ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αντίληψη ερεθισμάτων

1
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Αντίληψη ερεθισμάτων Επεξεργασία Αντίδραση
1.
2.
3.
4.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ:
Το νευρικό σύστημα είναι υπεύθυνο για:
Την λειτουργία των οργάνων και την αρμονική συνεργασία τους .
Καθιστά τον οργανισμό ικανό να αντιδρά
Αποτελεί την έδρα των ψυχικών λειτουργιών
Φέρνει το άτομο σε επικοινωνία με τον έξω κόσμο.
Είναι Οργανικό σύστημα, και περιλαμβάνει:
1. Αισθητικούς Υποδοχείς: ( αισθητήρια όργανα ) καταγραφή
μεταβολών εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντος .
2. Κεντρομόλες οδούς: μεταφέρουν ερεθίσματα από τους
αισθητικούς υποδοχείς στις κεντρικές μονάδες επεξεργασίας.
3. Κεντρικές μονάδες επεξεργασίας: επεξεργάζονται τα
ερεθίσματα που προσλαμβάνονται και δίνουν εντολές για
αντιδράσεις .
4. Φυγόκεντρους οδούς: Μεταφέρουν τις εντολές αντίδρασης
από τις κεντρικές μονάδες προς τα όργανα του σώματος .
1
2
Ο νευρικός ιστός περιλαμβάνει δύο κατηγορίες κυττάρων:
1) ΝΕΥΡΩΝΑΣ ή ΝΕΥΡΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ
Πρόσληψη, μεταφορά και επεξεργασία ερεθισμάτων .
2) ΝΕΥΡΟΓΛΟΙΑΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ή ΝΕΥΡΟΓΛΟΙΑ
Εξειδικευμένα κύτταρα βοηθητικά των Νευρώνων που βρίσκονται
ανάμεσα στους νευρώνες . Υπάρχουν μόνο στο ΚΝΣ.
Υπεύθυνα για θρέψη, στήριξη και προστασία των νευρώνων,
σημαντικός ο ρόλος τους στην παραγωγή και κυκλοφορία του ΕΝΥ
ΝΕΥΡΩΝΑΣ
1.
2.
Αποτελείται από:
Κυτταρικό σώμα: ( νευρικό κύτταρο )
( κυτταρική μεμβράνη, πυρήνας, κυτταρικά οργανίδια )
Αποφυάδες:
Α ) ΔΕΝΔΡΙΤΕΣ: Κεντρομόλα
Β) ΝΕΥΡΙΤΗΣ : Φυγόκεντρα
3
Τα έλυτρα
(νευρίτης + έλυτρο = ΝΕΥΡΙΚΗ ΙΝΑ)
Τα νευρικά κύτταρα αποτελούν, το κύριο συστατικό
1 της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου
2 του Νωτιαίου Μυελού.
3 Των εγκεφαλονωτιαίων γαγγλίων
4 των γαγγλίων του Φ.Ν.Σ.
5 συμμετέχουν στις ίνες των αισθητηρίων οργάνων.
2
3
ΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣ:
Είναι λειτουργικές μονάδες του Ν. Σ. χρησιμεύουν στην αγωγή των
διεγέρσεων
Διακρίνονται σε:
Α) αισθητικούς
Β) Κινητικούς
Γ) Συνδετικούς
ΚΝΣ: εδώ
ο νευρικός ιστός περιέχει κυρίως κυτταρικά σώματα
νευρώνων και νευρογλοιακά κύτταρα .
ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ Ν.Σ.: περιέχει κυρίως νευράξονες ( νευρικές ίνες ),
Εγκεφαλικά και νωτιαία νεύρα, καθώς και γάγγλια.
3
4
ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
Βρίσκεται: στην κρανιακή κοιλότητα
Περιβάλλεται από: 3 Μήνιγγες
• Σκληρά:
προστασία εγκεφάλου
• Αραχνοειδής
• Χοριοειδής
Συνδέεται στη βάση του κρανίου με τον Ν.Μ
μέσα από το ΙΝΙΑΚΟ ΤΡΗΜΑ
ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ από:
•
Δύο εγκεφαλικά ημισφαίρια
•
Τον διάμεσο εγκέφαλο ( στο βάθος των 2 ημισφαιρίων)
(δικτυωτό σχηματισμό: είναι διάσπαρτα νευρικά κύτταρα
σχετικά με την αντίληψη και την συνείδηση )
•
Το Εγκεφαλικό στέλεχος (συνδέει τον εγκέφαλο με τον Ν.Μ)
•
Την παρεγκεφαλίδα ( βάση εγκεφάλου, πίσω από Ε Στέλεχος
Οι κοιλίες εγκέφαλου:
Είναι εσωτερικές κοιλότητες
• πλάγιες,
• Μέση ή τρίτη κοιλία
• Τέταρτη κοιλία
↕
είναι γεμάτες από Ε.Ν.Υ:
κυκλοφορεί:
γύρω και μέσα στον εγκέφαλο.
Παράγεται:
από τα χοριοειδή πλέγματα, στις κοιλίες
Ρόλος:
θρέψη και προστασία εγκεφάλου.
