[BAŞARI ÖYKÜSÜ] MADENCİLİK ALANINDA ÇIĞIR AÇAN SMARTROC YÜZEY DELME MAKİNASI, YAKIT MALİYETİNİ YÜZDE 50’YE KADAR AZALTIYOR. BU ORAN, SAHA TESTLERİYLE KANITLANMIŞ BİR ORAN OLARAK DİKKAT ÇEKİYOR K ATLAS COPCO BAŞKANI VE CEO’SU RONNIE LETEN 141 YILLIK BAŞARININ HİKAYESİ 1873 YILINDA İSVEÇ’İN STOCKHOLM ŞEHRİNDE KURULAN ATLAS COPCO, 141 YILLIK TARİHİNDE BİRÇOK ÖNEMLİ BAŞARIYA İMZA ATTI. BUGÜN 180’DEN FAZLA ÜLKEDE 44 BİN ÇALIŞANA SAHİP ŞİRKETİN BAŞKANI VE CEO’SU RONNIE LETEN, İSTİKRARLI BÜYÜMELERİNE DEVAM ETMEK İÇİN ŞİRKET SATIN ALIMLARI YAPACAKLARINI, HİZMET ALANINA ODAKLANACAKLARINI VE YENİLİKÇİ YATIRIM YAPMA STRATEJİSİYLE İLERLEYECEKLERİNİ SÖYLÜYOR Duygu Sayıner / [email protected] 86 www.platinonline.com uruluşunun ilk yıllarında demiryolu ürünleri üreten ve bugün 141 yıllık dev bir şirket haline gelen Atlas Copco, ilk olarak Atlas adı altında, demiryolu mühendisi Eduard Franckel ile şirketin finansörleri David Otto Francke ve banker Oscar Wallenberg tarafından 1873 yılında İsveç’in Stockholm şehrinde kuruldu. O dönemlerde İsveç ekonomisi gelişmekteydi ve modern bir demiryolu sistemi yapılıyordu. Atlas’ın amacı, bir demiryolu ağının inşaatında ve daha sonra işletilmesinde kullanılan tüm ekipman türlerini sunmaktı. Atlas fabrikasının Stockholm’ün ortasındaki demiryoluna yakın konumda olması, üretilen malların sevkiyatını kolaylaştırıyordu. Yeni kurulan Atlas şirketi, İsveç Demiryolları’nın vagon siparişlerinin üçte birini karşılayarak, büyüme yolunda ilerlemeye başladı ve başlangıçta da iyi karlar elde etti. Ancak 1876 yılında İsveç Demiryolları’nın büyüme hızı aniden düştü. Böylece karlı yılların ardından zarar yılları geldi. Fakat tüm olumsuzluklara rağmen Wallenberg ailesinin yardımıyla, Atlas başarıya giden yolda ilerlemeye devam edebildi. 1917 yılına gelindiğinde Atlas, deniz motorları ve sabit dizel motorlar üreten Diesels Motorer şirketi ile birleşti ve yeni şirkete Atlas Diesel adı verildi. 1920 ve 1930’lardaki ekonomik bunalımdan ağır etkilenen Atlas Diesel, zayıf gelişim kaynaklarını ve ihracat çalışmalarını dizel motorlar üzerine yoğunlaştırdı. 1933 yılında o dönemde şirketin yönetim kurulu başkanlığını yapan Marcus Wallenberg, şirketin ana ürünü olan dizel motorların, sermayeyi tüketen kayıp bir yatırım olarak kalmaya devam edeceğini daha iyi anlamaya başladı. Wallenberg, Atlas Diesel’i yeniden yapılandırarak teknolojiye dayalı ve üretim odaklı bir şirketten pazar odaklı bir şirkete dönüştürmeye karar verdi. O zamanlarda İkinci Dünya Savaşı başlamıştı. Savaşla birlikte Atlas Diesel için yeni bir pazar açıldı. İsveç hükümeti, çiftçilerin tarlalarından büyük kayaları ve taşları temizlemesine yardımcı olmaya yönelik özel bir program başlatmıştı. Bu Atlas Diesel için büyük bir fırsattı. 1948 yılında, şirket artık kar etmeyen dizel motor üretimine son vermeye karar verdi. Şirketin toplamda 5 bin 447 dizel motor üreten bu kolu satıldı. Böylece Atlas Diesel tamamen basınçlı hava alanına yöneldi. 1956 yılında Belçika’daki Arpic Engineering NV şirketinin satın alınmasının ardından şirketin adı Atlas Copco olarak değiştirildi. Kuruluşundan bu yana şirkette 11 şirket başkanı ve CEO görev yaptı. 1997 yılında göreve gelen Giulio Mazzalupi, İsveç vatandaşı olmayan ilk başkan ve CEO olarak atanmıştı. 