5Ä¿ÕÍÔ Ï¼ËÈÍÔ ÖÆÄ¼ÀÂÖÕÍËÍÆ¼ÀÃÈÀÑÏÍÅ» ¥®± ÑÍºËÄÍÔÑÇÔ ÒÄÑÈÊ»ÔË¼ÐÑÀÔ ÍÈÃÈÀÁÇÑÈÊÍ¼ ¨¥¢¯«§ °ÀÖÐÑÈÊ¬ÑÍÖ ÀÃÖÌÀÑ¼ÐÀÑÍÔ > ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑ Απρίλιος 2013 ¦ ®¢¯®®±® 5ÀÊËÈÌÈÊ¬ ÏÓÑ½ÊÍËËÀ ÏÍÐÅºÏÍÖÌ ×Ó» Η περιπέτεια της παιδικής παχυσαρκίας Κυτταρίτιδα Αιτίες & αντιμετώπιση Δίαιτα express; Όχι, ευχαριστώ! Χάπι-end στα περιττά λίπη; ¥ ¥¦°± ¦®¥¨¥®¥ ½ÐÍÀËÇÒÈÌºÔÄ¼ÌÀÈ ÍÈPOMJOFÅÈË¼ÄÔ ¡® ¦ ±¥ ¯ ² ±¯ X X £ S H F UJW TJ P FQ G MJ ¬ X ± ® ¨ ® ¡ °£ ¡¦ £± £¨ ¥ ¡§ °¦ ² § www.lifepositive.gr υγεία > ψυχολογία > διατροφή Περιεχόμενα Tεύχος 26 - Απρίλιος 2013 56 10 14 > ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΑΔΥΝΑΤΙ ΣΜΑ 22 Απρίλιος 2013 25-48 Κυτταρίτιδα Αιτίες & αντιμετώπιση Η περιπέτεια της παιδικής παχυσαρκίας Δίαιτα express; Όχι, ευχαριστώ! 49 Χάπι-end στα περιττά λίπη; 25-48 > Life > Positive < life positive > life positive > life positive > life positive > life positive 14 10+1 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για το πασχαλινό τραπέζι ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ > Σημαντικές εξελίξεις στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΛΑΓΙΟΥ > Ζητάμε το δικαίωμά μας στη σωστή θεραπεία ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑ > Ενέργεια, το μυστικό της παχυσαρκίας > Η περιπέτεια της παιδικής παχυσαρκίας > Χάπι-end στα περιττά λίπη; > Δίαιτες express; Όχι, ευχαριστώ! > Κυτταρίτιδα: Αιτίες & Αντιμετώπιση ΝΕΑ > Μικρά και πρακτικά ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 50 50 56 60 60 66 70 72 life positive > life positive > life positive > life υγεία ΦΩΤΙΣΜΟΣ > Ο ...χαμένος κρίκος της παραγωγικότητας ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΡΟΝΟΥ > Εδώ, ο χρόνος είναι... χρήμα ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΦΙΛΙΕΣ > Πόσο αληθινές είναι; ΓΕΥΣΗ > BYOW: To… μεθυστικό trend της εστίασης ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ Διάστρεμμα/ θλάση: Οι ...πρώτες βοήθειες 72 του Το επόμενο τεύχος > Life > Positive < την θα κυκλοφορήσει Κυριακή 26 Μαΐου www.lifepositive.gr >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα Τηλ: 210 8947002, Fax: 210 8941551 e-mail: [email protected] www.pitsilidis.gr ΕΚΔΟΤΗΣ > Μιχάλης Πιτσιλίδης ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργος Παναγόπουλος ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Λυδία Παπαευαγγέλου ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Στέλιος Σπαντιδέας, διατροφολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, την τέταρτη Κυριακή κάθε μήνα, με τον «Τύπο της Κυριακής» > editοrial τoυ Γρηγόρη Λάσκαρη Καν’ το όπως τα ποντίκια! Έ χετε αναρωτηθεί γιατί κάποιοι άνθρωποι τρώνε το καταπέτασμα και παρα- 6 μένουν λεπτοί, ενώ κάποιοι άλλοι τρέφονται με αγγουράκια και χοντραίνουν; Η πλειονότητα των ορθοφρονούντων θα χαμογελάσει δεικτικά και θα απαντήσει: «μα φυσικά επειδή οι παχουλοί τρώνε στα κρυφά». Πίσω από αυτήν την απάντηση κρύβεται μία δόση αλήθειας, μία δόση ηθικολογίας και μία δόση άγνοιας. Θα επικεντρωθούμε στην άγνοια και τα νέα δεδομένα για τη λειτουργία ενός ιστού που μέχρι πρότινος θεωρείτο απών από το σώμα του ενήλικα ανθρώπου: το καφέ λίπος. Κατ’ αρχάς λίγη θεωρία. Υπάρχουν δύο είδη λίπους, το γνωστό μισητό άσπρο λίπος, που αποτελεί αποθήκη θερμίδων και μας παχαίνει και το καφέ λίπος, το οποίο αποτελεί έναν εξειδικευμένο ιστό-φούρνο, που αντί να αποθηκεύει, καίει λίπος, με σκοπό την παραγωγή σωματικής θερμότητας και τη σταθερότητα του βάρους. Η κρατούσα ιατρική αντίληψη επέμενε ότι, όσον αφορά στον άνθρωπο, το καφέ λίπος υπάρχει μόνο στα βρέφη και σταδιακά -κατά την πορεία προς την ενηλικίωση- ατροφεί και χάνεται. Αντιθέτως, σε άλλα ζώα, π.χ. στα ποντίκια, είναι ενεργό σε όλη τους τη ζωή και τα προστατεύει, όχι μόνο από το κρύο, αλλά και από το πάχος, επειδή όταν τα συμπαθή τρωκτικά τρώνε ό,τι βρίσκουν μπροστά τους, αντί να παχαίνουν, ενεργοποιούν το καφέ λίπος και μετατρέπουν τις έξτρα θερμίδες σε θερμότητα, δηλαδή τις εξατμίζουν! Καλώς ή κακώς όμως, οι άνθρωποι δεν είναι ποντίκια και δε διαθέτουν τέτοιου είδους προστασία. Αυτά μέχρι το 2007, οπότε και αποκαλύφθηκε ότι τα «παράσιτα» που επί 30 χρόνια έβλεπαν οι ακτινολόγοι σε έναν ειδικό τύπο τομογραφιών (PET Scan) δεν ήταν καθόλου παράσιτα, αλλά ενεργότατο καφέ λίπος, ευρισκόμενο σε αφθονία εκατέρωθεν του σβέρκου! Το διπλό πλήγμα που υπέστη η ανθρώπινη αξιοπρέπεια (1ον: δεν ξέρουμε τι βλέπουμε, 2ον: μοιάζουμε με τα ποντίκια!) εξισορροπήθηκε από τη διαπίστωση ότι το καφέ λίπος είναι ενεργό στους λεπτούς ανθρώπους και εν υπνώσει στους παχύσαρκους, πιθανώς βοηθώντας τους πρώτους να τρώνε χωρίς να παχαίνουν και καταδικάζοντας τους δεύτερους να παχαίνουν, χωρίς να τρώνε. Οι συγκεκριμένες ανακαλύψεις είχαν δύο συνέπειες: αφενός έριξαν πάγο στις απόψεις των ηθικολογούντων περί ασθενούς θέλησης των παχύσαρκων και αφετέρου κήρυξαν την έναρξη ενός ξέφρενου αγώνα ανεύρεσης ουσιών που ενεργοποιούν το καφέ λίπος. Η πιο πρόσφατη ανακάλυψη ήρθε τον Ιανουάριο του 2013 και μας κάνει να πιστεύουμε πλέον ότι η πιο αποδοτική επένδυση είναι η αγορά μετοχών φαρμακευτικών εταιρειών: πειράματα σε ποντίκια απέδειξαν ότι το Viagra (σιλδεναφίλη) μετατρέπει το κακό παχυντικό άσπρο λίπος σε θερμιδοκτόνο καφέ, επιτρέποντας στα συμπαθή ζώα να τρώνε όσο θέλουν χωρίς να παχαίνουν! Οι γερμανοί ερευνητές δεν σχολίασαν την επίδραση του Viagra στη σεξουαλική ζωή των ποντικιών, αλλά κάτι μας λέει ότι τα συγκεκριμένα ζωάκια -πριν θανατωθούν για απομόνωση και μελέτη του λίπους τους- θα πέρασαν το πιο ευχάριστο διάστημα της ζωής τους. Πριν ορμήσετε στα ράφια των φαρμακείων, τονίζουμε ότι όλες οι ασθένειες που βασανίζουν τον άνθρωπο έχουν «θεραπευτεί» σε ποντίκια χωρίς σχεδόν ποτέ οι αντίστοιχες θεραπείες να έχουν πετύχει στον άνθρωπο. Αφήστε που κανείς δεν ενδιαφέρεται για τις παρενέργειες στα πειραματόζωα. Από την άλλη όμως… < > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 ΦΥΣΙΚΟ ΛΙΠΟΔΙΑΛΥΤΙΚΟ LIPOTROPIC FACTORS Γυρίστε στα παλιά σας κιλά ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ Μεγάλη γκάμα των προϊόντων της ISOPLUS θα βρείτε στα φαρμακεία με την ειδική σήμανση ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ τον ΠΙΟ ΑΔΥΝΑΤΟ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ ΕΑΥΤΟ σας Health & Nutrition Health & Nutrition εμπνευσμένη από τη φύση Perfect for Every Body TM Health & Nutrition εμπνευσμένη από τη φύση Perfect for Every Body TM εμπνευσμένη από τη φύση Perfect for Every Body TM find us on for a healthyme ÁÈÇÍÁ: Τ. 210 95 79 707 • F. 210 95 72 169 • e-mail: [email protected] • www.healthyme.gr • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Τ. 2310 028 668 • F. 2310 028 668 εσωτ. 2301 > >της Βιβέττας Λαϊνιώτη de profundis Αλλάζω σημαίνει… υπάρχω… [Part 1] Π ώς αλλάζεις την ζωή σου; Πώς απο- 8 φασίζεις να ξεκινήσεις από το μηδέν; Τελευταία, ακούω ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι, στην πλειοψηφία τους νέοι, παίρνουν την απόφαση να εγκαταλείψουν την Ελλάδα, αναζητώντας την τύχη τους και μια καλύτερη ζωή, σε μια ξένη χώρα! Μια τέτοια σκέψη κυριαρχεί πολύ έντονα και στο δικό μου μυαλό –δεν το κρύβω- τους τελευταίους μήνες, ενώ δεν είναι λίγοι οι φίλοι και οι γνωστοί που το τόλμησαν ήδη και τα «μάζεψαν» για το... βασιλικό νησί. Πάρτε χαρτί και μολύβι λοιπόν και καταγράψτε τους λόγους που επιθυμείτε να φύγετε, τι ελπίζετε για το μέλλον σας εκεί, ζυγίστε τα υπέρ και τα κατά και ξεκινήστε τον προγραμματισμό σας. Ναι. Η μετανάστευση δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ένα βασικό ερώτημα που θα πρέπει να θέσετε στον εαυτό σας είναι «Θέλω πραγματικά να φύγω στην Αγγλία;». Είναι το ερώτημα που κάνουν όλοι οι υποψήφιοι μετανάστες, πριν πάρουν την τελική τους απόφαση. Την απάντηση σε αυτό δεν μπορώ να σας τη δώσω, μπορώ όμως να μοιραστώ μαζί σας όλες τις πληροφορίες περί μετανάστευσης στην Αγγλία, χρήσιμες για όποιον το σκέφτεται... Το πρώτο και βασικό θέμα είναι να γνωρίζετε καλά τη γλώσσα. Δεν πρόκειται να σας... εξετάσουν αν μιλάτε άπταιστα αγγλικά, σε καμία περίπτωση όμως δεν είναι θα είναι εύκολο για εσάς, αν δεν γνωρίζετε τα βασικά, να μπορείτε να συνεννοηθείτε χωρίς άγχος και φόβο. Στη συνέχεια, θα πρέπει να φροντίσετε για τα χαρτιά σας. Μπορείτε να ταξιδέψετε ελεύθερα με την ταυτότητά σας, μιας και μιλάμε για Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά το δια- > Life > Positive < βατήριο έχει μεγαλύτερη ισχύ σε θέματα ενοικίασης σπιτιού, ανοίγματος λογαριασμού σε τράπεζες κ.ά. Στη συνέχεια, μεταφράστε όσα χαρτιά και δικαιολογητικά θεωρείτε εσείς πως θα σας χρειαστούν, όπως π.χ. τα πτυχία σας, χαρτιά από γιατρούς, συστατικές επιστολές από εργοδότες κ.ά. Κουραστήκατε; Έχει και συνέχεια... Πέρα από τον ψυχολογικό παράγοντα, θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι σωματικά, αλλά και οικονομικά, για να ανταπεξέλθετε στα πρώτα σας βήματα. Αν έχετε ήδη βρει δουλειά εκεί, τότε τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Στην αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή θέλετε πρώτα να εγκατασταθείτε και μετά να αναζητήσετε δουλειά, μπορείτε να κάνετε μια έρευνα στο Ίντερνετ για να δείτε πόση ζήτηση έχει, αλλά και ποιος είναι ο μισθός του επαγγέλματός σας ή των υπηρεσιών που προσφέρετε. Θα πρέπει όμως να έχετε υπόψη σας ότι οικονομική κρίση δεν υπάρχει μόνο στην Ελλάδα, αν και τελικά αυτό που ζητούν οι νέοι, φεύγοντας στο εξωτερικό, δεν είναι τόσο η λύση σε όλα τους τα προβλήματα, όσο η προοπτική της εξέλιξης. Αυτό που πλέον έχει σβήσει από τα μάτια των νέων στην Ελλάδα, είναι η ελπίδα. Αυτήν προσπαθούν να ξαναβρούν στο εξωτερικό... κι όσο σκληρή κι αν ακούγεται η λέξη μετανάστευση, στην ουσία σημαίνει την αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης, την αρχή μιας νέας ζωής, τον επαναπροσδιορισμό μας... Ωστόσο, δεν σημαίνει πως όλοι μας μπορούμε να προβούμε σε μια τέτοια κίνηση, αλλά ένα είναι το σίγουρο: πως ό,τι δεν μας ικανοποιεί, πρέπει να έχουμε τη δύναμη να το αλλάξουμε. Άλλωστε, τι είναι η ζωή; Η διαρκής αναζήτηση ενός καλύτερου ΑΥΡΙΟ...< ΥΓ: Μείνετε «συντονισμένοι» για το Part 2! ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία + 10 1 Απορίες για το πασχαλινό τραπέζι Το πασχαλινό τραπέζι είναι –σχεδόν πάντασυνώνυμο της ...υπερβολής σε κατανάλωση φαγητού, αλλά και ποτού. Μπορούμε να συνδυάσουμε την απόλαυση με τη διατήρηση της σιλουέτας μας, τις μέρες αυτές; Ποια είναι τα συχνότερα λάθη που κάνουμε, όταν καθόμαστε στο πασχαλινό τραπέζι; Η Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc., κυρία Πηνελόπη Δουβόγιαννη, απαντά σε όλες μας τις απορίες. 10 της πείνας με αυτό της δίψας και να αισθάνεται ότι πεινάει, ενώ στην πραγματικότητα διψάει. Φάτε πρωινό. Πριν φτάσετε στο κυριακάτικο τραπέζι, φάτε πρωινό. Θα σας βοηθήσει να ελέγξετε καλύτερα την όρεξή σας. Καταναλώστε αλκοόλ με μέτρο. Ένα γραμμάριο αλκοόλ έχει περίπου 7 θερμίδες. Έτσι, η αυξημένη κατανάλωση ποτών μάς «φορτώνει» με περιττές θερμίδες. Προτιμήστε να καταναλώσετε κρασί και να περιορίσετε την ποσότητα σε 1-2 ποτήρια οι γυναίκες και σε 2-3 ποτήρια οι άνδρες. Επιλέξτε φαγητά που έχουν μαγειρευτεί με λίγα λίπη. Προτιμήστε κρέας που έχει ψηθεί στη σούβλα και σαλάτες στις οποίες έχει προστεθεί λίγο ελαιόλαδο. Αποφύγετε τα τηγανητά και τα φαγητά που έχουν σάλτσες με πολλά λιπαρά. 2 Αρνί ή' κατσίκι; Από την ματιά του διατροφολόγου, το κατσίκι είναι προτιμότερο, καθώς έχει λιγότερα κορεσμένα («κακά») λιπαρά και λιγότερες θερμίδες. Αν όμως προτιμάτε γευστικά το αρνί, επιλέξτε τα πιο άπαχα μέρη του, όπως το μπούτι και το κιλότο. 3 Υπάρχουν μυστικά για ...μαγειρίτσα light; 1 Πώς δεν θα φορτωθούμε θερμίδες στο πασχαλινό τραπέζι; Γεμίστε το μισό σας πιάτο με σαλάτα. Μπορεί το κρέας να είναι ο πρωταγωνιστής της ημέρας, αλλά αυτή την εποχή υπάρχει και μεγάλη ποικιλία από λαχανικά, με τα οποία μπορούμε να φτιάξουμε νόστιμες σαλάτες. Καταναλώνοντας μία πλούσια μερίδα σαλάτας, θα φάτε μικρότερη ποσότητα από πιο παχυντικά φαγητά. Τρώτε το φαγητό σας αργά. Από τη στιγμή που θα αρχίσετε να τρώτε, > Life > Positive < μέχρι τη στιγμή που θα μεταφερθεί το μήνυμα στον εγκέφαλό σας ότι έχετε χορτάσει περνούν τουλάχιστον 20 λεπτά. Φροντίστε λοιπόν να φάτε αργά και απολαύστε το φαγητό σας με την παρέα, δίνοντας χρόνο στο σώμα σας να συνειδητοποιήσει ότι έχει χορτάσει. Πιείτε ένα ποτήρι νερό πριν το φαγητό. H κατανάλωση μικρής ποσότητας νερού πριν από το γεύμα οδηγεί, σύμφωνα με έρευνες, σε κατανάλωση μειωμένης ποσότητας φαγητού. Επιπλέον, είναι πιθανό κάποιος να συγχέει το αίσθημα Για να μειώσετε τις θερμίδες της μαγειρίτσας, χρησιμοποιήστε λιγότερους κρόκους αβγών και περιορίστε το ελαιόλαδο. Χρησιμοποιήστε επίσης περισσότερα λαχανικά και λιγότερα κρεατικά. Για μία πιο ελαφριά και μοντέρνα εκδοχή της μαγειρίτσας, προσθέστε μανιτάρια στην παραδοσιακή συνταγή. 4 Ποια προβλήματα εμφανίζονται λόγω της μετάβασης από τη νηστεία στον οβελία; Την Κυριακή του Πάσχα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, καταγράφε- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 Ê ÈÑÄ¢ÕÃË ÖÑ ÉÎÛÍÀ. • Ò ÒËÖÔÃ ËÖÖÔÃ ÔÃÒ½ Ò½ÜË Ò½ ÜËÑ ÜË Ñ ÉÎ ÉÎÛÍ ÛÍÃÐ ÛÍ ÃÐÖË ÃÐ ÖËÍÀ ÖË ÍÀ ÃÒÀ ÇÍÚ Í ÂÎ ÂÎËÕ ËÕ ÕÏÃ ÈÂÎÎÎØ ÎØÐ st stev evia ev ia • ®Ø ®ØÔ¿ Ô¿ÙÙ ×Ç Ô¿ ×ÇÔÏ ÔÏ¿Æ ÔÏ ¿ÆÇÙ ¿Æ ÇÙ • Ç ÈÛ È ÕË ÕËÍ¾ Í¾ Í ¾ ÉÎÛ ÛÍË Í ¢ ÉÇ ÉÇÂÕ Â Ê ÂÕ ÖÃ Ö Ã ÈÃ ÈÃÔÏ ÔÏÃ ÔÏ ÃÍÇ¿¿Ã ÃÍ www. ww www. w.sw sweeeteest s eevvia.g ia a.g gr > υγεία 10+1 απορίες για το πασχαλινό τραπέζι ται αύξηση 20% των εισαγωγών στα επείγοντα περιστατικά των νοσοκομείων, λόγω τροφικών δηλητηριάσεων και γαστρεντερίτιδας, καρδιαγγειακών επεισοδίων και απορρύθμισης μεταβολικών νοσημάτων, κυρίως σακχαρώδη διαβήτη. Το συνηθέστερο όμως πρόβλημα, το οποίο αν και δεν οδηγεί στο νοσοκομείο, ταλαιπωρεί αυτές τις μέρες 1 στους 2 εξ ημών, είναι οι δυσπεψίες. 5 Πώς θα αποφύγουμε τη δυσπεψία; 12 Η δυσπεψία προκαλείται όταν κάποιος καταναλώνει πολύ γρήγορα φαγητό ή/και όταν καταναλώνει πολύ φαγητό. Για να μην ταλαιπωρηθείτε από δυσπεψίες στο πασχαλινό τραπέζι, απολαύστε το φαγητό σας τρώγοντας αργά, αποφύγετε να «παραφορτώσετε» το στομάχι σας με μεγάλες ποσότητες λιπαρών τροφών και περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ. Εάν έχετε νηστέψει τις ημέρες πριν το Πάσχα, τιμήστε την παραδοσιακή μαγειρίτσα, η οποία είναι εύπεπτη και θα προετοιμάσει το στομάχι σας για την κατανάλωση του κρέατος και των γαλακτοκομικών της επόμενης μέρας. Τέλος, τόσο το Μ. Σάββατο, όσο και την Κυριακή του Πάσχα, κάνετε τακτικά γεύματα και αποφύγετε να μείνετε πολλές ώρες νηστικοί. 6 Ποια είναι τα συνηθέστερα λάθη που κάνουμε στο πασχαλινό τραπέζι; Οι συνηθέστερες υπερβολές στο πασχαλινό τραπέζι είναι η πολυφαγία και η υπερκατανάλωση αλκοόλ. Το βράδυ της Ανάστασης π.χ., μια συνηθισμένη υπερβολή είναι η κατανάλωση αβγών μαζί με τη μαγειρίτσα, ενώ στο τραπέζι του Πάσχα το συνηθέστερο λάθος είναι το διαρκές τσιμπολόγημα. Ένα ακόμα λάθος των ημερών εί- > Life > Positive < ναι η παράλειψη του πρωινού, με αποτέλεσμα να μην μπορεί κάποιος να ελέγξει την όρεξή του και να υπερκαταναλώνει φαγητό στα επόμενα γεύματα. 7 Ποιες ομάδες του πληθυσμού θα πρέπει να προσέξουν περισσότερο; Τα τρόφιμα που καταναλώνουμε στο πασχαλινό τραπέζι είναι συνήθως πλούσια σε λίπη, πουρίνες, αλάτι και ζάχαρη. Κάποιες ομάδες του πληθυσμού θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα αυτές τις μέρες. Συγκεκριμένα: • τα άτομα με αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος: Θα πρέπει να προσέξουν την κατανάλωση κρέατος, εντοσθίων και αλκοόλ. •τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη: Θα πρέπει να αποφύγουν τα μεγάλα γεύματα, την υπερκατανάλωση αλκοόλ και τροφίμων με απλά σάκχαρα, όπως το λευκό ψωμί και τα γλυκά. • τα άτομα με καρδιαγγειακά προβλήματα: Θα πρέπει να αποφύγουν την υπερκατανάλωση λιπαρών τροφών, τροφίμων με πολύ αλάτι και τα μεγάλα γεύματα. • οι ηλικιωμένοι: Θα πρέπει να αποφύγουν την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού και αλκοόλ. 