4
5
1 ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΑ
---------------------------------------------------Αριστερό και
Δεξί
Είναι η ανατομική περιοχή του Κ.Ν.Σ. που εξυπηρετεί τις ανώτερες
ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ –ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ –ΨΥΧΟΔΙΑΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ
Κατά την διαδρομή τους, όλες οι νευρικές οδοί χιάζονται, έτσι οι
Αισθητικές και κινητικές λειτουργίες αντιπροσωπεύονται στο
αντίθετο εγκεφαλικό ημισφαίριο.
Εξωτερικά του ημισφαιρίου: φαιά ουσία (κυρίως κυτταρικά σωμάτια
νευρώνων)
Εσωτερικό >>
ίνες).
>>
>>: λευκή ουσία (κυρίως νευράξονες νευρικές
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ή ΦΛΟΙΟΣ περιέχει
έλικες και αύλακες ( σχισμές ):
μέση αύλακα ή μεσοημισφαιρική σχισμή
πλάγια ( σιλούεϊος ) μία σε κάθε ημισφαίριο χωρίζει τον μετωπιαίο
από τον κροταφικό λοβό.
5
6
2 ΔΙΑΜΕΣΟΣ
ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
------------------------------------------------------Βρίσκεται στο βάθος των ημισφαιρίων .
Συνδέει τα ημισφαίρια με το εγκεφαλικό στέλεχος .
1.
2.
3.
Περιλαμβάνει:
Τον θάλαμο
Τον υποθάλαμο
Τα βασικά γάγγλια
Ο Ρόλος του:
•
•
•
ΑΙΣΘΗΤΙΚΌΤΗΤΑ
ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ
 ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΥΚΛΟΥ: ΥΠΝΟΥ – ΕΓΡΗΓΟΡΣΗΣ
 ΡΥΘΜΙΣΗ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ
 ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ
κλπ
Από τον διάμεσο εγκέφαλο περνούν σχεδόν όλες οι νευρικοί οδοί
από στέλεχος προς ημισφαίρια και αντίστροφα.
6
7
3 ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ
Βρίσκεται: στη βάση του εγκεφάλου, συνδέει τον εγκέφαλο με το
Ν.Μ. Από εδώ περνούν σχεδόν όλες οι νευρικές οδοί, από τον
εγκέφαλο προς τον Ν.Μ και αντίστροφα.
1.
2.
3.
4.
ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ από κάτω προς τα πάνω:
ΠΡΟΜΗΚΗ ΜΥΕΛΟ
Από εδώ αναδύονται οι εγκεφαλικές συζυγίες:
 γλωσσοφαρυγγικό
 υπογλώσσιο
 πνευμονογαστρικό
 παραπληρωματικό
 προσωπικό
 ακουστικό
ΤΗ ΓΕΦΥΡΑ
ΤΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ ΣΚΕΛΗ
ΤΟΥΣ ΟΠΤΙΚΟΥΣ ΘΑΛΑΜΟΥΣ
Κάτω από εδώ υπάρχει ο υποθάλαμος, κάτω από αυτόν η υπόφυση
Τα κύτταρα που βρίσκονται εδώ ρυθμίζουν τις αυτόματες
λειτουργίες:
• ΑΝΑΠΝΟΗ
• ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
• ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
 ΜΑΤΙΩΝ—ΒΛΕΦΑΡΩΝ
• ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ --ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
 ΠΡΟΣΩΠΟΥ, ΣΤΟΜΑΤΟΣ, ΓΛΩΣΣΑΣ, ΦΑΡΥΓΓΑ, ΛΑΡΥΓΓΑ
7
8
4 ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ
•
•
Βρίσκεται: στη βάση του εγκεφάλου πίσω από το εγκεφαλικό
στέλεχος.
Συνδέεται με : τα εγκεφαλικά ημισφαίρια, το διάμεσο
εγκέφαλο, το εγκεφαλικό στέλεχος και το Ν.Μ, με τα μάτια
και αυτιά .
Η παρεγκεφαλίδα αποτελείται από:
• Την κεντρική μοίρα (σκώληκα)
• Δύο παρεγκεφαλιδικά ημισφαίρια
Οι βασικές λειτουργίες της παρεγκεφαλίδας είναι:
• Ο έλεγχος της ισορροπίας (έγερση - στάση του σώματος).
• Ο συντονισμός των κινήσεων του σώματος - μυϊκός τόνος
(ένταση – κατανομή)
ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
Μεγαλύτερα αγγεία τροφοδοσίας με αίμα του εγκεφάλου:
• ΔΥΟ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΕΣ
• ΔΥΟ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΕΣ ΑΡΤΗΡΙΕΣ
ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ
Η προς τα κάτω συνέχεια του ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ
ΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ:
Μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα
ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΕΙ: Τα 2 άνω τριτημόριά του σωλήνα ( έως Ο2)
ΠΕΡΙΒΑΛΛΕΤΑΙ: Από 3 Μήνιγγες και 2 λεμφώδεις χώρους.
ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ: 3 Μοίρες, ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΘΩΡΑΚΙΚΗ ΟΣΦΥΪΚΗ
Έχει λευκή ουσία στην περιφέρεια και φαιά στο κέντρο
Στο κέντρο  Κεντρικός σωλήνας με Ε.Ν.Υ
Από τον Ν.Μ εκφύονται 31 ζεύγη :τα ΝΩΤΙΑΙΑ ΝΕΥΡΑ
Στους ενήλικες ο μηνιγγικός σάκος ( θήκη ) που περιέχει ΕΝΥ
εκτείνεται έως το Ι3.
8
9
ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ Ν.Σ
ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΑ ΝΕΥΡΑ
Είναι δεσμίδες νευρικών ινών ( νευράξονες ). Τα κυτταρικά σώματά
τους βρίσκονται μέσα τον ΕΓΚΕΦΑΛΟ ή Ν.Μ ή στα ΓΑΓΓΛΙΑ
Περιφερικά νεύρα + Γάγγλια = Περιφερικό Νευρικό Σύστημα
Περιφερικά νεύρα

Εγκεφαλικά (κρανιακά)
12 συζυγίες
Άλλα αμιγώς κινητικά
άλλα αμιγώς αισθητικά
και άλλα μικτά

Νωτιαία
31 ζεύγη, έχουν ρίζες εκφυόμενες
από το ΝΜ . Η πλοκή σχηματίζει
νευρικά πλέγματα, εκτός από το 1ο
αυχενικό είναι μικτά
Τα περιφερικά νεύρα
Συνδέουν το Κ.Ν.Σ. με τα διάφορα όργανα του σώματος
Χρησιμεύουν για την αγωγή των διεγέρσεων από τα
Νευρικά κέντρα

προς περιφερικά όργανα και από
Τα Περιφερικά όργανα 
προς το Κ.Ν.Σ
Ανάλογα με την φορά κατά τη οποία άγουν τις διεγέρσεις
διακρίνονται:
Α κινητικά
Β αισθητικά
Γ μικτά



φυγόκεντρα
κεντρομόλα
φυγόκεντρα και κεντρομόλα
9
10
ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ
1Η
2Η
3Η
4Η
5Η
6Η
7Η
8Η
9Η
10Η
11Η
12Η
ΣΥΖΥΓΙΕΣ ( ΝΕΥΡΑ )
ΟΣΦΡΗΤΙΚΟ ΝΕΥΡΟ
ΟΠΤΙΚΟ
ΚΟΙΝΟ ΚΙΝΗΤΙΚΟ
ΤΡΟΧΙΛΙΑΚΟ
ΤΡΙΔΥΜΟ
ΑΠΑΓΩΓΟ
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ
ΓΛΩΣΣΟΦΑΡΥΓΓΙΚΟ
ΠΝΕΥΜΟΝΟΓΑΣΤΡΙΚΟ
ΠΑΡΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ
ΥΠΟΓΛΩΣΙΟ
ΝΩΤΙΑΙΑ












ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ
ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ
ΚΙΝΗΤΙΚΟ
ΚΙΝΗΤΙΚΟ
ΜΙΚΤΟ
ΚΙΝΗΤΙΚΟ
ΜΙΚΤΟ
ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ
ΜΙΚΤΟ
ΜΙΚΤΟ
ΚΙΝΗΤΙΚΟ
ΚΙΝΗΤΙΚΟ
ΖΕΥΓΗ
Εκφύονται από τον Ν.Μ κατά ζεύγη
8
12
1
ΑΥΧΕΝΙΚΑ
ΘΩΡΑΚΙΚΑ
ΟΣΦΥΪΚΑ
5
ΙΕΡΑ
1–2
ΚΟΚΚΥΓΙΚΑ
Κατά την έκφυσή τους έχουν δύο ρίζες:
1
2
Την πρόσθια ή κινητική
Την οπίσθια ή αισθητική
Καταλήγουν στα διάφορα όργανα ή μέρη του σώματος στην
αισθητική ή κινητική πλάκα αντίστοιχα .
10
11
•
•
•
Εγκεφαλονωτιαία γάγγλια:
Μικρά ερυθρόφαια συμπαγή σωμάτια
Βρίσκονται έξω από τον εγκέφαλο και τον Ν.Μ .
