3. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK DENETİM VE TASDİK SEMPOZYUMU II. OTURUM : Yeminli Mali Müşavirlerin Ceza Hukuku Açısından Sorumluluğu • Sunum Konusu: Cezai Sorumluluğun YMM Tarafından Değerlendirilmesi. Sunan: Ymm. Ali Alıç AYMMO Koordinatör YK Üyesi Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com YMM LERİN CEZA HUKUK AÇISINDAN SORUMLULUKLARI Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • 3568 md. 12 ve VUK mük. Md. 227 kapsamındaki İdari ve Mali Sorumluluklarımız tartışıldı. • Bir A.Ş. nin ortağı (YK Üyesi değilse) ziyaa uğratılan vergi, ceza ve gecikme faizinden sorumlu olmadığı, ancak YMM nin %100 sorumlu olduğu, • Bir Ltd. nin Ortağı, ziyaa uğratılan vergi, ceza ve gecikme faizinden ortaklık nispetinde sorumlu olduğu, ancak YMM nin %100 sorumlu olduğu, • Bu sorumluluğun şahsi mal varlığı ile olduğu, ölüm halinde varislere geçtiği, • • Vb konular tartışıldı. Sorumluluğun Ceza Hukuki boyutlarını da değerli konuşmacılar izah etti. SUÇ VE CEZA (Dostoyevski ? / Yeminliyiski ?) Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Kitabın başkahramanı olan Raskolnikov Rusya’nın St. Petersburg şehrinde hukuk fakültesinde okuyan başarılı bir öğrencidir. Fakir olduğu için hayatını ve öğretimini devam ettirmekte oldukça zorlanır ve hukuk fakültesini bırakmak zorunda kalır. Yaşadığı hayat iç dünyasında kalıcı zararlar vermeye başlar ve kendi içinde birçok çelişkiye düşmeye başlar. • Sorumluluğun baş kahramanı olan Ustadov… uzun tahsil ve meslek hayatı sonrası girmiş olduğu mesleki sınavlar neticesinde 40 yaşında YMM Ruhsatı almıştır. Ancak, bir taraftan haksız rekabet, diğer taraftan müteselsil sorumluluk ve ceza uygulamaları nedeniyle yaşadığı hayat, iç dünyasında kalıcı zararlar vermeye başlar ve …. MAYIN TARLASINDA YÜRÜYORUZ. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Yeminli Mali Müşavirlik mesleği, muhatap olduğu müteselsil sorumluluk ve cezalar nedeniyle, kendi isteğiyle mayınlı tarlada yürüyen (başka bir deyişle intihar etmek isteyen) bir kişiye benzer. • Uygulamada, ceza hukukunun evrensel prensibi olan “suçun maddi, manevi ve kanunilik unsurları”, özellikle kastın (manevi unsurun) varlığı bizim için çok önemlidir. Çünkü kastın varlığı saptanmadan, cezai soruşturulamalarla muhatap olabilmekteyiz. • Hamurabi’den beri “suçta şahsilik” prensibi evrensel hukuk ilkesidir. • • Ancak, Ymm mesleğinde bu prensip geçerli değildir. • Mükellefin işlediği suçdan dolayı bir YMM “suçlu veya sanık sandalyesine” oturabilmektedir. Mesela; bir KDV iadesi Raporu nedeniyle Resmi Evrakta Sahtecilik suçu ile muhatap olabiliriz.(TCK md. 204) MAYIN TARLASINDA YÜRÜYORUZ Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Basit gördüğümüz GÇB tasdiki, fatura tasdiki, Mali Tablo Tasdiki, rasyo tasdiki, YTB Sahibi şirketin KDV mükellefi olduğuna dair vergi dairesi yazısının tasdiki vb tasdikler Resmi evrakta sahtecilik suçu işlenebilecek diğer eylemlerdir. • 18, 27,29 ve 41 seri nolu Tebliğler kapsamında bir meslekdaşınıza vermiş olduğunuz Teyit ve/veya Bilgi İsteme Cavap Yazısı ile “suç işlemek amacıyla suç örgütü kurmak”” cezası ile muhatap olabiliriz.(TCK Md. 220) • KDV İadesi Tasdik raporu ekinde verilen 10 adet “karşıt inceleme tutanağı” ile “evrakta sahtecilik suçu” ile muhatap olabiliriz. (TCK Md. 204-207) • Tasdik edilen bir GÇB ile “resmi evrakta sahtecilik” ve “suç işlemek amacıyla suç örgütü kurmak” iddiası ile muhatap olabiliriz. (TCK Md. 220) (Balina ve Paraşüt operasyonları) • Onayladığınız bir Mali Tablo ile “Hileli İflas (TCK Md. 161) suçuna iştirak”; “İhaleye Fesat karıştırma” (TCK Md. 235), “Şirket ve Kooperetif Hk. Yanlış Bilgi Verilmesi” (TCK Md. 164), “Görevi Kötüye Kullanma” (Md. 257), suçu ile muhatap olabiliriz. MAYIN TARLASINDA YÜRÜYORUZ Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • • • • • • • Fatura onayı ile “Nitelikli dolandırıcılık (TCK md. 158)” suçuna iştirak”, • Ekonomi Bakanlığının istediği tasdikli belgeler, YTB Kapatma raporları kapsamında Resmi Evrakta Sahtecilik, Görevi Kötüye Kullanma vb suçları ile muhatap olabiliriz. • • Sendika denetim Raporları nedeniyle de aynı suçlarla muhatap olabiliriz. • Mükellefler de Ymm yi “nitelikli dolandırıcılıkla suçlayabilir”. (Muhasebeci ile birlikte beni dolandırdınız diyen mükellef çıkabilmektedir.) Ticari sırrın açıklanması (TCK Md. 239), Rüşvet (TCK Md. 252, bu maddede Ymm unvanı açıkça yazılmıştır.), Suç delilinin yok edilmesi veya gizlenmesi (TCK Md. 281), Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi (TCK Md. 279), Gerçeğe