Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi

BEYAZ HAZ. BET. AKARYAKIT
ĠNġ. MAD. TAġ. TURZ.
SAN. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA ELEME TESĠSĠ
(39,41 Hektar)
ÇEVRESEL ETKĠ DEĞERLENDĠRME RAPORU
Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Köyü
82613
Ruhsat Numaralı Saha
ÇED Raporu
Nihai ÇED Raporu
MERS ÇEVRE
MERS Çevre Madencilik Mühendislik Proje
DanıĢmanlık iĢ Sağ. Ve Güv. ĠnĢ.San. ve Tic. Ltd. ġti.
ANKARA–2013
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
PROJE SAHĠBĠNĠN ADI
BEYAZ HAZ. BET. AKARYAKIT ĠNġ. MAD. TAġ. TURZ.
TĠC. LTD. ġTĠ.
ADRESĠ
Hollanda Cad. No: 41/6 Yıldız-Çankaya/ ANKARA
TELEFON VE FAKS
NUMARALARI
---
PROJENĠN ADI
KALKER OCAĞI VE KIRMA ELEME TESĠSĠ
PROJE BEDELĠ
PROJE ĠÇĠN SEÇĠLEN YERĠN
AÇIK ADRESĠ (ĠLĠ, ĠLÇESĠ,
MEVKĠĠ)
RUHSAT NUMARASI
4.662.582,00 TL
ANKARA ĠLĠ, MAMAK ĠLÇESĠ, KUTLUDÜĞÜN KÖYÜ
82613 RUHSAT NUMARALI SAHA
82613
ÇED ALANINA AĠT KOORDĠNATLAR
Koor. Sırası: Sağa, Yukarı
Datum: ED-50
Türü: UTM
D.O.M.: 33
Zon: 36
Ölçek Fak.: 6 derecelik
NO
SAĞA
YUKARI
Koor. Sırası: Enlem, Boylam
Datum: WGS-84
Türü: Coğrafik (Derece.kesir)
D.O.M.: Zon: Ölçek Fak.: NO
ENLEM
BOYLAM
1
504704.80
4413619.00
1
39.868979
33.054677
2
505386.00
4413619.00
2
39.870940
33.062644
3
505468.90
4413608.20
3
39.870842
33.063613
4
505434.00
4413150.40
4
39.866718
33.063201
5
504606.40
4412858.60
5
39.864094
33.053523
ALAN: 39,41 Ha.
1 NOLU KIRMA ELEME TESĠS ALANINA AĠT KOORDĠNATLAR
Koor. Sırası: Sağa, Yukarı
Datum: ED-50
Türü: UTM
D.O.M.: 33
Zon: 36
Ölçek Fak.: 6 derecelik
NO
SAĞA
YUKARI
Koor. Sırası: Enlem, Boylam
Datum: WGS-84
Türü: Coğrafik (Derece.kesir)
D.O.M.: Zon: Ölçek Fak.: NO
ENLEM
BOYLAM
1
504676
4413237
1
39.867503
33.054339
2
504770
4413228
2
39.867421
33.055438
3
504755
4413128
3
39.866520
33.055262
4
504659
4413146
4
39.866683
33.054140
2 NOLU KIRMA ELEME TESĠS ALANINA AĠT KOORDĠNATLAR
Koor. Sırası: Sağa, Yukarı
Datum: ED-50
Türü: UTM
D.O.M.: 33
Zon: 36
Ölçek Fak.: 6 derecelik
NO
SAĞA
YUKARI
1
504659
4413146
2
504755
4413128
3
504740
4413028
4
504642
4413055
i
Koor. Sırası: Enlem, Boylam
Datum: WGS-84
Türü: Coğrafik (Derece.kesir)
D.O.M.: Zon: Ölçek Fak.: NO
ENLEM
BOYLAM
1
39.866683
33.054140
2
39.866520
33.055262
3
39.865619
33.055086
4
39.865863
33.053940
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
HAZIR BETON TESĠS ALANINA AĠT KOORDĠNATLAR
Koor. Sırası: Sağa, Yukarı
Datum: ED-50
Türü: UTM
D.O.M.: 33
Zon: 36
Ölçek Fak.: 6 derecelik
NO
SAĞA
YUKARI
Koor. Sırası: Enlem, Boylam
Datum: WGS-84
Türü: Coğrafik (Derece.kesir)
D.O.M.: Zon: Ölçek Fak.: NO
ENLEM
BOYLAM
1
504770
4413228
1
39.867421
33.055438
2
504889
4413217
2
39.867321
33.056829
3
504874
4413117
3
39.866420
33.056653
4
504755
4413128
4
39.866520
33.055262
STOK ALANINA AĠT KOORDĠNATLAR
Koor. Sırası: Sağa, Yukarı
Datum: ED-50
Türü: UTM
D.O.M.: 33
Zon: 36
Ölçek Fak.: 6 derecelik
NO
SAĞA
YUKARI
Koor. Sırası: Enlem, Boylam
Datum: WGS-84
Türü: Coğrafik (Derece.kesir)
D.O.M.: Zon: Ölçek Fak.: NO
ENLEM
BOYLAM
1
504704
4413401
1
39.868980
33.054668
2
504930
4413472
2
39.869619
33.057311
3
504892
4413218
3
39.867330
33.056865
4
504676
4413237
4
39.867503
33.054339
BĠTKĠSEL TOPRAK DEPOLAMA ALANINA AĠT KOORDĠNATLAR
Koor. Sırası: Sağa, Yukarı
Datum: ED-50
Türü: UTM
D.O.M.: 33
Zon: 36
Ölçek Fak.: 6 derecelik
NO
SAĞA
YUKARI
Koor. Sırası: Enlem, Boylam
Datum: WGS-84
Türü: Coğrafik (Derece.kesir)
D.O.M.: Zon: Ölçek Fak.: NO
ENLEM
BOYLAM
1
504930
4413472
1
39.869619
33.057311
2
505099
4413526
2
39.870104
33.059287
3
505099
4413430
3
39.869239
33.059287
4
504914
4413361
4
39.868619
33.057123
17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı ÇED Yönetmeliği
(30.06.2011 tarih ve 27980 sayılı RG ile değiĢik)
PROJENĠN ÇED YÖNETMELĠĞĠ
KAPSAMINDAKĠ YERĠ
(SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ)
RAPORU HAZIRLAYAN
KURULUġUN/ ÇALIġMA
GRUBUNUN ADI
EK-I Listesi:
25–Ruhsat hukuku ve aĢamasına bakılmaksızın,
a) 25 hektar ve üzeri çalıĢma alanında (kazı ve döküm
alanı toplamı olarak) açık iĢletme ve cevher hazırlama
tesisleri,
MERS ÇEVRE MADENCĠLĠK MÜH. PROJE DAN. Ġġ SAĞ.
VE GÜV. ĠNġ. SAN. VE TĠC. LTD. ġTĠ.
Yeterlik Belge No
: 236
Yeterlik Belgesi VeriliĢ Tarihi : 30.04.2013
ii
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
RAPORU HAZIRLAYAN
KURULUġUN/ ÇALIġMA
GRUBUNUN ADRESĠ, TELEFON
VE FAKS
NUMARALARI
Cevizlidere
Mah.
Cevizlidere
Çankay /ANKARA
Tel
:+90 312 472 50 30
Faks
:+90 312 472 50 31
web: www.merscevre.com.tr
e-mail: [email protected]
Rapor Sunum Tarihi
ARALIK 2013
iii
Cad.
No:80/20
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
ĠÇĠNDEKĠLER
Sayfa No
TABLOLAR DĠZĠNĠ ............................................................................................................. VIII
ġEKĠLLER DĠZĠNĠ ................................................................................................................. IX
EKLER DĠZĠNĠ ....................................................................................................................... X
Bölüm 1: Projenin Tanımı ve Amacı ............................................................................... 1
a)
Tanımı, hizmet amaçları, önem ve gerekliliği, projenin zamanlama tablosu ................................. 1
Bölüm 2: Proje Alanı ve Etki Alanına Ait Mevcut Durumun Belirlenmesi ve Özellikleri
(Proje yeri ve etki alanının mevcut durumu ve planlanan durumu ile ilgili olarak
çevresel özelliklerin belirtilmesi) .................................................................................... 3
2.1 Proje Ġçin Seçilen Yerin Konumu .................................................................................................. 4
2.1.1 Proje yer seçimi (Ġlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmıĢ olan yerin, Onanlı
Çevre Düzen Planı veya Ġmar Planı sınırları içinde ise bu alan üzerinde değil ise mevcut arazi
kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi, projenin kapladığı alan ve
koordinatları) ...................................................................................................................................... 4
2.1.2 Proje kapsamındaki ünitelerin konumu ...................................................................................... 6
2.1.2.1 Ocak ...................................................................................................................................... 6
2.1.2.2 Kırma-Eleme tesisi ................................................................................................................. 6
2.1.2.3 Stok alanı ............................................................................................................................... 6
2.1.2.4 Bitkisel toprak depo alanı ........................................................................................................ 6
2.1.2.5 ġantiye/Ġdari bina.................................................................................................................... 7
2.1.2.6 Nakliye güzergahı ................................................................................................................... 7
2.1.2.7 Diğer ...................................................................................................................................... 7
2.2 Proje Etki Alanın Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum ................................................... 7
2.3 Projenin Özellikleri........................................................................................................................ 8
2.3.1 Proje Kapsamında kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları, ĠĢ akım ġeması,
ÇalıĢacak Personel Sayısı,................................................................................................................. 8
2.3.2 Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin miktar ve Özellikleri ...........................11
2.3.3 Üretim Sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin kullanım durumları,
taĢınmaları ve depolanmaları ............................................................................................................11
2.3.4 Proje Kapsamındaki UlaĢtırma Altyapısı Planı (UlaĢtırma Güzergahı, Güzergah yollarının
mevcut durumu ve kapasitesi hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleĢim
yerlerine göre konumu, yapılması düĢünülen tamir, bakım ve iyileĢtirme çalıĢmaları vb.) ...................13
Bölüm 3: Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları ....................................................... 15
3.1 Proje Ve Etki Alanının Mevcut Ve Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri .....................................15
3.1.1 Ekonomik özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluĢturun baĢlıca sektörler) .............................15
3.1.2 Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaĢ sınıflarına göre dağılımı, hane halkı
yapısı)...............................................................................................................................................17
3.1.3 Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar)............................................................................18
3.1.4 Ġnsan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli faaliyetler ......................................................18
3.1.5 GerçekleĢmesi beklenen gelir artıĢlar; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus hareketleri ............19
3.1.6 Yöredeki sosyal alt yapı hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür hizmetleri).........................................19
IV
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
3.1.7 ÇalıĢacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı
ihtiyaçları ..........................................................................................................................................19
3.1.8 Projenin Fayda- Maliyet Analizi .................................................................................................20
3.1.9 Projeden etkilenen yerleĢim yerleri ...........................................................................................22
3.1.10 Projenin ekonomik ömrü .........................................................................................................22
3.1.11 Zamanlama tablosu ................................................................................................................22
3.2 Diğer Hususlar ............................................................................................................................23
Bölüm 4: Mevcut Çevresel Özellikler ve Doğal Kaynakların Kullanımı ...................... 24
4.1 Arazi kullanım ve mülkiyet durumu ..............................................................................................24
a)
Tarım ve hayvancılık .................................................................................................................24
a.1 Arazinin İlgili mevzuata göre durumu ...........................................................................................24
a.2 Sulu ve kuru tarım arazilerin büyüklüğü .......................................................................................24
a.3 Ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarları .........................................................................25
a.4 Hayvancılık türleri, adetleri ve beslenme alanları .........................................................................26
b)
Orman alanları ..........................................................................................................................27
b.1 Ağaç türleri ve miktarı veya kapladığı alan büyüklükleri ...............................................................27
b.2 Ocak yerinin iĢlendiği mescere haritası ve yorumu.......................................................................28
b.3 Sahanın yangın görüp görmediği .................................................................................................28
c)
Proje yerinde elden çıkarılacak alanın değerlendirmesi ..............................................................28
c.1 Proje sırasında kesilecek ağaçların tür ve ne kadar alanda bu iĢlerin yapılacağı ..........................28
c.2 Elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, arazi kullanım kabiliyeti.........................................28
c.3 Etkilenecek tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu iĢlerin yapılacağı ...........................................29
c.4 Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu ...........................................................................29
c.5 Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında etkiler ve alınacak önlemler (arazi
hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) ........................................................................................29
4.2 Toprak Özellikleri ........................................................................................................................29
a)
Toprak yapısı ve arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması .................................................................29
b)
Yamaç stabilitesi .......................................................................................................................31
c)
Erozyon.....................................................................................................................................31
d) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında toprağa etkiler ve alınacak önlemler
(arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) ..............................................................................32
4.3 Jeolojik Özellikleri ......................................................................................................................33
a)
Bölge Jeolojisi ...........................................................................................................................33
b)
Proje Alanı jeolojisi ....................................................................................................................35
c)
CevherleĢme .............................................................................................................................35
d)
Depremsellik .............................................................................................................................35
e) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında jeolojik etkiler ve alınacak önlemler
(arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) ..............................................................................36
4.4 Hidrojeolojik Özellikleri ..............................................................................................................36
a)
Bölge ve proje alanı hidrojeolojik özellikler .................................................................................36
b)
Yüzeysel su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri.......................................................................37
c) Yeraltı ve termal su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri (su seviyeleri, miktarları, emniyetli
çekim değerleri, kaynakların debileri, mevcut ve planlanan kullanımı) ................................................39
V
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
d) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında hidrojeolojik etkiler ve alınacak
önlemler ( arazi hazırlık, inĢaatı iĢletme ve iĢletme sonrası) ...............................................................40
4.5 Hidrolojik Özellikleri ...................................................................................................................40
a)
Bölge ve proje alanı hidrolojik özellikler......................................................................................40
b)
Projenin göl, baraj, gölet, akarsu ve diğer sulak alanlara göre konumu.......................................42
c) Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı (içme, kullanma, sulama suyu, su
ürünleri istihsali, ulaĢım, turizm, elektirik üretimi, diğer kullanımlar) ....................................................43
d) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında hidrolojik etkiler ve alınacak önlemler (
arazi hazırlık, inĢaati iĢletme ve iĢletme sonrası) ...............................................................................43
4.6 Meteorolojik ve iklimsel Özellikler ..............................................................................................44
a)
Bölgesel ve proje alanı meteorolojik ve iklimsel özellikler ...........................................................44
b) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler sırasında yerel ve bölgesel iklimde oluĢabilecek
meterolojik ve iklimsel etkiler ile alınacak önlemler(arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) .58
4.7 Flora-Fauna ..............................................................................................................................58
a)
Proje alanı ve proje etki alanı flora-fauna ...................................................................................58
b) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler sırasında flora ve fauna üzerine etkiler ve alınacak
önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) ................................................................71
4.8 Koruma alanları (Ek-V deki duyarlı yöreler listesi kapsamında) ..................................................72
a) Proje alanı ve proje etki alanı koruma alanları ( Bölgede yer alan Tarihi ve Kültürel Alanlar
özellikle irdelenmelidir) ......................................................................................................................77
b) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında koruma alanlarına etkiler ve alınacak
önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) ................................................................78
4.9 Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler ( Askeri yasak
bölgeler, kamu kurum ve kuruluĢlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiĢ alanlar, 7/16349 sayılı
Bakanlar Kurulu kararı ile “SınırlandırılmıĢ Alanlar” v.b.) ....................................................................78
a)
Proje alanı ve proje etki alanı.....................................................................................................78
b) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında etki ve alınacak önlemler (arazi
hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) ........................................................................................78
Bölüm 5: Proje kapsamındaki faaliyetlerin değerlendirilmesi .................................... 79
5.1 Emisyon hesaplamaları (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) ...................................79
5.2 Su kullanımı ve bertarafı (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası olmak üzere temin
edileceği kaynaklar, su miktarı, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım amaçlarına göre
miktarları, kullanımı sonrası oluĢacak atık suların miktarları ve bertarafı) ...........................................87
5.3 Atıklar (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası olmak üzere atık türleri, miktarları,
bertarafı) ...........................................................................................................................................89
5.4 Gürültü Kaynakları Seviyeleri (Akustik Rapor)..............................................................................93
5.5 Sağlık Koruma Bandı Mesafesi....................................................................................................99
5.6 Doğaya yeniden kazandırma çalıĢmaları ve rehabilitasyon planı ................................................100
5.7 Risk analizi ................................................................................................................................101
a) Proje alanı ve proje etki alanı analizi (Bölgede tarım alanları, taĢıma güzergahı, karayolu,
yerleĢim alanları ve yüzeysel su kaynaklarına muhtemel etkiler özellikle incelenmelidir) ..................102
b) Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında risk durumlarında alınacak önlemler
(arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası) ............................................................................103
5.8 Diğer Hususlar ..........................................................................................................................105
Bölüm 6: Projenin Alternatifleri .................................................................................. 106
Bölüm 7: Ġzleme Programı ........................................................................................... 107
VI
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
7.1 Projenin inĢaatı için önerilen izleme programı, projenin iĢletmesi ve iĢletme sonrası için önerilen
izleme programı ve acil müdahale planı...........................................................................................107
7.2 ÇED Olumlu Belgesinin verilmesi durumunda Yeterlilik Tebliği‟nde “ Yeterlik Belgesi alan
kurum/kuruluĢların yükümlülükleri baĢlığının 4. Maddesinde yer alan hususların gerçekleĢtirilmesi
ile ilgili program ...............................................................................................................................113
Bölüm 8: Halkın Katılımı .............................................................................................. 114
Bölüm 9: Sonuçlar: ...................................................................................................... 115
NOTLAR ve KAYNAKLAR
PROJE TANITIM DOSYASINI HAZIRLAYAN UZMANLARIN LĠSTESĠ
VII
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
TABLOLAR DĠZĠNĠ
Sayfa No
Tablo 2.1. 82613 Ruhsat No’lu Saha Sınır Koordinatları ................................................................................ 5
Tablo 2.2. ÇED Alanı Koordinatları ................................................................................................................. 5
Tablo 2.3. Kırma-Eleme Tesisi 1 Sınır Koordinatları ....................................................................................... 5
Tablo 2.4 Kırma-Eleme Tesisi 2 Sınır Koordinatları ........................................................................................ 5
Tablo 2.5. Hazır Beton Tesisi Sınır Koordinatları ........................................................................................... 5
Tablo 2.6. Stok Alanı Sınır Koordinatları ........................................................................................................ 6
Tablo 2.7. Bitkisel Toprak Depolama Sınır Koordinatları ............................................................................... 6
Tablo 2.8. Üretim Miktarları ............................................................................................................................. 8
Tablo 2.9. Proje Kapsamında Kullanılacak Makine Ekipman Listesi .............................................................11
Tablo 2.10. Hazır Beton Tesisi Makine Ekipman Listesi ................................................................................11
Tablo 2.11. 82613 No’lu Kalker Ocağı Patlatma Yönteminin Teknik Özellikleri.............................................13
Tablo 3.1. Türkiye, Ankara ve Mamak’na Ait Kentsel ve Kırsal Nüfus Verileri .............................................17
Tablo 3.2. YaĢ Grubu ve Cinsiyete Göre Nüfus Verileri .................................................................................18
Tablo 3.3. Toplam Makine ve Donanım Tutarı ...............................................................................................20
Tablo 3.4. Personel Gideri..............................................................................................................................20
Tablo 3.5. Projenin Zamanlama Tablosu .......................................................................................................22
Tablo 4.1. Arazi Kullanım Sınıfları..................................................................................................................24
Tablo 4.2. Tarım Arazilerinin Dağılımı ............................................................................................................24
Tablo 4.3. Ġldeki Tarla Ürünleri Üretim Tablosu (2009 Yılı) ............................................................................25
Tablo 4.4. Ġldeki Meyve Ağaçları Üretim ve Veri Tablosu (2009)....................................................................25
Tablo 4.5. Ġlde Sebze Üretimi ve Miktarı (2009) ..............................................................................................25
Tablo 4.6. Organik Tarım Bilgi Sistemi (OTBĠS) Verileri Tablosu ..................................................................26
Tablo 4.7. Hayvan Tür ve Adetleri (2009) .....................................................................................................26
Tablo 4.8. Ankara Ġli Topraklarının Verimlilik Kriterlerinin % Olarak Dağılımı ...............................................29
Tablo 4.9. Ankara Ġli Büyük Toprak Grupları (ha) ........................................................................................30
Tablo 4.10. Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfları (AKK) (ha) ...............................................................................30
Tablo 4.8.Ankara Ġli Doğal Gölleri ..................................................................................................................38
Tablo 4.9. Yeraltı Suyu Havzaları Yeri ve ĠĢletme Rezervleri .........................................................................39
Tablo 4.10.Ankara Ġli Doğal Gölleri ................................................................................................................42
Tablo 4.11. Ankara Ġli Basınç (hPa) Değerleri ................................................................................................44
Tablo 4.12. Ankara Ġli Sıcaklık Değerleri ........................................................................................................45
Tablo 4.13. Ankara Ġli’ne Ait YağıĢ Değerleri .................................................................................................47
Tablo 4.14. Ankara Ġli’ne Ait Nem Değerleri ..................................................................................................47
Tablo 4.15. Ankara Ġli Sayılı Günler................................................................................................................48
Tablo 4.16. Maksimum Kar Kalınlığı .............................................................................................................49
Tablo 4.17. Ankara Ġli’ne Ait Ortalama Açık Yüzey BuharlaĢması .................................................................50
Tablo 4.18. Ankara Merkez Meteoroloji Ġstasyonu Verilerine Göre Rüzgârın Aylık ve Yıllık Esme
Sayılarının Dağılımları ...........................................................................................................................51
Tablo 4.19. Ankara Merkez Meteoroloji Ġstasyonu Verilerine Göre Rüzgârın Mevsimlik Esme Sayılarının
Dağılımları..............................................................................................................................................52
Tablo 4.20. Ankara Ġli Meteoroloji Ġstasyonu Verilerine Göre Rüzgârların Aylık ve Yıllık Esme Hızları
Dağılımları (m/sec) .................................................................................................................................52
Tablo 4.21. Ankara Ġli Yıllık ve Aylık Rüzgâr Dağılımı ....................................................................................53
Tablo 4.22. IUCN red List Kategorileri ve Türkçe KarĢılıkları ........................................................................59
Tablo 4.23. Prof. Dr. Ali Demirsoy’a (1996) Göre Red Data Book Kategorileri ..............................................59
Tablo 4.24. Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü üzerinde planlanan Kalker Ocağı ve KırmaEleme Tesisi ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan flora türleri, Türkçe Ġsimleri,
Fitocoğrafik Bölgeleri, Habitatları, Nispi Bolluğu, Endemizm Durumu, IUCN Red Data Book ve
Bern Ek-I Kategorileri. ...........................................................................................................................62
Tablo 4.25. Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan
sürüngen türleri, Latince ve Türkçe Adları, Habitatları, Bern, IUCN Red Data Book ve MAK
Kategorileri ............................................................................................................................................66
Tablo 4.26. Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan
kuĢ türleri, Latince ve Türkçe Adları, Bern, IUCN Red Data Book ve Korunma Statüleri ve MAK
Kategorileri ............................................................................................................................................67
Tablo 4.27. Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan
memeli türleri, Latince ve Türkçe Adları, Habitatları, Bern, IUCN Red Data Book ve MAK
Kategorileri ............................................................................................................................................68
Tablo 5.1. Toz Emisyon Faktörleri-Dekapaj ...................................................................................................79
Tablo 5.2. Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak SKHKKY Emisyon Faktörleri .......81
Tablo 5.3. Kırıcı Ünitelerinde Toz Emisyon Faktörleri ...................................................................................82
Tablo 5.4. Üretimde OluĢacak Toz Emisyon Debisi ve Alınacak Önlemler ...................................................86
Tablo 5.5. Tesiste OluĢması Muhtemel Ambalaj Atıklar ve Miktarları ...........................................................91
Tablo 5.6. Tesiste OluĢması Muhtemel Tehlikeli Atıklar ve Miktarları ...........................................................91
VIII
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 5.7. Arazi Hazırlık ve ĠnĢaat AĢamasında Kullanılacak Makine Ve Ekipmanların Miktar ve
Özellikleri, ..............................................................................................................................................97
Tablo 5.8. Arazi Hazırlık ve ĠnĢaat AĢamasında Tüm Kaynaklardan OluĢacak Ortalama Ses Basınç
Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı, ...............................................................................................98
Tablo 5.9. ġantiye Alanı Ġçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri ......................................................................99
Tablo 5.10. Risk Analizinde Kullanılan Değerlendirme Verileri ................................................................... 102
Tablo 5.11. Proje Etki Alanı Olası Tehlikelerin Değerlendirilmesi ............................................................... 103
ġEKĠLLER DĠZĠNĠ
Sayfa No
ġekil 2.1. Proje alanını gösterir Uydu Görüntüsü ........................................................................................... 7
ġekil 2.2. Proje Genel ĠĢ Akım ġeması ...........................................................................................................10
ġekil 2.3. 2011 Yılı Trafik Hacmi Haritası .......................................................................................................14
ġekil 4.1. Ankara Ġli Jeotermal Alanları Gösterir Harita .................................................................................40
ġekil 4.2. Ankara Ġli’ne Ait Aylık Basınç Değerleri .........................................................................................45
ġekil 4.3. Ankara Ġli’ne Ait Aylık Sıcaklık Değerleri ........................................................................................46
ġekil 4.4. Ankara Ġli’ne Ait Aylık Sıcaklık Değerleri ........................................................................................46
ġekil 4.5. Ankara Ġli Aylara Göre YağıĢ Miktarları ..........................................................................................47
ġekil 4.6. Ankara Ġli Aylara Göre YağıĢ Miktarları ..........................................................................................48
ġekil 4.7. Ankara Ġli Aylara Göre Sayılı Günler Dağılımı-1 .............................................................................49
ġekil 4.9. Ankara Ġli Aylara Göre Maksimum Kar Kalınlığı .............................................................................50
ġekil 4.10. Konya Ġli Aylara göre Ortalama ve Maksimum Açık Yüzey BuharlaĢması ...................................51
ġekil 4.11 Ankara Ġli’ne Ait Aylara Göre Ortalama Ve Maksimum Rüzgar Hızları ..........................................53
ġekil 4.12. Ankara Ġli’ne Ait Aylara Göre Ortalama Fırtınalı Gün ve Ortalama Kuvvetli Rüzgârlı Gün
Sayısı .....................................................................................................................................................53
ġekil 4.22. Ankara Ġli Yıllık Esme Sayısına Göre Yaz Mevsimi Rüzgâr Yönleri ..............................................57
ġekil 4.23. Ankara Ġli Yıllık Esme Sayısına Göre Sonbahar Mevsimi Rüzgâr Yönleri ....................................57
ġekil 4.24. IUCN Red List Kategorileri ...........................................................................................................58
ġekil 4.24. P. H Davis Grid Kareleme Sistemi ................................................................................................60
ġekil 5.1. Kamyona Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi ...........................................................................93
ġekil 5.2. Ekskavatöre Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi ......................................................................94
ġekil 5.3. Mobil Vince Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi .......................................................................94
ġekil 5.4. Jeneratöre Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi .........................................................................94
ġekil 5.5. Beton Mikserine Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi ................................................................95
ġekil 5.6. Yükleyiciye Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi .......................................................................95
ġekil 5.7. A, B ve C Ağırlıklı Ses (Gürültü) Düzeyleri için Çevirim Eğrileri ....................................................97
ġekil 5.8. Arazi Hazırlık ve ĠnĢaat AĢamasında Tüm Kaynaklardan OluĢacak Ortalama Ses Basınç
Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı Grafiği ....................................................................................98
ġekil 5.9. Risk Analizi ve Değerlendirme Tablosu ....................................................................................... 102
ġekil 7.1. Acil Eylem Planı Koordinasyon Yapısı ......................................................................................... 109
ġekil 7.2. Koruma Ekibinin Görev ve Sorumlulukları, ................................................................................. 110
ġekil 7.3. Kurtarma Ekibinin Görev ve Sorumlulukları, ............................................................................... 111
ġekil 7.4. Ġlk Yardım Ekibinin Görev ve Sorumlulukları, .............................................................................. 112
ġekil 7.5. Yangın Ekibinin Görev ve Sorumlulukları, ................................................................................... 112
IX
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
EKLER DĠZĠNĠ
Ek-1
Faaliyet Alanına Ait Yer Bulduru Haritası ve Uydu Görüntüsü
Ek-2
ĠĢletme Ruhsatı
Ek-3
Faaliyet Alanına Ait 1/10.000 Ölçekli Vaziyet Planı
Ek-4
Faaliyet Alanının 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Haritası
Ek-5
Faaliyet Alanına Ait 1/25.000 Ölçekli Termin (Ġmalat) Planı
Ek-6
Faaliyet Alanının 1/25.000 Ölçekli Jeolojik Haritası
Ek-7
Faaliyet Alanının Ait Deprem Haritası
Ek-8
Devir SözleĢmesi
Ek-9
Faaliyet Alanını Gösterir Fotoğraflar
Ek-10
Fosseptik Tip Planı
Ek-11
Kadastro Mülkiyet Durumunu Gösterir Harita
Ek-12
Orman Ġnceleme ve Değerlendirme Formu
Ek-13
Mamak Belediyesinden alınan Kullanma Suyu Temini Yazısı
X
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bölüm 1: Projenin Tanımı ve Amacı
1.1.
tablosu
Tanımı, hizmet amaçları, önem ve gerekliliği, projenin zamanlama
Proje konusu faaliyet Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında
1/25.000 ölçekli i30 a1,a4 paftalarında yer alan, Beyaz Hazır Beton Akaryakıt ĠnĢ. Mad.
TaĢ. Turz. San. Tic. Ltd. ġti.'ye ait 82613 ruhsat nolu sahada Kalker Ocağı ve KırmaEleme Tesisi iĢletmesi planlanmaktadır.
Projeye ait halkın katılım toplantısı 01.08.2012 tarihinde gerçekleĢtirilmiĢtir. Kapsam
ve Özel Format Belirleme Toplantısı ise 02.08.2013 tarihinde gerçekleĢtirilmiĢi olup Çevre
ve ġehircilik bakanlığının vermiĢ olduğu özel formata göre bu proje hazırlanmıĢtır.
Söz konusu 82613 ruhsat nolu saha 21.03.2013 tarihinde Çesan Mad. ĠnĢ. Turz.
San. Tic. Ltd. ġti. den Beyaz Hazır Beton Akaryakıt ĠnĢ. Mad. TaĢ. Turz. San. Tic. Ltd.
ġti.'ye devri gerçekleĢtirilmiĢ olup devir sözleĢmesi EK-8 sunulmuĢtur.
82613 ruhsat nolu sahaya ait iĢletme ruhsatı 13.03.2013 tarihinde Maden ĠĢleri
Genel Müdürlüğü tarafından verilmiĢtir. Bahse konu ruhsat Ek.2‟de sunulmuĢtur.
82613 ruhsat nolu sahadan yıllık ortalama 2.000.000 ton kalker cevheri üretimi
gerçekleĢtirilmesi planlanmaktadır. Üretilen cevherin tamamı kırma-eleme tesisinde
iĢlendikten sonra cevherin bir kısmı hazır beton üretimi için hazır beton tesisine
gönderilecek bir kısmı ise ocak içerisinde belirlenen stok alanında depolanacak ve
piyasaya satıĢa sunulacaktır.
Projeye konu mevcut kırma-eleme tesisi faaliyeti için 17.07.2008 tarih ve 26939
sayılı ÇED Yönetmeliği Madde 7 kapsamında kapasite artıĢına yönelik ÇED süreci
baĢlatılmıĢtır.
Proje alanı Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında, Kutludüğün
Beldesi‟nin yaklaĢık olarak 3,2 km güneyinde yer almaktadır. Proje alanına ait Yer Bulduru
Haritası ve uydu görüntüsü ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. EK-1).
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi yaklaĢık 500 m. kuzeyinde yer alan konuttur.
Proje alanı etki incelemesi hesaplamalarında alana en yakın konumda bulunan ve
yaklaĢık olarak 500 m. kuzeyinde yer alan, Kutludüğün Beldesi'ne bağlı ev dikkate
alınmıĢtır.
39,41 hektarlık proje alanının toplam 0,93 ha.lık kısmında 1 nolu kırma-eleme tesisi,
0,96 ha. kısmında 2. Nolu kırma eleme tesisi, 1,2 ha.lık kısmında Hazır Beton Tesisi
bulunacaktır. Ayrıca 4,52 ha.lık kısmında stok alanı ve 1,78 ha.lık kısmında ise bitkisel
toprak depolama alanı yer alacaktır. Söz konusu alanları gösterir vaziyet planı EK-3 de
sunulmuĢtur.
Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere ve akar dere
yataklarına rastlanmaktadır. Sahanın kuĢ uçuĢu 150 m. kuzeyinden kuru dere niteliğinde
bir dere yatağı geçmektedir. Arazi hazırlık, inĢaat ve üretim faaliyetleri sırasında ve
sonrasında bu su yüzeylerine hiçbir Ģekilde müdahale edilmeyecek atık malzeme
bırakılmayacaktır.
Tesisin bulunduğu alan hazine ve orman arazileri kapsamındadır. Proje alanı
mülkiyet durumunu gösterir onaylı kadastro haritası ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz.
Ek 11).
1
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Sahada tesis iĢletme faaliyetlerine proje sahibi firma tarafından devam edilecektir.
Faaliyetler sırasında proje alanında toplam 30 personel çalıĢacaktır.
Piyasanın hammadde ihtiyacı devam ettiği sürece ve günün teknolojik geliĢmelerine
paralel olarak yapılması muhtemel iyileĢtirme çalıĢmaları doğrultusunda tesisin uzun yıllar
çalıĢacağı düĢünülmektedir.
Kalker Cevherinin Genel Özellikleri
Genel olarak, kimyasal bileĢiminde en az % 90 CaCO 3 (kalsiyum karbonat) içeren
kayaçlara kalker ya da kireçtaĢı adı verilmektedir. Ayrıca mineralojik bileĢiminde en az %
90 kalsit minerali bulunan kayaçlar da kalker olarak adlandırılmaktadır.
Kalker saf halde kalsit ve çok az miktarda aragonit kristallerinden oluĢur. Kalsit ve
aragonit kalsiyum karbonatın iki ayrı kristal Ģekli olup, teorik olarak % 56 CaO ve % 44
CO2 içerir. Ancak doğada hiçbir zaman saf olarak bulunmaz. Ġkincil derecede değiĢik
madde ve bileĢiklerin içinde yer alması nedeniyle orijinal halde sarı, kahverengi ve siyah
renklerde de görülebilmektedir. Kalkerin, özgül ağırlığı 2,5 – 2,7 gr/cm3 arasındadır.
Fiziksel, Kimyasal ve Mineralojik Özellikleri:
Kalkerin genel olarak sertliği 3, kabarma katsayısı 1,6 dır. Kırılma dayanımı (basma
dayanımı) 1.900 kg/cm2, kırılma indeksi 60 kg/cm2, elastisite modülü 2.100 kg/mm2,
genleĢme katsayısı 0,00022, 1 santigrat derece (100-150 derece için) reaksiyon ısısı 426
kcal/gr-mol (25 santigrat derece)‟dür.
Tesislerde iĢlenen kalker cevherinin tamamı proje alanı içerisinde açılacak olan
ocak alanından temin edilecektir. Kalker cevherinin ortalama yoğunluğu 2,5 ton/m3'tür.
2
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bölüm 2: Proje Alanı ve Etki Alanına Ait Mevcut Durumun Belirlenmesi ve
Özellikleri*** (Proje yeri ve etki alanının mevcut durumu ve planlanan durumu ile ilgili
olarak çevresel özelliklerin belirtilmesi)
Proje etki alanı, sahada gerçekleĢtirilecek üretim faaliyetlerinden kaynaklanan
çevresel etkilerin ilgili yönetmelikler çerçevesinde değerlendirilip, söz konusu
yönetmeliklerdeki sınır değerlerin altına indiği mesafeler göz önüne alınarak belirlenir.
Bu tür faaliyetlerde etki alanı belirlemesindeki en önemli faktörlerden toz emisyonları
ve gürültü dağılımları dikkate alınarak civardaki yerleĢim yerleri ve hassas alanlara göre
aĢağıdaki değerlendirmeler yapılmıĢtır.
Faaliyetin Toz Emisyonları Açısından Değerlendirilmesi:
Proje alanında yapılacak üretim faaliyetlerinden kaynaklanan toz kütlesel debileri
için modelleme çalıĢması yapılmıĢ olup, Hava Kalitesi Modelleme Raporunun son Ģekli
ÇED Raporu çoğaltma iĢlemleri sırasında sunulacaktır. Modelleme çalıĢması sonucu
hesaplanan UVD Uzun Vadeli Değer) ve KVD (Kısa Vadeli Değer)‟ler, 03.07.2009 tarih ve
27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” UVS ve KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır.
Sahada üretim faaliyetleri sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır. Üretim faaliyetleri
sırasında ocak ayna önü ve ocak içi ve bağlantı yolları mevsim Ģartlarına uygun olarak
sulanarak nemlendirilecektir. Ayrıca üretim sırasında malzemenin kamyonlara savurma
yapmadan yüklenmesine, nakliye sırasında kamyonlarda malzeme üstünün branda ile
örtülmesine ve araçların hız sınırlamalarına uymasına özen gösterilecektir.
Proje kapsamındaki faaliyetler için yapılan toz modellemesi incelendiğinde toz
konsantrasyonlarının proje alanı içerisinde sınır değerlerin altına indiği görülmektedir.
Faaliyetin Gürültü Kirliliği Açısından Değerlendirilmesi:
Sahada yapılacak üretim faaliyetleri sırasında çalıĢacak makine ekipmandan
kaynaklı olarak gürültü oluĢması söz konusudur. Sahada oluĢması muhtemel gürültünün
çevreye olabilecek etkilerinin incelenebilmesi amacıyla 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı
“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” esaslarına uygun olarak
ilgili bölümde gürültü düzeyi hesaplamaları yapılmıĢtır.
Faaliyetten kaynaklı gürültü dağılımı incelendiğinde, oluĢması muhtemel gürültü
düzeyinin yaklaĢık olarak 200 metre mesafede yönetmelik sınır değerlerinin altına indiği
görülmüĢtür.
ÇalıĢma alanında gerçekleĢtirilecek faaliyetlerden kaynaklanan çevresel etkilerin
emisyon ve gürültü dağılımları incelendiğinde yaklaĢık olarak 200 metre mesafede
yönetmeliklerdeki sınır değerlerinin altına inildiği görülmekte olduğundan, proje alanı
sınırından itibaren etki mesafesi 200 m olarak belirlenmiĢtir.
Faaliyetlerden kaynaklı toz ve gürültü hesaplamaları yapılırken etki mesafesi olan
200 metre yarıçaplı alandan daha geniĢ bir alan dikkate alınmıĢ ve modelleme çalıĢmaları
toz için yaklaĢık 39,41 hektarlık alanda yapılmıĢtır. Bununla birlikte gürültü hesaplamaları
ve dağılımı ise sahaya en yakın yerleĢim yerine olan mesafe dikkate alınarak
gerçekleĢtirilmiĢtir.
3
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
2.1 Proje Ġçin Seçilen Yerin Konumu
2.1.1 Proje yer seçimi (Ġlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmıĢ
olan yerin, Onanlı Çevre Düzen Planı veya Ġmar Planı sınırları içinde ise bu alan üzerinde
değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi,
projenin kapladığı alan ve koordinatları)
Proje konusu faaliyet Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında
1/25.000 ölçekli i30 a1,a4 paftalarında yer alan, Beyaz Hazır Beton Akaryakıt ĠnĢ. Mad.
TaĢ. Turz. San. Tic. Ltd. ġti.'ye ait 82613 ruhsat nolu sahada Kalker Ocağı ve KırmaEleme Tesisi iĢletmesi yapılması planlanmaktadır.
Projeye ait halkın katılım toplantısı 01.08.2012 tarihinde gerçekleĢtirilmiĢtir. Kapsam
ve Özel Format Belirleme Toplantısı ise 02.08.2013 tarihinde gerçekleĢtirilmiĢi olup Çevre
ve ġehircilik bakanlığının vermiĢ olduğu özel formata göre bu proje hazırlanmıĢtır.
Proje alanı sınırları 1/25.000 ölçekli topografik harita üzerine iĢlenmiĢtir (Bkz. Ek 7).
Proje alanı Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında, Kutludüğün
Beldesi‟nin yaklaĢık olarak 3,2 km güneyinde yer almaktadır. Proje alanına ait Yer Bulduru
Haritası ve uydu görüntüsü ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. EK-1).
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi yaklaĢık 500 m. kuzeyinde yer alan konuttur.
Proje alanı etki incelemesi hesaplamalarında alana en yakın konumda bulunan ve
yaklaĢık olarak 500 m. kuzeyinde yer alan, Kutludüğün Beldesi'ne bağlı ev dikkate
alınmıĢtır.
39,41 hektarlık proje alanının toplam 0,93 ha.lık kısmında 1 nolu kırma-eleme tesisi,
0,96 ha. kısmında 2. Nolu kırma eleme tesisi, 1,2 ha.lık kısmında Hazır Beton Tesisi
bulunacaktır. Ayrıca 4,52 ha.lık kısmında stok alanı ve 1,78 ha.lık kısmında ise bitkisel
toprak depolama alanı yer alacaktır. Söz konusu alanları gösterir vaziyet planı EK-3
sunulmuĢtur.
Proje alanının 2023 BaĢkent Ankara Nazım Ġmar Planı‟nda hangi bölgede kaldığını
gösterir harita ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. Ek 10). Söz konusu haritada faaliyet
alanı diğer tarım alanları ve marjinal ve dikili tarım alanları içerisinde kalmaktadır.
Proje alanı hazine arazileri kapsamındadır. Proje alanı mülkiyet durumunu gösterir
onaylı kadastro haritası ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. Ek 9).
Ankara Ġli‟ne ait 1/50.000, 1/100.000, 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı ve
bölgeye ait 1/5.000 ölçekli Nazım Ġmar Planı ve 1/1.000 ölçekli Uygulama Ġmar Planı
bulunmamaktadır.
4
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 2.1. 82613 Ruhsat No’lu Saha Sınır Koordinatları
Koordinat Noktaları
Sağa (Y)
Yukarı (X)
1. Nokta
504000
4414000
2. Nokta
504406
4414000
3. Nokta
504552
4413352
4. Nokta
505386
4413619
5. Nokta
505663
4413583
6. Nokta
505640
4413223
7. Nokta
504440
4412800
8. Nokta
504440
4412797
9. Nokta
504400
4412783
10. Nokta
504400
4413800
11. Nokta
503500
4413802
12. Nokta
503500
4413900
13. Nokta
503425
4413900
14. Nokta
503362
4413992
15. Nokta
503999
4414183
16. Nokta
504000
4414146
Alan: 90,73 Ha.
Tablo 2.2. ÇED Alanı Koordinatları
Koordinat Noktaları
Sağa (Y)
Yukarı (X)
1. Nokta
504704.80
4413619.00
2. Nokta
505386.00
4413619.00
3. Nokta
505468.90
4413608.20
4. Nokta
505434.00
4413150.40
Alan: 39,40 Ha.
Tablo 2.3. Kırma-Eleme Tesisi 1 Sınır Koordinatları
Koordinat Noktaları
Sağa (Y)
1. Nokta
504676
Yukarı (X)
4413237
2. Nokta
504770
4413228
3. Nokta
504755
4413128
4. Nokta
504659
4413146
Alan: 90,73 Ha.
Tablo 2.4 Kırma-Eleme Tesisi 2 Sınır Koordinatları
Koordinat Noktaları
Sağa (Y)
Yukarı (X)
1. Nokta
504659
4413146
2. Nokta
504755
4413128
3. Nokta
504740
4413028
4. Nokta
504642
4413055
Alan: 0,96 Ha.
Tablo 2.5. Hazır Beton Tesisi Sınır Koordinatları
Koordinat Noktaları
Sağa (Y)
Yukarı (X)
1. Nokta
504770
4413228
2. Nokta
504889
4413217
3. Nokta
504874
4413117
4. Nokta
504755
4413128
Alan: 1,20 Ha.
5
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
2.1.2 Proje kapsamındaki ünitelerin konumu
82613 ruhsat no‟lu 90,73 hektarlık sahanın 39,41 hektarlık kısmı projeye konu
faaliyetler kapsamında kullanılacaktır. Proje Alanı içerisinde ocak, tesis alanları, Ģantiye
ve stok alanlarının yerleĢimini gösterir 1/10.000 ölçekli Vaziyet Planı ekler bölümünde
sunulmuĢtur (Bkz. EK 6).
2.1.2.1 Ocak
39,41 hektarlık proje alanında tesis ve stok alanlarının dıĢında kalan 30,02 hektarlık
kısmı kalker üretimi için ocak alanı olarak kullanılacaktır.
2.1.2.2 Kırma-Eleme tesisi
39,41 hektarlık proje alanının toplam 0,93 ha.lık kısmında 1 nolu kırma-eleme tesisi,
0,96 ha. kısmında 2. Nolu kırma eleme tesisi, 1,2 ha.lık kısmında Hazır Beton Tesisi
bulunmaktadır. Ayrıca 4,52 ha.lık kısmında stok alanı ve 1,78 ha.lık kısmında ise bitkisel
toprak depolama alanı bulunmaktadır. Söz konusu alanları gösteriri vaziyet planı EK-3 de
sunulmuĢtur.
Sahada üretim faaliyetleri sırasında sürekli olarak bulunacak personelin sosyal
ihtiyaçları için Ģantiye ve sosyal tesis kurulacaktır. Ayrıca sahada çalıĢacak personelden
kaynaklı evsel nitelikli atıksuların toplanması amacıyla sızdırmasız fosseptik ve hazır
beton tesisinden çıkacak yıkama suları için fiziksel arıtım ünitesi kurulacaktır. Sızdırmasız
fosseptik kırma-eleme tesisi alanına, fiziksel arıtım ünitesi ise hazır beton tesisi alanına
yerleĢtirilecektir.
2.1.2.3 Stok alanı
39,41 hektarlık proje alanında tesis ve stok alanlarının dıĢında kalan 30,02 hektarlık
kısmı kalker üretimi için ocak alanı olarak kullanılacaktır.
Tablo 2.6. Stok Alanı Sınır Koordinatları
Koordinat Noktaları
Sağa (Y)
Yukarı (X)
1. Nokta
504704
4413401
2. Nokta
504930
4413472
3. Nokta
504892
4413218
4. Nokta
504676
4413237
Alan: 4,52 Ha.
2.1.2.4 Bitkisel toprak depo alanı
39,41 hektarlık proje alanında tesis ve stok alanlarının dıĢında kalan 30,02 hektarlık
kısmı kalker üretimi için ocak alanı olarak kullanılacaktır.
Tablo 2.7. Bitkisel Toprak Depolama Sınır Koordinatları
Koordinat Noktaları
Sağa (Y)
Yukarı (X)
1. Nokta
504930
4413472
2. Nokta
505099
4413526
3. Nokta
505099
4413430
4. Nokta
504914
4413361
Alan: 1,78 Ha.
6
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
2.1.2.5 ġantiye/Ġdari bina
39,41 hektarlık proje alanında tesis ve stok alanlarının dıĢında kalan 30,02 hektarlık
kısmı kalker üretimi için ocak alanı olarak kullanılacaktır.
2.1.2.6 Nakliye güzergahı
Proje alanı Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında, Kutludüğün
Beldesi‟nin yaklaĢık olarak 3,2 km güneyinde yer almaktadır. Proje alanına ait Yer Bulduru
Haritası ve uydu görüntüsü ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. EK-1).
Tesise Kutludüğün'den doğu istikametine ayrılan mevcut yol vasıtasıyla ulaĢmak
mümkündür.
2.1.2.7 Diğer
Bu bölümde anlatılacak baĢka bir özellik yoktur.
2.2 Proje Etki Alanın Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum
Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Mahallesi sınırlarında mevcut durumda
faaliyetini sürdüren birden çok maden ocağı bulunmaktadır. GerçekleĢtirilmesi planlanan
projenin faal olarak çalıĢan en yakın maden ocağına mesafesi yaklaĢık olarak 750
metredir.
ġekil 2.1. Proje alanını gösterir Uydu Görüntüsü
Bahse konu maden ocakları uzun yıllardır faaliyetlerini sürdürmektedir. Dolayısıyla
ilgili ocaklara ait dökümanlara ulaĢarak bu bölgede ki mevcut çevresel kirliliği tespit etmek
mümkün olabilecektir. Konu ile ilgili Ankara Çevre ve ġehircilik Ġl Müdürlüğüne baĢvuru
yapılmıĢ ve bölgede yer alan ocaklara ait patlatma paternleri, kütlesel emisyon debileri,
yıllık üretim miktarı gibi bilgiler istenilmiĢtir. Ankara Çevre ve ġehircilik Ġl Müdürlüğünden
alınacak bilgilere göre, hem mevcut durum hemde Beyaz Hazır Beton tarafından
7
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
gerçekleĢtirilecek faaliyetin hem çevreye hem tarım arazilerine hemde yer altı suyuna
etkileri kümülatif olarak incelenecektir. Bu durumla ilgili Aksaray Üniversitesi ile ortak bir
çalıĢma yürütülmektedir. Bahse konu üniversite raporu 1. ĠDK toplantısından önce
tamamlanacak olup Ankara Çevre ve ġehircilik Ġl Müdürlüğü ile Çevre ve ġehircilik
Bakanlığına sunulacaktır.
2.3 Projenin Özellikleri
2.3.1 Proje Kapsamında kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları, ĠĢ
akım ġeması, ÇalıĢacak Personel Sayısı,
Proje kapsamında 2 adet kırma-eleme tesisi ve 1 adet hazır beton tesisi
kurulacaktır. Kırma-eleme tesislerinin kapasiteleri 1.000.000 ton olup, toplamda 2.000.000
tondur. Proje alanı içerisinde üretilen kalker cevherinin tamamı kırma eleme tesisinde
boyutlandırılacaktır. Tesislerde boyutlandırılan cevherin bir kısmı kurulacak olan Hazır
Beton Tesisinde beton üretiminde kullanılacaktır. Hazır beton tesisinin yıllık üretim
kapasitesi 374,400 m3/yıl olarak planlamıĢtır. Boyutlandırılan kalker cevherinin hazır beton
tesislerine ve piyasaya satıĢı yapılacaktır.
Tesiste boyutlandırılan cevherin yoğunluğu ortalama 2,5 gr/cm 3 olarak kabul
edilmiĢtir.
Sahada yılda 260 gün, günde 8 saat çalıĢma yapılacaktır. Üretim miktarlarına
yönelik ayrıntılar aĢağıdaki tabloda sunulmuĢtur.
Tablo 2.8. Üretim Miktarları
Cevher Üretimi – Kırma Eleme Tesisi
Yıllık Üretim
2.000.000 ton/yıl
Günlük Üretim (ortalama)
7.692 ton/gün
Saatlik Üretim (ortalama)
961,5 ton/saat
Vardiya sayısı
8 Saat / 1 Vardiya
Kırma Eleme Tesisi Üretim Faaliyetleri
Proje kapsamında kurulması planlanan kırma-eleme tesislerinde yılda 2.000.000 ton
kalker boyutlandırılması planlanmaktadır. Kırma – eleme tesisinin ekipmanları ve genel iĢ
akımı aĢağıda açıklanmıĢtır.
Primer Çeneli Kırıcı:
Çeneli kırıcılar ocak, granit ve benzeri sert karakterli ve kalker tipi daha yumuĢak
karakterli ocak malzemesi ile dere malzemesi, muhtelif cins ve karakterdeki cevherin
kırılması için kullanılabilmektedir. Bu tip kırıcılar tesislerde genel olarak birincil (primer)
kırıcı olarak kullanılır. Bütün maden ve agrega sektörlerinde yaygın olarak
kullanılmaktadır. Çok sert ve aĢındırıcı malzemelerde dahi üstün performans gösteren ve
malzeme gerilimini alıp sekonder ve tersiyer kırıcıları önemli ölçüde rahatlatan, aĢınma
parçaları kolay temin edilebilen, iĢletme kolaylığı sağlayan ters düz çene kullanabilirliği
olan bir kırıcı çeĢididir.
Üretimi gerçekleĢtirilen kalker cevheri, kırma–eleme tesisinin besleyici ünitesine
getirilecek ve birincil kırıcıda (çeneli kırıcı) kırılacaktır. Kırıcıdan çıkan malzeme by-pass
eleğinden geçerek burada yaklaĢık olarak % 15 by-pass malzeme (0-25 mm) ayrılacaktır.
Tesise beslenen malzemenin yaklaĢık % 85‟i birincil kırıcıdan bant konveyörler yardımıyla
çok katlı eleğe gönderilecek ve buradaki elek üstü malzeme (+25 mm) de darbeli
(sekonder) kırıcıya gönderilecektir. Sekonder kırıcıya giren malzeme miktarı toplam
8
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
malzeme miktarının % 65‟i kadardır. 0-5 mm, 5-15 mm. ve 15-25 mm. boyutlarına
indirgenen malzeme ise depolanmak üzere stok alanına gönderilebilecektir.
Sekonder Darbeli Kırıcı:
Orta ve yüksek sertlikte malzemeleri (kireçtaĢı, dolomit, granit, bazalt vb.) asfalt ve
beton agregası iriliğinde kıran kırıcılardır. Ġri malzeme beslenebilme, kübik ürün, yüksek
küçültme oranı, yüksek kapasite, düĢük yatırım ve iĢletme maliyeti bu tip kırıcıları, kırma
eleme tesislerinde ideal sekonder kırıcı yapmaktadır. Ana kırıcılardan sonra ikinci kırıcı
olarak kullanılmaktadır.
Bu makinede kırılan malzemeler istenilen ebatlarda ise daha sonraki iĢlem
bölgesine geçer; bir sonraki iĢleme geçemeyecek kadar büyük olan parçalar elek,
konveyör vb. ekipmanlar ile tekrar sekonder darbeli kırıcılara verilir. Böylece malzeme
istenilen ebatlara düĢürülene kadar bu iĢlem devam eder.
Sekonder kırıcıda kırılarak istenen ebatlara getirilen malzeme, boyutlarına göre
ayrılmak üzere titreĢimli elek ünitesine gönderilir. Malzeme boyutları faaliyet kapsamında
hazır beton tesislerine ve piyasada hammadde olarak kullanılacak malzeme boyutlarına
uygun olarak belirlenmiĢtir. TitreĢimli elek ünitesi ile malzeme 3 fraksiyonda (0-5 mm, 515 mm, 15-25 mm) sınıflandırılarak depolanacaktır. 25 mm. üstünde kalan malzeme ise
tekrar sekonder kırıcıya gönderilecektir.
9
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
KIRMA – ELEME TESİSİ
Primer Besleyici
Primer Çeneli Kırıcı
Konveyör Bant
Bypass Eleği
Konveyör Bant
Sekonder (Darbeli) Kırıcı
Konveyör Bant
Çok Katlı Elek
Konveyör Bant
(Toz ve Gürültü)
Konveyör Bant
0-5 mm.
5-15 mm.
15-25 mm.
+25 mm.
Stok Alanı
Hazır Beton
Tesisi
Piyasaya Satış
ġekil 2.2. Proje Genel ĠĢ Akım ġeması
Kırma–eleme tesisinde Çevre ve ġehircilik Bakanlığı genelgesi gereği kapalı
sisteme geçilecek olup, tozlanmayı en aza indirmek için bant konveyör ve kırıcıların üstü
kapatılacaktır.
Kırma-eleme tesisinin çalıĢması esnasında toz indirgeme sistemiyle tesise pülvarize
su verilerek kırıcı ünitelerinde oluĢması muhtemel tozun malzemeye yapıĢması
sağlanarak toz çıkıĢı önlenecektir.
Kırma-eleme tesisinde iĢlemden geçirilen malzeme ekte sunulan vaziyet planında
yeri gösterilen stok alanında depolanacak ve buradan hazır beton tesislerine ve piyasaya
satıĢa sunulacaktır (Bkz. Ek 8).
Depolama sırasında yüksek yığınlar oluĢturulmayacak, tozumaya karĢı ise gerekirse
malzeme üstü yeterli derecede nemli tutulacaktır.
10
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
2.3.2 Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin miktar ve
Özellikleri
Faaliyet kapsamında çalıĢacak makine ekipmanlar aĢağıdaki tabloda sunulmuĢtur.
Tablo 2.9. Proje Kapsamında Kullanılacak Makine Ekipman Listesi
Makine-Ekipman
Adedi
Darbeli Kırıcı (110'luk)
2
Çeneli Kırıcı
2
Toprak Eleği
2
Besleyici Elek
2
Çok Katlı Elek
2
Konveyör Bant
17
Kamyon
4
Lastik Tekerlekli Yükleyici
1
Kırma–eleme tesisinde Çevre ve ġehircilik Bakanlığı genelgesi gereği kapalı
sisteme geçilecek olup, tozlanmayı en aza indirmek için bant, konveyör ve kırıcıların üstü
kapatılacaktır.
Kırma-eleme tesisinin çalıĢması esnasında toz indirgeme sistemiyle tesise pülvarize
su sistemiyle kırıcı ünitelerinde oluĢması muhtemel tozun malzemeye yapıĢması
sağlanarak toz çıkıĢı önlenecektir.
Hazır Beton Tesisi Makine Ekipmanları
Hazır beton tesisinde kullanılacak makine ekipman özellikleri aĢağıdaki tabloda
verilmiĢtir.
Tablo 2.10. Hazır Beton Tesisi Makine Ekipman Listesi
Makine-Ekipman
Adet
Kapasite
YaĢ Sistem Beton Santrali
1
150 m /saat (max.)
Beton Pompası
1
37 m
Beton Katkı Tankı
1
---
Çimento Silosu
2
80-100 ton
Çimento BoĢaltma Kompressorü
2
---
Lastik Tekerlekli Yükleyici (Beko-Loder)
1
3-3,5 m
Transmikser
5
10-15 m
3
3
3
2.3.3 Üretim Sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin
kullanım durumları, taĢınmaları ve depolanmaları
Sahada kalker cevherleĢmesi sert bir yapı gösterdiğinden ocak iĢletmeciliği açık
iĢletme yöntemi ile basamaklarda delme patlatma yapılarak gerçekleĢtirilecektir.
Patlayıcı maddeler ocakta kalker üretiminde kullanılacak olup, ruhsat alanında
depolanması söz konusu değildir. Patlayıcı madde, ilgili firmadan ihtiyaca göre temin
edilecektir.
11
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Patlatma işlemlerinde dikkat edilecek unsurlar;
 Faaliyet alanı çevresindeki atımlardan etkilenebilecek yakın çevredeki köylere
patlatmaların yapılacağı tarih ve saat bildirilecektir.
 AteĢleme sahasına yetkililerden baĢkası kesinlikle girmeyecektir.
 Patlamayan delikler içindeki patlayıcı madde gerekli emniyet tedbirleri alındıktan
sonra etkisiz hale getirilecektir.
 Patlayıcı malzemelerin ateĢleme yerine getirilmesinde bu iĢ için yetiĢmiĢ
yetenekli personel görevlendirilecektir. Patlatma iĢlemi ateĢleme ehliyetine sahip kiĢilerce
yapılacak.