Κάθε γάγγλιο αποτελείται από:
1
ερειστικό υπόστρωμα (συνδετικός ιστός)
2
νευρώνες
ΑΝΩ ΑΚΡΑ: σημαντικά νεύρα που είναι
Τελικοί κλάδοι του ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ
Κερκιδικό νεύρο
Μέσο
νεύρο
Ωλένιο
νεύρο
ΚΑΤΩ ΑΚΡΑ: σημαντικά νεύρα του
ΟΣΦΥΟΪΕΡΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ:
Μηριαίο νεύρο
Ισχιακό νεύρο
ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΑ ΝΕΥΡΑ:
(και οι κινητικές νευρικές ίνες μεικτών νεύρων)  φτάνουν στους
μυς  εντολή για σύσπαση
Σε αδένες  εντολή έκκρισης (κινητικές νευρικές ίνες)
ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΑ ΝΕΥΡΑ
(και οι αισθητικές νευρικές ίνες μεικτών ινών )
Ξεκινούν από αισθητικούς υποδοχείς ή και όργανα του σώματος
μεταφέρουν αισθητικά ερεθίσματα προς το Κ.Ν.Σ
Οι δεσμίδες των νευρικών ινών κάθε νεύρου, περιβάλλονται από
σκληρό έλυτρο, το ΕΠΙΝΕΥΡΙΟ
ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ: εξυπηρετούν αισθητικές λειτουργίες
ΚΙΝΗΤΙΚΑ:
>>
κινητικές
>>
ΜΙΚΤΑ:
>>
και τις δύο
>>
11
12
ΜΕΡΟΣ Β΄ Υλη Νευρολογίας
ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ν Σ
1
2
Α
o
o
o
o
3
•
•
4
•
•
5
•
•
6
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
Συγγενείς διαμαρτίες
Κακώσεις:
Αιματώματα: επισκληρίδιο, υποσκληρίδιο,
ενδοεγκεφαλικό
Οίδημα εγκεφάλου
Εγκεφαλική διάσειση
Εγκεφαλική θλάση
Φλεγμονές:
Εγκεφαλίτιδες
Απόστημα εγκεφάλου
Νεοπλάσματα:
Καλοήθη
Κακοήθη
Απομυελινωτικές παθήσεις:
Σκλήρυνση κατά πλάκας(διάσπαρτος εγκεφαλομυελίτις)
Νευροοπτικομυελίτις ή νόσος του DEVIC
Παθήσεις από μεταβολικά αίτια
7
Παθήσεις από τοξικά αίτια:
• Τοξικές ουσίες
• Τοξίνες μικροβίων
8
Επιληψία και είδη αυτής.
•
•
•
•
9 Παθήσεις αγγείων:
Εμβολή
Θρόμβωση
Ισχαιμία
Αιμορραγία
12
13
Β ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑΣ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Παρεγκεφαλιδική αταξία:
Στατική αταξία
Κινητική >>>
Αισθητική >>>
Διαταραχές μυϊκού τόνου
Γ
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΗΝΙΓΓΩΝ
Φλεγμονές ( μηνιγγίτιδες )
Αιμορραγίες
Νεοπλάσματα
Μηνιγγοκήλες
Δ
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΝΜ
Συγγενείς διαμαρτίες
Κακώσεις
Νεοπλάσματα
Φλεγμονές: πολυομυελίτις, σύφιλις, πολυνευρίτις
Κήλες
Ε ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΝΕΥΡΩΝ
Εγκεφαλικών συζυγιών
Νωτιαίων νεύρων
ΣΤ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΥΩΝ
1
2
Μυοπάθειες:
o
Προϊούσα μυϊκή δυστροφία
o
Μυοτονική δυστροφία
o
Ενδοκρινικές μυοπάθειες
o
Περιοδικές κρίσεις μυϊκής αδυναμίας (κληρονομικές )
Μυϊτιδες:
o
Δερματομυοσίτις ή πολυομυοσίτις
3 Μυασθένεια
13
14
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
1
ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Συχνή αιτία θανάτου και σοβαρής αναπηρίας συνήθως από τροχαία
ατυχήματα:
•
ΕΛΑΦΡΕΣ –ΜΕΤΡΙΕΣ –ΒΑΡΙΕΣ :
Πιθανή συνύπαρξη τραυματισμού του εγκεφάλου,
τραυματισμού τριχωτού της κεφαλής ή και προσώπου
Η βαρύτητα εξαρτάται από την εγκεφαλική κάκωση.
Ανάλογα με το επίπεδο συνείδησης του τραυματίακαι η
Επικοινωνία με περιβάλλον .
Βαριά κατάσταση  κώμα
Ανισοκορία  1 κόρη μυδρίαση  οξύ ενδοκρανιακό
αιμάτωμα επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση
Μέτρια κατάσταση υπνηλία, ασυναρτησία λόγου.
Ελαφρά κατάσταση καλή επαφή με το περιβάλλον.
•
ΔΙΑΧΥΤΕΣ και ΕΣΤΙΑΚΕΣ ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Διάχυτη  πάσχει εκτεταμένη περιοχή
Εστιακή  συγκεκριμένη περιοχή.
•
ΣΥΝΟΔΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ:
Κατάγματα οστών κρανίου
Τραυματισμός τριχωτού κεφαλής
Τραυματισμός προσώπου
Πιθανή συνύπαρξη κακώσεων ΣΣ, θώρακα, άκρα 
πολυτραυματίας
ΔΙΑΧΥΤΕΣ :
•
ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΔΙΑΣΕΙΣΗ:
Απώλεια αισθήσεων μετά τον τραυματισμό  κενό μνήμης
σχετικό με τον τραυματισμό και γεγονότα .
•
ΒΑΡΙΑ ΔΙΑΧΥΤΗ ΝΕΥΡΑΞΟΝΙΚΗ ΚΑΚΩΣΗ
Βαρύτερη κατάσταση  παρατεταμένο κώμα, τραυματισμός Λ
ε υ κ η ς ουσίας .
