Tεύχος 5 - Mάιος 2011 υγεία > ψυχολογία > διατροφή ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΙΑΚΩΒΑΚΗΣ Ο αθλητισμός περνάει κρίση ΦΟΙΒΟΣ ΜΑΔΙΑΝΟΣ Το κάπνισμα απειλεί και τα δόντια ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑ Πείτε «όχι» στις δίαιτες της μόδας ΝΕΥΡΙΚΑ ΤΙΚ Πρέπει να μας ανησυχούν; ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Τα μυστικά της επιτυχίας ΗΣ ΙΑΚ Ρ Υ ΣΚ ΤΗ .gr e tiv ΜΕ i Ν s Α ΡΕ po ΔΩ e Ι f Α i ΕΤ .l Ν ΤΟ Μ ΝΕ Α Ι Δ w ww ΠΟ ΤΥ υγεία Περιεχόμενα υγεία > ψυχολογία > διατροφή 16 8 12 16 56 30 36 42 46 50 46 56 60 life positive > life positive > life positive > life positive > life Tεύχος 5 - Mάιος 2011 www.lifepositive.gr 36 ΕΙΔΗΣΕΙΣ > Μικρές και ενδιαφέρουσες 10+1 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για τη δυσκοιλιότητα και τις φυτικές ίνες ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ >Μ ην αφήσετε το στρες να τορπιλίσει την επιτυχία > Διατροφές που ευνοούν την απόδοση > Σ υμπληρώματα διατροφής για υψηλές επιδόσεις ΦΟΙΒΟΣ ΜΑΔΙΑΝΟΣ > « Το κάπνισμα απειλεί και την υγεία των δοντιών» ΨΩΡΙΑΣΗ > Νέες θεραπείες -πολλές ελπίδες... ΝΕΥΡΙΚΑ ΤΙΚ > Πρέπει να μας ανησυχούν; ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΚΑΥΓΑΔΕΣ >Ό ταν το παιδικό δωμάτιο μετατρέπεται σε ...ρινγκ ΣΠΙΤΙ >Ε πικίνδυνα μικρόβια σε αντικείμενα ...υπεράνω υποψίας ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΙΑΚΩΒΑΚΗΣ > «Αγωνίζομαι πάντα με αξιοπρέπεια» GUERILLA GARDENERS > Το «πράσινο» ...Αντάρτικο Πόλεων 64 76 68 72 76 82 86 88 90 92 94 95 96 96 72 life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life υγεία ΘΕΑΤΡΟ ΚΩΦΩΝ > Ένα θέατρο διαφορετικό από τα άλλα ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: ΑΕΡΟΣΥΝΟΔΟΣ >Ε . Βαφειάδου: «Κάθε πτήση είναι μια ξεχωριστή εμπειρία» ΔΙΑΤΡΟΦΗ >Δ εν υπάρχουν «μαγικές συνταγές» στο αδυνάτισμα ΟΜΟΡΦΙΑ > Επιλέξτε το σωστό αδυνατιστικό ΑΠΟΔΡΑΣΗ >Ο ινοτουρισμός στη βορειοελλαδίτικη Τοσκάνη PET LOVE > Xάθηκε κατοικίδιο: Kαι τώρα τι; ΘΕΑΜΑΤΑ >Θ εατρικές παραστάσεις και μουσικές αποδράσεις ΓΕΥΣΗ > Μυρσίνη Λαμπράκη: «Η μαγειρική είναι χαρά» ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΝΕΑ Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΕΞΗ Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ > Αντιμετωπίστε τους μύκητες των ποδιών του Το επόμενο τεύχος > Life > Positive < την θα κυκλοφορήσει www.lifepositive.gr >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ >Μ . ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα Τηλ: 210 8947002, Fax: 210 8941551 e-mail: [email protected] www.pitsilidis.gr ΕΚΔΟΤΗΣ >Μ ιχάλης Πιτσιλίδης ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ >Ν ινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ >Θ εόδουλος Παπαβασιλείου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ >Ν εκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ >Ε ιρήνη Πιτσιλίδη ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ >Γ ιώργος Παναγόπουλος ART DIRECTOR >Μ άτα Παρασύρη υ Κυριακή 12 Iουνίο ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Ραζμίκ Αγαμπατιάν > Νάντια Γιαννούλη > Ζέφη Κληρονόμου > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Ρίτα Προδρόμου > Iωάννα Pάπτη ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Στέλιος Σπαντιδέας, διατροφολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, τη δεύτερη Κυριακή κάθε μήνα, με τον «Τύπο της Κυριακής» Æï îèóÝ ªðéîáìÞçëá... ...åäñ ëáé 50 øòÞîéá äåî ëáôïéëåÝôáé ðéá áðÞ áóõåîåÝ÷ íå îÞóï ôïù ÌÀîóåî ºáéîïôÞíá æÀòíáëá óå Þìè ôè äéÀòëåéá ôïù 20ïù áéñîá Ûäöóáî áðïôåìåóíáôéëÛ÷ õåòáðåÝå÷ óå ðìÜõï÷ äàóëïìöî ëáé óùøîÀ õáîáôèæÞòöî áóõåîåéñî. »Ýá áðÞ áùôÛ÷ Üôáî ëáé è îÞóï÷ ôïù ÌÀîóåî (ìÛðòá). ¸ Ûòåùîá & è áîÀðôùêè îÛöî æáòíÀëöî, çéá áóõÛîåéå÷ ðïù áëÞíè äåî Ûøïùî ðìÜòö÷ áîôéíåôöðéóôåÝ, óùîåøÝúåôáé... > editοrial του Mιχάλη Πιτσιλίδη [email protected] Τα «ναρκωτικά» κι εμείς Η 6 26η Ιουνίου καθιερώθηκε ως «Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους» το 1987, από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη για τις επιπτώσεις από τη χρήση και τη διακίνηση των «ναρκωτικών». Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τους τελευταίους 12 μήνες, 200 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας 15 - 64 ετών, με άλλα λόγια το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού, έκαναν χρήση ναρκωτικών τουλάχιστον μία φορά. Στο ίδιο διάστημα, το εμπόριο ναρκωτικών έφθασε τα 320 δις δολάρια, περίπου δηλαδή το ΑΕΠ μιας χώρας όπως η Ελλάδα! Στη χώρα μας, τη δεκαετία 1995-2004 έχασαν τη ζωή τους από «ναρκωτικά» 2.479 άνθρωποι. Από αυτούς, οι 277 ήταν ηλικίας μέχρι 20 ετών, οι 1.198 από 21 έως 30 ετών και 1.004 από 31 χρόνων και πάνω. Οι 2.280 νεκροί από ναρκωτικά ήταν άνδρες και οι 199 γυναίκες, 165 από αυτούς αλλοδαποί. Η Ελληνική Αστυνομία, την περίοδο 1995-2005 χειρίστηκε 80.367 «υποθέσεις ναρκωτικών», συλλαμβάνοντας συνολικά 119.684 άτομα. Στην Ελλάδα, η μέση ηλικία έναρξης της χρήσης είναι τα 15,5 χρόνια, ενώ το 80% των χρηστών είναι άνεργοι ή περιστασιακά εργαζόμενοι. Η κάνναβη εμφανίζεται ως ουσία έναρξης για το 85% περίπου των χρηστών. Σε ηλικία 19 ετών περίπου σημειώνεται το πέρασμα στην ηρωίνη, συστηματική χρήση της οποίας κάνει σχεδόν το 85% των εξαρτημένων. Το 40% μοιράζεται τη σύριγγα με άλλους, με κίνδυνο μετάδοσης ηπατίτιδας, AIDS και άλλων νοσημάτων. Η οικονομική αδυναμία των περισσότερων χρηστών ευθύνεται για την εγκληματικότητα των «ναρκωτικών», μια παράμετρο που τροφοδοτεί τον κοινωνικό ρατσισμό εναντίον τους. Στην αντιμετώπιση του προβλήματος περισσεύει η υποκρισία. Ας αρχίσουμε από το γεγονός ότι είναι αδύνατον να υπάρξει κοινωνία ανθρώπων, χωρίς τη χρήση τοξικών ουσιών (και όχι «ναρκωτικών»!). Άλλωστε, το τσιγάρο και το οινόπνευμα ανήκουν σε αυτές και ευθύνονται για πολύ περισσότερους θανάτους κάθε χρόνο, από το σύνολο των παράνομων ουσιών. Είναι, ωστόσο, νόμιμες και γι’ αυτό χρησιμοποιούνται ευρύτατα, χωρίς ποινικοποίηση εξαιτίας των δραματικών τους επιπτώσεων. Η αγγελική κοινωνία, η καθαρή από ουσίες και χρήστες, είναι απολύτως ουτοπική. Αφού, επομένως, πάρουμε απόφαση ότι ναι, θα έχουμε πάρα πολλούς ανθρώπους που έχουν κάνει χρήση παράνομων ουσιών και πολλούς που κάνουν, θα εστιάσουμε την προσοχή μας στις επιπτώσεις οι οποίες, στο σύνολό τους σχεδόν, οφείλονται στο καθεστώς ΠΑΡΑΝΟΜΙΑΣ. Η παρανομία εξακοντίζει τις τιμές των ουσιών και ευθύνεται για την εγκληματικότητα προς εξεύρεση της δόσης και για τα θύματα από τη νοθεία των ουσιών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν άνθρωποι με οικονομική επάρκεια ή επαγγελματική εμπλοκή (π.χ. γιατροί) οι οποίοι περνάνε όλη τους τη ζωή χρησιμοποιώντας ουσίες, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα για τον εαυτό τους ή τους άλλους. Αυτό που χρειάζεται, επομένως, είναι η ευαισθητοποίηση αυτών που παίρνουν τις αποφάσεις, ώστε να εξουδετερωθεί ο πολιορκητικός κριός των ουσιών που είναι η παρανομία και μόνον αυτή… < > Life > Positive < MAΪOΣ 2011 # 05 ΦΥΣΙΚΟ ΛΙΠΟ∆ΙΑΛΥΤΙΚΟ SOLGAR LIPOTROPIC FACTORS Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ISO-PLUS Á.Å. ðñïôåßíåé...öõóéêÜ! ΒΡΕΙΤΕ ΞΑΝΑ ΤΟΝ ΠΙΟ Α∆ΥΝΑΤΟ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ ÁÈÇÍÁ: Τ. 210 95 79 707 • F. 210 95 72 169 • e-mail: [email protected] • www.iso-plus.gr ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Τ. 2310 028 668 • F. 2310 028 668 εσωτ. 2301 > υγεία Μικρά & ενδιαφέροντα > «Πιπέρι στο στόμα» και χάστε κιλά! Μπορείτε να χάσετε βάρος 8 κάνοντας τη ζωή σας λίγο πιο... πικάντικη; Νέα έρευνα του πανεπιστημίου του Purdue απαντά καταφατικά στο παραπάνω ερώτημα, καθώς αποδεικνύει ότι λίγο περισσότερο πιπέρι καγιέν στο φαγητό, μπορεί να κόψει την όρεξή σας, και μάλιστα για τις πλέον θερμιδοφόρες τροφές, εκείνες δηλαδή που περιέχουν πολλά λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη. «Ανακαλύψαμε πως η κατανάλωση κόκκινου, καυτερού πιπεριού μπορεί να θέσει υπό έλεγχο το αίσθημα της πείνας και να αυξήσει τις μεταγευματικές καύσεις, ιδίως σε όσους δεν το καταναλώνουν συχνά», δήλωσε ο καθηγητής Τροφίμων και Διατροφής, επικεφαλής ερευνητής, δρ Richard D. Mattes. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως με γεύματα «πατημένα» στο πιπέρι μπορεί κανείς να καταπολεμήσει την «πληγή» που λέγεται παχυσαρκία, σημειώνει ο ίδιος, προσθέ- > Life > Positive < τοντας ότι «η στροφή σε πιο καυτερά φαγητά θα πρέπει να συνοδευτεί κι από άλλες, μικρές αλλαγές την καθημερινή ζωή, ώστε να συμβάλλει στη διαχείριση του βάρους». Το «μυστικό» κρύβεται στην καψαϊκίνη, στην ουσία που δίνει στις καυτερές πιπεριές και στο πιπέρι την χαρακτηριστική γεύση τους. Η συγκεκριμένη ουσία, ελαττώνει την όρεξη, ενώ ταυτόχρονα, αυξάνει τη θερμοκρασία του σώματος και την καύση των θερμίδων. «Όταν το ερέθισμα της καυτερής γεύσης δεν είναι οικείο, έχει πιο ισχυρή επίδραση. Όταν γίνεται οικείο, χάνει την αποτελεσματικότητά του. Χρειαζόμαστε περισσότερες μελέτες, ώστε να διαπιστώσουμε τι προσαρμογές πρέπει να γίνουν στη δίαιτα ενός ατόμου, για να διατηρηθεί αυτό το αποτέλεσμα». Ήδη ακούστηκαν προτάσεις για τη λήψη πιπεριού με τη μορφή κάψουλας, ώστε να είναι ανεκτό κι από εκείνους που δεν αγαπούν τις καυτερές γεύσεις, όμως ο Mattes τόνισε: «Το αισθητηριακό ερέθισμα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Το αίσθημα του καύσου στη γλώσσα συμβάλλει πολύ στην αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, στην ενεργειακή δαπάνη και στον έλεγχο της όρεξης». > Ολοήμερα σχολεία κατά παιδικής παχυσαρκίας, σημειώσατε 1 Τα ολοήμερα σχολεία θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας, γιατί οδηγούν σε αύξηση της σωματικής δραστηριότητας των παιδιών. Από την ανάλυση στοιχείων που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Αξιολόγηση Σωματικής Διάπλασης, Διατροφικών Συνηθειών και Σωματικής Δραστηριότητας», του υπουργείου Παιδείας, που παρακολούθησε 867.000 μαθητές δημοτικού από όλη την Ελλάδα για 13 χρόνια, προέκυψε ότι το 90% των μαθητών στα ολοήμερα σχολεία πετυχαίνουν το στόχο των 60 λεπτών άσκησης την ημέρα που θέτουν οι διεθνείς οργανισμοί, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους μαθητές που περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους μπροστά στη μικρή οθόνη. Πολύ χειρότερα είναι, μάλιστα, τα πράγματα για τα κορίτσια, καθώς αποδεικνύει ότι μόνο το 56% των κοριτσιών που φοιτούν σε μη ολοήμερα σχολεία εκπληρώνουν τις διεθνείς συστάσεις για σωματική δραστηριότητα. Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, η αερόβια αντοχή των μαθητών δημοτικού, έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία, κατά 5%, ενώ σήμερα 4 στα 10 ελληνόπουλα είναι παχύσαρκα. MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία μικρά & ενδιαφέροντα > Ένα μήλο την ημέρα… Επιστημονικά βάσιμη 10 φαίνεται να είναι η γνωστή παροιμία «ένα μήλο την ημέρα, το γιατρό τον κάνει πέρα», τουλάχιστον όσον αφορά στις μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες. Σύμφωνα με τους καθηγητές Δρ. Bahram Arjmandi και Margaret Sitton από το Τμήμα Επιστήμης Διατροφής και Άσκησης του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, τα μήλα αποτελούν πράγματι ένα «θαυματουργό φρούτο», με σημαντικά οφέλη. Μελέτες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί σε ζώα, έχουν δείξει ότι η περιεκτικότητα των μήλων σε πεκτίνη και σε πολυφαινόλες βελτιώνουν τον μεταβολισμό των λιπιδίων και μειώνουν την παραγωγή μορίων που προάγουν τη φλεγμονή. Η έρευνα των Arjmandi και Sitton απέδειξε ότι η καθημερινή κατανάλωση μήλων έχει μακροπρόθεσμα καρδιοπροστατευτικά οφέλη και για τον άνθρωπο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν μείωση 23% στα επίπεδα της «κακής» (LDL) χοληστερόλης σε γυναίκες που επί ένα εξάμηνο κατανάλωναν > Life > Positive < καθημερινά μήλα και μείωση των επιπέδων της C- αντιδρώσας πρωτεΐνης στον οργανισμό (τα αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης στο αίμα, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα). «Δεν περίμενα ποτέ η κατανάλωση μήλων να μειώνει τόσο πολύ την κακή χοληστερόλη, αυξάνοντας παράλληλα την καλή (HDL) χοληστερόλη, κατά 4%», τόνισε ο καθηγητής Arjmandi. Πολύ σημαντικό εύρημα της μελέτης ήταν ότι, παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες αυτές λάμβαναν περίπου 240 extra θερμίδες/ημέρα από τα μήλα που κατανάλωναν, όχι μόνο δεν πήραν βάρος, αλλά έχασαν κατά μέσο όρο 1,6 κιλά η καθεμία. Αυτή η απώλεια οφείλεται πιθανότατα στην πεκτίνη, ουσία που ευνοεί τον κορεσμό. «Η μείωση του σωματικού βάρους είναι ένα πρόσθετο πλεονέκτημα από την καθημερινή κατανάλωση μήλων», πρόσθεσε ο καθηγητής. Σε ένα επόμενο βήμα, οι ερευνητές θα προσπαθήσουν να επιβεβαιώσουν αυτά τα ευρήματα με μια μεγαλύτερη μελέτη, εθνικής εμβέλειας. > Και οι άνδρες θέλουν τον… πλαστικό τους! Ολοένα αυξανόμενος βαίνει ο αριθμός των ανδρών που αποφασίζουν να δεχθούν το νυστέρι του πλαστικού χειρουργού για να βελτιώσουν την εμφάνισή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ακόμη και στη χώρα μας, δεκάδες άνδρες φτάνουν στα ιατρεία των πλαστικών χειρουργών, ζητώντας να βελτιώσουν την εμφάνισή τους, εν όψει κάποιας συνέντευξης για δουλειά. Μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι οι αισθητικές επεμβάσεις στους άνδρες αυξήθηκαν κατά 2% το 2010 σε σχέση με το 2009, με αύξηση 14% στα ανδρικά... λίφτινγκ και 7% άνοδο στις επεμβάσεις λιποαναρρόφησης. Συνολικά, το 2010 κατέφυγαν στην αισθητική χειρουργική 1,1 εκατομμύριο Αμερικανοί, έναντι 11,5 εκατομμυρίων Αμερικανίδων. «Περισσότερο από ποτέ αυτή η γενιά των ανδρών αγωνιά για την εμφάνισή της», τόνισε ο Φίλιπ Χεκ, πρόεδρος της Αμερικανικής Εταιρίας Πλαστικών Χειρουργών (Α.S.P.S). «Άνδρες που έχασαν τη δουλειά τους και ψάχνουν για άλλη, λένε ότι πρέπει κάτι να κάνουν για να φαίνονται νεότεροι και να μείνουν στις επάλξεις». MAΪOΣ 2011 # 05 H Bristol-Myers Squibb είναι µια παγκόσµια βιοφαρµακευτική εταιρεία µε αποστολή της να ανακαλύπτει, να αναπτύσσει και να παρέχει καινοτόµα φάρµακα που συµβάλλουν στην αποτελεσµατική αντιµετώπιση σοβαρών ασθενειών. Together we can prevail. Together we can prevail. www.bms-greece.gr Bristol-Myers Squibb A.E. Αττικής 49-53 & Προποντίδος 2, Τ.Κ. 152 35 Βριλήσσια, Αττική ΤΘ 63883 - Bριλήσσια, Τ.Κ. 152 03, Αττική Τηλ.: 210 6074 300 & 210 6074 400, Φαξ: 210 6074 333, ΑΡ.Μ.Α.Ε. 62772/01ΑΤ/Β/07/148 > υγεία 10 1 + Aπορίες για τη δυσκοιλιότητα και τις φυτικές ίνες 12 Υπολογίζεται ότι 1 στους 5 Έλληνες πάσχει από δυσκοιλιότητα, ενώ περίπου 7 στους 10 δυσκοίλιους είναι γυναίκες. Τι προκαλεί τη δυσκοιλιότητα; Μπορούν οι φυτικές ίνες να δώσουν λύση; Πώς πρέπει να αντιδράσει κανείς όταν το πρόβλημα επιμένει; Γιατί στην Αφρική η δυσκοιλιότητα είναι άγνωστο πρόβλημα; Με αφορμή την Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τη δυσκοιλιότητα, στις 10 Μαΐου, λύνουμε όλες σας τις απορίες. 1 Πότε κάποιος πάσχει από δυσκοιλιότητα; Πρακτικά, δυσκοιλιότητα έχει ένας άνθρωπος με λιγότερες από 3 κενώσεις την εβδομάδα και/ή συχνά σημαντική δυσκολία στην αφόδευση, ακόμη και εάν έχει σχεδόν καθημερινές κενώσεις. 2 Πού οφείλεται το πρόβλημα; H δυσκοιλιότητα αποδίδεται, σχε- > Life > Positive < δόν πάντα, σε συνήθειες της καθημερινότητας, όπως η πλούσια σε ζωικά λίπη και φτωχή σε φυτικές ίνες διατροφή, η καθιστική ζωή, η απουσία σωματικής άσκησης, το stress και η εκούσια αναστολή της ανάγκης για κένωση. 3 Ποια είναι τα είδη των φυτικών ινών; Οι φυτικές ίνες ταξινομούνται, ανάλογα με τη διαλυτότητά τους, σε διαλυτές και αδιάλυτες. Και τα δύο είδη υπάρχουν σε διαφορετικές αναλογίες σε πολλά τρόφιμα. Καλές πηγές διαλυτών φυτικών ινών είναι η βρώμη, το κριθάρι, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα όσπρια (φασόλια, φακές, ρεβίθια). Τα δημητριακά και το ψωμί ολικής αλέσεως είναι πλούσιες πηγές αδιάλυτων φυτικών ινών. 4 Πώς μειώνουν τη δυσκοιλιότητα οι φυτικές ίνες; Η καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας βασίζεται στη βελτίωση των διατροφικών συνηθειών και στην αύξηση των προσλαμβανόμενων φυτικών ινών, είτε μέσω της διατροφής, είτε με τη λήψη ειδικών συμπληρωμάτων. Οι φυτικές ίνες, συμβάλλουν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας, αυξάνοντας το βάρος των κοπράνων και μειώνοντας τον χρόνο διέλευσής τους από το γαστρεντερικό σωλήνα. Δυστυχώς όμως, για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού στη χώρα μας, η μέση ημερήσια πρόσληψη φυτικών ινών, υπολείπεται κατά 50% της ελάχιστης ποσότητας που απαιτείται για την ομαλή εντερική λειτουργία. Σε λαούς της Αφρικής, όπου οι φυτικές ίνες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του καθημερινού διαιτολογίου, η δυσκοιλιότητα είναι άγνωστη. 5 Υπάρχουν συνήθειες που επιβαρύνουν την εντερική λειτουργία; Πράγματι, ορισμένες συνήθειες μπορούν να επιδεινώσουν σημαντικά τη δυσκοιλιότητα. H κυριότερη από αυτές είναι η έλλειψη σωματικής άσκησης. Για να κινητοποιηθεί επαρκώς το έντερο έχει ανάγκη την κίνηση του υπόλοιπου σώματος. Η καθιστική ζωή αποτελεί ένα από τα συχνά αίτια δυσκοιλιότητας. Η αναστολή της MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία ανάγκης για κένωση, συχνά λόγω φόρτου εργασίας ή του φόβου μετάδοσης ασθενειών από κοινόχρηστες τουαλέτες, αναστέλλει το αντανακλαστικό της αφόδευσης, με αποτέλεσμα τη δυσκοιλιότητα. Τέλος, το άγχος οδηγεί σε έκλυση ορμονών που μειώνουν την κινητικότητα του παχέος εντέρου και προκαλούν δυσκοιλιότητα. 6 Ποια διατροφή βοηθά στην καλή λειτουργία του εντέρου; Στην καθημερινή διατροφή όλων μας πρέπει να περιλαμβάνονται: άφθονα φρούτα, ιδιαίτερα ακτινίδια, δαμάσκηνα και εσπεριδοειδή, φρέσκοι, μη επεξεργασμένοι χυμοί, 3-4 μερίδες πράσινων λαχανικών, 8-10 ποτήρια νερό τους χειμερινούς μήνες και 10-12 ποτήρια τους θερινούς μήνες, προϊόντα ολικής αλέσεως, όπως ψωμί και παξιμάδια ή δημητριακά ολικής αλέσεως. 7 Υπάρχουν τροφές που πρέπει να αποφεύγει ο δυσκοίλιος; 14 Σε αντίθεση με τις φυτικές ίνες, που αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων και διεγείρουν την κινητικότητα του γαστρεντερικού, υπάρχουν τροφές οι οποίες, όχι μόνο δεν προσδίδουν όγκο στα κόπρανα, δεν αφήνουν δηλαδή υπόλειμμα, αλλά μειώνουν και την κινητικότητα του εντέρου. Στην κατηγορία αυτή, περιλαμβάνονται τροφές που είναι πλούσιες σε ζωικό λίπος (γαλακτοκομικά προϊόντα, κρέας και επεξεργασμένα παράγωγα κρέατος) και σε τεχνητά σάκχαρα (ζάχαρη και παράγωγά της). Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε ότι οι έτοιμες τύπου fast food τροφές είναι, κατά κανόνα, πλούσιες σε λίπος και ζάχαρη και οδηγούν σε δυσκοιλιότητα. > Life > Positive < 8 Παράλληλα με τη διατροφή, υπάρχουν άλλα μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν; Σημαντική θεωρείται η ένταξη της σωματικής άσκησης στην καθημερινότητά μας. Η ήπια αεροβική άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι), έχει θεαματικά αποτελέσματα, όσον αφορά στην ομαλή κινητικότητα του εντέρου. Αντίθετα, η αναερόβια άσκηση (όπως η άρση βαρών) δεν προσφέρει στην αντιμετώπισή της. Ακόμα, σημαντική είναι η προσπάθεια για αφόδευση, αμέσως με την εμφάνιση της επιθυμίας και όχι μόνο όταν η ανάγκη γίνει επιτακτική. Ο φόβος μετάδοσης μολυσματικού νοσήματος από κοινόχρηστες τουαλέτες είναι αδικαιολόγητος. 9 Υπάρχουν και παράλληλα οφέλη από την κατανάλωση φυτικών ινών; Εκτός από την πρόληψη και την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, η πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή οδηγεί σε μείωση της πιθανότητας εμφάνισης πολυπόδων και καρκίνου του παχέος εντέρου. Επίσης, μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης μιας σειράς μεταβολικών νοσημάτων, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η λιπώδης διήθηση του ήπατος. 10 Υπάρχουν κίνδυνοι από την υπερβολική κατανάλωση φυτικών ινών; τα οποία λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή για καρδιολογικά νοσήματα ή νοσήματα των αγγείων, πρέπει να καταναλώνουν φυτικές ίνες με μέτρο, καθώς η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη αποτελεσματικότητα της αντιπηκτικής αγωγής. Επίσης, άτομα που έχουν πρόσφατα υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στην κοιλιακή χώρα, πρέπει να καταναλώνουν φυτικές ίνες, έπειτα από συνεννόηση με το γιατρό τους. 11 Υπάρχουν και νοσήματα που ευθύνονται για τη δυσκοιλιότητα; Υπάρχουν παθήσεις του παχέος εντέρου (π.χ. πολύποδες), αλλά και συστηματικά (διαβήτης, νόσος Πάρκινσον, υποθυρεοειδισμός, πολλαπλή σκλήρυνση κ.ά.) που μπορούν να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα. Καθένας πάνω από τα 50 και καθένας που παρουσιάζει πρόσφατη έναρξη δυσκοιλιότητας, ανεξαρτήτως ηλικίας, με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, θα πρέπει να υποβάλλεται αμέσως σε έλεγχο. Τέλος, δυσκοιλιότητα προκαλούν ορισμένα φάρμακα (αντιδιαρροϊκά, καρδιολογικά, αγχολυτικά, αντικαταθλιπτικά). • Ευχαριστούμε για τη βοήθεια στη σύνταξη του παρόντος άρθρου, τον γαστρεντερολόγο- ηπατολόγο, Διδάκτορα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Αναστάσιο Ρούσσο. Οι κίνδυνοι είναι ελάχιστοι. Άτομα MAΪOΣ 2011 # 05 > αφιέρωμα: Πανελλήνιες > Της Ζέφης Κληρονόμου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ & ΣΤΡΕΣ Μην το αφήσετε να … τορπιλίσει την επιτυχία Η εποχή του φροντιστηρίου είναι ευχάριστη. Μετακίνηση, παρέα, φλερτ, διάβασμα, όνειρα και αγωνίες για εκείνο το βλέμμα στο μετρό ή τη στάση του λεωφορείου. Την ώρα των εξετάσεων, τα πράγματα είναι αλλιώς. Χέρια ιδρωμένα πάνω σε μια κόλλα χαρτί, αγωνία μπροστά στα θέματα, ταχυκαρδία, αρνητικές σκέψεις…Δεν είναι τα μόνα, αλλά είναι μερικά από τα συμπτώματα του άγχους που πλήττει με ιδιαίτερη σφοδρότητα τους διαγωνιζόμενους για μια θέση στα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Γιατί; > αφιέρωμα: Πανελλήνιες πώς δεν θα... τορπιλίσει την επιτυχία Ε « ίναι πολλοί οι παράγοντες που πυροδοτούν το άγχος των υποψηφίων για τις εισαγωγικές εξετάσεις στην Ελλάδα», επισημαίνει η Δρ. Σχολικής Ψυχολογίας, κ. Αναστασία Ψάλτη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Αλεξάνδρειου Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Θεσσαλονίκης και τους παραθέτει: «η υψηλή > To Προφίλ αγχωμένου υποψηφίου Υπάρχει μια συγκεκριμένη δομή προσωπικότητας, δηλαδή παιδιά με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, που εμφανίζουν μεγαλύτερο βαθμό άγχους πριν τις εξετάσεις; ρωτάμε την κ.Ψάλτη. 