ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ∆ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ «Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις Επιστήµες της Αγωγής» «Προκήρυξη Προγράµµατος Μεταπτυχιακών Σπουδών ακαδηµαϊκού έτους 2014 - 2015» Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Προγράµµατος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) του Παιδαγωγικού Τµήµατος ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης (Π.Τ.∆.Ε) του ΑΠΘ, υπό την αίρεση της έκδοσης Υπουργικής Απόφασης σχετικά µε την τροποποίηση και παράταση λειτουργίας του προγράµµατος, ανακοινώνει ότι δέχεται, για το ακαδηµαϊκό έτος 2014 – 2015, αιτήσεις υποψηφίων για το "Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις Επιστήµες της Αγωγής" που περιλαµβάνει τις εξής κατευθύνσεις: 1η Κατεύθυνση: Κοινωνία, εκπαίδευση και παιδαγωγική. 2η Κατεύθυνση: ∆ιδακτική της γλώσσας και της λογοτεχνίας. 3η Κατεύθυνση: Θετικές Επιστήµες και διδακτικές τους. Οι υποψήφιοι/ες για την επιλογή στο Π.Μ.Σ. έχουν δικαίωµα να υποβάλλουν αίτηση υποψηφιότητας αποκλειστικά σε µία από τις τρεις κατευθύνσεις. Κατά τη διάρκεια του προγράµµατος δεν επιτρέπεται αλλαγή κατεύθυνσης. Ο αριθµός των εισακτέων ορίστηκε, µε απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ.) του Προγράµµατος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.), συνολικά σε 24 (8 εισακτέοι ανά κατεύθυνση). Στο Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών γίνονται δεκτοί/ες: (α) πτυχιούχοι Παιδαγωγικών Τµηµάτων της ηµεδαπής ή της αλλοδαπής, καθώς και Τµηµάτων Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής των Φιλοσοφικών Σχολών µε κατεύθυνση Παιδαγωγικής, (β) απόφοιτοι των ∆ιδασκαλείων ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης και Νηπιαγωγών (γ) πτυχιούχοι άλλων Τµηµάτων ΑΕΙ της ηµεδαπής ή οµοταγών αναγνωρισµένων Ιδρυµάτων της αλλοδαπής, εφόσον επιτύχουν στις σχετικές γραπτές εξετάσεις στην Παιδαγωγική. Οι ενδιαφερόµενοι/ες καλούνται να υποβάλουν το φάκελο υποψηφιότητάς τους από 01/07/2014 έως και 23/07/2014 (εκτός τις 21ης Ιουλίου, ηµέρα κατά την οποία θα πραγµατοποιηθεί η ορκωµοσία των πτυχιούχων του Τµήµατος) στην αίθουσα 202 (2ος όροφος του Κτιρίου της Παιδαγωγικής Σχολής - Πύργος ) , από τις 12:00 έως τις 14:30. 1 Ο φάκελος υποψηφιότητας πρέπει να περιέχει: - Αίτηση συµµετοχής στη διαδικασία επιλογής. -Εκτενές βιογραφικό το οποίο θα περιλαµβάνει στοιχεία για τις σπουδές, την ερευνητική δραστηριότητα, την επαγγελµατική ή/και άλλη δραστηριότητα συναφή µε την κατεύθυνση του Π.Μ.