Colloque international, 7-‐8-‐9-‐10 mai 2014, Istanbul, Turquie. VIOLENCE, POLITIQUE, EXIL/DES-‐EXIL DANS LE MONDE D’AUJOURD’HUI Débat avec Etienne BALIBAR en sa présence Uluslararası Sempozyum, 7-‐8-‐9-‐10 Mayıs 2014, İstanbul, Türkiye. GÜNÜMÜZ DÜNYASINDA SİYASET, ŞİDDET, SÜRGÜN/SÜRGÜNLER (Etienne BALIBAR’ın katılımıyla) Invitation à participer au réseau de lecture Okuma Grubuna Katılım İçin Davet Le prochain Colloque international, après celui du Chili (www.exil-‐ciph.com), organisé par Programme Exil, Création philosophique et politique du Collège International de Philosophie (CIPh) se tiendra à Istanbul les 7, 8, 9 et 10 mai 2014, en présence du philosophe Etienne Balibar. Le dimanche 11 mai une rencontre d’Etienne Balibar avec la société civile est aussi prévue. Cette session continue, depuis la Turquie, à tisser un lien direct entre les luttes sociales, le terrain et la recherche académique (voir ANNONCE, sur le site exil-‐ ciph.com). Collège International de Philosophie (CIPh)’nin Sürgün, Felsefi Yaratım ve Siyaset programı tarafından daha önce Şili’de düzenlenmiş olan uluslar arası sempozyum, 2014 yılında 7, 8, 9 ve 10 Mayıs tarihlerinde, filozof Etienne Balibar’ın katılımıyla İstanbul’da gerçekleşecektir. Türkiye’de de düzenlenecek olan bu oturumla, toplumsal mücadeleler, saha ve akademik çalışmalar arasında doğrudan bağlantılar kurulmasına devam edilecektir (Bkz. İLAN, exil-‐ciph.com internet adresinde). Déroulement du colloque et des activités avec la société civile prévus à ce stade : Sempozyumun ve sivil toplum bileşenleriyle birlikte yapılacak etkinliklerin bu aşamada öngörülen akışı aşağıdaki gibidir: Le colloque aura lieu en trois parties : Sempozyum üç kısımdan oluşacaktır: (1) un exposé d’ouverture d’Etienne Balibar ; (1) Etienne Balibar’ın açılış konuşması; Prof. Marie-‐Claire CALOZ-‐TSCHOPP Directrice du programme 2 010 – 2016 Paris – Suisse –Amérique latine – Méditerranée [email protected] CIPh – Collège International de Philosophie 1, rue Descartes 75005 Paris -‐ France www.ciph.org -‐ 2 -‐ (2) des exposés de 24 conférencières et conférenciers sur le livre Violence et Civilité d’E Balibar en dialogue avec d’autres références, expériences ; (3) trois grands débats publics dans lesquels Etienne Balibar dialoguera avec des « grands Témoins » : A ndré Tosel, Anne Amiel (1), Zeynep Direk (2), Ahmet Insel (3). (4) le dimanche matin 11 mai, un débat public de la société civile et le réseau de lecteurs avec Etienne Balibar, coordonné par le Prof. Ahmet Insel est programmé à Istanbul. Un débat public, en présence d’artistes est en préparation aussi à Genève au Théâtre St-‐Gervais, soit le samedi soir 10, soit le dimanche 11 mai 2014 (date encore à préciser). Nous travaillerons principalement autour d’un livre d’Etienne Balibar, Violence et civilité, (éd. Galilée, Paris, 2010) en dialogue avec d’autres références, expériences. Nous proposons à tout le monde de lire le livre Violence et Civilité, soit en partie, soit dans son intégralité, avant le colloque. Et d’en débattre en le confrontant à vos expériences autour du thème de la violence et de la civilité en Turquie et ailleurs. Il s’agit d’essayer d’expérimenter une nouvelle forme de participation aux débats d’un colloque international et permettre ainsi à un plus grand nombre de personnes de la société civile, de jeunes chercheurs et chercheuses, de militant.e.s, de participant.e.s aux mouvements sociaux, de professionnel.le.s, etc. d’apporter leur contribution à la formation et à la recherche commune. Sur la base de lectures communes, d’ici mai 2014 selon les rythmes et envies de chacun.e, des débats publics seront organisés à Istanbul, dimanche matin 11 mai 2014, à