Dinamit ve kapsüllerin ayrı ayrı taĢınmasına itina gösterilecektir.
 AteĢleme yapıldıktan sonra bölgenin sorumlu nezaretçisi gerekli kontrolü
yapacak ve iĢ makinelerini tehlikeye sokacak bloklar, basamak Ģevinde askıda kalmıĢ ise
önlemi alınacaktır.
Bu üretim yönteminde; üç sıra olarak tanımlanan delikler delindikten sonra ateĢleme
yapılarak bir patlatmadan ortalama 20.000 Ton malzeme gevĢetilecektir. Yılda sahadan
2.000.000 ton malzeme söküleceğinden yılda yaklaĢık olarak 100 patlatma yapılması
öngörülmektedir.
(1) Deliklerin delinmesi: Sert blokların gevĢetilmesinde iĢin ilk aĢamasını patlatma
deliklerinin delinmesi iĢlemi oluĢturmaktadır. Ocak üretiminde delik dizaynı belirlendikten
sonra, delik çapı, delikler arası mesafe ve delik boyları hesaplanır. Pnömatik deliciler
vasıtasıyla delme iĢlemi gerçekleĢtirilir. Deliklerin delinmesi sırasında toz ve gürültü
kaynağı oluĢacaktır.
Her patlatma grubu 3 sıradan teĢekkül edecek olup; sıralar arası mesafe 3 m olarak
ayarlanacaktır. Her sırada delikler arası mesafe 3 metre olacaktır. Delik boyları 11 m ve
delik çapları 90 mm civarında olacaktır. 3 sıra halinde delinecek delik sayısı toplam 87
delik olup bir sırada 29 adet delik delinecektir.
(2) Deliklere patlayıcının doldurularak patlatmanın yapılması: Patlatma delikleri
oluĢturulduktan sonra, deliklerin patlayıcı ile doldurulması iĢlemi gerçekleĢmektedir.
Ortalama 11 m. derinliğinde açılacak patlatma deliklerine, kapsül, yemleyici, çoğunlukla
anfo, gerek duyulduğu takdirde emulite 150 kullanılacak ve sıkılama malzemesi
yerleĢtirildikten sonra ateĢleme iĢlemi yapılacaktır. AteĢlemede Excel veya Nonel
elektriksiz kapsüller kullanılmaktadır. Bu sistemde tüm delikler tek tek patlatılarak delikler
arasında gecikme verilmektedir. AteĢleme düzeni, çevresel etkileri azaltmak ve iĢ
güvenliğini artırmak amacıyla elektriğe duyarsız Excell elektriksiz kapsülleri (25 ms
gecikmeli) kullanılarak yapılacaktır.
ANFO kullanılması durumunda her delikte 2 yemleyici kapsüle (Excell kapsül),
duyarlı Powergel kullanılacak, deliklerde 3 m sıkılama payı bırakılacaktır. Her delik için 1
kg powergell kullanılacaktır.
Her patlatmada bir delik için kullanılacak ANFO miktarı yaklaĢık 46 kg olacaktır.
Dolayısıyla bir patlatmada toplam 4.002 kg ANFO kullanımı ile sahada yılda toplam
400.200 kg/yıl patlayıcı madde kullanılacaktır.
12
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Patlatmada delik baĢına kullanılacak anfo miktarı aĢağıdaki gibi hesaplanmıĢtır.
(0,090 / 2)2 * π * 8,00 m * 0,9 gr/cm3  46 kg
Sahada kullanılacak patlayıcılara iliĢkin yıllık miktarlar aĢağıda hesaplandığı
gibidir.
Yılda delinecek delik sayısı:
87 * 100 = 8.700 adet
Yılda kullanılacak ANFO miktarı:
46 kg * 87 * 100 = 400.200 kg/yıl
Yılda kullanılacak olan dinamit miktarı:
1 kg * 87 * 100 = 8.700 kg / yıl
Yılda kullanılacak olan kapsül adedi:
2 * 87 * 100 = 17.400 adet/yıl
Patlayıcı maddelerin kullanımlarında, taĢıma ve depolanmalarında "Tekel dıĢı
bırakılan patlayıcı maddelerle av malzemesi ve benzerlerinin üretimi, ithali, taĢınması,
saklanması, depolanması, satıĢı, kullanılması, yok edilmesi, denetlenmesi usul ve
esasları" na iliĢkin 29.09.1987 tarih ve 19589 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanan
87/12028 karar sayılı Tüzük hükümlerine uygun Ģekilde çalıĢılacaktır.
Proje sahasında kullanılacak delme – patlatma yönteminin teknik özellikleri
aĢağıdaki tabloda özetlenmiĢtir.
Tablo 2.11. 82613 No’lu Kalker Ocağı Patlatma Yönteminin Teknik Özellikleri
Sıralar Arası Mesafe Delikler arası Mesafe
Delik Çapı (mm)
Delik Boyu Ort. (m) ġarj Boyu (m)
Ort. (m)
Ort. (m)
90
3
3
11
8
Delik Çapı (mm)
Delik BaĢına
patlayıcı Madde
Miktarı (kg)
Bir Delikten Alınan
Malzeme Tonajı
20.000 ton için
patlatılacak delik
sayısı (Ort.)
Sıra Sayısı
90
46
230
87
3
Sıkılama
Boyu Ort. (m)
3
Yılda
Delinecek
Toplam Delik
Sayısı
8.700
2.3.4 Proje Kapsamındaki UlaĢtırma Altyapısı Planı (UlaĢtırma Güzergahı,
Güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut
trafik yoğunluğu, yerleĢim yerlerine göre konumu, yapılması düĢünülen tamir, bakım ve
iyileĢtirme çalıĢmaları vb.)
Proje konusu faaliyet Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında
1/25.000 ölçekli i30 a1,a4 paftalarında yer alan, Beyaz Hazır Beton Akaryakıt ĠnĢ. Mad.
TaĢ. Turz. San. Tic. Ltd. ġti.'ye ait 82613 ruhsat nolu sahada Kalker Ocağı ve KırmaEleme Tesisi iĢletmesi yapılması planlanmaktadır.
Proje alanı Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında, Kutludüğün
Beldesi‟nin yaklaĢık olarak 3,2 km güneyinde yer almaktadır. Proje alanına ait Yer Bulduru
Haritası ve uydu görüntüsü ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. EK-1).
13
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi yaklaĢık 500 m. kuzeyinde yer alan konuttur.
Proje alanı etki incelemesi hesaplamalarında alana en yakın konumda bulunan ve
yaklaĢık olarak 500 m. kuzeyinde yer alan, Kutludüğün Beldesi'ne bağlı ev dikkate
alınmıĢtır.
T.C. UlaĢtırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleĢtirilen
Trafik Hacim Haritası çalıĢması kapsamında proje alanı civarındaki karayolları 2013 yılı
trafik hacmi haritası aĢağıda verilmiĢtir.
2
1
ġekil 2.3. 2011 Yılı Trafik Hacmi Haritası
Projeye konu alandaki mevcut çalıĢmalar sırasında üretilen malzemenin tesis dıĢına
nakliyesi için günlük ortalama taĢıt yükü 30 taĢıt(sefer)/gün civarındadır. Kapasite artıĢı
sonrası yapılacak çalıĢmalar neticesinde tesis dıĢına nakliye sırasında taĢıt yükünün 122
taĢıt(sefer)/gün olması beklenmektedir. Dolayısıyla malzemenin nakli için kullanılacak
yollarda toplam 92 taĢıt/gün‟lük bir artıĢ olması beklenmektedir.
Proje alanından nakliye sırasında çoğunlukla Samsun-Ankara–Konya karayolu
kullanılacaktır. Söz konusu karayolunun Mamak mevkiindeki yükü yukarıda verilen trafik
hacmi haritasında iĢaretlenmiĢtir. ĠĢaretlenen her iki yolda da üretilen malzemenin nakli ile
yük artıĢı gerçekleĢecektir. Yük artıĢı yüzdeleri aĢağıda hesaplanmıĢtır:
1. Güzergâh için : (92 / 28.587) * 100 = % 0,3‟lük bir artıĢ
2. Güzergâh için : (92 / 22.769) * 100 = % 0,4‟lük bir artıĢ
olması beklenmektedir.
Faaliyetler sırasında çalıĢacak iĢçilerin tamamı yakın yerleĢim birimlerinden geleceği
için servis saatlerinde ana ulaĢım yollarındaki yoğunluğa olumsuz bir katkı söz konusu
olmayacaktır.
Sahada yapılacak faaliyetler sırasında 2918 sayılı Trafik Kanunu ve Karayolları ile
ilgili tüm kanun ve yönetmeliklere riayet edilecektir.
14
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
08.07.2005 tarih ve 25869 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan “Trafikte Seyreden
Motorlu Kara TaĢıtlarından Kaynaklanan Egzoz Gazı Emisyonlarının Kontrolüne Dair
Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.
Nakliye esnasında gerekli bütün emniyet tedbirleri alınacaktır. Bu doğrultuda
kamyon Ģoförlerine gerekli eğitimler verilecektir. Nakliye esnasında kamyonların hız
sınırlarına uymasına dikkat edilecek ve malzemenin üzeri branda ile örtülecektir.
Kamyonlara aks yükü doğrultusunda yükleme yapılacak olup, aĢırı yükleme söz konusu
olmayacaktır.
Bölüm 3: Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları
3.1 Proje Ve Etki Alanının Mevcut Ve Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri
3.1.1 Ekonomik özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluĢturun baĢlıca sektörler)
Ankara nüfusunun dörtte üçü hizmet sektöründe çalıĢır ve bu sektör ilin gayrisafi
hasılasında en büyük paya sahiptir. Sektörün bu kadar geliĢmesinin nedeni, göçle gelen
nüfusa istihdam sağlayacak kadar büyük sanayinin bulunmamasıdır.
Ġl, Türkiye gayrisafi milli hasılasının % 9‟una sahiptir. Ülkenin toplam vergi gelirlerinin
% 12‟si, bütçe gelirlerinin % 12,3‟ü buradan toplanır; buna karĢılık ilin ülke bütçesinden
aldığı pay % 6,4‟tür. 2006 yılında Ankara bütçe vergi gelirlerine 16,5 milyar TL, toplam
bütçe gelirlerine de 21,1 milyar TL katkıda bulunmuĢ, bütçeden ise 11,3 milyar TL pay
almıĢtır. 2001 yılı itibariyle gayrisafi yurtiçi hasılasının Ankara'ya düĢen kısmının % 45‟i
ticaretten, % 23‟ü ulaĢtırma ve haberleĢmeden, % 14‟ü devlet hizmetinden
kaynaklanmaktadır.
Ankara ilinde özel sektörün katma değer içindeki payı % 85‟in üzerindedir. Ġlin
sanayisi baĢlıca küçük ve orta boy iĢletmelerden oluĢur. Bunların % 40‟ı, savunma ve taĢıt
üretimi yapan büyük kuruluĢların talep gösterdiği makine ve metal alanında üretim
yapmaktadır. Bunun ardından gıda ve tekstil sanayileri gelir. Üretim açısından en önemli
sektörler, gıda (Ģeker, un, makarna, süt, içki), taĢıt, makine (tarım araçları, taĢıt, traktör),
savaĢ, çimento ve dokumadır (yünlü dokuma, trikotaj, konfeksiyon). Ayrıca tarım ilaçları,
mobilya, Ģekercilik ve matbaacılık da önemlidir. Savunma sanayi, yazılım ve elektronik
sektörlerinde Ankara Türkiye'de baĢta gelen illerdendir.
Ankara Sanayi Odası'na (ASO) kayıtlı yaklaĢık 3.500 Ģirket vardır. Türkiye'nin en
büyük 500 Ģirketinin 48‟inin ASO'ya bağlı olmasıyla Ankara, 2009 yılında Ġstanbul'dan
sonra Türkiye'nin 2. sanayi merkezi sayılmaktadır.
Ankara'daki sanayi üretimin büyük kısmı Sincan, Akyurt, Çubuk ve il merkezine
yakın olan Ġvedik ile Ortadoğu Sanayi ve Ticaret merkezi (OSTĠM) organize sanayi
bölgelerinde gerçekleĢmektedir. OSTĠM, Türkiye'nin en büyük küçük ve orta boy sanayi
üretim alanıdır.
2009‟da Ekonomi ve DıĢ Politika AraĢtırmalar Merkezi tarafından hazırlanan bir
çalıĢmaya göre, en rekabetçi il Ankara'dır. Ankara, "rekabetçilik" endeksini oluĢturan alt
endeksler arasında insani sermaye, yaratıcı sermaye ve sosyal sermaye endekslerinde ilk
sırada yer almıĢtır. Üniversite ve öğretim üyesi sayısının yüksekliği, patent ve benzeri
baĢvurular gibi faktörler Ankara‟yı özellikle yaratıcı sermaye endeksinde Türkiye'de birinci
yapmaktadır.
15
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tarım, hayvancılık ve ormancılık:
Ankara il genelinde toprakların % 60‟ı tarım alanı olarak kullanılır ve bu oran Türkiye
ortalamasının oldukça üzerindedir. En önemli tarla ürünleri buğday, arpa ve Ģeker
pancarıdır. Diğer önemli ürünler kavun, karpuz, domates, havuç, armut, elma, viĢne ve
üzümdür. Tarla arazilerinin yaklaĢık % 24‟ünde buğday, % 23‟ünde arpa, kalanında ise
diğer ürünler yetiĢtirilmektedir. Polatlı Türkiye‟nin ikinci büyük "tahıl ambarı" olması
dolayısıyla en aktif tahıl borsalarından birine sahiptir.
Ankara rakım ve mera özellikleri açısından, küçükbaĢ hayvancılığa daha elveriĢlidir.
Hayvancılık il ekonomisinde önceleri önemli olan yerini giderek kaybetmektedir. Ġlde koyun
(ak ve karaman cinsi) ve sığır beslenir. Tavuk yetiĢtiriciliği de önemli boyuttadır. Ankara
keçisi olarak bilinen tiftik keçisi sayısı 1970'lerdeki sayılarının onda birinin altındadır ve
korunması amacıyla, günümüzde yetiĢtiricilerine ücret verilmektedir.
Ankara orman varlığı bakımından pek zengin değildir. 2007 verilerine göre ilin %
13‟ü ormanlarla kaplı olup, yüzölçümünün % 7‟sini bozuk ormanlar, % 6‟sını ise normal
ormanlar oluĢturmaktadır. Kayda değer bir ormancılık üretimi yoktur. Ancak, Türkiye
çapında mobilyacılık, döĢemecilik gibi alanları kapsayan önemli düzeyde bir ağaç iĢleri
sektörü geliĢmiĢtir.
Enerji:
Nallıhan‟da Çayırhan Termik Santrali linyit (634 MW güçlü), Esenboğa termik
santrali ise fuel oil (54 MW) yakarak enerji üretir. Ayrıca, Sarıyar Barajı (160 MW), Hirfanlı
Barajı (Evren) (128 MW) ve Kesikköprü Barajı (76 MW) hidrolelektrik enerji üretir.
Madencilik:
Ankara, Türkiye'nin madencilik potansiyeli fazla olan illerindendir. Ġlin Beypazarı ve
Nallıhan ilçelerinde Türkiye‟nin en önemli linyit yataklarından bazıları bulunur. Ayrıca Tuz
Gölü ve çevresinde tuz çıkarılır. Türkiye‟de Ġzmir'deki Çamaltı Tuzlası'ndan sonra en fazla
tuz çıkarılan yer Tuz Gölü ve çevresidir. Ġlde ayrıca, Beypazarı ve Kızılcahamam
çevresinde sodacılık geliĢmiĢtir. Ankara taĢı olarak da bilinen "Andezit" GölbaĢı ilçesine
özgü önemli değerlerden biridir. Heykel yapımında da kullanılan andezit taĢından yapılmıĢ
çalıĢmalar “Andezit TaĢı Heykel Açık Hava Müzesi”nde sergilenmektedir.
Su Kaynakları:
Hidroelektrik enerji sağlayan barajların yanı sıra, Ankara'da içme suyu ve sulama
suyu sağlayan barajlar da bulunmaktadır. Bunlardan Çubuk-1 Barajı, Çubuk-2 Barajı,
Kesikköprü Barajı ve Çamlıdere Barajı içme suyu sağlar, Asartepe Barajı sulama suyu
sağlar; Kurtboğazı Barajı ise hem içme hem sulama suyu sağlar. Bu su kaynakları
büyüyen Ģehrin ihtiyacını karĢılamaya yetmediği için, 2008‟de Kızılırmak‟tan da baĢkente
su getirilmeye baĢlanmıĢtır.
Sanayi:
Sanayi ve ticaret bakımından memleketimizin baĢta gelen merkezlerindendir.
Sanayi, imalat ve gıda kolunda oldukça geliĢmiĢtir. Un, makarna, Ģeker, yağ, dokuma
fabrikaları, süt, tereyağı, et kombinaları, deri ve trikotaj tesisleri vardır. Çimento, tuğla,
kiremit ve inĢaat makineleri imal eden fabrikalar hızla artmaktadır. Merkezi ve ilçelerinde
fabrika sayısı oldukça fazladır. ġehir, 1956‟dan bu yana “Enterkonnekte” enerji sistemine
bağlıdır. Ġlin enerji ihtiyacının çoğu Hirfanlı, Sarıyar, Kesikköprü, Çatalağzı ve Çayırhan
16
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
hidroelektrik santrallerinden karĢılanır. Ankara ilinde tehlikeli boyutlara ulaĢan hava kirliliği
son yıllarda alınan tedbirlerle azaltılmıĢtır.
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi olan Kutludüğün Beldesi'nin ekonomisi tarım
ve hayvancılığa dayalıdır.
Yörede ayrıca kalker ocağı iĢletmeciliği de yapılmaktadır.
3.1.2 Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaĢ sınıflarına göre dağılımı,
hane halkı yapısı)
Ankara Ġli 38°33' ve 40°47' kuzey enlemleri ile 30°52' ve 34°06' doğu boylamları
arasında yer almaktadır. Ġç Anadolu Bölgesi‟ndedir.
Ankara ilinin ADNKS (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi) 2008 Nüfus Sayımı
sonuçlarına göre yıllık nüfus artıĢ hızı 2007-2008 dönemi için % 18,23 olarak
gerçekleĢmiĢtir.
Proje alanının içerisinde yer aldığı Ankara Ġli ve Mamak Ġlçesi‟ne ait ADNKS (Adrese
Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi) verilerine göre 2011 yılı nüfus verileri ile Türkiye‟nin nüfus
verileri aĢağıdaki tabloda karĢılaĢtırmalı olarak verilmiĢtir.
Tablo 3.1. Türkiye, Ankara ve Mamak’na Ait Kentsel ve Kırsal Nüfus Verileri
ġehir Nüfusu
Belde/Köy Nüfusu
Türkiye
Ankara
Toplam
57.385.706
4.762.116
Erkek
28.853.575
2.375.040
Kadın
28.532.131
2.387.076
Mamak
558.223
284.649
273.574
*Kaynak: TUĠK ADNKS, www.tuik.gov.tr
Toplam
Toplam
17.338.563
128.777
Erkek
8.679.379
64.018
Kadın
8.659.184
64.759
Toplam
74.724.269
4.890.893
Erkek
37.532.954
2.439.058
Kadın
37.191.315
2.451.835
---
---
---
558.223
284.649
273.574
Mamak ilçesinin nüfusu yapılaĢmanın artmasıyla son yıllarda artıĢ göstermektedir.
2000 yılı genel nüfus sayımında 430.606 kiĢi olan nüfus, 2011 yılı Adrese Dayalı Nüfus
Kayıt Sistemine (ADNKS) göre 558.223 kiĢi olmuĢtur.
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi olan Kutludüğün Beldesi‟nin 2000 yılı nüfus
sayımına göre nüfusu 4.759 kiĢidir.
Ankara ili Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) “2011 Nüfus Sayımı”
sonuçlarına göre “YaĢ Grubu ve Cinsiyete Göre Nüfus” verileri aĢağıdaki tabloda
sunulmuĢtur.
17
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 3.2. YaĢ Grubu ve Cinsiyete Göre Nüfus Verileri
YAġ GRUBU
TOPLAM
ERKEK
KADIN
0-4
5-9
355.824
344.897
183.097
177.040
172.727
167.857
10-14
15-19
20-24
377.870
369.841
427.015
194.230
188.018
222.197
183.640
181.823
204.818
25-29
30-34
35-39
435.604
449.967
399.399
218.090
223.951
198.387
217.514
226.016
201.012
40-44
45-49
352.400
352.854
175.501
174.592
176.899
178.262
50-54
55-59
60-64
277.484
240.273
170.928
138.800
119.478
81.582
138.684
120.795
89.346
65-69
70-74
75-79
118.967
88.132
65.642
55.612
38.335
27.826
63.355
49.797
37.816
80-84
85-89
40.933
17.854
15.198
5.838
25.735
12.016
90+
5.009
1.286
3.723
TOPLAM
4.890.893
2.439.058
2.451.835
Kaynak: Türkiye Ġstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi(ADNKS) 31.12.2009 tarihli “2009 Nüfus
Sayımı” Sonuçları
3.1.3 Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar)
Mamak Ġlçesi'nde, 15.07.2010 tarihinden itibaren Aile Hekimliği Sistemi'ne
geçilmiĢtir. Ġlçede sağlık hizmetleri Sağlık Grup BaĢkanlığı bünyesinde yer alan 1 Toplum
Sağlığı Merkezi ve ona bağlı 35 Aile Sağlığı Merkezi ile 1 adet Ağız ve DiĢ Sağlığı
Polikliniği, 2 AÇS/AP Merkezi ve 1 Ağız ve DiĢ Sağlığı Merkezi tarafından yürütülmektedir.
Sağlık Grup BaĢkanlığı ve Toplum Sağlığı Merkezi Mamak Hükümet Konağı'nda
hizmet vermektedir. Mevcut odalar ihtiyacı karĢılamaktadır.
Kutludüğün Beldesi‟nde sağlık ocağı bulunmaktadır.
3.1.4 Ġnsan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli faaliyetler
Tesiste yıllık 2.000.000 ton kalker cevherinin boyutlandırılması planlanmaktadır.
Tesiste boyutlandırılan malzemenin bir kısmı hazır beton tesislerine hammadde
olarak satılacak, geriye kalan kısmı ise doğrudan piyasaya satıĢa sunulacaktır.
Proje alanında kırma-eleme tesisi ile yükleme ve nakliye faaliyetlerinden dolayı toz
oluĢumu söz konusudur. ĠĢletme faaliyetleri sırasında tozdan dolayı olumsuz yönde
etkilenmelerin en aza indirilmesi için;
- 4857 Sayılı ĠĢ Kanunu ve ĠĢ Kanunu uyarınca çıkartılan yönetmelik, tüzük,
genelge ve yönergelere uyulacaktır.
- 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde belirtilen ilgili hususlara
uyulacaktır.
- Tesis faaliyetleri sırasında toz indirgeme sistemi olarak pulvarize sulama sistemi
kullanılacaktır.
18
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
- ĠĢçilerin toz ve gürültüden etkilenmemeleri için gerektiğinde toz maskesi ve kulaklık
kullanmaları sağlanacaktır.
Ayrıca personel çalıĢma saatleri 8 saat ile sınırlıdır. Bundan sonraki faaliyet
dönemlerinde makine ve ekipman sürekli bakımda tutulacak ve gerekli önlemler
alınacaktır.
ÇalıĢanların sağlık ve güvenliklerini sağlayabilmek için 4857 sayılı yasaya ve bu
yasaya bağlı olarak hazırlanıp yayınlanmıĢ olan ve yürürlükte bulunan mevzuata
uyulacaktır.
3.1.5 GerçekleĢmesi beklenen gelir artıĢlar; yaratılacak istihdam imkanları,
nüfus hareketleri
Proje alanında yapılan üretim faaliyetleri esnasında toplam 25 personel görev
alacaktır.
ĠnĢaat sektöründeki geliĢmelere paralel olarak hammadde ihtiyacı gün geçtikçe
önem kazanmakta, geliĢen inĢaat ve altyapı yatırımları doğrultusunda hızla artmaktadır.
Sektörde artan talebi karĢılamak için mevcut yatırımlarda kapasite artırımına ve yeni
iĢletme çalıĢmalarına ağırlık verilmiĢtir.
Söz konusu faaliyet nüfus hareketine neden olacak kadar büyük bir istihdam
yaratmayacaktır. Bununla birlikte ihtiyaç duyulan personelin öncelikle bulunduğu yakın
yöreden temini yoluna gidilecektir. Bu da personel ailelerinin geçimine katkı sağlayacaktır.
Projeye konu faaliyetlerin gerçekleĢtirilmesi çerçevesinde mal ve hizmet sektöründe
(lojistik, yedek parça, konaklama, araç bakım ve onarım atölyesi, restoran, kafeterya,
market, kantin, dinlenme tesisi, akaryakıt istasyonu vb.) yörede ilave bir hareketlilik
olacaktır.
3.1.6 Yöredeki sosyal alt yapı hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür hizmetleri)
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi Kutludüğün Beldesi‟dir. Proje alanı, Mamak
Ġlçesi‟ne 10 km. ve Ankara Ġli‟ne 17 km. mesafededir. Kutludüğün Beldesi 1932 yılında
belde statüsü kazanarak Çankaya Ġlçesi'ne, son olarak da 1983 yılında Mamak Ġlçesi'ne
bağlanmıĢtır. Kutludüğün'de 4 Haziran 1972 tarihinde yapılan yerel seçimle belediye
teĢkilatı kurulmuĢtur. Beldede bir adet sağlık ocağı bulunmaktadır.
Beldede halkın eğitimi orta düzeyde olup halkın % 85‟inden fazlası okur yazardır.
Beldede üç adet ilköğretim okulu, iki adet lise ve Kutludüğün Halk Kütüphanesi
bulunmaktadır.
3.1.7 ÇalıĢacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer
teknik/sosyal altyapı ihtiyaçları
Proje alanı Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında, Kutludüğün
Beldesi‟nin yaklaĢık olarak 3,2 km güneyinde yer almaktadır. Proje alanına ait Yer Bulduru
Haritası ve uydu görüntüsü ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. EK-1).
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi yaklaĢık 500 m. kuzeyinde yer alan konuttur.
Proje alanı etki incelemesi hesaplamalarında alana en yakın konumda bulunan ve
yaklaĢık olarak 500 m. kuzeyinde yer alan, Kutludüğün Beldesi'ne bağlı ev dikkate
alınmıĢtır.
Proje alanında toplam 30 personel görev alması planlanmaktadır.
19
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Proje alanı içerisinde üretim faaliyetleri sırasında çalıĢacak personelin sosyal
ihtiyaçlarının (WC, lavabo, duĢ, mutfak vb.) karĢılanacağı bir Ģantiye binası mevcuttur.
3.1.8 Projenin Fayda- Maliyet Analizi
Proje kapsamında kırma eleme tesislerinden yılda yaklaĢık 2.000.000 ton kalker
cevheri boyutlandırılacaktır. Kırma–eleme tesisinde istenilen ebatlara getirilen malzeme
tesis alanının mücavirinde belirlenen stok alanında stoklanmaktadır. Stoklanan
malzemenin bir kısmı proje alanı içerisinde bulunan hazır beton tesisinde hammadde
olarak kullanılacaktır. beton santrallerine ve piyasaya satıĢa sunulmaktadır.
Proje kapsamında yapılacak çalıĢmalar ile ilgili olarak yapılan maliyetleri içeren
açıklamalar baĢlıklar halinde aĢağıda sunulmaktadır.

Makine Donanım Giderleri
Tablo 3.3. Toplam Makine ve Donanım Tutarı
Adet
Darbeli Kırıcı (110'luk)
2
Çeneli Kırıcı
2
Birim Fiyat (TL)
75.000
65.000
Toplam Fiyat (TL)
150.000
130.000
Toprak Eleği
Besleyici Elek
Çok Katlı Elek
2
2
2
45.000
60.000
85.000
90.000
120.000
170.000
Konveyör Bant
Kamyon
10
4
50.000
150.000
500.000
600.000
Lastik Tekerlekli Yükleyici
Toplam
2
175.000
350.000
2.110.000

Personel Giderleri
Tablo 3.4. Personel Gideri
ADI
Ocak-Eleme Tesisi
ĠĢçisi
Ġdari Personel
Toplam

ADEDĠ
AYLIK ÜCRETĠ
(TL)
ÇALIġMA SÜRESĠ
(ay)
YILLIK ÜCRET
(TL)
25
800
10
200.000
5
1.250
10
30
62.500
262.500
Elektrik Giderleri
ĠĢletmede yıllık elektrik giderleri 250.000 TL civarında olacağı tahmin edilmektedir.

Bakım ve Onarım Giderleri
ĠĢletmenin sürekli ve kesintisiz çalıĢmaları sağlanarak, ulaĢılabileceği en yüksek
kapasite kullanım oranında üretim yapması amaçlanır. ĠĢletmenin karlılık düzeyi en üst
seviyede tutulabilir. Bu gider makine teçhizat oranının %5‟i olarak alınmıĢtır.
1.205.000 TL x 0.05
= 60.250 TL
Yakıt, Yağ giderleri

Kamyon;
Güç Toplamı
Yıllık ÇalıĢma Süresi
Birim Mazot Sarfiyatı
: 110 Hp
: 260 gün x 8 saat/gün = 2.080 saat
: 0.10 lt/Hp. Saat
20
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Birim Mak. Yağı Sarfiyatı
Yıllık Akaryakıt Sarfiyatı
Yıllık Mak. Yağı Sarfiyatı
: 0.001 lt/Hp. Saat
: 110 x 0.10 x 2.080 x 6 adet = 137.280 Litre
: 110 x 0.001 x 2.080 x 6 adet =1372,8 Litre

Lastik Tekerlekli Yükleyici;
Güç Toplamı
Yıllık ÇalıĢma Süresi
Birim Mazot Sarfiyatı
Birim Mak. Yağı Sarfiyatı
Yıllık Akaryakıt Sarfiyatı
Yıllık Mak. Yağı Sarfiyatı
:
:
:
:
:
:
126 Hp
260 gün x 8 saat/gün = 2.080 saat
0.12 lt./Hp. Saat
0.005 lt./Hp. Saat
126 x 0.12 x 2.080 x 2 adet = 62.899 Litre
126 x 0.005 x 2.080 x 2 adet = 2620,8 Litre
Güç Toplamı
Yıllık ÇalıĢma Süresi
Birim Mazot Sarfiyatı
Birim Mak. Yağı Sarfiyatı
Yıllık Akaryakıt Sarfiyatı
Yıllık Mak. Yağı Sarfiyatı
 Arazöz;
:
:
:
:
:
:
115 Hp
260 gün x 8 saat/gün =2.080 saat
0.12 lt./Hp. Saat
0.005 lt./Hp. Saat
115 x 0.12 x 2.080 x 1 adet = 28.704 Litre
115 x 0.005 x 2.080 x 1 adet = 1196 Litre
Güç Toplamı
Yıllık ÇalıĢma Süresi
Birim Mazot Sarfiyatı
Birim Mak. Yağı Sarfiyatı
Yıllık Akaryakıt Sarfiyatı
Yıllık Mak. Yağı Sarfiyatı
:
:
:
:
:
:
80 Hp
260 gün x 8 saat/gün = 2.080 saat
0.10 lt/Hp. Saat
0.001 lt/Hp.saat
80 x 0.10 x 2080 x 1adet = 16.640 Litre
80 x 0.001 x 2080 x 1 adet= 166,4 Litre
Güç Toplamı
Yıllık ÇalıĢma Süresi
Birim Mazot Sarfiyatı
Birim Mak. Yağı Sarfiyatı
Yıllık Akaryakıt Sarfiyatı
Yıllık Mak. Yağı Sarfiyatı
:
:
:
:
:
:
80 Hp
260 gün x 16 saat/gün = 4160 saat
0.10 lt/Hp. Saat
0.001 lt/Hp.saat
80 x 0.10 x 4160 x 5adet = 166.400 Litre
80 x 0.001 x 4160 x 5 adet = 1664 Litre
Toplam Mazot Sarfiyatı
Toplam Makine Yağı Sarfiyatı
1 Litre Mazot
1 Litre Makine Yağı
Yıllık Mazot Gideri
Yıllık Makine Yağı Gideri
: 411.923 Litre
: 7.020 Litre
: 4.00,00 TL
: 7.00,00 TL
: 1.647.692 TL
: 49.140 TL
Toplam Akaryakıt –Yağ Gideri
: 1.696.832,00 TL.