Σ. που επιλέγεται, τις επιστηµονικές εργασίες, την γνώση ξένων γλωσσών καθώς και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο µπορεί να ενισχύσει την υποψηφιότητα των ενδιαφεροµένων. - Αντίγραφο πτυχίου. - Αντίγραφο αναλυτικής βαθµολογίας όλων των ετών. -Πιστοποιητικό αντιστοιχίας από το ∆ΟΑΤΑΠ (πρώην ∆ΙΚΑΤΣΑ) για όσους και όσες προέρχονται από Πανεπιστηµιακές Σχολές της αλλοδαπής. - Αναγνωρισµένα διπλώµατα γνώσης αγγλικής γλώσσας (επιπέδου Proficiency) ή γαλλικής γλώσσας (επιπέδου Dalf ή Sorbonne Ι) ή γερµανικής γλώσσας (επιπέδου Oberstufe) εφόσον υπάρχουν. Στην περίπτωση αλλοδαπών υποψηφίων απαιτείται, επιπλέον, πιστοποιηµένη γνώση της ελληνικής γλώσσας. Μετά την παρέλευση της προθεσµίας υποβολής των φακέλων θα ακολουθήσει διαδικασία προεπιλογής των υποψηφίων, κατά την οποία θα συνεκτιµηθούν ισότιµα τα παρακάτω στοιχεία των φακέλων υποψηφιότητας: (α) Ο βαθµός πτυχίου. (β) Ο βαθµός των µαθηµάτων του προπτυχιακού προγράµµατος σπουδών που είναι συναφή µε το περιεχόµενο της κατεύθυνσης που έχουν επιλέξει. (γ) Ο βαθµός διπλωµατικής εργασίας µε θέµα συναφές προς το περιεχόµενο της κατεύθυνσης που έχουν επιλέξει. (δ) Άλλα πτυχία. (ε) Γνώση ξένων γλωσσών. (στ) ∆ηµοσιεύσεις και άρθρα σε επιστηµονικά περιοδικά, δηµοσιεύσεις σε πρακτικά συνεδρίων, βιβλία, µονογραφίες κλπ, ερευνητική, επαγγελµατική και άλλη δραστηριότητα που είναι συναφής µε το περιεχόµενο της κατεύθυνσης την οποία έχουν επιλέξει. Όσοι/ες περάσουν από τη διαδικασία προεπιλογής θα κληθούν (στην περίπτωση που δεν έχουν προσκοµίσει αναγνωρισµένο δίπλωµα γνώσης αγγλικής, γαλλικής, ή γερµανικής γλώσσας) να πάρουν µέρος σε εξετάσεις γλωσσοµάθειας στη γλώσσα που έχουν δηλώσει. Το περιεχόµενο των εξετάσεων αφορά στην κατανόηση κειµένου και αντίστοιχης ορολογίας. Στην περίπτωση κατά την οποία υποψήφιοι και υποψήφιες δεν κατέχουν αναγνωρισµένο δίπλωµα γλωσσοµάθειας των παραπάνω γλωσσών και επιπέδου αλλά βρίσκονται στη διαδικασία εξετάσεων για την απόκτησή του ή περιµένουν την έκδοσή του, δίνεται η δυνατότητα να απαλλαγούν από τις εξετάσεις αρκεί να το προσκοµίσουν έως την ηµεροµηνία διεξαγωγής των εξετάσεων. Σε κάθε περίπτωση το όνοµά τους θα βρίσκεται στη λίστα των υπόχρεων εξετάσεων γλωσσοµάθειας. 2 Όσοι/ες έχουν καταθέσει αναγνωρισµένο δίπλωµα γλωσσοµάθειας ή έχουν περάσει τις εξετάσεις γλωσσοµάθειας θα κληθούν να πάρουν µέρος σε γραπτές εξετάσεις στην Παιδαγωγική. Πτυχιούχοι Παιδαγωγικών Τµηµάτων της ηµεδαπής ή της αλλοδαπής, Τµηµάτων Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής των Φιλοσοφικών Σχολών µε κατεύθυνση Παιδαγωγικής, καθώς επίσης και απόφοιτοι των ∆ιδασκαλείων ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης και Νηπιαγωγών απαλλάσσονται από τις εξετάσεις στο µάθηµα της Παιδαγωγικής. Η ύλη και η ενδεικτική βιβλιογραφία για τις εξετάσεις στην Παιδαγωγική είναι αναρτηµένες στην επίσηµη ιστοσελίδα του Π.