ﻗَﺎلَ رَﺳُﻮلُ اﻟﻠﱠﻪِ ﺻَﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ ﻋَﻠَﻴْﻪِ وَﺳَﻠﱠﻢَ ﻗ ا

İLİ
:NİĞDE
iyi ve temiz olanı hangisidir?” diye sorulması
TARİH
:20/02/2015
karşısında “Kişinin el emeğine dayanan ve
aldatma olmayan ticaret ile elde edilen kazançtır.”
cevabını vermiştir.3
َ‫ﯾَﺎ اَﯾﱡﮭَﺎ اﻟﱠﺬٖ ﯾﻦَ ٰا َﻣﻨُﻮا َﻻ ﺗَﺎْ ُﻛﻠُﻮا اَ ْﻣ َﻮاﻟَ ُﻜ ْﻢ ﺑَ ْﯿﻨَ ُﻜ ْﻢ ﺑِﺎ ْﻟﺒَﺎ ِط ِﻞ ا ﱠِﻻ اَنْ ﺗَﻜُﻮن‬
Aziz Kardeşlerim!
‫ض ِﻣ ْﻨ ُﻜ ْﻢ و ََﻻ ﺗَ ْﻘﺘُﻠُﻮا اَ ْﻧﻔُ َﺴ ُﻜ ْﻢ اِنﱠ ّٰﷲَ ﻛَﺎنَ ﺑِ ُﻜ ْﻢ َر ٖﺣﯿﻤًﺎ‬
ٍ ‫ﺗِ َﺠﺎ َرةً ﻋَﻦْ ﺗَ َﺮا‬
ِ‫ﻚ َﻋﻠَﻰ ّٰﷲ‬
َ ِ‫ﻚ ُﻋ ْﺪ َواﻧًﺎ َوظُ ْﻠﻤًﺎ ﻓَﺴَﻮْ فَ ﻧُﺼْ ﻠٖ ﯿ ِﮫ ﻧَﺎ ًرا َوﻛَﺎنَ ذٰ ﻟ‬
َ ِ‫َوﻣَﻦْ ﯾَ ْﻔﻌَﻞْ ذٰ ﻟ‬
‫ﯾ َٖﺴﯿ ًﺮا‬
Ticaret dinimizin meşru gördüğü hatta teşvik ettiği
bir kazanç vesilesidir. Allah Resulü (sas) risaletten
önceki hayatında, raşid halifeler hilafet görevini
‫ﺻﻠﱠﻰ اﻟﻠﱠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠﱠ َﻢ‬
َ ‫ُﻮل اﻟﻠﱠ ِﻪ‬
ُ ‫َﺎل َرﺳ‬
َ‫ﻗ‬
yüklenmeden önce ticaretle uğraşmışlardır. Ashap
‫اﻟْ ُﻤ ْﺴﻠِ ُﻢ َﻣ ْﻦ َﺳ ِﻠ َﻢ اﻟْ ُﻤ ْﺴﻠِﻤُﻮ َن ِﻣ ْﻦ ﻟِﺴَﺎﻧِِﻪ َوﻳَﺪِﻩ‬
içerisinde de ticaret vesilesiyle zengin olmuş birçok
TİCARET AHLAKI
örnek vardır. Fakat seleften farklı olarak
Kıymetli Müminler!
müslümanlarının en çok aldandığı alanlardan birisi
Hutbemin başında okuduğum ayetlerde Alemlerin
de budur.
Rabbi şöyle buyuruyor:
Nitekim bir müslüman mensup olduğu dini ve o
“Ey iman edenler! Karşılıklı rızaya dayanan
dinin, hayatın her alanında hakim olması gereken
ticaret olması hali müstesna, mallarınızı, bâtıl
ahlaki ilkelerini göz ardı ettiğinde ticaretle aldanmış
(haksız ve haram yollar) ile aranızda (alıp
demektir. Malını satabilmek için malın kusurunu
vererek) yemeyin. Ve kendinizi öldürmeyin.
gizliyor‘Bizi aldatan bizden değildir.’4 düsturuna
Şüphesiz
itibar etmiyorsa ticaretle aldanmış demektir. Malın
Allah,
sizi
esirgeyecektir.
Kim
çağımız
düşmanlık ve haksızlık ile bunu (haram yemeyi
revaç
veya öldürmeyi) yaparsa (bilsin ki) onu ateşe
“Malınızı sattığınızda yemin etmekten sakının”.5
koyacağız; bu ise Allah'a çok kolaydır.”1
uyarısına rağmen çokça yemin ediyorsa ticaretle
Okuduğum hadisi şerifte de Alemlerin Efendisi
aldanmış ve kazancının bereketini gidermiş demektir.
(s.a.s)“Müslüman elinden ve dilinden başkalarının
Biraz daha fazla kazanabilmek adına Allah’a olan
2
bulması
adına
Sevgili
Peygamberimizin
emniyette olduğu kişidir.” diyerek Müslümanın
kulluğunu ihmal ediyor ve mesuliyeti altında bulunan
ayırıcı vasfının eminlik olduğunu bildiriyor.
kişilere karşı vazifelerini yerine getirmiyorsa ticaretle
Kardeşlerim!
kaybediyor demektir.
Sadece insanın değil hayat sahibi her canlının
Rabbim
yaşamını devam ettirebilmesi için gereken rızkı
pazarımıza yeniden ahlakı hakim kılsın. Kazanç elde
yaratan, temin eden, ona ulaşma yollarını beyan eden
etmede, Kerim Kitabımızın ve örnek Resulün emir,
Rahman ve Rezzak olan Cenabı Hak’tır. İnsanlar için
tavsiye ve uyarılarına dikkat etme şuurunu ihsan
de yerde ve gökte farklı geçim vasıtaları sunulmuştur.
eylesin. Ticaretle aldatmaktan ve aldanmaktan
Bu yollardan elde edilecek kazançta ise haksızlık
muhafaza eylesin.
olmaması, karşı tarafı aldatmaya, zarar vermeye,
Hazırlayan: Yavuz TUĞBERK
hileye, yolsuzluğa değil karşılıklı rızaya, emeğe,
hakkaniyete
ve
dürüstlüğe
dayanması
işletmelerimize,
Altunhisar Vaizi
meşru
görülmüştür. Allah Resulü (s.a.s)’ne “Kazancın en
3
1
Nisa, 4/29, 30.
2
Buhari, İman, 4.
Müsned IV, 141.
Müslim, İman, 164.
5
İbnMace, Ticaret, 30.
4
dükkanlarımıza,
çarşı