαιτες. Το πρόβληµα είναι ότι ελάχιστοι µπορούν να ανεχθούν τέτοιου είδους διατροφική προοπτική, οπότε η µέθοδος δεν έχει παιδευτικό χαρακτήρα και µέλλον. Η επανάκτηση του βάρους είναι βέβαιη. 33 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωµα: αδυνάτισµα κέντρα αδυνατίσµατοσ µατικά ευχής έργον να υπήρχε µια µηχανή που να µπαίνεις παχύς και να βγαίνεις αδύνατος. Θα είχε επιλυθεί οριστικά η µάστιγα αυτή των δυτικού τύπου κοινωνιών. ∆υστυχώς όµως, όχι µόνο δεν µειούται το πρόβληµα, αλλά γίνεται διαρκώς µεγαλύτερο. Αυτό οφείλεται κατά πολύ και στο ότι προσφέρονται µέθοδοι, αναποτελεσµατικές όπως αυτή, που υπόσχονται λύση του προβλήµατος χωρίς την ενεργητική συµµετοχή του άµεσα ενδιαφεροµένου, δηλαδή του παχύσαρκου ατόµου». Ουδέν σχόλιο... Όπου θέλετε εσείς Η µέθοδος των συνδυασµών έχει κάποια αποτελέσµατα, τα οποία όµως δεν οφείλονται στην ορθότητα της θεωρίας, αλλά στη µείωση της πρόσληψης τροφής, εξαιτίας της µονοτονίας που χαρακτηρίζει αυτές τις δίαιτες 34 Η τεχνολογία εν δράσει Οι «µηχανές αδυνατίσµατος»: Αντί σχολίου, αντιγράφουµε από το βιβλίο του Αναστάσιου Μόρτογλου, Ενδοκρινολόγου, µε τίτλο «Παχυσαρκία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Αρχιπέλαγος»: «Από την αρχή θα πρέπει να οµολογήσω ότι είµαι φοβερά εντυπωσιασµένος από το θαυµάσιο σχήµα των συσκευών αδυνατίσµατος, από τα µεγαλειώδη ονόµατά τους, από το ότι κάθε χρόνο αλλάζουν όνοµα, από το ότι όλο και περισσότερα ινστιτούτα αποκτούν... διαστηµική τεχνολογία, από το ότι όλο και περισσότεροι αφελείς αφήνονται στις φροντίδες τους, αλλά και από την ανυπαρξία των αρχών για προστασία του πολίτη-καταναλωτή. Θα ήταν πραγ- > Life > Positive < Το «τοπικό αδυνάτισµα»: Η κατανοµή του λίπους στο σώµα είναι γενετικά προκαθορισµένη για κάθε άτοµο κι αυτό δεν αλλάζει, µε οποιαδήποτε εξωτερική προσπάθεια που δεν είναι χειρουργική επέµβαση. Ακόµα όµως και µια χειρουργική επέµβαση έχει συγκεκριµένες δυνατότητες σε συγκεκριµένες περιπτώσεις, όπου µπορεί να είναι αποτελεσµατική. Γιατί, όµως, µια γυναίκα που δεν είναι γενικά παχύσαρκη να µην µπορεί να συµφιλιωθεί µε το τοπικό πάχος της (στην Ελλάδα συνήθως µιλάµε για τα «ψωµάκια») που είναι, εκτός των άλλων, πολύ θηλυκό και ερωτικό, αν αποδιώξουµε από το νου µας την εικόνα οµορφιάς που προβάλλουν, σχεδόν φασιστικά, οι τηλεοράσεις και τα περιοδικά µόδας µε τις ανορεκτικές «µοντέλες»; Και τα «µυστικά φάρµακα»... Το σοβαρότερο, ίσως, ζήτηµα τίθεται όταν βρεθείτε µπροστά σε µια «ειδική θεραπεία», µε χάπια ή ενέσεις που κάνουν «θαύµατα» στην αντιµετώπιση της παχυσαρκίας. Σε µερικές περιπτώσεις χορηγείται ορµόνη θυρεοειδούς, άλλες φορές χορηγούνται διάφορες ενέσιµες ορµόνες, κάποια διουρητικά κ.ο.κ. Η πρώτη σας αντίδραση (θα πρέπει να) είναι να ζητήσετε να µάθετε ποιο ακριβώς φάρµακο σας συστήνουν και απαιτήστε να το προµηθευτείτε εσείς από το φαρµακείο, µε ιατρική συνταγή. Αν σας αρνηθούν, αποχωρήστε αµέσως και καταγγείλτε το περιστατικό στον Εθνικό Οργανισµό Φαρµάκων. Αν σας συστήσουν κάποιο φάρµακο που υπάρχει στα ελληνικά φαρµακεία και κυκλοφορεί νοµίµως, πριν το χρησιµοποιήσετε επικοινωνήστε µε το γιατρό σας και ελέγξτε αν στο εσώκλειστο φύλλο οδηγιών χρήσης περιλαµβάνεται η ένδειξη που σας ενδιαφέρει, δηλαδή η αντιµετώπιση της παχυσαρκίας. Σε κάθε άλλη περίπτωση, είστε συνυπεύθυνοι για τον κίνδυνο που αντιµετωπίζει η υγεία σας! < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωμα: αδυνάτισμα 2 10 ερΩτησεισ Για το αδυνατισμα «εξπρεσ» Τι πρέπει να έχουν υπόψη τους όσοι ξεκινούν μια δίαιτα απώλειας βάρους; Τι κινδύνους εμπεριέχουν οι δίαιτες «εξπρές»; Ποια είναι τα συχνότερα λάθη στην προσπάθεια απώλειας των περιττών κιλών; Οι απαντήσεις, στις γραμμές που ακολουθούν. Κ αλοκαιρινή περίοδος και αυτό που πρωταγωνιστεί σε έντυπα και οθόνες τηλεόρασης, αλλά και στο µυαλό των περισσότερων γυναικών είναι το ερώτηµα «πώς θα βγω στην παραλία;». Συνεπεία αυτού του ερωτήµατος, ξεκινά ένας παραλογισµός για θεαµατικά αποτελέσµατα, που εκτός από απογοητεύσεις, ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. 1 Ποιες δίαιτες απώλειας βάρους, είναι οι πιο αναποτελεσµατικές και ενδεχοµένως επικίνδυνες για την υγεία; Οι δίαιτες «εξπρές», που υπόσχονται θαύµατα σε σύντοµο χρονικό διάστηµα. Πρόκειται για στερητικές δίαιτες που προκαλούν προσωρινή και µόνο απώλεια βάρους. Κυκλοφορούν µε διάφορα ονόµατα, πολλές φορές εξωτικά, και στηρίζονται στον αποκλεισµό ολόκληρων οµάδων τροφίµων (π.χ. απαγορεύουν το κρέας ή τα ζυµαρικά) ή συστατικών (µειώνουν τα λιπαρά ή τους υδατάνθρακες). Σε γενικές γραµµές, καλό είναι να µην εµπιστευόµαστε «προτάσεις» απώλειας βάρους που ακούγονται πολύ καλές για να είναι αληθινές. 2 Οι δίαιτες «εξπρές» τι κινδύνους εµπεριέχουν και για ποιους λόγους; Χαρακτηρίζονται από πολύ χαµηλή πρόσληψη θερµίδων, µε στόχο τη γρήγορη µείωση βάρους (>5 κιλά /µήνα). Προκαλούν µείωση της µυϊκής µάζας και επιβραδύνουν τον µεταβολισµό (τις καύσεις), καθιστώντας τη διατήρηση του νέου βάρους µια πολύ δύσκολη υπόθεση. Πολύ συχνά, δεν καλύπτουν τις ανάγκες σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, προκαλώντας αίσθηµα κόπωσης και ατονίας αλλά και σοβαρότερα προβλήµατα υγείας, αν ακολουθηθούν για µεγάλο χρονικό διάστηµα. ∆εν συστήνονται για κανέναν, ενώ απαγορεύεται αυστηρά η χρήση τους από παιδιά, εφήβους, υπερήλικες και άτοµα µε προβλήµατα υγείας. 3 Γιατί πρέπει να αποφύγω τις δίαιτες που κυκλοφορούν κατά χιλιάδες στο Ίντερνετ; Η απώλεια του σωµατικού βάρους θα πρέπει να γίνεται µε την καθοδήγηση ενός διαιτολόγου, ο οποίος θα αξιολογήσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες του ατόµου και θα καταρτίσει ένα εξατοµικευµένο διαιτολόγιο. Για τη διαµόρφωση ενός προγράµµατος ρύθµισης βάρους απαιτείται αξιολόγηση των διατροφικών συνηθειών, του επιπέδου φυσικής δραστηριότητας και της σύστασης σώµατος του ατόµου. Πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη το ιατρικό ιστορικό και το αιµατολογικό προφίλ, προκειµένου να εντοπιστεί η φύση του προβλήµατος και να δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες. Το να ακολουθήσει κάποιος ένα υποθερµιδικό διαιτολόγιο, από µόνο του δεν αρκεί. Μπορεί να οδηγήσει βραχυπρόθεσµα σε απώλεια βάρους, ωστόσο αν δεν συνοδεύεται από αλλαγή των προβληµατικών συνηθειών, στροφή προς πιο σωστές διατροφικές συνήθειες και ένταξη της άσκησης στην καθηµερινότητα του ατόµου, δεν θα έχει µακροχρόνια αποτελέσµατα. 4 Τα προϊόντα light βοηθούν στο αδυνάτισµα; Από τα προϊόντα αυτά έχει αφαιρεθεί ένα µέρος των θερµίδων τους, µειώνοντας κυρίως το ποσοστό λίπους ή ζάχαρης που περιέχουν και αντικαθιστώντας τα σάκχαρα µε γλυκαντικές ουσίες µειωµένων θερµίδων. Αυτό όµως δεν σηµαίνει ότι δεν περιέχουν θερµίδες ή ότι µπορούµε να τα καταναλώνουµε σε απεριόριστες ποσότητες. 5 Μπορούν όλοι να καταναλώσουν light προϊόντα; 37 Όχι, καλό είναι να αποφεύγονται από παιδιά κάτω των 6 ετών, εκτός αν το συστήσει ο παιδίατρος, σε άτοµα µε ειδικά προβλήµατα υγείας (π.χ. η ασπαρτάµη που υπάρχει σε κάποια προϊόντα “light” αντενδείκνυται για άτοµα που πάσχουν από φαινυλκετονουρία) και σε όσους το απαγορεύει ο γιατρός τους. 6 Yπάρχει τρόπος να χάσω γρήγορα βάρος; Τα περισσότερα πράγµατα στη ζωή θέλουν κόπο για να τα αποκτήσουµε, και το ιδανικό βάρος δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα. Το «γρήγορο» αδυνάτισµα δεν οδηγεί στην επιθυµητή απώλεια λιπώδους ιστού, ο οποίος απαιτεί αργό και σταθερό ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωµα: αδυνάτισµα αδυνάτισµα «εξπρέσ» Για τη διαµόρφωση ενός προγράµµατος ρύθµισης βάρους απαιτείται αξιολόγηση των διατροφικών συνηθειών, του επιπέδου φυσικής δραστηριότητας και της σύστασης σώµατος του ατόµου ρυθµό µείωσης. Χαρακτηρίζεται από γρήγορη απώλεια νερού και µυϊκής µάζας. Το µεν νερό γρήγορα αναπληρώνεται, ενώ η µείωση της µυϊκής µάζας οδηγεί σε σηµαντική επιβράδυνση του µεταβολικού ρυθµού µε αποτέλεσµα τη γρήγορη επαναπρόσληψη του βάρους, όταν σταµατήσουµε τη δίαιτα. Ό,τι χάνουµε λοιπόν γρήγορα, το ξαναπαίρνουµε και γρήγορα. 7 Τι πρέπει να έχουν υπόψη τους όσοι ξεκινούν µια δίαιτα απώλειας βάρους; 38 Το σηµαντικό είναι να ακολουθήσουν ένα πρόγραµµα ρύθµισης του βάρους τους, που να λαµβάνει υπόψη τις συνήθειες του ατόµου (π.χ. να µην απαγορεύει τελείως τα γλυκά σε έναν άνθρωπο που θεωρείται γλυκατζής) και ταυτόχρονα να στοχεύει στη διόρθωση των λανθασµένων διατροφικών συνηθειών του. Επίσης, πολύ σηµαντικό είναι να θέσουν ρεαλιστικούς στόχους. 8 Τι ρόλο παίζει η ψυχολογία του ατόµου στην αποτελεσµατική απώλεια βάρους; Η προσπάθεια ρύθµισης του βάρους αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, όταν το άτοµο δεν έχει ψυχική ηρεµία και εσωτερική γαλήνη. Η επίτευξη εσωτερικής ισορροπίας / αρµονίας σε συνδυασµό µε ένα σωστά δοµηµένο πρόγραµµα διατροφής και φυσικής δραστηριότητας µπορούν µακροπρόθεσµα µας χαρίσουν το ιδανικό βάρος 9 Όσοι καταφεύγουν ακόµη και στην αφαγία για να αδυνατίσουν, τι θα πρεπει να γνωρίζουν; Απουσία τροφής, ο οργανισµός µειώνει τον µεταβολικό ρυθµό προκειµένου να προσαρµοστεί και να > Life > Positive < επιβιώσει. Είναι ένας θαυµαστός µηχανισµός που βοήθησε στην επιβίωση του ανθρώπινου είδους για πολλές χιλιάδες χρόνια. Όπως και οι στερητικές δίαιτες, η αφαγία δεν αποτελεί φυσιολογική κατάσταση, άρα δεν µπορεί να διατηρηθεί για µεγάλο χρονικό διάστηµα. Σε άτοµα που ανήκουν στις λεγόµενες ευπαθείς οµάδες (παιδιά, υπερήλικες, ασθενείς) µάλιστα, η παρατεταµένη αφαγία µπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία τους. 10 Ποια είναι τα συχνότερα λάθη στην προσπάθεια απώλειας των περιττών κιλών; Τις περισσότερες φορές παραλείπουµε γεύµατα, θεωρώντας ότι έτσι µειώνουµε τις θερµίδες που καταναλώνουµε. Ο µεταβολισµός µας όµως λειτουργεί καλύτερα αν η λήψη τροφής γίνεται µε µικρά και τακτικά γεύµατα, αντί ενός µεγάλου γεύµατος που συχνά οδηγεί σε υπερκατανάλωση λόγω υπερβολικής πείνας. Επίσης παραλείπουµε από τη διατροφή µας τρόφιµα που θεωρούµε «παχυντικά», αγνοώντας ότι δεν είναι τα τρόφιµα αυτά καθ’ αυτά που παχαίνουν, αλλά η ποσότητα που καταναλώνουµε. Ακόµη και τα λαχανικά ή τα φρούτα, αν υπερκαταναλωθούν, µπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους (µην ξεχνάµε τις αγελάδες που τρώνε «αθώο», «light» χορταράκι!). Τέλος «αγνοούµε» τη φυσική δραστηριότητα. Η κάθε είδους φυσική άσκηση (από το απλό περπάτηµα, το ανέβασµα στις σκάλες, το κολύµπι, το πλύσιµο του αυτοκινήτου µέχρι την έντονη άσκηση στο γυµναστήριο) συνεισφέρει καθοριστικά στη διατήρηση ή την απώλεια βάρους. < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > 3 αφιέρωµα: αδυνάτισµα >τησ Νεκταρίασ Καρακώστα ΠΕΙΤΕ «ΟΧΙ» ΣΤΙΣ ∆ΙΑΙΤΕΣ ΤΗΣ ΜΟ∆ΑΣ ∆ίαιτεσ των 7, των 5 ή και των δύο ηµερών, που υπόσχονται απώλεια βάρουσ, επίπεδη κοιλιά, χάσιµο πόντων και άλλα πολλά. «Πώσ έχασε τα κιλά τησ εγκυµοσύνησ η Σακίρα» και «Πώσ διατηρείται σε φόρµα η Βικτόρια Μπέκαµ;» -τίτλοι που εξιτάρουν και κάνουν «διάνα» στο όνειρο κάθε γυναίκασ (και άνδρα): στην επιθυµία για ένα αδύνατο και σφριγηλό κορµί, χωρίσ κόπο. 40 H Ηµέρα κατά της δίαιτας Καθιερώθηκε το 1992 από τη Βρετανίδα συγγραφέα και πρώην ανορεξική Μαίρη Έβανς- Γιάνγκ, για να θυµίσει -στις γυναίκες κυρίως- να