ΕΣΤΙΑΚΕΣ :
14
15
ΑΜΑΤΩΜΑΤΑ:



ΥΠΟΣΚΛΗΡΙΔΙΟ
ΕΠΙΣΚΛΗΡΙΔΙΟ
ΕΝΔΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ
•
ΟΞΥ ΕΠΙΣΚΛΗΡΙΔΙΟ ΑΙΜΑΤΩΜΑ: αιμορραγία αγγείου σκληράς
μήνιγγας  αύξηση αιματώματος μεγάλη πίεση στον εγκέφαλο.
Συχνή εντόπιση: κροταφική χώρα
Αρχικά καλή κατάσταση μετά τον τραυματισμό, αλλά αιφνίδια:
Υπνηλία -----αδυναμία άκρων απέναντι πλευράς  ημιπάρεση,
Μυδρίαση σε πλευρά κάκωσης, Βαθύ κώμα, θάνατος .
Γρήγορη διάγνωση: αξονική τομογραφία
Αντιμετώπιση: χειρουργική
Συνήθως δεν συνοδεύεται από βαριά διάχυτη νευραξονική κάκωση
 καλή έκβαση μετά κατάλληλη θεραπεία .
•
ΟΞΥ ΥΠΟΣΚΛΗΡΙΔΙΟ ΑΙΜΑΤΩΜΑ:
Ρήξη αγγείων του φλοιού κυρίως φλεβών σκληράς μήνιγγας
(μεταξύ σκληράς + εγκεφάλου ).
Αιμορραγία κάτω από σκληρά μήνιγγα.
Από την αρχή σε κώμα, κλινική εικόνα πιθανόν ίδια με επισκληρίδιο.
Πιθανή ανυπαρξία κατάγματος. Συνοδεύεται από βαριά διάχυτη
νευραξονική κάκωση  όχι συχνά καλή έκβαση
Διάγνωση: αξονική
Θεραπεία: χειρουργική
1 ΟΞΥ:  48 ώρες μετά την κάκωση Υπνηλία, ημιπάρεση,
ανισοκορία. Κρανιοτομή –αφαίρεση αιματώματος
2 ΥΠΟΞΥ:  2-14 ημέρες μετά την κάκωση
3 ΧΡΟΝΙΟ
15
16
ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων
•
•
•
•
ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΑΕΡΟΦΟΡΩΝ ΟΔΩΝ:
Τραχειοστομία— ενδοτραχειακή διασωλήνωση . Σταθεροποίηση
του αυχένα .
Διατήρηση αναπνοής: επείγουσα αντιμετώπιση θωρακικών
τραυμάτων.
Διατήρηση κυκλοφορίας αίματος iv χορήγηση υγρών –
αίματος .
ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑ:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Α ( AIRWAYS) : διατήρηση αεροφόρων οδών
B ( Breathing): διατήρηση αναπνοής
C ( Circulation) : διατήρηση κυκλοφορίας του αίματος
Βαριά κάκωση  αξονική  χειρουργείο ή ΜΕΘ
Μέτρια κάκωση >>
 >> ή θάλαμο νοσηλείας
Ελαφρά κάκωση  προσεκτική εξέταση Ro κρανίου νοσηλεία ή
οδηγίες και παρακολούθηση από την οικογένεια
Παρατήρηση σε:
Έμετος
Ζάλη έντονη
Υπνηλία
Διαταραχές μνήμης.
Κλινικές ενδείξεις κατάγματος βάσης κρανίου  εκροή ΕΝΥ
(ρινόρροια ) ---αιμορραγία ωτός ( ωτορραγία )—υποδόρια
αιματώματα πέριξ οφθαλμικής περιοχής, οπισθοωτιαία εκχύμωση .
Γνωστά προβλήματα υγείας.
16
17
ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
ΝΕΥΡΙΚΟΥ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΕΣ:
Α) ΟΞΕΙΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ( ΠΥΩΔΗΣ ) ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΣ.
Οξεία φλεγμονή μηνίγγων από λοιμογόνο παράγοντα που εισέρχεται
στον υπαραχνοειδή χώρο . Σοβαρή, προσβάλλει όλες τις ηλικίες .
Αίτια: Αιμόφιλος ινφλουένζας ( ιδίως σε παιδιά )
Πνευμονιόκοκκος
( παιδιά και ενήλικες )
Μηνιγγιτιδόκοκκος
( >>
>> )
Στρεπτόκοκκος, Σταφυλόκοκκος, Λιστέρια ( πιο σπάνια )
Πηγές μόλυνσης:
ασθενείς και υγιείς μικροβιοφόροι ( τέλος χειμώνα αρχές άνοιξης ).
Η είσοδος στο Ν Σ γίνεται:
1 Άμεσα: μετά από τραυματισμό, ή από λοίμωξη σε γειτονικές
Περιοχές ( παραρίνιοι κόλποι, ώτα )
2 Αιματογενώς :μέσα από την κυκλοφορία του αίματος από
Οποιαδήποτε περιοχή του σώματος .
ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ
•
•
•
•
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
ΤΟΠΙΚΟΙ:
ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΚΑΚΩΣΗ με παραμένουσα εκροή ΕΝΥ
(ρινόρροια)
Επίμονη ΩΤΙΤΙΔΑ ή ΠΑΡΟΡΙΝΟΚΟΛΠΙΤΙΔΑ
Χωρίς κατάλληλη θεραπεία .
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟΙ:
ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ
ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ
Μορφή : επιδημική ( συνωστισμός) είσοδος: ρινοφάρυγγας (εκεί
πολλαπλασιάζεται )  από τα σταγονίδια του ασθενούς ή του
μικροβιοφορέα, μικροβιαιμία –μηνιγγίτιδα.
Χρόνος επώασης: 2-7 ημέρες
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Πυρετός υψηλός ---κεφαλαλγία --αυχενική δυσκαμψία οπισθότονος
(κλασική τριάδα –σημεία μηνιγγιτισμού) --έμετος
Εγκαθίσταται πλήρως μέσα σε μερικές μέρες.
Γενική μυϊκή δυσκαμψία, σπάνια, σπασμοί και κυκλοφορική
ανεπάρκεια
( collapses).
17
18
---ΠΡΟΔΡΟΜΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ:
Πιθανή προηγούμενη λοίμωξη σε άλλη περιοχή( κυνάγχη, ωτίτις,
πνευμονία ) που συνοδεύεται από τα συμπτώματα της νόσου,
μυαλγίες, οσφυαλγία, υπνηλία .
--ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ:
Υψηλός πυρετός, σε μηνιγγιτιδόκοκκο δερματικό εξάνθημα
ερυθηματώδες το 1\2 των ασθενών αραιό αιμορραγικό εξάνθημα
σαν πετέχειες ή εκχυμώσεις κυρίως άκρων και κορμού.
---ΜΗΝΙΓΓΙΚΕΣ :
Αυχενική δυσκαμψία, κεφαλαλγία, φωτοφοβία .
---Συνοδές Νευρολογικές εκδηλώσεις:
Πτώση επιπέδου συνείδησης ( 90%) από ελαφρά υπνηλία ----βαθύ
κώμα
Επιληπτικές κρίσεις ( συχνά ) –διαταραχές εγκ. Νεύρων-κώφωσηημιπάρεση
ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ( CT ) ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
ΟΣΦΥΟΝΩΤΙΑΙΑ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ—ΕΝΥ:
( καλλιέργεια –αντιβιόγραμμα)
Αύξηση πίεσης, θολό, αυξημένο λεύκωμα, ελαττωμένη γλυκόζη,
πολλά πολυμορφοπύρηνα και μηνιγγιτιδόκοκκοι
και εξέταση εκκρίματος του ρινοφάρυγγα .
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ
Κακή πρόγνωση σε κεραυνοβόλο νόσο λίγες ώρες μετά την νόσο
 βαθύ κώμα –θάνατος .
Αν η εκδήλωση των συμπτωμάτων γίνει σταδιακά  καλύτερη
πρόγνωση .
Θνητότης 10-15% σε ανεπτυγμένες κοινωνίες
Υπάρχει εμβόλιο για τον Μηνιγγιτιδόκοκκο
Θεραπεία: πενικιλίνη, χλωραμφαινικόλη προληπτικά ριφαμπικίνη
Επιπλοκές: παραλύσεις εγκεφαλικών συζυγιών, επιληπτικοί
σπασμοί, έμφρακτο του εγκεφαλικού φλοιού  ημιπληγία,
υδροκέφαλος, αργότερα μόνιμη εγκεφαλική βλάβη( πνευματική
καθυστέρηση )
Προστασία: εμβόλια για ορολογικές ομάδες κόκκου Α και C
Ο μηνιγγιτιδόκοκκος ευαίσθητος στις επιδράσεις του περιβάλλοντος
550 C (-) για 5΄. Επίδραση φαινόλης 1% για 1΄.
18
19
Β)
ΦΥΜΑΤΙΩΔΗΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΣ
Το ΝΣ προσβάλλεται στο 1% περίπου των ασθενών με πνευμονική
φυματίωση.
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Εξελίσσεται πιο αργά από την πυώδη, περνώντας από 3 φάσεις σε
διάστημα 1-3 εβδομάδων αν αρχίσει κατάλληλη θεραπευτική αγωγή .
1..πυρετός –υπνηλία
2...σύγχυση, αυχενική δυσκαμψία –εστιακές νευρολογικές εκδηλώσεις
( ημιπάρεση, διαταραχές εγκεφ, νεύρων )
3… κώμα –θάνατος
ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
CT, Οσφυονωτιαία παρακέντηση
ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Ειδικά αντιφυματικά φάρμακα για πολλούς μήνες
ΕΚΒΑΣΗ:
Έγκαιρη
θεραπεία
 θνητότητα 10%
Καθυστέρηση
θεραπείας
 >>>>
50%
Γ)
•
•
ΙΟΓΕΝΗΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΣ
Αίτιο: ιοί (φθάνουν στο ΚΝΣ, Αιματογενώς ή μέσω περιφερικών
Νεύρων. Συνήθως προκαλείται από: -- εντεροϊούς –ιό παρωτίτιδας, ιό
απλού έρπητα τύπου ΙΙ΄.