18 αξία που αποδίδεται στην ανώτερη και ανώτατη μόρφωση, καθώς και η αβεβαιότητα για τη μελλοντική επαγγελματική αποκατάσταση χωρίς ανώτατη εκπαίδευση. Ένας άλλος καθοριστικός παράγοντας είναι οι προσδοκίες των γονιών για την εισαγωγή των παιδιών τους στην ανώτατη εκπαίδευση και η υπερ-επένδυση που κάνουν για την προετοιμασία τους, οικονομική και κοινωνική. Το κόστος δηλαδή των ειδικών μαθημάτων και η αρνητική επίπτωση στο “κοινωνικό πρόσωπο” της οικογένειας από τυχόν αποτυχία του παιδιού. Το συναισθηματικό μέρος αφορά την εκπλήρωση προσωπικών ονείρων και σχεδίων των γονιών». «Έρευνες δείχνουν ότι πράγματι υπάρχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας, που συνδέονται με την εκδήλωση αυξημένου άγχους σε διάφορες κρίσιμες καταστάσεις, όπως είναι οι εισαγωγικές εξετάσεις, αλλά και με τους τρόπους αντιμετώπισης του άγχους. Άτομα εσωστρεφή, με υψηλό επίπεδο διεγερσιμότητας, αλλά και αντιδραστικότητας κι ανησυχίας, καθώς και με συγκινησιακά προσανατολισμένα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά (απόσυρση, συστολή, νευρωτισμός, συγκινησιακή αντιδραστικότητα) φαίνεται πως εμφανίζουν μικρή ανοχή σε στρεσογόνες καταστάσεις. Επιπλέον, μεγαλύτερο άγχος εκδηλώνουν άτομα με “εξωτερικό κέντρο ελέγχου”, δηλαδή αυτά που θεωρούν ότι δεν έχουν έλεγχο των καταστά- > Life > Positive < σεων της ζωής τους, καθώς παράγοντες έξω από τον εαυτό τους ευθύνονται για την απόδοση και επίδοσή τους». Ωστόσο, όπως επισημαίνει η κ. Ψάλτη, «τα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά δεν είναι οι μόνοι παράγοντες που επιδρούν στο βαθμό εκδήλωσης του άγχους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μιλάμε για εφήβους, οι οποίοι βρίσκονται ακόμα σε φάση διαμόρφωσης της προσωπικότητάς τους. Άλλος παράγοντας είναι το φύλο. Τα κορίτσια εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά σε κλίμακες άγχους και κατάθλιψης. Σημαντικό είναι και το ιστορικό του ατόμου, οι μηχανισμοί άμυνας που έχει αναπτύξει, το στιλ της ζωής, το σύστημα αξιών, η τρέχουσα σωματική και ψυχολογική κατάσταση, αλλά και το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζει και κινείται: η οικογένεια, το σχολείο, η κοινωνία, οι απαιτήσεις και προσδοκίες τους». MAΪOΣ 2011 # 05 Mylan. Γιατί η ποιότητα της υγείας είναι αδιαπραγµάτευτη... O όµιλος Mylan αποτελεί µια από τις µεγαλύτερες φαρµακευτικές εταιρείες generics και ειδικών φαρµάκων, µε ηγετικό ρόλο στην παγκόσµια αγορά. Mέσα στην 50χρονη πορεία της, η Mylan έχει σαν πρώτη προτεραιότητα τη λειτουργία της - σε όλα τα επίπεδα - µε ήθος και υπευθυνότητα. H επιµονή της Mylan στην ποιότητα και την έρευνα, της δίνει τη δυνατότητα να παρέχει µια πλήρη σειρά πρωτοποριακών και υψηλής ποιότητας προϊόντων, προσιτών σε όλους. Γιατί στη Mylan ο,τιδήποτε λιγότερο δεν είναι αρκετό. GPH_AD_019_APR_11 H Mylan είναι επίσης από τους µεγαλύτερους προµηθευτές παγκοσµίως δραστικών ουσιών που χρησιµοποιούνται στην παρασκευή αντιρετροϊκών σκευασµάτων για τη θεραπεία ασθενών µε HIV/AIDS. Oι αριθµοί της Mylan µιλάνε από µόνοι τους... ñ 3η θέση παγκοσµίως στις εταιρείες generics ñ 45 δις δόσεις φαρµάκων ετήσια παραγωγή σε παγκόσµια κλίµακα ñ 50 χρόνια πορείας µε πρώτη προτεραιότητα τη λειτουργία - σε όλα τα επίπεδα - µε ήθος και υπευθυνότητα ñ 140 νέοι φάκελοι προϊόντων προς έγκριση ñ περισσότερα από 900 σκευάσµατα ήδη σε κυκλοφορία ñ περίπου 15.500 εργαζόµενοι σε περισσότερες από 140 χώρες Kι όλα αυτά µε µοναδικό στόχο την προσφορά και στην Eλλάδα, αξιόπιστων φαρµάκων, για κάθε θεραπευτική κατηγορία, τα οποία θα επιτρέψουν να γίνει προσιτή η... ...Ποιότητα Yγείας για όλους… Generics Pharma Hellas Ltd. a Subsidiary of Mylan Inc.: §. BÔ˘ÏÈ·Á̤Ó˘ 577A, 164 51 AÚÁ˘ÚÔ‡ÔÏË TËÏ.: 210 99.36.410 ñ Fax: 210 99.47.377 ñ e-mail: [email protected] ñ www.mylan.com °Ú. £ÂÛ/ӛ΢: T.£. 8509, EÌÔÚÈÎfi K¤ÓÙÚÔ “Philippos Center“, 570 01 £¤ÚÌË, TËÏ. & Fax: 2310 383.171 TËÏ. º·ÚÌ·ÎÔ·ÁÚ‡ÓËÛ˘: 210 99.36.410 ñ e-mail: [email protected] > αφιέρωμα: Πανελλήνιες πώς δεν θα... τορπιλίσει την επιτυχία > ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ Όπως επισημαίνει κ. Ψάλτη, στη χώρα μας «οι Πανελλαδικές εξετάσεις μετατρέπονται σε μείζον οικογενειακό και κοινωνικό ζήτημα. Η ζωή ολόκληρης της οικογένειας στρέφεται γύρω από τις εξετάσεις. Οι γονείς περιμένουν ώρες έξω από τα εξεταστικά κέντρα. Συνάμα, ολόκληρη η επικράτεια κινείται σε ρυθμούς Πανελλαδικών, με αφιερώματα σε εφημερίδες, περιοδικά και δελτία ειδήσεων, σχετικά με τα θέματα των εξετάσεων, αν ήταν ή δεν ήταν “βατά” και τις απαντήσεις των υποψηφίων». Ο κ. Βασιλειάδης εξηγεί στους υποψήφιους τι πρέπει να κάνουν για να διαχειριστούν το άγχος και να προετοιμαστούν ψυχολογικά πριν, κατά και μετά την εξέταση. ΠΡΙΝ AΠO KAΘE EΞETAΣH • Φτιάξτε οργανόγραμμα. • Κάντε επανάληψη μαζί με φίλους, για να τσεκάρετε πόσο έχετε κατανοήσει την ύλη. • Γράψτε σε ένα χαρτί τι σας προκαλεί άγχος και σημειώστε δίπλα πώς μπορείτε πρακτικά να αντιμετωπίσετε το συγκεκριμένο πρόβλημα. • Εκφράστε τους φόβους και τις αμφιβολίες σας στους γονείς σας και σε ανθρώπους που μπορούν να ακούσουν. Άγχος εξετάσεων: δημιουργικό ή επικίνδυνο; 20 «Μέχρις ενός σημείου, το άγχος είναι φυσιολογικό και δημιουργικό, μάς κινητοποιεί να καταβάλουμε το μέγιστο των προσπαθειών μας, προκειμένου να επιτύχουμε τον στόχο μας», εξηγεί ο ΨυχολόγοςΨυχοθεραπευτής κ. Γρηγόρης Βασιλειάδης. «Το άγχος γίνεται επικίνδυνο όταν δεν μπορούμε πια να το ελέγξουμε, γιατί τότε περιορίζει την επίδοση και μας κάνει να υποφέρουμε». Όπως επισημαίνει, το άγχος των εξετάσεων συνήθως συνδέεται με τον φόβο που νιώθουν τα παιδιά, μήπως απογοητεύσουν τους γονείς τους ή ματαιώσουν τις προσδοκίες που έχουν από τον εαυτό τους. Ως προς το μηχανισμό του, το άγχος ενεργοποιείται από αρνητικές σκέψεις, μεγαλώνει μέσα από αυτές και τελικά, στη χειρότερη περίπτωση, μπορεί να ακινητοποιήσει τα παιδιά, ενώ αν ξεφύγει τελείως από τον έλεγχό τους μπορεί να τα οδηγήσει να εγκαταλείψουν την προσπάθεια. «Μέσα από τις αρνητικές σκέψεις που κάνουμε όταν φοβόμαστε κάτι πολύ, άθελά μας “προετοιμάζουμε” την αποτυχία, αφού ασυνείδητα σκεφτόμαστε και συμπεριφερόμαστε με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποτύχουμε», καταλήγει ο ψυχολόγος. < > Life > Positive < • Προσπαθήστε να αναπαραστήσετε νοητικά τις πραγματικές συνθήκες των εξετάσεων. Αν εξοικειωθείτε μαζί τους στη φαντασία σας, θα τις αντιμετωπίσετε πιο εύκολα και στην πραγματικότητα. • Δοκιμάστε ασκήσεις χαλάρωσης 15 λεπτά την μέρα, συγκεντρωθείτε στη διαφραγματική αναπνοή και στο σώμα σας που βαραίνει καθώς χαλαρώνει. • Συνδυάστε εισπνοές-εκπνοές με θετικές και ρεαλιστικές σκέψεις, όπως «ακόμα κι αν φοβηθώ, θα το αντιμετωπίσω», «θα κάνω ότι περνάει από το χέρι μου για να πετύχω». • Κάνετε γυμναστική καθημερινά. • Οπωσδήποτε ξεκούραση και καλός ύπνος. • Χαλαρώστε με πρωινό μπάνιο σε χλιαρό νερό. ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ • Ξεκινήστε να γράφετε από τα θέματα που γνωρίζετε καλά. • Συνδυάστε αναπνοές με θετική σκέψη. • Αν νιώσετε σημάδια πανικού, επαναλάβετε μια λέξη ή φράση που σας ηρεμεί, π.χ. «ήρεμα», «χαλαρά». ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΕΞΕΤΑΣΗ • Κάντε ένα δώρο στον εαυτό σας, όπως μια βόλτα με ένα φίλο. • Οραματιστείτε την επιτυχία και προετοιμάστε τον εαυτό σας για την επόμενη ημέρα. i Ο Dr. Γρηγόρης Βασιλειάδης, M.Sc. Ph.D. ΨυχολόγοςΨυχοθεραπευτής (www.aftognosia.gr, e-mail: info@aftognosia, τηλ. 6977866461) MAΪOΣ 2011 # 05 Ο ρόλος των γονιών Η κ. Ψάλτη συμβουλεύει τους γονείς των υποψηφίων. Κατ΄αρχάς να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στο τι κάνετε και λέτε κατά τη διάρκεια όχι μόνο των Πανελλαδικών εξετάσεων, αλλά και όλης της προετοιμασίας των παιδιών. Δεν είναι η καλύτερη εποχή για να λύσετε χρονίζοντα προβλήματα συμπεριφοράς ή σχέσεων! 1. 7. 2. 8. Ελέγξτε το δικό σας άγχος, γιατί το μεταδίδετε στα παιδιά σας, συχνά χωρίς να το γνωρίζετε. Π.χ. ρωτώντας τα διαρκώς αν διάβασαν και πόσες ώρες διάβασαν, κυνηγώντας τα για να φάνε, απαγορεύοντάς τους την έξοδο και τις κοινωνικές συναναστροφές, απλώς επιβεβαιώνετε το άγχος σας και αυξάνετε το δικό τους. Εξετάστε τις δικές σας προσδοκίες από τα παιδιά, τη σημασία που αποδίδετε στην επιτυχία τους στις Πανελλαδικές και το τι θα σημαίνει για σας τους ίδιους προσωπικά μια ενδεχόμενη αποτυχία των παιδιών. Αναρωτηθείτε κατά πόσο προβάλλετε πάνω στα παιδιά, δικά σας ανεκπλήρωτα όνειρα. 3. Σταθείτε κοντά στα παιδιά, στηρίζοντάς τα με τρόπο διακριτικό, χωρίς υπερβολές και υστερίες και διατηρώντας διαρκώς ανοιχτές τις διόδους επικοινωνίας με αυτά. Συζητήστε ανοιχτά με το παιδί τους φόβους του σχετικά με την επίδοσή στις εξετάσεις. Φροντίστε, ώστε το παιδί να ξεκουράζεται και να τρώει σωστά καθ’ όλη τη διάρκεια των εξετάσεων, να κάνει τακτικά διαλείμματα στο διάβασμά του και να μην απομονώνεται, αλλά να βρίσκει χρόνο για επαφές με τους φίλους/ες του και άλλα μέλη της οικογένειας. Μην κάνετε υπερβολικές αλλαγές στην καθημερινή οικογενειακή ρουτίνα (π.χ. απόλυτη ησυχία, κλείσιμο τηλεόρασης, απομάκρυνση φίλων και γνωστών, υπερβολική ενασχόληση με το φαγητό και τις ώρες μελέτης). 9. 10. Μην συγκρίνετε το παιδί με άλλα παιδιά (συγγενών, φίλων ή γειτόνων) ή με τα μεγαλύτερα αδέλφια τους. Ζητήστε τη βοήθεια ειδικών, αν το άγχος των παιδιών (ή και το δικό σας) φαίνεται να παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. 4. Ενισχύστε την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας με σχόλια που δείχνουν ότι κατανοείτε τη σοβαρότητα της κατάστασης και την ανησυχία του παιδιού, ότι γνωρίζετε πως κατέβαλε προσπάθεια και προετοιμάστηκε κατάλληλα, ώστε να έχει όλες τις προϋποθέσεις να τα καταφέρει. 5. Περάστε στο παιδί το μήνυμα πως δεν ήρθε και το τέλος του κόσμου αν δεν τα καταφέρει. Ρωτήστε το να σας πει τι θα σημαίνει για το ίδιο μια ενδεχόμενη αποτυχία. Πείτε του ότι πάντα υπάρχει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Τονίστε του ότι, εφόσον έχει προετοιμαστεί σωστά και έχει δώσει τον καλύτερο εαυτό του, δεν έχει λόγο να μην τα καταφέρει. 6. Εξηγήστε στο παιδί ότι δεν θα πρέπει να αισθάνεται υποχρεωμένο απέναντί σας για τα έξοδα που κάνατε (π.χ. σε φροντιστήρια, ιδιαίτερα) ούτε να νιώθει ότι θα σας ντροπιάσει ή θα σας απογοητεύσει αν δεν τα καταφέρει. Επισημάνετε ότι αυτή είναι μια προσωπική του υπόθεση, στην οποία οι γονείς θα είναι συμπαραστάτες, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα. > Life > Positive < MAIOΣ 2011 # 05 > αφιέρωμα: Πανελλήνιες > της Nάντιας Γιαννούλη Η διατροφή της επιτυχίας Ξενύχτια, αμέτρητες ώρες μελέτης, άφθονοι καφέδες, σοκολάτες και έντονο στρες… Κάπως έτσι σκιαγραφείται η περίοδος των Πανελληνίων, από τους περισσότερους υποψήφιους. Ωστόσο, η απόδοση στις εξετάσεις δεν εξαρτάται μόνο από το διάβασμα, αλλά και από τις διατροφικές επιλογές οι οποίες, αν είναι εύστοχες, μπορούν να συμβάλλουν στην επιτυχία. Σ υχνά, λόγω του στρες και της κόπωσης, οι μαθητές βάζουν σε δεύτερη μοίρα τη διατροφή τους. Τα διατροφικά… ολισθήματα είναι, λίγο πολύ, γνωστά σε όλους: παράλειψη γευμάτων, κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων καφέ, αναψυκτικών και σοκολάτας, υπερκατανάλωση έτοιμων φαγητών κ.ά. Οι διατροφικές εκτροπές ωστόσο, μπορεί να οδηγήσουν σε επιδείνωση του ήδη υπάρχοντος άγχους και εκνευρισμού, καθώς και σε μείωση της αντοχής και της απόδοσης. Δυνατοι κι… αδυνατοι 22 Ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο, ενισχυμένο με τροφές που βελτιώνουν τη μνήμη, αυξάνουν την αντοχή και ενισχύουν τη συγκέντρωση, αποτελεί το «οπλοστάσιο» του υποψηφίου. Ισορροπία και μέτρο φαίνεται πως είναι οι λέξεις –«κλειδιά» γι’ αυτή τη δύσκολη περίοδο. Αυτό που πρέπει να αποφεύγουν οι υποψήφιοι, είναι οι εξαντλητικές δίαιτες και τα μεγάλα κενά μεταξύ των γευμάτων. Καλό είναι να δίνουν βαρύτητα στο πρωινό (γάλα με δημητριακά ή τοστ με μαύρο ψωμί, τυρί και γαλοπούλα), να καταναλώνουν σπιτικό φαγητό το μεσημέρι, συνοδευόμενο από σαλάτα (ωμή ή βραστή) και να τρώνε κάτι ελαφρύ το βράδυ (χωριάτικη, κοτοσαλάτα, τονοσαλάτα, συνοδευόμενα από 1-2 λεπτές φέτες ψωμί. Σύμφωνα με την κλινική διαιτολόγο- διατροφολόγο κ. Γεωργία Ίσαρη, για να αντεπεξέλθουν οι μαθητές στις πολλές ώρες διαβάσματος, θα πρέπει να προτιμούν τρο- > Life > Positive < φές όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένες, όπως είναι π.χ. το ψωμί και τα δημητριακά ολικής άλεσης. Οι τροφές αυτές απορροφώνται αργά, με αποτέλεσμα να δίνουν ενέργεια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, προστατεύοντας από το αίσθημα της πείνας. Επιπλέον ενέργεια προσφέρουν και τα ενδιάμεσα σνακ (δεκατιανό και απογευματινό), μετριάζοντας παράλληλα την πείνα. Ιδανικά σνακ είναι οι φρουτοσαλάτες, τα γαλακτοκομικά, τα δημητριακά και οι ξηροί καρποί, το παστέλι με ξηρούς καρπούς και η μαύρη σοκολάτα (σε μικρές ποσότητες και όχι καθημερινά). «Σιδηρα» μνημη Οι υποψήφιοι έρχονται αντιμέτωποι με σωρεία πληροφοριών, τις οποίες καλούνται να απομνημονεύσουν, αλλά και να εμπεδώσουν. Συχνά, λόγω της κόπωσης, η μνήμη και η συγκέντρωση ασθενούν. Είναι, λοιπόν, σημαντική η κατανάλωση τροφών που βελτιώνουν τη μνήμη και βοηθούν τους μαθητές να επικεντρωθούν στη μελέτη τους. Η γλυκόζη, το βασικό σάκχαρο, είναι μία από αυτές, επειδή αποτελεί το αποκλειστικό «καύσιμο» του εγκεφάλου. Ευεργετικές ιδιότητες στη μνήμη έχουν επίσης το μέλι και η σοκολάτα και καλό είναι να προτιμώνται, έναντι της λευκής ζάχαρης. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στα φρούτα και τα λαχανικά, που χάρη στις αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχουν, βελτιώνουν τη διαδικασία της μάθησης, αλλά και τη μνήμη. Στην κορυφή της εν λόγω λίστας βρίσκονται, σύμφωνα με την ειδικό, τα μούρα, το μπρόκολο, τα > υγεία αφιέρωμα: Πανελλήνιες η διατροφή της επιτυχίας βατόμουρα, τα δαμάσκηνα και τα ξερά βερίκοκα. Το πράσινο τσάι μπορεί επίσης να βοηθήσει, καθώς είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες, που συμβάλλουν στην προστασία του εγκεφάλου και τη διαδικασία της μάθησης, ενώ το γάλα, το γιαούρτι αλλά και τα δημητριακά ολικής άλεσης, που περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β όπως Β12, Β6 και φολικό οξύ, έχουν αντίστοιχες ιδιότητες για τη μνήμη. Τα ω-3 λιπαρά οξέα, που βρίσκονται, κυρίως σε ψάρια όπως ο σολομός, ο τόνος, το σκουμπρί, ο κολιός και οι σαρδέλες, προστατεύουν τον οργανισμό από την εξασθένηση της μνήμης. Ευεργετικές είναι όμως και όσες τροφές είναι πλούσιες σε χολίνη (αυγά, σοκολάτα, συκώτι κ.ά.), καθώς ενισχύουν τη δυνατότητα της συγκέντρωσης. Τέλος, η συχνή κατανάλωση υγρών (χυμοί, νερό) κρίνεται απαραίτητη. Η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει εκνευρισμό και κούραση, μειώνοντας την αυτοσυγκέντρωση και την ικανότητα λήψης αποφάσεων. Τις ημερες των εξετασεων 24 Τα μικρά και συχνά γεύματα συμβάλλουν, ώστε να βρίσκεται ο υποψήφιος συνεχώς σε εγρήγορση και να αυξάνεται η απόδοσή του. Αντίθετα, τα μεγάλα γεύματα προκαλούν υπνηλία και μειώνουν τη συγκέντρωση και την ικανότητα σκέψης. Επομένως, τα πολύτιμα σνακ έχουν τον πρώτο λόγο: · Μια φρουτοσαλάτα · Γιαούρτι με μέλι και φρούτα ή ξηρούς καρπούς · Δημητριακά ολικής αλέσεως με γάλα light · Μπάρα δημητριακών με φρούτα ή με σοκολάτα · 1 κομμάτι σοκολάτα υγείας ή παστέλι · Αποξηραμένα φρούτα Τις ημέρες των εξετάσεων αποφεύγουμε το φαγητό έξω για τον κίνδυνο τροφικής δηλητηρίασης και, βεβαίως, δεν εγκαθιστούμε νέες διατροφικές συνήθειες, ούτε κάνουμε δίαιτα για …απώλεια βάρους. Ας μην ετοιμάζουμε φαγητά που δεν αρέσουν στον υποψήφιο ή δεν τα έχει ξαναδοκιμάσει. Υπάρχει ο κίνδυνος δυσανεξίας ή στομαχικών διαταραχών, ιδιαίτερα λόγω του αυξημένου άγχους. Καφες, σοκολατα και ζαχαρη Πολλά παιδιά χρησιμοποιούν καφέ και μάλιστα σε αυξημένες ποσότητες. Ο καφές προκαλεί αυξημένη εγρήγορση, μειώνει την υπνηλία και διώχνει την κούραση. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε τις σκο- > Life > Positive < τεινές του πλευρές. Ο καφές και το τσάι, λόγω της καφεΐνης που περιέχουν, αναγκάζουν τα νεφρά να υπερλειτουργούν, με συνέπεια να αφυδατώνουν το σώμα. Για κάθε ποτήρι καφέ θα πρέπει να καταναλώνουμε ταυτόχρονα, τουλάχιστον αντίστοιχη ποσότητα νερού. Δεν είναι τυχαία η αρχαία συνήθεια της προσφοράς νερού μαζί με τον καφέ, στους παραδοσιακούς καφενέδες! Ωστόσο, η αυξημένη λήψη καφεΐνης επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου. Πέρα από το νευρικό σύστημα, η καφεΐνη διεγείρει και την υπερέκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας, με αποτέλεσμα να μην επιτρέπει στο σώμα να πέσει σε βαθύ ύπνο. Έτσι, ο οργανισμός δεν ξεκουράζεται επαρκώς. Επομένως, ο καφές είναι καλύτερο να αποφεύγεται 2-3 ώρες πριν από τον ύπνο. Η μαύρη (πικρή) σοκολάτα, γνωστή και ως «σοκολάτα υγείας», βελτιώνει την αιμάτωση του εγκέφαλου, με αποτέλεσμα την καλύτερη συγκέντρωση. Και η ζάχαρη; Η ζάχαρη δεν είναι η μοναδική πηγή γλυκόζης. Φρέσκα φρούτα, μερικές σταφίδες, ξερά σύκα ή δαμάσκηνα, αποτελούν θαυμάσιες πηγές που ωφελούν και γενικότερα. Το ιδανικό και άμεσο «τονωτικό» του οργανισμού είναι ένα ποτήρι φρέσκος χυμός. < > GINSENG Μια από τις κύριες ιδιότητες του Κορεάτικου Ginseng, είναι η ικανότητά του να ενισχύει την αντίσταση του οργανισμού σε διάφορες μορφές πνευματικού και σωματικού στρες. Η ικανότητα του Κορεάτικου Ginseng να αυξάνει την αντίσταση στην κόπωση εμπίπτει σ’ αυτή την κατηγορία. Έχει αποδειχτεί, επίσης, ότι βελτιώνει την ικανότητα διεξαγωγής αριθμητικών υπολογισμών! Τελικά, η κατανάλωση Κορεάτικου Ginseng επηρεάζει θετικά τη διανοητική ικανότητα, αλλά σε σχετικά υψηλές δόσεις της τάξης των 400600mg ημερησίως. Υπάρχουν στην αγορά κατάλληλα σκευάσματα, από τις εταιρείες Health Aid, Lamberts, Solgar και άλλες. Προσοχή όμως! Πολλοί συμβουλεύουν κατά της ταυτόχρονης λήψης Ginseng και καφεΐνης, με το σκεπτικό ότι θα μπορούσε να υπάρξει δυναμική αλληλεπίδραση ως προς το διεγερτικό αποτέλεσμα στον εγκέφαλο, με δυσμενή αποτελέσματα. MAΪOΣ 2011 # 05 Κατάλληλο για µαθητές & φοιτητές στη διάρκεια των εξετάσεων γιατί βελτιώνει την ικανότητα για αποµνηµόνευση & ενισχύει την διαύγεια σκέψης ενώ το σύµπλεγµα των βιταµινών Β µειώνει το στρες και τονώνει την καλή διάθεση. Γι’ αυτούς που ο τρόπος ζωής απαιτεί το µέγιστο της πνευµατικής απόδοσης, του σφρίγους & ευεξίας του εγκεφάλου, για άριστα αποτελέσµατα. Απαραίτητο σε µεσήλικες & ηλικιωµένους γιατί προλαµβάνει την εξασθένιση της µνήµης από ασθένειες που σχετίζονται µε την ηλικία όπως τη γεροντική άνοια & το Αλτσχάιµερ. Brainvit Σύµπλεγµα βιταµινών Β, µέταλλα, συνένζυµο Q10, φωσφατιδυλική σερίνη & βότανα για δυνατή µνήµη & υψηλές πνευµατικές επιδόσεις Το BrainVit της Health Aid είναι ένα πλήρες συµπλήρωµα µε επιλεκτικά συστατικά τα οποία τρέφουν τα εγκεφαλικά κύτταρα και τους νευρώνες & διευκολύνουν τη ροή του αίµατος, του οξυγόνου & των θρεπτικών συστατικών προς τον εγκέφαλο για τη διατήρηση της καλής λειτουργίας & της υγείας του. Επιδρούν ευνοϊκά στην µνήµη, την συγκέντρωση, αυξάνουν την πνευµατική ενέργεια, την ταχύτητα σκέψης & τη διαύγεια. EOΦ: 22129/09 PHARMA CENTER A.E.- Τηλ. 210 9604511 – www.pharmacenter.gr ΣYMΠΛHPΩNEI THN YΓEIA > αφιέρωμα: Πανελλήνιες > της Νεκταρίας Καρακώστα ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Βιταμίνες… υψηλών επιδόσεων Εξετάσεις: Εντατικό διάβασµα, άγχος, κούραση, ατονία. Οι μαθητές δίνουν τη «μάχη» τους στα θρανία και οι γονείς αναζητούν τρόπους για να τους βοηθήσουν να αισθανθούν και να αποδώσουν καλύτερα. Σ ε αυτό το στάδιο, πολλοί γονείς 26 φθάνουν στο φαρμακείο, αναζητώντας ένα «καλό συμπλήρωμα διατροφής», που να βελτιώνει τη μνήμη και να αυξάνει τη συγκέντρωση και την αντοχή του παιδιού, στις παρατεταμένες ώρες διαβάσματος. Πολλοί ειδικοί δεν συμφωνούν με τη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής από τους εφήβους, υπό το σκεπτικό ότι με μια σωστή, πλήρη και ισορροπημένη διατροφή, ένας έφηβος μπορεί να προσλάβει όλα τα θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη. Σύμφωνα με αυτούς, μόνο τα κορίτσια που έχουν παρατεταμένη έμμηνο ρύση (και επομένως έχουν απώλεια σιδήρου) και τα παιδιά που έχουν κάποια διατροφική ανεπάρκεια, πρέπει να παίρνουν συμπληρώματα διατροφής στις εξετάσεις- πάντα με σύσταση γιατρού. Η άποψη αυτή, βεβαίως, αφορά συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Συστατικά δηλαδή που όντως μας δίνει σε επαρκείς ποσότητες η «ισορροπημένη διατροφή». > Life > Positive < Δεν αφορά, προφανώς, ουσίες οι οποίες μπορούν να ασκήσουν διάφορες επιδράσεις και δεν ανήκουν στα συστατικά της διατροφής μας, όπως π.χ. το ginseng. Εκτός όμως από την απαραίτητη αυτή διευκρίνιση, σημαντικό είναι να αναρωτηθούμε πόσο πλήρης μπορεί να θεωρηθεί σήμερα η διατροφή των περισσότερων μαθητών, όταν το fast food αποτελεί αγαπημένη συνήθεια και όταν τα παιδιά είναι όλη την ημέρα έξω από το σπίτι, στο σχολείο και στα φροντιστήρια. Η διατροφή των σύγχρονων εφήβων παρουσιάζει συχνά ελλείψεις σε βασικά συστατικά, π.χ. επειδή καθημερινά καταναλώνουν ελάχιστα φρέσκα τρόφιμα. Στην πράξη, επομένως παρουσιάζονται συχνά προβλήματα μικρής έλλειψης ή οριακών τιμών, σε βιταµίνες, µέταλλα και ιχνοστοιχεία. Οι ελλείψεις αυτές μπορούν να προκαλέσουν συµπτώµατα ατονίας, µειωµένης ενεργητικότητας, κακής διάθεσης, υπνηλία, αλλά και µειωµένη απόδοση. MAΪOΣ 2011 # 05 > Τα συμπληρώματα διατροφής σε αριθμούς • 34% των εφήβων και των ανηλίκων, ηλικίας 2-17 ετών λαμβάνουν βιταμίνες και συμπληρώματα μετάλλων. • 50% των ενηλίκων στις ΗΠΑ καταναλώνουν συστηματικά συμπληρώματα διατροφής • 6,5 δις. δολάρια δαπανήθηκαν το 1996 στις ΗΠΑ για την αγορά συμπληρωμάτων διατροφής • 12 δις. δολάρια ήταν ο αντίστοιχος αριθμός το 1998 και 14 δις. το 2000. Σκευάσματα Στο φαρμακείο μπορεί να βρει κανείς πληθώρα προϊόντων που υπόσχονται τόνωση του οργανισμού. Πολλά από αυτά περιέχουν δραστικές ουσίες που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού, συγκρατώντας τις ελεύθερες ρίζες, ή βελτιώνουν τις πνευματικές και σωματικές επιδόσεις. Τι να διαλέξει λοιπόν ο γονιός από τα δεκάδες προϊόντα που θα συναντήσει στα ράφια του φαρμακείου; Η πρότασή μας περιλαμβάνει ένα πολυβιταμινούχο και ginseng. Παράλληλα, όμως, χρειάζεται προσοχή στο χειρισμό του καφέ και της καφεΐνης, μιας και η τελευταία υπάρχει (σε ποσότητες που αντιστοιχούν σε έναν καφέ) στην κόκα κόλα, στη μαύρη σοκολάτα, στο τσάι και σε αρκετά συμπληρώματα διατροφής, που προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι βελτιώνουν τις πνευματικές επιδόσεις. Η μαύρη σοκολάτα, λόγω της καφεΐνης και των υδατανθράκων που περιέχει, αποτελεί «τούρμπο» τροφή για τις εξετάσεις! Παράλληλα με όσα αναφέρονται εδώ, δείτε και το άρθρο σχετικά με τη διατροφή στις εξετάσεις, στη σελ. 22. > Life > Positive < 27 MAΪOΣ 2011 # 05 > αφιέρωμα: Πανελλήνιες βιταμίνες… υψηλών επιδόσεων Πολυβιταμίνες. Tα πολυβιταμινούχα συμπληρώματα βοηθούν μεν στην πνευματική λειτουργία, πλην όμως ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε όσα περιέχουν καφεΐνη, γιατί μπορεί να υπερδιεγείρουν το νευρικό σύστημα. Συστατικά που έχουν συνδεθεί με τη διατήρηση της μνήμης και γενικότερα την καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία είναι η βιταμίνη C, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (θειαμίνη, φυλλικό οξύ, Β6, Β12), η βιταμίνες Α και Ε και ο σίδηρος. Η ανεπάρκεια στις βιταμίνες Β6 και Β12 έχει συνδεθεί με απώλεια μνήμης, σύγχυση και κατάθλιψη. 