αγαπήσουν και να αποδεχθούν το σώµα τους. Τη στιγµή λοιπόν που στις 6 Μαΐου κάποιοι θα γιορτάσουν την Παγκόσµια Ηµέρα Κατά της ∆ίαιτας, δεκάδες µοντέρνες δίαιτες (fad diets) κάνουν το γύρο του πλανήτη, κερδίζοντας φανατικούς φίλους. Παχύσαρκοι και µη, «βοµβαρδίζονται» από νέα διαιτητικά trends, µαθαίνουν όλες τις λεπτοµέρειες για τις παρανοϊκές δίαιτες των σταρ. Και ελπίζουν σε µια «σανίδα σωτηρίας» που θα τους βγάλει από τη θάλασσα των περιττών κιλών και τα υπερµεγέθη ρούχα τους και θα βελτιώσει τη γενική τους υγεία. Οι «µοντέρνες» -ξενόφερτες σε ποσοστό 100%- δίαιτες δεν φαίνε- > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 ται πως αφήνουν ασυγκίνητους τους Έλληνες. Οι δίαιτες αυτές υιοθετούνται συνήθως από ανθρώπους που χρειάζονται µεν δίαιτα, αλλά που αναζητούν κάτι µαγικό και γρήγορο, αντί να ακολουθήσουν µια σωστή και υγιεινή διατροφή. Καταφεύγουν έτσι, σε µαγικά ζουµιά, µονοφαγικές δίαιτες, γενικά σε οτιδήποτε υπόσχεται εύκολη και γρήγορη απώλεια βάρους. Στο πλαίσιο αυτής της διαρκώς γιγαντούµενης βιοµηχανίας αδυνατίσµατος, κάποιες από τις δίαιτες των σταρ (ή των κάθε λογής… doctors) πήραν τη µορφή βιβλίων και έλαβαν αµέσως θέση στα «ευπώλητα» των βιβλιοπωλείων ανά τον κόσµο. Οι περισσότερες όµως από τις δίαιτες αυτές δεν βασίζονται σε επιστηµονικά δεδοµένα, αλλά σε ιστορίες ανθρώπων, ενώ άλλες, ενώ ξεκινούν έχοντας στη βάση τους επιστηµονικές αρχές, ενσωµατώνουν κάτι αστήριχτο και παρασύρουν σε µαγικές λύσεις που δεν υπάρχουν. Αλκαλική δίαιτα Είναι η δίαιτα που «µοιράστηκε» στο twitter η Βικτόρια Μπέκαµ, προκαλώντας... πανικό. ∆ηµιούργηµα της σεφ Νατάσα Κόρετ και της διατροφολόγου Βίκυ Έντγκσον, η δίαιτα αυτή υπόσχεται απώλεια βάρους, µέσω της εξισορρόπησης του Ph. Στο βιβλίο τους «Honesty Healthy» οι δύο συγγραφείς επισηµαίνουν πως, όταν καταναλώνουµε µεγάλη ποσότητα αλκαλικών τροφί- > Life > Positive < µων και µειώσουµε την κατανάλωση επεξεργασµένων υδατανθράκων, του αλκοόλ και των σακχάρων, αποκτούµε µυϊκή µάζα µειώνοντας το λίπος. Το διατροφικό σχήµα που προτείνουν βασίζεται σε τροφές που παράγουν αλκαλικά µετά την πέψη. Η δίαιτα του Ρh αποτελεί σε µεγάλο βαθµό, µια χορτοφαγική δίαιτα. Εκτός από φρέσκα λαχανικά και φρούτα, περιλαµβάνει προϊόντα σόγιας, ξηρούς καρπούς, δηµητριακά και όσπρια, ενώ συστήνει την αποφυγή τροφίµων που «προάγουν» τη δηµιουργία «όξινου» περιβάλλοντος, όπως το κρέας, τα ψάρια, τα πουλερικά, τα γαλακτοκοµικά, τις επεξεργασµένες τροφές, τη λευκή ζάχαρη, το λευκό αλεύρι και την καφεΐνη. ∆ίαιτα Άτκινς (και παραλλαγές της) Eίναι ίσως η δηµοφιλέστερη δίαιτα παγκοσµίως και στηρίζεται στην πρόσληψη πρωτεϊνών (κόκκινου, κρέατος, πουλερικών, ψαριών και τυριού), µειώνοντας δραστικά τους υδατάνθρακες. Ο οργανισµός µπορεί να προσαρµοστεί στην έλλειψη υδατανθράκων και λίπους, αν όµως σκεφθούµε ότι οι υδατάνθρακες συνι- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωµα: αδυνάτισµα πείτε «όχι» στισ δίαιτεσ τησ µόδασ στούν το «καύσιµο» του εγκεφάλου, η στέρησή τους προκαλεί σηµαντικές επιπτώσεις στον οργανισµό, όπως αίσθηµα κόπωσης, ζαλάδες, υπνηλία, ευερεθιστότητα κ.ά. ∆εν θα πρέπει επίσης να ξεχνάµε ότι, όταν ένα άτοµο ακολουθεί δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη, προκαλείται αφυδάτωση, η οποία ούτε επιθυµητή είναι, ενώ πολλές φορές συγχέεται µε την απώλεια σωµατικού βάρους- αυτό που χάνεται είναι νερό, όχι λίπος. Σύµφωνα µε τους ειδικούς, η δίαιτα αυτή έχει κάποια επιστηµονική βάση και µπορεί να φέρει κάποια αποτελέσµατα βραχυπρόθεσµα, ίσως και πιο γρήγορα από µια κλασική δίαιτα, δεν µπορεί όµως να κρατηθεί για καιρό. Η δίαιτα είναι ένα στοίχηµα ζωής, γι’ αυτό και οι ειδικοί επιστήµονες επιµένουν σε µια ισορροπηµένη διατροφή που περιέχει τα πάντα σε µικρή ποσότητα, που είναι χαµηλή σε λίπη και πλούσια σε φρούτα και σε λαχανικά. Μόνο αυτή είναι ασφαλής και αποδεκτή σε βάθος χρόνου. Το θέµα δεν είναι να χάσουµε τρία κιλά και να αρρωστήσουµε, αλλά να χάσουµε βάρος και να είµαστε υγιείς. ∆ίαιτα Dukan 42 Ο Dr Dukan θεωρείται το γαλλικό... αντίστοιχο του Dr Atkins, καθώς και αυτός έχει επινοήσει ένα διατροφικό πρόγραµµα που βασίζεται στην κατανάλωση πρωτεΐνης και υπόσχεται µεγάλη απώλεια βάρους σε σύντοµο χρονικό διάστηµα. «Οι Γαλλίδες είναι αδύνατες επειδή τρώνε τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες και χαµηλές σε λιπαρά», ισχυρίζεται ο Dr Dukan, στο πελατολόγιο του οποίου φιγουράρουν τα πιο διάσηµα ονόµατα, όπως αυτό της Ζιζέλ και της Τζένιφερ Λόπεζ. Η δίαιτα του Γάλλου έγινε διάσηµη, όταν έγινε γνωστό πως αυτό το διατροφικό σχήµα ακολούθησε η Κέιτ Μίντλετον πριν τον γάµο της µε τον πρίγκιπα Γουίλιαµ. Η δίαιτα Dukan αποκλείει για µεγάλα χρονικά διαστήµατα οµάδες τροφών, ενώ επιτρέπει σε απεριόριστες > Life > Positive < ποσότητες κάποιες άλλες. Έχει 3 στάδια: Στην πρώτη φάση, τρως όση πρωτεΐνη θες, χωρίς λιπαρά µε απαραίτητη την κατανάλωση βρώµης. Στη συνέχεια, προσθέτεις αµυλούχα λαχανικά, αλλά όχι φρούτα. Στο τρίτο στάδιο, τρως φρούτα, τυρί, ψωµί και αµυλώδεις τροφές, ενώ µπορείς 2 φορές την εβδοµάδα να πιεις κρασί και να φας γλυκό. Στην τελευταία φάση, τρως ό,τι θες για έξι µέρες και για µία µέρα µόνο επιστρέφεις στο πρώτο και αυστηρό στάδιο. Σε όλη τη διάρκεια της δίαιτας πίνεις 2 λίτρα νερό την ηµέρα. Αν ακολουθηθεί για µεγάλα χρονικά διαστήµατα, η δίαιτα αυτή, όπως και η Άτκινς, µπορεί να προκαλέσει νεφρική βλάβη, επιβάρυνση της καρδιακής λειτουργίας, επίµονη δυσκοιλιότητα, ενώ έχει συνδεθεί µε αυξηµένο κίνδυνο εµφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Μελέτες έχουν συνδέσει τις δίαιτες αυτές και µε υπογονιµότητα. Η δίαιτα του γρήγορου µεταβολισµού Η δίαιτα του γρήγορου µεταβολισµού ή The Fast Metabolism Diet, της Αµερικανίδας διαιτολόγου, Haylie Pomroy, υπόσχεται απώλεια 10 ολόκληρων κιλών, σε µόλις 28 ηµέρες! Με µια τέτοια υπόσχεση, µόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι το οµώνυµο βιβλίο της διαιτολόγου, µε τίτλο “The Fast Metabolism Diet” κατατάσσεται στην πρώτη θέση των best seller στην κατηγορία fitness! H Pomroy λέει ρητώς «όχι» στις υποθερµιδικές δίαιτες- µάλιστα υπόσχεται ότι όσο περισσότερα κιλά χάνεις, τόσο µπορούν να αυξηθούν οι ποσότητες που τρως. Το διατροφικό σχήµα που προτείνει, ξετυλίγεται κάτω από το µόττο «Φάε περισσότερο, χάσε περισσότερο βάρος» και σαν στόχο έχει τη λειτουργία του µεταβολισµού στο maximum, ώστε να γίνονται σωστά όλες οι καύσεις. ∆ίνει έµφαση στο µέγεθος των µερίδων, το οποίο µεταβάλλεται ανάλογα µε τη φάση της δίαιτας που βρίσκεται κάποιος, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωµα: αδυνάτισµα πείτε «όχι» στισ δίαιτεσ τησ µόδασ > ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΕ ΤΙΣ...ΚΑΚΟΤΟΠΙΕΣ Αποφύγετε δίαιτεσ που: • Υπόσχονται γρήγορα αποτελέσµατα. • Συστήνουν µαγικέσ τροφέσ που καίνε λίποσ (π.χ. γκρέιπφρουτ, αγκινάρεσ, µηλόξυδο) • Προωθούν την αποφυγή ή τον αυστηρό περιορισµό ολόκληρων οµάδων τροφίµων, όπωσ οι υδατάνθρακεσ ή τα γαλακτοκοµικά προϊόντα. • Προωθούν τη µονοφαγία π.χ. κοτόπουλο-µαρούλι. • Υπόσχονται γρήγορη και εύκολη απώλεια βάρουσ. Ο στόχοσ απώλειασ βάρουσ ανά εβδοµάδα, δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 1-2% του βάρουσ του ατόµου. Σε αντίθετη περίπτωση, υπάρχει σοβαρόσ κίνδυνοσ απώλειασ µυϊκού ιστού. • Προτείνουν την κατανάλωση συστήνει την κατανάλωση τροφής κάθε 3-4 ώρες, ενώ περιορίζει τους υδατάνθρακες και απαγορεύει εντελώς τη βρώµη, το καλαµπόκι, τα γαλακτοκοµικά, τη σόγια, την καφεΐνη, το αλκοόλ, τα αποξηραµένα φρούτα και τους φρουτοχυµούς, τις τεχνητές γλυκαντικές ύλες και τα light (0% λίπος) προϊόντα. Η δίαιτα του γλυκαιµικού δείκτη 44 Η κεντρική της ιδέα είναι η απώλεια βάρους, µέσω της κατανάλωσης τροφών µε χαµηλό γλυκαιµικό δείκτη. Με τη βοήθεια του γλυκαιµικού δείκτη, τα τρόφιµα που περιέχουν υδατάνθρακες µπαίνουν σε κατηγορίες, ανάλογα µε το πόσο αυξάνουν το σάκχαρο του αίµατός µας µετά την κατανάλωσή τους. Καθώς δεν αυξάνουν πολύ τα επίπεδα του σακχάρου στον οργανισµό, τα τρόφιµα µε χαµηλό γλυκαιµικό δείκτη έχουν την ιδιότητα να µας χορταίνουν για πολύ περισσότερο (κυρίως όταν είναι πλούσια σε φυτικές ίνες). Ένας εύκολος τρόπος για να ξεχωρίζετε > Life > Positive < συγκεκριµένων συνδυασµών τροφών. • Επικεντρώνονται µόνο στην εξωτερική εµφάνιση και όχι στα οφέλη για την υγεία. Η αυξηµένη απώλεια µυϊκού ιστού είναι δυνατό να προκαλέσει µείωση του βασικού µεταβολισµού του ατόµου, χαµηλή απόδοση στη δουλειά, εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήµατοσ κ.ά. τις τροφές που έχουν υψηλό γλυκαιµικό δείκτη από εκείνες που έχουν χαµηλό, είναι να θυµάστε πως οι πρώτες είναι κυρίως εκείνες που έρχονται κατ’ ευθείαν από τη φύση, ενώ οι δεύτερες είναι οι περισσότερο επεξεργασµένες. Προτιµήστε ανεπεξέργαστα δηµητριακά (αναποφλοίωτο ρύζι, πλιγούρι, σίκαλη, βρώµη, σιτάρι µε φύτρο), όσπρια, φρούτα και λαχανικά και αποφύγετε τη ζάχαρη, το λευκό ψωµί, τα επεξεργασµένα και τα βιοµηχανοποιηµένα τρόφιµα. ∆ίαιτα του µεγάλου πρωινού Η δίαιτα αυτή στηρίζεται στην άποψη πως, µε την κατανάλωση ενός καλού και πλούσιου πρωινού γεύµατος, ο µεταβολισµός επιταχύνεται. Θέτει όµως ως προϋπόθεση το πρωινό να καταναλώνεται πριν από τις 9 το πρωί. Πιο συγκεκριµένα, η συγκεκριµένη δίαιτα προτείνει οι 600 από τις 1200 θερµίδες µιας φυσιολογικής ηµερήσιας πρόσληψης να αναλογούν στο πρωινό γεύµα, ενώ το µεσηµεριανό και το βραδινό γεύµα µοιράζονται τις υπόλοιπες 600 θερµίδες και πρέπει να είναι πολύ χαµηλά σε υδατάνθρακες. Η κεντρική ιδέα της συγκεκριµένης δίαιτας είναι σωστή, αν σκεφθεί κανείς πως ένα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωµα: αδυνάτισµα πείτε «όχι» στισ δίαιτεσ τησ µόδασ καλό πρωινό γεύµα παρέχει στον οργανισµό όλα τα απαραίτητα συστατικά και την ενέργεια που χρειάζεται, για να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της ηµέρας. Παράλληλα, µειώνει την όρεξη, µειώνοντας έτσι και την κατανάλωση περιττών θερµίδων στη διάρκεια της ηµέρας. Οι άνθρωποι που τρώνε υγιεινό πρωινό, έχουν µεγαλύτερο έλεγχο στην ηµερήσια πρόσληψη θερµίδων τους και οι µελέτες έχουν δείξει ότι τείνουν να έχουν χαµηλότερο σωµατικό βάρος. Ωστόσο, πολλοί διαιτολόγοι διαφωνούν µε τη συγκεκριµένη δίαιτα, τονίζοντας ότι οι προσλαµβανόµενες ηµερήσιες θερµίδες θα πρέπει να µοιράζονται σωστά µέσα στην ηµέρα, ώστε να έχουµε έναν συνεχή ρυθµό στον µεταβολισµό µας και να µπορεί να κάψει τα ήδη αποθηκευµένα λίπη. Επιπλέον, σηµειώνουν ότι ακολουθώντας αυτή τη δίαιτα, δεν µπορούµε να τηρήσουµε το µοτίβο «µικρά και συχνά γεύµατα», που βοηθά πάρα πολύ στην απώλεια κιλών, ενώ υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να δηµιουργήσουµε πρόβληµα στο πεπτικό σύστηµα, αφού το φορτίζουµε απότοµα στην αρχή της ηµέρας µε πολύ φαγητό. ∆ιαλειµµατική δίαιτα Με ελάχιστους περιορισµούς στο είδος των τροφών που µπορούν να καταναλωθούν κατά την εφαρµογή της, η βασική αρχή της συγκεκριµένης δίαιτας είναι να κάνεις νηστεία για 2 ηµέρες (όπου οι θερµίδες περιορίζονται αρκετά -έως 600 θερµίδες για τους άνδρες και έως 500 θερµίδες για τις γυναίκες), και τις υπόλοιπες 5 να τρως ό,τι θέλεις! Σηµαντική προϋπόθεση είναι οι ηµέρες νηστείας να µην είναι συνεχόµενες και η διατροφή του ατόµου να περιλαµβάνει σηµαντική ποσότητα πρωτεΐνης. Πολλά δηµοσιεύµατα στη Μεγάλη Βρετανία ισχυρίζονται ότι η συγκεκριµένη δίαιτα είναι η αγαπηµένη δεκάδων celebrity. Ωστόσο, οι ειδικοί στην Ελλάδα εκτιµούν ότι πρόκειται για µία ακόµη υποθερµιδική δίαιτα, που µειώνει τον µεταβολικό ρυθµό και δύναται να προκαλέσει προβλήµατα και ελλείψεις. < > Life > Positive < 12 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΣΩΣΤΟ Α∆ΥΝΑΤΙΣΜΑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Tρώτε 5 γεύµατα την ηµέρα. Πίνετε 8-10 ποτήρια νερό την ηµέρα. Μειώστε τα λιπαρά που καταναλώνετε. Αποφύγετε τα τηγανητά φαγητά, τα γλυκά, τισ µαγιονέζεσ. Καταναλώνετε γαλακτοκοµικά χαµηλά σε λιπαρά. Μετράτε το λάδι που χρησιµοποιείτε στο φαγητό σασ. Μειώστε τη ζάχαρη και περιορίστε το αλκοόλ. Μην χρησιµοποιείτε πολύ αλάτι στο φαγητό σασ. Αυξήστε την κατανάλωση φυτικών ινών. Αυξήστε τη σωµατική σασ δραστηριότητα. Κρατήστε ένα ηµερολόγιο διατροφήσ και διορθώσετε τισ άσχηµεσ διατροφικέσ σασ συνήθειεσ. Προσέξτε τισ µερίδεσ των γευµάτων σασ. 10 Προτιµήστε φρούτα και λαχανικά, ωσ επιδόρπια και σνακ. 11 Μην έχετε υπερβολικέσ προσδοκίεσ από τη δίαιτά σασ. Μια απώλεια βάρουσ 0,5-1 kg την εβδοµάδα είναι πολύ ικανοποιητική. 