Τ.∆.Ε – Α.Π.Θ στο σύνδεσµο: http://www.eled.auth.gr/education/master.html Όσοι/ες περάσουν µε επιτυχία τις παραπάνω διαδικασίες επιλογής θα κληθούν να εξεταστούν γραπτά σε θέµατα που αφορούν τα αντικείµενα της κατεύθυνσης την οποία έχουν επιλέξει. Η ύλη και η ενδεικτική βιβλιογραφία για τις εξετάσεις στις τρείς κατευθύνσεις είναι αναρτηµένες στην επίσηµη ιστοσελίδα του Π.Τ.∆.Ε – Α.Π.Θ στο σύνδεσµο: http://www.eled.auth.gr/education/master.html Σε περίπτωση ισοβαθµίας, προκειµένου να µην υπάρξει υπέρβαση στον αριθµό των εισακτέων ανά κατεύθυνση, γίνεται δηµόσια κλήρωση από τον/ την Πρόεδρο του Τµήµατος και την ∆ιευθύντρια του Π.Μ.Σ. Τα ονόµατα όσων επιλέγονται στις ενδιάµεσες φάσεις καθώς και όλες οι ανακοινώσεις και ηµεροµηνίες διεξαγωγής των γραπτών εξετάσεων επιλογής θα αναρτώνται στη Γραµµατεία του Π.Τ.∆.Ε. (2ος όροφος Παιδαγωγικής Σχολής) καθώς και στην ιστοσελίδα του Τµήµατος (www.eled.auth.gr) στο σύνδεσµο: http://www.eled.auth.gr/education/master.html . Η τελική επιλογή των µεταπτυχιακών φοιτητών και φοιτητριών γίνεται µε βάση τη βαθµολογική κατάταξη που αφορούν στην κάθε κατεύθυνση. Οι εισακτέοι και εισακτέες στο Π.Μ.Σ. για την εγγραφή τους θα προσκοµίσουν, σε ηµεροµηνίες που θα καθοριστούν, φωτοαντίγραφο της αστυνοµικής τους ταυτότητας και θα συµπληρώσουν το απαιτούµενο έντυπο εγγραφής. Μετά την εγγραφή τους χρεώνονται µε όλα τα προβλεπόµενα µαθήµατα εξαµήνου τα οποία διδάσκονται στην κατεύθυνση που εγγράφηκαν. Οι σχετικές δηλώσεις καταχωρούνται ηλεκτρονικά στον ατοµικό φάκελο του/της µεταπτυχιακού/ής φοιτητή/τριας. Έντυπα αιτήσεων παρέχονται από τη Γραµµατεία του Παιδαγωγικού Τµήµατος ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ.) και την ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Τµήµατος (www.eled.auth.gr) στο σύνδεσµο http://www.eled.auth.gr/education/master.html • Σηµειώνεται ότι οι ατοµικοί φάκελοι επιλογής που θα κατατεθούν δεν επιστρέφονται και παραµένουν στα αρχεία του Τµήµατος. Για το λόγο αυτό οι υποψήφιοι και οι υποψήφιες θα πρέπει να καταθέτουν απλά φωτοαντίγραφα των τίτλων σπουδών που απαιτούνται και όχι τα πρωτότυπα. 3 • Πληροφορίες για τον κανονισµό σπουδών του Π.Μ.Σ. υπάρχουν στο σύνδεσµο: http://www.eled.auth.gr/education/master.html • Η κατάθεση των αιτήσεων γίνεται αυτοπροσώπως, είτε από νόµιµο εξουσιοδοτηµένο εκπρόσωπο. • Η αποστολή των αιτήσεων µπορεί να γίνει και µέσω εταιρειών ταχυµεταφοράς στη διεύθυνση « Παιδαγωγικό Τµήµα ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης Α.Π.