28 Ginseng: Είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα βότανα, γνωστό από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες και την τόνωση του οργανισμού, σε όλα τα επίπεδα. Τα πιο γνωστά είδη του, είναι το κορεάτικο ginseng, το αμερικανικό ginseng και το σιβηριανό ginseng. Όσα αναφέρονται στις ιδιότητες του ginseng, αφορούν το κορεάτικο. Γνωστό και ως «φυτό της ζωής», διεγείρει τις σωματικές και πνευματικές λειτουργίες, βελτιώνει την πνευματική εγρήγορση, μειώνει το στρες και την κούραση και αυξάνει την αντοχή του οργανισμού. Το ginseng συνιστά φυσικό «όπλο» κατά της ατονίας, της κόπωσης και του άγχους, καθώς επηρεάζει την παραγωγή και την έκκριση των ορμονών των επινεφριδίων. Rhodiola. Έρευνες απέδειξαν ότι το συγκεκριμένο βότανο αυξάνει την αντοχή του οργανισμού στο πνευματικό, φυσικό και περιβαλλοντικό στρες. Μειώνει την κούραση, σωματική και πνευματική και ενισχύει σημαντικά τη μνήμη, την πνευματική απόδοση και την εγκεφαλική λειτουργία. > Life > Positive < Συνένζυμο Q10. Μελέτες των τελευταίων χρόνων έχουν δείξει, ότι αντιοξειδωτικές ουσίες όπως το Q10, βελτιώνουν τη διαδικασία της μνήμης, ενώ παράλληλα προσφέρουν προστασία του εγκεφάλου από τις επιθέσεις των ελεύθερων ριζών. Passionflower. Έπειτα από ανασκόπηση 24 μελετών που εξέτασαν την επίδραση συμπληρωμάτων διατροφής στην αντιμετώπιση των αγχωδών διαταραχών, αποδείχθηκε ότι η λήψη συμπληρώματος διατροφής από passionflower, συμβάλλει στην αποτελεσματική διαχείριση και στην καταπολέμηση του άγχους. < > Η καφεΐνη ΥΠΑΡΧΕΙ…ΠΑΝΤΟΥ! Περιεκτικότητα τροφίμων/ροφημάτων σε καφεΐνη ΠΟΣΟΤΗΤΑ mg ΚΑΦΕΪΝΗΣ 1 φλιτζάνι καφές φίλτρου (240 ml) 74 1 φλιτζάνι καφές στιγμής (240 ml) 66 1 κουτί αναψυκτικό τύπου Cola (330 ml) 46 1 φλιτζάνι espresso (30ml) 45 1 κομμάτι μαύρης σοκολάτας (45g) 31 1 φλιτζάνι πράσινο τσάι (240 ml) 30 1 κομμάτι σοκολάτα (45g) 10 Σοκολατούχο γάλα (240 ml) 8 1 κομμάτι κέικ σοκολάτας (80g) 6 2 κουταλιές της σούπας σιρόπι σοκολάτας (30g) 5 1 φλιτζάνι καφές στιγμής ντεκαφεϊνέ (240 ml) 3 1 φλιτζάνι καφές φίλτρου ντεκαφεϊνέ (240 ml) 2 MAΪOΣ 2011 # 05 > συνέντευξη της Nεκταρίας Kαρακώστα >Φωτό: Mιχ. Kωνσταντινίδης ΦΟΙΒΟΣ ΜΑΔΙΑΝΟΣ Το κάπνισμα απειλεί και την υγεία των δοντιών Είναι δυνατόν το μάτωμα των ούλων κατά το βούρτσισμα να αποτελεί «καμπανάκι κινδύνου» για άλλες παθήσεις; Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, αυτές οι φλεγμονές εξελίσσονται «σιωπηλά», χωρίς συμπτώματα, επηρεάζοντας και απειλώντας την υγεία των δοντιών, αλλά και τη συνολική μας υγεία, τονίζει στο Life Positive ο Καθηγητής του Εργαστηρίου Περιοδοντολογίας, της Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Φοίβος Μαδιανός. Γιατί όμως οι καπνιστές κινδυνεύουν ακόμη περισσότερο από την περιοδοντίτιδα; Υπάρχει τρόπος προστασίας; T ι εννοούμε όταν λέμε περιοδοντική νόσος; Με τον όρο περιοδοντική νόσος εννοούμε δύο νοσολογικές οντότητες, την ουλίτιδα και την περιοδοντίτιδα. Πρόκειται για φλεγμονές των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν τα δόντια, απαντούν σε υψηλά ποσοστά στους ενήλικες και αν μείνουν αθεράπευτες, μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια των δοντιών. 31 Ένα πρόβλημα που εντοπίζεται σε σχέση με τις περιοδοντικές νόσους είναι ότι δεν δίνουν έντονα συμπτώματα, με αποτέλεσμα να εξελίσσονται σιωπηλά. Ποιος είναι ο ρόλος του οδοντιάτρου στην έγκαιρη παραπομπή αυτών των ασθενών; Όντως, οι περιοδοντικές νόσοι δεν δίνουν έντονα συμπτώματα. Σε σπάνιες σχετικά περιπτώσεις υπάρχουν έντονα ή οξέα συμπτώματα, όπως π.χ. όταν δημιουργηθεί ένα περιοδοντικό (ή ουλικό) απόστημα ή σε κάποιες νεκρωτικές μορφές της νόσου. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως, επειδή πρόκειται για μια χρόνια φλεγμονή, δεν υπάρχουν συμπτώματα. Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα που δίνουν οι περιοδοντικές νόσοι είναι το μάτωμα των ούλων στο βούρτσισμα ή και μερικές φορές η ύπαρξη κακοσμίας. Έτσι, συχνά ο ασθενής αντιλαμβάνεται ότι έχει πρόβλημα πολύ αργά, όταν για παράδειγμα υπάρχει έντονη κινητικότητα ή μετανάστευση των δοντιών και, πολλές φορές, όταν > Life > Positive < MAΪOΣ 2011 # 05 > συνέντευξη Φοίβος Μαδιανός πια η κατάσταση δεν μπορεί να αναστραφεί με τη θεραπεία. Ακριβώς για αυτό, ο ρόλος του γενικού οδοντιάτρου είναι πάρα πολύ σημαντικός, στο να διαγνώσει έγκαιρα, την ουλίτιδα ή την αρχόμενη περιοδοντίτιδα και να τη θεραπεύσει, ή να αντιμετωπίσει μια πιο προχωρημένη μορφή περιοδοντίτιδας, με τη βοήθεια κάποιου ειδικού, όπως ο περιοδοντολόγος. Πόσο συμβάλλει στην καθυστερημένη διάγνωση το γεγονός ότι αμελούμε την προληπτική εξέταση στον οδοντίατρο; Πάρα πολύ και αυτό είναι θέμα οδοντιατρικής παιδείας και οδοντιατρικής φοβίας, που απαντάται πολύ συχνά στον ελληνικό πληθυσμό. Είναι σαφές ότι οποιοδήποτε πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται εγκαίρως, χρειάζεται αργότερα περισσότερη και πιο δύσκολη ή πολύπλοκη θεραπεία. Στις προηγμένες οδοντιατρικά χώρες, υπάρχει η προληπτική επίσκεψη στον οδοντίατρο δύο φορές το χρόνο, στο πλαίσιο της οποίας ελέγχονται τα ούλα και τα δόντια. Ποια συμπτώματα θα πρέπει να μας οδηγούν δίχως άλλη καθυστέρηση στον περιοδοντολόγο; 32 Δυστυχώς, τα καθοριστικά συμπτώματα κάνουν την εμφάνισή τους όταν είναι ήδη πολύ αργά. Αν περιμένουμε να αρχίσουν να κουνιούνται τα δόντια για να πάμε στον περιοδοντολόγο, τότε σίγουρα θα πρόκειται για μια πολύ προχωρημένη κατάσταση, που όπως προείπαμε μπορεί και να μην επιδέχεται θεραπείας. Το βασικό είναι να μην αγνοούμε την αιμορραγία στα ούλα, όταν βουρτσίζουμε ή όταν χρησιμοποιούμε νήμα. Η αιμορραγία των ούλων είναι σημάδι φλεγμονής των ούλων και άρα περιοδοντικής νόσου. Παρ’ όλα αυτά, η αιμορραγία των ούλων δεν είναι πάντα εύκολα αντιληπτή, όπως π.χ. στους βαρείς καπνιστές. Σε κάθε περίπτωση όμως, η διάγνωση θα γίνει από τον οδοντίατρο, τον οποίο, όπως είπαμε, πρέπει να επισκεπτόμαστε σε σταθερή βάση και όχι μόνον όταν παρουσιάζεται κάποιο έντονο πρόβλημα. Οι καπνιστές θεωρούνται ομάδα υψηλού κινδύνου για τις περιοδοντικές νόσους; Ναι. Μάλιστα, το κάπνισμα κάνει διπλό κακό. Πέρα από το γεγονός ότι δεν αφήνει να φανεί το πρώτο σύμπτωμα της νόσου, που είναι το μάτωμα των ούλων, έχει παρατηρηθεί ότι οι καπνιστές έχουν > Life > Positive < Σημαντικός παράγοντας κινδύνου είναι η κληρονομικότητα, αν και ακόμη δεν γνωρίζουμε ακριβώς ποια γονίδια ευθύνονται για την κληρονομική προδιάθεση στην περιοδοντίτιδα πολύ πιο έντονη και πολύ πιο γρήγορη σε εξέλιξη περιοδοντική νόσο και μπορεί να οδηγηθούν να χάσουν τα δόντια τους πολύ νωρίτερα. Γι’ αυτό και το κάπνισμα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για περιοδοντίτιδα. Eπιπλέον, οι καπνιστές δεν ανταποκρίνονται τόσο καλά στην περιοδοντική θεραπεία, όσο οι μη καπνιστές. Ποιοι είναι οι κυριότεροι αιτιολογικοί παράγοντες; Ο βασικός αιτιολογικός παράγοντας των περιοδοντικών νόσων είναι τα μικρόβια. Και η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα είναι λοιμώξεις, που οφείλονται στα μικρόβια που όλοι έχουμε στο στόμα μας, τα οποία επικάθονται στα δόντια, με τη μορφή ενός υμενίου (οδοντική πλάκα). Αν αυτή η οδοντική μικροβιακή πλάκα δεν αφαιρείται καθημερινά με αποτελεσματικό τρόπο, οδηγεί σε φλεγμονή των ούλων. Αυτή, σε πρώτη φάση, θα λάβει τη μορφή μιας ουλίτιδας, αν MAΪOΣ 2011 # 05 Θέλεις να κόψεις το κάπνισµα. Για την υγεία σου. Τη δική σου και των παιδιών σου. Για το σύντροφό σου, που δεν αντέχει να το µυρίζει πάνω σου. Για τη δουλειά σου, απ’ όπου αναγκάζεσαι να το «σκας» κάθε λίγο. Για σένα! Έχεις πάρει την απόφαση. Έχεις δεσµευτεί. Έχεις ορκιστεί. Έχεις βάλει µέχρι και στοίχηµα... Με τους φίλους σου. Με τον εαυτό σου! Έχεις δοκιµάσει πολλές φορές µόνος σου. Έχεις αποτύχει άλλες τόσες. Καιρός να ζητήσεις βοήθεια. Οι πιθανότητες να κόψει κάποιος το κάπνισµα µόνο µε τη δύναµη της θέλησής του είναι µόλις 3-5%. Για να διακόψεις το κάπνισµα συχνά χρειάζεται – και ευτυχώς υπάρχει – εξειδικευµένη ιατρική βοήθεια. Στα Ιατρεία ∆ιακοπής Καπνίσµατος που λειτουργούν στα περισσότερα νοσοκοµεία της χώρας, SC1 – May 2010 έχεις µαζί σου µια οµάδα ειδικών επιστηµόνων, που σε βοηθά να κόψεις οριστικά το κάπνισµα, µε ποσοστό επιτυχίας που µπορεί να ξεπεράσει το 65%. Σε αυτή την προσπάθεια δεν είσαι µόνος σου. Ζήτησε βοήθεια. ΙΑΤΡΕΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ nosmoke.med.auth.gr/stopsmoking Για περισσότερες πληροφορίες κάλεσε 1142 Τηλέφωνο για ραντεβού στα νοσοκοµεία 1535 Με την ευγενική χορηγία της ¢¢¬¤¢¤ ¤§¥ www.hts.org.gr > συνέντευξη Φοίβος Μαδιανός όμως μείνει χωρίς θεραπεία, μπορεί σε ορισμένους ασθενείς να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα. Η διαφορά στην περιοδοντίτιδα είναι ότι υπάρχει απώλεια του οστού που στηρίζει τα δόντια, δηλ. χάνεται κόκαλο γύρω από τη ρίζα του δοντιού. Η εμφάνιση και η εξέλιξη της περιοδοντίτιδας εξαρτάται ωστόσο και από ορισμένους παράγοντες κινδύνου. Μπορεί, δηλαδή, δύο άνθρωποι να έχουν το ίδιο επίπεδο στοματικής υγιεινής και ο ένας να έχει περιοδοντίτιδα που εξελίσσεται με ταχύ ρυθμό, ενώ ο άλλος όχι. Σημαντικός παράγοντας είναι η κληρονομικότητα, αν και ακόμη δεν γνωρίζουμε ακριβώς ποια γονίδια ευθύνονται για την κληρονομική προδιάθεση στην περιοδοντίτιδα. Από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, ο Νο1 παράγοντας κινδύνου είναι το κάπνισμα. Επίσης, ο διαβήτης- αν κάποιος έχει διαβήτη, έχει μεγαλύτερη προδιάθεση για περιοδοντίτιδα- αλλά και το πολύ έντονο στρες, που προκαλείται για παράδειγμα εξαιτίας κάποιου δυσάρεστου γεγονότος, όπως π.χ. ένας θάνατος ή ένα διαζύγιο. Άλλωστε, το στρες συνδέεται άμεσα και με την άμυνα του οργανισμού και σε αυτές τις περιπτώσεις η περιοδοντίτιδα εξελίσσεται με ταχύ ρυθμό. Ποιοι άλλοι, πρακτικοί παράγοντες συμβάλλουν στην έξαρση των περιοδοντικών νόσων; Οι κακές οδοντιατρικές εργασίες, που μπορεί να δυσχεραίνουν τη στοματική υγιεινή είναι παράγοντας κινδύνου; 34 Αν μια προσθετική ή επανορθωτική αποκατάσταση δεν γίνει με τον ενδεδειγμένο τρόπο, μπορεί να προκαλέσει σημεία μεγαλύτερης κατακράτησης μικροβίων. Ένα σκαλοπατάκι στο σφράγισμα, τα χέοντα όρια σε μια στεφάνη (θήκη) είναι περιοχές μεγάλης κατακράτησης μικροβίων και σημεία που είναι πολύ δύσκολο να διατηρηθούν καθαρά. Είναι προφανές ότι οτιδήποτε προκαλεί συσσώρευση και κατακράτηση μικροβιακής πλάκας, αποτελεί έναν τοπικό παράγοντα κινδύνου. Η περιοδοντίτιδα είναι μεταδοτική; Τα μικρόβια, τα βακτήρια στα οποία οφείλεται η περιοδοντίτιδα, είναι μεταδοτικά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η νόσος είναι μεταδοτική. Άλλωστε, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει ο οργανισμός του κάθε ατόμου και η ανοσολογική του απόκριση, δηλ. η άμυνά του απέναντι στα μικρόβια. Ενώ, δηλαδή, υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι υπάρχει μεταφορά βακτηριακών στελεχών μεταξύ συζύγων ή μεταξύ μητέρας και παιδιών, δεν μπορεί να πει κανείς ότι υπάρχει μετάδοση της νόσου. Με ποιες παθήσεις έχουν συνδεθεί οι περιοδοντικές νόσοι; Ποιοι μηχανισμοί κρύβονται πίσω από αυτή τη συννοσηρότητα; Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο, που έχει ανοίξει εδώ και μια 20ετία περίπου. Η περιοδοντίτιδα είναι μια αρκετά σημαντική σε έκταση λοίμωξη, ειδικά σε αυτούς που έχουν προχωρημένη νόσο. Είναι λογικό λοιπόν, μία τόσο μεγάλη λοίμωξη να έχει γενικότερη επίπτωση στην υγεία. Πράγματι, μια διογκούμενη σειρά μελετών δείχνει ότι η περιοδοντίτιδα μπορεί να σχετίζεται με καρδιαγγειακά νοσήματα, δηλαδή με αθηρωματική νόσο, τόσο στα στεφανιαία αγγεία, όσο και στα περιφερικά αγγεία, αλλά και με ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια. Επίσης, η περιοδοντίτιδα έχει συσχετισθεί με διαβήτη και με > Αναγκαία η σωστή στοματική υγιεινή Τι περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα σωστής στοματικής υγιεινής; Οπωσδήποτε καλό βούρτσισμα των δοντιών, τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα και μεσοδόντιο καθαρισμό, με οδοντικό νήμα ή με μεσοδόντιο βουρτσάκι, τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. > Life > Positive < Ηλεκτρική ή συμβατική οδοντόβουρτσα; Δεν είναι το θέμα ποια από τις οδοντόβουρτσες είναι πιο αποτελεσματική, το θέμα είναι πόσο αποτελεσματικοί είμαστε εμείς στη χρήση τους. Καθένας από εμάς μπορεί να εκπαιδευτεί στο να κάνει τέλεια στο- ματική υγιεινή με μια συμβατική οδοντόβουρτσα. Για αυτούς όμως, που δεν τα καταφέρνουν εξίσου καλά, κάποιες έρευνες δείχνουν ότι με μια ηλεκτρική οδοντόβουρτσα, η στοματική υγιεινή γίνεται πιο αποτελεσματική και βελτιώνεται. Άρα, βεβαίως και μπορεί να είναι αποτελεσματική η συμβατική, αν τη χρησιμοποιούμε σωστά, στις περιπτώσεις όμως που δεν είναι, η χρήση της ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας φαίνεται να προσφέρει επιπλέον όφελος. MAΪOΣ 2011 # 05 πρόωρες γεννήσεις. Σε έναν ασθενή με περιοδοντίτιδα, με έντονη φλεγμονή και εναποθέσεις μικροβιακής πλάκας, οι καθημερινές συνήθειες όπως η μάσηση ή το βούρτσισμα, προκαλούν μικροβιαιμίες, μικρές μεν σε έκταση, αλλά επαναλαμβανόμενες. Οι μικροβιαιμίες αυτές δίνουν μικρόβια μέσα στην κυκλοφορία, που κάθονται πάνω στις αθηρωματικές πλάκες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δημιουργούν την αθηρωματική πλάκα, ωστόσο είναι πιθανό να εμπλέκονται στη διαδικασία της αθηρωμάτωσης, ή –σύμφωνα με κάποιες θεωρίες- της ρήξης της αθηρωματικής πλάκας. Αυτός είναι ένας πιθανός τρόπος. Ένας άλλος τρόπος είναι η έκκριση κάποιων παραγόντων της φλεγμονής μέσα την κυκλοφορία και η πρόκληση μιας συστηματικής φλεγμονώδους απάντησης στον οργανισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους περιοδοντικούς ασθενείς, κάποιοι συστηματικοί δείκτες της φλεγμονής, όπως για παράδειγμα η CRP, είναι αυξημένοι. Πώς σχετίζεται η περιοδοντίτιδα με τον διαβήτη; Η σχέση με το διαβήτη είναι αμφίδρομη. Ο διαβήτης δηλαδή μπορεί να επιδεινώσει την περιοδοντίτιδα, αλλά και η περιοδοντίτιδα μπορεί να συμβάλει στην απορρύθμιση του διαβήτη. Σε πρόσφατη μελέτη του Εργαστηρίου Περιοδοντολογίας της Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τη Διαβητολογική Κλινική του Λαϊκού Νοσοκομείου, υποβάλαμε σε θεραπεία ασθενείς που έπασχαν από διαβήτη τύπου ΙΙ και περιοδοντίτιδα και διαπιστώσαμε στατιστικά σημαντική μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, περίπου 0,7-0,8% στους ασθενείς που έλαβαν περιοδοντική θεραπεία. Αυτό σημαίνει ότι η περιοδοντική θεραπεία, συμβάλλει -μεταξύ άλλων- και στην καλύτερη ρύθμιση του διαβήτη. Μια γυναίκα με σοβαρή ουλίτιδα, που κυοφορεί, μπορεί να φτάσει ακόμη και στην αποβολή, εξαιτίας του προβλήματος; Υπάρχουν αρκετές μελέτες που συσχετίζουν την περιοδοντίτιδα της μητέρας με την έκβαση της κύησης, είτε με την πρόωρη γέννηση είτε με την γέννηση ελλιποβαρούς νεογνού. Αυτές οι συσχετίσεις είναι -κυρίως- επιδημιολογικές και δεν επιβεβαιώνονται σε όλους τους πληθυσμούς. Δύο μεγάλες μελέτες που έγιναν πρόσφατα στην Αμερική, δεν διαπίστωσαν κάποιο όφελος, ως προς τον πρόωρο τοκετό, στις εγκύους που υπεβλήθησαν σε περιοδοντική θεραπεία στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης. Παρ’ όλα αυτά, θα ήταν καλό οι γυναίκες που σκέπτονται να μείνουν έγκυες να κάνουν ένα προληπτικό έλεγχο στον οδοντίατρο και, εφόσον χρειάζεται, να υποβάλλονται στην κατάλληλη θεραπεία. Ο προληπτικός έλεγχος, όπως άλλωστε είπαμε, είναι απαραίτητος για όλους μας. < ΒΟΧ- > Life > Positive < > Ο κ. Φοίβος Μαδιανός είναι Καθηγητής Περιοδοντολογίας στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Αθηνών. Έλαβε το πτυχίο του στην οδοντιατρική από το ίδιο Πανεπιστήμιο, και μετέπειτα εξειδικεύτηκε στην Περιοδοντολογία στο Πανεπιστήμιο του Göteborg, όπου εκπόνησε και τη διδακτορική του διατριβή. Αφού κατέλαβε θέση Επίκουρου Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της North Carolina, όπου και έμεινε για τέσσερα χρόνια, επέστρεψε στην Αθήνα το 2003 και εντάχθηκε στο Εργαστήριο Περιοδοντολογίας της Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Αθηνών. Έχει λάβει διεθνή βραβεία για την ερευνητική του δραστηριότητα, ενώ είναι εκλεγμένο μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Oμοσπονδίας Περιοδοντολογίας. 35 MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία > της Nεκταρίας Kαρακώστα Ψωρίαση Πολλές ελπίδες… Πάθηση που φέρνει σημαντικές δυσκολίες στην κοινωνική και προσωπική ζωή του ασθενούς και υπονομεύει την ποιότητα της ζωής του, η ψωρίαση αποτελεί σημαντική απειλή και για την υγεία, καθώς έχει επιπτώσεις πολύ πιο σοβαρές από εκείνες που γίνονται ορατές στην επιδερμίδα του πάσχοντα. Σ ύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες, η ψωρίαση ως νόσος δεν περιορίζεται στο δέρμα. Αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για παθήσεις όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο διαβήτης και η υπερλιπιδαιμία και μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης κατά τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη PRISTINE, που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας (E.A.D.V.), συνεπεία της χρόνιας φλεγμονώδους διαδικασίας που συνεπάγεται η νόσος, οι πάσχοντες από μέτρια – βαριά ψωρίαση διατρέχουν κατά 42% μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου, διπλάσιο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο και 5πλάσιο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Η ψωρίαση αυξάνει επίσης, τον κίνδυνο εμφράγματος, ιδιαίτερα στις μικρότερες ηλικίες. «Η έρευνα PRISTINE υπενθυμίζει ότι οι γιατροί οφείλουμε, πέρα από το να θεραπεύσουμε το εμφανές δερματικό πρόβλημα, να λαμβάνουμε υπ’ όψη μας και τις πολλαπλές συννοσηρότητες που αντιμετωπίζει ένας ασθενής (ιδίως το > Life > Positive < μεταβολικό σύνδρομο, το διαβήτη και την υπέρταση), προκειμένου να του παράσχουμε την καλύτερη δυνατή φροντίδα και να μειώσουμε τη συστηματική φλεγμονή – δείκτη της φλεγμονής αποτελεί η υψηλή παρουσία C- αντιδρώσας πρωτεΐνης», σημείωσε ο Luis Puig, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης (νοσοκομείο Santa Creu i Sant Pau). O ίδιος έκανε λόγο για την ανάγκη της έγκαιρης διάγνωσης αυτών των ασθενών, ώστε να παραπέμπονται σε ειδικούς γιατρούς, αλλά και την ανάγκη μιας ολιστικής προσέγγισης στην αντιμετώπιση της ψωρίασης και της υποκείμενης φλεγμονής, ώστε να υπάρχει αποτελεσματικός έλεγχος της πάθησης, επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου, συμμόρφωση στη θεραπεία, ικανοποίηση του ασθενούς και βελτίωση στην ποιότητα της ζωής του. Κι αυτό γιατί, η ψωρίαση οδηγεί συχνά τους ασθενείς σε κοινωνική απομόνωση, τάση απόσυρσης, ακόμη και σε κλινική κατάθλιψη. Τουλάχιστον 80% των ασθενών αναφέρουν ότι η πάθηση έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής τους, καθώς, 37 MAIOΣ 2011 # 05 > υγεία ελπίδες για την ψωρίαση πέρα από τα σωματικά συμπτώματα, καλούνται να διαχειριστούν αισθήματα κατάθλιψης, ενώ συχνά έχουν την αίσθηση ότι είναι αβοήθητοι. Σεξουαλικά & ψυχολογικά προβλήματα Επιπλέον, η μελέτη CRYSTEL, έδειξε ότι ένας στους δύο ασθενείς με μέτρια έως βαριά ψωρίαση, αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα και στην σεξουαλική του ζωή. «Τα άτομα με προβλήματα όπως η ψωρίαση, έχουν ση- μαντικό πρόβλημα αυτοεκτίμησης και πρόβλημα με τη σεξουαλική τους αυτο-εικόνα, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν την οικειότητα, ακόμη και με άτομα με τα οποία βρίσκονται σε μακροχρόνια σχέση», σημειώνει ο Διευθυντής του Τμήματος Κλινικής Έρευνας, στο Τμήμα Δερματολογίας του Πανεπιστημίου Γιόχαν Βόλφγκαγκ Γκαίτε της Φρανκφούρτης, Diamant Thaci, ο οποίος υπογράφει τη μελέτη. Έπειτα από 12 εβδομάδες θεραπείας με την ουσία ετανερσέπτη, ωστόσο, 88% των ασθενών παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στη σεξουαλική τους ζωή, μείωση του άγχους και της κατάθλιψης και γενικότερη βελτίωση στην ποιότητα ζωής τους. Θεραπείες Η ψωρίαση είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα, που πλήττει περίπου το 2-3% του γενικού πληθυσμού. Υπολογίζεται ότι η νόσος αφορά περίπου 7,5 ανθρώπους στην Ευρώπη και 125 εκατομμύρια παγκοσμίως, με έναν στους 3 ασθενείς να μην μπορεί να βρει λύση στο πρόβλημά του με τις υπάρχουσες τοπικές θεραπείες. Σήμερα, οι ασθενείς έχουν στη διάθεσή τους βιολογικές θεραπείες με αποδεδειγμένο όφελος στην αντιμετώπιση της ψωρίασης και συγκεκριμένα στην ύφεση των δερματικών συμπτωμάτων. Η εισαγωγή βιολογικών θεραπειών στο θεραπευτικό σχήμα ασθενών με μέτρια-σοβαρή ψωρίαση ενθαρρύνεται, προκειμένου να διατηρηθεί η ποιότητα ζωής των 38 > Επιπτώσεις της ψωρίασης στην ποιότητα ζωής των ασθενών •3 στους 4 ασθενείς με μέτρια ή βαριά ψωρίαση, τη θεωρούν πρόβλημα ή σοβαρό πρόβλημα 6% των ασθενών αλλάζουν ή σταματούν τις •2 καθημερινές τους δραστηριότητες 6% των πασχόντων δηλώνουν ότι η πάθηση •3 έχει επηρεάσει τον ύπνο τους • 10% έχουν τάσεις αυτοκτονίας • 74% έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση 3% νιώθουν συχνά ή πάντα την ανάγκη να •8 καλύπτουν την επιδερμίδα τους 3% αποφεύγουν συχνά ή πάντα τις κοινωνι•8 κές δραστηριότητες, όπως π.χ. το κολύμπι > Life > Positive < MAΪOΣ 2011 # 05 Πριν σας... ρίξει µια απειλή ...πάρτε τα µέτρα σας! www.pitsilidis.gr Μουρουνέλαιο Seven Seas. MI PA HN-HME A-T 39 Τώρα µπορείτε να προστατεύσετε τον οργανισµό σας από τις απειλές που κυκλοφορούν...ελεύθερες, µε την καλύτερη φυσική πηγή Ω3 και να κυκλοφορήσετε εσείς...ελεύθερα. To Μουρουνέλαιο Seven Seas αποτελεί φυσική πηγή βιταµινών A, D και ω3. ∆ιατίθεται σε άγευστες, άοσµες κάψουλες που κάνουν τη χρήση του εύκολη και φιλική. Ενισχύστε τον οργανισµό σας, τώρα µε Μουρουνέλαιο Seven Seas. Το Νο 1 σε πωλήσεις στην Ελλάδα. Το 10 το καλό στο ανοσοποιητικό! Το προτιµούν 9 στους 10. > Life > Positive < Φαρµακευτικά Εργαστήρια CANA A.E. - Τοµέας Φροντίδας Υγείας Λεωφ. Ηρακλείου 446, 141 22 Ηράκλειο Αττικής, τηλ.: 210 2883314, fax: 210 2830773 www.cana.gr, e-mail: [email protected] MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία ελπίδες για την ψωρίαση ασθενών. Με τη χορήγηση βιολογικών παραγόντων, όπως η ετανερσέπτη, εκτός από τα συμπτώματα της πάθησης αυτά καθ’ αυτά, βελτιώνεται επίσης η κατάθλιψη και το άγχος που συνεπάγεται η νόσος, αλλά και η ποιότητα ζωής του ασθενούς. Η ετανερσέπτη έχει αποδεδειγμένο προφίλ ασφάλειας και αποτελεσματικότητας και μπορεί να χορηγηθεί στο πλαίσιο ενός ευέλικτου δοσολογκού σχήματος, μία ή δύο φορές την εβδομάδα- ανάλογα με τις ανάγκες των ασθενών. Έρευνα που έγινε στη Βρετανία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, έδειξε ότι τόσο οι ασθενείς με κατά πλάκας ψωρίαση, όσο και οι θεράποντες ιατροί τους, εξέφρασαν τα μεγαλύτερα ποσοστά ικανοποίησης από τη θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες, σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη θεραπεία. Ψωρίαση και στρες Στρες και κατάθλιψη αποτελούν συνοδευτικές της ψωρίασης καταστάσεις. Ένα βασικό ερώτημα ωστόσο, είναι το αν και το κατά πόσο το στρες επηρεάζει την έκβαση των ασθενών. «Σ’ αυτό το θέμα μπορώ να απαντήσω με ένα γεγονός, με μια εντύπωση και με μια πεποίθηση», σημείωσε μιλώντας στο «Life Positive» ο δρ Kim Papp, ιδρυτής και πρόεδρος του Κέντρου Ιατρικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Waterloo, στο Οντάριο του Καναδά. Και συνέχισε: «Το γεγονός είναι ότι έρευνες που έχουν γίνει στο Μάντσεστερ, έδειξαν πως οι ασθενείς που έλαβαν ψυχολογική υποστήριξη, σε συνδυασμό με φωτοθεραπεία, πήγαν καλύτερα, τόσο ως προς την ανταπόκρισή τους στη θεραπεία όσο και ως προς την ύφεση των συμπτωμάτων. Η εντύπωση που υπάρχει, είναι ότι οι ασθενείς που έχουν μια στρεσογόνα εμπειρία, χειροτερεύουν αλλά κι ότι η εμφάνιση της ψωρίασης ίσως σχετίζεται με το στρες. Υπάρχει τέλος, και μία πεποίθηση την οποία ασπάζομαι: ότι σε κάποιους ασθενείς, όχι όλους, το στρες είναι αυτό που πυροδοτεί τη νόσο. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να πούμε a priori ότι το στρες πυροδοτεί τη νόσο, πρόκειται για μια post hoc διαπίστωση. Και θα σας δώσω ένα παράδειγμα: Είδα πριν από δύο ημέρες, μια γυναίκα με 15-17% του σώματός της καλυμμένο από ψωριασικές πλάκες. Ακολουθούσε μια πολύ καλή αγωγή και 3-4 μήνες νωρίτερα, η έκταση της ψωρίασής της δεν ξεπερνούσε το 2-3%. Eμφάνισε δηλαδή, ξαφνικά, μία ανεξήγητη έξαρση. Αργότερα, έμαθα ότι ο άνδρας της είχε υποστεί εγκεφαλικό, η κόρη της ήταν εν μέσω ενός επεισοδιακού διαζυγίου και η ίδια αντιμετώπιζε κάποια προσωπικά προβλήματα. Ήταν όμως το στρες ο λόγος της έξαρσης ή το γεγονός ότι η ίδια ήταν πεπεισμένη ότι το στρες θα την έκανε να χειροτερέψει»; < > Έ να νέο «όπλο» κατά της ψωρίασης 40 Eλπίδες γεννά για τους πάσχοντες από ψωρίαση η νέα ουσία tofacitinib, ένα πειραματικό φάρμακο που γεννήθηκε στα εργαστήρια της Pfizer, και που, αν όλα πάνε καλά, θα χορηγείται δύο φορές την ημέρα από το στόμα σε μορφή χαπιού, δίνοντας τέλος στο τρύπημα των ψωριασικών ασθενών. Στο πλαίσιο του EADV, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά τα αποτελέσματα μελέτης φάσης ΙΙ για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης ουσίας, στη θεραπεία της > Life > Positive < μέτριας και της βαριάς μορφής ψωρίασης, τα οποία κρίθηκαν ως εντυπωσιακά. Η μελέτη απέδειξε ότι με τη χρήση της συγκεκριμένης ουσίας για 12 εβδομάδες, η ποιότητα ζωής των ασθενών βελτιώθηκε σημαντικά. Επιπλέον, ενώ και οι πρώτες ενδείξεις σχετικά με την ασφάλεια της ουσίας ήταν θετικές, καθώς οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρθηκαν ήταν ουρολοιμώξεις, πονοκέφαλοι και διάρροια, όλες ήπιας έντασης. Η ουσία έχει μέχρι στιγμής δοκιμαστεί σε περισσότερους από 4.000 ασθενείς. Τα ενθαρρυντικά αυτά ευρήματα μένει να επιβεβαιωθούν και στην επόμενη φάση των δοκιμών, που θα διεξαχθεί σε 33 διαφορετικές χώρες. Η ίδια ουσία δοκιμάζεται και στα θεραπευτικά σχήματα άλλων φλεγμονωδών νοσημάτων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα, ενώ εξετάζεται η πιθανότητα χρήσης της ακόμη και στις μεταμοσχεύσεις οργάνων. MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία > της Ιωάννας Ράπτη ΝΕΥΡΙΚΑ ΤΙΚ Τα τικ, όπως το ανασήκωμα των ώμων ή το ανοιγοκλείσιμο των ματιών, αποτελούν αντικείμενο συζητήσεων, αφού όλοι μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε. Αρκετά συχνά, μάλιστα, διακωμωδούνται στον κινηματογράφο και την τηλεόραση, λόγω της άποψης ότι αποτελούν μία αθώα κατάσταση νευρωσικού τύπου, επισημαίνει στο life>positive ο κ. Κώστας Σπίγγος, ειδικός νευρολόγος. Τι είναι, όμως, τελικά τα τικ και πως θεραπεύονται; 42 > Life > Positive < Ω ς τικ ή αλλιώς μυόσπασμα, όπως είναι ο επιστημονικός όρος στη γλώσσα μας, ορίζεται οποιαδήποτε επαναληπτική (με άτακτο και απρόβλεπτο χαρακτήρα) κίνηση, που εμφανίζεται σταθερά σε συγκεκριμένη θέση ή θέσεις (πολλαπλά τικ) του σώματος. Σύμφωνα με τον κ. Κώστα Σπίγγο, νευρολόγο, «ανήκουν στις εξωπυραμιδικές διαταραχές κινητικότητας και είναι περισσότερο ιδιοπαθής κατάσταση, δηλαδή δεν βρίσκεται κάποιο αίτιο». Ο πρώτος που τα αναγνώρισε ως πάθηση ήταν ο Georges Gilles de la Tourette το 1885, ο οποίος θεώρησε τα πολλαπλά τικ ως νευρολογική πάθηση- έκτοτε τα τικ φέρουν το όνομά του (σύνδρομο Tourette). Σήμερα πιστεύεται ότι το σύνδρομο Tourette αποτελεί τη σοβαρότερη εκδήλωση ενός φάσματος συμπτωμάτων, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τα παροδικά ή χρόνια τικ και η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. MAΪOΣ 2011 # 05 Πρέπει να μας ανησυχούν; Τα τικ εμφανίζονται συχνότερα στα παιδιά στην ηλικία περίπου των 5 ετών και συνήθως εξαφανίζονται μέχρι την ενηλικίωση, αν και σε κάποιες περιπτώσεις παρουσιάζονται και σε μεγαλύτερη ηλικία. Τα τικ έχουν εξάρσεις και υφέσεις, ενώ έχουν «προτίμηση» στα αγόρια, πιθανότατα επειδή δυσκολεύονται περισσότερο να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. «Μεγάλη σημασία για το χαρακτηρισμό μιας κίνησης ως τικ έχει η ικανότητα προσωρινής εκούσιας αναστολής της από τον πάσχοντα ή παραγωγής της κατά παραγγελία, που δεν χαρακτηρίζει άλλες υπερκινητικές καταστάσεις, όπως τη χορεία, τη δυστονία, τις μυοκλονίες κ.ά. Ένα τικ είναι δυνατό να εμφανίζεται και κατά τη διάρκεια του ύπνου» μας λέει ο κ. Σπίγγος. «Συνήθως τα τικ εξαφανίζονται ή μειώνεται η έντασή τους, προς στο τέλος της εφηβείας», καθησυχάζει ο κ. Σπίγγος. «Άλλες φορές, οι πάσχοντες υιοθετούν άλλες κινήσεις εκτόνωσης της έντασης, όπως οι ρυθμικές κινήσεις των ποδιών, η ονυχοφαγία ή η ενασχόληση με τα μαλλιά ή το δέρμα. Επειδή όμως τα τικ συνδέονται με το στρες, είναι πιθανή η επανεμφάνιση ή η επιδείνωσή τους σε «πιεσμένες» περιόδους». Ποια είναι η αιτία των τικ; «Αν και τα τικ αποτελούν αντικείμενο ερευνών, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία σχετικά με τα αίτια για την εμφάνιση και τους μηχανισμούς παραγωγής τους. Στις περισσότερες των περιπτώσεων το στρες φαίνεται να είναι ο βασικότερος παράγοντας για την εμφάνιση των συμπτωμάτων», αναφέρει ο κ. Σπίγγος. Από μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, δεν αποδεικνύεται πως υπάρχει συγκεκριμένη εγκεφαλική βλάβη. Συνήθως τα άτομα έχουν φυσιολογική νοημοσύνη και φυσιολογική ανατομία εγκεφάλου. «Πιθανολογείται, ωστόσο, ότι το πρόβλημα οφείλεται σε δυσλειτουργία κάποιων νευροδιαβιβαστών (π.χ. ντοπαμίνη, σεροτονίνη) στην περιοχή των βασικών γαγγλίων, μια περιοχή στον εγκέφαλο που > Life > Positive < συνδέεται με την κινητικότητα». Με την παρατήρηση έχει προκύψει ότι οι συνηθέστερες αιτίες εμφάνισης τικ είναι: • Το στρες: Είναι η αιτία για την ξαφνική εμφάνιση ενός μεμονωμένου τικ. • Εγκεφαλικό επεισόδιο, λοίμωξη, αυτοάνοσο νόσημα: Είναι οι αιτίες για τικ που εμφανίζονται σε μεγαλύτερη ηλικία. • Λοίμωξη από στρεπτόκοκκο: Είναι η αιτία για την εμφάνιση του συνδρόμου PANDAS, όπου ένα παιδί μετά από λοίμωξη με το μικρόβιο που συχνά προκαλεί φαρυγγίτιδα ή αμυγδαλίτιδα, εμφανίζει ξαφνικά τικ και ιδεοψυχαναγκασμούς. • Γενετικοί παράγοντες: Μελέτες έχουν δείξει ότι το σύνδρομο Tourette οφείλεται σε σημαντικό βαθμό σε γενετικούς παράγοντες. Όταν ένα μέλος μιας οικογένειας εμφανίζει το σύνδρομο, είναι πιθανόν να βρούμε συγγενείς α ή β βαθμού με τικ ή ιδεοψυχαναγκαστικά συμπτώματα. Τα τικ αρχικά εκδηλώνονται με μια υποσυνείδητη επιθυμία του πάσχοντα να πραγματοποιήσει τη συγκεκριμένη κίνηση. Προοδευτικά, όσο γίνεται προσπάθεια να ανασταλλεί, η επιθυμία γίνεται συνειδητή, μέχρι να πραγματοποιηθεί και να μπορέσει να «απελευθερωθεί». Οι πάσχοντες συχνά προσπαθούν να ενσωματώσουν το τικ τους σε άλλες σκόπιμες κινήσεις, ώστε να το συγκαλύπτουν. 43 Πώς γίνεται η διάγνωση; Ο ιατρός είναι αυτός που με τη βοήθεια και τις πληροφορίες που θα του παράσχει ο πάσχων, θα διαγνώσει το τικ και την αιτιολογία του, αφού δεν υπάρχει κάποιο τεστ γι’ αυτό το σκοπό. Είναι απαραίτητο για τη σωστή διάγνωση το ιστορικό να περιέχει πληροφορίες για πιθανές προγεννητικές διαταραχές, τον τοκετό, τραυματισμούς στο κεφάλι, επεισόδια μηνιγγίτιδας ή εγκεφαλίτιδας στο παρελθόν, δηλητηριάσεις, την ενδεχόμενη χρήση ναρκωτικών ουσιών και τη συνήθη λήψη φαρμάκων. Στοιχεία της σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία νευρικά τικ εξέλιξης, αλλά και των ακαδημαϊκών επιτευγμάτων του ατόμου, είναι επίσης σημαντικά. Μερικές φορές, είναι σκόπιμη η πραγματοποίηση ορισμένων εξετάσεων, ώστε να αποκλειστεί η ύπαρξη παθολογικών καταστάσεων που μπορεί να έχουν συμπτώματα παρόμοια με τα τικ. Υπάρχει θεραπεία; > Αναγνωρίστε τα! Τα τικ διαχωρίζονται ανάλογα με τη φυσιολογία τους σε: •Α πλά κινητικά: Ανοιγοκλείσιμο ματιών, τίναγμα κεφαλιού, ανασήκωμα ώμων, μορφασμοί προσώπου. •Α πλά φωνητικά: Καθάρισμα του λαιμού, ρούφηγμα της μύτης, κραυγές. •Π ολύπλοκα κινητικά: Πηδήματα, άγγιγμα άλλων προσώπων ή πραγμάτων, στριφογύρισμα γύρω από τον εαυτό και μερικές φορές αυτοτραυματικές πράξεις, όπως κτύπημα ή δάγκωμα των χεριών. 44 •Π ολύπλοκα φωνητικά: Άσχετες λέξεις ή φράσεις, κοπρολαλία (κοινωνικά απαράδεκτες λέξεις), ηχολαλία (επανάληψη ενός ήχου, μιας λέξης ή μιας φράσης που μόλις έχει ακουστεί) και παλιλαλία (επανάληψη της τελευταίας λέξης που το ίδιο το παιδί έχει πει). Ανάλογα με τη διάρκειά τους διαχωρίζονται σε: • Παροδικά: Διαρκούν περίπου 3 μήνες ενώ δεν απαιτούν θεραπεία. •Χ ρόνια: Διαρκούν περισσότερο από ένα χρόνο και ανήκουν στις πιο σπάνιες περιπτώσεις. Έχουν την ιδιότητα να μεταβάλλονται λίγο ως προς τον χαρακτήρα τους, με το πέρασμα του χρόνου. Παρόλο που συνήθως δεν απαιτούν θεραπεία, μπορεί να προκαλούν έντονη ενόχληση. > Life > Positive < «Τα τικ, όταν είναι μεμονωμένα και δεν συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα, δεν έχουν σοβαρές συνέπειες στη ζωή του πάσχοντος. Οι κυριότερες επιπλοκές των τικ αφορούν τις διαπροσωπικές του σχέσεις, γι’ αυτό και η βάση της θεραπευτικής των τικ είναι η ψυχοθεραπεία», σημειώνει ο κ. Σπίγγος. Η ψυχολογική υποστήριξη θα βοηθήσει τον πάσχοντα να αντιμετωπίσει την αιτία που δημιουργεί το τικ και να ελέγξει την έντασή του. Ταυτόχρονα, θα μπορέσει να αντιμετωπίσει και τα προβλήματα συμπεριφοράς και αποδοχής του εαυτού που πιθανόν συνυπάρχουν. Επίσης, η φυσική άσκηση και οι τεχνικές χαλάρωσης (yoga, διαλογισμός) μπορούν να συμβάλουν στην ανακούφιση από το άγχος, το οποίο πιστεύεται ότι αυξάνει την ένταση των τικ. «Υπάρχει και φαρμακευτική αγωγή, η οποία περιλαμβάνει χαμηλές δόσεις αντιψυχωτικών, όπως η αλοπεριδόλη και ενδείκνυται μόνο για τις περιπτώσεις όπου το τικ διαταράσσει σημαντικά την ποιότητα ζωής του πάσχοντος. Oι παρενέργειές τους, όπως η καταστολή και η διαταραχή της γνωσιακής λειτουργίας, καθιστούν τη χρήση τους απαγορευτική σε καταστάσεις μικρής σοβαρότητας και σε μικρότερες ηλικίες». «Το παράδοξο ωστόσο είναι», προσθέτει ο κ. Σπίγγος «ότι η πρόταση του γιατρού για θεραπεία με αντιψυχωτικά φάρμακα, έρχεται να συμπληρώσει το μύθο περί ψυχολογικής προέλευσης των τικ. Έτσι, μετά από το αρχικό χρονοβόρο γκρέμισμα αυτού του μύθου, ο γιατρός χρειάζεται να αφιερώσει άλλο τόσο χρόνο για να πείσει τους γονείς γύρω από το πώς γίνεται μία μη ψυχιατρική κατάσταση θεραπεύεται με ψυχιατρικά φάρμακα». < MAΪOΣ 2011 # 05 > ψυχολογία > Της Ζέφης Κληρονόμου 46 > Life > Positive < MAΪOΣ 2011 # 05 ΡΕΚΟΡ; 8 ΚΑΥΓΑΔΕΣ ΤΗΝ ΩΡΑ! Μαμά ή... διαιτητής πυγμαχίας; Καβγάδες ανάμεσα στα αδέλφια: μπορεί να ταράζουν τη γαλήνη του σπιτιού αλλά, σύμφωνα με τις έρευνες και τους ειδικούς, κάνουν καλό, αφού διαμορφώνουν το χαρακτήρα και βοηθούν στην ανάπτυξη των παιδιών. Πώς να κρατήσετε τις ισορροπίες, όταν το παιδικό δωμάτιο θυμίζει ρινγκ και να επαναφέρετε την ειρήνη, χωρίς να χρειαστεί να φορέσετε στολή κυανόκρανου του Ο.Η.Ε.; Ο « Ιάσονας και ο Νικήτας έχουν στο δωμάτιό τους τόσα αυτοκινητάκια που, αν τα έβαζαν στη σειρά, θα έκαναν γραμμή από τα Πατήσια μέχρι τον Πειραιά. Τι είναι αυτό, λοιπόν, που τους πιάνει και “τρώγονται” ακριβώς την ίδια στιγμή για το ίδιο, μέχρι πριν από ένα λεπτό παραπεταμένο κουρσάκι;», αναρωτιέται η Χρύσα, μητέρα και αυτόπτης μάρτυς καθημερινών αδελφικών καβγάδων μεταξύ δύο αγοριών 7 και 5 ετών. Όσοι έχετε μικρά παιδιά θα έχετε ζήσει ανάλογη σκηνή αδελφικής σύρραξης, άπειρες φορές. Για την ακρίβεια, οι καβγάδες ανάμεσα στα αδέλφια φτάνουν ακόμα και τους οκτώ ανά ώρα (!) μέχρι την ηλικία των δέκα ετών, σύμφωνα με έρευνα μελετητών του Πανεπιστημίου του Illinois. Αρχή εχθροπραξιών. Γιατί; «Μπορεί ένα παιδί να είναι εκνευρισμένο ή κουρασμένο και να αντιδράσει άσχημα, να νιώθει ότι το > Life > Positive < αδερφάκι του επεμβαίνει στο χώρο και στα πράγματά του, ίσως να θέλει να γίνει το δικό του και να μην υποχωρεί ή να βλέπει μόνο την πλευρά του κι όχι εκείνη του άλλου», εξηγεί η συμβουλευτική ψυχολόγος κ. Χριστίνα Σαμαράκη. «Συχνά, οι καβγάδες έχουν και ως βάση το παιχνίδι, αποτελούν τρόπο επικοινωνίας και έκφρασης συναισθημάτων ανάμεσα στα αδέρφια. Πολλές φορές, βέβαια, ο βασικός λόγος των αδερφικών καβγάδων είναι η αντιζηλία και η διεκδίκηση της προσοχής και της αγάπης των γονιών τους. Άλλωστε, συχνά, οι γονείς, χωρίς να το καταλάβουν, έχουν διαφορετική ματιά προς κάποιο από τα παιδιά τους κι αυτό γίνεται αντιληπτό από τα αδέρφια του», προσθέτει. Σύμφωνα με έρευνα καθηγητή ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Missouri, ο νούμερο 1 λόγος για καβγά στην εφηβική ηλικία είναι όταν ο ένας αδελφός μπαίνει χωρίς άδεια στο δωμάτιο του άλλου. 47 MAΪOΣ 2011 # 05 > ψυχολογία μαμά ή... διαιτητής πυγμαχίας; > Συμβουλές προς τους γονείς-διατητές • Αφήστε τα παιδιά να βρουν τρόπο να λύσουν μόνα τις διαφορές τους. •Μ ην επεμβαίνετε, παίρνοντας θέση για το ποιος έχει δίκιο. Συχνά αδικείτε κάποιο από τα παιδιά, ενισχύοντας ζήλια και ανταγωνισμό. • Μετά τον καβγά, όταν τα παιδιά είναι πιο δεκτικά, δείξτε τους εναλλακτικούς τρόπους να χειρίζονται καταστάσεις, να εκδηλώνουν συναισθήματα. • Εξηγήστε ποιες συμπεριφορές είναι αποδεκτές από την οικογένεια και ποιες όχι (π.χ. η βία). • Περάστε μηνύματα που θα οδηγήσουν τα παιδιά να ενδιαφέρονται για τα συναισθήματα των άλλων και να αναγνωρίζουν τη διαφορετικότητα. • Αν τα παιδιά το παρακάνουν, μπορείτε να τα χωρίσετε ή να τους πάρετε το παιχνίδι που παίζουν, μέχρι να ηρεμήσουν. • Επιβραβεύεστε τις θετικές συμπεριφορές. • Δώστε εσείς το παράδειγμα. Στο ράφι Αντίπαλα στρατόπεδα Στο DVD 48 • Χάικε Μπάουμ «Μαμά, αυτός όλο με κάνει και θυμώνω: καβγάδες και ζήλιες ανάμεσα στα αδέλφια», εκδόσεις Θυμάρι. Πρακτικά tips για να εκτονωθεί η ένταση ανάμεσα στα αδέλφια από την ψυχοπαιδαγωγό με ειδίκευση στη θεραπεία μέσω του παιχνιδιού. • Κατρίν Ντιμοντέιγ-Κρεμέρ «Σχέση μεταξύ Αδελφών, από τη σύγκρουση στη συμφιλίωση», εκδόσεις Lector. «Τεχνάσματα» και συμβουλές από την οικογενειακή σύμβουλο και εκπαιδεύτρια στις τεχνικές διαπροσωπικής επικοινωνίας. • «Δεσμοί Στοργής» (Parenthood), οικογενειακή κωμωδία με τον Στιβ Μάρτιν στο ρόλο του πάτερ φαμίλιαδιαιτητή μεταξύ των παιδιών του. > Life > Positive < Νόμιζα ότι, με το να έχουν μόλις δυο χρόνια διαφορά, οι γιοι μου θα γίνονταν φιλαράκια και θα έπαιζαν μαζί αγαπημένοι», παρατηρεί η μητέρα του 7χρονου Ιάσονα και του 5χρονου Νικήτα. «“Αδελφάκια είστε, τους λέω όταν τσακώνονται, “τι έχετε να χωρίσετε;”». Τι έχουν να χωρίσουν; Πολλά! Σπίτι, δωμάτιο, παιχνίδια, μαμά, μπαμπά, παππού, γιαγιά, μια κοινή παιδική ηλικία. «Οι καβγάδες είναι συχνότεροι, όταν τα παιδιά είναι του ίδιου φύλου και, κυρίως, όταν έχουν μικρή διαφορά ηλικίας», επισημαίνει η κ. Σαμαράκη. «Λόγω των “ομοιοτήτων”, δυσκολεύονται περισσότερο να βρουν τη θέση τους στην οικογένεια, έχουν περισσότερα να μοιραστούν, συχνά βιώνουν πιο έντονα την έλλειψη αποκλειστικότητας των γονιών. Βέβαια, λόγω των ομοιοτήτων, τα αδέρφια με μικρή διαφορά ηλικίας είναι και πιο πιθανό να τα πηγαίνουν καλύτερα μεταξύ τους. Αντίθετα, όταν υπάρχει μεγάλη διαφορά, η ζήλια ίσως είναι πιο έντονη, ιδιαίτερα από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο, που νιώθει ότι έχει χάσει την πρωτοκαθεδρία». Ο ρόλος της οικογένειας Ο τρόπος που λειτουργεί μια οικογένεια είναι ο βασικότερος παράγοντας που επηρεάζει τις σχέσεις ανάμεσα στα αδέρφια. «Οι γονείς με τη συμπεριφορά τους δίνουν το παράδειγμα στα παιδιά τους, για το πώς να MAΪOΣ 2011 # 05 σχετίζονται με τους άλλους και πρώτα απ’ όλα με τα μέλη της ίδιας της οικογένειας», τονίζει η ψυχολόγος. «Έτσι, όταν οι γονείς χρησιμοποιούν άσχημους χαρακτηρισμούς στους καβγάδες τους ή είναι υποτιμητικοί προς τους άλλους, έτσι θα κάνουν και τα παιδιά, μεταξύ τους και όχι μόνο. Επίσης, αν οι γονείς συγκρίνουν συνεχώς τα αδέρφια μεταξύ τους ή τείνουν να υποστηρίζουν κάποιο που το θεωρούν “αδύναμο” ή “ευαίσθητο”, πυροδοτούν τη ζήλια και δυσκολεύουν τις σχέσεις ανάμεσα στα αδέρφια. Το ίδιο συμβαίνει και όταν οι γονείς επεμβαίνουν στους καβγάδες των παιδιών». «Γυμναστήριο της ζωής» Μέσα από τους καβγάδες τα παιδιά διαμορφώνουν το χαρακτήρα τους, επομένως η επίδρασή τους είναι πολύ σημαντική για την ενήλικη ζωή. «Ανάλογα με το πώς έχουν μάθει να χειρίζονται τους καβγάδες με τα αδέρφια τους, με τον ίδιο τρόπο θα αντιμετωπίσουν αντίστοιχες καταστάσεις στην ενήλικη ζωή, στο φιλικό, κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον και στις διαπροσωπικές σχέσεις», υπογραμμίζει η συμβουλευτική ψυχολόγος. Σύμφωνα με έρευνα ψυχολόγων του Πανεπιστήμιου της Padova, «οι καβγάδες ανάμεσα στα αδέλφια είναι «“γυμναστήριο της ζωής”, αφού τα βοηθούν να αναπτύξουν την ικανότητα να ανταπεξέρχονται ως ενήλικες σε πιο σύνθετες αντιπαραθέσεις». < > Life > Positive < + Αδελφικοί καβγάδες: συν & πλην • Το παιδί μαθαίνει να μοιράζεται, να διεκδικεί, να - υποχωρεί, να διαφωνεί, να προβάλλει επιχειρήματα, να διαπραγματεύεται, βρίσκοντας τη θέση του μέσα στην οικογένεια. • Το παιδί σκληραγωγείται, μαθαίνει να υπερασπίζεται τον εαυτό του. • Αν ο καβγάς γίνεται με εποικοδομητικό τρόπο, το παιδί αναπτύσσει τις λεκτικές του ικανότητες. • Ο καβγάς είναι τρόπος επικοινωνίας και δεσίματος ανάμεσα στα αδέρφια. Μαθαίνουν ότι μπορούν να διατηρούν μια σχέση, ακόμα κι όταν διαφωνούν. • Μαθαίνουν ότι μπορούν να θυμώνουν σε όσους αγαπούν, χωρίς το ένα συναίσθημα να αναιρεί το άλλο. • Ανησυχητικοί γίνονται οι καβγάδες, όταν εμπεριέχουν συνεχώς φυσική και λεκτική βία, έντονη ζήλια, διάθεση διακοπής της σχέσης ή του παιχνιδιού. • Οι γονείς θα πρέπει να προβληματιστούν, όταν συνεχώς το ένα παιδί είναι το «θύμα» ή εκείνο που υποχωρεί και δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του. Χρειάζεται ενίσχυση της αυτοπεποίθησής του. 49 MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία > της Ιωάννας Ράπτη Επικίνδυνα μικρόβια σε αντικείμενα… υπεράνω υποψίας Μπορείτε να φανταστείτε ποια είναι τα πιο βρώμικα σημεία μέσα και έξω από το σπίτι; Πριν σπεύσετε να αναφωνήσετε «η τουαλέτα», πρέπει να μάθετε ότι υπάρχουν αντικείμενα, που χρησιμοποιούμε καθημερινά, τα οποία κρύβουν πολλά και επικίνδυνα για την υγεία μας μικρόβια! Μάθετε ποια είναι και πώς θα προστατευθείτε! Ό λοι πιστεύουμε ότι τα περισσότερα μικρόβια βρίσκονται στα χαρτονομίσματα και στις δημόσιες τουαλέτες. Πώς θα σας φαινόταν, αν σας έλεγε κάποιος ότι κάποια σημεία του σπιτιού σας (ναι, του σπιτιού σας!) είναι πολύ πιο βρώμικα; Έχει αποδειχθεί ότι τα αντικείμενα που μέχρι τώρα θεωρούσαμε «αθώα», όπως το ασανσέρ του σπιτιού ή της δουλειάς και το κινητό μας τηλέφωνο, μπορεί να συνιστούν «μικροβιακές βόμβες». Ποιες είναι, λοιπόν, οι κυριότερες εστίες μικροβίων μέσα και έξω από το σπίτι μας; Μεσα στο σπιτι Το σπίτι μας αποδεικνύεται ο «παράδεισος» των μικροβίων! Δείτε ποια είναι τα πιο «επικίνδυνα» σημεία και πως να προστατευθείτε. • Νεροχύτης: Υπολείμματα φαγητών που πέφτουν στο νεροχύτη από τα πιάτα, γίνονται «βιότοπος» για τη δημιουργία εστίας μικροβίων, όπως το κολοβακτη- > Life > Positive < ρίδιο και η σαλμονέλα. Το νερό δεν τον απολυμαίνει. Φροντίστε να χρησιμοποιείτε πότε πότε κάποιο καθαριστικό του εμπορίου ή ένα διάλυμα νερού και ξυδιού, ώστε τα μικρόβια να αποτελέσουν παρελθόν! • Σφουγγάρι. Πρόσφατη αμερικανική έρευνα έδειξε πως πάνω στο σφουγγαράκι της κουζίνας μπορεί να …ξεκουράζονται εκατομμύρια μικρόβια! Για το λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντικό να το αντικαθιστάτε συχνά. Ένα επιπλέον μέτρο πρόληψης είναι να το βυθίζετε καθημερινά (ή συχνά) για λίγη ώρα σε μια μικρή λεκάνη, στην οποία έχετε αναμίξει ζεστό νερό και χυμό λεμονιού ή ξίδι. • Οδοντόβουρτσα. Τη χρησιμοποιείτε τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα. Τη βρέχετε, τη χρησιμοποείτε και στη συνέχεια την αφήνετε να στεγνώσει. Η υγρασία όμως ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων, τόσο αυτών που υπάρχουν στο στόμα, όσο κι εκείνων που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα. Προσπαθήστε να κρατάτε την οδοντόβουρτσα σε σημείο που να αερίζεται, ώστε να στεγνώνει γρήγορα ανάμεσα στις χρήσεις. 51 MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία μικρόβια σε αντικείμενα… υπεράνω υποψίας • Τηλεκοντρόλ. Πέφτει στο πάτωμα, βήχουμε και φτερνιζόμαστε πάνω του και μια ολόκληρη οικογένεια το αγγίζει καθημερινά. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, τα μισά τηλεχειριστήρια που εξετάστηκαν ήταν θετικά σε βακτήρια του ιού της γρίπης. Φροντίστε κατά καιρούς να απολυμαίνετε το τηλεχειριστήριο, με μαντηλάκια που περιέχουν οινόπνευμα. • Πληκτρολόγιο και ποντίκι. Το πληκτρολόγιο και το ποντίκι σε υπολογιστές δημόσιας χρήσης μπορεί να έχουν περισσότερα μικρόβια κι από μια δημόσια τουαλέτα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα. Δυστυχώς, παρόμοια ποσότητα μικροβίων συναντάμε και στους προσωπικούς υπολογιστές. Αυτό που μπορείτε να κάνετε, είναι αναποδογυρίσετε το πληκτρολόγιο, να το ξεσκονίσετε καλά και να το καθαρίσετε με αλκοολούχα μαντηλάκια. Κάντε το ίδιο και με το ποντίκι. • Στρώμα. Προσπαθήστε να «αερίζετε» το στρώμα, τουλάχιστον 2 φορές το μήνα και να το σκουπίζετε με την ηλεκτρική σκούπα και από τις δυό του μεριές. • Πλυντήριο. Μπορεί να γίνει εύκολα εστία μικροβίων, όταν δεν χρησιμοποιείται σωστά. Όταν πλένετε τα βρώμικα ρούχα σας σε χαμηλές θερμοκρασίες συγκεντρώνονται βακτήρια στο εσωτερικό του, τα οποία, με τη βοήθεια της υγρασίας, πολλαπλασιάζονται! Φροντίστε να πλένετε τα πολύ βρώμικα ρούχα σε υψηλές θερμοκρασίες. • Πιατοθήκη. Λόγω της υγρασίας που υπάρχει εκεί, η τοποθέτηση του πιάτου στην πιατοθήκη, το «προικοδοτεί» με μια σειρά από βακτήρια. Η πιατοθήκη είναι σημείο όπου συχνά συγκεντρώνεται μούχλα. Γι’ αυτό, φροντίστε να την απολυμαίνετε μια φορά την εβδομάδα. • Κινητό. Το χρησιμοποιούμε περισσότερο από κάθε άλλο αντικείμενο στην καθημερινότητά μας. Φροντίστε να το καθαρίζετε με κάποιο αλκοολούχο μαντηλάκι, ώστε να είστε βέβαιοι ότι δεν κινδυνεύετε κάθε φορά που το αγγίζετε. Εξω απο το σπιτι Κι αν αυτοί οι κίνδυνοι υπάρχουν μέσα στο σπίτι, φανταστείτε τι γίνεται εκτός σπιτιού! • Χρήματα. Αποτελούν «παράδεισο» μικροβίων, αφού αλλάζουν εκατοντάδες χέρια, έρχονται σε επαφή με τσέπες, παντελόνια, πορτοφόλια και.... πατώματα, πριν καταλήξουν στα χέρια μας. Δεν μπορούμε να τα πλύνουμε, δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε να πλένουμε τα χέρια μας. • Δημόσιες τουαλέτες. Όλοι νομίζουν ότι είναι η κυριότερη εστία μικροβίων, αλλά αυτό δεν ισχύει πάντα. Σε κάθε περίπτωση, τα καπάκια της λεκάνης στις δημόσιες τουαλέτες συγκεντρώνουν πλειάδα μικροβίων, υπάρχουν όμως και περιπτώσεις «αθώων» αντικειμένων, με τις ίδιες ή και μεγαλύτερες > ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΩΝ ΧΕΡΙΩΝ 52 Όπως είναι λογικό, τα μικρόβια βρίσκονται παντού και δεν υπάρχει τρόπος απόλυτης προστασίας. Με τη σωστή υγιεινή των χεριών, ωστόσο, μπορούμε να προστατευτούμε πολύ καλά και εμείς και οι γύρω μας. Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) οι λοιμώξεις θα μειώνονταν σημαντικά, αν γνωρίζαμε πώς να πλένουμε σωστά τα χέρια μας. Οι βασικοί κανόνες είναι οι εξής: > Life > Positive < 1. Πλυθείτε με νερό και σαπούνι, όταν τα χέρια σας είναι εμφανώς λερωμένα. Αλλιώς, χρησιμοποιήστε ένα αλκοολούχο αντισηπτικό. 2. Βρέξτε τα χέρια σας με καθαρό τρεχούμενο νερό και προσθέστε σαπούνι. 3. Τρίψτε όλες τις επιφάνειες και τα μεσοδακτύλια διαστήματα, κάτω από τα νύχια και τους αντίχειρες για 20’’. 