12 Μειώστε το άγχοσ. Αντιµετωπίστε µε ψυχραιµία την κάθε αποτυχία και µην εγκαταλείπετε την προσπάθειά σασ. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωµα: αδυνάτισµα >τησ Βιβέττασ Λαϊνιώτη 4 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ∆ΙΑΤΡΟΦΗΣ Σύµµαχοι στο αδυνάτισµα Το καλοκαίρι πλησιάζει ολοταχώσ και µαζί µε αυτό, και η επιθυµία για ένα καλλίγραµµο κορµί που θα εντυπωσιάσει στισ παραλίεσ. Η επιστήµη έχει κάνει σοβαρά βήµατα, ανακαλύπτοντασ ουσίεσ που µπορούν να βοηθήσουν στο αδυνάτισµα, µε ασφάλεια και αποτελεσµατικότητα, υπό την προϋπόθεση ότι χρησιµοποιούνται στο πλαίσιο µιασ δίαιτασ και, ιδανικά, συνοδεύονται από τακτική άσκηση! Μην ξεχνάτε ότι ο καναπέσ είναι ο χειρότεροσ εχθρόσ τησ σιλουέτασ σασ! > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 Α νέκαθεν το καλοκαίρι αποτελούσε αφορµή για δίαιτα. Η συγκεκριµένη εποχή άλλωστε, µε τις υψηλές θερµοκρασίες να µας οδηγούν στην κατανάλωση περισσότερων λαχανικών, φρούτων και άφθονου νερού θεωρείται ιδανική για την απώλεια των περιττών µας κιλών. Πολλοί άνθρωποι, αυτήν την περίοδο, στην προσπάθειά τους να χάσουν γρήγορα τα περιττά κιλά, δυστυχώς καταφεύγουν σε ακραίες λύσεις, καταστροφικές για τον οργανισµό, όπως π.χ. στερητικές δίαιτες, που και τον οργανισµό εξαντλούν και αποτέλεσµα δεν έχουν. Όσο και να βιαζόµαστε να απαλλαγούµε από τα κιλά που χαλούν την εικόνα µας, θα πρέπει να έχουµε κατά νου πως µπορούµε, µε πρόγραµµα και υποµονή, να φτάσουµε στον στόχο, χωρίς να εξαντλούµε τον οργανισµό µας. Άλλωστε ζούµε σε µια εποχή που, οι έντονοι ρυθµοί ζωής, η έλλειψη ελεύθερου χρόνου και η κακή διατροφή, έχουν ως αποτέλεσµα ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι να παρουσιάζουν διατροφικές ελλείψεις. Η λύση για να µπορέσει να ανταποκριθεί ένας ήδη εξασθενηµένος οργανισµός στην προσπάθεια απώλειας βάρους, είναι τα συµπληρώµατα διατροφής. Τα συµπληρώµατα διατροφής απευθύνονται γενικά σε όσους ενδιαφέρονται για την υγεία, την καλή φυσική κατάσταση και τη διατροφή τους. Βοηθούν ιδιαίτερα εκείνους που δεν τρέφονται σωστά, λόγω π.χ. της δουλειάς τους, όσους καταπονούνται καθηµερινά και όσους δεν ασκούνται. Επιπλέον, τα άτοµα µε ταλαιπωρηµένο > Life > Positive < µεταβολισµό και µε κάποιες κλινικές ασθένειες ίσως έχουν περισσότερη ανάγκη τα συµπληρώµατα διατροφής. Σκοπός των συµπληρωµάτων, είναι να «αναπληρώσουν» το κενό που δηµιουργείται στον οργανισµό, από την έλλειψη βασικών συστατικών που βοηθούν σε µια καλή και φυσική ευεξία. Τι ρόλο όµως µπορεί να έχει ένα συµπλήρωµα διατροφής στο αδυνάτισµα; Συµπληρώµατα Όπως προαναφέραµε, τα συµπληρώµατα διατροφής από µόνα τους δεν µπορούν να προσφέρουν πολλά, αν δεν συνδυαστούν µε ισορροπηµένη διατροφή και φυσική δραστηριότητα. > ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ CLA; Το συζευγµένο λινολεϊκό οξύ (Conjugated Linoleic Acid, CLA) είναι µία φυσική ουσία που, σύµφωνα µε τελευταίεσ έρευνεσ, έχει βρεθεί ότι µπορεί να παίξει ρόλο στην αντιµετώπιση τησ παχυσαρκίασ. Ανήκει σε µια κατηγορία θρεπτικών συστατικών που ονοµάζονται λιπαρά οξέα, και θα λέγαµε ότι είναι ένα από τα λεγόµενα «καλά» λιπαρά οξέα, όπωσ είναι και τα ω-3 λιπαρά, τα οποία έχει άµεση ανάγκη το σώµα µασ. Πειράµατα έδειξαν ότι το CLA µπορεί να µειώσει τα επίπεδα του σωµατικού λίπουσ και να αυξήσει τα επίπεδα τησ σωµατικήσ άλιπησ µάζασ. Μαγικά βοηθήµατα που κάνουν θαύµατα και σας αδυνατίζουν, ακόµη κι αν τρώτε υπερβολικά ή ουσίες που καίνε τα σωµατικά λίπη, ενώ είστε ξαπλωµένοι στον καναπέ, δεν υπάρχουν. Υπάρχουν όµως προϊόντα που µε τη σωστή χρήση µπορούν να ενισχύσουν την αποτελεσµατικότητα της δίαιτας και να σας προσφέρουν αυτό το «κάτι περισσότερο», ώστε να πετύχετε πιο γρήγορα και µε ασφάλεια το επιθυµητό αποτέλεσµα. Υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις, η αποτελεσµατικότητα µία δίαιτας µε τη βοήθεια ενός συµπληρώµατος, µπορεί να αυξηθεί κατά 5-25%. Πώς λειτουργούν όµως όλα αυτά τα σκευάσµατα, που υπόσχονται ότι θα σας βοηθήσουν να ξαναβρείτε τη γραµµή σας, εύκολα και, προπάντων, φυσικά; Τα θερµογενετικά: Τα θερµογενετικά αυξάνουν µε διάφορους τρόπους τη θερµοκρασία του σώµατος, µε αποτέλεσµα την επιτάχυνση του µεταβολισµού και την απώλεια θερµίδων µε τη µορφή θερµότητας. Ανάλογα µε το προϊόν, τα θερµογενετικά συµπληρώµατα µπορεί να περιέχουν ένα δραστικό συστατικό ή συνδυασµούς τους: εκχυλίσµατα τσαγιού (καφεΐνη) ή εσπεριδοειδών (συνερφρίνη) και πιπεριών (καψαϊκίνη), γκουαρανά (καφεΐνη), εκχυλίσµατα βοτάνων (γιοχαµπίνη) και άλλα. Μπορεί τα θερµογενετικά σκευάσµατα να περιέχουν συστατικά µε διουρητική ή ανορεξιογόνο δράση κ.ά. Στην αγορά κυκλοφορούν πολλά καταξιωµένα προϊόντα που περιέχουν, µόνα ή σε συνδυασµούς, θερµογενετικά συστατικά. 49 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > αφιέρωµα: αδυνάτισµα συµπληρώµατα διατροφήσ στο αδυνάτισµα Τα λιποτροπικά: Τα λιποτροπικά σκευάσµατα ενεργοποιούν ένζυµα που εµπλέκονται στον µηχανισµό της λιπόλυσης, αυξάνουν τη διαπερατότητα των κυτταρικών µεµβρανών, διευκολύνουν τη µεταφορά των λιπαρών οξέων στα µιτοχόνδρια προς καύση και, γενικότερα, υποβοηθούν τον µεταβολισµό του λίπους και ιδιαίτερα την αποβολή του από το ήπαρ. Τα δηµοφιλέστερα σήµερα λιποτροπικά είναι κυρίως η καρνιτίνη, το συζευγµένο λινολεϊκό οξύ (CLA), η λεκιθίνη, η χολίνη, η ινοσιτόλη, η L-µεθειονίνη. Συχνοί είναι οι συνδυασµοί των παραπάνω, µε βάση τις γνώσεις για τις συνεργικές τους δράσεις. Άλλα συνήθη συστατικά είναι η βιταµίνη Β6, το ασβέστιο, τα φωσφορικά άλατα, αντιοξειδωτικά και ορισµένα λιπαρά οξέα (π.χ. ω-3). Η χολίνη και η ινοσιτόλη θεωρούνται παράγοντες που µετατοπίζουν το λίπος στο σώµα και, επιπλέον, ελαττώνουν τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης. ∆εν είναι βιταµίνες, αλλά συ- χνά ταξινοµούνται µαζί µε την Οµάδα Βιταµινών του συµπλέγµατος Β. Η λεκιθίνη είναι λιποδιαλύτης, διασπά δηλαδή το λίπος σε µικρά µόρια, τα οποία µεταφέρονται εύκολα στο αίµα. Η µεθειονίνη είναι ένα αµινοξύ που συµµετέχει στην οξείδωση του λίπους µε στόχο την παραγωγή ενέργειας. Μαζί µε τη χολίνη και την ινοσιτόλη είναι ένας ζωτικός παράγων για την καύση των λιπών, ιδιαίτερα όταν συνδυαστεί µε κάποια σωµατική άσκηση. Τα λιποτροπικά θεωρούνται ασφαλή, στο πλαίσιο της συνιστώµενης δοσολογίας, και αποτελεσµατικά. Αναστολείς απορρόφησης: ∆ιακρίνονται σε αναστολείς απορρόφησης διατροφικού λίπους (fat blockers) και αναστολείς απορρόφησης υδατανθράκων (carb blockers), ενώ υπάρχουν ορισµένα προϊόντα που παρουσιάζουν και τις δύο δράσεις. Η δράση των περισσότερων αναστολέων είναι τοπική στον γαστρεντερικό σωλήνα. Λαµβάνονται λίγο πριν ή µαζί µε τροφές που περιέχουν λίπη ή αµυλούχους υδατάνθρακες και δεσµεύουν εκλεκτικά µέρος των διατροφικών αυτών συστατικών, εµποδίζοντας την απορρόφησή τους. Έτσι, µειώνεται η συνολική θερµιδική πρόσληψη. Οι άπεπτες ίνες, όπως το γλυκοµάναν και η χιτίνη (chitosan) δεσµεύουν τα λίπη των τροφών σε ποσότητα µέχρι και πέντε φορές µεγαλύτερη από το βάρος τους και αποβάλλονται µαζί µε αυτό από τον εντερικό σωλήνα, χωρίς να µπαίνουν στην κυκλοφορία του αίµατος. Ορισµένοι τύποι φυτικών ινών, όπως το υδροξυκιτρικό οξύ (HCA) και η φασολαµίνη (phase-2), που προέρχεται από ένα συγκεκριµένο είδος φασολιών, καθυστερούν την απορρόφηση υδατανθράκων και µειώνουν τη µετατροπή τους σε λίπος, ενώ ασκούν επίσης ήπια ανορεξιογόνο και υπακτική δράση. < > 50 ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ • Προµηθευτείτε το προϊόν που επιλέξατε από φαρµακείο ή εξειδικευµένο κατάστηµα. Αποφύγετε τισ παραγγελίεσ µέσω Ίντερνετ, εκτόσ αν ο πωλητήσ είναι γνωστόσ και φερέγγυοσ. • Βεβαιωθείτε ότι το σκεύασµα που θα αγοράσετε κυκλοφορεί νοµίµωσ στην αγορά. Πρέπει να αναγράφεται πάνω σ’ αυτό ο αριθµόσ πρωτοκόλλου γνωστοποίησησ στον ΕΟΦ. • Προϊόντα που αναγράφουν «Εγκεκριµένο από τον ΕΟΦ» ή επικαλούνται σήµατα όπωσ το CE ωσ απόδειξη αποτελεσµατικότητασ και ασφάλειασ, απλώσ σασ εξαπατούν. • Ελέγξτε τισ οδηγίεσ χρήσησ, τισ συστάσεισ του οίκου παραγωγήσ, τισ αντενδείξεισ και, οπωσδήποτε, αν περιέχει διεγερτικέσ ουσίεσ ή συστατικά στα οποία είστε αλλεργικοί. • Ξεκινήστε µε τη µικρότερη δόση και αυξήστε σταδιακά, σε διάστηµα αρκετών ηµερών, φτάνοντασ το πολύ µέχρι τη συνιστώµενη από τον παρασκευαστή δόση. > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > 6 αφιέρωµα: αδυνάτισµα ΝΙΚΗΣΤΕ ΤΗΝ Τ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙ∆Α ο βασικό χαρακτηριστικό της είναι η όψη τύπου «φλοιού πορτοκαλιού». Ο όρος αυτός χρησιµοποιείται για να περιγράψει την εικόνα του δέρµατος της προσβεβληµένης περιοχής. Ο φλοιός πορτοκαλιού µπορεί να εµφανίζεται αυτόµατα ή µετά από πίεση του δέρµατος µε τα δάχτυλα (τσιµπώντας την περιοχή)στη δεύτερη περίπτωση η κατάσταση είναι ηπιότερη. Οι περιοχές που προσβάλλονται είναι συνήθως οι γοφοί και οι µηροί, ενώ σε µικρότερο βαθµό µπορεί να προσβληθεί το κατώτερο τµήµα της κοιλιάς, ο αυχένας και οι βραχίονες. Οι περιοχές αυτές αντιστοιχούν σε αυτές που «προτιµά» η παχυσαρκία γυναικείου τύπου. Γενικά, οι αδύνατες γυναίκες και οι αθλήτριες έχουν µικρότερο βαθµό κυτταρίτιδας, χωρίς όµως αυτό να σηµαίνει ότι οι δύο αυτές ιδιότητες αποκλείουν την εµφάνισή της. Γιατί εµφανίζεται; 52 Οι γλουτοί, το πάνω τµήµα των µηρών, τα µπράτσα και η κοιλιά είναι τα πιο ευάλωτα σηµεία του σώµατος. Οι παράγοντες που ευνοούν την εµφάνισης της κυτταρίτιδας είναι πολλοί και διάφοροι, µε σηµαντικότερους: Το φύλο. Η κυτταρίτιδα «προτιµά» τις γυναίκες, γιατί το σώµα τους έχει περισσότερο λίπος. Η καθιστική ζωή. Η έλλειψη κίνησης επηρεάζει αρνητικά την κυκλοφορία του αίµατος. Η διατροφή. Η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης, αλατιού και οινοπνεύµατος αποτελούν τους κυριότερους διατροφικούς παράγοντες που συµβάλλουν στην κυτταρίτιδα. Επίσης, µια διατροφή πλούσια σε λίπη, άµυλο και ζάχαρη προκαλεί αύξηση βάρους, άρα αυξάνει τις πιθανότητες εµφάνισης κυτταρίτιδας. Το πολύ κάπνισµα, καθώς επιδρά στην µικροκυκλοφορία. Οι