Εισαγωγή στην Ενεργειακή Τεχνολογία

Εισαγωγή στην Ενεργειακή
Τεχνολογία
Αιολική ενέργεια
Νίκος Μαµάσης
Τοµέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Αθήνα 2013
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αιολική ονοµάζεται η ενέργεια που παράγεται από την εκµετάλλευση του
πνέοντος ανέµου
¾ Χρησιµοποιείται από την αρχαιότητα στη ναυσιπλοΐα
¾ Πρόκειται για ανανεώσιµη πηγή ενέργειας, µε ανεξάντλητη και χωρίς
κόστος πρώτη ύλη που δεν ρυπαίνει το περιβάλλον
¾ Αξιοποιείται στην παραγωγή µηχανικής (αλευρόµυλοι, άντληση
υπόγειων νερών, αποστράγγιση) και ηλεκτρικής (ανεµογεννήτριες)
ενέργειας
Το όνοµα προέρχεται από την ελληνική µυθολογία. Ο Αίολος είχε οριστεί από
τον ∆ια κλειδοκράτορας τον ανέµων και τους προκαλούσε ή τους σταµατούσε
κατά βούληση. Οι οκτώ άνεµοι ήταν: Βορέας, Καικίας, Απηλιώτης, Εύρος,
Νότος, Λιψ, Ζέφυρος, Σκίρων
‘Κατόπιν φτάσαµε σε ένα νησί, την Αιολία, ένα νησί που ζούσε ο Αίολος, γιός
του Ιπποτάδη, φίλος των αθάνατων θεών. Το νησί ήταν πλωτό ζωσµένο από
άρρηκτα χάλκινα τείχη, που υψώνονταν κατακόρυφα στα βράχια’ (Οδύσσεια
10.1)
1
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
¾ Η πρώτη χρήση αιολικής ενέργειας έγινε στη ναυσιπλοΐα, ενώ οι πρώτοι
ανεµόµυλοι χρησιµοποιήθηκαν για άλεσµα δηµητριακών και άντληση νερού.
¾ Οι αρχαιότεροι ανεµόµυλοι (κατακόρυφου άξονα) κατασκευάστηκαν στην
Περσία τον 6ο έως τον 9ο αιώνα µ.Χ., ενώ η πρώτη γραπτή αναφορά γίνεται στην
Κίνα το 13ο αιώνα µ.Χ.
¾ Στην Ευρώπη αναπτύχθηκαν διάφορα είδη ανεµόµυλου (οριζόντιου άξονα) από
τον 13ο αιώνα και πιθανόν οι νερόµυλοι να αποτέλεσαν πρότυπο για την
κατασκευή τους
¾ Το 17ο αιώνα η ‘τεχνολογία’ µεταφέρεται στην Αµερική όπου οι ανεµόµυλοι
χρησιµοποιήθηκαν κυρίως για άντληση νερού
¾ Στην Ελλάδα (ειδικότερα στο Αιγαίο) η χρήση ανεµόµυλων χρονολογείται από το
13ο αιώνα. Το 1960 υπήρχαν 10000 ανεµόµυλοι στο Οροπέδιο Λασιθίου, 2500
στην υπόλοιπη Κρήτη, και 600 στη Ρόδο
¾ Ο πρώτος ανεµόµυλος για παραγωγή ηλεκτρισµού κατασκευάστηκε το 1888 στο
Cleveland του Ohio. Είχε διάµετρο πτερωτής 17 µέτρα και ισχύ 12 kW
¾ Σήµερα η ∆ανία χώρα πλούσια σε αιολικό δυναµικό έχει τα πρωτεία στην
κατασκευή αλλά και στην χρήση ανεµογεννητριών
¾ Πριν 30 χρόνια, µια τυπική ανεµογεννήτρια ήταν της τάξης των 25 kW. Σήµερα,
οι αιολικές µηχανές που κατασκευάζονται είναι της τάξης των 750-3.000 kW
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ∆ΡΟΜΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Βορέας (Τραµουντάνα)
Σκίρων (Μαΐστρος)
Καικίας (Γραίγος)
Ζέφυρος (Πουνέντες)
Οι οκτώ βοηθοί του Αιόλου απεικονίζονται
στον πύργο των Αέρηδων (κτίσµα του 1ου
π.Χ. αιώνα) στην Πλάκα.
Λιψ (Γαρµπής)
Απηλιώτης (Λεβάντες)
Εύρος (Σιρόκος)
Νότος (Όστρια)
2
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ∆ΡΟΜΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Πύργος των Ανέµων
Το επίσηµο όνοµα είναι Ωρολόγιο του Κυρρήστου, (το κατασκεύασε ο Ανδρόνικος ο
Κύρρηστος τον 1ο αιώνα π.Χ.). Είχε ανεµοδείκτη, ηλιακό ρολόι και ίσως υδραυλικό ρολόι)
Αναπαράσταση του Πύργου των
Ανέµων (J. Stuart & N.Revett)
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ∆ΡΟΜΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Πύργος των Ανέµων
ΖΕΦΥΡΟΣ ή Πουνέντες (∆). Ευχάριστος, ζεστός και ευνοεί τη βλάστηση. Κυρίως
εµφανίζεται την άνοιξη. Απεικονίζεται ως όµορφος νέος που πετά αβίαστα και µε
χάρη. Είναι γυµνός και φέρει µόνο ένα µανδύα που τον κρατάει µε τέτοιο τρόπο
ώστε να σχηµατίζει ποδιά, η οποία είναι γεµάτη µε ανοιξιάτικα λουλούδια.