4. Ξεπλύνετε πολύ καλά με τρεχούμενο νερό. 5. Στεγνώστε με χειρο- πετσέτες μιας χρήσης. 6. Κλείστε τη βρύση χρησιμοποιώντας τη χάρτινη χειροπετσέτα και όχι με το χέρι, για να μην ξαναμολυνθείτε. Αυτό που είναι σημαντικό, είναι η υγιεινή των χεριών να μη γίνεται εμμονή. Δε χρειάζεται να πλένετε τα χέρια σας κάθε φορά που αγγίζετε κάτι. Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα, αφού με τον τρόπο αυτό καταστρέφεται το υδρολιπιδικό φιλμ, δη- λαδή ο προστατευτικός μανδύας του δέρματος, με αποτέλεσμα το δέρμα να γίνεται πιο ευαίσθητο και πιο ευάλωτο στην εισβολή των μικροβίων. MAΪOΣ 2011 # 05 > υγεία μικρόβια σε αντικείμενα… υπεράνω υποψίας συγκεντρώσεις. Φροντίστε να πλένετε πάντα τα χέρια σας, μετά τη χρήση. • Καρότσι super market. Σύμφωνα με έρευνα, στο καρότσι που χρησιμοποιούμε για τα ψώνια μας βρίσκονται περίπου 1.100 καλλιέργιες μικροβίων σε δέκα μόλις τετραγωνικά εκατοστά. Την επόμενη φορά, σκουπίστε το καρότσι με ένα αλκοολούχο μαντηλάκι πριν το τραβήξετε προς το μέρος σας. • Χειρολαβές, χερούλια και κουμπιά. Θα στηριχθείτε στη χειρολαβή του μετρό, θα ανοίξετε την πόρτα της δημόσιας υπηρεσίας, θα ακουμπήσετε διακόπτες φωτός σε δημόσιους χώρους, θα πατήσετε το κουμπί για το ασανσέρ. Ασφαλώς και αποτελούν σημεία συγκέντρωσης μικροβίων! Πλένετε τα χέρια σας μόλις φτάσετε σπίτι ή πριν φάτε ή αφού έχετε τελειώσει με τις χειρολαβές, τα χερούλια και τα κουμπιά. • Τσάντα. Οι γυναίκες συνηθίζουν να ακουμπούν την τσάντα τους στο πάτωμα, μετατρέποντάς την σε κινητή μονάδα βακτηρίων! Η σκόνη και οι άλλοι μικροοργανισμοί που υπάρχουν εκεί, μεταφέρονται στην επιφάνεια της τσάντας και από κει στα ρούχα αλλά και στο χώρο του σπιτιού. Απολυμάντε την τσάντα σας, περνώντας τη με ένα υγρό πανί με καθαριστικό ή με ένα αλκοολούχο μαντηλάκι. «Απολυτη καθαριοτητα»; Βλαπτει σοβαρα την υγεια 54 Στο δυτικό κόσμο, ο πληθυσμός που πάσχει από αλλεργίες έχει αυξηθεί τα τελευταία 30 χρόνια από 10 σε 30%. Η υπερβολική καθαριότητα μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση αλλεργιών! Η εμμονή στην καθαριότητα έχει το δικό της μερίδιο ευθύνης στην εμφάνιση αλλεργιών και αυτοάνοσων νοσημάτων, σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα από τον Καναδά. Όπως αναφέρει ο Dr. Guy Delespesse, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ και διευθυντής του Εργαστηρίου Έρευνας Αλλεργικών Νόσων, οι αλλεργίες φαίνεται να παρουσιάζουν επίσης μια αντίστροφη σχέση με το επίπεδο υγιεινής. «Όσο πιο αποστειρωμένο είναι το περιβάλλον στο οποίο ζει ένα παιδί, τόσο υψηλότερο κίνδυνο διατρέχει να αναπτύξει αλλεργίες ή κάποιο ανοσολογικό πρόβλημα στη μετέπειτα ζωή του», επισημαίνει ο Delespesse. Η θεωρία του Delespesse έρχεται να ενισχύσει περαιτέρω τα ευρήματα μιας προηγούμενης μελέτης, σύμφωνα με την οποία, η υπερβολική προστασία των βρεφών και των μικρών παιδιών από μικρόβια και παθογόνα ενδέχεται να στερεί από τον οργανισμό βακτήρια που «διδάσκουν» στο αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού, πώς να αντιδρά στις «άγνωστες» ουσίες. < > Life > Positive < > ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΜΙΚΡΟΒΙΟ-ΦΟΡΙΑ ΠΑΡΑ ΜΙΚΡΟΒΙΟ-ΦΟΒΙΑ! Πρόσφατα, ένα ηλικιωμένο ζευγάρι συνελήφθη ως ύποπτο για την δολοφονία της ίδιας του της κόρης. Κι αυτό γιατί η Σαμάνθα Χάνκοξ, 40 ετών, βρέθηκε νεκρή σε μια πολυθρόνα στο σπίτι της, από το οποίο δεν είχε ξεμυτίσει τα τελευταία 18 χρόνια, αφού είχε προχωρημένης μορφής μικροβιοφοβία. Οι γονείς της κάλεσαν το 166, αλλά κρατήθηκαν και ανακρίθηκαν από τις αρχές, για τουλάχιστον 7 ώρες πριν συλληφθούν. Η νεκροψία αποκάλυψε ότι η κόρη τους πέθανε από αφυδάτωση και μόλυνση στο δέρμα. Οι φοβίες της για τα μικρόβια ήταν τόσο μεγάλες που περνούσε 20 ώρες το 24ωρο στο ντούς! Τα τελευταία χρόνια της ζωής της άφηνε μόνο τους γονείς της να μπαίνουν στο σπίτι και είχε καλυμμένα τα χέρια της με ειδικά γάντια, για να μην έρχεται σε επαφή με τα μικρόβια. Ο λόγος που ασκήθηκε δίωξη εναντίον των γονιών της ήταν ότι, παρά το γεγονός ότι είχε διαγνωσθεί η πάθησή της, δεν έκαναν ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν για να την θεραπεύσουν. Η ανησυχία µήπως χάσουµε την υγεία µας υπάρχει, σε κάποιο βαθµό, σε όλους τους ανθρώπους. Κάποιοι ωστόσο ανησυχούν υπερβολικά. Ένα άτοµο που πλένει πολλές φορές µέσα στη µέρα τα χέρια του και όχι µόνο στις περιπτώσεις που επιβάλλεται, αλλάζει συνέχεια ρούχα, χρησιµοποιεί γάντια για να αγγίξει κάτι, φοράει µάσκα σε χώρους µε κόσµο ή παρουσιάζει κοινωνική απόσυρση λόγω της φοβίας του, χρειάζεται οπωσδήποτε βοήθεια από ειδικό. Συνήθως, πίσω από τη συγκεκριµένη διαταραχή κρύβεται το στρες. Η µικροβιοφοβία µπορεί δηλαδή, να είναι µια προβολή της έντασης του γενικού άγχους του ατόµου. Εκτός από κοµµάτι των αγχωδών διαταραχών, η µικροβιοφοβία µπορεί να αποτελεί και μέρος ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής ή κατάθλιψης. Πάντως, αν ο περίγυρός σας επιµένει ότι η µικροβιοφοβία επηρεάζει την ποιότητα ζωής σας, σάς περιορίζει ή σας οδηγεί σε κοινωνική αποµόνωση, θα πρέπει να απευθυνθείτε στον ειδικό, ο οποίος είναι πιθανό να συστήσει ψυχοθεραπεία ή/και φαρµακευτική αγωγή. MAΪOΣ 2011 # 05 Δερµατίτιδα Ξηροδερµία Tσιµπήµατα από έντοµα & µέδουσες Eρεθιστικά φυτά Hλιακά εγκαύµατα Αυτές είναι οι πιο συχνές αιτίες βασανιστικής φαγούρας. Το Τefirax, χάρη στη Raffinose* που περιέχει, ανακουφίζει από τη φαγούρα σε 5 λεπτά και η δράση του διαρκεί 4-8 ώρες! Παράλληλα, χάρη στη µοναδική του σύνθεση, το Τefirax ενυδατώνει και καταπραΰνει το ερεθισµένο δέρµα. Φαγούρα; Δοκιµάστε Tefirax σήµερα! www.pitsilidis.gr *H Raffinose είναι ένας ολιγοσακχαρίτης φυτικής προέλευσης Χωρίς κορτιζόνη - χωρίς φάρµακα M O N O Σ TA Φ A P M A K E I A Παρασκευάζεται και συσκευάζεται στη Γαλλία από τη Laboratoire G.PHARM S.A.S, F-34980 SAINT CLEMENT DE RIVIERE, FRANCE. Υπεύθυνος κυκλοφορίας: Φαρµακευτικά Εργαστήρια CANA A.E-Consumer Health Care Division ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΤΤΙΚΗΣ: Λ. Ηρακλείου 446, 141 22, τηλ.: 210 2883300, fax: 210 2830773 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Θ.Σοφούλη 88, 551 31, τηλ.: 2310 420160, fax: 2310 420161 Γ ΡΑ Μ Μ Η Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η Σ : 2 1 0 2 8 8 3 3 1 1 > συνέντευξη > του Ραζμίκ Αγαμπατιάν ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΙΑΚΩΒΑΚΗΣ Γενναία και ανόθευτη αθλητική ψυχή, ο Περικλής Ιακωβάκης γεννήθηκε στην Πάτρα το 1979. Ο μεγαλύτερος αδερφός του, ο Θωμάς, ήταν εκείνος που αρχικά ασχολήθηκε με τον στίβο. Βλέποντάς τον, ο Περικλής πήγε και αυτός στο γήπεδο για να... μείνει. Όπως επισημαίνει ο ίδιος, «είχα από πιτσιρικάς αθλητική παιδεία. Ξεκίνησα με το μήκος, μετά συνέχισα με τα 100 μέτρα εμπόδια, ύστερα με τα 400 μέτρα απλά και τελικά στα 18 μου το γύρισα στα 400 μετ΄ εμποδίων». Π «Αγωνίζομαι πάντα με αξιοπρέπεια» οιες στιγμές θεωρείτε κορυφαίες στη καριέρα σας; τι θυσιεσ χρειαστηκε να κανετε; Είναι πολλές και από διάφορες ηλικίες. Ενδεικτικά, το χρυσό στο Παγκόσμιο Εφήβων το 1998, η 3η θέση στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ανδρών του 2003 και φυσικά το 2006, που κέρδισα το Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα και τον τελικό των Grand Prix της ΙΑΑF. Μέσα σε 15 χρόνια αγώνων, υπάρχουν πολλές στιγμές χαράς και συγκίνησης αλλά και κούρασης, ιδρώτα, στενοχώριας, λύπης. Αλλά είναι κάτι που αγαπώ, οπότε τίποτα από τα παραπάνω δεν το βλέπω ως θυσία. Η ενασχόληση με τον πρωταθλητισμό σας έχει δημιουργήσει «απωθημένα»; Δεν έχω κανένα απωθημένο. Είμαι ευτυχισμένος που κάνω αυτό που αγαπάω και μάλιστα επαγγελματικά. Είναι ένα πολύ απαιτητικό επάγγελμα, που έχει αυστηρούς κανόνες και τους ακολουθώ. Τώρα, αν για κάποιον η κούραση, ο πόνος και ο ιδρώτας είναι θυσία, τότε μάλλον δεν κάνει για το χώρο. Τι θα συμβουλεύατε όσους ασχολούνται η’ θέλουν να ασχοληθούν με τον αθλητισμό; Να κάνουν τον αθλητισμό μέρος της καθημερινότητας τους. Να τους γίνει τρόπος ζωής και να μην κάνουν υπερβολές. Να βρουν το σπορ ή το άθλημα που τους αρέσει και να το κάνουν μέρος της ζωής τους. Δεν είναι ανάγκη να φτάσει κάποιος στα όρια. Πρέπει να περνάει καλά και να γυμνάζεται όσο του επιτρέπει η καθημερινότητά του. Για το φλέγον θέμα του ντόπινγκ, ποιες είναι οι θέσεις σας; Το ντόπινγκ υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει. Ο > Life > Positive < αθλητισμός είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας μας. Όπως έξω υπάρχει η κλεψιά και η απάτη, έτσι και στον αθλητισμό. Υπάρχει, ωστόσο, ένα σύστημα αντι-ντόπινγκ το οποίο δουλεύει και μάλιστα αποτελεσματικά, αν και κάποιες φορές καταπατά βασικά δικαιώματα που άπτονται της προσωπικότητάς μας, όπως για παράδειγμα το να δηλώνουμε πού είμαστε 365 μέρες το χρόνο, ακόμη και στις διακοπές μας. Όμως, έτσι είναι το σύστημα και το δέχομαι. Το ντόπινγκ υπάρχει εκεί όπου υπάρχουν πολλά συμφέροντα, δηλαδή λεφτά. Ο στίβος δεν είναι από τα σπορ που βγάζεις χιλιάδες ευρώ. Oμως υφίσταται το θέμα Κεντέρη - Θάνου. Από όσο γνωρίζω, δεν υφίσταται θέμα αθλητικά. Είναι παλιά ιστορία αυτή, έχει τελειώσει. Νομίζω πως αυτές τις ημέρες το θέμα είναι πάλι στην επικαιρότητα, λόγω της εκδίκασής του από την ελληνική δικαιοσύνη. Σε κάθε περίπτωση, αυτή η υπόθεση δεν έκανε καλό στο χώρο μας. Όποιος νομίζει πως μόνο στον ελληνικό στίβο υπήρξαν κρούσματα ντόπινγκ, κάνει λάθος. Δεν δέχομαι να τους βάζουμε όλους στο ίδιο τσουβάλι. Τότε συγγνώμη, αλλά όλοι οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι, όλοι οι δημοσιογράφοι κατευθυνόμενοι, όλοι οι γιατροί παίρνουν φακελάκια και, γενικώς, όλοι και όλα είναι σάπια. Δεν μπορώ να κάνω τέτοιου είδους συσχετισμούς. 57 Η διατροφή ποιο ρόλο παίζει στις επιδόσεις; τα συμπληρώματα διατροφής χρειάζονται; Η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, πόσο μάλλον για έναν πρωταθλητή, που έχει μεγάλες και σύνθετες ενεργειακές ανάγκες. Έχω μάθει, με τα χρόνια, να τρώω αυτά που πρέπει και, ανάλογα με το πού βρίσκομαι, να κάνω τις απαιτούμενες προσαρμογές. Ευτυχώς σε αυτό, έχω την πολύτιμη βοήθεια της γυναίκας μου, της Αφροδίτης, που έχει σπουδάσει το MAΪOΣ 2011 # 05 > συνέντευξη Περικλής Iακωβάκης μέρα πριν από μια μεγάλη κούρσα και να μην μπορείς να τρέξεις από τον πόνο, μέχρι το πιο δύσκολο, να τραυματιστείς μια εβδομάδα πριν τον αγώνα- στόχο έπειτα από 10 μήνες προετοιμασίας. Να κάνεις μια άκυρη εκκίνηση, να χτυπήσεις εμπόδιο και άλλα πολλά. Πρέπει να έχεις και λίγη τύχη! Αν σήμερα ήσασταν 20 χρόνων, θα ακολουθούσατε ξανά την ίδια πορεία; Όχι αν ήμουν 20, γιατί θα ήταν αργά να ξεκινήσω πρωταθλητισμό. Αν όμως ήμουν 16, τότε ναι, θα ακολουθούσα τον ίδιο δρόμο. Πιστεύετε ότι υπάρχει κρίση και στον αθλητισμό στην χώρα μας; αν ναι, πως τη βιώνετε ως διακεκριμένος αθλητής; Προσπαθώ πάντα ό,τι κάνω, να το κάνω καλά και με αξιοπρέπεια. Όποτε τρέχω, σκέφτομαι ότι είμαι μία πολύ μικρή κουκκίδα ενός κράτους, ενός έθνους. Αισθάνομαι λοιπόν, σε έναν πολύ μικρό βαθμό, πρεσβευτής αυτού του έθνους. Γι’ αυτό, κοιτάζω πάντα να αγωνίζομαι με σωστό και έντιμο τρόπο, στοχεύοντας σε μια αξιοπρεπή εμφάνιση. Αν υπάρχει λέει... Όπως προανέφερα, ο αθλητισμός είναι μικρογραφία της κοινωνίας μας! Ως αθλητής βιώνω μια κατάσταση μιζέριας και συρρίκνωσης του αθλητισμού. Είναι φυσικό με τα προβλήματα που έχουμε ως χώρα, αλλά δεν δικαιολογούνται όλα, λόγω της έλλειψης χρημάτων. Στο κέντρο του Αγίου Κοσμά, όπου γυμνάζομαι, έχουμε τρομερά προβλήματα. Οι ρίζες από τα δέντρα που βρίσκονται περιμετρικά του στίβου, έχουν τρυπήσει τον τάπητα και έχουν κάνει επικίνδυνα σαμαράκια. Μπορείς πια να τρέχεις μόνο στους διαδρόμους 1 έως 4 και σε λίγο καιρό, δεν θα μπορείς να τρέχεις ούτε σ’ αυτούς. Αυτή την περίοδο, οι χορηγοί έχουν φύγει από τον αθλητισμό. Είμαι χωρίς χορηγό για πρώτη φορά στην καριέρα μου. Αν υπολογίσουμε πως είμαι και απλήρωτος από τον σύλλογό μου, τον ΟΣΦΠ, εδώ και 15 μήνες, καταλαβαίνει κανείς πόσο σκούρα είναι τα πράγματα... Τι σημαίνει για εσάς «αξιοπρεπής εμφάνιση»; πότε πιστεύετε ότι αθλητής πρέπει να αποσύρεται; Ποιο ρόλο έχουν παίξει στις «αντοχές» σας η οικογένεια και οι άνθρωποι που σας στηρίζουν; αντικείμενο. Τα συμπληρώματα νομίζω πως είναι ωφέλιμα, αρκεί να γίνεται σωστή και λογική χρήση τους. Τα τελευταία χρόνια αποτελείτε «σημαία» της ελληνικής αποστολής στις μεγάλες διοργανώσεις, με χαρακτηριστικό ήθος και σεμνότητά. Πως αισθάνεστε γι’ αυτό; 58 Το να τερματίζω και να ξέρω πως δεν έχω κοροϊδέψει τον εαυτό μου και τους φίλους μου. Να ξέρω πως αυτό είχα και αυτό έδωσα. Το πότε αποσύρεται ένας αθλητής, νομίζω το αποφασίζει το σώμα του και οι επιδόσεις του. Εγώ θα ήθελα να φύγω με το κεφάλι ψηλά. Είμαι 32 ετών, έχω ακόμη κάποια χρόνια μπροστά μου. Ο πρωταθλητισμός τι «ατυχίες» επιφυλάσσει; Από το πιο απλό, το να σου φύγει το σφράγισμα μια > Life > Positive < Μεγάλο. Η οικογένειά μου με στήριξε από μικρό και τους ευγνωμονώ για αυτό. Έπειτα, η γυναίκα μου και τα δυο μας παιδιά (25 και 6 μηνών) είναι το καλύτερο κίνητρο για να προσπαθώ σκληρά. Τα άμεσα σχέδια σας τι περιλαμβάνουν; Φέτος υπάρχει το Παγκόσμιο πρωτάθλημα στην Ν. Κορέα στο τέλος Αυγούστου. Στόχος μου είναι η είσοδος στον τελικό. Για τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου έχουμε ακόμη καιρό. < MAΪOΣ 2011 # 05 > ακτιβισμός > Του Ραζμίκ Αγαμπατιάν Guerilla Gardeners: Το « 60 Ο όρος μεταφράζεται, κατά λέξη, ως «αντάρτες κηπουροί». Όμως, ποιοι είναι αυτοί οι μασκοφόροι, κουκουλοφόροι που αλωνίζουν νυχτιάτικα τους δρόμους της Αθήνας και τι «ύποπτους» σκοπούς έχουν; Γιατί σκάβουν τα παρτέρια και τις ζαρντινιέρες των δήμων και τι είναι αυτές οι περίεργες χωμάτινες μπαλίτσες που σπέρνουν στο διάβα τους; Το κίνημα των Guerrilla Gardeners έχει ιστορία σχεδόν 40 χρόνων και ξεπήδησε πρώτη φορά στους δρόμους της Νέας Υόρκης από μια ομάδα συνειδητοποιημένων φίλων με περιβαλλοντικές ανησυχίες. Η πρωτοβουλία ανήκει στην καλλιτέχνιδα Liz Christy (LIZ CHRISTY COMMUNITY GARDEN) και προέκυψε ως απάντηση στην αδιαφορία των αρχών για ένα εγκαταλελειμμένο οικόπεδο που είχε αφεθεί στην τύχη > Life > Positive < του, γεμάτο με σκουπίδια και κατάφυτο από ζιζάνια. Έτσι μια μέρα, «καταπάτησαν» το οικόπεδο και αφού το καθάρισαν, φύτεψαν λουλούδια και δεντράκια, και ουσιαστικά αντικατέστησαν τον σκουπιδότοπο με μια μικρή πράσινη όαση γαλήνης. Για την ιστορία, ο κήπος αυτός εξακολουθεί να υπάρχει έως σήμερα και την φροντίδα του την έχουν αναλάβει εθελοντές – αν και πλέον βρίσκεται υπό την προστασία των δημοτικών αρχών. Η ενέργεια αυτή είχε μεγάλη αποδοχή και τα επόμενα χρόνια το κίνημα εξαπλώθηκε σε πάνω από 30 χώρες σε όλο τον κόσμο. Μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις αυτής της «επαναστατικής κηπουρικής» οργανώθηκε από την ακτιβιστική ομάδα «Επανακατάληψη των Δρόμων» στο Λονδίνο την πρωτομαγιά του 2000. Το πρόγραμμα των εκδη- MAΪOΣ 2011 # 05 πράσινο» Αντάρτικο Πόλεων Μέσα από τις στάχτες και την κατακαμένη γη που άφησαν οι πυρκαγιές των τελευταίων ετών, ξεπήδησαν, σαν ένας άλλος φοίνικας, οι Έλληνες Guerilla Gardeners, πηγή ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον. λώσεων περιλάμβανε εκτός από μια ποδηλατοπορεία και ένα υπαίθριο πάρτι καρναβαλιού, φύτευση λουλουδιών και ζαρζαβατικών στην κεντρική πλατεία του κοινοβουλίου. Την ίδια μέρα και για λίγες ώρες, το άγαλμα του Ουίστον Τσόρτσιλ απέκτησε μια πράσινη… μοϊκάνα, από την οποία εμπνεύστηκε και ο διάσημος καλλιτέχνης του δρόμου Banksy και φιλοτέχνησε αργότερα το πορτρέτο του γνωστού Άγγλου πρωθυπουργού με την χαρακτηριστική πράσινη φράντζα. Επαναστάτες με αιτία Θα ήταν αδύνατον ένα τόσο δραστήριο κίνημα να περάσει απαρατήρητο στη χώρα των παράνομων ΧΥΤΑ. Οι Αντάρτες Κηπουροί θα μπορούσαν αναμφισβήτητα να είναι μια πρώιμη μορφή απάντησης σ’ > Life > Positive < αυτό το φαινόμενο που στοιχειώνει όλο τον ελλαδικό χώρο. Έτσι, συνιστούν μια «καταστροφή» δημόσιας περιουσίας, από την ανάποδη. Με το που πέσει η νύχτα, μαζεύονται εξοπλισμένοι με φτυαράκια, κασμάδες, σπόρους και φυτά και …επιτίθενται σε εγκαταλειμμένους ή παραμελημένους δημόσιος χώρους, παρτέρια, κήπους ή αστικά πάρκα. Σκοπός τους είναι να δώσουν μια νότα πράσινου στην γκρίζα αθηναϊκή καθημερινότητα. Δεν τρέφουν όμως αυταπάτες, όπως λέει και ο ιδρυτής της ομάδας Γιώργος Τσιχριτζής «το guerrilla gardening είναι μια κίνηση καθαρά συμβολική». Στο Facebook -το group τους αριθμεί πάνω από 1.000 μέλη και μέσω αυτού συντονίζουν τις δράσεις τουςαυτοσυστήνονται ως «μια ομάδα ‘ανόητων’ που πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν την πόλη τους, 61 MAΪOΣ 2011 # 05 > ακτιβισμός απόδραση Guerilla Gardeners 62 να την κάνουν πιο πράσινη και επομένως καλύτερη». Προειδοποιούν όσους είναι εναντίον τους, ότι είναι «οπλισμένοι» με φυτά, φτυάρια και το όραμα να φυτεύουν παντού και οπουδήποτε. Γιατί όμως αυτά τα σύγχρονα «παιδιά των λουλουδιών» φοράνε κουκούλες και –προπάντων- γιατί δραστηριοποιούνται μόνο τη νύχτα; Σύμφωνα με το νομικό καθεστώς, η φύτευση σε δημόσιους χώρους είναι παράνομη και διώκεται ποινικά, διότι κατά τον νομοθέτη, επιτελεί φθορά και καταστροφή δημόσιας περιουσίας! Στο εξωτερικό μάλιστα, η αντίδραση της πολιτείας είναι άμεση και κάποιες φορές… βίαιη. Μια μικρή διαδικτυακή αναζήτηση -και ειδικότερα στο Youtube- επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές. Υπάρχουν πολλά βιντεάκια όπου η αστυνομία υποχρεώνει τους Guerilla Gardeners να σταματήσουν το έργο τους, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις γίνονται και συλλήψεις. Κατά παράδοξο τρόπο, άνθρωποι που αγωνίζονται να ομορφύνουν την πόλη τους, θεωρούνται βάνδαλοι. Γι’ αυτό το λόγο, οι απτόητοι ακτιβιστές κηπουροί, έχουν αναπτύξει μια μέθοδο που τους επιτρέπει να «χτυπάνε» μέσα σε λίγα λεπτά και τους έχει χαρίσει το προσωνύμιο «seed bombers» (στα ελληνικά “βομβιστές σπόρων”). Πρόκειται για προκατασκευασμένες «βόμβες» σπόρων, που οπτικά μοιάζουν με απλές χωμάτινες μπαλίτσες, οι οποίες όμως είναι πλασμένες μαζί με σπόρους λουλουδιών. Οι σπόροι δηλαδή είναι καλυμμένοι με ένα προστατευτικό και θρεπτικό χωμάτινο στρώμα, που θα τους βοηθήσει στα πρώτα στάδια να αναπτυχθούν ταχύτερα και ασφαλέστερα. Το απογοητευτικό της όλης υπόθεσης, σύμφωνα με τον Γιώργο Τσιχριτζή, είναι ότι σε κάποιες περιπτώσεις, σε ελάχιστες μέρες, κάποιοι μαζεύουν τις βόμβες σπόρων από τα σημεία που τις ρίχνουν οι… βομβιστές. Η αντιμετώπιση των Guerilla Gardeners από τους πολίτες κυμαίνεται, από την παντελή αδιαφορία, μέχρι τον ενθουσιώδη εναγκαλισμό. Δεν λείπουν, βέβαια, και εκείνοι που τους κοιτάζουν καχύποπτα, νομίζοντας ότι φυτεύουν πραγματικές βόμβες. Άλλοι πάλι, τους αποδοκιμάζουν χαρακτηρίζοντάς τους επαναστάτες της μόδας. Όμως η εξάπλωσή τους και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας αποστομώνει τους αμφισβητίες και δικαιώνει την επίμονη προσκόλλησή τους στις αρχές του Guerilla Gardening. Ήδη, οι συμπρωτευουσιάνοι διατηρούν το δικό τους αυτόνομο blog και οργανώνονται, για να …πρασινίσουν κι εκείνοι την πόλη τους. > Life > Positive < Εκλεκτικές συγγένειες Με το πέρασμα των τελευταίων 3-4 χρόνων, αυτοί οι «πράσινοι Χμερ» αποδείχθηκαν η μαγιά σε ένα κίνημα που αρχίζει και εξαπλώνεται όλο και περισσότερο, συχνά αγνοώντας το θεωρητικό υπόβαθρο του guerilla gardening. Στην πράξη, επειδή είναι ειλικρινές και αυθόρμητο, έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις πρωταρχικές μικρές ομάδες των ανταρτών της κηπουρικής. Τα παραδείγματα είναι πολλά, άλλοτε έχουν ήπιο παρεμβατικό χαρακτήρα και άλλοτε πιο ριζοσπαστικό. Έτσι, έχουμε την περίπτωση της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας «ΚΜ Πρότυπη Γειτονιά» (ΚΜ MAΪOΣ 2011 # 05 είναι τα αρχικά γράμματα των περιοχών Κεραμικός και Μεταξουργείο), η οποία στις 9 Οκτωβρίου 2010 οργάνωσε τον καθαρισμό και την φύτευση τριών εγκαταλελειμμένων οικοπέδων. Η Αλεξία Μυλωνά, μέλος της ομάδας, αναφέρει: «Στην περιοχή του Μεταξουργείου και του Κεραμεικού υπάρχουν 140 εγκαταλελειμμένα οικόπεδα, τα οποία έχουν καταλήξει σκουπιδότοποι, στέκια εξαρτημένων ατόμων, ελεύθερα πάρκινγκ, δημόσια ουρητήρια και εστίες ρύπανσης, ακόμη και πυρκαγιών». Τα οικόπεδα που αναμορφώθηκαν, βρίσκονται στις οδούς Γιατράκου 30, Κεραμικού 96 και Λεοννάτου 1. Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι ομάδες αυτές των εθελοντών κηπουρών λειτουργούν σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Οι ανακοινώσεις των δράσεών τους αναρτώνται σε όλους τους ιστότοπους αντίστοιχου ενδιαφέροντος. Από την άλλη, έχουμε την πιο σκληροτράχηλη πτέρυγα των ανταρτών κηπουρών, που διεδικούν το δικαίωμα στο πράσινο, ακόμη κι όταν έρχονται σε σύγκρουση με τα συμφέροντα του εκάστοτε Δήμου. Η πιο γνωστή περίπτωση που απασχόλησε έντονα τα ΜΜΕ, είναι αυτή του πάρκου που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Κύπρου και Πατησίων. Όπου οι περίοικοι, με νύχια και με δόντια, προσπάθησαν να σώσουν το πάρκο που προοριζόταν για την κατασκευή ενός γκαράζ. Φύτεψαν νέα δέντρα στη θέση αυτών που πρόλαβαν οι εκσκαφείς να ξεριζώσουν και μετέτρεψαν το χώρο σε ζωντανό κύτταρο κοινωνικοποίησης της περιοχής. Ίδια και απαράλλακτη η υπόθεση της πλατείας του Α’ Νεκροταφείου στο Μετς. Ο κίνδυνος να αποψιλωθούν τα 114 δέντρα της πλατείας, απεφεύχθη ουσιαστικά, χάρη στην περιφρούρηση των κατοίκων της περιοχής. Μια άλλη σημαντική νίκη του κινήματος των κηπουρών, είναι και το παράδειγμα του πάρκου που βρίσκεται κοντά στον πεζόδρομο της Τσαμαδού στην περιοχή των Εξαρχείων. Οι κάτοικοι της περιοχής αναχαίτισαν τις ορέξεις των εργολάβων, «ξήλωσαν» το τσιμέντο και δημιούργησαν μια πράσινη όαση. Ο χώρος σφύζει από ζωή και συχνά οργανώνονται εκεί θεατρικές παραστάσεις, παιχνίδια, εργαστήρια κεραμικής, ζωγραφικής και άλλες δραστηριότητες. Ο χώρος απασχολεί συχνά τη δημοσιότητα, λόγω των συλλήψεων που έχουν πραγματοποιηθεί και των συγκρούσεων με την αστυνομία. Οι υπεύθυνοι που διαχειρίζονται το πάρκο, εξηγούν ότι όλα αυτά εντάσσονται στην προσπάθεια «στοχοποίησης του χώρου, που συνεχίζει τα τελευταία δύο χρόνια, να εξελίσσεται, αποτελώντας πόλο κοινωνικοποίησης και συνδιαλλαγής πέρα από λογικές κέρδους και ιδιοκτησίας». < i > Life > Positive < 63 Περισσότερα: • http:// www.facebook.com/group.php?gid=15254139629 • http://gguerrillagardening.blogspot.com/2008/10/blog-post.html • http://thessguerillagardeners.blogspot.com/ MAΪOΣ 2011 # 05 > θέμα ΘΕΑΤΡΟ ΚΩΦΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ Ένα θέατρο διαφορετικό από τα άλλα Φαντάσου να μην μπορούσες για μια μέρα να ακούσεις τα κύματα της θάλασσας, τα γέλια της παρέας σου, το αγαπημένο σου τραγούδι ή χειρότερα να μην τα είχες γνωρίσει ποτέ γιατί έτσι γεννήθηκες. Πώς είναι άραγε η αίσθηση του να μην ακούς τίποτα; Καλώς ήρθες στον κόσμο των Κωφών. Δεν είναι εύκολος, δεν είναι γνωστός, δεν είναι δίκαιος, μόλις όμως τον γνωρίσεις καλύτερα, βλέπεις ότι εκεί κατοικεί η φαντασία… Σ ώμα, χέρια, πρόσωπο, μάτια, ένας κώδικας, μια γλώσσα…Η Νοηματική. Μέχρι το 2000, πολλοί δεν γνώριζαν τη Νοηματική, ενώ ελάχιστοι ήταν αυτοί που ήξεραν να τη χρησιμοποιούν. Μετά την αναγνώρισή της όμως, με ειδική νομοθετική ρύθμιση (2817/2000) από το ελληνικό κοινοβούλιο, ως επίσημης γλώσσας της κοινότητας των Κωφών, το χάσμα επικοινωνίας ανάμεσα στα κωφά και τα ακούοντα άτομα μειώθηκε. Όσοι δεν τη γνωρίζουν, έχουν την τάση να τη θεωρούν σαν ένα είδος παντομίμας ή σαν αναπαράσταση κάποιας από τις φωνούμενες γλώσσες. Η αλήθεια όμως είναι πολύ διαφορετική. Πρόκειται για μια γλώσσα ολοκληρωμένη, εντυπωσιακά άμεση, άκρως γοητευτική, που βασίζεται αποκλειστικά στις κινήσεις των χεριών και στις εκφράσεις του προσώπου. Μια γλώσσα θεατρική. Μια φορά και έναν καιρό γεννήθηκε η «διαφορετικότητα»… Με «όχημα» τη νοηματική, το 1983 γεννήθηκε, κάπου στην Πλατεία Κουμουνδούρου, ένα θεατράκι διαφορετικό από τα άλλα, από μια ομάδα κωφών παιδιών και τη Νέλλη Καρρά, σύζυγο συγγραφέα και διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, Στρατή Καρρά. Από τις παραστάσεις του Θεάτρου Κωφών Ελλάδας (Θ.