ορµονικές διαταραχές. Η µειωµένη λειτουργία του θυρεοειδούς και η χρήση αντισυλληπτικών χαπιών, θεωρούνται επίσης αιτιολογικοί παράγοντες εµφάνισης κυτταρίτιδας. Η ενδυµασία. Τα στενά ρούχα, οι σφιχτές ζώνες και > Life > Positive < τα στενά παπούτσια µε ψηλά τακούνια, εµποδίζουν τη σωστή κυκλοφορία του αίµατος και δηµιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για την εµφάνιση κυτταρίτιδας. Γενικά, κάθε αιτία που έχει ως αποτέλεσµα να συγκρατείται περισσότερο λίπος και νερό στο σώµα µας, µπορεί να δηµιουργήσει ή να αυξήσει την κυτταρίτιδα. Οι βαθµοί της κυτταρίτιδας Η κυτταρίτιδα ταξινοµείται σε 4 βαθµούς βαρύτητας: Στάδιο 0: Κατά την όρθια στάση, το δέρµα στους µηρούς και στους γοφούς είναι λείο. Εάν όµως το τσιµπήσουµε (δοκιµασία πίεσης) ρυτιδώνεται και διπλώνεται, ωστόσο δεν παρουσιάζει όψη φλοιού πορτοκαλιού, δηλαδή εναλλασσόµενα µικροεξογκώµατα και µικροβαθουλώµατα. Η κατάσταση αυτή είναι το πρότυπο του «φυσιολογικού» και απαντάται στους περισσότερους άντρες και σε αδύνατες γυναίκες µε αθλητικό τύπο. Στάδιο 1: Η επιφάνεια του δέρµατος είναι λεία κατά την όρθια στάση ή στο κρεβάτι, ωστόσο µε τη δοκιµασία της πίεσης, παρατηρείται εµφάνιση φλοιού πορτοκαλιού. Η κατάσταση αυτή απαντάται στις περισσότερες γυναίκες. Στάδιο 2: Η επιφάνεια του δέρµατος παραµένει λεία µόνο στο κρεβάτι, ενώ στην όρθια στάση παρουσιάζεται αυτόµατα φλοιός πορτοκαλιού. Αυτό το στάδιο αφορά κυρίως παχύσαρκες γυναίκες ή γυναίκες µετά τα 40. Στάδιο 3: Ο φλοιός πορτοκαλιού εµφανίζεται ανεξάρτητα από τη θέση του σώµατος. Είναι πολύ συχνή µετά την εµµηνόπαυση και στην παχυσαρκία. Πρόληψη & Αντιµετώπιση Μπορεί ο χρόνος µέχρι την …έξοδο στις παραλίες να µην είναι µεγάλος, όµως υπάρχει τρόπος το πρόβληµα να βελτιωθεί. Πώς; Ακολουθώντας τα παρακάτω tips: 1. Προσθέστε στο καθηµερινό σας διαιτολόγιο ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 Όσο η θερµοκρασία ανεβαίνει και τα ρούχα λιγοστεύουν, το άγχοσ των γυναικών κορυφώνεται! O υπ’ αριθµόν 1 εχθρόσ των γυναικών –και µάλιστα όχι µόνο των παχύσαρκων ή όσων έχουν τοπικό πάχοσ, αλλά και εκείνων που έχουν φυσιολογικό βάροσ- είναι η κυτταρίτιδα! Γι΄ αυτό και ο στόχοσ είναι ένασ: Πώσ θα απαλλαγούν από αυτήν! σέλερι, πιπεριές, βατόµουρα, σπαράγγια, ανανά, blueberries, αµύγδαλα, κρεµµύδι, και πράσα. Οι τροφές αυτές θα γίνουν οι πιο δυνατοί σύµµαχοί σας! 2. Πίνετε πολύ νερό και πράσινο τσάι, το οποίο έχει διουρητικές ιδιότητες. 3. Γυµναστική τώρα: Σταµατήστε να βρίσκετε δικαιολογίες. Χωρίς γυµναστική δεν πρόκειται να δείτε αποτέλεσµα. Πείτε «ναι» στην αερόβια άσκηση αλλά και στα βάρη, που σας βοηθούν να κάψετε λίπος. Επιπλέον, κάντε ποδήλατο και step. 4. Περπατήστε: Βγείτε για περπάτηµα ή αγοράστε ένα διάδροµο, ώστε να γυµνάζεστε σπίτι σας. Το γρήγορο περπάτηµα θα βοηθήσει να σβήσετε την κυτταρίτιδα. 5. Αποφύγετε τα τηγανητά και τα γλυκά. 6. Μειώστε το αλάτι, που προκαλεί κατακράτηση υγρών. 7. Εφαρµόστε κρέµες που δρουν ενάντια στην όψη φλοιού πορτοκαλιού. Τα προϊόντα αυτά είναι ασφαλή και περιέχουν ενεργά συστατικά, µε συνηθέστερο την καφεΐνη. Αποφύγετε τα ανώνυµα προϊόντα ή τα προϊόντα που υπόσχονται εξόφθαλµα ή υπερβολικά αποτελέσµατα. 8. Μην ξεχνάτε να κάνετε µασάζ και να απολεπίζετε συχνά το σώµα σας. Το µασάζ βοηθά την κυκλοφορία του αίµατος και της λέµφου και µε τον τρόπο αυτό µειώνει το λεµφικό οίδηµα. 9. Η λύση βρίσκεται... στη φύση! Η επιστήµη ανακάλυψε πως ορισµένα βότανα έχουν αποδεδειγµένη δράση στη θεραπεία της κυτταρίτιδας. To Gotu kola, έχει δώσει θεαµατικά κλινικά αποτελέσµατα στην αντιµετώπιση της κυτταρίτιδας, αλλά και των φλεβικών κιρσών, ενώ τα εκχυλίσµατα του horse chestnut (αγριοκάστανο, επιστηµονική ονοµασία Aesculus hippocastanum) διαθέτουν αντιφλεγµονώδη και αντιοιδηµατική δράση, η οποία είναι επιθυµητή στην κυτταρίτιδα. < > Life > Positive < 53 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > υγεία >τησ Βιβέττασ Λαϊνιώτη Σακχαρώδησ διαβήτησ. Πολλοί έχουν χαρακτηρίσει τη νόσο ωσ κάποιου είδουσ αναπηρία, η πρόοδοσ όµωσ που έχει σηµειωθεί τα τελευταία χρόνια επιτρέπει στουσ ασθενείσ µε την κατάλληλη φαρµακευτική αγωγή και διατροφή να ζουν µια φυσιολογική ζωή, χωρίσ να στερούνται τισ καθηµερινέσ απολαύσεισ τησ. Η Ενδοκρινολόγοσ –∆ιαβητολόγοσ Βούλα Μεντζελοπούλου µασ βοηθά να καταλάβουµε τι είναι ο διαβήτησ και πώσ µπορούµε να τον ελέγξουµε. > Life > Positive < Χ αρακτηρίζεται πα- γκόσµια «επιδηµία» και όχι τυχαία. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι µόνο στην Ελλάδα, περίπου 900.000 άτοµα (8–9% του συνολικού πληθυσµού) πάσχουν από διαβήτη, ενώ σε όλον τον κόσµο πάσχουν 171 εκατοµµύρια άνθρωποι ή αλλιώς το 2,8% του παγκόσµιου πληθυσµού. Ακόµη πιο ανησυχητική είναι η πρόβλεψη ότι µέχρι το 2030 το ποσοστό αυτό θα έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Τι είναι; Ας δούµε όµως τι είναι ο διαβήτης. Κάθε φορά που καταναλώνουµε ένα γεύµα, η τροφή διασπάται σε επιµέρους θρεπτικά συστατικά. Το µεγαλύτερο µέρος της τροφής διασπάται σε γλυκόζη, η οποία εισέρχεται στο αίµα. Στον αντίποδα αυτής της διαδικασίας, η ινσουλίνη βοηθά στον µεταβολισµό του σακχάρου του αίµατος και µεταφέρει το σάκχαρο από το αίµα στα κύτταρα και όλα τα όργανα του σώµατος, όπως στην καρδιά, τους πνεύµονες, τα νεφρά κ.λπ. Το σάκχαρο παρέχει ενέργεια στο σώµα, ώστε να πραγµατοποιούνται όλες οι φυσικές λειτουργίες, όπως οι χτύποι της καρδιάς και η εισπνοή – εκπνοή. Ο άνθρωπος που πάσχει από Σακχαρώδη ∆ιαβήτη όµως, έχει αυξηµένη ποσότητα γλυκόζης στο αίµα του (υπεργλυκαιµία). Αυτό συµβαίνει γιατί το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ή καθόλου ινσουλίνη, ή γιατί τα κύτταρα δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στην ινσουλίνη που παράγεται από το πάγκρεας. Ως αποτέλεσµα, παρατηρείται αυξηµένη κυκλοφορία γλυκόζης στο αίµα. Πρόληψη Υπάρχει τρόπος να τον προλάβουµε; Για την καλύτερη πρόληψη του διαβήτη, είναι σηµαντικό να εντοπιστούν τα άτοµα που πάσχουν από προδιαβήτη (δηλ. ένα πρόδροµο στάδιο του διαβήτη), ώστε να βελτιώσουν τον τρόπο ζωής και διατροφής τους και να εµποδίσουν την εγκατάσταση της νόσου. «Πριν την εµφάνιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 προηγείται µια περίοδος που τα σάκχαρα είναι αυξηµένα πάνω από το φυσιολογικό, αλλά όχι σε επίπεδα αρκετά υψηλά για να χαρακτηρίσουµε το άτοµο διαβητικό. Η περίοδος αυτή καλείται προδιαβήτης και χαρακτηρίζεται από αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης και προοδευτικά επιδεινούµενη ανοχή στη γλυκόζη, στους υδατάνθρακες δηλαδή», εξηγεί η κυρία Μεντζελοπούλου. Η διάγνωση και η αντιµετώπιση του προδιαβήτη είναι άκρως σηµαντική, γιατί προλαµβάνει σε µεγάλο βαθµό τα καρδιαγγειακά συµβάµατα. Ο προδιαβήτης, πέρα από το υψηλό σάκχαρο, 55 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > υγεία διαβήτησ: πώσ µπορούµε να τον ελέγξουµε; ευθύνεται και για επιµέρους θέµατα υγείας, όπως τη λιπώδη διήθηση ήπατος, τη διαταραχή στη χοληστερίνη και τα λιπίδια και την αυξηµένη πίεση. ∆υστυχώς, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ανησυχητικά αυξανόµενη συχνότητα εµφάνισής του, ακόµη και από την εφηβική ηλικία. Γι’ αυτό είναι σηµαντικό τα άτοµα που πάσχουν από προδιαβήτη να παρακολουθούνται τουλάχιστον ετησίως µε κλινική εξέταση και κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις, ώστε έγκαιρα να διαπιστωθεί επιδείνωση προς τον διαβήτη ή άλλες επιπλοκές, όπως η υπέρταση και η υπερλιπιδαιµία. Οµάδες Κινδύνου 56 ∆ιαβήτη µπορεί να πάθουν άτοµα συνήθως µε γενετική προδιάθεση. Ωστόσο, κάθε άτοµο µπορεί να εµφανίσει συµπτώµατα προδιαβήτη ή διαβήτη, µιας και υπάρχουν δεκάδες άλλοι παράγοντες που ευθύνονται για τη νόσο. Αυξηµένο κίνδυνο να εµφανίσουν συµπτώµατα διαβήτη έχουν τα υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτοµα (κάθε κιλό αύξησης του βάρους πάνω από το φυσιολογικό αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη). Τα άτοµα που ακολουθούν ένα µοντέλο καθιστικής ζωής, µε µειωµένη έως ανύπαρκτη σωµατική δραστηριότητα, οι γυναίκες µε ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη κύησης και τα άτοµα µε υπέρταση διατρέχουν επίσης υψηλό κίνδυνο. Κατά την κυρία Μεντζελοπούλου, άλλοι παράγοντες που υποδηλώνουν αυξηµένο κίνδυνο ανάπτυξης σακχαρώδη διαβήτη είναι το ιστορικό συνδρόµου πολυκυστικών ωοθηκών στις γυναίκες, η κοιλιακή παχυσαρκία και ιδαίτερα η εναπόθεση λίπους στο ήπαρ, η χαµηλή καλή χοληστερίνη HDL (<40 στους άνδρες, <50 στις γυναίκες) και τα υψηλά τριγλυκερίδια. > Life > Positive < «Ο λόγος που δίνεται τόση σηµασία στην αναγνώριση των παραγόντων κινδύνου για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και τον προδιαβήτη είναι η δυνατότητα πρόληψης ή σηµαντικής καθυστέρησης στην εµφάνισή του. Μπορεί κάποιος να µην µπορεί να αλλάξει τα γονίδιά του, µπορεί όµως να αλλάξει τον τρόπο ζωής του. Βασικά βήµατα για την πρόληψη > ∆ΙΑΒΗΤΗΣ: ΠΩΣ ΝΑ ΤΟΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΤΕ... Ο σακχαρώδησ διαβήτησ τύπου 2 είναι µια χρόνια νόσοσ, που εξελίσσεται σε διάρκεια ετών και συνήθωσ δεν προκαλεί κανένα σύµπτωµα µέχρι το σάκχαρο να ανέβει πολύ. Για τον λόγο αυτό, σχεδόν οι µισοί άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη παραµένουν αδιάγνωστοι για χρόνια, χάνοντασ πολύτιµο χρόνο από την αποτελεσµατική αντιµετώπισή του και τη µείωση των πιθανών επιπλοκών στην υγεία τουσ. Αν το σάκχαρο ανέβει πολύ πάνω από το φυσιολογικό µπορεί να προκαλέσει: • Έντονη κόπωση • Πολυουρία/ συχνουρία • Έντονη δίψα (ακόµα και το βράδυ) • ∆ιαταραχή στην όραση, προβλήµατα εστίασησ • Συχνέσ κολπίτιδεσ στισ γυναίκεσ ή ουρηθρίτιδεσ στουσ άνδρεσ • Κακή επούλωση τραυµάτων • Μουδιάσµατα στα άκρα • Προβλήµατα σεξουαλικήσ λειτουργίασ / προβλήµατα στύσησ • Απώλεια βάρουσ, αν το σάκχαρο είναι πολύ αυξηµένο ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 Μην το ξεγράφεις. D.K.P.Cac 11_2013 Tώρα γίνεται. Αναγεννητικός παράγοντας που επουλώνει τα έλκη διαβητικού ποδιού αποτελεσµατικά1 Σε σύντοµο χρονικό διάστηµα Με εύκολη εφαρµογή Μειώνοντας δραστικά τον πόνο 1. I.Slim et al, Journal of Wound Technology 2012;17 ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ - ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε. 15o χλµ. Εθνικής Οδού Αθηνών-Λαµίας, 14564 Κηφισιά, τηλ.: 210 6294600 fax: 210 6294610, T.Θ. 51288 Γραφείο Θεσσαλονίκης: Αδριανουπόλεως 24, 551 33 Καλαµαριά, Θεσσαλονίκη τηλ.: 2310 480160 Για παραγγελίες: τηλ.: 210 6294629 fax: 210 6294630 e-mail: [email protected] www.lilly.gr > υγεία διαβήτησ: πώσ µπορούµε να τον ελέγξουµε; Βασικά βήµατα για την πρόληψη του διαβήτη, είναι η απώλεια βάρους, η τακτική άσκηση, 5 φορές την εβδοµάδα και η διακοπή του καπνίσµατος του διαβήτη, είναι η απώλεια βάρους, η τακτική άσκηση, ακόµα και ήπιας έντασης για τουλάχιστον µισή ώρα, 5 φορές την εβδοµάδα και η διακοπή του καπνίσµατος», σηµειώνει η ειδικός. Ο ρόλος της διατροφής 58 Το πιο ουσιαστικό όµως είναι η αλλαγή της διατροφής: Θα πρέπει να µειωθεί η κατανάλωση τροφών µε πολλά συντηρητικά και υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιµικού δείκτη και να αυθηξεί η κατανάλωση πρωτεϊνών µε χαµηλά λιπαρά, γαλακτοκοµικών, φρούτων, λαχανικών και υδατανθράκων µε χαµηλό γλυκαιµικό δείκτη και πολλών φυτικών ινών. «Η σωστή και ισορροπηµένη διατροφή µε τακτική αλλά ελεγχόµενη κατανάλωση των σωστών υδατανθράκων, η άσκηση, η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωµατικού βάρους, η ρύθµιση της υπέρτασης και της υπερλιπιδαιµίας (αν υπάρχει), η συχνή παρακολούθηση και η λήψη κατάλληλης θεραπείας είναι µέτρα που µπορούν να µειώσουν σε µεγάλο βαθµό τις επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη και την εξέλιξή του», τονίζει η κυρία Μεντζελοπούλου. Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι µια προοδευτικά επιδεινούµενη νόσος για την οποία δεν υπάρχει οριστική θεραπεία. Η έγκαιρη όµως διάγνωσή του και η τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου παίζει τεράστιο ρόλο στην ταχύτητα εξέλιξης της νόσου και στη βαρύτητά της. Συµπληρώµατα & διαβήτης Σύµφωνα µε την κυρία Μεντζελοπούλου, δεν υπάρχουν «µαγικά» συµπληρώµατα διατροφής που να µπορούν να καθυστερήσουν, να βελτιώσουν ή να > Life > Positive < αναστρέψουν τον διαβήτη. Μικρές µελέτες έχουν δείξει οφέλη από τη χρήση συµπληρωµάτων που περιέχουν κανέλα αλλά µετα-ανάλυση αυτών των µελετών δεν έδειξε ουσιαστικό όφελος, παρά µόνο µια µικρή πτώση στο σάκχαρο νηστείας. Νεότερες µελέτες γίνονται για την πιθανή ευνοϊκή επίδραση του χρωµίου, του βαναδίου, του µαγνησίου και της ινοσιτόλης στην ευαισθησία του σώµατος στη ινσουλίνη. «Τα άτοµα µε µακράς διάρκειας σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 µπορεί να παρουσιάσουν και άλλες νόσους, όπως κακοήθη αναιµία (που σχετίζεται µε ελαττωµένη απορροφήση της βιταµίνης Β12) ή κοιλιοκάκη (δυσανεξία στην γλουτένη), οι οποίες µπορεί να οδηγήσουν σε χαµηλή απορρόφηση βιταµινών και ιχνοστοιχείων». Είναι εποµένως σηµαντικό, ο ασθενής να λάβει µέτρα για την αναπλήρωση αυτών των θρεπτικών συστατικών. Σε κάθε περίπτωση, είναι σηµαντικό να θυµόµαστε πως η χορήγηση βιταµινών και ιχνοστοιχείων θα πρέπει να εξατοµικεύεται µετά από αξιολόγηση από τον ειδικό διαβητολόγο που παρακολουθεί τον ασθενή και έπειτα από συζήτηση µαζί του. < i Βούλα Μεντζελοπούλου Ενδοκρινολόγος- ∆ιαβητολόγος ∆ιπλωµατούχος American Board of Endocrinology, Diabetes and Metabolism http://www.endodiabetes.gr ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > ψυχολογία >τησ Βιβέττασ Λαϊνιώτη Όλοι µασ καθηµερινά καλούµαστε να αντιµετωπίσουµε µικρά και µεγαλύτερα προβλήµατα, που σχετίζονται κυρίωσ µε τισ προσωπικέσ, εργασιακέσ ή οικογενειακέσ µασ σχέσεισ. Υπάρχουν όµωσ και περιπτώσεισ που νιώθουµε χαµένοι, αδύναµοι να επιλύσουµε οποιοδήποτε θέµα µασ προβληµατίζει, µε αποτέλεσµα η απαισιοδοξία να βαραίνει την ψυχή µασ. Τότε ξεπροβάλλει το µεγάλο ερώτηµα “Μήπωσ να πάω σε ψυχολόγο;”. Πόσο σηµαντική είναι η βοήθειά του; Γιατί αρνιόµαστε να τη ζητήσουµε; Πώσ αλλάζει η ζωή µασ µε την ψυχοθεραπεία; Τέσσερισ ψυχολόγοιψυχοθεραπευτέσ, έρχονται να καταρρίψουν µύθουσ και ταµπού γύρω από την ψυχοθεραπεία… Ό 60 ταν νιώσουµε έναν έντονο πόνο στο δόντι, ή αν ο λαιµός µας πονάει και βήχουµε, η επίσκεψη στον αρµόδιο γιατρό είναι αυτονόητη. Τι συµβαίνει στην περίπτωση που η «ψυχή µας πονάει»; Η επίσκεψη σε έναν ψυχολόγο αποτελούσε ανέκαθεν ταµπού. Έτσι, πολλοί προτιµούσαν να... βουλιάζουν συναισθηµατικά, µη µπορώντας να επιλύσουν ψυχοσυναισθηµατικές δυσκολίες, παρά να ζητήσουν τη βοήθεια κάποιου ειδικού. Στις µέρες µας, ευτυχώς το σκηνικό έχει αλλάξει προς το καλύτερο και δεν είναι λίγοι εκείνοι που ζητούν τη βοήθεια ενός ειδικού, προκειµένου να απεγκλωβιστούν από µοτίβα συµπεριφοράς που τους καταπιέζουν, αλλά και λόγω της ανάγκης να µοιραστούν τα βαθύτερα συναισθήµατά τους, τις σκέψεις, τους προβληµατισµούς και τις ανησυχίες τους. Ας πάρουµε όµως τα πράγµατα από την αρχή... Τι ορίζουµε ως ψυχοθεραπεία; Η Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια κυρία Μαρία Λασσιθιωτάκη, εξηγεί πως «η ψυχοθεραπεία είναι µια αµφίδροµη επικοινωνία σεβασµού και ζεστασιάς ανάµεσα σε ένα πρόσωπο, απόλυτα άξιο σεβασµού, που αναζητά τη γνώση ενός ειδικού, του ψυχοθεραπευτή, µε τον ίδιο τρόπο που θα αναζητούσε βοήθεια από ένα δικηγόρο, αρχιτέκτονα κ.λπ. Η Ψυχοθεραπεία είναι µια έννοια αρκετά παρεξηγηµένη, ίσως και λίγο παραπλανητική, επειδή η λέξη "θεραπεία" παραπέµπει σε αρρώστια. Στην πραγµατικότητα, αποτελεί κοµµάτι του "ευ ζην", καθώς βοηθά στην αυτογνωσία, στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη της > Life > Positive < προσωπικότητάς µας, στην αναγνώριση και στην αντιµετώπιση των φόβων και των δισταγµών που ένα πρόσωπο έχει αναπτύξει στη διάρκεια της ζωής του, αναζητώντας φιλότιµα τους κατάλληλους τρόπους επιβίωσης και συσχέτισης µε τους άλλους». Για ποιους λόγους χρειάζοµαι ψυχολόγο; Η ψυχολόγος κυρία ∆ήµητρα Σφήκα, συγκεντρώνει τις συνηθέστερες δυσκολίες που θα οδηγήσουν έναν άνθρωπο στην πόρτα του ειδικού. • Ύπαρξη ψυχο-συναισθηµατικών, επικοινωνιακών προβληµάτων και ψυχο-σωµατικών προβληµάτων. • ∆υσκολίες επικοινωνίας στις συζυγικές, οικογενειακές, εργασιακές και διαπροσωπικές σχέσεις. • ∆υσκολία στον σχεδιασµό και την πραγµατοποίηση στόχων. • ∆υσκολίες στον έλεγχο του θυµού (βίας κι επιθετικότητας). • Προβλήµατα λόγω κακοποίησης (σωµατικής, συναισθηµατικής, και/ή σεξουαλικής). • Σεξουαλικά προβλήµατα ή ανησυχίες, εφηβική επανάσταση, κρίσεις πανικού. • Προβλήµατα που συνδέονται µε τη χρήση ουσιών ή αλκοόλ. • Έντονες διακυµάνσεις σωµατικού βάρους που µπορεί να συνδέονται µε διατροφικές διαταραχές όπως η ψυχογενής ανορεξία, η βουλιµία, η παχυσαρκία, κ.ά. Ψυχίατρος vs Ψυχολόγος ∆υστυχώς, συχνά νιώθουµε µπερδεµένοι µε τους ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 Γιατί πάμε σε ψυχολόγο; > Life > Positive < 61 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > ψυχολογία γιατί πάµε σε ψυχολόγο; όρους ψυχίατρος και ψυχολόγος... Αλήθεια τι σηµαίνει καθένας από αυτούς; Κατά την κυρία Σφήκα, ο ψυχολόγος δεν είναι γιατρός και παρόλο που µπορεί να γνωρίζει αρκετά για τα φάρµακα, δεν µπορεί να προτείνει φαρµακευτική αγωγή, σε αντίθεση µε τον ψυχίατρο. Ο ψυχολόγος είναι εκπαιδευµένος στη διάγνωση και περισσότερο εξοικειωµένος µε τις κλίµακες (νοηµοσύνης, επαγγελµατικού προσανατολισµού, ψυχοπαθολογίας κ.λπ.) και τα υγιή χαρακτηριστικά του νου. Ο ψυχίατρος, από την άλλη πλευρά, είναι ένας καταρτισµένος γιατρός, που έχει τελειώσει την Ιατρική και έχει κάνει ειδίκευση στην Ψυχιατρική και την Ψυχοπαθολογία. Κάνει διαγνώσεις και έχει το δικαίωµα να συνταγογραφεί. Επιπλέον, µπορεί να έχει παρακολουθήσει περαιτέρω σπουδές για να γίνει ειδικός στη διάγνωση, αξιολόγηση, θεραπευτική αγωγή και πρόληψη ψυχικών διαταραχών και συναισθηµατικών προβληµάτων. Τι προσφέρει η ψυχοθεραπεία; «Η ψυχοθεραπεία µας βοηθά να δούµε πιο θετικά τον εαυτό µας και να τον φροντίσουµε. Να αναζητήσουµε τι έχει αξία για εµάς και να διεκδικήσουµε το καλύτερο για τη ζωή µας. Όλοι οι άνθρωποι στη διάρκεια της ζωής τους, νιώθουν την ανάγκη να 62 > Life > Positive < ‘ψάξουν’, κάποια στιγµή, τον εαυτό τους, να δουν γιατί δυσκολεύονται σε κάποιες πτυχές της ζωής τους και πώς µπορούν να κάνουν καλύτερους χειρισµούς. Σκοπός της ψυχοθεραπείας είναι να διευκολύνει τον άνθρωπο, να φτάσει στις επιθυµητές για τον ίδιο λύσεις και αποφάσεις. Σε πρώτη φάση µας ανακουφίζει και κατόπιν παροτρύνει µε ψυχραιµία, να ‘πάµε παρακάτω’», σηµειώνει η ψυχολόγος κυρία Χαρά Παπασαράντη. > ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΨΥΧΟΛΟΓΟ Κατά την κυρία Σαµαράκη σηµαντικό ρόλο στην επιλογή του κατάλληλου ψυχολόγου παίζουν δύο πράγµατα. Το πρώτο είναι τα διαπιστευτήρια του ψυχολόγου (σπουδέσ, άδεια ασκήσεωσ επαγγέλµατοσ, εµπειρία, συστάσεισ). «Είναι πολύ σηµαντικό να είσαι ενηµερωµένοσ ‘καταναλωτήσ’ και να µην θεωρείσ ταµπού το να κάνεισ σχετικέσ ερωτήσεισ στον ψυχολόγο». Το δεύτερο είναι η χηµεία... Να µπορείσ δηλαδή να νιώσεισ ότι µε τον ψυχολόγο ταιριάζετε ωσ άτοµα και ότι µπορείσ να τον εµπιστευτείσ. «Για σιγουρευτείσ ότι συµβαίνει αυτό, χρειάζεται να δώσεισ λίγο χρόνο στη διαδικασία ή ακόµη και να επισκεφτείσ παραπάνω από έναν ψυχολόγουσ. Φυσικά, ρόλο στην καταλληλότητα παίζουν και πιο πρακτικά θέµατα, όπωσ το κόστοσ, ο τόποσ που ο ψυχολόγοσ έχει το γραφείο του, η διαθεσιµότητά του. Το κυριότερο όµωσ είναι ότι όποια θεραπευτική προσέγγιση κι αν χρησιµοποιηθεί, τίποτα δεν έχει σηµασία όταν δεν αισθάνεσαι άνετα µε τον ψυχολόγο. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > ψυχολογία γιατί πάµε σε ψυχολόγο; > Το ταµπού του ψυχολόγου Πολλοί θεωρούν ότι η ψυχοθεραπεία δεν αποτελεί επιστήµη και δεν έχει κάτι ουσιαστικό να προσφέρει, αλλά ότι µοιάζει µε τη βοήθεια που θα µασ έδιναν φίλοι και συγγενείσ. Η αλήθεια είναι όµωσ πωσ ο ψυχοθεραπευτήσ έχει σπουδάσει, έχοντασ παράλληλα αναπτύξει τη δυνατότητα να ζει και να παρατηρεί τα φαινόµενα τησ ζωήσ µέσα από τα ερευνητικά δεδοµένα που η επιστήµη διαθέτει, αλλά και µέσα από την ψυχοθεραπευτική του εµπειρία. Οι ειδικοί µπορούν να πάρουν την απόσταση που χρειάζεται από το πρόβληµά µασ, να το δουν αντικειµενικά και να µασ καθοδηγήσουν κατάλληλα, κάτι που ασφαλώσ δε µπορούν να κάνουν οι δικοί µασ άνθρωποι, αφού ο καθένασ συµβουλεύει κάτω από το πρίσµα των προσωπικών βιωµάτων και εµπειριών που διαθέτει. 64 Άλλοι πάλι έχουν συνδέσει στο µυαλό τουσ την εικόνα του ψυχολόγου µε την «τρέλα». ∆εν είναι µύθοσ πωσ παλαιότερα, όποιοσ πήγαινε σε ψυχοθεραπευτή αποκτούσε την ταµπέλα του «τρελού». Η κυρία Παπασαράντη σηµειώνει ότι ακόµη και σήµερα δυστυχώσ κάποιοι θεωρούν υποτιµητικό για τον εαυτό τουσ, να αναζητήσουν επαγγελµατική βοήθεια. «Λίγοι ευτυχώσ, µου λένε σήµερα, ‘καλύτερα να είχα κάποια οργανική ασθένεια και να έπαιρνα ένα φάρµακο για να περάσει’. Υπάρχει φόβοσ και άγνοια για τισ ψυχολογικέσ δυσκολίεσ. Οι περισσότεροι όµωσ δεν είναι επαρκώσ ενηµερωµένοι, για τον ρόλο του ψυχολόγου και αντίστοιχα του ψυχιάτρου, µε αποτέλεσµα να τουσ συγχέουν και συχνά να µπερδεύουν την ψυχοθεραπεία µε τη λήψη φαρµάκων». Ευτυχώσ, τα τελευταία χρόνια, ο τρόποσ που ο κόσµοσ και η ελληνική κοινωνία, αντιµετωπίζουν την ψυχοθεραπεία έχει αλλάξει προσ το καλύτερο. ∆εν είναι τυχαίο άλλωστε, που όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταφεύγουν σε έναν ειδικό ψυχικήσ υγείασ για να βοηθηθούν, όχι τόσο επειδή τα ψυχολογικά προβλήµατα είναι πιο έντονα, αλλά επειδή έχει αρχίσει να καταρρίπτεται η νοοτροπία που υπαγορεύει ότι η «ψυχοθεραπεία είναι για τουσ τρελούσ». ∆υστυχώσ, υπάρχει ακόµα αρκετόσ δρόµοσ να διανυθεί, προκειµένου να απαλλαγεί οριστικά η ψυχολογία από τέτοιουσ είδουσ ταµπέλεσ - αυτό θα γίνει όταν ο κόσµοσ αποκτήσει σωστή ενηµέρωση για τουσ τρόπουσ πρόληψησ και φροντίδασ τησ ψυχικήσ υγείασ. > Life > Positive < Είναι σηµαντικό να γνωρίζουµε, πως στην ψυχοθεραπεία δεν καταφεύγουν µόνο άνθρωποι που θέλουν να ανακουφιστούν από τα συµπτώµατα για παράδειγµα του άγχους, της κατάθλιψης, του πανικού ή των φοβιών τους, αλλά και άνθρωποι που αναζητούν την αυτοβελτίωσή τους, µε στόχο µια πιο ήρεµη ζωή ή τη βελτίωση της επικοινωνίας και των σχέσεών τους µε τους ανθρώπους γύρω τους. Ωστόσο, η διαδικασία της ψυχοθεραπείας δεν είναι εύκολη - το πρώτο βήµα που χρειάζεται είναι να παραδεχτούµε πως χρειαζόµαστε βοήθεια και πως αυτό δεν είναι ντροπή. Πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται αν η ψυχοθεραπεία βοηθά ουσιαστικά... «Ένα τέτοιο ερώτηµα συνήθως κρύβει τον φόβο κάποιου, για το αν θα καταφέρει να εφαρµόσει όσα θα ακούσει, ειδικά όταν έρχεται µε την προσδοκία να επιβεβαιώσει ότι οι άλλοι ευθύνονται και όχι ο ίδιος και µε την επιθυµία να αλλάξουν οι άλλοι γύρω του, ίσως και ο ίδιος, µε έναν τρόπο µαγικό!», εξηγεί η κυρία Λασσιθιωτάκη και συµπληρώνει: «Ξεκινώντας κάποιος την ψυχοθεραπεία του, θα πρέπει να είναι έτοιµος να συναντήσει δυσκολίες. Θα χρειαστεί θάρρος για να έλθει αντιµέτωπος και να αναγνωρίσει τις δυσλει- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 παρουσίαση η οµορφιά της φύσης & της επιστήµης Aveeno ultra-calming ® ™ ✓ xωρίς άρωµα ✓ xωρίς parabens ✓ xωρίς phenoxyethanol Ανακαλύψτε τη φυσικά αποτελεσµατική φροντίδα για την ευαίσθητη επιδερµίδα. Μειώνει ορατά την ερυθρότητα 84% 1 ευαίσθητη επιδερµίδα Περισσότερες από 1 στις 3 γυναίκες2, θεωρούν πως έχουν ευαίσθητη ή πολύ ευαίσθητη επιδερµίδα στο πρόσωπο. Η ευαίσθητη επιδερµίδα χαρακτηρίζεται από υπερ-αντιδραστικότητα σε παράγοντες παθογόνους (π.