ΣΚΙΡΩΝ ή Αργέστης ή Μαΐστρος (Β∆). Ξηρός και ψυχρός τον χειµώνα, καυτός
και βίαιος το καλοκαίρι. Επηρεάζει άσχηµα την υγεία των ανθρώπων και εµποδίζει
τη βλάστηση των λαχανικών. Πήρε το όνοµα του από τις Σκιρωνίδες Πέτρες
(Κακιά Σκάλα), επειδή πιστευόταν ότι έπνεε από εκεί. Παριστάνεται βλοσυρός και
σκυθρωπός, φορά βαριά ρούχα και κρατάει ένα ανεστραµµένο αγγείο που
εκτιµάται ότι είναι τεφροδοχείο µε το οποίο σκορπά στους ανθρώπους και στη
φύση στάχτες και αναµµένα κάρβουνα.
ΒΟΡΕΑΣ ή Βοριάς ή Τραµουντάνα (Β). Πολύ ψυχρός, δριµύς και πολλές φορές
θυελλώδης. Παριστάνεται ως γηραιός άνδρας που φυσά σ' ένα θαλασσινό κοχύλι.
Το κοχύλι συµβολίζει τον θόρυβο που κάνει ο Βοριάς όταν φυσά µέσα στις σπηλιές
της Αττικής.
ΚΑΙΚΙΑΣ ή Γρέγος (ΒΑ). Φέρνει υγρά και βαριά σύννεφα, κρύο µε χιόνι και
θύελλες. Έχει όψη αυστηρού γέροντα. Κρατάει ασπίδα µέσα στην οποία υπάρχει
χαλάζι το οποίο το σκορπά από όπου περνάει.
Περιγραφή: J. Stuart & N.Revett
3
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ∆ΡΟΜΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΑΠΗΛΙΩΤΗΣ ή Λεβάντες (Α). Ανατολικός άνεµο (από ηλίου) που φέρνει
την ήπια βροχή η οποία γονιµοποιεί τη γη. Έχει την εµφάνιση νέου άνδρα µε
λεπτά και ευγενικά χαρακτηριστικά. Στα χέρια του κρατάει προϊόντα της γης
που γονιµοποιεί: φρούτα, στάχυα και µια κηρήθρα.
ΕΥΡΟΣ ή Σιρόκος (ΝΑ). Φέρνει πολλές βροχές και αποπνικτικό, ζεστό και
υγρό καιρό. Παριστάνεται ως ηλικιωµένος άνδρας µε δύστροπη όψη. ∆εν
κρατάει τίποτα και είναι ο µόνος από τους ανέµους που δεν έχει να προσφέρει
κάτι. Κρατάει απλώς τον µανδύα του.
ΝΟΤΟΣ ή Νοτιάς η Όστρια (Ν). Ιδιαίτερα αποπνικτικός, πολύ υγρός και
ζεστός άνεµος. Απεικονίζεται ως νεαρός άνδρας που κρατάει µια υδρία
ανάποδα, συµβολίζοντας έτσι την υγρασία που προκαλεί.
ΛΙΨ ΛΙΒΑΣ ή Γαρµπής (Ν∆). Ο άνεµος που πνέει από τον Σαρωνικό προς
την Αθήνα. Κατά τον Ηρόδοτο έρχεται από τη Λιβύη, από την οποία πήρε και
το όνοµα του. Απεικονίζεται ως δυνατός και υγιής άνδρας. Στα χέρια του
κρατάει τµήµα της πρύµνης ενός πλοίου, υπονοώντας ότι το πλοίο του που
έχει στην πρύµνη του τον Λίβα είναι καλοτάξιδο. Οι Έλληνες µετά τη νίκη
τους στη ναυµαχία της Σαλαµίνας είχαν αφιερώσει στους ∆ελφούς άγαλµα του
Απόλλωνα που στο χέρι του κρατούσε τµήµα της πρύµνης, συµβολίζοντας τα
πλοία των Περσών που είχαν παρασυρθεί και καταστραφεί από τον άνεµο
Λίβα.
Περιγραφή: J. Stuart & N.Revett
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ∆ΡΟΜΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Αντίγραφο του πρώτου
Περσικού µύλου
Μεσογειακός
Αµερικάνικος
(18oς αιώνας)
4
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ∆ΡΟΜΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Αγγλικός
Ολλανδικός
∆ανικός
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΝΕΜΩΝ
ΠΟΛΗ Α
ΠΟΛΗ Β
ΠΟΛΗ Α
ΠΟΛΗ Β
ΨΥΧΡΟΣ
ΑΕΡΑΣ
ΘΕΡΜΟΣ
ΑΕΡΑΣ
Ι∆ΙΑ ΠΙΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ
Ι∆ΙΑ ΠΙΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ
ΠΟΛΗ Α
Χ
ΠΟΛΗ Β
ΚΙΝΗΣΗ ΑΕΡΑ
Η ΠΙΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ
Υ
Η ΠΙΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ
5
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΝΕΜΩΝ
ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΥΡΑ
ΑΠΟΓΕΙΟΣ ΑΥΡΑ
Υ
Χ
Χ
Υ
Χ
Υ
Υ
Χ
Ζεστό
Ψυχρό
Ψυχρό
Ζεστό
