MEĐUSVEUČILIŠNI STUDIJ MEDITERANSKA POLJOPRIVREDA P E D O L O G I J A Tema: TIPOVI TLA Klasa: Antropogena tla Doc.dr.sc. Aleksandra BENSA i Dr.sc. Boško MILOŠ Autorizirana prezentacija Split, 2011/12. M&M ODJEL: AUTOMORFNA TLA 5. Klasa: Antropogena tla Antropogena tla su tla sa dugotrajnim i intenzivnim korištenjem u poljoprivredi. Korelativni ekvivalent u WRB klasifikaciji je „Anthrosols” (Gr. Anthropos, čovjek). M&M 1 Građu profila antropogenih tala karakterizira antropogeni P - horizont nastao radom čovjeka. Ispod površinskog P horizonta mogu se nalaziti različiti horizonti, slojevi, trošna ili rastresita podloga. Građa profila: P, I, II, III,.. ili P - C M&M Kako se promjene nastale radom čovjeka reflektiraju na klasifikaciju? • Naziv „Antropogena“ implicira čovjeka kao dominantnog faktora obrazovanja. • U modernim klasifikacijskim sustavima više se ne koriste termini koji reflektiraju pojedinačne faktore ili procese obrazovanja tla. Primjeri: zonalna i azonalna tla, klimatogena, litogena, topogena, šumska i dr. M&M 2 Utjecaj čovjeka Izravan utjecaj: - obrada, krčenje, kalcifikacija, gnojidba,… Neizravan utjecaj, mijenjanjem faktora formiranja tla: - izmjenom vegetacijskog pokrova - krčenjem i sječom šuma) - promjenom reljefa –ravnanje i terasiranje, - izmjenom režima vlažnosti - odvodnjom i navodnjavanjem, - izmjenom matične podloge - navoženjem materijala ili erozijom... M&M Geneza: - glavni faktori: čovjek i vrijeme Antropogena tla su formirana kao rezultat dugotrajnih “antropogenih procesa”, poput: - miješanja ili premiještanja tla (krčenja, terasiranja, duboke obrade) - intenzivnog unosa organskih/mineralnih gnojiva i organske materije, - izmjene režima vlažnosti – odvodnje, navodnjavanja, spriječavanja plavljenja M&M 3 Miješanje ili premiještanje tla (krčenje, terasiranje, duboka obrada) Ovaj tip uključuje: terasirana, duboko obrađena i modificirana tla Terasirana tla (vinogradi, maslinici i tla na kršu) •nemaju dijagnostičke horizonte već samo fragmente koji nisu složeni na raspoznatljiv način •originalno ili izvorno tlo se ne može identificirati, a terasirani materijal je zadržao izvorna teksturna i mineraloška svojstva. •Ovaj tip antropogenog utjecaja je karakterističan za Mediteran. M&M TIPOVI ANTROPOGENIH TALA 1. Rigolano tlo (Rigosol) 2. Vrtno tlo (Hortisol) Rigosoli imaju antropogeni P – horizont nastao miješanjem dvaju ili više horizonata ili slojeva do dubine od 60 cm. Građa profila: P-I,II,III,.. ili P - C P I P II III C IV M&M Rigosol na kvartarnom koluviju 4 Podjela Rigosola na niže jedinice (podtipovi) 1. Tla vinograda (vitisol) 2. Tla intenzivnih voćnjaka 3. Tla njiva Dalja podjela trebala bi uključiti izvorni tip tla iz kojeg je nastalo zatim, svojstva koja značajno doprinose plodnosti tla, poput dubine tla, teksturnog sastava, sadržaja hranjiva i sl. M&M Antropogena tla na kršu hrvatskog Mediterana P P R M&M 5 Kazete M&M M&M 6 M&M M&M 7 Pretvaranje plitkih kamenitih tla u poljoprivredna M&M M&M 8 M&M M&M 9 M&M M&M 10 M&M M&M 11 M&M 2. Vrtno tlo (Hortisol) Hortisoli imaju: 1. homogeni antropogeni P horizont povećane humoznosti do dubine od 35 cm i 2. veliku biološku aktivnost i bogatstvo aktivnih hranjiva Građa profila:P-I,II,III,.. ili P - C P C M&M Vrtno tlo (Hortisol) 12 6. Klasa: Tehnogena tla Tehnogena tla sadrže mnogo artefakata, a nastaju nanošenjem tehnogenog otpada. Korelativni ekvivalent u WRB klasifikaciji je “Technosols”. Definicija Tla imaju 1. slojeve I, II, III,… itd., Građa profila I-II-III,…,In I II III IV V VI VII VIII M&M Klasifikacija tehnogenih tala Tipovi: 1. Tla deponija (Deposol) Nastaju nasipavanjem i/ili odlaganjem pri zemljanim i drugim otkopnim radovima. 2. Flotacijski materijal (Flotisol). Nastaju taloženjem vodom nanesenog otpadnog materijala. 3. Nanosi iz zraka (Aeroprecipitati). Predstavljaju tehnogene taložine iz zraka. M&M 13 M&M M&M Tehnosoli u prostoru (Urbosoli) 14
© Copyright 2024 Paperzz