χ. γύρη) και µη (π.χ. κρύο, ζέστη) καθώς και ψυχολογικούς (π.χ. στρες). η µοναδική τεχνολογία Feverfew PFE™ Η κατοχυρωµένη µε πατέντα τεχνολογία Feverfew PFE™, που χρησιµοποιεί η Aveeno στις κρέµες Ultra Calming, έχει αναγνωρισµένες καταπραϋντικές ιδιότητες και είναι κατάλληλη και για τις πιο ευαίσθητες επιδερµίδες. στο στρες, την απότοµη αλλαγή της θερµοκρασίας καθώς και για µόνιµη ερυθρότητα (ροδόχρους ακµή, θερµικές θεραπείες) µε SPF20. νέες καταπραϋντικές κρέµες Aveeno® ultra-calming™ η υψηλή ποιότητα των προϊόντων Aveeno® ultra-calming™ Daily recovery cream: καταπραϋντική κρέµα για επιδερµίδα λεπτή, ανοιχτόχρωµη, ευερέθιστη, αντιδραστική που εκδηλώνει συχνά δυσανεξία. ultra-calming™ Anti redness cream SPF20: καταπραϋντική κρέµα για την περιοδική ερυθρότητα που οφείλεται Επιστηµονικά αποδεδειγµένη αποτελεσµατικότητα, µε 5 επίπεδα αυστηρών δοκιµών: φυσικές δοκιµές, εργαστηριακές δοκιµές, δοκιµές ασφαλείας, κλινικές δοκιµές, δοκιµές καταναλωτών, που διασφαλίζουν άριστο προφίλ ασφάλειας, ανεκτικότητας και αποτελεσµατικότητας των προϊόντων της. 1. Κλινική µελέτη - Δείγµα: 39 γυναίκες 20-70 ετών µε ευαίσθητη και αντιδραστική επιδερµίδα µε τάση ερυθήµατος. Αξιολόγηση: Μετά από 4 εβδοµάδες χρήσης - µία φορά την ηµέρα. Αφορά στην κρέµα Anti redness cream 50ml. 2. Πηγή: Επιδηµιολογική µελέτη σε 8 χώρες της Ευρώπης, 2008. Misery et al, Sensitive skin in Europe, JEADV 2009;23:376-381 > ψυχολογία γιατί πάµε σε ψυχολόγο; Η ζωή µου µε την ψυχοθεραπεία 66 «Σκοπός της ψυχοθεραπείας είναι να σε µάθει να αναλαµβάνεις την ευθύνη για τα συναισθήµατα και τις επιλογές σου και να φροντίζεις γενικότερα τον εαυτό σου, για να µπορείς να προσφέρεις και στους γύρω σου» τουργικές συνήθειές του ή τις παγιωµένες αντιλήψεις του, τα στερεότυπα ή τις προκαταλήψεις του, τους φόβους και τις αναστολές του. Ίσως χρειαστεί να διακινδυνεύσει σχέσεις που έχουν δοµηθεί πάνω σε αυτό το πλέγµα των αντιλήψεων και να αντιµετωπίσει το δυσάρεστο ξάφνιασµα των ανθρώπων του περιβάλλοντός του, που αρνούνται να δεχθούν τις αλλαγές του. Ο ψυχοθεραπευτής υποδεικνύει δρόµους αλλαγής, αλλά ο ίδιος ο ενδιαφερόµενος πρέπει να τους περπατήσει, µε βήµατα άλλοτε διστακτικά και άλλοτε πιο γρήγορα». > Life > Positive < Τι αλλάζει στη ζωή µας και στον χαρακτήρα µας µέσα από την διαδικασία της ψυχοθεραπείας; Η Συµβουλευτική Ψυχολόγος κυρία Χριστίνα Σαµαράκη αναλύει πως « ο χαρακτήρας µας δεν µπορεί να αλλάξει, τουλάχιστον όσον αφορά στα «δοµικά» του χαρακτηριστικά. Μπορούµε, όµως, να αναγνωρίσουµε τα θετικά και τα αρνητικά µας στοιχεία, να ενισχύσουµε τα πρώτα και να αποδεχτούµε ή και να βελτιώσουµε τα δεύτερα. Η ψυχοθεραπευτική διαδικασία προσφέρει µεγαλύτερη επίγνωση του πώς σκεφτόµαστε, αισθανόµαστε και συµπεριφερόµαστε». Μαθαίνουµε να χειριζόµαστε διαφορετικά δύσκολες καταστάσεις και να παίρνουµε µεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή µας. «Ο ψυχολόγος µπορεί να δώσει απαντήσεις σε κάποια ερωτήµατα. Ωστόσο, η κυρίως δουλειά του ψυχολόγου δεν έχει να κάνει µε την παροχή συµβουλών και κατευθύνσεων. Ο ψυχολόγος θα σε βοηθήσει να δώσεις µόνος σου απαντήσεις σε ερωτήµατα που έχεις ή θα σου γεννηθούν, δείχνοντάς σου τον τρόπο και διευκολύνοντάς σε να ψάξεις βαθύτερα µέσα σου και να αποκτήσεις µεγαλύτερη αυτογνωσία. Σκοπός της ψυχοθεραπείας είναι να σε µάθει να αναλαµβάνεις την ευθύνη για τα συναισθήµατα και τις επιλογές σου και να φροντίζεις γενικότερα τον εαυτό σου για να µπορείς να προσφέρεις και στους γύρω σου», συµπληρώνει η κυρία Σαµαράκη. < i Μαρία Λασσιθιωτάκη Αδειούχος Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια Πτυχιούχος Νοµικής και Σχολής Ψυχολογίας Πανεπιστηµίου Κρήτης www.selftherapy.gr Χαρά Παπασαράντη Κλινική ψυχολόγος Θεραπεία ζεύγους και σεξουαλικών διαταραχών www.psychohealth.gr ∆ήµητρα Σφήκα Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπέυτρια [email protected] Χριστίνα Σαµαράκη Συµβουλευτική Ψυχολόγος [email protected] ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > >τησ Ειρήνησ Πιτσιλίδη ακτιβισµόσ Ο «σπόροσ» για τη δηµιουργία τησ Οργάνωσησ «Γη» φυτεύτηκε σε κάποια γόνιµα µυαλά το 2008 και άνθισε το 2010, υπό τη µορφή µίασ Μη Κυβερνητικήσ Περιβαλλοντικήσ Οργάνωσησ που δεν περιορίζεται στην ενασχόληση µε το περιβάλλον και τη διαφύλαξή του, αλλά αντιµετωπίζει την κοινωνία και τον άνθρωπο ωσ αδιάσπαστα µέρη του. Α « 68 ΤΑΞΙ∆Ι ΣΤΟ ΚΕΝΤ υτό που ξεκίνησε ως αρχική ιδέα του Χρήστου Ζούρα - του Προέδρου της Οργάνωσης Γη - και στην πορεία έγινε πραγµατικότητα, ήταν να δοθούν τα ερεθίσµατα προκειµένου να αναπτυχθεί ένας τρόπος συλλογικής ευφυΐας µε γνώµονα την περιβαλλοντική κοινωνική νοηµοσύνη» µας λέει η Νατάσα Πενταγιώτη, Υπεύθυνη Επικοινωνίας της Οργάνωσης Γη. «Στην ουσία µιλάµε για ένα τρόπο σκέψης που συνυπολογίζει τον άνθρωπο, την κοινωνία και τη Γη ως βασικά στοιχεία της ζωής και της καθηµερινότητας». Όλα όσα πρεσβεύει η Οργάνωση Γη γίνονται κατανοητά, αν επισκεφθείς τον φυσικό της χώρο, το Κέντρο της Γης, όπου επισκέπτες κάθε ηλικίας έρχονται σε επαφή µε τη Γη και εκτίθενται σε ερεθίσµατα που προάγουν την περιβαλλοντική και κοινωνική νοηµοσύνη. Το Κέντρο της Γης είναι η αφετηρία των δράσεων της Οργάνωσης - πρόκειται για ένα µοναδικό φυσικό περιβάλλον το οποίο «κρύβεται» εντός του αστικού ιστού της Αθήνας, στο Ίλιον. «Στο Κέντρο της Γης ερχόµαστε όλοι σε επαφή µε τη Γη, η οποία µπορεί και δίνει ένα αίσθηµα αισιοδοξίας και γεµίσµατος», αναφέρει η Νατάσα «και αυτό είναι το πιο βασικό ερέθισµα για να αρχίσουµε να συνειδητοποιούµε πως είµαστε όλοι κοµµάτι αυτού του οικοσυστήµατος και όχι οι “κυρίαρχοί” του». > Life > Positive < Καλλιεργώντας την περιβαλλοντική νοηµοσύνη Η Οργάνωση Γη αντιλαµβάνεται την περιβαλλοντική κοινωνική νοηµοσύνη, που όλοι έχουµε αλλά στην πορεία χάσαµε, ως στάση ζωής, τρόπο σκέψης και τρόπο λειτουργίας πάνω στον οποίο µπορούµε να οργανώσουµε την καθηµερινότητά µας, τη ζωή µας, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 λάθος και να µετασχηµατίσουµε την παρακαταθήκη που έχουµε ως κοινωνία και ως πολιτισµός», αναφέρει χαρακτηριστικά η Νατάσα και συµπληρώνει: «Εδώ, στην Οργάνωση Γη και στο Κέντρο της Γης, έχουµε αλλεργία στην... καταστροφολογία. ∆εν προσεγγίζουµε τα µεγάλα ζητήµατα µε φοβικό τρόπο- πώς θα µπορούσαµε άλλωστε όταν κινούµαστε και ζούµε σε ένα χώρο όπως είναι το Κέντρο της Γης...;» Οι δράσεις ΡΟ ΤΗΣ ΓΗΣ τη δουλειά µας και φυσικά - το εκπαιδευτικό µας σύστηµα. «Προτείνουµε έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης που, σίγουρα, δεν µπορεί να δηµιουργηθεί από τη µία στιγµή στην άλλη. ∆εν πρέπει να πετάµε τίποτα. Πρέπει να δούµε τι έχουµε κάνει σωστά, τι έχουµε κάνει > Life > Positive < Στόχος της Οργάνωσης Γη και του Κέντρου της είναι όλα τα παραπάνω να δοθούν µε βιωµατικό τρόπο. Για αυτόν τον λόγο, οι δράσεις της έχουν σχεδιαστεί µε τρόπο, ώστε ο επισκέπτης να παίρνει όλα τα ερεθίσµατα που χρειάζεται για να επανακινηθεί προς την κατεύθυνση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής νοηµοσύνης και να έρθει σε επαφή µε τις ανθρωποκεντρικές πρακτικές της βιώσιµης ανάπτυξης. Το «Ταξίδι στο Κέντρο της Γης» είναι µία από τις βασικές δράσεις της Οργάνωσης, που δηµιουργήθηκε για να µπορέσει ο άνθρωπος, σε µία δοµηµένη µορφή, να αντιληφθεί τη σηµασία όλων των πλασµάτων του οικοσυστήµατος, αλλά και του δικού του ρόλου σε αυτό. Απευθύνεται σε παιδιά όλων των ηλικιών, αλλά και σε ενήλικες. Το ταξίδι ξεκινά από το µουσείο των εντόµων και των ασπόνδυλων, όπου παρουσιάζεται η οργάνωση των κοινωνιών τους, αλλά και ο ρόλος τους στη φυσική ροή του οικοσυστήµατος. Το ταξίδι συνεχίζεται µε την επίσκεψη στον στάβλο των αλόγων όπου επεξηγείται ο ρόλος τους στην ανάπτυξη των ανθρώπινων κοινωνιών και εργασιών, έως την εποχή της Βιοµηχανικής Επανάστασης. Έπειτα, ο επισκέπτης, περνώντας τον προαύλιο χώρο του πύργου της βασίλισσας Αµαλίας, συναντά “τα δέντρα που µιλούν”. Πανύψηλα κυπαρίσσια “διηγούνται” την ιστορία τους, αλλά και τη σηµασία και την ανάγκη της ύπαρξης των δέντρων στο οικοσύστηµα. Το ταξίδι φτάνει στον τέλος του µε το - κυριολεκτικό και µεταφορικό- πέρασµα της γέφυρας και τη µετάβαση στην εποχή, όπου ο άνθρωπος παρεµβαίνει ευεργετικά (και όχι καταστροφικά) στο οικοσύστηµα, µετατρέποντας ένα χέρσο κι άγονο κοµµάτι γης σε βιολογικό λαχανόκηπο, κήπο βιοποικιλότητας και σε βιώσιµο περιβάλλον. Στη µία ώρα που διαρκεί το «Ταξίδι στο Κέντρο 69 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 > ακτιβισµόσ ταξίδι στο Κέντρο τησ Γησ 70 της Γης», ο άνθρωπος επανασυνδέεται µε τη Γη και µε τον ρόλο που µπορεί να παίξει ως ευεργέτης και όχι ως εχθρός του οικοσυστήµατος. Η «Κυριακή στη Γη» αποτελεί άλλη µια µεγάλη δράση της Οργάνωσης Γη. Με βάση τον διατροφικό δεκάλογο της Οργάνωσης, κάθε Κυριακή οργανώνεται στο Κέντρο της Γης µία συλλογική κουζίνα όπου εθελοντές, καλεσµένοι Chef, άνθρωποι του φαγητού µαγειρεύουν µαζί µε τη Food blogger Twominutes Angie µε διαφορετική, εποχική θεµατολογία κάθε φορά, προτείνοντας µε βιωµατικό τρόπο ένα διαφορετικό διατροφικό µοντέλο. Ανάλογα µε τη θεµατολογία, γίνονται δράσεις για τα παιδιά, φιλοξενούνται κι άλλες οργανώσεις που παρουσιάζουν τη δράση τους, µικροί παραγωγοί για την αγορά βιολογικών λαχανικών, ενώ γίνονται διαλογισµός και άλλες παράλληλες δράσεις. «Μέσα από µία µεγάλη γιορτή και την αναβίωση του κυριακάτικου τραπεζιού µπαίνουµε στη φιλοσοφία του πώς µπορούµε να τρώµε οικονοµικά, λιτά και θρεπτικά», εξηγεί η Νατάσα. Μερικά παραδείγµατα της θεµατολογίας της Κυριακής στη Γη είναι: η βιώσιµη αλιεία, τα άγρια χόρτα, οι µικροί θησαυροί της Ελληνικής Γης, τα µανιτάρια, το ελαιόλαδο κ.