Genève au Théâtre St-‐Gervais (samedi 10 mai 2014 ou dimanche 11, mais encore à déterminer) et dans d’autres villes. L’auto-‐organisation des lectrices et des lecteurs dans le réseau est vivement souhaitée. Violence et Civilité Dans son livre Violence et civilité, Etienne Balibar questionne la notion de violence et le rapport à l’Etat et à la politique, problème omniprésent sous des formes diverses partout dans le monde. Pour le philosophe, la violence est l’affaire politique par excellence. Le concept de civilité est à la base d’une interrogation sur la guerre, la violence et la politique. Chaque société Prof. Marie-‐Claire CALOZ-‐TSCHOPP Directrice du programme 2 010 – 2016 Paris – Suisse –Amérique latine – Méditerranée [email protected] (2) 24 konuşmacının Etienne Balibar’ın Şiddet ve Medenilik (Violence et Civilité) adlı kitabını farklı referanslar ve deneyimler ile diyalog içerisine sokarak yapacakları sunuşlar; (3) Etienne Balibar’ın önde gelen kamusal entelektüellerle yapacağı halka açık tartışma oturumları: (1) André Tosel, Anne Amiel (2) Zeynep Direk (3) Ahmet İnsel; (4) Mayıs Pazar sabahı Prof. Dr. Ahmet İnsel’in yönetiminde Etienne Balibar’la halka açık tartışma oturumu; Cenevre’de, St-‐Gervais Tiyatrosu’nda hazırlıkları sürmekte olan, sanatçıların katılımıyla 10 ya da 11 Mayıs akşamı düzenlenecek olan bir açık oturum. (Tarih yakında netleştirilecektir.) Bu okuma grubunda öncelikli olarak Etienne Balibar’ın Violence et civilité (éd. Galilée, Paris, 2010) adlı kitabını farklı referanslar ve deneyimlerle diyalog içinde ele alacağız. Konferanstan önce herkesin kitabın tamamını ya da bazı bölümlerini okumuş olmasını, şiddet ve medenilik kavramları çerçevesinde herkesin kendi deneyimlerini, Türkiye'den ve başka yerlerden örneklerle tartışmaya açmasını bekliyoruz. Uluslar arası sempozyumlarda yapılan tartışmalara katılımla ilgili yeni bir yaklaşım oluşturmayı ve mümkün olduğunca çok sayıda sivil toplum bileşeninin, genç araştırmacının, sosyal hareketlere katılan gençlerin ve profesyonellerin tartışmaya dahil olmasını, ortak bir formasyonun oluşturulmasına katkıda bulunmasını hedefliyoruz. Mayıs 2014'de dek yürütülecek ortak okumalar temelinde, herkesin ritim ve istekleri doğrultusunda 11 Mayıs 2014 sabahı İstanbul'da, Cenevre'de St-‐Gervais Tiyatrosu’nda (10 Mayıs 2014 cumartesi ya da 11 Mayıs) ve başka şehirlerde kamusal tartışmalar düzenlenecektir. Okurların kendi aralarında örgütlenmeleri teşvik edilmektedir. Şiddet ve Medenilik Etienne Balibar, Şiddet ve Medenilik (Violence et civilité) adlı eserinde, dünyanın her yerinde farklı biçimlerde mevcut olan bir problem olan şiddet mefhumunu, devlet ve politikayla ilişkisi içinde sorgulamaktadır. Filozofa göre, şiddet en âlâsından politik bir meseledir. Her toplum şiddet konusunda bir cevap arar, ama acaba devletin kendisi şiddetten vazgeçebilir mi? Her bir politik eylem şiddet üzerine bir sorgulama içerir. Peki, şiddeti ne yapacağız? Buradan hareketle, politikanın, CIPh – Collège International de Philosophie 1, rue Descartes 75005 Paris -‐ France www.ciph.org -‐ 3 -‐ cherche une réponse à la violence, mais l’Etat peut-‐il se passer lui-‐même de la violence ? Chaque action politique contient une interrogation sur la violence. Que faire de la violence ? Comment, à partir de là, analyser les transformations de la politique, de la violence, de la guerre ? La violence contemporaine en arrive-‐t-‐elle à mettre en cause la possibilité même de la politique ? Quel type de violence pouvons-‐nous admettre, et de la part de qui ? Comment vivre ensemble, c’est-‐à-‐dire qu’est-‐ce que la civilité aujourd’hui ? En quoi serait-‐elle une alternative à la guerre de tous contre tous ? Dans un contexte