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΝΕΜΩΝ
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΑΕΡΑ ΣΕ ΟΡΕΙΝΗ ΚΟΙΛΑ∆Α
Ηµέρα
Νύκτα
6
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΝΕΜΩΝ
ΜΟΥΣΩΝΕΣ
Υψηλή πίεση
ITCZ
,
Τροπικός του
Καρκίνου
Τροπικός του
Καρκίνου
ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ
ΩΚΕΑΝΟΣ
ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ
ΩΚΕΑΝΟΣ
ΙΝ∆ΙΚΟΣ
ΩΚΕΑΝΟΣ
ΙΝ∆ΙΚΟΣ
ΩΚΕΑΝΟΣ
ITCZ
Υψηλή πίεση
Τροπικός του Αιγόκερω
ΥΨΟΣ ΒΡΟΧΗΣ (mm)
∆εκέµβριος-Ιανουάριος
1000
800
GOA (INDIA)
Υψηλή πίεση
Τροπικός του Αιγόκερω
ΕΤΟΣ: 2894.4 mm
Ιούνιος-Ιούλιος
600
400
200
0
ΙΑΝ
ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ
ΜΑΪ ΙΟΥΝ ΙΟΥΛ ΑΥΓ
ΣΕΠ
ΟΚΤ
ΝΟΕ
∆ΕΚ
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΑΝΕΜΩΝ
ΜΟΝΤΕΛΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΜΕ ΤΡΙΑ ΚΥΤΑΡΑ
Πολικός
αντικυκλώνας
Υ
Πλάτη
νηνεµίας
Πλάτη αλόγων
Χ
Υ
Υ
Ηadley
cells
Χ
Χ
Υ
Χ
Υ
Παραδοχές:
• Περιστρεφόµενη γη
• Οµοιόµορφα καλυµµένη
µε νερό
• Ο ήλιος είναι πάνω από
τον ισηµερινό
Χ
Υ
Πολικό µέτωπο
Τροπικές
υφέσεις
7
ΚΛΙΜΑΚΑ BEAUFORT
Ταχύτητα ανέµου
B
Χαρακτηρισµός
m/s
km/h
κόµβοι
0
Άπνοια
0-0.2
<1
<1
1
Σχεδόν άπνοια
0.3-1.5
1-5
<1
2
Πολύ ασθενής
1.6-3.3
6-11
4-6
3
Ασθενής
3.4-5.4
12-19
7-10
4
Σχεδόν µέτριος
5.5-7.9
20-28
11-16
5
Μέτριος
8.0-10.7
29-38
17-21
6
Ισχυρός
10.8-13.8
39-49
22-27
7
Πολύ ισχυρός
13.9-17.1
50-61
28-33
8
Θυελλώδης
17.2-20.7
62-74
34-40
9
Πολύ θυελλώδης
20.8-24.4
75-88
41-47
10
Θύελλα
24.5-28.4
89-102
48-55
11
Ισχυρή θύελλα
28.5-32.6
103-117
56-63
12
Τυφώνας
>= 32.7
>= 118
>= 64
Περιστατικά θυελλωδών ανέµων στην Ελλάδα
Ηµεροµηνία
Περιοχή
Μέγεθος
21/7/1983
Θεσσαλονίκη
150 km/h > 12 Β
14-15/7/1985
Αιγαίο
11 Β
11/1/1987
Σαρωνικός
150 km/h > 12 Β
6/1/1993
Κύθηρα
12 Β
30/1/1994
Αιγαίο
12 Β
25-26/3/1998
Αττική
12 Β
Καταστροφές
14/1/2001
Αττική
12 Β
Πτώση ελικοπτέρου
1-2/12/2001
Νότιο Αιγαίο
12 Β
6-7/2/2003
∆ωδεκάνησα
11 Β
17/3/2003
Πελοπόννησος
12 Β
17/12/2003
Αιγαίο
11 Β
22/1/2004
Παρατηρήσεις
Ανθρώπινα θύµατα
Λήµνος
150 km/h 14 Β
Πηγή: Γ. Μελανίτης, Ο καιρός και τα µυστικά του
8
ΜΕΓΕΘΗ ΑΝΕΜΩΝ ΤΡΟΠΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΝΩΝ
ΙΑΠΩΝΙΑ
Τροπική ύφεση
20-34 κόµβους
Τροπική θύελλα
35-64 κόµβους
Τροπικός κυκλώνας
> 64 κόµβους
Κατηγορία
Μέγιστη ταχύτητα ανέµου
(km/h)
1
63-117
2
118-157
3
157-194
4
> 194
ΗΠΑ
Κατηγορία
Μέγιστη ταχύτητα ανέµου
Saffir(km/h)
Simpson
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Κατηγορία
Μέγιστη ταχύτητα
ανέµου (km/h)
1
117-153
1
< 125
2
154-177
2
125 - 170
3
178-209
3
170 - 225
4
210-249
4
225 - 280
5
> 249
5
> 280
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Οριζοντίου άξονα
9
Υπεράκτια αιολικά πάρκα
• Η εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών
πάρκων κερδίζει συνεχώς έδαφος
• Το 2002 κατασκευάστηκε το
µεγαλύτερο πάρκο στη δυτική ακτή της
∆ανίας (Horns Rev) σε απόσταση 14-20
km µέσα στη Βόρεια Θάλασσα ενώ η
κυβέρνηση στοχεύει να εγκαταστήσει
4000 MW στα νερά της, έως το 2030.
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Κατακορύφου άξονα
Η κατακόρυφη
Πλεονεκτήµατα
ανεµογεννήτρια του
• δεν χρειάζονται
σχήµατος είναι η
σύστηµα
πιο διαδεδοµένη.
προσανατολισµού
Ονοµάζεται
• η ηλεκτρική
Darrieus από τον
Γάλλο µηχανικό
γεννήτρια είναι
που την
στο έδαφος
κατοχύρωσε το
1931.