ά. Η «Κυριακή στη Γη» εξελίσσεται σε µία από τις µεγαλύτερες δράσεις του Κέντρου, χωρίς ποµπώδη διαφήµιση και προώθηση. «Χάρη στην τεράστια προσπάθεια των φίλων και των συνεργατών της Οργάνωσης, που απλώνεται και πέρα από την εργασιακή υποχρέωση, η "Κυριακή στη Γη" έχει εξελιχθεί σε κοινωνικό γεγονός», αναφέρει η Νατάσα, µιλώντας για την επιτυχία της δράσης. Η Οργάνωση Γη περιλαµβάνει στον κεντρικό άξονά της άλλες δύο σηµαντικές δράσεις που αγγίζουν το επιχειρείν. «Αυτό είναι κάτι ακόµα που µας κάνει να ξεχωρίζουµε από άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις. ∆εν είµαστε εναντίον της επιχειρηµατικής > Life > Positive < δράσης. Πιστεύουµε πως είναι πολύ σηµαντικό να αρχίσουµε να µετράµε τον αντίκτυπο και το αποτύπωµα που έχει ο σχεδιασµός, η λειτουργία και το παρεχόµενο προϊόν ή µια παρεχόµενη υπηρεσία, περιβαλλοντικά και κοινωνικά» εξηγεί η Νατάσα. Η Οργάνωση Γη υποστηρίζει το επιχειρείν µέσα από το πρόγραµµα «Εισαγωγή στη Γεωργία» και το Aephoria.net. Το πρόγραµµα «Εισαγωγή στη Γεωργία» είναι ένα εντατικό σεµινάριο 9 εβδοµάδων, που απευθύνεται σε ανέργους που έχουν αποφασίσει να αλλάξουν επαγγελµατικό προσανατολισµό και να ασχοληθούν µε την καλλιέργεια της γης, περιαστικά ή περιφερειακά. Το πρόγραµµα, που χρηµατοδοτείται από το Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος, σχεδιάστηκε και υλοποιείται από την Οργάνωση Γη και πραγµατοποιείται στο Κέντρο της Γης. Το Aephoria.net είναι ένα πρόγραµµα υποστήριξης start-up επιχειρήσεων που ασχολούνται µε την κοινωνική και την πράσινη οικονοµία. Στόχος του Aephoria.net είναι να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να αναδείξουν την περιβαλλοντική και κοινωνική προστιθέµενη αξία του προϊόντος ή της υπηρεσίας που προσφέρουν. Ήδη, δύο επιχειρήσεις που έχουν υποστηριχθεί από το Aephoria.net έχουν βραβευθεί στην Παγκόσµια Εβδοµάδα Επιχειρηµατικότητας. Στην πραγµατικότητα, η Οργάνωση Γη µας προσκαλεί και µας προκαλεί να γειωθούµε -µεταφορικά και κυριολεκτικά- και να ξαναβρούµε βιωµατικά ό,τι χάσαµε στην πορεία, ώστε να το εφαρµόσουµε στην καθηµερινότητά µας. Αν όλο αυτό σας µοιάζει χαοτικό, µια επίσκεψη στο Κέντρο της Γης είναι µία καλή αρχή... < i Οργάνωση Γη – Κέντρο της Γης Λεωφόρος ∆ηµοκρατίας 67, 131 22, Ίλιον Πληροφορίες: 2102325380, www.ogi.gr, www.facebook.com/www. ogi.gr Ώρες λειτουργίας: Καθηµερινά, εκτός ∆ευτέρας, 9 π.µ. – 5 µ.µ. Το εισιτήριο για Το Ταξίδι στο Κέντρο της Γης στοιχίζει 5 ευρώ (υπάρχουν ειδικές τιµές για συγκεκριµένες οµάδες κοινού). Η συµµετοχή στη δράση Κυριακή στη Γη είναι δωρεάν. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 Ο Εθνικός Οργανισµός Φαρµάκων Συνιστά: «ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ Ή ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟ ΣΑΣ» «Αντενδείκνυται σε ασθενείς µε υπερευαισθησία στη minoxidil, την αιθανόλη, το ΒΗΤ καθώς και κατά τη διάρκεια της εγκυµοσύνης και του θηλασµού. Ιδιαίτερη προσοχή σε υπερτασικούς ασθενείς και σε ασθενείς µε ισχαιµική καρδιοπάθεια.» REGF/CONS/LP/3-14/1 Νο1 > µικρά & πρακτικά Φροντίστε τα πόδια σασ. Facebook check. Με αφορµή την τεράστια απήχηση του Facebook στισ µικρέσ ηλικίεσ Πόσεσ φορέσ έχετε επικαι την αλόγιστη δηµοσίευση προσωπικών στρέψει στο σπίτι, µετά από δεδοµένων και φωτογραφιών τουσ, η δράση µία κουραστική ηµέρα στη δουΕνηµέρωσησ και Επαγρύπνησησ Saferinternet. λειά, τα ψώνια στα µαγαζιά, από µια gr, δηµιούργησε και παρουσιάζει το «Facebook νυχτερινή έξοδο και το πρώτο πράγµα που κάνετε είναι να βγάλετε τα παπούCheck», έναν οδηγό που δίνει τη δυνατότητα τσια σασ και να τα τεντώσετε ψηλά, γιατί σε όλουσ µασ και κυρίωσ στουσ ανηλίκουσ να τα πόδια σασ πονούν αφόρητα; Τι πρέπει να διαχειρίζονται εύκολα και απλά: κάνετε αν αυτό συµβαίνει συχνά; •Τα αιτήµατα «φιλίασ» που λαµβάνουν, εξοικειώνοντάσ • Κάντε ποδόλουτρο και µασάζ µε αιθέρια τουσ µε τισ δυνατότητεσ αναφοράσ και µπλοκαρίσµατοσ έλαια. Το ελαφρύ µασάζ θα βοηθήσει την καλή •Ποιοσ µπορεί να δει τισ κοινοποιήσεισ τουσ κυκλοφορία του αίµατοσ. • Χρησιµοποιήστε κάλτσεσ διαβαθµισµένησ •Πώσ να διατηρούν τον έλεγχο των δηµοσιεύσεών τουσ συµπίεσησ. •Πώσ να διαχειρίζονται τισ λίστεσ των «φίλων» τουσ • Τοποθετήστε τα πόδια σασ µερικά εκατοστά •Πώσ µπορούν να απενεργοποιήσουν και να πάνω από το υπόλοιπο σώµα, π.χ πάνω σε ένα «κλείσουν» τον λογαριασµό τουσ. µαξιλάρι. Ο οδηγόσ είναι διαθέσιµοσ on-line στη • Αποφύγετε, αν είναι δυνατόν, τα ψηλά τακούνια. •Αποφύγετε την ορθοστασία και την ακινησία. διεύθυνση http://saferinternet.gr/index. •∆ύο φορέσ την ηµέρα και µετά το ντουσ, php?parentobjId=Page15 ρίχνετε κρύο νερό για να διευκολύνετε την κυκλοφορία του αίµατοσ. • Λαµβάνετε καθηµερινά τα ειδικά Αθώα τα λιπαρά; συµπληρώµατα διατροφήσ που περιέχουν φλαβονοειδή. Πρόσφατη µετα-ανάλυση έδει- ξε ότι τα κορεσµένα λιπαρά οξέα δεν αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσηµάτων. Με δεδοµένο ότι τα αποτελέσµατα αυτά µπορούν να παρερµηνευθούν, η Ελληνική Εταιρεία Λιπιδιολογίασ, Αθηροσκλήρωσησ και Αγγειακήσ Νόσου υπενθυµίζει στουσ καταναλωτέσ ότι για την υγεία τησ καρδιάσ απαιτείται µείωση τησ πρόσληψησ κορεσµένου λίπουσ, µε ταυτόχρονη αντικατάστασή του µε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Θα πρέπει λοιπόν, να µειώσουµε την κατανάλωση των πλούσιων σε λίποσ κρεάτων και τυριών, καθώσ και του ζωικού βουτύρου, αντικαθιστώντασ τα µε ψάρι, ελαιόλαδο και ανάλατουσ ξηρούσ καρπούσ. µε τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσηµάτων (ECDC) των ευρωπαϊκών χωρών, από τις •οποίεςΣύµφωνα πέρασε φέτος επιθετικά η γρίπη (κυρίως Μ. Βρετανία, Φιλανδία, Ιρλανδία, Ρουµανία, Ισπανία, Σουηδία), η Ελλάδα έσπασε τα ευ- ρωπαϊκά ρεκόρ στους θανάτους. Από ευρωπαϊκές µελέτες στην πρωτοβάθµια φροντίδα υγείας που έγιναν ανά ηλικιακή οµάδα, φάνηκε ότι περισσότερο από όλο τον πληθυσµό, η γρίπη έπληξε τα παιδιά 5 – 14 ετών, στα οποία κρίνεται απαραίτητος ο εµβολιασµός. ∆υστυχώς όµως, τόσο σε αυτές τις ηλικίες όσο και στην 3η ηλικία, στους χρόνια πάσχοντες και στους υγειονοµικούς, που αποτελούν οµάδες υψηλού κινδύνου, η φετινή εµβολιαστική κάλυψη δεν ξεπέρασε το 35%. Η εταιρεία Bayer και η ∆ιεθνής Εταιρεία Θρόµβωσης και Αιµόστασης (ISTH), ανακοίνωσαν τον εορτασµό στις 13 Οκτωβρίου 2014, της πρώτης Παγκόσµιας Ηµέρας για τη Θρόµβωση. Η δηµιουργία αυτής της ετήσιας ηµέρας ευαισθητοποίησης έχει ως στόχο να φέρει στο προσκήνιο τη θρόµβωση, που ευθύνεται για τις τρεις κύριες αιτίες θανάτου καρδιαγγειακής αιτιολογίας: την καρδιακή προσβολή, το εγκεφαλικό επεισόδιο και τη φλεβική θροµβοεµβολή (ΦΘΕ). Παρά το γεγονός ότι η Πρόωρη Εκσπερµάτιση (ΠΕ) αποτελεί την πιο συνηθισµένη σεξουαλική δυσλειτουργία στους άνδρες (αφορά 1 στους 5 άνδρες), είναι µια από τις παθήσεις µε ελλιπή διάγνωση και ιατρική αντιµετώπιση, τόσο σε διεθνές όσο και σε τοπικό επίπεδο. Αυτό το κενό της ενηµέρωσης έρχεται να καλύψει η ιστοσελίδα www.notjustamoment.gr, στο πλαίσιο ενηµερωτικής εκστρατείας για την Πρόωρη Εκσπερµάτιση στην Ελλάδα. • • > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 37 18 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 Μέχρι να βρεθεί το φάρµακο που θα µας κρατάει για πάντα νέους… …καταφέραµε να αυξήσουµε το όριο ζωής κατά 12 ολόκληρα χρόνια! Οι φαρµακευτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα επενδύουν διαρκώς στην ανάπτυξη και διάθεση νέων, αποτελεσµατικότερων και ασφαλέστερων φαρµάκων και θεραπειών. Με καινοτόµα φάρµακα και θεραπείες, κατάφεραν να αυξηθεί κατά 12 χρόνια ο µέσος όρος ζωής αλλά και να βελτιωθεί η ποιότητά της. Με καθηµερινή προσπάθεια συµβάλλουν στην προστασία του πολυτιµότερου αγαθού όλων µας, της υγείας, αλλά και στο δικαίωµα της πρόσβασης των ασθενών στα κατάλληλα φάρµακα και θεραπείες που χρειάζονται. Ο Σύνδεσµος Φαρµακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος εκπροσωπεί έναν από τους πιο καινοτόµους, παραγωγικούς και εξωστρεφείς κλάδους της εθνικής µας οικονοµίας. Αντιπροσωπεύει το 90% της αγοράς φαρµάκου που δραστηριοποιείται στη χώρα µας. Οι 69 ελληνικές και πολυεθνικές εταιρείες – µέλη του, επενδύουν διαρκώς στη δηµιουργία αποτελεσµατικών φαρµάκων και θεραπειών, για να διασφαλίσουν το δικαίωµα όλων στην υγεία και µια καλύτερη ποιότητα ζωής. www.sfee.gr Λ. Κηφισίας 280 & Αγρινίου 3, 152 32, Χαλάνδρι, Αθήνα, Τηλ: 210 68 91 101, Fax: 210 68 91 060 > pet love Βόλτα µε το αµάξι! Σκύλοσ στο αυτοκίνητο-µια εικόνα που όσο ζεσταίνει ο καιρόσ και µεγαλώνει η διάρκεια τησ µέρασ, γίνεται ολοένα και συχνότερη. Είναι, όµωσ, τόσο ειδυλλιακή όσο φαίνεται στισ σελίδεσ των περιοδικών και στην τηλεόραση; Η 74 εικόνα του χαρού- µενου σκύλου µε το κεφάλι έξω από το παράθυρο µε τα αυτιά του να ανεµίζουν, απέχει πολύ από την πραγµατικότητα ή, τουλάχιστον, από το ποια θα έπρεπε να είναι. Παρακάτω, θα βρείτε κάποιες πρακτικές συµβουλές, ώστε η συµβίωσή σας µε τον σκύλο στο αυτοκίνητο να είναι άνετη και, το κυριότερο, ασφαλής. Η αρχική και βασικότερη συµβουλή είναι η εξής: προκειµένου ο σκύλος να συνηθίσει το αυτοκίνητο, είναι σηµαντικό να µπαίνει σε αυτό συχνά (ιδανικά από πολύ νεαρή ηλικία) και για ευχάριστους λόγους - όχι µόνο για να επισκεφθεί τον κτηνίατρό ή τον γκρούµερ. Η διάρκεια της διαδροµής θα πρέπει να αυξάνεται σταδιακά, ειδικά αν παρατηρείτε πως ο σκύλος σας έχει την τάση να ζαλίζεται ή να αγχώνεται. Είναι, επίσης, πολύ σηµαντικό να περιορίζετε την κίνηση του σκύλου µέσα στο αυτοκίνητο, για τη δική του αλλά και τη δική σας ασφάλεια. Ανάλογα µε την ηλικία, το µέγεθος του σκύλου και του αυτοκινήτου, µπορείτε να επιλέξετε κάποιο κλουβί µεταφοράς (µε το οποίο ο σκύλος θα πρέπει να > Life > Positive < περάσει µία περίοδο εξοικείωσης) ή τις ειδικές ζώνες ασφάλειας ή, τέλος - αν το αυτοκίνητο είναι τύπου station και ο σκύλος µπαίνει στο πίσω µέρος του - θα πρέπει να τοποθετηθεί ειδική σχάρα διαχωρισµού. Ειδικά για αυτήν την περίπτωση, πρέπει να σιγουρευτείτε πως ο χώρος αερίζεται καλά και πως ο σκύλος έχει αρκετό χώρο ώστε να στέκεται όρθιος, να γυρίζει και να ξαπλώνει. Αν ο σκύλος σας κάθεται στο πίσω κάθισµα, δεν θα πρέπει να του επιτρέπετε να βγάζει το κεφάλι του ή / και µέρος του σώµατός του έξω από το αυτοκίνητο. Ο κίνδυνος πρόκλησης ατυχήµατος (π.χ. από κάποια διερχόµενη µοτοσικλέτα) ή ο κίνδυνος σοβαρού τραυµατισµού του σκύλου (π.χ. από κλαδιά ή άλλο αντικείµενο) είναι µεγάλος, ενώ υπάρχει µεγάλη πιθανότητα ο σκύλος να τσιµπηθεί από κάποιο έντοµο ή να πάθει σοβαρή ωτίτιδα. Για την αποφυγή των παραπάνω υπάρχουν ειδικά πλέγµατα που τοποθετούνται στο παράθυρο, ώστε να παραµένει ανοικτό, αλλά ο σκύλος να µην µπορεί να βγάλει το κεφάλι του έξω από αυτό. Ορίστε από την αρχή τη θέση και τον τρόπο µεταφοράς του σκύλου σας, ώστε να µπορείτε, σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, να ταξιδεύετε άνετα και µε ασφάλεια. Θυµηθείτε πως ο σκύλος πρέπει να αισθάνεται στο αυτοκίνητο όσο άνετα αισθάνεστε και εσείς. Εποµένως, πρέπει να έχει χώρο κίνησης, να µπορεί να ξαπλώνει αν το θελήσει και, αν πρόκειται για µεγάλο ταξίδι, πρέπει να κάνετε τις απαραίτητες στάσεις ανάπαυσης. Τα εξωτερικά, ξύλινα κουτιά που, συνήθως, χρησιµοποιούν οι κυνηγοί απαγορεύονται διά νόµου. Θυµηθείτε, τέλος, πως το αυτοκίνητο είναι χώρος παραµονής του σκύλου µόνο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και όχι όταν αυτό είναι σταθµευµένο. Στους ζεστούς µήνες, οι πολύ υψηλές θερµοκρασίες που αναπτύσσονται στο εσωτερικό του αυτοκινήτου µπορούν να αποβούν µοιραίες για τον σκύλο σας. Προσοχή λοιπόν και ...