Θ., T.K 54124, Γραµµατεία Παιδαγωγικού Τµήµατος, 2ος όροφος κτιρίου Παιδαγωγικής Σχολής», µε προϋπόθεση την έγκαιρη παράδοσή τους εντός των ηµεροµηνιών κατάθεσης των αιτήσεων (01/7/2014 – 24/7/2014). • Αιτήσεις µε ελλιπή στοιχεία και δικαιολογητικά, καθώς επίσης και αιτήσεις που κατατίθενται ή παραδίδονται εκπρόθεσµα δεν θα γίνονται δεκτές σε καµία περίπτωση. • Υπεύθυνος παραλαβής αιτήσεων: Νικόλαος Γρηγοριάδης. • Τηλέφωνο επικοινωνίας για πληροφορίες σχετικά µε το Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα Σπουδών: 2310995054. 4 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ∆ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ∆ΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Ηµεροµηνίες εξετάσεων για την εισαγωγή στο Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις Επιστήµες της Αγωγής. Σύµφωνα µε το χρονοδιάγραµµα που εγκρίθηκε στην Γ.Σ.Ε.Σ. του Τµήµατος οι ηµεροµηνίες εξετάσεων στα αντικείµενα του Π.Μ.Σ. είναι οι εξής: 1) Τα αποτελέσµατα από τη διαδικασία της προεπιλογής θα ανακοινωθούν το αργότερο έως 08/09/2014. 2) Οι εξετάσεις για τους υπόχρεους της ξένης γλώσσας θα πραγµατοποιηθούν το Σάββατο 13/09/2014. 3) Οι εξετάσεις για τους υπόχρεους της Παιδαγωγικής θα πραγµατοποιηθούν το Σάββατο 20/09/2014. 4) Οι εξετάσεις για τις κατευθύνσεις θα πραγµατοποιηθούν το Σάββατο 27/09/2014. Οι αίθουσες και η ώρες θα ανακοινώνονται τουλάχιστον 3 ηµέρες πριν την διεξαγωγή των εξετάσεων. Αντικείµενα και Ενδεικτική Βιβλιογραφία για τις εξετάσεις του Προγράµµατος Μεταπτυχιακών Σπουδών 2014-2015 1η Κατεύθυνση: Κοινωνία, Εκπαίδευση και Παιδαγωγική Αντικείµενα Κοινωνική ανισότητα, κοινωνικός αποκλεισµός και εκπαίδευση Νεοφιλελευθερισµός και νεοσυντηρητισµός στην εκπαίδευση Σκοποί, στόχοι, λειτουργίες, είδη, θεωρίες και µοντέλα σχεδιασµού του αναλυτικού προγράµµατος Αξιολόγηση στην εκπαίδευση Ρόλος των εκπαιδευτικών Ενδεικτική Βιβλιογραφία Apple, M. (2003) Εκσυγχρονισµός και Συντηρητισµός στην Εκπαίδευση. Αθήνα: Μεταίχµιο. Βρεττός, Ι. & Καψάλης, Α. (2009) Αναλυτικά Προγράμματα. Θεωρία, Έρευνα και Πράξη, Δ έκδοση. Αθήνα. Γούναρη, Π. & Γρόλλιος, Γ. (2010) Κριτική Παιδαγωγική. Μια Συλλογή Κειµένων. Αθήνα: Gutenberg. De Queiroz, J.-M. (2000) Το Σχολείο και οι Κοινωνιολογίες του. Αθήνα: Gutenberg. Κωνσταντίνου, Χ. (2002) Η Αξιολόγηση της Επίδοσης του Μαθητή ως Παιδαγωγική Λογική και Σχολική Πρακτική. Αθήνα: Gutenberg. Oliver, M. (2009) Αναπηρία και Πολιτική. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Τσιάκαλος, Επίκεντρο. Γ. (2011) Οδηγός Αντιρατσιστικής Εκπαίδευσης. Θεσσαλονίκη: Φραγκουδάκη, Α. (1985) Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Αθήνα: Παπαζήσης. Φρέιρε, Π. (2006) ∆έκα Επιστολές προς Εκείνους που Τολµούν να ∆ιδάσκουν. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Φρέιρε, Π. (2009) Η Αγωγή του Καταπιεζόµενου. Αθήνα: Κέδρος. 