OĞUZ TEKSTĠL SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ. DOKUMA KUMAġ BOYAMA TESĠSĠ 3. KAPASĠTE ARTIġI ADANA ĠLĠ, SARIÇAM ĠLÇESĠ, HACI SABANCI ORGANĠZE SANAYĠ BÖLGESĠ, VATAN CADDESĠ, NO: 4 ( 115 ADA, 14 PARSEL ) ATASAR MÜHENDĠSLĠK ĠMAR ĠNġAAT MAD.PET. VE SAĞ.ÜRN.DAN.LTD.ġTĠ. ÇED RAPORU NĠHAĠ ÇED RAPORU ADANA / OCAK 2014 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu PROJE SAHĠBĠNĠN ADI OĞUZ TEKSTĠL SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ. ADRESĠ Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi, Vatan Caddesi, No: 4 Sarıçam / ADANA TELEFON VE FAKS NUMARALARI 0 322 394 40 53 / 0 322 394 33 79 VERGĠ DAĠRESĠ / VERGĠ NO PROJENĠN ADI DOKUMA KUMAġ BOYAMA TESĠSĠ 3. KAPASĠTE ARTIġI PROJE BEDELĠ 3.150.000 TL PROJE ĠÇĠN SEÇĠLEN YERĠN AÇIK ADRESĠ ( ĠLĠ, ĠLÇESĠ, MEVKĠĠ ) Adana Ġli, Sarıçam Ġlçesi, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi, Vatan Caddesi, No: 4 ( 115 Ada, 14 Parsel ) PROJE ĠÇĠN SEÇĠLEN YERĠN KOORDĠNATLARI, ZONE Proje Ġçin Seçilen Yerin Koordinatları Arka Sayfada Yer Almaktadır PROJENĠN ÇED YÖNETMELĠĞĠ KAPSAMINDAKĠ YERĠ ( SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ ) MADDE 15 ( b ) Bu Yönetmelik kapsamında ya da kapsamı dıĢında bulunan projelere iliĢkin kapasite artırımı ve/veya geniĢletilmesi halinde, kapasite artıĢ toplamı bu Yönetmeliğin EK-II’ sindeki eĢik değer veya üzerindeki projeler, seçme eleme kriterlerine tabidir. EK I MADDE 27 - Terbiye iĢlemlerinden kasar (haĢıl sökme, ağartma, merserizasyon, kostikleme ve benzeri.) veya boyama birimlerini içeren iplik, kumaĢ veya halı fabrikaları, (3.000 ton/yıl ve üzeri). ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUġUN ADI ATASAR MÜHENDĠSLĠK ĠMAR ĠNġAAT MAD.PET. VE SAĞ.ÜRN.DAN.LTD.ġTĠ. ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUġUN ADRESĠ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI Güzelyalı Mahallesi, 81038 Sokak, No: 1 Ostay Apt. K: 1-2/1 Çukurova / ADANA 0 322 457 22 90 – 0 322 457 35 80 ÇED RAPORUNUN SUNUM TARĠHĠ ( GÜN, AY, YIL ) 22 / 01 / 2014 2 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Proje Alanı Koordinatları Datum Türü Projeksiyon Elemanların Sırası Dom Zon N. No Y 1 465598.97 2 465599.05 3 465626.19 4 465621.58 5 465680.55 6 465691.23 7 465700.29 8 465742.50 9 465791.61 10 465840.61 11 465891.36 12 465806.25 13 465755.50 14 465706.52 15 465657.40 : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : ED-50 UTM 3 Derece Sağa, Yukarı 36 36 X 4094090.91 4094186.94 4094190.07 4094225.15 4094225.98 4094220.54 4094212.83 4094176.24 4094126.41 4094076.84 4094025.19 4093940.64 4093992.22 4094041.80 4094091.61 Datum Türü Elemanların Sırası Enlem 36.97592900 36.97679402 36.97682294 36.97713905 36.97714841 36.97710014 36.97703109 36.97670284 36.97625590 36.97581076 36.97534675 36.97458226 36.97504536 36.97549051 36.97593744 3 : WGS-84 : Derece, Kesir : Enlem, Boylam : : : : : : : : : : : : : : : Boylam 35.61340222 35.61339874 35.61370340 35.61365003 35.61431228 35.61443247 35.61453457 35.61501028 35.61556408 35.61611663 35.61668892 35.61573691 35.61516463 35.61461231 35.61405839 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ĠÇĠNDEKĠLER Sayfa No ĠÇĠNDEKĠLER 4 TABLOLAR DĠZĠNĠ 9 ġEKĠLLER DĠZĠNĠ 10 BÖLÜM I: PROJENĠN TANIMI VE GAYESĠ 11 I.1. Projenin Konusu, Yatırımın Tanımı, ĠĢletme Süresi (Hesaplamalar), Hizmet Maksatları, Projenin Sosyal Ve Ekonomik Yönden Gerekliliği, 11 Zamanlama Tablosu I.2. Proje Kapsamındaki Tüm Ünitelerin Özellikleri, Hangi Faaliyetlerin Hangi Ünitelerde GerçekleĢtirileceği, Kapasiteleri, Faaliyet Üniteleri 12 DıĢındaki Diğer Ünitelerde Sunulacak Hizmetler I.3. Proje Ünitelerinde Kullanılacak Proses Yöntemleri Ġle Teknolojiler, Proses Akım ġeması (ġema Üzerinde Kirletici Kaynakların 22 Gösterilmesi Emisyon Ve Atıksu Vb.) I.4. Proje Ġçin Gerekli Hammadde Ve Yardımcı Maddelerin Miktarları, 24 Nasıl Ve Nereden Temin Edileceği I.5. Projede Üretilecek Nihai Ve Yan Ürünlerin Üretim Miktarları, 24 Nerelere Ne Kadar Nasıl Pazarlanacakları Ve Depolanması I.6. Proje Kapsamında Kullanılacak Makinaların, Araçların Ve Aletlerin 25 Miktar Ve Özellikleri I.7. Proje Ġçin Seçilen Yer Ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi 26 BÖLÜM II: PROJE ĠÇĠN SEÇĠLEN YERĠN KONUMU 28 II.1. Bölgeye ĠliĢkin Varsa 1/100.000, 1/25.000, 1/5.000 Ve 1/1.000 Ölçekli Yürürlükte Bulunan Planlar (Bu Planların Proje Özeti Ekine Plan Hükümleri Ve Lejant Paftası Ġle Birlikte Verilmesi Ve Aslının Aynıdır Damgasının Vurulması) Ve Faaliyet Alanının Plan 28 Üzerinde ĠĢaretlenmesi II.2. 1/25.000 Ve 1/5000 Lik Halihazır Harita Üzerinde Faaliyet Alanı Merkezli 1 Km Lik Yarıçap Üzerinde Yer Altı Sularını, Yerüstü Sularını Ve Deprem KuĢaklarını Gösterir Analiz, Jeolojik Yapı, Köy YerleĢik Ve Sanayi Alanları, UlaĢım Ağı, Enerji Nakil Hatları, Arazi Kabiliyeti, Koruma Alanları, Diğer Stratejik Bölgeler Ve Bu Stratejik Bölgelerin Etkilenen Alanlarının Gösterimi 4 28 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu II.3 Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu (Bütün Ġdari Ve Sosyal Ünitelerin, Teknik Altyapı Ünitelerinin Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı Ġçindeki Konumlarının Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi, Bunlar Ġçin 30 Belirlenen Kapalı Ve Açık Alan Büyüklükleri, Binaların Kat Adetleri Ve Yükseklikleri,) II.4. Arazinin Mülkiyet Durumu, Koordinatları, Faaliyet Alanına Ait 31 Panoramik Fotoğrafların Eklenmesi BÖLÜM III: PROJE YERĠ VE ETKĠ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLĠKLERĠ (Fiziksel Ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri Ve Doğal 32 Kaynakların Kullanımı) III.1. Jeolojik Özellikler (Bölge Ve Ġnceleme Alanı Jeolojisi, Büyük Ölçekli Jeolojik Harita Ve Stratigrafik Kesit) 32 III.2. Doğal Afet Ve Deprem Durumu 37 III.2.a. Doğal Afet Durumu ( Heyelan, Kaya DüĢmesi, Çığ Ve Su Baskını Gibi 7269 Sayılı Yasa Kapsamındaki Afet Durumuna Yönelik 37 Açıklamalar) III.2.b. Deprem Durumu (Faaliyet Alanını Içine Alan Büyük Ölçekli Diri Fay Haritasının Eklenmesi, Raporda Fayların Proje Alanına Uzaklıkları 38 Ve Etkileri, Türkiye Deprem Bölgesi Haritasının Eklenmesi) III.3. Hidrojeolojik Özellikler Ve Yeraltı Su Kaynaklarının Mevcut Ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri Ve Debileri (Sahanın Genel Karakteri, Yeraltı Su Seviyesi, Yeraltı Suyundan Faydalanma 41 Durumu, Mevcut Her Türlü Keson, Derin, Artezyen v.b. Kuyu) III.4. Proje Yeri Ve Yakın Çevresine ĠliĢkin Hidrolojik Özelliklerin Verilmesi, Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut Ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri Ve Debileri (1/25.000 Ölçekli Topoğrafık 43 Haritada Gösterimi) III.4.a. Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu Ve Diğer Sulak Alanlara Göre 43 Mesafesi III.4.b. Ġçme, Kullanma Ve Sulama Amaçlı Kullanım Durumları 44 III.5. Flora Ve Fauna ( Proje Alanı Ve Etki Alanı ) 45 III.6. Meteorolojik Ve Ġklimsel Özellikler 57 III.7. Toprak Özellikleri 71 III.8. Tarım Ve Hayvancılık 78 III.9. Koruma Alanları ( Proje Sahası Ve Etki Alanında Bulunan Duyarlı Yöreler Ve Özellikleri, Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak 5 84 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı YetiĢtirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit Ve Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Ġçme Ve Kullanma Su Kaynakları Ġle Ġlgili Koruma Alanları, Turizm Alan Ve Merkezleri Ve Koruma Altına AlınmıĢ Diğer Alanlar), Bunların Proje Alanına Mesafeleri Ve Olası Etkileri III. 10. Orman Alanları Ve Alınacak Tedbirler 88 III. 11. Proje Yeri Ve Etki Alanının Mevcut Kirlilik Yükünün Belirlenmesi, Etki Alanı Ġçerisinde Toprak, Hava Ve Su v.b. Kirlilik Açısından 89 Analizlerinin Yapılarak Değerlendirilmesi BÖLÜM IV. PROJENĠN ÖNEMLĠ ÇEVRESEL ETKĠLERĠ VE ALINACAK ÖNLEMLER (Bu Bölümde Faaliyetin Fiziksel Ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri Tanımlanır; Bu Etkileri Önlemek, En Aza 90 Indirmek Ve IyileĢtirmek Için Alınacak Yasal, Idari Ve Teknik Önlemler Ayrı Ayrı Ve Ayrıntılı Bir ġekilde Açıklanır.) IV.1. Arazinin Hazırlanması Ve Yapılacak ĠĢler Kapsamında Nerelerde, Ne Miktarda Ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Malzemelerin Nerelere TaĢınacakları, Nerelerde Depolanacakları Veya 90 Hangi Amaçlar Ġçin Kullanılacakları IV.2. TaĢkın Önleme Ve Drenaj Ile Ilgili IĢlemler 91 IV.3. YerleĢimler ( YerleĢimlere Olabilecek Etkiler Ve Alınacak 91 Önlemler ) IV.4. Nüfus Hareketleri ( Sağlanacak Istihdam, Ekonomik DeğiĢiklikler, Göç Hareketi ) 92 IV.5. Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı 93 IV.6. Proje Kapsamında Su Temini Sistemi Planı, Suyun Nereden Temin Edileceği, Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Alınacak Su Miktarı Ve Bu Suların Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları, OluĢacak Atık Suların Cins Ve Miktarları, Bertaraf Yöntemleri Ve DeĢarj Edileceği 93 Ortamlar, Atıksu Arıtma Tesisinin Tipi Ve Özelliklerinin Açıklanması (Burada Gerekli Izinler Alınmalı Ve Izin Belgeleri Rapora Eklenmelidir.) IV.6.1. Proses Akım Semasında Atıksuların Prosesin Hangi 99 AĢamasında OluĢacağının Belirtilmesi IV.6.2. Atıksu Debisinin Hesaplanması Ile Ilgili Teknik Açıklama ( Kullanılan Ekipmanlar, Flote Oranları, Vardiya Sayısı Ve Sarj Sayısı Ile 6 99 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu IliĢkilendirilmek Suretiyle ) IV.7. Proje Ünitelerinde Ve Diğer Ünitelerde Kullanılacak Yakıt Ve Yardımcı Yakıt Türleri, Miktarları, Nereden Nasıl Sağlanacağı Ve Kimyasal Analizleri, Yakıtların Hangi Ünitelerde Ne Miktarlarda 99 Yakılacağı Ve Kullanılacak Yakma Sistemleri, Buhar Üretimi, OluĢacak Emisyonlar Ve Alınacak Önemler IV.8. Proje Kapsamında ĠnĢaat Ve ĠĢletme Döneminde Üretim Nedeni Ġle Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültünün Kaynakları Ve Seviyesi, 106 Gürültüyü Azaltmak Ġçin Alınacak Önlemler IV.9. Proje Kapsamında, ĠnĢaat Ve ĠĢletme Döneminde Meydana Gelebilecek Katı, Tehlikeli ( Atık Yağ, Yağlı Bez, Boya Kapları, Vs. ) Ve Tıbbi Atık Vb. Atıkların Cinsi, Miktarı Ve Özellikleri, Ne ġekilde Bertaraf 107 Edileceği IV.10. Proje Kapsamında ĠĢletme Döneminde Kullanılacak Maddelerden, Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli Ve Toksik Olanların, 111 TaĢınmaları, Depolanmaları Ve Kullanımları IV.11. Proje Kapsamında Kullanılacak Hammadde Ve Tehlikeli Kimyasalların Listesi, Risk Durumları, Yıllık Kullanım Miktarları, Güvenlik Bilgi Formları, Depolama Ve Bertaraf Yöntemleri Ve Güvenlik 112 Önlemleri IV.12. Proje Kapsamında ĠĢletme Döneminde Ġnsan Sağlığı Ve Çevre 113 Açısından Riskli Ve Tehlikeli Olanlar, Alınacak Önlemler IV. 13. Proje Kapsamındaki UlaĢtırma Altyapısı Planı ( UlaĢtırma Güzergahı, ġekli, Güzergah Yollarının Mevcut Durumu Ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar Ġçin Kullanıldığı, Bağlantı Yolları, Mevcut Trafik Yoğunluğu, YerleĢim Yerlerine Göre Konumu, Faaliyet Ġçin Kullanılacak Araçları Kaldırıp Kaldıramayacağı, Kullanılacak Karayolunu Etkileyecek 116 Araç Yükünün Araç Cinsi Ve Sayısı ġeklinde Detaylandırılarak % ArtıĢ Olarak Hesaplanması Ve Güncel Trafik Hacim Haritasının Ġlgili Kesiminin Eklenmesi, Yapılması DüĢünülen Tamir, Bakım Ve ĠyileĢtirme ÇalıĢmaları Vb.) IV.14. Proje Ġçin Önerilen Sağlık Koruma Bandı Mesafesi, ( Tesis Ġzni Ve Açılma Ruhsatı Ġle Ġlgili Bilgilerin Ve Taahhüdün Yer Alması, Vaziyet 120 Planında Gösterilmesi ) IV. 15. Acil Eylem Planı ( Ünitelerde Meydana Gelebilecek Muhtemel Kaza, Yangın, Deprem Ve Sabotaja KarĢı Alınması Gerekli Önlemler ) 7 121 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu IV.16. ĠĢletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek Ve Süren Etkiler Ve Bu Etkilere KarĢı Alınacak Önlemler. (Arazi Islahı, 126 Rehabilitasyon Ve Rekreasyon ÇalıĢmaları) BÖLÜM V : HALKIN KATILIMI Halkın Katılımı Ġle Ġlgili Verebilecek Bilgi Ve Belgeler ( Varsa Proje 127 Kapsamında Yapılan DeğiĢiklikler ) BÖLÜM VI. YUKARIDA VERĠLEN BAġLIKLARA GÖRE TEMĠN EDĠLEN BĠLGĠLERĠN TEKNĠK OLMAYAN BĠR ÖZETĠ ( Bu Bölümde Projenin Genel Özeti Yapılarak Ġlgili Yönetmeliklere 127 Uyacağının Taahhüdünün Verilmesi. ) NOTLAR VE KAYNAKLAR EKLER 138 139 8 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu TABLOLAR DĠZĠNĠ Sayfa No Tablo 1 Zamanlama Tablosu 12 Tablo 2 Hammadde ve Yardımcı Maddeler 24 Tablo 3 Makine Ekipman Listesi 25 Tablo 4 Proje Alanı Koordinatları 31 Tablo 5 Adana Ġli Belli BaĢlı Akarsuları 42 Tablo 6 Yer Altı Suyu Potansiyeli 43 Tablo 7 Flora Listesi 46 Tablo 8 Bölgedeki Ġki YaĢamlılar 52 Tablo 9 Bölgedeki Sürüngenler 53 Tablo 10 KuĢ Türleri 55 Tablo 11 Basınç Değerleri 58 Tablo 12 Sıcaklık Değerleri 59 Tablo 13 YağıĢ Değerleri 60 Tablo 14 Nem Değerleri 61 Tablo 15 Sayılı Günler Değerleri 62 Tablo 16 Maksimum Kar Kalınlığı Değerleri 63 Tablo 17 BuharlaĢma Değerleri 64 Tablo 18 Aylık ve Yıllık Rüzgâr Yönü 65 Tablo 19 Yönlere Göre Rüzgâr Hızı (m/sn) 65 Tablo 20 Mevsimlik Rüzgâr Yönü 68 Tablo 21 Yıllık ve Aylık Rüzgâr Dağılımı 69 Tablo 22 Adana Ġlinin Toprak ĠĢlemeli Tarıma ElveriĢli Arazileri 75 Tablo 23 Adana Ġlinin Aldığı ve Verdiği Göç Hızı 93 Tablo 24 Su Kullanımı 98 Tablo 25 Ünitelerin Yakıt Tüketimi 100 Tablo 26 Emisyon Kaynakları ve Bu Kaynaklarda Ölçümü GerçekleĢtirilen Parametreler 100 Tablo 27 Emisyon Kaynakları 101 Tablo 28 Ġlave Emisyon Kaynakları ve Kirletici Sınıfları 104 Tablo 29 SKHKKY Sınır Değerler 104 Tablo 30 Hammadde ve Yardımcı Maddeler 113 Tablo 31 Adana-Osmaniye D–400 Devlet Karayolu yoğunluğu ve Proje Trafik Yükü 9 118 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġEKĠLLER DĠZĠNĠ ġekil 1 ġekil 2 ġekil 3 ġekil 4 ġekil 5 ġekil 6 ġekil 7 ġekil 8 ġekil 9 ġekil 10 ġekil 11 ġekil 12 ġekil 13 ġekil 14 ġekil 15 ġekil 16 ġekil 17 ġekil 18 ġekil 19 ġekil 20 ġekil 21 ġekil 22 ġekil 23 ġekil 24 ġekil 25 ġekil 26 ġekil 27 ġekil 28 ġekil 29 ġekil 30 ġekil 31 ġekil 32 ġekil 33 ġekil 34 ġekil 35 ġekil 36 ġekil 37 ġekil 38 Çözgü Hazırlama Ünitesi Tahar Ünitesi Dokuma Ünitesi Ham KumaĢ Ambarı Ünitesi Yakma Ünitesi Yıkama Ünitesi Boyama Ünitesi ġardon, Makas Ünitesi Liza Ünitesi ĠĢ Akım ġeması 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita 1/5.000 Ölçekli Ġmar Planı Proje Alanı Panoramik Fotoğrafı Bölgenin Jeolojik Haritası Adana Baseni GenelleĢtirilmiĢ Stratiğrafik Kesit Jeolojik Harita Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası Adana Ġli Deprem Haritası Adana Ġli Diri Fay Haritası Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi YağıĢ Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Nem Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Kar Örtülü ve Kar YağıĢlı Günler Sayısı Grafiksel Gösterimi Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Değerleri Grafiksel Gösterimi Kar Kalınlığı Değerleri Grafiksel Gösterimi BuharlaĢma Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Ocak, ġubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri Ġlkbahar, Yaz, Sonbahar, KıĢ Mevsimleri Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri Yıllık Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri ve Hızları Ortalama ve Maksimum Rüzgâr Hızları Fırtınalı Günler Sayısı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması Atıksu ĠĢ Akım ġeması UlaĢım Yollarını Gösteren 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita UlaĢım Yollarını Gösteren Uydu Görüntüsü Trafik Hacim Haritası Acil Durum Komitesi ġeması 10 Sayfa No 13 14 15 16 17 17 18 19 20 23 29 29 32 34 35 36 40 40 41 58 59 60 61 62 62 63 64 66 67 68 69 70 70 96 117 118 119 122 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu BÖLÜM I: PROJENĠN TANIMI VE GAYESĠ I.1. Projenin Konusu, Yatırımın Tanımı, ĠĢletme Süresi (Hesaplamalar), Hizmet Maksatları, Projenin Sosyal ve Ekonomik Yönden Gerekliliği, Zamanlama Tablosu Adana Ġli, Sarıçam Ġlçesi, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi, Vatan Caddesi, No: 4 adresinde bulunan 115 ada, 14 parselde Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ. tarafından KumaĢ Boyama ve KumaĢ Dokuma Tesisi iĢletmeciliği yapılmaktadır. Faal olarak çalıĢmakta olan tesisin kumaĢ boyama bölümünde 3. kapasite artıĢı yapılması planlanmakta olup kapasite artıĢından dolayı bu proje hazırlanmıĢtır. Dokuma KumaĢ Boyama üretimi yapılan tesisin toplam yüz ölçümü 38.747,33 2 m ‟dir. Toplam alanın 24.752 m2‟si kapalı alan olup kapalı alan içerisinde üretim faaliyetleri gerçekleĢtirilmektedir. Ayrıca kapalı alan içerisinde idari bina, imalathane ve hammadde depolama alanı da bulunmaktadır. Geriye kalan 13.995 m2‟lik alan ise yeĢil alan, otopark alanı ve sosyal kullanım alanını olarak kullanılmaktadır. Tesiste Dokuma KumaĢ Boyama üretimi yapılmakta olup söz konusu tesise 05.03.2007 tarih ve 201 Karar No ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi, 15.02.2011 tarih ve 592 Karar No ile 1. Kapasite artırımından ÇED Gerekli Değildir Belgesi ve 01.03.2012 tarih ve 693 Karar No ile 2. Kapasite artırımından ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıĢtır. (Bkz. Ek 1) ĠĢletmede Ģuan 798 kiĢi çalıĢmakta olup kapasite artıĢından sonra iĢçi sayısında değiĢiklik olmayacaktır. Tesiste yılda 300 gün, ayda 25 gün, günde 24 saat ( 3 vardiya ) Ģeklinde çalıĢma yapılmaktadır. ÇalıĢanların soyunma, giyinme, dinlenme, yemek yeme, lavabo gibi günlük ihtiyaçlarını karĢılayabilecekleri sosyal tesisler yeterli düzeyde temin edilmiĢtir. Tesiste kapasite artıĢına gidilmesi planlandığından dolayı bu proje hazırlanmıĢ olup yeni kapasitemizle üretilecek ürünler ihtiyaç sahiplerine ve serbest piyasaya pazarlanacaktır. Projenin ömrü serbest piyasanın arz talep iliĢkisine bağlı olarak ayarlanacak olup herhangi bir tarihle sınırlı değildir. 11 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tesis 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı “ÇED Yönetmeliği” ve 30.06.2011 tarih ve 27980 sayılı “ÇED Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik‟‟ gereği bu dosya hazırlanmıĢtır. Tekstil sektörü, ülke ekonomimizin büyümesine katkı sağlayan önemli bir sektördür. Tekstil boya teknolojisi de günlük hayatta kullanılan tekstil mamül ve yarı mamullerine beyazlık, renk, desen, tutum, kullanım yerine uygunluk gibi özellikler kazandırmayı, aynı zamanda çekiciliği ve albeniyi de arttırmayı amaçlayan tekstil sektörünün önemli bir dalıdır. Bu sebeple son yıllarda ülke nüfusunun artması, sanayinin geliĢmesi vb. nedenler ile açığa çıkan ihtiyacı karĢılamak, arz ve taleplere cevap vermek amacı ile tesiste KumaĢ Boyama üretiminde 3. kapasite artıĢı yapılacaktır. Tablo 1. Zamanlama Tablosu 2013 ĠĢlemler 1-3 4-6 2014 7-9 10-12 1-3 4-6 7-9 10-12 Yatırımın planlanması Fizibilite çalıĢmaları ÇED süreci Ġzinlerin alınması Ekipmanların montajı Deneme ve iĢletmeye geçiĢ I.2. Proje Kapsamındaki Tüm Ünitelerin Özellikleri, Hangi Faaliyetlerin Hangi Ünitelerde GerçekleĢtirileceği, Kapasiteleri, Faaliyet Üniteleri DıĢındaki Diğer Ünitelerde Sunulacak Hizmetler Poliester Viskon Ġplik Tesiste karıĢımı oluĢturan lifler, dünyada en çok kullanılan sentetik lif olan polyester ve yapay liflerden viskon olarak seçilmiĢtir. Polyester/viskon karıĢımlarından elde edilen iplikler genelde üst giyim kumaĢlarında (ceket, pantolon, gömlek) ve kazak, bluz gibi örme kumaĢlarda kullanılmaktadır. Polyester lifi, yüksek kopma mukavemeti, uzun dayanım ömrü, buruĢmama, iyi boyut sabitliği, kolay bakım, kısa sürede kuruma, ütüleme kolaylığı ve iplik eğirme iĢlemini kolaylaĢtırıcı gibi avantajlara sahiptir. Ancak polyesterin nem alma yüzdesi (0.4 %) düĢük olduğundan karıĢımda viskon kullanılarak (nem alma=12 %) karıĢım ipliğin nemalma oranı yükseltilip bu ipliklerden üretilen 12 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu kumaĢların konfor özellikleri arttırılabilmektedir. Ayrıca viskon ipliğe ipek gibi parlak bir görünüm kazandırdığından görünüĢ özelliklerini de iyileĢtirmektedir. Tek Kat – Çift Kat Poliester viskon karıĢımı iplikler tek kat ve çift kat, renkli ve renksiz olabilirler. Büküm Dokuma ihtiyacına bağlı çözgü iplikleri tek kat, çift kat veya elastanla üç kat yapılıp bükülür. Çözgü Hazırlama Çözgü hazırlama genel anlamda, bir çağlık üzerinde takılı bobinlerden ipliklerin paralel olarak levendlere sarılması olarak tanımlanabilir. Günümüzün çözgü hazırlama makinaları, inceden kalına her tür kesik ve kesiksiz elyaftan üretilmiĢ iplikleri iĢleyebilmektedir. ġekil 1. Çözgü Hazırlama Ünitesi 13 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tahar Çözgü ipliklerinin, aynı hareketi yapabilmek üzere gruplandırılmaları ve kumaĢa düzenli dağılmalarını sağlamak amacıyla gerekli çerçeveler üzerindeki tarak diĢleri arasından geçirilmesi iĢlemidir. ġekil 2. Tahar Ünitesi Dokuma Dokuma, belli kaidelere göre iki iplik sisteminin dik açı yaparak çaprazlamasından oluĢan bir tekstil iĢlemidir. Meydana gelen iplik çaprazlamasına bağlama veya örgü (doku) adı verilir. Dokumayı oluĢturan uzunlamasına ipliklere çözgü, yatay ipliklere da atkı denir. Dokumada çözgü iplikleri birbirine paralel olarak belli bir sayıda ve yan yana bulunurlar. Dokumanın yapıldığı yöne doğru ilerlemesi gereken çözgü tabakası arasından atkı ipliğinin geçirilmesi ve bunun kumaĢa dahil edilmesi sürekli olarak tekrarlanan temel iĢlemlerdir. 14 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 3. Dokuma Ünitesi Ham Kontrol Dokuma makinesinden alınan kumaĢlara ham kumaĢ denir. Ham kumaĢ üzerindeki hataları tespit etmek için ham kontrol iĢlemi yapılır. Bu iĢlem ham kontrol makinesinde yapılır. Ham kontrol iĢleminde ham kumaĢ üzerinde iplikten kaynaklanan, dokumadan kaynaklanan ve iĢletme ortamından kaynaklanan hatalar tespit edilir. Bazı hatalar hamkontrol iĢleminde giderildiği gibi terbiye iĢlemleri sırasında da giderilebilir. Örneğin, yağ lekesi, pas lekesi vb. Bunun yanında ham kumaĢta bulunan yabancı lifler, ancak renklendirme iĢlemlerinden sonra ortaya çıkar. Ham kontrol iĢleminde cımbızlama ile giderilemeyen hatalar tebeĢir yardımı ile iĢaretlenerek iĢ emri kartına yazılır. Ham KumaĢ Ambarı Ham KumaĢ giriĢlerinin gerçekleĢtirildiği bölümdür. PartileĢtirme iĢlemi esnasında, girilen ham kumaĢ irsaliyeleri partilere tahsis edilerek, irsaliye bazlı müĢteri ham kumaĢ takibi sağlanmıĢ olur. FiĢ ekranına girildiğinde, fiĢ numarası proğram tarafından otomatik olarak atanır. 15 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 4. Ham KumaĢ Ambarı Ünitesi Parti Hazırlama Tekstil malzemeleri lif, iplik veya konfeksiyon mamulü biçiminde partiler halinde bulunur. Parti, bir seri deneyler sonuçlarına bağlı olarak hakkında karar verilen malzeme miktarıdır. Örneğin pamuk balyası, kumaĢ topları vb. gibi. Yakma Tekstil yüzeyinde görüntüyü bozan ve istenmeyen tüylerin yüzeye zarar vermeden yakılarak uzaklaĢtırma iĢlemidir. Yakma iĢlemi aslında tekstil materyalinin alevden geçirme iĢlemidir. Alev yüzeyin derinliklerine kadar inebildiği için bu iĢlemle makaslama iĢleminde ulaĢılamayan bölgelere de ulaĢmak mümkün olabilmektedir. 16 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 5. Yakma Ünitesi Yıkama Mamuller üzerinde, preperasyon maddeleri, haĢıl, üretim sırasında bulaĢan makine yağları ve kirler içerebilmektedir. Bunlar boyamada ve diğer terbiye iĢlemlerinde rahatsızlık verdiklerinden dolayı bir temizleme iĢlemi gerekir. Bu yapılan iĢleme yıkama adı verilir. ġekil 6. Yıkama Ünitesi 17 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Kurutma Yıkamadan çıkan mamullerin en açık Ģekilde kurutulması iĢlemidir. Elyaf Fiksesi Boyamaya veya baskıya girmeden bir ön iĢlem uygulanması gerekmektedir. Bu ön iĢlem, yıkama ve fiksedir. Yıkama iĢleminde, yağ, haĢıl, vb. gibi maddeler ve kumaĢın üzerine çeĢitli Ģekillerde bulaĢmıĢ kirler kumaĢ üzerinden uzaklaĢtırılır. KumaĢın üzerinde bulunan bütün yağlar baskıdan ve boyadan önce kumaĢın üzerinden mutlaka uzaklaĢtırılmalıdır. Yağları uzaklaĢtırılmamıĢ kumaĢlara uygulanan ısıl iĢlemlerle, yağ tanecikleri elyafın içerisine geri dönüĢümsüz olarak fikse edilir. Bu baskı ve boya sonrasında istenmeyen görünümlere neden olur. Fikse iĢlemi, kumaĢın boyut stabilitesinin sağlanması ve sonraki ısıl ve ıslak iĢlemlerde korunması amacıyla yapılır. Fikse iĢlemi görmemiĢ polyester kumaĢı ıslak veya kuru ısıtıldığı zaman çeker. Islak ısıtmada çekme fazla olur. Boyama ĠĢlemi Polyester boyama mekanizması, mekanik olarak 1 mikronun altında öğütülmüĢ olan dispers boya taneciklerinin yüksek sıcaklıkta, suda moleküler çözünmesi ve aynı sıcaklıkta polyesterin sıvı özelliği gösteren amorf bölgesine emilmesi ile olur. ġekil 7. Boyama Ünitesi 18 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Kurutma Tekstil ürünleri, üretim sürecinde çeĢitli terbiye iĢlemlerine tabi tutulmakta ve bu iĢlemler sırasında bünyelerine alınan nem, kurutma yoluyla uzaklaĢtırılmaktadır. Kurutma mamül üzerinde bulunması gereken higroskobik nemi kaybetmeden ısı transferiyle gerçekleĢen esas kurutma Ģeklindedir. ġardon, Makas, Liza Liza, tekstil mamulü yüzeyinde, Ģeftali tüyü efekti oluĢturma iĢlemidir. ġardon, kumaĢ yüzeyinin, havlı bir tutum elde edilmesini sağlayacak Ģekilde tüylendirilmesini sağlar. Makas, ġardonlanmıĢ tekstil mamülünüm yüzeyindeki lif veya iplik uçlarını belirli ve eĢit uzunlukta keserek kumaĢın görünümünü güzelleĢtirir. ġekil 8. ġardon, Makas Ünitesi 19 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 9. Liza Ünitesi Apre KumaĢa, boyamadan sonra kazandırılan son iĢleme apreleme denir. KumaĢ veya derinin cilalanması, perdahlanması iĢlemidir. Sanfor Tekstil ĠĢletmelerinde kumaĢ enini, gramajını ve çekme değerlerini ayarlamak için kullanılan, bu sırada da kumaĢa bir ütü efekti veren iĢlemdir. Kalite Kontrol Kaliteyi geliĢtirme, onu koruma ve iyileĢtirme, tüketicinin beğenisini kazanma ve ekonomik seviyede bir üretim yapma imkânlarının sağlanmasını amaçlayan çalıĢmalardır. Ürünlerin çeĢidi, özellikleri ve miktarları, alıcının istekleri, üretim araçları ve çalıĢan iĢçilerin durumları kalite kontrolünde oldukça etkendir. Üretimin istenilen özelliklere uygun olup olmadığının, yani kalitesinin tespit edilmesi için kalite kontrol iĢlemi uygulanır. 20 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Top Sarma Dokunan kumaĢın, sarma silindirinde aĢağı veya yukarı hareket ettirilerek çözgü ipliklerinin tefe üzerine istenilen Ģekilde temas etmesi sağlanır. Sürekli atkı atımı ile oluĢan kumaĢ, kumaĢ levendinesarılır. KumaĢ levendi üzerinde bulunan tırnak diĢlisi ve tırnak yardımıyla hem beslenen çözgünün tekrar gerilmesini hem de dokunan kumaĢın tezgâhtan çekilmesini sağlar. KumaĢ köprüsü ile kumaĢ levendi arasına yerleĢtirilen zımpara silindiri, kumaĢ levendine sarılacak olan kumaĢın gergin ve katsız bir Ģekilde düzgün sarılmasına yardımcıolur. KumaĢ çekme ve sarma sistemleri dokunan kumaĢın istenilen atkı sıklığına görebelirlenen sabit bir hızla çekilmesini sağlayan sistemlerdir. Çözgü sarma sistemleriyle orantılı olarak çalıĢan kumaĢ sarma sistemleri, pozitif ve negatif olmak üzere ikiye ayrılır. Pozitif kumaĢ sarma regülâtörlerinde, cm‟deki atkı sayısı değiĢmez. Dokumanın sonuna kadar aynı kalır. Ancak cm‟deki atkı sıklığı değiĢtirilmek isteniyorsa, diĢli istenilen sıklığa göre ayarlanır. Negatif kumaĢ sarma regülâtörleri kumaĢ gerilimine göre çalıĢtığı için cm‟deki sıklık değiĢir. Atkı sıklığı fazla olan kumaĢlar ile iplik düzgünlüğü iyi olmayan materyaller için kullanılan bir regülâtördür. Hiçbir zaman ekose ve kareli bir kumaĢta bu regülâtör tercih edilmez. Ambalaj Ambalaj, ürünlerin, tüketiciye (kullanıcıya) ulaĢtırılması aĢamasında, taĢınması, korunması, saklanması ve satıĢa sunulması için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmıĢ ürünlerdir. Top sarmalanan kumaĢ bu iĢlemle ambalajlanır. Mamul KumaĢ Ambarı Üretimi tamamlanmıĢ, satıĢa hazır olan kumaĢların depolanması iĢlemidir. Mevcut kapalı alan kullanılarak yeni alınacak makineler ile kapasite artıĢına gidilecek olan tesiste mevcut üretim ve kapasite artıĢından sonra elde edilecek üretim miktarları aĢağıda verilmiĢtir. 21 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tesiste mevcut üretim kapasiteleri; Projenin mevcut toplam üretim kapasitesi : 3.960.000 Kg/Yıl 3.Kapasite artıĢı ile eklenecek üretim kapasitesi : 3.127.500 Kg/Yıl 3. Kapasite artıĢı sonrası toplam üretim kapasitesi : 7.087.500 Kg/Yıl Yapılacak kapasite artırımında teknoloji olarak mevcut sistemin aynısı olup, boyama bölümünde jet boyama makinesinin sayısı artırılarak kumaĢ boyama bölümündeki üretim kapasitesi artırılacaktır. I.3. Proje Ünitelerinde Kullanılacak Proses Yöntemleri Ġle Teknolojiler, Proses Akım ġeması (ġema Üzerinde Kirletici Kaynakların Gösterilmesi Emisyon ve Atıksu Vb.) Yurt içi ve yurt dıĢından satın alınan poliester viskon karıĢımı iplikler tek kat ve çift kat, renkli ve renksiz olabilirler. Dokuma ihtiyacına bağlı çözgü iplikleri tek kat çift kat veya elastanla üç kat yapılıp bükülür ve çözgü bölümünde leventler sarılarak tahar yapılarak veya düğüm yapılarak dokumaya baĢlanır. Belirli metrajda dokunan kumaĢ kesilip ham kontrolü yapılır. Kalite değerlerine bağlı olarak ham kumaĢ ambarına alınır. MüĢteri sipariĢleri ve boyama makinelerinin kapasitelerine bağlı olarak tespit edilmiĢ metrajlarda parti yapılır. Parti olarak hazırlanan kumaĢ ilk olarak yakılır ya da yıkanır. Kurutma iĢlemi kurutma makinesinde veya ram makinelerinde yapılır. Kırılmaları önlemek ve kumaĢı stabil hale getirmek için ısısal iĢlemle fiske yapılır. Boyanacak ise boyama makinelerinde boyanıp kurutulur. Ġpliği boyalı veya düz boyalı kumaĢlara ihtiyaca bağlı olarak kimyasal ve ısısal iĢlemlerle apre yapılır. Çekmezlik ve tutumu için sanforizasyon iĢlemi yapılır ya da yapılmaz. Ġstenilen kalite değerlerine uygun ise kalite kontrol makinelerinde kontrol edilip sarılır ve ambalajlanır. 22 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu POLĠESTER VĠSKON ĠPLĠK ÇĠFT KAT TEK KAT BÜKÜM ÇÖZGÜ HAZIRLAMA TAHAR DOKUMA HAM KONTROL HAM KUMAġ AMBARI PARTĠ HAZIRLAMA YAKMA YIKAMA KURUTMA ELYAF FĠKSESĠ Emisyon BOYAMA ĠġLEMĠ (Kapasite ArtıĢı Yapılacak Bölüm) Atık Su Gürültü KURUTMA ġARDON MAKAS LĠZA APRE SANFOR KALĠTE KONTROL ġekil 10. ĠĢ Akım ġeması MAMUL KUMAġ AMBARI 23 TOP SARMA AMBALAJ Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu I.4. Proje Ġçin Gerekli Hammadde ve Yardımcı Maddelerin Miktarları, Nasıl ve Nereden Temin Edileceği Tablo 2. Hammadde ve Yardımcı Maddeler Hammadde ve Yardımcı Maddeler Mevcut ( kg / yıl) Eklenecek ( kg / yıl) Toplam ( kg / yıl) Poly/Vis KarıĢımlı Tek Kat Ġplik 5.498.000 4.453.000 9.951.000 Poly/Vis KarıĢımlı Çift Kat Ġplik 1.374.500 1.113.350 2.487.850 Lycra 135.200 109.500 244.700 Rektif Boya 104.060 84.250 188.310 Dispers Boya 109.550 88.750 198.300 Dispergatör 36.500 29.565 66.065 Kırık Önleyici 73.100 59.210 132.310 Asetik Asit 36.500 29.565 66.065 Soda 69.390 56.200 125.590 Tuz 208.120 168.580 376.700 Kostik (%49) 69.390 56.200 125.590 Hidrosülfit 41.040 33.250 74.290 Redüktif Yıkayıcı 55.190 44.700 99.890 Tesiste kullanılan hammaddeler serbest piyasadan satın alınarak karayolu ile getirilmektedir. Kapasite artıĢı sonrası da kullanılacak hammaddeler serbest piyasadan alınarak karayolu ile getirilmeye devam edilecektir. I.5. Projede Üretilecek Nihai ve Yan Ürünlerin Üretim Miktarları, Nerelere Ne Kadar Nasıl Pazarlanacakları ve Depolanması Tesisin Ģuanki mevcut üretim kapasitesi 3.960.000 Kg/Yıl olup kapasite artıĢı ile eklenecek üretim kapasitesi 3.127.500 Kg/Yıl olacaktır. Kapasite artıĢı sonrası toplam üretim kapasitesi 7.087.500 Kg/Yıl olacaktır. Tesiste üretim sırasında yan ürün oluĢumu söz konusu değildir. Bu sebeple yan ürün üretimi olmayacaktır. Tesiste üretilecek ürünler depolama alanında depolanacak ve serbest piyasadaki müĢteri sipariĢlerine bağlı olarak tırlar vasıtası ile nakliyesi sağlanacaktır. 