de globalisation et de violence, ces interrogations habitent nos vies quotidiennes, le monde militant, associatif et professionnel, les féministes, syndicalistes, militant.e.s pour les droits humains, ou professionnel.le.s d’ONG, d’institutions. Même si les luttes divergent, la question de la création continue de la civilité dans le Vivre ensemble reste la même. şiddetin ve savaşın geçirdiği dönüşümler nasıl çözümlenmelidir? Çağımızdaki şiddet politikanın bizatihi imkanına halel getirebilir mi? Ne tür ve kimin tarafından uygulanan bir şiddeti kabul edebiliriz? Nasıl birarada yaşayacağız, başka bir deyişle bugün medenilik ne demektir? Herkesin herkesle savaşına nasıl bir alternatif teşkil edecektir? Bir küreselleşme ve şiddet bağlamında bu sorgulamalar gündelik hayatlarımızı etkisi altına almaktadır (politik mücadele, dernek ve iş dünyası, feministler, sendikalistler, insan hakları aktivistleri, sivil toplum kuruluşları ve kurumlarda çalışanlar). Mücadeleler değişse de, medenilik içerisindeki, birlikte yaşama içerisinde sürekli yaratım olduğu gibi kalmaktadır. Herkes Şiddet ve Medenilik’i kendi ilgileri, yaşadığı sorunlar bağlamında okuyabilir. Etkinlik alanı ne olursa olsun herkes, kamusal bir kolektif düşünce oluşturmak amacıyla, İstanbul’da ya da uzaktan, okuma ve tartışmalara katılmaya davetlidir. Chacun.e peut lire le livre Violence et civilité en fonction de ses préoccupations, des problèmes qu’il vit. Chacun.e, quel que soit son domaine d’activité, est invité.e à participer directement et à distance ou à Istanbul, aux lectures et débats, pour constituer une réflexion collective publique. Somut olarak... Concrètement… Bugünden Nisan 2014’e kadar en az 2, ya da 3, 4 veya daha fazla kişilik okuma grupları oluşturmak ve Şiddet ve Medenilik hakkında tartışmak. Mode de travail et de participation : venir à Istanbul ou travailler à distance en étant connecté.e.s dans un espace public constitué par les réseaux de lecture que nous créons (site exil-‐ciph.com, retransmission des débats à distance). Çalışma ve katılma tarzı: İstanbul’a gelmek ya da oluşturacağımız okuma gruplarından müteşekkil bir kamusal alanla bağlantılı olarak uzak mesafeden çalışmak. Nasıl okumalı? İlgi ve sorgulamalarınıza göre bir bölümü, bir bölümün bir kısmını, kitabın yarısını okumanız m ümkündür. Comment lire ? Il est possible de lire un chapitre, un bout de chapitre, la moitié du livre… en fonction de vos intérêts et questionnements. Ortak ilgiler ve özel bağlar ya da coğrafi yakınlıklar çerçevesinde, İsviçre, Türkiye, Arjantin, Şili, İspanya, Portekiz, Yunanistan, Fransa, İtalya, Tunus, Burkina Faso, Kongo ve diğer ülkelerde oluşturulacak okuma grupları, eserin ortaya attığı bir ya da birkaç problem üzerinde beraberce düşünmek amacıyla kendi belirleyecekleri bir ritimde toplanacaklardır. Les réseaux de lecture, formés autour d’intérêts communs, d’affinités particulières ou par proximité géographique en Suisse, en Turquie, au Chili, en Argentine, en Espagne, au Portugal, en Grèce, en France, en Italie, en Tunisie, au Burkina Faso, au Congo, etc., se réuniront à leur rythme, pour réfléchir ensemble à une ou plusieurs questions soulevées par l’ouvrage. Halka açık oturumlarda, İstanbul’daki sempozyum sırasında ve farklı yerlerdeki açık oturumlarda ne tartışılmalı? İstanbul’daki sempozyuma katkı sunacak olan konuşmacılara ve Etienne Balibar’a ne tür sorular, tespitler ya da öneriler yöneltilebilir? Kitap bugün size neler düşündürüyor? Kitaptan aklınızda kalanlar neler? Her okuma grubundan kısa bir metin (Fransızca, D’ici à fin avril 2014, constituer un réseau pour intégrer le réseau de lecture, au moins à 2, ou à 3, 4, personnes ou plus, lire et discuter de l’ouvrage