καλές διαδροµές! < i The Dog Company Θετική Εκπαίδευση Σκύλων www.thedogcompany.gr Μαθήµατα Σκυλοσοφίας “Δείξε µου τον σκύλο σου να σου πω ποιος είσαι” Η αρµονική συµβίωση µε τον σκύλο σου είναι στο χέρι σου. • • • • Βασική εκπαίδευση κατ’οίκον Επίλυση προβληµατικών συµπεριφορών Κοινωνικοποίηση Εκπαίδευση σκύλων µε ειδικές ανάγκες Θετική Εκπαίδευση Σκύλων Τη λ . : 6 9 3 2 3 3 6 4 4 1 , 6 9 5 1 6 5 2 5 8 8 w w w. t h e d o g c o m p a n y. g r > > αγορά YOUTH LAB Firmness Body Cream Σύσφιξη και ενυδάτωση σε ένα προϊόν Πλούσια σε ενυδατικούς παράγοντας, η Firmness Body Cream της Youth Lab τονώνει και συσφίγγει το δέρμα και ενισχύει την ελαστικότητά του. ενδείκνυται για δέρματα χαλαρωμένα, αφυδατωμένα, με έλλειψη ελαστικότητας και σφριγηλότητας και εμφανή τα σημάδια της τραχύτητας. Περιέχει καφεΐνη, Lysolecithin και εκχύλισμα Coleus που ενεργοποιούν τη λιπόλυση και σύμπλεγμα 3 Body Complex, που συσφίγγει το δέρμα, επαναφέρει το δέρμα και ομαλοποιεί την υφή της επιδερμίδας. Βρείτε το κοντινότερο σημείο διάθεσης των προϊόντων Youthlab στη διεύθυνση www.youthlab. com > COVERDERM Complete Care CC Creams Αψεγάδιαστη όψη στο λεπτό! > Μία νέα εποχή στην καθημερινή φροντίδα και περιποίηση εγκαινιάζει η Farmeco, παρουσιάζοντας τις νέες, επαναστατικές κρέμες Complete Care CC της Coverderm, τις μόνες κρέμες CC με 12 δράσεις για ολοκληρωμένη φροντίδα της επιδερμίδας. Πρόκειται για δύο, επαναστατικές, υπέρ-ενισχυμένες κρέμες φροντίδας με χρώμα, για το πρόσωπο και τα μάτια, που σας προσφέρουν όλα όσα μπορεί να ζητάτε από μία κρέμα ημέρας και ένα make-up/concealer, σε ένα προϊόν! ιδανικές για τη σύγχρονη γυναίκα, που δεν έχει πολύ χρόνο να αφιερώσει στη φροντίδα της, οι κρέμες Complete Care CC της Coverderm δίνουν τη λύση, με μία κίνηση! ∆ιαθέσιμες στα φαρμακεία και σε επιλεγμένα καταστήματα καλλυντικών. DERMOXEN Florexil Vaginal Douche Ασπίδα έναντι των μολύνσεων Το κολπικό ντους Florexil Vaginal Douche, για την τοπική υγιεινή της ευαίσθητης περιοχής, συνιστά μια αποτελεσματική ασπίδα έναντι μολύνσεων, αφήνοντας μια ευχάριστη και παρατεταμένη αίσθηση φρεσκάδας και ευεξίας. Περιέχει Θυμάρι και εκχύλισμα Echinacea, που προστατεύουν έναντι των μολύνσεων και αιθέριο έλαιο γαρίφαλου, που βοηθά στην πρόληψη από μύκητες και βακτήρια. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απομάκρυνση των υπολειμμάτων αίματος μετά την έμμηνο ρύση, σε περίπτωση υπερβολικών κολπικών εκκρίσεων, μετά από γυναικολογική θεραπεία, σε περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων μολύνσεων από βακτήρια και μύκητες. Μόνο στα φαρμακεία, από την ELPEN α.ε. NEUTROGENA µε Nordic Berry = > Σούπερ-φρούτο σούπερ- ενυδάτωση! Τον χειμώνα η επιδερμίδα χρειάζεται ιδιαίτερη προστασία. Η νέα σειρά της Neutrogena® με Nordic Berry έρχεται να ενυδατώσει και να θρέψει ακόμη και την πιο αφυδατωμένη επιδερμίδα. είναι η πρώτη σειρά φροντίδας του δέρματος, που συνδυάζει την ενυδατική εμπειρία της νορβηγικής Φόρμουλας, με το σπάνιο σκανδιναβικό σούπερ-φρούτο Nordic Berry. Τα νέα προϊόντα, ενισχύουν αποδεδειγμένα το επίπεδο ενυδάτωσης της επιδερμίδας κατά 3 φορές, αφήνοντάς την απαλή και όμορφη κάθε μέρα! Κλινικές μελέτες έδειξαν σημαντική βελτίωση σε αυτά τα χαρακτηριστικά, μετά από μόνο 2 εβδομάδες! Η σειρά περιλαμβάνει Κρέμα Χεριών Θρέψης με Nordic Berry και Stick Χειλιών. LAMBERTS Βιταµίνη C-1000 mg & πολυβιταµινούχος φόρµουλα A to Ζ > Τονώστε την άμυνά σας! Όσο οι ιώσεις εξακολουθούν να δίνουν το «παρών» μπορείτε να ενισχύετε την άμυνα του οργανισμού σας με τις νέες αναβράζουσες βιταμίνες της Lamberts: τα αναβράζοντα δισκία βιταμίνης C-1000 mg με γεύση πορτοκάλι και την πολυβιταμινούχο φόρμουλα A to Z, με γεύση μάνγκο και ανανά. Η τελευταία, περιέχει όλες τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία στις ποσότητες που χρειάζεται ένας ενήλικας. Τα αναβράζοντα δισκία Lamberts διαλύονται εύκολα στο νερό και έχουν πολύ ευχάριστη γεύση. αποκλειστικά στα φαρμακεία, από την Green Import Ltd. > > αγορά HEALTHAID Aquaflow Το φυσικό διουρητικό αδυνατιστικό! Η κατακράτηση υγρών μπορεί να προκαλέσει αύξηση βάρους, αίσθηση φουσκώματος και δυσφορίας, πρησμένα στήθη, αστραγάλους και δάκτυλα. οφείλεται σε πολλές αιτίες, όπως το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο, η υπερκατανάλωση αλατιού ή μπορεί να συνδέεται με ασθένειες του συκωτιού και των νεφρών κ.ά. Το Aquaflow της HealthAid είναι ένας συνδυασμός από τιτλοδοτημένα εκχυλίσματα βοτάνων, για την αποβολή των τοξινών και των επιπλέον υγρών από τον οργανισμό. Το Aquaflow μειώνει την αίσθηση του φουσκώματος και διατηρεί γενικά την ισορροπία των υγρών, ώστε να αισθάνεστε τον οργανισμό σας καθαρό και ελαφρύ. ο ιδανικότερος σύμμαχος, σε κάθε προσπάθεια αδυνατίσματος. > MACROVITA Μοναδικά δώρα με τα προϊόντα αδυνατίσματος SOLGAR Thermogenic Complex τη δύναμη > με της θερμογένεσης Το ΣΥΣΦιΓΚΤιΚο ΖεΛε MACROVITA συστήνεται για τη σύσφιξη του δέρματος στον λαιμό, στο στήθος και στο σώμα. Τώρα κυκλοφορεί συσκευασμένο μέσα σε καλαίσθητο νεσεσέρ, με δώρο ένα ΖεΛε αΠοΛεΠιΣΗΣ ΣΩΜαΤοΣ με λάδι ελιάς και γκουαρανά. Με δώρο το ΖεΛε αΠοΛεΠιΣΗΣ κυκλοφορεί και το ΖεΛε α∆ΥναΤιΣΜαΤοΣ MACROVITA, που διαλύει το συσσωρευμένο λίπος, μειώνει την περιφέρεια των μηρών και της κοιλιάς και συμβάλλει στην ορατή βελτίωση της υφής «φλοιού πορτοκαλιού». Σε προσφορά, με δώρο ένα αφρόλουτρο, θα βρείτε και την κρέμα κατά των ραγάδων της σειράς. Στα φαρμακεία και σε επιλεγμένα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, από τη MACROVITA. Η θερμογένεση αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες που συμβάλλουν στη ρύθμιση του μεταβολισμού. Η Solgar συνδύασε 8 από τα συστατικά-κλειδιά που μας προσφέρει η φύση και δημιούργησε το Thermogenic Complex, μια πρωτοποριακή φόρμουλα φυτικών στοιχείων, που βοηθά που βοηθά στην αποτελεσματικότερη μείωση του λίπους. Το Svetol, η βασικότερη ουσία που περιέχει το Thermogenic Complex αποτελεί προϊόν πατέντας. επιπλέον, περιέχει μεθειονίνη, χολίνη και ινοσιτόλη, που βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του ήπατος, πράσινο τσάι και πιπέρι καγιέν, που δρουν επικουρικά στην καύση του λίπους. Τη φόρμουλα συμπληρώνουν το χρώμιο και το μαύρο πιπέρι. Στα φαρμακεία, από την ιSO-PLUS A.E. VICHY Capital Soleil αντηλιακή > Υψηλή προστασία για τα παιδιά Η σειρά CAPITAL SOLEIL για παιδιά «υπόσχεται» πολύ υψηλή αντηλιακή προστασία, για να διασφαλίσει την υγεία του ευαίσθητου παιδικού δέρματος. Συνδυάζει φίλτρα υψηλής προστασίας από τις ακτίνες UVA και UVB, με εξαιρετικά ευχάριστες υφές, που μεταμορφώνουν την εφαρμογή αντηλιακής κρέμας σε διασκεδαστική κίνηση. Τα αντηλιακά της σειράς θα γίνουν ο ιδανικός σύντροφος των παιδιών κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών και των αμέτρητων παιχνιδιών στην παραλία. Η σειρά περιλαμβάνει ένα αντηλιακό Super Mousse, με SPF 50 και άρωμα καραμέλας και το παιδικό γαλάκτωμα με SPF 50, σε οικονομική συσκευασία των 300 ml! NATURE’S PLUS Eternal Lean > Φυσικό και μόνιμο αδυνάτισμα Το αδυνάτισμα είναι υπόθεση, όχι μόνο του σώματος, αλλά και του μυαλού. Έτσι, ένα πραγματικά αποτελεσματικό προϊόν, θα πρέπει να δρα τόσο σωματικά, όσο και εγκεφαλικά. αυτό ακριβώς κάνει το Eternal Lean: - αυξάνει τον μεταβολισμό, μειώνει την απορρόφηση λιπών και υδατανθράκων, εξισορροπεί το σάκχαρο του αίματος και μειώνει την παραγωγή λίπους. - σε εγκεφαλικό επίπεδο, ενισχύει τη θέληση, αυξάνει την αντοχή στο στρες και τον αυτοέλεγχο, ενώ υποστηρίζει την νευρο-ενδοκρινική λειτουργία. Στα φαρμακεία, από την Apollonian Nutrition. > τελευταία λέξη > του Γρηγόρη Λάσκαρη Ε Είµαστε όλοι άρρωστοι ίναι πλέον επίσηµο: 80 Kάθε άνδρας άνω των 55 ετών είναι άρρωστος και πρέπει να παίρνει ένα χάπι που περιέχει µία ουσία που λέγεται στατίνη, ώστε να µην πάθει έµφραγµα ή εγκεφαλικό. Οι γυναίκες είναι πιο άτυχες, επειδή πρέπει να περιµένουν µέχρι τα 65 τους για λάβουν επίσηµα µέρος σε αυτό το υπέροχο τσίρκο που η σύγχρονη ιατρική ονοµάζει πρόληψη. Όλα αυτά προέκυψαν το 2013, όταν η Ένωση Αµερικάνων Καρδιολόγων αποφάσισε να εκδώσει νέες κατευθυντήριες οδηγίες πρόληψης καρδιαγγειακών επεισοδίων και κατέβασε τα όρια κινδύνου πάνω από τα οποία πρέπει κάποιος να λαµβάνει αυτά τα χάπια. Κατά πόσον συνειδητοποίησε τις συνέπειες των πράξεών της η Ένωση των Καρδιολόγων, αµφισβητείται. Αυτές τις συνέπειες, προσπάθησε να προσδιορίσει η Maryam Kavousi, Ολλανδή καθηγήτρια Ιατρικής από το Πανεπιστήµιο Erasmus του Ρότερνταµ. Η Ολλανδή επιστήµων πήρε ένα δείγµα 5.000 υγιών συµπατριωτών της άνω των 55 ετών και µέτρησε µε τρεις µεθόδους τον θεωρητικό κίνδυνο εκδήλωσης εµφράγµατος ή εγκεφαλικού. Οι µέθοδοι που εφάρµοσε ήταν η καινούργια Αµερικάνικη (2013), η παλιά Αµερικάνικη και η Ευρωπαϊκή. Οι µέθοδοι αυτοί προσδιορίζουν τον µελλοντικό κίνδυνο, εισάγοντας σε έναν µαθηµατικό τύπο διάφορα δεδοµένα, όπως η χοληστερίνη, η αρτηριακή πίεση, το πάχος, το αν κάποιος είναι > Life > Positive < καπνιστής κ.λπ. Υπενθυµίζουµε ότι, ο σκοπός της χρήσης τέτοιων θεωρητικών µεθόδων είναι ο επιλεκτικός εντοπισµός των ατόµων που έχουν αυξηµένο κίνδυνο, ώστε να λάβουν εγκαίρως προφυλακτικά µέτρα όπως δίαιτα, άσκηση, φάρµακα (π.χ. στατίνες). Οι καινούργιες Αµερικάνικες οδηγίες θέτουν ως όριο χορήγησης στατινών την πιθανότητα 7,5%. Η Kavousi κατ’ αρχήν προσδιόρισε σύµφωνα µε τις τρεις µεθόδους τις επί τοις εκατό θεωρητικές πιθανότητες µελλοντικού κινδύνου για κάθε άτοµο του δείγµατός της και µετά υπολόγισε πόσοι ξεπερνούν το 7,5% και άρα πρέπει να λαµβάνουν στατίνες. Έκπληκτη διαπίστωσε ότι οι Αν εφαρµοστεί η νέα Αµερικανική µέθοδος προκύπτει ότι ο κίνδυνος καρδιοπάθειας είναι τόσο υψηλός, που πρέπει να λαµβάνει στατίνες το 97% ΟΛΩΝ των ανδρών άνω των 55 ετών! θεωρητικές µέθοδοι είναι τόσο διακριτικές στην επιλογή των υποψηφίων µελλοντικών καρδιοπαθών, όσο και ένας ελέφαντας που κάνει πατινάζ στον πάγο: Αν εφαρµοστεί η νέα Αµερικανική µέθοδος προκύπτει ότι ο κίνδυνος καρδιοπάθειας είναι τόσο υψηλός, που πρέπει να λαµβάνει στατίνες το 97% ΟΛΩΝ των ανδρών άνω των 55 ετών! Οι άλλες δύο µέθοδοι (παλιά Αµερικάνικη και Ευρωπαϊκή) δεν πήγαν πίσω και έβγαλαν άρρωστους το 52 και 65% αντίστοιχα. Σηµειώνουµε ότι τα νούµερα για τις γυναίκες είναι περίπου ίδια, αλλά µε µία δεκαετία καθυστέρηση. Η απόπειρα των επαγγελµατικών οργανώσεων των ιατρών να ανακηρύξουν µε το στανιό άρρωστο τον µισό δυτικό κόσµο, ισοδυναµεί µε ένα ανοιχτό οικολογικό πείραµα γιγαντιαίων διαστάσεων και απροσδιόριστων συνεπειών. Τα όποια οριακά καρδιαγγειακά οφέλη προκύψουν από τη χρήση των στατινών, θα πρέπει να σταθµιστούν µε τις παρενέργειές τους, η κυριότερη από τις οποίες είναι η πρόκληση διαβήτη. Είναι τουλάχιστον υποκριτικό οι µισοί γιατροί να µας κουνάνε επικριτικά το δάκτυλο και να οργανώνουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης κατά του διαβήτη και την ίδια στιγµή οι άλλοι µισοί να προσπαθούν να µας πείσουν να παίρνουµε στατίνες για δείπνο! Όταν ο Ιπποκράτης έλεγε ότι το φάρµακό µας πρέπει να είναι η τροφή µας, µάλλον κάτι άλλο εννοούσε. < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 # 37 GR/PHCA/0001/13 Για να νιώθουν οι άνθρωποι καλύτερα και να ζουν περισσότερο Λ. Κηφισίας 266, 152 32 Αθήνα, Τηλ.: 210 6882100, www.glaxosmithkline.gr
© Copyright 2024 Paperzz