bal arısı kolonisi - Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

24/03/2014
BAL ARISI KOLONİSİ
IlI
H. Vasfi GENÇER
A. Ü. Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü
Kast Farklılaşması ve Cinsiyet Oluşumu
Yumurta
Döllenmiş
Döllenmemiş
İşçi arı
Ana arı
Erkek arı
Kast Farklılaşması ve Cinsiyet Oluşumu
Kast farklılaşması
Yumurta
Döllenmiş
Hafif
besleme
Döllenmemiş
Ağır besleme+
Arı sütü
İşçi arı
Ana arı
Erkek arı
1
24/03/2014
Kast Farklılaşması-Diyet
Ana arı yüksüğü
Larva
Yaşı
İşçi Arı Larvası-Yavru Besini
1-2
Besinsel ve hormonal faktörler
%60-80 saydam komponent
%20-40 beyaz komponent
3
%100 saydam komponent
4-5
Polen ve bal
Ana Arı Larvası-Arı Sütü
%90-100 beyaz komponent
Arı sütü ile yoğun
besleme
Mide
reseptörlerinin
uyarılması
Larva döneminin
3. gününde
Corpora allata'dan
JH salımı
ANA ARI
Ana arıya özgü
proteinlerin sentezi
%50 beyaz komponent
%50 saydam komponent
İlk 3 gün %12 şeker
İlk 3 gün %34 şeker
Dominant şeker; ilk günler glukoz, Dominant şeker; 5 gün boyunca
son günler fruktoz
glukoz
X10 pantotenik asit
X18 biopterin
Ana Arı
• Olağandışı bireyler
– İnterkast bireyler (1-2, 3-4, 5)
– Partenogenetik dişiler (telitoki)
– Diploid erkekler
– İşçi arı erkekleri
2
24/03/2014
Erkek Arı
3
24/03/2014
TE
TE
SV
MG
SV
MG
Çiftleşme
• Ana arı çıkıştan 5-6 gün sonra cinsel olgunluğa ulaşır. Çiftleşme uçuşu
öncesi 2-3 dakika süren yön belirleme uçuşu yapar ya da doğrudan
çiftleşme uçuşuna çıkar.
• Erkek arılar ise 6-8 günlük yaşta ilk uçuşlarını yaparlar ve 12 günlük yaşta
cinsel olgunluğa ulaştıklarında
çiftleşmek için erkek arı toplanma
alanlarına uçarlar.
0
• Çiftleşme, sıcaklığın 20 C’nin üzerinde olduğu rüzgarsız ve güneşli
günlerde saat 12-17 arasında olur.
• Çiftleşme kovandan 2-5 km uzakta (erkek arı toplanma alanlarında) yerden
10-30 metre yüksekte gerçekleşir.
• Ana arının çiftleşme uçuşu 5-30 dakika arasında (ortalama 25 dak.) sürer.
• Ana arı bir uçuşta 10-20 erkek arı ile çiftleşir. Yumurta kanallarının semenle
dolma durumuna bağlı olarak aynı gün ikinci kez ya da ertesi gün tekrar
çiftleşme uçuşuna çıkabilir.
• Ana arı yumurta kanalları dolu olarak ve son çiftleştiği erkek arının üreme
organının bir parçası (çiftleşme işareti) ile kovana döner.
24
4
24/03/2014
Sperm Depolama ve Ovipozisyonun Başlaması
Bal arılarında çiftleşme davranışının karakteristikleri
•
•
•
•
Erkekler lehine cinsiyet dengesizliği (sex bias)
Erkek arıların tek eşli olması (monogami)
Ana arıların çok eşli olması (poliandri)
Erkek arıların özel yerlerde bir araya gelmesi (erkek arı
toplanma alanı)
• Açık havada çiftleşme
• Ana arının yaşamının başında tek bir dönemde çiftleşmesi
• Spermin ana arının özel depolama organında (spermateka)
depolanması ve burada spermin yaşam boyu canlı kalması
• Ana arı feromonları ve işlevleri
9-oxodecenoic acid (9-ODA)
9-hydroxydecenoic acid (9-HDA)
9-ODA
• İşçi arıları kendine çekme ve ana
arıyı algılamalarını sağlama
• Ana arı yetiştirmeyi önleme
• Çiftleşme uçuşunda erkek arıları
kendine çekme
9-HDA
2. Tımar
yapan işçi arı
1. Ana arının
çevresinde
bakıcılar
Ana arı
feromonları
• İşçi arıların yumurtalıklarının
gelişmesini ve yumurtlamalarını
önleme
• İşçi arıları oğul kümesine çekme
• Tarlacılık aktivitesini teşvik etme
• İşçi arıların Nasonov feromonu
salgılamalarını uyarma
3.İşçi arıdan işçi
arıya
karşılıklı
alışveriş
4. Feromonların
vücutta yer
değiştirmesi
5
24/03/2014
• Yumurtlama faaliyeti
– 1 500 adet / gün
– 175 bin-200 bin adet / yıl
• Ana arısızlık
• Yumurtlayan işçi arılar
ve işçi arı erkekleri
6
24/03/2014
7

Download Report