Ekskavatör;
Forklift;
Toplam Gider
Makine ve Donanım
Yakıt ve Yağ
ĠĢçilik ve Personel
Elektrik
Bakım, Onarım
: 2.110.000,00 TL
: 1.696.832,00 TL
: 265.500,00 TL
: 250.000,00 TL
: 60.250,00 TL
21
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Hazır Beton üretimi için satın alınan malzeme bedelleri:280.000,00 TL
TOPLAM
: 4.662.582,00 TL
3.1.9 Projeden etkilenen yerleĢim yerleri
Proje alanı Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında, Kutludüğün
Beldesi‟nin yaklaĢık olarak 3,2 km güneyinde yer almaktadır. Proje alanına ait Yer Bulduru
Haritası ve uydu görüntüsü ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. EK-1).
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi yaklaĢık 500 m. kuzeyinde yer alan konuttur.
Proje alanı etki incelemesi hesaplamalarında alana en yakın konumda bulunan ve
yaklaĢık olarak 500 m. kuzeyinde yer alan, Kutludüğün Beldesi'ne bağlı ev dikkate
alınmıĢtır.
3.1.10 Projenin ekonomik ömrü
Proje kapsamında ocak alanından yılda yaklaĢık 2.000.000 ton kalker üretimi
yapılması planlanmaktadır.
Proje alanı için belirlenen toplam rezerv miktarı 81.856.320 tondur.
Proje alanından yılda 2.000.000 Ton/Yıl kalker üretimi yapılması planlanmaktadır.
Sahaya ait iĢletme ruhsatı süresi 2023 yılına kadar devam edecektir. Süre bitimine kadar
sahadan 20.000.000 ton üretim yapılması planlanmaktadır. Günün ekonomik koĢulları ve
rezerv durumu göz önüne alınarak ruhsat süresi sonunda temdit (süre uzatımı)
taleplerinde bulunulacaktır. Böylece temdit ruhsat dönemlerinde de sahada faaliyetlere
devam edilecektir. Ayrıca rezerv ve üretim miktarına bağlı olarak da proje süresi
değiĢebilecektir.
Projenin ekonomiye katkı değeri Bölüm 3.1.8‟de açıklanmıĢtır.
3.1.11 Zamanlama tablosu
Proje alanında kırma eleme tesisi kurulu durumda olup üretim faaliyetlerine devam
edilmektedir.
Proje kapsamındaki zamanlama tablosu aĢağıda sunulmuĢtur.
Tablo 3.5. Projenin Zamanlama Tablosu
AÇIKLAMA
AylarYIL
1
ÇED BaĢvuru Dosyası
Hazırlanması ve Çevre ve
ġehircilik Bakanlığı‟na
Sunulması
Yerel ve Ulusal Gazete
Ġlanlarının Verilmesi
Halkın Katılım Toplantısı ve
Kapsam Belirleme
Toplantısının Yapılması
ÇED Özel Formatının
Alınması, ÇED Raporunun
Hazırlanması ve Çevre ve
ġehircilik Bakanlığı‟na
Sunulması
2
3
4
5
2013
2013
2013
2013
2013
22
6
7
8
9
10
11
12
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
3.2 Diğer Hususlar
Bu bölümde belirtilecek baĢka bir husus bulunmamaktadır.
23
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bölüm 4: Mevcut Çevresel Özellikler ve Doğal Kaynakların Kullanımı
(Bölgesel ve çalıĢma alanı, baz alınarak mevcut ve planlanan durum verilmelidir.)
4.1 Arazi kullanım ve mülkiyet durumu
82613 ruhsat nolu sahaya ait EK-12 sunulan ÇED Ġnceleme Değerlendirme
raporuna göre 3,30 hektarlık kısmı orman sayılan araziler içerisinde kalmaktadır. Söz
konusu alanda çalıĢma yapılması durumunda üretim faaliyetlerine geçilmeden önce
Orman Bölge Müdürlüğünden gerekli izinler alınacaktır.
Sahanın diğer kısımlarında ise hazine arazileri ve Ģahıs parselleri bulunmaktadır.
Sahada üretim faaliyetlerine geçilmeden önce bütün izinler alınacak ve daha sonra üretim
faaliyetlerinde bulunulacaktır. Sahaya ait kadastro haritası EK-14 sunulmuĢtur.
a)
Tarım ve hayvancılık
a.1 Arazinin Ġlgili mevzuata göre durumu
Projeye konu alanın mülkiyet durumu ekler bölümünde sunulan Kadastro
Haritası'nda gösterilmiĢtir (Bkz. Ek 9). Mülkiyet durumunu gösterir Kadastro Haritasında
da görüleceği üzere proje alanı hazine arazisi niteliğindedir. Proje kapsamında
gerçekleĢtirilecek faaliyet ile ilgili olarak, ÇED sürecinde oluĢturulan Ġnceleme ve
Değerlendirme Komisyonu üyelerinden Tarım Ġl Müdürlüğü‟nce 5403 Sayılı Toprak
Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu, 1380 Sayılı Su ürünleri Kanunu ve 4342 Sayılı Mera
Kanunu açısından gerekli değerlendirme yapılacaktır.
a.2 Sulu ve kuru tarım arazilerin büyüklüğü
Ankara Ġli‟nde tarım arazilerinin 193.837 hektarı sulanabilecek alandır. Bunun tarım
alanlarına oranı % 15‟tir. Ġlde toplam sulanan alan 93.055 ha olup, toplam sulanabilir alana
oranı 48‟dir. Sulanan arazilerin %72‟si devlet sulaması, % 28‟i ise halk sulaması
Ģeklindedir.
Ġl genelinde susuz tarım arazilerinde özellikle hububat üretimi, sulu tarımın
yapıldığı alanlarda ise endüstriyel bitkiler, meyve ve sebze üretimi gerçekleĢtirilmektedir.
Ayrıca Ankara Ġli‟nde organik tarım ile de ürün yetiĢtiriliciği yapılmaktadır.
Ankara ili genel ve GölbaĢı ilçesi arazi kullanım sınıfları aĢağıdaki gibidir.
Tablo 4.1. Arazi Kullanım Sınıfları
ĠL/ĠLÇE
Sulu
Kuru Tarım
KarıĢık
Tarım
(Ha)
Tarım
(Ha)
(Ha)
ANKARA
331.783
396.961
655.994
Mera
Orman
549.168
GölbaĢı
11.009
19.497
16.234
32.607
172.218
ġehir ve
Endsütriyel
Kullanım
101.270
Sulak
Alanlar
Tuzsuz
15.058
Çıplak
Alan
238.859
194
6.834
1.404
2.085
Kaynak: Tarımsal AraĢtırma Genel Müdürlüğü, Tarla Bitkileri Merkez AraĢtırma Ens.-CBS UA Bölümü,2010
2013 Yılı Ankara Ġl Çevre Durum Raporu
Tablo 4.2. Tarım Arazilerinin Dağılımı
Tahıl Alanı
(Ha)
Baklagil
Alanı
(Ha)
Endüstri
Bitkileri
Alanı (Ha)
ANKARA
792.719
35.831,5
19.552,2
Yağlı
Tohumlu
Bitkiler
Alanı (Ha)
23.891
GölbaĢı
45.312,7
340
500
1.800
ĠL/ĠLÇE
Yem
Bitkileri
Alanı (Ha)
Yumru
Bitkileri
Alanı (Ha)
Toplam
Tarla Alanı
(Ha)
7.247,5
12.620,4
891.861,6
---
403
48.355,7
Kaynak: Ankara Valiliği, Ġl Gıda,Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 2011
24
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
82613 no‟lu sahanın bu proje kapsamında 39,41 hektarlık kısmı faaliyetler için
kullanılacaktır. Proje alanında öncelikle orman sayılan alanlarda üretim faaliyetlerinde
bulunulacaktır. Tapulu alanda üretim faaliyetinde bulunulması gerektiğinde öncesinde
mülkiyet (satın alınacak ya da muvafakat) izni ve bu alan için Ġl Tarım Müdürlüğü‟nden
tarım dıĢı amaçla kullanım izni alınacaktır.
a.3 Ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarları
Ankara‟da yetiĢtirilen ürünlere ait bilgiler aĢağıdaki tablolarda verilmiĢtir.
Tablo 4.3. Ġldeki Tarla Ürünleri Üretim Tablosu (2009 Yılı)
EKĠLEN ALAN
(HEKTAR)
ÜRÜN ADI
TAHILLAR
BAKLAGĠLLER
ENDÜSTRĠ
BĠTKĠLERĠ
YUMRULU BĠTKĠLER
ORTALAMA VERĠM
(KG/HEKTAR)
Buğday
525.396,0
1.881.222
3.580
Arpa
255.277,7
968.954
3.795
Fiğ(dane)
15.839,5
17.295
1.090
Nohut
14.200,6
13.646
960
Fasulye *
1.875,5
2.211
---
YeĢil Mercimek *
5.230,5
3.953
-
ġeker pancarı
8.467,5
428.037,5
50.550
Pamuk*
10
15
-
Kimyon*
6.000
3.507
-
Ayçiçeği (Yağlık)*
8.992,6
14.917
Ayçiçeği (Çerezlik)*
12.440
10.752
---
Aspir*
534,5
1.006
-
Kuru soğan
7.096
352.474
49.672
Fiğ
6.151,7
33.641
5.468
Yonca
3.358,6
52.775
15.713
Mısır
2.197,3
112.297
51.110
581,8
5.105
8.774
Yulaf
175
3.048
17.417
Mısır
85
3.000
35.290
Sorgum
50
1.650
33.000
Burçak
16
44
2.750
Korunga
YEM BĠTKĠSĠ
ÜRETĠM MĠKTARI
(TON)
Mürdümük
5
7,5
1.500
Kaynak: Ankara Ġl Çevre ve Durum Raporu-2010, Ankara Valiliği, Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 2011
“ * “Ankara Valiliği, Ġl Tarım Müdürlüğü, 2010
Tablo 4.4. Ġldeki Meyve Ağaçları Üretim ve Veri Tablosu (2009)
MEYVELER
AĞAÇ SAYISI
Meyve Vermeyen
(Adet)
213.978
108.046
Elma
ViĢne
Meyve Veren
(Adet)
807.796
832.466
Armut
Kiraz
496.423
180.343
113.204
66.170
18.550
6.048
Kayısı
133.399
51.871
4.993
Ceviz
79.237
40.853
2.817
Dut
77.685
37.149
Üzüm
4.582,8
1.324,1
(Bağ Alanı Ha)
Ankara Valiliği, Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 2011
3.805
YUMUġAK
ÇEKĠRDEKLĠ
SERT
KABUKLULAR
Üretim (Ton)
32.336
29.323
ÜZÜMSÜLER
37.364
Tablo 4.5. Ġlde Sebze Üretimi ve Miktarı (2009)
EKĠLEN ALAN
SEBZELER
ÜRETĠM (TON)
( DEKAR )
Kavun
20.596
287.589
Karpuz
3.886,1
126.854
VERĠM
( KG )
13.960
32.640
Domates
48.665
3.540,1
172.279
25
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
Marul
2.559,8
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
77.554
30.296
Havuç
2.290,0
110.030
Hıyar
1.074,4
22.744
Taze fasulye
769,9
6.836
Ankara Valiliği, Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 2011
48.050
21.168
8.880
Tablo 4.6. Organik Tarım Bilgi Sistemi (OTBĠS) Verileri Tablosu
ĠLÇE
ÇĠFTÇĠ SAYISI
ALAN(da)
AyaĢ
1
9.58
YETĠġTĠRĠLEN ÜRÜN
Nohut, Kabak
Bala
Beypazarı
13
2
3.585
213
Arpa, Buğday,Kimyon,Mısır
Elma, Domates, Biber, Patlıcan
Elmadağ
GölbaĢı
Kalecik
3
1
6
44
10
3.746
Elma, Armut
Elma, Armut, Kayısı, Erik
Bağ, Badem, Domates, Biber, Patlıcan
Kazan
Polatlı
Sincan
1
8
1
3
1.695
12
Elma, Armut
Buğday, Arpa, Kimyon
Elma, Armut
Nallıhan
ĠġLETME SAYISI
1
377
Tarla
FAALĠYET ALANI
Organik Gıda Üretim Ve SatıĢı
Organik Gübre Üretimi
17
Organik Hububat ĠĢlemesi
Organik Bağ Üretim Alanı
Organik Ceviz Ve Badem
Kaynak: Ankara Valiliği, Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 2011
Ġlde basta buğday olmak üzere, arpa, ayçiçeği, fiğ, nohut, soğan ve Ģeker pancarı
yetiĢtiriciliği yapılmaktadır.
GölbaĢı Ġlçesi‟nde göller bölgesini içine alan havzada oldukça verimli olan I. ve II.
sınıf tarım arazileri mevcuttur. Bu tarım arazilerinde kuru tarım yapılmaktadır. Ġlçede
tahıllardan; buğday, arpa, çavdar ve yulaf, baklagillerden; nohut, fasulye ve mercimek,
endüstriyel bitkilerden; Ģekerpancarı ve ayçiçeği yetiĢtirilmektedir. Alanın %90‟ı tahıl, %5‟i
baklagil, %5‟i yağlı tohum için kullanılmaktadır. Nadaslı kuru tarım yapılan bölgede vadi
tabanlarında yer yer sebze üretimine ve sık olmamak üzere meyve bahçelerine rastlanır.
Ġlçede yetiĢen sebze türleri ise domates, kavun, soğan, bayır turpu, taze fasulye ve
patlıcandır. YetiĢtirilen meyveler elma, kayısı, armut, ayva, kiraz, viĢne, badem ve eriktir.
Projeye konu alanın bulunduğu bölgede buğday yetiĢtiriciliği yaygındır.
a.4 Hayvancılık türleri, adetleri ve beslenme alanları
Ankara ili geneli ve GölbaĢı ilçesi hayvancılık verileri aĢağıdaki tabloda
gösterilmiĢtir.
Tablo 4.7. Hayvan Tür ve Adetleri (2009)
ĠL/ĠLÇE
BüyükbaĢ
(BaĢ)
KüçükbaĢ
(BaĢ)
Kovan
Sayısı
(Adet)
Yumurta
Tavuğu
Miktarı (Adet)
ANKARA
218.374
636.894
53.474
2.863.799
GölbaĢı
8.042
46.180
2.984
250.000
Kaynak: Ankara Valiliği, Ġl Gıda,Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 2011
2010 Yılı Ankara Ġl Çevre Durum Raporu
26
Et Tavuğu Miktar (Adet)
3.946.791
50.000
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.

KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Büyükbaş Hayvancılık (218.374 Adet)
Sığır
Manda
ab
217.788 Adet
586 Adet
Küçük Baş Hayvancılık
a- Keçi (Kıl+Tiftik)
b- Koyun