2η Κατεύθυνση: ∆ιδακτική της Γλώσσας και της Λογοτεχνίας Αντικείµενα Θεωρητική Γλωσσολογία και Κοινωνιογλωσσολογία. Γραµµατισµός: Ψυχογλωσσολογία και Κειµενογλωσσολογία Βασικές έννοιες και είδη της λογοτεχνίας και της παιδικής λογοτεχνίας. ∆ιδακτικές προσεγγίσεις στη γλώσσα και τη λογοτεχνία. Ενδεικτική βιβλιογραφία Αρχάκης, Α. & Κονδύλη, Μ. (2002) Εισαγωγή σε θέµατα Κοινωνιογλωσσολογίας. Αθήνα: Νήσος. Baker, C. (2001) Εισαγωγή στη διγλωσσία και τη δίγλωσση εκπαίδευση (επιµ. Μ. ∆αµανάκης, µτφρ. Α. Αλεξανδροπούλου). Αθήνα: Gutenberg. Βελουδής, Γ. (2002) Γραµµατολογία. Θεωρία λογοτεχνίας. Αθήνα: Πατάκης. Bonin, P. (2012) Ψυχολογία της γλώσσας (µτφρ. Α. Σταθάκη, επιµ. Σ. Τάνταρος). Αθήνα: Gutenberg. Γεωργακοπούλου, Α.& Γούτσος, ∆. (2011) Κείµενο και επικοινωνία. Αθήνα: Πατάκης. Οµάδα Έρευνας για τη διδασκαλία της Λογοτεχνίας (2000) ∆ιαβάζοντας λογοτεχνία στο σχολείο… µια νέα πρόταση διδασκαλίας. Βενετία Αποστολίδου, Βικτωρία Καπλάνη & Ελένη Χοντολίδου (επιµέλεια). Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος ∆αρδανός. Norton, D. (2007) Μέσα από τα µάτια ενός παιδιού. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Smith, F. (2006) Κατανοώντας την ανάγνωση. (επιµ. Α. Αϊδίνης, µτφρ Α. Χατζηαθανασίου). Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. 3η Κατεύθυνση: Θετικές Επιστήµες και διδακτικές τους Αντικείµενα Μάθηση στις φυσικές επιστήµες (θεωρίες µάθησης, επιστηµονικές δεξιότητες και στάσεις, σκοποί και στόχοι, αντιλήψεις και ιδέες µαθητών/τριών, συλλογισµοί στην επιστήµη και στην καθηµερινή ζωή). ∆ιδακτικές στρατηγικές για τη διδασκαλία των φυσικών επιστηµών (µοντέλα διδασκαλίας, τυπική και άτυπη εκπαίδευση, διερευνητικές και εποικοδοµητικές προσεγγίσεις, συνεργατική µάθηση, σχεδιασµός διδακτικών δραστηριοτήτων, µεταφορές, αναλογίες, µοντελοποίηση, χάρτες εννοιών, θέατρο στην τάξη, παιχνίδια ρόλων, αντιπαραθέσεις επιχειρηµάτων, κατασκευή αφίσας, projects, ιστοεξερευνήσεις). ∆ιδακτικό υλικό και αξιοποίησή του στη διδασκαλία των φυσικών επιστηµών (διδακτικός µετασχηµατισµός, κείµενα και αφηγήσεις, πειράµατα µε απλά υλικά, προσοµοιώσεις και εικονικά πειράµατα, αλληλεπιδραστικά πολυµέσα και υπερµέσα, διαδίκτυο). Μορφές αξιολόγησης για τη διδασκαλία των φυσικών επιστηµών (αξιολογώντας έννοιες, δεξιότητες και στάσεις). Γραµµατισµός στις φυσικές επιστήµες (φυσικές επιστήµες για την εκπαίδευση του πολίτη, επιστηµονικός γραµµατισµός, εγγράµµατος πολίτης στις φυσικές επιστήµες). Μάθηση και κατανόηση στα µαθηµατικά (θεωρίες µάθησης και η επίδρασή τους στις διδακτικές πρακτικές, βασικές αρχές της σύγχρονης διδακτικής των µαθηµατικών, σκοποί και στόχοι