2009 yılında ikinci yabancı uyruklu başkan olan Ronnie Leten ise halen daha şirketin CEO’su olarak görevini sürdürüyor. Atlas Copco, müşterilerine yenilikçi kompresörler, vakum çözümleri, inşaat ve madencilik ekipmanı, el aletleri ve montaj sistemleri sunuyor. Ürünleri ve hizmeti, üretkenliğe, enerji tasarrufuna, güvenliğe ve ergonomiye odaklanarak hazırlanan Atlas Copco, 44 bin çalışanıyla, 180’den fazla ülkede varlığını sürdürüyor. Yaklaşık 5 yıl aradan sonra, şirketin vizyon ve misyonunu değerlendirmek üzere bir toplantı yapmak için yeniden Türkiye’ye gelen Atlas Copco Başkanı ve CEO’su Ronnie Leten ile bir araya gelme fırsatı elde ettik… “YENİ ENERJİ KAYNAKLARI YARATACAĞIZ” Atlas Copco, enerji tüketimi ve karbondioksit salınımını en az seviyede tutmaya dikkat eden bir şirket… Operasyonlarında iklim değişimi, suyun azalması, materyal ve enerji tüketimi gibi alanlara önem veriyor. Ronnie Leten, giderek artmaya başlayan enerji ücretlerinin hem mali hem de çevresel anlamda yüksek maliyetlere yol açtığını söylüyor. Şirketin bu durum karşısında bulduğu çözüm ise, enerji ve kaynak tasarruflu binalar inşa etmek ve güneş panelleri kurmak… Leten, operasyonlarda kullanılan enerji ile malların nakliyesinden kaynaklanan karbondioksit salınımını 2020 yılına kadar satış maliyetleriyle bağlantılı olarak yüzde 20 azaltmayı amaçladıklarını söylüyor. www.platinonline.com 87 Atlas Copco’nun son Faaliyet Raporu’na baktığımızda, 5 farklı noktaya önem verildiğini görüyoruz. Bu 5 alanı biraz daha detaylandırabilir misiniz? Eğer şirketinizin büyüdüğünü görmek istiyorsanız, kendinize farklı hedefler belirlemeniz gerekir. Biz Atlas Copco olarak 5 farklı alana odaklanıyoruz. Öncelikle varlığımızı göstermeyi önemsiyoruz. Müşterilerle sürekli iletişim halinde olmak zorundayız. Yaptığımız her işte müşterilerle olan iletişimimiz ön plana çıkıyor. İkinci olarak yenilikçilik bizim için çok önemli. Çünkü teknoloji ve iş yapış şekilleri her geçen gün değişiyor ve biz de yenilikçilik yönünde attığımız adımları hep daha iyiye taşımak istiyoruz. Yenilikçilik, bir şirketin sürdürülebilirliği için çok önemli bir nokta. Üçüncü olarak hizmetlere odaklanıyoruz. Yaptığımız iş ve ürettiğimiz ürünler, sağlam bir servis hizmeti gerektiriyor. Bir ürün satıyorsanız ve müşterinin bundan memnun kalmasını istiyorsanız 7/24 hizmet vermek durumundasınız. Dördüncü sırada operasyonel mükemmellik var. Yaptığımız her işte ‘tamam’ demekten çok operasyonel mükemmelliğe önem veriyoruz. Son olarak ise insanlar var. Şirketinizde çalıştırdığınız insanların yetenekli kişiler olmaları gerekiyor. Yaptıkları işi iyi bilmeleri ve çok önemli. Önemsediğimiz bu 5 konu başlığı bizi çok daha sağlıklı büyüyen bir şirket haline getiriyor. Operasyonel mükemmellik konusunu biraz daha detaylandırabilir misiniz? İnsanlara mı daha çok odaklanıyorsunuz yoksa sürece mi? Her zaman öncelikli olarak insanlara odaklanmalısınız. Eğer gerçekten mükemmel bir operasyona imza atmak istiyorsanız, çok güçlü süreçlerinizin olması gerekiyor. Süreçler ise insanlar tarafından gerçekleştiriliyor. Bu nedenle insanlar bizim için çok daha önemli. Biz her zaman doğru işleyiş için iyi bir denge sağlamaya çalışıyoruz. Eğer iş süreci insanlardan daha dominant hale gelirse, şirketin çok fazla gelişme gösterebileceğini düşünmüyorum. Her zaman insanları önceliğinize koymalısınız. Çünkü insanlar hareketlidir, tepki verir, bir karşılık alırsı88 www.platinonline.com Şirket satın alımlarına önem veriyoruz. Yakın