Violence et civilité. Prof. Marie-‐Claire CALOZ-‐TSCHOPP Directrice du programme 2 010 – 2016 Paris – Suisse –Amérique latine – Méditerranée [email protected] CIPh – Collège International de Philosophie 1, rue Descartes 75005 Paris -‐ France www.ciph.org -‐ 4 -‐ Que faudrait-‐il discuter dans des séances publiques, lors du colloque d’Istanbul ou lors des débats publics délocalisés? Quelle.s question.s, remarque.s, proposition.s formuler à Etienne Balibar, aux intervenant.e.s du colloque d’Istanbul ? Que vous inspire le livre aujourd’hui ? Qu’en retenez-‐vous ? Chaque groupe est invité à rédiger un petit texte (en français, turc, espagnol, anglais, etc.), écrire une question, un petit paragraphe, plusieurs pages, envoyer un dessin, etc. L’important : partager votre lecture, vos réflexions, vos propositions. Envoi des textes, commentaires, questions à : [email protected] pour le 15 avril 2014. Ils pourront ainsi être intégrés au Colloque les 8-‐ 9-‐10 mai 2014, au débat public du 11 mai (Istanbul) et de Genève puis publiés dans la Revue en ligne Re-‐ penser l’exil no. 4 du Programme, dans la rubrique Forum. Moyens de diffusion Le colloque du 8, 9 et 10 mai 2014 et le débat du dimanche 11 mai 2014 sera enregistré par l’association Savoir-‐Libre, Lausanne, et mis sur le site exil-‐ciph.com. Nous prévoyons un no de la revue en ligne, Repenser l’exil, avec un Forum et un numéro de la revue du CIPh, Rue Descartes, du Collège International de Philosophie de Paris (CIPh). Mode et moyens de participation Toutes et tous sont bienvenu.e.s à Istanbul en mai 2014. Il n’est cependant pas nécessaire de venir à Istanbul pour participer au travail sur place. Les groupes de lecture pourront organiser la retransmission du Colloque à Genève ou ailleurs. De plus, tous les débats seront disponibles sur exil-‐ciph.com. Nous sommes aussi en train d’organiser le suivi des débats à distance (en français et turc, traduction simultanée) avec un débat public au Théâtre St-‐Gervais (Genève) le samedi 10 mai 2014. En fonction des motivations des groupes de lectures, d’autres rencontres pourraient être auto-‐organisées ailleurs. Contact. Où s’annoncer ? Si vous êtes intéressé.e.s à faire partie d’un groupe ou d’en constituer un, vous pouvez vous annoncer auprès du petit Collectif de coordination constitué par Graziella de Coulon, Pauline Milani, Hüsnü Yilmaz, Jamshid Pouranpir, Marie-‐Claire Caloz-‐Tschopp. Basé en Suisse, Prof. Marie-‐Claire CALOZ-‐TSCHOPP Directrice du programme 2 010 – 2016 Paris – Suisse –Amérique latine – Méditerranée [email protected] Türkçe, İspanyolca, İngilizce, vb. olabilir), bir soru, küçük bir paragraf ya da bir çizim gibi bir katkı bekliyoruz. bekliyoruz. Önemli: Kendi okumanızı, önerilerinizi paylaşın. düşüncelerinizi ve Metinlerin, yorumların ve soruların gönderilmesi için 15 Nisan 2014’e kadar [email protected] adresine yazabilirsiniz. Göndereceğiniz yorum ve sorular 8-‐9-‐10 Mayıs 2014’te gerçekleşecek sempozyumda kullanılacak ve internet üzerinden yayınlanan Repenser l’exil (Sürgünü Yeniden Düşünmek) dergisinin 4. Sayısının Forum bölümünde yayınlanacaktır. Yayın ve Dağıtım araçları 8, 9 ve 10 Mayıs 2014’te gerçekleşecek olan sempozyum ve 11 Mayıs’ta gerçekleşecek olan tartışma oturumu Savoir-‐Libre (Lausanne) organizasyonu tarafından kaydedilecek ve exil-‐ ciph.com sitesine koyulacaktır.