aykırı bilirkişilik (TCK md. 276) Gümrük İaderesinin istediği Tasdik raporları ve onaylanan diğer belgeler için Resmi Evrakta Sahtecilik, Gümrük kanununa mualefet, Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa muhalefet suçları ile muhatap olabiliriz. Mükellefler de borçlar hukukunun “tam teselsül” hükümünden yola çıkarak, ödediği vergiyi Ymm ye rücu edebilir. HAKSIZ REKABET ve SUÇ Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Asgari ücret tarifesinin altında sözleşme yapılması Kınama Cezasını gerektirir. (DY Md.6), Üç yıl içinde tekerrürü halinde, Mesleki Faaliyetten geçici süre alıkonulması Cezası, (DY Md.7), Beş yıl içinde Md. 7 kapsamında tespit, Meslekten Çıkarma Cezasını (DY Md.9/a) gerektirir. • Aman Dikkat: Meslek mensubunun Hizmet İade faturası alması, VUK 359 a göre Sahte Belge Kullanımı Suçuna girmektedir. 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası vardır. Bu durumda Mükellef düzenleyici, Ymm kullanıcı pozisyonuna girer. Söz konusu tespit kapsamında ayrıca Ymm meslekten çıkarma cezasına muhatap olunabilmektedir.. (DY Md.9) TÜM ZORLUKLARA RAĞMEN ONURLU BİR MESLEKTİR. • • YMM lik yapılması zor, meşakkatli bir meslektir. Ancak, meslek mensupları 25 yıllık süre içinde tüm bu zorluklar ve mesleki riske rağmen, meslek onurunu koruyarak, söz konusu mayınlı tarlada sorunsuz yürümeyi başarmıştır. • Bu konudaki becerisi şüphesiz ; iyi eğitimli olmaları, uzun yıllara dayanan bürokrasi kariyeri veya 10 yıllık SMMM lik mesleki deneyimden kaynaklanmaktadır. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com Yeminli Mali Müşavirlik Mesleği • • • • Güven mesleğidir. Kamu hizmeti sunan bir meslektir. Büyük sorumluluk ve ciddiyet gerektiren bir meslektir. Bu nedenlle mesleğe giriş şartları çok ağırdır. Ayrıca; Yapılan tasdikin doğru olmaması, Tasdik yetkisinin gerçeğe aykırı kullanılması halinde, KAMU ZARARI gündeme geldiğinden, YMM ler meslek yasamızın 12 ve VUK nun mük. 227 maddesi dışında (mali ve disiplin sorumlulukları dışında) ayrıca yukarıda sayılan Ceza Hukuku açısından suç sayılan ağır müeyyidelere muhatap olabilmektedir. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com Şüphesiz, bu durum “aynı fiil nedeniyle birden fazla ceza uygulanamaz” hukuk prensibine aykırı olduğu ileri sürülse bile uygulama bu yöndedir. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK MESLEĞİ BİR GÜVEN MESLEĞİDİR. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Bilindiği gibi, 3568 sayılı Kanunun 12 inci maddesinde, Yeminli malî müşavirler gerçek ve tüzelkişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin malî tablolarının ve beyannamelerinin mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ile muhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesapların denetim standartlarına göre incelediğini tasdik ederler. • Kanunları gereğince, kamu kurum ve kuruluşlarına verilen tasdik edilmiş mali tablolar, kamu idaresinin yetkili memurlarınca, tasdikin kapsamı ölçüsünde incelenmiş bir belge olarak kabul edilir. (Bu nedenle TC rumuzlu Mühür kullanmaktayız.) YMM ler MAKUL GÜVENCE DEĞİL TAM GÜVENCE HİZMETİ VERMEKTEDİR. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Bilindiği gibi Bağımsız Denetim faaliyetinde bağımsız denetçi kullanıcılara “makul veya sınırlı güvence hizmeti” verilmektedir. • Ancak YMM lerin sunduğu Tasdik Hizmetinde, makul/sınırlı güvencenin ötesinde, Tam Güvence hizmeti verilmektedir. • YMM lerin tasdik ettikleri mali tablolar Tam Güvence kapsamında olan mali tablolardır. • Bu nedenle yasanın 12. maddesinde tanımlanan YMM lerce tasdik edilmiş mali tablolar, kamu idaresinin yetkili memurlarınca, incelenmiş bir belge olarak kabul edilmektedir. GÜVENCE HİZMETİ VERİLEN TARAFLAR KİMLERDİR ? Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Bağımsız denetimde, güvence hizmeti mevzuatında hedeflenen kullanıcılara (şirket ortaklarına ve kullanıcılara) verilmektedir. • YMM lerin sunduğu tasdik hizmetinde ise doğrudan Kamuya güvence hizmeti verilmektedir. • YMM ler kamuya tam güvence hizmeti sundukları için sunulan hizmet bir Kamu Hizmetidir. Bu nedenle T.C rumuzlu Mühür kullanmaktayız. Tasdik hizmeti bir Kamu Hizmetidir 1982 Anayasasına göre, bir hizmetin kamu hizmeti sayılabilmesi için, Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Hizmetin kamuya yöneltilmiş olması ve kamuya yararlı olması, • Hizmetin ya kamu kuruluşlarınca yada ilgili kamu kuruluşunun sıkı denetimi altınca özel kişilerce yürütülmesi gerekmektedir. • 3568 sayılı Kanunun 12. inci maddesi ile YMM lere “gerçek