Μειονεκτήµατα
• εκµεταλλεύονται µικρότερες
ταχύτητες ανέµου (αφού είναι κοντά
στο έδαφος)
• έχουν µικρότερο συντελεστή ισχύος
• η στερέωση στο έδαφος απαιτεί
εγκαταστάσεις που καταλαµβάνουν
µεγάλο εµβαδόν
10
ΧΡΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
¾ Ανεξαρτησία από ορυκτά καύσιµα (δεν επιβαρύνει το περιβάλλον µε αέριους
ρύπους, παρέχει προστασία έναντι της αστάθειας τιµών των ορυκτών
καυσίµων)
¾ Ιδιαίτερα φιλική στο περιβάλλον µε αµελητέες επιδράσεις στη πανίδα και
ελάχιστες απαιτήσεις γης
¾ Τεχνολογικά ώριµη, οικονοµικά ανταγωνιστική, γρήγορη και τυποποιηµένη
συναρµολόγηση και εγκατάσταση
¾ Χαµηλό λειτουργικό κόστος
¾ Ελεύθερη, άφθονη και ανεξάντλητη πηγή ενέργειας
¾ Βοηθά στην αποκέντρωση του ενεργειακού συστήµατος µειώνοντας απώλειες
µεταφοράς ενέργειας
¾ Ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία κάθε χώρας
¾ ∆ηµιουργεί θέσεις απασχόλησης στην περιφέρεια
¾ Σύστηµα παραγωγής ενέργειας µε µικρές απώλειες
¾ Ανεξάρτητη από κεντρικά δίκτυα διανοµής
ΧΡΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
¾ Ο εκπεµπόµενος θόρυβος προέρχεται από τα περιστρεφόµενα µηχανικά
τµήµατα και από την περιστροφή των πτερυγίων. Εκτιµάται σε περίπου 44 db
σε απόσταση 200 m για ταχύτητα ανέµου 8 m/s
¾ Η οπτική όχληση είναι κάτι υποκειµενικό αλλά κάποιος που είναι ευνοïκά
διακείµενος απέναντι στην ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας, αποδέχεται οπτικά
τις ανεµογεννήτριες. ∆εδοµένου ότι οι ανεµογεννήτριες είναι ορατές από
απόσταση, πρέπει να γίνεται προσπάθεια ενσωµάτωσης τους στο τοπίο.
¾ Η επίδραση στις γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Το 99 της γης
που φιλοξενεί ένα αιολικό πάρκο είναι διαθέσιµο για άλλες χρήσεις.
¾ Το ποσοστό των πουλιών που σκοτώνονται ετησίως από πρόσκρουση σε
ανεµογεννήτριες είναι ασήµαντο (0.5) σχετικά µε το αυτό που οφείλεται σε
πρόσκρουση µε οχήµατα και τις γραµµές µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (60).
Πάντως θα πρέπει να λαµβάνονται υπόψη στη χωροθέτηση τυχόν
προστατευόµενες περιοχές και να εξετάζεται η τοποθέτηση συστήµατος
υπερήχων
¾ Η απρόβλεπτη διακύµανση ενέργειας που δίνουν οι αιολικές µηχανές
¾ Κατασκευή σηµαντικών οδικών έργων σε απρόσιτες περιοχές
11
Επιφάνεια ανεµογεννητριών-φωτοβολταϊκών ισχύος 18 MW
Τύπος: ENERCON E112
Ισχύς: 4500 kW
∆ιάµετρος: 114 m
Αριθµός: 4
Επιφάνεια: 40828 m2
Πύργος Αθηνών
(103 m)
Τύπος: ENERCON E-66
Ισχύς: 1500 kW
∆ιάµετρος: 66 m
Αριθµός: 12
Επιφάνεια: 41054 m2
Έκταση Φ/Β:
0.37 km2 (0.8
%0 της
έκτασης του
δήµου)
Τύπος: VESTAS V-39
Ισχύς: 500 kW
∆ιάµετρος: 39 m
Αριθµός: 36
Επιφάνεια: 43005 m2
Τύπος: NORDEX N-27
Ισχύς: 250 kW
∆ιάµετρος: 27 m
Αριθµός: 72
Επιφάνεια: 41224 m2
Μέτρον άριστον
Η εγκατεστηµένη ισχύς στην Ικαρία σήµερα είναι 12.5 MW (από θερµοηλεκτρικό σταθµό και
ανεµογεννήτρια). Η µέγιστη προβλεπόµενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας σε περίοδο αιχµής,
είναι 9 MW. Η ολοκλήρωση της κατασκευής του υβριδικού έργου στη ∆υτική Ικαρία το οποίο
συνδυάζει υδατόπτωση και αιολική ενέργεια, θα δίνει στην Ικαρία ενεργειακή αυτονοµία
προσφέροντας 6.5 επιπλέον MW.
Πηγή: http://www.ikariamag.gr
12
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
1.
2.
Κύρια µέρη
Πύργος. Είναι κυλινδρικής µορφής κατασκευασµένος από χάλυβα και
συνήθως αποτελείται από δύο η τρία συνδεδεµένα τµήµατα.
Θάλαµος που περιέχει τα µηχανικά υποσυστήµατα (κύριος άξονας,
σύστηµα πέδησης, κιβώτιο ταχυτήτων ηλεκτρογεννήτρια)
Ο κύριος άξονας µε το σύστηµα πέδησης είναι παρόµοιος µε τον άξονα των
τροχών ενός αυτοκινήτου µε υδραυλικά δισκόφρενα.
Το κιβώτιο ταχυτήτων είναι παρόµοιας κατασκευής µε εκείνο του
αυτοκινήτου µε την διαφορά ότι έχει µόνον µια σχέση.
Η ηλεκτρογεννήτρια είναι παρόµοια µε αυτές που χρησιµοποιούνται στους
σταθµούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη.
3.
Ηλεκτρονικά συστήµατα ελέγχου ασφαλούς λειτουργίας. Αποτελούνται
από ένα η περισσότερα υποσυστήµατα µικροελεγκτών και εξασφαλίζουν
την εύρυθµη και ασφαλή λειτουργία της ανεµογεννήτριας σε όλες τις
συνθήκες.
4.
Τα πτερύγια. Είναι κατασκευασµένα από σύνθετα υλικά (υαλονήµατα και
ειδικές ρητίνες), σχεδιασµένα για να αντέχουν σε µεγάλες καταπονήσεις
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Χαρακτηριστικά µεγέθη
1.∆ιάµετρος της πτερωτής D. Μια τυπική µηχανή 1 MW έχει διάµετρο πτερωτής 55 m
2. Ύψος τοποθέτησης Η. Συνήθως 1<Η/D<2
3. Πλήθος των πτερυγίων. Έχουν επικρατήσει οι αιολικές µηχανές µε 3 πτερύγια. Με
λιγότερα πτερύγια (2 ή 1) απαιτείται µεγαλύτερη ταχύτητα περιστροφής για το ίδιο
ενεργειακό αποτέλεσµα που συνεπάγεται περισσότερο θόρυβο και φθορές, µε µόνο
πλεονέκτηµα το µικρότερο κόστος.