8 Πόσες θερμίδες έχουν τα πασχαλινά εδέσματα; Μαγειρίτσα: 550 θερμίδες/μερίδα. Κοκορέτσι: 160 θερμίδες/100 γρ. Κατσίκι: 200 θερμίδες/100 γρ. με την πέτσα (140 θερμίδες χωρίς την πέτσα). Αρνίσια παϊδάκια: 420 θερμίδες/100 γρ. Αρνίσιο μπούτι: 310 θερμίδες/100 γρ. με την πέτσα (190 θερμίδες χωρίς την πέτσα). Αβγό: 80 θερμίδες/τεμάχιο. Κουλουράκια: 70 θερμίδες/τεμάχιο. Τσουρέκι: 170 θερμίδες/φέτα. 9 Αν ξεφύγουμε; Τι πρέπει να κάνουμε; Έστω ότι φάγατε λίγο παραπάνω. Την επόμενη ημέρα, ξεκινήστε με ένα ελαφρύ πρωινό, όπως γάλα με δημητριακά ολικής άλεσης, συνεχίστε με φρούτο για δεκατιανό, φάτε μία μεγάλη σαλάτα με ψητό ψάρι και λίγο ψωμί ολικής άλεσης το μεσημέρι, το απόγευμα ξανά φρούτο και το βράδυ προτιμήστε τοστ με τυρί και γαλοπούλα. Βγείτε έξω για περπάτημα ή για βόλτα με το ποδήλατο και μην ξεχάσετε να πιείτε άφθονο νερό. 10 Και μετά το πασχαλινό τραπέζι τι; Μετά τις εορταστικές ημέρες, η «Μεσογειακή Διατροφή» είναι ο καλύτερος τρόπος για να τρέφεστε ισορροπημένα. Προσπαθήστε να περιορίσετε την κατανάλωση του κόκκινου κρέατος σε μία μερίδα την εβδομάδα, καταναλώνετε συχνά όσπρια, λαδερά και ψάρι και φρούτα και λαχανικά, καθημερινά. Ελέγχετε τις μερίδες των τροφίμων που καταναλώνετε και προτιμήστε τα μικρά και συχνά γεύματα μέσα στην ημέρα. Τέλος, βάλτε την άσκηση στη ζωή σας. 11 Αν πήραμε κιλά, τι πρέπει να κάνουμε; Ακολουθήστε μία ήπια υποθερμιδική δίαιτα, για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί, μέχρι να επιστρέψετε στο φυσιολογικό σας βάρος. Εάν δυσκολεύεστε, απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, ο οποίος θα σας βοηθήσει να χάσετε το περιττό βάρος και να διατηρήσετε αυτήν την απώλεια. < i Πηνελόπη Δουβόγιαννη Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος, M.Sc. Αναγνωσταρά 59, Καλαμάτα τηλ. 2721097371 e-mail: [email protected] www.fitdiet.gr ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > συνέντευξη της Νεκταρίας Καρακώστα >Φωτό: Μιχάλης Κωνσταντινίδης ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Τα κλινικά πρωτόκολλα προσφέρουν ζωή Τεράστιες και σημαντικές είναι οι εξελίξεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη, ιδίως του μεταστατικού, σημειώνει ο χειρουργός ουρολόγος, επιμελητής Β ΕΣΥ στην Ουρολογική Κλινική του νοσοκομείου «Άγιος Σάββας», κ. Θεόδωρος Καλογερόπουλος. Στον εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη, αντίθετα, η εξέλιξη της τεχνολογίας έφερε μεν νέες χειρουργικές τεχνικές (λαπαροσκοπική, ρομποτική χειρουργική), όμως καμία έρευνα –τουλάχιστον μέχρι σήμερα- δεν φαίνεται να επιβεβαιώνει την υπεροχή του -πολυδιαφημισμένου- ρομπότ. Σ το νοσοκομείο όπου εργάζεται, οι 14 ασθενείς με καρκίνο του προστάτη μπορούν να βρουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και αντιμετώπιση στο πρόβλημά τους. Μια υπερσύγχρονη αυτοματοποιημένη αίθουσα λαπαροσκοπικής χειρουργικής που χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ και άρχισε να λειτουργεί αυτόν τον μήνα, έρχεται να λύσει το κενό που υπήρχε μέχρι στιγμής στις χειρουργικές τεχνικές, ενώ πολύ σημαντικά είναι και τα κλινικά πρωτόκολλα που «τρέχει» το νοσοκομείο. Όπως τονίζει ο κ. Καλογερόπουλος, τα κλινικά πρωτόκολλα δίνουν τη δυνατότητα σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο, που έχουν αποτύχει σε άλλες θεραπείες, να αποκτήσουν εντελώς δωρεάν πρόσβαση σε νέα, ασφαλή φάρμακα, πριν ακόμη κυκλοφορήσουν στην αγορά, αποκτώντας έτσι μία νέα ευκαιρία ζωής. Πόσο σημαντικό είναι το PSA στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη; To PSA είναι ένας δείκτης ειδικός για το όργανο, αλλά όχι ειδικός για κάποια συγκεκριμένη νόσο. Δεν > Life > Positive < σημαίνει δηλαδή ότι όποιος έχει αυξημένο PSA, έχει και καρκίνο. Μια αυξημένη τιμή PSA στο 20, στο 30 ή στο 50, μπορεί π.χ. να οφείλεται σε προστατίτιδα. Το PSA είναι αυξημένο, επίσης, σε έναν άνθρωπο με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, το ίδιο και σε κάποιον που έχει κάνει πρόσφατα μια ουρολογική παρέμβαση (κυστεοσκόπηση ή βιοψία). > TΑ ΕΙΔΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Δύο είναι τα είδη του καρκίνου του προστάτη: • οι περιπτώσεις όπου η νόσος είναι εντοπισμένη και η θεραπεία ριζική: χειρουργική, ακτινοβολία (με ή χωρίς ορμονοθεραπεία) ή βραχυθεραπεία • ο μεταστατικός καρκίνος, όπου σε πρώτη φάση γίνεται ορμονοθεραπεία και όταν προχωρήσει η νόσος, ακολουθούν χημειοθεραπείες. Πολλοί σημαντικές είναι, σήμερα, οι νέες από το στόμα θεραπείες του τύπου της ορμονοθεραπείας. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > WHO IS WHO ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ MD, FEBU Γεννήθηκε στη Αθήνα το 1973 και αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το 1999. Εκπαιδεύτηκε στη Γενική Χειρουργική στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά «Μεταξά» και ακολούθως συνέχισε την εκπαίδευσή του στην Ουρολογία, στο Αντικαρκινικό-Ογκολογικό Νοσοκομείο Αγ. Σάββας, όπου και ειδικεύτηκε κυρίως στην αντιμετώπιση των όγκων του ουροποιογεννητικού συστήματος. Μετά το πέρας της ειδικότητάς του, μετεκπαιδεύτηκε για 6 μήνες στην Γερμανία σε κλινική του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, στη λαπαροσκοπική χειρουργική αντιμετώπιση των όγκων του ουροποιογεννητικού συστήματος. Σήμερα είναι επιμελητής Β ΕΣΥ στην ουρολογική κλινική του Νοσοκομείου Αγ. Σάββας. Εκπονεί διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα τον καρκίνο του προστάτη. Αν όμως, στο ιστορικό του ασθενούς δεν υπάρχει τίποτα που να δικαιολογεί το αυξημένο PSA, ανάλογα και με την ηλικία του ασθενούς και τη δακτυλική εξέταση, αξιολογούμε αν θα πρέπει να κάνει ή όχι βιοψία. Παίζει ρόλο η ποσοστιαία μεταβολή από εξέταση σε εξέταση; Γενικά, λέμε στους ασθενείς να μην κάνουν πολύ συχνά PSA. Οι οδηγίες της Αμερικανικής και της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας ορίζουν οι άνδρες άνω των 50 ετών να ελέγχουν το PSA τους μία φορά τον χρόνο, > Life > Positive < 15 Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά του είναι η Ογκολογία του Ουροποιογεννητικού, η Λαπαροσκοπική Χειρουργική και οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι αντιμετώπισης της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη (Laser προστάτου). ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > συνέντευξη Θεόδωρος Καλογερόπουλος εκτός αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, αν δηλαδή ένας συγγενής πρώτου βαθμού, πατέρας, αδελφός έχει εμφανίσει καρκίνο του προστάτη στη ζωή του. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το όριο αυτό κατεβαίνει στα 45 έτη. Ωστόσο, πέρσι, στο παναμερικανικό ουρολογικό συνέδριο υπήρξε μία ανακοίνωση από την υπηρεσία υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών ότι το screening με PSA προστάτη δεν ωφελεί, με το σκεπτικό ότι είναι πιθανό να ανιχνεύονται ασθενείς σε πολύ πρώιμο στάδιο και να γίνεται υπερδιάγνωση και υπερθεραπεία τους (βιοψίες, χειρουργεία). Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένοι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη, ιδίως μεγαλύτερης ηλικίας, δεν ωφελούνται ουσιαστικά από αυτές τις θεραπείες, αφού δεν πρόκειται να πεθάνουν από τον καρκίνο. Αν εξετάσει κανείς τον προστάτη 80χρονων, στο 80% των περιπτώσεων θα βρει μέσα καρκινικά κύτταρα. Δεν σημαίνει όμως ότι αυτοί οι άνθρωποι θα εκδήλωναν ποτέ στη ζωή τους καρκίνο του προστάτη ή ότι θα πέθαιναν από αυτόν. Σκεφθείτε να είχαμε κάνει σε κάποιον από αυτούς τους 80χρονους PSA στην ηλικία των 70 ετών. Θα τον είχαμε χειρουργήσει χωρίς λόγο! Για αυτό, τα επόμενα χρόνια αναμένεται να προχωρήσουμε σε αυτό που λέγεται εξατομικευμένη ιατρική, ώστε να μπορούμε, με έναν συνδυασμό γονιδίων, μοριακών τεχνικών, γενετικών μεταλλάξεων να δημιουργούμε ένα γενετικό προφίλ για τους ασθενείς και να προβλέπουμε αν θα εξελιχθεί και πώς ένας καρκίνος. Βέβαια, το να γίνει αυτό και να εφαρμοστεί στην καθ’ ημέρα πράξη είναι ακόμη μακρινό, τα πράγματα όμως δείχνουν να πηγαίνουν προς τα εκεί. Παρ’ όλα αυτά, το PSA εξακολουθεί να είναι ο μοναδικός αξιόπιστος δείκτης που αποδεδειγμένα βοηθά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη. Μεγάλες έρευνες αποδεικνύουν ότι η πραγματοποίηση προληπτικού ελέγχου με PSA έχει βελτιώσει την επιβίωση των ασθενών, έχει μειώσει τις μεταστάσεις και βοηθά στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη. Παρατηρείται αύξηση στα ποσοστά του καρκίνου του προστάτη ή' έχουν αυξηθεί οι διαγνώσεις; Παρατηρείται αύξηση, λόγω της πολύ ευρείας χρήσης της τιμής του PSA. Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνά διαγνωζόμενος καρκίνος στον δυτικό κόσμο και συνιστά τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες, μετά από τον καρκίνο του πνεύμονα. Τι εξελίξεις έχουν σημειωθεί στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη τα τελευταία χρόνια; Στον εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη, που δεν έχει δώσει ούτε λεμφαδενικές ούτε οστικές μεταστάσεις, οι τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις αφορούν τη λαπαροσκοπική και τη ρομποτική χειρουργική. Ωστόσο, από όλες τις μελέτες που έχουν γίνει, έχει φανεί ότι τόσο η ανοιχτή, όσο και η λαπαροσκοπική και η ρομποτική ριζική προστατεκτομή έχουν τα ίδια ογκολογικά αποτελέσματα, αλλά και τα ίδια λειτουργικά αποτελέσματα (εγκράτεια και στυτική ικανότητα). Η μόνη διαφορά είναι ότι, με τη λαπαροσκοπική και τη ρομποτική χειρουργική, γίνεται πιο μικρή τομή, ο ασθενής μένει πιο λίγες μέρες στο νοσοκομείο και χάνει λιγότερο αίμα στη διάρκεια του χειρουργείου. Αν αυτή τη στιγμή ένας ασθενής μας ρωτήσει “Τι από όλα να κάνω”, η απάντηση είναι ότι το τελικό αποτέλεσμα, όσον αφορά στην πάθησή του είναι το ίδιο. Φαίνεται μάλιστα, ότι το αποτέλεσμα δεν εξαρτάται από τη μέθοδο, αλλά από τον χειρουργό. Είναι σημαντικό λοιπόν να διαλέξει ο ασθενής έναν καλό χειρουργό, σε ένα εξειδικευμένο κέντρο. Και στη συνέχεια να αποφασίσει για τη μέθοδο, θέτοντας στον εαυτό του τα εξής ερωτήματα: Θέλω να μείνω λιγότερες μέρες στο νοσοκομείο; Θέλω να έχω μικρότερη τομή; Θέλω να χάσω λιγότερο αίμα; Θέλω να χειρουργηθώ με το ρομπότ; Από όλες τις μελέτες που έχουν γίνει, έχει φανεί ότι τόσο η ανοιχτή, όσο και η λαπαροσκοπική και η ρομποτική ριζική προστατεκτομή έχουν τα ίδια ογκολογικά αποτελέσματα, αλλά και τα ίδια λειτουργικά αποτελέσματα (εγκράτεια και στυτική ικανότητα) 16 > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 Το γεγονός ότι ορισμένοι ασθενείς εμφανίζουν ακράτεια και στυτική δυσλειτουργία μετά τη ριζική προστατεκτομή έχει δηλαδή να κάνει με τον χειρουργό; Έχει να κάνει με το είδος της επέμβασης. Η επέμβαση του καρκίνου του προστάτη είναι μία επέμβαση, όπου χειρουργούμε πολύ κοντά σε νεύρα που έχουν σχέση με την εγκράτεια και με τη στύση. Ακόμη και στα καλύτερα χέρια, παγκοσμίως, μετά τη ριζική προστατεκτομή, το ποσοστό στύσης δεν ξεπερνά το 60-70%. Το αν ένας ασθενής θα έχει ή όχι στύση μετά το χειρουργείο, εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς (όσο πιο νέος τόσο το καλύτερο) και την Η νέα αυτοματοποιημένη αίθουσα λαπαροσκοπικής χειρουργικής του νοσοκομείου «Άγιος Σάββας». Τι δυνατότητες αντιμετώπισης του καρκίνου του προστάτη παρέχει το νοσοκομείο «Άγιος Σάββας»; Πρόσφατα άνοιξε στο νοσοκομείο μια νέα αυτοματοποιημένη αίθουσα λαπαροσκοπικής χειρουργικής. προεγχειρητική του κατάσταση. Όσο πιο καλή στύση είχε πριν το χειρουργείο, τόσο πιο καλό αποτέλεσμα θα έχει και μετά. Με τη λαπαροσκοπική και τη ρομποτική χειρουργική σίγουρα ο χειρουργός βλέπει καλύτερα. Όμως αυτό δεν έχει καταφέρει να μεταφραστεί μέχρι στιγμής, σε καμία μελέτη, σε ανωτερότητα της μίας μεθόδου έναντι της άλλης, στο τελικό αποτέλεσμα. > Life > Positive < Δεν νομίζω ότι κανένα άλλο νοσοκομείο μπορεί συνολικά να προσφέρει αυτά που μπορεί να προσφέρει αυτή τη στιγμή ο Άγιος Σάββας. Και το λέω με κάθε επίγνωση. Στον «Άγιο Σάββα» ο ασθενής μπορεί να τύχει μιας ολοκληρωμένης αντιμετώπισης. Το νοσοκομείο μας προσφέρει: • βραχυθεραπεία– είμαστε το μόνο δημόσιο νοσοκομείο που προσφέρει βραχυθεραπεία στην Ελλάδα. Γίνεται με γενική νάρκωση και συνίσταται στην τοποθέτηση κόκκων ραδιενεργού ιωδίου από το περίνεο, με τη βοήθεια υπερήχων, σε συνεργασία με τους ακτινοθεραπευτές. Εφαρμόζεται κυρίως σε ασθενείς με χαμηλού σταδίου νόσο, δηλαδή όχι πολύ επιθετικό καρκίνο, εντοπισμένο, και σε ασθενείς πιο μεγάλης ηλικίας. • εξωτερική ακτινοβολία: σε ασθενείς που δεν θέλουν να χειρουργηθούν ή που δεν μπορούν να χειρουργηθούν, εξαιτίας άλλων παθήσεων. • χειρουργική αντιμετώπιση: Πραγματοποιού- 17 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > συνέντευξη Θεόδωρος Καλογερόπουλος σαμε μέχρι σήμερα, σχεδόν αποκλειστικά, ανοιχτές προστατεκτομές. Προσπαθώντας όμως να είμαστε πιο κοντά στη σύγχρονη τεχνολογία, το νοσοκομείο, μέσω του ΕΣΠΑ, απέκτησε πρόσφατα μία πλήρως αυτοματοποιημένη λαπαροσκοπική αίθουσα, η οποία εξυπηρετεί ουρολογικά και γυναικολογικά περιστατικά και περιστατικά γενικής χειρουργικής. Είχαμε και παλαιότερα τη δυνατότητα πραγματοποίησης λαπαροσκοπικών επεμβάσεων στο νοσοκομείο, αλλά σε μικρότερη κλίμακα, λόγω έλλειψης των κατάλληλων εργαλείων της αίθουσας, χρήσης των εργαλείων από πολλές ειδικότητες κ.λπ. Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργι- 18 > Life > Positive < κής, όπως αναφέραμε και παραπάνω, είναι η ταχύτερη ανάρρωση των ασθενών, η μικρότερη απώλεια αίματος και η μικρότερη τομή. Με τη νέα λαπαροσκοπική αίθουσα, μπορούμε πλέον να προσφέρουμε μια ολοκληρωμένη θεραπεία στους ασθενείς με εντοπισμένη νόσο, ενώ με τη λειτουργία των υπαρχουσών δομών του νοσοκομείου (χημειοθεραπευτές, ακτινολόγοι, ουρολόγοι, ιατρείο πόνου, κοινωνική υπηρεσία, ψυχίατρος, ψυχολόγος), μπορούμε να προσφέρουμε ουσιαστικά και στους ασθενείς με προχωρημένη νόσο. • Στο νοσοκομείο μας λειτουργεί ογκολογικό συμβούλιο για τα δύσκολα περιστατικά, κάτι που δεν υπάρχει στα περισσότερα ελληνικά νοσοκομεία. Υπάρχει δηλαδή ομάδα ουρολόγων, ακτινοθεραπευτών και παθολόγων-ογκολόγων εξειδικευμένων στο ουροποιογεννητικό σύστημα (προστάτης, νεφροί, κύστη, όρχεις, επινεφρίδια), που συζητά κάθε Τρίτη τα δύσκολα και περίεργα περιστατικά που αντιμετωπίζει. Στο εξωτερικό, δεν νοείται ογκολογικός ασθενής να μην περάσει, τουλάχιστον στην έναρξη της θεραπείας του, από ένα ογκολογικό συμβούλιο. Στην Ελλάδα όμως αυτό αποτελεί άγνωστη λέξη, για αυτό και εμείς ως νοσοκομείο και ως κλινική, είμαστε περήφανοι που το έχουμε καταφέρει. • κλινικά πρωτόκολλα: Για τους ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, το νοσοκομείο μας παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε νέες, καινοτόμες και ασφαλείς θεραπείες, μέσω της συμμετοχής τους σε κλινικά πρωτόκολλα. Τα τελευταία χρόνια έχουμε διεξάγει πάνω από 10 τέτοια κλινικά πρωτόκολλα. Τι σημαίνει κλινικά πρωτόκολλα; Σημαίνει ότι νέα φάρμακα που δεν έχουν βγει ακόμη στην αγορά, δοκιμάζονται σε ασθενείς που έχουν ένδειξη και έχουν αποτύχει σε προηγούμενες θεραπευτικές επιλογές -πάντα μετά από ενημέρωσή τους και, φυσικά, με τη συγκατάθεσή τους. Αυτοί οι ασθενείς υποβάλλονται σε θεραπείες με φάρμακα τα οποία θα κυκλοφορήσουν εμπορικά στα επόμενα 5 χρόνια. Τα πρωτόκολλα περιλαμβάνουν δωρεάν χορήγηση φαρμάκων, δωρεάν εξετάσεις, τα εργαστηριακά τους αποτελέσματα στέλνονται σε κέντρα στο εξωτερικό, έχουν έναν γιατρό που παρακολουθεί όλη την πορεία της νόσου - διότι πρέπει να καταγράφονται συγκεκριμένα στοιχεία. Πιστεύω ότι αυτό είναι μια πολύ μεγάλη ωφέλεια, πολύ μεγαλύτερη από την οποιαδήποτε ρομποτική, λαπαροσκοπική ή οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση. Είναι πολύ σημαντικό να έχουν οι ασθενείς πρόσβαση σε νέες θεραπείες μεγάλης αξίας τελείως ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 ºÍÐÊ¼ÙÐÚÎÆÆÑÒÏÚÎÐ §Ð¾ÅÊÐÌÂÊÕÂÇ¡ÓÎÂÌ¡ÎÂØ ×Ñ½ÍÈÀÏÀÑÆÄÈÏÐÍØÌÀÏÎÓÄËÄÒÌÀÓÈÊÒÅÀË»ÄÍ½ÒÇÌÀÊÀÈÑÕÓ½ÓØÏÀÑÌÀÊÀ ÄÊÀÓÒØÒÊÄØÀÒ¼ÄÖÅÀÑÌÊÕÍº×ÎØÍÃÈÀÓÄÔÄ¼ÒÓÇÍËËÃÀ ÉÆÄÈÒÄÏÄÑÈÒÒ½ÓÄÑÄÖÀÏ½×ÐÑÄÖÒÄ½ËÎÍÓÎÍÊ½ÒÌÎ ÏÄÍÃ¿ÄÈÒØÍÄ×ÐÖÃÇÌÈÎØÑÆÐÍÓÀÖØÂÇË»ÑÎÒÓÈÔºÌÄÍÇÉ¼ÀÊÀÈÍÏÓØÉÇÒÓÇÍËËÃÀ ÑÕÓÎÏÎÑÄ¼ÒÓÇÍÑÄØÍÀÊÀÈÍÏÓØÉÇÊÀÈÍÎÓ½ÌÕÍÅÀÑÌÊÕÍ ÌÄÏÄÑÈÒÒ½ÓÄÑÄÖÀÏ½ÏÀÓºÍÓÄÖÒÓÇÍØÑÕÏÀÚÊ»ÍÕÒÇ ÄÑÆÀÙ½ÌÄÍÎÈÒÓÇÑ¼ÙÎØÍÓÎ¸ÑÀÌÀÓÇÖ(/3(1ÑÎÍÓ¼ÃÀÆÈÀÓÎÍ¬ÍÔÑÕÏÎ ( / 3 ( 1 $ ( £ ª ¥ ¢ « 7ÇË)D[ZZZHOSHQJU ¢Å ÉÉÅÊÆÈ¹ ¦¾Í¾ÈÂÔÏÆÈ¹ÆËÅÓ¾Êº¾ > συνέντευξη Θεόδωρος Καλογερόπουλος δωρεάν, χωρίς να χρειάζεται να πληρώσει ούτε ο ασθενής ούτε το ταμείο του. Το κράτος έχει τεράστιο οικονομικό όφελος από αυτή τη διαδικασία, ενώ ο ασθενής αποκτά πρόσβαση σε καινοτόμες, ασφαλείς θεραπείες. Η ουρολογική κλινική του νοσοκομείου μας διεξάγει ειδικά πρωτόκολλα εκτός από τον καρκίνο του προστάτη και για τον καρκίνο του νεφρού. Πιο πολύ ωφελείται ο ασθενής που μπαίνει σε κλινικό πρωτόκολλο, παρά εκείνος που θα κάνει ρομποτική επέμβαση. Γιατί αυτός που θα κάνει επέμβαση, ρομποτική, λαπαροσκοπική ή ανοιχτή, θα ζήσει. Ενώ ο άνθρωπος που έχει αποτύχει στη θεραπεία και δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο, έχει μία ελπίδα να ζήσει λίγο παραπάνω. Εκεί έχει γίνει η μεγάλη πρόοδος της Ουρολογίας τα τελευταία χρόνια. Το