24 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu I.6. Proje Kapsamında Kullanılacak Makinaların, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri Tablo 3. Makine Ekipman Listesi Makinenin Cinsi ve Teknik Özellikleri Motor Gücü ( KW ) Adet MEVCUT MAKĠNE VE EKĠPMAN LĠSTESĠ Picanol Dokuma Tezgâhı (520 d/d-En:190 cm) Picanol Dokuma Tezgâhı (500 d/d-En:220 cm) Picanol Dokuma Tezgâhı (540 d/d-En:220 cm) Picanol Dokuma Tezgâhı (550 d/d-En:220 cm) Konik Çözgü Makinesi Ġplik Büküm Makinesi 192 iğ/mak.n=8.100 d/d Ġplik Katlama Makinesi Jet Boya Makinesi ( 900 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 675 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 450 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 300 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 170 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 100 kg/sarj ) Sanfor Makinesi Germe Makinesi Dik Kurutma Makinesi Halat Açma Makinesi Kalite Kontrol Makinesi KumaĢ Yıkama Makinesi Levent TaĢıma Arabası Klima Santrali Vidalı Hava Kompresörü KumaĢ Parti Hazırlama Makinesi Fırça – Makas Bobin Aktarma Kalender ġardon Yakma Makinesi Su Pompaları Kızgın Yağ Kazanı Buhar Kazanı Forklift ( 3 tonluk ) Düğüm Sehpası Düğüm Makinesi Thermazol Boyama Pad-pech Boyama Gergisiz Kurutma Makas Ġplik Boyama Kazanı Zımpara KaĢe TuĢe Germe Makinesi 168 210 84 84 29 592 82 1050 210 480 25 15 4 75 272 12 19 24 100 --96 110 4 55 2,5 30 200 31 75 124,5 57,5 ------70 5,5 30 51 15 10 10 272 24 30 12 12 3 16 10 10 2 6 1 1 1 1 4 1 1 6 2 2 1 2 1 1 1 1 4 1 1 1 2 3 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 KAPASĠTE ARTIRIMINDAN SONRA ALINACAK MAKĠNE VE EKĠPMAN LĠSTESĠ Jet Boya Makinesi ( 500 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 1.000 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 900 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 675 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 450 kg/sarj ) Jet Boya Makinesi ( 1.350 kg/sarj ) Buhar Kazanı ( 16 ton/h ) 600 115 315 315 240 120 95 25 4 1 3 3 3 1 1 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tesiste Dokuma KumaĢ Boyama üretimi yapılmakta olup söz konusu tesise 05.03.2007 tarih ve 201 Karar No ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıĢ olup dosya içerisinde 2 adet 900 kg jet boya makinesi ve 2 adet 450 kg jet boya makinesi ile 810.000 Kg/yıl kumaĢ boyama kapasitesine izin alınmıĢtır. Söz konusu tesise 15.02.2011 tarih ve 592 Karar No ile 1. Kapasite artırımından ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıĢ olup dosya içerisinde 4 adet 900 kg jet boya makinesi ve 2 adet 450 kg jet boya makinesi ile 1.350.000 Kg/yıl kumaĢ boyama kapasitesine izin alınmıĢ olup 1. Kapasite artıĢı sonunda toplam 2.160.000 kg/yıl kapasiteye ulaĢılmıĢtır. Ayrıca söz konusu tesise 01.03.2012 tarih ve 693 Karar No ile 2. Kapasite artırımından ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıĢ olup dosya içerisinde 4 adet 900 kg jet boya makinesi, 2 adet 450 kg jet boya makinesi, 2 adet 675 kg jet boya makinesi, 1 adet 300 kg jet boya makinesi, 1 adet 170 kg jet boya makinesi, 1 adet 100 kg jet boya makinesi ile 1.800.000 Kg/yıl kumaĢ boyama kapasitesine izin alınmıĢ olup 2. Kapasite artıĢı sonunda toplam 3.960.000 kg/yıl kapasiteye ulaĢılmıĢtır. Tesise 3 kapasite artıĢında ise 1 adet 1.350 kg jet boya makinesi, 1 adet 1.000 kg jet boya makinesi, 3 adet 900 kg jet boya makinesi, 3 adet 675 kg jet boya makinesi, 4 adet 500 kg jet boya makinesi, 3 adet 450 kg jet boya makinesi ilave edilerek 3.127.500 Kg/Yıl kumaĢ boyama kapasitesine izin istenmekte olup 3. Kapasite artıĢı sonunda toplam 7.087.500 Kg/Yıl kapasiteye ulaĢılacaktır. I.7. Proje Ġçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi Kapasite artıĢı projesi ile ilgili alan Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi, Vatan Caddesi, No: 4 adresindeki 115 Ada, 14 Parsel içerisinde yer alan 38.747,33 m2 toplam arazi içerisinde yer alan 24.752 m2„lik kapalı alanda gerçekleĢecektir. Tesiste Dokuma KumaĢ Boyama üretimi yapılmakta olup söz konusu tesise 05.03.2007 tarih ve 201 Karar No ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi, 15.02.2011 tarih ve 592 Karar No ile 1. Kapasite artırımından ÇED Gerekli Değildir Belgesi ve 01.03.2012 tarih ve 693 Karar No ile 2. Kapasite artırımından ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıĢtır. (Bkz. Ek 1) 26 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Faaliyet sahibi piyasada oluĢan talebi karĢılamak amacıyla 3. kapasite artıĢına geçmeyi planlamaktadır. Kapasite artıĢında ilave bina yapılmayacaktır. Faaliyet sahibi makine ve ekipmanların sayısını artıracaktır. Mevcut tesis kurulurken yer seçimi yapılmıĢ olup, tesisin Ģu anki yerinin seçiliĢ nedenleri aĢağıda belirtilmektedir. Planlanan proje kapasite artıĢı olması sebebiyle faaliyet sahibi alternatif yer arayıĢına geçmemiĢtir. Seçilen Yerin SeçiliĢ Nedenleri; Planlanan projenin yeri Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesinde yer aldığından ve mevcutta kurulu bir fabrika sahasının bulunuyor olmasından dolayı inĢaat aĢamasına gerek duyulmaması, Bölgenin alt yapı çalıĢmalarının bitmiĢ olması, Bölgede atık su arıtma tesisinin bulunuyor olması, Bölgede doğalgazın bulunuyor olması, Proje sahasının Adana-Ceyhan-Osmaniye devlet karayoluna olan yakınlığı, Gaziantep-Ġskenderun-Mersin Otobanının bölgenin içinden geçiyor olması, Devlet demir yollarının yine bölgenin içinden geçiyor olması, Tesiste kullanılacak olan kullanma ve içme suyunun A.O.S.B isale hattından karĢılanabilir olması, Ayrıca tesis için gerekli olan elektrik enerjisini enerji nakil hatları ile iletilmiĢ olması, Kalifiye eleman ihtiyacının karĢılanmasında sorun bulunmaması Bölgenin sosyo-ekonomik durumu, çeĢitli gereksinimleri giderme olanakları, iĢ gücü temini olanakları açısından da müsait bir yapısı vardır. Bu durumda, 3. kapasite artıĢının gerçekleĢeceği tesisin yeri konumu itibariyle uygunluk arz etmektedir. Yukarıdaki hususlar zaman kaybını önlediğinden projenin uygulama koĢullarında ekonomik girdiler sağlaması, proje için seçilen yerin alternatiflerine göre en avantajlı yer olduğunu göstermektedir. DeğiĢen teknolojik ve ekonomik Ģartlar nedeniyle kapasite 27 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu artıĢına gidilmesine karar verilmiĢ ve mevcut bir fabrika olması nedeniyle de alternatif bir alan arayıĢına gidilmemiĢtir. Üretim yönünden en son teknoloji uygulanacak olan tesisin, sanayi bölgesi içerisinde kurulması ile birlikte, hem nakliye gibi giderler açısından bir kazanç sağlanacak ve hem de çevresel kirliliğin yayılmasının önüne geçilmiĢ olacaktır. BÖLÜM II: PROJE ĠÇĠN SEÇĠLEN YERĠN KONUMU II.1. Bölgeye ĠliĢkin Varsa 1/100.000, 1/25.000, 1/5.000 ve 1/1.000 Ölçekli Yürürlükte Bulunan Planlar (Bu Planların Proje Özeti Ekine Plan Hükümleri ve Lejant Paftası Ġle Birlikte Verilmesi ve Aslının Aynıdır Damgasının Vurulması) ve Faaliyet Alanının Plan Üzerinde ĠĢaretlenmesi Bölgeye iliĢkin faaliyet alanının iĢaretlendiği 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı, Lejantı ve Plan Notları Ek 20‟de, 1/25.000 Ölçekli topoğrafik Harita ve Lejantı Ek 21‟de, 1/5.000 Ölçekli Nazım Ġmar Planı Ek 18‟de, 1/1.000 Ölçekli Uygulama Ġmar Planı ise Ek 19‟da verilmiĢtir. Proje alanının içerisinde bulunduğu alan 1/1.000, 1/5.000 ve 1/100.000 ölçekli planlarda OSB olarak görülmektedir. II.2. 1/25.000 ve 1/5000 Lik Halihazır Harita Üzerinde Faaliyet Alanı Merkezli 1 Km Lik Yarıçap Üzerinde Yer Altı Sularını, Yerüstü Sularını ve Deprem KuĢaklarını Gösterir Analiz, Jeolojik Yapı, Köy YerleĢik ve Sanayi Alanları, UlaĢım Ağı, Enerji Nakil Hatları, Arazi Kabiliyeti, Koruma Alanları, Diğer Stratejik Bölgeler ve Bu Stratejik Bölgelerin Etkilenen Alanlarının Gösterimi Faaliyet alanı Organize Sanayi Bölgesi sınırları içerisinde bulunduğundan dolayı 1 km‟ lik yarıçap içerisinde yeraltı suyu, yerüstü suyu, koruma alanları ve stratejik bölge bulunmamaktadır. Faaliyet alanı ile ilgili deprem kuĢaklarını ve jeolojik yapıyı gösterir bilgiler bölüm 3‟de verilmiĢtir. Faaliyet alanı merkezli 1 km lik yarıçap üzerinde köy, yerleĢik, sanayi alanları, ulaĢım ağı, enerji nakil hatlarını, arazi kabiliyetini gösterir 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita ile 1/5.000 ölçekli Ġmar Planı aĢağıda verilmiĢtir. 28 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 11. 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita ġekil 12. 1/5.000 Ölçekli Ġmar Planı 29 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu II.3. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu (Bütün Ġdari Ve Sosyal Ünitelerin, Teknik Altyapı Ünitelerinin Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı Ġçindeki Konumlarının Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi, Bunlar Ġçin Belirlenen Kapalı Ve Açık Alan Büyüklükleri, Binaların Kat Adetleri ve Yükseklikleri) Planlanan proje kapsamında ilave bina yapılmayacaktır. Mevcutta bulunan fabrika binası kullanılacaktır. Planlanan kapasite artıĢı projesi 38.747,33 m2„ lik toplam arazi içerisinde yer alan 24.752 m2 „lik kapalı alanda gerçekleĢecektir. 24.752 m2 „lik kapalı alanın ünitelerini gösterir döküm aĢağıda verilmiĢtir. 6,8 m yüksekliğinde 2.348 m2 alana sahip tek katlı yapı bulunmaktadır. Bu alanın 2.258 m2 si fabrika binası ve 90 m2 si idari bina olarak kullanılmaktadır. 04.04.2000 tarih ve 2/5 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 6,8 m yüksekliğinde 1.878 m2 alana sahip tek katlı yapı bulunmaktadır. Bu alanın 1.542 m2 si fabrika binası ve 336 m2 si idari bina olarak kullanılmaktadır. 10.08.2001 tarih ve 2001/22 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 7,30 m yüksekliğinde 2 katlı her biri 773 m2 alanlı toplamda 1.546 m2 alana sahip sosyal tesis ve depo alanı bulunmaktadır. 14.03.2005 tarih ve 36/05 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 12 m yüksekliğinde 4 katlı ilk 2 kat 384 m2 alanlı toplamda 768 m2 alana sahip idari bina ve son 2 katı 263 m2 alanlı toplamda 526 m2 alana sahip idari bina bulunmaktadır. 4 kat toplamda 1.294 m2 dir. 14.03.2005 tarih ve 36/05 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi ve 30.05.2011 tarih ve 19/E-011 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 8,50 m yüksekliğinde tek katlı 4.321 m2 alana sahip fabrika binası bulunmaktadır. 14.03.2005 tarih ve 36/05 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 9,12 m yüksekliğinde tek katlı 1.170 m2 alana sahip fabrika binası bulunmaktadır. 29.09.2010 tarih ve 38/F-010 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 6,7 m yüksekliğinde tek katlı 3.920 m2 alana sahip fabrika binası bulunmaktadır. 29.09.2010 tarih ve 037/D-010 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 30 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu 6,7 m yüksekliğinde tek katlı 4.923 m2 alana sahip fabrika binası bulunmaktadır. 12.04.2010 tarih ve 020/C-010 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 6 m yüksekliğinde tek katlı 827 m2 alana sahip fabrika binası bulunmaktadır. 21.05.2009 tarih ve 017/A-09 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. 6 m yüksekliğinde tek katlı 2.525 m2 alana sahip fabrika binası bulunmaktadır. 21.05.2009 tarih ve 017/B-09 belge numarası ile Yapı Kullanma Ġzin Belgesi alınmıĢtır. Mevcut binaya ait Vaziyet Planı Ek 13‟de, Yapı Kullanım Ġzinleri Ek 4‟de, ünitelerin ve makinelerin yerleĢimini gösteren Makine YerleĢim Planı Ek 14‟de yer almaktadır. II.4. Arazinin Mülkiyet Durumu, Koordinatları, Faaliyet Alanına Ait Panoramik Fotoğrafların Eklenmesi Projenin gerçekleĢtirileceği 115 ada, 14 parselde Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ.‟ye ait tapulu alandır. 115 ada, 14 parselin firma adına olduğunu gösterir Tapu Ek 2‟de verilmiĢtir. ĠĢletme alanı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında ÇalıĢma Alanları içerisinde bulunan OSB ve Sanayi Alanları içerisinde yer almaktadır. Tablo 4. Proje Alanı Koordinatları N. No Y X 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 465598.97 465599.05 465626.19 465621.58 465680.55 465691.23 465700.29 465742.50 465791.61 465840.61 465891.36 465806.25 465755.50 465706.52 465657.40 4094090.91 4094186.94 4094190.07 4094225.15 4094225.98 4094220.54 4094212.83 4094176.24 4094126.41 4094076.84 4094025.19 4093940.64 4093992.22 4094041.80 4094091.61 31 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 13. Proje Alanı Panoramik Fotoğrafı BÖLÜM III: PROJE YERĠ VE ETKĠ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLĠKLERĠ (Fiziksel Ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri Ve Doğal Kaynakların Kullanımı) III.1. Jeolojik Özellikler (Bölge ve Ġnceleme Alanı Jeolojisi, Büyük Ölçekli Jeolojik Harita ve Stratigrafik Kesit) Bölgeye ait büyük ölçekli Jeoloji Haritası Ģekil 14‟de Stratigrafik Kesit Ģekil 15‟de verilmiĢtir. Ġnceleme alanı ve civarının jeolojisi Adana Baseninde kalmakta olup değiĢik araĢtırmacılar tarafından detaylı olarak çalıĢılmıĢtır. Adana baseni üzerinde yoğunlaĢan araĢtırmacıların bazıları Ģunlardır: Ternek (1957), Schmidt (1961), Özgül ve diğerleri (1973), Ġlker (1975), Görür (1979 ve 1980), Yalçın ve Görür (1984), YetiĢ ve diğerleri (1991). Adana Baseni tabanda Yerköprü formasyonu ile baĢlamaktadır. Birim mavimsi gri renkli, mercanlı kireçtaĢı ile yeĢilimsi gri, kahve renkli kumtaĢı, silttaĢı, Ģeyl ardalanmasından oluĢur. 780 m kalınlık sunan birim Orta-Üst Devoniyen yaĢlıdır. Daha birim üzerine faylı bir dokanakla KarahamzauĢağı formasyonu gelmektedir. Bu birimde baĢlıca kireçtaĢı, dolomit ve dolomitik kireçtaĢından oluĢur. Yer yer Ģeyl, kuvars kumtaĢı, kuvarsit bantları içerir. Permo-Karbonifer yaĢlı olan birimin görünür kalınlığı 200–500 m arasındadır. 32 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Bölgede Mesozoyik‟te Triyas-Jura-Kretase yaĢlı Demirkazık formasyonu, Üst Kretase yaĢlı Yavça formasyonu yer alır. Bunlar Otokton (yerli yerinde oluĢmuĢ) konumludur. Allokton (taĢınmıĢ) konumlu olarak ise Kızıldağ melanjı ve FaraĢa ofiyoliti bulunur. KireçtaĢı, dolomitik kireçtaĢı ve dolomitlerden oluĢan Demirkazık formasyonu KarahamzauĢağı formasyonu üzerine faylı bir dokanak ile gelmektedir. Birim yer yer çört bantları içerir. 300–1500 m kalınlık sunan birimin yaĢı Üst Triyas-Kretase „dir. Bu birim üzerine Yavça formasyonu gelmektedir. Bu birim pembe bej renkli, killi-kumlu kireçtaĢı, yeĢil, kahve renkli, ince orta katmanlı çakıltaĢı-kumtaĢı ile yeĢilimsi gri ince katmanlı, yer yer laminalı Ģeyl ardalanımından ibarettir. Kalınlığı 0-12 m arasında olup tabandaki Demirkazık formasyonu ile geçiĢli, üzerindeki Kızıldağ melanjı ile tektonik bir dokanak sunar. Formasyonun yaĢı Kampaniyen-Maestrihtiyen‟dir. Adana Baseninde Tersiyer‟e ait Gildirli, Karsantı, Kaplankaya, Karaisalı, Cingöz, Güvenç, Kuzgun, Handere formasyonları ile Kuzgun, SalbaĢ tüfit, MemiĢli, Gökkuyu alçıtaĢı üyeleri; Kuvaterner‟de taraça, kaliçi, eski-yeni alüvyon çökelleri bulunur. Buna göre bölgenin kuzeyinde Tersiyer yaĢlı kayaçlar temelde genelde pembemsi kırmızı, bazen de sarımsı turuncu renklerde olabilen çakıltaĢı, kumtaĢı ve çamurtaĢlarından oluĢan Oligosen-Alt miyosen yaĢlı, karasal Gildirli formasyonu (Tgi) ile baĢlamaktadır. Bu birim alttaki paleozoik ve mesozoik yaĢlı kayaçlar üzerine açısal uyumsuzlukla gelir. Gildirli formasyonunun üzerine Oligosen-Üst Miyosen yaĢlı silttaĢı ve kumtaĢından oluĢan Karsantı formasyonu gelmektedir. Bu formasyon üzerine ise boz renkli çakıllı kumtaĢı, kumtaĢı, çakıllı-kumlu kireçtaĢı ve silttaĢından oluĢan Alt Miyosen yaĢlı Kaplankaya formasyonu, bunun da üzerine ise beyaz-krem renkli Alt-Orta Miyosen yaĢlı resifal kireçtaĢlarından oluĢan Karaisalı formasyonu (Tka) gelmektedir Karaisalı formasyonunun üzerine ise çakıllı kumtaĢı, kumtaĢı, silttaĢından oluĢan Alt-Orta Miyosen yaĢlı Cingöz formasyonu (Tc) ile derin deniz ortamında çökelmiĢ, yeĢilimsi gri renkli Ģeyl ve marnlardan oluĢan Alt-Orta Miyosen yaĢlı Güvenç formasyonu (Tgü) yanal ve düĢey geçiĢli olarak gelmektedir. Bu birim üzerine gelen Kuzgun formasyonu (Tku) Üst Miyosen yaĢlı olup açık gri, yer yer yeĢilimsi, gri, kahverengi kumtaĢı-kiltaĢı içermekte olup sığ denizel, karasal ortamı temsil etmektedir. Kuzgun formasyonunu üzerine bölgedeki Tersiyer yaĢlı istifin tavanını oluĢturan Üst Miyosen-Pliyosen yaĢlı regresiv özellikteki Handere formasyonu (Th) gelmekte olup, birim denizin çekilmesi ile oluĢan sığ denizel ortamı temsil eden sarı, bej renkli çakıltaĢı, kumtaĢı, çamurtaĢı ve alçıtaĢından (jips) oluĢmaktadır. Handere formasyonunun üzerine Kuvaterner yaĢlı Taraça+Kaliçi (Qtk) ve alüvyon (Qk, Qt, Qal) 33 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu uyumsuz olarak gelmektedir. DeğiĢik boyutlardaki tutturulmamıĢ, gevĢek çakıl, kum ve killerden oluĢan alüvyon Çukurova‟yı oluĢturan geniĢ düzlük alanları kapsamaktadır. ġekil 14. Bölgenin Jeolojik Haritası 34 Kuvaterner SĠSTEM Kretase Triyas-Jura Miyosen Ol i gosen Pliyosen SERĠ KaplanKızıldağ FaraĢa Karaisalı Yavça Güvenç Cingöz Kuzgun Handere Gildirli Karsantı Demirkazık FM. Kaya Melanjı Trjkd Th Qtr Qal SĠMGE Tkr Tkp Tka Tci Tgü Tku Ky Kk Kf Tgi Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu KarahamzauĢağı Pkbk Yerköprü Dy T e r s i y e r PALEOZOĠK DevoniyenPermo Karbonifer MESOZOĠK S E N O Z O Ġ K Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ LĠTOLOJĠ AÇIKLAMALAR Taraça, kaliçi Gökkuyu alçıtaĢı üyesi Konglomera kumtaĢı, silt MemiĢli üyesi kumtaĢ, silttaĢı SalbaĢ tüfit üyesi Kuzgun üyesi çakıltaĢı,kumtaĢı Pelajik foramca zengin koyu gri Ģeyller Gri renkli çakıltaĢı (Tabanda oygu, dolgu yapıları var) Açık renkli, biyoklastlı kireçtaĢı Dolomitli kireçtaĢı Sığ denizel fosilli, gri renkli kumlu kireçtaĢı, killi kireçtaĢı, çakıllı kumtaĢı SilttaĢı ve kumtaĢı Kırmızımsı, pembemsi çakıltaĢı, kumtaĢı, silttaĢı Diskordans Harzburjit, dünit, piroksenit ve granit içeren ofiyolitik kayalar Tektonik dokanak DeğiĢik taĢ ve türde, farklı oluĢum ortamlarına ait kireçtaĢları, radyolarit, serpantinitle birlikte ince denizel kırıntılar içeren melanj. Tektonik dokanak Çakıllı kumtaĢı, kumtaĢı, çamurtaĢı, Kahverengi-yeĢilimsi gri renkli, laminalı çok ince tabakalı, çoğu killi ve siltli, iyi boylanmalı, fosilli çamurtaĢı. KireçtaĢı-dolomitik kireçtaĢı: gri-açık kahverengi renkli, orta-kalın-çok kalın tabakalı,, kahverengimsi-bej renkli, orta-kalın-çok kalın tabakalı, sert, sağlam, yer yer kalsit dolgulu dolomitik kireçtaĢı. Faylı dokanak Dolomitik kireçtaĢı Koyo gri,siyah kuvarsit Faylı dokanak Gri, kahverengi, grimsi kumtaĢı, silttaĢı, Ģeyl Mavimsi gri renkli mercanlı kireçtaĢı ġekil 4.1. Adana baseni genelleĢtirilmiĢ stratigrafik istifi. ġekil 15. Adana Baseni GenelleĢtirilmiĢ Stratiğrafik Kesit Tektonik Ġnceleme alanının içinde yer aldığı Toroslar jeoloji ve morfoloji bakımından, devamlı fakat düzgün olmayan bir dağ kuĢağı özelliğindedir. Amanos dağları kesiminde Paleozoyik ile Mesozoyik formasyonlar diskordanslıdır. Yaygın ve Ģiddetli orojenik hareketler Kretase sonunda oluĢmuĢtur. Bu nedenle Alt Eosen her tarafta bir taban konglomerasıyla daha eski formasyonlar üzerinde diskordans olarak durur. Çakıllar Üst 35 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Kretase ve daha yaĢlı kayaç parçaları içerir. Paleozoyik yaĢlı birimlerde tabakalanma inceden kalına kadar gözlenir. Mesozoyik yaĢlı birimlerde belirgin değildir. Tersiyer birimlerinde ise ince ve orta tabakalanma belirgindir. Tabakalanma kuzey doğuya doğrudur. Ġnceleme alanında belirgin ve büyük ölçekte kıvrımlanma gözlenmemiĢtir. Ġnceleme Alanının Jeolojisi Proje alanı ve yakın çevresi ile ilgili yüzeyden itibaren 0,00-0-1,80 m arasında Kaliçi, 1,80- 5,00 m arasında Kahverengimsi yeĢil renkli kil taĢlarının yer almaktadır. 0,001,00 m‟ ler arasında kontrolsüz dolgu, 1,00-5,00 m‟ler arasında ise kaliçi birimleri bulunmaktadır. Ġnceleme sonrasında inceleme alanında, heyelan, kaya düĢmesi, su baskını ve çığ düĢmesi gibi doğal afet olaylarının gerçeklemesi mümkün değildir. Mevcut bina inĢası sırasında, faaliyet alanın 2. derece deprem bölgesinde yer alması nedeniyle “Afet Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik” esaslarına uygun olarak inĢaat çalıĢması yapılmıĢ ve mevcut bina yapı kullanım izin belgeleri alınmıĢtır. (Bkz. Ek 4) Proje sahası ve yakın çevresinde içine alan 1/25.000 ölçekli jeolojik harita Ģekil 16 de sunulmuĢtur. ġekil 16. Jeolojik Harita 36 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Jeomorfolojisi Adana ili sınırları içerisinde, değiĢik akarsu Ģekilleri ve bunların meydana getirdiği vadi yarmaları, dik yamaçlar, akarsuların yatak değiĢtirmesiyle oluĢmuĢ küçük adacıklar ve ova kesiminde oluĢmuĢ alüvyon yelpazeleri dikkati çeken morfolojik Ģekillerdir. Adana ili merkezi kuzey ve güney olmak üzere iki bölümde incelenir. Kuzey kısmında aĢınmadan dolayı iyice küçülmüĢ Ģerit ve adacıklar Ģeklinde yüzeylenen Post Miyosen aĢınım yüzeyleri ile yamaçlarda kayaç farklılıklarında oluĢan selcik erozyonları kaya düĢmeleri baraj gölü çevresinde bedlands topoğrafyası ova tabanına geçiĢli olarak aĢınım ve birikim galarileri ile sırtlar ve dik yamaçlardan meydana gelir. Derelerle yarılmıĢlardır. Güney kesiminde ise delta çökellerinin oluĢturduğu alüvyonlar ile Seyhan nehrinin zamanla yatak değiĢtirmesinden oluĢan geniĢ taĢkın alanı, kopuk menderesler, lagünler, karasallaĢmıĢ lagünler, geçici ve daimi göller, burun seti depoları, kraveseler ile akarsu sekilerinden oluĢur (YaĢar ve diğerleri, 1999). III.2. Doğal Afet ve Deprem Durumu III.2.a. Doğal Afet Durumu (Heyelan, Kaya DüĢmesi, Çığ Ve Su Baskını Gibi 7269 Sayılı Yasa Kapsamındaki Afet Durumuna Yönelik Açıklamalar) Planlanan proje organize sanayi bölgesinde yer almaktadır. Arazi düz bir zemine sahiptir. Organize sanayi bölgesi yer seçiminde doğal afet durumu da göz önüne alınmıĢtır. Arazinin düz olması sebebiyle heyelan, kaya düĢmesi riski bulunmamaktadır. Bölgede Akdeniz iklimi hakim olması sebebiyle kar yağıĢı gözlenmemektedir. Bu sebeple çığ düĢme riski yoktur. Ayrıca organize sanayi bölgesine en yakın akarsu Ceyhan ırmağı olup, fabrika sahasının 2 km güneyinden geçmektedir. Bu sebeple su baskını ve sel felaketi beklenmemektedir. YağıĢa bağlı su baskınlarını önlemek amacıyla fabrika binası inĢaatı sırasında su basman yüksekliği 0,8 m olarak projelendirilmiĢtir. Ayrıca yağmur sularının fabrika alanında birikmemesi ve deĢarjı amacıyla yağmur suyu toplama rögarları yapılmıĢtır. Faaliyet sahibi doğal afetlerle ilgili olarak 7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısı ile Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun genel hükümlerine uyacağını taahhüt etmektedir. 37 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu III.2.b. Deprem Durumu (Faaliyet Alanını Içine Alan Büyük Ölçekli Diri Fay Haritasının Eklenmesi, Raporda Fayların Proje Alanına Uzaklıkları ve Etkileri, Türkiye Deprem Bölgesi Haritasının Eklenmesi) Adana ili doğuda, doğu anadolu fay zonu, batı ve kuzeybatıda ise EcemiĢ fayı ile çevrelenmiĢ konumdadır. Türkiye‟nin en büyük fay zonlarından birisi olan doğu anadolu fayı ve EcemiĢ fayı günümüzde halen hareketini sürdüren aktif faylar olarak kabul edilmektedir. Doğu Anadolu fayı; sol yönlü doğrultu atımlı bir fay olup, Antakya‟dan Karlıova‟ya kadar uzanan yaklaĢık KD-GB uzanımlı bir faydır. Doğu Anadolu fay zonu tek bir kırık sisteminden oluĢmayıp, irili ufaklı yüzlerce fayların birleĢmesinden oluĢmaktadır. Doğu Anadolu fay zonu üzerinde önceki araĢtırmacılar tarafından ölçülen fay zonu geniĢliği yaklaĢık 2-3 km olup, fayın toplam atımı ġaroğlu tarafından 22 km olarak tespit edilmiĢtir. Fay zonu boyunca toplam düĢey atım 400 m dir. Doğu Anadolu Fay Zonunun oluĢumu Geç Miyosende Arap ve Anadolu levhalarının çarpıĢması ile oluĢmuĢtur. EcemiĢ fay zonu; yaklaĢık olarak Kayseri- Yahyalı‟nın batısında Dündarlı Köyünden baĢlayarak KD- GB uzanımlı olarak Mersin- Gülek yakınlarına kadar uzanır. Genel doğrultusu K27D olan EcemiĢ Fayı birbirine paralel birçok kırık parçasından meydana gelmiĢtir. Dündarlı – Pozantı arasındaki 78 km‟ lik bölümde oldukça belirgin Ģekilde izlenmektedir. Pozantı – Gülek arasında EcemiĢ fayı küçük parçalara ayrılmaktadır. Adana ili bu iki önemli aktif fay zonu arasında yapılaĢmaya ve büyümeye devam etmektedir. Doğu Anadolu ve EcemiĢ Fayı dıĢında Adana ve yakın çevresinde gerek son oluĢan depremlerin sebebiyle oluĢmuĢ gerekse çok önceleri iki adet ana fay zonu daha bulunmaktadır. Bunlar Karaisalı- Karsantı fay zonu ve KarataĢ- Osmaniye fay zonudur. Karaisalı- Karsantı fay zonu, Adana havzasının kuzeyinde EcemiĢ fay zonunun güneyinde Karaisalı ile Karsantı arasında değiĢik boy ve doğrultularda geliĢ olan çok sayıda kırıktan meydana gelen bir fay zonudur. EcemiĢ ve KarataĢ- Osmaniye fay zonlarının arasında yer alması, çok geniĢ bir alanda izlenmesi ve 20 km‟ ye varan uzunlukta parçacıkları izlenmesi ile önemli bir fay zonudur. Birbirine paralel iki yana doğrultu hakimdir. Fayların KD-GB ve D-B uzanımlı olmak üzere iki yana doğrultuda yoğunlaĢtığı gözlenir. Bu iki farklı doğrultudaki fayların mekanizmalarının da birbirinden farklı çalıĢtığı gözlenmektedir. Bir kısmı sol yönlü doğrultu atımlı iken diğer bir kısımda sağ yönlü doğrultu atımlı fay sistemine göre çalıĢmaktadır. 38 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu KarataĢ - Osmaniye fay zonu ise, adana ovasının GD‟ sun da KarataĢ- Osmaniye arasında genel doğrultusu KD-GB olan, yaklaĢık 120 km uzunluğunda bir zon içinde paralel birçok faydan oluĢmaktadır. Birçoğu kıyıya paralel olan bu faylar belirgin morfolojik görünümleri yanında Kuaterner yaĢlı kaya birimlerini etkilemeleri nedeniyle önemlidirler. Mevcut bina inĢaası sırasında, faaliyet alanın 2. derece deprem bölgesinde yer alması nedeniyle “Afet Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik” esaslarına uygun olarak inĢaat çalıĢması yapılmıĢ ve mevcut bina için yapı kullanım izin belgeleri alınmıĢtır. (Bkz. Ek 4) Proje alanının bulunduğu Adana ili doğuda Doğu Anadolu fay zonu, batı ve kuzey batıda ise EcemiĢ fayı ile çevrelenmiĢ konumdadır. Türkiye‟nin en büyük fay zonlarından olan Doğu Anadolu fayı ve EcemiĢ fayı günümüzde hareketini sürdüren aktif faylar olarak kabul edilmektedir. Adana ve yakın çevresinde, Karaisalı- Karsantı fay zonu, KarataĢYumurtalık fayı, Misis- Andırın fay zonu bulunmaktadır. En son Misis – Andırın fayının sahasına, 27 Haziran 1998 tarihindeki AdanaAbdioğlu merkezli 6,3 Ģiddetindeki depremin proje sahasına uzaklığı 30 km‟ dir. Proje alanı, Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığının “Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası”na göre 2. Derece Deprem Bölgesi içerisi olarak tanımlanmıĢ olmakla beraber 27 Haziran 1998 Tarihli Ceyhan depremi verilerine göre aktif fay hattı üzerinde bulunuyor olması nedeniyle ikinci dereceden deprem bölgesi olarak değerlendirilmiĢtir. Planlanan proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, proje sahasına en yakın diri fay hattı misis fay zonu yer almakta olup proje sahasına yaklaĢık olarak 5 km mesafede yer almaktadır. 39 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 17. Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası Proje Alanı ġekil 18. Adana Ġli Deprem Haritası 40 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Proje Alanı ġekil 19. Adana Ġli Diri Fay Haritası III.3. Hidrojeolojik Özellikler ve Yeraltı Su Kaynaklarının Mevcut Ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri (Sahanın Genel Karakteri, Yeraltı Su Seviyesi, Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu, Mevcut Her Türlü Keson, Derin, Artezyen v.b. Kuyu) Proje alanı Türkiye‟de ayrılmıĢ olan 26 havzadan Seyhan havzası içinde yeralmaktadır. Ceyhan nehri proje alanının yaklaĢık 2 km güneyindedir. Adana Ġli genel olarak doğu, güney ve batıdan, kuzeye doğru 14 m. kottan baĢlayarak 160 m kotları arasında yükselen bir topografyaya sahiptir. Kentte içme kullanma suyu gereksinimi 2002 yılına kadar yeraltı su kaynaklarından sağlanmıĢtır. Ġçme kullanma amaçla açılan sondaj kuyuları 20–40 m arası tecrit edilmektedir. Doğu, batı, güney yerleĢim alanı, sınırlarından baĢlayarak kuzeyde 50 m kot çizgisine kadar zengin yeraltı su potansiyeli vardır. Kuzeye gidildikçe su rezervi azalmaktadır. Bu nedenle Ģehre verilen içme suyu kuyuları genel olarak, 50–150 m. arasında ve sayıları 36 adettir. Fakat yeraltı suyunun kalitesinin bozulması ve kuyulardan pompaj yoluyla çıkarılan suyun enerji maliyetinin çok yüksek olması, enerji kesintileri nedeniyle sürekli su sağlanamaması, su ihtiyacının yüzey suyundan karĢılanmasını zorunlu hale getirmiĢtir. DSĠ Genel Müdürlüğü ile de görüĢ birliğine varılarak Adana‟nın su ihtiyacının Çatalan Barajı‟ndan karĢılanmasına karar verilmiĢtir. Adanalı kesintisiz Ģekilde, sağlıklı, kaliteli, TSE 266 ve dünya standartlarında içme kullanma suyuna kavuĢmuĢtur. ġehir nüfusunun % 60‟ına su cazibe ile ulaĢmakta dolayısıyla su maliyeti düĢmüĢtür. ġebekeye, yeterli ve düzenli sabit basınç ile içme suyu 41 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu verilmektedir. ġehrin büyük kısmındaki apartmanlarda kullanılan su depolarına, hidroforlara ve pompalara gerek kalmamıĢtır. Mevcut pompajlı kuyu suyu sistemi devre dıĢı kalarak, bu sisteme ait iĢletme ve bakım giderlerinden tasarruf sağlanmıĢtır. Mevcut sistemdeki Ģebekenin iĢletilmesinde, gece ve gündüz tüketiminden ve basınç değiĢikliğinden kaynaklanan arızalar önlenmiĢtir. ġebekenin düzenli iĢletilmesi ve sürekli su temini ile su kalitesi artırılmıĢtır. Proje, 2040 yılında ulaĢılması tahmin edilen 4 milyon nüfusa ve 1.000.000 m 3/gün kapasiteye sahip olacak Ģekilde 3 aĢamalı olarak planlanmıĢ ve projenin 1.inci ve 2.inci aĢamaları tamamlanmıĢtır. YerleĢim alanı içinde bulunan endüstriyel kuruluĢlar kullanma suyu gereksinmelerini kendi olanakları ile açtırdıkları derin kuyulardan veya Çatalan içme suyundan sağlamaktadırlar. Seyhan havzası, Akdeniz bölgesinde, Adana ili sınırları içerisindedir. Seyhan havzası akarsu sedimanlarıyla doldurulmuĢ olup günümüzde büyük bir kısmı tarım alanıdır. Proje sahası Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesinde yer almakta olup, bölge 1984 yılında organize sanayi bölgesi ilan edilmiĢ tarım açısından elveriĢsiz alanlar içerisindedir. Ġl geneli olarak Adana ili su potansiyeli açısından zengin bir ildir. Ġlin yerüstü kaynaklarından en önemlisi Seyhan ve Ceyhan nehridir. Seyhan nehrinin toplam uzunluğu 560 km Ceyhan nehrinin ise 500 km uzunluğundadır. Seyhan nehrinin maksimum debisi 250 m3/sn Ceyhan nehrinin ise 220 m3/sn‟ dır. Adana iline ait belli baĢlı akarsular aĢağıdaki Tablo 5 „de verilmiĢtir. Tablo 5. Adana Ġli Belli BaĢlı Akarsuları Akarsular Top.Uzun. (Km.) Debi (m3/sn) Döküldüğü Yer Nehir Kolu Seyhan nehri 560 250 Akdeniz Seyhan Ceyhan nehri 500 220 Akdeniz Ceyhan Çakıt Çayı 162 14 Seyhan Brj. Seyhan Eğlence Deresi 87 0 Çatalan Brj. Seyhan Körkün çayı 157 15 Seyhan Brj. Seyhan Üçürge deresi 60 1 Seyhan Brj. Seyhan 42 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Proje sahası Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi‟nde yer almaktadır. Organize sanayi bölgesinde kullanma suyu Ģebekesi mevcut olup, müdürlük kullanma suyunu Ceyhan nehrinden temin edip, arıtma tesisinden geçirdikten sonra bölgede yer alan iĢletmelere vermektedir. Proje sahasının hidrojeolojisi irdelenirken zemin etüd raporu hazırlanma aĢamasında yapılan sondaj çalıĢmaları sırasında üst kesimlerde su içermediği gözlenmiĢtir. Bölgenin hidrojeolojisi yakın çevre ve il bazında irdelenmiĢtir. Yeraltı Suları: Tablo 6. Yer Altı Suyu Potansiyeli Yer Debi Yumurtalık Ovası 12.48 hm3/yıl Ceyhan+Kozan Ovaları 120 hm3/yıl AĢağı Seyhan Ovası 500 hm3/yıl Karaisalı+Pozantı 3.041 hm3/yıl Tufanbeyli 14.5 hm3/yıl III.4. Proje Yeri ve Yakın Çevresine ĠliĢkin Hidrolojik Özelliklerin Verilmesi, Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri (1/25.000 Ölçekli Topoğrafık Haritada Gösterimi) III.4.a. Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Mesafesi Planlanan proje sahası Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesinde yer almaktadır. Proje alanına en yakın yüzeysel su kaynağı 2 km mesafedeki Ceyhan Nehridir. Toplam uzunluğu 500 km‟ dir. Proje alanının göl, baraj ve akarsulara göre mesafeleri Ģöyle özetlenebilir. Akarsular: Proje alanı Ceyhan nehrinin 2 km kuzeyinde, Seyhan nehrinin ise 25 km doğusunda yer almaktadır. Göl: Proje alanının 26,5 km kuzey batısında Hakkıbeyli gölü, 32 km güney doğusunda Yumurtalık Lagünleri, 46 km güneyinde Akyatan Gölü, 42,75 km güneyinde KarataĢ ilçesi sınırlarında Ağyatan Gölü yer almaktadır. 43 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Baraj: Proje alanı Çatalan Baraj Gölünün 39,82 km güney doğusunda yer almaktadır. Ayrıca planlanan projenin yer aldığı organize sanayi bölgesi içerisinde yer alan kuru dere yatakları yer almaktadır. Bu dere yatakları korunarak Ģev üstlerinden itibaren sağlı ve sollu 5‟er m lik Ģeritvari sahada yapılaĢma yapılmamıĢtır. Olası aĢırı yağıĢlarda yüzey sularının ve kuru dere yatağından dolayı oluĢabilecek su baskınlarına karĢı tüm tedbirler alınmıĢ ve su basman kotu yüksek tutulmuĢtur. Faaliyet alanında yağıĢlardan dolayı oluĢacak yağmur suları yağmur suyu toplama kanallarıyla organize sanayi bölgesi yağmur suyu toplama kanallarına verilmektedir. III.4.b. Ġçme, Kullanma ve Sulama Amaçlı Kullanım Durumları Adana il merkezi, içme ve kullanma suyunu Çatalan içme suyu tesisinden karĢılamaktadır. Yüreğir ilçesinde bulunan su kuyularının faaliyeti durdurulmuĢ olup içme suyu tamamen Çatalan baraj suyundan sağlanmaktadır. Ġçme suyunun dezenfeksiyonu Çatalan Ġçme suyu arıtma tesislerinde ve kuyuların bağlı olduğu 30 odaktan yapılmaktadır. Ġl merkezinde bulunan 15 tonluk su depolarına cazibe ile gelen Çatalan suyu 5 tonluk terfi istasyonlarından Ģehir Ģebekesine verilmektedir. Ġl Merkezi genelinin Çatalan Baraj suyundan faydalanılması çalıĢmaları devam etmektedir. Planlanan projeye ait saha Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesinde yer almakta olup, mevcut tesiste ve kapasite artırımı sonrasında montaj ve iĢletme aĢamasında kullanılacak içme ve kullanma suyu bölge müdürlüğü kullanma suyu Ģebekesinden karĢılanacaktır. Su ihtiyacının yeraltı suyundan karĢılanmak istenmesi halinde 167 sayılı yer altı suları hakkında kanun gereğince DSĠ 6. Bölge Müdürlüğü Jeoteknik Hizmet ve YAS ġube Müdürlüğüne gerekli baĢvurular yapılarak Yer Altı Suyu kuyusu açılacak ve gerekli izinler alınacaktır. Organize sanayi bölge müdürlüğü kullanma suyunu Ceyhan nehrinden alarak kullanma suyu arıtma tesisinde arıttıktan sonra kullanma suyu amacıyla bölgedeki iĢletmelere vermektedir. Arıtma tesisinin kapasitesi 1.000 litre/sn olup arıtılan su 6.000 m3 ve 4.000 m3 kapasiteli iki adet depodan isale hattına basılmaktadır. Arıtma tesisisin bölgeye mesafesi 4,5 km uzaklıktadır. 44 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Faaliyetin inĢaat aĢaması olmayıp iĢletme aĢamasında çeĢitli amaçlar için kullanılacak su ihtiyacının yüzey suyu, yeraltı suyu ve kaynak sularından karĢılanmak istenmesi durumunda gerekli tüm izin belgelerinin ilgili kurum/kuruluĢlardan alınacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Faaliyet alanında akarsu ve mevsimsel akıĢ gösteren kuru dere yatakları bulunmamaktadır. Proje sahası mücavirinde bulunan kuru dere yataklarının faaliyet sırasında zarar görmemesi için kuru dere yatakları korunarak dere Ģev üstlerinden itibaren her iki yakada 20 m koruma bandı bırakılacağını, bu alanda malzeme depolanmayacağını, dere yataklarına ve dere yataklarına ulaĢması söz konusu olabilecek yerlere katı ve sıvı atıkların atılmayacağını, dere yataklarının değiĢtirilmemesi ve oluĢabilecek kirliliğin engellenmesi için gerekli tüm tedbirleri almayı iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. 2837 sayılı Çevre Kanunu, 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun, Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya KarĢı Korunması Hakkında Yönetmelik, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı „‟Dere Yatakları ve TaĢkınlar‟‟ adı ile yayınlanan 2006/27 nolu BaĢbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer mevzuatların ilgili hükümlerine uyulacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. III.5. Flora ve Fauna ( Proje Alanı ve Etki Alanı ) Adana ili, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesinde OĞUZ TEKSTĠL SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ. tarafından yapılması planlanan Kapasite Artırımı proje alanı ve etki alanının flora ve faunasını belirlemek için arazi çalıĢmaları yapılmıĢtır. Kapasite artırımı projesinin ÇED Raporu‟nun flora ve fauna çalıĢmaları 2013 Ağustos-Eylül aylarında Çevre Mühendisi DurmuĢ KAYA tarafından yapılmıĢtır. Yapılan literatür çalıĢmaları ile birlikte bölge flora ve faunası tespit edilmiĢtir. Organize sanayi bölgesinin Adana il merkezine uzaklığı 28 km‟dir. AHSOSB Adana‟nın doğusunda yer alır. Kuzeyinde; Ġmamoğlu ilçesi, doğusunda; Ceyhan ilçesi, güneyinde; Misis Beldesi yer almaktadır. Arazi düz bir topografyaya sahip olup, bölgenin kuzeyine çıktıkça arazi ufak tepelerden oluĢmaktadır. Yöre, Akdeniz iklimi etkisi altında olup, Adana Meteoroloji Bölge Müdürlüğü‟ne ait rasat kayıtlarına göre, bölgede görülen yağıĢ rejim tipi, Akdeniz‟dir. Faaliyet alanının 45 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu bulunduğu bölge, Türkiye florasında kullanılan kareleme sistemine göre C-5 karesi içinde yer almakta ve bitki coğrafyası bakımından da Akdeniz floristik bölgesine bağlanmaktadır. Flora Flora çalıĢmaları sonucunda Adana ilinde 108 familyanın 494 cinsine ait 1196 tür bulunmaktadır. Alt tür ve varyetelerin ilavesi ile tür ve tür altı kategorilerdeki takson sayısı ise 1275‟dir. Proje alanı sanayi bölgesi içerisinde kaldığından mevcut flora antropojenik habitatlara uyum sağlamıĢ otsu türlerden ve peyzaj çalıĢmaları için kullanılan kültür bitkilerinden oluĢmaktadır. Faaliyet alanı ve çevresinin fauna ve flora listesi hazırlanırken; Bölgede 2013 Ağustos-Eylül aylarında yapılan arazi çalıĢmalarının ve faaliyet sahibinin görüĢlerinin yanı sıra, Davis‟in „Flora of Turkey and the East Aegean Islands‟, Prof.Dr. Tuna EKĠM ve arkadaĢlarının „Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı-2000‟, Prof.Dr. Turhan BAYTOP‟un „Türkçe Bitki Adları Sözlüğü‟, Prof.Dr. Ali DEMĠRSOY‟un „Genel ve Türkiye Zoocoğrafyası‟, „Omurgalılar/Amniyota‟, „Memeliler‟, TÜBĠTAK ve DPT tarafından desteklenen Türkiye Faunası Veri Tabanı Projesi kapsamında yayınlanan „Türkiye Omurgalıları Tür Listesi ve Prof.Dr. Ġlhami KĠZĠROĞLU‟nun „Türkiye KuĢları‟ adlı eserlerden faydalanılmıĢtır. Taraması yapılan diğer literatürler kaynaklar kısmında verilmiĢtir. Ayrıca her bir flora türü için TÜBĠVES (Türkiye Bitkileri Veri Servisi) taraması ve değerlendirilmesi yapılmıĢtır. Faaliyet alanı ve çevresinin flora (bitki) listesi Tablo 7‟de verilmiĢtir. Tablo 7. Flora Listesi Tür (Species) Fam: Adiantaceae Adiantum L. Adiantum capillusveneris L. Asteraceae senecioL Senecio lividus L. Türkçe Adı Yapı-Ömür Habitat Min.Ma x. Yükse klik Ülkemizde Dağılımı End . Karagöz SürünüĢü rizomluotsu Ot DıĢ anadolu 0-800 DıĢ anadolu - - IR(IC) B. ve O. Akdeniz 0-50 - - IR(IC) Tarla, yol kenarı, boĢ alan Tepeler, yol kenarı, boĢ alan, tarla 0-2300 KB. Anadolu ( Ġstanbul Adaları) Türkiye - - LR(lc) - - LR(lc) Pinus ormanu, kurak 0-1900 KB. TürkiyeAkdeniz elementi Türkiye - - LR(lc) iberica EX Deligöz Dikeni diffusa Zerdali Dikeni Otsu-Tek, iki, Çok yıllık Tek veya iki yıllık-ot Centaurea solstitialis L Subsp soistitialis L GüneĢ Çiçeği Tek yıllık – ot Centaurea TREV. SPRENGEL Centaurea LAM 46 0-900 Bern IUCN Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Senecio vemalis WALDST ET KIT FAM: CYPERACEAE Eleocharis palustris (L.) ROEMER ET SCHULTES Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Ġmam Kavuğu (Kanaty a Otu) Otsu -tek yıllık - Çok yıllıkot FAM: FABACEAE Astragalus trojanus STEV Geven FAM:OLEACEAE Olea europaea L. Var europaea Zeytin FAM: PAPAVERACEAE Papaver gracille BOISS Baklagiller Çok yıllıkçalı Çok yıllıkağaç yamaç, nadas tarla, boĢ alan Kumlu ve boĢ alanlar, tarla, kayalık yamaç 0-3000 Türkiye - - Çayırlı yamaçlar, tatlı su kıyıları, yol, kıyı 0-3000 Türkiye - - Bozkır, maki 0-1040 B.AnadoluD.Akdeniz elementi - - LR(lc) Zeytingiller Kültür -1-1 DıĢ Anadolu, D.Anadolu (B.Mezopot amya)Akdeniz Elementi - - LR(lc) 0-1300 G. ve B. AnadoluD.Akdeniz elementi - - LR(lc) - - Ġr.Tur.-3 - - 4 Akdeniz - - 4 D.Akdeniz - - 4 Akdeniz - - 3 Akdeniz - - 3 Akdeniz - - 3 Akdeniz - - LR(lc) Gelincikler Kara Gelincik Bunıum pauciflorum DC. pauciflorum DC. Ġncirop Eryngium campestre L. Var. Campestre (L.) HUDSON Nerium oleander L. Boğa Dikeni Zakkum Cichorium JACQ. pumilum Hindiba Carduus BERTOL acicularis Deve Kangalı Echium parviflorum MOENCH Heliotropium europaeum L. Siğil Otu Dianthus strictus BANKS ETSOL. Var axilliflorus Hüsnüy usuf Tek yıllıkotsu Kayalık, maki Tarla, step, yol kenarı, kayalık yamaçlar BozulmuĢ step, tarla Su kenarlarında , ve mevsimsel kuruyan su yataklarında Tarla, açık alan, taĢlık ve kayalık yamaç TaĢlık ve kayalık alan, yol kenarı, tarla kenarı Tarlalar, yol kenarları, açık alanlar, yamaçlar Tarlalar, yol kenarları, açık alanlar, yamaçlar TaĢlık alanlar, yol kenarları, 47 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ (FENZL) REEVE Euphorbia palustris L. LAMIACEAE Ballota nigra Subsp. Nigra L Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Fıçı Otu L. Lamium moschatum MĠLLER. var. Moschatum MĠLLER Ballıbab a açık alanlar Kurak taĢlı yamaçlar, step, su kenarları, Tarlalar, yol kenarları Çalılık, açık alan, yol kenarı, terk edilmiĢ yerler Tarla, yol kenarı, açık alan Avr.-Sib. D.Akdeniz - - 3 Avr.Sib. - 3 3 - 3 FLORA ve FAUNA LĠSTESĠNDE KULLANILAN KISALTMALAR Min-Mak. Yükseklik: Minimum-Maksimum Yükseklik End.: Endemik Bern: Avrupa‟nın Yaban Hayatı ve YaĢama Ortamlarını Koruma SözleĢmesi B.: Batı D.: Doğu G.: Güney K.: Kuzey KB.: Kuzeybatı GD.: Güneydoğu Ġr-Tur : Ġran-Turan Elementi Av-Sib : Avrupa-Sibirya Elementi Akdeniz : Akdeniz Elementi Nispi bolluk : 1 Nadir, 2 Seyrek, 3 Nispeten bol, 4 Bol, 5 Saf populasyon Flora Türlerinin Endemizm ve Tehlike Sınıfları Açısından Durumu Faaliyet alanı 1973 yılında organize sanayi bölgesi alanı seçilmiĢ olup çevresinde; endemik, nadir, nesli tehlikede, “Avrupa‟nın Yaban Hayatı ve YaĢama Ortamlarını Koruma SözleĢmesi (Bern SözleĢmesi)” Ek-1 listesine göre koruma altına alınması gereken ve “Nesli Tehlikede Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine ĠliĢkin SözleĢme (CITES SözleĢmesi)”ne giren bir bitki türü bulunmamaktadır. IUCN Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Türlerin Kırmızı Listesi ("IUCN Kırmızı Listesi") ve bitki ve hayvan türlerinin dünyadaki en kapsamlı Küresel Koruma durumu envanteridir. IUCN Kırmızı Listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından sürdürülmektedir. 48 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu IUCN Kırmızı Listesi, kesin ölçüt kullanılarak, binlerce tür ve alttürlerin nesillerinin tükenme riskini değerlendirerek oluĢturulmaktadır. Bu ölçüt tüm türlerle ve dünyanın her bölgesi ile ilgilidir. Kırmızı Liste ile amaçlanan; koruma meselelerine kamunun ve politikacıların dikkatini çekmek ve bununla birlikte türlerin yok oluĢunu azaltmak için uluslararası camiaya yardım etmektir. Güçlü bir bilimsel altyapı ile oluĢturulan IUCN Kırmızı Listesi, biyolojik çeĢitliliğin durumu ile ilgili en geçerli rehber olarak kabul edilmektedir. Kategoriler 10 grupta tasnif edilmiĢtir; bu tasnifte, tükenme hızı, nüfus büyüklüğü, coğrafi dağılım alanları ile nüfüs ve dağılım derecesi kriterleri dikkate alınmıĢtır. EX: (TükenmiĢ): KuĢkuya yer bırakmayacak delillerle soyu tükenmiĢ olduğu ispatlanan Türler EW: (Doğal ortamında tükenmiĢ): VahĢi yaĢamda soyu tükenmiĢ, fakat diğer alanlarda (yetiĢtirme veya sergileme amaçlı) varlığını sürdüren türler. CR: (Kritik tehlikede): VahĢi yaĢamda soyu tükenme tehlikesi had safhada (extreme) olan türler. EN: (Tehlikede): VahĢi yaĢamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türler. VU: (Hassas): VahĢi yaĢamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan türler. NT: (Neredeyse tehdit altında): ġu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN veya CR kategorisine girmeye aday olan türler. LC: (Asgari endiĢe): Yaygın bulunan türler. DD: (Yetersiz veri): Üzerinde yeterli bilgi bulunmayan türler. NE: (Belirlenmedi): ġimdiye kadar yukardaki kriterlere uygunluğu değerlendirilmemiĢ türler. 1994 yıllı eski tasnif sekiz kategori içermekteydi. Az Risk "Lower Risk" kategorisi 3 alt kategori içermekteydi: "Near Threatened" Ģu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN veya CR kategorisine girmeye aday olan türler, "Least Concern" yaygın 49 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu bulunan türler, ve "Conservation Dependent" Ģu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN veya CR kategorisine girmeye aday olan türler. IUCN Kırmızı Liste tartıĢılırken, "threatened" (tehlike altında olan) resmi terimi üç kategoriyi içine alır : Kritik tehlikede: VahĢi yaĢamda soyu tükenme tehlikesi had safhada (extreme) olan türler, Tehlikede: VahĢi yaĢamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türler Hassas: VahĢi yaĢamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan türler. Proje alanı ve yakın çevresinde tespit edilen fauna ve flora türleri IUCN Tehlike Kategorileri kapsamında incelenmiĢ ve tablolarda verilmiĢtir. IUCN Tehlike Kategorilerince risk altındaki türlere projeden kaynaklanacak olumsuz etkiler beklenmemektedir. Akdeniz Bölgesi, Adana ili, Sarıçam Ġlçesi, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi ve proje sahası civarı 1973 yılında Bakanlar Kurulunca Organize Sanayi Bölgesi ilan edilmiĢ olup, bölge doğal flora ve fauna zamanla uzaklaĢmıĢtır. Bölge ve yakın çevresinde Akdeniz bitki topluluğu karakterize etmektedir. Akyatan kumul eksibelerine yapay bitki dokusu getirilirken doğan bitkilerinde topluluğa katıldığı görülmektedir. Arka alanda bulunan tarlaların ve lagünün sigorta görevini üstlenmiĢtir. Seyhan Barajı kenarında murt, zakkum, kermes meĢesi birliği ile yer yer de karaçalı, keçiboğan birlikleri yayılıma katılmaktadır. Bu alanda murt, zakkum, ılgın, gürgen, hayıt, erguvan, delice, karaçalı, sumak, akça kesme, katırtırnağı, çılpırtı, sarı sabır, süpürge çalısı, tesbih, kekik, yalancı kekik, orman sarmaĢığı, gıcır, geyik dikeni, okluk, topuk otu, berdi, kargı, patlangaç, melengiç, yasemin, yabani asma, kuĢkonmaz, kamıĢ, saz, çeti, kındıra, kapari, geliç, çoban düğmesi, çokça yayılım gösterirler. Adana ilinde 100-500 m‟de kızılçam eĢik çevresi yer almaktadır. Çatalan, Nergizlik, Kozan Barajları yamaçlarında kızılçam ormanları yayılıma katılır. Yer yerde selvi ve meĢe iĢtirak eder. Urgankıran, KaĢobası, Ġmamoğlu civarında murt, kermes meĢesi, birliklerinin hakimiyeti ile birlikte yalancı kekikte birliğe iĢtirak eder. Ana kayanın karıĢık ve kumtaĢı olması nedeniyle doğal bitki dengesini bozarak toprağının Seyhan Barajına taĢınmasına, eĢikte ve ovada kullanılan pestisitlerden insektisit (böcek öldürücü), fungisit (mantar öldürücü), herbisit (yabancı ot öldürücü) sulak alanlardaki bitki topluluklarına ve yaban 50 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu hayatına zararı çok yüksektir. Durak, Kocaveliler, Çatalan, Eğner, Kozan civarında ağır topraklarda karaçalı ve çırpıntının yayılıma katıldığı görülür. Demirçit, Karaisalı, Cingöz, Topallı, Akdam ve Kozan Barajı yamaçlarında murt, zakkum, karmeĢesi, zeytin, katırtırnağı, defne, keçiboğan keçiboynuzu birliklerinin yayılıma katıldığı görülür. Bucak sırtlarında, Kıralanın güneyinde, Çevik, Körkün, Eğlence Kanyonu ağızlarında sandal, ardıç birlikleri de yayılmaktadır. 500-1000 m‟deki kızılçam dağ çevresi yayılım alanında murt, zakkum, zeytin ağacı ve tesbihin devam ettiği görülür. Burada kızılçam ormanları hakimdir. Yer yer meĢe, ardıç ve andız ormanları da yayılıma katılır. Güneybatı rüzgarları ile denizden gelen nemli hava dağ silsilelerinin kıvrımlarına çarparak fazla yoğunlaĢarak yağıĢın artmasına neden olmaktadırlar. Dağların yerleĢiminden dolayı aynı rakımlı yerler farklı yağıĢ aldığı görülmektedir. Karaisalı, Kesrik, Aladağ, Çeritler saf kızılçam meĢcereleri yer almaktadır. KarĢıt alanlarda andızların yer aldığı görülür. Ġçlerde Pozantı ve Aladağ saf kızılçam ormanlarının Feke civarında da yayılım göstermektedir. Saf ormanların içine yerleĢimler devam etmektedir.0-500 m‟ de yerini alan Ceyhan Irmağı‟nın Nurdağı kısmında halepçamı yaygındır. 500 m‟ den yüksek yerlerde kır çevresi oluĢur. Orman stepi ile Alp bitki birliklerinden oluĢur. Kekik, yumak otu, geven, korunga birliği hakimdir. Bitki bakımından Akdeniz Ġklimi bitki örtüsü yer almaktadır. Fauna Bilindiği gibi Omurgalı Hayvanlar Tetrapoda faunası, sistematik olarak 4 büyük grup altında toplanır. Bunlar ĠkiyaĢamlılar, Sürüngenler, KuĢlar ve Memeli hayvanlardır. Proje alanı ve yakın civarı ile ilgili çevresel etki değerlendirme çalıĢmaları kapsamında ilk olarak proje alanı ve yakın çevresinde çeĢitli nedenlerle bulunan hayvan türleri belirlenmiĢtir. Daha sonra ise bu türlerin bağlı bulundukları sistematik kategoriler belirlenmiĢ; gerek yerinde yapılan gözlemlerde gerekse de ofis çalıĢmaları sonucunda bu türlere ait bilimsel veriler toplanmıĢtır. Toplanan verilerin değerlendirilmesi sonrasında ortaya çıkan sonuçlar her gruba ait tablolarda gösterilmiĢtir. Ġki yaĢamlılar (Amphibia) Proje alanında varolan ĠkiyaĢamlı türlerini belirlemek amacıyla 2013 Ağustos-Eylül ayları içerisinde tarafımızdan gözlem ve araĢtırmalar gerçekleĢtirilmiĢtir. Açık alan 51 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu gözlemlerine ek olarak civarda yaĢayan yöre sakinleri ile birebir görüĢmeler yapılmıĢ, ayrıca literatür kontrolleri de tamamlanmıĢtır. Tüm bu çalıĢmaların sonucunda proje alanında saptanan ĠkiyaĢamlı türleri; bu türlerin bölgedeki bolluk dereceleri ile ulusal ve uluslararası tehlike/korunma durumlarını gösteren bir envanter tablosu oluĢturulmuĢtur. Alanda kaydedilen Ġki yaĢamlı türlerinin karĢı karĢıya bulundukları tehdit dereceleri incelenerek, IUCN (Uluslararası Doğayı Koruma Birliği) tarafından hazırlanmıĢ olan European Red List‟ e göre değerlendirilmiĢ; bu listelerdeki simgeler aracılığı ile aynı tabloda gösterilmiĢtir. Ayrıca gözlem yapılan alanlarda saptanan iki yaĢamlı türleri Bern SözleĢmesi‟nin fauna için hazırlanmıĢ olan ek listelerine (Ek-II ve Ek- III) göre de değerlendirilmiĢtir. Bu gözlemler, literatür kontrolleri sonrasında proje alanı yakın çevresinde 2 tane ĠkiyaĢamlı (Amfibi) türünün varolduğu saptanmıĢtır. Bunlardan 1 tanesi Bern Listesi Ek1‟de, diğer 1 amfibi türü ise Bern Listesi Ek- III‟de yer almaktadır. Buna rağmen Demirsoy‟a göre Türkiye‟de tehdit altında değillerdir. ERL (European Red List)‟e göre yapılan değerlendirme sonucunda, alanda saptanan Ġki yaĢamlı türlerinden hiç birisinin bu listelerde bulunmadığı belirlenmiĢtir. Tablo 8. Bölgedeki Ġki YaĢamlılar Latince Adı Türkçe Adı Bölgedeki Konumu Bern ERL (IUCN) Statü Habitat Gözlem Ġstasyonu HYLIDAE Hyla arborea savignyi Ağaç kurbağası Bol Ek II - Nt Ağaçlar ve çalılar üzerinde Yakın çevre PELOBATIDA Pelobates syriacus Toprak Kurbağaları Az Ek II - Nt Gündüz toprak üstünde Yakın çevre Bufo viridis Gece kurbağası Bol Ek II - Nt Gece aktifti Yakın çevre Tabloda kullanılan kısaltmalar ve açıklamalar Nt : Yaygın, bol ve tehlikede değil Ek-II : Sıkı korunan fauna türleri Ek-III : Korunan fauna türleri Reptilia (Sürüngenler) Proje alanında varolan sürüngen türlerini belirlemek amacıyla 2013 Ağustos-eylül ayları içerisinde gözlem ve araĢtırmalar gerçekleĢtirilmiĢtir. Açık alan gözlemlerine ek olarak civarda yaĢayan yöre sakinleri ile birebir görüĢmeler yapılmıĢ, ayrıca literatür 52 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu kontrolleri de tamamlanmıĢtır. Tüm bu çalıĢmaların sonucunda proje alanının yakın çevresinde saptanan sürüngen türleri; bu türlerin bölgedeki bolluk dereceleri ile ulusal ve uluslar arası tehlike/korunma durumlarını gösteren bir envanter tablosu oluĢturulmuĢtur. Alanda kaydedilen sürüngen türlerinin karĢı karĢıya bulundukları tehdit dereceleri incelenerek, IUCN (Uluslararası Doğayı Koruma Birliği) tarafından hazırlanmıĢ olan European Red List‟e göre değerlendirilmiĢ; bu listelerdeki simgeler aracılığı ile aynı tabloda gösterilmiĢtir. Ayrıca gözlem yapılan alanlarda saptanan sürüngen türleri Bern SözleĢmesi‟nin fauna için hazırlanmıĢ olan ek listelerine (Ek-II ve Ek-III) göre de değerlendirilmiĢtir. Proje alanı ve yakın çevresinde varolduğu belirlenen 6 sürüngen türünden 5 tanesi Bern Listesi Ek II‟de; kalan 1 sürüngen türü ise Ek III‟de mevcut olan türlerdir. Türlerin koruma statülerinin belirlenmesi amacıyla yapılan değerlendirme sonucunda sürüngen türlerinin hiçbirisi bu listede yer almamaktadır. Merkez Av Komisyonu„nun (AVL) 2013-2014 yılı listelerine göre yapılan değerlendirme sonucu, türlerin hepsi Ek-Liste-I‟ de (Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları) yer almaktadır. Tablo 9. Bölgedeki Sürüngenler Latince Adı Türkçe Adı Bern ERL (IUCN) Kaynak Habitat Mak TESTUDINIDAE Testudo graeca Tosbağa Ek II Vu Gözlem TaĢlı araziler, bağ, bahçe araları Ek I EMYDĠDAE Emys orbicularis Benekli kaplumbağa Ek II L Gözlem GEKKONĠDAE Hemidactyl Us turcicus Ev Kelerleri - - Gözlem Hemidactyl Us turcicus GeniĢ Parmaklı Keler Ek III Nt Literatür AGAMĠDAE Agama. stellio Dikenli keler Ek II Nt Literatür LACERTIDAE Ophisops Elegans Tarla kertenkelesi Ek II Nt Literatür Kör yılan Ek III Nt Literatür Okyılanı Ek III - Literatür TYPHLOPIDAE Thyplops vermicularis COLUBRĠDAE Coluber najadum 53 Durgun ve akarsular Lis-I Lis-I TaĢların altında ve kayalar arasında bulunur, evlerde de yaĢarlar toprak ve taĢlık alanlarda Az bitkili açık alanlar Kurak kumul ve taĢlı yerler Sıcak, taĢlık ve çalılık biyotoplarda Lis-I Lis-I Lis-I Lis-I Lis-I Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tabloda kullanılan kısaltmalar ve açıklamalar R : Nadir (rare) Vu : Vulnerable (zarar görebilir) Nt : Yaygın, bol ve tehlikede değil Ek-II : Sıkı korunan fauna türleri Ek-III : Korunan fauna türleri Ek-Liste-I : Çevre ve Orman Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları Aves (KuĢlar) Proje alanında varolan kuĢ türlerini belirlemek amacıyla 2013 Ağustos-Eylül ayları içerisinde gözlem ve araĢtırmalar gerçekleĢtirilmiĢtir. Açık alan gözlemlerine ek olarak civarda yaĢayan yöre sakinleri ile birebir görüĢmeler ve anket çalıĢmaları yapılmıĢ, ayrıca literatür kontrolleri de tamamlanmıĢtır. Tüm bu çalıĢmaların sonucunda proje alanında saptanan kuĢ türleri; bu türlerin bölgedeki bolluk dereceleri ile ulusal ve uluslar arası tehlike/korunma durumlarını gösteren bir envanter tablosu oluĢturulmuĢtur. Alanda kaydedilen kuĢ türlerinin karĢı karĢıya bulundukları tehdit dereceleri incelenerek, IUCN (Uluslararası Doğayı Koruma Birliği) tarafından hazırlanmıĢ olan European Red List‟e göre değerlendirilmiĢ; bu listelerdeki simgeler aracılığı ile aynı tabloda gösterilmiĢtir. Ayrıca gözlem yapılan alanlarda saptanan kuĢ türleri Bern SözleĢmesi‟nin fauna için hazırlanmıĢ olan ek listelerine (Ek-II ve Ek-III) göre de değerlendirilmiĢtir. Proje alanı ve yakın çevresinde 15 m kuĢ türü kaydedilmiĢtir. Bu türlerin tümü proje alanı sakini olmayıp bazıları yakın çevrede, bazıları da alan üzerinden geçerken kaydedilmiĢ olan türlerdir. Proje alanı ve yakın çevresinde varolduğu belirlenen 64 kuĢ türünden, 43 tanesi Bern Listesi Ek II‟de; 12 tanesi ise Ek III‟de mevcut olan türlerdir. Merkez Av Komisyonu „nun (AVL) 2013-2014 yılı listelerine göre yapılan değerlendirme sonucu, bu türlerin 48 tanesi Ek-Liste-I‟de (Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları), 6 tanesi Ek-Liste-II‟de (Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları), 8 tanesi de Ek-Liste-III‟de (Merkez Av Komisyonunca Avına Belli Edilen Sürelerde Ġzin verilen Av Hayvanları) yer almaktadır. Tüm bunlara ek olarak, Kiziroğlu „Türkiye KuĢları Kırmızı Listesi‟n (Species List in Red Data Book)„deki tablo baz alınmıĢtır. Tablo, uluslar arası sistematik kurallara göre hazırlanmıĢ olup, türlerin sistematikteki yeri, korunma durumları tabloda bazı semboller ile ifade edilmiĢtir. Bu semboller ve karĢılıkları tablonun altında verilmiĢtir. 54 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tablo 10. KuĢ Türleri Türadı (Species) AVES CICONIIFORMES CICONIIDAE Ciconia ciconia Türkçe Adı Habitat MAK IUCN Bern Leylek Az ağaçlı büyük ovalar, sulanmıĢ karalar, pirinç tarlaları, rutubetli çayırlıklar, taĢkın araziler I LC II Kerkenez Orman tundralarında, nehir vadilerinde, çiftliklerde, yaylalarda, ovalıklarda, ormanlar, ağaçsız sulak alanlar I LC II Kumru ġehirlerde, ormanlıklarda, yuva kurmak için müsait çalılıklar, da II LC III Ev Kırlangıcı Doğal kayalık yüzeylerde, Ģehirlerde, uçurumlarda, su yakınlarında I - II Bülbül Ovalarda, vadilerde, suya yakın olan alanlarda, sıcak vadi eteklerinde, insan yerleĢimine yakın alanlarda, çalılıklarda, ormanlarda, dağ nehirlerinin galerilerinde I LC II Çıvgın Ovalık ormanlarda, parkalarda, çalılıklı geniĢ bahçelerde I LC II Saksağan Ağaçlı veya ağaçsız alanlarda, çalılıklarda, sulak alanlarda, Ģehirlerde, III LC - FALCONIFORMES FALCONIDAE Falco tinnunculus COLUMBIFORMES COLUMBIDAE Streptopelia decaocto PASSERIFORMES HIRUNDINIDAE Delichon urbica TURDINAE Luscinia megarhynchos SYLVUNAE Phylloscopus collybita CORVIDAE Pica pica Av Komisyonu Ek Listelerinin Açıklamaları EK Liste 1; Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı‟nca koruma altına alınan yaban hayvanları EK Liste 2; Merkez Av Komisyonu‟nca koruma altına alınan av hayvanları EK Liste 3; Merkez Av Komisyonu‟nca avına belli edilen sürelerde izin verilen av hayvanları II- Kesin Olarak Koruma Altına Alınan Türler • Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme Ģekilleri, 55 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu • Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek, • Yabani faunayı bu sözleĢmenin amacına ters düĢecek Ģekilde özellikle üreme, geliĢtirme ve kıĢ uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek, • Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boĢ dahi olsa bu yumurtaları alıkoymak, • Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. III- Korunan Fauna Türleri • Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaĢtırmak amacıyla uygun durumlarda geçici veya bölgesel yasaklama. Kapalı av mevsimleri ve diğer ulusal esaslar (Merkez Av Komisyonu kararları). Yukarıdaki fauna listelerinde belirtilen ve Bern SözleĢmesi ile koruma altına alınan türler ve diğer yaban hayatı türleri üzerine bu faaliyet ile; bu türlerin avlanması, kasıtlı olarak öldürülmesi veya alıkonulması, yumurtalara zarar verilmesi gibi etkiler kesinlikle söz konusu değildir. Söz konusu faaliyette iĢletme aĢamasında Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Merkez Av Komisyonu kararlarına, Bern SözleĢmesi hükümlerine, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve Yönetmelikleri ile 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve Yönetmeliklerine uyulacaktır. Proje alanı ve yakın çevresinde milli parklar, tabiat parkları, sulak alanlar, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları, yaban hayatı koruma alanları, yaban hayatı yetiĢtirme alanları, kültür varlıkları, tabiat varlıkları, sit ve koruma alanları, Boğaziçi Kanuna göre koruma altına alınan alanlar, biyogenetik rezerv alanları, biyosfer rezervleri, özel çevre koruma bölgeleri, özel koruma alanları, turizm bölgeleri ve koruma altına alınmıĢ diğer alanlar bulunmamaktadır. Proje alanı ve etki alanında sulak alanlar kapsamında korunan alan bulunmamaktadır. Ġl genelinde Bakanlar Kurulu tarafından “Özel Çevre Koruma Bölgeleri” olarak tespit ve ilan edilen alanlar bulunmamaktadır. Proje alanı ve etki alanının çevresinde sit alanları yer almaktadır. Proje alanına en yakın sit alanı olarak tescil edilmiĢ alan, kuĢuçuĢu 3 km güneyinde yer alan Misis Höyüğü, Misis Antik Kenti Arkeolojik Sit Alanı, Misis Mozaik Alanı ve Misis Kervansarayı‟dır. Bahsi 56 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu geçen saha proje sahasına 3 km mesafede uzaklıkta yer aldığından dolayı, projeden olumsuz etkilenmesi söz konusu olmayacaktır. Proje alanı Hacı Sabancı Organize Sanayi bölgesinde faaliyet sahibine ait mevcut bina olup, bu sebepten faaliyet alanı ve yakın çevresindeki ekosisteme projeden kaynaklanacak olumsuz herhangi bir etki beklenmemektedir. Bölge genelinde uzun yıllardan beri sanayi yatırımları yapılmaktadır. Sanayi Bölgeleri olarak ilan edilen alanların bir arada bütün oluĢturmaları, parça parça farklı bölgelerde yer alan yatırımlara kıyasla ekosistemler açısından daha yararlıdır. Ancak faaliyete iliĢkin yasalarda yer alan bütün yönetmeliklere ve hükümlere uyulmalıdır. Proje kapsamında da faaliyete iliĢkin yasal bütün önlemler alınacak olup, faaliyetten kaynaklanacak doğrudan ve dolaylı etkilerin, biyotoplar, bitki örtüsü, habitat ve faunanın üzerinde ve nesillerinin devamı açısından menfi bir etki oluĢturmayacağı düĢünülmektedir. III.6. Meteorolojik ve Ġklimsel Özellikler Bölgenin Genel Ġklimsel ġartları Faaliyet alanının bulunduğu alanın iklimsel özellikleri incelenirken Meteoroloji Genel Müdürlüğü Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970–2011 gözlem kayıtları kullanılmıĢtır, Ġstasyon deniz seviyesinden 20 m yükseklikte, 37 kuzey enlemi, 35 doğu boylamında bulunmaktadır. Kıyılarda yazları sıcak ve kurak, kıĢları ılık ve yağıĢlı Akdeniz iklimi, iç kesimlerde ve yükseklerde kara iklimi görülür. Basınç Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970–2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki yıllık ortalama basınç 1010,4 hPa‟dır. Rasat sonuçlarına göre 42 yılda (1970–2011) ölçülen maksimum basınç 1031,9 hPa‟dır. Minimum basınç ise 989,0 hPa‟dır. Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970–2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki basınç değerleri ve basınç grafikleri aĢağıda verilmiĢtir. 57 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tablo 11. Basınç Değerleri AYLAR Ortalama Basınç Maksimum Basınç Minimum Basınç ( hPa ) ( hPa ) ( hPa ) Ocak 1015,8 1031,9 991,7 ġubat 1013,8 1030,2 991,9 Mart 1012,1 1026,1 989,0 Nisan 1009,8 1023,7 991,8 Mayıs 1008,9 1018,5 996,1 Haziran 1006,2 1014,2 995,0 Temmuz 1003,1 1011,5 994,6 Ağustos 1003,9 1010,5 995,8 Eylül 1007,8 1017,5 1000,0 Ekim 1011,8 1022,5 1000,2 Kasım 1014,9 1027,2 996,5 Aralık 1016,2 1031,7 989,3 YILLIK 1010,4 1031,9 989,0 1040 Basınç ( hPa ) 1030 1020 1010 Ortalama Basınç ( hPa ) 1000 990 Maksimum Basınç ( hPa ) 980 Minimum Basınç ( hPa ) 970 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 960 Aylar ġekil 20. Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Sıcaklık Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki yıllık ortalama sıcaklık 19,1 °C‟dir. Rasat sonuçlarına göre 42 yılda (1970–2011) ölçülen maksimum sıcaklık 44,0 °C‟dir ve 1978 yılı Temmuz ayında görülmüĢtür. Minimum sıcaklık ise -6,4 °C ile 1997 yılının ġubat ayında kaydedilmiĢtir. Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki sıcaklık değerleri ve sıcaklık grafikleri aĢağıda verilmiĢtir. 58 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tablo 12. Sıcaklık Değerleri AYLAR Ortalama Sıcaklık Maksimum Sıcaklık Minimum Sıcaklık (°C ) (°C ) (°C ) Ocak 9,6 26,5 -4,2 ġubat 10,5 25,0 -6,4 Mart 13,6 32,0 -3,6 Nisan 17,6 37,5 -1,3 Mayıs 21,8 40,6 5,6 Haziran 25,7 41,3 13,7 Temmuz 28,2 44,0 16,8 Ağustos 28,5 43,8 16,8 Eylül 26,1 43,2 10,9 Ekim 21,6 39,4 4,8 Kasım 15,3 33,3 -1,0 Aralık 10,9 30,8 -3,5 YILLIK 19,1 44,0 -6,4 50 Sıcaklık ( 0C ) 40 30 Ortalama Sıcaklık (°C ) 20 Maksimum Sıcaklık (°C ) 10 Minimum Sıcaklık (°C ) -10 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK 0 Aylar ġekil 21. Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi YağıĢ Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki 42 yıllık yağıĢ değerleri ve yağıĢların grafiksel gösterimi aĢağıda verilmiĢtir. Bölgede yıllık toplam yağıĢ ortalaması 637,3 mm bugüne kadar gözlemlenmiĢ maksimum günlük yağıĢ miktarı ise 125,5 mm‟dir. 59 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tablo 13. YağıĢ Değerleri AYLAR Toplam YağıĢ Ortalaması (mm) Maksimum YağıĢ (mm) Ocak 101,6 125,5 ġubat 83,3 69,3 Mart 60,2 65,0 Nisan 57,7 100,4 Mayıs 42,5 78,8 Haziran 18,5 106,2 Temmuz 8,6 51,0 Ağustos 6,2 48,4 Eylül 14,6 50,5 Ekim 44,5 90,3 Kasım 78,4 112,4 Aralık 121,2 123,2 YILLIK 637,3 125,5 YağıĢ Miktarı ( mm ) 140 120 100 80 Toplam Yağış Ortalaması (mm) 60 Maksimum Yağış (mm) 40 20 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 0 Aylar ġekil 22. YağıĢ Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Standart Zamanlarda Gözlemlenen En Büyük YağıĢ Değerleri, YağıĢ ġiddet-SüreTekerrür Eğrileri Ek 22‟de verilmiĢtir. Nem Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki yıllık ortalama nem % 66,4 minimum nem ise % 2‟dir. Bağıl nemin aylara göre değiĢimi ve aylık değiĢimlerin grafiksel gösterimi aĢağıda verilmiĢtir. 60 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu AYLAR Ortalama Nem % Minimum Nem % Ocak 65,2 3 ġubat 64,9 5 Mart 66,2 3 Nisan 67,5 2 Mayıs 66,8 2 Haziran 67,3 5 Temmuz 70,6 11 Ağustos 70,6 10 Eylül 65,3 2 Ekim 61,4 3 Kasım 64,1 3 Aralık 67,2 4 YILLIK 66,4 2 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Ortalama Nem % Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Minimum Nem % Ocak Nem ( % ) Tablo 14. Nem Değerleri Aylar ġekil 23. Nem Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Sayılı Günler (Kar YağıĢlı, Kar Örtülü, Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Sayısı) Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgede ortalama kar yağıĢlı gün sayısı 0,2 gün, kar örtülü gün sayısı ise yoktur. Bölgede ortalama sisli gün sayısı 6,6 gün, ortalama dolulu gün sayısı 1,8 gün, ortalama kırağılı gün sayısı 9,1 gün, ortalama orajlı gün sayısı 32,5 gün‟dür. Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki sayılı günler verileri ve grafiksel gösterim aĢağıda verilmiĢtir. 61 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tablo 15. Sayılı Günler Değerleri Kar YağıĢlı Günler Sayısı 0,1 0,1 0,0 0,0 0,2 AYLAR Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK Kar Örtülü Günler Sayısı 0,0 0,0 Ortalama Sisli Günler Sayısı 0,8 0,6 1,0 0,9 0,7 0,4 0,5 0,1 0,1 0,1 0,2 1,2 6,6 Ortalama Dolulu Günler Sayısı 0,1 0,2 0,4 0,3 0,3 0,1 0,0 0,0 0,1 0,1 0,1 0,1 1,8 Ortalama Kırağılı Günler Sayısı 3,5 2,1 0,7 0,1 0,1 0,0 0,0 0,3 2,3 9,1 Ortalama Orajlı Günler Sayısı 1,7 1,9 3,6 3,8 4,3 2,9 0,9 0,9 2,7 4,7 2,8 2,3 32,5 0,12 Gün Sayısı 0,1 0,08 0,06 0,04 Kar Yağışlı Günler Sayısı 0,02 Kar Örtülü Günler Sayısı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 0 Aylar 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Ortalama Sisli Günler Sayısı Ortalama Dolulu Günler Sayısı Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Ortalama Orajlı Günler Sayısı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Gün Sayısı ġekil 24. Kar Örtülü ve Kar YağıĢlı Günler Sayısı Grafiksel Gösterimi Aylar ġekil 25. Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Değerleri Grafiksel Gösterimi 62 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Maksimum Kar Kalınlığı Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki maksimum kar kalınlığı 1 cm‟dir. Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki maksimum kar kalınlığı verileri ve grafiksel gösterim aĢağıda verilmiĢtir. Tablo 16. Maksimum Kar Kalınlığı Değerleri AYLAR Maksimum Kar Kalınlığı Ocak 1 ġubat - Mart - Nisan - Mayıs - Haziran - Temmuz - Ağustos - Eylül - Ekim - Kasım - Aralık - YILLIK 1 1,2 Kar Kalınlığı 1 0,8 0,6 0,4 Maksimum Kar Kalınlığı 0,2 Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Ocak 0 Aylar ġekil 26. Kar Kalınlığı Değerleri Grafiksel Gösterimi 63 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu BuharlaĢma Bölgede günlük maksimum açık yüzey buharlaĢması 21 mm, yıllık ortalama açık yüzey buharlaĢması 1.674,6 mm olarak ölçülmüĢtür. Adana Meteoroloji Ġstasyonu gözlem kayıtlarına göre bölgedeki buharlaĢma verileri ve grafiksel gösterimi aĢağıda verilmiĢtir. Tablo 17. BuharlaĢma Değerleri Ortalama Açık Yüzey AYLAR Maksimum Açık Yüzey BuharlaĢması (mm) BuharlaĢması (mm) Ocak 48,6 8,7 ġubat 55,3 9,2 Mart 83,4 12,0 Nisan 115,8 11,0 Mayıs 166,0 14,0 Haziran 210,4 21,0 Temmuz 235,6 17,0 Ağustos 222,5 18,0 Eylül 174,8 13,0 Ekim 119,3 12,6 Kasım 66,6 12,0 Aralık 47,5 8,8 YILLIK 1.674,6 21 BuharlaĢma ( mm ) 250 200 150 Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması (mm) 100 50 Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Mart Nisan Şubat Ocak 0 Aylar ġekil 27. BuharlaĢma Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Rüzgâr Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgedeki hâkim rüzgâr yönü NNE ( kuzey-kuzeydoğu ) yönünde esmektedir. Diğer hâkim rüzgâr yönleri 64 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu incelendiğinde 2. derece hâkim rüzgâr yönü N ( kuzey ), 3. derece hâkim rüzgâr yönünün SSE ( güney-güneydoğu) olduğu Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarından tespit edilmiĢtir. Tablo 18. Aylık ve Yıllık Rüzgâr Yönü N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Ocak 7261 8177 3349 1909 889 876 720 959 544 483 407 478 349 270 472 2681 ġubat 5698 5857 3353 1707 914 951 711 1186 824 801 654 766 473 322 561 2577 Mart 4726 4978 2757 1965 944 1155 1085 2112 1605 1906 1494 1366 679 530 580 2361 Nisan 3568 3507 2079 1452 961 1367 1494 2788 2193 2588 1641 1412 712 530 625 2144 Mayıs 2255 2262 1477 1186 1049 1737 1911 3894 2992 3973 2025 1764 799 515 635 1719 Haziran 1144 1231 938 788 889 1736 2677 4542 3831 4709 2417 1806 630 498 454 962 Temmuz 553 556 416 446 651 1617 2582 5921 5311 5807 2717 1560 578 429 258 404 Ağustos 756 704 522 546 800 1551 2430 4693 5065 5947 2488 1507 519 522 278 590 Eylül 1796 2177 1544 805 1025 1335 1811 3487 3717 3606 2314 1548 788 614 507 1343 Ekim 4214 4236 2038 1210 1023 1414 1343 2507 2008 2175 1393 1350 775 618 823 2572 Kasım 5955 5681 2858 1534 961 1284 977 1481 1094 815 604 653 400 489 726 3110 Aralık 6923 7420 3377 1764 974 1191 756 712 540 404 457 314 362 691 3278 Yıllık 44849 46786 24708 15313 11080 16214 18497 34282 29869 33350 18558 14667 7016 5699 6610 23741 685 Tablo 19. Yönlere Göre Rüzgâr Hızı (m/sn) N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Ocak 1,3 1,4 1,5 1,4 1,1 1,1 0,9 1,0 1,1 1,1 1,1 1,0 0,8 1,0 1,0 1,3 ġubat 1,4 1,6 1,5 1,5 1,3 1,3 1,3 1,3 1,4 1,5 1,3 1,2 1,0 0,9 1,2 1,4 Mart 1,3 1,4 1,4 1,4 1,3 1,3 1,3 1,4 1,5 1,8 1,8 1,3 1,0 1,0 1,0 1,2 Nisan 1,2 1,3 1,2 1,2 1,2 1,3 1,4 1,6 1,8 1,9 1,8 1,4 1,1 1,0 1,0 1,1 1,0 1,0 1,1 1,2 1,5 1,6 2,0 1,9 1,5 1,2 1,1 0,9 1,0 0,8 1,0 1,0 1,5 1,7 2,1 2,0 1,8 1,5 1,5 1,0 1,1 Mayıs 1,0 1,0 1,0 Haziran 1,0 1,0 0,9 Temmuz 1,0 1,0 0,9 0,8 0,8 1,0 1,1 1,4 1,7 2,1 2,2 1,8 1,5 1,6 1,1 1,0 Ağustos 0,9 0,8 0,8 0,7 0,7 0,9 1,0 1,3 1,5 2,1 2,2 1,8 1,6 1,7 1,1 1,0 Eylül 0,9 1,0 0,9 0,9 0,8 0,9 1,0 1,2 1,4 1,8 1,8 1,5 1,1 1,5 1,0 1,0 0,9 Ekim 1,1 1,0 1,1 1,0 1,0 1,0 1,0 1,2 1,2 1,4 1,3 1,0 0,9 1,0 0,9 1,1 Kasım 1,2 1,2 1,2 1,2 1,0 1,0 0,9 0,9 1,0 1,0 0,9 0,8 0,7 0,9 0,9 1,2 Aralık 1,2 1,3 1,4 1,3 1,0 1,0 0,9 1,0 1,0 1,0 0,9 0,9 0,9 0,9 1,0 1,2 Yıllık 1,1 1,2 1,2 1,1 1,0 1,1 1,1 1,3 1,4 1,7 1,6 1,3 1,1 1,2 1,0 1,1 Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göreyıllık, mevsimlik ve aylık rüzgâr yönü ve yıllık rüzgâr hızı diyagramları aĢağıda gösterilmiĢtir. 65 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu 10000 NNW 8000 NW 6000 WNW 4000 2000 W 0 ġubat Esme Sayısı Ocak N NNW6000 5000 NW 4000 3000 WNW 2000 1000 W 0 NNE NE ENE E WSW SE SSE N 4000 NNW 3000 NW NNE NE ENE WNW E W E 0 ESE SE SSW SSE S NNE 5000 NNW 4000 NW 3000 WNW 2000 1000 W 0 NE 2000 ENE 1000 E 0 WSW Esme Sayısı Haziran Esme Sayısı N N NNE NE ENE E WSW ESE ESE SW SE SSW ENE 1000 SSE SW NE 2000 S W NNE SW SE Mayıs N WSW ESE SW Esme Sayısı Nisan Esme Sayısı WSW WNW E S Mart NNW4000 3000 NW ENE SSW SSE SSW NE ESE S NNW5000 4000 NW 3000 WNW 2000 1000 W 0 NNE SW SE SSW N WSW ESE SW Esme Sayısı SE SSW SSE SSE S S ġekil 28. Ocak, ġubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri 66 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Temmuz NNW6000 NW 4000 WNW N 6000 NNW NW 4000 NNE NE WNW ENE 2000 W Ağustos Esme Sayısı WSW N NNE NE ENE 2000 W E 0 Esme Sayısı E 0 WSW ESE ESE SW SW SE SSW SE SSW SSE SSE S S Eylül 4000 NNW 3000 NW N NNE 1000 W 6000 NNW NW 4000 NE 2000 WNW Ekim Esme Sayısı 0 WSW SW ENE WNW E W ESE WSW SE SSW SSE Aralık N NNE 8000 NNW 6000 NW NE ENE 2000 0 WSW SW E W ESE WSW Esme Sayısı N NNE NE 4000 WNW SE SSW E SW Esme Sayısı 4000 W ENE S Kasım WNW NE ESE S NW NNE 2000 SSE NNW6000 N 0 SE SSW Esme Sayısı ENE 2000 E 0 ESE SW SSE SE SSW S SSE S ġekil 29. Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri 67 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tablo 20. Mevsimlik Rüzgâr Yönü N Ġlkbahar Yaz NNE NE ENE ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW 10549 10747 6313 4603 2954 4259 4490 8794 6790 8467 2453 2491 2340 4904 7689 15156 14207 16463 7622 4873 1727 1449 1876 1780 Sonbahar 11965 12094 6440 3549 KıĢ E 19882 21454 10079 5380 WNW 5160 4542 2190 1575 1840 6224 1956 2777 3018 2187 2857 2053 1824 1465 1701 1136 Esme Sayısı NNE 20000 NNW NW 15000 10000 WNW 5000 W 0 NE ENE E 0 WSW ESE SW 954 N NNE NE ENE E WSW SE ESE SW SSE 1724 8536 Esme Sayısı Yaz N SSW 990 4311 3551 1963 1721 2056 7025 5000 W NNW 3009 4033 4131 7475 6819 6596 Ġlkbahar 15000 NNW NW 10000 NW SE SSW S SSE S Sonbahar 15000 NNW NW 10000 WNW N NNE 30000 NNW NW 20000 NE ENE 5000 W KıĢ Esme Sayısı 0 WSW SW WNW E W ESE WSW N NNE NE ENE 10000 E 0 ESE SW SE SSW Esme Sayısı SE SSW SSE SSE S S ġekil 30. Ġlkbahar, Yaz, Sonbahar, KıĢ Mevsimleri Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri 68 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu 60000 NNW NW 40000 WNW N NNW 2 1,5 NW 1 WNW 0,5 W 0 NNE NE ENE 20000 W Yıllık Esme Sayısı Yıllık E 0 WSW ESE SW N NNE NE ENE E WSW SE SSW Hız ( m/sn ) ESE SW SSE SE SSW S SSE S ġekil 31. Yıllık Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri ve Hızları Rüzgâr Hızı ve Yönü Adana Meteoroloji Ġstasyonu 1970 – 2011 gözlem kayıtlarına göre bölgede, 42 yıllık rasat süresi boyunca en hızlı esen rüzgârın NNE (kuzey-kuzeydoğu) yönünden 35,1 m/sn hızla estiği gözlemlenmiĢtir. 42 yıllık rasat değerlerine göre yıllık ortalama rüzgâr hızı 1,5 m/sn‟dir. Aylık ve yıllık temelde ölçülen rüzgâr yön ve hız sayıları ile grafiksel gösterimi aĢağıda verilmiĢtir. Tablo 21. Yıllık ve Aylık Rüzgâr Dağılımı Ortalama Maksimum Maksimum Rüzgâr Hızı Rüzgâr Yönü Rüzgâr Hızı Ocak 1,4 W 23,5 ġubat 1,5 NNE 35,1 Mart 1,5 NNE 34,9 Nisan 1,5 E 30,9 Mayıs 1,6 E 24,9 Haziran 1,7 SSW 23,0 Temmuz 1,8 WSW 20,0 Ağustos 1,6 N 25,0 Eylül 1,4 WNW 22,7 Ekim 1,2 W 23,8 Kasım 1,1 SW 25,8 Aralık 1,3 W 27,0 Yıllık 1,5 NNE 35,1 69 Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Ortalama Rüzgâr Hızı Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Ocak Maksimum Rüzgâr Hızı Şubat Ruzgar Hızı ( m/sn ) Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Aylar ġekil 32. Ortalama ve Maksimum Rüzgâr Hızları Ortalama Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı Bölgede fırtınalı günler sayısı ortalaması 2,9 kuvvetli rüzgârlı günler sayısı ortalaması 24,3‟tür. Aylık ve yıllık ortalama fırtınalı ve kuvvetli rüzgârlı günlere ait değerler ile grafiksel gösterim aĢağıda verilmiĢtir. 3,5 Sayılı Günler 3 2,5 2 Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması 1,5 1 Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması 0,5 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 0 Aylar ġekil 33. Fırtınalı Günler Sayısı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması 70 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu III.7. Toprak Özellikleri Adana Ġli'nin topraklarının büyük bölümü kalkersiz kahverengi topraklar sınıfına girmektedir. Alanı geniĢ olan diğer topraklar, kalkersiz kahverengi orman toprakları ile kırmızı Akdeniz topraklarıdır. Akarsu havzalarının düz bölümlerini oluĢturan alüvyonel araziler geniĢ bir alanı kapsamaktadır. Geriye kalan topraklar ise kahverengi orman toprakları, kırmızı Akdeniz toprakları, rendzina toprakları ve organik topraklarıdır. Proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, bölge 1973 yılında sanayi alanı olarak ilan edilmiĢtir. ÇalıĢma alanına en yakın tarım alanı 2,5 km güneyinde yer almaktadır. Tarım alanında hububat tarımı yapılmaktadır. Ġlin genel toprak yapısında çeĢitli büyük toprak grupları oluĢmuĢtur. Büyük toprak gruplarının yanı sıra tarımsal kullanıma uygun olmayan arazi tipleri de görülmektedir. Adana ilindeki büyük toprak grupları; Alüviyaller, hidromorfik alüviyaller, alüviyal sahil bataklıkları, kolüviyaller, organik topraklar, kahverengi orman toprakları, kireçsiz kahverengi orman toprakları, kırmızı kahverengi Akdeniz toprakları, kireçsiz kahverengi topraklar, rendzinalar, vertisoller, regosoller, bazaltik topraklar, ırmak taĢkın yatakları, sahil kumulları ile çıplak kaya ve molozlardır. Ana madde, iklim, topoğrafya, bitki örtüsü ve zamanın etkisi ile Adana Ġlinde çeĢitli büyük toprak grupları oluĢmuĢtur. Büyük toprak gruplarının yanı sıra toprak örtüsünden ve profil geliĢmesinden yoksun bazı arazi tipleri de görülmektedir. Ġldeki büyük toprak grupları, özellikleri ve dağılımı aĢağıda kısaca açıklanmıĢtır. Aluviyal Toprakları Bu topraklar akarsular tarafından depolanan materyaller üzerinde oluĢan A, C profil genç topraklardır. Mineral birleĢimleri akarsu havzasının litolojik birleĢimi ile jeolojik periyotlar da yer alan toprak geliĢimi sırasındaki erozyon ve birikme devirlerine bağlı olup heterojendir. Profillerinde horizonlaĢmaya hiç yok, yada çok az belirgindir. Buna karĢılık değiĢik özellikte katlar görülür, çoğu yukarı arazilerden yıkanan kireçce zengindir. Aluviyal topraklar, bünyelerine veya bulundukları bölgelere veya evrim devrelerine göre sınıflandırılırlar. Bunlardan üst toprak alt toprağa belirsiz olarak geçiĢ yapar. Ġnce bünyeli ve taban suyu yüksek olanlarda düĢey geçirgenlik azdır. Yüzey nemli ve organik maddece zengindir. Alt toprakta hafif seyreden bir indirgenme olayı hüküm sürer. Kaba bünyeliler iyi drene olduğundan yüzey katları çabuk kurur. Üzerindeki bitki örtüsü iklime bağlıdır. 71 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Bulundukları iklime uyabilen her türlü kültür bitkisinin yetiĢtirilmesine elveriĢli ve üretken topraklardır. Adana Ġlinde geniĢ aluviyal topraklar, Kozan, Ceyhan ve Yüreğir ovalarında bulunmaktadır. Adana ilinde aluviyal topraklar 342.959 hektardır. Hidromorfik Aluviyal Topraklar Hidromofik aluviyal araziler yılda 3-9 ay devamlı yaĢ olan arazilerdir. Alüviyalların devamı niteliği olup çevreden sık sık su almalarından dolayı uzun süre yaĢtırlar. Genelde deniz seviyesinde olduklarından drenajları mümkün olmamaktadır. Drene edilebildikleri takdirde çayır veya suyu seven yem bitkileri yetiĢtirilebilir. Genelde tuzlu ve sodiktirler. Adana Ġlinde KarataĢ dolayının çevresinde ve Yumurtalık Körfezi kıyısında bulunurlar. Kapladıkları alan toplam 17.236 hektar. Kolüviyal Topraklar Dağlık ve tepelik arazilerin eteklerinde dar vadi tabanlarında yer çekimi ve küçük akıntılarla sürüklenmiĢ zerre büyüklüğüne göre kolüviyal toprakları oluĢturur. Ġlde değiĢik yükseltilerde ve değiĢik iklim kesimlerinde bu toprağa rastlanır. Bitki örtüsü de buna bağlı olarak otlaktan çalı ve ormana kadar değiĢir. TaĢlılığın problem olmadığı yerlerde açılacak iĢlemeli tarıma alınmıĢtır. Toroslarda sarp engebeler arasında sıkıĢmıĢ yerleĢim noktalarının dolaylarında kolüviyal topraklar çok değerlidir. Buralarda toprak Ģekillenerek meyve ve sebze tarımında kullanılır. Organik Topraklar Profilinde yüksek derecede organik madde muhtevasına sahip olan topraklardır. Mineral topraklar da organik maddeye sahiptir. Fakat bu miktar eserinden baĢlamak üzere % 20-25‟e kadar çıkabilir. Organik topraklar da ise bu miktar profilindeki kil miktarına bağlı olarak % 20-25‟den daha fazla olup % 95‟e kadar çıkabilir. Organik topraklar 86 hektarla Ġlin en az alanını kaplar. Kahverengi Orman Toprakları yüksek kireç içeriğine sahip ana madde üzerinde oluĢurlar. Profilleri A (B) C Ģeklinde olup horizonlar birbirine tedricen geçiĢ yaparlar. Bunlarda A horizonu çok geliĢmiĢ olduğundan iyice belirgindir. Koyu kahverenginde ve dağılgandır. Reaksiyonu genellikle kalevi bazen de nötrdür. B horizonlarında renk açık kahve ile kırmızı arasında değiĢir. Bu gruptaki topraklarda toprak derinliği sığ ve çok sığdır. Haritalama birimleri arasında çok dik ve sarp olanlar büyük 72 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu kısmını kaplar. TaĢlılık, kayalık ve Ģiddetli erozyon problemdir. Orman ve otlak olarak değerlendirilir. Dik ve orta eğimli birimler dağlık arazi içinde sırtlar, boyunlar ve dar etekleri kaplarlar. Büyük yüzde teĢkil etmezler. Yükseltinin elverdiği kesimlerde kuru tarım ve meyve yetiĢtirmede kullanılır. Adana ilinde bu topraklara her ilçede rastlanır. Kırmızı Akdeniz Toprakları Kırmızı Akdeniz Toprakları seki ve yüksek arazilerde kristal kireç taĢı üzerinde oluĢmuĢlardır. OluĢumunda kireç yıkanmıĢ, sıcak kurak yaz döneminde yükseltgenmesiyle yerinde demir (3) oksit birikimi iĢlemleri etkindir. Organik madde hızlı ayrıĢtığından toprakta düĢük seviyededir. Toprak gövdesi (AB), çoğunlukla doğrudan doğruya sert kireç taĢı üzerinde oturur. Bazı hallerde arada ince, yumuĢak kireç katı vardır. TaĢlılık ve kaya çıkıĢları yaygındır. ġiddetli aĢınım etkinse toprak yalnız kaya çatlaklarında ve küçük çukurlarda bulunur. KireçtaĢı çimentolu ve kristal kalker çakıl konglomeralar üzerinde de buna benzer toprak oluĢmuĢtur. Ġkinciler daha düĢük eğimli ve tabana daha yakın pozisyonlarda oluĢmuĢtur, toprak daha derindir, kırmızı kahverengi akdenizler, kırmızı çayır topraklarına geçiĢ olarak düĢünülebilir. Kırmızı Akdenizlerin doğal örtüsü Akdeniz iklimine öz çalı-maki topluluğudur. Pınarlı (Q ile X ) ve meĢe (Quercus) topluluğunun baskın türleridir. Kıyıdan uzaklaĢtıkça meĢe yaygınlaĢır, bu örtü içinde incir, dut, zeytin serpilmiĢtir. PH nötr ve hafif baziktir. Kırmızı Kahverengi Akdeniz Toprakları Toprağın organik madde kapsamı ortadır, derinlikle düzenli Ģekilde azalır pH 7,37,6 arasındadır. Su ve besin tutma sığası ortadır, bazla doyma yüksektir. DeğiĢken katyonlar içerisinde Ca++ ve Mg++ baskındır. Bu toprakların en geniĢ yayılımı gösterdikleri alan Adana Ģehrinin çevresidir. Doğuda, Adana-Ceyhan yolu ile AdanaKozan yolu arasındaki arazilerde Kırmızı Akdeniz toprakları ile birlikte bulunurlar. Ana maddeleri konglomera veya marno kalkerdir, batıdaki yayılım alanı da Adana-Karaisalı yolunun baĢlangıcı ile yolun güneyindedir. Adana ilinde bu topraklar 68.868 hektarı I. Sınıf, 10.273 hektarı II. Sınıf, 3991 hektarı III. Sınıf, 6367 hektarı IV. Sınıf, 206 hektarı V. Sınıf, 19.241 hektarı VI. Sınıf, 19.912 hektarı VII. sınıftır. 73 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Kireçsiz Kahverengi Topraklar A (B) C profilli topraklardır. Kahverengi veya açık kahverengi dağılabilir üst toprağa ve soluk kırmızımsı kahverengi B horizonuna sahiptir. B horizonu dahil solum sulandırılmıĢ asitle muamelede köpürme göstermez. Genellikle yıkanma mevcut olup üst toprak alt toprağa nazaran daha asidik bir karakter arz eder. Alt toprakta kalevilik hakimdir bazı durumlarda alt toprakta çok az olarak serbest karbonatlar görülebilir. Rendzina Topraklar YumuĢak veya parçalı kireçtaĢı üzerinde hafif kireç yıkanımı ve organik madde birikimiyle oluĢmuĢ zayıf A1 ve altında C veya R katlarından ibaret Rendzinalar intrazonal topraklardır. Gri renkli olan A1 de kireç yıkanımı çok azdır. A1 i oluĢturan asıl iĢlem ayrıĢma ve organik madde birikimidir. Ancak, kurak-sıcak yaz dönemi dolayısıyla ayrıĢma hızlıdır ve toprakta organik madde yüksek değildir. A1 in altında yumuĢak yahut parçalı kireç taĢı katı (C yada R) gelir. Ġldeki rendzina toprakları, Ġçel-Tarsus travertenleri üzerinde oluĢmuĢtur, Karaisalı ilçesinin güneyinde ve Ġçel Ġline komĢudur. Kapladıkları alan 906 hektar olup bunun 260 hektarı II. Sınıf, 238 hektarı IV. Sınıf, 408 hektarı VII. Sınıftır. Vertisol Topraklar A C profilli topraklardır. A horizonunu kalın, koyu renkli fakat organik madde miktarı nisbi olarak düĢüktür ve kalsiyum karbonat ihtiva edebilir. A horizonun yukarı kısımları kuru iken granüler yapıda ve çoğu halde çatlaktır. A‟nın alt kısımları ekseri prizmatik yapı gösterir bariz olarak yıkanma ve birikme horizonları yoktur. Vertisoller ağır bünyeli topraklardır, kil fraksiyonun da % 30‟dan fazla ĢiĢme büzülme kabiliyetine sahip killer bulunduğundan ıslanma veya kurumalarla ĢiĢer veya büzülürler. Bu ameliye neticesinde bu toprakların birçoğunun yüzeyinde karakteristik olarak self malçing (tabii malç) denilen gevĢek granüler yapı ile gilgai denilen ve daha ziyada düz veya düze yakın meyillerdeki birçok ufak çöküntü ve kabarıntıların meydana getirdiği mikrorolıyef görülür. Adana Ġlinde, Merkez ve Ceyhan‟da görülürler. Kapladıkları alan 881 hektar olup 647 hektarı II. sınıf, 234 hektarı IV. Sınıftır. Regosol Topraklar Regosol topraklar A ve C horizonlu Azonal topraklardır. Bağlantısız sedimentler üzerinde oluĢmuĢ çok az profil geliĢmesi gösteren kültür yapılan alanlarda zorlukla teĢhis 74 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu edilebilen A horizonuna sahiptirler. Ġldeki regosoller kumlu sedimentler üzerinde geliĢmiĢler ve bütün özelliklerini bu ana maddeden almıĢlardır. Renk genellikle soluk veya açık kahverengidir. Organik maddece fakirdirler. Adana ilinde Regosol topraklar KarataĢ ve Yumurtalık ilçelerinde sahil kumullarının arkasında bulunurlar. Ondüleli bir topografyaya sahiptirler. 3494 hektarlık bir alan kaplarlar, arazi sınıf IV. Sınıftır. Bazaltik Topraklar Bu toprakların özellikleri aynı iklim Ģartları altında kireç taĢları üzerinde teĢekkül etmiĢ olan Kahverengi ve Kırmızı Topraklara oldukça benzerlik gösterir. Genellikle orta derin profile sahip olan Bazaltik Topraklar, ağır killi olup, iyi bir profil göstermezler. A horizonunun yapısı granülerden blok yapıya kadar değiĢir. B horizonu genellikle A horizonundan daha ince bünyeli ve blok yapılıdır, fiziksel özellikleri kalker üzerinde teĢekkül etmiĢ olan topraklardan daha iyi değildir. Bazaltik topraklara Adana ilinde, Ceyhan ilçesinde rastlanmıĢtır. Toplu olarak 3075 hektarlık bir alanı kaplarlar ve VII. Sınıf arazidirler. Çıplak Kaya ve Molozlar Kahverengi orman, kireçsiz kahverengi orman ve kırmızı Akdeniz toprak kuĢakları, haritalanabilir geniĢlikte olmayan kaya çıkıĢları halinde, yahut arada toprak örtüsü bulunduğu için bu grupların çok sığ, taĢlı birimlerine sokulmuĢ geniĢ çıplak kaya yüzeyleri bulunur. Toroslar da özellikle sert kalker oluĢumları bu niteliktedir. Çıplak kayalıkların eğlence, av ve su toplama alanı olarak değerleri vardır. VIII. sınıftırlar ve ilde 67.568 hektar yer kaplarlar. Ġldeki toprakların kullanma kabiliyetine göre sınıflanması ve bu sınıfların miktarları Tablo 22‟de verilmiĢtir. Tablo 22. Adana Ġlinin Toprak ĠĢlemeli Tarıma ElveriĢli Arazileri Arazi Sınıfı Miktarı (ha) I.Sınıf Arazi 198.000 hektar II.Sınıf Arazi 85.000 hektar III.Sınıf Arazi 117.000 hektar IV.Sınıf Arazi 69.000 hektar (V.,VI., Ve VII.Sınıf 821.000 hektar Tarıma ElveriĢsiz Araziler 113.000 hektar 75 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Adana Ġli, Sarıçam Ġlçesi, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi, Vatan Caddesi, No: 4 adresinde bulunan 115 ada, 14 Parsel içerisinde yer alan Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ.‟ne ait KumaĢ Boyama ve KumaĢ Dokuma Tesisi 2007 yılında kurulmuĢtur. Toplam arazi 38.747,33 m2 olup, 24.752 m2‟lik kapalı alanda üretim yapılmaktadır. Ayrıca planlanan projenin yapılacağı alan Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi 115 ada, 14 parselde yer almakta olup, bölge 1973 yılında organize sanayi bölgesi olarak ilan edilmiĢtir. Bu sebeple kullanılması planlanan arazinin tarım, rekreasyon vb. özelliği bulunmamaktadır. Bu sebeple hiçbir sorun teĢkil etmemektedir. Adana ilinde, dağlık arazi ve yağıĢın fazla olması nedeniyle su erozyonu en önemli sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Bu sorundan çok az etkilenen veya hiç etkilenmeyen alanlar çoğunlukla aluviyal ve hidromorfik aluviyal topraklardan oluĢan taban arazilerdir. Bunlar ırmak taĢkın yatakları, kıyı kumulları, çıplak kayalıklar, yoğun yerleĢim alanları ve su yüzeyleridir. Ġldeki I. sınıf su erozyonu 407.587 hektarla % 25.3, II. sınıf su erozyonu 205.217 hektarla % 12.7, III. sınıf su erozyonu 592.420 hektarla % 36.8, IV. sınıf su erozyonu 403.262 hektarla ilin % 25.0‟ında görülmektedir. Kuru tarım arazilerinin 127.004 hektarında orta Ģiddetli, 109.921 hektarında Ģiddetli 11.972 hektarında çok Ģiddetli erozyon mevcuttur. Sulu tarım arazilerinin 41.834 hektarında orta Ģiddetli, 5.490 hektarında Ģiddetli, 242 hektarında çok Ģiddetli erozyon olasılığı bulunmaktadır. Bağ-bahçe arazilerinin 1785 hektarında orta Ģiddetli 3.443 hektarında Ģiddetli, 1.033 hektarında çok Ģiddetli erozyon vardır. Özel ürün arazilerinin 699 hektarında orta Ģiddetli, 520 hektarında Ģiddetli erozyon olasıdır. Mera arazilerinin 3.804 hektarında orta Ģiddetli, 20.784 hektarında Ģiddetli, 42.454 hektarında çok Ģiddetli erozyon zararı vardır. Orman ve fundalık arazilerin 25.771 hektarında orta Ģiddetli, 449.534 hektarında Ģiddetli, 346.389 hektarında çok Ģiddetli erozyon görülmüĢtür. Tarım dıĢı kullanımların 4.320 hektarında orta Ģiddetli, 2.728 hektarında Ģiddetli, 1.172 hektarında çok Ģiddetli erozyon mevcuttur. Proje alanı olarak seçilen alan OSB içerisinde yer almakta olup, OSB‟nin tüm alt yapı ve üst yapı çalıĢmaları tamamlanmıĢ durumundadır. Ayrıca proje kapsamında kullanılacak olan alanın taban zemininin tamamı beton olup, proje alanı içerisinde erozyon durumunun değerlendirilmesi söz konusu değildir. 76 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır vb. Çayır ve Meralar Çukurova Bölgesi‟nde doğal çayır-meralar 354.002 ha. alan kaplamakta ve bu alan bölgedeki tüm arazilerin %9.19‟unu oluĢturmaktadır. Bölgedeki çayır-mera alanlarının 84.508 ha‟ ı Adana ilinde bulunmaktadır. Ancak bölgede çayır niteliği taĢıyan alanlar yok denecek kadar azdır. Belirtilen alanlar daha çok mera niteliğine yan V. Sınıf arazilerin üzerindeki alanlardan oluĢmaktadır. Böylece, Adana‟da çayır meralar toplam arazinin % 4‟ünü oluĢturmaktadır. Adana‟daki çayır-meraların toplam arazi içindeki oranı bölgenin diğer illerindekine göre daha düĢüktür. Tarım Alanları Adana ilinde tarımsal arazilerin büyük bir çoğunluğu ova da bulunduğu için verimli ve sulanabilir zenginliğinden dolayı iklim özelliklerinin de uygun olması nedeni ile poli kültür bir tarım gerçekleĢtirilmekte olup üretim miktarı oldukça fazladır. Bitkisel Üretim Adana‟da bitkisel üretimin değeri Türkiye ekonomisi içerisinde % 4.5 civarında bir ağırlığa sahiptir. Bitkisel üretim içerisinde en büyük paya % 53 ile tarla ürünleri sahiptir. En fazla üretimi gerçekleĢtirilen ürün ise ortalama 1.850.000 ton/yıl ile tahıl ürünleridir. Ayrıca ilde önemli bir yeri olan pamuk ve turunçgil üretimi en önemli üretim ürünlerinin baĢında gelmektedir. Türkiye üretiminin büyük bir bölümü ilden sağlanmaktadır. Tarla bitkileri içinde endüstri bitkileri % 9.8, tahıllar % 76, yem bitkileri % 2.1, diğerleri% 13.1, meyve ve sebze alanları genel alan içinde % 11.2‟ lik paya sahiptir. Meyve içinde narenciye % 73.4, zeytin % 15.5, bağ % 1.9, diğer meyveler % 9.2‟lik orana sahiptir. Adana Ġlinde, yıllar itibari ile küçük değiĢmeler olsa da yaklaĢık ülkemiz mısır üretiminin % 45‟ i, Pamuk Üretiminin % 6‟ sı, Yerfıstığı Üretiminin % 29‟u, Soya Üretiminin % 70‟ i, Narenciye Üretiminin % 30‟ u, Buğday Üretiminin % 6.3‟ ü, Kavun - Karpuz Üretiminin % 12‟ si, Zeytin Üretiminin % 0.6‟ sı gerçekleĢtirilmektedir Tarımsal arazilerin büyük bir çoğunluğu ova da bulunduğu için verimli ve sulanabilir özelliğinden dolayı iklim 77 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu özelliklerinin de uygun olması nedeni ile poli kültür bir tarım gerçekleĢtirilmekte olup üretim miktarı oldukça fazladır. III.8. Tarım ve Hayvancılık Planlanan proje organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, tarımsal geliĢim proje alanları, sulu ve kuru tarım arazilerinin dıĢında yer almaktadır. Ġl geneli tarım ve hayvancılık açısından irdelendiğinde aĢağıdaki gibidir. Tarımsal GeliĢim Proje Alanları Ġklim ve toprak koĢulları nedeniyle yılda iki veya iki yılda üç ürün almaya elveriĢli olan Adana ilinin tarımsal verimliliğinin artırılmasında ayrılan alt bölgeler bazında değerlendirilmesinin yapılması daha etkin bir üretim için yararlı olacaktır. Adana ilinde tarımsal üretim ve girdi kullanımı ülke genelinde diğer illere göre daha yüksektir. Bitkisel üretimdeki verim Türkiye ortalamasının üzerindedir. Bu nedenle ilde yaĢanan bazı tarımsal sorunların en aza indirgenmesi, üretim ve sonrasının sistemli yapılabilmesini sağlamak amaçlı stratejilerin belirlenmesi gerekmektedir. Bu stratejiler genel olarak ülke genelinde her il için kullanılan ve uygun görülen stratejileri kapsamaktadır. Bunun yanında ilin özel koĢulları düĢünülerek yeni öneriler ve politikalar belirlenebilmektedir. Adana Ġlinde öncelikli proje konusu önerileri aĢağıda verilmiĢtir. Belirtilen bu projeler Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığı, Sosyal YardımlaĢma ve DayanıĢma Vakfı, Ġl Özel Ġdare ve Özel KuruluĢlar tarafından yürütülebilecek projelerdir. Yürütücülerin sorumluluğu, imkanları ve baĢarılı olmaları durumuna göre 1 ve 5 yılık bir uygulama süresini içermektedir. Hayvansal Üretim Stratejileri Ġldeki damızlık hayvan sorununun giderilmesi Yem ve beslenme Ģartlarının iyileĢtirilmesi Bakım ve hastalıklar ile ilgili çalıĢmaların artırılması Ġlde mevcut olan erken yaĢta hayvan kesimin engellenmesi Etkin pazarlama ve örgütlenme sisteminin oluĢturulması 78 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Meraların ıslah çalıĢmalarının artırılması SözleĢmeli üretim desteklenmesi sağlanmalı Hayvansal üretime dayalı sanayinin desteklenerek entegre tesislerin artırılması ĠĢletmelerdeki hayvan sayısını arttırmak Ġç ve dıĢ piyasa için hayvansal üretimini çoğaltmak. Bitkisel Üretim Stratejileri Yöreye uygun sertifikalı tohum ve fidan kullanımı Bilinçli girdi kullanımı Sulanamayan alanların sulamaya açılarak sulama imkanlarının arttırılması Erozyon, drenaj ve tuzluluk problemi olan bölgelerde toprak ıslah çalıĢmalarının Yapılması Tarım topraklarının amaç dıĢı kullanımının engellenmesi Miras yolu ile parçalanan arazilerin toplulaĢtırma çalıĢmalarının artırılması ve parçalanmasının engellenmesi SözleĢmeli üretimin yaygınlaĢtırılması Bitkisel üretime dayalı sanayinin desteklenerek entegre tesislerin artırılması Bitki hastalık ve zararlı mücadelelerinin bilinçli yapılması Organik tarımın geliĢtirilmesi Su Ürünleri Üretimi Stratejileri Yem maliyetlerinin düĢürülmesi Büyük kapasiteli entegre su ürünleri üretim ve iĢleme tesislerinin teĢviki sağlanmalı Baraj göllerinde ekonomik değeri olan balıkların ağ kefesinde yetiĢtiriciliği sağlanmalı Üreticilere yönelik eğitim konusunda çalıĢmaların yapılması Barınak ve satıĢ yerlerinin alt yapı çalıĢmalarının artırılması Su ürünleri tanıtım derneğinin kurulması sağlanmalı Lagünlerde üretimi artıcı teĢviklerin sağlaması Tarımsal Gelirin Artırılması Stratejileri Katma değeri yüksek ve il için avantajlı ürünlerin üretimi, Üretim maliyetlerinin düĢürülmesi, 79 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Pazarlama sisteminin ve örgütlenmenin iyileĢtirilmesi, GiriĢimcilik ruhunun geliĢtirilmesi, Gıda Güvenliğinin Sağlanması Stratejileri Kaliteli ve standartlara uygun ürün üretimi, Kontrol denetim hizmetlerinin güçlendirilmesi, Sürdürülebilir Tarımın Sağlanması Organik tarımın yaygınlaĢtırılması, Arazilerin kullanım kabiliyet ve sınıfları dikkate alınarak kullanımı, Erozyonla mücadele. Doğal kaynakların bilinçli kullanımı, Ġç Ticaret ve DıĢ Ticaretin Arttırılması Stratejileri Üreticilerin örgütlenmesini teĢvik etmek, Önemli getiri sağlayan ürünlerde üretim miktarının artırılmasının sağlanması, Bazı ürünlerde sözleĢmeli çiftlik yapılması ve çiftçilerin buna özendirilmesi, mevcut sözleĢmeli çiftlik yasasının bölgede yaĢayan sorunları çözecek Ģekilde yeniden düzenlenmesi, Pazarlama kanallarının iyileĢtirilmesi Ürünlerin kalite standardizasyonu, ambalajlama, marka ve etiketlenmesi sağlanarak sorunların çözümlenmesi sağlanmalı, Ġlde önem taĢıyan bazı ürünlerin ihraç edilmesinin teĢvik edilmesi ve ihracata destek verilmesi artırılmalıdır. Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü Ġlde, kuru tarımda kullanılan toplam 319.474 hektar arazinin % 31‟i dik veya çok dik eğimlidir. % 54.2‟si sığ ve çok sığ toprak derinliğine sahiptir. % 39.7‟si orta, % 34.4‟ü 80 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Ģiddetli, % 3.7‟si çok Ģiddetli erozyona sahiptir. Erozyondan fazla etkilenmeyen % 10.3‟ ünün 28.729 hektarında çoraklık problemi mevcuttur. Bu kısıtlamalardan dolayı kuru tarım arazileri çeĢitli kabiliyet sınıflarında yer almaktadır. Kuru tarım yapılan alanların 73.604 hektarında nadas uygulanmakta olup, nadasa bırakılma sebepleri bitki geliĢme periyodunda yağıĢın yeterli olmamasından kaynaklanmaktadır. 245.870 hektarlık bölümde her yıl ekim yapılmakta ise de aslında 80.255 (% 32. 6) hektarlık kısmı sürüme elveriĢli olmayan VI. ve VII. sınıf araziler olup ekim yapılmaması gereken arazilerdir. Adana ilinin 352.112 hektarlık kısmında sulu tarım yapılmakta olup, bunun % 85.9‟u düz, düze yakın eğimli ve derin topraklardır. % 8.9‟unda yaĢlık, % 16.9‟unda çoraklık sorunu vardır. Sulu tarım uygulanan arazilerin % 96.3‟ü I., II., lll. ve IV. sınıf arazilerdir. Kuru Ģartlarda bağ tarımı yapılan alanlar 6.345 hektar olup % 3.4‟ü düz, düze yakın eğimlidir. % 75.8‟i sığ ve çok sığ toprak derinliğine sahiptir. Düz derin arazilerin 388 hektarında çoraklık problemi mevcuttur. % 54.2‟sinde Ģiddetli, % 16.2 çok Ģiddetli erozyon hakimdir. Özel ürün olarak 300 hektarda zeytin, 112 hektarda muz, 114 hektarda turunçgil yetiĢtirilmektedir. 307 hektarı düz, düze yakın eğimli ve derindir. % 34.0‟ı sığdır, % 45.8‟inde orta erozyon hüküm sürmektedir. Çayırların kapladığı alan çok az ve genellikle düz, düze yakın derin ve bozuk drenajlıdır. Ġl genellikle 54 hektarlık bir yüzeyi kaplamaktadır. Meraların kapladığı alan 89.293 hektar olup bunun % 78. 1‟i VII. sınıf , % 8. 9‟u VI. Sınıf arazilerdir. Geriye kalanın az bir bölümü II., III. ve IV. sınıf arazilerdir. % 81.5‟i çok sığ, % 55.3‟ü dik, çok dik sarp eğimlidir. Orman ve fundalık alanların % 98.4‟ü VI. ve VII. sınıf arazileridir. Geriye kalan küçük bir bölümü ise II., III ve IV . sınıf arazilerdir. % 97.4‟ü , % 12‟den fazla eğime sahiptir. Toplam alanın % 84.5‟inde toprak çok sığ, % 13.5‟inde sığdır. % 54.6‟sı Ģiddetli, % 42‟sinde çok Ģiddetli erozyon hüküm sürmektedir. YerleĢik alanların % 52. 4‟ ünü I. ve IV. Sınıf araziler teĢkil etmektedir. Ġlin değiĢik yerlerinde görülen toplam 81.856 hektar tutarındaki hali araziler VIII. sınıf olup çıplak kaya, kıyı kumulu ve ırmak taĢkın yatağı Ģeklindedir. Su yüzeyleri toplamı 26.740 hektardır. Adana ilinde 1956 yılında 2937 dekar I.sınıf arazi konut alanı olarak kullanılırken, 1975 yılında 9.32 kat artarak 26458 dekara çıkmıĢtır. Son yıllarda gerek normal nüfus artıĢı, gerekse Adana iline göç nedeniyle konut yerleĢim alanı olarak kullanılan arazi, en iyimser yaklaĢımla 110.000 dekara çıkmıĢtır. Bu arazinin büyük bir kısmının I. Ve II. Sınıf tarım arazisi olması konunun önemini arttırmaktadır. 81 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları Adana‟da bitkisel üretimin değeri Türkiye ekonomisi içerisinde % 4,5 civarında bir ağırlığa sahiptir. Bitkisel üretim içerisinde en büyük paya % 53 ile tarla ürünleri sahiptir. En fazla üretimi gerçekleĢtirilen ürün ise ortalama 1.500.000 ton/yıl ile tahıl ürünleridir. Ayrıca ilde önemli bir yeri olan pamuk ve turunçgil üretimi en önemli üretim ürünlerinin baĢında gelmektedir. Türkiye üretiminin büyük bir bölümü ilden sağlanmaktadır. Tarla bitkileri içinde endüstri bitkileri % 10, tahıllar % 79, yem bitkileri % 1, diğerleri % 10, meyve ve sebze alanları genel alan içinde % 12‟lik paya sahiptir. Meyve içinde narenciye % 68, zeytin % 8, bağ % 14, diğer meyveler % 10‟luk orana sahiptir. Adana Ġlinde, Ülkemizin 2002 yılı Mısır Üretiminin % 45‟i, Pamuk Üretiminin % 6‟ sı, Yerfıstığı Üretiminin % 29‟u, Soya Üretiminin % 70‟ i, Narenciye Üretiminin % 30‟u, Buğday Üretiminin % 6,3‟ ü, Kavun - Karpuz Üretiminin % 12‟si, Zeytin Üretiminin % 0.6‟sı gerçekleĢtirilmektedir. Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Bunların Beslenme Alanları Adana‟ da hayvancılık (BüyükbaĢ, KüçükbaĢ, Tavukçuluk ve Arıcılık) alanında plana dayalı hedefler belirlenirken tespit edilen ilkelerin sektörler bazında birbirleriyle uyum içerisinde olmasına özen gösterilmiĢtir. Ova kesiminde yapılan hayvancılık daha çok süt sığırcılığına yönelik olmasına karĢılık besi sığırcılığı da yoğun olarak yapılmaktadır. Dağlık alanlarda küçük aile iĢletmeciliği fazla olduğundan büyük kapasiteli üretim azdır. Daha çok yaylada koyunculuk ve keçicilik yapılmaktadır. Adana ovasındaki yüksek sıcaklar yüzünden sığır yetiĢtiriciliği Toros Dağlarında sürdürülürken, koyun ve keçi yetiĢtiriliciliği ovada devam etmektedir. KüçükbaĢ hayvan yetiĢtiriciliği ele alındığında Adana Ġlinde yaygın olarak Akkaraman, Morkaraman, Ġvesi ve farklı tipte melez koyunlara yetiĢtirilmektedir. Bu hayvanların çoğunluğu yoğun olmayan (Ekstansif) üretim modeli içerisinde yetiĢtirildiklerinden düĢük verim düzeylidirler. Bölgenin dağlık kesimlerine doğru çıkıldıkça kıl keçileri önem kazanmaktadır. Mevcut hayvan varlığının büyük bölümü Kozan ( %20 ), Saimbeyli (%17), Feke (%11), Yüreğir (%10), Karaisalı ( %9) ilçelerinde bulunmaktadır. 82 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Kümes Hayvancılığı Hayvancılık faaliyetleri içerisinde en hızlı geliĢmeyi kümes hayvanları kaydetmiĢtir. Özellikle tavukçuluktaki geliĢmeler dünyada olduğu gibi ülkemizde de önem mesafeler almıĢtır. Bunun sebebi yapılan ıslah çalıĢmalarından kısa sürede sonuçların alınması ve teknolojik geliĢmelerden azami Ģekilde faydalanabilme imkanı olmuĢtur. Kanatlı hayvan üretim çiftliği 94 adettir. Kanatlı hayvan iĢletmeleri ilimizde büyük çoğunlukta Yüreğir, Seyhan ve Karaisalı Ġlçelerinde yoğunlaĢmıĢ durumdadır. Az sayıda ise Kozan, Ġmamoğlu, Aladağ ve Ceyhan Ġlçelerinde bulunmaktadır. Broiler tavuk iĢletmelerinin kapasitesi yaklaĢık olarak 2 Milyon 246 bin adettir. Yumurtacı kanatlı iĢletmelerinin kapasitesi ise 170 bin adettir. Damızlık kanatlı üretimi yoktur. Broiler kanatlı üretiminden elde edilen tavuk etleri Ġlimizde ve çevre Ġllerde tüketilmektedir. Yumurta ise genelde ilimizde pazarlanmaktadır. Kümeslerde oluĢan katı atıklar (Tavuk ölüleri ve artıkları) kesimhanelerde bulunan rendering tesislerinde yakılmakta veya kümeslerde bulunan ölü hayvan imha çukurlarında yakılmaktadır. Yine kümeslerde oluĢan gübreler ise sebze ve meyve bahçelerinde kullanılmak üzere çiftliklerde biriktirilmekte ve bahsedilen yerlere atılmaktadır. Adana ilinde özellikle kümes hayvancılığı içerisinde özellikle tavukçuluk diğer kümes hayvanlarına göre daha da geliĢmiĢtir. Önemli bir tüketim pazarı olan Ortadoğu pazarına yakınlığı nedeniyle, Çukurova bölgesindeki tavukçuluğun daha hızlı bir Ģekilde geliĢmeyi sürdürmesi beklenmektedir. Ġlde yumurtacı tavukçuluktan çok etlik tavukçuluk yapılmaktadır. Bunun nedeni etlik pilicin pazar durumuna göre planlamasının kolay ve riskin daha az olmasıdır. Diğer yandan bölgemizin sıcak olması nedeniyle yaz aylarında yumurta üretim ve tüketimindeki düĢüĢler yumurta maliyetini arttırmakta karlılığı azalttığından etlik piliç üretimine kaymalar olmuĢtur. Bir diğer sebep ise etlik piliç üretenlerin çoğunluğunun entegre tesislerle birlikte çalıĢmalarıdır. 83 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu III.9. Koruma Alanları ( Proje Sahası ve Etki Alanında Bulunan Duyarlı Yöreler ve Özellikleri, Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı YetiĢtirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Ġçme ve Kullanma Su Kaynakları Ġle Ġlgili Koruma Alanları, Turizm Alan ve Merkezleri ve Koruma Altına AlınmıĢ Diğer Alanlar), Bunların Proje Alanına Mesafeleri ve Olası Etkileri Adana Ġli, Sarıçam ilçesi, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi içerisinde OĞUZ TEKSTĠL SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ. tarafından yapılması planlanan “Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı” projesinin yapılacağı alan ve etki alanı içerisinde 2872 sayılı Çevre Kanunu „‟Özel Çevre Koruma Bölgeleri‟‟ baĢlığında tanımlanmıĢ alan ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu‟na giren „‟Milli Parklar‟‟, „‟Tabiatı Koruma Alanları‟‟, „‟Tabiat Anıtları‟‟, „‟Tabiat Parkları‟‟, Sulak Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı YetiĢtirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alnları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Ġçme ve Kullanma Su Kaynakları ile ilgili Koruma Alnları, Turizm Alan ve Merkezleri ve Koruma Altına AlınmıĢ Diğer alanlardan herhangi bir alan bulunmamaktadır. Proje alanına en yakın sit alanı olarak tescil edilmiĢ alan, kuĢuçuĢu 3 km güneyinde yer alan Misis Höyüğü, Misis Antik Kenti Arkeolojik Sit Alanı, Misis Mozaik Alanı ve Misis Kervansarayı‟dır. Bahsi geçen saha proje sahasına 3 km mesafede uzaklıkta yer aldığından dolayı, projeden olumsuz etkilenmesi söz konusu olmayacaktır. Planlanan projenin yapılacağı bölge 1973 yılında organize sanayi bölgesi olarak ilan edilmiĢtir. 1- Misis Höyüğü: Hititler döneminde yerleĢim görmüĢ, daha sonra Roma, Bizans ve Ġslami dönemlerde de iskan olduğu tesbit edilmiĢ, eski antik yerleĢim alanıdır. 2- Ġncirlik Höyüğü: Eski antik yerleĢim alanıdır. 3- Misis Antik Kenti Arkeolojik Sit Alanı: Hititler döneminde Pahora, Asurlular döneminde Pahru, Yunanlılar ise Mopsushestia ( Mopsus‟un evi) olarak adlar almıĢtır. Truva savaĢına katılan Kilikyalı Mopsus‟un M.Ö. 1183 yılında bu Ģehri baĢtanbaĢa donattığı söylenir. 84 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu 4- Misis Mozaik Alanı: M.S. 4.yy. ait bir bazilikanın temeline ait Mozaikli alanın olduğu kısım, sonradan onarım görerek Müze olarak ziyarete açılmıĢtır. 5- Misis Kervansarayı: XIII. yy. ait olup, 1601 yılında Sultan IX. Mehmet (Savcı) zamanında esaslı bir Ģekilde onarılmıĢtır. Onarım kitabeleri Etnoğrafya Müzesinde bulunmaktadır. 27.06.1998 tarihinde ilimiz de yaĢanan deprem neticesinde bazı duvarlar yıkılmıĢ olup, oldukça büyük zarar görmüĢtür. 6- Geçitli Beldesi, III. Derece Arkeolojik Sit Alanı: Büyük oranda Geçitli Beldesi Merkez alanını içine almaktadır. Misis Antik Kenti Arkeolojik Sit Alanı‟nın devamı niteliğindedir. 7- Misis Köprüsü: Doğu Roma Ġmparatoru Valerian tarafından M.S.253-260 yıllarında yaptırılmıĢ, Bizans Ġmparatoru Juistinianus, VI.yy. ortalarında köprüyü onartmıĢtır. Dokuz gözlüdür, Türk hekimi Lokman Hekim bulduğu ölümsüzlük reçetesini bu köprüden geçerken rüzgara kaptırdığı rivayet edilmektedir. 8- Camili Höyüğü: Ġncirlik beldesi, camili köyü, çaldağı çevresinde bulunan höyük, 1. Ve 3. derece arkeolojik sit alanıdır. Ġl Genelinde Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahaları Seyhan Baraj Gölü Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası: Alanı 10.818.5 ha‟dır. 6.869 hektarı göl alanıdır. Saha proje sahasına 25,4 km mesafede yer almaktadır. Tuzla Gölü Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası: Alanı 3.885.00 ha‟dır. 534 hektarı göl alanıdır. Adana‟ya 60 km proje sahasına kuĢ uçuĢu 46 km uzaklıktadır. Karanfil Dağı Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası: Alanı 28.508.0 ha‟dır. Adana‟ya 135 km, proje sahasına 170 km uzaklıktadır. Kürebeli Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası: Alanı 10.059 Ha‟dır. Adana‟ya 200 km, proje sahasına 170 km uzaklıktadır. Körkün-Eğlence Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası Alanı 17.203 ha‟dır. Adana‟ya 75 km, proje sahasına 105 km uzaklıktadır. 85 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Akadağ-Belemedik Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası: Alanı 8.435.5 ha‟dır. Adana‟ya 135 km. proje sahasına 168 km uzaklıktadır. Ekecik-Çakmak Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası: Alanı 13.735.5 ha‟dır. Adana‟ya 80 km, proje sahasına 115 km uzaklıktadır. Hançerin Deresi Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası: Alanı 5.916,5 ha‟dır. Adana‟ya 170 km, proje sahasına 205 km uzaklıktadır. Pozantı Yaban Keçisi Üretme Ġstasyonu: Pozantı Ġlçesi‟ne 5 km. proje sahasına 125 km uzaklıktadır. 2872 Sayılı Çevre Kanunu uyarınca Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak tespit ve ilan edilen alanlar Ġlimiz sınırları içerisinde özel çevre koruma bölgesi bulunmamaktadır. 17.05.2005 tarih ve 25818 sayılı Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği ve 26.08.2010 tarih ve 27684 sayılı değiĢiklik yönetmeliğinde Belirtilen Alanlar Proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup sulak alanlarda yer almamaktadır. Yumurtalık Lagünleri; Alanı 16.430 ha olup, Ceyhan ağzı ve Yumurtalık Körfezi arasında kalan ve lagünler, tuzcul bataklıklar, tatlı su bataklıkları, çamur düzlükleri, sazlıklar, ıslak çayırlar, kumullar ve bir çam ormanından oluĢan dev bir sulak alan sistemidir. BaĢlıca sulak alanlar, Çamlık (ya da Yumurtalık) Lagünü, Yelkoma Gölü (1150 ha), Ömer Gölü (350 ha), Yapı Gölü (300 ha) ve Darboğaz Gölü‟dür (380 ha). Bölgedeki diğer sulak alanların aksine, düzensiz bir kıyı çizgisine sahip bölge, denizle birçok noktada birleĢmektedir; proje sahasına mesafesi 45,6 km uzaklıkta yer almaktadır. Proje kapsamında bu alanlara olumsuz bir etki beklenmemektedir. 1994 yılında Yumurtalık Lagünleri 16.430 hektarlık bir Tabiatı Koruma Alanı ilan edilmiĢtir. “Önemli KuĢ Alanı” bu koruma alanının sınırlarını izlemektedir. 1993 yılında bölgeye SĠT Alanı statüsü verilmiĢtir. 86 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Proje kapsamında bu alanlara olumsuz bir etki beklenmemektedir. Ağyatan Gölü Ceyhan Nehri ağzının batısında yer alan 1130 ha. alana sahip, yer altı suları ve yağıĢlı dönemde nehir sularıyla beslenen ve lagündür. En fazla 3 m. derinliğe ulaĢan göl ile deniz arasında bağlantıyı Hurma Boğazı adında dar bir boğaz sağlar. Kuzeyinde geniĢ ıslak çayırlıklar ve kıyılarda tatlı suyun ağır bastığı yerlerde küçük bataklık alanlar bulunur. Proje sahasına mesafesi 40,5 km‟ dir. Proje kapsamında bu alanlara olumsuz bir etki beklenmemektedir. Alanın koruma statüsü yoktur. 1996‟da Bayındırlık Bakanlığı bölgede, sulak alanın özelliklerini de dikkate alan bir Çevre Düzeni Planı hazırlamıĢtır. Bu plan deltadaki yapılaĢmayı düzenlemekte ve özellikle yazlık konut yapımına kısıtlamaları getirmektedir. Seyhan Nehri‟nin eski bir ağzı olan Akyatan Gölü, Çukurova‟daki en büyük lagündür ve yüzey akımı, iki dere ve drenaj sularıyla beslenir. Kapladığı en geniĢ alan 7.500 ha., en derin yeri 4 metredir. Yaz boyunca alanı önemli ölçüde küçülür ve özellikle batı ucunda geniĢ çamur düzlükleri ortaya çıkar. Aslında tuzlu bir göl olmakla birlikte, tuzluluk derecesi, yağıĢ miktarına ve sulama dönemindeki drenaj suyu giriĢine bağlı olarak büyük değiĢimler göstermektedir. 1968 yapımı büyük bir tahliye kanalı (YD3), tarım alanlarından dönen suları doğrudan göle taĢır. Akyatan Gölü, 1987 yılında (9.520ha‟lık alan için) “Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası” ilan edilmiĢtir. Proje kapsamında bu alanlara olumsuz bir etki beklenmemektedir. Tuzla Gölü Tuzla Gölü (maks. 800 ha.) Seyhan ağzının doğusunda yer alır ve Çukurova‟daki göllerin en batıda olanıdır. Gölün suyu, yılın büyük bir bölümünde hafif tuzludur. Su seviyesi özellikle kıĢ yağıĢlarından sonra yükselir, bu dönemde göldeki tuzluluk azalır. Gölün özellikle doğu tarafında geniĢ çamur düzlükleri ve tuzcul bataklıklar bulunur. Denizden alçak ve dar bir kumul Ģeridiyle ayrılır. Kuzeyinde, 500 m. geniĢliğinde bir Ģerit üzerinde kuru tarım yapılan tarlalar ve çayırlar vardır. Tuzla Gölünün tümü 1995 yılında kurulan 5.769 ha yüzölçümlü bir “Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası”nın içinde yer almaktadır. 87 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Proje kapsamında bu alanlara olumsuz bir etki beklenmemektedir. III. 10. Orman Alanları ve Alınacak Tedbirler Planlanan proje sahası Hacı Sabancı Organize sanayi Bölgesinde yer almakta olup, yakın çevresinde orman alanı yer almamaktadır. Orman alanları incelenirken il geneli baz alınmıĢtır. Adana çevresindeki bitki örtüsü, Akdeniz Ġklim özelliklerini taĢır. 700-800 m.‟ye kadar bodur ağaçlardan oluĢan makiler görülür, ancak özellikle yerleĢim ve tarım alanlarının yer aldığı alçak düzlüklerde, doğal bitki örtüsü insan eliyle büyük tahribe uğramıĢ, çoğu yerde bütünüyle ortadan kaldırılmıĢtır. Daha önceleri bu yerlerin doğal bitki örtüsünü, sıcaklık istemesi yüksek ve kurak dayanıklı Kızılçam ve bazı meĢe ormanları oluĢtururken bütün Akdeniz Bölgesinde geniĢ yayılma gösteren maki topluğu, ormanların yok edilmesi sonucu ortaya çıkmıĢtır. Adana ilinde 2002 yılında yapılan orman envanter çalıĢmalarına göre Ġldeki orman alanı 582.374 ha olup bu saha üzerinde 35.952,328 m2‟si verimli ormanlarda 2.136,519 m2‟side bozuk ormanlarda olmak üzere 38.088,847 m2 ağaç serveti bulunmaktadır. Ağaç türleri olarak; Kızılçam, Karaçam, Sedir, Göknar ve MeĢe türleri ile az miktarda Kayın teĢkil etmektedir. Ayrıca Adana Ġlimiz Sarıçam mıntıkasında ve Yumurtalık Dalyan çevresinde Halep Çamı Türkiye‟de kendi türünün tek örneği olarak görülmektedir. Ġlde 71.546,5 ha ormanda “Tali Ürün” çeĢitlerine göre defneyaprağı, biberiye, erik, çam fıstığı, keçi boynuzu, kekik yaprağı, laden, mantar, mersin yaprağı, ökse otu, sumak, tavĢan memesi, zeytin, adaçayı yayılıĢ alanlarının bulunduğu yapılan tali ürün planlarına göre üretim çalıĢmaları devam etmektedir. Ormanların ortadan kaldırılmadıkları yerlerde hemen kıyı gerisinde baĢlayan ve 800 m.‟ye çıkan maki toplulukları içinde rastlanan küçük kızılçam orman kalıntıları bu durumun kanıtıdır. 800 m.‟ den baĢlayan ormanlar, daha alçak düzeylerde yayvan ağaçlardan oluĢur (çoğunlukla meĢe), daha yükseklerde ise iğne yapraklı (karaçam, ardıç, göknar) ağaçlar gözlenir. Yaz mevsiminin kuraklığı ve uzunluğu bitki örtüsündeki çeĢitliliği azaltır. Orman altı örtüsü yok denecek kadar azdır. 88 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu III. 11. Proje Yeri ve Etki Alanının Mevcut Kirlilik Yükünün Belirlenmesi, Etki Alanı Ġçerisinde Toprak, Hava ve Su v.b. Kirlilik Açısından Analizlerinin Yapılarak Değerlendirilmesi Toprak Kirliliği Proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, bölgede altyapı ve üst yapı çalıĢmaları bitmiĢtir. Bu sebeple atık su bölge müdürlüğü kanalizasyon Ģebekesine, evsel atık yine müdürlük tarafından toplanıp düzenli olarak çöp depolama sahalarına nakledilmektedir. Bu sebepten dolayı iĢletmede ve bölge genelinde bulunan iĢletmelerde toprak kirliliğine sebebiyet verme durumu söz konusu değildir. Hava Kirliliği Adana Coğrafik yapısı nedeni ile hava kirliliğine çok duyarlı bir yerleĢim merkezidir. Sanayi Tesislerinin çok olması ve bunlarında yerleĢim alanlarının içinde kalması trafikten kaynaklanan egzoz gazları nedeni ile hava kirliliği oluĢmaktadır. Metal sanayilerin yarattığı kirlilik özellikle metal ve hurda parçalarının açıkta bırakılmasından ve toprak üzerine yayılmasından dolayı oksitlenmeden oluĢan toprak kirliliği ve kullanılan yakıt ve bacadan yayılan gaz ve toz emisyonlarının yarattığı hava kirliliğidir. Proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, bölgede faaliyette olan iĢletmelerin büyük bir çoğunluğu doğalgaz kullanmaktadır. Kapasite artırımı yapılacak mevcut tesiste emisyon kaynaklarından emisyon ölçümleri yapılmıĢ olup, Çevre Ġzni (Emisyon Ġzni) süreci devam etmektedir. Mevcut emisyon kaynaklarından ölçümler yapılmıĢtır. Ölçümler sonucunda emisyon değerleri 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nin sınır değerlerini sağlamaktadır. Mevcut tesisin Çevre Ġzni süreci devam etmektedir. Proje kapsamında 06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği‟nde yer alan sınır değerleri sağlamak amacıyla 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nde belirtilen uygulama ve sınırlamalara uyulacak, sınır değerlerin aĢılması halinde yetkili merciler tarafından belirlenen tüm önlemler alınacaktır. Sonuç olarak; kapasite artıĢı mevcut tesis içerisinde yapılacaktır. Proje kapsamında da ünite ve 89 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ekipmanların iĢletilmesinde, yürürlükte bulunan mevzuatlara uygun olarak hareket edileceğinden çevresel açıdan istenmeyen etkilerin oluĢmayacağı, projenin bölgenin çevresel değerlerine önemli bir yük getirmeyeceği düĢünülmektedir. Su Kirliliği Planlanan proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, bölgede kanalizasyon altyapısı, yağmur toplama kanalları mevcuttur. Kanalizasyonla toplanan su bölge müdürlüğü atık su arıtma tesisinde arıtıldıktan sonra deĢarj edilmektedir. Atık su arıtma tesisi evsel ve endüstriyel nitelikli arıtma tesisidir. Proje çerçevesinde evsel ve endüstriyel nitelikli atık su oluĢmaktadır. OluĢan endüstriyel nitelikli atıksular tesiste ön arıtımdan geçtikten sonra organize bölge müdürlüğüne ait kanalizasyon hattına deĢarj edilecektir. OluĢacak atık su, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeli Tablo 25‟ de yer alan deĢarj standartları çerçevesinde kanalizasyon hattına verilmekte / verilecektir. Bölgede ayrıca kullanma ve içme suyu bölge müdürlüğü kullanma suyu Ģebekesinden karĢılanmaktadır. Bu sebeplerden dolayı iĢletmede ve bölge genelinde bulunan iĢletmelerde su kirliliğine sebebiyet verme durumu söz konusu olmayacaktır. Radyoaktif Kirlilik Proje alanının yer aldığı Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi içinde ve çevresinde radyoaktif madde üreten herhangi bir kuruluĢ yer almamaktadır. BÖLÜM IV. PROJENĠN ÖNEMLĠ ÇEVRESEL ETKĠLERĠ VE ALINACAK ÖNLEMLER (Bu Bölümde Faaliyetin Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri Tanımlanır; Bu Etkileri Önlemek, En Aza Indirmek ve IyileĢtirmek Için Alınacak Yasal, Idari ve Teknik Önlemler Ayrı Ayrı ve Ayrıntılı Bir ġekilde Açıklanır.) IV. 1. Arazinin Hazırlanması ve Yapılacak ĠĢler Kapsamında Nerelerde, Ne Miktarda ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Malzemelerin Nerelere TaĢınacakları, Nerelerde Depolanacakları Veya Hangi Amaçlar Ġçin Kullanılacakları Faaliyet sahibi piyasada oluĢan talebi karĢılamak amacıyla mevcut kurulu tesiste 3. kapasite artıĢına geçmeyi planlamaktadır. Faaliyet sahibi makine sayısını artırarak 90 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu kapasite artırımına geçecektir. Kapasite artıĢında ilave bina yapılmayacaktır. Kapasite artıĢı planlanan tesis için ek inĢaat yapılmayacağından dolayı arazi üzerinde herhangi bir çalıĢma gerçekleĢtirilmeyecektir. Bundan dolayı hafriyat artığı oluĢmayacaktır. IV.2. TaĢkın Önleme ve Drenaj Ile Ilgili IĢlemler Kapasite artımı projesine ait alanın taĢkına maruz kalma durumu bulunmamaktadır. Ancak Ģiddetli yağıĢlar esnasında sel baskınını önlemek amacıyla mevcut binada yağmur suyu toplama kanalları mevcuttur. ĠĢletme aĢamasında tıkanıklığın oluĢmaması için ızgara ağızları sık sık kontrol edilerek temiz tutulmakta ve tutulacaktır. YağıĢ sonucu oluĢacak suların toplanması ve drenaj ile ilgili sistemler standart zamanlarda gözlenen en büyük yağıĢ değerleri bilgilerine göre yapılmıĢtır. Ayrıca söz konusu sahanın yanından yol geçmektedir. Yollar Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü tarafından yapılmıĢ olup, mevcut yollarda yağmur suyu drenaj Ģebekesinin yapımı da tamamlanmıĢtır. Organize sanayi bölge müdürlüğü tarafından toplam 90.610 m yağmur suyu toplama drenaj hattı yapılmıĢtır. Toplanan yağmur suları, Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan yağmur suyu drenaj kanalına verilecektir. Dolayısıyla söz konusu proje kapsamında herhangi bir taĢkın riski bulunmamaktadır. Proje kapsamındaki yapıların ve arazinin zarar görmemesi için, aĢırı yağıĢlarda oluĢabilecek taĢkın ve su baskınlarına karĢı tüm tedbirler firma tarafından alınmıĢ olup yapılar su basman kotunun doğal zemin kotundan yeterince yükseltilmiĢtir. Faaliyet sahibinin ve taĢınmazın üzerindeki yapılaĢma ve çalıĢmalardan dolayı 3. kiĢilerin görebileceği zarar ve ziyan hususunda DSĠ‟den zarar ziyan talep edilmeyeceğini iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. IV.3. YerleĢimler ( YerleĢimlere Olabilecek Etkiler ve Alınacak Önlemler ) ĠĢletme alanı organize sanayi bölgesi sınırları içerisindedir. Tesisin 1 km güneyinde D-400 Karayolu ve 1,3 km güneydoğusunda Yakapınar Beldesi yer almaktadır. ĠĢletmeye en yakın konut yakapınar beldesindede bulunan evler olup yaklaĢık 1.150 m. mesafede yer almaktadır. Tesis yeri Organize Sanayi Bölgesi sınırları içerisinde kurulu vaziyettedir. Tesisin bulunduğu bölgede küçük ve orta ölçekli sanayi tesisleri kurulu durumdadır. Tesis 91 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu sahasının Organize Sanayi Bölgesi sınırları içerisinde bulunmasından dolayı ve en yakın konutun 1.150 m. mesafede bulunmasından dolayı herhangi bir etkileĢim söz konusu değildir. IV.4. Nüfus Hareketleri ( Sağlanacak Istihdam, Ekonomik DeğiĢiklikler, Göç Hareketi ) Adana Sanayisi, 1950‟lerde tarıma dayalı sanayi, yani tarıma dayalı tekstil ve bitkisel yağ sektörleri olmak üzere iki ana konuda geliĢmiĢtir. 1970‟lerden sonra özellikle KOBĠ niteliğindeki firmaların sayısı artarak, sektörler çeĢitlenmeye baĢlamıĢtır. Süreç içerisinde diğer bütün sektörlerde de üretime geçilmiĢtir. 2010 yılı için yapılan ekonomik sektör analizlerinde imalat, sanayi, hizmetler ve ticaret sektörleri kent bütününde koruyacak özellikleri taĢıması beklenmektedir. Özellikle büyük sanayinin hızla geliĢtiği kentte, ülke ölçeğine göre oldukça büyük sayılabilecek Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi (AHSOSB) Ceyhan yolu üzerinde Misis mevkiinde 1350 ha arazisi ile Türkiye'nin en büyük organize sanayi bölgesi durumundadır. Özellikle tarıma dayalı sanayi türü geliĢmiĢ olması yanında diğer imalat sanayi türlerinde de hızlı geliĢme içerisinde olmuĢtur. Bu geliĢmede Çukurova bölgesinin tarımsal özelliği yanında Mersin-Ġskenderun gibi ülkenin önemli liman kentlerinin bağlantısı içinde kalmakta, böylece türlerin dağılımı için büyük bir Ģans meydana getirmiĢtir. Ġl merkezi Seyhan, Yüreğir, Çukurova, Sarıçam ve Karaisalı Ġlçesi olmak üzere toplam 5 merkez ilçeden oluĢmaktadır. Adana kent merkezi 5 ilçeden, Adana ili ise toplam 15 ilçeden oluĢmaktadır. Adana ilinin nüfusu, 2011 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) kayıtları itibariyle 2.125.635, BüyükĢehir nüfusu 1.886.624'dir. Yüreğir Ġlçesinin nufusu ise 426.379 kiĢidir. Faaliyetin yer aldığı Yüreğir ilçesinde toplam 121 adet okul, 1.894 adet derslik bulunmaktadır. Yörenin okur-yazar oranı % 86‟dır. Yörede 35 ilköğretim okulu ve 15 lise bulunmakta olup, derslik baĢına öğrenci sayısı 46‟dır. Proje kapsmında 798 kiĢi istihdam etmektedir. Adana göç alan bir il olmasının yanı sıra göç veren il konumuna girmiĢtir. TÜĠK 2010 yılı genel sayım sonuçlarına ve istatistiklerine göre Adana, 1995–2010 dönemi net göç hızında hızlı bir düĢüĢ görülmektedir. Verilen göç ile alınan göç arasındaki fark büyük 92 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu olduğundan, istatistiki anlamda Adana göç veren bir Ġl konumuna sahiptir. Doğum yerine göre nüfus, göçün yorumlanmasında kullanılan göstergelerden biridir. Göç alan Ġllerde, doğduğu Ġlde yaĢayanların payı azalmaktadır. Göç almayan Ġllerde ise doğduğu Ġllerde yaĢayanların payı zaman içinde önemli değiĢim göstermemektedir 1935 yılında Adana Ġlindeki nüfusun % 81,2‟si bu ilde doğmuĢken 2010 yılında ise Adana nüfusunun % 71,1‟i bu Ġlde doğan kiĢilerden oluĢmaktadır. Tablo 23. Adana Ġlinin Aldığı ve Verdiği Göç Hızı Dönemler Aldığı Göç Verdiği Göç Net Göç Net Göç Hızı 1975 – 1980 74.119 73.300 819 0,7 1980 – 1985 99.672 75.843 23.829 16,40 1985 – 1990 124.479 97.545 26.934 15,80 1995 – 2000 92.684 137.181 -40.497 -23.97 2011 53.096 57.402 -4.306 -2,06 IV.5. Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı Faaliyet alanında sanayi elektriği kullanılmaktadır. Elektrik enerjisi mevcutta bulunan firmaya ait trafodan temin edilmektedir. Saatte kullanılan elektrik 8.075 kW olup, kapasite artıĢı ile 2.025 kW‟lık daha elektrik enerjisine ihtiyaç duyulacak ve mevcut trafodan temin edilecektir. Tesise ait Elektrifikasyon Planı Ek 15‟de verilmiĢtir. IV.6. Proje Kapsamında Su Temini Sistemi Planı, Suyun Nereden Temin Edileceği, Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Alınacak Su Miktarı ve Bu Suların Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları, OluĢacak Atık Suların Cins ve Miktarları, Bertaraf Yöntemleri ve DeĢarj Edileceği Ortamlar, Atıksu Arıtma Tesisinin Tipi Ve Özelliklerinin Açıklanması (Burada Gerekli Izinler Alınmalı ve Izin Belgeleri Rapora Eklenmelidir.) Arazi Hazırlık ve ĠnĢaat Dönemi Yapılması planlanan kapasite artıĢı için mevcutta bulunan fabrika binası kullanılacaktır. Mevcut binada kapasite artıĢı faaliyet sahibi tarafından makine sayısı artırılarak yapılacaktır. Bu sebeple bir inĢaat çalıĢması yapılmayacaktır. 