4. Είδος των πτερυγίων (πάχος, υλικό). Οι πολύ συµπαγείς πτερωτές (πολλά ή φαρδιά
πτερύγια) σηµαίνει ότι ξεκινάνε τη λειτουργία τους µε µικρές ταχύτητες ανέµου αλλά θα
πρέπει να βγαίνουν εκτός λειτουργίας στις µεγάλες ταχύτητες Κλασικό παράδειγµα
τέτοιων ανεµοµύλων αποτελούν οι αµερικανικοί του 18ου αιώνα οι οποίοι αντλούσαν
σταθερά µικρή ποσότητα νερού όλο το χρόνο.
5. Ονοµαστική ταχύτητα περιστροφής. Συνδέεται µε παράγοντες όπως η συχνότητα
του ηλεκτρικού δικτύου και η αντοχή των πτερυγίων σε φυγόκεντρες τάσεις.
6. Συντελεστής ισχύος C. Υπολογίζεται από το πηλίκο της παραγόµενης ηλεκτρικής
ισχύος προς την εισερχόµενη ενέργεια του αέρα. Ουσιαστικά είναι ο αεροδυναµικός
βαθµός απόδοσης πτερωτής και έχει µέγιστο όριο την τιµή C<=16/27=0.593 (όριο Betz,
1919). Πρακτικά στην περίπτωση καλού σχεδιασµού ο συντελεστής κυµαίνεται στο 0.35.
7. Ονοµαστική ισχύς. Η µέγιστη ισχύς που µπορεί να παραγάγει η ανεµογεννήτρια
13
ΑΙΟΛΙΚΗ ΙΣΧΥΣ
Θεωρητική αιολική ισχύς
I= E / t = (1/2) m V2 / t = (1/2) ρ L A V2
I
E
t
m
αιολική ισχύς (W)
κινητική eνέργεια (J)
χρόνος (s)
µάζα αέρα (kg)
V
ρ
A
L
/ t = (1/2) ρ Α V3
ταχύτητα ανέµου (m/s)
πυκνότητα αέρα (kg/m3)
επιφάνεια αναφοράς (m2)
διαδροµή ανέµου σε χρόνο t (m)
Ονοµαστική ισχύς ανεµογεννήτριας
A (m2)
I = (1/2) C ηΜ ηΕ ρ Α V3
V (m/s)
C συντελεστής ισχύος
ηΜ βαθµός απόδοσης µηχανικού συστήµατος
ηH βαθµός απόδοσης ηλεκτροµηχανικής
µετατροπής
L (m)
ΑΙΟΛΙΚΗ ΙΣΧΥΣ
Θεωρητική αιολική ισχύς συναρτήσει της ταχύτητας
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΙΣΧΥΣ (kW)
40
∆ιάµετρος: 3 m
30
Πυκνότητα αέρα:1.225
kg/m3
20
∆ιάµετρος: 2 m
10
∆ιάµετρος: 1 m
0
0
5
10
15
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
20
D =1 m
D =10 m
D =100 m
I =0.48 kW
I =48.1 kW
I =4.8 MW
Θεωρητική Ισχύς (kW)
10000
Θεωρητική ισχύς
συναρτήσει της διαµέτρου
(ταχύτητα 10 m/s)
1000
100
10
1
1
10
100
0.1
∆ιάµετρος (m)
14
ΑΙΟΛΙΚΗ ΙΣΧΥΣ
2000
1600
1600
1200
1200
800
800
400
400
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2000
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
1600
1600
1200
1200
800
800
400
400
0
Συµµετρική κατανοµή
ταχυτήτων ανέµου
ΕΝΕΡΓΕΙΑ (kWh)
ΩΡΕΣ ΑΝΑ ΕΤΟΣ
Συνολική ενέργεια: 9290 kWh/y
Μέση τιµή ταχύτητας: 10 m/s
Ενέργεια µέσης τιµής: 4213 kWh/y
0
2000
ΩΡΕΣ ΑΝΑ ΕΤΟΣ
Ισοκατανοµή
ταχυτήτων ανέµου
ΕΝΕΡΓΕΙΑ (kWh)
2000
Συνολική ενέργεια: 7040 kWh/y
Μέση τιµή ταχύτητας: 10.5 m/s
Ενέργεια µέσης τιµής: 4877 kWh/y
0
2000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
2000
1600
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
1600
1200
1200
800
800
400
400
0
Τυπική κατανοµή
ταχυτήτων ανέµου
ΕΝΕΡΓΕΙΑ (kWh)
ΩΡΕΣ ΑΝΑ ΕΤΟΣ
Θεωρητική αιολική ενέργεια για D=1 m
Συνολική ενέργεια: 2507 kWh/y
Μέση τιµή ταχύτητας: 7.2 m/s
Ενέργεια µέσης τιµής: 1582 kWh/y
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
ΟΡΙΟ BETZ
Σε αυτοκινητόδροµο µε συνεχή ροή τα αυτοκίνητα εισέρχονται σε σταθµό
διοδίων µε ταχύτητα V1=10 m/s και εξέρχονται µε ταχύτητα (V2) που είναι
συνάρτηση της τιµής των διοδίων Τ (0<=T<=10 EURO) και δίδεται από τη