άλμα στον καρκίνο του προστάτη έχει γίνει στη φαρμακολογία του μεταστατικού καρκίνου του προστάτη. Προσφέρουμε παραπάνω ζωή στους αρρώστους και αυτό είναι μια σημαντική διαφορά. για την πιο συχνή πάθηση στους άνδρες, οι εταιρείες έχουν επενδύσει τεράστια ποσά στην εξέλιξη νέων φαρμάκων. Πώς γίνεται η σταδιοποίηση του καρκίνου του προστάτη; Ο κλασικός τρόπος μέχρι τώρα, περιλαμβάνει την πραγματοποίηση, μετά τη διάγνωση, σπινθηρογραφήματος οστών και αξονικής άνω-κάτω κοιλίας, για τον εντοπισμό μεταστάσεων (οστικών και λεμφαδενικών). Παρόλο που οι μέθοδοι αυτές χρησιμοποιούνται ακόμη ευρέως, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, σιγά- σιγά αρχίζουν να εκτοπίζονται από νεώτερες μεθόδους, όπως η μαγνητική τομογραφία και το ΡΕΤ. Η άποψή μου είναι ότι σε μία πενταετία, στους περισσότερους ασθενείς, η αρχική σταδιοποίηση μετά τη διάγνωση θα γίνεται με μαγνητική τομογραφία. Όχι με την απλή μαγνητική τομογραφία, αλλά με μια πιο εξειδικευμένη τομογραφία, που ονομάζεται πολυπαραμετρική. Δεν έχει την πλήρη αποδοχή της ουρολογικής κοινότητας, όμως οι πιο τελευταίες μελέτες και οι τελευταίες ανακοινώσεις στα διεθνή συνέδρια, συγκλίνουν ότι αυτή θα είναι η μέθοδος που θα επικρατήσει τα επόμενα χρόνια, στη σταδιοποίηση, αλλά και στη διερεύνηση της υποτροπής. Το ΡΕΤ, από την άλλη, συστήνεται σε πολύ επιλεγμένες περιπτώσεις, όπου δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπέρασμα από όλες τις άλλες εξετάσεις και θέλουμε να κάνουμε μια οριστική θεραπεία στον ασθενή. Όταν μας ρωτούν και οι ασθενείς και οι συγγενείς τους πόσο θα ζήσουν, δεν μπορούμε να δώσουμε πλέον απάντηση. Κάθε χρόνο παίρνει έγκριση ένα νέο φάρμακο για τα οστά ή για τον προστάτη, που αυξάνει την επιβίωση κατά 4-5 μήνες. Τι έχει αλλάξει; 20 Ενώ μέχρι το 2004, οι ασθενείς με μεταστατικό και προχωρημένο καρκίνο του προστάτη είχαν προσδόκιμο επιβίωσης 9-12 μηνών, το 2004 βγήκε η πρώτη χημειοθεραπεία, η οποία απέδειξε ότι βοηθά στον μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, ενώ από το 2010 και μετά βγαίνουν συνεχώς καινούρια φάρμακα, που δεν προσφέρουν μεν ίαση, αλλά μία χρονιότητα, πρωτόγνωρη για τη νόσο. Για αυτό και όταν μας ρωτούν οι ασθενείς και οι συγγενείς τους πόσο θα ζήσουν, δεν μπορούμε να δώσουμε πλέον απάντηση. Κάθε χρόνο παίρνει έγκριση ένα νέο φάρμακο για τα οστά ή για τον προστάτη, που αυξάνει την επιβίωση κατά 4-5 μήνες. Υπάρχουν ασθενείς οι οποίοι έχουν ξεπεράσει τα 4 και τα 5 χρόνια επιβίωσης ή και περισσότερο. Ένα άλλο, πολύ σημαντικό στοιχείο, είναι ότι δεν μιλάμε μόνο για χημειοθεραπείες, αλλά και για θεραπείες από το στόμα. Είναι πραγματικά ένα πολύ εντυπωσιακό πεδίο της έρευνας. Επειδή πρόκειται > Life > Positive < Υπάρχουν αναγνωρισμένες αιτίες για τον καρκίνο του προστάτη; Ναι. Η ηλικία. Η κύρια και η μοναδική αιτία που έχει συσχετιστεί με τον καρκίνο του προστάτη είναι η ηλικία. Βέβαια, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για τον ρόλο της παχυσαρκίας, των γονιδίων, της κληρονομικότητας, της φυλής (ο καρκίνος του προστάτη είναι πολύ πιο συχνός στους έγχρωμους από ό,τι είναι στους λευκούς), των φλεγμονών – δεν έχει όμως αποδειχθεί κάτι από όλα αυτά. < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > συνέντευξη >της Νεκταρίας Καρακώστα ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΛΑΓΙΟΥ Ζητάμε το δικαίωμά μας στη σωστή θεραπεία Σημαντική είναι η επιβάρυνση που έχει φέρει στην τσέπη των διαβητικών ασθενών η πρόσφατη εφαρμογή της θετικής λίστας φαρμάκων. Ό πως εξηγεί η κυρία 22 Σπυριδούλα Λάγιου, μέλος ΔΣ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρλωδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ) και πρόεδρος του Συλλόγου Νέων Ελλήνων Διαβητικών, πολλά άτομα με διαβήτη, που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν το επιπλέον κόστος για τη θεραπεία των συνοδών παθήσεων της νόσου, όπως της διαβητικής νευροπάθειας, της υπέρτασης και της χοληστερίνης, βρίσκονται αντιμέτωποι με σοβαρό κίνδυνο επιπλοκών. Η θετικη λιστα, τι επιβαρυνση εχει επιφερει για τους διαβητικουσ ασθενεις; Οι ασθενείς καλούνται να καταβάλλουν μεγαλύτερες συμμετοχές, στα φάρμακα που αφορούν στις συνοδές παθήσεις του διαβήτη, όπως ο διαβητικός νευροπαθητικός πόνος, η υπέρταση και η χοληστερίνη. Για ένα χάπι πίεσης, για παρά- > Life > Positive < δειγμα, πριν τη λίστα, η συμμετοχή που πλήρωνε ο ασθενής ήταν 4 ευρώ και τώρα είναι 13! Ο κ. Σαλμας, λογω των αλεπαλληλων μειωσεων στις τιμες των φαρμακων, αλλα και με αφορμη τη θετικη λιστα, διακηρυσσει οτι δοθηκαν στους πολιτες φθηνα φαρμακα. Πως βιωνετε εσεις την κατασταση; Φθηνά φάρμακα μπορεί να δόθηκαν, ωστόσο δεν είναι κάθε φθηνό φάρμακο κατάλληλο για έναν ασθενή. Υπάρχουν π.χ. ένα σωρό χάπια πίεσης, για εμένα όμως κατάλληλο είναι ένα. Το αποτέλεσμα είναι ότι, πολλοί ασθενείς αναγκάζονται πλέον να πληρώνουν αυξημένη συμμετοχή για να πάρουν φάρμακα πρώτης εκλογής, παρόλο που μπορεί να είναι τα μόνα που ρυθμίζουν ικανοποιητικά την κατάστασή τους. Μόνο για τη ρύθμιση του διαβήτη τους, οι ασθενείς καλούνται να πληρώσουν: 10% συμμετοχή στα χάπια του σακχάρου, 25% συμμετοχή στα αναλώσιμα και οι ινσουλινοθεραπευόμενοι, 10% συμμετοχή στην ινσουλίνη. Η ινσουλίνη δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως φάρμακο, είναι ορμόνη ζωής! Είμαστε η μόνη χώρα που έχει ποσοστό συμμετοχής στην ινσουλίνη! Σε τι ποσο ανερχεται η μηνιαια επιβαρυνση; Όταν ο ασθενής λαμβάνει δισκία, για ταινίες μέτρησης και για σκαρφιστήρες, η συμμετοχή είναι 9 ευρώ το μήνα. Αν προσθέσουμε το κόστος για τα χάπια της πίεσης, της χοληστερίνης ή/και τον νευροπαθητικό πόνο, η συμμετοχή του ασθενούς μπορεί να ξεπεράσει τα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > συνέντευξη Σπυριδούλα Λάγιου 30-40 ευρώ τον μήνα. Όταν ο ασθενής είναι ινσουλινοθεραπευόμενος, έχει να πληρώσει: 10% συμμετοχή στην ινσουλίνη, ταινίες και σκαρφιστήρες, συν τα χάπια των συνοδών παθήσεων. Η Υπαρχουν κι αλλοι ασθενεις που αναφερουν κακη ρυθμιση, λογω της μη προσβασης στις θεραπειες; Έχουμε καταγγελίες από φαρμακεία, αλλά και από γιατρούς Είναι σημαντικό να μάθουν αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις, να ζητούν τη γνώμη των συλλόγων ασθενών. Εμείς θέλουμε υγιή ταμεία, γιατί έχουμε ήδη χάσει την υγεία μας και χρειαζόμαστε τα ταμεία για τη στήριξή μας. συμμετοχή ενός ινσουλινοθεραπευόμενου, μόνο για τον διαβήτη του, φτάνει στα 40 ευρώ τον μήνα. Τι προβλημα εχει δημιουργηθει με οσους εχουν αντλια ινσουλινης; 24 Το κράτος δεν πληρώνει τα αναλώσιμά τους. Τα αναλώσιμα των αντλιών δεν τα παίρνουμε από το φαρμακείο, αλλά από εταιρεία. Παραγγέλνουμε ό,τι χρειαζόμαστε και καταθέτουμε τα σχετικά δικαιολογητικά στο ασφαλιστικό ταμείο. Ενώ ο νόμος προβλέπει εξόφληση εντός 30 ημερών, αυτή τη στιγμή έχουμε απλήρωτα αναλώσιμα από το 2011! Αν σκεφθεί κανείς ότι το μηνιαίο κόστος είναι 400 ευρώ, φαντάζεστε για τι επιβαρύνσεις μιλάμε… Έτσι, πολλοί ασθενείς να αποφασίζουν να βγάλουν τις αντλίες τους, γεγονός που συνεπάγεται νοσηλεία στο νοσοκομείο- η μετάβαση από την αντλία στην ινσουλίνη είναι κάτι δύσκολο. Γενικά για έναν ασθενή που λαμβάνει ινσουλίνη, οποιαδήποτε αλλαγή στη θεραπεία του είναι δύσκολη. > Life > Positive < στη Θεσσαλονίκη, ότι πολλοί ασθενείς κάνουν τη θεραπεία τους μισή, λαμβάνουν δηλαδή ένα χάπι την ημέρα ενώ πρέπει να παίρνουν δύο, γιατί δεν έχουν να πληρώσουν για περισσότερα... Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως σε συνταξιούχους του ΟΓΑ. Αυτο δεν επιβαρυνει εμμεσως και το συστημα υγειας; Φυσικά, γιατί συνεπάγεται νοσηλείες και μπορεί να οδηγήσει σε βαριές και μη αναστρέψιμες αναπηρίες για τους ασθενείς (ακρωτηριασμούς, καρδιαγγειακά νοσήματα κ.λπ). Η Σχολή Δημόσιας Υγείας έχει κάνει μελέτες για το συγκεκριμένο θέμα, και έχει επανειλημμένως τονίσει ότι όσο πιο αποτελεσματική είναι μια θεραπεία, τόσο μκρότερο είναι το συνολικό κόστος της για το κράτος. Το υπουργείο Υγείας όμως, φαίνεται να μην λαμβάνει υπόψη τίποτα από όλα αυτά. Το κράτος θα πρέπει να δώσει έμφαση στο αποτέλεσμα της θεραπείας -με τον τρόπο αυτό θα επιτύχει μείωση του κόστους με μαθηματική ακρίβεια. Είναι σημαντικό να μάθουν αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις, να ζητούν τη γνώμη των συλλόγων ασθενών. Εμείς θέλουμε υγιή ταμεία, γιατί έχουμε ήδη χάσει την υγεία μας και χρειαζόμαστε τα ταμεία για τη στήριξή μας. Αλλά οι ιθύνοντες δεν το καταλαβαίνουν αυτό και παίρνουν αποφάσεις ερήμην. Δεν ζητάμε κάτι παράλογο, ζητάμε απλώς το δικαίωμά μας στη σωστή θεραπεία. Εχουν αναφερθει και περιστατικα οπου ασθενεις ζητουν απο τους γιατρους να τους συνταγογραφησουν παλαιοτερα, φθηνοτερα αντιδιαβητικα. Υπεύθυνος για τη θεραπεία είναι μόνο ο γιατρός. Αν ο γιατρός ξέρει ότι το φθηνό φάρμακο θα απορρυθμίσει τον ασθενή, δεν θα πρέπει να του το γράψει. Οι ασθενείς που έχουν ήδη δοκιμάσει φθηνότερα φάρμακα αλλά δεν έχουν αποτέλεσμα θεραπείας, είναι απαράδεκτο να πρέπει να πληρώσουν για τα φάρμακά τους. Με την ομαδοποίηση που έχει κάνει το υπουργείο, μας αποκλείει από την πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες και σε νέα φάρμακα. Και ρωτώ: Γιατί, όταν θα βγει ένα καινούριο φάρμακο που κάνει πολύ καλό σε μια συγκεκριμένη ομάδα ασθενών, να μην μπορεί ένας ασθενής να το πάρει; Δεν έχει δικαίωμα σε μια καλύτερη ποιότητα ζωής; Θεωρειτε οτι θα επρεπε να μπουν εισοδηματικα κριτηρια στα ποσοστα συμμετοχης; Όχι. Ο ασθενής, είτε πλούσιος είναι, είτε φτωχός, την ίδια κατάληξη θα έχει και την ίδια θεραπεία θα πρέπει να έχει. Στο φάρμακο πρέπει να έχουν όλοι ίση πρόσβαση. < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑ Απρίλιος 2013 Κυτταρίτιδα Αιτίες & αντιμετώπιση Η περιπέτεια της παιδικής παχυσαρκίας Δίαιτα express; Όχι, ευχαριστώ! Χάπι-end στα περιττά λίπη; > υγεία >του Μιχάλη Πιτσιλίδη Ενέργεια, το μυστικό της παχυσαρκίας Έχουν πολλές φορές αναζητηθεί τα αίτια της παχυσαρκίας. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι πέρα από την αυξημένη πρόσληψη τροφής, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, όπως η κληρονομικότητα, που κάνουν ευκολότερη ή δυσκολότερη την προσπάθεια διατήρησης ενός σταθερού βάρους. Εξάλλου, ο καθένας έχει να αναφέρει το παράδειγμα κάποιου στο περιβάλλον του ο οποίος, ενώ τρώει, δεν παχαίνει. Πού βρίσκεται, τελικά, η αλήθεια; Τ ο σώμα καταναλώνει συνεχώς ενέργεια, ακόμη κι όταν δεν κάνουμε τίποτα, ακόμα κι όταν κοιμόμαστε. Η θερμοκρασία, για παράδειγμα, του σώματός μας, οφείλεται στη θερμότητα που παράγεται στο εσωτερικό του από τις καύσεις. Και η θερμότητα είναι μια από τις μορφές ενέργειας. Επειδή όμως δεν μπορούμε να παράγουμε ενέργεια από το μηδέν, η καθημερινή διατροφή μας εξασφαλίζει όχι μόνο τα απαραίτητα θρεπτικά δομικά συστατικά (λίπη, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιεχία κ.λπ.) αλλά και την ενέργεια που χρειαζόμαστε. Το σύνολο της ενέργειας που προσλαμβάνουμε, μείον το σύνολο της ενέργειας που καταναλώνουμε, αποδίδει την κατάσταση του ενεργειακού μας ισοζυγίου. Αν προσλαμβάνουμε περισσότερη ενέργεια απ’ όση καταναλώνουμε, σε σχετικά μακροχρόνια βάση, τότε ο οργανισμός αποθηκεύει το πλεόνασμα σε μορφή λίπους. Επιλέγει δε το λίπος, πρώτον γιατί > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 αποτελεί το «πυκνότερο» μέσο, την αποτελεσματικότερη αποθήκη ενέργειας, αφού κάθε γραμμάριο λίπους περιέχει 9 θερμίδες και δεύτερον γιατί έχει τις μικρότερες απώλειες όταν το αποθηκεύει. Για να εμφανιστεί παχυσαρκία, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουμε θετικό ενεργειακό ισοζύγιο, δηλαδή να προσλαμβάνουμε περισσότερες θερμίδες απ’ όσες καταναλώνουμε. Επομένως, ανεξάρτητα από την υποκειμενική αντίληψη «τρώω πολύ» ή «τρώω λίγο», παχυσαρκία οπωσδήποτε σημαίνει υπερβολική πρόσληψη θερμίδων, σε σχέση με την κατανάλωση. Για να γίνει αυτό υπάρχουν δύο τρόποι. Ο πρώτος αφορά μια μικρή σχετικά ενεργειακή εκτροπή, η οποία όμως διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κάποιος π.χ. μπορεί να περπατούσε 1-2 χιλιόμετρα την ημέρα επειδή χρησιμοποιούσε τα μαζικά μέσα μεταφοράς. Μετά την αγορά αυτοκινήτου, η κατανάλωση ενέργειας μειώθηκε, ενώ η διατροφή του δεν άλλαξε. Οδηγήθηκε, λοιπόν, σε σταδιακή αύξηση του βάρους. Σε άλλες περιπτώσεις, έχουμε συχνές μεγάλες εκτροπές στην πρόσληψη θερμίδων, ενώ ενδιαμέσως το άτομο κάνει προσπάθειες να χάσει το βάρος που παίρνει. Τελικά, παρά τις προσπάθειες, το βάρος αυξάνεται διαρκώς με την πάροδο του χρόνου και γι’ αυτό πολλά παχύσαρκα άτομα κάποια στιγμή εγκαταλείπουν κάθε προσπάθεια. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο βασικος μεταβολισμος Μια έννοια-κλειδί στην ενεργειακή κατανόηση της παχυσαρκίας είναι ο λεγόμενος Βασικός Μεταβολισμός (ΒΜ). Ο ΒΜ αποδίδει το σύνολο της ενέργειας που χρειάζεται να καταναλώνει ένα σώμα απλώς για να υπάρχει, χωρίς οποιαδήποτε δραστηριότητα. Για τον καθένα μας ο ΒΜ είναι ένα αρκετά σταθερό μέγεθος, αλλά μεταξύ ανθρώπων που έχουν το ίδιο σωματικό βάρος, οι ΒΜ μπορεί να διαφέρουν έως και 40%! Με απλά λόγια, ένας άνθρωπος μπορεί από τη φύση του να καταναλώνει 40% λιγότερες ή περισσότερες θερμίδες από έναν άλλο, με την ίδια ακριβώς σωματική κατασκευή και δραστηριότητα. Είναι φανερό ότι αυτός που έχει λιγότερο δραστήριο ΒΜ, έχει περισσότερες πιθανότητες να παχύνει, από αυτόν που έχει πιο έντονο ΒΜ. Όταν κάποιος παχαίνει, ο ΒΜ του αυξάνεται, καθώς > Life > Positive < σε αυτόν περιλαμβάνεται πλέον και η αυξημένη ενέργεια που απαιτεί το παραπανίσιο βάρος (λίπος) για να διατηρηθεί, να είναι θερμό, να τροφοδοτείται με αίμα κ.ο.κ. Επειδή αυξάνεται ο ΒΜ, ο παχύσαρκος εμπειρικά διαπιστώνει ότι όσο πιο παχύς γίνεται, τόσο πιο αργά παχαίνει περισσότερο. Διαπιστώνει δηλαδή ότι καταναλώνει μεγάλες ποσότητες τροφής, χωρίς το βάρος του να αλλάζει δραματικά. Ο ρυθμός αύξησης του βάρους πέφτει. Το σώμα του βρίσκεται σε αυτό που λέγεται «στατική φάση παχυσαρκίας», δηλαδή έμαθε και θέλει να διατηρείται παχύσαρκο, εκλαμβάνοντας την τωρινή του κατάσταση ως φυσιολογική και αυξάνοντας αναλόγως τον ΒΜ. Όταν το άτομο αυτό αποφασίσει να αδυνατίσει και αρχίζει δίαιτα με μεγάλο περιορισμό των θερμίδων με σκοπό να χάσει γρήγορα βάρος - ένα συνηθισμένο λάθος - τότε το σώμα μειώνει ραγδαία το μεταβολισμό του, επειδή έχει την τάση να διατηρεί το αυξημένο βάρος. Με τον τρόπο αυτό, αφενός η δίαιτα γίνεται όλο και λιγότερο αποτελεσματική (και συνεπώς δεν αντέχεται) κι αφετέρου η σταδιακή καταπάτησή της οδηγεί σε σύντομη ανάκτηση του βάρους. Επειδή δε ο ΒΜ θα αργήσει κάπως να φτάσει πάλι τα επίπεδα της παχυσαρκίας πριν την έναρξη της δίαιτας, το τελικό αποτέλεσμα είναι ο παχύσαρκος να ξεπερνά το βάρος που είχε πριν αρχίσει τη δίαιτα. Αν αυτές οι αποτυχημένες προσπάθειες γίνονται με μεγάλη συχνότητα, τελικά το βάρος αυξάνεται πολύ περισσότερο απ’ όσο θα αυξανόταν χωρίς δίαιτα! Είναι προτιμότερο λοιπόν να μην αρχίζει κανείς ανοργάνωτες, γρήγορες και χωρίς συνέχεια προσπάθειες αδυνατίσματος γιατί τελικά θα …παχύνει περισσότερο! 27 > ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ Θρεπτικό συστατικό Θερμίδες ανά κιλό Λίπος Οινόπνευμα Πρωτεΐνες Υδατάνθρακες 9.000 7.000 4.000 4.000 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία ενέργεια, το μυστικό της παχυσαρκίας Το κλειδι ειναι η κινηση Πώς περνάει την ημέρα του ένας άνθρωπος, ο οποίος δεν εργάζεται χειρωνακτικά και δεν ασκείται συστηματικά; Συνήθως εργάζεται σε γραφείο, μετακινείται οδηγώντας, διαβάζει, βλέπει τηλεόραση, ασχολείται με τον υπολογιστή, τηλεφωνεί, κοιμάται, τρώει. Ο άνθρωπος αυτός θεωρείται ότι βρίσκεται σε κατάσταση «σωματικής αδράνειας». Τούτο σημαίνει ότι οι συνολικές ενεργειακές του ανάγκες και, συνεπώς, το «κάψιμο» θερμίδων, βρίσκονται λίγο πάνω από τον ΒΜ. Το Επίπεδο Σωματικής Άσκησης (Physical Activity Level, PAL) είναι μόλις 40-50%% πάνω από τον ΒΜ (PAL=1,4 ή 1,5). Ένας άνθρωπος που θεωρείται σωματικά δραστήριος, έχει PAL κατά 75-85% ή και περισσότερο πάνω από τον ΒΜ (PAL=1,75 ή 1,85). Τούτο σημαίνει ότι ο σύγχρονος καθιστικός τρόπος ζωής αποτελεί το πρώτο βήμα για την παχυσαρκία, εκτός αν συνοδεύεται π.