bir zamanda Edward’s şirketini satın aldık ve bunun bize olumlu anlamda neler getireceğini 3-5 yıl içinde göreceğimizi düşünüyorum. ATLAS COPCO’NUN DEVRİM NİTELİĞİNDEKİ DEĞİŞKEN DEVİRLİ KOMPRESÖRÜ DİĞER MODELLERİN BOŞA HARCADIĞI BÜTÜN ENERJİYİ BULUNDUĞU BİNANIN VEYA SUYUN ISITILMASINDA KULLANILMAK ÜZERE YÖNLENDİREBİLİYOR nız. Süreci her zaman kişiler geliştirir. İnsanların yeteneklerini ortaya koyması için onlara sorumluluk ve yetki verilmesi gerekir. Ancak sorumluluğu verip yetkiyi vermezseniz karşınızdaki insanda hakkı yenmiş hissi uyandırırsınız. Bu yüzden bu dengenin çok iyi kurulması gerekiyor. 2009 yılından itibaren Atlas Copco’nun CEO’su olarak görevinizi sürdürüyorsunuz. Bize biraz stratejinizden bahsedebilir misiniz? Atlas Copco gibi bir şirketin başında olmak bazı yeteneklere sahip olmayı gerektiriyor. Örneğin, dünyadaki gelişmelere hakim olmanız, ilgili olmanız ve global bir bakış açısıyla bakabilmeniz çok önemli. Teknik bilgi, yeni teknolojiler ve gelişmelere de açık olmak lazım. Fiziksel dayanıklılık ve işe tutkuyla bağlı olmak da diğer önemli kriterler. Şirkette neler yapıyorum diye sorarsanız 2 farklı örnek vermek isterim. Önceliğim iyi bir hizmet yapısı geliştirmek. Son 4-5 yılda hizmet yeteneklerimizi geliştirebilmek için farklı yöntemler izliyoruz. Böylece müşterilerimizle çok daha iyi bir iletişim içerisinde oluyoruz. Son 5 yılda ilerleme gördüğüm alanlardan biri bu. İkincisi ise odaklandığım iş alanlarını genişletmek oldu. Üç farklı alanımız vardı, bunu dörde çıkardık. Son 2 yıl içerisinde farklı sektörlerden farklı şirketleri satın aldınız. Önümüzdeki dönemlerde yeni satın almalar yapmayı planlıyor musunuz? Zaman zaman şirket satın alımları gerçekleştiriyoruz çünkü bu farkındalığımızı kuvvetlendiriyor. Büyümek için bu alımları gerçekleştirmeliyiz. Her geçen yıl daha da büyüyen bir şirketiz. 2014 yılı içerisinde 6 ya da 7 adet satın alım gerçekleştirdik. Bu rakam geçtiğimiz yıl 11’di. Büyüme hedeflerimiz doğrultusunda, uygun fırsatlar yaratılırsa şirket satın almaya devam etmeyi planlıyoruz. Peki, şirket satın alırken önem verdiğiniz kriterler neler? Her iş gününün sonunda düşünmeniz gereken en önemli nokta, işinizi büyütebilmek için o gün neler yaptığınızdır. Eğer bir şirket satın alacaksak, onunla birlikte nasıl büyüyebileceğimizi düşünüyoruz. Çünkü bir şirket satın almak ciddi bir yatırım gerektiriyor. Bir şirketi satın aldığınız zaman onun bütün teknolojisini de satın almış oluyorsunuz. Bir yatırımın size geri dönüşü bazen 5-10 yılı bulabiliyor. O sebeple şirket satın alırken iki kere düşünmek lazım. Siz satın aldıktan sonra o pazar aslında çoktan değerini kaybetmiş olabilir. Türkiye pazarına yönelik gelecek planlarınız nedir? Son 10 yıldır büyük gelişme gösteren Türkiye pazarında özellikle madencilik ve inşaat anlamında çok önemli işler yapılıyor. Atlas Copco için Türkiye, Çin’den sonra en büyük pazar konumunda. Avrupa, Asya ve Ortadoğu’nun ortasında çok stratejik bir noktada bulunan Türkiye, yatırım anlamında da yükselen bir ekonomiye sahip. Bu pazara yatırım yapmaya devam edeceğiz. Avrupa ve Amerika’da piyasaya sunduğumuz tüm ürünleri ve yenilikleri bu markette de sunuyoruz. Türkiye’deki yapımızı güçlendirmek için verdiğimiz hizmetlere daha da ağırlık vermeyi planlıyoruz. GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ATLAS COPCO TÜRKİYE Bugün 141’inci yılını kutlayan Atlas Copco Grubu’nun Türkiye’deki kuruluşu olan Atlas Copco Makinaları İmalat A.