100.649 Adet
536.245 Adet
Kümes Hayvancılığı ( Kanatlı Üretimi )
a- Broiler
b- Yumurta Tavuğu
c- Hindi

3.946.791 Adet
2.863.799 Adet
16.957 Adet
Su Ürünleri ve Arıcılık
Su Ürünleri:
a- Kültür balıkçılığı
b- Alabalık yavrusu
c- Tatlı su balıkları
102.218 Kg
22.260.000 Adet
873.557 Kg
Arıcılık:
Arı kovanı (Eski+Yeni) 53.474
Bal (kg):
475,5
Proje alanının bulunduğu bölgede tarımsal faaliyetlere bağlı olarak hayvan
yetiĢtiriciliği de yapılmaktadır. Proje alanının çevresinde bulunan yerleĢimlerde çoğunlukla
küçükbaĢ hayvancılığa ve zati (kiĢiye özel) hayvan yetiĢtiriciliğine rastlanmıĢtır.
b)
Orman alanları
82613 ruhsat nolu sahaya ait EK-12 sunulan ÇED Ġnceleme Değerlendirme
raporuna göre 3,30 hektarlık kısmı orman sayılan araziler içerisinde kalmaktadır.
Faaliyet kapsamında kullanılacak orman sayılan alanlar için, 6831 Sayılı Orman
Kanunu‟nun 16. Maddesi gereğince orman izni alınacaktır.
b.1 Ağaç türleri ve miktarı veya kapladığı alan büyüklükleri
Proje alanı ile ilgili olarak Ankara Orman Bölge Müdürlüğü‟ne yapılan baĢvuru
sonucu ilgili kurum tarafından ÇED Ġnceleme ve Değerlendirme Formu düzenlenmiĢtir
(Bkz. EK 18). Buna göre, söz konusu ruhsatlı saha Ankara Serisi olarak adlandırılan 457
bölge numaralı MeĢe, maki bitki florasına sahip ağaç türlerini kapsamakta ve ağaçsız
orman toprağı ile zirai alanları içermektedir.
Bununla birlikte “incelemeye konu bölgede orman kadastrosu ve 2/b çalıĢmaları
henüz yapılmadığından, incelemeye konu alandaki ormanlık alanların tespiti iĢlemi teknik
ve idari orman sınırı belirlenmesi çerçevesinde kadastro talimatının 58. Maddesinde
belirtilen; talep sahanın dahilindeki mülkiyetler, idare kayıtları, taĢınmaza ait değiĢik tarihli
memleket haritaları, amenajman planı, planın ilgili mescere haritalarındaki bulgular ve
27
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
tespitler ıĢığında mahallinde yapılan aktüel durumdaki arazi inlemeleri neticesinde tespit
edildiği” belirtilmiĢtir.
b.2 Ocak yerinin iĢlendiği mescere haritası ve yorumu
ÇED alanının 3,30 hektarlık kısmı orman sayılan araziler içerisinde kalmaktadır.
Ankara Orman Bölge Müdürlüğü‟nce düzenlenen ÇED Ġnceleme ve Değerlendirme Formu
Ek.12‟de sunulmuĢtur.
b.3 Sahanın yangın görüp görmediği
Ankara Orman Bölge Müdürlüğü‟nce düzenlenen ÇED Ġnceleme ve Değerlendirme
Formu bilgilerine göre, ruhsat sahası ve proje alanı yerin 6831 sayılı Orman Kanununun
18. Maddesindeki; yangın görmüĢ orman alanı, gençleĢtirmeye ayrılmıĢ ve ağaçlandırılan
sahalarda baraj havzalarında kalmadığı belirtilmiĢtir.
Proje alanında çıkabilecek herhangi bir yangına karĢı yeterli sayıda yangın
söndürme cihazı ve yangın söndürme ekipmanı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.)
bulundurulacaktır. ÇalıĢanların topluca bulunduğu alanlara “Yangın Söndürme
Talimatnamesi” asılacak ve talimatnamenin eksiksiz uygulanması konusunda hassas
davranılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü‟nden orman yangınları ile ilgili afiĢ broĢür v.b
yayınlar temin edilerek çalıĢanların bu konuda bilinçlenmesi sağlanacaktır. Herhangi bir
yangın ihtimaline karĢı ilgili emniyet ve jandarma birimleri ile iliĢki kurulacaktır.
c)
Proje yerinde elden çıkarılacak alanın değerlendirmesi
39,41 hektarlık proje alanının toplam 0,93 ha.lık kısmında 1 nolu kırma-eleme tesisi,
0,96 ha. kısmında 2. Nolu kırma eleme tesisi, 1,2 ha.lık kısmında Hazır Beton Tesisi
bulunacaktır. Ayrıca 4,52 ha.lık kısmında stok alanı ve 1,78 ha.lık kısmında ise bitkisel
toprak depolama alanı yer alacaktır. Söz konusu alanları gösterir vaziyet planı EK-3 de
sunulmuĢtur.
c.1 Proje sırasında kesilecek ağaçların tür ve sayıları, Orman Yangınları ve
Alınacak Önlemler
Ġncelemeye konu bölgede orman kadastrosu ve 2/b çalıĢmaları henüz
yapılmadığından proje sırasında kesilecek ağaçların tür ve sayıları Orman izni alınması
aĢamasında ilgili Ģeflik ve müdürlük tarafından belirlenecektir.
Ruhsatlı sahada ocak alanı olarak belirlenen alanda kalker cevherleĢmesi yüzeyde
gözlenmekte olup, vejetasyon ocak alanının bir kısmında zayıf denebilecek düzeydedir.
Kalker cevherleĢmesinin yüzeyde bulunmasından dolayı, ocak alanında üretim faaliyetleri
sırasında herhangi bir dekapaj iĢlemi yapılmayacaktır.
Ocak alanında herhangi bir sebepten dolayı çıkabilecek yangına karĢı yeterli sayıda
yangın söndürme cihazı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.) bulundurulacak, tesis ve
ocak alanı hiçbir zaman boĢ bırakılmayacak, bunun için sürekli bir bekçi görev alacaktır.
Faaliyet sahasında bir telsiz telefon bulundurulacaktır. Yangın konusunda hassas
davranılacak olup, sahada ateĢ yakılmayacak, çalıĢan iĢçiler sürekli kontrol edilecek ve
uyarılacaktır.
c.2 Elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, arazi kullanım kabiliyeti
Söz konusu proje alanı içerisinde hazine arazisi ve ormanlık alanlar bulunmaktadır.
Nazim imar planına göre marjinal tarım arazisi niteliğindedir. Proje alanı içerisindeki
arazilerde çalıĢılmadan önce gerekli izinler için değiĢikliği talebte bulunulacaktır.
28
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
c.3 Etkilenecek tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu iĢlerin yapılacağı
ÇalıĢma yapılacak sahanın bulunduğu bölgeye ait flora listesi Bölüm 4.7‟de
verilmiĢtir.
82613 ruhsat nolu sahaya ait EK-12 sunulan ÇED Ġnceleme Değerlendirme
raporuna göre 3,30 hektarlık kısmı orman sayılan araziler içerisinde kalmaktadır. Ormanlık
alanda çalıĢılmadan önce izin alınırken, rehabilitasyon projesi yaptırılacak, aynı Ģekilde
diğer alanlarda geri kazanım ve tarım alanının tarım dıĢı kullanılması esnasında da toprak
koruma projeleri yaptırılacaktır. Böylece çalıĢmalardan etkilenecek olan proje alanının
doğal yapısına en uygun Ģekilde rehabilite edilmesi sağlanacaktır. Doğal bitki örtüsünün
geri kazanılması sağlanacaktır.
c.4 Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu
Proje alanı içerisinde ve yakın civarında herhangi bir kültür ve tabiat varlığı
bulunmamaktadır. Proje alanı ve yakın civarının Çevresel Etki Değerlendirmesi
Yönetmeliği‟nin EK-V Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak yapılan değerlendirmesi
Bölüm 4.1.8 de detaylı olarak açıklanmıĢtır.
c.5 Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında etkiler ve alınacak
önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Sahada hazırlık, inĢaat ve üretim çalıĢmaları sırasında sahaya yabancı kiĢilerin
girmesi önlenecektir. Sahada bekçi bulundurulacaktır. Ocak alanı ve etrafına gerekli uyarı
levhaları konacaktır. Ocak alanına halkın ve yetiĢtirdiği hayvanların girmemesi ve zarar
görmemesi açısından gerekli önlemler alınarak faaliyette bulunulacaktır.
Ayrıca sahadan üretilecek malzemenin nakli sırasında yerleĢim yeri, tarım alanları
ve hayvanların otlatıldığı bölgelerden geçilirken hız sınırlamalarına riayet edilecektir.
Üretim faaliyetleri sonucunda orman sayılan alanlar için orman izni alınırken verilen
rehabilitasyon projesine, diğer alanlarla ilgili de yine izin alınırken verilecek geri kazanım
ve toprak koruma projelerine uygun olarak rehabilitasyon çalıĢmalarında bulunulacaktır.
Orman sayılan alanlar üretim faaliyetlerinin tamamlanması ile ağaçlandırmaya hazır
hale getirilerek, orman izni alım aĢamasında Orman Bölge Müdürlüğü‟ne verilecek taahhüt
gereği, ağaçlandırmaya hazır hale getirilerek bölge müdürlüğüne teslim edilecektir.
Ocak üretiminin yapıldığı veya tamamlandığı alanlarda çevre ve insan güvenliliğini
tehlikeye sokabilecek yüksek Ģevlerin veya çukur alanların oluĢmaması sağlanacaktır.
OluĢması halinde bu alanların çevresi tel çitle çevrilerek, uyarı levhaları konacak ve
gerekli güvenlik tedbirleri alınacaktır.
4.2 Toprak Özellikleri
a)
Toprak yapısı ve arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması
Toprak bünyesi, toprak verimlilik düzeyini belirleyen önemli fiziksel özelliklerdendir.
Gübreleme yönünden büyük önem taĢır. Su tutma kapasitesi, havalanma, toprak
amenajmanı vb. verimlilik faktörlerinin üzerinde direk etkisi vardır. Bunun yanında pH, %
kireç içeriği, organik madde kapsamı, bitki besin maddeleri içeriklerinin miktarı ve %
tuzluluk durumları da toprakların verimliliğinde baz alınan kriterler olup gübreleme
yönünden bilinmesi gereken kriterlerdir. Ankara ili topraklarının verimlilik kriterleri ile ilgili
tablo aĢağıda verilmiĢtir.
Tablo 4.8. Ankara Ġli Topraklarının Verimlilik Kriterlerinin % Olarak Dağılımı
29
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Kategori
% Dağılım
Kategori
Kumlu
2,4
K.Asit
Tınlı
67,1
O.Asit
Killi Tınlı
29,5
H.Asit
% Dağılım
Kategori
--Çok Az
--Az
0,6
Orta
% Dağılım
Kategori
29,1
Az Kireçli
51,3
Kireçli
16,4
Orta Kireçli
2,6
Fazla Kireçli
% Dağılım
Kategori
% Dağılım
6,4
Tuzsuz
95,6
14,9
Hafif Tuzlu
3,8
42,7
23,7
K2 O
Kategori
% Dağılım
Az
0,60
Orta
1,25
P2 O5
Kategori
% Dağılım
Çok Az
13
Az
28
BÜNYE
pH
Organik
Madde
Kireç
Toplam Tuz
Nötr
13,8
Killi
1
H.Alkali
Ağır Killi
--K.Alkali
85,4
Ġyi
0,2
Yüksek
Orta Tuzlu
0,4
0,6
Çok Fazla
Kireçli
12,3
Çok Tuzlu
0,2
Yeter
1,80
Yüksek
96,35
Orta
26,3
Yüksek
10,8
Çok Yüksek
21,9
Kaynak: Ankara Valiliği, Ġl Tarım Müdürlüğü, 2009
Ankara Ġli Arazi Varlığı verilerine dayanarak, proje alanı VII. sınıf arazi vasfında olup,
kahverengi toprak grubundadır. Kahverengi topraklar, çeĢitli ana maddelerden oluĢan
(ABC) profilli topraklardır. OluĢumlarında kalsifikasyon rol oynar. Bu iĢlem sonucu
profillerinde çok miktarda kalsiyum bulunur. Erozyona uğrayanlarında A ve C horizonları
görülür. Doğal drenajları iyidir. Kahverengi topraklarda bütün profil kireçlidir. Yazın uzun
periyotlar kuru kalır ve bu süreçte kimyasal, biyolojik etkinlikleri yavaĢtır. Kahverengi
topraklara ilin tüm ilçelerinde rastlamak mümkündür. VI. ve VII. sınıf topraklar ise
genellikle dik eğim, erozyon,toprak sığlığı, taĢlılık, yaĢlık, tuzluluk ve sodiklik gibi kültür
bitkilerinin yetiĢtirilmesini engelleyen sınıflandırmalara sahiptir. Fiziksel özellikleri
tohumlama ve kireçleme yapmak, drenaj hendekleri, saptırma yapıları ve su dağıtıcıları
tesis etmek gibi iyileĢtirme, kontrol uygulamalarına elveriĢli olmadığından, çayır-mera
ıslahı için kullanılma olanakları sınırlıdır. Toprak muhafaza önlemleri almak veya alttaki
arazileri korumak için ağaç dikimi veya ot tohumu aĢılaması yapıldığı, hatta istisnai bazı
hallerde kültür bitkileri bile yetiĢtirildiği olursa da, bu durumlar VII. sınıf araziler için genel
özellik sayılmaz.
(Kaynak: Ankara Ġli Arazi Varlığı, 1992)
Ankara Ġli büyük toprak grupları ve arazi kullanım kabiliyeti ile ilgili bilgiler aĢağıdaki
tablolarda verilmiĢtir.
Tablo 4.9. Ankara Ġli Büyük Toprak Grupları (ha)
Su,
Kestane
Kahverengi
YerleĢim
Alüvyal
rengi
Topraklar
Ġlçe
vb.
Topraklar
ANKARA
103672
144075
1456645
934
Ġl
Mamak
4641
501
Regoseller
Kahverengi
Orman
Toprakları
23
235380
Ġl
Ġlçe
ANKARA
15092
Kireçsiz
Kahverengi
Orman
Toprakları
271395
Kırmızımsı
Kahverengi
Topraklar
152553
Hidromorfik
Alüvyal
Topraklar
5581
Kolüvyal
Topraklar
2836
284
---
---
Organik
Topraklar
Kireçsiz
Kahverengi
Topraklar
Toplam
547
35870
2469549
62874
Mamak
--------1142
24496
Kaynak: Tarımsal AraĢtırmalar Genel Müdürlüğü, TARLA Bitkileri Merkez AraĢtırma Enstitüsü-CBS UA Bölümü, 2010;
Ankara Ġl Çevre Durum Raporu, 2010
Not: Alan bilgileri 1:25 000 ölçekli Türkiye Toprak Veri Tabanı haritasından Coğrafi Bilgi Sistemi Analizi ile elde edilmiĢtir.
Tablo 4.10. Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfları (AKK) (ha)
30
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
Ġl
Ġlçe
ANKARA
Mamak
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Su,
YerleĢim
vb.
75574
I
II
III
IV
197421
303817
350975
280315
3429
1371
2721
1651
964
V
VI
VII
VIII
Toplam
4225
273684
955183
28355
2469549
363
2863
9922
1212
24496
Kaynak: Tarımsal AraĢtırmalar Genel Müdürlüğü, TARLA Bitkileri Merkez AraĢtırma Enstitüsü-CBS UA Bölümü,
2010; Ankara Ġl Çevre Durum Raporu,2010
Not: Alan bilgileri 1:25 000 ölçekli Türkiye Toprak Veri Tabanı haritasından Coğrafi Bilgi Sistemi Analizi ile elde
edilmiĢtir.
Proje alanındaki çalıĢmalar uzun yıllardır devam etmekte olup, alanın geneli
faaliyetler için kullanılmaktadır. Proje alanında yeni bir hafriyat vb. çalıĢma yapılması
düĢünülmemektedir ve alanın genelinde sıyrılabilir ve tekrar kullanılabilir nitelikte toprak
tabakası bulunmamaktadır.
b)
Yamaç stabilitesi
Proje alanının genel arazi yapısı ve topografisi incelendiğinde, sahanın orjinalinde
eğimli bir arazi yapısına sahip olduğu görülmektedir. Bugüne kadarki faaliyetler
sonucunda proje alanındaki topografik durumda değiĢiklikler meydana gelmiĢtir. Mevcut
durumda veya kapasite artıĢı sonrası dönemde sahanın mevcut arazi yapısına zarar
verecek herhangi bir faaliyet söz konusu değildir.
c)
Erozyon
Ankara YeĢil KuĢak Ağaçlandırma Projesi ile Ankara‟da hava kirliliğine karĢı bir
tedbir alınması ile Ģehrin sel ve taĢkınlardan korunması düĢünülmüĢ ve günümüzde büyük
önem kazanan rekreasyon alanlarının çoğaltılması ve düzensiz yerleĢmelerinin önüne
yeĢil bir set çekilmesi, gecekondulaĢmanın durdurulması hedeflenmiĢtir. Ayrıca erozyonla
mücadele çerçevesinde ağaçlandırmaya büyük önem verilmiĢtir.
Ankara ilinde ciddi toprak sorunlarından biri olan erozyon, taban araziler hariç her
yerde kendini az veya çok göstermektedir. Ġl içinde ırmak taĢkınları, su yüzeyleri ve çıplak
kayalıkların dıĢında kalan alanların 2.940.773 hektarında su erozyonu, 505 hektarında da
rüzgar erozyonu hüküm sürmektedir. Erozyona maruz 2.941.278 hektar toprakların
530.090 hektar tutan % 18,02 lik kısmı hiç erozyona uğramamıĢ veya çok az uğramıĢtır.
Arazi varlığı verilerine göre, proje alanındaki topraklar % 6-30 arasında eğime sahip,
toprak derinliği 0-50 cm arasında değiĢen sığ ve çok sığ olan Ģiddetli erozyon ve taĢlılık
sorunu olan bir yapıdadır.
Faaliyet alanının yağıĢ olduğu zamanlarda yüzeysel su erozyonuna maruz
kalabileceği düĢüncesi ile aĢağıda su erozyonu tanımlanmıĢ ve alınacak önlemler
açıklanmıĢtır.
Su Erozyonu
Su erozyonu diğer erozyon çeĢitleri içerisinde en yaygın ve etkilisidir. Eğimli
arazilerde vejetasyon zayıflığı veya vejetasyonun tamamı yok olduğu zaman yere düĢen
yağmur damlaları darbe etkisi ile toprak parçalarını yerinden koparır, parçalar ve yüzeysel
akıĢa geçen yağmur suları bu toprak parçalarını sürükleyerek aĢağılara taĢırlar.
Su erozyonunu meydana getiren ana faktörler, hareket halinde bulunan suyun
hidrolik, mekanik ve çözücü (eritici) etkileridir. Su erozyonuna etki eden faktörler ise iklim,
topografya, vejetasyon, toprak ve insandır.
Yüzey Erozyonu
31
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Yüzey erozyonu, eğimli bir arazi üzerinde toprak parçacıklarının yağmur sularının
etkisi ile yerlerinden oynatılıp, eğim yönünde aĢağıya doğru taĢınması olayıdır. Arazi
eğiminin muntazam ve yüzeyin düz olduğu yerlerde, yüzeysel akıĢın çizgi halinde veya
derecikler Ģeklindeki belli kanallarda yoğunlaĢmadığı durumlarda, yağmur damlacıklarının
etkisi ile yerinden kopan toprak parçacıklarının, yüzeysel akıĢa geçen suların taĢınması ile
meydana gelen erozyondur.
DeğiĢik kullanımlar altındaki yamaç arazilerde, erozyon olayının durdurulmasında
genellikle iki ilkeden hareket edilmektedir:
Yağmur damlasının toprak yüzeyi üzerindeki tahripkar etkisini ortadan
kaldırmak,
Yüzeysel akıĢın tehlikesiz bir Ģekilde akmasını ve toprak içine
infiltrasyonunu sağlamak.
Bu ilkelerden yola çıkarak faaliyet sahasında üretim aĢamasında erozyonla
mücadele ile ilgili gerekli önlemler alınacaktır.
d)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında toprağa etkiler ve
alınacak önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Projeye konu sahada ÇED sürecinin olumlu tamamlanması durumunda ilgili diğer
kurumlardan gerekli izinler alınarak yatırım çalıĢmalarına baĢlanacaktır.
Proje alanında kalker üretimi yapılacak alanda cevherleĢme yüzeyde
gözlenmektedir. Ancak ocak alanının bazı kısımlarında bitkisel toprak dekapajı
yapılabilecektir. Üretim açık iĢletme yöntemlerinden basamaklarda delme-patlatma
Ģeklinde ve iĢ makineleri vasıtası ile yapılacaktır. Bitkisel toprak ise bitkisel toprak
depolama alanı içerisinde uygun bir alanda üretim sırasında çıkabilecek pasa
malzemeden ayrı olarak depolanacaktır. Bitkisel toprağın depolanması sırasında
erozyona karĢı gerekli önlemler alınacaktır. Depolanan üst örtü ve pasa malzeme daha
sonra ocak rehabilitasyonunda kullanılacaktır.
Üretim sırasında çıkabilecek pasa malzemenin depolanacağı alan belirlenirken,
erozyona, heyelana sebep olmayacak meyilde arazi seçilecektir. Saha çevresindeki dere,
baraj göl, gölet gibi su yüzeylerini kirletmeyecek Ģekilde gerekli önlemler alınacak, izne
konu olmayan yerlere ve ormanlara pasa malzeme dökülmeyecektir.
Diğer taraftan proje alanı içerisinde yapılması planlanan Ģantiye binası, kırma-eleme
tesisi ve hazır beton tesisinin kurulması aĢamasında yapılacak hafriyat iĢlemleri sırasında
çıkan malzeme öncelikle arazi düzenlemesinde kullanılacaktır. Artan malzeme olursa bu
malzeme ve proje alanında yapılacak üretim çalıĢmaları sırasında kullanılamayan pasa
malzeme çıkması durumunda, ortaya çıkacak malzeme ile birlikte ocak alanı içerisinde
biriktirilecektir. Pasa malzeme üretimi tamamlanan alanlarda uygun yerlere serilecek veya
üretim sırasında oluĢabilecek çukur alanların doldurulmasında kullanılabilecektir. Pasa
malzeme serilen alanlara gerekli görülmesi durumunda ocak dıĢından bitkisel toprak
getirilerek serilecek ve üretim öncesi vejetasyonun bölgede yeniden oluĢması için bir
zemin oluĢturulacaktır.
90,73 hektarlık iĢletme ruhsatlı sahanın proje kapsamında kullanılması planlanan
39,40 hektarlık proje alanının 3,30 hektarlık kısmı orman sayılan alan, diğer kısımları ise
hazine arazi ve Ģahıs parselleri niteliğindedir. Orman sayılan alanlar, Orman Bölge
Müdürlüğü‟ne verilen taahhütname gereği ağaçlandırmaya hazır hale getirilerek,
rehabilitasyon projesine uygun olarak terk edilecektir. Yine hazine arazilerinde de aynı
32
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Ģekilde üretim sonrası geri dönüĢüm projesine uygun olarak rehabilite edildikten sonra
saha terk edilecektir.
Proje alanında yapılacak çalıĢmalar fiziksel nitelikte olduğu için içinde yeraldığı
toprağın yapısını bozacak nitelikte değildir.
4.3
a)
Jeolojik Özellikleri
Bölge Jeolojisi
Proje alanının içinde yer aldığı bölgede Keçikaya formasyonu, Elmadağ
formasyonu, Emir formasyonu ve Permiyen KireçtaĢı Blokları gözlenmektedir. Proje alanı
ve çevresini gösterir jeoloji haritası ve kesitleri ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. Ek 13).
Keçikaya Formasyonu (TRk) :
Gri, beyaz renkli yer yer dolomitize kireçtaĢı ve kumlu kireçtaĢından oluĢan birim
Akyürek ve diğerleri tarafından Keçikaya formasyonu olarak adlandırılmıĢtır.
Bölgede kuzeydoğu-güneybatı yönünde dağılım gösteren Elmadağ ve Ortaköy
formasyonlarının yaygın olduğu kesimlerde izlenir. Birim kireçtaĢı ve kumlu kireçtaĢından
oluĢur. Orta ve kalın tabakalı olup bol kırıklı ve çatlaklı olması ve tabaka yüzeylerinin kolay
aĢınma özelliği nedeniyle her yerde tabakalanma belirgin olarak izlenemez.
Keçikaya formasyonu, altta Elmadağ formasyonu ve Ortaköy formasyonu ile
geçiĢlidir. GeçiĢ zonunda kireçtaĢı tabakaları artar. Ortaköy formasyonunu oluĢturan
volkanitler ise Keçikaya formasyonunun alt düzeyleri ile sıcak ilĢkilidir. Üstte ise
Hasanoğlan formasyonu, çakıltaĢı, kumtaĢı düzeyleri ile Keçikaya formasyonunu uyumsuz
olarak örter.
Keçikaya formasyonunun yaĢı Orta-Üst, Üst Triyas olarak belirlenmiĢtir.
Birim altta fliĢ karakterindeki kayatürlerinin çökelmesinden sonra ortamın gittikçe
sığlaĢması ve sakinleĢmesi sonucunda oluĢmuĢtur. GeçiĢ zonunda kumlu kireçtaĢı,
silttaĢı, kumtaĢı ardalanmasından kireçtaĢına geçilmektedir.
Elmadağ Formasyonu (TRel):
Birim bölgede güneybatı-kuzeydoğu yönünde uzanır. Elmadağ formasyonu alttan
üste doğru metamorfizması gittikçe azalan ilksel halini kısmen koruyan ve/veya yeĢil Ģist
fasiyesi sınırları içinde metamorfizma geçirmiĢ konglomera, kumtaĢı, çamurtaĢı, kumlu
kireçtaĢı, kireçtaĢı ile volkarenit, aglomera, volkanit ve tüften oluĢur. Birimin içinde
Karbonifer ve Permiyen yaĢlı kireçtaĢından oluĢan değiĢik boyutlu bloklar yer alır.
Elmadağ formasyonu yaygın olarak sarı, boz, kahverengi, gri renklerdedir. Ġnce ve orta
kalınlıkta tabakalanmalı olan birim, sık kıvrımlıdır. Kıvrımlanmalar ince taneli ve ince
tabakalı kesimlerde belirgindir.
Elmadağ formasyonu altta Emir formasyonu ile, üstte ise Keçikaya formasyonu ile
geçiĢlidir. Elmadağ formasyonu geçiĢ zonunda kumtaĢı, kumlu kireçtaĢı ardalanması
olarak devam ederek Keçikaya formasyonuna geçer. Elmadağ formasyonu yanal olarak
metavolkanit, metatüf, volkarenit ve aglomeradan oluĢan Ortaköy formasyonu ile giriktir.
Elmadağ formasyonu Alt, Orta-Üst Triyas yaĢında kabul edilmiĢtir.
33
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Elmadağ formasyonu genellikle fliĢ karakterindeki kaya türleri ile belirgindir. Birim
genel olarak kumtaĢı ve Ģeyl ardalanması Ģeklinde çöken kayatürlerinden ve bunların
içinde geliĢmiĢ çakıltaĢlı kanal çökellerinden oluĢmuĢtur. Birim çökelimine devam ederken
geliĢen volkanizma ve bunların ürünleri değiĢik evrelerde çökelime katılmıĢlardır. Çökelim
ve volkanizma devam ederken, Karbonifer ve Permiyen yaĢlı kireçtaĢları değiĢik
boyutlarda bloklar halinde çökelme havzasına gelmiĢ ve çökelime katılmıĢlardır.
Emir Formasyonu (TRe):
Bölgede otoklon olarak izlenen en eski birimdir. Killi, kumlu ve volkanik kayaçların
bölgesel metamorfizmaya uğraması sonucu yeĢilĢist fasiyesinde metamorfizma
geçirmiĢtir. Muskovit-kuvars Ģist, serisit-kloritkuvars Ģist, serisit-klorit Ģist, fillit, kuvarsalbitklorit Ģistlerden oluĢmaktadır. Genellikle sarı, boz ve kahverengi renklerdedir. Ankara
merkez olmak üzere kuzeydoğu-güneybatı uzanımlıdır. Emir formasyonunu oluĢturan
kaya türleri sık kıvrımlıdır. Ġnce taneli ve ince tabakalı kesimlerde kıvrımlar daha
belirgindir. Ġnce taneli kayaçların yanı sıra, iri taneli çakıltaĢları da metamorfizmaya
uğramıĢtır. Çakıllarda belirgin uzama ve yönlenme gözlenir.
Birim ince-orta tabakalı olup tabakalanmaya paralel olarak yönlenme geliĢmiĢtir.
Emir formasyonunun yaĢı Alt Triyas olarak belirlenmiĢtir.
Ġnce ve orta taneli kayaçların ardalanmalı olarak çökelimi
volkanitler ve bunların tüfleri çökelmekte olan kayatürleri arasına
katılmıĢlardır. Emir formasyonunun ilksel çökelimi fliĢtir. Çökelim
ultramafik kütleler, çökeller arasına girmiĢ ve daha sonraki
metamorfizmaya uğramıĢtır.
sırasında geliĢen
girerek çökelime
anında bölgedeki
dönemde birlikte
Permiyen YaĢlı KireçtaĢı Blokları (Pkb) :
Elmadağ formasyonu ve Ortaköy formasyonu içinde kaya türüne bağlı olarak
ayırtlanmıĢtır. Permiyen yaĢlı kireçtaĢı blokları daha yaygın ve değiĢik boyutlarda izlenir.
Permiyen yaĢlı kireçtaĢları, gri, beyaz renkli, yer yer kristalize, çatlaklı, ince-orta
tabakalanmalıdır. KireçtaĢları sparikalsit çamur ve çoğunlukla fosilden oluĢurlar ve
içlerinde kuvars taneleri de bulunur.
Bloklar ilksel yerinde resif, resif önü ve havza kenarında çökelmiĢtir. Resiflerden ve
bryozoa kolonilerinden kopan parçalar çökel ortamına gelerek henüz taĢlaĢmamıĢ
kireçtaĢları içine gömülmüĢlerdir. Diyajenezini tamalayan kireçtaĢı daha sonra bloklar
halinde Elmadağ ve Ortaköy formasyonlarının çökelimine katılmıĢlardır.
Yapısal Jeoloji : Ankara ili alanı Kuzey Anadolu Fayı (KAF) güneyinde Anatolit
tektonik kuĢağı içerisinde yer alır. Tektonik yapısını ise Alpin Orojenik evresi ile
kazanmıĢtır. Bölgede Paleotetis okyanusunun izlerine Ankara Grubunu oluĢturan
kayatürlerinde, Neotetis okyanusunun izlerine ise bölgede yaygın olarak gözlenen Eldivan
ofiyolit topluluğunu oluĢturan kayatürlerinde rastlanır.
I- Uyumsuzluklar: Bölgede ilk uyumsuzluk Triyas yaĢlı Ankara Grubu ile Jura yaĢlı
Hasanoğlan formasyonu arasında gözlenir. Bölgede iç düzeni kısmen korunmuĢ olarak
görülen Eldivan ofiyolit topluluğu ve/veya Dereköy ofiyolitli melanjı ile Kılıçlar grubunu
oluĢturan Hisarköy formasyonu ve/veya Karadağ formasyonu arasında görülen
uyumsuzluk ise Neotetis okyanusunun kayatürlerinin kalıntılarını gösterir. Oligosen yaĢlı
Miskincedere formasyonu ile Miyosen yaĢlı volkanitler ve çökeller arasındaki uyumsuzluk
ise bölgede denizel çökelmenin sona erdiğini ve karasal rejimin egemen olduğu çökellerin
varlığını gösterir. Bölgedeki volkanizmanın son ürünü olan Bozdağ bazaltı ile üzerinde
34
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
geliĢen havzanın çökelleri olan GölbaĢı formasyonu arasındaki uyumsuzluk ise her yerde
gözlenemez.
II- Faylar: Bölgede düĢük açılı bindirmeler, ters faylar, doğrultu atımlı fay (olasılı) ve
düĢey faylar saptanmıĢtır.
a) Bindirmeler: Bölgede kuzeydoğu-güneybatı yönünde yaygın olarak izlenen
bindirmeler kuzeyde Eldivan dağında, güneyde Beynam köyü güneyinde Eldivan ofiyolit
topluluğunu oluĢturan birimlerin arasında, Eldivan ofiyolit topluluğu ile Hisarköy
formasyonu arasında, güneybatıda Oyaca doğusunda Jura yaĢlı Hasanoğlan ve Akbayır
formasyonları ile Dereköy ofiyolitli melanjı arasında, Deveciköyü-Dereköy kuzeyinde
Ankara grubu birimleri ile Dereköy ofiyolitli melanjı arasında, Dereköy güneyinde Dereköy
ofiyolitli melanjı ile Karadağ formasyonu, Haymana formasyonu ve Eskipolatlı formasyonu
arasında gözlenir.
b) Ters faylar: Deveciköyü batısında Triyas yaĢlı Ankara grubunu oluĢturan
birimler, Akbayır ve Hasanoğlan formasyonları üzerine ve bu birimlerde hep birlikte
Dereköy ofiyolitli melanjı üzerine itilmiĢ olarak izlenir.
c) Doğrultu atımlı faylar: Beynam Köyünün güneyinde Dereköy ofiyolitli melanjı ile
Bozdağ bazaltı arasındaki ve Eldivan ofiyolit topluluğu birimlerinden pelajik arakatkılı
volkanitler ile Dereköy ofiyolitli melanjı arasındaki kuzeydoğugüneybatı yönlü fayın büyük
bir olasılıkla doğrultu atımlı olabileceği düĢünülmektedir. Ayrıca Karaali kuzeyinde
doğrultu atımlı olan fay saptanmıĢtır.
d) DüĢey faylar: Bölgede düĢey ve düĢeye yakın faylar gözlenmiĢ ve ayırtlanmıĢtır.
Bunlardan Oyaca doğusunda kuzey-güney doğrultulu fayın yarıklarından Kabasinan
tepede Oğulbey dasiti çıkmıĢtır. Kuzeybatıda Tersiyer yaĢlı Tekke volkanitleri ile Hançili
formasyonu, Mamak formasyonu, GölbaĢı formasyonu arasında izlenir.
b)
Proje Alanı jeolojisi
Proje alanı ve çevresini gösterir jeoloji haritası ve kesitleri ekler kısmında
sunulmuĢtur (Bkz. EK 13).
Proje alanı Elmadağ formasyonu ile Permiyen YaĢlı KireçtaĢı Blokları birimi
içerisinde kalmaktadır. Alanın doğu-güneydoğu ve güneyi Permiyen YaĢlı KireçtaĢı
Blokları birimi üzerinde yer alırken geri kalan kısmı ise Elmadağ formasyonu birimi
üzerinde yer almaktadır. Birimlerle ilgili jeolojik detay yukarıda açıklanmıĢtır.
c)
CevherleĢme
CevherleĢme ile ilgili jeolojik detay yukarıda açıklanmıĢtır.
d)
Depremsellik
Ankara yaklaĢık 100 km. kuzeyinde bulunan Kuzey Anadolu Fayı ile yaklaĢık 90-100
km. güneydoğusunda bulunan KırĢehir-Keskin fay zonundaki depremlerden önemli ölçüde
etkilenmiĢtir. Ankara, 50 km.lik bir alan içinde oluĢacak küçük depremlerin (M < 5,5) ve
büyük depremlerin (M > 7,0) etkisi altında kalan bir kenttir.
Ankara‟yı etkileyen deprem kaynakları 90-120 km. uzaklıkta olduğundan kent uzun
periyotlu yüzey dalgalarından daha çok etkilenecektir. Bu dalgaların özellikle genç alüvyal
alanlarla kalın Pliyosen dolgu alanlar üzerinde rezonans nedeniyle genliklerinin büyümesi
olasılığı vardır. Kaya zeminlerle, doğal titreĢim periyotları 0,5 sn.nin altında olan zeminler
35
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
genellikle daha küçük yer hareket ivmesi vereceklerdir. Genç alüvyonlar ve Pliyosen yaĢlı
kalın dolguların bulunduğu alanlar ve üstünde bulunan yapılar, civarda olabilecek
depremlerde daha büyük ivme değerli ve daha uzun deprem devam süresi verebilecek en
tehlikeli yerlerdir. Bu durumda gittikçe yükselen ve dolayısıyla titreĢim periyotları zemin
hakim titreĢim periyoduna oldukça yaklaĢmıĢ olan bu yöredeki yapılara deprem
kuvvetlerinin etkimesi daha büyük olacaktır.
Bakanlar Kurulu‟nun 18.4.1996 tarih ve 96/8109 sayılı kararıyla yürürlüğe giren ve
halen yürürlükte olan Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına göre Ankara Ġli merkezi
4.derece deprem bölgesinde bulunmaktadır. Proje alanı ise 3. derece deprem bölgesinde
yer almaktadır. Proje alanında depremden direk etkilenecek bir faaliyet bulunmamaktadır.
Ankara Ġli Deprem Haritası ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. Ek 14).
e)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında jeolojik etkiler ve
alınacak önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Alanda açık iĢletme yöntemi ile basamaklar Ģeklinde kalker cevheri üretimi
gerçekleĢtirilecektir. Cevher yataklanmasına, topografik ve jeolojik yapıya uygun olarak
basamak duraylılığı sağlanacaktır. Basamak yükseklikleri, basamak geniĢlikleri ve genel
Ģev açısı basamakların kaymadan durmasını sağlayacak Ģekilde düzenlenecektir.
Basamak uzunlukları topografik yapıya uygun olarak düzenlenecektir. Basamak
geniĢliklerinin 10 m ve yüksekliklerinin de 10‟ar metre olması öngörülmektedir. Ayrıca
nihai durumda sahada genel Ģev açısının 45 derece civarında olmasına dikkat edilecektir.
Dolayısıyla heyelan ve basamaklarda kayma olması önlenecektir. Ayrıca proje
kapsamında kurulacak tesisler için bu tür tesislerin kurulmasında öngörülen yapılaĢmaya
uygun olarak inĢa edilecektir. Üretim sona erdiğinde bu tesislerin sahadan sökülerek
uzaklaĢtırılması sağlanacaktır.
4.4
Hidrojeolojik Özellikleri
a)
Bölge ve proje alanı hidrojeolojik özellikler
Proje alanı ve çevresinde yapılan gözlemlere dayanarak proje alanı içerisinde
sürekli akan bir dere veya akarsu bulunmamaktadır. Ayrıca ruhsat sahası içerisinde
herhangi bir göl, gölet, baraj bulunmamaktadır.
Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere ve akar dere
yataklarına rastlanmaktadır. Sahanın kuĢ uçuĢu 800 m. kuzeyinden akar dere niteliğindeki
Yunuslar Dere ve 400 m. doğusundan Çam Dere geçmektedir.
Sahada yapılacak çalıĢmalar sırasında ve sonrasında, proje alanı çevresinde yer
alan akar dere yataklarına ve mevsimsel yağıĢlarla beslenen kuru dere yataklarına
müdahale edilmeyecek ve herhangi bir atık malzeme verilmeyecektir.
Sahaya en yakın baraj Bayındır Barajı olup sahanın 6 km kuzeybatısında
bulunmaktadır. Bayındır Barajı, Ankara'da, Bayındır Çayı üzerinde, içme suyu temini
amacı ile 1962-1965 yılları arasında inĢa edilmiĢ bir barajdır. Toprak gövde dolgu tipi olan
barajın gövde hacmi 553.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 30 m'dir. Ankara
BüyükĢehir Belediyesi'ne devredilen Bayındır Barajı, büyük bir rekreasyon alanına
dönüĢtürülmüĢ ve baraj içindeki 6,5 milyon m3'lük su mavi renginden esinlenerek "Mavi
Göl" adını almıĢtır.
Ġç Anadolu Bölgesi‟nin en büyük ırmağı olan Kızılırmak, Ankara ili sınırları içinden
geçmektedir. Söz konusu nehir projeye konu alanın yaklaĢık 35 km doğusunda
bulunmaktadır. Söz konusu akarsular proje alanına oldukça uzak mesafededirler.
36
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
b)
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Yüzeysel su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri
Proje alanı ve çevresinde yapılan gözlemlere dayanarak proje sahası içerisinde
herhangi bir akarsu, göl, gölet, baraj, sulak alan, bataklık vs. bulunmamaktadır. Bölgedeki
en büyük su kütleleri Mavi Göl ile Mogan ve Eymir gölleridir. Bayındır Barajı, büyük bir
rekreasyon alanına dönüĢtürülmüĢ ve baraj içindeki 6,5 milyon m3'lük su mavi renginden
esinlenerek "Mavi Göl" adını almıĢtır.
Ankara ili geneli ve bölgeye ait hidrolojik özellikler aĢağıda açıklanmıĢtır.
Akarsular : Ankara ve çevresi, su ve toprak potansiyeli olarak Türkiye geneline göre
ortalamanın altında sayılabilecek bir yöreyi temsil etmektedir. Ankara ve çevresi su
sistemi açısından, önemli su kaynaklarından baĢlıcaları, Kızılırmak nehri havzasının
büyük bir bölümü ve Delice, Acıçay, Devres çayı gibi büyük kolları, Sakarya havzasının bir
bölümü ve Kirmir çayı, Ankara çayı gibi büyük kolları, Batı Karadeniz havzasının bir
bölümü ve Büyük Melen, Küçük Melen, Gerede çayı gibi büyük kolları söylenebilir.
Bölgenin 11,26 milyar m3 yerüstü potansiyeli mevcuttur.
Gerek akarsular ve gerek kolları üzerine kurulan barajlar aracılığıyla içme suyu,
kullanma suyu, sulama suyu, taĢkın koruma ve enerji amaçlı kullanımlardan yararlanılır.
Ġldeki akarsuların rejimleri ulaĢım, taĢımacılık ve su sporları yapmaya uygun değildir. Dere
ve çaylar üzerinde yer yer kum ocakları yer alır.
Ankara‟daki en önemli akarsular ve kolları aĢağıda verilmiĢtir:
1- Kızılırmak nehri ve kolları Terme çayı, Balaban çayı
2- Sakarya nehri ve kolları Aladağ çayı, Nalderesi, Girmir çayı ve Ankara çayı
3- Peçeneközü çayı
Ankara ili Türkiye‟deki 3 akarsu havzası içinde kalmaktadır. Bunlar Sakarya,
Kızılırmak ve Konya Kapalı Havzaları‟dır. Ġl sınırları dahilindeki akarsu yüzeyleri toplam
alanı 4.385 ha‟dır. Ankara‟daki baĢlıca akarsuların ortalama debileri Ģu Ģekildedir:
Ġl çıkıĢı toplam ortalama akım : 5.430 hm3/yıl
Sakarya Nehri : 2.900 hm3/yıl
Kızılırmak Nehri : 2.500 hm3/yıl
Peçeneközü Çayı : 30 hm3 /yıl
Hatip Ovası Akarsuları: Hatip çayının baĢlangıcını ovanın doğusunda Hasanoğlan
bucağının kuzeyindeki Hasanoğlan deresi teĢkil eder. Hatip çayı kuzeyden ġaraplıdere,
Kuru çay, güneyden Yandere, Aralık dere, Karabayırdere, Bayındır çayı ve Kusunlar
çayını alır. Ankara Ģehri içinden geçerken Çubuk çayı ve Ġncesu deresi ile birleĢir. Ankara
Çayı adını aldıktan sonra batıya doğru kuzeyden gelen Macun deresi, güneyden gelen
Kuyucakdere, Altıncıoğlu dere, Kutuğun dere, Kepiryatak dere, Sazçayır dere ve
Kavaklıboğaz dere gibi kolları alır. Sincan batısında havza dıĢına çıkar.
Mürted Ovası Akarsuları : Ova çayı baĢlıca akarsuyu teĢkil eder. Kurtboğazı deresi
ise Ova çayının en büyük koludur. Ova çayına batıdan ve doğudan çok sayıda yan dere
karıĢır.
Çubuk Ovası Akarsuları: Bu alandaki baĢlıca su kaynağı Çubuk Çayı'dır. Ġki kol
halinde Aydos Dağları'ndan doğan ve 70 km uzunluğunda olan Çubuk Çayı, Çubuk
ilçesinin 5 km kuzeyindeki Çubuk-II Barajı'nı beslemektedir. Çubuk Çayı'na ova içerisinde,
batıdan Azman Çayı ile, doğudan Koyunözü Deresi, Ravli Deresi, Balıkhisar Deresi,
Özçay Deresi ile birleĢtikten sonra Çubuk-I Barajı'nı beslemektedir. Daha sonra Çubuk
37
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Çayı, Ankara ilinin içerisinden geçmekte, Hatip Çayı ile birleĢerek Ankara Çayı adını
almakta ve Sakarya Nehri'ne katılmaktadır.
Göller : Ankara il sınırları içinde kalan göller ve yüzey alanları aĢağıda verilmiĢtir.
Mogan, Eymir, Tuz Gölü ve Samsam Gölü ildeki önemli doğal göllerdir.
Göl Yüzeyleri : 50.516,7 ha
- Tuz Gölü : 49.010 ha
- Mogan Gölü : 567,5 ha
- Eymir Gölü : 111,9 ha
- Diğer göller : 19,3 ha
Tablo 4.8.Ankara Ġli Doğal Gölleri
Ġl Ġçindeki Kalan
Yüzölçümü
Gölün Adı
Kısmın Yüzölçümü
2
(km )
2
(km )
Tuz Gölü
1.600
490,1
En Derin
Noktası (m)
Denizden
Yüksekliği (m)
Özellikleri
2
905
Mogan Gölü
5,675
5
972
Eymir Gölü
1,119
12
969
Tuzlu
Amatör balıkçılık turistik, su
sporu, kürek
Amatör balıkçılık turistik, su
usporu, kürek
Kaynak: DSĠ Genel Müdürlüğü, 2009
Tuz Gölü; ġereflikoçhisar ilçesinin 10 km batısındadır. Toplam göl alanı 490 km 2
olup bunun 160 km2‟si Ankara ili sınırları içerisinde yer alır. Göl sularının tuzluluğu
nedeniyle içme, kullanma ve sulama suyu olarak yararlanılamamaktadır. Türkiye‟nin tuz
ihtiyacının yarısından fazlası Tuz Gölü bölgesindeki üç tuzla (Kaldırım, Kayacık ve YavĢan
tuzlaları) ve ikincil tuz endüstrisi ile gerçekleĢtirilmektedir. Ayrıca Alkim Sodyum Sülfat
tesisleri de bu alanda bulunmaktadır.
Mogan Gölü; Mogan Gölü Ankara‟nın yaklaĢık 20 km güneyindedir. Normal su kotu
972 m, normal su kotunda göl alanı 6,35 km 2, göl çevresi uzunluğu 14 km, göl uzunluğu
5,5 km, göl ortalama derinliği 3-5 m ve normal su seviyesinde göl hacmi 13,34 milyon
m3‟tür.
Kirlilik nedeniyle içme, kullanma ve sulama suyu olarak yararlanılamamaktadır.
Gölün kuzey yarısı günübirlik tesislerle çevrilidir. Ticari balıkçılığın yasak olduğu gölde,
kuĢ gözlemciliği, sportif balıkçılık, kürekçilik, yelkencilik ve doğa fotoğrafçılığı gibi
faaliyetler yapılır. Göl kıyıları özellikle hafta sonlarında yoğun olarak piknik amaçlı
kullanılmaktadır. Göl yazları genellikle kuruyan küçük dereler ile beslenmekte, göl suyu
kuzeydoğusundaki regülatör kontrolünde Eymir Gölü'ne akmaktadır. Mogan Gölü yer altı
suyu beslemesi oldukça düĢük olup, su girdisi düzensiz rejimli balıkçılık yasaktır.
Eymir Gölü; Ankara‟nın 15 km güneyindedir. Tamamı ODTÜ arazisi içerisinde yer
almaktadır. Normal su kotu 968,5 m, normal su kotunda göl alanı 1,25 km 2, göl çevresi
uzunluğu 9 km, göl uzunluğu 4,2 km, göl ortalama derinliği 6-10 m, ve normal su
seviyesinde göl hacmi 3,88 milyon m3'tür. Mogan Gölü suyu kuzeydoğusundaki regülatör
kontrolünde Eymir Gölü'ne akmaktadır.
Proje alanının içerisinde herhangi bir kuyu, kaynak, sondaj kuyusuna ve keson
kuyuya rastlanmamıĢtır. Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere
ve akar dere yataklarına rastlanmaktadır. Sahanın kuĢ uçuĢu 275 m. güneybatısından
akar dere niteliğindeki Yunuslar Dere ve 250 m. batısından ve yaklaĢık 100 m.
güneybatısından ise Yunuslar Dere'nin kolları olan kuru dereler geçmektedir.
38
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
c)
Yeraltı ve termal su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri (su seviyeleri,
miktarları, emniyetli çekim değerleri, kaynakların debileri, mevcut ve planlanan kullanımı)
Ankara Ġli yeraltı suyu potansiyelinin büyük bir bölümü Ankara ovası, KazanMürted ovası, Polatlı güneyi ve ġereflikoçhisar-Peçenek havzasında yer almaktadır.
Yeraltı suyu potansiyeli yönünden verimli diğer havzalar ise Kirmir havzası
(Kızılcahamam-Beypazarı arası), Nallıhan havzası ve Çubuk ovasıdır.
Ankara ilinde yeraltı suyuna olan talep son yıllarda artıĢ göstermektedir. Özellikle
AyaĢ, Beypazarı, Polatlı, Kazan, GölbaĢı ve Çubuk ilçelerinde çoğunluğu sulama amaçlı
olmak üzere çok sayıda kuyu açılmaktadır. Ayrıca kent içinde ve çevresindeki sitelere
veya villalara ait park ve bahçelerin yeraltı suyundan sulanması için kuyu açma faaliyetleri
her geçen gün yoğunlaĢmaktadır.
2007 yılında onaylanan 2023 Ankara BaĢkent Nazım Ġmar Planına ait Açıklama
Raporu‟na göre Ankara ili bazında yer altı suyu havzaları yeri ve iĢletme rezervleri
aĢağıdaki tabloda verilmiĢtir.
Tablo 4.9. Yeraltı Suyu Havzaları Yeri ve ĠĢletme Rezervleri
ĠġLETME
REZERVĠ
3
(hm /yıl)
YERĠ
YERĠ
ĠġLETME
REZERVĠ
3
(hm /yıl)
Ankara Güneyi
4,5
Mürted Ovası
15,5
Bala
1,5
AyaĢ-BeypazarıGüdül
5,5
Temelli
0,5
Kızılcahamam
0,4
Çubuk Ovası
9,0
Tuzgölü doğusu
ve Peçenek
3,0
Elmadağ
8,2
Hatip Ovası
33,0
Bursal vadisi
1,5
Kalecik
1,6
Kurakçöl
2,0
GölbaĢı çevresi
2,23
Polatlı
0,1
YERĠ
ĠġLETME
REZERVĠ
3
(hm /yıl)
Yenimahalle
1,85
Kazan
0,54
Kaynak: 2023 Ankara BaĢkent Nazım Ġmar Planı Açıklama Raporu, 2007
Devlet Su ĠĢleri V. Bölge Müdürlüğü 2010 yılı verilerine göre Ankara ili yer altı suyu
iĢletme rezervi 196 hm3/yıl ve tahsis edilen miktar 184 hm3/yıl‟ dır. Sulanan arazi ise
1.230 ha‟dır.
Proje alanı içerisinde açılmıĢ bir kuyu bulunmamaktadır.
Ankara ili jeotermal alanlar bakımından da önemli potansiyele sahip olup, il
sanayisi ve turizminin geliĢiminde jeotermal kaynaklar belirgin rol oynamaktadır.
Kızılcahamam ilçesi ildeki önemli jeotermal sahalardandır. Ġlçedeki sıcak su
kaynakları Ģehir ısıtılması ve yerli turizmin geliĢimde ilçe ekonomisine önemli oranlarda
katkı sağlamaktadır. Bunun dıĢında il sınırları içerisinde AyaĢ Ġçmeceleri, Haymana,
Seyhamamı, Çubuk-MelikĢah, Beypazarı-Dutlu, Beypazarı-Kapullu sahaları gibi çok
sayıda jeotermal alan bulunmaktadır.
Ankara ve civarında elektrik, ısınma, sağlık ve çeĢitli kimyasal iĢlemlerde kullanılan
jeotermal enerji konusunda özellikle MTA tarafından da bazı çalıĢmalar yapılmıĢ ve bu
konuda potansiyel ve kullanılabilir alanlar incelenmiĢtir.
Ankara Ġli Jeotermal Alanları (AkkuĢ ve diğ. 2007) gösterir harita aĢağıda
sunulmuĢtur.
39
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
ġekil 4.1. Ankara Ġli Jeotermal Alanları Gösterir Harita
Kaynak: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, 2009; Ankara Ġl Çevre Durum Raporu, 2011
Proje alanı içerisinde ve yakın civarında herhangi bir termal su kaynağı
bulunmamaktadır.
d)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında hidrojeolojik
etkiler ve alınacak önlemler ( arazi hazırlık, inĢaatı iĢletme ve iĢletme sonrası)
Proje alanında kırma-eleme tesislerinde tozumayı engelleyici pulvarize sulama
sistemi ve yollarda tozumayı engelleyici sulama iĢlemi için ve çalıĢan personelin sosyal
amaçlı kullanım suyuna ihtiyaç bulunmaktadır. Sosyal ihtiyaçlar ve tozlanmaya karĢı
ihtiyaç duyulan su il Mamak Belediyesinden karĢılanacaktır. Mamak Belediyesinden
kullanma suyu temini ile ilgili yazı Ek-13 de sunulmuĢtur.
Bununla birlikte ilerleyen dönemlerde yer altı suyundan faydalanılması söz konusu
olursa DSĠ 5. Bölge Müdürlüğü‟nden gerekli yer altı suyu (YAS) arama ve kullanma izin
belgesi alınacaktır.
4.5
Hidrolojik Özellikleri
a)
Bölge ve proje alanı hidrolojik özellikler
Proje alanı ve çevresinde yapılan gözlemlere dayanarak proje sahası içerisinde
herhangi bir akarsu, göl, gölet, baraj, sulak alan, bataklık vs. bulunmamaktadır. Bölgedeki
en büyük su kütleleri Mavi Göl ile Mogan ve Eymir gölleridir. Bayındır Barajı, büyük bir
rekreasyon alanına dönüĢtürülmüĢ ve baraj içindeki 6,5 milyon m3'lük su mavi renginden
esinlenerek "Mavi Göl" adını almıĢtır.
40
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Ankara ili geneli ve bölgeye ait hidrolojik özellikler aĢağıda açıklanmıĢtır.
Akarsular : Ankara ve çevresi, su ve toprak potansiyeli olarak Türkiye geneline göre
ortalamanın altında sayılabilecek bir yöreyi temsil etmektedir. Ankara ve çevresi su
sistemi açısından, önemli su kaynaklarından baĢlıcaları, Kızılırmak nehri havzasının
büyük bir bölümü ve Delice, Acıçay, Devres çayı gibi büyük kolları, Sakarya havzasının bir
bölümü ve Kirmir çayı, Ankara çayı gibi büyük kolları, Batı Karadeniz havzasının bir
bölümü ve Büyük Melen, Küçük Melen, Gerede çayı gibi büyük kolları söylenebilir.
Bölgenin 11,26 milyar m3 yerüstü potansiyeli mevcuttur.
Gerek akarsular ve gerek kolları üzerine kurulan barajlar aracılığıyla içme suyu,
kullanma suyu, sulama suyu, taĢkın koruma ve enerji amaçlı kullanımlardan yararlanılır.
Ġldeki akarsuların rejimleri ulaĢım, taĢımacılık ve su sporları yapmaya uygun değildir. Dere
ve çaylar üzerinde yer yer kum ocakları yer alır.
Ankara‟daki en önemli akarsular ve kolları aĢağıda verilmiĢtir:
1- Kızılırmak nehri ve kolları Terme çayı, Balaban çayı
2- Sakarya nehri ve kolları Aladağ çayı, Nalderesi, Girmir çayı ve Ankara çayı
3- Peçeneközü çayı
Ankara ili Türkiye‟deki 3 akarsu havzası içinde kalmaktadır. Bunlar Sakarya,
Kızılırmak ve Konya Kapalı Havzaları‟dır. Ġl sınırları dahilindeki akarsu yüzeyleri toplam
alanı 4.385 ha‟dır. Ankara‟daki baĢlıca akarsuların ortalama debileri Ģu Ģekildedir:
Ġl çıkıĢı toplam ortalama akım : 5.430 hm3/yıl
Sakarya Nehri : 2.900 hm3/yıl
Kızılırmak Nehri : 2.500 hm3/yıl
Peçeneközü Çayı : 30 hm3 /yıl
Hatip Ovası Akarsuları: Hatip çayının baĢlangıcını ovanın doğusunda Hasanoğlan
bucağının kuzeyindeki Hasanoğlan deresi teĢkil eder. Hatip çayı kuzeyden ġaraplıdere,
Kuru çay, güneyden Yandere, Aralık dere, Karabayırdere, Bayındır çayı ve Kusunlar
çayını alır. Ankara Ģehri içinden geçerken Çubuk çayı ve Ġncesu deresi ile birleĢir. Ankara
Çayı adını aldıktan sonra batıya doğru kuzeyden gelen Macun deresi, güneyden gelen
Kuyucakdere, Altıncıoğlu dere, Kutuğun dere, Kepiryatak dere, Sazçayır dere ve
Kavaklıboğaz dere gibi kolları alır. Sincan batısında havza dıĢına çıkar.
Mürted Ovası Akarsuları : Ova çayı baĢlıca akarsuyu teĢkil eder. Kurtboğazı deresi
ise Ova çayının en büyük koludur. Ova çayına batıdan ve doğudan çok sayıda yan dere
karıĢır.
Çubuk Ovası Akarsuları: Bu alandaki baĢlıca su kaynağı Çubuk Çayı'dır. Ġki kol
halinde Aydos Dağları'ndan doğan ve 70 km uzunluğunda olan Çubuk Çayı, Çubuk
ilçesinin 5 km kuzeyindeki Çubuk-II Barajı'nı beslemektedir. Çubuk Çayı'na ova içerisinde,
batıdan Azman Çayı ile, doğudan Koyunözü Deresi, Ravli Deresi, Balıkhisar Deresi,
Özçay Deresi ile birleĢtikten sonra Çubuk-I Barajı'nı beslemektedir. Daha sonra Çubuk
Çayı, Ankara ilinin içerisinden geçmekte, Hatip Çayı ile birleĢerek Ankara Çayı adını
almakta ve Sakarya Nehri'ne katılmaktadır.
Göller : Ankara il sınırları içinde kalan göller ve yüzey alanları aĢağıda verilmiĢtir.
Mogan, Eymir, Tuz Gölü ve Samsam Gölü ildeki önemli doğal göllerdir.
Göl Yüzeyleri : 50.516,7 ha
- Tuz Gölü : 49.010 ha
41
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
- Mogan Gölü : 567,5 ha
- Eymir Gölü : 111,9 ha
- Diğer göller : 19,3 ha
Tablo 4.10.Ankara Ġli Doğal Gölleri
Ġl Ġçindeki Kalan
Yüzölçümü
Gölün Adı
Kısmın Yüzölçümü
2
(km )
2
(km )
Tuz Gölü
1.600
490,1
En Derin
Noktası (m)
Denizden
Yüksekliği (m)
Özellikleri
2
905
Mogan Gölü
5,675
5
972
Eymir Gölü
1,119
12
969
Tuzlu
Amatör balıkçılık turistik, su
sporu, kürek
Amatör balıkçılık turistik, su
usporu, kürek
Kaynak: DSĠ Genel Müdürlüğü, 2009
Tuz Gölü; ġereflikoçhisar ilçesinin 10 km batısındadır. Toplam göl alanı 490 km 2
olup bunun 160 km2‟si Ankara ili sınırları içerisinde yer alır. Göl sularının tuzluluğu
nedeniyle içme, kullanma ve sulama suyu olarak yararlanılamamaktadır. Türkiye‟nin tuz
ihtiyacının yarısından fazlası Tuz Gölü bölgesindeki üç tuzla (Kaldırım, Kayacık ve YavĢan
tuzlaları) ve ikincil tuz endüstrisi ile gerçekleĢtirilmektedir. Ayrıca Alkim Sodyum Sülfat
tesisleri de bu alanda bulunmaktadır.
Mogan Gölü; Mogan Gölü Ankara‟nın yaklaĢık 20 km güneyindedir. Normal su kotu
972 m, normal su kotunda göl alanı 6,35 km2, göl çevresi uzunluğu 14 km, göl uzunluğu