χ. από 50% μείωση της τροφής σε σχέση με τον δραστήριο τρόπο ζωής. Όπως όλοι γνωρίζουμε, συμβαίνει μάλλον το αντίθετο… Αλλά δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος για τον οποίο η καθιστική ζωή οδηγεί αργά ή γρήγορα σε παχυσαρκία. Έχει αποδειχτεί ότι η σωματική αδράνεια σταδιακά οδηγεί σε διατροφικές αλλαγές υπέρ των λιπαρών τροφών και τούτο γιατί οι λιπαρές τροφές έχουν πολύ καλύτερη γεύση, δεν προκαλούν έγκαιρα το αίσθημα του κορεσμού και δεν «κόβουν την πείνα» τόσο γρήγορα όσο οι πρωτεΐνες και οι υδατάνθρακες. Στην καθιστική ζωή, το σώμα δεν αντλεί ευχαρίστηση από τη δράση του και την αναζητά στην τροφή. Εξάλλου, οι λιπαρές τροφές έχουν πολύ μικρότερο όγκο από τις άλλες. Πολύ πιο εύκολα καταναλώνει κανείς μια σοκολάτα, παρά μια σαλάτα όταν βρίσκεται μπροστά στην τηλεόραση. Τι σημαίνει, όμως, η προτροπή να γίνουν σωματικά δραστήριοι όσοι ανήκουν στην κατηγορία των ατόμων που βρίσκονται σε «σωματική αδράνεια»; Πώς μπορούμε, με άλλα λόγια, να περάσουμε από τιμή PAL 1,4 σε τιμή 1,75 ή μεγαλύτερη; Ένα άτομο που κάνει καθιστική ζωή όπως την περιγράψαμε παραπάνω, δεν μπορεί φυσικά να αλλάξει δουλειά ή να εγκαταλείψει το αυτοκίνητό του. Μπορεί όμως να αρχίσει να ασκείται. Πόσο; Δυστυχώς απαιτείται περισσότερο από 1 ώρα ημερησίως γρήγορο βάδισμα ή κάτι ανάλογο για την αύξηση του PAL από 1,4 σε 1,75. Επομένως, καλύτερο είναι να επανεξετάσουμε όσο περισσότερες πλευρές της ζωής μας μπορούμε προς την κατεύθυνση της κίνησης και της δραστηριότητας. Κι αυτό πρέπει να γίνεται παράλληλα με τη δίαιτα, η οποία θα πρέπει να είναι ήπια και μακροχρόνια. Η απώλεια βάρους με ρυθμό 1-2 κιλών το μήνα είναι η ιδανική, προκειμένου να προσαρμόζεται σταδιακά ο οργανισμός στα νέα ενεργειακά δεδομένα και να μην μεταβάλλεται ο ΒΜ με τρόπο που οδηγεί σε γρήγορη ανάκτηση του βάρους μετά το τέλος της προσπάθειας. Με αυτή την έννοια, είναι στην κρίση του καθενός προϊόντα ή μέθοδοι που υπόσχονται απώλεια βάρους 20-30 κιλών σε ελάχιστους μήνες. < Ένας άνθρωπος μπορεί από τη φύση του να καταναλώνει 40% λιγότερες ή περισσότερες θερμίδες από έναν άλλο, με την ίδια ακριβώς σωματική κατασκευή και δραστηριότητα 28 > Life > Positive < > ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ …ΠΑΧΑΙΝΟΥΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ Μετακινήσεις Ζωή στο σπίτι ΙΧ αυτοκίνητα • Καλοριφέρ (μειωμένη κατανάλωση ενέργειας για θερμορρύθμιση) • Ηλεκτρικές συσκευές (μείωση κατανάλωσης ενέργειας για οικιακές εργασίες) • Ανελκυστήρες • Τηλεθέαση • Ηλεκτρονικοί υπολογιστές • Μηχανοποίηση • Αυτοματισμοί Επιπλέον των παραπάνω: • Τα παιδιά δεν παίζουν στο δρόμο • Οι περίπατοι έχουν περιοριστεί για λόγους ασφάλειας Εργασία Αστικός τρόπος ζωής ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία >της Παρασκευής Βατικιώτη 30 > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 Η περιπέτεια της παιδικής παχυσαρκίας Παρότι ζούμε στην εποχή της αδιάκοπης ροής πληροφοριών και οι προειδοποιήσεις είναι σαφείς και «αφοριστικές» για την υπερκατανάλωση τροφής και λιπαρών –ιδίως ζωικής προέλευσης–, τόσο το πρόβλημα των υπέρβαρων, όσο και των παχύσαρκων παιδιών στην Ελλάδα, μοιάζει να έχει πάρει επιδημικές διαστάσεις. 31 O ι επιπτώσεις του «φαινομένου» είναι ανησυχητικά δυσοίωνες για την υγεία των παιδιών και τις…ευθύνες των γονιών. Στοιχεία από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας αναφέρουν, ότι ο επιπολασμός της παχυσαρκίας έχει σημειώσει αύξηση κατά 50% τις τελευταίες δύο δεκαετίες και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό. Που οφείλεται η παιδική παχυσαρκία; Η αιτιολογία της είναι πολυπαραγοντική: • Το γενετικό υπόστρωμα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνισή της. Μελέτες έχουν δείξει ότι το σωματι- > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία η περιπέτεια της παιδικής παχυσαρκίας κό βάρος των γονιών έχει σχέση με την παχυσαρκία των παιδιών. • Ισχυρή είναι επίσης η επίδραση του περιβάλλοντος. Η επίδραση αυτή αρχίζει από την ενδομήτρια ζωή. Είναι γνωστό ότι τα νεογνά μητέρων, των οποίων το βάρος αυξήθηκε πολύ τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης, γεννιούνται με αυξημένη λιπώδη μάζα. • Ένας άλλος παράγοντας που ευθύνεται για την εμφάνιση της παχυσαρκίας είναι η μειωμένη φυσική δραστηριότητα. Στον σύγχρονο, «πολιτισμένο» κόσμο μας, στις αναπτυγμένες χώρες με την υπερεπάρκεια τροφής, τα παιδιά έχουν απομακρυνθεί από τον φυσικό τρόπο ζωής. Οι μεγαλουπόλεις με τα διαμερίσματα, η δυσκολία μετακίνησης και επικοινωνίας, το πολύ φορτωμένο σχολικό πρόγραμμα και η επαγγελματική υπεραπασχόληση των γονιών, υποχρέωσαν το παιδί σε καθιστική ζωή. Το δραστήριο παιχνίδι στην ύπαιθρο έχει αντικατασταθεί από το επιτραπέζιο, τον υπολογιστή, την τηλεόραση. • Η σημασία της τηλεόρασης είναι καταλυτική. Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι το υπερβάλλον βάρος στα παιδιά είναι ευθέως ανάλογο των ωρών τηλεθέασης. Η τηλεόραση συμβάλλει στην εμφάνιση παχυσαρκίας, επειδή επιβάλλει την καθιστική ζωή, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο μεταβολικός ρυθμός, αλλά και επειδή συνοδεύεται συχνά από υπερκατανάλωση ανθυγιεινών τροφώνι, όπως τα διάφορα snacks. Εξάλλου, ο βομβαρδισμός των παιδιών με τα διάφορα διαφημιζόμενα φαγώσιμα προϊόντα, τα δελεάζει να τα δοκιμάσουν με την πρώτη ευκαιρία. • Ο ψυχολογικός παράγων φαίνεται επίσης να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας. Είναι γνωστό, ότι τα παιδιά που ζουν σε δυσμενείς συναισθηματικά συνθήκες γίνονται ανασφαλή και στην προσπάθειά τους να καλύψουν τις συναισθηματικές τους ανάγκες καταφεύγουν στην κατανάλωση μεγάλης ποσότητας, κατά κανόνα μη υγιεινής τροφής, με αποτέλεσμα να είναι επιρρεπή στην παχυσαρκία. Τι πρέπει να κάνουμε; Η αντιμετώπιση της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας πρέπει να βασίζεται στο τρίπτυχο: • Δίαιτα, που για το παιδί και τον έφηβο μεταφράζεται ως σωστή, υγιεινή διατροφή • Άσκηση και • Ψυχολογική Υποστήριξη Η δίαιτα πρέπει να εξασφαλίζει στο παιδί ή τον έφηβο φυσιολογική αύξηση και ανάπτυξη. Οι προσλαμβανόμενες θερμίδες του 24ώρου πρέπει να είναι ανάλογες με την ηλικία και κατανεμημένες σε 5 ισορροπημένα γεύματα. Η περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά πρέπει να είναι: 50-55% υδατάνθρακες, 25-30% λίπη, 15-20% πρωτεΐνες και άφθονες φυτικές ίνες. Το διαιτολόγιο των παιδιών και των εφήβων > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 Η σημασία της τηλεόρασης είναι καταλυτική. Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι το υπερβάλλον βάρος στα παιδιά είναι ευθέως ανάλογο των ωρών τηλεθέασης πρέπει να περιλαμβάνει ποικιλία εύγευστων και υγιεινών τροφών και να παρέχεται η δυνατότητα επιλογής. Ο στόχος πρέπει να είναι μακροπρόθεσμος. Μικρή μείωση των προσλαμβανομένων θερμίδων μακροπρόθεσμα αποδίδει καλύτερα από τις σύντομες, εντατικές δίαιτες. Η απώλεια βάρους στην παιδική ηλικία δεν πρέπει να ξεπερνά τα 1-2 κιλά το μήνα. Η σταθεροποίηση του βάρους, μέχρι να υπάρξει αρμονία στην αναλογία βάρους προς ύψος, αποτελεί ευκολότερο στόχο στα παιδιά. Επομένως, είναι πολύ χρήσιμο οι γονείς να καταφύγουν στη βοήθεια ενός ειδικευμένου στα παιδιά διατροφολόγου είτε στις αντίστοιχες υπηρεσίες, στα νοσοκομεία, όπου υπάρχουν. Όσον αφορά στην άσκηση, συστήνεται αύξηση της καθημερινής δραστηριότητας. Δραστήριο παιχνίδι και συστηματική άσκηση - άθληση, τουλάχιστον 3 ώρες την εβδομάδα, που μπορούν να κατανεμηθούν και σε μισή ώρα καθημερινά, αν αυτό διευκολύνει τους προγραμματισμούς και των άλλων δραστηριοτήτων του παιδιού. Αποδοτικότερο είναι όταν δίνεται στο παιδί η δυνατότητα επιλογής του είδους της άσκησης. Συστήνεται προοδευτική έναρξη της άσκησης, ιδίως στο αγύμναστο παιδί. Είναι προτιμότερη η ομαδική και οργανωμένη άθληση, κατά προτίμηση με προπονητή, σε ανοιχτό χώρο. Ο μύθος ότι η άσκηση «ανοίγει» την όρεξη πρέπει να απαλειφθεί από τη συνείδηση παιδιού και γονιών. Τα οφέλη της άσκησης είναι πολλά: βοηθά στον έλεγχο του σωματικού > Life > Positive < βάρους, ρυθμίζει το σάκχαρο και ελαττώνει τα λιπίδια του αίματος, τονώνει το αναπνευστικό και καρδιαγγειακό σύστημα, προκαλεί αίσθημα ευεξίας και έχει θετική επίδραση στην ψυχοκοινωνική προσαρμογή του παιδιού, κυρίως όταν γίνεται ως ομαδικό άθλημα, προσφέροντας βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η ψυχολογική υποστήριξη του παιδιού και εφήβου με παχυσαρκία, αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό σκέλος της αντιμετώπισης. Πρέπει να αποφεύγονται η κριτική και η επίπληξη, γιατί δημιουργούν συνήθως αρνητική αντίδραση. Συμπαράσταση και συνεχής παρακίνηση, επιβράβευση, έστω και αν το αποτέλεσμα είναι μικρό, καθώς και ενθάρρυνση για τη συνέχιση της προσπάθειας με μακροπρόθεσμους στόχους έχουν συνήθως θετικά αποτελέσματα. < 33 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > >του Kώστα Νικολάου υγεία ΧΑΠΙ-END στα περιττά λίπη; Το καλοκαίρι έρχεται και η μάχη για λεπτό και σφιχτό κορμί, σύμφωνο με τις απαιτήσεις της σύγχρονης αισθητικής, μαίνεται γύρω μας, αν και με μικρότερη έντασηοικονομική κρίση γαρ. Όλο και πιο σημαντικό μέρος του οπλοστασίου κατά του περιττού λίπους αποτελούν τα συμπληρώματα διατροφής, που θεωρούνται ότι μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του σωματικού λίπους. Τα ράφια των φαρμακείων, αλλά και των καταστημάτων υγιεινής διατροφής, είναι γεμάτα από ελκυστικά προϊόντα, ενώ πολλά από αυτά διαφημίζονται στα περιοδικά και την τηλεόραση. Δ εν είναι λίγοι, ωστόσο, οι καταναλωτές που απογοητεύονται από τη χρήση τους, κυρίως γιατί επενδύουν σε αυτά πολλά περισσότερα από αυτά που μπορούν να δώσουν. Η αλήθεια είναι ότι τίποτα δεν αντικαθιστά μια σωστή υποθερμιδική δίαιτα αλλά και τίποτα δεν την βοηθάει περισσότερο από ένα σωστό προϊόν μείωσης σωματικού λίπους, σε συνδυασμό με ήπια > υγεία χάπι-end στα περιττά λίπη; άσκηση για όσες και όσους κακόμαθαν σε καθιστική ζωή. Ο χρυσός κανόνας των θερμίδων έχει ισχύ νόμου, αλλά ασφαλώς κανένας δεν θα έλεγε όχι σε ένα προϊόν ικανό να ενισχύσει τα αποτελέσματα των προσπαθειών του με ασφάλεια! Τα θερμογενετικα Τα θερμογενετικά αυξάνουν με διάφορους τρόπους τη θερμοκρασία του σώματος, με αποτέλεσμα την επιτάχυνση του μεταβολισμού και την απώλεια θερμίδων με τη μορφή θερμότητας. Ανάλογα με το προϊόν, τα θερμογενετικά συμπληρώματα μπορεί να περιέχουν ένα δραστικό συστατικό ή συνδυασμούς τους: εκχυλίσματα τσαγιού (καφεΐνη) ή εσπεριδοειδών (συνερφρίνη) και πιπεριών (καψαϊκίνη), γκουαρανά (καφεΐνη), εκχυλίσματα βοτάνων (γιοχαμπίνη) και άλλα. Μπορεί τα θερμογενετικά σκευάσματα να περιέχουν συστατικά με διουρητική ή ανορεξιογόνο δράση, ορμόνες θυρεοειδούς κ.ά. Στην αγορά κυκλοφορούν πολλά καταξιωμένα προϊόντα που περιέχουν, μόνα ή σε συνδυασμούς, θερμογενετικά συστατικά. συμπλέγματος Β. Η λεκιθίνη είναι λιποδιαλύτης, διασπά δηλαδή το λίπος σε μικρά μόρια, τα οποία μεταφέρονται εύκολα στο αίμα. Η μεθειονίνη είναι ένα αμινοξύ που συμμετέχει στην οξείδωση του λίπους με στόχο την παραγωγή ενέργειας. Μαζί με τη χολίνη και την ινοσιτόλη είναι ένας ζωτικός παράγων για την καύση των λιπών, ιδιαίτερα όταν συνδυαστεί με κάποια σωματική άσκηση. Αναστολεις απορροφησης: η δύσκολη προσέγγιση Διακρίνονται σε αναστολείς απορρόφησης διατροφικού λίπους (fat blockers) και αναστολείς απορρόφησης υδατανθράκων (carb blockers), ενώ υπάρχουν ορισμένα προϊόντα που παρουσιάζουν και τις δύο δράσεις. Η δράση των περισσότερων αναστολέων είναι τοπική στον γαστρεντερικό σωλήνα. Λαμβάνονται λίγο πριν ή μαζί με τροφές που περιέχουν λίπη ή αμυλούχους υδατάνθρακες και δεσμεύουν εκλεκτικά μέρος των διατροφικών αυτών συστατικών, εμποδίζοντας την απορρόφησή Τα λιποτροπικα: η ασφαλέστερη πρόταση. 36 Τα λιποτροπικά σκευάσματα ενεργοποιούν ένζυμα που εμπλέκονται στο μηχανισμό της λιπόλυσης, αυξάνουν τη διαπερατότητα των κυτταρικών μεμβρανών, διευκολύνουν τη μεταφορά των λιπαρών οξέων στα μιτοχόνδρια προς καύση και, γενικότερα, υποβοηθούν τον μεταβολισμό του λίπους και ιδιαίτερα την αποβολή του από το ήπαρ. Τα δημοφιλέστερα σήμερα λιποτροπικά είναι κυρίως η καρνιτίνη, το συζευγμένο λινολεϊκό οξύ (CLA), η λεκιθίνη, η χολίνη, η ινοσιτόλη, η L-μεθειονίνη. Συχνοί είναι οι συνδυασμοί των παραπάνω, με βάση τις γνώσεις για συνεργικές τους δράσεις. Άλλα συνήθη συστατικά είναι η βιταμίνη Β6, το ασβέστιο, τα φωσφορικά άλατα, αντιοξειδωτικά και ορισμένα λιπαρά οξέα (π.χ. ω-3). Τα λιποτροπικά θεωρούνται ασφαλή, στο πλαίσιο της συνιστώμενης δοσολογίας, και αποτελεσματικά. Η χολίνη και η ινοσιτόλη θεωρούνται παράγοντες που μετατοπίζουν το λίπος στο σώμα και, επιπλέον, ελαττώνουν τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης. Δεν είναι βιταμίνες, αλλά συχνά ταξινομούνται μαζί με την Ομάδα Βιταμινών του > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία χάπι-end στα περιττά λίπη; τους. Έτσι, μειώνεται η συνολική θερμιδική πρόσληψη. Οι άπεπτες ίνες όπως το γλυκομάναν και η χιτίνη (chitosan) δεσμεύουν τα λίπη των τροφών σε ποσότητα μέχρι και πέντε φορές μεγαλύτερη από το βάρος τους και αποβάλλονται μαζί με αυτό από τον εντερικό σωλήνα, χωρίς να μπουν στην κυκλοφορία του αίματος. Ορισμένοι τύποι φυτικών ινών όπως το υδροξυκιτρικό οξύ (HCA) και η φασολαμίνη (phase-2), που προέρχεται από ένα συγκεκριμένο είδος φασολιών, καθυστερούν την απορρόφηση υδατανθράκων και μειώνουν τη μετατροπή τους σε λίπος, ενώ ασκούν επίσης ήπια ανορεξιογόνο και υπακτική δράση. Ο χρυσός κανόνας των θερμίδων έχει ισχύ νόμου, αλλά ασφαλώς κανένας δεν θα έλεγε όχι σε ένα προϊόν ικανό να ενισχύσει τα αποτελέσματα των προσπαθειών του με ασφάλεια! Τι ειναι το cla; 38 Το συζευγμένο λινολεϊκό οξύ (Conjugated Linoleic Acid, CLA) είναι μία φυσική ουσία που, σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, έχει βρεθεί ότι μπορεί να παίξει ρόλο στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Ανήκει σε μια κατηγορία θρεπτικών συστατικών που ονομάζονται λιπαρά οξέα, και θα λέγαμε ότι είναι ένα από τα λεγόμενα "καλά" λιπαρά οξέα, όπως είναι και τα ω-3 λιπαρά, τα οποία έχει άμεση ανάγκη το σώμα μας. Πειράματα έδειξαν ότι το CLA μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του σωματικού λίπους και να αυξήσει τα επίπεδα της σωματικής άλιπης μάζας. Προσοχη οταν αγοραζετε • Προμηθευτείτε το προϊόν που επιλέξατε από φαρμακείο ή εξειδικευμένο κατάστημα. Αποφύγετε οπωσδήποτε παραγγελίες μέσω Ίντερνετ, εκτός αν ο πωλητής είναι γνωστός και φερέγγυος. > Life > Positive < • Βεβαιωθείτε ότι το σκεύασμα που θα αγοράσετε κυκλοφορεί νομίμως στην αγορά. Πρέπει να αναγράφεται πάνω σ’ αυτό ο αριθμός πρωτοκόλλου γνωστοποίησης στον ΕΟΦ. • Προϊόντα που αναγράφουν «Εγκεκριμένο από τον ΕΟΦ» ή επικαλούνται σήματα όπως το CE ως απόδειξη αποτελεσματικότητας και ασφάλειας, απλώς σας εξαπατούν. • Ελέγξτε τις οδηγίες χρήσης, τις συστάσεις του οίκου παραγωγής, τις αντενδείξεις και, οπωσδήποτε, αν περιέχει διεγερτικές ουσίες ή συστατικά στα οποία είστε αλλεργικοί. • Ξεκινήστε με τη μικρότερη δόση και αυξήστε σταδιακά, σε διάστημα αρκετών ημερών, φτάνοντας το πολύ μέχρι τη συνιστώμενη από τον παρασκευαστή δόση. Μαγικά βοηθήματα που κάνουν θαύματα και σας αδυνατίζουν, ακόμη κι αν τρώτε υπερβολικά ή ουσίες που καίνε τα σωματικά λίπη, ενώ είστε ξαπλωμένοι στον καναπέ, δεν υπάρχουν. Υπάρχουν όμως προϊόντα που με τη σωστή χρήση μπορούν να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα της δίαιτας και να σας προσφέρουν αυτό το «κάτι περισσότερο», ώστε να πετύχετε πιο γρήγορα και με ασφάλεια το επιθυμητό αποτέλεσμα. < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία >του Θεόδουλου Παπαβασιλείου Δίαιτα express; Καλοκαιρινή περίοδος εν όψει και το στοιχείο είναι το …σώμα. Αν η πρώτη …αυτοψ ικανοποιητική, ο πανικός, για πολλές και πολλ των πυλών. Έτσι, μερικές φορές ξεκινά έν για θεαματικά αποτελέσματα εδώ και τ απογοητεύσεις, ενέχει σοβαρούς κι ν > Life > Positive < Όχι, ευχαριστώ! κυρίαρχο ία δεν είναι ούς, είναι προ ας παραλογισμός ώρα, που εκτός από νδύνους για την υγεία. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία δίαιτες express Ο ι δίαιτες «εξπρές», 42 που υπόσχονται θαύματα σε σύντομο χρονικό διάστημα, είναι στερητικές δίαιτες που προκαλούν προσωρινή και μόνο απώλεια βάρους. Κυκλοφορούν με διάφορα ονόματα, πολλές φορές εξωτικά, και στηρίζονται στον αποκλεισμό ολόκληρων ομάδων τροφίμων (π.