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Μικρή διάρκεια (7-14 ημ ) σχεδόν πάντα υπάρχει πλήρης ίαση.
Πρόδρομη φάση: πυρετός, κακουχία, άλγος στο φάρυγγα .
Μηνιγγική φάση: κεφαλαλγία, αυχενική δυσκαμψία, υπνηλία,
φωτοφοβία
ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ: Εξέταση ΕΝΥ
ΕΚΒΑΣΗ: Πρόγνωση: πολύ καλή
Θεραπευτική αγωγή: αφορά περισσότερο την ανακούφιση των
συμπτωμάτων .
19
20
ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΕΣ
Μικροβιογενείς, φλεγμονώδεις, από ιούς, από εμβόλιο, παρασιτικές
κλπ.
1 ΛΗΘΑΡΓΙΚΗ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΣ
Von Economo ( 1916-1917 )
Υποξεία ή χρόνια μορφή-ύπουλη εισβολή. Προηγείται μικρό διάστημα
με πυρετό, διαταραχές ύπνου ( υπνηλία τις πρωϊνές ώρες, αίσθημα
κόπωσης όλη την ημέρα,αναστροφή του ρυθμού του ύπνου) ελαφρές
ψυχικές διαταραχές: ευερεθιστότητα, ή αντίθετα μείωση της συναισθηματικής αντιδραστικότητας και πρωτοβουλίας.
Κινητικές διαταραχές:
α) εξωπυραμιδικό σύστημα ( εμφάνιση ασθενούς αγαλματώδης
β) Μυϊκοί σπασμοί- δυστονία στάσης ( υπερτονία ) στροφή κεφαλής
γ) βολβοστρόφοι κρίσεις
δ) Υπερκινησίες: μυοκλονίες, χορειακές κινήσεις στροφικές κινήσεις
Ψυχικές διαταραχές
Θόλωση, διανοητική σύγχυση, ευερεθιστότητα, διαταραχές
συναισθηματικού τύπου, παρορμητική συμπεριφορά ή « σκληρή»
Ψυχωτικές εικόνες και ιδίως σχιζοφρενικόμορφοι.
Νευροφυτικές διαταραχές
Σιελόρροια, υπερσμηγματόρροια.
Έχει πολύμορφη συμπτωματολογία, εξελίσσεται για πολλά έτη.
Παροξύνεται μετά από ένα γριπώδες ή λοιμώδες επεισόδιο.
20
21
2 ΥΠΟΞΕΙΑ ΣΚΛΗΡΥΝΤΙΚΗ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΣ V.Bogaert.
Νόσος παιδικής και νεαράς ηλικίας . (5-20 ετών ).Ταχείας εξέλιξης
έχει 3 στάδια όχι απαραίτητα σαφώς διακρινόμενα:
1ο διάρκεια λίγων μηνών
Διανοητική έκπτωση, μείωση προσοχής και
συγκέντρωσης,διαταραχές θυμικού και λόγου( παραφασία,
διαταραχές γραφής και ανάγνωσης).
2ο
Μυοκλονίες, τινάγματα ή αιφνίδιες αναπηδήσεις μελών ή και
ολοκλήρου του σώματος ακόμα και αιφνίδιες κραυγές . μείωση
της όρασης από κεντρική προσβολή.
3ο
Μεγάλη διανοητική έκπτωση, φθορά ανωτέρων λειτουργιών
Παραμένουν μόνον οι φυτικές παύουν οι ακουστικές κινήσεις.
Επικρατεί έντονη μυϊκή υπερτονία. Ε.Ν.Υ:μικρή αύξηση λευκώματος
των κυττάρων .
ΗΕΓ: + παθογνωμονικό
Βαριά πρόγνωση, το μοιραίο γρήγορα
(ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ ΕΧΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ
ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΔΙΚΗ ΣΑΣ ΓΝΩΣΗ)
21
22
3 ΟΞΕΙΑ ΙΟΓΕΝΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΣ
•
•
•
•
Αίτια: ιός παρωτίτιδας, ιός απλού έρπη τύπου Ι, ιός ανεμοβλογιάς –
έρπη ζωστήρα,
Κλινικές εκδηλώσεις: αρχικά Γενικά συμπτώματα: Πυρετός,
κακουχία . Μηνιγγικά: Αυχενική δυσκαμψία.
Σε μερικές μέρες  προσβολή εγκεφάλου σύγχυση, ημιπάρεση,
αφασία, επιληπτικές κρίσεις,διαταραχές μνήμης και
συμπεριφοράς,διαταραχές εγκεφαλικών νεύρων.
ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
CT ( χαρακτηριστικά ευρήματα σε εγκ . από ιό απλού έρπητα )
ΗΕΓ
Οσφυονωτιαία παρακέντηση --- ανοσολογικές διαγνωστικές
δοκιμασίες ΕΝΥ
Βιοψία εγκεφάλου ( ορισμένες περιπτώσεις )
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
---Ειδική: αντιϊικά φάρμακα
---Συμπτωματική
ΕΚΒΑΣΗ: Εξαρτάται από τον ιό . Από ιό απλού έρπη θνητότητα 20%
. Από ιό παρωτίτιδας 2%
Ασθενείς που επιβιώνουν έχουν μόνιμες νευρολογικές
δυσλειτουργίες.
4 ΧΡΟΝΙΕΣ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΕΣ
Αίτια: ιός ιλαράς, ερυθράς, ( σπάνια ) προκαλούν βαριές χρόνιες
εγκεφαλίτιδες που οδηγούν στο θάνατο . Πρόληψηεμβολιασμός
Σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια ανθρώπων ( Greutzfeldt—Jakob)
Σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια βοοειδών .
Αίτιο: προϊοί ( μοιάζουν με ιούς)
22
23
ΝΕΥΡΟΣΥΦΙΛΗ
•
•
•
•
•
•
•
Σύφιλη: λοιμώδης νόσος  ωχρά σπειροχαίτη ( αίτιο)
Επίκτητη σύφιλη  με σεξουαλική επαφή
Συγγενής >>  από τη μητέρα στο παιδί
Αν δεν θεραπευτεί η νόσος εξελίσσεται αργά σε 3 φάσεις:
1 Πρωτογενής : μαλακό έλκος γεννητικών οργάνων –επουλώνεται .
2 Δευτερογενής: 1 1\2 μήνα περίπου μετά την επούλωση το έλκους
εμφάνιση κλινικών εκδηλώσεων: συφιλιδική ροδάνθη, ηπατίτιδα,
λεμφαδενίτιδα, οξείες για 2-8 εβδομάδες, μετά υποχωρούν ή
χρονίζουν για 2 έτη περίπου. Στο διάστημα αυτό σε αθεράπευτους
ασθενείς 25% περίπου εκδηλώνει την οξεία συφιλιδική Μηνιγγίτιδα .
Ακολουθεί λανθάνουσα περίοδος (6 μήνες -- 2 έτη μετά την μόλυνση)
3 Τριτογενής: συφιλιδικά κομμιώματα σε δέρμα, ήπαρ,οστά,
εκδηλώσεις από ΚΝΣ σε 7% περίπου ασθενών ( δεν μεταδίδεται στη
φάση αυτή ).
Κλινικές εκδηλώσεις Οξ. Συφ. Μην.
Συνήθως ασυμπτωματική. Αποκάλυψη από εξέταση του ΕΝΥ
Ειδικές νευρολογικές εκδηλώσεις της τριτογενούς
Μηνιγγοαγγειακή ( 5-10 έτη μετά τη μόλυνση ) σαν ισχαιμικό
εγκεφαλικό επεισόδιο .
Νωτιαία σύφιλη (10-15 έτη μετά ) εκδηλώσεις παραπάρεσης
που καταλήγει σε παραπληγία
Ατροφία οπτικών νεύρων ( 10-15 έτη μετά βαριές διαταραχές
όρασης
Προϊούσα γενικευμένη παράλυση ( 15-20 έτη μετά )άνοια και
τετραπάρεση.
<<Νωτιαία Φθίση >> διαταραχές όρασης, αισθητικότητας
άκρων, σώματος και αρθρώσεων.
ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
Εξέταση ΕΝΥ
VDRL –προσδιορισμός ειδικών αντισωμάτων.
ΠΡΟΛΗΨΗ: Χρήση προφυλακτικών μέτρων στην σεξουαλική επαφή.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Αντιβιοτικά ---πενικιλίνη στη α΄ και β΄ φάση θεραπεύεται.
23
24
ΕΡΠΗΣ -- ΖΩΣΤΗΡ
•
•
•
•
•
Αίτιο : ιός έρπητα ζωστήρα – ανεμοβλογιάς . Προκαλείται από την
επανεργοποίηση του ιού αρκετά χρόνια μετά την αρχική λοίμωξη
( ανεμοβλογιά ) Συνήθως σε άτομα άνω των 50 ετών.
Κλινικές εκδηλώσεις
Ζωστηροειδές εξάνθημα φυσαλιδώδες κορμού, πλήρες
διαυγούς υγρού.
Έντονο καυστικό άλγος
Υποχώρηση των φυσαλίδων 1-3 εβδομάδες μετά, και
παραμονή ουλής διαφορετικού χρώματος από το υγιές .
Προσβολή Ν Μ σε 20% περιπτώσεων  μυϊκές αδυναμίες
κάτω άκρων ( παραπάρεση ) σπάνιες σοβαρές και μόνιμες .
Εκδήλωση σαν οφθαλμικός έρπης –ζωστήρ  σπάνια.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ:Από κλινική εικόνα
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Συμπτωματική . Αντιϊικά φάρμακα σε
οφθαλμικό έρπη και σε ασθενείς με AIDS
ΕΚΒΑΣΗ: 10% παρουσιάζουν μετά την ανάρρωση μεθερπητική
νευραλγία που αντιμετωπίζεται δύσκολα.
24

Download Report