ve tüzelkişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin malî tablolarının ve beyannamelerinin mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ile muhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesaplarını denetim standartlarına göre inceleyerek tasdik etme görevi” verilmiştir. Tasdik Hizmeti bir Kamu Hizmetidir (2) Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Tam güvence sağlayan tasdik hizmetinin YMM’lece yapılması, kamu idaresince yapılan denetim işlevini kolaylaştırmaktadır. Dolayısıyla tasdik hizmeti, kamuya yararlı bir hizmettir. • Bilindiği gibi, 3568 sayılı Kanununun 2 nci maddesinde mesleğin konusu açıklanmış olup, bu madde hükmü çerçevesinde yer alan mesleki faaliyetler şahsi emek ve mesai ile mesleki bilgi birikimine dayanmakta ve meslek mensuplarınca şahsi sorumluluk altında yürütülmektedir. • İlgili Kanunlar çerçevesinde kendilerine yetki tanınan meslek mensupları, devletin denetim yükünü azaltmaları ve taşıdıkları sorumluluk açısından son derece önemli bir role sahiptirler. • Bu nedenle Anayasa Mahkemesinin 517 sayılı Kararında “YMM’lerin tasdik görevlerinin kanundan doğduğu ve yapılan hizmetin bir kamu hizmeti olduğu” tespiti yapılmıştır. YMM’LER KAMU GÖREVLİSİ MİDİR? Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • 1982 Anayasasında “kamu hizmeti görevlileri” deyimi “kamu görevlileri” anlamında kullanılmıştır. • • Kamu görevlisi, dar ve geniş anlamda kullanılabilmektedir. • YMM ler “diğer kamu görevlisi” kapsamına girdiğinden, yaptıkları tasdik hizmeti nedeniyle Anayasanın 128 ve 135 inci maddelerine göre “KAMU GÖREVLİSİ” dirler. • Bu nedenle, YMM YEMİN METNİNDE (Md.11) “Yeminli malî Anayasanın 128 inci maddesine göre, “kamu hizmetinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütülür” hükmü yer almaktadır. müşavirlik mesleğinin, bir kamu hizmeti olduğunu bilerek, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına, meslekî kurallara ve meslek ahlakına uyacağıma, mesleğimi tam bir bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yerine getireceğime, üzerime aldığım işleri dikkat ve özenle yapacağıma, namusum ve şerefim üzerine yemin ederim.” denilmektdir. Anayasanın 128 ve 135 inci madelerine göre Kamu Görevlisi sayılan YMM lerin Sorumlulukları da büyüktür. • Ymm ler Kamu Hizmeti sunduğu için, bilerek/kasden işlediği suçların müeyyidesi de ağır olmaktadır. • 3568 sayılı Kanunun 47 inci maddesinde “YMM ler görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı, fiillerinin niteliğine göre Türk Ceza Kanununun (5728 sayılı Kanunun 464'üncü maddesi ile değişen şekli, Yürürlük: 08.02.2008) kamu görevlilerine (*) ait hükümleri uyarınca cezalandırılırlar.” hükmü yer almaktadır. Ankara YMM Odası Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com TASDİK hizmeti bir KAMU HİZMETİ, YMM’ler de bir KAMU GÖREVLİSİ kabul edildiğinden Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • YMM’lerin yaptıkları tasdikin doğruluğundan kişisel olarak sorumludurlar. Bu nedenle, gerekli mesleki özeni göstermek zorundadırlar. • Tasdik görevinin gereği gibi yerine getirilmemesi, gerekli mesleki özenin gösterilmemesi, bir başka deyişle kamu hizmetinin sunulmasında kusurlu olunması halinde, zarara uyrayan kişilerin (başta Devlet), uğranılan zararın tazmini yanında YMM ler hapis cezası ile de cezalandırılmaktadır. • Bu nedenle,yeminli mali müşavirlik ciddi ve yapılması zor bir meslektir. Tam Tasdikin Zorunlu olmasında kamu yararı vardır. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • YMM ler kamu görevlisi ve sunulan hizmetin de kamu hizmeti olduğu kabul edildiğine göre, • • • Tam tasdikin Zorunlu olmasında Kamu Yararı vardır. • Ymm tasdiki, Bakanlığın denetim zaman ve maliyetini düşürür. Denetim gücünü artırır. Vergi ödevine uyum alışkanlığını artırır. Kayıt dışılıkla mücadelede daha etkin olunur. • • Bütün bunlarda Kamu yararıvardır. • • KGK zorunluluğu izah edebiliyor ise, GİB neden izah edemiyor ? Bunu mükellefe izah etmenin çok zor olduğu görüşüne katılmıyoruz. Ymm tarafından tasdik edilmiş bir şirkete ait hesapların vergi müfettişilerinde incelenmesi 1 ay sürer. Ancak tasdik edilmemiş şirketlerin hesap denetimi ortalama en az 6 ay sürer. Kamu hizmeti niteliğinde olmayan kullanıcısı şirket ortağı olan Bağımsız Denetimin işinin zorunlu tutulduğu bir ortamda, YMM lerin sunmuş olduğu tasdik hizmetlerinin zorunlu tutulmaması, bize göre GİB in ayıbıdır. Bu konuda maalesef GİB, KGK nın çok gerisinde kalmıştır. Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • GİB in internet sitesinde bulunan Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planında, maalesef • TÜRMOB ve YMM Odaları paydaş olarak dikkate alınmamıştır. • Noterler Birliğinin paydaş olduğu Eylem Planında, TÜRMOB ve YMM lerin paydaş olarak dikkate alınmaması büyük eksikliktir. • Bu nedenle tam tasdiğin zorunlu tutulması hususu söz konusu eylem planına girmeli ve GİB bu konuda gerekli alt yapıyı (mevzuatı) oluşturmalıdır. VDK, Ymm lerin tasdik ettikleri belgelerin incelenmiş belge olarak neden kabul etmiyor? Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Meslek yasasının 12. maddesinde yer alan düzenleme kapsamında Ekonomi Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Gümrük, Çalışma Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Bankalar, KİK, RÜTÜK ..vb kurumlar (incelenmiş belge olarak kabul ederken), VDK nın kabul etmemesi, bizim ayıbımız değildir. • Bir KDV İadesi raporu İncelenmiş Beyanname, Mali Tablo olarak kabul edilmiyorsa, o zaman KDV İadesi yapan Gelir İdaresi de suçludur, • VDK nın bu görüşe katılmıyoruz, yasanın 12 maddesi gayet açıktır. Tasdik ettiğimiz beyanname ve mali tablolar, incelenmiş belge niteliğindedir. • 18 nolu tebliğ şunu söylüyor: “Bundan böyle, Bakanlığımızın yıllık vergi inceleme plan ve programları, yeminli mali müşavirlerle beyanname tasdik sözleşmesi düzenlemeyen ve beyannamelerini tasdik ettirmeyen mükelleflerin hesaplarının öncelikle incelenmesi esasına dayandırılacağından, defterdarlıklar her yıl Mayıs ayı sonuna kadar, aktif ve net satış toplamları daha sonra iç genelgelerle belirlenecek tutarları aşan mükelleflerin listelerini Bakanlığımıza (Gelirler Genel Müdürlüğü) göndereceklerdir 18 nolu Tebliğ yürürlikten kalkmadı • GİB, önceki yıllarda (18 nolu tebliğ) Tam Tasdik Yaptıran mükellefler öncelikli incelenecek firma listesine alınmayacaktır, derken, bu uygulama maalesef VDK tarafından çöpe atılmıştır. • 18 nolu Tebliğ yürürlükten kalkmadı? VDK bu tebliğ hükümlerini neden dikkate almıyor? • • Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com Risk analiz modelinde tam tasdik hizmeti alan firmalar, maalesef riskli firma olarak kabul edilmektedir. Bu ayıp da bize ait değildir. Bu konuda VDK nın Ymm sistemine daha sıcak bakmasını talep etmekteyiz. Odalara göre Tam Tasdik Sözleşme sayıları İstanbul Ankara İzmir YMM Bursa YMM Adana Gaziantep Antalya Eskişehir YMM Odası YMM Odası Odası Odası YMM Odası YMM Odası YMM Odası YMM Odası YILLAR 1425 1996 1132 1998 www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com Öncesinin kaydı yokmuş 3235 2000 3496 11779 1425 Öncesinin 1518 kaydı 2198 yokmuş 1999 2001 Ankara YMM Odası TAM TASDİK SÖZLEŞME SAYISI 1995 1997 TOPLAM 3537 1840 Öncesinin kaydı yokmuş Oda 2000 yılında kuruldu 642 Öncesinin kaydı 624 yokmuş 702 Öncesinin kaydı yokmuş 1132 Öncesinin kaydı yokmuş 1518 2198 3877 Öncesinin kaydı 341 yokmuş 323 18181 366 18627 395 18800 4461 2002 11906 3541 2055 759 2003 12100 3619 1923 763 2004 12466 3735 1973 815 430 19419 2005 13238 3839 2060 796 515 20448 2006 Ankara YMM 2007 15239 Odası 14209 3995 2163 840 734 620 521 209 23291 4305 2297 856 796 730 588 201 25012 2008 16891 4459 2269 905 796 849 584 226 26979 2009 16215 4327 2114 893 737 832 545 234 25897 2010 16766 4107 2184 890 746 924 526 258 26401 2011 16882 4970 2304 932 805 898 527 238 27556 2012 17452 5180 2207 948 864 1012 504 254 28421 2013 17530 5142 2371 927 849 1142 509 270 28740 2014 18099 5352 2395 935 924 1096 477 243 29521 TOPLAM 210772 73112 13227 7251 8103 7151 2133 351904 30155 Kurumlar Vergisi Mükellef Sayısı ve İmzalanan Tam Tasdik Sözleşme sayısı YILLAR Kurumlar Vergisi Tam Tasdik Sözleşme Mükellef sayısı Sözleşme Sayısı İmzalayan Mükellef % Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com 2004 632.093 19419 3,07 2005 593.166 20448 3,45 2006 608.981 23291 3,82 2007 634.569 25012 3,94 2008 640.679 26979 4,21 2009 640.786 25897 4,04 2010 652.009 26979 4,14 2011 663.967 27556 4,15 2012 662.190 28421 4,29 2013 662.225 28740 4,34 2014 673.423 29521 4,38 VDK, 2014 yılının ilk 11 ayında 9.400 vergi incelemesi yapıştır. Ancak aynı yıla ait Ymm tasdik sayısı 29.500 dür. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere, Kurumlar vergisi mükelelf sayısı 673.000 dir. Cari denetim yapabilmek için 10 bin kişilik VDK kadrosu ile her yıl en az kişi başı en az 67 inceleme yapılması gerekmektedir. Gelir vergisi mükellefleri de dikkate alındığında, bu sayının daha da artacağı ortadadır. • • Ymm ler cari denetim yapmaktadır. Bizim fonksiyonumuz daha farklıdır. • Tabloya göre, son üç yılda kurumlar vergisi mükelleflerinin ortalama %4,3 ü ile Tam Tasdik sözleşmesi yapılmıştır. (Tüm sözleşmelerin KV mükellefleri ile yapıldığı varsayılmıştır.) • Bu oranın beş yıl içinde %10 ‘a ve 2023 yılında en az %20 ye çıkması için GİB nın eylem planı geliştirmesi gerekmektedir. (Bu nedenle, tam tasdik zorunlu olmalıdır) Hakim sayısı arttı gerekçesiyle Avukatlık hizmetine ihtiyaç kalmadı diyemeyiz. Vergi müfettiş sayısı arrtı diye Ymm lik mesleğine gerek kalmadı diyemeyiz. Bizim fonksiyonumuz çok farklıdır. KDV İadesi Tasdik raporu da bir Kamu Hizmetidir. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Kayıt dışı ile mücadele açısından tasdik hizmetlerinin yaygınlaştırılmasında kamu yararı vardır. Çünkü Ymm ler tarfından yapılan cari denetimlerde mükellefin KDV, Muhtasar ve SGK işlemleri de denetlenmektedir. • Ayrıca, 2023 yılı için öngörülen 500 milyar Dolarlık ihracat hedefi dikkate alındığında, (bu ihracatın 400 mDolarının KDV li girdi olduğu varsayımı ile) en az 72 mDolar KDV iadesi yapılacaktır. • 2013 yılında GİB 16,8 milyar TL (ortalama 8 milyar Dolar) lik İhracaata KDV İadesi yapmıştır. Bu tutara mahsuben iade tutarı da dahildir. • 2023 yılı hedefi gerçek olur ise 72 m USD lik KDV iadesi Ymm olmadan nasıl yapılacaktır? • • 10 bin kişilik Vergi Müfettişi ile bu işin altından kalkılamaz. Özel sektör, rekabet demektir, teknoloji demektir, hız demektir. Özel sektör ve ekonominin dinamiklerine uymak gerekir. KDV İade Raporları ve Risk Analizi Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • • KDV Kontrol Raporu Sistemini geliştiren GİB i kutluyoruz. • • • KDV İadesi raporu bir nevi cari denetimi de içermektedir. • Bir vergi müfettişi bu tür çabayı (altın-altı mükellefin beyanını düzeltme çabasını) gösterir mi? Hayır • Faturayı red eder, iade tutarından düşürür gider. Hani mükellef hakkı, nerede kaldı hak ve adalet? • İşte biz burada varız. Her zaman Mükellef ve İdarenin yanındayız. Bu sistem Ymm lere açık olmasa dahi gerçekten teknolojik alt yapı mükemmel. Kontrol Raporu ile mükellefin en az 6 alt mükellefi incelenebilmektedir. Sorun çıktığında (altın-altıda, beyanname vermemiş, matrah uyumsuzluğu vb) başta Ymm olmak üzere yoğun bir düzeltme çabası gösteriliyor. Tam Tasdik Zorunlu olmalıdır. Çünkü (Vergi gelirleri ve tam tasdik sözleşmesi ilişkisi) 2004 Kurumlar Vergisi (Bin TL) 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 9.619.359,00 11.401.986,00 12.447.354,00 15.718.474,00 18.658.195,00 20.701.805,00 22.854.846,00 29.233.725,00 32.111.820,00 31.434.581,00 Artış % 10,13 15,63 8,4 20,81 15,76 9,87 9,42 21,82 8,96 -2,15 Tam Tasdik Sözleşme Sayısı (Adet) 19.419 20.448 23.291 25.012 26.979 25.897 26.979 27.556 28.421 28.740 3,19 5,03 12,21 6,88 7,29 -4,18 4,01 2,09 3,04 1,11 Artış % 2008 krizi ertesi (2009 yılında) tam tasdik sözleşme sayısı azalmıştır. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com Tasdik sayısı- Kurumlar Vergisi ilişkisi 35.000 30.000 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 25.000 20.000 15.000 10.000 Ankara YMM Odası 5.000 0 Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com Kurumlar Vergisi (Milyon TL) Tam Tasdik Sözleşme Sayısı (Adet) Dasdikle ilgili Denetim Standartları mutlaka çıkarılmalıdır. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Meslek yasamızın 12 inci maddesinde; Ymm lerin “gerçek ve tüzelkişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin malî tablolarının ve beyannamelerinin mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ile muhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesapların denetim standartlarına göre incelediğini tasdik ederler. • Tasdik hizmetlerinde kullanılacak olan ve yasada bahsi geçen “muhasebe standardı ile denetim standartlarının” GİB tarafından mutlaka belirlenmesi gerekmektedir. • Çünkü, bu standartlar olmadan meslek mensubu “gerekli mesleki özeni gösterdiğini” nasıl ispat edecektir.? • Hiç bir Vergi Müfettişi, YMM den “çalışma kağıdını getir” dememektedir. Vergi müfettişi meslek mensubunun yapmış olduğu karşıt inceleme tutanaklarına da itibar etmemektedir. YMM Sorumluluk Raporları Hk. Uygulamada yaşanan sorunlar Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • YMM tebliğlerinde yer alan Rapor Formatı ve Dispozisyonlarına uygunluk, sorumluluk açısından hiç bir şey ifade etmemektedir. • Uygulamada geçerli olan tek mantık; “matrah farkı var, sorumlusun” denilmektedir. • Vergi hukukunda kesin olmayan bir çok konu vardır. Hukuken itilaflı olan konularda dahi aynı tutum