της µαθηµατικής εκπαίδευσης). Μαθησιακά περιβάλλοντα και οργάνωση διδασκαλίας στην τάξη των µαθηµατικών (µοντέλα διδασκαλίας, τυπική και άτυπη εκπαίδευση, σχολικά εγχειρίδια, επίλυση προβλήµατος, µαθηµατική δραστηριότητα, σύνδεση µε νέες τεχνολογίες). Μαθηµατικές έννοιες και διαδικασίες στο αναλυτικό πρόγραµµα σπουδών των µαθηµατικών της πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης (γνωστικό περιεχόµενο εννοιών, ειδικά θέµατα διδακτικής των µαθηµατικών). Αξιολόγηση στα µαθηµατικά (αξιολόγηση γνώσεων, ιδεών, ικανότητας για επίλυση προβλήµατος, σχολικών εγχειριδίων) Ενδεικτική Βιβλιογραφία Van de Walle (2007) ∆ιδάσκοντας µαθηµατικά για ∆ηµοτικό και Γυµνάσιο: Μία αναπτυξιακή διαδικασία. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Harlen, W. & Elstgeest, J. (2005) ∆ιδασκαλία και µάθηση των φυσικών επιστηµών στην πρωτοβάθµια εκπαίδευση. Αθήνα: Τυπωθήτω. Κολέζα, Ε. (2009) Θεωρία και πράξη στη διδασκαλία των µαθηµατικών. Αθήνα: Τόπος. Σέρογλου, Φ. (2006) Φυσικές επιστήµες για την εκπαίδευση του πολίτη. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Φιλίππου, Γ. & Χρίστου, Κ. (2000) ∆ιδακτική των µαθηµατικών. Αθήνα: Τυπωθήτω ∆αρδανός. Χαλκιά, Κ. (2010) ∆ιδάσκοντας φυσικές επιστήµες: Θεωρητικά ζητήµατα, Προβληµατισµοί, Προτάσεις – Τόµος Α. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. Σηµείωση: Η γνώση βασικών εννοιών και θεωριών των φυσικών επιστηµών και των µαθηµατικών είναι απαραίτητη για τη διαπραγµάτευση των σχετικών τους διδακτικών προσεγγίσεων στο πλαίσιο των εξετάσεων εισαγωγής στην κατεύθυνση της ∆ιδακτικής των Θετικών Επιστηµών. Επισήµανση που αφορά τις εξετάσεις σε όλες τις παραπάνω κατευθύνσεις του Προγράµµατος Μεταπτυχιακών Σπουδών Η βιβλιογραφία είναι ενδεικτική και, κατά συνέπεια, η προετοιµασία των υποψηφίων δεν πρέπει να περιοριστεί σε αυτήν. Εξετάσεις στην Παιδαγωγική οι οποίες αφορούν µόνο τους υποψήφιους και τις υποψήφιες για εισαγωγή στο Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα Σπουδών που δεν κατέχουν Παιδαγωγική επάρκεια Αντικείµενα Παιδαγωγικές θεωρίες: παραδοσιακή παιδαγωγική, νέα αγωγή, σχολείο εργασίας, προοδευτική εκπαίδευση, απελευθερωτική αγωγή, κριτική παιδαγωγική, αντιαυταρχική παιδαγωγική. ∆ιδασκαλία: διδακτικές και κοινωνικές µορφές διδασκαλίας, µέθοδοι διδασκαλίας, δασκαλοκεντρική/µετωπική διδασκαλία, οµαδοσυνεργατική διδασκαλία, διερευνητική διδασκαλία και λύση προβλήµατος, µέθοδος project, προγραµµατισµένη διδασκαλία, εξατοµικευµένη διδασκαλία, ελεύθερος διάλογος, µαιευτική, διδασκαλία βάσει αντικειµενικών διδακτικών στόχων. Μέσα διδασκαλίας: δοµικά χαρακτηριστικά και λειτουργίες των εγχειριδίων