χ. απαγορεύουν το κρέας ή τα ζυμαρικά) ή συστατικών (μειώνουν τα λιπαρά ή τους υδατάνθρακες). Οι δίαιτες εξπρές χαρακτηρίζονται από πολύ χαμηλή πρόσληψη θερμίδων, με στόχο τη γρήγορη μείωση βάρους (>5 κιλά / μήνα). Προκαλούν μείωση της μυϊκής μάζας και επιβραδύνουν τον μεταβολισμό (τις καύσεις), καθιστώντας τη διατήρηση του νέου βάρους πολύ δύσκολη υπόθεση. Πολύ συχνά, επίσης, δεν καλύπτουν τις ανάγκες σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, προκαλώντας αίσθημα κόπωσης και ατονίας, αλλά και σοβαρότερα προβλήματα υγείας, αν παραταθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν συστήνονται για κανέναν, αλλά σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται αυστηρά η χρήση τους κυρίως από παιδιά, εφήβους, υπερήλικες και άτομα με προβλήματα υγείας. Το «γρήγορο» αδυνάτισμα είναι μια ψευδαίσθηση που μας δίνει πρόσκαιρη ικανοποίηση αλλά που, σχεδόν πάντα, καταλήγει σε μεγαλύτερο τελικό βάρος. Δεν οδηγεί στην επιθυμητή απώλεια λιπώδους ιστού, ο οποίος απαιτεί αργό και σταθερό ρυθμό μείωσης. Χαρακτηρίζεται από γρήγορη απώλεια νερού και μυϊκής μάζας. Το μεν νερό γρήγορα αναπληρώνεται. Η μείωση της > Life > Positive < Οι δίαιτες εξπρές χαρακτηρίζονται από πολύ χαμηλή πρόσληψη θερμίδων, με στόχο τη γρήγορη μείωση βάρους μυϊκής μάζας οδηγεί σε σημαντική επιβράδυνση του μεταβολικού ρυθμού, με αποτέλεσμα τη γρήγορη επαναπρόσληψη του βάρους, όταν σταματήσουμε τη δίαιτα. Ό,τι χάνουμε γρήγορα, το ξαναπαίρνουμε και γρήγορα. Μυστικό πρώτο. Οι «χημικές δίαιτες» Πρόκειται για παραπλανητικό όρο, χωρίς επιστημονικό νόημα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν λένε χημική δίαιτα εννοούν δίαιτα χωρίς υδατάνθρακες (δηλαδή χωρίς πατάτες, μακαρόνια, ψωμί, όσπρια, φρούτα κ.λπ.). Η στέρηση των υδατανθράκων από τη διατροφή έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση οξέωσης. Ο οργανισμός, προκειμένου να αντιμετωπίσει αυτή τη μεταβολική διαταραχή, δημιουργεί έντονη διούρηση, μέσω της οποίας αποβάλλει την οξόνη. Ετσι έχουμε γρήγορη απώλεια βάρους, οφειλόμενη όμως σε αφυδάτωση του οργανισμού. Εχει βρεθεί ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, μόνο το 10% της απώλειας βάρους είναι λιπώδης ιστός. Σε μια συνολική απώλεια βάρους 5 κιλών, μόνο το 1 είναι πραγματική! Ταχύτατα, λοιπόν, το βάρος ανακτάται, αφού πρόκειται για απλή επανυδάτωση ενός αφυδατωμένου οργανισμού. Θα καταλάβετε ότι ακολουθείτε μια περισπούδαστη «χημική δίαιτα», αν σας ζητούν δείγμα ούρων, κάτι κάνουν με αυτό σε κάποιο άλλο δωμάτιο, και μετά από λίγο οι υπεύθυνοι είτε σας συγχαίρουν, είτε σας επικρίνουν! Τι συμβαίνει; Απλώς βουτάνε στα ούρα μια ταινία που ανιχνεύει την οξόνη, την ουσία που παρακολουθούν στα ούρα τους οι διαβητικοί και που τους οδηγεί στο νοσοκομείο αν είναι υψηλή. Αυτό δηλαδή που είναι επιπλοκή υγείας, σε κάποια κέντρα αδυνατίσματος φαντάζει ως... επιτυχής δίαιτα. Στην πραγματικότητα, η υπερπαραγωγή οξόνης σημαίνει ότι προσλαμβάνετε ελάχιστους ή καθόλου υδατάνθρακες με την τροφή. Είστε άξιοι συγχαρητη- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 ρίων τόσο περισσότερο, όσο βάζετε την υγεία σας σε κίνδυνο. Ομως αξίζει να τονίσουμε ότι δεν έχει πρακτική σημασία η απώλεια βάρους, παρά μόνο αν προέρχεται από απώλεια λιπώδους ιστού. Η απώλεια νερού δεν μπορεί να θεωρηθεί απώλεια βάρους. Οι «συνδυασμοί τροφών» Του συρμού είναι και οι δίαιτες που βασίζονται σε συνδυασμούς τροφίμων και συστήνονται σε διάφορα κέντρα αδυνατίσματος και όχι μόνο. Κυκλοφορούν ευρύτερα, από χέρι σε χέρι, ως πολύτιμα έγγραφα μεγάλης επιστημονικής αξίας. Λένε, λοιπόν, ότι οι κακοί συνδυασμοί τροφών οδηγούν σε παχυσαρκία και καλούν τους παχύσαρκους να μην καταναλώνουν, κατά τη διάρκεια του ίδιου γεύματος, πρωτεΐνες μαζί με υδατάνθρακες ή λίπος. Πρέπει, δηλαδή, να αποφεύγονται κρέας με πατάτες ή ψωμί, τα μακαρόνια με κιμά κ.ο.κ. Κανονικά, σύμφωνα με τη θεωρία των συνδυασμών, πρέπει να τρώει κανείς σε άλλο γεύμα το κρέας και σε άλλο τις πατάτες. Η μέθοδος των συνδυασμών έχει κάποια αποτελέσματα, τα οποία όμως δεν οφείλονται στην ορθότητα της θεωρίας, αλλά στη μείωση της πρόσληψης τροφής, εξαιτίας της μονοτονίας που χαρακτηρίζει αυτές τις δίαιτες. Το πρόβλημα είναι ότι ελάχιστοι μπορούν να ανεχθούν τέτοιου είδους διατροφική προοπτική, οπότε η μέθοδος δεν έχει παιδευτικό χαρακτήρα και μέλλον. Η επανάκτηση του βάρους είναι βέβαιη… Και τα «μυστικά φάρμακα»... Το σοβαρότερο, ίσως, ζήτημα τίθεται όταν βρεθείτε μπροστά σε μια «ειδική θεραπεία», με χάπια ή ενέσεις που κάνουν «θαύματα» στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Σε μερικές περιπτώσεις χορηγείται ορμόνη θυρεοειδούς, άλλες φορές χορηγούνται διάφορες ενέσιμες ορμόνες, κάποια διουρητικά κ.ο.κ. Η πρώτη σας αντίδραση (θα πρέπει να) είναι να ζητήσετε να μάθετε ποιο ακριβώς φάρμακο σας συστήνουν και, για του λόγου το αληθές και ασφαλές, απαιτείστε να το προμηθευτείτε εσείς από το φαρμακείο, με συνταγή. Αν σας αρνηθούν, αποχωρήστε αμέσως και καταγγείλτε το περιστατικό στον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Αν σας συστήσουν κάποιο φάρμακο που υπάρχει στα ελληνικά φαρμακεία και κυκλοφορεί νομίμως, πριν το χρησιμοποιήσετε επικοινωνήστε με το γιατρό σας και ελέγξτε αν στο εσώκλειστο φύλλο οδηγιών χρήσης περιλαμβάνεται η ένδειξη που σας ενδιαφέρει, δηλαδή η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Σε κάθε άλλη περίπτωση είστε συνυπεύθυνοι για τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει η υγεία σας! < 43 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > >της Βιβέττας Μπατή υγεία ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑ Αιτίες & αντιμετώπιση Πολλές γυναίκες - αλλά και αρκετοί άνδρες! - έχουν κυτταρίτιδα. Το «σήμα κατατεθέν» της είναι η «όψη φλοιού πορτοκαλιού», κυρίως στο δέρμα των γοφώνμηρών. Η υπερβολική συγκέντρωση υποδόριου λίπους και η καταστροφή του υποδόριου συνδετικού ιστού (ο ιστός που βρίσκεται κάτω από το δέρμα) ευθύνονται για την κατάσταση αυτή, η οποία είναι αιτία δυσφορίας και αμηχανίας, ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, για εκατομμύρια γυναίκες. Η κυτταρίτιδα, έως κάποιο βαθμό, αποτελεί μια φυσιο- λογική κατάσταση για τις γυναίκες. Το πρόβλημα μπορεί να ειδωθεί σαν μια σύγκρουση μεταξύ της φύσης και των αισθητικών προτύπων του καιρού μας αν και αυτό ελάχιστα μπορεί να παρηγορήσει! Ποιες και ποιους αφορά; 44 Στις γυναίκες, λοιπόν, η κυτταρίτιδα δεν είναι πάθηση, αλλά μια διαταραχή αισθητικής φύσης. Πράγματι, οι γυναίκες εμφανίζουν κυτταρίτιδα τουλάχιστον 9 φορές πιο συχνά σε σχέση με τους άνδρες και τα αίτια βρίσκονται στις διαφορές που παρουσιάζει η κατασκευή του δέρματος μεταξύ των δύο φύλων. Το 85% των γυναικών μετά την εφηβεία και το 95% μετά την ηλικία των 30 εμφανίζουν κάποιου βαθμού κυτταρίτιδα. Το βασικό χαρακτηριστικό της κυτταρίτιδας είναι η όψη τύπου «φλοιού πορτοκαλιού». Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να περιγράψει την εικόνα του δέρματος της προσβεβλημένης περιοχής. Ο φλοιός πορτοκαλιού μπορεί να εμφανίζεται αυτόματα ή μόνο μετά από πίεση του δέρματος μεταξύ των δακτύλων, οπότε και η κατάσταση είναι ηπιότερη. Η πίεση μεταξύ των δακτύλων αποτελεί και επίσημο διαγνωστικό τεστ για την κυτταρίτιδα. Οι περιοχές που προσβάλλονται είναι συνήθως οι γοφοί και οι μηροί, ενώ σε μικρότερο βαθμό μπορεί να προσβληθεί το κατώτερο τμήμα της κοιλιάς, ο αυχένας και οι βραχίονες. Οι περιοχές αυτές αντιστοιχούν σε αυτές που προτιμά η παχυσαρκία γυναικείου τύπου. Γενικά, οι αδύνατες γυναίκες και οι αθλήτριες έχουν μικρότερο βαθμό κυτταρίτιδας, ωστόσο οι δύο αυτές ιδιότητες δεν αποκλείουν την εμφάνισή της. > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 Βαθμοί βαρύτητας Η κυτταρίτιδα ταξινομείται σε 4 βαθμούς βαρύτητας. Η κατάταξη αυτή βοηθά τη σύγκριση και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας μιας θεραπείας. • Στάδιο 0: Κατά την όρθια στάση, το δέρμα στους μηρούς και στους γοφούς είναι λείο. Εάν το τσιμπήσουμε (δοκιμασία πίεσης) ρυτιδώνεται και διπλώνεται, αλλά δεν παρουσιάζει όψη φλοιού πορτοκαλιού, δηλαδή εναλλασσόμενα μικροεξογκώματα και μικροβαθουλώματα. Η κατάσταση αυτή είναι το πρότυπο του «φυσιολογικού» και απαντάται στους περισσότερους άνδρες και, κυρίως, σε αδύνατες γυναίκες με αθλητικό τύπο, αλλά όχι σε όλες. • Στάδιο 1: Η επιφάνεια του δέρματος είναι λεία κατά την όρθια στάση ή στο κρεβάτι, ωστόσο με τη δοκιμασία πίεσης παρατηρούμε την εμφάνιση φλοιού πορτοκαλιού. Η κατάσταση αυτή απαντάται στις περισσότερες γυναίκες, ενώ στους άνδρες μπορεί να αποτελεί σημάδι ανεπάρκειας των ανδρογόνων, χωρίς όμως αυτό να είναι απαραίτητο. • Στάδιο 2: Η επιφάνεια του δέρματος παραμένει λεία μόνο στο κρεβάτι, ενώ στην όρθια στάση παρουσιάζεται αυτόματα φλοιός πορτοκαλιού. Αυτό το στάδιο αφορά κυρίως παχύσαρκες γυναίκες ή γυναίκες μετά τα 40. • Στάδιο 3: Ο φλοιός πορτοκαλιού εμφανίζεται ανεξάρτητα από τη θέση του σώματος. Είναι πολύ συχνή μετά την εμμηνόπαυση και στην παχυσαρκία. Αν και από τις περισσότερες γυναίκες ιδανικό θεωρείται το στάδιο 0, οι περισσότερες, λόγω της κατασκευής του γυναικείου δέρματος, θα πρέπει να βάζουν ως πρότυπο το στάδιο 1, καθώς είναι αυτό που ιδανικά μπορούμε να αναμένουμε, συνήθως μετά από κατάλληλες παρεμβάσεις. Θεραπευτικές επιλογές Τα αίτια μπορεί να είναι πολυποίκιλα και σε κάθε γυναίκα μπορεί να επικρατεί κάποιο διαφορετικό. Σημαντικό ρόλο, πάντως, μπορεί να παίζουν η κακή διατροφή (αυξημένη πρόσληψη λίπους), η ελλιπής άσκηση, η κακή αιματική και λεμφική κυκλοφορία, η ύπαρξη ορμονικών διαταραχών, η παρατεταμένη δεύτερη φάση του κύκλου, που αυξάνει την κατακράτηση υγρών, το άγχος, το κάπνισμα, η ανεπαρκής κατανάλωση νερού και, βέβαια, η κληρονομικότητα. Η βασική θεραπευτική φιλοσοφία είναι ξεκάθαρη: μείωση του υποδόριου λίπους και ενίσχυση του συνδετικού ιστού. Όπως ισχύει όμως για όλες τις παθήσεις, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Στην περίπτωσή μας, αυτή δεν είναι εφικτή σε πολλές > Life > Positive < γυναίκες για ιδιοσυγκρασιακούς λόγους, καθώς ο αριθμός και το μέγεθος των λιποκυττάρων καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τη διατροφή μας ακόμη και μέσα από τη μήτρα της μητέρας μας, οδηγώντας έτσι στην ύπαρξη προδιάθεσης για κυτταρίτιδα ή όχι. Ένα μέτρο πρόληψης είναι η διατήρηση του στρώματος λίπους του υποδόριου ιστού όσο γίνεται πιο αδύνατου. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως με τη σωματική άσκηση και με τη διατήρηση φυσιολογικού βάρους σώματος. Μια άλλη φυσική προληπτική - θεραπευτική μέθοδος είναι το μασάζ, το οποίο μπορεί εύκολα να γίνει και από την ίδια τη ασθενή. Το μασάζ βοηθά την κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου και με τον τρόπο αυτό μειώνει το λεμφικό οίδημα. Η διεύθυνση του μασάζ θα πρέπει να είναι πάντα προς την καρδιά. Το συνηθέστερα απαντώμενο ενεργό συστατικό στα τοπικά προϊόντα για την κυτταρίτιδα είναι η καφεΐνη. Αμέσως επόμενα σε συχνότητα είναι τα βοτανικά παράγωγα και οι ουσίες με σκοπό την ενυδάτωση. Τα βότανα που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της κυτταρίτιδας εφαρμόζονται τοπικά ή λαμβάνονται από το στόμα και έχουν την ιδιότητα ενίσχυσης του συνδετικού ιστού. Θα περιοριστούμε στα δύο σημαντικότερα από αυτά. Centella asiatica. To βότανο αυτό, γνωστό και ως Gotu kola, έχει δώσει θεαματικά κλινικά αποτελέσματα όταν λαμβάνεται από το στόμα σε δόση 30 mg τρεις φορές την ημέρα, στην περίπτωση της κυτταρίτιδας, αλλά και των φλεβικών κιρσών. Horse chestnut. Τα εκχυλίσματα του horse chestnut (αγριοκάστανο, επιστημονική ονομασία Aesculus hippocastanum) και της βασικής ενεργού ουσίας που περιέχει, της εσκίνης, διαθέτουν αντιφλεγμονώδη και αντιοιδηματική δράση, η οποία είναι επιθυμητή στην κυτταρίτιδα. Η εσκίνη μειώνει τη διαρροή υγρών από τα τριχοειδή αγγεία, καθώς περιορίζει το άνοιγμα των πόρων και έτσι το οίδημα μειώνεται. Η εσκίνη μπορεί να χορηγηθεί και από το στόμα, σε δόση 10-20 mg 3 φορές την ημέρα, ενώ θεραπευτικό είναι και ένα σύμπλεγμα τοπικής εφαρμογής εσκίνης και χοληστερόλης. 45 Οι κρέμες Σε επίσημη ιατρική μελέτη1 των 32 πιο δημοφιλών προϊόντων τοπικής εφαρμογής (κρέμες κ.λπ.) του εμπορίου κατά της κυτταρίτιδας, οι κύριες διαπιστώσεις ήταν οι εξής: • Κάθε προϊόν περιέχει από 4 έως και 31 (μέσος όρος 22) ξεχωριστά συστατικά ενεργά ή έκδοχα (αρώματα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία κυτταρίτιδα 46 κ.λπ.). • Το συνηθέστερα απαντώμενο ενεργό συστατικό ήταν η καφεΐνη, που περιεχόταν σε πάνω από το 60% των προϊόντων. • Αμέσως επόμενα σε συχνότητα ήταν τα βοτανικά παράγωγα και ουσίες με σκοπό την ενυδάτωση. • Αρωματικά έκδοχα περιείχε το σύνολο των προϊόντων. • Κανένα προϊόν δεν ήταν μολυσμένο από μικρόβια. • Κανένα προϊόν δεν περιείχε φορμαλδεΰδη. • Αναγνωρισμένα αλλεργιογόνα περιέχονταν σε ελάχιστο ποσοστό των κρεμών. Τα προϊόντα αυτά κρίνονται γενικά ασφαλή, άλλωστε η βιομηχανία καλλυντικών επενδύει στην έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων, ενώ όλο και περισσότερες εταιρείες κάνουν πλέον πολυάριθμες κλινικές δοκιμές προς επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητάς τους, πριν βγουν στην αγορά 2, 3, 4, 5, 6, 7. Βασικό κριτήριο επιλογής μιας τέτοιας κρέμας, είναι η εμπιστοσύνη σας προς την παραγωγό εταιρεία και η αποφυγή ανώνυμων προϊόντων ή αυτών που υπόσχονται εξόφθαλμα υπερβολικά αποτελέσματα. Το τρίψιμο του δέρματός σας με μια κρέμα κατά της κυτταρίτιδας, μπορεί να προσφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα. Θα βοηθήσει να ενισχυθεί η κυκλοφορία του αίματος και θα προσφέρει ελαστικότητα στο δέρμα σας, γιατί διεισδύει στα βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας. Θα βοηθήσει επίσης στη διάλυση των λιπαρών υγρών των ιστών και των τοξικών που μαζεύονται εκεί. Οι κρέμες κατά της κυτταρίτιδας επιταχύνουν επίσης τη μεταβολική διαδικασία στο εσωτερικό των κυττάρων. Το τρίψιμο δημιουργεί αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ στη μείωση της κυτταρίτιδας. Ωστόσο, σε περίπτωση που το δέρμα σας είναι ευαίσθητο, θα πρέπει να επιλέξετε > Life > Positive < Οι γυναίκες εμφανίζουν κυτταρίτιδα τουλάχιστον 9 φορές πιο συχνά σε σχέση με τους άνδρες και τα αίτια βρίσκονται στις διαφορές που παρουσιάζει η κατασκευή του δέρματος μεταξύ των δύο φύλων. κατάλληλα τις κρέμες που θα αγοράσετε. Η τακτική χρήση κρεμών, σε συνδυασμό με ένα αξιόπιστο πρόγραμμα διατροφής, συν κάποιες ασκήσεις είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξαλείψετε την κυτταρίτιδά σας. Μια σχετικά καινούρια κατηγορία αποτελούν οι συσφιγκτικές κρέμες που διαθέτουν ταυτόχρονα λιπολυτικές ιδιότητες, οι οποίες δρουν στις ανώτατες στοιβάδες της επιδερμίδας και υπόσχονται μείωση πόντων. Ενισχύοντας την αποσυμφόρηση των περιττών υγρών, οι κρέμες αυτές βελτιώνουν τη μικροκυκλοφορία στις προβληματικές περιοχές, διεγείροντας τον μεταβολισμό των λιποκυττάρων και αποτρέποντας την υπερβολική συσσώρευση λίπους στα κύτταρα. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην επιλογή της κρέμας, με βάση τα συστατικά που περιέχουν: Οι κρέμες που περιέχουν ξανθίνες και τα παράγωγά τους (καφεΐνη, καοβρομίνη κ.ά.) παρέχουν τοπική θερμογενετική δράση, παράγοντες όπως π.χ. το βούτυρο karité βοηθούν στην ενυδάτωση και λειαίνουν την επιδερμίδα, ενώ τα θαλάσσια άλατα ή το εκχύλισμα καστανιάς δρουν στη μικροκυκλοφορία και διεγείρουν την απομάκρυνση των περιττών υγρών, έχουν δηλαδή αποσυμφορητική δράση. < Βιβλιογραφία: 1. Sainio EL, Rantanen T, Kanerva L. Ingredients and safety of cellulite creams. Eur J Dermatol. 2000; 10: 596-603. 2. C Pierard-Franchimont et al, A randomized, placebo-controlled trial of topical retinol in the treatment of cellulite, Am J Clin Dermatol 1 6 369–374 (2000). 3. Rao J, Paabo KE, Goldman MP. A double-blinded randomized trial testing the tolerability and efficacy of a novel topical agent with and without occlusion for the treatment of cellulite: a study and review of the literature. J Drugs Dermatol. 2004 Jul-Aug;3(4):417-25. 4. Escudier B, Fanchon C, Labrousse E, Pellae M. Benefit of a topical slimming cream in conjunction with dietary advice. Int J Cosmet Sci. 2011 Aug; 33(4):334-7. 5. Roure R, Oddos T, Rossi A, Vial F, Bertin C. Εvaluation of the efficacy of a topical cosmetic slimming product combining tetrahydroxypropyl ethylenediamine, caffeine, carnitine, forskolin and retinol, In vitro, ex vivo and in vivo studies. Int J Cosmet Sci. 2011 Dec;33(6):519-26. 6. Berardesca E, Abril E, Rona C, Vesnaver R, Cenni A, Oliva M. An effective night slimming topical treatment. Int J Cosmet Sci. 2012 Jun;34(3):263-72. 7. Pluchino N, Santoro AN, Sparavigna A, Vesnaver R, Cenni A, Oliva M, Genazzani AR.Efficacy of a topical cosmetic slimming treatment for postmenopausal women: a randomized, double-blind, placebo controlled trial. Minerva Ginecol. 2013 Feb;65(1):79-88. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > μικρά & πρακτικά Τα πυροτεχνήματα πωλούνται και χρησιμοποιούνται κυρίως την περίοδο του Πάσχα. Στο νυστέρι του πλαστικού χειρουργού καταφεύγουν έξι στους δέκα Έλληνες, παρά την οικονομική κρίση, προκειμένου να διορθώσουν σωματικές τους ατέλειες! Τα τελευταία χρόνια, η αύξηση του αριθμού Aν δεν δείξουμε όμως την απαιτων ανδρών που καταφεύγουν στον πλαστικό χειρουργό είναι τούμενη προσοχή, μπορούν να αλματώδης, ενώ σύμφωνα με τους ειδικούς, τα αποτελέσουν αιτία σοβαρού τραυμαεπόμενα χρόνια αναμένεται να αυξηθούν τισμού, τόσο για αυτόν που τα χρησιμοακόμη περισσότερο, φτάνοντας ποιεί, όσο και για τους γύρω του. Για τον τον αριθμό των Ελληνίδωνλόγο αυτό: • Προσέχουμε τι είδους πυροτεχνήματα αγοράζουμε και από πού, γιατί οι Ελληνίδες, σημειωτέον, ορισμένα μπορεί να είναι επικίνδυνα. • Δεν βρίσκονται στη δεύτερη θέση κατασκευάζουμε μόνοι μας πυροτεχνήματα, σε παγκόσμια κατάταξη. διότι κινδυνεύουμε να υποστούμε σοβαρά Οι πιο δημοφιλείς για τους εγκαύματα. •Δεν μεταφέρουμε δυναμιτάάνδρες πλαστικές επεμβάσεις, κια στην τσέπη μας. Με την τριβή και μόνο σύμφωνα με τα στοιχεία των μπορούν να ανάψουν και να προκαλέσουν εγκαύματα. • Δεν πετάμε δυναμιτάκια σε πλαστικών χειρουργών, είναι: άλλους. • Δεν ανάβουμε βεγγαλικά κοντά επεμβάσεις μύτης, κοιλιάς, στο πρόσωπό μας και στα μαλλιά μας ή μεταμόσχευσης μαλλιών, κοντά σε εύφλεκτα υλικά.•Δεν χρησιμοαυξητικής πέους, πιγουνιού, ποιούμε πυροτεχνήματα μέσα σε πολύ βλεφαροπλαστικές και face lift. κόσμο. • Δεν χρησιμοποιούμε πυροτεχνήματα κοντά σε ξερά χόρτα, ώστε να μην προκαλέσουμε πυρκαγιά. γιά. Οι γυναίκες με ακράτεια έχουν διπλάσια πιθανότητα να βιώσουν μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, κολπική ξηρότητα και επώδυνες σεξουαλικές επαφές (δυσπαρευνία), σε σύγκριση με τις γυναίκες χωρίς ακράτεια, διαπιστώνει μελέτη που διεξήγαγε το Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων (ΙΜΟΠ), σε ασθενείς του Νοσοκομείου Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης. Η ακράτεια βρέθηκε να σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα για προβλήματα στο γάμο και μειωμένη σεξουαλική ικανοποίηση, ενώ, αντίθετα, η επιτυχημένη θεραπεία για την Υπερδραστήρια κύστη και την ακράτεια ούρων φάνηκε να βελτιώνει σημαντικά, τόσο την ποιότητα ζωής, όσο και τη σεξουαλική υγεία και τα επίπεδα άγχους των γυναικών. 49 4 9 • Περίπου το 40% των ασθενών με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα αποχωρεί από την αγορά εργασίας 5 χρόνια μετά τη διάγνωσή του, ενώ στα άτομα με Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα παρατηρούνται 3 φορές υψηλότερα ποσοστά ανεργίας απ’ ό,τι στον γενικό πληθυσμό. Αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν υπογλυκαιμικό επεισόδιο εμφανίζουν οι πάσχοντες από διαβήτη, επισημαίνουν οι ειδικοί επιστήμονες. Τα παλαιά και φθηνά φάρμακα, που ζητούν τελευταίως όλο και περισσότεροι ασθενείς, καθώς δυσκολεύονται να καταβάλουν τη συμμετοχή τους, προκαλούν συχνότερα υπογλυκαιμικά επεισόδια στους πάσχοντες, ενώ μπορούν να οδηγήσουν και σε άλλα, πιο σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως το εγκεφαλικό και το έμφραγμα. Διαβάστε περισσότερα για το πώς έχει επηρεάσει η κρίση την υγεία και την ποιότητα ζωής των διαβητικών, στη σελίδα 22 του περιοδικού. Οι «Παστίλιες για τον πόνο του άλλου», σύμβολο αλληλεγγύης και συμπαράστασης στις αποκλεισμένες από την ιατρική περίθαλψη ομάδες, στους «ξεχασμένους» ασθενείς, σύντομα θα είναι διαθέσιμες σε όλα τα φαρμακεία της χώρας. Δραματική μείωση εμφανίζουν το πρώτο τρίμηνο του 2013 οι δότες οργάνων, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2012. Οι οδυνηρές ελλείψεις που παρατηρούνται στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, η μείωση των κλινών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, αλλά και η σημαντική υποστελέχωση των μονάδων, φαίνεται πως «δυναμιτίζουν» τη διαδικασία ανεύρεσης δοτών. • • • > Life > Positive > Life > <Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 # 18 2013 # 26 > υγεία > της Νεκταρίας Καρακώστα Ω ς ανθυγιεινό, τείνουμε να θεω- 50 ρούμε ένα εργασιακό περιβάλλον που απαιτεί την έκθεση του εργαζόμενου σε τοξικές ουσίες, ενώ συνηθίζουμε να μιλάμε πιο συχνά για την εργονομία του χώρου και τις φορτίσεις που η κακή στάση ή οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις προκαλούν στο σώμα μας. Κι όμως. Ο φωτισμός του χώρου είναι εξίσου σημαντικός παράγοντας, καθώς μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο τη συγκέντρωση και την απόδοσή μας στην εργασία, αλλά και τη σωματική μας υγεία- αν και οι περισσότεροι μάλλον υποτιμούμε τη σημασία του. Οι παράμετροι που θα πρέπει να ελέγχουμε στο φωτισμό του χώρου εργασίας είναι παρ’ όλα αυτά πολλοί: Έχουμε αρκετό φως για να είναι ασφαλής η εργασία μας; Μήπως έχουμε πολύ φως και είναι σε λάθος σημεία οι πηγές, προκαλώντας θάμβωση (μείωση της οπτικής ικανότητας και αντίληψης); Ο ακατάλληλος φωτισμός του χώρου εργασίας και η θάμβωση, έχουν σαν αποτέλεσμα οι μύες των οφθαλμών να καταβάλλουν εντονότερη προσπάθεια προκειμένου να προσαρμοστούν στις συνθήκες φωτός που επικρατούν. Η προσπάθεια αυτή κουράζει τα μάτια και πολύ συχνά προκαλεί πονοκεφάλους. > Life > Positive < Ο κατάλληλος φωτισμός μπορεί να προλάβει όλα αυτά τα προβλήματα και να περιορίσει τις απουσίες των εργαζόμενων, λόγω ασθενείας. Εξάλλου, σε χώρους επικίνδυνων εργασιών, όπου απαιτείται η χρήση αιχμηρών αντικειμένων ή χημικών ουσιών κ.λπ, ο σωστός φωτισμός είναι απαραίτητος για τη διατήρηση της σωματικής ακεραιότητας των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι που είναι ικανοποιημένοι με τον φωτισμό του εργασιακού τους χώρου αξιολογούν θετικά και το συνολικό περιβάλλον εργασίας τους, επιβεβαιώνει η έρευνα ‘Light Right’, που πραγματοποιήθηκε από ανεξάρτητο κέντρο των Η.Π.Α. Στην έρευνα αυτή, περιγράφτηκε και αποδείχτηκε ερευνητικά για πρώτη φορά, η άμεση σύνδεση του φωτισμού με την παραγωγικότητα, την άνεση και την ικανοποίηση στον εργασιακό χώρο. Γενικά, έχει παρατηρηθεί, ότι ο καλός φωτισμός βελτιώνει τη διάθεση των εργαζόμενων με αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγικότητας, ενώ έρευνες έχουν συσχετίσει τον φωτισμό με τη συμπεριφορά του ατόμου, την κοινωνικότητά του, τη φυσική του κατάσταση και την ψυχοσωματική του υγεία. «Το θέμα του σωστού φωτισμού δεν αποτελεί ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 ΦΩΤΙΣΜΟΣ Ο ...χαμένος κρίκος της παραγωγικότητας Πόσοι από εμάς, όταν ακούν κάποιον να μιλά για τη υγιεινή στον χώρο εργασίας, σκέφτονται τον φωτισμό; Σίγουρα ελάχιστοι. Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγιεινή στην Εργασία (28 Απριλίου), ανοίγουμε το κεφάλαιο «φωτισμός στη δουλειά», με τη βοήθεια του Έλληνα ερευνητή Δρ. Σπύρου Κιτσινέλη, ο οποίος μας προτείνει έναν εύκολο τρόπο για να διαπιστώσουμε αν και κατά πόσο ο φωτισμός στο χώρο δουλειάς μας μπορεί να μας προκαλέσει προβλήματα. > Life > Positive < 51 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία φωτισμός & παραγωγικότητα Ο Έλληνας ερευνητής ανακάλυψε και μας παρουσιάζει ένα εύκολο –και προσβάσιμο- από όλους τεστ για να διαπιστώσουμε αν και κατά πόσο τρεμοπαίζουν οι λάμπες στον χώρο εργασίας μας και σε ποιον βαθμό. 52 ακόμη ύψιστη προτεραιότητα στους περισσότερους εργασιακούς χώρους, όμως συνέχεια δημοσιεύονται επιστημονικές εργασίες, που δείχνουν ότι πρέπει να πάρουμε το θέμα πολύ σοβαρά. Λένε ότι κανείς δεν πεθαίνει από λάθος φως. Ας μου επιτραπεί όμως να διαφωνήσω. Το θέμα του φωτισμού είναι θέμα ζωής και θανάτου. Ο κατάλληλος φωτισμός σε δρόμους, τούνελ, εργοστάσια, αεροδρόμια και ένα σωρό άλλα μέρη, μπορεί να γλιτώσει πολλές ζωές, σημειώνει ο Δρ Σπύρος Κιτσινέλης, επιστημονικός ερευνητής σε θέματα ανάπτυξης καινοτόμων πηγών φωτός. Οι συνέπειες του φωτισμού στην υγεία του ανθρώπου, απορρέουν από την ικανότητά του να επηρεάζει τους βιολογικούς μας ρυθμούς. «Μόλις πρόσφατα ανακαλύψαμε ότι μια νέα ομάδα αισθητήριων στο μάτι που είναι υπεύθυνα όχι για την όραση, αλλά για τον κιρκάδιο ρυθμό μας, δηλαδή το βιολογικό μας ρολόι. Αυτά τα αισθητήρια, μάλιστα, είναι ευαίσθητα κυρίως στο μπλε φως- κάτι που πιθανότατα έχει δημιουργηθεί εξελικτικά (το μπλε χρώμα έδειχνε στον άνθρωπο ότι έχει ξημερώσει). Με τη χρήση μπλε φωτός λοιπόν, μπορούν να μειωθούν τα επίπεδα της μελατονίνης, της ορμόνης δηλαδή που μας ‘βάζει για ύπνο’ και να παραμείνουμε σε εγρήγορση», τονίζει ο Δρ Κιτσινέλης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο > Life > Positive < στους χώρους όπου απαιτείται εγρήγορση, είναι σημαντικό να υπάρχουν αρκετές μπλε πηγές φωτός (ψυχρό λευκό φως). Επιπλέον, το λευκό φως με τις έντονες μπλε ακτινοβολίες ευνοεί την περιφερειακή όραση, για αυτό και ο Δρ Κιτσινέλης προτείνει να αρχίσουμε να αντικαθιστούμε τους κίτρινους λαμπτήρες νατρίου στους δρόμους με ψυχρά LED ή ψυχρούς λαμπτήρες μεταλλικών αλογονιδίων. «Έτσι, μπορούμε να αυξήσουμε την ασφάλεια των πεζών. Ένα εμπόδιο όταν οδηγούμε, μπορούμε να το δούμε καλύτερα με την περιφερειακή μας όραση», υπογραμμίζει. Οι λάμπες φθορισμού Ωστόσο, στους κλειστούς χώρους εργασίας, ο φωτισμός που πραγματικά «κυριαρχεί» από τη δεκαετία του ’80 και μετά είναι οι λάμπες φθορισμού. Το σημαντικότερο μειονέκτημα αυτών των λαμπών, είναι όμως το τρεμόπαιγμα (flicker). Πρόκειται για τη μεταβαλλόμενη ένταση του φωτός, η οποία οφείλεται στο γεγονός ότι το ρεύμα δεν είναι σταθερό, αλλά εναλλασσόμενο. Το τρεμόπαιγμα μπορεί μεν να μην γίνεται αντιληπτό, όμως μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους και να επιβαρύνει σημαντικά τα άτομα που πάσχουν από επιληψία ή ημικρανίες. Και ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > υγεία φωτισμός & παραγωγικότητα όχι μόνο. Ο Δρ Κιτσινέλης σημειώνει πως «οποιοσδήποτε άνθρωπος, αν περνά πολλές ώρες σε ένα τέτοιο φωτιστικό περιβάλλον μπορεί να επηρεαστεί. Με τη νέα γενιά λαμπτήρων (LED) θα περίμενε κανείς τα πράγματα να βελτιωθούν, μιας και αυτοί οι λαμπτήρες λειτουργούν με συνεχές ρεύμα και όχι εναλλασσόμενο. Και όμως, ενώ κάποια προϊόντα έχουν κατάλληλο κύκλωμα λειτουργίας, ώστε να σταθεροποιούν το ρεύμα, άρα εκμηδενίζουν το τρεμόπαιγμα, κάποια άλλα έχουν παρόμοιο ή και μεγαλύτερο βαθμό τρεμοπαίγματος με τις λάμπες φθορισμού». Σε μια προσπάθεια να βρει λύση σε αυτό το πρόβλημα, ο Έλληνας ερευνητής παρουσίασε πρόσφατα αποτελέσματα και μετρήσεις προϊόντων σε συνέδριο στη Νέα Υόρκη και μαζί με αυτά, ένα εύκολο, δωρεάν και προσβάσιμο από όλους τεστ, για να διαπιστώσουμε αν και κατά πόσο τρεμοπαίζουν οι λάμπες στον χώρο εργασίας μας και σε ποιον βαθμό. Κάντε το τεστ Το μόνο που θα χρειαστείτε για να κάνετε και εσείς το τεστ, είναι ένα κινητό τηλέφωνο με λειτουργία κάμερας. Επειδή η συχνότητα με την οποία ανανεώνεται η εικόνα της κάμερας είναι διαφορετική από της συχνότητα του τρεμοπαίγματος του φωτός της πηγής (30 Hz σε σχέση με τα 100 Hz), η εικόνα στην κάμερα θα εμφανίσει σκοτεινές γραμμώσεις. Όσο πιο έντονο λοιπόν είναι το flicker του λαμπτήρα, τόσο πιο εύκολα θα είναι διακριτές οι γραμμές πάνω στην εικόνα. Όταν το φως είναι σταθερό (με μηδενικό ή ελάχιστο flicker), θα προκύψει μια καθαρή εικόνα αν φωτογραφηθεί. Χρήσιμες οδηγίες για τον φωτισμό στη δουλειά 54 • Να φτάνει αρκετός φυσικός φωτισμός στις θέσεις εργασίας, χωρίς εμπόδια και λάθος διάταξη χώρου. • Να υπάρχουν φεγγίτες, ώστε να φτάνει στο χώρο εργασίας περισσότερος φυσικός φωτισμός. • Να χρησιμοποιούνται ανοιχτά χρώματα για το βάψιμο των τοίχων. • Το θάμπωμα στο χώρο εργασίας αποφεύγεται όταν χρησιμοποιούνται λάμπες οροφής ή σποτ. • Να αποφεύγονται οι έντονες αντανακλάσεις φωτός. • Να αποφεύγονται οι σκιές που δημιουργούν μεγάλη αντίθεση. • Ο γενικός φωτισμός να είναι ανάλογος με το είδος της εργασίας. • Να χρησιμοποιούνται σποτ σαν συμπληρωματικός φωτισμός, ιδιαίτερα σε εργασίες που απαιτούν ακρίβεια. • Όλοι οι λαμπτήρες να αλλάζονται τακτικά. • Να καθαρίζονται τακτικά οι λαμπτήρες και οι σχετικές εγκαταστάσεις. < > Life > Positive < > WHO IS WHO Ο Δρ Σπύρος Κιτσινέλης είναι επιστημονικός ερευνητής πάνω σε θέματα ανάπτυξης καινοτόμων και ενεργειακά αποδοτικών πηγών φωτός. Απέκτησε πτυχίο Master από το τμήμα Xημείας του πανεπιστημίου του Sheffield στο Ηνωμένο Βασίλειο και έλαβε διδακτορικό δίπλωμα (Doctor of Philosophy) από το ίδιο τμήμα, για την επιστημονική του έρευνα σε θέματα φασματοσκοπίας πλάσματος χαμηλής πίεσης στο Επιστημονικό Εργαστήριο Υψηλών Θερμοκρασιών (High Temperature Science Laboratories). Συνέχισε το επιστημονικό του έργο σε θέματα πηγών φωτός, ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο τμήμα Ηλεκτρολογικής και Ηλεκτρονικής Μηχανικής του πανεπιστημίου του Ehime στην Ιαπωνία και έπειτα ανέλαβε την ηγεσία ερευνητικής ομάδας στις κεντρικές εγκαταστάσεις ανάπτυξης φωτισμού (Central Development Lighting) για την εταιρία Philips Lighting, στην Ολλανδία. Στην Ελλάδα ανέλαβε ως εξωτερικός συνεργάτης ένα πρόγραμμα έρευνας ανάπτυξης νέας γενιάς πηγών φωτός στο τμήμα φυσικής της Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Είναι συγγραφέας μεγάλου αριθμού επιστημονικών δημοσιεύσεων, δημιουργός τεχνολογικών ευρεσιτεχνιών σε θέματα πηγών φωτός πλάσματος και συγγραφέας του βιβλίου «Τεχνητές πηγές φωτός» από τις εκδόσεις ΙΩΝ. Ασχολείται με την ποίηση, έχοντας εκδόσει μια ποιητική συλλογή, βραβευμένη με το δεύτερο βραβείο Ομήρου από τη Διεθνή Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών, καθώς και με την επικοινωνία της επιστήμης (Νικητής στον πρώτο ελληνικό διαγωνισμό Famelab 2007). Αυτή την περίοδο ζει στην Τουλούζη της Γαλλίας και εργάζεται ως επισκέπτης ερευνητής στο πανεπιστήμιο της πόλης (Paul Sabatier University). Περισσότερες πληροφορίες για το έργο του μπορείτε να βρείτε στον προσωπικό του ιστοχώρο www. the-nightlab.com. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > ακτιβισμός >της Βιβέττας Λαϊνιώτη ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΡΟΝΟΥ Εδώ ο χρόνος σου «μετράει»... Πώς θα σας φαινόταν αν μπορούσατε να αγοράσετε μια ώρα Ισπανικών με μια ώρα babysitting ή ακόμα καλύτερα μία ώρα επίσκεψης σε έναν γιατρό με μία ώρα μαθήματος αυτοάμυνας; Όχι δεν πρόκειται για αστείο! Η Τράπεζα Χρόνου άνοιξε και σας περιμένει. Προσανατολισμένη στη φιλοσοφία της ανταλλακτικής οικονομίας, η Τράπεζα Χρόνου προάγει τον εθελοντισμό και το ήθος της αλληλέγγυης προσφοράς, δίνοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία και τη δυνατότητα σε κάθε εμπλεκόμενο άτομο να επωφεληθεί με τη σειρά του από την προσφορά των συμπολιτών του. Εσείς ακόμη να ανοίξετε λογαριασμό; 56 Π ριν μερικά χρόνια κάτι τέτοιο θα φάνταζε σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας! Αν και στην Αθήνα τα εγκαίνια της πρώτης Τράπεζας Χρόνου έγιναν σχετικά πρόσφατα, στο εξωτερικό οι Τράπεζες Χρόνου της Αγγλίας, της Ισπανίας και των ΗΠΑ μετρούν ήδη αρκετά χρόνια πορείας. Το Life Positive έψαξε, έμαθε και σας παρουσιάζει αναλυτικά τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε για να ανοίξετε λογαριασμό σε μια τέτοια τράπεζα, βελτι- > Life > Positive < ώνοντας όχι μόνο τα οικονομικά σας, αλλά και τη ζωή σας… Τι είναι η Τράπεζα Χρόνου; Η Τράπεζα Χρόνου είναι ένα δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών και γνώσεων, όπου μονάδα συναλλαγής ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 είναι ο χρόνος! Το περιεχόμενο των υπηρεσιών εξισώνεται, έτσι ώστε μια ώρα υπηρεσίας, να είναι ίση με οποιαδήποτε άλλη ώρα υπηρεσίας, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για πνευματική ή χειρωνακτική εργασία. Ο χρόνος που κερδίζουμε από κάθε συναλλαγή μπορεί να ξοδευτεί, κάνοντας χρήση υπηρεσίας από οποιοδήποτε άλλο μέλος της Τράπεζας. Έτσι για παράδειγμα: • μία ώρα μαθήματος Ισπανικών εξισώνεται με μία ώρα babysitting. • μία ώρα επίσκεψης σε κάποιο γιατρό ισούται με μία ώρα μαθήματος αυτοάμυνας. • μία ώρα μαθήματος κιθάρας μπορεί να ανταλλαχθεί με μία ώρα καθαρίσματος ενός σπιτιού. Οι άνθρωποι της Τράπεζας Χρόνου αναφέρουν πως στόχος τους είναι να «να εργαζόμαστε προς όφελος των συνανθρώπων μας και όχι προς όφελος των αγορών και του κέρδους». Και εγένετο η Τράπεζα Χρόνου «Συναντηθήκαμε στις αρχές του καλοκαιριού του 2011, όταν χιλιάδες άνθρωποι κατακλύσαμε τις πλατείες της χώρας, ψάχνοντας να βρούμε νέους τρόπους δημιουργικής αντίστασης, ενάντια στις πολιτικές που καταστρέφουν τις ζωές μας. Ο δρόμος είναι δύσκολος, και είναι βασικό να ενδιαφερθούμε για εναλλακτικούς τρόπους οργάνωσης της οικονομίας. Οικονομία > Life > Positive < δεν είναι αριθμοί και δείκτες, αλλά η οργάνωση των σπιτιών μας, της απασχόλησής μας και της ζωής μας. Αποφασίσαμε να ανταλλάξουμε απόψεις και γνώσεις, προκειμένου να λειτουργήσουμε μια τράπεζα χρόνου, δηλαδή ένα δίκτυο αχρήματης ανταλλαγής υπηρεσιών, που υποστηρίζεται από τη δική μας μονάδα συναλλαγής, τον χρόνο. Εφαρμόζουμε την ισοτιμία κάθε είδους εργασίας για κάθε μέλος. Οι αποφάσεις μας λαμβάνονται από την αμεσοδημοκρατική συνέλευσή μας, στην οποία συμμετέχουν όλοι ισότιμα», εξομολογούνται τα ιδρυτικά μέλη. Τρόπος λειτουργίας Αρχικά γράφεστε δωρεάν στο site, παρέχοντας λίγα στοιχεία, όπως το e-mail σας και τις υπηρεσίες που μπορείτε να παρέχετε. Για παράδειγμα, μαθήματα ξένων γλωσσών, φύλαξη κατοικίδιων, babysitting, μανικιούρ, κομμώσεις, μασάζ κ.