Εισαγωγή (σελ. 7-8) Αναγκαιότητα της Διαθεματικής προσέγγισης (σελ. 7)  Στη σύγχρονη πραγματικότητα, ένα γεγονός (π.χ. καταστροφή δάσους Αμαζονίου) έχει συνέπειες σε πολλούς τομείς (οικονομία, υγεία κλπ.). Σχόλιο: Τρύπα του όζοντος ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο το στρώμα του όζοντος που βρίσκεται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης μειώνεται σε πάχος πάνω από την Ανταρκτική. Επειδή το λεπτότερο σημείο του είναι πάνω από το Νότιο Πόλο, η μείωση του πάχους του στρώματος έχει ως αποτέλεσμα την ονομαζόμενη "τρύπα" στο στρώμα του όζοντος. Λόγω του ότι το όζον (αλλοτροπική μορφή του οξυγόνου, τριατομικό οξυγόνο, Ο3) προστατεύει από την ηλιακή ακτινοβολία, απορροφώντας σημαντικό τμήμα της υπεριώδους, η δημιουργία της τρύπας του όζοντος έχει αρνητικά αποτελέσματα στην ανθρώπινη υγεία. Επίσης αυξάνει την θερμοκρασία στον πλανήτη και βοηθάει αρνητικά στο λιώσιμο των πάγων. Το φαινόμενο αυτό θεωρείται πως δημιουργήθηκε από υπερβολική χρήση χλωριοφθορανθράκων (CFC) που χρησιμοποιούνταν σε κλιματιστικά και γενικά σε ψυκτικές συσκευές. Στην επέκταση του επίσης συμβάλλουν τόσο τα καυσαέρια (από την κυκλοφορία των οχημάτων) όσο και τα αέρια απόβλητα των εργοστασίων. Δραστηριότητα: Γιατί το φαινόμενο είναι εντονότερο στους δύο πόλους αν και απέχουν από τα αστικά κέντρα και γιατί είναι ηπιότερο στην Αρκτική;  Για την αντιμετώπισή ευρύτερων και σύνθετων προβλημάτων θα πρέπει: α) Οι επιστήμες να συνεργάζονται (διεπιστημονικότητα) Δείξτε τη διεπιστημονικότητα στο περιστατικό με την τρύπα του όζοντος (σελ. 7). Εντοπίστε δηλ. ποιες επιστήμες συνεργάστηκαν για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Π.χ. το παραπάνω πρόβλημα συνδέεται με τη Χημεία, την Οικονομία (παραγωγή), το Δίκαιο (νομοθεσία Εθνική, Ευρωπαϊκή, Διεθνής), την Κοινωνιολογία (αφού προκύπτουν κοινωνικά προβλήματα όπως η ερήμωση περιοχών λόγω υπερθέρμανσης, μετακινήσεις πληθυσμών κ.α.) Φυσικές/Θετικές: Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, Βιολογία, Ιατρική Ανθρωπιστικές/Θεωρητικές: Ιστορία, Κοινωνιολογία, Ψυχολογία, Φιλοσοφία, Οικονομία, Λόγος-Γλωσσολογία, Λογοτεχνία, Δίκαιο, Πολιτικές Επιστήμες β) Οι πολίτες να έχουν γνώσεις πολλών επιστημών (διαθεματική προσέγγιση) Παράδειγμα: Εκτεταμένη χρήση ενός φυτοφαρμάκου Επιστήμες που εμπλέκονται: -Χημεία (πόσο επικίνδυνες είναι οι χημικές ουσίες του φαρμάκου) -Βιολογία (επίδραση φαρμάκου στον ανθρώπινο οργανισμό) -Πολιτική (ποιοι είναι φορείς της Πολιτείας που επέτρεψαν τη χρήση του φαρμάκου) -Νομική (με ποια νομικά μέσα μπορώ να προασπίσω τα δικαιώματά μου) -Ιστορία (γνώση τοπικών αναγκών, πώς αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα στο παρελθόν) Είναι συνεπώς αναγκαίο να έχουμε βασικές γνώσεις σε πολλούς επιστημονικούς τομείς ώστε να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε στις απαιτήσεις της σύγχρονης σύνθετης πραγματικότητας. Πως θα μπορούσατε να σχολιάσετε π.χ. το πρόβλημα της εργασίας ανηλίκων αν δεν το προσεγγίζατε ολιστικά (από κάθε σκοπιά, σε όλα τα επίπεδα) και αν δεν διαθέτατε απαραίτητες γνώσεις πάνω σε θέματα Δικαίου, Ψυχολογίας, Οικονομίας, Κοινωνιολογίας, Ιστορίας κ.α. Μπορείτε να σχολιάσετε το πρόβλημα της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες; Ποιες βασικές γνώσεις απαιτούνται; 3ο Γυμνάσιο Γιαννιτσών – Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή – Σιγκούδης Γρηγόριος Το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής (σελ. 8) Αγωγή: α) διαδικασία απόκτησης τρόπων συμπεριφοράς, β) διαπαιδαγώγηση, δηλαδή η απόκτηση καλών τρόπων συμπεριφοράς, γ) εκπαίδευση Η Κοινωνική και Πολιτική αγωγή σχετίζεται με τις εξής επιστήμες: ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: 1) Προσεγγίστε διαθεματικά τον πίνακα "Κατάσταση του κόσμου" (σελ. 7). Βρείτε δηλ. από ποιες επιστήμες θα πρέπει να έχετε γενικές γνώσεις, για να κατανοήσετε το περιεχόμενο του πίνακα. 2) Να σχολιαστεί ο στατιστικός πίνακας της σελίδας 8 από τους μαθητές. 3) Τελικά υπάρχει κλιματική αλλαγή, που έχει αναδειχθεί διεπιστημονικά και απειλεί τον πλανήτη, ή είναι ένας μύθος που καλλιεργείται προκειμένου να επιβληθούν νέοι περιβαλλοντικοί φόροι, να προωθηθούν νέες "πράσινες" τεχνολογίες και να εξυπηρετηθούν οικονομικά συμφέροντα; Δείτε τον σκεπτικισμό γύρω από το θέμα: Κλιματική αλλαγή και αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη (άρθρο καθηγητή γεωλογίας) Υπερθέρμανση και ανθρώπινη δραστηριότητα (η μελέτη δύο αστροφυσικών το 2009 για τη μη βεβαιότητα συσχέτισης της υπερθέρμανσης με ανθρώπινη δραστηριότητα) Υπερεκτιμημένος ο ρυθμός εξαφάνισης ζώων και φυτών λόγω της κλιματικής αλλαγής Κλιματική αλλαγή - μια καλοστημένη απάτη (άρθρο καθηγητή Γεωπονίας) Αμφισβήτηση της κλιματικής αλλαγής από γεωλόγο αστροναύτη Κλιματική αλλαγή και κινέζικα εργοστάσια Global warming swindle (το γνωστότερο ντοκιμαντέρ αμφισβήτησης της κλιματικής αλλαγής. Στα αγγλικά) 3ο Γυμνάσιο Γιαννιτσών – Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή – Σιγκούδης Γρηγόριος