sergilenmekte, sorumluluk raporu yazılmaktadır. • Örnek, adat uygulamasında iç emsal yerine avans faizinin uygulanması gerektiği, 100 veya 131 nolu hesap Kar dağıtımı mı-örtülü kazanç dağıtımı mı, KDV ?, Dövizli avans değerlemesi, Gayrimekul satış zararının indirim konusu yapılmayacağı vb gibi. • Tam tasdik var ise KDV veya Muhtasardan sorumluluk raporu yazılması ayrı bir muammadır. (Tasdikin konusu ve kapsamına dikkat edilmemektedir.) UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR • Yazılan sorumluluk raporunda “meslekdaşın kusuru var mı yok mu” hukuken araştırılmamaktadır. • Objektif / somut tespit yapılmadan, illiyet bağı araştırılmadan yasa metni yazılarak sorumluluk raporu yazılmamalıdır. • 12. maddeye yeni eklenen fıkra ile Meslekdaştan savunma alınması sorunu çözmemektedir. • Bilindiği gibi, bir suçun oluşabilmesi için Ceza Hukukunda Suçun maddi unsuru, Manevi unsuru (kasıt) Kanunilik unsurunun Aranması gerekir. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com SUÇ UNSURLARI ARAŞTIRILMALI, SOMUT TESPİT VE İLLİYET BAĞI, İHMAL, KUSUR. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Özellikle kastın varlığı (manevi unsur) araştırılmadan caza raporları yazılmaktadır. • VUK 359 uygulamasında 306 seri nolu Tebliğde belirtilen “bilerek kullanma kastının var olup olmadığı” araştırılmadan rapor yazılmamalıdır. • Mükellefe yazılan rapor, otomatikmen YMM ile ilişkilendirilmektedir. • • Bu husus, suçun şahsiliği ilkesine aykırıdır. • Ancak somut tespit ve illiyet bağı, ihmal ve kusur ispat edilemiyor ise, salt matrah farkı var ve 3 kat cezalı işlem yapılıyor denilerek Ymm hakkında suç duyurusu yapılması haksızlıktır. 359 da yer lan suçlarda Ymm nin iştiraki, azmettirmesi tespit ediliyorsa gereken işlemin derhal yapılmasını biz de destekleriz. Mükellef disipline edilmiyor? Ymm disipline ediliyor. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • 84 seri nolu KDV Tebliğinde, SMİYB kullandığı tespit edilen mükellefin kullandığı belge tutarı Yüklenilen KDV nin %5 ini geçerse Özel Esaslara alınmaktadır. (Mükelleflere böyle bir tolerans tanınmakta, ancsak YMM lere sıfır tolerans tanınmaktadır.) • Ara dönem geçici vergi hesaplamasında mükelleflere %10 tolerans tanınmaktadır, ancak YMM lere sıfır tolerans tanınmaktadır. • Mükellefe uzlaşma, pişmanlık ve vergi cezalarında indirim vardır, Ymm lere yoktur. • Bu nedenle önerimiz; bulunan her matrah farkı için sorumluluk raporu yazılmamalıdır. • Hukuki itilaflı konularda GİB in iki ayrı görüşü olması, vergi yargısının görüş ayrılığı olduğu konularda Sorumluluk Raporu yazılmamalıdır. • Matrah farkı tasdik edilen Matrahın %10 unu aşması halinde Sorumluluk Raporu yazılmalıdır. Bu konuda GİB in düzenleme yapmasını talep etmekteyiz. YMM Sorumluluk Raporları Hk. Uygulamada yaşanan sorunlar • • • • Bilindiği gibi, YMM ler vergi inceleme elemanı değildir. • Karşıt inceleme yapılacak mükellefler hakkında elektronik sorgu yapma yetkimiz yoktur. Ancak, mükellefin SMİYB kullanımından sorumlu tutulmaktayız. • Vergi dairesinden talep edilen bilgi isteme yazıları çok geç gelmekte, bazen hiç cevap verilmemektedir. Vergi inceleme elemanının yetkileri ile de donatılmamıştır. YMM ler de VUK ve 3568 e göre sır saklamak zorundadır. GİB nın SMİYB sorgulamasını e-ortamda YMM lere açmamasına anlam verememekteyiz. KDV Kontrol raporları dahi YMM lere verilmemektedir. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com YMM Sorumluluk Raporları Hk. Uygulamada yaşanan sorunlar Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Meslek Yasamızın 12 inci maddesinde, “yeminli mali müşavir hakkında sorumluluk raporu yazılabilmesi için yeminli mali müşavirin yazılı savunması istenir. Savunma isteme yazısının tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde savunma yapılmaması durumunda ilgili yeminli mali müşavir savunma hakkından vazgeçmiş sayılır” hükmü yer almaktadır. • Uygulamada, 3568 sayılı yasanın 12 inci maddesine göre değil, VUK 148 inci maddeye göre savunma istenmekte ve 15 günlük süre verilmektedir. • Haksız ve hukuki olmayan söz konusu uygulamanın derhal değiştirilmesi gerekmektedir. Vergi Suçu Raporları için özel RDK kurulmalıdır. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Bilidiği gibi, Mükellefler için yazılan vergi inceleme raporları Rapor Değerlendirme Kurulundan geçmektedir. • Sorumluluk Raporları da (Görüş ve Öneri Raporu) Rapor Değerlendirme Kuruluna girmelidir. • Ayrıca, VUK 359 a göre yazılan Vergi Suçu Raporları ve buna bağlı Sorumluluk Raporları için Özel RDK oluşturulmalıdır. • Söz konusu Özel RDK da meslek mensubu da dinlenmelidir. ÖTV TASDİK RAPORLARIYLA İLGİLİ OLARAK MESLEK MENSUPLARI ÇOK ZOR DURUMA SOKULMUŞTUR. • Bilindiği gibi 10 numara yağ denetiminden yola çıkılarak, tüm ÖTV mükellefleri vergi incelemesine alınmış ve bu kapsamda ÖTV Üretim Tasdik Raporu yazan tüm YMM ler sorumlu tutulmaktadır. • Bu raporlarda yer alan tek tespit genelde “satış faturalarının sahte olduğu” iddiasıdır. • Son günlerde GTİP tespiti yapılmadığı gerekçesiyle de bazı Ymm lere sorumluluk raporları yazılmaktadır. • Bilindiği gibi, yazılan ÖTV tüm üretim tasdik raporları, Tebliğde öngörülen kapsam, içerik ve dispozisyona sahip olması gerekmektedir. Aksi halde vergi dairesince işleme konulmamaktadır. • Söz konusu raporlar Vergi dairesince mevzuata uygun olduğu tespit edildikten sonra işleme konulmakta ve ilgili teminat çözülmektedir. • Bu raporlar hatalı ise, teminat çözen Vergi dairesinde hata yok mudur? Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com Üretim Tasdik Raporları Hk. Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Söz konusu raporlar kapsamında ardan 5 yıl geçtikten sonra Satış Faturalarının sahte olduğu gerekçesiyle YMM ler sorumlu tutulmaktadır. • • • Burada sorumlu olan sadece YMM ler değildir. • Tebliğ yazılırken, (KDV İadesinde olduğu gibi) tüm alış ve satış fatura fotokopileri veya satış fatura listesi rapor ekine konulması şartı neden aranmaıştır. • Ayrıca Rapor vergi dairesine teslim edildikten sonra vergi daireleri mükellefin satışlarıyla ilgili olarak BS formları esas alınarak neden elektronik ortamda sorgulamamıştır? • Aradan 5 yıl geçtikten sonra aynı mükellefin satışlarının sahte olduğunun iddia edilmesinde İdarenin kusuru yok mudur? İdarenin de kusuru vardır. Yeni kurulan bir şirkete ÖTV siz mal satın alma hakkı verilmiştir. (Öte yandan, İndirimli Teminat Uygulamasında olduğu gibi, son üç yıllık aktif büyüklük, ciro, ihracat gibi kriterler aranmadan, yeni faaliyete başlayan bir mükellefe ÖTV siz baz yağ verilmesi büyük hatadır.) ÖTV Üretim Tasdik Raporları Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Söz konusu raporlar, üretim yapıldıktan ve mamul mal satıldıktan sonra yazılmaktadır. • Rapor, üretim ve satış yapıldıktan sonra yasal defter ve belgelere dayanılarak yazılmaktadır. • GİB in, “üretimin başından sonuna kadar YMM refakatında yapılacağı yönünde” bir düzenlemesi yoktur. • Söz konusu raporla ilgili olarak; tıpkı KDV İadesinde olduğu gibi, mal alış ve satış faturası listesini talep edilseydi ve bu listeler risk analizine ve kontrol raporuna tabi tutulsaydı, bu facia yaşanmazdı? • 2012 yılında (Nisan ayı) getirilen GTİP tespiti yaptırılması zorunluluğu da ayrı bir muammadır. (Yapı marketinden 1 lt tiner satın alıp Gümrükten GTİP tespiti yaptırılması halinde, üretilen ürün “tiner” mi olmaktadır?) • Bilindiği gibi, sistem değişti. Son düzenleme ile (ÖTV ödenip, daha sonra iade edilmesi sistemi) düzgün çalışan sanayici için büyük bir finansman yükü getirilmiştir. (Burada son 3-5 yıllık ciro, aktif büyüklük, çalışan sayısı ve vergi borcu olmama kriterleri esas alınarak düzgün çalışan sanayici lehine işlem yapılmalıdır.) Diğer sorunlar Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • GİB’in, Tam Tasdik Sözleşmesi bulunan mükelleflerin Merkezi Denetim Elemanlarınca İncelenmesi gerektiği yönündeki uygulaması maalesef VDK tarafından uygulanmamaktadır. Bugün A sınıfı müfettişler de Tam Tasdik Sözleşmesi olan mükellefleri incelemektedir. Eski uygulamaya geri dönülmelidir. • Tam Tasdik yapan mükellefler önceden olduğu gibi öncelikli incelenecek mükellefler listesine konulmamalıdır. (18 nolu Tebliğ) • Tarhiyat kesinleşmeden YMM lere ödeme emri gönderilmektedir. Bir kamu alacağının kesinleşme tanımı 6552 sayılı Kanuna ilişkin tebliğde açıkça tanımlanmıştır. • Uzlaşma yapan bir mükellefin, zor durum nedeniyle uzlaştığı vergiyi ödeyememesi halinde (uzlaştığı dönemde tam tasdik sözleşmesi olduğu gerekçesiyle) YMM lere ödeme emri gönderilmesi hukuk dışıdır. (Özellikle, bir yıl tasdik yapılan bir mükellef ile sonraki yıllarda çalışılmamış ise, sonraki yıllarda YMM nin haberi olmadan tarhiyat yapılmakta ve kesinleşen tarhiyat için YMM sorumlu tutulmaktadır.) • Tasdik yapılan mükellefin tasdik edilen yıla ait yasal defter ve belgeleri YMM lere zimmet edilmiş gibi davranılmaktadır. (Mükellefin defter belge ibraz etmediği hallerde, defter belge görmeden “gerçeğe aykırı tasdik raporu” yazıldığı iddia edilmektedir. (Beş yıl önceki bir tasdik nedeniyle, sonraki yıllarda ymm ile çalışmayan