İnternet üzerinde yayınlanacak olan ve bir Forum kısmı da içerecek olan Repenser l’exil (Sürgünü Yeniden Düşünmek) başlıklı dergi hazırlamayı, ve Collège Internationale de Philosophie’nin (Rue Descartes, Paris) hazırlayacağı bir sayı oluşturmayı öngörüyoruz. Katılım şekilleri Mayıs 2014’te gerçekleşecek sempozyuma herkes davetlidir. Ancak çalışmalara katılım için mutlaka İstanbul’da olmak gerekmemektedir. Okuma grupları, Cenova’daki ya da bir başka yerdeki sempozyumun naklen yayınını organize edebilir. Ayrıca, tüm tartışma seanslarına exil-‐ciph.com adresinden de ulaşılabilecektir. Ayrıca 10 Mayıs 2014’te St-‐Gervais Tiyatrosu’nda (Cenova) gerçekleşecek olan kamuya açık tartışma oturumuyla birlikte “uzaktan tartışmalar”ın (Fransızca ve Türkçe simültane çeviri ile) devamını da organize etmek üzereyiz. Okuma gruplarının motivasyonu için çeşitli tanışma ve karşılaşmalar grupların kendileri tarafından da organize edilebilir. İletişim (Okuma gruplarına katılım ya da okuma grubu oluşturmak için nereyle bağlantı kurmalı?) Okuma gruplarına katılmakla ya da bir okuma grubu oluşturmakla ilgileniyorsanız aşağıda isimleri olan CIPh – Collège International de Philosophie 1, rue Descartes 75005 Paris -‐ France www.ciph.org -‐ 5 -‐ à Lausanne et à Genève, il est coordonné par Hüsnü Yilmaz. Nous préparons un élargissement du groupe pour le travail sur place en Turquie. Les personnes de Turquie intéressées, peuvent d’ores et déjà s’annoncer à l’adresse ci-‐dessous (en turc ou en français). kişilerden oluşan organizasyon ekibimizle bağlantıya geçebilirsiniz. Le collectif pourra vous mettre en relation avec d’autres groupes de lecture si besoin, ou vous donner d’autres informations pratiques. Il vous informera de la création de groupes près de chez vous. Organizasyon ekibimiz sizi ihtiyaç duyduğunuzda diğer okuma gruplarıyla da bağlantıya geçirebilir ya da size pratik bilgiler verebilir. Kendi şehrinizde bir okuma grubu oluşturmanız için de size bilgi verebilir. Annoncez-‐vous ! Mail de contact: [email protected] Türkiye’deki çalışma grubunu genişletmeye hazırlanıyoruz. İlgilenenler aşağıdaki adrese başvurabiliriler. Pour la Suisse et l’Europe, précisez si vous voulez acheter un livre au prix très spécial de Fr.s. 25 frs. (20 Euros) accordé par les Editions Galilée, Paris – qui est une contribution à notre projet. Attention, le nombre de livres disponibles à ce prix est limité. Coordonnées du compte postal : Marie-‐Claire Caloz-‐ Tschopp, REPENSER L'EXIL, 1000 Lausanne, CCP 17-‐292958-‐7, Mention: livre Balibar. Si le livre est envoyé par poste après paiement, compter 9 frs. pour l’envoi en Suisse et 25 frs. pour l’envoi à l'étranger. Pour la France, le livre peut être obtenu directement chez l’Edition Galilée en payant le prix indiqué. Graziella de Coulon, Pauline Milani, Hüsnü Yilmaz, Jamshid Pouranpir, Marie-‐Claire Caloz-‐Tschopp. [email protected] İsviçre’de ve Avrupa’da yaşayanlar için duyuru: Etienne Balibar’ın Editions Galilée tarafından basılmış olan kitabını özel bir fiyata (20 Avro) satın almak istiyorsanız lütfen bağlantıya geçin. Bu fiyattan sınırlı sayıda satışı yapılacaktır! Etienne Balibar’ın kitabının Türkiye’de İletişim Yayınevi tarafından hazırlanan Türkçe çevirisinin yayınlanmasıyla ilgili de sizleri bilgilendireceğiz. Kitabın öngörülen yayınlanma tarihi 2014 Şubat. (Bu konuyla ilgili sorumlu kişi Prof. Dr. Ahmet İNSEL) EK: SEMPOZYUM DUYURUSU’NA exil-‐ciph.com’dan ulaşabilirsiniz. Trad: Dr. Gaye Çankaya Eksen et Alber Nahum, U. Galatasaray, Istanbul Pour l’édition en turc du livre d’E. Balibar en turc aux éditions Itetisim en Turquie (responsabilité Prof. Ahmet Insel), nous vous tenons au courant de la traduction du livre. Sortie prévue : février 2014. ANNEXE : ANNONCE COLLOQUE. Disponible sur le site exil-‐ciph.com Istanbul, Paris-‐Genève 20.9.2013 Prof. Marie-‐Claire CALOZ-‐TSCHOPP Directrice du programme 2 010 – 2016 Paris – Suisse –Amérique latine – Méditerranée [email protected] CIPh – Collège International de Philosophie 1, rue Descartes 75005 Paris -‐ France www.ciph.org