خَيْرٌ وَأَحَبُّ إِلَى ّللاَِّ مِنَ الْم ؤْمِنِ الضَّعِيفِ

İLİ
: BOLU
TARİH : 27.03.2015
ٰ ‫بِس ِْم ه‬
‫ّللاِ الرَّحْ مه ِن الر َّ۪ح ِيم‬
‫﴾اِ ْق َر ْأ‬٢﴿ ‫اْل ْن َسانَ ِم ْن َعلَق‬
َ َ‫﴾ خَ ل‬١﴿ ‫ق‬
َ َ‫اِ ْق َر ْأ بِاس ِْم َربِّكَ الَّ ۪ذي خَ ل‬
ِْ ‫ق‬
﴾٥﴿ ‫سانَ َما لَ ْم يَ ْعلَ ْم‬
َ ‫اْل ْن‬
ِ ْ ‫﴾ َعلَّ َم‬٤﴿ ‫﴾ اَلَّ ۪ذي َعلَّ َم بِ ْالقَلَ ِم‬٣﴿ ‫َو َربُّكَ ْاْلَ ْك َرم‬
َّ ‫ال َرسول‬
ُّ‫ّللاِ صلى ّللا عليه وسلم « ْالم ْؤ ِمن ْالقَ ِوى‬
َ َ‫ق‬
َّ ‫َخ ْي ٌر َوأَ َحبُّ إِلَى‬
َّ ‫ّللاِ ِم َن ْالم ْؤ ِم ِن ال‬
‫يف‬
ِ ‫ض ِع‬
MEDENİYETE GİDEN YOL: OKUMAK
Muhterem Mü’minler!
“(Ey Habibim!) Yaratan Rabbinin adı ile
oku! O, insanı pıhtılaşmış bir kandan yarattı. Oku!
O, cömertliğinin sonu olmayan Rabbin, kalemle
yazmayı da öğretendir. İnsana bilmediklerini de
ancak O öğretti.”1
Kur’an-ı Kerimin insanlığa ilk emri ‘OKU’dur.
Bütün insanlığa gönderilen Kur’an-ı Kerim’in böyle
bir kelimeyle başlaması, üzerinde durulması gereken
bir husustur. Bu emir, hesap gününde “kitabını oku”2
şeklinde tekrar gelecektir. İşte o gün, dünya hayatında
‘oku’ emrini yerine getirenlerle getirmeyenlerin farkı
net bir şekilde ortaya çıkacaktır.
Değerli Kitap Mü’minler!
Okumak, Allah'ın emridir ve ibadettir.
Okumak, öğrenmenin en kolay ve ucuz yoludur.
Okumak, geçmişe ve geleceğe yolculuktur. Okumak,
medeni olmak ve medeniyet kurmaktır.
Araplarda İslam’dan önce okuma yazma yok
denecek kadar azdı. Ancak belirli insanlar okuyup
yazabiliyordu. İslam’ın gelişinden sonra ilme o denli
susuzluk hissettiler ki; hicri 1. yüzyılın sonlarına doğru
İslam dünyasında okuma yazma bilenlerin sayısı bütün
dünyadaki okuma yazma bilenlerin sayısını geçti.
Müslümanlar; fen, ilim, sanat, iktisat, tıp, edebiyat,
felsefe gibi ilimlerde en büyük medeniyeti kurdular.
Özellikle günümüz Avrupa'sının medeniyeti olarak
bilinen Batı Medeniyeti'nin gelişmesinde de önemli rol
oynadılar. Kısa sürede Cebel-i Tarık Boğazı’ndan Çin
Seddi’ne kadar ulaşan Müslümanlar; yaklaşık 800 yıl
boyunca tarihe, İslam Medeniyeti mührünü vurdular.
Ama öyle bir zaman geldi ki; çalışmalar
yavaşladı, durdu ve hatta gerilemeye başladı. Cami
mimarisi olarak Süleymaniye ve Selimiye’lerin
taklidini dahi yapamaz olduk. Çünkü okumayı bıraktık.
Oysa bir toplumun okumayı terketmesi, kitabı elden
1
2
3
Alak Süresi, 96/1-5.
İsra Süresi, 17/14.
İbn Mâce, Sunne, 10.
bırakması düşman istilası kadar tehlikeliydi. Fakat
“oku” emrinin muhatapları olarak bizler böyle bir
tehlikeyi dahi göze aldık. Ve şimdi okumamanın
faturasını acı bir şekilde ödüyoruz. Bütün İslam
coğrafyasında Müslümanların kanı akıyor. Nereye
baksanız kardeş kavgası var…
Değerli Kardeşlerim!
Allah Rasülü’nün; “Kuvvetli mümin zayıf
müminden daha hayırlı ve Allah’a daha
sevimlidir.”3 ifadesinde yer alan kuvvetli mü’min
olmalıyız. Bu gücün ve kuvvetin yolu okumaktan,
öğrenmekten ve öğrenilene uygun yaşamaktan geçiyor.
Çünkü yeryüzündeki en etkili silah; topun, tüfeğin,
iktidar ve sermayenin sindiremeyeceği kadar güçlü
olan ilimdir.
Ve ilmin kaynağı kitaplar, bir milletin kültürel
birikimini ve gücünü gösteriyorsa eğer, biz; dünyanın
en güçlü ve en büyük milletlerinden birisiyiz. Çünkü
tarihte çok az topluma nasip olmuş muazzam
kütüphanelere sahibiz. Fakat bu kütüphanelerin güce
dönüşebilmesi, içerisindeki eserlerin okunmasına
bağlıdır. Diğer taraftan kitabı, okumayı bırakmak;
geçmiş ve gelecek arasındaki köprüleri yıkmak
demektir.
İslam Medeniyeti’nin Aziz Varisleri!
İslam tarihinin altın sayfalarını yeniden
yaşamak ve yazmak istiyorsak; kadın-erkek, büyükküçük, amir-memur, işçi-patron demeden toplumun
bütün kesimlerinde okuma seferberliği başlatmalıyız.
İhtiyar olduğu için ilimden sıkılan ve ‘bu yaşta
bize okumak yakışır mı?’ diyerek utanan amcasına
Abbasi Halifesi Memun: “İlim talebesi olarak ölmen,
cehalete kanaat ederek yaşamandan daha
hayırlıdır.” şeklinde cevap vermiştir.
Merhum Cemil Meriç; ‘Her toplum bir kitaba
dayanır. Senin kitabın hangisi?’4 diye sorar. Eğer
kitabım, ilk emri ‘Oku!’ olan Kur’an-ı Kerim’dir
diyorsak bir an önce okumaya başlamalıyız. Okumalı
ve şanlı tarihimizde olduğu gibi “asrın idrakine
söyletmeliyiz İslamı.”
Kadir ÖZTÜRK
BOLU – Yeniçağa İlçe Vaizi
Redaksiyon:İl İrşat Kurulu
Bu hutbenin hazırlanmasında Cemil Meriç, Prof.
Dr. Fuat Sezgin ve Prof. Dr. Ziya Kazıcı’nın
eserlerinden yararlanılmıştır.
4