93 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Montaj ĠĢlemleri Faaliyet kapsamında montaj aĢamasında 20 kiĢi istihdam edilecektir. Ġhtiyaç duyulması halinde bu sayı artabilecektir. Personelin ihtiyacı olan içme ve kullanma suyu mevcutta olduğu Ģekilde, organize sanayi bölgesi kullanma suyu hattından karĢılanacaktır. KiĢi baĢına içme ve kullanma amaçlı su miktarı TÜĠK 2012 verilerine göre bir günde kiĢi baĢına sarf olunan miktar 217 L/KiĢi-gün olarak tespit edilmiĢtir. Buna bağlı personelden kaynaklı su kullanımı; QMONTAJ = 20 kiĢi x 217 lt/gün-kiĢi = 4.340 lt/gün = 4,34 m³/gün olarak bulunur. Personel tarafından kullanılacak su sonrası oluĢacak atık su miktarı TÜĠK 2012 verilerine göre 182 L/KiĢi olarak tespit edilmiĢtir. Buna göre oluĢacak atık su miktarı; Günlük : 20 KiĢi x 182 L/KiĢi = 3.740 Lt/Gün ( 3,74 m3/gün ) Montaj aĢamasında personelden kaynaklı oluĢması muhtemel evsel nitelikli atık sular kanalizasyon sistemine verilerek faal durumda bulunan Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıtma tesisine gönderilecektir. ĠĢletme AĢaması ĠĢletme aĢamasında toplamda 798 personel görev almakta olup, söz konusu personelin içme ve kullanma suyu ihtiyacı olmaktadır. Personelin ihtiyacı olan içme ve kullanma suyu mevcutta olduğu Ģekilde, organize sanayi bölgesi kullanma suyu hattından karĢılanmaktadır. Personel tarafından kullanılan su miktarı, TÜĠK 2012 verilerine göre bir günde kiĢi baĢına sarf olunan miktar 217 L/KiĢi-gün olarak tespit edilmiĢtir. Buna bağlı personelden kaynaklı su kullanımı; 798 kiĢi x 217 L/kiĢi-gün = 173.166 Litre/gün = 173,166 m³/gün su kullanılmaktadır. Personel tarafından kullanılacak su sonrası oluĢacak atık su miktarı TÜĠK 2012 verilerine göre 182 L/KiĢi olarak tespit edilmiĢtir. Buna göre oluĢacak atık su miktarı; 94 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Günlük : 798 KiĢi x 182 L/KiĢi = 145.236 Lt/Gün ( 145,24 m3/gün ) Personel tarafından oluĢan atıksular kanalizasyon sistemine verilerek faal durumda bulunan Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıtma tesisine gönderilmektedir. Proje kapsamında oluĢacak atıksuyun ön arıtma tesisinden geçirildikten sonra kanalizasyon Ģebekesi ile faal durumda bulunan Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıma Tesisine gönderilmesi çevre ve insan sağlığı açısından önemli olduğundan ilgili yönetmeliklere uyulacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Tesiste 1 kg kumaĢ boyamak için 125 Litre su kullanılmaktadır. Buna göre; Mevcut Kapasitede Kullanılan Su Miktarı 3.960.000 kg/yıl x 125 Lt/kg = 495.000.000 Lt/yıl = 495.000 m3/yıl Kapasite ArtıĢı ile Kullanılacak Su Miktarı 3.127.500 kg/yıl x 125 Lt/kg = 390.937.500 Lt/yıl = 390.937,5 m3/yıl Toplam Kullanılacak Su Miktarı; 495.000 m3/yıl + 390.937,5 = 885.937,5 m3/yıl 95 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tesise; osb kanalları vasıtasıyla 80 mm (dn80) çaplı borulardan su giriĢi sağlanmaktadır. Gelen su ünitelerde kullanılmak üzere proses dağıtım borusuna iletilmektedir. YumuĢak su havuzundan çıkan su esanjörden geçirilerek sıcaklığı 300' ye kadar yükseltilir ve sıcak yumuĢak su tankına iletilir. Sıcak yumuĢak su tankından çıkan sular (1,2,3,4,5 numaralı) jet boyamaya, (1,2,3 numaralı) yıkama ünitelerine ve (1,2,3 numaralı) buhar kazanı dairelerine iletilir. YumuĢak su havuzundan çıkan su esanjörden geçirilerek sıcaklığı 300c‟ ye kadar yükseltilir ve 176 m3‟ lük saf sıcak su havuzuna iletilir. Buradan çıkan sular (6,7,8,9,10,11,12,13,14,15, 16,17,18,19,20,21,22,23 numaralı) jet boyama ünitesine, iplik boyama ünitesine ve boyama mutfağına iletilir. Ünitelerin kullanımı sonucu oluĢan atıksular yaklaĢık 800 c olup 536 m3‟ lük sıcak pis su havuzuna iletilir. Ünitelerin kullanımı sonucu oluĢan atıksular yaklaĢık 800 c olup 176 m3‟ lük sıcak pis su havuzuna iletilir. Sıcak pis su havuzundan çıkan atıksular esanjörden geçirilerek (S.K.K.Y. tablo-25, atıksuların atıksu altyapı tesislerine deĢarjında öngörülen atıksu standartları‟na göre) sıcaklığı 400 c‟nin altına düĢürülmektedir. Sıcak pis su havuzundan çıkan atıksular esanjörden geçirilerek (S.K.K.Y. tablo-25, atıksuların atıksu altyapı tesislerine deĢarjında öngörülen atıksu standartları‟na göre) sıcaklığı 400 c‟nin altına düĢürülmektedir. . Sıcaklığı 400 c‟nin altına düĢürülen atıksular 110 m3‟ lük çökeltim havuzuna alınır. Burada bulunan Ph metre ile Ph ölçümü gerçekleĢtirilir. Bazik olan suya otomatik dozlamalı Ph metre ile OSB standartlarına uygun asit ilavesi yapılarak bazik suyun tamponlanması gerçekleĢtirilmektedir. Tamponlama iĢlemi neticesinde Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, tablo-25 (atıksuların atıksu altyapı tesislerine deĢarjında öngörülen atıksu standartları) gereğince Ph 7-90c ye çekilmektedir. Sıcaklığı 40˚c‟nin altına düĢürülen atıksular 117 m3‟ lük çökeltim havuzuna alınır. Burada bulunan Ph metre ile Ph ölçümü gerçekleĢtirilir. Bazik olan suya otomatik dozlamalı Ph metre ile OSB standartlarına uygun asit ilavesi yapılarak bazik suyun tamponlanması gerçekleĢtirilmektedir. Tamponlama iĢlemi neticesinde Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, tablo-25 (atıksuların atıksu altyapı tesislerine deĢarjında öngörülen atıksu standartları) gereğince ph 7-90c ye çekilmektedir. Çökeltim havuzundan çıkan atıksular otomatik debimetrede debisi hesaplanarak, Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıtma Tesisine gönderilmektedir. ġekil 34. Atıksu ĠĢ Akım ġeması 96 2. HAVUZ ÜNİTESİ 1. HAVUZ ÜNİTESİ Proses dağıtım borusundan gelen su kollektöre iletilir. Kollektör‟den kirecin azaltımı için içerisinde reçine kum filtreleri bulunan 4 tanka dağıtım yapılır. Kireç azaltımı yapılan sular „yumuĢak su‟ olarak adlandırılıp 110 m3 kapasiteli yumuĢak su havuzuna alınır. Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tesiste kapasite artırımından önce 1 kg kumaĢ boyamak için 125 Litre su kullanılmaktadır. Kullanılan 125 Lt suyun 105 Lt‟si prosesde atıksu olarak çıkmaktadır. Kullanılan suyun 20 Lt‟si ise proses gereği kurutma ile uçurulan atıksu olarak dönmeyen sudur. Atık su olarak oluĢan 105 Lt suyun % 30‟luk kısmı ham yıkama ve renkli yıkamada % 60‟lık kısmı boyama iĢlemleri sırasında geriye kalan % 10‟luk kısmı ise diğer proseslerden çıkmaktadır. Mevcut Kapasitede OluĢacak Atık Su Miktarı 3.960.000 kg/yıl x 105 Lt/kg = 415.800.000 Lt/yıl = 415.800 m3/yıl Kapasite ArtıĢı ile OluĢacak Atık Su Miktarı 3.127.500 kg/yıl x 105 Lt/kg = 328.387.500 Lt/yıl = 328.387,5 m3/yıl Toplam OluĢacak Atıksu Miktarı; 415.800 m3/yıl + 328.387,5 = 744.187,5 m3/yıl Tesiste mevcut kapasite sırasında oluĢan atıksular tesiste bulunan 2 adet ön arıtma tesisinde bekletme iĢlemine tabi tutulmadan Ph ölçümü gerçekleĢtirildikten sonra debimetrelerde otomatik debi ölçümü yapılarak kanalizasyon Ģebekesi ile faal durumda bulunan Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi Atık Su Arıtma Tesisine gönderilmektedir. Kapasite artıĢı sonunda oluĢacak atıksular ise aynı Ģekilde iĢleme tabi olacaktır. Bu iĢlemler sırasında oluĢan atıksular bekletilmediğinden mevcut olan 2 adet ön arıtma tesisi yeni kapasite sonrası oluĢacak atık sularıda karĢılayacaktır. 1. Havuz Ünitesi : YumuĢak su havuzundan çıkan su esanjörden geçirilerek sıcaklığı 300' ye kadar sıcaklığı yükseltilir ve sıcak yumuĢak su tankına iletilir. Sıcak yumuĢak su tankından çıkan sular (1,2,3,4,5 numaralı) jet boyamaya, (1,2,3 numaralı) yıkama ünitelerine ve (1,2,3 numaralı) buhar kazanı dairelerine iletilir. Ünitelerin kullanımı sonucu oluĢan atıksular yaklaĢık 800 c olup 536 m3‟ lük sıcak pis su havuzuna iletilir. Sıcak pis su havuzundan çıkan atıksular esanjörden geçirilerek (S.K.K.Y. Tablo-25, atıksuların atıksu altyapı tesislerine deĢarjında öngörülen atıksu standartları‟na göre) sıcaklığı 300 c‟ ye düĢürülmektedir. Sıcaklığı 30˚c getirilen atıksular 110 m3‟ lük çökeltim havuzuna alınır. Burada bulunan Ph metre ile Ph ölçümü gerçekleĢtirilir. Bazik olan suya otomatik dozlamalı Ph metre ile OSB standartlarına uygun asit ilavesi yapılarak bazik 97 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu suyun tamponlanması gerçekleĢtirilmektedir. Tamponlama iĢlemi neticesinde Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Tablo-25 (atıksuların atıksu altyapı tesislerine deĢarjında öngörülen atıksu standartları) gereğince Ph 7-90‟ye çekilmektedir. 2. Havuz Ünitesi : YumuĢak su havuzundan çıkan su esanjörden geçirilerek sıcaklığı 300c‟ ye kadar yükseltilir ve 176 m3‟ lük saf sıcak su havuzuna iletilir. Buradan çıkan sular (6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23 numaralı) jet boyama ünitesine, iplik boyama ünitesine ve boyama mutfağına iletilir. Ünitelerin kullanımı sonucu oluĢan atıksular yaklaĢık 800 c olup 176 m3‟ lük sıcak pis su havuzuna iletilir. Sıcak pis su havuzundan çıkan atıksular esanjörden geçirilerek (S.K.K.Y. Tablo-25, atıksuların atıksu altyapı tesislerine deĢarjında öngörülen atıksu standartları‟na göre) sıcaklığı 400 c‟ ye düĢürülmektedir. Sıcaklığı 40˚c getirilen atıksular 117 m3‟ lük çökeltim havuzuna alınır ve burada bulunan Ph metre ile Ph ölçümü gerçekleĢtirilir. Bazik olan suya otomatik dozlamalı Ph metre ile OSB standartlarına uygun asit ilavesi yapılarak bazik suyun tamponlanması gerçekleĢtirilmektedir. Tamponlama iĢlemi neticesinde Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Tablo-25 (atıksuların atıksu altyapı tesislerine deĢarjında öngörülen atıksu standartları) gereğince Ph 7-9‟ye çekilmektedir. Her iki havuz ünitesinin çıkıĢında filtreler bulunmaktadır. Burada yıkama ve boyama iĢleminden gelen eser miktardaki elyaf artığı (polyester ve viskon) filtreden geçirilerek tutulması sağlanır. Belirli periyotlarda biriken elyaf artıkları filtreden alınarak tehlikesiz atık olması gerekçesiyle Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü Çöp Toplama Birimlerine verilmektedir. Çökeltim havuzundan çıkan atıksular otomatik debimetrede debisi hesaplanarak, Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıtma Tesisine gönderilmektedir. Ön iĢlemlerin uygulanması esnasında her iki havuzda da bekletme iĢlemi yapılmamaktadır. Yani ön arıtma iĢlemine tabi tutulan atık sular havuzlarda bekletilmeden deĢarj edilmektedir. (Sıcak su besleme hattı, soğuksu besleme hattı, eĢanjör besleme hattı ve ön arıtmanın gösterildiği vaziyet planı Ek 13‟de Atık Suların OSB Kanalizasyon Hattına verceğimize dair yazı Ek 6‟da verilmiĢtir.) Tablo 24. Su Kullanımı Su kullanımı Montaj ĠĢlemleri AĢamasında ÇalıĢacak ĠĢçilerden Kaynaklı IĢletme AĢamasında ÇalıĢacak ĠĢçilerden Kaynaklı IĢletme AĢamasında Prosesten Kaynaklı Gün Ay Yıl 4,34 m³ 108,5 m³ 325,5 m³/3 ay 173,166 m³ 4.329,15 m³ 51.949,8 m³ 2.953,125 73.828,125 885.937,5 m3 98 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Proje sahasında çalıĢan personelin içme ve kullanma suyunun 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazetede Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanarak yürülüğe giren Insani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmeliğe uygun olacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. IV.6.1. Proses Akım ġemasında Atıksuların Prosesin Hangi AĢamasında OluĢacağının Belirtilmesi Sayfa 23‟de proses iĢ akım Ģemasında detaylı olarak verilmiĢtir. IV.6.2. Atıksu Debisinin Hesaplanması Ile Ilgili Teknik Açıklama ( Kullanılan Ekipmanlar, Flote Oranları, Vardiya Sayısı Ve Sarj Sayısı Ile IliĢkilendirilmek Suretiyle ) Tesise OSB kanalları vasıtasıyla 80 mm (dn80) çaplı borulardan su giriĢi sağlanmaktadır. Gelen su ünitelerde kullanılmak üzere proses dağıtım borusuna iletilmektedir. Kapasite artırımı sonucunda 744.187,5 m3/yıl atıksu oluĢacaktır. OluĢan bu atıksuyun debisi; çökeltim havuzunun çıkıĢına yakın bir yerde bulunan 2 adet otomatik debimetre ile ölçülmektedir. Flote oranları ¼ „ tür. Tesiste 3 vardiya çalıĢma yapılmakta olup Ģarj süresi günde 1.5‟ dur. IV.7. Proje Ünitelerinde Ve Diğer Ünitelerde Kullanılacak Yakıt Ve Yardımcı Yakıt Türleri, Miktarları, Nereden Nasıl Sağlanacağı Ve Kimyasal Analizleri, Yakıtların Hangi Ünitelerde Ne Miktarlarda Yakılacağı Ve Kullanılacak Yakma Sistemleri, Buhar Üretimi, OluĢacak Emisyonlar Ve Alınacak Önemler Proje üniteleri ile diğer ünitelerde kullanılacak yakıt türleri; kazan dairelerinde ve kurutma ünitelerinde doğalgaz diğer ünitelerde elektrik kullanılmaktadır. Tesiste 2013 Ağustos ayında kazan dairesinde 155.000 m3, germe kurutma ünitelerinde 155.000 m3 doğalgaz kullanılmıĢtır. Doğalgaz yakma sistemi için brülör sistem uygulanmaktadır. Diğer ünitelerde elektrik kullanılmakta olup 2013 Eylül ayında, boyahane ünitesinde 1.541.025 kw/ay elektrik tüketilmiĢtir. 2013 Ağustos ayı buhar üretimi 4340 m3 „tür. Emisyon çıkıĢ bacalarına S.K.H.K.K.Y. kapsamında ön görüldüğü üzere, baca boyları; çatının en yüksek yerini 1,5 m geçecek Ģekilde teĢkillendirilmiĢtir. 99 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ĠĢletme AĢaması Yapılması planlanan kapasite artırımı projesi 3 kapasite artıĢında 1 adet 1.350 kg jet boya makinesi, 1 adet 1.000 kg jet boya makinesi, 3 adet 900 kg jet boya makinesi, 3 adet 675 kg jet boya makinesi, 4 adet 500 kg jet boya makinesi, 3 adet 450 kg jet boya makinesi eklenecektir. Mevcut tesiste yakıt olarak doğal gaz kullanılmadır. Tüketilen doğalgaz organize sanayi bölge müdürlüğü doğalgaz hattından karĢılanmaktadır. Mevcut tesiste yer alan her bir ünitenin ısıl gücüne bağlı olarak tükettiği doğalgaz miktarı tablo 25‟de yer almaktadır. Tablo 25. Ünitelerin Yakıt Tüketimi 3 Doğalgaz tüketimi (m )/Saat 720 303 504 Unite Buhar Kazanı 1 Kızgın Yağ Kazanı Buhar Kazanı 2 Mevcut tesis 03.07.2009 Tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟ne göre yakıt türüne göre Ek-2 1.2.2 Gaz Yakıt (doğalgaz, sıvılaĢtırılmıĢ petrol gazı, kokgazı, yüksek fırıngazı, fuel gaz) yakan ve toplam yakma sistemi ısıl gücü 2 MW veya daha büyük ve 100 MW‟ tan küçük olan tesisler. (Tesis Isıl Gücü : 19,324 MW) Proses Türüne Göre ise ; Ek- 2. 4. Kimya ve Petrokimya Endüstrisi 4.16 Terbiye iĢlemlerinden kasar (haĢıl, sökme, ağartma, merserizasyon, kostikleme ve benzeri) ve boyama birimlerini birlikte içeren iplik, kumaĢ ve halı fabrikaları. Maddelerinden dolayı B sınıfı emisyon iznine tabi bir iĢletmedir. Mevcut tesiste emisyon kaynakları tablo 26‟da ölçüm sonuçları ise tablo 27 „de verilmiĢtir. Tablo 26. Emisyon Kaynakları ve Bu Kaynaklarda Ölçümü GerçekleĢtirilen Parametreler Baca no Emisyon kaynağı Yanma/ proses Kirleticiler Ölçüm/ Numune Tarihi 1 Germe 1 Bacası Yanma /proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 2 Germe 1 Bacası Yanma /proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 3 Germe 2 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 4 Germe 2 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 5 Germe 3 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 100 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu 6 Germe 3 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 7 Germe 4 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 8 Germe 4 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 9 Germe 5 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 10 Germe 5 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 11 Germe 7 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 12 Germe 7 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 13 Germe 6 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 14 Germe 6 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 15 Germe 9 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 16 Germe 9 Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 17 Germe 10 Bacası Yanma /proses TOZ, VOC 10-15.07.2012 18 Germe 10 Bacası Yanma /proses TOZ, VOC 10-15.07.2012 19 Germe 8 Bacası Yanma/proses TOZ, VOC 10-15.07.2012 20 Germe 8 Bacası Yanma/proses TOZ, VOC 10-15.07.2012 21 Gergisiz Kurma Bacası Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 1 22 Yakma Bacası 1 Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 23 Yakma Bacası 2 Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ, VOC 10-15.07.2012 24 Yakma Bacası 3 Yanma/proses TOZ, VOC 10-15.07.2012 25 Buhar Kazanı Bacası 1 Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ 10-15.07.2012 26 Kızgın Yağ Kazanı Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ 10-15.07.2012 Bacası 27 Buhar Kazanı Bacası 2 Yanma/proses CO, NOx, SO2, TOZ 10-15.07.2012 28 Hasıl Bacası 1 Yanma/proses TOZ, VOC 10-15.07.2012 29 Hasıl Bacası 2 Yanma/proses TOZ, VOC 10-15.07.2012 Tablo 27. Emisyon Kaynakları Baca No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 EMĠSYON KAYNAĞI Germe 1 Bacası Baca Kodu 1 Germe 1 Bacası Baca Kodu 2 Germe 2 Bacası Baca Kodu 3 Germe 2 Bacası Baca Kodu 4 Germe 3 Bacası Baca Kodu 5 Germe 3 Bacası Baca Kodu 6 Germe 4 Bacası Baca Kodu 7 Germe 4 Bacası Baca Kodu 8 Germe 5 Bacası Baca Kodu 9 Germe 5 Bacası Baca Kodu 10 Germe 7 Bacası Baca Kodu 11 Germe 7 Bacası Baca Kodu 12 Germe 6 Bacası Baca Kodu 13 Germe 6 Bacası Baca Kodu 14 Germe 9 Bacası Baca Kodu 15 Germe 9 Bacası Baca Kodu 16 Germe 10 Bacası Baca Kodu 17 Germe 10 Bacası Baca Kodu 18 Germe 8 Bacası Baca Kodu 19 Germe 8 Bacası Baca Kodu 20 Gergisiz Kurma Bacası1 Baca Kodu 21 Yakma Bacası 1 Baca Kodu 22 Yakma Bacası 2 Baca Kodu 23 Toz CO SO2 NO NO2 VOC (kg/sa) 0.006 0.009 0.002 0.003 0.002 0.002 0.008 0.002 0.002 0.002 0.002 0.002 0.002 0.003 0.002 0.001 0.010 0.008 0.008 0.006 0.002 (kg/sa) 0.015 0.000 0.014 0.031 0.015 0.031 0.007 0.013 0.023 0.030 0.022 0.007 0.028 0.011 0.018 0.062 0.000 0.000 0.000 0.000 0.022 (kg/sa) 0.009 0.029 0.000 0.022 0.000 0.000 0.000 0.007 0.017 0.021 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.022 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 (kg/sa) 0.036 0.102 0.021 0.034 0.000 0.000 0.008 0.005 0.005 0.013 0.000 0.024 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 (kg/sa) 0.058 0.164 0.034 0.055 0.000 0.000 0.012 0.009 0.008 0.021 0.000 0.039 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 (kg/sa) 0.316 0.676 0.369 0.480 0.192 0.327 0.186 0.188 0.322 0.455 0.308 0.328 0.338 0.240 0.269 0.362 0.150 0.219 0.065 0.075 0.464 0.001 0.004 0.017 0.044 0.011 0.017 0.000 0.000 0.000 0.000 0.107 0.208 101 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ 24 25 26 27 28 29 Yakma Bacası 3 Baca Kodu 24 Buhar Kazanı Bacası 1 Baca Kodu 25 Kızgın Yağ Kazanı Bacası Baca Kodu 26 Buhar Kazanı Bacası 2 Baca Kodu 27 Hasıl Bacası 1 Baca Kodu 28 Hasıl Bacası 2 Baca Kodu 29 Toplam Sınır Değerler Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu 0.002 0.011 0.000 0.018 0.000 0.000 0.000 0.187 0.000 0.301 0.063 0.000 0.007 0.039 0.021 0.424 0.684 0.000 0.012 0.000 0.000 0.319 0.514 0.000 0.016 0.031 0.168 500 0.000 0.000 0.467 60 0.000 0.000 0.176 40 0.000 0.000 1.899 10 0.000 0.000 1.546 40 0.095 0.216 7.018 30 Mevcut tesiste emisyon ölçümleri KELEBEK KĠMYA-ÇEVRE LAB. PETROL GIDA ĠTH. ĠHR. ĠNġ NAK. EĞT. DAN. TAAH. SAN. TĠC. LTD. ġTĠ. tarafından yapılmıĢ olup, ölçümler neticesinde 03.07.2009 Tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nde yer alan Ek-1 Emisyon iznine tabi tesisler için esas ve sınır değerler çerçevesinde incelendiğinde; S.K.H.K.K.Y. EK-1 b.1) Toz Ģeklinde emisyon gereğince : Tesisteki kazan bacasından kaynaklanan toz emisyonu Ek.5A.5.Tablo 7 ye göre değerlendirilmiĢ olup sonuçlar sınır değerin altında kaldığından yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. Tesisteki proses bacalarından kaynaklanan toz emisyon Ek.1 Diyagram 1‟e göre değerlendirilmiĢ sonuçlar sınır değerin altında kaldığından yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1 b.2 gereğince: ĠĢletmelerde tozlu maddelerin üretimi, iĢlenmesi, taĢınması, doldurulması, boĢaltılması ve tasnifi yapılmamaktadır. Yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1.c) Açıkta depolanan yığma malzemeler gereğince: Tesiste gerçekleĢtirilen proses gereği açıkta depolanan yığma malzeme bulunmamaktadır. Yönetmelikte istenen Ģartlar sağlanmaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1.d) Toz yapıcı yanma ve üretim atıklarının taĢınması ve depolanması gereğince: 102 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tesiste gerçekleĢtirilen proses gereği toz yapıcı yanma ve üretim atığı oluĢmamaktadır. Yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1.e) Tesis içi yolların durumu gereğince: Tesis içi yollar betonla kaplı olduğundan tozuma önlenmiĢtir. Yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1.f) Filtrelerin boĢaltılması gereğince: Tesiste bulunan emisyon bacalarında filtre sistemi bulunmamaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1.g) Atık gazlardaki özel tozların emisyonları için snır değerler gereğince: Tesiste bulunan emisyon bacalarında özel tozların emisyonları bulunmamakta olup yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1.h) Atık gazlardaki gaz ve buhar emisyonları gereğince: 1) Ġnorganik klor emisyonu Tesiste bulunan emisyon bacalarında inorganik klor emisyonları bulunmamakta olup yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. 2) Ġnorganik flor emisyonu Tesiste bulunan emisyon bacalarında inorganik flor emisyonları bulunmamakta olup yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. 3) Ġnorganik ve organik buhar ve gaz emisyonları tesisteki tüm proses bacalarından kaynaklanan organik buhar ve gaz emisyonları EK.1h.3 ve EK-7 gereğince değerlendirilmiĢ olup sonuçlar sınır değerin altında kaldığından yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1.i gereği kanser yapıcı maddelerin emisyon sınırlar: Tesiste bulunan emisyon bacalarında kanser yapıcı maddelerin emisyonları bulunmamakta olup yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. S.K.H.K.K.Y. EK-1.j gereği aĢırı derecede tehlikeli maddeler: Tesiste bulunan emisyon bacalarında aĢırı 103 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu derecede tehlikeli maddelerin emisyonları bulunmamakta olup yönetmelikte istenilen Ģartlar sağlanmaktadır. Ayrıca tesis SKHKKY çerçevesinde yanma sisteminden dolayı 1. grup tesisler ve prosesten dolayı 26. Grup tesisler sınıfında yer almaktadır. Mevcut emisyon kaynaklarına ait Emisyon ve Ġmisyon ölçüm sonuçları Ek - 19„da verilmiĢtir. Yapılması planlanan kapasite artıĢı projesi çerçevesinde mevcutta 10 adet 900 kg Ģarj kapasiteli jet boya makinesi, 6 adet 450 kg jet boya makinası, 2 adet olan 675 kg boya makinesi, 1 adet 300 kg jet boya makinası, 1 adet 170 kg jet boya makinası ve 1 adet 100 kg jet boya makinası bulunmaktadır. Kapasite artıĢı ile 3 adet 900 kg Ģarj kapasiteli jet boya makinesi, 3 adet 450 kg jet boya makinası, 3 adet olan 675 kg boya makinesi, 4 adet 500 kg jet boya makinası, 1 adet 1.000 kg jet boya makinası ve 1 adet 1.350 kg jet boya makinası eklenecektir. Tesiste 2 adet 6 ton/h kapasiteli buhar kazanı kullanılmakta iken kapasite artırımında sonra ise 1 adet 16 ton/h‟lık buhar kazanı ilavesi yapılması planlanmaktadır. Tablo 28‟de ilave edilecek buhar kazanlarının ısıl gücü yer almaktadır. Tablo 28. Ġlave Emisyon Kaynakları ve Kirletici Sınıfları Baca sayısı Emisyon kaynağı Yanma/proses 4 Buhar kazanı Yanma/proses Kirleticiler Yanma gazları Isıl güç 30-58 Nm3/h Proje kapsamında gelecek olan makinalardan dolayı yanma gazları oluĢacaktır. Faaliyet sahibi tesiste oluĢacak baca gazı emisyonları için SKHKK Yönetmeliği'ne göre sınır değerler Tablo 29'da verilen sınır değerlerine uyacağını taahhüt etmektedir. Tablo 29. SKHKKY Sınır Değerler Emisyon Türü Konsantrasy on (mg / Nm3) Kütlesel Debi (kg/saat) Karbon monoksit Kükürt dioksit Azot oksitler (NO2 (CO) (1) 100 (3) 500 (SO2) (2) 100 ™<3> 60 olarak) (1 ) 800 40 Toz ™(2) 50 -«(3) 10 (1) SKHKKKY Ek-5.A.5. Gaz Yakıtlı Yakma Tesisleri (2) SKHKKKY Ek-5.F.4. Çeliğin ve Demir Dışı Metallerin Isıl İşlem Gördüğü Tesisler (Tav Fırınları) SKHKKKY Ek-2. Tablo 2.1. Kütlesel Debiler Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-2 maddesine göre; Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin bacalarından veya baca dıĢından atmosfere verilen emisyonların saatlik kütlesel debileri, mevcut tesisler için bacalarda ölçülerek, baca dıĢından atmosfere verilen emisyonlar ile yeni kurulacak tesisler için emisyon faktörleri 104 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu kullanılarak tespit edilir. Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri Tablo 2.1‟de verilen değerleri aĢması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi takdirde, günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır. Ancak tesiste oluĢması beklenen emisyonların kütlesel debilerinin SKHKKY Ek-2 sınır değerlerinin altında olacağı görülmüĢtür. Bu nedenle tesisin Hava Kirlenmesi Katkı Değerlerinin hesaplanmasına ve bu amaçla Model ÇalıĢması yapılmasına gerek duyulmamaktadır. SKHHK Yönetmeliği Ek-4.a.1. maddesine göre; Atık gazlar serbest hava akımı tarafından, engellenmeden taĢınabilecek biçimde dikey çıkıĢla atmosfere verilmelidir. Bu amaçla; baca kullanılmalı, anma ısıl gücü 500 kW‟ın üzerindeki tesisler için, gazların bacadan çıkıĢ hızları en az 4 m/s olmalıdır. Ek 11‟de verilen ve tesiste gerçekleĢtirilen emisyon ölçüm sonuçlarında baca gazı hızının 4 m/s‟nin üstünde olduğu tespit edilmiĢtir. Tesisin tam kapasite ile hizmete geçmesinin ardından tesiste yer alacak bacalarda gerekli ölçümler yapılarak baca gazı hızları belirlenecektir. Baca gazı hızlarının 4 m/s‟nin altında olması halinde bacalarda gerekli revizyonlar (fan sistemi vb.) yapılacak ve 4 m/s baca gazı hızı alt sınırı sağlanacaktır. Tesiste oluĢacak baca gazı emisyonunda tespit edilmesi muhtemel özel toz emisyonları için SKHKK Yönetmeliği Ek-1 ve Ek-7‟de verilen sınır değerler sağlanacaktır. Tesiste sınır değerlerin aĢılması halinde, faaliyet sahibi, T.C. Çevre ve ġehircilik Bakanlığı ve/veya Valilikçe alınacak tedbirleri yerine getirmeyi taahhüt eder. SKHKKY 35. maddesine göre; ĠĢletme sahipleri/iĢletmeciler tesislerinde üretimden, yakıt tüketiminden ve yakma sistemlerinden kaynaklanan sera gazlarının (Karbondioksit-CO2, Metan-CH4, Nitrozoksit-N2O, Hidrofloro karbonlar HFCs, Perfloro karbonlar-PFCs, Kükürt hegzaflorid SF6 ve kloro floro karbonlar CFCs) miktarlarını (ton/yıl-ton/ay) belirlemek ve alınan sera gazlarını azaltma önlemlerini açıklamakla yükümlüdür. Sera gazları ve enerji verimliliği mevzuatı kapsamında yapılan çalıĢmalar ile ilgili bilgiler emisyon izin dosyasında ayrı bir bölüm olarak verilmelidir. Bilgilerin bu Yönetmelikte belirtilen teyit zorunluluğundan bağımsız olarak her yıl Bakanlığa gönderilmesi zorunludur. Mevcut tesis için Çevre ve ġehircilik Ġl Müdürlüğü‟nden 05.09.2012 Tarih ve B.18.4.ĠÇO.4.01.02-155/277 sayısıyla Geçici Faaliyet Belgesi alınmıĢ olup 10.07.2012 tarihinde Kelebek Kimya-Çevre Lab. Petrol Gıda Ġth. Ġhr. ĠnĢ Nak. Eğt. Dan. Taah. San. Tic. Ltd. ġti tarafından hava emisyonu ölçümü yapılmıĢ fakat kapasite artıĢı projesi söz konusu olduğundan Çevre izni süreci durdurulmuĢtur. Proje kapsamında yukarıda verilen sınır değerlerin dıĢında 06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak 105 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu yürürlüğe giren Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği‟nde yer alan sınır değerleri sağlamak amacıyla 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nde belirtilen uygulama ve sınırlamalara uyulacak, sınır değerlerin aĢılması halinde yetkili merciler tarafından belirlenen tüm önlemler alınacaktır. Proje alanında hammadde ve nihai ürünlerin sevkıyatı için gelen araçların egzozlarından çıkan egzoz gazı emisyonu oluĢacaktır. Bu konuda araçların yakıt sistemleri sürekli kontrol edilerek, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan 04.04.2009 tarih ve 27190 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Dolayısıyla proje kapsamında hava kalitesini menfi yönde etkileyecek bir emisyon beklenmemektedir. IV.8. Proje Kapsamında ĠnĢaat Ve ĠĢletme Döneminde Üretim Nedeni Ġle Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültünün Kaynakları Ve Seviyesi, Gürültüyü Azaltmak Ġçin Alınacak Önlemler Planlanan proje kapasite artırımı projesi olup, bu kapsamda herhangi bir inĢaat çalıĢması yapılmayacaktır. Mevcut kapalı fabrika alanı kullanılacaktır. ĠĢletme döneminde üretim nedeni ile meydana gelecek vibrasyon, gürültü kaynakları ve seviyeleri için Akustik Rapor hazırlatılmıĢ olup Ek 5‟ de verilmiĢtir. Akustik Raporda gündüz-akĢam-gece olmak üzere 4‟er noktadan her biri 8 dk. olmak suretiyle arka plan gürültü ölçümü yapılmıĢtır. Ölçüm sonuçları 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği tablo 4 Endüstri Tesisleri Ġçin Çevresel Gürültü Sınır Değerlerinden Endüstriyel Alanlara göre değerlendirme yapılmıĢ olup arka plan gürültü değerleri en yakın 5 m mesafede bulunan Befi Tekstil, 15 m mesafede bulunan Adana Mensucat ve Sürat Motor, 25 m mesafede bulunan Karel Yapı‟ya göre değerlendirilmiĢ olup yönetmelikte verilen sınır değerleri aĢmadığından dolayı gürültüden etkilenmeleri beklenmemektedir. ÇalıĢma sırasında 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği‟nde belirtilmiĢ olan sınırların aĢılmaması için, makinelerin bakımları düzenli olarak yapılarak gerekli önlemler alınacaktır. 106 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ĠĢletme aĢamasında oluĢacak gürültüden iĢçilerin etkilenmemesi için iĢçilere yürürlükteki ĠĢ Kanununda belirtilen koruyucu giysiler ve gereçler verilerek ilgili kanuna bağlı yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. IV.9. Proje Kapsamında, ĠnĢaat Ve ĠĢletme Döneminde Meydana Gelebilecek Katı, Tehlikeli ( Atık Yağ, Yağlı Bez, Boya Kapları, Vs. ) Ve Tıbbi Atık Vb. Atıkların Cinsi, Miktarı Ve Özellikleri, Ne ġekilde Bertaraf Edileceği Montaj AĢaması: ÇED çalıĢmalarını müteakip faaliyet sahibi montaj aĢamasına geçecektir. Montaj aĢamasında ilave makine ve ekipmanların nakliyesi sırasında 2 adet araç çalıĢması planlamaktadır. Araçlarda mazot tüketimi dıĢında montaj aĢamasında herhangi bir yakıt tüketimi ve yanma buna bağlı emisyon oluĢmayacaktır. Faaliyet alanında, günlük ortalama 2 adet araç ve makinelerin çalıĢacağı planlanmaktadır. Bir aracın günde alanda çalıĢacağı zaman yaklaĢık 45 dakika alınırsa, günde alanda toplam 90 dakikalık bir süre çalıĢılmıĢ olunacaktır. Saatte 6 litre motorin harcandığı göz önüne alınırsa, alan içerisinde günde yaklaĢık 12 litre motorin kullanılacağı bulunur. Günlük tüketilecek motorin miktarı: (0.84 kg/lt x 12lt = ) 10,08 kg olup, Araçlardan çıkacak kirletici miktarları Ģu Ģekildedir: Aldehit : 12 lt x 1.6 kg/ton / 1000 = 0,0192 kg Karbonmonoksit : 12 x 9.7 kg/ton / 1000 = 0.1164 kg Kükürt oksitler : 12 x 6.5 kg/ton / 1000 = 0.078 kg Organik asitler : 12 x 5.0 kg/ton / 1000 = 0.06 kg‟dır. 03.07.2009 Tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği sınır değerlerinin altında olduğundan hava kirlenmesine katkı değerleri ve toplam kirlenme değerlerinin hesaplanmasına gerek olmadığı sonucuna varılmıĢtır. Bu konuda araçların yakıt sistemleri sürekli kontrol edilerek, Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan 04.04.2009 tarih ve 27190 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. 