5,5 km, göl ortalama derinliği 3-5 m ve normal su seviyesinde göl hacmi 13,34 milyon
m3‟tür.
Kirlilik nedeniyle içme, kullanma ve sulama suyu olarak yararlanılamamaktadır.
Gölün kuzey yarısı günübirlik tesislerle çevrilidir. Ticari balıkçılığın yasak olduğu gölde,
kuĢ gözlemciliği, sportif balıkçılık, kürekçilik, yelkencilik ve doğa fotoğrafçılığı gibi
faaliyetler yapılır. Göl kıyıları özellikle hafta sonlarında yoğun olarak piknik amaçlı
kullanılmaktadır. Göl yazları genellikle kuruyan küçük dereler ile beslenmekte, göl suyu
kuzeydoğusundaki regülatör kontrolünde Eymir Gölü'ne akmaktadır. Mogan Gölü yer altı
suyu beslemesi oldukça düĢük olup, su girdisi düzensiz rejimli balıkçılık yasaktır.
Eymir Gölü; Ankara‟nın 15 km güneyindedir. Tamamı ODTÜ arazisi içerisinde yer
almaktadır. Normal su kotu 968,5 m, normal su kotunda göl alanı 1,25 km 2, göl çevresi
uzunluğu 9 km, göl uzunluğu 4,2 km, göl ortalama derinliği 6-10 m, ve normal su
seviyesinde göl hacmi 3,88 milyon m3'tür. Mogan Gölü suyu kuzeydoğusundaki regülatör
kontrolünde Eymir Gölü'ne akmaktadır.
Proje alanının içerisinde herhangi bir kuyu, kaynak, sondaj kuyusuna ve keson
kuyuya rastlanmamıĢtır. Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere
ve akar dere yataklarına rastlanmaktadır. Sahanın kuĢ uçuĢu 275 m. güneybatısından
akar dere niteliğindeki Yunuslar Dere ve 250 m. batısından ve yaklaĢık 100 m.
güneybatısından ise Yunuslar Dere'nin kolları olan kuru dereler geçmektedir.
b)
Projenin göl, baraj, gölet, akarsu ve diğer sulak alanlara göre konumu
Proje alanı içerisinde herhangi bir akarsu, baraj, göl veya baĢka bir sulak alan
bulunmamaktadır.
Proje alanına en yakın göl Eymir Gölü‟dür. Eymir Gölü sahadan yaklaĢık 19 km
uzaklıkta ve sahanın batısında yer almaktadır. Ayrıca proje alanının 24 km
güneybatısında Mogan Gölü ve 44 km güneybatısında Ġkizce Gölü yer almaktadır.
42
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bunların dıĢında proje alanından yaklaĢık 76 km mesafede Tuz Gölü bulunmaktadır.
Tuz Gölü ġereflikoçhisar ilçesinin 10 km batısındadır ve bu gölün 160 km2'si Ankara Ġli
sınırları içerisinde kalmaktadır.
Proje alanıyla söz konusu göller arasındaki mesafe oldukça fazla olduğundan, proje
alanında yapılacak çalıĢmaların bu göllere herhangi bir olumsuz etkisi söz konusu değildir.
Proje alanına en yakın baraj, proje alanının yaklaĢık 4 km kuzeyinde yer alan
Bayındır Barajı (Mavi Göl)'dır. Bayındır Barajı, Ankara'da, Bayındır Çayı üzerinde, içme
suyu temini amacı ile 1962-1965 yılları arasında inĢa edilmiĢ bir barajdır. Ankara
BüyükĢehir Belediyesi'ne devredilen Bayındır Barajı, büyük bir rekreasyon alanına
dönüĢtürülmüĢ ve baraj içindeki 6,5 milyon m3'lük su mavi renginden esinlenerek "Mavi
Göl" adını almıĢtır.
Ayrıca proje alanından yaklaĢık 19 km mesafede, alanın kuzeyinde Çubuk I barajı
bulunmaktadır.
Proje alanına en yakın akarsu, alanın yaklaĢık 26 km batısında bulunan Ankara
Çayı‟dır. Ankara Çayı Sakarya Nehri havzası içinde yer almaktadır. Çubuk ve Hatip
çaylarının birleĢmesiyle oluĢmuĢtur. 140 km uzunluğundaki bu çay Sakarya nehrine
dökülmektedir. Ankara Çayı‟nın proje alanında yapılacak çalıĢmalardan etkilenmesi söz
konusu değildir. Çubuk Çayı ise proje alanından yaklaĢık 38 km uzaklıkta alanın
kuzeyinde yer almaktadır.
c)
Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı (içme, kullanma,
sulama suyu, su ürünleri istihsali, ulaĢım, turizm, elektirik üretimi, diğer kullanımlar)
Proje alanının içerisinde herhangi bir kuyu, kaynak, sondaj kuyusu veya keson kuyu
bulunmamaktadır. Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere ve akar
dere yataklarına rastlanmaktadır Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen
kuru dere ve akar dere yataklarına rastlanmaktadır. Sahanın kuĢ uçuĢu 800 m.
kuzeyinden akar dere niteliğindeki Yunuslar Dere ve 400 m. doğusundan Çam Dere
geçmektedir.
Birçoğu mevsimsel olarak akan pınar ve kaynakların bu proje kapsamında kullanımı
söz konusu olmayacaktır.
Proje alanı yakın çevresinde ulaĢım, turizm, elektrik üretimi amaçlı su yüzeyi
bulunmamaktadır.
Sosyal ihtiyaçlar ve tozlanmaya karĢı ihtiyaç duyulan su il Mamak Belediyesinden
karĢılanacaktır. Mamak Belediyesinden kullanma suyu temini ile ilgili yazı Ek-13 de
sunulmuĢtur.
d)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında hidrolojik etkiler
ve alınacak önlemler ( arazi hazırlık, inĢaati iĢletme ve iĢletme sonrası)
Proje alanı çevresinde tespit edilen su kaynak ve pınarlarına müdahale
edilmeyecek, çalıĢmalardan etkilenmemesi için gerekli tedbirler alınacaktır.
Yapılacak çalıĢmalar sırasında ve sonrasında proje alanının çevresinde bulunan
mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere yataklarına ve yarı akar dere yataklarına
müdahale edilmeyecek, herhangi bir atık bırakılmayacak ve atık su deĢarjı olmayacaktır.
ĠĢletme faaliyete kapandıktan sonra ve iĢletme esnasında herhangi bir yan ürün
43
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
oluĢmadığından civarda yer alan kuru dere yataklarına herhangi bir etki, katkı veya madde
karıĢımı söz konusu olmayacaktır.
4.6
Meteorolojik ve iklimsel Özellikler
a)
Bölgesel ve proje alanı meteorolojik ve iklimsel özellikler
Bölgenin genel ve lokal iklim Ģartları
Beyaz Hazır Beton Akaryakıt ĠnĢ. Mad. TaĢ. Turz. San. Tic. Ltd. ġti. tarafından
“Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi” yapılması planlanan proje Ankara Ġli, Mamak
Ġlçesi, Kutludüğün Beldesinde yer almaktadır. Proje için seçilen bölgenin meteorolojik ve
iklimsel özellikleri incelenirken Devlet Meteoroloji ĠĢler Genel Müdürlüğü Merkez
Meteoroloji Ġstasyonu 1970–2012 yılları çalıĢa süresini kapsayan bülten verileri
kullanılmıĢtır.
Ankara Ġli‟nin geniĢ arazisi coğrafik konumu itibariyle kara ikliminin etkisi altındadır
Doğusunda dağlık ve yüksek Doğu Anadolu Bölgesi'nin yer alması; güney, batı ve kuzey
kesimlerini kuĢatan dağlık alanların denizle olan etkileĢimi kesmesi bölgede kara ikliminin
egemen olmasına yol açar. Kurulması planlanan faaliyet alanı iklim koĢulları açısından
Ankara Ġli iklim özelliklerinden etkilenmektedir
Projenin gerçekleĢtirildiği faaliyet alanı olan Mamak Ġlçesi iklim koĢulları açısından
Ankara ilinin iklim özelliklerinden etkilenmektedir. Kara ikliminin hüküm sürdüğü bu
bölgede kıĢ sıcaklıkları düĢük, yaz ise yüksek geçer. Mamak Ġlçesinde yıllık ortalama
sıcaklık 11,98 °C‟ dir. Rasat sonuçlarına göre (rasat süresi: 1960–2013 yılları arası)
ölçülen en yüksek sıcaklık 40,8°C olup, Temmuz ayında tespit edilmiĢtir. En düĢük
sıcaklık ise -21,5 °C ile ġubat ayında kaydedilmiĢtir.
Basınç
Devlet Meteoroloji ĠĢler Genel Müdürlüğü Merkez Meteoroloji Ġstasyonu 1960–2013
yılları arası gözlem kayıtlarına göre ortalama basıncın yıllık ortalama değeri 912,87 hPa‟
dır. Yıllık maksimum basınç 935,1 hPa‟ dır. Yıllık minimum basınç 887,9 hPa olarak
gözlemlenmiĢtir. Ortalama basınç, maksimum basınç, minimum basınç değerlerini
gösteren tablo ve grafikler aĢağıdaki tablo ve Ģekillerde verilmiĢtir.
Tablo 4.11. Ankara Ġli Basınç (hPa) Değerleri
AYLAR
Ortalama Basınç (hPa)
Ocak
914,9
ġubat
912,9
Mart
912,0
Nisan
910,9
Mayıs
912,0
Haziran
911,7
Temmuz
910,7
Ağustos
911,4
Eylül
913,9
Ekim
916,0
Kasım
916,3
Aralık
915,6
912,97
YILLIK
Maksimum Basınç (hPa)
935,1
929,6
933,2
923,9
921,3
921,0
918,9
918,8
923,1
926,7
927,6
935,0
935,1
44
Minimum Basınç (hPa)
887,9
892,8
890,1
897,7
901,3
900,5
899,3
901,5
901,5
904,1
898,6
891,6
887,9
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
940
930
920
910
900
Ortalama Basınç (hPa)
890
Maksimum Basınç (hPa)
880
Minimum Basınç (hPa)
870
860
ġekil 4.2. Ankara Ġli’ne Ait Aylık Basınç Değerleri
Sıcaklık
Ankara Ġli‟nde yıllık ortalama sıcaklık 12,042 °C‟ dir. Rasat sonuçlarına göre (rasat
süresi: 1960–2013 yılları arası) ölçülen en yüksek sıcaklık 41,0°C olup, Temmuz ayında
tespit edilmiĢtir. En düĢük sıcaklık ise -21,5 °C ile ġubat ayında kaydedilmiĢtir. Ayrıca
ölçülen ortalama maksimum sıcaklık 17,86 °C olup, ortalama minimum sıcaklık 6,45 °C
Temmuz ayında tespit edilmiĢtir.
Ankara Ġli‟ne ait aylara göre sıcaklık değerleri aĢağıdaki tabloda verilmiĢ olup, aylara
göre aylık sıcaklık grafikleri ġekil 4.3. ve ġekil 4.4.‟de verilmiĢtir.
Tablo 4.12. Ankara Ġli Sıcaklık Değerleri
AYLAR
ORTALAMA
SICAKLIK
(°C)
Ocak
ġubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
AYILLIK
0,4
1,9
6,2
11,3
16,1
20,2
23,6
23,3
18,7
13,0
7,1
2,7
12,042
ORTALAMA
MAKSĠMUM
SICAKLIK
(°C)
4,3
6,7
11,9
17,1
22,2
26,6
30,3
30,2
26,0
19,7
12,4
6,2
30,3
45
ORTALAMA
MĠNĠMUM
SICAKLIK
(°C)
-3,0
-2,0
1,1
5,7
9,7
13,1
16,1
16,1
12,0
7,4
2,2
-1,0
-3,0
MAKSĠMUM
SICAKLIK
(°C)
MĠNĠMUM
SICAKLIK
(°C)
16,6
19,9
26,4
30,6
33,0
37,0
41,0
40,4
36,0
32,2
24,4
19,8
41
-21,2
-21,5
-19,2
-6,7
-1,6
4,7
6,8
6,3
2,5
-3,4
-10,5
-17,2
-21,5
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
35
30
25
ORTALAMA SICAKLIK (°C)
20
15
ORTALAMA MAKSİMUM SICAKLIK
(°C)
10
ORTALAMA MİNİMUM SICAKLIK
(°C)
5
0
-5
ġekil 4.3. Ankara Ġli’ne Ait Aylık Sıcaklık Değerleri
50
40
30
20
MAKSİMUM SICAKLIK (°C)
10
MİNİMUM SICAKLIK (°C)
0
-10
-20
-30
ġekil 4.4. Ankara Ġli’ne Ait Aylık Sıcaklık Değerleri
YağıĢ
Ankara Ġli Merkez Rasat Ġstasyonunda tespit edilen yıllık ortalama yağıĢ miktarı
405,9 mm ‟dir. Tespit edilen günlük maksimum yağıĢ miktarı ise 88,9 mm ile Haziran
ayına aittir. Ankara Ġli‟ne ait 1960–2013 yılları arasındaki karakteristik yağıĢ değerleri
aĢağıdaki tablo ve Ģekillerde verilmiĢtir.
46
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 4.13. Ankara Ġli’ne Ait YağıĢ Değerleri
AYLAR
Ortalama Toplam YağıĢ Miktarı(mm)
41,9
Ocak
ġubat
36,9
39,1
Mart
49,0
Nisan
50,7
Mayıs
35,2
Haziran
14,5
Temmuz
10,7
Ağustos
18,2
Eylül
30,1
Ekim
33,6
Kasım
46,0
Aralık
405,9
YILLIK
Ortalama Maksimum YağıĢ
Miktarı(mm)
37,7
28,2
33,3
29,4
42,5
88,9
62,6
40,8
32,2
46,2
36,0
36,7
88,9
450
400
350
300
250
Ortalama Toplam Yağış
Miktarı(mm)
200
150
Ortalama Maksimum Yağış
Miktarı(mm)
100
50
0
ġekil 4.5. Ankara Ġli Aylara Göre YağıĢ Miktarları
Nem
Ankara Ġli Merkez Rasat Ġstasyonunda tespit edilen yıllık ortalama nem % 60,62
minimum nem ise % 4 ile Eylül ayında tespit edilmiĢtir. Ankara Ġli‟ne ait 1960–2013 yılları
arasındaki ortalama ve minimum nem değerleri Tablo 4.14.„de ve ġekil 4.6.„da verilmiĢtir.
Tablo 4.14. Ankara Ġli’ne Ait Nem Değerleri
AYLAR
Ocak
ġubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
YILLIK
Ortalama Nem %
76,4
72,1
64,0
Minimum Nem %
26
15
12
59,8
56,9
51,8
12
9
9
45,4
44,9
6
5
49,3
60,1
70,2
4
6
15
76,6
60,62
23
4
47
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
90
80
70
60
50
40
Ortalama Nem %
30
Minimum Nem %
20
10
0
ġekil 4.6. Ankara Ġli Aylara Göre YağıĢ Miktarları
Sayılı Günler
Ankara Ġli Merkez Meteoroloji Ġstasyonu 1960–2013 yılları arasındaki verilere göre
ilde kar yağıĢlı gün sayısı toplam 29,8 gün, kar örtülü günler sayısı toplam 22,4 gün,
ortalama sisli günler sayısı toplam 9,5 gün, ortalama dolulu günler sayısı 4,0 gün,
ortalama kırağılı günler sayısı toplamı 31,7 gün ve ortalama orajlı günler sayısı 26,7
gündür. Ankara Ġli‟ne ait sayılı günler tablosu Tablo 4.15„de ve sayılı günler grafiksel
dağılımı ġekil 4.7 ve ġekil 4.8. „de verilmiĢtir.
Tablo 4.15. Ankara Ġli Sayılı Günler
9,4
7,0
Sisli Günler
Sayısı
Ortalaması
4,6
2,3
Dolulu Günler
Sayısı
Ortalaması
0,2
0,4
Kırağılı
Günler Sayısı
Ortalaması
7,4
6,0
Orajlı Günler
Sayısı
Ortalaması
0,1
0,4
4,9
1,1
0,0
1,9
0,1
-
0,8
0,3
0,2
0,5
0,9
1,0
3,9
1,1
0,0
0,8
2,9
6,9
Haziran
Temmuz
-
-
0,1
-
0,4
0,0
-
5,9
3,2
Ağustos
Eylül
Ekim
0,1
-
0,1
0,3
0,1
0,1
0,1
0,0
1,0
2,6
1,9
1,4
Kasım
Aralık
YILLIK
1,9
5,5
0,5
3,5
1,8
3,6
0,2
0,1
4,9
7,4
0,4
0,2
29,8
22,4
9,5
4,0
31,7
26,7
AYLAR
Kar YağıĢlı
Günler Sayısı
Kar Örtülü
Günler Sayısı
Ocak
ġubat
9,0
7,3
Mart
Nisan
Mayıs
48
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
35
30
25
20
Kar Yağışlı Günler Sayısı
15
Kar Örtülü Günler Sayısı
10
Sisli Günler Sayısı Ortalaması
5
0
ġekil 4.7. Ankara Ġli Aylara Göre Sayılı Günler Dağılımı-1
35
30
25
20
Dolulu Günler Sayısı Ortalaması
15
Kırağılı Günler Sayısı Ortalaması
10
Orajlı Günler Sayısı Ortalaması
5
0
Şekil 4.8. Ankara İli Aylara Göre Sayılı Günler Dağılımı-2
Maksimum Kar Kalınlığı
Ankara Ġli Merkez Meteoroloji Ġstasyonu verilerine göre yıllık toplam kar kalınlığı 128
cm ve maksimum kar kalınlığı ise Ocak ayında 97 cm olarak gözlemlenmiĢtir. Ankara
Ġli‟ne aylara göre ait maksimum kar kalınlığı Tablo 4.16. ve ġekil 4.9.‟da verilmiĢtir.
Tablo 4.16. Maksimum Kar Kalınlığı
Maksimum kar kalınlığı ( cm )
97
30
26
AYLAR
Ocak
ġubat
Mart
Nisan
7
0
Mayıs
Haziran
Temmuz
0
0
0
Ağustos
Eylül
0
0
10
Ekim
Kasım
Aralık
25
97
YILLIK
49
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Maksimum kar kalınlığı
100
80
60
40
20
0
ġekil 4.9. Ankara Ġli Aylara Göre Maksimum Kar Kalınlığı
BuharlaĢma
Ankara Ġli Merkez Meteoroloji Ġstasyonu 1960–2013 yılları arası verilerine göre
Ankara Ġli‟nde tespit edilen yıllık ortalama açık yüzey buharlaĢması 1166,6 mm olup,
günlük maksimum açık yüzey buharlaĢması 18 mm ile Ağustos ayında gözlenmiĢtir.
Ankara Ġli „ne ait ortalama ve günlük açık yüzey buharlaĢma verileri Tablo 4.17. ve ġekil
4.10.„da verilmiĢtir.
Tablo 4.17. Ankara Ġli’ne Ait Ortalama Açık Yüzey BuharlaĢması
Ortalama Açık Yüzey BuharlaĢması
AYLAR
(mm
Ocak
0 )
ġubat
0
0,9
Mart
89,5
Nisan
149,7
Mayıs
190,2
Haziran
245,8
Temmuz
226,0
Ağustos
153,9
Eylül
87,2
Ekim
22,7
Kasım
0,7
Aralık
YILLIK
1166,6
50
Günlük maksimum açık yüzey
buharlaĢması
(mm )
0
0
7,0
12,0
12,0
18,0
15,2
18,0
11,8
10,0
8,0
2,8
18,0
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Ortalama ve Günlük Maksimum Açık Yüzey
Buharlaşması (mm)
1200
1000
800
600
400
200
0
Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması
( mm )
Günlük maksimum açık yüzey
buharlaşması (mm )
ġekil 4.10. Konya Ġli Aylara göre Ortalama ve Maksimum Açık Yüzey BuharlaĢması
Bölgenin Rüzgâr Dağılımı (Yıllık, Mevsimlik, Aylık Rüzgâr Yönü Dağılımı;
Yönlere Göre Rüzgâr Hızı; Aylık Ortalama Rüzgâr Hızı Dağılımı Grafiğinin Çizilmesi;
En Hızlı Esen Rüzgâr Yön ve Hızı, Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı)
Ankara Ġli Merkez Meteoroloji Ġstasyonu verilerine göre kaydedilen aylık ve yıllık
rüzgâr esme sayı ve hız dağılımları aĢağıdaki tablolarda verilmektedir. Buna göre, ildeki
hâkim rüzgâr yönü Kuzeydoğu yönünden esmektedir. Diğer hâkim rüzgâr yönleri
incelendiğinde 2.derece hâkim rüzgâr yönü Doğu-Kuzeydoğu 3.derece hâkim rüzgâr
yönünün Batı-Güneybatı yönü olduğu DMĠ verilerinden tespit edilmiĢtir. Ankara Ġli „nde
rüzgârın aylık ve yıllık esme sayılarının dağılımları rüzgârın aylık ve yıllık esme hızlarına
ait veriler Tablolarda verilmiĢtir.
Tablo 4.18. Ankara Merkez Meteoroloji Ġstasyonu Verilerine Göre Rüzgârın Aylık ve Yıllık Esme Sayılarının
Dağılımları
YÖNLER
OCAK
ġUBAT
MART
NĠSAN
MAYIS
HAZĠRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKĠM
KASIM
ARALIK
YILLIK
2821
2964
2674
3008
3019
2774
31838
N
2655
2528
2282
1810
2361
2942
NNE
3186
2900
2919
2661
2493
3147
4492
3724
3141
3798
3134
3040
38635
NE
7998
7182
6545
6292
6813
7674
10047
11090
8841
8993
8027
7713
97215
ENE
5317
4678
4633
4350
585
6263
8054
7311
6342
6146
5984
5156
64819
E
1819
1396
1883
1520
2077
1932
1854
1858
1684
1544 14665
1710
33942
ESE
870
643
870
801
972
910
894
776
738
617
535
874
9500
SE
836
751
1022
1038
1039
733
858
866
686
543
535
926
9833
SSE
808
669
843
841
654
453
340
324
407
444
554
740
7077
S
1103
1219
1086
980
985
708
447
410
638
669
802
946
9993
SSW
1631
1483
1785
1645
1343
918
702
756
1192
1162
1408
1755
15780
SW
4476
3957
4493
4881
3861
2644
1925
2129
2887
3441
3517
4281
42492
WSW
4655
4166
5064
5076
4497
3389
2147
2435
3580
3904
3808
4222
46943
W
1913
2178
2864
3200
3244
2489
1584
1846
2020
1918
1852
1974
27082
WNW
777
863
1187
1218
1358
1453
1115
1043
1199
1076
850
816
12955
NW
607
729
1100
994
1204
1454
1176
1083
1080
856
948
717
11948
NNW
813
740
1168
1026
1016
1283
1502
1186
1081
1049
932
936
12732
51
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 4.19. Ankara Merkez Meteoroloji Ġstasyonu Verilerine Göre Rüzgârın Mevsimlik Esme Sayılarının
Dağılımları
YÖNLER
KIġ
ĠLKBAHAR
YAZ
SONBAHAR
N
7957
6453
8727
8701
NNE
9126
8073
11363
10073
NE
22893
19650
28811
25861
ENE
15151
9568
21628
18472
E
4925
5480
5644
17893
ESE
2387
2643
2580
1890
SE
2513
3099
2457
1764
SSE
2217
2338
1117
1405
S
3268
3051
1565
2109
SSW
4869
4773
2376
3762
SW
12714
13235
6698
9845
WSW
13043
14637
7971
11292
W
6065
9308
5919
5790
WNW
2456
3763
3611
3125
NW
2053
3298
3713
2884
NNW
2489
3210
3971
3062
Tablo 4.20. Ankara Ġli
Dağılımları (m/sec)
Meteoroloji Ġstasyonu Verilerine Göre Rüzgârların Aylık ve Yıllık Esme Hızları
YÖNLER
OCAK
ġUBAT
MART
NĠSAN
MAYIS
HAZĠRAN
TEMMUZ AĞUSTOS
EYLÜL
EKĠM
KASIM
ARALIK
YILLIK
N
2.0
2.1
2.2
2.1
2.2
2.5
2.8
2.8
2.2
2.0
1.8
2.1
2,23
NNE
2.2
2.2
2.2
2.3
2.2
2.6
3.0
2.8
2.2
2.0
1.8
2.1
2,3
NE
2.2
2.3
2.3
2.3
2.3
2.5
2.9
2.8
2.3
2.1
1.9
2.2
2,34
ENE
2.0
2.0
2.0
2.0
2.1
2.2
2.6
2.5
2.1
2.0
1.8
2.0
2,10
E
1.6
1.7
1.8
1.8
1.9
1.9
2.1
2.1
1.7
1.6
1.4
1.6
1,76
ESE
1.5
1.6
1.9
1.8
1.9
1.7
2.0
2.0
1.6
1.4
1.4
1.4
1,68
SE
1.8
1.8
2.1
2.1
2.0
1.9
1.9
1.9
1.6
1.4
1.4
1.7
1,8
SSE
2.1
2.0
2.1
2.1
2.0
1.7
1.8
1.6
1.6
1.5
1.7
2.0
1,85
S
2.0
2.4
2.1
2.1
2.2
1.7
1.7
1.6
1.6
1.5
1.7
2.2
1,9
SSW
2.0
2.1
1.9
2.0
1.8
1.8
1.7
1.7
1.6
1.5
1.7
1.9
1,80
SW
1.8
2.0
2.1
2.2
2.2
2.0
2.0
1.9
1.8
1.7
1.7
1.7
1,92
WSW
1.7
1.9
2.1
2.2
2.1
2.1
2.2
2.1
2.0
1.7
1.6
1.7
1,95
W
1.6
1.8
2.1
2.3
2.3
2.2
2.3
2.2
2.0
1.7
1.5
1.5
1,95
WNW
1.5
1.6
1.9
1.9
2.1
2.1
2.2
2.1
1.8
1.5
1.4
1.5
1,8
NW
1.7
1.6
1.9
1.9
2.1
2.3
2.4
2.2
2.0
1.6
1.5
1.6
1,9
NNW
1.7
1.8
2.1
1.9
2.0
2.4
2.6
2.3
2.0
1.7
1.6
1.7
1,98
1960–2013 yılları arasında Ankara Merkez Meteoroloji Ġstasyonu kayıtlarından elde
edilen veriler doğrultusunda, rasat süresi boyunca en hızlı esen rüzgârın Kuzey rüzgârı
olduğu ve hızının 32,1 m/sec‟a ulaĢtığı kaydedilmiĢtir. Yıllık ortalama rüzgâr hızı ise 2,16
m/sec‟ tır. Rasat süresince yıl içerisinde toplam 4 günün “fırtınalı”, 49,9 günün “kuvvetli
rüzgârlı” geçtiği saptanmıĢtır.
Söz konusu veriler aĢağıdaki tablo ve Ģekillerde açıklanmıĢtır.
52
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 4.21. Ankara Ġli Yıllık ve Aylık Rüzgâr Dağılımı
AYLAR
Ortalama Rüzgâr
Hızları
Maksimum
Rüzgâr Hızı
Maksimum
Rüzgâr Yönü
Ortalama
Fırtınalı Gün
Sayısı
Ocak
ġubat
Mart
2,0
2,2
2,2
32,1
26,5
29,2
SSE
SSE
N
0,5
0,4
0,6
Ortalama
Kuvvetli
Rüzgârlı Gün
Sayısı
2,2
3,6
4,9
Nisan
Mayıs
2,2
2,2
29,6
22,2
SW
SSE
0,7
0,3
6,1
5,4
Haziran
Temmuz
Ağustos
2,3
2,7
2,5
26,7
25,1
22,7
WSW
SW
W
0,4
0,3
0,1
5,8
5,9
5,0
Eylül
Ekim
Kasım
2,1
1,9
1,8
24,4
22,0
21,7
SW
SW
SW
0,1
0,1
0,2
2,6
2,1
2,0
Aralık
Yıllık
1,9
2,16
22,0
32,1
SSE
N
0,3
4,0
3,3
49,9
35
30
25
20
Ortalama Rüzgâr Hızları
15
Maksimum Rüzgâr Hızı
10
5
0
ġekil 4.11 Ankara Ġli’ne Ait Aylara Göre Ortalama Ve Maksimum Rüzgar Hızları
6
5
4
3
Ortalama Fırtınalı Gün Sayısı
2
Ortalama Kuvvetli Rüzgârlı Gün
Sayısı
1
0
Şekil 4.12. Ankara İli’ne Ait Aylara Göre Ortalama Fırtınalı Gün ve Ortalama Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı
53
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Ankara Ġli Merkez Meteoroloji istasyonunda kaydedilen aylık ve aylık temelde alınan
ölçümlerden elde edilen yıllık ve mevsimsel rüzgâr hızları ve yönleri Ģekillerde verilen
rüzgâr diyagramları ile gösterilmiĢtir.
KIŞ Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
NNW 3
NW
2
N
NNE
NE
WNW
1
ENE
W
0
E
WSW
KIŞ Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 4.13 Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre Kış Mevsimi Ortalama Rüzgâr Hızları
İLKBAHAR Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
NNW
NW
3
N
NNE
NE
2
WNW
1
ENE
W
0
E
WSW
İLKBAHAR Ortalama Rüzgar Hızı
(m/s)
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 4.14. Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre İlkbahar Mevsimi Ortalama Rüzgâr Hızları
54
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
YAZ Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
NNW 3,5
2,5
NW
1,5
WNW
0,5
W
-0,5
N
NNE
NE
ENE
E
WSW
YAZ Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 4.15. Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre Yaz Mevsimi Ortalama Rüzgâr Hızları
SONBAHAR Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
NNW 2,5
2
NW
1,5
WNW
1
0,5
W
0
N
NNE
NE
ENE
SONBAHAR Ortalama Rüzgar Hızı
(m/s)
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 4.16. Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre Sonbahar Mevsimi Ortalama Rüzgâr Hızları
Mevsimlik Ortalama Rüzgar Hızları (m/s)
NNW 3
NW
2
N
KIŞ Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
NNE
NE
WNW
1
ENE
W
0
E
WSW
YAZ Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
ESE
SW
SE
SSW
İLKBAHAR Ortalama Rüzgar Hızı
(m/s)
SONBAHAR Ortalama Rüzgar Hızı
(m/s)
YILLIK Ortalama Rüzgar Hızı
(m/s)
SSE
S
Şekil 4.17. Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre Mevsimlik ve Yıllık Ortalama Rüzgâr Hızları
55
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
YILLIK Ortalama Rüzgar Hızı (m/s)
NNW 3
NW
2
WNW
1
W
N
NNE
NE
ENE
YILLIK Ortalama Rüzgar Hızı
(m/s)
E
0
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 4.18. Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre Rüzgâr Ortalama Rüzgâr Hızı
Ankara Ġli Merkez Meteoroloji istasyonunda kaydedilen aylık ve aylık temelde alınan
ölçümlerden elde edilen yıllık ve mevsimsel rüzgâr esme sayıları ve yönleri Ģekillerde
verilen rüzgâr diyagramları ile gösterilmiĢtir. Ankara Ġli‟nde Kuzeydoğu rüzgârları hâkimdir.
N
100000
NNW
80000
NW
60000
WNW
40000
20000
W
0
NNE
NE
ENE
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
Yıllık ortalama esme sayısı
S
Şekil 4.19. Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre Rüzgâr Yönleri
KIġ
N
NNW30000
25000
NW
20000
15000
WNW
10000
5000
W
0
NNE
NE
ENE
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 4.20. Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre Kış Mevsimi Rüzgâr Yönleri
56
KıĢ ayı yıllık ortalama esme
sayısı
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
N
ĠLKBAHAR
NNW30000
25000
NW
20000
15000
WNW
10000
5000
W
0
NNE
NE
ENE
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
Ġlkbahar ayı yıllık ortalama esme
sayısı
SSE
S
Şekil 4.21. Ankara İli Yıllık Esme Sayısına Göre İlkbahar Mevsimi Rüzgâr Yönleri
N
YAZ
NNW30000
25000
NW
20000
15000
WNW
10000
5000
W
0
NNE
NE
ENE
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
Yaz ayı yıllık ortalama esme
sayısı
SSE
S
ġekil 4.22. Ankara Ġli Yıllık Esme Sayısına Göre Yaz Mevsimi Rüzgâr Yönleri
N
SONBAHAR
NW
NNW 30000
25000
NNE
NE
20000
15000
WNW
ENE
10000
5000
W
E
0
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Sonbahar ayı yıllık ortalama
esme sayısı
ġekil 4.23. Ankara Ġli Yıllık Esme Sayısına Göre Sonbahar Mevsimi Rüzgâr Yönleri
57
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
b)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler sırasında yerel ve bölgesel
iklimde oluĢabilecek meterolojik ve iklimsel etkiler ile alınacak önlemler(arazi hazırlık,
inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Proje kapsamında gerçekleĢtirilecek faaliyetler sırasında ve sonrasında meteorolojik
elemanlara herhangi bir etki beklenmemektedir.
4.7
Flora-Fauna
a)
Proje alanı ve proje etki alanı flora-fauna
Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü üzerinde planlanan Kalker Ocağı ve KırmaElem Tesisi ÇED Raporunu flora ve fauna çalıĢmaları Aralık (2013) ayında Ayhan ULUTAġ
tarafından yapılmıĢtır.
● FLORA VE FAUNA ĠÇEREN SÖZLEġMELER VE KATEGORĠLER
IUCN Red List Kategorileri
IUCN (The World Conservation Union: The International Union for the Conservation of
Nature and Natural Resources = Doğayı ve Doğal Kaynakları Korumaya Yönelik Uluslararası
Topluluk - Dünya Koruma Topluluğu) nesli tükenme tehditi altında olan türlerin kırmızı listesi
ve bitki – hayvan türlerinin dünyadaki en kapsamlı küresel koruma durumu envanteridir.
IUCN Red List Uluslar arası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından
sürdürülmektedir.
IUCN Red List, kesin ölçüt kullanılarak binlerce tür ve alt türlerin nesillerini tükenme
riskini değerlendirerek oluĢturmaktadır. Bu ölçüt tüm türlerle ve dünyanın her bölgesi ile
ilgilidir.
Avrupa ülkelerinde IUCN risk sınıflarına göre flora ve fauna türlerinin sınıflandırılması
1970‟li yıllardan itibaren gerçekleĢtirilmeye baĢlanmıĢtır. IUCN kategorileri 9 grupta
incelenmiĢtir. Tükenme hızı, nüfus büyüklüğü, coğrafi dağılım alanları ile nüfus ve dağılım
derecesi kriterleri dikkate alınmıĢtır.
ġekil 4.24. IUCN Red List Kategorileri
Kaynak: www.iucnredlist.org
58
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 4.22. IUCN red List Kategorileri ve Türkçe KarĢılıkları
Kategori
Türkçe KarĢılığı
Adequate data
Yeterli data mevcut
Evaluated
Değerlendirmeye alınmıĢ
Not Evaluated
Değerlendirmeye alınmamıĢ
Data Deficient
Yeterli data mevcut değil(data eksik)
Extinct
Türü tamamen yok olmuĢ,nesli tükenmiĢ tür
Extinct in the Wild
VahĢi doğada nesli tükenmiĢ tür
Critically Endangered
Önemli derecede yok olma tehlikesi olan tür
Endangered
Yok olma tehlikesi olan tür
Vulnerable
Koruma önlemi alınmazsa ileride yok olma tehlikesi olan tür
Near Threatened
Neredeyse tehdit altında
Least Concern
En az kaygılanılan tür
Tablo 4.23. Prof. Dr. Ali Demirsoy’a (1996) Göre Red Data Book Kategorileri
Kategori
Kısaltma
Türkçe KarĢılığı
Endangered
E
Tehlikede
Extinct
Ex
Soyu tükenmiĢ
Indeterminate
I
Bilinmiyor
Isufficiently known
K
Yetersiz bilinenler
Not threatened
Nt
Takson henüz tehlike altında değil
Out of danger
O
Takson tehlike dıĢı
Rare
R
Nadir
Vulnerable
V
Zarar görebilir
1. BERN SÖZLEġMESĠ
Bern SözleĢmesi, yaban hayatı ve yaĢama ortamlarının korunmasına iliĢkin bir
sözleĢmedir. SözleĢmede korunan türler üç ayrı ek liste olarak belirtilmiĢtir. Buna göre ek
listelerden;
Ek-I Listesi: Kesin olarak koruma altına alınan flora türlerini kapsar.
Ek-II Listesi: Kesin olarak koruma altına alınan fauna türlerini kapsar.
Ek-III Listesi: korunan fauna türlerini kapsar.
2. AV DÖNEMĠ MERKEZ AV KOMĠSYONU KARARLARI (MAK)
T.C. Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü‟nce
26 Mayıs 2013 tarih ve 28658 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “20132014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları” Ek-I (Orman Ve Su ĠĢleri Bakanlığınca
Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları), Ek-II (Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına
Alınan Av Hayvanları), Ek-III (Mak‟ca Avına Belli Edilen Sürelerde Ġzin Verilen Av Hayvanları)
listeleri ilgili tablolara iĢlenmiĢtir.
Ek-I listesinde bulunan yaban hayvanları, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu‟nun 4.
maddesinin birinci fıkrası gereğince T.C. Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı‟nca koruma altına
alınmıĢtır. Bu listede yer alan yaban hayvanlarını avlamak, ölü yada canlı bulundurmak ve
nakletmek yasaktır.
Ek-II listesinde bulunan kuĢlar ve memeliler, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu‟nun 4.
maddesinin birinci fıkrasının verdiği yetki çerçevesinde Merkez Av Komisyonunca koruma
altına alınmıĢtır. Bu listede yer alan av hayvanlarını avlamak, ölü ya da canlı bulundurmak ve
nakletmek yasaktır.
59
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
●
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
FLORA
Faaliyet alanı, Grid Kareleme Sistemine göre B4 karesinde yer almaktadır. Flora ve
fauna kısmını oluĢturulurken;
-
Davis‟in “Flora of Turkey and East Aegean Islands” adlı eserinden,
Türkiye Florası ile ilgili yayınlanmıĢ literatür çalıĢmalarından,
Tübitak tarafından hazırlanan Türkiye Bitkileri Veri Servisi‟nden,
Bölgede yapılan birçok projenin hazırlanması sırasında hazırlanan verilerden
yararlanılmıĢtır.
ġekil 4.24. P. H Davis Grid Kareleme Sistemi
*Kaynak: Davis P. H. “Flora of Turkey and East Aegean Islands”
- Fitocoğrafik Bölge
Ġç Anadolu Bölgesi‟nde bulunan Ankara ili, Fitocoğrafik bölge açısından Ġran – Turan
bölgesinde bağlıdır. GeniĢ anlamda Ġran – Turan bölgesi Ġç Anadolu bölgesinden güneye
doğru Filistin‟e kadar, doğuya doğru Moğolistan‟a kadar uzanır.
Bölge vejetasyonu topografik yapı ve iklim özelliklerine bağlı bir oluĢum gösterir. Ġran –
Turan Fitocoğrafik Bölgesi‟nde iklim; Akdeniz bölgesi ile Orta Anadolu bölgesi iklimleri
arasında bir geçiĢ özelliği gösterse de faaliyet alanı bölgesinde karasal iklim hakimdir. Step
vejetasyonu görülmektedir. Step; yazın kuruyan, kıĢın dinlenme halinde olan, genelde asitli
olmayan topraklarda geliĢen kserofil veya mezofil bitki türlerinin oluĢturduğu açık bir
vejetasyon tipidir. Ġç Anadolu stepinin sınırları kuzeyde Çankırı, Çorum ve Ilgaz dağlarına,
güneybatıda Kayseri‟ye güneyde Toros dağlarına, batıda Sivrihisar-EskiĢehir, BeypazarıNallıhan, Afyon, Emirdağ ve doğuda Anadolu diyagonaline kadar Yozgat‟ı içine alacak
Ģekilde yayılır. Doğu Anadolu‟da ekolojik koĢulların değiĢmesi ve iklimin uygun olmaması
nedeniyle tamamen Ġran-Turan bitki coğrafyası kökenli step ve step öncesi bitkiler yerleĢmiĢ
durumdadır. Ova stepi antropojenik bir flora ve vejetasyon göstermektedir. Genellikle ova
stepinin primer bitki örtüsü bozulmuĢ ve tarım arazisine dönüĢtürülmüĢ olduğu için pek çok
alanda antropojenik sekonder bitki örtüsü bulunmaktadır.
60
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
- Flora Türlerinin Fitocoğrafik Bölgelere Göre Dağılımı
Faaliyet alanı ve çevresinde bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunma olasılığı
yüksek olan taksonların fitocoğrafik bölgelerinin belirtilmesinde çeĢitli kısaltmalar
kullanılmıĢtır. Buna göre; Avr.-Sib. Ele. (Avrupa-Sibirya Elementi‟ni), D. Akd. Ele. (Doğu
Akdeniz Elementi‟ni), Akd. Ele. (Akdeniz Elementi‟ni) ve Ġr.-Tur. Ele. (Ġran-Turan Elementi‟ni)
ifade etmektedir. GeniĢ yayılıĢlı ya da fitocoğrafik bölgesi tam olarak bilinmeyenler için (-)
iĢareti konmuĢtur.
Flora listesinde tür ve tür altı düzeyde yer alan 62 bitki taksonunun fitocoğrafik
bölgelere göre dağılımı; Iran-Turan elementi 16, Avrupa-Sibirya elementi 2, Akdeniz elementi
4 ve Doğu Akdeniz elementi 3‟tür. Geri kalan 37 tür kozmopolit veya fitocoğrafik bölgesi
belirsizler kategorisinde yer almaktadır.
- Flora Türlerinin Endemizm ve Tehlike Sınıfları Açısından Durumu
Flora listesinde tür ve tür altı düzeyde yer alan 62 adet bitki taksonu IUCN (The World
Conservation Union: The International Union for the Conservation of Nature and Natural
Resources = Doğayı ve Doğal Kaynakları Korumaya Yönelik Uluslararası Topluluk - Dünya
Koruma Topluluğu) Red List Kategorilerinde bulunmamaktadır.
Faaliyet alanı ile çevresinde; nadir, nesli tehlikede olan ve “Avrupa‟nın Yaban Hayatı ve
YaĢama Ortamlarını Koruma SözleĢmesi (Bern SözleĢmesi)” Ek-I listesine göre koruma
altına alınması gereken bitki türü bulunmamaktadır.
Faaliyet alanı ve çevresinde toplam 7 tane endemik tür bulunmaktadır. Bunlardan 1 tür
yaygın endemik, 1 tür lokal endemik, geri kalan 5 tür (ise bölgesel endemik olup faaliyet
alanında yapılan tahribat sonucu nesillerinin yok olma tehlikesi bulunmamaktadır.
FİTOCOĞRAFİK BÖLGE DAĞILIMI
İr. - Tur. Böl.
26%
Av. - Sib. Böl.
3%
Belirsiz
60%
Akd. Böl.
6%
Doğu Akd. Böl.
5%
61
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 4.24. Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü üzerinde planlanan Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan flora türleri, Türkçe Ġsimleri,
Fitocoğrafik Bölgeleri, Habitatları, Nispi Bolluğu, Endemizm Durumu, IUCN Red Data Book ve Bern Ek-I Kategorileri.
Habitat
FAMĠLYA
Latince Tür adı
Türkçe Ġsim
1
APIACEAE /
UMBELLIFERAE
Artedia squamata L.
-
Bupleurum flavum FORSSK.
-
Bupleurum sulphureum
-
Caucalis platycarpos L.
-
Echinophora tournefortii JAUB. ET SPACH
Çörtük otu
Ferula rigidula
ÇakĢır otu
Opopanax hispidus
Ġr.-Tur.
Ele.
Ġr.-Tur.
Ele.
4
X
X
5
6
7
Endemizm
X
X
X
X
X
X
X
Tehlike
Sınıfı
L
B
X
X
-
X
Yılanyastığı
-
X
-
Ġr.-Tur.
Ele.
X
Dağ papatyası
-
X
Anthemis tinctoria L. var. tinctoria L.
Sarı papatya
-
X
X
X
Anthemis tinctoria L. var. pallida DC.
Papatya
-
X
X
X
Centaurea depressa BIEB.
Bodur peygamber
çiçeği
-
X
X
Centaurea diffusa LAM.
Peygamber çiçeği
Akd. Ele.
X
X
Centaurea drabifolia SM. subsp. detonsa (BORNM.)
WAGENITZ
-
-
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Chardinia orientalis (L.) O. KUNTZE
-
Hieracium pannosum
-
Picris strigosa
-
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
62
5
X
-
X
4
X
X
X
X
X
X
(-)
X
X
Kaynak
Bern IUCN
X
-
-
G
X
-
-
L
-
-
G
X
-
-
D
X
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
G
X
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
L
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
L
X
X
X
Y
X
X
X
X
3
X
X
X
Ġr.-Tur.
Ele.
D. Akd.
Ele.
Ġr.-Tur.
Ele.
2
X
-
Aristolochia maurorum
1
X
KiĢkiĢ
Arum detruncatum
8
X
X
Anthemis cretica L. subsp. tenuiloba (DC.)
GRIERSON
ASTERACEAE /
COMPOSITAE
D. Akd.
Ele.
Ġr.-Tur.
Ele.
3
-
Torilis arvensis (HUDS.) LINK subsp. arvensis
(HUDS.) LINK
ARISTOLOCHĠACEAE
-
2
Kaymak otu
Scandix australis L. subsp. grandiflora (L.) THELL.
ARACEAE
Nispi bolluk
F.C.B
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Habitat
FAMĠLYA
Latince Tür adı
Türkçe Ġsim
1
Taraxacum buttleri VAN SOEST
4
5
6
7
8
X
X
X
Tekesakalı
-
X
X
X
Tekesakalı
-
X
X
X
Xanthium spinosum L.
Pıtrak
-
X
X
Xanthium strumarium L. subsp. strumarium L.
Pıtrak
-
Xanthium strumarium L. subsp. cavanillesii
(SCHOUW) D. LÖVE ET P. DANSEREAU
Pıtrak
-
Tosbağa otu
Ġr.-Tur.
Ele.
X
Sığırdili
-
X
X
Engerek otu
Akd. Ele.
X
X
Siğil otu
D. Akd.
Ele.
X
X
-
-
X
Anchusa azurea MILLER var. azurea MILLER
Echium italicum L.
Heliotropium suaveolens BIEB.
Lappula squarrosa (RETZ.) DUMORT.
CAMPANULACEAE
3
-
Alkana orientalis
BRASSICACEAE
2
Karahindiba
Tragopogon longirostis BISCH. EX SCHULTZ BİP.
var. abbreviatus BOISS.
Tragopogon longirostis BISCH. EX SCHULTZ BIP.
var. longirostis BISCH. EX SCHULTES
BORAGINACEAE
Nispi bolluk
Onosma isauricum
Emzik otu
Onosma polyanthum
Emzik otu
Endemizm
Tehlike
Sınıfı
F.C.B
X
1
2
3
Ġr.-Tur.
Ele.
Ġr.-Tur.
Ele.
Ġr.-Tur.
Ele.
X
X
5
L
B
X
X
X
-
-
D
X
X
-
-
G
X
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
G
-
-
L
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
G
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Bern IUCN
L
X
X
Kaynak
-
X
X
(-)
-
X
X
Y
X
X
X
4
X
X
X
X
Aethionema armenum
-
Brassica elongata
-
-
Clypeola jonthlaspi
-
-
X
X
X
-
-
L
Erysimum smyrnaeum
-
-
X
X
X
-
-
G
Hesperis bicuspidata
-
-
X
-
-
L
-
-
G
X
-
-
G
X
-
-
L
Campanula argaea
Gypsophila pilosa HUDSON
Çıngırak otu
Çöven
CARYOPHYLLACEAE
Saponaria orientalis L.
Sabun otu
X
X
X
Ġr.-Tur.
Ele.
Ġr.-Tur.
Ele.
X
63
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Habitat
FAMĠLYA
Latince Tür adı
Türkçe Ġsim
1
Cephalaria syriaca
DIPSACACEAE
Dipsacus laciniatus L.
Pterocephalus plumosus (L.) COULTER
Nispi bolluk
Pelemir
-
Çobantarağı
-
2
3
4
X
X
X
5
6
7
X
X
-
-
X
X
Geven
Ġr.-Tur.
Ele.
X
X
Astragalus christianus
Geven
-
X
Av. Sib.
Ele.
Ġr.-Tur.
Ele.
X
X
-
Melilotus alba
-
-
X
X
Onobrychis argyrea
-
Ġr.-Tur.
Ele.
X
X
Trifolium hirtum
-
Akd. Ele.
X
X
ILLECEBRACEAE
Herniaria incana LAM.
-
-
X
X
PAPAVERACEAE
Papaver rhoeas L.
Gelincik
-
X
X
-
-
X
X
Çatal otu
-
Palak
-
X
Reseda lutea L. var. lutea L.
Kuzu otu
-
X
Reseda lutea L. var. mutans BOISS.
Kuzu otu
-
Çayır düğmesi
Tarla yapıĢkan otu
Digitaria sanguinalis (L.) SCOP.
Stipa pulcherrima C. KOCH subsp. crassiculmis (P.
SMIRNOV) TZVELEV
X
X
X
X
X
X
3
4
5
L
B
Tehlike
Sınıfı
X
X
X
-
-
L
X
X
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
L
-
-
G
-
-
G
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
L
X
-
-
G
X
-
-
G
X
-
-
G
X
-
-
G
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
-
X
X
Akd. Ele.
X
X
Bern IUCN
L
X
X
Kaynak
-
X
X
(-)
-
X
X
Y
X
X
Genista aucheri
POACEAE
2
X
-
Bromus scoparius L.
1
X
Astragalus angustiflorus C. KOCH subsp.
angustiflorus C. KOCH
X
8
Chamaecytisus pygmaeus
FABACEAE /
LEGUMINOSAE
Endemizm
F.C.B
X
X
RESEDACEAE
ROSACEAE
Sanguisorba minor SCOP. subsp. muricata (SPACH)
BRIQ.
RUBIACEAE
Asperula arvensis L.
SCROPHULARIACEAE
Linaria genistifolia (L.) MILLER subsp. genistifolia (L.)
MILLER
Veronica multifida L.
YavĢan otu
Avr.-Sib.
Ele.
Ġr.-Tur.
Ele.
X
X
64
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Habitat
FAMĠLYA
Latince Tür adı
Türkçe Ġsim
1
HABĠTAT
ENDEMĠZM
2
3
4
Endemizm
5
6
7
8
1
2
3
4
5
L
NĠSPĠ BOLLUK
1. Orman
(-): Endemik Değil
1. Çok nadir
2. Maki
L: Lokal endemik
2. Nadir
3. Frigana (çoğu dikenli, alçak boylu ve yumak yastık oluĢturan bitkiler)
B: Bölgesel endemik
3. Orta derece bol
4. Kültür alanları (bağ, bahçe vb.)
Y: Yaygın endemik
4. Bol
5. Kum çayır
Nispi bolluk
Tehlike
Sınıfı
F.C.B
5. Çok bol
6. Nemli çayır, bataklık, sulak alan
7. Yol kenarı
8. Kayalık
KAYNAKLAR: AKMAN, Y. 1995, TÜRKĠYE ORMAN VEJETASYONU, ANK. ÜNĠV. FEN FAKÜLTESĠ BOTANĠK A.B.D., ANKARA.
HTTP://WWW.TUBĠTAK.GOV.TR/TUBĠVES/ĠNDEX.PHP (TÜRKĠYE BĠTKĠLERĠ VERĠ SERVĠSĠ - TÜBĠTAK)
BAYTOP, T. 1994, TÜRKÇE BĠTKĠ ADLARI SÖZLÜĞÜ, T.D.K. BASIMEVĠ, ANKARA.
DAVIS, P.H. 1965–1985, FLORA OF TURKEY AND EAST AEGEAN ISLANDS, VOL. 1–9, EDĠNBURGH UNĠVERSĠTY PRESS, EDĠNBURGH.
EKĠM, T. VE ARK. 2000, TÜRKĠYE BĠTKĠLERĠ KIRMIZI KĠTABI, T.T.K.DERNEĞĠ, ANKARA.
GÜNER, A. VE ARK. 2000, FLORA OF TURKEY AND EAST AEGEAN ISLANDS, (SUPPLEMENT 2), VOL. 11, EDĠNBURG UNĠVERSĠTY PRESS, EDĠNBURGH.
YĠĞĠT, N. VE ARK. 2002, ÇEVRESEL ETKĠ DEĞERLENDĠRME “ÇED”, KILAVUZ, ANKARA
65
B
Y
(-)
Bern IUCN
Kaynak
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
FAUNA
Faaliyet alanı ile çevresinde bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunması muhtemel fauna türlerinden; Tablo 4.‟de sürüngen türleri,
Tablo 5.‟te kuĢ türleri ve Tablo 6.‟da memeli türleri verilmiĢtir. Fauna ile ilgili tablolarda her türün familyası, Türkçe adı, habitatı, IUCN kategorisi,
Red Data Book Kategorisi, Bern SözleĢmesi Ek-II ve Ek-III listelerinin hangisinde yer aldığı belirtilmiĢtir. Bern SözleĢmesi Ek-II ve Ek-III
listesinde yer almayan türler için (-) iĢareti konulmuĢtur.
Tablo 4.25. Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan sürüngen türleri, Latince ve Türkçe Adları, Habitatları, Bern, IUCN Red Data
Book ve MAK Kategorileri
FAMĠLYA
LATĠNCE ADI
Agama ruderata
AGAMIDAE
Agama stellio stellio
Lacerta parva
LACERTIDAE
TÜRKÇE ADI
HABĠTAT
Bozkır Keleri
Bozkır, taĢlık ve çıplak topraklı alanlar
Dikenli keler
TaĢlık ve kayalık yerlerde
Cüce Kertenkele
Bozkır, taĢlık ve çıplak topraklı alanlar
Kaya Kertenkelesi
IUCN
RDB
BERN
MAK
KAYNAK
LC
nt
Ek-III
Ek-I
G
-
nt
Ek-II
Ek-I
L
LC
nt
Ek-II
Ek-I
G
Bozkır, taĢlık ve çıplak topraklı alanlar
LC
nt
Ek-III
-
L
TESTUDINIDAE
Testudo graeca ibera
Tosbağa
Kuru, taĢlı ve kumlu araziler, bağ ve bahçeler
VU
nt
Ek-II
Ek-I
G
TYPHLOPIDAE
Typhlops vermicularis
Kör yılan
Nemli toprak içi ve taĢ altları
-
nt
Ek-III
Ek-I
L
Lacerta saxicola
Kaynak: Demirsoy, A., 1997, Omurgalılar “Sürüngenler, KuĢlar ve Memeliler” Meteksan A.ġ., Ankara.
Kaynak: Demirsoy, A., 1996, Türkiye Omurgalıları “Sürüngenler”, Çevre Bakanlığı Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No: 90-K-1000-90. Ankara.
MAK= T.C. Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü “2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları”
G: Gözlem
L: Literatür
66
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 4.26. Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan kuĢ türleri, Latince ve Türkçe Adları, Bern, IUCN Red Data Book ve Korunma
Statüleri ve MAK Kategorileri
FAMĠLYA
LATĠNCE ADI
TÜRKÇE ADI
ĠNGĠLĠZCE ADI
IUCN
RDB
STATÜ
BERN
MAK
KAYNAK
TarlakuĢu
Sky lark
LC
-
Y
Ek-III
-
L
Melanocorypha leucoptera
Akkanat TarlakuĢu
White winged lark
LC
-
G
Ek-II
Ek-I
L
Melanocorypha bimaculata
Küçük Boğmaklı
TarlakuĢu
Bimaculated lark
LC
-
Y, G
Ek-II
Ek-I
G
Leylek
White stork
LC
A.3
Y, G, T
Ek-II
Ek-I
L
Columba palambus
Tahtalı Güvercini
Wood pigeon
-
A.4
Y
-
Ek-III
G
Streptopelia decato
Kumru
Collard dove
-
-
Y
Ek-III
Ek-II
G
Streptopelia turtur
Üveyik
Turtle dove
LC
A.2
G
Ek-III
Ek-III
L
LeĢ Kargası
Hooded
LC
-
Y
Ek-III
Ek-III
L
Alauda arvensis
ALAUDIDAE
CICONIIDAE
COLUMBIDAE
Ciconia ciconia
Corvus corone
CORVIDAE
Saksağan
Magpie
LC
-
Y
-
Ek-III
G
EMBERIZIDAE
Emberiza calandra
KarataĢ Tarla KirazkuĢu
Blck heded bunting
LC
-
Y
Ek-III
Ek-II
L
FALCONIDAE
Falco tinnunculus
Kerkenez
Kestrel
LC
A.4
Y
Ek-II
Ek-I
L
Fringilla coelebs
Ġspinoz
Chaffinch
LC
-
Y
Ek-III
Ek-II
G
Keten kuĢu
Linnet
LC
A.4
Y, KZ
Ek-II
-
G
FRINGILLIDAE
Pica pica
Carduelis cannabina
Hirundo rustica
Ġs kırlangıcı
Swallow
LC
-
G
Ek-III
-
L
Delichon urbica
Ev kırlangıcı
House martin
LC
A.4
G
Ek-III
-
G
LANIIDAE
Lanius collurio
Kızılsırtlı örümcekkuĢu
Red blacked shrike
LC
-
G
Ek-II
Ek-I
L
MOTACILLIDAE
Motacilla alba
Ak Kuyruksallayan
Pied wagtail
LC
A.4
Y
Ek-II
Ek-I
L
Ev Serçesi
House sparrow
LC
-
Y
-
-
G
Sığırcık
Starling
LC
-
Y
-
Ek-II
L
HIRUNDINIDAE
PASSERIDAE
STURNIDAE
TURDIDAE
Passer domesticus
Sturnus vulgaris
Turdus pilaris
Ardıç
Field fare
LC
-
KZ
Ek-III
Ek-I
L
Turdus merula
Karatavuk
Black bird
LC
-
Y
Ek-III
Ek-III
L
TaĢkuĢu
Stonechat
LC
-
Y
Ek-II
Ek-I
L
Saxicola torquata
Kaynak: Demirsoy, A., 1997, Omurgalılar “Sürüngenler, KuĢlar ve Memeliler” Meteksan A.ġ., Ankara.
Kaynak: Kiziroğlu, Ġ, 1993, The Birds of Türkiye (Species List in Red Data Book), TTKD, Ankara.
MAK= T.C. Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü “2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları”
G: Gözlem
L: Literatür
Prof. Dr. Ġlhami Kiziroğlu tarafından hazırlanan The Birds of Türkiye adlı yayında, kuĢ türlerinin korunma durumu ve statüleri ile ilgili olarak kullanılan semboller:
A1
: Nesli tükenmiĢ veya tükenme tehlikesi altında olan türler
A1.1
: Nesli tükenmiĢ olan türler
A1.2
: Tüm Türkiye‟deki birey sayısı 1-25 çift arasında olan türler
A2
: Birey sayısı 26-50 çift altında kalan ve yayılıĢ gösterdikleri bölgelerde büyük risk altında olan türler
67
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
A3
A4
B
B1
B2-B3
Y
G
K
KZ
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
: Birey sayısı 51- 200 (500) çift arasında kalan ancak bazı bölgelerde oldukça azalmıĢ türler
: Birey sayıları fazla olmakla birlikte belirli bölgelerde azalmıĢ olan türler.
: Geçici olarak Türkiye‟ye gelen ve biyotopların yok edilmesi ile risk alına girecek türler
: Anadolu‟yu kıĢlak olarak kullanan ancak Anadolu‟da üremeyen türler
: Anadolu‟dan transit olarak geçen veya Anadolu‟yu kıĢlak olarak kullanan ve risk derecesi daha düĢük olan türler
: Düzenli olarak yurdumuzda kuluçkaya yatan yerli kuĢ türleri
: Yurdumuzda kuluçkaya yattıktan sonra göç eden türler
: Yurdumuzda kuluçkaya yatmayan, yurdumuzu transit göç esnasında kullanan türlerdir
: KıĢ aylarını yurdumuzda geçiren, kıĢ ziyaretçisi türlerdir
Tablo 4.27. Ankara Ġli, Mamak ilçesi, Kutludüğün Köyü ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan memeli türleri, Latince ve Türkçe Adları, Habitatları, Bern, IUCN Red Data
Book ve MAK Kategorileri
FAMĠLYA
LATĠNCE ADI
Canis familiaris
CANIDAE
CRICETIDAE
ERINACEIDAE
LEPORIDAE
MURĠDAE
SORICIDAE
SCIURIDAE
TÜRKÇE ADI
Köpek
HABĠTAT
YerleĢim yerleri
IUCN
RDB
BERN
MAK
KAYNAK
-
nt
-
-
G
Canis lupus
Kurt
Orman, step, açık araziler
LC
R/V
Ek-II
Ek-I
L
Vulpes vulpes
Tilki
Orman ve çalılık alanlar, tarlalar, açık araziler
LC
nt
-
Ek-III
L
Çayır, tarla ve stepler
LC
nt
-
-
L
-
nt
Ek-III
-
G
LC
nt
-
Ek-III
G
Cricetulus migratorius
Erinaeus europaeus
Cüce avurtlak
Kirpi
Seyrek ormanlık yerler, yerleĢim yerleri, tarlalar,
bahçeler
Lepus europaeus
Yabani tavĢan
Orman, step, açık araziler
Apodemus mystacimus
Kayalık Faresi
TaĢlık ve kayalık alanlar
-
nt
-
-
L
Rattus norvegicus
Göçmen fare
Her türlü ortam
LC
nt
-
-
G
LC
nt
-
-
G
-
nt
-
-
L
DD
nt
-
-
L
Crocidura leucodon
Sivri fare
Açık araziler ve çalılıklar
Citellus xanthophrymnus
Gelengi
Açık araziler, tarlalar, nadasa bırakılmıĢ araziler
Spalax leucodon
Kösnü
Toprak içinde açtığı galeriler
Kaynak: Demirsoy, A., 1997, Omurgalılar “Sürüngenler, KuĢlar ve Memeliler” Meteksan A.ġ., Ankara.
Kaynak: Demirsoy, A., 1996, Türkiye Omurgalıları “Memeliler”, Çevre Bakanlığı Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No: 90-K-1000-90. Ankara.
MAK= T.C. Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü “2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları”
G: Gözlem
L: Literatür
68
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
►
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Sürüngenler
Tesisin planlandığı alanlar ile çevresinde bulunan ve habitat özelliği sebebiyle
bulunması olası 6 sürüngen türünden 3 tanesi Bern Ek-2, 3 tanesi de Bern Ek-3 listesinde
yer almaktadır.
2013 IUCN Red List Kategorileri Listesi‟nde Sürüngen türlerinden 3 tanesi Eirenis
modestus ve Lacerta parva ve Agama ruderata “LC” kategorisinde bulunmasına rağmen,
Eirenis modestus ve Lacerta parva ve Agama ruderata Demirsoy (1996) tarafından yapılan
çalıĢmalara göre “nt” kategorisinde değerlendirilmiĢtir. 2013 IUCN Red List Kategorileri
Listesi‟nde Testudo graeca ibera türü VU kategorisinde olmasına rağmen Demirsoy (1996)
tarafından yapılan çalıĢmalara göre “nt” kategorisinde değerlendirilmiĢtir. Geri kalan 2
sürüngen türü 2013 IUCN Red List Kategorileri Listesi‟nde bulunmamaktadır.
“nt” kategorisindeki türler; Türkiye‟de oldukça yaygın ve bol olup, Ģu anda herhangi bir
tehdit altında değildir.
Sürüngen türlerinden Lacerta saxicola hariç geri kalanı T.C. Orman ve Su ĠĢleri
Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü‟nce 26 Mayıs 2013 tarih ve 28658
sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “2013-2014 Av Dönemi Merkez Av
Komisyonu Kararları”nın açıklandığı en son listelere göre Ek-I (Orman ve Su ĠĢleri
Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları) listesinde bulunmaktadır.
Faaliyet alanı ve yakın çevresinde yer alan Sürüngen türlerinin nesillerinin tehlikeye
