Ayıpları Örtmek - Van İl Müftülüğü

İLİ
: VAN
TARİH:03/04/2015
ِ
ِ َّ
‫ض الظَّ ِّن إِثْ ٌم‬
َ ‫اجتَنِبُوا َكثِ ًيرا م َن الظَّ ِّن إِ َّن بَ ْع‬
ْ ‫آمنُوا‬
َ ‫ين‬
َ ‫يَا أَيُّ َها الذ‬
‫َح ُد ُك ْم أَ ْن يَأْ ُك َل‬
ُّ ‫ضا أَيُ ِح‬
َّ ‫َوََل تَ َج‬
ً ‫ض ُك ْم بَ ْع‬
ُ ‫ب بَ ْع‬
َ‫بأ‬
ْ َ‫سوا َوََل يَغْت‬
ُ‫س‬
ِ ‫َخ ِيه ميتا فَ َك ِرْهتموه واتَّ ُقوا اللَّه إِ َّن اللَّه تَ َّو‬
ِ
‫يم‬
َ
ًْ َ ‫لَ ْح َم أ‬
ٌ َ
ٌ ‫اب َرح‬
َ ُ ُُ
ِ ُ ‫ال رس‬
:‫صلَّى اللَّهُ َعلَْي ِه َو َسلَّم‬
َ ‫ول اللَّه‬
ُ َ َ َ‫ق‬
‫َوَم ْن َستَ َر ُم ْس ِل ًما َستَ َرهُ اللَّهُ يَ ْو َم ال ِْقيَ َام ِة‬
AYIPLARI ÖRTMEK
Aziz Kardeşlerim!
Okuduğum ayet-i kerimede Yüce Rabbimiz
şöyle buyuruyor. “Ey iman edenler! Zandan çokça
sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır.
Birbirinizin kusurunu araştırmayın. Biriniz
diğerinizi arkasından çekiştirmesin…”1
Okuduğum hadis-i şerifte ise Sevgili
Peygamberimiz (sas) şöyle buyuruyor: “Kim bir
Müslüman’ın ayıbını (kusurunu) örtüp gizlerse,
Allah da onun ahirette kusurunu örtüp gizler.”2
Ayıp: Eksiklik, leke, kusur, utanç veren söz
ve davranış, İslam toplumunun ortak ve objektif
kurallarına aykırı olan tutum ve davranışlar demektir.
Ayıp olan bir davranışın hukuki bir yaptırımı olmasa
bile, dînî-sosyal yaptırımlarla pişmanlık duygularının
harekete geçmesine ve kusurların düzeltilmesine
vesile olur.3
Değerli Mü’minler!
Dinimiz İslam, insanların gizli kalmış
kusurlarının
araştırılıp
açıklanmasının
günah
olduğunu, toplumda utanma ve ahlâkî duyguların
zayıflamasına, fitne ve fesat çıkmasına sebep
olacağını ifade etmiştir. Peygamberimiz bu konuda
şöyle buyuruyor: “İnsanların gizli hallerini
araştırırsan ya aralarına fesat sokmuş olursun ya
da aralarında neredeyse fesat çıkmasına sebep
olursun.”4
Peygamber Efendimiz (sas), insanların
birbirlerinin eksikliğini görmeye ve işitmeye
çalışmasını,
özel
ve
mahrem
hayatlarını
5
araştırmalarını yasaklamış ve insanların sırlarını
etrafa yaymasıyla meşhur olan bir kişiyi Taif’e
sürgüne göndermiştir.6
İnsanların gülünç, kusurlu, eksik ve noksan
yönlerini küçümseyerek eğlence konusu yapmak,
Allah ve Resûlü (sas)’nün yasaklamış olduğu bir
davranıştır.
Nitekim Sevgili Peygamberimiz (sas) şöyle
buyurmuştur: “Kim din kardeşini bir günahtan
dolayı ayıplarsa aynı günahı işlemeden ölmez”.7
Muhterem Cemaat!
Yüce dinimiz, kul hakkını ilgilendirmeyen,
zulüm ve haksızlığı içermeyen, kimseye fayda
sağlamayan konularda, ayıbı gizlemeyi uygun
görmüştür. Yüce Rabbimiz’in isimlerinden birisi de
“Settârul uyûb”dur. Yani “Ayıpları örten”
demektir. Bunun için kişinin kendi günahlarını, kusur
ve hatalarını başkalarına anlatması da uygun
bulunmamıştır.
İnsanların gizli hallerini araştımak gıybetle
irtibatlı bir durumdur. Dedikoduyu adet edinen
kimseler malzeme bulmak için gizli halleri
araştırmaya başvurabilirler. Peygamber Eendimiz
(sas) onları şöyle uyarıyor: “Ey diliyle iman edip,
kalbine
îman
girmemiş
olan
kimseler!
Müslümanların gıybetini yapmayın ve onların gizli
hallerini araştırmayın. Çünkü her kim onların
gizli hallerini araştırırsa Allah da onların gizli
halini araştırır. Allah kimin gizli halini araştırırsa
onu evinin içinde bile (yaptıklarını ortaya çıkararak)
rezil eder.”8
Muhterem Kardeşlerim!
Müslüman kimse kendi ayıp ve kusurlarıyla
ilgilenmeli, başkasının kusur ve ayıplarıyla meşgul
olmamalıdır. Kendi ayıp ve kusurlarını düzeltmeye
çalışan kimse başkalarının ayıp ve kusurları ile
ilgilenmeye
fırsat
bulamayacaktır.
İnsanların
ayıplarının araştırılıp açıklanması, insanların birbirine
düşmesine, aralarında kin ve düşmanlıkların
yayılmasına sebep olur.
Hutbeme, bir hadis-i şerif meâliyle son
veriyorum:
“Kim bir Müslüman’ın bir ayıbını görür
ve onu gizlerse ölü bir insanı diriltmiş gibi olur.”9
1
Hucurât,49/12.
Buhârî, Mezâlim, 3.
3
Dînî Kavramlar Sözlüğü, s.44.
4
Ebû Dâvûd,Edeb, 37.
5
Müslim, Birr,28.
6
İbn Abdilber, İstîâb, s.155.
7
Tirmîzî, Sıfatü’l Kıyâme,53.
8
Ebû Dâvûd, Edeb, 35.
9
Ebû Dâvûd, Edeb, 45.
2
Hazırlayan: Mustafa ŞAN Cezaevi Vaizi / VAN
Redaksiyon: İl İrşat Kurulu
1