107 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ĠĢletmede OluĢacak Evsel Nitelikli Katı Atıklar ĠĢletmede çalıĢan 798 personelin günlük faaliyetleri sonucu evsel nitelikli katı atık meydana gelmektedir. Söz konusu katı atık miktarı Türkiye Ġstatistik Kurumu verilerinden 1,14 kg/gün-kiĢi olarak alınarak hesaplanmıĢtır. Buna göre iĢletmede; 1,14 kg x 798 kiĢi = 909,72 Kg / Gün katı atık oluĢmaktadır. ĠĢletmede oluĢan evsel nitelikli katı atıklar 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümleri doğrultusunda, çevrede herhangi bir olumsuz etki yaratmayacak Ģekilde, hijyenik ve ağzı kapalı bir Ģekilde çöp bidonlarında depolanmaktadır. Çöp bidonlarında depolanan katı atıklar, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi‟ nin çöp toplama araçları ile düzenli olarak toplanarak bertaraf edilmektedir. Tesiste oluĢacak ambalaj atıkları ise tesisin geçici depolama alanında tür ve cinslerin göre biriktirilerek lisanlı geri dönüĢüm firmalarına verilmektedir. (Ambalaj atıklarının lisanlı firmaya verileceğine dair yapılan protokol Ek 7‟de verilmiĢtir.) ĠĢletmede OluĢacak Endüstriyel Nitelikli Katı Atıklar Tesiste yapılan faaliyet; ham bez üretimi, ham bezin çeĢitli iĢlemlerden geçirilerek boyanması iĢlemlerinden ibarettir. Bu faaliyetler sırasında endüstriyel kaynaklı katı atık olarak çeĢitli telefler, parça bezler be kırpık kumaĢlar meydana gelmektedir. Faaliyetler sırasında oluĢan ve tekrar kullanılabilen parça bezler be kırpık kumaĢlar ve teleflerin toplam miktarı yaklaĢık 150 ton/yıl‟ iken 130 ton/yıl artarak 280 ton/yıl‟a çıkacaktır. Endüstriyel kaynaklı bu tür atıklar tehlikeli atık değildir. OluĢacak bu tür atıklar tesis içerisinde bulunan geçici depolama alanında niteliklerine göre ayrı ayrı sınıflandırıldıktan sonra yeniden iĢyerinde hammadde olarak değerlendirilmektedir. Tesise çeĢitli ebatlarda ve ambalajlarda gelen hammaddelerin boĢaltılmasından sonra bu hammaddelere ait ambalajlar ( fıçılar, plastik bidonlar, ĢiĢeler, tenekeler, kutular kaplar vs. ) tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilmektedir. Tesise hammaddeler plastik bidonlarda, plastik fıçılarda ve kâğıt torbalarla gelmektedir. Plastik bidon ve fıçılar hammaddenin satın alındığı Ģirketlere tekrar kullanılmak üzere (depozito) geri verilmektedir. Tesisin geçici depolama bölümünde 108 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu biriktirilen hammaddelere ait ambalaj atıklarından kâğıt torbalar ise lisanslı araçlar ile lisansı olan geri dönüĢüm yapan firmalara verilmektedir. 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine ve 06 Kasım 2001 tarih ve 24575 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği” Hükümlerine iĢletme sahibi uymayı taahhüt etmektedir. Tehlikeli Atıklar Tesiste depolanan ürünlerden ve prosesten kaynaklı tehlikeli atık oluĢumu söz konusu değildir. Fakat tesiste kullanılan makine ve ekipmanlardan kaynaklı atık piller, atık aküler, plastik boya bidonları, boya bulaĢmıĢ naylon torba atıkları ve üstübü bezleri tehlikeli atık oluĢumuna sebebiyet vermektedir. Tesiste atık akümülatör kaynakları üretim sırasında kullanılan makine ve ekipmanlardan kaynaklı bitmiĢ akülerdir. Tesiste pil kaynakları ise tesis alanında kullanılan mobil telsizler ve seyyar radyolardır. OluĢan atık piller ve atık aküler tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilerek „‟Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği‟‟ hükümleri gereği lisanslı araçlar ile lisans almıĢ firmalarla gönderilmektedir. Tesiste çalıĢan makinelerin yağ değiĢimi sırasında oluĢacak olan üstübü bezleri Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilerek tehlikeli atık taĢıma lisansı almıĢ araçlarla lisanslı firmaya gönderilerek bertaraf edilecektir. 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Tesisin faaliyeti sırasında boyama ünitesinden kaynaklanacak kontamine olmuĢ bez ve üstübü ile genel tesis bakımından kaynaklanacak tehlikeli atık depolanması tesis sahasında tamamen yalıtılmıĢ bir alan üzerinde tehlikeli atık ibaresi yazılan yağmur etkisinden korunmuĢ sızdırmasız bir alanda yapılmıĢtır. Tehlikeli atık depolama alanının altına bir hazne yapılarak dökülme anında atıkların etrafa yayılmaması sağlanmıĢtır. Alanın etrafına koruma Ģeridi çekilmiĢtir. Tesiste atık alanında biriktirilecek tehlikeli atıkların dökülmesi, yayılması gibi durumlarda, dökülen madde talaĢa emdirilerek 109 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu toplanacak ve lisanslı bir tehlikeli atık bertaraf tesisine gönderilecektir. (Tesiste oluĢan Tehlikeli Atıkların Alınacağına Dair Yapılan Protokol Ek 7‟de verilmiĢtir.) Atık Yağlar Üretim sırasında kullanılacak makine ve ekipmanların bakımı-onarımı, yağ değiĢimi sırasında oluĢan atık yağlar sızdırmasız fıçılarla tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilerek Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre atık yağ taĢıma lisansı almıĢ araçlarla geri dönüĢüm yapan lisanslı firmalara veya bertaraf tesisine gönderilmektedir. 30.07.2008 Tarih ve 26952 sayılı „‟Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği‟‟ ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı „‟Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik‟‟ hükümlerine uyulacaktır. Toz Atıkları Tesiste tozun oluĢabileceği tek kaynak bacadan kaynaklı olacaktır. Sevkiyat sırasında organize sanayi bölgesinin yolları asfalt ile kaplı olduğundan dolayı herhangi bir toz oluĢumu söz konusu değildir. Baca Emisyonu Tesiste, yakma tesisi olarak buhar üretmek maksadıyla iki adet buhar kazanı ve bir adet kızgın yağ kazanı bulunmaktadır. Kapasite artırımından sonra ise bir adet daha buhar kazanı eklenecektir. Tesiste bulunan baca sayıları ve emisyon kaynakları ile igili detaylı açıklam Bölüm 4.7‟de ayrıntılı olarak açıklanmıĢtır. Ayrıca tesiste mevcut duruma göre emisyon ölçümü yaptırılmıĢ ve geçici faaliyet belgesi alınmıĢtır. Kapasite artırımından sorada eklenecek olan buhar kazanı ve bacalar da göz önüne alınarak tekrar emisyon ölçümü yaptırılacaktır. Ġlave emisyon ölçümünden sonra Çevre Ġzni süreci tekrar baĢlatılacaktır. (Geçici Faaliyet Belgesi Ek 8‟de, Emisyon Ölçüm Raporu Ek 11‟de verilmiĢtir.) Tesiste oluĢacak olan baca gazı emisyonundan çalıĢanların ve çevredeki insanların etkilenmemesi için ilgili mevzuatlara göre gerekli önlemler alınarak alınan önlemlere uyulacaktır. 110 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tıbbi Atıklar Projede iĢletme aĢamasında 798 kiĢinin çalıĢtırılmaktadır. Proje alanında revir revir bulundurulmaktadır ve iĢ yeri hekimi hizmeti alınmaktadır. Acil durumlarda hasta nakli için bir araç hazır bulundurulmaktadır. ĠĢletmede oluĢacak tıbbi atıklar “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun kapalı kaplar içerisinde toplanmakta ve tıbbi atıkların kontrolü yönetmeliğine göre tıbbi atık toplama birimine teslim edilmektedir. 22.07.2005 Tarih ve 25883 sayılı “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 03.12.2011 Tarih ve 28131 sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. (Tıbbi Atıkların alınacağına Dair Yapılan Protokol Ek 7‟de verilmiĢtir.) IV.10. Proje Kapsamında ĠĢletme Döneminde Kullanılacak Maddelerden, Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli Ve Toksik Olanların, TaĢınmaları, Depolanmaları Ve Kullanımları Proje kapsamında kullanılan maddeler ihtiyaç dahilinde bölgedeki firmalardan satın alma yoluyla getirilmektedir. Üretimde gerekli olan kimyasallar parlayıcı, patlayıcı özelliklerine uygun olarak ayrı ayrı yerlerde muhafaza edilmektedir. Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle ÇalıĢan ĠĢyerlerinde ve ĠĢlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük hükümleri gereğince, muhafaza edilen alanın tabanı akacak sıvıları sızdırmayacak nitelikte ve 10 santimetre yükseklikte bir eteklikle çevrili durumdadır. Muhafaza alanında kapı ve pencereler dıĢarı açılacak Ģekilde ve tüm elektrik aksamları ex-proof yapılmıĢtır. Muhafaza edilen faklı özellikteki maddelerin birbirine temas etmemesi için, faklı maddeler farklı bölmelerde ayrı ayrı tutulmaktadır. Ayrıca, uygun yerlerde duman dedektörleri, yangın alarm butonları ve yangın hidrantı bulunmaktadır. Kullanıln kimyasalların bazıları ortam konsantrasyonlarına ve maruz kalma sürelerine bağlı olarak çalıĢanlarda sağlık sorunları oluĢturabilmektedir. Ayrıca, deri ve solunum sistemini tahriĢ edici özelliktedirler. Bu nedenle depolama alanında ortam havalandırmasının sağlanması konusunda ulusal ve uluslararası standartlara uyulmuĢtur. Bu maddelerin kullanımı sırasında maske, emniyet gözlükleri, eldiven, ayakkabı, giysi gibi özel koruyucu önlemler alınmaktadır. Kullanılacak maddelerin, kimyasal bir olay sonucunda iĢyeri tabanını aĢındırıp tahrip etmesi veya parlayıcı, tehlikeli ve zararlı gaz ve dumanlar meydana getirmesi önlenecektir. 111 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Boyalar kutularda orijinal ambalajlarında temin edilmektedir. Diğer kimyasallar ise yine orjinal ambalajlarında plastik bidonlarda temin edilecektir. Kapların ve bidonların sızdırmaz olmasına özellikle dikkat edilecektir. Üretimde kullanılan ve kullanılacak kimyasallar ve boyalar, ayrı bir bölümde muhafaza edilecektir. Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle ÇalıĢan ĠĢyerlerinde ve ĠĢlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük hükümleri gereğince, muhafaza edilen alanın tabanı akacak sıvıları sızdırmayacak nitelikte ve 10 santimetre yükseklikte bir eteklikle çevrilmiĢtir. Muhafaza alanında kapı ve pencereler dıĢarı açılacak Ģekilde yapılmıĢ ve tüm elektrik aksamları ex-proof yapılmıĢtır. Muhafaza edilen faklı özellikteki maddelerin birbirine temas etmemesi için, faklı bölümlerde ayrı tutulacaktır. Ayrıca, uygun yerlerde duman dedektörleri, yangın alarm butonları ve yangın hidrantı konulmuĢtur. IV.11. Proje Kapsamında Kullanılacak Hammadde ve Tehlikeli Kimyasalların Listesi, Risk Durumları, Yıllık Kullanım Miktarları, Güvenlik Bilgi Formları, Depolama ve Bertaraf Yöntemleri ve Güvenlik Önlemleri Proje kapsamında kullanılacak hammadde ve tehlikeli kimyasalların listesi ile yıllık kullanım miktarları aĢağıda verilmiĢ olup risk durumları, depolama ve bertaraf yöntemleri ve güvenlik önlemleri Ek 10‟da verilen güvenlik bilgi formlarında (MSDS) bulunmaktadır. Tesiste kullanılan kimyasallar ile ilgili olarak depolama alanları oluĢturulmuĢ ve risk durumlarına göre önlemler alınmıĢtır. Kimyasallar birbirlerinden ayrı olarak serin ve kuru yerde depolanmaktadır. Depolama alanları kapalı olup sızdırmazlık önlemleri alınmıĢtır. Tehlikeli kimyasalları kullanan iĢçilere koruyucu gözlük ve eldiven temin edilmiĢtir. Bu alanlara yetkilisinden baĢka kiĢilerin girmesi yasaklanmıĢtır. AĢağıda kimyasal maddelerin depolanması hakkında kısaca bilgi verilmiĢtir. • Kimyasal maddeler tehlike sınıflarına uygun olarak depolanmaktadır. Alfabetik Depolama yapılmamaktadır. • Toksik ve çok toksik kimyasallar ile patlayıcılar bağımsız bölum veya kabinlerde depolanmaktadır. • Özellikle yanıcı kimyasallar ısı kaynakları ve güneĢ ısınlarından korunacak biçimde depolanmaktadır. • Tüm tehlikeli kimyasalların Guvenlik Bilgi Formları (MSDS) sağlanmaktadır. 112 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu • Ambalajlı kimyasalların etiketleri standartlara uygun yapılmaktadır. • Depolama raflarının üzerine izin verilebilecek en fazla depolama miktarları açıkça görülecek Ģekilde yazılmaktadır. • Depolama raflarından malzemenin düĢmemesi için önlem alınmaktadır. • Cam türü, kolay kırılabilir kaplar göz hizasının altında depolanmaktadır. • Depo yerlerinin dökülme ve sızmaya karĢı güvenli drenajları yapılmıĢtır. • Depo zemini kaymaz ve kolay temizlenebilir malzemeden yapılmıĢtır. • Depoda yangın guvenliği önlemleri alınmıĢtır. • Kimyasal maddenin özelliğine uygun bir havalandırma sistemi kurulmuĢtur. • Kimyasal madde dökülme ve sızmalarına karsı gerekli engelleyici malzeme ve uygun Kisisel Koruyucu Donanım (KKD) mevcuttur. • Boy ve göz duĢu bulunmaktadır. • Ġlkyardım malzeme kiti bulundurulmaktadır. • Özellikle yanıcı kimyasallar ısı kaynakları ve güneĢ ısınlarından korunacak biçimde depolanmaktadır. Güvenlik Bilgi Formlarında yer alan tüm taĢıma, depolama, kullanma önlemlerinin alınacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Tablo 30. Hammadde ve Yardımcı Maddeler Kullanılan Hammadde ve Yardımcı Maddeler Mevcut ( kg / yıl) Eklenecek ( kg / yıl) Toplam ( kg / yıl) Poly/Vis KarıĢımlı Tek Kat Ġplik Poly/Vis KarıĢımlı Çift Kat Ġplik Lycra Rektif Boya Dispers Boya Dispergatör Kırık Önleyici Asetik Asit Soda Tuz Kostik (%49) Hidrosülfit Redüktif Yıkayıcı 5.498.000 1.374.500 135.200 104.060 109.550 36.500 73.100 36.500 69.390 208.120 69.390 41.040 55.190 4.453.000 1.113.350 109.500 84.250 88.750 29.565 59.210 29.565 56.200 168.580 56.200 33.250 44.700 9.951.000 2.487.850 244.700 188.310 198.300 66.065 132.310 66.065 125.590 376.700 125.590 74.290 99.890 IV.12. Proje Kapsamında ĠĢletme Döneminde Ġnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Olanlar, Alınacak Önlemler Planlanan kapasite artıĢı projesinin montaj ve iĢletme aĢması süresince, insan sağlığı üzerine olabilecek etkileri iĢ kazaları ve potansiyel sağlık problemleri olarak sıralamak mümkündür. 113 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ĠĢ kazası risk faktörünü düĢük düzeyde tutabilmek, iĢ kazalarını minimuma indirmek için önlemler alınacak ve tüm dünyada kabul görmüĢ güvenlik kurallarından yararlanılacaktır. Bu amaçla makine ve ekipmanları kullananların eğitimli ve yeterlilik belgesine sahip olmalarına dikkat edilecektir. Projenin montaj ve iĢletme aĢamalarında olası iĢ kazalarına karĢı, sahaya uyarıcı levhalar yerleĢtirilecek olup, iĢçiler sürekli olarak uyarılacak, iĢçilere koruyucu elbise, kulaklık, gözlük, maske ve kask verilecek, sağlıklı çalıĢma ortamları sağlanacak, “Yapı ĠĢlerinde ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Proje kapsamında malzeme seçimi, montajı, iĢletmeye alınması ve çalıĢtırılması ulusal ve uluslararası standartlara ve ilgili mevzuata uygun olarak gerçekleĢtirilecektir. Ġlgisiz ve meraklı kimselerin faaliyet alanına girmeleri ve risk yaratmaları, gerek tehlike ihbar ve ikaz panoları ile gerekse fiziksel engellerle veya görevli personel tarafından önlenecektir. Tüm makine ve ekipmanlar, her türlü riske karĢı kaliteli olarak seçilirken, personele de konusunda uzman kiĢilerden oluĢturulacak, ihtiyaç duyulması halinde gerekli eğitimler verilecektir. Tesiste olabilecek yangın ve kazalara karĢı her türlü önlem alınacaktır. ĠĢletme sahibi, kimyasallarının taĢınması, depolanması ve kullanılmasında 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan „Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği‟ ile ilgili maddelerine uyacağını taahhüt etmektedir. Tesiste olabilecek döküntü ve sızıntı gibi durumlarda iĢletmenin zemini beton olacağı için dökülen veya sızan kimyasal maddeler iĢletmede bulunan sızdırmaz fıçılara veya plastik bidonlara alınacaktır. Depolanan tehlikeli atıklar Tehlikeli Atık TaĢıma Lisansı olan araçlarla Çevre ve ġehircilik Bakanlığı‟nın Tehlikeli Atık Bertaraf Lisansı verdiği firmalara verilerek nihai bertaraftı sağlanacaktır. ĠĢletme sahibi, bu kimyasalların taĢınmasında depolanmasında 20.04.2001 Tarih ve 24379 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği”nin ilgili hükümlerine uyacağını taahhüt etmektedir. Faaliyet sahibi Mülga Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan 30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Makine Emniyeti Yönetmeliği‟ne uyacağını taahhüt etmektedir. 114 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Proje kapsamında, insan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli olan boyalar kutularda orijinal ambalajlarında temin edilecektir. Diğer kimyasallar ise yine orjinal ambalajlarında plastik bidonlarda temin edilecektir. Kapların ve bidonların sızdırmaz olmasına özellikle dikkat edilecektir. Üretimde kullanılacak kimyasallar ve boyalar, ayrı bir bölümde depolanacaktır. Depolama alanında kapı ve pencereler dıĢarı açılacak Ģekilde olacaktır. Depo içerisinde kullanılan tüm elektrik aksamları ex-proofdur. Depolanan faklı özellikteki maddelerin birbirine temas etmemesi için, faklı maddeler ayrılmıĢ bölümlerde ayrı ayrı depolanacaktır. Ayrıca, depolama alanında uygun yerlerde duman dedektörleri, yangın alarm butonları ve yangın hidrantı konulmuĢtur. Kullanılan kimyasalların bazıları ortam konsantrasyonlarına ve maruz kalma sürelerine bağlı olarak çalıĢanlarda sağlık sorunları oluĢturabilmektedir. Ayrıca, deri ve solunum sistemini tahriĢ edici özelliktedirler. Bu nedenle depolama alanında ortam havalandırmasının sağlanması konusunda ulusal ve uluslararası standartlara uyulacaktır. Bu maddelerin kullanımı sırasında maske, emniyet gözlükleri, eldiven, ayakkabı, giysi gibi özel koruyucu önlemler alınacaktır. Kullanılacak maddelerin, kimyasal bir olay sonucunda iĢyeri tabanını aĢındırıp tahrip etmesi veya parlayıcı, tehlikeli ve zararlı gaz ve dumanlar meydana getirmesi önlenecektir. Tesiste T.C. ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‟nın 09/12/2003 tarihli ve 25311 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan “ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği”, 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerle çalıĢan iĢ Yerlerinde ve ĠĢlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük” ilgili tüm hükümlerine uyulacaktır. Tesiste üretim aĢamasında tüm makine ve techizatın bakımı düzenli olarak yapılacak ve sürekli kontrol edilecektir. Üretim prosesi gereği her türlü kalite kontrol iĢleminden geçecektir. Bu durumda tesis iĢleyiĢinde sürekli bir düzen ve denetim mekanizması oluĢturulacaktır. Tesiste çalıĢan personelin dikkatsizliği ciddi kaza riskleri doğurabilir. Bu nedenle tüm çalıĢacak iĢçilere gerekli iĢ eğitimi verilecektir. Tesiste 4857 sayılı ĠĢ Kanunu ve buna bağlı çıkarılan tüzük ve yönetmeliklere uyulacaktır. Tesis personeline her türlü iĢ gereçleri ve kiĢisel koruma gereçleri sağlanacaktır. Tesiste oluĢacak her türlü tehlikeli atığın yönetiminde 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü 115 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yapılmasına Yönetmelik” hükümlerine riayet edilecektir. ĠĢletme sahibi, iĢ sağlığı ve güvenliği konusunda 09.12.2003 Tarih ve 25311 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan „„ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği‟‟nin ilgili hükümlerine uyacağını taahhüt temektedir. ĠĢletmede olası kazalara karĢı bünyesinde Revir bulunmamaktadır. Acil durumlarda kazazede tesise en yakın sağlık birimine sevk edilecektir. ĠĢletmede olası acil durumlara göre acil eylem planı hazırlanacak acil önlemler alınacaktır. Herhangi bir yangın çıkması durumunda, tesis müdürü ve iĢletme sahibi hemen haberdar edilecektir. Tesis içerisinde muhtelif yerlere 09.12.2003 Tarih ve 25311 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği‟ne göre gerekli yerlere uyarı ve ikaz levhaları asılacaktır. Proje kapsamında tesiste çalıĢan iĢçiler için yapılan sosyal tesisler (yeme, içme, barınma, tuvalet) hijyen kurallarına uygun olarak yapılmıĢtır. Projenin montaj aĢamasında, iĢletme aĢamasında ve iĢletme faaliyete kapatıldıktan sonraki iĢlemlerde ÇED Raporunda belirtilen taahhütlere ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu, 4857 Sayılı ĠĢ Kanunu, 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve 5491 Sayılı Çevre Kanunda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun ve bu kanunlara istinaden çıkarılan tüzük ve yönetmelikler ile ilgili mevzuata uyulacaktır. IV. 13. Proje Kapsamındaki UlaĢtırma Altyapısı Planı ( UlaĢtırma Güzergâhı, ġekli, Güzergâh Yollarının Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar Ġçin Kullanıldığı, Bağlantı Yolları, Mevcut Trafik Yoğunluğu, YerleĢim Yerlerine Göre Konumu, Faaliyet Ġçin Kullanılacak Araçları Kaldırıp Kaldıramayacağı, Kullanılacak Karayolunu Etkileyecek Araç Yükünün Araç Cinsi ve Sayısı ġeklinde Detaylandırılarak % ArtıĢ Olarak Hesaplanması ve Güncel Trafik Hacim Haritasının Ġlgili Kesiminin Eklenmesi, Yapılması DüĢünülen Tamir, Bakım ve ĠyileĢtirme ÇalıĢmaları Vb.) Kapasite artıĢı projesi ile ilgili alan Adana Ġli, Sarıçam Ġlçesi, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi, Vatan Caddesi, No: 4 adresinde bulunan 115 ada, 14 parselde içerisinde yer almaktadır. Dolayısıyla Organize Sanayi Bölgesi‟ne ulaĢım güzergâhı aynı 116 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu zamanda tesise ulaĢım amacıyla da kullanılmaktadır. Bununla birlikte OSB sahası içerisindeki yolların alt ve üst temel inĢaatları ile saha içi yolları asfaltlanması, yaya kaldırımları ve orta refüjlerin yeĢillendirilmesi iĢlemleri tamamlanmıĢtır. Bölgeye ulaĢım karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu ile sağlanmaktadır. OSB Adana havalimanına 28 km, Mersin Limanına 98 km, Ġskenderun Limanına 80 km, Yumurtalık Limanına 40 km uzaklıktadır. Tesisin 1,27 km güneyinden Adana-Osmaniye D–400 Devlet Karayolu ve 850 m güneyinden Demiryolu, 1,5 km kuzeyinden Adanaġanlıurfa E-90 Otoyolu geçmektedir. Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesine ulaĢım yollarını gösterir 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita ve uydu görüntüsü ġekil 35 ve Ģekil 36‟da gösterilmiĢtir. Ayrıca OSB içerisindeki ulaĢım yollarını gösterir 1/5.000 Ölçekli Ġmar Planı Ek 18‟de yer almaktadır. ġekil 35. UlaĢım Yollarını Gösteren 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita 117 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 36. UlaĢım Yollarını Gösteren Uydu Görüntüsü Karayolları Genel Müdürlüğü‟nün 2012 yılı için yayımladığı Otoyollar ve Devlet Yolları Trafik Hacim Haritası aĢağıdaki verilmiĢ olup proje kapsamında kullanılacak Adana-Osmaniye D–400 Devlet Karayolunda yıllık ortalama günlük trafik değerleri; otomobil 8.656, orta yüklü ticari taĢıt 1.294, otobüs 255, kamyon 2.031 kamyon+römork çekici+yarı römork 679 olup, toplamda 12.915 adet araç geçiĢi gözlenmektedir. Tablo 31. Adana-Osmaniye D–400 Devlet Karayolu Yoğunluğu ve Proje Trafik Yükü Araç Cinsi Araç Sayısı (Günlük) Faaliyete Hizmet Edecek Araç Sayısı Faaliyetten Kaynaklanan Ek Trafik Yükü (%) Otomobil 8.656 - - Orta Yüklü Ticari TaĢıt 1.294 - - Otobüs 255 - - Kamyon 2.031 236 1,8 679 - - 12.915 236 1,8 Kamyon+Römork Çekici+yarı romörk Toplam 118 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu ġekil 37. Trafik Hacim Haritası Projenin inĢaat aĢaması olmayıp iĢletme aĢamasında tüm tesisler devrede iken, hammadde serbest piyasadan alınacak, üretilen ürünler ise serbest piyasaya verilecektir. Bu iĢlemler sırasında 236 tır‟ın trafik yüküne ekleneceği düĢünülmektedir. Dolayısıyla projenin iĢletme döneminde mevcut trafik yüküne yaklaĢık % 1,8 oranında artıĢ getirecektir. Bu araç sayılarına bakıldığı zaman 2012 yılı ortalama günlük trafik değelerine dikkate alınarak önemli bir artıĢ getirmeyeceği kanaatine varılmaktadır. Proje kapsamında tüm ulaĢımın, mevcut yollardan yapılmasına, tedariklerin dönüĢümlü olarak getirilmelerinin sağlanmasına, kullanılacak tüm araç ve ekipmanların rutin kontrolleri yaptırılarak bakım gereken araçlar bakıma alınmasına, bakımları bitene dek çalıĢmalarda baĢka araçlar kullanılmasına, özellikle yükleme standartlarına uygun yükleme yapılmasına dikkat edilecektir. Proje kapsamında karayoluna bağlantı yolu yapılmayacaktır. Karayoluna bağlantı yolu yapılması düĢünülmesi durumunda geçiĢ yolu izin belgesi için Karayolları 5. Bölge Müdürlüğüne baĢvuru yapılarak projesinin onaylattırılacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Proje kapasite artıĢ projesi olduğundan ve mevcut kurulu tesis binası kullanılacak olmasından sınır değiĢikliği ve yer planlaması yoktur. Proje kapsamında ilave tesis ve yapı yapılması düĢünülmesi durumunda yapılacak tüm tesislere ve yapılara iliĢkin yer 119 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu planlamasında Karayolu Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacağını ve Karayolu KamulaĢma Sınırı çekme paylarına dikkat edileceğini iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Proje kapsamında inĢaat aĢaması olmayıp iĢletme aĢamasında kulanılacak karayolu için 2918 sayılı Trafik Kanunu ve Karayolları ile ilgili çıkarılan tüm kanun ve yönetmeliklere uyulacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Proje kapsamında tehlikeli madde sınıfına giren malzemelerin taĢınması esnasında Tehlikeli Maddelerin Karayolu Ġle TaĢınması Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Proje kapsamında inĢaat aĢaması olmayıp iĢletme aĢamasında malzemelerin taĢınması sırasında karayollarına zarar verilmeyecektir. Karayollarına zarar verimesi durumunda zararın Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü ile yapılacak protokol çerçevesinde firma tarafından karĢılanacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Proje kapsamında inĢaat aĢaması olmayıp iĢletme aĢamasında yola giriĢ ve çıkıĢlarda trafik güvenliği açısından her türlü önlemin Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü görüĢleri doğrultusunda firma tarafından alınacağını iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. Proje ile ilgili olarak Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü‟nden görüĢ alınarak Ek 23‟de verilmiĢtir. Verilen görüĢ neticesinde söz konusu tesisin bulunduğu parselin Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü‟nün karayolu ağında bulunan mevcut ve tasarı projelerinden etkilenmemektedir. IV.14. Proje Ġçin Önerilen Sağlık Koruma Bandı Mesafesi, ( Tesis Ġzni Ve Açılma Ruhsatı Ġle Ġlgili Bilgilerin Ve Taahhüdün Yer Alması, Vaziyet Planında Gösterilmesi ) Yapılması planlanan kapasite artırımının yapılacağı mevcut tesis, Organize Sanayi Bölgesi olarak seçilmiĢ alan içerisine girmektedir. Söz konusu alanın da içerisinde bulunduğu Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesine ne ait 1/5.000 ölçekli nazım imar planı Ek 18‟de ve 1/1.000 ölçekli uygulama imar planı Ek 19‟da, Ġmar Çapı Ek 16‟da verilmiĢ olup, Ġmar Çapındanda anlaĢılacağı üzere söz konusu parsel için ve kuzey cephe 18 m, doğu cepheden 16 m, güney cepheden 13 m, ve yolla bakan batı cephelerinden ise 120 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu 26 m çekme mesafesi bırakılmıĢtır. Bu mesafeler tesis etrafında sağlık koruma bandı mesafesi olarak değerlendirilecektir. ĠĢyeri Açma ve ÇalıĢma Ruhsatlarına ĠliĢkin Yönetmelik kapsamında “sanayi bölgesi, organize sanayi bölgesi ve endüstri bölgeleri ile bu bölgeler dıĢında kurulacak birinci sınıf gayrisıhhî müesseselerin etrafında, sağlık koruma bandı konulması mecburîdir. Sağlık koruma bandı mülkiyet sınırları dıĢında belirlenemez ve bu alan içinde mesken veya insan ikametine mahsus yapılaĢmaya izin verilmez” hükmü bulunmaktadır. Bu doğrultuda firmaya ait Üretim Tesisi için etrafında belirlenen sağlık koruma bandı mesafesine uygun olarak hareket edilecektir. Mevcut çalıĢan tesis için 07.05.2008 tarihnde 1. Sınıf ĠĢ Yeri Açma Ve ÇalıĢma Ruhsatına iliĢkin yönetmelik hükümleri doğrultusunda organize sanayi bölgesi müdürlüğünden iĢyeri açma çalıĢtırma ruhsatı almıĢtır. (Bkz. Ek 3) kapasite artırımından sonra da ĠĢyeri Açma ve ÇalıĢma Ruhsatlarına ĠliĢkin Yönetmelik kapsamında ĠĢ Yeri Açma ÇalıĢma Ruhsatı almayı iĢletme sahibi taahhüt etmektedir. IV. 15. Acil Eylem Planı ( Ünitelerde Meydana Gelebilecek Muhtemel Kaza, Yangın, Deprem ve Sabotaja KarĢı Alınması Gerekli Önlemler ) Çevre ve toplumu etkileyecek düzeyde, büyük kaza riski taĢıyan bölümlerde meydana gelebilecek acil durumlarda, zararı en aza indirmek amacıyla mevcut tesis için hazırlanmıĢ olan ve uygulanan Acil Durum Eylem Planlamaları aĢağıda verilmiĢ olup, kapasite artıĢı kapsamında da bu plana uyulacaktır. Planlanan projenin arazi hazırlık ve iĢletme aĢamasında oluĢması muhtemel kazalara (deprem, sabotaj, yangın vb.) karĢı alınacak önlemler ve tesiste çalıĢanların hareket durumları aĢağıda sunulmuĢtur. Bu kapsamda meydana gelebilecek olan kaza durumlarında çalıĢanların koordinasyonunun sağlanması amacıyla Acil Durum Komitesi oluĢturulacak olup, Acil Durum Komite Direktörü, Acil Durum Komite Lideri ve Acil Durum Komite Üyeleri belirlenecektir. Acil durum komitesinin çalıĢma prensibi ġekil 38‟de gösterilmiĢtir. 121 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Acil Durum Direktörü Komitesi Acil Durum Komitesi Lideri Ġdari Amiri Kimyasal Zehirlenme ve Patlama Amiri ĠĢ Sağlığı Yangın Ekip Güvenliği Sorumlusu Ġlk Yardım Olay Sonrası Ekip Amiri Ekipler Amiri Amiri ġekil 38. Acil Durum Komitesi ġeması Deprem Anında Hareket Planı Deprem anında, herhangi bir yerde çalıĢan personel kendi güvenliğini sağlayacak bir yerde ve sakin Ģekilde depremin bitmesini bekleyecektir. Depremin bitmesi ile o anda çalıĢtığı cihaz makinesini kapatıp (elektrik, gaz, yakıt bağlantılarını kesip), panik yapmadan acil çıkıĢ kapılarından çıkacak ve kendisine en yakın acil durum toplanma merkezine gidecektir. Depremin bitmesi ile Acil Durum Komitesi derhal organize olacaktır. Deprem sonrasında; Bütün personelin güvenli bir yere toplandığından emin olunacak. Yaralılar var ise ilk yardımları yapılıp, yaralıları en yakın sağlık tesislerine gönderilecek. Enkaz altında kalan personel var ise, arama ve kurtarma çalıĢmalarına baĢlanacak. 122 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Öncelikle riskli noktalardan tankları, kuvvet santrali, elektrik dağıtım merkezi, buhar boru bağlantıları, boyahane, yemekhane, idari binalar, bacalar vs.) baĢlayarak kırılan parça, hasar, sızıntı veya kaçaklar süratle kontrol edilecek. Bütün orta ve yüksek gerilim hatları kontrol edilecek (Trafo odalarında ve elektrik dağıtım merkezinde yapılacak kontroller için voltaja uygun kiĢisel koruyucu ve aletler kullanılacak). Deprem sırasında yangın çıkması halinde, öncelikle yangın çıkan bölümün enerjisi kesilecek ve soğutma çalıĢmaları baĢlatılıp, hatlarda kopma veya hasarlar varsa süratle giderilecek. Yerlere yayılmıĢ kimyasal var ise inert malzemeyle süratle temizlenmesini sağlanacak. Yangına Müdahale Hareket Planı Yangının baĢladığını ilk gören personel eğer yangın çok küçük ve kiĢisel çaba ile söndürülebilecek gibi ise en yakın yangın söndürme cihazı (yangın tüpleri, yangın dolapları) ilemüdahale ederek yangını söndürecektir. Bu sürece paralel olarak güvenlik numarası aranacak ve olay mahallinin yangın ekibi durumdan ivedi olarak haberdar edilecektir. Yangın ekibi yangının sebepleri ile ilgili olarak inceleme yaparak Yangın Tutanağı düzenleyecektir. Yangınla mücadele kuralları; Ġtfaiye numaraları ve güvenlik görevlilerinin yapması gerekenler fabrika giriĢ kapısında görülebilecek bir yerde asılı olacaktır. Elektrik bakımcıları yangın amirinin talimatıyla yangın olan ünitenin elektriğini keserek yangınla mücadelenin daha aktif yapılabilmesini sağlayacaktır. Kuvvet Santrali çalıĢanları yangın amirinin talimatıyla yangın bölgesine giden sıvı ve gaz halindeki parlayıcı niteliği olan maddelerin boru hatlarında kısmen veya tamamen kapatma iĢlemlerini yapacaktır. 123 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Açık hava veya havalandırılması mümkün olan yerlerde yangın söndürme için gerekli olan zamandan fazla duman ve gaz içerisinde kalınmaması sağlanacaktır. Yangınla mücadelede görev alanlar önce yangında mahsur kalanları kurtaracak, sonra duruma göre evrak dosya makine gibi mal ve malzemelerin kurtarılmasına çalıĢılacaktır. Yangın sonrasında yangın ekibi hasar tespitlerini yapacak ve olay mahalli, oluĢ nedeni, zamanı, zarar miktarı ve ne ile söndürüldüğünü içeren ayrıntılı bir Yangın Tutanağı düzenleyecektir. Tutanağın bir sureti Yangın dosyasında saklanacak, diğer sureti ise sigortadan hasarın tazmini için Muhasebe Müdürlüğüne gönderilecektir. Yangın sabotaj, terör ve kötü niyetli bir hareket sonucu meydana gelmiĢse durum Jandarma‟ya bildirilecektir. Sel ve Su Baskını Acil Durum Planı Açıkta bırakılan su ile reaksiyona girebilecek malzemeler palet yada raf gibi zeminden yüksekte olan yerlerde depolanacaktır. Sel baskınına maruz kalmamak için açık alanda ve tesis içinde bulunan tüm rögarlar ayda bir periyodik olarak temizlenecektir. Çatıda yer alan su kanalları ve suyu aĢağıya veren borular yılda en az bir kez temizlenecektir. Sel veya su baskını durumunda çalıĢanlar güvenilir, yüksek bir konumda bekleyecektir. Zeminde bulunan elektrik ekipman ve panolarının enerjileri kesilecektir. ĠletiĢim, Güvenlik ve Tahliye ekibi ile Arama Kurtarma Ekipleri mahsur kalan personeli kurtaracak, güvenilir bir yere çıkaracaktır. Ġlk yardım ekibi yaralı personele ilk müdahaleyi ivedi olarak yapacaktır. Bakım-Onarım Ekibi organize olarak suyun tahliyesini sağlayacaktır. 