girmesi günümüzde söz konusu değildir.
►
Kuşlar
Faaliyet ünitelerinin planlandığı alanlar ile çevresinde bulunan ve habitat özelliği
nedeniyle bulunması muhtemel 22 kuĢ türünden 8‟i Bern Ek-2, 10‟u da Bern Ek-3 listesinde
yer almaktadır. Geri kalan 4 tür Bern SözleĢmesinde bulunmamaktadır.
KuĢ türlerinin 20 tanesi 2013 IUCN Red List Kategorileri‟nde “LC” kategorisine (en az
kaygılanılan tür) yer almaktadır. Geri kalan 2 tür ise (Columba palambus ve Pica pica) IUCN
Red List Kategorileri‟nde bulunmamaktadır.
T.C. Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü‟nce
26 Mayıs 2013 tarih ve 28658 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “20132014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları” nın açıklandığı en son listelere göre; 8
tane kuĢ türü Ek-I, yani “Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban
Hayvanları” listesinde; 4 tane kuĢ türü Ek-II, yani “Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına
Alınan Av Hayvanları” listesinde; 9 kuĢ türü ise Ek-III‟de yani “Merkez Av Komisyonunca
Avına Belli Edilen Sürelerde Ġzin Verilen Av Hayvanları” listesinde bulunmaktadır. Geri kalan
5 tür ise bu listelerde yer almamaktadır.
Faaliyet alanı ve yakın çevresinde bulunan KuĢ türlerinin nesillerinin tehlikeye girmesi
günümüzde söz konusu değildir.
►
Memeliler
Faaliyet ünitelerinin planlandığı alanlar ile çevresinde bulunan ve habitat özelliği
nedeniyle bulunması muhtemel 11 memeli türünden 1 tanesi Bern Ek-II, 1 tanesi de Bern
Ek-III listesinde yer almaktadır. Geri kalan 9 memeli türü Bern SözleĢmesinde
bulunmamaktadır.
69
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Memeli türlerinin 6 tanesi 2013 IUCN Red List Kategorileri‟nde “LC” kategorisinde, 1
tanesi ise “DD” kategorisinde yer almaktadır. IUCN Red List‟de yer alan 10 tür Demirsoy
(1996) tarafından belirlenen Red Data Book Kategorileri‟ne göre “nt” kategorisinde, 1 tür ise
“R/V” kategorisinde bulunmaktadır.
“nt” kategorisindeki türler Türkiye‟de oldukça yaygın ve bol olarak bulunmakta olup,
tehlike altında değildir.
T.C. Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü‟nce
26 Mayıs 2013 tarih ve 28658 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “20132014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları” nın açıklandığı en son listelere göre; 1
tane memeli türü Ek-I, yani “Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban
Hayvanları” listesinde; 2 tane kuĢ türü ise Ek-III‟de yani “Merkez Av Komisyonunca Avına
Belli Edilen Sürelerde Ġzin Verilen Av Hayvanları” listesinde yer almaktadır. Geri kalan 8 tür
ise listelerde bulunmamaktadır.
Faaliyet alanı ve yakın çevresinde bulunan memeli türlerinin nesillerinin tehlikeye
girmesi günümüzde söz konusu değildir.
Bern SözleĢmesi Madde 6 hükümleri
Her Âkit Taraf, II no.lu ek listede belirtilen yabani fauna türlerinin özel olarak
korunmasını güvence altına alacak uygun ve gerekli yasal ve idari önlemleri alacaktır. Bu
türler için özellikle aĢağıdaki hususlar yasaklanacaktır:
a) Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme Ģekilleri;
b) Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip
etmek;
c) Yabani faunayı, bu SözleĢmenin amacına ters düĢecek Ģekilde, özellikle üreme,
geliĢtirme ve kıs uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek;
d) Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya bos dahi olsa
bu yumurtaları alıkoymak;
e) Bu madde hükümlerinin etkinliğine katkı sağlayacak hallerde, tahnit edilmiĢ
hayvanlar ve hayvandan elde edilmiĢ kolayca tanınabilir herhangi bir kısım veya
bunun kullanıldığı malzeme dahil, bu hayvanların canlı veya cansız olarak elde
bulundurulması ve iç ticareti
Bern SözleĢmesi Madde 7 hükümleri
1 - Her Âkit Taraf, III no.lu ek listede belirtilen yabani faunanın korunmasını güvence
altına alacak uygun ve gerekli yasal ve idari önlemleri alacaktır.
2 - III no.lu ek listede belirtilen yabani faunanın her türlü isletme sekli, 2. Maddenin
Ģartları göz önünde tutularak, populasyonlarının varlığını tehlikeye düĢürmeyecek Ģekilde
düzenlenmiĢ olacaktır.
3 - Alınacak önlemler;
a)Kapalı av mevsimlerini ve/veya isletmeyi düzenleyen diğer esasları,
b)Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaĢtırmak amacıyla, uygun
durumlarda, isletmenin geçici veya bölgesel olarak yasaklanmasını,
70
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
c)Yabani hayvanların canlı ve cansız olarak satısının, satmak amacıyla elde
bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satıĢa çıkarılmasının uygun Ģekilde
düzenlenmesi hususlarını, kapsayacaktır.
KAYNAKLAR
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Demirsoy, A., 1997, Omurgalılar “Sürüngenler, KuĢlar ve Memeliler” Meteksan A.ġ.,
Ankara.
Demirsoy, A., 1996, Türkiye Omurgalıları “Memeliler”, Meteksan A.ġ., Ankara.
T.C. Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü‟nce
26 Mayıs 2013 tarih ve 28658 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren
“2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları”
Kiziroğlu, Ġ, 1993, The Birds of Türkiye (Species List in Red Data Book), TTKD,
Ankara.
Demirsoy, A., 1996, Türkiye Omurgalıları “Amfibiler”,
www.iucnredlist.org
“Türkçe Bitki Adları Sözlüğü”nden (Baytop T., 1994, TDK, Ankara
Ankara Üniversitesi, Türkiye Vejetasyonu Ders Notları, 2004
Ege Üniversitesi Türkiye Florası Ders Notları, 1998
TUBĠVES
Kurt A., Yiğit N., Çolak E., Ketenoğlu O., Sözen M., Hamzaoğlu E., KrataĢ A., Özkurt
ġ., 2002, Çevresel Etki Değerendirme – ÇED, Ankara
http://www.milliparklar.gov.tr
Ankara Çevre Durum Raporu, 2011.
http://www.main-board.eu/cevre-bilimi
b)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler sırasında flora ve fauna
üzerine etkiler ve alınacak önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Yapılması planlanan Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisinin iĢletme sırasında
meydana gelecek hafriyat, kazı çalıĢmaları, iĢ makineleri araç ve ekipmanların çıkardığı
gürültü ve titreĢim, toz ve emisyonları, katı atık, sıvı atıklar yapılması planlanan tesisin
faaliyet alanı ve yakın çevresi üzerindeki muhtemel olumsuzluklardır.
Alanda bulunan flora türleri, yurdumuzda dar ve sınırlı yayılıĢ gösteren ya da baskı
altında olan türler olmayıp, aksine geniĢ dağılımlar arz etmektedirler. Dolayısıyla, bu projenin
hayata geçirilmesiyle, kendini tekrar eden habitat özelliği gösteren alanda bulunan geniĢ
yayılıĢlı ve bol bulunan türlerin nesillerinin ortadan kalkması gibi bir tehdit unsuru söz konusu
olmayacaktır.
Projenin gerçekleĢtiği ve inceleme alanında kalan bölgede bitki örtüsünü daha çok otsu
yapıda bitkiler oluĢturmaktadır. Hafriyat aĢamasında alanda sıyırma iĢlemiyle bitkisel toprak
otsu türler arazideki iĢ makinaların çalıĢmaları sonucu olarak ortadan kalkacaktır. Ancak
iĢletmenin baĢlangıcında yüzeyden alınarak faaliyetin yapılmadığı alanda depolanan üst
toprak katmanı (organik madde ve mineralce zengin toprak) inĢaat çalıĢmaları
tamamlandıktan sonra iĢletme alanı yakın çevresindeki uygun habitatlara yeniden serilerek,
çalı ve otsu türler arazi ıslahıyla birlikte yakın çevredeki habitatlarda tekrar yayılım
gösterebilecektir. Yapılan bu çalıĢmalar sonucu inĢaat ve iĢletme aĢamasında bu flora türleri
için çevresel açıdan olumsuz bir etki oluĢmayacaktır.
Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi iĢletmesinin kurulum aĢamasında iĢ makinelerinin
kullanımından kaynaklanacak kütlesel emisyon miktarının, Hava Kalitesinin Kontrolü
Yönetmeliğinde bu emisyonlar için belirlenen sınır değerlerinin kontrolü ile hava kirliliği
önlenecektir. Emisyonlar normal yoğunluklarda oldukları zaman bitkiler ve hayvanlar için
71
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
zararlı değildir. Bu yüzden tesisin kurulum aĢamasında flora ve faunanın bulunduğu çevre
üzerine geçici bir etki söz konusu olmaktadır.
Yapılması planlanan Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi iĢletme aĢamasında
araçlardan ve makinelerden kaynaklanacak atıklardan (atık yağ, filtreler,.) oluĢabilecek
atıkların habitat bozulumu oluĢturarak flora ve faunanın yaĢamsal faaliyetlerini kısıtlamasına
ve tür kaybına yol açmaması için söz konusu atıklar lisanslı toplama ve bertaraf edici
firmalara verilecektir. Personelden kaynaklı herhangi bir evsel kaynaklı katı ve sıvı atık
oluĢmayacaktır çünkü alanda personelin konaklayacağı bir mekan olmayacak olup
personeller Beyaz Hazır Betona ait o bölgede daha önceden kurulmuĢ idari binaya gelerek
günlük ihtiyaçlarını karĢılayacağından evsel atık oluĢmayacaktır.
ĠĢletme ve hafriyat aĢamasında gürültü ve toz oluĢumu söz konusu olacaktır. Sahada
kullanılan ekipmanların oluĢturacağı gürültü düzeyleri, ekipmanların motor güçleri ile ilgili
olup gürültü düzeyleri hesaplanmıĢtır. ĠĢletme aĢamasında oluĢacak gürültü seviyesine ait
hesaplamalarla mevcut gürültü düzeyinin sınırları aĢmaması sağlanacaktır. Gürültü anlık ve
geçici olduğundan çevrede olabilecek flora ve fauna üzerine rahatsız edici bir durum söz
konusu olmayacaktır. Toz oluĢumu önlemek için inĢaat ve iĢletme aĢamasında sulama
yapılıp tozun önlenmesi sağlanarak bitkiler ve faunanın kullanabileceği sulak alanların
bulunabileceği habitatların tozdan etkilenmemeleri sağlanacaktır.
ĠĢletme ve hafriyat aĢamasında flora ve fauna üzerine oluĢabilecek olumsuz durumlar
karĢısında özellikle fauna türlerinin su içme, yem kaynağına ulaĢma, barınma, üreme
alanlarına müdahale edilmeyecektir aynı zamanda av yasaklarına uygun hareket edilecek
olması ve alınacak önlemlerle flora ve faunanın yaĢamsal faaliyetlerine engel
olunmayacaktır. Faaliyetten ötürü, yukarıdaki fauna listelerinde belirtilen ve Uluslar arası
sözleĢmelerle koruma altına alınan türler ve diğer yaban hayatı türleri üzerine, faaliyetle ilgili
olarak hiçbir ticari kaygı güdülmeyeceğinden bu türlerin avlanması, kasıtlı olarak öldürülmesi
veya alı konması, yumurtalarına zarar verilmesi gibi etkiler söz konusu olmayacaktır.
Alınabilecek önlemlere ek olarak proje alanında hassas ve zarar görebilir durumda,
koruma altına alınmıĢ herhangi fauna türü tespit edildiği takdirde, ilgili yönetmeliklere göre
hareket edilecek, 4915 sayılı Kara avcılığı Kanunu ve Yönetmelikleri (av yasaklarına) ve
uluslar arası sözleĢmelerdeki (BERN SözleĢmesi) önlemlere bağlı kalınarak söz konusu
türler korunacaktır.
4.8
Koruma alanları (Ek-V deki duyarlı yöreler listesi kapsamında)
Projeye konu kırma-eleme tesisi Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi,
TopraktaĢ Ocaklar Mevkii civarında yer almaktadır.
Proje alanı ve yakın civarının Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği‟nin EK-V
Duyarlı Yöreler Listesi aĢağıdaki kaynakların incelenmesi sonucu hazırlanmıĢtır.
 Ankara Ġli Ġl Çevre Durum Raporu -2011
 T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Coğrafi
(http:/geodata.cob.gov.tr)
 www.milliparklar.gov.tr
 www.ankarakulturturizm.gov.tr
 www.dsi.gov.tr
 www.ankara.bel.tr
 www.ankara.gov.tr
 www.kulturvarliklari.gov.tr
 Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı IX. Bölge Müdürlüğü
72
Veri
Portalı
2011
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
 www.korumakurulları.gov.tr.
Müdürlükleri)
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
(Kültür
Varlıklarını
Koruma
Bölge
Kurulu
Kaynakların incelenmesi sonucu yapılan değerlendirmeler aĢağıdaki gibidir.
1.
Ülkemiz Mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar :
a) 9.8.1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2. maddesinde tanımlanan ve
bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen “Milli Parklar”, “Tabiat Parkları”, “Tabiat
Anıtları” ve “Tabiat Koruma Alanları”;
Ankara Ġli sınırları içerisinde bir adet “Milli Park Alanı” (Soğuksu Milli Parkı)
bulunmaktadır. Soğuksu Milli Parkı proje alanına uzak mesafede (yaklaĢık 78 km) yer
almaktadır.
Ankara Ġli sınırları içerisinde 8 adet “Tabiat Parkı” bulunmaktadır. Bu parklar proje
alanına uzak mesafededir ve bulundukları ilçelerle birlikte aĢağıda verilmiĢtir.
 Karagöl Tabiat Parkı (Çubuk)
 Tekkedağı Tabiat Parkı (Beypazarı)
 Eğriova Tabiat Parkı (Beypazarı)
 Sorgun Tabiat Parkı (Güdül)
 Aluçdağı Tabiat Parkı (Çamlıdere)
 ġahinler Tabiat Parkı (Kızılcahamam)
 Kartaltepe Tabiat Parkı (Kızılcahamam)
 Çamkoru Tabiat Parkı (Çamlıdere)
Ankara Ġli sınırları içerisinde Asarlık Tepeler Tabiat Anıtı ile Kabaardıç Tabiat Anıtı
olmak üzere 2 adet “Tabiat Anıtı” yer almaktadır. Tabiat Anıtları Nallıhan Ġlçesi sınırlarında
bulunmaktadır ve proje alanına uzak mesafede yer almaktadır.
Proje alanının yakın çevresinde “Tabiatı Koruma Alanı” bulunmamaktadır.
b) 1.7.2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Orman ve Su İşleri
Bakanlığı’nca belirlenen “Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme
Alanları”;
Ankara Ġli sınırları içerisinde; Beypazarı – Kapaklı, Nallıhan – Saçak, Nallıhan –
Davutoğlan ve Nallıhan – Emremsultan Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahaları olmak üzere dört
adet “Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası” bulunmaktadır. Bu sahaların tamamı ruhsatlı sahaya
uzak mesafede yer almaktadır.
Ankara Ġli‟nde 5 adet “Yaban Hayvanı YerleĢtirme Sahası” bulunmaktadır. Bu sahalar;
Çubuk Ġlçesi YHYS, Kazan ve Yenimahalle Ġlçesi YHYS, Polatlı Ġlçesi YHYS, Nallıhan Ġlçesi
YHYS (A & B)‟dır. Proje alanı bu sahalardan Kazan ve Yenimahalle YHYS‟na kuĢuçuĢu
yaklaĢık 35,6 km uzaklıktadır.
Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahaları ve Yaban Hayvanı YerleĢtirme Sahaları 2012-2013
Merkez Av Komisyonu‟nun kararıyla “Ava Yasaklanan Sahalar” içerisinde yer almaktadır.
Bunların dıĢında Ankara Ġli sınırları içerisinde 15 adet “2012-2013 Av Dönemi MAK
Kararıyla Yasaklanan Sahalar” bulunmaktadır. Avlanmaya yasaklanan sahalardan proje
alanına en yakın mesafede bulunanı Akyurt ilçe sınırları içerisinde yer alan sahadır. Bu
73
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
koruma alanı proje alanına kuĢ uçuĢu 17 km uzaklıkta bulunmaktadır ve sınırları aĢağıda
verilmiĢtir.
1- Akyurt Ġlçesi: Doğusu: Akyurt Kalecik ilçe sınırı. Kuzeyi: Ankara Çankırı karayolu.
Batısı: Akyurt-Pursaklar ilçe sınırı Güneyi: Akyurt-Elmadağ ilçe sınırı.
Ayrıca Ankara Ġli sınırları içerisinde 4 adet “Örnek Avlak Olarak Tescil Edilen ve Ava
Yasaklanan Sahalar” bulunmaktadır. Bu sahaların adları; Kızılcahamam Mercimekli Örnek
Avlağı, Nallıhan Hocadağı Örnek Avlağı, Beypazarı Depel Örnek Avlağı, Çamlıdere Elmalı
Örnek Avlağı olup proje alanına uzak mesafededirler.
c) 21.7.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 3
üncü maddesinin birinci fıkrasının “Tanımlar” başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt
bentlerinde “Kültür Varlıkları”, “Tabiat Varlıkları”, “Sit” ve “Koruma Alanı” olarak tanımlanan
ve aynı Kanun ile 17.6.1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı
Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan
alanlar;
Ankara Ġli‟nde bulunan TaĢınmaz Kültür Varlıkları ile Sit Alanları istatistik verileri
aĢağıda sunulmuĢtur.
TaĢınmaz Kültür Varlıkları
Sit Alanları
Sivil Mimarlık Örneği: 1238
Dinsel Yapılar: 205
Kültürel Yapılar: 163
Arkeolojik Sit Alanı: 556
Ġdari Yapılar: 146
Kentsel Sit Alanı: 8
Askeri Yapılar: 7
Doğal Sit Alanı: 28
Endüstriyel ve Ticari Yapılar: 83
Tarihi Sit Alanı: 4
Mezarlıklar: 19
Kentsel Arkeolojik Sit Alanı: ġehitlikler: 2
Diğer Sit Alanları (üst üste sit alanları): Anıt ve Abideler: 33
Arkeolojik ve Doğal Sit: 5
Doğal Varlıklar: 30
Tarihi ve Kentsel Sit: 1
Kalıntılar: 19
Korunmaya Alınan Sokaklar: TOPLAM: 1945
TOPLAM: 602
(Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel
Müdürlüğü, www.kulturvarlıkları.gov.tr)
Proje alanında “Kültür Varlıkları”, “Tabiat Varlıkları”, “Sit Alanı” ve “Koruma Alanı”
olarak tanımlanan özel alanlardan hiçbiri bulunmamaktadır.
Proje alanına kuĢ uçuĢu yaklaĢık 4 km mesafede Kıbrıs Köyü Vadisi 1. Derecede
Doğal Sit ve 1. Derecede Arkeolojik Sit Alanı bulunmaktadır. (Kaynak:2011 Yılı Ankara İli İl
Çevre Durum Raporu)
ç) 22.3.1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri
İstihsal ve Üreme Sahaları;
Proje alanı ve yakın civarında bu tür alanlar bulunmamaktadır.
d) 31.12.2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliği’nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar;
Proje alanında bu tür alanlar bulunmamaktadır.
74
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
e) 02.11.1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hava Kalitesinin
Korunması Yönetmeliği’nin 49 uncu maddesinde tanımlanan “Hassas Kirlenme Bölgeleri”;
Proje alanı içerisinde göl, gölet, baraj bulunmamaktadır.
f) 9.8.1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar
Kurulu tarafından “Özel Çevre Koruma Bölgeleri” olarak tespit ve ilan edilen alanlar;
Ankara Ġli‟nde Tuz Gölü ve GölbaĢı Özel Çevre Koruma Bölgesi yer almaktadır. Bu
alanlardan proje alanına en yakını GölbaĢı Özel Çevre Koruma Bölgesi olup, alanın kuĢ
uçuĢu yaklaĢık 21,5 km güneybatısında yer almaktadır.
Ankara metropolünün ortalama 20 km. güneyinde, GölbaĢı Ġlçesi yakın bitiĢiğinde yer
alan, bu nedenle yoğun bir kentsel-endüstriyel kirlilik baskısı altında bulunan Mogan-Eymir
Gölleri ile yakın çevresinde bulunan sulak-bataklık alanlar, ekolojik ve rekreasyonel önemleri
nedeniyle, Çevre Kanunu‟nun 9. maddesine dayanılarak 22.10.1990 tarih ve 90/1117 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile “GölbaĢı Özel Çevre Koruma Bölgesi” olarak tespit ve ilan
edilmiĢtir. Bölge toplam 273 m2‟lik bir alanı kaplamaktadır.
g) 18.11.1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan
alanlar;
Ġlgili kanunda koordinatları verilerek tanımlanan alan ile proje alanının etkileĢimi söz
konusu değildir.
ğ) 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler;
ÇED alanının 3,30 hektarlık kısmı orman sayılan araziler içerisinde kalmaktadır.
h) 4.4.1960 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar;
Proje alanı içerisinde böyle bir alan söz konusu değildir.
ı) 26.1.1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması
Hakkında Kanun’da belirtilen alanlar;
Proje alanı içersinde ve yakın civarında böyle bir alan söz konusu değildir.
i) 25.2.1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu’nda belirtilen alanlar;
Proje alanı mera vasıflı arazi niteliğinde değildir.
j) 17.05.2005 tarihli ve 25818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe
giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’ nde belirtilen alanlar;
Ankara Ġli‟nde Çöl Gölü ve Çalıkdüzü, Mogan Gölü, Hirfanlı Barajı ve Sarıyar Barajı
olmak üzere 4 adet sulak alan mevcuttur. Bu alanlardan proje alanına en yakın olan Mogan
Gölü‟dür. (Kaynak: Doğa Koruma Ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Sulak Alanlarımız)
Proje alanına kuĢ uçuĢu yaklaĢık 24 km uzaklıkta Mogan Gölü ve 19 km uzaklıkta
Eymir Gölü yer almaktadır. Mogan Gölü Ankara‟nın 20 km güneyinde yer alan sığ bir göldür.
Göl, yazları genellikle kuruyan küçük dereler ile beslenmektedir. Gölün güneyinde bulunan
yaklaĢık 750 hektarlık bataklık ve ıslak çayır alanları birçok farklı hayvana, özellikle de kuĢ
türlerine yaĢam ortamı sağlamaktadır. Bu nedenle Mogan Gölü, özel çevre koruma alanı
75
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
statüsünde olup son yıllarda gölün rehabilitasyonu ve korunması için birçok çalıĢma
yapılmaktadır.
2.
Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleĢmeler uyarınca korunması
gerekli alanlar:
a) 20.2.1984 tarihli ve 18318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi” (BERN Sözleşmesi)
uyarınca koruma altına alınmış alanlardan “Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları”nda
belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, “Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları”;
Proje alanı içerisinde ilgili sözleĢmede belirtilen flora, fauna, deniz kaplumbağası,
üreme alanlarında belirtilen I. ve II. koruma bölgeleri, Akdeniz foku yaĢama ve üreme Alanları
bulunmamaktadır.
b) 12.6.1981 tarih ve 17368 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi” (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca
koruma altına alınan alanlar;
Proje alanının “Akdeniz‟in Kirlenmeye KarĢı Korunması SözleĢmesi” (Barcelona
SözleĢmesi) uyarınca koruma altına alınan alanlar ile ilgisi bulunmamaktadır.
ı. 3.10.1988 tarihli ve 19968 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan “Akdeniz‟de Özel
Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol” gereği ülkemizde “Özel Koruma Alanı” olarak
belirlenmiĢ alanlar
Proje alanı yukarıda belirtilen alanlar içerisinde kalmamaktadır.
ıı. 13.9.1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiĢ ve BirleĢmiĢ Milletler Çevre
Programı tarafından yayımlanmıĢ olan “Akdeniz‟de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi
Sit” listesinde yer alan alanlar
Proje alanı yukarıda belirtilen alanlar içerisinde kalmamaktadır.
ııı. Cenova Deklarasyonunun 17 nci maddesinde yer alan “Akdeniz‟e Has Nesli
Tehlikede Olan Deniz Türlerinin” yaĢama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar
Proje alanı çevresinde yukarıda belirtilen alanlar bulunmamaktadır.
c) 14.2.1983 tarihli ve 17959 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi”nin 1. ve 2. maddeleri gereğince
Kültür Bakanlığı tarafından “Kültürel Miras” ve “Doğal Miras” statüsü verilen kültürel, tarihi ve
doğal alanlar;
Proje alanı içerisinde “Kültürel Miras” ve “Doğal Miras” statüsü verilen kültürel, tarihi ve
doğal alanlar bulunmamaktadır.
ç) 17.5.1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların
Korunması Sözleşmesi” (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar ;
Proje alanı içerisinde böyle bir alan bulunmamaktadır.
d) 27.7.2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
Avrupa Peyzaj Sözleşmesi;
76
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Proje alanı içerisinde böyle bir alan bulunmamaktadır.
3.
Korunması gereken alanlar:
a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit
edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik
rezerv alanları, jeotermal alanlar v.b.);
Proje alanının 2023 BaĢkent Ankara Nazım Ġmar Planı‟nda hangi bölgede kaldığını
gösterir harita ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. Ek 10). Söz konusu haritada faaliyet alanı
diğer tarım alanları ve marjinal ve dikili tarım alanları içerisinde kalmaktadır.
Ankara Ġli‟ne ait 1/50.000, 1/100.000, 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı ve bölgeye
ait 1/5.000 ölçekli Nazım Ġmar Planı ve 1/1.000 ölçekli Uygulama Ġmar Planı
bulunmamaktadır.
b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi
kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II.
sınıf ile özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı;
Proje alanı içerisinde sulanan, sulanması mümkün olan araziler ile yağıĢa bağlı tarımda
kullanılan özel mahsul plantasyon alanları bulunmamaktadır.
c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suları durgun veya akıntılı,
tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketlerinin çekilme devresinde derinliği 6 metreyi
geçmeyen deinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak
önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden
itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler;
Proje alanı içerisinde yukarıda belirtilen nitelikte sulak alanlar bulunmamaktadır.
ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları;
Proje alanı içerisinde göl, akarsu ve yer altı suyu iĢletme sahası bulunmamaktadır.
Bölgedeki en büyük su kütleleri Mavi Göl ile Mogan ve Eymir gölleridir.
Mavi Göl (Bayındır Barajı) proje alanının kuĢ uçuĢu yaklaĢık 4 km. kuzeybatısında yer
almaktadır. Bayındır Barajı, Ankara'da Bayındır Çayı üzerinde içme suyu temini amacı ile
1962-1965 yılları arasında inĢa edilmiĢ bir barajdır. Toprak gövde dolgu tipi olan barajın
gövde hacmi 553.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 30,00 m'dir. Ankara BüyükĢehir
Belediyesi'ne devredilen Bayındır Barajı, büyük bir rekreasyon alanına dönüĢtürülmüĢ ve
baraj "Mavi Göl" adını almıĢtır.
d) Bilimsel araştırmalar için önem arzeden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya
düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer
rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve
jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar;
Yukarıda belirtilen alanların hiçbiri proje alanı içerisinde bulunmamaktadır .
a)
Proje alanı ve proje etki alanı koruma alanları ( Bölgede yer alan Tarihi ve
Kültürel Alanlar özellikle irdelenmelidir)
Proje alanı ve proje etki alanı çevresinde MAK kararı ile ava yasaklanan sahalar
kapsamında değildir.
77
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Proje alana harita üzerinden yaklaĢık 9,1 km uzaklıkta Mogan Gölü yer almaktadır.
Mogan Gölü Ankaranın 20 km güneyinde yer alan sığ bir göldür. Göl, yazları genellikle
kuruyan küçük dereler ile beslenmektedir. Mogan Gölü‟nün proje alanında yapılacak
çalıĢmalardan olumsuz etkilenmesi söz konusu değildir.
Projeye konu ruhsatlı sahanın GölbaĢı Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları dıĢında
kalmaktadır.
b)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında koruma alanlarına
etkiler ve alınacak önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Proje alanı ve proje etki alanı çevresinde MAK kararı ile ava yasaklanan sahalar
kapsamında değildir.
Proje alana harita üzerinden yaklaĢık 9,1 km uzaklıkta Mogan Gölü yer almaktadır.
Mogan Gölü Ankaranın 20 km güneyinde yer alan sığ bir göldür. Göl, yazları genellikle
kuruyan küçük dereler ile beslenmektedir. Mogan Gölü‟nün proje alanında yapılacak
çalıĢmalardan olumsuz etkilenmesi söz konusu değildir.
4.9 Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler (
Askeri yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluĢlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiĢ alanlar,
7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile “SınırlandırılmıĢ Alanlar” v.b.)
a)
Proje alanı ve proje etki alanı
Proje alanı ve proje etki alanında askeri yasak bölgeler ile ayrıca kamu kurum ve
kuruluĢlara tahsis edilmiĢ alanlar veya 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
sınırlandırılmıĢ alanlar bulunmamaktadır.
b)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında etki ve alınacak
önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Projeye konu alanda, askeri yasak bölgeler ile ayrıca kamu kurum ve kuruluĢlara tahsis
edilmiĢ alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile sınırlandırılmıĢ alanlar
bulunmadığından, proje kapsamında bu tür alanlara herhangi bir etki söz konusu değildir.
78
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bölüm 5: Proje kapsamındaki faaliyetlerin değerlendirilmesi
(Ġlgili yönetmelikler kapsamında ve kümülatif olarak gerekli değerlendirme yapılacaktır)
5.1 Emisyon hesaplamaları (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Arazi Hazırlık AĢamasında OluĢacak Emisyonlara ĠliĢkin Hesaplamalar
Tesislerin kurulum aĢamasında bu alanlarda bir miktar dekapaj iĢlemi yapılacaktır.
Tesis alanlarındaki dekapaj iĢlemi sırasında alınacak üst örtü yine aynı alanlarda düzenleme
iĢlemlerinde kullanılacaktır. Tesis alanlarında yapılacak düzenlemeler ayrı zamanlarda
yapılacak olup, hesaplamalar bu doğrultuda değerlendirilmiĢtir.
Toz kütlesel debi hesaplarında kullanılan emisyon faktörleri aĢağıdaki tabloda
verilmiĢtir.
Tablo 5.1. Toz Emisyon Faktörleri-Dekapaj
Emisyon Faktörleri
Kaynaklar
Kontrolsüz
Kontrollü
Dekapaj (kg/ton)
0,025
0,0125
Yükleme/BoĢaltma (kg/ton)
0,010
0,005
Yukarıdaki tabloda özetlenen emisyon faktörleri 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı
Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği” EK 12 Tablo 12.6‟da verilmiĢtir. Hesaplamalar bu değerler üzerinde aĢağıda
yapılmıĢtır.
Kırma – Eleme Tesisleri Arazi Hazırlık Çalışmaları
Kırma eleme tesisleri, belirlenen tesis alanlarında topografik eğime uygun olarak
kurulacaktır. Dolayısıyla büyük bir alanda düzenleme çalıĢması yapılması söz konusu
olmayacaktır. Tesis alanı içerisinde yaklaĢık olarak 1,89 hektarlık kısımda ortalama 0,5 m
dekapaj yapılacaktır. Dekapaj iĢlemleri 60 gün içerisinde tamamlanacaktır.
Dekapaj tabakası yoğunluğu 1,5 m3/ton kabul edildiğinde, tesis alanından alınacak
toplam dekapaj miktarı;
18.912 m2 * 0,5 m * 1,5 m3/ton = 14.184 ton
Sahadan alınacak dekapaj toprağı yinekırma eleme tesisi alanında dogu iĢlemlerinde
kullanılacaktır. Dolayısıyla alandan taĢınması veya depolanması söz konusu olmayacaktır.
Toplam Dekapaj Miktarı
Günlük Dekapaj Miktarı
Saatlik Dekapaj Miktarı
a)
= 14.184 Ton
= 236,4 Ton
= 29,5 Ton
Dekapaj sırasında meydana gelebilecek olan toz miktarı;
Toz Emisyon Debisi = 29,5 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 0,37 kg/saat
b)
Dekapaj toprağının kamyonlara yüklenmesi ve boşaltılması sırasında
meydana gelebilecek olan toz miktarı;
Toz Emisyon Debisi = 29,5 ton/saat x 0,005 kg/ton x 2 = 0,30 kg/saat
79
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Kırma eleme tesisindeki arazi düzenleme çalıĢmaları sırasında meydana gelebilecek
olan toplam toz kütlesel debisi aĢağıda hesaplandığı gibidir.
0,37 kg/saat + 0,30 kg/saat = 0,67 Kg/Saat
Bu değer Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek 2 Tablo 2.1‟ de
belirtilen 1,0 kg/saat lik sınır değerinin altında olmasından dolayı toz modellemesi
yapılmamıĢtır.
Hazır Beton Tesisi Arazi Hazırlık Çalışmaları
Hazır beton tesisinin kurulması planlanan alanda yüksek kotlarda bir miktar temel
kazısı yapılarak, düĢük kotlu alanlara serilerek arazi düzenleme çalıĢmaları yapılacaktır.
Tesis alanı içerisinde yaklaĢık olarak 1,2 hektarlık kısımda ortalama 1 m dekapaj
yapılacaktır. Dekapaj iĢlemleri 60 gün içerisinde tamamlanacaktır.
Dekapaj tabakası yoğunluğu 1,5 m3/ton kabul edildiğinde, tesis alanından alınacak
toplam dekapaj miktarı;
12.000 m2 * 1,00 m * 1,5 m3/ton = 18.000 ton
Sahadan alınacak dekapaj toprağı yine alanda dolgu iĢlemlerinde kullanılacaktır.
Dolayısıyla alandan taĢınması veya depolanması söz konusu olmayacaktır.
Toplam Dekapaj Miktarı
Günlük Dekapaj Miktarı
Saatlik Dekapaj Miktarı
a)
= 18.000 Ton
= 300 Ton
= 37,50 Ton
Dekapaj sırasında meydana gelebilecek olan toz miktarı;
Toz Emisyon Debisi = 37,50 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 0,47 kg/saat
b)
Dekapaj toprağının kamyonlara yüklenmesi ve boĢaltılması sırasında
meydana gelebilecek olan toz miktarı;
Toz Emisyon Debisi = 37,50 ton/saat x 0,005 kg/ton x 2 = 0,38 kg/saat
Hazır beton tesisi arazi düzenleme çalıĢmaları sırasında meydana gelebilecek olan
toplam toz kütlesel debisi aĢağıda hesaplandığı gibidir.
0,47 kg/saat + 0,38 kg/saat = 0,85 Kg/Saat
Bu değer Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek 2 Tablo 2.1‟ de
belirtilen 1,0 kg/saat lik sınır değerinin altında olmasından dolayı toz modellemesi
yapılmamıĢtır.
ĠĢletme Faaliyetleri Sırasında OluĢacak Emisyonlara ĠliĢkin Hesaplamalar
Faaliyet kapsamında yapılacak iĢlemler sırasında patlatma ile üretim, yükleme,
taĢıma ve tesis faaliyetleri esnasında toz yayılımı olacaktır. Sahada bulunan cevher açık
iĢletme yöntemi ile basamaklarda delme-patlatma yapılarak gerçekleĢtirilecektir.
Proje sahasında gerçekleĢtirilecek iĢlemlerden kaynaklanan toz emisyonu kütlesel
debisinin büyük bir kısmı, 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak
yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” EK 12 d.1 Maddesi
80
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
gereği, EK 12 Tablo 12.6‟da yer alan emisyon faktörleri kullanılarak hesaplanmıĢtır.
Yönetmelikte emisyon faktörü verilmeyen iĢlemler için emisyon faktörleri USEPA‟nın “Office
of Air and Radiation – Office of Air Quality Planning and Standart, Ocak 1995” eserinden
alınmıĢtır.
Hesaplamalarda kullanılan emisyon faktörleri aĢağıdaki tabloda sunulmuĢtur.
Tablo 5.2. Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak SKHKKY Emisyon Faktörleri
Emisyon Faktörleri
Kaynaklar
Kontrolsüz
Kontrollü
Patlatma (kg/ton)*
0,08
---
Yükleme/BoĢaltma (kg/ton)*
0,010
0,005
Nakliye (gidiĢ-dönüĢ toplam mesafesi) (kg/km/araç)*
0,7
0,35
Depolama (kg/hektar.gün)*
5,8
2,9
Birincil Kırıcı*
0,243
0,0243
Ġkincil Kırıcı*
0,585
0,0585
Agrega Bunkeri (kg/ton)**
0,01
TaĢıyıcı Bant (kg/ton)**
0,0016
Çimento Silosu (kg/ton)**
0,0047
Çimento BoĢaltım Kompresörü (kg/ton)**
0,0012
* 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin
Kontrolü Yönetmeliği” EK 12 Tablo 12.6
** EPA, Office of Air and Radiation – Office of Air Quality Planning and Standart, Ocak 1995
Proje alanında yapılacak üretim faaliyetleri sırasında (yükleme/boĢaltma, nakliye ve
depolama) “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” EK 1‟de belirtilen
önlemler alınacak olduğundan, yönetmelik EK 12 d.2 maddesine istinaden bu iĢlemlerden
kaynaklanan toz emisyonu kütlesel debileri yukarıdaki tabloda sunulan kontrollü emisyon
faktörleri kullanılarak hesaplanmıĢtır. Hesaplamalar aĢağıda açıklanmıĢtır.
1.
Delme - patlatma esnasında oluşacak toz:
Delik delme iĢleminde kullanılacak makine, hidrolik delicidir.
Patlatma sırasında oluĢan tozlanmayı azaltmak için patlatma öncesi ocak aynasının
üstü ve aynanın önü arazöz ile tamamen sulanarak ince taneli partiküllerin birbirine
yapıĢması sağlandığından meydana gelen toz miktarı kontrolsüz patlatmaya oranla yaklaĢık
% 40 – 50 oranında azalmaktadır. Bu sebeple toz oranını daha aza indirgemek için ocak
aynasının üstünde ve önünde spreyleme yapılacaktır.
1 patlatmada alınacak malzeme miktarı
= 20.000 ton
Delme-patlatmada emisyon faktörü
= 0,08 kg/ton
Toplam kütlesel emisyon debisi
= 1.600 kg
Patlatma sırasında meydana gelen toplam toz % 20‟si 10µ‟dan küçük partiküllerden
oluĢturmaktadır. OluĢan tozun 10 µ‟dan büyük olan % 80‟lik kısmı patlatma sonrası hemen
çökmekte olup, % 20 lik kısmının etkisi yaklaĢık bir saat sürebilmektedir. Dolayısıyla yukarıda
hesaplanan toz kütlesel emisyon debisinin % 20‟si saatlik emisyon olarak değerlendirilmiĢtir.
Patlatma Kütlesel Emisyon Debisi = 1.600 kg * 0,2 = 320 kg
81
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Patlatma için hesaplanan saatlik toz emisyonu 320 kg/saat‟tir. Bu hesaplanan miktar
Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek 2 Tablo 2.1‟ de belirtilen 1,0
kg/saat‟lik sınır değerinin üzerinde kalmaktadır.
Ocak alanından yılda 2.000.000 ton üretim yapılması planlanmaktadır. Ocaktan
üretilecek günlük malzeme miktarı 7.692 ton/gün; saatlik malzeme miktarı 961,5 kg/saat‟tir.
Malzemenin tamamı kırma eleme tesisine beslenecektir.
2.
Malzemenin ocaktan kamyona yüklenmesi, tesise boşaltılması:
Nakliye için kullanılacak kamyonlara aks yüküne göre yükleme yapılacaktır.
Kamyonların yük kapasitesi ortalama 30 ton kabul edilmiĢtir. Yükleme iĢleminde oluĢacak
tozlanmaya karĢı önlem olarak yüklemenin savurma yapılmadan ve yavaĢ yavaĢ
yapılmasına dikkat edilecektir.
Malzemenin yüklenmesi ve boĢaltılması sırasında oluĢacak toz miktarı aĢağıda
hesaplandığı gibidir.
7.692 ton / 8 saat * 0,005 kg / ton * 2  9,61 kg/saat
3.
Malzemenin tesise nakli esnasında oluşacak toz:
Sahadan istihsal edilen cevherin tamamı proje alanı içerisinde kurulacak kırma-eleme
tesislerine nakledilecektir. Ocak alanından tesis alanlarına ortalama yol mesafesi 500 m
civarındadır. Tesis alanlarına nakliye sırasında gidiĢ-geliĢ tek seferde ortalama 1.000
metrelik toprak yol kullanılacaktır. Günlük üretimi gerçekleĢtirilecek yaklaĢık 7.692 ton
malzeme için 4 adet kamyon ile 64 sefer yapılması planlanmaktadır.
Toz Emisyon Debisi=0,35kg/km/sefer*4kamyon*(64sefer/8saat)*1,0 km=34,8 kg/saat
4.
Kırma-eleme tesisinde oluşacak toz miktarı:
Kırma–eleme tesisinde boyutlandırma iĢlemleri sırasında çoğunlukla kırıcı ünitelerin
çalıĢmasından kaynaklanan toz yayılımı meydana gelecektir. Kırıcı ünitelerinin toz emisyon
faktörleri aĢağıda sunulmuĢtur.
Tablo 5.3. Kırıcı Ünitelerinde Toz Emisyon Faktörleri
Kontrolsüz
Kontrollü
Birincil Kırıcı
0,243
0,0243
Ġkincil Kırıcı
0,585
0,0585
Ocak alanından üretimi gerçekleĢtirilecek olan kalker cevherinin tamamı (800.000
m /yıl) kırma–eleme tesisine gönderilecektir. Kırma eleme tesisi besleyici ünitesinden ön
elekte elenen malzemenin minimum % 0,5‟i by-pass malzeme olarak ayrılacaktır. Dolayısıyla
% 95‟i birincil kırıcıya gönderilecektir. Kırıcılarda iĢlemden geçirilecek malzeme miktarı
aĢağıda hesaplanmıĢtır;
3
Yıllık kırılan malzeme miktarı: 2.000.000 ton/yıl * 0,95 = 1.900.000 ton/yıl
Günlük kırılan malzeme miktarı:1.900.000 ton / (10 ay * 26 gün) = 7.308 ton/gün
Kırma-eleme tesisinde toz çıkıĢını önlemek amacıyla tesis üniteleri kapalı sistemde
kurulacaktır. Dolayısıyla tesiste toz çıkıĢı kontrollü hale getirilmiĢ olacaktır. Bununla birlikte
tesiste sulama sistemi kullanılacaktır. Sulama sistemi ile genel olarak toz tutma verimi % 95
civarındadır. Sulama sistemi verimi hesaplarda kullanılmıĢtır.
82
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
a.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Birincil kırıcı ünitesinde oluşacak toz miktarı:
7308 ton / 8 saat * 0,0243 kg / ton * 2a det  44,40 kg/saat’tir.
b.
İkincil kırıcı ünitesinde oluşacak toz miktarı:
7308 ton / 8 saat * 0,0585 kg / ton * 2a det  106,88 kg/saat’ tir.
Malzemenin kırma-eleme tesisinde kırılması esnasında oluĢacak kontrollü ve
kontrolsüz toplam toz debileri aĢağıda hesaplanmıĢtır;
Malzemenin kırma–eleme tesisinde kırılması esnasında oluĢacak toplam toz miktarı;
44,40 kg/saat + 106,88 kg/ saat = 151,28 kg / saat
5.
Malzemenin kırma–eleme tesisinden yüklenmesi ve stok alanına boşaltılması
esnasında oluşacak toz miktarı :
Malzemenin yüklenmesi ve boĢaltılması sırasında oluĢacak toz miktarı aĢağıda
hesaplandığı gibidir.
7.308 ton / 8 saat * 0,005 kg / ton * 2  9,135 kg/saat
6.
Malzemenin stok alanına nakli esnasında oluşacak toz miktarı :
Tesis alanından stok alanına ortalama yol mesafesi 100 m. civarındadır. Stok alanına
nakliye sırasında gidiĢ-geliĢ tek seferde ortalama 200 metrelik toprak yol kullanılacaktır.
Günlük üretimi gerçekleĢtirilecek yaklaĢık 7.308 ton malzeme için 4 adet kamyon ile toplam
61 sefer yapılması planlanmaktadır.
Toz Emisyon Debisi = 0,35kg/km/sefer * 4kamyon * (61sefer/8saat) * 0,2km=2,14
kg/saat
7.
Stok alanında malzeme depolanması esnasında oluşacak toz:
Proje alanında cevher stok alanında depolanacaktır. Stok alanı yaklaĢık olarak 4,52
hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Malzemenin 4,52 hektarlık stok alanında depolanması
esnasında oluĢabilecek toz miktarı aĢağıda hesaplanmıĢtır.
4,52 hektar * 2,9 kg / hektar.gün * 1 gün / 24 saat  0,55 kg/saat
Stok alanında depolanan boyutlandırılmıĢ malzemenin bir kısmı hazır beton tesisine
nakledilecek, geriye kalan kısmı stoktan nakledilecektir.
8.
Stok alanından malzemenin diğer tesislere nakli esnasında oluşacak toz:
Hazır beton tesisi 225.000 ton malzeme nakledilecektir. Nakliye iĢlemleri sırasında 100
m.lik yol kullanılacaktır. GidiĢ geliĢ bu yolda toplam mesafe 200 metredir. Günlük maksimum
nakledilecek malzeme yaklaĢık 865 ton malzeme için 2 adet kamyon ile toplam 14 sefer
yapılması planlanmaktadır.
Toz Emisyon Debisi = 0,35kg/km/sefer*2kamyon*(14sefer/8saat) * 0,2km=0,25 kg/saat
83
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
9.
Stok alanından malzemenin yüklenmesi ve diğer tesislere boşaltılması
esnasında oluşacak toz:
865ton / 8 saat * 0,005 kg / ton * 2  1,08 kg/saat
10.
Hazır beton santralinde oluşacak toz:
Hazır beton santrali faaliyetleri için emisyon faktörleri EPA‟dan alınmıĢtır.
a.
Agrega bunkerinde oluşacak toz:
Beton üretiminde kullanılacak günlük agrega miktarı 865 ton olacaktır. Yıllık agrega
miktarı üzerinden bunkerde oluĢacak toz miktarı aĢağıda hesaplandığı gibidir;
865ton / 8 saat * 0,01 kg / ton  1,08 kg/saat
b.
Taşıyıcı bantta oluşacak toz:
865ton / 8 saat * 0,0016 kg / ton  0,17 kg/saat
Çimento silosunda oluşacak toz:
c.
Beton üretiminde kullanılacak çimento 24.300 tondur. Yıllık çimento miktarı üzerinden
siloda oluĢacak toz miktarı aĢağıda hesaplandığı gibidir;
24.300ton / 260gün / 8 saat * 0,0047 kg / ton  0,055
d.
kg/saat
Çimento boşaltım kompresoründe oluşacak toz:
24.300ton / 260gün / 8 saat * 0,0012 kg / ton  0,014 kg/saat
Tesiste oluşabilecek toplam toz kütlesel debisi;
1,08 kg/saat +0,17 kg/saat +0,055 kg/saat +0,014 kg/saat  1,319 kg/saat
Üretim faaliyetleri sırasında meydana gelebilecek olan toplam toz kütlesel debisi;
9,61 kg/saat + 34,8 kg / saat + 151,28 kg/saat + 9,135 kg/saat + 2,14 kg/saat + 0,55
kg/saat + 0,25 kg/saat + 1,08 kg/saat + 1,319 kg/saat
Toplam Kütlesel Debi = 210,884 kg/saat
Üretim sırasında meydana gelebilecek olan toz debisi kg/saat‟tir. Bu değer, 03.07.2009
tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” Ek 2 Tablo 2.1‟de belirtilen 1,0 kg/saat lik sınır değerinin
üzerinde kalmaktadır. Yönetmelik hükümleri gereğince saatlik meteoroloji verileri kullanılarak,
dört farklı zaman dilimi için (yıllık, aylık, günlük, saatlik) madelleme çalıĢması yapılmıĢ ve
faaliyet için Hava Kalitesi Modelleme Raporu hazırlanmıĢtır. Hazırlanan Hava Kalitesi Raporu
ÇED Raporu çoğaltma iĢlemleri sırasında sunulacaktır.
84
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Hava Kalitesi Modelleme Çalışması Genel Tanımlaması
Hava kalitesi modelleme çalıĢmasında USEPA tarafından geliĢtirilmiĢ ISCST-3
(Industrial Source Complex Dispersion – Short Term Model) programı kullanılmıĢtır.
ISCST modeli, kullanıcı tarafından tanımlanan bir ağ sisteminde çalıĢmakta, hesaplar
ağ sistemini oluĢturan her bir alıcı ortam elemanının köĢe noktaları için yapılmaktadır.
ISCST3 modelinin kullanıldığı ağ sistemi dıĢında da ayrık alıcı noktalar belirlenerek bu
noktalarda daha detaylı hesaplar yapılabilmektedir. Programda engebeli araziyi göz önüne
almak için de bir seçenek bulunmaktadır.
ISCST3 modeli aĢağıda belirtilen değiĢik veri türlerini kullanılmaktadır:
Topografik Veriler: Alıcı ortam olarak tanımlanan ağ sistemindeki her bir
elemanının koordinatları ve yükseklikleri.
Meteorolojik Veriler: Rüzgar yönü, rüzgar hızı, sıcaklık, atmosferik stabilite
sınıfı (Pasquill kararlılık sınıfı), karıĢım yüksekliği ve rüzgar profil eksponenti ile potansiyel
dikey sıcaklık farkını içeren içeren saatlik meteorolojik veri seti.
Kaynak Parametreleri: Tespit edilen bir baĢlangıç noktasına göre belirlenen
kirletici kaynak koordinatları, yüksekliği, çapı, kirletici çıkıĢ hızı, sıcaklığı ve emisyon
debisini içeren kaynak verileri.
Gaz ve toz halinde kirleticilerin ortam havasındaki konsantrasyonlarının matematiksel
hesaplamalar yoluyla tahmin edilmesi sağlayan modelleme çalıĢması aĢağıdaki
basamaklardan oluĢmaktadır:
Kaynaklara ait dağılım bölgesinin belirlenmesi
Belirlenen dağılım bölgesinin Kartezyen sistemde belirli boyutlardaki karelere
ayrılarak enlem, boylam ve yükseklik değerlerinin temin edilmesi veya polar sistemde
açısal olarak enlem, boylam ve yükseklik değerlerinin temin edilmesi
Kirletici Kaynaklarına ait bilgilerin belirlenmesi (kaynak kütlesel debisi, kaynak
yüksekliği, kaynak çapı, gaz çıkıĢ hızı, gaz sıcaklığı veya kaynağın boyutu…)
Temsili bir yıla ait saatlik meteorolojik verilen temin edilmesi (saatlik sıcaklık
değerleri, saatlik rüzgar esme hızları ve yönleri...)
Meteorolojik veriler kullanılarak saatlik kararlılık sınıflarının belirlenmesi ve
karıĢım yüksekliklerinin hesaplanması.
Yukarıda sıralanan iĢlemlerin programa aktarılması sonrasında modelleme
programının çalıĢtırılmasıyla, kirleticilerin ortam havasındaki saatlik, günlük ve yıllık
muhtemel yer seviyesi konsantrasyon değerleri tahmin edilebilmektedir.
Modelleme çalıĢması 82613 ruhsat no.lu sahada yapılacak üretim faaliyetleri
sırasında oluĢması muhtemel hava kirliliğinin tahmin edilmesi amacıyla yapılmıĢtır.
Bu çalıĢmada, ocak ve tesis faaliyetlerinden kaynaklanan PM (Partikül Madde - Toz) ve
çöken toz kirletici parametresi modellenmiĢtir. Modelleme sonuçlarına göre yakın yerleĢim
birimlerinde hesaplanan konsantrasyonlar özetlenmiĢtir.
Modelleme çalıĢmaları sonucu kirletici parametrelerinin en yakın yerleĢim birimindeki
konsantrasyonları özetlenmiĢtir.
85
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Projeye konu faaliyet, 29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak
yürürlüğe giren “Çevre Kanununca Alınması Gereken Ġzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik”
EK 2 (Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyet veya Tesisler)‟de 2.14, 2.16, 2.17, 2.18, 2.19
maddeleri kapsamında değerlendirilmektedir. Sonuç olarak söz konusu faaliyet için
yönetmelik kapsamında Çevre ve ġehircilik Ġl Müdürlüğü‟ne baĢvurularak Çevre Ġzni
alınacaktır.
Ocaktaki faaliyetler esnasında, 14.09.1990 tarih ve 20635 sayılı resmi gazetede
yayımlanan “Maden ve TaĢocakları ĠĢletmelerinde ve Tünel Yapımında Tozla Mücadeleyle
Ġlgili Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca faaliyet sırasında 09.12.2003 tarih ve
25311 sayılı resmi gazetede yayınlanan “ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği”nin ilgili
maddelerine uyulacaktır.
Faaliyet sahasında çıkabilecek herhangi bir yangına karĢı yeterli sayıda yangın
söndürme cihazı ve yangın söndürme ekipmanı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.)
bulundurulacaktır. ÇalıĢanların topluca bulunduğu alanlara “Yangın Söndürme
Talimatnamesi” asılacak ve talimatnamenin eksiksiz uygulanması konusunda hassas
davranılacaktır. Orman yangınları ile ilgili afiĢ broĢür vb. yayınlar temin edilerek çalıĢanların
bu konuda bilinçlenmesi sağlanacaktır.
İşletmede Oluşacak Toza Karşı Alınacak Önlemler,
Proje alanında toz oluĢumunun meydana geleceği her aĢamada, tozlanmaya karĢı
gerekli bütün önlemler alınacaktır. Alınacak önlemler aĢağıda maddeler halinde özetlenmiĢtir,