Ş.’de yaklaşık 260 kişi çalışıyor. Şirket, kompresör tekniği, endüstriyel teknik, inşaat tekniği ve maden ve kaya kazısı tekniği olmak üzere dört farklı alanda hizmet veriyor Üretimin artırılması yönünde alınan kararlar doğrultusunda tesisler genişletildi. Atölye bloğuna bir modül daha eklenerek üretim alanı iki katına yükseltildi. 1925-1939 1. Dünya Savaşı ve İstiklal Savaşı’ndan yorgun çıkmış genç Türkiye Cumhuriyeti sosyal reformların yanı sıra ekonomik atılımların da sonuç vermesi için ülke altyapısını geliştirmeyi hedefliyordu. Bu bağlamda o dönemde yurdun dört yanına medeniyetin ulaştırılmasının en emin yolu demiryolları ağını geliştirmekti. Atlas Diesel bu dönemde makinaları ve tekniği ile bu atılıma katkıda bulunmuştur. 1950 Birkaç yıllık bir temsilcilik sürecinden sonra Atlas Copco İstanbul’da bir Limited Şirket olarak kuruldu. Şirketin hedefi Atlas Copco ürünlerini Türkiye’ye ithal ederek piyasaya sunmaktı. Bunun için seçilen merkez 13. yüzyılda Cenevizlilerin inşa ettiği kulenin etrafında kurulan ve İstanbul iş dünyasının merkezi sayılan Galata semtiydi. 1950-1965 Yaklaşık 15 yıl boyunca faaliyetlerini burada sürdüren Atlas Copco 1960’ların başında, ekonomik merkezin şehrin kuzeyine kayacağını öngörerek Zincirlikuyu’da yeni bir ofise taşındı. 1969 Türkiye’nin sanayileşme hamlesi çerçevesinde 1969 yılı Ağustos ayında Türk Hükümeti’nin yayınladığı özel bir Kararname’yle Atlas Copco Türkiye’de üretim yapma hakkına sahip oldu. Aynı yıl İstanbul Tuzla’daki tesislerin temeli atıldı ve inşaatı da hızla tamamlandı. Atlas Copco burada VT serisi seyyar kompresörlerle TEX ve RH kırıcı ve delici tabancaların, BT serisi elektrikli ve KE/KT serisi pistonlu kompresörlerin üretimini sürdürdü. 1970 Atlas Copco Türkiye bu dönemde gerek yurtdışında üretilen en son teknoloji ürünleri ithal ederek müşterilerinin hizmetine sunuyor, aynı zamanda da Tuzla’daki tesislerinde yerli makinaların üretimine devam ediyordu. 1970-1980 Bu süreçte pazarlama, satış ve servis hizmetlerinin daha etkin bir şekilde yürütülmesi için Ankara, İzmir, Adana’da şubeler, İstanbul 4. Levent’te de bir servis atölyesi kuruldu ve yurdun bazı bölgelerinde de bayilikler verildi. 1990 Yaklaşık 20 yıl boyunca üretim ve satış şirketi olarak İstanbul’da çalışmalarını yan yana sürdüren Atlas Copco Ticaret ve Sanayi T.A.Ş. ile Atlas Copco Makinaları İmalat A.Ş. daha büyük bir sinerji yakalamak için birleşme kararı aldı. Böylece Atlas Copco Makinaları İmalat A.Ş., Atlas Copco Ticaret ve Sanayi T.A.Ş.’yi tüm aktif ve pasifi ile devraldı; Atlas Copco bu şekilde Türkiye’deki faaliyetlerini tek elden yürütmeye devam etti. 1994 Çeşitlenen müşteri talepleri, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de müşteri hizmetleri ve servis odaklılığın öneminin daha çok ağırlık kazanmasına yol açtı. Atlas Copco Türkiye, üretim faaliyetlerini sonlandırdı ve satış, pazarlama ve servis faaliyetlerine odaklandı. 20112011 yılından itibaren Atlas Copco 4 farklı iş sahasını kapsayan ürünleri ile ilgili çalışmalarını Türkiye’de 3 Genel Müdürlüğün sorumluluğu altında 260 kişilik kadrosuyla Tuzla’daki merkezinden yönetiyor. Ankara, İzmir, Adana ve Bursa’da bulunan servis atölye ve ekipleriyle de müşterilerine daha yakın bir konumda çalışmalarını sürdürüyor. www.platinonline.com 89