124 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tesis tamamen boĢaltıldığında Hasar-Tespit Ekipleri incelemelerde bulunarak gerekli tutanakları tutacaktır. Kimyasal Sızıntı/Döküntü Temizleme Acil Durum Planı Olay yerindeki en yakın çalıĢanlar tesis alanının bulunduğu bölgede bulunan iĢletmelerden sağlayacağı perlit, kum, toprak gibi inert bir malzemeyi dökerek kimyasal üzerine yayacak ve kimyasal sızıntı temizleme ekiplerini haber verecektir. Kimyasal sızıntı temizleme ekiplerinin listesi ve telefon numaraları ilgili panolarda gösterilecektir. Olay yerine gelen kimyasal sızıntı ekipleri, inert malzeme ile emdirilmiĢ kimyasal sızıntıyı kürekle toplayarak tehlikeli atık çöp kovalarına bırakacaktır. Bu çöp kovalarındaki atıklar, Tehlikeli Atık Toplama Alanına düzgün Ģekilde istiflenecektir. Dökülmeler için uygulanacak iĢlemlerde personele koruyucu malzemeler (koruyucu gözlük ve yüz maskesi vb.) verilecektir. Kimyasal maddelerin temizleme iĢlemlerinde kesinlikle su kullanılmayacaktır. Kimyasal maddelerin özellikleri, sağlık ve çevre açısından riskleri üretici firmalar tarafından hazırlanmıĢ olan Malzeme Güvenlik Bilgi Formlarına dikkat edilecektir. Kanallara doğru akma varsa inert maddelerle set yapılarak akıĢ önlenecektir. Kimyasal akan madde su kanalına kaçmıĢ ise, kanal gidiĢ yönünde bloke edilecek ve pompa ile sızdırmasız bir kaba alınacaktır. DökülmüĢ ve daha sonra uygun Ģekilde toplanmıĢ kimyasal maddeler hiçbir Ģekilde suya atılmayacaktır. Yangın çıkması halinde, kuru kimyevi toz veya karbondioksit ile söndürülecek, su kesinlikle kullanılmayacaktır. Sızıntı hissedilmesi halinde kimyasal sızıntı ve bakım onarım ekiplerine haber verilecektir. 125 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Kaçaklar engellenecek ve ana gaz çıkıĢları kapatılacaktır. Gazdan maruz kalanlar açık havaya çıkartılarak, ilk yardım ekiplerinden yardım istenecektir. Ayrıca, kurulacak Acil Durum Komitesi, faaliyetin iĢletme aĢamasında Yıllık eğitim programlarında belirleyeceği periyotlarla Yangın Tesis BoĢaltma Tatbikatı, Ġlk Yardım Tatbikatı ve Kimyasal Sızıntı Tatbikatlarını düzenli olarak düzenleyecektir. IV.16. ĠĢletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek Ve Süren Etkiler Ve Bu Etkilere KarĢı Alınacak Önlemler. (Arazi Islahı, Rehabilitasyon Ve Rekreasyon ÇalıĢmaları) Üretim Tesisi‟nin proje ömrü Serbest piyasay bağlı olmakla beraber her hangi bir zaman verilememektedir. Fakat yinede tesisin kapatılacağı düĢünülürse o günün ekonomik ve sosyal koĢullarına uygun olarak bir politika oluĢturulacaktır. Bu bağlamda süre sonunda faaliyetin iĢletmeye kapatılması durumunda tesis üniteleri sökülerek, günün ekonomik Ģartlarına göre değerlendirilecek ve arazi rehabilitasyon ve rekreasyon çalıĢmalarına baĢlanacaktır. Ekipman ve ünitelerin sökümü sırasında 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı “Hafriyat Toprağı, ĠnĢaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Proje kapsamında iĢlemlerin durması ile birlikte devam edecek bir etki beklenmemektedir. Bu kapsamda arazide içerisinde peyzaj çalıĢması da olan bir rekreasyon ve arazi ıslahı uygulaması yapılacaktır. Arazi ıslahı ve rekreasyon çalıĢmaları kapsamında; toprak muhafaza, drenaj, alan tesviyesi, teraslama, kazı ve dolgu iĢlemleri yer alacak olup, arazi ıslah çalıĢmaları tamamlandıktan sonra, yeĢillendirme çalıĢmaları yapılacaktır. Proje alanı Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesinde yer almakta olup rehabilitasyon çalıĢmaları bölge müdürlüğü ile koordineli olarak yapılacaktır. Mevcut Su Kaynaklarına Etkileri Yapılması ve iĢletilmesi planlanan söz konusu tesis alanı iĢletmeye kapandıktan sonra, yer altı ve yüzey sularına herhangi bir müdahale olmayacağından bu kaynaklara 126 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu olumsuz bir etki söz konusu olmayacaktır. Proje kapsamında oluĢacak atıksular bölge müdürlüğü kanalizasyon sistemine verilecektir. Söz konusu kanalizasyon sistemi Organize Sanayi bölge Müdürlüğü Ġçerisinde yer almakta olan endüstriyel ve evsel atık su arıtma tesisinde noktalanarak arıtılacaktır. Söz konusu faaliyetin iĢletmeye kapanması ile mevcut kanalizasyon sistemine yapılan deĢarj sona ereceğinden mevcut su kaynaklarına herhangi bir olumsuz etki olması beklenmemektedir. BÖLÜM V : HALKIN KATILIMI Halkın Katılımı Ġle Ġlgili Verebilecek Bilgi Ve Belgeler ( Varsa Proje Kapsamında Yapılan DeğiĢiklikler ) Planlanan kapasite artıĢı projesi Organize Sanayi Bölgesi sınırları içerisinde olduğundan dolayı Halkın Katılımı toplantısı yapılmamıĢtır. BÖLÜM VI. YUKARIDA VERĠLEN BAġLIKLARA GÖRE TEMĠN EDĠLEN BĠLGĠLERĠN TEKNĠK OLMAYAN BĠR ÖZETĠ ( Bu Bölümde Projenin Genel Özeti Yapılarak Ġlgili Yönetmeliklere Uyacağının Taahhüdünün Verilmesi. ) Adana Ġli, Sarıçam Ġlçesi, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi, Vatan Caddesi, No: 4 adresinde bulunan 115 ada, 14 parselde Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ. tarafından KumaĢ Boyama ve KumaĢ Dokuma Tesisi iĢletmeciliği yapılmaktadır. Faal olarak çalıĢmakta olan tesisin kumaĢ boyama bölümünde 3. kapasite artıĢı yapılması planlanmakta olup kapasite artıĢından dolayı bu proje hazırlanmıĢtır. Dokuma KumaĢ Boyama üretimi yapılan tesisin toplam yüz ölçümü 38.747,33 2 m ‟dir. Toplam alanın 24.752 m2‟si kapalı alan olup kapalı alan içerisinde üretim faaliyetleri gerçekleĢtirilmektedir. Ayrıca kapalı alan içerisinde idari bina, imalathane ve hammadde depolama alanı da bulunmaktadır. Geriye kalan 13.995 m2‟lik alan ise yeĢil alan, otopark alanı ve sosyal kullanım alanını olarak kullanılmaktadır. Tesiste Dokuma KumaĢ Boyama üretimi yapılmakta olup söz konusu tesise 05.03.2007 tarih ve 201 Karar No ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi, 15.02.2011 tarih ve 592 Karar No ile 1. Kapasite artırımından ÇED Gerekli Değildir Belgesi ve 01.03.2012 127 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu tarih ve 693 Karar No ile 2. Kapasite artırımından ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıĢtır. (Bkz. Ek 1) ĠĢletmede Ģuan 798 kiĢi çalıĢmakta olup kapasite artıĢından sonra iĢçi sayısında değiĢiklik olmayacaktır. Tesiste yılda 300 gün, ayda 25 gün, günde 24 saat ( 3 vardiya ) Ģeklinde çalıĢma yapılmaktadır. Tesiste kapasite artıĢına gidilmesi planlandığından dolayı bu proje hazırlanmıĢ olup yeni kapasitemizle üretilecek ürünler ihtiyaç sahiplerine ve serbest piyasaya pazarlanacaktır. Projenin ömrü serbest piyasanın arz talep iliĢkisine bağlı olarak ayarlanacak olup herhangi bir tarihle sınırlı değildir. Tesisin Ģuanki mevcut üretim kapasitesi 3.960.000 Kg/Yıl olup kapasite artıĢı ile eklenecek üretim kapasitesi 3.127.500 Kg/Yıl olacaktır. Kapasite artıĢı sonrası toplam üretim kapasitesi 7.087.500 Kg/Yıl olacaktır. Tesiste üretim sırasında yan ürün oluĢumu söz konusu değildir. Bu sebeple yan ürün üretimi olmayacaktır. Tesiste üretilecek ürünler depolama alanında depolanacak ve serbest piyasadaki müĢteri sipariĢlerine bağlı olarak tırlar vasıtası ile nakliyesi sağlanacaktır. Yapılacak kapasite artırımında teknoloji olarak mevcut sistemin aynısı olup, boyama bölümünde jet boyama makinesinin sayısı artırılarak kumaĢ boyama bölümündeki üretim kapasitesi artırılacaktır. Kapasite artıĢında ilave bina yapılmayacaktır. Faaliyet sahibi makine ve ekipmanların sayısını artıracaktır. Proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, bölgede altyapı ve üst yapı çalıĢmaları bitmiĢtir. Bu sebeple atık su bölge müdürlüğü kanalizasyon Ģebekesine, evsel atık yine müdürlük tarafından toplanıp düzenli olarak çöp deponu sahalarına nakledilmektedir. Bu sebepten dolayı iĢletmede ve bölge genelinde bulunan iĢletmelerde toprak kirliliğine sebebiyet verme durumu söz konusu değildir. 128 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Adana Coğrafik yapısı nedeni ile hava kirliliğine çok duyarlı bir yerleĢim merkezidir. Sanayi Tesislerinin çok olması ve bunlarında yerleĢim alanlarının içinde kalması trafikten kaynaklanan egzoz gazları nedeni ile hava kirliliği oluĢmaktadır. Metal sanayilerin yarattığı kirlilik özellikle metal ve hurda parçalarının açıkta bırakılmasından ve toprak üzerine yayılmasından dolayı oksitlenmeden oluĢan toprak kirliliği ve kullanılan yakıt ve bacadan yayılan gaz ve toz emisyonlarının yarattığı hava kirliliğidir. Proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, bölgede faaliyette olan iĢletmelerin büyük bir çoğunluğu doğalgaz kullanmaktadır. Kapasite artırımı yapılacak mevcut tesiste emisyon kaynaklarından emisyon ölçümleri yapılmıĢ olup, Çevre Ġzni (Emisyon Ġzni) süreci devam etmektedir. Mevcut emisyon kaynaklarından ölçümler yapılmıĢtır. Ölçümler sonucunda emisyon değerleri 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nin sınır değerlerini sağlamaktadır. Mevcut tesisin Çevre Ġzni süreci devam etmektedir. Proje kapsamında 06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği‟nde yer alan sınır değerleri sağlamak amacıyla 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nde belirtilen uygulama ve sınırlamalara uyulacak, sınır değerlerin aĢılması halinde yetkili merciler tarafından belirlenen tüm önlemler alınacaktır. Sonuç olarak; kapasite artıĢı mevcut tesis içerisinde yapılacaktır. Proje kapsamında da ünite ve ekipmanların iĢletilmesinde, yürürlükte bulunan mevzuatlara uygun olarak hareket edileceğinden çevresel açıdan istenmeyen etkilerin oluĢmayacağı, projenin bölgenin çevresel değerlerine önemli bir yük getirmeyeceği düĢünülmektedir. Planlanan proje sahası organize sanayi bölgesinde yer almakta olup, bölgede kanalizasyon altyapısı, yağmur toplama kanalları mevcuttur. Kanalizasyonla toplanan su bölge müdürlüğü atık su arıtma tesisinde arıtıldıktan sonra deĢarj edilmektedir. Atık su arıtma tesisi evsel ve endüstriyel nitelikli arıtma tesisidir. Proje çerçevesinde evsel ve endüstriyel nitelikli atık su oluĢmaktadır. OluĢan endüstriyel nitelikli atıksular tesiste ön arıtımdan geçtikten sonra organize bölge müdürlüğüne ait kanalizasyon hattına deĢarj edilecektir. OluĢacak atık su, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Tablo 25‟ de yer alan deĢarj standartları çerçevesinde kanalizasyon hattına verilmekte / verilecektir. Bölgede ayrıca 129 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu kullanma ve içme suyu bölge müdürlüğü kullanma suyu Ģebekesinden karĢılanmaktadır. Bu sebeplerden dolayı iĢletmede ve bölge genelinde bulunan iĢletmelerde su kirliliğine sebebiyet verme durumu söz konusu olmayacaktır. Faaliyet sahibi piyasada oluĢan talebi karĢılamak amacıyla mevcut kurulu tesiste 3. kapasite artıĢına geçmeyi planlamaktadır. Faaliyet sahibi makine ve ekipmanların sayısını artırarak kapasite artırımına geçecektir. Kapasite artıĢında ilave bina yapılmayacaktır. Kapasite artıĢı planlanan tesis için ek inĢaat yapılmayacağından dolayı arazi üzerinde herhangi bir çalıĢma gerçekleĢtirilmeyecektir. Bundan dolayı hafriyat artığı oluĢmayacaktır. Kapasite artımı projesine ait alanın taĢkına maruz kalma durumu bulunmamaktadır. Ancak Ģiddetli yağıĢlar esnasında sel baskınını önlemek amacıyla mevcut binada yağmur suyu toplama kanalları mevcuttur. ĠĢletme aĢamasında tıkanıklığın oluĢmaması için ızgara ağızları sık sık kontrol edilerek temiz tutulmakta ve tutulacaktır. YağıĢ sonucu oluĢacak suların toplanması ve drenaj ile ilgili sistemler standart zamanlarda gözlenen en büyük yağıĢ değerleri bilgilerine göre yapılmıĢtır. Ayrıca söz konusu sahanın yanından yol geçmektedir. Yollar Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü tarafından yapılmıĢ olup, mevcut yollarda yağmur suyu drenaj Ģebekesinin yapımı da tamamlanmıĢtır. Organize sanayi bölge müdürlüğü tarafından toplam 90.610 m yağmur suyu toplama drenaj hattı yapılmıĢtır. Toplanan yağmur suları, Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan yağmur suyu drenaj kanalına verilecektir. Dolayısıyla söz konusu proje kapsamında herhangi bir taĢkın riski bulunmamaktadır. Faaliyet alanında sanayi elektriği kullanılmaktadır. Elektrik enerjisi mevcutta bulunan firmaya ait trafodan temin edilmektedir. Saatte kullanılan elektrik 8.075 kW olup, kapasite artıĢı ile 2.025 kW‟lık daha elektrik enerjisine ihtiyaç duyulacak ve mevcut trafodan temin edilecektir. Tesise ait Elektrifikasyon Planı Ek 15‟de verilmiĢtir. ĠĢletme aĢamasında toplamda 798 personel görev almakta olup, söz konusu personelin içme ve kullanma suyu ihtiyacı olmaktadır. Personelin ihtiyacı olan içme ve kullanma suyu mevcutta olduğu Ģekilde, organize sanayi bölgesi kullanma suyu hattından karĢılanmaktadır. 130 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Personel tarafından oluĢan atıksular kanalizasyon sistemine verilerek faal durumda bulunan Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıtma tesisine gönderilmektedir. Tesiste kapasite artırımı sonunda 744.183,5 m3 endüstriyel atıksu oluĢacaktır. OluĢacak bu atık su Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi‟nin arıtma tesisine verilmeden önce „„Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği‟‟ hükümleri gereği tablo 25‟ te verilen sınır değerleri sağlayacak Ģekilde yaptırılmıĢ olan ön arıtma tesisinden geçirildikten sonra kanalizasyon Ģebekesi ile faal durumda bulunan Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi Atık Su Arıtma Tesisine gönderilecektir. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-2 maddesine göre; Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin bacalarından veya baca dıĢından atmosfere verilen emisyonların saatlik kütlesel debileri, mevcut tesisler için bacalarda ölçülerek, baca dıĢından atmosfere verilen emisyonlar ile yeni kurulacak tesisler için emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilir. Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri Tablo 2.1‟de verilen değerleri aĢması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi takdirde, günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır. Ancak tesiste oluĢması beklenen emisyonların kütlesel debilerinin SKHKKY Ek-2 sınır değerlerinin altında olacağı görülmüĢtür. Bu nedenle tesisin Hava Kirlenmesi Katkı Değerlerinin hesaplanmasına ve bu amaçla Model ÇalıĢması yapılmasına gerek duyulmamaktadır. SKHHK Yönetmeliği Ek-4.a.1. maddesine göre; Atık gazlar serbest hava akımı tarafından, engellenmeden taĢınabilecek biçimde dikey çıkıĢla atmosfere verilmelidir. Bu amaçla; baca kullanılmalı, anma ısıl gücü 500 kW‟ın üzerindeki tesisler için, gazların bacadan çıkıĢ hızları en az 4 m/s olmalıdır. Ek 11‟de verilen ve tesiste gerçekleĢtirilen emisyon ölçüm sonuçlarında baca gazı hızının 4 m/s‟nin üstünde olduğu tespit edilmiĢtir. Tesisin tam kapasite ile hizmete geçmesinin ardından tesiste yer alacak bacalarda gerekli ölçümler yapılarak baca gazı hızları belirlenecektir. Baca gazı hızlarının 4 m/s‟nin altında olması halinde bacalarda gerekli revizyonlar (fan sistemi vb.) yapılacak ve 4 m/s baca gazı hızı alt sınırı sağlanacaktır. Tesiste oluĢacak baca gazı emisyonunda tespit edilmesi muhtemel özel toz emisyonları için SKHKK Yönetmeliği Ek-1 ve Ek-7‟de verilen sınır değerler sağlanacaktır. Tesiste sınır değerlerin aĢılması halinde, faaliyet sahibi, T.C. Çevre ve ġehircilik Bakanlığı ve/veya Valilikçe alınacak tedbirleri yerine getirmeyi taahhüt eder. SKHKKY 35. 131 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu maddesine göre; ĠĢletme sahipleri/iĢletmeciler tesislerinde üretimden, yakıt tüketiminden ve yakma sistemlerinden kaynaklanan sera gazlarının (Karbondioksit-CO2, Metan-CH4, Nitrozoksit-N2O, Hidrofloro karbonlar HFCs, Perfloro karbonlar-PFCs, Kükürt hegzaflorid SF6 ve kloro floro karbonlar CFCs) miktarlarını (ton/yıl-ton/ay) belirlemek ve alınan sera gazlarını azaltma önlemlerini açıklamakla yükümlüdür. Sera gazları ve enerji verimliliği mevzuatı kapsamında yapılan çalıĢmalar ile ilgili bilgiler emisyon izin dosyasında ayrı bir bölüm olarak verilmelidir. Bilgilerin bu Yönetmelikte belirtilen teyit zorunluluğundan bağımsız olarak her yıl Bakanlığa gönderilmesi zorunludur. Mevcut tesis için Çevre ve ġehircilik Ġl Müdürlüğü‟nden 05.09.2012 Tarih ve B.18.4.ĠÇO.4.01.02-155/277 sayısıyla Geçici Faaliyet Belgesi alınmıĢ olup 10.07.2012 tarihinde Kelebek Kimya-Çevre Lab. Petrol Gıda Ġth. Ġhr. ĠnĢ Nak. Eğt. Dan. Taah. San. Tic. Ltd. ġti tarafından hava emisyonu ölçümü yapılmıĢ fakat kapasite artıĢı projesi söz konusu olduğundan Çevre izni süreci durdurulmuĢtur. Proje kapsamında yukarıda verilen sınır değerlerin dıĢında 06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği‟nde yer alan sınır değerleri sağlamak amacıyla 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nde belirtilen uygulama ve sınırlamalara uyulacak, sınır değerlerin aĢılması halinde yetkili merciler tarafından belirlenen tüm önlemler alınacaktır. ÇalıĢma sırasında 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği‟nde belirtilmiĢ olan sınırların aĢılmaması için, makinelerin bakımları düzenli olarak yapılarak gerekli önlemler alınacaktır. ĠĢletmede çalıĢan 798 personelin günlük faaliyetleri sonucu evsel nitelikli katı atık meydana gelmektedir. Söz konusu katı atık miktarı Türkiye Ġstatistik Kurumu verilerinden 1,14 kg/gün-kiĢi olarak alınarak hesaplanmıĢtır. Buna göre iĢletmede; 1,14 kg x 798 kiĢi = 909,72 Kg / Gün katı atık oluĢmaktadır. ĠĢletmede oluĢan evsel nitelikli katı atıklar 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümleri doğrultusunda, çevrede herhangi bir olumsuz etki yaratmayacak Ģekilde, hijyenik ve ağzı kapalı bir Ģekilde çöp bidonlarında depolanmaktadır. Çöp bidonlarında depolanan katı atıklar, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi‟ nin çöp toplama araçları ile düzenli olarak toplanarak bertaraf edilmektedir. Tesiste oluĢacak ambalaj atıkları ise tesisin geçici depolama 132 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu alanında tür ve cinslerin göre biriktirilerek lisanlı geri dönüĢüm firmalarına verilmektedir. (Ambalaj atıklarının lisanlı firmaya verileceğine dair yapılan protokol Ek 7‟de verilmiĢtir) Tesiste yapılan faaliyet; ham bez üretimi, ham bezin çeĢitli iĢlemlerden geçirilerek boyanması iĢlemlerinden ibarettir. Bu faaliyetler sırasında endüstriyel kaynaklı katı atık olarak çeĢitli telefler, parça bezler be kırpık kumaĢlar meydana gelmektedir. Faaliyetler sırasında oluĢan ve tekrar kullanılabilen parça bezler be kırpık kumaĢlar ve teleflerin toplam miktarı yaklaĢık 150 ton/yıl‟ iken 130 ton/yıl artarak 280 ton/yıl‟a çıkacaktır. Endüstriyel kaynaklı bu tür atıklar tehlikeli atık değildir. OluĢacak bu tür atıklar tesis içerisinde bulunan geçici depolama alanında niteliklerine göre ayrı ayrı sınıflandırıldıktan sonra yeniden iĢyerinde hammadde olarak değerlendirilmektedir. Tesise çeĢitli ebatlarda ve ambalajlarda gelen hammaddelerin boĢaltılmasından sonra bu hammaddelere ait ambalajlar ( fıçılar, plastik bidonlar, ĢiĢeler, tenekeler, kutular kaplar vs. ) tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilmektedir. Tesise hammaddeler plastik bidonlarda, plastik fıçılarda ve kâğıt torbalarla gelmektedir. Plastik bidon ve fıçılar hammaddenin satın alındığı Ģirketlere tekrar kullanılmak üzere (depozito) geri verilmektedir. Tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilen hammaddelere ait ambalaj atıklarından kâğıt torbalar ise lisanslı araçlar ile lisansı olan geri dönüĢüm yapan firmalara verilmektedir. 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine ve 06 Kasım 2001 tarih ve 24575 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği” Hükümlerine iĢletme sahibi uymayı taahhüt etmektedir. Tesiste depolanan ürünlerden ve prosesten kaynaklı tehlikeli atık oluĢumu söz konusu değildir. Fakat tesiste kullanılan makine ve ekipmanlardan kaynaklı atık piller, atık aküler, plastik boya bidonları, boya bulaĢmıĢ naylon torba atıkları ve üstübü bezleri tehlikeli atık oluĢumuna sebebiyet vermektedir. Tesiste atık akümülatör kaynakları üretim sırasında kullanılan makine ve ekipmanlardan kaynaklı bitmiĢ akülerdir. Tesiste pil kaynakları ise tesis alanında kullanılan mobil telsizler ve seyyar radyolardır. OluĢan atık piller ve atık aküler tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilerek „‟Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği‟‟ hükümleri gereği lisanslı araçlar ile lisans almıĢ firmalarla gönderilmektedir. 133 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tesiste çalıĢan makinelerin yağ değiĢimi sırasında oluĢacak olan üstübü bezleri Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilerek tehlikeli atık taĢıma lisansı almıĢ araçlarla lisanslı firmaya gönderilerek bertaraf edilecektir. 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Tesisin faaliyeti sırasında boyama ünitesinden kaynaklanacak kontamine olmuĢ bez ve üstübü ile genel tesis bakımından kaynaklanacak tehlikeli atık depolanması tesis sahasında tamamen yalıtılmıĢ bir alan üzerinde tehlikeli atık ibaresi yazılan yağmur etkisinden korunmuĢ sızdırmasız bir alanda yapılmıĢtır. Tehlikeli atık depolama alanının altına bir hazne yapılarak dökülme anında atıkların etrafa yayılmaması sağlanmıĢtır. Alanın etrafına koruma Ģeridi çekilmiĢtir. Tesiste atık alanında biriktirilecek tehlikeli atıkların dökülmesi, yayılması gibi durumlarda, dökülen madde talaĢa emdirilerek toplanacak ve lisanslı bir tehlikeli atık bertaraf tesisine gönderilecektir. (Tesiste oluĢan Tehlikeli Atıkların Alınacağına Dair Yapılan Protokol Ek 7‟de verilmiĢtir) Üretim sırasında kullanılacak makine ve ekipmanların bakımı-onarımı, yağ değiĢimi sırasında oluĢan atık yağlar sızdırmasız fıçılarla tesisin geçici depolama bölümünde biriktirilerek Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre atık yağ taĢıma lisansı almıĢ araçlarla geri dönüĢüm yapan lisanslı firmalara veya bertaraf tesisine gönderilmektedir. 30.07.2008 Tarih ve 26952 sayılı „‟Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği‟‟ ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı „‟Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik‟‟ hükümlerine uyulacaktır. Tesiste tozun oluĢabileceği tek kaynak bacadan kaynaklı olacaktır. Sevkiyat sırasında organize sanayi bölgesinin yolları asfalt ile kaplı olduğundan dolayı herhangi bir toz oluĢumu söz konusu değildir. Projede iĢletme aĢamasında 798 kiĢinin çalıĢtırılmaktadır. Proje alanında revir revir bulundurulmaktadır ve iĢ yeri hekimi hizmeti alınmaktadır. Acil durumlarda hasta nakli için bir araç hazır bulundurulmaktadır. ĠĢletmede oluĢacak tıbbi atıklar “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun kapalı kaplar içerisinde toplanmakta ve tıbbi atıkların kontrolü yönetmeliğine göre tıbbi atık toplama birimine teslim edilmektedir. 22.07.2005 134 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Tarih ve 25883 sayılı “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 03.12.2011 Tarih ve 28131 sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. (Tıbbi Atıkların alınacağına Dair Yapılan Protokol Ek 7‟de verilmiĢtir) Proje kapsamında, insan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli olan boyalar kutularda orijinal ambalajlarında temin edilecektir. Diğer kimyasallar ise yine orjinal ambalajlarında plastik bidonlarda temin edilecektir. Kapların ve bidonların sızdırmaz olmasına özellikle dikkat edilecektir. Üretimde kullanılacak kimyasallar ve boyalar, ayrı bir bölümde depolanacaktır. Depolama alanında kapı ve pencereler dıĢarı açılacak Ģekilde olacaktır. Depo içerisinde kullanılan tüm elektrik aksamları ex-proofdur. Depolanan faklı özellikteki maddelerin birbirine temas etmemesi için, faklı maddeler ayrılmıĢ bölümlerde ayrı ayrı depolanacaktır. Ayrıca, depolama alanında uygun yerlerde duman dedektörleri, yangın alarm butonları ve yangın hidrantı konulmuĢtur. Kullanılan kimyasalların bazıları ortam konsantrasyonlarına ve maruz kalma sürelerine bağlı olarak çalıĢanlarda sağlık sorunları oluĢturabilmektedir. Ayrıca, deri ve solunum sistemini tahriĢ edici özelliktedirler. Bu nedenle depolama alanında ortam havalandırmasının sağlanması konusunda ulusal ve uluslararası standartlara uyulacaktır. Bu maddelerin kullanımı sırasında maske, emniyet gözlükleri, eldiven, ayakkabı, giysi gibi özel koruyucu önlemler alınacaktır. Kullanılacak maddelerin, kimyasal bir olay sonucunda iĢyeri tabanını aĢındırıp tahrip etmesi veya parlayıcı, tehlikeli ve zararlı gaz ve dumanlar meydana getirmesi önlenecektir. Tesiste T.C. ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‟nın 09/12/2003 tarihli ve 25311 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan “ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği”, 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerle çalıĢan iĢ Yerlerinde ve ĠĢlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük” ilgili tüm hükümlerine uyulacaktır. Tesiste üretim aĢamasında tüm makine ve techizatın bakımı düzenli olarak yapılacak ve sürekli kontrol edilecektir. Üretim prosesi gereği her türlü kalite kontrol iĢleminden geçecektir. Bu durumda tesis iĢleyiĢinde sürekli bir düzen ve denetim mekanizması oluĢturulacaktır. Projenin montaj aĢamasında, iĢletme aĢamasında ve iĢletme faaliyete kapatıldıktan sonraki iĢlemlerde ÇED Raporunda belirtilen taahhütlere ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu, 4857 Sayılı ĠĢ Kanunu, 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve 5491 135 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu Sayılı Çevre Kanunda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun ve bu kanunlara istinaden çıkarılan tüzük ve yönetmelikler ile ilgili mevzuata uyulacaktır. Söz konusu iĢletmede 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı “Çevre Kanununda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun ile ilgili Yönetmelikleri” hükümlerine uyulacaktır. Tüm bu değerlendirmeler neticesinde faaliyete iliĢkin olarak önerilen kontrol yönetmelikleri titiz ve eksiksiz biçimde uygulanması kaydıyla kalıcı çevresel etkileri ve zararları beklenmemektedir. Faaliyetle Ġlgili Olarak ; • 31.12.2004 Tarih ve 25687 Sayılı „„Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği‟‟ ve 25.03.2012 Tarih ve 28244 Sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 29.04.2009 Tarih ve 27214 Sayılı “Çevre Kanununca Alınması Gereken Ġzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik” ve 14.09.2012 tarih ve 28411 sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 14.03.1991 Tarih ve 20814 Sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 Tarih ve 25777 Sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” ve 16.06.2012 Tarih ve 28325 değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı “ Tehlikeli Atıkların Kontrolü yönetmeliği” ve 30.10.2010 Tarih ve 27744 Sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 17.07.2008 Tarih ve 26939 Sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği” ve 30.06.2011 tarih ve 27980 sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 24.08.2011 Tarih ve 28035 Sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. • 30.07.2008 Tarih ve 26952 Sayılı “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 Sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. 136 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu • 31.08.2004 Tarih ve 25569 Sayılı “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 Sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 04.06.2010 Tarih ve 27601 Sayılı „„Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği‟‟ ve 27.04.2011 tarih ve 27917 sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 25.01.2006 Tarih ve 26357 Sayılı “Ömrünü TamamlamıĢ Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve 27537 Sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 08.06.2010 Tarih ve 27605 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı KirlenmiĢ Sahalara Dair Yönetmelik” ve 14.06.2012 tarih ve 28323 sayılı değiĢiklik yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 18.03.2004 Tarih ve 25406 Sayılı “Hafriyat Toprağı, ĠnĢaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. • 6831 Sayılı Orman Kanunu ve Kanunun 16. Maddesi Uygulama Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 3213 Sayılı Maden Kanunu hükümlerine uyulacaktır. • 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Lağım Mecrası ĠnĢası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. • 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Ġnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. • 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı Yeraltı ve Yerüstü Maden ĠĢletmelerinde Sağlık ve Güvenlik ġartları Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. • 167 Sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun ve Yönetmelikleri hükümlerine uyulacaktır 137 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu NOTLAR VE KAYNAKLAR 1- 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı Çevre Kanununda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun 2- 6831 Sayılı Orman Kanunu ve Kanunun 16. Maddesi Uygulama Yönetmeliği 3- 17.07.2008 Tarih 26939 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “ ÇED Yönetmeliği ” 4- 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” ve 16.06.2012 tarih ve 28325 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 5- 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ve 27.04.2011 tarih ve 27917 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 6- 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği‟ne ve buna bağlı olarak 25.03.2012 tarih ve 28244 sayılı „‟Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik‟‟ 7- 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 8- 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” 9- 30.07.2008 Tarih ve 26952 sayılı „‟Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği‟‟ ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı „‟Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik‟‟ 10- 19.04.2005 Tarih ve 25791 sayılı „‟Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği‟‟ 11- 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı „‟Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği‟‟ 12- 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı „‟Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği‟‟ 13- 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı „‟Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği‟‟ 14- 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ve Plan Hükümleri 138 Oğuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.ġ Dokuma KumaĢ Boyama Tesisi 3. Kapasite ArtıĢı Nihai ÇED Raporu EKLER EK 1 ÇED Gerekli Değildir Belgeleri EK 2 Tapu EK 3 ĠĢ Yeri Açma Ve ÇalıĢma Ruhsatı EK 4 Yapı Kullanma Ġzin Belgeleri EK 5 ĠĢletme Belgesi EK 6 DeĢarj Ġzni ( Atıksu Yazısı ) EK 7 Ambalaj Atıkları, Tehlikeli Atıklar Ve Tıbbi Atıklar Protokolü EK 8 Geçici Faaliyet Belgesi EK 9 Acil Eylem Planı EK 10 MSDS Formları EK 11 Emisyon Ölçüm Raporu EK 12 Akustik Rapor EK 13 Vaziyet Planı EK 14 Makine YerleĢim Planı EK 15 Elektrifikasyon Projesi EK 16 Ġmar Çapı EK 17 Aplikasyon Krokisi EK 18 1/5.000 Ölçekli Ġmar Planı EK 19 1/1.000 Ölçekli Ġmar Planı EK 20 Çevre Düzeni Planı ve Lejantı ( 1/100.000 Ölçekli ) EK 21 Topoğrafik Harita ve Lejantı ( 1/25.000 Ölçekli ) EK 22 Meteorolojik Veriler EK 23 Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü GörüĢü EK 24 Su Kullanımı Ġle Ġlgili Ekspertiz Raporu ve OSB‟den Su Kullanım Yazısı EK 25 Yer Bulduru Krokisi EK 26 Ġmza Sirküleri EK 27 Vekâletname EK 28 Yeterlik Belgesi EK 29 Projeyi Hazırlayanların; Ġmzaları, ÖzgeçmiĢleri, Diplomaları, Ġmza Beyannameleri, Oda Kayıt Belgeleri 139
© Copyright 2025 Paperzz