Ocak alanında malzemenin kamyonlara yüklenmesi ile ilgili olarak, gerekli
bütün önlemler alınacaktır. Yükleme ve boĢaltmada oluĢacak tozlanmaya karĢı önlem
olarak, yükleme ve boĢaltma iĢlemlerinin savurma yapılmadan ve yavaĢ yavaĢ yapılması
toz çıkıĢında bir miktar azalmaya sebep olacaktır.

Sahada yapılacak nakliye sırasında ocak–asfalt yol bağlantısı periyodik olarak
sulanacaktır.

Nakliye esnasında hız kurallarına riayet edilmesine dikkat edilecektir.
Kamyonların üstü branda ile örtülecektir.
Maddeler halinde verilen bu toz yayıcı iĢlemlerin aynı anda yapılacağı varsayıldığında,
oluĢacak toplam toz miktarı ile debisi ve alınacak önlemler sonucu oluĢan toz miktarı ile
debisi bir tablo halinde özetlenerek aĢağıda verilmiĢtir. Reel olarak tüm bu iĢlemler aynı anda
yapılamayacağından, alınacak önlemler sonucu ortaya çıkan emisyon debisi, hesaplanan
emisyon debisinden çok daha alt sınırlarda kalacaktır.
Tablo 5.4. Üretimde OluĢacak Toz Emisyon Debisi ve Alınacak Önlemler
Emisyon debisi
Alınacak Ġlave Önlem
(kg/saat)
Ocak ayna üstü ve önü sulanacak, spreyleme yapılacak,
Delme – Patlatma Ġle Üretim
320
pnömatik deliciler kullanılacak
Toz yayıcı iĢlem
Toplam*
320
Ocakta malzemenin yüklenmesi ve
9,61
tesise boĢaltılması
Malzemenin tesise nakli
34,8
Kırma-eleme tesisi
195,68
Yükleme ve boĢaltma savurma yapılmadan yapılacaktır.
Yol yüzeyi % 10 nemde tutulacak Ģekilde sulanacaktır.
Nakledilecek malzemenin üstü kapatılacaktır.
Üniteler kapalı ortama alınacak ve toz indirgeme sistemi
kurulacaktır.
Malzemenin tesiste yüklenmesi ve
9,135
stok alanında boĢaltılması
Yükleme ve boĢaltma savurma yapılmadan yapılacaktır.
Malzemenin stok alanına nakli
Yol yüzeyi % 10 nemde tutulacak Ģekilde sulanacaktır.
Nakledilecek malzemenin üstü kapatılacaktır.
2,14
86
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
Stok
alanında
depolanması
mazemenin
Malzemenin diğer tesislere nakli
0,55
Düzenli olarak su ile spreyleme yapılacaktır.
0,25
Yol yüzeyi % 10 nemde tutulacak Ģekilde sulanacaktır.
Nakledilecek malzemenin üstü kapatılacaktır.
Malzemenin stoktan yüklenmesi ve
1,80
diğer tesislere boĢaltılması
Hazır Beton Tesisi
1,79
TOPLAM (**)
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Yükleme ve boĢaltma savurma yapılmadan yapılacaktır.
Silolarda toz torbalı filtre bulunacaktır.
255,05
* Patlatma iĢlemi tek baĢına bir emisyon kaynağı olup, aynı anda baĢka iĢlemlerin yapılıyor olması kesinlikle söz konusu
değildir. Verilen toz emisyonu 1 patlatma çıkan miktardır.
** Malzemenin kamyonlara yüklenmesi iĢlemi ve tesis faaliyetleri, ocak mahallinde gerçekleĢtirilecek bir iĢlemdir. Diğer
taraftan nakil yapılabilecektir. Malzeme nakli lokal bir iĢlem olmayıp, gidiĢ-geliĢ toplam 18,6 km'lik bir mesafe içine dağılmıĢtır ve
farklı noktalarda emisyon söz konusudur.
Faaliyet süresince Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nde belirtilen
UVS ve KVS sınırları aĢılmayacak ve yönetmeliğin EK 1 c, d, e bentlerinde belirtilen esaslara
uyulacaktır.
5.2 Su kullanımı ve bertarafı (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası olmak
üzere temin edileceği kaynaklar, su miktarı, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım
amaçlarına göre miktarları, kullanımı sonrası oluĢacak atık suların miktarları ve bertarafı)
Su Kullanımı
Sahada iĢletme faaliyetleri esnasında, sosyal ihtiyaçlar için (personelin içme ve
kullanma suyu) ve hazır beton tesisinde üretimde kullanılmak üzere suya ihtiyaç vardır. Ocak
alanında kalker cevherinin üretim faaliyetleri için doğrudan bir suya ihtiyaç bulunmamakla
birlikte, ocak içi bağlantı yollarından, nakliye yol güzergahından ve kırma – eleme tesisinin
çalıĢmasından kaynaklanan toz çıkıĢını önlemek amacıyla su kullanımı söz konusu olacaktır.
Sahadaki su ihtiyacı öncelikli olarak taĢıma yolu ile (su tankeri) en yakın yerleĢim birimi
olan Kutludüğün Beldesi‟nden temin edilecektir. Bu kapsamında Kutludüğün Beldesi
kaynaklarının debileri ölçülecek ve bunların kullanımına iliĢkin olarak Ġl Özel Ġdaresi‟nden
gerekli izin alınacaktır.
Sahada çalıĢacak personelin içme suyu ihtiyacı ambalajlı olarak piyasadan temin
edilecektir.
Personel Kullanımı İçin Gerekli Olan Su İhtiyacı
GerçekleĢtirilmesi planlanan proje kapsamında tesiste toplam 30 kiĢi çalıĢacaktır. Bu
kapsamda içme ve kullanma suyu amaçlı su kullanımı söz konusudur.
30*150 lt/gün=4500 lt/gün= 4,5 m3/gün
Tesiste kullanılan içme ve kullanma suyu niteliklerinin 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı
resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ġnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında
Yönetmelik” hükümlerine uygun olması sağlanacaktır. Ayrıca personelin içme suyu ihtiyacı
için kullanılacak suyun hijyenik Ģartları sağlanacaktır.
Personel kullanımından kaynaklı olarak evsel nitelikli atıksu oluĢması söz konusu
olacaktır.
Yolların Sulanması
Faaliyet kapsamında ocak içi ve stabilize bağlantı yollarında toz çıkıĢını önlemek
amacıyla mevsime ve buharlaĢma hızına bağlı olarak su ile spreyleme yapılacaktır. Yolların
87
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
sulanması iĢlemi 10 ton kapasiteli sulama aracı ile en fazla günde 2 kez yapılacaktır. Buna
göre günlük toplam 20 ton su kullanımı hesaplanmıĢtır. Bu kullanımda, su
buharlaĢacağından atıksu oluĢması söz konusu değildir.
Kırma-Eleme Tesisi Tozlanmaya Karşı Su İhtiyacı
Kırma-Eleme Tesisinde boyutlandırma iĢlemleri sırasında tozlanmanın en aza
indirilmesi için toz torbalı filtre sistemi bulunacak, bunun yanı sıra gerekli görülmesi
durumunda sulu sistem de kurulabilecektir. Su sistemi kurulması durumunda, su sisteminde
1 ton malzemenin nemlendirilmesi için yaklaĢık olarak 1,5 lt suya ihtiyaç duyulacaktır. Yılda
2.000.000 ton üretim yapılacağı düĢünüldüğünde günlük üretim miktarı yaklaĢık 7692,3 ton
civarında olacaktır. Bu malzemenin tamamı kırma-eleme tesislerinde iĢlenecek olup,
nemlendirme için gerekli olan su miktarı aĢağıda hesaplandığı gibidir;
7692,3 ton * 1,5 lt/ton = 11.538,4 lt = 11,53 m3/gün
Tesiste kullanılacak su malzeme üst yüzeyine yapıĢacağından bu kullanımdan kaynaklı
olarak atıksu oluĢması söz konusu değildir.
Sahada toz çıkıĢını önlemek amacıyla tesiste, ocak bağlantı yollarında ve nakliye
yolunda kullanılacak su buharlaĢma yolu ile bertaraf olacaktır. Bununla birlikte hazır beton
tesislerinde üretimde su kullanılacaktır. Hazır beton tesisinde kullanılacak su malzeme
içeriğinde kalacaktır. Dolayısıyla bütün bu kullanımlardan kaynaklı atıksu oluĢumu söz
konusu olmayacaktır. Sahada yalnızca personel kullanımından kaynaklanan bir atık su söz
konusudur.
Proje alanında ihtiyaç duyulan su miktarları, bunların temin edileceği kaynaklar
aĢağıdaki tabloda özetlenmiĢtir.
Atık Suların Bertarafı
Tesiste personelden dolayı oluĢan atıksuyu bertaraf etmek amacıyla 19.03.1971 tarih
ve 13783 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan “Lağım Mecrası Mümkün Olmayan Yerlerde
Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik”te belirtilen esaslara uygun 4 m. x 4 m. x 3 m ebatlarında
sızdırmasız fosseptik çukur inĢa edilecek ve fosseptik çukurunun % 80 doluluk oranına
eriĢmesi durumunda içindeki atık su vidanjörler ile alınarak Mamak Belediyesi alt yapı
sistemine deĢarj edilecektir. Verilen fosseptik çukur boyutlarına ve oluĢacak günlük atık su
miktarına göre vidanjörün sahaya ortalama uğrama süresi;
= Vfosseptik * %80 / Qatıksu
t = 4 m x 4 m x 3 m x 0.80 / 1,65 m3/gün = 23 gün olmaktadır.
Evsel nitelikli atık sular
Proje alanında personel kullanımından kaynaklı olarak evsel nitelikli atıksu oluĢacaktır.
OluĢacak evsel nitelikli atıksular kırma – eleme tesis alanında kurulacak sızdırmasız
fosseptikte biriktirilecektir. Fosseptik planı ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. EK 25).
Sızdırmasız fosseptikte biriktirilen atıksular Mamak Belediyesi‟nden temin edilecek vidanjör
ile ücret mukabili çekiler sahadan bertaraf edilecektir.
Üretim faaliyetleri sırasında 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete‟de
yayımlanarak yürürlüğe giren “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
88
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
5.3 Atıklar (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası olmak üzere atık türleri,
miktarları, bertarafı)
ĠĢletme alanında faaliyetten ve iĢletme Ģeklinden dolayı; gerek çalıĢacak personelden
ve gerekse üretim çalıĢmalardan dolayı hafriyat, atıksu, katı atık, emisyonlar ve gürültü
kirliliği oluĢması söz konusu olacaktır.
Bitkisel Toprak
Ocakta üretim çalıĢmaları ve örtü tabakası alınması iĢlemleri genellikle birlikte
yürütülmekte olup günlük olarak gerçekleĢtirilecektir. Örtü tabakası alınması iĢlemleri yıl
içerisinde üretimle eĢ zamanlı olarak yapılacaktır. Örtü tabakası toprak ve bitki köklerinden
oluĢmaktadır. Bu malzeme çalıĢma alanı içerisinde yer alan 0,05 ha‟lık bitkisel toprak
depolama alanında dekapaj yapılan toprak malzemeden ayrı olarak arazi düzenleme
çalısmasında kullanılmak üzere stoklanacaktır.
ÇED çalıĢma alanından yıllık alınacak bitkisel toprak miktarı;
Talep edilen ÇED alanı
: 39,41 ha
Sıyrılacak Bitkisel Toprak Kalınlığı
: 0,10 m
Toprak Yoğunluğu
: 1,60 ton/m3
Faaliyetin Ömrü
: 10 yıl
Hafredilecek Bitkisel Toprak Miktarı =39,41 hax(104m2/ha)x0.1mx1,60 ton/m3
= 63056 ton/yıl
10 yıllık üretim periyodu boyunca toplamda 63056 ton bitkisel toprak hafredilecek olup
yıllık sıyrılacak bitkisel toprak miktarı ise 6305,6 ton/yıl‟dır.
Bitkisel üst örtü toprağı sıyırılması iĢlemi sırasında herhangi bir patlayıcı ve parlayıcı
madde kullanılmayacaktır. ĠĢ makinalarıyla sıyrılan ve kürenen malzeme kamyonlara
yüklenerek bitkisel toprak depo alanına sevk edilecektir.
Bitkisel toprağın depolanacağı yer % 5‟den fazla eğimli olmayacaktır. Bitkisel toprağın
saklanma sürecinde üzeri çimlendirilecek, kayıplar önlenecek ve toprağın kalitesi
korunacaktır.
Sahadan sıyrılan bitkisel toprak üretim sonucu açılan boĢlukların traĢlanarak veya
tırnak atılarak kayma veya Ģevin göçmesi gibi olasılıkların engellenmesinin ardından
rehabilitasyon çalıĢmalarında kullanılmak üzere saha alanının üzerine serilecektir.
Hafriyat ve Pasa
Söz konusu sahada cevher sahanın tamamına yayılmıĢ olup, büyük bir kısmı yüzeyde
gözlenmektedir. Bu nedenle bitkisel toprağın sıyrılmasının ardından herhangi bir dekapaj
iĢlemi gerçekleĢtirilmeyecek doğrudan üretim faaliyetlerine geçilecektir. Üretim faaliyetleri
sırasında pasa malzeme çıkması durumunda proje alanı içerisinde belirlenen pasa malzeme
depolama alanında depolanacak. Daha sonra üretim çalıĢmaları biten kısımlara ve
çalıĢmalar sırasında oluĢacak olan çukurluklara doldurularak sahanın rehabilitasyonu
sağlanacaktır.
89
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Evsel Nitelikli Sıvı Atıklar
Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi projesinin iĢletme aĢamasında toplam 30 kiĢi
çalıĢması planlanmaktadır. KiĢi baĢına kullanılacak günlük içme ve kullanma suyu miktarı
150 lt/gün1 olduğunda toplam kullanılacak su miktarı;
30 x 150 lt/gün = 4500 lt/gün
= 4,5 m3/gün olacaktır.
Kullanılan suyun % 100‟ünün atık su olarak geri döndüğü kabulüyle oluĢacak evsel
nitelikli atıksu miktarı 4,5 m3/gün olarak hesaplanır.
Faaliyet alanında nakliye iĢlemlerinde kullanılacak toprak yollardan oluĢacak tozumayı
önlemek amacıyla sahada sürekli sulama iĢlemi yapılacak olup kullanılan su (20 m3 / gün)
buharlaĢma ile bertaraf olduğundan, bu kullanımdan kaynaklı bir atıksu oluĢumu söz konusu
olmayacaktır.
ÇalıĢan personelin barınma ve sosyal ihtiyaçlarını karĢılamak üzere proje alanı
içerisine bir adet sosyal tesis kurulacaktır.
Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları
Katı Atıklar
Kalker Ocağı projesi kapsamında üretim aĢamasında personelden kaynaklanan evsel
nitelikli katı atıklar dıĢında katı atık oluĢmayacaktır.
Proje kapsamında iĢletme aĢamasında 30 kiĢi çalıĢacak olup söz konusu personelden
dolayı oluĢan evsel nitelikli katı atık miktarının hesabında günlük kiĢi baĢına üretilen katı atık
miktarı 1,34 kg/kiĢi-gün2 kabul edilmiĢtir.
Kalker Ocağı ĠĢletmesi
:30 kiĢi x 1,34 kg/gün-kiĢi = 40,2 kg/gün
TOPLAM
:40,2 kg/gün evsel nitelikli katı atık oluĢacaktır.
OluĢacak katı atıklar 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak
yürürlüğe giren „Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği‟ (DeğiĢiklik: 05.04.2005 tarih ve 25777
sayılı R.G) 18. Madde gereğince çevre sağlığını bozmayacak, standartlara uygun çöp
bidonunda toplanacak ve uygun bir araç ile Mamak Belediyesi‟ne ait katı atık depolama
alanına götürülerek bertaraf edilecektir.
Ambalaj Atıkları
Proje konusu faaliyette iĢletme aĢamaları sırasında PVC-Naylon, Kağıt-Karton, MetalAlüminyum Cam gibi atıklar oluĢması beklenmektedir.
Tesiste oluĢması muhtemel ambalaj atıklarının, 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yönetimi Genel Esaslarına ĠliĢkin Yönetmelik,
Ek-4‟te verilen listeye göre atık kodları ve oluĢması muhtemel miktarları Tablo 1.ç.1.‟de
verilmiĢtir.
1
Kaynak: Su Temini ve Atıksu UzaklaĢtırılması Uygulamaları ĠTÜ - 1998, Prof. Dr. Dinçer TOPACIK, Prof. Dr. Veysel EROĞLU)
2
Devlet Ġstatistik Enstitüsü, 2001, Çevre Ġstatistikleri Hane Halkı Katı Atık Kompozisyon AraĢtırması ve Eğilim Anketi, Ankara
90
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 5.5. Tesiste OluĢması Muhtemel Ambalaj Atıklar ve Miktarları
Atık Kodu
Atık Cinsi
OluĢması Beklenen Miktarları
15 01 02
15 01 01
PVC-Naylon
Kağıt-Karton
20 kg/ay
15 kg/ay
19 12 03
19 12 05
Metal-Alüminyum
Cam
15 kg/ay
20 kg/ay
Atık Yağ ve Tehlikeli Atık OluĢumu
Atık Yağ
Proje kapsamında çalıĢan iĢ makinaları ve kamyonların bakım ve onarımları proje
sahasında yapılmayacak olup, en yakın yetkili servislerde ve/veya akaryakıt istasyonlarında
yaptırılacaktır. Ancak araç bakımlarının proje sahasında yapılmasının zorunlu olduğu
durumlarda oluĢması muhtemel atık yağların bertarafı için 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı
Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği”
(31.07.2009 tarih ve 27305 sayılı RG ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı RG ile değiĢik)
hükümleri uygulanacaktır.
Araçların tesis içerisinde bakım ve onarımları sızdırmazlığı sağlanmıĢ bir alanda
yapılacak olup, yapılacak çalıĢmalar esnasında 08.06.2010 Tarih ve 27605 Sayılı Resmi
Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren "Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı
KirlenmiĢ Sahalara Dair Yönetmelik"te belirtilen hükümlere uyulacaktır.
Tehlikeli Atık
Tesiste üretim aĢamasında kimyasal maddeler ile kontamine olmuĢ ambalaj atıkları,
kontamine atıklar (eldiven vb.), kontamine cam atıklar ve atık filtreler oluĢacaktır.
Tesiste oluĢacak tehlikeli atıkların, 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yönetimi Genel Esaslarına ĠliĢkin Yönetmelik, Ek-4‟te
verilen listeye göre atık kodları ve oluĢması muhtemel miktarları Tablo 1.ç.2‟de verilmiĢtir.
Tablo 5.6. Tesiste OluĢması Muhtemel Tehlikeli Atıklar ve Miktarları
Atık Kodu
15 01 10
15 02 02
Atık Cinsi
Atık Kaynağı
Kontamine Atık Ambalaj (sac
varil, ıbc, plastik bidon)
Tehlikeli maddelerle kirlenmiĢ
absorban ve filtreler
ĠĢletme
aĢaması
ĠĢletme
aĢaması
Bertaraf Yöntemi
OluĢması
miktarları
Geri Kazanım
30 kg/ay
Yakma
20 kg/ay
muhtemel
Tıbbi Atık Atık Pil ve Akümülatörler
Tıbbi Atık
Faaliyet sırasında çalıĢacak personelin herhangi bir kaza ile karĢı karĢıya kaldıklarında
ilk müdahaleyi yapabilecek kapasitede tıbbi donanım bulundurulacaktır. Enjeksiyon, dikiĢ gibi
tıbbi müdahaleler yapılmayacak olup kesici, delici tıbbi atıklar oluĢayacaktır. Daha ağır
yaralanmalar ve kazalar olması durumunda ise Mamak Merkezde bulunan sağlık
kuruluĢlarına ivedilikle sevk edilecektir. Bu kapsamda tesiste oluĢacak atıkların miktarı
belirlenememekle birlikte çok az miktarda olması tahmin edilmektedir.
91
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
OluĢması muhtemel tüm tıbbi atıklar; yırtılmaya, delinmeye, patlamaya ve taĢımaya
dayanıklı; orijinal orta yoğunluklu polietilen hammaddeden sızdırmaz, çift taban dikiĢli ve
körüksüz olarak üretilen, çift kat kalınlığı 100 mikron olan, en az 10 kilogram kaldırma
kapasiteli, üzerinde görülebilecek büyüklükte ve her iki yüzünde “Uluslararası Biyotehlike”
amblemi ile “DĠKKAT TIBBĠ ATIK” ibaresini taĢıyan kırmızı renkli plastik torbalara
konulacaktır. Torbalar en fazla ¾ oranında doldurularak ağızları sıkıca bağlanacak ve gerekli
görüldüğü hallerde her bir torba yine aynı özelliklere sahip diğer bir torbaya konularak kesin
sızdırmazlık sağlanacaktır.
Kesici ve delici özelliği olan atıklar ise diğer tıbbi atıklardan ayrı olarak delinmeye,
yırtılmaya, kırılmaya ve patlamaya dayanıklı, su geçirmez ve sızdırmaz, açılması ve
karıĢtırılması mümkün olmayan, üzerinde “Uluslararası Biyotehlike” amblemi ile “DĠKKAT!
KESĠCĠ ve DELĠCĠ TIBBĠ ATIK” ibaresi taĢıyan plastik veya aynı özelliklere sahip lamine
kartondan yapılmıĢ kutu veya konteynerler içinde toplanacaktır. Bu biriktirme kapları, en fazla
¾ oranında doldurulacak ve ağızları kapatılarak kırmızı plastik torbalara konulacaktır. Kesicidelici atık kapları dolduktan sonra kesinlikle sıkıĢtırılmayacak, açılmayacak, boĢaltılmayacak
ve geri kazanılmayacaktır.
Projenin tüm aĢamalarında 22.07.2005 Tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete‟de
yayımlanarak yürürlüğe giren “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 Tarih ve
27537 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tıbbi Atıkların Kontrolü
Yönetmeliğinde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerine uygun hareket
edilecektir.
Atık Pil ve Akümülatörler
Faaliyet kapsamında pil ile çalıĢan telsiz vb. ekipmanlar için Ģarjlı piller
kullanılacağından „Atık Pil‟ oluĢumu söz konusu değildir. Öngörülemeyen bir durumda, söz
konusu atıkların faaliyet kapsamında oluĢması halinde, atık piller 31.08.2004 tarih ve 25569
sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren „Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü
Yönetmeliği'nin (DeğiĢiklik: 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı R.G.) ilgili hükümlerine uyularak,
evsel atıklardan ayrı toplanacak, pil ürünlerinin dağıtımı ve satıĢını yapan iĢletmelere veya
belediyelerce oluĢturulan toplama noktalarına teslim edilecektir.
Faaliyet kapsamında, alanda kullanılacak araçların bakım ve onarımları yetkili
servislerde yapılacağından „Atık Akümülatör‟ oluĢumu söz konusu değildir. Öngörülemeyen
bir durumda, söz konusu atıkların faaliyet kapsamında oluĢması halinde atık akümülatörler,
31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren „Atık Pil ve
Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği'nin (DeğiĢiklik: 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı R.G.)
ilgili hükümlerine uyularak, sızdırmasız zeminli alanda bekletilecek, alanda 90 günden fazla
depolanmayacak ve Yönetmeliğin 13. Maddesi uyarınca akümülatör ürünlerinin dağıtım ve
satıĢını yapan iĢletmelere veya araç bakım-onarım yerlerini iĢletenlerin oluĢturduğu geçici
depolama alanlarına teslim edileceklerdir.
Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Faaliyet kapsamında kullanılacak araçların bakım ve onarımları yetkili servislerde
yapılacak olduğundan ömrünü tamamlamıĢ lastik oluĢumu söz konusu değildir.
Öngörülemeyen bir durumda, söz konusu atıkların faaliyet kapsamında oluĢması halinde,
25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Ömrünü
TamamlamıĢ Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” (DeğiĢiklik: 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı
92
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
R.G.) hükümleri uyarınca, ömrünü tamamlamıĢ lastikler tesiste depolanmayacak ve
Yönetmeliğin 5. Maddesi‟ne uygun olarak lastik dağıtımını ve satıĢını yapan iĢletmelere veya
yetkili taĢıyıcılara teslim edilecektir.
5.4 Gürültü Kaynakları Seviyeleri (Akustik Rapor)
Tablo 3‟de listesi verilen makine ve ekipmanlar belirli bir sıra ile çalıĢacak olup, aynı
anda aynı yerde olma olasılıkları çok düĢüktür. Ancak akustik rapor kapsamında yapılan
gürültü hesaplamalarında en olumsuz senaryo baz alınarak proje alanında çalıĢacak olan
araçların hepsinin aynı anda, aynı yerde çalıĢtıkları varsayılmıĢtır.
ĠĢ ekipmanı ve iĢ ekipmanı kaynaklı gürültüler için ses basınç düzeyleri; Açık Alanda
Kullanılan Teçhizat Tarafından OluĢturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu Ġle Ġlgili
Yönetmelikte, bu yönetmelikte olmayan değerler ise Doç. Dr. Nevzat Özgüven‟in Endüstriyel
Gürültü Kontrolü, Makine Mühendisleri Odası yayınından alınmıĢtır.
Bu kapsamda projenin arazi hazırlık ve inĢaat aĢamasında çalıĢacak olan araçların
gürültü düzeylerine iliĢkin bilgiler aĢağıda sunulmuĢtur.
Kamyon (Truck: neutral)
Kamyon (Truck: neutral) aracının oluĢturacağı toplam gürültü düzeyi 94 dBA olup,
bunun frekanslara göre dağılımı ġekil 1‟de verilmiĢtir.
ġekil 5.1. Kamyona Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
Ekskavatör (Excavator: Trench excavator )
Ekskavatör (Excavator: Trench excavator) aracının oluĢturacağı toplam gürültü düzeyi
105 dBA olup, bunun frekanslara göre dağılımı ġekil 2‟de verilmiĢtir.
93
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
ġekil 5.2. Ekskavatöre Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
Arazöz (Construction crane: > 80 kW)
Arazöz (Construction crane: > 80 kW) aracının oluĢturacağı toplam gürültü düzeyi
105,0 dBA olup, bunun frekanslara göre dağılımı ġekil 3‟de verilmiĢtir.
ġekil 5.3. Mobil Vince Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
Jeneratör (Generator set < 50 kW)
Jeneratör(Generator set < 50 kW) aracının oluĢturacağı toplam gürültü düzeyi 106,0
dBA olup, bunun frekanslara göre dağılımı ġekil 4.‟de verilmiĢtir.
ġekil 5.4. Jeneratöre Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
94
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Eleme Tesisi (Concrete mixer: 150 - 500 l, mec.filling)
Eleme Tesisi (Concrete mixer: 150 - 500 l, mec.filling) aracının oluĢturacağı toplam
gürültü düzeyi 108,0 dBA olup, bunun frekanslara göre dağılımı ġekil 5.‟de verilmiĢtir.
ġekil 5.5. Beton Mikserine Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
Yükleyici (Loader: wheeled loader < 110 kW)
Yükleyici (Loader: wheeled loader < 110 kW) aracının oluĢturacağı toplam gürültü
düzeyi 113 dBA olup, bunun frekanslara göre dağılımı 6‟da verilmiĢtir.
ġekil 5.6. Yükleyiciye Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
Projenin iĢletme aĢaması sırasında çalıĢacak iĢ makinelerinden kaynaklı gürültü
oluĢumu söz konusu olacaktır. En olumsuz koĢullar göz önüne alındığında ortaya çıkacak
ses basınç düzeyinin hesaplanmasında;
n
Lpt
= 10 Log (
10
Lpi / 10
) formülü kullanılmaktadır.
i 1
Formülde;
Lpt
Lpi
= Toplam ses basınç düzeyi,
= Her bir iĢ makinesinden kaynaklanan ses basınç düzeyi
olarak yer almaktadır.
Kullanılacak her bir kaynaktan r uzaklıkta, her bir iĢ makinesinin yaratacağı ses basınç
düzeyinin (Lpi) hesaplanmasında da aĢağıdaki formül kullanılmaktadır.
Lpi
= Lwi + 10 Log (Q/A)
95
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
A
Q
r
Lwi
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
= 4 π r2
=Yönelme katsayısı (Yer düzeyindeki ses kaynağının yarı küresel dağılımı, Q
=2)
= Kaynaktan uzaklık (m)
= Her bir iĢ makinesinin ses gücü düzeyi (dB)
Aatm olarak belirtilen “atmosferin etkisiyle seste azalma”, kaynağın frekansına ve
kaynaktan uzaklığa bağlı olark değiĢiklik göstermektedir. ĠĢ makineleri ve karayolu taĢıtları
için ortalama frekans aralığı 3.000-3.500 Hertz olarak kabul edilmiĢtir. Ortalama ses basınç
seviyesindeki atmosferik rötuĢ nedeniyle meydana gelecek hesaplanmasında aĢağıdaki
formül kullanılmaktadır.
Aatm
= 7,4 x 10-8 x f2 x r / 
Formülde;
Aatm
=
f
=
r
=

=
Atmosferik rötuĢ ile ses basıncı düzeyindeki düĢüĢ (dBA)
Ġletilen Sesin Frekansı (3500)
Kaynaktan Uzaklık (m)
Havanın Bağıl Nemi (% 64,42) (3)
Ses (gürültü) düzeyinin hesabında ise aĢağıdaki formül kullanılmaktadır.
L
= Lpt - Aatm+DF
Formülde;
L
= Ses (gürültü) düzeyi (dBA),
DF
= Düzeltme faktörü
Ses düzeyi, ses basıncı düzeyinin belli bir eğriye göre ağırlıklı olarak bulunmuĢ Ģeklidir.
KarmaĢık seslerin ses yüksekliğini tek bir değerle ifade etmek için kullanılmaktadır. Kulağın
duyarlılığı ile orantılı ağırlıklar kullanılmakta olup, bu ağırlıklar A, B ve C olarak
adlandırılmıĢtır. Ağırlıklı ses (gürültü) düzeylerinin hesaplanması için kullanılan düzeltme
faktörü-frekans eğrisi ġekil 7‟de verilmiĢtir.
3
Mamak Meteoroloji Ġstasyonu, 1975-2012
96
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
ġekil 5.7. A, B ve C Ağırlıklı Ses (Gürültü) Düzeyleri için Çevirim Eğrileri
Kaynak: Özgüven, N. (Prof. Dr.), Endüstriyel Gürültü Kontrolü
Faaliyetin arazi hazırlık ve inĢaat aĢaması sırasında yapılacak çalıĢmalarda gürültüye
neden olabilecek makine ve ekipmanların özellikleri Tablo 4'de verilmiĢtir.
Söz konusu araçlardan kaynaklanacak ortalama ses basınç seviyelerinin uzaklığa göre
dağılımı Tablo 5‟de, dağılımı gösterir grafik ise ġekil 8‟de verilmiĢtir.
Tablo 5.7. Arazi Hazırlık ve ĠnĢaat AĢamasında Kullanılacak Makine Ve Ekipmanların Miktar ve Özellikleri,
GÜRÜLTÜ KAYNAĞI
SAYISI
SES GÜCÜ SEVĠYESĠ (dBA)
Kamyon
4 Adet
94
Ekskavatör
2 Adet
105
Arazöz
1 Adet
94
Jeneratör
1 Adet
106
Eleme Tesisi
2 Adet
108
Yükleyici
2 Adet
113
97
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 5.8. Arazi Hazırlık ve ĠnĢaat AĢamasında Tüm Kaynaklardan OluĢacak Ortalama Ses Basınç Seviyelerinin
Mesafelere Göre Dağılımı,
r (m)
LPT
(dBA)
Aatm
(dBA)
(f:500)
DF
(dBA)
(f=500)
L
(dBA)
(f:500)
Aatm
DF
L
Aatm
DF
(dBA)
(dBA)
(dBA)
(dBA)
(dBA)
(f:1000) (f=1000) (f:1000) (f:2000) (f=2000)
1
109.85
0.00
-3.6
106.25
0.00
0
109.85
0.00
1.2
111.05
0.02
5
95.87
0.00
-3.6
92.27
0.01
0
95.87
0.02
1.2
97.05
0.09
10
89.85
0.00
-3.6
86.25
0.01
0
89.84
0.05
1.2
91.00
20
83.83
0.01
-3.6
80.22
0.02
0
83.81
0.09
1.2
84.94
30
80.31
0.01
-3.6
76.70
0.03
0
80.27
0.14
1.2
40
77.81
0.01
-3.6
74.20
0.05
0
77.76
0.18
1.2
50
75.87
0.01
-3.6
72.26
0.06
0
75.81
0.23
60
74.29
0.02
-3.6
70.67
0.07
0
74.22
0.28
70
72.95
0.02
-3.6
69.33
0.08
0
72.87
80
71.79
0.02
-3.6
68.17
0.09
0
71.70
L (dBA)
(f:2000)
Aatm
DF
(dBA)
(dBA)
(f:4000) (f=4000)
L (dBA)
(f:4000)
LT
(dBA)
1
110.83
115.88
1
96.78
101.87
0.18
1
90.67
95.81
0.37
1
84.46
89.72
81.37
0.55
1
80.76
86.12
78.83
0.74
1
78.07
83.55
1.2
76.84
0.92
1
75.95
81.54
1.2
75.21
1.10
1
74.18
79.89
0.32
1.2
73.83
1.29
1
72.66
78.48
0.37
1.2
72.62
1.47
1
71.32
77.26
70.77
0.03
-3.6
67.14
0.10
0
70.66
0.41
1.2
71.55
1.65
1
70.11
76.17
69.85
0.03
-3.6
66.22
0.11
0
69.74
0.46
1.2
70.59
1.84
1
69.01
75.19
125
67.91
0.04
-3.6
64.28
0.14
0
67.77
0.57
1.2
68.54
2.30
1
66.61
73.09
150
66.33
0.04
-3.6
62.69
0.17
0
66.16
0.69
1.2
66.84
2.76
1
64.57
71.36
200
63.83
0.06
-3.6
60.17
0.23
0
63.60
0.92
1.2
64.11
3.68
1
61.15
68.58
250
61.89
0.07
-3.6
58.22
0.29
0
61.60
1.15
1.2
61.94
4.59
1
58.30
66.39
300
60.31
0.09
-3.6
56.62
0.34
0
59.96
1.38
1.2
60.13
5.51
1
55.79
64.57
350
58.97
0.10
-3.6
55.27
0.40
0
58.57
1.61
1.2
58.56
6.43
1
53.54
63.01
400
57.81
0.11
-3.6
54.09
0.46
0
57.35
1.84
1.2
57.17
7.35
1
51.46
61.65
500
55.87
0.14
-3.6
52.13
0.57
0
55.30
2.30
1.2
54.77
9.19
1
47.68
59.35
600
54.29
0.17
-3.6
50.51
0.69
0
53.60
2.76
1.2
52.73
11.03
1
44.26
57.45
700
52.95
0.20
-3.6
49.15
0.80
0
52.14
3.22
1.2
50.93
12.87
1
41.08
55.83
800
51.79
0.23
-3.6
47.96
0.92
0
50.87
3.68
1.2
49.31
14.70
1
38.09
54.42
900
50.77
0.26
-3.6
46.91
1.03
0
49.73
4.14
1.2
47.83
16.54
1
35.22
53.16
1000
49.85
0.29
-3.6
45.96
1.15
0
48.70
4.59
1.2
46.46
18.38
1
32.47
52.03
Ses (Gürültü) Düzeyi (dBA)
90
100
f=500 Hz
f=1.000 Hz
f=2.000 Hz
f=4.000 Hz
Lt
Mesafe (m)
ġekil 5.8. Arazi Hazırlık ve ĠnĢaat AĢamasında Tüm Kaynaklardan OluĢacak Ortalama Ses Basınç Seviyelerinin
Mesafelere Göre Dağılımı Grafiği
98
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Hesaplama sonucu elde edilen değerlerin ÇGDY Yönetmeliği Madde 23 çerçevesinde
değerlendirilmesi
Planlanan faaliyetin inĢaat çalıĢmalarında meydana gelecek olan toplam gürültü düzeyi,
Akustik Raporun B.5 bölümünde hesaplanmıĢtır.
04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (ÇGDDY)” Madde 23‟te
“Şantiye alanındaki faaliyet türlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesi Ek-VII’de yer alan
Tablo-5’te verilen sınır değerleri aşamaz.” Ġfadesi yer almaktadır.
Anılan yönetmelikte Ek-VII, Tablo-5‟de belirtilen, Ģantiye alanından kaynaklanacak
çevresel gürültü düzeyi ve gürültünün önlenmesine iliĢkin kabul edilebilir en yüksek gürültü
seviyeleri Tablo 6‟da verilmiĢtir.
Tablo 5.9. ġantiye Alanı Ġçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri
Faaliyet türü (yapım, yıkım ve onarım)
Lgündüz (dBA)
Bina
Yol
Diğer kaynaklar
70
75
70
Tablo 5.‟de verilen gürültü düzeyleri; ÇGDYY‟nin Ek-VII Tablo-5‟de belirtilen gürültü
sınır değerleri ile karĢılaĢtırıldığında gündüz için yaklaĢık 200 m mesafeden sonra 70 dBA
sınır değerini sağlandığı görülmektedir.
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi kuzeyinde yer alan konut yaklaĢık 500 m.
mesafede ve faaliyet alanına en yakın yerleĢim birimi olan Kutludüğün Beldesi yaklaĢık 3200
m mesafede yer aldığı göz önünde bulundurulduğunda olumsuz gürültü Ģartlarından
etkilenmesi söz konusu olmayacaktır.
Yapılan hesaplamalarda arazi hazırlık ve inĢaat aĢamasında çalıĢacak araçların aynı
anda ve aynı yerde çalıĢmaları göz önüne alınarak yapılmıĢtır. Ancak inĢaat çalıĢmaları
süresince bütün araçların aynı anda çalıĢmaları söz konusu olmayacak olup, araçlar belli bir
sıra halinde çalıĢacaktır. Dolayısıyla projenin arazi hazırlık ve inĢaat çalıĢmaları esnasında
hesapla elde edilen gürültü düzeylerinden daha düĢük seviyelerde gürültü oluĢması
beklenmektedir.
İnşaat alanı yakınında (en az 50 m’lik mesafede) konut, hastane ve okul bulunması
halinde makine ve ekipmanlara göre titreşimin oluşup oluşmayacağının Yönetmeliğin 25 inci
maddesi kapsamında değerlendirilmesi ve titreşim oluşması halinde gerekli tedbirlerin
alınacağının taahhüt edilmesi
ĠnĢaat çalıĢmalarının gerçekleĢeceği proje alanına en yakın yerleĢim yeri yaklaĢık 3200
m uzaklıkta bulunana Kutludüğün Beldesi olup, inĢaat alanı yakınında herhangi bir konut,
hastane ve okul bulunmamaktadır.
5.5 Sağlık Koruma Bandı Mesafesi
82613 ruhsat no‟lu sahada faaliyetler kapsamında kullanılması planlanan alan 39,41
hektarlık bir alanı kaplamaktadır.
Sahada üretim faaliyetlerine baĢlanmadan önce, 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı resmi
gazete‟de yayımlanan “ĠĢ Yeri Açma ve ÇalıĢma Ruhsatlarına ĠliĢkin Yönetmelik” ve
13.04.2007 tarih ve 26492 sayılı resmi gazetede yayımlanan “ĠĢ Yeri Açma ve ÇalıĢma
Ruhsatlarına ĠliĢkin Yönetmelikte DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ilgili hükümleri
gereğince 1. Sınıf ĠĢ yeri açma ve çalıĢma ruhsatı alınacaktır. Ruhsat alım aĢamasında
inceleme kurulu tarafından belirlenecek sağlık koruma bandı mesafesine uyulacaktır. Tesis
iĢletmeye alınmadan önce ilgili kurumlardan gerekli izinler alınacaktır.
99
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Ocak ve tesis faaliyetleri öncesinde ilgili kurumlardan gerekli izinler alınacaktır.
5.6 Doğaya yeniden kazandırma çalıĢmaları ve rehabilitasyon planı
Açık ocak yöntemiyle yapılan madencilik faaliyetlerinde mevcut ekosistemde tahribat
oluĢmakta, arazinin topografyası değiĢtirilmekte, doğal bitki ve hayvan toplulukları
kaybolmakta, yapay tepeler ve çukurlar oluĢmakta ve hidrolojik döngüde önemli değiĢmeler
meydana gelmektedir.
Madencilik çalıĢmaları sonucunda, atık sahaları ve ocak çukurları iĢletme sonrası kendi
hallerine bırakılırsa, bu alanların kendilerini onarmaları ve tekrar kullanılabilir hale gelmeleri
uzun yıllar alacaktır. Oysa yapılacak onarım çalıĢmaları ile doğal yapısı bozulan bu alanların
farklı amaçlar doğrultusunda geri kazanımları mümkündür. Bu kazanım çalıĢmaları,
madencilik faaliyetleri için yer seçim aĢamasından baĢlayarak onarım çalıĢmalarının
sonuçlanması aĢamasına kadar olan geniĢ bir zaman dilimini kapsar.
Madencilik faaliyetleri sonrası bozulan arazilerin yeniden düzenlenmesi ve
iyileĢtirilmesinde baĢlıca amaç; bu arazilerin güzel bir peyzaj görünüm kazanması yanında,
eski ekolojik ve ekonomik değerine kavuĢturulması veya daha da geliĢtirilmesi olmalıdır. Çok
yönlü disiplinler arası çalıĢmayı gerektiren bu faaliyetler, ancak mevcut hukuksal, ekonomik
ve zamansal olanaklar ölçüsünde gerçekleĢtirilebilir.
Proje alanında öncelikli olarak kullanım planlaması yapılacaktır. Arazi kullanım
planlaması ile baĢlıca amaç açık ocak iĢletmeciliği sonrası bozulan arazilerin yeniden
düzenlenmesi ve iyileĢtirilmesidir.
Peyzajda genel olarak 4 ana kullanım grubundan söz edilebilir. Söz konusu kullanım
grupları aĢağıda verilmiĢtir. Arazi bu kullanım gruplarından birine ayrılabileceği gibi birden
fazla kullanım tipi aynı alan içinde yer alabilir.
a.
b.
c.
yaĢamı
d.
Tarım (Tarla tarımı, bahçe tarımı, mera…vs.),
Orman (ticari ve ticari olmayan, fidan üretim sahaları),
Rekreasyon (eğlence ve dinlenme yerleri açık ve yeĢil alanlar) ve yaban
YerleĢim ve endüstriyel kullanım
Proje alanında belirlenen ocak alanının büyük bir kısmında, kalker cevheri üzerinde iĢ
makineleri ile sıyrılabilecek, homojen kalınlıkta üst örtü tabakası yoktur. Dolayısıyla sahada
üretim önce arazi hazırlık çalıĢması kapsamında selektif bir üst örtü tabakası dekapajına
gerek duyulmamaktadır. Sonuç olarak sahanın büyük bir kısmında doğrudan üretim
faaliyetlerine geçilecektir. Ancak ocak alanının bazı kısımlarında bitkisel toprak dekapajı
yapılabilecektir. Çıkabilecek bitkisel toprak (üst örtü) depolama alanı içerisinde uygun bir
alanda depolanacaktır. Bitkisel toprağın depolanması sırasında erozyona karĢı gerekli
önlemler alınacaktır.
82613 ruhsat nolu sahaya ait EK-12 sunulan ÇED Ġnceleme Değerlendirme raporuna
göre 3,30 hektarlık kısmı orman sayılan araziler içerisinde kalmaktadır. Söz konusu alanda
çalıĢma yapılması durumunda üretim faaliyetlerine geçilmeden önce Orman Bölge
Müdürlüğünden gerekli izinler alınacaktır.
Üretim çalıĢmaları sırasında kullanılamayan pasa malzeme çıkması durumunda, bu
malzeme ocak alanı içerisinde biriktirilecektir. Pasa malzeme üretimi tamamlanan alanlarda
uygun yerlere serilecek veya üretim sırasında oluĢabilecek çukur alanların doldurulmasında
kullanılabilecektir. Pasa malzeme serilen alanlara gerekli görülmesi durumunda ocak
100
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
dıĢından bitkisel toprak getirilerek serilecek ve üretim öncesi vejetasyonun bölgede yeniden
oluĢması için bir zemin oluĢturulacaktır.
Üretim faaliyetlerine orman sayılan alanlardan baĢlanacaktır. Ġlerleyen faaliyet
dönemlerinde hazine arazilerinde de üretim faaliyetlerinde bulunulabilecektir.
Orman sayılan alanda çalıĢılmadan önce izin alınırken, rehabilitasyon projesi
yaptırılacak, aynı Ģekilde diğer alanlarla ilgili geri kazanım ve tarım alanının tarım dıĢı
kullanılması esnasında da toprak koruma projeleri yaptırılacaktır.
Orman sayılan alanlar üretim faaliyetlerinin tamamlanması ile ağaçlandırmaya hazır
hale getirilerek, orman izni alım aĢamasında Orman Bölge Müdürlüğü‟ne verilecek taahhüt
gereği, ağaçlandırmaya hazır hale getirilerek bölge müdürlüğüne teslim edilecektir.
Proje alanında hazine alanda üretim faaliyetlerinin tamamlanması ile Ġl Tarım Gıda ve
Hayvancılık müdürlüğü‟nün görüĢleri doğrultusunda bitkilendirme çalıĢması yapılacak ve
doğal vejetasyonun tekrar oluĢması sağlanacaktır.
5.7 Risk analizi
ĠĢyerlerinde, çalıĢma ortamı ve Ģartlarında veya çevrede mevcut olan tehlikeleri
sistematik yöntemlerle belirleyerek, riskleri ortaya çıkarmak ve kontrol edebilmek için yapılan
çalıĢmaların bütünü risk değerlendirme olarak tanımlanır.
Arama safhasından, üretim ve nakliyesine kadar madencilik bünyesinde barındırdığı
çalıĢmaların yapısı nedeniyle çok fazla risk içeren bir sektördür. Madencilikte sürekli değiĢen
ortam Ģartlarına göre çalıĢmak yani doğanın sürekli değiĢtirdiği sınırlarda üretim yapmak
esastır. Bu durum madencilikteki risklerin doğru algılanmasının ve değerlendirilmesinin
önemini gözler önüne sermektedir.
Risk tehlikeden dolayı ölüm, yaralanma veya hastalığın meydana gelme olasılığıdır.
Risk değerlendirmesi yapmak için iĢ yerindeki tehlikelerin belirlenmesi gerekmektedir.
Madencilik sektöründe temel olarak aĢağıda sayılan konular üzerinde çalıĢmalar yapmak
tehlikeleri belirlenmesine yardımcı olacaktır;