Κ.Ε), το έργο «Ένας Ακούων στην χώρα των Κωφών» τράβηξε την προσοχή, όχι γιατί οι προηγούμενες υστερούσαν, αλλά γιατί η συγκεκριμένη είχε στόχο να αφυπνίσει τον θεατή, δείχνοντάς του πως είναι ο κόσμος των κωφών. Στο έργο, ανάμεσα σε πολλούς κωφούς, ένας ακούων προσπαθούσε να επικοινωνήσει στο λεωφορείο, στο ΙΚΑ, στο νοσοκομείο. Μέσα από το έργο, οι συγγραφείς δεν κατακρίνουν, δεν διαμαρτύρονται, δεν θέλουν να προκαλέσουν λύπηση. Θέλουν απλώς να γεννήσουν ένα ερώτημα: Το πρόβλημα επικοινωνίας ανάμεσα στους ακούοντες και στους μη ακούοντες, οφείλεται στο ότι οι τελευταίοι δεν γνωρίζουν τη νοηματική ή στο ότι η πλειοψηφία δεν δέχεται τη διαφορετικότητα; Τα μέλη της ομάδας του Θ.Κ.Ε μάς εξομολογούνται που οφείλεται αυτό το χάσμα στην επικοινωνία. «Η διαφορετικότητα τρόμαζε ανέκαθεν τον κόσμο. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη ενημέρωσης και εκπαίδευσης. Δεν πρέπει να μας αντιμετωπίζουν διαφορετικά, ιδιαίτερα, αλλά ούτε και ίδια με τους ακούοντες, > Life > Positive < γιατί δεν ακούμε. Τηλέφωνο π.χ. δεν μπορούν να μας πάρουν, μπορούν όμως να μας στείλουν γραπτό μήνυμα ή e-mail. Επίσης, εάν δεν γνωρίζουν τη Νοηματική Γλώσσα, μπορούν απλώς να μιλάνε λίγο πιο αργά». Ο σκηνοθέτης του έργου κ. Νίκος Αξιώτης, που ερμήνευσε το ρόλο του ακούοντα, μας περιγράφει την πρώτη του συνάντηση με την ομάδα του Θ.Κ.Ε. «Πραγματικά, οι Έλληνες έχουμε τρομερή άγνοια σε θέματα όπως η αναπηρία. Ήμουν έτοιμος από πριν να κουνήσω το κεφάλι συγκαταβατικά, όπως δηλαδή με έχουν μάθει να κάνω στα κακά νέα και να πω …κρίμα! Δεν χρειάστηκε όμως να χρησιμοποιήσω καμία από τις αμυντικές μου γνώσεις. Αυτό που μας ένωσε εκείνη την ημέρα ήταν το θέατρο. Ακολούθησε μία εκπληκτική πρόβα, από την οποία το μόνο που δεν έλειπε ήταν η επικοινωνία». Φυσικά και χρειάζεται πάντα ένας διερμηνέας. Ο… «μεσολαβητής» στο Θ.Κ.Ε. είναι η Σοφία Ρομπόλη. «Πέρα από τη νοηματική, που είναι μία ανεξάρτητη και αυτόνομη γλώσσα και όχι παντομίμα, όπως μερικοί πιστεύουν, μιλάμε για ανθρώπους. Έτσι, δεν υπήρξε ποτέ «πρόβλημα» επικοινωνίας, μιας και μοιραζόμασταν κλάματα, γέλια, πίκρες, νεύρα, θυμό και συναισθήματα που δεν χρειάζονται γλώσσα για να εκφραστούν. Ως ακούων σε χώρα κωφών, αισθανόμουν άβολα μόνο μέχρι να κατανοήσω την κουλτούρα, την καθημερινότητα και τις συνήθειές τους», εξηγεί ο κ. Αξιώτης. Ηθοποιός; Ναι. Κωφός; Όχι! «Όλοι μάς αντιμετωπίζουν με μεγάλη αμφισβήτηση και προκατάληψη. Αυτό ενισχύεται από ένα νόμο του κράτους που αποκλείει την είσοδο των κωφών και γενικά των αναπήρων καλλιτεχνών σε δραματική σχολή. Έτσι η εκπαίδευσή μας γίνεται αποσπασματικά, στο εργαστήρι του Θεάτρου Κωφών Ελλάδος, όπου όμως, λόγω του προαναφερθέντος νόμου, δεν μπορούμε να αναγνωριστούμε ως επαγγελματίες. Οι παραστάσεις μας γίνονται κυρίως στο χώρο του Θ.Κ.Ε., σε ένα μικρό χώρο που έχουμε διαμορφώσει σαν σκηνή, χωρίς την υποδομή που θα είχε ένας επαγγελματικός χώρος», αναφέρουν τα μέλη της ομάδας του Θ.Κ.Ε. Πράγματι, είναι δύσκολο να θες να εκφραστείς και να μην σου δίνεται η ευκαιρία, γιατί πολύ απλά έτυχε να γεννηθείς κωφός. Ακόμα πιο δύσκολο βέβαια είναι να μην μπορείς να κάνεις 65 MAΪOΣ 2011 # 05 > θέμα θέατρο κωφών αυτό που σε κάνει ευτυχισμένο. «Ο κόσμος ταυτίζει την κώφωση με την καθυστέρηση ή την ανικανότητα. Αυτό συχνά μας κάνει να θέλουμε να αποδείξουμε στον κόσμο ότι είμαστε ίσοι με τους ακούοντες και ένας από τους λόγους που πολλοί από εμάς εισχωρήσαμε στον χώρο του Θεάτρου. Επιπλέον, όσοι είμαστε εδώ, έχουμε το μικρόβιο της υποκριτικής μέσα μας», προσθέτουν. «Η στιγμή που είμαστε πάνω στη σκηνή είναι μαγική και δημιουργική. Καθένας μας αισθάνεται την ανάγκη να δείξει όχι μόνο ότι ηθοποιός σημαίνει φως, αλλά και ότι και ένας ο κωφός μπορεί να είναι ηθοποιός». Προβλήματα 66 Το Θ.Κ.Ε. στεγάζεται στον μικρό χώρο της πλατείας Κουμουνδούρου από το 1994. Μέχρι το 2004, όλα τα έξοδα του χώρου (νοίκι, νερό, ρεύμα, τηλέφωνο κλπ) καλύπτονταν από τις επιχορηγήσεις του κράτους. Από το 2004 όμως, η επιχορήγηση σταμάτησε. Πώς καλύπτονται τα έξοδα; Από τις παραστάσεις. «Εκτός από τα έξοδα στέγασης, πρέπει να πληρωθούν και οι εξωτερικοί συνεργάτες (σκηνοθέτες, φωτιστές, ενδυματολόγοι, ηθοποιοί, διερμηνείς κλπ). Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλές φορές να μένουν απλήρωτα πολλά ενοίκια, όπως σήμερα, που έχουμε 7 μήνες, απλήρωτους. Ευτυχώς, ο ιδιοκτήτης του χώρου έχει πλήρη επίγνωση της κατάστασης και δείχνει κατανόηση», τονίζουν τα μέλη του Θ.Κ.Ε. Άραγε πόσοι γνωρίζουν αυτόν το χώρο; Τον έχουν επισκεφτεί ποτέ; Ο σκηνοθέτης του Θ.Κ.Ε. αναφέρει πως ελάχιστοι είναι εκείνοι που έχουν παρακολουθήσει μία παράστασή του. Γιατί; Κάποιοι ίσως νιώθουν αμήχανα. Άλλοι μπορεί να πιστεύουν πως δεν θα καταλάβουν την υπόθεση. «Οι παραστάσεις του Θ.Κ.Ε πάντα είναι στημένες και για κωφούς, αλλά και για ακούοντες θεατές. Δυστυχώς όμως, βολευόμαστε να καταπίνουμε εύπεπτα θεάματα», εξηγεί. > Life > Positive < Ταινίες Πρόσφατα, το Θ.Κ.Ε. διοργάνωσε τα «Σαββατόβραδα με νόημα», που περιλαμβάνουν προβολές ταινιών με διαφορετική θεματολογία, αλλά με κοινό παρανομαστή. Τα στερεότυπα που εδραιώνουν τον ρατσισμό μέσα μας. Μετά το πέρας των προβολών, παρουσία των δημιουργών- πρωταγωνιστών, ακολουθούσε συζήτηση που σαν στόχο είχε να ακουστούν οι απόψεις κωφών και ακουόντων για την ταινία και να υπάρξει συζήτηση για το θέμα της διαφορετικότητας και για το πώς καθημερινά υψώνουμε τείχη, ηθελημένα ή μη, σε ανθρώπους που απλά έτυχε να είναι διαφορετικοί από εμάς. Η άλλη καινοτομία ήταν ότι οι ταινίες είχαν υπότιτλους για κωφούς. «Θέλαμε να ενεργοποιήσουμε τον κόσμο σε θέματα αναπηρίας, μεταναστών κ.λπ. και να στείλουμε το μήνυμα ότι είμαστε όλοι ίσοι. Επιπλέον, θέλαμε έσοδα για να μπορέσουμε να πληρώσουμε τα ενοίκια του χώρου του Θ.Κ.Ε». Και το κατάφεραν! Υπήρξε μεγάλη προσέλευση, με αποτέλεσμα να μην χωράνε όλοι. Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι προστέθηκε ακόμα ένα λιθαράκι στο γεφύρωμα των σχέσεων ανάμεσα στους κωφούς και μη. Όσο για το τα επόμενα βήματα του θεάτρου; «Θα υπάρξουν εκπλήξεις, αλλά δεν μπορώ να αποκαλύψω λεπτομέρειες. Ήδη βρισκόμαστε σε πρόβες για κάτι καινούργιο». Θα είμαστε εκεί και θα χειροκροτήσουμε τόσο δυνατά που μπορεί και να το «ακούσετε»… < i • ΘΕΑΤΡΟ ΚΩΦΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ, Σαχτούρη 8-10 Αθήνα. • ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΩΦΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ, www.omke.gr • στο facebook: ΘΕΑΤΡΟ ΚΩΦΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ - Theatro Kwfwn Ellados-Theater of the Deaf of Greece MAΪOΣ 2011 # 05 Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα Σακχαρώδης ∆ιαβήτης Οστεοπόρωση Ογκολογία Σεξουαλική Υγεία Αντιµετώπιση Λοιµώξεων Στοµατική Υγεία ∆υσπεψία Ιατρικός Εξοπλισµός Η γραµµή της ζωής, µας ενώνει. CO 06/2010 Καρδιολογία Εντατική Θεραπεία > επάγγελμα: αεροσυνοδός > της Νάντιας Γιαννούλη Φωτό: Mιχ. Kωνσταντινίδης ΕΥΓΕΝΙΑ ΒΑΦΕΙΑΔΟΥ Κάθε πτήση είναι μια ξεχωριστή εμπειρία Όταν τη ρωτούσαν τι θέλει να γίνει όταν μεγαλώσει, δεν απαντούσε αεροσυνοδός. Ήταν όμως εξοικειωμένη με τα ταξίδια, λόγω του πατέρα της, που εργαζόταν στο εξωτερικό. Μπήκε τυχαία στο επάγγελμα, πριν από ενάμιση χρόνο. Τώρα πια, πετά με την Olympic Air και θεωρεί πως αν αγαπάς αυτή τη δουλειά, δεν σε αφήνει με τίποτα να την αφήσεις. Π ολλές φορές, γι’ αλλού τραβάς και αλλού σε πάει ο δρόμος. Κάτι αντίστοιχο, συνέβη και με την κυρία Ευγενία Βαφειάδου, που αν και σπούδασε στη Γυμναστική Ακαδημία Αθηνών, συνεχίζοντας τις σπουδές της (sport management) σε πανεπιστήμιο της Αγγλίας, συνειδητοποίησε κάποια στιγμή, πως ο κλάδος που είχε επιλέξει δεν της ταίριαζε. Τότε, είδε μια αγγελία, στην οποία ζητούσαν αεροσυνοδούς. Οι συγκυρίες ήταν με το μέρος της και ο δρόμος που τράβηξε τελικά, φαίνεται πως της ταιριάζει απόλυτα. «Η αλήθεια είναι πως από μικρή ταξίδευα συχνά, λόγω του πατέρα μου, που εργαζόταν στο εξωτερικό. Συνεπώς, είχα επαφή με τα αεροπλάνα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως το να γίνω αεροσυνοδός αποτελούσε για μένα παιδικό όνειρο. Από τότε που ξεκίνησα να εργάζομαι ως ιπταμένη συνοδός στην Olympic Air, συνειδητοποίησα πως αυτό το επάγγελμα μπορεί να σε κερδίσει. Κάθε μέρα συναναστρέφομαι με καινούρια πρόσωπα, τόσο με τους επιβάτες, όσο και με τους συναδέλφους μου. Αυτή η επικοινωνία αποτελεί ισχυρό κίνητρο. Δεν υπάρχει η ρουτίνα που συναντάς στις περισσότερες εργασίες γραφείου. Καθημερινά βιώνεις μια νέα, ξεχωριστή εμπειρία. Αυτό το επάγγελμα δεν σε αφήνει ποτέ να βαρεθείς. «Μέλημά μας η ασφάλεια» Πολλοί θεωρούν - εσφαλμένα- πως οι αρμοδιότητες της αεροσυνοδού εξαντλούνται στην εξυπηρέτηση των πελατών, ενώ άλλοι ισχυρίζονται πως το εν λόγω επάγγελμα έχει… ημερομηνία λήξης. «Στην πραγματικότητα, το κυριότερο μέλημά όλου του πληρώματος είναι η εξασφάλιση της ασφάλειας των επιβατών και έπειτα το service της καμπίνας. Γι’ αυτό άλλωστε, κάνουμε και τόσες εκπαιδεύσεις. Το πρώτο πράγμα που μαθαίνουμε στην εκπαίδευση είναι η σπουδαιότητα του ρόλου μας. Εκπαιδευόμαστε να αναγνωρίζουμε και να εκτιμούμε την παρουσία του επιβάτη και να προβλέπουμε τις ανάγκες του. Μέλημά μας είναι μια ασφαλής και ευχάριστη πτήση. Λανθασμένη είναι και η εντύπωση, σύμφωνα με την > Life > Positive < οποία, πρόκειται για ένα επάγγελμα με ημερομηνία λήξης, καθώς πάντα υπάρχει η προοπτική από απλή αεροσυνοδός να γίνεις προϊσταμένη, έπειτα εκπαιδεύτρια και σιγά- σιγά να περάσεις σε άλλους τομείς. Άλλωστε, η ίδια η εταιρεία δίνει πάντα ευκαιρίες στους ικανούς και παραγωγικούς συνεργάτες της να εξελιχθούν», διευκρινίζει η κυρία Βαφειάδου. «Ιπτάμενες» ψυχολόγοι Κάθε επιβάτης είναι ξεχωριστός. Έχει διαφορετικές ανάγκες και απαιτούνται διαφορετικοί και λεπτοί χειρισμοί, προκειμένου να ικανοποιήσεις ή και να καθησυχάσεις- όπου χρειάζεται- τον καθένα ξεχωριστά. «Πολλές φορές γινόμαστε ψυχολόγοι των επιβατών. Για να γίνει αυτό, πρέπει να διαθέτεις αντοχή και ψυχική δύναμη. Ωστόσο, για εμάς κάθε επιβάτης είναι μοναδικός και έτσι τον αντιμετωπίζουμε. Γι΄ αυτό και εκπαιδευόμαστε να μην υποτιμούμε τα προβλήματα των επιβατών μας. Συμπεριφερόμαστε διαφορετικά σε ένα νευρικό, αγχώδη, ντροπαλό ή φοβισμένο επιβάτη. Μαθαίνουμε επίσης να είμαστε σε εγρήγορση, ώστε να επέμβουμε άμεσα, παρέχοντας τις πρώτες βοήθειες σε περιστατικά που μπορεί να εμφανιστούν (π.χ. κρίση πανικού, μέθη, απώλεια αισθήσεων, μικροτραυματισμοί κ.λπ.)», σημειώνει. Η σημασία της ομάδας Το να βρίσκεσαι 25.000 πόδια πάνω από το έδαφος και να ταξιδεύεις με ταχύτητα που αγγίζει τα 800 χιλιόμετρα την ώρα, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Γι’ αυτό και η εύρυθμη λειτουργία της ομάδας, κρίνεται επιτακτική. «Η συνεργασία είναι απαραίτητη, ώστε να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε συλλογικά, στηρίζοντας ο ένας τον άλλο, σε περίπτωση που χρειαστεί. Για το λόγο αυτό, πριν από κάθε πτήση, προηγείται ενημέρωση από τον Κυβερνήτη και την προϊσταμένη». Η ίδια δηλώνει πως είναι τυχερή, καθώς μέχρι τώρα δεν έχει βρεθεί αντιμέτωπη με κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Οι μόνες ...αναποδιές που θυμάται έχουν να κάνουν με καιρικά φαινόμενα ή κάποια τεχνικά προβλήματα μικρής σημασίας και θεωρεί ιδιαίτερα ευχά- 69 MAΪOΣ 2011 # 05 > επάγγελμα: αεροσυνοδός «κάθε πτήση είναι μια ξεχωριστή εμπειρία» Διακεκριμένη ιδέα Ερωτήσεις Απαντήσεις & Ποια είναι η σημαντικότερη ανταμοιβή του επαγγέλματος; «Η ικανοποίηση που παίρνω, όταν βλέπω πόσο χαρούμενος και ευχαριστημένος είναι ο επιβάτης, φτάνοντας στον προορισμό του. Ο καλός λόγος που θα σου πει μπαίνοντας ή βγαίνοντας από το αεροπλάνο, όταν σου εύχεται “καλά ταξίδια”. Τότε, όσο κουρασμένος κι αν είσαι, νιώθεις πολύ καλύτερα». Eρωτ. Η κυρία Βαφειάδου έχει στο ενεργητικό της μόλις ενάμιση χρόνο… στους ουρανούς, ωστόσο έχει ήδη μια διάκριση στην κατοχή της, καθώς μία από τις ιδέες της ξεχώρισε σε έναν διαγωνισμό που διεξήγαγε ο όμιλος MIG (στον οποία ανήκει η Olympic Air). «Στον διαγωνισμό είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν όλοι οι εργαζόμενοι του ομίλου, στέλνοντας ιδέες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της εταιρείας. Το καλοκαίρι έτυχε να κάνω πολλές εσωτερικές πτήσεις. Παρατήρησα, λοιπόν, πως σε καθημερινή βάση- λόγω ελλιπούς ιατρικής περίθαλψης- πολλοί άνθρωποι από χωριά ή από νησιά έρχονταν στην Αθήνα, μόνο και μόνο για να κάνουν εξετάσεις. Παράλληλα, πολλές γυναίκες ταξίδευαν μέχρι την πρωτεύουσα για να γεννήσουν. Σκέφτηκα, λοιπόν, πως θα μπορούσε να υπάρξει ένα πακέτο παροχών για τους κατοίκους των άγονων περιοχών. Το πακέτο θα περιελάμβανε εισιτήριο, εισαγωγή σε ένα από τα νοσοκομεία του ομίλου και -αν χρειαζόταν- μεταφορά με ασθενοφόρο από και προς το αεροδρόμιο. Η ιδέα μου άρεσε και βραβεύτηκε από τον Όμιλο». < Eρωτ. ριστες τις πτήσεις που φιλοξενούν σχολεία ή ομάδες που έχουν κερδίσει. «Είναι όλοι τους χαρούμενοι, συνεχώς ακούγονται αναγγελίες από το πιλοτήριο και γίνεται χαμός στην καμπίνα. Βέβαια, και σε αυτή την περίπτωση κύριο μέλημά μας είναι να ηρεμούμε τους επιβάτες, για να είμαστε σίγουροι πως τίποτα δεν θα επηρεάσει την ασφάλεια της πτήσης». Ποια είναι τα τυπικά αλλά και τα ουσιαστικά προσόντα της αεροσυνοδού; Eρωτ. 70 «Εκτός από τα τυπικά προσόντα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται η γνώση ξένων γλωσσών και η ευχάριστη παρουσία, η αεροσυνοδός πρέπει να είναι ήρεμη, ευγενική, επικοινωνιακή, ψύχραιμη και υπομονετική. Κατά τη διάρκεια της πτήσης μπορούν να συμβούν πολλά. Συνεπώς, πρέπει να διαθέτει άριστα αντανακλαστικά και την ικανότητα να ιεραρχεί τις ανάγκες που προκύπτουν ». Θα συμβουλεύατε μία νέα κοπέλα να ακολουθήσει το επάγγελμά σας; «Πρόκειται για ένα επάγγελμα πολύ απαιτητικό, αλλά ταυτόχρονα μαγευτικό. Αν, όμως, ξεκινήσεις γνωρίζοντας τα θετικά και τα αρνητικά του επαγγέλματος, αν συνειδητοποιήσεις ότι αυτό θέλεις να κάνεις στη ζωή σου, τότε αυτό θα σε ανταμείψει, και ηθικά και ψυχολογικά». > Life > Positive < MAΪOΣ 2011 # 05 ÖмÌÇ¿¼ÐÓÇ¿ ̺ËÍ×ÌÌÓÐÔÎÍÕ Ó¿ØÆÒ;ѿÉÊÒÑÃÕ Varisan... ÏÐÃÕ¼ÐÓÇ¿ ÌÂÃÌÄÍÐ;ѿÉÊÒÑÃÕ 9DULVDQÓ¿³ÎÐÃÎà ̿û˿ÇÅ¿ÊË¿ Ò¿Ä¿ ÐË É¿ÇÑÒ ¿Éû¿ ¿ É¿Ò¿ ÍÐÓÍÎÑҺ˿ҿ ¿ÇÂÇÉÏ Ì ÊÒÑÃÕÂÇ¿À¿ÓËÇÑ˹ÌÆÕÑ×ËλÃÑÆÕ9DULVDQ/XL/HL ÃÖÑÒÃÑ×ÑÑÏÐÃ×ÑÆ¿»Ë¿ÒÍÕÉ;пÑÆÎкÈÇËÍÉ¿Ç¿»ÑÓÆÑÆÀÐÍ×ÕÑҿμÂÇ¿¢ÇÎÐÔÒÍÎÍÐǿɹÕÉÊÒÑÃÕÂÇ¿À¿ÓËÇÑ˹ÌÆÕÑ×ËλÃÑÆÕ 9DULVDQ/XL/HLÃÈ¿ÑÄ¿Ê»ØÍ×ÌÎпÅË¿ÒÇɺ¿Ì¿É;ÄÇÑÆÉ¿ÇÑ¿ÕÎÐÍÑÒ¿ÒþÍ×̿μÒÆÌÃËÀÍʺÑÒ¿¿ÃÐÍÎÍÐÇÉÒ¿È»ÂÇ¿Ã9DULVDQ/XL/HL Ò¿É×ÉÊÍÄÍÐÇÉÎÐÍÀʺ˿ҿÒÔÌÉÒÔÉÐÔÌο»ÐÌÍ×ÌμÂÇ > > της Εύας Ανδρέου διατροφή Διαιτολόγου - Διατροφολόγου ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑ «Μαγικές συνταγές» δεν υπάρχουν Χάστε 10 κιλά σε 8 ημέρες! Αληθινό; Κι αν ναι, ποιό το κόστος για την υγεία μας; Μήπως, τελικά, μπρος στα κάλλη φτάνουμε σε ακρότητες; Μήπως, τελικά, με τις ηρωικές δίαιτες, αυτό που αδυνατίζει είναι η υγεία μας; 72 > Life > Positive < MAΪOΣ 2011 # 05 Σ ύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 1 στους 4 ενήλικες στην Ελλάδα είναι παχύσαρκος. Παρόμοια ποσοστά ισχύουν σε όλη την Ευρώπη, ενώ παγκοσμίως, οι υπέρβαροι αγγίζουν το 1 δισεκατομμύριο... Σε αυτό το περιβάλλον, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος οι θαυματουργές δίαιτες ή δίαιτες- express, που κάνουν πολλούς ανθρώπους να ελπίζουν σε μια «μαγική συνταγή», που θα τους χαρίσει την πολυπόθητη αλλαγή, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Αλλά εύκολες λύσεις, με συνταγές και προγράμματα «ειδικής διατροφής», μαγικές τροφές και σκευάσματα, τσάγια και καφέδες για γρήγορη και εύκολη απώλεια κιλών, απλώς …δεν υπάρχουν! Οι χημικές δίαιτες, η δίαιτα του Dr. Atkins, η δίαιτα Ζώνης, η δίαιτα Hampton’s, οι δίαιτες της ομάδας αίματος, της λαχανόσουπας ή του γκρέιπφρουτ, η South Beach diet, οι δίαιτες των παντζαριών, της > Life > Positive < ωμοφαγίας και του αποκλεισμού της ζάχαρης, η Scarsdale diet και αμέτρητες άλλες, δεν συνοδεύονται από καμία επίσημη επιστημονική παραδοχή πως συμβάλλουν μακροπρόθεσμα στην απώλεια βάρους και στη διατήρησή της, χωρίς να συνοδεύονται από προβλήματα υγείας. Κοινά τους χαρακτηριστικά είναι η ανισορροπία στα μακροθρεπτικά συστατικά (πολλές από αυτές έχουν πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και είναι πλούσιες σε πρωτεΐνες και λιπαρά), η υπερκατανάλωση ή ο αποκλεισμός συγκεκριμένων τροφίμων, ανάλογα με κάποιο χαρακτηριστικό (π.χ. η ομάδα αίματος) ή σχεδιάζονται πάνω στα αποτελέσματα κάποιας αξιολόγησης (τεστ) που υποστηρίζει – τις περισσότερες φορές αυθαίρετα- ότι κάτι «μπλοκάρει» το μεταβολισμό μας. Πιο συγκεκριμένα, οι χημικές δίαιτες αποκλείουν μία ή κάποιες ομάδες τροφίμων από το καθημερινό διαιτολόγιο ή επιμένουν στην κατανάλωση μιας συγκεκριμένης μαγικής τροφής, που δεν πρέπει για κανένα λόγο να παραλείπεται! Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, η κατανάλωση αυτής της «μαγικής» τροφής είναι απεριόριστη. Είναι αλήθεια πως οι δίαιτες αυτές επιφέρουν γρήγορη και μεγάλη απώλεια βάρους, της τάξης του 0,8-1 κιλό/ημέρα. Το αποτέλεσμα είναι θεαματικό. Μετά το τέλος του προγράμματος όμως, επιστρέφουν όλα τα χαμένα κιλά ή ακόμα περισσότερα. Αυτό συμβαίνει, διότι από τα κιλά που χάθηκαν, περίπου το 73 MAΪOΣ 2011 # 05 > διατροφή «μαγικές συνταγές» δεν υπάρχουν 74 60% είναι νερό, το 25% λίπος, το 10% μυϊκή μάζα και το 5% γλυκογόνο. Το γλυκογόνο και οι πρωτεΐνες επανέρχονται σχετικά γρήγορα, ενώ η υδατική ισορροπία επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα, λίγο μετά το πέρας της χημικής δίαιτας. Σε διάστημα περίπου 30 ημερών, συνήθως έχει επιστρέψει το σύνολο των κιλών. Παράλληλα, όσο διαρκεί μία τέτοια δίαιτα, ο βασικός μεταβολικός ρυθμός μειώνεται δραματικά, η νεφρική λειτουργία επιβαρύνεται, προκαλείται αφυδάτωση, κούραση, ατονία και σημαντική μείωση βασικών θρεπτικών συστατικών. Η δίαιτα του Dr. Atkins και η δίαιτα Hampton’s είναι οι δημοφιλέστερες, καθώς ξεκίνησαν από το Χόλιγουντ. Γνωστές και ως «πρωτεϊνικές δίαιτες», είναι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη και λιπαρά και πολύ λίγους υδατάνθρακες. Στερούν > Life > Positive < τον οργανισμό από τους αναγκαίους υδατάνθρακες, περιορίζοντας την πρόσληψη ψωμιού, ζυμαρικών, δημητριακών, οσπρίων, γαλακτοκομικών, φρούτων και λαχανικών. Επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος, ψαριών, πουλερικών, αυγών, βουτύρου, τυριού και δύο μικρών πράσινων σαλατών με λαχανικά μικρής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες (χόρτα, κολοκυθάκια, μαρούλι). Η διαφορά στη δίαιτα Hampton’s είναι ότι διαχωρίζει τα λίπη σε ωφέλιμα και επιζήμια, ενώ προτείνει την κατανάλωση μη επεξεργασμένων τροφίμων και τροφίμων βιολογικής καλλιέργειας. Τι συμβαίνει σε αυτές τις δύο δίαιτες; Όταν τα λίπη καίγονται απουσία υδατανθράκων προς παραγωγή ενέργειας, παράγονται κετόνες. Η αύξηση των κετονών στο αίμα, οδηγεί σε μια κατάσταση που ονομάζεται κέτωση. Η κέτωση συμβάλλει στον περιορισμό της όρεξης, αλλά συνοδεύεται από εκνευρισμό, απώλεια μνήμης και αδυναμία συγκέντρωσης. Λόγω του αποκλεισμού πολλών κατηγοριών τροφίμων, παρατηρούνται επίσης χαμηλά επίπεδα φυτικών ινών, καλίου, μαγνησίου, ασβεστίου, ψευδαργύρου, βιταμινών Α, C, Ε, Β6, Β12 στον οργανισμό, ενώ ανεβαίνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης και των κορεσμένων λιπαρών οξέων. Απόρροια των παραπάνω, αν μια τέτοια δίαιτα συνεχιστεί επί μακρόν, θα μπορούσαν να είναι: οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η υπέρταση, ο καρκίνος, η δυσκοιλιότητα, η υπογονιμότητα, τα εύθραυστα μαλλιά και νύχια, η οστεοπόρωση, η αφυδάτωση, η νεφροπάθεια. Ας πάμε στις ωμοφαγικές δίαιτες. Έστω ότι κάποιος μπορεί να καταναλώνει όλες τις τροφές ωμές. Για πόσο χρονικό διάστημα θα μπορούσε να αντέξει ένα τέτοιο διατροφικό σχήμα; Σίγουρα, όχι για πολύ. Όπως δεν θα άντεχε να μετρά …αρνητικές θερμίδες, να κατατάσσει τα τρόφιμα σε ζώνες, να ψάχνει γλυκαιμικούς δείκτες και να περιπλέκει τη ζωή του όλο και περισσότερο, με τον εφιάλτη της ζυγαριάς να γίνεται όλο και πιο έντονος. Η πραγματική «μαγική συνταγή» είναι αυτά που όλοι γνωρίζουμε ως σωστή και ισορροπημένη διατροφή: Ποικιλία φυσικών τροφών, προσοχή στο μέγεθος και την κατανομή των μερίδων στη διάρκεια της ημέρας, περισσότερα φρούτα και λαχανικά, γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά, πολλές φυτικές ίνες, όσπρια, δημητριακά, χαμηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών οξέων, περιορισμένη κατανάλωση αλκοόλ, καθημερινή άσκηση, επαρκής πρόσληψη νερού. Mαζί με καλή ψυχολογία, θετική σκέψη και αγάπη προς τον εαυτό μας! < MAΪOΣ 2011 # 05 > ομορφιά > Της Ρίτας Προδρόμου ΑΔΥΝΑΤΙΣΤΙΚΑ Στον αστερισμό του μπικίνι Είναι η εποχή του χρόνου, που στο μυαλό των γυναικών υπάρχει μια βασική αγωνία. Κάτι τα… ρούχα που γίνονται πιο λεπτά και φέρνουν στο φως τις ατέλειες, κάτι τα κιλά που άφησε πίσω του το Πάσχα, το αέναο ερώτημα «πώς θα βγω στην παραλία», είναι και πάλι εδώ. Α ν, σε μια υποθετική έρευνα, ετίθετο το ερώτημα: «Ποια κατηγορία προϊόντων ομορφιάς αγοράζουν φανατικά οι γυναίκες;» ακόμα κι αν δεν τα έχουν πραγματικά ανάγκη, η απάντηση θα ήταν μάλλον εύκολη: τα αδυνατιστικά-αντικυτταριτιδικά κάθε τύπου. Σαπούνια, τζελ, κρέμες, σέρουμ και έλαια, όλα είναι υποψήφια προς αγορά, αρκεί στην ετικέτα τους να γράφουν φράσεις-φετίχ, όπως «κατά της όψης φλοιού πορτοκαλιού», «αντικυτταριτιδική δράση», «ενάντια στο τοπικό πάχος», κλπ. Όμως, το εντυπωσιακό με τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων, δεν είναι τόσο η εμπορική επιτυχία τους, όσο το ότι καταφέρνουν και πουλάνε ακόμα και σε γυναίκες που αντικειμενικά (!) δεν μοιάζουν να τα χρειάζονται. Ποιος, όμως, μπορεί να κρίνει αντικειμενικά την συγκεκριμένη ανάγκη; Ίσως μόνο οι εξωτερικοί παρατηρητές, η γνώμη των οποίων μάλλον δεν μετράει και τόσο πολύ. Αν μια γυναίκα θεωρεί πως έχει τοπικό πάχος, υπάρχει περίπτωση να πειστεί από οποιονδήποτε για το αντίθετο; Αδυνάτισμα από την κορυφή ως τα νύχια Με μια πρόχειρη ματιά στην αγορά, εκτός από εκατοντάδες διαφορετικά προϊόντα στην κατηγορία «φροντίδα σώματος», θα ανακαλύψετε και τη μεγάλη εξειδίκευση που πλέον υπάρχει, η οποία συχνά φτάνει στο όριο της υπερβολής. Η ίδια εταιρεία μπορεί να διαθέτει άλλο προϊόν για σύσφιξη, άλλο κατά της κυτταρίτιδας, σέρουμ για το τοπικό πάχος, σκευάσματα 2 ή 3 σε ένα, και προϊόντα με ακόμη πιο στοχευμένη δράση (π.