σχέση V2 (m/s)=10-T. Ποια είναι η τιµή των διοδίων που µεγιστοποιεί τις
ηµερήσιες εισπράξεις;
∆ιόδια
Ταχύτητα εξόδου: V2=10-T m/s
Ταχύτητα εισόδου: V1=10 m/s
Εισπράξεις (EURO/h)
10000
8
8000
ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ (EURO)
∆ΙΟ∆ΙΑ (EURO)
Τιµή (Τ): 0-10 EURO
10
6
4
2
6000
4000
2000
0
0
0
1
2
3
4
5
6
ΤΑΧΥΤΗΤΑ (m/s)
7
8
9
10
0
1
2
3
4
5
6
ΤΑΧΥΤΗΤΑ (m/s)
7
8
9
10
15
ΟΡΙΟ BETZ
V ταχύτητες ανέµου
A επιφάνειες
Q παροχή
Εξίσωση συνέχειας
Q=A1V1=AVA=A2V2=>
aVAA1=AVA=bVA2=>
A1=A/a και Α2=Α/b
A2
A
A1
V1=aVA
VA
V1
V2
V2=bVA
Εξίσωση ενέργειας
Αν ∆Ε είναι η ενέργεια ανά µονάδα εισερχόµενης
∆Ε=0.5V12-0.5V22=0.5VA2(a2-b2)
µάζας που µετατρέπεται σε ηλεκτρισµό τότε:
(1)
Η διερχόµενη µάζα στη µονάδα του χρόνου είναι
ρ*Α*VA Άρα η παραγόµενη ισχύς (ενέργεια στη
P=ρΑVA∆E=0.5ρΑVA3(a2-b2)
(2)
µονάδα του χρόνου) είναι
Εξίσωση ορµής
Η δύναµη (F) στην πτερωτή τότε
F=ρQ(V1-V2)=ρΑVA(V1-V2)=ρΑVA2(a-b)
Το έργο (P) που παράγει η δύναµη (F) στη µονάδα του
P=FVA=ρΑVA3(a-b) (3)
χρόνου (ισχύς) είναι:
Συνδυάζοντας τις σχέσεις ενέργειας (2) και ενέργειας (3) προκύπτει:
0.5ρΑVA3(a2-b2)=ρΑVA3(a-b)=>0.5(a-b)(a+b)=a-b=>a+b=2
(4)
Άρα: VA=0.5(V1+V2)
ΟΡΙΟ BETZ
Συνδυάζοντας τις σχέσεις (3) και (4) η ισχύς (P) είναι:
P=ρΑVA3(2a-2)= 2ρΑVA3(a-1)
(5)
Από την σχέση (5) η ισχύς P συναρτήσει της ταχύτητας ανέµου στο περιβάλλον πριν την
εγκατάσταση V1 είναι : P=2ρΑ(V /a)3(a-1)=2ρΑ(V )3 (a-2-a-3) (6)
1
1
Η ισχύς P µεγιστοποιείται όταν µηδενίζεται η πρώτη παράγωγος ως προς a
-2a-2+3a-4=0 άρα a=1.5, b=0.5
και V1=3V2
Από τη σχέση (6) η µέγιστη δυνατή ισχύς Pmax είναι: Pmax=2ρΑ(V13(2/3)3(3/2-1)= (2/3)3ρΑ(V1)3
Μηδενίζοντας την ταχύτητα ανέµου εξόδου V2 (b=0, a=2) παίρνουµε το σύνολο της ισχύος
(Ptot) που από τη σχέση (2) είναι: P =0.5ρΑV 3
1
Ο λόγος C (όριο Bentz) της µέγιστης ισχύος που
µπορούµε να εκµεταλλευτούµε (Pmax) προς την
θεωρητικά µέγιστη (Ptot) είναι:
C=Pmax/Ptot=2(2/3)3=0.593
Σχέση Pmax/Ptot προς V1/V2
100
80
Pmax/Ptot (%)
tot
60
40
20
Απόδειξη: ∆. Κουτσογιάννης 2010
0
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
V2/V1
16
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Καµπύλες ισχύος ανεµογεννήτριας
Η σχέση µεταξύ της καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από µία
ανεµογεννήτρια και της ταχύτητας του ανέµου στη συγκεκριµένη θέση.
300
ΙΣΧΥΣ (kW)
250
200
Ταχύτητα που
σταµατάει η πτερωτή
να περιστρέφεται για
να µην καταστραφεί
150
100
50
Ταχύτητα που η
γεννήτρια αρχίζει
να παράγει ρεύµα
0
0
5
10
15
20
25
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
Αν και υπάρχει η θεωρητικά υπολογιζόµενη απόδοση της ανεµογεννήτριας, οι
καµπύλες ισχύος συνήθως εκτιµώνται εµπειρικά, από µετρήσεις πεδίου της
ταχύτητας ανέµου µε ανεµόµετρο και της παραγόµενης ηλεκτρικής ισχύος.
Υπάρχουν αβεβαιότητες στην εκτίµηση των καµπυλών που σχετίζονται µε:
(α) τη µέτρηση της ταχύτητας και
(β) την ποσότητα του αέρα που εισέρχεται στην πτερωτή
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Συντελεστής ισχύος (Power coefficient)
Ο λόγος της ισχύος που παράγει η ανεµογεννήτρια σε κάθε ταχύτητα ανέµου, προς τη
θεωρητική.