Toz
Gürültü
TitreĢim
Patlatma
Su Baskını
Makine Kullanımı
Tesis Faaliyetleri
Malzeme ve Ġnsan Nakliyesi
Psikolojik Faktörler
Risk analizinde en yaygın olarak kullanılan metot matris yöntemidir. Bu yöntemde bir
tehlikenin doğuracağı risk, ortaya çıkma olasılığının ne kadar sıklıkla görülebileceği
üzerinden ve de Ģiddetinin doğuracağı olumsuz sonucun ne kadar ciddi olabileceği üzerinden
analiz edilmektedir. Bu olasılık ve Ģiddet sayısal olarak derecelendirilir. Derecelendirmede
kullanılacak değerlendirme aĢağıda verilmiĢtir.
101
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 5.10. Risk Analizinde Kullanılan Değerlendirme Verileri
Ġhtimal
Ortaya Çıkma Frekansı
Derece
Yılda bir
1
Üç ayda bir
2
Ayda bir
3
Haftada bir
4
Her gün
5
Çok Küçük
Küçük
Orta
Yüksek
Çok Yüksek
ġiddet
Doğacak Sonuç
Derece
Çok hafif
ĠĢ saati kaybı yok, ilk yardım
1
Hafif
ĠĢ günü kaybı yok, ilk yardım
2
Orta
Hafif yaralanma, tedavi gerektirir
3
Ciddi
Ölüm, ciddi yaralanma, meslek hastalığı
4
Birden çok ölüm, sürekli iĢ göremezlik
5
Çok ciddi
Bulunan risk düzeyine göre yapılması gereken çalıĢmanın boyutu belirlenebilir. Risk
oluĢturan olaylar için aĢağıda Ģekilde gösterilen Risk SKOR Matrisi oluĢturulur ve olayın risk
durumu bu tablo üzerinden değerlendirilir. Risk analizi ve değerlendirilmesi ġekil 46‟ da
verilmiĢtir.
ZARAR VERME ETKİ DERECESİ
OLASILIK
RİSK MATRİSİ
ÇOK HAFİF
HAFİF
(1)
(2)
ÇOK KÜÇÜK
ANLAMSIZ
DÜŞÜK
(1)
1
KÜÇÜK
ORTA
CİDDİ
ÇOK CİDDİ
(4)
(5)
DÜŞÜK
DÜŞÜK
DÜŞÜK
2
3
4
5
DÜŞÜK
DÜŞÜK
DÜŞÜK
ORTA
ORTA
(2)
2
4
6
8
10
ORTA DERECE
DÜŞÜK
DÜŞÜK
ORTA
ORTA
YÜKSEK
(3)
3
6
9
12
15
YÜKSEK
DÜŞÜK
ORTA
ORTA
YÜKSEK
YÜKSEK
(4)
4
8
12
16
20
ÇOK YÜKSEK
DÜŞÜK
ORTA
YÜKSEK
YÜKSEK
T. EDİLEMEZ
(5)
5
10
15
20
25
DERECE
(3)
ġekil 5.9. Risk Analizi ve Değerlendirme Tablosu
a)
Proje alanı ve proje etki alanı analizi (Bölgede tarım alanları, taĢıma güzergahı,
karayolu, yerleĢim alanları ve yüzeysel su kaynaklarına muhtemel etkiler özellikle
incelenmelidir)
Proje etki alanında oluĢabilecek riskler için gerekli önlemler alınacak olup, ilgili
bölümlerde açıklanmıĢtır.
102
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tablo 5.11. Proje Etki Alanı Olası Tehlikelerin Değerlendirilmesi
Tehlike
Ġhtimal
ġiddet
Değerlendirme
Açıklama
Toz
5
1
5
Kabul Edilebilir Risk: Acil tedbir gerektirmeyebilir
Gürültü
5
1
5
Kabul Edilebilir Risk: Acil tedbir gerektirmeyebilir
TitreĢim
4
1
4
Patlatma
4
3
12
Su Baskını
1
2
2
Makine Kullanımı
5
3
15
Malzeme
Nakliyesi
5
3
15
Kabul Edilebilir Risk: Acil tedbir gerektirmeyebilir
Dikkate Değer Risk: Risklere mümkün olduğu kadar
çabuk müdahale edilmeli
Kabul Edilebilir Risk: Acil tedbir gerektirmeyebilir
Kabul Edilemez Risk: Riskleri azaltmak için hemen
çalıĢlma yapılmalı
Kabul Edilemez Risk: Riskleri azaltmak için hemen
çalıĢma yapılmalı
ve
Ġnsan
Faaliyetler kapsamında kullanılacak proje alanı bölgenin karayolu ağından oldukça
uzak mesafede yer almaktadır. Dolayısıyla faaliyetler karayolları üzerinde doğrudan bir etkiye
sahip değildir. Ancak nakliye iĢlemlerinden kaynaklı olarak karayolları üzerinde az da olsa bir
trafik yükü artıĢı olması söz konusudur. Trafik yükü artıĢına iliĢkin hesaplamalar ilgili bölümde
yapılmıĢtır. Hesaplamalarda 2 güzergah üzerinde artıĢ yüzdesi tayini yapılmıĢ ve bu
değerlerin mevcut trafik yükünü yüksek oranlarda etkilemeyeceği tespit edilmiĢtir.
Üretim dönemlerinde sahada kullanılacak iĢ makinelerinin nakliyesi sırasında ağır ve
geniĢ araçlar için geçerli özel trafik kurallarına uyulacaktır. Bu iĢ makineleri trafiğin az yoğun
olduğu zamanlarda peyderpey getirilerek trafik yoğunluğu üzerinde devamlı ek bir yüke
neden olunmayacaktır.
Proje alanı içerisinde hazine vasıflı araziler ve ormanlık alan bulunmaktadır. Bu
alanlarda ilerleyen faaliyet dönemlerinde ocak üretim faaliyetlerinde bulunulması
planlanmaktadır. Söz konusu alanlarda üretim çalıĢmalarında bulunulmadan önce gerekli
izinler alınacaktır.
Proje alanı çevresinde hazine vasıflı araziler ve ormanlık alan bulunmaktadır. faaliyetler
kapsamında bu araziler, toz emisyonlarında etkilenebilecektir. Toz emisyonlarına iliĢkin
hesaplamalar ilgili bölümde verilmiĢ olup, ÇED Raporu çoğaltma iĢlemleri sırasında
sunulacaktır. Faaliyetler kapsamında toz emisyonlarının en aza indirilmesi için gerekli tüm
önlemler alınacaktır.
Projeye iliĢkin olarak ruhsat sahası içerisinde, bozuk orman alanlarında çalıĢmalarda
bulunulacaktır.
Proje alanı çevresinde yüzeysel su kaynaklarına rastlanmaktadır. Yukarıda bahsedilen,
ruhsat alanı içerisinde ve yakın çevresinde yer alan mevsimsel yağıĢlarla beslenen kuru dere
yataklarına ve akar derelere sahada yapılacak çalıĢmalar sırasında ve sonrasında müdahale
edilmeyecek ve herhangi bir atık malzeme verilmeyecektir.
b)
Proje kapsamında yapılacak iĢ ve iĢlemler kapsamında risk durumlarında
alınacak önlemler (arazi hazırlık, inĢaat, iĢletme ve iĢletme sonrası)
Toz Emisyonlarına Karşı Alınacak Önlemler
Proje alanında toz oluĢumunun meydana geleceği her aĢamada, tozlanmaya karĢı
gerekli bütün önlemler alınacaktır. Alınacak önlemler aĢağıda maddeler halinde özetlenmiĢtir,
Ocak alanında malzemenin kamyonlara yüklenmesi ile ilgili olarak, gerekli bütün
önlemler alınacaktır. Yükleme ve boĢaltmada oluĢacak tozlanmaya karĢı önlem olarak,
yükleme ve boĢaltma iĢlemlerinin savurma yapılmadan ve yavaĢ yavaĢ yapılması toz
çıkıĢında bir miktar azalmaya sebep olacaktır.
103
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Toz yayıcı iĢlemlerin yapılacağı tesisler kapalı sistem olarak dizay edilecek ve üniteler
kapalı ortamda faaliyet gösterecektir. Tesislerin hepsinde tozlanmaya karĢı indirgeme sistemi
kurulacak olup torbalı filtreler kullanılacaktır.
Proje alanında yapılacak nakliye sırasında ocak içi yollar, ocak–asfalt yol bağlantısı
periyodik olarak sulanacaktır.
Nakliye esnasında hız kurallarına riayet edilmesine dikkat edilecektir. Kamyonların üstü
branda ile örtülecektir.
Gürültüye Karşı Alınacak Önlemler
ÇalıĢmalarda kullanılacak ekipmanların seçiminde düĢük ses gücü seviyelerine sahip
olmalarına dikkat edilecektir.
Gürültünün kaynağında en aza indirilmesi için önümüzdeki üretim dönemlerinde
makine ekipmanın periyodik muayene ve bakımları yapılacak, böylelikle tüm makinelerin
uygun iĢleyiĢi sağlanacaktır. Makine ekipmanın yağ, su, filtre, lastik ve kasa kontrolleri
operatörler tarafından yapılacak ve düzenli olarak makinelerin su, yağ, filtre değiĢimleri
yaptırılacaktır. Yapılacak bu tür düzenli bakımlarla makine ekipmanın gürültü seviyeleri %
50‟ye varan oranlarda düĢürülebilecektir.
Gerektiğinde iĢ makinelerinin egzos kısımlarına susturucu ekipman takılacak ve gürültü
düzeylerinin azaltılması sağlanacaktır.
Proje alanında makine ekipman rolantide bırakılmayacak, araç ve ekipman
operatörlerine bu konu gerekli eğitimler verilecektir.
ÇalıĢan personelin gürültüden etkilenmemesi için gerektiğinde ses seviyesi düĢürücü
kulaklık kullanmaları sağlanacaktır. Ocak alanında yüksek gürültü düzeylerinin bulunduğu
bölgelere uyarı levhaları asılacaktır.
Alınacak bu önlemlerle ocak faaliyetleri sırasında oluĢacak gürültü en az seviyeye
indirilmeye çalıĢılacak ve yakın çevrenin gürültüden etkilenmesi önlenecektir.
Makine Kullanımı
Sahada iĢ makinelerini kullanacak personel, ihtiyaç duyulan eğtimlerden geçirilecek
veya konusunda ehil kiĢiler bu çalıĢmalar için seçilecektir.
Personele makine kullanımı ve güvenlik tedbirlerine karĢı gerekli eğitimler verilecektir.
Su Baskınlarına Karşı Alınacak Önlemler
Proje alanı içerisinde akar dere yatağı bulunmamaktadır. Ruhsat sahasının güneybatı
sınırında mevsimlik yağıĢlarla beslenen bir kuru dere yatağı bulunmaktadır. Dere yatağı
yağıĢlı havalarda su taĢıma kapasitesine sahiptir. YağıĢ sularının üretim alanına gelmesini
engellemek amacıyla en üst kotlarda yaklaĢık % 0,5–1,0 eğimli, çevirici-akıtıcı kanal
yapılacaktır. Bu sayede çevirici kanaldan akacak olan yağıĢ sularının topraktaki infiltrasyon
süresi uzatılacağı gibi üretim nedeniyle açılan alandan malzemenin yağıĢ etkisiyle
sürüklenmesi önlenmeye çalıĢılacaktır. Ayrıca çevirici kanala girmesi engellenemeyen ve
üretim alanına düĢen yağıĢ sularının erozyon etkisini azaltmak amacıyla basamaklar Ģevlere
doğru % 0,5-1,0 eğimli olarak yapılacaktır. Böylece üst kotlardan alt kotlara doğru akıĢa
geçecek olan yağıĢ suları her basamaktaki içe doğru % 0,5-1,0‟lik eğimin etkisiyle kendisine
104
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
topografyaya paralel bir akıĢ kanalı oluĢturacaktır. Böylece faaliyet alanında oluĢabilecek
suyun yüzey erozyonu etkisi en aza indirilmeye çalıĢılacaktır.
5.8 Diğer Hususlar
Bu aĢamada belirtilecek baĢka bir husus bulunmamaktadır.
105
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bölüm 6: Projenin Alternatifleri
( Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karĢılaĢtırması yapılacak ve
tercih sıralaması belirtilecektir)
Hali hazırda ilgili kanun ve yönetmeliklere göre izinleri alınmıĢ ve üretim faaliyetlerine
devam edilmekte olan tesis için bu proje kapsamında kapasite artıĢı talebi yapılmıĢtır.
Dolayısı ile çalıĢılacak alanla ilgili bir alternatif söz konusu değildir.
Kırma eleme tesisinde boyutlandırılacak kalker cevherinin büyük bir kısmı tesis
alanının da içinde olduğu 82613 ruhsat nolu sahadan karĢılanacaktır. Ġhtiyaç duyulursa,
hammadde ihtiyacı yakın civardaki diğer sahalardan karĢılanabilecektir.
Proje kapsamında alınacak önlemler belirlenirken, bu tür projelerde ilgili yasa ve
yönetmeliklerin öngördüğü değerler dikkate alınmıĢtır.
Diğer taraftan, proje çerçevesinde iĢgücü bulabilme, pazarlama ve ulaĢım sorunu söz
konusu değildir. Yapılan mali analizler sonucu yatırımın karlılığı belirlenmiĢtir. Bu durumda
söz konusu proje kapsamında halen iĢletilmekte olan kırma-eleme tesisi faaliyetlerinde
yapılması planlanan kapasite artıĢı esnasında kullanılacak yöntemler ve ekipmanlar, günün
teknolojisine uygun olarak seçilmiĢtir. Dolayısı ile proje ve yer için farklı bir alternatif
düĢünülmemiĢtir.
Proje alanına ait fotoğraflar ve uydu görüntüleri ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz.
Ek 9, Ek 1).
106
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bölüm 7: Ġzleme Programı
7.1 Projenin inĢaatı için önerilen izleme programı, projenin iĢletmesi ve iĢletme
sonrası için önerilen izleme programı ve acil müdahale planı
Projenin iĢletmesi ve iĢletme sonrası için önerilen Ġzleme Programı ve Acil Müdahale
Planı aĢağıda ayrı ayrı açıklanmıĢtır.
Faaliyetler Sırasında ve Sonrasında Yapılacak İzleme ve Kontrol Planı
1.
Toz Emisyonları
Proje alanında yapılacak üretim faaliyetleri sırasında toz yayıcı faaliyetler (yüklemeboĢaltma, nakliye ve tesis faaliyetleri) sonucu oluĢacak tozlanmanın ilgili yönetmeliklerde
belirtilen sınırları aĢmaması ve çevrede bulunan hassas noktaları (yerleĢim birimleri, tarım
alanları vb.) etkilememesi veya etkilerinin en aza indirilmesi amacıyla izleme ve kontroller
yapılacak, aĢağıdaki önlemler alınacaktır.
 Tesis alanı içerisinde kamyonlara yükleme-boĢaltma iĢlemlerinin savurma yapmadan
yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir.
 Kamyonların hız sınırına uyup uymadığı kontrol edilecektir.
 Proje alanı içi bağlantı yollarında toz oluĢumunun engellenmesi amacıyla mevsim
Ģartlarına göre yolun düzenli olarak nemli olmasını sağlayacak sulamanın ve temizleme
iĢlemlerinin yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir.
 Asfalt ile ocak alanını bağlayan yolun bakım onarım çalıĢmalarının yapılıp
yapılmadığı kontrol edilecektir.
 Tesiste toz indirgeme sisteminin (pulvarize sulama sistemi) kullanılıp kullanılmadığı
kontrol edilecektir.
2.
Gürültü
Proje alanında yapılacak üretim faaliyetleri sırasında gürültü yayıcı tüm faaliyetler
sonucu oluĢacak gürültünün ilgili yönetmeliklerde belirtilen sınırları aĢmaması ve çevrede
bulunan hassas noktaların (yerleĢim birimleri vb.) etkilenmemesi amacıyla izleme ve
kontroller yapılacak, aĢağıdaki önlemler alınacaktır.
 Malzemenin nakliyesi sırasında
yapmadığının kontrolü yapılacaktır.
kamyonların yüksek hızlarda
nakliye yapıp
 Proje alanında çalıĢacak personelin faaliyetler sırasında gerektiğinde baĢlık, kulak
tıkaçları veya kulaklık kullanması sağlanacaktır.
3.
Atıklar
ĠĢletme aĢamasında personelden kaynaklı ve iĢletme sonucu oluĢacak katı ve sıvı
atıkların ilgili yönetmeliklerde belirtilen sınırları aĢmaması ve çevrede bulunan hassas
noktaları (yerleĢim birimleri, tarım alanları, su kaynakları vb.) etkilememesi veya etkilerinin en
aza indirilmesi amacıyla izleme ve kontroller yapılacak, aĢağıdaki önlemler alınacaktır.
107
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Sıvı atıklar
 Proje alanında sürekli bulunacak personelin kullanımından kaynaklanan evsel nitelikli
atık sular proje alanındaki mevcut sızdırmasız fosseptikte biriktirilecektir.
 Sıvı atıkların toprağa sızması veya civardaki su yüzeylerine verilmesi önlenecek ve
kontrol edilecektir.
Katı Atıklar
 Faaliyet süresince personelden kaynaklı evsel nitelikli katı atıkların, çöp toplama alanı
olarak belirlenecek kısımda ağzı kapaklı çöp bidonlarında gerekli önlemler alınarak
biriktirilmesi sağlanacak, ocak alanında açıkta çöp depolanıp depolanmadığı kontrol
edilecektir.
 Geri dönüĢümü mümkün olan atıkların (cam, kağıt, çuval, metal, plastik vb.) ayrı ayrı
biriktirilmesi ve bunların lisanslı geri kazanım firmalarına verilmesi sağlanacaktır.
 ĠĢletme aĢamasında paketli malzeme kullanımından kaynaklanacak ambalaj
atıklarının ayrı ayrı biriktirilerek lisanslı alıcı firmalara verilerek bertaraf edilmesi
sağlanacaktır.
Atık Yağlar
 ĠĢ makinelerinin bakımının tesis alanında yapılmasının zorunlu olduğu durumlarda
ortaya çıkabilecek ve tesis ekipmanlarının bakımı sırasında oluĢması muhtemel atık yağların
sızdırmasız kapalı kaplarda gerekli önlemler alınarak saklanması sağlanacak ve bunların
lisanslı firmalara verilip verilmediği kontrol edilecektir.
 OluĢması muhtemel bitkisel atık yağların ayrı olarak biriktirilmesi ve lisanslı firmalara
verilmesi sağlanacaktır.
Tehlikeli Atıklar
 Tehlikeli atık kapsamında olan atıkların diğer atıklardan ayrı olarak toplanması
sağlanacak ve sızdırmaz zeminli atık alanında depolanıp depolanmadığı kontrol edilecektir.
 Depolanan tehlikeli atıkların, atık kodları doğrultusunda lisanslı firmalara verilerek
bertaraf edilmesi sağlanacaktır.
4.
İş sağlığı ve Güvenliği
 Personele gerekli eğitimin verilip verilmediği kontrol edilecektir.
 ĠĢçilerin mesai saatlerine uygun çalıĢıp çalıĢmadığı kontrol edilecektir.
 Personelin gerekli koruyucuları (kulaklık, baĢlık, iĢ elbiseleri, çizme, yağmurluk vs.)
kullanıp kullanmadığı kontrol edilecektir.
 Proje alanı içinde ve etrafında uyarıcı levhaların bulunup bulunmadığı incelenecektir.
108
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Acil Müdahale Planı
Söz konusu kaza risklerini önlemek amacıyla teknik olarak yönetmeliklerin Ģart koĢtuğu
her türlü güvenlik tedbirleri alınacaktır. Personele iĢ sağlığı ve güvenliği eğitimi verilerek
faaliyet sahasında gözle görünür yerlere yönlendirme iĢaretleri ve ikaz levha iĢaretleri
yerleĢtirilecektir.
Ayrıca Proje Alanı‟na tüm giriĢ çıkıĢlar kontrollü bir Ģekilde yapılacak, güvenlik görevlisi
bulundurulacak, tehlike, ihbar ve ikaz panoları yerleĢtirilecek, bakımlı makine ve
ekipmanların kullanılması konularında gerekli her türlü önlemler alınarak, kazaların oluĢması
önlenecektir.
Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Projesinde kaza riskinin oluĢması söz konusu
olduğunda faaliyet sahibi, „„ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu‟‟ kapsamında sağlık ve güvenlikle
ilgili bazı hususları yerine getirmekle yükümlü olacaktır.
Bu noktada proje sahibi, çalıĢan iĢçilerin sağlığını ve güvenliğini korumak amacıyla
mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil gerekli her türlü önlemi alarak,
organizasyonu yapmak, araç ve gereçleri sağlamak zorundadır. ĠĢveren, sağlık ve güvenlik
önlemlerinin değiĢen Ģartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun sürekli iyileĢtirilmesi
amaç ve çalıĢması içinde olacaktır.
Faaliyet sahibi, sağlık ve güvenliğin korunması ile ilgili önlemlerin alınmasında risklerin
önlenmesi, önlenmesi mümkün olmayan risklerin değerlendirilmesi, risklerle kaynağında
mücadele edilmesi, teknolojinin, iĢ organizasyonunun, çalıĢma Ģartlarının, sosyal iliĢkilerin ve
çalıĢma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan genel bir önleme politikasının
geliĢtirilmesi, toplu korunma önlemlerine, kiĢisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi,
iĢçilere uygun talimatların verilmesi gibi genel prensiplere uyacaktır.
Bununla birlikte Proje Alanı‟nda alanında oluĢabilecek sel, deprem gibi doğal
felaketlere, yangın, sabotaj ve endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlara
anında müdahale edebilmek, meydana gelebilecek zararları en aza indirebilmek ve bunun
çevresel etkilerini önleyebilmek amacı ile; görev alacak personel arasında bir organizasyon
yapılacaktır. Bu organizasyona göre Koruma, Yangın, Kurtarma ve Ġlk Yardım Ekipleri
oluĢturulacaktır. Bu ekiplerin çalıĢma prensipleri ayrı ayrı belirlenecek ve tüm bu
organizasyon iĢlemlerinden sorumlu olarak da bir Genel Koordinatör görevlendirilecektir.
ġekil 7.1. Acil Eylem Planı Koordinasyon Yapısı
Tesiste karĢılaĢılabilecek olası acil durumlara müdahalede öncelik sırası, aĢağıda
belirtilen Ģekilde olacaktır.
 HaberleĢmenin Temini,
 UlaĢtırmanın Sağlanması ve Trafiğin Düzenlenmesi,
 Kurtarma,
109
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.










KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tıbbi Ġlk Yardım
Hasta ve Yaralıların Hastaneye Nakli
Yangın Söndürme
Emniyet ve AsayiĢi Sağlama
Yedirme, Giydirme, Isıtma ve Aydınlatma
Geçici Barınmayı Sağlama
Ölülerin Defini
Enkaz Kaldırma ve Temizleme
Altyapı Tesislerinin Düzenlenmesi
Karantina Tedbirlerinin Alınması
Acil durum planı kapsamında oluĢturulacak ekiplerin görev ve sorumlulukları
belirlenmiĢ olup aĢağıda özetlenmiĢtir:
Koruma Ekibinin Görev ve Sorumlulukları
Koruma ekibinin görev ve sorumlulukları ġekil‟de detaylandırılmıĢtır.
Tesisin faaliyeti sırasında meydana gelebilecek sel,
deprem gibi doğal felaketler ile yangın, sabotaj ve
endüstriyel kazalarda oluĢacak acil durumlara müdahale
edebilmek, zararları minimuma indirebilmek ve bu gibi
durumların çevresel etkilerini önleyebilmek amacıyla
olaya ilk anda müdahaleyi sağlama
Proje sahasında sürekli olarak güvenliği sağlamak,
sahaya giriĢ ve çıkıĢları kontrol altında tutmak
ĠĢletmeye olabilecek herhangi bir sabotaj, saldırı veya
buna benzer acil durumlarda haberleĢmeyi sağlamak ve
emniyet güçlerine derhal haber vermek
KORUMA
EKĠBĠ
Proje kapsamında meydana gelmesi muhtemel iĢ
kazalarında ilgili birimlere vakit kaybetmeksizin
meydana gelen olayı ayrıntılı bir Ģekilde haber vermek
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil
durumlarda, olay mahallinden kaçıĢ ve tahliyeyi en kısa
süre içerisinde gerçekleĢtirme
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil
durumlarda ekipler arasında iĢ birliği sağlayarak
arkadaĢlarına yardımcı olmak
Proje sahasında yer
toplanmayı sağlamak
alan
toplanma
bölgesinde
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil
durumlarda verilebilecek talimatlara göre hareket etmek
ġekil 7.2. Koruma Ekibinin Görev ve Sorumlulukları,
110
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Kurtarma Ekibinin Görev ve Sorumlulukları
Kurtarma ekibinin görev ve sorumlulukları Ģekilde detaylandırılmıĢtır.
Proje sahasında oluĢabilecek doğal felaket (sel, deprem
vb.), yangın, sabotaj ve endüstriyel kazalarda meydana
gelebilecek acil durumlara müdahale edebilmek,
meydana gelebilecek zararları en aza indirebilmek ve
bunun çevresel etkilerini önleyebilmek amacıyla
olaylara anında müdahale etmek
Proje sahasında yer alan yanıcı maddelerin büyük
zararlara
sebebiyet
vermeden
olay
yerinden
uzaklaĢtırılması
Proje kapsamındaki bölümlerde güvenliği sağlama
KURTARMA
EKĠBĠ
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil
durumlarda, olay mahallinden kaçıĢ ve tahliyeyi en kısa
süre içerisinde gerçekleĢtirme
Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil
durumlarda, meydana gelebilecek zararları minimum
düzeye indirebilmek amacıyla önem sırasına göre
kurtarmayı sağlama
Proje sahasında meydana gelebilecek
durumlarda, gerekli su tahliyesini sağlama
olan
acil
DıĢarıdan içeriye müdahaleyi sağlama
Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil
durumlarda proje sahasına gelen ekipler ile uyum
sağlayarak iĢ birliği içerisinde çalıĢma
ġekil 7.3. Kurtarma Ekibinin Görev ve Sorumlulukları,
111
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
İlk Yardım Ekibinin Görev ve Sorumlulukları
Ġlk Yardım ekibinin görev ve sorumlulukları Ģekilde detaylandırılmıĢtır.
Proje sahasında oluĢabilecek olan doğal felaket (sel,
deprem vb.), yangın, sabotaj ve endüstriyel kazalarda
meydana gelebilecek acil durumlara anında müdahale
edebilmek için ilk yardım konusunda gerekli eğitim
çalıĢmaları
ĠLK YARDIM
EKĠBĠ
Acil ilk yardım gerektiren durumlarda, kiĢinin en
yakınında bulunandan yararlanılması gerektiği ortaya
çıktığından ayrım yapılmaksızın tüm personelin acil ilk
yardım konusunda bilgilendirilmesi
Proje sahasında oluĢabilecek olan doğal felaket, yangın,
sabotaj ve endüstriyel kazalarda oluĢabilecek acil
durumlarda ilk yardım ekipleri zor durumda bulunan
kazazedeleri derhal olay yerinden uzaklaĢtırmalı ve
kazazedeyi değerlendirerek Ģok, yumuĢak doku
yaralanması, yanık, kırık, kafa yaralanması, göğüs
yaralanması ve zehirlenme gibi durumlara karĢı gerekli
acil tedaviyi uygulamalı ve gerektiğinde de sağlık ocağı,
hastane gibi ilgili birimlere sevkleri yapılmalıdır
ġekil 7.4. Ġlk Yardım Ekibinin Görev ve Sorumlulukları,
Yangın Ekibinin Görev ve Sorumlulukları
Yangın ekibinin görev ve sorumlulukları ġekil 1.d.5‟de detaylandırılmıĢtır.
Proje sahasında oluĢabilecek olan doğal felaket(sel,
deprem vb.), yangın, sabotaj, endüstriyel kazalar vb.
gibi meydana gelebilecek olan acil durumlarda,
meydana
gelebilecek
olan
zararların
minimum
düzeylerde olmasını sağlamak amacıyla olaya ilk anda
müdahale etme
Meydana gelen olayın özelliğine göre ilk müdahale ve
ilerlemesini önlemek amacıyla gerekli tedbirlerin
alınması, söndürme çalıĢmalarının gerçekleĢtirilmesi
YANGIN
EKĠBĠ
Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil
durumlarda, olay mahallinden kaçıĢ ve tahliyeyi en kısa
süre içinde gerçekleĢtirme
Proje sahasında yer
toplanmayı sağlamak
alan
toplanma
bölgesinde
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil
durumlarda verilebilecek talimatlara göre hareket etmek
ġekil 7.5. Yangın Ekibinin Görev ve Sorumlulukları,
ĠnĢaat ve ĠĢletme aĢamasında kullanılacak olan araç, iĢ makinesi ve teçhizatın
kullanımında olası dikkatsizlikler sonucu iĢ kazaları meydana gelebilecektir. Tüm bu kazaları
azaltmak ve engellemek amacıyla, çalıĢanlara eğitim verilerek gerekli uyarılar yapılacak ve
uyarı levhaları asılacaktır.
112
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
ĠĢyeri ile ilgili olarak “ĠĢçi Sağlığı ve ĠĢ Güvenliği Tüzüğü” nde belirtilen ilk yardım
malzeme ve gereçleri temin edilerek ilk yardım dolabı oluĢturulacaktır. Proje ile ilgili olarak
6331 sayılı “ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” ve ilgili yönetmeliklerinde belirtilen önlemler
alınacaktır.
7.2 ÇED Olumlu Belgesinin verilmesi durumunda Yeterlilik Tebliği’nde “ Yeterlik
Belgesi alan kurum/kuruluĢların yükümlülükleri baĢlığının 4. Maddesinde yer alan
hususların gerçekleĢtirilmesi ile ilgili program
18.12.2009 tarih ve 27436 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Yeterlilik Belgesi Tebliği”nin 9. maddesi 4. fıkrası gereği, “ÇED olumlu kararı verilen
projelerle ilgili proje sahibi, bu tebliğ kapsamında yetkilendirilmiĢ kurum/kuruluĢlardan
herhangi birine, yatırımın baĢlangıç ve inĢaat dönemlerinde belirtilen taahhütlerin yerine
getirilip getirilmediğini, yatırımın iĢletmeye geçiĢine kadar proje sahasına giderek, yerinde
izleme kontrolünü yaptırmakla yükümlüdür.” “Proje sahibi tarafından yetkilendirilen
kurum/kuruluĢ, bu tebliğin Ek-4‟ünde yer alan ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait
Yatırımın ĠnĢaat Dönemi Ġzleme-Kontrol Formu‟nu doldurarak Nihai ÇED Raporu‟nda
belirtilen izleme-kontrol süreleri sonundan itibaren yirmi iĢ gününde Bakanlığa iletmekle
yükümlüdür.”
Söz konusu maddenin getirmiĢ olduğu yükümlülükler yerine getirilecektir.
113
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bölüm 8: Halkın Katılımı
(Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle
bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüĢlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED raporuna
yansıtılması)
Proje konusu faaliyet için, Halkın Katılımı Toplantısı, 01.08.2012 tarihinde saat 10:00
da Kutludüğün Beldesinde yapılmıĢtır.
Halkın Katılımı Toplantısı‟nın yeri ve saati Ankara Çevre ve ġehircilik Ġl Müdürlüğü‟nün
bilgisi dahilinde belirlenerek, halkın katılımı için gerekli duyuru, yerel ve ulusal düzeyde yayın
yapan birer gazetede ilan edilmiĢtir. Ayrıca proje alanına en yakın yerleĢim yeri olan
Kutludüğün Beldesi'nde ilanlar verilmiĢtir.
Bu rapor, Halkın Katılım Toplantısı‟nda, söz konusu yatırım hakkında yöre halkının
görüĢleri de dikkate alınarak, Çevre ve ġehircilik Bakanlığı‟ndan alınan ÇED Raporu formatı
doğrultusunda hazırlanmıĢtır.
Halkı Bilgilendirme Toplantısı‟nda öncelikle yöre halkına ve katılımcı kuruluĢlara proje
hakkında bilgi verilmiĢ olup, daha sonra yöre halkının proje hakkındaki görüĢleri alınmıĢtır.
Halkın Katılım Toplantısı‟na ait fotoğraflar aĢağıda sunulmuĢtur.
114
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Bölüm 9: Sonuçlar: (Yapılan Tüm Açıklamaların Özeti, Projenin Önemli Çevresel
Etkilerinin Sınırlandığı ve Projenin GerçekleĢmesi Halinde Olumsuz çevresel etkilerin
önlenmesinde ne ölçüde baĢarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)
Proje konusu faaliyet Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında 1/25.000
ölçekli i30 a1,a4 paftalarında yer alan, Beyaz Hazır Beton Akaryakıt ĠnĢ. Mad. TaĢ. Turz.
San. Tic. Ltd. ġti.'ye ait 82613 ruhsat nolu sahada Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi
iĢletmesi planlanmaktadır.
Projeye ait halkın katılım toplantısı 01.08.2012 tarihinde gerçekleĢtirilmiĢtir. Kapsam ve
Özel Format Belirleme Toplantısı ise 02.08.2013 tarihinde gerçekleĢtirilmiĢi olup Çevre ve
ġehircilik bakanlığının vermiĢ olduğu özel formata göre bu proje hazırlanmıĢtır.
82613 ruhsat nolu sahaya ait iĢletme ruhsatı 13.03.2013 tarihinde Maden ĠĢleri Genel
Müdürlüğü tarafından verilmiĢtir. Bahse konu ruhsat Ek.2‟de sunulmuĢtur.
Projeye konu mevcut kırma-eleme tesisi faaliyeti için 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı
ÇED Yönetmeliği Madde 7 kapsamında kapasite artıĢına yönelik ÇED süreci baĢlatılmıĢtır.
Proje alanı Ankara Ġli, Mamak Ġlçesi, Kutludüğün Beldesi civarında, Kutludüğün
Beldesi‟nin yaklaĢık olarak 3,2 km güneyinde yer almaktadır. Proje alanına ait Yer Bulduru
Haritası ve uydu görüntüsü ekler bölümünde sunulmuĢtur (Bkz. EK-1).
Proje alanına en yakın yerleĢim birimi yaklaĢık 500 m. kuzeyinde yer alan konuttur.
Proje alanı etki incelemesi hesaplamalarında alana en yakın konumda bulunan ve yaklaĢık
olarak 500 m. kuzeyinde yer alan, Kutludüğün Beldesi'ne bağlı ev dikkate alınmıĢtır.
39,41 hektarlık proje alanının toplam 0,93 ha.lık kısmında 1 nolu kırma-eleme tesisi,
0,96 ha. kısmında 2. Nolu kırma eleme tesisi, 1,2 ha.lık kısmında Hazır Beton Tesisi
bulunacaktır. Ayrıca 4,52 ha.lık kısmında stok alanı ve 1,78 ha.lık kısmında ise bitkisel toprak
depolama alanı yer alacaktır. Söz konusu alanları gösterir vaziyet planı EK-3 sunulmuĢtur.
Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere ve akar dere
yataklarına rastlanmaktadır. Sahanın kuĢ uçuĢu 150 m. kuzeyinden kuru dere niteliğinde bir
dere yatağı geçmektedir. Arazi hazırlık, inĢaat ve üretim faaliyetleri sırasında ve sonrasında
bu su yüzeylerine hiçbir Ģekilde müdahale edilmeyecek atık malzeme bırakılmayacaktır.
Sahada yılda 260 gün, günde 8 saat çalıĢma yapılacaktır. Sahada tesis iĢletme
faaliyetleri proje sahibi firma tarafından yapılacaktır. Faaliyetler sırasında proje alanında
toplam 30 personel çalıĢacaktır.
Proje alanında yapılan faaliyet sırasında toz, gürültü, ortaya çıkacak sıvı ve katı atıklar
gibi çevresel etkiler görülebilecektir.
Proje alanında kırma-eleme tesislerinde tozumayı engelleyici pulvarize sulama sistemi
ve yollarda tozumayı engelleyici sulama iĢlemi için ve çalıĢan personelin sosyal amaçlı
kullanım suyuna ihtiyaç bulunmaktadır. Sosyal ihtiyaçlar ve tozlanmaya karĢı ihtiyaç duyulan
su il Mamak Belediyesinden karĢılanacaktır. Mamak Belediyesinden kullanma suyu temini ile
ilgili yazı Ek-13 de sunulmuĢtur.
Sahada toz çıkıĢını önlemek amacıyla tesiste, ocak bağlantı yollarında ve nakliye
yolunda kullanılacak su buharlaĢma yolu ile bertaraf olacaktır. Dolayısıyla bu kullanımlardan
kaynaklı atıksu oluĢumu söz konusu olmayacaktır. Sahada personel kullanımından
kaynaklanan evsel nitelikli atık su oluĢacaktır.
115
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Üretim sırasında meydana gelebilecek olan toz debisi kg/saat‟tir. Bu değer, 03.07.2009
tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” Ek 2 Tablo 2.1‟de belirtilen 1,0 kg/saat lik sınır değerinin
üzerinde kalmaktadır. Yönetmelik hükümleri gereğince saatlik meteoroloji verileri kullanılarak,
dört farklı zaman dilimi için (yıllık, aylık, günlük, saatlik) madelleme çalıĢması yapılmıĢ ve
faaliyet için Hava Kalitesi Modelleme Raporu hazırlanmıĢtır. Hazırlanan Hava Kalitesi Raporu
ÇED Raporu çoğaltma iĢlemleri sırasında sunulacaktır.
03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Sanayi Kaynaklı Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
08.07.2005 tarih ve 25869 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Trafikte Seyreden
Motorlu Kara TaĢıtlarından Kaynaklanan Egzoz Gazı Emisyonlarının Kontrolüne Dair
Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.
Proje alanında yapılacak üretim faaliyetleriyle ilgili olarak, iĢ makinelerinin çalıĢması
esnasında gürültü oluĢması söz konusudur. Üretim faaliyetleri sırasında çalıĢacak makine
ekipmandan kaynaklı olarak gürültü oluĢması söz konusudur. Sahada oluĢması muhtemel
gürültünün çevreye olabilecek etkilerinin incelenebilmesi amacıyla alanda 04.06.2010 tarih
ve 27601 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” (ÇGDYY)
esaslarına uygun gürültü düzeyi hesaplamaları ilgili bölümde verilmiĢtir. Sahaya en yakın
yerleĢim birimi olan Kutludüğün Beldesi‟ne bağlı evlerde hesaplanan gürültü düzeyleri
yönetmelikte verilen sınır değerlerin altında kalmaktadır. Zaten hesaplamalar bütün
makinelerin aynı anda çalıĢacağı varsayımına göre yapılmıĢ olup, gerçekte ise çoğunlukla
böyle bir çalıĢma mümkün olamayacağı için, gürültü seviyesi daha da düĢük olacaktır.
04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi
Yönetmeliği‟‟ hükümlerine uyulacaktır.
Gürültünün beklenenden çok olmaması için, araç ve makinelerin bakımları rutin olarak
yapılacaktır. Bu alanda çalıĢacak personelle ilgili 22.05.2003 tarih ve 4857 sayılı ĠĢ Kanunu
ile bu kanuna bağlı olarak çıkarılan yönetmeliklerin öngördüğü hükümlere uyulacaktır.
Faaliyet alanında mevcut türlerin genellikle kozmopolit türler olmasından dolayı üretim
faaliyetleri bu türlerin nesilleri üzerine herhangi bir zararlı etkide bulunmayacaktır.
Fauna türleri stabil değildir. Tesis faaliyetlerine devam eden bir tesis olduğu için
faunanın yer değiĢtirmesi vb. durumlar söz konusu değildir. Fauna türlerine kasıtlı olarak
zarar verilmeyecektir.
Sahada ocak faaliyetleri ve tesis faaliyetleri sırasında, meydana gelecek katı atıklar az
miktarda oluĢan evsel nitelikli katı atıklardır. Faaliyet süresince çıkacak evsel nitelikli atıkların
toplanması, depolanması ve bertarafı konusunda 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi
Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” (KAKY)
hükümlerine uyulacaktır. Tesis faaliyetleri sırasında, meydana gelen katı atıklar az miktarda
oluĢan evsel nitelikli katı atıklardır. Bu tür katı atıklar ağzı kapalı çöp bidonlarında
biriktirilerek, Mamak Belediyesi çöp depolama alanına belirli periyotlarla boĢaltılacaktır.
Tesiste oluĢması muhtemel ambalaj atıklarının bertarafı 24.08.2011 tarih ve 28035
sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan “Ambalaj Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”nin hükümlerine
uygun olarak yapılacaktır. Yönetmelik gereği ambalaj atıkları tesiste diğer atıklardan ayrı
olarak biriktirilecek ve toplama sistemine verilmek üzere hazır olarak depolanacaktır. Ambalaj
atıkları belediye ile anlaĢma yapan ve çevre lisansı almıĢ toplama ayırma tesislerine
verilecektir.
116
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Tesis faaliyetleri sırasında çıkabilecek hafriyat atıklarının bertarafı ile ilgili olarak
18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Hafriyat
Toprağı, ĠnĢaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin” ilgili hükümlerine uyulacaktır.
Tesisteki faaliyet alanında makine ve ekipmanların yağ değiĢimleri sırasında oluĢacak
atık yağlar sızdırmasız kaplarda, ağzı kapatılarak biriktirilecektir. Biriktirilen atık yağlar lisanslı
firmalara verilerek bertaraf edilecektir. Nakliye araçlarının bakım – onarımları veya yağ
değiĢimlerinin tesis alanında yapılmasının zorunlu olduğu durumlarda, 14.03.2005 tarih ve
25755 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü
yönetmeliği Madde 2'deki ve yönetmelikteki tüm hükümlere ve ayrıca 21.01.2004 tarih ve
25353 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine
uyulacaktır. Zorunlu olmayan durumlarda ise araçların bakımları ve yağ değiĢimleri servis
istasyonlarında yapılacaktır.
Proje alanında yapılacak faaliyetler sırasında, 08.06.2010 tarih ve 27605 sayılı Resmi
Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı
KirlenmiĢ Sahalara Dair Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.
Tesis bünyesinde Ģantiyede yemekhane bulunacaktır. Yemekhanede yapılan
yemeklerde kullanılan yağlardan az miktarda bitkisel atık yağ oluĢabilecektir. OluĢması söz
konusu bitkisel atık yağlar, 19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak
yürürlüğe giren “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümleri uyarınca bertaraf
edilecektir. Sonuç olarak kullanılmıĢ kızartmalık yağlar diğer atıklardan ayrı olarak temiz ve
ağzı kapaklı bir kapta biriktirilecek çevrenin korunması amacıyla kanalizasyona, toprağa,
denize ve benzeri alıcı ortamlara boĢaltılmayacaktır.
Tesiste proses gereği tehlikeli atık oluĢmayacaktır. Faaliyet kapsamında makine ve
teçhizatın yağlanmasında kullanılan atık yağlar, katkı maddesi ambalajları ve yağlar ile
kirlenmiĢ kontamine atıklar (istübü, yağlı bez vb.) oluĢması muhtemeldir. Tesiste
oluĢabilecek tehlikeli atıklar için faaliyet süresince 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi
Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ilgili
hükümlerine uyulacaktır.
Tehlikeli atık oluĢması durumunda, bu atıklar 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi
Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” gereği tesis
sınırları içerisinde, beton saha üzerine yerleĢtirilmiĢ atık geçici depolama alanında, sağlam,
sızdırmaz, emniyetli ve üzerinde tehlikeli atık ibaresi yer alan ve uluslararası kabul görmüĢ
standartlara uygun konteynırlarda ayrı ayrı depolanacaktır. Tehlikeli atıklarla ilgili kayıt
tutulacak ve atık beyan formları yönetmelikte belirtilen zamanlarda Bakanlıkça hazırlanan
web tabanlı program kullanılarak doldurulacak, onaylanacak ve beĢ yıl boyunca bir nüshası
saklanacaktır. Tehlikeli atıklar çevre lisansı almıĢ bertaraf tesislerine gönderilecektir.
Tesis bünyesinde oluĢacak atıklar için 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanan “Atık Yönetimi Genel Esaslarına ĠliĢkin Yönetmelik” hükümlerine
uyulacaktır.
Pil ve akü gibi tehlikeli atıklar 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği”ne uygun
olarak toplanacak, depolanacak ve lisans almıĢ tesislere verilmesi sağlanacaktır.
Proje alanı içerisinde herhangi bir akarsu, baraj, göl veya baĢka bir sulak alan
bulunmamaktadır.
Proje alana harita üzerinden yaklaĢık 9,1 km uzaklıkta Mogan Gölü yer almaktadır.
Mogan Gölü Ankaranın 20 km güneyinde yer alan sığ bir göldür. Göl, yazları genellikle
117
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
kuruyan küçük dereler ile beslenmektedir. Mogan Gölü‟nün proje alanında yapılacak
çalıĢmalardan olumsuz etkilenmesi söz konusu değildir.
Mavi Göl (Bayındır Barajı) proje alanının kuĢ uçuĢu yaklaĢık 4 km. kuzeybatısında yer
almaktadır. Bayındır Barajı, Ankara'da Bayındır Çayı üzerinde içme suyu temini amacı ile
1962-1965 yılları arasında inĢa edilmiĢ bir barajdır. Toprak gövde dolgu tipi olan barajın
gövde hacmi 553.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 30,00 m'dir. Ankara BüyükĢehir
Belediyesi'ne devredilen Bayındır Barajı, büyük bir rekreasyon alanına dönüĢtürülmüĢ ve
baraj "Mavi Göl" adını almıĢtır.
Proje alanının içerisinde herhangi bir kuyu, kaynak, sondaj kuyusu veya keson kuyu
bulunmamaktadır. Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere ve akar
dere yataklarına rastlanmaktadır Proje alanı çevresinde mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru
dere ve akar dere yataklarına rastlanmaktadır. Sahanın kuĢ uçuĢu 800 m. kuzeyinden akar
dere niteliğindeki Yunuslar Dere ve 400 m. doğusundan Çam Dere geçmektedir.
Yapılacak çalıĢmalar sırasında ve sonrasında proje alanının çevresinde bulunan
mevsimlik yağıĢlarla beslenen kuru dere yataklarına ve diğer su yüzeylerine müdahale
edilmeyecek, herhangi bir atık bırakılmayacak ve atık su deĢarjı olmayacaktır. ĠĢletme
faaliyete kapandıktan sonra ve iĢletme esnasında herhangi bir yan ürün oluĢmadığından
civarda yer alan kuru dere yataklarına herhangi bir etki, katkı veya madde karıĢımı söz
konusu olmayacaktır.
Proje alanındaki faaliyetlerde meydana gelecek kirletici unsurların (katı atıkların
süzülüm suyu, sıvı atıklar) yeraltına sızmaması ve yer altı suyunu kirletmemesi için gerekli
önlemler alınacaktır.
Üretim faaliyetleri sırasında 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete‟de
yayımlanarak yürürlüğe giren “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Tesiste kullanılan içme ve kullanma suyu niteliklerinin 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Ġnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında
Yönetmelik” hükümlerine uygun olması sağlanacaktır.
1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu ve bu kanuna dayalı olarak çıkartılmıĢ ve
yayınlanmıĢ olan tüzük ve yönetmeliklere ve 2006/1 Ġl Umumi Hıfzısıhha Kurul kararına
uyulacaktır.
Faaliyetlere 5491 sayılı Çevre Kanununda DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 2872
sayılı Çevre Kanunu ile bu kanuna istinaden yürürlüğe giren ilgili diğer yönetmeliklerin ilgili
hükümlerine uygun olarak devam edilecektir.
Projeye konu faaliyet, 29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak
yürürlüğe giren “Çevre Kanununca Alınması Gereken Ġzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik”
EK 2 (Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyet veya Tesisler)‟de 2.19 ve 9.11 maddesi
kapsamında değerlendirilmektedir. Söz konusu faaliyet için yönetmelik kapsamında, Çevre
ve ġehircilik Ġl Müdürlüğü'ne Çevre Ġzni baĢvurusu yapılacaktır.
21.11.2008 tarih ve 27061 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Çevre Denetimi
Yönetmeliği” ilgili hükümlerine uyulacaktır.
Tesis faaliyetleri için, 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan “ĠĢ
Yeri Açma ve ÇalıĢma Ruhsatlarına ĠliĢkin Yönetmelik” ve 13.04.2007 tarih ve 26492 sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanan “ĠĢ Yeri Açma ve ÇalıĢma Ruhsatlarına ĠliĢkin Yönetmelikte
DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ilgili hükümleri gereğince ĠĢyeri Açma ve ÇalıĢma
118
BEYAZ HAZIR BETON AKARYAKIT ĠNġ.
MAD. TAġ. TURZ. TĠC. LTD. ġTĠ.
KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESĠSĠ
ÇED RAPORU
Ruhsatı mevcut olup, kapasite artıĢı sonrası bu yönetmelik hükümlerine uygun olarak
yenilenecektir.
Proje fizibil bir projedir. Tesiste mevcut durumda olduğu gibi, kapasite artıĢı sonrası da
kırma-eleme tesisinde boyutlandırılan kalker hazır beton tesislerine ve piyasaya satıĢa
sunulacaktır. Böylelikle cevherin hem inĢaat sektörüne hem de ülke ekonomisine katkısı
sağlanacaktır.
119