ά. Αφού κάνετε εγγραφή και δημιουργήσετε προφίλ, τα στοιχεία σας καταχωρούνται στο σύστημα. Κάνοντας περιήγηση στις κατηγορίες «προσφορά» και «ζήτηση» μπορείτε να δείτε όλες τις προσφορές και ζητήσεις των μελών της Τ.Χ. Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το «search» για να βρείτε πιο γρήγορα αυτό που ψάχνετε. Προκειμένου να προβείτε σε μια συναλλαγή, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το άλλο μέλος μέσω προσωπικού μηνύματος, κανονίζοντας μεταξύ σας τις λεπτομέρειες της συνάντησης. Το κάθε μέλος της Τ.Χ. που θα λάβει μια υπηρεσία, μπαίνει στο προφίλ εκείνου που την προσέφερε και σημειώνει τις ώρες –π.χ. «μια ώρα μάθημα αγγλικών». Αντίστοιχα, στο προφίλ εκείνου που λαμβάνει την υπηρεσία, αφαιρείται αυτή η μία ώρα. Αν επιθυμείτε, μπορείτε να γράψετε και σχόλια σχετικά με την υπηρεσία την οποία δεχτήκατε. Να θυμάστε, πως οι ώρες που έχετε μαζέψει μπορούν να εξαργυρωθούν με υπηρεσίες. Στην αρχή, όλοι ξεκινούν με μηδενικές ώρες. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια υπηρεσία. «Για να ξεκινήσει κανείς μια συναλλαγή, δεν χρειάζεται να έχει κάποιες ώρες 57 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > ακτιβισμός τράπεζα χρόνου > ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ ΟΤΙ: • Μία ώρα υπηρεσίας = μία ώρα οποιασδήποτε άλλης υπηρεσίας. • Δεν χρειάζεται να λάβεις μία υπηρεσία από το ίδιο άτομο στο οποίο θα προσφέρεις τη δική σου, αλλά και από οποιοδήποτε άλλο μέλος. • Στην τράπεζα χρόνου προσφέρουμε και ζητάμε χρόνο, όχι χρήμα, εκτός κι αν πρόκειται για τα υλικά που απαιτεί κάποια υπηρεσία. • Ο καθένας είναι ελεύθερος να δωρίζει ώρες σε άλλα μέλη. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Τράπεζα Χρόνου. επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα www.time-exchange.gr 58 5 8 > Lif LLiif Life ife > P Pos Positive ossiti o siiti itttiive ve < στο λογαριασμό του. Επομένως, δεν χρειάζεται να περιμένεις να ζητήσει άλλο μέλος την προσφορά σου για να πιστωθεί ο λογαριασμός σου με ώρες. Το κατώτερο χρεωστικό όριο για κάθε μέλος είναι οι -30 ώρες και το ανώτερο οι +200. Ο χρήστης που αγγίζει το όριο των -30 ωρών δεν μπορεί να ζητήσει άλλη υπηρεσία, παρά μόνο να προσφέρει. Αντίστοιχα, όταν ο λογαριασμός του αγγίξει τις +200 ώρες, μπορεί μόνο να ζητήσει υπηρεσίες. Με αυτόν τον τρόπο, εξασφαλίζεται η έννοια της αμοιβαίας ανταλλαγής και η σωστή λειτουργία της Τράπεζας Χρόνου», αναφέρουν τα μέλη της Τ.Χ. Εμπιστοσύνη «Ένα μέλος μπορεί να μην κάνει συναλλαγές με άτομα που δεν γνωρίζει ή δεν εμπιστεύεται. Είναι προσωπική υπόθεση του καθενός η εμπιστοσύνη προς ένα άλλο πρόσωπο, όπως ακριβώς συμβαίνει σε κάθε δραστηριότητα της ζωής μας. Μπορείτε να έχετε φυσική γνωριμία με τα υπόλοιπα μέλη στις συναντήσεις, να κοιτάτε τα σχόλια για κάθε ανταλλαγή που γίνεται κ.λπ. και να αποφασίσετε με προσωπική σας ευθύνη ποιον μπορείτε να εμπιστευτείτε», αναφέρουν οι υπεύθυνοι της Τράπεζας Χρόνου. Όπως είναι φυσικό, η Τ.Χ. δεν είναι σε θέση να πιστοποιήσει την αξία μιας προσφερόμενης υπηρεσίας. Είναι καθαρά προσωπικό θέμα η εμπιστοσύνη και η αξιοπιστία μεταξύ των μελών. Ωστόσο, διαβάζοντας τις κριτικές για τις υπηρεσίες ενός μέλους έχουμε στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τη δυνατότητα να κρίνουμε σωστά. Βέβαια, για να λειτουργήσει σωστά μια τέτοια διαδικτυακή κοινότητα, θα πρέπει να γίνονται τακτικές συνελεύσεις και να αποφασίζονται οι κανόνες που θα πρέπει να τηρούν όλα τα μέλη. Οι συνελεύσεις της T.X. πραγματοποιούνται κάθε εβδομάδα και εκεί ορίζονται εργασίες και αρμοδιότητες που αναλαμβάνουν κάποια μέλη. Οι εργασίες αυτές ολοκληρώνονται σε συγκεκριμένη προθεσμία και αναρτώνται στο φόρουμ ονομαστικά. Γίνεται επίσης λίστα με τις εργασίες που έχουν ολοκληρωθεί και όσες έχουν μείνει σε εκκρεμότητα. Μια ακόμη αρμοδιότητα της κοινότητας είναι και η διαγραφή ενός μέλους που παραβαίνει τις αρχές λειτουργίας. Τέλος, θα πρέπει να προσθέσουμε, πως διοργανώνονται και πολλά event, όπως εκδρομές, εκθέσεις, πικ-νικ κ.ά. < > ψυχολογία >της Λυδίας Παπαευαγγέλου ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΦΙΛΙΕΣ Πόσο αληθινές είναι; Με δεδομένη την πρωτοφανή επιτυχία που σημειώνουν στη χώρα μας τα sites κοινωνικής δικτύωσης, ιδιαίτερα μάλιστα στους έφηβους, που τείνουν να «μετρούν» τη δημοφιλία τους βάσει των διαδικτυακών τους φίλων και να εκθέτουν σε... κοινή θέα, περισσότερες προσωπικές πληροφορίες από όσες θα έπρεπε, το life positive έρχεται να θέσει ένα πολύ σημαντικό ερώτημα: Πόσο «αληθινοί» είναι οι on-line φίλοι μας; Είναι τα social media ένας πραγματικός «χώρος συνάντησης» ή μια εικονική πραγματικότητα που μας δίνει την αίσθηση της κοινωνικότητας, όσο στην πραγματικότητα βουλιάζουμε στην απομόνωση; Ο ι διαπροσωπικές σχέσεις, φιλικές, οικογενειακές, ερωτικές, συντροφικές είναι σίγουρα απαραίτητες. Πάντα χρειαζόμασταν και χρειαζόμαστε τους φίλους και τους κοντινούς μας ανθρώπους, αφού χωρίς αυτούς θα ζούσαμε στη μοναξιά και η ζωή μας θα έμοιαζε κενή. Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα από την ίδια την ιστορία του ανθρώπου. Οι πρόγονοί μας κατάλαβαν από πολύ νωρίς ότι για να έχουν καλύτερη, ευκολότερη ζωή και πιο παραγωγική, αλλά και για να επιτύχουν την ευημερία, θα έπρεπε να οργανωθούν σε κοινωνίες. Σήμερα, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Το Διαδίκτυο και οι νέες τεχνολογίες μάς έχουν φέρει πιο «κοντά» με όσους γνωρίζουμε, αλλά είναι μακριά και έχουν οδηγήσει πολλές ξεχασμένες φιλίες στην επανένωση. Πόσους φίλους όμως μπορεί να έχει κάποιος; Και κατά πόσο οι διαδικτυακές φιλίες αντέχουν στο χρόνο και στη φθορά; Σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπολογίζεται ότι ο μέγιστος αριθμός ανθρώπων που ζούσαν και συνυπήρχαν στις πρώτες εκείνες κοινότητες των κυνηγών- τροφοσυλλεκτών δεν ξεπερνούσε τους 150. Ο αριθμός 150 συμπίπτει με τον αριθμό των ανθρώπων με τους οποίους μπορούμε να μοιραστούμε την εμπιστοσύνη και τις υποχρεώσεις μας, τα προβλήματα, τις χαρές, τις λύπες και τις σκέψεις μας, σύμφωνα με τις μελέτες των εξελικτικών ανθρωπολόγων. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει το «γνωστικό όριο» των φίλων που έχουμε τη δυνατότητα να διατηρήσουμε, αλλά και τον μέγιστο αριθμό ανθρώπων που μπορούμε πραγματικά να γνωρίζουμε. Έτσι, μπορεί να καυχιόμαστε για τους χιλιάδες φίλους που έχουμε στο Facebook, αλλά ένα είναι σίγουρο: οι επιστήμονες θεωρούν, και μάλλον δεν απέχει πολύ απο την πραγματικότητα, ότι δεν μπορούμε να «τροφοδοτήσουμε» όλες αυτές τις σχέσεις με όλα εκείνα τα συστατικά που είναι απαραίτητα για να είναι επιτυχημένες. Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης όπως το > Life > Positive < Facebook έχουν αλλάξει ριζικά το τοπίο της φιλίας. Ίσως το μυστικό να βρίσκεται στην ευκολία με την οποία μπορούμε πλέον να βρισκόμαστε σε επαφή με όσους θέλουμε. Έχουμε όμως τη δυνατότητα να διατηρήσουμε την ποιότητα στη σχέση, με όλους όσους συναναστρεφόμαστε διαδικτυακά κατά καιρούς; Σε πόσους από αυτούς μπορούμε να βασιστούμε σε μια ώρα ανάγκης; Σίγουρα όχι σε πολλούς. Πρόκειται, ωστόσο, για μια συνειδητοποίηση που ίσως είναι πιο εύκολη για τους μεγαλύτερους σε ηλικία χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όχι όμως και για τα μικρά παιδιά. «Όταν έφτιαξα την προσωπική μου σελίδα στο Facebook ένιωσα μεγάλη χαρά και αισιοδοξία βρίσκοντας ξανά φίλους και γνωστούς από το σχολείο και το πανεπιστήμιο τους οποίους, λόγω διαφορετικής πορείας, αλλά και λόγω δουλειάς, είχα χάσει εντελώς», μου εκμυστηρεύτηκε η Μαρίνα πριν από μερικές μέρες. «Μάλλον... ξύπνησα λιγάκι απότομα όταν, παρά την προσπάθειά μου να ανοίξω συζήτηση με κάποιους από αυτούς ή να κανονίσω μια συνάντηση για καφέ, δεν είχα την ανταπόκριση που περίμενα. Τελικά, κατάλαβα ότι δεν μπορείς να είσαι με όλους φίλος ή τέλος πάντων να καταφέρεις να έχεις μια κοινωνική σχέση». Ίσως μέρος του προβλήματος να κρύβεται στην ίδια την έννοια της λέξης φιλία, που παραμένει κάπως ασαφής και συγκεχυμένη στο μυαλό μας. Βέβαια, ο αριθμός 150 των επιστημόνων, σε κάθε περίπτωση, θα μπορούσε να περιλαμβάνει μόνον όσους ξέρουμε ότι μπορούμε να εμπιστευθούμε και με τους οποίους μοιραζόμαστε σκέψεις και υποχρεώσεις, αφού η απλή κοινωνική συναναστροφή είναι τελείως διαφορετική και δεν προϋποθέτει ανάπτυξη ιδιαίτερων δεσμών με το άλλο άτομο. Σε αυτή τη λογική υπακούουν άλλωστε και οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης. Οι πρώτοι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης εμφανίστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του '90, αλλά η χρήση τους διαδόθηκε ευρέως τα τελευταία τρία 61 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > ψυχολογία διαδικτυακές φιλίες χρόνια. Κάποιοι από αυτούς προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα το LinkedIn, που αποσκοπεί στις επαγγελματικές διασυνδέσεις. Κάποιοι άλλοι, όπως οι πολύ δημοφιλείς Facebook και MySpace, είναι «γενικού τύπου» και είναι σχεδιασμένοι τόσο για την υποστήριξη γνωριμιών με ανθρώπους με παρόμοιες προτιμήσεις, όσο και για την επικοινωνία και ανταλλαγή περιεχομένου με προϋπάρχοντες φίλους, γνωστούς και συγγενείς. Στη χώρα μας, ιδιαίτερα δημοφιλές είναι το Facebook. Το 2009, οι Έλληνες χρήστες του Facebook ήταν περίπου 300.000, ενώ σήμερα υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο, αριθμός ιδιαίτερα μεγάλος, αν συνυπολογίσουμε και τα ποσοστά πρόσβασης των Ελλήνων στο Διαδίκτυο, που είναι σχετικά χαμηλά σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι μάλιστα αξιοπρόσεκτο, ότι οι περισσότεροι Έλληνες πολιτικοί, καλλιτέχνες, τηλεπαρουσιαστές κ.ά. έχουν ήδη γραφτεί ως χρήστες και έχουν γίνει «φίλοι» με τους υποστηρικτές τους. Η κοινωνική δικτύωση επεκτείνει την παραδοσιακή χρήση του παγκόσμιου ιστού, υιοθετώντας νέα μοντέλα επικοινωνίας και ανταλλαγής περιεχομένου μεταξύ των χρηστών. Η νέα μορφή «κοινωνικής διάδρασης» επηρεάζει τόσο τη μορφή του παγκόσμιου ιστού, και τους τρόπους πρόσβασης και διαχείρισης του περιεχομένου του, όσο και τη συνεργασία μεταξύ επαγγελματιών, αλλά και την επικοινωνία μεταξύ των πολιτών γενικότερα. Δεν είναι τυχαίο, ότι τα τελευταία χρόνια έχει γεννηθεί μια νέα επιστήμη, η επιστήμη του ιστού (web science), στόχος της οποίας είναι, μεταξύ άλλων, η μελέτη των κοινωνικών επιπτώσεων της χρήσης των διαδικτυακών υπηρεσιών. Από πρώτης όψεως, τα κοινωνικά δίκτυα φαίνεται να παρουσιάζουν έναν αριθμό πλεονεκτημάτων: Το πρώτο είναι η δημιουργία εικονικών κοινοτήτων ειδικού ενδιαφέροντος, όπου η συντήρηση και ανανέωση του περιεχομένου γίνεται συμμετοχικά από τα ίδια τα μέλη. Επιπλέον, τα κοινωνικά δίκτυα έχουν βοηθήσει σημαντικά στο να έλθουν σε επαφή παλιοί χαμένοι φίλοι, συμμαθητές, μακρινοί συγγενείς κ.λπ., ενώ συμβάλλουν και στη διατήρηση της επικοινωνίας με φίλους και γνωστούς, που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές ή και σε διαφορετικές χώρες. Η όλη λογική με βάση την οποία έχουν σχεδιαστεί τα κοινωνικά δίκτυα παρακινεί τους χρήστες σε συχνή ενημέρωση της προσωπικής τους σελίδας με δεδομένα σχετικά με τα ενδιαφέροντά τους, τις σπουδές τους, τα επαγγελματικά τους, τη συναισθηματική τους κατάσταση και γενικότερα τη ζωή τους, ώστε να μένουν διαρκώς ενήμεροι οι «φίλοι» τους. Γενικότερα, έχει αναδυθεί μια κουλτούρα, ιδιαίτερα στις μικρότερες ηλικιακές ομάδες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εξαιρούνται οι μεγαλύτεροι, βάσει της οποίας ο μεγάλος αριθμός των δηλωμένων «φίλων» προσδίδει ένα είδος κοινωνικού κύρους. Σε αυτό ακριβώς το σημείο είναι που δημιουργούνται και οι πρώτες ανησυχίες σχετικά με θέματα ασφάλειας και προστασίας προσωπικών δεδομένων, αλλά και σχετικά με τις επιπτώσεις της χρήσης των δικτύων αυτών στις πραγματικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Είναι εντυπωσιακό το πόσες πολλές πληροφο- 62 > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > ψυχολογία ψυχολογία διαδικτυακές φιλίες Αυτό που εγείρει ανησυχίες, είναι το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των νέων αφιερώνει πολύ από τον ελεύθερο χρόνο του στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, ψάχνοντας για καινούριους φίλους, συνομιλώντας και αλληλεπιδρώντας εικονικά μαζί τους 64 ρίες σχετικά με τον εαυτό τους δίνουν ορισμένοι χρήστες των κοινωνικών δικτύων. Ακόμα και οι πιο προσεκτικοί, μπορεί να βρεθούν εκτεθειμένοι από στοιχεία που έχουν ανεβάσει οι φίλοι τους σχετικά με αυτούς. Και, ενώ η γενική φιλοσοφία πάνω στην οποία στηρίχθηκε και εξελίχθηκε το Διαδίκτυο ήταν η αποκέντρωση της πληροφορίας και η ανωνυμία των χρηστών, ξαφνικά, με τα κοινωνικά δίκτυα, αρκετές φορές δείχνουν να παραβιάζονται και οι δύο αυτές αρχές. Η πληροφορία συγκεντρώνεται σε βάσεις δεδομένων και αποθηκευτικά μέσα μεγάλων εταιρειών και οι χρήστες δίνουν πραγματικά στοιχεία που επιτρέπουν την άμεση ταυτοποίησή τους. Και αν, όπως λέγεται, «τα γραπτά μένουν», τα «ψηφιακά γραπτά» όχι απλώς μένουν, αλλά αναπαράγονται επ' άπειρον, κάνοντας πρακτικά αδύνατο τον εντοπισμό και τη διαγραφή τους. Είναι λοιπόν απορίας άξιον το πώς τόσο πολύς κόσμος εμπιστεύεται τα προσωπικά του δεδομένα σε εταιρείες των οποίων οι «αγνές» προθέσεις δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθούν, καθώς και σε άγνωστους ανθρώπους που συστήθηκαν ως «φίλοι». Αυτό που εγείρει τις μεγαλύτερες ανησυχίες, ιδίως για τους γονείς, είναι το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των νέων και των εφήβων, αν όχι όλοι, αφιερώνει πραγματικά πολύ από τον ελεύθερο > Life > Positive < χρόνο του καθημερινά στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, ψάχνοντας για καινούριους φίλους, συνομιλώντας και αλληλεπιδρώντας εικονικά μαζί τους. Ποιες μπορεί να είναι άραγε οι επιπτώσεις μιας τέτοιας συνήθειας στις ουσιαστικές σχέσεις που έχουν αναπτύξει ή που θα μπορούσαν να αναπτύξουν με τους συνανθρώπους τους; Και τελικά, πόσο ασφαλείς είναι και πόσο «ανεπανόρθωτα» να εκθέτουν τόσο τους εαυτούς τους όσο και την οικογένεια ή και τους «υπαρκτούς» φίλους τους, με τις πληροφορίες που αναρτούν στις προσωπικές τους σελίδες; Είναι δεδομένο ότι η αμεσότητα και το «ρίσκο» της επαφής πρόσωπο με πρόσωπο δεν μπορεί να αντικατασταθεί από κανενός είδους κοινωνική διάδραση. Μήπως λοιπόν η διαρκής ενασχόληση με τους δικτυακούς φίλους οδηγεί μακροπρόθεσμα στην απομάκρυνση από τους πραγματικούς φίλους, σε αδυναμία σύναψης νέων ουσιαστικών σχέσεων και τελικά στην απομόνωση; Με δεδομένη την ανωριμότητα και την πολύ πρόσφατη διάδοση του νέου αυτού μέσου, είναι μάλλον νωρίς για να δώσουμε σαφή απάντηση στα ερωτήματα αυτά. Πρέπει όμως να τα λάβουμε σοβαρά υπ' όψη, ιδιαίτερα στην περίπτωση των εφήβων και των νέων, για τους οποίους τα κοινωνικά δίκτυα φαίνεται να αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς τους. < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > γεύση >της Βιβέττας Λαϊνιώτη BYOW To... μεθυστικό trend της εστίασης Άραγε τι σημαίνει ΒΥΟW, που αποτελεί το καινούριο, μεθυστικό τρεντ στα εστιατόρια της Αθήνας; Το ΒΥΟW, ακρωνύμιο της φράσης Bring Your Own Wine ή, στα ελληνικά, «Φέρε το δικό σου κρασί», είναι η νέα, πρωτοποριακή πατέντα που υιοθετούν πολλά μαγαζιά. Aποτελεί δε, έναν πολύ έξυπνο τρόπο για να μειώσουμε τον λογαριασμό μας, απολαμβάνοντας το αγαπημένο μας κρασί, έτσι όπως εμείς επιθυμούμε… Η νέα τάση αποκτά ήδη φανατικούς οπαδούς. Εσείς θα την ακολουθήσετε; 66 Α υτοί βάζουν το φαγητό και εμείς ...