∆ιακύµανση συντελεστή ισχύος τυπικής
ανεµογεννήτριας σε σχέση µε την ταχύτητα ανέµου
0.5
0.25
10
20
m/s
Τα χαρακτηριστικά της ανεµογεννήτριας όπως η έναρξη-λήξη λειτουργίας και
µέγιστη τιµή (0.45) είναι επιλογή των κατασκευαστών της
17
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Μοντέλο
Zeus 225/40
Skystream 3.7
Μέγιστη ισχύς (kW)
225
2.4
∆ιάµετρος (m)
29.8
3.72
Ύψος (m)
48.7
10-18
Ταχύτητες λειτουργίας (m/s)
4-25
3.5-25
15
13
Ταχύτητα µέγιστης ισχύος (m/s)
Συντελεστής µέγιστης ισχύος
0.16
0.17
335.000 $
12-18.000 $
250
2.5
200
2
Ισχύς (kW)
Ισχύς (kW)
Τιµή
100
0
15
25
1
0
Ταχύτητα ανέµου (m/s)
15
25
Ταχύτητα ανέµου (m/s)
ΧΡΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ
Παγκόσµια εγκατεστηµένη αιολική ισχύς 47912 MW (2004) και 58982 MW (2005)
ΧΩΡΑ
ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ (MW)
2004
2005
Γερµανία
16629
18428
Ισπανία
8263
10027
ΗΠΑ
6725
9149
∆ανία
3124
3128
Ινδία
3000
4430
Ιταλία
1265
1717
Ολλανδία
1078
1219
Ιαπωνία
896
1040
Βρετανία
888
1353
Κίνα
Σύνολο
764
1260
42632
51751
ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
ΡΕΥΜΑΤΟΣ
∆ανία 19
Αυστραλία 12.5
Γερµανία 5.5
Ιρλανδία 2
ΗΠΑ 0.4
Ελλάδα 0.35
18
ΧΡΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Εγκατεστηµένη ισχύς στην Ελλάδα σε ΜW (Οκτώβριος 2011)
Συνολική εγκατεστηµένη ισχύς: 1621.27 MW. Στα µη διασυνδεδεµένα νησιά τα
281.02 MW και στο διασυνδεδεµένο σύστηµα τα 1340.25 MW
Πηγή: Ελληνική Επιστηµονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ)
ΧΡΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Εγκατεστηµένη αιολική ισχύς (MW) και ποσοστό της (%) στον κόσµο (2009)
Χώρα
US
China
Germany
Spain
India
Italy
France
United Kingdom
Portugal
Other Europe & Eurasia
Denmark
Canada
Netherlands
Japan
Australia
Sweden
ΜW
35159
25853
25813
18784
10827
4845
4775
4340
3474
3423
3408
3321
2226
2208
1886
1537
%
22.0
16.1
16.1
11.7
6.8
3.0
3.0
2.7
2.2
2.1
2.1
2.1
1.4
1.4
1.2
1.0
Χώρα
Greece
Ireland
Brazil
Poland
Other Asia Pacific
Belgium
Egypt
New Zealand
Mexico
Other S. & Cent. America
Morocco
Other Africa
Costa Rica
Finland
Iran
Argentina
ΜW
1198
1187
935
849
796
605
552
467
453
321
254
208
129
117
91
33
%
0.7
0.7
0.6
0.5
0.5
0.4
0.3
0.3
0.3
0.2
0.2
0.1
0.1
0.1
0.1
0.0
19
ΧΡΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Χρονική εξέλιξη εγκατεστηµένης αιολικής ισχύος (MW) σε διάφορες περιοχές
1000000
Βόρεια Αµερική
100000
Κεντρική και Νότια Αµερική
Ευρώπη
Μέση Ανατολή
10000
Αφρική
MW
Ασία και Ειρηνικός
1000
Κόσµος
Ελλάς
100
10
1
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
ΕΤΟΣ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΓΟΥ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
¾ Εκτίµηση αιολικού δυναµικού
¾ Εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων
¾ Άδεια κατασκευής
¾ Σχεδιασµός έργου
¾ Κατασκευή
Ανεµογεννήτριας
Οδικής πρόσβασης
Γραµµής µεταφοράς ηλεκτρικού ρεύµατος
Υποσταθµού ηλεκτρικού ρεύµατος
20
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΓΟΥ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Μέτρηση Αιολικού δυναµικού
¾ µετρήσεις αιολικού δυναµικού απαραίτητες για σχεδιασµό και καλό
προγραµµατισµό λειτουργίας αιολικού σταθµού
¾ εκτίµηση του διαθέσιµου αιολικού δυναµικού µιας περιοχής πολύ
ευαίσθητη στις διακυµάνσεις ταχύτητας του ανέµου
¾ κατάλληλη επιλογή θέσης µέτρησης, εξειδικευµένο προσωπικό και
εµπειρία
¾ εγκατάσταση µεταλλικού ιστού ύψους τουλάχιστον 10 m στον οποίο
τοποθετούνται ένα ή περισσότερα ανεµόµετρα και ανεµοδείκτες για
τουλάχιστον 1 έτος
Χωροθέτηση
¾ εντοπισµός κατάλληλων περιοχών (µε πλούσιο αιολικό δυναµικό) µε
σκοπό την µεγαλύτερη δυνατή χωρική συγκέντρωση αιολικών πάρκων
¾ καθιέρωση κανόνων χωροθέτησης µε σκοπό την αρµονική ένταξη τους
στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον και περιορισµό των
συγκρούσεων χρήσεων γης
¾ ορισµός περιοχών Αιολικής προτεραιότητας
ΑΙΟΛΙΚΟ ∆ΥΝΑΜΙΚΟ
Αιολικό δυναµικό
21
ΑΙΟΛΙΚΟ ∆ΥΝΑΜΙΚΟ (ΚΑΠΕ 2001)
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Επιλογή θέσης ανεµογεννητριας
¾ Μελέτη για τον προσδιορισµό της διεύθυνσης και της ταχύτητας των
επικρατούντων ανέµων
¾ Εντοπισµός των φυσικών και τεχνητών εµποδίων
¾ Εκτίµηση της τραχύτητας του εδάφους
¾ Καταγραφή του υπάρχοντος στην περιοχή ηλεκτρικού δικτύου
¾ Εκτίµηση της ευκολίας υλοποίησης κατασκευών (πρόσβαση στη θέση,
µορφολογία εδάφους)
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
‹ Όταν ο αέρας έχει φύγει από ανεµογεννήτρια έχει χάσει την
ενέργειά του και έτσι στην περίπτωση των αιολικών πάρκων οι
αποστάσεις µεταξύ δύο ανεµογεννητριών πρέπει να είναι 5-9
φορές την διάµετρο της πτερωτής (στη διεύθυνση των
επικρατούντων ανέµων) και 3-5 φορές (κάθετα στη επικρατούσα
διεύθυνση). Γενικά σε αιολικά πάρκα οι απώλειες κυµαίνονται
από 5 έως 15
‹ Όταν ο αέρας βρει άνοιγµα, η ταχύτητα του µπορεί να αυξηθεί
έως και 50 (tunnel effect)
‹ Η ταχύτητα ανέµου αυξάνεται στις κορυφές λόφων (hill effect)
22
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Επιλογή θέσης ανεµογεννητριας σε σχέση µε εµπόδιο
Επικρατών
άνεµος
Περιοχή έντονα
διαταραγµένης
ροής ανέµου
2Η
Η
Η
20Η
2Η
Σηµαντική επίδραση έχει η ανεµοπερατότητα (porosity) του εµποδίου. Η
ανεµοπερατότητα ενός συµπαγούς εµποδίου (π.χ. κτιρίου) έχει την τιµή 0,
ενώ στην περίπτωση µη συµπαγούς εµποδίου (π.χ. συγκροτήµατος
κτιρίων) υπολογίζεται ως το πηλίκο της ανοικτής επιφάνειας προς τη
συνολική επιφάνεια.
ΑΙΟΛΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
Επίδραση εµποδίου ύψους 20 m και µήκους 60 m
σε ανεµογεννήτρια ύψους 50 m και σε απόσταση 300 m
Ποσοστό ταχύτητας ανέµου
Ποσοστό αιολικής ενέργειας
23
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ
ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΤΟΥΣ (%)
40
20
10
Πεντέλη
0-1
1-2
2-3
3-4 4-5 5-6 6-7 7-8
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
40
ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ
WEIBULL
30
20
10
0
0-1
1-2
2-3
3-4 4-5 5-6 6-7 7-8
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
8-9
9-10
>10
8-9 9-10 >10
40
ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ
WEIBULL
30
20
10
0
0-1
100
1-2
2-3
3-4
4-5
5-6
6-7
7-8
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
8-9
9-10
9
10
>10
100
80
ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ
WEIBULL
60
40
20
0
1
2
3
4
5
6
7
8
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
9
10
11
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ (%
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ (%
Ψυτάλλεια
0
ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ (%
ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ (%
ΠΕΝΤΕΛΗ
ΨΥΤΑΛΛΕΙΑ
30
80
ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ
WEIBULL
60
40
20
0
1
2
3
4
5
6
7
8
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
11
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ
Υψοµετρική µεταβολή της ταχύτητας ανέµου
z2
z0
u2
=
u1 ln z1
z0
ln
όπου
u1, u2 η ταχύτητα ανέµου σε ύψη z1 και z2 αντίστοιχα
z0
η παράµετρος τραχύτητας
Τυπικές τιµές της παραµέτρου τραχύτητας z0
για διάφορες φυσικές επιφάνειες (cm)
Πάγος
0.001
Ασφαλτοστρωµένη επιφάνεια
0.002
Υδάτινη επιφάνεια
0.01-0.06
Χλόη ύψους µέχρι 1cm
0.1
Χλόη ύψους µέχρι 1-10 cm
0.1-0.2
Χλόη-σιτηρά κλπ ύψους 10-50 cm
2-5
Φυτοκάλυψη ύψους 1-2 m
20
∆ένδρα ύψους 10-15 m
40-70
Πηγή: Κουτσογιάννης και Ξανθόπουλος, 1999
24
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΚΑΜΠΥΛΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΑΣ
WINCON W250/29
300
ΙΣΧΥΣ (kW)
250
200
150
100
50
ΕΤΗΣΙΑ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
100
0
4
7
10
13
16
19
22
25
ΕΝΕΡΓΕΙΑ (MWh/ΕΤΟΣ)
1
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΝΕΜΟΥ
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ (%
10
8
80
60
40
20
0
6
1
4
7
10
13
16
19
22
25
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
4
2
0
1
4
7
10
13
16
19
22
25
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΩΡΕΣ ΑΝΑ ΕΤΟΣ
1000
Κατανοµή
ταχυτήτων
800
Καταλληλότητα καµπύλης ισχύος σε
σχέση µε τα ανεµολογικά χαρακτηριστικά
600
400
200
Ενέργεια (MWh)
0
1
2
3
4
5
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
250
ΙΣΧΥΣ (kW)
400
Αρχή
λειτουργίας
300
Τέλος
λειτουργίας
200
100
ΕΝΕΡΓΕΙΑ (MWh/y)
500
Καµπύλη 1
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
200
Τέλος
λειτουργίας
100
2
3
4
5
6
7
8
1650
100
50
Αρχή
λειτουργίας
300
200
Τέλος
λειτουργίας
100
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
200
1350
150
100
50
0
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
250
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
400
ΙΣΧΥΣ (kW)
Καµπύλη 3
1
ΕΝΕΡΓΕΙΑ (MWh/y)
Αρχή
λειτουργίας
300
ΕΝΕΡΓΕΙΑ (MWh/y)
ΙΣΧΥΣ (kW)
400
0
500
150
250
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
Καµπύλη 2
200
0
0
500
Σύνολο
(MWh)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
200
150
1124
100
50
0
1
2
3
4
5
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ (m/s)
25
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Συντελεστής δυναµικότητας (Capacity Factor)
Η ποσότητα της ενέργειας που παράγει η ανεµογεννήτρια σε ένα έτος ως προς
αυτή που θα µπορούσε θεωρητικά να παραχθεί µε πλήρη λειτουργία (8766
ώρες)
Παράδειγµα:
Μία ανεµογεννήτρια 600 kW παράγει 1.500.000 kWh σε ένα έτος
Ο συντελεστής δυναµικότητας είναι:
1500000 /(8766*600)= 0.285 = 28.5%
Συνήθως ο συντελεστής δυναµικότητας κυµαίνεται από 0.3 - 0.7.
26