χ. ειδική κρέμα για το αδυνάτισμα στα μπράτσα). Αν σε αυτά προσθέσετε και τα αντίστοιχα συμπληρώματα διατροφής (επίσης με μια τεράστια γκάμα εξειδικευμένων δράσεων), τότε η επιλογή του σωστού προϊόντος γίνεται ακόμα πιο δύσκολη. Επιλέγοντας σωστά αδυνατιστικό προϊόν Μια βόλτα στα καταστήματα καλλυντικών, στο φαρμακείο ή στο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς σας για να προμηθευτείτε το φετινό σας αδυνατιστικό, μάλλον θα σας μπερδέψει, παρά θα σας βοηθήσει. Καλύτερα να πάτε έχοντας μια ιδέα για το ποιες είναι οι ανάγκες σας και τι πραγματικά πρέπει να αγοράσετε, αποφεύγοντας να πάρετε κάτι, μόνο και μόνο επειδή είναι καινούργιο, το είδατε να διαφημίζεται ή επειδή το πήρατε και πέρυσι. • Προσπαθήστε να είστε όσο πιο αντικειμενική γίνεται -μια προσεκτική ματιά στον καθρέφτη ίσως βοηθήσει. Αν το πρόβλημά σας είναι κυρίως τα παχάκια στην κοιλίτσα και γύρω από τη μέση, προτιμήστε ένα προϊόν στοχευμένης δράσης για την κοιλιά, από οποιοδήποτε άλλο. • Αφού καταλήξετε στη δράση, επιλέξτε προσεκτικά την υφή. Έστω ότι χρειάζεστε ένα αντικυτταριτιδικό με συσφικτική δράση. Στην αγορά κυκλοφορούν προϊόντα διάφορων τύπων, από απλές κρέμες, μέχρι συστήματα φροντίδας, π.χ. σέρουμ μαζί με λάδι μασάζ ή κρέμα-τζελ. Εφόσον και τα 2 έχουν τη δράση που επιθυμείτε, το τι θα επιλέξετε τελικά, εξαρτάται από τις συνήθειές σας, το χρόνο και τη διάθεσή σας. • Μην ξεχνάτε να κάνετε τακτικά απολέπιση. Ένα σαπούνι, μια απολεπιστική κρέμα ή ένα αφρόλουτρο με απολεπιστικούς παράγοντες, είναι πολύ χρήσιμα. Αν, μάλιστα, το σκραμπ αποτελεί τμήμα της θεραπείας, καλό είναι να ακολουθήσετε τις οδηγίες που δίνονται για τη χρήση του (π.χ. εφαρμογή με κυκλικές κινήσεις μασάζ στην περιοχή των μηρών), για καλύτερα αποτελέσματα. • Αν αποφασίσετε να συνδυάσετε το καλλυντικό προϊόν σας με τη λήψη κάποιου συμπληρώματος ή να πάρετε μόνο συμπλήρωμα, τότε πρέπει να προσέξετε ακόμη περισσότερο. Διαβάστε προσεκτικά τις ενδείξεις του κάθε προϊόντος και συσχετίστε τις με τις πραγματικές σας ανάγκες. Ένα αδυνατιστικό ρόφημα, για παράδειγμα, δεν θα κάνει τη διαφορά, αν έχετε ελάχιστα ή καθόλου περιττά κιλά και το πρόβλημά σας είναι η κυτταρίτιδα. Αντίθετα, ένα σκεύασμα που δρα στοχευμένα > Life > Positive < 77 MAΪOΣ 2011 # 05 ομορφιά Body Sculpt, RoC Συσφικτικό τζελ κατά του τοπικού πάχους. Στη σύνθεσή του, το συσφικτικό μόριο ΤΗΡΕ και το λιπολυτικό εκχύλισμα Forskolin επιτυγχάνουν μείωση πόντων ακόμα και στα πιο δύσκολα σημεία (γάμπες, μπράτσα κλπ). Celluli Laser Size. Code, Biotherm 78 Προηγμένη σύνθεση για την περιοχή της μέσης και του στομαχιού. Με ταυτόχρονη αδυνατιστική (Adiposveltyl) και συσφικτική δράση (εκχύλισμα μαγιάς), επιδρά επίσης στην όψη και την υφή του δέρματος. κατά της κυτταρίτιδας, θα δώσει πολύ καλύτερα αποτελέσματα. • Διαβάστε προσεκτικά αυτά που υπόσχεται κάθε προϊόν (συμπλήρωμα ή καλλυντικό) στη συσκευασία του και, αφού το επιλέξετε, ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες χρήσης. Κάθε ένα έχει το δικό του πρωτόκολλο χρήσης, και τα υποσχόμενα αποτελέσματα θα ισχύσουν μόνο αν το ακολουθήσετε «κατά γράμμα». Πιθανή διαφοροποίηση στη χρήση του προϊόντος, δεν θα δώσει το επιθυμητό αποτέλεσμα. • Ό,τι κι αν επιλέξετε, χρησιμοποιήστε το. Ακόμα και το καλύτερο και ακριβότερο προϊόν, δεν δρα τηλεπαθητικά από το μπουκάλι του ή με χρήση μια φορά στις δέκα μέρες. < > Life > Positive < Body Tonic, Garnier Ελαφρύ τζελ, περιέχει εκχύλισμα θαλάσσιων φυκιών και καφεΐνη φυσικής προέλευσης. Δρα ταυτόχρονα κατά της κυτταρίτιδας και κατά του τοπικού πάχους. life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > Advanced Body Creator, Shiseido Πλήρης σειρά αντικυτταριτιδικής και συσφικτικής φροντίδας σώματος, με πολυτελείς υφές. Η ειδική αρωματική σύνθεση των προϊόντων διεγείρει τα κέντρα του εγκεφάλου, που ελέγχουν την καύση του λίπους. Body Shape, Bioten Κρέμα κατά της κυτταρίτιδας, με σύμπλεγμα Lipofirm και πράσινο καφέ, μειώνει την όψη φλοιού πορτοκαλιού. Δροσερή μυρωδιά και σύνθεση, για άμεση απορρόφηση. Perfect Body, Oriflame Πλήρης αντικυτταριτιδική θεραπεία 3 προϊόντων (σκραμπ, τζελ ημέρας και αμπούλες νύχτας), με συστατικά για εντατική δράση, όπως σύμπλεγμα Lipo-Burn, καφεΐνη, σύμπλεγμα Anti-Dimple κ.λπ. MAΪOΣ 2011 # 05 > ομορφιά > 5 συμβουλές για κάθε περίπτωση 1. Συνδυάστε. Ένα συμπλήρωμα διατροφής, μαζί με ένα καλλυντικό προϊόν, θα σας χαρίσει άμεσα ορατά αποτελέσματα. Ωστόσο, ακόμα και ο πλέον επιτυχημένος συνδυασμός, δύσκολα θα δουλέψει, αν δεν συνδυαστεί με διατροφή και άσκηση, έστω και υποτυπώδη. 2. Επιλέξτε προϊόντα που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε. Αν ξεχνάτε συστηματικά να παίρνετε χάπια, ακόμα κι αν είναι μέρος μιας αναγκαίας φαρμακευτικής αγωγής, τότε το πιθανότερο είναι πως δεν θα θυμάστε να πάρετε ούτε αυτά για το αδυνάτισμα. 3. Βάλτε στόχο. Και η πλέον αμελής εξ ημών μπορεί, αν θέλει, να ολοκληρώσει ένα πρόγραμμα φροντίδας. Αν έχετε ανάγκη από ένα έξτρα κίνητρο, χρησιμοποιήστε μια μέθοδο ελέγχου της προόδου σας (π.χ. μετρηθείτε με μεζούρα πριν ξεκινήσετε τα προϊόντα και ξαναμετρηθείτε όταν θα έχετε ολοκληρώσει το πρόγραμμα). 80 4. Μην κάνετε τη ζωή σας δύσκολη. Αν διαλέξετε μια αγωγή που να περιλαμβάνει 3 ή 4 βήματα, αυξάνονται οι πιθανότητες να μην την κάνετε σωστά. Συνεπώς, δεν θα έχετε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αν είναι περίπλοκη και σας «τρώει» χρόνο, είναι πολύ πιθανό να αποθαρρυνθείτε και να την αφήσετε στη μέση. 5. Να φροντίζετε το σώμα σας όλο το χρόνο. Τα προϊόντα φροντίδας σώματος (όχι μόνο τα αδυνατιστικά, αλλά και τα ενυδατικά), μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο της κυτταρίτιδας, στη διατήρηση της εμφάνισης και της υγείας του δέρματος σε καλά επίπεδα, ώστε να μην πανικοβάλλεστε με τον ερχομό της άνοιξης. Όπως θα διαπιστώσετε, μια μακροχρόνια αντιμετώπιση, χωρίς το στρες που προκαλεί η πίεση του χρόνου, έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα. > Life > Positive < Guarana, Korres Αγνό σαπούνι γλυκερίνης για απολέπιση σε όλο το σώμα. Περιέχει κουκούτσια ελιάς, που τονώνουν την κυκλοφορία και εκχύλισμα Guarana, την πιο σημαντική φυσική πηγή καφεΐνης, με λιπολυτική δράση. Cellulite, Innéov Συμπυκνωμένη διατροφική σύνθεση κατά της κυτταρίτιδας, με 4 φυσικά δραστικά συστατικά (ασβέστιο, εκχύλισμα πράσινου τσαγιού και φλοιού πεύκου, γλυκοζαμίνη θαλάσσιας προέλευσης). Στα φαρμακεία. Body Shape, Apivita Ενισχυμένος ορός κατά της κυτταρίτιδας και του τοπικού πάχους, με πράσινο τσάι και κόκκινο πιπέρι. Μπορεί να συνδυαστεί με το σκραμπ και την κρέμα της ίδιας σειράς, για καλύτερα αποτελέσματα. life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > life positive στον αστερισμό του μπικίνι Top Slim, Oenobiol Καινοτόμο αδυνατιστικό ποτό με γεύση βατόμουρο, με σύνθεση από 100% φυσικής προέλευσης συστατικά. Διαλύεται σε 1,5 λίτρο νερό και καταναλώνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Στα φαρμακεία. Body Care, Nuxe Κρέμα, ορός και έλαιο κατά της χαλάρωσης, του τοπικού πάχους και της κυτταρίτιδας, με πλούσια φυσικά συστατικά, υπέροχα αρώματα και υφές που απορροφώνται πολύ γρήγορα. Nutri Extra Crème, Vichy Εντατική ενυδάτωση σώματος με πρωτοποριακή σύνθεση που δεν κολλάει και χαρίζει άνεση που διαρκεί ως 48 ώρες. Ιδανική για ξηρές επιδερμίδες, σε μεγάλο, οικονομικό μέγεθος (400 ml). MAΪOΣ 2011 # 05 > απόδραση > της Ζέφης Κληρονόμου ΟΙΝΟ-ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Μύηση στην τέχνη του Διονύσου Η περιήγηση στους αμπελώνες της βορειοελλαδίτικης Τοσκάνης είναι εμπειρία να την πιεις στο ποτήρι! Με αφορμή τις «Ανοιχτές Πόρτες», ένα διήμερο πάρτι για το κρασί στα οινοποιεία των «Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος», ελάτε για οινικό ταξίδι στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης, εκεί όπου εκλεκτά κρασιά ωριμάζουν στο μισοσκόταδο κελαριών μέσα σε δρύινα βαρέλια για να συνεπάρουν με τα αρώματα και τη γεύση τους ταξιδιώτες με οινογαστρονομικές ανησυχίες και ρέκτες της πανάρχαιας τέχνης του Διονύσου. AΠPIΛIOΣ 2011 # 04 Γ ια όγδοη συνεχή χρονιά, οι πόρτες των οινοποιείων που ανήκουν στο οινοτουριστικό δίκτυο της Ένωσης Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα Βορείου Ελλάδος είναι σήμερα ανοιχτές και η είσοδος δωρεάν για το οινόφιλο κοινό, από τις 10 το πρωί ως τις 6 το απόγευμα. Value for money πρόταση, για μεθυστικά οδοιπορικά στο ανοιξιάτικο ταμπλό βιβάν της Μακεδονίας, της Θράκης και της Ηπείρου, μέσω του δικτύου των 8 οινοτουριστικών διαδρομών των «Δρόμων του Κρασιού» και γνωριμία με ιδιαίτερα κρασιά, σπάνιες ετικέτες, ξεχασμένες ποικιλίες που αναβιώνουν και πάλι, παλαιές σοδειές, φρέσκα κρασιά του τρύγου 2010 και αμπελοοινικά αποστάγματα, στη διάθεση του κοινού σε ειδικές τιμές. Διαδρομή του κρασιού της Θεσσαλονίκης Δεν χρειάζεται να ξεμακρύνετε πολύ από τη συμπρωτεύουσα, έδρα της ένωσης των βορειοελλαδιτών οινοπαραγωγών, για να βρεθείτε στα λημέρια του Βάκχου. Ακολουθώντας τη διαδρομή του κρασιού της Θεσσαλονίκης, 25 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης φτάνετε στο Κτήμα Γεροβασιλείου στην Επανομή. Το μακεδονίτικο αρχοντικό-οινοποιείο ξεπροβάλλει μέσα από μια θάλασσα αμπέλια με θέα τον Όλυμπο και το Θερμαϊκό, πλημμυρισμένο στα αρώματα του φασκόμηλου, της άγριας λεβάντας και των ανοιξιάτικων λουλουδιών που αναδύει ο βοτανικός του κήπος. Στην αίθουσα γευσιγνωσίας, θα δοκιμάσετε λευκά και κόκκινα κρασιά του προνομιούχου terroir της περιοχής, που κάνουν διεθνή καριέρα, με βραβεύσεις και πωλήσεις σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Ύστερα, ετοιμαστείτε να καταδυθείτε στο «κρασοπέλαγο» της Μεσογείου εδώ και 7.000 χρόνια, 83 > Life > Positive < MAΪOΣ 2011 # 05 > απόδραση μύηση στην τέχνη του Διονύσου ακολουθώντας τα ταξίδια του κρασιού μέσα από τα εκθέματα του Μουσείου Οίνου Γεροβασιλείου, στην καρδιά του οινοποιείου, δίπλα στην υπόγεια κάβα παλαίωσης με τα χειροποίητα, δρύινα γαλλικά βαρέλια. Περιεργαστείτε εργαλεία αμπελουργίας, κοφίνια, πατητήρια, αμφορείς και, προπαντός, τα ανοιχτήρια της εντυπωσιακής συλλογής του οινοποιού Βαγγέλη Γεροβασιλείου, μία από τις δέκα καλύτερες στον κόσμο, με σπάνια τιρμπουσόν -αληθινά έργα τέχνης, όπως το γαλλικό ανοιχτήρι του 1880 που απεικονίζει μια ανακεκλιμένη γυναικεία μορφή. Βακχικής περιήγησης συνέχεια στην οικογενειακή οινοποιία Κεχρή στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης όπου, ανάμεσα στις άλλες δημιουργίες του οινολόγου Στέλιου Κεχρή, θα γνωρίσετε και τη νέα, ποιοτική διάσταση της «παρεξηγημένης» ρετσίνας. Ζητήστε να δοκιμάσετε «Tο δάκρυ του πεύκου» από ασύρτικο, οίνο ρητινίτη με νότες μαστίχας, τύπου παλαίωσης, που ζυμώνεται σε ξύλινα βαρέλια κλέβοντας αρώματα βανίλιας. Συνεχίζοντας την οινική διαδρομή στα ανατολικά του νομού Θεσσαλονίκης, στάση στο Κτήμα Αρβανιτίδη στον Ασκό, ένα μικρό ήσυχο χωριό χτισμένο σε υψόμετρο πεντακοσίων μέτρων στην ανατολική πλαγιά του Βερτίσκου. Στην όμορφη αυτή ημιορεινή περιοχή, όλο χαμηλές τούμπες, οι οικοδεσπότες θα σας ξεναγήσουν στους χώρους οινοποίησης και παλαίωσης των κρασιών. Επίσης, θα έχετε τη δυνατότητα να δοκιμάσετε κρασιά του κτήματος συνοδεία τοπικών τυριών στην καταπράσινη βεράντα, κάτω από την πέργκολα αλλά και να προμηθευτείτε φρέσκα κρασιά και παλαιές σοδειές, σε ειδικά διαμορφωμένες τιμές. Ο φιλόσοφος του κρασιού > ΠYΞIΔA 84 Πού Υπολογίστε 501 χλμ. Αθήνα-Θεσσαλονίκη (ή σε 45΄με το αεροπλάνο) για τη συμπρωτεύουσα, αφετηρία της διαδρομής του κρασιού της Θεσσαλονίκης. Όμως, τα επισκέψιμα οινοποιεία με τις «Ανοιχτές Πόρτες» δεν τελειώνουν εδώ. Χαράξτε πορεία στις ιστοσελίδες www.wineroads.gr και www.winesofnorthgreece. gr της Ένωσης Οινοπαραγωγών του αμπελώνα Βορείου Ελλάδος (με πληροφορίες για τα συνεργαζόμενα με το δίκτυο καταλύματα και εστιατόρια) και προσοχή στα αλκοτέστ! Κnow how Δοκιμάστε το κρασί > Life > Positive < σε θερμοκρασία δωματίου 1618 °C, μόνο στα 2/3 του ποτηριού και ποτέ γεμάτο ως πάνω, για να «δουλεύει» το άρωμα. Και όχι ό,τι ποτήρι να’ ναι αλλά μόνο σε κολωνάτο, για να μην αλλοιώνεται το κρασί από τη θερμοκρασία των δαχτύλων. Στο dvd Για να μπείτε στο κλίμα του wine tasting, δείτε το “Sideways”, road movie μέσα στους καλιφορνέζικους αμπελώνες, που το 2005 χάρισε Όσκαρ στον ελληνικής καταγωγής σεναριογράφο Alexander Payne. Μύηση στην τέχνη του Διονύσου από ένα φιλόσοφο του κρασιού, τον οινοποιό Ανέστη Μπαμπατζιμόπουλο, για όσους βρεθείτε στο οινοποιείο του στην Όσσα. Μέσα στον ιδιόκτητο αμπελώνα των 265 στρεμμάτων, καλλιεργημένο σύμφωνα με τα πρότυπα της βιολογικής καλλιέργειας, ο οινοποιός προτρέπει τους επισκέπτες να κάνουν τη βόλτα τους ανάμεσα στα αμπέλια με τις ποικιλίες Ξινόμαυρο, Malvasia, Ροδίτη κι όχι μόνο, όσο πιο αργά γίνεται, τόσο πιο πλούσια η γνώση για το κρασί. Τα κρασιά του δένουν άριστα με το ονομαστό κασέρι από το γειτονικό χωριό Σοχό, με τα ορτύκια και τους φασιανούς που μπορεί να δει ο επισκέπτης στο εκτροφείο θηραμάτων παρακάτω, με χειροποίητα ζυμαρικά από ντόπιο σκληρό αλεύρι. Όλα είναι μια αλυσίδα, με άξονα το κρασί. < MAΪOΣ 2011 # 05 > pet love > της Ειρήνης Πιτσιλίδη PET ALERT Εξαφάνιση κατοικίδιου Η 86 εξαφάνιση ενός κατοικιδίου είναι από τα πιο συναισθηματικά και έντονα ζητήματα που μπορεί να προκύψουν στη συμβιώσή μας με αυτό. Πριν αναφερθώ σε κάποια βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε στην περίπτωση εξαφάνισης του κατοικιδίου σας, θα ήθελα να τονίσω τη σημασία της πρόληψης στην αποφυγή ενός τέτοιου περιστατικού. Τα κατοικίδια φεύγουν επειδή τους το υποδεικνύει το ένστικτο του κυνηγού (π.χ. να κυνηγήσουν γάτες ή πουλιά), της αυτοπροστασίας (π.χ. για να προστατευτούν από τις κροτίδες της Ανάστασης ή από έναν ακατάλληλο ιδιοκτήτη) και της επιβίωσης (π.χ. αναζήτηση τροφής). Με δεδομένο πως όλοι οι αναγνώστες αυτής της στήλης είστε κατάλληλοι για το κατοικίδιό σας και φροντίζετε για τη σωστή σίτιση του, προχωρώ στο να τονίσω πως είναι ευθύνη σας να προλάβετε, στο μέτρο του δυνατού, τις δυσάρεστες καταστάσεις. Αν έχετε το κατοικίδιό σας εντός σπιτιού, βεβαιωθείτε ότι το μικρό σας δεν ανοίγει τις πόρτες και τα παράθυρα σαν τον διάσημο Χουντίνι, ενώ αν το κατοικίδιο μένει στον εξωτερικό χώρο του σπιτιού, φροντίστε αυτός να είναι καλά και σωστά περιφραγμένος, οι πόρτες να κλείνουν με ασφάλεια, το κατοικίδιο να είναι στειρωμένο και όταν γνωρίζετε πως θα προκύψουν περιστατικά που θα το αναστατώσουν (π.χ. κροτίδες) να λαμβάνετε τα απαραίτητα μέτρα (π.χ. βάλτε το κατοικίδιο κατ’ εξαίρεση μέσα στο σπίτι). Αξιολογήστε με τον κτηνίατρο την περίπτωση της στείρωσης και μην ξεχνάτε πως διά νόμου το κατοικίδιο πρέπει να φέρει μικροτσίπ ηλεκτρονικής ταυτοποίησης, που -σε περίπτωση εξαφάνισηςμπορεί να αποδειχθεί σωτήριο. Συμβουλες • Δράστε άμεσα. Οι πρώτες ώρες μετά την εξαφάνιση είναι πολύ σημαντικές. • Ψάξτε εξονυχιστικά το χώρο στον οποίο ζει ή κινείται το κατοικίδιο με ήρεμες κινήσεις, κατευναστική φωνή και με τη χρήση λιχουδιών ή του αγαπημένου του παιχνιδιού. Αν ψάχνουν πολλοί άνθρωποι στο > Life > Positive < ίδιο σημείο, το κατοικίδιο μπορεί να νιώσει πως απειλείται. Συνήθως, βοηθά να ψάχνει το πιο οικείο στο κατοικίδιο πρόσωπο. • Αν χάσετε σκύλο, κάντε βόλτες με το αυτοκίνητο στη γειτονιά σας και στα σημεία που τον πηγαίνατε βόλτα. • Ρωτήστε τους περαστικούς, τους γνωστούς και τους γείτονές σας αν είδαν το κατοικίδιό σας. Στην περίπτωση που χάσατε το σκύλο σας, ρωτήστε άλλους ιδιοκτήτες σκύλων αν είδαν κάτι, ενώ στην περίπτωση της γάτας μην αγνοείτε τα σημεία που μαζεύονται πολλές γάτες, γιατί αυτό σημαίνει πως κάποιος (καλός άνθρωπος) εκεί κοντά, τις ταΐζει. • Τυπώστε αφίσες Α4 με τη φωτογραφία, την περιγραφή του κατοικιδίου καθώς και τα στοιχεία σας και τοιχοκολλήστε τις σε κατοικίες, κεντρικά καταστήματα της γειτονιάς (π.χ. pet shop, super market, τράπεζες, πρακτορεία ΟΠΑΠ) και κτηνιατρεία. • Απευθυνθείτε σε φιλοζωικές οργανώσεις καθώς και στη φιλοζωική οργάνωση του δήμου σας. Είναι πάντα πρόθυμοι να βοηθήσουν και να δώσουν καλές συμβουλές. • Αναρτήστε την εξαφάνιση σε ιστοσελίδες σχετικές με κατοικίδια και διαδώστε την μέσω facebook. Είναι ένας πολύ εύκολος και γρήγορος τρόπος δράσης. • Αφήστε τα αντικείμενα του κατοικιδίου σας, καθώς και φαγητό, σε εμφανές σημείο έξω από το σπίτι σας. • Μην σταματάτε να ψάχνετε... Πολλά κατοικίδια βρίσκονται αρκετές μέρες μετά την ημέρα εξαφάνισής τους. • Διατηρήστε την ψυχραμία σας, όσο δύσκολο κι αν είναι αυτό... < MAΪOΣ 2011 # 05 (Ú")")/(+(Ú4/9Ú¢%%9%0/9Ú49/9£ 4HOMASê'ORDON ¡ Ú¡ÚÚ ¡ ØÃã½ Øε %+/(Û ~%.Ú+9+//0%)ÚÚ4!Ú")")/%)! ¾¸ÛÃÅÄǽÛäÂÅÛÆǽۼÀÄÆƸÛæ¸êÛ½Û»µÇÂæ½ÛæÁ½æã¾Ä»½êÛÆÇÂŵ¸ÛǽêÛÀÀ½Á¾¿´êÛøÁÆǸ ƽêÛÇÂÊÛæã¼ÀÂÊÛä¾ÀáÀÀ½Á¸Û¸Ã¶ÛǽۿÈǵ¸ÛÇÂÊÛÆÇŸǽ¼Â·Û4HOMASÛ'ORDONÛ ÊÇ¶Û ÃÂÊÛ »µÁã¾Û Ç½Û »¾ÆÇ¸Æ½Û Ç½êÛ æ¸ÅÇÊŵ¸êÛ ÆÇÂÛ áżÂÛ ãµÁ¸¾Û ¶Ç¾Û ÂÛ 4HOMASÛ 'ORDONÛ áè½ÆãÛ æ¸É¶æãÁÂêÛ»µÃÀ¸ÛÆÇÂÊêÛ§ÀÀ½ÁãêÛ¿çãÛÆǾ¼æ´ÛÇÂÊÛ¼ÄÁ¸Û¿¸¾Û¹Å¾Æ¿¶Ç¸ÁÛÆãÛÆÊÁãÉ´Ûãøä´Û æãÛǽÁÛ½¼ãƵ¸ÛÇÂÊÛ¸êÛæãǸäáÅã¾ÛãÃÂæáÁÈêÛ¶ÀãêÛã¿ãµÁãêÛǾêÛÃÀ½ÅÂäÂŵãêÛÃÂÊÛ»µÁÂÊÁÛǽÁÛ ÃŸ¼æ¸Ç¾¿´Û㾿¶Á¸ÛǽêÛøÁÆǸƽêÛ¸¾ÛǾêÛãÊÉžÆÇãêÛ¸ÀÀÛ¿¸¾ÛǾêÛ»ÊÆÅãÆÇãêÛÃÀãÊ ÅáêÛ Å¶¿ã¾Ç¸¾Û¼¾¸Û¹¾¹Àµ¸ÛãçÁ¼ÁÈƵ¸ê "RUSEê"ONGARêê,ISAê"ROWN ¦§}Ú¡Ú¡ ¡Ú /8&/2$Ú5.)6%23)49Ú02%33 £¢¢¢ê ê¢êê£ê ¢ ØÃã½ Øε %+/(Û ~%.Ú+9+//0%)ÚÚ4!Ú")")/%)! ÂÛæÂÁ¸»¾¿¶ÛÆÇÂÁÛ¿¶ÆæÂÛÆ·¼¼Å¸ææ¸ÛÃÂÊÛ»¾¸ÃŸ¼æ¸Çã·ãǸ¾ÛǽÁÛÊÉÂÀ¼µ¸ÛǶÆÂÛÇÈÁÛÇÅ æ¿ŸÇÄÁÛ¶ÆÂÛ¿¸¾ÛÇÈÁÛçÊæÇÈÁÛÇÂÊêÛŸææáÁÂ۸öۻ㿻ãêÛ¿ÂÅÊ丵ÂÊêÛã¾»¾¿Â·êÛãå½ ¼ãµÛ¹´æ¸Û¹´æ¸Ûæã۹ƽÛἿÊŸÛãþÆǽæÂÁ¾¿Û»ã»ÂæáÁ¸Û¸Ã¶Û¶ÀÂÛÇÂÁÛ¿¶ÆæÂÛÇÂÊêÛÀ¶¼ÂÊêÛ ¼¾¸Û ÇÂÊêÛ ÂõÂÊêÛ ÂÛ ÁçÅÈÃÂêÛ Ç½êÛ »¾ÃÀ¸Á´êÛ Ã¶ÅǸêÛ ¼µÁãǸ¾Û ÇÅÂæ¿ÅǽêÛ ¿¾¸¼Å¸äãµÛ ÇÂÛ ÃÂÅÇÅáÇÂÛÇÂÊÛ Êú´ä¾ÂÊÛÇÅÂæ¿Åǽ¡Û¿¸¾ÛøÅáÉã¾Û¼ÁÄÆã¾êÛÃÂÀ·Ç¾æãê۶ɾÛæ¶ÁÂÛ¼¾¸ÛÇÂÊêÛ ¸ÆÉÂÀ·æãÁÂÊêÛæãÛÇÂÛ举Á¶æãÁÂÛǽêÛÇÅÂæ¿Ÿǵ¸êÛ¸ÀÀÛ¿¸¾Û¼¾¸Û¿çãÛæÂÅäÈæáÁÂÛÁçÅÈ E K Δ O Σ E I Σ ÃÂÛ ¸ÅÀÀ½À¸Û¸Á¸À·ã¾ÛǽÛ渿ÅÛ»¾¸»¾¿¸Æµ¸ÛºÊɾ¿´ê۸ÿ¸ÇÆǸƽêÛÇÈÁÛçÊæÇÈÁÛ ✁ E K Δ O Σ E I Σ .!)Ø%À»çÇæÁؾµØæ¿ÇØÃÄã²½ãÄãØÃĺ¾ØÀµÂµ¼ÄÅظ»ã´çǾúØæãص¾Ä»¼µÄµ¶¿½±Ø¼µ»ØÆŲêØãÀ»¶ÂǾúع»µØĵØá忸µØµÀ¿ÃÄ¿½±ê 4½ÁÛ )ÆÇÂŵ¸ÛǽêÛ%ÀÀ½Á¾¿´êÛ%øÁÆÇ¸Æ½ê¡ 4½ÁÛ ÊÉÂÀ¼µ¸ÛǽêÛ4ÅÂæ¿Ÿǵ¸ê¡Û Ä¿ÇØ4HOMASØ'ORDONØØε ÄžØ"Ø"ONGARؼµ»Ø,Ø"ROWNØØε /¾¿æ¾Çæ¿Ø Ø Ø Ø Ø Ø /¸³ê !»çØ Ø 4+Ø ØØØØØØØØØØØØØØØØØØØØØØØ ³½ºØ Ø Ø Ø Ø ÛÛ ÛÛ Ø E K O 4º½ Δ Σ E I Σ uÛǸÉÊ»ÅÂ澿Û-Ø »Äû½²¸ºêØ!%عػ¼¿½¿ÇØØؽÇ丵ØØÛÛ uÛæãÛä¸åÛÛÛuÛǽÀãäÈÁ¾¿ÛÛÛuÛæáÆÈÛEMAILÛINFO@PITSILIDISGR E K Δ O Σ E I Σ > θεάματα Για ερωτικές συγκρούσεις με την ΤΙ: Το κλασικό έργο του Στρίντμπεργκ, ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στη ρηξικέλευθη διασκευή του πολύ γνωστού στο ελληνικό κοινό, Πάτρικ Μπάρμπερ (Closer, Ο Δον Ζουάν στο Σόχο). Η αριστοκράτισσα Τζούλι, ο υπηρέτης/σοφέρ Τζον και η μνηστή του/μαγείρισσα Χριστίνα κινούνται μέσα στη λαίλαπα της πάλης των τάξεων και της ανελέητης σύγκρουσης αρσενικού και θηλυκού, σε μια επο- «Δεσποινίδα Τζούλι» χή έντονων συγκρούσεων και αλλαγών. Η επέμβαση και η αλλαγή του Μάρμπερ είναι ότι μεταφέρει τη δράση της τραγωδίας του Στρίντμπεργκ, από την κουζίνα ενός αρχοντικού στη Σουηδία του 1888, όπου διαδραματίζεται το πρωτότυπο, στην κουζίνα μιας αριστοκρατικής έπαυλης στα περίχωρα του Λονδίνου, στις 26 Ιουλίου του 1945, τη βραδιά που το Αγγλικό Εργατικό Κόμμα κέρδισε τις πρώτες μετά τον πόλεμο εκλογές, με μια σαρωτική νίκη που έμεινε στην ιστορία. ΠΟΤΕ: Τετάρτη- Κυριακή, μέχρι τις 5 Ιουνίου 2011 ΠΟΥ: Θέατρο «Τόπος Αλλού», Κεφαλληνίας 17 & Κυκλάδων, τηλ. 2108254600, 210- 8679535. ΠΑΙΖΟΥΝ: Μαρία Σολωμού, Μάξιμος Μουμούρης, Τζωρτζίνα Παλαιοθοδώρου. Σε σκηνοθεσία και μετάφραση της Μίνας Αδαμάκη. Όταν η Άνοιξη «συνάντησε» την τέχνη 88 ΤΙ: Το -ανανεωμένο σε ύφος urban nature- Athens Park Hotel και η ζωγράφος Έφη Τσουλουχοπούλου σάς προσκαλούν στην ατομική της έκθεση με τίτλο «Φύση - Άνοιξη». Τα έργα της ζωγράφου εκτίθενται στους χώρους υποδοχής του ξενοδοχείου, που μοιάζουν με θεατρικό σκηνικό. Οι αρχιτέκτονες – σκηνογράφοι > Life > Positive < Γιώργος Γαβαλάς και Γιάννης Μουρίκης, οι οποίοι ανέλαβαν την «αναγέννηση» του ξενοδοχείου εμπνεύστηκαν από το γειτονικό πάρκο και αποφάσισαν να φέρουν το πάρκο μέσα ...στο Park! «Τα έργα της Τσουλουχοπούλου κινούνται στο πλαίσιο μιας γόνιμης αφαιρετικότητας και διακρίνονται για τη λυρική τους αφετηρία. Σταθερό θεματικό έναυσμα κορμοί δέντρων σε σφιχτούς εναγκαλισμούς ή μοναχικοί, συνδιαλεγόμενοι με το στοιχείο του νερού και τη διαφάνειά του που επιστρατεύει η καλλιτέχνις για να υποβάλει στην όρασή μας την αυθυπαρξία ενός κόσμου μυστικού και σιωπηλού. Η αντίθεση ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη φαντασιακή της αναδημι- ουργία συντελείται με ένα πλήθος από λεπταίσθητες χρωματικές τονικότητες που υποστηρίζονται από τη ρευστότητα του νερού. Η αναφορά στη φύση, ως πρόσχημα ή ίσως ως παρηγορητικό καταφύγιο, τροφοδοτεί υπαινικτικά συμβολισμούς και καταγράφει σχόλια για τη δυσαρμονία στον αμείλικτο κόσμο της δικής μας πραγματικότητας», σημειώνει η Νέλλη Κυριαζή, Διευθύντρια της Πινακοθήκης και Μουσείων του Δήμου Αθηναίων. ΠΟΤΕ: Καθημερινά, 10:00-00:00, έως τις 30/6/2011. Η καλλιτέχνις θα βρίσκεται στο χώρο της έκθεσης κάθε Τετάρτη, 19:00-22:00 μ.μ.) ΠΟΥ: Park Hotel Athens, Λ. Αλεξάνδρας 10, Αθήνα, τηλ. 210-8894503. MAΪOΣ 2011 # 05 Οι γονείς διαβάζουν το δικό τους …Οδηγό επιβίωσης Μέσα από το βιβλίο «Χρειάζονται όρια τα παιδιά; Χρήσιμες συμβουλές για να μη γίνουν τα παιδιά σας μικροί τύραννοι», της Gerlinde Unverzagt, θα ανακαλύψετε πώς μπορείτε ως γονείς να επιβάλετε όρια στα παιδιά σας με ευγενικό, θετικό, ξεκάθαρο και συγκεκριμένο τρόπο. Επίσης, πώς θα μετριάσετε τις συγκρούσεις μέσα στην οικογένεια, τι πρέπει να κάνετε όταν το παιδί σας παραβιάζει τους κανόνες, αν πρέπει ο μπαμπάς και η μαμά να συμφωνούν πάντα και άλλα πολλά. Για να μπορέσουν τα παιδιά να ενταχθούν στον κόσμο μας, Μουσική από την Κρήτη και το «Νησί» > Life > Positive < χρειάζονται όχι μόνο ελεύθερους χώρους, μέσα στους οποίους θα μπορέσουν να αναπτυχθούν, αλλά και όρια, που θα τους προσφέρουν σημεία αναφοράς και θα τα βοηθήσουν να προσανατολιστούν. Ένας από τους σημαντικότερους ρόλους των γονιών είναι να χαράζουν την κατεύθυνση, να διατυπώνουν αξιόπιστους κανόνες και να είναι συνεπείς. Το βιβλίο αυτό, μέσα από πρακτικά παραδείγματα, θα σας βοηθήσει να καθορίσετε τους δικούς σας οικογενειακούς κανόνες και θα σας δείξει πώς να τους εφαρμόσετε με φιλικό, σαφή και αποφασιστικό τρόπο. (Εκδόσεις Κλειδάριθμος, σελίδες: 72, τιμή: 13,90€) Το αυθεντικό soundtrack της τηλεοπτικής σειράς «το Νησί», που άγγιξε όλη την Ελλάδα κυκλοφορεί σε διπλό cd από την MINOSΕΜΙ. Η συγκλονιστική μουσική και τα τραγούδια από τις φωνές των Δημήτρη Μητροπάνου, Ανδριάνας Μπάμπαλη, Ελεωνόρας Ζουγανέλη, Γιάννη Χαρούλη, συνιστούν έναν πραγματικό ύμνο στη δύναμη της ανθρώπινης θέλησης. Ο Μίνως Μάτσας, που έγραψε τη μουσική, βρέθηκε στη Σπιναλόγκα παρακολουθώντας γυρίσματα της σειράς και βυθίστηκε συγκλονισμένος στον κόσμο της ιστορίας αυτής, όπου η αλήθεια μπερδεύεται με τον μύθο. Στο εισαγωγικό του σημείωμα γράφει: «Ακόμη μια φορά στάθηκα τυχερός που βρέθηκα ανάμεσα σε ανθρώπους με ταλέντο, πάθος και πείσμα για την τέχνη τους. Να από πού άντλησα τις μουσικές μου: Από τη μια η δύναμη των ηθοποιών, από την άλλη η στρατιά των ηρώων που δρουν στα σκοτεινά και δουλεύουν νυχθημερόν για μια εικόνα -ένα συναίσθημα, και τέλος μια χαραμάδα φως…». (τιμή: 12,50 €, σε όλα τα δισκοπωλεία και τα περίπτερα). 