διδασκαλίας, αξιοποίηση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στη διδασκαλία. Πολυπολιτισµική/Αντιρατσιστική/∆ιαπολιτισµική εκπαίδευση: µοντέλα εκπαίδευσης στις πολυπολιτισµικές κοινωνίες (αφοµοιωτικό, ενσωµάτωσης, πολυπολιτισµικό, αντιρατσιστικής εκπαίδευσης, διαπολιτισµικής εκπαίδευσης), δίγλωσσα µοντέλα εκπαίδευσης (είδη διγλωσσίας, διδασκαλία της κυρίαρχης γλώσσας ως δεύτερης ή ξένης), µορφές ρατσισµού, ρατσισµός και ξενοφοβία, ρατσιστικά στερεότυπα και προκαταλήψεις, ρατσισµός στην εκπαίδευση και τρόποι αντιµετώπισής του. Κοινωνικός αποκλεισµός στην εκπαίδευση: το φαινόµενο του κοινωνικού αποκλεισµού (ορισµοί, πλαίσιο, σηµασία), χαρακτηριστικά του κοινωνικού αποκλεισµού, όψεις του κοινωνικού αποκλεισµού, τρόποι αντιµετώπισης του κοινωνικού αποκλεισµού. Μέθοδοι έρευνας στην εκπαίδευση και ερευνητικά «εργαλεία»: εθνογραφική έρευνα, ιστορική έρευνα, επισκοπήσεις, διαχρονικές έρευνες, συγχρονικές έρευνες, µελέτες τάσης, µελέτες περίπτωσης, έρευνα συσχετίσεων, εκ των υστέρων έρευνα, πειράµατα, έρευνα δράση, ερωτηµατολόγια, συνεντεύξεις, αναφορές, παρατήρηση, παίξιµο ρόλων, τεστ, πολυδιάστατη µέτρηση. Ενδεικτική βιβλιογραφία Baudrit, A. (2007) Η οµαδοσυνεργατική µάθηση, Αθήνα: Κέδρος. Bertrand, Y. (1994) Σύγχρονες εκπαιδευτικές θεωρίες, Αθήνα: Ελληνικά Γράµµατα. Bloom, B.S. & Krathwohl, D.R. (2000) Ταξινοµία διδαχτικών στόχων, τόµος ΑΓνωστικός τοµέας, Θεσσαλονίκη: Κώδικας. Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007) Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας, Αθήνα: Μεταίχµιο. Γκόβαρης, Χ. (2001) Εισαγωγή στη διαπολιτισµική εκπαίδευση, Αθήνα: Ατραπός. Γεωργογιάννης, Π. (1999) Θέµατα διαπολιτισµικής εκπαίδευσης, Αθήνα: Gutenberg. Κασιµάτη, Κ. (επιµ.) (1998) Κοινωνικός αποκλεισµός: Η Ελληνική εµπειρία, Αθήνα: Gutenberg. Κατσούλης, Η. (επιµ.) (1999) ∆ιαστάσεις του Κοινωνικού αποκλεισµού στην Ελλάδα. Κύρια θέµατα και προσδιορισµός προτεραιοτήτων πολιτικής, τόµος Α, Αθήνα: ΕΚΚΕ. Houssaye, L. (2000) ∆εκαπέντε παιδαγωγοί. Σταθµοί στην ιστορία της παιδαγωγικής σκέψης, Αθήνα: Μεταίχµιο. Καψάλης, Α. & Χαραλάµπους, ∆. (1995) Σχολικά εγχειρίδια, Αθήνα: Έκφραση. Mialaret, G. (2011) Περί παιδαγωγικής και εκπαίδευσης, Αθήνα: Gutenberg. Newby, T., Stepich, D., Lehman, J. & Russel, J. (2009) Εκπαιδευτική τεχνολογία για διδασκαλία και µάθηση, Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Reble, A. (1990) Ιστορία της Παιδαγωγικής, Αθήνα: Παπαδήµας. Robson, C. (2007) Η έρευνα του πραγµατικού κόσµου, Αθήνα: Gutenberg. Σκούρτου, Ε. (1997) Θέµατα διγλωσσίας και εκπαίδευσης, Αθήνα: Νήσος. Τσιάκαλος, Γ. (2000) Οδηγός αντιρατσιστικής εκπαίδευσης, Αθήνα: Ελληνικά γράµµατα. Φράγκος, Χ. (1984) Ψυχοπαιδαγωγική, Αθήνα: Gutenberg.