το κρασί! Πολλές φορές η κρίση γεννάει δημιουργικές ιδέες από το πουθενά. Εντάξει, μπορεί αυτή η νέα τάση, το BYOW, να μας έρχεται από την Αμερική, όπου μετράει ήδη αρκετά χρόνια ζωής, αλλά η κρίση σχεδόν «επέβαλε» την έλευσή της στην Ελλάδα. Το σύστημα δουλεύει με τη χρέωση ενός μικρού ποσού για το σερβίρισμα των φιαλών που φέρνουν οι πελάτες. Με απλά λόγια, οι εστιάτορες καλούν τους πελάτες τους να φέρουν το δικό τους μπουκάλι κρασί, γλιτώνοντας έτσι ένα ποσό που, συνήθως, είναι σημαντικό. Οι πελάτες χρεώνονται μόνο 2 -6 ευρώ, για την ψύξη και το σερβίρισμα του κρασιού. Αν και στην Ελλάδα δεν διαθέτουμε κελάρια κρασιών στα υπόγεια των σπιτιών μας, η ιδέα του να φέρεις όποιο κρασί επιθυμείς από το σπίτι σου, χωρίς να σε δεσμεύει κανείς να επιλέξεις από τη λίστα του εστιατορίου, μας αρέσει πολύ! > Life > Positive < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 > γεύση Η ιδέα… 68 Όλα ξεκίνησαν από την Αμερική. Αφενός γιατί σε πολλές Πολιτείες η αδειοδότηση των εστιατορίων προκειμένου να σερβίρουν αλκοόλ είναι πολύ σκληρή, αφετέρου για να μπορούν οι πελάτες να απολαμβάνουν το κρασί που θέλουν, όπου και όπως το θέλουν. Τα εστιατόρια που ακολουθούν την συγκεκριμένη τακτική φέρουν στη βιτρίνα τους την επιγραφή Byow (Bring your own wine). Πρώτος «διδάξας» επί ελληνικού εδάφους ήταν ο Φαμπρίτσιο Μπουλιάνι, στο εστιατόριό του «Fabrizio’s» στο Κολωνάκι. Τι περιμένετε λοιπόν; Πάρτε το αγαπημένο σας μπουκάλι κρασί από το σπίτι και συνοδέψτε το με εξαιρετικές γευστικές προτάσεις. Επειδή όμως, το BYOW έχει τους δικούς του κανόνες, πριν επισκεφθείτε το εστιατόριο, διαβάστε τις γραμμές που ακολουθούν: • Ρωτήστε: Ενημερωθείτε αν σας επιτρέπουν να φέρετε ένα κρασί που ήδη υπάρχει στη λίστα του εστιατορίου και αν μπορείτε να φέρετε χύμα κρασί, δικής σας παραγωγής. • Μάθετε πόσα μπουκάλια μπορείτε να φέρετε μαζί σας και πόσο θα στοιχίσει το corkage (= η συμβολική χρέωση της υπηρεσίας για το άνοιγμα και το σερβίρισμα του κρασιού στο τραπέζι σας). Μιλήστε μια μέρα πριν την επίσκεψή σας με τον υπεύθυνο του εστιατορίου για να μην πάτε… αδιάβαστοι! • Προσφέρετε ένα ποτήρι: Για να δείξετε την εκτίμησή σας προς τους υπεύθυνους του μαγαζιού και για να σας... θυμούνται, επιβάλλεται να προσφέρετε ένα ποτήρι από το κρασί που φέρατε στον σερβιτόρο σας ή ακόμη και στην κουζίνα. Σε κάθε περίπτωση, αν φέρετε πολλά μπουκάλια μαζί σας και περισσέψουν, δεν τα παίρνετε μαζί σας φεύγοντας, αλλά τα προσφέρετε. • Η γενναιοδωρία φαίνεται στο…tip! Tο ποσό για το corkage μένει στο μαγαζί και όχι στο σερβιτόρο. Για αυτόν τον λόγο, στο τέλος της βραδιάς αφήστε ένα ποσό στον νεαρό που όλο το βράδυ, φρόντιζε για εσάς… Περισσότερες πληροφορίες για τους κανόνες του BYOW, στη σελίδα http://www. snooth.com/articles/wine-101-corkage < > Life > Positive < > ΜΑΓΑΖΙΑ ΝΑ ΤΑ ...ΠΙΕΙΣ ΣΤΟ ΠΟΤΗΡΙ BREEDER FEEDER Το Breeder Feeder έχει καθιερώσει την πρακτική Bring Your Own Wine, καθώς μπορείς εάν θέλεις να φέρεις το δικό σου κρασί και να το απολαύσεις μαζί με τις γαστριμαργικές προτάσεις των σεφ. Χρεώνει για το BYOW, €3 ανά τραπέζι. Περδίκα 6, Μεταξουργείο, Αθήνα, τηλ.: 2103317527 PARADISO WINE RESTAURANT-CUCINA ITALIANA Με 34 χρόνια εμπειρίας στην ιταλική κουζίνα, το εστιατόριο Paradiso θα σας ταξιδέψει ως την Ρώμη με την «πειραγμένη» καρμπονάρα του! Corkage χρέωση δεν υπάρχει, οπότε σπεύσατε! Αποστολοπούλου 58, Χαλάνδρι, τηλ.: 2106722290, 2106748667 FABRIZIO’S Την αρχή του BYOW έκανε ο Fabrizio Buliani στο εστιατόριο του στο Κολωνάκι. Αν και η λίστα κρασιών του είναι αρκετά ενημερωμένη, σας προτρέπει να φέρετε τη δική σας φιάλη και να συνοδέψετε τα πιάτα σας, με corkage χρέωση €6 ανά μπουκάλι. Σπευσίππου 8, Κολωνάκι, τηλ.: 2107247180 ALERIA RESTAURANT Οι άνθρωποι του Aleria δηλώνουν πως «είναι λίγα τα μέρη που με το που θα τα επισκεφτεί κανείς θα νιώσει σαν στο σπίτι του. Όχι πως είναι απλά διακοσμημένα ή λιτά. Το αντίθετο μάλλον. Απλώς έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν μια αίσθηση οικειότητας, ζεστασιάς και διακριτικής πολυτέλειας». Στο Aleria μπορείτε να φέρετε το δικό σας κρασί και αφήσετε το προσωπικό του να σας το σερβίρει, όπως μόνο εκείνοι ξέρουν. Η corkage χρέωση είναι €6 ανά μπουκάλι. Μ.Αλεξάνδρου 57, Μεταξουργείο, Αθήνα, τηλ.: 2105222633 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26 Πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ISOPLUS-SOLGAR Σε συνεργασία με τον Όμιλο ΥΓΕΙΑ Μετρήστε τα επίπεδα της βιταμίνης D3 τον εαυτό πιοσας!υγιή ΟΝ ΝΡΕ ΟΪΟ Π Γνωστή για τον σημαντικό ρόλο της στην υγεία, η βιταμίνη D προσελκύει πλέον την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας για τα συνολικά οφέλη της για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς θεωρείται απαραίτητη για τη διατήρηση υγιών οστών, μυών και δοντιών, ενώ παράλληλα συμβάλει στην ενίσχυση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Η βιταμίνη D3 είναι η πιο αφομοιώσιμη από τον οργανισμό μορφή βιταμίνης D. Η SOLGAR, αναγνωρίζοντας τη for a healthyme σπουδαιότητα της βιταμίνης D3, ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ επιχορηγεί 15.000 εξετάσεις D3 25(OH)D. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ευεργετική δράση της βιταμίνης D3 στον οργανισμό, καθώς και για τις C r e a t i v e To προϊόν δεν αποτελεί υποκατάστατο μίας ισορροπημένης διατροφής•Αριθ. Πρωτ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ: 20251/24.3.2010, 77244/12.11.2010, 12765/17.02.2011, 83191/7.12.2011, 64083/12.11.2004, 64084/12.11.2004, 83192/7.12.2011 & βρείτε επιχορηγούμενες εξετάσεις, ΔΥΤΙΚΗΣ ρωτήστε τον ιατρό σας! ΑΘΗΝΑΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ find us on ÁÈÇÍÁ: Τ. 210 95 79 707 • F. 210 95 72 169 • e-mail: [email protected] • www.healthyme.gr • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Τ. 2310 028 668 • F. 2310 028 668 εσωτ. 2301 Το ειδικό παραπεμπτικό που θα σας εξασφαλίζει την εξέταση στην ειδική τιμή των 15 € θα έχει ισχύ μόνο με την υπογραφή & σφραγίδα του ιατρού. Η εξέταση θα μπορεί να πραγματοποιείται στα νοσοκομεία ΥΓΕΙΑ & ΜΗΤΕΡΑ και τα Πολυϊατρεία Αθηνών & Δυτικής Αθήνας, μέλη του Ομίλου ΥΓΕΙΑ. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με το επιστημονικό τμήμα της ISOPLUS 10:00 - 14:00 στο 210 9579 707 > αγορά NATURE’S PLUS Malibu Miracle SOLGAR Hyaluronic Acid MACROVITA LIFTING SERUM CASTALIA Helioderm ξανά τη νεανική > Όπλο αναγέννησης της > Ασπίδα κατά της > Βρείτε σας λάμψη! επιδερμίδας Φωτογήρανσης και > Αποτοξίνωση αδυνάτισμα μαζί! Λαμβάνοντας υπόψη σύγχρονα δεδομένα, που επιβεβαιώνουν την ευεργετική επίδραση της νηστείας στην υγεία του ανθρώπου, η Dream Quest, σε συνεργασία με ερευνητές της Nature’s Plus, δημιούργησαν τον χυμό MALIBU με αντιοξειδωτικά υπερφρούτα. Πίνοντας MALIBU για μόλις 48 ώρες (μαζί με νερό, αλλά χωρίς τροφή), θα χάσετε περισσότερο βάρος, από οποιαδήποτε άλλη μέθοδο, ενώ θα κάνετε βαθιά αποτοξίνωση! Για να διατηρήσετε τα κιλά που χάθηκαν, θα πρέπει να ακολουθήσει προσεγμένη διατροφή και άσκηση, ενώ προς τον σκοπό αυτό μπορούν να σας βοηθήσουν οι κάψουλες MALIBU Maintenance. Στα φαρμακεία, από τη Natural Plus A.E. To Υαλουρονικό οξύ είναι μία φυσική ουσία που συντίθεται από το σώμα μας, με βασική αποστολή την ενυδάτωση των ιστών και τη συγκράτηση του νερού σε αυτούς. Ύστερα από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε ανθρώπους, διαπιστώθηκε ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπλαση και την ακεραιότητα του δέρματος, αλλά και των αρθρώσεων. Το Hyaluronic Acid της Solgar αποτελεί την ιδανική επιλογή για την ενίσχυση και την ανανέωση της επιδερμίδας, ενώ παράλληλα προστατεύει με τον πλέον φυσικό τρόπο την υγεία των αρθρώσεων. Aποκλειστικά στα φαρμακεία, από την ΙSOPLUS A.E. Το νέο, πανίσχυρο όπλο που μας προσφέρει η φύση για την αναγέννηση του δέρματος είναι το ρύζι. Το LIFTING SERUM MACROVITA συνδυάζει ρύζι βιολογικής καλλιέργειας με έλαιο κουπουασού και πολλά ακόμη δραστικά φυτικά έλαια ή εκχυλίσματα. Όλα τα συστατικά βρίσκονται σε πυκνή συγκέντρωση, ώστε να επιτυγχάνεται άμεση και αποτελεσματική ενυδάτωση, σύσφιγξη και ανόρθωση της επιδερμίδας, στο πρόσωπο, στο λαιμό και στο στήθος. Το ρύζι και οι πρωτεϊνες ρυζιού σε συνεργασία με τη μαύρη βρώμη, το κεχρί και την αλόη ενισχύουν τη δομή του δέρματος αποκαθιστώντας τις ανωμαλίες, συσφίγγοντας και ενυδατώνοντας. Στα φαρμακεία και σε επιλεγμένα καταστήματα Βιολογικών Προϊόντων, από τη MACROVITA. Με την ολοκληρωμένη σειρά Helioderm, η CASTALIA προστατεύει την επιδερμίδα σας από τη βλαβερή αντηλιακή ακτινοβολία και αυτό το καλοκαίρι. Δρα αποτελεσματικά, ακόμα και στις πιο απαιτητικές επιδερμίδες, προσφέροντας εξειδικευμένη προστασία από τις βλαβερές συνέπειες των ακτίνων UVA και UVB, προλαμβάνοντας τη φωτογήρανση. Επιπλέον, οι καλλυντικές μη λιπαρές υφές της σειράς Helioderm προσφέρουν μια ευχάριστη και δροσερή αίσθηση, αποκαθιστώντας παράλληλα την ισορροπία της ενυδάτωσης στην επιδερμίδα. Αναζητήστε την προσφορά αντηλιακού προσώπου με δώρο την ενυδατική κρέμα Sensial (δίνοντας 1€ επιπλέον) και τις ειδικές προσφορές στα παιδικά και βρεφικά αντηλιακά. POWER HEALTH Size One premium formula > Αδυνάτισμα από τον πρώτο μήνα! Στο θέμα αδυνάτισμα, οι γυναίκες ζητούν πολλά: να χάσουν κιλά, λίπος, πόντους... Με τη νέα, πρωτοποριακή φόρμουλα Size One PREMIUM formula της Power Health, μπορούν πλέον να τα έχουν ΟΛΑ! Εκμεταλλευόμενο τις ιδιότητες ενός επαναστατικού φυσικού συστατικού, του εκχυλίσματος από το κουκούτσι του Αφρικανικού Μάνγκο, το νέο προϊόν αποδεικνύεται ένας εξαιρετικός σύμμαχος, που μας βοηθά να χάσουμε κιλά, λίπος και πόντους και να αποκτήσουμε ένα λεπτό με συμμετρικές αναλογίες σώμα. Η νέα φόρμουλα θα ικανοποιήσει και τις πιο απαιτητικές γυναίκες, αφού προσφέρει αδυνάτισμα με μετρήσιμα αποτελέσματα που φαίνονται από τον πρώτο κιόλας μήνα! CENTRUM Performance > Mέγιστη απόδοση, κάθε μέρα! Επειδή ο σύγχρονος και έντονος τρόπος ζωής απαιτεί υψηλές επιδόσεις, η Pfizer Consumer Healthcare κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά το νέο Centrum Performance, μία νέα πολυβιταμίνη, με πλήρη σύνθεση βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων, Ginseng και Ginkgo biloba. Τα δύο αυτά βότανα, καθώς και τα υψηλά επίπεδα βιταμινών του συμπλέγματος Β, που περιέχονται στο Centrum Performance, συμβάλλουν στην ενίσχυση της πνευματικής και σωματικής απόδοσης. Απευθύνεται σε ανθρώπους με σύγχρονο και απαιτητικό τρόπο ζωής, που λόγω εργασίας ή άθλησης έχουν έντονη φυσική δραστηριότητα. Συστήνεται επίσης σε περιόδους ανάρρωσης, εντατικής μελέτης, stress, κ.λπ. PHOTODERM Eξειδικευμένη αντηλιακή προστασία > Η σειρά Photoderm προσφέρει μία εξειδικευμένη λύση για την προστασία του δέρματος από τους κινδύνους της ηλιακής ακτινοβολίας. Η Photoderm είναι η 1η δερματολογική σειρά φωτοπροστασίας που παρέχει: Την καλύτερη εσωτερική προστασία, χάρη στην κατοχυρωμένη καινοτομία CELLULAR BIOPROTECTION®. Ενεργοποιεί τους φυσικούς μηχανισμούς άμυνας, προστατεύοντας το DNA του κυττάρου και προλαμβάνοντας τη φωτογήρανση. Προσφέρει επίσης βέλτιστη προστασία σε δέρματα με αυξημένες ανάγκες, όπως οι επιδερμίδες με ερυθρότητα, ευρυαγγείες, ακμή ή φωτοαλλεργία. Η σειρά περιλαμβάνει 13 προϊόντα, με SPF 30 έως 50, για διάφορους τύπους δέρματος, για το πρόσωπο και το σώμα. Στα φαρμακεία, από τη Pharmathen. VICHY Capital Soleil ασπίδα που > Αντηλιακή δεν «φοβάται» το νερό Όταν πλησιάζει το καλοκαίρι, κάθε παιδί ανυπομονεί να έρθει η στιγμή που θα ξεσαλώσει στις παιδικές χαρές, θα κάνει ατελείωτο ποδήλατο, αλλά κυρίως θα κυκλοφορεί με το μαγιό όλη μέρα, φτιάχνοντας κάστρα, μαζεύοντας κοχύλια, κάνοντας βουτιές και ξαπλώνοντας εκεί που σκάει το κύμα. Για τη βέλτιστη προστασία της παιδικής επιδερμίδας, τα Εργαστήρια της Vichy τελειοποίησαν τα προϊόντα αντηλιακής προστασίας Capital Soleil και ενίσχυσαν τη σειρά με νέα προϊόντα, που έχουν ακόμα υψηλότερη ανοχή στο νερό. Η παιδική σειρά VICHY Capital Soleil περιλαμβάνει δύο γαλακτώματα με SPF50, ένα για ευαίσθητες και ένα για κανονικές επιδερμίδες. SYMMETRIA ΤHE ONE nonsurgical eye lift λιγότερες ρυτίδες > 50% σε έναν μήνα Η νέα κρέμα ματιών 'THE ONE non-surgical eye lift' είναι μια αντιγηραντική κρέμα για την περιοχή των ματιών, με ενεργά συστατικά που μειώνουν τις λεπτές γραμμές γύρω από τα μάτια. Εκτός από τα ενεργά συστατικά της, η καινοτομία της 'THE ONE non-surgical eye lift' είναι η πρωτοποριακή συσκευασία της. Η (κλασική για τις κρέμες ματιών) ποσότητα των 15ml προσφέρεται σε τρεις μικρές συσκευασίες των 5ml, μια για κάθε μήνα, ώστε τα βαζάκια να μην μένουν ανοιχτά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κλινικές μελέτες έδειξαν ότι μετά 28 μόλις ημέρες χρήσης, οι ρυτίδες γύρω από τα μάτια (περιοχή γνωστή ως το «πόδι της χήνας») μειώθηκαν περισσότερο από 50%. LAMBERTS Βιταμίνη C-1000 mg & πολυβιταμινούχος φόρμουλα A to Ζ > τονώστε την άμυνά σας! > LLif Li Life ife > P if Po Pos Positive ossit o siti itivve ve < Κάθε εποχή του χρόνου, μπορείτε να ενισχύετε την άμυνα του οργανισμού σας με τις νέες αναβράζουσες βιταμίνες της Lamberts: τα αναβράζοντα δισκία βιταμίνης C-1000 mg με γεύση πορτοκάλι και την πολυβιταμινούχο φόρμουλα A to Z, με γεύση μάνγκο και ανανά. Η τελευταία, περιέχει όλες τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία στις ποσότητες που χρειάζεται ένας ενήλικας. Τα αναβράζοντα δισκία Lamberts διαλύονται εύκολα στο νερό και έχουν πολύ ευχάριστη γεύση. Οι συσκευασίες περιέχουν 20 αναβράζοντα δισκία. Αποκλειστικά στα φαρμακεία, από την Green Import Ltd. > εναλλακτικά συμβουλή του μήνα ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ / ΘΛΑΣΗ Οι ...πρώτες βοήθειες Ό σο προχωράμε προς το καλοκαίρι, 72 οι εξορμήσεις στη φύση, οι πεζοπορίες και τα διάφορα σπορ στην ύπαιθρο αυξάνονται σημαντικά. Μαζί με αυτές, αυξάνονται σημαντικά και οι πιθανότητές μας να υποστούμε κάποιον τραυματισμό, από πτώση ή στη διάρκεια μιας δραστηριότητας. Μία πολύ συχνή κατάσταση είναι τα διαστρέμματα. Ένα διάστρεμμα (στραμπούληγμα) συμβαίνει όταν μια βίαιη κίνηση (λύγισμα ή τέντωμα) αναγκάζει μια άρθρωση να κινηθεί εκτός των ορίων του φυσιολογικού εύρους της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό των συνδέσμων που βρίσκονται γύρω ή κοντά στην άρθρωση. Ο τραυματισμός αυτός κυμαίνεται από υπερβολική διάταση, μέχρι και πλήρη ρήξη. Η συνηθέστερη εντόπιση είναι η ποδοκνημική άρθρωση («γύρισμα του αστραγάλου») και ακολουθεί το γόνατο. Πιο σπάνια είναι τα διαστρέμματα στις αρθρώσεις των δακτύλων του χεριού. Στα συμπτώματα του διαστρέμματος περιλαμβάνεται ο πόνος, το γρήγορο πρήξιμο αμέσως μετά την κάκωση και η διαταραχή στην κινητικότητα της άρθρωσης. Εάν σπάσουν μικρά αγγεία στην περιοχή, μπορεί κατά τις επόμενες ώρες και ημέρες να εμφανιστεί μελάνιασμα στο δέρμα. Εξίσου συχνές είναι και οι μυϊκές θλάσεις (τα επονομαζόμενα «τραβήγματα»). Η θλάση είναι υπερέκταση και ρήξη ενός μυός. Αυτός ο επώδυνος τραυματισμός μπορεί να προκληθεί από ατύχημα, ακατάλληλη χρήση του μυός (όταν διαταθεί υπερβολικά ή απότομα, χωρίς να έχει προηγηθεί η κατάλληλη προθέρμανση) ή υπερχρήση του μυ. Οι μυϊκές θλάσεις διακρίνονται σε ελαφρές, αν > Life > Positive < προκαλούν απλά πόνο κατά την κίνηση και διαρκούν λίγες μέρες, μέτριες, αν προκαλούν έντονο πόνο, πρήξιμο και μελάνιασμα πάνω από τον πάσχοντα μυ και διαρκούν από 1 έως 3 εβδομάδες και σοβαρές, αν ο μυς παρουσιάζει πλήρη ρήξη, που εκδηλώνεται με έντονο πρήξιμο και μελάνιασμα. Θεραπεία Τα κύρια μέτρα για την αντιμετώπιση των παραπάνω τραυματισμών είναι: • Διακοπή της άθλησης/ δραστηριότητας • Ανάπαυση. Ξεκουράστε το τραυματισμένο μέλος για να επιταχυνθεί η αποκατάσταση. Αποφύγετε οποιαδήποτε δραστηριότητα προκαλεί πόνο. • Τοποθέτηση πάγου στο σημείο του τραυματισμού άμεσα (σ.σ. μην περιμένετε να πρηστεί), ώστε να μειωθεί η έκταση της φλεγμονής και να περιοριστεί ο πόνος και το πρήξιμο. Επαναλάβετε αρκετές φορές στη διάρκεια της ημέρας. • Περίδεση. Είναι ένας ακόμη τρόπος αντιμετώπισης του πρηξίματος. Χρησιμοποιήστε έναν ελαστικό επίδεσμο ικανού πλάτους και μήκους, αλλά μην το παρακάνετε, γιατί θα εμποδίζει την κυκλοφορία του αίματος. Ξεκινήστε την περίδεση από το περιφερικότερο σημείο και τυλίξτε όλη την περιοχή. Αν τα συμπτώματα επιδεινωθούν, σημαίνει ότι έχετε σφίξει υπερβολικά την περίδεση. • Φαρμακευτική αγωγή. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τοπικά αλοιφή, τζελ ή επίθεμα με μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες αναλγητικό. Η χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ) προσφέρει άμεση ανακούφιση από τον πόνο, βοηθά στη βελτίωση των συμπτωμάτων, μειώνει τη φλεγμονή, στοχεύει στα σημεία που πονούν και μειώνει τον χρόνο αποθεραπείας. • Είναι λάθος να τοποθετήσετε θερμοφόρες ή ζεστές κομπρέσες τις πρώτες ώρες και σίγουρα πριν υποχωρήσει το πρήξιμο. Η θερμότητα επιταχύνει την επούλωση των ιστών, αλλά δρα ευνοϊκά μόνο μετά την πάροδο της οξείας φάσης. • Φυσικοθεραπεία. < ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 # 26