89 MAΪOΣ 2011 # 05 > γεύση > Συνέντευξη στη Βιβέττα Λαϊνιώτη ΜΥΡΣΙΝΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ Η μαγειρική είναι χαρά Η Μυρσίνη Λαμπράκη 90 γεννήθηκε στην Κρήτη και διαθέτει οικογενειακή παράδοση στη γαστρονομία, αφού ο προπάππους και ο θείος της ήταν μάγειρες. Έτσι, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι αποφάσισε να ξεκινήσει το δικό της ταξίδι στον κόσμο της γεύσης. Η αρθρογραφία σε θέματα διατροφής, οι εκπομπές και η διδασκαλία μαγειρικής ήταν μόνο η αρχή. Η αδυναμία της είναι τα χόρτα και τα βότανα. Το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Τα βρώσιμα Χόρτα», που το θεωρεί το δυσκολότερο εγχείρημά της, βρίσκεται στην 10η έκδοσή του και θεωρείται ένα από τα καλύτερα βιβλία στην παγκόσμια βιβλιογραφία, πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Πολλά από τα βιβλία της έχουν γίνει μπεστ σέλερ και έχει λάβει πολλές ελληνικές και διεθνείς διακρίσεις για το έργο της, όπως το βραβείο καλύτερου βιβλίου Μαγειρικής Μεσογειακής κουζίνας στον κόσμο, στα Gourmand International World Cookbook Awards, για το βιβλίο «Ελλάδα-Τουρκία στο ίδιο τραπέζι». Πρόσφατα, η κ. Μυρσίνη Λαμπράκη δημιούργησε τη δική της Σχολή Μαγειρικής SOS COOKING, ενώ ετοιμάζει ένα νέο βιβλίο μαγειρικής. Παρά το φορτωμένο πρόγραμμά της, είναι η χαμογελαστή οικοδέσποινα και στο εστιατόριο «Πράσινος Λόφος» στην Αργυρούπολη. > Life > Positive < Πότε αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την μαγειρική; μενες μητέρες, τους φοιτητές, τους εργένηδες, τους πρωτάρηδες κ.ά. Δεν μπορώ να ορίσω μια συγκεκριμένη ώρα, μέρα ή στιγμή της ζωής μου. Η μαγειρική, λόγω της μακράς οικογενειακής παράδοσης, ήταν, είναι και θα είναι κομμάτι του DNA μου. Πάντως, θυμάμαι ότι από μικρή ανακάτευα κουτάλες και κατσαρόλες! Ποια είναι η φιλοσοφία του εστιατορίου «Πράσινος Λόφος»; Κατάγεστε από την Κρήτη. Επηρέασε αυτό την επιλογή σας να ασχοληθείτε με τη μαγειρική; Η κρητική διατροφή και τα κρητικά προϊόντα είναι μια ολόκληρη φιλοσοφία και μια στάση ζωής. Αντιλαμβάνεστε ότι, έχοντας την τύχη να γεννηθώ και να μεγαλώσω σ’ αυτό το νησί, επηρεάστηκα άμεσα, κυρίως στον απλό και λιτό τρόπο μαγειρικής που υιοθέτησα αργότερα. Το νέο σας βιβλίο «Μαγείρισσα Πρώτων Βοηθειών» απευθύνεται στις εργαζόμενες γυναίκες; Οι περίπλοκες μαγειρικές και τα εξεζητημένα υλικά, «καταπίνουν» τον ελάχιστο χρόνο μας. Πόσοι από εμάς, αλήθεια, γνωρίζουν να συνδυάζουν τις ταπεινές πατάτες, με μια ωραία μοσχομυριστή σάλτσα ντομάτας και το άγιο ελαιόλαδο, για να φτιάξουν, σε 27 λεπτά ακριβώς, ένα μελωμένο γιαχνί κατσαρόλας; Το βιβλίο «Μαγείρισσα Πρώτων Βοηθειών» ανήκει σε μια σειρά. Θα ακολουθήσουν βιβλία για τις νιόπαντρες, τις εργαζό- Το εστιατόριο «Πράσινος Λόφος» βρίσκεται στο λόφο Τρουμπάρι, περικυκλωμένο από πεύκα. Στον πιο δροσερό κήπο της Αθήνας, δημιουργήσαμε φρέσκιες γεύσεις, προσιτή γαστρονομία με ψαγμένα προϊόντα, που συνταιριάζουν την φρεσκάδα της ελληνικής κουζίνας, με το έντονο ταπεραμέντο της ανατολίτικης γαστρονομίας. Τι μαθαίνει κανείς στη Σχολή μαγειρικής Sos Cooking; Στόχος μας είναι να διδάξουμε νόστιμους τρόπους για να τα βγάλουν πέρα οι εργαζόμενες γυναίκες, οι πρωτάρηδες που καλούνται να ετοιμάσουν ένα τραπέζι, άνθρωποι του 2011, που μπορεί μεν να έχουν δοκιμάσει περίπλοκα εδέσματα, αλλά δεν έχουν ιδέα πώς να φτιάξουν ένα απλό αυγολέμονο ή το νόστιμο κοκκινιστό, σαν κι αυτό της μαμάς! Κάθε σεμινάριο έχει διαφορετική θεματική, π.χ.: Μαγειρική Πρώτων Βοηθειών για Διαβητικούς, Μαγειρική με θαλασσινά και ψάρια, Μαγειρική των 30’ για το τραπέζι του σαββατοκύριακου. Με μια λέξη, τι σημαίνει η μαγειρική για σας; Χαρά! MAΪOΣ 2011 # 05 Αλμυρο τσιζκεικ με ντοματινια και κριθινο παξιμαδι Χρόνος προετοιμασίας: 20 λεπτά Χρόνος παγώματος: 30-40 λεπτά Υλικά (για 10 άτομα) 3 κρίθινα παξιμάδια, σπασμένα σε μικρά κομμάτια (σαν ψίχουλα) 2 κ.σ. καρύδι χοντροτριμμένο 8-10 κ.σ. ελαιόλαδο 4 κ.σ. ξινομυζήθρα ή κατίκι 3 κ.σ. φέτα τριμμένη Αρνακι με φρεσκα μπιζελια και δυοσμο Χρόνος Προετοιμασίας : 20 λεπτά Χρόνος Μαγειρέματος : 40 λεπτά Υλικά (για 6 άτομα) ½ κιλό κρέας από αρνίσιο μπούτι, κομμένο σε μικρές μπουκιές 2 κ.σ. ελαιόλαδο 4 φρέσκα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα 2 πράσα κομμένα σε μικρές ροδέλες 4 καρότα κομμένα σε ροδέλες 2 πατάτες κομμένες σε μεγάλους κύβους 1 φλιτζ. τσαγιού κατεψυγμένο αρακά 1 φλιτζ. τσαγιού λευκό κρασί 1 κ.σ. ψιλοκομμένο δυόσμο 1 μέτριο λεμόνι 2-3 φλούδες λεμονιού 1 κ.σ. αλεύρι αλάτι, πιπέρι Εκτέλεση Πλένουμε το αρνί και το στεγνώνουμε ελαφρά, επάνω σε απορροφητικό χαρτί κουζίνας. Το πασπαλίζουμε με το αλεύρι και το ρίχνουμε σε μια ευρύχωρη κατσαρόλα, στην οποία έχουμε βάλει και έχουμε ζεστάνει πολύ καλά το ελαιόλαδο. Το αφήνουμε να ροδίσει από όλες τις πλευρές πολύ καλά και το βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα. Αμέσως μετά ρίχνουμε τα κρεμμυδάκια, τα πράσα, τα καρότα και τις πατάτες. Ανακατεύουμε για 3-4 λεπτά, μέχρι να αρχίσουν να παίρνουν κι αυτά ένα ωραίο, ρόδινο χρώμα. Σβήνουμε με το κρασί και προσθέτουμε αμέσως το αρνί, τον αρακά και δυο φλιτζάνια τσαγιού χλιαρό νερό ή ζωμό από κοτόπουλο. Αλατοπιπερώνουμε και σιγοβράζουμε για 30 λεπτά. Δέκα λεπτά πριν κατεβάσουμε το φαγητό από τη φωτιά, ρίχνουμε τον ψιλοκομμένο δυόσμο και το λεμόνι. Σερβίρουμε με μπόλικο φρέσκο δυόσμο και μερικές φλούδες λεμονιού από πάνω. < > Life > Positive < Για από πάνω: 20- 30 ντοματίνια χοντροαλεσμένα 4 κ.σ. ελαιόλαδο 1 κ.σ. κάππαρη ψιλή 1 κ.γ. ρίγανη ή θυμάρι 1 κ.γ. μέλι 2 κ.γ. καστανή ζάχαρη 2 κ.σ. μπαλσαμικό ξίδι 1 μικρό τσαμπάκι ντοματίνια (για διακόσμηση) EKTEΛEΣH Σε ένα μπολ ανακατεύουμε το τριμμένο παξιμάδι με το χοντροκομμένο καρύδι, και το ελαιόλαδο. Σε ένα δεύτερο μπολ ενώνουμε την ξινομυζήθρα ή το κατίκι, με την φέτα μέχρι να γίνουν ένα αλοιφώδες μίγμα. Παίρνουμε μικρά ατομικά φορμάκια με αποσπώμενο στεφάνι ή ένα μεγάλο στεφάνι του τσιζκέικ. Βάζουμε στη βάση ένα στρώμα από το μίγμα του παξιμαδιού και το πιέζουμε ελαφρά, για να κάτσει. Το πάχος του δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2-3 εκ. Από πάνω κάνουμε μια στρώση με το μίγμα των τυριών και το βάζουμε στο ψυγείο να παγώσει και να σφίξει για 30-40 λεπτά. Σε ένα τηγάνι βάζουμε δυο κουταλιές ελαιόλαδο, προσθέτουμε τα ντοματίνια, το μέλι, το ένα κουταλάκι καστανή ζάχαρη, το ξύδι και δουλεύουμε το μίγμα για 3-4 λεπτά σε δυνατή θερμοκρασία, μέχρι να καραμελώσει. Ξεφορμάρουμε το τσιζκέικ, περιχύνουμε με τη σάλτσα ντομάτας, πασπαλίζουμε με τη ρίγανη ή το θυμάρι και την κάππαρη. Σε ένα δεύτερο τηγάνι, ρίχνουμε το υπόλοιπο ελαιόλαδο, μαζί με την υπόλοιπη καστανή ζάχαρη. Ακουμπάμε το τσαμπάκι με τα ντοματίνια και το γλασάρουμε ελαφρά για 2-3 λεπτά, γυρίζοντάς το από όλες τις μεριές. Στολίζουμε με αυτό το τσιζκέικ και σερβίρουμε αμέσως. < 91 MAΪOΣ 2011 # 05 > αγορά Power Health Cell-Out και σφριγηλό σώμα > Λείο χωρίς κυτταρίτιδα Πετάξτε από πάνω σας τον Νο1 γυναικείο εχθρό! Με το CellOut, ένα πρωτοποριακό προϊόν που δημιούργησαν οι επιστήμονες της Power Health, μπορείτε τώρα να τσιμπηθείτε, ξανά και ξανά! Το προϊόν συνδυάζει μέσα στην ίδια συσκευασία 92 δύο μοναδικά προϊόντα, που «χτυπούν» την κυτταρίτιδα μέρα και νύχτα: το Cell-Out DAY, που μειώνει δραστικά την όψη φλοιού πορτοκαλιού, κάνοντας το δέρμα λείο και απαλό και το Cell-Out NIGHT, που δρα τη νύχτα, ενισχύοντας την παραγωγή του κολλαγόνου και αναδομώντας το δέρμα σε βάθος. Έτσι, η κυτταρίτιδα εξαφανίζεται και το δέρμα γίνεται σφιχτό και ελαστικό. > Life > Positive < Olvos ScienceFLAMIGEL spray have” και αυτό το > “Must καλοκαίρι Solgar Artichoke Leaf Extract > Αγκινάρα, όπως λεμε αποτοξίνωση Για να μην καταστρέψουν τα απρόοπτα τις ξέγνοιαστες στιγμές των διακοπών σας, θυμηθείτε πριν την αναχώρησή σας, να πάρετε μαζί σας το Flamigel. Έτσι, δεν θα ανησυχείτε, ακόμη Παρεξηγημένη, και σε πολλές περιπτώσεις υποβαθμισμένη σαν γευστική επιλογή, η αγκινάρα είναι γνωστή για τις θεραπευτικές και αποτοξινωτικές της ιδιότητες. Το εκχύλισμα από τον καρπό της ενισχύει τη κι αν σας κάψει ο ήλιος, αν σας τσιμπήσει τσούχτρα ενώ κολυμπάτε, αν σας …βάλει στο μάτι μια σφίγγα, αν κάψετε τα πόδια σας στη ζεστή άμμο ή αν γδαρθείτε σκαρφαλώνοντας στα βράχια... Το Flamigel, διαθέσιμο σε δύο μορφές, gel και gel-spray, ανακουφίζει άμεσα και έχει δροσιστική και καταπραϋντική δράση που διαρκεί έως και 2 ώρες μετά την εφαρμογή του. Είναι κατάλληλο για χρήση σε πρόσωπο και σώμα, για μικρούς και μεγάλους. λειτουργία του ήπατος, προάγοντας τη διέγερση της αναγέννησης υγιών ηπατοκυττάρων και καταπολεμά τη δυσπεψία. Παράλληλα, προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα, βοηθώντας την ομαλοποίηση των επιπέδων της χοληστερόλης στο αίμα και διαθέτει σημαντική αντιοξειδωτική δράση. Όλα τα θετικά οφέλη της αγκινάρας μπορούν πλέον εύκολα να μπουν στην καθημερινή σας διατροφή, με μια κάψουλα Artichoke Leaf Extract της Solgar την ημέρα. MAΪOΣ 2011 # 05 Lamberts Pure Green Coffee Extract και > Αδυνάτισμα αντιοξειδωτική προστασία Ένα νέο προϊόν, που μπορεί να συνδυαστεί αποτελεσματικά με μια δίαιτα περιορισμένων θερμίδων για την απώλεια βάρους, φέρνει στην αγορά η Lamberts. Αν και βασικό συστατικό του είναι το εκχύλισμα του πράσινου καφέ, το Pure Green Coffee Extract δεν περιέχει καφεΐνη, ενώ οφείλει την αποτελεσματικότητά του σε μια ομάδα δραστικών συστατικών που ονομάζονται chlorogenic acids. Τα ισχυρά αυτά αντιοξειδωτικά έχουν αποδεδειγμένη δράση κατά των ελεύθερων ριζών και επιδρούν στη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Για τη λήψη του εκχυλίσματος, χρησιμοποιούνται άψητοι σπόροι καφέ, καθώς η διαδικασία του ψησίματος αλλάζει τη χημική δομή των σπόρων του καφέ. > Life > Positive < Health Aid HeartMax > «Ασπίδα» για γερή καρδιά Έχετε τριγλυκερίδια, πίεση και χοληστερίνη; Αν η καρδιά σας είναι σε... κίνδυνο, το HeartMax έχει τη λύση. Το HeartMax συγκεντρώνει μέσα σε μία σύνθεση, όλα τα συστατικά που διαθέτουν αποδεδειγμένα ευεργετικές ιδιότητες για την καρδιά και συγκεκριμένα: ωμέγα-3, που θωρακίζουν τη καρδιά μειώνοντας τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και αυξάνουν την καλή χοληστερόλη, έλαιο σκόρδου και λεκιθίνη που μειώνουν τη χοληστερόλη και ρίχνουν την πίεση. Επίσης, αμινοξέα (L-carnitine & L–taurine) που προλαμβάνουν τη φθορά του καρδιακού μυ και αντιοξειδωτικά (άλφα λιποϊκό οξύ, συνένζυμο Q10, εκχύλισμα σταφυλιού, λυκοπένιο και βιοφλαβονοειδή), που προστατεύουν τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες. Nature’s Plus Sunscape προστασία > Αντηλιακή από μέσα προς τα έξω Ένα καλό αντηλιακό, με σωστή χρήση, προσφέρει ικανοποιητική προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV-A, UV-B). Είναι όμως αυτό αρκετό; Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι οι υπεριώδεις ακτίνες, δεν αποτελούν παρά το μισό μόνο της επιβλα- βούς ηλιακής ακτινοβολίας. To άλλο 50%, είναι η ορατή μπλε ακτινοβολία, που διεισδύει βαθύτερα στο δέρμα, παράγοντας ελεύθερες ρίζες στις βαθύτερες στιβάδες. Ως «αντίδοτο» σε αυτήν την ακτινοβολία δημιουργήθηκε το SunScape, ένα μοναδικό προϊόν σε ταμπλέτες, με φυσικά συστατικά (όπως λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, gliSODin, βρομελίνη, βήτα-καροτίνη, ψευδάργυρο, βιτ. Ε), που προσφέρει αυξημένη προστασία έναντι της υπεριώδους και της μπλε ακτινοβολίας. Το SunScape δεν αντικαθιστά το αντηλιακό, συμπληρώνει όμως την αντηλιακή σας «ασπίδα». 93 MAΪOΣ 2011 # 05 > επιστημονικά νέα > Καρδιακές παθήσεις στην εγκυμοσύνη > Μειώθηκαν οι θάνατοι από καρκίνο του μαστού 94 Νικήτρια στη μάχη κατά του καρκίνου του μαστού βγαίνει τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα, καθώς η θνησιμότητα από τη συγκεκριμένη μορφή της νόσου, έχει μειωθεί. Η έγκαιρη διάγνωση, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στη χειρουργική, σώζουν πλέον σε μεγάλο ποσοστό τον μαστό των γυναικών που προσβάλλονται σήμερα από καρκίνο, τόνισε η επίκουρος καθηγήτρια και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας κυρία Λυδία ΙωαννίδουΜουζάκα, με αφορμή το 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαστολογίας. «Η έγκαιρη διάγνωση βοηθάει να έχουμε μικρότερες χειρουργικές επεμβάσεις, λιγότερες συμπληρωματικές θεραπείες και εξοικονομεί χρήματα για τα ασφαλιστικά ταμεία, το κράτος αλλά και τις ίδιες τις ασθενείς, εξήγησε ο πρόεδρος του συνεδρίου και αντιπρόεδρος της Εταιρείας κ. Βασίλης Γεωργούντζος. Τέλος, νεότερα φάρμακα ετοιμάζονται να εισέλθουν σύντομα στην ιατρική φαρέτρα. Οι νέες αυτές θεραπείες θα είναι πιο αποτελεσματικές και λιγότερο τοξικές από την κλασική χημειοθεραπεία, ενώ ευνοούν σημαντικά την εξατομίκευση της θεραπείας για τον κάθε ασθενή. > Life > Positive < Κατάσταση αυξημένων απαιτήσεων για το καρδιαγγειακό σύστημα της γυναίκας αποτελεί η εγκυμοσύνη και ως εκ τούτου, οι γιατροί θα πρέπει να γνωρίζουν τόσο τις επερχόμενες, φυσιολογικές αιμοδυναμικές μεταβολές όσο και τις καταστάσεις υψηλού κινδύνου για την μητέρα και το έμβρυο. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, θα πρέπει να συμβουλεύουν τις γυναίκες που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακού συμβάματος κατά μιας επιθυμητής ή επερχόμενης εγκυμοσύνης. Ανακοίνωση από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο του Καναδά (Siu et al.), απαριθμεί τέσσερις σημαντικούς προδιαθεσικούς παράγοντες πρωτογενών συμβαμάτων στην μητέρα: α. παρουσία αρρυθμίας ή προηγούμενου καρδιακού επεισοδίου (καρδιακή ανεπάρκεια, παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο πριν την εγκυμοσύνη), β. παρουσία κυάνωσης, γ. αποφρακτικές βλάβες των αριστερών καρδιακών κοιλοτήτων (επιφάνεια μιτροειδούς βαλβίδας < 2cm2, επιφάνεια αορτικής βαλβίδας <1.5cm2 ή απόφραξη του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας >30mmHg), δ. μειωμένη συστολική λειτουργία της αριστερής κοιλίας (κλάσμα εξώθησης <40%). Έχει βρεθεί ότι γυναίκες με κλάσμα εξώθησης <40% ανεξαρτήτως αιτίας, είναι πολύ δύσκολο να ανταπεξέλθουν το φορτίο όγκου που επιβάλλει η εγκυμοσύνη και γι’ αυτόν τον λόγο, θα πρέπει ή να την αποφύγουν ή να την τερματίσουν. «Σύμφωνα με την παραπάνω μελέτη, ο εκτιμώμενος κίνδυνος εμφάνισης καρδιακού επεισοδίου σε μια εγκυμοσύνη χωρίς παράγοντες κινδύνου είναι 5%, ενώ αν 1 ή 2 παράγοντες κινδύνου είναι παρόντες, το ποσοστό εκτινάσσεται στο 27% και στο 75% αντιστοίχως», τονίζει ο καρδιολόγος κ. Κωνσταντίνος Τσοβόλας, που έχει εξειδικευθεί στο Heart Hospital του UCL NHS TRUST του Λονδίνου. Γι’ αυτό και προτείνει, οι εγκυμονούσες υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση σημαντικών καρδιαγγειακών συμβαμάτων «να απευθύνονται σε εξειδικευμένα και κατάλληλα οργανωμένα κέντρα με ικανό και έμπειρο προσωπικό, προετοιμασμένο για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση επικίνδυνων καταστάσεων είτε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είτε κατά τον τοκετό». MAΪOΣ 2011 # 05 τελευταία λέξη > του Γρηγόρη Λάσκαρη Ο Τα μαρούλια και η ηθική του φόβου ι ηθικολόγοι δε φοράν πια ράσα, ούτε κραδαίνουν ιερά βιβλία. Η σύγχρονη αστυνομία των ηθών φορά λευκές ποδιές, βαστάει μικροσκόπια και σελίδες γεμάτες αριθμούς και προσπαθεί να μας πείσει ότι κάθε απόλαυση σκοτώνει. Η τελευταία βόμβα υψηλού φοβικού περιεχομένου έσκασε στις αρχές Απριλίου και αναπαράχθηκε άκριτα από όλα τα MME: νέα μεγάλη πανευρωπαϊκή μελέτη έδειξε ότι η μπύρα αυξάνει τις πιθανότητες καρκίνου στο στομάχι. Ουάου! Ας βάλουμε τα πράγματα στη σειρά τους και ας δούμε πώς το ιερατείο των ανηδονικών διαστρεβλώνει την πραγματικότητα. Πρώτον, δεν επρόκειτο καν για δημοσιευμένη μελέτη. Επρόκειτο για μία προφορική ανακοίνωση που έγινε στο 102ό συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αντικαρκινικής Έρευνας (AACR). Τονίζουμε, ότι οι συγκεκριμένες ανακοινώσεις δεν υπόκεινται στη βάσανο της επιστημονικής κρίσης πριν τη δημοσίευση, αλλά επιλέγονται να παρουσιαστούν μπροστά σε ακροατήριο, με βάση τον προσδοκώμενο εντυπωσιασμό. Δεύτερον, δεν επρόκειτο για μεγάλη πανευρωπαϊκή μελέτη, αλλά για απλή στατιστική ανασκάλευση παλιών δεδομένων. Με άλλα λόγια, οι (Ισπανοί) επιστήμονες βρήκαν κάποια παλιά στοιχεία της ευρωπαϊ- > Life > Positive < > κής μελέτης EPIC και τα βασάνισαν μέχρι να... ομολογήσουν. Τρίτον και κυριότερον, τα συμπεράσματά τους «μπάζουν» από παντού. Οι Ισπανοί ερευνητές, βασιζόμενοι σε ερωτηματολόγια που δόθηκαν πριν 20 χρόνια σε 500.000 Ευρωπαίους πολίτες, προσπάθησαν να συσχετίσουν την κατανάλωση αλκοόλ με την εμφάνιση οποιουδήποτε καρκίνου. Ανακάλυψαν ότι όσοι έπιναν 2-3 ποτήρια μπύρας κάθε μέρα επί χρόνια, είχαν 70% αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του στομάχου. Ο κίνδυνος αυξανόταν στο εντυπωσιακό 700% για όσους «άτυχους» διέθεταν δύο προβληματικές κόπιες του γονιδίου rs 1230025. Εδώ είναι που αρχίζουμε και γινόμαστε καχύποπτοι. Είναι γνωστό, ότι τη συγκεκριμένη γενετική σύσταση φέρει το 20% του γενικού πληθυσμού. Απλοί υπολογισμοί δείχνουν, ότι αν μέσα σε ένα σύνολο 100 ανθρώπων διασπαρούν 20 με 700% αυξημένη πιθανότητα Oι επιστήμονες βρήκαν κάποια παλιά στοιχεία της ευρωπαϊκής μελέτης EPIC και τα βασάνισαν μέχρι να... ομολογήσουν συγκεκριμένου καρκίνου, τότε τό σύνολο θα έπρεπε να έχει 140% αυξημένες πιθανότητες αυτού του καρκίνου. Άρα, αν οι πιθανότητες του συνόλου είναι αυξημένες μόνο κατά 70%, τότε κάτι μείωσε κατά πολύ τις πιθανότητες καρκίνου στο υπόλοιπο 80% των ανθρώπων. Λογικά, αυτό το κάτι ήταν η μπύρα. Αν πάρουμε λοιπόν τοις μετρητοίς τα νούμερα που ανακοινώθηκαν, καταλήγουμε στο εναλλακτικό (αντι)συμπέρασμα ότι η μπύρα προστατεύει από τον καρκίνο του στομάχου, τουλάχιστον στο 80% του πληθυσμού! Εξίσου αστήρικτη ήταν και η προσπάθεια θεωρητικής τεκμηρίωσης που αποπειράθηκαν οι ερευνητές. Μην μπορώντας να δικαιολογήσουν γιατί μεταξύ όλων των αλκοολούχων, το μόνο ποτό που πείραζε ήταν η μπύρα, επικεντρώθηκαν σε μία ουσία – προϊόν της επεξεργασίας παρασκευής της, το NMDA (ανήκει στην «καταραμένη» κατηγορία των νιτροζαμινών). Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το NMDA αλληλεπιδρά με την αλκοόλη και προκαλεί καρκίνο. Αυτό που τους διέφυγε είναι ότι ακόμα και τα οργανικά μαρούλια είναι τίγκα στις νιτροζαμίνες (550% πάνω από το ανώτατο όριο που αφελώς έχει θέσει ο WHO). Εναλλακτικό (αντι)συμπέρασμα νούμερο 2: μην τρώτε ποτέ μαρούλια, όταν πίνετε αλκοόλ, γιατί θα πεθάνετε! < 95 MAΪOΣ 2011 # 05 > η συμβουλή του μήνα ΜΥΚΗΤΕΣ ΠΟΔΙΩΝ Π Αντιμετωπίστε τον επίμονο «εχθρό» ροσοχή στα πόδια συνιστούν αυτόν τον καιρό οι δερματολόγοι, καθώς η ζέστη και η έντονη εφίδρωση των ποδιών, αλλά και οι πρώτες εξορμήσεις σε θάλασσες και πισίνες συνθέτουν τον... «παράδεισο» των μυκητιάσεων. Σε μια δημόσια πισίνα βρέθηκαν 12 δερματόφυτα ανά τετραγωνικό μέτρο (σ.σ. ο μύκητας που ευθύνεται για τις δερματομυκητιάσεις ποδιών), ενώ ο αριθμός τους σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει τους 750 ανά τετραγωνικό μέτρο! Γι’ αυτό και προσβάλλουν περίπου το 15% του πληθυσμού κάθε χρόνο! Οι μύκητες μεταδίδονται με την απλή επαφή του πέλματος με τις μολυσμένες επιφάνειες και αρχίζουν αμέσως το καταστροφικό τους έργο. Στους περισσότερους ασθενείς, οι μύκητες εμφανίζονται με ξεφλούδισμα και ερυθρότητα, απολέπιση και φυσαλίδες στα πέλματα και στα πλάγια, που συνοδεύονται από φαγούρα. Φυσικά και δεν είναι κάθε εξάνθημα στο πόδι μυκητίαση. Από τη στιγμή που θα μολυνθεί κάποιος, η «απαλλαγή» από τους μύκητες δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πρόκειται για μια «επίμονη» μόλυνση, για έναν βασικό λόγο: γιατί συνήθως οι πάσχοντες, μόλις αρχίσουν να υποχωρούν τα έντονα συμπτώματα, διακόπτουν τη θεραπεία -πολλές από τις θεραπείες είναι δύσκολες στην εφαρμογή τους και χρειάζονται καθημερινή εφαρμογή για αρκετές εβδομάδες για να είναι αποτελεσματικές. Έτσι, λίγο μετά την εγκατάλειψη της θεραπείας, η μυκητίαση επανεμφανίζεται. Στην πλειοψηφία των «επανεμφανίσεων», αιτία δεν είναι η επαναμόλυνση, αλλά η υποτροπή, καθώς ο μύκητας δεν έχει εξοντωθεί αλλά απλώς έχει... απενεργοποιηθεί. Τη λύση στο πρόβλημα της «συμμόρφωσης» δίνει, τα τελευταία χρόνια, η ουσία τερβιναφίνη, που παρέχει πλήρη θεραπεία με μία μόνο εφαρμογή. Η ουσία έχει την ιδιότητα να δεσμεύεται στο λιπιδικό στρώμα της κεράτινης στιβάδας και να παραμένει εκεί για 13 ολόκληρες ημέρες, εξολοθρεύοντας οριστικά τους μύκητες. Οι μύκητες ...συχνάζουν σε πισίνες ξενοδοχείων, πλαζ, κολυμβητήρια και σάουνες γυμναστηρίων και κέντρων αδυνατίσματος, όπου η υγρασία ευνοεί την ανάπτυξή τους. Γι΄ αυτό και καλό είναι να αποφεύγετε να κυκλοφορείτε ξυπόλυτοι στα παραπάνω ...επικίνδυνα στέκια. Επιπλέον, για όσους έχουν ευπάθεια στην ανάπτυξη μυκητιάσεων στα πόδια, απαραίτητη είναι η χρήση παπουτσιών που εξασφαλίζουν τον καλό αερισμό του ποδιού αλλά και η καλή υγιεινή των ποδιών: πλένετε καθημερινά τα πόδια σας με σαπούνι και νερό, στεγνώνετέ τα προσεκτικά, ιδίως ανάμεσα στα δάκτυλα, και αλλάζετε συχνά παπούτσια, για να μειώνετε την υγρασία και να εμποδίσετε τους μύκητες να μολύνουν και πάλι τα πόδια σας. < Γνωρίζετε ότι μπορείτε να προστατεύσετε την κόρη σας από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας; Άννα, 45. Νόμιζα ότι επειδή δεν υπάρχει ιστορικό στην οικογένειά μου, δεν χρειαζόταν να εμβολιαστεί η κόρη μου. Μαρίνα, 15. Νόμιζα ότι είμαι σε πολύ μικρή ηλικία για να εμβολιαστώ. Τώρα μπορείτε να την προστατεύσετε. GR/CER/0003a/11 Ενημερωθείτε από το γιατρό σας για το εμβόλιο έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ο εμβολιασμός συνιστάται από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών σε κορίτσια και νέες γυναίκες 12 έως 26 ετών και καλύπτεται από τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Όπως όλα τα εμβόλια το Cervarix®, χορηγείται μόνο με ιατρική συνταγή. Έχει ενδείξεις και αντενδείξεις. Διαβάστε προσεκτικά ολόκληρο το φύλλο οδηγιών χρήσης πριν κάνετε το εμβόλιο. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα στην ιστοσελίδα: www.cervarix.gr Όπως συμβαίνει με όλα τα εμβόλια, το Cervarix® μπορεί να μην προστατεύσει πλήρως όλα τα άτομα που θα εμβολιαστούν. Επειδή το Cervarix® δεν θα προστατέψει από όλους τους τύπους του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων, πρέπει να συνεχίζεται η λήψη των απαραίτητων προληπτικών μέτρων έναντι της έκθεσης στον HPV και των σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών. Αν και ο εμβολιασμός μπορεί να σας προστατεύσει από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, δεν υποκαθιστά τον τακτικό προληπτικό έλεγχο του τραχήλου της μήτρας. Πρέπει να συνεχίσετε να ακολουθείτε τις συμβουλές του γιατρού σας όσον αφορά στο τραχηλικό επίχρισμα/τεστ Παπανικολάου (εξέταση για μεταβολές στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας που προκαλούνται από μία HPV λοίμωξη) και τα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα. Το Cervarix® δεν πρέπει να χορηγείται εάν το άτομο που πρόκειται να εμβολιαστεί έχει σοβαρή λοίμωξη με υψηλό πυρετό. Μπορεί να είναι αναγκαίο να αναβάλετε τον εμβολιασμό μέχρι την ανάρρωση. Μία ελαφρά λοίμωξη, όπως ένα κρυολόγημα, δεν αποτελεί πρόβλημα, αλλά συζητήστε το πρώτα με τον γιατρό σας. Πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό εάν το άτομο που πρόκειται να εμβολιαστεί έχει πρόβλημα με αιμορραγίες ή εμφανίζει εύκολα μώλωπες. To Cervarix® χορηγείται μόνο ενδομυϊκά και σε καμία περίπτωση δεν χορηγείται σε φλέβα.
© Copyright 2024 Paperzz