bir mükellef defter belge ibraz etmemişse yapılan tarhiyattan ymm sorumlu tutulmaktadır.) Müteselsil sorumluluk = Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Müteselsil sorumluluk= vergisel sorumluluk olarak algılanamaz. • • • Bizler vergi mükellefi yada sorumlusu değiliz. • Bir Limited şirket ortağı, ortaklık nispetinde sorumlu iken YMM %100 ünden sorumludur. • %100 sorumluluk Anayasanın Mülkiyet hakkı prensibine de aykırıdır. (Şirket ortağının mal varlığına gidilmezken Ymm nin mal varlığına gidilmektedir?) • Bu nedenle, söz konusu müteselsil sorumluluğun gözden geçirilmesi gerekir. (Açık ve nispi idari para cezası modeli üzerinde çalışılmalıdır) Vergi ancak yasa ile konulur. Bir A.Ş. Ortağı (YK Üyesi değilse) vergi ziayından sormlu değildir. Ancak bir YMM %100 ünden sorumludur. DİSİPLİN VE CEZA UYGULAMASI HK BAZI İSTATİSTİKİ BİLGİLER Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • VUK, 3568, TCK, Gümrük Kanunu, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, SPK, Bankalar Kanunu ve TTK’da yer alan ceza hükümleri karşısında, • • Bu meslek dimdik ayaktadır. • Her meslek grubunda olduğu gibi, bu meslek içinde de bazı çürük elmalar bulunmaktadır. • Söz konusu çürük elmaları meslek örgütü ayıklamasını bilmiştir.Bu konuda rüştünü ispat etmiştir. YMM lik toplum nezdinde itibarı olan prestiji son derece yüksek bir meslektir. Çalışan YMM sayısı 2226 olup, ortalama Tam Tasdik Sözleşmesi sayısı kişi başı 13,3 dür. Çalışan Çalışmayan Oda Adı Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com Toplam Üye Üye İstanbul YMM Odası 1185 980 2165 Ankara YMM Odası 462 939 1401 İzmir YMM Odası 225 186 411 Bursa YMM Odası 110 65 175 Adana YMM Odası 91 46 137 Gaziantep YMM Odası 83 24 107 Antalya YMM Odası 45 29 74 Eskişehir YMM Odası 25 36 61 TOPLAM 2226 2305 4531 SORUMLULUK RAPORLARI SAYISI Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Ankara YMM Odasına 31.12.2013 tarihine kadar 1137 adet Dosya gelmiş, bunun 502 adedi Disiplin Kuruluna gönderilmiştir. (Çalışan sayısı 462) • Disiplin Kurulu 236 adet dosya kapsamında 82 adet YMM ye çeşitli disiplin cezası vermiştir. • İstanbul YMM Odasına ise 1456 adet dosya gelmiş, 483 YMM hakkında disipilin soruşturması talep edilmiştir. (Çalışan sayısı 1183) • Dosyaların büyük çoğunluğu ÖTV Üretim Tasdik raporlarıyla ilgilidir. Sorumluluk uygulamalarının sonuçları İstanbul Disiplin Cezası Türü Geçici Olarak Mesleki Faaliyetten Alıkoyma Cezası (Süreli 6 ay12 ay vs..) Meslekten Çıkarma Cezası Bursa Adana Gaziantep Antalya Eskişehir Toplam Ceza YMM Ceza YMM Ceza YMM Ceza YMM Ceza YMM Ceza YMM Ceza YMM Ceza YMM YMM Sayıs Sayıs Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı ı ı 68 35 78 14 4 2 0 0 5 4 0 0 9 1 0 0 56 4 3 22 3 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 Mahkumiye ti bulunduğu için üyeliği silinenler YMM Sıfatını Kaldırma İzmir Ankara 16 Ankara YMM Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com 2 0 Ankara YMM Odası 0 ÇALIŞAN ÜYE VE MESLEKTEN ATILAN YMM YÜZDESİ Ceza Türü / Disiplin Cezası Türü Geçici Olarak Mesleki Faaliyetten Alıkoyma Cezası (Süreli 6 ay-12 ay vs..) www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com 56 % 2,5 Meslekten Çıkarma Cezası 7 0,3 Mahkumiyeti bulunduğu için üyeliği silinenler 3 0,1 YMM Sıfatını Kaldırma 2 0,08 Ankara YMM Odası Ankara YMM 8.12.2014 Odası YMM Sayısı Ceza alan/ Çalışan YMM sayısı Tablonun yorumu Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com • Bahsedilen tüm cezai sorumluluklara rağmen, YMM ler mesleki deneyim ve tecrübesi ile ayakta durmasını ve meslek onurunu korumasını bilmiştir. • Yukarıdaki tabloya göre, tüm zorluklara ve olumsuzluklara rağmen Yeminli Mali Müşavirlik mesleği topluma ve kamuya güven veren bir meslek olduğunu açıkça göstermektedir. • Meslek örgütü, “meslek mensupları içinde bir çürük elma varsa” onu da temizlemesini bilmiştir. Tabloda gözüken çürük elma? Hiç bir meslek örgütünde olmayacak derecede azdır. • Sorumluluktan kaçmıyoruz. Sorumluluk bizim mesleki karakterimizde vardır. Sorumluluk mesleğimizin ayrılmaz bir parçasıdır. Sorumluluktan şikayet etmiyoruz. • • Sadece hukuk dışı işlemlerle mesleğin kişiliksizleştirilmesine karşıyız. • Bu nedenle “Tam Tadik ZORUNLU olmalıdır” diyoruz. GİB nın yeminli mali müşavirlerden daha etkin yararlanmasında kamu yararı olduğu görüşünü tekrar ediyoruz. SORU VE CEVAPLAR Teşekkürler, Saygılarımla, Ymm. Ali Alıç AYMMO Koordinatör YK Üyesi Ankara YMM Odası Ankara YMM 8.12.2014 Odası www.ankaraymmo.org.tr www.pkf.com
© Copyright 2024 Paperzz